2011

Civiele techniek II: Brugontwerp

Laura Craeymeersch
Liesbeth Rillaerts
Bastiaan Ruys
Karel Van der Jeugt

Hogeschool Gent
In opdracht van: Wouter De Corte

9-12-2011
2011

Inhoud
Berekening brugontwerp ................................................................................................
................................
........................................................ 3
1.

Belastingen ................................................................................................................................
................................
.................................. 3

2.

Belastingsmodel ................................................................................................
................................
.......................................................... 5

3.

Berekening................................................................................................................................
................................
................................... 5

4.

Weerstandbiedenmoment van de ligger ................................................................

.................................................... 6

5.

Bepalen diameter ondersteuningsplaten ................................................................

.................................................... 8

6.

5.1.

De betondoorsnede................................................................................................
............................................. 8

5.2.

Wapeningsdiameter
ingsdiameter ................................................................................................
............................................ 8

Conclusie ................................................................................................................................
................................
..................................... 8

Constructiewijze Brugontwerp ................................................................................................

................................
................................................ 9
1.

Ontwerp................................
................................................................................................................................
....................................... 9

2.

Constructie ................................................................................................................................
................................
.................................. 9
2.1.

Onderbouw................................................................................................
................................
.......................................................... 9

2.2.

Bovenbouw................................................................................................
................................
........................................................ 10

Civiele techniek II

Berekening brugontwerp
Er wordt gekozen voor een brugtype staal-betonbrug
staal
met volledig omhulde liggers.
liggers
Dit
it brugtype garandeert een eenvoudige constructie met een minimum aan hinder
voor de onderliggende weg.
Het brugontwerp wordt berekend met powerframe en met de methode van Guyon
Massonnet.

1. Belastingen
Nuttige breedte van de brug: 6m
Dit levert 14 profielen op. 1 profiel heeft een breedte van 17+ 2*15 cm  47 cm. Om
de brug volledig te ondersteunen zijn er dus 13 profielen nodig. Er dienen ook nog
gootelement aangebracht te worden en een ballustrade. Hierdoor wordt de brug
breder. De gootelementen zorgen
zorgen voor een verbreding die niet opgenomen kan
worden door de 13 profielen. Hierdoor wordt er nog 1 profiel bijgevoegd.
bijgevoegd Daarom
wordt de werkelijke brugbreedte 6m37cm.
6m37cm
De gebruikte profielen zijn IPN400-profielen
IPN400 profielen met een betonverbreding van 15cm
langs beide zijden. De betonverbreding wordt aangebracht over de volledige hoogte
van het profiel. Er komt bovendien nog een betondekking aan de bovenzijde van 5
cm.

Vaste lasten:

Afwerkingslaag:
Eigengewicht: 24 kN/m
p
1 = 24 * 6.37 * 0.05 = 7.64 kN/m

Beton+ligger:

Eigengewicht:

 
.



= 29.31 kN/m

p
2 = 28.71 * 6.37 *0.5 = 93.35 kN/m

Totale vaste lasten:
p
= p1 + p2 = 100.99 kN/m
Mobiele belasting:

Verdeelde last:
Verwachte belasting: 3.8 kN/m
q
1 = 3.8 * 6.37 = 24.21 kN/m

Civiele techniek II

Constructie:

Civiele techniek II

2. Belastingsmodel
o

Eigengewicht

Permanente belasting

Mobiele belasting

De brug wordt ondersteund door 6 steunpunten, die scharnierend worden

verondersteld.
De steunpunten bevinden zich op de afstanden van links gezien: 0m,7.5m,
0m,
25.75m, 30.25 m, 43m, 50.5m,
50.5m, de brug heeft dus een totale lengte van 50,5m.

3. Berekening

Het grootste opneembaar moment bevindt zich in het 2de steunpunt van links. Dit
moment zal gebruikt worden voor de bepaling van de dimensies. Het op te nemen
moment bedraagt 4349 kNm. Echter dit
dit moet nog gelijknamig verdeeld worden over
de 14 liggers, wat voor een moment zorgt van 310.64 kNm per ligger.

Civiele techniek II

4. Weerstandbiedenmoment van
v de ligger
5
4

3
NV
400
2

1
170
470
Staalkwaliteit: S355: fyd = 435 N/mm
Betonkwaliteit: C30/37: fcd = 20 N/mm
1)
2)
3)
4)
5)

F1
F2
F3
F4
F5

=
=
=
=
=

Aflens * fyd
Alijf1 * fyd
Alijf2 * fyd
c * Ac
Aflens * fyd

Aflens = 155 * 21.6

= 3348 mm
Alijf1 = (400-x-2*21.6)
2*21.6) *14.4
= -14.4*x + 5137.92 mm
Alijf2 = ( x -21.6 ) * 14.4
= 14.4*x 311.04 mm
Ac
= x*455 - Alijf2 Aflens
= 455*x 14.4*x + 311.04 3348 mm = 440.6*x
3036.96 mm
1) + 2) = 3) + 4) + 5)
3348*435 + (-14.4*x+5137.92)*435
14.4*x+5137.92)*435 = (14.4*x-311.04)*435
(14.4*x 311.04)*435 + (440.6*x-3036.96)*20
(440.6*x
+
3348*435
-6264*x
6264*x + 2234995.2 = 6264*x 135302.4 + 9076*x 60739.2
21604*x = 2431036.8
X = 112.53 mm

Civiele techniek II

gedeelt
Zwaartepunt getrokken gedeelte:
Deze berekening is noodzakelijk voor het weerstandsbiedend
weerstand
moment te bepalen
tegen buiging. Dit dient als controlemiddel om te controleren of de gebruikte
profielen voldoende bestendig zijn tegen de te verwachten belastingen.
Z=


.

.


 .





..


= 199.47 mm

14.4

z
265

21.6
155
Maximale trekkracht opneembaar door de ligger:
Nw = 1) + 2 ) = 3348 *435 + (-14.4*112.53
( 14.4*112.53 +5137.92 ) *435 = 2986487.28 N =
2986,49 kN
Weerstandbiedend moment:
Mw = Nw * z = 594.31 kNm

Civiele techniek II

5. Bepalen diameter ondersteuningsplaten

ondersteuningsp

Op bovenstaande figuur is waar te nemen dat er op de ondersteuning zowel een

trek- als drukkracht heerst. De grootste kracht die optreed bedraagt 1655.9kN.
Er wordt met deze kracht gerekend om de wapening en de betondoorsnede te
bepalen.
5.1.
De betondoorsnede
Betonkwaliteit:
t: C30/37
1655.9 kN = A * 20 N/mm  A = 82795 mm  d = 324.7 mm  afgerond d
= 35 cm.
Aangezien de krachten uit de berekening per ligger verdeeld moeten worden.
5.2.
Wapeningsdiameter
Staalkwalitiet: S355
1655.9 kN = A*435 N/mm  A = 3806 mm  praktisch levert dit 3 staven
op van diameter 20 mm met een totale wapeningsoppervlak van 4084 mm.
mm
Deze 3 staven worden per ondersteuning aangebracht.
aangebracht. Het is om deze reden
dat er geopteerd is om de ondersteuning doorlopend te maken.

6. Conclusie
De ligger kan dus zonder probleem de te verwachte belastingen opnemen. Het is zelf
mogelijk om nog een kleiner profiel te nemen. Echter dit leidt dan tot een dikkere
afwerkingslaag om een horizontaal vlak te krijgen.
Er worden geen einddwarsdragers in de brug gevoegd omdat er wordt verondersteld
dat er een betonnen plaatwerking optreed. Om de verdeling van de krachten te
verbeteren wordt er wel dwarswapening geplaatst.
De diameter van de ondersteunende platen
p
is aan de grote kant aangezien de
kracht verdeeld
eeld dient te worden over de 14 profielen. Echter uit esthetisch oogpunt
wordt er een breedte van 35 cm behouden en deze doorgetrokken over een lengte
van 5.5 m. Dit wordt ook gedaan voor de pilaren die in het talud verwerkt worden.
Echter deze krijgen maarr een breedte van 20 cm over een afstand van 5.5m ten
aanzien van de start van het talud. Er wordt voor een plaat gekozen om zo de brug
esthetisch
isch in orde te krijgen. Anders worden er veel palen aangebracht,
aangebracht dit oogt
minder mooi. Dit wordt via een doorlopende
doorlope
plaat verholpen.

Civiele techniek II

Constructiewijze Brugontwerp
1. Ontwerp
Er werd beslist om met een staal-betonbrug
staal betonbrug met volledig omhulde liggers te werken.
Deze worden immers aangeraden voor bruggen met een beperkte brugdekhoogte.
Hierbij zijn de stalen profielen volledig omhuld met ter plaatse gestort beton en
gebeurt de krachtsoverdracht
htsoverdracht tussen staal en beton volledig op kleef.
Aangezien de ondersteuning in de middenberm uit een ietwat gecompliceerde vorm
bestaat, wat een ingewikkelde bekisting teweegbrengt, en om bovendien het verkeer
zo min mogelijk te belasten, werd beslist
beslist om een deel van de onderbouw te
prefabriceren (meerbepaald de gewapende betonnen ondersteuningswanden =
monoliete pijler). De ondersteuningswanden worden geprefabriceerd in delen van
ongeveer 1m hoog.
Ook de bovenbouw bestaat voor een groot deel uit geprefabriceerde elementen. Zo
worden 14 I-liggers
liggers in de staalfabriek vervaardigd en worden er tijdens het
fabricageproces gaten in deze liggers gesneden. Deze om de dwarswapening en
draadstangen te kunnen plaatsen.
laatsen.
Aangezien geen gegevens voorhanden zijn over de draagkracht van de bodem kan
geen gedetailleerd ontwerp gemaakt worden voor de fundering. We nemen aan dat
de ondersteuningswanden en de hooggelegen landhoofden gefundeerd worden op
paalfunderingen.

2. Constructie
2.1.
Onderbouw
Eerst worden de paalfunderingen voor de hooggelegen landhoofden, de
ondersteuningswanden in het talud en de middenberm geconstrueerd. Zoals eerder
vermeld kan nog niet bepaald worden welk soort paalfundering zal gebruikt worden.
De kraan voor het plaatsen van de paalfundering van de landhoofden wordt in het
park geplaatst, respectievelijk in de middenberm voor de paalfundering van de
ondersteuningswand in de middenberm. Afhankelijk van het type funderingspaal
wordt de kraan voor de ondersteuningswanden
ndersteuningswanden in het talud in het park of op de
pechstrook geplaatst.
De landhoofden worden ter plaatse gestort, benodigde materialen worden vanuit het
park aangevoerd. De wapening van de landhoofden wordt verbonden met de
wachtstaven van de palen, bekisting wordt geplaatst en beton wordt gestort.
Vervolgens kunnen de geprefabriceerde delen van de ondersteuningswanden
geplaatst worden. Ook deze worden verankerd met de paalfundering. De
bovenliggende delen van de wand
w
worden aan elkaar verankerd door middel van
wachtstaven. De ondersteuningswand in de middenberm die een complexere vorm
heeft dan deze in het talud wordt als volgt geconstrueerd: het eerste onderdeel is de
onderste rechte plaat die aan de paalfundering wordt verankerd, de twee volgende
onderdelen
n zijn de gekromde zijpanelen die op hun beurt aan het verticale stuk
verankerd worden, en de
e laatste vier onderdelen zijn de verticale platen die
Civiele techniek II
9

bevestigd

worden

aan

de

gekromde

zijpanelen.

Voor het plaatsen van de geprefabriceerde onderdelen van

van de ondersteunende
wanden wordt beroep gedaan op een kraan (type: ORMIG Cranes 16tm). Deze kraan
heeft een maximaal hefvermogen van 16ton en een maximale reikwijdte van 7,2m,
en kan zich bovendien zelf verplaatsen. (Het zwaarste betonnen prefabelement
weegt
egt 4,8 ton.) De prefabelementen worden in de laadbak van een vrachtwagen
geplaatst en vervoerd naar de werf. De elementen worden door de kraan uit de
laadbak gehaald en in juiste volgorde gepositioneerd. Een voorbeeld van zon kraan
is hieronder weergegeven.
en. Voor het plaatsen van de prefabelementen van de
ondersteuningswand in de middenberm wordt de kraan op de middenberm
geplaatst. Voor de plaatsing van de elementen van de ondersteuningswanden in de
taluds, wordt de kraan aan de ene kant op de pechstrook en aan de andere kant
van de rijweg op het fietspad/voetpad geplaatst. Het spreekt voor zich dat
voetgangers en fietsers op een veilige manier langs de werken omgeleid worden.

Figuur: Schematische weergave hefvermogen kraan en foto kraan ORMIG Cranes 16tm
(Bron: http://www.gleason.com.au/ormigcranes/ormig_16tm.php,
http://www.gleason.com.au/ormigcranes/ormig_16tm.php 6 december 2011)

2.2.
Bovenbouw
Vervolgens worden de I-liggers
liggers aangevoerd en geplaatst. De maximale lengte van de
I-liggers
liggers is 30m. Deze worden met uitzonderlijk transport vervoerd, dit gebeurt
best s avonds/s nachts teneinde overbodige verkeershinder te vermijden.
Aangezien de lengte van de brug 50,5m bedraagt, zullen verschillende profielen aan
elkaar gebout worden.
n. Deze verbindingen mogen echter niet allemaal in dezelfde
dwarsdoorsnede worden aangebracht, maar worden geschrankt van elkaar
geplaatst.
Bij de staal-betonbrug
betonbrug met volledig omhulde liggers kunnen de liggers op hun
definitieve plaats gehesen worden en in
in voorbereiding op het betonstorten
samengesteld met tijdelijke verbanden. Een andere optie is het samengestelde
geheel van liggers verschuiven (in dit geval in de richting van de brugas).
Civiele techniek II

10

Aangezien het aantal profielen beperkt is (28; 2 profielen voor 1 overspanning,

overspanning, aan
elkaar gebout,, 14 naast elkaar) wordt er gekozen om deze definitief op hun plaats te
hezen.. Daarvoor zal de weg in beide richtingen moeten worden afgesloten gedurende
n of meerdere nachten. Het verschuiven van het samengestelde geheel zou als
groot nadeel hebben dat er veel schade aan het park wordt aangericht, schade die
door de rechtstreekse
e plaatsing van de profielen vermeden wordt. Voor het plaatsen
van deze profielen zijn op zijn minst 2 van bovenstaande kranen nodig. Een profiel
van 30meter weegt 2,8ton en kan dus eenvoudig door de kraan (met vermogen van
16ton) opgehesen worden. Het is echter eenvoudiger een profiel van 30 meter op te
tillen met behulp van 2 kranen, dit voor het behoud van evenwicht. Het langste
profiel kan telkens op de monoliete pijlers steunen, zodat de kranen het volgende
profiel kunnen optillen en deze 2 profielen aan
aan elkaar gebout kunnen worden.
Eenmaal de profielen geplaatst en aan elkaar gebout, wordt de bekisting geplaatst.
geplaats
Voor het bekistingmateriaal wordt er gebruik gemaakt van vezelcementplaten. Er
komt zowel bekisting aan de onderzijde als aan de (afgeronde)
(afgeronde) zijkant.
Vervolgens wordt de rest van de benodigde wapening geplaatst. Enerzijds wordt
dwarswapening geplaatst, zowel onderaan (door de op voorhand uitgesneden gaten
in de lijfplaat) als bovenaan (op de bovenflens). Anderzijds worden ook
draadstangen voorzien,
oorzien, deze dienen om de liggers op hun plaats te houden tijdens
het storten van het beton. Echter, de liggers zijn slechts eenvoudig opgelegd en
moeten een grote belasting van het vers beton dragen.
Zowel de bekisting als het beton worden via het park aangevoe
erd. Aangezien de
brug doorgang moet bied
den aan een dienstvoertuig, is er zeke
er doorgang voor
vrachtwagens die materiaall aanvoeren.
Eenmaal het beton uitgehard is, kan de bekisting weggenomen
weggenomen worden. De
onderflens van de I-liggers
liggers blijven zichtbaar en blootgesteld. Deze dienen dan ook
behandeld te worden (geverfd).
In de laatste stap kan de afwerking
erking geplaatst worden. Als rijvloer wordt er een
houten vloer gelegd
gd die voorzien is van antislipribbels.
anti
De houten planken worden
in de onderliggende betonnen deklaag genageld. Aan beide zijden van het brugdek
wordt eveneens een houten afwatering voorzien (genageld). De balustrade van de
brug bestaat ook uit hout en wordt door middel van chemische
chemische ankers in het beton
verankerd. De balustrade wordt
w
onder een hoek van 70 geplaatstt, zo lijkt de brug
smaller.
werking van de brug (houten beplanking
g, balustrade, )
Het materiaal voor de afw
kan ook via het park aange
evoerd worden.

Civiele techniek II

11