Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Definition (Perkufizim) – Nje teresi normash Juridike te cilat percaktojne nese nje
marredhenie Ligjore Civile e karakterizuar nga elementi I huaj do te rregullohet
nga sistemi ligjor i nje shteti apo nje shteti tjeter me te cilin marredhenia ligjore ka
pika kontakti. (Conflict of Laws)
Marredheniet midis shtetit dhe qytetareve apo qytetareve dhe organizatave shteterore
bien nen ambrellen e Te drejtes nderkometare Publike dhe jane te perjashtuara nga
aplikimi ne te drejten nderkombetare private
E Drejta publike eshte e interesuar exclusivisht me subjektin shtet- edhe pse objekt i
saj mund te jene individed dhe companite
Sidoqofte shteti mund te jete pale pjesmarrese edhe net e drejten nderkombetare
private ne rast se ndermerr aktivitete te karakterit civil p.sh marredhenie ligjore
tregetare
1
Jep Shembull per situate te conflict of laws (Conflikte te ligjeve te shteteve te
ndryshme)
Qellimi I te drejtes nderkombetare private eshte zgjidhje e problemit se cili eshte ligji
qe duhet applikuar kur ka konflikt ligjesh te shteteve te ndryshem- ne nje marredhenje
ligjore te karakterit privat
Ligji qe merret ne considerate eshte ligji shteteror dhe jo ndonje sistem tjeter juridik
qe mund te existoj brenda nje shteti sic mund te jete nje ligj fetar, Psh ceshtja e
permendur ku zgjidhja e paleve nepermjet nje klauzole qe kontrata te rregullohej nga
(Sharia Law) Ligjet Shariane nuk u zbatua nga gjykata angleze.
Normat e Lex Forit ne Kuptimin Material- Pra ato norma ate cilat perdoren per tu
dhene zgjidhje direkte problemeve te ceshtjeve te ndryshme- normat e brendshme te
pergjithshme
2
cilen marredhenia juridike eshte e lidheur – dhe applikimi I te cilave eshte I
pashmangshem.
Psh per te gjetur ligjin qe determinon zotesine juridike te nje qytetari te huaj ne
shqiperi do te applikohet Ligjin 3920 i vitit 1964 (ligj I interesuar vecanerisht me te
drejten nderkombetare private) I cili qarteson se zotesia juridike e nje qytetari te huaj
ne shqiperi rregullohet nga shteti, shtetas I te cilit ai eshte –pra gjykatesi shqiptar
applikon te drejten ndekometare civile te shqiperise per te gjetur ligjin perkates qe do
te vendos mbi ceshtjen ne fjale.
Art 3 I Konventes se Romes 1980 -Nese palet kane zgjedhur nje ligj te huaj, nuk
duhet, kur te gjitha elementet e tjere te kontrates ne kohen e perzgjedhjes jane te
lidhura me nje shtet te vetem (pervec perzgjedhjes se bere shprehimisht nga palet e
cila formon edhe elementin e huaj), te mundesoje shmangjen e aplikimit e rregullave
te Ligjit te shtetit te cilat nuk mund te shmangen (derogohen) nepermjet nje kontrate,
te ashtuquajturat Norma te aplikimit te Detyrueshem te shtetit me te cilin kontrata
ka nje lidhje te ngushte dhe I cili do te ishte ligji qe do te rregullonte kontraten
ne mungese te vullnetit te paleve
Shpjegim- kjo dispozite qellimon parandalimin e nje perzgjedhjeje nga palet vetem
me qellimin e shmangies se normave te aplikimit te detyrueshem te shtetit me te cilin
e gjithe kontrata eshte e lidhur- pervec perzgjedhjes se bere nga palet –pra kur I vetmi
element I huaj I kontrates eshte ligji qe ata kane perzgjedhur.
3
Konventes se Romes 1980- ky eshte nje artikull I cili per shkak te paqartesise qe
mund te krioje disa shtete kane deroguar (Anglia eshte nje shembull I tille)
Normat e Rendit public Ordre Publique te forumit of Lex Fori – applikimi i ligjit
perkates qe eshte percaktuar nga e drejta e konflikteve per te rregulluar nje ceshtje te
caktuar mund ti refuzohet aplikimi i nje dispozite te vacant( I cili mund te ket effect
ne anullimin e ligjit te aplikueshem) nese ajo bie ndesh me rregullat e rendit public te
vendit ku eshte e vendosur gjykata
Kur mund te kemi perplasje me normat e rendit publik ? – atehere kur aplikimi I ligjit
te huaj do te binte ndesh me moralet e nje shoqerie te civilizuar (p.sh martesa midis
vellait dhe motres) (apo midis kushrinjve te pare)
Normat e rendit publik jane ato norma te cilat shoqeria e nje shteti te caktuar per arsye
historike apo politike I konsideron si te padiskutueshme-
Problemi kryesor qendron tek identifikimi preciz I normave te rendit public- disa
mund te identifikohen lehte te tjerat jane pre e interpretimit- pra normat e rendit
publik vuajne nga relativiteti dhe ndryshueshmeria e tyre me kohen (opinioni public I
nje shteti eshte ai qe ben e ben nje norm te klasifikohet si e rendit public)
Ligjet te cilat do te merren jane ato qe u perkasin rendeve juridike shteterore- Pra te
drejta te tjera te vendosura nga organizata te tjera pervec atyre te shtetit nuk mund te
merren parasysh—Ceshtje e Common Law Ku palet kishin zgjedhure Sharia Law
Disa nga kriteret kryesore te marra parasysh per gjetjen e sistemit ligjor qe do e
applikohet- keto kritere (elemente lidhes) do te shpjegohen me gjeresisht ne kapitujt e
ardhshem
• Shtetesia
• Vendbanimi
4
• Vendndodhja e Sendit –
• Vullneti I paleve
Conventa e Romes 1980 –e applikueshme per shtet kontraktore dhe ato qe nuk jane
nen Art 2 te saj
5
Art 5 E drejta e konsumatorit – Mandatory rules (rregullat e applikimit te
detyrueshem)- Zgjedhja e sistemit ligjor nga palet nuk mund te applikohet ne nje
menyre te tille qe te privoj mbrojtjen qe I jepet konsumatorit nga ligji I
vendbanimit te tij (ne varesi te disa kushteve qe duhet te plotesohen)
Nese nuk eshte bere perzgjedhja e ligjit nga palet kontraktore – kontrata do te
rregullohet nga ligji I shtetit net e cilin konsumatori eshte banues.
• Kushtetuta Shqipetare udhezon qe ne rast konflikti midis
normave juridike te brendshme me Konventat dhe Traktatet e
Ratifikuara nga RSH keto te fundit kane perparesi