Al Kars Al bast

Lilith Kocas Samael

Succubus- A succubus is a Lilin-demon in female form, or supernatural entity in folklore that

appears in dreams and takes the form of a woman in order to seduce men

misyoner pozisyonunu ve ademe itaat eder vaziyette bir e olmay reddeden lilith, cennet
bahesinden kovulur, allah da ademe, itaatkar havvay yaratr kaburga kemiinden, (bkz: ezik)
adem ise sanki ilk ei ve sevdii lilith deilmi gibi onu unutur havvasn hemen kabullenir
(bkz: erkek milleti)
lilith intikam almak iin buna ezelden beri ak olan eytan ile anlama yapar eytan ona
kendi eklini (bkz: the old serpent) dn verir. tanrnn yasaklad meyvay (bkz: tree of
knowledge)(bkz: yasak meyva) yemeleri iin havvay (bkz: aptal sarn) kandrr ve
cennetten kovulup lml olmalarna neden olur. kendisi ise o meyvadan yemedii iin
lmsz olur. daha sonra dnyaya inip erkeklerden ve adem ile havvann ocuklarndan
intikam almak iin uramaya balar, geceleri erkeklerin ryalarnda onlara erotik ryalar
gsterirken onlar uykularnda ldrr (bkz: freddy krueger) kanlarn ier, yeni domu
ocuklara ve hamile, lohusa kadnlara saldrr.
adem ile havvann ilk olu olan ve lilith gibi cennetten kovulan caine'e de hocalk yapar ve
ona kann gcn retir

caine'e magick ile guc elde etmek icin kanini kullanmayi * ogrettigi icin, bazi ki$ilerce
ilk vampir olarak da kabul edilir... ayrica, kendi turunden (bkz: the kindred) olanlari yaratmayi
(bkz: embrace) da caine'e o ogretmi$tir... gayet dominant bir di$i varlik * olmasina ragmen,
*
deneyimli olduklari surece hem bir erkek , hem bir kadin * tarafindan invoke edilmesi
mumkundur ve bu rituel ba$arilirsa, bir adet word of power elde edilebilir... yine de bu rituelin
cok tehlikeli oldugu unutulmamalidir *
llet

smerlerde de bu isimle bir fakirler tanras vardr. babilliler de bu tanray tanr, fakat
onlara gre bu tanra sonradan korkun bir yabani hayvana dnmtr.

shtar
eytann fahiesi

lilith, eski ahitte varolan, adi gecen bir karakter degildir. sozkonusu isaya 34:14'de adi gecen
demon, herhangi (muhtemelen o donemin inanisina gore lokal) bir demondur. lilith'in yaratilan
ilk kadin olduguna ve cennetten kovulduguna ya da tanri tarafindan olduruldugune dair
efsanelere, eski ahit disi kaynaklarda rastlanir.

buna gore lilith, adem gibi topraktan yapilmis, onunla ayni anda can almistir. itaatsizligi
sonucu kimi inanislara gore derhal yokedilir ve tanri, daha itaatkar olmasi icin bu kez ademin
kaburga kemigiyle ona kendisinden bir parca olan bir kadin yapar. ve havva da itaatsizlik
edip, ustelik ademi de sucuna ortak edince, her ikisi de cennetten kovulurlar

bir diger inanis ise lilith'in cennetten kacisi, ya da kovulusuyla ilgilidir.

genesis 1:27 de gecen, "ve onlari disi ve erkek olarak yaratti" tabiri her ne kadar bazi
kimselerin bunu farkli yorumlamalarina yol aciyorsa da, devamen 2.bab'in ilk paragrafi
sonrasi, 4. ayetle birlikte, oyku yaradilisi detayli anlatmaya baslar. yani bir tur flashback
yapar. burada insanin yaradilisi da adem, kaburga kemigi ve havva uclemesiyle aktarilir.

lilith'in eski ahitte gecmesi, kitabin tum dramaturjisini allak bullak edecektir. bu da kitabin
yuzyillardir bestseller olusuyla bagdasmaz.

eski ahitin demonlari, lilith efsanesinde anlatildigi gibi lilith in seytandan cocuk yapmasiyla
degil, o sirada beden alarak yeryuzune inme yasagi olmayan meleklerin, bedensel zevkleri
merak ederek erkek bedeni alip, insan kadinlariyla ciftlesmeleri sonucu ortaya cikar. bu yeni
olusan mutant varliklara nefilim adi verilir.
(bkz: nefilim)

nuh tufani bu yarim akilli, iri ve zorba nefilim irkini yok etmek icin yapilmistir. tufandan sonra
yokolan nefilimler, ruhani boyutta tekrar can bulamasalar da, insan kadinlariyla yasayan
melekler, tekrar ruhani bedenleri doner ve tanrinin yanina yanasamadiklarindan seytanin
ordusuna katilirlar. bunlara "cinler" de denir ve bazilari ozel isimleriyle de anilirlar.

ayrica ne eski ne de yeni ahitte, disi demon yoktur.

kk asur ve babil dillerine dayanan, ibranice bir kelimedir ve "gece'nin", "geceye ait olan"
anlamna gelir.

ir ok kaynakta lucifer ile zdeletirilen lilith'in leyla ile ilikilendirilir. leyla ile mecnun
hikayesininden bildigimiz zere mecnun youn uralar sonucunda leyla'ya ular fakat
aklndaki leyla karsndakine gre ok daha stn bir varlk haline geldiinden onu istemez.
fuzuli'ye gre ise mecnun, leyla'ya kavumaya alrken bir zaman sonra farkeder ki asl
arzusu tanrya kavumaktr. bu nedenle leyla eytani olandan ok dnyevi olan temsil eder.
fuzuli'nin de anlatmak istedii tasavvufta olduu gibi tanr'ya ulama yolunda ilerlemek
gayesindeysek dnyevi olan arzu ve duygularmzdan vazgememiz gerektiidir.
mecnun'un leyda'dan vazgemesini, adem'in lilith'ten kurtulup havva'ya kavumasyla
badatrabiliriz. ikisinde de tanrsal olana yaklam var.

lilith geceleri erkeklerin ryalarna girerek onlarn akln elen dii, leyla da mecnun'un akln
elmitir.

lilith'in karnndan leyla adnda bir kzn doduu hakknda bir hikayeye vardr. ona gece
anlamna gelen leyla adn koymutur nk lilith gece gkyzndeki yldzlarn
tarafndan gebe kalmtr.

dii varla ktlk zellikleri yklenmitir ki bu ok allagelmi bir durum tekil eder. oysaki
leyla hi de kt niyetli bir dii olarak aktarlmad bize okuduumuz hikayelerde. leyla
mecnun'u sevmitir fakat ailesi onu zorla zengin biriyle evlendirmitir. lilith'in de adem'e
sevgisi olmasa kskanmazd zaten

erkek egemenliini reddeden ilk kadn. feministlerin simgesi.

cok taktir ettigim gelecegi grebildigini dsndgm disi. erkeklerin kadinlar stnde nasil bir
egemenlik kurmaya calisacaklarini anlamis olmali ki yok yle demis, stn oldugunu
hissettirmistir calismistir lakin her zaman ki gibi erkek kismisi stte olmak istemistir. cok
gururludur kendisi sonuc olarak cennetten kovulmustur ama artik zgrdr kimsenin altinda
kalmak zorunda degildir en nemlisi artik secilen degil secendir ve sectigi kisiyle her naneyi
yiyebilir,yedirebilir..

tanri balciktan yaratmisti adem'le lilith'i. ruhlarini kendi nefesinden vermisti. birbirlerine es olur
adem'le lilith. ancak adem cinsel iliskide ustte olmak ister. lilith karsi cikar adem'in bu
ustunluk ve ayricalik istegine. "tanri ikimizi de esit yaratti" diyerek itiraz eder. aralarinda
tartisma cikar. lilith, adem'in kendisine karsi siddet kullanacagini anlar ve tanri'nin yanina
kacar.

tanri lilith'in guzelliginden o kadar etkilenir ki ona kendi gizli adini soyler. tanri'nin gizli adini
bilmek, artik buyuk guce sahip olmak ve istekleri tanri tarafindan mutlaka yerine getirilmek
anlamina gelmektedir. bunu bilen lilith tanri'dan kanat ister. tanri da verir. lilith artik kanat
sahibidir. ucarak kizildeniz'e gider ve orada yasamaya baslar. ancak olay burada boyle
bitmez. cunku adem hala lilith'i geri istemektedir. tanri uc melek gorevlendirir. melekler lilith'i
geri donmeye ikna edecektir. kizildeniz'e gider melekler. once yumusaklikla ikna etmeye
calisirlar. ama kararlidir lilith. geri donmeyi kabul etmez. lilith'in bu tavrini goren melekler tatli
dili bir yana birakip bu kez lilith'i kizildeniz'de bogmakla tehdit ederler. ama lilith gucunun
farkindadir. tanri'nin gizli adini bildigini, ona guclerinin yetmeyecegini soyler, onu rahat
birakmazlarsa gelecekte dogacak tum bebekleri oldurmekle tehdit eder. sorunun cozumunde
tek bir yol kalmistir; uzlasmak. aralarinda bir anlasmaya varirlar. buna gore lilith colde
yasamayi surdurecek, bunun karsiliginda da uzerinde 'lilith' figurlu nazar boncugu tasiyan
bebeklere dokunmayacak, onlari asla oldurmeyecektir.
artik anlasilmistir ki lilith'ten adem'e yar olmayacak. yeni bir kadin yaratmaktan baska bir yol
kalmaz ve tanri havva'yi yaratir. ama tanri'nin basi lilith'den dolayi bayagi agrimistir. bu
yuzden havva'yi lilith gibi adem'le ayni maddeden yani balciktan yaratmaz. adem'in kaburga
kemiginden yaratir ki havva, adem'e karsi cikmasin, esitlik iddia etmesin, itaatkar olsun. lilith
gibi asi olmasin.

batan karc, yuva ykc, ehvetli...

aslen bir sumer kokenli disi seytan hikayesi olup, isa'dan sonra 9.yy'a kadar hic bir yahudi-
hristiyan metninde gecmeyen bir ilk kadin/feminist olgusu. bahsi gecen yuzyilda yazilan
ve ben-sira alfabesi olarak anilan bir yazida ilk defa adem'in ilk karisi olarak anlatilan lilith, bu
dakikadan itibaren pseudo-biblical * bir feminizm sembolu olarak anilmaya baslanmistir.
insanlk tarihi dem ve esi havva ile balad sanlr. oysa bir yahudi efsanesine gre ise;
tanr havvadan nce lilith'i yaratt. ancak lilith deme itaat etmedii ve onu terk ettii iin
lanetlenmi ve bir eytana dnmt.
efsaneye gre: tanr topraktan dem ile lilith'i yaratr. mutlu mesut yaasnlar diye onlar
cennetine yerletirir. ama her ift gibi huzuru bulamazlar. dem ilikide sz sahibi yani tam
hakimiyet ister. ancak lilith buna kar kar.

cinsel iliki srasnda lilith, demin hep stte yer almasn aalayc bulur ve itiraz eder.
kendisinin de dem gibi topraktan yaratldn, eit olduklarn savunur. dem tavrnda srar
edince, lilith birlikte yaamalarnn zor olacana karar verip, tanrnn sylenmesi yasak olan
adini anarak ge ykselir. cenneti terk eden lilith'in yeri artik dlanmlarn arasndadr.
evresindeki cinler ve cinlerin kral samael yani eytan ile ilikiye girer ve onlardan ocuklar
dourur.

cennette yalnz kalan dem, tanrya dua eder ve lilith'i geri ister.
tanr, sanvai , sansanvai ve semangelof isimli melei geri armas iin lilith'e gnderir.
meleklere, dnmedii takdirde her gn 100 (yz) ocuunun ldrleceini sylemelerini
emreder. ama o kesinle dnmeyeceini bildirir ve tanr buyruunu yerine getirir.

lilith, duyduu acyla bundan sonra btn hamile, lohusa kadnlarn, bebeklerin ba dman
olmaya yemin eder. erkek ocuklarn doduktan sonra ilk sekiz gn, kiz ocuklarn ise ilk
yirmi gn ierisinde cann alacaktr. sadece yaknnda bu melein ismi ya da sekli
bulunanlara dokunmayacaktr.

yenilgiye uram olan deme tanr baka bir hediye verir ve kaburga kemiinden havvay
yaratr. bu yeni kadn adem'den bir para olduu iin, ona kar kmayacaktr. ta ki malum
elma hadisesine kadar! kabalahclar iin lilith temiz olmayan, fahie bir kadn simgeler.
kabalah'daki bir paragrafta, ayrldktan sonra demi yeniden batan kard u ekilde yer
almaktadr.

iledii gnahtan dolay dem, 130 yl cinsel perhizle yasar. dem, bir daha bu olay
yasamamak iin dikenlerle sarl bir ekilde uyur. lilith, demin stne karak, onu uyarr ve
boalmasn salar. lilith, bundan sonra "insanla ceza" olarak adlandrlan yaratklar
dnyaya getirir. kabalah'in baka bir yerinde ise, lilith en sonunda orada burada dolaarak
insanlara sarkntlk eder ve kendi kendilerini kirletmelerini salar ve ismi "tohum hrszna"
kar.

lilith ad, ilk iki semvi din ve ortadou corafyasndaki btn kavimlerde sekli emal ya da
hikyesi farkl da olsa gemektedir. zellikle, yahudilik ncesi ve sonras yahudi mitolojisinde
de lilith'in nemli bir yeri vardr. bir tek islam kaynaklarnda kendisine
rastlanmamtr aramaya enmedim mamafih bulamadm

kkeni ibrani kltrdr..eytanla ilikisi olduuna ve jinn, lilin, mazikeen ve succubi bata
olmak zere birok iblisin anas olduuna inanlr.
ayn zamanda smer sex ve diilik tanras. bu kltrde kanatl ve bayku peneli bir yaratk
olarak resmedilir. baz tasvirlerde, alt yars ylan olarak resmedilmi.
gnmzde ise vampirizm, transvestilik ve sadomazoizmle ilikilendirilmektedir.

en temelde icinde yasadigimiz cehennemin sorumlusu.

"hamile ve doum yapmakta olan kadnlara musallat olarak dklere, l doumlara ve

annelerin lmne sebep olur; yalnz yatan erkekleri uykularnda batan kararak
grdrd erotik dlerin verimiyle hamile kalr ve cin nfusunun artmasna katkda bulunur.
'aynalar yurt edinip zellikle aynaya fazla bakan kadnlar kendi safna eker.' " eklinde
aklanm feminizm ve cinsellik sembol..u halde gnmz bayanlarnn %80ini kendi
safna ekmi bulunmakta olsagerek...

stronomik anlamda ay'n yrngesi zerinde yer'e en uzak olduu noktaya, yani "lunar
apogee"ye astrolojide verilen addr. bu noktann ortalama deerinin alnmas zorunludur.
nk, oslasyon deerinin hesaplanmas iin gelitirilen modeller henz yetersizdir.

islam mitolojisinde de, musevi ve hristiyan mitolojisinden uzantlarla, eytan saklayarak

cennete sokan ylan olarak kabul edilir.. hatta, ylan deildir kendisi evvelden, tanr tarafndan
ayaklar kesilmitir eytan cennete soktuu iin, srnmek zorunda kalm ylana
dnmtr.. bu ylan simgesi de bana dorudan msr mitolojisindeki tanra isis'i
hatrlatmaktadr ama dur bakalm...

feminist idol olarak da bilinen dii eytan. uanda abd'de feministlerin bu isimde kardklar
bir dergi varm.

kabili kandran doa st gzel kii

ademin ilk ei olarak geer baz yerlerde. dii eytan olarakta bilinir.lilith, ba kaldr ve
erkekle eit olduunu kabul etmesi ile feminizimin k noktas olarak kabul edilir.

onunla ilk kez kaln kapl eski bir tarih kitabnda karlamtm. sanki heybetli tarihi olaylarn
arasna saklanm gibi soluktu rengi. iddiasz bir anekdot gibi stn kr geilmiti zerinden:

"lilith: ademin havva'dan nceki kars"

havva'y adem'in ilk ei olarak bilen bendeniz, merakla bu gizemli kadnn peinden gitmeye
baladm .
cennetten kovulmadan evvel, ademin havvadan nce bir ei olan lilith adndaki bu kadn,
tpk adem gibi, topraktan yaratlmt. eit yaratlmann bilincinde olan bu kadn, ademe
cennetin en gzel bahelerinde cehennem azab yaatyordu. nk lilith, erkeinin her
konuda sz sahibi ve ncelikli olma arzusuna iddetle kar kyordu.

etin geen bu iktidar mcadelesi, sadece normal gnlk yaantda deil, sevime srasnda
bile devam ediyordu. seviirken kimin stte olaca, bu tarihin ilk iftinin cinsel yaamn
ekilmez hale getirmiti. lilith stte olmay en az adem kadar ok istiyordu.

nitekim insanln kaytlara girmi ilk boanmas da byle bir kavgadan sonra oldu. seviirken
stte olma isteini kabul ettiremeyen lilith, pln prtsn toplayarak cennetin kapsnda
tanrnn ismini zikrederek dnyaya doru seyre koyuldu.

be milyar insann yaad gnmzde , bir tek kii tarafndan arkaya baklmadan terk
edildiimiz zaman bile iimizde oluan ykmn bykln dnrsek, bu ayrln
alternatifi olmayan bir ilikiyi yaayan adem iin olduka zor olduu muhakkaktr.fakat ok
gemeden insanlk tarihinin ilk terk edilmi erkei olarak gururu krlan ve yalnz kalan
ademe avunmas iin tam istedii gibi bir kadn ba edildi. ocuklarna iyi bir anne,
kendisine iyi bir e olabilecek, itaatkar havva, -belki de lilith gibi st bozuk kmamas
garanti olsun diye- ademin kaburga kemiklerinden bir para ile yaratld. tarih lilithin aksine
havvay hep sayg ile and, eytan tarafndan kandrlp, ademin bana en byk belay
ap, bir tanecik elma ile cennetten kovulmasna sebep olmasna ramen.

ama gururuyla cenneti terk eden lilith hakknda, onun varln iddia eden baz yahudi
kaynaklar ve eski babil ve smer yaztlar, hi de ho eyler yazmad. sanki -gururu krlm
bir erkein azndan konuurmu gibi- onun dnyaya dndkten sonra eytanla birlikte
olduunu, bir vampire (filmlerde karmza kan kan emici vampirlerin ucu lilithe dayanr)
dntn, doan her bebein lmnden sorumlu olduunu hatta erkeklerin geceleri
ryalarna girip onlar batan kartp menilerini aldndan bahsetmilerdir. kim bilir belki de
terk edildikten sonra ka gece ademin ryasna girmitir, acaba ademi batan kartp,
menisini alma teebbsnde bulunmu mudur?

yine de belki de byle bir kadn hi var olmad. ama byle bir kadna kar duyulan korku,
insanlk tarihi boyunca erkeklerin yreklerinde hep yer edinmitir.bu yzden byle davranan
kadnlar hakknda ho eyler sylenmez. boyun emez inatl ve gz karal, kendi
yolunda ilerleyip ayakta kalma gds ile bir erkee ihtiya duymadan yaayabilme gcne
sahip olan kadn erkeklerin hem ryalarna girip onlar tahrik eder, hem de olanca iddetinde
onlar korkutur. kendisini tpk kendi yapt gibi beceren bir kadn, tpk onun gibi karsndaki
istedi diye deil kendi istedi diye sevien bir kadn, elbette ki bir erkek tarafndan ancak
fahielik sfatyla adlandrlarak sindirilebilir. nk kadn dediin havva gibi olmaldr, bunun
byle olmas gerektiini en bata erkeklerin havvasal olan anneleri ister, bebek katili
lilithin aksine.

ilgin bir ironidir ki, masum adem ile havvann cennetten dnyaya gnderilii bir ceza iken,
bu ikamet deiimi lilithin kendi seimi idi. gnmzde en yksek eitimleri alan baz
kadnlarn bile cesaret edemedii ekilde tek bana ayakta kalmaya alarak yalnzl
semiti.

bu gn hangi alan kadnn yarn terfi aldnda i arkada olan erkeklerin ardndan
patronuyla yatt da benim yerime onu terfi ettiler diye konumayacan iddia edebiliriz ki?
ya da ka tane kadn, artk katlanamad kocasn yalnz yaayamayacan dnd iin
brakp, kendi yolunu izemiyor?

yine de gnmzde, iyi eitim alarak ekonomik ynden baarl olmaya balayan kadnlar
gittike havva kimliklerini terk etmeye baladlar. yaklak 15 yl evvel tek bana ayakta
kalabilmek, kendi idealleri ve gr ayrl yznden erkeini veya dier sahip olduklarn
terk edebilen gl ve iradeli kadn says olduka az olmasna ramen, u an kadn daha
ok hayatn iinde, daha ge evleniyor, daha ge ocuk sahibi olup erkeklerle ayn yerden
geldiklerini ve eit olduklarn iddia ediyorlar.bu tip kadnlar, yanl elmay seebilir diye
ynlendirilmeye ihtiya duymayp, stte olmay talep ediyorlar, hem nlerine gelen ileri
beceriyorlar, hem de erkeklerini.yani unutulmaya sindirilmeye allan lilith, imdi bu
kadnlarn bedenlerinde vcut buluyor.

edit: yukardan bir melek tarafndan uyar zerine imla.

edit 2: bu enrtrymi de zamanzn tesine gnderdiniz ya.insann u siteden istifa edesi

geliyor.

kaburga kemiinden olduuna inanmay, itaat etmeyi, ikinci snf olmay, bedeni ve hayat
zerindeki haklarndan vazgemeyi, kadnln gcn elinin tersiyle itmeyi kabul etmeyen
kadnlar havva'nn deil lilith'in soyudur kanmca.
dunyada baska erkek yokken bile sadece adem'in sozunu dinlemedigi icin fahise ilan edilen
kisi. hikayesinden erkeklerin kendi egemenliklerinin inandiriciligi icin genelde kadinlarla
ozlestirilen dedikoduculuk vasfini ne kadar uc noktalara kadar goturebilecegi ve aslinda
gercekten de bu konu hakkinda laf uretmek harici aciz oldugu gercegi ogrenilebilir.

hahamlk geleneinde dii cin. asur - babil meneli olmas mmkndr. lilith adem'in birinci
karsdr ve ondan bir sr cin dourmutur. bu kii etrafnda, menei (tanr onu balktan
yaratm), adem'den ka ve melekler tarafndan kovalan konusunda deiik efsaneler
domutur.

babil kltrnden yahudi kltrne geerken lilitu adl dii eytann ald isim. geceleri
dolaan ve yeni domu ocuklarla hamile kadnlar avlayan bu eytann kkleri aslen ilk
smer mitlerine kadar gider. enlil(rzgar efendisi ) kars olan ninlil e tecavz eder ve bu
suun cezasn ekmek iin yer altna, ereshkigal in yanna gnderilir. ninlil ise btn
erkeklerden intikam almak iin yemin eder.

smer kltrnden babile geerken lilitu olan ninlil, yahudi kltrnde lilith olur.

adem'in cennetten kovulmasna neden olan zat.

hikayeye gre; adem sklr,koskoca cennette tek bana gariban. der ki kendime bir arkada
edinmeliyim. bunun zerine gider allah'a der, byle byle . allah da der ki, "yazk yeaa
vereyim bi tane yle estetik bi' ey de,sevinsin bari." ama bu arkada ademimizden hibir
konuda daha kabiliyetli deildir. (bkz: havva)
sonra adem havvann kabul edici tavrlarndan, srekli ondan daha zeki, daha becerikli
olmaktan sklr. bakar ki; havva ona bir ey katmamakta, sadece yannda durmaktadr.
tekrar gider der ki "ya benimle e birisi olsun,ya da benden daha zeki,daha kabiliyetli." allah
baba da "seni kracama diimi krarm yea." der verir bir tane daha.
ama gelin grn ki,bu sefer de adem bu arkadan elinde oyuncak olmaktadr. zaman
geecek,zamanla adem havva'y zleyecek ama bu arkadatan da bir trl vazgeemeyecektir.
ite ademin istei zerine yaratlan, ama ademin istei dnda hareket eden arkadan ad;
lilith'dir.
ademin yasaklar delmesine zemin hazrlamtr.cindir,fenadr.
ayrca erkek egemenliini kabul eden kadnlarn havva,etmeyenlerin iste lilith soyundan
gelme olduuna inanlr.
yahudi kadnlar, erkeklerin kendilerini aldatmalarn buna balar. yahudi kadnlar iddialara
gre yatak odalarnn duvarlarna "adm chvh chvo lilith 11" yazarlarm. lilith kocalarna
musallat olmasn diye bunu yapyorlar. 11 rakam uursuz saylyormu.

ay ve gne, gece ve gndz birbirini takip eden, birlikteliiyle gnleri douran iki gkyz
eleman. ay kadnn, gne erkein simgesi olmu tarihler boyunca, kadnlarn ay hali ,ayba
adn verdikleri zel gnleri,ay' n evrelerine gre olutuundan bu ad alm yani diil
unsurlar ay'a vakfedilmi. kur'an- ker'im' de, ay'n ve gne'in bir yrngede yzdn ve
birinin dierini gemeye muktedir olmayaca birbirlerini takip edecei ve gn, mevsimleri,
takvimi oluturduklarndan bahseden ayetler vardr. ay gemeye alrsa gnei veyahut ta
gne hep kendisinin zannederse alemi, denge yle bir bozulur.ikisinin de bir yeri bir grevi
vardr. zgrlk m? isyan m? aklsz zgrlk ykmdr felakettir. lilith ya da alkars,
albasmas, hekate pek ok isimle her kltrde bir yere sahip, amma doru amma efsane. ve
ay yani gece yani leyl, yani leyla ve lilith, ite lilith ay'n grnmeyen yzdr, ay' n bir de
grnmeyen yz vardr tesinde ve yzeyinde ne olduunu insanln henz
kefedemedii, ay mit olarak anal,efkati,edilgenlii, pasiflii, korumay, adem iin
yaratlm havva' y simgeliyor ise, ay'n grnmeyen yz de ayn havva iindeki dier id
benlii, ilkel gdleri olabilir pekala.

yazar esra pekin'in insan gnlerce etki altnda brakan kitab.

insan denen muammaya yaklan bir at ki sembolizmi ve ritmiyle ilk eser olmaya pek de
yakmyor gerekten.

4. kattan bakyor olan bitene yazar tpk isa ve idris gibi. o kat ki mahlukun varabilecei en
son menzil. sonras yok. ite oraya kma cretini gsteriyor yazar.

kargalar sonra. enlil'in elinden levh-i mahfuzu alan uursuz ku. kaosun ve lanetin kuu.
enlil'in ikiz oullar ninurta (nemrud) ve nergal'i (sonralar azrail) artryor. ninurta kargay
ldrp kendisi kargalaan, onunla aynileip asrlar boyu onunla anlan frtnalar tanrs.

hakikatte kendi kendisiyle bitmeyen mcadelesi tanrnn. celal mi cemal mi galip bilen yok.

galiba bu mcadelenin bedelini demek hep biz fanilere dyor.

bedel demek istemeyenlerse lanetlenip lilith oluyor.

eline salk esra pekin.

gelmi gemi en cesur ve cool kadn ilk kadndr, adem'e diklenip sonra da kendini
cennetten attrmak hangi kadn tarafndan geilebilecek harekettir ki :) bu arada ataerkil
insan rk, erkee kar gelen kadnn bana geleceklere rnek tekil etsin diye tarih boyunca
tm hikaye ve efsanelerde lilith'i itin deliine sokmu hatta yar eytan ilan etmitir. fuck em
all

sanki btn kadnlarda bu lilith varln sevmek default geliyor gibi.. ben bi sevemedim,
armlarna da bi trl snamadm. lilith ite yahu, gayet eytani, evil bir varlk. nesine
yknyorsanz..

bu lilith'in neden sevildiiyle ilgili bir tahminim var aslnda, o da u: kadn asi bi kere. elinin
tersiyle itiyor cenneti, sonra da bir intikam bir hrs ver elini cehennem ve dier boyutlar. sonra
hoop her trl iblisle yatp kalkmalar.. bir vamp kadn duruu, bir isyan. artk cennette ne
yaptlarsa buna, yzyllarca iblislerle seviiyor fakat bi trl rahatlayp intikam ateinden
vazgeemiyor. neden sevildiine geleyim, bu kadncaz tarihteki ilk feminist diye yaftalam
baz aklevveller. (muhtemelen de feminizmden nefret eden tipler onlar) "ay lilith'i ok
severim, ilk nickimdi hatta" delirmeyin ya.

diablo evreninde fke lordu mephisto'nun kz, andariel'in annesi ve eternal conflict dahilinde
cehennemdeki direniin lideri. angiris council'n srgn edilen yesi inarius'la sanctuary'yi
kurar ve ak yaarlar ancak lilith'in nephalem'i kontrol etme planlar yznden aralar alr.

john collier lilith

erler ki tanr; lilith'i ve adem'i ayn zamanda, ayn anda, eit yaratt; fakat adem bu eitlii
hibir zaman kabul etmedi. her eyde lilith'ten daha stn olduunu savundu. cinsel ilikide
dahi bu stnln korumak istedi ve iliki srasnda hep stte olmak iin diretti. ama lilith,
adem'le eit olduunu bara bara ona bildirdi.
burdan gelir lilith'in feministlii.
adem soluu tanr'nn yannda ald, lilith'ten ayrlmak istediini syledi. tanr lilith'i huzuruna
ard. lilith tm ihtiamyla tanr'nn huzuruna vard. tanr lilith'e, yaratt canlya hayran
kald ve ona; kimsenin bilmedii yznc ismini bahetti. dedi ki: adem sana zarar vermeye
kalkarsa ismimi syle, ismimi sylediin vakit baka diyarlara gideceksin, kimse sana zarar
veremeyecek.
lilith ve adem yine kavgaya tututu, adem erki kendi elinde tutmak istedi. lilith adem'e daha
fazla katlanamayacan anlad ve usulca tanrnn ismini fsldad.
adem bir bana kald.bu birbanala alamad. tanr'dan yeni bir e istedi. fakat art vard.
yeni ei
lilith gibi dik bal olmayacakt, lilith gibi her syledii eye kar
kmayacakt, lilith gibi eitiz diye tutturmayacakt.
tanr adem'in istedii ei yaratt, ona havva'y verdi.
her ey ademin istedii gibi oluyordu, tek bir sorunlar vard. havvann dourduu ocuklar
yaamyordu.
unuttuu bir ey vard ademin, lilith gitmeden nce bir ah etmiti:
olmasnd ademin ocuu, oalmasnd insan soyu. burdan gelir lilithin eytanl.

tanrya dant adem, bir hal aresi dilendi. tanr meleklerine emir verdi, lilithi bulup ahn
geri almasn sylemelerini istedi.
buldular lilithi, ademin ocuu olmal ki insan nesli oalmal ek kara bedduan onlarn
zerinden dediler.
lilith kabul etmedi nce, ademin yaptklarnn bir cezas olmal dedi onlara. melekler yalvar
yakar ikna ettiler lilithi.
gznden bir para karp verdi meleklere o vakit lilith. aln dedi, havvann doan bebeinin
yannda dursun atlayana kadar, ahm ta krar bebek yaar.

o para nazar boncuudur.

mor kadn lilith ilk feministtir. feministelerin rengi bu nedenle mordur. ademin yersiz erk
merakna boyun emedii iin fesat, eytan denmitir ona
imdi syleyin ahali lilith ulu mudur?

hayr bi kere lilith amurdan dem topraktan yaratlmtr ve lilith adem'in ok kibirli ve irkin
olduunu dnmtr.ve ademle cinsel ilikiye girmeyi reddetmitir.o bir ecinseldir tpk
lucifer gibi...cennettek kovulan k getirici melek lilith'e ak olur ve iki dii mutlu mesut
yaarlar takii...adem onlar grp kskanana kadar.adem tanrya giderek ikayette
bulunmutur ve tanr ademe havva y vermitir.lilith ve lucifer'i cezalandrmay unutmamtr
(!) tabii.lilith'i bir maaraya kapatmtr ve ona sadece bir ayna vermitir lucifer ise lilith'i
arayp durmutur..oysaki lilith'in aynaya bakarak ismini sylemesi yeterlidir..baz etnik
halklarda geceleri gen kzlarn aynaya bakmasda bu yzden yasaklanmtr. nk lilith
aynada hep lucifer'in gzlerini arar ve grd her kzn ksmetini kapatr...:) umarm anlalr
olmutur.hikayeyi 'akn l hali' adl kitapta okumutum..

kadnn lilithe yaslanmaya ihtiyac yoktur

musevilerin inancna gre kendisi ademle birlikte yaratlmtr, ademe tabi olmay reddettii
iin cennetten kovulur. daha sonra havva yaratlr, onlar da yasak elmadan sonra yeryzne
gelirler. ocuklar olunca lilith kskanr ve doacak her bebei bomaya yemin eder.

bin muhteem gne'teki bir sz hatrlatr bana lilith: pusulann hep kuzeyi gsteren ibresi
gibi bir erkein sulayan parma da daima bir kadn gsterir. lilith eitsizlii kabul etmeyen
bir kadndr. ademle birlikte yaratlmtr ve hakszla kar tanrya bile kafa tutacak kadar
cesurdur. erkeklerin egemen olduu bu dnyada masaln sonu yle biter: cennetten kovuldu.
erkekten aa olmay kabul etmeyip cenneti terk eden kendisidir aslnda. ademciini mutsuz
gren tanr onu cennete geri arsa da fayda etmez. bunun zerine tanr ademe kar
gelemeyecek, onun stnln tanyacak bir kadn yaratmak iin ademin kaburga kemiini
kullanr. ve havvann soyuna lilith'in nasl bir eytan olduu retilir. cinsel drtlerine kar
koyamayan erkekler iin her zaman bir bahane vardr: lilith batan kard. len bebekler iin
de: lilith ldrd. bu cesur, eitliki kadnn isyann karanlklara gmer insanlar.
bir kadn eit olmak isterse, cennetten kovulur, lanetlenir, ktlk her yann sarar.
bugn yaayan kadnlar havva'nn soyudur ve ademin kaburga kemiinden yaratldklarndan
eitlik iddiasnda bulunamazlar.
ite dini masallarn ana fikri budur. ben ahsen grimm kardeleri daha baarl buluyorum.

ana tanr ya da tanraya "erkek yznden siktir ekip", bolua * den, bolukta ana tanr
ya da tanrann "bilgi"si dndaki varlklar ya da bir takm gerekliklerle hemhal olup on
kaplan gcne ulaan ve yeryz yok olana dek isyan bayra havada "ktlk" yapan
"albast"-"al kadn"-"iblis kadn"-"succubus"... modern deyile "ilk feminist".

kazakistan'da ve "bildiim kadaryla" orta asya'da trk dillerinin sylendii ellerin kimi
obalarnda, ana-baba, yeni doanna "boklu" "sidikli" "tipsiz" benzeri adlarla seslenir bir ka
hafta boyunca. albzdan, al kadndan, albastdan korunsun diye.

kzl sal afettir. imdi erkeklerin neden kzl sal hatun konusunda takntl olduunu
anlayabilirsiniz sanrm. genetik kodumuzda var:( kzl sal hatunlara burun kvran
kadnlarmz iin johann wolfgang von goethe'nin lmsz eseri faust'tan gelsin..

faust:
wer?(oradaki kim?)

mephistopheles:
lilith ist da.(lilith)

faust:
wer?(kim?) *
mephistopheles:
adams erste frau. (adem'in ilk ei)
nimm dich in acht vor ihren schnen haaren, (onun gzel salarndan sakn,)
vor diesem schmuck, mit dem sie einzig prangt. (salar onun mcevheridir, onunla
bbrlenir)
wenn sie damit den jungen mann erlangt, (salarn gen adamn yannda savurduunda,)
so lt sie ihn so bald nicht wieder fahren. (adamn bir daha gitmesine izin vermez.)

faust'u fi tarihinde okuduum iin tam olarak hatrlamyorum, fakat bu gnah gecesinden
sonra faust mephistopheles'in yoluna giriyordu diye hayal meyal bir eyler anmsyorum.

ilk feministimiz olan lilith baz dilbilimcilere gre lullaby, leyla ** ve ninniden de kelime
kkenidir. etimolojiyi ve dilbilim ile ilgili pek ok eyi sevmesem de lilith'in dnmlerinden
hatrmda kaldnca bahsedeyim.
 * *
ninni iin: lilith-lilu -ninnuam -ninlil-ninni

*
lullaby iin: lilith-lilith abi -lullaby.

burada lullaby'a ufak bir parantez aalm. enmedim etimoloji szlne baktm szck
kkeni olarak lull gzkyor[1].

ana ilgin gelen ise lilith'in pek ok isme sahip olmas, ki bu normal; ama isimlerinden
birisinin amizo olmas. nedense aklma amazonlar geldi. geri amazon'un isim kkeni ok
daha farkl, fakat sylencelerde lilith'in bilinmeyen bir yerde ocuklarn dourduundan da
bahsedilir.

imdi bildiimiz zere lilith'ten tevrat'n birinci blmnde bahsedilir, ikinci blmnde ise
adem'in kaburga kemiinden yeni bir kadn yaratld sylenir. konuyla ilgili olarak talmud'de
bulunan u ksm aklma geldi . *
"bir kadn alatrken ok dikkat edin, nk tanr gzyalarn sayar. kadn erkein
kaburgasndan yaratld, ayaklarndan yaratlmad, yle olsayd ezilirdi; stn olmasn diye
bandan da yaratlmad ama gsnden yaratld, eit olsun diye. kolun biraz altndan
yaratld, korunsun diye. kalp hizasndan yaratld, sevilsin diye."

ufak bir parantez aalm, talmud'n ikinci blmnde lilith'ten dii eytan olarak bahsedilir.

entry dallanp budaklanmasn diye burada kesiyorum. adem'in yanna dnmeyi kabul
etmeyen lilith adem'den intikam almak ister, bu sebepten tr de yeni doan ocuklar
*
ldrr . zaman getike lilith efsanesi de dallanp budaklanr, ilk vampirden tutun alkarsna
kadar pek ok motife dnr; isim olarak ise varln korur. velhasl kelam kzl sal
hatunlar detayl bilgi iin dm atabilir.

kadn direniini simgeleyen rengin mor olmasnn nedeni.

babil mitolojisine gre lilith adem'e secde etmeyen kadndr. erkee direnii simgeler.
kendi benliini var eden, zgr, bamsz kadn temsil eder.
peki neden mor? nk efsaneye gre derisi mor renktir.

lkemizde ok tannmayan lilith, bat'da frtnalar koparacak kadar popler. kimlii ve ''ne''lii
hakknda net bir karara kimse varamasa da, ounluk onu yahudi mit'inden tanyor. ve
tanr'ya bakaldrm ilk dii olduu konusunda herkes hemfikir. yine de onun hakknda
yazlm yzlerce kitabn ou yle balyor; ''lilith, kayna ok kark ve ok eskilere
giden; iinden klmas g bir konudur.''... dorusu ben de yldr iin iinden tam
kamadm ve ayn fikirdeyim. bu nedenle batan uyaraym: konu kark ve lilith'den ksaca
bahsetmek hi mmkn olamamtr!

bilinen en eski lilith efsanesi ben sira alfabesi'yle yazlmtr ve adem'in ilk einin hikayesine
ben burada rastladm. bu el yazmas metnin ana kahraman ben sira ama yazarnn kim
olduu bilinmiyor. metinden ilgili blm: tanr topraktan adem ve lilith'i yaratr. ve fakat ksa
bir sre sonra tartmalar balar. lilith bir gece adem'e yle der: ''ben altta yatmak
istemiyorum!'' ama adem: ''ben altta deil, stte yatmak istiyorum, nk sen altta yatacak
kii olarak belirlendin.''... lilith bunu ok aalayc bulur ve ona: ''ikimiz de ayn haklara
sahibiz, nk ikimizde topraktan yaratldk.'' der. ve her ikisi de artk birbirlerini anlamay
reddeder... lilith bunu anladnda tanr'nn o zel ismini telaffuz eder ve ge ykselir...
adem tanr'ya seslenerek; ''dnya'nn tanrs, bana verdiin kadn beni terk etti.'' der. bunun
zerine hereye kadir olan tanr, lilith'in peinden melek gnderir ve geri gelmesini
buyurur. ve adem'e; ''geri dnmek istedii taktirde tamam; ama ayet istemezse, her gn yz
olunun lmne ahit olacak.'' - burada tanr'nn adem'i desteklediini anlyoruz - melekler
lilith'i takip eder ve kzldeniz'de onu yakalarlar. ve tanr'nn szlerini iletirler. ama o tm
tehditlere ramen adem'e geri dnmek istemez...

kaynaklara bakldnda 8./10. yy arasnda lilith ile ilgili bir ok esere rastalansa da, asl
hikayenin ne zamandan beri anlatla geldiini anlamak mmkn olamyor. fakat bu efsaneyle
ilgili yeterince aratrma yaplmadda ok ak. ve hatta kasten yaplmad aikar. peki
neden dersiniz? kadnn yaratl ile ilgili mit'lerde, havva'nn ilk kadn olarak kabul edilmesi,
acaba dourganl olmayan erkein, kendisine tanrsal bir g edinme arzusundan m
kaynaklanyor? yzlerce yldr bilinen mit'lere kar, lilith neden aratrlmyor?

ilk kadn lilith'i; ataerkil olan ve kollektif alt uurlarnda saklayan topluma tantmak isterim:
lilith; hakkn aramak, isyan edebilmek, gerektiinde terk etmek, kendin ezdirmemek
demektir. artk insanln yks adem ile havva'dan balamyor; adem ile lilith'den balyor.
aslna baklrsa bu efsane anaerlik dnem ile ataerkil dnem arasndaki geii de bir bakma
anlamamz salayabilir. genel grn, kadn toplumdaki etkisini kaybettike ve
ktlendike, daha bir alt varlk olarak grlyor - ki burada da efsaneye havva'nn adem'in
kaburgasndan yaratlmas olarak geiyor- ve bu tartmann efsaneye yansmasdr.
islamiyet'te ve dier tektanrl dinlerde ilk kadnn adem'in kaburgasndan yaratlan havva
olduuna ounluk inanyor. bat uygarlnn en temel efsanelerinden biri olan adem ile
havva'y herkes biliyor. alar boyu bat ve yakndou kltrlerindeki kadn erkek rollerinin
belirlenmesinde bu kadar etkili baka bir efsane daha yoktur.

hepimizin tek tanrl dinlere uyarlanm biimiyle bildii bu hikaye, aslnda ok daha eski
zamanlara dayanr ve daha da ncesi vardr. tarihle mitolojinin kart alara dayanan
btn ykler gibi, bununda birok deiik ve saysz yorumu anlatlagelmi. tarih
aratrmaclarnn arkeolojik bulgular nda mutabk kald en eski srmlerinde, olaylar
hepimizin bildii ekliyle gereklemiyor oysa...

baz hristiyanlk ve musevilik inanlarnda bu byle deildir mesela. tevrat'n ilk blm olan
yaradl blmnn birinci bab'nda, adem ile beraber bir dii yaratld; ikinci bab'da ise,
adem'in kaburga kemiinden bir dii yaratld yazldr. ancak burada bir tutarszlk gze
arpyor.

kutsal kitabn birinci bab'nda ''ve tanr insan kendi suretinde yaratt ve onlar erkek ve dii
olarak yaratt.'' deniyor. ancak ikinci bab'da yaratma daha farkl anlatlyor: tanr douda bir
bahe yapyor ve adem'i bu baheye koyuyor. orada yalnz kalmasn diye de kaburgasndan
kadn yaratyor. talmud'a gre adem ile ayn anda yaratlan ilk kadn lilith, ikinci kadn
havva'dr. nk baka trl kutsal kitaptaki bu tutarszl aklamak mmkn deildir.

ksaca, birok musevi dini kayna; ikinci blmde sz geen diinin adem'in ikinci ei
olduu, birinci blmdekinin ise ilk ei olan lilith olduuna inanrlar.

bu inana gre adem ve lilith ayn zamanda ve eit artlarda yaratlmlardr.- hikayeye
dnecek olursak- ancak ademin bunun byle olmadn, kendisinin erkek olarak stn
olduunu; lilithe srekli olarak hissettirmesi zerine, lilith isyan ediyor. kimi inanlara gre
lilithin cennetten kat, kimilerine gre de cennetten kovulduu rivayet edilir. yine kimi
inanlara gre ademin yalnzlk acs ekmesi ve tanrya yalvarmas sonucu, tanr eit
artlar gzetmeksizin ademin kaburga kemiinden havvay yaratr. bylece ademin bir
erkek olarak stnl salanr. bu yeni kadn adem'den bir para olduu iin ona kar
kamayacaktr ve bu durumdan dolay erkee boyun emek durumundadr.

lilith yasak meyveyi yiyen adem ve havvann dnyaya bir ocuk getirmeleri zerine, bundan
sonra doacak her ocuu ldrmeye yemin eder. lilith, bylece muazzam bir ifrite dnr.
kadnn eytan olduuna dair ilk fikirler lilithle tohumlanr. birok sanat eserinde ve dini
kitapta kzl sal ve harikulade bir gzellikte olduu tasvir edilen lilith, orta ada kzl sal
kadnlarn yaklmasna sebep olacak hikayenin de bakahramandr. nl fransz sembolist
air charles baudelariein de eytan kadn tasvirlerinin sebebinin, yine lilith efsanesi olduu
iddia edilebilir.

lilith bundan sonra, hatta gnmze kadar ocuk lmleri ve lousa hastalklarna sebep
olmasyla n salar. gnmzde, biz de dahil olmak zere bir ok toplumda halk arasnda
batl bir inan olarak, lohusa kadn evde yalnz braklmaz, ocuk bezi akamlar evin dna
atlamaz ve akamlar amar ipinde ocuk bezi braklmaz, nk bunlar gren lilith'in o
evde ocuk olduunu anlamasndan endie edilir.varsaymlar ilgin! lilith'in ilk kadn olduu,
eitlik istedii ama zellikle ocuk ldrd inanc hakim. kesin olan tek ey, hem bat'da
hem dou kltrndeki -batl inanlar-salkl bebeklerin, - tbben aklanamayan ve halk
arasnda ''beik lm'' denen - ortada hi bir neden yokken ve zellikle geceleri lmeleri.
sulu bulunamyor, bat ve dou toplumu sulunun lilith olduuna inanyor.

yahudi mistisizmine dnecek olursak, talmud'da lilith'in ''batankarc'' olduu akca

belirtilmitir. hatta gece yalnz yatan erkekleri batan karr ve spermlerini alar. geceleri
boalma da lilith'e balanyor ksaca. zohar'da da lilith'in erkekleri batan kard
vurgulanyor. erkekleri batan karan kadnlarn ilerinde de lilithin ruhunu tadklarna
inanlyor. lilith geceleri erkeklerin ryalarna girer, erkek dman kadnlarn akllarn eler...

bunlar lilith hakknda bildiim genel rivayetler.

buraya kadar anlatlanlar hikayenin glgam destan, kabala, talmud, l deniz tomarlar,
tevrat gibi mitolojik ve dini metinlerde aa be yukar ayn ekilde yer alan halidir. lilith,
zellikle musevilik ncesi ve sonras yahudi mitolojisinde nemli bir yer tutar. bu inann
etkileri hristiyanlkta ve ok az da olsa ilka mit'lerinde, en arnm din olan islamiyette de
srmektedir. buradan sonra anlatlanlar ou insan tarafndan tepkiyle, nyargyla
karlanacak ama eer klielere taklmaz olaylar zerinden gidersek, neredeyse ayn
mantkta benzer bir hikaye kuran- kerimde de karmza kmakta...

araf, bakara, ta-ha surelerinde birok ayette anlatld gibi; allah, adem ve eine cennet
bahelerinin tm nimetlerini bahetmi ancak bir tek aaca yaklamalarn yasaklamtr.
burada dikkat edilmesi gereken udur: ''adem'in ei!'' ve ''meyve aac''... ademden tm
ayetlerde adyla bahsediliyor, ancak sra havvaya geldiinde hep ei olarak nitelendiriliyor.
yani bu ein lilith olmad kuranda yazmyor. dier taraftan bu gne kadar, biz hep yasak
aac aa, meyveyi de meyve olarak dndk. hatta birok tasvirde o meyve elma olarak
geer. oysa onlar belki de sadece birer simge... satr aralarn dikkatli okumak gerekiyor.
belki tadna baklan, meyve deil cinselliktir. ve belki buradaki ''e''de cinsellik nedeniyle
adem'le tartan lilith'dir... aslnda yasak meyveyi her ikisinin de yemesine ramen, ilenen
gnahtaki sululuk pay eit deil. kandrlan adem ve szkonusu gnah konusu bir olsa da,
gnahkar ve sulu olan kadn... drt byk dinde de kadn ''gnah kazan'' olarak grlyor.
neyse lilith'e geri dnelim...

ve tektanrl dinler dna ktmda gryorum ki lilith'in gemii, tektanrl dinlerden ok

daha nceye, eski mezopotamya uygarlklarna kadar uzanyor. genellikle smer ve babil
mit'lerindeki rzgar tanras lilitu ile ilikilendiriliyor. bir babil metninde ise, byk tanra
itar'n tapnak fahiesidir. itar eski dou dinlerinde; ehvetin, akn, tutkunun ve batan
karcln tanras olarak kabul ediliyordu. bu zellikleri nedeniyle fahielerin ve o dnem
klt olan tapnak fahielerinin koruyucu tanrasyd. eski babilde tapnak fahielii meru bir
iti ve kutsal saylrd. yani gnmzde algland ekliyle aalayc bir durum deildi;
aksine lkede yaayan her kadnn bir kez yapmak zorunda olduu, simgesel olarak tanrnn
ei haline gelinen ve kadn ycelten bir ibadetti. lilith de bu tapnan en nemli ismiydi. ama
daha nce ''lillake'' ismiyle m.. 2000'de ''glgamesh ve st aac'' hikayesinin zerinde
yazl olduu bir smer tabletinde grlr...

saf, edilgen, cinsellii ancak yasak meyveyi tadnca renen havvann tersine lilith,
bandan beri gcnn ve cinselliinin bilincindedir. yeri geldiinde de kullanmaktan
ekinmez. birok kaynakta batan karc, cad, vampir, cinlerin ba, dii eytan gibi
nvanlarla nitelenen lilith; eski msr metinlerinde ise, bir tanra ve ei olmayan bir gzellik
olarak tarif edilir. yle ki, bir kam kadar ince olan tanrann vcut hatlar mkemmel,
gsleri fildiinden bir ift meyve gibi diri, elleri ve ayaklar kcktr. salar kzl ve yedi
lle halinde belinden aaya sarkar. yanaklar gl pembesi, dudaklar parlak pembe ve
dileri parldayan bir dizi inci gibidir. uzun, ipek gibi kirpiklerinin altnda siyah, badem gibi
gzler l ldr. o denli gzeldir ki bakann akln bandan alr.

din ve ahlak kurallarn yaratanlarca oluturulmaya alan uysal, sz dinleyen, erkee

baml, ileke, kanaatkar ''iyi'' kadnn tam tersidir. lilith, erkek egemenliini reddedip eitlik
mcadelesi veren bir kadn. kendi bana buyruk, denetlenemez ve zapt edilemez
olduundan zellikle tek tanrl din bilgelerinin srekli bask altna almaya alt ktlk
kayna kadnn bir rnei, erkein kadna ve cinsellie duyduu korkunun bir simgesidir
aslnda.
imdiye kadar erkekler tarafndan yazlm tarihte, olumlu kadn figrlerinin olumsuzlara
oranla ne kadar az olduunu ve olumlu model olarak sunulanlarnda gnmz kadnna ne
kadar hitap ettiini dnnce, bu pek de tuhaf karlanmamas gereken bir durum. artk
kadnlarn tarihi de yeniden gzden geirilip, farkl bir gzle deerlendiriliyor. eski dinleri ve
efsaneleri yeniden yorumlamak da gnmzn post modern akmlarnn bir paras...

bugn lilith hikayesi dini kesimler tarafndan gz ard edilmeye devam etse de, baz kesimler
tarafndan kadn hareketinin en nemli simgesidir. yaam, dnyay sorgulayan ada kadn
iin, kendisine binlerce yldan beri dayatlan havva rolnn geerlilii artk kalmamtr. artk
bu efsaneye odaklanmak gerekir. nk bu efsane, insanlk tarihinin balangcndan bugne
uzanan bir tartmay balatmt. zellikle gnmzde iyiden iyiye kesinleen bir tartma bu;
eitlik, daha dorusu kadn ve erkek arasndaki eitsizlik sorunu. ben adem ile lilith
arasndaki g savan; asrlarca sren ve ataerkil sistemdeki erkein konumu ile, kadnlarn
eit haklara sahip olma talebini temel alan; cinsiyetleraras savan aynadaki grnts
olarak kabul ediyorum! ve yle ya da byle, efsanelerde dahi kadn ve erkek arasnda
yaratltan beri sregelen bir atmann varln yadsyamyorum. belli ki itaatkar ve
uyumlu e havva yaratlnca, asi ve cesur lilith'i unutturmann faydas farkedilmi, zaman
iinde de efsaneler buna gre dzenlenmi(!)

ve tanr!... altnc gn kadn ve erkei kendisinin bir benzeri ve tamamlaycs olarak yaratt.
ama henz havva ortada yoktu! lilith; diil cinsel drtleriyle, zgrleen kadnn simgesi...
topraktan yaratlm ve toprak ana ile zdeleen kzl kadn... gl kzl uzun sal bir kadn
dnn... beyaz tenli, pembe dudakl... ve de ''meum'' ifadeli. karsndaki erkein ''seks''
iin o an dediini yapmaya da hazr. snrszca, dolu dolu, istekle... erkeinin uur altnda
gizli, yasak arzularn tek tek bulup karmakta gecenin ortasna. bylece de deli etmekte,
kle etmekte sevitii erkekleri... hem de ta ki ldrene dek!

lilith ite byle bir tanra...

ya da yle sanlmakta!

ayen vural

ufak tefek bilgilerle

smerler => m.. 4000 - 2000

babil => m.. 1894 - ...

kendisi inanna ile uyumaktadr. yaratcnn o zel isimlerinden bir tanesi ile yeryznden
kamak, vens gezegeni efsanesi zaten.

ayrca "zel isim" olarak adlandrlan tanrnn o ayrcalklar sunan tabiri ise henz
bulunamamtr. hz. muhammed de bu ismi bilenlerdendi.

insanla by yapmay reten olay aratrmalsnz. adem'den sonra yaratc ile

tantrlmaya layk grlen becerikli 2 cin. tanr tarafndan yasaklanan 3 ey ve ardndan
karmza kan bir hanm ile elde edilen suya bir kar mesafede, susuz bir dnya hayat.
yer olarak kzldeniz'le ilgisi olabilir. belki..

efsaneler bunlar ve bu efsanelerin hepsi yaratltan sonra. yaratl; anlatlagelen bir olayn
yazya dklmesinden ok nce. yazl tarih belli. dnyann ya da. buna rnek olarak ok
ak bir ekilde

eitlii istedi ise de bulabilmi midir? bence hayr. belki bakaldrnn, geri ekilmenin ve
merhamet duygusunun semboldr.

sonuta adem tanrdan tekrar bir e dilemitir, ona ba kaldrmayacak bir e. ve tanr yaratr,
ona istediini verir. garibim lilith de beddua eder de ocuklar yaamaz ama sonunda
merhametine yenik der. sonunda kazanan lilith mi olmutur? hi sanmyorum.

ve hi deimedi durumlar. aynen devam. tpk bu efsanede olduu gibi. feminist olduumu
kesinlikle dnmyorum. lilith de feminist deildi bana kalrsa. ama bildiim bir ey varsa
biilen rollerin pekte farkllk gstermedii ve tam yol ileri devam ettiidir.

adem'le eit olduunu syleyip bunda srar ettiinden, asalanan ve yzyllardr hakknda
ileri geri konuulan gzel kadn. efsaneye gre sonrasnda zaten itaatkar havva
yaratlmtr..

efsane kadnlarn bilinaltna syle fsldyor: aman ha erkeklerle eitlik talebinde

bulunmayn, bu eytanlktr...

4 seytan dogurucularindan biri. her ne kadar 4 tane lanetli kralice olsa da, lilith ve
sevgilisi samael digerlerine karsi stnlk kurmuslardi.
ilk ortaya cikan lilith oldu. lilith aldigi lanet zerine cocuk sahibi olamadigi icin yeni dogan
cocuklari ldrrd.
4 kralice de insanlarla beraber olarak seytanlar dogurdular, ama dnya zerinde dogurdugu
btn cocuklar tanrinin verdigi lanet zerine lecek olan lilith haric.
zgrlyle cennet arasnda bir tercih yapmas gerekmi ve cenneti terkedip gitmi bir
kadndr lilith.
eyvallah olmayan bir kadndr.

g, kontrol ve iktidar hrsyla donanm erkek tr gl gibi geinip gitmeyi cennetten beri
becerememi.

lilith tevrat' ta ademle birlikte yaratlan kadnn ad diye geiyormu.

ve ayrca smer' de, smer ak, sava ve bereket tanras inanna' nn (gnmz tikican.
istemedii bir ey olduunda ortal ayaa kaldryor. ihtirasl ve istei yerine gelmediinde
felaketlere yol ayor kendisi) aacna yuva yapp onu kestirmeyen cinin adym. hocann
yalancsym.
ders: mitoloji

(hristiyanlk ve musevilikte) adem ile ayn zamanda, topraktan yaratlan ademin ilk eidir. kzl
sal, olduka cazibeli bir hatundur. fakat adem'e srekli; "ayn zamanda yaratldklarn ve bu
yzden eit olduklarn" syler. iliki srasnda kontroln onda olmasn ve stte olmak
istediini syler. adem ise bunu kabullenemez. gerekesi ise gkyznn balayan,
bereket veren kendisine; yeryznn ise rn veren topran lilith'e benzetmesidir. lilith bunu
kabullenemez. ademi terk eder. eytanla evlenir. daha sonradan adem ne kadar piman olsa
da nafile. allah lilith'e melek yollar nde de geri dnmez. daha sonra allah adem'in
kaburga kemiinden havva'y yaratr ki adem'in stnln kabul etsin. adem ile havva
mutlu mesut hayatlarna devam ederken lilith'in sonu gen kzlar yoldan kartan, bekaret
avcs, anadolu'da lohusa kadnlarn yavrularn karan kzl korkuya dnr. gnmzde
feminist gruplarn sembol olarak da sk sk karmza kar lilith.

yakndou mitolojisinde, yaratlan ilk dii olduuna inanlan mitolojik karakter. ademle eit
yaratld iin eit olduu iddiasn savunmu, haksz bulunmu, isyan ettii iin cennetten
kovulmutur. havva'y yasak meyveyi yemeye ikna ettii dnlr.

insanlk tarihinin ilk feministidir.

adem'e biat etmemesiyle bilinir. belki de bu yzdendir adnn gememesi, belki de bu

yzdendir havva'y kabullenip lilith'i telemek. ne de olsa erkek dnyasnda yayoruz, erkek
aklyla yayoruz, erkek diniyle yayoruz. neden erkein nne geebilmi cesur bir
kadndan bahsetsin ki kitaplar? zaten bahsedenlerde de lilith'in eytani oluuna vurgu
yaplmakta.
dnyada iki eit kadn vardr: biri tanra olan kadn, biri de kaburga kemiinden yaratlan
kle kadndr. kaburga kemiinden yaratlmlardan deilim, deiliz.

'tevrat'a gre 'adem'in 'havva'dan nceki ei. ama kendisi gururlu bi kadn olup eiti olarak
grd adem'in altna yatmaya itiraz ettii iin stn olarak grd eytann yanna uup
onun altna yatmtr ve kafirlik yoluna girmitir. sonra tanr adem'e 'kaburga kemii'nden
havva'y yaratr. bylece havva adem'in bi paras olduu iin adem'e itiraz edemez.

kiliseye gre ilk succubus ve 'cad'larla 'succubus'larn lideri. yine ayn sebepten tr,
gururlu bi kadn olduu iin.

'islam'da ise yeri bile yok.

gnmzde 'feminist'lerin bi nevi ilham ald karakter olarak kabul ediliyor. hatta lilith kz
ocuklarna isim olarak da kullanlmaya balanm. ate kzl sal, bembeyaz tenli,
kpkrmz dudakl gzel mi gzel bi afet olarak resmediliyor.

talmud'a gre yaratlan ilk kadnn ad, ancak adem'e feminist ayaklar yapp dii cine
dnmtr. yakalad erkekleri ii bitene kadar brakmazm, zellikle haftann 7. gn
dadanmay severmi erkeklere.

gece boalmas yaanmasnn sebebi olarak da gsterilir. erkek lilith'e tamah etmezse lilith
onu ryasnda basarm.

tevrat'a gre adem'in ilk kars'dr. adem'le eit, ayn amurdan yaratlm, bu sebeple ona
boyun emediinden isyan etmi ve bizzat tanr tarafndan cennetten kovulmutur. yerine ise
adem'in kaburgasndan yaratlma, onun her dediine neredeyse boyun een, ne olursan ol
ben ana tavrlarmla hep burdaym diyen havva yaratlm ve kadnlara rol model olarak
pompalanmtr. lilith sonsuza kadar zgrdr, eytanla vs taklr, havva adem'in ocuklarnn
bekisidir. lilith isyan, ehveti; havva ise itaati, anal temsil eder.

gnmzde ise kadinlarn lilith gibi grnp havva gibi davranmas beklenir.

inana gre lilith, dem ile ayn zamanda ve ayn anda yaratldklarndan demin kendisine
eit olduu grndedir (bkz: tarihin ilk feministi) bu sebeple de dem'e tabi olmay iddetle
reddeder tanr'ya asi olur ve cennetten uzaklatrlr. bundan sonra tanr dem'in kaburga
kemiinden havva'y yaratr havva sonuta erkeinin bir parasndan yaratldndan ona tabi
olur.

dem ile havva ilk gnah ileyip cennetten kovulduktan sonra ocuklar olur lilith bunu
kskanr ve bundan sonra adem oullarndan doacak her bebei ldrmeye yemin eder.
eski mezopotamya uygarlklarna, smer ve babil mitolojisine dayanan bu mite gre lilith
ademle birlikte yaratlr ve ademin ilk eidir. ift cennet bahesinde birlikte yaamaya balar,
ama mutlu bir birliktelik olmaz bu. mutsuzluk nedenleri imdiki iftlerden pek farkl deildir.
ademin baskc egemen erkek bak acs, lilith'i kendisiyle eit grmemesi, lilith'in ademi
mutlu etmek iin aba sarf etmemesi, ev ve bahe ilerini yapmamas vs. en nemli
nedenlerden birisi de ademin seviirken srekli stte olmak istemesi bunu da erkein
stnlnn gerei olarak grmesi.
lilith ise bu aalayc duruma kar kar. ademle eit olduunu savunur. ikimizde ayn
topraktan yaratldk der. sonunda anlamazlk dayanlmaz boyutlara varr ve lilith
sylenmemesi gereken o kelimeyi syler (bu isim cennet ten atlmak iin gereken tek isimdir)
ve dnyaya iner. kzldeniz yaknlarnda bir maaraya snr. o zamanlar dnyada sadece
cinler vardr. cinlerle ve onlarn kral amael ile ilikiye girer ve ondan her gn 100 tane
olmak zere cin ocuklar dourur.

terkedilmi adem cennette yalnz kalr ve tanrya lilith'in geri gelmesi iin yalvarr. tanri 3
melei arac koyar, evine geri dn der. lilith ise meleklere asla geriye dnmeyeceini syler.
melekler tehditler savurur, lilith kararndan vazgemez. adem ise srekli tanrya lilith'in geri
dnmesi iin yalvarmakta, onsuz yaayamayacan sylemektedir. tanr tekrar meleklerini
gnderir. tekrar ve tekrar. lilith arac melekleri her seferinde geri evirir, sonunda melekler
onun her gn doan ocuklarnn tamamn ldrrler. lilith de yemin eder. bende adem
soyundan gelen tm insan annelerin ve bebeklerinin ba dman olacam, onlar
ldreceim der.

adem ise olanlardan habersiz yklm vaziyettedir. tanr ademin eriyip gitmesine zlr. ona
ayn lilith eklinde havva'y yaratr. ve ademe, lilith artk senin hakl olduunu anlad, zr
dileyip dnd der. adem ok mutlu olur. yeni lilith tpk ademin istedii gibi davranmaktadr.

gerek lilith ise artk ktlerin tarafndadr. hamile kadnlara musallat olur. doum srasnda
ldrr. bebeklerini domadan ldrr, yani dklere neden olur. erkeklerin gece ryalarna
girer erotik dler grdrr, ryalarnda onlarla seviir ve cin ocuklar dourmaya ktlerin
saffn arttrmaya devam eder.

lilith gnmzde feminizmin ncs kabul edilir abd de lilith adnda saysz feminist dernek
vardr.

mitolojideki anlatmn duyduumda aklmda birden leylann canlanmasnn tesadf olmasa

gerek dediim karakterdir. evet hayalidir, hayallerin gereklerden gzel olduunu da farknda
olmadan ileyen, karanlk getiinde gerek yz grnendir.

anlamn bugn rendiim genlik yllarmda kz arkadama taktm ve kendi kendime

trettiim, zihnimde mor ve estetik imgeler artran isim. bugn ne olduunu renince ne
kadar da yakm kiisine diye dndm. ok inili kl uzatmal bir ilikiydi. keke o
kadar zmeseydim.

adem'in ilk kars. ok gzel, gizemli ve batan karc, tahrik edici, intikamc ve kinci. bazen
tanra, bazen eytan'n ta kendisi.
denen nanenin vcut bulmu hali.

20 yl nce bir gs atalndaki dvmede tanmtm. kizlara tavsiyemdir yaptirin gzel

oluyor.lp lp slop.

regl'in sebebi.

efsaneye gre, tanr topraktan adem ve lilith'i yaratr. ancak ksa bir sre sonra tartmalar
balar. adem her konuda sz hakknn kendisinde olmasn, lilith'in ona hizmet etmesini ve
cinsel yaamlarnda da stte olmay ister.
ikisinin de topraktan yaratld iin eit olduunu syleyen lilith ise ademin gnlk hayattaki
ve cinsel yaamlarndaki buyruklarna uymay reddeder ve tanrnn sylenmesi yasak olan
ismini syleyerek cennetten srlr. srgn srasnda cinler ve onlarn ba amael ile yolu
kesien lilith onlarla ilikiye girer ve onlarn ocuklarn dourur.

adem cennette lilithi zlemektedir ve tanrya onu geri getirmesi iin yalvarr. tanr bu istein
lilithin inisiyatifine kaldn, ona sanvai, sansanvai ve semangelof adl melei
gndereceini; fakat lilith geri dnmeyi semezse her gn yz ocuunun ldrleceini
syler. melekler teklifi lilithe gtrr. ancak lilith buna iddetle kar kar ve her gn yz
ocuunu bu uurda kurban vermek zorunda kalr.

lilith, duyduu fkeyle o gnden itibaren ademin soyundan gelen btn ocuklarn, hamile ve
doum yapmakta olan kadnlarla bebeklerin ba dman olmaya yemin eder. erkek
ocuklarnn doduktan sonra ilk sekiz gn iinde, kz ocuklarnn ise ilk yirmi gn iinde
cann alacaktr. sadece yaknnda melein ismi veya sureti bulunan ocuklara
dokunmayacaktr.

lilith'in dnmesinden midi kesen tanr, adem'in kaburga kemiinden havva'y yaratr. bu yeni
kadn, vcudunun bir paras olduu erkee kar kmayacak, stnln kabul edecektir.

sylenceye gre lilith, ademin onun gibi topraktan yaratlan ilk eidir ve ayn maddeden
yaratld iin eitlik talep ederek cinsel iliki srasnda kendisinin de stte bulunma hakk
olduunu ileri srmtr. bu talebi kabul edilmeyince cennetten kam ve kendini geri
armaya gnderilen sanvai ,sansanvai ve semangelof adl melekleri reddetmitir. bunun
zerine adem'e e olarak, ileride eitlik iddia etmesini nlemek amacyla adem'in kaburga
kemiinden havva yaratlmtr. bu duruma sinirlenen lilith ise adem ile havvay ylan klna
girip kandrarak yasak meyveyi yemelerini salam ve cennetten kovulmalarna neden
olmutur. ayrca lilith, adem ve havva'nn nesillerinden doacak btn ocuklar
doumlarndan itibaren belli bir sre iinde(7-40 gn) ldreceini beyan etmitir. lilith'i
armaya giden meleklerin adlarnn yazld muskalarn ya da nazar boncuklarnn yeni
doan bebeklerin yastklarna ililtirilmesi ve snnet gibi gelenekler de ondan korunmay
saladklarna dair inan nedeniyle olumutur . anadolunun deiik yrelerinde izlerine
rastlanan alkars miti de lilith mitinin bir varyantdr.

glgam destannda da yer verilen, eytans kadn mitolojik yaratk. musevi inancna gre
adem'in havva'dan nceki kars.

inana gre kzl denizle birlikte olmu ve 100'den fazla cin ocuk dourmutur. bugn dnya
zerinde yaayan cinlerin adem ve lilithin ocuklar olduuna inanlr.

trk mitolojisindeki karl lohusalarn ouklarn ldrdne inanlan albast'dr.

ahmeran mm sbyan medusa

"lilith'in sosyal temsili zerinden cinsiyetilii anlamak" adl bir toplumsal cinsiyet almasna
kadn-erkek eitliini savunan ilk insan olmas sebebiyle konu olmu mitolojik karakter.

aratcya gider yapma heveslilerinin, ya da erkein genlerinden yaratlm olmay aalk bir
ey, erkee stnlk veren bir durum sananlarn tutunduu mitolojik figr.

ncelikle lilith gibi bir karakter yoktur, varl otorite kabul etmez anarist kabilin ve onun
ard keyfin tanr kabul edildii yaam felsefesinin inananlarnn kendilerine ilahi bir figr
bulma hevesidir.

yaratc vardr nermesinden hareket edelim; bu durumda ne yarattn bilmeyen, deneme

yanlmayla hareket eden, ulan olmad galiba dur kemikten yapaym unu acizlii gsteren
mkemmel bir tanr. naslsa evrenleri mkemmel bir planlamayla varetmi ama misyoner
pozisyonunun bu kadar problem kartacan dnememi.

tam bir ateist anarist edasyla cenneti babasnn mekan gibi terkedip giderken, posta
koyduu tanrdan zannederim kendisini dnyaya kadar brakmasn istemitir. yohsam daha
1. semas yldzlarla donatld evrenimizin stne 7. semadan otostop ekerek gelmi
olacak ki akllara zarar.

anarist ateistlerin lilith sevgisi ve havva'y kyl kadn olarak grmek istemelerinin amac,
lm sonrasnn getirecei belirsizliklerden kurtulabilme amacyla zevk ve sarholuk
ierisinde tketmeye altklar mrlerinin acnas halini, kararm vicdanlarnn iniltilerini
duymamak iin olsa gerek. bu isyankar elitizmi, kendisi gibi olmayan (uyumlu) insanlar her
daim zavall olarak grme duygusunu kalbinden bir an olsun karmak istemez. varln
yaratcs olma fikrinin makuliyetini, ona inanlarn zavalllyla ezebilirler nk sadece.

karlarna hi de zavall olmayan, makul, modern bir inanl insan ktnda, insanlar bunu
grmesin diye iftiralarla ona saldrlar binlerce yl gese de kafir aklnn asla deimediini
gsterir bakmasn renen dimalara.
kadnn erkein dna'sndan yaratlmas aalayc bir durum deildir sevgili ateyizler.
insan yaratlmtr ve yaratld iin neyden nasl yaratldnn bir nemi yoktur. mantn,
anlamn kavramak isteyenler dier yaratlara bakarak yaratcnn tarzn renme yoluna
gidebilirlerdi. her eyi bir eyden var etme ve her eyi bir eye dntren kudreti
anlayabilirlerdi. milyarlarca evrenin tek bir noktadan var edilmesiyle, tek bir aacn yayd
tohumlardan ormanlarn oluabildiini, tek bir insandan erkeiyle kadnyla insanln
oluturabildiini grebilirlerdi.

ama onlar her zaman ki gibi, olan, olan halinin gzelliiyle seyretmek yerine, evrene bakp
onca yldzn parlakln ve onu var edenin muhteemliini dneceklerine "ne kadar da
karanlk" densizliine dmeyi tercih ettiler.

erkekte bulunan xy kromozomundan y nin erkekte var oluundan, kadnn erkein dna
yapsndan var edildiinden, erkekte memenin veya snnetle atlan fazlaln kadnn vajinal
organnn var edilme gerekliliinden falan bahsedebilirlerdi. ama konumak iin kaburga
kemiini tercih ettiler.

he yavrum he, lilith gibi ayaklar zerinde durup tanrya posta koyan elitlersiniz. avunmaya
devam.

genetik bilimine gre tm insanln tek bir ortak anneden tremesi biraz yanl ya da eksik
bir ifade. lilith de havva da sadece masal kahraman olmaya devam ediyor yani.

genetik bilimine gre yalnzca mitokondriyal havva diye bir ey var. ilgili balkta eitli bilgiler
bulabilirsiniz ancak ben de wikipedia'dan gzel bir paragraf geeyim:

"the name "mitochondrial eve" alludes to biblical eve. this has led to repeated
misrepresentations or misconceptions in journalistic accounts on the topic. the title of
"mitochondrial eve" is not permanently fixed to a single individual, but rather shifts forward in
time over the course of human history as maternal lineages become extinct. unlike her
biblical namesake, she was not the only living human female of her time. however, by the
definition of mitochondrial eve, her female contemporaries, though they may have
descendants alive today, do not have any descendants today who descend in an unbroken
female line of descent."

mota mot evirmekle uraamayacam. zet olarak diyor ki, mevcut insan nfusunun ortak
anasna verilen bu isim, din kaynakl havva ismine atfta bulunmu ve birok yanl
anlalmaya sebebiyet vermi olsa da, aslnda belirli tek bir bireyle ilikilendirilmez.
mitokondriyal havva, mevcut poplasyonda bulunan diil soylar tkendike insanlk tarihinin
gnmze daha yakn bir noktasna gei yapar.

bu ne demek? bu demek ki bundan sz gelimi 5 milyon yl sonraki insanlarn mitokondriyal

havva's 2000'li yllarda domu olabilir. yani her an, aramzda (bu dnyann bir kesinde)
gelecein mitokondriyal havva's olarak tanmlanabilecek biri yayor olabilir. biz sadece
mevcut yapmz zerindeki araatrmalarda, bu kiinin baz almalara gre 99-149 bin yl
nce, bazsna gre ise 152-234 bin yl nce yaam olabileceini bulduk. olay bundan
ibaret. bu arada mitokondriyal havva'mzn yaad dnemde yalnz olmad ve cennette
*
domad da gayet iyi biliniyor . kendinden nce baka bir "havva" yaayp yaamadna
dair bilgi de verilmiyor. verilen tek bilgi, diil soylarn ortak atasnn imdilik ortalama 150 bin
yl nce yaad. eril soylarn ortak atas ise yakn zamandaki bir almaya gre
mitkondriyal havva'dan140 bin yl nce yaam. bu zat- muhtereme de "adem" diyeceksek
o zaman adem ile havva'nn ve hatta lilith'in uzay-zaman dzlemini tarumar eden bir ak
geni oluturduunu tahayyl etmemiz gerekiyor.

smer mitolojisi kkenli, tevrat d musevi metinlerinde geen adem'in ilk kars.

efsaneye gre, adem ile lilith ayn anda topraktan yaratlmtr. lilith zgr ve isyankar bir
ruha sahiptir. ve asla adem'in otoritesini kabul etmez. sonuta ikisi de ayn anda, topraktan
yaratlmtr. cinsel iliki srasnda stte yer almak ister ve adem'in emirlerini dinlemez. bir
gn lilith adem'den iyice sklr ve onu terk etmeye karar verir. tanr'nn sylenmesi yasak
olan ismini sesli bir ekilde syleyerek, cennetten kaar ve dnya'ya gelir. o sralar dnya'da
sadece cinler yaamaktadr. lilith cinlerin ba (cin veya ilk dm melek olarak eytan) ile
birlikte olur ve yzlerce ocuk dourur. bu srada, adem cennete yalnz ve zgn bir haldedir.
tanr, meleini ararak lilith'i geri getirmelerini, eer lilith bunu kabul etmezse lilith'in
ocuklarn ldrmelerini emreder. melekler lilith'in yanna giderler, ancak lilith teklifi geri
evirir. melekler de lilith'in eytandan olma pek ok ocuunu ldrr.

tanr adem yalnz kalmasn diye bu sefer onun kaburga kemiinden havva'y yaratr. havva,
adem'in bir parasndan yaratld iin adem'e itaat etmektedir. mutlu mesut yaarlarken, bir
gn lilith intikam amacyla cennete ylan gnderir (baz kaynaklara gre de ylan ta
kendisidir) ve adem ile havva'nn yasak meyveyi yiyerek cennetten kovulmalarn salar. artk
lilith'in tek amac vardr. adem ile havva'dan olma ocuklar intikam iin ldrecek, daha
byk olanlar ise yoldan karacaktr. bylece, eytanlar ile insanlarn sava balam olur
(srf bu nedenle baz museviler adet olarak lohusa kadnlar evde yalnz brakmazlar ve evde
yeni domu bebek bulunduu belli eden hareketleri gerekletirmekten kanrlar).

lilith temas, musevilikten ok daha nceki mitlerde de yer almaktadr. dnyann farkl
blgelerinde farkl isimlerle anlr. mesela trk kltrnde karl da albz veya alkars'dr.

lilith, geceye ait olan demektir. erkekleri geceleri ryalarnda kolaylkta batan kararak,
onlarn "tohum"larn alar ve yeni eytan ocuklar dourur.

adem siyah sal ve kumral, havva beyaz tenli ve sarn, lilith ise beyaz tenli ve kzl sal
olarak anlatlmtr. adem ve havva kahve ve yeil gibi renklerde kyafetler giyerken, lilith mor
renkleri tercih eder. lilith d grn olarak ok etkileyicidir. hatta, baz mitlerde lilith'in,
havva yaratldktan sonra bile bir gn adem'i batan kartarak "zina" gnahn ilettirdii
geer. ayrca lilith, adem ile havva gibi cennetten kovulmad, kendisi kat iin de hala
lmszdr. bu nedenle mitler, adem ile havva'nn lmesine ramen, lilith'in sonsuza kadar
insanlardan intikam almaya alacandan bahseder.

ayrca ilgili-benzer olarak: lilitu, ninlil, lamia, baphomet, lucy, astarte, kali...

kucuk seytanms diye kotulemektense, seytann fahisesiymis demektense bir anlamaya

calsalm esas derdi neymis bu kadnn diye dusunuyorum ben. cok acayip bir disi cunku.
kendisi ademin ilk esi fakat esitlik talep edince (aaa ne buyuk hadsizlik, nasl arsz bir talep
ck ck ck) ademin icine oturmus. adem bu esitligi ona vermemis, belki de vermemis degil
verememis. bizim lilith de ikinci snf olmaktansa, sezarn hakk sezara diyerek hakkn
kendisine teslim edememis ademi oylece brakp cennetten kacms. kadna gel, boyle bir
sepeten oturu cenneti bile reddedebilmis. helal, kozmik tarihteki ilk feminist bu hatun galiba.

reddedilmis kadnlk gibi gelir bana lilith hep ama sevgisizlikten degil bu sevginin uygun
sekilde ifadesini goremediginden. adem kaldramamstr bu disiyi sanki henuz hazr degildir.
lilith de sanki ademi sevmediginden gitmemis. kaynaklar boyle bir sey demiyor bak, esitlik
talebi karslanmadg icin gitmis deniyor. adem ona hakkn veremedigi icin gitmis. belki adem
korkmustur lilith'in taleplerine yetecek gucu henuz olmadgndan, tembellik etmis kendimi
buyuteyim de diyememistir ve esitlik yoksa ben de yokum diyen radikal disiyi elinden
kacrms, kaburgasnn kemigi havva'ya kalmstr en sonunda adem de. insanlgn cektigi
dram budur belki de!

not: ben de sevdigim bir adam terkettiydim bu sekilde hatrlyorum, uzule uzule de olsa
gitmistim. kendimi de incitmek pahasna gitmistim, valla oyle gelisine sevmek-sevilmek de bir
yere kadar sevgi denen kelimenin ifadesi tam anlamyla davransa dokulmediginde diye
inanaraktan. lilith cenneti bile terketmis bu ugurda yuh! ne kadar incindigini tahmin bile
edemiyorum. lilith ile empati yaptm su an resmen, gidip yuzume soguk su vuracagm sarab
fazla kacrdm bu gece belli ki!!!

dinleyin ulan develer.

lilith aslandr , lilith kaplandr , lilith olmas gereken kadn gibi kadndr. kraldr, kraliedir, ona
biraz bakp da rnek alabilenler gelip burada kadn cinayetlerinin engellenmesi iin bo bele
sosyal medya geyiklerinin nne gemekten medet ummaz.

lilith, acnacak hale dmeyecei gibi, kendine de acmaz, gldr, kimseye eyvallah
yoktur, kodu mu oturtur. erkei iki paralk eder, rezil rsva eder, geceleri kamyon, tr, tanker
devirme hayalleri kurdurarak onun kendine olan (iki paralk da olsa kalmsa) saygsn yerle
yeksan eder.

kendi ayaklar zerinde durur lilith, cennetten mi kovuldu? hayrls be glm, benim olduum
her yer cennet der. bir der on kalkar, bir yanar, kllerini savura savura yeniden doar.
gldr lilith.

kadn kere kadn, adam kere adamdr lilith. onun kesip att trnak olabilseydik eer, pek ok
kadn hayattayd bugn.
incubus aka karabasan, ruyalarda insanlarn grtlagna coktugu ve nefesini keserek olume
goturdugu iddia edilen paranormal varlktr.
succubus ise south parkdan edindigim bilgi kadaryla bir erkegi buyulu arksyla kendine
tutsak edip onun hayatn emen ve bu hayat enerjisiyle yaayarak kiiyi olume kadar goturen
baka bir paranormal varlktr. lafn ksas incubus succbus bir cesit harf oyunlu cinli grup
ismidir.
boyle bir sey olamaz, bunu yapan ancak insan olabilir.

efsaneye gore inkubus erkek, sukkubus disi birer iblistir ve karsi cinsten insanlari uykularinda
bastan cikarirlar.

inkubus erkek ve sukkubus dii iblislerdir.kar cinsten kiileri gece yars batan kard
sylenir.bu sylenceler kadnlarn kaza balanarak yakld dnemlerde
balamtr.sukkubusun batan karma olaynda ok gzel bir kadna dnt ve cinsel
ilikiden sonra da yal bir cad ekline brnd;inkubuslarnda ayn ekilde nce yakkl
bir erkek sonra eytan eklini aldn belirtilir.her iki varlkla bu ekilde bir iliki yaayan
insann delirecei sylenir.
orta ada gayri meru ocuklarn,doumsal kusurlarn,doum lekelerinin kayna olarak
inkubus ve sukkubus gsterilirdi ve bu insanlar bu nedenden dolay eitli ikencelerle
ldrlrlerdi.ama iblisleri yok etmek..

dominatrix

daha ziyade afrikal havva diye bilinen annemiz.

richard dawkins'in cennetten akan rmak kitabndan zetleyerek aktaryorum (39-63):

mitokondri nedir? her hcremizde binlercesi kaynaan, kk, pastil biimli gvdeler. ileri
bo ama zarms tabakalardan oluan bir yaplar var. bir kimya fabrikasnn retim hatlarna
benziyor bu zarlar. hcrenin ihtiya duyduu enerji bu santrallerde retiliyor. onlar olmasa
annda lrdk. fi tarihinde bir vakitlerde bunlar bakteriydiler ve aylak aylak yayorlard.
baka bakterilerle bir olup daha byk hcrelere yerletiler. kendimizi iinde bu evcillemi
bakteri topluluklarnn yaad yz milyonlarca kere yz milyon hcreden ibaret bir yap
sayabiliriz. mesela senin bedenindeki mitokondrileri u uca dizsek o zincir burdan ine yol
olmay ge, dnyann etrafn iki bin kez dolar.

mitokondrilerin kendi dna's var. hibir cinsel karma katlmyor, bedenimizin ana ekirdek
dna'syle birlemiyor, baka mitokondrilerinkiyle de ilikiye girmiyor. aseksel mizantrop
mnzevi komularmz bunlar. pek ok baka bakteri gibi bunlar da blnerek oalyor. her
iki yavru da ilk kromozomun tam bir kopyasn miras ediniyor. seks denen acayip faaliyet
baka dna'lar nesilden nesile bozup deitirse de, bizim mitokondriyal dna hep bakire hep
meryem.

mitokondriler nesilden nesile sadece anne zerinden aktarlyor. niye? niyesi yle: sperm
denen o hrn mahluk en fazla birka mitokondri tayabilecek byklktedir ve tad o
birka mitokondrinin salad enerji sayesinde kuyruunu rpa rpa yumurtaya varr ama
kafay yumurtaya soktuktan sonra kuyruu darda kalr, tabii mitokondriler de. yumurta yle
mi ya! kocamanlar ve svyla dolu i ksmlarnda zengin bir mitokondri kltr yaar.
ocuun bedenine tohumu veren de ite bu kltrdr. yani erkek de olsanz kadn da, sahip
olacanz tm mitokondriler annenizden annanenizden ona da annesinden annanesinden
gelir. iki dede iki nine ve onlarn da ikier dede ve ninesinden hangisinden gelecei belli
olmayan ve herhangi birinden gelme ihtimali dierininkiyle ayn olan ekirdek dna'ya
benzemez yani mitokodriyal dna.

tamam hep bakire de her gzelin bir kusuru olur elbette. mitokondriyal dna'nn da kusuru,
mutasyona yani kopyalamadaki rastgele hatalara kar bak olmamas. hatta,
hcrelerimizin alar boyunca gelitirdii hata dzeltme mekanizmas bunlarda olmad iin
kendi dna'mzdan ok daha hzl mutasyon geirirler. sizin mitokondriyal dna'nz ile benimki
arasnda birka fark bulunur ve bu farklara bakarak atalarmzn ne kadar zaman nce
birbirlerinden koptuunu anlayabiliriz. atalarmzn deil aslnda, yalnzca dii dii dii
izgisindeki atalarmzn. zira takip edeceimiz izgide sadece analar var. babanzn kim
olduu nemli deil o zincirde, ananz kim ona baklacak. bir ingiliz lordunun ya da kzlderili
siyu efinin torunu ya da atatrkn askeri olmakla vnebilirsiniz ama mitokondriyal dna'nz
size gler geer. onun iin annenizin safkan bir avustralyal m inli mi ya da kalaharili mi
olduu nemlidir. bu saflk izgisinin bir benzeri de erkekler zerinden tanmlanabiliyor; orada
da sadece erkek soy zerinden tanan y kromozomu esas alnyor ama konumuz o deil
imdi.

kaliforniya berkeley'den merhum allan wilson efendi ve alma arkadalar seksenlerde

dnyann drt bir yanndan yaayan 135 kadnn "dizin"lerini rneklediler. aralarnda kimler
yoktu ki avustralya aborijinleri, yerli gine dallar, yerli amerikallar, avrupallar inliler
afrikadan eit eit halklar... her bir kadn dierinden ayran "harf" deiiklii saylarna
baktlar. sonra bu verileri bilgisayara ykleyip, ulaabilecekleri en "cimri" soyaacn
karmasn istediler ondan. yani birinin dierine en az sayda harfle benzemesini salayan
soyaacn. zaten her ihtimali hesaba katarak bir aa aramaya kalksak karmzda bir
orman bulurduk. buna hibir bilgisayarn da gc yetmezdi. o yzden rastgele rnekler
setiler, aralarnda en cimri olanlar buldular, bunlarn ortak zelliklerini saptadlar ve oradaki
en cimri aacn da bu zellii tadn farz ettiler.

ve grld ki, en cimri aa afrika'da kk salmt. yani hepimizin dii byk atas afrika'da
yaamt. afrikal havva idi o. bazlar bu bulguya itiraz ettiler: en d dallar afrika dnda
olabilir, afrika dnda da ayn derecede cimri aalar bulunabilir, dediler; bilgisayar
muhtemel aalara baka srayla baksayd baka bir sonuca ulaabilirdi, dediler.

ikinci sonu da uydu ve bunu tartmak pek de mmkn deildi: havva anamz belki
afrikada yaamam olanilir ama ne zaman yaadndan nerdeyse emin olabiliriz. zira
mitokondriyal dna'nn hangi hzla evrimletiini biliyoruz ve dolaysyla aataki her daln
zerine yazacamz tarih yaklak olarak belli. bu hesaba gre, mitokondriyal havva bundan
150-200 bin yl nce yaad.

bir erh delim: afrikal havva'dan nce baka havva yaamad iddia edilmiyor burada. bu
mitokondriyal havva'nn modern insann "en yakn" atas olduu syleniyor sadece. o da
homo sapiens trnn yesiydi. ama biliyoruz ki hem afrikada hem de afrika dnda ok
daha erken zamanlara ait homo erectus fosilleri bulundu. hatta homo habilis gibi daha uzak
atalarmz da vard ve onlarn da fosilleri afrikadan kt. yani afrikal havva bizim ilk havvamz
deil, soyumuz afrikadan geldiyse bile bu afrikadan gelen ilk g dalgas olduumuzu
anlatmyor. belki 1,5-2 milyon yl nce bir vakitte homo erectus atalarmz afrikadan darya
kp ortadou ve asyaya yayldlar koloniler kurdular. bir baka deyile, afrikal havva
kuram, daha erken asyallarn yaamadn deil, yaayan torunlarnn bugn olmadn
sylyor. fakat u kesin galiba: ne kadar geriye gidersek gidelim, hepimiz afrikalyz.
bir erh daha: afrikal havva deyince aklmza yaratl anlatlarndaki gibi tek bir kadn geliyor
olabilir. yanl. ayn zamanda yaam baka kadnlar da olabilir, her iki cinsiyetten yoldalar
hem ok sayda hem de ok dourgan olmu olabilir. gnmzde yaayan bir sr torunlar
da olabilir bu kadnlarn. ama btn o kadnlarn mitokondrilerinin tm torunlar yok oldu,
zincir bir noktada koptu ve "erkek" zerinden devam etti. (benzer kopu y kromozom zinciri
iin de bahis konusudur.)

en doru ifade u: mitokondriyal havva, tm modern insanlarn salt dii soy izgisiyle kkeni
olduu sylenebilecek, tarihsel olarak bize en yakn kadndr. tartlan ise, bu kadnn
nerede ve ne zaman yaaddr; yoksa bir zamanlar bir yerlerde yaam byle bir kadn
kesinlikle var.

erh ardna erh: mitokondriyal havva'nn bizim "en yakn ortak atamz" olduunu da
dnmeyeceiz. en yakn ortak ata sfat burada eksik ve yanltc. dorusu, onun bizim "salt
dii izgisindeki" en yakn ortak atamz olduudur. yoksa insan soyundan gelmenin dii
yolundan baka milyonlarca yolu da var. genetik rmamzda akntya kar krek eksek
bissr adem bissr havva kar karmza. mitokondriyal havva bunlardan sadece biri.
rman ne kadar geni derin ve hzl aktn dnrsek mitokondriyal havva'mzn bize en
yakn havva olmas ihtimali de ok zayf. o sadece "dii yol"dan geriye gittiimizde
karlaacamz en yakn havva.

okuya okuya buraya kadar geldiyseniz cenneti hak ettiniz zaten, btn havvalar btn
demler sizlerin olsun.