HABARI

HabariZAza
NISHATI
nishati&MADINI
&madini

NewsBulletin
http://www.mem.go.tz

Toleo No.172
Toleo No. 51 Limesambazwa kwa Taasisi
Limesambazwa kwana Idaranazote
Taasisi IdaraMEM
zote MEM Tarehe - 23-29 Januari , 2015Mei 19 - 25, 2017

Wabunge
WAZIRI WA NISHATI NA MADINI AZINDUA RASMI BODI YA TANESCO -Uk2
PROFESA MUHONGO AKATAA
KUSAINI LESENI YENYE
MASLAHI DUNI KWA MZALENDO
Waimwagia sifa MEM, TANESCO, REA
Somahabari Uk.2

Waziri wa Nishati na Madini,

Profesa Sospeter Muhongo

UCHIMBAJI MAFUTA, GESI KILOMBERO

Waziri wa Nishati
na Madini, Profesa
Naibu Waziri wa Nishati na
Madini, anayeshughulikia
Naibu Waziri wa Nishati na
Madini anayeshughulikia
Mkurugenzi Mtend-
aji wa TANESCO,
Mkurugenzi Mkuu wa
REA, Dk. Lutengano

KUANZA SEPTEMBA, 2017

Sospeter Muhongo Mhandisi Felchesmi Mwakahesya
Madini Stephen Masele Nishati, Charles Kitwanga Mramba UK
>>3

JWTZ wapongezwa kunusuru mtambo wa Msimbati-Uk4

Ofisi ya M awasiliano Serik alini inapokea habari za matukio mbalimbali
kwa ajili ya News Bullettin hii ya Wizar a ya Nishati na Madini
Ofisi ya Mawasiliano Serik alini inapokea habari za matukio mbalimbali
Wasiliana nasi Kitengo cha Mawasiliano kwa simu Namba +255 22 2110490 Fax 2110389 Mob: +255 732 999263
kwa ajili ya News Bullettinau Fika hii
Ofisina Jarida laGhorofa
ya Mawasiliano Wizarya
a Tano
ya Nishati
(MEM) na Madini
Wasiliana nasi Kitengo cha Mawasiliano kwa simu Namba +255 22 2110490 Fax 2110389 Mob: +255 732 999263
au Fika Ofisi ya Mawasiliano Ghorofa ya Tano (MEM) Barua pepe: badra77@yahoo.com

Habari za nishati/madini
2
Mei 19 - 25, 2017
Na Veronica Simba
Dodoma
W
aziri wa
Nishati na
Madini,
Profesa
Sospeter
Muhongo amekataa kusaini
ombi la uhamishaji wa leseni
ya uchimbaji wa kati wa
madini ya Shaba, Namba
ML 571/2017 kutoka kwa
mtanzania David Stanley
Kayongoya kwenda Kampuni
ya Mechanized Minerals
Supreme Mining Company
Limited inayomilikiwa na raia
kutoka China.
Profesa Muhongo alikataa
kusaini leseni hiyo yenye
ukubwa wa kilomita za mraba
0.43 katika eneo la Fufu
wilayani Chamwino mkoani
Dodoma, baada ya kubaini
kuwa mtanzania anayetaka
kuhamishia leseni hiyo kwa
Raia wa China, hatanufaika
kwa kiwango kinachoridhisha.
Akizungumza na
wawekezaji mbalimbali wa
sekta husika, waliofika Makao
Makuu ya Wizara mjini
Dodoma, kwa ajili ya kusainiwa
leseni zao za uwekezaji, Mei
15, 2017, Profesa Muhongo
alisisitiza kuwa ni lazima
wawekezaji katika sekta husika
wazingatie suala la maslahi ya
wananchi na Taifa kwa ujumla,
wakati wanapotekeleza kazi zao
za uwekezaji.
Waziri Muhongo
alimwagiza mwekezaji huyo
Waziri wa Nishati na Madini, Profesa Sospeter Muhongo (katikati)
akikabidhi leseni ya uchimbaji wa kati wa madini ya Marble
iliyohamishwa kutoka kwa Salim Mohamed Salum (wa pili kutoka
kushoto) kwenda kwa wawekezaji wa kampuni ya S & T Marble and
Mining Limited (kulia). Wa kwanza kushoto ni Kamishna wa Madini
Tanzania, Mhandisi Benjamin Mchwampaka.
Profesa Muhongo akataa kusaini leseni
yenye maslahi duni kwa mzalendo
Waziri wa Nishati na Madini, Profesa Sospeter Muhongo (katikati),
akizungumza na wawekezaji mbalimbali katika Sekta ya Madini,
waliowasilisha maombi ya kupatiwa leseni kwa ajili ya kuwekeza
katika sekta husika.
raia wa China kujadiliana kwa mara
nyingine na mtanzania mwenye
eneo husika (David), ili kuhakikisha
ananufaika ipasavyo na uwekezaji huo.
Ili niweze kusaini leseni hii, rudini
mezani, mzungumze na kukubaliana
ili David aweze kunufaika. Hatuwezi
kukubali kuona watanzania
wakidhulumiwa namna hii, alisisitiza
Waziri.
Awali, ilielezwa kuwa mkataba wa
mauziano ya leseni husika unaonesha
kuwa David amepokea kiasi cha
shilingi milioni 30 za kitanzania.
Waziri alipotaka kujua endapo kuna
manufaa mengine ambayo David
atapata, alielezwa kuwa ataajiriwa
katika kampuni hiyo kama kibarua,
ndipo Waziri akakataa kusaini leseni
husika.
Ili kuhakikisha suala hilo
linatekelezwa ipasavyo, Profesa
Muhongo alimwagiza Kamishna wa
Madini nchini, Mhandisi Benjamin
Mchwampaka, kujiridhisha kwa
kupokea ahadi za maandishi kutoka
kwa mwekezaji yeyote anayeomba
leseni, namna ambavyo atazingatia
maslahi ya nchi, kabla ya kumpatia
leseni anayoomba.
Waziri wa Nishati na Madini, Profesa Sospeter Muhongo (kushoto),
akimkabidhi Leseni ya uchimbaji wa kati wa madini ya chokaa,
mwakilishi wa Kampuni ya Saruji ya Tanzania Portland Cement,
Richard Magoda (katikati). Kulia ni Kamishna wa Madini Tanzania,
Mhandisi Benjamin Mchwampaka.
NewsBulletin
http://www.mem.go.tz
Kwa upande wake, Kamishna
Mchwampaka, pamoja na kuahidi
kuzingatia na kutekeleza agizo la
Waziri; aliwataka wawekezaji hao
kuzingatia kanuni na miongozo
mbalimbali ya uwekezaji kama
inavyobainishwa katika Sheria ya
Madini ya mwaka 2010.
Wawekezaji wengine waliokidhi
vigezo na Leseni zao kusainiwa ni
pamoja na ya Salim Mohamed Salum
inayohusisha uhamishaji wa leseni
tatu za uchimbaji wa kati wa madini
ya Marble namba ML 566/2016
iliyoko Mumbwi wilaya ya Handeni,
ML 567/2016 iliyoko Ulanga
Morogoro na ML 568/2016 iliyoko
Kwenkambala Handeni mkoani
Tanga kwenda kampuni ya S & T
Marble and Mining Limited.
Nyingine ni leseni namba
ML 577/2017 ya Mbarouk Saleh
Mbarouk, inayohusisha uchimbaji
wa kati wa madini ya Marble kwa
kipindi cha miaka 10 katika eneo
la Mkuyuni Matombo wilayani
Morogoro.
Vilevile, leseni nyingine iliyosainiwa
ni ya Kampuni ya Tanzania Portland
Cement, namba ML 575/2017
inayohusisha uchimbaji wa kati wa
madini ya Limestone kwa kipindi
cha miaka 10 katika eneo la Wazo Hill
Wilaya ya Kinondoni. Ilielezwa kuwa,
maombi ya leseni hiyo yanatokana na
leseni ya utafiti wa madini namba PL
9416/2013.
 NewsBulletin 3
http://www.mem.go.tz
Habari za nishati/madini
Mei 19 - 25, 2017

UCHIMBAJI MAFUTA, GESI

KILOMBERO KUANZA
SEPTEMBA, 2017
TAHARIRI Na Mwandishi wetu, za awali za kijiolojia kwa kutambua aina

U
na sifa za miamba iliyopo na kuchukua
UTEKELEZAJI WA BAJETI chimbaji wa Mafuta na taarifa za mitetemo.
KWA MWAKA 2016/17 Gesi Asilia katika Kitalu Dkt. Kalemani alieleza kuwa, kutokana
na tafiti hizo, kampuni ilibaini uwezekano
UMELETA TIJA cha Kilosa- Kilombero
unatarajiwa kuanza mwezi wa kuwapo kwa mafuta na gesi asilia katika
Septemba 2017 mara baada eneo husika.
Hivi karibuni Wizara ya Nishati na Madini na Taasisi zake
ziliwasilisha kwa Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Nishati na Madini ya utafiti kukamilika. Aidha, aliongeza kuwa, mwezi
Taarifa ya Utekelezaji wa Bajeti kwa mwaka wa Fedha 2016/17. Hayo yalisemwa Bungeni mjini Februari, 2017, Serikali kupitia Shirika
Mengi yametekelezwa na Wizara na Taasisi zake katika Sekta za Dodoma tarehe 15 Mei, 2017 na Naibu la Maendeleo ya Petroli Tanzania
Nishati na Madini na mafanikio hayo hayapaswi kubezwa kwa kuwa (TPDC) ilianza kutoa elimu kuhusu
Waziri wa Nishati na Madini, Dkt. Medard
utekelezaji wake umewezesha wananchi na Taifa kupiga hatua. utafiti wa mafuta na gesi asilia na fursa
Kalemani wakati akijibu swali la Mbunge
Jambo hilo linajidhihirisha wazi tukianzia na mifano michache zitakazopatikana kwa wananchi wa
wa Mlimba, Susan Kiwango aliyetaka Mlimba hususan maeneo yanayozunguka
ikiwemo miradi ya Gesi Asilia. Kwa mujibu wa taarifa iliyotolewa na
kujua ni kwa nini Serikali inafanya kimya Mradi huo.
Shirika la Maendeleo ya Petroli Tanzania (TPDC), hivi sasa takribani
asilimia 50 ya umeme kwenye Gridi ya Taifa unazalishwa kutokana kimya zoezi la utafiti wa mafuta na gesi Elimu hiyo ilihusu pia athari za
na gesi. Hii ni hatua kwa kuwa, upatikanaji na uwepo wa gesi asilia asilia katika Jimbo la Mlimba bila kutoa mazingira na ushiriki wa Wananchi katika
umewezesha Taifa kupunguza kiwango cha kuzalisha umeme kwa taarifa rasmi kwa wananchi juu ya zoezi Mradi pamoja na manufaa ya Mradi kwa
kutumia mafuta mazito ambayo ni gharama. hilo. Taifa,aliongeza Dkt. Kalemani.
Aidha, Miradi ya Umeme Vijijini inayotekelezwa na Wakala Dkt. Kalemani alisema kuwa, utafiti Pia alisema kuwa, eneo lililoainishwa
wa Nishati Vijijini (REA) kwa kushirikiana na Shirika la Umeme huo unafanywa na kampuni ya Swala kwa ajili ya uchimbaji wa kisima hicho lipo
Tanzania (TANESCO), imewezesha Watanzania kupata fursa za Energy na ulianza mwezi Februari 2012, katika kijiji cha Ipera Asilia katika Hifadhi
kutumia nishati ya umeme ambayo inatajwa kuwa kichocheo kikubwa ambapo kampuni hiyo ilianza kufanya tafiti Tengefu ya Bonde la Kilombero.
cha kuwezesha shughuli za kiuchumi, kijamii na maendeleo ya Taifa.
Akitangaza Takwimu mpya za kiwango cha utumiaji umeme
nchini, mnamo tarehe 20 Machi, 2017, Waziri wa Nishati na Madini
Profesa Sospeter Muhongo alisema kuwa, hadi kufikia Desemba,
2016 fursa ya kutumia umeme nchini (overall National acess level)
imeongezeka hadi kufikia asilimia 67.5 kutoka asilimia 10 ya mwaka
2007.
Aidha, Profesa Muhongo alisema kuwa, fursa ya kutumia umeme
vijijini kuwa imeongezeka kufikia asilimia 49.5 kutoka asilimia mbili
(2) mwaka 2007, huku fursa ya utumiaji umeme mijini ikiongezeka
hadi asilimia 97.3. Tunasema haya ni mafanikio kwa kuwa, ongezeko
hili linawezesha watanzania kupata fursa ya kujikita katika shughuli za
kiuchumi kwa kupitia nishati ya umeme.
Utekelezaji huu wa miradi ni hatua, mafanikio na maendeleo
kutokana na umuhimu wa nishati. Nishati ni muhimu kwa kuwa
inahitajika takriban katika kila sekta ikiwemo Afya, Elimu na
huduma nyingine. Ni wazi kuwa, kukosekana kwa nishati ya umeme
kunaweza kuchelewesha maendeleo katika jamii yoyote ile ikiwemo
kusababisha umaskini.
Aidha, kuzinduliwa rasmi kwa Awamu ya Tatu ya Mradi
Kabambe wa kupeleka umeme vijijini utapanua wigo na fursa za
Naibu Waziri wa Nishati na Madini,
utumiaji umeme jambo ambalo pia litawezesha azma ya Serikali ya
Dkt. Medard Kalemani
Mapinduzi ya Viwanda.
Vilevile, katika Sekta ya Madini mengi yametekelezwa. Tukianza
na machache ni suala la kuhakikisha kwamba wachimbaji wadogo
wanaendelezwa kwa kuwezeshwa kutoka uchimbaji mdogo kwenda KWA HABARI PIGA SIMU Five
wa Kati ikiwemo pia kutengewa maeneo ya uchimbaji. Katika hili, kitengo cha mawasiliano Pillars of
Reforms
TEL-2110490
tayari Wizara imetenga jumla ya hekta 38.567 katika maeneo 11
nchini kwa ajili ya uchimbaji mdogo.
Maeneo hayo yapo Msasa na Matabe Mkoani Geita, Biharamulo
na Kyerwa yaliyopo Mkoani Kagera, Itigi, Mkoani Singida, D- Reef,
Ibindi na Kapanda Mkoani Katavi, Ngapa Mkoani Songea, Nzega FAX-2110389 increase efficiency

MOB-0732999263
Mkoani Tabora na Kitowelo Mkoani Lindi. Quality delivery
Tunachukua fursa hii kupongeza Watendaji na Watumishi wa of goods/service
Wizara na Taasisi zake zote kwa utekelezaji wa Bajeti ya Wizara
kwa mwaka 2016/17 kwa mafanikio. Hii ni kutokana na juhudi
satisfAction of
the client
zilizofanyika kuhakikisha kuwa, Watanzania na Taifa wananufaika na Bodi ya uhariri
rasilimali za Nishati na Madini. satisfaction of
Aidha, kutokana na utekelezaji huo, Wizara inatarajia kuendeleza Msanifu: Lucas Gordon business partners
utekelezaji wa majukumu yake kupitia Bajeti ya Mwaka 2017/18 Waandishi: Veronica Simba, Asteria Muhozya, Greyson
kutokana na miradi na mipango iliyoainishwa ambayo inalenga Mwase, Teresia Mhagama, Mohamed Saif, Rhoda James , satisfAction of
kuongeza tija zaidi kwa Taifa. Nuru Mwasampeta na Zuena Msuya shareholders
 Habari za nishati/madini

4 NewsBulletin
http://www.mem.go.tz

Mei 19 - 25, 2017

MAHAFALI YA NNE KITUO CHA

JEMOLOJIA KUFANYIKA MEI 19,2017

W
ahitimu wa Kamishna wa Madini Tanzania, mafunzo hayo kwa sasa hutolewa
awamu ya Nne Mhandisi Benjamin Mchwampaka, kwa wanawake watanzania tu ili
wa mafunzo amesema kuwa, kuanzishwa kwa kuwawezesha kujiinua kiuchumi.
ya ukataji na Kituo hicho ambacho huendesha Mafunzo hutolewa kwa muda
uongezaji mafunzo husika, ni moja ya wa miezi sita darasani (nadharia) na
thamani madini ya vito katika Kituo mafanikio makubwa katika Sekta ya mwezi mmoja wa mafunzo kwa
cha Jemolojia Tanzania (TGC), Madini nchini. vitendo.
wanatarajiwa kufanyiwa mahafali Akifafanua zaidi, Mhandisi Aidha, ameeleza kuwa, mafunzo
Mei 19, 2017 jijini Arusha. Mchwampaka amesema kuwa, hayo hutolewa bure kwa wahusika
kwa ufadhili wa Mfuko maalum
unaochangiwa na wafanyabiashara
mbalimbali wa madini nchini.
Kuhusu suala la ajira kwa
wahitimu wa mafunzo husika, Kamishna wa Madini Tanzania,
Kamishna Mchwampaka amesema Mhandisi Benjamin Mchwampaka
kuwa Serikali inaangalia uwezekano
wa kuwawezesha kwa kuwanunulia
vitendea kazi kupitia vikundi vya Nishati na Madini, Dk. Mhandisi
ujasiriamali watakavyounda ili Juliana Pallangyo.
waweze kujiajiri. Jumla ya wanawake 18
Mahafali hayo ya nne kutoka mikoa mbalimbali nchini
yanatarajiwa kuhudhuriwa na watatunukiwa vyeti vya kuhitimu
viongozi mbalimbali wa Serikali, mafunzo hayo ambapo watafanya
ambapo Mgeni Rasmi atakuwa idadI ya wahitimu kutoka
Naibu Katibu Mkuu wa Wizara ya kuanzishwa mafunzo hayo kufikia 65.

Je UNAJUA?
HABARI ZA
NISHATI NA
MADINI PIA
ZINAPATIKANA
KUPITIA

TOVUTI; https://mem.go.tz
Facebook; Nishati Na Madini
Twitter; @nishatiMadini
YouTube; Wizara ya Nishati na Madini

KWA PAMOJA, TUENDELEZE SEKTA ZA NISHATI NA MADINI.

 NewsBulletin 5
http://www.mem.go.tz
Habari za nishati/madini
Mei 19 - 25, 2017

DKT. PALLANGYO AKIKAGUA MIRADI YA TEDAP JIJINI ARUSHA

Naibu Katibu Mkuu wa

Wizara ya Nishati na Madini,
anayeshughulikia Nishati, Dkt.
Mhandisi Juliana Pallangyo
(katikati) akiwa eneo la New
Kilitex kunapojengwa Kituo
kipya cha kupozea umeme
cha uwezo wa 15MVA.
Kituo hicho ni kati ya vituo 6
vitakavyojengwa jijini Arusha ili
kuimarisha upatikanaji umeme
wenye ubora na uhakika. Mradi
huo unatarajiwa kukamilika
mwezi Julai, 2017. Dkt.
Pallangyo alifika kituoni hapo
katika ziara yake ya kukagua
miradi ya Tanzania Energy
Development Expansion Project
(TEDAP). Wa pili kushoto
ni Mtaalam Mshauri, Calus
Peter, wengine katika picha
ni Wataalam kutoka Shirika la
Umeme Tanzania, (TANESCO).

Naibu Katibu Mkuu wa Wizara ya Nishati na Madini

Naibu Katibu Mkuu wa Wizara ya Nishati na Madini anayeshughulikia
Nishati, Dkt. Mhandisi Juliana Pallangyo (kulia) akitoa ufafanuzi kwa
Waandishi wa Habari kuhusu umuhimu wa miradi ya TEDAP katika
kuimarisha hali ya upatikanaji umeme nchini.
anayeshughulikia Nishati, Dkt. Mhandisi Juliana Pallangyo (Wa pili
kushoto), akiwa na Wataalam kutoka Wizara ya Nishati na Madini na
TANESCO wakiwa katika eneo ambalo linatarajiwa kujengwa kituo
cha Kupozea umeme utakaounganisha mfumo wa Gridi za umeme
kati ya Tanzania na Kenya. Wengine ni Mhandisi kutoka Wizara ya
Nishati na Madini Erick Rugabera, Meneja Mwandamizi Mipango
na Mikakati kutoka TANESCO, Mhandisi John Kabadi, na Meneja
Uwekezaji (TANESCO), Mhandisi Rwebangi Lutenganya.

Naibu Katibu Mkuu wa

Wizara ya Nishati na Madini
anayeshughulikia Nishati,
Dkt. Mhandisi Juliana
Pallangyo katika picha
ya pamoja na Watalaam
kutoka nchi za Uganda,
Burundi, Sudan Kusini,
Congo DRC, na Kenya.
Watalaam hao walishiriki
katika Mkutano wa
Kujadili Miradi ya Umeme
itakayoweza kutekelezwa
na Serikali kwa kushirikiana
na Sekta Binafsi. Mbali
na nchi hizo, mkutano
huo pia ulihudhuliwa na
Watalaam kutoka Benki ya
Dunia, Mtalaam Mshauri
kutoka Ufaransa na
Taasisi iliyo chini ya nchi
zinazozunguka Mto Nile
(NELSAP).
 Habari za nishati/madini

6 NewsBulletin
http://www.mem.go.tz

Mei 19 - 25, 2017

MAKALA
TMAA na Matokeo Chanya katika uimarishaji ukaguzi wa
uzalishaji na mauzo ya Madini ya Ujenzi na Viwandani
Na Teresia Mhagama ambayo hutumika kwa shughuli

W
akala wa
Ukaguzi
wa Madini
Tanzania
(TMAA)
ulianzishwa tarehe 2 Novemba,
2009. Lengo kuu la uanzishwaji
wake likiwa ni kuhakiki kiasi
cha madini yanayozalishwa na
kuuzwa na wamiliki wa leseni za
uchimbaji/uchenjuaji wa madini;
kukagua hesabu za fedha za migodi;
na kukagua shughuli za utunzaji
mazingira katika maeneo ya migodi.
Utekelezaji wa lengo hilo unalenga
katika kuhakikisha kuwa shughuli
za uchimbaji wa madini zinaleta
manufaa kwa Serikali na wananchi
wake.
TMAA si neno geni
miongoni mwa Watanzania na
wasio Watanzania kwani kazi
zinazofanywa na Wakala huo
zinajulikana ndani na nje ya nchi,
jambo linalopelekea Taasisi za nje
ya nchi kuja kujifunza jinsi Wakala
huu ulivyofanikiwa katika shughuli
za ukaguzi wa madini nchini. Baadhi
ya mafanikio yaliyowezeshwa na
Wakala ni pamoja na ongezeko la
ukusanyaji wa mrabaha utokanao na
uzalishaji na biashara ya madini ya
ujenzi na viwandani nchini.
Baadhi ya madini ya ujenzi
ambayo yanafahamika sana kwa
wananchi kutokana na kuyatumia
katika shughuli za kila siku za ujenzi
ni mchanga, kokoto na kifusi. Aidha,
madini ya viwandani ni kama vile
chokaa, jasi na madini ya nakshi
mbalimbali viwandani ikiwemo
kutengeneza simenti.
Mtendaji Mkuu wa Wakala
huo, Mhandisi Dominic Rwekaza
anaeleza kuwa shughuli za
ukaguzi wa madini hayo ya ujenzi
na viwandani hufanywa kwa
kushirikiana na Ofisi za Madini za
Kanda katika Mikoa ya Arusha,
Dar es Salaam, Dodoma, Geita,
Iringa, Kagera, Katavi, Kigoma,
Kilimanjaro, Lindi, Manyara,
Mbeya, Morogoro, Mtwara,
Mwanza, Njombe, Pwani, Rukwa,
Ruvuma, Simiyu, Singida na Tanga.
Anasema kuwa Wakala kupitia
ukaguzi huo katika kipindi cha
kuanzia mwezi Julai 2016 hadi
kufikia Machi 2017, umewezesha
Mrabaha stahiki wa kiasi cha Shilingi
bilioni 4.5. Mrabaha huo unatokana
na uzalishaji na mauzo ya Tani
milioni 9.73 za madini ya ujenzi na
viwandani yenye thamani ya Shilingi
bilioni 151.9.
Mhandisi Rwekaza anazidi
kufafanua kuwa Wakala pia hukagua
thamani ya madini ya ujenzi Dominic Rwekaza
yanayotumika kwenye ujenzi wa
barabara ambapo katika kipindi cha wa huduma (service levy) zilizolipwa kuongezeka.
mwaka 2016/17 Wakala ulikagua kwa Halmashauri za Arusha, Aidha, wachimbaji na wauzaji
miradi 9 ya Barabara katika Mikoa Wangingombe, Namtumbo, wa madini ya ujenzi na viwandani
ya Arusha, Manyara, Mara, Iringa, Tunduru, Nanyumbu na Nkasi. wanatakiwa kuhakikisha kuwa
Ruvuma, Dodoma, Mtwara na Kutokana na ukaguzi wa wanalipa mrabaha na stahiki zote za
Rukwa. madini hayo kuonyesha mafanikio Serikali kama zilivyoainishwa kwa
Shughuli za ukaguzi huo katika makubwa, TMAA imejipanga mujibu wa leseni zao ili kuepusha
miradi ya ujenzi wa Barabara kuendelea kuimarisha ukaguzi hatua mbalimbali wanazoweza
zimewezesha kiasi cha Shilingi huo katika mwaka wa fedha wa kuchukuliwa kutokana na kwenda
bilioni 1.73 kulipwa Serikalini ikiwa 2017/2018 ili kuhakikisha kuwa kinyume na matakwa ya leseni
ni Shilingi bilioni 1.07 za mrabaha mchango wa Sekta ya Madini zilizotolewa kwa mujibu wa Sheria ya
na Shilingi milioni 661.5 za ushuru kwenye Pato la Taifa unazidi Madini ya Mwaka 2010.

USIKOSE KUFUATILIA TAARIFA MBALIMBALI

ZA WIZARA YA NISHATI NA MADINI WAKATI
WA UWASILISHAJI WA HOTUBA YA BAJETI
YAKE BUNGENI TAREHE 25 NA 26 MEI, 2017
HOTUBA YA BAJETI ITAPATIKANA KUPITIA TOVUTI YA WIZARA KATIKA ANUANI
YA (www.mem.go.tz), na Tovuti za Taasisi zake. Pia katika kurasa za Facebook
(Nishati na Madini) na Twitter @nishatiMadini
 NewsBulletin 7
Habari za nishati/madini

MAKALA
http://www.mem.go.tz

Mei 19 - 25, 2017

MIRADI HII YA UMEME VIJIJINI

ITAWEZESHA TANZANIA YA VIWANDA
Na Veronica Simba ni kuhakikisha tunakuwa na umeme kuwa ni kupeleka umeme kwenye katika mradi husika, yatafikishiwa

W
izara ya Nishati
na Madini
imeendelea
na utekelezaji
wa miradi ya
umeme vijijini kwa kasi. Baada ya
utekelezaji wa awamu mbili za miradi
ya umeme vijijini kupitia Wakala wa
Nishati Vijijini (REA I & II), sasa
uzinduzi wa mradi kabambe wa
umeme vijijini awamu ya tatu (REA
III), umefanyika katika maeneo
mbalimbali nchini.
Tumeshuhudia Waziri wa
Nishati na Madini, Profesa Sospeter
Muhongo na Naibu wake, Dkt.
Medard Kalemani wakizindua REA
III katika mikoa mbalimbali, ikiwemo
Tanga, Pwani, Dodoma, Mara,
Singida, Iringa, Songwe, Mbeya na
Shinyanga.
Akizindua REA III kijijini
Mkwese, Wilaya ya Manyoni,
hivi karibuni, Profesa Muhongo
alisema kuwa dhamira ya Serikali ni
kuhakikisha inaondoa umaskini wa
wananchi kwa kuwapatia huduma
muhimu ikiwemo Umeme.
Injini mojawapo nzuri na
muhimu ya kuondoa umaskini wetu
wa uhakika, unaotabirika na wa bei
nafuu.
Alisema, Serikali inatambua kuwa
wananchi walio wengi wanaishi
vijijini ndiyo maana Bajeti ya Wizara
ya Nishati na Madini ambayo inaishia
mwezi wa sita mwaka huu, fedha
zake nyingi zilipelekwa kwenye
miradi hususan ya umeme vijijini.
Maelezo hayo ya Profesa
Muhongo, yanaungwa mkono
na Naibu Waziri, Dkt Kalemani.
Aidha, Naibu Waziri, akiwa katika
uzinduzi wa mradi huo katika mikoa
ya Mara na Dodoma, alifafanua
zaidi kwa kubainisha malengo ya
REA III ambapo alisema kuwa
lengo la kwanza la Mradi huo
kabambe ni kupeleka umeme kwenye
vitongoji vyote ambavyo vijiji vyake
vimeshapata umeme.
Katika Mradi wa REA II,
tulikuwa tunapeleka umeme katika
Kituo tu cha Kijiji, siyo Kijiji chote.
REA III itafika katika vitongoji
vyote.
Naibu Waziri alitaja lengo
jingine la REA III kuwa ni kupeleka
umeme kwenye vijiji vyote ambavyo
havijapata umeme. Sambamba na
hayo, alibainisha malengo mengine
Taasisi zote za umma na nyingine
zilizo rasmi hata kama siyo za umma.
Taasisi hizo ni pamoja na
Vituo vya Afya/Zahanati, Misikiti,
Makanisa, Masoko, Shule pamoja
na Taasisi nyingine muhimu. Pia,
kwenye mitambo ya maji, alifafanua.
Aidha, aliwashukuru wananchi
kuitikia Mradi huo wa Serikali ambao
alibainisha kuwa utatekelezwa
ndani ya kipindi cha miaka minne
hadi mitano. Hata hivyo, aliwataka
wananchi kuutumia umeme
watakaounganishiwa katika shughuli
mbalimbali za kiuchumi.
Tunapenda sana umeme huu
utumike kwenye shughuli za kilimo
hususan kilimo cha umwagiliaji,
kuendeshea mitambo ya maji, lakini
hata kuanzisha viwanda vya kati ili
kukuza uchumi wetu. Tunaamini
kuwa umeme huu utakuwa
kichocheo kikubwa katika kusukuma
maendeleo, alisisitiza.
Katika uzinduzi wa Mradi
huo katika maeneo mbalimbali,
Mkurugenzi Mkuu wa REA,
Mhandisi Gissima Nyamo-Hanga,
amekuwa akizikumbusha Serikali
za Kata na Vijiji kubainisha maeneo
maalum ya viwanda ambayo
miundombinu ya umeme
mkubwa unaolenga kuwezesha
wajasiriamali vijijini kupatiwa umeme
utakaowezesha kuanzishwa kwa
viwanda vidogo vidogo na vikubwa
kwa gharama nafuu.
Viongozi mbalimbali katika mikoa
ambako miradi ya umeme vijijini
inatekelezwa, wakiwemo Wakuu
wa Wilaya na Wabunge, wamekuwa
wakitoa maoni mbalimbali kuhusu
uzinduzi wa Mradi Kabambe wa
Usambazaji Umeme Vijijini Awamu
ya Tatu (REA III) katika maeneo yao.
Katika hafla ya uzinduzi wa
REA III iliyofanyika kijijini Mkwese,
wilayani Manyoni, Mkuu wa Wilaya
ya Ikungi, Miraji Mtatulu, alikiri
kufurahishwa na Mradi huo wa
usambazaji umeme kwa wananchi
wa vijijini kwani upatikanaji wa
umeme wa uhakika utasaidia
kuongeza thamani ya mazao ya
wakulima.
Kwa upande wake, Mkuu wa
Wilaya ya Singida, Elias Tarimo
alimweleza Waziri Muhongo kuwa
wananchi wake wanashukuru na
kupokea kwa moyo mkunjufu
awamu ya Tatu ya utekelezaji wa
>>InaendeleaUk. 8

Waziri wa Nishati na Madini, Profesa Sospeter Muhongo (katikati),

akibonyeza kitufe maalum, kuashiria uzinduzi rasmi wa Mradi
Kabambe wa Kusambaza Umeme Vijijini Awamu ya Tatu (REA III),
kwa Mkoa wa Singida. Wanaoshuhudia (kutoka kushoto) ni Kaimu
Mkuu wa Mkoa wa Singida ambaye pia ni Mkuu wa Wilaya ya
Manyoni, Geofrey Mwambe, Mbunge wa Manyoni Mashariki, Daniel
Mtuka, Balozi wa Sweden nchini Tanzania, Katarina Rangnitly,
Balozi wa Norway nchini, Hamme-Hanie Kaarstad na Mwenyekiti wa
Bodi ya Wakala wa Nishati Vijijini (REA), Dkt. Gideon Kahunda.
Naibu Waziri wa Nishati na Madini, Dkt. Medard Kalemani (katikati),
akifurahia pamoja na baadhi ya wabunge wa Mkoa wa Mara,
baadhi ya wajumbe wa Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Nishati
na Madini, Mkuu wa Wilaya ya Bunda, Mwalimu Lydia Bupilipili na
wananchi, baada ya kukata utepe kuashiria uzinduzi rasmi wa Mradi
wa Umeme Vijijini Awamu ya Tatu (REA III) kwa Mkoa wa Mara.
Uzinduzi ulifanyika katika Kijiji cha Mariwanda, Wilaya ya Bunda.
 Habari za nishati/madini

8 MAKALA NewsBulletin
http://www.mem.go.tz

Mei 19 - 25, 2017

MIRADI HII YA UMEME VIJIJINI

ITAWEZESHA TANZANIA YA VIWANDA
>>Inatoka Uk. 7
Mradi wa REA.
Mradi huu utaleta mapinduzi
katika nchi yetu hususan maeneo ya
vijijini na hii ni hatua ya utekelezaji
wa ujenzi wa nchi ya viwanda,
alisema Tarimo.
Alifafanua kuwa, kupitia umeme
huo, wana-Singida wataweza kujenga
viwanda vidogo vidogo vya shughuli
mbalimbali kuanzia usindikaji wa
mazao hadi uchakataji wa bidhaa
nyingine ambazo zinapatikana katika
vijiji vyao.
Mkuu wa Wilaya ya Kishapu,
Nyabaganga Taraba, anasema
kuwa Serikali ya Awamu ya
Tano ni ya Viwanda. Umeme
utatusaidia kuanzisha viwanda
vidogo vidogo, vya kati na vikubwa,
hivyo kurahisisha upatikanaji wa
ajira. Aidha, utatusaidia kupunguza
uharibifu wa mazingira ikiwemo
kukata miti kwa ajili ya matumizi ya
kupikia.
Naye Mbunge wa Tarime Vijijini,
John Heche, akizungumzia miradi
ya umeme vijijini, anasema kuwa,
Nishati ya umeme ni muhimu sana
kwa maendeleo ya watu. Kitu pekee
kinachoweza kuwafanya wananchi
wasihame kutoka vijijini kwenda
mjini ni umeme.
Ninafurahi kuona fursa kama
hii kwa wananchi wetu kupelekewa
umeme vijijini ili waweze kufanya
kazi za uzalishaji kule vijijini.
Naishauri Serikali isimamie umeme
upatikane haraka zaidi ili wananchi
waanze kufanya kazi za uzalishaji.
Tutengeneze ajira vijijini.
Mkurugenzi Mkuu wa REA,
Mhandisi Nyamo-Hanga, anasema
kuwa, Mradi Kabambe wa
Kusambaza Umeme Vijijini Awamu
ya Tatu, unalenga kufikisha huduma
ya umeme kwenye vijiji 7,873 katika
Wilaya na Mikoa yote ya Tanzania
Bara ambavyo bado havijafikiwa na
umeme.
Kwa mujibu wa taarifa ya maeneo
rasmi ya kiserikali kutoka Ofisi ya
Rais, Tawala za Mikoa na Serikali za
Mitaa (TAMISEMI), Tanzania Bara
ina Vijiji 12,268 ambapo kati yake,
vilivyofikiwa na umeme hadi Juni
2016 ni 4,395 sawa na asilimia 36.
Kati ya Vijiji 7,873 ambavyo
havijapata umeme, Vijiji 7,697
vimepangwa kupatiwa umeme wa
gridi na Vijiji 176 pamoja na Visiwa,
vitapatiwa umeme wa nje ya gridi
kwa kuwa ndiyo njia muafaka ya
kuvipatia umeme kwa sasa.
Jitihada hizi zinazofanywa na
Serikali, zinapaswa kupongezwa.
Aidha, wananchi walio katika
maeneo ambako miradi ya
umeme inatekelezwa wanapaswa
kuchangamka kwa kuutumia
umeme katika shughuli mbalimbali
za kujiongezea kipato. Viwanda
vidogo-vidogo na vya kati
vianzishwe sasa huko vijijini ambako
ndiko kunakopatikana rasilimali
mbalimbali.

Sehemu ya umati wa wananchi waliohudhuria hafla ya uzinduzi wa Mradi wa Umeme Vijijini Awamu ya Tatu (REA III) katika maeneo
mbalimbali hivi karibuni.
NewsBulletin 9
http://www.mem.go.tz
Habari za nishati/madini
Mei 19 - 25, 2017

JAMHURI YA MUUNGANO WA TANZANIA

WIZARA YA NISHATI NA MADINI

WAKALA WA NISHATI VIJIJINI

TAARIFA KWA WAKANDARASI WALIOSHINDA ZABUNI ZA

KUTEKELEZA MRADI KABAMBE WA KUSAMBAZA UMEME
VIJIJINI AWAMU YA TATU (TURNKEY III)

DAR ES SALAAM, TANZANIA

Wakala wa Nishati Vijijini (REA) umekamilisha taratibu za zabuni kwa ajili ya
utekelezaji wa Mradi Kabambe wa Kusambaza Umeme Vijijini Awamu ya Tatu (Turnkey
III). Mradi huu unahusisha kupeleka umeme wa gridi kwenye Vijiji 3559 katika Mikoa 25
ya Tanzania Bara. Hatua zinazofuata ni Wakandarasi walioshinda kupewa barua za tuzo
(Award Letters) na kusaini mikataba kwa ajili ya kuanza utekelezaji wa Mradi.

Utoaji wa barua hizi unafuatia kukamilika kwa mchakato wa kuwapata wazabuni

watakaotekeleza mradi huo uliogawanywa katika mafungu (Lots) 29. Wazabuni
wanaopewa barua wanatakiwa kukamilisha vigezo na masharti yaliyotajwa katika barua
za tuzo kabla ya kusaini mikataba ya utekelezaji wa Mradi.

Aidha, Wakala umeandaa Mkutano maalum kwa Wakandarasi kwa ajili ya

kuwakabidhi barua za tuzo (Award Letters). Mkutano huo utafanyika tarehe 18 Mei 2017
kuanzia saa 8 mchana katika Ukumbi wa Hazina uliopo katika Manispaa ya Dodoma.

Wazabuni wote walioshinda wanatakiwa kushiriki katika Mkutano huu.

Imetolewa na:
Mkurugenzi Mkuu
Wakala wa Nishati Vijijini (REA)
Barabara ya Sam Nujoma, 14414
S. L. P 7990, Dar es Salaam.
Simu +255 22 2412001/2/3, Barua pepe: info@rea.go.tz

Kwa wadau wa sekta za Nishati na Madini, tembelea kurasa mpya za Wizara kwenye Mitandao
ya Kijamii ya Twitter na Facebook kwa anuani ya Nishati na Madini Karibu tuhabarishane na
tujadili kuhusu sekta za Nishati na Madini kwa maendeleo ya Watanzania wote.
Imetolewa na Kitengo cha Mawasiliano Serikalini