A

M
C U
E R
P

PENERANGAN
FORMAT BARU
Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR)
BH Didik 2016

2016 @ BH, Hakcipta terpelihara. Bukan untuk dijual

 4 JANUARI 2016 ISNIN
1078 BAHASA INGGERIS - PEMAHAMAN D7
DIDIK
INTRODUCTION & SAMPLE QUESTIONS Oleh M ROSNITA
bhdidik@bh.com.my

Try this.
Hi everyone! Its New Year again. I am sure everyone is excited to start the new journey wearing Sample questions:
their brand new school uniforms!
For UPSR candidates, this year this would be full of challenges and requires extra hard work. QUESTIONS 1 - 5
Choose the best answer to complete the sentence.
BH Didik will always be by your side to prepare you for the very first exam in your life. Let us
see what we have for you for the whole year to come. 1 Pn. Rosnah ______________ driving her brand new car.
A is
Year 6 new syllabus B are
C was
As we are switching to KSSR, syllabus for Year Six is revised are the new topics to be covered D were
by the end of this year:
2 The children ______________ their homework every Saturday.
A doing
B does
Unit Topics Description C did
Unit 1 Reading: A Window To The World To discuss the importance of reading. D do
Unit 2 Appreciating Others To talk about how to appreciate people
3 There is only one cupcake ______________ on the tray.
around us.
A left
Unit 3 Family Ties To highlight that family is priority B live
C leave
Unit 4 Step Up To be aware about current social issues.
D was left
Unit 5 3600 To treasure places of interest around the
world. 4 I like the book because it is ______________.
A exit
Unit 6 Go Green To appreciate the environment.
B excited
Unit 7 Healthy And Wise To talk about healthy food. C exciting
Unit 8 How The Tiger Got Its Stripes To enjoy stories and to learn lessons from D excitement
them.
5 Matilda is a genius, ______________ her parents do not appreciate her.
Unit 9 A Heart Of Gold To talk about good deeds. A however
Unit 10 Be Aware, Take Care To raise awareness about safety. B although
C because
Unit 11 Tailor Made To revise on variety of attires D and
Unit 12 Land Of Glory To talk about Malaysia and be proud of her.
QUESTIONS 16 - 20
Unit 13 Overcoming The Odds To learn and appreciate the disabled. Read the passage below carefully and answer the questions that follow.
Unit 14 A Ringgit Saved Is A Ringgit Earned To inculcate the habit of saving wisely and
spending
Unit 15 The Obedient Son To learn to be a good one Mike couldnt see, really. When he tried to look at things far away, they were fuzzy and
blurry. Mike had a pair of glasses. But he didnt want to wear them, because he was afraid
the other kids at school would laugh at him.
To help strengthen your grammar skills, we will also emphasise on grammar notes and exer- The next morning Mike put his glasses on. He walked along the street. He could see all the
cises. The following table shows some of our grammar highlights: people, the house and the car clearly. But when he got to school, he didnt feel so brave. So
he took his glasses off.
When Mike went into class, he wished hed worn his glasses. The teacher had written some
Bil Grammatical Items Examples work on the blackboard. Mike couldnt see it because he wasnt wearing his glasses.
Suddenly a new boy came to sit beside him. He was wearing glasses. He was so clever and
1 Nouns Common nouns - fish, flowers, building, man could answer all the questions well. Mike liked him very much and hoped to be his friend.
Proper nouns - Siti, Perodua, KLCC Slowly Mike took out his glasses and put them on.
Collective nouns - a bouquet of flowers, a comb
of bananas
Countable nouns- a few watches, many houses
Uncountable nouns - some salt, a little water 16 How many pair of glasses did Mike have?
Singular nouns - a man, a child A One
Plural nouns - men, children B Two
Possessive nouns - Kamals ball, the students C Three
books. D Four
2 Pronouns I, you, we, they, she, he, it
17 What happened when Mike put his glasses on?
3 - adjectives - beautiful, happy A He couldnt see things clearly.
- comparison of adjectives - more beautiful, happier B He could see things clearly.
5 Articles a, an, the C His friends laughed at him.
D His teacher gave hi homework.
6 Verbs play, run, walk eat
7 Tenses simple present tense, simple past tense, present 18 Why didnt Mike feel brave enough to put his glasses on?
continuous tense, past continuous tense A The glasses was expensive.
B His teacher would give him homework.
8 Preposition in, on, under, behind C He was afraid he might lose his glasses.
9 Conjunctions and, because, so, but, or D He was afraid the other kids at school would laugh at him.
10 WH- Questions what, where, when. who, why, how 19 From the story, we know that Mike
11 Subject-verb agreement She is playing A cycled to school every day.
B loved to put on his glasses.
12 Positive and negative statement is/is not, are/ are not C was wearing the glasses for the first time.
13 Positive and negative questions Yes I am, No I am not D his friends always laughed at him.
and responses
20 What do you think inspired Mike to put on his glasses?
14 Punctuation full stop, comma, capital letters. A The new boy
B His teacher
C His mother
D The homework given by his teacher
D8 4 JANUARI 2016 ISNIN
BAHASA INGGERIS - PENULISAN 1078
DIDIK
Oleh P Rangit Singh
bhdidik@bh.com.my INTRODUCTION
EXERCISE 2
Starting 2016, the Ministry of Education will introduce a new format for the UPSR
English paper. For the first time, there will be two separate papers for English which Section A
will contribute 2 As. There will be Bahasa Inggeris Pemahaman and Bahasa Inggeris [10 marks]
Penulisan. For the writing paper (Bahasa Inggeris Penulisan), it is divided into three
sections, namely Section A , Section B and Section C. Study the notes below and use the information to complete the text.

In Section A, pupils need to transfer information from either a linear text to a non-linear
text or from a non-linear text to a linear text. Pupils will be given words and phrases
relating to the stimuli. Pupils have to fill in the blanks using the information from the
question into the text given. Pupils need to understand the stimuli and use the words or Populaz Story 10 to
12 years
phrases given appropriately in order to complete the text given. Some of the questions
that can be asked, for example, letters, notes, postcards, notices etc. Pupils must make Telling Competition old only
sure that the answers they write are not only grammatically correct but also the content
is related to the stimuli given. Date : 15 January 2016
Time : 9.00 a.m. till 2.00 p.m.
In Section B, there will be two questions. Pupils are required to answer both questions. Venue : Populaz Auditorium, Petaling Jaya
For the first question, pupils will need to give reasons, suggestions, ideas, comments etc Organiser : Populaz Bookstore
based on the stimuli given. Here, it is very important for pupils to answer the question
using their own ideas and creativity. For the second question in Section B, a situation is
given and pupils need to write a short essay of 50 to 80 words based on the question.
The essay can be in the form of an email, a memo, a message etc. Pupils must do lots of Prizes
reading and practice in order to obtain good marks. 1st RM500 book voucher and a lap top
2nd RM250 book voucher and a hamper
In Section C, there will be two questions. Pupils are required to choose either question 3rd RM100 book voucher and a hamper
1 or question 2. As for question 1, a composite picture with helping words is given. It 10 consolation prizes: RM50 book voucher
is a new format for Section C. In question 2, a series of pictures are given with helping
words. This is the same as the previous UPSR format. Pupils need to write an essay in
paragraph form between 80 to 100 words. Pupils will need to be precise. The choice of
words must be good and appropriate in order to write a creative essay. Limited to 100 participants only on first come first served basis

Overall the writing paper will test the language competency of each pupil. Those with Based on the notes, complete the text below with the correct information.
good command of English spoken as well as writing, will be able to answer the questions
easily. Populaz Bookstore is organising a ______________________________ . It will be
(1)
held at ________________________________ on 15 January 2016. It is from 9.00 a.m.
EXERCISE 1 (2)
till 2.00 p.m. It is open to pupils __________________________. The first prize is
Section A (3)
[10 marks] __________________________. Registration is based on a first come fist served basis. Please
(4)
Study the notes below and use the information to complete the text. come early as only __________________________ .
(5)

ROCK CLIMBING EXERCISE 3

ACTIVITY Section A
[10 marks]
popular proper attire, equipment Study the map below and use the information to complete the text.
youth and training
Seri Negeri Fire Station State Library
safety helmet (Government
Cinema Administation
gloves
Jalan Kembara

Jalan Delima

Building)
Jalan Ciku

safety harness Mini Zoo

oo
nZ

Bookshop
Jala

Police Station

good shoes grip Jalan Negeri

to climb the FALIM SPORTS CENTRE
hard surface Petrol SK
Station Suria Indoor Stadium

cotton canvas Park Tennis Court

pants
SMK
Suria
Shops
Outd
door Stad
dium Aquatic Centre

Based on the notes, complete the text below with the correct information.
Based on the map, complete the text below with the correct information.
Rock climbing is becoming ___________________in Malaysia. It is a physically and
(1)
mentally demanding sport. To be active in this sport one must have ___________________. Halim is at the cinema with his friends. They plan to visit the Mini Zoo. First, they have to
(2) ________________________ . At the junction they _________________________. Along the
Some of the basic equipment that you must have _____________________________. (1) (2)
(3) way they will walk past ________________________ on their right. Once they reach
Finally, a good pair of shoes is equally important to protect your feet as well as to (3)
___________________________. ____________________________will protect your legs __________________________ , they must _______________________________. The Mini
(4) (5) (4) (5)
from possible scratches. Dont forget to take along a water bottle and climbing rope. Zoo is on their right.
 4 JANUARI 2016 ISNIN
1078 BAHASA MELAYU - PEMAHAMAN D5
DIDIK
PENGENALAN KERTAS PEMAHAMAN
Oleh Aminuddin Sarmiran
bhdidik@bh.com.my

BAHASA MELAYU - PEMAHAMAN (b) Pengetahuan tentang maksud perkataan atau rangkai
KOD KERTAS: 011 kata 5. Pembinaan Ayat
(c) Pengetahuan tentang maksud peribahasa atau
PENGENALAN simpulan bahasa Menuliskan jawapan bagi soalan yang diberikan
(d) Penggunaan olahan matematik dan soalan-soalan Menuliskan soalan bagi jawapan yang diberikan
Mulai 2016, Lembaga Peperiksaan akan mengubah format berkaitan sains Menuliskan ayat yang sama maksud dengan ayat
kertas peperiksaan bagi Bahasa Melayu - Pemahaman. (e) Pemahaman tentang aspek nilai murni atau yang diberikan
Perubahan ini adalah selaras dengan pengenalan Kurikulum pengajaran yang terdapat dalam petikan
Standard Sekolah Rendah (KSSR). Oleh yang demikian, format 6. Kesalahan Umum Tatabahasa
yang telah diguna pakai mulai 2005 hingga 2014 akan dirombak.
STRATEGI UNTUK MEMANTAPKAN PENGUASAAN Memilih ayat yang betul penggunaan katanya
TATABAHASA Memilih ayat yang betul struktur dan tatabahasanya
Jenis instrumen penilaian yang akan digunakan ialah: Memilih ayat yang betul menggunakan kata banyak
1. Aspek Morfologi (Kata) makna
1. Objektif
2. Subjektif Perlu lebih banyak membaca buku, majalah, surat
khabar, rencana atau bahan yang ditulis dalam bahasa
Melayu. Soalan contoh:
Aspek yang akan diuji bagi kertas Bahasa Melayu - Pemahaman Bertutur dengan menggunakan bahasa Melayu
meliputi yang berikut: bersama-sama rakan, guru dan ahli keluarga. Bahagian A
Jika terdapat perkataan atau rangkai kata yang tidak
KEMAHIRAN BERBAHASA (SISTEM BAHASA) difahami maksudnya, buatlah rujukan di dalam kamus. Objektif (Aneka Pilihan)
Banyakkan latihan untuk menjawab soalan-soalan
1. Soalan kemahiran bahasa menguji pengetahuan tatabahasa yang berformat UPSR sebenar. Ayah telah menerima sepucuk surat _______________
calon. Dapatkan buku tentang peribahasa Melayu dan abang yang sedang belajar di Amerika Syarikat.
hafalkan maksud peribahasa atau simpulan bahasa A dari
2. Soalan-soalan dalam bahagian ini dibahagi kepada dua tersebut. B dengan
bahagian utama, iaitu: Dapatkan sumber-sumber rujukan untuk tatabahasa C kepada
(a) Aspek Kata (morfologi) Melayu yang mantap dan tepat, seperti Kamus Dewan, D daripada
(b) Aspek Ayat (sintaksis) Kamus Pelajar, Buku Tatabahasa Dewan, majalah Pelita
Bahasa, Jurnal Dewan Bahasa dan Daftar Ejaan Rumi Jawapan: D
3. Antara aspek kemahiran berbahasa yang ditanyakan dalam Bahasa Melayu Baru.
format terbaru ini ialah: Bahagian A
(a) Penggolongan Kata 2. Aspek Sintaksis (Ayat)
(b) Pembentukan Kata Objektif (Aneka Pilihan Kompleks)
(c) Penggandaan Banyakkan membaca bahan-bahan berbahasa Melayu.
(d) Pemajmukan Berlatih bercakap dengan menggunakan struktur ayat I Cahaya hari ini hangat sekali.
(e) Pembentukan Ayat bahasa Melayu yang betul. II Tidak lama lagi, abang akan memperoleh seorang
(f) Kesalahan Umum Tatabahasa Tambahkan pengetahuan dan pemahaman dalam cahaya mata.
aspek tatabahasa Melayu dengan merujuki buku III Tumbuh-tumbuhan memerlukan cahaya matahari untuk
Bahagian Morfologi (Kata) Tatabahasa Dewan dan Kamus Dewan. hidup.
Bertanya kepada guru jika menghadapi sebarang IV Air muka Sara cahaya sekali setelah mendengar berita
(a) Mengisi tempat kosong dengan perkataan yang paling sesuai. masalah tentang ayat dalam bahasa Melayu. baik itu.
Tempat kosong tersebut perlu disikan dengan kata nama, A I dan II
kata kerja, kata adjektif, kata ganti nama, kata hubung, ASPEK-ASPEK YANG PERLU DIKUASAI B II dan III
penanda wacana, kata sendi nama, kata arah, peribahasa, DALAM KEMAHIRAN BERBAHASA C I dan IV
penjodoh bilangan dan imbuhan. D III dan IV
(b) Menggantikan kata yang bergaris dengan kata seerti dan 1. Penggolongan Kata
kata berlawan. Jawapan: B
Kata nama
Terdapat beberapa soalan yang disertakan dengan gambar Kata ganti nama Bahagian A
ilustrasi sebagai panduan calon untuk menjawab soalan yang Kata kerja
diberikan. Kata adjektif Objektif (Aneka Pilihan Petikan)
Kata hubung
Bahagian Sintaksis (Ayat) Kata sendi nama
Kata keterangan
(a) Memilih ayat tanya yang sesuai berdasarkan situasi Kata bilangan Saya tepat membangkang hujah yang disampaikan oleh
(gambar) yang diberi. Penjodoh bilangan pencadang kedua sebentar tadi. Kami ingin menegaskan
(Soalan berbentuk gambar dan calon dikehendaki Kata perintah bahawa menonton televisyen lebih banyak mendatangkan
mengisikan dialog yang sesuai berdasarkan gambar Kata seru keburukan daripada kebaikan. Menonton rancangan yang
yang diberikan) Kata pemeri bercorak hiburan hanya akan melekakan kita. Kadangkala
(b) Memilih jawapan berdasarkan soalan (ayat soal) yang Kata penegas kita terlupa untuk membuat kerja rumah atau tidak mahu
dikemukakan. Kata nafi menolong ibu bapa di rumah kerana tidak mahu ketinggalan
(Soalan berbentuk gambar dan calon dikehendaki Penanda wacana menonton rancangan yang kita gemari. Akibatnya, kita bukan
mengisikan dialog yang sesuai berdasarkan gambar sahaja akan dimarahi oleh guru, malahan oleh ibu bapa kita.
yang diberikan) 2. Pembentukan Kata
(c) Memilih ayat yang maksud dengan ayat yang diberi.
(d) Memilih ayat yang menggunakan kata yang digarisi Pengimbuhan (Imbuhan)
dengan betul. Penggandaan (Kata ganda) Pernyataan berikut adalah benar tentang petikan di atas,
(e) Memilih ayat yang betul struktur dan tatabahasanya Pemajmukan (Kata majmuk) kecuali
(f) Memilih ayat yang menggunakan kata banyak makna A Pembahas mewakili pihak pembangkang.
3. Kosa Kata B Pembahas merupakan peserta keempat menyampaikan
Kemahiran Membaca dan Memahami hujah.
Kata seerti (Sinonim) C Pihak pencadang menyokong keburukan menonton
1. Dua petikan pemahaman yang pelbagai jenis dikemukakan. Kata berlawan (Antonim) televisyen.
2. Sebuah petikan akan dikemukakan dan calon perlu Kata hampir sama makna (Polisim) D Pembahas yang kedua ialah peserta bagi pihak
menjawab 5 soalan pelbagai aras (Objektif). Kata banyak makna pencadang.
3. Sebuah petikan lagi, calon dikehendaki menjawab soalan
struktur, iaitu mengisikan tempat kosong atau ruang jawapan 4. Peribahasa Jawapan: B
yang disediakan.
4. Soalan-soalan yang dikemukan biasanya meliputi Simpulan bahasa
perkara-perkara berikut: Perumpamaan
(a) Pemahaman tentang fakta, isi-isi penting, urutan Pepatah Pelajaran Minggu Depan:
peristiwa dan merumus tajuk Bidalan Format Peperiksaan & Soalan Contoh Bahagian B
 4 JANUARI 2016 ISNIN
D6 BAHASA MELAYU - PENULISAN 1078
DIDIK
Oleh Cikgu Faiz
bhdidik@bh.com.my HURAIAN KERTAS PENULISAN
Apa khabar semua calon UPSR 2016? Cikgu harap kamu semua bersiap sedia untuk Sementara itu, rasional yang keempat iaitu murid dapat mentaksir mengikut
menghadapi UPSR 2016. Sebagai perkenalan kita untuk perbincangan bagi kertas Bahasa kebolehan masing-masing iaitu mengaitkan idea, maklumat dan lain-lain dalam
Melayu - Penulisan UPSR 2016, cikgu akan beri panduan kepada semua calon tentang skop penulisan merujuk semua bahagian terutamanya Bahagian B.
perbincangan kita bagi menghadapi peperiksaan tersebut.
Secara rumusannya, murid-murid mesti menguasai dan mahir semua Standard Kandungan
Tentu kamu semua sedia maklum bahawa format UPSR 2016 merupakan format baharu Bahasa Melayu bagi memastikan soalan UPSR 2016 dapat dijawab dengan baik.
yang diperkenalkan pada tahun ini. Terdapat beberapa perubahan bahagian dalam Kertas Standard Kandungan tersebut ialah:
Penulisan walaupun masih mengekalkan tiga bahagian iaitu Bahagian A, Bahagian B dan
Bahagian C. Pada minggu ini, cikgu akan memberikan panduan tentang kandungan akhbar - Kemahiran mendengar dan bertutur
Didik sepanjang 2016 sebagai persediaan bagi menghadapi UPSR 2016. - Kemahiran membaca
- Kemahiran menulis
Cuba kita analisis kandungan item antara Kertas Penulisan dengan Kertas Pemahaman: - Aspek seni bahasa
- Aspek tatabahasa
Pemahaman Penulisan
Cikgu percaya bahawa terdapat kekeliruan bagi murid-murid untuk menjawab soalan
- Objektif Aneka Pilihan - Respons Terbuka Bahagian B pada tahun 2016 (Bahagian C 2015) Persoalan yang sering timbul ialah Adakah
- Objektif Pelbagai Bentuk ulasan sama seperti UPSR 2015?.
- Respons Terhad
Jika kita teliti, kita akan sedar bahawa bahagian B UPSR 2016 ini seiras Bahagian C UPSR
sebelum 2016. Perbezaannya ialah UPSR sebelum 2016 meminta murid mengulas nilai
atau pengajaran. Hal ini berbeza dengan UPSR 2016 yang memberi kebebasan kepada
Secara rumusannya, terdapat perbezaan jenis item yang digunakan dalam Kertas Penulisan. murid membuat ulasan berdasarkan tujuh konsep ulasan iaitu:
Perbezaannya ialah dalam Kertas Penulisan terdapat Respons Terbuka yang tidak ada
dalam Kertas Pemahaman. Apakah perbezaan antara Respons Terhad dengan Respons Rumusan keseluruhan bahan
Terbuka? Pandangan pro atau kontra iaitu negatif atau positif
Taksiran kandungan bahan yang diberikan
Kupasan bentuk deskriptif
Respons Terhad Respons Terbuka
Huraian pengembangan idea
- Mengehadkan bentuk jawapan murid - Menghasilkan atau mengolah Nilai - amalan baik faedah
- Berdasarkan skop soalan atau bahan rangsangan sesuatu idea secara asli Pengajaran mesej yang diperoleh
yang diberi - Membuat pertimbangan dan
- Mengikut atau berdasarkan markah yang penilaian atau rumusan
diperuntukkan tentang sesuatu idea atau Jika murid-murid perhatikan, Bahagian B UPSR 2016 lebih terbuka dan menguji murid
- Respons jawapan bergantung pada ruang maklumat untuk memberi jawapan dalam pelbagai bentuk ulasan. Hal ini selaras dengan hasrat
jawapan disediakan Kementerian Pendidikan Malaysia untuk melahirkan murid-murid yang mempunyai
kemahiran berfikir aras tinggi.

Jika kita analisis item yang digunakan dalam UPSR 2016 dengan UPSR sebelum ini Soalan contoh:
terdapat perbezaan yang ketara. Mari kita analisis perbezaan tersebut.
Bahagian A

[10 markah]
UPSR Sebelum 2016 UPSR 2016
Bahagian A Bahagian B Bahagian C Bahagian A Bahagian B Bahagian C [Masa dicadangkan: 15 minit]
Respons Respons Respons Respons Respons Respons
Gambar di bawah menunjukkan pergerakan yang dilakukan oleh murid-murid semasa kelas
Terhad Terbuka Terhad Terbuka Terbuka Terbuka
Pendidikan Jasmani.
Tulis lima ayat yang lengkap tentang pergerakan yang dilakukan berdasarkan gambar.

Jika kita analisis maklumat di atas, kita akan lihat bahawa UPSR 2016 menggunakan item
soalan Respons Terbuka dalam semua bahagian. Mengapakah Respons Terbuka digunakan
sepenuhnya dalam pengujian UPSR 2016?

Terdapat beberapa rasional atau alasan tentang penggunaan item Respons Terbuka
dalam Kertas Penulisan Bahasa Melayu. Mari kita analisis tentang rasional menggunakan
item Respons Terhad dalam Kertas Penulisan Bahasa Melayu.

1. Memberi peluang kepada semua murid untuk menjawab dengan lebih bebas dan
mempunyai banyak pilihan
2. Murid mempunyai pilihan menentukan panjang atau pendek jawapan serta gaya
penulisan dan pendekatan yang difikirkan sesuai serta mengikut konteks yang dikehendaki
3. Menguji murid-murid dengan pemikiran tahap tinggi iaitu analisis, sintesis dan penilaian
4. Murid dapat mentaksir mengikut kebolehan masing-masing iaitu mengaitkan idea,
maklumat dan lain-lain dalam penulisan

Jika kita perhatikan, empat rasional yang dinyatakan di atas menunjukkan bahawa soalan
yang akan diajukan merupakan soalan yang akan menguji kebolehan murid berasaskan
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT).

Contohnya, rasional yang pertama iaitu memberi kebebasan kepada murid

menjawab dengan lebih bebas dan mempunyai banyak pilihan. Hal ini merujuk
dalam semua bahagian penulisan.

Begitu juga dengan rasional yang kedua iaitu murid mempunyai pilihan menentukan
panjang atau pendek jawapan serta gaya penulisan dan pendekatan yang
difikirkan sesuai serta mengikut konteks yang dikehendaki. Rasional ini merujuk dalam
semua bahagian terutamanya Bahagian C.

Rasional yang ketiga iaitu menguji murid-murid dengan pemikiran tahap tinggi
iaitu analisis, sintesis dan penilaian lebih menjurus Bahagian B.
 4 JANUARI 2016 ISNIN
D10
DIDIK
Oleh M Ismail
bhdidik@bh.com.my
Subjek Matematik UPSR terbahagi kepada 2 kertas, iaitu Matematik Kertas 1, dan
Matematik Kertas 2. Pada minggu ini, kita akan berbincang kemahiran-kemahiran dalam
soalan Matematik Kertas 2. Perbincangan mengenai format peperiksaan akan dibincangkan
pada minggu depan.
Soalan Matematik Kertas 2 UPSR yang akan dikemukakan pada tahun 2016 berbeza
berbanding tahun-tahun sebelum ini. Aras soalan terdiri daripada konsep tahu hingga
kepada aras menyelesaikan masalah dan mencipta. Oleh itu, penguasaan yang mendalam
bagi setiap tajuk amat diperlukan.
Soalan yang memperuntukkan 1 markah kebiasaannya hanya memerlukan jawapan
tepat sahaja, manakala soalan yang memperuntukkan 2 markah atau 3 markah meminta
calon memberikan jawapan tepat tetapi perlu menunjukkan langkah pengiraan yang jelas
dan boleh diterima untuk mendapat jawapan.
Semua perkara di atas adalah dalam bidang kuasa Lembaga Peperiksaan Malaysia (LPM).
Soalan dan format yang dikemukakan oleh pihak LPM adalah sebagai panduan sahaja.
Soalan Matematik Kertas 2, kerap dianggap soalan yang mudah oleh sebahagian besar
calon UPSR. Namun begitu, untuk tahun 2016 situasinya sudah berubah. Setiap satu soalan
mungkin terdiri daripada lebih 2 kemahiran dan mungkin juga dikaitkan dengan lebih
daripada satu tajuk.
Calon UPSR perlu menguasai semua Objektif Mata Pelajaran iaitu kemahiran operasi
asas matematik yang melibatkan bidang nombor dan operasi, sukatan dan geometri,
perkaitan dan algebra serta statistik dan kebarangkalian. Terdapat 9 peringkat objektif
mata pelajaran Matematik di sekolah rendah. Daripada tahu dan faham sehingga dapat
menjelmakan dalam kehidupan seharian.
Kesemua kemahiran yang terkandung dalam Dokumen Standard Kurikulum Pentaksiran
(DSKP) akan disoal dalam UPSR 2016. Tajuk-tajuk baharu seperti Nisbah dan Kadaran,
Koordianat, Sudut dan Kebarangkalian telah pun dimasukkan dalam DSKP. Oleh itu, murid
seharusnya telah mengetahui dan memahami konsep tersebut selain daripada konsep
nombor, pecahan, perpuluhan, peratus dan sukatan.
Secara ringkasnya dinyatakan seperti berikut:
4 Bidang Pembelajaran Matematik
MATEMATIK (KERTAS 1) 1078
PENGENALAN KERTAS
Sebagai contoh, apabila operasi darab dengan tolak, perlu selesaikan operasi
darab terlebih dahulu. Soalan ini lebih kepada seoalan bentuk persamaan.
iii. Perkaitan kemahiran pecahan, perpuluhan dan peratus
Soalan yang dikemukakan melibatkan tajuk-tajuk tersebut yang paling asas
kuasai konsep pecahan. Lazimnya, operasi darab dan bahagi terlibat.
iv. Nilai wang
Melibatkan penukaran RM dan sen, ( / ). Tentukan tentang kadar faedah / jual
beli / untung rugi / aset / liabiliti.
v. Sukatan
Dalam jisim, jarak dan isi padu melibatkan penukaran unit.
( / 1 000) / bentuk unit dalam perpuluhan dan nombor bercampur.
vi. Tempoh masa
Abad / dekad, tahun, bulan, minggu, hari, jam, minit dan saat serta melibatkan
operasi yang empat, sistem jam dan usia manusia.
vii. Goemetri
Bentuk dan ruang, konsep perimeter, luas dan isi padu bongkah.
Selain itu konsep sudut, garis selari dan serenjang.
viii. Perkaitan dan algebra
Konsep koordinat, kedudukan sesuatu objek, dan menentukan kemahiran nisbah
dan kadaran (melibatkan konsep pecahan).
ix. Statistik dan kebarangkalian
Lebih kepada min, perwakilan data dan kebolehjadian.
Lazimnya, soalan-soalan 1 markah yang dikemukakan lebih kepada soalan aras pengetahuan
yang meliputi tajuk atau kemahiran seperti berikut;

(a) Nombor
nilai tempat / nilai digit / bina nombor / menulis angka / pembundaran dan
penukaran nombor

(b) Sukatan dan masa

nyatakan nilai sukatan / nyatakan waktu

(c) Pecahan / perpuluhan / peratus

tuliskan nilai / tukar nilai

(d) Ruang (2 matra atau 3 matra)

menamakan bentuk / ciri-ciri pada rajah / sudut

(e) Koordinat
namakan kedudukan sesuatu tempat / lokasi

Soalan aras 2 dan 3 markah lebih kepada soalan aras kefahaman dan aplikasi. Setiap
jawapan memerlukan langkah pengiraan yang betul. Tunjukkan langkah pengiraan. Soalan
lazimnya lebih kepada tajuk atau kemahiran berikut;

(a) Operasi yang empat / Operasi bergabung

(b) Sukatan / Masa menentukan pengiraan yang melibatkan sukatan / penukaran unit
(c) Pecahan / Peratus / Perpuluhan konsep aplikasi dalam kemahiran
(d) Semua tajuk boleh disoal

Soalan aras 2 markah boleh diketegorikan kepada 2 jenis iaitu, soalan aras pengetahuan
dan kefahaman. Kelihatan soalan mudah tetapi berkaitan antara satu soalan dengan yang
lain.
Soalan aras 3 markah pula lebih tertumpu kepada langkah menentukan jawapan
sesuatu soalan. Calon perlu menunjukkan langkah pengiraan sekurang-kurangnya 2
langkah sebelum memberikan jawapan betul. Langkah pengiraan dinilai dari aspek boleh
memberikan jawapan dengan wajar, lebih kepada aplikasi konsep matematik yang meliputi
semua tajuk atau kemahiran atau sehingga konsep mencipta dan menyelesaikan masalah.

Kepada calon-calon UPSR 2016, diberikan beberapa panduan untuk menjawab soalan
Matematik Kertas 2.

i. Pastikan tajuk atau kemahiran yang banyak disoal dalam peperiksaan telah dikuasai
dengan baik.
ii. Kerap membuat latihan berkaitan dengan tajuk-tajuk tersebut.
iii. Pastikan setiap soalan diberikan langkah pengiraan yang tepat sebelum memberikan
jawapan.
iv. Buat latihan berkumpulan, bertukar pandangan dengan rakan berkaitan langkah
menjawab soalan.
Persediaan awal calon harus menguasai perkara atau kemahiran berikut: v. Buat latihan ujian dengan tetapkan masa menjawab setiap minggu atau sekurang-
sekurangnya 2 minggu sekali
i. Nombor dan operasi yang empat vi. Buat latihan dengan berpandukan soalan tahun-tahun lepas untuk memdapatkan
Kuasai fakta asas / sifir dan konsep bahagi gambaran tepat tentang soalan-soalan yang berkaitan.
vii. Semakan tajuk-tajuk yang boleh dan saling berkait, contohnya pecahan dengan wang
ii. Konsep BODMAS dan sukatan.
Biasanya melibatkan dua operasi dalam satu soalan.
 1078 MATEMATIK (KERTAS 2)
4 JANUARI 2016 ISNIN
D9
DIDIK
PENGENALAN KERTAS Oleh Hamzah Salleh SKK
bhdidik@bh.com.my

Matematik Kertas 1 merupakan kertas soalan objektif yang sama besar. Soalan aplikasi atau penyelesaian masalah pula melibatkan
yang mengandungi 40 soalan. Biasanya isi kandungan Kertas cerita yang panjang selalunya melibatkan beberapa operasi.
1 merujuk kepada semua sukatan yang terdapat dalam Selalunya melebihi satu operasi. Soalan yang popular biasanya
Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR) mulai Tahun 1 melibatkan soalan kontra atau kata berlawan ( ).
hingga Tahun 6.
Jenis soalan ini biasanya hampir 20 soalan dan mungkin
Kertas 1 ini akan membincangkan secara terperinci soalan- berkurang untuk UPSR 2016 disebabkan soalan aras analisis
soalan yang seiras dengan Ujian Pencapaian Sekolah Rendah dikeluarkan.
(UPSR) yang lepas. Ruangan Matematik Kertas 1 ini akan
membincangkan kesemua 12 topik. Tajuk Nombor Bulat dan Rajah 1 Nombor Bulat
Operasi yang terdiri daripada nombor bulat, tambah, tolak, 8 Sebuah kedai menjual sejumlah 630 kuntum bunga
darab, bahagi dan operasi bergabung, Pecahan, Peratus, Berapakah pecahan daripada seluruh rajah itu berlorek? ros merah dan ros kuning. Bilangan ros merah yang dijual
Perpuluhan, Wang, Masa dan Waktu, tajuk gabungan Isi Padu A 1 C 3 ialah 124 kuntum kurang daripada bilangan ros kuning.
Cecair, Jisim dan Panjang, Ruang, Koordinat, Nisbah dan Kadar, 3 4 Cari bilangan bunga ros kuning yang telah dijual?
Pengurusan Data dan Kebolehjadian. Selain itu, turut diadakan 5 A 754 C 377
2

beberapa siri latihan topikal dan ujian. B D 6 B 506 D 253
3
Perbincangan setiap tajuk dibahagikan kepada dua Pecahan
bahagian. Bahagian 1 khas untuk soalan aras pengetahuan Masa dan Waktu 9 Razali membekalkan sejumlah 2 000 biji telur untuk
dan kefahaman,manakala bahagian 2 pada minggu berikutnya 3 Antara berikut, yang manakah menunjukkan sistem 12
membincangkan soalan-soalan penyelesaian masalah. Namun jam dan sistem 24 jam yang sepadan? 1 daripada telur
kedai P dan kedai Q. Didapati bahawa
demikian, bagi tajuk-tajuk yang tidak banyak isi kandungannya, 10
3
kedua-dua aras akan digabungkan. Rujuk jadual yang akan Sistem 12 jam Sistem 24 jam itu pecah. Kedai P dibekalkan daripada telur yang
5
disiarkan pada minggu hadapan. Bagi bahagian 1, setiap tajuk
akan dimulakan dengan soalan fakta asas 5 hingga 7 soalan A 1.15 p.m. Jam 1115 tidak pecah. Berapakah bilangan telur yang tidak pecah
dan 1 contoh penyelesaian atau nota penting operasi yang dibekalkan ke kedai Q?
B 9.00 a.m. Jam 2100
dipilih. Sementara itu, bahagian 2 dimulakan dengan beberapa A 720 C 500
ayat penting dan istilah penting yang terdapat dalam sesuatu C 3.40 a.m. Jam 1540 B 540 D 360
soalan penyelesaian masalah. Satu soalan contoh atau nota D 6.30 p.m. Jam 1830
akan ditunjukkan. Peratus
10 Jadual 1 menunjukkan bilangan murid dalam lima
Set Ujian Percubaan akan dikemukakan pada bulan Peratus kumpulan yang menaiki bas atau kereta ke sekolah.
Mac dan Mei sebagai persediaan ke arah peperiksaan dan 4 Tukarkan 8% kepada nombor perpuluhan.
membiasakan calon dengan format terkini. Bermula pada A 8.0 C 0.08
Bilangan murid
bulan Julai hingga Ogos, akan disiarkan beberapa siri latihan B 0.8 D 0.008 Kumpulan
sebagai ulang kaji dan latih tubi bagi menghadapi UPSR. Menaiki bas Menaiki kereta
Soalan jenis mengira melibatkan hampir semua tajuk. Soalan Maju 40 0
Soalan Matematik Kertas 1 adalah unik kerana semua bahagian ini melibatkan beberapa istilah asas seperti jumlah, Tekun 37 4
kemahiran dari Tahun 1 hingga Tahun 6 akan dikemukakan. beza, selepas, sebelum, tanya kuantiti asas yang banyak dan Rajin 31 6
Soalan Tahap 1 biasanya daripada tajuk Ruang. Biasanya sama banyak. Bilangan soalan biasanya antara 8 hingga 12 Jaya 28 11
murid mempelajari tajuk ini pada hujung tahun dan ada soalan. Cekal 24 19
kemungkinan murid-murid tidak sempat mempelajarinya pada
akhir Tahun 1, Tahun 2 atau Tahun 3. Soalan ini melibatkan Nombor Bulat
Jadual 1
perkara asas sesuatu bentuk 2-D dan 3-D. 5 57 105 81 =
A 75 C 7 005
Berapakah peratus bilangan murid yang menaiki kereta
Soalan contoh: B 705 D 7050
daripada jumlah murid itu?
1 Sebuah pepejal mempunyai 6 permukaan rata dan ciri-ciri
A 20 C 75
berikut: Pecahan
B 25 D 80
2 satah berbentuk bulat 6 7 =
11 5
9 Jisim
1 permukaan melengkung 11 Rajah 3 menunjukkan berat sebuah beg.
7 2
A 6 C 5
9
Apakah nama pepejal itu? 9
A Silinder C Kubus
2 1
B Piramid D Sfera B 6 D 5
9 3
Jawapan: A

2 Bilangan soalan pada bahagian ini biasanya 6 hingga 8 Isi Padu Cecair
soalan dan boleh meningkat kepada 8 hingga 10 soalan 7 Rajah 2 menunjukkan kandungan air di dalam empat
kerana tajuk baharu dalam KSSR melibatkan banyak buah bekas, P, Q, R dan S.
soalan baharu pada aras pengetahuan sahaja.
1
2 l
Soalan contoh: 2
1 Antara nombor berikut yang manakah nombor ganjil?
A 13 421 C 25 420
5.4 l
B 23 834 D 27 128
Jawapan: A
1l 80 ml 1 840 ml
Soalan Kertas 1 umumnya terdiri daripada 3 jenis soalan.
Rajah 3
Soalan pemahaman konsep adalah seperti latihan berikut:
Apabila empat buah buku dimasukkan ke dalam beg itu,
LATIHAN
beratnya menjadi 2.5 kg. 4 buah buku itu adalah sama
Nombor
berat.
P Q R S
Berapakah jisim, dalam g, sebuah buku itu?
1 475 384 dibundarkan kepada puluh ribu yang terdekat
A 0.2 C 200
ialah Rajah 2
B 0.8 D 800
A 470 000 C 480 000
B 475 000 D 485 000 Hitung jumlah isi padu air, dalam ml, di dalam semua
Secara umumnya soalan Kertas 1 akan menjadi lebih mudah
bekas itu.
berbanding tahun-tahun sebelumnya kerana tajuk baharu
Pecahan A 11 540 C 10 440
KSSR hanya pada aras pengetahuan sahaja.
2 Rajah 1 terdiri daripada beberapa buah segi empat sama B 10 820 D 10 080
 1078 SAINS (KERTAS 1)
4 JANUARI 2016 ISNIN
D11
DIDIK
PENGENALAN
Oleh M Khalimi Dalhan
bhdidik@bh.com.my

Selamat Sejahtera dan Selamat Tahun Baharu 2016 Perwarisan Manusia Bumi Pergerakan Bumi
kepada semua. Tabiat Boleh Mengganggu 7 dan Sains Fasa-fasa Bulan
Proses Hidup Manusia Angkasa
(A) PENGENALAN Proses Hidup Haiwan (organ Teknologi Kekuatan dan Kestabilan
pernafasan haiwan) dan Sesuatu Objek / Binaan
Tahun 2016 merupakan pelengkap kepada pelaksanaan Proses Hidup Tumbuhan 8 Kehidupan Pembudayaan Kehidupan
Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR) yang (bergerak balas terhadap Lestari Lestari
dimulakan kepada murid Tahun 1 pada tahun 2011. rangsangan)
Sepanjang tiga tahun (2011 - 2013), murid telah pun belajar Fotosintesis Tahun 6
sains dalam subjek Dunia Sains dan Teknologi (DST) dalam Pengukuran (panjang, luas, 1. 1.1 Kemahiran Saintifik:
Tahun 1 hingga Tahun 3. Kesinambungannya diteruskan isi padu objek, isi padu cecair, Memerhati
dalam subjek Sains Tahun 4, Tahun 5 dan Tahun 6. 3 Sains Fizikal jisim, masa dan penggunaan Mengelas
unit-unit) Mengukur dan Menggunakan
(B) STANDARD KURIKULUM Sumber Asas Bahan Nombor
Sifat Bahan (kebolehan Membuat Inferens
Dokumen Standard Kurikulum Sains Tahun 1 hingga menyerap air, kekenyalan, Meramal
Tahun 6 disusun mengikut enam tema iaitu: konduktor / penebat dan sifat Berkomunikasi
1. Pengenalan Kepada Sains 4 Sains Bahan
keapungan Menggunakan Perhubungan
2. Sains Hayat Mereka Cipta Objek Ruang dan Masa
3. Sains Fizikal Pengaratan Bahan Mentafsir Data
Pengenalan
4. Sains Bahan Mendefinisi Secara Operasi
Bumi Sistem Suria 1 Kepada
5. Bumi dan Sains Angkasa Mengawal Pemboleh Ubah
5 dan Sains Saiz dan Jarak Relatif antara Sains
6. Teknologi dan Kehidupan Lestari Membuat Hipotesis
Angkasa Bumi, Bulan dan Matahari
Mengeksperimen
Sungguhpun begitu, setiap tahun pembelajaran tidak Kepentingan Teknologi
semestinya merangkumi keenam-enam tema tersebut. dalam Kehidupan 1.2 Kemahiran Manipulatif
Ringkasnya: Teknologi Perkembangan Teknologi Mengendalikan Alatan dan
dan (pengangkutan, pembinaan, Spesimen
6
Tahun 1, TIADA perbincangan tema Pengenalan Kehidupan pertanian komunikasi dan Melakar
Kepada Sains, Bumi dan Bumi & Sains Angkasa. Lestari perubatan) Penyimpanan Alatan
Tahun 2, TIADA perbincangan tema Pengenalan Sumbangan Teknologi
Kepada Sains, Sains Bahan dan Bumi & Sains kepada Manusia 2. Peraturan Bilik Sains
Angkasa. Tahun 5
Tahun 3 Tahun 5, mempelajari KESEMUA tema Mikroorganisma
1 1.1 Kemahiran Saintifik: Interaksi antara Haiwan
kajian sains sekolah rendah. Memerhati 2 Sains Hayat Interaksi antara Tumbuhan
Mengelas Ancaman Kepupusan
Dunia Sains dan Teknologi (DST) yang diperkenalkan Mengukur dan Menggunakan
kepada murid Tahap Satu (Tahun 1 Tahun 3) Hidupan
Nombor
menggabungkan elemen Sains, Reka Bentuk & Teknologi Membuat Inferens Daya (daya, kesannya dan
(RBT), dan Teknologi Maklumat & Komunikasi (TMK). Bagi Meramal 3 Sains Fizikal daya geseran)
Tahap Dua (Tahun 4 Tahun 6) subjek Sains diasingkan Berkomunikasi Kelajuan
dengan RBT dan TMK. Menggunakan Perhubungan Pengawetan Makanan
Oleh sebab sisipan BH DIDIK ini berfokus kepada UPSR Ruang dan Masa (kerosakan makanan,
yang terkini (2016), perbincangan dan latihan banyak Pengenalan 4 Sains Bahan
Mentafsir Data pengawetan)
merujuk kepada silibus Tahun 4 hingga Tahun 6. 1 Kepada Mendefinisi Secara Operasi Bahan Buangan
Murid Tahun 4 dan Tahun 5 masih boleh mengikutinya Sains Mengawal Pemboleh Ubah
sebagai bahan tambahan dan sokongan bagi persiapan Bumi Gerhana (gerhana Bulan dan
Membuat Hipotesis gerhana Matahari)
pentaksiran dan peperiksaan Penilaian Kendalian Berasaskan 5 dan Sains
Mengeksperimen Buruj
Sekolah (PKSR) dan Peperiksaan Awam (UPSR 2017 dan Angkasa
UPSR 2018). 1.2 Kemahiran Manipulatif Mesin (mesin ringkas dan
Teknologi
Mengendalikan Alat dan dan mesin kompleks)
(C) STANDARD KANDUNGAN Spesimen 6 Mereka bentuk model mesin
Kehidupan
Melakar Lestari
Tahun 4 Penyimpanan Alatan
1. 1.1 Kemahiran Saintifik:
Memerhati 2. Peraturan Bilik Sains D. SAINS KERTAS 1 DALAM BH DIDIK
Mengelas Proses Hidup Haiwan
Mengukur dan Menggunakan (perlindungan diri) Dalam setiap keluaran, kita akan berbincang berkaitan
Nombor Mereka Cipta Model Haiwan nota-nota penting pembelajaran Tahap Dua meliputi tajuk
Membuat Inferens Hubungan Makanan antara dari silibus Tahun 4, Tahun 5 dan Tahun 6 secara bergilir-gilir
Meramal Hidupan (rantai makanan serta soalan-soalan contoh (objektif) yang berkaitan serta set-
Berkomunikasi 4 Sains Hayat dan siratan makanan) set soalan ujian percubaan UPSR sebelum menjelang UPSR
Menggunakan Proses Hidup Tumbuhan 2016.
Perhubungan Ruang dan (perlindungan diri)
Masa Kemandirian Spesies Set-set soalan ini dilihat antara set soalan tidak rasmi
Pengenalan yang setara bagi seluruh negara kerana sisipan BH DIDIK
1 Kepada Mentafsir Data Tumbuhan
Mendefinisi Secara Operasi ini boleh digunakan oleh semua murid di seluruh negara
Sains Tenaga (sumber dan bentuk- secara serentak.
Mengawal Pemboleh Ubah bentuk tenaga)
Membuat Hipotesis Tenaga Boleh Dibaharui dan
Mengeksperimen Ringkasnya pengisian ruangan ini meliputi;
Tenaga Tidak Boleh Dibaharui 1. Nota padat dan latihan
1.2 Kemahiran Manipulatif Sifat-sifat Cahaya (bergerak 2. Ujian percubaan
Mengendalikan Alat dan 5 Sains Fizikal lurus, boleh dipantulkan dan 3. Latih-tubi secara topikal dan mengikut tahun
Spesimen boleh dibiaskan) 4. Soalan-soalan seiras
Melakar Elektrik (sumber elektrik, litar
Penyimpanan Alatan elektrik lengkap, langkah- Rujuk jadual perbincangan Sains Kertas 1 pada
langkah keselamatan elektrik) keluaran akan datang.
2. Peraturan Bilik Sains Haba (suhu dan haba)
Jirim (keadaan jirim, Bagi tahun 2016, ruangan ini hanya dalam bahasa Melayu
Proses Hidup Manusia
perubahan keadaan jirim) sahaja bagi memberi ruang kepada perbincangan dan
(pernafasan, perkumuhan
Kitaran Semula Jadi Air latihan yang lebih maksimum. Kepada sekolah-sekolah rintis
2 Sains Hayat dan penyahtinjaan) 6 Sains Bahan Kepentingan Air Program Dwibahasa (PDB) atau Dual Language Programme
Manusia Bergerak Balas
Sifat Kimia Bahan (asid, alkali (DLP) Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM), sisipan
Terhadap Rangsangan
dan neutral) BH DIDIK ini masih sesuai digunakan sebagai rujukan tambahan.
 4 JANUARI 2016 ISNIN
D12 SAINS (KERTAS 2) 1078
DIDIK
PENGENALAN KERTAS 2
Oleh Ahmad Pua'ad Ibrahim
bhdidik@bh.com.my

Selamat sejahtera kepada calon yang akan menduduki peperiksaan UPSR 2016. Semoga semua 1. Perlu ada sifat ingin tahu dan berminat terhadap dunia sekeliling anda.
calon lebih bersedia dengan format baharu kertas ini. Untuk ruangan kali ini, cikgu akan memberi 2. Perlu menguasai Kemahiran Saintifik dan Kemahiran Berfikir secara kritis dan kreatif.
tumpuan pada Sains Kertas 2. Calon UPSR pada tahun ini merupakan perintis kepada format baharu 3. Perlu faham tentang fakta dan konsep sains yang jelas, ada daya kreativiti.
Sains Kertas 2. 4. Perlu mengaplikasikan (menggunakan) pengetahuan yang dipelajari dan kemahiran secara
Selain calon diuji mata pelajaran Sains ini pada peringkat sekolah oleh guru menerusi tahap kritis, kreatif dan analitis bagi membuat keputusan dan menyelesaikan masalah kehidupan
pencapaian yang tertentu, calon juga turut diuji dalam ujian bertulis pada peringkat pusat iaitu soalan- seharian.
soalan ujian bertulis daripada Lembaga Peperiksaan Malaysia dan hasil keputusan peperiksaan nanti 5. Perlu ada sikap saintifik dan nilai murni seterusnya mengamalkannya.
akan diumumkan dalam bentuk gred menerusi slip peperiksaan. 6. Perlu kesedaran untuk menjaga alam sekitar.
Bagi keluaran DIDIK kali ini, cikgu akan memberikan gambaran awal tentang soalan-soalan ujian
bertulis. Untuk keluaran yang seterusnya, kita akan membincangkan lebih mendalam tentang format Untuk cemerlang ketika menjawab soalan Sains Kertas 2 format baharu ini, sebagai calon peperiksaan
soalan Sains Kertas 2. anda mestilah menguasai ciri-ciri calon yang cemerlang seperti yang berikut:
Terdapat perubahan dalam soalan Sains Kertas 2 pada tahun ini berbanding soalan Sains yang 1. Perlu ada pengetahuan asas sains yang kukuh.
mula diperkenalkan pada tahun 1997 hinggalah pada tahun 2015 yang dikenali sebagai Sains 2. Perlu ada kefahaman terhadap pengetahuan sains.
(Bahagian B). Kertas 2 ini masih lagi soalan berbentuk subjektif yang dipersembahkan dalam bentuk 3. Perlu mengaplikasikan (mengggunakan) pengetahuan dan kefahaman sains dalam
struktur. Cikgu akan menunjukkan perbandingan soalan Sains (Bahagian B) dengan soalan format kehidupan seharian ataupun ketika menjawab soalan Sains.
baharu Kertas 2 seperti dalam jadual di bawah. 4. Perlu ada kemahiran menganalisis data dalam pelbagai bentuk komunikasi seperti soalan
berbentuk jadual, carta palang, gambar dan sebagainya.
Sains (Bahagian B) - Format lama Sains Kertas 2 - Format baharu 5. Perlu ada kemahiran menilai dalam pelbagai situasi untuk mebuat keputusan dalam
menyelesaikan masalah.
5 soalan utama 8 soalan utama 6. Perlu ada kemahiran mencipta sesuatu yang baharu berdasarkan idea yang kreatif dan inovatif.
Menguji 5 Kemahiran Proses Sains Menguji 12 Kemahiran Proses Sains (KPS): 7. Perlu menguasai kemahiran saintifik dan berfikir secara kreatif dan kritis.
(KPS): 1. Pemerhatian 8. Perlu amalkan sikap saintifik dan nilai murni dalam kehidupan yang lestari.
Membuat Inferens 2. Mengelas
Membuat Pemboleh Ubah 3. Mengukur Menggunakan Nombor Secara ringkasnya, untuk menguasai kemahiran menjawab soalan Kertas 2 dengan baik, calon
Membina Hipotesis 4. Membuat Inferens perlulah melalui peringkat pemikiran bermula dari aras pengetahuan (mudah), kefahaman
Mentafsir Data 5. Meramal (sederhana) dan KBAT (tinggi). Jadi, untuk memastikan anda mendapat keputusan yang cemerlang
Meramal 6. Berkomunikasi dalam mata pelajaran Sains ini, pastikan anda perlu menguasai strategi dan teknik belajar yang betul
7. Menggunakan Perhubungan Ruang dan Masa dalam sains supaya anda boleh menjawab soalan Sains dengan baik. Untuk keluaran seterusnya
8. Mentafsir Data nanti, cikgu akan menumpukan kepada format dan bentuk soalan Sains Kertas 2.
9. Mendefinisi secara Operasi
10. Mengawal Pemboleh Ubah Cikgu berharap setiap yang anda pelajari dalam mata pelajaran Sains ini bukan sekadar untuk
11. Membuat Hipotesis menduduki peperiksaan dengan keputusan yang cemerlang sahaja, malah lebih daripada itu.
12. Mengeksperimen Antaranya untuk memastikan anda menggunakan pengetahuan sains ini dalam kehidupan seharian
terutama ketika berhadapan dengan masalah yang boleh diselesaikan dengan pengetahuan sains
Menguji soalan berbentuk Pengetahuan seperti fakta dan yang dipelajari. Perlu diingat, bukan semua masalah kehidupan kita hanya boleh diselesaikan dengan
prinsip dan Kefahaman seperti pentafsiran dan ekstrapolasi sains tetapi anda juga yang perlu mencari jalan pilihan yang lain.
Menguji soalan berbentuk Kemahiran Berfikir Aras tinggi
(KBAT) seperti: Soalan contoh:
1. Mengaplikasi 1 Rajah 1 menunjukkan pemerhatian tentang bilangan ikan yang mati di tiga batang sungai, yang
2. Menganalisis berlainan, P, Q dan R pada bulan November.
3. Menilai
4. Mencipta Bilangan ikan yang mati (ekor)

1 Tempoh masa: 1 jam

Tempoh masa: Lebih kurang
2 jam

Berdasarkan maklumat daripada jadual, bagi format lama kertas Sains (Bahagian B) cuma menguji
konstruk Kemahiran Proses Sains (5 KPS), manakala bagi format baharu Sains Kertas 2 menguji Sungai
12 KPS dan ditambah konstruk soalan seperti Pengetahuan, Kefahaman dan elemen Kemahhiran R
P Q
Berfikir Aras Tinggi (KBAT).
Rajah 1
Kertas 2 juga akan menguji topik yang telah anda pelajari dari Tahun 1 hingga Tahun 6. Di bawah
Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR), anda juga telah mempelajari Sains berdasarkan tema (a) Tuliskan dua inferens tentang bilangan ikan yang mati di sungai Q.
seperti yang berikut: [2 markah]
1. Pengenalan kepada Sains 4. Sains Bahan Jawapan yang dicadangkan:
2. Sains Hayat 5. Bumi dan Sains Angkasa Bilangan ikan yang mati di sungai Q paling banyak kerana sungai Q paling tercemar airnya //
3. Sains Fizikal 6. Teknologi dan Kehidupan Lestari paling kurang kandungan oksigen / udara yang terlarut di dalamnya // paling banyak racun
telah dibuang ke dalam sungai Q // ikan di sungai Q dilanda wabak penyakit
Calon juga boleh menggunakan sumber maklumat ini daripada buku teks sebagai asas rujukan selain (Pilih mana-mana dua jawapan)
menambahkan pengetahuan menerusi pembacaan daripada buku rujukan dan bahan bercetak yang
lain seperti majalah serta Internet untuk persediaan ketika menjawab soalan Sains Kertas 2. (b) Berdasarkan mana-mana satu inferens kamu di 1 (a), tulis satu hipotesis yang boleh diuji
dalam penyiasatan seterusnya.
Untuk makluman, ada juga soalan yang agak mencabar pemikiran calon seperti soalan KBAT yang [1 markah]
memerlukan calon menjawab soalan dengan berfikir di luar kotak. Antara 5 ciri soalan KBAT: Jawapan yang dicadangkan:
Semakin bertambah pencemaran air di dalam sungai, semakin bertambah bilangan ikan
1. Stimulus Menggunakan stimulus secara meluas untuk menjana kemahiran inferens dan yang mati di dalam sungai // Semakin berkurang jumlah oksigen dalam air sungai, semakin
penaakulan kritis. bertambah bilangan ikan yang mati di dalam sungai (Pilih mana-mana satu jawapan)
2. Item tidak berulang Item yang berbeza setiap tahun. Menggunakan bahan yang
melangkaui bahan buku teks, buku kerja, buku latihan dan lain-lain. (c) Apakah yang akan berlaku terhadap hidupan lain di dalam sungai Q jika keadaan ini berterusan?
3. Pelbagai aras pemikiran Mempelbagai kata tugas untuk mentaksir pelbagai aras [1 markah]
pemikiran dalam domain kognitif. Jawapan yang dicadangkan:
4. Konteks bukan lazim Menggunakan situasi baharu di luar bilik darjah. Ini untuk Hidupan lain akan pupus
menggalakkan murid berfikir lebih mendalam dan bukan sekadar mengingat semula apa-
apa yang dipelajari di dalam bilik darjah sahaja. (d) Nyatakan satu langkah yang perlu diambil untuk mengatasi masalah yang berlaku dalam
5. Situasi sebenar dalam kehidupan seharian Mencabar murid untuk menyelesaikan Rajah 1.
sesuatu masalah kehidupan sebenar dengan menggunakan pembelajaran daripada pelbagai [1 markah]
disiplin. Jawapan yang dicadangkan:
Mengutkuasakan undang-undang lebih ketat bagi mereka yang membuang bahan buangan
Dengan mengetahui ciri-ciri soalan KBAT dalam Sains Kertas 2 nanti, calon boleh membuat persiapan ke dalam sungai // Memberi kempen kesedaran tentang penjagaan sungai menerusi media
untuk menjawab soalan-soalan berbentuk KBAT yang mengambil sedikit masa untuk calon massa // Mengenakan denda yang lebih ketat kepada mereka yang mencemarkan sungai
memikirkan jawapannya. (Pilih mana-mana
mana mana satu jawapan)

Menerusi pembelajaran Sains yang berkesan, sebagai murid yang akan belajar sains, anda Pelajaran Minggu Depan
perlulah mempunyai ciri-ciri yang berikut: Format Kertas