Вы находитесь на странице: 1из 4

1/4/2016

GuaclnicadeEstomatitisaftosarecurrente

Estomatitisaftosarecurrente
Fechadelaltimarevisin:30/05/2012

ndicedecontenidos
1. Dequhablamos?
2. Comosediagnostica?
3. Cmotratarlas?
4. Bibliografa
5. Msenlared
6. Autores

Dequhablamos?
Lasaftasolcerasbucalessonlesionesqueaparecenenlamucosaoral.Hablamosdeestomatitisaftosarecurrente
(EAR)(lcerasaftosasrecidivantes,aftosisoralcompleja,aftas,lceradeCanker)cuandosulocalizacinest
limitadaalabocaynoesconsecuenciadealgunaenfermedadsistmica.Esuntrastornomultifactorialque
desembocaenunavaltimadeinflamacinlocal.
Aproximadamenteel20%delapoblacinseveafectadaporEARalolargodesuvida.Laincidenciareferidaenlos
estudiosvaraentreun5yun50%segneltipodepoblacinestudiadayloscriteriosdiagnsticosutilizados.Esms
frecuenteenmujeres,menoresde40aos,nofumadoresypoblacindemayornivelsocioeconmico(SundayO,
2005PorterS,2007).
Lasaftassonmuydolorosas,tienenformaredondeadauoval,conbaseamarillentarodeadadeunhalorojizo.Su
dimetrosuelevariarentre3y8mmypuedeserunalesinnicaopuedenformargruposdehasta20oms.Unos
dasantesdeaparecerpuedenproducirunasensacindeardor.Dependiendodesutamaosepuedenclasificar
en:
lcerasmenores(210mm):laformamscomn(80%),afectanalamucosanoqueratinizadaycuran
espontneamenteen12semanas.Unaformapocofrecuenteeslaherpetiforme,asdenominadaporser
unalesinentre1a2mmeimitaralherpesencavidadoral(lesionesenracimos).
lcerasmayores(msde10mm):demenorfrecuenciaymayorduracin.
Suetiologaesdesconocida.Selasharelacionadoconreaccionesinmunolgicasfrentealasbacteriasdela
florabucal,faltadevitaminas,ansiedad,cambioshormonales,alergiasalimentariasyfactoresgenticos.
Pequeostraumaslocalespuedeniniciarlcerasbucales.(ScullyC,2006PorterS,2007).

Comosediagnostica?
Eldiagnsticoeshabitualmenteclnico.Nosueleserprecisorealizarpruebascomplementarias.Puedeestarindicada
algunapruebaencasosdudosos(tabla1).Labiopsiadebeserconsideradacuandounalceraduramsde3
semanas,tantosiesnicacomomltiple.Lainmunohistoqumicaesnecesariasisospechamosunaenfermedad
dermatolgica(ScullyC,2006).
Tabla1.Diagnsticodiferencialdelalcerasbucales(ScullyC,2006PorterS,2007).

Causa

Desconocida

Clnica

Aftas

Historialdelceras
bucalesdesdela
infancia.

Fiebrerecurrente,
aftas,faringitis,y
adenitis

Historialdelceras
bucalesdesdela
infancia,fiebre
recurrente,
faringitis,
linfadenitis.

Infeccinrecurrente
http://www.fisterra.com/guiasclinicas/estomatitisaftosarecurrente/

Diagnstico

Clnico.
Descartarenfermedades
sistmicassiexiste
sintomatologageneral.

Historiadelceras
localizadasenel
paladarolalengua,
generalmenteenel
1/4

1/4/2016

GuaclnicadeEstomatitisaftosarecurrente

conVirusHerpes

Infecciones

Enfermedades
reumticas

mismolugaren
Clnico.
cadaepisodio,a
menudodespusde
untraumatismo
oral.

InfeccinporVIH

Infeccionesbucales
(candidiasis,
leucoplasiavellosa)
oneoplsicas
Clnico.
(Sarcomade
TestdelVIH.
kaposi,linfoma)
otrasevidenciaso
factoresderiesgo
paraVIH.

Sndromede
Behet

Aftasgenitales,
eritemanodoso,
uvetis,artritis,
manifestacionesdel
SNC.

Artritisreactiva
(sndromede
Reiter)

Uretritis,colitis,
conjuntivitis,
balanitis,
implicaciones
articulares,ms
frecuenteen
varones.

Clnicaytestserolgicospara
descartarotrosprocesos(FR,
PCR,VSG).

Placas
eritematosas,fiebre,
amenudoasociado
aotrosprocesos,
SndromedeSweet
enfermedad
inflamatoria
intestinal,
leucemia

Enfermedades
dermatolgicas

Eritemamultiforme

Ppulascutneas
deiniciobruscoen
formadediana,
escasaafectacin
mucosa.

Liquenplano

Placasnacaradas
enmucosaoraly
Clnicaybiopsia.
otraslocalizaciones
delcuerpo.

Enfermedad
ampollosa(pnfigo,
penfigoide,

epidermlisis
ampollosa)

Enfermedades
hematolgicas

Clnicaybiopsia(IFD+).

Neutropeniacclica

Fiebresrecurrentes,
asociadasaotras
infeccionesbucales,
quedebutanenla
Clnicayanalticadesangre
infanciao
convitaminaB12,ferritinay
adolescencia.
hemograma.

Leucemias

Infecciones,
anemia,petequiaso
prpura.

Defectosdentales,
malabsorcin,
Enfermedadceliaca
diarrea,prdidade
peso,flatulencia.
Enfermedad
gastrointestinal

Clnicaybiopsiadelapiel
perilesional.

Enfermedad

http://www.fisterra.com/guiasclinicas/estomatitisaftosarecurrente/

Clnicayanticuerpos
antigliadina,transglutaminasa
ybiopsiadeintestino
delgado.

Rectorragia,prdida
depeso,
2/4

1/4/2016

GuaclnicadeEstomatitisaftosarecurrente

inflamatoria
intestinal

Frmacos

AINE
Betabloqueantes
Alendronato
Nicorandil

manifestaciones
articulares,
enfermedad
hepatobiliar.

Clnica,colonoscopiay
biopsiadelalcera.

Historiadesensibilidada
frmacos.

Rash

Cmotratarlas?
Losestudiosexistentessobrelautilidaddelosdiferentestratamientossondepocacalidad.Enlatabla2aparecen
lostratamientoslocalesmsutilizados.Sepuedeaadirunanalgsicoporvaoral(paracetamoloibuprofeno).Si
existealgnfactordesencadenantedebecorregirse.
Tabla2.Tratamientodelaestomatitisaftosarecurrente(SundayO,2005PorterS,2007MarinsMimuraMA,2009BellJ,2005MengW,2009).

Frmaco

Preparacin

Aplicacin

Comentarios

Analgsicos

AftasBencidamina,
colutorioal0,15%
(Tantumverde)

1cucharada23vecesal Ocasionalmenteentumecimientoo
escozor,rarasreaccionesde
da,hastalacuracin,
hipersensibilidad.
durantemximo7das.

Anestsicostpicos

Lidocanaal2%+
hidrxidodealuminioa
partesiguales(frmula
magistral).

Antesdelascomidasy
enotrosmomentosdel
da.

Bioadhesivos
protectores

Carmelosa(Orabase,
frmulamagistral)

4vecesaldadurante2
semanasohastala
curacin.

Nocomer,bebernicepillarselos
dienteshasta4560minutosdespus
deaplicarlo.

Infiltraciones
Acetnidode
perilesionalesde0,5mg
triamcinolona,pastaal
deacetnidode
0,050,1%enOrabasec/
triamcinolona/2,5cm2de
6h(frmulamagistral).
lesincada10das
Corticoides

Nocomer,bebernicepillarselos
dienteshasta4560minutosdespus
deaplicarlo.
Existenformasdesolucinacuosa
/6hparacuandohaymsde3aftas.

Propionatodeclobetasol
Loscorticoidesinhaladospuedenser
Placasnacaradasen
al0,0250,05%en
unaopcin.
mucosaoralyotras
Orabase(frmula
localizacionesdelcuerpo.
magistral).
Hidrocortisona(Oralsone 34vecesalda.Nodebe
comprimidos,
utilizarsemsde1

Aftajuventussolucin) semana.
Colutorios
antispticos

Tetraciclinas

Clorhexidinaal0,12
0,20%ogelal1%
(Cariax).

Aplicar4
veces/da/semanaso
meses.

Tincinsuperficialdeladentadura
(reducirelconsumodet,cafy
vino.

Clorhidratodetetraciclina
al2%enOrabase
34vecesalda.
(frmulamagistral).

120ccdeDoxiciclina
(VibracinaJarabe)+
acetnidode
triamcinolona(2amp)+
10ccdeMepvicanaal
2%(frmulamagistral).

Utilizarenenjuagues
cada8horas.

Bibliografa
Bell,J.AmlexanoxfortheTreatmentofRecurrentAphthousUlcers.ClinDrugInvest.200525(9):555564.
[PMID:17532700]
MarinsMimuraMA,KenjiHirota,K,SanchesJA.Systemictreatmentinseverecasesofrecurrentaphthous
stomatitis:anopentrial.Clinics(SaoPaulo).2009March64(3):193198[PMID:19330244][Textocompleto]
MengW,DongY,LiuJ,WangZ,ZhongX,ChenRetal.Aclinicalevaluationofamlexanoxoraladhesive
pelliclesinthetreatmentofrecurrentaphthousstomatitisandcomparisonwithamlexanoxoraltablets:a
randomized,placebocontrolled,blinded,multicenterclinicaltrial.Trials.200910:30.[PMID:19419555]
http://www.fisterra.com/guiasclinicas/estomatitisaftosarecurrente/

3/4

1/4/2016

GuaclnicadeEstomatitisaftosarecurrente

MillnParrillaF,QuecedoEstbanezE,GimenoCarpioE.Tratamientodelaestomatitisaftosarecidivante.
Piel.201025(8):4639.
PorterS,ScullyC.Aphthousulcers(recurrent)BMJClinEvid200712:1303[ClinEvid]
ScullyC.AphthousUlceration.NEnglJMed2006,3552.[PMID:16837680]
SundayO,Akintoye,BDS,DDS,MS,MartinS.Greenberg,DDS.Recurrentaphtousstomatitis.DentClinN
Am2005,493147[PMID:15567359]

Msenlared
EstomatitisrecurrenteenMedline
BaileyJetal.Clinicalinquiry.Whatisthemosteffectivewaytotreatrecurrentcankersores?JFamPract.2011
Oct60(10):62132.PubMedPMID:21977491
ChattopadhyayAetal.Recurrentaphthousstomatitis.OtolaryngolClinNorthAm.2011Feb44(1):7988.PubMed
PMID:21093624
LiuCetal.Efficacyandsafetyofdexamethasoneointmentonrecurrentaphthousulceration.AmJMed.2012
Mar125(3):292301.PubMedPMID:22340928
TarakjiB.Reviewofthecurrentevidenceonthediagnosisandmanagementofrecurrentaphthousstomatitis.
SaudiMedJ.2011Jan32(1):856.Review.PubMedPMID:21212925

Autores
MartaGonzlezFermoso

MdicoResidentedeMedicinaFamiliaryComunitaria

SAPCambre.ServizoGalegodeSade.ACoruaEspaa

Elsevier2016

http://www.fisterra.com/guiasclinicas/estomatitisaftosarecurrente/

4/4

Вам также может понравиться