Вы находитесь на странице: 1из 18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

MedGenMed.20046(2):46.

PMCID:PMC1395802

PublicadoenInternetel14deAbr2004.

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia
SamirMalhotra,MD,GirishSawhney,MD,yPromilaPandhi,MD
SamirMalhotra,ProfesorAdjunto,DepartamentodeFarmacologa,PGIMER,Chandigarh,India
Informacincolaborador.
Divulgacin:SamirMalhotra,notieneinteresesfinancierossignificativosorelacionespararevelar.
Divulgacin:GirishSawhney,MD,notieneinteresesfinancierossignificativosorelacionespararevelar.
Divulgacin:PromilaPandhi,MD,notieneinteresesfinancierossignificativosorelacionespararevelar.
LosderechosdeautoraMedscapedeWebMD

EsteartculohasidocitadoporotrosartculosenPMC.

Resumen

Ir:

Lamelatoninaesuncompuestoneurotransmisornaturalsimilaraubicuaproducidaprincipalmenteporlaglndula
pineal.Esteagenteestimplicadoennumerososaspectosdelaregulacinbiolgicayfisiolgicadelasfunciones
delcuerpo.Elpapeldelamelatoninaendgenaenalteracionesdelritmocircadianoytrastornosdelsueoestbien
establecida.Algunosestudioshandemostradoquelamelatoninatambinpuedesereficazencncerdemama,
enfermedadesdelamamafibroqusticaycncerdecolon.Lamelatoninasehademostradoquemodificarla
inmunidad,larespuestaalestrs,yciertosaspectosdelprocesodeenvejecimientoalgunosestudioshan
demostradomejorasenlostrastornosdelsueoy"sundowning"enpacientesconlaenfermedaddeAlzheimer.El
papelantioxidantedelamelatoninapuedeserdeusopotencialparacondicionesenlasqueelestrsoxidativoest
implicadoenlosprocesosfisiopatolgicos.Lamultiplicidaddeaccionesyvariedaddeefectosbiolgicosdela
melatoninasugierenelpotencialparaunaseriedeusosclnicosydelasaluddemejora.Estarevisinresumela
fisiologadelamelatoninaydiscutelosposiblesusosteraputicosdelamelatonina.
Lamelatoninaesuncompuestosimilaraneurotransmisorampliamentequeocurrederivaprincipalmentedela
glndulapineal.Tambinseproduceenunnmerodeotrasreas,porejemploeltractogastrointestinal.[13]Una
vezetiquetadocomounahormonaprincipal,sehaencontradoestarinvolucradoennumerososaspectosdela
regulacinbiolgicayfisiolgica.
Sntesisypapelfisiolgicoensereshumanos
Lamelatoninaesunahormonaindol,ampliamentedistribuidatantoenlasfuentesvegetalesyanimales,comola
lechehumana,[4]pltanos,remolachas,pepinosytomates.[5]Qumicamente,lamelatoninaesNacetil5
metoxitriptamina,underivadodelaserotonina,queasuvezsederivaapartirdetriptfano.Laserotoninaseacetila
primeroporNacetiltransferasa(probablementeelpasolimitantedelavelocidad)ydespusmetiladopor
orthomethyltransferasehidroxiindolparaformarlamelatonina.[6]Lasntesisdemelatoninadependedela
funcindelreceptorbetaadrenrgicointacto.[7]LanorepinefrinaactivalosbloqueadoresNacetiltransferasayde
losreceptoresbetadeprimenlasecrecindemelatonina.[8]
Lasenzimasdelasntesisdemelatoninaseactivanydeprimido,respectivamente,porlaoscuridadylaluz.La
liberacindelamelatoninasigueuncircadiano(alrededordelao:aproximadamentedias:unda)elritmo
generadoporlosncleossupraquiasmticoenrespuestaaalteracionesdiurnas.
Atravsdelaliberacindemelatonina,laglndulapinealmantieneelrelojinternoqueregulalosritmosnaturales
delafuncindelcuerpo.Estaaparentepropiedadderelojdefijacindelamelatoninahallevadoapensarquese
tratadeunasustancia"cronobitico"quealteray,potencialmente,normalizalosritmosbiolgicosyajustael
tiempodeotrosprocesoscrticosybiomolculas(hormonas,neurotransmisores,etc.)que,asuvez,ejercer
numerosasaccionesperifricas.[9]

Trastornosdelsueo
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

1/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

Trastornosdelsueo

Ir:

Estudios[1013]hansugeridoqueexisteunarelacinentreelsueo,lafuncinpineal,ylosnivelesde
melatonina.Losnivelesdemelatoninanocturnaylacalidaddelsueotantoaldescensoenlapubertad[10]enlas
poblacionesdeedadavanzada,losperodosdesueotiendenasermscortosylacalidaddelsueopobre.
Ensayosclnicoscontroladoshandemostradoquelamelatoninaeseficazcomocronobiticoenunaseriede
trastornosdelsueodelritmocircadiano.
Descompensacinhoraria
Cuandosetomamelatoninaeneldestino,entrelas10pmylamedianoche,sepuedecorregirlostrastornosdel
sueo,laineficienciamentalyfatigaduranteelda(deformaacumulativaconocidocomo"jetlag")quese
producendespusdelosvuelosatravsdevariaszonashorarias.[1113]ladesorganizacinritmobiolgico
causadoporelrpidocambiodeambiente(yluz/oscuridadsealesasociados)aparentementesepuedecorregir
porlamelatonina.Elbeneficioesprobablequeseamayoramedidaquemszonasdetiemposecruzanymenos
paravueloshaciaeloeste.[12]Sinembargo,lamelatoninatomadaantesdeviajarenrealidadpuedeempeorarlos
sntomasencomparacinconelbeneficiodelamelatoninainiciadainmediatamentedespusdesullegada.[13]
Parry[14]harevisadoelusoylaeficaciadelamelatoninacomoun"pulsooscuro'enlanoche,conlaluz
brillanteadecuadamenteprogramadoparareducirlossntomasdeljetlag.
Insomnio
Losnivelesdemelatoninanocturnasereducenenelinsomnioprimario.[15]Suplementosdemelatoninaseha
utilizadoconxitocomounhipnticoparaelsndromedefaseretardadadelsueo,untipodeinsomnioquese
caracterizaporlavigiliaylaincapacidadparaconciliarelsueoantesdelas2:00alas3:00am.Envariosestudios
pequeos,5mgdosisdemelatoninadadasen22:00resultaronenunavancedelafasedesueo(acortamientodel
tiempodedormir)porcercade1,5horas[16,17]yladuracindelsueoreduceenaproximadamente30minutos,
[16]loquesugiereunrequisitoreducidodelsueocomoconsecuenciadelamejoradelacalidaddelsueo.[18]
Lanarcolepsia
Lamelatoninatambinsehautilizadoparaalterarlaarquitecturadelsueoenlanarcolepsia,untrastornodelsueo
alterado/ritmocircadianovigiliaydficitdesueorpidomovimientoocular(REM).Loscambiosenlospatrones
desueoREMsimilaresalosdelanarcolepsiatambinseproducenenanimalesysereshumanosdespusdela
eliminacindelaglndulapineal.[19]Lasdosisfarmacolgicasdemelatonina(50mg)aumentarondrsticamente
eltiempodesueoREMenambosnarcolpticosynormalesyseintensificaronengranmedidalosfenmenos
subjetivosdesueo.[19]
Variosestudiosqueutilizarondosisvariablesdelamelatonina(220mg/da)haninformadodemejoradela
calidaddelsueo,lainiciacindelsueoacelerado,ylamejorademantenimientodelsueo,sinalterar
significativamentelamemoria,encontrasteconlasbenzodiazepinas.[20,21]
Trastornosdelsueoennios
Lamelatoninatambinsehautilizadoconxitoparatratartrastornosdelsueogravesenlosnioshiperactivosy
concompromisoneurolgico,talescomoaquelloscontrastorno/hiperactividadpordficitdeatencin.Enel
estudio1,lasdosisde2,55mgproporcionaunanochesedacinrpidaymejoralacalidaddelsueo,observen
casitodoslos15sujetos,sinefectossecundarios.[22]Lairritabilidadsehareducido,losniostiendenaserms
alertayalegre,ylasgananciasendesarrollosehanreportadoenniostratadosconmelatonina.[22]

FuncinendocrinaeInmunidad

Ir:

Existeunarelacinestrechayrecprocaentrelaglndulapinealyelejepituitario/adrenal.Lamelatoninamodula
laactividaddeesteejeylasaccionesperifricasdecorticoides.Unestudioencontrquelasemisionesde
melatoninavasotocin,loquedisminuyelosnivelesdecorticoides[13].Sinembargo,estetrabajonuncahasido
confirmado,yrecientemente,otroestudioencontrquelamelatoninareducelaliberacinbasaldevasotocin[23]
Enesteltimoestudio,tambinseencontrlasecrecininducidaporlasustanciaPdevasotocinaparaserinhibida.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

2/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

Lasdiferentesrespuestasobservadasenestosestudiospuedenhabersidoelresultadodelasdiferentesdosisusadas.
ForslingyWilliams[24]elegantementedemostraronqueelaumentoenlasecrecinvasotocindurantelainfusin
desolucinsalinahipertnicayelejerciciofueatenuadaporaltasdosis(5mg),peroaumentadopordosisbajas
(0,5mg)demelatonina.Pinealectomaprovocahipertrofiasuprarrenal,queseinviertemediantelaadministracin
demelatonina.[25]Algunoshanpropuestoquelamelatoninaactacomouninhibidordelfactorliberadorde
corticotropina,yqueladesinhibicindelejepituitario/adrenalenladepresinmayor,enlaquelosnivelesde
melatoninasonbajos,[26]resultadelafaltadeestamodulacindeinfluenciaporlaglndulapineal.[27]Los
nivelesdemelatoninasonbajosenpacientesconenfermedaddeCushing,[26]unavariedadpatolgicade
hiperadrenocorticismo.
Lamelatoninaantagonizavariosefectosdeloscorticoidesexgenos:ladepresininmune[28].Y
hipercatabolismo,lainvolucindeltimo,ysupresinadrenal[29]Estoshallazgoshanllevadoalasugerenciade
quelamelatoninapodrafuncionarcomounfactorantiadrenocorticaloantiestrs.[29]El/relacincorticoide
melatoninaesimportanteporquehipercortisolemiacrnicaseharelacionadoconvariosaspectosdel
envejecimientoyfenmenosasociadosconlaedad,incluyendointoleranciaalaglucosa,laaterognesis,deterioro
delafuncininmune,yelcncer.[30]
Ademsdelosaltosnivelesabsolutosdecorticoides,ladesorganizacindelritmonormaldelaliberacinde
corticoidestambinespatgeno.Loscorticoidessonnormalmentealtosenlamadrugadayduranteelda,ybaja
porlanoche.Adecuadamentetemporizadomelatoninaexgenapuedearrastrar,oreorganizar,esteritmoendocrina
crtico,loqueresultaenbeneficiosistmicoalargoplazo.Dehecho,losefectosqueaumentanlainmunidady
anticorticoidedelamelatonina,omediadoresputativosdeaccindelamelatonina,parecendependerdela
administracinnocturna.[28,31]Estopuederepresentarunmecanismointegralinmunederecuperacinporla
quelamelatoninaactacomounaespeciedeamortiguadorcontralosefectosdainosdelestrssobrela
homeostasisinmune.[28]
Bloqueadoresdelosreceptoresadrenrgicosbeta,quedeprimenlasecrecindemelatonina,ejercenefectos
inmunosupresores,peroslocuandoseadministraporlatarde.[32,33]Estoescuandolamelatoninaenlasangre
(yelefectodelamelatoninaimmunoenhancing)esmsalta.Melatoninaexgenareviertelainmunosupresin
bloqueadorbetainducidaymejoralosparmetrosinmunolgicosenanimales.Uninformepreliminardepacientes
conSIDAquetomaronmelatonina20mgaldaporlanocherevelefectosdesiguales,peroengeneral
beneficiosossobrelosparmetrosinmunolgicos.[34]Seharecomendadoqueladosisprogramarse
peridicamentenoslodentrodecadada(alasnicanoche),perotambinperidicamentedentrodelmes,con
perodosdetratamientode34semanas,seguidodeunperodode"lavado"deunasemana.[33]
Efectosinmunomoduladoresdelamelatoninatambinseobservaronrecientementeensujetossanosypacientes
conasmabronquial.[35]Lamelatoninaaumentodelaproduccindeinterleucina(IL)1,IL6,yfactorde
necrosistumoralalfa,queindicalaposibilidaddeunefectoadversodelamelatoninaexgenaenpacientescon
asma.Porotrolado,enunmodelodeartritisinducidaporadyuvante,ambasadministracionesdemelatonina
profilcticosyteraputicosinhibenlarespuestainflamatoria.[36]Estainhibicinfueacompaadaporla
proliferacindetimocitosmejoradoylaproduccindeIL2porlamelatonina.Enotroestudioenanimales,la
melatoninasedemostrposeerambosefectosinmunopotenciadorcelularyhumoral,ylarespuestainmunese
aument,inclusoenausenciadelainmunosupresinanterior.[37]Inmunorreactividadmelatoninareceptor
tambinsehadetectadoenelojohumano,[38]delafuncinfisiolgicadelacualnoestclara.
Comoeradeesperar,lamelatoninainducidaporcorticoidesantagonismoylamejorainmunolgicapuedennoser
siempredeseable.Lamelatoninadebeutilizarseconprecaucin,entodocaso,enlospacientesconenfermedades
autoinmunesyenaquellosconinsuficienciasuprarrenalconocidaosospechada.Losefectosdelamelatoninasobre
elsistemainmunesoncomplejos,devezencuandocontradictorio,ydependendevariosfactores,incluyendola
dosisdemelatonina,elestadoinmunedelanimal(ascomosuedad,sexo,yespecies),laestacindurantelacualel
seestudiaelsistemainmunolgico,elritmocircadianodelainmunidad,elestadodelaglndulapineal,yla
presenciadeunacondicindeestrs.[39]

Cncer

Ir:

Sehasugeridoqueelaumentoconstantedelaincidenciadecncerenlospasesdesarrolladosdurantelosltimos
100aosescausadoporlarutina,laextensinartificialdelafotoperiododeluzelctrica,o"contaminacin
lumnica".[40]Unlargoresultadosdefotoperiodoenlasecrecindemelatoninadeprimidodurantelanoche.En
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

3/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

losanimales,lamelatoninainhibelaincidenciadetumoresinducidosqumicamente,queseaumentaporla
supresinpineal(fasedeluzlarga)opinealectoma.[41]Pinealectomaestimulay/omelatoninainhibeel
crecimientoy,aveceslametstasisdecnceresexperimentalesdelpulmn,hgado,ovario,glndulapituitaria,y
prstata,ascomomelanomayleucemia.[42]
Elcncerdemama
Laevidenciaclnicasugiereunpapelparalamelatoninaenlaprevencineinclusoeltratamientodecncerde
mama.[43]Porejemplo,laamplitudcircadianodelamelatoninasereduceenmsde50%enpacientescon
cncerdemamavspacientesconenfermedaddepechonomaligno,[44]yaltosnivelesdemelatoninasehan
encontradoenlasmuestrasdeorinadelamaanadepacientesconcncerdemama,[45]loquesugiere
desorganizacincircadiana.Lamelatoninaregulaalabajalosreceptoresdeestrgenoinhibe,elcrecimientodel
cncerdemamaestrgenoestimuladaycomplementalaaccindeoncostaticantiestrgenos(tamoxifeno),loque
sugierequelamelatoninaesun"antiestrgenonatural".[46]Porotraparte,unasinergiahasidodemostradaentre
lamelatoninaytodotransdelcidoretinoico(ATRA),loquepermitelausodedosismsbajasdeATRAyporlo
tantoevitarsusefectosadversos.[47]
Losmecanismosmolecularesdelamelatoninatambinhancomenzadoaentendersemejor.Lamelatoninaseha
demostradoquecambiarelevacinforskolinyinducidaporestrgenosdemonofosfatodeadenosinacclico
(cAMP)nivelesde57%y45%,respectivamente,[48]seafectanlosmecanismosdetransduccindesealesen
clulasdecncerdemamahumano.
Anisimovycompaerosdetrabajo[49]hanencontradoqueeltratamientoconstanteconmelatoninaredujola
incidenciayeltamaodeloscarcinomasdemama,ascomoreducidolaincidenciademetstasisdepulmn,pero
interrumpieltratamientopromovido,lacarcinognesismamariaenratonestransgnicos.Observaronademsque
laduracindelavidadelgrupoquerecibieltratamientointerrumpidoeramscortosinembargo,esteresultado
podraatribuirsealanaturalezatransgnicaderatonesutilizados,peroestonecesitaunaevaluacinadicional.
Deprstataycolorrectal
Lamelatoninatambinpuededesempearunpapelespecialenloscnceresdeprstataycolorrectal.Amplitud
circadianodelamelatoninasereduceendosterciosdelospacientesconcncerdeprstataencomparacinconlos
quetienenlaenfermedadbenignadelaprstata,[44]yfenmenossimilaressehanobservadoenpacientescon
cncercolorrectal.[50]Enelcarcinomadeprstata,lamelatoninaejercecomplejasinteraccionesconlos
receptoresdeandrgenosyafectaeltrficointracelularlamelatoninanoafectaelcrecimientocelularenausencia
dedihidrotestosterona.[51]En1estudio,54pacientescontumoresslidosmetastsicos,sobretododepulmny
colorrectal,recibieronmelatoninaporvaintramuscular,20mgaldaalas3pmdurante2mesesyluego10mg
diarios.Estergimendiolugaralaestabilizacindelaenfermedadylacalidaddevidamejorporalrededorde
40%delosreceptores.[52]Lasaccionesantiproliferativasyproapoptticosdelamelatoninasobreelcarcinoma
decolonexperimentalesestnmediadasprobablementeporlamelatoninaMT(1)y(2)losreceptoresMT.[53]
Enotroestudio,lamelatonina1050mgdiariamentealas20:00potenciadadeIL2inmunoterapiadelasmetstasis
pulmonares.[33]AligualqueconlaterapiadelamelatoninaenpacientesconSIDA,elestudioalentalos
perodosdetratamientode34semanasconun1semanasdelavado.
Lasinyeccionesdemelatoninasehanencontradoparaestimularelcrecimientodeltumorsiseadministraporla
maana,notienenningnefectocuandoseadministraamediatarde,ytienenunefectoretardanteenlanoche.[
45,46]
Algunoshansugeridoquelamelatoninapuedeadministrarseapacientesenlasprimerasetapasdecncer,en
paraleloconlosregmenesdetratamientooncolgicoestndar.[54]Sinembargo,persistenalgunasdudasacerca
delosefectosanticancergenosdelamelatonina,[55]ylosdatosdelosensayosrigurosos,grandes,aleatorios
clnicosqueserequiereantesdelamelatoninapuedeseruniversalmenteaceptadacomounmedicamentocontrael
cncer.

Lafuncincerebral,NeuropsiquiatrayComportamiento

Ir:

convulsiones
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

4/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

Laglndulapineal,queactaprincipalmente,peronoexclusivamenteatravsdelamelatonina,seproponeserun
"rganotranquilizante"quepromueveelequilibriohomeosttico.[7]Lamelatoninaestabilizalaactividad
elctricadelsistemanerviosocentralyprovocaunarpidasincronizacindelelectroencefalograma.[9]Porel
contrario,pinealectomapredisponeanimalesaconvulsiones.[9]Laevidenciarecientedeltrabajoexperimental
sugierequelamelatoninaproporcionaactividadanticonvulsivaenvariosmodelosdeepilepsia.Enratones,la
administracinintracerebroventriculardelamelatoninaprotegidocontralosataquesinducidosporkainato,
glutamato,yNmetilDaspartato[56]Sinembargo,eraineficazcontraconvulsionespentylenetertrazolinducida,
loquesugiereunpapelpotencialenlaepilepsiagranmal.Delmismomodo,lamelatoninaantagonizalosefectos
convulsivosdeproduccindecianurode[57]yclorurofrrico.[58]Elefectoanticonvulsivodelamelatonina
tambinsehademostradoenrataslaamgdalaencendido.[59]
Algunosdeestosdatosexperimentaleshansidocorroboradasporestudiosclnicosenpacientesconepilepsia.Bazil
ycolegas[60]encontrquelosnivelesdemelatoninaareducirseenpacientesconepilepsiaintratable.Enun
estudiode6niosconconvulsionesintratables,laadministracinde3mgdemelatoninaporvaoral30minutos
antesdelahoradeacostarse,ademsdelrgimenantiepilpticocausaronunamejoraclnicaenlaactividad
convulsivaen5delosnios,porinformedelospadres.[61]Sinembargo,debidoalaescasezdeestudiosbien
controlados,lamelatoninanopuede,porelmomento,serecomiendaencualquierformadeepilepsia,aunque
puedeteneralgnpapelcomoterapiaadyuvanteparalosniosconconvulsionesintratables.
Depresin
Losnivelesdemelatoninanocturnasonbajosensujetoscontrastornodepresivomayorytrastornodepnico.[
62,63]Estoesparticularmentemarcadoenlossujetosconrespuestasanormalesalapituitariaadrenalcorticoides
exgenos(supresincondexametasonaanormal)[27]quetambinhanperturbadocorticoidesecrecinpatrones.
Losindividuossanosconunadisposicindistmico(depresinleveoepisdica)tambintenannivelesnocturnos
demelatoninapordebajodelonormal[27]aligualquelossujetoscondepresinmelanclica.[64]Porel
contrario,losnivelesdemelatoninamsaltosdelonormalsehanobservadoenpacientesmanacosdurantelafase
manaca.[64]Msimportantequeloscambiosenelniveldemelatoninaabsolutaencualquiermomentodadoes
laamplituddelritmocircadianodelamelatonina,queseembotaenpacientescondepresinysevuelvenormalen
larecuperacin.[65]
Elvnculoentrelosnivelesdemelatoninapineal,lafuncinylostrastornosdelhumorsevereforzadaporla
evidenciaepidemiolgicaycronobiologa.Tantoeltrastornoafectivoestacional(SAD)ydepresionesno
estacionales"clsicos"demuestranunamarcadaincidenciaestacionalconpicosenotooyprimavera,
respectivamente.[66,67]Estocoincideconlasdepresionesdelamelatoninaritmocircannual.[68]
Elrequisitodelafuncindelosreceptoresbetaintactaparalasntesisdelamelatoninayelefectoestimuladordela
noradrenalinasobrelasntesisyliberacindemelatonina[7]apuntanhaciaunarelacintericadelamelatonina
paraladepresin.Variosdelosantidepresivostricclicosaumentandramticamentelasntesisdemelatoninaenlos
sereshumanos.[69,70]Enunestudio,8semanasdetratamientoconclomipraminadieroncomoresultadouna
disminucindelosnivelesdemelatoninaalas12horas,a2amylas4am,ascomounaelevacindelosniveles
demelatoninaalas8amalas2pm,ylas8pm.[70]Porlotanto,esposiblequelarelacindelaaccinde
norepinefrinaalostrastornosafectivosestmediadaenparteporlosefectossobrelasntesisdemelatonina.Los
tricclicosmenudoejercenefectossedantesyporestaraznseadministranamenudodenocheunmomento
adecuadoparamejorarlaamplituddelritmodemelatonina.Porotraparte,losbloqueadoresdelosreceptoresbeta
deprimenlasecrecindemelatonina[8]ypuedencausarproblemasneuropsiquitricos,talescomopesadillas,
insomnio,cansancio,mareosydepresin.[71]
Losnivelesdeserotoninaenelcerebroseelevandespusdelaadministracindemelatonina,[72],quepuedeser
significativaporquelaserotoninaseharelacionadoconunaseriedefenmenosneuropsiquitricos.[7377]
serotoninacentraldedisminuido,comoseindicaporlosbajosnivelesdemarcadordelaserotonina5hidroxiindol
acticocido(5HIAA)enellquidocefalorraqudeo,seasociaconlaimpulsividad,agresinyautoagresin,[73
75]alcoholismo,[76]compulsivosjuegosdeazar,comerenexceso,yotroscomportamientosobsesivo
compulsivos.[77]Apoyodelsistemadelaserotoninaconnutrientesomedicamentosserotoninrgicospueden
elevarelestadodenimo,reducirlaagresin,aumentarelumbraldeldolor,reducirlaansiedad,aliviaelinsomnio,
mejorarelcontroldelosimpulsosyaminorarlossndromesobsesivocompulsivos.[7779]
depresinendgena
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

5/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

Clsicosdeladepresinendgenao"noestacional"secaracterizaporelinsomnio(especialmentedespertar
tempranoporlamaana),lasupresindelapetitoyprdidadepeso,yelinicioavanzadodelaliberacinde
melatoninanocturnaestosindividuossonprobablementefaseavanzada("gentedelamaana"),aunquenoes
muyeficaz.[80]Clsicosdeladepresinsuelecomenzarenlaprimaveraypersistedurantetodoelverano,[67]
elperododeprolongacindelafasedeluz.Estegrupopuedebeneficiarsedeunretrasodefaseinducida(y
acortamientoluztrifsica)efectuadaporexposicinalaluzbrillanteenlanoche,[81]queposteriormenteaument
conlaevitacindelaluzbrillantedelamaanaylaadministracindemelatonina(especialmenteretrasode
liberacindemelatonina)eneltardeoinmediatamenteantesdeacostarsetarde.Laadministracindemelatonina
queprolongalasubidanocturnademelatoninapuedeexacerbarSAD[82]yeltrastornobipolaryladepresin
clsica.[83]Enesteltimoestudio,[83fueronllevados]grandescantidades(>1g/da)delamelatoninaen
dosisdivididasalolargodelda,loquequedaabolida,ritmodemelatoninadiarianormal.
Elusodegrandesdosisdemelatoninaenlamaanaylatarderepresentamuymaldiseodeunestudioque
examinalosefectosdelahormonasobreladepresin(ocualquierotracondicin),especialmentecuandosetiene
encuentalaclaraevidenciadequeembotaamplitudyperturbadoritmodemelatoninadesempearunpapelenlos
nivelesabsolutosbajosdedepresin,enlugardeenunmomentodado.[65,84]porlotanto,lamelatoninaslo
debeutilizarseconprecaucinenpacientescondepresinysiempredebenprogramarsedemaneraadecuadayen
combinacinconlaterapiadeluzyelcambiodefasedelsueo.Lainterrupcindelritmocircadianonormal
mediantelaadministracindemelatoninaadestiempopuedeempeorarladepresinlgicamente.
Enunestudiorecientedemujerespostmenopusicas,laadministracindemelatoninadiolugaraunareduccin
significativadeladepresin.[85]Enunensayo,laagomelatina,unagonistamelatoninrgicogranintervalode
dosis,fueencontradoparaaliviarladepresin,ascomolaansiedad.[86]Sinembargo,otroestudioencontrque
laadicindelamelatoninaparaeltratamientoconfluoxetinaencursonotuvoningnefectobeneficiosoenel
cursode3meses,laterapiapostelectroconvulsive.[87]
Trastornoafectivoestacional
SADsecaracterizapordormirhastatarde,hipersomniamaana,aumentodelapetito,ylaaparicinretardadadela
liberacindemelatoninanocturna.SujetosSADsonprobablementefaseretardada("nochelagente").[74,75]
SADporlogeneralcomienzaenelotooypersistedurantetodoelinvierno,[67]duranteelperodode
acortamientodelafasedeluz.EnfermosdeSADpuedenbeneficiarsedeavancedefaseinducida(yel
alargamientodelafasedeluz),efectuadaporexposicinalaluzbrillantedelamaana(sobretodoantesdel
amanecer),levantarsetemprano(hastaelpuntodelafaltadesueoporlamaanaparcial,porejemplo,elaumento
enel34delamaana),ylaadministracindemelatoninaantesdeacostarse,quedebesertempranoenlanoche.[
88]
Larelacinentreladepresinylaprivacindeluzhasidorevisado.[89,90]Lafototerapiacomocoadyuvanteen
ladepresinpuedeacelerarlasrespuestasalosantidepresivosenpacientescondepresin.[91]Porotraparte,la
secrecindemelatoninasehademostradoquelalongituddeondadependientedelaexposicinalaluz
monocromticaa460nmprodujounpliegue2mayorretardodefasecircadiano.[92]

Usosantioxidantes

Ir:

Losefectosantioxidantesdelamelatoninahansidobiendescritos[9395],eincluyentantodirectos,ascomolos
efectosindirectos.Elmecanismodelosefectosantioxidantestambinsehaevaluado.Laadministracinde
melatoninaconduceaunamayorexpresindelasenzimasantioxidantessuperxidodismutasayglutatin
peroxidasa[96]
Sistemanerviosocentral
Lamelatoninasehaencontradoparaprevenirlamuertecelularymethylphenyltetrahydropyridine(MPTP)
inducidapordaosalasustancianigraenelparkinsonismoexperimental,yprogresindelaenfermedadporlo
tantoimpedidoenestosanimales.[97]Lamelatoninapretratamientoreduceeltamaodelinfartocerebralyedema
despusdelaoclusindelaarteriacerebralmediaylalesinporisquemiareperfusinenratas.[98]La
melatoninasehasugeridocomouncompuestoneuroprotectorcandidatoparapacientesconesclerosislateral
amiotrfica.[99]Adems,unestudioqueexaminalosefectosneuroprotectoresdelamelatoninaendiversas
regionesdelsistemanerviosocentraldemostrunefectoantioxidantedelamelatoninaenlamdulaespinaltotal,el
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

6/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

nervioptico,elcerebro,ylamateriablancadelamdulaespinal,conlosefectosmspotentesvistosenlamdula
cabledelamateriablanca.[100]
EnunmodeloderoedordelaenfermedaddeAlzheimer,lamelatoninareducelahomocistenaenplasmaylos
nivelesdelpidos,[101]ylosinvestigadoressugierequeelefectoantioxidantedelamelatoninapuedehabersido
responsabledeestosresultados.EnpacientesconlaenfermedaddeAlzheimer,sehanencontradoparareducirde
manerasignificativalosnivelesdemelatoninaenellquidocefalorraqudeo.[102]Enunestudiode14pacientes
endiversasetapasdelaenfermedaddeAlzheimer,[103]lossuplementosdemelatoninapara2235meses
mejoraronsignificativamenteelsueoyreducelaincidenciade"crepuscular".Adems,lospacientesno
experimentaronningndeteriorocognitivooconductualduranteelperododeestudio.Losefectos
neuroprotectoresdelamelatoninanoestnmediadosporreceptoresdelamelatoninadelamembranay,porlo
tanto,puedenresultardelaantioxidanteylapropiedadantiamyloidogenicdelamelatonina.[104]
Sistemacardiovascular
Actividadcardioprotectora,[105109]mediadaporlosefectosantioxidantesdelamelatonina,[109]seha
observadoenmodelosexperimentalesdeisquemiareperfusinmiocrdica[105107]yelinfartodemiocardio.[
105106]Lamelatoninaredujoeltamaodelinfarto,suprimilafrecuencia,ascomoduracindelataquicardia
ventricularyfibrilacin,ymejoradelasupervivenciaenestosmodelos.
Unexamenseobservquelamelatoninahacortadolosnivelesdecolesterolenun38%ensujetoshumanosyha
reducidolosnivelesdepresinydecatecolaminasensangre,talvezatravsdelarelajacindelosmsculoslisos
enlasparedesdelaaorta.[108]Lamelatoninatambininhibelaoxidacininducidaporcobredelipoprotenasde
bajadensidad(LDL),[109]loquepotencialmentecontribuiraunefectoantiaterosclertico.Unestudiode5
pacientesconsndromeXcardacoencontrquelosnivelesdemelatoninanocturnaseredujeronnotablemente.[
110]
Sistemagastrointestinal
Efectosgastroprotectoresdelamelatoninasehanobservadoenvariosmodelosdelaslcerasgstricasenvarios
laboratorios,incluyendoelnuestro.[111113]Estosefectostambinpuedenestarrelacionadosconlosefectos
antioxidantesdelamelatonina.Enmodelosexperimentalesdepancreatitisaguda,lamelatoninahademostrado
efectosbeneficiosos.[114,115]Otrasenfermedadesparalasquelamelatoninapuedeseraadidoalasterapias
existentesincluyenelsndromedelintestinoirritable,colitisulcerosa,ydiarrea.[3]
Enfermedadesrenales
Lamelatoninasehaencontradoqueesprotectorcontralainsuficienciarenalinducidaporgliceroldebidoasu
efectoantioxidante.[116]Lamelatoninatambinredujolainflamacinrenalintersticialylamejoradela
hipertensinenratasespontneamentehipertensas.[117]Serequierenmspruebasdelosensayosclnicosbien
realizadosantesdeunarecomendacinfinalsepuedehacer.
CondicionesMiscelneos
UnestudioenanimalesencontrmelatoninaylasvitaminasCyEparaprotegercontralalesinpulmonar.[118]
Unaseriede3casosreportadosquelamelatoninamejorelrecuentodeplaquetasenpacientesconprpura
trombocitopnicaidioptica.[119]Lamelatoninatambinseencontrqueeratilencisplatino[120]y
cyclosporine[121]inducidaporlesinrenalaguda,lacardiotoxicidadinducidaporladoxorrubicina,[122]y
unaseriedeotrasenfermedadesinducidasporfrmacos.Losefectosbeneficiososdelamelatoninaenestecampo
hansidorevisados.[123]
LacomparacindemelatoninaconlasvitaminasCyEenmodelosanimales
Unospocosestudioshancomparadolosefectosantioxidantesdelamelatoninaconotrosantioxidantes.[124126]
LamelatoninasehaencontradoparasermseficazquelavitaminaCenlareduccindelamedidadelestrs
oxidativoenunmodeloexperimentaldelaenfermedaddeAlzheimer.[124]Enotromodeloanimal,seencontrla
melatoninaparaseralmenostaneficazcomounacombinacindevitaminasCyEenlareduccindelestrs
oxidativoinducidoporclorpirifosetiloenratas.[125]Lamelatoninatambinfueencontradoparareducirlos
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

7/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

marcadoresdeestrsoxidativomssignificativamentequelavitaminaEoNacetilcistenacontralatoxicidaddel
acetaminofnenratones.[126]
Elbeneficiodelaterapiaantioxidantemelatoninafarmacolgicahasidopuestaenduda,sinembargo.[127]Por
otraparte,enunestudio,[2.003mil128]enmediolibredeiones,lamelatoninanoscavengeperxidode
hidrgenoyseencontrqueeracarentedeefectosantioxidantesdirectos.Slocontroladosconplacebo,ensayos
aleatoriosconpuntosfinalesclnicosgravesproporcionarnunarespuestadefinitiva.

Hormonaantiedad

Ir:

Estudiosquerelacionanlaprdidademelatoninaalosfenmenosrelacionadosconlaedadyelcasodela
melatoninacomosustanciaantienvejecimientosehandestacadoenlosartculosderevisin.[9129]Undefensor
deestahiptesissugiereque"elsndromededeficienciademelatoninaesquizselmecanismobsicoporelcual
loscambiosdeenvejecimientopuedeserexplicado."[129]Dehecho,algunoscreenquelosdatoshastaahora
apoyanlaposibilidaddequelamelatoninasuplementariapuedeserbeneficioso.[130]
Unestudioexperimentalseencontrunadisminucinsignificativaenlosnivelesdemelatoninaenplasmaen
palomasanillodeedad.[131]Adems,lacapacidaddelosanimalesparalaingestinydestruccindeCandida
albicansylafagocitosisseredujoporelenvejecimientoyrestauradaporlaadministracinexgenademelatonina.
Losnivelesdemelatoninadisminuyeconlaedadenlossereshumanos,[132]yelpicodemelatoninanocturnaes
casicompletamenteperdidos.[133]Debidoalarelacinrecprocacercadelamelatoninaycorticoides,esta
prdidaderitmicidadlamelatoninapuedeserresponsabledeladesinhibicinejepituitario/adrenalqueseha
descritocomounacaractersticadeenvejecimiento.Lasglndulassuprarrenalesdelossereshumanosdeedad
avanzadasonaparentementehipersensiblealahormonaadrenocorticotrpica,ylosnivelesdelamedianochedel
corticoide(bajasenlajuventud)estnmarcadamenteelevadosenlavejez.[134]SehandiscutidoLosefectosde
lamelatoninasobretantolaliberacindecorticoidesysusefectosperifricos,elpatgenoacondicionadoinfluencia
delexcesodecorticoides,ylainfluenciainhibidorafsicadelamelatoninaenelejedelapituitaria/suprarrenal.La
modificacindelosfenmenosrelacionadosconcorticoidespodraexplicargranpartedelaaparente
antienvejecimientodelamelatoninayotrasaccionesbeneficiosas.
Apesardelaevidenciaquevinculalosnivelesbajosdemelatoninaconelenvejecimiento,ladisminucinnopuede
sertandramticoenlarealidad.Esporelloquelamelatoninanopuedeserinequvocamentereconocidocomouna
sustanciaqueretrasaelenvejecimiento,aunquealgunasdesusaccionespuedenserbeneficiosoparaelprocesode
envejecimiento.[135]
Ceguera(queaumentalosnivelesdemelatoninaenvirtuddelaoscuridadconstanteefectiva)ylamelatonina
administracintantoaaumentarlavidatildelasratas.[130,136]Sinembargo,enmuchoscasoslosnivelesde
melatoninasonenmarchalibre,yenunestudio,lasdosisbajas(0,5mg)delamelatoninaarrastradoaunapersona
ciegaconritmosdemelatoninadefuncionamientolibre.[137]

ToxicologayPosibilidaddeDao

Ir:

Latoxicidadagudadelamelatoninacomoseveenestudiosenanimalesyhumanosesextremadamentebaja.La
melatoninapuedecausarefectosadversosmenores,talescomodolordecabeza,insomnio,erupcionescutneas,
malestarestomacalypesadillas.Enlosanimales,nosepudoestablecerunaDL50(dosisletalparael50%delos
sujetos).Incluso800mg/kgdepesocorporal(dosisalta)nofueletal.[138]Estudiosdesujetoshumanosdados
diferentesdosisdemelatonina(16,6g/da)durante3045das,ysiguiconunabateradepruebasbioqumicas
elaboradoparadetectarlaposibletoxicidad,hanllegadoalaconclusindeque,apartedesomnolencia,todoslos
resultadosfueronnormalesenalfinaldelperododeensayo.[139140]
Losestudiosenanimalessugierenquelamelatoninapuederegularalabajaelejehipofisario/gonadalresultante
enelhipogonadismoy/oretrasodelapubertad.Sinembargolaadministracincrnicademelatoninaendosis
bajasenloshombresnoalterlosnivelessanguneosdetestosteronauhormonaluteinizante.[141]Unodelos
casosdenivelesextremadamentealtosdemelatoninaasociadosconlapubertadtardaehipogonadismohasido
reportado.[142]Eldesarrollopuberalylaresolucindelhipogonadismoseprodujeronespontneamentea
medidaquedisminuyeronlosnivelesdemelatoninadurantevariosaos.Evidenciaexperimentalreciente
demuestraquelamelatoninareducelamotilidaddelesperma[143]yquelaadministracinalargoplazoinhibelos
nivelesdearomatasatesticulares.[144]
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

8/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

Lamelatoninatambinhasidosugeridoparausocomounanticonceptivoparalamujer,[145],quepodraplantear
lacuestindesilosdaosdemelatoninadelsistemareproductivofemenino.Enparticular,noseobservaronefectos
secundariosenuninformedeunensayoclnicodefase2enelque1.400mujeresfuerontratadascon75mgde
melatoninacadanochedurante4aos.[145]
Losestudiosenanimalespreliminaressugierenquelamelatoninapuedeacelerareldesarrollodeenfermedades
autoinmunes.[146]Lamelatoninaexacerbalossntomasneurolgicosdeformatransitoriaen1pacientecon
esclerosismltiple.[147]
Aunquelamelatoninaesunagenteadyuvantepotencialeneltratamientodelcnceryladeficienciainmune,la
administracinadestiempopuedenproducirefectosopuestos.Melatoninainyeccionesdadasenlamaana
estimulanelcrecimientodeltumor,[46.148],mientrasqueenlasmismasdosismediatardenotendrningn
efecto,peroenlanochetenerunefectoretardante.Yaunquealgunaspersonascondepresinpuedensufrirdeun
"sndromedelamelatoninabajo",[27]laadministracindemelatoninaqueindebidamenteprolongalasubida
nocturnademelatonina,oquesedadurantetodoelda,puedeexacerbarSAD[82]yeltrastornobipolaryla
depresinclsica.[83]Porltimo,losestudiosenanimaleshandemostradoquelasdosismoderadamentealtasde
melatonina(equivalenteenunestudioaaproximadamente30mgenhumanosadultos)aumentodeldaoinducido
porlaluzdefotorreceptoresdelaretina.[149]
Tambinhayciertapreocupacinenrelacinconelaumentodelaaterosclerosisenlaaortaenratascon
hipercolesterolemiacausadasporlamelatonina.[150]Adems,enestosanimalesLDLfueronmenosbien
reconocidosporvasmetablicasLDLreceptorcuandoseadministrmelatonina.
Lamelatoninaestampliamentedisponiblecomounsuplementooverthecountercomercializadopordiferentes
empresas.Estossuplementospuedennosersimilaresenladosisy/ocomposicin,yalgunosdeellospueden
contenervitaminasadicionales.Porotraparte,lamelatoninapuedeinteractuarconotrosmedicamentosdeventa
libre,apesardeestasinteraccionesnohansidoevaluadasdemanerasistemticay,porlotanto,nosedenuncian.

Evaluacinclnicadelpaciente

Ir:

Nohaydirectricesdefinitivassehanformuladoparalaevaluacinclnicadelospacientesconbajosnivelesde
melatonina,engranpartedebidoaun"sndromededeficienciademelatonina"annohasidodefinidacomouna
entidadindependiente.Lasecrecindemelatoninageneralmentesedetectamedianteelanlisisdelosnivelesen
sueroosalivales.[151]Losnivelessalivalesseconsideranequivalentesalosnivelessricosexceptoenlos
ancianosoenpacientesconsequedadenlaboca.[152]Enlaprimerasituacin,lavalidez,yenlasegunda
situacin,laviabilidaddelosnivelesdemelatoninasalivalessevencomprometidos.Sielmdicotratantesospecha
queladeficienciademelatoninapuedeserresponsabledelossntomasdelpaciente,estentadorconsiderarla
posibilidaddequelaadministracinexgenademelatonina.Sinembargo,hayqueesperarmsevidenciaclnica
sustancialantesdequecualquierrecomendacionesprecisassepuedenhacer.

Conclusin

Ir:

Lamelatoninatieneelpotencialdeserdeutilidadenungrannmerodetrastornosdediferentesetiologas.Sin
embargo,sehaestablecidounaevidenciainequvocadesueficaciasloparaunaspocascondicioneseljetlag,la
depresinyelinsomnio.Todavanohasidoposibledeterminarconeficacialosefectosinmunomoduladoresdela
melatoninayaquetantolainmunosupresinymejoramientoinmunolgicosehanobservadoendiferentes
configuraciones.Elusooncostaticdelamelatoninapuedeserpartedeunrgimendemedicamentoscontrael
cncer.Unefectoanticonvulsivantedelamelatoninasehaobservadoconsistentementeenmodelosanimales,pero
lapruebadelosensayosclnicosbiencontroladostodavasecarece.
Algunasevidenciassugierenunpapelantioxidantedelamelatoninaconlasposibilidadesdeefectosbeneficiosos
enlaenfermedaddeAlzheimerparkinsonismoycardiovascular,gastrointestinal,ytrastornosrenales.noseha
obtenidoevidenciadefinitivaparaelpapeldelamelatoninacomouncompuestoantiedad.
Lamelatoninapuedecausarefectosadversos,ysecarecededatossobrelaseguridadalargoplazo.Porotraparte,
noexisteinformacindisponiblesobrelaposibilidaddeinteracciones,yaseaconrecetaosinprescripcin.
Disponibleenmuchospasescomouncomplementonutricional,lamelatoninahalogradoevadiralasautoridades
reguladorasdefrmacos.Estohallevadoaunusonoreguladaynocontroladadelamelatonina,quedebeevitarse
amenosqueyhastaqueclarosbeneficiossedemostraron.

Informacincolaborador
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

9/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

Informacincolaborador

Ir:

SamirMalhotra,ProfesorAdjunto,DepartamentodeFarmacologa,PGIMER,Chandigarh,India.
GirishSawhney,TerceraResidente,DepartamentodeFarmacologa,PGIMER,Chandigarh,India.
PromilaPandhi,ProfesoryJefedelDepartamentodeFarmacologa,PGIMER,Chandigarh,India.

referencias

Ir:

1.BubenikGA.Lalocalizacin,laimportanciafisiolgicayposiblesimplicacionesclnicasdelamelatonina
gastrointestinal.BiolSignalsRecept.200110:.350366[PubMed]
2.ArendtJ.melatonina.ClinEndocrinol.199829:.205229[PubMed]
3.BubenikGA.Melatoninagastrointestinal:lalocalizacin,funcinyrelevanciaclnica.DigDisSci.200247:.
23362348[PubMed]
4.IllnerovH,BuresovaM,J.Preslmelatoninaritmoenlalechehumana.JClinEndocrinolMetab.199377:.
838841[PubMed]
5.DubbelsR,ReiterRJ,GoebelA,etal.Lamelatoninaenlasplantascomestiblesidentificadosmediante
radioinmunoensayoyporelaltorendimientodecromatografalquidaespectrometrademasas.JPinealRes.
199518:2831.[PubMed]
6.MilesA,PhilbrickDRS.Lamelatoninaylapsiquiatra.BiolPsychiatry.199823:.405425[PubMed]
7.RomijnHJ.Lapineal:unrganotranquilizante?LifeSci.197823:.22572274[PubMed]
8.RosenthalNE,JacobsenFM,SacoDA,etal.Atenololeneltrastornoafectivoestacional:.Unapruebadela
hiptesisdelamelatoninaAmJPsiquiatra.1988145:.5256[PubMed]
9.ArmstrongSM,RedmanJR.Melatonina:unacronobiticoconpropiedadesantienvejecimiento?Medhiptesis.
199134:.300309[PubMed]
10.HRLieberman.Comportamiento,elsueoylamelatonina.JNeuralTransmSuppl.198621:.233241
[PubMed]
11.PetrieK,ConaglenJV,ThompsonL,ChamberlainK.Efectodelamelatoninasobreeljetlagdespusde
vuelosdelargadistancia.BrMedJ1989.298:.705707[PMClibresartculo][PubMed]
12.HerxheimerA,PetrieKJ.Melatoninaparalaprevencinyeltratamientodedesfasehorario.Cochrane
DatabaseSystRev2002.2:.CD001520[PubMed]
13.PetrieK,DawsonAG,ThompsonL,R.BrookUnensayodobleciegodelamelatoninacomotratamientopara
eljetlagdelatripulacindecabinainternacional.BiolPsychiatry.199333:.526530[PubMed]
14.ParryBL.Eljetlag:.Minimizarsusefectosconlaluzbrillantecronometradodemaneracrticayla
administracindemelatoninaJMolMicrobiolBiotechnol.20024:.463466[PubMed]
15.RiemannD,KleinT,RodenbeckA,etal.Cortisolymelatoninanocturnaenlasecrecindeinsomnioprimario.
PsiquiatraRes.2002113:.1727[PubMed]
16.DahlitzM,AlvarezB,JVignau,InglsJ,JArendt,ParkesJD.Retrasoenlarespuestasndromedefasede
sueoalamelatonina.Lancet.1991337:112124.[PubMed]
17.AlvarezB,DahlitzH,JVignau,ParkesJD.Elsndromedefasedesueoretrasada:hallazgosclnicosyde
investigacinen14pacientes.JNeurolNeurosurgPsychiatry.199255:.665670[PMClibresartculo]
[PubMed]
18.CardinaliDP,GvozdenovichE,KaplanMR,etal.Unestudiocontroladoconplacebo,dobleciegosobrela
eficaciadelamelatoninaparareducirelusodebenzodiazepinasansiolticasenlosancianos.NeuroendocrinolLett.
200223:.5560[PubMed]
19.PavelS,RGoldstein,M.Petruscuvasotocin,lamelatoninaylanarcolepsia:.Posibleimplicacindelaglndula
pinealensumecanismofisiopatolgicopptidos.19801:.281284[PubMed]
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

10/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

20.LiebermanHR,GarfieldG,FWaldhauser,LynchHJ,WurtmanRJ.Lasposiblesconsecuenciasdel
comportamientodeloscambiosinducidosporlaluzdelamelatoninadisponibilidad.NYAcadSciAnn.1985
453:.242252[PubMed]
21.VollrathL,PSemm,GammelG.sueoinduccinmediantelaaplicacinintranasaldelamelatonina.Adv
Biosci.19819:327329.
22.EneJE,EspezelH,AppletonRE.Eltratamientodelostrastornosdelsueoconmelatonina.DevMedChild
Neurol.199436:.97107[PubMed]
23.JuszczakM,StempniakB.LamelatoninainhibelasecrecininducidaporlasustanciaPdelavasopresinayla
oxitocinaenelhipotlamoneurohipfisissistemarata:estudiosinvitro.BrainResBull.200359:.393397
[PubMed]
24.ForslingML,WilliamsAJ.Losefectosdelamelatoninaexgenasobrelaliberacindehormona
neurohypophysialestimuladaenelhombre.ClinEndocrinol(Oxf).200257:.615620[PubMed]
25.VaughanMK,VaughanGM,RJReiter,BensonB.Efectodelamelatoninapinealyotrasindolessobrela
ampliacinsuprarrenalproducidaenratonesmachosyhembrasporpinealectoma,adrenalectomaunilateral,la
castracin,yelestrsporfro.Neuroendocrinologa.197210:.139154[PubMed]
26.WetterbergL.Larelacinentrelaglndulapinealyelejepituitarioadrenalenlasalud,endocrinoy
condicionespsychitric.Psiconeuroendocrinologa.19838:.7580[PubMed]
27.BeckFriisJ,KjellmanBF,AperiaB,etal.Lamelatoninaensueroenrelacinconvariablesclnicasen
pacientescontrastornodepresivomayoryunhiptesisdeunsndromedebajomelatonina.ActaPsychiatrScand.
198571:.319330[PubMed]
28.MaestroniGJM,ContiA,PierpaoliW.Papeldelaglndulapinealenlainmunidad:sntesiscircadianoy
liberacindemelatoninamodulalarespuestadeanticuerposyantagonizaelefectoinmunosupresordela
corticosterona.JNeuroimmunol.198613:.1930[PubMed]
29.MoriW,HAoyama,MoriN.Lamelatoninaprotegealasratasdelosefectosperjudicialesdeun
glucocorticoide,dexametasona.JaponsJExpMed.198454:.255261[PubMed]
30.SorensonD.Unpapeladventiciadecortisolenlosprocesosdegenerativosdebidoaladisminucindela
oposicinporlainsulina:implicacionesparaelenvejecimiento.Medhiptesis.19817:.315331[PubMed]
31.MaestroniGJM,ContiA.Labetaendorfinayladinorfinaimitanlosimmunoenhancingyantiestrs
circadianosefectosdelamelatonina.IntJImmunopharmacol.198911:.333340[PubMed]
32.respuestaPaparrigopoulosT.Lamelatoninaalaadministracindeatenololenladepresin:indicacindela
disfuncindelosreceptoresadrenrgicosbetaenunsubtipodedepresin.ActaPsychiatrScand.2002106:.440
445[PubMed]
33.MaestroniGJM,ContiA.Lamelatoninayelsistemainmunolgico.En:Touitou,Y,Arendt,J,Pevet,P,eds.La
melatoninaylaglndulapinealdesdelacienciabsicaalaaplicacinclnica.NuevaYork,NuevaYork:Elsevier
1993:295302.
34.LissoniP,VogoreL,RescaldiniR,etal.Neuroimmunotherapycondosisbajasdeinterleuquina2subcutnea
mslamelatoninaenpacientesconSIDAconelnmerodeclulasCD4inferiora200/mm3:unestudiodefaseII
biolgica.JBiolRegulHomeostAgentes.19959:.155158[PubMed]
35.SutherlandER,MartinRJ,EllisonMC,efectosinmunomoduladoresM.Kraftdelamelatoninaenelasma.Am
JRespirCritCareMed.2002166:105561.[PubMed]
36.ChenQ,Weiefectosymecanismosdelamelatoninaenlasrespuestasinflamatoriaseinmunesderatadeartritis
adyuvante.W.IntImmunopharmacol.20022:.14431449[PubMed]
37.MooreCB,SiopesTD.Lamelatoninapuedeproducirmejoramientoinmunolgicoenlacodornizjaponesa
(Coturnixcoturnixjaponica)sininmunosupresinprevia.GenCompEndocrinol.2002129:.122126
[PubMed]

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

11/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

38.MeyerP,PacheM,LoefflerKu,etal.LamelatoninainmunorreactividadMT1receptorenelojohumano.BrJ
Ophthalmol.200286:.10531057[PMClibresartculo][PubMed]
39.SkwarloSontaK.Lamelatoninaenlainmunidad:aspectoscomparativos.NeuroendocrinolLett.200223(
Suppl1.):6772[PubMed]
40.KernyiNA,PandulaE,FeuerG.Porqulaincidenciadelcncerestaumentando:".Contaminacin
lumnica"elpapeldeMedhiptesis.199033:.7578[PubMed]
41.RegelsonW,PierpaoliMD.Melatonina:Hormonaantitumoralredescubierto?Surelacinconlosreceptoresde
superficieelmetabolismodelosesteroidessexuales,respuestainmunolgica,ylosfactorescronobiolgicosenel
crecimientodeltumorylaterapia.Investcncer.19875:.379385[PubMed]
42.AcristalamientodeM,F.FraschiniHayunpapelparalaglndulapinealenelcrecimientoneoplsico?En:
Fraschini,M,Reiter,RJ,ed.PapeldelamelatoninapinealypptidosenNeuroimmunomodulation.NuevaYork,
NuevaYork:Plenum1991:243251.
43.ColemanMP,RJReiter.Elcncerdemama,lacegueraylamelatonina.EurJClinOncolcncer.199228:.
501503[PubMed]
44.BartschC,HBartsch,FluchterStH,LippertTH.Empobrecidolaproduccindemelatoninapinealenel
cncerdemamaydeprstataprimarioestconectadocontrastornoscircadianos:posiblepapeldelamelatonina
paralasincronizacindelaritmicidadcircadiana.En:Touitou,Y,Arendt,J,Pevet,P,eds.Lamelatoninayla
glndulapinealdesdelacienciabsicaalaaplicacinclnica.NuevaYork,NuevaYork:Elsevier1993:311316.
45.BartschC,HBartsch,JainAK,LaumasKR,WetterbergL.nivelesdemelatoninaurinariaenpacientescon
cncerdemama.JNeuralTransm.198152:.281294[PubMed]
46.BlaskDE,CosS,ColinaSM,BurnsDM,LemusWilsonA,GrossoDS.Accindelamelatoninasobrela
oncognesis.En:Fraschini,M,Reiter,RJ,eds.Papeldelamelatoninapinealypptidosen
Neuroimmunomodulation.NuevaYork,NuevaYork:Plenum1991:233240.
47.NowfarS,TreplitzkySR,MelanconK,etal.Prevencindeltumorporelcido9cisretinioicenelmodelode
NnitrosoNmetilureadelacarcinognesismamariaespotenciadaporlahormonamelatoninapineal.Breast
CancerTreatRes.200272:3343.BreastCancerResTreat.200272:.3343[PubMed]
48.KeiferT,PTRam,YuanL,ColinaSM.LamelatoninainhibelatransactivacinycAMPlosnivelesde
receptoresdeestrgenoenlasclulasdelcncerdemama.BreastCancerResTreat.200271:.3745[PubMed]
49.AnisimovVN,AlimovaEN,BaturinDA,etal.Elefectodelamelatoninargimendetratamientoenel
desarrollodeadenocarcinomamamariodeHER2/neuratonestransgnicos.IntJCancer.2003103:.300305
[PubMed]
50.KosKudlaB,ZOstrowska,KozlowskiA,etal.Elritmocircadianodelamelatoninaenpacientescon
carcinomacolorrectal.NeuroendocrinolLett.200223:.239242[PubMed]
51.RimlerA,LupowitzZ,regulacinZisapelN.diferencialporlamelatoninadelcrecimientocelularydel
receptordeandrgenosdeuninalelementoderespuestaaandrgenosenclulasdecncerdeprstata.
NeuroendocrinolLett.200223(Suppl1.):4549[PubMed]
52.SandykR.eslaglndulapinealinvolucradoenlapatognesisdecarcinomaendometrial?IntJNeurosci.1992
62:.8996[PubMed]
53.KarasekM,CarilloVicoA,GuerreroJM,WinczykK,PawlikowskyM.Laexpresinde(2)losreceptoresde
lamelatoninaMT(1)yMT,yRORalfa(1)receptorentransplantablecncermurinoColon38.Neuroendocrinol
Lett.200223(Suppl1.):5560[PubMed]
54.BartschC,HBartsch,KarasekM.Lamelatoninaenlaclnicadeoncologa.NeuroendocrinolLett.200223(
Suppl1.):3038[PubMed]
55.PawlikowskyH,KWinczyk,laaccinKarasekM.oncostaticdelamelatonina:.Hechosysignosde
interrogacinNeuroendocrinolLett.200223(Suppl1)2429.[PubMed]

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

12/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

56.LapinIP,MirzaevSM,RyzovIV,OxenkrugGF.Laactividadanticonvulsivadelamelatoninacontralos
ataquesinducidosporquinolinato,kainato,glutamato,NMDA,ypentilentetrazolenratones.JPinealRes.1998
24:.215218[PubMed]
57.YamamotoH,TangHW.Efectoantagonistadelamelatoninacontralasconvulsionesinducidaporcianuroy
letalidadagudaenratones.ToxicolLett.199687:.1924[PubMed]
58.SrivastavaAK,GuptaSK,JainS,GuptaYK.Efectodelamelatoninaylafenitonaenunmodelodecloruro
frricocorticaldelasconvulsionespostraumticasenratas.LosmtodosdebsquedaExpClinPharmacol.2002
24:.145149[PubMed]
59.MevissenM,efectosanticonvulsivosEHERTU.demelatoninaenratasamgdalaencendido.NeurosciLett.
1998257:1316.[PubMed]
60.BazilCW,CortoD,CrispinD,ZhengW.Lospacientesconepilepsiaintratabletienenbajamelatonina,loque
aumentadespusdelasconvulsiones.Neurologa.200055:.17461748[PMClibresartculo][PubMed]
61.PeledN,ShorerZ,EPeled,PilarG.efectodelamelatoninasobrelasconvulsionesennioscontrastornosde
dficitneurolgicosgraves.Epilepsia.200142:.12081210[PubMed]
62.BeckFriisJ,vonRosenD,KjellmanBF,LjunggrenJG,WetterbergL.melatoninaenrelacinconlasmedidas
delcuerpo,elsexo,laedad,latemporadayelusodefrmacosenpacientescontrastornosafectivosmayoresy
sujetossanos.Psiconeuroendocrinologa.19849:.261277[PubMed]
63.McIntyreIM,JuddFK,MarriottPM,BurrowsGD,NormanTR.Losnivelesdemelatoninaenplasmaenlos
estadosafectivos.IntJClinPharmacolRes.19899:.159164[PubMed]
64.MarrnR,KocsisJH,CaroffS,etal.Lasdiferenciasenlasecrecinnocturnademelatoninaentrelospacientes
condepresinmelanclicaysujetoscontrol.AmJPsiquiatra.1985142:.811816[PubMed]
65.SoutreE,SalvatiE,BelugouJL,etal.Losritmoscircadianosenladepresinylarecuperacin:evidencias
paralaamplitudembotadocomoelprincipalanormalidadcronobiologa.PsiquiatraRes.198928:.263278
[PubMed]
66.EastwoodMR,eltrastornopsiquitricoStiasnyS.,ingresoenelhospital,ylatemporada.ArchivesofGeneral
Psiquiatra.197835:.769771[PubMed]
67.WehrTA,RosenthalNE.Laestacionalidadylaenfermedadafectiva.AmJPsiquiatra.1989146:.829839
[PubMed]
68.MauriziCP.Eltrastornodelaglndulapinealasociadoconladepresin,lcerasppticas,ydisfuncinsexual.
SurMedJ1984.77:.15161518[PubMed]
69.SacoRL,AJLewy.Lasntesisdemelatoninaaumentodesmetilimipraminatratamientoenhumanos.Biol
Psychiatry.198621:.406410[PubMed]
70.RabeJablonskaJ,A.Szymanskaperfildiurnodelamelatoninaenlafaseagudadeladepresinmayoryen
remisin.MedSciMonit.20017:.946952[PubMed]
71.WeinerN.Losfrmacosqueinhibenlosnerviosadrenrgicosybloqueadoresdelosreceptoresadrenrgicos.
En:Gilman,AG,Goodman,LS,Gilman,A,eds.Labasefarmacolgicadelateraputica.NuevaYork,Nueva
York:Macmillan1980:176210.
72.WeinerN.Losfrmacosqueinhibenlosnerviosadrenrgicosybloqueadoresdelosreceptoresadrenrgicos.
En:Gilman,AG,Goodman,LS,Gilman,A,eds.Labasefarmacolgicadelateraputica.NuevaYork,Nueva
York:Macmillan1980:176210.
73.RoyA,VirkkunenM,LinnoilaM.ndicesdeserotoninaymetabolismodelaglucosaenlosdelincuentes
violentos,incendiariosyalcohlicos.NYAcadSciAnn.1986487:.202220[PubMed]
74.VanPraagHM,PlutchikR,H.ConteLahiptesisdelaserotoninadelaagresin(automtico):unaevaluacin
crticadelaevidencia.NYAcadSciAnn.1986487:.150167[PubMed]
75.ValzelliL.Elcontroldeunabombadeneuronas[comentario].BehavcerebroSci.19869:345346.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

13/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

76.RoyA,VirkkunenM,M.Linnoilamenorrotacincentraldelaserotoninaenunsubgrupodealcohlicos?
ProgNeuropsychopharmacolBiolPsychiatry.198711:.173177[PubMed]
77.VanPraagHM,KahnR,AsnisGM.Lasindicacionesteraputicasparaloscompuestosdeserotoninay
potenciar:unahiptesis.BiolPsychiatry.198722:.205212[PubMed]
78.SNjoven.Lapsicofarmacologaclnicadetriptfano.Nutrcerebro.19867:4988.
79.HartmannE.EfectosdeLtriptfanoenlasomnolenciayelsueo.JPsychiatrRes.198317:.107113
[PubMed]
80.LaterapiaWirzJusticeA.Luzparaladepresin:.Situacinactual,problemasyperspectivasPsicopatologa.
198619(Suppl2)136141.[PubMed]
81.LewyAJ,SacoRL.Latipificacindefaseylaterapiadeluzbrillantedelostrastornosdelsueoydelestado
denimocronobiolgicos.En:Angelos,H,ed.Cronobiologaytrastornospsiquitricos.NuevaYork,NuevaYork:
Elsevier1987:181206.
82.RosenthalNE,JamesSP,SacoDA,etal.Eltrastornoafectivoestacionalylafototerapia.NYAcadSciAnn.
1985453:.260269[PubMed]
83.CarmanJS,PostRM,RBuswell,GoodwinFK.Losefectosnegativosdelamelatoninasobreladepresin.Am
JPsiquiatra.1976133:118186.[PubMed]
84.SzymanskaA,RabeJablonskaJ,M.perfildiurnoKarasekdelasconcentracionesdemelatoninaenpacientes
condepresinmayor:relacinconlamanifestacinclnicayeltratamientoantidepresivo.NeuroendocrinolLett.
200122:.192198[PubMed]
85.BellipanniG,PBianchi,PierpaoliW,BulianD,IlyiaE.Efectosdelamelatoninaenmujeresperimenopusicas
ymenopusicas:unestudioaleatorizadoycontroladoconplacebo.ExpGerontol.200136:.297310[PubMed]
86.LooH,HaleA,D'HaenenH.Determinacindeladosisdelaagomelatina,unagonistamelatoninrgicoy
antagonistaselectivode5HT(2C),eneltratamientodeltrastornodepresivomayor:.Unestudiodeintervalode
dosiscontroladoconplaceboIntClinPsychopharmacol.200217:.239247[PubMed]
87.GrunhausL,SHirschman,DolbergOT,SchreiberS,DannonPN.Lacoadministracindemelatoninayla
fluoxetinanomejoraelresultadode3mesesdespusdelaTEC.JTEC.200117:.124128[PubMed]
88.VollmannJ,laprivacinBergerM.Sleepconlaterapiaconsecutivofasedesueoavanceenpacientescon
depresinmayor:.UnestudiopilotoBiolPsychiatry.199333:.5457[PubMed]
89.WilsonN.Ladepresinysurelacinconlaprivacindeluz.PshychoanalRev2002.89:.557567
[PubMed]
90.GoelN,MTerman,TermanJS.Lasdimensionesdetemperamentoylarespuestaalaluzbrillanteenel
trastornoafectivoestacional.PsiquiatraRes.2003119:.8997[PubMed]
91.SepKowalikowaB.Lafototerapiacomotratamientodeapoyoenpacientesdepresivos.PsychiatrPol.2002
36(Suppl6)99108.[PubMed]
92.LockleySW,BrainardGC,CzeislerCA.Laaltasensibilidaddelritmocircadianodemelatoninahumanapara
restablecerlaluzdelongituddeondacorta.ClinEndocrinolMetab.200388:.4502a4505[PubMed]
93.BaydasG,KutluS,NazirogluM,etal.Efectosinhibidoresdelamelatoninasobrelaperoxidacinlipdica
neuralinducidaporlahomocistenaadministradaporvaintracerebroventricular.JPinealRes.200334:3639.
[PubMed]
94.StetinovaV,SmetanovaL,GrossmannV,AnzenbacherP.Invitroylaevaluacininvivodelaactividad
antioxidantedelamelatoninaenyderivadosdeindolrelacionados.GenPhysiolBiophys.200221:.153162
[PubMed]
95.MartinV,RMSainz,AntolnI,MayoJC,HerreraM,RodrguezC.Variasvasantioxidantesparticipanenla
proteccindelosastrocitosporlamelatonina.JPinealRes.200233:.204212[PubMed]

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

14/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

96.MayoJC,SainzRM,AntolnI,HerreraM,MartnV,laregulacinRodrguezC.Lamelatoninadelaenzima
antioxidanteexpresingnica.CellMolLifeSci.200259:.17061713[PubMed]
97.AntolnI,MayoJC,SainzRM,delBroMdeL,HerreraM,MartnV,efectosRodrguezC.Proteccindela
melatoninaenunmodeloexperimentalcrnicadelaenfermedaddeParkinson.BrainRes.2002943:.163173
[PubMed]
98.PeiZ,HoHT,CheungRT.Pretratamientoconmelatoninareduceelvolumendeinfartocerebralenunmodelo
deaccidentecerebrovascularpermanentecerebralmediaoclusindelaarteriaenlarata.NeurosciLett.2002318
:.141144[PubMed]
99.JacobS,PoeggelerB,WeishauptJH,HaaardelandR,BahrN,EhrenreichH.Lamelatoninacomoun
compuestocandidatoparalaneuroproteccinenlaesclerosislateralamiotrfica(ALS):.Altatolerabilityudela
melatoninaoraldiariaenpacientesconELAJPinealRes.200233:.186187[PubMed]
100.KaptanogluE,SPalaoglu,DemirpeneE,FAkbiyik,SolarogluI,KilincA.Diferentecapacidadderespuesta
delostejidosdelsistemanerviosocentralacondicionesoxidativasyparalosefectosantioxidantesdela
melatonina.JPinealRes.200334:3235.[PubMed]
101.BaydasG,YilmazO,SCelik,YasarA,GursuMF.Efectosdeciertosmicronutrientesylamelatoninasobre
loslpidosplasmticos,laperoxidacinlipdica,ylosnivelesdehomocistenaenratas.ArchMedRes.200233:.
515519[PubMed]
102.LiuRY,ZhouJN,vanHeerikhuizeJ,HofmanMA,SwaabDF.Ladisminucindelosnivelesdemelatonina
enellquidocefalorraqudeopostmortemenrelacinconelenvejecimiento,laenfermedaddeAlzheimer,yla
apolipoprotenaEepsilon4/4genotipo.JClinEndocrinolMetab.199984:.323327[PubMed]
103.BruscoLI,MarquezM,CardinaliDP.Tratamientoconmelatoninaestabilizasntomascronobiolgicosy
cognitivasenlaenfermedaddeAlzheimer.NeuroendocrinolLett.200021:.39423[PubMed]
104.PappollaMA,SimovichMJ,BryantThomasT,etal.Lasactividadesneuroprotectorasdelamelatoninaen
contradelabetaprotenanoestnmediadasporreceptoresdemembranademelatonina.JPinealRes.200232:.
135142[PubMed]
105.SahnaE,AcetA,OzerMK,OlmezE.isquemiareperfusinmiocrdicaenratas:lareduccindeltamaodel
infartoporcualquieradelasdosisfisiolgicosofarmacolgicoscomplementariosdelamelatonina.JPinealRes.
200233:.234238[PubMed]
106.CastagninoHE,LagoN,CentrellaJM,etal.Citoproteccinporlamelatoninaylahormonadelcrecimiento
enelinfartodemiocardioderataprontocomoseareveladoportincindeFeulgenADN.NeuroendocrinolLett.
200223:.391395[PubMed]
107.LeeYM,ChenHR,HsiaoG,SheuJR,WangJJ,YenMH.Losefectosprotectoresdelamelatoninasobrela
lesinporisquemia/reperfusinmiocrdicaenvivo.JPinealRes.200233:.7280[PubMed]
108.SewerynekE.LamelatoninayelsistemacardiovascularNeuroendocrinolLett.200223(Suppl1)7983.[
PubMed]
109.BonnefontousselotD,CheveG,GozzoA,etal.Compuestosrelacionadosconlamelatoninainhibela
peroxidacindelpidosduranteelcobreolaoxidacindeLDLinducidaporlosradicaleslibres.JPinealRes.
200233:.109117[PubMed]
110.AltunA,YaprakM,MAktoz,VardarA,BetulUA,OzbayG.Deteriorodelasntesisnocturnadela
melatoninaenpacientesconsndromecardacoX.NeurosciLett.2002327:.143145[PubMed]
111.BandyopadhyayD,BandyopadhyayA,DasPK,RJReiter.Lamelatoninaprotegecontralaulceracin
gstricayaumentalaeficaciadelaranitidinayomeprazolenlareduccindedaogstrico.JPinealRes.200233
:17.[PubMed]
112.SinghP,BhargavaVK,GargSK.Efectodelamelatoninayelbetacarotenoenlaindometacinainducelesin
delamucosagstrica.IndJPhysiolPharmacol.200246:.229234[PubMed]

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

15/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

113.AbdelWahabMH,ArafaHM,ElMahdyMA,AbdelNaimAB.Potencialefectoprotectordelamelatonina
contraelestrsoxidativoinducidopordibromoacetonitriloenelestmagodelratn.PharmacolRes.200246:.
287293[PubMed]
114.JaworekJ,LejaSzpakA,BoniorJ,etal.Efectoprotectordelamelatoninaysuprecursorenlapancreatitis
agudainducidaporcerulenasobreestimulacinoisquemia/reperfusin.JPinealRes.200334:.4052
[PubMed]
115.QiW,TanDX,ReiteRJ,etal.Lamelatoninareducelaperoxidacinlipdicayeledematisularenla
pancreatitisagudaceruleininducidaenratas.DigDisSci.199944:.22572262[PubMed]
116.FerrazFF,KosAG,JaninoP,HomsiE.Efectosdelaadministracindemelatoninaaratasconinsuficiencia
renalagudainducidaporglicerol.RenFalla.200224:.735746[PubMed]
117.NavaM,QuirozzY,VaziriND,RodrguezIturbeB.Lamelatoninareducelainflamacinintersticialrenaly
mejoralahipertensinenratasespontneamentehipertensas.AmJPhysiolRenalPhysiol.2002[Epubaheadof
print][PubMed]
118.KaraozE,FGultekin,AkdoganM,MOncu,GokcimenA.Papelprotectordelamelatoninayuna
combinacindevitaminaCylavitaminaEsobrelatoxicidadpulmonarinducidaporelclorpirifosetiloenratas.
ExpToxicolPathol.200254:.97108[PubMed]
119.TodiscoM,RossiN.Melatoninaparalaprpuratrombocitopnicaidiopticarefractaria:.Uninformede3
casosAmJTher.20029:.524526[PubMed]
120.ParlakpinarH,SahnaE,OzerMK,OzugurluM,NVardi,AcetA.fisiolgicoylasconcentraciones
farmacolgicasdemelatoninaprotegercontralalesinrenalagudainducidaporcisplatino.JPinealRes.200233
:.161166[PubMed]
121.KimYh,LeeSH,MunKC.Efectodelamelatoninasobreelestadoantioxidanteenelplasmaderatastratados
conciclosporina.ProcTransplant.200234:.26522653[PubMed]
122.LiuX,ZChen,ChuaCC,MaYS,YoungbergGA,HamdyR,ChuaBH.Lamelatoninacomounprotector
eficazcontralacardiotoxicidadinducidaporladoxorrubicina.AmJPhysiolCoraznCircPhysiol.2002283:
H254H263.[PubMed]
123.ReiterRJ,TaanDX,SainzRM,MayoJC,LpezBurrilloS.Melatonina:.Reducirlatoxicidadyelaumento
delaeficaciadelosfrmacosJPharmPharmacol.200254:.12991321[PubMed]
124.MontillaLpezP,MuozAguedaMC,FeijooLpezM,MuozCastanedaJR,BujalanceArenasI,Tunez
FinanaI.ComparacindelamelatoninaencomparacinconlavitaminaCsobreelestrsoxidativoylaactividad
deenzimasantioxidantesenlaenfermedaddeAlzheimerinducidoporokadaicocidoenclulasdeneuroblastoma.
EurJPharmacol.2002451:.237243[PubMed]
125.GultekinM,DelibasN,SYasar,KilincI.Envivocambiosenlossistemasantioxidantesypapelprotectorde
lamelatoninayunacombinacindevitaminaCylavitaminaEeneldaooxidativoeneritrocitosinducidapor
clorpirifosetiloenratas.ArcoToxicology.200175:.8896[PubMed]
126.SenerG,SehirliAO,efectosAyanogluDulgerG.deproteccindelamelatonina,vitaminaEyN
acetilcistenacontralatoxicidaddelacetaminofnenratones:.UnestudiocomparativoJPinealRes.200335:.
6168[PubMed]
127.WolferA,AbujaPM,LinkeschW,SchauensteinK,LiebmannPM.Cuestionablebeneficiodelamelatonina
paraeltratamientofarmacolgicoantioxidante.JClinOncol.200220:.4.127a4.129[PubMed]
128.FowlerG,HDaroszewska,IngoldKU.Lamelatoninano"scavengedirectadeperxidodehidrgeno":.
DesaparicindeotromitoFreeRadicBiolMed.200334:.7783[PubMed]
129.RozencwaigR,GradBR,J.OchoaElpapeldelamelatoninaylaserotoninaenelenvejecimiento.Med
hiptesis.198723:.337352[PubMed]
130.ReiterR.Elenvejecimientodelaglndulapinealysusconsecuenciasfisiolgicas.Bioensayos.199214:.
169175[PubMed]
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

16/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

131.TerronMP,CuberoJ,MarchenaJM,BarrigaC,RodrguezAB.Lamelatoninayelenvejecimiento:enefecto
invitrodeconcentracionesfisiolgicasanillodepalomajvenesymadurasdelamelatoninasobrelafuncin
fagocticadeheterophiladeedadpalomaanillo.ExpGerontol.200237:.421426[PubMed]
132.WaldhauserF,GWeiszenbacher,TatzerE,etal.Lasalteracionesenlosnivelesdemelatoninaensuero
nocturnasenlossereshumanosconelcrecimientoyelenvejecimiento.JClinEndocrinolMetab.198866:.648
652[PubMed]
133.IguchiH,KatoKI,lareduccindependientedelaedadIbayashiH.enlasconcentracionesdemelatoninaen
sueroensujetoshumanossanos.JClinEndocrinolMetab.198255:2729.[PubMed]
134.FriedmanM,VerdeMF,SharlandDE.Evaluacindelafuncinhipotlamopituitarioadrenalenelgrupode
edadgeritrica.JGerontol.196924:.292297[PubMed]
135.KarasekM,RJReiter.Lamelatoninayelenvejecimiento.NeuroendocrinolLett.200223(Suppl1)1416.
[PubMed]
136.LehrerS.Cegueraaumentaladuracindelavidadelasratasmacho:efectopinealenlalongevidad.J
ChronicDis.198134:.427428[PubMed]
137.LewyAJ,JSEmens,SacoRL,HaslerBP,BernertAR.Lasdosisbajas,peronoaltas,ofelatoninarrastradasa
unapersonaciegadefuncionamientolibreconunperodocircadianodelargo.ChronobiolInt.200219:.649658
[PubMed]
138.BarchasJ,FDaCosta,farmacologaSpectorS.agudadelamelatonina.Naturaleza.1967214:.919920
[PubMed]
139.NordlundJJ,LernerAB.Losefectosdelamelatoninaoralsobreelcolordelapielyenlaliberacinde
hormonashipofisarias.JClinEndocrinolMetab.197745:.768774[PubMed]
140.PapvasiliouPS,CotziasGC,DubySE,SteckAJ,BellH,LawrenceWH.Lamelatoninayelparkinsonismo
[carta].JAMA.1972221:88.[PubMed]
141.WrightJ,MAldhous,FraneyC,InglsJ,J.ArendtElefectodelamelatoninaexgenaenlafuncin
endocrinaenelhombre.ClinEndocrinol.198624:.375382[PubMed]
142.PuigDomingoM,WebbSM,SerranoJ,etal.Breveinforme:.Relacionadosconlamelatoninade
hipogonadismohipogonadotrpicoNEnglJMed.1992327:135659.[PubMed]
143.GwayiN,BernardRT.LosefectosdelamelatoninasobrelamotilidaddelespermainvitroenratasWistar.
Andrologia.200234:.391396[PubMed]
144.LuboshitzkyR,ShenOrrZ,NaveR,SLavi,laadministracinLavieP.Lamelatoninaalteralacalidaddel
semenenloshombressanos.JAndrol.200223:.572578[PubMed]
145.SilmanRE.Melatonina:.AnticonceptivodurantelosaosnoventaEurJObstetGynecolReprodBiol.1993
49:39.[PubMed]
146.MattssonR,HannssonI,HolmdahlR.glndulapinealenlaautoinmunidad:.Exageracinmelatonina
dependientedelaartritisinducidaporcolgenoenratonesautoinmunidad.199417:.8386[PubMed]
147.SandykR.Elxitodeltratamientodelaesclerosismltipleconcamposmagnticos.IntJNeurosci.199266
:.237250[PubMed]
148.BartschH,BartschC.Efectodelamelatoninaentumoresexperimentalesbajodiferentesfotoperiodosy
tiemposdeadministracin.JNeuralTransm.198152:.269279[PubMed]
149.WiechmannAF,O'SteenWK.Lamelatoninaaumentalasusceptibilidadaldaodelosfotorreceptores
inducidaporlaluz.InvestOphthalmolVisualSci.199233:.18941902[PubMed]
150.TailleuxA,TorpierG,BonnefontRousselotD,etal.Lasuplementacindiariademelatoninaenratones
aumentalaaterosclerosisenlaaortaproximal.BiochemBiophysResCommun.2002293:111423.[PubMed]
151.CrassonM,KjiriS,ColinA,etal.Lamelatoninaensueroyorinade6sulfatoximelatoninaenladepresin
mayor.Psiconeuroendocrinologa.200429:112.(Resumen).[PubMed]
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

17/18

20/9/2016

Elpotencialteraputicodelamelatonina:UnarevisindelaCiencia

152.GooneratneNS,MetlayJP,GuoW,PaquetedeFM,KapoorS,PaquetedeAI.Lavalidezylaviabilidaddela
evaluacindelasalivadelamelatoninaenlosancianos.JPinealRes.200334:.8894[PubMed]
ArtculosdeMedscapeMedicinageneralseproporcionanaquporcortesadeWebMD/ReddeSaludMedscape

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395802/

18/18

Вам также может понравиться