Вы находитесь на странице: 1из 35

: 355.65(497.11) ; 613.


,
(-4)



, , , -

. , ,
. -
,
. , -
, -
, . -
, -
-
.
,
.
,
,
.

, , , ,
.

: , ,
,

. -
,
. -
, , , ,
, , ...
-
. ,
, . -
, . , -

151
, /2013

, , -
,
- , , , ...

. -
, , -

. ,
, ,
.
.
.
. -
. , -

, ,
, , -
, , . ,

, -

, .


, , ,
, , . -
,
, ,
. , -
, ,.
.
, ,
, ,
. , -
, ,

.
, ,
. ,

. ,
( ) (-
, ). , .

152

, -
, . -
.
, .
, , -
.



.

. -
(, , ) , -

( , ).

, , , -
, ,
, .
,
. -
,
.
7 .
( ),
.
-
. -

,
.

1
:
I. (, , , ).
II. ( , , , ).
III. (, - , ).
IV. ( , , ).
V. : 1) ,
2) ,
3) ,
4) ,

1
: www.nutricionisti.org.

153
, /2013

5) ,
6) .
VI. : 1) ,
2) ,
3) ,
4) ,
5) ,
6) .
VII. ( , , ).



.
:

, : ,
, . -
.

.
-
. , -
, ,
. -
.
, :
. 7 ,
5 . , -
, , .
( )
.
, -
, .
,
.
:
,
,
.
:
,
, ,
, -
, .

154


-
,
.
(,
WHO World Health Organization) ,
.

CINDI
, , 1992.
2
CINDI
.

(). ,
. .
, ,
, , , 45% -
, 50%.
.
:

6.276 kJ 3 ,
9.205 kJ 45 ,
11.715 kJ 6 .
, 30 g , -
. 450 g -
( ) 8.500 kJ. -
, ,
, , , . -
, -
.
.
1520% , CINDI
400 g ( ), -
. .

.

2
CINDI (Countrywide Integrated Non-communicable Diseases Intervention programme -
). : www.apv-nauka.ns.ac.rs.

155
, /2013

1 CINDI
(: : www.nutricionisti.org)

:

6.276 kJ 3
9.205 kJ 4
11.715 kJ 6
100 g .
1015% -
, . : -
, , , .
:

6.276 kJ 2
9.205 kJ 3
11.715 kJ 5
100 g .
, ,
, 2 , 1 100% .
, -
. , -
, ( ), -
.
.
, . -
,
.

156

, ( -
, , ) -
. -
( , -
, ) .
:

6.276 kJ 2
9.205 kJ 2,5
11.715 kJ 3
125 ml 3050 g (-
).
, -
. (, ,
),
. , -
(, ) (,
). , , -3 -
. , , , -
A D, B . 23 -
.
:

6.276 kJ 1
9.205 kJ 2
11.715 kJ 3
80 g .
, ,
. . -
, , -
, .
, -
.

. 1014 g
2425%
, .
:

6.276 kJ 10 g
9.205 kJ 11 g
11.715 kJ 14 g
1 : 5 g , , 3 g , 8 g .

157
, /2013


(The dietary Guidelines for Americans 2005)
Harvard School of Public Health (-
) 2005.
(Dietary Guidelines for Americans) ,
.
CINDI .
. -
,
, , .

, .
,
.

2 (The dietary Guidelines for Americans 2005)


(: : www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/pyramids)

158


, . , -
, . -
.
:
-
,
.
23 :
,
,
(, , , .),
.
:
( ),
( ),
(C ) (, ,
, ),
(, ),
( -
, B ),
,
( ),
(),
, , ,
.
(13 ) :
( ),
(, , ),
,
(A, D, E K),
(, , , , ).
, (02 ) :
,
,
,
, -
.
(12 ) :
,
,
,
, ,
(, , ) ,
,
, , , -
, .

159
, /2013

:
, -
,
, , , , -
, .
:
,
( ),
, , .
3
-

.
(12
) . -
.

100.000
:
-
: 20%, 11%,

40%, 30%.



, -
(USDA United States Department of Agriculture) 2005. je
. -
,
, , -
, -
. , -
,
4
(My Pyramid).
,
. -
,
. ,
.

3
: www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/pyramids.
4
: www.mypyramid.gov.

160

-
, .

3 (MyPyramid)
(: : www.mypyramid.gov)

:

.

,
9,6% , ,
(, ...) 9,6% .
, -
.

, ( 30
, , ).

, , , , -
, , .
, -
. -
, .

161
, /2013

.

,
3 , , -
,
1 (30 ) : , -
, .

, ,
, , ,
, , .

, , , ( ,
) ,
,
, .

,
,
,
.

, ,
, -
, .

, ,
,
,

.
:
,
30 ,
60 ,
60 90
,
60 .


, 2011. ,
, , , -
5
, .

5
: www.usda.gov (United States Department of Agriculture ).

162



, , .
-
. ,
, -
. ,
2011. , -
.
, -
2010. ,
, .

4
(: : www.usda.gov)

,
, , , , .
,
, . , ,
, .
,
, , , -
, . ,
,
.

163
, /2013

: ,

. -
. , , , -
... . , -
.
, , -
, .

4.500 . ,
, .
:
, , ,

,

( 1% ),
,
,
,
,
.

( )

.
.
( ),
.
, -
.
, -
. , -
.
.
( ):
,
( ),
,
.
( ):
,
.

164

( ):
,
,
.
-
. -
, (
) .




()

(: - www.diabetes.rs/ishrana)

1
.
:
,
,
.


6
9.628 12.558 kJ ,
.

, -
.

6
., .: , , 2005, . 17.

165
, /2013

,
, (-
, , , ).

-
.
2
9.628 kJ 12.558 kJ

% %
9 210 7,5 241 8,0

9 210 7,5 210 7,0
9 210 7,5 232 7,8

9 630 22,5 694 23,1
1.540 55,0 1.623 54,1
2.800 100,0 3.000 100,0
(: . , , , 2009, . 17)

, .
, , .
, .
. -
, , .
:
(173,1 kg), (123,2 kg),
(54,2 kg), (56,0 kg), (20,2 kg),
(132,9 l), (181,6 .) (22,6 kg).
:
(151,7 kg), (98,8 kg), (47,3 kg),
(37,4 kg), (14,7 kg),
(104,3 l), (171,6 .) (18,5 kg).
.

. -
-
. , -
.
, , , (, D) C ( -
). . , -
, 46,58% . -
.
, 1997. ,
( 3) 1.965 ,
7
144, 349 1.472.

7
., ., .: , Acta medica Media-
nae, , 2000, . 30.

166

3 1997.
( kg-l)
. . . . . .
1 2 3 4

9,3 17,6 51,1
37,2 42,4 59,4
1,1 1,7 1,9
0,0 0,0 0,2
111,3 79,0 29,3
1 2 3 4
8,8 10,8 2,0
, . 2,3 2,4 4,0
(, ) 0,0 0,0 0,0
3,1 2,9 3,0
173,1 156,8 151,7

42,2 39,2 33,5
, , 7,7 5,5 4,3
10,7 9,8 7,9
4,7 4,9 4,3
21,6 17,5 16,5
( ) 0,7 0,9 1,6
() 15,4 13,9 12,0
( ) 10,4 11,3 9,4
(, , .) 0,9 0,7 0,8
( ) 3,9 3,7 2,9
4,7 4,7 3,9
0,0 0,3 1,1
0,5 0,5 0,6
123,2 112,9 98,8

18,3 16,4 13,7
5,3 3,1 1,9
3,3 2,6 1,7
1,0 1,2 1,1
4,4 5,1 2,6
8,9 9,3 10,0
3,1 3,2 2,3
1,4 1,2 1,4
(, .) 2,6 4,1 4,9
(, .) 2,4 3,1 4,2
, 1,3 1,4 0,8
(, , ) 0,1 0,1 0,1
, , . 0,5 0,4 0,8
1,6 1,8 1,8
54,2 53,0 47,3

167
, /2013


( ) 0,3 0,3 0,7
( ) 2,6 2,6 5,1
( ) 1,7 1,1 1,3
( ) 17,0 16,1 10,1
6,3 7,1 2,1
1,0 0,8 0,1
2,1 1,1 0,4
15,3 12,9 10,3
0,9 0,8 0,5
1,7 1,9 1,1
1,4 1,5 0,5
2,4 2,5 1,1
2,0 3,3 2,5
, , . 0,3 0,5 0,9
1,0 1,2 0,4
0,0 0,2 0,3
56,0 53,9 37,4
1 2 3 4

3,3 3,6 2,8
0,2 0,5 0,7
0,0 0,0 0,1
3,5 4,1 3,6

, , , 11,0 9,6 4,7
8,5 7,1 9,2
e 0,7 1,1 1,1
20,2 17,8 14,7

115,2 96,2 86,0
1,0 2,6 7,8
( ) 15,4 10,4 8,9
( .) 0,0 0,2 0,3
0,0 0,0 0,1
, 1,3 1,0 1,1
a 0,0 0,0 0,1
132,9 110,4 104,3
( .) 181,6 180,5 171,6

(, , ) 17,5 15,3 12,8
0,5 0,8 0,9
0,8 0,7 0,8
, ( ) 1,0 1,2 1,1
(, , ) 2,8 2,5 2,9
0,0 0,0 0,0
22,6 20,5 18,5
(: ., ., . ,
Acta medica Medianae, , 2000, . 30 33)

168

. -
(173,1 kg).

,
.
(123,2 kg), .
.
(54,2 kg), -
53,0 kg, 47,3 kg.
-
. 56,0 kg -
37,4 kg .
.
, -
.
, -
(-
) .
.
.
, -
, , .



, , -
, , -
. , -
.

. -
, ,
. -
. -
, . ,
.
, , -
, -
, , .
. ( ) fast food (
) junk food ( , ...).
. , . -
.

169
, /2013

, , , . ,
.
, -
.
, .
(, ),
?
( ,
, , ).
,
. ,
, . -
, , ,
, .

. -
, , () , , , -
. Fast food -
. -
, , ,
. , .
-
, , , ...
, -
, -
.
, .

. , , ,
. -
, .
,
,
().
-
, , , , , .
. -
, ,
. ,
,
.
, ,
, -
. -

170

, .
. ,
, , . -
, , -
.
, -
, .
fast food , , , .
, , -
, ... , -
, , .

. , , , -
,
. 50 fast
food , .
,
, -
, , -
.

. -
.
5.000 kJ,
, 50 -
. ,
20 (, -
, , , ).
.
, -
. o 2.000 kJ,
3.000 kJ. , ,
.
fast food -
, -
. ,
4.000 kJ, , ,
, -
, .
, -
-
. ,
., . , -
6.000 kJ, -
, , .

171
, /2013


(Fast Food
8
Nation, Eric Schlosser), , ,
. , .
,
.
-
. ,
( ), -
. .
.
-
: , , , -
, .
- . -
-
.
.
,
. -
. ,
,
, .
.
, , ,
.
-
, .
. , ,
.
. -
, .
. -
. 90% , ,
.
(International Flavors & Fragrances). -
, .
, , -
. ,
. , . -
. -
, .

8
Schlosser E., Fast Food Nation ( ), Houghton Mifflin Harcourt Publishers , , , 2001.

172

. -
, , -
, .
.


:
,

. ? .
.

, - .
-
9
Nature Neuroscience. Paull Johnson
Paull Kenny
(
, , -
) ,
.
, , -
,
, -
. -
. -
, -
.

, , D2.
-
,
.
, , -

. -
, , Johnson Kenny
. -
, -
( ) -
D2 .

9
Johnson P., Kenny P., Addicted to junk food, Nature Neuroscience 13, Nature Publis-
hing Group, , , 2010.

173
, /2013

.

, . -
!
, -
D2 . -
, -
.
,
Johnson Kenny . -
-
.
,
!

.
, !

. , , ,
. -

.
. ,
(Food and Drug Admini-
stration - FDA). , .
, .


.
,
.

.
. ,
. -
.
-
.
. -
,

.
, ,

174

,
.
21. . -
, -
, , -
.
, , -
, , -
, , , ,
, , . -
, .
, -
-
, , , -
.

, , , , -
, , ,
, -
. -
, -
, ,
, .
-
.
, :
;
, ;
.
,
.
, -

( ).
-
,
-
, , .
, -
:
,
,
.

175
, /2013

.

- -
.
. -
,
,
.
, -

.
,
, -
, , -
.
-
, , , -
-
, , -
,
.
-
10
: 25%, VI 10%, -
40% 25%.
,
.
, -
, -
.
,
. .
,
,
o.
4 , ,
, . 1 ( 2003. -
, ), . 2 ( 2004. -
, , )
( 2009. , -
).

10
.: , , , 1998, . 19.

176

4 , ,
. 1,
. 2 .


. .
. . . 1 (2003) . 2 (2004)
(2009)

. . .
% % %
. . .
1. kg 230,55 29,51 255,09 24,73 231,61 24,94
2. kg 198,41 25,40 246,47 23,89 236,15 25,43
3. kg, l 84,31 10,79 91,82 8,90 165,06 17,78
4. kg 39,13 5,01 57,53 5,58 37,06 3,99
5. kg 42,32 5,42 44,99 4,36 34,45 3,71
6. kg 3,27 0,42 2,38 0,23 14,76 1,59
7. kg 4,44 0,57 8,00 0,78 6,70 0,72
kom 262,06 488,14 266,00
8. * 2,01 2,84 1,72
(kg)* (15,72)* (29,29)* (15,96)*
9. l 55,80 7,14 129,15 12,52 58,05 6,25
10. kg, l 56,39 7,22 110,62 10,72 87,94 9,47
11. kg, l 17,35 2,22 20,87 2,02 18,52 1,99
12. kg 25,24 3,23 26,30 2,55 13,71 1,48
13. kg, l 8,24 1,06 9,09 0,88 8,55 0,92
765,47 1.002,32 912,586
kg, l 100 100 100
(781,19)* (1.031,61)* (928,546)*

* : 1 = 0,06 kg.
(: .)

4 -
():
. 1 (2003) ............ 765,471 kg + 262,064 kom. .
. 2 (2004) ............ 1.002,324 kg + 488,140 kom. .
(2009) ........................... 912,586 kg + 266,000 kom. .
,
, (353 12
),
:
. 1 (2003) .............. 2,168 kg + 0,742 kom. .
. 2 (2004) ............ 2,839 kg + 1,383 kom. .
(2009) ............................ 2,585 kg + 0,754 kom. .

177
, /2013

-
, . 2 (2004) -
89,738 kg + 222,14 kom. (2009) -
236,853 kg + 226,08 kom. . 1 (2003).
, ,
. 2 (2004) 0,254 kg + 0,63 kom.
(2009) 0,671 kg + 0,64 kom. -
. 1 (2003).
, ,
,
(2009) . 1 (2003).


, -
, -
.
.

5 : ) . 1
(2003) ) (2009)
(: )

. 1 (2003) -
(
), , , , , ,
. . -
: 29,51; 25,40;
14,36; , ( 1 0,06 kg) 13,43;
10,79; 3,23; 2,22 (, , ) 1,06.

178

(2009), -
, , -
,
.
, , -
, , -
.
:
25,43; 24,94; 17,78; 15,72; , -
( 1 0,06 kg) 11,73; 1,99; 1,48
(, , ) 0,92.

( MyPyramid), -
: , , , , ,
, , -
,
-
. ,
: , ,
, , , -
, . , ,
, , -
, -
( ) 2011. ,
.


,
.
. , -
, -
, , , , . .
11
, -
2000. 2006. , 2006. -
56,6% , 2000. 71,9%, -

. , , -
, -
-
.

11
.: -
19972007, , 2008, . 48.

179
, /2013

.
12
100.000 ,
100 .
,
.
. -

.
, ,
, . , -
-
, .
13
American Dietetic Association ( ), -
, -
, , ,
, .
14
.
:
-
, , , ;
,
, ;
-
;
American Journal of Clinical Nutrition (
)
. , -

.
, ;
-
.
. -
, ,
. 13 14 -
,
. , -
.
, , , ...
, . -
. ... .

12
: www.zdrava-ishrana.net
13
: www.eatright.org
14
, Life media, 2010, 25.

180

-
. , -
, . -
25%, 40%
, ,
, , -
.
, , -
. () (-
, .). -
, -
.
, , ,
, 16 19 , -
.
, ,
, 45. -
( . 48/08, 24/09 20/11)
( . 05/09). ,
( 91,00 , 227,00 , 137,00 -
), .
46. (
. 48/08, 24/09, 20/11) ,
-
.
46. -

,
.
, , :
,
,
,
-
,
,

.



, CINDI -
, -
.

181
, /2013

. -
.
, -
( -
). , C, -
; , C. ,
.
, , ,
.
, , , ,
CINDI , .
()
, .
, .
.
, , -
.
, , -
( 400 g ).
. ,
,
, .
15
(Body mass index
BMI 18,5 25).
-
,
, .
( 30% ) -
.
, -
/ . -
, , (-
, , ).
.
, , -
, , .
, , , , ,
. ,
, .
.

15
( Body mass inde BMI) -
20 .
(: <18,5 , 18,5
25 , 25 30 > 30 ).

182

,
. ,
, .
(, , )
.

. ( , ,
) ,
, .
,
. , , ,
, -
.
.
, -
, , 5%
. .
1014 g , E.
, -
,
. .
. 1
(6 g), , -
( ).
:
(, -
, , ),
-
-, -
- ( ), - .,
,
, . -
,
, -
.
2 ( 10 g
) .
-
, , , , , , (-
). -
, A, B1, B2, B6, C, ,
, . :
,
,
,
, -
.

183
, /2013

. ,
, , -
, .
, ,

,
,
, 4 ,
10,
, ,
,
,
, , -
,
, ,
,
.



. -
, .
. -

, , , -
. ,
(
), .

, -
. -
, -
, , -
.


1. ., ., .: -
, Acta medica Medianae ,
, 2000.
2. .: , , 2004.
3. .: , , 1998.

184

4. Johnson P., Kenny P.: Addicted to junk food, Nature


Neuroscience 13, Nature Publishing Group, , , 2010.
5. (. 41/2009).
6. 19972007,
, , 2008.
7. .:
, , , 2011.
8. , , , 2009.
9. 1, 2 3, , , , , 1997.
10. Schlosser E.: Fast Food Nation ( ), Houghton Mifflin Harcourt
Publishers, , , 2001.
11. .: - , , 2009.
12. ., .: , , 2005.
13. , . 25, Life media, 2010.
14. Campbell C.: (China Study -.), etaphisica, , 2008.
15. web sajtovi:
www.nutricionisti.org.
www.apv-nauka.ns.ac.rs.
www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/pyramids
www.mypyramid.gov
www.usda.gov
www.diabetes.rs/ishrana
www.zdrava-ishrana.net
www.eatright.org

185

Вам также может понравиться