Scribd Logo
Загрузить

Добро пожаловать в Scribd!

  • Ask Acisindan Varolusa Nabizade Nazim in PDF

    Загружено:

    YahyaKebir
    11 просмотров10 страниц

    Оригинальное название

    Ask_Acisindan_Varolusa_Nabizade_Nazim_in.pdf

    Авторское право

    © © All Rights Reserved

    Доступные форматы

    PDF или читайте онлайн в Scribd

    Этот документ был вам полезен?

    Это неприемлемый материал?

    Пожаловаться на этот документ

    Авторское право:

    © All Rights Reserved
    Скачайте в формате PDF или читайте онлайн в Scribd
    Отметить как неприемлемый контент
    11 просмотров10 страниц

    Ask Acisindan Varolusa Nabizade Nazim in PDF

    Загружено:

    YahyaKebir

    Авторское право:

    © All Rights Reserved
    Скачайте в формате PDF или читайте онлайн в Scribd
    Отметить как неприемлемый контент
    из 10
    yasakmeyve Sutrve Okura nds Tarinin Yeti = ees Sairve See eur Tei nawweasst ecg “Gibb” sO zerie Bir Yoru Desemest Bere! Okuma Pooe Nadas Daman etd Ile Siyei as Eins owny ozpeit Sayfatar Sivir Sir cont Usain Tash Sevisgenlet rag conD seri Ot0nAs soeer at nw cones eapeenice cane arcowwan sven vonevminusic. acacia Satin Evreni, Stinin Cyletistt ve Saini $2°si suo sn ver as Sinn Metropol Linkleri Faas ronan ragtvenr Sin eden Kinde Bang Aya tele? vesstianoca coere, Asan Haber Vent ayolar Mrowan oat ASK ACISINDAN VAROLUS. NABIZADE NAZIM’IN ZEHRA ROMANI UZERINE PSIKANALITIK BIR COZUMLEME GONIL AYAYDIN CEBE ra 1896 ythnda basilms olan Zebra adls roman birgok elestirmen tara- findan irk edebiyaomda basarih bir ilk gergekgi roman denemesi ola- tak kabal edilmektedir. Roman tizerine yapilan incelemelerde yazann bagansi, karekterlerin psikolojlerini gerceki bir bakig assyla yansitmis olmasina baflan- stir, Ozellikle bas karakterin kaskang oldugu kabul edifen kisiigi tizerinde du- rulmous, bu nedenle yapie “laskenghgin romant” olarak da adlandinimiytr smal Getigli, "Kiskanghin Roman ‘Zehra’” baghikh yaztsinda, Nabizide'nin romanunt kaskanghik temasint isleyen ve “psikolojik yénii au basan’ bir yapitola- sak nitelemekvedir: New ‘Nazam’tn (d. 1862-8. 1893) 1894 yalinda tefviea edildikren son~ Nabizdde, ticiin biitiin imln ve unsurlannt kiskanglk duygusunun eat ve tasvitine tahsis etme gayreti igindedi. Romania olay Srgisi, ilk dra- roatike hamleyi kaskanchle duygusunun hazusladis zemnindeld caismadan aldigr gibi, yine bu duygumun yol acugsolaylala gli. Sahus kadcosundald hhemen hemen bitin kabramanlanin kaderini belirleyip sekillendiren tele fakidr de aym duygudur. Kisacast o, “kiskangligin roman” dur. (46) Zebra izerine galigena yapmny olan digercletirmenter de yenellikle Gath’ nin bu yorumu dojrultasunda degerlendirmelerde bulunmuslardit. Ornegin, Robert B. Finn, Zehra kerakterinin kiskanchjgns Sykiindin cemel dgesi olarak génmekte- dir (100). Benzer bigimde, Bema Moran, romans, “laslang bir kadisn dg ala st tcatast Gzerine kurulmu” olarak nitelemekcedir (34). ismail Parlaus, comanin psikolojie Szclliginin Zehra'ran kiskanghgy ve intikam hursindan kaynaklandigy- a1 diiginmektedir (164). Serif Aktas da, Zehra romanina yaadiga anséude dzellidle Cevisli'nin yargularit yinelemekte, kaskanghik temasimt yapiun mctkezine yerles- ‘inmekedir (VIT-IX). Bu elesticmenlerin ortale yorumlanindan biti de Zebra ka- a Gu yay ee rakterinin laskangliktan kaynaklanan intikam planlanin gergeklestirme bi aun sosyal statist arasinda kurduldan iliskidir. Ozellikle Finn, roman, Jamda “Jakoben bir 8¢ tragedyasi” olarak degerlendirir (99). Romanin sonunda biitiin karakterlerin dliime ya da felakete siriiklenmelerini gBztimin olanaksiz ke lunmast bigiminde yorumlayan yazar, Zebra’yi “[bhitin bir dénemin yargiams.” olarak giriir (99). Ne var ki, Zebra’daki ap ilgkileriit yalnizca kiskanglik temasindan yola gike rik irdeleyen bu gSzimlemeles, Szelikle Zeha ile Siers Cemnal’in bisbiclerine kar st konurnlarint ve Subbi ile Urant iliskisindeki bazt dinamilderi anlamaka yetersiz kalmaktadir. Incclemelerinde Zehra karakteri dzerine yogunlasmis olan lest menler, Smegin SubhPnin ig gatiymasias ayrmntlaryyla yocumlamaya elves balos agist suntneruslardr. Oysa, roman karakterlerinin gogu zaman ug noktalar- da seyreden eylemlerinin arka planinda kiskancliktan daha Onerali bir kiiikdzel- ligi oldugu séplenebilir. Romandaki ask iligkilerinin, dolaytsiyla “kaseanghik"in da belinleyici 8gesi, “act vermeyi ve aca duymayt sevme” durumudur. Bu yanida, Zeb- ra romanindaki ask ilighileri getgevesinde bu kiiltk bzelliirarugilacalene. Bu yannin hipotezlerinden biri, Zebra romaninda ilk bakasea egemen géril- nen “laskanglilé’n gergekte “hases” oldugudar. tkinci hipotez de, kadin karakrer- lerde gézlemlonen haset duygusu ile Subhi'nin ask iliskilerindeki “ac gekmneye y= nel” tavrinin gergckte mazosist karekterSzelliginden kaynaklandigidit: Burada, “hase”, “mazogizm’, “narsiiam” ve “sadizm” kavrarlarindan yola giklaral karak terlerin psikolojleri cSziimlenecektir. Bu amasla Gilles Deleuze, Sigmund Freud, René Girard, Octo Kernberg ve Melanie Klein‘in kuram ve yaldasimlarindan ya- rarlanulacaker imi ile 1. Zehra “Kiskanchigin Romani” mi? Ismail Cetisli, Zebneyn “laskanghgin roman” olarak nitcledikten sonra olay Srgistintin yapisi ig ice gecmnis bes iggenden alusan bir ilgkiler agp ile betim- lemekcedis. Cetisl’ye gore, bu tiggenlerin kSjelerinde karakterles, “kiskanan-lis- keanilan-kendisinden laskenilan” islevetini yiklensnig olarak yer almaktadirlar. Romana ig dinamillerini de bu gaugma dggenleri olusturur (58-63). Bu giziim- lemede Qetishi'nin “haser” ve “hskenchi arasinda ayn yapmadigs da anlagl- makeadi. Oysa, Zebra'min disse! rakipleri bogarlamas (26, 36), Sitti Cemal'in ig gaugmast ile Zchra'ninki arasindaki benzechik, Naziktcrle Suzi Cemal arasinda- ke iliskinin dogrusal olmas, yani arslarinda figiineti bir kiginin bulunmamast ve Subht'nia, Urant'nia basla erkeklerle olan ilgkilei karpisinda sergiledigi gelghili tanlas, Getishi'nin diggen kuraminds yeterince incelenmemigtit. Bu durumlart an- lamlandarmak icin fark bir yaklagum gerelemcktedit. Cetigli'nin kaskanghik tiggeni leurammin yerine, Melanie Kleia'm dograsal olarak nitelenebilecek haser kuramt ile René Girard’in iggen arau kuraruadan yola clkan bir inceleme, Zeliradaki ka- ef man sine Pana i em $$ a Oncelite, Melanie Kleinin haset” ve “Yoskonchk* arasinda yopigiayrmn anatin. Kieinva geve, hase; ‘arzulanan bir geyin boska birine ait oldugu ve bize degif dle ona haz verdigtinancirun yol acti kizgin bic duygudur hhaseth ity,0 istenen sey sahibinden cekip ‘lmaya ya da bozmaya, kiletmeye yOnelir? rakterlerin psikolojlerini derinlemesine yorumlamaya olanak saglayacakar, Oneelikle, Melanie Klein'in “haset” ve “kiskanghk” arasinda yapugs ayrimt ‘analim. Klein’a gre, “haset”, “arzulanan bir yin basla bitine ait oldugu ve bize degil de ona haz verdig inancinin yol ach lazgin bir duygudurs hasedi ick’, 0 istenen seyi sahibinden gekip almaya ya dz bozmaya, kirletmeye yénelit” (23). ‘Bana kargthik, Klein, “kaskanclie'tgdyle tanumlamaletadir: “Kiskangiik da hase[dJe style ilk iginde olmasim gerektirir: One, ken- di hakks olan sevginin rakibi rarafindan elinden alindiana ya da alinma tehlike- sive karst karstya bulunduguna inamyordur. Kiskanchgyn ginlik kullaniratnda, sevilen kisiyle Gane arasuna bic icine kisi girmisti” (23). Bu yazuda, “kiskang- Luk? ve “hasec” kavearnlant timak icinde kullansldigsnda bunlar arasindaki ayn ‘vurgulanenistc. Bu yolla, ayns zamanda, dzgtin metinde ya da metin haklanda- I incelemelerde lullamilan “kiskanshik” tanimlanmasiaun sorgulandhigant gister- mek de amaclanmuga. Klein’in eamumlamasina gre, Zeralda en agik bicimde “basid” olan karakter, Nazikterir, Evin esi kalfast olan Narikter, yeni ve glizel cariye Sint Cemal'in ge- lisivle statstiniin bozulacagindan endise duyar. Gartiniigtcki bu nedenin altin- da, kendisiyle aynt konumda olduge hilde kendisinden daha geng ve daha giizel bir kadinla karslasmanin uyandsrdigs yaslanmushk ve ige yaramnazhik gibi duygula- 1a baglt daha kartmagik psikolojike dinemikler oldugu distnilebilir. Naster, Sir Cemal’e karst hasec besledigi igin onu kociler; “ikinci harlik” taslamakla sug- Jas, onun ev islerindeki rutumunu elegsitr (53-55). Yine Klein'n kuramim itedigimmizde, romands kaskangie duyan eck kara ter Subbfir. Sub, Urani ile aralanna tigiinet kigler gisdiginde Uran'yi laska- su, Urani de, Subhi’nin bu zaafins kullansr, onu kendisinden sogutmak igin baska ecekdere yiiz vet. Ne var ki, Subht nin kiskanelie konusundaki taves geliskilidit. Geng adam, Uraniyi bir yandan kiskamirken dte yandan onun ragbet grmesin- den gurur duyar (113). Tiyarroda localarina gelen Salih’ ars basta nefretle tep. Iki gisterse de sontadan soukkank davranmaya karar veri (115-17). Anlatici bu

    Вам также может понравиться