Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi, Cilt 26, Say 2, Gz: 264 - 278, 2015.

Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi Copyright 2015 anatolia

Btn haklar sakldr
ISSN: 1300-4220 (1990-2015)
doi: 10.17123/atad.vol26iss218417

Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi

A Literature Review about Gastronomy Tourism

Mehmet SARIIIK*, Glin ZBAY**

*Prof. Dr., Sakarya niversitesi, letme Fakltesi, Turizm letmecilii Blm, Esentepe Kamps, 54187, Serdivan, Sakarya.
E-posta: msariisik@sakarya.edu.tr
**r. Gr. Dr., Sakarya niversitesi, Krkpnar Turizm Meslek Yksek Okulu, Hasanpaa Mah. Fatih Cad. No:4, 54600, Krkpnar,Sapanca,
Sakarya.
E-posta: gozbay@sakarya.edu.tr

MAKALE BLGLER
Makale ilem bilgileri:
Gnderilme tarihi: 6 ubat 2014
Birinci deerlendirme: 15 Nisan 2014
kinci deerlendirme: 26 Mays 2014
nc deerlendirme: 11 Temmuz 2014
Kabul: 7 Austos 2014
Anahtar szckler:
Anahtar szckler: Turizm, Yiyecek ve
iecek, Gastronomi, Gastronomi turizmi.
Z
Bu alma, gastronomi turizmine ilikin mevcut yaznn taramasdr. Son on ylda konuya ilikin aratrma say-
snn artmas bu alana gsterilen ilginin bir kant durumundadr. Bununla birlikte gastronomi turizminin tanm
ve kapsam asndan tartmalar devam etmektedir. Yaplan aratrmalar zellikle krsal alanlardaki turizm ie-
risinde gastronominin etkinlii ve pazarlama asndan nemi zerine younlamaktadr. Farkl destinasyonlarn
gastronomi turizmi asndan karlatrlmas ve gastronomi ile kltr turizmi balantlar incelenen dier konular
arasndadr. Ayrca gastronomi turizmi tanm denemeleri ve kapsam konusu ele alnmtr. Turizmden ald pay
arttrma amacndaki lkeler ve blgeler yeni pazar oluturmak iin bu alana ynelmeye balamlardr. Ancak
gastronomi turizmi ya da bunu nemli motivasyon gerekeleri arasnda deerlendiren seyahatilerin iyi incelen-
mesi gerekmektedir.

ARTICLE INFO ABSTRACT

Article history:
Submitted: 6 February 2014
Resubmitted: 15 April 2014
Resubmitted: 26 May 2014
Resubmitted: 11 July 2014
Accepted: 7 August 2014
This research is a literature review about gastronomy tourism. The increase in research in this field proves that
there is a growing interest in gastronomy tourism. Moreover, definitions and concepts of gastronomy tourism still
have been discussed. Previous research has concentrated especially in the effects of gastronomy and the impor-
tance of it in marketing destinations. Others are related to the definitions and the concept of gastronomy tourism.
The countries and regions that want to increase their tourism share have begun to focus on gastronomy tourism
in order to create a new market segment for themselves. It is necessary to investigate what exactly is gastronomy
and why it is a motivational factor.

Key words:
Tourism, Food and beverage,
Gastronomy, Gastronomy tourism.

GR turizm amal kullanm koul ve ltleri ile kapsa-

Gastronomi kavram olduka kkl gemie sa-
hip bir bilim daln ifade etmesine ramen gastro-
nomi turizmi, zellikle son on yldr tartlan ve
farkl bak alaryla yeni almalar kazandrlan
bir alan olarak dikkat ekmektedir. nceki aratr-
malar; tanm denemeleri ve aratrma alanlar ko-
nusunda farkllklar sergileseler de genel olarak
gastronomi turizminin varl ve seyahat motivas-
yonlar arasnda yer ald ortak noktasnda birle-
ilmektedir. Bununla birlikte gastronomi biliminin
m konusundaki tartmalar da devam etmektedir.
Yunanca gastri (mide) ile nomos (yasa, kurallar)
(Tez 2012) szcklerinden meydana gelen gastro-
nomi kavram, Franszcada yemei iyi yeme me-
rak; sala uygun, iyi dzenlenmi, ho ve lezzet-
li mutfak, yemek dzeni ve sistemi anlamlarna
gelmektedir (Larousse Gastronomique 1988den
aktaran akr 2009; Can vd. 2012). Ancak bu snr-
l tanmn gastronomi bilimini aklamada yetersiz
kald bilinmektedir. Bununla birlikte gastronomi

264 n
n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi
 Mehmet Sark - Glin zbay
kelimesinin kkeninden daha ok kavramsal anla-
mn ortaya koymak nemli bir konudur.
Akgl (2012) aratrmasnda, gastronominin in-
san refahn ve beslenmesini ilgilendiren her alan-
da salanm detayl bilgi birikimi olduundan ve
kkeninin Antik Yunanllara kadar uzandndan
bahsetmektedir. Nitekim MS 4. yzylda Sicil Yu-
nan Aristokratlarnn yiyecek ve arap rehberi ola-
rak Akdeniz blgesinin en eski kitab olan gast-
ronomia adl eserin yaynlanm olmas (Wilkins
ve Hill 1994) bu sav destekler niteliktedir. lgili
yazn incelendiinde gastronomi bilimi ile ilgili
detayl bir dier almann Fransz Jean Anthelme
Brillat-Savarin (1755-1826) tarafndan kaleme aln-
d anlalmaktadr. Savarinin 1825 ylnda La
Physiologie Dugout adl eseri yaynlanm ve bu
eser Tat Fizyolojisi olarak ngilizceye evrilmi-
tir. Savarin kitabnda yemek ve lezzet konularna
fizik ve kimya alarndan yaklaarak yeni bir an-
layn olumasna (Savarin 1994ten aktaran Bahe
vd. 2013) nclk etmi ve yiyecek-iecek bilimi ile
ilgili sonraki aratrmalara rehber olmutur. lerle-
yen dnemde gastronominin klasik uygarlklarn
mutfak kltr ve kkleri ile ilgilenen bir bilim da-
l olduu (Kivela ve Crotts 2006) anlay daha ok
kabul grmeye balamtr.
Gastronomi kavramnn ortaya k tarihine ili-
kin ilgili yaznda farkl bak alar dikkat ekmek-
tedir. Larousse Gastronomiquea gre bu kavramn
ilk defa 1801 ylnda Joseph Berchouxun Gastro-
nomi ya da Tarladan Sofraya nsan kitabyla kul-
lanld ve Franszca diline yerlemi olduu vur-
gulanmaktadr. Buna ek olarak Charles Monselet
gastronomiyi btn art ve yalarda tadlabilen
haz olarak tanmlam ve bu kavram 1835 ylnda
Fransz Akademisi tarafndan szle alnarak res-
men onaylanmtr (Larousse Gastronomique 1988;
Scarpa 2002; Mil 2009; Gker 2011).
Gastronomi kelimesinin kefedilmesinden yakla-
k 200 yl kadar sonra, Yunan yazar Atheneenin
yemekler, ikiler ve gemi tarihiler ile filozoflarn
yaam stillerine ilikin geni apl yazlar yazma-
ya balad bilinmektedir. Ancak Yunan ve Roma
mparatorluu dneminde birok yazarn alk
ve yemekler hakkndaki aratrmalar kaleme al-
malarna ramen bunlarn tam anlamyla gastro-
nomi nitelii tamad grnde birleilmitir
(Scarpa 2002).
Kivela ve Crottsun (2005) Hong Kongta ve Has-
himoto ile Telferin (2013) Kanadada gastronomi
turizmi zerine yaptklar aratrmalarda bu faali-
yetin turistlerin ziyaret nedenleri arasnda olduu,
saptanmtr. Ayrca, Karim vd. (2010), Horng ve
Tsai (2012a), Okumu vd. (2007) ve Sheldon ve Fox
(2007) farkl lkelerin gastronomi turizmi asn-
dan karlatrmalarn yaparak aralarndaki fark-
llklar ortaya koymulardr. Ulusal yaznda da
gastronomi turizmi konusunda son on ylda nem-
li sayda alma ve aratrma dikkat ekmektedir.
YK Ulusal Tez Merkezinin arama tabanndan yi-
yecek turizmi-gastronomi anahtar szckleriyle
tarama yapldnda bu alanla ilikili ilk yksek li-
sans tezinin 1987de tamamland grlmektedir.
2010-2013 yllar arasnda ise bu say toplamda 10a
ulamtr.
Bu almada gastronomi kavramna ilikin ilgili
yaznda yer alan tanm denemeleri ve tartmalar
ile gastronomi turizmi konusunda yaplan aratr-
malara ilikin genel bir yazn deerlendirmesi su-
nulmutur.
GASTRONOM KAVRAMI
Farkl bilim dallaryla olan balants da dikkate
alndnda gastronomi hakknda yaplan tanm
denemelerinin saysal okluu artc deildir.
Ancak bu blmde farkl tanm denemelerinden
daha ok turizm balantl gastronomi tanmlar
zerinde durulmutur. Gastronomi konusunda ilk
dnemlerde gsteri iin ssl ve kapsaml ye-
mekler biiminde tanm denemesi yaplsa da bu
aklama sonraki dnemlerde yerini farkl ve daha
kapsaml ifadelere brakmtr (Barkat ve Vermig-
non 2006). rnein, Scarpato (2000), gastronomi
kavramn, yiyeceklerin hazrlanmas, retimi ve
genel olarak sunumunun yan sra piirme ve yeme
zelliklerini de yanstan mkemmellikle birlikte
srdrlmesi eklinde tanmlayarak nceki tanm
denemelerine yeni bir boyut kazandrmtr.
Richards (2002), gastronomiyi yemein hazr-
lanmas, piirilmesi, sunumu ve tketilmesinin
bir yansmas olarak aklarken Kivela ve Crotts
(2006), yemek yeme sanatn inceleyen bir disiplin
dal olarak ifade etmektedir. Gillespie ve Cousins
(2001), bu kavram besinlerden daha fazla nasl
zevk alnaca ve bu zevkin snrnn nasl alma-
s gerektiini aratran bir bilim dal olarak akla-
maktadr. Eren de (2007) iinde barndrd tm
Cilt 26 = Say 2 = Gz 2015 = 265
 Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi
sanatsal ve bilimsel unsurlarla yiyecek ve iecek-
lerin tarihsel geliim srecinden balayarak tm
zelliklerin ayrntl bir biimde anlalmas, uygu-
lanmas ve gelitirilerek gnmz artlarna uyar-
lanmas almalarn kapsayan bir bilim dal ola-
rak tanmlamaktadr. Hatipolunun tez alma-
snda ise gastronomi iin belirli blge ve lkelerle
ilgili, mutfak gelenek ve greneklerini de ieren,
iyi yiyecek yeme bilim ve sanat (Hatipoglu 2010)
ifadesi kullanlmtr. Yenilebilir tm maddelerin
hijyenik olabilen ama sala uygun olmas gerek-
meyen ekilde, azami damak ve gz zevkini ama-
layarak, yemeye hazr halde sofraya getirilmesine
kadar olan sre, gastronominin alannda yer al-
maktadr (Baysal ve Kkarslan 2003). Bununla
birlikte, Gillespie ve Cousins (2001), almalarnda
gastronomiyi tanmlamann kolay bir i olmadn-
dan bahsetmektedirler.
zetle gastronomi bir bilim dal (Wilkins ve Hill
1994; Santich 2004; Eren 2007) olarak kabul gr-
mektedir. Ancak molekler gastronominin kurucu-
lar, gastronominin bir bilim dal olmakla birlikte
kesin bir tanmnn da olmad noktasnda birle-
mektedirler (Gillespie ve Cousins 2001). Molek-
ler gastronomi, McGee (2004) tarafndan lezzet-
li olmann bilimsel almas ve Pedersen (2008)
tarafndan iyi yemek seme, hazrlama ve yeme
sanat olarak tanmlanmaktadr. Bal bana gast-
ronomik deerler; kltrel, corafik, toplumsal ve
sosyal beslenme faktrleri gibi birok farkl unsura
dayanmaktadr. Gastronomi, znde fen bilimleri
(fizik, kimya ve biyoloji) ve sosyal bilimlerle (eko-
nomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, iletmecilik,
ynetim, pazarlama vb.) i ie olup bu iki bilim iin
zengin bir aratrma alandr. Konunun yeme-ime
ile ilgili olmas beslenme bilimi ile dorudan ili-
kili olarak tadn fizyolojisi ve tat alma, arap re-
timi, besin gelerinin insan vcudundaki ilevleri,
gda maddelerinin seimindeki niteliklerinin belir-
lenmesi, besinlerin fiziksel, kimyasal ve biyolojik
olarak bozulmalarnn nlenmesi iin hijyen ve sa-
nitasyon kurallarna uygun retim srelerin geli-
tirilmesi asndan ise daha ok fen bilimlerine ge-
reksinim duymaktadr (Ilhan 2011; zil 2012).
Tm tanmlarn ortak zellikleri dikkate alnd-
nda; gastronomiyi temelinde belirli kltrlerin
yansmas olan, yemek hazrlama, piirme, sunum
ve yeme-ime deneyimiyle ilgili bir sanat ve bilim
dal eklinde tanmlamak mmkndr. Bilim dal
olmas nedeniyle gastronomi, belirli kurallar ier-
266 n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi
mektedir. Tanma ilave edilen sanat kavram da
haz ve estetiklie arm yapmaktadr.
GASTRONOM TURZM
Gastronomi turizmi kavram ve ilgili aratrmalar
olduka yenidir. Bu yenilik lke ve blgeleri, yeni
bir turizm pazar oluturma ve turizm gelirlerini
arttrma konusunda heveslendirmektedir. Ni pa-
zar hacminde oluan kitlenin gelecek dnemlerde
artmas artc deildir. Bununla birlikte gerek
anlamda gastronomi turizminin ne anlama geldii
ve kapsamnn iyi bilinmesi gerekmektedir. Genel
bir yaklamla bu kavramn geliim srecini ve ya-
plan aratrmalar gzden geirmek yararl olacak-
tr. Bu kapsamda ncelikle dnya mutfandaki ge-
limeler aada ele alnmaktadr.
Dnyadaki en nl alardan birisi olan Escoffi-
er, sadece krallarn, prenslerin ve soylularn as
olarak almam, ayn zamanda Avrupann en
kaliteli otel ve restoranlarn ynetmitir. Bunlar
arasnda; Paristeki The Place Vendome ile Lond-
radaki Savoy ve Carlton Oteli popler olanlardr.
Escoffier, servis ve mutfak organizasyonunda kk-
l deiiklikler yapm, mutfakta uzmanlama-
ya nem verip menleri sadeletirerek yemekleri
planl bir dzen zerine oluturmu ve saray mut-
fann ok grkemli, abartl ve olduka kark
olan men gelerini ok sade biimde hazrlam-
tr. Benzer olarak Ortaada talyanlar tarmdan,
tp bilimine kadar yaamlarn etkileyen gastrono-
minin tm boyutlarn kapsaml bir ekilde ele al-
mlardr (Scarpa 2002).
Scarpa (2002) almasnda, yeme ve ime faali-
yetlerini bir toplumun olaan gereksinimleri ile il-
gili olmaktan daha ok bu faaliyetlerin verdii ke-
yif ve mutlulukla ilikili olduunu ifade etmitir.
Bununla birlikte Santich (2004) aratrmasnda, bir
lkenin veya blgenin gastronomik karakterinin
(retilen ve tketilen yiyecek - ieceklerin tr ile
ilgili), gastronomik zelliklerinin (bir lkeye zg
yiyecek - iecekler, bir blgeye zg restoran ve ye-
mekler) ve gastronomi turizminin (yiyecek ve ie-
cek zerine odakl turizm yaps, zellikle gastro-
nomik unsurlar) birbirleriyle ilikilendirilse de net
bir tanmn ortaya konulmasnn zorluundan bah-
setmektedir.
Turizm, konuu karlama, onun konforu ve hu-
zuru ile ilgilenme, onu memnun etme ve konakla-
ma, yeme ve ime ile ilgili ihtiyalarn karlamay
ifade etmektedir. Baka bir aklamayla konakla-
 Mehmet Sark - Glin zbay
ma endstrisinin ana temas kiilerin evlerinden
ktklar andan itibaren temel ihtiyalarn kar-
lamalar adna yeme, ime, konaklama ve ula-
m hizmetlerini sunmaktr (Brotherton ve Wood
2000; Santich 2004). Bu aklamaya farkl bir yak-
lam Brotherton (1999) tarafndan yiyecek, iecek
ve konaklamann uyum iinde olduu bir sistem
olarak tasarlanan gnll katlm gerektiren a-
da bir insan deiimidir eklinde getirilmitir.
Brothertonun tanm, uygun konaklama davran-
larn ve bu davranlarna verilen tepkileri ieren
iliki deiimini ifade etmektedir. zetle, ilgili b-
lmlerin uyumlu bir beraberlik iin ada ve iler-
leyen gnll insan deiimi erevesiyle iecek,
yiyecek, konaklama salayan ve kendi iinde z-
gnlk oluturan ticari organizasyonlar biiminde
tanmlanmaktadr (Brotherton ve Wood 2000). Ev
sahibinin grevi yabancya, yani konua farkl bir
evrede konfor sunmak ve konuunun bulundu-
u srece onun mutluluundan sorumlu olmaktr
(Brilliat-Savarin 1994).
lgili yaznda yeni bir terim olan gastronomi ve
turizm kavramlar 1983 ylndan bu yana birlikte
deerlendirilmi (Belisle 1983; Hobsbawm ve Ran-
ger 1983) ve dier toplumlarn kltrlerini yiyecek-
leri aracl ile rendiklerini ifade etmek iin kul-
lanlmtr (Wolf 2006; Karim ve Chi 2010; Horng
ve Tsai 2012b). Lin vd. (2011) gastronomi turizmi-
ni, yiyecek ve iecekleri tatmak amacyla seyahat
etme ya da en azndan seyahatin bir ksmnda yi-
yecek ve iecekleri tatma motivasyonu ile hareket
etme eklinde yeniden tanmlamtr. Gastronomi
turizmi, yiyecek ve iecein turizm endstrisinde-
ki yeri nedeniyle ekonomik ve toplumsal kalkn-
maya byk katkda bulunabilecek potansiyele
sahip bir turizm (Wolf 2006) eidi olarak grl-
mektedir. Akgl (2012) ise gastronomi turizmini,
temel motivasyon faktr zel bir yemek trn
tatmak veya bir yemein retilmesini grmek ama-
cyla, yiyecek reticilerini, yemek festivallerini, res-
toranlar ve zel alanlar ziyaret etmek biiminde
aklamaktadr. Hall ve Mitchell (2000) gastronomi
turizmini, birincil ve ikincil yiyecek reticilerini
ve yiyecek festivallerini ziyaret etmek, yiyecekle-
riyle tannm belirli destinasyonlardaki konakla-
ma iletmelerinde ve restoranlarda bu yiyecekleri
tatmak ve tanmak amacyla yaplan seyahatler
olarak tanmlamaktadrlar.
Richards (2002) aratrmasnda gastronomi tu-
rizmini, turistlerin yemek yapmay renebilme-
leri, ieriinde kullanlanlar hakknda bilgi sahibi
olabilmeleri, bu yolla geliebilmeleri ve mutfak ge-
leneklerinin iinde nasl var olunduuna katlabil-
meleri asndan giderek byyen yaratc bir sek-
tr olarak tanmlamaktadr. Baka bir tanmda ise
gastronomi turizmi; farkl kltrlere zg yiye-
cek ve iecekleri yine o kltre zg bir ekilde t-
ketmek iin seyahat etmek (Durlu, zkaya ve Can
2012) biiminde ifade edilmektedir. Long (2003)
gastronomi turizmini, bilinenden farkl bir mutfak
kltrndeki yiyeceklerin tketilmesini, hazrlan-
masn, sunulmasn ve mutfan, n sistemleri-
ni ve yemek yeme biimlerini kefetmek amacyla
gerekletirilen turizm eidi olarak aklamakta-
dr. Yeme-ime etkinliklerinin, bir toplumun klt-
rn renmede en nemli aralardan biri olduu
aratrmaclar tarafndan belirtilmektedir (Ync
2009).
Yukarda yaplan tanmlar iinde dikkat eken ve
kiileri seyahate iten temel unsur bulunmakta-
dr. Bu unsarlar aadaki gibi sralanabilir:
- Farkl yiyecek-iecekleri tatma ve retim sreci-
ni grme,
- Deiik kltrleri mutfak geleneklerini bizzat
gzlemleyerek renme,
- Yeni n sistemleri ve yeme stillerini kefetme.
Bu unsurlarn yer ald yeni bir tanm denemesi
yapmak mmkndr. Gastronomi turizmi, kiile-
rin farkl yiyecek-iecekleri tatma, retim srecini
grme, deiik kltrleri mutfak geleneklerini in-
celeyerek renme, yeni n sistemleri ve yeme
stillerini kefetme gibi istekleri dorultusunda ger-
ekletirilen, seyahat ve konaklamay da kapsayan
bir ilikiler btndr ve yaplacak olan seyahatin
hedefinde; bir blge, bir yiyecek-iecek iletmesi
ya da bir festival olabilecei gibi daha zele indir-
generek bir efin yemekleri de bulunabilmektedir.
zetle gastronomi turizmi insanlarn yiyecekler ve
bu yiyeceklerle ilgili deneyimlerini tanmlayan bir
kavramdr (Karim ve Chi 2010).
GASTRONOM TURZMNE LKN MEVCUT
LTERATR
Gastronomi turizminin yeni bir kavram olma-
s, ilgili aratrma saysnda zellikle son on ylda
nemli bir arta zemin hazrlamtr. lgili yaznda
gastronomi turizmi konusunda toplam 82 alma-
ya ulalm ve bu almalar Tablo 1de sunulmutur.
Cilt 26 = Say 2 = Gz 2015 = 267
 Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi

Tablo 1. Gastronomi Turizmiyle lgili Yazn Knyeleri (Makaleler)

MAKALE
Yazar almann Orijinal Bal Yayn Yeri Yl
What Makes Gastronomic Destination
Hillel vd. Tourism Management 2013
Attractive? Evidence From The Israeli Negev
International Journal of
Gastronomy Tourism Potential: A Case Study Of
Kumar Rewievs, Surveys and 2013
Northern Inda
Research
Hjalager ve Food Tourism in Protected Areas- Sustainability Journal of Sustainable
2013
Johansen for producers, the environment and tourism? Tourism
Krsal Turizm le Gastronomi Turizmi likisi: Uluslararas Sosyal ve
Deveci vd. 2013
Bigadi rnei Ekonomik Bilimler Dergisi
Canizares Gastronomy As A Tourism Resource: Profile Of
Current Issues in Tourism 2012
ve Guzman The Culinary Tourist
Lakcevic
Gastronomic Festivals In Rural Regions of Serbia Megatrend Review 2012
vd.
Horng ve Culinary Tourism Strategic Development: An International Journal Of
2012a
Tsai Asia-Pacific Perspective Tourism Research
Enhancing The Cultural Tourism Experience Journal of Tourism
Hussain vd. 2012
Through Gastronomy n the Maltives Challenges and Trends
Analyzing The Evolution of Singapores World International Journal of
Chaney ve
Gourmet Summit: An Example of Hospitality Management 2012
Ryan
Gastronomic Tourism
Durlu
Gastronomi Turizminin Destinasyon
zkaya ve Trktarm Dergisi 2012
Pazarlamasna Etkisi
Can
Food Tourism In Protected Areas
Hjalager ve Journal of Sustainable
Sustainability For Producers, The 2012
Johansen Tourism
Environment And Tourism?
Horng ve Exploring Marketing Strategies for Culinary Asia Pacific Journal of
2012b
Tsai Tourism in Hong Kong and Singapore Tourism Research
Tourism, Food, and Culture: Community-Based
Giampiccoli Culture, Agriculture, Food
Tourism, Local Food, and Community 2012
ve Kalis and Environment
Development in Mpondoland
Krsal Turizme Olan Talepte Yresel Yiyecek ve KM Sosyal ve Ekonomik
Kesici 2012
ecek Kltrnn Rol Aratrmalar Dergisi
International Journal of
Sustainable Gastronomic Tourism in Gokceada
Yurtseven Humanities and Social 2011
(Imbros): Local and Authentic Perspectives
Science
Consuming Place: Tourisms Hawaii Community
Blakey 2011
Gastronomy Connection College
Guzmn & Gastronomy, Tourism and Destination Academic Research Centre
2011
Caizares Differentiation: A Case Study in Spain of Canada
CittaSlow Eco-Gastronomic Heritage as a Tool
Nilssona vd. Current Issues in Tourism 2011
For Destination Development

268 n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi

 Mehmet Sark - Glin zbay

Tablo 1. Gastronomi Turizmiyle lgili Yazn Knyeleri (Makalelel, Devam)

MAKALE
Yazar almann Orijinal Bal Yayn Yeri Yl
Harrington ve Culinary Tourism: A Case Study of the Journal of Culinary Science
2010
Ottenbacher Gastronomic Capital & Technology
Culinary Tourism As A Destination Attraction:
Journal Of Hospitality
Karim ve Chi An Empiricial Examination Of Destinations Food 2010
Marketing & Management
Image
Food, Place And Authenticity: Local Food and Journal of Sustainable
Sims 2009
The Sustainable Tourism Experience Tourism
Henderson Food Tourism Reviewed British Food Journal 2009
Culinary Tourism Supply Chains: A Preliminary
Smith ve Xiao Journal of Travel Research 2008
Examination
The Determinants Of Gastronomic Tourists
Correia vd. Journal of Food Service 2008
Satisfaction: A Second- Order Factor Analysis
The Determinants Of Gastronomic Tourists
Correia vd. Journal of Food Service 2008
Satisfaction: A Second- Order Factor Analysis
Reinventing The Gastronomic Identity Of International Journal of
Fox 2007
Croatian Tourist Destinations Hospitality Management
Modeling Motivations and Perceptions Of Journal of Business
Correia vd. 2007
Portuguese Tourists. Research
Building a Model Of Local Food Consumption On
International Journal of
Kim vd. Trips And Holidays: A Grounded Theory 2007
HospitalityManagement
Approach
Eating Difference: The Cosmopolitan Motilities
Molz Space And Culture 2007
of Culinary Tourism
Incorporating Local And International Cuisines
Okumus vd. In The Marketing Of Tourism Destinations: The Tourism Management 2007
Cases of Hong Kong and Turkey
International
Heritage and Gastronomy:
Westering Journal of Heritage 2007
The Pursuits of the 'New Tourist'
Studies
Kivela ve Tourism and Gastronomy: Gastronomys
Journal of Hospitality and
Crotts Influence On How Tourists Experience A 2006
Tourism Research
Destination
Tourism Geographies: An
Hashimoto ve Selling Canadian Culinary Tourism: Branding The International Journal of
2006
Telfer Global And The Regional Product Tourism Space, Place and
Environment
Ignatov &
Segmenting Canadian Culinary Tourists Current Issues in Tourism 2006
Smith
Culinary Tourism and Regional Development:
Hall Current Issues in Tourism 2006
From Slow Food To Slow Tourism?
Kivela Gastronomy Tourism: Journal of Culinary Science
2005
veCrotts A Meaningful Travel Market Segment & Technology

Cilt 26 = Say 2 = Gz 2015 = 269

 Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi

Tablo 1. Gastronomi Turizmiyle lgili Yazn Knyeleri (Makaleler, Devam)

MAKALE
Yazar almann Orijinal Bal Yayn Yeri Yl
Changes In Work Organizations In French Top-
Ganter Business History 2004
Quality Restaurants
Wine Tourism Behavior In The Context Of A
Alant ve
Motivational Framework For Wine Regions and Journal of Wine Research 2004
Bruwer
Cellar Doors
The Historount: Heritage Tourism At Mickeys
Josiam vd. Tourism Management 2004
Dining Car
The Study of Gastronomy and Its Relevance To
Santich Hospitality Management 2004
Hospitality Education and Training
Towards A Structural Model Of The Tourist
Quan ve
Experience: An llustration From Food Tourism Management 2004
Wang
Experiences In Tourism
Linkages Between Tourism and Agriculture n Annals of Tourism
Torres 2003
Mexico. Research
Gastronomy As A Tourist Product: The
Scarpato
Perspectives Of Gastronomy Studies. In A-M Tourism Gastronomy 2002
Hjalager and G. Richards (eds.)
Annals of Tourism
Au ve Law Categorical Classification of Tourism Dining 2002
Research
The Evolving Images of Wine Tourism Tourism Recreation
Williams 2001
Destinations Research
Hjalager International Journal Of
Food For Tourists Determinants of An Image 2000
veCorigliano Tourism Research
Nield vd. The Role of Food Service in Tourist Satisfaction Hospitality Management 2000
Charters
Who is The Wine Tourist? Tourism Management 2000
veAli-Knight
Hjalager ve International Journal Of
Food For Tourists Determinants Of An Image 2000
Corigliano Tourism Research
Annals of Tourism
Telfer ve Wall Linkages Between Tourism and Food Production 1996
Research
Progress in Tourism
Reynolds Culinary Heritage in The Face Of Tourism Recreation and Hospitality 1993
Management
Sheldon ve The Role Of Foodservice in Vacation Choice and
Journal of Travel Research 1988
Fox Experience: A Cross-Cultural Analysis
Marris Does Food Matter? Tourism Review 1986
Annals of Tourism
Belisle Tourism and Food Production in the Caribbean 1983
Research

270 n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi

 Mehmet Sark - Glin zbay

Tablo 1. Gastronomi Turizmiyle lgili Yazn Knyeleri (Bildiriler)

BLDR
Tourism & Hosptalty
Strategic Networking Improving Gastronomy In
Colovic vd. Management Conference 2012
Small Medium Hospitality Enterprises
Proceedings
Destinasyonun Rekabet Avantaj Elde
evik &
Etmesinde Gastronomi Turizminin Rol: Erdek 12. Ulusal Turizm Kongresi 2011
Salk
rnei
Srenkk vd. Gastronomy and Tourism in Turkey: Proceedings of the
2010
The Role ofICTs International Conference
Luxury Gastronomy as an Attractive Activity for 2009
Barrere vd. nometrie XVI
Luxury Tourism
Kreselleme Srecinde Gastronomide Yresel
3. Ulusal Gastronomi
Kkaltan Tatlarn Turistlerin Destinasyon Tercihlerine ve 2009
Sempozyumu
lke Ekonomilerine Etkileri
Srdrlebilir Turizm Asndan Gastronomi 10. Aybast-Kabata
Ync 2010
Turizmi ve Perembe Yaylas Kurultay
Sustainable Tourism wit
Barkat ve Gastronomy Tourism: A Comparative Study of special Reference to
2006
Vermignon two French Regions: Brittany and La Martinique Islands and Small States
Conference

Tablo 1. Gastronomi Turizmiyle lgili Yazn Knyeleri (Kitaplar)

KTAP
TRU & Department of
Blichfeldt Food and Tourism:
Culture and Global Studies 2010
veTherkelsen Michelin, Moussaka and McDonalds
Aalborg University
Gastronomy And Tourism: A Case Study of Asia on Tour: Exploring
Cheung 2008
Gourmet Country-Style Cuisine in Hong Kong the rise of Asian tourism
The University Press Of
Long Culinary Tourism 2005
Kentucky
Ashgate Publishing
Boniface Tasting Tourism: Traveling For Food and Drink 2003
Limited
The Harworth Hospitality
Boyne vd. Wine, Food, and Tourism Marketing 2003
Press
Macionis ve
Food Tourism Around The World Butterworth Heinemann 2002
Cambourne
Sustaining through Gastronomy: The Case of
Slow Food Movement in Slovenia, its Impacts on Sustaining Quality of Life
Bratec 2012
Socio-Cultural Environments and Tourism through Tourism-
Development

Cilt 26 = Say 2 = Gz 2015 = 271

 Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi

Tablo 1. Gastronomi Turizmiyle lgili Yazn Knyeleri (Tezler)

TEZ
Gastronomy Tourism: A Solution For Small Cities
Soner Yeditepe niversitesi 2013
Marketing and Regional Development
Gastronomi Turizmi ve Trkiyeyi Ziyaret Eden
Akgl Yabanc Turistlerin Gastronomi Deneyimlerinin Mersin niversitesi 2012
Deerlendirilmesi
Trkiye'de Yerel Kltrn Turizm Odakl stanbul niversitesi
al 2012
Kalknmadaki Rol: Gastronomi Turizmi rnei
Destinasyon ekicilik Unsuru Olarak Gastronomi
Gker Balkesir niversitesi 2011
Turizmi (Balkesir li rnei)
Edirne'deki Gastronomik Kltrn Kentin
Gynen Trakya niversitesi 2011
Pazarlama ve Markalamasna Etkileri
Trkiyede Gastronomi ve Turizm
Dilsiz stanbul niversitesi 2010
(stanbul rnei)
nanlarn Gastronomi zerine Etkileri:
Bodrum'daki Be Yldzl Otellerin Mutfak
Hatipolu Sakarya niversitesi 2010
Yneticilerinin Grlerinin Belirlenmesine
Ynelik Bir Aratrma
Yiyecek Turizmi ve Yiyecek Turizmi Asndan anakkale Onsekiz Mart
Hamamcba 2006
Bozcaada'nn Kaynaklar niversitesi
Otelcilik ve Gastronomi Alannda
Hacsleyman stanbul niversitesi 1987
Organizasyonu ve Ynetimi

Bu almalarn yayn yllar esas alnarak yap-
lan deerlendirmeye gre gastronomi turizmi ile
ilgili almalarn zellikle 1987 ylndan bu yana
ele alnd ancak son ylda bu alana olan ilginin
artt grlmektedir. Son on ylda yaplan aratr-
malarn yaklak %40 2011-2013 yllar arasnda
gereklemitir. 2012 ylna ilikin aratrmalarn
nceki yla oranla yzde yz art gstermesi ise
gastronomi turizminin gelecek dnemde aratr-
maclarn daha fazla dikkatini ekecei eklinde
yorumlanabilir. 2013 ylna ait yayn saysnn d-
k olmas ise almalarn henz ulalabilir hale
gelmemesinden kaynaklandn akla getirmekte-
dir. Bu nedenle konuya olan eilimin son durum
deerlendirmesinde 2012 yl temel alnmtr.
Grafik 1de gastronomi turizmi ile ilikilendirilen
konu balklar sunulmutur. Grafie gre mevcut
aratrmalarn nemli bir ksmnn blgesel alan-
lardaki gastronominin turizm ierisinde etkinliini
ve pazarlama asndan nemini ortaya koyduu
grlmektedir (Hobsbawn ve Ranger 1983; Belis-
le 1983; Marris 1986; Reynolds 1993; Telfer ve Wall
1996; Sheldon ve Fox 1998; Chartes ve Ali-Knight,
2000; Henderson 2000; Hjalager ve Corigliano
2000; Nield vd. 2000; Torres 2001; Williams 2001;
Au ve Law 2002; Boyne vd. 2002; Macionis ve Cam-
bourne 2002; Quan ve Wang 2004; Kivela ve Crotts
2005; Barkat ve Vermignon 2006; Hashimoto ve Tel-
fer 2006; Ignatov ve Smith 2006; Okumus vd. 2007;
Correia vd. 2008; Karim ve Chi 2010; Ismailov vd.
2010; Blakey 2011; Hjalager ve Johensen 2012; La-
kcevic vd. 2012; Horng ve Tsai 2012a; Colovic vd.
2012; Bratec 2012; Hussain vd. 2012; Durlu, zkaya
ve Can 2012; Horng ve Tsai 2012b; Giampiccoli ve
Kalis 2012; Soner 2013).
Ulalabilen almalarn %22si destinasyon
imaj ve gastronominin bu imaj zerindeki etkile-
rini belirlemeye ynelirken (evik ve Salk 2001;
Cohen ve Avieli 2004; Ganter 2004; Hall 2006; Ka-
rim 2006; Kim vd. 2007; Correia vd. 2007; Fox 2007;

272 n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi

 Mehmet Sark - Glin zbay
Grafik 1. Gastronomi Turizmine likin alma Konular
Kkaltan 2009; Londono 2009; Harrington ve
Ottenbacher 2010; Gker 2011; Guzman ve Caniza-
res 2011; Nilssona vd. 2011;Canizares ve Guzman
2012; Hillel vd. 2012; Hillel vd. 2013; Kumar 2013)
%17si gastronomi ve kltr ilikisini (Bessiere
1998; Hjalager ve Crigliano 2000; Long 2005; Wes-
tering 2007; Cheung 2008; Sims 2009; Ync 2010;
Gynen 2011; Yurtseven 2011; al 2012; Hjala-
ger ve Johansen 2012; Kesici 2012; Deveci vd. 2013)
ele almaktadr. Gastronomi amal seyahat edenle-
rin zellikleri ve beklentileri (%10); (Boniface 2003;
Alant ve Bruwer 2004; Josiam vd. 2004; Shenoy
2005; Smith ve Xiao 2008; Correia vd. 2008; Barrere
2009; Chaney ve Ryan 2012) gastronomi ve turizm
ilikisi de (%8); (Scarpato 2002; Santich 2004; Kive-
la ve Crotts 2006; Molz 2007; Dilsiz 2010; Srenkk
vd. 2010; Blichfeldt ve Therkelsen 2010) zerinde
durulan konular arasndadr.
Gastronomi, turizmde nemli bir motivasyon ne-
deni (Wolf 2006) ve ziyareti gdleyen bir unsur
olarak dikkat ekmektedir (Akgl 2012). Hall ve
Sharples (2003) ne tr ziyaretlerin gastronomi tu-
rizm faaliyetleri arasnda yer alacana ilikin ge-
rekeleri yle aklamaktadr:
- zel nitelikli bir yiyecei tketme istei,
- Belli bir yreye ait bir rn tketme istei ve
- Belirli bir ann hazrlad bir yemei tatma is-
teidir.
Gastronomi yaama sanat olarak, yiyecek
- iecek bilgi ve becerilerini kavrama ve yeme i-
meden zevk alma, deneyim salama boyutlar ile
alglanmaktadr. Konaklama endstrisi bu tr de-
neyimlerin geni bir alan durumundadr (Santich
2004). Bununla birlikte zel bir yemei tatmak,
yemeklerin farkl retim srelerini grmek veya
nl bir efin elinden hazrlanan yemekleri de-
neyimlemek, yine bu kapsamda ele alnmaktadr
(herhangi bir restorana yaplan gnlk olaan zi-
yaretler gastronomi turizmi kapsamna girmemek-
tedir) (Hall vd. 2003). Yiyecek kltr, tketicilerin
kutlama etkinlikleri zerinde nemli rol oynamak-
ta sosyallemeyi, elenceyi ve deneyimi iermekte
ve yeni kltrler ile mutfaklar deneme avantajn
sunabilmektedir (Mitchel ve Hall 2003).
1980lere kadar gastronomi sadece Fransada -
be yldzl otellerde yemek yemeyi aklayan bir
kavram olarak bilinirken son yllarda, kltrel tu-
rizmin bir alt blmlendirmesi olan, dier kltr-
lerin iine katlma ve insanlar ile onlarn kimlikle-
ri konusunda kefe kma faaliyetlerini de kapsa-
mna almaya balamtr (Santich 2004). Bu adan
gastronomi ve turizm arasndaki ilikiyi baz ya-
zarlar kltrel turizm iinde deerlendirmektedir
(Hjalager ve Corigliano 2000). Zira kltr, gastro-
nomi turizminin gzard edilemez nemli bir par-
asdr (Du Rand ve Heath 2006).
Birok aratrma; yemeklerin, arabn ve yemek
yemenin verdii keyif ve memnuniyet duygusu-
Cilt 26 = Say 2 = Gz 2015 = 273
 Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi
nun turist deneyimlerinde anahtar rol oynadn
ortaya koymutur (Hall ve Sharples 2003; Kivela
ve Crotts 2006; Correia 2007; Gross vd. 2008). Tu-
rizm rnnn btnlemi bir paras ve deer-
li bir ksmn oluturan gastronomi turizminin son
yllarda deien yzne ramen bir takm kstlar
mevcuttur. Bunun temel sebebi ise baz turistlerin
yerel yiyeceklerden yeterli derecede etkilenmemi
olmalar olarak gsterilmektedir (Cohen ve Avieli
2004). Bununla birlikte gastronomi baz destinas-
yonlar iin rekabet avantaj salayarak ilgili tu-
rizm blmlerini harekete geirmektedir. Quan ve
Wang (2004), turistlerin yiyecek tketimlerinin en
ok hangi odak noktalarndan olutuunu belirle-
mek amacyla gerekletirdikleri aratrmalarnda
turistlerin seyahatlerinde yiyecein,
- ana ekici unsur olarak;
- ikincil ya da destek unsur olarak veya
- gnlk rutinin bir paras olarak tercih edilip t-
ketilmekte olduunu saptamlardr.
Birinci ve ikinci unsurlar gastronomi turizminin
temel yapsn olutururken son unsur yiyecek t-
ketiminin zorunlu olarak yapld bir turizm faa-
liyeti olarak aklanmaktadr. Birok lke ve blge,
turizm plan ve politikalarnda yemeklerin bee-
nilirliinin ve buna bal olarak seyahatlerin art-
masna paralel ekilde yemek ve turizm arasnda-
ki ilikiyi bir turist ekicilii olarak dikkate alma-
ya balamlardr (Bessire 1998; Wood 2001; Hall
2003; Joppe 2003; Cohen ve Aveili 2004). Turistler
iin, beslenme ihtiyacnn memnuniyeti bir bakma
gastronomik deneyimi oluturmaktadr. Yemekle-
rin imaj kltrel kimliklerinin pazarlanmas ek-
linde turizm destinasyonlar iin kullanlmakta
(Law vd. 2004) ve destinasyonlarnn srdrlebi-
lirlii iin zgn bir potansiyel meydana getirmek-
tedir (Du Rand 2003). Bununla birlikte aratrma-
larda yemek ve iki turizminin nemi zerinde de
durulmaktadr (Hall ve Macionis 1998; Wolf 2006).
Son yllarda yaplan aratrmalarda gastronomi tu-
rizminin gnmzn en hzl gelien ni seyahat
pazar olduu belirtilmektedir (Billups 2007). Nite-
kim bir blgenin zgn yemekleri, o blgenin ter-
cih edilmesinde ve o blgedeki turistlerin yaad
deneyim zerinde nemli etkiye sahiptir (Mc Kerc-
her vd. 2008).
Gastronomi, turistik destinasyonlarn pazarla-
masnda da nemli rol oynamaktadr (Kivela ve
274 n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi
Crotts 2005). Bu bakmdan gastronomi turizmi
stratejisi oluturulurken yerel topluluklar, retici
ve ilgili dier kurulular ieren ortak bir vizyon
gerekmektedir (Barkat ve Vermignon 2006).
Yaplan bir aratrmada, sunulan yemeklerin, ki-
ilerin gittikleri yerde kaldklar otelden memnun
ayrlp ayrlmamalar konusunda anahtar rol oy-
nad saptanmtr (Dilsiz 2010). Correia vd. de
(2008) almalarnda turist memnuniyetinin ll-
mesinde en nemli belirleyicinin gastronomi oldu-
unu, fiyat, kalite ve atmosferin ise bundan sonra
geldiini vurgulamaktadr.
Konuyla ilgili yazn incelendiinde, turistlerin
destinasyona seyahat kararlarnda ve destinas-
yonlarn sadk mteri kazanmalarnda gastrono-
mik deerlerin ok nemli bir rol oynadn konu
alan birok aratrmaya rastlanmaktadr (Kivela
ve Crotts 2005-2006; Du Rand ve Heath 2006; Fox
2007; Karim ve Chi 2010; Harrington ve Ottenbac-
her 2010; Lin vd. 2011).
Seyahat Endstrisi Birlii gastronomi turistleri-
nin %70inin gittikleri yerlerde, blgesel yiyecek-
ler, yemek tarifleri, arap vb. rnleri satn alarak
yaadklar yerlere gtrdklerini, bunlar arka-
dalar ve aileleri ile paylamak istediklerini belirt-
mektedir (Marzella 2008den aktaran Kesici 2012).
Ling vd. (2010) Malezyann yiyecek imaj ile turist
memnuniyeti ve gelecekteki davranlar arasn-
daki ilikiyi mercek altna aldklar almada, 392
turiste uyguladklar anket sonucunca Malezyann
makul fiyatlardaki kltrel gda eitliliinin tu-
ristlerin memnuniyeti ve tekrar buraya gelmek is-
tedikleri noktasnda dorudan bir etkisi olduunu
belirlemilerdir.
Quan ve Wang (2004), aratrmalarnda; gda
enliklerinin (karnavallarnn) ve gastronomi turiz-
minin, turizm destinasyonlar iin bir kimlik kay-
na olarak hizmet verebilecei grn ortaya
koymulardr. Bu nedenle, destinasyon pazarlama
rgtleri kendi kaynaklarn ve yeteneklerini kul-
lanarak bir dizi rekabet avantaj elde etmek, gast-
ronomi turizm stratejisi gelitirmek ve gastrono-
mi turizmine dikkat ekmek iin gastronomiyi tu-
rizmde marka imaj olarak desteklemektedir (Tel-
fer 2000; Tellstrm vd. 2006).
Gastronomi turizminin dier nemli etkisi de tu-
rizm sezonunun uzamasna katkda bulunmasdr.
Kivela ve Crottsun (2005) belirttii gibi gastrono-
mi, dier seyahat aktiviteleri ve ekiciliklerinin ak-
 Mehmet Sark - Glin zbay
sine gnn herhangi bir saatinde ve her hava kou-
lunda elverili olan bir turizm eididir (Mak vd.
2011).
Correia vd. (2010) aratrmalarnda, destinasyon
yemek kltrnn o yerin tercihinde nemli bir et-
ken olduunu saptarlarken Harrington (2008) a-
lmasnda yemek kltrnn destinasyon kimlii
bileeninin nemli paras olduunu ortaya koy-
mutur. Long (2005) ve Ganher (2004) ise aratr-
malarnda gastronominin lke kltr iindeki
nemini konu almlardr.
SONU
Gastronominin kkl bir bilim olmas ile birlikte
zellikle de son yllarda turizm alannda da eki-
cilik unsuru olarak kullanlmaya balanmas, se-
yahat motivasyonu olmasna ve bu alanda nemli
potansiyel yaratmasna zemin hazrlamtr. Bu ge-
lime son on ylda ilgili alanda yaplan aratrma
ve almalarn saysna da yansmtr. Alan ara-
trmaclar bir taraftan ilgili lke ya da blgenin
gastronomi asndan avantaj ve dezavantajlarn
incelerken dier taraftan benzer destinasyonlarla
karlatrmalar yaparak benzerlikleri ve farkllk-
lar ortaya koymaya ynelmilerdir.
Genel bir ifadeyle gastronomi turizminden bah-
sedebilmek iin farkl amala destinasyonun ziya-
reti srasnda herhangi bir iletmede yiyecek veya
iecek tketimi yeterli grlmemektedir. Turistle-
rin birincil ya da dier seyahat amalar ierisinde
bu etkinliin yer almas ve destinasyona ulamn
ardndan bu etkinliin bir paras olmalar n ko-
ul olarak kabul edilmektedir. Yiyecek ve iecekle-
rin tarladan sofraya gelene kadar geen srecin bir
veya birka blmnde bulunmak ve bu alana ilgi
duymak gastronomi turizminin bir aklamas ola-
rak kabul edilmektedir.
Yaplan aratrmalar gastronomi turizmi asn-
dan byk lekli kitlelerin olmadn ve ancak
ni pazar niteliinde bulunduunu gstermekte-
dir. Son yzylda aratrma olanaklarnn gelimesi
ve beklentilerin deimesi, turistlerin farkllk ara-
ylarna da yansmaktadr.
Gastronomi turizmi kavram literatrdeki yerini
alrken bu alanda gelecekte yaplacak bilimsel a-
lmalarda nitelik ve nicelik art olabilecei sy-
lenebilir. Bu almalar bir taraftan bu alanda far-
kndalk yaratrken, dier tarafta kamu ve zel sek-
trn yararlanabilecei bir takm verileri de ortaya
koyabilecektir. Bu durum alanla ilgili kurum ve ki-
ilerin ilgisini bu yne ekmesi asndan nem arz
etmektedir. Sonuta, lkelerin turizmi asndan
kullanlabilecek bir ekicilik olarak deerlendirile-
cek gastronomi, bir bakma lkenin mutfak klt-
rnn de yaatlmasna katk salayabilecektir.
Gelecekte yaplacak aratrmalarda, lke ve bl-
gelerin gastronomi turizmi asndan karlatr-
masn yapmak veya gelen turistlerin yiyecek-ie-
cek beklentilerini ve memnuniyet dzeylerini l-
mek yeterli olmayabilir. Bu bakmdan gastronomi-
nin ilgili destinasyonlarn tercih edilmesinde ya da
seyahat motivasyonunda hangi derecede neme
sahip olduunun belirlenmesine ynelik aratr-
malar mevcut yazna nemli katklar salayabile-
cektir. Ayrca gastronomiyi birincil seyahat gerek-
esi olarak gelen turistlerin temel zelliklerini be-
lirlemeye ynelik aratrmalar da ilgili yazna zen-
ginlik kazandrabilir. Uluslararas yaznda son on
ylda artan aratrma saysna ramen, ulusal yazn
olduka snrl durumdadr. Yeni aratrmalarn bu
alana ynlendirilmesi gastronominin turizm ama-
l kullanlmasna destek salayabilecektir.
KAYNAKA
Akgl Y. (2012). Gastronomi Turizmi ve Trkiyeyi Ziyaret Eden
Yabanc Turistlerin Gastronomi Deneyimlerinin Deer-
lendirilmesi (Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi). Mersin
niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits, Turizm letmeci-
lii Anabilim Dal.
Alant, K. ve Bruwer, J. (2004). Wine Tourism Behavior in The
Context Of a Motivational Framework For Wine Regions
And Cellar Doors, Journal of Wine Research, 15 (1): 27-37.
Au, L. ve Law, R. (2002). Categorical Classification of Tourism
Dining, Annals of Tourism Research, 29 (3): 819-833.
Bahe, S., Yksek, G., ney, H. ve iek, D. (2013). Alternatif
Turizm. Eskiehir: Akretim Fakltesi Yaynlar.
Barkat, M. S. ve Vermignon V. (2006). Gastronomy Tourism: A
Comparative Study of two French Regions: Brittany and
La Martinique, Sustainable Tourism with Special Refe-
rence to Islands and Small States Conference Malta: 25-27
Mays 2006.
Barrere, C., Bonnard, Q. ve Chossat, V. (2009). Luxury Gast-
ronomy As An Attractive Activity For Luxury Tourism.
nometrie XVI Namur, Session 7, 2009.
Baysal, A. ve Kkarslan. N. (2003). Beslenme lkeleri ve Men
Planlamas. Bursa: Ekin Kitabevi.
Belisle, F. (1983). Tourism and Food Production in the Caribbe-
an, Annals of Tourism Research, 10: 497-513.
Bessire, J. (1998). Local Development and Heritage: Traditional
Food And Cuisine As Tourist Attractions in Rural Areas,
Sociologia Ruralis, 38 (1): 21-34.
Cilt 26 = Say 2 = Gz 2015 = 275
 Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi
Blakey, C. (2011). Consuming Place: Tourisms Gastronomy
Connection, University Of Hawaii At Hilo, Hawaii
Community College Hohonu, 10: 51-54.
Blichfeldt, B. S. ve Therkelsen, A. (2010). Food and Tourism:
Michelin, Moussaka And McDonalds. Tru & Department
Of Culture And Global Studies Aalborg University, Da-
nimarka.
Boniface P. (2003). Tasting Tourism: Traveling for Food and
Drink. Ashgate: Ashgate Publishing Limited.
Boyne, S., Hall, D. ve Williams, F. (2003). Policy, Support and
Promotion for Food-Related Tourism Initiatives, inde
Paul W. Lewis ve Bai Bibo (Editrler), Wine, Food, and
Tourism Marketing (ss. 131-152). Binghamton (ABD): The
Harworth Hospitality Yaynlar.
Bratec, M. (2008). Sustaining Through Gastronomy: The Case of
Slow Food Movement in Slovenia. Its Impacts on Socio-
cultural Environments and Tourism Development, Susta-
ining Quality of Life through Tourism Conference, 24-27
Haziran, zmir.
Brillat-Savarin, J-A. (1994). La Physiologie du Got. Penguin,
London (Anne Drayton, Trans.; As the Physiology of Tas-
te, 1. Bask. 1826). London: Penguin.
Brotherton, B. (1999). Toward A Denitive View Of The Nature
Of Hospitality And Hospitality Management, Internatio-
nal Journal of Contemporary Hospitality Management, 1:
4957.
Brotherton, B. ve Wood, R. C. (2000). Hospitality and Hospita-
lity Management. inde C. Lashley, A. Morrison (Edi-
trler), In Search of Hospitality: Theoretical Perspectives
and Debates. (1-17) Butterworth- Heinemann, Oxford.
Can A., Snnetiolu, S. ve Durlu-zkaya, F. (2012). Fzyon
Mutfa Uygulamalarnn Gastronomi Turizminin Ge-
liimine Katks, 13. Ulusal Turizm Kongresi, 6-9 Aralk
2012, Antalya: 873-882.
Canizares, S. S ve Guzman L. T.(2012), Gastronomy as a Tou-
rism Resource: Profile of the Culinary Tourist, Current Is-
sues in Tourism, 15 (3): 229-245.
Chaney, S. ve Ryan, C. (2012). Analyzing the Evolution of
Singapores World Gourmet Summit: An Example of
Gastronomic Tourism, International Journal of Hospita-
lity Management, 31: 309 318.
Charters, S. ve Ali-Knight, J. (2000). Who is the Wine Tourist?,
Tourism Management, 23 (1): 311-319.
Cheung, S. C. H. (2008). Gastronomy and Tourism A Case Study
of Gourmet Country-Style Cuisine in Hong Kong, Asia
on Tour: Exploring the Rise of Asian Tourism. Londra:
Routledge Yaynlar, 264273.
Cohen, E. ve Avieli, N. (2004). Food in Tourism: Attraction and
Impediment, Annals of Tourism Research, 31: 75578.
Colovic, K. Z., Cerovic Z. ve Beran, M. I. (2012). Strategic Net-
working Improving Gastronomy in Small Medium Hos-
pitality Enterprises, Tourism & Hospitality Management
Conference Proceedings, 116-125.
Correia, A., Motial, M., Da Costa, F. ve Peres, R. (2008). The De-
terminants of Gastronomic Tourists Satisfaction: A Se-
cond- Order Factor Analysis, Journal of Food Service, 19:
164-176.
Correia, A., Valle, P. ve Moo, C. (2007). Modeling Motivations
and Perceptions of Portuguese Tourists, Journal of Busi-
ness Research, 60: 7680.
276 n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi
al, I. B. (2012). Trkiyede Yerel Kltrn Turizm Odakl Kal-
knmadaki Rol: Gastronomi Turizmi rnei. (Yaymlan-
mam Yksek Lisans Tezi). stanbul niversitesi, Sosyal
Bilimler Enstits, Turizm letmecilii Anabilim Dal.
akr, M. (2009). Destinasyon Pazarlamasnda Gastronominin
Rol, TROFED, 30: 48-50.
evik, S. ve Salk, M. Y. (2011). Destinasyonun Rekabet Avan-
taj Elde Etmesinde Gastronomi Turizminin Rol: Erdek
rnei. 12. Ulusal Turizm Kongresi, 30 Kasm-4 Aralk
2011, 503-515.
Deveci, B., Trkmen, S. ve Avckurt, C. (2013). Krsal Turizm le
Gastronomi Turizmi likisi: Bigadi rnei, Uluslararas
Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 3: 29-34.
Dilsiz, B. (2010). Trkiyede Gastronomi ve Turizm stanbul r-
nei (Yaymlanmam Ykseklisans Tezi). stanbul: stan-
bul niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Turizm let-
mecilii Anabilim Dal.
Du Rand, G. (2003). The Role of Local and Regional Food in
Destination Marketing: A South African Situation Analy-
sis. Haworth Yaynlar.
Du Rand, G. ve Heath, E. (2006). Towards a Framework For Fo-
od Tourism As An Element Of Destination Marketing,
Current Issues in Tourism, 9: 20634.
Durlu-zkaya, F. ve Can, A. (2012). Gastronomi Turizminin
Destinasyon Pazarlamasna Etkisi, Trktarm Dergisi,
206: 28-33.
Eren, S. (2007). Trk Mutfa ve HACCP Sistemi; Mutfak Pro-
fesyonellerinin Haccp Bilgilerinin llmesi, I. Ulusal
Gastronomi Sempozyumu, 4-5 Mays 2007, Antalya, 79-83.
Fox, R. (2007). Reinventing the Gastronomic Identity of Croati-
an Tourist Destinations, International Journal of Hospita-
lity Management, 26: 546559.
Ganter, H. D. (2004). Changes in Work Organizations in French
Top-Quality Restaurants, Business History, 46 (3): 439460.
Giampiccoli, A. ve Kalis, J. H. (2012). Tourism, Food, And Cul-
ture: Community-Based Tourism, Local Food, and Com-
munity Development in Mpondoland, Culture, Agricul-
ture, Food And Environment, 34 (2): 101123.
Gillespie, C. ve Cousins, J. A. (2001). European Gastronomy into
the 21st Century, Burlington (USA): Butterworth- Heine-
mann.
Gker, G. (2011). Destinasyon ekicilik Unsuru Olarak Gastro-
nomi Turizmi: Balkesir li rnei. (Yaymlanmam Yk-
sek Lisans Tezi). Balkesir niversitesi Sosyal Bilimler
Enstits, Turizm letmecilii Anabilim Dal.
Gynen, S. E. (2011). Edirnedeki Gastronomik Kltrn Ken-
tin Pazarlama ve Markalamasna Etkileri. (Yaymlan-
mam Yksek Lisans Tezi). Trakya niversitesi, letme
Anabilim Dal.
Gross, M. J., Brien, C. ve Brown, G. (2008). Examining The Di-
mensions Of A Lifestyle Tourism Destination. Internati-
onal Journal of Culture, Tourism and Hospitality Rese-
arch, 2 (1): 4466.
Guzmn, T. L. ve Caizares, S. S. (2011). Gastronomy, Tourism
and Destination Differentiation: A Case Study in Spain.
Academic Research Centre of Canada.
Hacsleyman, Y. (1987) Otelcilik ve Gastronomi Alannda
Organizasyonu ve Ynetimi. (Yaymlanmam Yksekli-
sans Tezi). stanbul niversitesi, Sosyal Bilimler Enstit-
s. Turizm letmecilii Anabilim Dal.
 Mehmet Sark - Glin zbay
Hall, C. M. (2006). Culinary Tourism And Regional Develop-
ment: From Slow Food To Slow Tourism?, Tourizm Revi-
ew Intenational, 9 (4): 303-306.
Hall, C. M. ve Macionis, N. (1998). Tourism and recreation in ru-
ral areas inde R. W. Butler, C. M. Hall, & J. Jenkins, Wi-
ne Tourism in Australia and New Zealand. (ss. 197224).
New York: John Wiley & Sons.
Hall, M. ve Mitchell, R. (2000). Wine Tourism in the Mediterra-
nean: a Tool for Restructuring and Development, Thun-
derbird International Business Review, 42 (4): 445- 465.
Hall, M. ve Sharples, L. (2003). Food Tourism Around The
World, inde M. Hall, L. Sharples, R. Mitchell, N. Maci-
onis ve B. Cambourne, The Consumption of Experiences
or the Experience of Consumption? An Introduction to
the Tourism of Taste (ss. 1-25). Londra: Butterworth He-
inemann.
Hamamcba, F. . (2006). Yiyecek Turizmin ve Yiyecek Turiz-
mini Asndan Bozcaadann Kaynaklar. (Yaymlanma-
m Yksek Lisans Tezi). anakkale Onsekiz Mart ni-
versitesi, Sosyal Bilimler Enstits, Turizm letmecilii
Anabilim Dal.
Harrington, R. J. ve Ottenbacher, M. C. (2010). Culinary Tou-
rism: A Case Study of the Gastronomic Capital, Journal of
Culinary Science & Technology, 8: 14-32.
Hashimoto, A. ve Telfer, D. J. (2006). Selling Canadian Culinary
Tourism: Branding the Global and the Regional Product,
Tourism Geographies: An International Journal of Tou-
rism Space, Place and Environment, 8 (1): 31-55.
Hatipolu, A. (2010). nanlarn Gastronomi zerindeki Etkile-
ri: Bodrumdaki Be Yldzl Otellerin Mutfak Yneticile-
rinin Grlerinin Belirlenmesine Ynelik Bir Aratrma.
(Yaymlanmam Yksek LisansTezi). Sakarya niversi-
tesi Sosyal Bilimler Enstits, Turizm letmecilii Ana-
bilim Dal.
Henderson, J. C. (2009). Food Tourism Reviewed, British Food
Journal, 11 (4): 317-326.
Hillel, D., Belhassen, Y. ve Shani, A. (2013). What Makes Gast-
ronomic Destination Attractive? Evidence from the Israeli
Negev, Tourism Management, 36: 200-209.
Hjalager, A. M. ve Johansen, H. P. (2013). Food Tourism in Pro-
tected Areas- Sustainability for Producers, the Environ-
ment and Tourism?, Journal of Sustainable Tourism, 21
(3):417-433.
Hjalager, A. M. ve Corigliano, M., A. (2000). Food for Tourists
Determinants of an Image, International Journal of Tou-
rism Research, 2: 281-293.
Hobsbawm, E. ve Ranger T. (1983). The Invention of Tradition.
Cambridge: Cambridge University Yaynlar.
Horng, J. S. ve Tsai, C. T. (2012a). Culinary Tourism Strategic
Development: An Asia-Pacifi C Perspective, International
Journal of Tourism Research, 14: 4055.
Horng, J. S. ve Tsai, C. T. (2012b). Exploring Marketing Strategi-
es For Culinary Tourism in Hong Kong And Singapore,
Asia Pacific Journal Of Tourism Research, 17 (3): 277-300.
Horng, J. S. ve Tsai, C. T. (2012c). Government Websites for Pro-
moting East Asian Culinary Tourism: A Cross-National
Analysis, Tourism Management, 31 (1): 74-85.
Hussain, Z., Lema, J. ve Agrusa, J. (2012). Enhancing The Cul-
tural Tourism Experience Through Gastronomy in the
Maltives, Journal of Tourism Challenges and Trends, 5
(2): 71-84.
Ignatov, E. ve Smith, S. (2006). Segmenting Canadian Culinary
Tourist, Current Issues in Tourism, 9 (3): 235-255.
lhan, I. (2011). Gastronomi: Yeme-me Bilim ve Sanat. http://
yemek.meltem.gen.tr/?yazi=19, Eriim tarihi: 1 Mays
2013.
Ismailov, J., Vilas, S. F. ve Sanchez, E. (2010). Tourist Classificati-
ons in Gastronomy of Santiago de Compostela: Based On
The Data Collected From Santiago. Tapas Contest Santia-
go de Compostela niversitesi Tapas Yarmas, spanya.
Joppe, M. (2003). Optimising Tourism Destination Development
in Canada, International Journal of Contemporary Hos-
pitality Management, 15 (6): 308-311.
Josiam, B., Mattson, M. ve Sullivan, P. (2004). The Historount:
Heritage Tourism at Mickeys Dining Car, Tourism Ma-
nagement, 25: 453-461.
Karim, A. S. ve Chi, C. G. Q. (2010). Culinary Tourism as a Des-
tination Attraction: An Empiricial Examination of Desti-
nations Food Image, Journal Of Hospitality Marketing &
Management, 19 (6): 531-555.
Karim, S. A. (2006). Culinary Toursm as a Destnaton Attract-
on: An Empirical Examination of The Destinations Food
Image And Information Sources. Oklahama: Bachelor of
Science in Hotel & Restaurant Management.
Kesici, M. (2012). Krsal Turizme Olan Talepte Yiyecek ve ecek
Kltrnn Rol, KM Sosyal ve Ekonomik Aratrma-
lar Dergisi, 14 (23): 33-37.
Kim, Y. G., Eves, A. ve Scarles, C. (2007). Building a Model of
Local Food Consumption on Trips and Holidays: A Gro-
unded Theory Approach, International Journal of Hospi-
tality Management, 28 (3): 423-431.
Kivela, J. ve Crotts, J. C. (2006). Tourism and Gastronomy:
Gastronomys Influence on How Tourists Experience a
Destination, Journal of Hospitality and Tourism Research
30: 35477.
Kivela, J. ve Crotts, J.C. (2005). Gastronomy Tourism: A Mea-
ningful Travel Market Segment, Journal of Culinary Sci-
ence & Technology, 4 (2/3): 39-55.
Kumar, M. (2013). Gastronomy Tourism Potential: A Case Study
Of Northern Inda, International Journal of Rewievs, Sur-
veys and Research, 2 (1): 1-16.
Kkaltan, G. (2009). Kreselleme Srecinde Gastronomide
Yresel Tatlarn Turistlerin Destinasyon Tercihlerine ve
lke Ekonomilerine Etkileri. 3. Ulusal Gastronomi Sem-
pozyumu, 17-18 Nisan 2009, Antalya.
Lakcevic, M., Zarevac, M. ve Pantic, N. (2012). Gastronomic
Festivals In Rural Regions of Serbia, Megatrend Review,
9: 73-82.
Lang, J. H. (1988). Larousse Gastronomique. Londra: Crown.
Law, R., Cheung, C. ve Lo, A. (2004). The Relevance of Profiling
Travel Activities for Improving Destination Marketing
Strategies. International Journal of Contemporary Hospi-
tality Management, 16 (6): 355-362.
Lin, Y. C., Pearson, E. T. ve Liping, A. (2011). Food As A Form
Of Destination Identitiy: A Tourism Destination Brand
Perspective, Tourism And Hospitality Research, 11 (1):
30-48.
Ling, Q. L., Karim, M., Othman, M., Adzahan, N. M. ve Ramac-
handran, S. (2010). Relationships Between Malaysian Fo-
od Image Tourist Satisfaction and Behavioural Intention,
World Applied Sciences Journal 10, Special Issue of Tou-
rism & Hospitality, 164-171.
Cilt 26 = Say 2 = Gz 2015 = 277
 Gastronomi Turizmi zerine Bir Literatr ncelemesi
Londoo, M. D. P. L. (2009). Gastronomy Tourism: An Opportu-
nity For Local Development In Catalona? A Stakeholder
Analysis. Catalonia Gastronomy, http://www-sre.wu-
wien.ac.at/ersa/ersaconfs/ersa11/e110830aFinal01083.pdf,
Eriim tarihi: 3 ubat 2013.
Long, M. L. (2005). Culinary Tourism. ABD: The University
Press Of Kentucky.
Macionis, N. ve Cambourne, B. (2002). Food Tourism Around
The World, inde M. Hall, L. Sharples, R. Mitchell, N.
Macionis ve B. Cambourne (Editrler), Consuming Pla-
ces: the Role of Food, Wine and Tourism in Regional De-
velopment (ss. 26-59). Londra: Butterworth Heinemann.
Mak, A. H. N., Lumbers, M., Eves, A. ve Chang, R. C. Y. (2011).
Factors Influencing Tourist Food Consumption. http://
www.sciencedirect.com/science/journal/02784319, Eriim
tarihi: 1 ubat 2013.
Marris, T. ( 1986). Does Food Matter, The Tourism Review, 41
(40): 17-20.
McGee, H. (2004). On Food and Cooking: The Science and Lore
of the Kitchen. ABD: Scribner.
McKercher, B., Okumus, F. ve Okumu, B. (2008). Food Tourism
as a Viable Market Segment: Its All How You Cook the
Numbers, Journal Of Travel & Tourism Marketing, 25
(2):137- 148.
Mil, B. (2009). Yemek Piirmeden Gastronomiye Uzanan Bak
Asyla Kreselleen Dnya, 3. Ulusal Gastronomi Sem-
pozyumu, 17-18 Nisan 2009, Antalya.
Mitchell, R. ve Hall, M. (2003). Consuming Tourists: Food Tou-
rism Consumer Behaviour, inde M. Hall (Editr), Food
Tourism Around The World: Management Of Develop-
ment And Markets (ss. 60-62), Great Britain. Elseiver.
Molz, J. G. (2007). Eating Difference: The Cosmopolitan Motiliti-
es of Culinary Tourism, Space And Culture, 10 (1): 77-93.
Nield K, Kozak, M. ve LeGrys, G. (2000). The Role Of Food Ser-
vice in Tourist Satisfaction, Hospitality Management, 19
(3): 7584.
Nilssona, J. H., Svard, A. C., Widarsson, A. ve Wirell, T. (2011).
Cittaslow Eco-Gastronomic Heritage As A Tool For
Destination Development, Current Issues in Tourism, 14
(4): 373386.
Okumu, B., Okumu, F. ve McKercher, B. (2007). Incorporating
Local and International Cuisines in the Marketing of To-
urism Destinations: The Cases of Hong Kong and Turkey,
Tourism Management, 28 (1): 253-261.
zil, A. (2012). Bir Mutfak, Dnya Kadar Lezzet. http://www.
kibrisgazetesi.com/printa.php?col=146&art=19749, Eri-
im tarihi: 1 Mays 2013.
Pedersen, T. (2008). Molecular Gastronomi. Kopenhag: Nyt
Nordisk Yaynlar.
Quan, S. ve Wang, N. (2004). Towards a Structural Model of the
Tourist Experience: An Illustration from Food Experien-
ces in Tourism, Tourism Management, 25 (3): 297-305.
Reynolds, P. (1993). Culinary Heritage in The Face of Tourism,
Progress in Tourism Recreation and Hospitality Manage-
ment, 6: 189194.
Richards, G. (2002). Tourism Gastronomy. inde A-M. Hjala-
ger ve G. Richards (Editrler), Gastronomy: and Essential
Ingredient in Tourism Production and Consumption? (3-
20) Londra: Routledge.
Santich, B. (2004). The Study of Gastronomy and Its Relevance
to Hospitality Education and Training, Hospitality Mana-
gement, 23: 15-24.
278 n Anatolia:Turizm Aratrmalar Dergisi
Scarpato, R. (2000). New Global Cuisine: the Perspective of Post-
modern Gastronomy Studies. (Yaymlanmam Yksek
Lisans Tezi). Melbourne: RMIT niversitesi.
Scarpato, R. (2002). Tourism Gastronomy, inde A-M Hjala-
ger ve G. Richards (Editrler). Gastronomy as a Tourist
Product: The Perspectives of Gastronomy Studies. (51-59)
Londra: Routledge.
Sheldon, P. ve Fox, M. (1988). The Role of Foodservice in Va-
cation Choice and Experience: A Cross-Cultural Analysis,
Journal of Travel Research, 26 (30): 9-15.
Shenoy, S. S. (2005). Food Tourism And The Culinary Tourist.
Clemson niversitesi, Felsefe Anabilimdal Yksek Li-
sans Tezi Philosopy.
Sims R. (2009). Food, Place and Authenticity: Local Food and the
Sustainable Tourism Experience, Journal of Sustainable
Tourism, 17 (3): 312-336.
Smith, S. ve Xiao, H. (2008). Culinary Tourism Supply Chains:
A Preliminary Examination, Journal of Travel Research,
46: 289-299.
Soner, F. (2013). Gastronomy Tourism: A Solution For Small Ci-
ties Marketing And Regional Development. (Yaymlan-
mam Yksek Lisans Tezi). Yeditepe niversitesi, Gast-
ronomi ve Mutfak Sanatlar Anabilim Dal.
Surenkok, A., Baggio, R. ve Corigliano, R. M. (2010). Gastro-
nomy And Tourism in Turkey: The Role of ICTs, Procee-
dings Of The International Conference in Lugano, svire,
10-12 ubat 2010.
Telfer, D. ve Wall, G. (1996). Linkages Between Tourism and Fo-
od Production, Annals of Tourism Research, 23 (3): 635
653.
Tellstrm, R., Gustafasson, I. B. ve Mossberg, L. (2006). Consu-
ming Heritage: The Use of Local Food Culture in Bran-
ding, Place Branding & Public Diplomacy, 2 (2):130143.
Tez, Z. (2012). Lezzetin Tarihi. stanbul: Hayykitap.
Torres, R. (2003). Linkages Between Tourism and Agriculture in
Mexico, Annals of Tourism, 30 (3): 546-566.
Westering, J. (2007). Heritage and Gastronomy: The Pursuits Of
The New Tourist, International Journal of Heritage Stu-
dies, 5 (2): 75-81.
Wilkins, J. ve Hill, S. (1994). The Life of Luxury. Blackawton,
Totnes: Prospect Books.
Williams, P. (2001). The Evolving Images of Wine Tourism Des-
tinations, Tourism Recreation Research, 28 (2): 3-10.
Wolf, E. (2006). Culinary Tourism the Hidden Harvest. ABD-
Lowa: Kendall/Hunt Yaynclk irketi.
Wood, N. E. (2001). The Interdependence Of Farming And To-
urism in Vermont: Quantifying The Value Of The Farm
Mindscape. (Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi). De-
partment of Community Development and Applied Eco-
nomics, University of Vermont.
Yurtseven, H. R. (2011). Sustainable Gastronomic Tourism in
Gkeada (Imbros): Local and Authentic Perspectives,
International Journal of Humanities and Social Science, 1
(18): 17-26.
Ync, H. R. (2010). Srdrlebilir Turizm Andan Gastrono-
mi Turizmi ve Perembe Yaylas, inde S. engel (Edi-
tr), 10. Aybast - Kabata Kurultay Yerel Deerler ve
Yayla Turizmi, (ss. 27-34), Ankara: Detay Yaynclk.