Platonski kurci mudrosti

the goddess abstained from every act of

violence ; wherefore the Thebans, at the time of the expedition
of the Epigoni, abandoning their own city, are said to
have taken refuge here, and on the strong mountain above it,
the Tilphossium.
1 Below Tilphossium is the fountain Tilphossa,
and the monument of Teiresias, who died there on
the retreat.
37. Cha3roneia 2 is near Orchomenus,3 where Philip, the son.
Lacedaemonians in a great battle, and first weakened their
power ; for after that time they were never able to regain the
supremacy over the Greeks, which they before possessed,
and particularly after they were defeated in a second battle at
Mantinea. Even after these reverses they preserved their
independence until the establishment of the Eoman dominion,
and were always respected by that people on account of the
excellency of their form of government. The field of battle
is shown on the road which leads from Platseae to ThespisB.
40. The poet next mentions the Orchomenians in the Catalogue,
and distinguishes them from the Boeotian nation. He
gives to Orchomenus the epithet Minyeian from the nation of
the MinysD. They say that a colony of the Minyeians went
hence to lolcus,
7 and from this circumstance the Argonauts
were called Minyse. It appears that, anciently, it was a rich!
Vi e legendarne nego istorijske sedmorice helenskih mudraca. On se pojavio
na istorijskoj pozornici kad su velike ekonomske promene poele iz temelja da pot
resaju starohelensko patrijarhalno dru tvo i nain ivota koji je u njemu vladao. Sna na
kolonizacija na obalama Sredozemlja pro irila je helenski svet na veliki pro-stor
od Crnog mora do Heraklovih Stubova, od Kirene i Nau??kratije do Masalije i Olb
ije
2
Na tom prostoru poeo je ivi razvoj proizvodnje i trgovine, poelo je podizanje gra
-dova i graanskog ivota. Ali to nije zaustavilo krizu koja je uzimala sve vee razme
re, niti je popravilo te ak polo aj radnih masa koje su bile izlo ene nemilosrdnoj eks
ploataciji. tavi e, to je kriza u dru tvenim odnosima postajala dublja, time je gori b
io polo aj zemljoradnika i radnika koji su sve vi e padali u nepodno ljivu zavisnost o
d patrijarhalne zemljoposednike vlastele. Na jednoj strani, raale su se nove klas
e trgovaca, za-natlija i raznih poslovnih posrednika i njihova mo je sve vi e rasla
, a na drugoj, radne mase u gradu i selu dolazile su u sve te i polo aj zavisnosti o
d patrijarhalne i novane aristokratije. Trgovci i zanatlije vodili su borbu za no
vi sistem dru tvenog i politikog ivota, koji je odgovarao njihovim interesima, ali n
isu mogli raunati na uspeh bez podr ke svih slobodnih gra-ana. Tako su se stvorili s
avezi koji su imali vanredno veliki znaaj za politiki ivot starih Helena u VI i V v
eku pre n. e. kad su se klasni odnosi do kraja zao trili i kad su te ke klasne borb
e dale vidno obele je svim politikim zbivanjima.
Mladosti sam iskusio isto to i toliki drugi mladi ljudi. Nameravao sam da
se odam dr avnim poslovima im postanem svoj gospodar. Ali onda su se dogodile neke
stvari u dr avi. Poredak protiv kojeg su bili mnogi sru en je, a na vlast doe pedes
et i jedan ovek: jedanaest u gradu, deset u Pireju, kao nadzornici trga i svih ad
mini-strativnih poslova, a tridesetorica postado e neogranieni gospodari ele dr ave. N
eki od njih bili su moji srodnici i prijatelji i odmah su me pozvali da saraujem
s njima u dr avnim poslovima kao ovek kome ti poslovi i prilie. Tada sam se gorko ra

zoarao, to nije nimalo udno ako se ima u vidu moja mladost. Nadao sam se, naime, da
e oni uiniti kraj bespravlju i nasilju i da e zavesti pra- vednu upravu. Bri ljivo s
am pratio ta rade. I ta sam sve morao videti? Ti ljudi su za veoma kratko vreme po
stigli da je raniji poredak izgledao ljudima kao pravo zlato. Izmeu ostalog, moga
prijatelja Sokrata, ve postarijeg oveka, koga ja bez ikakva ustezanja nazivam naj
praved-nijim ovekom svoga vremena, hteli su da po alju da sa jo nekolicinom drugih
uhvati jednog graanina i povede ga na gubili te, kako bi ga, bez obzira hoe li on to
ili ne, ume ali u svoje politike poslove. AH Sokrat ih nije po-slu ao, ve je vi e voleo
da se izlo i opasnosti.
Atinska demokratija duguje za svoj razvoj dvojici velikih dr avnika i ref
ormatora: Solonu i Klistenu. Prvi je ograniio apsolutnu mo aristokratije brisanjem
dugova koji su radne mase gradskog i seoskog stanovni tva bacali u zavis-nost, ak
i u ropstvo, a drugi je dovr io ono to je Solon zapo-eo ukinuv i patrijarhalnu osnovu
podele graana po krvnim vezama da bi dr avu organizovao po teritorijalnom principu
i omoguio svim slobodnim graanima slobodno kretanje i ue e u dr avnim poslovima. Solono
ve i Klistenove reforme uvrstile su u stvari trgovce, zanatlije i ostale slobodne
gra-ane na raun zemljoposednike aristokratije, a to je omogu-ilo da se razvije bujn
i ivot, kako u oblasti privrede tako i u politici, kulturi, umetnosti i svim drug
im oblastima duhovnog ivota. Oduzimanje ovla enja koja je imao Areopag jo iz doba ari
stokratske vladavine li ilo je definitivno aristokrati iu svih privilegija koje su
se u izvesnoj meri zadr ale i posle Solo??novih reformi, a kad su uspe no okonani pe
rsijski ratovi (449. pre n. e.) i kad je Atina zadobila vodei polo aj meu helenskim
dr avama, nastali su najslavniji dani atinske demo??kratije. To je doba Perikla, d
oba kad se u Atini najvi e stvaralo, doba pune afirmacije atinskog demosa i nezado
voljstva aristo-kratije koja izvan Atine tra i i nalazi saveze za borbu protiv dem
okratskog dr avnog ureenje.
of Amyntas, after having overcome, in a great battle,
4 the
Athenians, Boeotians, and Corinthians, became the master of
Greece. There are seen the sepulchres erected at the public
charge of the persons who fell in that battle.
38. At Lebadeia 5 is the oracle of Jupiter Trophonius.