Вы находитесь на странице: 1из 11

20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstorno
mental
BYT.ANGEL10/03/2017
POSTEDIN:ENTREVISTA,NEWS

Tanatopraxia(Junho,2016).Foto:KakawA.

Quandofizaminhaprimeiraperformanceem2005,FUReraoseuttulo,dentrodeumaUniversidade,costureiosmeuslbios
comagulhaelinha,corteirepetidamenteomeucorpoeuseiomeusanguecomoconstruodesseprocessocriativo.Era
umaperformancequeaconteceudentrodeumaUniversidadedeModaparadenunciaroconsumodepeleanimaldentroda
IndstriadaModa.Nodiaseguinterecebiainformaoquenopoderiamaisrepetiralgodotipo,isto,usaromeusangue
comousei,poisalieraumaUniversidadedeModaenodeArte.Assimcomoeuquantasequantosartistasmais?

Muitosemuitasartistasdaperformanceaoredordomundojforampararnaprisooureceberampressopolicialparao
encerramentodedeterminadaaoperformtica,principalmentequandoemespaopblico,comoexemplo,oartista
russoPyotrPavlensky,Muitosemuitasartistasaoredordomundojreceberamameaasdemorteporcontadeseustrabalhos
deperformance,porexemplo,oartistaespanholAbelAzconapelotrabalhoDesenterrados(2015).NoBrasil,temosocasoda
artistaPdraCostapelotrabalhoSemTtulo(2010),tambmconhecidocomoAperformancedoTeroouAdescolonizao
docorpo,ocasodoartistaYuriTripodipelotrabalhoUltrajeparaocasiesfnebres(2014)eocasodaartistaPriscila
ToscanocomotrabalhoMfia(2016).Todososcasoscitadosganharamgigantescasproporesnagrandeimprensa(inclusive
internacionalmente),porestaremfriccionandoquestescomoareligio,ognero,anudez,osbonscostumese,sobretudo,o
queumcorpopodeounofazer.Achoimportanteincluirainda,quenadadissonovo,jem1931oartistaFlviode
CarvalhosofriasriasameaasdelinchamentopblicopelotrabalhoExperincian.2.

Agora,maisumcasovemasomarcomessashistriasindividuaisquesemisturamcomaHistriadaArteContempornea,
especificamenteahistriadaartedaperformance.Assim,entrevistamosEdilsonMilito,estudantedeArtesVisuaisnoCentro
deArtesdaUniversidadeRegionaldoCariri,Cear,paraentendermosoquetemacontecidodesdequeelepassouausaro
seuprpriocorpoemseutrabalhonocampodaperformanceart.Nonosprolongaremosmaisnaintroduo,pois
consideramosdesumaimportnciaqueseleiaasprpriaspalavrasdojovemestudanteeartista.

T.Angel:Antesdequalqueradiantamentoemnossaconversa,gostariaquevocfalasseumpoucosobreosseus
interessesemarteequenoscontassesobreoseutrabalhoenquantoperformer.

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 1/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

EdilsonMilito:SouestudantedalicenciaturaemArtesVisuaisnoCentrodeArtesdaUniversidadeRegionaldoCariri,num
cursoquepretendeformarartistas,professorxsepesquisadorxs.Soufilhodetrabalhadoresquenuncasonharamcoma
possibilidadedaUniversidadePblica.Omeuinteresseporpesquisar,ensinareproduzirartetambmomeuinteressepor
revoluosocial.Omeuinteresseporartecontempornea,performancearte,antiarte,noarte,artepolticaearteabjetasurge
desdeasprimeirasreflexesarespeitodoprpriosentidodaarteenquantodeleiteestticoasseguradoparaaselites
econmicaseintelectuais.Osestudosdaperformanceartemeinteressarampelarelaodousodocorpocomomaterial
fundamentalepelamaleabilidadedessacaracterstica,equandopercebiopoderdasubversoedaiconoclastianoestudoena
produodeimagenspolticasnasquaisocorpo,aomesmotempo,oobjetoeoconceito.Aminhasatisfaodecriare/oude
subverteralgocriado,aprioriparaaapreciaodeclassesprivilegiadas,ressignificandoerecosturandoosespaosdefala
dentrodaeliteintelectual(cartesianaeeurocntrica)edomercadodasartes,maiordoqueodesejodeapreciaroobjeto
artsticonacondiodepblico.Omeuinteresseporartesurgedanecessidade.umanecessidadepolticaportransformao
socialapartirdomeucorpodeviada,nordestina,preta,pobreeprecria,edanecessidadedecontraatacaroscistemas
hterocapitalistaseectoparasitriosquetentamcontrolareexterminaraexistnciadoscorposdissidentesnonormativos,das
populaesmarginalizadaseperifricas.OstrabalhosdevriosartistaseperformersmeinfluenciamsooColetivoCoiote,
PdraCosta,EltonPanamby,BartiraDias,FakirMusafar,FilipeEspindola,Orlan,JotaMombaa,FlviodeCarvalho,Acionistas
Vienenses,JumaMarru,MovimentodeArtePorn,ColetivaVmito,AllanKaprow,PiotrPavlenski,SergioZevallos,Grupo
ChaclacayoeatmesmooFluxus,porteremsidodecisivosaomeudesejoinicialdepesquisaralinguagemdaperformance,
seuprocessodecriaoeproduo,esuasrepercussesnosmeiosemqueocupamos.

Nasperformancesenoshappeningsquecrieieapresentei,faousodomeucorpoenquantoorganismopulsante,pretoe
indgena,sendoesteorganismoazonadeaoquenegaahierarquiaesubmissoasinhsesinhozinhos.Minhapoesiae
meuprocessopartemdotemadaviolnciaedocorpomarginalquereivindicalocaldefalaconfrontandoosterritriosdepoder.
Minhasaessoexperimentosperformticosrizomticosquetratamdahistriacolonialdenunciandosuaviolncia
contempornea,comonocasodoracismoinstitucionaleabusosdepoder.Umdoscasosespecficosacontecenauniversidade
emqueestudo,aURCAUniversidadeRegionaldoCariri,nointeriordoCear,pormsocasosfacilmentereconhecveisem
qualqueruniversidadedopas.

Quemtemmedodeterrorista?(Abril,2016).Foto:SouzaraTaiomara

T.Angel:VocestudaArtesVisuaisnaUniversidadeRegionaldoCariri(URCA).Comotemsidosuarelaoevivncia
nesseespao?
EdilsonMilito:Aterradora.Tenhosofridoperseguiescontnuas,ouvindoinsultoseameaasconstantemente,quase
diariamente,desdequeapresenteiminhaprimeiraperformancequetraziacrticasaosjexistentesecrescentescasosde
assdioeabusodepoder.Existeumacartarepudiandoamimesminhasperformances,escritaporumgrupodeprofessores
destecentrodeartes.difcilfalarsobreaconvivncianesteespao.

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 2/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

T.Angel:Vocestenfrentando4processospelaUniversidade,correto?Poderianoscontarumpoucosobreessa
situao?
EdilsonMilito:Correto.ApsapublicaodaMoodeRepdioEndereadasInstituiesdeEnsinoSuperiordeArtesdo
Brasil,em06demaiode2016,nositeoficialdaURCA,euprocesseioCentrodeArtesdaUrca.Amoofoiescritapor
professores,aprincpiocomonomedetodos,masquatroretiraramseusnomes,etemoclaroobjetivodemecriminalizar,
patologizarepunircausandodanosdifamatrios.AlmdejustificarofatodeteremchamadooSAMUeaPMparadentroda
Universidadeduranteminhaperformance,afirmaramqueamortedomeupai,quefaleceunamesmapoca,foiomotivoparaeu
desenvolvertranstornospsicolgicos.NoprocessopordanosmoraisfoipedidaaretiradadaMooepublicaodepedidode
desculpaspelauniversidade.ComorespostaoCentrodeArtessenegouaretiraraMooeabriuquatroprocessospara
investigarasdennciasadministrativasfeitascontramim,quetambmforamanexadosnadefesajurdicadocentrodeartes.
Numdosmemorandosrequerendoaaberturademedidasadministrativascontramim,umaprofessorapedepuniopenalpara
mimepedeparaqueeusejaobrigadoapassarportratamentopsiquitricoepsicolgicocompulsrio.Numoutro,estamesma
professorapedequeeusejareclusodeliberdade,poisofereoriscodevidapramimeparaoutrosestudantes.Usaram,
inclusive,otermohomemcomum,alegandoqueeunosouumhomemcomumequeporissomereoreclusodeliberdade.

Experimentodenmero05.(Maio,2016).Fotos:NviaUcha.

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 3/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

Experimentodenmero05.(Maio,2016).Fotos:NviaUcha.

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 4/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

Experimentodenmero05.(Maio,2016).Fotos:NviaUcha.

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 5/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

Experimentodenmero05.(Maio,2016).Fotos:NviaUcha.

Experimentodenmero05.(Maio,2016).Fotos:NviaUcha.

T.Angel:Especificamenteaparteemquealegamquevocsejadoentemental,partiudeondeexatamente?
EdilsonMilito:Issoestsendoalegadoem6momentos:naMoodeRepdio,nadefesajurdicadoCentrodeArteseem
cadaumdos4memorandosrequerendoaaberturademedidasadministrativascontramim.Elesrepetemacadapargrafodo
processoqueumperformerque,duranteumaperformance,temcoragemdetirararoupae/ouperfurarse,declaradamente

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 6/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

louco!Issoumabsurdo,vistoqueminhaperformancebaseadaempesquisasobreocorpocomosuporteematerial,nocorpo
comobasedecriaoartsticaenabodyartetambmnosescritosepesquisasdeRoseleeGoldberg,RenatoCohen,Jorge
Glusberg,BeatrizFerreiraPires,JeanJacquesLebel.Bastaconhecerqualquerlivroquetrataespecificamentedousodocorpo
naperformanceparaentenderadiferenaentrepatologizaoearte.Bem,comocomearamaafirmarissoeurealmenteno
sei,jquenenhumdosprofessoresquealegamissomdicoe,portanto,nenhumdelesestaptoadeferirlaudopsiquitricoa
ningum.Salientoaindaquenoprocessonoconstaparecerdenenhummdicopsiquiatraoupsiclogo,noconstanenhum
laudo.Hapenassuposiesapartirdasleiturassobreasminhasperformances.Antigamente,nahistriadassociedades,
declaravammulheresdebruxasparaentopunilas.Depois,comoadventodapsicanlise,passaramapatologizarvtimasde
perseguioparadeslegitimarsuasdennciaseassiminverterospapisentreagressoreagredido.

T.Angel:Almdevoc,existemoutraspessoasquepassaramsituaosimilarquevocconhea?
EdilsonMilito:Sim,vrias.Nocasodoassdiomoral,pelomenos9professoresjpediramafastamento,demisso,
transfernciaouatmesmoexoneraodeseuscargosalegandoperseguieseassdiomoral.Oscasosdealunos
perseguidostambmsoconstantes,principalmentealunosquetiveramalgumvnculocomprofessoresquedenunciaramas
situaesdeassdio.Nomeucaso,comeceiasofrerpequenasretaliaesdesdequemetorneibolsistadaprofessoraDra.
CristinaDunaeva.Estasretaliaescrescerameatingiramnveisperigosos,caracterizandosecomoperseguiesdepoisdas
apresentaesdeminhasperformances.Emoutrocasooprofessordiretorxingoueameaoupublicamenteumalunobolsista,
inclusiveestefoidenunciadoduranteassembliaestudantileregistradoemAtadeReunio,queeusempresoliciteiaoC.A.do
curso,masnuncameentregaram,provavelmenteporconivnciacomasituaooupormedoderetaliaes.Nocasodo
racismoehomofobia,aURCAtemumlongohistricoemtodososcampidestaIES.ComoocasodeumalunogaydeHistria
quefoiperseguidocompichaesnasparedesdosbanheiroseatmesmocomameaasdemorteracistasdeixadasem
bilhetesnoseucadernoduranteintervalodeaulas.Possocitartambmumaativistanegra,doPretasSimoaGrupode
MulheresNegrasdoCariri,quefoiprocessadapelodepartamentodeHistriadaURCA,porestardenunciandoodescasoda
Universidadediantedoscasoscadavezmaisagressivosderacismodentrodeseusespaos.Umaprofessoraesua
companheiratambmjforamvtimasdepichaesracistasnasparedesdassalasdeaula.

T.Angel:Parecemequeousodanudez,fludocorporal(sangue,nocaso)emanuseiodocorpoatravsdeperfuraes,
tenhasidoumproblemaparaainstituio.Oqueumproblemaquandoissopartedeumauniversidadedeartes,pois
apontaumdesconhecimentosobretodaproduonocampodaperformanceart,principalmenteaquelaquevemsendo
produzidapsSegundaGuerraMundial.Falenosumpoucosobreisso.
EdilsonMilito:LembromedeumtextoelaboradoporumgrupodealunosdeumadisciplinaministradaporLucioAgra,na
GraduaoemComunicaodasArtesdoCorpodaPUCSPem2008/2009.Otexto,noqualtiveacessoduranteumaaulada
disciplinaoptativadeperformance,quecurseinoinciode2016,noC.ArtesdaURCA,intituladodeKitPerformance.Okit
reneumconjuntodeobjetosclich,comoTintasangueefotosdeperformerspelados,quepodemserencontradoscom
frequnciaemmuitasperformances,ajudandoarefletirsobreoprprioprocessoderepetioeredundnciapeloqualpassa
qualquerformadearteEstudandoasaesproduzidasporvriosprecursoresdaperformancearte,datandodesdeas
primeirasmanifestaesdoFuturismoitaliano,fcilreconhecerostiposdetransformaesqueestalinguagemartsticatrouxe
arteproduzidanosculoXX,principalmenteapsSegundaGuerra.AllanKaprow,porexemplo,umdospioneirosno
estabelecimentodaperformancearte,conceituoualgunsdeseusHappeningscomaideiadenoarte,justificandoanegao
aosmeiostradicionaisdeproduodearte,buscandoenglobarnoseutrabalhotudoquenoeraaceitoinstitucionalmente
comoarteeatmesmoobjetosquenopossuemcaractersticasqueosqualifiquem,apriori,comoarte.RoseleeGoldberg,que
temumlivrobaseparaahistoriografiainternacionaldalinguagem,faladousodaperformancecomomeioparaartistas,de
diferentespocas,tornarempblicassuasideiasmaistransgressoras,citandoaperformancecomoaoartsticausadacomo
armacontraosconvencionalismosdaarteinstitudaemeiodedestruiodeestruturasvigentes,estabelecendonovosrumos
paraaarte.Quantoaousodenudezesanguenaperformance,bastacitarMarinaAbramovicouoGrupoEmpreZa,que
exploramasrelaesdelimitesdocorpo,pondoocorpoemrisco,etc.OsAcionistasVienensesesuasaes,destacandoa
performancede1968KunstundRevolution,foiapresentadadentrodeumaaulanumaUniversidadenaqualosperformers
estonus,secortandocomlminaseexpelindoosmaisdiversosfluidoscorporaiscomosangue,urinaefezes.NaHistriada
LinguagemdaPerformancesoinmerosexemplosdeperformancesqueexploramocorpoeseusfludoscomomateriale
suporte,colocandooscorposemriscodevida,corposcortados,cagados,mijados,queimados,NUS.

T.Angel:Houveumcasodetentativadeagressoapsumaperformancequevocrealizou.Contenossobreisso.Fale
sobreotrabalhoedeondepartiuatentativadeagresso.
EdilsonMilito:Sim.Crieieapresenteiumaperformancealegricaumalendacontadaporminhaavnainfncia,uma
senhoramuitocatlicaquehabitouregiodeflorestanaChapadadoAraripe,naqualespritoscelestesdaprimeirahierarquia
dosanjos,osserafins,segundoascrenasdateologiacatlicocrist,perfuravamaspontasdosdedosdascrianas
desobedientesaosseuspais.Numdadomomento,nodecorrerdasaesdaperformance,introduziagulhasnaspontasdos
dedosdasmos.DuranteasperfuraeseumedeparocomapresenadoSAMUdentrodoptiodocampus.Osparamdicos

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 7/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

disseramqueforamchamadosporumprofessorqueosinformouhaverumalunosofrendodecrisesetranstornospsicolgicos.
AtivistasMovimentodeMulheresNegrasdoCariri,PretasSimoa,estavampresentesparaassistiraperformanceeprecisaram
intervirparaqueeunofosselevadopeloSAMU.Poucotempodepois,duasviaturasdaPMentraramnocampus.Policiaiscom
armasempunhodentrodeumaUniversidadePblica.UmprofessordoDepartamentodeLetrasassistiaaperformance
enquantogravavaimagensdevriaspessoasintegrantesdemovimentossociaisintervindoentreospoliciaisparaexplicarque
setratavadeumaperformanceenodeumcrime,comoeleshaviamsidoinformados.Depoisdemuitaconversa,SAMUePM
foramemboraeaapresentaoterminou.FuiesperaronibusnaportadaUniversidade,juntocomamigasdoPretasSimoa,e
3homensnosabordaram.Umdelespegounomeuombroemesacudiudizendoqueeuestavamanchandoaimagemdo
DiretordoCentro.Osoutrosdoischegaramportrsnatentativadenoscercar,concordavamentresiaosgritosediziamque
estavamdefendendoahonradoDiretor.Minhasamigasentraramnafrenteepeitaramos3carasquetentavamatodocustome
alcanarportrsdelas.FoiaquecorremostodasparadentrodaUniversidadenovamente,paradentrodasaladadireo.Um
dosagressoresnosseguiuatdentrodasalae,nafrentedetodosospresentes,cumprimentoucomintimidadeecordialidadeo
DiretordoCentrodeArtes.Nessemomentoaseguranafoichamadaeoagressorquenosseguiufoicolocadoparafora.Foi
feitoumB.O.portentativadeagressonaportadocampus,juntocomastestemunhasquepresenciaramacena,ondeconsta
queosagressorescitavamveementementeadefesadoDiretor.

Experimentodenmero04.(Maio,2016).Foto:EdsonMartins.

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 8/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

Experimentodenmero04.(Maio,2016).Foto:EdsonMartins.

Experimentodenmero04.(Maio,2016).Foto:EdsonMartins.

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 9/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

Experimentodenmero04.(Maio,2016).Foto:EdsonMartins.

Experimentodenmero04.(Maio,2016).Foto:EdsonMartins.

T.Angel:HcasosnoBrasildeartistasdaperformancequesofreramsriasameaas,inclusivedemorte,oquevoc
pensasobretudoisso?
EdilsonMilito:Acimadetudodemonstraoquantonecessrioestetipodeaoartstica.Quandonospropomosatrabalhar
comumtipodeartequedesafianormaseregras,comumqueocorramreaesviolentas.Masseestetipodeagressoe
ameaavemdepessoasqueestodentrodeumaUniversidadeestudandoelecionandoarte,muitomaiscomplexoporque
nofaltadeinformaoenomeraopinio,sobreconhecimentoeresponsabilidade.

T.Angel:Sabemosqueumarededeartistasdaperformancequetrabalhamcomaradicalidadedocorposolidriosasua
situaoestoteapoiando,comovocenxergaessarededeafetosquetemsidoconstruda?

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 10/11
20/03/2017 AuniversidadedeArtestransformaartepolticaemtranstornomental

EdilsonMilito:lindotudoisso,umaluznofimdotnel,umaboaesperana,queatmeproporcionouumnovosentidopara
continuarestudandoperformanceeseusprocessosdecriaoeparacontinuarmeimpondocontrasistemascatedrticose
fascistasdeeducao.Ganheiatumaorientadorababado,PdraCosta,comquemtenhomecorrespondidoporSkypee
trabalhadoconceitosdeperformanceatravsdaexperinciadela,almdemeorientaremmeioatodoesseprocesso
acadmicoeartsticoqueestoutrilhando.Voctambmumadessaspessoasqueridasebabadeirasqueadmirootrabalho.
Naverdade,umrizomadecorposdissidentes,umacartografiasentimentaldeexistnciasquejlutavamcontraossistemasde
poder.Pessoasquemeinfluenciaramequeeuadmiravaotrabalhodesdequecomeceiatercontatocomarte.Aredede
solidariedadequeseformoudepoisdissotudoumdosmeusmaioresaprendizados,umadasmaioresvivnciasqueeu,
enquantoestudantedeartepobredointeriordoCear,nemimaginavaquepoderiaacontecer,masquefelizmenteaconteceu.

T.Angel:Qualdesfechovocesperaparaessacalamitosasituao?
EdilsonMilito:QueroqueaURCAreconheaaviolnciaqualfuiexpostonocentrodeartes.QueroqueaURCAC.Artes
paredecriminalizarepatologizarasvtimasdeagressesracistasehomofbicas,queparemdemaquiaroscasosdeviolncia
eabusosdepoder.Queroterodireitodeestudar.QueromeudireitoUNIVERSIDADE,meudireitodeestudararte,pesquisar
arte,melicenciar,produzirartesemameaas,semabusos,nemperseguio.Queromenoshipocrisia,queromeudireitoafala
quevemsendonegadohistoricamente,equeroocuparmeulugarnaUniversidade.

_______________________________

Linkdamooderepdio:
http://portalabrace.org/1/index.php/informes/158outrosinformes/2555mocaoderepudioenderecadaasinstituicoesdeensino
superiordeartesdobrasil

Artigosrelacionados
AartistaPriscillaDavanzofalasobreseunovotrabalho

StelarcestarpresentenaVeniceInternacionalPerformanceArtWeek

FernandoLopescomumasriedeatividadesdentrodoNovembronoPalladium:GneroVisibilidadese
InvisibilidadesnoSESCPalladium

OGritocheganaGaleriaOlidoemSoPaulo

Elevar.te:umfilmesobreabodyarteoutrosusosdocorpo

SescCampinaspromoveencontrosobreexperincia,limiteeperformance

http://www.frrrkguys.com.br/auniversidadedeartestransformaartepoliticaemtranstornomental/ 11/11

Вам также может понравиться