Вы находитесь на странице: 1из 2

15/03/2017 InformativoSTF::STFSupremoTribunalFederal

PLENRIO

Sistemacarcerrio:estadodecoisasinconstitucionaleviolaoadireitofundamental6

OPlenrioconcluiuojulgamentodemedidacautelaremarguiodedescumprimentodepreceitofundamentalemquediscutidaa
configuraodochamadoestadodecoisasinconstitucionalrelativamenteaosistemapenitenciriobrasileiro.Nessamesmaaotambm
sedebateaadoodeprovidnciasestruturaiscomobjetivodesanaraslesesapreceitosfundamentaissofridaspelospresosem
decorrnciadeaeseomissesdosPoderesdaUnio,dosEstadosMembrosedoDistritoFederal.Nocaso,alegavaseestarconfigurado
odenominado,pelaCorteConstitucionaldaColmbia,estadodecoisasinconstitucional,diantedaseguintesituao:violao
generalizadaesistmicadedireitosfundamentaisinrciaouincapacidadereiteradaepersistentedasautoridadespblicasemmodificara
conjunturatransgressesaexigiraatuaonoapenasdeumrgo,massimdeumapluralidadedeautoridades.Postulavaseo
deferimentodeliminarparaquefossedeterminadoaosjuzesetribunais:a)quelanassem,emcasosdedecretaooumanutenode
prisoprovisria,amotivaoexpressapelaqualnoseaplicammedidascautelaresalternativasprivaodeliberdade,estabelecidas
noart.319doCPPb)que,observadososartigos9.3doPactodosDireitosCivisePolticose7.5daConvenoInteramericanade
DireitosHumanos,realizassem,emat90dias,audinciasdecustdia,viabilizandoocomparecimentodopresoperanteaautoridade
judicirianoprazomximode24horas,contadasdomomentodaprisoc)queconsiderassem,fundamentadamente,oquadrodramtico
dosistemapenitenciriobrasileironomomentodeimplementodecautelarespenais,naaplicaodapenaeduranteoprocessode
execuopenald)queestabelecessem,quandopossvel,penasalternativaspriso,anteacircunstnciadeareclusoser
sistematicamentecumpridaemcondiesmuitomaisseverasdoqueasadmitidaspeloarcabouonormativoe)queviessemaabrandar
osrequisitostemporaisparaafruiodebenefciosedireitosdospresos,comoaprogressoderegime,olivramentocondicionalea
suspensocondicionaldapena,quandoreveladasascondiesdecumprimentodapenamaisseverasdoqueasprevistasnaordem
jurdicaemrazodoquadrodosistemacarcerrio,preservandose,assim,aproporcionalidadedasanoef)queseabatessedapenao
tempodepriso,seconstatadoqueascondiesdeefetivocumprimentososignificativamentemaisseverasdoqueasprevistasna
ordemjurdica,deformaacompensaroilcitoestatal.Requeriase,finalmente,quefossedeterminado:g)aoCNJquecoordenasse
mutirocarcerrioafimderevisartodososprocessosdeexecuopenal,emcursonoPas,queenvolvessemaaplicaodepena
privativadeliberdade,visandoaadequlossmedidaspleiteadasnasalneaseefeh)UnioqueliberasseasverbasdoFundo
PenitencirioNacionalFunpen,abstendosederealizarnovoscontingenciamentosv.Informativos796e797.
ADPF347MC/DF,rel.Min.MarcoAurlio,9.9.2015.(ADPF347)

Sistemacarcerrio:estadodecoisasinconstitucionaleviolaoadireitofundamental7

OColegiadodeliberou,pordecisomajoritria,deferiramedidacautelaremrelaoaoitemb.AMinistraRosaWeberacompanhouessa
orientao,comaressalvadequefossemobservadososprazosfixadospeloCNJ.Vencidos,emparte,osMinistrosRobertoBarrosoe
TeoriZavascki,quedelegavamaoCNJaregulamentaosobreoprazoparaserealizarasaudinciasdecustdia.OTribunaldecidiu,
tambmpormaioria,deferiracautelarnotocantealneah.Vencidos,emparte,osMinistrosEdsonFachin,RobertoBarrosoeRosa
Weber,quefixavamoprazodeat60dias,acontardapublicaodadeciso,paraqueaUnioprocedesseadequaoparao
cumprimentodoquedeterminado.OPlenrio,tambmpormaioria,indeferiuamedidacautelaremrelaosalneasa,ced.
VencidososMinistrosMarcoAurlio(relator),LuizFux,CrmenLciaeRicardoLewandowski(Presidente),queadeferiamnessaparte.De
igualmodoindeferiu,pordecisomajoritria,amedidaacauteladoraemrelaoalneae.VencidooMinistroGilmarMendes.O
Tribunal,ademais,rejeitouopedidonotocanteaoitemf.Porfim,noquesereferealneag,oPlenrio,pormaioria,julgouopleito
prejudicado.VencidososMinistrosEdsonFachin,RobertoBarroso,GilmarMendeseCelsodeMello,quedeferiamacautelarnoponto.Por
fim,oColegiado,pormaioria,acolheupropostaformuladapeloMinistroRobertoBarroso,nosentidodequesedetermineUnioeaos
EstadosMembros,especificamenteaoEstadodeSoPaulo,queencaminhemCorteinformaessobreasituaoprisional.Vencidos,
quantoproposta,osMinistrosrelator,LuizFux,CrmenLciaePresidente.
ADPF347MC/DF,rel.Min.MarcoAurlio,9.9.2015.(ADPF347)

Sistemacarcerrio:estadodecoisasinconstitucionaleviolaoadireitofundamental8

OPlenrioanotouquenosistemaprisionalbrasileiroocorreriaviolaogeneralizadadedireitosfundamentaisdospresosnotocante
dignidade,higidezfsicaeintegridadepsquica.Aspenasprivativasdeliberdadeaplicadasnospresdiosconverterseiamempenascruis
edesumanas.Nessecontexto,diversosdispositivosconstitucionais(artigos1,III,5,III,XLVII,e,XLVIII,XLIX,LXXIV,e6),normas
internacionaisreconhecedorasdosdireitosdospresos(oPactoInternacionaldosDireitosCivisePolticos,aConvenocontraaTorturae
outrosTratamentosePenasCruis,DesumanoseDegradanteseaConvenoAmericanadeDireitosHumanos)enormas
infraconstitucionaiscomoaLEPeaLC79/1994,quecriaraoFunpen,teriamsidotransgredidas.EmrelaoaoFunpen,osrecursos
estariamsendocontingenciadospelaUnio,oqueimpediriaaformulaodenovaspolticaspblicasouamelhoriadasexistentese
contribuiriaparaoagravamentodoquadro.Destacouqueaforteviolaodosdireitosfundamentaisdospresosrepercutiriaalmdas
respectivassituaessubjetivaseproduziriamaisviolnciacontraaprpriasociedade.Oscrceresbrasileiros,almdenoservirem
ressocializaodospresos,fomentariamoaumentodacriminalidade,poistransformariampequenosdelinquentesemmonstrosdocrime.
Aprovadaineficinciadosistemacomopolticadeseguranapblicaestarianasaltastaxasdereincidncia.Eoreincidentepassariaa
cometercrimesaindamaisgraves.Consignouqueasituaoseriaassustadora:dentrodospresdios,violaessistemticasdedireitos
humanosforadeles,aumentodacriminalidadeedainseguranasocial.Registrouquearesponsabilidadeporessasituaonopoderia
seratribudaaumnicoeexclusivopoder,masaostrsLegislativo,ExecutivoeJudicirio,enososdaUnio,comotambmos
dosEstadosMembrosedoDistritoFederal.Ponderouquehaveriaproblemastantodeformulaoeimplementaodepolticaspblicas,
quantodeinterpretaoeaplicaodaleipenal.Almdisso,faltariacoordenaoinstitucional.Aausnciademedidaslegislativas,
administrativaseoramentriaseficazesrepresentariafalhaestruturalagerartantoaofensareiteradadosdireitos,quantoaperpetuao
eoagravamentodasituao.OPoderJudiciriotambmseriaresponsvel,jqueaproximadamente41%dospresosestariamsob
custdiaprovisriaepesquisasdemonstrariamque,quandojulgados,amaioriaalcanariaaabsolvioouacondenaoapenas
alternativas.Ademais,amanutenodeelevadonmerodepresosparaalmdotempodepenafixadoevidenciariaainadequada
assistnciajudiciria.Aviolaodedireitosfundamentaisalcanariaatransgressodignidadedapessoahumanaeaoprpriomnimo
existencialejustificariaaatuaomaisassertivadoSTF.Assim,caberiaCorteopapelderetirarosdemaispoderesdainrcia,catalisar
osdebatesenovaspolticaspblicas,coordenarasaesemonitorarosresultados.Aintervenojudicialseriareclamadaantea
incapacidadedemonstradapelasinstituieslegislativaseadministrativas.Todavia,noseautorizariaoSTFasubstituirseaoLegislativo
eaoExecutivonaconsecuodetarefasprprias.OTribunaldeveriasuperarbloqueiospolticoseinstitucionaissemafastaresses
poderesdosprocessosdeformulaoeimplementaodassoluesnecessrias.Deveriaagiremdilogocomosoutrospoderesecoma
sociedade.Nolheincumbira,noentanto,definirocontedoprpriodessaspolticas,osdetalhesdosmeiosaseremempregados.Emvez
dedesprezarascapacidadesinstitucionaisdosoutrospoderes,deveriacoordenlas,afimdeafastaroestadodeinrciaedeficincia

http://www.stf.jus.br/arquivo/informativo/documento/informativo798.htm 1/2
15/03/2017 InformativoSTF::STFSupremoTribunalFederal
estatalpermanente.Nosetratariadesubstituioaosdemaispoderes,esimdeoferecimentodeincentivos,parmetroseobjetivos
indispensveisatuaodecadaqual,deixandolhesoestabelecimentodasminciasparasealcanaroequilbrioentrerespostas
efetivassviolaesdedireitoseaslimitaesinstitucionaisreveladas.OTribunal,noquesereferesalneasa,ced,ponderouse
tratardepedidosquetraduziriammandamentoslegaisjimpostosaosjuzes.Asmedidaspoderiamserpositivascomoreforoou
incentivo,mas,nocasodaalneaa,porexemplo,ainserodessecaptulonasdecisesrepresentariamedidagenricaeno
necessariamentecapazdepermitiraanlisedocasoconcreto.Comoresultado,aumentariaonmerodereclamaesdirigidasaoSTF.
Seriamaisrecomendvelatuarnaformaodomagistrado,parareduziraculturadoencarceramento.Notocantecautelardeofcio
propostapeloMinistroRobertoBarroso,oColegiadofrisouqueoEstadodeSoPaulo,apesardeconteromaiornmerodepresos
atualmente,noteriafornecidoinformaesarespeitodasituaocarcerrianaunidadefederada.Detodaforma,seriaimprescindvel
umpanoramanacionalsobreoassunto,paraqueaCortetivesseelementosparaconstruirumasoluoparaoproblema.
ADPF347MC/DF,rel.Min.MarcoAurlio,9.9.2015.(ADPF347)

http://www.stf.jus.br/arquivo/informativo/documento/informativo798.htm 2/2

Вам также может понравиться