Вы находитесь на странице: 1из 8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

ConceitosFundamentaisda
Psicologia
HomenagempstumaaJuanAlfredoCsarMller
Cursoem6aulas,porOlavodeCarvalho
ColonialHeights,VA,14a19desetembrode2009

Maisaindaqueosestudantesdefilosofia,osalunosqueme
chegavamdasfaculdadesdepsicologianoBrasilsempreme
surpreendiamporsuacompletaignornciadoscaptulosmais
importantesevaliososdahistriadasuadisciplina.
Nohsurpresa,claro,semumaexpectativacontrariada.De
ondeveioaexpectativaqueessaexperinciacontrariava?
Jamaistendofreqentadoumcursouniversitriodepsicologia,
fuiiniciadonessareadeestudospelopsiclogoclnicoJuan
AlfredoCsarMller,argentinodenascimento,criadona
Sua,terradeseupai,ondeestudaraemZurique,entoainda
acapitaldacinciapsicolgicanomundo.Aliviverame
ensinaram,entreinumerveisoutrospioneiros,CarlG.Jung,
LipotSzondi,MaxPfister,MarieLouisevonFranz,Jolande
Jacobi.
Aerudiodedimensesfaranicaseahabilidadequase
mgicacomqueessemeuamigotransformavaseus
conhecimentosemmeiosdecuracomumaverdadeira
obsessodealiviarosofrimentohumano,oquefaziadeleo
homemmaisbondosoquejamaisconheci,noimpediam
que,comoexplicador,colocadodiantedeumaplatiade
alunos,odr.Mllerfosseumdesastrepedaggico.Elefalava
comosetodostivessemlidotudooqueelelera,comosetodas
asriquezasdoseumundointeriorfossemdedomniopblico,
http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

1/8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

comosesuaprpriaexperinciadedcadasdeconsultrio
fosseumabanalidadeaoalcancedequalquerprimeiranistade
psicologiadaPUC.Parapiorar,notinhaordemnenhuma,ia
espalhandoidiaseevocaesconformelheapareciamna
cabea,sugeridaspelasmaisfortuitascircunstnciasdodia.
Ningumentendiacoisanenhuma,evidentemente.Saamtodos
maisoumenosaterrorizados,snofalandomaldo
conferencistaporqueeletinhaumaespciedeautoridade
natural(MarteemLeonaCasaXdeveservirparaalguma
coisa,asseguramosastrlogos),reforadapelaextrema
elegncianovestirepelanobrezadostraosfisionmicos,que
nosfaziasentirestarmosdiantedeumprncipeenodeum
homemquetrabalhavadozehoraspordiaparasustentar
mulherefilhos.Mas,seamarcapessoalseimpunhaporsi,do
ensinonosobravapraticamentenada.Daminhaparte,
asseguroque,seeunotivessevistoaquelamixrdiatoda
tomarforma,repentinamente,comosoluoclnicaparatantas
encrencashumanas,euteriaachadoaquelehomem,comtodoo
seubrilho,apenasumamenteconfusa.Masalinohavia
confusonenhuma,haviaapenasafaltadevocaofilosfica
dealgumquenoprocuravasoluestericasgeraisesima
curaparaesteouaquelesofrimentohumanosingular,
irrepetvel.Eraanecessidadedomomentoque,somadaauma
intensacompaixo,punhaordemnaquelecaoseditavaao
psicoterapeuta,comprecisoassombrosa,ocaminhoaseguir.
Passadooproblema,eliminadaador,elepartiaparaocaso
seguintesemjamaisseperguntarasrazesdosucesso,o
mtodosubentendidonoimproviso,afrmuladasuaprpria
mgica.
Comoodr.Mllernotinhaamenorambioteorizantees
lheinteressavaaprticadeconsultrio,eeu,aocontrrio,s
mesentiavontadeentreosconceitosgeraisetremiadehorror
anteahiptesedevivercomoele,fechadonumasalacom
malucosodiainteiro,vimeumdianaobrigaodetentar
apreendereexpressarosprincpiossubjacentesqueo
orientavamnessaprtica,princpiosqueelejamaisbuscara
esclarecernemmesmoparasiprprio.
Daresultou,numasriedemaisdecemencontrosnoseu
consultrioounasuacasanoParquedaCantareira,emSo
Paulo,umverdadeirocursodepsicologia,sustentadopelas
leiturasqueelemerecomendava,abrindomeoshorizontesde
http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

2/8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

umdosperodosmaisfrteisnabuscadoserhumanopelo
autoconhecimento,aprimeirametadedosculoXXeuropeu.
Foielequemprimeiromemostrouquenoexistianenhuma
psicologiadeJung,apenasumalongaautobiografiainterior
transpostaemlinguagemdepsiclogo(oquemefezenxergara
coernciasubjetivaportrsdasincoernciasmedonhasda
teoria).Foielequemmerevelouasobrasdeinumerveis
gigantesdainvestigaopsicolgicaepsiquitrica,comoPaul
Diel,ArthurJanov,MauricePradines,RenLeSenne,Ludwig
Klages,ViktorFrankl,IgorCarusoesobretudoL.Szondi,que
eleconsideravaseuguru,sebemquenaprticanolhe
seguisseasliessenocomarranjosqueteriamescandalizado
omestre.Foielequemmeindicouasrazesdapsicologia
modernanaalquimiaenaastrologiadaIdadeMdiaeda
Renascena,fazendomeestudarParacelsoeFludd,Jacob
Boehme,MorindeVillefrancheeJernimoCardan.Foiele
quemmeensinouavernadoutrinahindudascastas,noo
esquemadeumaordemsocial,masumacinciatipolgicade
aplicaesincrivelmentevastas.Efoieleque,comuma
coragemintelectualnotveleumaantecipaodedcadashoje
totalmenteconfirmada,meconvenceudequeamaiorounica
esperanadecuraparaneurosesepsicoseseraafarmacologia,
paragrandehumilhaodospsicoterapeutascomoeleprprio.
Oquemaismeimpressionavanoerasaamplitudedos
interessesintelectuaisqueomeuamigorevelavanessas
conversaesdaliteraturafsicoqumica,daengenharia
navalfilosofiadeHegel,dosVedaseconomiamarxista,da
neurologiasviagensespaciais,masacuriosidadesem
prevenescomqueeleseabriaparaaprendercomas
correntesdepensamentomaisdspareseheterogneasnasua
reaespecializada,semespantarsecomdiferenasinsanveis
econtradiesinsolveis.Lembromedeque,nomesmodia,
elemerecomendoudoislivrosqueningumpensariaem
juntar:TheBiologyofHumanConflict,deTrigantBurrow
(1937)eTheOriginofConsciousnessintheBreakdownofthe
BicameralMind,deJulianJaynes(1976).Bastavaleressas
obrasparaperceber,deumlado,ariquezainesgotvelde
perspectivasqueseofereciaminvestigaopsicolgicae,de
outro,aaparenteimpossibilidadedeumateoriapsicolgica
geralqueunificasseocamposoboimpriodeumcorpode
princpiosabrangentes.Eunotavaque,naprtica,omeuamigo
lanavamodoquelheparecessemelhornomomento,
http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

3/8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

unificandonosresultadosaquiloque,nateoria,noeram
somentecontradieslgicas,masabismosentreplanosde
realidadediferentes,incongrunciasdefactoirredutveis
formulaoracionaldeumacontradio.
Quandoelemorreu,oquemesobroufoiumavisoabrangente
doconjuntodoquesefizeranosculoXX(especialmentena
suaprimeirametade)sobonomedepsicologia,acrescidade
umapercepoquasedolorosadaimpossibilidadedechegarali
aumateoriageralcomoexisteemfsicaouatmesmoem
economia.Aomesmotempo,adquiricomissoaconscincia
claradequeacinciaoupresumidacinciapsicolgicaeraesse
matagaldecontradies,dequequalquertentativade
simplificarporeliminaoeraumaamputaointolervele
umafugadarealidade(oqueseobservava,porexemplo,no
behaviorismo).
Semqualquerpretensodecriareumesmoessateoriageral,
entendiquevriospassospreliminaresnessadireopoderiam
serdadosimediatamente.Oprimeiroeraverseasvrias
perspectivasteoricamenteincongruentesnosearticulavam
pelomenosdeumpontodevistaclassificatrio,podendo
reduzirseaumsistemadedificuldadesaquiloquerecusava
unificarsecomocorpodesolues.
Dasurgiramduasinvestigaesqueporlongotempo
animaramaminhavidadeestudos:abuscadeumadefinio
dapsiqueeaclassificaodasteorias,notomadasemsi
mesmas,masnasuaabordagemdeumaquestoemparticular:
osfatoresque,demaneiraexplcitaouimplcita,cadauma
delasconsideravadecisivosnaformaodapersonalidade
humana.Talfoiaorigemdeduassriesdeconfernciasque
repetiemSoPaulo,noRiodeJaneiroeemCuritiba,entre
1990e2005,sobosttulosdeQueaPsique?eAsCamadas
daPersonalidade.Omtodousado,nosdoiscasos,foio
mesmo:considerarasteoriasnocomoconstrueslgicas,
mascomovisesdeummesmoobjetoenigmticodadona
experincia,paraaveriguarse,docruzamentodasvrias
perspectivas,aprpriaformadoobjetonoacabariase
revelandocommaiorclarezaedeterminandoporsuavezo
porqudadiversificaodeperspectivas.
claroque,apartirdeumcertoponto,osproblemasdateoria
psicolgicasemesclavamdetalmodocomosdateoriado
http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

4/8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

conhecimento,quesetornavaimpossvelsepararosdois
campos.Deixeiesseproblemaparadepois,enovolteiaele
senorecentemente(esteumdostemasquepretendo
explorarnopresentecurso).
Emcompensao,oesclarecimentodoconceitodepsiqueea
articulaodasvriasteoriascomovisesdoproblemada
personalidadedesembocavamnaturalmentenaquestoda
fronteiraentreapsiquehumanaeapsiqueanimal.Partindoda
definioaristotlicadohomemcomoanimalracional,
busqueientoesclareceremquesentidooserhumano
possuaounoodomdopensamentoracional.Comoo
prprioAristtelesrecomendasseemtodososproblemasouso
domtodogenticoqueeleprprionoteveocasiode
aplicaraestaquestoemespecial,pergunteiemseguidaqual
aordemtemporaledialticaemquecadaserhumanoadquire,
aostrancosebarrancos,odomnio,semprerelativoeprecrio,
dousodarazo.Ofatobrutalqueaospoucosfoiseimpondo
minhavisofoiadesproporoinsanvelentreosproblemas
deordemlgicoracionalcolocadosaumserhumanopelavida
mesmaeosrecursosintelectuaissuadisposioemcada
etapadaexistncia.Daateoriadotraumadaemergnciada
razo,quetambmvimexpondoemvrioscursose
confernciasdesdeadcadade90.Essateorialevava
inevitavelmenteconclusodequeanfasedadaportantas
escolaspsicanalticasaosfatoresirracionaiseinstintivosna
origemdasneurosessebaseavanumaincompreensoda
naturezaproblemticae,sobcertosaspectos,temvelda
prpriarazohumana.
Essasinvestigaes,porsuavez,seprolongavamnaturalmente
emvriasoutras,deteoriadoconhecimentopropriamentedita
eatdeontologia,queexpussobosttulosdecrculode
latncia,conhecimentoporpresena,estruturada
objetualidadeetc.,asquaisstocamnopresentecursode
raspo.
Oque,sim,dizrespeitoaeledemododiretooconjuntode
investigaesqueempreendisobonomede
astrocaracterologia.Oproblemaaeraoseguinte:comotodas
astipologiasecaracterologiasmodernastinhamuma
similaridadeestruturalnotvelcomasdaAntigidade,eestas
sebaseavam,porsuavez,nosimbolismodosquatroelementos
daqumicaantigaenostrsmodosdeaohindusaindaem
http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

5/8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

usonaprticadosastrlogos,oestudodessasanalogiaslevou
inevitavelmenteverificaodeumainflunciaresidualde
velhasnoesastrolgicasealqumicasnapsicologia
contempornea.Poroutrolado,existiaumaimensabibliografia
astrolgicacompretensesdepsicologia,especialmente
jungiana.Haviaali,semsombradedvida,umproblemaaser
investigado.Aspolmicasvulgaresprecontraaastrologia,
evidentemente,nopodiammeajudaremnada.Erapreciso
equacionaroproblemadeumamaneiratotalmentenova,de
modoapermitirqueotiroteiodeopiniessetransformasseem
investigaocientfica.Meupontodepartidaforamas
pesquisasestatsticasdeMichelGauquelin,quesugeriama
existnciadeumacorrespondnciaentreaestruturabsicada
personalidadeindividualeasposiesdosplanetasnahorado
nascimento,aomesmotempoqueassinalavamaincapacidade
dasteoriasetcnicasastrolgicasexistentesparadarconta
dessefenmeno.Aprimeiracoisaafazer,portanto,eraseparar
aquiloqueosdebatesvulgaresconfundiam:ofenmeno
astrolgicoeasdoutrinasastrolgicas.Eraevidentemente
impossvelpronunciarsesobreestasltimas,queeraoque
todomundofazia,semantesterinvestigadooprimeiropor
meiosindependentesdaspremissasastrolgicas,oqueera
precisamenteoquetodososdebatedoresserecusavamafazer.
Otrabalhoprosseguiucomumainvestigaodaspossiblidades
decomparaoentreadescriodocarter,talcomofeitapelos
astrlogos,easdiferentestipologiascientficassurgidasno
sculoXX.Aesseestudochameiastrocaracterologia,
expondooemcursosdedoisanosrepetidosemSoPaulo,Rio
deJaneiroeCuritiba.
Talorepertriodasminhasinvestigaespsicolgicas.
Quandocomeceiadarcursoseconfernciasarespeito,fiquei
chocadocomapobrezadeconhecimentoscomquechegavam
sminhasaulasosestudantesdepsicologia.Noseles
ignoravamtudodapsicologiaeuropia,mas,presosnobinmio
psicanlisebehaviorismo,nemmesmoimaginavamque
pudesseexistiralgoforadaquiloquelhesensinavamem
universidadescapengas(includasnissoaPUCeaUSP).De
astrologia,alquimiaeesoterismoemgeral,conheciamapenasa
propagandapopulardaNewAge,jamaistendoouvidofalardos
estudosdesenvolvidos,aolongodemaisdemeiosculo,no
clebreInstitutoWarburg.AutoresfundamentaiscomoTitus

http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

6/8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

Burckhardt,CharbonneauLassay,RaymondAbellio,Jacques
Halbronn,DanielVerney,lheseramtotalmentedesconhecidos.
Nocursodaminhaexperinciapedaggica,fuimuitasvezes
levadoaconcluirque,dosassuntosquemeinteressava
lecionar,eraprecisorecuaratasbasesmaiselementaresda
vidaintelectual,totalmentefaltantesnumambientedemisria
culturalindescritvel.FoidaquesurgiuocursoIntroduo
VidaIntelectual,depoistransformadonoSeminriode
Filosofia.
Hojeemdia,possogarantirquemeuesforopedaggicode
dcadasjcriouumpbliconovoemaisqualificado,aptoa
participarutilmentedeinvestigaesmaisambiciosas.
aessepblico,essencialmente,quesedirigeopresentecurso,
noqualcondensareiosresultadosdasinvestigaescomque
procureimemostrardignodolegadorecebidodaquelemeu
amigoeprofessor.Noseultimodiadeexistncia,Juan
AlfredoCsarMlleranunciou,comamaiorcalma,queiria
morrernaquelamesmanoitee,mostrandoalgumasapostilas
demeuscursos,dissequemorriasatisfeitoporsaberqueno
trabalharaemvo.
Planodaexposio
1.Abuscadeumateoriapsicolgicageral
2.Psicologiaeteoriadoconhecimento
3.Anaturezadapsique
4.Ascamadasdapersonalidade
5.Psicologiaepsicopatologia
6.Perspectivasdainvestigaoempsicologia

Partearea:voandoAmericanAirlines
Trecho:SoPaulo/Richmond/SoPauloSada12/sete
retorno20/set
Preoporpessoa:US$875.00
TaxadeembarquenoincludanosvaloresacimaUS$119.00
porpessoa
http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

7/8

28/10/2016

ConceitosFundamentaisdaPsicologia

Nadareservado,valoressujeitoalteraosemavisoprvio
Financiamentoem5vezessemjurosnoscartesdecrdito
Parteterrestre:
HotelHiltonGardenInnColonialHeights
LocaodecarroAlamoRentCar
PontiacG6ousimilar,semanacomkmlivreesistemaALL
INCUSEc/GPS
SeguroASSISTCARDCLASSICUS$12,000.00porpessoa
por9dias
Preoporpessoa:US$850.00(em3vezes10/jul,10/agoe
10/set)
Curso:US$890.00(pagamentovistanolocaldocurso)

Maisinformaes:EduyFerro
(41)99744443ou(41)35270987
eduy.ferro@uol.com.br

HomeInformaesTextosLinksEmail

http://www.olavodecarvalho.org/avisos/psicologia.html

8/8

Вам также может понравиться