ACHTERGRONDINFORMATIE

21st century skills

De vaardigheden die nodig zijn in de 21e eeuw tonen een groot verschil met de vaardigheden die mensen
nodig hadden in de 19e en 20e eeuw. Ons hele leven is meer internationaal en multicultureel, het internet
biedt ons de mogelijkheid contact te leggen met personen over de hele wereld en informatie te vinden over
(bijna) alles in deze wereld.
Dit betekent dat de vaardigheden die wij als leerkrachten onze leerlingen moeten leren, gericht moeten zijn
op een toekomst die wij niet kunnen voorspellen. Waar, zoals Schleicher (2010) beschrijft, aandacht moet
zijn voor de voorbereiding op banen die momenteel nog niet bestaan, technologien die nog niet zijn
uitgevonden en problemen waarvan we nu nog niet weten dat ze eraan komen. Wat deze vaardigheden dan
precies zijn en hoe deze moeten worden aangeleerd is nog veel discussie over. Er bestaat dus ook nog geen
wereldwijd geaccepteerde definitie van '21st century skills'. Wat wel duidelijk is, is dat 21st century skills kan
worden verdeeld in vier overkoepelende categorien:
1. manieren van denken
2. manieren van werken
3. hulpmiddelen voor het werken
4. vaardigheden om te kunnen leven in de 21e eeuw
Deze vier categorien zijn weer opgedeeld in 10 vaardigheden:
1. creativiteit en innovatie
2. kritisch denken/problemen oplossen/keuzes maken
3. metacognitie
4. communicatie
5. samenwerken
6. informatievaardigheden
7. ICT-vaardigheden
8. burgerschap
9. zelfregulering
10. sociale en culturele vaardigheden
De discussie bestaat of de 21st century skills echt wel iets nieuws zijn, doch geeft de aandacht die er
momenteel naar uitgaat een tekort aan in de huidige manier van onderwijs geven. Grotendeels kunnen de
21st century skills worden gerelateerd aan de taxonomie van Bloom, behalve communicatie en
samenwerking (zoals wij deze in de 21e eeuw kennen) en ICT-vaardigheden, zoals in onderstaand model is
te zien:
De manier waarop deze 21st century skills een plaats moeten krijgen in het (primair) onderwijs biedt
verschillende mogelijkheden. De verschillende vaardigheden zouden per vaardigheid kunnen worden
aangeleerd, zoals in een cursus of vak op school. Een andere kijk op het aanleren van de 21e eeuwse
vaardigheden is het competentiegericht onderwijs, dat leerlingen de mogelijkheid geeft de theorie te
begrijpen, te gebruiken en toe te passen binnen een grotere context. Het maakt een meer holistische manier
van leren mogelijk, waar leerlingen connecties kunnen leggen en zo de opgedane kennis kunnen toepassen
in verschillende vakgebieden (RSA, 2013). Nog een ander perspectief op het aanleren van 21 st century skills
is dat deze geleerd kunnen worden buiten de traditionele lessen, een soort 'extra-curriculum'.
Ook zijn er verschillende opvattingen over de manier van toetsen van deze vaardigheden. In n daarvan
beschrijft Guy (2011) dat het toetsen van deze vaardigheden door middel van projecten de focus van
leerlingen verlegd van 'welk cijfer had jij?' naar 'waar ging jouw project over?' en dat het leerlingen
aanmoedigt meer risico's te durven nemen in plaats van op safe te spelen voor een voldoende.
Tot slot wordt beschreven dat niet alle 21e eeuwse vaardigheden getoets kunnen worden. Sommigen
kunnen te subjectief worden genterpreteerd of zijn te vaag om te meten.

TPACK

De letters TPACK staan voor Techonological Pedagogical

Content Knowledge. De kennis die een leerkracht nodig
heeft om succesvol onderwijs met ict te verzorgen beschrijft
de kern van het TPACK model. Deze leerkrachten slagen
erin hun technologische, vakinhoudelijke en didactische
kennis en vaardigheden te integreren. Enerzijds wil dit
zeggen dat de leerkracht dient te beschikken over een vorm
van kennis. Daarnaast wordt TPACK gebruikt om op de
integratie van ict in het onderwijs te reflecteren. Dat wil
zeggen dat leerkrachten bij het ontwerpen van ict-rijke lessen
na kunnen gaan op welke manier vakinhoud, didactiek en
technologie elkaar versterken.