Một số phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học - Trần Đình Thiết

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT
Bin son v trc tip ging dy: Thy Trn nh Thit (TT)
Ti liu lu hnh ni b, nghim cm cc hnh vi sao chp, in n di mi hnh thc !
MT S PHNG PHP GII NHANH BI TP TRC NGHIM HA HC

Phng php 1
P DNG NH LUT BO TON KHI LNG
Nguyn tc ca phng php ny kh n gin, da vo nh lut bo ton khi lng: Tng khi lng cc cht
tham gia phn ng bng tng khi lng cc cht to thnh trong phn ng. Cn lu l: khng tnh khi lng
ca phn khng tham gia phn ng cng nh phn cht c sn, v d nc c sn trong dung dch.
Khi c cn dung dch th khi lng mui thu c bng tng khi lng cc cation kim loi v anion gc axit.
V d 1: Hn hp X gm Fe, FeO v Fe2O3. Cho mt lung CO i qua ng s ng m gam hn hp X nung nng.
Sau khi kt thc th nghim thu c 64 gam cht rn A trong ng s v 11,2 lt kh B (ktc) c t khi so vi H 2 l
20,4. Tnh gi tr m.
A. 105,6 gam. B. 35,2 gam. C. 70,4 gam. D. 140,8 gam.
Hng dn gii
Cc phn ng kh st oxit c th c:
o
3Fe2O3 + CO t
2Fe3O4 + CO2
(1)
o
Fe3O4 + CO t
3FeO + CO2
(2)
to
FeO + CO
Fe + CO2
(3)
Nh vy cht rn A c th gm 3 cht Fe, FeO, Fe 3O4 hoc t hn, iu khng quan trng v vic cn bng cc
phng trnh trn cng khng cn thit, quan trng l s mol CO phn ng bao gi cng bng s mol CO 2 to
thnh.
11,2
nB
0,5 mol.
22,5
Gi x l s mol ca CO2 ta c phng trnh v khi lng ca B:
44x + 28(0,5 x) = 0,5 20,4 2 = 20,4
nhn c x = 0,4 mol v cng chnh l s mol CO tham gia phn ng.
Theo LBTKL ta c:
mX + mCO = mA + mCO2
m = 64 + 0,4 44 0,4 28 = 70,4 gam. (p n C)

V d 2: un 132,8 gam hn hp 3 ru no, n chc vi H2SO4 c 140oC thu c hn hp cc ete c s mol
bng nhau v c khi lng l 111,2 gam. S mol ca mi ete trong hn hp l bao nhiu?
A. 0,1 mol.
B. 0,15 mol. C. 0,4 mol.
D. 0,2 mol.
Hng dn gii
Ta bit rng c 3 loi ru tch nc iu kin H 2SO4 c, 140oC th to thnh 6 loi ete v tch ra 6 phn t
H2O.
Theo LBTKL ta c
m H2O m r u m ete 132,8 11,2 21,6 gam
21,6
n H 2O
1,2 mol.
18
Mt khc c hai phn t ru th to ra mt phn t ete v mt phn t H 2O do s mol H2O lun bng s mol
1,2
0,2 mol. (p n D)
ete, suy ra s mol mi ete l
6
Nhn xt: Chng ta khng cn vit 6 phng trnh phn ng t ru tch nc to thnh 6 ete, cng khng cn tm
CTPT ca cc ru v cc ete trn. Nu cc bn xa vo vic vit phng trnh phn ng v t n s mol cc ete
tnh ton th khng nhng khng gii c m cn tn qu nhiu thi gian.
V d 3: Cho 12 gam hn hp hai kim loi Fe, Cu tc dng va vi dung dch HNO 3 63%. Sau phn ng thu
c dung dch A v 11,2 lt kh NO2 duy nht (ktc). Tnh nng % cc cht c trong dung dch A.
A. 36,66% v 28,48%.
B. 27,19% v 21,12%.
C. 27,19% v 72,81%.
D. 78,88% v 21,12%.
Hng dn gii
Fe + 6HNO3 Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O
Cu + 4HNO3 Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
Nu c thc mc xin lin h theo s my 094.997.6666 hoc Email: thietcadic@gmail.com hay facebook: Cadic Thiet

n NO2 0,5 mol n HNO3 2n NO2 1 mol.

p dng nh lut bo ton khi lng ta c:
m d2 mui m h2 k.loi m d 2 HNO m NO2
3
1 63 100
12
46 0,5 89 gam.
63
t nFe = x mol, nCu = y mol ta c:
56x 64y 12
x 0,1

3x 2y 0,5
y 0,1
0,1 242 100
%m Fe( NO3 )3
27,19%
89
0,1 188 100
%m Cu ( NO3 )2
21,12%. (p n B)
89
V d 4: Ho tan hon ton 23,8 gam hn hp mt mui cacbonat ca cc kim loi ho tr (I) v mui cacbonat ca
kim loi ho tr (II) trong dung dch HCl. Sau phn ng thu c 4,48 lt kh (ktc). em c cn dung dch thu
c bao nhiu gam mui khan?
A. 13 gam.
B. 15 gam.
C. 26 gam. D. 30 gam.
Hng dn gii
M2CO3 + 2HCl
2MCl + CO2 + H2O
R2CO3 + 2HCl
2MCl2 + CO2 + H2O
4,88
n CO2
0,2 mol
22,4
Tng nHCl = 0,4 mol v n H 2O 0,2 mol.
23,8 + 0,436,5 = mmui + 0,244 + 0,218
mmui = 26 gam. (p n C)
V d 5: Hn hp A gm KClO3, Ca(ClO2)2, Ca(ClO3)2, CaCl2 v KCl nng 83,68 gam. Nhit phn hon ton A ta
thu c cht rn B gm CaCl2, KCl v 17,472 lt kh ( ktc). Cho cht rn B tc dng vi 360 ml dung dch
K2CO3 0,5M (va ) thu c kt ta C v dung dch D. Lng KCl trong dung dch D nhiu gp 22/3 ln lng
KCl c trong A. % khi lng KClO3 c trong A l
A. 47,83%.
B. 56,72%.
C. 54,67%.
D. 58,55%.
Hng dn gii
3
to
KCl
O2
(1)
KClO3
2
to
CaCl
2
3O 2
(2)
Ca(ClO3 )2
o
83,68 gam A Ca(ClO2 )2 t
CaCl
2
2O 2 (3)
CaCl
CaCl2
2
KCl ( A )
KCl ( A )
123
h2 B
n O2 0,78 mol.
mA = mB + m O 2
mB = 83,68 320,78 = 58,72 gam.
Cho cht rn B tc dng vi 0,18 mol K2CO3

CaCl2 K 2CO3
Hn hp B 0,18 0,18
KCl
( B)
m KCl ( B) m B m CaCl2 ( B)
CaCO
3
2KCl (4)
0,36 mol hn hp D
KCl ( B)
58,72 0,18 111 38,74 gam

m KCl ( D ) m KCl ( B) m KCl ( pt 4)
38,74 0,36 74,5 65,56 gam
3
3
m KCl ( A )
m KCl ( D )
65,56 8,94 gam
22
22
m KCl pt (1) = m KCl (B) m KCl (A) 38,74 8,94 29,8 gam.
Theo phn ng (1):
29,8
122,5 49 gam.
74,5
49 100
%m KClO3 ( A )
58,55%. (p n D)
83,68
V d 6: t chy hon ton 1,88 gam cht hu c A (cha C, H, O) cn 1,904 lt O 2 (ktc) thu c CO2 v hi
nc theo t l th tch 4:3. Hy xc nh cng thc phn t ca A. Bit t khi ca A so vi khng kh nh hn 7.
A. C8H12O5. B. C4H8O2.
C. C8H12O3.
D. C6H12O6.
Hng dn gii
1,88 gam A + 0,085 mol O2 4a mol CO2 + 3a mol H2O.
m CO2 m H 2O 1,88 0,085 32 46 gam
m KClO3
Ta c:
444a + 183a = 46 a = 0,02 mol.
Trong cht A c:
nC = 4a = 0,08 mol
nH = 3a2 = 0,12 mol
nO = 4a2 + 3a 0,0852 = 0,05 mol
nC : nH : no = 0,08 : 0,12 : 0,05 = 8 : 12 : 5

Vy cng thc ca cht hu c A l C8H12O5 c MA < 203. (p n A)
V d 7: Cho 0,1 mol este to bi 2 ln axit v ru mt ln ru tc dng hon ton vi NaOH thu c 6,4 gam
ru v mt lng mi c khi lng nhiu hn lng este l 13,56% (so vi lng este). Xc nh cng thc
cu to ca este.
A. CH3COO CH3.
B. CH3OCOCOOCH3.
C. CH3COOCOOCH3.
D. CH3COOCH2COOCH3.
Hng dn gii
R(COOR)2 + 2NaOH
R(COONa)2 + 2ROH
0,1
0,2
0,1
0,2 mol
6,4
M R OH
32 Ru CH3OH.
0,2
meste + mNaOH = mmui + mru
mmui meste = 0,240 64 = 1,6 gam.

13,56
m
mmui meste =
meste
100

1,6 100
11,8 gam Meste = 118 vC
13,56
R + (44 + 15)2 = 118 R = 0.
Vy cng thc cu to ca este l CH3OCOCOOCH3. (p n B)
V d 8: Thu phn hon ton 11,44 gam hn hp 2 este n chc l ng phn ca nhau bng dung dch NaOH
thu c 11,08 gam hn hp mui v 5,56 gam hn hp ru. Xc nh cng thc cu to ca 2 este.
A. HCOOCH3 v C2H5COOCH3,
B. C2H5COOCH3 v CH3COOC2H5.
C. HCOOC3H7 v C2H5COOCH3.
D. C B, C u ng.
Hng dn gii
t cng thc trung bnh tng qut ca hai este n chc ng phn l RCOOR .
RCOOR + NaOH
RCOONa + ROH
11,44
11,08
5,56 gam
MNaOH = 11,08 + 5,56 11,44 = 5,2 gam
5,2
n NaOH
0,13 mol
40
11,08
M RCOONa
85,23 R 18,23
0,13
5,56
M R OH
42,77 R 25,77
0,13
11,44
M RCOOR
88
0,13
CTPT ca este l C4H8O2

Vy cng thc cu to 2 este ng phn l:
HCOOC3H7 v C2H5COOCH3
hoc
C2H5COOCH3 v CH3COOC2H5. (p n D)
V d 9: Chia hn hp gm hai anehit no n chc lm hai phn bng nhau:
- Phn 1: em t chy hon ton thu c 1,08 gam H2O.
- Phn 2: Tc dng vi H2 d (Ni, to) th thu c hn hp A. em t chy hon ton th th tch kh CO 2 (ktc)
thu c l
A. 1,434 lt.
B. 1,443 lt.
C. 1,344 lt. D. 0,672 lt.
Hng dn gii
Phn 1: V anehit no n chc nn n CO2 n H2O = 0,06 mol.
n CO2 (phn2) n C (phn2) 0,06 mol.
meste =
Theo bo ton nguyn t v bo ton khi lng ta c:

n C (phn2) n C ( A ) 0,06 mol.
n CO2 ( A ) = 0,06 mol
VCO2 = 22,40,06 = 1,344 lt. (p n C)
V d 10: Cho mt lung CO i qua ng s ng 0,04 mol hn hp A gm FeO v Fe 2O3 t nng. Sau khi kt
thc th nghim thu c B gm 4 cht nng 4,784 gam. Kh i ra khi ng s cho hp th vo dung dch Ba(OH) 2
d th thu c 9,062 gam kt ta. Phn trm khi lng Fe2O3 trong hn hp A l
A. 86,96%. B. 16,04%.
C. 13,04%.
D.6,01%.
Hng dn gii
0,04 mol hn hp A (FeO v Fe2O3) + CO 4,784 gam hn hp B + CO2.
CO2 + Ba(OH)2 d
BaCO3 + H2O
n CO2 n BaCO3 0,046 mol

n CO ( p. ) n CO2 0,046 mol

v
mA + mCO = mB + mCO2
mA = 4,784 + 0,04644 0,04628 = 5,52 gam.

t nFeO = x mol, n Fe2O3 y mol trong hn hp B ta c:
x y 0,04
x 0,01 mol

72x 160y 5,52

y 0,03 mol
0,01 72 101
13,04%
%mFeO =
5,52
%Fe2O3 = 86,96%. (p n A)
MT S BI TP VN DNG GII THEO PHNG PHP S DNG NH LUT BO TON KHI
LNG
01. Ha tan 9,14 gam hp kim Cu, Mg, Al bng mt lng va dung dch HCl thu c 7,84 lt kh X (ktc) v
2,54 gam cht rn Y v dung dch Z. Lc b cht rn Y, c cn cn thn dung dch Z thu c lng mui khan l
02. Cho 15 gam hn hp 3 amin n chc, bc mt tc dng va vi dung dch HCl 1,2 M th thu c 18,504
gam mui. Th tch dung dch HCl phi dng l
A. 0,8 lt.
B. 0,08 lt.
C. 0,4 lt.
D. 0,04 lt.
03. Trn 8,1 gam bt Al vi 48 gam bt Fe2O3 ri cho tin hnh phn ng nhit nhm trong iu kin khng c
khng kh, kt thc th nghim lng cht rn thu c l
A. 61,5 gam. B. 56,1 gam.
C. 65,1 gam.
D. 51,6 gam.
04. Ha tan hon ton 10,0 gam hn hp X gm hai kim loi (ng trc H trong dy in ha) bng dung dch
HCl d thu c 2,24 lt kh H2 (ktc). C cn dung dch sau phn ng thu c lng mui khan l
A. 1,71 gam. B. 17,1 gam.
C. 13,55 gam.
D. 34,2 gam.
05. Nhit phn hon ton m gam hn hp X gm CaCO 3 v Na2CO3 thu c 11,6 gam cht rn v 2,24 lt kh
(ktc). Hm lng % CaCO3 trong X l
A. 6,25%.
B. 8,62%.
C. 50,2%. D. 62,5%.
06. Cho 4,4 gam hn hp hai kim loi nhm I A hai chu k lin tip tc dng vi dung dch HCl d thu c 4,48
lt H2 (ktc) v dung dch cha m gam mui tan. Tn hai kim loi v khi lng m l
A. 11 gam; Li v Na.
B. 18,6 gam; Li v Na.
C. 18,6 gam; Na v K.
D. 12,7 gam; Na v K.
07. t chy hon ton 18 gam FeS 2 v cho ton b lng SO2 vo 2 lt dung dch Ba(OH)2 0,125M. Khi lng
mui to thnh l
A. 57,40 gam. B. 56,35 gam. C. 59,17 gam.
D.58,35 gam.
08. Ha tan 33,75 gam mt kim loi M trong dung dch HNO3 long, d thu c 16,8 lt kh X (ktc) gm hai kh
khng mu ha nu trong khng kh c t khi hi so vi hiro bng 17,8.
a) Kim loi l
A. Cu.
B. Zn.
C. Fe.
D. Al.
b) Nu dng dung dch HNO3 2M v ly d 25% th th tch dung dch cn ly l
A. 3,15 lt.
B. 3,00 lt.
C. 3,35 lt. D. 3,45 lt.
09. Ho tan hon ton 15,9 gam hn hp gm 3 kim loi Al, Mg v Cu bng dung dch HNO 3 thu c 6,72 lt kh
NO v dung dch X. em c cn dung dch X thu c bao nhiu gam mui khan?
A. 77,1 gam. B. 71,7 gam.
C. 17,7 gam.
D. 53,1 gam.
10. Ha tan hon ton 2,81 gam hn hp gm Fe 2O3, MgO, ZnO trong 500 ml axit H 2SO4 0,1M (va ). Sau phn
ng, hn hp mui sunfat khan thu c khi c cn dung dch c khi lng l
A. 6,81 gam. B. 4,81 gam.
C. 3,81 gam.
D. 5,81 gam.
p n cc bi tp vn dng:
1. A
6. B
2. B
7. D
3. B
8. a-D, b-B
4. B
9. B
5. D
10. A
Phng php 2

BO TON MOL NGUYN T

C rt nhiu phng php gii ton ha hc khc nhau nhng phng php bo ton nguyn t v phng php
bo ton s mol electron cho php chng ta gp nhiu phng trnh phn ng li lm mt, qui gn vic tnh ton v
nhm nhanh p s. Rt ph hp vi vic gii cc dng bi ton ha hc trc nghim. Cch thc gp nhng phng
trnh lm mt v cch lp phng trnh theo phng php bo ton nguyn t s c gii thiu trong mt s v d
sau y.
V d 1: kh hon ton 3,04 gam hn hp X gm FeO, Fe 3O4, Fe2O3 cn 0,05 mol H2. Mt khc ha tan hon
ton 3,04 gam hn hp X trong dung dch H 2SO4 c thu c th tch kh SO 2 (sn phm kh duy nht) iu
kin tiu chun l
A. 448 ml.
B. 224 ml. C. 336 ml.
D. 112 ml.
Hng dn gii
Thc cht phn ng kh cc oxit trn l
H2
+ O
H2O
0,05 0,05 mol
t s mol hn hp X gm FeO, Fe3O4, Fe2O3 ln lt l x, y, z. Ta c:
nO = x + 4y + 3z = 0,05 mol
(1)
3,04 0,05 16
n Fe
0,04 mol
56
x + 3y + 2z = 0,04 mol
(2)
Nhn hai v ca (2) vi 3 ri tr (1) ta c:
x + y = 0,02 mol.
Mt khc:
2FeO + 4H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O
x
x/2
2Fe3O4 + 10H2SO4 3Fe2(SO4)3 + SO2 + 10H2O
y
y/2
x y 0,2
n SO2
0,01 mol
tng:
2
2
VSO2 224 ml. (p n B)
Vy:
V d 2: Thi t t V lt hn hp kh (ktc) gm CO v H2 i qua mt ng ng 16,8 gam hn hp 3 oxit: CuO,
Fe3O4, Al2O3 nung nng, phn ng hon ton. Sau phn ng thu c m gam cht rn v mt hn hp kh v hi
nng hn khi lng ca hn hp V l 0,32 gam. Tnh V v m.
A. 0,224 lt v 14,48 gam.
B. 0,448 lt v 18,46 gam.
C. 0,112 lt v 12,28 gam.
D. 0,448 lt v 16,48 gam.
Hng dn gii
Thc cht phn ng kh cc oxit trn l
CO + O
CO2
H2 + O H2O.
Khi lng hn hp kh to thnh nng hn hn hp kh ban u chnh l khi lng ca nguyn t Oxi trong cc
oxit tham gia phn ng. Do vy:
mO = 0,32 gam.
0,32
nO
0,02 mol
16
n CO n H 2 0,02 mol .

moxit = mcht rn + 0,32
16,8 = m + 0,32
m = 16,48 gam.
Vhh (CO H 2 ) 0,02 22,4 0,448 lt. (p n D)

V d 3: Thi rt chm 2,24 lt (ktc) mt hn hp kh gm CO v H 2 qua mt ng s ng hn hp Al 2O3, CuO,

Fe3O4, Fe2O3 c khi lng l 24 gam d ang c un nng. Sau khi kt thc phn ng khi lng cht rn cn
li trong ng s l
A. 22,4 gam. B. 11,2 gam. C. 20,8 gam.
D. 16,8 gam.
Hng dn gii
2,24
n hh (CO H 2 )
0,1 mol
22,4
Thc cht phn ng kh cc oxit l:
CO + O
CO2
H2 + O
H2O.
n O n CO n H 2 0,1 mol .
Vy:
mO = 1,6 gam.
Khi lng cht rn cn li trong ng s l: 24 1,6 = 22,4 gam. (p n A)
V d 4: Cho m gam mt ancol (ru) no, n chc X qua bnh ng CuO (d), nung nng. Sau khi phn ng
hon ton, khi lng cht rn trong bnh gim 0,32 gam. Hn hp hi thu c c t khi i vi hiro l 15,5.
Gi tr ca m l
A. 0,92 gam. B. 0,32 gam. C. 0,64 gam.
D. 0,46 gam.
Hng dn gii
o
CnH2n+1CH2OH + CuO t
CnH2n+1CHO + Cu + H2O
Khi lng cht rn trong bnh gim chnh l s gam nguyn t O trong CuO phn ng. Do nhn c:
0,32
0,02 mol
mO = 0,32 gam n O
16
C n H 2n 1CHO : 0,02 mol
Hn hp hi gm:
: 0,02 mol.
H 2O
Vy hn hp hi c tng s mol l 0,04 mol.
C M = 31
mhh hi = 31 0,04 = 1,24 gam.

mancol + 0,32 = mhh hi
mancol = 1,24 0,32 = 0,92 gam. (p n A)
Ch : Vi ru bc (I) hoc ru bc (II) u tha mn u bi.
V d 5: t chy hon ton 4,04 gam mt hn hp bt kim loi gm Al, Fe, Cu trong khng kh thu c 5,96
gam hn hp 3 oxit. Ha tan ht hn hp 3 oxit bng dung dch HCl 2M. Tnh th tch dung dch HCl cn dng.
A. 0,5 lt.
B. 0,7 lt.
C. 0,12 lt.
D. 1 lt.
Hng dn gii
mO = moxit mkl = 5,96 4,04 = 1,92 gam.
1,92
nO
0,12 mol .
16
Ha tan ht hn hp ba oxit bng dung dch HCl to thnh H2O nh sau:
2H+ + O2 H2O
0,24 0,12 mol
0,24
VHCl
0,12 lt. (p n C)
2
V d 6: t chy hon ton 0,1 mol mt axit cacbonxylic n chc cn va V lt O 2 ( ktc), thu c 0,3 mol
CO2 v 0,2 mol H2O. Gi tr ca V l
A. 8,96 lt.
B. 11,2 lt.
C. 6,72 lt.
D. 4,48 lt.
Hng dn gii
Axit cacbonxylic n chc c 2 nguyn t Oxi nn c th t l RO2. Vy:
n O ( RO2 ) n O (CO2 ) n O (CO2 ) n O ( H 2O)
0,12 + nO (p.) = 0,32 + 0,21

nO (p.) = 0,6 mol

nO2 0,3 mol
VO2 6,72 lt. (p n C)
V d 7: (Cu 46 - M 231 - TSC Khi A 2007)

Cho 4,48 lt CO ( ktc) t t i qua ng s nung nng ng 8 gam mt oxit st n khi phn ng xy ra
hon ton. Kh thu c sau phn ng c t khi so vi hiro bng 20. Cng thc ca oxit st v phn trm th tch
ca kh CO2 trong hn hp kh sau phn ng l
A. FeO; 75%.
B. Fe2O3; 75%.
C. Fe2O3; 65%.
D. Fe3O4; 65%.
Hng dn gii
FexOy + yCO
xFe + yCO2
Kh thu c c M 40 gm 2 kh CO2 v CO d
n CO2 44
12
40
nnCO
28
4
3
CO 2
%V
CO2 75% .
n CO 1
75
n CO ( p. ) n CO2
0,2 0,15 mol nCO d = 0,05 mol.
Mt khc:
100
Thc cht phn ng kh oxit st l do
CO + O (trong oxit st) CO2
nCO = nO = 0,15 mol mO = 0,1516 = 2,4 gam
mFe = 8 2,4 = 5,6 gam nFe = 0,1 mol.

Theo phng trnh phn ng ta c:
n Fe
x 0,1 2

Fe2O3. (p n B)
n CO2 y 0,15 3
V d 8: Cho hn hp A gm Al, Zn, Mg. em oxi ho hon ton 28,6 gam A bng oxi d thu c 44,6 gam hn
hp oxit B. Ho tan ht B trong dung dch HCl thu c dung dch D. C cn dung dch D c hn hp mui
khan l
A. 99,6 gam.
B. 49,8 gam.
C. 74,7 gam.
D. 100,8 gam.
Hng dn gii
Gi M l kim loi i din cho ba kim loi trn vi ho tr l n.
n
M +
O2
M2On
(1)
2
M2On + 2nHCl
2MCln + nH2O
(2)
n
4.n
Theo phng trnh (1) (2) HCl
O2 .
p dng nh lut bo ton khi lng m O2 44,6 28,6 16 gam
n O2 0,5 mol nHCl = 40,5 = 2 mol

n Cl 2 mol
mmui = mhhkl + m Cl = 28,6 + 235,5 = 99,6 gam. (p n A)

V d 9: Cho mt lung kh CO i qua ng ng 0,01 mol FeO v 0,03 mol Fe 2O3 (hn hp A) t nng. Sau khi
kt thc th nghim thu c 4,784 gam cht rn B gm 4 cht. Ho tan cht rn B bng dung dch HCl d thy
thot ra 0,6272 lt H2 ( ktc). Tnh s mol oxit st t trong hn hp B. Bit rng trong B s mol oxit st t bng
1/3 tng s mol st (II) oxit v st (III) oxit.
A. 0,006.
B. 0,008.
C. 0,01.
D. 0,012.
Hng dn gii

FeO : 0,01 mol

+ CO 4,784 gam B (Fe, Fe2O3, FeO, Fe3O4) tng ng vi s mol l: a, b, c, d
Fe2O3 : 0,03 mol
Hn hp A
(mol).
Ho tan B bng dung dch HCl d thu c n H 2 0,028 mol.
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
a = 0,028 mol.
(1)
1
1
Theo u bi: n Fe3O4 n FeO n Fe2O3 d b c
(2)
3
3
Tng mB l: (56.a + 160.b + 72.c + 232.d) = 4,78 gam.
(3)
S mol nguyn t Fe trong hn hp A bng s mol nguyn t Fe trong hn hp B. Ta c:
nFe (A) = 0,01 + 0,032 = 0,07 mol
nFe (B) = a + 2b + c + 3d
a + 2b + c + 3d = 0,07
(4)
T (1, 2, 3, 4)
b = 0,006 mol
c = 0,012 mol
d = 0,006 mol. (p n A)
V d 10: Kh hon ton 24 gam hn hp CuO v FexOy bng H2 d nhit cao thu c 17,6 gam hn hp 2
kim loi. Khi lng H2O to thnh l
A. 1,8 gam.
B. 5,4 gam.
C. 7,2 gam. D. 3,6 gam.
Hng dn gii
mO (trong oxit) = moxit mkloi = 24 17,6 = 6,4 gam.
mO H2O 6,4 gam ; n H O 6,4 0,4 mol.
2
16
m H2O 0,4 18 7,2 gam. (p n C)
V d 11: Kh ht m gam Fe3O4 bng CO thu c hn hp A gm FeO v Fe. A tan va trong 0,3 lt dung dch
H2SO4 1M cho ra 4,48 lt kh (ktc). Tnh m?
A. 23,2 gam. B. 46,4 gam. C. 11,2 gam.
D. 16,04 gam.
Hng dn gii
Fe3O4 (FeO, Fe) 3Fe2+
n mol
n Fe trong FeSO4 n SO2 0,3 mol
4
p dng nh lut bo ton nguyn t Fe:
n Fe Fe3O4 n Fe FeSO4
3n = 0,3 n = 0,1
m Fe3O4 23,2 gam (p n A)
V d 12: un hai ru n chc vi H2SO4 c, 140oC c hn hp ba ete. Ly 0,72 gam mt trong ba ete em
t chy hon ton thu c 1,76 gam CO2 v 0,72 gam H2O. Hai ru l
A. CH3OH v C2H5OH.
B. C2H5OH v C3H7OH.
C. C2H5OH v C4H9OH.
D. CH3OH v C3H5OH.
Hng dn gii
t cng thc tng qut ca mt trong ba ete l CxHyO, ta c:
0,72
0,72
mC
12 0,48 gam ; m H
2 0,08 gam
44
18
mO = 0,72 0,48 0,08 = 0,16 gam.

0,48 0,08 0,16
x : y :1
:
:
= 4 : 8 : 1.
12
1
16
Cng thc phn t ca mt trong ba ete l C4H8O.
Cng thc cu to l CH3OCH2CH=CH2.

Vy hai ancol l CH3OH v CH2=CHCH2OH. (p n D)

MT S BI TP VN DNG GII THEO PHNG PHP BO TON MOL NGUYN T
01. Ha tan hon ton hn hp X gm 0,4 mol FeO v 0,1mol Fe 2O3 vo dung dch HNO3 long, d thu c dung
dch A v kh B khng mu, ha nu trong khng kh. Dung dch A cho tc dng vi dung dch NaOH d thu c
kt ta. Ly ton b kt ta nung trong khng kh n khi lng khng i thu c cht rn c khi lng l
A. 23,0 gam. B. 32,0 gam.
C. 16,0 gam.
D. 48,0 gam.
02. Cho kh CO i qua ng s cha 16 gam Fe2O3 un nng, sau phn ng thu c hn hp rn X gm Fe, FeO,
Fe3O4, Fe2O3. Ha tan hon ton X bng H2SO4 c, nng thu c dung dch Y. C cn dung dch Y, lng mui
khan thu c l
A. 20 gam.
B. 32 gam.
C. 40 gam. D. 48 gam.
03. Kh hon ton 17,6 gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe2O3 cn 2,24 lt CO ( ktc). Khi lng st thu c l
A. 5,6 gam.
B. 6,72 gam.
C. 16,0 gam.
D. 11,2 gam.
04. t chy hn hp hirocacbon X thu c 2,24 lt CO 2 (ktc) v 2,7 gam H2O. Th tch O2 tham gia phn
ng chy (ktc) l
A. 5,6 lt.
B. 2,8 lt.
C. 4,48 lt. D. 3,92 lt.
05. Ho tan hon ton a gam hn hp X gm Fe v Fe2O3 trong dung dch HCl thu c 2,24 lt kh H2 ktc v
dung dch B. Cho dung dch B tc dng dung dch NaOH d, lc ly kt ta, nung trong khng kh n khi lng
khng i thu c 24 gam cht rn. Gi tr ca a l
A. 13,6 gam. B. 17,6 gam.
C. 21,6 gam.
D. 29,6 gam.
06. Hn hp X gm Mg v Al2O3. Cho 3 gam X tc dng vi dung dch HCl d gii phng V lt kh (ktc). Dung
dch thu c cho tc dng vi dung dch NH3 d, lc v nung kt ta c 4,12 gam bt oxit. V c gi tr l:
A. 1,12 lt.
B. 1,344 lt.
C. 1,568 lt.
D. 2,016 lt.
07. Hn hp A gm Mg, Al, Fe, Zn. Cho 2 gam A tc dng vi dung dch HCl d gii phng 0,1 gam kh. Cho 2
gam A tc dng vi kh clo d thu c 5,763 gam hn hp mui. Phn trm khi lng ca Fe trong A l
A. 8,4%.
B. 16,8%.
C. 19,2%. D. 22,4%.
08. (Cu 2 - M 231 - TSC - Khi A 2007)
t chy hon ton mt th tch kh thin nhin gm metan, etan, propan bng oxi khng kh (trong
khng kh Oxi chim 20% th tch), thu c 7,84 lt kh CO 2 (ktc) v 9,9 gam H2O. Th tch khng kh (ktc)
nh nht cn dng t chy hon ton lng kh thin nhin trn l
A. 70,0 lt.
B. 78,4 lt.
C. 84,0 lt. D. 56,0 lt.
09. Ho tan hon ton 5 gam hn hp 2 kim loi X v Y bng dung dch HCl thu c dung dch A v kh H 2. C cn
dung dch A thu c 5,71 gam mui khan. Hy tnh th tch kh H2 thu c ktc.
A. 0,56 lt.
B. 0,112 lt.
C. 0,224 ltD. 0,448 lt
10. t chy hon ton m gam hn hp Y gm C 2H6, C3H4 v C4H8 th thu c 12,98 gam CO2 v 5,76 gam H2O.
Vy m c gi tr l
A. 1,48 gam.
B. 8,14 gam. C. 4,18 gam.
D. 16,04 gam.
1. D
2. C
3. C
4. D
5. C
6. C
7. B
8. A
9. C
10. C
Phng php 3
BO TON MOL ELECTRON
Trc ht cn nhn mnh y khng phi l phng php cn bng phn ng oxi ha - kh, mc d phng php
thng bng electron dng cn bng phn ng oxi ha - kh cng da trn s bo ton electron.
Nguyn tc ca phng php nh sau: khi c nhiu cht oxi ha, cht kh trong mt hn hp phn ng (nhiu
phn ng hoc phn ng qua nhiu giai on) th tng s electron ca cc cht kh cho phi bng tng s electron
10

m cc cht oxi ha nhn. Ta ch cn nhn nh ng trng thi u v trng thi cui ca cc cht oxi ha hoc
cht kh, thm ch khng cn quan tm n vic cn bng cc phng trnh phn ng. Phng php ny c bit l
th i vi cc bi ton cn phi bin lun nhiu trng hp c th xy ra.
Sau y l mt s v d in hnh.
V d 1: Oxi ha hon ton 0,728 gam bt Fe ta thu c 1,016 gam hn hp hai oxit st (hn hp A).
1. Ha tan hn hp A bng dung dch axit nitric long d. Tnh th tch kh NO duy nht bay ra ( ktc).
A. 2,24 ml.
B. 22,4 ml. C. 33,6 ml. D. 44,8 ml.
2. Cng hn hp A trn trn vi 5,4 gam bt Al ri tin hnh phn ng nhit nhm (hiu sut 100%). Ha tan hn
hp thu c sau phn ng bng dung dch HCl d. Tnh th tch bay ra ( ktc).
A. 6,608 lt. B. 0,6608 lt. C. 3,304 lt.
D. 33,04. lt
Hng dn gii
1. Cc phn ng c th c:
o
2Fe + O2 t
2FeO
(1)
o
2Fe + 1,5O2 t
Fe2O3
(2)
to
3Fe + 2O2
Fe3O4
(3)
Cc phn ng ha tan c th c:
3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
(4)
Fe2O3 + 6HNO3
2Fe(NO3)3 + 3H2O
(5)
3Fe3O4 + 28HNO3
9Fe(NO3)3 + NO + 14H2O
(6)
0
+3
+5
Ta nhn thy tt c Fe t Fe b oxi ha thnh Fe , cn N b kh thnh N+2, O20 b kh thnh 2O2 nn phng
trnh bo ton electron l:
0,728
3n 0,009 4
3 0,039 mol.
56
trong , n l s mol NO thot ra. Ta d dng rt ra
n = 0,001 mol;
VNO = 0,00122,4 = 0,0224 lt = 22,4 ml. (p n B)
2. Cc phn ng c th c:
o
2Al + 3FeO t
3Fe + Al2O3
(7)
o
2Al + Fe2O3 t
2Fe + Al2O3
(8)
to
8Al + 3Fe3O4
9Fe + 4Al2O3
(9)
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
(10)
2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2

(11)
Xt cc phn ng (1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11) ta thy Fe 0 cui cng thnh Fe+2, Al0 thnh Al+3, O20 thnh 2O2 v 2H+
thnh H2 nn ta c phng trnh bo ton electron nh sau:
5,4 3
0,013 2
0,009 4 n 2
27
Fe0 Fe+2
Al0 Al+3
O20 2O2
2H+ H2
n = 0,295 mol
VH2 0,295 22,4 6,608 lt. (p n A)
Nhn xt: Trong bi ton trn cc bn khng cn phi bn khon l to thnh hai oxit st (hn hp A) gm nhng
oxit no v cng khng cn phi cn bng 11 phng trnh nh trn m ch cn quan tm ti trng thi u v trng
thi cui ca cc cht oxi ha v cht kh ri p dng lut bo ton electron tnh lc bt c cc giai on
trung gian ta s tnh nhm nhanh c bi ton.
V d 2: Trn 0,81 gam bt nhm vi bt Fe2O3 v CuO ri t nng tin hnh phn ng nhit nhm thu c
hn hp A. Ho tan hon ton A trong dung dch HNO3 un nng thu c V lt kh NO (sn phm kh duy nht)
ktc. Gi tr ca V l
A. 0,224 lt.
B. 0,672 lt. C. 2,24 lt.
D. 6,72 lt.
Hng dn gii
Tm tt theo s :
11

Fe2O3 t o
tan hon ton
hn hp
A ha
VNO ?
dung dch HNO3
CuO
Thc cht trong bi ton ny ch c qu trnh cho v nhn electron ca nguyn t Al v N.
Al Al+3 + 3e
0,81
0,09 mol
27
v
N+5 + 3e
N+2
0,09 mol 0,03 mol
VNO = 0,0322,4 = 0,672 lt. (p n D)

Nhn xt: Phn ng nhit nhm cha bit l hon ton hay khng hon ton do hn hp A khng xc nh c
chnh xc gm nhng cht no nn vic vit phng trnh ha hc v cn bng phng trnh phc tp. Khi ha tan
hon ton hn hp A trong axit HNO3 th Al0 to thnh Al+3, nguyn t Fe v Cu c bo ton ha tr.
C bn s thc mc lng kh NO cn c to bi kim loi Fe v Cu trong hn hp A. Thc cht lng Al phn
ng b li lng Fe v Cu to thnh.
V d 3: Cho 8,3 gam hn hp X gm Al, Fe (nAl = nFe) vo 100 ml dung dch Y gm Cu(NO3)2 v AgNO3. Sau khi
phn ng kt thc thu c cht rn A gm 3 kim loi. Ha tan hon ton cht rn A vo dung dch HCl d thy c
1,12 lt kh thot ra (ktc) v cn li 28 gam cht rn khng tan B. Nng C M ca Cu(NO3)2 v ca AgNO3 ln
lt l
A. 2M v 1M.
B. 1M v 2M.
C. 0,2M v 0,1M.
D. kt qu khc.
Tm tt s :
: x mol
8,3gamhnh pX Al
AgNO3
+ 100 ml dung dch Y
(nAl =nFe)
Fe
Cu(NO3 )2 :y mol
1,12 lt H 2
Chtr
nA
HCl d Z
]
(3kimloi)
2,8 gamcht rn khng tan B
Hng dn gii
8,3
0,1mol.
Ta c:
nAl = nFe =
83
t n AgNO3 x mol v n Cu( NO3 )2 y mol
X + Y Cht rn A gm 3 kim loi.

Al ht, Fe cha phn ng hoc cn d. Hn hp hai mui ht.
Qu trnh oxi ha:
Al Al3+ + 3e
Fe Fe2+ + 2e
0,1
0,3
0,1
0,2
Tng s mol e nhng bng 0,5 mol.
Qu trnh kh:
Ag+ + 1e Ag
Cu2+ + 2e Cu
2H+ + 2e H2
x
x
x
y
2y
y
0,1
0,05
Tng s e mol nhn bng (x + 2y + 0,1).
Theo nh lut bo ton electron, ta c phng trnh:
x + 2y + 0,1 = 0,5 hay x + 2y = 0,4
(1)
Mt khc, cht rn B khng tan l: Ag: x mol ; Cu: y mol.
108x + 64y = 28
(2)
Gii h (1), (2) ta c:
x = 0,2 mol ; y = 0,1 mol.
0,2
0,1
C M AgNO3
= 2M; C M Cu( NO3 )2

= 1M. (p n B)
0,1
0,1
0,81 gam Al
12

V d 4: Ha tan 15 gam hn hp X gm hai kim loi Mg v Al vo dung dch Y gm HNO 3 v H2SO4 c thu
c 0,1 mol mi kh SO2, NO, NO2, N2O. Phn trm khi lng ca Al v Mg trong X ln lt l
A. 63% v 37%.
B. 36% v 64%.
C. 50% v 50%.
D. 46% v 54%.
Hng dn gii
t nMg = x mol ; nAl = y mol. Ta c:
24x + 27y = 15.(1)
Qu trnh oxi ha:
Mg Mg2+ + 2e
Al Al3+ + 3e
x
2x
y
3y
Tng s mol e nhng bng (2x + 3y).
Qu trnh kh:
N+5 + 3e N+2
2N+5 + 2 4e 2N+1
0,3
0,1
0,8
0,2
+5
+4
+6
+4
N + 1e N
S + 2e S
0,1
0,1
0,2
0,1
Tng s mol e nhn bng 1,4 mol.
Theo nh lut bo ton electron:
2x + 3y = 1,4 (2)
Gii h (1), (2) ta c: x = 0,4 mol ; y = 0,2 mol.
27 0,2
%Al
100% 36%.
15
%Mg = 100% 36% = 64%. (p n B)
V d 5: Trn 60 gam bt Fe vi 30 gam bt lu hunh ri un nng (khng c khng kh) thu c cht rn A.
Ho tan A bng dung dch axit HCl d c dung dch B v kh C. t chy C cn V lt O 2 (ktc). Bit cc phn
ng xy ra hon ton. V c gi tr l
A. 11,2 lt.
B. 21 lt.
C. 33 lt.
D. 49 lt.
Hng dn gii
30
V n Fe n S
nn Fe d v S ht.
32
Kh C l hn hp H2S v H2. t C thu c SO2 v H2O. Kt qu cui cng ca qu trnh phn ng l Fe v S
nhng e, cn O2 thu e.
Nhng e:
Fe
Fe2+ + 2e
60
60
mol
2 mol
56
56
+4
S
S +
4e
30
30
mol
4
mol
32
32
Thu e: Gi s mol O2 l x mol.
O2 + 4e 2O-2
x mol 4x
60
30
Ta c: 4x 2 4 gii ra x = 1,4732 mol.
56
32
VO2 22,4 1,4732 33 lt. (p n C)
V d 6: Hn hp A gm 2 kim loi R1, R2 c ho tr x, y khng i (R1, R2 khng tc dng vi nc v ng trc

Cu trong dy hot ng ha hc ca kim loi). Cho hn hp A phn ng hon ton vi dung dch HNO 3 d thu
c 1,12 lt kh NO duy nht ktc.
Nu cho lng hn hp A trn phn ng hon ton vi dung dch HNO 3 th thu c bao nhiu lt N2. Cc th tch
kh o ktc.
A. 0,224 lt.
B. 0,336 lt. C. 0,448 lt.
D. 0,672 lt.
Hng dn gii
13

Trong bi ton ny c 2 th nghim:

5
2
TN1: R1 v R2 nhng e cho Cu2+ chuyn thnh Cu sau Cu li nhng e cho N thnh N (NO). S mol e
do R1 v R2 nhng ra l
5
2
N + 3e N
1,12
0,15 22,4 0,05

5
TN2: R1 v R2 trc tip nhng e cho N to ra N2. Gi x l s mol N2, th s mol e thu vo l
5
2 N + 10e N 02
10x x mol
Ta c:
10x = 0,15 x = 0,015
VN2 = 22,4.0,015 = 0,336 lt. (p n B)
V d 7: Cho 1,35 gam hn hp gm Cu, Mg, Al tc dng ht vi dung dch HNO 3 thu c hn hp kh gm 0,01
mol NO v 0,04 mol NO2. Tnh khi lng mui to ra trong dung dch.
Hng dn gii
Cch 1: t x, y, z ln lt l s mol Cu, Mg, Al.
Nhng e:
Thu e:
Cu = Cu + 2e
x x 2x
5
Mg = Mg + 2e
y y 2y
5
Al = Al + 3e
z z 3z
4
N + 3e = N (NO)
N + 1e = N (NO2)
0,03 0,01
0,04 0,04
Ta c:
2x + 2y + 3z = 0,03 + 0,04 = 0,07
v 0,07 cng chnh l s mol NO3
Khi lng mui nitrat l:
1,35 + 620,07 = 5,69 gam. (p n C)
Cch 2:
Nhn nh mi: Khi cho kim loi hoc hn hp kim loi tc dng vi dung dch axit HNO 3 to hn hp 2 kh NO
v NO2 th
n HNO3 2n NO2 4n NO
n HNO3 2 0,04 4 0,01 0,12 mol
nH2O 0,06mol
p dng nh lut bo ton khi lng:

mKL mHNO3 mmui mNO mNO2 mH2O
1,35 + 0,1263 = mmui + 0,0130 + 0,0446 + 0,0618
mmui = 5,69 gam.

V d 8: (Cu 19 - M 182 - Khi A - TSH - 2007)
Ha tan hon ton 12 gam hn hp Fe, Cu (t l mol 1:1) bng axit HNO 3, thu c V lt ( ktc) hn hp kh X
(gm NO v NO2) v dung dch Y (ch cha hai mui v axit d). T khi ca X i vi H 2 bng 19. Gi tr ca V
l
A. 2,24 lt.
B. 4,48 lt.
C. 5,60 lt.
D. 3,36 lt.
Hng dn gii
t nFe = nCu = a mol 56a + 64a = 12 a = 0,1 mol.
Cho e:
Fe Fe3+ + 3e
Cu Cu2+ + 2e
0,1
0,3
0,1
0,2
+5
+2
+5
Nhn e:
N + 3e N
N + 1e N+4
3x x
y y
Tng ne cho bng tng ne nhn.
14

Mt khc:
3x + y = 0,5
30x + 46y = 192(x + y).
x = 0,125 ; y = 0,125.
Vhh kh (ktc) = 0,125222,4 = 5,6 lt. (p n C)
V d 9: Nung m gam bt st trong oxi, thu c 3 gam hn hp cht rn X. Ha tan ht hn hp X trong dung
dch HNO3 (d), thot ra 0,56 lt ( ktc) NO (l sn phm kh duy nht). Gi tr ca m l
A. 2,52 gam. B. 2,22 gam. C. 2,62 gam.
D. 2,32 gam.
Hng dn gii
m gam Fe + O2 3 gam hn hp cht rn X HNO3 d
0,56 lt NO.
Thc cht cc qu trnh oxi ha - kh trn l:
Cho e:
Fe Fe3+ + 3e
m
3m
mol e
56
56
Nhn e:
O2
+ 4e
2O2 N+5 + 3e
N+2
3 m
4(3 m)
mol e
0,075 mol 0,025 mol
32
32
3m
4(3 m)
=
+ 0,075
56
32
m = 2,52 gam. (p n A)
V d 10: Hn hp X gm hai kim loi A v B ng trc H trong dy in ha v c ha tr khng i trong cc
hp cht. Chia m gam X thnh hai phn bng nhau:
- Phn 1: Ha tan hon ton trong dung dch cha axit HCl v H2SO4 long to ra 3,36 lt kh H2.
- Phn 2: Tc dng hon ton vi dung dch HNO3 thu c V lt kh NO (sn phm kh duy nht).
Bit cc th tch kh o iu kin tiu chun. Gi tr ca V l
A. 2,24 lt. B. 3,36 lt.
C. 4,48 lt.
D. 6,72 lt.
Hng dn gii
t hai kim loi A, B l M.
n
- Phn 1:
M + nH+
Mn+ + H 2
(1)
2
- Phn 2:
3M + 4nH+ + nNO3 3Mn+ + nNO + 2nH2O
(2)
+
Theo (1): S mol e ca M cho bng s mol e ca 2H nhn;
Theo (2): S mol e ca M cho bng s mol e ca N+5 nhn.
Vy s mol e nhn ca 2H+ bng s mol e nhn ca N+5.
2H+ + 2e H2
v
N+5 + 3e N+2
0,3 0,15 mol
0,3 0,1 mol
VNO = 0,122,4 = 2,24 lt. (p n A)

V d 11: Cho m gam bt Fe vo dung dch HNO3 ly d, ta c hn hp gm hai kh NO 2 v NO c VX = 8,96
lt (ktc) v t khi i vi O2 bng 1,3125. Xc nh %NO v %NO2 theo th tch trong hn hp X v khi lng
m ca Fe dng?
A. 25% v 75%; 1,12 gam.
B. 25% v 75%; 11,2 gam.
C. 35% v 65%; 11,2 gam.
D. 45% v 55%; 1,12 gam.
Hng dn gii
Ta c:
nX = 0,4 mol; MX = 42.
S ng cho:
NO2 : 46
42 30 12
42
NO : 30
46 42 4
n NO2 : n NO 12 : 4 3
n NO2 n NO 0,4 mol

15

n NO 0,1 mol
n NO2 0,3 mol
%VNO 25%
%VNO2 75%
v Fe 3e Fe3+
N+5 + 3e N+2
N+5 + 1e N+4
3x x
0,3 0,1
0,3 0,3
Theo nh lut bo ton electron:
3x = 0,6 mol x = 0,2 mol
mFe = 0,256 = 11,2 gam. (p p B).

V d 12: Cho 3 kim loi Al, Fe, Cu vo 2 lt dung dch HNO 3 phn ng va thu c 1,792 lt kh X (ktc)
gm N2 v NO2 c t khi hi so vi He bng 9,25. Nng mol/lt HNO3 trong dung dch u l
A. 0,28M.
B. 1,4M.
C. 1,7M.
D. 1,2M.
Hng dn gii
M N 2 M NO2
Ta c:
M X 9,25 4 37
2
l trung bnh cng khi lng phn t ca hai kh N2 v NO2 nn:
n
n N 2 n NO2 X 0,04 mol
2
v
NO3 + 10e N2
NO3 + 1e NO2
0,08 0,4 0,04 mol
0,04 0,04 0,04 mol
n+
M M + n.e
0,04 mol
n
0,12
mol.
HNO3 (bkh)
Nhn nh mi: Kim loi nhng bao nhiu electron th cng nhn by nhiu gc NO3 to mui.
n HNO3 ( to mui ) n.e ( nh ng) n.e ( nhn) 0,04 0,4 0,44 mol.
Do :
n HNO3 ( phn ng) 0,44 0,12 0,56 mol
0,56
0,28M. (p n A)
2
V d 13: Khi cho 9,6 gam Mg tc dng ht vi dung dch H 2SO4 m c, thy c 49 gam H2SO4 tham gia phn
ng, to mui MgSO4, H2O v sn phm kh X. X l
A. SO2
B. S
C. H2S
D. SO2, H2S
Hng dn gii
Dung dch H2SO4 m c va l cht oxi ha va l mi trng.
Gi a l s oxi ha ca S trong X.
Mg Mg2+ + 2e
S+6 + (6-a)e S a
0,4 mol
0,8 mol
0,1 mol 0,1(6-a) mol
49
0,5 (mol)
Tng s mol H2SO4 dng l :
98
S mol H2SO4 dng to mui bng s mol Mg = 9,6 : 24 = 0,4 mol.
S mol H2SO4 dng oxi ha Mg l:
0,5 0,4 = 0,1 mol.
Ta c: 0,1(6 a) = 0,8 x = 2. Vy X l H2S. (p n C)
V d 14: a gam bt st ngoi khng kh, sau mt thi gian s chuyn thnh hn hp A c khi lng l 75,2
gam gm Fe, FeO, Fe2O3 v Fe3O4. Cho hn hp A phn ng ht vi dung dch H 2SO4 m c, nng thu c
6,72 lt kh SO2 (ktc). Khi lng a gam l:
A. 56 gam. B. 11,2 gam. C. 22,4 gam.
D. 25,3 gam.
Hng dn gii
a
S mol Fe ban u trong a gam: n Fe
mol.
56
HNO3
16

75,2 a
mol.
32
Fe Fe3 3e
a
3a
mol
mol
56
56
S mol O2 tham gia phn ng: n O2

Qu trnh oxi ha:
3a
mol
56
Qu trnh kh:O2 + 4e 2O2
SO42 + 4H+ + 2e
T (2), (3) n echo 4n O2 2n SO2
(1)
S mol e nhng: n e
(2)
SO2 + 2H2O
(3)
75,2 a
3a
2 0,3
32
56
a = 56 gam. (p n A)
V d 15: Cho 1,35 gam hn hp A gm Cu, Mg, Al tc dng vi HNO3 d c 1,12 lt NO v NO2 (ktc) c khi
lng mol trung bnh l 42,8. Tng khi lng mui nitrat sinh ra l:
A. 9,65 gam B. 7,28 gam
C. 4,24 gam
D. 5,69 gam
Hng dn gii
Da vo s ng cho tnh c s mol NO v NO2 ln lt l 0,01 v 0,04 mol. Ta c cc bn phn ng:
NO3 + 4H+ + 3e
NO + 2H2O
+
NO3 + 2H + 1e
NO2 + H2O
Nh vy, tng electron nhn l 0,07 mol.
Gi x, y, z ln lt l s mol Cu, Mg, Al c trong 1,35 gam hn hp kim loi. Ta c cc bn phn ng:
Cu Cu2+ + 2e Mg Mg2+ + 2e Al Al3+ + 3e
2x + 2y + 3z = 0,07.
Khi lng mui nitrat sinh ra l:
m = m Cu( NO3 )2 + m Mg( NO3 )2 + m Al( NO3 )3
4
= 1,35 + 62(2x + 2y + 3z)

= 1,35 + 62 0,07 = 5,69 gam.
MT S BI TP VN DNG GIAI THEO PHNG PHP BO TOM MOL ELECTRON
01. Ho tan hon ton m gam Al vo dung dch HNO 3 rt long th thu c hn hp gm 0,015 mol kh N 2O v
0,01mol kh NO (phn ng khng to NH4NO3). Gi tr ca m l
A. 13,5 gam. B. 1,35 gam.
C. 0,81 gam.
D. 8,1 gam.
02. Cho mt lung CO i qua ng s ng 0,04 mol hn hp A gm FeO v Fe 2O3 t nng. Sau khi kt thc th
nghim thu c cht rn B gm 4 cht nng 4,784 gam. Kh i ra khi ng s hp th vo dung dch Ca(OH) 2 d,
th thu c 4,6 gam kt ta. Phn trm khi lng FeO trong hn hp A l
A. 68,03%.
B. 13,03%.
C. 31,03%.
D. 68,97%.
03. Mt hn hp gm hai bt kim loi Mg v Al c chia thnh hai phn bng nhau:
- Phn 1: cho tc dng vi HCl d thu c 3,36 lt H2.
- Phn 2: ho tan ht trong HNO 3 long d thu c V lt mt kh khng mu, ho nu trong khng kh (cc th
tch kh u o ktc). Gi tr ca V l
A. 2,24 lt.
B. 3,36 lt.
C. 4,48 lt. D. 5,6 lt.
04. Dung dch X gm AgNO3 v Cu(NO3)2 c cng nng . Ly mt lng hn hp gm 0,03 mol Al; 0,05 mol Fe
cho vo 100 ml dung dch X cho ti kh phn ng kt thc thu c cht rn Y cha 3 kim loi.Cho Y vo HCl d
gii phng 0,07 gam kh. Nng ca hai mui l
A. 0,3M.
B. 0,4M.
C. 0,42M. D. 0,45M.
05. Cho 1,35 gam hn hp Cu, Mg, Al tc dng vi HNO3 d c 896 ml hn hp gm NO v NO2 c M 42 . Tnh
tng khi lng mui nitrat sinh ra (kh ktc).
17

06. Ha tan ht 4,43 gam hn hp Al v Mg trong HNO3 long thu c dung dch A v 1,568 lt (ktc) hn hp
hai kh (u khng mu) c khi lng 2,59 gam trong c mt kh b ha thnh mu nu trong khng kh. Tnh
s mol HNO3 phn ng.
A. 0,51 mol.
B. A. 0,45 mol. C. 0,55 mol. D. 0,49 mol.
07. Ha tan hon ton m gam hn hp gm ba kim loi bng dung dch HNO3 thu c 1,12 lt hn hp kh D (ktc)
gm NO2 v NO. T khi hi ca D so vi hiro bng 18,2. Tnh th tch ti thiu dung dch HNO 3 37,8% (d =
1,242g/ml) cn dng.
A. 20,18 ml. B. 11,12 ml.
C. 21,47 ml.
D. 36,7 ml.
08. Ha tan 6,25 gam hn hp Zn v Al vo 275 ml dung dch HNO3 thu c dung dch A, cht rn B gm cc kim
loi cha tan ht cn nng 2,516 gam v 1,12 lt hn hp kh D ( ktc) gm NO v NO 2. T khi ca hn hp D so
vi H2 l 16,75. Tnh nng mol/l ca HNO3 v tnh khi lng mui khan thu c khi c cn dung dch sau phn
ng.
A. 0,65M v 11,794 gam.
B. 0,65M v 12,35 gam.
C. 0,75M v 11,794 gam.
D. 0,55M v 12.35 gam.
09. t chy 5,6 gam bt Fe trong bnh ng O 2 thu c 7,36 gam hn hp A gm Fe 2O3, Fe3O4 v Fe. Ha tan
hon ton lng hn hp A bng dung dch HNO 3 thu c V lt hn hp kh B gm NO v NO 2. T khi ca B so
vi H2 bng 19. Th tch V ktc l
A. 672 ml.
B. 336 ml.
C. 448 ml. D. 896 ml.
10. Cho a gam hn hp A gm oxit FeO, CuO, Fe 2O3 c s mol bng nhau tc dng hon ton vi lng va l 250
ml dung dch HNO3 khi un nng nh, thu c dung dch B v 3,136 lt (ktc) hn hp kh C gm NO 2 v NO c t
khi so vi hiro l 20,143. Tnh a.
A. 74,88 gam. B. 52,35 gam. C. 61,79 gam.
D. 72,35 gam.
p n cc bi tp vn dng
1. B
6. D
2. B
7. C
3. A
8. A
4. B
9. D
5. C
10. A
Phng php 4
S DNG PHNG TRNH ION - ELETRON
lm tt cc bi ton bng phng php ion iu u tin cc bn phi nm chc phng trnh phn ng di
dng cc phn t t suy ra cc phng trnh ion, i khi c mt s bi tp khng th gii theo cc phng trnh
phn t c m phi gii da theo phng trnh ion. Vic gii bi ton ha hc bng phng php ion gip chng
ta hiu k hn v bn cht ca cc phng trnh ha hc. T mt phng trnh ion c th ng vi rt nhiu
phng trnh phn t. V d phn ng gia hn hp dung dch axit vi dung dch baz u c chung mt phng
trnh ion l
H+ + OH
H2O
hoc phn ng ca Cu kim loi vi hn hp dung dch NaNO3 v dung dch H2SO4 l
3Cu + 8H+ + 2NO3
3Cu2+ + 2NO + 4H2O...
Sau y l mt s v d:
V d 1: Hn hp X gm (Fe, Fe2O3, Fe3O4, FeO) vi s mol mi cht l 0,1 mol, ha tan ht vo dung dch Y gm
(HCl v H2SO4 long) d thu c dung dch Z. Nh t t dung dch Cu(NO3)2 1M vo dung dch Z cho ti khi
ngng thot kh NO. Th tch dung dch Cu(NO3)2 cn dng v th tch kh thot ra ktc thuc phng n no?
A. 25 ml; 1,12 lt.
B. 0,5 lt; 22,4 lt.
C. 50 ml; 2,24 lt.
D. 50 ml; 1,12 lt.
Hng dn gii
Quy hn hp 0,1 mol Fe2O3 v 0,1 mol FeO thnh 0,1 mol Fe3O4.
Hn hp X gm: (Fe3O4 0,2 mol; Fe 0,1 mol) tc dng vi dung dch Y
Fe3O4 + 8H+ Fe2+ + 2Fe3+ + 4H2O
0,2
0,2
0,4 mol
+
2+
Fe + 2H Fe + H2
0,1
0,1 mol
Dung dch Z: (Fe2+: 0,3 mol; Fe3+: 0,4 mol) + Cu(NO3)2:
3Fe2+ + NO3 + 4H+ 3Fe3+ + NO + 2H2O
0,3
0,1
0,1 mol
18

VNO = 0,122,4 = 2,24 lt.

1
n Cu( NO3 )2 n NO 0,05 mol
3
2
0,05
Vdd Cu( NO3 )2
0,05 lt (hay 50 ml). (p n C)
1
V d 2: Ha tan 0,1 mol Cu kim loi trong 120 ml dung dch X gm HNO 3 1M v H2SO4 0,5M. Sau khi phn ng
kt thc thu c V lt kh NO duy nht (ktc).
Gi tr ca V l
A. 1,344 lt. B. 1,49 lt.
C. 0,672 lt.
D. 1,12 lt.
Hng dn gii
n HNO3 0,12 mol ;
n H 2SO4 0,06 mol
n H 0,24 mol v n NO 0,12 mol.
Tng:
3
Phng trnh ion:

3Cu + 8H+ + 2NO3
3Cu2+ + 2NO + 4H2O
Ban u:
0,1 0,24 0,12 mol
Phn ng:
0,09 0,24 0,06
0,06 mol
Sau phn ng: 0,01 (d) (ht)
0,06 (d)
VNO = 0,0622,4 = 1,344 lt. (p n A)

V d 3: Dung dch X cha dung dch NaOH 0,2M v dung dch Ca(OH) 2 0,1M. Sc 7,84 lt kh CO2 (ktc) vo 1
lt dung dch X th lng kt ta thu c l
A. 15 gam.
B. 5 gam.
C. 10 gam.
D. 0 gam.
Hng dn gii
n CO2 = 0,35 mol ; nNaOH = 0,2 mol; n Ca(OH )2 = 0,1 mol.
n OH = 0,2 + 0,12 = 0,4 mol v n Ca 2 = 0,1 mol.
Tng:
Phng trnh ion rt gn:
CO2 + 2OH
CO32 + H2O
0,35
0,4
0,2 0,4 0,2 mol
n CO2 ( d ) = 0,35 0,2 = 0,15 mol
tip tc xy ra phn ng:

CO32 + CO2 + H2O
2HCO3
Ban u:
0,2
0,15 mol
Phn ng:
0,15 0,15 mol
n CO2 cn li bng 0,15 mol
n CaCO3 = 0,05 mol
m CaCO3 = 0,05100 = 5 gam. (p n B)
V d 4: Ha tan ht hn hp gm mt kim loi kim v mt kim loi kim th trong nc c dung dch A v c
1,12 lt H2 bay ra ( ktc). Cho dung dch cha 0,03 mol AlCl3 vo dung dch A. khi lng kt ta thu c l
A. 0,78 gam. B. 1,56 gam. C. 0,81 gam.
D. 2,34 gam.
Hng dn gii
Phn ng ca kim loi kim v kim loi kim th vi H2O:
n
M + nH2O
M(OH)n + H 2
2
T phng trnh ta c:
n OH 2n H 2 = 0,1mol.
Dung dch A tc dng vi 0,03 mol dung dch AlCl3:
Al3+ + 3OH
Al(OH)3
Ban u:
0,03
0,1 mol
19

Phn ng:
0,03 0,09
n OH ( d ) = 0,01mol
0,03 mol
tip tc ha tan kt ta theo phng trnh:

Al(OH)3 + OH
AlO2 + 2H2O
0,01 0,01 mol
m
Vy:
Al(OH )3 = 780,02 = 1,56 gam. (p n B)
V d 5: Dung dch A cha 0,01 mol Fe(NO 3)3 v 0,15 mol HCl c kh nng ha tan ti a bao nhiu gam Cu kim loi?
(Bit NO l sn phm kh duy nht)
Hng dn gii
Phng trnh ion:
Cu + 2Fe3+
2Fe2+ + Cu2+
0,005 0,01 mol
3Cu + 8H+ + 2NO3
3Cu2+ + 2NO + 4H2O
Ban u:
0,15
0,03 mol
H+ d
Phn ng: 0,045 0,12 0,03 mol
mCu ti a = (0,045 + 0,005) 64 = 3,2 gam. (p n C)

V d 6: Cho hn hp gm NaCl v NaBr tc dng vi dung dch AgNO 3 d thu c kt ta c khi lng ng
bng khi lng AgNO3 phn ng. Tnh phn trm khi lng NaCl trong hn hp u.
A. 23,3%
B. 27,84%. C. 43,23%.
D. 31,3%.
Hng dn gii
Phng trnh ion:
Ag+ + Cl
AgCl
+
Ag + Br
AgBr
t:
nNaCl = x mol ; nNaBr = y mol
mAgCl + mAgBr = m AgNO3( p. )
m Cl m Br m NO
35,5x + 80y = 62(x + y)

x : y = 36 : 53
58,5 36 100
= 27,84%. (p n B)
58,5 36 103 53
V d 7: Trn 100 ml dung dch A (gm KHCO 3 1M v K2CO3 1M) vo 100 ml dung dch B (gm NaHCO 3 1M v
Na2CO3 1M) thu c dung dch C.
Nh t t 100 ml dung dch D (gm H 2SO4 1M v HCl 1M) vo dung dch C thu c V lt CO 2 (ktc) v dung
dch E. Cho dung dch Ba(OH)2 ti d vo dung dch E th thu c m gam kt ta. Gi tr ca m v V ln lt l
A. 82,4 gam v 2,24 lt.
B. 4,3 gam v 1,12 lt.
C. 43 gam v 2,24 lt.
D. 3,4 gam v 5,6 lt.
Hng dn gii
Dung dch C cha:
HCO3 : 0,2 mol ; CO32 : 0,2 mol.
n H = 0,3 mol.
Dung dch D c tng:
Nh t t dung dch C v dung dch D:
CO32 + H+
HCO3
0,2 0,2 0,2 mol
HCO3 + H+
H2O + CO2
Ban u:
0,4
0,1 mol
Phn ng:
0,1 0,1
0,1 mol
D:
0,3 mol
Chn x = 36, y = 53
%m NaCl
20

Tip tc cho dung dch Ba(OH)2 d vo dung dch E:

Ba2+ + HCO3 + OH
BaCO3 + H2O
0,3
0,3 mol
2+
2
Ba + SO4
BaSO4
0,1
0,1 mol
VCO2 = 0,122,4 = 2,24 lt.
Tng khi lng kt ta:

m = 0,3197 + 0,1233 = 82,4 gam. (p n A)
V d 8: Ha tan hon ton 7,74 gam mt hn hp gm Mg, Al bng 500 ml dung dch gm H 2SO4 0,28M v HCl
1M thu c 8,736 lt H2 (ktc) v dung dch X.
Thm V lt dung dch cha ng thi NaOH 1M v Ba(OH)2 0,5M vo dung dch X thu c lng kt ta ln
nht.
a) S gam mui thu c trong dung dch X l
A. 38,93 gam.
B. 38,95 gam.
C. 38,97 gam.
D. 38,91 gam.
b) Th tch V l
A. 0,39 lt.
B. 0,4 lt.
C. 0,41 lt.
D. 0,42 lt.
c) Lng kt ta l
A. 54,02 gam.
B. 53,98 gam.
C. 53,62 gam.
D. 53,94 gam.
Hng dn gii
a) Xc nh khi lng mui thu c trong dung dch X:
n H 2SO4 = 0,280,5 = 0,14 mol
n SO2 = 0,14 mol v n H = 0,28 mol.
nHCl = 0,5 mol

n H = 0,5 mol
n Cl = 0,5 mol.
n H = 0,28 + 0,5 = 0,78 mol.

Vy tng
M n H 2 = 0,39 mol. Theo phng trnh ion rt gn:
Ta thy
Mg2+ + H2
3
Al + 3H+
Al3+ + H2
2
+
n H (p ) 2n H2
H ht.
mhh mui = mhh k.loi + mSO24 mCl
Mg0 + 2H+
(1)
(2)
= 7,74 + 0,1496 + 0,535,5 = 38,93gam. (p n A)

b) Xc nh th tch V:
nNaOH 1V mol
nBa(OH)2 0,5V mol

Tng n OH = 2V mol v n Ba 2 = 0,5V mol.
Phng trnh to kt ta:
Ba2+
+ SO42
BaSO4
(3)
0,5V mol
0,14 mol
2+
Mg
+ 2OH
Mg(OH)2
(4)
3+
Al
+
3OH
Al(OH)3
(5)
kt ta t ln nht th s mol OH kt ta ht cc ion Mg2+ v Al3+. Theo cc phng trnh phn ng (1),
(2), (4), (5) ta c:
n H = n OH = 0,78 mol
21

2V = 0,78 V = 0,39 lt. (p n A)

c) Xc nh lng kt ta:
n Ba 2 = 0,5V = 0,50,39 = 0,195 mol > 0,14 mol Ba2+ d.
m BaSO4 = 0,14233 = 32,62 gam.
mkt ta = m BaSO4 + m 2 k.loi + m OH

= 32,62 + 7,74 + 0,78 17 = 53,62 gam. (p n C)
V d 9: (Cu 40 - M 182 - TS i Hc - Khi A 2007)
Cho m gam hn hp Mg, Al vo 250 ml dung dch X cha hn hp axit HCl 1M v axit H 2SO4 0,5M, thu c
5,32 lt H2 ( ktc) v dung dch Y (coi th tch dung dch khng i). Dung dch Y c pH l
A. 1.
B. 6.
C. 7.
D. 2.
Hng dn gii
nHCl = 0,25 mol ; n H 2SO4 = 0,125.
n H = 0,5 mol ;
Tng:
Vy
n H 2 ( tothnh) = 0,2375 mol.

Bit rng:
c 2 mol ion H+
1 mol H2
+
vy 0,475 mol H 0,2375 mol H2
n H ( d ) = 0,5 0,475 = 0,025 mol
0,025
H
= 0,1 = 101M pH = 1. (p n A)
0,25
V d 10: (Cu 40 - M 285 - Khi B - TSH 2007)
Thc hin hai th nghim:
1) Cho 3,84 gam Cu phn ng vi 80 ml dung dch HNO3 1M thot ra V1 lt NO.
2) Cho 3,84 gam Cu phn ng vi 80 ml dung dch cha HNO3 1M v H2SO4 0,5 M thot ra V2 lt NO.
Bit NO l sn phm kh duy nht, cc th tch kh o cng iu kin. Quan h gia V1 v V2 l
A. V2 = V1.
B. V2 = 2V1. C. V2 = 2,5V1. D. V2 = 1,5V1.
Hng dn gii
3,84
n H 0,08 mol
0,06 mol
n Cu
64
TN1:
n NO3 0,08 mol

n HNO 0,08 mol
Ban u:
Phn ng:
TN2:
Tng:
3Cu + 8H+ + 2NO3

3Cu2+ + 2NO + 4H2O
0,06 0,08
0,08 mol
H+ phn ng ht
0,03 0,08 0,02
0,02 mol
V1 tng ng vi 0,02 mol NO.
nCu = 0,06 mol ; n HNO3 = 0,08 mol ; n H 2SO4 = 0,04 mol.
n H = 0,16 mol ;
n NO = 0,08 mol.
3
3Cu + 8H+ + 2NO3

3Cu2+ + 2NO + 4H2O
Ban u:
0,06 0,16
0,08 mol
Cu v H+ phn ng ht
Phn ng:
0,06 0,16 0,04
0,04 mol

Nh vy V2 = 2V1. (p n B)
V d 11: (Cu 33 - M 285 - Khi B - TSH 2007)
Trn 100 ml dung dch (gm Ba(OH)2 0,1M v NaOH 0,1M) vi 400 ml dung dch (gm H 2SO4 0,0375M v HCl
0,0125M), thu c dung dch X. Gi tr pH ca dung dch X l
A. 7.
B. 2.
C. 1.
D. 6.
Hng dn gii
22

n Ba (OH )2 0,01 mol

n NaOH
0,01 mol
Tng n OH = 0,03 mol.
n H 2SO4 0,015 mol
Tng n H = 0,035 mol.

n HCl 0,005 mol
Khi trn hn hp dung dch baz vi hn hp dung dch axit ta c phng trnh ion rt gn:
H+ + OH
H2O
Bt u
0,035
0,03 mol
Phn ng:
0,03 0,03
Sau phn ng: n H ( d ) = 0,035 0,03 = 0,005 mol.
Tng:
Vdd (sau trn) = 500 ml (0,5 lt).

0,005
H
= 0,01 = 102 pH = 2. (p n B)
0,5
V d 12: (Cu 18 - M 231 - TS Cao ng - Khi A 2007)
Cho mt mu hp kim Na-Ba tc dng vi nc (d), thu c dung dch X v 3,36 lt H 2 ( ktc). Th tch dung
dch axit H2SO4 2M cn dng trung ho dung dch X l
A. 150 ml.
B. 75 ml.
C. 60 ml.
D. 30 ml.
Hng dn gii
1
Na + H2O
NaOH + H2
2
Ba + 2H2O
Ba(OH)2 + H2
n H 2 = 0,15 mol, theo phng trnh tng s n OH (d 2X ) 2n H 2 = 0,3 mol.
Phng trnh ion rt gn ca dung dch axit vi dung dch baz l
H+ + OH
H2O
n H = n OH = 0,3 mol n H 2SO4 = 0,15 mol
0,15
VH2SO4
= 0,075 lt (75 ml). (p n B)

2
V d 13: Ha tan hn hp X gm hai kim loi A v B trong dung dch HNO 3 long. Kt thc phn ng thu c
hn hp kh Y (gm 0,1 mol NO, 0,15 mol NO2 v 0,05 mol N2O). Bit rng khng c phn ng to mui NH4NO3.
S mol HNO3 phn ng l:
A. 0,75 mol.
B. 0,9 mol.
C. 1,05 mol.
D. 1,2 mol.
Hng dn gii
Ta c bn phn ng:
NO3 + 2H+ + 1e
NO2 + H2O
(1)
2 0,15
0,15
NO3 + 4H+ + 3e
NO + 2H2O
(2)
4 0,1
0,1
+
2NO3 + 10H + 8e
N2O + 5H2O
(3)
10 0,05
0,05
T (1), (2), (3) nhn c:
n HNO3 p n H = 2 0,15 4 0,1 10 0,05 = 1,2 mol. (p n D)
V d 14: Cho 12,9 gam hn hp Al v Mg phn ng vi dung dch hn hp hai axit HNO 3 v H2SO4 (c nng) thu
c 0,1 mol mi kh SO2, NO, NO2. C cn dung dch sau phn ng khi lng mui khan thu c l:
Hng dn gii
Ta c bn phn ng:
2NO3 + 2H+ + 1e
NO2 + H2O + NO3
(1)
0,1
0,1
23

4NO3 + 4H+ + 3e
NO + 2H2O + 3NO3 (2)

0,1
3 0,1
2
+
2SO4 + 4H + 2e
SO2 + H2O + SO42
0,1
0,1
T (1), (2), (3) s mol NO3 to mui bng 0,1 + 3 0,1 = 0,4 mol;
s mol SO42 to mui bng 0,1 mol.
mmui = mk.loi + m NO + m SO2

3
(3)
= 12,9 + 62 0,4 + 96 0,1 = 47,3. (p n C)

V d 15: Ha tan 10,71 gam hn hp gm Al, Zn, Fe trong 4 lt dung dch HNO3 aM va thu c dung dch A
v 1,792 lt hn hp kh gm N2 v N2O c t l mol 1:1. C cn dung dch A thu c m (gam.) mui khan. gi tr
ca m, a l:
A. 55,35 gam. v 2,2M
B. 55,35 gam. v 0,22M
C. 53,55 gam. v 2,2M
D. 53,55 gam. v 0,22M
Hng dn gii
1,792
n N 2O n N 2
0,04 mol.
2 22,4
Ta c bn phn ng:
2NO3 + 12H+ + 10e
N2 + 6H2O
0,08
0,48
0,04
+
2NO3 + 10H + 8e
N2O + 5H2O
0,08
0,4
0,04
n HNO3 n H 0,88 mol.
0,88
a
0,22 M.
4
S mol NO3 to mui bng 0,88 (0,08 + 0,08) = 0,72 mol.
Khi lng mui bng 10,71 + 0,72 62 = 55,35 gam. (p n B)
V d 16: Ha tan 5,95 gam hn hp Zn, Al c t l mol l 1:2 bng dung dch HNO 3 long d thu c 0,896 lt
mt sn shm kh X duy nht cha nit. X l:
A. N2O
B. N2
C. NO
D. NH4+
Hng dn gii
Ta c:
nZn = 0,05 mol; nAl = 0,1 mol.
Gi a l s mol ca NxOy, ta c:
Zn Zn2+ + 2e
Al Al3+ + 3e
0,05
0,1
0,1
0,3
+
xNO3 + (6x 2y)H + (5x 2y)e NxOy + (3x 2y)H2O
0,04(5x 2y)
0,04
0,04(5x 2y) = 0,4 5x 2y = 10

Vy X l N2. (p n B)
V d 17: Cho hn hp gm 0,15 mol CuFeS2 v 0,09 mol Cu2FeS2 tc dng vi dung dch HNO3 d thu c
dung dch X v hn hp kh Y gm NO v NO 2. Thm BaCl2 d vo dung dch X thu c m gam kt ta. Mt
khc, nu thm Ba(OH)2 d vo dung dch X, ly kt ta nung trong khng kh n khi lng khng i thu c
a gam cht rn. Gi tr ca m v a l:
A. 111,84g v 157,44g
B. 111,84g v 167,44g
C. 112,84g v 157,44g
A. 112,84g v 167,44g
Hng dn gii
Ta c bn phn ng:
CuFeS2 + 8H2O 17e Cu2+ + Fe3+ + 2SO42 + 16+
0,15
0,15 0,15
0,3
Cu2FeS2 + 8H2O 19e 2Cu2+ + Fe3+ + 2SO42 + 16+
0,09
0,18 0,09
0,18
24

n SO2 0,48 mol;

4
Ba2+ + SO42 BaSO4

0,48
0,48
m = 0,48 233 = 111,84 gam.

nCu = 0,33 mol; nFe = 0,24 mol.
Cu CuO
2Fe Fe2O3
0,33 0,33
0,24
0,12
a = 0,33 80 + 0,12 160 + 111,84 = 157,44 gam. (p n A).

V d 18: Ha tan 4,76 gam hn hp Zn, Al c t l mol 1:2 trong 400ml dung dch HNO 3 1M va , dc dung
dch X cha m gam mui khan v thy c kh thot ra. Gi tr ca m l:
A. 25.8 gam. B. 26,9 gam. C. 27,8 gam. D. 28,8 gam.
Hng dn gii
nZn = 0,04 mol; nAl = 0,08 mol.
- Do phn ng khng to kh nn trong dung dch to NH4NO3. Trong dung dch c:
0,04 mol Zn(NO3)2 v 0,08 mol Al(NO3)3
Vy s mol NO3 cn li to NH4NO3 l:
0,4 0,04 2 0,08 3 = 0,08 mol
- Do trong dung dch to 0,04 mol NH4NO3
m = 0,04 189 + 0,08 213 + 0,04 80 = 27,8 gam. (p n C)
Phng php 5
S DNG CC GI TR TRUNG BNH
y l mt trong mt s phng php hin i nht cho php gii nhanh chng v n gin nhiu bi ton ha hc v
hn hp cc cht rn, lng cng nh kh.
Nguyn tc ca phng php nh sau: Khi lng phn t trung bnh (KLPTTB) (k hiu M ) cng nh khi
lng nguyn t trung bnh (KLNTTB) chnh l khi lng ca mt mol hn hp, nn n c tnh theo cng
thc:
tngkhil nghnh p(tnhtheogam)
M
.
tngsmolccchttronghnh p
M n M 2 n 2 M 3 n 3 ... M i n i
M 1 1
(1)
n1 n 2 n 3 ...
ni
trong M1, M2,... l KLPT (hoc KLNT) ca cc cht trong hn hp; n1, n2,... l s mol tng ng ca cc cht.
Cng thc (1) c th vit thnh:
n
n
n
M M1. 1 M 2 . 2 M 3 . 3 ...
ni
ni
ni
M M1x1 M 2 x 2 M 3x 3 ...
(2)
trong x1, x2,... l % s mol tng ng (cng chnh l % khi lng) ca cc cht. c bit i vi cht kh th x 1,
x2, ... cng chnh l % th tch nn cng thc (2) c th vit thnh:
M V M 2 V2 M 3V3 ... M i Vi
M 1 1
(3)
V1 V2 V3 ...
Vi
trong V1, V2,... l th tch ca cc cht kh. Nu hn hp ch c 2 cht th cc cng thc (1), (2), (3) tng ng
tr thnh (1), (2), (3) nh sau:
25

M1n1 M 2 (n n1 )
(1)
n
trong n l tng s s mol ca cc cht trong hn hp,
M M1x1 M 2 (1 x1 )
(2)
trong con s 1 ng vi 100% v
M V M 2 (V V1 )
M 1 1
(3)
V
trong V1 l th tch kh th nht v V l tng th tch hn hp.
T cng thc tnh KLPTTB ta suy ra cc cng thc tnh KLNTTB.
Vi cc cng thc:
C x H yO z ; n1 mol
M
C x H yO z ; n 2 mol
ta c:
- Nguyn t cacbon trung bnh:
x
x1n1 x 2 n 2 ...
n1 n 2 ...
- Nguyn t hiro trung bnh:
y1n1 y 2 n 2 ...
n1 n 2 ...
v i khi tnh c c s lin kt , s nhm chc trung bnh theo cng thc trn.
V d 1: Ha tan hon ton 2,84 gam hn hp hai mui cacbonat ca hai kim loi phn nhm II A v thuc hai chu
k lin tip trong bng tun hon bng dung dch HCl ta thu c dung dch X v 672 ml CO2 ( ktc).
1. Hy xc nh tn cc kim loi.
A. Be, Mg.
B. Mg, Ca. C. Ca, Ba.
D. Ca, Sr.
2. C cn dung dch X th thu c bao nhiu gam mui khan?
A. 2 gam.
B. 2,54 gam. C. 3,17 gam. D. 2,95 gam.
Hng dn gii
1. Gi A, B l cc kim loi cn tm. Cc phng trnh phn ng l
ACO3 + 2HCl ACl2 + H2O + CO2
(1)
BCO3 + 2HCl
BCl2 + H2O + CO2
(2)
(C th gi M l kim loi i din cho 2 kim loi A, B lc ch cn vit mt phng trnh phn ng).
Theo cc phn ng (1), (2) tng s mol cc mui cacbonat bng:
0,672
n CO2
0,03 mol.
22,4
Vy KLPTTB ca cc mui cacbonat l
2,84
M
94,67 v
M A,B 94,67 60 34,67
0,03
V thuc 2 chu k lin tip nn hai kim loi l Mg (M = 24) v Ca (M = 40). (p n B)
2. KLPTTB ca cc mui clorua:
M muiclorua 34,67 71 105,67 .
Khi lng mui clorua khan l 105,670,03 = 3,17 gam. (p n C)
63
65
V d 2: Trong t nhin, ng (Cu) tn ti di hai dng ng v 29Cu v 29 Cu . KLNT (xp x khi lng trung
bnh) ca Cu l 63,55. Tnh % v khi lng ca mi loi ng v.
A. 65Cu: 27,5% ; 63Cu: 72,5%.
B. 65Cu: 70% ; 63Cu: 30%.
C. 65Cu: 72,5% ; 63Cu: 27,5%.
D. 65Cu: 30% ; 63Cu: 70%.
Hng dn gii
65
Gi x l % ca ng v 29Cu ta c phng trnh:
y
26

M = 63,55 = 65.x + 63(1 x)
x = 0,275
65
Vy: ng v Cu chim 27,5% v ng v 63Cu chim 72,5%. (p n C)
V d 3: Hn hp kh SO2 v O2 c t khi so vi CH4 bng 3. Cn thm bao nhiu lt O2 vo 20 lt hn hp kh
cho t khi so vi CH4 gim i 1/6, tc bng 2,5. Cc hn hp kh cng iu kin nhit v p sut.
A. 10 lt.
B. 20 lt.
C. 30 lt.
D. 40 lt.
Hng dn gii
Cch 1: Gi x l % th tch ca SO2 trong hn hp ban u, ta c:
M = 163 = 48 = 64.x + 32(1 x)
x = 0,5
Vy: mi kh chim 50%. Nh vy trong 20 lt, mi kh chim 10 lt.
Gi V l s lt O2 cn thm vo, ta c:
64 10 32(10 V)
M 2,5 16 40
.
20 V
Gii ra c V = 20 lt. (p n B)
Cch 2:
Ghi ch: C th coi hn hp kh nh mt kh c KLPT chnh bng KLPT trung bnh ca hn hp, v d, c th xem
khng kh nh mt kh vi KLPT l 29.
Hn hp kh ban u coi nh kh th nht (20 lt c M = 163 = 48), cn O2 thm vo coi nh kh th hai, ta c
phng trnh:
48 20 32V
M 2,5 16 40
,
20 V
Rt ra V = 20 lt. (p n B)
V d 4: C 100 gam dung dch 23% ca mt axit n chc (dung dch A). Thm 30 gam mt axit ng ng lin
tip vo dung dch ta c dung dch B. Trung ha 1/10 dung dch B bng 500 ml dung dch NaOH 0,2M (va )
ta c dung dch C.
1. Hy xc nh CTPT ca cc axit.
A. HCOOH v CH3COOH.
B. CH3COOH v C2H5COOH.
C. C2H5COOH v C3H7COOH.
D. C3H7COOH v C4H9COOH.
2. C cn dung dch C th thu c bao nhiu gam mui khan?
A. 5,7 gam.
B. 7,5 gam. C. 5,75 gam.
D. 7,55 gam.
Hng dn gii
1. Theo phng php KLPTTB:
1
23
m RCOOH
2,3 gam,
10
10
1
30
m RCH 2COOH
3 gam.
10
10
2,3 3
M
53 .
0,1
Axit duy nht c KLPT < 53 l HCOOH (M = 46) v axit ng ng lin tip phi l CH 3COOH (M = 60). (p
n A)
2. Theo phng php KLPTTB:
V Maxit = 53 nn M mui = 53+ 23 1 75 . V s mol mui bng s mol axit bng 0,1 nn tng khi lng mui
bng 750,1 = 7,5 gam. (p n B)
V d 5: C V lt kh A gm H2 v hai olefin l ng ng lin tip, trong H 2 chim 60% v th tch. Dn hn
hp A qua bt Ni nung nng c hn hp kh B. t chy hon ton kh B c 19,8 gam CO 2 v 13,5 gam H2O.
Cng thc ca hai olefin l
A. C2H4 v C3H6.
B. C3H6 v C4H8.
C. C4H8 v C5H10.
D. C5H10 v C6H12.
27

Hng dn gii
t CTTB ca hai olefin l C n H 2n .
cng iu kin nhit v p sut th th tch t l vi s mol kh.
Hn hp kh A c:
n Cn H2 n 0,4 2
.
n H2
0,6 3
p dng nh lut bo ton khi lng v nh lut bo ton nguyn t t chy hn hp kh B cng chnh l
t chy hn hp kh A. Ta c:
3n
C n H 2n +
O2
n CO2 + n H2O
(1)
2
2H2 + O2
2H2O
(2)
Theo phng trnh (1) ta c:
n CO2 n H2O = 0,45 mol.
0,45
n Cn H 2 n
mol.
n
13,5
n H 2O
Tng:
= 0,75 mol
18
n H 2O ( pt 2) = 0,75 0,45 = 0,3 mol
n H 2 = 0,3 mol.
Ta c:
n C n H2 n
n H2
0,45
2
0,3 n 3
n = 2,25
Hai olefin ng ng lin tip l C2H4 v C3H6. (p n B)

V d 6: t chy hon ton a gam hn hp hai ru no, n chc lin tip trong dy ng ng thu c 3,584 lt
CO2 ktc v 3,96 gam H2O. Tnh a v xc nh CTPT ca cc ru.
A. 3,32 gam ; CH3OH v C2H5OH.
B. 4,32 gam ; C2H5OH v C3H7OH.
C. 2,32 gam ; C3H7OH v C4H9OH.
D. 3,32 gam ; C2H5OH v C3H7OH.
Hng dn gii
Gi n l s nguyn t C trung bnh v x l tng s mol ca hai ru.
3n
O2
CnH2n+1OH +
n CO2 + (n 1) H 2O
2
n x mol (n 1) x mol
x mol
3,584
n CO2 n.x
0,16 mol
(1)
22,4
3,96
n H 2O (n 1)x
0,22 mol
(2)
18
T (1) v (2) gii ra x = 0,06 v n = 2,67.
Ta c: a = (14 n + 18).x = (142,67) + 180,06 = 3,32 gam.
C2 H 5OH
n = 2,67
(p n D)
C3 H 7OH
V d 7: Hn hp 3 ru n chc A, B, C c tng s mol l 0,08 v khi lng l 3,38 gam. Xc nh CTPT ca
ru B, bit rng B v C c cng s nguyn t cacbon v s mol ru A bng 5 3 tng s mol ca ru B v C,
MB > MC.
A. CH3OH.
B. C2H5OH.
C. C3H7OH. D. C4H9OH.
Hng dn gii
28

Gi M l nguyn t khi trung bnh ca ba ru A, B, C. Ta c:

3,38
M
42,2
0,08
Nh vy phi c t nht mt ru c M < 42,25. Ch c CH3OH c (M = 32)
0,08 5
nA
0,05 ;
Ta c:
53
mA = 320,05 = 1,6 gam.
mB + C = 3,38 1,6 = 1,78 gam;
0,08 3
n BC
0,03 mol ;
53
1,78
M B C
59,33 .
0.03
Gi y l s nguyn t H trung bnh trong phn t hai ru B v C. Ta c:
C x H y OH 59,33 hay 12x + y + 17 = 59,33
12x + y = 42,33
Bin lun:
x
1
2
3
4
y
30,33
18,33
6,33
<0
Ch c nghim khi x = 3. B, C phi c mt ru c s nguyn t H < 6,33 v mt ru c s nguyn t H > 6,33.
Vy ru B l C3H7OH.
C 2 cp nghim: C3H5OH (CH2=CHCH2OH) v C3H7OH
C3H3OH (CHCCH2OH)
v C3H7OH (p n C)
V d 8: Cho 2,84 gam hn hp 2 ru n chc l ng ng lin tip nhau tc dng vi mt lng Na va
to ra 4,6 gam cht rn v V lt kh H2 ktc. Tnh V.
A. 0,896 lt. B. 0,672 lt.
C. 0,448 lt.
D. 0,336 lt.
Hng dn gii
t R l gc hirocacbon trung bnh v x l tng s mol ca 2 ru.
1
ROH + Na RONa + H 2
2
x
x mol
x
.
2
R 17 x 2,84
Ta c:
Gii ra c x = 0,08.
R 39 x 4,6
0,08
VH2
22,4 0,896 lt. (p n A)
Vy :
2
V d 9: (Cu 1 - M 182 - Khi A - TSH nm 2007)
Cho 4,48 lt hn hp X ( ktc) gm 2 hirocacbon mch h li t t qua bnh cha 1,4 lt dung dch Br 2 0,5M.
Sau khi phn ng hon ton, s mol Br2 gim i mt na v khi lng bnh tng thm 6,7 gam. Cng thc phn t
ca 2 hirocacbon l
A. C2H2 v C4H6.
B. C2H2 v C4H8.
C. C3H4 v C4H8.
D. C2H2 v C3H8.
Hng dn gii
4,48
n hh X
0,2 mol
22,4
n Br2 banu 1,4 0,5 0,7 mol
n Br2 p.ng
0,7
= 0,35 mol.
2
29

Khi lng bnh Br2 tng 6,7 gam l s gam ca hirocabon khng no. t CTTB ca hai hirocacbon mch h l
C n H 2n 22a ( a l s lin kt trung bnh).
Phng trnh phn ng:
CnH2n22a + aBr2
CnH2n22aBr2a
0,2 mol 0,35 mol
0,35
a
= 1,75
0,2
6,7
14n 2 2a
n = 2,5.
0,2
Do hai hirocacbon mch h phn ng hon ton vi dung dch Br 2 nn chng u l hirocacbon khng no. Vy
hai hirocacbon l C2H2 v C4H8. (p n B)
V d 10: Tch nc hon ton t hn hp X gm 2 ancol A v B ta c hn hp Y gm cc olefin. Nu t chy
hon ton X th thu c 1,76 gam CO2. Khi t chy hon ton Y th tng khi lng H2O v CO2 to ra l
A. 2,94 gam. B. 2,48 gam. C. 1,76 gam.
D. 2,76 gam.
Hng dn gii
Hn hp X gm hai ancol A v B tch nc c olefin (Y) hai ancol l ru no, n chc.
t CTTB ca hai ancol A, B l CnH2n1OH ta c cc phng trnh phn ng sau:
3n
C n H 2n 1OH +
O2
nCO2 + (n 1)H 2O
2
H 2SO 4
C n H 2n 1OH 170
C n H 2n + H2O
o
C
(Y)
3n
C n H 2n +
O2
nCO2 + n H 2O
2
Nhn xt:
- Khi t chy X v t chy Y cng cho s mol CO2 nh nhau.
- t chy Y cho n CO2 n H2O .
Vy t chy Y cho tng
m CO2 m H2O 0,04 (44 18) 2,48 gam. (p n B)
MT S BI TP VN DNG GII THEP PHNG PHP TRUNG BNH
01. t chy hon ton 0,1 mol hn hp hai axit cacboxylic l ng ng k tip thu c 3,36 lt CO 2 (ktc) v
2,7 gam H2O. S mol ca mi axit ln lt l
A. 0,05 mol v 0,05 mol.
B. 0,045 mol v 0,055 mol.
C. 0,04 mol v 0,06 mol.
D. 0,06 mol v 0,04 mol.
02. C 3 ancol bn khng phi l ng phn ca nhau. t chy mi cht u c s mol CO 2 bng 0,75 ln s mol
H2O. 3 ancol l
A. C2H6O; C3H8O; C4H10O.
B. C3H8O; C3H6O2; C4H10O.
C. C3H8O; C3H8O2; C3H8O3.
D. C3H8O; C3H6O; C3H8O2.
03. Cho axit oxalic HOOCCOOH tc dng vi hn hp hai ancol no, n chc, ng ng lin tip thu c 5,28
gam hn hp 3 este trung tnh. Thy phn lng este trn bng dung dch NaOH thu c 5,36 gam mui. Hai
ru c cng thc
A. CH3OH v C2H5OH.
B. C2H5OH v C3H7OH.
C. C3H7OH v C4H9OH.
D. C4H9OH v C5H11OH.
04. Nitro ha benzen c 14,1 gam hn hp hai cht nitro c khi lng phn t hn km nhau 45 vC. t chy
hon ton hn hp hai cht nitro ny c 0,07 mol N2. Hai cht nitro l
A. C6 H5NO2 v C6H4(NO2)2.
B. C6 H4(NO2)2 v C6H3(NO2)3.
C. C6 H3(NO2)3 v C6H2(NO2)4.
D. C6 H2(NO2)4 v C6H(NO2)5.
05. Mt hn hp X gm 2 ancol thuc cng dy ng ng c khi lng 30,4 gam. Chia X thnh hai phn bng
nhau.
30

- Phn 1: cho tc dng vi Na d, kt thc phn ng thu c 3,36 lt H2 (ktc).

- Phn 2: tch nc hon ton 180oC, xc tc H2SO4 c thu c mt anken cho hp th vo bnh
ng dung dch Brom d thy c 32 gam Br2 b mt mu. CTPT hai ancol trn l
A. CH3OH v C2H5OH.
B. C2H5OH v C3H7OH.
C. CH3OH v C3H7OH.
D. C2H5OH v C4H9OH.
06. Chia hn hp gm 2 anehit no n chc lm hai phn bng nhau:
- Phn 1: em t chy hon ton thu c 1,08 gam nc.
- Phn 2: tc dng vi H2 d (Ni, to) th thu c hn hp A. em A t chy hon ton th th tch
kh CO2 (ktc) thu c l
A. 1,434 lt.
B. 1,443 lt.
C. 1,344 lt.
D. 1,444 lt.
07. Tch nc hon ton t hn hp Y gm hai ru A, B ta c hn hp X gm cc olefin. Nu t chy hon
ton Y th thu c 0,66 gam CO2. Vy khi t chy hon ton X th tng khi lng H2O v CO2 to ra l
A. 0,903 gam. B. 0,39 gam.
C. 0,94 gam.
D. 0,93 gam.
08. Cho 9,85 gam hn hp 2 amin n chc no bc 1 tc dng va vi dung dch HCl th thu c 18,975 gam
mui. Vy khi lng HCl phi dng l
A. 9,521 gam. B. 9,125 gam. C. 9,215 gam.
D. 0,704 gam.
09. Cho 4,2 gam hn hp gm ru etylic, phenol, axit fomic tc dng va vi Na thy thot ra 0,672 lt kh
(ktc) v mt dung dch. C cn dung dch thu c hn hp X. Khi lng ca X l
A. 2,55 gam. B. 5,52 gam.
C. 5,25 gam.
D. 5,05 gam.
10. Hn hp X gm 2 este A, B ng phn vi nhau v u c to thnh t axit n chc v ru n chc. Cho
2,2 gam hn hp X bay hi 136,5oC v 1 atm th thu c 840 ml hi este. Mt khc em thu phn hon ton
26,4 gam hn hp X bng 100 ml dung dch NaOH 20% (d = 1,2 g/ml) ri em c cn th thu c 33,8 gam cht
rn khan. Vy cng thc phn t ca este l
A. C2H4O2.
B. C3H6O2.
C. C4H8O2. D. C5H10O2.
p n cc bi tp trc nghim vn dng:

1. A
6. C
2. C
7. D
3. A
8. B
4. A
9. B
5. C
10. C
Phng php 6
TNG GIM KHI LNG
Nguyn tc ca phng php l xem khi chuyn t cht A thnh cht B (khng nht thit trc tip, c th b qua
nhiu giai on trung gian) khi lng tng hay gim bao nhiu gam thng tnh theo 1 mol) v da vo khi
lng thay i ta d dng tnh c s mol cht tham gia phn ng hoc ngc li. V d trong phn ng:
MCO3 + 2HCl MCl2 + H2O + CO2
Ta thy rng khi chuyn 1 mol MCO3 thnh MCl2 th khi lng tng
(M + 235,5) (M + 60) = 11 gam
v c 1 mol CO2 bay ra. Nh vy khi bit lng mui tng, ta c th tnh lng CO2 bay ra.
Trong phn ng este ha:
CH3COOH + ROH CH3COOR + H2O
th t 1 mol ROH chuyn thnh 1 mol este khi lng tng
(R + 59) (R + 17) = 42 gam.
Nh vy nu bit khi lng ca ru v khi lng ca este ta d dng tnh c s mol ru hoc ngc li.
Vi bi tp cho kim loi A y kim loi B ra khi dung dch mui di dng t do:
- Khi lng kim loi tng bng
mB (bm) mA (tan).
- Khi lng kim loi gim bng
mA (tan) mB (bm).
Sau y l cc v d in hnh:
31

V d 1: C 1 lt dung dch hn hp Na 2CO3 0,1 mol/l v (NH4)2CO3 0,25 mol/l. Cho 43 gam hn hp BaCl 2 v
CaCl2 vo dung dch . Sau khi cc phn ng kt thc ta thu c 39,7 gam kt ta A v dung dch B.
Tnh % khi lng cc cht trong A.
A. %mBaCO3 = 50%, %mCaCO3 = 50%.
B. %mBaCO3 = 50,38%, %mCaCO3 = 49,62%.
C. %mBaCO3 = 49,62%, %mCaCO3 = 50,38%.
D. Khng xc nh c.
Hng dn gii
Trong dung dch:
Na2CO3 2Na+ + CO32
(NH4)2CO3
2NH4+ + CO32
2+
BaCl2
Ba + 2Cl
CaCl2
Ca2+ + 2Cl
Cc phn ng:
Ba2+ + CO32
BaCO3
(1)
2+
2
Ca + CO3
CaCO3
(2)
Theo (1) v (2) c 1 mol BaCl 2, hoc CaCl2 bin thnh BaCO3 hoc CaCO3 th khi lng mui gim (71 60) =
11 gam. Do tng s mol hai mui BaCO3 v CaCO3 bng:
43 39,7
= 0,3 mol
11
m tng s mol CO32 = 0,1 + 0,25 = 0,35, iu chng t d CO32.
Gi x, y l s mol BaCO3 v CaCO3 trong A ta c:
x y 0,3
197x 100y 39,7
x = 0,1 mol ; y = 0,2 mol.

Thnh phn ca A:
0,1 197
%m BaCO3
100 = 49,62%;
39,7
%mCaCO3 = 100 49,6 = 50,38%. (p n C)
V d 2: Ho tan hon ton 23,8 gam hn hp mt mui cacbonat ca kim loi ho tr (I) v mt mui cacbonat
ca kim loi ho tr (II) bng dung dch HCl thy thot ra 4,48 lt kh CO 2 (ktc). C cn dung dch thu c sau
phn ng th khi lng mui khan thu c l bao nhiu?
A. 26,0 gam. B. 28,0 gam. C. 26,8 gam.
D. 28,6 gam.
Hng dn gii
C 1 mol mui cacbonat to thnh 1 mol mui clorua cho nn khi lng mui khan tng (71 60) = 11 gam, m
n CO2 = nmui cacbonat = 0,2 mol.
Suy ra khi lng mui khan tng sau phn ng l 0,211 = 2,2 gam.
Vy tng khi lng mui khan thu c l 23,8 + 2,2 = 26 gam. (p n A)
V d 3: Cho 3,0 gam mt axit no, n chc A tc dng va vi dung dch NaOH. C cn dung dch sau phn
ng thu c 4,1 gam mui khan. CTPT ca A l
A. HCOOH
B. C3H7COOH
C. CH3COOH
D. C2H5COOH.
Hng dn gii
C 1 mol axit n chc to thnh 1 mol mui th khi lng tng (23 1) = 22 gam, m theo u bi khi lng
mui tng (4,1 3) = 1,1 gam nn s mol axit l
3
1,1
naxit =
= 0,05 mol. Maxit =
= 60 gam.
0,05
22
t CTTQ ca axit no, n chc A l CnH2n+1COOH nn ta c:
32

14n + 46 = 60 n = 1.
Vy CTPT ca A l CH3COOH. (p n C)
V d 4: Cho dung dch AgNO3 d tc dng vi dung dch hn hp c ha tan 6,25 gam hai mui KCl v KBr thu
c 10,39 gam hn hp AgCl v AgBr. Hy xc nh s mol hn hp u.
A. 0,08 mol. B. 0,06 mol. C. 0,03 mol.
D. 0,055 mol.
Hng dn gii
C 1 mol mui halogen to thnh 1 mol kt ta
khi lng tng: 108 39 = 69 gam;
0,06 mol
khi lng tng: 10,39 6,25 = 4,14 gam.
Vy tng s mol hn hp u l 0,06 mol. (p n B)
V d 5: Nhng mt thanh graphit c ph mt lp kim loi ha tr (II) vo dung dch CuSO 4 d. Sau phn ng
khi lng ca thanh graphit gim i 0,24 gam. Cng thanh graphit ny nu c nhng vo dung dch AgNO 3 th
khi phn ng xong thy khi lng thanh graphit tng ln 0,52 gam. Kim loi ha tr (II) l kim loi no sau y?
A. Pb.
B. Cd.
C. Al.
D. Sn.
Hng dn gii
t kim loi ha tr (II) l M vi s gam l x (gam).
M + CuSO4 d
MSO4 + Cu
C M gam kim loi tan ra th s c 64 gam Cu bm vo. Vy khi lng kim loi gim (M 64) gam;
0,24.M
Vy:
x (gam) =
khi lng kim loi gim 0,24 gam.

M 64
Mt khc:
M + 2AgNO3
M(NO3)2 + 2Ag
C M gam kim loi tan ra th s c 216 gam Ag bm vo. Vy khi lng kim loi tng (216 M) gam;
0,52.M
Vy:
x (gam) =
khi lng kim loi tng 0,52 gam.

216 M
0,24.M
0,52.M
Ta c:
=
M = 112 (kim loi Cd). (p n B)
M 64
216 M
V d 6: Ho tan hon ton 104,25 gam hn hp X gm NaCl v NaI vo nc c dung dch A. Sc kh Cl 2 d
vo dung dch A. Kt thc th nghim, c cn dung dch thu c 58,5 gam mui khan. Khi lng NaCl c trong
hn hp X l
A. 29,25 gam.
B. 58,5 gam.
C. 17,55 gam.
D. 23,4 gam.
Hng dn gii
Kh Cl2 d ch kh c mui NaI theo phng trnh
2NaI + Cl2
2NaCl + I2
C 1 mol NaI to thnh 1 mol NaCl
Khi lng mui gim 127 35,5 = 91,5 gam.
Vy: 0,5 mol
Khi lng mui gim 104,25 58,5 = 45,75 gam.
mNaI = 1500,5 = 75 gam
mNaCl = 104,25 75 = 29,25 gam. (p n A)

V d 7: Ngm mt vt bng ng c khi lng 15 gam trong 340 gam dung dch AgNO 3 6%. Sau mt thi gian
ly vt ra thy khi lng AgNO3 trong dung dch gim 25%. Khi lng ca vt sau phn ng l
Hng dn gii
340 6
n AgNO3 ( ban u) =
= 0,12 mol;
170 100
25
n AgNO3 ( ph.ng) = 0,12
= 0,03 mol.
100
Cu + 2AgNO3
Cu(NO3)2 + 2Ag
0,015 0,03
0,03 mol
mvt sau phn ng = mvt ban u + mAg (bm) mCu (tan)
33

= 15 + (1080,03) (640,015) = 17,28 gam.

(p n C)
V d 8: Nhng mt thanh km v mt thanh st vo cng mt dung dch CuSO 4. Sau mt thi gian ly hai thanh
kim loi ra thy trong dung dch cn li c nng mol ZnSO 4 bng 2,5 ln nng mol FeSO 4. Mt khc, khi
lng dung dch gim 2,2 gam.
Khi lng ng bm ln thanh km v bm ln thanh st ln lt l
A. 12,8 gam; 32 gam.
B. 64 gam; 25,6 gam.
C. 32 gam; 12,8 gam.
D. 25,6 gam; 64 gam.
Hng dn gii
V trong cng dung dch cn li (cng th tch) nn:
[ZnSO4] = 2,5 [FeSO4]
nZnSO4 2,5nFeSO4
Zn + CuSO4
ZnSO4 + Cu
(1)
2,5x 2,5x
2,5x mol
Fe + CuSO4
FeSO4 + Cu
(2)
x x
x x mol
T (1), (2) nhn c gim khi lng ca dung dch l
mCu (bm) mZn (tan) mFe (tan)
2,2 = 64(2,5x + x) 652,5x 56x
x = 0,4 mol.
Vy:
mCu (bm ln thanh km) = 642,50,4 = 64 gam;
mCu (bm ln thanh st) = 640,4 = 25,6 gam. (p n B)
V d 9: (Cu 15 - M 231 - TSC - Khi A 2007)
Cho 5,76 gam axit hu c X n chc, mch h tc dng ht vi CaCO 3 thu c 7,28 gam mui ca axit hu c.
Cng thc cu to thu gn ca X l
A. CH2=CHCOOH.
B. CH3COOH.
C. HCCCOOH.
D. CH3CH2COOH.
Hng dn gii
t CTTQ ca axit hu c X n chc l RCOOH.
2RCOOH + CaCO3
(RCOO)2Ca + CO2 + H2O
C 2 mol axit phn ng to mui th khi lng tng (40 2) = 38 gam.
x mol axit
(7,28 5,76) = 1,52 gam.
5,76
72 R = 27
x = 0,08 mol M RCOOH

0,08
Axit X: CH2=CHCOOH. (p n A)
V d 10: Nhng thanh km vo dung dch cha 8,32 gam CdSO 4. Sau khi kh hon ton ion Cd2+ khi lng
thanh km tng 2,35% so vi ban u. Hi khi lng thanh km ban u.
A. 60 gam.
B. 70 gam.
C. 80 gam. D. 90 gam.
Hng dn gii
2,35a
Gi khi lng thanh km ban u l a gam th khi lng tng thm l
gam.
100
Zn + CdSO4
ZnSO4 + Cd
65 1 mol
112, tng (112 65) = 47 gam
8,32
2,35a
(=0,04 mol)
gam
208
100
1
47
2,35a
Ta c t l: 0,04
a = 80 gam. (p n C)
100
34

V d 11: Nhng thanh kim loi M ho tr 2 vo dung dch CuSO 4, sau mt thi gian ly thanh kim loi ra thy
khi lng gim 0,05%. Mt khc nhng thanh kim loi trn vo dung dch Pb(NO 3)2, sau mt thi gian thy khi
lng tng 7,1%. Xc nh M, bit rng s mol CuSO4 v Pb(NO3)2 tham gia 2 trng hp nh nhau.
A. Al.
B. Zn.
C. Mg.
D. Fe.
Hng dn gii
Gi m l khi lng thanh kim loi, M l nguyn t khi ca kim loi, x l s mol mui phn ng.
M
+
CuSO4
MSO4 + Cu
M (gam) 1 mol
64 gam, gim (M 64)gam.
0,05.m
x mol
gim
gam.
100
0,05.m
x = 100
(1)
M 64
M + Pb(NO3)2 M(NO3)2 + Pb
M (gam) 1 mol
207, tng (207 M) gam
7,1.m
x mol
tng
gam
100
7,1.m
x = 100
(2)
207 M
0,05.m
7,1.m
T (1) v (2) ta c:
=
(3)
100
100
M 64
207 M
T (3) gii ra M = 65. Vy kim loi M l km. (p n B)
V d 12: Cho 3,78 gam bt Al phn ng va vi dung dch mui XCl3 to thnh dung dch Y. Khi lng cht
tan trong dung dch Y gim 4,06 gam so vi dung dch XCl3. xc nh cng thc ca mui XCl3.
A. FeCl3.
B. AlCl3.
C. CrCl3.
D. Khng xc nh.
Hng dn gii
Gi A l nguyn t khi ca kim loi X.
Al
+
XCl3 AlCl3 + X
3,78
= (0,14 mol) 0,14
0,14 mol.
27
Ta c :
(A + 35,53)0,14 (133,50,14) = 4,06
Gii ra c: A = 56. Vy kim loi X l Fe v mui FeCl3. (p n A)
V d 13: Nung 100 gam hn hp gm Na2CO3 v NaHCO3 cho n khi khi lng hn hp khng i c 69 gam
cht rn. Xc nh phn trm khi lng ca mi cht tng ng trong hn hp ban u.
A. 15,4% v 84,6%.
B. 22,4% v 77,6%.
C. 16% v 84%.
D. 24% v 76%.
Hng dn gii
Ch c NaHCO3 b phn hy. t x l s gam NaHCO3.
o
2NaHCO3 t
Na2CO3 + CO2 + H2O
C nung
168 gam
khi lng gim: 44 + 18 = 62 gam
x
khi lng gim: 100 69 = 31 gam

168 62
Ta c:
x = 84 gam.
x
31
Vy NaHCO3 chim 84% v Na2CO3 chim 16%. (p n C)
V d 14: Ha tan 3,28 gam hn hp mui CuCl2 v Cu(NO3)2 vo nc c dung dch A. Nhng Mg vo dung
dch A cho n khi mt mu xanh ca dung dch. Ly thanh Mg ra cn li thy tng thm 0,8 gam. C cn dung
dch sau phn ng thu c m gam mui khan. Tnh m?
A. 1.28 gam. B. 2,48 gam. C. 3,1 gam.
D. 0,48 gam.
35

Hng dn gii
Ta c:
mtng = mCu mMg phn ng = m Cu2 m Mg2 3,28 m gc axit m Mg2 0,8
m = 3,28 0,8 = 2,48 gam. (p n B)

V d 15: Ha tan 3,28 gam hn hp mui MgCl 2 v Cu(NO3)2 vo nc c dung dch A. Nhng vo dung dch
A mt thanh st. Sau mt khong thi gian ly thanh st ra cn li thy tng thm 0,8 gam. C cn dung dch sau
phn ng thu c m gam mui khan. Gi tr m l
A. 4,24 gam. B. 2,48 gam. C. 4,13 gam.
D. 1,49 gam.
Hng dn gii
p dng nh lut bo ton khi lng: Sau mt khong thi gian tng khi lng ca thanh Fe bng gim
khi lng ca dung dch mui. Do :
m = 3,28 0,8 = 2,48 gam. (p n B)
MT S BI TP VN DNG GII THEO PHNG PHP TNG GIM KHI LNG
01. Cho 115 gam hn hp gm ACO3, B2CO3, R2CO3 tc dng ht vi dung dch HCl thy thot ra 22,4 lt CO 2
(ktc). Khi lng mui clorua to ra trong dung dch l
A. 142 gam. B. 126 gam.
C. 141 gam.
D. 132 gam.
02. Ngm mt l st trong dung dch CuSO4. Nu bit khi lng ng bm trn l st l 9,6 gam th khi lng l
st sau ngm tng thm bao nhiu gam so vi ban u?
A. 5,6 gam.
B. 2,8 gam.
C. 2,4 gam.
D. 1,2 gam.
03. Cho hai thanh st c khi lng bng nhau.
- Thanh 1 nhng vo dung dch c cha a mol AgNO3.
- Thanh 2 nhng vo dung dch c cha a mol Cu(NO3)2.
Sau phn ng, ly thanh st ra, sy kh v cn li thy s cho kt qu no sau y?
A. Khi lng hai thanh sau nhng vn bng nhau nhng khc ban u.
B. Khi lng thanh 2 sau nhng nh hn khi lng thanh 1 sau nhng.
C. Khi lng thanh 1 sau nhng nh hn khi lng thanh 2 sau nhng.
D. Khi lng hai thanh khng i vn nh trc khi nhng.
04. Cho V lt dung dch A cha ng thi FeCl 3 1M v Fe2(SO4)3 0,5M tc dng vi dung dch Na2CO3 c d, phn
ng kt thc thy khi lng dung dch sau phn ng gim 69,2 gam so vi tng khi lng ca cc dung dch ban
u. Gi tr ca V l:
A. 0,2 lt.
B. 0,24 lt.
C. 0,237 lt.
D.0,336 lt.
05. Cho lung kh CO i qua 16 gam oxit st nguyn cht c nung nng trong mt ci ng. Khi phn ng thc
hin hon ton v kt thc, thy khi lng ng gim 4,8 gam.
Xc nh cng thc v tn oxit st em dng.
1
06. Dng CO kh 40 gam oxit Fe 2O3 thu c 33,92 gam cht rn B gm Fe 2O3, FeO v Fe. Cho B tc dng
2
vi H2SO4 long d, thu c 2,24 lt kh H2 (ktc).
Xc nh thnh phn theo s mol cht rn B, th tch kh CO (ktc) ti thiu c c kt qu ny.
07. Nhng mt thanh st nng 12,2 gam vo 200 ml dung dch CuSO 4 0,5M. Sau mt thi gian ly thanh kim loi ra, c
cn dung dch c 15,52 gam cht rn khan.
a) Vit phng trnh phn ng xy ra, tm khi lng tng cht c trong 15,52 gam cht rn khan.
b) Tnh khi lng thanh kim loi sau phn ng. Ha tan hon ton thanh kim loi ny trong dung dch HNO 3 c
nng, d thu c kh NO2 duy nht, th tch V lt (o 27,3 oC, 0,55 atm). Vit cc phng trnh phn ng xy ra.
Tnh V.
08. Ngm mt thanh ng c khi lng 140,8 gam vo dung dch AgNO 3 sau mt thi gian ly thanh ng em
cn li thy nng 171,2 gam. Tnh thnh phn khi lng ca thanh ng sau phn ng.
09. Ngm mt l km nh trong mt dung dch c cha 2,24 gam ion kim loi c in tch 2+. Phn ng xong,
khi lng l km tng thm 0,94 gam.
Hy xc nh tn ca ion kim loi trong dung dch.
10. C hai l kim loi cng cht, cng khi lng, c kh nng to ra hp cht c s oxi ha +2. Mt l c ngm
trong dung dch Pb(NO3)2 cn l kia c ngm trong dung dch Cu(NO3)2.
36

Sau mt thi gian ngi ta ly l kim loi ra khi dung dch, ra nh. Nhn thy khi lng l kim
loi c ngm trong mui ch tng thm 19%, khi lng l kim loi kia gim 9,6%. Bit rng, trong hai phn
ng trn, khi lng cc kim loi b ha tan nh nhau.
Hy xc nh tn ca hai l kim loi ang dng.
01. B
02. D.
03. B.
04. A.
05. Fe2O3. 06. VCO = 8,512 lt ; %nFe = 46,51% ; %nFeO = 37,21% ;
07. a) 6,4 gam CuSO4 v 9,12 gam FeSO4.
b) mKL = 12,68 gam ; VNO2 26,88 lt.
08. Thanh Cu sau phn ng c mAg (bm) = 43,2 gam v mCu (cn li) = 128 gam.
09. Cd2+
10. Cd
%n Fe2O3 16,28%.
Phng php 7
QUI I HN HP NHIU CHT V S LNG CHT T HN
Mt s bi ton ha hc c th gii nhanh bng cc phng php bo ton electron, bo ton nguyn t, bo ton
khi lng song phng php quy i cng tm ra p s rt nhanh v l phng php tng i u vit, c th
vn dng vo cc bi tp trc nghim phn loi hc sinh.
Cc ch khi p dng phng php quy i:
1. Khi quy i hn hp nhiu cht (hn hp X) (t ba cht tr ln) thnh hn hp hai cht hay ch cn mt cht ta
phi bo ton s mol nguyn t v bo ton khi lng hn hp.
2. C th quy i hn hp X v bt k cp cht no, thm ch quy i v mt cht. Tuy nhin ta nn chn cp cht no
n gin c t phn ng oxi ha kh nht n gin vic tnh ton.
3. Trong qu trnh tnh ton theo phng php quy i i khi ta gp s m l do s b tr khi lng ca cc
cht trong hn hp. Trong trng hp ny ta vn tnh ton bnh thng v kt qu cui cng vn tha mn.
4. Khi quy i hn hp X v mt cht l FexOy th oxit FexOy tm c ch l oxit gi nh khng c thc.
V d 1: Nung 8,4 gam Fe trong khng kh, sau phn ng thu c m gam cht rn X gm Fe, Fe 2O3, Fe3O4, FeO.
Ha tan m gam hn hp X vo dung dch HNO3 d thu c 2,24 lt kh NO2 (ktc) l sn phm kh duy nht. Gi
tr ca m l
A. 11,2 gam. B. 10,2 gam. C. 7,2 gam.
D. 6,9 gam.
Hng dn gii
Quy hn hp X v hai cht Fe v Fe2O3:
Ha tan hn hp X vo dung dch HNO3 d ta c
Fe + 6HNO3 Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O
0,1
0,1 mol
3
S mol ca nguyn t Fe to oxit Fe2O3 l
8,4 0,1 0,35
0,35
n Fe
n Fe2O3
56
3
3
32
m X m Fe m Fe2O3
Vy:
0,1
0,35
56
160 = 11,2 gam.
3
3
Quy hn hp X v hai cht FeO v Fe2O3:
FeO + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O
0,1
0,1 mol
mX
37

2Fe O 2
0,1
4Fe 3O2
0,15 mol
ta c:
0,05
2FeO
0,1 mol
2Fe2O3
0,025 mol
m h 2 X = 0,172 + 0,025160 = 11,2 gam. (p n A)

Ch : Vn c th quy hn hp X v hai cht (FeO v Fe 3O4) hoc (Fe v FeO), hoc (Fe v Fe3O4) nhng vic
gii tr nn phc tp hn (c th l ta phi t n s mol mi cht, lp h phng trnh, gii h phng trnh hai n
s).
Quy hn hp X v mt cht l FexOy:
FexOy + (6x2y)HNO3 Fe(NO3)3 + (3x2y) NO2 + (3xy)H2O
0,1
mol
0,1 mol.
3x 2y
8,4
0,1.x
x 6
n Fe
mol.
56 3x 2y
y 7
Vy cng thc quy i l Fe6O7 (M = 448) v
0,1
n Fe6O7
= 0,025 mol.
36 2 7
mX = 0,025448 = 11,2 gam.

Nhn xt: Quy i hn hp gm Fe, FeO, Fe2O3, Fe3O4 v hn hp hai cht l FeO, Fe2O3 l n gin nht.
V d 2: Ha tan ht m gam hn hp X gm FeO, Fe2O3, Fe3O4 bng HNO3 c nng thu c 4,48 lt kh NO2
(ktc). C cn dung dch sau phn ng thu c 145,2 gam mui khan gi tr ca m l
A. 35,7 gam. B. 46,4 gam. C. 15,8 gam.
D. 77,7 gam.
Hng dn gii
Quy hn hp X v hn hp hai cht FeO v Fe2O3 ta c
FeO + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O
0,2 mol
0,2 mol 0,2 mol
Fe2O3 + 6HNO3 2Fe(NO3)3 + 3H2O
0,2 mol
0,4 mol
145,2
n Fe( NO3 )3
= 0,6 mol.
242
mX = 0,2(72 + 160) = 46,4 gam. (p n B)

V d 3: Ha tan hon ton 49,6 gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe2O3, Fe3O4 bng H2SO4 c nng thu c dung
dch Y v 8,96 lt kh SO2 (ktc).
a) Tnh phn trm khi lng oxi trong hn hp X.
A. 40,24%.
B. 30,7%.
C. 20,97%. D. 37,5%.
b) Tnh khi lng mui trong dung dch Y.
A. 160 gam. B.140 gam. C. 120 gam.
D. 100 gam.
Hng dn gii
Quy hn hp X v hai cht FeO, Fe2O3, ta c:
2FeO 4H 2SO4
Fe2 (SO4 )3
SO
2
4H 2O
0,4
0,4 mol
0,8
49,6 gam
Fe2 (SO4 )3
3H 2O
Fe2O3 3H 2SO4
0,05
0,05 mol
Vy:
a)
m Fe2O3 = 49,6 0,872 = 8 gam (0,05 mol)

nO (X) = 0,8 + 3(0,05) = 0,65 mol.
0,65 16 100
%m O
= 20,97%. (p n C)
49,9
38

m Fe2 (SO4 )3 = [0,4 + (-0,05)]400 = 140 gam. (p n B)

b)
V d 4: kh hon ton 3,04 gam hn hp X gm FeO, Fe 2O3, Fe3O4 th cn 0,05 mol H2. Mt khc ha tan
hon ton 3,04 gam hn hp X trong dung dch H 2SO4 c nng th thu c th tch kh SO 2 (sn phm kh duy
nht ktc) l.
A. 224 ml. B. 448 ml.
C. 336 ml.
D. 112 ml.
Hng dn gii
Quy hn hp X v hn hp hai cht FeO v Fe2O3 vi s mol l x, y, ta c:
o
FeO + H2 t
Fe + H2O
x
y
o
Fe2O3 + 3H2 t
2Fe + 3H2O
x
3y
x 3y 0,05
x 0,02 mol

72x 160y 3,04

y 0,01 mol
2FeO + 4H2SO4
Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O
0,02
0,01 mol
VSO2 = 0,0122,4 = 0,224 lt (hay 224 ml). (p n A)
Vy:
V d 5: Nung m gam bt st trong oxi, thu c 3 gam hn hp cht rn X. Ha tan ht hn hp X trong dung
dch HNO3 (d) thot ra 0,56 lt NO ( ktc) (l sn phm kh duy nht). Gi tr ca m l
A. 2,52 gam. B. 2,22 gam. C. 2,62 gam.
D. 2,32 gam.
Hng dn gii
Quy hn hp cht rn X v hai cht Fe, Fe2O3:
Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
0,025
0,025 0,025 mol

m Fe2O3 = 3 560,025 = 1,6 gam
1,6
m Fe ( trong Fe2O3 )
2 = 0,02 mol
160
mFe = 56(0,025 + 0,02) = 2,52 gam. (p n A)

V d 6: Hn hp X gm (Fe, Fe2O3, Fe3O4, FeO) vi s mol mi cht l 0,1 mol, ha tan ht vo dung dch Y gm
(HCl v H2SO4 long) d thu c dung dch Z. Nh t t dung dch Cu(NO3)2 1M vo dung dch Z cho ti khi
ngng thot kh NO. Th tch dung dch Cu(NO3)2 cn dng v th tch kh thot ra ktc thuc phng n no?
A. 25 ml; 1,12 lt.
B. 0,5 lt; 22,4 lt.
C. 50 ml; 2,24 lt.
D. 50 ml; 1,12 lt.
Hng dn gii
Quy hn hp 0,1 mol Fe2O3 v 0,1 mol FeO thnh 0,1 mol Fe3O4.
Hn hp X gm: Fe3O4 0,2 mol; Fe 0,1 mol + dung dch Y
Fe3O4 + 8H+
Fe2+ + 2Fe3+ + 4H2O
0,2
0,2
0,4 mol
+
2+
Fe + 2H
Fe + H2
0,1
0,1 mol
Dung dch Z: (Fe2+: 0,3 mol; Fe3+: 0,4 mol) + Cu(NO3)2:
3Fe2+ + NO3 + 4H+
3Fe3+ + NO + 2H2O
0,3
0,1
0,1 mol
VNO = 0,122,4 = 2,24 lt.

1
n Cu( NO3 )2 n NO = 0,05 mol.
3
2
0,05
Vd2 Cu( NO )
= 0,05 lt (hay 50 ml). (p n C)

3 2
1
V d 7: Nung 8,96 gam Fe trong khng kh c hn hp A gm FeO, Fe 3O4, Fe2O3. A ha tan va vn trong
dung dch cha 0,5 mol HNO3, bay ra kh NO l sn phm kh duy nht. S mol NO bay ra l.
39

A. 0,01.
B. 0,04.
C. 0,03.
D. 0,02.
Hng dn gii
8,96
nFe
0,16mol
56
Quy hn hp A gm (FeO, Fe3O4, Fe2O3) thnh hn hp (FeO, Fe2O3) ta c phng trnh:
2Fe + O2 2FeO
x
x
4Fe + 3O2 2Fe2O3
y
y/2
3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
x 10x/3
x/3
Fe2O3 + 6HNO3 2Fe(NO3)3 + 3H2O
y/2
3y
H phng trnh:
x y 0,16
x 0,06 mol

10x
y 0,1 mol
3 3y 0,5
0,06
n NO
0,02 mol. (p n D)
3
Phng php 8
S NG CHO
Bi ton trn ln cc cht vi nhau l mt dng bi tp hay gp trong chng trnh ha hc ph thng cng nh
trong cc thi kim tra v thi tuyn sinh i hc, cao ng. Ta c th gii bi tp dng ny theo nhiu cch
khc nhau, song vic gii loi dng bi tp ny theo phng php s ng cho theo tc gi l tt nht.
Nguyn tc: Trn ln hai dung dch:
Dung dch 1: c khi lng m1, th tch V1, nng C1 (nng phn trm hoc nng mol), khi lng ring
d1.
Dung dch 2: c khi lng m2, th tch V2, nng C2 (C2 > C1 ), khi lng ring d2.
Dung dch thu c: c khi lng m = m1 + m2, th tch V = V1 + V2, nng C (C1 < C < C2) v khi lng
ring d.
S ng cho v cng thc tng ng vi mi trng hp l:
a. i vi nng % v khi lng:
C1
| C2 - C |
m1 C 2 C
(1)
C
m 2 C1 C
C2
| C1 - C |
b. i vi nng mol/lt:
CM1
V1 C2 C
` | C2 - C |
(2)
C
V2 C1 C
CM2
| C1 - C |
c. i vi khi lng ring:
40

d1
d
| d2 - d |
V1 C2 C
V2 C1 C
(3)
d
|d -d|
Khi s dng s2 ng1 cho cn ch :
- Cht rn coi nh dung dch c C = 100%
- Dung mi coi nh dung dch c C = 0%
- Khi lng ring ca H2O l d = 1g/ml.
Sau y l mt s v d s dng phng php s ng cho trong tnh ton cc bi tp.
V d 1: thu c dung dch HCl 25% cn ly m1 gam dung dch HCl 45% pha vi m2 gam dung dch HCl
15%. T l m1/m2 l
A. 1:2.
B. 1:3.
C. 2:1.
D. 3:1.
Hng dn gii
p dng cng thc (1):
m1 45 25 20 2
. (p n C)
m 2 15 25 10 1
V d 2: pha c 500 ml dung dch nc mui sinh l (C = 0,9%) cn ly V ml dung dch NaCl 3% pha vi
nc ct. Gi tr ca V l
A. 150 ml. B. 214,3 ml. C. 285,7 ml.
D. 350 ml.
Hng dn gii
Ta c s :
V1 (NaCl) 3
| 0,9 - 0 |
0,9
V
(H
O)
| 3 - 0,9 |
0
2
2
0,9
500 = 150 ml. (p n A)
V1 =
2,1 0,9
V d 3: Ha tan 200 gam SO3 vo m2 gam dung dch H2SO4 49% ta c dung dch H2SO4 78,4%. Gi tr ca m2
l
A. 133,3 gam. B. 146,9 gam. C. 272,2 gam. D. 300 gam.
Hng dn gii
Phng trnh phn ng:
SO3 + H2O
H2SO4
98 100
100 gam SO3
= 122,5 gam H2SO4.
80
Nng dung dch H2SO4 tng ng 122,5%.
Gi m1, m2 ln lt l khi lng ca SO3 v dung dch H2SO4 49% cn ly. Theo (1) ta c:
49 78,4
m1
29,4
m 2 122,5 78,4 44,1

m2
44,1
200 = 300 gam. (p n D)
29,4
V d 4: Nguyn t khi trung bnh ca brom l 79,319. Brom c hai ng v bn:
Br v
81
35
Br . Thnh phn % s
81
35
Br l
A. 84,05.
Hng dn gii
Ta c s ng cho:
nguyn t ca
79
35
81
35
B. 81,02.
C. 18,98.
Br (M 81)
D. 15,95.
79,319 79 0,319
A 79,319
81 (M 79)
%Br
0,319
35 Br
79
% 35 Br 1,681
79
35
81 79,319 1,681
41

0,319
100% = 15,95%. (p n D)
1,681 0,319
V d 5: Mt hn hp gm O2, O3 iu kin tiu chun c t khi hi vi hiro l 18. Thnh phn % v th tch
ca O3 trong hn hp l
A. 15%.
B. 25%.
C. 35%.
D. 45%.
Hng dn gii
p dng s ng cho:
VO
M 48
32 36
M 18 2 36
48 36
VO3 VO4 1M 32
VO2 12 3
81
% 35
Br
1
100% = 25%. (p n B)
3 1
V d 6: Cn trn hai th tch metan vi mt th tch ng ng X ca metan thu c hn hp kh c t khi
hi so vi hiro bng 15. X l
A. C3H8.
B. C4H10.
C. C5H12.
D. C6H14.
Hng dn gii
p dng s ng cho:
VCH4 M 16
M 2 30
M 15 2 30
VM2 M
M2
16 30
VCH
M
2
2 30
4
M2 30 = 28
VM2
14
1
%VO3
M2 = 58
14n + 2 = 58 n = 4.
Vy: X l C4H10. (p n B)
V d 7: Thm 250 ml dung dch NaOH 2M vo 200 ml dung dch H 3PO4 1,5M. Mui to thnh v khi lng
tng ng l
A. 14,2 gam Na2HPO4 ; 32,8 gam Na3PO4.
B. 28,4 gam Na2HPO4 ; 16,4 gam Na3PO4.
C. 12 gam NaH2PO4 ; 28,4 gam Na2HPO4.
D. 24 gam NaH2PO4 ; 14,2 gam Na2HPO4.
Hng dn gii
n
0,25 2 5
1 NaOH
2
C:
n H3PO4 0,2 1,5 3
to ra hn hp 2 mui: NaH2PO4, Na2HPO4.
S ng cho:
Na 2 HPO 4
n1 2
1
n
5
3
5
1
n2 1
2
3
3
n Na 2 HPO4 2n NaH 2 PO4
NaH PO
n Na 2HPO4 2 2 4
n NaH2 PO 4 1
M:
n Na 2 HPO4 n NaH 2 PO4 n H 3PO4 0,3 mol
5
2
3
3
n Na 2 HPO4 0,2 mol
n NaH2PO4 0,1 mol

42

m Na 2 HPO4 0,2 142 28,4 gam
(p n C)
n NaH2PO4 0,1120 12 gam
V d 8: Ha tan 3,164 gam hn hp 2 mui CaCO 3 v BaCO3 bng dung dch HCl d, thu c 448 ml kh CO 2
(ktc). Thnh phn % s mol ca BaCO3 trong hn hp l
A. 50%.
B. 55%.
C. 60%.
D. 65%.
Hng dn gii
0,488
3,164
n CO2
= 0,02 mol M
= 158,2.
22,4
0,02
p dng s ng cho:
BaCO3 (M1 197)
100 158,2 58,2
M 158,2
CaCO3 (M 2 58,2
100)
197 158,2 38,8
%n BaCO3
100% = 60%. (p n C)
58,2 38,8
V d 9: Cn ly bao nhiu gam tinh th CuSO 4.5H2O v bao nhiu gam dung dch CuSO4 8% pha thnh 280
gam dung dch CuSO4 16%?
A. 180 gam v 100 gam.
B. 330 gam v 250 gam.
C. 60 gam v 220 gam.
D. 40 gam v 240 gam.
Hng dn gii
CuSO 4 .5H 2O
123
1 160
44 2 4 43 Ta coi CuSO4.5H2O nh l dung dch CuSO4 c:
250
160 100
64%.
250
Gi m1 l khi lng ca CuSO4.5H2O v m2 l khi lng ca dung dch CuSO4 8%.
Theo s ng cho:
(m1 ) 64
8 16 8
16
64 16 48
m1 8 (m
1 2) 8
.
m 2 48 6
Mt khc
m1 + m2 = 280 gam.
Vy khi lng CuSO4.5H2O l:
280
1 = 40 gam
m1 =
1 6
v khi lng dung dch CuSO4 8% l:
m2 = 280 40 = 240 gam. (p n D)
V d 10: Cn bao nhiu lt axit H2SO4 (D = 1,84) v bao nhiu lt nc ct pha thnh 9 lt dung dch H 2SO4 c
D = 1,28 gam/ml?
A. 2 lt v 7 lt.
B. 3 lt v 6 lt.
C. 4 lt v 5 lt.
D. 6 lt v 3 lt.
Hng dn gii
Ta c s ng cho:
H 2O :
1
|1,84 1,28 | 0,56
1,28
H 2SO4 : 1,84
|1,28 1| 0,28
VH2O
0,56
2
VH2SO4 0,28 1
C% =
Cn phi ly
1
9 3 lt H2SO4 (d = 1,84 g/ml) v 6 lt H2O. (p n B)
1 2
43

MT S BI TP VN DNG GII THEO PHNG PHP S NG CHO

01. Ha tan hon ton m gam Na 2O nguyn cht vo 40 gam dung dch NaOH 12% thu c dung dch NaOH
51%. Gi tr ca m (gam) l
A. 11,3.
B. 20,0.
C. 31,8. D. 40,0.
02. Th tch nc nguyn cht cn thm vo 1 lt dung dch H 2SO4 98% (d = 1,84 g/ml) c dung dch mi c
nng 10% l
A. 14,192 ml. B. 15,192 ml. C. 16,192 ml.
D. 17,192 ml.
63
65
Cu
03. Nguyn t khi trung bnh ca ng 63,54. ng c hai ng v bn: 29
v 29 Cu Thnh phn % s nguyn
t ca
65
29
Cu l
A. 73,0%.
B. 34,2%.
C.32,3%. D. 27,0%.
04. Cn ly V1 lt CO2 v V2 lt CO c c 24 lt hn hp CO 2 v CO c t khi hi i vi metan bng 2. Gi
tr ca V1 (lt) l
A. 2.
B. 4.
C. 6.
D. 8.
05. Thm 150 ml dung dch KOH 2M vo 120 ml dung dch H 3PO4 1M. Khi lng cc mui thu c trong dung
dch l
A. 10,44 gam KH2PO4 ; 8,5 gam K3PO4.
B. 10,44 gam K2HPO4 ; 12,72 gam K3PO4.
C. 10,44 gam K2HPO4 ; 13,5 gam KH2PO4.
D. 13,5 gam KH2PO4 ; 14,2 gam K3PO4.
06. Ha tan 2,84 gam hn hp 2 mui CaCO 3 v MgCO3 bng dung dch HCl (d) thu c 0,672 lt kh iu
kin tiu chun. Thnh phn % s mol ca MgCO3 trong hn hp l
A. 33,33%.
B. 45,55%.
C. 54,45%.D. 66,67%.
07. Lng SO3 cn thm vo dung dch H2SO4 10% c 100 gam dung dch H2SO4 20% l
A. 2,5 gam.
B. 8,88 gam.
C. 6,66 gam.
D. 24,5 gam.
o
d
=0,8g/m
l
d
1
g ml .
08. Dung dch ru etylic 13,8 c d (g/ml) =?. Bit C2H5OH(ng.cht)
; H 2O
A. 0,805.
B. 0,8 55.
C. 0,972. D. 0,915.
09. Ha tan m gam Al bng dung dch HNO 3 long thu c hn hp kh NO v N 2O c t khi so vi H 2 bng
16,75. T l th tch kh trong hn hp l
A. 2 : 3.
B. 1 : 2.
C. 1 : 3.
D. 3 : 1.
10. T 1 tn qung hematit A iu ch c 420 kg Fe. T 1 tn qung manhetit B iu ch c 504 kg Fe. Hi
phi trn hai qung trn vi t l khi lng (m A : mB) l bao nhiu c 1 tn qung hn hp m t 1 tn qung
hn hp ny iu ch c 480 kg Fe.
A. 1 : 3.
B. 2 : 5.
C. 2 : 3.
D. 1 : 1.
p n cc s bi tp vn dng:
1. B
6. A
2. C
7. B
3. D
8. C
4. C
9. D
5. B
10. B
44

Phng php 9
CC I LNG DNG KHI QUT
Trong cc kim tra v thi tuyn sinh theo phng php trc nghim chng ta thy rng s lng cu hi v bi
tp kh nhiu v a dng bao trm ton b chng trnh ha hc ph thng. Rt nhiu cc phng php, cc dng
bi c bn c bit n. Sau y l mt s v d v dng bi tm mi lin h khi qut gia cc i lng
thng xut hin trong trong cc thi tuyn sinh i hc.
V d 1: (Cu 11 - M 182 - Khi A - TSH 2007)
Cho t t dung dch cha a mol HCl vo dung dch cha b mol Na 2CO3 ng thi khuy u, thu c V lt kh (
ktc) v dung dch X. Khi cho d nc vi trong vo dung dch X thy c xut hin kt ta. Biu thc lin h gia
V vi a, b l
A. V = 22,4(a b).
B. V = 11,2(a b).
C. V = 11,2(a + b).
D. V = 22,4(a + b).
Hng dn gii
Cho t t dung dch HCl vo dung dch Na2CO3 ta c phng trnh:
HCl + Na2CO3
NaHCO3 + NaCl
(1)
b
b
b mol
HCl + NaHCO3
NaCl + CO2 + H2O
(2)
(a b)
(a b) mol
Dung dch X cha NaHCO3 d do HCl tham gia phn ng ht,
NaHCO3 + Ca(OH)2 d
CaCO3 + NaOH + H2O
Vy:
V = 22,4(a b). (p n A)
V d 2: (Cu 13 - M 182 - Khi A - TSH 2007)
Clo ho PVC thu c mt polime cha 63,96% clo v khi lng, trung bnh 1 phn t clo phn ng vi k mt
xch trong mch PVC. Gi tr ca k l
A. 3.
B. 6.
C. 4.
D. 5.
Hng dn gii
Mt phn t Clo phn ng vi k mt xch trong mch PVC theo phng trnh:
CH CH 2
CH CH 2
CH CH
|
|
+ kCl2 xtto
|
|
Cl
Cl
Cl Cl
k
nk
Do:
%mCl = 63,96%
%mC,H cn li = 36,04%.
35,5 (n k) 35,5 2 k
63,96
Vy
=
27 (n k) 26 k
36,04
n
= 3. (p n A).
k
V d 3: (Cu 21 - M 182 - Khi A - TSH 2007)
Trn dung dch cha a mol AlCl3 vi dung dch cha b mol NaOH. thu c kt ta th cn c t l
A. a : b = 1 : 4.
B. a : b < 1 : 4.
C. a : b = 1 : 5.
D. a : b > 1 : 4.
Hng dn gii
Trn a mol AlCl3 vi b mol NaOH thu c kt ta th
Al3 3OH
Al(OH)3
AlO
2 2H 2O
Al(OH)3 OH
Al3 4OH
AlO
2 2H 2O
a
kt ta tan hon ton th
4 mol
45

n OH
n Al3
b
4.
a
b
<4
a
a : b > 1 : 4. (p n D)
V d 4: (Cu 37 - M 182 - Khi A - TSH 2007)
t chy hon ton a mol axit hu c Y c 2a mol CO 2. Mt khc, trung ha a mol Y cn va 2a mol
NaOH. Cng thc cu to thu gn ca Y l
A. HOOCCH2CH2COOH.
B. C2H5COOH.
C. CH3COOH.
D. HOOCCOOH.
Hng dn gii
- t a mol axit hu c Y c 2a mol CO2 axit hu c Y c hai nguyn t C trong phn t.
- Trung ha a mol axit hu c Y cn dng 2a mol NaOH axit hu c Y c 2 nhm chc cacboxyl (COOH).
Cng thc cu to thu gn ca Y l HOOCCOOH. (p n D)
V d 5: (Cu 39 - M 182 - Khi A - TSH 2007)
Dung dch HCl v dung dch CH3COOH c cng nng mol/l, pH ca hai dung dch tng ng l x v y. Quan
h gia x v y l (gi thit, c 100 phn t CH3COOH th c 1 phn t in li)
A. y = 100x. B. y = 2x.
C. y = x 2.
D. y = x + 2.
Hng dn gii
pHHCl = x
[H+]HCl = 10x
pH CH3COOH y [H ]CH3COOH 10 y
Ta c:
HCl
H+ + Cl
10x 10x (M)
CH3COOH
H+ + CH3COO
100.10y 10y (M).
Mt khc:
[HCl] = [CH3COOH]
10x = 100.10y y = x + 2. (p n D)
V d 6: (Cu 53 - M 182 - Khi A - TSH 2007)
thu ly Ag tinh khit t hn hp X (gm a mol Al 2O3, b mol CuO, c mol Ag 2O), ngi ta ho tan X bi dung
dch cha (6a + 2b + 2c) mol HNO3 c dung dch Y, sau thm (gi thit hiu sut cc phn ng u l 100%)
A. c mol bt Al vo Y.
B. c mol bt Cu vo Y.
C. 2c mol bt Al vo Y.
D. 2c mol bt Cu vo Y.
Hng dn gii
Ha tan hn hp X trong dung dch HNO3
Al2O3 + 6HNO3
2Al(NO3)3 + 3H2O
a
6a
2a mol
CuO + 2HNO3
Cu(NO3)2 + H2O
b 2b
b mol
Ag2O + 2HNO3
2AgNO3 + H2O
c 2c
2c mol
Dung dch HNO3 va . Dung dch Y gm 2a mol Al(NO3)3, b mol Cu(NO3)2, 2c mol AgNO3. thu Ag tinh
khit cn cho thm kim loi Cu vo phng trnh
Cu + 2AgNO3
Cu(NO3)2 + 2Ag
c mol 2c
Vy cn c mol bt Cu vo dung dch Y. (p n B)
V d 7: (Cu 32 - M 285 - Khi B - TSH 2007)
in phn dung dch cha a mol CuSO 4 v b mol NaCl (vi in cc tr, c mng ngn xp). dung dch sau
in phn lm phenolphtalein chuyn sang mu hng th iu kin ca a v b l (bit ion SO 42 khng b in phn
trong dung dch)
Vy c kt ta th
46

A. b > 2a.
B. b = 2a.
C. b < 2a.
D. 2b = a.
Hng dn gii
Phng trnh in phn dung dch
CuSO4 + 2NaCl pdd Cu + Cl2 + Na2SO4
(1)
a
2a mol
Dung dch sau in phn lm phenolphtalein chuyn sang mu hng sau phn ng (1) th dung dch NaCl cn
d v tip tc b in phn theo phng trnh
pdd
mngngn
2NaCl + 2H2O
2NaOH + H2 + Cl2
(2)
Vy:
b > 2a. (p n A)
Ch : Tng t cng cu hi trn chng ta c th hi:
+ dung dch sau in phn c mi trng axit th iu kin ca a v b l.
A. b > 2a.
B. b = 2a.
C. b < 2a.
D. a = 2b.
+ dung dch sau in phn c kh nng ha tan kt ta Al(OH)3 th iu kin ca a, b l
A. b > 2a.
B. b < 2a.
C. b 2a.
D. b 2a.
V d 8: t chy hon ton a mol mt anehit X (mch h) to ra b mol CO 2 v c mol H2O (bit b = a + c). Trong
phn ng trng gng, mt phn t X ch cho 2 electron. X thuc dy ng ng anehit
A. no, n chc.
B. khng no c hai ni i, n chc.
C. khng no c mt ni i, n chc.
D. no, hai chc.
Hng dn gii
Trong phn ng trng gng mt anehit X ch cho 2e X l anehit n chc bi v:
1
RCHO RCOONH 4
trong : C+1 2e C+3.
t cng thc phn t ca anehit n chc X l CxHyO ta c phng trnh
y 1
y
CxHyO + x O2
xCO2 +
H2O
4 2
2
a.y
a
a.x
mol
2
(b mol) (c mol)
a.y
Ta c:
b = a + c ax = a +
y = 2x 2.
2
Cng thc tng qut ca anehit n chc X l C xH2x2O c dng Cx1H2(x1)1CHO l anehit khng no c mt lin
kt i, n chc. (p n C)
V d 9: Cng thc phn t ca mt ancol A l CnHmOx. cho A l ancol no th m phi c gi tr
A. m = 2n.
B. m = 2n + 2.
C. m = 2n 1.
D. m = 2n + 1.
Hng dn gii
Theo phng php ng nht h s: Cng thc tng qut ca ancol no l C nH2n+2-x(OH)x hay CnH2n+2Ox. Vy m =
2n+2. (p n B)
V d 10: Hi t l th tch CO2 v hi nc (T) bin i trong khong no khi t chy hon ton cc ankin.
A. 1 < T 2.
B. 1 T < 1,5.
C. 0,5 < T 1.
D. 1 < T < 1,5.
Hng dn gii
CnH2n-2
nCO2 + (n 1)H2O
iu kin: n 2 v n N.
n
1
n CO2
.
1
T=
= n 1
1
n H 2O
n
47

Vi mi n 2 T > 1; mt khc n tng T gim.
n = 2 T = 2 l gi tr ln nht.
Vy: 1 < T 2. (p n A)
V d 11: t chy 1 mol aminoaxit NH2(CH2)nCOOH phi cn s mol O2 l
2n 3
6n 3
6n 3
2n 3
.
.
.
.
A.
B.
C.
D.
2
2
4
4
Hng dn gii
Phng trnh t chy amino axit l
6n 3
2n 3
H2N(CH2)nCOOH +
O2
(n + 1)CO2 +
H2O
4
2
(p n C)
V d 12: Mt dung dch hn hp cha a mol NaAlO2 v a mol NaOH tc dng vi mt dung dch cha b mol
HCl. iu kin thu c kt ta sau phn ng l
A. a = b.
B. a = 2b.
C. b = 5a.
D. a < b < 5a.
Hng dn gii
Phng trnh phn ng:
NaOH + HCl
NaCl + H2O
(1)
a mol a mol
NaAlO2 + HCl + H2O
Al(OH)3 + NaCl
(2)
Al(OH)3 + 3HCl AlCl3 + 3H2O
(3)
NaAlO2 + 4HCl
AlCl3 + NaCl + 2H2O
(4)
a mol 4a mol
iu kin khng c kt ta khi nHCl 4n NaAlO2 + nNaOH = 5a. Vy suy ra iu kin c kt ta:
nNaOH < nHCl < 4n NaAlO2 + nNaOH
a < b < 5a. (p n D)

V d 13: Dung dch cha a mol NaOH tc dng vi dung dch cha b mol H 3PO4 sinh ra hn hp Na2HPO4 +
a
Na3PO4. T s
l
b
a
a
A. 1 <
< 2.
B.
3.
b
b
a
a
C. 2 < < 3.
D.
1.
b
b
Hng dn gii
Cc phng trnh phn ng:
NaOH + H3PO4
NaH2PO4 + H2O
(1)
2NaOH + H3PO4
Na2HPO4 + 2H2O
(2)
3NaOH + H3PO4
Na3PO4 + 3H2O
(3)
Ta c:
nNaOH = a mol ; n H3PO4 = b mol.
thu c hn hp mui Na2HPO4 + Na3PO4 th phn ng xy ra c hai phng trnh (2 v 3), do :
n NaOH
a
2< n
< 3, tc l 2 < < 3. (p n C)
b
H 3PO4
V d 14: Hn hp X gm Na v Al.
- Th nghim 1: Nu cho m gam X tc dng vi H2O d th thu c V1 lt H2.
- Th nghim 2: nu cho m gam X tc dng vi dung dch NaOH d th thu c V2 lt H2.
Cc kh o cng iu kin. Quan h gia V1 v V2 l
A. V1 = V2.
B. V1 > V2.
C. V1 < V2.
D. V1 V2.
Hng dn gii
Cc phng trnh phn ng khi ha tan hn hp Na v Al vi H2O v vi dung dch NaOH d:
48

1
H2
2
2Al + 6H2O + 2NaOH
Na[Al(OH)4] + 3H2
t s mol Na v Al ban u ln lt l x v y (mol).
Na + H2O
NaOH +
(1)
(2)
x 3x
mol H2.
2 2
TN1: x y nNaOH va hoc d khi ha tan Al c hai th nghim cng to thnh
V1 = V2.
TN2: x < y trong TN1 (1) Al d, TN2 (2) Al tan ht n H 2 (TN 2) n H2 (TN 2) .
V2 > V1.
Nh vy (x,y > 0) th V2 V1. (p n D)
V d 15: Mt bnh kn cha V lt NH3 v V lt O2 cng iu kin. Nung nng bnh c xc tc NH 3 chuyn ht
thnh NO, sau NO chuyn ht thnh NO2. NO2 v lng O2 cn li trong bnh hp th va vn ht trong nc
thnh dung dch HNO3. T s V V l
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Hng dn gii
Cc phng trnh phn ng:
xt
4NH3 + 5O2 t o
4NO + 6H2O
V 5V/4
V
2NO + O2
2NO2
V V/2 V
4NO2 + O2 + 2H2O
4HNO3
5V V

V V
4
2
5V V
V
V = 4 V
= 2. (p n B)
4
2
V
V d 16: Cht X c khi lng phn t l M. Mt dung dch cht X c nng a mol/l, khi lng ring d
gam/ml. Nng C% ca dung dch X l
a.M
d.M
10a
a.M
A.
.
B.
.
C.
.
D.
.
10d
10a
M.d
1000d
Hng dn gii
Xt 1 lt dung dch cht X:
nX = a mol mX = a.M
a.M.100
mdd X =
= 1000d
C%
a.M
C% =
. (p n A)
10d
V d 17: Hn hp X c mt s ankan. t chy 0,05 mol hn hp X thu c a mol CO 2 v b mol H2O. Kt lun
no sau y l ng?
A. a = b.
B. a = b 0,02.
C. a = b 0,05.
D. a = b 0,07.
Hng dn gii
t cng thc tng qut ca 1 s ankan l C x H 2x 2
3x 1
C x H 2x 2 +
O2
x CO2 + (x 1) H2O
2
0,5
0,05 x 0,05 (x 1) mol
0,05x a
a = b 0,05. (p n C)
0,05(x 1) b
49

V d 18: (Cu 40 - M 285 - Khi B - TSH 2007)

Thc hin hai th nghim:
1) Cho 3,84 gam Cu phn ng vi 80 ml dung dch HNO3 1M thot ra V1 lt NO.
2) Cho 3,84 gam Cu phn ng vi 80 ml dung dch cha HNO3 1M v H2SO4 0,5 M thot ra V2 lt NO.
Bit NO l sn phm kh duy nht, cc th tch kh o cng iu kin. Quan h gia V1 v V2 l
A. V2 = V1.
B. V2 = 2V1. C. V2 = 2,5V1. D. V2 = 1,5V1.
Hng dn gii
3,84
n H 0,08 mol
0,06 mol
n Cu
64
TN1:

n NO3 0,08 mol

n HNO 0,08 mol
3
3Cu + 8H+ + 2NO3
3Cu2+ + 2NO + 4H2O
u bi:
0,06 0,08
0,08
H+ phn ng ht
Phn ng:
0,03 0,08 0,02
0,02 mol
TN2:
nCu = 0,06 mol ; n HNO3 0,08 mol ; n H 2SO4 0,04 mol.
Tng n H = 0,16 mol ; n NO = 0,08 mol.
3
3Cu + 8H + 2NO3
3Cu2+ + 2NO + 4H2O
u bi:
0,06 0,16
0,08
Cu v H+ phn ng ht
Phn ng:
0,06 0,16 0,04
0,04 mol
Nh vy V2 = 2V1. (p n B)
MT S BI TP VN DNG GII THEO PHNG PHP CC I LNG DNG TNG QUT
01. Dung dch A c a mol NH4+, b mol Mg2+, c mol SO42 v d mol HCO3. Biu thc no biu th s lin quan gia
a, b, c, d sau y l ng?
A. a + 2b = c + d.
B. a + 2b = 2c + d.
C. a + b = 2c + d.
D. a + b = c+ d.
02. Cho a mol Fe vo dung dch cha b mol dung dch AgNO 3. a v b c quan h nh th no thu c dung
dch Fe(NO3)3 duy nht sau phn ng?
A. b =2a.
B. b a.
C. b=3a. D. b a.
03. Dung dch A cha cc ion Na+: a mol; HCO3: b mol; CO32: c mol; SO42: d mol. to ra kt ta ln nht
ngi ta dng 100 ml dung dch Ba(OH)2 nng x mol/l. Lp biu thc tnh x theo a v b.
ab
ab
A. x = a + b. B. x = a b.
C. x =
.
D. x =
.
0,2
0,1
04. Dung dch X cha a mol NaAlO2. Khi thm vo dung dch X b mol hoc 2b mol dung dch HCl th lng kt ta
a
sinh ra u nh nhau. T s c gi tr bng
b
A. 1.
B. 1,25.
C. 1,5.
D. 1,75.
05. Oxi ha mt lng Fe thnh hn hp X gm FeO, Fe 3O4, Fe2O3 cn a mol Oxi. Kh hon ton hn hp X thnh
a
Fe cn b mol Al. T s
c gi tr bng
b
A. 0,75.
B. 1.
C. 1,25. D. 1,5.
06. C mt lng anehit HCHO c chia lm 2 phn bng nhau, mi phn cha a mol HCHO.
- Phn 1: Cho tc dng vi dung dch AgNO3 /NH3 thu c m gam Ag.
- Phn 2: Oxi ha bng Oxi thnh HCOOH vi hiu sut 40% thu c dung dch A. Cho A tc
m
dng vi dung dch AgNO3 /NH3 thu c m gam Ag. T s
c gi tr bng
m
A. 0,2.
B. 0,4.
C. 0,6.
D. 0,8.
07. A l axit cha ba nguyn t cacbon trong phn t. Cho 0,015 mol A tc dng vi dung dch cha a mol
Ba(OH)2 thu c dung dch B. Ngi ta nhn thy:
Nu a = 0,01 mol th dung dch B lm qu tm.
+
50

Nu a = 0,02 mol th dung dch B lm xanh qu tm. B c cng thc cu to:

A. CH3CH2COOH.
B. CH2=CHCOOH.
C. CHCCOOH.
D. HOOCCH2COOH.
08. C 2 axit hu c no: (A) l axit n chc v (B) l axit a chc. Hn hp (X) cha x mol (A) v y mol (B). t
chy hon ton (X) th thu c 11,2 lt CO 2 (ktc). Cho x + y = 0,3 v M A < MB. Vy cng thc phn t ca (A)
l:
A. CH3COOH.
B. C2H5COOH.
C. HCOOH.
D. C3H7COOH.
09. Hn hp A gm Al v Fe2O3 c khi lng trung bnh l M A . Tin hnh phn ng nhit nhm, sau mt thi
gian thu c hn hp B c khi lng phn t trung bnh l M B . Quan h gia M A v M B l
A. M A = M B .
B. M A > M B .
C. M A < M B .
D. M A M B .
10. Kh hon ton mt lng oxit st cn V lt H 2. ha tan hon ton lng st sinh ra trn trong dung dch HCl
thy to ra V lt H2. Bit V > V (cc kh o cng iu kin). Cng thc oxit st l
A. Fe2O3.
B. FeO.
C. Fe3O4.
D. Fe2O3 v Fe3O4.
1. B
6. D
2. C
7. D
3. C
8. C
4. B
9. A
5. A
10. D
Phng php 10
T CHN LNG CHT
Trong mt s cu hi v bi tp trc nghim chng ta c th gp mt s trng hp c bit sau:
- C mt s bi ton tng nh thiu d kin gy b tc cho vic tnh ton.
- C mt s bi ton ngi ta cho di dng gi tr tng qut nh a gam, V lt, n mol hoc cho t l th tch hoc
t l s mol cc cht...
Nh vy kt qu gii bi ton khng ph thuc vo cht cho. Trong cc trng hp trn tt nht ta t chn mt
gi tr nh th no cho vic gii bi ton tr thnh n gin nht.
Cch 1: Chn mt mol nguyn t, phn t hoc mt mol hn hp cc cht phn ng.
Cch 2: Chn ng t l lng cht trong u bi cho.
Cch 3: Chn cho thng s mt gi tr ph hp chuyn phn s phc tp v s n gin tnh ton.
Sau y l mt s v d in hnh:
Cch 1: CHN 1 MOL CHT HOC HN HP CHT PHN NG
V d 1: Ho tan mt mui cacbonat kim loi M ha tr n bng mt lng va dung dch H 2SO4 9,8% ta thu
c dung dch mui sunfat 14,18%. M l kim loi g?
A. Cu.
B. Fe.
C. Al.
D. Zn.
Hng dn gii
Chn 1 mol mui M2(CO3)n.
M2(CO3)n
+
nH2SO4
M2(SO4)n + nCO2 + nH2O
C (2M + 60n) gam 98n gam (2M + 96n) gam
98n 100
m dd H2SO4
1000n gam
9,8
m ddmui m M2 (CO3 )n m dd H2SO4 m CO2
= 2M + 60n + 1000.n 44.n = (2M + 1016.n) gam.

51

C%dd mui
2M 96 100 14,18
2M 1016n
M = 28.n n = 2 ; M = 56 l ph hp vy M l Fe. (p n B)
V d 2: Cho dung dch axit axetic c nng x% tc dng va vi dung dch NaOH 10% th thu c dung
dch mui c nng 10,25%. Vy x c gi tr no sau y?
A. 20%.
B. 16%.
C. 15%.
D.13%.
Hng dn gii
Xt 1 mol CH3COOH:
CH3COOH + NaOH
CH3COONa + H2O
60 gam 40 gam
82 gam
60 100
m dd CH3COOH
gam
x
40 100
m ddNaOH
400 gam
10
60 100
82 100
m dd mui
400
gam.
x
10,25
x = 15%. (p n C).
V d 3: (Cu 1 - M 231 - Khi A - TSC 2007)
Khi ha tan hiroxit kim loi M(OH)2 bng mt lng va dung dch H2SO4 20% thu c dung dch mui
trung ho c nng 27,21%. Kim loi M l
A. Cu.
B. Zn.
C. Fe.
D. Mg.
Hng dn gii
Xt 1 mol M(OH)2 tham gia phn ng
M(OH)2 + H2SO4
MSO4 + 2H2O
C (M + 34) gam 98 gam (M + 96) gam
98 100
m dd H2SO4
490 gam
20
M 96 100
m dd MSO4 M 34 490
27,21
M = 64 M l Cu. (p n A)
V d 4: Hn hp X gm N2 v c H2 c t khi hi so vi H 2 bng 3,6. Sau khi tin hnh phn ng tng hp c
hn hp Y c t khi hi so vi H2 bng 4. Hiu sut phn ng tng hp l
A. 10%.
B. 15%.
C. 20%.
D. 25%.
Hng dn gii
Xt 1 mol hn hp X, ta c:
mx = M X = 7,2 gam.
t n N 2 a mol , ta c:
28a + 2(1 a) = 7,2
a = 0,2
n N 2 0,2 mol v n H 2 0,8 mol H2 d.
N2
3H2

xt, t o
p
2NH3
Ban u:
Phn ng:
Sau phn ng:
0,2
0,8
x
3x
2x
(0,2 x) (0,8 3x)
2x
nY = (1 2x) mol
p dng nh lut bo ton khi lng ta c mX = mY
52

mY
MY
nY
1 2x
7,2
8
x = 0,05.
0,05 100
25% . (p n D)
0,2
V d 5: Hn hp A gm mt Anken v hiro c t khi so vi H 2 bng 6,4. Cho A i qua niken nung nng c
hn hp B c t khi so vi H2 bng 8 (gi thit hiu sut phn ng xy ra l 100%). Cng thc phn t ca anken
l
A. C2H4.
B. C3H6.
C. C4H8.
D. C5H10.
Hng dn gii
Xt 1 mol hn hp A gm (a mol CnH2n v (1a) mol H2)
Ta c:
14.n.a + 2(1 a) = 12,8
(1)
Hn hp B c M 16 14n (vi n 2) trong hn hp B c H2 d
o
CnH2n + H2 Ni, t
CnH2n+2
Ban u:
a mol (1a) mol
Phn ng:
a a
a mol
Sau phn ng hn hp B gm (1 2a) mol H2 d v a mol CnH2n+2. tng nB = 1 2a.
p dng nh lut bo ton khi lng ta c mA = mB
m
12,8
n B B 1 2a
a = 0,2 mol.
MB
16
Thay a = 0,2 vo (1) ta c 140,2n + 2(1 0,2) = 12,8
n = 4 anken l C4H8. (p n C)
V d 6: Oxi ha C2H5OH bng CuO nung nng, thu c hn hp cht lng gm CH 3CHO, C2H5OH d v H2O
c M = 40 vC. Hiu sut phn ng oxi ha l
A. 25%.
B. 35%.
C. 45%.
D. 55%.
Hng dn gii
Xt 1 mol C2H5OH. t a mol C2H5OH b oxi ha. Vy a l hiu sut ca phn ng oxi ha ru.
o
C2H5OH + CuO t
CH3CHO + H2O + Cu
Ban u:
1 mol
Oxi ha:
a mol
a mol a mol
Sau phn ng: (1 a) mol C2H5OH d
a mol a mol
46(1 a) 44a 18a
M
40
1 a
a = 0,25 hay hiu sut l 25%. (p n A)

V d 7: Hn hp X gm N2 v H2 c M X 12,4 . Dn X i qua bnh ng bt Fe ri nung nng bit rng hiu
sut tng hp NH3 t 40% th thu c hn hp Y. M Y c gi tr l
A. 15,12.
B. 18,23.
C. 14,76.
D. 13,48.
Hng dn gii
Xt 1 mol hn hp X mX = 12,4 gam gm a mol N2 v (1 a) mol H2.
28a + 2(1 a) = 12,4 a = 0,4 mol n H 2 0,6 mol
Hiu sut phn ng tnh theo N2 l
N2
3H2

xt, t o
p
2NH3 (vi hiu sut 40%)
Ban u:
0,4
0,6
Phn ng:
0,08 0,60,4
0,16 mol
Sau phn ng: 0,32
0,36
0,16 mol
Tng:
nY = 0,32 + 0,36 + 0,16 = 0,84 mol;
Theo nh lut bo ton khi lng ta c: mX = mY.
53

12,4
14,76 gam . (p n C)
0,84
V d 8: Phng in qua O2 c hn hp kh O2, O3 c M 33 gam. Hiu sut phn ng l
A. 7,09%.
B. 9,09%.
C. 11,09%.
D.13,09%.
Hng dn gii
3O2 TL
2O3
Chn 1 mol hn hp O2, O3 ta c:
n O2 a mol n O3 1 a mol .
15
32a 48 1 a 33 a
mol O 2
16
15 1
n O3 1
mol
16 16
1 3 3
n O2 boxiho mol
16 2 32
3
100
32
9,09% . (p n B)
Hiu sut phn ng l:
3 15
32 16
V d 9: Ho tan hon ton mt lng kim loi R ha tr n bng dung dch H 2SO4 long ri c cn dung dch sau
phn ng thu c mt lng mui khan c khi lng gp 5 ln khi lng kim loi R ban u em ho tan. Kim
loi R l
A. Al.
B. Ba.
C. Zn.
D. Mg.
Hng dn gii
Xt 1 mol kim loi ng vi R (gam) tham gia phn ng.
2R + nH2SO4
R2(SO4)n + nH2
2R 96n
C R (gam)
gam mui
2
2R 96n 5R R = 12n tha mn vi n = 2.
2
Vy: R = 24 (Mg). (p n D)
MY
Cch 2: CHN NG T L LNG CHT TRONG U BI CHO

V d 10: (Cu 48 - M 182 - khi A - TSH 2007)
Hn hp gm hirocacbon X v oxi c t l s mol tng ng l 1:10. t chy hon ton hn hp trn thu c
hn hp kh Y. Cho Y qua dung dch H2SO4 c, thu c hn hp kh Z c t khi i vi hiro bng 19. Cng
thc phn t ca X l
A. C3H8.
B. C3H6.
C. C4H8.
D. C3H4.
Hng dn gii
t hn hp gm hirocacbon X gm CxHy (1 mol) v O2 (10 mol ).
y
y
CxHy + x O2
xCO2 + H2O
4
2
y
y
1 mol x mol
x mol
mol
4
2
Hn hp kh Z gm x mol CO2 v 10 x mol O2 d.

4
M Z 19 2 38
(n CO2 ) 44
38
Nu c thc mc
xin
lin
h
theo
s my6 094.997.6666 hoc Email: thietcadic@gmail.com hay facebook: Cadic Thiet
(n ) 32
O2
54

n co2
n o2
1
1
y
8x = 40 y.
4
x = 4, y = 8 tho mn p n C.
V d 11: A l hn hp gm mt s hirocacbon th kh, B l khng kh. Trn A vi B cng nhit p sut
theo t l th tch (1:15) c hn hp kh D. Cho D vo bnh kn dung tch khng i V. Nhit v p sut trong
bnh l toC v p atm. Sau khi t chy A trong bnh ch c N 2, CO2 v hi nc vi VCO2 : VH 2O 7 : 4 a bnh v
toC.
p sut trong bnh sau khi t l p1 c gi tr l
47
p.
A. p1
B. p1 = p.
48
16
3
C. p1 p.
D. p1 p.
17
5
Hng dn gii
y
y
t A:
CxHy + x O2
xCO2 + H 2O
4
2
V phn ng ch c N2, H2O, CO2 cc hirocacbon b chy ht v O2 va .

y 15
3 mol.
Chn n Cx Hy 1 nB = 15 mol n O2 p. x
4 5
n N 2 4n O2 12 mol
x 10 x
Vy:
y
3
7
8
4
x= ; y=
3
3
x : y 2 7 : 4
V nhit v th tch khng i nn p sut t l vi s mol kh, ta c:
p1 7 3 4 3 12 47
47
p. (p n A)
p1
p
1 15
48
48
x
Cch 3: CHN GI TR CHO THNG S

132.a
45a
gam H 2O .
gam CO2 v
41
41
165a
gam CO2
Nu thm vo hn hp X mt na lng A c trong hn hp X ri t chy hon ton th thu c
41
60,75a
gam H 2O . Bit A, B khng lm mt mu nc Br2.
v
41
a) Cng thc phn t ca A l
A. C2H2.
B. C2H6.
C. C6H12.
D. C6H14.
b) Cng thc phn t ca B l
A. C2H2.
B. C6H6.
C. C4H4.
D. C8H8.
c) Phn trm s mol ca A, B trong hn hp X l.
A. 60%; 40%.
B. 25%; 75%.
C. 50%; 50%.
D. 30%; 70%.
Hng dn gii
a) Chn a = 41 gam.
132
45
3 mol v n H 2O
2,5 mol .
t X
n CO2
44
18
1
165
60,75
3,75 mol v n H 2O
3,375 mol .
t X A n CO2
2
44
18
V d 12: t chy hon ton a gam hn hp X hai hirocacbon A, B thu c
55

1
A thu c (3,75 3) = 0,75 mol CO2 v (3,375 2,5) = 0,875 mol H2O.
2
t chy A thu c n CO2 1,5 mol v n H 2O 1,75 mol .
v n H 2O n CO2 A thuc loi ankan, do :
t
3n 1
O2
nCO
2 n 1 H 2O
2
n
1,5
n = 6 A l C6H14. (p n D)
n 1 1,75
C n H 2n 2
n CO2
n H 2O
b) t B thu c (3 1,5) = 1,5 mol CO2 v (2,5 1,75) = 0,75 mol H2O
nC
1,5
1
Nh vy
cng thc tng qut ca B l (CH)n v X khng lm mt mu nc Brom nn B
n H 0,75 2 1
thuc aren B l C6H6. (p n B)
c) V A, B c cng s nguyn t C (6C) m lng CO2 do A, B to ra bng nhau (1,5 mol) nA = nB.
%nA = %nB = 50%. (p n C)

V d 13: Trn a gam hn hp X gm 2 hirocacbon C6H14 v C6H6 theo t l s mol (1:1) vi m gam mt
275a
94,5a
gam CO2 v
hirocacbon D ri t chy hon ton th thu c
gam H2O.
82
82
a) D thuc loi hirocacbon no
A. CnH2n+2.
B. CmH2m2. C. CnH2n.
D. CnHn.
b) Gi tr m l
A. 2,75 gam. B. 3,75 gam. C. 5 gam.
D. 3,5 gam.
Hng dn gii
a) Chn a = 82 gam
t X v m gam D (CxHy) ta c:
275
n CO2 44 6,25 mol
n H O 94,5 5,25 mol

2
18
19
C6H14 +
O2
6CO2 + 7H2O
2
15
C6H6 +
O2
6CO2 + 3H2O
2
y
y
C x H y x O2
xCO
2
H 2O
t D:
4
2
t n C6 H14 n C6 H 6 b mol ta c:
86b + 78b = 82
b = 0,5 mol.
t 82 gam hn hp X thu c:
n CO2 0,5 6 6 6 mol
n H 2O 0,5 7 3 5 mol
t chy m gam D thu c:

n CO2 6,25 6 0,25 mol
n H 2O 5,25 5 0,25 mol
Do n CO2 n H2O D thuc CnH2n. (p n C)
b)
mD = mC + mH = 0,25(12 + 2) = 3,5 gam. (p n D)
56

V d 14: X l hp kim gm (Fe, C, Fe3C), trong hm lng tng cng ca Fe l 96%, hm lng C n cht l
3,1%, hm lng Fe3C l a%. Gi tr a l
A. 10,5.
B. 13,5.
C. 14,5.
D. 16.
Hng dn gii
Xt 100 gam hn hp X ta c mC = 3,1 gam, m Fe3C = a gam v s gam Fe tng cng l 96 gam.
12a
m C trong Fe3C 100 96 3,1
180
a = 13,5. (p n B)
V d 15: Nung m gam X cha 80% khi lng gam CaCO 3 (phn cn li l tp cht tr) mt thi gian thu
c cht rn Y cha 45,65 % CaO. Tnh hiu sut phn hy CaCO3.
A. 50%.
B. 75%.
C. 80%.
D. 70%.
Hng dn gii
Chn mX = 100 gam m CaCO3 80 gam v khi lng tp cht bng 20 gam.
o
CaCO3 t
Phng trnh: 100 gam
CaO
+
CO2
(hiu sut = h)
56 gam
44 gam
56.80
44.80
.h
.h
Phn ng:
80 gam
100
100
Khi lng cht rn cn li sau khi nung l
44.80.h
m X m CO2 100
.
100
56 80
45,65
44 80 h
h
100
100
100
100
h = 0,75 hiu sut phn ng bng 75%. (p n B)
57

Một số phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học - Trần Đình Thiết

Загружено:

Сведения о документе

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

Một số phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học - Trần Đình Thiết

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

MT S PHNG PHP GII NHANH BI TP TRC NGHIM HA HC

m = 64 + 0,4 44 0,4 28 = 70,4 gam. (p n C)

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

n NO2 0,5 mol n HNO3 2n NO2 1 mol.

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

58,72 0,18 111 38,74 gam

Theo phn ng (1):

nC : nH : no = 0,08 : 0,12 : 0,05 = 8 : 12 : 5

mmui meste = 0,240 64 = 1,6 gam.

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

CTPT ca este l C4H8O2

Theo bo ton nguyn t v bo ton khi lng ta c:

VCO2 = 22,40,06 = 1,344 lt. (p n C)

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

n CO ( p. ) n CO2 0,046 mol

mA = 4,784 + 0,04644 0,04628 = 5,52 gam.

72x 160y 5,52

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

BO TON MOL NGUYN T

p dng nh lut bo ton khi lng ta c:

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

V d 3: Thi rt chm 2,24 lt (ktc) mt hn hp kh gm CO v H 2 qua mt ng s ng hn hp Al 2O3, CuO,

mhh hi = 31 0,04 = 1,24 gam.

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

nO (p.) = 0,6 mol

VO2 6,72 lt. (p n C)

V d 7: (Cu 46 - M 231 - TSC Khi A 2007)

nCO = nO = 0,15 mol mO = 0,1516 = 2,4 gam

mFe = 8 2,4 = 5,6 gam nFe = 0,1 mol.

n O2 0,5 mol nHCl = 40,5 = 2 mol

mmui = mhhkl + m Cl = 28,6 + 235,5 = 99,6 gam. (p n A)

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

FeO : 0,01 mol

mO = 0,72 0,48 0,08 = 0,16 gam.

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

Vy hai ancol l CH3OH v CH2=CHCH2OH. (p n D)

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

VNO = 0,0322,4 = 0,672 lt. (p n D)

X + Y Cht rn A gm 3 kim loi.

= 2M; C M Cu( NO3 )2

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

V d 6: Hn hp A gm 2 kim loi R1, R2 c ho tr x, y khng i (R1, R2 khng tc dng vi nc v ng trc

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

Trong bi ton ny c 2 th nghim:

0,15 22,4 0,05

p dng nh lut bo ton khi lng:

mmui = 5,69 gam.

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

VNO = 0,122,4 = 2,24 lt. (p n A)

n NO2 n NO 0,4 mol

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

n NO2 0,3 mol

mFe = 0,256 = 11,2 gam. (p p B).

n HNO3 ( phn ng) 0,44 0,12 0,56 mol

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

S mol O2 tham gia phn ng: n O2

= 1,35 + 62(2x + 2y + 3z)

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

BI TP N LUYN THEO TNG CHUYN LTH MI NHT

VNO = 0,122,4 = 2,24 lt.

Phng trnh ion: