Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Caractersticasefuncionamentodos
HDs(discosrgidos)
Introduo
OdiscorgidoouHD(HardDisk)odispositivode
armazenamentopermanentededadosmaisutilizado
noscomputadores.Nele,soarmazenadosdesdeos
seusarquivospessoaisatinformaesutilizadas
exclusivamentepelosistemaoperacional.Nesteartigo,
vocconhecerumpoucodofuncionamentodosHDs
esaberafunodeseusprincipaisrecursos,como
IDE,ATAPI,DMA,SATA,cache(buffer),NCQ,entre
outros.
Linksdiretos:
SurgimentodosHDs
TamanhofsicodosHDs
Placalgica
Discos
Gravaoeleituradedados
InterfaceIDE(PATA)
TcnicasATAPIeEIDE
DMAeUDMA
SATA(SerialATA)
SCSI(SmallComputerSystemInterface)
Cache(buffer)
Gravaoperpendicular
NCQ(NativeCommandQueuing)
Capacidaderealdearmazenamento
SeekTime(TempodeBusca)
LatencyTime(TempodeLatncia)
TransferRate(TaxadeTransferncia)
AccessTime(TempodeAcesso)
MTBFMeanTimeBetweenFailures
S.M.A.R.T.
HDsexternos.
SurgimentodosHDs
Odiscorgidonoumtipodispositivodearmazenamentonovo,massimumaparelhoqueevoluiue
muitocomopassardotempo.UmdosprimeirosHDsquesetemnotciaoIBM305RAMAC.
https://www.infowester.com/hd.php 1/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
Disponibilizadonoanode1956,eracapazdearmazenarat5MBdedados(umavanoparaapoca)
epossuadimensesenormes:14x8polegadas.Seupreotambmnoeranadaconvidativo:o305
RAMACcustavacercade30mildlares.
Comopassardosanos,osHDsforamaumentandosuacapacidadedearmazenamento,aomesmo
tempoemquesetornarammenores,maisbaratosemaisconfiveis.Apenasparailustraroquo
"gigante"eramosprimeirosmodelos,afotoabaixomostraumdiscorgidoutilizadopeloMetrdeSo
Pauloemseusprimeirosanosdeoperao.OdispositivoesteveemexposionoCentrodeControle
Operacionaldaempresadurantealgunsanos:
AntigoHDdoMetrdeSoPaulo
ComponentesefuncionamentodosHDs
Paraquevocpossacompreenderofuncionamentobsicodosdiscosrgidos,precisaconhecerseus
principaiscomponentes.Ostomencionadosdiscos,naverdade,ficamguardadosdentrodeuma
espciede"caixademetal".Estascaixassoseladasparaevitaraentradadematerialexterno,pois
atumapartculadepoeirapodedanificarosdiscos,jqueestessobastantesensveis.Issosignifica
quesevocabrirumHDemumambientedespreparadoesemousodosequipamentosedastcnicas
apropriadas,tergrandeschancesdeperdlo.
TamanhofsicodosHDs
Fisicamentefalando,osHDspodemterdimensesvariadas,indodesdeotamanhodeumacaixade
fsforosatchegarempeasgrandalhonas,comoojmostradodiscorgidoutilizadopeloMetrde
SoPaulo.Masaindstria,claro,crioupadresdetamanhoparafacilitarapopularizaodosHDse
suautilizaonoscomputadores.
https://www.infowester.com/hd.php 2/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
Ostamanhosmaiscomunsso,pelaordem,de3,5polegadas(medidarepresentadapelocaractere")e
2,5polegadas.Estasmediessereferemaodimetrodosdiscos.Maiores,asunidadesde3,5
polegadassocomumenteempregadasemdesktops,workstationseservidores,enquantoqueHDsde
2,5polegadassocomunsemlaptopseoutroscomputadorescomdimensesreduzidas.
Htambmdiscosquepodemsermuitopequenostendo,porexemplo,dimensesde1,8ou1
polegada.Estessoutilizadosemdispositivosportteis,comoplayersdeudio.
HDde3,5polegadas
UmHDpordentro
ParaquevocpossaterideiadecomoosHDsfuncionamconvenientesabercomoestesdispositivos
soorganizadosinternamente.Asimagensaseguirajudamnestatarefa.
Placalgica
https://www.infowester.com/hd.php 3/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
PlacalgicadeumHD
AfiguraacimamostraumHDvistoporbaixo.Notequeestapartecontmumaplacacomchips.Trata
sedaplacalgica,umitemquerenecomponentesresponsveispordiversastarefas.Umdelesum
chipconhecidocomocontrolador,quegerenciaumasriedeaes,comoamovimentaodosdiscos
edascabeasdeleitura/gravao(mostradasadiante),oenvioerecebimentodedadosentreosdiscos
eocomputador,eatrotinasdesegurana.
Outrodispositivocomumplacalgicaumpequenochipdememriaconhecido
comobuffer(oucache),vistomaisabaixo.Cabeaeleatarefadearmazenarpequenasquantidadesde
dadosduranteacomunicaocomocomputador.Comoestechipconseguelidarcomosdadosde
maneiramaisrpidaqueosdiscosrgidos,seuusoagilizaoprocessodetransfernciadeinformaes.
Nomercado,atualmente,comumencontrardiscosrgidosquepossuembuffercomcapacidadeentre
2MBe64MB.
Discos
AgorachegamosefetivamenteparteinternadosHDs(isto,aointeriorda"caixinha").Afotoabaixo
mostraumHDaberto.Notequehindicativosquedescrevemoscomponentesmaisimportantes.Estes
sodetalhadoslogoabaixodaimagem:
https://www.infowester.com/hd.php 4/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
InteriordeumHD
Pratoseeixo:esteocomponentequemaischamaaateno.Ospratossoosdiscosondeos
dadossoarmazenados.Elessofeitos,geralmente,dealumnio(oudeumtipodecristal)recoberto
porummaterialmagnticoeporumacamadadematerialprotetor.Quantomaistrabalhadoforo
materialmagntico(ouseja,quantomaisdenso),maioracapacidadedearmazenamentododisco.
NotequeosHDscomgrandecapacidadecontamcommaisdeumprato,umsobreooutro.Elesficam
posicionadossobumeixoresponsvelporfazlosgirar.ParaomercadodePCs,comumencontrar
HDsquegirama7.200RPM(rotaesporminuto),mastambmhmodelosquealcanamataxade
10.000rotaes.Atpoucotempoatrs,opadrodomercadoeracompostopordiscosrgidoscom
5.400PRM.Claroque,quantomaisrotaes,melhor
Cabeaebrao:osHDscontamcomumdispositivochamadocabea(oucabeote)deleiturae
gravao.Tratasedeumitemdetamanhobastantereduzidoquecontmumabobinaqueutiliza
impulsosmagnticosparamanipularasmolculasdasuperfciedodiscoeassimgravardados.Huma
cabeaparacadaladodosdiscos.Esteitemlocalizadonapontadeumdispositivo
denominadobrao,quetemafunodeposicionaroscabeotesacimadasuperfciedospratos.
Olhandoporcima,temseaimpressodequeacabeadeleituraegravaotocanosdiscos,masisso
noocorre.Naverdade,adistnciaentreambosextremamentepequena.A"comunicao"ocorre
pelosjcitadosimpulsosmagnticos.
https://www.infowester.com/hd.php 5/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
CabeaebraodeumHD
NosHDsmaisatuais,acabeadegravaocontacomdoiscomponentes,umresponsvelpela
gravaoeoutrodirecionadoleitura.Emdispositivosmaisantigos,ambasasfuneseram
executadasporumnicocomponente
Atuador:tambmchamadodevoicecoil,oatuadororesponsvelpormoverobraoacimada
superfciedospratoseassimpermitirqueascabeasfaamoseutrabalho.Paraqueamovimentao
ocorra,oatuadorcontmemseuinteriorumabobinaque"induzida"porims.
Oatuadoremdestaque
Notequeotrabalhoentreessescomponentesprecisaserbemfeito.Osimplesfatodeacabeade
leituraegravaoencostarnasuperfciedeumpratosuficienteparacausardanosaambos.Isso
podefacilmenteocorreremcasodequedas,porexemplo.
https://www.infowester.com/hd.php 6/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
Gravaoeleituradedados
Asuperfciedegravaodospratoscompostapormateriaissensveisaomagnetismo(geralmente,
xidodeferro).Ocabeotedeleituraegravaomanipulaasmolculasdestematerialpormeiode
seuspolos.Paraisso,apolaridadedascabeasmudaemumafrequnciamuitoalta:quandoest
positiva,atraiopolonegativodasmolculaseviceversa.Deacordocomestapolaridadequeso
gravadososbits(0e1).Noprocessodeleituradedados,ocabeotesimplesmente"l"ocampo
magnticogeradopelasmolculasegeraumacorrenteeltricacorrespondente,cujavariao
analisadapelocontroladordoHDparadeterminarosbits.
Paraa"ordenao"dosdadosnoHD,utilizadoumesquemaconhecidocomogeometriadosdiscos.
Nele,odisco"dividido"emcilindros,trilhasesetores:
Ilustraodegeometriadedisco
Astrilhassocrculosquecomeamnocentrododiscoevoatasuaborda,comoseestivessemum
dentrodooutro.Estastrilhassonumeradasdabordaparaocentro,isto,atrilhaqueficamais
prximadaextremidadedodiscodenominadatrilha0,atrilhaquevememseguidachamadatrilha
1eassimpordiante,atchegartrilhamaisprximadocentro.Cadatrilhadivididaemtrechos
regulareschamadosdesetores.Cadasetorpossuiumacapacidadedeterminadadearmazenamento
(geralmente,512bytes).
Eondeentraoscilindros?Eisumaquestointeressante:vocjsabequeumHDpodecontervrios
pratos,sendoquehumacabeadeleituraegravaoparacadaladodosdiscos.Imagineque
necessrioleratrilha42doladosuperiordodisco1.Obraomovimentaracabeaatestatrilha,
masfarcomqueasdemaisseposicionemdeformaigual.Issoocorreporquenormalmenteobraose
https://www.infowester.com/hd.php 7/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
movimentadeumasvez,isto,elenocapazdemoverumacabeaparaumatrilhaeuma
segundacabeaparaoutratrilha.
Issosignificaque,quandoacabeadirecionadatrilha42doladosuperiordodisco1,todasas
demaiscabeasficamposicionadassobreamesmatrilha,squeemseusrespectivosdiscos.Quando
issoocorre,damosonomedecilindro.Emoutraspalavras,cilindroaposiodascabeassobreas
mesmastrilhasdeseusrespectivosdiscos.
Notequenecessrioprepararosdiscosparareceberdados.Issofeitopormeiodeumprocesso
conhecidocomoformatao.Hdoistiposdeformatao:formataofsicaeformataolgica.O
primeirotipojustamentea"diviso"dosdiscosemtrilhasesetores.Esteprocedimentofeitona
fbrica.Aformataolgica,porsuavez,consistenaaplicaodeumsistemadearquivosapropriado
acadasistemaoperacional.Porexemplo,oWindowscapazdetrabalharcomsistemasde
arquivosFATeNTFS.OLinuxpodetrabalharcomvriossistemasdearquivos,entre
eles,ext3eReiserFS.
Interfaces
OsHDssoconectadosaocomputadorpormeiodeinterfacescapazesdetransmitirosdadosentreum
eoutrodemaneiraseguraeeficiente.Hvriastecnologiasparaisso,sendoasmaiscomunsos
padresIDE,SCSIe,atualmente,SATA.
InterfaceIDE(PATA)
AinterfaceIDE(IntelligentDriveElectronicsouIntegratedDriveElectronics)tambmconhecida
comoATA(AdvancedTechnologyAttachment)ou,ainda,PATA(ParallelAdvancedTechnology
Attachment).Tratasedeumpadroquechegoupravaleraomercadonapocadaantigalinhade
processadores386.
Comoapopularizaodestepadro,asplacasmepassaramaoferecerdoisconectoresIDE(IDE0
ouprimrioeIDE1ousecundrio),sendoquecadaumcapazdeconectaratdoisdispositivos.
EssaconexofeitaaoHD(eaoutrosdispositivoscompatveiscomainterface)pormeiodeumcabo
flat(flatcable)de40vias.Posteriormente,chegouaomercadoumcaboflatde80vias,cujosfiosextras
servemparaevitaraperdadedadoscausadaporrudos(interferncia).
https://www.infowester.com/hd.php 8/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
Caboflatde80viasNoteaexistnciadeumconectoradicionalnomeiodocabo
CaboflatconectadoaoHD
Comopossvelconectardoisdispositivosnomesmocabo,umapequenapeacominteriordemetal
chamadajumperposicionadanapartetraseiradoHD(oudeoutroequipamentoquefazusodesta
interface).Adisposiodestejumpervariaconformeofabricante,massemprehumaposioque,se
usada,determinaqueaqueledispositivosejaprimrioeoutraposioquedeterminaqueocomponente
sejasecundrio.Esteummeiodefazercomqueocomputadorsaibaquaisdadoscorrespondema
cadadispositivo.
https://www.infowester.com/hd.php 9/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
TraseiradeumHDIDE(PATA)Observeoconectoreojumper
OrientaodofabricantedoHDquantoposiodojumper
Sim,issosignificaque,sehouverdoisHDs"setados"igualmentecomoprimriosousecundrios,o
computadorpoderterdificuldadesparareconheclos.Muitasvezespossvelfazercomqueesta
distinosejafeitaautomaticamente.Nestecaso,costumaseutilizarosjumpersdeambosos
dispositivosemumaterceiraposio:cableselect.Estaconfiguraofazcomqueaescolhadaunidade
primrianormalmentefiqueparaodispositivoconectadonapontadocaboeasecundriacomo
aparelhoqueinterligadoaoencaixeexistentenomeiodocabo.
https://www.infowester.com/hd.php 10/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
TraseiradeumHDIDE(PATA)Observeoconectoreojumper
TcnicasATAPIeEIDE
NainterfaceIDE,tambmpossvelconectaroutrosdispositivos,comounidadesdeCD/DVD.Para
queistoocorra,fazseusodeumpadroconhecidocomoATAPI(AdvancedTechnologyAttachment
PacketInterface)quefuncionacomoumaespciedeextensoparatornarainterfaceIDEcompatvel
comosdispositivosmencionados.Valefrisarqueoprpriocomputador,pormeiodeseuBIOSe/oudo
chipsetdaplacame,reconhecequetipodeaparelhoestconectadoemsuasentradasIDEeutilizaa
tecnologiacorrespondente(emgeral,ATAPIparaunidadesdeCD/DVDeoutros,ATAparadiscos
rgidos).
Comojdito,cadainterfaceIDEdeumaplacamepodetrabalharcomatdoisdispositivos
simultaneamente,totalizandoquatro.IssopossvelgraasEIDE(EnhancedIDE),umaextensodo
IDEcriadaparaqueesteltimopossaaumentaravelocidadedetransmissodedadosdosdiscos
rgidose,claro,permitiraconexodedoisdispositivosemcadacaboflat.
https://www.infowester.com/hd.php 11/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
EntradaIDEemumaplacame
DMAeUDMA
Antigamente,somenteoprocessadortinhaacessodiretoaosdadosdamemriaRAM.Comisso,se
qualqueroutrocomponentedocomputadorprecisassedealgonamemria,teriaquefazeresteacesso
porintermdiodoprocessador.ComosHDsnoeradiferentee,comoconsequncia,haviacerto
"desperdcio"dosrecursosdeprocessamento.Felizmente,umasoluonodemorouparaaparecer:
umesquemachamadoDMA(DirectMemoryAccess).Comooprprionomediz,estatecnologiatornou
possveloacessodiretomemriapeloHD(eoutrosdispositivos),semnecessidadede"auxlio"direto
doprocessador.
QuandooDMAnoestemuso,normalmenteutilizadoumesquemadetransfernciadedados
conhecidocomomodoPIO(ProgrammedI/O),onde,grossamentefalando,oprocessadorexecutaa
transfernciadedadosentreoHDeamemriaRAM.CadamodoPIOtrabalhacomumataxadistinta
detransfernciadedados,conformemostraaseguintetabela:
Modo Taxade
PIO transferncia
Modo0 3,3MB/s
Modo1 5,2MB/s
Modo2 8,3MB/s
Modo3 11,1MB/s
Modo4 16,7MB/s
Modo5 20MB/s
importantefrisarqueexistetambmumpadroconhecidocomoUltraDMA(ouUDMA).Esta
especificaopermitetransfernciadedadosemumataxade,pelomenos,33,3MB/s(megabytespor
segundo).OpadroUDMAnofuncionasesomenteforsuportadopeloHDnecessrioqueaplaca
metambmasuporte(naverdade,oseuchipset),casocontrrio,oHDtrabalharcomumataxade
transfernciamaisbaixa.Vejaoporqu:h4tiposbsicosdeUltraDMA:UDMA33,UDMA66,UDMA
100eUDMA133.Osnmerosnestassiglasrepresentamaquantidadedemegabytestransfervelpor
segundo.Assim,oUDMA33transmiteaocomputadordadosemat33MB/soUDMA66fazomesmo
https://www.infowester.com/hd.php 12/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
emat66MB/seassimpordiante.Agora,paraexemplificar,imaginequevocinstalouumHDUDMA
133emseucomputador.Noentanto,aplacamessuportaUDMAde100MB/s.Issonosignifica
queseuHDvaificarinoperante.Oquevaiacontecerqueseucomputadorsomentetrabalharcomo
HDnataxadetransfernciadeat100MB/senonataxade133MB/s.
SATA(SerialATA)
AespecificaoSATA(SerialATA)setornoupadronomercado,jqueoferecevriasvantagensem
relaoaoPATA,comomaiorestaxasdetransmissodedados,dispensadeusodejumpers,cabosde
conexoealimentaomaisfinos(facilitandoacirculaodeardentrodocomputador),entreoutros.
CaboSATAvejacomomuitomaisprticoqueocaboIDE
AinterfaceSATAnocontacomoesquemadepermitirdoisdispositivosporcabo,masissonochega
aserumproblema:comoseuconectorpequeno,suainstalaomaisfcil,porisso,comum
encontrarplacasmequepossuemquatro,seisouatoitoconectoresnestepadro.
https://www.infowester.com/hd.php 13/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
PortasSATAemumaplacame(emazul)
Noquesereferetransfernciadedados,ainterfaceSATApodealcanartaxasmximastericasde
acordocomoseutipo:
SATAI:at150MB/s
SATAII:at300MB/s
SATAIII:at600MB/s.
CaboSATAecabodeenergiaconectadoaoHD
ParasabermaissobreainterfaceSATA,acesseoseguintetexto:
https://www.infowester.com/hd.php 14/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
TecnologiaSATA(SerialAdvancedTechnologyAttachment).
SCSI(SmallComputerSystemInterface)
AinterfaceSCSI(SmallComputerSystemInterface)normalmentepronunciadacomo"isczi"uma
especificaoantigacriadaparapermitirtransfernciasdedadosmaisrpidas,deat320MB/s
(megabytesporsegundo).Comoestaumatecnologiamaiscomplexae,consequentemente,mais
cara,suautilizaonuncafoicomumemambientesdomsticos,anoserporusuriosquepodiam
investiremcomputadorespessoaismaispoderosos.Suaaplicaosemprefoimaisfrequenteem
servidores.
possvelencontrardispositivosqueutilizamainterfaceSCSIatnosdiasdehoje,noentanto,esta
perdeuespaoparaatecnologiaSATA.SaibamaissobreestaespecificaonotextoTecnologiaSCSI.
Cache(buffer)
Aoprocurarporespecificaesdeumdiscorgido,voccertamenteverumitemde
nomecacheoubuffer,jmencionadonestetexto.Tratasedeoutrorecursocriadoparamelhorar
desempenhododispositivo.
OsHDs,porsis,nosomuitorpidos.Noadiantamuitocontarcomprocessadoresvelozesseo
acessoaosdadosnoHDprejudicaodesempenho.Umamaneiraencontradapelosfabricantespara
amenizaresteproblemafoiimplementarumapequenaquantidadedememriamaisrpidano
dispositivo.Esteocache.
Paraestamemriavo,deformatemporria,sequnciasdedadosqueestorelacionadas
informaoqueestsendodisponibilizadanomomento.Comestassequnciasnocache,diminuisea
quantidadedeprocedimentosdeleitura,jquemuitasvezesosdadosencontradosjestol.
Obuffertambmpodeserutilizadoparaprocessosdegravao:se,poralgummotivo,noforpossvel
gravarumdadoimediatamenteapsasolicitao,ocontroladordaunidadepode"jogar"esta
informaonocacheparagravlalogoemseguida.
Atualmente,comumencontrardiscosrgidoscomat64MBdecache.Aocontrriodoquemuita
gentepensa,ocachenoprecisatergrandecapacidadeparaotimizarodesempenhodaunidade.
Gravaoperpendicular
Voccertamentejobservouque,comopassardotempo,acapacidadedearmazenamentodosHDs
aumentouconsideravelmente,semqueissotenharesultadoemdispositivosfisicamentemaiores.H
algunstruquesparaisso,comoempilhardiscosdentrodaunidade.Masodiferencialestem
tecnologiasligadasaoprocessodegravaoedensidadedosdiscos.
https://www.infowester.com/hd.php 15/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
Quandofalamosdedensidadeestamosnosreferindo,essencialmente,quantidadededadosque
podeserarmazenadaemummesmoespao.Aideiaadefazercomquecadavezmaisdados
possamsergravadossemnecessidadedeaumentaresteespao.Paraisso,umadastcnicasmais
utilizadasconsistenousodagravaoperpendicular.
Antes,necessriocompreenderoquegravaolongitudinal.Tratasedeumatcnicaantiga,mas
quescomeouaperderespaocomapopularizaodosatuaisdiscosrgidosSATA.
Comovocjsabe,agravaodedadosemumHDpossvelgraasaoeletromagnetismo.Em
poucaspalavras,umacorrenteeltricageradaparacriarumpequenocampomagnticonacabeade
leituraegravao.Estecampocausainfluncianaspartculasexistentesnasuperfciedodisco,
fazendoasficaremorganizadasconformeapolaridade(negativaoupositiva).Umconjuntode
partculasmagnetizadasdeumaformaoudeoutraquedeterminaseobitgravado0ou1.
Aopassarporumareajgravadapararealizaraleituradedados,acabeautilizainduoeltricaou
resistnciaparacapturarocampomagnticoexistenteali,permitindoaobtenodosdados.
Atumpassadonomuitodistante,oprocessodegravaoeracomumentefeitoapartirdo
alinhamentohorizontalisto,ladoaladodaspartculasexistentesnasuperfciedodisco.
Parafazercomquemaisdadospudessemsergravadosnomesmoespaoeassimaumentara
capacidadedearmazenamentodaunidade,osdiscospassaramserfabricadoscompartculascadavez
menores.Oproblemaquehumlimitefsicoparaisso.Aindstriachegouemumpontoondese
tornoupossvelobterpartculasaindamenores,mastopequenasqueaproximidadeentreelas
poderiaprovocarumefeitodedesmagnetizao,causandoperdadedados.
Comagravaolongitudinalchegandoaoseulimite,aindstriatevequebuscarumaalternativa.a
queentraemcenaagravaoperpendicular,bastanteutilizadanosdiasdehoje.
Nestatcnica,aspartculassoalinhadasdemaneiraperpendicular,ouseja,navertical,comoseas
partculasficassemem"p"emvezde"deitadas",grossamentefalando.Umacamadaextraexistente
logoabaixoajudaatornaroprocessoaindamaisefetivo.
Agravaoperpendicularconseguenosaumentarexpressivamenteacapacidadede
armazenamento,comoprotegeodiscodomencionadoriscodedesmagnetizao.Almdisso,o
alinhamentoverticaltornaacamadamaisespessa,gerandocamposmaisfortese,assim,facilitandoo
trabalhodacabeadeleituraegravao.
https://www.infowester.com/hd.php 16/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
GravaolongitudinalxGravaoperpendicular
Mas,infelizmente,atcnicadegravaoperpendiculartambmchegaremumlimite.Aindstria,
claro,jestseesforandoparaencontrarumaalternativa.UmadelasfoiapresentadapelaSeagate
emmarode2012:atecnologiaHAMR(HeatAssistedMagneticRecording).
Nestatcnica,umpequenolaserexistentenacabeadeleituraegravaoaqueceareadasuperfcie
asergravadaealteraaspropriedadesdolocaldetalformaquepossvelarmazenarmaisdadosali.
Esperasequeasprimeirasunidadesdotipocheguemaomercadoem2013ou2014.
NCQ(NativeCommandQueuing)
comumencontrarnosdiscosrgidosatuaisumrecursodenomeNCQ(NativeCommandQueuing)
quepodeotimizarodesempenhododispositivo.Como?Apartirdeumesquemadereorganizao
capazdediminuiracargadetrabalhodaunidade.
Grossamentefalando,oNCQfuncionadaseguintemaneira:emvezdeacabeadeleituraegravao
seguirparapontosdosdisconaordememqueestesforamsolicitados,afuncionalidadefazcomque
esteprocedimentoaconteadeacordocomaproximidadedospontos.Ouseja,seoponto3estiver
maispertodoponto1doqueoponto2,asequnciadeacessoser:1,3e2.
Observandoaimagemabaixo.Naesquerda,vocvailustraodeumHDsemNCQ.direta,umHD
comNCQ.Compareosepercebaqueseaordemdesolicitaoforrespeitada,oHDtemmais
trabalho.Masconsiderandoaproximidade,osacessossorealizadosdemaneiramaisrpida:
https://www.infowester.com/hd.php 17/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
SemNCQxComNCQImagemporWikipedia
ONCQnosotimizaoacessoaosdados,comoajudaaaumentaravidatildoHDporproporcionar
menordesgastedoscomponentes.
Capacidaderealdearmazenamento
Osfabricantesdediscosrgidosaumentamacapacidadedearmazenamentodeseusprodutos
constantemente.Todavia,noraroumapessoacomprarumHDeconstatarqueodispositivotem
algunsgigabytesamenosdoqueanunciado.Serqueovendedorteenganou?Serqueaformatao
foifeitademaneiraerrada?SerqueoHDestcomalgumproblema?Naverdade,no.
OqueacontecequeosHDsconsideram1gigabytecomsendoiguala1000megabytes,damesma
formaqueconsideram1megabytecomsendoiguala1000kilobyteseassimpordiante.Ossistemas
operacionais,porsuavez,consideram1gigabytecomosendoiguala1024megabyteseassimse
segue.Porcontadestadiferena,umHDde80GB,porexemplo,vaiter,naverdade,74,53GBde
capacidadenosistemaoperacional.UmHDde200GBvaiter,porsuavez,186,26GB.
Portanto,aonotaressadiferena,nosepreocupe,seudiscorgidonoestcomproblemas.Tudo
nopassadediferenasentreasempresasenvolvidassobrequalmedidautilizar.Saibamaissobre
esteassuntonestamatriasobrebitsebytes.
Aspectosdedesempenho
https://www.infowester.com/hd.php 18/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
AoescolherumHD,voccertamenteseatentasuacapacidadedearmazenamento,suainterfacee,
provavelmente,aotamanhodocache,afinal,estassoasinformaesqueacompanhamadescrio
doproduto.Mashoutrosparmetrosligadosaodesempenhododispositivoquetambmdevemser
observados.Osmaisconhecidosso:SeekTime,LatencyTimeeAccessTime.
SeekTime(TempodeBusca)
OSeekTimenormalmenteindicaotempoqueacabeadeleituraegravaolevaparasedeslocarat
umatrilhadodiscooumesmodeumatrilhaaoutra.Quantomenorestetempo,melhorodesempenho,
claro.Esteparmetropodeteralgumasdiferenciaes,sendoquesuadivulgaovariadefabricante
parafabricante:
FullStroke:refereseaotempodedeslocamentodaprimeiratrilhaltimatrilhadodisco
TracktoTrack:refereseaotempodedeslocamentodeumatrilhaparaaprxima
Average:referesemdiadetempodedeslocamentodacabeaatumapartequalquerdodisco
HeadSwitchTime:refereseaotemponecessrioparaoacionamentodacabeadeleiturae
gravao
Estasmedidassodadasemmilissegundos(ms)epodemteralgumasvariaesdenome.
LatencyTime(TempodeLatncia)
OLatencyTimeamedidaqueindicaotemponecessrioparaqueacabeadeleituraegravaose
posicionenosetordodiscoquedeveserlidooumesmogravado.Esteparmetrosofreinflunciado
tempoderotaodosdiscos(atualmentede5.400,7.200e10.000RPM)etambminformadoem
milissegundos.
TransferRate(TaxadeTransferncia)
Estamedida,talcomovocdeveterpresumido,sereferetaxadetransfernciadedadosdoHD.
Geralmente,htrsvariaes:
TaxadeTransfernciaInterna:indicaataxaqueacabeadeleituraegravaoconseguepara
gravardadosnodisco
TaxadeTransfernciaExterna:indicaataxamximaqueoHDatingeparatransferirosdadospara
foraeviceversa,normalmenteselimitandovelocidadedainterface
TaxadeTransfernciaExternaSustentada:amaisimportantedastrs,ataxasustentada
estabeleceumaespciedemdiaentreastaxasinternaeexterna,indicandoqualataxamxima
duranteumdeterminadointervalodetempo.
AccessTime(TempodeAcesso)
https://www.infowester.com/hd.php 19/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
Normalmente,estamedidacorrespondeaumclculoquecombinaosparmetrosdeLatencyTimee
SeekTime.Emtermosprticos,oTimeAccessindicaotemponecessrioparaseobteruma
informaodoHD.Novamente,quantomenorestetempo,melhor.
MTBFMeanTimeBetweenFailures(TempoMdioEntreFalhas)
MaisconhecidopelasiglaMTBF,estamedidadumanoodaquantidadedehorasininterruptasque
oHDpodefuncionarsemapresentarfalhas.Acontecequeestamedidano,necessariamente,
precisa.
Emoutraspalavras,seumHDpossuiMTBFde400milhoras,porexemplo,noquerdizerquea
unidadesfuncionarporestaquantidadedetempo.Otempodefuncionamentopodesermaiorou
menor,tudodependedeumasriedefatores.
IssoporqueoMTBFdeterminadopelofabricantecombaseemtesteseestimativasfeitasem
laboratrio.Assim,oidealutilizarestamedidaparaefeitosdeconfiabilidade:seumHDtemMTBFde
400milhoras,significaqueodispositivo,pelomenosteoricamente,maisconfivelqueumaunidade
comMTBFde300milhoras,ouseja,temmenoschancesdefalharqueesteltimo.
S.M.A.R.T.
OsHDssoresponsveispeloarmazenamentopermanentedosdados.Assim,estessomantidos
mesmoquandohfornecimentodeenergia,graasspropriedadesmagnticas.Masissonoquer
dizerqueosdiscosrgidossoprovadefalhas,porisso,algumasfuncionalidadesforamcriadaspara
evitaro"pior".AprincipaldelasoS.M.A.R.T.
SiglaparaSelfMonitoring,Analysis,andReportingTechnology,tratasedeumatecnologiacomumnas
unidadesquemonitoraosdiscos.Aideiaaquiadeidentificarquandofalhasestoprestesa
acontecereemitiralertas.Assim,ousuriopodetomaralgumamedida,comotrocaraunidadeoufazer
backup(cpiadesegurana).
OS.M.A.R.T.monitoraumasriedeparmetrospermanentementee,combasenisso,capazde
identificaranormalidadesqueantecedemfalhas.Oalertapodeserumavisoexibidoassimqueo
computadorligadoouumainformaoexibidanosetupdoBIOS,assimcomoumrelatriodeum
programademonitoramentocapazdeacessarosdadosdoS.M.A.R.T(comooHDTune,para
Windows).
Noteque,muitasvezes,oprprioHDdsinaisdefalha:lentidocrescente,errosdeleituraebarulhos
queparecembatidassosinaisdequeaunidadeestprestesaapresentaralgumdefeito.
HDsexternos
possvelencontrarvriostiposdeHDsnomercado,desdeosconhecidosdiscosrgidospara
instalaoemdesktops,passandopordispositivosmaissofisticadosvoltadosaomercadoprofissional
https://www.infowester.com/hd.php 20/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
(ouseja,paraservidores),chegandoaoscadavezmaispopularesHDsexternos.
OqueumHDexterno?SimplesmenteumHDquevocpodelevarparapraticamentequalquerlugare
econectloaocomputadorsomentequandoprecisar.Paraisso,podeseusar,porexemplo,
portasUSB,FireWireeatSATAexterno,tudodependedomodelodoHD.
HDexternoporttil
TambmcomumencontrarnomercadocasesquepermitemaousuriomontaroseuprprioHD
externo:tratasedeumequipamentoquepossibilitaaconexodeumHD"convencional",fazendocom
queestefuncionecomoumHDexterno.OusurioprecisaapenasadquirirumHDcompatvelcom
ocase,queutilizeainterfacecorretaeasdimensescorrespondentes.
https://www.infowester.com/hd.php 21/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
UmcaseparaHDexterno
OHDexternotilparaquandosetemgrandesquantidadesdedadosparatransportarouparafazer
backup(cpiadeseguranadeseusarquivos).Docontrrio,prefervelutilizarpendrives,DVDs
regravveisououtrodispositivodearmazenamentocommelhorrelaocustobenefcio.Issoporqueos
HDsexternossoumpoucomaiscarosecostumamserpesados(excetoosmodelosdetamanho
reduzido).Almdisso,devemsertransportadoscommaiscuidado,paraevitardanos.
Finalizando
OHDjpassoupordiversasmudanasdesdeoseusurgimento.Sparadarumexemplodeevoluo,
osmodelosmaisantigostinhamumproblemaque,senotivessesidoresolvido,talvezdeixariaos
discosrgidosatrasadosemrelaoaoprogressodosmaiscomponentesdeumcomputador:omotor
demovimentaodascabeasdeleituraegravaoeralento.Issoporquequandoascabeas
https://www.infowester.com/hd.php 22/23
13/03/2017 CaractersticasefuncionamentodosHDs(discosrgidos)
precisavamirdeumcilindroaoutroofaziamdeumemumatchegaraodestino.Hoje,ascabeasvo
diretamenteaocilindrorequisitado.
Nomais,bastaobservaroquoosHDsficammaisrpidos,maisconfiveisecommaiorcapacidadeao
longodotempo.Issodeixaclaroqueumdiaodiscorgidopodeatperderoseu"reinado"paraoutra
tecnologiadearmazenamentodedadosSSD,porexemplo,masissoestlongedeacontecer.
Paraencerrar,umapequenacuriosidade:quandoaIBMlanouoHD3340,houveumversocom
capacidadede60MB,sendoque30MBeramfixoseosoutros30MBeramremovveis.Essa
caractersticafezesteHDreceberoapelidode"3030".Noentanto,existiaumriflechamado
Winchester3030e,logo,acomparaoentreosdoisfoiinevitvel.Comoconsequncia,oHDpassou
aserchamadotambmdeWinchester,nomequenomaisutilizado,masquealgumaspessoas
pronunciavamantigamentesemsaberexatamentedoquesetratava.
Matriasrelacionadas:
InterfaceSATA(SerialAdvancedTechnologyAttachment)
SistemasRAID(RedundantArrayofIndependentDisks)
OqueSSD?.
EscritoporEmersonAlecrimPublicadoem02_05_2007Atualizadoem13_05_2013
https://www.infowester.com/hd.php 23/23