Вы находитесь на странице: 1из 7

21/10/2016

LaNaranjaMecnicayelConductismo

LaNaranjaMecnicayelConductismo
1COMENTARIO

19OCTUBRE,2016ESCRITOPORLUISANDRADEALARCON

Alexesunjovenquededicasusdasamaltratar,agredir,ylastimargenteconsugrupodeamigossin
ningunaotraraznaparentemsqueladelpurogoce.Enunodelosataques,Alexasesinaaunamujeryes
recluidoa14aosdecrcel.
Unpuntodestacablequesedebemencionaryquenosllamalaatencin,eslaformaenlaqueelEstado
resuelvesusproblemasdeladelincuenciahacemsde40aos.Laprevencinesunconceptoqueva
evolucionando,nuevosparadigmasabrencaminoanuevasformasdeprevencin.

LapelculaseambientenlaGranBretaaenelaode1970,yvemoscmoessentenciadoaprivacin
vitaliciadelibertad.

http://psicocode.com/psicologia/naranjamecanicaconductismo/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

1/7

21/10/2016

LaNaranjaMecnicayelConductismo

Pasadosdosaosseenteradequeexisteuntratamientoquetesacadeprisinyhacequenovuelvas
nuncams.LoconsultaconelcurastelehablasobrelaTcnicaLudovicoyque,segnloqueltena
entendido,seencontrabaenfasedeexperimentacinyacarreabaciertospeligros.
ElMinistrodeInteriorasistealcentropenitenciarioenbuscadeunprisioneroquecumplaciertas
caractersticasparaqueeltratamientoleseaaplicado.Mientrasobservalaformacindeprisioneros,
mencionaqueelsistemacarcelarionosirveyquelomsefectivoeselremediocientficoqueconsisteen
matarleselreflejocriminal.AlexapoyaalMinistroylograserelegido.
Dichaterapiaconsistiraenuntratamientoconductistaparalamodificacindelaconductayaseguraraa
Alexlacompletaremocindesumaldadenelplazodedossemanas.Alexaceptaeltratoysesometea
laterapiadeaversin(TratamientoLudovico)desconociendoloscruelesprocedimientosalosqueluego
serasometido.Enprimerlugar,Alexesdrogadoysentadoaunasilladelantedeunagranpantallade
proyeccin.Luego,loatandepiesymanos,ylecolocanenlosojosunpequeodispositivoparaevitarque
puedacerrarlos.
Finalmentecomienzaelprocedimiento:MientrasenlosrinconesdelasalasuenalaNovenaSinfonade
Beethoven(lamsicapreferidaporAlex),enlapantallaenblancoseproyectanescenasdeviolencia,de
destruccinydemuerte.Elprocedimientotranscurredurantevariashorasyesrepetidovariosdas.Alcabo
deunosdas,Alexdesarrollaunasensacindemalestarprofundofrentealasimgenesde
violencia,hastaelpuntodedesearsupropiamuerte.
Concluidaslasdossemanas,elprotagonistaespresentadoaungrupodemdicosyautoridades
gubernamentalesyeclesisticas.DichapresentacinsehaceenfrentandoaAlexaunsimulacrodondeun
hombrelogolpeayloobligaalamerlasueladesuzapatoyunamujerdesnudaintentaseducirlo.
Comosorpresa,Alexnoreaccionacomolohubierahechoantesdelaterapia,nopuededevolverlaagresin
alhombrenisatisfacersudeseosexualconlamujerporqueantetalesestmulosslosientenuseasy
deseosdemorirse.
Paraelequipomdico,lasreaccionesdeaversinhacendelprocedimientounxito.Sinembargo,un
sacerdotemanifiestasudesacuerdoanteeldespojodellibrealbedroquelaterapialograenAlex.La
repulsinquelaviolenciaylalujuriaproducenenAlexnoesconsciente,nosonelegidasencambio,son
respuestasfsicasasociadasalosestmulosquelaterapiadeaversinlogrimponercomoreflejos
condicionados.

http://psicocode.com/psicologia/naranjamecanicaconductismo/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

2/7

21/10/2016

LaNaranjaMecnicayelConductismo

LatcnicaLudovicoesunacopiaartsticadelfenmenopsicolgicoconocidocomocondicionamiento
clsico,procesoiniciadoporelpsiclogo,filsofoyfisilogorusoIvnPvlovdondeestudidichateoraen
basealaobservacinconperros,elcualseaclimataaunaaltaaversintantofsicacomopsicolgicaal
estmulocontroladoqueselepresenta.

Conductismo
Elconductismoesunacorrientepsicolgicaquedefiendeelempleodeprocedimientosestrictamente
experimentalesparaestudiarelcomportamientoobservable,laconducta,yconsideraalentornocomoun
conjuntodeestmulosrespuestas.Lafundacindeestaescuelapsicolgicaesadjudicadaalpsiclogo
estadounidenseJohnBroadusWatson.

Paradesarrollarelconductismo,Watsonsebasfundamentalmenteenlasinvestigacionessobrefisiologade
Pvlovyenelconceptoquestehabacreadoacercadelosreflejoscondicionados.
Segnestateora,queWatsondefinicomounaciencianatural,todaslasformascomplejasde
comportamientoseanalizancomocadenasderespuestassimplesoglandularesquepuedenser
observadasomedidas.Inclusoconsideraquelasreaccionesemocionalespuedenseraprendidasdelmismo
modoqueotrascualesquiera.Estospostuladosgenerarongrancantidaddeinvestigacionestantoenanimales
comoensereshumanos.
Losconductistasbuscaroncontrolarlasreaccionesdelhombreascomotambinanticiparyfiscalizarla
actividadhumana.Cabendestacaraquellostrabajosqueserealizaronencrcelesquecondujeronal
desarrollodeunaseriedeterapiasdenominadasmodificacindeconducta,yaquellasexperienciasque
estudiaronlosefectosalargoycortoplazodelasdrogasenelcomportamiento.

Esferafamiliar
AnalizandolarelacindeAlex,elprotagonista,consuspadres,podemosdecirqueetaeramuyparticular,ya
queteniendoencuentalapocaenlaquesedesarrollaestahistoria,notamosquehabaunaamplia
diferenciageneracionalentrepadresehijos,dondeprcticamentenohabadilogoentreellos,ydondelos
padresignorabancompletamentelavidadesushijos.
Enlapelcula,lospadresdeAlexrepresentanunaedadmsavanzadadelaqueenrealidadtienenyel
adolescente,quetienealrededorde15aosparecieratenerunaedadmuchomayor.Alextienelallavedesu
casademodoquepuedeentrarysalircuandoquiere.Estaindependenciaseveacentuadaenelhechode
queAlexposeeunacerraduraensuhabitacin.Deestamaneraleprohbelaentradaalamismaasus
padres.Sucuartoestdecoradodeunaformaparticular(laimagendelamujerenlapared,lasimgenes
religiosas,tienesupropiamascotaunaserpiente).

http://psicocode.com/psicologia/naranjamecanicaconductismo/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

3/7

21/10/2016

LaNaranjaMecnicayelConductismo

Loambientasegnsusgustos,sinlaintervencindesuspadresysinquestospuedanaccederasumundo
privado.Deestaforma,elprotagonistaquierereafirmarsuidentidadysuautonomaemergente.Alexfaltaal
colegioporsupuestosdoloresdecabezaysuspadresnohacennadaalrespecto.Creenquesuhijoseest
comportandodeunamaneracorrectasinsospechardesusandadas,aunquesabenqueelchicoenel
pasadotuvocomportamientosviolentosyproblemasquelollevaronaingresarencolegioscorreccionales.
Elprotagonistadeestahistoriaesunpersonajequehatenidodificultadesdeapoyofamiliar,puestoquesus
padressonpersonascontrabajodetiempocompleto,razonesporlascualesdescuidanasuhijoyestoseve
reflejadoenlapelculaenelmomentoquesumadrelodespiertaparairalcolegioylledicequenoporque
tienedolordecabezayellasimplementeseva,nolepreguntalasrazones,nolepreocupasabersiesverdad
ono.

DebidoaestoAlexsefundeenelmundodelasdrogaspresentadascomolaLecheKorova,yaquedecaque
estalohacavolaryponermsviolentoycadavezquierams,aestoseleagregaquelegustabalos
disfracesdelapocadeBethoveendequienlegustasumsicayhastalohacaalucinarbajolosefectodela
leche.Estasituacinlollevacometervarioscrmenesconsusamigosbuscandosiempreelpoderyel
dineroelcualnoteniaenabundanciayesoeraloquelquera.

http://psicocode.com/psicologia/naranjamecanicaconductismo/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

4/7

21/10/2016

LaNaranjaMecnicayelConductismo

Estahistoriareflejalarealidaddelosjvenesquesondependientesdesustancias,conlocualellosconsiguen
esoquetantolehacefaltacomoelapoyodesuspadresunodelosmotivosmsfrecuentesparaquelos
jveneslleganaesto.
SepuedeobservarqueAlextienepadresausentesquenosabenimponersuautoridad(noconfundircon
autoritarismo)sobresuhijo,unhijoproblemticoenbuscadeloslmitesdesuspadres.Estosnosaben
transmitirleelcarioqueletienen,porquerealmentedebendehabersufridoconelaccionardesuhijo
ultraviolento.Msalldeesto,suspadreslovanavisitaralhospitalluegodesuintentodesuicidio.All
reconocenqueenpartesonresponsablesdeloquelesucediyledicenquesucasasiempresersucasa.
Diversasestadsticasdemuestranquelosadolescentessinpadreseembarcanantesyenmayormedidaen
experienciassexualestienenmayorriesgodeabusardedrogascomoelalcoholylamarihuanatienenms
posibilidadesdesufrirenfermedadesmentalesysuicidarsesufrenmsproporcindeabandonoescolary
criminalidad(estosefectosseagudizancuandosetratadeniosqueexperimentaroneldivorciodesus
padressiendomenoresdecincoaos)lamayoradelosniosconcarenciasafectivasporpartedesu
padresufrenproblemasdeidentidadsexualyemocionales,comoansiedadydepresinsonmenos
solidariosyempticosytienensignificativamentemenoscapacidadintelectual.Sonmsagresivos,
tienenmenosautocontrolyescasosentidodeculpabilidad.

AdolescenciaenLaNaranjaMecnica
Eladolescentepasaacuestionargranpartedelascertezasydefensasdelaedaddelatencia,talescomola
certezadelaomniscienciayomnipotenciadelosadultos.
Laadolescenciaesunaetapadebsqueda,deensayoyerror,deavancesyretrocesos.Esunmomentode
cambioimportanteenlaidentidadyenlasrelacionesconotrosporquerepresentaelnacimientodenuevos
vnculosyespaciosdesociabilidad.Encontrarseasmismodenuevoesladifciltareaenlaqueestinmerso
todoadolescente.Conllevasufrimiento,inseguridadymiedo.Prontobuscaralgnescapequelepermita
reducirsuestadointeriordedesequilibrio.
Laagresividadesunmecanismohabitualutilizadoporeladolescenteenlabsquedadesuidentidad.Esto
severeflejadoenlapelculadondesemuestraaAlex,unjovenadolescentecuyosprincipalesinteresesson
laviolacinylaultraviolencia.Confrecuenciaeladolescentesecomportacomosisecreyerainvulnerable,
comosinofueraasufrirlasconsecuenciasdelosriesgosenlosqueincurre.
Estatendenciaaparticiparensituacionesarriesgadasseincrementa,adems,porlaorientacindel
adolescentehacialanovedadylaindependencia,quelellevaabuscarnuevassensaciones.Esporestoque
Alexysubandadeamigosrobangolpeanyviolanaquienselescruceporsucamino.Tienensuspropios
mtodosparadivertirseydescargarsutremendaagresividadyloconsiguendisfrutandoatravsdela
desgraciadelosdems.EstoyaseobservadesdeelcomienzodelapelculacuandoAlexdicenoaguantar
verlaroosidadylaborrachezdeunviejo.Luego(sinmotivoaparente)comienzanagolpearlo,mientras
cantanyren.
Enotraoportunidad,Alexysusdrugosentranalamansindeunescritoryviolanasuesposadelantedesus
ojosalmismotiempoquecantan.Medianteestosactos,intentarnsaciarsusapetitossexualesyaque,enla
adolescencia,nosadentramosenlaetapagenital,etapaenlaquelosimpulsossexualesrequieren
satisfaccinurgente.Losconflictosedpicosresurgenyseresuelvendefinitivamenteconlaeleccindelobjeto
sexual.Latareaprimordialdeladolescenteserellogrodelaprimacagenitalylaconsumacindefinitivadel
procesodelabsquedanoincestuosadelobjetosexual.Asuvezlaadolescenciaimplicalapuestaen
cuestindelasidentificacionesedpicas.Justamentesetratarderenovarestasidentificaciones,loqueabre
unabrechageneracional,unagrietaqueseparademaneraabismalaladolescentedesuspadres.
Esenestaetapacuandoseestableceunanuevarelacinconlafamilia,alaquesustituyenporelgrupode
amigos.Paraeladolescentequizesmsimportantelograrreconocimientoenelgrupodesusigualesque
antelosojosdesuspadres.Lanecesidaddesentirseimportantes,aceptadosoindependientesmuevealos
adolescentesaintentardestacarse.Hayunanecesidadclaradeparticipacin:launiformidadenellenguaje
yenvestimentadelosadolescentesnoesmsquelanecesidaddeserconsideradoyaprobadopor
elpropiogrupo.SinembargoelliderazgoqueAlexasumedentrodelgruponoesvistoconbuenosojospor
susamigos,queunanochedecidentraicionarleytenderleunatrampaparaquelecapturelapolica.
http://psicocode.com/psicologia/naranjamecanicaconductismo/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

5/7

21/10/2016

LaNaranjaMecnicayelConductismo

Generalmentecuandoloshijosentranenlaadolescencia,laorganizacinenelmbitofamiliarsufreun
desajuste,yaquelamismaconstituyelaetapadondeseproduceladesidealizacindelasfigurasparentales.
Lacrisisfamiliarquesobrevieneesunaetapanormaldeldesarrollo,necesariaparalaafirmacindela
identidaddeladolescente.Apesardeladesidealizacin,lospadresocupanunlugarmuyimportanteenla
vidadelosadolescentes,nosoloenlomaterialsinotambinenloafectivo,yaqueeladolescentese
encuentraenuncontinuoconflictoentreeldeseodeserindependientedesuspadresyaldarsecuentade
todolodependientequeesenrealidad.
Estosereflejaenlapelcula.Despusdedossemanasdeuncrueltratamiento,Alexregresaasucasa,pero
seencuentraconunasituacinmuydiferentealaqueexistaantesdesuarresto,suspadrespusieronen
alquilersuhabitacin.ElnuevoinquilinoesunjovendeaproximadamentelamismaedadqueAlex.

Elprotagonistaseencuentraconuncuartoqueyanoeselsuyo,quesudecoracinesotra,queyano
representasumundo,suguarida,ellugardondeencontrabapazescuchandoaBeethoven.Lospadresde
Alexadoptanaljoveninquilinocomosuhijo,queseaprovechadelasituacinydefiendeasusnuevos
padres,dicindolealverdaderohijoqueyaloshabahechosufrirdemasiadoyquenopermitiraquelohiciese
denuevo.Anteesto,lospadresnoreaccionan,nosabencmomanejarlasituacinydejanquesuhijose
vayadeldepartamentodejndoloaladeriva.Noteniendolugaradndeir,Alexcaminasoloporlascalles.
http://psicocode.com/psicologia/naranjamecanicaconductismo/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

6/7

21/10/2016

LaNaranjaMecnicayelConductismo

Esenesemomentoenelquesereflejalavulnerabilidaddelprotagonista,quesinperteneceraningngrupo
social(notienefamiliaynotieneamigos),sedacuentadequesdependedesufamilia.Necesitaunabase
dedndepartir.lnoesnadasinsulugarenelmundo.
Contrariamentealoquesucedeenlapelcula,podemosdecirquehayeneladultotreselementosbsicos
quehacenconflictivalarelacinconsushijos:
Lospadresgeneralmenteconsideranasushijosunaprolongacindesmismos.
Intentanhaceradoptaraladolescentelaconductaqueaelloslesagradeysiesedeseonosecumplelos
padressesientenofendidos.Estnconvencidosdequeintentancambiaraljovenporsupropiobienpero
inconscientementebuscanquesuhijorespondaalidealqueellosmarcan.
Elhijorepresentaunserconmltiplesposibilidadesparasufuturo.Venaladolescentecomounaposibilidad
realparacumplirmetaseidealesqueellosnopudieronlograr.
Astambinlamayoradelosadolescentesesobjetodereaccionessuficientementepositivasporpartedesus
padres.Padresquedebenestarpresentes,noeludirlaresponsabilidadquelescabeysercapacesde
protegeraljoven,respetaralmismotiemposufrescuraycreatividadynorenunciarconligerezaalospropios
idealesyconvicciones.

Conclusin
Hayunaimpugnacinalapsicologaconductista,entendindoseastacomounadisciplinaque
reducealosindividuosamerosentesbiolgicosquerespondenaunestmuloenparticular.Los
sereshumanostienenunaconcienciaaunqueestaseanica,irrepetibleyresulteimposiblesuestudioy
generalizacin.Estenlamentedetodosloshombres:pasarsuexistenciaporaltonoesunavancecientfico
sinounaimprudenciaabsoluta.
LacondicindeAlexeslaconsecuenciadevariosestmulossocialesyculturalesylafaltadeotrosfamiliares.
Laabsolutalibertadquesuspadreslepermitenesacasounadelaspeoresirresponsabilidades.Lafaltade
premiosycastigos,elementosinfaltablesencualquiercrianza,noparecenestarcontempladosenlosavales
desuspadres.ResultaparadjicoquelasociedadqueproveeaAlexdeultraviolencia,sealamismaque
pretendebuscaracostadelapropiaconcienciaylibertaddeAlexunaarmona.
Lasociedaddeformaalosindividuosyluegostapretendequequienesfuerondeformadosseanlos
culpablesdesupropiadeformacin.Latelevisin,lamsica,laguerra,laviolenciaenlascalles,laintolerancia
socialypoltica,sonelementosquecualquieradolescentepuedecontemplaryabsorber.Hayaquienes
dichoselementoslesoninherentesaotroslossubviertesuinfluencia,yaseaenelmododepensarcomoen
eldeactuar.Losjvenessonconstruccionesfamiliares,socialesyculturales.Estamosconvencidosdeque
hay,msalldelaconcienciadeAlex,unentornosocialyfamiliarqueinfluysobrelapersonalidaddel
protagonista.
Asconcluimosqueningnserhumanopuedeserreducidoaserunobjetodeestudioexperimentabley
observablebajolaformadeconducta.Delamismamanera,estamosconvencidosdequeningnfinltimo
justificaelpadecimientodeunserhumanoymenoslaremocinabsolutadelalibertadylaconciencia,los
cualessonelbasamentoprimordialdelserhumano.Contodoestosepuntualizarloimportanteylo
apropiadocomomediodesolucinaestasconductaslaprevencin.
Eltrminoprevencinsegneldiccionario,significaanticipar,preceder,imposibilitarconmedidasanticipadas.
DentrodelaCriminologaestoesunpilarmuyimportante,essuesencia.
Cabedistinguirladiferenciaentreprevenirycrearpnico,siendoestoltimopocoeficazyaqueslose
lograracrearunacensurasobredichotemasinatacarelproblemaderaz,queesjustamenteloquese
quierelograrmediantelaprevencinprimaria.Conestetipodeprevencinloquesehaceespromocinde
lasaludenlacomunidadylaproteccincontralaaparicindelaenfermedad.
http://psicocode.com/psicologia/naranjamecanicaconductismo/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

7/7

Вам также может понравиться