Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
140 mm.
Vi du 4.7 ; Cho bO phan
lip nh hinh 4.3, truc quay,
than h6p ding yén, tai trong
tic dung lén 6 1a tai trong
hudng tam cé dinh phyong. 6
bi d& cé sé hiéu 1a 315, c&p
chinh xdc 0.
Hink 4.3
— Chon mién dung sai kich thuée truc va 18 than dp lép v6i 6 Jan.
~ X4c dinh tri s6 sai léch gidi han cia cdc kich thuéc lip ghép va ghi ki
hiéu lap ghép trén ban vé.
Gidi : - Truéc hét ta phai xéc dinh cdc thong s6 kich thudée co ban 6 lan,
Dya vao s6 hiéu 6 14 315, tra bang 10 (phu luc 3) ta duge : duéng kinh trong
71vong trong d = 75 mm ; dudng kinh ngoai vong ngoai D = 160 mm, chiéu rong
6B=37 mm.
- Phan tich dang tai trong tc dung lén cdc vong 6 lan : véi diéu kien da
cho 14 truc quay, tai trong hudng tam cd dinh phuong thi :
+ Vong trong quay cing véi truc nén tai trong ldn luot tac dung lén khap
dudng lan cha 6 va lap lai sau méi vong quay cia truc. Vay dang tai trong cha
vong trong 14 dang tai chu ki. .
+ Vong ngoai dimg yén nén luc chi tac dung Ién mét phan dudng lan.
Dang tai trong cla vong ngoai 1a dang tai cuc bd.
— Chon mién dung sai:
+ Di vdi kich thuéc tryc ; truc lap véi vong trong cd kich thuée danh
nghia dy-= 75 mm (dy < 100 mm), dang tai chu ki, theo bang 4.1 ta chon
mién dung sai kich thuéc tryc 18 k6.
+ Déi véi kich thuéc 16 : 16 than hdp 14p v6i vong ngoai cé kich thuée
danh nghia Dy = 160 mm (Dy > 140 mm), dang tai cue b@, theo bang 4.1 ta
chon mién dung sai kich thudéc 15 hop 14 H7 (trong truéng hgp cén thao lap
thudng xuyén thi ta chon mién dung sai Js7).
— Sai iéch giéi han émg véi cdc mién dung sai da chon, tra trong bang | va
2 (phu luc 1):
es = +21ym.
975k6 160H7
ej = +2um
ES = 40pm
— Ghi ki hiéu l4p ghép trén ban vé :
Tren ban vé, kf hiéu lép ghép 6 lin khéng can ghi duéi dang phan sé mA
chi ghi kf hieu mién dung sai kfch thuéc tryc va 16 than h6p lép véi 6 lan, nhuw
biéu thi trén hinh 4.3.
4.2, DUNG SAI LAP GHEP THEN
4.2.1. Dung sai : Lap ghép then dugc sit dung r&t phd bitn, dé c6 dinh cfc
chi tiét trén tryc nhu : b4nh rang, b4nh dai, tay quay,.. va thuc hién chitc ning
72trayén mo men xodn hoac din huéng chinh xéc khi cdc chi tiét cfin di trot
doc truc. Then c6 nhiéu loai : then bang, then ban nguyét, hinh 4.4.
Dung sai kich thudc va ldp ghép cia then bing va ban nguyét duge quy
dinh theo TCVN4216 + 4218-86.
ae
a) Then bing b) Then ban nguyét
Hinh 44
Trén hinh 4.5 1& mat ct ngang cha
m6i ghép then. V6i chic nang 1 truyén
mo men xoan va dan huéng, lap ghép then
duoc thuc hién theo bé mat bén va theo
kich thuée b. Then lap v6i ranh truc va
tanh bac (b4nh rang hodc b4nh dai). Dung
sai kich thuéc lip ghép tra theo ti¢u chudn
dung sai lap ghép bé mar tron,
TCVN2244-99.
Hinh 4.5
Mién dung sai kich thuéc b cia then 1. Trye ; 2 - Bac ; 3 - Then
duge chon 1a h9.
Mién dung sai kfch thuéc b cia ranh truc cé thé chon 14 N9 hoac H9.
Mién dung sai kfch thudéc b cha ranh bac c6 thé chon 1a : Jg9 hode D1O.
4.2.2. Lap ghép then
+ Tuy theo chic nang cia mdi ghép then ma ta cé thé chon kiéu lp tiéu
chudn nhu sau :
Trutng hop bac 6 dinh wen tryc ta chon kiéu lép nhu so dé hinh 4.6a,
Then lap c6 dO doi Idn véi truc va c6 do doi nhd vdi bac dé tao diéu kién thio
lap dé dang. :
73Trung hgp then din huéng, bac di trugt doc truc, ta chon kiéu lap nhu so
46 hinh 4.6b. Then l4p v6i ranh bac c6 do hé Ién, dam bao bac dich chuyén
doc truc dé dang.
um 7
am
hg
o|
Hinh 4.6 Hinh 47
(4 - Mién dung sai chiéu rong then (J - Mién dung sai chiéu rong then
WZ) - Mién dung sai chiéu rong ranh bac SW - Mién dung sai chiéu rong ranh bac
PRBS — Mien dung sai chidu rong ranh truc — Mién dung sai chiéu rong ranh tryc
— Trvdng hgp méi ghép then c6 chiéu dai lén, | > 2d, ta chon kiéu 14p nhu
so 46 hinh 4.7. Then lip c6 46 hd v6i ranh truc va rinh bac. DO hé cha lap
ghép nhim béi thutng cho sai sé vi trf rinh then.
4.3. DUNG SAI LAP GHEP THEN HOA
4.3.1. Khai niam vé mai ghép :
Trong thyc t€ khi cn truyén mo men xoan én va yéu cdu dO chinh xéc
dinh tam cao giifa tryc va bac thi méi ghép then khong dép img duge ma ta
phai sit dung méi ghép then hoa,
MGi ghép then hoa c6 nhiéu loai ; then hoa dang rang chit nb4t, rang hinh
thang, ring tam gidc, rang than khai. Nhung phé bién nhét 1a then hoa dang
rang chit nbat, hinh 4.8.
74Trén hinh 4.8 bdigu thi mat cét ngang cla mdi
ghép then hoa rang chit nhat. Dé dam bdo chitc
n&ng truyén Iyc thi lap ghép thyc hién theo kich
thuéc b, cdn dé dam bdo d6 déng tam giita bac
va truc thi thuc hién lap ghép theo D hodc d hoae
b, hinh 4.9 a, b,c.
Thuong str dung phuong phdp lam déng tam
theo D vi no kinh té hon, Cén trugng hgp can do
chinh x4c déng tam cao va do ran bé mat chi tiet
bac qué cao thi phai chon phuong phap lam déng Hink 4.8, Mat ct ngang cha
tam theo bé mat kich thudc d, con lam déng tam _méi ghép dim bdochiic nang
theo'b thi ft ding vi do chinh x4c déng tam thép. truyén luc .
Hinh 4.9, Mat cit ngang cia méi ghép dam bao dg déng ttm
4.3.2. Dung sai kich thuée
Lap ghép then hoa chi thy hién theo 2 trong 3 yéu té kich thuGe d, D va b.
— Khi thyc hién déng tam theo D thi lap ghép theo D va b.
— Khi thae hién d6ng tam theo d thi lép ghép theo d va b.
- Khi thyc hien déng tam theo 6 thi lap ghép chi theo b.
Tiéu chugn TCVN2324-78 quy dinh day mién dung sai cla cdc kich
thudc lap ghép nhu trong bang 4.2 va 4.3. Sai léch gidi han tng voi cdc mién
dung sai tra theo TCVN2245-99, bang 1 va 2 (phy luc L). Nhitng mién dung
sai c6 déng khung 14 nhitng mién dung sai sir dung wu tién.
75Bang 4.2. MIEN DUNG SAI CAC KfCH THUGC TRUC THEN
~ HOA RANG CHU NHAT TCVN 2324 - 78
. Sai lech co ban
Cap chinh x4c —
A
5
1.
6 né
7
8
9
10 410 . hid
Bang 4.3, MIEN DUNG SAI CAC KiCH THUGC
LO THEN HOA RANG CHU NHAT
Sai lech co bin
Cp chinh xdc
D E F G H Js
6
7
8
°
10 DIO FIO Ig1O
Tay theo phuong phdp thyc hin déng tam hai chi tiét then hoa ma ta chon
cfc mién dung sai cho cdc kich thude lip ghép. Sit phdi hgp c4c mién dung sai
kich thudc 16 va truc then hoa cé thé tao thanh mot day céc kiéu lap théa min
chite nang sit dung coa méi ghép then hoa, bang !
2+ 15, phu luc 3.
4.3.3. Chon kiéu Hp tiéu chudn cho méi ghép
Trong thuc t€ thiét ké ché tao ngudi ta thudng sir dung mot s6 kigu 4p uu
tién cho méi ghép then hoa nh sau :
76— Trudng hop bac then hoa cé dinh trén truc thi :
+ Khi thyc hi@n déng tam theo D thi cé thé chon kiéu lp :
H7/j,7 46i véi lap ghép theo kich thuéc D
F8/j,7 d6i voi lép ghép theo’ kich thuse b.
+ Khi the hién déng tam theo d tht c6 thé chon kiéu lap :
H7/g6 d6i vGi lap ghép theo kich thuée d
D9/j,7 d6i véi lap ghép theo kfch thuée b.
~ Trung hgp bac then hoa dich chuyén doc truc thi :
+ Khi thuc hién déng tam theo D ta chon kiéu lip :
H7/f7 d6i vei lap ghép theo kich thuéc D
F8/f7 d6i vi lap ghép theo kich thudc b.
+ Khi thyc hign déng tam theo d ta chon kiéu lap :
H7/f7 d6i v6i lap ghép theo kich thuéc d
FLO/f9 d6i véi Lip ghép theo kich thudc b.
Cén nhé rang trong tung hop cdn thiét néu nh cdc kiéu lip trén khong
di d4p ting cdc diéu kien cy thé ca moi ghép thi cho phép lua chon kiéu lip
tiéu chudn khdc (xem TCVN2324-78),
4.3.4, Ghi ki hiéu dp ghép then hoa trén ban v6
Lp ghép then hoa duge ghi ki hi¢u giéng nhu cfc lip ghép bé mat tron
Khéc néu trén ban vé cé mat cat ngang cha m6i ghép. Trong trudmg hop khong
thé hien mat cét ngang thi ghi kf higu nu sau ; V{ du :
Hi2 a
d-8. 36 Os
Theo kf hiéu 14n luot 1a : thyc hién déng tam theo bé mat kich thuée d ; sé
ring then hoa z = 8 ; lap ghép theo yéu t0 déng tam d 14 936 H7/f7 ; bé mat
khong thyc hin déng tam D cé kich thuéc danh nghia 1a 40 mm, mién dung
sai kich thuéc D cha bac then hoa 14 H12, mién dung sai kich thuéc D cha truc
1a al] ; kiéu lp theo bé mat ben b 1a 7F10/19.
77Tit kf higu lap ghép trén ta c6 thé ghi ki hiéu trén ban vé chi tiét nhu sau :
- Trén ban vé bac then hoa :
d_8. 36H7 . 40H12 . 7FL0
— Trén ban vé truc then hoa :
d_8. 36f7 . 40a11 . 7f9
Vi du 4.2 : Cho m6i ghép then hoa giita banh rang vdi truc cé kich thudce
danh nghia 1a: 8 x 36 x 42. @@ x d x D). Banh rang c6 dinh trén truc va thuc
hién déng tam theo bé mat kich thude D.
- Chon kiéu dp tiéu chudn cho méi ghép réi ghi kf hiéu trén ban vé.
- Tra cdc sai léch gidi han cia kich thudc va bidu dién so dé phan bd
mién dung sai cia lap ghép.
Gidi : — Dya vao c&c kich thudc z x d x D, theo bang 11 (phu luc 3) ta tra
duge kich thuée danh nghia cia b : by = 7 mm. Nh vay ta cé: dy = 36 mm,
Dy = 42 mm, by = 7 mm.
— V6i diéu kien 44 cho : b4nh rang c6 dinh tren truc, thuc hien déng tam
theo D ta chon kiéu lép nhu sau :
+ Kiéu lap theo yéu t6 déng tam D: 642 a
Js
+ Kiéu lép theo bé mat bén b : a
s
— Ki hiéu sai léch kich thudc va lip ghép duge ghi trén ban vé, cé thé theo
hai phuong dn nhu hinh 4.10 va 4.11,
— Sai léch giéi han céc kich thudc tra theo bang 1 va 2 (phy luc 1):
ES = 425m ES =435ym
$42H7 TFB
EI=0 EI = +13um
__fes=+8nm _ [es = +7,5um
$42j,6) Tis)
ei = -8um - ei = -7,5um
78HT 7 EB
pease
D\
7
Hinh 4,10 Hink 411
- So dé phan bé mién dung sai cha cdc lap ghép duge biéu dién trén
hinh 4.12.
»m
“wm
+25
#7
] +8
+
+ ;
6 i8 9
Lo,
XM
7
v a 4 6)
Hink 4.12
4.4. LAP GHEP CON TRON
Lap ghép c6n duge sit dung phé bién 1a nha céc tinh chat wu viet cha nd
nhu : dd kin, 49 bén cao, 6 thé dé dang diéu chinh khe hé hode dQ doi nha sz
thay déi vj trf doc tryc cita chi tiét, ty dinh tam t6t, kha nang théo lép nhanh
ma khéng lam hu hong bé mat lip ghép cia cdc chi tiét.
794.4.1. Géc cén va d6 cén
G6c con 1a géc gitta hai duéng sinh trong mat edt doc truc cha con, hinh
4.13.
Mat c&t ngang da cho
Hink 4.13. So a5 bidu dién géc con
DO cén, C: 1a ti s6 gitia hiéu dudng kinh 2 mat c&t ngang vdi khoang c4ch
gitta ching 14 L. D6i voi con cut, hinh 4.14, thi d6 con IA ti s6 cha hiéu dwong
kinh day I6n va déy nhé voi chiéu dai con :
VLLZZZZLIIZ
Li
aS
Hinh 4.14, So 46 biéu dién do con
4.4.2. Dung sai kich thuée géc
Lap ghép cOn thie hién theo kich thu6c géc, vi vay dung sai kich thud
con cing chinh 1a dung sai kich thude géc. Dung sai kich thude gée duge ki
hiéu 1a AT (Angle Tolerance).
-
Tri s6 dung sai dugc tinh bang hiéu sé cha géc giéi han !n nhat va géc
gidi han nhé nbat :
80AT=4,
'max ~ Omin
Dung-sai géc cé thé biéu thi bang don vi géc (radian hoac 46, phut, giay
g6c) hoac bang don vj dai, micromet (um). Tay theo don vi biéu thi ta c6 céc
ki hiéu sau, hinh 4.15, .
Hinh 4.15, So d6 biéu dién dung sai kich thuéc g6c
AT — Dung sai géc tinh theo don vi géc, hinh 4.15a
ATy, — Tri sO-quy trdn cha dung sai géc tinh theo d6, phiit, gidy géc
AT, — Dung sai géc duoc bigu dién bing doan vudng g6c véi mot canh
cha géc tai vi tri cfich dinh mét khoang L, va nam 46i ditn véi géc dung sai
AT
AT, = ATo. Ly. 107
v6i AT, — lm, ATg, ~ prad, Ly -
ATp, Dung sai géc con duge biéu dién bang dung sai hieu dudmg kfith cha
2 mat cdt ngang cha cOn va céch nhau mot khodng L da cho.
+ Khi g6c con ting v6i 40 con CS 1: 3 (hinh 4.15b) thi ATp = AT,
+ Khi g6c cOn ting voi 46 cn C> 1: 3 (hinh 4.15¢) thi ATp = AL
cos
y6i & 14 géc con danh nghia.
814.4.3. C3p chinh xac
Tuong tu nhu kich thyée dai, dung sai kich thuéc géc duge quy dinh tty
thudc cap chinh xdc ché tao kich thuée géc. Tiéu chudn TCVN260-86 quy
dinh 17 cap chinh xdc ché tao kich thude géc, ki higu 1 1, 2, -... 17. DO chinh
xdc gidm dan tir 1 dén 17.
Trong ché tao co khi, eip chinh x4c tir7 + 12 dugc sit dung phé bién. Cap
7 va 8 duge sit dung khi ché tao cac chi tiét con d@ chinh xdc cao, yeu céu
dinh tam t6t nhu déu dinh tam cia trac [4p véi banh rang, 16 cOn trong banh
rang do chinh x4c cao, chudi con eta dung cu cat... Cap chinh xéc 9 + 12, sit
dung d6i véi nhitng chi tiét con 6 chinh x4c binh thudng, vi dy nhu con cha
khép ndi ma sdt, mii tam va 16 tam, sGng truot géc, ranh géc trong cde ban
trugt,...
Tri s6 dung sai gée tuong ting voi cdc c&p chinh xde va cdc khoang chiéu
dai danh oghia L khac nhau. Tra trong cde bang tiéu chudn TCVN260-86
(bang 16, phu lye 3)
4.4.4. Lap ghép cén tron
Lap ghép cén tron cing 6
dic tinh tong ty nhu lap ghép
tru tron : lap co do déi (lap c6
dinh), lap c6 do hé (4p dong)
vA ldp ghép khft.
DO h& va dO doi cia lap
ghép thy thudc vao vi tef
huéng tryc cla céc chi tiét lap
ghép. Vi tri huéng truc cha
ching duoc xc dinh so voi
mat phang chudn da chon, hinh
4.16.
Mat phang chudn cia con
duge chon [a mat phing vuong
géc-v6i dutmg tam con. Khi di Hinh 4,16. Lép ghép con tron
chon mat phang chudn thi vi tri
huéng truc cha hai con lp ghép véi nhau duge xée djnh bang khodng cach
chudn, Zp.
Khoing cfch chudn Z,, hinh 4.16, 1a khoang c4ch gitta hai mat chudn cia
con lip ghép do theo huéng truc cha con. Tutong ting v6i céc kich thudée gidi
82han cia géc c6n ta cling cé khoang itr gi6i han ban dfu
céch chudn gidi han : Zpmaxr
Zomin Va dung sai khodng céch
chudn T,, duge tinh nhw sau :
T, =Z,
‘pmax ~ Zpmin
Zomaxr Zpmin : 1&8 khodng
cach chudn gidi han & vi trf ban
ddu cua cn l4p ghép, hinh 4.17.
Hinh 4,17
Khi thuc hign lap ghép thi
thy thee dac tinh lép ghép (do
d6i hoac do hd) ma vi tf cha con
lép ghép dich chuyén tuong déi
véi nhau mot lugng E,, hinh
Vitsi ban déu 4 4.18, Vi trf sau khi Mp 18 vi ti
E. ich chuy&n 6 cho °
cudi cla con, Py.
Viti cust
Mat phang chugn !
Khi yéu cd dung sai khodng
c4ch chudn ta c6 thé tinh duge
dung sai géc cha con lap ghép. Hodc ngugc lai véi dung sai g6c da cho cha
con lap ghép ta cfing cé thé tinh ra dung sai khodng céch chudn. Trong ché tao
nguoi ta thudng kiém tra con théng qua kiém tra khoang céch chudn.
Hinh 4.18
4.5. MOL GHEP REN
M6i ghép ren dugc sit dyng phd bién trong cdc thiét bi dung cy dé néi
ghép cdc chi ti€t v6i nhau, dé kep chat chi ti€t (dai 6c van vao bu léng), dé
truyén chuyén dong va truyén luc (vit me dai Oc trong m4y cOng cu, vit dai 6c
trong é 16, kich). Tuy theo dang ren ma ngudi ta phan ra: moi ghép ren dang
rang tam gidc, hinh thang, chit nhat v.v...
Theo chife nang m6i ghép ta phan ra : ren kep chat hé mét va hé Anh, ren
truyén dong. Trong pham vi mon hoc nay ta chi xét hai loai phé bign 1a: ren
kep chat hé mét va ren truyén dong dang rang hinh thang (ren hinh thang).
834.5.1. Dung sai l4p ghép ren hg mét
Cac yéu t6 kich thuée
co ban cia ren dugc trinh
bay theo TCVN2248-77.
Trén hinh 4.19 1a mat cit
doc theo tryc ren dé thé
hién profin ren’ cia moi
ghép. Chi tiét bao la dai 6c,
chi tiét bj bao 1a bu long
(vit), Ren dai 6c con goi 1a
ren trong, ren bu long hode
vit goi 1a ren ngoai.
Cac théng sé kich
thudc co ban cla ren 12 °
dutmg kinh ren: duong
kinh ngoai G, D), dudng
kinh trong. (dy, Dp) va
dudng kink trung binh (42,
D,) ; bude ren p va g6c
profin ren &.
— Dung sai kich thuéc
ren : khdc v6i lap ghép tru
tron, anh huéng dén tinh
lap lin céa ren khong chi
c6 ki¢h thiéc duéng kinh
GG
Hinh 4.19, Mat cat doc theo uc ren
4 — dwong kinh ngo&i cha ren ngodi (bu long)
D— dung kinh ngoai cla ren trong (dai 6c)
dy ~ duing kinh trung binh cha ren ngodi
D, - dudng kinh trung binh cia ren trong
dy - dudng kink trong efi ren ngoai
Dy — dung kinh trong cila ren trong
P— bude ren
@ — géc profin ren (0 = 60° véi ren he mét,
= 55° v6i ren he Anh)
H — chigu cao cia profin goo
Hy —chidu cao lam vite cia profin ren
S~chigu dai van ren nhém ngén
N~ chigu dai van ren nhom binh thudng
L— chigu dai van ren nh6m dai.
ma can cA buéc ren (p) va g6e préfin ren (c). Nhung khi phan tich anh huéng
sai s6, bude ren va gdc profin ren, ngudi ta da quy luong anh huéng cia ching
vé phuong cia duéng kinh trung binh goi 1a:
+ lugng bi hung kinh cha dudng kinh trung binh cho sai s6 bude ren, fp:
_Tri 36 cia no dugc tinh theo cong thite :
f, = 1,732. AP, (4.4)
AP, 1a sai s6 tich Ify n bude ren.
+ lugng ba huéng kinh cla duéng kinh trung bink cho sai s6 gée profin
ren, fg, Tri 80 fg, duge tinh theo cong thie :
“84fg = 0.36245 pm (4.2)
+
a yl
ssa
véi P tinh theo mm, va aS =
aS
z (phiit géc)
Duong kinh trung binh cé tinh dén anh hudng cia sai s6 bude va géc
profin ren duge goi 1a “dudng kinh trung binh biéu kién”, (4, D2). Tri s6
cia ching dugc tinh theo cong thife sau :
dy = doy, + fy + fos A6i voi ten vit (4.3)
D2 = Day — (fp + fa), di v6i ren dai 6c (4.4)
Nhu vay dé dam bao tinh déi lin cia ren, ti¢u chudn chi quy dinh dung sai
kich thuée duong kinh ren : do, d ddi véi ren vit va Do, D, d6i vi ren dai 6c.
~ Cép chinh xac ché tao ren ; Dung sai kfch thuéc ren duoc quy dinh tiy
thuge vao c&p chinh xdc ché tao ren. TCVN1I917-93 quy dinh céc cp chinh
xdc ché tao ren hé mét lip cé do hd, bang 4.4.
~ Lap ghép ren : lép ghép ren cing c6 dac tiah 1a : lap c6 do hd, lap cé
46 di va lap trung gian. Trong chuong nay ta chi gidi thiéu lap ghép ren cd
0 hd,
Bang 4.4. CAP CHINH XAC KICH THUGC REN
Dang ren Didng kinh cia ren Cp chinh xée
4 45658
Ren ngobi
4 3545556575859
D, 455565758
Ren trong
D, 455565758
Tri sé dung sai duéng kinh ren ting v6i cdc c4p chinh x4c kh4c nhau tra
theo bing TCVN, 1917-93.
85Bang 4.5. MIEN DUNG SAL K{CH THUGC REN (LAP GHEP C6 DO HO)
Chidu dai van ren
Loai
chinh xée S N L
Mién dung sai ren ngodi
Chinh xdc Ghd) 4g | an | (Sh4n)
‘Trung binh | 56g |Sh6n)| 6d | se | of | os | 6h | (7e6e)| 7g63 |(7h6H)
Tho. 8g | (8h) posse
Mién dung sai ren trong
Chinh xée aH 4HSH
Trung biah | (5G) eG
Tho 16
[7 in cung sai duge wu tien si dung
2. © Mién dung sai han ché sit dung
5. Khi chiéu dti vin ren thuge nhém ngin (S) va nhém dai (L) hh cho phép sit dung mién
dung sai dyoe quy dinh cho chidu dai van sen thude nm inh thudng (N).
Mién dung sai cha cde kich thude ren duge chi ra trong bang 4.5
(TCVN1917-93). Khéc vi lip ghép try tron, mién dung sai kich thuéc ren
duge ki higu, vi du : 6H nghia 1a cp chinh xdc ren 1a 6 (dat truéc sai lech co
ban), sai 1éch co ban dudng kinh ren dai 6c 14 H ; hoac 6¢ = cap chinh xc ren
1a 6 sai léch co ban dudng kinh ren vit 18 e. Khi mién dung sai dwang kinh dy
va d ho&c D3 va D, khac nhau thi ki higu nhu sau, vi du : 4HSH nghia 1a mién
dung sai dong kinh D, 18 4H, mién dung sai duéng kinh D, 1a SH. Hoac
76g mién dung sai dudng kinh d, 18 7g, mién dung sai duéng kinh d Ja 6g.
’
Tri s6 sai lech gidi han kich thude ting v6i cdc mién dung sai tra trong
bang 18 va 19, phu luc 3.
~ Ghi ki higu sai léch va 14p ghép ren trén ban vé.
+ Tren ban vé lap, ki higu lip ghép duge ghi duéi dang phan 86, tir s6 kf higu
46i vGi ren trong, mau 6 ki higu d6i v6i ren ngoai, vi du : M12 x 1—7H/7g68.
Ki higu lan luot 12 ¢ Ren hé mét duung kinh d= 12 mm, budc ren p= 1mm.
86Mién dung sai duéng kinh trong binh D2 va dung kinh trong Dy déu 1a
7H.
Mién dung sai duong kink trung binh dy la 7g, duéng kinh ngoai d 1a 6g.
+ Tren ban vé chi tiét : Tir ki higu lip ghép tren ta c6 thé ghi kf hi¢u wen
ban vé chi tiét nhu sau ; .
M12x 1 — 7H, déi- véi ren dai be
MI2x 1 ~ 7g6g, déi véi ren vit.
Vi du 4.3 : Cho lap ghép ren M24 x 2 - =
~ Giai thich kf higu lip ghép.
— Tra sai I¢ch giéi han va dung sai kich thuée ren.
— Gia sir mot bu long sau khi ché tao ngudi ta do dude cdc thong sé sau :
Duong kinh trung binh ren : dy, = 22,540 mm
se . a... ‘ a. +
Sai s6 géc préfin ren : As phai =50'; Ay trai =-30
Sai s6 tich Iiy bude : AP = 0,024 mm.
H6i ren bu long c6 dat yéu céu khong ?
Gidi:
~ Ki hiéu lp ghép ren da cho 1a : M24 x 2_7H/6g, c6 nghia 1a ren hé mét,
c6 duéng kinh d= 24 mm, buéc ren p= 2mm, mién-dung sai ren trong (dai 6c)
14 7H, miێn dung sai ren ngoai (bu long) 1a 6g. .
~ Sai léch gidi han kich thudée Dy vA Dy ting voi mién dung sai 7H tra theo
bang 18, pho luc 3.
ES = +280um ES = +450um
Dy D,
Ei=0 EI=0
~ Sai léch giéi han kich thudéc dg, d ting véi mién dung sai 6g, tra thec:
bang 19, phu luc 3,
es = -38um es = -38um
day ay
ei = ~208um ei = 318m
87— Dé dinh gid xem ren bu long da ché tao 6 dat yéu cau khong ta phai
tinh dvong kinh trung binh bidu kin, dz, theo két qua do da cho.
Theo cong thite (4,3) ta cd ;
dy = dog, + fy + fa
vai + doy, = 22,540 mm (theo két qué do a cho)
+ fp = 1,732 AP, 6 day AP = 0,024 mm (theo két qua do 44 cho)
f= 1,732 « 0,024 = 41,6 am
+ fy = 0,36P.AS.10-P ym theo cong thiic (4.2)
V6i bude ren p = 2 mm ; sai sO géc profin ren da cho :
“4S phat = 50% a tdi = -30°
As phai = 50% A> wai 30
a a
|A— phai|+)A—> ph fr
. a | 2 2 _ [50']+ 30] _ yo:
Tacé: Ags 5 2 =40
vay fy, = 0,36.2.40°.10 > = 28,8 pm.
Thay cdc tri sé bang sO vao cong thitc (4.3) ta tinh duge :
dy = 22,540 + 0,0416 + 0,0288 = 22,610mm
Ren bu long dat yéu cdu khi dudng kinh trung binb biéu kién dy phai
théa man bat déng thite sau :
domin £42 S domax
voi Gmin = dan + ci = 22, 701 - 0,208 = 22,493 mm
ymax = dan + &8 = 22,701 - 0,038 = 22,663 mm
(day — tra theo bang 17, phu luc 3)
Nhu vay ren bu long da ché tao dat yeu cau vi duéng kinh dy thda man
bat ding thitc trén.
amin = 22,493 < dy = 22,610 < dy max = 22,663
884.5.2. Dung sai lAp ghép ren hinh thang
M6i ghép ren hinh
thang duge sit dung dé
truyén chuyén dong tinh
tién, vi du : vit me, vit ban
xe dao trong may tién, vit
nang cla m4y va may ép
y... Ren hinh thang cé hai
loai : ren hinh thang mot
dau mi va ren hinh thang
nhiéu dau mdi.
— Cac théng 86 kich
thuée co ban cia ren.
Profin ren va cdc thong
sO kich thuée co ban cha Hinh 4.20. Céc thong 30 kich thuée ca bin
ten vit vA dai de duge quy cha ren vit ya dai 5c
djnh theo TCVN 2254-77
va duge chi dn trén hinh 4.20.
— Dung sai lap ghép ren. Sai Iéch co ban va cap chinh x4e ché tao ren
duge quy dinh theo TCVN4683~89 va 2255-77 va chi dan trong bang 4.6.
Bang 4.6. SAI LECH CO BAN VA CAP CHINH XAC
K{CH THUGC REN HINH THANG
Dang ren L Duong kinh Sai as Cfip chinh x4c
ngotid | h 4
vit trung binh, dy 8 73859; 10
trong, di L h 75859510
ngoai, D H -
Baise trang binh, D, H 75859
trong, Dy H 4
Duong kinh trong d, cha ren vit phai & cing cp chinh xdc véi duong kinh
trung binh d, cia nd.
ROMién dung sai kich thuéc ren cing duge quy dinh theo tiéu chudn va chi
dan trong bang 4.7 va 4.8.
Bang 4.7. MIEN DUNG SAI KiCH THUGC REN
(REN HINH THANG MOT DAU MOD
Vit Dai 6c
Chiéu dai van ren
N L N L
Loai chinh xéc
Mién dung sai
Chinh xée be, 6g Te 6H 7H
Trung binh Te, 18 8e 7H 3H
Tho Be, Be 9c 8H ou
Bang 4.8. MIEN DUNG SAI KiCH THUGC REN
(REN HiNH THANG NHIEU DAU MOD)
Vit Dai 6c
Chién dai van ren
Loai chinh xéc
N L N L
Mién dung sai
Chinh x4c Te, 7g | ge 7H 8H
T
‘Trung binh se, [se] 9 9H
Tho 9c 10c oH oH
—t
Mién dung sai trong khung duoc sit dung uu tién
Viéc chon mién dung sai va kiéu Ip 1a tay thuge chi yéu vio mite dé
chinh xéc va dic tinh yéu céu cia lp ghép gidng nhu 46i vdi ren hé mét. Tri
56 sai lech co ban va dung sai kich thuéc ting v6i cdc cp chinh xc khéc nhau
cho trong cdc bang 20 + 23, phu luc 3.
— Ghi ki higu ren trén ban vé.
Tuwong tu nhu ren hé mét, sai léch va dung sai kich thude chi tiét ren duge
kf hi€u nhu sau. Vi du:
90Tr. 20 x 4 — 7H, 46i véi ren trong (dai 6c)
Tr. 20x 4 — 7e, déi véi ren ngoai (vit)
G day, Tr — chi ren hinh thang, duéng kinh danh nghia dy = 20 mm, buéc
ren p = 4 mm. Mién dung sai ren trong Ja 7H, mién dung sai ren ngoai 1a 7e.
Néu 18 ren tréi thi them chit LH sau gid tri bude, vi du : Tr.20 x 4 LH —7e.
Néu ren nhiéu d4u méi thi ki hiéu ca bude vit 14n bude ren nhung bude
ren dat trong ngoac. Vi du Tr. 20 4 (P2) - 8e c6 nghia 18 ren hinh thang,
duéng kink danh nghia dy = 20mm, cé buée vit 1a 4 mm, bude ren 14 2 mm,
day 1a ren hinh thang hai dau méi,
Tren ban vé lap, Hp ghép ren cing duge ki hiéu dudi dang phan sé, vi du :
Tr. 20 x 4 - 7H/7e. Tit s6 ki higu mién dung sai ren dai 6c cOn mau sé kf hieu
mién dung sai ren vit.
Vi du 4.4 : Cho lap ghép ren hinh thang Tr.24 x 6 (P3) — 8H/8e
~ Xéc dinh sai léch co ban va dung sai kich thuée ren.
— Tinh sai léch gidi han cae kich thuéc,
~ Ghi ki higu ren trén ban va.
Gidi ;
— Ti kf higu lap ghép : Tr. 24 x 6 (P3) — 8H/8e ta x4c dinh duge :
+ Ren hinh thang c6 kich thuéc danh nghia : dy = 24 mm.
+ Bude ren P = 3 mm, bude vit 14 6 mm, s6 mdi ren: n =3
+ Mién dung sai ren dai 6c 1a 8H, ren vit la 8e,
~ Tu bang 20, 21 va 23, phy luc 3 tra duge céc sai léch co ban va dung sai
kich thuée ren :
gus p, =e HI=0
+ BH Pag, = 425m "}Ip, = 315m
8 4 es = -85um e=0
+ Re hin = 315um Ty, = 236um
+ Déi vdi kich thudée dy cita ren vit thi sai léch co ban ludn ia h (hang 4.6),
c&p chinh xdc duge chon bang cap chinh xac cha duéng kinh trung binh dy.
Vay mién dung sai cia kich thuée d, 14: 8h. Fra bang 22, phy luc 3 ta duge :
oranla7o
Ty, = 570mm
— Sai léch gidi han cdc kich thuée duge tinh theo céng thie :
ES¢es) = Eley) + T
Eley = ESies) — T
Két qua tinh duge nhu sau :
ES = +425um ES = +315ym
2 dD
El =0
EL=0
es=0 4 es =0
ei = -236pm “lei= -570um
— Kf higu ren duge ghi trén ban vé nhu hinh 4.21.
Tr.24x6(P3) - BH/BE Tr 24x6(P3) - 8E Tr.24x6(P3) - 8H
Hink 4.21
4.6. DUNG SAI TRUYEN DONG BANH RANG
Truyén dong banh rang duge sit dung rat phé bién trong céc may va thiét
bi co kh. N6 thudng ding 46 trayén chuyén dong quay tit truc nay sang tryc
hdc v6i mo men xoan 1én. Banh rang trong truyén dong 6 nhiéu loai : baénh
tru rang thing, banh try ring nghiéng, banh con rang thing, banh con rang
.. Vé dang profin rang thi cé = dang ring than khai, dang rang
Trong ph4n nay ta chi xét bénh try rang thing véi profin rang dang
than khai.
92
ae ey lt6.1. Cac théng sé kich thudc ca ban
m ~modun cha ring 4; - dutmg kfnh yong chin ring
1 —s6 rang bénh ring 4, = dudng kinh vong dinh rang
of — g6c an khop cha truyén dong dp — dung kinh vong co bin
B —g6c nghieng cia huéng rang h ~chiéu cao cia rang
p — bude rang ' b -chiéu rong banh rang
Pp — bude ring tren vong co bin w — khoang phép tuyén chung
a — dvdng kinh vang chia cia binh ring a — khoiing céch tam hai banh rang
trong truyén dong
Hinh 4:22. Cac thong s6 kich thuée eg ban
4.6.2. Cac yéu cdu ky thuat eda truyén dong banh rang
Tay theo chic nang sit dung cia truyén dong ma ching 6 c4c yeu cau
khde nhau :
~ Yeu cu “mite chinh xéc d0ng hge” 1a yeu cdu sy phéi hgp chinh xfc vé
géc quay cia baénh dan va banh bi d&n cha truyén dong. Yéu cfu nay dé ra 61
y6i trayén dong banh rang cla xich dong hc chinh x4c cha dung cu do, xich *
phan 46 cia may gia cong banh rang, xich cét ren cla mdy tign ren v.v...
BSnh rang trong truyén dong nay thutmg c6 mddun nhd, chiéu dai rang khong
16n, 1am viée voi tai trong va tc 46 nhd. .
— Yeu cau “mite lam viée ém” nghia 18 bénh rang phai cé t6c dd quay én
dinh, khong cé sy thay 61 tic thai vé toc do gay va dap va én. Yéu cfu nay
dé ra d6i v6i nhitng truyén dng trong hop toc do cha dong co may bay, 6 t6,
93
oytua bin, v.y... Banh rang trong truyén déng thudng c6é médun trung binh,
chiéu dai rang Idn, téc dd vong cita banh rang c6 thé dat t6i 120 + 150 m/s,
céng sudt truyén dong téi 40.000 kW.
~ Yéu cdu vé “mite tiép xtc mat rang” lén
d&c biét 1a tiép xiic theo chidu dai. Mite tiép
xtic mat rang dam bdo do bén cia rang khi
trayén mo men xodn 1én. Vi dy truyén dong
banh rang trong m4y can thép, trong can truc,
edu truc... Bénh ring trong truyén dong
thudng cé médun 1én va chiéu dai rang 1én,
— Yéu cfu “dé ho mat bén” giita cfc mat
rang phia khong lam viéc cia ‘cp rang an
Khép (mite khe ho canh rang), hinh 4.23. Bat yay 4.29, Bigu didn dai luong
ki bé truyén baénh rang nao ciing yéu céu do mic khe hd canh rang
ho mat bén dé tao diéu kién b6i tron mat rang,
b6i thudng cho sai s6 dan n& nhiét, sai s6 do gia cong va lap rép, tranh hién
tugng ket rang.
Nhu vay d6i v6i bat ki truyén dong bénh rang nao ciing ddi hdi ca 4 yeu
cdu ten, nhung tiy theo chiic nang sit dung ma yéu cdu nao 1a chi yeu déi véi
bdnh rang. Tat nhién yéu cdu chi yéu 4y phai & mic chinh xéc-cao hon cdc
yeu cfu khdc. Vi du : truyén dOng banh rang trong hp t6c do thi yeu cdu cha
yéu 1a “mic 1am viéc ém” va n6é phai & cap chinh xc cao hon yéu cfu “mic
chinh x4c dong hoc” va “mifc.tiép xuic mat rang”.
4.6.3. Danh gid mifc chinh x4c cia truyén déng banh rang
Trong ché tao banh rang, mite chinh xdc ché tao duge danh gid thong qua
4 yéu cdu : mite chinh x4c dong hoc, mic lam viée ém, mifc tip xc mat rang
va mite dé hé mat bén.
— Ddnh gid mie chinh xac dong hoc. Mic
: sgh
| chinh xc dng hoc duge danh gid bang chinh
sai sé dong hoc cha banh rang ki hiéu la Fy. Jf
D6 1a sai s6 l6n nhat vé géc quay cia bénh ce,
rang trong pham vi mét vong quay khi né an |
khép véi bénh mau chinh x4c, hinh 4.24. Sai
s6 déng hoc 1a téng hop anh huéng cia tat ca
cc loai sai sé gia cOng dén mite chinh xéc Hinh 4.24, Bidu din dai iugng sai
dong hoc. 86 dong hoc cia banh rang
94Ngudi ta cing c6 thé dénh gid thong qua 1 clip thong sé trong cdc loai sau :
+ Do dao huéng kinh cia vanh rang, F,, : 18 higu lén nhét khodng c4ch ti
tam quay banh ring d&n doan thang chia (s) cha préfin géc danh nghia, dat
trén rang hay rinh rang, trong giéi han vanh rang cia bénh rang, hinh 4.25.
Hinh 4.25, Biéu dién dai lugng d9 dao hung kinh cia vanh rang
+ Dé dao déng khoang céch tam do sau mot vong, EF, : 1& sy thay déi 1én
nhat cia khodng céch tam (a) gitta banh rang c6 sai s6 (banh rang do) va bénh
rang mu chinh xdc an khép khit véi nhau khi quay banh rang do di mot yong.
hinh 4.26.
Sail@cham
* Sailéch duo
16n nat f "
[dn nhat
Hink 4.26. Bia din 46 dao dong Hinh 4.27. Biéu dién dai lugng Sai 86
khoang céch tam do tich luy butte rang
95+ Sai sé tich lay budc rang, Fp, 1A hiéu dai s6 16m nhifit cba cdc gid tri sai
$6 tich lily k bude rang v6i tat cd cdc gid tri k tt 2.dén > Ching han trudng
hop k =$ thi sai s6 tich ly k buéc nhu biéu thi trén hinh 4.27.
For = Poke max — Fpice min
+-Dé dao déng khodng phdp tuyén.
chung, F,,,,. Su dich chuyén profin rang
theo huéng tiép tuyén truc tiép gay ir
a6 dao dong khodng ph4p tuyén chung
trong pham vi mot vong quay cia baénh
rang, hinh 4.28a.
Powe = Wanax — Wmnin
* Phdép tuyén chung, W, la khodng
cach giita hai mat phdng song song tip
xic v6i 2 préfin khdc tén, hinh 4.28b.
+ Sai sO lin rang, F,, : 1a sai so
dOng hoe cia xich bao hinh cia may cat
rang. D6 1a sai-s6 én nhat vé g6c quay,
giita banh rang gia cong va dung cy cat
rang, tinh bang gidy géc. Ngudi ta cé
thé do tryc tiép gid tr} sai s6-lan (F,,)
trén mAy cét rang.
— Dénh gid “mite lam viée ém”.
Mic chinh xdc lam viéc ém duge
d4nh gid bing “sai s6 dong hoc cuc b6”
cha banh ring, f,,: 1A higu s6 1én nhat
va nhd nhdt ké tiép nhau cia sai s6 dong
hoc cuc b6 cita banh rang, hinh 4.29.
Sai s6 dong hoc cuc bé 1a thanh
phan tan s6 cao cia sai s6 dong hoc. N6
chinh 1a sy thay déi t6c 46 géc tic thdi,
sinh gia téc, gay va dap va én, Sai s6
dong hoc cyc bd thé hién téng hop anh
huéng cha cdc sai s6 gia cong dén mic
lam viéc ém.
“96
Hinh 4.28, Bidu dién dai lugng 9 dao
dong khoang phép tuyén chung
1 vong quay olla banh ring
Sai s6 dong hog banh rang
Hinh 4.29. Biéu dién dai lvgng
sai sO dong hoc cuc boNgudi ta cing c6 thé danh gid Vang trn dinh rang
mic lam viée ém théng qua mét
cap thong s6 trong cdc loai sau :
Vong bat dau vat
+ Sai s6 pr6fin rang, f;, : 1a
khoang cach ph4p tuyén gitta hai
profin m&t d4u danh nghia bao lay
profin mat du thuc, hinh 4.30.
+ D6 dao dong khodng cach
tam do sau mét rang, fi,. Dé la
thanh phan tan sé cao cia dé dao
dong khoang céch tam do, hinh Hinh 4.30. Bidu dikn dai tugng sai s6
426. profin ring
+ Sai léch bude rang, four : 1a higu giita hai bude vong bat ki trén mot vong
trdn cha bénh rang, hinh 4.31.
Hinh 4.31. Bigu dibn dai Luong Hinh 4.32. Biéu dién dai lugng
sai l¢ch budée rang sai Itch buée co si
+ Sai léch bude co sd, fobr : 18 hieu gitta buéc co sé thuc va danh nghia,
do trong mat phing thing géc véi hudng rang, hinh 4.32.
— Danh gid “mite tiép xd mat rang”
WY
SSNS
Mit chinh xdc ti€p xtic duge dénh
gid bang chinh vét ti¢p xtc mat rang
cia banh ring trong truyén dong.
Vét tiép xtic 1aphdn 1am viée cia z
mat rang c6 tiép xtic véi rang cilia banh 8
rang thit 2 trong c4p truyén, sau khi
quay cap truyén dong cé tdi, hinh 4.33.
Hinh 4.33. VE isp xac mét ring
97Vét tiép xtic duge danh gid theo hai chiéu :
Theo chiéu cao : Bm 100%
Pp
Theo chiéu dai :
{a= shoes 100%
‘@ day :h,, - chiéu cao trung binh cha vét tiép xtc
chiéu cao 1am viéc cla rang
chiéu réng banh ring
h
B
B géc nghiéng cua ring, v6i banh rang thing thi cos = 1
Mitc chinh xde tiép xiic ciing cé thé duge
danh gid thong qua cdc thong s6 khiac, vi du:
+ Sai sé hudng rang, Fp,, 1 khodng cach
gita hai dung thing ho&c duéng xodn (khi
rang nghiéng) Ii thuyét nam trén hinh try di qua
giita chiéu cao rang va kep ldy hudng rang thuc,
hinh 4.34,
Hinh 4.34, Sai sO huéng ring
+ Sai sO hinh dang va vi tri
cha duting tigp xtic, Fy,, 1A Khoang
céch ph4p tuyén gitta hai dudng
Gidi han phan thing (1) nam trong mat phang
tam wige ota profin tip tuyén v6i hinh try co sé, song
song voi dudng tiép xtic danh
nghia va kep lay duéng tiép xtc
thyc (2), hinh 4.35.
Hinh 4.35, Sai sO hinh dang
va vi tri cia dung ip xtc Trong thiét ké ché tao baénh
rang, dé chon bO théng sé danh gia
muic chinh x4c ngudi ta dya vio cap chinh xéc cia truyén dong, déng thdi dua
vao diéu kien san xudt va kiém tra & titng co sd sin xudt. Chon bo thong so
edn phai két hgp sao cho kiém tra don gidn nhat, s6 dung cu st dung it nh4t, vi
du : chon thong s6 dénh gid mic chinh xdc dong hoe 1A F,,, thi sir dung ngay
thong sé fj, dé dénh gid mic lam viéc ém. Chon bé thong s6 kiém tra banh
rang cé thé dya vao bang 4.9 TCVN1067-84.
98Béng 4.9. BO THONG SO DANH GIA MUC CHINH XAC
CUA BANH RANG TRU
S6 bO Thong s6 dénh gid, ki higu | Dung sai — kf higu | Cap chinh xac khi m2 1
Mic chinh xc dong hoc
1 Fr F 38
2 Foes Foxe Fr Fox 3-6
3 For F, 18
4 Fas Fyor Fu Fw, 3-8
3 Fas Fe F,. Fy 3-8
6 Fes Powe Fs Few 58
7 . Fy. Fey RF, 5-8
8 F, 5 9412
9 Fy F, 8
‘Mic lam viee em (vdi eB < 1,25)
1 fi, f 3-8
2 fobe: fte foes fy 3-8
3 fbr fore Eyes foe 38
4 fi, f 5-8
Mite tiép xtic rang trong truyén dong
Vét tip xtc tng - 3H
2 Fp, Fg 3412
3 Fi, Fy 3-12
8B — hé s6 tring khép doc danh nghia
4.6.4. Cap chinh xac ché tao banh rang
Theo ti¢u chudn TCVN 1067-84, cp chinh xe ché tao binh rang duge
quy dink 12 cap, ki hiéu 14 1, 2, ..., 12. Cap chinh xdc gidm dan ti 1 dén 12.
996 méi c&p chinh xéc tiéu chudn quy dink gid tri dung sai va sai lech gidi han
cho cdc thong s6 danh gid mite chinh x4c, bang 24 + 30, phu luc 3.
Viée chon c&p chinh xéc cia truyén déng bénh rang khi thiét ké phai dua
yao diéu kin lam viéc cu thé céa truyén dong, chang han t6c do vong quay,
cong sudt truyén, ... Trong san xut co khi thudng sir dung cp chinh xdc 6.7,
8, 9. Viée chon edp chinh x4e cé thé dya theo kinh nghiem, bang 4.10.
Bang 4.10. PHAM VI SU DUNG CAP CHINH XAC CUA BANH RANG TRU,
RANG THANG VGI m > Imm
Se Diu kign lam vige va pham | T6e do wee Phuong phap cis cone
a vi sit dung vong mys] NO oft rang mat rang
Banh rang lam vigc em & tc
40 cao, higu sust cao, khong Phuong php |...
| én, béinh sing cba co ef penis | 0.99 [ose hinh trén Mai chia
phan dé, banh rang dic bigt n . may chinh xde sas fer
quan trong trong ché 20 cao e
méy bay va O10
Banh rang & 6c dd hoi cao Bing dung
va cong suat vita phai hoac cu e&t chinh
aguge lai, banh ring trong Phuong phép_ | xdc, voi
truyén dOng cia may cit kim bao hinheren | bah rang
7 ioai ofn su phéi hgp chuyén | P&™10 | 98 may chink xéc | khong toi.
dong, banh rang hop te do cao, Mai hoae ca
may bay, O16, truyén dong khi banh
cia co cau tinh, dém rang cAn toi
Banh ring trong che tg0 may
ni chung khong yéu cdu
chinh xéc dae biet, binh Pawan PPP
rang trong mdy cong cu, tt chép hinh Khéng mai,
xich phan 49, banh rang bh P ur khi cfin thiét
8 | khOng quan trong trong may | Dén 6 0,97 ing CuNB CY | thi gia cong
bay, 616, bénh rang cita co inh ind (tint ln oui
cau nang, binh ring quan wong Hag YO! Vhoac nghién
trong trong méy néng sé ae ine
nghiép, bénh rang hép gidm eda banh rang
t6c thong thutng
Banh ring ding cho truyén
dong khéng di héi chinh Khong yeu
9 | xdc, tuyén dong khong tai Dén2 0,96 Bat ki cdu gia cong
thye hién do If do két cfu 1d tinh aac bigt
cha yéu .
1004.6.5. Dang déi tiép mat rang va dung sal dé hd mat bén, Tha
Tuy theo yéu cdu vé gid tri dg hd mat bén nhé nhét, jamin Ma tieu chudn
quy dinh 6 dang d6i ti€p, kf hieu 1a H, E, D, C, B, A, theo TCVN1067-84.
Dang H 6 gid tri do hd mat ben nhé nhat bang khong Gnmin = 9) va 46 ho
ting dan tir H déa A, hinh 4.36,
Trong diéu kién lam viée binh
thudng thi si: dung dang B, dang nay
efing duge sit dung phé bién trong
ché tao eo khi.
Titu chugn cting quy dinh 8 mién
dung sai cha d6 ha mat bén, kf hieu
lah, d, ¢, b, a, z, y, x. Trong thiét ké
c6 thé si dung dang d6i tiép va mién
dung sai tuong ting, vi du dang B,
mién dung sai b. Nhung cing c6 thé
sit dung khéng tuong ting, vi du dang
d6i tiép 1a B mién dung sai a.
Khi dénh gid “mic khe hd canh inh 4.36. Che dang doi tiep mgt ring
rang” ngudi ta co thé kiém tra truce vA dung sai dg hé mit ben
tip gid tri do hd mat ben nhé Nhat, jamin:
4.6.6. Ghi ki higu cap chinh x4c va dang déi tlép mat rang
Trén ban vé thiét ké, ché tao banh rang thi cp chinh xdc vA dang d6i tiép
duge ghi kf hiéu nhu sau, vi du:
7-8— 8B. TCVN1067—-84
Tir trai sang phai lan uot ki hiéu 1a:
7 — cap chinh xdc cla mic chinh xdc dong hoe
8 — cap chinh x4c cia mite lam viée ém
8 — cp chinh x4c cha mifc tiép xtic mat rang
B — dang 46i tiép mat rang va dung sai 46 ho mat bén tuong tng 1a b.
Vi dy 4.5 - Cho truyén dong banh rang tru, rang thang cha hop téc do
dong co 6t6 lam viéc véi van téc v < 10 r/s. ‘Cée-yéu t6 ee ban cila bénh ring
la: m=2,5;2= 50; a= 20°
%=0;B=0°;
101— Chon cap chinh x4e cho mttc chinh xfc dong hoc, mifc 1am viéc ém,
mic tiép xtc mat rang va dang déi ti€p mat rang ;
~ Chon b6 thong s6 kiém tra banh rang, xdc dinh tri sO dung sai va sai
léch gi6i han cha cdc thong s6 d6, trong diéu kién xi nghiép c6 ca dung cu
kiém tra bude rang.
- Vé ban vé ché tao banh rang.
Gidi : - C&p chinh xéc cha truyén déng duge chon theo bang 4.10. Véi
banh rang cla hép téc d6, van téc v < 10 m/s ta chon c&p chinh xdc cho mic
chinh x4c lam viéc ém 1a 7, Vi 1a truyén déng t6c dé nén yéu cdu cha yéu 1a
mvc lam viéc ém con c4c yéu céu khac thi thap hon do vay ta chon c4p chinh
xac cho mic chfah xc dong hoc 1a c&p 8 (thap hon 1 cap). Cap chinh xdc cha
mite tiép xtc mat rang thi khong duge thdp hon so vdi mic lam viéc ém nén ta
ceding chon cap 7.
Dang d6i tiép 18 dang B c6 mién dung sai dO hd mat bén, Tj, tvong ting [a b.
Nhu vay ta cé ki hiéu 1a : 8-7-7B. TCVN 1067-84,
— Dura vio cap chinh xéc, theo bang 4.9 ta chon bé théng s6 kiém tra nhu sau :
+ Déi véi mite chinh xéc d6ng hoc ta chon cap théng s6 :
Do dado huéng kinh cha vanh rang : F,,
Do dao déng khoang phép tuyén chung : Fyyr
+ D6i véi mitc lam viée ém ta chon cAp thong sé :
Sai s6 bude rang (bude vdng) ; foe
Sai léch bu6e co sé (bude an khép) : fobr
+ D6i voi mite tip xc mat rang ta chon : vét tiép xtc téng.
+ D6i v6i mite khe hé canh rang : ngudi ta c6é thé kiém tra irc tiép khe hé
canh rang (49 h& mae ben) can thiét nhd oh4t jamin. Nhung trong trudng hop
nay & tren d4 chon chi tieu : F,,,, nén 6 day, dé don gian ta chon chi tieu : sai
Iéch nhé nh&t cia khoang phap tuyén chung trung binh Eyme-
Trj sO dung sai, sai l¢ch giGi han dugc tra theo c4c bang ti 26 d&n 30, phy
luc 3 va duge ghi vao ban vé nhu hinh 4.37,
102‘Thong s6 kich thudée co ban
Ten Kihigu| Trisd
Modun m | 25mm
S6 rang z ). 50
7 [0.03 fA, Géc Bn khop a 20°
Géc nghieng cia 0
huéng ring 6 o
He 86 dich rang x | 2
8-7 ~ 7B TCVN1067 ~ 84
Dong si a tie noone tint] | as um
Derg te | Foe | 2m
Sai Itch gidi han buse ring | f, | #14 um
Sai Iéch gi6i han buéc cobain} f,, | +13 pm
[--4- Theo chigw
KSA ; Vat tip xsic tong { oe
Rs ai 60%
Sai léch nhd nit ca
khoang phép tuyén chung | —Eyaq, | - 121 um
trung binh
Hinh 4.37, Ban vé ché tao banh rang
- CAU HOLON TAP -
1. Tiéu chudn quy dinh may cap chinh x4c ché tao 6 Lan va ki higu chéng nhu
thé nao.
2. C6 may dang tai trong téc dung én cdc ving 6 lan va dac tinh cia timg
dang.
3. Neu phuong phdp chon kiéu lip tiu chudn cho lip ghép 6 lan v6i truc va
v6i 18 than hop
4, Neu cdc mién dung sai tiéu chudn duge quy dinh déi véi kich thuéc chiéu
rong b ca then, ranb truc va ranh bac.
1035, Tir cic mién dung sai tigu chudn hay chon mot kiéu lap cho mdi ghép then
khi bac c6 dinh trén truc.
6. Lap ghép then hoa duge thyc hién theo may yéu t6 kich thuéc, tai sao?
7. C6 may phuong phdp thyc hién déng 14m hai chi tiét then hoa, tvong img
v6i céc phuong phdp d6 thi l4p ghép ditgc thyc hién theo yéu t6 kich thud
nao.
8. Trinh bay cach ghi ki hiéu lap ghép then hoa trén ban vé.
9. C6 may cach biéu thi dung sai kich thudc géc.
10. Néu cdc tinh chat wu viet cla dp ghép con tron.
11. Thé nao 1a khong céch chudn va dung sai cia né trong l4p ghép cOn tron.
12. Tiga chudn da quy dinh dung sai cho nhing yéu t8 kich thudéc nio cba ren
vit va dai 6c trong lap ghép ren. '
13. Thé ndo 1a dudng kinh trung binh biéu kién, néu cong thie tinh n6 01 voi
ren vit va dai Sc.
14, Neu céc yeu cau ky thuat dé ra déi v6i trayén dong bénh rang 2 Mot truyén
dong banh rang bat ki thi can cé nhiing yéu cdu nao ?
15, Néu cdc thong s6 dé dinh gié mic chinh x4c dong hoc, mifc 1am viéc ém,
mic tiép xtc mat rang va khe hd canh rang (46 ho mat ben).
16. Tiéu chudn TCVN1067-84 quy dinh my c&p chinh x4c ché tao binh
rang. Néu phuong ph4p chon cp chinh xdc cho truyén déng banh rang khi
thigt ké,
17. Tiéu chudn quy dinh may dang d6i tiép mat rang va dya vao thong s6 nao
dé phan biét cdc dang ay. .
‘
BAI TAP
1, Cho m6i ghép 6 Hin lam vigc trong diéu ki¢n 1a : truc ding yén, than hop
quay, t4i trong t4c dung len 6 18 tdi trong huéng tam o6 dink phuong, 6 lan
c6 s6 hiéu 14 317, c&p chinh xéc 0.
— Chon mién dung sai kich thuéc truc va 16 than hdp lép véi 6.
— Xéc dinh tri s6 sai léch giéi han cia cdc kich thuée lp ghép.
2. Cho méi ghép then bang gitta banh rang vdi truc dé truyén momen xoan,
Banh rang (bac) cO dinh trén truc va cén théo lap khi thay thé. Kich thuéce
chiéu rong cia then 1a: b = 14 mm.
104- Chon kiéu tap cho méi ghép then voi ranh tryuc va ranh bac.
— X4c dinh tri s6 sai léch gidi han cua cdc kich thuée tham gia 1p ghép va
biéu dién so 46 phan b6 mién dung sai cia lap ghép.
3. Cho m6i ghép then hoa giita banh rang v6i truc cé kich thudéc danh nghia 1a
8 x 42 x 48 (2 x d x D). Banh rang can di trugt dé dang trén truc va thyc
hién déng tam theo bé mat kich thude D.
~ Chon kigu lép tiéu chudn cho méi ghép rdi ghi ki hieu tren ban vé Lip va
ban vé chi tiét.
_ Tra sai léch gidi han cha c4c kich thudéc lép ghép va biéu dién so dé phan
bé mién dung sai cia lap ghép.
4. Cho lip ghép ren M 20 x 2 — GH/6e
~ Giai thich kf higu lip ghép.
= Tra sai léch gidi han va dung sai kich thude ren.
— Gid sif sau khi gia cOng mOt ren vit ngudi ta do duge cdc théng s6 sau :
Dudng kinh trung binh cita ren vit : dy yy = 18,516 mm
: a hae a. '
Sai s6 géc profin ren vit: Az phai = 40' As trai = -20
Sai s6 tich lity budée : AP = 0,02 mm
Héi ren vit c6 dat yéu cdu khong.
5. Cho lip ghép ren hinh thang Tr. 20 x 8 (P4) - BH/8e
— Giai thich ki hiéu ren da cho. :
— Tra tri s6 sai léch co ban va dung sai kich thudc ren vit va dai &c.
+ Tinh sai léch gidi han kich thuéc ren vit va dai 6c.
6. Cho truyén dong binh ring try rang thing cia hop gidm téc thong thudng
lam viée véi van t6c v < 6 m/s. Cac yéu t6 co bin cia banh rang 1a: m=3,
2=62:04220°; B=0°; 4% =0( x — he s6 dich rang).
— Chon 4p chinh xée cho mite chinh xéc d6ng hoc, mic 1am vigc ém, mitc
ti€p xtic mat rang va dang d6i tiép mat rang.
— Chon b6 thong sé kiém tra banh rang, xéc dinh tri s6 dung sai va sai léch
gidi han cia cdc théng s6 4a chon, trong diéu kien xf nghiép khong cé
bénh rang m4u ding cho kiém tra.
105CHUONG 5
cHu6I KicH THUGC
5.1. CAC KHAI NIM CO BAN
5.1.1, Chudi kich thudée
Chudi kfch thude 1 mot tap hop cdc kich thudée c6 quan hé lin nhau 140
thanh mot vong kin va x4c dinh vi tri cdc bé mat (hodc dudng tam) cha mot
hoc mot sO chi tiét, Nhu vay dé hinh thanh chudi kich thudc phai c6 2 diéu
kien : Céc kich thuée quan hé ni tiép nhau va tao thanh vong kin. Dua theo
khéi niém trén ta dua ra 3 vi du chuéi kich thuéc nhu hinh 5.1.
a) b) c)
Hink 5.1. Chc ogi chubi kich thude
Chudi kich thuée c6 nhiéu loai, trong ki thuat ta phan chung thanh hai loai :
~ Chuéi kich thude chi tiét : cdc kfch thuGc cia chuéi cdn goi 1a khau,
thudc vé mot chi tiét, nhu chudi hinh 5.1a va 5.1¢.
106— Chudi kich thudc lip ; céc khau cia chudi 1a kich thudc cdc chi tit
khdc nhau lip ghép trong bO ph4n may hodc may, nhut chuéi hinh 5.1b.
Vé mat hinh hoe ngudi ta cé thé phan loai chudi than : chuéi dudng
thing, chudéi mat phdng va chudi khong gian.
Thi dy nhu chudi didng thang : cdc khau cha chudi song song voi nhau
nam trong cing mot mat phing hodc trong ahing mat phang song song véi
hau, nhy chudi hinh 5.1a va 5.1b.
5.1.2. Khau (kich thuéc cla chudi)
Dua vao dic tinh cdc khau ta phan ra hai loai :
— Khau thanh phan, A; : 1a khau ma kich thuéc cia ching do qué trinh gia
cong quyét dinh va khong phy thudc ln nhau.
— Khau khép kin, Ay: 14 khau ma kich thudc cha né hoan toan phu thudc
vao kich thuéc ciia céc khau thanh phn. Trong qué trinh gia cong va lip rap
thi khau khép kin khong duge thuc hién truc tigp, ma né 1a két qua cia sy thyc
hién cdc khau thanh phan, nghia 1a né duge hinh thanh cudi cing trong trinh
ty cOng nghé. Vi du : chuéi hinh $.1b thi cic khau Aj, Aa, Az, Ag 1a cdc khau
thanh phdn, ching duge thy hién tryc tiép khi gia cong ce chi tiét 1, 2, 3,4
va d6c lap véi nhau, Khe ho Ag 1a khau khép kin, no duge hinh thanh sau. khi
lip cde chi tiét thanh bd phan lap. Kich thudc cia khau khép kin AY = As
hoan to’n phy thudc vao cdc kich thuée Ay, A, Az, Ay cla cdc chi tiét tham
gia lap ghép.
Cing tuong ti nhv trén, trong chudi hinh 5.1a, mudn phan bigt khau thanh
phan va khau khép kfn ta phdi dya vao trinh ty cong nghé gia céng. Khau nao
hinh thanh cudi cing trong trinh ty cong nghé 1a khau khép kin. Chang han ta
gia cOng A» réi A, thi Ag sé hinh thanh va hoan ton phy thuge vao A, A;
nén A3 14 khau khép kin. N&u ta thay 46i trinh ty cong nghé thi khau khép kin
ciing thay déi.
Trong mot chudi chi cé mot khau khép kin, Ay, cdn lai 1A cdc khau thanh
phan, Aj. Trong c4c khau thanh phdn con chia ra :
+ Khau thanh phén tang (khaw tang) : 4 khau ma khi ta tang hogc gidm
kich thuée cia né thi kich thuéc khau khép kin cing tang hode giam theo.
+ Khau thanh phan gidm (khau gidm) : la khau ma khi ta tang hoac giam
kich thuée cia né thi ngugc lai, kich thuéc khau khép kin lai giam hoac tang.
Vi du chuéi hinh 5.1b, véi As 1A khau khép kin thi A, 1a khav tang, cdn Ap,
Ay, Aq Bi khau gidm.
1075.2. GIAI CHUOI KICH THUGC
5.2.1, Bai toan chudi va phuong trinh co ban cia chudi kich thuée
Gidi chudi kich thudc, thudng phai giai hai logi bai todn sau :
~ Bai todn 1 : Véi kich thuéc, sai léch.gidi han va dung sai da cho cia cic
khau thanh phdn, Aj, phai xée dinh kich thuéc sai léch gidi han va dung sai
cia khau khép kin Ay. Vi du: voi kich thudc, sai léch gidi han va dung sai
cia céc khau thanh phéin A,, Ap, A3, Ag trong chudi hinh 5.1b, edn phai x&c
dinh khe hé As (khau khép kin) 18 bao nhiéu. Bai todn 1 thudng duge sit dung
dé tinh todn kiém tra chudi kich thudc.
— Bai todn 2 : Voi kich thude, sai Jéch gidi han va dung sai da cho cha
khau khép kin, Ay, can xdc djnh sai léch gigi han vi dung sai cba cdc khau
thanh phan, Aj. Chang han khi thiét k€ bd phn may hode may, xuat phat tir
yeu cdu chung cia chéng (khau khép kin), ta tinh todn xac dinh sai léch gidi
han va dung sai cia cdc kich thudée chi tiét (cdc khau thanh phan) lap thanh bo
phan may hoac mdy 4y. Bai todn 2 thudng duge sit dung dé tinh toan thigt ké
46 chinh xéc kich thuée cia chi tiét trong cdc bo phan may hogc may.
Muén giai hai bai todn trén ta phai x4c lap cde cong thie quan hé vé
kich thuéc, sai léch gi6i han va dung sai gitta cfc khau thanh pan va khau
khép kin.
Dé thuan tign cho viée gidi chudi ngudi ta thutng so d6 hda cc chuéi.
Céec chudi trén hinh 5.1a, b, ¢ duge so d6 héa thanh cdc chudi trén hinh 5.2a,
b,c.
Ay AS AL Ay
A!
A
A
by °)
Hinh 5.2, So 46 hod chudi kfch thude
— Quan hé kich thu6c.
Ty ba so d6 chudi tren va voi diéu kién khép kin chudi ta xdc lap cong
thite quan hé kfch thuée nhu sau :
1084+ Chudi 1, hinh 5.2a voi Ay = Ag tacé : Ay = Ag = Ay — Ap
+ Chudi 2, hinh 5.2b voi Ay = As tacé: Ay = As = Ay- Ag — A37 Aq
+ Chudi 3, hinh 5.2c véi Ay = Ag tacé : Ay = Ag = cos oA + sin a. Ag
(Trong 46 cos a. A; va sin a. A» 1a hinh chiéu cla khau Aj, Ag len
phuong khau khép kin A3). .
Tit ba triving hop trén ta di dén cong thie téng quat nhu sau :
AT = BiAL + BoAg t+ + BoAn
4
Ay= DiBiAi (5.1)
i=l
Trong d6 n 18 sé khau thanh phan cha chuéi ;
Bj; 1 cc he so Anh hudng, biéu thi méc do anh hudng cla cdc khau thanh
phan dén khau khép kin. B; o6 gid tri + 1 trong cdc chudi dudng thang (chudi
1, 2) va ldy gid wi +1 v6i cdc khau tang va -1 véi cdc khau giam. Trong chudi
phang nhw hinh 5.2c thi gid tri cha B; 6 thé 14 sin hodc cos cha mot géc a nao
dé va mang d&u (+) & khau tang, mang du (-) 6 khau gidm.
Khi x4c dinh khau tang va khau gidém cia chuéi kich thudc ta xéi so 66
chuéi nh 1a 1 vong kin cdc vée to kich thuée ndi tiép nhau. Véc to kich thuéc
hoe véc to hinh chiéu cia kich thude tren phuong khau khép kin ma nguge
chiéu voi khau khép kin thi 14 khau ting cdn cing chiéu véi khau khép kin 18
khan giam.
‘Trong mot chuéi c6é n khau thank phdn, néu ta dénh sé thé we ti 1 dénm
1a cc khau tang thi tir m + 1 dénn sé 1a cfc khau gidm (v6i m < n). Nhu vay
cong thife (5.1) c6 thé viet dudi dang :
n 1
Ag = DilpilAi- 20 BilAi (5.2)
isl
j=m+1
D6i v6i chudi dudng thang ta c6 :
Ape DA DY Ai véimen (5.3)
Tren co sé phuong winh co ban cita chudi kich thuée (5.3), x4c lap cac
cong thitc quan hé vé sai léch gidi han va dung sai giila cdc khau thanh phan
va khau khép kin dé gidi cdc chudi kich thuéc dung thing.
1095.2.2. Gidi chudi kich thuée bing phuong phap déi ln chife nang
hoan toan
C6 nhiéu phuong phdp giai chudi kich thude, trong chuong nay ta chi
gidi thigu phuong phép déi ln chic nang hoan toan. Khi gidi theo phuong
phap nay thi dung sai cia cdc khau thanh phan va khau khép kin duge tinh sao
cho ching dam bdo tinh déi lan chic nang hoan toan. Theo cong thc quan hé
(5.3) va dé dim bao tinh 06i l4n chite nang hon todn thi khau khép kin, Ay,
s€é dat gid tri ldn nhdat, ASmax khi cdc khdu thanh phdn tang 1a ién nhat,
Ai max: C4c khau thanh phin giam 18 nhd abit, Ajmin, do dé :
. m a
Ardmax = > Aimax ~ > Simin 6.4)
i=l ism4l
cing tuong ty ta cé gid tr] bé nhat ca khau khép kin AD yj:
m a
ASmin = >/Aimin~ 3) Aimar : 6.5)
isl ismet
Céng thite quan hé (5.4) va (5.5) chinh 1a diéu kien dé gidi chudi bang
phuong phdp 46i lin chttc nang hoan toan. TY ba céng thiic quan hé (5.3),
(G.4) va (5.5) dé dang thiét lap cdc céng thite quan hé vé sai léch gidi han va
dung sai dé gidi bai todn 1 va 2.
1. Giai bai todn 1 : Biét kich thudc sai léch giéi han va dung sai cla c&c khau
thanh phan Aj, tim kich thitéc, sai l¢ch gidi han vA dung sai cua khau khép kin.
~ Dung sai khau khép kin : tir cdc cong thite (5.4), (5,5) ta tinh duge :
TE = Admax ~ AZ min
= [Sic > Ain [$A > Am |
i=m4+1 i=l ism+1
weeds h+ 4 = En (5.6)
i=l i=m+1
Nhu vay dung sai cia khau khép kin Ty bao gid cing bang téng dung sai
cia céc khau thanh phan T;.
~ Sai lech giéi han cia khau khép kin.
110Tw cong thtic quan hé¢ (5.4) va (5.3) ta tinh duge sai léch trén ESy; cilia
hau khép kin.
ESy = AY max ~ AZ
i=m4+t isl i=m+1
m a
ESs = ES;- >) ei 67
ist
i=m+l
Tir cong thttc (5.5) va (5.3) ta cling tinh duge :
Ely = AS min ~ AE
i=m+1
rn 2
Bly = SEI;- >) es (5.8)
i=l i=m+1 '
bday ES, El, 1 sai léch gidi han trén va duéi cha khau tang.
, ¢i; 1a sai lech gidi han trén va duéi cua khau gidm.
Thay céc gid tri bing sO cha dung sai va sai lech gidi han cdc khau thanh
phan vao céc c6ng thite (5.6), (5.7) va (5.8) ta tinh duge dung sai va sai léch
gidi han cia khau khép kin.
Vi dy 5.1. Cho chi tiét nu hinh 5.3, v6i céc kich thuéc :
A= 00593
Ay = 50°
Ag = ater
Hay tinh kich thudc, sai léch
gidi han va dung sai cia khau
Aq, Biét trinh ty cong nghe gia
cong 18 Ay, Ag, Ay.
Hinh 5.3
Mi
——oe aeGidi : — So dé chudi duge biéu thi
nhu hinh 5.4. V6i tinh ty cong nghe gia tide Ae
cong 1a Ap, Ag r6i Ay thi Ag la khau Yo,
hinh thanh cu6i cing trong trink tu cong A
nghé nén Ag 1a khau khép kin
Ay = Ag. Vée to kich thuée A; nguge
chiéu véi vécto kich thuéc Ay nén Ay la |
khay tang con Az, Aj 1a khau giam. Hinh 5.4
Theo $6 liéu da cho ta c6:
ES; = +0,1mm _ 89 = +0,1mm
Ay = 60°64) SEL; = -0,2mm Az = 50% J ein = 0.1mm
T, = 0,3mm T) = 0,2mm
es; = +0,lmm
Ag = 87! Jeig = Omm
T; =0,lmm
+ Kich thuéc danh nghia cilia khau khép kin duoc tinh theo (5.3) :
Ay = Ag= 60-50-8=2mm
+ Dung sai khau khép kin dugc tinh theo (5.6)
a
Ty = xT =0,3 + 0,2 + 0,1 = 0,6 mm
i=l
+ Sai léch giéi han cha khau khép kin duge tinh theo (5.7) va (5.8)
m a
ESy = °ES;- > ei) =+01-(C0,1+0)=+0.2mm
isl i=m+l
m . n
Ely = ER - 3) es; =-0,2- 40,1 +01) =- 04 mm
jel ism+1
Vay: ADs Ag= 200%
2. Gidi bai toan 2 : Biét kich thuéc sai lech gidi han va dung sai cia khau
khép-kin, tinh sai Ich giéi han va dung sai cha c4c khau thanh phan. Kich
thuéc danh nghia ca cdc khau thanh phan hoan to&n phy thudc vao két cfu nén
sau khi thiét ké két cdu 1a ta da biét kich thuéc danh nghia cia ching ma khong
cfn tinh 6 bai toén nay. Véi chudi c6 n khau thanh ph4n thi bai todn c6 n an sé.
412Dua vao cong thie (5.6) ta khéng thé tinh duge dung sai cia n khau thanh phan
(a dn s6). Muén tinh duge ta phai dua vao gid thiét dé khit di (n — 1) an s6.
~ Gia thiét cdc khau thanh phdn duge ché tao 6 cing mot cAp chinh xéc,
tite 14 cé cing hé s6 cp chinh xac:
a, = az
= asa
vay dung sai cia khau b&t ki nado (T;) déu duge tinh theo cong thie Tj =a. ij
{xem muc 2.1 chuong 2).
Theo (5.6) ta c6 ;
n no
Ts
Ty = 0G = Mai a= (5.9)
4 4 n
i=l ist Yi
isl
. — Ti céng thite (5.9), véi dung sai da cho cia khau khép kin Ty, v6i cdc
ii sé don vi dung sai i; cba cic khau duoc tra theo bang 2.1, sé tinh duoc he
86 cAp chinh x4c chung cho cdc khau thanh phan (a).
— Tira, tra c&p chinh xc chung cho cdc khau theo bang 2.1.
— Biét kich thude danh nghia, biét cp chinh xéc chung clla cdc khau
thanh phén, tra sai Iéch gidi han va dung sai cho (n — 1) khau thanh phan, véi
quy wéc 1a :
Khau tang, coi nhy 16 ¢é sai lech co ban H.
Khau giam coi nhu tryc c6 sai Iéch co ban b.
Ching han khau thanh phén tang cé kich thudc danh aghia Ja 100mm &
c&p chinh xéc chung 18 10 thi ta coi nhu 16 100H10, con khau giam cé kich
thudée danh nghia 1a 50mm thi ta coi nhu truc 50h10.
Sai lech giéi han va dung sai ca (n — 1) khau thanh phiin tra theo bang |
va 2, phu luc 1. Cén lai khau thanh phén thir k 1a Ax thi sai léch giéi han va
dung sai ca né duge xéc dinh bing tinh toda, Lam nh vay la dé bd lai nhitng
sai sO ma ta da pham phai chdng han nh sy khdc nhau gitta h¢ s6 a da chon va
hé s6 a tinh theo cong thife (5.9).
— Tinh sai léch giéi han va dung sai cha khau Ay
+ Néu A, 1a khau tang thi:
m-1 n
THS.7)tacé: ES, =ESy- SES;+ > ej (5.10)
isl i=m+!
ml n
Tw(5.8)tacé: EL =Ely- ) E+ >> es; (6.11)
i=] isme1
113+ Néu A; 1a khau giém thi:
m n-1
TE (5.8) acd; ey = DEL; - >) es; - Ely (3.12)
isl i=m+l
m n=l
Tr(5.7)tacé: ei= DYES;|- D) ei, - BSy (5.13)
i=l ism+h
Vi da 5.2. Cho bd phan lp nh
hinh 5.5. Yéu céu chung cia b6 phan
lip nay 1& dam bao khe hé gifa
mat mit vai truc va mat mut bac 6
truc trong giéi han Ay = 1*°?'mm
dé cho banh rang quay ty do ma
khong c6 dich chuyén chiéu tryc
lén. Yeu cfu chung dy chinh 1a
khau khép kin cia chudi kfch
thude nhu so dé hinh 5.5b.
Hay gidi chudi kich thude dé
x4c dinh sai léch giéi han va dung
sai cic kich thuéc chi tiét.
a
MВам также может понравиться