2015
Chiinu
Tehnica - UTM
2015
(
. . . ,
2002 , .
,
.
1- 2- .
:
.. , ,
.. , . .
: .. ,
: .. , .
: .
Bun de tipar 18.12.15.
Formatul hrtiei 60x84 1/16.
Hrtie ofset. Tipar RISO.
Tirajul 50 ex.
Coli de tipar 5,0
Comanda nr.123
____________________________________________________
MD-2004, UTM, Chiinu, bd. tefan cel Mare i Sfnt, 168
Editura Tehnica-UTM
MD-2068, Chiinu, str. Studenilor, 9/9
UTM, 2015
1.
1.1.
,
, 0 0, 4 0,75 .
E H
(.
1.1). -
.
c v
c
: n = .
v
. 1.1
,
E , . .
().
,
.
3
, .
. , ,
.
(
).
, S 1 S 2 .
,
. 1.2
. ,
(. 1.2).
:
l
l
x1 = A1 cos t 1 , x2 = A 2 cos t 2 ,
v1
v2
c
c
v1 = , v 2 =
, l1 l 2 ,
n1
n2
.
,
:
AP A1 A2 ,
(1.1)
AP2 A12 A22 2 A1 A2 cos ,
(1.2)
l
l
= 2 1 ,
v 2 v1
4
l 2 n2 l1 n1 .
(1.3)
(1.4)
L l n
.
2 2
,
( 0 ).
c
c
0
(1.3) :
2
2
(1.5)
L2 L1 ,
0
0
(1.6)
L2 L1 .
.
( 1015 ),
, I.
(I~A2), (1.2)
(1.7)
I P I1 I 2 2 I1 I 2 cos .
(1.7),
; , ,
(1.5). cos
( ) .
(1.2) ,
,
2m ,
(1.8)
(1.9)
2m 1 ,
m = 0,1,2,... .
5
(1.5) (1.8) :
2m
.
(1.10)
2
(1.10)
: ,
.
(1.5) (1.9) :
2m 1
.
(1.11)
2
(1.11)
: ,
.
S1 S2 (. 1.3), ,
l >> d, .
. , x
x l tg ,
nd sin (n ). (l >> d) tg sin ,
nx
,
l
d
l
x
.
d n
(1.10)
(1.11),
:
. 1.3
6
xmax m
l
, m=0,1,2 ,
d
1 l
x m in m , m=0,1,2 ,
2 d
(1.12)
(1.13)
n.
n
, ,
, (.1.4).
( ) :
l
x ,
(1.14)
d
, l >> d ( , 0.5 106 ).
,
.
(m = 0)
. ( ) (
) (m = 1) .
.
()
(1.12, 1.13),
. - ( m = 0
).
. 1.4
7
, .
cos
1 +1.
cos 0 , (1.7),
,
.
1.2.
,
. , ,
, .
108 .
,
. , , , ,
,
. 108 , .
,
, ,
. , , .
l = , .
,
. ,
,
.
8
.
( )
,
, ..
, , , , .
, .
,
. t<< ,
.
.
1.3.
,
, .
, , , ,
.
, . ,
, .
60-
, (K), .
, .
1.4.
( )
(.1.5).
, .
n b
( . 1.5
1). O ( 1 ),
.
,
( 1 ).
, -, ..
. -
. 1 1 :
OB BCn OA
.
2
0 / 2 , 1
,
180,
. .1.5
, D : OB =
b/cos, OD = b tg , OB=BC;
OAC: OA =
OCsin, OC=2OD, OA 2b tg sin .
. 1.5
10
, sin / sin n ,
2bn cos
0
,
2
2b n 2 sin 2
0
.
2
(1.15)
(1.15')
, ,
. , .
, , ,
,
.
,
( b ~1 ... 2 ).
1' 1"
(1.10) (1.11) . (1.10) (1.13)
:
1
2bn cos m 0 ,
(1.16)
2
2b n 2 sin 2 m 0 ,
(1.16')
2
(1.11) (1.15) :
2bn cos m0 ,
(1.17)
(1.17')
2b n 2 sin 2 m0 ,
m = 0,1,2...
.
( =0) 11
:
1
2bn m 0 ,
(1.18)
2
2bn m0 .
(1.19)
(1.16) (1.17) ,
0 , b, n, .
,
. .
( ) ( b const ) , . .
,
1 1 (.1.5) ( ), .
, .
c,
.
const b const
,
.
.
R (.1.6).
b.
,
12
,
, .
.
,
,
.
.1.6 , :
2
R 2 R bm rm2 ,
. 1.6
: R ;
rm m- ,
bm. , bm ,
r2
bm m .
(1.20)
2R
bm, m-
, (1.18):
1
2b m 0 ( n=1).
(1.21)
2
bm (1.20),
m-o :
rm
m 0 R .
2
(1.22)
(1.19) (1.20) m-
:
rm m0 R .
(1.23)
.
. 13
:
.
: ,
, , .
: . 1.1-1.4.
.1.8.
, , , .
,
.
. 1,
14
. 1.8
, 2,
. .
, (
1 2 ).
( ).
(1.17):
2bn cos m m 0 ,
(1.24)
: b ;
n ;
m ;
m ;
0 . m , :
m2
m 0 .
2bn1
(1.25)
(1.17)
:
2bn
m m ax
.
(1.26)
0
15
(1.25), (1.26), :
2
(1.27)
mmax 1 m m .
2
sin m
n m :
sin m
m
n
. (1.27) :
2n 2
.
(1.28)
mmax m
mmax
rm
rm2
2
.1.8 , tg m , m 2 . 2l
4l
2
m (1.28), (1.26) mm ax m k ,
:
rk2 4 0 nk
,
(1.29)
b
l2
k ,
.
(1.29) , r2k k. , r2k k
,
:
rk2
tg
,
(1.30)
k
: k ;
(r2) .
4 0 nl 2
(1.29) tg
.
b
tg ,
:
2
m
16
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
b
4 0 l 2
tg .
(1.31)
.
.
.
, ,
.
5-7
. .
r2k k.
l .
r2k=f(k) .
n
(1.31).
0 0.63 .
?
?
?
? ?
.
.
(1.31).
, ()
?
17
23
:
.
: ,
, .
: .: 1.1, 1.3, 1.4.
S, ,
, ,
(. 1.9).
. , ,
.
0,1 .
R
. 1.9
18
0 (1.23), ,
rm2 m ( rm2 ) :
rm2 mR 0 ,
m = 0,1,2,
rm .
rm2 f (m)
(.1.10),
:
rm2
tg
,
(1.32)
m
tg 0 R,
: m
;
rm2 .
tg
, (1.32)
R, 0 .
m
. 1.10
0 , R.
1.
2.
3.
4.
, .
0 0,65 .
rm (m = 1,2,3,4,5).
rm2 f (m) .
R (1.32).
19
5. , ,
0 , R .
1. ?
2. ? ?
3. .
4. ?
5. . ()
.
6. ?
7.
?
2.
2.1. -
,
( , ..), -
,
, .
.
-.
, , ,
, ().
20
(
), , ,
. ,
().
, , , ,
, .
, .
.
.
.
. , (1.7):
2 .
(2.1)
m , m = 0,1,2,
:
(2.2)
2m .
,
. 1
, m ,
2
m 2 .
(2.3)
2
.
21
,
,
.
2.2. [ (
)].
.
. ,
,
S (. 2.1). , ( a) .
( ) , 2 :
(2.4)
M1P - M 0 P M 2 P - M1P ... .
2
, (.. ,
..),
,
. ,
, I
, II
III
.
I
. 2.1
22
m
a
S
n
b+m/2
rm
b
hm
. 2.2
. 2.2
:
A A1 A2 A3 ... Am Am 1 ... ,
(2.5)
A1, A2,, Am , 1-,
2-, , m- .
Am, m-
, , m m (. 2.2).
,
, m, ..
. m ,
( n ).
Bce , Am
m.
, ,
,
:
A1 >A2 >Am-1 > Am > Am+1 >
23
(2.5) :
A A
A
A1 A1
A2 3 3 A4 5 ...
2
2 2
2
2
(2.6)
Am 2
Am
Am1
.
2
2
Am A Am 1
, Am m 1
.
2
0,
, m Am/2 ,
(2.6) :
A
A 1.
(2.7)
2
(2.7) ,
.
m- . 2.2 ,
A
2
2
rm2 a 2 a hm b m b hm .
2
24
.
(
) ,
, .
2.3. [ (
)].
a.
.
(.2.3).
,
, :
a sin .
(2.9)
.
. 2.3
(
/2), .
n :
a sin
.
(2.10)
n
2
2
,
, , ,
,
, , 25
. ,
.
( . 2.3 ), 0
.
(2.10)
:
a sin 2m
(2.11)
m , m 1,2,...
2
, :
(2.12)
a sin 2m 1 , m 1, 2,...,
2
m .
,
.
, ( 0 ), ,
, .. .
(m = 0).
, , , ,
, , ,
, .
, ,
, .
(2.9)
(m = 1) (.2.4):
26
sin 1
,
(2.13)
a
:
a
(2.14)
sin 1, m .
(2.13)
(2.14) ,
,
(
).
- ,
. 2.4
.
a
,
- . , , a -
, - , .
a - , ..
.
2.4.
.
.
a,
b.
d a b
(2.15)
.
27
:
, .
. 2.5
(. 2.5). , , ,
, ..
() , (2.11):
a sin 2m
m , m 1, 2,... ,
(2.15)
, , ,
, .. . , :
d sin 2m 1 , m 0,1,2,... ,
(2.16)
2
dsin = ,
.
,
:
d sin 2m
m , m 0,1,2,...
(2.17)
2
(2.17) .
,
(=0), (m=0).
28
,
:
a sin , 2 ,3 ,...
3 5
d sin , , ,...
2 2 2
d sin ,2 ,3 ,...
, . ,
, .
N , (N-1) , .
(2.11) (2.17).
N ,
,
, .
,
.
,
(2.17), .
,
(m=0), (m ),
,
. , ..
,
0
. (2.17) ,
, ,
, .
,
2- 3- .
29
24
: ,
.
: , ,
(, ),
.
: . 2.1-2.3.
.
:
, ,
,
. , . 2.6.
, 1
( ), 2 .
LG
. 2.6
, ,
, .
!
!
,
, (. 2.7).
30
(2.11) sin m / a . ,
, :
x
sin tg m .
l
ml
,
xm
a
xm m- . - m
(m+1) :
m 1l .
x m1
a
l
(2.18)
x xm1 xm
a
.
(2.18)
. 2.7
(,
..):
l
a
.
x
1
1.
.
2. x , l, (2.18) a
(=0,63).
3. . 1,2 l.
4. a.
31
2
1 .
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
?
-.
?
.
?
? ?
?
25
:
;
.
: ,
, , .
: . 2.1-2.4.
(. 2.8).
,
, ,
. ,
(),
1 .
32
. 2.8
, ,
( )
, .
2
.
.
( ), , ,
,
. .
(2.17).
( )
(.. 2.4).
(2.17) d. (
)
33
.
, 1
, 5 .
.
(
),
n0 ,
m' ,
, ..
n 0 m. . 2.9, a ' = 320',
2.9, b ' = 250'.
, .
, '' 360 .
, 2.9, 35640',
320' ( ).
, ,
.
2
'
" ,
.
. 2.9
1.
( ).
34
2. ,
d ( m =
1,2,3).
3.
( )
(m = 1,2) (2.17)
.
.
4.
d.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
?
-.
?
? .
.
?
?
.
3.
3.1.
, .
, , ,
. ,
, -,
35
)
. 3.1
. , ,
.
, , (. 3.1, a ),
(. 3.1, )
.
1.1, ,
E H (. . 1.1).
,
, :
E Em cos ( t k x x ),
(3.1)
H H m cos ( t k x x ),
: Em ;
;
k x ;
H m .
Fe eE
v
Fm evB eE , v , c
. v ,
36
. 3.2
, . ,
. (1890).
.
,
, ,
(. 3.2, a ).
~ 108 . , , .
. , . ,
,
, (
). , ,
, .
, :
37
i 1
i 1
E E x ,i E y ,i E x E y .
, E (. 3.3).
,
E
. 3.3
.
(, , , , , .)
3.2.
,
, .
:
, (. 3.4).
E
, , .
,
, .
II
, I.
.
38
II
.
E .
,
. 3.4
.
,
( ) ( ).
, .
i
, . ,
, , .
,
(. 3.5), :
i r / 2.
, ,
,
,
. i .
. 3.5
39
:
n
sin i sin i
tg i 2 ,
sin r cos i
n1
tg i n2,1 ,
(3.2)
n2,1 .
(3.2) .
, ,
, .
.
, , 8%
.
.
3.3.
n , (, ) n
.
, :
n E0 / E E0 ( E0 En ) ,
E0 En
, , ,
. En
,
q r . ,
40
.
. ,
nx n y nz
, , ,
(CaCO3), (SiO2), ,
,
nx n y nz .
. nx n y nz . :
nx n y no , nz ne , no ne .
, i
ro re , (.
3.6, ). : ()
().
OO1, ,
, , , (. 3.6, ).
. 3.6
,
, , , .
41
.
, . () () ,
.
, .
3.7. , ,
, , , .
, ,
.
,
,
.
, ,
, .
,
. ,
, , -
. 3.7
42
.
.
. : , ,
.
3.4.
, :
(), , , ,
, .
.
.
1 . , , E
1 ( ).
,
(). 1
:
1
I1 1 k I o const ,
2
k .
I1 2 , (. 3.8).
43
. 3.8
1 , 2 , . , I 2 , 2 , I min 0 ,
1 2 , I max I1 ,
E1 .
1 2 : 0 / 2 , E2 E1 cos . , I E 2 , I 2 ,
2 , :
I 2 I1 cos 2 .
(3.3)
(3.3) .
(3.3)
3.9, , 0
.
)
. 3.9
44
, ,
,
(. 3.9, ). , ,
3.9, .
:
I I
P max min ,
(3.4)
I max I min
I max I min , ,
,
E .
I max I min P 0 ,
I min 0 P 1 .
26
.
:
.
: , ( ), (), .
: . 3.1- 3.3.
. 3.10.
1 . 2. 5
. , 45
, 3.
, . 4 .
1.
2.
3.
4.
5.
6.
.
,
.
,
200 .
I / I m ax f ( ) (
,
).
(3.4) , .
.
, .
1
. 3.10
1. ? .
46
2. .
.
3. ( ) ,
.
4. ( ) ,
.
5. ( ) ( ) ,
.
6. .
7. ?
8. .
9. .
27
: , .
: , ,
, , .
: . 3.1 - 3.3.
, , 3.11.
12. 2
1.
3.
47
. 3.11
4 5. 6 ,
8 7, . 2900.
9,
10 . 11. I .
1. .
2. 4 5 i 200
.
.
3. ,
(
3).
4. ,
.
48
5.
(3.4)
i .
6.
P F i . ,
.
7. , .
8. , .
8, 100 I.
9.
I / I max f , I
; I max ,
0 ; .
10.
(3.2) ,
8 10.
1. , , ?
2. ?
3. ?
4. ?
5. ?
6. ?
7. .
49
4.
4.1.
,
0 . ,
, .
, . (, ,
.).
, ,
. , , (.4.1),
. 4.1
,
.
,
, ,
.
,
. , , , , .
50
4.2.
:
, , :
dE
.
(4.1)
dt
( ,
) RT ,
:
d
RT
.
(4.2)
dS
e ,T , :
dR
e ,T T .
(4.3)
d
T .
:
RT e ,T d .
0
a ,T dE
,T , ( , d ) ,
dE
,T , :
51
a ,T
dE
,T
dE
,T
(4.4)
r ,T
dE
,T ,
( , d ) ,
dE
,T , :
r ,T
,T
dE
dE
,T
dE
,T
(4.5)
= dE
,T + dE ,T :
a ,T r ,T 1 .
, ,
a ,T r ,T :
a ,T =1, r ,T = 0 ;
a ,T 0 , r ,T 1 ;
0 a ,T 1 .
(1862). , , .
, 99%
.
(.
4.2). , ,
. 4.2
52
.
, , . ,
,
( ) (. 4.3).
,
, () ().
. 4.3
4.3.
4.3.1.
,
(1860 .), e ,T
a ,T ,
:
e ,T
f ,T .
a ,T
(4.6)
.
( a ,T =1) (4.6) :
53
e ,T
(4.7)
e ,T f , T .
a
,T
, e ,T -
a ,T ,
, e ,T ,
(
).
, e ,T ,
.
.
, ,
,
, .
4.4.
4.3.2. -
. (1879 .) , . (1884 .) ,
:
RT T 4 .
(4.8)
54
.
= 5,67 10-8 -2-4 .
4.3.3.
, (1896 .) ,
:
C2
C
(4.9)
e ,T 15 e T ,
C1 C 2 ,
: c 3 108 / , k 1,3 1023 /K
h 6, 6 1034 . (4.9) .
, :
,
(. 4.5);
, :
b
m ,
(4.10)
T
b 2,9 103 K
.
, , -
. 4.4
55
, . ,
(. 4.4).
.
4.3.4.
.
(1900 .), , , :
2 c
e ,T 4 kT ,
(4.11)
. ,
(. 4.5). ,
: (4.11) ,
, R
:
d 2 kT
RT e,T d 2 ckT 4 2 2 d
c 0
0
0
( , e,T d e,T d
56
d 2
).
d
c
: -
.,
, . . 4.5
,
0 ,
(
).
4.4. .
, . (14.12.1900
) ,
, , , .
, (,
..), , 0 h , : h = 6,62 10-34
, . ,
:
n n 0 nh , (n=0,1,2,3,4, ...).
57
,
:
e ,T
2 hc 2
1
hc
kT
(4.12)
e 1
. - , -
. , ,
( ),
.
,
,
b. = (2,897790,00009) 10-3 K,
b. = 2,898 10-3 K.
- ,
, , .
,
c,
- b,
:
h, N A , .
, ,
. , , . ,
58
()
.
28
.
: ;
.
: , , , , , , .
, - (4.8). . .
() (. 4.6),
,
, ,
2
,
(4.13)
P U
r
T
U r.
r
V
, . . 4.6
59
, ,
':
P
(4.14)
'.
, ' - m-
, .
' m .
(4.15)
(4.2) (4.8) (4.15)
:
mT 4 S .
, (4.13), :
U2
.
(4.16)
r mT 4 S
(4.16) 1 2
, ,
U12 T14
,
U 22 T24
:
U1 T12
.
(4.17)
U 2 T22
, (4.17),
-,
.
(4.17)
- ,
R
:
R T 4 ,
(4.18)
60
.
,
; , R
R
. ,
, . , ,
= 1500 = 0,15,
= 3500 = 0,34.
, ,
(4.17) xopoo
,
, .
(
) . , S , P/S ,
. , ,
R = P/S,
(4.19)
R .
(4.18) (4.19) :
P
.
(4.20)
T 4 S
S P .
, .
61
K1 K2
O1
. 4.7
S
O
, .
, (4.8), (4.10)
(4.12)
, , , : ,
.
, . .
,
(. 4.7).
L
.
S, , ,
L. 1
L S.
1 2 ( = 0.6 ),
, , ,
, L S. ,
. L ,
.
,
L S 62
.
(" ").
0 .
S ,
. , T .
.
,
( )
Z ,T
,
,T ( )
.
Z
.
(4.17)
, " ".
(4.20),
T .
,
T
, .
1. -
.
1. .
2. 1.
3. 1
63
5 2-3 U
r .
4. 7 9 (
).
5.
r
.
6. (4.17) U
. .
2.
.
1. S ,
d = 0,16 .
D = 0,6 N = 35.
2. ,
30 .
3. 2.
4. 2
5-15 ( 13 ).
5.
.
: )
;
) , , ,
,
;
) ,
0 . T=t+273.
6. (4.20)
.
7. = f(T)
.
64
1. ?
2.
.
3. , , .
4. ?
5. (4.17).
6.
.
7. (4.20).
8. "
".
29
:
-.
: , , , , , .
4.8. -
S,
, .
R, .
.
, 65
. 4.8
.
.
, , ( S)
( 1 ) T1 , :
1 T14 S .
(4.21)
S,
.
T2 , T1 , ,
, ,
, ..
T1 . ,
T2 , .
:
2 T24 S .
(4.22)
,
.
,
d .
66
, , , :
dW1 T14 S d
(4.21)
dW2 T24 S d .
:
dW1 dW2 (T14 T24 ) S d .
(4.22)
(4.23)
dT.
, , ,
, :
dQ (T14 T24 ) Sd mcdT ,
(4.24)
:
m ;
.
:
mc
dT
.
4
4
S (T1 T2 ) d
1.
2.
3.
4.
5.
6.
(4.25)
(. 4.9) 1 .
2 , , T 1 = t 1 + 273 K.
3 ( ).
; , .
.
4 1 ( !)
.
!!!
20 ( 67
. 4.9
, 2 = t . +
t 2 . + 273 K).
7. 10-15 .
8. 4 2, 5
, .
9. 2-7
( ).
10. 3 .
11. 1 .
12. .
13.
2 (
).
14. -
(4.25).
, , : m = 2,2 , d = 15 .
dT
.
d
68
(.4.10) T2 T2 T2
.
T2 dT
.
d T T2
15. T2
T2I T2II
.
2
. 4.10
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
?
.
,
, .
?
?
.
?
,
.
?
69
8. , ?
?
9.
.
10. .
11. .
5.
5.1.
. ,
,
.
, ,
, .
,
, . (
)
. . , .
, .
70
-. - -, .
-, , 4 11 . -
3-11 , 0,08 0,4 .
- 5 .
-,
- . 150 C
1,013105 a -
1,5104 2,5104 , -
-.
-. -
, -. -
,
3 , 3 .
75% -
20-25% 2 .
- , .
- 60
, , -.
-,
. - 1
1,5
3,6 . -, 4 ,
.
-
- -.
71
- . , ,
, , -. -
.
, -. ,
.
, , , ,
, , .
. .
- (3 ),
,
. . - . .
, ,
, .
:
1. , ( ) (
).
2.
,
72
3.
4.
5.
6.
7.
.
,
.
.
.
.
:
)
;
) , , ;
) ;
) , ;
) ; .
,
.
. - ,
,
.
73
:
) (, ..),
;
) .
.
30
-
: -
-.
: ,
, -,
.
, ,
. - -.
-
Z A Z-2 -4
-, 24 He . :
A
4
A 4
Z X 2 He Z 2Y .
- Z
Z+1
-, ( 10 e) :
74
A
Z
Y 10 e .
A
Z 1
+-, Z
Z-1, ( 10 e ):
X Z A1Y 10 e .
( 01n ) ( 11 p ),
.
-, , : e A
Z
e .
-
,
. , -
,
Emax,
- .
- . 5.1.
, - N,
. , -
,
.
-
.
. 5.1
75
15 15 .
- .
a - , -. 5.2
. -
dmax,
.dmax ( ) -.
- (.5.2).
d
d
, - . -
(
, , ,
, .
dmax,
lnN = f(d) (.5.3). , , dmax.
, - , , , .
76
0,15 <E<0,8 .
(5.4)
dm , , N = f(d) ln N = f(d) (. . 5.3).
ln n = f(d), :
n N ; N , t
t.
,
, ,
d
(. . 5.3).
.
, -
. 5.3
0,725
77
. max
, 21, 22, 23, ..., 2k .
dk , 2k ,
-
.5.4.
k. k = 1
2 , k = 2 4 ..
dk, 2k ,
Emax .
1. N t.
2. no= N / t .
3. n = N / t d ln n=f(d).
4. ln n = f (d) d,
()
d ()
. 5.4
78
5.
6.
7.
8.
, , no / 2, no / 4, no / 8,
ln (no / 2), ln (no / 4), ln(no/8).
Emax
d, .4,
5.4 ( 1,2,3).
dm ln n=f(d). Emax
,
(5.1) (5.4) ,
.4.
Emax, -.
, Emax, .
1. ?
?
2. , ,
- -?
3. - ?
1. .., .. . .:
, 1989.
2. .. . .: , 1990.
3. / . ..
.: , 1983.
4. .., .., ..
.: , 1965.
5. .. .:
, 1970.
79
1.
22
,
23
2.
24
25
3.
26
.
27
4.
28
.
29
-
5.
30
-
80
14
18
20
30
32
35
45
47
50
59
65
70
74
79