MC LC

Khai thc tng t nhn vin..............................................................................................

Khi s doanh nghip............................................................................................................
K nng giao tip ca ngi qun l.....................................................................................
K nng ra quyt nh............................................................................................................
Lm ng vic tt hn l lm vic ng................................................................................
Lm sao gii quyt mu thun trong doanh nghip...............................................................
Lm th no hoch nh chin lc thnh cng................................................................
Cch nhn vin lm ng theo mun.............................................................................
Lm th no qun l x nghip c hiu qu...........................................................................
Lm th no tng thm s sng to trong qun l.................................................................
Lnh o doanh nghip theo phong cch no........................................................................
"Liu cm gp mm trong s dng quyn lc.....................................................................
Lng tng nh gi thng hiu.............................................................................................
Mu thun trong doanh nghip: Lm sao gii quyt..............................................................
M rng thng hiu sao cho tt...........................................................................................
Ngh thut v thc tin ca phong cch qun l Nht Bn...................................................
Nguyn tc giao quyn cho cp di.....................................................................................
Nhng iu ct yu to ra mt nhm lm vic thc s....................................................
Nhng thi quen xu cn bc thnh cng...........................................................................
Nhng thng hiu b... nh cp..........................................................................................
Phn quyn qun l nhn lc trong doanh nghip.................................................................
Phong cch qun l ca Nissan..............................................................................................
Phng gim c hin i........................................................................................................

Khai thc tng t nhn vin

S tm ngng cng vic ca nhn vin trong mt thi gian ngn l iu kh chu
nht i vi cc nh qun l. Th nhng i vi Sanjay Mirchandani, Ch tch
Microsoft Asia th y li l con ng c th lm thay i s pht trin ca doanh
nghip mt cch nhanh chng.
Mirchandani cho t chc mi thng mt ln trong 3 ngy t hp cc nh
qun l t 10 quc gia m anh ta ph trch ngi ni chuyn vi nhau ng b
ha cch thc lm vic.
Mirchandani rt ch trng n vic tip cn vi nhn vin ca mnh. "Nhng
tng tt nht thng xut pht t nhng nhn vin m hng ngy phi gp g
khch hng hoc tip xc vi i tc lm n ca cng ty. V vy, nu nh bn
khng lng nghe kin t h bn s gp rt nhiu rc ri. y l cch tt nht
c th hiu c nhng vic no c hiu qu, nhng vic no khng" - anh ni. V
vy, Mirchandani cho xy dng ring mt i ng qun l trong lnh vc giao tip.
iu ny nghe c v n gin, nhng i vi ngi qun l cc nhn vin tri di
t n ti Australia th hon ton ngc li. V vy, Mirchandani dng phng
cch ni chuyn vi khong 80 nhn vin qun l ca mnh qua mng Internet.
iu ny c ngha l anh lun tr chuyn cng h bt c khi no anh truy cp vo
mng.
Mirchandani ng thi s dng 70% thi gian ca mnh cho cc chuyn i cng
tc v hn mt na thi gian dnh cho gp g nhn vin. Anh ln lch gp mt
t nhng nhn vin h tr n nhng nhn vin pht trin phn mm, thm ch c
vo nhng ba n sng ca mi ngy.
"Mc ch ca nhng vic ny khng ch l tn dng, khuyn khch nhn vin
ca mnh. M bn cnh nh qun l cng rt c li l s thu thp c nhng
tng ca h, v d nh lm sao h c th gii quyt c nhng vn kh khn
v nhng phng php gii quyt ca h c th em p dng nh th no ti
nhng ni khc".
Khi nim "tm dng cng vic" c gim c cng ty ti Singapore sng to.
Mirchandani rt thch tng ny v a n tr thnh mt quy lut trong cng
vic v cuc sng ca anh.
" l thi gian m mi ngi ti bn lun v cuc sng ring t ca h, v
nhng mc tiu h t ra trong tng lai. V cng chnh l thi gian m h a
ra nhng tng sng to tuyt vi" - Mirchandani nhn xt v nh li.

Vo thng trc trong qung thi gian quy nh "tm dng cng vic", mt
chuyn vin gii ca cng ty vo phng lm vic ca anh v ni rng anh ta
thy cn phi m rng hn na cc knh giao tip cho nhn vin trong cng ty, t
chc hng tun cc bui ni chuyn trn mng. Mirchandani a ngay tng
ny vo thc t.
KHI S DOANH NGHIP
Lm th no ti c th i n mt tng kinh doanh thng li?
Pht trin mt tng kinh doanh c ngha l phi xy dng c mt vin cnh,
nh gi cc im mnh ca bn v xc nh c th trng cn g. Ba bc sau
y s gip bn khi ng.
Xy dng vin cnh
Bn hy nhm mt li trong vng mt vi pht v tng tng mt hnh nh chi
tit v nhng g m bn mun thy trong cuc sng ca mnh trong 5 nm ti.
Hnh nh cng chi tit cng tt.
Bn s sng u?
Bn s lm g hng ngy?
Bn s lm cng vic no?
Bn s lm vic mt mnh hay cng vi nhng ngi khc?
Xung quanh bn s l nhng ai?
Bn s lm g khi bn khng lm vic?
ng t gii hn mnh trong nhng cu hi ny; bn hy sng to mt hnh nh
sng ng ca bn thn, hy ngh n nhng g quan trng i vi bn. y l tt
c nhng vn c nhn s c nh hng ti kiu doanh nghip m bn s theo
ui - bn s mun lm ngi thnh th hay ngi nng thn; bn mun i y
hay ch ngi trc my tnh; bn mun gp mi ngi hay ch mun lm vic qua
in thoi. Lm nh vy s gip bn to c mt nn tng cho vic la chn
cng vic kinh doanh, ra cc quyt nh kinh doanh, v t ra nhng mc tiu r
rng.
Tt nht l bn hy lm bi tp ny cng vi mt ai v chia s hnh dung ca
bn. Nu bn khng th lm iu , hy vit ra vic hnh dung ca bn c
c th hn.
Xc nh nhng im mnh ca bn v nhng vic bn mun lm
Thng th s rt c ch nu bn nhn li bn thn xem xem bn thch g v
khng thch g, cng nh ti nng ca bn nm u. N khng ch gip bn i
n mt tng kinh doanh thng li. N cn gip bn i n mt tng kinh

doanh ph hp vi cc k nng v s thch ca bn. Cng vic kinh doanh ca bn

phi khin bn lun cm thy hng th bn c th pht trin trn con ng di
pha trc.
Mt trong nhng cch tt nht lm iu ny l ln 3 danh sch ring r:
Danh sch 1: Nhng im mnh ca bn
Mi ngi u c im mnh trong mt lnh vc no v nhiu k nng c th
s l nn tng cho mt cng vic kinh doanh c th. Vn d bn c th c u c t
chc hoc nng khiu sa cha cc vt. Bn c th quen thuc vi nhng k
nng ca mnh n mc chng khng th ngay lp tc xut hin trong u bn, v
vy hy lp danh sch ny bng cch t quan st bn thn bn trong mt vi tun
l xem bn c nhng nng khiu g v bng cch hi nhng ngi hiu r bn
bit n tng ca h v nhng g h thy bn vt tri.
Danh sch 2: Nhng k nng bn tch lu c trong nhng nm qua
Cho d bn c lm vic trong mt mi trng bnh thng hay khng, chc chn
bn tch lu c nhiu k nng. Hy vit ra tt c nhng trch nhim cng
vic m bn tng m ng; hy ngh n nhng nhim v khc nhau m bn
bit cch hon thnh. Hy bo m l danh sch ny hon chnh -- ngha l phi c
t nht 10 mc khc nhau
Danh sch 3: Nhng vic bn mun lm
Hy ln danh sch nhng vic bn thch lm. iu ny c th khng d dng nh
ngi ta tng. Danh sch phi gm t nht 10 mc khc nhau. Hy suy ngh
m rng ra ngoi nhng s thch v nhng mi quan tm ny sinh tc th trong
u bn. Nu bn cm thy lng tng, hy hi kin ca nhng ngi bit bn
t lu -- c bit l nhng ngi bit bn t khi bn cn nh -- xem h thy bn
lm g khi bn vui sng nht.
Hy ba danh sch ny mt ch d thy (v d trn bn lm vic ca bn) trong
mt vi tun, v mi khi bn c mt tng mi, hy lp tc ghi n vo mt mc
ph hp. Hy hi c nhng ngi hiu r bn qua cu chuyn ca h khi dy
tr nh ca bn.
Xc nh cc nhu cu ca th trng
Cho n gi th bn vn ang hng ni i n mt tng kinh doanh ca
mnh. By gi l lc bn nn hng ngoi pht hin xem trn th trng c nhu
cu no cha c lp y m bn c th p ng vi sn phm hay dch v ca
mnh.
C rt nhiu cc danh sch kinh doanh "Top 10" hay "Mi nguyn v Nng hi".
Nhng danh sch ny c th khuyn khch mt s tng, song tng kinh
doanh tt nht s n t chnh bn v da trn c s bn l ai v th trng ang
cn g. Bi vy, trong khi bn ang suy ngh tm kim v lp cc danh sch, bn
cng nn nghe ngng bn ngoi xem c c hi kinh doanh no khng.

Bn lit k cng vic di y c thit k gip bn c c tng. Bn

ng s s tr nn k quc v ng nn ch nu nhng tng u tin ca bn
cha hon thin. Hy tm gc nhng ch hng sang mt bn v tip tc cng
vic.
La chn Ban gim c
Nu bn nh t chc doanh nghip theo m hnh cng ty c phn, th lut php
yu cu bn phi c mt Ban gim c. Nhim v qun l ca bn (tc l m
ng chc v Tng gim c iu hnh v Ch tch cng ty) l gim st qu
trnh a ra quyt nh hng ngy ca cng ty, cn Ban gim c th a ra nh
hng tng th cho cng ty.
Quy m ca Ban gim c m bn phi c thay i tu theo tng a phng.
Tng gim c iu hnh v Ch tch ca mt cng ty nh c nhim v bo co
cc vn cho Ban gim c, trong mt s trng hp, Ban gim c c th b
phiu bi nhim hoc gt b cc quyt nh ca h. Tuy nhin, trong nhiu trng
hp, Ch tch cng ty v Tng gim c iu hnh li s hu mt s lng ln c
phiu cng ty, do c th hn ch quyn quyt nh ca Ban gim c.
Cc cng ty c phn ln tr tin cho cc gim c vi t cch l thnh vin cng
ty, nhng cc cng ty nh li thng cho cc thnh vin Ban gim c hng mt
quyn li no trong cng ty hoc n gin ch l nhng bui chiu i khi hp
Ban gim c.
Khi lp nn mt Ban gim c, bn phi la chn gia mt Ban gim c mang
tnh "hng ni" hay "hng ngoi". Thnh phn mt Ban gim c hng ni
gm bn b, gia nh v nhng ngi m bn tin cy, v y cng l m hnh hu
ht cc doanh nghip nh la chn trc tin. Mt Ban gim c hng ngoi li
gm nhng ngi m bn tuyn dng trn c s k nng ca h bi v bn cn h
pht trin cng ty ca bn. Nu cng ty ca bn ang d kin mua li mt cng
ty khc, hay ang ngh ti chuyn Pht hnh chng khon ln u ra cng chng
(IPO), bn s cn nhng ngi c nng lc m bn ch c th c c vi m hnh
Ban gim c hng ngoi.
Nu doanh nghip ca bn khng phi l mt cng ty, bn c th mun lp ra mt
ban t vn. Mt ban t vn thng khng chnh thc bng mt Ban gim c
ch thng th n khng c cc cuc hp nh k, v thm ch nhng cng ty
ln hn, cc thnh vin ban t vn cng thng khng c tr ph t vn. Thng
thng ban ny khng c thm quyn bi nhim Tng gim c iu hnh v
c thnh lp ra ch yu t vn kinh doanh cho cng ty.
Mt s li khuyn v vic thnh lp Ban gim c
Thnh lp mt ban gim c c kh nng b sung cho ban qun l hin hnh
Hy tm nhng ngi em li nhng chuyn mn mi cho cng ty ca bn. V d,
nu bn c mt cng ty cng ngh nh nhng khng c kinh nghim tip th, bn

hy tm nhng thnh vin c th cung cp cho cng ty kinh nghim tip th m bn

cn.
Lp biu xc nh nhng nhu cu qun l ca bn
Hy lp mt biu xc nh nhng ti nng m bn cn pht trin cng ty.
Hy lit k nhng k nng m i ng qun l ca bn c. Sau , bn c th lit
k nhng t hp k nng bn cn t c v nhng ngi c nhng k nng .
S dng mt cng ty tuyn dng chuyn nghip
Mt s cng ty tuyn dng chuyn v tuyn chn cc gim c v cc chuyn
gia/gim c qun l. Tr ph cho h, h s gip bn tm ra nhng ng c vin cho
Ban gim c ca bn. Nu chn cch ny, bn phi chc rng cng ty tuyn dng
hiu r v bn, cng ty ca bn v nhng nng lc bn ang tm kim c th
gip bn la chn mt cch hiu qu.
S dng mng li ng nghip v bn b
Mt ban gim c a dng c th c hnh thnh t nhng ngi bn hc c,
nhng nh cung cp , cc nh cung cp dch v chuyn nghip v nhng mi quen
bit khc ca bn. Bn hy lp mt danh sch cc ng c vin t mi trng ny
v sau sng lc tht cn thn bo m chn c nhng ngi ph hp cho
cng ty ca bn, ch ng chn ch v bn thch h.
Gi quy m ca Ban gim c trong tm kim sot
Ban gim c cng nh th cng c kh nng hot ng hiu qu. Khng ging
nh cc cng ty ln tuyn nhng ngi c tiu s ni ting tng cng hnh
nh ca cng ty, Ban gim c ca cc cng ty nh c thnh lp ra l lm
vic. Trng hp ngoi l i vi quy tc ny l khi cng ty nh ca bn s nim
yt c phiu ra cng chng v cn mt Ban gim c ln hn hng dn bn
trong c qu trnh.
Tng gim c iu hnh phi tip xc vi nhng ng c vin c trin vng
vo ban gim c
Mt khi bn xc nh c nhng ng c vin c trin vng vo ban gim c,
Tng gim c iu hnh nn c cuc gp vi h. Nu bn l Tng gim c iu
hnh, bn hy gii thch vi h bn l ai, cung cp cho h cc thng tin chi tit v
cng ty, ti sao bn li ch n tn tui ca h, v ni vi h l bn mun c mt
cuc gp ring bn v vic h c th tham gia vo ban gim c.
Tm kim nhng ngi bit cch huy ng vn
Cho d hin ti cng ty ca bn khng cn huy ng vn, nhng trong mt giai
on kinh doanh no cng ty s cn n. Nhng thnh vin ban gim c c
kin thc ti chnh vng vng v bit cch huy ng vn chnh l ti sn ca cng
ty.

Nhng sai lm ph bin khi khi nghip

i vi hu ht mi ngi, khi nghip l khong thi gian y l th m trong
sut qu trnh h c c v bi vin cnh thnh cng v nim vui c ng
u vi nhng thch thc mi. Tuy nhin, y cng l thi gian d mc nhiu sai
lm nht!
C th trnh c nhiu sai lm m nhng ngi khi nghip mc phi trong giai
on khi s. Mt trong nhng cch tt nht trnh khng mc sai lm l ni
chuyn vi nhng ch doanh nghip khc v kinh nghim m h rt ra c trong
qu trnh khi s. Hy hi kin ca lut s hay nhn vin k ton ca bn tip
cn nhng ch doanh nghip c kinh nghim ph hp v hy tham d cc cuc
hp ca cc hip hi kinh doanh ni chuyn vi nhng ngi hot ng trong
chnh ngnh kinh doanh m bn ang nh khi nghip.
Song cho d bn c nghin cu v chun b k cng n th no i na, bn cng
s vn mc nhiu sai lm khi khi nghip, tuy nhin nhng li thng gp c
lit k di y c th gip bn trnh c phn no.
Nhng sai lm ph bin bao gm:
Thnh lp cng ty qu nhanh
Bc u tin i vi nhiu ngi khi khi s mt doanh nghip l np h s cho
c quan ng k kinh doanh a phng. Vic ng k thnh lp cng ty l mt
bc i ph hp i vi nhiu doanh nghip, song s rt c ch nu bn bit ch
cho n khi tng kinh doanh ca bn c nh hnh r nt ri mi hnh ng.
L do: khi nim v vic kinh doanh ca bn, v do c tn ca doanh nghip s
c th thay i trong mt vi thng hot ng u tin.
Khng nghin cu th trng
Mt khu ca qu trnh khi nghip thng b b qua l vic xc nh liu th
trng mc tiu ca bn s mua hng ho hay dch v ca bn khng. Cch tt
nht tr li cu hi ny l hi chnh cc khch hng. Hy tm cch ni chuyn
vi cng nhiu khch hng tim nng cng tt. Nhng cu hi bn nn t ra bao
gm: Anh ch s mua hng ho hay dch v ca ti ch? Hin nay anh ch mua
hng ho hay dch v ny u? Anh ch sn sng tr bao nhiu? Anh ch c hi
lng/khng hi lng im g nh cung cp hin ti ca anh ch? Anh ch s tm
kim hng ho hay dch v ny u khi cn?
Da qu nhiu vo lut s
Ph tnh theo gi ca cc lut s cng dn li tng ln rt nhanh v ch mt vi ho
n thanh ton t vn lut u tin cng lm cc ch doanh nghip mi phi
chng mt. Khi khi nghip, bn c xu hng nh lut s ca mnh t vn v son
tho vn bn trong tt c cc kha cnh kinh doanh lin quan. Nhiu ngi
nhanh chng nhn ra rng s rt c ch nu bn t my m nghin cu, t son
tho vn bn v ch nh n chuyn mn ca lut s hon thin chng.
Chi qu nhiu cho mt bng vn phng v trang tr vn phng
Mt vn phng p vi trang thit b my tnh hin i c th lm cho nhiu ch
doanh nghip cm thy nh th gic m khi nghip ca h ang tr thnh hin

thc. Mt trong nhng nim vui ca vic khi nghip l dng ln mt vn phng
m bn cm thy hnh din, y vy m nhng cm by chi tiu qu lm cho
nhiu doanh nghip ph sn trc khi kp ct cnh.
Nhng vn c bn khi mua li doanh nghip
Mua mt doanh nghip c sn l s u t t ri ro hn v mang li li nhun
nhanh hn so vi vic to dng mt doanh nghip t con s khng. Nhng n
cng khng phi hon ton khng c ri ro v s thnh cng ca bn s ph thuc
rt nhiu vo s la chn v nh gi khn ngoan ca bn v doanh nghip m
bn nh mua.
Di y l nhng yu t m bn cn xem xt khi bt u tnh n kh nng mua
li doanh nghip. Nhng yu t ny khng c ngha s thay th c cho vic
nh gi cn k - iu bn mun lm sau khi tri qua bc u tin ny. Hy
dch chuyn con tr n nhng mc nh di y tm hiu thm v nhng g
bn
cn
xem
xt:
Cc bo co ti chnh
Hy xem xt c cc bo co ti chnh v cc bn khai thu ca cng ty trong vng
t 3-5 nm qua nh gi c tnh trng ti chnh hin ti v cc xu hng ti
chnh trong tng lai ca cng ty. Phi bo m l bn s xem xt nhng s liu
c kim ton bi mt cng ty kim ton c lp (CPA) danh ting. ng chp
nhn mt bn nh gi ti chnh s si hoc mt bn h s lp ghp, bi chng
da trn nhng s liu do cng ty cung cp. Cng ty c trong tnh trng ti
chnh lnh mnh khng? Cc bo co ti chnh c khp vi cc bn khai thu
khng? T s vn hnh v bn hng ca cng ty c ph hp vi mc trung bnh
trong ngnh kinh doanh khng? Nhn vin k ton ca bn c th gip bn
phn tch nhng s liu ny xc nh gi tr thc ca cng ty bn nh mua.
Cc khon phi chi v phi thu
Hy kim tra ngy thng trn cc ho n xem liu cng ty c thanh ton kp
khng. Thi hn thanh ton thng thng cng khc nhau tu tng ngnh kinh
doanh, song ni chung mc chun l t 30 n 60 ngy. Nu cc lnh tr tin c
thanh ton sau thi hn ghi trong ho n t 90 ngy tr ln, th c ngha l ngi
ch cng ty c th ang gp kh khn vi vic thu chi. ng thi, hy tm hiu
xem cng ty c b t di quyn xit n do khng thanh ton c cc ho n
hay khng.
Hy kim tra s tin s thu c vi thi thn trng; bi gi tr m cc cng ty
khai thng b thi phng ln. Hy xem xt tht k ngy thng ca cc khon thu
xc nh xem bao nhiu khon phi thu khng c tr ng hn v thi
gian chm tr l bao lu. iu ny rt quan trng bi khon phi thu qu hn cng
lu th gi tr ca n cng thp v kh nng n khng c thanh ton cng cao.
Trong khi xem xt phn ny, bn hy lp mt danh mc mi khon thu c ln
nht ca cng ty v thc hin kim tra tn dng i vi chng. Nu phn ln ngi

tiu dng hoc khch hng u c kh nng tr n nhng tr chm, th bn c

th gii quyt c vn ny bng cch p dng mt chnh sch thu n cht ch
hn. Nu cc khch hng ca cng ty c tnh hnh ti chnh khng n nh th bn
nn tm ngay phng n mua mt cng ty khc.
i ng nhn vin
Nhng nhn vin ch cht l ti sn quan trng i vi nhiu doanh nghip. Bn
cn xc nh xem i ng nhn vin c tm quan trng nh th no i vi s
thnh cng ca doanh nghip. Bn cng cn xem xt cc thi quen lm vic ca h
bit liu y c phi l nhng ngi bn c th lm vic cng hay khng.
Nhng nhn vin ch cht ny lm vic cho cng ty c bao lu? Liu h c
tip tc li lm vic cho cng ty sau khi c s thay i ch s hu hay khng?
Bn s phi c hnh thc khuyn khch no gi h li? Nhng nhn vin ch
cht no c th d dng thay th? Quan h ca h vi cc khch hng nh th no,
v cc khch hng liu c i theo nhng nhn vin ny nu h ra i khng?
ng thi, bn cn nn xem xt vai tr ca ngi ch s hu hin thi trong cng
ty. Liu y c phi l vai tr bn mun m trch hay khng? C nhn vin hin
thi no c th m ng nhng trch nhim y khi cn khng?
Khch hng
y l ti sn quan trng nht ca cng ty m bn mua c . Phi bo m l cc
khch hng cng bn vng nh nhng ti sn hu hnh khc m bn s mua c.
Liu cc khch hng ny c mi quan h c bit vi ngi ch hin thi ca cng
ty khng (bn lu nm hay h hng)? H l khch hang ca cng ty c bao
lu v h ng gp bao nhiu phn trm li nhun ca cng ty? H s ra i hay
li khi cng ty chuyn sang ch s hu mi? Ngi ch hay ngi qun l cng ty
hin thi c v c quan h tt vi cc khch hng hay khng? Cng ty c chnh
sch bng vn bn no quy nh vic gii quyt cc khiu ni, tr li hng mua,
tranh chp, v...v ca khch hng hay khng? Ngi ch c ca cng ty tng h
tr cho cng ng hay ngnh kinh doanh cha?
a im kinh doanh
iu ny c bit quan trng nu nh bn s mua mt cng ty bn l. a im
kinh doanh c tm quan trng nh th no i vi s thnh cng ca cng ty? a
im ca cng ty bn nh mua tt nh th no? c ch xe to thun
tin cho khch hng n vi cng ty khng? Cng ty ph thuc nh th no vo
vic bn hng cho cc khch hng trong khu vc? Trin vng kinh doanh trong
tng lai khu vc ny ra sao? Liu ni ny c ang trong qu trnh thay i
nhanh chng t khu chung c mi sang to nh vn phng hay khng? a im
kinh doanh ny liu c tr nn cun ht hn hay t cun ht hn do c nhng thay
i khu vc ln cn hay khng?
Tnh trng c s vt cht

Mi trng hot ng ca mt cng ty c th cho bn bit rt nhiu v cng ty .

Hy dnh i cht thi gian thm a im kinh doanh ca cng ty. Ni ny i
vi bn trng th no? Bn c n tng tt ngay t u khi bn bc vo khng?
a im ny c bo dng tt nh th no? C cn phi tin hnh vic sa
cha ln no khng - v d nh mi nh dt, sn phai mu, bin hiu ngho nn
khng? Ni ny c c sp xp hp l t trong ra ngoi v phn kho hng
khng?
Cc i th cnh tranh
Khi bn nh mua mt doanh nghip, bn cn hiu r mi trng cnh tranh ca
n. Hy ch n cc xu hng ca ngnh kinh doanh , v cc xu hng ny
c th nh hng cng ty bn ang xem xt nh th no. Ngnh kinh doanh ny c
kh nng cnh tranh ra sao? Cc i th cnh tranh ca bn l ai v nhng chin
thut ca h l g? Trong vic kinh doanh ny c thng xy ra cc cuc chin v
gi c khng? Thi gian gn y mi trng cnh tranh thay i nh th no?
C i th cnh tranh no phi b cuc khng? L do ti sao? Bn c th tm
c nhng thng tin ny bng cch lin h vi mt hip hi ca ngnh kinh
doanh hay c cc n phm v ngnh ny.
ng k kinh doanh, cc giy php v vic phn chia khu vc kinh doanh
Hy chc chn l cc giy php kinh doanh chnh v cc vn bn php l khc c
th c chuyn giao li cho bn mt cch d dng. Hy tm hiu xem qu trnh
chuyn giao s nh th no, v ph tn l bao nhiu, bng cch lin h vi cc nh
chc trch a phng c thm quyn. Nu mt cng ty l mt cng ty c phn th
n c ng k kinh doanh theo quy ch no? C phi cng ty ang hot ng
vi t cch l mt tp on nc ngoi hay khng?
Hnh nh cng ty
Cch thc m mt cng ty c cng chng bit n c th l mt ti sn ng k
hoc mt khon n phi tr m khng th nh gi c trn bn quyt ton. C
rt nhiu yu t v hnh m bn cn xem xt khi nh gi mt cng ty - mi th k
t cch thc cng ty phc v khch hng cho n cch thc nhn vin cng ty tr
li in thoi v vic n c h tr cng ng hay ngnh kinh doanh khng. Yu
t ny thng c gi l "thin ch". Bn hy ni chuyn vi cc khch hng, cc
nh cung cp, cc i th cnh tranh, ngn hng v nhng ch s hu cc doanh
nghip khc trong khu vc hiu thm v danh ting ca cng ty. Bn nn nh l
s rt kh thay i mt quan im tiu cc.
Nhng vn c bn v c quyn kinh tiu
Khi bn cn nhc xem nn khi s mt doanh nghip ca ring mnh, bn c th
la chn gia vic bt u khi nghip t con s khng, mua mt doanh nghip

c sn, hay tm kim mt c hi kinh doanh vi c quyn kinh tiu. S hu v

vn hnh mt c quyn kinh tiu c th cng mt nhiu cng sc nh nhng la
chn khc, song n cng c th em li li nhun khng km.
Hin c rt nhiu cng ty ang hot ng theo c quyn kinh tiu, bao gm hu
nh tt c mi ngnh kinh doanh c, t nhng nhn hiu ni ting nh
McDonald's, Holiday Inn, hay Mailboxes, v...v cho n cc c quyn kinh tiu
mang tnh a phng nh hn. Thch thc y l bn phi chn c mt c
quyn kinh tiu va ph hp vi s thch ca bn, va l mt s u t khn
ngoan. Nhiu chuyn gia trong lnh vc mua bn c quyn kinh tiu gi l bn
nn so snh chng vi nhau bng cch xem xt tht nhiu c quyn kinh tiu
trc khi quyt nh chn mt c quyn kinh tiu ph hp vi mnh. Hy s
dng nhng cu tr li cho cc cu hi di y gip bn hiu thm v khi
nim kinh doanh ny.
c quyn kinh tiu l g? N vn hnh nh th no?
Khi bn mua mt c quyn kinh tiu, c ngha l bn mua quyn s dng mt
thng hiu hoc mt m hnh kinh doanh c th. Doanh nghip m bn iu hnh
v c bn cng ging nh mi doanh nghip khc c vn hnh di cng mt
c quyn kinh tiu. lm c iu ny, bn c th phi mua nhiu th t
ngi bn c quyn kinh tiu (l cng ty s hu cc quyn i vi vic kinh
doanh ny) nh cc sn phm, cng c, tr gip v qung co, v dch v o to.
Trong khi bn s hu doanh nghip, vic vn hnh n phi tun theo cc iu kin
ca hp ng v c quyn kinh tiu. i vi nhiu ngi, y l li ch ch yu
ca vic mua c quyn kinh tiu - bn c th c phng thc kinh doanh, thng
hiu v h thng h tr m ngi bn c quyn kinh tiu cung cp l vn.
iu thng c trch dn ny c ngha l vic mua c quyn kinh tiu cho
php ngi ta c th tin hnh kinh doanh cho bn thn, m khng phi t khi s
n.
Nhng li ch ca vic mua c quyn kinh tiu so vi vic khi nghip ca
ring ti?
Khi mua c quyn kinh tiu, bn c nhng li ch sau:
Gim bt ri ro - Cc c quyn kinh tiu thng c t l tht bi thp hn
nhiu so vi cc doanh nghip khi s t u. L do ? Bi v mua c
quyn kinh tiu c ngha l bn s mua mt m hnh kinh doanh m hu ht
cc mc m c gii quyt sn bi ngi khc.
Bn s c c mt b trn gi - trong c tt c nhng g thng c
phng on khi khi s mt doanh nghip. B trn gi ny ca bn c th
bao gm cc thng hiu, kh nng tip cn d dng ti mt sn phm
c xc lp; mt phng php marketing c chng minh; cc trang
thit b; kho hng; v.v.

 C c u th v s lng - Khi bn tr thnh ngi mua c quyn kinh

tiu, bn s c c sc mua ca ton b mng li s dng c quyn
kinh tiu , v iu ny s gip bn tip cn c sn phm v cnh tranh
vi nhng dy chuyn trong nc ln hn.
C sn cc quy trnh kinh doanh - Nhiu nh bn c quyn kinh tiu
thng cung cp cho nhng ngi mua c quyn kinh tiu ca h nhng
h thng c s dng trong thc t, trong c cc h thng ti chnh
v k ton; h thng o to v h tr tip tc; h thng nghin cu v pht
trin; h thng h tr tip th v bn hng; h thng k hoch v d bo; h
thng qun l kho hng; v.v. H s ch dn cho bn nhng k thut gip
cho doanh nghip thnh cng v gip bn tn dng chng pht trin
doanh nghip ca ring mnh.
c h tr v ti chnh v la chn a im kinh doanh - Mt s cng ty
s cp vn bn khi nghip vi c quyn kinh tiu ca h, gip cho bn
c th xoay x c vi mt khon tin mt ng trc cng t cng tt. H
cng c th s gip bn la chn a im kinh doanh, bo m l doanh
nghip ca bn nm mt khu vc m n c th pht trin c.
H tr v qung co v khuyn mi - Bn s khng ch c hng li t
bt c chin dch qung co v khuyn mi phm vi khu vc hay quc gia
ca cng ty bn c quyn kinh tiu cho bn, m h cn h tr bn trong
nhiu vic khc -- t vic cung cp bn sao bng qung co c sn gip
n lc qung co ring ca bn, cho n vic pht trin nhng nguyn
vt liu c thit k trang tr im bn hng trong ca hng ca bn sao
cho thu tht khch hng. Bn s phi tn rt nhiu chi ph nu t pht trin
nhng nguyn vt liu ny.
Ngi s dng c quyn kinh tiu c gp phi iu g bt li khng?
Tt nhin khng phi ai cng chn cch mua c quyn kinh tiu. Di y l mt
s nhng im bt li tim tng ca n:
Thiu quyn kim sot - Bn cht ca mt c quyn kinh tiu - vic mua
v s dng mt khi nim kinh doanh c kim chng trong thc t c th lm cho bn c v ging mt ngi qun l hn l mt ng ch.
iu ny c th l kh khn i vi mt s ngi, nht l i vi nhng ai
c tinh thn kinh doanh cao. Nhng ngi nh vy s cm thy kh khn
trong vic tun th h thng kinh doanh sn c ca ngi khc.
Chi ph - C th phi mt mt khon tin mt ln mua v vn hnh mt
c quyn kinh tiu. Chi ph tr trc c th kh ln, v bn c th s thy
ph bn quyn phi tr lin tc s c tc ng ln n lung tin mt ca
bn.
Bn khng tn ti c lp - Cng ging nh vic danh ting ca cng ty
cung cp c quyn cho bn c th lm li cho doanh nghip ca bn,
nhng vn ca cng ty cng chnh l nhng vn ca bn. Do vy,

nu cng ty m tri qua nhng thi k kh khn th doanh nghip ca bn

c th cng s phi gnh chu hu qu bi bn c mi lin h qu mt thit
vi n.
Bn phi cam kt - Hp ng mua c quyn kinh tiu ca bn l mt bn
hp ng mang tnh rng buc, v nhng iu kin ca hp ng c th rt
ngt ngho. Bn b b buc vi cc thng l kinh doanh nht nh, chi ph,
v thm ch c hnh nh ca doanh nghip ca bn. Nu khng ng th
bn cng chng th trng cy vo iu g khc ngoi tr vic tun th
nhng ch dn trong hp ng.
Ti cn nm c nhng lut no v c quyn kinh tiu?
Bn cng nn cn nhc vic thu lut s, k ton vin hoc nh t vn ring nh
gi cc ti liu cung cp thng tin v cc hp ng m ngi bn xut trc khi
bc vo m phn. Li khuyn ny, cng vi nghin cu ring ca bn, s c th
gip bn tit kim chi ph v trnh cho bn u t nhm a ch.
Ti nn quan tm n nhng g trong cc ti liu cung cp thng tin?
Ti liu thng tin m cng ty bn c quyn kinh tiu cung cp cho bn c th coi
l mt ca s bn nhn vo hot ng ca cng ty. Do bn cn nh gi y
n (tt hn l vi s tr gip ca mt lut s, k ton vin hoc mt nh t vn
doanh nghip) c th hiu c tt c nhng g c th v cng ty .
Mt s vn cn xem xt:
Cng ty bn c quyn kinh tiu c bn lch trnh kinh doanh ca cng ty
hay khng? - Phn u tin ca ti liu s cho bn bit tt c cc chi tit v
tn ring v tn doanh nghip ca ngi , t chc ca cng ty; xut x;
v lch s ti chnh ca n. Bn cng cn phi xc nh r liu thnh cng
ca cng ty c th c lp li khu vc kinh doanh ca bn hay
khng.
Ti s phi tr nhng chi ph no? - Thng bo cng ty gi n bn phi
bao gm mt danh sch hon chnh cc khon ph m bn phi tr va
khi s va vn hnh c quyn kinh tiu . Thng bo ny cng cho
bn bit cc ngha v khc ca bn, v d nh hng ho hay cc trang thit
b m bn phi mua t cng ty bn c quyn kinh tiu .
Khu vc kinh doanh ca ti c c c quyn khng? - Bn s phi xc
nh r cng ty bn c quyn kinh tiu c c php m nhng ca
hng khc trong khu vc kinh doanh ca bn, hay thm ch bn cc sn
phm theo n t hng qua bu in ca cc khch hng sinh sng trong
khu vc kinh doanh ca bn hay khng. Bn cng s c th phi p ng
mt s tiu chun bn hng nht nh c php duy tr c quyn trong
khu vc ny.
Ti c th bn nhng sn phm g v bn nh th no? - Bn c th ch
c php bn mt s sn phm nht nh c nu trong danh mc chp

thun ca cng ty bn c quyn kinh tiu. V bn cng c th b gii hn

v cch thc bn hng. Chng hn, bn c th c php bn hng cho dn
c trong khu vc kinh doanh ca bn, song khng c php bn hng bn
ngoi khu vc .
Ngi bn c quyn kinh tiu s cung cp cho ti nhng dch v no? Hy xem liu bn s c cung cp nhng dch v no trc khi bn khai
trng, v sau khi bn khai trng doanh nghip ca bn. Bn cng nn
xem bn cn phi c o to v nhng g, o to u v ph tn ra sao.
ng thi, hy kim tra xem bn s nhn c nhng thng hiu v giy
php c quyn nhn hiu no.
Ti c phi tm hiu nhng thng tin xu khc khng? - Cc ti liu cung
cp thng tin phi tit l bt k hnh ng no lin quan n vic vi phm
lut v c quyn kinh tiu, cc hnh vi gian ln, bin th, hoc cc trng
hp kinh doanh khng ng lut. Cc ti liu ny cn phi ni r liu cng
ty bn c quyn kinh tiu , bt k ngi tin nhim no, hay bt k i
tc hoc quan chc no ca cng ty, tng tuyn b ph sn trong vng
15 nm qua hay cha. V chc chn l bn phi c k cc bo co ti
chnh na.
Ti c th thu c li nhun bao nhiu t vic mua c quyn kinh tiu
ny? - Thng bo m cng ty bn c quyn kinh tiu gi ti bn bao gm
c cc c on li nhun mang tnh gi thuyt, km theo l cc cng thc
gii thch vic tnh ton nhng s liu c on. Bn nn nh l cc iu
kin kinh t khc nhau theo tng vng, do nhng s liu ny khng bo
m c thnh cng ca mt i l c th no. Thay vo , bn hy s
dng nhng s liu ny kt hp vi cc c on v mc chi ph v chi tiu
trong khu vc kinh doanh ca bn.
Ti cn xem xt nhng g khi la chn mt c quyn kinh tiu?
Di y l mt s nhng im bn cn xem xt khi nh gi mt c quyn kinh
tiu:
Kh nng sinh li - Phi bo m l c cng ty bn c quyn kinh tiu v
cc doanh nghip s dng c quyn kinh tiu u lm n c li.
Bn lch trnh kinh doanh ca cng ty - c quyn kinh doanh ny c th
pht trin c khng? N thnh cng ni no khc cha? Cng ty
bn c quyn kinh tiu c c nh gi mc tn nhim tt khng?
Mt USP mnh - Bn mun tin hnh mt cng vic kinh doanh m khng
phi cnh tranh, bi bn khng mun b coi l bn cng mt th hng
qu quen thuc.
Qun l ti chnh v cc mt khc hiu qu - Mt h thng gim st mnh
s gip bn pht hin cc vn ca mnh v gii quyt chng mt cch
hiu qu hn.

 To dng c hnh nh tt - iu quan trng l cng chng phi c mt

hnh nh tch cc v cng ty bn c quyn kinh tiu cho bn, bi bn ang
vn hnh doanh nghip ca mnh da trn danh ting ca n. ng thi,
bn cng nn tm mt c quyn kinh tiu c th m rng trn phm vi ton
quc, nh vy doanh nghip ca bn mi c th pht trin c a
phng.
S gn b v cam kt - Bn thc lng mun cng ty bn c quyn kinh
tiu dnh nhiu thi gian kim tra bn, bi v bn mun chc chn l
cng ty t ra nhng yu cu cao i vi tt c nhng ngi cng mua c
quyn kinh tiu , v thnh cng ca doanh nghip ca bn th li gn lin
vi thnh cng ca cng ty.
Mt ngnh kinh doanh pht t - Bn nn tm kim cc c hi kinh doanh
trong nhng ngnh ang pht trin.
Ti c th tin hnh nghin cu no khc hiu thm v mt c quyn
kinh tiu c th?
iu quan trng l bn phi tm hiu cng nhiu cng tt trc khi mua mt quyn
kinh doanh no , bn c th ra mt quyt nh am tng. C rt nhiu ngun
rng ri m bn c th tip cn tm hiu v mt c hi mua c quyn kinh tiu.
Di y l mt s vic bn c th lm:
Ni chuyn vi ngi bn c quyn kinh tiu - Phi chc chn l bn cm
thy thoi mi khi ni chuyn vi ngi , v tt c cc cu hi ca bn c
th c tr li tho ng.
Ni chuyn vi nhng ngi cng mua c quyn kinh tiu - Bn hy
ni chuyn vi nhng ngi hin ti cng ang s dng c quyn kinh
tiu tm hiu suy ngh ca h v vic kinh doanh ny. H c hi lng
vi quyt nh u t ca mnh khng? H c ang thu c li nhun
nhiu nh d on khng?
c cc bo ch v kinh doanh v thng mi - Bn hy dnh i cht thi
gian trong th vin hay trn mng Internet xem bo ch ni g. Thng
th bn s bit thm c nhiu thng tin v cng ty hn l so vi nhng g
h t nguyn khai trong cc ti liu thng tin h cung cp cho bn.
Kim tra cc ngun tham kho - Bn khng nn ch ni chuyn vi nhng
ngi mua c quyn kinh tiu . Bn nn ni chuyn c vi ngn hng
hoc cc ngun tham kho khc m ngi bn c quyn kinh tiu cung
cp.
n cc c quan c lp - Bn hy gi cho Vn phng Kinh doanh Tt hn
xem xem liu c v kin co no nhm vo cng ty khng.
Ly mt bo co nh gi mc tn nhim - Bn hy ly mt bo co
nh gi mc tn nhim ca cng ty t mt trong s cc hng nh gi
mc tn nhim . Bn s bit c nhiu v vic kinh doanh ca cng ty.

Ti phi tr nhng chi ph g cho c quyn kinh tiu ca mnh?

V c bn c hai loi ph bn phi tr khi mua c quyn kinh tiu -- ph tr trc
v ph duy tr.
Trc ht l ph tr trc ban u, l khon ph m bn phi tr cho cng ty bn
c quyn kinh tiu c c cc quyn khai trng doanh nghip ca bn.
Thc cht l bn s mua cc quyn s dng cc thng hiu, phng thc kinh
doanh, v cc quyn phn phi ca cng ty . Chi ph c c giy php ny
c th kh ln, nht l i vi mt c quyn kinh tiu xc lp v ni ting - n
c th ln ti hng chc nghn la l chuyn thng. Thng thng khon ph
ny da trn gi tr ca khu vc t ai hay khu vc bun bn ca ngi mua c
quyn kinh tiu, nn th trng ca bn cng ln th khon ph m bn phi tr
cng cng ln.
Bn hy nh l khon ph tr trc ny c th nm ngoi nhng chi ph khi s
khc m bn s phi chu. Ph c quyn kinh tiu ban u c th bao gm hoc
khng bao gm cc chi ph khc nh chi ph o to; chi ph khuyn mi khai
trng; kho hng; chi ph xy ct (mt s cng ty bn c quyn kinh tiu i hi
khng gian bn hng ca bn phi c nhng yu t kin trc ring); chi ph cho
cc trang thit b/ c c nh (bn c th c yu cu mua hoc thu cc trang
thit b v c c nh ring ca cng ty); v bt k khon ph tn no khc cn
tr c th khai trng doanh nghip ca bn.
Bn cng s phi tr ph duy tr duy tr c c quyn kinh tiu mua. Hu
ht nhng cng ty bn c quyn kinh tiu u i hi c tr ph bn quyn,
thng bng 1% tng doanh thu, ch khng phi li nhun, ca bn. Ph bn
quyn ny c th dao ng t 1% n tn 15%, mc d mc ph bin l 5%. Hy
nh l bn s phi tr khon ph ny trn c s tng doanh thu ca bn (bao gm
ton b cc ho n, thu doanh thu, tin li v cc khon phi hon tr), bi vy
khon ph ny c th s lm li nhun ca bn mt i mt phn ng k.
Mt s cng ty li thu ph nh k (c th tr theo tun, thng hoc qu) thay cho
ph bn quyn. Loi ph ny c th l mt phn ca mc tng gi m bn phi tr
cho cc hng ho v dch v phi mua t cng ty.
Thng thng nhng ngi mua c quyn kinh tiu u phi tr mt phn chi ph
cho vic qung co v khuyn mi m cng ty bn c quyn kinh tiu thc
hin trn phm vi a phng, khu vc hay ton quc. Nhng chi ph ny thng
c gp vo mt qu qung co tp th m suy cho cng s c li cho tt c
nhng doanh nghip mua c quyn kinh tiu bi thng hiu kinh doanh ca
h s c bit nhiu hn.
Ti nn xem xt nhng c quyn kinh tiu c xc lp hay nhng c
quyn kinh tiu mi ni ln?
y l mt trong nhng quyt nh quan trng m bn phi a ra khi la chn
con ng mua c quyn kinh tiu. Bn s cn phi nh gi c s nh i
gia chng lin quan n ri ro v vic tr ht cc khon n cui cng.

Mt c quyn kinh tiu c xc lp c rt nhiu tin li -- s tha nhn tn

tui rt quan trng; cc phng php tip th c kim chng; nhng k hoch
kinh doanh v h thng o to c xc lp vng chc; h thng qun l cht
ch; v mt lch s kinh doanh m bn c th iu tra mt cch d dng. Xt v
mt nhc im, bn c th s thy l cng ty bn c quyn kinh tiu thc t
lm cho th trng ca bn bo ho (do vy c th khng cn cc v tr kinh
doanh thun li, hoc cc i l khc c th xm phm khu vc kinh doanh ca
bn); cc chi ph phi tr c th cao hn; v bn c th s pht hin ra rng cng ty
cng ln th kin ca bn cng kh c lng nghe mt khi c bt ng ny
sinh.
Mt c quyn kinh tiu mi ni ln em li cho bn c hi nm c nhng c
hi li nhun c th rt ln. Khi mua nhng c quyn kinh tiu mi hn, bn
cng thng phi tr cc chi ph tr trc v ph bn quyn thp hn, v nhng
cng ty ny c th s sn sng m phn v h tr cc doanh nghip mua c
quyn kinh tiu ca h hn. Mt khc, nhng cng ty c c quyn kinh tiu nh
hn ny li thiu s tha nhn tn tui; h c th khng kinh nghim vn
hnh h thng ca mnh; bn c th s thy mnh chnh l mt trng hp h
th nghim cc quy trnh kinh doanh; v do vy, kh nng tht bi ca nhng cng
ty ny cng ln hn nhiu.
Danh mc cc vn chun b khi nghip
Li ch: File nh km c mt danh mc tt c cc bc chun b khi nghip.
y l danh mc nhng iu cn phi lm cng ging nh danh mc nhng
cn mua sm khi i ch.
Danh mc nu nhng u vic khi chun b khi nghip. Cho nn, c th ghi mt
u vic l "chun b k hoch kinh doanh", nhng n khng ghi chi tit tng
bc lp k hoch kinh doanh.
M t file: File c mt trang ti liu di dng RTF c th s dng c vi hu
ht cc chng trnh x l vn bn chy trong mi trng Windows.
c im: Bao gm:
danh mc tt c cc bc nh xc nh mc tiu kinh doanh, xc nh a
im tt nht v nh gi kh nng ti chnh ca mnh
danh mc cc giao dch cn lm nh thu lut s, xin vay tn dng v mua
bo him doanh nghip
danh mc nhng vic cn lm trc khi khai trng nh nghin cu ni
quy to nh, ng k kinh doanh v tham gia vo hip hi ngnh ngh
Danh mc cc vn ca ngi ch s hu khi nghip
Cng vic nn tng ban u

nh gi im mnh v im yu ca bn
thit lp mc tiu kinh doanh v mc tiu c nhn
nh gi ngun ti chnh ca bn
xc nh cc nguy c ti chnh
xc nh chi ph ban u
quyt nh v tr cho hot ng kinh doanh
tin hnh nghin cu th trng
xc nh i tng khch hng
xc nh i th cnh tranh
pht trin k hoch marketing

Cc giao dch kinh doanh

la chn lut s
la chn hnh thc t chc hot ng (v d nh cng ty mt thnh vin,
cng ty hp doanh, cng ty trch nhim hu hn, tp on)
tin hnh th tc m doanh nghip (ng k tn, phi hp cc hot ng
kinh doanh v..v)
la chn mt k ton vin
chun b mt k hoch kinh doanh
la chn mt ngn hng
lp mt ti khon sc cho cng vic kinh doanh
vay vn (nu trong din c vay)
xy dng mt ngun tn dng cho hot ng kinh doanh
la chn mt i l bo him
mua Hp ng bo him cho hot ng kinh doanh
Cc bc u tin
in danh thip
kim tra li cc quy tc kinh doanh a phng
k hp ng thu
ln danh sch cc nh cung cp (nu cn)
chun b dng v thit b
xin giy php kinh doanh (nu cn)
xin s chng minh ch hot ng kinh doanh a phng (nu cn)
xin s chng minh ch hot ng kinh doanh ca a phng (nu cn)

 gi biu mu thu ca a phng v trong c nc

tham gia cc t chc chuyn mn
t ra ngy bt u cng vic kinh doanh
Danh mc cc vn lin quan n vic thu a im
Li ch: Danh mc cc vn lin quan n vic thu a im cp hu ht cc
vn bn cn xem xt khi m phn thu a im. Danh mc y ny xc
nh nhng iu kin v iu khon cn lu khi thu a im. Trong mi iu
khon u c nhng cu hi gip lm ni ln nhng vn quan trng lin quan
n iu khon . y l mt cng c c lc khi bn m phn vi ngi ch
cho thu a im m bo rng hp ng cho thu bao qut mi vn v
an ton cho bn. Tt nhin bn cng nn nh lut s xem li hp ng mt lt.
M t file: File c ba trang ti liu RTF c th s dng c vi hu ht cc
chng trnh x l vn bn chy trong mi trng Windows.
c im: Bao gm:
iu khon hp ng cn lu nh thu v chi ph, kt thc hp ng v
iu chnh hp ng.
cc vn lin quan n ngi thu v ngi cho thu hoc c hai trong
tng iu khon
Danh mc cc vn v Hp ng thu bt ng sn
Danh mc cc vn cn xem xt v Hp ng thu bt ng sn cp n cc
vn thng xy ra nhiu nht khi m phn hp ng thu bt ng sn. Sau
khi tham kho Danh mc ny, bn c th hiu mnh cn g t Hp ng thu bt
ng sn. Tt nhin, trc khi t bt k kt Hp ng thu bt ng sn, bn
nh hy ngh lut s ca mnh kim tra li Hp ng.
Tnh cht v thi hn ca Hp ng thu. Xc nh cc iu khon ca
hp ng, v thi im bn thu c chuyn quyn s hu. Hp ng
thu ny c phi l hp ng tnh khng (net lease)? Trch nhim ca bn
cho thu l g?
Tin thu. Trong hp ng, m bo phi c cc quy nh v tin thu, thi
hn v phng thc thanh ton tin thu. Nu bn thu nh tr chm th tin
thu nh vo thi im ny l bao nhiu?
iu khon leo thang. Do phn ln cc hp ng thu thng mi u c
iu khon leo thang v tin thu, cn phi xc nh liu iu khon leo
thang c nh hng quyt nh n vic chi ph hot ng tng ln hay da

vo cc ch s khc.
Cnh tranh. Trong trng hp thu khong khng gian dnh cho vic bn
l hng ho, v d nh thu gian hng trong khu ca hng bch ho, c th
c nhng hn ch yu cu ch bt ng sn khng c cho thu nhng
khng gian ln cn cho cc i tng kinh doanh trong lnh vc tng t
nh bn thu bt ng sn ban u. Liu nhng hn ch ny c hp l hay
khng? Bn thu bt ng sn c quyn g nu ngi ch bt ng sn vi
phm nhng hn ch ny v lm gim gi tr ca gian hng thu i vi bn
thu bt ng sn theo nh hp ng thu c k kt?
Gia hn hp ng. Hp ng c th gia hn khng, vi iu kin nh th
no? Tin thu bt ng sn cho hp ng mi l bao nhiu? S thc hin
vic quay vng hp ng nh th no?
Hp ng cho thu ph. Bn thu c c php cho thu li bt ng sn
hoc u quyn s dng cho ngi khc c khng? Trong trng , bn
cho thu phi lm g?
Khng gian. Vic xc nh s dng din tch cho thu ca ngi ch bt
ng sn v nh gi v kh nng s dng din tch c thu ca bn thu
rt khc nhau. Ngi thit k thng c th tit kim din tch rt nhiu
bng cch s dng cc thit b thch hp vi khong khng gian mt cch
hiu qu nht. V tr ca cc ct nh, ca s, song ca c th nh hng n
yu cu v khong khng cn s dng ca ngi i thu. Phi quyt nh
xem liu Hp ng thu c em li kh nng thu thm khng gian b sung
hay khng? Liu bn thu c quyn c thu u tin khi c khong
khng gian b sung cha c s dng hay khng? Liu nhng bn thu
khc s b t chi hay khng nu c khong khng gian b sung to iu
kin cho din tch ca bn thu lin k nhau?
Thu v cc chi ph khc. Phi quyt nh xem ai l ngi chu thu cho
bt ng sn ny. nu bn thu ch ng tr cho khon tng ln th mc
ti a s tr l bao nhiu? Ai tr cho cc dch v v duy tu ni chung? Nu
bn thu tr, bn thu c quyn t do la chn nh cung cp dch v hay
khng, hay cc dnh v s do hoc cung cp thng qua bn cho thu? Ai l
ngi chu trch nhim nhng sa cha mi pht sinh, hay sa cha hoc
thay i v kt cu?
Xy dng. Bn cho thu c m bo rng, to nh p ng cc quy tc v
xy dng theo lut a phng, v ngi cho thu s phi hon tr cho bn
thu chi ph sa i do vi phm cc quy tc xy dng? Bn thu c quyn
kim tra trc khi hp ng c thc hin v trc khi s dng bt ng
sn hay khng? C cc phng tin cn thit cho vic xe v cc
phng tin giao thng hay khng ?
Th lm vic. Khng gian cho thu him khi c bn thu nh gi mt
cch gi nh, d to nh mi hay c. Hai bn s thng nht v cc thng

s, v chi tit k thut ca to nh trong mt th lm vic. y l mt hp

ng gia ch bt ng sn v bn thu trong m t v i tng ang
c xy dng, chi ph do ai chu, s c hon thnh vo lc no v nh
th no, ai chu trch nhim nu c s chm tr v v chi ph do qu thi
hn v nhiu vn khc.
Phm vi s dng (Zoning). Phm vi s dng ca bn thu i vi to nh
nh th no v khu vc bn thu d nh s dng c c php khng? C
nhng tho thun php l hay hn ch no i vi bt ng sn hay khng?
Phm vi s dng lin quan i vi bt ng sn lin k nh th no m
bo ngi thu c th hon ton tn dng c phm vi s dng bt ng
sn ang thu?
Trch nhim v bo him. Ai chu trch nhim cho vic bo him trch
nhim v gii hn trch nhim u? Ai tin hnh bo him trm, chy v
cc thit hi khc? Trong phm vi no, ch bt ng sn v bn thu t chi
trch nhim thit hi i vi ngi v ti sn ca bn th ba? Bn thu phi
r sot mt cch k lng cc iu khon v min trch nhim ca ch bt
ng sn. Trong khi bn thu c th sn sng bi thng cho ch bt ng
sn v nhng thit hi do bn thu gy ra, phn ln bn thu khng mun
ch t chi b trch nhim i vi nhng thit hi do hnh ng ca h
gy ra. Cc iu khon nn min trch nhim cho ch t ch i vi nhng
thit hi do bn thu gy ra trong phm vi c thu m thi.
Quyn c c m phn li do tc ng ca bn thu chnh khc.
Nhiu bn thu nh trong trung tm bun bn lun lo s khi bn thu chnh
ngng hot ng kinh doanh hoc khng quay vng hp ng thu na.
Trong mt mi trng hot ng kinh doanh m cc ca hng ln ang tin
hnh cc th tc ph sn hoc ng ca hng, y l mt vn quan trng
i vi ngi bn hng nh khc. Mt gii php l m phn mt iu
khon cho php bn thu c quyn c ng ca hng hoc gim gi ng
k tin thu nu tnh hnh kinh doanh ca bn thu chnh hoc mt vi bn
thu khc tr nn qu ti t v khng gia hn Hp ng thu na. Xc nh
bn thu chnh thng kh n gin; xc nh cc bn thu khc c th
da vo t l phn trm din tch c thu.
Kh nng thanh ton ca ch bt ng sn. Bn cho thu c th tip tc
s hu bt ng sn khng? Khi th trng bt ng sn tr nn tr tr,
nhiu nh u t v ch t ri vo tnh trng kh khn v ti chnh c th
dn n vic cc bt ng sn ang c cho thu b pht mi.
Bt ng sn b ph hu. Bn cho thu c buc phi xy dng li bt ng
sn b ph hu hay khng v th no goi l b ph hu? Tin thu nh
c c gim khng? Bn thu c c chm dt hp ng do c s ph
hu mt phn hay ton b sau khi ci to bt ng sn? Quyn ca cc bn
nu mt phn hoc ton b bt ng sn b thn tnh bi nhng ch lnh a

c quyn lc nh th no?
Chm dt hp ng. Bn thu phi c nhng ngha v g i vi bt ng
sn khi kt thc thi hn thu? Bn thu nh c c min trch nhim i
vi nhng hao mn thng thng i vi bt ng sn hay khng?
Cht thi. Hnh vi gy ra cht thi l thit hi m ngi s hu bt ng
sn cho rng do vic s dng khng c s ch thch ng ca bn thu.
Theo lut ca mt s ni, li buc ti ny c th dn n vic bn bt ng
sn, do ngi s hu trc y c th c nhn phn chnh lch gia
gi tr ca bt ng sn nu khng b h hng v gi thc bn. trnh kt
qu ny, hp ng thu c th cho php ngi s hu bt ng sn c
min mi li khiu kin nu bn bt ng sn.
Quyn mua. Hp ng thu bt ng sn c to c hi cho bn thu kh
nng mua li bt ng sn c thu hay khng? Gi s l bao nhiu, v
c tin hnh khi no, nh th no?
Thi gian n hn. C thi gian n hn cho vic chm tr tin thu bt ng
sn hay khng hoc c cc iu kin khc c tho thun hay khng?
Thi gian n hn l bao lu?
Hiu lc thc thi. C s xc nh r rng nhng thit hi do vi phm cc
iu kin khc nhau trong hp ng thu hay khng? Ph thu lut s
thc thi cc iu khon ny s nh th no?
Ngy c hiu lc ca hp ng. Thng thng ngy bt u c hiu lc
khng da trn mt s s kin ngoi vi, v d nh ngy hon thin vic ci
to hay ngy bt u thu. Khi ngy c hiu lc c a ra, cc bn phi
k mt tho thun b sung nu r ngy bt u tnh tin thu. Vic ny s
gip trnh cc vn c th pht sinh trong tng lai, v d nh ngy ht
hn hp ng v thi hn cho vic quyt nh vic tng tin thu nh. Cn
c trng ti gii quyt cc tranh chp, hoc khi mt bn t chi k vn
kin b sung. trnh cc ch nhm tr hon, mt cch gii quyt n
gin l quy nh bn thua kin s phi chu chi ph trng ti v cc chi ph
lin quan n php lut khc.
i din v bo m. Ch bt ng sn c th mun bn thu ng t b
bt c s bo m no hay chp nhn thu bt ng sn trong tnh trng
nh hin c m khng yu cu ch bt ng sn ng ra i din hay
m bo v cc iu kin hay lch s ca bt ng sn . Trong trng
hp ny, iu khon ny ngn cn bn thu buc ch bt ng sn phi chu
trch nhim v cc thit hi tim n c th xy ra lin quan n bt ng
sn. Bn thu vn mun thu bt ng sn trong nhng iu kin nh vy t
nht cng cn yu cu ch bt ng sn ng ra i din trong bt c vn
no m ngi ch bt ng sn bit trc v yu cu ch bt ng
sn thu mt chuyn gia c lp thc hin thanh tan trc khi cho thu.
Hn ch s dng. Tnh cht s dng bt ng sn c thu c th dn

n vic ch bt ng sn tin hnh hn ch hoc a ra mt s ch dn i

vi vic s dng bt ng sn. iu ny c th xy ra chng hn nh trong
trng hp bn thu d tnh mun s dng thit b hay ho cht c thi ra
cht gy nhim c hi.
Ci to. Bn thu c th mong mun ci to bt ng sn ph hp vi
bn thu hin nay, nhng c th khng ph hp cho bn thu tng lai.
Phi xc nh xem ngi ch bt ng sn cho php vic ci to trong
phm vi no.
Quyn c thm bt ng sn. y c th l vn c quan tm nht
ca ch bt ng sn v bn thu v quyn c thm bt ng sn ca
ngi ch bt ng sn trong nc trong trng hp cn thit, d iu ny
c th khng tin li cho bn thu, thm ch cn thit c th tm thi ly li
bt ng sn sa cha. Bn thu phi hp tc trong cc trng hp ny.
Tin thu nh c th c gim trong trng hp bt ng sn b ly li
sa cha.
Phn chia chi ph. Mt vn na l vic ngi ch bt ng sn c th
coi cc chi ph kim tra nh k v cc chi ph gii quyt cc vn ny
sinh l cc chi ph hot ng. R rng l vic lp t hay thay th h thng
nng-lnh l ci to vt cht cho bt ng sn. Chi ph duy tu, v d nh lau
ra hay thay i cc b phn lc l cc chi ph duy tr hot ng. Mt vi
chi ph nh kim tra nh k hay vic thay i mt cht cc h thng c th
khng nh ngha mt cch c th c. Theo quan im ca bn thu, cc
chi ph pht sinh trc khi bn thu s dng bt ng sn khng c xem
l chi ph duy tr hot ng. Chi ph kim tra nh k hay chi ph cho nhng
thay i nh nm trong mt gii hn xc nh c th c bn thu nh coi
l chi ph duy tr hot ng.
Bo co chnh ph. Theo lut mt s a phng, ch bt ng sn v
bn thu c th phi bo co ln c quan ca chnh ph v vic tng tr, s
dng v thi cc cht c hi. Theo hp ng thu, cc bn phi ng
tun th cc lut ny v cung cp cho nhau mt bn sao cc bo co trong
mt khong thi gian xc nh sau khi bo co c quan chnh ph. Ch
bt ng sn phi ng cung cp cho bn thu, trong mt khong thi
gian xc nh sau khi ch bt ng sn nhn c mt bn sao cc bo co
ca bn thu khc cng to nh.
Tun th lut php. Ch bt ng sn c th mun thm mt iu khon
quy nh bn thu phi tun th tt c cc lut ca a phng, hin c hoc
s c trong tng lai, bao gm lut mi trng trong tng lai c th nh
hng ti bt ng sn, cng vic kinh doanh ca bn thu, hay bt k hot
ng hay iu kin no lin quan n bt ng sn; v bn thu phi thay
i, gim, hay ngng ngay cc hot ng khng tun th php lut; v tin
hnh lp t h thng, thit b, cc dng c an ton kim sot nhim v

thc thi cc bin php tng t nhm m bo s tun th php lut.

Danh mc nhng vn cn lu khi thu thit b

Li ch: Danh mc nhng vn cn lu khi thu thit b lit k cc vn cn
lu khi phi m phn thu thit b. Danh mc y ny l gip xc nh
cc iu khon cn x l khi thu thit b v cnh bo nhng vn c th lin
quan n cc iu khon thu thit b.
M t file:File c hai trang ti liu di dng RTF c th s dng c vi hu
ht cc chng trnh x l vn bn chy trong mi trng Windows.
c im: Bao gm:
danh mc chi tit cc iu khon khi thu thit b nh phng n gia hn
hp ng, iu khon bo him v chi ph chm dt hp ng
cc cu hi vi mi ni dung m bn phi t hi v tr li khi xem xt mt
hp ng thu thit b hay khi yu cu lut s d tho hp ng
Danh mc cc vn cn ch khi thu thit b
Danh mc di y lit k cc vn thng ni ln trong qu trnh m phn
hp ng thu thit b. Nu bn cn thn kim tra theo tng mc ca danh sch
ny, bn s khng b st nhng vn quan trng trong qu trnh m phn.
Thi gian thu v gi thu. Vic thu mn c thc hin trong thi
gian bao lu, gi thu nh th no? Khi no phi thanh ton tin thu v
phng thc thanh ton nh th no?
Nhng i hi i vi bn cho thu. Bn thu c quyn trc tip i hi
bn cho thu trong nhng vn nh bo hnh, hon tr tin thu, iu
chnh gi thu v cc yu cu khc hay khng? Bn thu c quyn chn gi
li mt phn tin khng thanh ton hay khng?
Chuyn i. Hp ng thu c hn ch quyn ca bn cho thu trong vic
chuyn nhng quyn s hu cc thit b cho thu hay khng?
i din v bo m. C cn s i din c bit tho mn cc quy
nh v php l hay khng? Bn thu c phi tr cc loi thu ti sn, ph
mn bi, cc ngha v cng cng hay khng? i vi cc bn th ba, bn
thu c ngha v n mc no trong vic bo m quyn li ca h trc
cc loi chi ph v ri ro khc nhau?
i hi. Bn thu c th nhn danh bn cho thu kin hoc thc hin cc
hnh ngbin php di dng khc i hi cc bn th ba hay khng?
Quyn ca bn thu c c quyn n b thit hi hay khng?trong vic
b p thit hi c bo v hay khng?

 Kh nng ra gia hn hp ng. Hp ng thu c cho phpc ra gia

hn khng? Nu c, thi gian thu v gi thu s nh th no? Cn nh
rng, vic ra gia hn hp ng c th nh hng ti vic nh thu cc giao
dch.
Cho thu li. Bn thu c th cho thu li hay khng? Vi nhng iu
kin g?
Duy tu. Ai c ngha v phi duy tu thit b? Bn thu khng nn chp
nhn nu bn cho thu i hi bn thu phi dnh cho thit b c thu
mc duy tu cao hn mc duy tu m bn thu p dng i vi cc thit b
ca mnh.
Ci tin v iu chnh. Bn thu c th ci tin hoc iu chnh thit b
chng ph hp hn vi nhng nhu cu c th hay khng? Ai chu trch
nhim iu chnh theo yu cu ca cc c quan qun l?
i hi n b thit hi. Trong trng hp thit b b mt, b nh cp,
hay b hng do tai nn, bn thu phi tr cc khon g, c th l bao nhiu?
Nhng khon ny c tr n b cho gi tr ca thit b b mt hay
c tnh thm vo gi tr ca cc thit b ? Thng thng, i hi n
b thit hi c tnh theo cng thc l tng ca cc khon tin thu phi
tr trong thi gian cn li ca thi hn cho thu v tr gi s thu m bn
cho thu khng phi thanh ton. Nu bn cho thu c quyn c bn ti
sn cho thu cho cc nh u t ang tm cch kim li qua trn thu, th
khon thit hi c n b, i khi c nu trong iu kin coi tt c
nhng bn cho thu l mt, c th c xc nh da vo gi tr s thu m
nhng bn ny trnh c ch khng cn l gi tr s thu m bn cho thu
ban u trnh c.
Bo him. Ai chu trch nhim mua bo him cho thit b? Ai s c
quyn hng bi thng bo him cho nhng b phn no ca khi thit b
khi n b mt, nh mt cp hoc h hng?
Sa i. Hp ng cho thu c cho php sa i cc iu khon khi c s
thay i v hon cnh hay iu kin cho thu? iu ny c bit quan trng
i vi nhng hp ng thu di hn, v gi tr ca thit b cho thu c th
t nhin st gim.
Quyn c mua li. Ngi i thu c c quyn mua li thit b i thu
khng? Nu c th ngi i thu phi tr bao nhiu v khi no th c
c quyn ny? Hy lun nh rng quyn ny c th nh hng n cch
tnh thu trong giao dch thu mua ny.
Kt thc hp ng. Trong hon cnh iu kin no th hp ng thu mua
c th c chm dt trc thi hn? Hp ng c b hy khi thit b b
ph hng hon ton hoc b mt khng? C phi thanh ton khon no nu
hy hp ng trc thi hn khng? Hp ng c nh sn iu kin hy

hp ng trong mt s trng hp nht nh, v d nh c quy nh ca

php lut khin vic tip tc s dng thit b s l bt hp php hoc khng
c tnh kinh t?
Chi ph chm dt hp ng. Ai chu trch nhim thanh ton chi ph lin
quan n vic tr li thit b cho bn cho thu khi ht hn hp ng? Cc
chi ph tho d, ng gi, vn chuyn, bo him v cc chi ph lin quan c
th rt ng k.
Hp ng khung. Hp ng c quy nh no i hi ngi i thu phi
m phn k kt thm mt hp ng ph nu bn i thu mun thu thm
mt thit b na? Hay l ngi i thu c php thm mt iu khon n
gin nu r chi tit v thit b cn thu, l ph thu v thi hn thu ca thit
b thu thm vo hp ng khung? Bin php th hai c th tit kim ng
k cho hai bn nu h mun duy tr quan h lu di.
Danh mc nhng iu khon hp ng c quyn kinh tiu
Li ch: Hp ng c quyn kinh tiu (Franchise) c iu chnh cho ph hp
iu kin tng ni. Do vy kh m xc nh c tt c cc iu khon v vn
cn lu cho mi tnh hung. Tuy nhin, Danh mc nhng iu khon hp ng
c quyn kinh tiu s cho bn mt danh mc y cc iu khon c bn trong
hp ng c quyn kinh tiu, ng thi nu hng lot cc vn lin quan ti cc
iu khon m bn cn ch . Nu bn nh k hp ng c quyn kinh tiu,
hy dng danh mc ny gip bn hiu v nhng iu khon thng thng ca
mt hp ng c quyn kinh tiu v i chiu vi mt hp ng kinh tiu ca
ngi ch giy php hp ng.
M t file: File c bn trang ti liu di dng RTF c th s dng c vi hu
ht cc chng trnh x l vn bn chy trong mi trng Windows.
c im: Bao gm:
lit k cc vn cn lu lin quan n chi ph hp ng c quyn kinh
tiu
lit k cc vn cn lu lin quan n a im thc hin hp ng
lit k cc vn cn lu lin quan n nh xng, thit b v vt t
lit k cc vn cn lu lin quan n cc thng l c quyn
Danh mc cc vn v cc iu khon Tho thun thu c quyn kinh
doanh
Cc tho thun thu c quyn kinh doanh u khc nhau trong tng v vic c
th. C th ta khng xc nh c tng iu khon v tng vn ta cn cn
nhc trong tng trng hp c th. Tuy nhin, danh mc ny s l mt cng c
c gi tr nu bn quan tm n vic thu c quyn kinh doanh.

Danh mc ny cn c s dng c s tham chiu vi Tho thun thu c

quyn kinh doanh l vn bn trong a ra cc iu khon v cc iu kin
iu tit vic s dng c quyn kinh doanh ca bn v do bn cho thu c
quyn kinh doanh tho ra. Bn s dng Danh mc ny c th vo thi im trc
khi bn c Tho thun thu c quyn kinh doanh, c th c mt khi nim v
cc ni dung trong Tho thun, hoc vo thi im bn c bn sao Tho thun
ny, c th xem li cc iu khon.
D trong trng hp no, trong khi bn c th s dng Danh mc ny hiu v
xem xt Tho thun thu c quyn kinh doanh, bn khng nn k Tho thun
nu cha tho lun vi lut s ca bn.
Cc vn lin quan n cc iu khon v chi ph thu c quyn kinh
doanh
Ph ban u thu c quyn kinh doanh l bao nhiu?
Ph ny c bao gm chi ph cho vic m mt kho hng cc sn phm v cc
vt dng s cung cp khng?
iu khon v thanh ton nh th no: v tng gi tr, thi gian thanh ton,
thanh ton mt ln hay tr gp, nhng tho thun v h tr ti chnh khc?
Liu bn cho thu c quyn kinh doanh c h tr ti chnh cho bn hay
gip bn tm ngun ti chnh hay khng?
C th tr chm c khng? Nu c, ai s h tr ti chnh cho bn v
vi mc li sut l bao nhiu?
Liu ph ban u c c hon tr ton b hay mt phn khng?
Liu hp ng c phn bit mt cch r rng tng chi ph v ph ban
u, lng tin mt yu cu ban u hay chi ph ban u hay khng ?
C tin bn quyn nh k hay khng ? Nu c l bao nhiu v c tnh
nh th no?
Doanh s bn hng v tin bn quyn c ghi s th no v vo lc no,
v tin bn quyn c thanh ton nh th no?
Nu thanh ton tin bn quyn chnh l ton b hoc l mt phn tin thanh
ton cho dch v m bn cho thu c quyn kinh doanh cung cp, nh vy
dch v no s c cung cp?
Dch v k ton v lu tr c c cung cp khng?
Chi ph qung co v xc tin bn hng c phn b th no?
Liu bn thu c quyn kinh doanh c phi p ng mt mc vn hot
ng ti thiu no khng m bo b p c chi ph hot ng cho ti
khi kinh doanh c li?
Liu nh xng kinh doanh phi mua, hay thu v c iu kin no na v

vn ny (t bn cho thu, a im bt buc v..v)?

Ai s ti tr cho vic mua nh xng v bng cch no ?
Liu bn thu kinh doanh c phi t cc cho vic xy dng hay mua thit
b khng?
Cc vn lin quan n cc iu khon v v tr kinh doanh
Liu vic thu c quyn kinh doanh c yu cu c thc hin mt khu
vc a l nht nh no khng? Nu c, ranh gii ca khu vc c c
xc nh r rng hay khng?
Ai c quyn la chon khu vc?
Liu nhng ngi khc cng thu cng c quyn kinh doanh c quyn
cnh tranh trong cng mt khu vc hay khng, vo by gi hay sau ny?
Liu khu vc kinh doanh ny c c quyn i vi bn, quyn ny l lu
di hay s b thay i hoc s gim bt trong tng iu kin c th?
Liu bn thu c quyn kinh doanh c quyn c t chi u tin trong
trng hp c nhng bn thu c quyn kinh doanh khc hot ng trong
cng mt khu vc a l cha dnh ring cho ai?
Liu bn thu c quyn kinh doanh c quyn c xc nhn r trong hp
ng rng h c quyn li i vi nhng sn phm mi nht ca bn cho
thu c quyn kinh doanh hay sng ch ca h? nu nh vy, chi ph l
bao nhiu?
Liu bn thu c quyn kinh doanh c quyn s dng t ai, nh xng
ca mnh? Nu khng, liu bn cho thu c quyn kinh doanh s bn hay
cho bn thu c quyn kinh doanh thu li?
Ai chu trch nhim i vi cc tranh chp v khu vc a l, nu cn?
Cc vn lin quan ti cc iu khon v Tr s lm vic, Thit b v
ngun cung cpnguyn liu
K hoch v cc thng s chi tit ca tr s c phi do bn cho thu c
quyn kinh doanh quyt nh hay khng? Nu nh vy, bn cho thu c
quyn tham gia kim sot v la chn nh thu cng nh gim st cng
vic thi cng xy dng hay khng?
C nhng hn ch i vi vic thit k v trang tr li to nh hay khng?
Thit b v nguyn vt liu c bt buc phi do bn cho thu thit b cung
cp hay do mt nh cung cp c ch nh hay bn thu c quyn kinh

doanh c t do tin hnh mua bn?

Nu bn thu c quyn kinh doanh phi mua t bn cho thu, hng ho
mua bn c c coi l hng k gi khng? Hoc hng ny s c ti tr,
v nu nh vy, theo iu khon no?
Liu trong tho thun c cp n vic duy tr ngun cung cp v thanh
ton hang tn kho (ai thanh ton, theo iu khon no v..v)
Liu Tho thun thu c quyn kinh doanh c buc bn thu cam kt phi
mua mt lng hng t thiu no hay khng?
C nhng iu kin no bt buc phi tun th i vi hnh dng ca thit
b, loi thit b, thit b vn phng, v vic duy tu v thay th cng chng
loi hay khng? C gii hn no i vi chi ph lin quan n vn ny
hay khng?
Bn cho thu c quyn kinh doanh c k hoch bo him nhm hay
khng? Nu khng, phm vi bo him s nh th no, vi s gii hn v
chi ph th no? Bn cho thu c quyn kinh doanh c yu cu a tn
mnh thnh bn c nhn bo him trong hp ng bo him ca bn thu
c quyn kinh doanh hay khng?

Cc vn lin quan n cc iu khon v Tp qun kinh doanh

Bn thu c quyn kinh doanh c phi trc tip tin hnh cng vic kinh
doanh hay khng? Nu c, trong phm vi v iu kin nh th no?
Mc kim sot ca bn cho thu c quyn kinh doanh i vi hot
ng kinh doanh ca bn thu th no, c bit trong vic duy tr bn sc
ca c quyn kinh doanh v cht lng sn phm?
Bn cho thu c quyn kinh doanh s m bo lin tc cung cp h tr v
qun l, o to v tr gip th no, v chi ph cho cc hot ng ny c
c tnh trong ph dch v hay bn quyn hay khng?
Qung co phm vi i phng hay quc gia v tho thun phn chia chi
ph c thc hin th no?
Nu qung co quy m i phng do bn thu c quyn kinh doanh
m nhim, bn cho thu c kim sot cc chin dch qung co ny khng
hoc c chu tr mt phn chi ph cho chin dch qung co ny hay khng?
Liu bn cho thu c quyn kinh doanh c cung cp cc tr gip thc
hin xc tin kinh doanh hay khng, v d nh im bn hng, hay cc
chng trnh qung co bng th v..v , v vi chi ph l bao nhiu?
Yu cu v lu tr, k ton v ghi s nh th no, v ai chu trch nhim
thanh ton chi ph cc hot ng ny?
C cc nh mc v doanh s bn hng v cung cp dch v hay khng?

Nu c, ch ti p dng nu t c nhng nh mc ny s nh th no?

Hp ng thu c quyn kinh doanh c quy nh s gi v ngy lm vic
hay khng?
C gii hn v mt hng c kinh doanh hay khng?
Bn cho thu c quyn kinh doanh c tin hnh cc chng trnh cung cp
hng lot hay khng? Trong trng hp , bn thu c quyn kinh doanh
c bt buc phi tham gia chng trnh vi t cch l ngi mua hay
khng?
Ai l ngi u tin xy dng cc trnh t chn la v thng qua cc iu
khon thu c quyn kinh doanh?

Cc vn lin quan n cc iu khon cChm dt v ra gia hn hp ng

Liu bn cho thu c quyn kinh doanh c quyn u tin tuyt i chm
dt Hp ng thu c quyn kinh doanh trong mt s iu kin c th, c
th trong thi hn Hp ng hoc khi ht thi hn?
Hp ng thu c quyn kinh doanh c quy nh iu khon cho php bn
cho thu c quyn kinh doanh c mua li cng vic kinh doanh ca bn
thu?
Bn cho thu c quyn kinh doanh c kh nng la chn hay c ngha v
mua mt phn hoc ton b thit b, ni tht vn phng, kho hng v ccti
sn khc trong trng hp cng vic thu kinh doanh phi chm dt do li
ca bn th ba?
Nu xy ra cc trng hp ni kh trn, cc iu khon mua li s
c xc nh nh th no?
C cc nh gi c lp hay khng? S nh gi th no v thin ch hay
vn ca bn thu kinh doanh trong cng vic kinh doanh?
Tho thun ban u c iu khon no quy nh rng gi mua li ca bn
cho thu c quyn kinh doanh khng c cao hn ph thu c quyn
kinh doanh ban u hay khng? Nu c, iu ny s lm mt i phn gi tri
ca thin ch v vn s hu ca bn thu c quyn kinh doanh trong cng
vic kinh doanh.
Trong trng hp no (m au .v..v) bn thu c quyn kinh doanh c th
chm dt hp ng? Trong trng hp cc iu khon quy nh ngha
v khi chm dt hp ng c im g khc bit hay khng?
Bn thu c quyn kinh doanh c b hn ch tham gia vo mt cng vic
kinh doanh tng t sau khi chm dt hp ng hay khng? Nu c, s ko
di trong bao nhiu nm?
Nu c hp ng cho thu, hp ng ny c cn trng hp vi cc iu

khon thu c quyn kinh doanh hay khng?

Hp ng c quy nh thi gian hp l thanh ton cc khon vn
phi tr hay khng?
Theo yu cu, liu bn cho thu kinh doanh c to iu kin cho vic hon
tr thng hiu, bng hiu, v cc du hiu mang c trng ca cng vic
kinh doanh c thu v vic g b cc ch dn mang tn v thng hiu
ca bn cho thu c quyn kinh doanh?
Cc im cn lu khc
Bn thu kinh doanh c th bn hay u quyn thc hin Hp ng thu c
quyn kinh doanh cho ngi khc hay khng?
Cng vic thu c quyn kinh doanh c th c tha k hoc bn trong
trng hp bn thu c quyn kinh doanh cht hoc b tn tt?
Hp ng cho thu cho php u quyn cho bn c php nhn u quyn
ca bn thu c quyn kinh doanh hay khng?
Bn cho thu c quyn kinh doanh hot ng kinh doanh trong lnh vc
ny c bao lu v cho thu c quyn kinh doanh t khi no?
C bao nhiu hp ng cho thu kinh doanh v cc i l ca cng ty/ Bn
c th xc nh c chng khng?
Nu c tn tui ca mt ngi ni ting no cng tham gia thu kinh
doanh ny, h c nng ng khng, h c quan tm v ti chnh hay khng,
li nhun h nhn c l do cng vic kinh doanh em li hay hon ton
do tn tui ca mnh v..v ?
Liu thng hiu, bng hiu v v cc nhn mc khc c hon ton c
xc nh v mang c trng ring hay khng? V chng hin c kh nng
b gy nh hng hoc b nh ch s dng do nhng v kin tng hin
ang c thc hin hay khng ?
Thi hn ca cc hp ng pa-tng v quyn sao chp c th hng
trong c quyn kinh doanh l bao lu? Nu thi hn c s hn ch, bn
cho thu c quyn kinh doanh c d nh gia hn hp ng, v iu ny
c c ghi trong Tho thunHp ng thu c quyn kinh doanh hay
khng?
Liu bn cho thu c quyn kinh doanh c cung cp cho bn thu ton b
h s php l p ng yu cu v nguyn tc chung v mu chun hay
khng?
Bn cho thu c quyn kinh doanh c p ng c cc yu cu v lut
php ca bang nc s ti hay khng (v ng k, cc yu cu v pht
hnh tri phiu hay kh c lu gi v..v, nu c p dng)?

 Lut php nc s ti c iu chnh quan h gia bn cho thu v bn thu

c quyn kinh doanh hay khng, bao gm c vic k kt hp ng, tho
thun ti chnh v chm dt hp ng? Nu nh vy, hp ng ny c tun
th cc yu cu hay khng ?

Danh mc t nh gi u nhc im c nhn

Li ch: Ti liu nh km gip bn xc nh u v nhc im ca mnh thng
qua vic t nh gi mt s lnh vc quan trng i vi ch s hu mt doanh
nghip nh. Bit c u nhc im ca mnh rt quan trng bi n (1) cho thy
bn c th sn sang bt u mt doanh nghip nh hay cha, (2) gip bn
la chn lnh vc kinh doanh ph hp vi kh nng ca bn v (3) cho thy khi
no th cn phi c thm mt ng s b sung nhng nng lc m bn cha c
cho doanh nghip hay khng.
M t file: File c ba trang ti liu di dng RTF. Do c phn bng biu trong
Microsoft Word 6.0, bn cn c Microsoft Word 6.0 hoc cao hn c.
c im: Bao gm:
s cc nng lc quan trng nht bt u v qun l mt doanh nghip
h thng nh gi u nhc im ca bn v thang im cho kt qu nh
gi, t "bn c iu kin khi nghip" ti "bn cn cn nhc li
xem c nn lp doanh nghip khng"
Danh mc cc vn nh gi im mnh v im yu
Bng sau y s gip bn xc nh im mnh v im yu ca mnh v gip bn
xc nh xem liu bn sn sng tr thnh ch doanh nghip kinh doanh nh hay
cha.
Nghin cu tng k nng c lit k trong bng. Hy t hi mnh xem liu bn
c mt s hay ton b nhng k nng c lit k trong ngoc kp hay khng. Sau
ban hy cho im cc k nng ca mnh trong tng lnh vc bng cch khoang
trn cc s thch hp s dng thang s t 1-5, vi s 1 ch mc thp, 2 gia mc
thp v trung bnh, 3 l trung bnh, 4 l mc gia trung bnh v cao, v 5 l mc
cao.

K nng
Bn hng
nh gi
mua hng
lp k hoch bn hng
m phn
bn hng trc tip cho ngi mua
dch v hu mi
qun l cc i din bn hng khc
theo di i th cnh tranh
Marketing
qung co/xc tin bn hng/quan h
vi cng chng
k hoch marketing theo nm
vic mua v lp k hoch v truyn
thng
vit qung co
chin lc marketing
lp k hoch cc knh phn phi
nh gi
ng gi
Lp k hoch ti chnh
lp k hoch lung tin mt
tnh hnh ti chnh hng thng
cc quan h vi ngn hng
qun l cc knh tn dng
K ton
cng tc lu tr
ghi ho n, thanh ton, v nhn tin
bo co tnh hnh kinh doanh hng
thng/bng cn i ti khon
chun b bo co thu hng qu/nm
Qun tr hnh chnh
lp chng trnh
qun l bng lng
qun l ch li

nh gi
thp

trung bnh

cao

Qun tr nhn s
tuyn nhn vin
Sa thi nhn vin
khen thng
cc k nng qun l chung
Cc k nng kinh doanh ca c nhn
k nng thuyt trnh
k nng vit
k nng my tnh
k nng x l vn bn
kinh nghim v fax, th in t
k nng v t chc
Cc kh nng tim tng khc
kh nng lm vic trong thi gian di
v kh khn
kh nng qun l cc ri ro v s
cng thng
s h tr ca gia nh
kh nng i mt vi tht bi
kh nng lm vic c lp
kh nng lm vic v qun l ngi
khc
Tng

______________

Sau khi bn nh gi mnh trong tng lnh vc, hy tnh tng im s bn t

c. Sau hy s dng nhng nh gi v thang im di y:
nu tng s im bn t c t hn 20 im, bn phi cn nhc li xem c
nn tin hnh cng vic kinh doanh ca ring mnh c phi l quyt nh ng
n khng
nu tng s im ca bn trong khong 20-25, bn gn nh sn sng cho
cng vic kinh doanh, tuy nhin bn nn dnh thm mt thi gian khc phc
mt s im yu ca mnh/
nu tng s im ca bn ln hn 25, bn sn sng bt u cng vic kinh
doanh vo lc ny.

Tiu

ch

la

chn

lnh

vc

kinh

doanh.

Li ch: Nhng ngi mun khi nghip thng c khuyn l nn chn lnh
vc kinh doanh no m mnh c li th v k nng v kinh nghim. Nhng li
khuyn nh th cng khng gip h trnh c bi ri bi h cng chng bit s
phi lm g tm ra c lnh vc kinh doanh ph hp nht. File nh km s lm
r mt s vn bi ri nh vic cho php bn xp th t cc mi quan tm ca
mnh v so snh chng vi cc phng n kinh doanh khc nhau. Sau khi "th
nghim," bn c th mnh dn tin hnh la chn lnh vc kinh doanh ph hp
nht cho mnh.
M t file: File c hai trang ti liu di dng RTF c th s dng c vi hu
ht cc chng trnh x l vn bn chy trong mi trng Windows.
c im: Trong ti liu ny c:
ch bn cn nhc tt c cc lnh vc kinh doanh bn ang xem xt
bi tp xp th t cc tng kinh doanh
cng c phn tch kt qu bi tp v phng php la chn lnh vc kinh
doanh ph hp ca bn hay t nht l gii hn s lnh vc kinh doanh li
Danh mc cc vn v la chn lnh vc kinh doanh
Bng di y c thit k vi mc ch gip bn la chn c lnh vc kinh
doanh thch hp cho mnh. in ng thng tin vo bng, bn hy lm theo
nhng bc sau:
(1) ct ngoi cng bn tri, hy lit k cc tng kinh doanh m bn ang cn
nhc theo mc quan tm ca bn. Theo , dng trn cng bn tri, bn s
in vo tng m bn quan tm nht. Di bn in tip tng bn t quan

tm hn mt cht v c th tip tc cho n khi bn lit k ht c ton b

nhng tng bn c th c trn ton b phn bn tri ca bng ny.
(2) By gi hy cn nhc tng tng v xp hng n t 0 n 3 theo tng tiu
ch c nu trn bng. Hy s dng thang im nh gi sau: 0 khng c g, 1di mc trung bnh, 2 trung bnh, v 3 trn trung bnh.
Sau y bn hy xem lt qua cc tiu ch v mt s yu t cn cn nhc khi nh
gi chng:
Hiu bit ca bn v ngnh kinh doanh ny. Bn bit nhng g v ngnh ny?
Bn c cn phi b thm thi gian v tin bc hc hi v ngnh ny khng?
Bn c phi thu nhn thm mt i tc v bn khng hiu bit v ngnh ny
khng?
Thang im nh gi: 0 - khng hiu g v ngnh kinh doanh ny; 1 c mt s
hiu bit gin tip; 2 - hiu mt cch hn ch; 3 - hiu qua kinh nghim lm vic
Kinh nghim ca bn trong lnh vc ny. Trong mt s trng hp, bn c th
hiu bit rt su v lnh vc ny nhng li khng c nhiu kinh nghim. Bn
bao gi ng ra lm ch doanh nghip hoc lm vic trong lnh vc ny cha?
Kinh nghim lm vic thc t quan trng n mc no trong ngnh ny?
Thang im nh gi: 0 khng c kinh nghim g; 1 kinh nghim gin tip; 2
kinh nghim cha ; 3 thng tho lnh vc ny.
K nng ca bn. Hin ti hy b qua nhng k nng thng thng i vi mi
tng kinh doanh ca bn, v c gng tp trung vo nhng k nng c th trong
ngnh kinh doanh . Nhng k nng m bn c t trnh no? Nu bn cha
c nhng k nng , c c chng, bn phi c gng mc no?
Thang im: 0 khng c g; 1 t; 2 c mt s k nng; 3 - k nng.
Kh nng thm nhp th trng. Hy tnh n c nhng chi ph tham gia
kinh doanh v nhng ro cn cnh tranh bn c th gp phi. V d, nu bn mun
kinh doanh dch v ti nh th chi ph thnh lp c th khng ng k, nhng nu
c mt vi doanh nghip khc ang kinh doanh ngnh dch v ny th vic
tip cn th trng c th gp kh khn.
Thang im: 0 lnh vc b cnh tranh mnh; 1 s thm nhp b hn ch; 2 c
c i th cnh tranh ln v nh; 3 - hu nh khng c hn ch no i vi s
thm nhp.
Tnh c o. S c o khng cn thit phi mang ngha rng khng c ai
cung cp cng mt loi sn phm hay dch v; m n c ngha rng khng c ai
cung cp sn phm v dch v theo cch m bn nh cung cp, hoc n hm
rng khng c ai s cung cp sn phm v dch v trong khu vc kinh doanh ca

bn. Bn ang tm cch phn bit sn phm v dch v ca bn vi nhng ngi

i th kinh doanh mt hng v dch v .
Thang im nh gi: 0-sn phm hoc dnh vc ca bn c mt rng ri; 1- mt
vi ngi khc cng cung cp cc sn phm v dch v ging bn; 2- ch c mt
hoc hai ngi; 3- khng c ai cung cp sn phm hoc dch v ca bn.

 tng Kin thc Kinh

kinh
ca bn
nghim
doanh
ca bn

K
nng
ca
bn

Kh nng S c Tng
tham nhp o
cng
th trng

(3) By gi bn hy tnh tng im. V di y l mt s gi gip bn hiu

c ngha ca cc thang im v gip bn khoanh vng li cc kh nng kinh
doanh:
loi b cc tng c tng s im nh hn 10
loi b cc tng m khng t c im 2 tng tiu ch
loi b cc tng khng t c t nht l im 3 tiu ch c o
Nh vy cn bao nhiu tng sau qu trnh loi b ny? Nu cu tr li l
khng th bn cn phi s dng li danh mc cc tiu ch di y xc nh
xem bn cn phi ci tin im no v phi xy dng mt chin lc nng
cc im t 1 ln 2, hoc 3. Nu cu tr li l nhiu hn 1 th bn c mt c hi
la chn th v y: bn s bt u cng vic kinh doanh no. Nu cu tr li l 1,
bn c th tm c cho mnh cng vic kinh doanh hon ho cho bn.

K nng giao tip dnh cho nh qun l

Mt nghin cu mi c tin hnh M i vi 20.000 ngi phng vn cho

thy: l do s 1 lm cho ngi ta ri b cng vic chnh l "cch i x khng
tt ca ng ch". Ni cch khc, l v h gp phi nhng ng ch ti.
Mt trong nhng nguyn nhn c nu ln nhiu nht l do... k nng giao tip
km. Ngi ta thng c khuyn khch hon thnh tt cng vic ni lm
vic, nhng khng c mt nh gi no v k nng giao tip ca h. Nu bn
khng th ni lu lot trong nhng cuc hp, th bn mt i s tn nhim v
tin cy m mt nh qun l cn c. Hay ni n gin l nu bn khng phi l
mt ngi bit truyn t c hiu qu, th c l bn khng nn lm ng ch. Vy
lm th no cc nh qun l ngy nay truyn t tt, k c s dng e-mail?
Di y l vi im cn thit ng lu .
1. Cn phi ch lng nghe.
Quan tm n nhng ngi lm cng cho bn. iu ny mi nghe c v n
gin, nhng l li phn nn ph bin v cng l kin ca nhiu chuyn gia
v ngun con ngi. H nhn mnh nhiu nht trong cc cuc hi tho ca cc
nh qun l l "hc cch lng nghe sao cho tt hn". C cu chuyn v mt ng
ch chng tay di cm v lng nghe chm ch bt c ai ni. Nhng nu nhn
k, th ra mt ng ta nhm mt li di cp knh mu. ng ta thng dng
cc cuc hp tranh th ng mt gic ngn.
2. Dnh thi gian cho nhng ngi lm.
Thng xuyn nn c nhng cuc gp tng ngi - thnh vin i cng tc ca
bn - l rt quan trng. Nu h lm vic ni xa, th gp qua in thoi. Nu bn
khng th gp hng tun, th t ra cng phi gp mt thng hai ln, v ng c
gi in thoi cho ai trong khi ang gp nhau, tr phi cc k cn thit. iu ny
chng t cho nhng ngi lm bit rng h lun c ng ch ch . Nn ni v
con ng ngh nghip ca h v bn hnh dung h ang pht trin cng vic ra
sao. Mt khc, nhng ngi lao ng cng cn nhn thy nhng sc p thi gian
ca ng ch.
3. Nu ra mt thng ip nht qun v nhng gi tr ca bn.
Nhn bit r bn l ai v bn i din cho nhng g, iu c th gip cho
nhng ngi lm ca bn c nhng quyt nh tt hn ca chnh h (hoc t ra l
nhng quyt nh m bn s va lng hn).
4. Cn c thng tin phn hi thng xuyn, trnh nhng bt ng.

Nhng ngi lm cng trc ht khng nn bit v nhng vn cng vic

hon thnh c ngha trong mt nh gi hng nm. M h nn sn sng trc
i mt cho tt (v cng nhn o cng tt) rng c nhng iu m h cn ci
tin.
5. Cn gy c n tng v c kt qu khi ni vi cc nhm.
Ti y, khng phi l ni vi Phng thng mi a phng - mc d iu
cng tt - nhng tc gi mun ni n cc nhm ngi lm cng. Nu bn
khng th ni lu lot trong nhng cuc hp, th bn mt i s tn nhim v
tin cy m mt nh qun l cn c. Hy hc bit cch ni ngn gn nhng c
sc thuyt phc. V cng phi hiu qu nh th khi bn vit e-mail cho nhm.
6. ng che giu ng sau e-mail.
Phn ln nhng vn t nh phi c tho lun vi c nhn. Hu ht nhng
mu thun phi c gii quyt vi c nhn, hoc t ra phi bng in thoi, khi
dnh lu n nhng xc ng th e-mail cng tr thnh c xe khng cn ph
hp truyn tin v giao tip. V e-mail cng chng bao gi l mt phng
php thch hp ni vi ai rng anh hay ch b sa thi. Tuy nhin, e-mail
vn l mt cng c truyn t quan trng, bi vy y l nhng li khuyn lm
th no truyn t thng tin bng e-mail c tt nht.
7. C c s nh gi ca chnh bn.
Bn nn tm thng tin phn hi t nhng ngi lm v kt qu cng vic ca bn
vi t cch l mt gim c. iu s lm cho bn tr thnh ng ch tt hn
v cng khin nhn vin cp di ca bn khm phc hn. Bn c bao gi khn
khon yu cu mt thng tin phn hi nh th cha? Nhng cng ty cng ln
(nh Microsoft) u c nhng hnh thc phn hi thng tin v gim c hng
nm v u c tr li tho ng.
Tuy nhin, ng lm vic ny qua e-mail m phi gp trc tip mt ngi
nghe h v mt vn ring hoc c lin quan n phong cch qun l ca bn.
Hy c gng lm cho ngi ta ht bc tc hay tiu tan nghi ng cng nhiu cng
tt, cng vi cht hi hc gi cho khng kh khng bao gi cng thng. Bn
cn thnh tht trong cch quan tm v nhng g m anh y hay ch y ang ni.
iu c th kh chu cho bn nhng thm ch c th cn kh chu hn nu
ngi ta khng ni ra. V kt qu cui cng thng c th to nn mt mi quan
h tt hn.

iu tt nht cho bn l duy tr c i thoi, ng lm cho ngi lao ng m

c trong lng. Ri thi gian qua i, h s tin bn c th k cho bn nghe
mt iu cn gi kn v gii by tm s vi bn.
8. Hnh ng qua thng tin phn hi ca ngi lm.
Bn x s ra sao khi mt ngi lm ch trch bn? Bn hy lng nghe nhng g
m ngi ta phi ni, hi nhng cu hi ni thch hp tip nhn nhng gi
ca h v vic bn c th ci tin nh th no ri sau ha suy xt n.
Bn c th khng ng vi mi iu ngi ta ni, t ra l ban u. Th nhng
hy tip thu n suy ngh cho thn trng. Bi v phn ng ban u ca bn c
th th tiu ht tt c nhng thng tin phn hi. Nn ni vi ngi ph bnh rng
bn s dnh thi gian suy ngh k nhng iu ch trch ny v tr li cho h
sau. C hi l bn s nh gi ng nhng g m nhng ngi lm phi ni, cho
d - sau khi mt nhiu thi gian suy ngh v chuyn ny - bn vn khng
ng . Hy gp li ngi v ha lm nhng g bn cm thy cn thit
cao mi quan h. (TBKT)

K NNG RA QUYT NH
2. Quyt nh qun tr kinh doanh
2.1 - Khi nim
Nh cp trn. Quyt nh qun tr l phng cch hnh ng mang tnh
sng to ca ch doanh nghip (Gim c) nhm x l mt vn chn mui trn c
s hiu bit cc quy lut vn ng khch quan ca h thng b qun tr v vic phn tch
cc thng tin v hin trng ca h thng. T khi nim ny c th xc nh ni dung ca
mt quyt nh l nhm tr li c cc cu hi sau y: Lm g? Ai lm? Khi no
lm? Lm u? iu kin vt cht thc hin l g? Lm nh th no? Bao gi kt
thc? Kt qu ti thiu phi t l g? T chc kim tra v tng kt bo co nh th no?
2.2 - Cc nguyn tc c bn ra quyt nh
a. Nguyn tc v nh ngha
Ngi ta ch c th t c mt quyt nh lgic khi vn c nh ngha.
Mun gii quyt c hiu lc mt vn , u tin phi hiu r vn . Thi gian dng

 tm ra gii php cho mt vn thng l v ch, bi v ngi ta hay t tha mn

trong vic x l cc din bin ca n m qun khng bn ti ni dung su sc ca n.
b. Nguyn tc v s xc minh y
Mt quyt nh lgic phi c bo v bng cc l do xc minh ng n. Tt c
mi quyt nh lgic phi c da tr nhng c s vng chc. Ngi ta phi bo v
c quyt nh ra bng c mt tng th nhng s vic hin nhin v c th kim
tra li chng t quyt nh l hp l v lgic. M mt ngi khc nu quan st tnh
hnh cng di gc v trong hon cnh , th d h c th c nhng kin bt
ng hay nhng nh kin v li ch khc th h cng buc phi i ti cng kt lun .
c. Nguyn tc v s ng nht
Thc t thng xy ra tnh trng cng mt s vic, c th c nhiu quan im,
nhiu cch nhn nhn khc nhau ty thuc vo ngi quan st v khng gian, thi gian
din ra s vic . Chng hn, cnh tranh di c ch qun l bao cp ca cc nc
XHCN b coi l mt hin tng xu, th ngy nay tt c cc nc thc hnh nn kinh t
th trng u coi l mt hin tng tt yu v lnh mnh. Cho nn ta cn phi xc nh
mt cch r rng nhng s vic v lm vic , cn phi tin chc rng ta ngh ti
nhng s khc nhau c th c do cc s thay i v a im hay v thi i gy ra.
2.3 - Yu cu vi cc quyt nh
a. Tnh khch quan v khoa hc
Cc quyt nh l c s quan trng m bo cho tnh hin thc v hiu qu ca vic
thc hin chng, cho nn n khng c ch quan ty tin, thot ly thc t. V quyt nh
l sn phm ch quan sng to ca con ngi, do m bo tnh khch quan khng phi
l vic n gin, nht l trong nhng trng hp vic thc hin cc quyt nh c lin
quan n li ch ca ngi ra quyt nh.
Tnh khoa hc ca cc quyt nh l s th hin ca nhng c s, cn c, thng tin,
nhn thc, kinh nghim ca nh qun tr trong vic x l, gii quyt nhng tnh hung c
th xut hin i hi c s can thip bng cc quyt nh ca h, n phi tun th i hi
ca cc quy lut khch quan.
b. Tnh c nh hng

Mt quyt nh qun tr bao gi cng phi nhm vo cc i tng nht nh, c

mc ch, mc tiu, tiu chun xc nh. Vic nh hng ca quyt nh nhm ngi
thc hin thy c phng hng cng vic cn lm, cc mc tiu phi t. iu ny
c bit quan trng i vi cc quyt nh c tnh la chn m ngi thc hin c
php linh hot hn, sng to hn trong qu trnh thc hin quyt nh.
c. Tnh h thng
Yu cu tnh h thng i vi cc quyt nh trong qun tr kinh doanh i hi mi
mt quyt nh a ra phi nhm t c mt nhim v nht nh, nm trong mt tng
th cc quyt nh c v s c nhm t ti mc ch chung.
d. Tnh ti u
Trc mi vn t ra cho doanh nghip thng c th xy dng c nhiu
phng n khc nhau cng nhm t ti mc tiu. Yu cu phi m bo tnh ti u c
ngha l quyt nh s a ra thc hin phi l quyt nh c phng n tt hn nhng
phng n qun tr khc v trong trng hp c th c th n phi l phng n quyt
nh tt nht.
e. Tnh c ng d hiu
D c biu hin di hnh thc no cc quyt nh u phi ngn gn, d hiu,
mt mt tit kim c thng tin tin li cho vic bo mt v di chuyn, mt khc lm
cho chng phc tp gip cho ngi thc hin trnh vic hiu sai lch v mc tiu,
phng tin v cch thc thc hin.
f. Tnh php l
i hi cc quyt nh a ra phi hp php v cc cp thc hin phi thc hin
nghim chnh.
g. Tnh gc a dng hp l
Trong nhiu trng hp cc quyt nh c th phi iu chnh trong qu trnh thc
hin. Nhng quyt nh qu cng nhc s kh thc hin v khi c bin ng ca mi
trng s kh iu chnh c.
h. Tnh c th v thi gian thc hin

Trong mi quyt nh cn bo m nhng quy nh v mt thi gian trin khai,

thc hin v hon thnh cp thc hin khng c ko di thi gian thc hin.
2.4 - Cc bc ra quyt nh

S 3: Cc bc quyt nh
Qu trnh ra quyt nh bao gm cc bc sau:
a. S b ra nhim v
Qu trnh ra quyt nh phi bt u t vic ra nhim v, nhng khng phi bao
gi cng ra c ngay nhim v mt cch chnh xc. Ty theo mc nghin cu
nhng vn mi xut hin, gii quyt nhng vn ny c nh hng nhiu hay t n
kt qu ca quyt nh. V th, trong qu trnh ra quyt nh, phi lm r thm nhim
v ra v i khi phi thay i nhim v. Khi ra nhim v, nu tng t nh
nhng nhim v c quyt nh trc y, c th s dng kinh nghim c v t
ngay c mc chnh xc cao. Khi quyt nh nhng nhim v c ni mi bc u
phi s b ra nhim v v l r dn n trong qu trnh quyt nh nhim v.

Mun ra nhim v, trc ht cn phi xc nh:

- V sao phi ra nhim v, nhim v thuc loi no, tnh cp bch ca n.
- Tnh hung no trong sn xut c lin quan n nhim v ra, nhng nhn t
nh hng n nhim v.
- Khi lng thng tin cn thit c ra nhim v, cch thu thp nhng thng
tin cn thiu.
b. Chn tiu chun nh gi cc phng n v cc m hnh x l
Mun so snh cc phng n mt cch khch quan la chn phng n tt nht
cng nh thy r kh nng thc hin mc ch ra cn phi c tiu chun nh gi hiu
qu.
Tiu chun nh gi hiu qu phi th hin c bng s lng, c gng phn nh
y nht nhng kt qu d tnh s t, phi c th, d hiu v n gin.
Thng cc tiu chun c chn t cc ch tiu: chi ph nh nht, nng sut cao
nht, s dng thit b nhiu nht, s dng vn sn xut tt nht v.v... Ty theo mc ch
chnh ca nhim v c ra. Ngoi ra cn c nhiu ch tiu: cht lng sn phm lm
ra, sc cnh tranh ca sn phm trn th trng v.v...
Vic chn cc tiu chun nh gi hiu qu l qu trnh quan trng v phc tp.
Nu khng ch n iu ny, khi ra nhim v d nu nhng mc ch chung chung,
do dn ti nhng kh khn ln khi chn quyt nh.
Cc phng n ca nhng quyt nh phc tp c nghin cu bng m hnh ton
hc. M hnh phn nh hoc ti to i tng, thay th i tng sau khi nghin cu
m hnh thu c nhng thng tin v i tng . M hnh ca i tng n gin hn
v ch phn nh nhng mt c bn t mc tiu. Cc m hnh cho php nghin cu cc
phng n ca quyt nh vi hao ph v sc lc, phng tin v thi gian.
Nh m hnh v my vi tnh ngi ta xc nh nhanh chng hiu qu cc phng
n theo tiu chun nh gi chn. Trn c s , c th chn c phng n quyt
nh ti u.
c. Thu thp thng tin lm r nhim v ra

Ch c th gii quyt ng n mt vn no nu nh c thng tin y v

chnh xc. Lng thng tin cn thit ph thuc vo tnh phc tp ca nhim v c xt
v ph thuc vo trnh thnh tho, kinh nghim ca ngi ra quyt nh. Ngi lnh
o lnh ngh c kinh nghim khi gii quyt nhng vn thng gp, c th b sung
nhng tin nhn c, xut pht t kinh nghim ca mnh trong cc trng hp tng
t. Nhng cn thit phi thu thp mi thng tin, nu iu kin cho php, v tnh hung
nht nh. Nu thng tin cha quyt nh vn mt cch chc chn, phi c bin
php b sung tin.
i khi cn gii quyt nhng vn cp bch v quan trng, ngi lnh o c th
trc tip tm hiu tnh hnh ti ch. Cng vic ny thng khng tn nhiu thi gian m
li gip cho ngi lnh o c thng tin cn thit, y v chnh xc nht.
Khng phi tt c mi thng tin thu nhn c lun lun chnh xc y . Trong
mt s trng hp, thng tin b sai lch i mt cch c thc do xut pht t cc li ch
cc b, hoc do phi truyn t qu nhiu cp bc. Nhng i khi thng tin b mo i mt
cch v thc v cng mt hin tng nhng ngi khc nhau c th c nhng kin
ch quan khc nhau hoc trong cnh tranh nhiu thng tin gi (nhiu) c cc i th
tung ra nh lc hng i phng v.v... Cho nn, ngi lnh o phi ch tt c
nhng iu khi nh gi cc ngun thng tin.
d. Chnh thc ra nhim v
Bc ny c ngha rt quan trng ra quyt nh ng n. Ch c th chnh
thc ra nhim v sau khi x l cc thng tin thu c do kt qu nghin cu v tnh
cht ca nhim v, tnh cp bch ca vic gii quyt nhim v , tnh hung pht sinh,
vic xc nh mc ch v tiu chun nh gi hiu qu.
e. D kin cc phng n quyt nh
Nu nhng phng n quyt nh s b trnh by di dng kin ngh. Nhng
phng n s b ny thng xut hin ngay bc ra nhim v. Cn xem xt k
lng mi phng n quyt nh c th, ngay c i vi nhng phng n m mi nhn
qua tng nh khng thc hin c. Trc ht, nn s dng kinh nghim c khi gii
quyt nhng vn tng t. Nu nh kinhnghim l kinh nghim tt v nhng
phng n ring bit cho nhng kt qu tt th nn a cc phng n vo trong s
cc phng n quyt nh. Tuy nhin, khng nn dng li m nn tm cc phng
php gii quyt nhim v c hiu qu hn.

C th dng phng php lp lun lgic v trc gic ca ngi lnh o la

chn phng n.
Cn xc nh xem xy dng phng n no th c li, cn phng n no kh thc
hin do nguyn nhn no . la chn ln cui ch nn li nhng phng n quyt
nh thit thc nht, bi v s lng cc phng n cng nhiu th cng kh phn tch,
nh gi hiu qu ca chng.
f. ra quyt nh
Sau khi nh gi nhng kt qu d tnh ca quyt nh v la chn c phng n
tt nht, ch doanh nghip phi trc tip ra quyt nh v chu trch nhim trc tip v
quyt nh .
g. Truyn t quyt nh n ngi thi hnh v lp k hoch t chc
Trc ht quyt nh cn c nu thnh mnh lnh hay ch th c hiu qu ca
mt vn bn hnh chnh. Trong bn thn quyt nh khng phi ch d tnh lm ci g m
cn phi quy nh ai lm, u, khi no lm v lm bng cch no, ai kim tra vic thc
hin quyt nh, bao gi th kim tra v kim tra nh th no? Tt c nhng iu to
thnh nhng tin cn thit v t chc thc hin quyt nh.
Tip theo l tuyn truyn v gii thch trong doanh nghip ngha v tm quan
trng ca quyt nh ra, nhng kt qu c th t c ca quyt nh y. Sau
vch phng trnh thc hin quyt nh ny.
K hoch t chc phi xut pht t vic quy nh r gii hn hiu lc ca quyt
nh v phi theo ng thi hn trong qu trnh thc hin. Vic t chc phi c th v
chi tit, ngha l ty theo tnh cht v mc phc tp ca nhim v ra m phn
nh ton b khi lng cng vic theo cc i tng v cc khong thi gian. Trong k
hoch phi nu r: Ai lam? V Bao gi th bt u? Lc no th kt thc? Thc hin bng
phng tin no?
Trc khi ch o tin trnh thc hin k hoch, cn ch c bit vn tuyn
chn cn b vi s lng cn thit v chuyn mn thch hp. C ba yu cu quan trng
i vi cn b: c uy tn cao trong nhng vn m h s ch o gii quyt; c giao
ton quyn khi ch o thc hin; c kh nng tin hnh kim tra. Ngi thc hin vic
kim tra nht thit khng c dnh lu v li ch vt cht vi i tng b kim tra.

K hoch t chc cn nng ng, sao cho vo thi gian nht nh v ti mt im

nht nh c th tp trung c lc lng ch yu.
h. Kim tra vic thc hin quyt nh
Kim tra tnh hnh thc hin quyt nh c vai tr quan trng v n c hai nh
hng ti thc tin kinh t. Th nht, kim tra tc ng ti hnh vi ca con ngi, nng
cao trch nhim ca h v ng vin h thc hin chnh xc nhng hot ng nm
trong k hoach. Th hai, vic tin hnh kim tra lin tc thc y s thc hin kp thi v
c trnh t cc nhim v t ra.
Nh vy, t chc tt vic kim tra s em li cho qu trnh thc hin quyt nh s
linh hot cn thit; nu khng, x hi s chu nhng thit hi ln. Nhng thit hi bao
hm nhng s tr tr, sai hng v.v... xy ra do cc quyt nh khng c hon thnh
ng thi hn hoc do k lut lao ng b vi phm. T , ngi ta thy r mc ch ca
vic kim tra khng ch l kp thi ra nhng bin php khc phc nhng lch lc
thy, hoc tt hn na l nhm ngn nga vic xy ra nhng lch lc.
Vic kim tra c t chc tt s l mt s lin h ngc c hiu lc tt, nu khng
n s khng gii quyt kp thi cc vn ang xut hin, khng khc phc c cc
khu yu v.v... v qu trnh quyt nh kh tin hnh mt cch bnh thng.
i. iu chnh quyt nh
C nhiu nguyn nhn dn n s cn thit phi iu chnh quyt nh trong qu
trnh thc hin chng. Cc nguyn nhn thng l:
- T chc khng tt vic thc hin quyt nh.
- C nhng thay i t ngt do nguyn nhn bn ngoi gy ra.
- C sai lm nghim trng bn thn quyt nh, v mt s nguyn nhn khc.
Khng nn do d trong vic iu chnh quyt nh khi mt tnh hung hnh
thnh lm cho mt quyt nh trc y mt hiu lc, khng cn l mt nhn t t
chc m tri li trn mt chng mc no ang tr thnh nhn t ph hoi.
i vi cc quyt nh c ra trong iu kin bt nh, cn d kin trc
nhng sa i trong qu trnh thc hin chng. Nhng iu kin bt nh th hin ch

thng tin khng y , khin cho tm d on b thu hp ng k, nhng nhim v li

yu cu phi ra quyt nh khng ch i n khi hon ton hiu r tnh hnh.
Trong iu kin nh vy, khi ra quyt nh, ch doanh nghip xut pht t
ch l khi tnh hung l r hon ton hay khi tch ly c kinh nghim cn thit
th quyt nh s c sa i.
S iu chnh quyt nh khng nht thit l do xut hin tnh hung bt li. Chng
hn, trong qu trnh thc hin quyt nh c th pht hin ra nhng kh nng mi m
trc ta cha d kin c, em li kt qu cao hn kt qu d nh, v th cn c
nhng sa i quyt nh.
Ch doanh nghip cn c bn lnh, i khi phi khc phc c s phn i trc tip
iu chnh quyt nh, trnh tnh trng quyt nh qu v l gy nn tm trng chn
chng cho nhng ngi thi hnh. Mt khc, cn ch rng nhng sa i nh khng
cn bn s to nn cc xo trn v mt t chc, gy ra s mt tin tng tnh n nh ca
nhim v v dn n nhng thit hi ln hn so vi vic khng sa i.
k. Tng kt tnh hnh thc hin quyt nh
y l mt yu t quan trng trong cng tc qun l quyt nh doanh nghip.
Trong mi trng hp, khng k l quyt nh c c thc hin y v ng
hn hay khng, u cn c kt cc kt qu thc hin quyt nh. Qua vic c kt cc
kt qu, cc tp th bit c h c tm quan trng x hi nh th no. cng l s hc
tp thc tin ngay trn kinh nghim ca mnh, lm phong ph kho tng kinh nghim qun
l, kim tra hiu qu ca cch ra v cch thc hin quyt nh qun l. Trong qu trnh
tng kt cc kt qu, cn xem xt chu o, tt c cc giai on cng tc, phn tch r tt
c nhng thnh cng cng nh nhng sai lm, thiu st, pht hin ht cc tim nng cha
c s dng. H thng mi ch tiu v nhn t ca hot ng kinh t, mi lin h qua li
v s ph thuc ln nhau gia chng. Khi tng kt cn xy dng k hoch tng kt, la
chn v kim tra nhng thng tin cn thit, phn tch v so snh cc ch tiu kinh t - k
thut, tm ra nguyn nhn thnh cng hoc tht bi v nh gi tng hp.
2.5 - Tr ngi ca ch doanh nghip khi ra quyt nh
Mt vn chn mui v c t ra, song quyt nh c a ra thc hin
c hay khng cn ty thuc vo ng c v bn lnh ca ca mt gim c.

 c mt quyt nh ng n ph thuc rt ln vo ng c ca ngi quyt nh

ra n. Nhng ng c nh hng trc tip n vic ra quyt nh ca gim c l: Li
ch kinh t (bao gm li ch c nhn, li ch doanh nghip v li ch ca x hi), cc rng
buc v uy tn, trch nhim ca gim c.
Ngoi vic ph thuc vo ng c, quyt nh cn ph thuc vo bn lnh ca gim
c tc l ngi gim c c dm chp nhn ri ro vt qua mi tr ngi trong khi ra
quyt nh hay khng.
Cc tr ngi thng xy ra l s thiu chun xc, thiu ng b hoc bt hp l ca
h thng lut php Nh nc, mu thun gia tham vng v kh nng c hn, cui cng
l s bin ng hng ngy ca th trng. Tt c nhng kh khn i hi gim c
phi c ngh lc mi ra quyt nh kp thi v c hiu qu.

Lm ng vic tt hn l lm vic ng
Trong mt t tp hun v qun l thi gian c nhn nng cao hiu qu cng vic,
mt gim c d n rt bc bi khi thy kt qu kim tra khng nh mong i. Cc
nhn vin xut sc nht ca ng khng t kt qu cao v tnh hiu qu trong qun l thi
gian. Tri li, nhng nhn vin m ng cho l cha st sng trong cng vic li c kt qu
kh quan hn. L do l v bi kim tra c thit k da trn nguyn l: ngi dnh thi
gian cho cng vic ca c quan hn l cho c nhn v gia nh l ngi b mt cn i
trong vic qun l thi gian.
Qu vy, nhng chuyn gia gii ca v gim c n rt tn ty vi cng vic. H l
nhng ngi v ang hy sinh n sc khe, hnh phc ca mnh m khng h hay bit
hoc khi bit th tr thnh thi quen, np sng kh sa cha c. Nhng ngi ny thay
g dnh thi gian cho vic hoch nh, t chc v thit lp mc tiu ri mi tin hnh, th
li lao vo gii quyt cng vic khng thit n qu thi gian qu gi m to ha ban
cho mi ngi.
Trong cun Qun l thi gian dnh cho nhng ngi khng th qun l c n, Ann
McGee-Cooper vit: "Nu bit hc hi cn bng gia cng vic v vui chi, gii tr,
cuc sng ca chng ta s hnh phc hn". Theo cc chuyn gia v qun l thi gian, t
l thch hp gia cng vic v vui chi gii tr l 50-50. V vy, thay v khen thng ng
vin nhng nhn vin tn ty vi cng vic c quan, nh qun l cn bit cch gip cho
nhn vin ca mnh c s cn bng gia cng vic v ngh ngi.
Ngoi ra, vic to iu kin gin on cng vic nhn vin ngh ngi i lc li l dp
nh qun l "nhn su vo h thng" mt cch khch quan. Trong mt cun sch gio
khoa v qun l ti chnh c k cu chuyn rng, mt bui sng sm n v tng gim c
bc vo phng ti v, ng rt ra mt phong b v tuyn b rng ban gim c quyt

nh thng cho k ton trng mt chuyn du lch nc ngoi v s tn ty ca c trong

qu va qua. ng a v my bay v yu cu c bn giao cng vic cho ngi c ch
nh, i du lch vo ngy hm sau. Tht ra, ngoi vic tng thng, v tng gim c
cn mun th ti qun l ca k ton trng khi c vng mt v nhn dp ny kim tra ti
chnh ca mnh c lnh mnh khng.
Theo Peter Drucker, nh s phm li lc v qun tr, cng vic t hiu qu, cn lm
ng vic hn l lm vic ng (doing the right thing is more important than doing things
right). Bi v lm ng vic hiu qu cn lm vic ng ch t c nng sut ca cng
vic. Cn tp trung vo tnh hiu qu (xc nh vic ng lm) sau mi ch trng
vo nng sut. Hn na, tp trung vo tnh hiu qu ca cng vic cn gip chng ta hc
cch ni "khng" vi mt s cng vic khng quan trng, c th chuyn giao cho ngi
khc thc hin. Ngha l, chng ta nn tp trung vo nhng cng vic ch c mt mnh ta
thc hin m thi.
Hi nhng nhn vin tham cng tic vic, ng nn qun bn thn mnh. V nn nh
nhng u tin ca cuc i mnh bit ni "khng" vi mt s cng vic hng ngy.
Nh qun l, bn bit mnh cn phi lm g gn gi v nui dng vn nhn lc qu
gi ny cho c quan ri ch?

Lm sao gii quyt mu thun trong doanh nghip

Mt thng k ca cc nh nghin cu M cho thy, mt nh qun l trung bnh
dng 21% thi gian trong tun gii quyt cc mu thun v xung t trong DN.
Nh vy, gii quyt xung t v mu thun sao cho n tha l mt cng vic m
nh qun l cn ch tm thc y DN lm vic tt hn.
Ngi ta nhn thy rng mu thun l iu khng th trnh c. S tim n xung
t c tm thy mi ni. Xung t cng nh mu thun trong mt t chc c
th xy ra nhiu cp t nh ti ln.
Tuy nhin, cng cn bit rng tt c cc t chc, trong c DN, u cn c xung
t v mu thun. Vn l c qu t hay qu nhiu xung t. V th cn hc cch
gii quyt xung t ch khng phi l loi tr. Nn nh rng DN cn to p lc
vi s lng ln xung t v mu thun ph hp. Nu c qu nhiu mu thun v
xung t th chng s tn ph DN v nhn lc.
Mu thun, xung t c li v c hi
Cn phn bit nhng mu thun v xung t c li v c hi cho DN. Theo cc
chuyn gia, xung t v mu thun c hi l v tnh cm v lin quan n vic

khng hp nhau nhng mang tnh tn ph. y l bn cht dn ti nhiu kh nng

tht bi khi gii quyt cc xung t ny.
Khi c qu nhiu xung t v mu thun cng c hi v mc xung t cao s
to ra s mt kim sot trong t chc, nng sut gim v s th hn gia tng gia
con ngi. Nng lng l ra dnh cho cng vic th li dnh cho xung t v mu
thun. Vi mc cao ca mu thun v xung t, s gin d s c xu hng tp
trung ln c nhn thay v tranh ci c th gii quyt. T y c th thy s phi
hp bin mt v lng tin b e da. Cng ty s b tn ph v nhng chuyn ny.
Cn xung t v mu thun c li trong mt DN khi n xut pht t nhng bt
ng v nng lc. Khi c qu t xung t v mu thun cng l bt li, v ngi ta
tr nn t mn. Khi s c rt t hoc chng c cht sng to no. L nh qun
l, bn cn phi bit phn bit cc xung t v mu thun gia cc c nhn, gia
cc nhm, gia cc t chc v chnh c nhn.
Xung t gia cc c nhn xy ra gia hai hoc nhiu ngi. Hu ht cc xung t
v mu thun gia cc c nhn l do ng v tnh cch v giao tip khng hiu
qu v cc gi tr khc bit. C th xy ra khi ngi ta khng thch nhau, khi nim
tin khng tn ti v khc nhau trong suy ngh v vin cnh. H cng c th mu
thun khi ganh ua mt chc v hay quyn li. Gin d l trung tm ca mi mt
cuc
xung
t
c
nhn.
L nh qun l, bn khng th ph nhn n. Tt hn l cn hiu v nhn ra rng
gin d l khng tt nhng lnh mnh trong mt s im hp l. Min l cc bn
lin quan ng hnh ng thiu suy xt trong cn gin. Cn phi cho cm xc bc
l trc khi h va chm nhau.
Xung t c th xy ra gia cc nhm, nguyn nhn thng thng nht l xung
t gia cc nhm trong DN m ngun lc khan him, cn phi c thm ngun lc
v nhu cu ny m ra xung t. S c lp gia cc nhim v cng to ra xung t
v thm vo , cc mc tiu tng t c s tim n vi vic to ra xung t. Khi
cc mc tiu khng c chia mt cch tng h cho nhau th xung t c th xy
ra.
Xung t trong mt c nhn l xung t m nh qun l cn quan tm. Mt c
nhn c th b mu thun v h gp phi s bt n trong cc vai tr ca h m
cng lc h phi m nhn. V nh cp trn ca mt nhn vin ngh anh ta ch
cn lm vic trong gi lm vic quy nh, nhng c th sp ca cp trn nhn vin
ny li ngh rng l s thiu tn tu v mong mun nhn vin lm vic tng ca
nhiu hn. Xung t vai tr c nhn xy ra khi vai tr ca c nhn khng ph hp
vi iu m c nhn mong i. Ngi ta thng gp phi tnh trng tin thoi

lng nan v o c khi cc gi tr mong i trong vai tr t chc (DN) ca h

li xung t vi cc gi tr c nhn.
Ba cch gii quyt mu thun, xung t
Theo cc chuyn gia v qun tr DN, c ba chin lc ph bin nht trong gii
quyt mu thun v xung t xy ra trong DN. Mt l thng - thua. Hai l thua thua v ba l thng - thng.
Chin lc thng - thua l chin lc to cho ngi no chu thua. Chin lc
ny thng c dng khi c mt cuc xung t xy ra, khi cc bn khng t gii
quyt c xung t v gy rc ri cho DN.
Chin lc thua - thua c tm thy trong khi xung t xy ra v c tha hip
thc hin do nhng ngi lin quan n trong xung t, mi bn phi u hng ci
m h mun. Cc bn lin quan s dng mt trng ti. Trng ti thng ngh
mt gii php khng lm cho bn no hnh phc 100%. Cc bn lin quan b bt
buc s dng lut m khng c bn no linh ng. C hai bn u mt mt khi
s dng cc quy tc no .
Chin lc thua - thua c s dng khi cn mt gii php nhanh. Trong trng
hp ny thng l nh qun l phi thy rng khng cn thi gian ch i. y
l mt bin php ngn hn bi vic cn thit l tp trung hn gn nhanh chng cc
mi quan h ch khng phi l tm nguyn nhn.
Chin lc thng - thng ch ra vn gc r to ra xung t. Vic thc thi chin
lc ny i hi phi kin nhn v linh ng ca ngi trung gian. B quyt chnh
l tp trung xc nh vn m mi ngi c th chp nhn. Vic tm ra gii php
thng - thng i hi lng tin v kh nng lng nghe. Cc bn khng th tranh ua
v tp trung vo vic thng.
C hai bn thng - thua v thua - thua to cho cc bn lin quan mt mi quan h
khng tt p lm. Nhng ngi c lin quan c xu hng ngh n kha cnh
thng v h b thua, mt mt bao nhiu. Chnh vn tr nn gn nh l th yu.
t c s quan tm no ln nguyn nhn thc s ca vn . Cn chin lc thng thng thng c trnh by theo kha cnh lm cho chic bnh ln hn v sau ,
lt bnh cho mi ngi s ln hn.
Tuy nhin, khi gii quyt xung t, cch tt nht vi mt nh qun l l cn phi
xem xt thi ca mnh. Cn phi gi thi tch cc, nhn ra nhng cuc xung
t c li cho DN. Cn phi km ch cm xc khi kim tra. Khng nn cho cm
xc dn dt tin trnh. Nh qun l cn quyt on c th gii quyt xung t
thnh cng. C th i din cho chnh bn v quyn li ca mnh nhng cng

mt thi im m khng vi phm n cc quyn li ca ngi khc. Nhng ngi

khng quyt on li cho quyn li ca ngi khc l quan trng hn quyn li
ca chnh h. C nhn ny thng thng rt t t trng v khng th gii quyt
xung t mt cch hiu qu. Trong khi nhng c nhn hung hng thng vi phm
quyn li ca ngi khc. H c xu hng ngh rng quyn li ca h u tin hn
ca ngi khc v h tp trung kim sot iu y bng mi gi.
Khi xung t xy ra, nh qun l cn tn trng nhng bn lin quan, nn cho
nhn cch ca h tc ng ln mnh v i x vi tt c mt cch cng bng. Hy
thc hnh s kin nhn. Cn u tranh cho gii php thng - thng. N mt nhiu
nng lng v cc ngh sng to hn ca DN bn nhng n ch ra gc r ca vn
.
L mt nh qun l, bn cn c trch nhim gip gii quyt xung t. Bn c th
iu hnh mi trng m thit lp giai on xung t v lm gim ti a kh nng
xung t m phi c gii quyt li. iu ny i hi vic iu chnh ca t chc
v quan st cc tnh hung chn mui sp n ra xung t bt li.

Lm th no hoch nh chin lc thnh cng

Hu ht cc nh lnh o doanh nghip u nhn thc c tm quan trng ca vic
hoch nh chin lc, nhng ch mt s t trong s h l thnh cng khi bin nhng
chin lc ny thnh kt qu hot ng doanh nghip. Mt trong nhng l do l: nhiu
cng ty, lnh o thng ch trng nhiu vo vic ra cc chin lc hn l thc hin
chng. Thc t cho thy, cc chin lc thng c hoch nh rt chn chu nhng li
c trin khai thc hin mt cch hi ht.
C ba du hiu chng t t chc hoch nh chin lc km:
Thiu s lin minh chin lc mi cp.
bin chin lc ca t chc thnh hnh ng c th, t chc phi xc nh r mc
tiu lin kt gia cc phng ban, t nhm v cc c nhn. Mi c nhn cng phi thc
r nhng vic cn lm thc hin thnh cng nhim v chin lc ca mnh.
Phn b ngun lc bt hp l.
Vic hoch nh chin lc i hi t chc phi c ngun lc cn thit ci tin
nhng lnh vc hot ng c vai tr quyt nh i vi vic to u th cnh tranh. Tu
theo mc u tin, ngun lc cn phi c phn b mt cch hp l c th to ra
s khc bit thc s v vic ch trng vo tng lnh vc cn ci tin.
Duy tr cc bin php km hiu lc.
Ngoi nhng bin php o lng tho mn khch hng v ti chnh truyn thng, cc
cng ty cn xy dng cc bin php thch hp ti cc b phn chc nng thc hin
thnh cng chin lc ra. Cc bin php ny gp phn hng dn cc nhn vin
lm vic nhm t c cc mc tiu chin lc, xc nh phm vi thay i v ci tin.
trnh khi nhng sai lm trn, lnh o t chc phi hiu rng nu ch xy dng v
thng bo v chin lc kinh doanh thi l cha m phi phn quyn cho cc nhn
vin h c th ch ng thc hin cng vic. Ni cch khc, h cn xc nh r cc

qu trnh chnh trong vic to ra v cung cp gi tr cho khch hng, nhn bit c
nhng kha cnh no ca cc qu trnh gp phn ng k vo vic t c mc tiu
chin lc, ng thi khuyn khch nhn vin thc hin nhng thay i v ci tin cc
qu trnh. C th ni, hoch nh chin lc c hiu qu i hi phi ch trng ba yu t
chnh l qu trnh, bin php v tinh thn trch nhim.
Bc 1: Xc nh v thng hiu cc qu trnh chnh
duy tr li th cnh tranh, cc t chc cn t c mc tuyt ho trong nhng lnh
vc hot ng ca mnh v cc lnh vc ny phi lun gn kt vi mc tiu chin lc
ra. Mt k hoch chin lc c hiu qu tp trung vo vic to ra bc ci tin quan
trng i vi doanh nghip v khch hng v hu ht c gn vi hot ng ca th
trng. K hoch ny i hi phi c s phn b hp l v ngun lc, vic chn la
nhng qu trnh cn ci tin, cc bin php o lng s thnh cng ca nhng n lc
v ngi chu trch nhim thc hin ci tin qu trnh.
Cc t chc tin hnh thc hin chin lc thng qua nhng qu trnh. i khi iu ny
c gi l "s phn phi gi tr" hay nhng qu trnh kinh doanh "chnh". Hu ht cc t
chc kinh doanh u c t ba n su qu trnh chnh v cc doanh nghip cng ngnh
thng c cc qu trnh chnh tng t nhau. Kinh nghim cho thy, cc t chc/doanh
nghip thng cnh tranh vi nhau v khch hng, dnh chin thng hay chu tht bi
trn thng trng cng u thng qua nhng qu trnh ny. Do , kh nng v nng lc
ca qu trnh tr thnh nhng im mu cht trong vic nng cao li th cnh tranh v
cn phi c ch trng thc hin cc hot ng ci tin qua bin chin lc kinh
doanh ca doanh nghip thnh hin thc. Bit cch xc nh ng thi m t c nhng
qu trnh l bc quan trng u tin a ra quyt nh mt cch sng sut v vic
thc hin chin lc. Khi xc nh c im mu cht ca mi quan h gia chin
lc v qu trnh th cc t chc mi c th tp trung u tin cc hot ng ci tin ca
mnh trn c s cc chin lc ra, ng thi xy dng cc k hoch hnh ng c
th ci tin nhng lnh vc quan trng mang tnh chin lc. Trong nhiu trng hp,
cc hot ng ci tin ny s mang li v nng cao nhng nng lc mi cho cc qu trnh
chnh. Nhng chng cng c th to nn nhng thay i ca qu trnh h tr. Qu trnh
h tr khng lin quan mt cch trc tip ti khch hng bn ngoi, tuy nhin, chng
cung cp nhng thng tin quan trng, ngun lc v s h tr cho cc qu trnh kinh
doanh chnh v m bo vic p ng nhu cu ca khch hng ni b cch hiu qu
cc t chc phi thng xuyn nh gi nhng qu trnh ny.
Bc 2: Xy dng phng php ph hp
W. Edwards Deming tng ni vic o lng cc qu trnh lm vic khng ch c th
thc hin c m n cn mang tnh bt buc. c bit, iu ny thc s ng i vi
vic thc hin mt chin lc. Cch duy nht doanh nghip m bo c s lin kt
gia hot ng ci tin v mc tiu t c l bng vic o lng mc hiu qu ca
cc qu trnh thng qua chin lc ra.
Mt s yu t o lng c th bao gm:
Cc mc tiu ti chnh: doanh s bn hng, li nhun hoc chi ph t c mc
tiu.
Nhng yu cu v mong i ca khch hng, nh v thi gian p ng, chnh
xc v cht lng.
Cc mc tiu qu trnh gp phn vo vic t c li th cnh tranh.

Khi thit lp nhng mc tiu v hiu qu hot ng, nhm ci tin c th bt u pht
trin nng lc qu trnh cn thit nhm p ng cho nhng mc tiu mi. Vic xc nh,
nh gi v o lng nhng nng lc qu trnh gip cc doanh nghip tp trung vo vic
to ra nhng thay i c nh hng thc s mang tnh chin lc v trnh lng ph ngun
lc vo nhng hot ng ci thin khng c nh hng.
Bc 3: Xy dng tinh thn trch nhim i vi nhng s thay i
Vic lin kt nhng yu t chin lc vi cc qu trnh chnh cho php doanh nghip bin
chin lc ca mnh thnh nhng hot ng c th m mi phng ban v chc nng cn
thc hin. Hn na, cc nh lnh o doanh nghip cng cn nh r chin lc mc
chi tit trc khi thng bo ti ton t chc. Vic thng bo chin lc theo qu trnh gp
phn y mnh s lin kt gia chin lc v cc hot ng ca mi phng ban chc
nng. Ch khi tt c nhn vin hiu chin lc mt cch r rng, h mi xc nh c
nhng vic cn lm v trch nhim ca mnh i vi cng vic. Mc tiu cui cng i
vi tt c mi ngi l phi nhn thc c trch nhim ca mnh trong vic thc hin
qu trnh v nng cao s huy ng v ch trng hp tc mang li nhng ci tin qu
trnh c tm quan trng chin lc.
Huy ng s tham gia ca mi ngi vo vic xy dng cc phng php v thu thp d
liu v thc hin qu trnh l nhm hng ti xy dng thc trch nhim ca cn b
nhn vin. Lnh o doanh nghip c th p dng nhiu cch khc nhau nng cao tinh
thn i vi cng vic v m bo vic thc hin c cht lng. Mt l thng qua vic
qun l hiu qu ca cc hot ng ci tin, k c nhng ghi nhn ng gp v khen
thng v ti chnh v phi ti chnh. Cc c nhn mi cp cn c nh gi v hiu
qu p ng mc tiu qu trnh v mc ng gp ca h vo s thnh cng ca chin
lc. Hai l, lnh o doanh nghip c th nng cao tinh thn trch nhim ca nhn vin
thng qua vic a ra nhng quyt nh qun l da trn cc d liu v qu trnh ng
thi th hin nim tin vo nhng phng php ci tin qu trnh. Hy cng nhau to ra
mt nn vn ho t chc m mi ngi u hiu c tm quan trng ca qu trnh
i vi chin lc v nhn thc c gi tr ca vic ci tin khng ngng-.
N.H bin dch
theo Quality Progress

Cch nhn vin lm ng theo mun

Nu bn l sp, hy bit rng kh nng giao tip tt l mt yu cu ti cn thit c
th truyn t thng ip ca mnh cho nhn vin hiu v hnh ng theo mnh mun.
V c c k nng ny, cn c s u t v mt thi gian tm ra mt phng php
ph hp v rn luyn n tr thnh thi quen
C th tm tt b quyt thnh mt quy trnh n gin sau y:
Lm r mc tiu cng vic. Mc tiu cng vic s r rng nu bn chun b y cc
thng tin tr li lin quan n 4 ch W (trong ting Anh) trc khi giao vic: - What: nu
c th cng vic bn yu cu l g vic g? - Who: ai l ngi lin quan vi nhn vin ca
bn thc hin cng vic c giao, hay ai l ngi nhn kt qu cng vic c giao?

- When: bn mun cng vic hon tt khi no? - Where: a im cng vic c thc
hin l u?
a ra l do thc hin cng vic. y l bc rt quan trng nhm gip nhn vin hiu
r mc ch cui cng ca cng vic. Nh vy, khi gp tr ngi trong lc thc hin cng
vic, h s c gng xoay x thc hin bng c cng vic, nht l khi khng c bn
bn cnh.
Hng dn - minh ha. Thng th bc ny cn thit i vi cng vic lin quan n
my mc, dng c. i vi cc cng vic khc, th ty theo mc tho vic ca nhn
vin m bn linh ng thc hin hay khng thc hin bc ny. Nhng nhn vin tho
vic thng thch c t quyt nh cch thc thc hin cng vic kh nng t duy
ca h c pht trin.
Trong trng hp ny, nu bn l ngi cn thn hoc v mc ti quan trng ca cng
vic, bn c th d li bng cch hi: Em nh thc hin cng vic ny nh th no?
m bo rng cch thc hin ca nhn vin khng nh hng n uy tn ca cng ty.
Yu cu lp li hng dn. y l mt cch gip bn kim chng xem cp di nm
bt c cng vic hay cha, cng l cch gip bn r sot li chnh mnh xem mnh cn
st thng tin no quan trng na hay khng. Bn ng qun khuyn khch cho nhn vin
t cu hi, v lng nghe h trnh by nhng kh khn, tr ngi m h d on, gip h
a ra nhng hng gii quyt kh thi. Cng vic ny tuy tn t calo, nhng hiu qu
ca n nhiu khi lm chnh bn ngc nhin y: bn s pht hin ra ti nng nhn vin,
trong mt nhn vin bn l ngi qun l d gn v bit chia s, v iu quan trng l
m bo kh nng thnh cng ca cng vic bn giao.
Theo di thc hin. Dn gian thng ni: Phng bnh hn cha bnh. Bn nn thng
xuyn thm d qu trnh thc hin cng vic xem c nhng tr ngi pht sinh hay khng.
Nu c, bn hy iu chnh yu cu cng vic sao cho ph hp vi thc t. ng i n
gi cht mi kim tra th c th qu mun y!
Phn hi. Bn c phi l kiu ngi qun l nhn vin lm tt th lng yn, cn c
chuyn rc ri mi lm rm beng khng? Nu khng, th xin chc mng bn, v nhn
vin ca bn chc chn s khng ngi cng hin nu c c ngi qun l bit phn hi
kt qu thc hin cng vic mt cch hp l.
ng tit kim li khen nhn vin trc tp th! Nhng vic nh nh ci v vai, ci bt
tay km vi mt n ci nu nhn vin lm tt l mt trong nhng ng lc qu gi gip
cho nhn vin gn b vi doanh nghip. ng ch trch mt cch thi qu nu nhn vin
phm sai lm, v nh th ln sau nhn vin s ngi vic kh. iu quan trng l hy cho
nhn vin thy bn mun bin sai lm ca h thnh c hi hc hi.
C n hng trm l do cc nh qun l bin minh cho vic khng chun b k cng
khi hng dn cng vic cho nhn vin. Chng hn nh: khng c thi gian; nhn vin

ng qu; cp di phi c nhim v hiu cp trn... H thng c thi quen nh u

ch .
Nu ngm ngh li, thi gian u t vo vic hng dn chc chn s t tn km hn
thi gian i gii quyt s c t nhng s sut sai mt li, i mt dm ca nhn vin y!
t c trnh cao trong ngh thut khin ngi khc lm ng ca
mnh, hay ni ngn gn hn l giao vic, th cc nh qun l cn phi thc hin
nhng chiu no?
Nu bn l sp, hy bit rng kh nng giao tip tt l mt yu cu ti cn thit c
th truyn t thng ip ca mnh cho nhn vin hiu v hnh ng theo mnh mun.
V c c k nng ny, cn c s u t v mt thi gian tm ra mt phng php
ph hp v rn luyn n tr thnh thi quen.
C th tm tt b quyt thnh mt qui trnh n gin sau y:
1. Lm r mc tiu cng vic:
Mc tiu cng vic s r rng nu bn chun b y cc thng tin tr li lin quan n
4 ch W (trong ting Anh) trc khi giao vic: - What: nu c th cng vic bn yu cu
l g vic g? - Who: ai l ngi lin quan vi nhn vin ca bn thc hin cng vic
c giao, hay ai l ngi nhn kt qu cng vic c giao? - When: bn mun cng
vic hon tt khi no? - Where: a im cng vic c thc hin l u?
2. a ra l do thc hin cng vic (ch W th 5: Why)
y l bc rt quan trng nhm gip nhn vin hiu r mc ch cui cng ca cng
vic. Nh vy, khi gp tr ngi trong lc thc hin cng vic, h s c gng xoay x
thc hin bng c cng vic, nht l khi khng c bn bn cnh.
3. Hng dn - minh ha (nu cn)
Thng th bc ny cn thit i vi cng vic lin quan n my mc, dng c. i
vi cc cng vic khc, th ty theo mc tho vic ca nhn vin m bn linh ng
thc hin hay khng thc hin bc ny. Nhng nhn vin tho vic thng thch c
t quyt nh cch thc thc hin cng vic kh nng t duy ca h c pht trin.
Trong trng hp ny, nu bn l ngi cn thn hoc v mc ti quan trng ca cng
vic, bn c th d li bng cch hi: Em nh thc hin cng vic ny nh th no?
m bo rng cch thc hin ca nhn vin khng nh hng n uy tn ca cng ty.
4. Yu cu lp li hng dn
y l mt cch gip bn kim chng xem cp di nm bt c cng vic hay
cha, cng l cch gip bn r sot li chnh mnh xem mnh cn st thng tin no quan
trng na hay khng. Bn ng qun khuyn khch cho nhn vin t cu hi, v lng
nghe h trnh by nhng kh khn, tr ngi m h d on, gip h a ra nhng hng
gii quyt kh thi.

Cng vic ny tuy tn t calo, nhng hiu qu ca n nhiu khi lm chnh bn ngc
nhin y: bn s pht hin ra ti nng nhn vin, trong mt nhn vin bn l ngi
qun l d gn v bit chia s, v iu quan trng l m bo kh nng thnh cng ca
cng vic bn giao.
5. Theo di thc hin
Dn gian thng ni: Phng bnh hn cha bnh. Bn nn thng xuyn thm d qu
trnh thc hin cng vic xem c nhng tr ngi pht sinh hay khng. Nu c, bn hy
iu chnh yu cu cng vic sao cho ph hp vi thc t. ng i n gi cht mi
kim tra th c th qu mun y!
6. Phn hi
Bn c phi l kiu ngi qun l nhn vin lm tt th lng yn, cn c chuyn rc ri
mi lm rm beng khng? Nu khng, th xin chc mng bn, v nhn vin ca bn
chc chn s khng ngi cng hin nu c c ngi qun l bit phn hi kt qu thc
hin cng vic mt cch hp l.
ng tit kim li khen nhn vin trc tp th! Nhng vic nh nh ci v vai, ci bt
tay km vi mt n ci nu nhn vin lm tt l mt trong nhng ng lc qu gi gip
cho nhn vin gn b vi doanh nghip. ng ch trch mt cch thi qu nu nhn vin
phm sai lm, v nh th ln sau nhn vin s ngi vic kh. iu quan trng l hy cho
nhn vin thy bn mun bin sai lm ca h thnh c hi hc hi.
C n hng trm l do cc nh qun l bin minh cho vic khng chun b k cng
khi hng dn cng vic cho nhn vin. Chng hn nh: khng c thi gian; nhn vin
ng qu; cp di phi c nhim v hiu cp trn, v.v v v.v... H thng c thi quen
nh u ch .
Nu ngm ngh li, thi gian u t vo vic hng dn chc chn s t tn km hn
thi gian i gii quyt s c t nhng s sut sai mt li, i mt dm ca nhn vin y

Lm th no qun l x nghip c hiu qu?

Lm th no qun l x nghip c hiu qu l cu hi trn tr ca nhiu ng ch,
b ch v gim c cc x nghip hin nay trn th gii. Hin nay trn th gii, cc
x nghip, nht l cc x nghip ca cc nc cng nghip pht trin, ang s dng
ph bin m hnh qun l gi l "m hnh nng lc" c nh gi l rt c hiu
qu.
Cng vi s pht trin sn xut, kinh doanh hu cng nghip, ngay t thp k 80
th k 20, cc x nghip phng Ty u nghin cu phng thc qun l x
nghip hin i, trong c qun l theo "m hnh nng lc" (Competencemode).

Ti Trung Quc, nhng x nghip lin doanh vng Hoa Bc th im thc

hin v hiu qu kh tt, nn ngy cng nhiu x nghip cc a phng khc
cng p dng theo.
"M hnh nng lc" l xem xt kh nng ch yu ca lnh o, cng nhn vin
cc cng v cng tc khc nhau cng nh nhng hnh vi tng ng ca h trong
cc cng v ny, t xc nh nng lc ch yu ca h cng nh mc thnh
thc hon thnh cng vic cn thit theo yu cu giao cho h m nhim.
M hnh ny c nc gi l "M hnh t cht" hay "M hnh tin cy". X nghip
cn phi c kh nng cnh tranh c bn ca mnh trn th trng. chnh l c
s v ngun gc x nghip lun ginh c u th trong cnh tranh. thc
hin c kh nng cnh tranh ch yu th cng nhn vin ca x nghip cng phi
c kh nng cnh tranh tng ng. Kh nng ch yu ny l s tng hp ca
nhng tr thc, k nng, phm cht c th quan st v nhn bit c vi kh nng
t chc to ra sc cnh tranh.
-Bin php thc hin: Hin nay phng php tng i ph bin l "D.I.D", ngha
l pht hin-sp t-giao vic (discover-install-delivery).
Trong giai on pht hin th trc tin phi lm r mc tiu, nghip v hin nay
i vi cng tc qun l ngun nhn lc cng nh khung t chc ca x nghip,
quan nim gi tr v vn ho x nghip. X nghip cn xc nh c chin lc
nghip v v nh hng ca chin lc ny i vi h thng qun l ngun nhn
lc. T x nghip xy dng k hoch bi dng, o to. Khu then cht nht
trong giai on pht hin l xc nh c "dng nng lc" thch hp i vi x
nghip, xc nh r chin lc v mc tiu pht trin ca cng ty, t xc nh
im cn tp trung nng lc ch yu ca cng ty vo .
Trong giai on sp t phi xc nh r kh nng tng th, kh nng tng cp v
m t chi tit kh nng cc cp, son tho ra m hnh kh nng ca x nghip. Sau
i chiu, nh gi tng im vi tng cn b cng nhn s dng, pht huy
tt nht kh nng ca tng ngi. Khu then cht trong giai on ny l xc nh
r kh nng thc thi, nh gi nhng hot ng c hiu qu, th hin c th ca
nng lc ch yu v lnh vc no.
Giai on giao vic l gn kt k hoch a ra vi cng tc qun l nhn lc ca
tng ngi, p dng rng ri cho nhng ngi qun l cc khu sn xut kinh
doanh v nhng ngi trc tip lm vic trn tuyn mt; kp thi kim tra kt qu
v rt kinh nghim. Trong giai on ny iu quan trng l phi bi dng tt
nghip v v cng tc qun l cho cn b qun l cc tuyn sn xut. Tm hiu
tm l ca nhn vin khi thc hin v khuyn khch ng vin h mnh dn lm
theo yu cu v nhim v c giao. ng thi ng ch hoc gim c cng ty
phi xem xt hiu qu thc s trong qu trnh thc hin m hnh ny.

Hin nay hu ht cng ty nc ngoi hoc cng ty lin doanh vi nc ngoi

Trung Quc u thc hin m hnh ny. Nhiu cng ty, x nghip ca Trung Quc
bt u thc hin, nhng gp phi khng t vn cha gii quyt n tho, nn
vn ang trong thi k thm d v th im rt kinh nghim. Qua th im
Trung Quc, cc nh kinh t Trung Quc cho rng i vi nhng x nghip k
thut cao hoc c hm lng k thut cao th m hnh ny tng i thch hp,
cn i vi nhng x nghip lao ng tp trung cao th cha c hiu qa r rt.
************************
Mt bn iu tra trong hn 1.000 x nghip, cng ty Bc M cho thy:
1-Nhng x nghip khng gn kh nng ch yu vi chin lc kinh doanh ca
cng ty th trong thi gian 3 nm, tng thu nhp ca cc c ng ch t 10% mc
u t.
2-Nhng x nghip gn nng lc ch yu vi chin lc kinh doanh ca x nghip
cng trong 3 nm thu nhp ca c ng t 14%.
3-Nhng x nghip c kh nng qun l ngun nhn lc gn kh nng ch yu ca
nhn vin vi chin lc kinh doanh th cng 3 nm , thu nhp ca c ng t
ti 30%.
Bn iu tra cng cho thy thu nhp ca c ng thuc 500 x nghip mnh nht
th gii c tng ln c 1% th gi tr th phn ca cng ty tng thm c 61,5
triu USD.

Lm th no tng thm s sng to trong qun l?

L ch doanh nghip hay ngi ng u mt n v, ti sao bn lc no cng "u tt
mt ti" trong khi khng t ngi ngi ch vic? tr li cu hi ny, bn s phi gii
bi ton qun l thi gian m mi ngi m nhim trong t chc.
Thng thng mi ngy chng ta dnh thi gian cho ba loi cng vic: cng vic do cp
trn trc tip ch o phi lm; cng vic ca h thng, trong , cc phng ban, i hay
t phi phi hp nhau thc hin; cng vic c nhn t xng thc hin.
Nh vy, nu l trng mt n v v mun kim sot thi gian ca mnh sao cho hiu
qu thc hin mt s cng vic do bn t xng, bn ch c hai la chn, hoc l
lm sao cp di phi hp vi nhau thc hin cng vic cho tt hoc giao vic cho
nhn vin thc hin theo ch o ca mnh, km theo l cc bin php khen thng v k
lut.

William Oncken, Jr. v Donald L. Wass trong bi vit "Ai nhn con kh?" v cng vic
gia cc cp qun l trong t chc ging nh con kh chuyn cy. Chng hn, trong mt
cng ty, nu khng c nhng bin php ngn chn, "con kh" s chuyn t cc cp qun
l sang bn thn gim c. Hai ng ra nm nguyn tc "nui v sn sc kh" gip
ch doanh nghip tng thm khong thi gian dnh cho mnh.
Nguyn tc 1: Bn cht hay cho n. Theo nguyn tc ny, nu cp di n y cng vic
ln cp trn, lnh o hy quyt nh hoc l yu cu cp di phi t gii quyt (bn
cht) hoc gip h gii quyt vn (cho n).
Nguyn tc 2: Nu quyt nh gii quyt mt vn c th no gip cho cp di, cn
phi xc nh mt khong thi gian c th cho n.
Nguyn tc 3: Khi nhn gii quyt vn cho cp di, hy lm mt cuc hn, khng
tin u lm .
Nguyn tc 4: Hy gii quyt vn vi cp di bng tip xc trc tip hay qua in
thoi, trnh vit vn bn.
Nguyn tc 5: i chiu vn cn gii quyt vi nm cp trao quyn di y v n
nh thi gian dnh cho ln sau.
Nm cp trao quyn c th k ra di y: cp 1: hy i n khi yu cu mi c
lm; cp 2: xin ch o trc khi lm; cp 3: xut kin v chng t bng kt qu
cng vic; cp 4: hy tin hnh cng vic nhng phi thng bo ngay sau mi ln trin
khai; cp 5: hy t lm v bo co u n theo nh k.
Phn loi cng vic trong t chc thnh nm nhm nh trn, bn s tit kim kh nhiu
thi gian bng cch trao quyn cho cp di thc hin cng vic (t cp 3 n 5).
Khng nhng th, nhn vin cp di cng c ch ng trong gii quyt cng vic.
nhiu doanh nghip trong nc, cc gim c, ch doanh nghip khao kht c nhiu
thi gian dnh cho bn thn v gia nh nhng phn ln khi c hi vn cho rng,
qu kh hay qu ri ro khi trao quyn cho cp di. Mc khc, khi trao quyn vn cn
cu hi v kh nng gii quyt cng vic v s sn sng nhn trch nhim ca cp di.
Khng t doanh nghip v v gim c trao quyn cho cp di ri mt lun c
quyn kim sot cng ty v cp di lm by. Mt s doanh nghip nh nc kinh doanh
xut nhp khu cn c tnh trng gim c khng gii chuyn mn, ngoi ng nn quyn
iu hnh thc t nm trong tay trng phng hay ph gim c. Trong tnh th ny,
gim c khng nhng trao quyn m li mt quyn iu hnh doanh nghip.
khc phc nhng kh khn trn v ng dng nhng kinh nghim qun l tin tin,
thit ngh trng cc n v phi pht trin nng lc gii quyt cng vic v tinh thn gn

b ca nhn vin vi t chc. Vn ha t chc, trong mi ngi c tinh thn hp tc,

chia s cng vic vi nhau l nn tng cho s y quyn.
V vy, c s thnh thi cho bn thn - nn tng ca s sng to trong qun l - trc
ht, bn phi dnh thi gian pht trin nhn vin v c chnh sch khen thng, k lut
thch ng. Stephen R. Covey, mt gim c cng ty chuyn hun luyn v lnh o cho
cc doanh nghip trn th gii pht hin rng, bn thn trng cc n v nu thiu
chuyn mn nhng bit tn trng cc nguyn tc i x trong cuc sng v c hnh vi
lng thin cng c th thnh cng trong vic trao quyn.
Ngoi ra, theo Covey, trng cc n v nn chia cng vic hng ngy theo mc khn
trng v quan trng v c gng to thi quen dnh nhiu thi gian cho nhng loi cng
vic ny.

Lnh o doanh nghip theo phong cch no ?

Bn l nh qun l ? Bn ang la chn cho mnh mt phong cch qun l hon ho
p dng vi tt c cc nhn vin ca mnh? ng ph cng la chn bi tt c cc chuyn
gia qun l hng u u i n thng nht rng, khng c phong cch no l tt nht.
Thc t, vic qun l hiu qu i hi nhiu phong cch qun l khc nhau.
Cch tip cn nh vy gi l "lnh o theo tnh hung". Hiu qu ca vic qun l di
gc mt nh qun l (ch khng o di gc hiu qu cng vic) c quyt nh
khng phi bi phong cch nh qun l a thch m bi s ph hp ca phong cch
qun l vi nhu cu ca nhn vin.
Lnh o theo tnh hung bao gm vic s dng 4 phong cch qun l khc nhau
- Qun l kiu hng dn : Vi phong cch ny, nh qun l s hng dn nhn vin
lm th no hon thnh cng vic, kim tra cht ch hot ng ca nhn vin v t
mnh a ra hu ht quyt nh. y l phong cch thch hp nht qun l nhn vin
mi vo ngh hoc i vi nhng ngi thc hin cng vic khng tt. Tuy nhin, nu
nh qun l ch s dng mt phong cch ny th s tr thnh tiu tit, c on.
- Qun l kiu t vn, hay kiu "ng bu" : Vi phong cch ny, nh qun l s lin
tc a ra cc nh hng v buc nhn vin cng tham gia gii quyt vn v tham gia
vo qu trnh ra quyt nh. thc hin c iu ny, cn li ko kin ca nhn vin,
tr li cc cu hi c nu ra v th hin s hng th bn bc vi tng c nhn. Phong
cch ny thch hp khi nhn vin khng cn l nhng ngi mi i vi cng vic nhng
cng cha k nng hoc s t tin v kh nng thc hin cng vic ca mnh

- Qun l kiu h tr : Nh qun l s dng phong cch ny khi nhn vin ca anh ta
c kh nng thc hin mt cng vic c giao nhng cn thiu t tin. Theo phong cch
ny, nh qun l nh l ni nhn vin nu ra nhng lo ngi v bn bc v nhng
kh khn. Tuy nhin, thay v gii quyt h h nhng kh khn , nh qun l ch h tr
h. Lm nh vy s tng cng tnh c lp v s t tin ca nhn vin.
- Phong cch phn cp hay u quyn : Bn s dng phong cch ny vi nhng nhn
vin c c k nng v s t tin trong kh nng thc hin mt cng vic. Xt trn nhiu
gic , nhn vin nh vy t qun l mnh v ch yu cu bn nhng mc tiu hoc d
n mi, hoc khi cn s tr gip bn. Tuy nhin, cn nh rng, nu bn s dng phong
cch ny trc khi nhn vin sn sng trong cng vic th h c th cm thy rng,
bn b ri h.

"Liu cm gp mm trong s dng quyn lc

S dng quyn lc trong qun tr doanh nghip l mt ngh thut. V l ngh thut th
v cng v tn, ph thuc rt nhiu vo ti nng bm sinh ca ngh s quyn lc.
Di y, chng ti xin cung cp thm mt s phn tch v s dng quyn lc theo tnh
hung trong doanh nghip.
C th chia quyn lc a v v quyn lc c nhn thnh cc loi quyn lc thnh phn
khc nhau. Chng ta s bt u t quyn lc a v. Loi quyn lc ny bao gm: quyn
lc php l, quyn lc khuyn khch, quyn lc lin kt v quyn lc cng bc.
- Quyn lc php l l quyn lc c c do t chc trao cho, di hnh thc ny hay
hnh thc khc.
- Quyn lc khuyn khch l kh nng to ra ng lc hnh ng i ng, thng qua
vic thc thi cc bin php khuyn khch nh khen, thng, thng cp...
- Quyn lc lin kt l quyn 1c c to ra t mt mi quan h vi mt hoc mt s
thc th no .
- Quyn lc cng bc l quyn lc t c do kh nng quyt nh v thc thi cc hnh
pht i vi nhng ngi phm li.
Trong khi , quyn lc c nhn bao gm: quyn lc chuyn mn, quyn lc thng tin v
quyn lc t vn.
- Quyn lc chuyn mn l quyn lc t c nh vo hc vn, kinh nghim v k nng
chuyn mn ca nh qun l.

- Quyn lc thng tin l quyn lc c c do kh nng cung cp, chia s thng tin hoc
kh nng chi phi vic cung cp, chia s thng tin.
- Quyn lc t vn thc cht l sc thuyt phc ca mt ngi do kh nng cung cp cc
li khuyn sng sut v hu ch vi nhng ngi khc.
Quyn lc a v du mnh n u cng khng bao gi l . Lun lun phi c quyn
lc c nhn i km. Quyn lc c nhn ca nhng ngi bn lnh i khi t c quyn lc
a v.
pht huy quyn lc ca mnh, trc ht, bn nn t xc nh mnh c nhng iu kin
no c c v thc thi c quyn 1c ny hay quyn 1c kia. Tuy nhin, iu kh
hn l phi lng ha c n, c th khng o m c, nhng phi cm nhn c.
Vic s dng quyn lc ph thuc rt nhiu vo phong cch qun l ca bn (thng c 4
phong cch c bn: giao ph, tham d, thuyt phc, ra lnh) v mc sn sng p ng
nhim v (c v tm huyt v ti nng) ca cng s.
Vi quyn lc cng bc: Quyn lc ny thng dng iu hnh nhng cp di c
mc sn sng thp (R1 - xem minh ha trn), cn c hnh vi qun l mnh to
ra hiu qua cao. Vi con ngi nh vy, nhng hnh pht nh sa thi, thuyn chuyn,
ging cp... s l mt bin php quan trng to ra s phc tng ca h.
Nh qun l bt buc phi dng phong cch ra lnh trong trng hp ny. Tuy nhin,
cng c nhng nh qun l c thi quen dng phong cch ra lnh mt cch trn lan.
l sai lm ln.
Vi quyn lc lin kt: Nu ngi ta bit bn l thng gia vi Ch tch Hi ng qun tr
cng ty th chc chn quyn lc ca bn tng ln. Tuy nhin, loi quyn lc lin kt
ch c tc dng h tr khi cp di mc sn sng va phi (R2).
Cn vi nhng ngi dng R1 th h khng quan tm vic bn c h hng vi ai,
thng xuyn ng cng VIP no trong nhng bc nh. Cc phong cch qun l ra
lnh, khuyn khch ph hp vi c s quyn lc ny.
Vi quyn lc khuyn khch: Mt cp di mc R2 thng cn c nhng tc ng
nng , khuyn khch mc cao. H lun lun mun sm t c nhng thnh
cng c th c cp trn bit ti, v km theo l cc phn thng, cc li ngi
khen. Phong cch qun l thuyt phc s c tng cng bi quyn lc khuyn khch.
Vi quyn lc php l: Phong cch qun l theo kiu thuyt phc v tham d thng
c hiu qu cao trong trng hp cp di ang c 2 mc sn sng va phi (Rl v
R2). Nh qun l c kh nng to ra s phc tng nh quyn lc c hp php ho
t v tr ca mnh trong t chc.

Vi quyn lc t vn: Khi cp di mc R3, h c xu hng t cn s hng dn

nhng vn cn s tip cn v h tr ca nh qun l cp trn. Trong trng hp ny,
phong cch qun l theo kiu tham d s pht huy hiu qu nu nh qun l c nng
lc t vn. Ngun quyn lc t vn da trn c s nhng mi quan h c nhn tt vi cp
di, to cho cp di mt s ngng m v phc tng.
Vi quyn lc thng tin: Cc phong cch qun l tham d v giao ph c tc dng
kch thch cp di vng R3 v R4. H lun ch i nh qun l thng tin duy tr
v nng cao hiu qu cng vic. H s c h tr khi nh qun l c mt kp thi gii
thch hoc a ra cc s liu, bo co lm r cc vn . Thng qua quyn lc thng tin,
nh qun l s c tc ng tch cc vi nhng nhn vin va c nng lc va c tm
huyt.
Vi quyn lc chuyn mn: Mt cp di pht trin ti mc sn sng cao R4 thng
t i hi hng dn hoc h tr. H rt ph hp vi phong cch qun l giao ph v
quyn lc chuyn mn. Mt nh qun l c trnh chuyn mn cao, k nng v kinh
nghim phong ph s thun li khi tc ng ti cp di vng ny.

Lng tng nh gi thng hiu

S lng tng trong vic nh gi thng hiu l vn chung ca nhiu doanh nghip
VN ch khng ch ring ca mt s doanh nghip Nh nc ang tin hnh c phn ha.
Vinaconex (thuc B Xy dng) l mt tng cng ty ln ca Nh nc ang tin hnh c
phn ha. Mt chuyn gia ca Cc S hu Tr tu (B Khoa hc Cng ngh) cho bit,
tng ti sn ca Vinaconex vo khong 3.600 t ng, trong tr gi thng hiu
Vinaconex - theo nhiu ngun tin khc nhau - ch c tnh xp x 3,5 t ng - cha
bng 1/1.000 tng ti sn doanh nghip. Mt con s qu nh nhoi.
Bn thn ng Ph Thi Bnh - Ch tch Hi ng Qun tr Vinaconex khng tha nhn
con s 3,5 t ny. ng ni: "Trong qu trnh tin hnh c phn ha, chng ti ngh cc
doanh nghip t nh gi gi tr ca ci tn Vinaconex, u vo khong t 5 n
15% gi tr doanh nghip. Cn i vi c tng cng ty, gi tr thng hiu Vinaconex
c tnh bao nhiu l mt bi ton rt phc tp, chc chn cn phi c s t vn ca cc
chuyn gia, tm thi chng ti cng cha bit tnh nh th no...".
S lng tng trong vic nh gi thng hiu l vn chung ca nhiu doanh nghip
Vit Nam ch khng ch ring ca mt s doanh nghip Nh nc ang tin hnh c
phn ha.
ng ng L Nguyn V - Gim c Cng ty C ph Trung Nguyn - mt doanh nghip
c coi l i tin phong VN trong vic xy dng v bo v thng hiu - cng tha
nhn: Trong hon cnh ta hin nay cha th nh gi chnh xc c thng hiu ca
mt doanh nghip. a ra bt k con s no cng l ch quan.
ng H Xun Hng - Ph trng ban Ch o i mi v Pht trin doanh nghip Trung
ng - nhn xt: "n ti sn hu hnh cn cha nh gi ng, nh gi , ni g n ti
sn v hnh nh thng hiu!".
Trong khi , theo ng Phm nh Chng - Cc trng Cc S hu Tr tu - vn
nh gi thng hiu, hay rng hn l ti sn tr tu - bt u c th gii tnh n t
vi thp nin.

Trong cc l thuyt kinh t, quan im v ti sn doanh nghip c s thay i cn bn.

Bn cnh nhng ti sn hu hnh (ng sn, bt ng sn...) gi y xut hin cc ti sn
v hnh (bao gm cc mi quan h ca doanh nghip, cc hp ng li th v cc sn
phm tr tu - bao gm bng sng ch, thng hiu, b quyt thng mi...).
Cng ngy, vai tr ca cc ti sn v hnh cng quan trng. i vi mt cng ty chuyn
sn xut mt sn phm hu hnh (thuc l) nh Philip Moris, gi tr ti sn v hnh vn
chim 78% tng ti sn.
Cn i vi nhiu cng ty, thm ch nhiu ngnh kinh t, ti sn v hnh gn nh l ton
b ti sn. V d: Gi tr ti sn v hnh chim 98% tng ti sn ca Microsoft, 99% gi
tr ti sn ca Yahoo... Ngy nay, s cnh tranh gia cc cng ty nhiu khi chnh l s
cnh tranh to ra nhiu gi tr v hnh hn.
Trong khi , VN, rt ng tic, nh gi thng hiu vn cn l mt vn qu mi
m. Cch y t nm, cng ng doanh nghip VN "trn xoe" mt khi thy pha i
tc nc ngoi ngh mua thng hiu P/S vi gi 5 triu USD, thng hiu D Lan
vi gi hn 1 triu USD...
Vy m trong qu trnh c phn ha, chuyn i s hu, mua bn, sp nhp... ang din
ra t hin nay, nhiu doanh nghip Nh nc c nhng thng hiu tng i c uy tn
nhng li khng bit tnh thnh tin nh th no.
Ngi ta rt chi li trong vic tnh gi mt ngi nh, mt chic xe, mt c my... nhng li
"cho khng biu khng" nhng thng hiu dy cng vun p hng chc nm.
Thng hiu Vinamilk khng h c tnh thnh tin. Trong phng n u gi thu
in Vnh Sn - Sng Hinh va qua cng nh Ph Li, Thc B sp ti, gi tr thng
hiu cng khng c tnh ti.
ng Phm nh Chng tha nhn, trong ton b h thng chnh sch v s hu tr tu
nc ta cn thiu hn mt mng ln quy nh v cch xc nh gi tr thng hiu doanh
nghip. Cng nh cha c mt c quan no ng ra nghin cu pht trin ti sn s hu
tr tu.
S thiu ht ny s gy ra nhng tn tht nghim trng i vi Nh nc v cc doanh
nghip - mt tn tht khng v hnh cht no.

Mu thun trong doanh nghip: Lm sao gii quyt?

Mt thng k ca cc nh nghin cu M cho thy, mt nh qun l trung bnh dng 21%
thi gian trong tun gii quyt cc mu thun v xung t trong doanh nghip. Nh
vy, gii quyt xung t v mu thun sao cho n tha l mt cng vic m nh qun l
cn ch tm thc y doanh nghip lm vic tt hn.
Ngi ta nhn thy rng mu thun l iu khng th trnh c. S tim n xung t
c tm thy mi ni. Xung t cng nh mu thun trong mt t chc c th xy ra
nhiu cp t nh ti ln.

Tuy nhin, cng cn bit rng tt c cc t chc, trong c doanh nghip, u cn c

xung t v mu thun. Vn l c qu t hay qu nhiu xung t. V th cn hc cch
gii quyt xung t ch khng phi l loi tr. Nn nh rng doanh nghip cn to p
lc vi s lng ln xung t v mu thun ph hp. Nu c qu nhiu mu thun v
xung t th chng s tn ph doanh nghip v nhn lc.
Mu thun, xung t c li v c hi
Cn phn bit nhng mu thun v xung t c li v c hi cho doanh nghip. Theo cc
chuyn gia, xung t v mu thun c hi l v tnh cm v lin quan n vic khng hp
nhau nhng mang tnh tn ph. y l bn cht dn ti nhiu kh nng tht bi khi gii
quyt cc xung t ny.
Khi c qu nhiu xung t v mu thun cng c hi v mc xung t cao s to ra s
mt kim sot trong t chc, nng sut gim v s th hn gia tng gia con ngi. Nng
lng l ra dnh cho cng vic th li dnh cho xung t v mu thun. Vi mc cao
ca mu thun v xung t, s gin d s c xu hng tp trung ln c nhn thay v tranh
ci c th gii quyt. T y c th thy s phi hp bin mt v lng tin b e da.
Cng ty s b tn ph v nhng chuyn ny.
Cn xung t v mu thun c li trong mt doanh nghip khi n xut pht t nhng bt
ng v nng lc. Khi c qu t xung t v mu thun cng l bt li, v ngi ta tr nn
t mn. Khi s c rt t hoc chng c cht sng to no. L nh qun l, bn cn phi
bit phn bit cc xung t v mu thun gia cc c nhn, gia cc nhm, gia cc t
chc v chnh c nhn.
Xung t gia cc c nhn xy ra gia hai hoc nhiu ngi. Hu ht cc xung t v
mu thun gia cc c nhn l do ng v tnh cch v giao tip khng hiu qu v
cc gi tr khc bit. C th xy ra khi ngi ta khng thch nhau, khi nim tin khng tn
ti v khc nhau trong suy ngh v vin cnh. H cng c th mu thun khi ganh ua
mt chc v hay quyn li. Gin d l trung tm ca mi mt cuc xung t c nhn.
L nh qun l, bn khng th ph nhn n. Tt hn l cn hiu v nhn ra rng gin d
l khng tt nhng lnh mnh trong mt s im hp l. Min l cc bn lin quan ng
hnh ng thiu suy xt trong cn gin. Cn phi cho cm xc bc l trc khi h va
chm nhau.
Xung t c th xy ra gia cc nhm, nguyn nhn thng thng nht l xung t gia
cc nhm trong doanh nghip m ngun lc khan him, cn phi c thm ngun lc v
nhu cu ny m ra xung t. S c lp gia cc nhim v cng to ra xung t v thm
vo , cc mc tiu tng t c s tim n vi vic to ra xung t. Khi cc mc tiu
khng c chia mt cch tng h cho nhau th xung t c th xy ra.
Xung t trong mt c nhn l xung t m nh qun l cn quan tm. Mt c nhn c
th b mu thun v h gp phi s bt n trong cc vai tr ca h m cng lc h phi
m nhn. V nh cp trn ca mt nhn vin ngh anh ta ch cn lm vic trong gi
lm vic quy nh, nhng c th sp ca cp trn nhn vin ny li ngh rng l s

thiu tn ty v mong mun nhn vin lm vic tng ca nhiu hn. Xung t vai tr c
nhn xy ra khi vai tr ca c nhn khng ph hp vi iu m c nhn mong i. Ngi
ta thng gp phi tnh trng tin thoi lng nan v o c khi cc gi tr mong i
trong vai tr t chc ca h li xung t vi cc gi tr c nhn.
Ba cch gii quyt mu thun, xung t
Theo cc chuyn gia v qun tr doanh nghip, c ba chin lc ph bin nht trong gii
quyt mu thun v xung t xy ra trong doanh nghip. Mt l thng - thua. Hai l thua
- thua v ba l thng - thng.
Chin lc thng - thua l chin lc to cho ngi no chu thua. Chin lc ny
thng c dng khi c mt cuc xung t xy ra, khi cc bn khng t gii quyt c
xung t v gy rc ri cho doanh nghip.
Chin lc thua - thua c tm thy trong khi xung t xy ra v c tha hip thc hin
do nhng ngi lin quan n trong xung t, mi bn phi u hng ci m h mun.
Cc bn lin quan s dng mt trng ti. Trng ti thng ngh mt gii php khng
lm cho bn no hnh phc 100%. Cc bn lin quan b bt buc s dng lut m khng
c bn no linh ng. C hai bn u mt mt khi s dng cc quy tc no .
Chin lc thua - thua c s dng khi cn mt gii php nhanh. Trong trng hp ny
thng l nh qun l phi thy rng khng cn thi gian ch i. y l mt bin
php ngn hn bi vic cn thit l tp trung hn gn nhanh chng cc mi quan h ch
khng phi l tm nguyn nhn.
Cn u tranh cho gii php thng - thng. N mt nhiu nng lng v cc ngh sng
to hn ca doanh nghip bn nhng n ch ra gc r ca vn .
Chin lc thng - thng ch ra vn gc r to ra xung t. Vic thc thi chin lc
ny i hi phi kin nhn v linh ng ca ngi trung gian. B quyt chnh l tp trung
xc nh vn m mi ngi c th chp nhn. Vic tm ra gii php thng - thng i
hi lng tin v kh nng lng nghe. Cc bn khng th tranh ua v tp trung vo vic
thng.
C hai bn thng - thua v thua - thua to cho cc bn lin quan mt mi quan h khng
tt p lm. Nhng ngi c lin quan c xu hng ngh n kha cnh thng v h b
thua, mt mt bao nhiu. Chnh vn tr nn gn nh l th yu. t c s quan tm no
ln nguyn nhn thc s ca vn . Cn chin lc thng - thng thng c trnh by
theo kha cnh lm cho chic bnh ln hn v sau , lt bnh cho mi ngi s ln hn.
Tuy nhin, khi gii quyt xung t, cch tt nht vi mt nh qun l l cn phi xem xt
thi ca mnh. Cn phi gi thi tch cc, nhn ra nhng cuc xung t c li cho
doanh nghip. Cn phi km ch cm xc khi kim tra. Khng nn cho cm xc dn
dt tin trnh. Nh qun l cn quyt on c th gii quyt xung t thnh cng. C
th i din cho chnh bn v quyn li ca mnh nhng cng mt thi im m khng
vi phm n cc quyn li ca ngi khc. Nhng ngi khng quyt on li cho

quyn li ca ngi khc l quan trng hn quyn li ca chnh h. C nhn ny thng

thng rt t t trng v khng th gii quyt xung t mt cch hiu qu. Trong khi
nhng c nhn hung hng thng vi phm quyn li ca ngi khc. H c xu hng
ngh rng quyn li ca h u tin hn ca ngi khc v h tp trung kim sot iu y
bng mi gi.
Khi xung t xy ra, nh qun l cn tn trng nhng bn lin quan, nn cho nhn
cch ca h tc ng ln mnh v i x vi tt c mt cch cng bng. Hy thc hnh s
kin nhn. Cn u tranh cho gii php thng - thng. N mt nhiu nng lng v cc
ngh sng to hn ca doanh nghip bn nhng n ch ra gc r ca vn .
L mt nh qun l, bn cn c trch nhim gip gii quyt xung t. Bn c th iu
hnh mi trng m thit lp giai on xung t v lm gim ti a kh nng xung t
m phi c gii quyt li. iu ny i hi vic iu chnh ca t chc v quan st cc
tnh hung chn mui sp n ra xung t bt li.

M rng thng hiu sao cho tt

M rng thng hiu thc s l mt chin lc nguy him. Nu lm khng tt chin
lc m rng thng hiu th thng hiu ct li (core brand) ca bn cng s gp
kh khn. V ngc li, nu bn lm tt, m rng thng hiu s gp phn khng
nh vo ti sn thng hiu vn c.
Ni mt cch d hiu, m rng thng hiu cng ging nh cch bn tn dng ti sn
thng hiu vn c bn thm nhng sn phm v dch v mi, v d nh qun o chi
golf ca Nike, giy ca Oakley, my quay phim k thut s ca Sony v qun o ca
Evian Mc d li ch ca vic theo ui chin lc m rng thng hiu bn c th d
dng nhn thy nh: pht huy c ti sn thng hiu vn c; gip doanh nghip pht
trin v cng c vng chc hn nhng thuc tnh ca thng hiu ct li, tuy nhin
nu thng hiu m rng khng thch hp vi thng hiu ct li th doanh nghip cng
s gp khng t rc ri nh: thng hiu mi khng tn dng c tim lc sn c ca
thng hiu ct li v nh th s d tht bi trong chin lc pht trin; hoc thng hiu
ct li ban u s b nh hng khng tt.
Mun m rng thng hiu thnh cng ph thuc vo phn m rng c ph hp hay
ng nht vi gi tr ct li ca thng hiu hay khng. Nhng thng nhng nh qun
l li hay p t quan im ca mnh trong vic m rng thng hiu. Cch nhn nhn
ca h v thng hiu thng i nghch vi li ngi tiu dng. Hn th na nhng nh
qun l hu nh khng nh gi cao v hiu c nhng nhn nh ca ngi tiu dng
v phn m rng ca thng hiu. V vy h rt kh c th xem xt tt c mi kha cnh
m ngi tiu dng cho l thch hp m rng thng hiu.
Khi xem xt m rng thng hiu, c 4 c im sau cn lu :
Thch hp (relevance): bn phi xem xt phm vi m nhng c tnh (attributes) ca
thng hiu ct li c lin quan hoc nh hng n thng hiu m rng. V d nh (1)

c tnh ct li ca thng hiu Starbucks r rng c lin quan n doanh thu ca sn

phm c ph nghin nhng li chng h nh hng g n vic bn hng ca dng nh
bp nh l viba, t lnh(2) hoc nh thng hiu ca Coca-Cola th thch hp vi m
rng sang cc lai nc ngt v soda khc hn l cc sn phm nc p tri cy nh
nc cam chng hn.
S tha nhn (recognition): ngi tiu dng ca bn cng cn phi tm c mt l do
hp l ti sao bn li m rng sang lnh vc mi ny. Ngi tiu dng s d dng hiu
c nu Mc Donalds mun kinh doanh trong lnh vc nh hng, nhng khi Mc
Donalds chuyn sang kinh doanh 1 ca hng rau qu th h c th khng thch nh
vy? Hoc bn s an c tm l g s din ra trong u ngi tiu dng khi Nike
chuyn sang kinh doanh qun o chi golf hoc nu Nike kinh doanh qun o thi trang.
D nhin l qun o chi golf s lm ngi tiu dng d chp nhn hn.
S tn nhim (credibility): l s tin tng c c t thng hiu ct li nh hng
tt ln thng hiu m rng v lm cho n d dng c ngi tiu dng chp nhn hn.
Sony s d dng c tin tng vi dng sn phm my tnh xch tay mi ca mnh hn
l khi h sn xut qun o th thao. Hoc cc lai bia mi ca Budweiser s d dng bn
c hn l mt lai ru mi ca Budweiser.
Kh nng chuyn i (transfer): c xem l nhng k nng, kinh nghim ca thng
hiu ct li c th c chuyn i tn dng cho thng hiu m rng. Hng hng khng
British nu m rng kinh doanh thm cc chuyn bay ni a hc nhng chuyn bay gi
r s d tn dng nhng k nng v kinh nghim sn c ca mnh hn kinh doanh xe byt
ng di. Tng t, American Express s d dng chuyn sang kinh doanh bo him du
lch hn l cho thu xe hi.
Lm th no m rng thng hiu? 5 bc sau y s gip bn lm tt hn cng vic
m rng thng hiu ca mnh:
Nghin cu ban u: bn cn ni chuyn vi i tng tiu dng mc tiu ca thng
hiu bng nhng phng php m khi gi t h nhng c tnh v cu trc ca
thng hiu ct li.
Tn dng nghin cu ban u y: h tr cc nh qun l trong vic pht trin
tng m rng thng hiu bi i khi cc nh qun l cp cao cng c th c nhng suy
ngh khng thch hp vi ngi tiu dng ca h.
Nghin cu tht t m: trong qu trnh nghin cu, ngi nghin cu phi m bo nhm
khch hng mc tiu ca thng hiu m rng tng thch vi nhm khch hng ca
thng hiu ct li hin ti, phi m bo sao mu nghin cu phi i din cho nhm
khch hng tim nng c kh nng mua ca thng hiu m rng
La chn vic m rng thng hiu: mt khi bn l nh qun l cp cao, hin nhin
bn s phi chn thng hiu m rng no c mc tng thch vi thng hiu ct li
cao nht v c xc sut thnh cng ln nht. Nu bn mun la chn thng hiu m

rng khng han tan tng thch vi thng hiu ct li, bn phi xc nh c im
no cha ph hp v tm cch thay i nhn nh / nh gi ca khch hng v thng
hiu thng qua qung co hoc tip th lm cho thng hiu m rng c ph
hp.
Kim sat vic m rng thng hiu: bn phi lun cn nhc xem c g nh hng n
thng hiu ct li ca mnh sau khi thng hiu m rng c mi ngi bit n c
nhng hnh ng kp thi khng lm mt i hnh nh thng hiu ct li sn c

Ngh thut v thc tin ca phong cch qun l Nht Bn

S thnh cng thn k ca cng nghip Nht sau chin tranh c ch r l nh
"lean production" (mt phng thc sn xut xut pht t Nht Bn, sn xut tun
t, theo nhu cu, d thay i, ngc vi kiu sn xut dy chuyn) tinh thn on
kt v s ci tin khng ngng. Nhng gn y, ngi ta nhn ra cng chnh l
cc im yu ca t nc thn k ny, chng hn nh cch s dng nhn vin
n sut i, v cc quy tc qu h khc, v chng tr thnh vn hng u
trong cc tranh lun v cch qun l Nht Bn. Nhng nhng kin mi m ang
ni ln trong gii tr, th h cc nh qun l Nht nng ng v tin tng rng cn
c rt nhiu th m th gii phi hc tp t ngi Nht.
Nn kinh t Nht b khn n tm v m trong sut nhng nm u thp k
90 ca th k trc, nhng rt nhiu cng ty, doanh nhn vn nm quyn lc rt
ln trong nn kinh t ton cu. Vy cch qun l Nht Bn ng gp g vo kt
qu ny?
S l qu cng iu nu ni rng cch qun l kiu Nht to ra bc pht trin
thn k cho nn kinh t Nht sau chin tranh.
Nhng ngi khng ng h phong cch Nht ch ra rng Nht Bn ch c mt
s t cc trung dy kinh doanh v chng h c ting tm g. V cc nh t vn
phng Ty sau 30 nm n y vn rt vt v khi lm vic, bi ngui Nht khng
mun tn tin vo cc chi ph t vn m cho rng nn dnh tin cho cc khon
u t "thc s" . H khng thch chy theo cc kiu cch qun l mi nht, h c
th vch ra c cc chin lc kinh doanh n nh lu di.
Tuy nhin, nhn vo trng tm ca nhng li ph phn th r rng l nhng k hoi
nghi ny hon ton sai. Ngi Nht cng hc c rt nhiu v phng php
qun l kin thc v qun l, c bit t mt nhm cc nh l lun ngi M,
nhng ngi truyn b tng "lean production" vo Nht Bn. Trong mt
ti nghin cu v ci cch c tn "Ci my bin i th gii" ca James Womack,

Daniel Jones v Daniel Roos khng nh quan im :"Lean production l

phng thc tt nht con ngi lm ra mi th. N cung cp cc sn phm tt
hn, nhiu hn v r hn. Quan trng hn l n thc y nhn vin mi v tr t
nh
my
n
ban
lnh
o
lm
vic
ht
mnh
hn"
"Lean production" l con ca mt tp hp tng v qun l cht lng m
cc doanh nhn Nht gp phi trong sut thi k chim ng ca ngi M sau
chin tranh. Ni mt cch tm gn, nhng tng ny ch trng n vic thc
hin nhng vic lm ng ngay t u cn hn l tn rt nhiu thi gian kim
tra li, y l mt tng hin nhin nhng i ngc li m hnh qun l
chun mc thi by gi. Quan im khi coi cht lng l nhng g m bn
kim
tra
sau
khi
bn
hon
thnh
sn
phm.
Ngy nay, cc nh qun l Nht vn ni v Joseph Juran, A.V. Feigenbaum v c
bit l W. Edwards Deming vi thi rt knh trng. T nhng nm 50, mt gii
thng hng nm mang tn Deming Prize c trao cho nhng tin b xut sc
trong cng nghip. Khng my tn tui M ca mnh, nhng Deming v bn b
ca ng rt c cho n Nht. Khi h thuyt ging, cc hi trng cht cng
cc k s v cc gim c sn sut. Bt c mt n phm no ca h u ngay lp
tc c dch sang ting Nht v c cc nh qun l trn c nc cho n.
Ngi Nht nhn ra rng sn phm ca h phi p ng mt cch tuyt vng cc
tiu chun quc t. Nn kinh t Nht b trn t bi kinh t M v hng ho M trn
ngp th trng Nht. Nhng chuyn gia kinh t M s1/2n sng n ging gii
cho ngi Nht v qun l cht lng rt him hoi v qu gi. iu gii thch
ti sao m tng ca Deming c cho n nh vy Nht. t nc Nht
cht chi chng c nhiu nh kho lu nguyn liu cng nh sn phm hng
thng tri. Sau chin tranh, ngi Nht chng th ph phm nhng nguyn liu
qu gi to ra cc sn phm hay my mc km cht lng. t nc Nht cng
thiu cng nhn tay ngh cao v s khng hong ca cng nghip Nht khin cho
cng nhn khng s1/2n lng lm vic vi ng lng cht i na. Chc l ch c
t nc a thch mn "sushi" mi thu hiu nhanh n th s cn thit ca giao
hng "ngay lp tc "("just in time" delivery)
Th no l " lean production" ?
Ngun gc ca cc tng ny l bn kia Thi Bnh Dng, nhng c 2 ngi
Nht l -- Kiichiro Toyoda, ngi ng u Toyota, v Taiichi Ohno, cnh tay
phi ca ng ta chuyn cc hc thuyt thnh h thng sn xut mi. H sang
M hc hi v sn xut s lng ln trong nhiu thng vo nhng nm 50,
tm hiu ti sao h thng sn xut mi li thnh cng v cch lm cho n tt
hn. H nhn thy rng cch thc sn xut thnh hnh Nht li thi v lng
ph v cng sc, nguyn liu v thi gian. H nhn thy rng ngi cng nhn lp

rp chnh l ngi lm tng thm gi tr sn phm v nu cng nhn phi lm vic

mit mi trn dy chuyn chy lin tc s khin nhng li sn phm nhn ln
khng ngng.
Hai nh iu hnh cui cng kt hp cc phn ri rc li to ra mt h thng
sn xut mi. Hng Toyota gi l l H thng sn xut Toyota cn nhng ngui
khc th gi l "lean prroduction". T tng chnh ca n l chuyn mc tiu
trng tm ca sn xut t quy m sang thi gian.
iu ny c thc hin bng 3 cch. u tin l bin mi nhn vin thnh mt
ngi kim tra cht lng sn phm, c trch nhim pht hin v ngay lp tc sa
li d l nh nht cho sn phm khi n va xy ra ti quy trnh ca anh ta. Thay v
lp mt phng chuyn trch v qun l cht lng nh cc i th cnh tranh
ngi M lm, Toyota cho php cc cng nhn c quyn dng ngay dy
chuyn
sn
xut
li
khi
va
pht
hin
ra
li.
Cch th 2 l thc hin kiu sn xut "ng lc". Ti cc nc khc, cc nh cng
nghip sn xut cc b phn sn phm "ch ng dp" cho n khi ngi ta cn
n. Cc nh sn xut cht ng cc chi tit sn phm tn km ca h qua nhiu
ngy hay thm ch nhiu tun trong nh kho, thng cha. Cc b phn nm ph
bi cho n khi chng c dng ti. Ngi Nht ch sn xut cc b phn vo
"ng lc", l khi chng c cn ti. Cc b phn s c chuyn ti ng
lc chng cn c s dng trong dy chuyn sn xut.
Cch th 3 tit kim thi gian l sn xut "hng theo nhu cu". Cc b phn
sn phm cc nh my phng Ty thng c chuyn n di s sp xp,
thc y ca cc nh cung cp. Hng ho c cht ng khi n cha c dng
ti. Vi phng php "hng theo nhu cu", cc b phn ch sn xut khi c t
hng. V d Toyota, ngi ta t 1 chic th gn vo mi hp ca cc nh cung
cp m t cc nguyn liu ng trong . Khi chic th c gi tr li nh cung
cp th coi nh c mt n t hng tip theo.
Phng thc sn xut ny ang thch thc nguyn l c bn ca phng thc sn
xut s ln v thm ch ang thng tr hc thuyt sn xut. Sn xut hng lot
hay s ln da trn 2 yu t l quy m sn xut v chuyn mn ho. Cng nhn
phi ngy cng c chuyn mn ho lm tt hn na phn vic ca mnh. V
cc nh my phi m rng cng ln cng tt tng quy m sn xut. Tuy nhin,
ngi Nht nhn ra rng phng php sn xut ny c 2 im yu.
Th nht l phng php sn xut hng lot truyn thng khng c kh nng p
ng c s bin i nhanh chng ca nhu cu. Trong phng php sn xut hng
lot, ngi ta thch gi cc kiu mu c tiu chun ho ca sn phm hn l th
nghim cc sn phm mi. Mt phn do chi ph thay i dy chuyn sn xut

qu cao, mt mt khc l do cng nhn quen lm phn vic c chuyn

mn ho cao ca mnh. Ci tin sn phm c ngha l nh my phi ng ca
trong nhiu thng my mc c iu chnh li v cng nhn cng phi o to
li. ng thi cc nh sn xut phi nm i hng ni thnh phm b li thi
trong kho. V khi cch sn xut hng lot c thi gian thay i a ra sn
phm mi th nhu cu ca th trng c th li thay i.
Nhc im th 2 l t l sn phm li cao kh c th c chp nhn. Sau mt
qu trnh sn xut ln s rt kh pht hin ra li sn phm. iu ny c ngha l b
phn b li s khng b pht hin cho n khi ci t thnh phm b hng hc. S
d dng hn khi cng nhn ng trong 1 cng on ca dy chuyn sn xut pht
hin ra li sau mi cng on nh. V mt cng nhn lm vic trn mt cng on
nh s cm thy mnh ging nh mt ngi th kho lo hn l phi lm vic mt
cch my mc nh mt bnh rng trong mt c my ln.
Thc t, sn xut hng lot tng quy m sn xut bng cch buc cng nhn phi
lm vic vt v hn. Ngc li, "lean production" lm cho cng nhn phn no
cm thy ging nh lao ng bng tr c vi s thng minh kho lo ca mnh.
Ngi cng nhn c th thy c kt qu lao ng ca mnh - tt hay xu- trong
qu trnh sn xut ca cng ty. V vai vui v vi ng nghip nu cng vic c
thc hin tt, v tr nn cau c nu ngc li.
"Lean production" dn ti vic xem xt li cc gii hn ca cng ty -- c bit l
mi lin h vi nh cung cp. phng Ty, nh sn xut t phi tri qua 2
bc. u tin h phi th t lm ton b cc chi tit trong chic t ca h, sau
phn chia cc chi nhnh sn xut tng phn. Sau , khi th trng ngy cng
cnh tranh hn, cc cng ty ny phi chn la mt h thng sn xut th hai da
trn cc nh cung cp cnh tranh. H gii thiu vi rt nhiu nh cung cp cc bn
v chi tit ca nhng b phn m h cn sau k hp ng 1 nm vi nh cung
cp no cho gi hp l nht.
M hnh qun l dy chuyn cung cp c in ca ngi Nht, m dn u l
Toyota, li khc hon ton. Cc nh cung cp c th l cc cng ty ring r hay l
thnh vin ca 1 keiretsu (lin kt vi nhau do nm gi c phn ca nhau). Hoc
cch khc l cng ty m i x coi chng nh cc i tc hn l thc y chng
cnh tranh ln nhau. Cc nh cung cp c gng cung cp cc nguyn liu kp thi
i li mi quan h lu di vi nh sn xut chnh. Cc cng ty cng cng c
mi quan h ny bng cch tin c cc gim c nh ca mnh vo cc v tr cao
trong cc cng ty cung cp hoc l thnh vin trong keiretsu. C ngha l mi b
phn trong chui cung cp c th cng chia s ti nguyn cng nh thng tin do
vy s gim c lng ph thi gian sn xut. Thm ch ngy nay, Toyota c th
thit k v sn xut t nhanh gp 2 ln hng Detroit.

Ngh thut v thc tin ca phong cch qun l Nht Bn

Nu "lean production" l ht nhn ca "s thn k Nht Bn", th c 2 nhn t m
mi cho n gn y ngi ta cng cho l thnh phn khng th thiu c: hc
thuyt ci tin lin tc hay l kaizen (ting Nht) v gi tr ca on kt, c bit l
khi ng dng trong k hoch pht trin lu di. Nhng vic m ng Kenichi
Ohmae lm l nhng minh chng tt nht hiu r hn 2 nhn t ny.
ng Ohmae rt ni ting Nht Bn v nhng c gng ca ng ta trong vic t
chc mt ng chnh tr mi. Nhng ng ta ni ting trn th gii t lc vit
nhng cun sch khi cn l c vn ca cng ty McKinsey & Company.
Trong sut mt phn t th k trc, nhng ngi nc ngoi v c bit l cc
doanh nhn M, b Nht Bn lm cho b m hoc v thn phc. Ohmae l
gii nguyn nhn cho h - Trong nhng cun sch ca mnh ng ta nu ln cc
v d v cch lm vic hiu qu ca ngi Nht v lun ph phn cch lm vic
ca ngi M.
ng Ohmae dng nh mun cao phng thc to ra cc sn phm mi thng
qua vic ci tin khng ngng ca ngi Nht. Theo nh ng ta ni, s cch tn s
v dng nu khng mang li cho ngi tiu dng nhng gi tr mi. ng t coi
thng cc d n R&D (nghin cu v pht trin) ln nh l TV phn gii cao,
v s ham m p ng nhng thch thc ngy mt tng, c bit l trong lnh vc
gii tr. Bn c th sn xut my pha c ph tt hn khng? Khng ch bng cch
thm vo nhng b phn p mt m cn lm cho my c th pha c ph ngon
hn? C th c nu bn thm vo my mt thit b lc nc, v hng v ca c
ph ph thuc rt nhiu vo cht lng ca nc cng nh vo vic lc c ph.
Bn c th sn xut mt chic camera tt hn? Tt nhin nu bn thm cho n tnh
nng tiu c t ng (c ngha l loi b li ca ngi dng c th lm nh hng
n cht lng ca hnh nh) v thm vo tnh nng flash t ng.
Mt chin lc tung ra cc sn phm vi hng lot cc ci tin nh rt ph hp vi
phng thc "lean production". Cui cng, mt u im ca dy chuyn sn xut
linh hot l n c th thay i mt cch d dng tip thu cc sng kin mi v
thc hin cc ci tin mi. iu c ngha l bn c th thu ht ngi mua bng
nhng phin bn mi ca cng mt sn phm c. Mt v d kinh in ca cch sn
xut ny l my nghe Sony Walkman. N c tung ra th trng vi hng trm
hnh dng v kch c khc nhau. Cc cng ty ca Nht Bn nh Sharp v Canon
cng thng xuyn vt ln nh cch pha trn cc cng ngh khc nhau vo cng
mt sn phm nh k thut nhip nh vo cc my vn phng. Cc nh sn xut
t ca Nht thng co gi hn cc i th ca mnh bng cch nhanh chng hin
i ho nhiu mu m sn phm v cp nht cc tnh nng mi cho sn phm nh
l gng v gt nc kiu mi nht. Ngc li, cc nh cng nghip M v chu

u vn b m nh bi cch tip cn "mt gii php ton din" khi nghin cu d

n.
iu khn kho trong cch qun l Nht Bn kt hp s ci tin khng ngng
vi chin lc pht trin lu di da trn s on kt. ng Ohmae ch ra rng
trong khi cc cng ty ca phng Ty t g mnh theo k lut nh trong qun i
vi nhng mnh lnh kht khe a t trn xung v s phn bit i x cng nhc
gia nhng ngui qun l vi nhn vin. Ngc li, cc cng ty Nht Bn chu
nh hng su sc ca truyn thng lm vic tp th. ng Ohmae vit : "Cc k
n gin, bt c ai cng c th thy rng mi thnh vin trong 1 tp th ca Nht
u bnh ng v gip ln nhau". Khng mun ban ra cc mnh lnh t cp
trn xung, cng ty ca Nht thch ch trng vo "nemawashi" (to dng s on
kt) v "ringi" (chia s quyn ra quyt nh). H mong mun mi quyt nh u
c a ra t cc cuc tranh lun thng thn, trong nh qun l phi t c
s ng h nhit tnh t pha cc cng nhn.
S lnh o phi ging nh "khng kh"
Vic ch trng n quyt nh tp th cho thy ngi Nht c cch ngh c trng
v cng tc lnh o. Trong khi cc ng ch M knh kiu v c on th cc
ng s ngi Nht ca h khim tn v nh nhn , khi m cc ng ch M thch
ra lnh th cc ng ch Nht mun cc quyt nh n vi h. H thch so snh
vic lnh o vi "khng kh" - rt cn thit cho cuc sng nhng khng nhn thy
c v dng nh khng tn ti. H nng tinh thn tp th ln bng cch ho
mnh vi cc ng nghip, t tp th ln trn c nhn, v qua t c v tr
cao nht, lnh o bng s don kt ch khng bng mnh lnh. Khng c g l l
khi m ngi lnh o ngi im lng trong phn ln cuc hp, trong khi cc cp
di ca h si ni tho lun, tn thnh hoc khng tn thnh cc chnh sch.
Ngh thut lnh o l phi hiu c tm t ca mi ngi hn l iu khin h
bng uy lc ca mnh.
iu cng c ngha l ngi Nht c quan nim ring v nh hng k hoch
lu di. Vi phng Ty, cc chin lc thng th r rng v xc nh, c a
ra bi cc chuyn gia chin lc v c vit ra thnh nhng k hoch theo khun
mu. Trong khi Nht, vic c v thoi mi hn, chin lc c a ra bi
tp th v c miu t bng s tng tng v cc nhim v hn l cc k hoch
chnh xc.
Theo quan im ca phng Ty, vic ln k hoch kiu s dn ti tht bi.
Nhng theo ng Ohmae, ngi Nht vn c th thc hin iu v n ph hp
vi cch s dng nhn vin ca h. H thng s dng nhn vin sut i ca Nht
c ngha l nhng nhn vin tm huyt gn b tng lai lu di ca mnh vi cng

ty. Thi quen lun chuyn ngi gia cc b phn lm cho h c ci nhn ton
din v cng ty nh l mt chin lc gia. V thng l i vi tt c mi ngi l
phi bt u t nhng cng vic thp km nht , c ngha l tng gim c cng
bit c vic g ang din ra trong mi ng ngch cng ty ca mnh.
S thnh cng ca "lean production", ca s on kt v kaizen (ci tin) tht l
k diu. u nhng nm 80, cc cng ty ca Nht nh bt cc cng ty M trong
mi phng din t gi c n cht lng v bu tri trn bin Thi Bnh Dng
b che ph bi cc chuyn my bay ch cc nh qun l n Nht Bn hc hi
kinh nghim ca cc cng ty nh Sony v Toyota. Cc ca hng sch th y p
cc n phm vi tiu nh "Ngh thut qun l ca Nht" v "Nhng ch dn
ca cc nh thng thi v Kaizen". Vo cui nhng nm 80, ngi M bt lc
ng nhn cc cng ty Nht Bn mua li Trung tm Rockerfeller , hng phim
Columbia Pictures v nhiu biu tng c trng ca M khc. Trong tc phm
"Mt tri ln", mt truyn git gn v s la bp tp th Los Angeles. Michael
Crichton thm ch m t h nh nhng con qu d. Ngi M dng nh vn
b m nh bi 2 quan nim chng tc dp khun v ngi Nht : h hoc l nhng
dn chu A' b nh lu c, sn xut ra cc sn phm tinh xo, hoc l cc nh
chin lc ma qui, xo tr hp tc vi nhau cng hng ti mt mc tiu m
m. Nhng cun sch v qun l, cho d l ca ng Ohmae, ch lm m nt
thm nhng chuyn hoang ng .
Tuy nhin, vo gia nhng nm 90, nhng cun sch v cc b mt v kiu qun l
Nht Bn nm vng trong kho sch c v ng Ohmae tr thnh nh ph bnh hn
l ngi tn dng phong cch Nht.
Nguyn nhn ca s tht th ny khng ch l do cc cng ty Nht ang vt v
chng li cuc suy thoi ko di. V nhng li bnh lun ni ln l cc cng ty
phng Ty hc c tt c nhng g m h cn cch qun l Nht Bn v
gi y l lc m ngi Nht phi quay li hc hi phng Ty.
Ngi ta thy r l phng Ty, c bit l M nhanh chng ui kp Nht
Bn. Sau ba thp nin b gh lnh ti chnh qu nh, ng Deming c tn vinh
tr li vo thng 6 nm 1980 nh mt phim ti liu ca NBC, "Nu ngi Nht c
th th ti sao chng ta li khng?". Ngay sau ngy chng trnh c pht sng,
ngi ta in thoi ti tp ti nh ng v c qung i cn li (ng mt nm
1993), ng ta dnh thi gian cho cc hi tho, chuyn v c cho n bi cc
ng ch v chnh tr gia ngi M. Ti M, h thng "qun l cht lng tng th"
(T.Q.M) l mt xu th c a chung nht trong nhng nm 80. Nm 1987,
chnh ph M sng lp mt gii thng tng ng gii thng Deming tn l
Baldrige. Mt trong nhng cng ty thnh cng nht nh cch thc tip cn mi l
Motorola Inc., trong khong t nm 1978-1992, T.Q.M tng thm hn 3,2 t USD
li nhun cho cng ty.

Cc nh cng nghip chu u hc hi c cc b quyt ca "lean production",

phn ln l nh vo lin doanh vi cc cng ty ca Nht. Cng ty Ford Motor mua
24% c phn Mazda vo nm 1979, to ra iu kin thun li cho tng gim c
ca Ford tip cn vi khu sn xut lin hp chnh ca Mazda Hiroshima. Hng
General Motors thnh lp lin doanh vi Toyota California, nh bin
mt nh my sn xut km ci tr thnh m hnh rt hiu qu. Vic cc cng ty
Nht nhng hot ng tt trn Bc M v Anh chng t rng khng ch Nht
phng thc sn xut tit kim mi thnh cng.
V mt s ngi phng Ty ci tin nhng g hc c. Cc cng ty nh l
Motorola v Chrysler Corporation thit lp cc lin h cht ch vi cc nh
cung cp ca h m khng b l thuc mt cch cng nhc nh h thng keiretsu
ca Nht . Jordan Lewis, chuyn gia trong lnh vc lin kt nh sn xut v nh
cung cp, ni "Cc keiretsu truyn thng khng cn ph hp na, v iu ny th
c k phi hc tp ngi phng Ty".
V mt kha cnh no th vai tr ca "thy" v "hc tr" b o ngc: thm ch
Toyota phi quay sang cc nh my ca Ford tm hiu cch ci tin mi quan
h gia cc k s v cc cng nhn xng v n Chrysler hc v "value
engineering"- mt phng php tng tc sn xut t bng cch s dng
nhiu hn cc b phn c th lp ln c gia cc i xe.

Ngh thut v thc tin trong phong cch qun l Nht Bn (phn III)
(VDC/vhy 17/4/2002)
Tnh Nht Bn qu mnh trong qun l
Tuy vy, vn c nhiu iu ng phi bn v cch qun l ca ngi Nht. Kiu
tuyn dng lao ng c i khin cho cc cng ty ca Nht Bn tr nn ht sc
cng knh, trong lc yu im ca hnh thc nm gi c phn ca nhau gia
cc hng khin cho bn thn cc hng ny chng th tp trung uc vo lnh vc
ca mnh. Hiu qu lm vic ca thnh phn nhng "cng nhn c trng" ca Nht
ch bng 2 phn 3 so vi cc ng s chu u v M. Nn kinh t b can thip
qu su ca Nht ngn tr cch tn v t gnh nng ln cng vic lm n.
Trong cc ngnh cng nghip "sng to" nh l phn mm v a truyn thng,
nhng th ang n r phng Ty th ngi Nht lun i sau v b ngn tr bi
ngn ng v h thng gio dc th ng. Cc trng i hc ca Nht ch l s
kt thc bun t ca vic i hc ph thng v chng mang li ngun nhn lc ti
cn thit cho vic cch tn; cc ngn hng ca Nht th t ra min cng u t
vo cc cng ty m ngun li nhun b cho l cha r rng.

Ngi Nht cng bt u t cu hi vi 2 nhn t mang li sc mnh cho

mnh l kaizen (ci tin) v on kt. Trong khi cc cng ty Nht vn tip tc tung
ra cc phin bn tt hn ca cng mt sn phm, th nhng sn phm mang tnh
t ph li c lm ra nhng ni khc. Sony v Matshuita dn ht sc to
ra cc my Walkman ngy cng tinh xo hn nhng cc hng ca M li pht
minh ra nhng sn phm mang tnh t ph thc s trong lnh vc in t tiu
dng nh l my tnh c nhn, in thoi di ng. Vo gia nhng nm 90, vi
nhng ci gng ph cnh, nhng ci t ca Nht u trng ging nhau. Thc
t, cc gng cnh ph ny lm cho sn xut thm rm r. Chng cn phi c
thit k n gin v r nt hn.
Trong khi , s ch trng vo tinh thn on kt lm cho vic qun l ngi
nc ngoi kh khn hn. Cc cng ty a quc gia ca Nht thng l ch trng
vo xut khu hn l u t ra nc ngoi, mt phn v h cm thy rng h thng
sn xut ca h qu mang tnh Nht Bn nn khng th pht trin c nc
ngoi. Hin nay, nh vo ng Yn Nht mnh, v ng trc thch thc ca ch
bo h sn xut cc nc v ton cu ho, h chng cn la chn no khc.
H thng "sn xut linh hot" c bn hin nay tng i d p dng nc ngoi.
Tuy nhin, ch s dng ngi sn xut mt cch hiu qu thi th cha .
Cng ty a quc gia sng sut phi bit s dng cht xm cng nh sc lao ng
ca cng nhn nc ngoi. Tuy nhin, cc cng chc ngi Nht thng khng c
kh nng qun l nhng vic lin quan n vn ho, hay tnh kho lo: hy nh li
nhng tht bi ca Sony v Matshuhita Hollywood. S thiu nhy cm trong vn
vn ho ca rt nhiu nh iu hnh Nht khin cho h cng kh khn hn
trong vic qun l cc cng nhn nc ngoi lm trong cc dy chuyn sn xut.
Hng Sony Electric gy ra mt cuc biu tnh cng thng Indonesia khi t
chi khng cho 33 cng nhn n trong dy chuyn lp rp mc trang phc truyn
thng hi gio vi l do an ton lao ng.
Nhng nhn vin phng Ty trong cc ngn hng Nht Bn phn nn rng h
phi chu ng mt h thng qun l 2 lp - mt lp qun l kiu b nhn quc
gia s ti v mt s qun l thc s gia nhng ngi qun l Nht Bn v cc
ng ch Tokyo. H ca thn rng h lun lun ra quyt nh ri b hu b bng
mt vn bn Telex t Tokyo. Nm 1991, mt u ban ca quc hi trong khi xem
xt thc t tuyn dng lao ng ca cc cng ty thuc s hu ca ngi Nht
M nghe thy v s nhng li ca thn: mt nhm thiu s ngi Nht c quyn
quyt ra mi quyt nh quan trng vi s thng ng t tr s chnh ca cng ty;
c mt bc tng ngn cch kh vt qua nhng nhn vin khng phi ngi
Nht c th thng tin; ngi Nht rt phn bit dn tc v gii tnh ; ngi Nht
khng sn lng nghe kin ca ngi nc ngoi. Dng nh l s ng lng,
on kt ch din ra gia nhng ngi Nht vi nhau.

Trong khi bc tng v hnh ang ngn cch v gy kh khn cho ngi nc
ngoi lm cho cc cng ty Nht, th s bi ngoi c hu ca ngi Nht li khin
cho h rt s phi lm vic nc ngoi. H lo rng ri xa tr s chnh c th lm
hng qu trnh thng tin ca mnh v rt nhiu ngi lm cng n lng coi lm
vic nc ngoi l cc hnh lu y. Cc b m thng nh do bn tr vn
c th n hc cc trng Nht Bn v gia nh b tc ng rt ln khi cc ng
chng lm n nc ngoi. Nhng a tr c thi gian sng nc ngoi c
kh nng sau ny s b ty chay v b ch trch l "sc mi b sa".
Vic nc Nht rung chuyn trc tnh hnh i mi v quc t ho dng nh
khng ch phn nh s tht bi ca mt vi nh qun l doanh nghip m l ton
b quan nim v cch lnh o. Nhng tc ng ca tnh tp th c th tt khi m
nn kinh t Nht pht trin 10% mt nm. Nhng tnh trng tr tr ca nn kinh t
hin nay ang th thch kh nng quyt on ca cc ng ch. H cn phi sa thi
nhng cng nhn di d (hoc t nht l cho h v hu sm), phi quyt nh cn
tr trng vo cng vic kinh doanh no. Cnh tranh t cc cng ty phng Ty
c qun l cht ch cho thy cc cng ty Nht phi ra nhng quyt nh tht
nhanh. V cc lin doanh cng nh cc chi nhnh hot ng nc ngoi ca
cc cng ty Nht, cc nh qun l ngi Nht khng th tip tc p dng hnh thc
quyt nh tp th nh trc na v n ch p dng c gia cc ng nghip
Nht Bn vi nhau.
S ho trn gia phng ng v phng Ty
Bt c ai chun b vit v cch qun l ca Nht nn nh 2 iu. Th nht, t
nc ny vn l trung tm sn xut cng nghip xut sc hng u th gii. V th
2 l cc doanh nhn Nht Bn rt c s trng trong vic bin nhng iu bt li
thnh thun li. Nc Nht rt ngho ti nguyn nn chnh ph rt ch trng u
t vo gio dc. Hai cuc khng hong du m v vi ln tng gi ca ng Yn
tr thnh ng lc mnh m thc y s i mi. Vi ln trc y, t ca
Nht nhp khu vo M b m do ng Yn Nht tng gi; sau mi ln nh
th, Toyota li phi tm cch mi lm cho dy chuyn sn xut ca mnh linh
hot v tit kim hn na v kiu hnh nh bi Detroit.
Gi y, mi vic tin trin theo chiu hng khc i, ln u tin trong vng 30
nm, ngi Nht khng ch c gng ci thin m hnh qun l ca mnh m cn
ho mnh vi phng Ty.
Mt ngi tiu biu cho cch ngh ny l Yotaro Kobayashi, ng ch ca Fuji
Xerox, mt ngi hng ca lp qun l tr ca Nht, v l ngi gi kin
rng quan nim v vai tr lnh o mang tnh tp th ca mi ngi cn phi thay
i. ng Kobayashi, tt nghip trng Wharton thuc trng i hc Pennsivania,
nhiu nm lm lnh o ca mt lin doanh vi mt cng ty Nht.

ng ta cho rng cc ng ch Nht phi hc cch ra quyt nh mt cch quyt

on v cch gi kin ca mnh, c trong ni b hng v trn th gii ni
chung. ng ta cng cho rng cc nh qun l Nht phi hc phong cch chuyn
nghip ca phng Ty. Cc nh lnh o phi c o to cn thn ch khng
ch l chn ngi ni bt nht trong hng ng. ng rt ng h cc nh qun l mi
ca Fuji Xerox nhn trch nhim a ra cc quyt nh chin lc. ng ta c mt
s ngi i hc ly bng M.B.A. M - tuy nhin ng ta cng rt cn nhc
trnh gy n tng l cng ty ang b M ho.
ng Kobayashi mun cc nh qun l Nht nn th thch m hnh kinh doanh ca
mnh hn l ch ch tm vo vic ci tin khng ngng.
S nghip ca ng Kobayashi b nh hng rt nhiu bi chuyn thm M ti vin
Aspen, ni thng t chc cc bui hi tho truyn b t tng hng ngoi
cho cc lnh o doanh nghip. ng ta gi y c mt phin bn ca ring
mnh Nht ni m cc doanh nhn ngi v lng nghe cc trit gia cng nh
nhng ngi ging nh Peter F. Drucker, v bn lun v cc vn nh mi
trng cng nh tho lun v phng php qun l.
Ngh thut v thc tin trong phong cch qun l Nht Bn (Phn cui)
S tnh ng ng gi
Hy xem xt 2 lnh vc m phng php qun l Nht chm thay i nht l : ch
tuyn dng sut i v phng php qun l a vn ho.
Bn ngoi, cc cng ty Nht ang c gng bm ly ci gi l "cng vic sut i",
lm mi cch to cng n vic lm cho nhng nhn s di d. Trong nhng
cng ty nh Honda c th thy c ngi trng coi vic phc v c ph l nam gii,
cng vic m bnh thng dnh cho cc nhn vin vn phng n. trnh phi sa
thi nhn cng, cc cng ty phi ct gim tin thng, gim vic lm thm gi, v
hn ch tuyn dng. Hng Nissan trc y thng tuyn dng 1.500 n 2.000
nhn cng hng nm, nhng trong nm 1995 h ch tuyn c 55 ngi. Ngy nay,
nhng sinh vin mi tt nghip Nht lo lng nghin cu age-profile ca cc
cng ty, n phm c pht hnh hng nm, mong tm c bt c 1 c hi tuyn
dng no.
Tuy nhin, cng c nhng chuyn bin, kiu lm vic ca phng Ty ang t
t "thm" vo cc cng ty ln ca Nht, v cc cng vic khng cn n nh nh
trc kia. Mc d vn trung thnh vi kiu "tuyn dng sut i" nhng cc cng
ty ch p dng quy ch ny cho 1 s lng nhn cng nht nh. Mt vi cng ty
th a ra ch v hu sm "t nguyn" cho cc cng nhn ca h.

 gii quyt nhng kh khn khi lm vic vi cc nhn vin nc ngoi, cc

cng ty ln ca Nht bt u lm quen vi kiu "a quc gia a vn ho". Hng
NEC t cc sn phm ca mnh vo "theo cch nhn ton cu nhm xc nh
a im tt nht thit k, sn xut v tiu th". Matsushita, mt trong nhng
cng ty bo v mnh nht cc c s trong nc, quyt nh phn tn v bt
u ni v "qun l mng li ton cu". Nissan vn tip tc to dng "tinh thn
ng i trn ton cu" v ni v vic s dng ton b th gii nh mt "nn tng
ca kin thc".
c nhng hnh ng c th minh chng cho s chuyn bin. Ngy cng nhiu
cc cng ty ln ca Nht s dng cc nh qun l nc ngoi. Toyota t chc
hp i hi c ng nc ngoi. Toshiba ci t mi thnh phn trong c cu
hot ng ca mnh, t k ton n qun l cng ngh trn phm vi ton th gii,
mt phn l loi b nhng chng cho nhng cng bi v kiu kinh doanh
thun
tu
Nht
Bn
khng
cn
hiu
qu
na.
Ngi Nht thit lp c mt mng li ton cu, trong nhn vin t cc
nc "th 3" s ng vai tr l ngi tuyn truyn kiu qun l Nht Bn. Toshiba
gi cng nhn t Thi Lan n cc nh my lu nm Malaysia, gii thiu cho
h k thut sn xut Nht Bn. Kiu kt hp 2 loi tng ny mang li kt
qu kh quan. V d, c Canon ln Toshiba to ra bc t ph trong cng ngh
m thanh nh xy dng cc phng th nghim Anh.
Mt trong nhng ngi i u trong vic tip cn a vn ho (mt ng minh khc
ca ng Kobayashi v Ohmae) l Minoru Mikahara. ng Mikahara sinh ra
London v hc Havard, lm vic 22 nm nc ngoi v ni ting Anh rt
chun. ng ta sng M cng 2 a con ca ng ta ang lm cho cc cng ty ca
M v ng ta c gi thn mt l Ben. Nm 1992, ng ta c mi v lm ch
tch Tp on Mitsubishi (mt hnh ng khc thng vi mt cng ty Nht Bn),
mt trong nhng tp on ln nht Nht Bn.
Trc y, mt cng ty thng mi c th tn ti nh l mt nh xut nhp khu,
ng vai tr i l cho cc cng ty nc ngoi ti Nht v cho cc cng ty ca
Nht nc ngoi. Tuy nhin, khi th trng m ca th vai tr ny khng tn ti
na. Tng lai ca Mitsubishi, nu c, th s gn nh nh thit lp giao dch ton
cu, s dng cc mi quan h v ngi ca mnh xy dng nhng th nh nh
my in, mng truyn hnh cp trn ton th gii.
Ngay t khi nhm chc, ng Makihara c p cc ng nghip ca mnh (d
khng phi lc no cng thnh cng) cng phi c li suy ngh nh mnh. Mt
trong nhng hnh ng u tin ca ng ta l yu cu tt c cc nh qun l cp
cao ca mnh np n xin t chc ( ng ta c th s dng khi cn thit). ng ta
cng c gng bt ngi nc ngoi. Cng nh ng Kobayashi, ng lun thch

nhn nhng ngi c li suy ngh phng Ty vo cng ty. Nhng vic ny khng
h d dng. Ngi phng Ty Mitsubishi phn nn rng h ch c k nhng
hp ng lao ng ngn hn trong khi cc ng nghip ngi Nht ca h c
th lm vic y c i.
Vo thi im hin nay, nhng ngi nh ng Kobayashi, Makihara v Ohmae
vn ch l nhng ngoi l. Nhng h ang c 3 iu thun li. Th nht l nn
kinh t Nht ngy mt ton cu ho. Th hai, h c s ng h mnh m ca gii
tr, th h nng ng ln ln cng vi Disney v Nintendo, lun mun tin v pha
trc. V cui cng l h ang nhn c s thay i ngay ti Nht. Phng thc
qun l Nht Bn s thay i m khng hn b phng Ty ho. iu ny c ngha
l c rt nhiu th m th gii cn phi hc Nht Bn.
Quay tr li vi ngi Nht
Thc t l bng cch ny hay cch khc, th gii ang ngy cng ging m hnh
ca Nht Bn. Thm ch mt s cng ty thnh cng nht ca phng Ty (nh
General Motor v IBM) s khng thng tr th trng lu hn na; h nhn ra rng
h khng cn c nhiu thi gian kim tin t nhng sn phm mi ca
Tri li, nhng cng ty tt nht ca Nht tng trn ngp th trng v m phng
rt nhanh. Nht Bn c 9 cng ty ch to t trong khi M c 3. Khng iu g l
b mt lu ti Nht: tin tc c th b l ra cc bui hp mt lp c, cc bui gp
vi cc nh cung cp. Cc hng ca Nht lun sng trong "s cnh tranh khc
lit".
Thi m c th gii khm phc "s thn k Nht Bn" hi u nhng nm 80
chm dt. Khng cn na ci gi l "dy chuyn cht lng", s qun l mm do
v nhng chuyn thm quan hc tp 3 ln mt nm n "Thnh ph Toyota". Cc
cng ty Nht Bn cng knh v yu t tht bi trc cc cng ty M lun sng
to v nhy vt.
Nhng h hc hi rt nhanh, di s hng dn ca nhng ngi nh ng
Kobayashi, Makihara v Ohmae, v c mt s th m h lm tt hn cc i th
ca mnh phng Ty. Mt bi hc m phng Ty hc c trong qu kh
l lun phi mt ti phng ng.
Phng Ty vn phi hc nhiu iu t Nht
C 2 vn ln nht m cc nh qun l khp ni u gp phi l gim gi thnh
v kin thc qun l. Trong khi cc cng ty phng Ty c nhng bc tin di
trong lnh vc ny th ngi Nht vn c th dy h i iu .

V vn gim chi ph, cc cng ty phng Ty phi i ph bng cch gim bt

hoc hon li cng tc nghin cu hay gim bt quy m. Trong khi , cc cng ty
Nht thnh cng ng k hn cc i th trong vic h gi thnh sn phm m
khng ngng qu trnh ci tin.
Khng ch l vn sa thi nhn vin t hn. Cc hng ca Nht thng khuyn
khch ton b nhn vin ng gp cng sc t ti mc tiu gim chi ph.
Trong rt nhiu cng ty, cc bc tng c trang tr bng cc p phch nhc nh
mc tiu "kim sot chi ph". V d ti hng Topcon, mt cng ty quang hc ca
Nht, th khu hiu l "Ngn sch l Thng ".
Tng t nh vy, cc cng ty ca Nht trnh sa thi cc nh qun l bc trung d
th no h cng c lm vic nh 1 chiu c. ng l cc cng ty ca Nht sng
lc nhn s rt chm. Nhng trong con mt ca ngi Nht Bn, nhng nh qun
l bc trung khng ch l mt cu ni truyn lnh m l nhng ngi nm trong
tay tng lai pht trin ca cng ty. V c bit l cc nh qun l bc trung cn l
s gn kt 2 cch nhn vi nhau - tm nhn chin lc ca cc nh qun l cao cp
v ci nhn chi tit, c th ca cc cng nhn lao ng trc tip.
Ngoi ra, ngi Nht cn c th gip cc hng ca phng Ty trong vic qun l
tr tu - c v nh hi tri ngc, v thc t l trong rt nhiu ngnh cng nghip
i hi tr tu t phn mm n gii tr th v tr dn u u thuc v ngui M.
Tuy nhin, mt lp nh hoch nh qun l mi ca Nht, c bit l Ikujiro
Nonaka v Hirotaka Takeuchi thuc trng i hc Hitosubashi, cho rng ngi
Nht vn c nhng vt tri trong vn ny.
ng Nonaka v Takeuchi cng nhn rng cc cng ty phng Ty vt qua cc
cng ty Nht trong vic qun l nhng loi tri thc thng thng, xc nh, nhng
th c th fax hoc Email c. Nhng h ch ra rng ngi Nht li tt hn trong
vic qun l nhng loi tri thc khng c th, khng chnh thc - tc l nhng k
nng, khng c trong sch v, m do nhng ngi cng nhn thu lm t cng
vic hng ngy...
K nng ny cho php cc cng ty thu thp c sng kin t tt c cc nhn vin
v lm cho mt sng kin nh c gi tr ca mt c nhn c th bin thnh li th
cnh tranh ca c cng ty.
Th thut quan trng nht l khuyn khch nhn vin tip xc, trao i vi nhau
cng nhiu cng tt, c chnh thc hoc khng chnh thc. Cng ty thng chia
nhn vin thnh nhiu nhm, h cng lm vic vi nhau trong mt thi gian
di. Nhng nhn vin mi c dn dt bi nhng ngi c kinh nghim, hay

trng nhm do h c th hc c t nhng ngi ny nhiu hn l t cc

kho o to chnh qui.
Nhng dp cng ung ru sau gi lm vic, nhng ba tic cui tun ng mt
vai tr rt quan trng thc y s hiu bit ln nhau. Mt vi cng ty gi l
"nommunication", l t ghp ca mt t ting Nht l "nomu" ngha l "ung" v
communication l "giao tip". Honda v Canon thng xuyn s dng kiu "cm
tri t duy", mt hnh thc hi tho khng chnh thc trong cc khch sn nh
ng qu, trong nhng nhm pht trin d n (v bt c ai mun ng gp)
khng ch lm vic rt hng say m cn ung ru sake, cng n v thm ch tm
nc nng cng nhau.
Mt c im ca nhng hiu bit "khng chnh thc" l n lun c mi ni:
cng ty chng phi to ra n m ch g b nhng ro cn xung quanh n. Chng
hn nh Kao, mt cng ty ho m phm ni ting. Ngay t u, Kao t chc tt c
cc hp theo kiu m, cho php tt c mi ngi c th tham d, mt na din tch
ca tng iu hnh c dnh lm "phng ra quyt nh". Cc cuc hi tho
nghin cu pht trin hng qu ca Kao thu ht khong 1,800 ngi tham d
(trong tng s 7000 nhn vin). Cng ty cng khuyn khch khch hng gi in
n gi hay phn nn v sn phm, v nhn c khong 50.000 c in
thoi mt nm. V hng thit lp mt mng my tnh cho php mi nhn vin
c th tip cn ti tt c cc thng tin (tr cc thng tin nhy cm nht), d hi
chm mt cht. Thm ch ti khon chi tiu ca ch tch cng ty cng c cng
b.
Mt vn na v tri thc "n" l n rt kh c th a ra nc ngoi d mi
ngi c cng ngn ng. Tuy nhin trong khi cc cng ty ca Nht vn b ch l
khng bit cch thu thp tng t cc chi nhnh ca cng ty nc ngoi, h li
l nhng ngi thy rt gii, c bit l khi h dy v tri thc "n" trong sn xut
cng nghip.
Ti nhng ni xa xi nh Wales v Tennessee, nhng cng nhn a phng ang
s dng phng php "Nht Bn" sn xut nhng sn phm ca Toyota v
Nissan cho th trng ni a. V h tip thu rt tt nhng bi hc ny, nhng bi
hc gip cc nh my ti Nht Bn kim tin t cc th trng ca h.

Nguyn tc giao quyn cho cp di

Nhiu ngi thc mc l ch doanh nghip hay ngi ng u mt n v m vn phi
u tt mt ti trong khi khng t ngi cn ang phi ngi ch vic? tr li cu hi

ny, cc chuyn gia khuyn, mi ngi nn qun l qu thi gian ca mnh mt cch hp
l.
Thng thng mi ngy, ngi qun l thng dnh thi gian cho ba loi cng vic:
cng vic do cp trn trc tip ch o phi lm; cng vic ca h thng, trong , cc
phng ban, i hay t phi phi hp nhau thc hin; cng vic c nhn t xng
thc hin.
William Oncken, Jr. V Donald L. Wass trong bi vit "Ai nhn con kh?" v cng vic
gia cc cp qun l trong t chc ging nh con kh chuyn cy. Chng hn, trong mt
cng ty, nu khng c nhng bin php ngn chn, ''con kh'' s chuyn t cc cp qun
l sang bn thn gim c. gip ch doanh nghip tng thm khong thi gian dnh
cho mnh, ng a ra cc nguyn tc sau.
Nguyn tc l: Bn cht hay cho n. Theo nguyn tc ny, nu cp di n y cng vic
ln cp trn, lnh o hy quyt nh hoc l yu cu cp di phi t gii quyt (bn
cht) hoc gip h gii quyt vn (cho n).
Nguyn tc 2: Nu quyt nh gii quyt mt vn c th no gip cho cp di, cn
phi xc nh mt khong thi gian c th cho n.
Nguyn tc 3: Khi nhn gii quyt vn cho cp di, hy lm mt cuc hn, khng
tin u lm .
Nguyn tc 4: Hy gii quyt vn vi cp di bng tip xc trc tip hay qua in
thoi, trnh vit vn bn.
Nguyn tc 5: i chiu vn cn gii quyt vi nm cp trao quyn di y v n
nh thi gian dnh cho ln sau.
Cp l: hy i n khi yu cu mi c lm. Cp 2: xin ch o trc khi lm. Cp 3:
xut kin v chng t bng kt qu cng vic. Cp 4: hy tin hnh cng vic nhng
phi thng bo ngay sau mi ln trin khai. Cp 5: hy t lm v bo co u n theo
nh k.
Phn loi cng vic trong t chc thnh nm nhm nh trn, ch doanh nghip s tit
kim kh nhiu thi gian bng cch trao quyn cho cp di thc hin cng vic (t cp
3 n 5). Khng nhng th, nhn vin cp di cng c ch ng trong gii quyt
cng vic.
nhiu doanh nghip trong nc, cc gim c, ch doanh nghip khao kht c nhiu
thi gian dnh cho bn thn v gia nh, nhng phn ln cho rng qu kh hay qu ri
ro khi trao quyn cho cp di.
Mt khc, khi trao quyn vn cn cu hi v kh nng gii quyt cng vic v s sn
sng nhn trch nhim ca cp di. Khng t doanh nghip v v gim c trao

quyn cho cp di ri mt lun c quyn kim sot cng ty, v cp di lm by. Mt

s doanh nghip nh nc kinh doanh xut nhp khu cn c tnh trng gim c khng
gii chuyn mn, ngoi ng nn quyn iu hnh thc t nm trong tay trng phng hay
ph gim c.
c s thnh thi cho bn thn, ngi qun l cn dnh thi gian pht trin nhn
vin v c chnh sch khen thng, k lut thch ng. Stephen R. Covey, gim c mt
cng ty chuyn hun luyn lnh o cho cc doanh nghip trn th gii pht hin rng,
bn thn trng cc n v nu thiu chuyn mn nhng bit tn trng cc nguyn tc i
x trong cuc sng v c hnh vi lng thin cng c th thnh cng trong vic trao
quyn.
Ngoi ra, theo Covey, trng cc n v nn chia cng vic hng ngy theo mc khn
trng, quan trng v c gng to thi quen dnh nhiu thi gian cho nhng loi cng
vic ny.

Nhng iu ct yu to ra mt nhm lm vic thc s

Tp hp mi ngi hp tc v lm vic nh mt nhm khng phi l mt iu d dng
nh bn c th cm thy. Mt lot cc nhn t thng chng li nhng nh qun l c
gng theo ui mc ch ny. C th thy cc nhn t nh li ch ca mi c nhn, hay
nim tin sai lch m mi ngi trong nhm ngh c lin quan n vic c c quyn lc
v s thnh cng, v c nhng yu t vn ho tn d ca cng ty c n su bm r vo
nhiu nhn vin trong nhiu nm trc .
Chng ta nghe nhiu v lm vic theo nhm nhng ni lm vic trong thi i ngy
nay. Trong khi c gng tm kim nhng cch thc c th cnh tranh tt hn trong iu
kin th trng th gii nh hin nay, lnh o cc t chc cui cng nhn thc c
rng, mi ngi c th lm c nhng th tt hn nhiu cho doanh nghip khi h hp
tc lm vic theo nhm ch khng lm vic mt cch n l trong mt tp hp nhng c
nhn.
Tuy nhin, rt nhiu ci m chng ta gi l "nhm" ni lm vic hin nay n gin ch
l nhng nhm ngi c cc nh qun l chng ta gn cho mt ci mc. To ra mt
mi trng lm vic nhm thc s i hi nh qun l v nhn vin phi thay i hu
nh tt c nhng g m h lm trc y.
Vy nh qun l cn to ra mt nhm lm vic nh th no?
u tin, chng ta cn nh ngha nhng c im ca mt nhm lm vic. lm c
iu ny hy ly i tuyn Php v ch th gii nm 98 nh ngha mt nhm lm
vic thc s. Sau y l cc c im:

- C cng mt mc tiu chung. Trong mt i bng, mi ngi u c mc tiu l ginh

chin thng. tr thnh mt i bng chin thng, li ch ca c i phi c t ln
trn li ch ca bt k mt c nhn no. Mc tiu chung ca c i chnh l ci gn kt
cc thnh vin ca i. Bn hy nh li v s thy rng, khng mt thnh vin no ca
i tuyn Php c gng t ra mnh l mt ngi sao, tt c l v i bng.
- Cng nhau lm vic t c cc mc tiu hot ng c xc nh r rng. Mt
i bng c mc tiu chin thng. H tp luyn v thc hnh nhng g c ch bo
trong trn u nhm ti mc tiu . Cc mc tiu ny gip cc thnh vin trong i c
mt s tp trung, iu s gip h huy ng v s dng nng lng ca mnh. Mc tiu
ca hot ng s khin cho h bit c h ang lm tt n mc no. Chng hn nh
mc tiu chin thng i tuyn Paraguay d ch mt bn gip Php ginh ht n lc
c c bn thng vng trc khi phi thi lun lu 11 mt.
- C cng mt cch tip cn trong lm vic tp th. Ngoi vic tun th cc quy nh v
lut l trong thi u, mt i bng chin thng s c mt chin lc thi u r rng v c
mt s ch dn v vic phi hp vi nhau thc hin mt nhim v c th. Trong mt
nhm lm vic thc s cng vy. C s ph thuc ln nhau ca cc thnh vin trong
nhm, iu s khng tn ti trong mt nhm bt k. H hp tc lm vic vi nhau cht
ch hng ti mt mc tiu chung.
- Cc thnh vin chu trch nhim lin i i vi sn phm lm vic tp th. Trong mt
i bng, mi v tr u c nhim v ca ring mnh nhng cc thnh vin quan tm n
s thnh cng ca c i cng nh quan tm n n nhim v ca chnh mnh. Khi mt
i bng chin thng, tt c u chin thng. Khi mt i bng bi trn, tt c u thua.
Tr khi mi c nhn thnh vin v c nhm cng chu trch nhim i vi sn phn cui
cng, nu khng h s khng th cng nhau tr thnh mt nhm. Nu h khng phi chu
trch nhim ln nhau, c nhiu kh nng l cc c nhn s i ngc li mc tiu v li ch
ca c nhm.
Bn c th nghe nhiu n cu ni "Khng c ch ti trong t nhm". ngha n sau
cu ni ny l mi ngi khng c ch k v cn lm vic vi nhau v li ch ca c
nhm. V mi c nhn v c bn u l nhng sinh vt ch k, iu quan trng l ngi
lnh o phi cho mi thnh vin thy phi lm th no li ch ca c nhm chnh l
li ch ti cao ca mi thnh vin.
Khi mi ngi lm vic nh mt nhm, h s em li li ch nhiu hn khi h lm vic
mt cch c lp. Ai li khng thch s thnh cng ca mi c nhn mnh? Tuy nhin,
nu mi ngi thnh cng trong vai tr mt nhm thnh cng, h s thu c nhiu th
hn. H s cm thy s gn b, tnh cng ng vi cc thnh vin trong nhm - iu kh
c th t c trong mt th gii cnh tranh, pht trin nhanh v k thut cao. S c s
hng th thc s c nhn ln bi s ngi trong mt nhm.
c th lin kt mi ngi t nhng ngi m chng ta qun l, chng ta, cc nh qun
l, cn phi tm cch a h li vi nhau trong mt tinh thn thc s ca mt nhm. Mt

trong nhng l do khin h c th lm vic hiu qu hn trong nhm l v h c p

ng nhng nhu cu c bn ca con ngi khi lm vic trong nhm. Khi chng ta p ng
c nhng nhu cu , h s c p ng cc nhu cu v cng vic.

Nhng thi quen xu cn bc thnh cng

Bn c s trng, hoi bo, thc lc nhng cng vic ca bn c khng sun s nh bn
mong mun. Vn cht yu l u? N nm bn thi quen c bn khng tt sau:
1. n mun
D mun hay khng, c mi ln n gi lm vic, hi hp bn li n mun. Vic lin
tc n mun ny khin gim c, ng nghip pht sinh phn cm vi bn. N phn nh
bn l ngi thiu tinh thn hp tc vi mi ngi. (C n mun hoi th sao lm
vic...).
Bin php: Hy tnh ton thi gian tht chnh xc, bn c th iu chnh ng h ca bn
chy nhanh 10, 15 pht. Ri c ng hn, ng gi bn n. Khi bn n sm 10,
15 pht so vi ngi khc. V khi bn trnh c vic n mun v quan trng l bn
s hiu c cm gic ch i ca ngi khc khi h ch mnh.
2. Tr hon
Mc d bn hon thnh cng vic nhng c ln ny n ln khc, bn lin tc tr hon,
ko di thi gian hon tt, giao np cng vic. Mi ngi s thc mc: Nguyn do ca s
tr hon? Hay bn thiu tinh thn trch nhim, thiu s nhit tnh trong cng vic? Hay do
nng lc lm vic ca bn c vn ? Cho d vi nguyn nhn no th cng lu li n
tng khng tt v bn.
Bin php: Nu bn nhn mt cng vic ln, bn hy chia n thnh nhng phn nh. Ri
sp xp thi gian, mi ngy hon thnh mt phn.
3. ng tr
Vic qun tn, s din thoi, thi gian hi hp s phn nh bn khng chuyn tm vo
cng vic. Vi gim c, cp trn bn l ngi lm vic khng c trnh t, thm ch
khng c kh nng hon thnh cng vic.
Bin php: Trong ln u tin gp mt, bn hy nghe tht k phn gii thiu ca ngi
khc. Nu c th, hy xin mt tm danh thip. Cn hn na l bn cnh bn lun c mt
quyn s nh. N gip bn ghi li thi gian, k hoc lm vic v nhng th quan trng
khc. C lm xong ci no, bn nh mt k hiu vo, th l bn nm c vic g
mnh cha lm, cn phi lm.
4. Sc khng qu mnh

Trong cng vic, cuc sng khng trnh khi vic bn lun phi nghe nhng li gp ,
ph bnh. D ng hay sai ngay sau bn phn bc, thm ch cng kch li. iu ny
khng hay cht no v n ni ln rng bn l con ngi thiu tnh hon thin bn thn,
khng c ch cu tin. Ngoi ra, n cn lm nh hng xu n tnh bn, mi quan h
c ca bn v ln sau, ngi ta s khng gp cho bn na.
Bin php: Phi hc cch c trch nhim vi vic lm ca mnh. Cn c thi khim
tn, thnh tht. Nu bn ng, bn cng cn phi nhn ni gii thch, tm ra bin php tt
gii quyt vn .

Nhng thng hiu b... nh cp

Hin nay, sn phm ca nhiu doanh nghip buc phi mang mt thng hiu khc khi
mun thm nhp vo th trng nc ngoi. iu ny tr thnh mt vn bc xc
bi vic phi mang thng hiu khc cng c ngha doanh nghip chp nhn kinh
doanh km hiu qu. Vn ny ang c nhiu tnh min Trung lu tm v tm hng
tho g.
Nhn hiu nc mm ca mt doanh nghip Nha Trang, Khnh Ho khi vo th trng
Nht Bn b thay i so vi lc chng c tiu th trong nc. Sn phm mang
mt thng hiu khc, tn ca doanh nghip ch c in mt gc nh trn nhn hiu sn
phm.
Tnh trng ny vi vng sn xut thanh long gn 5.000 ha Bnh Thun, vng trng
thanh long ln nht nc cng xy ra tng t. Cc doanh nghip xut khu trc tip mt
hng thanh long sang nhiu nc chu cng ri vo tnh trng sn phm ca mnh b
mang mt thng hiu khc. Lo ngi hn, iu ny cn ko theo c vng sn xut khng
c c tnh ch ng, gi c lin tc bp bnh v ph thuc vo cc cng ty phn phi
hng ca nc ngoi.
Hu ht cc doanh nghip nh v va vn chim t l khng nh khu vc min Trung
khng th lm g hn ngoi vic chp nhn nh mt thng hiu, nu mun xut
khu hng ho.
ng V Mi, Gim c s thng mi du lch tnh Qung Ngi cho rng, nguyn nhn
nh mt thng hiu l hu qu ca vic chng ta cha c nhiu nhng thng hiu
mnh. iu ny c lin quan n nng lc sn xut hn ch, xc tin thng mi cha
tm, cha c mng li phn phi hng ho ca ring doanh nghip. Lnh vc xut khu
cc tnh min Trung ch yu l hng nng lm thu sn v khng d xy dng
thng hiu nhng mt hng ny khi m nng lc sn xut cc doanh nghip cn hn
ch.
ng Nh nh, Th trng B thng mi, pht biu: "Thc t ny din ra t
nhiu nm qua. Cho n lc ny, vn cha c mt gii php tho g no. Khu xc tin
thng mi, xy dng thng hiu mnh ca doanh nghip nhn chung cn mang tnh
manh mn, ngay c i vi nhng mt hng xut khu ch lc nh thu sn, g...".
ng V Mi cho bit: "Cc a phng trong nm nay u a ra mc phn u tng
trng v kim ngch xut khu. Tuy nhin, cc chuyn gia kinh t cho rng: vn quan
trng khng ch l mc tng trng xut khu m chnh cc doanh nghip c khng

nh c thng hiu hay khng. B thng mi cho bit ngnh c th gip cc doanh
nghip trong vic xy dng mng li phn phi hng ho, tng bc thm nhp th
trng nc ngoi, cng l mt trong nhng khu xy dng thng hiu mnh".

Phn quyn qun l nhn lc trong doanh nghip

Cch y mt thp nin, cc ch doanh nghip thng ch tm n vn kinh doanh tip th hay ti chnh - k ton. Nhng nm gn y, ngi ta quan tm nhiu hn n yu
t con ngi trong pht trin sn xut kinh doanh.
Tr cc cng ty c quy m ln, hot ng bi bn, do khng nhn thy li ch lu di m
ch suy xt di gc chi ph trc mt, hu ht cc cng ty t nhn nh v va Vit
Nam u rt ngn ngi khi u t cho b phn nhn s.
nhng cng ty ny, h thng iu hnh hu nh ch nm trong tay mt ngi. Mi vic
ln nh u phi bo co v do ngi ny quyt nh khin h lun b cng vic thng
nht eo bm v khng cn thi gian cho nhng vic di hi khc. H thng quyn lc
i khi li ri vo vi ngi m ranh gii khng r rng khin nhn vin v cng bi ri,
khng bit phi nghe lnh ai. C trng hp lnh o can thip vo cng vic ca cp
di mc d giao vic y cho h.
Li lm vic ny khin nhn vin ngy cng tr nn th ng, cng nhc, thiu t tin.
Khi nhn vin cm thy khng c tin tng v khng c c hi tin thn th sc ng
gp ca h cng ngy cng gim thiu. C cu t chc nh vy vn tn ti i vi quy
m sn xut kinh doanh nh, tp trung, t ngi v t phc tp v chuyn mn do n cng
c li im l ngi ch an tm rng con thuyn kinh doanh c lo li bi bn tay ca
nhng ngi gp vn.
Xu th pht trin khng cho php mt ai ng ti ch m vn duy tr c v tr nh ban
u, khi m nhu cu khch hng ngy cng thay i cng vi p lc cnh tranh ngy cng
khc lit. duy tr hay chim lnh v tr cao hn trn th trng, phi m rng quy m
sn xut kinh doanh, u t trang thit b v cng ngh tin tin.
Mun th, lc lng lao ng, h thng qun l v trnh qun l ca cc cp cng phi
p ng kp thi vi s i mi ny. Ngi ng u cng ty lc ny khng cn thi
gian, tm tr v sc lc m m mi vic na. H phi bit chn la nn qun ci g,
bit ci g, lm ci g v nht l bit dng ai, dng g c c hiu qu sn xut kinh
doanh cao nht.
Ngy nay, nhn lc c coi l ngun ti nguyn qu gi m cng ty phi u t, vun
trng v chm sc k lng. cng l l do ti sao nhiu cng ty nc ngoi iu
chnh tn gi b phn nhn s (Personnel Department) thnh b phn pht trin ngun
nhn lc (Human Resource Development Department).

 c ngi ph trch vn phng, trong bao gm c cng tc nhn s, cc cng ty nh

thng thnh lp phng hnh chnh - nhn s, cn nhng n v mi hot ng th i
khi gim c hay mt ph gim c s kim lun vic ny. D c cu hay quy m nh
th no th nhng cng vic nh hoch nh, tuyn chn nhn lc v sau l s dng,
o to hay khen thng, bt vn phi thc hin ty theo mc khc nhau.
Khc vi khu vc hnh chnh s nghip nh nc, nhu cu qun l v pht trin nhn lc
trong cc n v sn xut thuc khu vc kinh t t nhn ngy cng nng n do yu cu
sn xut kinh doanh, do cnh tranh nhn lc v do nhu cu ngy cng cao ca nhn vin.
Ngi ph trch lnh vc ny thng hay phi lo toan nhng cng vic hnh chnh, x l
s v hng ngy nn thng khng qun xuyn ni hoc khng su st c th chm
sc chu o ngun nhn lc ny.
Khi y, bt u pht sinh nhng s vic lc u th nh nhng nu khng c gii quyt
rt ro s ngy cng phc tp v hu qu l gnh nng y ln vai cc trng b phn nht l nhng ngi trc tip iu hnh nhn vin t cp t trng n qun c - v t
tng bt an s tc ng trc tip n hiu qu lao ng ca i nhm m h ph trch.
Khong trng trong qun l v trch nhim pht trin nhn lc xy ra khi mi ngi, nht
l hu ht cc trng b phn, u c thi quen ngh rng l vic ca b phn nhn
s hay ti u c c giao vic y?, thm ch c ngi ngh ti u bit lm vic
y hay ti lm tt vic y liu c ai bit khng?.
Theo kin ngi vit, vic giao mt phn nhim v qun l nhn lc cho cc trng b
phn hon ton ph hp vi bi cnh hin nay v h c chuyn mn ring cng vi s su
st v cp nht thc tin sn xut, kinh doanh.
Nh vy, nguyn tc ai lm vic chuyn mn ca ngi y s khng cn hiu lc na
m thay vo l ai lm tt, kp thi v hiu qu nht s c chn. Ty theo phong
cch lm vic ca mi cng ty m t trng cng vic v tm quan trng ca trng b
phn trong cng tc nhn s c khc nhau nhng khng th ph nhn tm quan trng ca
cng tc nhn s ny i vi hiu qu hot ng ca cng ty v chnh tng b phn y.
Nh vy, c cu t chc trong cc cng ty c s phn cng hon ton theo chc nng
khng cn thnh hnh na m mi b phn, mi nhn vin thng phi lm nhiu chc
nng cng mt lc. V gim chi ph, tng hiu qu v kch thch s ng gp ca nhn
vin, xu hng phn quyn trong c cu a chc nng v ang c p dng kh ph
bin nhiu ni. Trong vic xy dng h thng qun l, chun ha cc hot ng v
yu t con ngi trong b my cng ty ng vai tr quyt nh vi s cng tc ca cc
trng b phn - nhng ngi gp phn tch cc b my qun l nhn lc cng ty vn
hnh hiu qu.

Phong cch qun l ca Nissan

Nhiu nm qua, Nissan lun ng u trong cc cuc bu chn v cht lng xe hi. Tp
on hng u ca Nht Bn ny t uc nhng kt qu kinh doanh ng kinh ngc,
li rng ln n 7,6 t USD, tng 12% khi nm ti chnh kt thc vo 31 thng 3 nm
2004.
Khi Nissan tr thnh mt trong nhng nh sn xut xe hi c li nhun cao nht th gii,
t ngi bit rng Nissan tri qua rt nhiu kh khn v ch nh c nhng chin lc
ng n trong qun tr cng nh trong sn xut m Nissan mi vt qua thch thc
vn ln pht trin mnh m nh ngy hm nay.
Tham vng nhng kin tr, cn thn v chc chn
Khng ging phong cch qun l nh kiu Toyota hay Honda, ban lnh o ca Nissan
ni ting l nhng nh qun l rt im m, cn thn v chc chn. H i din cho
phong cch ca Nissan: khim nhng nhng lun nhn thy mi thch thc v c hi.
S thnh cng ca Nissan nhiu quc gia trn th gii hon ton khng phi l do may
mn. Chnh sch ca ban lnh o Nissan c th l li cam kt bnh trng theo cch
ca Nissan, tc l vn xa hn, rng hn bao gi ht v kho lo gi n nh sn lng
ti Nht Bn.
Vi doanh s ti M tng vt trong cui thp k 90, khng my ai ngc nhin khi thy
doanh thu ca Nissan nc ngoi tng gp i, gp ba trong nhng nm gn y.
Nhn thy Trung Quc l mt th trng y ha hn vi hn 1 t dn, ban lnh o
Nissan tm mi cch xm nhp th trng ny.
Bt chp vic b chnh quyn Bc Kinh lnh nht trong nhiu nm, nhng nh kin tr,
cui cng Nissan ginh c giy php xy dng nh my sn xut ca Nissan u
tin Trung Quc.
Nissan d kin s sn xut v tiu th 400.000 xe hi mi nm Trung Quc vo nm
2010. l mt ch tiu then cht trong chui tng th cc mc tiu y tham vng l
ginh c 15% th phn xe hi th gii vo nm 2020, so vi 4% nh hin nay.
Lin tc ci tin v trit tit kim
Cc cng ty xe hi Nht Bn sng to hc thuyt Kaizen, ngha l lin tc ci tin,
nhng chnh Nissan mi thc s l hng dn u phong tro ny.
Nissan p dng trit phng php sn xut theo dy chuyn khp kn, kt hp vi
cc vt t, thit b u vo vi cht lng cao, bo m sn xut lin tc, khng c thi
gian cht v khng cn nhiu kho cha.

Nissan khuyn khch ton b cc thnh vin ca hng tham gia ci tin, hp l ho sn
xut. Tuy mi sng kin mang li hiu qu kinh t khng nhiu, nhng tit kim cho cng
ty hng t yn.
Nhng ci tin, hp l ho nh nht tng chng nh lt vt khng ai n nh x
dch thng ng bn thnh phm thm 1 mt hoc thay i cch chiu sng ch lm
vic ... u c trn trng lng nghe v p dng.
Khng ch b phn sn xut, ngay c b phn hnh chnh cng phi gim bin ch ti
mc ti a, mi chic phong b c s dng vi chc ln, khi nhu nt mi b loi b.
Khng mt bng n no c bt sng mt cch v ch. Mi nhn vin u c mt chic
cn bt nha c th lp c nhng mu bt ch vit ti milimt cui cng.
Calos Ghonsn, ch tch Nissan cng cho bit Nu Toyota c bit n vi danh ting
ct gim ti a chi ph th Nissan cn c th lm tt hn. Kt qu ca cu ni ny l s
ra i ca chng trnh Xy dng h thng cnh tranh chi ph cho th k 21 gi tt l
CCC21, vi mc tiu gim 30% gi thnh ca tt c cc cu kin chnh ca cc sn phm
t mi ca Nissan.
Nh kh nng tit kim v tn, gi thnh mt chic t c gim t 10.000 n 12.000
yn, gip Nissan lun duy tr c kh nng cnh tranh v ch ring nm ngoi, Nissan
tit kim c 1,5 t USD trn tng ch ph 87 t USD m khng phi ng ca bt
nh my hay gim bt nhn vin.
Di s iu hnh ca ban lnh o ti ba, Nissan ang c k hoch xy dng mt h
thng sn xut thng nht, linh hot v mang tnh ton cu, trong cc nh my s c
thit k c th cung cp nhanh chng nhu cu v chng loi v s lng cho bt c th
trng no trn th gii.
Nhng thnh cng ca trn cho thy dng nh Nissan ang ci trn mt c xe tng
trng bng bng lt v pha trc. Cuc cch mng m ban lnh o Nissan to ra c
v khim tn nhng nhng g m n mang li th khng khim tn cht no.

Phng gim c hin i

Theo bn, phng lm vic ca cc gim c trong tng lai s nh th no ? Cu

tr li ca kin trc s Nguyn Thanh Thy, Gim c Trung tm Thit k ca

Cng ty AA, kh bt ng. "Cn phng s khng c g c ngoi mt chic bn

lm vic trng trn v mt chic gh tht to", c ni. Cu tr li ca Thy khng
phi l khng c cn c. Theo c, mt khi nh qun l doanh nghip phn b
cng vic v quyn hn cho cp di mt cch hp l, bit s dng n h
thng t vn v lut s khi cn thit, th nhng trang b hin nay ni lm vic
ca h s tr nn khng cn thit. Khi , iu m cc gim c cn ch l mt
khng gian hon ton c lp, yn tnh v thoi mi suy ngh v nhng chuyn
thuc v chin lc. Tuy vy trong thc t, chc cha c v gim c no thit lp
cho mnh mt khng gian lm vic gin d n n tng nh vy. Hin nay trong
khng gian ring bit v y quyn lc ca gii gim c vn cn rt nhiu trang
b.
Cn
Hy bt u t ni m nhng quyt nh quan trng c k duyt, ni hoch nh
chin lc pht trin cho cc cng ty: bn gim c. Ty vo tnh cch ca tng v
gim c m chic bn lm vic ca h c kiu dng khc nhau. Thng thng,
bn gim c c cnh vung hay trn. Ngi c tnh ngh s mt cht th cho vt
trn hay khot nh pha cnh trc ca mt bn mt cht "nhn cho tr". C
ngi t lm thm mt vi ha tit pha trc thnh bn. Gim c no thng
xuyn phi hp th yu cu bn lm vic ca mnh phi c thm mt bn hnh bn
nguyt, khi cn ch vic t vi chic gh xung quanh l c th hi chp
nhong. Cn vi nhng gim c phi lm vic vi nhiu giy t, cn din tch
mt bn rng th li sm thm bn ph t my tnh, in thoi v i khi l c
my fax. Chic bn lm vic ca cc gim c thng thay i theo ring ca
cc sp. Nhng chic gh gim c th dng nh tun th mt lut ring tt c
mi ni. Bn hy xem, bt k cng ty no chic gh v tr ny cng l
chic ln nht, hoc ch t cng l mt trong nhng chic ln nht. Cha bao gi
c chuyn v ng gim c c chiu cao v trng lng khim tn m ngi ta
dm i chic gh be b cho tng xng vi vc ngi. Bi mt iu m ai cng

ngm hiu, ci gh th hin quyn lc. M l nh th th phi to, v phi n

tng. C l v vy m nhng chic gh ny c hai mu c chung nht l en,
nu m hoc thnh thong mi c mu xanh dng m.
Mt trong nhng ch c th thu ht ci nhn ca khch ln u vo phng gim
c l dy k. Trong a s cc trng hp, cc gim c ngi nc ngoi v
gim c Vit Nam s dng cng nng ca cc dy k rt khc nhau. Gim c
"Ty" thng trang tr ln k bng vi mn lu nim, hay mt b su tp g .
Chng hn trong phng lm vic ca ng Tng gim c Mercedes-benz Vit
Nam, khong trng ca dy k pha sau bn lm vic ng c t nhng chic xe
hi mu nh bng c bn tay. Dy k trong phng ca Tng gim c Cng ty
Manulife trong ma Ging sinh hay Tt chng nhng tm thip xinh xn.
Trong khi , cc gim c Vit Nam s dng dy k trong phng lm vic ca
mnh theo cch khc. Chn trong s mi trng hp, l ni lu tr cc vn
bn c ng thnh tp, cc b sch lut dy cm, sch chuyn ngnh, sch kinh
t v c chnh tr. Nhn dy k sch nh th xin bn ng vi cho rng ch nhn
ca n mun khoe kin thc. Mt phn ca s khc bit ny l do cc gim c
Vit Nam cn phi m m qu nhiu cng vic, cha c thi quen hoc khng
ti chnh s dng lut s v t vn. V th h thy cn thit lu tr nhiu vn
bn, ti liu c th tham kho, tra cu ngay khi cn. Mt tng gim c ngn
hng c phn ni rng d phng lm vic ca ng c sa sang hin i n c no,
thi i Internet c th truy tm d liu bt c u, th dy k sch ca ng ch
cng phnh ra ch khng c teo li bi v ng mun mi th u nm trong tm
tay.

Ty vo din tch ca cn phng v kh nng ti chnh ca cng ty m cc gim

c c th sm sa thm vi th khc trong phng lm vic. V d nh mt b sa

lon chng hn: n va dng tip khch va c th tranh th ng lng khi cn.
Hay thm ch h b tr c mt bn hp ln ngay trong phng. Bn cnh nhng vt
dng bn gh nh va k, c ni cn trang b c ti vi, dn my ht da, u my
video v c c mt chic t lnh nh. Nhng th ny lm thnh mt phng tip
khch nh. Nhng nhiu ngi cho rng trang b nh th trong phng lm vic ca
gim c cng khng tha. Dn u my v ti vi tin cho gim c khi phi
duyt cc chng trnh phim qung co. Cn t lnh l p lnh cc th nc
ung, bi u phi lc no sp cng phi tip khch bng nc tr.
Nhng th vt dng nh th i khi l tha vi v gim c ny nhng li cn
thit vi ngi khc. Tuy vy c mt vt dng m ng Nguyn Hoi Nam, Gim
c pht trin kinh doanh ca Cng ty TTT, cho l cc gim c nn sm cho
mnh: t ng o. Chic t ny s c lp t lin vi dy k hay n trong mt
gc no trnh s ch ca khch. Chic t hp c vi ba ci mc o nh th
li c cng nng gi cho ngi gim c lc no cng c th t tin v trang phc
d phi ri vo tnh hung tip khch t xut.
V xu hng
"Th gii" ca cc sp thng tch bit d vn nm trong vn phng lm vic ca
cng ty. Th nhng khng v th m phng sp phi kn cng cao tng. Mt thi
thng c nhiu gim c a thch l s dng cc vch knh sut ngn cch
phng. Vch knh sut ny thng c ph lp phim m, va ngn c khng
gian bn trong vi bn ngoi ng thi cng ly c nh sng t khu vn phng
chiu vo. Hoc cng c nhng cn phng thay v ph lp phim m ln knh th
sp li chn treo mnh so ng. Khi mun mt khong khng gian ring t th
ch cn ko mnh so li cn nu bnh thng th m. Nh vy cc sp vn c
c th gii ring m khng to ra cm gic ngn cch vi nhn vin.

Khng cn ni ai cng bit phng gim c thng l ni p nht, sang nht

trong cng ty. Hp l thi, l b no ca cng ty m. V th ngy nay cc cng
ty khng t mnh i mua sm bn gh, hoc tm th sa cha, nng cp ch lm
vic cho sp. H thng nh n cc cng ty chuyn v thit k thi cng vn
phng lo vic ny cho mnh. Lc ngi ch cn phng ch cn ni r s thch
ca mnh, chng hn thch nh sng n hay nh sng tri, thun tay phi hay tay
tri, thch phong cch nh nhng hay mun to v uy nghi quyn lc... Vn cn
li l nh thit k phi nm bt cho c tn s vi khch hng th hin n ra
bn v v thi cng. ng Nam ni rng ngy nay vi nhng chng trnh phn
mm hin i, cc nh thit k c th d dng th hin tng ca mnh ngay trn
bn v bng my tnh. Nh m cc gim c c th nhn thy ngay hnh nh
cn phng ca mnh trong tng lai. Thm ch cc cng ty lm dch v ny cn
chu o n lm cc b su tp mu nguyn liu cho khch nhn thy r mu
sc thc ca cc vt dng trong phng, cng nh cm nhn c mn mng hay
sn si ca loi vi bc gh...
C l khng gim c no m khng mun phng lm vic ca mnh p v tin
nghi, cng nh ai cng mun cng ty ca mnh c li nhun. Tuy nhin, p v
tin nghi l khn cng trong khi ti tin th c hn. Thi th, "liu cm gp mm"
vy!