LYS Felsefe Grubu Tam İsabet Soru Bankası

NDEKLER
1. BLM: PSKOLOJ BLMN TANIYALIM

Psikoloji Biliminin Konusu, Yaklamlar, Amac 3
Psikolojinin ltleri, Yntem ve Teknikleri, Etik Kurallar 7
Psikolojinin Alt Dallar, Alanlar, Dier Bilimlerle likileri 11
Tarama 13
2. BLM: PSKOLOJNN TEMEL SRELER

Davran, Geliim, Ergenlik Dnemi 17
Duyum, Uyarlma, Alma, Duyarllk, Alg 19
Gdlenme ve Duygular 23
Bilin ve Dikkat 25
Sosyal Davran 27
Tarama 29
3. BLM: RENME, BELLEK, DNME

renmenin Tanm, Trleri 35
renmeyi Etkileyen Faktrler 39
Bellek 43
Dnme ve Zek 45
Tarama 47
4. BLM: RUH SALIININ TEMELLER

Kiilik 51
Stresin Oluumu, Nedenleri 53
Savunma Mekanizmalar 55
Ruh Sal 59
Tarama 61
Psikoloji Biliminin Konusu, Yaklamlar, Amac 1. Modl Test 1
1. 4. 7.
Sank ve tank psikolojisi, bu kiilerin sor- Organizmann ne yaptn ancak zi- Bilisel yaklam savunan psikologlar
gulanmas, yarglanmas ve insanlarn ya- hinsel sreleri inceleyerek tam olarak davran zihinsel sreler olarak tanmla-
salar karsnda tutum ve tavrlar psikoloji anlayabiliriz. mlardr.
bilimi tarafndan incelenmektedir. Davranlar, zihinsel sreler temelin- Aadakilerden hangisi bu tanma uy-
de yorumlayarak gereki bir biimde gun bir davran deildir?
Bu parada psikoloji biliminin hangi
inceleyebiliriz. A) Bir haftalk ilerin tasarlanmas
zellii vurgulanmaktadr?
Burada verilenler aadaki psikoloji B) Bir geometri probleminin zm yolu-
A) Dier bilimlerle ilikili olma
yaklamlarndan hangisinin grleri- nun dnlmesi
B) Aratrma yntemi ne uygundur? C) Sosyoloji dersinin kavramlarnn ez-
C) Etik ilkeleri A) Gestalt yaklam berlenmesi
D) Geliim sreci B) Psikodinamik yaklam D) Unutulan bir annn hatrlanmaya al-
E) Uygulama alan C) Bilisel yaklam lmas
D) Biyolojik yaklam E) Soukta uzun sre bekleyen kiinin tit-
E) Hmanist yaklam remesi
2.
Psikolojide organizma denince, canllarn 8.
hepsi deil, sadece insan ve hayvan an- 5.
lalmaldr. Psikoloji kaygl bireyi ele alrken onun Midesi aryan bir insann keyifsiz olma-
kayglanmasna neden olan bilinli ya da s ne kadar olas bir durumsa, keyifsiz ve
Bu durum aadaki yarglardan hangi- stres altnda bulunan bir insann midesinin
bilinsiz tm i ve d etmenleri ele alr.
siyle aklanamaz? armas da o kadar olas bir durumdur.
Elde ettii bulgular birletirerek kaygl
A) nsan ve hayvanlarn ortak zellikleri olma davrann belirlemeye alr. Bu parada savunulan gr aadaki-
vardr. Bu parada psikoloji biliminin hangi lerden hangisidir?
B) Zihinsel ve duygusal davranlarda bu- amacndan sz edilmektedir?
A) Fizyolojik ve psikolojik olaylar arasnda
lunurlar. A) Davranlar kontrol etme etkileim vardr.
C) Hayvan davranlarnn bazlar insan- B) Davranlar anlama ve aklama B) Ayn uyarclar bireylerde farkl tepkile-
lara genellenebilir. C) Davranlar ngrme re neden olabilir.
D) nsanlar ve hayvanlar ayn fiziksel or- D) Davranlar deitirme C) Bireyin davranlarnn oluumunda
tam paylarlar. E) Davranlar nesnelletirme sadece kaltsal geler etkilidir.
E) Hayvan davranlarndan elde edilen D) Davranlarn oluumuna bilinalt
sonular insan iin ngr olana geler katk salar.
salar.
6.
E) nsan davranlarn kendisi zgrce
Freud, bilinaltn bilinci de iine alan b-
oluturur.
yk bir daireye benzetir. Buradaki duygu,
3.
dnce ve gdlerin pasif kalmadn,
Her insan tek ve biriciktir. Bu nedenle de bazen hayal, bazen rya, bazen de biim
insann davranlar, sorunlar ve oluum deitirerek davranlarda kendini gster- 9.
nedenleri benzersizdir. diini ileri srer. Bilinalt, bastrlm duygular alandr.
Bu gr ile psikoloji biliminin karla- Freudun bu yaklamnda temel ald Ruh hastalklarnn nedenleri burada bu-
t hangi glk vurgulanmaktadr? gr aadakilerden hangisidir? lunur. Yaplacak ey, hastay konuturarak
A) nsan davranlar bir btnlk olutu- hipnozla ya da ryalarn yorumlayarak
A) nsan anlama ve aklamada evrensel hastalk nedenini ortaya karmaktr.
racak ekilde ele alnmaldr.
ltlerin belirlenememesi
B) nsann sadece dtan gzlenebilen Bu para aadaki yaklamlardan
B) nsan davranlarnn kaltsal faktrler- davranlar incelenmelidir. hangisinin grne uygundur?
den etkilenmesi
C) nsan davranlarna biyolojik ve kalt- A) Watson'un davransal yaklamna
C) nsanlar zerinde her trl deneyin ya- sal geler yn verir.
B) Maslow'un hmanizmi temel alan an-
plamamas D) Bilinaltndaki duygular eitli yollarla layna
D) nsanlarn ayn olaya ayn tepkileri ver- bilin dzeyine kabilir.
C) Adolf Meyer'in biyolojik yaklamna
mesi E) nsan davranlarn bireyin evreye
uyumunu kolaylatracak ekilde d- D) Piaget'in bilisel yaklamna
E) Doa bilimlerinin yntemlerinin kulla-
nlamamas zenlemelidir. E) Freud'un psikodinamik yaklamna
LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 3

Psikoloji Biliminin Konusu, Yaklamlar, Amac
10. 12. 14.

Bu yaklam, psikoloji biliminin gelime- Davranlarda beynin deiik blgele- Her birey kendine zgdr, davranla-
sinde nemli bir basamak oluturur. n- rinin ilevleri etkilidir. rndan, oluturaca kimliinden kendisi
k, kuramclar psikolojinin nesnel bir ko- nsan davranlarnn oluumunda i sorumludur. Hayat kendisi iin yaamaya
numa kavumasna ve deneysel yntemi salg bezlerinin etkisi vardr. deer, anlaml bir hale getirmek zgrce
kullanmasna katk yapmlardr. Ancak Kann kimyasal yaps ve beslenme kiinin kendisine der. Gemi ya da
bu yaklam evreye ar derecede nem dzeni davranlar etkiler. gelecek deil, iinde yaanlan zaman
verdiinden, zihinsel sreleri hie sayd- nemlidir.
ndan ve doutan gelen zellikleri gz Bu grler aadaki psikoloji yakla-
mlarndan hangisine uygundur? Bu paradaki gr aadaki yakla-
ard ettiinden eletirilmitir.
mlardan hangisine uygundur?
Bu parada sz edilen yaklam aa- A) Biyolojik yaklam
A) Piaget'in bilisel yaklamna
dakilerden hangisidir? B) Hmanist yaklam
B) Freud'un psikodinamik yaklamna
A) Biyolojik yaklam C) Psikodinamik yaklam
C) Watson'un davransal yaklamna
B) Hmanist yaklam D) Bilisel yaklam
D) Rogers'in hmanist yaklamna
C) Psikodinamik yaklam E) Davransal yaklam
E) Meyer'in biyolojik yaklamna
D) Bilisel yaklam
E) Davransal yaklam
11.
Yaant gelerine blnemez; yaanty
incelerken gelerin ilikileri ve etkileim-
15.
13. Gdlenme ve eitleri
leri dikkate alnmaldr. "Yaant, gele-
rinin toplamndan fazladr." Limonatann Davransal yaklam ne sren psikolog- Duyum ve algnn olumas
tad, kendini oluturan unsurlarn tadndan lar btn davranlarn sonradan kazanl- renmeyi etkileyen faktrler
farkldr. m yani renilmi olduunu ileri srmek-
tedirler. Bu grleri nedeniyle eitilen bir Zek, kiilik, tutum zellikleri
Bu paraya dayanarak aadaki yarg-
ocuu yaratl ne olursa olsun bir cani Burada verilen konular inceleyen psi-
lardan hangisine ulalabilir?
ya da bir bilgin yapmann mmkn olduu- koloji biliminin amac aadakilerden
A) nsan davranlar karmak olduun- nu sylerler. Oysa soyaekim ve doutan hangisidir?
dan aklanamaz. getirilen zellikle dikkate alnmakszn in-
A) nsan davranlarn hayvan davran-
B) nsanlarn dtan gzlenebilen davra- sann anlalmas mmkn deildir.
laryla karlatrmak
nlar incelenmelidir. Bu parada davransal yaklamn B) nsanlarn davranlarn kontrol etmek
C) nsan davranlar btn olarak ince- hangi zellii yerilmektedir? C) nsanlarn birbiriyle olan etkileimlerini
lenmelidir. A) Hayvan davranlarna nem vermesi artrmak
D) Bilinalt geler insan davranlarn B) Kaltsal geleri gz ard etmesi D) nsann yeteneklerinin snrlarn sap-
etkiler. C) Bilinaltna nem vermemesi tamak
E) Kaltsal geler insan davranlarna D) Deney yntemini kullanmas E) nsanlarn ortak ve farkl ynlerini orta-
yn verir. E) ebak yntemine kar kmas ya koymak
15. E 14. D 13. B 12. A 11. C 10. E 9. E 8. A 7. E 6. D 5. B 4. C 3. A 2. D 1. E Cevaplar
4 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

Psikoloji Biliminin Konusu, Yaklamlar, Amac 1. Modl Test 2
1. 4. 6.
Psikoloji insan ve hayvan davranlarn Bir alveri merkezinde ba toplayan Bu yaklam laboratuvarda yaltlm dav-
nesnel bir yntemle inceleyen, deneysel biri, bir adama yaklayor ve ok sayda ran biimlerini incelemek yerine, insann
bir bilimdir. insann nnde bata bulunmasn rica sorunlarna ynelmek gerektiini savunur.
ediyor. Bunun zerine adam, ba eki nsan davranlarn anlamada en etkili yol
Buna gre aadakilerden hangisi psi-
imzalayp ba toplayan kiiye veriyor. ise, ona deer vermek ve ona kar empati
kolojinin ilgilendii konulardan biri de-
Bu durumda adamn cmert biri olduunu yapmaktr.
ildir?
veya bata bulunmak zorunda brakld-
Bu parada grleri verilen psikoloji
A) Normal d davranlar saptamak n dnebiliriz. Fakat bu alveri mer-
yaklam aadakilerden hangisidir?
B) nsan davranlarn karlatrmak kezinde bata bulunan kiilerin oran
yzde onu gememektedir. A) Hmanist yaklam
C) Kiinin toplum iindeki davranlarn
aratrmak Bu rnee dayanlarak aadaki genel- B) Psikodinamik yaklam
D) nsan ve hayvan davranlarnn ben- lemelerden hangisine ulalabilir? C) Biyolojik yaklam
zer ynlerini ortaya koymak D) Yapsalc yaklam
A) nsanlar tm ynleriyle anlamak ve
E) Beden ve ruh arasndaki ilikiyi akla- aklamak olanakszdr. E) Davransal yaklam
mak
B) nsanlar farkl ya dnemlerinde farkl
davranlar sergilerler.
2. 7.
C) Ayn uyarc bireylerde farkl davran-
lara neden olabilir. renmenin nrofizyolojisine ilikin yeter-
Zengin olmay hayal etmek davran deil-
li bilgiler olmamasna ramen beyinde ve
dir ama zengin olmak iin srekli almak D) nsan davranlar kontrol edilebilir.
sinir sistemindeki deiiklikler eitli ara-
bir davrantr. E) nsanlar davranlarn kontrol edebilir- larla gzlenmekte ve birtakm sonulara
Buna gre bir etkinliin davran olabil- ler. ulalmaktadr. Ayrca belli an ya da im-
mesi aadakilerden hangisine bal- gelerin beyinde ayr bir yere yerletirildii
dr? de dnlmektedir.
A) Toplumun onaylad davranlar ol- Bu gr aadaki psikoloji yaklam-
masna larndan hangisine uygundur?
B) Duygular dile getirmesine 5. A) Psikodinamik yaklam
C) Bireyin dncelerine dayanmasna
19. yzyln sonlarna doru psikoloji, fel- B) Hmanist yaklam
D) Dtan gzlenebilir olmasna sefenin ruh ile uraan alan olarak gr- C) Bilisel yaklam
E) Bilinaltn ortaya karmasna lrken son dnemlerde fizyoloji, fizik ve
kimya bilimlerindeki gelimelerden etkile- D) Davransal yaklam
nerek insan davranlarn bilimsel olarak E) Biyolojik yaklam
3. laboratuvarda incelemeye almtr. Bu
Davranlar bireyin ya, cinsiyet gibi orga- almalarn sonucunda psikoloji ura
nik nedenler; duygu, heyecan, korku gibi alann, alma biimini ve alma ama- 8.
psikolojik nedenler; iinde bulunulan fiziki cn belirleyerek felsefeden bamsz hale I. Hayvanlarn bilinaltnn ortaya karl-
ve sosyal evre; gemi yaant ve dene- gelmitir. mas
yimler; tutum ve beklentiler etkiler. II. nsanlar zerinde uygulanmas sakn-
Bu paraya dayanlarak aadaki yar-
glardan hangisine ulalabilir? cal deneylerin hayvanlar zerinde ya-
plabilmesi
glardan hangisine ulalabilir?
A) Psikoloji doa bilimlerinin yntemlerini
III. Hayvan davranlarnn evresel et-
A) Davranlar birok faktrn etkisi altn- kullanarak felsefeden ayrlmtr.
kenlerden bamsz gereklemesi
da gerekleir. B) Psikolojinin konusu ruh ve metafizik
IV. nsan davranlarnn iyi anlalmasn
B) Davranlar bilinalt faktrlerden etki- varlklardr.
salamas
lenerek oluur. C) Psikoloji felsefe ile olan ban kesme-
melidir. Burada verilenlerden hangileri psikoloji
C) nsanlarda ayn uyaran ayn davran-
biliminin hayvan davranlarn incele-
lara yol aar. D) Doa bilimleri psikoloji biliminin verile-
mesinin nedenlerinden deildir?
D) Kaltsal zellikler davranlar etkiler. rinden yararlanmaldr.
E) Toplumsal sorunlarn artmas psikoloji A) I ve II B) I ve III C) II ve III
E) Davranlar bireyin eitim dzeyinden
etkilenir. bilimini ortaya karmtr. D) II ve IV E) III ve IV

Psikoloji Biliminin Konusu, Yaklamlar, Amac
9. 11. 14.
Freuda gre her davrann, kiinin kendi- nsan, kendinde bir deerdir. nsan, ken- Btn davran biimleri organizmann
sinden kaynaklanan nedenleri vardr. Bire- disinden, davranlarndan, oluturaca gzlemlenebilir eylemleridir. rnein ben
yin kiiliinin olumas bebeklik, ocukluk, kimliinden kendisi sorumludur. Hayat kahvalt ediyorum, yryorum, kouyo-
genlik alarnn sentezidir. Baz temel kendisi iin yaamaya deer ve anlaml bir rum, kzaryorum ve yeri geldiinde al-
eilimler sosyal bir varlk olan insann top- hle getirmek kiinin kendisine der. Her yorum. Bu eylemler dardan gzlemle-
lumda yaamasn zorlatrd iin bu ei- birey kendine zgdr. nemiyor olsayd, bir deerleri de olmazd.
limler bilinaltna itilir. nsan anlamak iin nk o zaman bunlarn varlndan ha-
Hmanist yaklamn bu grleriyle berdar da olmazdk. Davrann varln-
de bu bilinaltn incelemek gerekir.
aadakilerden hangisine nem verdi- dan sz ediyorsak, gzlemlenebilir oldu-
Freudun bu yaklamnda temel ald i sylenebilir? unu sylyoruz demektir.
gr aadakilerden hangisidir?
A) Bilinalt faktrlere Bu gr aadaki psikoloji yaklam-
A) nsan davranlar karlatrlabilir B) znel deerlere larndan hangisine uygundur?
zellikler gsterir.
C) Gzlenebilen davranlara A) Hmanist yaklam
B) nsan davranlarnn gzlenebilen
D) Kaltsal zelliklere B) Bilisel yaklam
ynleri incelenmelidir.
E) Zihinsel etkinliklere C) Biyolojik yaklam
C) Bireyin bugnk davranlarnn ne-
denleri onun gemi yaantsnda D) Psikodinamik yaklam
12. E) Davransal yaklam
aranmaldr.
D) Anormal insan davranlar tedavi edi- Eer biz insan davranlarn anlamak isti-
lebilir. yorsak yalnzca gzlenebilen davranlar
incelemeliyiz, dnce ve duygular deil.
E) Kaltsal zellikler insan davranlarna
Davranlar ynlendiren isel faktrle-
yn verir.
ri aramak davrann gerek nedenlerini
bulmay engeller. Gerek ynlendirici fak-
trler de d evrededir.
Bu gr aadaki psikologlardan
hangisinin yaklamna uygundur?
A) Skinner'in davransal yaklamna
B) Freud'un psikodinamik grne
C) Piaget'in bilisel yaklamna
10. D) Meyer'in biyolojik yaklamna
19. yzyln ilk yarsnda Avrupa'nn eitli E) Rogers'in hmanist grne

lkelerinde deri, gz, kulak, dil, burun gibi 15.
organlar zerinde eitli fizyolojik deney- 13. nsan gelime gcn kendinden alan ve
ler yaplmaya baland. Bu deneylerde tat Psikoloji bilimi; oluum halinde olan bir varlktr. Duygu,
alma, iitme, grme gibi olaylarn nasl Davran aklc yntemlerle aklar. alg, anlay, davran biimlerinde kiisel
meydana geldii aratrlyordu. Bu de- Davrann gvenilir bir ekilde anlal- farkllklar bulunduu iin her insan bal
neyler sonucunda artk psikolojinin, ruhun masna alr. bana bir varlk olarak deerlendirilmeli-
dnda bir konusu olumaya balad. Davranlar hakknda nedensellik ili- dir. Birey, toplumun yaptklarndan hesaba
Bu parada sz edilen gelimeler aa- kisi ile genel geer sonulara ular. ekilemez.
dakilerden hangisine yol amtr? Bu belirlemelerde psikoloji biliminin Bu gr aadaki kiilerden hangisi-
A) Psikolojinin alt dallarnn oluumuna hangi zellii vurgulanmaktadr? nin yaklamna uygundur?
B) Psikolojinin metafizik konularla ilgilen- A) Pozitif bir bilim olmas A) Freud'un psikodinamik yaklamna
mesine B) Farkl yaklamlarnn bulunmas B) Maslow'un hmanistik grne
C) Felsefe ile ilikili olmas
C) Psikolojinin felsefeyi etkilemesine C) Watson'un davransal yaklamna
D) Uzmanlk alanlarnn olumas
D) Psikolojinin pozitif bilim olmasna E) Verilerinden gndelik yaamda yarar- D) Piaget'in bilisel grne
E) Psikolojinin etik ilkelerinin olumasna lanlmas E) Meyer'in biyolojik yaklamna
15. B 14. E 13. A 12. A 11. B 10. D 9. C 8. B 7. E 6. A 5. A 4. C 3. A 2. D 1. E Cevaplar

Psikolojinin ltleri, Yntem ve Teknikleri, Etik Kurallar 1. Modl Test 3
1. 4. 6.
Bir klinik psikolog kendisine bavuran bir statistikte ilikisel yntem (korelasyon) nsanolu bir fotoraf makinesi delidir,
hastasnn aile gemii, geirdii hasta- iki cins veri arasndaki banty belirtmek btn alglarmz baz varsaym ve kav-
lklar, okul hayat, bandan geen bek- iin kullanlan bir tekniktir. Aralarnda ba- ramlar erevesinde olumaktadr. Gn-
lenmedik olaylar, i ve evlilik yaam gibi nt bulunan iki cins verinin deime yn- lk yaamda olduu gibi bilimde de evre-
konularda ayrntl bilgiler toplamak istiyor. leri ayn ise korelasyon pozitiftir. mizde olup biten her eyi deil, ancak baz
eyleri alglar veya gzleriz. Yaama veya
Bu psikoloun aadaki yntemlerin- Buna gre aadaki deikenlerden
aratrma amacmza gre bir semeye
den hangisini kullanmas uygun olur? hangileri arasnda pozitif korelasyon
gitmek, ancak konumuza ilikin olgularla
vardr?
A) Katlml gzlem B) likisel yntem ilgilenmek bizim iin hem doal hem de bir
C) Tmevarm D) Doal gzlem A) Zayf karakterlilik Liderlik zorunluluktur.
B) Kendine gvenme Uzun boylu olma u durum bilimde aadakilerden
B
E) Biyografi
hangisini zorunlu klmaktadr?
C) Tekrar says Unutma
A) Bilim, ulat sonularn her trl e-
D) Zek dzeyi Baar dzeyi likiden uzak, kendi iinde tutarl olma-
E) Dikkat Hata oran sn ister.
B) Bilimde objektiflii mutlak deil snrl
2. ve zel anlamda yorumlamak gerekir.
C) Bilim doay egemenlii altna almaya
Spor yapmann kilo vermeye etkisini ara-
deil, insanla yarar salamaya y-
trmak iin bir deney yaplyor. Her ynden
nelmelidir.
elenmi iki gruptan birine dzenli spor
yaptrlrken, dier grup serbest brakl- D) Bilimsel aratrmaya konu olan olgular,
yor. Bir ayn sonunda spor yapan gruptaki tm olgularn ancak kk bir paras-
bireylerin kilo verdii gzleniyor. n kapsamaktadr.
E) Bilim tek tek olaylarla deil, olgu trleri
Bu deneyde etkisi incelenen (bamsz
ile urar.
deiken) faktr aadakilerden han-
gisidir?
A) Spor yapmak B) Zaman 7.
C) Ya D) Kilo vermek Bir aratrmada, aratrmaclar, bilgilerini
geici olarak unutmu ya da bilmiyormu
E) Cinsiyet 5. gibi hareket ederek aratrmaya balama-
ldrlar. Aratrmacnn kiisel inanlar,
"Gerilim, hastala yakalanma riskini ar-
karlar, alkanlklar, beklentileri aratr-
trr." tezinden hareket eden ve fareler
mada yer almamaldr.
zerinde yaplan bir laboratuvar aratr-
masnda, iki ayr fare grubu alnmtr. Burada bilimsel aratrma ilkelerinden
Bu gruplardan birinin bulunduu kafes, hangisi zerinde durulmutur?
3. rahatsz edici biimde dzensiz olarak A) Doruluk B) Genelleyicilik
dnen bir cihaza balanmtr. Sonuta, C) Sistemlilik D) Nesnellik
Aratrmac deney yaparken aratrma ko- dnen kafesteki farelerin te ikisinin has-
nusu zerinde etkili olduunu dnd E) Snrllk
talandklar, rahatsz edilmeyen kafesteki
baz koullar deitirir, onlar dndaki ko- farelerin hastalanma orannn ise daha az
ullar sabit tutar ve deikenlerin incele- 8.
olduu saptanmtr.
nen konu zerindeki etkilerini dikkate alr. Kii davranlarnn baz ynlerini lmede
Bu aratrmann bamsz deikeni birtakm aralardan yararlanlr. rnein
Bir aratrmada, aratrmacnn etkisini aadakilerden hangisidir? yetenekleri, ilgileri, zeky, kiilii, tutum-
aratrd faktre ne ad verilir?
A) Hastala yakalanma lar lmede bu yntemden yararlanlr.
A) Baml deiken Bu parada psikoloji biliminin hangi
B) Dnen cihaz
B) Korelasyon ynteminden sz edilmektedir?
C) Bamsz deiken C) Gerilim yaama A) Deney B) Olay incelemesi
D) Kontrol grubu D) Gzlem sresi C) Doal gzlem D) Test
E) Hipotez E) Farelerin says E) Anket

Psikolojinin ltleri, Yntem ve Teknikleri, Etik Kurallar
9. 12. 14.
Doumun hemen ardndan bebeklerin Yaplan kaytlarn kiisel bilgileri aa nsan davranlar ok karmaktr. Baz
hareketlerinin ayrntl olarak izlenmesi karmas ve zarara neden olacak du- durumlarda insan davrann tanmlamak
Bir stadyumda takmlarn destekleyen rumlar yaratmas sz konusuysa psi- pek kolay olmaz. Olayn derinliine inmek
taraftarlarn davranlarnn gzlenme- kolog aratrmaya katlanlardan onlar gerekir. nsan davrann tanmak iin
si birer doal gzlemdir. bir ekilde filme almadan veya kaydet- gemi yaantlarn, nemli olaylarn ve
meden nce izin almaldr. iliki kurduu insanlarn ona nasl bir etki-
Buna gre doal gzlem iin aada-
kilerden hangisi sylenebilir? Psikolog yeterli sayda gzlemde bu- de bulunduunu renmek gerekir. Bunun
lunmadan genel yarglar ortaya koy- iin psikolog inceledii kimsenin ailesi, ar-
A) Bireyin gemi yaants iin yaknla-
maktan kanmaldr. kadalar ve dier ilgililerle konuur. Elde
rndan bilgi alnd
Psikolog aratrmann fiziksel ac ya ettii bilgileri nesnel olarak kaydeder. Dav-
B) Bamsz deikenin baml deiken ranlarn nedenlerini ortaya karrken bu
da ciddi duygusal strese neden olaca-
zerindeki etkisinin incelendii bilgilerden yararlanr.
n grd durumlarda katlmclar
C) Davrann doal oluumu ierisinde uyarmaldr. Bu parada insan davranlarnn anla-
mdahale etmeden gzlendii
Bu belirlemelerde aadakilerden lmasnda hangi yntemden yararlanl-
D) Elde edilen verilerin saysal deerler
hangisi vurgulanmaktadr? d vurgulanmaktadr?
olarak sunulduu
E) Davrann, gzlemcinin hazrlad A) Psikolojinin alt dallar A) Olay incelemesi
koullar altnda izlendii B) Psikolojide uyulmas gereken etik ilke- B) Sistematik gzlem
ler C) Korelasyon
10. C) Psikolojinin aratrma yntemleri D) Deney
I. Gdlenme dzeyi renme miktar D) Psikolojinin bilim haline gelme sreci E) Test uygulama
II. Grlt-dikkat E) Psikoloji biliminin amac
III. Boy uzunluu Zek dzeyi
Yukardaki deikenlerin hangileri ara-
snda yksek iliki olduu sylenebilir?
A) Yalnz I B) Yalnz II
C) I ve II D) I ve III
D) II ve III
11.
Bireyin gemiinde yer alan olaylar be-
timleyerek aklayan vaka incelemesi, 13. 15.
ounlukla gemiteki olaylarn belirlen- lgi, ynelim, beeni, tutum ve duygu- ki deiken arasndaki iliki miktarna
mesine dayanr. zellikle klinik psikologlar lar birtakm sorularla tespit etmeye korelasyon denir. Korelasyon katsays,
tarafndan ruhsal bozukluklarn temeline yarar. deikenler arasndaki iliki miktarnn
inilmesinde kullanlr. Deikenler arasndaki iliki miktarn yannda, ilikinin ynn de gsterir. Baz
Buna gre vaka incelemesi ynteminin gsterir. deikenler arasndaki iliki ayn deiim
temel amac aadakilerden hangisidir? ynne, bazlar ise zt deiim ynne
Bireyin duygu, dnce ve davranla-
A) ki olay arasndaki iliki miktarnn sap- sahiptir.
rn anlamak iin karlkl konumadr.
tanmas Zek, bilgi, kiilik ve baary len de- Buna gre aadaki deikenlerden
B) Bireyde kalc etkide bulunan gemi erlendirme aralardr. hangisindeki korelasyonun dierlerin-
olaylarn saptanmas den farkl olmas beklenir?
Burada aklamas bulunmayan ara-
C) Davranlarn doal ortamnda ince- A) Tekrar says - Unutma
trma yntemi aadakilerden hangisi-
lenmesi
dir? B) Spor yapma - Hastalk
D) Birtakm testler uygulanarak bilinalt-
A) Grme B) Anket C) Otokratik liderlik - Demokratik katlm
nn ortaya karlmas
C) Test D) Korelasyon D) Zeka dzeyi - Baar miktar
E) Deikenler arasndaki neden - sonu
ilikisinin belirlenmesi E) Olay incelemesi E) ednklk - Sosyal kiilik
15. D 14. A 13. E 12. B 11. B 10. C 9. C 8. D 7. D 6. B 5. C 4. D 3. C 2. A 1. E Cevaplar

Psikolojinin ltleri, Yntem ve Teknikleri, Etik Kurallar 1. Modl Test 4
1. 4. 7.
Bir psikolog aratrma yaparken alma- Aralarnda iliki bulunan iki cins veri nsan; tarih boyunca efsanelerin, mitolo-
larna hibir ey bilmiyormu gibi bala- arasndaki deime ynleri ayn ise jinin, deiik sanat dallarnn, dinlerin ve
maldr. korelasyon pozitiftir. felsefenin konusu olmutur. nsan bilmeyi
Deikenler arasndaki ilikinin yn amalayan bilim d alanlar olduu gibi
Bu szle psikologlara aadakilerden
ters ynde ise bu durumda korelasyon insan inceleyen antropoloji, etnoloji, biyo-
hangisini yapmalar tlenmektedir?
negatif olur. loji, sosyoloji gibi bilimler de vardr. nsan
A) Aratrma konusunu snrlamalar Buna gre aadaki deikenlerden ortaya koyduu davranlarla ele alan psi-
B) Aratrmay tm insanlara genelleme- hangileri arasnda negatif korelasyon koloji, insann bilimsel olarak anlalmas-
leri olmas beklenir? n amalayan alanlardan biridir.
A) Buzlu hava Trafik kazas
C) Aratrmada nesnel olup n yarglar- Paradan psikoloji ile ilgili aadaki
B) Gdlenme renme
dan kanmalar yarglardan hangisine ulalr?
C) Tekrar dzeyi Unutma
D) Aratrmada problem tespitini yapma- D) Yry yapma Temiz olma A) Psikolojide gzlem ve deney metodlar
lar E) Dzenli beslenme Salkl olma kullanlr.
E) Aratrmay yeterli sayda kiiyle ger-
5. B) Psikolojide elde edilen veriler gnlk
ekletirmeleri
Matematik dersinde baarl olan renci- hayata uygulanr.
ler ayn zamanda mzik dersinde de baa- C) Psikolojinin amac davranlarda top-
rl oluyorlarsa "Acaba bu iki ders baars lumsal evrenin etkisini aratrmaktr.
arasnda iliki var mdr?" diye sorarak ya D) nsan davranlar bilimsel yntemlerle
da kz rencilerin szel alanda, erkek aklanamaz.
2. rencilerinde saysal alanda baarl ol-
Amerikal psikologlarn Amerikan toplu- E) Psikolojinin amac insann bilimsel ola-
duunu gzlemlemisek, "Cinsiyet ile baz
munda yaptklar aratrma bulgular Trk rak anlalmasdr.
derslerin renilmesi arasnda iliki var
kltr ve toplumuna aynen uygulanama- mdr?" diye dnrz.
yabilir. Bu nedenle Trk psikologlarn, Bu parada sz edilen konularn ara-
Trk toplumu iinde aratrmalar yapmaya trlmasna uygun olan psikolojik yn-
tevik etmek gereklidir. tem aadakilerden hangisidir?
Bu parada psikologlara aadakiler- A) Grme
den hangisi nerilmektedir? B) Deney
C) Olay incelemesi
A) Aratrmalarda nesnel davranmalar D) Korelasyon
8.
B) inde yaanlan toplumun kltrn E) Gzlem Grmecinin sorular sorup yant alaca
renmeleri biimde, grlen kii ile yz yze ya da
C) Evrensel sonulara ulamalar 6. karlkl iliki iinde yapt gzlem bii-
Etik "nsan eylemlerini inceleyen felsefe mine grme denir. Grmede salkl
D) Deney yntemini kullanmalar
dal olarak tanmlanmaktadr." Psikoloji bilgiler alabilmek iin baz noktalara da
E) Batl kaynaklar aratrmalar de insan davranlarn inceler. Etikte "ey- dikkat edilmelidir.
lem", bilinli yaplan davrantr. Psikoloji
Aadakilerden hangisi grme tek-
insan davranlarn kontrol altna almak
niinde dikkat edilecek konulardan biri
ya da propaganda gibi yntemlerle etki-
deildir?
lemek amac ile kullanldnda "etik" bir
sorun ortaya km olur. A) Grmenin mutlaka kayt altna aln-
3. Bu para aadaki hangi yargy des- mas gerekir.
"Bireyin davranlarn gemi yaantlar- tekler? B) Grmenin yapld ortam, gr-
na bakarak anlamaya alan" bir psiko- A) Psikolojide etik sorunlar ve ilkeler dik- meyi olumlu ya da olumsuz ynde etki-
log aadaki aratrma yntemlerinden kate alnmaldr. lememelidir.
hangisini kullanmaldr? B) Etik ve psikoloji, zellikle hmanistik
C) Grmede kullanlan dil sulayc ya
yaklamla ilikilendirilmitir.
A) Deney da sorgulayc tarzda olmamaldr.
C) Etik insan davranlarn psikoloji yar-
B) Gzlem dmyla inceler. D) Grmeci grlen kiiye gven tel-
D) Psikolojinin kt amalar iin kullanl- kin etmelidir.
C) Korelasyon
mas engellenmelidir. E) Grme srasnda dardan gelecek
D) Olay incelemesi
E) Bir bilim dal olan psikolojide her ey ses, grlt gibi olumsuz uyaranlar en-
E) Zeka testi etik kuralara gre yaplmaktadr. gellenmelidir.

Psikolojinin ltleri, Yntem ve Teknikleri, Etik Kurallar
9. 11. 14.
Etik ilkeler bilimsel almalarda ahlaki,- Psikoloji kurulduunda bilin hallerini ele Bir snftaki renciler okul baarlar bak-
sosyal ve insani adan nelerin doru, alan bir bilim iken, gnmzde insan ve mndan birbirlerine denk iki gruba ayrlyor
nelerin yanl olduunu syler. Psikoloji hayvan davranlarn inceleyen pozitif bir ve her ikisine de ilk defa karlatklar bir
biliminin konusu insan davranlar oldu- bilim olarak tanmlanmaktadr. okuma paras veriliyor. Birinci grup bu
undan psikolojide aratrma yaplrken Bu durumun temel nedeni aadaki- paray sessiz ve sakin bir odada, ikinci
bilimlerin etik ilkelerine uyulmaldr. lerden hangisidir? grup ise grltl odada okuyor. Belli bir
A) Psikolojinin yntemlerinin gelimesi sre sonunda iki grupta da okuma durdu-
Aadakilerden hangisi psikoloji bilim-
B) Psikolojinin deneysel nitelik kazanmas ruluyor. Gruplardaki rencilere, okuduk-
de uyulmas gereken etik ilkelerden biri
lar para ile ilgili sorular soruluyor.
deildir? C) Psikolojinin dier bilimlerden yararlan-
mas Bu deneyde aadakilerden hangisi
A) Aratrmacnn, aratrmay kendi hi-
D) Psikolojide alt dallarn olumas bulunmamaktadr?
potezlerini dorulayacak biimde so-
nulandrmas E) Psikolojide kaltma nem verilmesi A) gzlem
B) Katlmclarn istedikleri zaman aratr- B) Bamsz deiken
madan ekilebilmelerine olanak sa- C) Kontrol grubu
12.
lanmas
"ocuklarn yeni szckler renmesi D) Baml deiken
C) Aratrmalarn maddi kayg gzetilme- ifadelerinin gelimesini salamaktadr." E) Deney grubu
den yaplmas varsaymnn geerli olup olmad bir de-
D) Katlmclarn aratrma hakknda bilgi- neyle aratrlmak isteniyor. Bu deneyde
lendirilmesi zek dzeyi, ya, eitim dzeyi, sosyal or-
tam gibi ynlerden birbirine denk iki grup
E) Aratrma yaplacak kiilerin bilgileri-
denek seiliyor. Denek grubundan birine
nin gizli tutulmas
her akam yeni szckler ieren bir masal
okunmu, dier gruba ise okunmamtr.
Sonuta ocuklarn szck daarc, dil
ve anlatm yetenei bakmndan karla-
10. trlmtr. 15.
Psikolojik aratrmalarda istatistiksel ve- Bu aratrmann bamsz deikeni Aratrmaclarn bir ilacn belirli bir grev
rilerin doru sonu almay engelleyebile- aadakilerden hangisidir? zerindeki etkisini lmek istedikleri de-
cek biimde deitirilmesi, aratrmacnn neyi ele alalm. Bu deneyde koullar tm
A) Dil ve anlatm yetenei
beklentisi dorultusunda kmayan bulgu- denekler iin ayn yaplr. Bunun amac,
larn rapor edilmesi, aratrmada toplan- B) Zek dzeyi
ilacn dndaki unsurlarn deneklerle ilgili
mayan verilerin toplanm gibi gsterilme- C) Ortam
grevdeki baarlarna olan etkilerini kont-
si yollarna gidilmemelidir. Ayrca psikolog D) Eitim dzeyi rol etmektir. Deneyciler kontrol gerek-
aratrmaya katlm iin ar ya da uygun- E) Yeni szckler renme letirmek iin denekleri baml deiken
suz ekonomik tevikler salamaktan ka- zerindeki davranlar etkilemesi olas
nmaldr. ya, arlk, ortam gibi deikenler ynn-
13. den eletirmilerdir.
Bir psikolog yardmc olmak istedii bir bi-
glardan hangisine ulalabilir? Bu deneyde koullar kontrol etme
reyin eski yaantlar, evresi, dosyalar ve
aada verilenlerden hangisinin gere-
A) Psikolojide aratrmac, aratrmann buna benzer birok detaylar incelenerek,
derinlemesine aratrma yaparak elde et- idir?
amacna uygun yntemleri semelidir.
tii bilgilerle alma yapmaktadr. A) Bamsz deikenin baml deiken
B) Psikolojik aratrmalarda uygun de-
Bu parada sz edilen psikolog, psi- zerindeki etkisini belirginletirmenin
nekler seilmelidir.
kolojinin hangi yntemini kullanmakta- B) Aratrmay daha az bir maliyetle bitir-
C) Psikolojide aratrma yaplrken ara
dr? menin
deikenler aratrmadan yaltlmal-
dr. A) Sistematik gzlem C) Aratrmay ksa srede sonulandr-
B) Deney mann
D) Psikolojide aratrma yaplrken etik
kurallara uyulmaldr. C) Vaka incelemesi D) Deneyci yanlln nlemenin
E) Psikolojide deney yntemi kullanlma- D) Korelasyon E) Aratrma evrenini nceden belirleme-
maldr. E) Anket nin
15. A 14. A 13. C 12. E 11. B 10. D 9. A 8. A 7. E 6. A 5. D 4. C 3. D 2. B 1. C Cevaplar

Psikolojinin Alt Dallar, Alanlar, Dier Bilimlerle likileri 1. Modl Test 5
1. 4. 7.
Psikoloji biliminin fiziksel nedenli alg ya- I. Bireyin yaa bal davran deiiklik- Bireylerin ilgi ve yeteneklerine uygun mes-
nlmalarn aklamak iin n krlma lerinin incelenmesi leklerde almalarn salama endstri
prensibini, i salg bezlerinin kimyasal ya- II. retim programlarnn biim ve ierik psikolojisinin temel amalarndandr.
ps ile ileyiini, beyin ve sinir sisteminin ynnden gelitirilmesi
Endstri psikolojisinin bu amac ger-
yapsn, ileyiini bilmesi ok nemlidir. III. Bireyin toplum iindeki davranlarnn ekletirmesi aadakilerden hangisi-
Buna gre psikoloji bilimi insan davra- aratrlmas ne yneliktir?
nlarn aklamak iin aadakilerden IV. Hangi konunun kime, nasl retilece-
A) Bireyin i verimini ve doyumunu artr-
hangisini yapmaldr? inin belirlenmesi
maya
A) Gzlenebilen davranlar incelemeli- Yukardaki konulardan hangisi eitim B) Mesleklerin eitlenmesini salamaya
dir. psikologlarnn alanna girer?
C) Bireyin refah dzeyini artrmaya
B) Dier bilim dallarnn bulgularndan ya- A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) Aile ve toplumun beklentilerini gz
rarlanmaldr. nnde tutmaya
D) II ve IV E) III ve IV
C) Deney yntemini kullanmaldr. E) Bireyin i bulmasn kolaylatrmaya
D) Bireyin gemi yaantsn aratrmal-
dr.
5.
E) Aratrmalarnda nesnel davranmal-
dr. I. Bireyin yaa bal davran deiiklik-
leri nasl gerekleir?
8.
Duygusal bozukluklara tan koyarlar ve
II. Deiik gruplara ye olmann bireyin
davranlar zerindeki etkileri neler- bunlar psikoterapi ile tedavi ederler.
2. dir? Psikolojik sorunlar olan kiilerle ilgile-
nirler.
Bir gencin kendisine uygun bir meslek III. Bireyler baka insanlarla birlikteyken
nasl tepkilerde bulunurlar? Davran bozukluklarn konu edinirler.
bulmasna yardm etmek, bir ocua baz
alkanlklarnn kt olduunu kavrattra- IV. Hafif duygusal sorunlar olan bireylere Burada psikolojinin alt dallarndan han-
rak uyumlu olmasn salamak gibi konu- nasl yardmc olunabilir? gisinin inceleme alanna yer verilmitir?
lar ele alnr. Burada verilen sorulardan hangilerine A) Endstri psikolojsi
Bu durum aadaki psikoloji alt dalla- sosyal psikoloji nin cevap vermesi bek- B) Deneysel psikoloji
rndan hangisini ilgilendirir? lenir?
C) Sosyal psikoloji
A) Sosyal psikoloji A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) Klinik psikoloji
D) I ve IV E) II ve IV
B) Klinik psikoloji E) Geliim psikolojisi
C) Endstri psikolojisi
D) Geliim psikolojisi
E) Danmanlk psikolojisi
6.
Ergenlik dnemindeki genler neden 9.
saldrgan tavrlar sergilemektedirler? Bir fabrikada oluabilecek grev artlarn
3. ocuklar ka yanda soyut konular belirleyebilmek amacyla iilere "i doyu-
renebilmektedirler? mu" envanteri uygulanm, iilerin cret
nsanlarn zek, kiilik, ruh hastalklar
Yal insanlarda alnganlk neden fazla- ve alma ortamndan memnun olup ol-
gibi eitli konulardaki problemlerinin te-
dr? madklar belirlenmeye allmtr.
his ve tedavi edilmeleriyle ilgili eitli tah-
minler zerinde alan psikoloji alt dal Buradaki sorulara cevap arayan psiko- Bu parada sz edilen durum psikolo-
aadakilerden hangisidir? loji alt dal aadakilerden hangisidir? jinin en ok hangi alt daln ilgilendirir?
A) Klinik psikoloji A) Klinik psikoloji A) Eitim psikolojisi
B) Eitim psikolojisi B) Eitim psikolojisi B) Endstri psikolojisi
C) Sosyal psikoloji C) Geliim psikolojisi C) Kilinik psikoloji
D) Deneysel psikoloji D) Sosyal psikoloji D) Geliim psikolojisi
E) Endstri psikolojisi E) Endstri psikolojisi E) Danmanlk psikolojisi

Psikolojinin Alt Dallar, Alanlar, Dier Bilimlerle likileri
10. 12. 14.

Klinik psikolojinin amac akl hastalklar- Psikolojinin alglama, gdlenme, zeka, "Duyu organlarnn yan ilerlemesine pa-
nn tehis ve tedavisidir. Klinik psikologlar kiilik, evre ile insan etkileimini ara- ralel olarak nasl gelitiini, konuma gibi
insan anlamaya almakta, skntsndan tran, bu konudaki bulgularn renme olduka karmak ve nemli bir davrann
kurtulmas ve kendisini gelitirmesi iin ki- ortamlarna uygulanmasyla ilgilenen bir hangi ya aamalarnda, ne gibi geliim
iye yardm etmeye almaktadr. alandr. basamaklar gsterdiini ocuun iinde
byd evre zellikleriyle, onunu olu-
Buna gre klinik psikoloji aadaki bi- Bu parada sz edilen psikoloji alt dal
turduu davran trleri arasnda nasl bir
limlerden en ok hangisiyle ilikilidir? aadakilerden hangisidir?
ilikinin olduunu" inceleyen psikoloji alt
A) Sosyoloji A) Eitim psikolojisi dal aadakilerden hangisidir?
B) Psikiyatri B) Endstri psikolojisi A) Danmanlk psikolojisi
C) Ekonomi C) Danmanlk psikolojisi B) Eitim psikolojisi
D) Tarih D) Geliim psikolojisi C) Sosyal psikoloji
E) Corafya E) Klinik psikoloji D) Geliim psikolojisi
E) Klinik psikoloji
13.
Ben hafif duygusal, kiisel sorunlar olan
bireylerin davranlar ile ilgilenirim. Bireye 15.
11.
yaamn kolaylatracak bilgiler vererek,
alma hayatnn bilime uygun olarak
nsan davranlar karmak sreler ie- ilgilerini ve yeteneklerini aa karacak
dzenlenmesi, alanlar mutlu, al-
rir. Davranlarn olumasnda etkili olan kararlarn almasna yardmc olurum.
malarn da verimli klar.
alglama, dnme, irade ve bellek gibi Gerektiinde eitli testler ve mlakatlar
zihinsel srelerin incelenip davrann uygulayarak bireylerin meslekleriyle, ei- nsan, ilgi duyduu ve yetenekli olduu
fizyolojik temellerinin aratrlmas ve bu limleriyle ilgili sorunlar anlamaya al- ite almaldr. nk ancak byle
ynde elde edilen bilgilerle dier alanlara rm. Bireylerin yaamlaryla ilgili en doru bir alma zevkli ve verimli olur.
yardmc olunmas bu srelerin daha ko- karar vermeleri iin seeneklerin farkna Reklm, vitrinlerin dzenlenmesi ve
lay anlalmasn salayacaktr. varmalarn salarm. satclarn eitilmesi satlar artran
gelerdir.
Bu parada anlatlan almalar aa- Bu parada sz edilen psikoloun
daki psikoloji alt dallarndan hangisiyle aadaki alt dallardan hangisinde a- Bu bilgiler psikolojinin uygulama alan-
ilgilidir? lt sylenebilir? larndan hangisine uygundur?
A) Sosyal psikoloji A) Geliim psikolojisi A) Tp ve klinik
B) Endstri psikolojisi B) Psikometrik psikoloji B) Endstri ve ticaret
C) Deneysel psikoloji C) Eitim psikolojisi C) Askerlik ve souk sava
D) Geliim psikolojisi D) Sosyal psikoloji D) Eitim ve renme
E) Klinik psikoloji E) Danmanlk psikolojisi E) Rehberlik ve danmanlk
15. B 14. D 13. E 12. A 11. C 10. B 9. B 8. D 7. A 6. C 5. B 4. D 3. A 2. E 1. B Cevaplar

Tarama 1. Modl Test 6
1. 4. 6.
Psikoloji bir yandan fizyoloji, anatomi ve Okul sadece retim deil, hayata hazr- %10 beyin hasarna uram bir hasta yz
kimya gibi deneysel bilimlerden, bir yan- lama ilevi de tar. Psikolojik bilinlen- tanma testinde %15, %55 beyin hasarna
dan sosyoloji, antropoloji, corafya gibi meyle kendisini daha iyi anlayabilen birey uram bir hasta ise ayn testte %95 hata
sosyal bilimlerden yararlanr. okulda rendiklerini gelecekte ailesinde, yapmtr. Bu durum, beyindeki hasar mik-
i yerinde ve dier ortamlarda kullanabile- tar ile yz tanmadaki hatalar arasnda ok
Psikoloji biliminin dier bilimlerden ya-
cektir. O halde ortaretim kurumlarnda gl bir iliki olduunu gstermektedir.
rarlanmasnn temel nedeni aadaki-
psikoloji eitiminin gerei de aktr. Bu aratrmada aadaki psikoloji yn-
lerden hangisidir?
temlerinden hangisi kullanlmtr?
Bu paraya gre psikoloji retiminin
A) Davranlarn ok ynl ve karmak A) Doal gzlem
gerei aadakilerden hangisidir?
olmas B) Olay incelemesi
B) Psikolojinin gen bir bilim olmas A) Okullardaki disiplin sorunlarn azalt-
C) Sistematik gzlem
ma
C) Her davrann deneysel yntemle in- D) Korelasyon
celenememesi B) Bireyin mutluluuna katk salama
E) ebak yntemi
D) nsan davranlarnda benzerlikler g- C) Bireyin kendisinin ve bakalarnn dav-
rlmesi ranlarnn nedenlerini anlayabilme
7.
E) Psikolojinin yntemlerinin yetersiz ol- D) Toplumsal yapy deitirme
Bamz ard, istediimiz bir eyi ala-
mas E) Anormal davranlar tehis ve tedavi madmz iin ya da daha nce bizi olum-
edebilme suz etkileyen bir davran yaptklar iin
bazen arkadalarmza krc davranm
2. olabiliriz.
Bu parada sz edilen durumlar aa-
Sosyal psikoloji, bireyin toplumsal ortam-
dakilerden hangisiyle aklanabilir?
daki davranlarn inceleyen psikoloji alt
A) Davranlarn deiik nedenlerle orta-
daldr. Bireyin gruba, grubun da bireye
ya kabilmesiyle
olan etkilerini inceler.
B) Corafi koullarn insan davranlarn
Buna gre aadakilerden hangisi sos- etkilemesiyle
yal psikolojinin inceledii konulardan C) Davranlarn bilisel sreler sonu-
biri deildir? cunda ortaya kmasyla
A) Liderlik 5. D) Davranlarn sosyalleme srecinde
B) Sosyal davran Psikolojik olaylarn karmak olmas ne- ekil almasyla
C) Sosyal etki deniyle aratrmacnn her etkeni denetim E) nsan davranlarnn tek bir nedene
altnda tutmas mmkn olmayabilir. r- bal olmasyla
D) Propaganda
nein deneklerden bazlar zgn, bazlar
E) Sosyal kurum sevinli, bazlar uykusuz bir gece geir- 8.
mi, bazlar tam uykusunu alamam ola-
ocuklarda, "namus", "vatan", "kutsal" gibi
bilirler. Bu durumlar bamsz deikenin
deer belirten kavramlar geliim dnemle-
alaca deeri etkiler.
3. rinde ortaya ktndan, geliim psikoloji-
Bu parada psikolojik olaylarn karma- siyle yakndan ilgilidir.
retilen mallarn pazarlanmasnda, al-
k olmas aadakilerden hangisine Buna gre geliim psikolojisinin konu-
c-satc ilikilerinde, mallarn tantm iin
balanmaktadr? su aadakilerden hangisidir?
yaplan reklamlarda psikolojiden byk l-
de yararlanlr. A) Psikoloji biliminin yntemlerini geliti- A) Bireyin toplum iindeki davranlarnn
rememesine incelenmesi
Bu parada sz edilen durumlarla psi-
kolojinin hangi alt dal ilgilenir? B) Sonucu etkileyecek deiik faktrlerin B) Davran bozukluklarnn tehis ve te-
bulunmasna davisi
A) Eitim psikolojisi
C) Psikoloji biliminin ge gelien bir bilim C) Bireyin yaa bal davran deiiklik-
B) Endstri psikolojisi
olmasna lerinin incelenmesi
C) Klinik psikoloji
D) Bireyin toplum iinde yaamasna D) renme ilkelerinin belirlenmesi
D) Psikometrik psikoloji
E) Aratrmann snrlarnn belirleneme- E) Bireyin alma hayatnn dzenlen-
E) Danmanlk psikolojisi mesine mesi

Tarama
9. 11. 14.
Yaplan aratrmalarda gen erkeklerdeki I. nsan davranlarna bilinalt faktrler Geliim psikolojisi alanndaki almalar
iddet davranlarnn bedendeki kimyasal etki yapar. ile tannan ve doal gzlem yntemini kul-
dengesizlie bal olduu grlmtr. II. nsann zihinsel faaliyetleri geliim ev- lanan Jean Piaget, ocuun yetikinlie
Buna gre kandaki bakr ve inko orannn relerine paralel olarak ortaya kar. dek bir dizi zihinsel geliim evrelerinden
saldrgan davranlarda etkili olduu ve III. nsan davranlar, uyarclara gsteri- getiini savunur. Piaget'nin gelime ile
len tepkilerdir.
kandaki bileim oranlarn normale dn- ilgili grleri, eitim anlayna deiiklik-
drmekle davranlarn olumlu hale gele- IV. nsan davranlarn aklamak iin bi- ler getirmitir. Belli kavramlarn zmlene-
reyin gemi davranlar incelenmeli-
bilecei ne srlmtr. bilmesi iin zihinsel gelimede baz aa-
dir.
malarn tamamlanm olmasnn gerektii
Bu parada sz edilen durum aada- Yukardaki yarglardan hangileri psiko-
anlalmtr.
ki psikoloji yaklamlarndan hangisine dinamik yaklamn savunduu temel
uygundur? grlerdir? Parada anlatlanlar aadaki yarg-
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV lardan hangisi destekler?
A) Hmanist yaklam
D) II ve III E) III ve IV
B) Bilisel yaklam A) Endstri alannda psikolojinin verilerin-
den yararlanlr.
C) Psikodinamik yaklam 12.
Kardeini iyi tanyan bir abla ona nasl B) Psikologlar grleriyle eitim anlay-
D) Davransal yaklam
davranacan bilir. Anne ve babasnn is- n etkiler.
E) Biyolojik yaklam
teklerini sezen bir gen, evlat olarak ken- C) Psikoloji ve sosyoloji arasnda bilgi
dine denleri daha iyi yapar. Alclarn alverii bulunmaktadr.
kiisel zelliklerini az ok anlam olan bir
D) Psikoloji doa bilimlerinin verilerinden
satc daha ok mal satar.
yararlanr.
Bu parada aadakilerden hangisi
vurgulanmtr? E) Adalet mekanizmasnda psikolojinin
A) Bireyleri ve onlarn davranlarn tan- verilerinden yararlanlr.
yan kimse daha olumlu ilikiler kurar.
B) Birey kiisel zelliklerini doutan ve 15.
yaant yoluyla kazanr.
10. rencilerin baarsn artrmak iin yap-
C) Bireylerin davranlarn nceden kes-
Bili, bireyin bilgi edinmesini, sorunlar- tirmek pek mmkn deildir. lacak yardmn nasl olmas gerektii ko-
n zmesini ve gelecee ynelik planlar D) nsanlar farkl insanlarn deerlendir- nusunda bir aratrma yaplmtr. Bunun
yapmasn salayan alg, dnme, bellek melerine ok nem verirler. iin ayn yata, ayn zek dzeyinde ve on
ve bilgi ileme gibi zihinsel srelerini gs- E) Bireylerin davranlar bilinalt etken- gne kadar ayn eitimi alm renciler
termek amacyla kullanlr. Bu sreleri lerle aklanabilir. seilmi ve gruba ayrlmlardr. Birin-
kullanarak birey kendisi ve evresi hakkn- ci gruptaki rencilere derslerin dnda
da yeni bilgiler edinir, eski olaylar hatrlar, 13. hibir yardm yaplmamtr. kinci grupta-
ortaya kan sorunlar zer ve gelecekle ki rencilere onlar pasif durumda bra-
Kk bir kz ocuu, huysuzluk nbetleri
ilgili planlar yapar. geiriyor, yemeini yemiyor, btn gece kacak ekilde yardm yaplmtr. nc
alyor. Bunun iin bavurduklar psikolog, gruptaki rencilere ise onlar aktif duru-
Bilisel yaklamn bu yaklamnda te- ma getirecek her trl yardm yaplmtr.
ayrntl bir inceleme yapmakla birlikte, bu
mel ald gr aadakilerden hangi- Bu arada renmeye etki edebilecek tm
ocuun gemi yaants ve aile ilikileri
sidir? hakknda ayrntl bilgi toplamaya balyor. faktrler de denetim altna alnmtr. So-
A) Davranlar toplumsal koullardan et- Bu bilgilere ocuun evresiyle ya da ar- nuta bu gruplarn baar dzeyleri birbir-
kilenerek oluur. kadalaryla yaplan grmelerle ura- leri ile karlatrlmtr.
yor ve ocua yardmc olmaya alyor.
B) Her yata gerekletirilmesi gereken Bu aratrmann bamsz deikeni
Bu rnekte sz edilen uzmanlk alan
geliim grevleri bulunur. ve kullanlan yntem aadakilerden aadakilerden hangisidir?
C) Hormonlar ve beynin yaps insan dav- hangisidir? A) rencilerin baars
ranlarn belirler. A) Danmanlk psikolojisi Korelasyon
B) Eitim dzeyi
D) nsan, uyarclar ileyebilen ve adlan- B) Geliim psikolojisi Deney
C) Klinik psikoloji Biyografi C) renci gruplar
drabilen bir varlktr.
D) Sosyal psikoloji Katlml gzlem D) Ders sresi
E) Her birey zgr seimleriyle kiiliini
oluturur. E) Psikometrik psikoloji statistik E) rencilere yaplan yardm
15. E 14. B 13. C 12. A 11. C 10. D 9. E 8. C 7. A 6. D 5. B 4. C 3. B 2. E 1. A Cevaplar

1. 4. 7.
Psikolojinin sosyolojiyle iliki iinde olan Okul arkadalaryla uyum salayamayan teden beri bireyin kendisine "Ben kimim?",
uzmanlk alan aadakilerden hangi- renci, dier renciler tarafndan d- "Nereye aitim?", "Yaammda neler yapma-
sidir? lanr ve uyumsuz biri olarak kabul edilir. lym?" diye sorular sorduu bilinmektedir.
Arkadalar tarafndan dlanan ren- nsann gereksinimlerini planlad kararlar
A) Geliim psikolojisi
cinin davranlarnda dzelmeler yerine yerine getirebilmesi, problemlerini zebil-
B) Sosyal psikoloji anormallikler ve saldrgan davranlar g- mesi ve kendine ait farkndal gelitirerek
C) Klinik psikoloji rlmtr. ve daha salkl olarak yaayabilmesine
D) Deneysel psikoloji yardm edilmelidir.
Bu renciye aadaki psikoloji alt
E) Psikometrik psikoloji dallarndan hangisi yardmc olabilir? Bu parada sz edilen kiilere psiko-
lojinin hangi alt dal yardmc olabilir?
A) Geliim psikolojisi
B) Klinik psikoloji A) Geliim psikolojisi
C) Endstri psikolojisi B) Eitim psikolojisi
2. D) Sosyal psikoloji C) Danmanlk psikolojisi
E) Deneysel psikoloji D) Klinik psikoloji
Psikoloji stres oluturan nedenleri an-
lam ve aklayabilmise bu davrann E) Endstri psikolojisi
hangi koullarda ve ne zaman ortaya ka-
can bilme olanana sahibiz demektir.
5.
Bu parada psikoloji biliminin hangi
amacndan sz edilmektedir? Bilinaltna iletilen duygular ve dnceler
ortadan kaybolmaz. nsann davrann
A) Davranlar deneye dayandrma
etkilemeye devam eder. Normal d dav-
B) Bilinaltn ortaya karma ranlarn kayna, zme ulamam bi-
C) Davranlar nceden kestirebilme linaltndaki duygu ve dncelerdir.
D) Davranlar deitirme Bu parada grleri verilen psikoloji
E) Davranlar iin alt dallar oluturma yaklam aadakilerden hangisidir?
A) Psikodinamik
B) Bilisel
C) Hmanist
D) Davransal
3. 8.
E) Biyolojik
Dnme, kederlenme gibi kiinin dav- Ailesinin doktor olmasnn isteine sosyo-
ranlarna bakarak dorudan bilgi sahibi log olmak istediini syleyerek kar kan
olmadmz, dil ile ifade edilmeyen isel lise rencisi, babasnn "Sosyolog olmak
yaantlar incelenmelidir. nsan sevgiden, iin bana iyi bir neden gsterebilir misin?"
nefretten, kukudan, kederden ayr bir
6. sorusuyla karlar. renci, "Sosyolog
varlk deildir. Modann davranlar zerindeki etkilerinin olmak istiyorum, nk kendimi ancak bu
incelendii bir aratrmada, sosyal psiko- alanda kefedeceimi hissediyorum. n-
loglar bireyin moda eilimlerinden etkilen- san olarak buna hakkm var." diye cevap
vurgulanmaktadr?
me sreciyle ilgilenecektir. verir.
A) nsan davranlarnn karmak olduu
Buna gre sosyal psikolojinin inceleme rencinin bu tavr aadaki psikoloji
B) Dtan gzlenebilen ve llebilen alan aadakilerden hangisidir? yaklamlarndan hangisinin grleri-
davranlarn aratrld ne uygundur?
A) Bireyin geliim basamaklar
C) nsan davranlarnn birok kaynak-
B) Bireyin anormal davranlarnn tedavi- A) Psikodinamik yaklam
tan etkilendii
si B) Hmanist yaklam
D) nsann gzlenemeyen i davranlar-
nn incelenmesi gerektii C) Bireyin i yaam C) Nrobiyolojik yaklam
E) Ayn uyaranlarn insanlarda farkl tep- D) Bireyin renme yntemleri D) Bilisel yaklam
kilere yol at E) Bireyin grupla etkileimi E) Davransal yaklam

Tarama
9. 12. 14.
Davran, beynin ve sinir sisteminin etkinli- Grup ilikilerini inceleyen psikologlar Bir aratrmac bir konuyu deneysel olarak
i bilinerek ve temel alnarak aklanabilir. nemli kavramlar ve teknikler gelitirmi- incelemek istediinde ilk yapaca ey,
Her davrann temelinde son derece kar- lerdir. Bu kavram ve teknikler aile ilikileri aratrmann savn ortaya koymak olma-
mak sinirsel sreler vardr. Beyinde olu- ile ilgili olabildii gibi, bir irket ynetiminin ldr. rnein, renmeden sonraki za-
an sinirsel sreler kaslara geer ve gz- veya snftaki rencilerin davranlarn manda yaplan etkinliklerin hatrlama ze-
lenebilen davranlar halinde ortaya kar. da ilgilendirir. irket yneticisi, retmen, rindeki etkisini aratrmak iin yaplan bir
Bu paradaki gr aadaki psikoloji bahekim, mahalle muhtar gibi kiiler aratrmada; ncelikle "Katlmclar bir ke-
yaklamlarndan hangisine uygundur? psikolojinin yntem ve kavramlarndan ya- lime listesini rendikten sonra uyurlarsa,
A) Hmanist yaklam rarlanarak gruplarndaki insan ilikilerini uyandklarnda, uykuya yatmadan gruptan
B) Biyolojik yaklam dzenli, salkl ve verimli ynde gelitire- daha fazla kelime hatrlar." eklindeki sav
C) Davransal yaklam bilirler. ortaya konmaldr.
D) Bilisel yaklam Bu parada aadakilerden hangisi Bu parada deneysel bir aratrmada

E) Psikodinamik yaklam vurgulamtr? aadakilerden hangisinin ncelikli
olduu belirtilmektedir?
A) Psikolojinin yntemleri
B) Psikolojinin alt dallar A) Kontrol grubu oluturmann
10. C) Psikoloji bilmenin yararlar B) Aratrma evrenini snrlamann
Demokratik rgtlerde kararlarn olutu- C) Bamsz deikenin uygulanmasnn
D) Psikolojinin amac
rulmas ve uygulanmas srecine, ilgili tm
E) Psikolojide etik kurallarn nemi D) Konuyla ilgili nceden yaplm aratr-
alanlar katlmaktadr. Byle rgtlerde
malar incelemenin
lider ve astlar arasnda tam bir uyum ve
mkemmel bir iletiim vardr. Personelin E) Hipotez belirlemenin
fikir, duygu, inan ve arzularna deer ve-
rilmekte, buna bal olarak onlarn i gr-
me arzu ve istekleri artmaktadr.
Bu parada sz edilen liderlik anlay
aadaki psikoloji alt dallarndan han-
gisinin ilgi alanna girmektedir? 15.
A) Eitim psikolojisi
Psikoloji bir bilim olarak insanlarn duyu-
B) Geliim psikolojisi sal, dnsel yeteneklerini belli yntem-
C) Danmanlk psikolojisi lerle anlamaya ve aklamaya, davranla-
13. rnn nedenlerini zmlemeye ve bylece
D) Sosyal psikoloji
Psikologlar, yallarn saysnn hzla hangi davranlarn ne gibi sonulara yol
E) Endstri psikolojisi
artt dnyamzda evleri ve i yerlerini aacan tahmin edebilmeye alr. r-
bu grup iin daha uygun hale getirmek nein baarszln nedenlerini bilirsek bu
zere aratrma ve uygulama yapmak- nedenleri dikkate alarak yaantmz yeni-
11. tadrlar. den dzenleyebiliriz.
I. Bir konunun renilmesinden sonra Elektronik alanda yaanan devrim, kul-
Parada psikolojinin bir bilim olarak
gerekletirilen zihinsel faaliyetler ile lanc dostu teknoloji ve eitim gerektir-
daha ok hangi amacnn nemi vurgu-
hatrlama miktar arasndaki iliki mekte, psikologlar bu konuda mhen-
lanmtr?
II. Lise son snf rencilerinin okul baa- dislerle birlikte almaktadrlar.
rlar ile LYS'deki baarlar arasndaki Bu belirlemelerde psikoloji biliminin A) nsan davranlarn gzlemleme
iliki hangi zellii vurgulanmaktadr? B) nsan davranlarn nceden kestire-
Bu verilen iki durumda deikenler ara- bilme
snda nasl bir etkileim olduu aa- A) Sorunlarn zmne katkda bulun-
C) Bilin altnda yatan dnceleri ortaya
daki yntemlerden hangisiyle daha iyi mas
karma
belirlenir? B) Deneysel olmas
D) Davranlarn kontrol edilmesini sala-
A)Gzlem B) Grme C) Etik ilkelere uyulmas ma
C) Deney D) gzlem D) Davranlarn nedenlerini aklamas E) nsan davranlarn anlama ve akla-
E) Korelasyon E) Olan incelemesi ma
15. B 14. E 13. A 12. C 11. E 10. D 9. B 8. B 7. C 6. E 5. A 4. B 3. D 2. C 1. B Cevaplar

Davran, Geliim, Ergenlik Dnemi 1. Modl Test 8
1. 4. 7.
Bireylerdeki gelime ile ilgili aadaki Kimliin kazanlmasnda ergen, yaamda- Kimlik oluumunu baaryla tamamla-
yarglardan hangisi yanltr? ki tm deer ve inanlar iinden kendisine mam kiiler, ruh sal bakmndan iyi
uygun olan seer, kendisi iin bir deer durumda olmayan bireylerdir. Bunlar iliki-
A) Gelimenin hz her dnemde ayn de-
lei oluturur. lerinde doyumsuz, yaamlarnda mutsuz-
ildir.
durlar. Kimlik geliimini baaryla tamam-
B) Yetenek ve becerilerin geliimi belli bir Bu cmlede aadakilerden hangisi
lam olanlar ise ruh sal bakmndan
sra izler. dile getirilmektedir?
dengeli ve uyumludurlar.
C) Geliimi yalnzca d faktrler etkiler. A) Kimlik geliiminin ergenlik dneminde
D) Geliimin bedensel - ruhsal ve sosyal tamamland
yanlar birbirini etkiler. B) Ergenin z gven sorunlar yaad
A) Bireyin kimlik seiminde daha ok ya-
E) nsann geliimi ok ynl gerekleir. C) Ergenin kendine zg bir kimlik kazan- kn evresi etkili olur.
d
B) Kimlik oluumuyla ruh sal arasnda
D) Ergenin baarl modellerle zdeim dorudan bir iliki bulunur.
kurduu
C) Her kimlik oluumu baarl bir zde-
E) Ergenin kimlik bunalmna girdii lemenin rndr.
2. D) Kimlik geliiminde cinsiyet nemli bir
faktrdr.
Ergenlikte, gen kendi dnme biiminin
en dorusu olduuna inanarak, evresiyle 5. E) Bireyler genlik dneminde mutlaka
gereksiz tartmalara girebilir. kimlik sorunu yaarlar.
Aadakilerden hangisi bireyin kimlik
Bu durum gencin ergenlik dneminde aray aamalarndan deildir?
hangi anlaya sahip olduunu gster-
A) taat, ballk aamas
mektedir?
B) zdelemenin baarlamamas
A) Toplumun deer yarglarn benimse-
C) Geri ekilme aamas
me
D) Gerekleri grme aamas
B) D grne nem verme
E) Belirsizlik aamas
C) Sorumlu davranma
D) Ben merkezci dnme
E) Cinsiyet rollerini oynama
6.
Kimlik, bireyin kendi katks ve abasyla
elde edilir. Bu nedenle kimlik oluumunda
birey kendi sorumluluunu stlenebilmeli-
8.
dir. nk bireyin tm gelecei, bu oluu- Ergenlik ya da genlik dneminde birey-
3. mu baaryla tamamlamasna baldr. de anne ve babay model, kusursuz rnek
olarak grme, beenme davranlar kay-
Aadakilerin hangisi genlik dne- Bu paraya dayanlarak aadaki yar-
bolmaya balar. Gen, beendii baka
minde insanlarn baarmas gereken glardan hangisine ulalabilir?
kiilere ynelir; deneye deneye kendine
grevler arasnda gsterilemez?
A) Birey kimlik oluumunu gerekletire- en uygun benlii bulmaya alr.
A) Aileden bamsz kiilik oluturmak bildiinde baarl olur.
B) Bir meslee ynelmek B) Kimliin oluumu zdeleme sreciy- vurgulanmtr?
C) Kendi cinsiyetine uygun toplumsal rol le ilgilidir.
A) Kimlik oluturma sreci
gerekletirmek C) Ayn toplumda yaayan bireyler ayn
kimlie sahip olurlar. B) Fizyolojik deiimler
D) Toplumsal sorumluluk stlenmeyi iste-
mek D) Tm genlerin kimlik oluumu baarl- C) Cinsiyet rollerini renme
E) likilerinde kendi gdlerinin doyumu- dr. D) Benlik sorgulama

nu ncelemek E) deal kimlik gerek kimlie k tutar. E) Duygusal atmalar

Davran, Geliim, Ergenlik Dnemi
9. 12. 14.
Kimlik, dtan verilen bir kiilik deildir. Bi- ocukluktaki kritik dnem ile ilgili al- nsann yeni koullara uyabilmesi iin yeni
reyin kendi katks ve abasyla elde edilir. malar gstermektedir ki, uyaran zenginli- eyler renmesi, baz alkanlklarn b-
Bu nedenle kimlik oluumunda birey kendi i frsatn bulabilmi ocuklarn, ilerideki rakmas, baz yeni beceriler kazanmas
sorumluluunu stlenebilmelidir. yaamlarnda yeteneklerini gsterebilme gerekmektedir. Yaamn her dneminde
anslar dierlerine oranla daha fazladr. kazanlmas gereken bu yeni davran
Aadakilerden hangisi kimlik oluu-
biimlerine ve alkanlk sistemlerine ge-
munda bireyin katk ve abasnn gs- Bu aratrmann bulgusu aadaki yar-
liim grevleri denir.
tergesidir? glardan hangisini destekler?
Bu parada geliim grevlerinin hangi
A) Toplumsal evrenin etkisinde kalma A) Doa koullar insan davranlarn et-
B) Fiziksel grn olarak farkllama kiler.
B) Her dnemin kendine zg geliim g- A) Bireyi toplumla uyumlu hale getirerek
C) Refleks davranlar gsterme
revleri bulunur. karlalan sorunlarn zlmesi
D) Hzl bedensel deiim geirme
C) evresel koullar davranlar zerinde B) Kimlik karmaasnn oluabilmesi
E) Yeteneklerine uygun meslek seimine
etkilidir. C) Genlik dneminde biimlenmesi
ynelme
D) Geliim yaam boyu devam eder. D) Kaltmn gelerinin ortaya kmas
E) Fizyolojik yap psikolojik yap zerinde E) zdeleme srecinini yaanmas
etkilidir.
10.
Gebelik srasnda pek ok nemli kiisel
zellik, dllenen yumurtann genetik ya-
ps tarafndan belirlenir. Genler, baka
eylerin yan sra cinsiyet, ten, gz ve sa
rengi, vcudun boyutlarn belirler. Bu ge-
netik belirleyiciler geliim srasnda ortaya
kar.
13.
Bu parada geliimde etkili olan hangi
ocuklar ounlukla hayvanlarla ilgili ksa
faktrden sz edilmektedir?
ryalar grme eilimindedirler. Yalar
A) Toplumsal evre B) Eitim dzeyi ilerledike daha uzun konu ya da yk ie-
C) Cinsiyet D) Kaltm ren ryalar grmeye balarlar. Yetikinler,
konular iyi gelitirilmi ryalar grrler, di-
E) Deneyimler er insanlar nemli rol oynar; kendi rya-
larnda bir karakter olarak olduka sk yer
alrlar. 65 ya zerindeki kiiler de daha 15.
ok lmle ilgili ryalar grrler.
Neye yneleceinin bilincindedir.
Bu paraya dayanlarak aadaki yar- Kendine yabanc deildir.
11. Kendine zg duygular, dnceleri
A) Ryalar gemie ynelik olduu gibi ve amalar vardr.
Aadakilerden hangisi ergenlik dne-
gelecee ynelik de olabilir.
minde grlen zellikle fizyolojik dei- Bu belirlemeler aadakilerden hangi-
iklikler sonucudur? B) inde bulunulan geliimsel dnem r- sine uygun bir durumdur?
yalarn ieriini etkiler.
A) Statlerin says artar. A) Kiiliin kaltsal ynne
C) Cinsiyet rolleri ryalarn nasl olutu-
B) skelette byme grlr. unu aklar B) Baarl bir kimlik geliimine
C) Toplumsal evre geliir. D) Her insan rya grr. C) Bilisel eliki yaanmasna
D) Beden oranlar deiir. E) Ayn meslei yapan kiiler benzer r- D) Kimlik karmaas grlmesine
E) Cinsel olgunluk ortaya kar. yalar grrler. E) Ben merkezci dnmeye
15. B 14. A 13. B 12. C 11. E 10. D 9. E 8. A 7. B 6. A 5. D 4. C 3. E 2. D 1. C Cevaplar

Duyum, Uyarlma, Alma, Duyarllk, Alg 1. Modl Test 9
1. 4. 7.
arkadamza Bugn ok k grn- I. Ahmetin pastaneden gelen kokular Shakespearenin Macbeth adl eserinde
yorsun. dediimizde, kendini o ana kadar hissetmesi cinayet ileyen bayan Macbethin, kimse-
k olarak grmeyen kii, o andan sonra II. Ahmetin pastaneden gelen kokunun nin grmemesine ramen zerinde kan
kendini k olarak alglamaya balar. brek kokusu olduunu anlamas lekesi grerek polise teslim olmas hal-
Bu parada verilen rnekte bireyin alg- Burada verilen rnekler aadaki kav- sinasyona, bir baka kimsenin karanlkta
lamas iin aadaki yarglardan hangi- ramlardan hangisini ifade eder? kayalardan oluan bir yn koyun srs
sine ulalabilir? olarak grmesi illzyona rnektir.
I. II.
A) Telkin, alg zerinde etkilidir. Buna gre halsinasyon ile illzyon
A) gd Alg arasndaki fark uyarcnn hangi zelli-
B) lgiler ve gereksinimler algy etkiler.
B) Duyum Refleks ine dayaldr?
C) Hareketli uyaranlar ncelikle alglanr.
D) n yarglar olaylarn olduu gibi alg- C) Duyum Alg A) iddetine
lanmasn engeller. D) Uyarc Duyum B) htiyac karlamasna
E) Uyaranlar bireyde alg yanlmasna yol E) Alg Duyum C) Duyu organlarnn yapsna
aabilir.
D) Var olup olmamasna
E) Doutan gelmesine
2.
Elimizin zerine den toz tanelerini du- 5.
yumlayamayz fakat elimizin stne den
yamur tanelerini duyumlarz.
Kiinin yamur tanelerini duyumsa- 8.
masnn temel nedeni aadakilerden
Yukardaki ekilde beyaz daireyi kapatan Su ime her insann gereksinimidir. Bu
hangisidir?
siyah daire daha yakndaym gibi algla- gereksinim organizmann normal uyarl-
A) Bireyde duyusal uyumun gerekle- nr. masna neden olur. Ama su gereksinimi
memesi uzun sre karlanamazsa ar uyarlma
Bu durumun nedeni aadakilerden
B) Uyarann iddetinin dk olmas balar.
hangisidir?
C) Duyu organnn yetersiz olmas
Bu parada ar uyarlmann hangi
D) Deri duyumunun basnca duyarl ol- A) ekil-zemin algs alglamay etkiler.
mamas B) Benzerlikler alg zerinde etkilidir.
E) Uyarann farkllama eiini amas A) Kiiden kiiye deitii
C) Hareketli uyaranlar durgun olanlardan
nce alglanr. B) Organizmann dengesini bozduu
D) Gdler ve ihtiyalar alglamay etkiler. C) Alglama srecini etkiledii

3. E) Birbirine yakn olan uyaranlar daha a- D) htiyacn farkl bir nesneyle karland
Karl bir havada derek ayan kran bir buk alglanr. E) Duyu organlarn etkiledii
kiinin kar alglamasyla, oyun oynamak
iin kar bekleyen ocuun kar alglamas
birbirinden farkldr.
Karl havada ayan kran kiinin algla-
mas iin aadakilerden hangisi sy- 6.
lenebilir? Komedyenlerin yaptklar ya da syledik- 9.
A) Alglamada bireyin mesleki yaants leri her ey aslnda komik deildir. Fakat
Beyaz nlkl birisini hastahanede gr-
etkilidir. insanlar oraya glmeye, elenmeye gittik-
sek onu doktor, okulda grsek retmen,
B) Alglama uyarcnn hareketli olmasn- leri iin sylenilenler sradan eyler olsalar
et satlan bir yerde grsek kasap olarak
dan etkilenir. bile glerler.
alglarz.
C) Benzer olan uyarclar bir btn olarak Bu parada alglamay etkileyen hangi
alglanr. Bu alglamada aadakilerden hangisi
D) Alglamada bireyin deneyimleri nemli etkili olmaktadr?
A) Merak B) lgi
rol oynar. A) n yarglar B) Ortam
E) Bireyin gereksinimleri alglamay etki- C) Deneyimler D) Kltr
C) htiyalar D) lgiler
ler. E) Algya hazr olma E) Gdlenme

Duyum, Uyarlma, Alma, Duyarllk, Alg
10. 12. 14.

Bykln, biimini, rengini ve parlakl- "Ocakta pien yemein kokusunu eve ilk
n rendiimiz uyarclar farkl uzaklk- girdiimizde kuvvetli hissederiz. Belli bir

larda ve konumlarda deiik alglam ol- sre getikten sonra ise kokuyu ilk andaki
saydk, ortaya kacak karmaklk bireyin kadar hissedemeyiz. Kn dardan eve
Buradaki kelimenin elma olarak alg-
evreye uyumunu zorlatracakt. girince oda scakln, olduundan fazla
lanmasnn temel nedeni aadakiler-
hissederiz. Ayn ekilde grltl bir or-
den hangisidir? Bu paraya gre bireyin evreye uyu-
tama girince, tepki gsterebiliriz. Ancak
munu kolaylatran algsal sre aa-
A) Psikolojik illzyon yaanmas bir sre sonra grlty ilk andaki kadar
dakilerden hangisidir?
B) Uyarcnn algda deimezlie yol a- hissetmeyiz."
mas A) Derinlik algs
Bu paradaki rneklere dayanlarak
C) Birbirine zt uyaranlarn daha fazla dik- B) Algda deimezlik aadaki bilgilerden hangisine ulala-
kat ekmesi C) Algda seicilik bilir?
D) Uyarcdaki boluklarn zihinde ta- D Fiziksel illzyon A) Yetersiz uyarlma organizmann den-
mamlanarak alglanmas gesini bozar.
E) Duyusal uyum
E) Gdlenmenin alglamay etkilemesi B) Organizmalar duyum eikleri arasn-
daki uyarclar alrlar.
C) Duyumun gereklemesi iin duyu or-
ganlarnn salam olmas gerekir.
D) Ar uyarlan organizmada gerginlikler
grlebilir.
E) Srekli ayn oranda uyarlan organiz-
ma bir sre sonra uyarcya alr.
15.
13.
"Kalbinizin atn hissedebiliyor musu-
nuz?, Ayanzda orap var m? veya Yukardaki ekli, daireleri birbirleriyle di-
olmadnn farknda mydnz?, Oturdu- key a halinde birleen drt izgi olarak
unuz yer yumuak m, yoksa sert mi?, deil de birbirlerini dikey olarak kesen iki
Bedeninizin durumu nasl, beliniz, omzu- izgi olarak grrz.
nuz, boynunuz rahat m, yoksa gergin mi-
Bu durum aadakilerden hangisiyle
siniz?" D uyarclarn hepsinin farknda
aklanabilir?
11. olarak bu soruyu okumaya devam etseydi-
I. Haberlerde sklkla verilen iddet olay- niz, okuduunuzdan bir ey anlamazdnz. A) Birbirine zt olan uyaranlar daha kolay
larnn insanlar etkilememesi alglanr.
Bu parada okunann anlalmasnda
II. Srekli dk not alan bir rencinin B) Nesnelerin yakn ya da uzak olmas
aadakilerden hangisinin etkili oldu-
bu duruma zlmemesi derinlik algsna yol aar.
u vurgulanmaktadr?
Bu iki durum aadakilerden hangisine C) Birbirine benzer ve yakn uyaranlar s-
A) Algda seici dikkatin
rnektir? reklilik algsna neden olur.
B) Algda tamamlamann
D) nceden tannan uyarclar algda de-
A) Ar uyarlma B) Duyusal uyum C) Algda hazr bulunuluun imezlie yol aar.
C) Duyarszlama D) Alkanlk D) Algda deimezliin E) Gemi yaantdaki deneyimler algda
E) Yetersiz uyarlma E) Derinlik algsnn seicilik oluturur.
15. C 14. E 13. A 12. B 11. C 10. D 9. B 8. B 7. D 6. E 5. A 4. C 3. D 2. E 1. A Cevaplar

Duyum, Uyarlma, Alma, Duyarllk, Alg 1. Modl Test 10
1. 4. 7.
Normal bir yolda ok hzl giden bir araba, Evine A marka bir buzdolab alan kii, Uyarclar duyu organlarn etkiler ve dav-
otobanda da ok yava giden bir araba buzdolabnn birka kez arza yaptn rana neden olur. Alk, susuzluk, yor-
dikkatimizi daha ok eker. grnce, ayn markann dier rnlerini gunluk, uyku gereksinimi iten; k, ses,
almaktan vazgeer ve btn rnlerini ha- koku dtan gelen uyarclardr.
Bu rnekte algda seicilii etkileyen
tal olarak alglar.
hangi faktrden sz edilmektedir? Bu parada aadakilerden hangisi
Bu parada sz edilen rnekte algla- dile getirilmektedir?
A) Tekrar B) Sreklilik C) Ztlk
may etkileyen hangi faktrden sz edil-
D) Anilik E) Hareket A) Her uyarmn duyum oluturmad
mektedir?
B) uyarclarn d uyarclardan daha
A) Telkin B) n yarglar
etkili olduu
C) Gdlenme D) lgiler
C) Bireyde ar uyarlmann oluabildii
E) Meslek
D) Uyarclarn ve ihtiyalarn davranla-
ra etkide bulunduu
2. E) Bireyin uyarclar ayrt edebildii
Duyumun olumas iin ncelikle k,

ses, scaklk, soukluk, koku gibi etkenler 5.
olmaldr. Cep telefonu mesajlarnda sesli harflerin
8.
Bu cmlede duyumun olumas iin yazlmad durumlarda bile insanlar ge- Dnyay rastgele bir araya gelmi, gelii-
aadakilerden hangisinin gerekli ol- len mesaj btn olarak alglayabilmekte- gzel nesnelerin dizildii bir evre olarak
duundan sz edilmektedir? dirler. grmeyiz. Alg, kendisini oluturan duyu-
sal girdilerin toplamndan daha fazla bir
A) Duyu organlarnn salkl olmas Bu parada algda rgtlenmeyi etkile-
anlam ifade eder.
yen hangi faktrden sz edilmektedir?
B) Bir uyarcnn bulunmas
A) Benzerlik B) Yaknlk Bu parada sz edilen algsal sre
C) nce alglamann olumas
aadakilerden hangisidir?
D) Uyarclar iletecek ortamn bulunmas C) Tamamlama D) Ztlk
A) Algda rgtlenme
E) Uyarcnn duyum eikleri arasnda ol- E) Sreklilik
mas B) Algda deimezlik
C) Algda seicilik
D) Alg yanlmas
E) Algda hazrlk
6.
Duyumlar ham maddelerdir. Bu ham mad-
9.
deler yorumlannca alg ortaya kar. r-
nein gkte giden bir cismi grmemiz du- nsan ve hayvanlarn normal yaantlarn
3. yumdur. nceki bilgilerimizi de iin iine devam ettirebilmeleri iin evreden gerekli
Piirilmi bir kurbaa baca bir Fransz katarak onun uak olduunu sylememiz uyarm almalar zorunludur. Eer organiz-
iin itah ac yiyecek olarak alglanrken, ise algdr. ma gerekli uyarm alamam ise, sklma,
bir Trk bu durumu mide bulandran bir yorulma, anormal haller gsterme gibi du-
olay olarak alglayabilir. rumlarla kar karya kalmaktadr.
Bu parada sz edilen rnekte algla- Bu parada aadakilerden hangisinin
A) Duyum ve alg arasnda bir farkllk bu-
may etkileyen hangi faktrden sz edil- organizmay etkilediinden sz edil-
lunmamaktadr.
mektedir? mektedir?
B) nce alg sonra duyum oluur.
A) Beklentiler A) Sosyal ihtiyalarn
C) Duyumlarn deneyimler sonucunda
B) Gereksinimler anlaml hale getirilmesiyle alg oluur. B) Fizyolojik gdlerin
C) Gemi yaant deneyimleri D) Duyumlar kiiden kiiye deiirken C) Yetersiz uyarlmann
D) Dikkat eksiklii alg herkes iin ayndr. D) Duyarszlamann
E) Kltrel farkllk E) Alg yanlmalar her bireyde grlebilir. E) Alkanlklarn

Duyum, Uyarlma, Alma, Duyarllk, Alg
10. 12. 14.

Neeli, mutlu, salkl bir insan iin gnler Bir deneme iin alt ay yer altndaki maa- I. Bir stadyumda ma izlerken top ok
su gibi akp geerken, hasta olan kii iin rada yaayan bir insan gnlk yaamna kk grnmesine ramen biz onu
huzursuzluk ve skntl olan gnler bitmek dndnde, karanlkta grmeye alt- hep ayn byklkte alglarz.
bilmez. ndan geceleri otomobilin farlarn yak- II. Karanlkta bir aacn yapraklar siyah
makszn kullanmtr. olarak grnmesine ramen insanlar
onu yeil olarak alglamaya devam
aklanabilir? Bu parada sz edilen kiinin gzleri-
ederler.
nin ar duyarllk kazanmas aada-
A) Bireyin psikolojik durumunun zaman
kilerden hangisiyle aklanabilir? Bu iki rnek aadaki algsal sreler-
algsn etkilemesiyle
den hangisiyle ilgilidir?
B) Ya dnemlerine gre zamann farkl A) Renk krl
alglanmasyla B) Alg yanlmas A) Algda seicilik
C) Ksa zaman srelerini tahmin etmenin C) Alma B) Derinlik algs
g olmasyla D) Ar uyarlma C) Halsinasyon
D) Zamann biyolojik saat ile ilgisinin ol- E) Dengelenme D) Algda deimezlik
masyla E) Algda rgtlenme
E) Zaman algsnn nesnel olarak deer-
lendirilmesiyle
15.
I. Alk, tokluk, bulant, yorgunluk gibi i
11. organlarndan gelen duyumlardr.
Biribirimizle karlatmz zaman genel- 13. II. Beyincik ve i kulaktaki yarm daire
likle tokalarz. nceki deneyimlerimiz- kanallar ile ilikili olan; ban duruu,
Bir hakim, hakimlik grevine baladktan beden hareketlerini denetleme, yer e-
den kiinin el yaps hakknda bilgimiz var- sonraki ilk durumasnda suluya ceza kimine kar durma ve tam denge gibi
dr. Tokalatmz elinde birka parma verirken heyecanlanabilir ve bu heyecan duyumlardr.
eksik olan kiiyle karlanca bir tuhaflk davranlarna yansyabilir; terler, sesi tit-
yaarz. Her zaman normal karladmz III. Organlarmzn, bedenimizin ne du-
rer. Fakat belli bir sre sonra veya belli bir
tokalama durumu bu kez dikkatimizi ek- rumda olduunu anlamamz salar.
durumadan sonra hi heyecanlanmaz.
mitir. Yukarda verilen duyumlar srasyla
Bu parada sz edilen durum aada-
Bu parada alglamay etkileyen hangi ki kavramlardan hangisiyle aklanabi-
faktrden sz edilmektedir? lir? I. II. III.
A) Uyarann hareketli olmas A) Duyarszlama A) Kas Organik Denge
B) Bireyin ihtiyalar B) Homeostasis B) Organik Denge Kas
C) Bireyin zihinsel tutumu C) Gdlenme C) Organik Kas Denge
D) Bireyin iinde bulunduu ortam D) Yetersiz uyarlma D) Denge Organik Kas
E) Uyarann allandan deiik olmas E) Refleks E) Kas Denge Organik
15. B 14. D 13. A 12. C 11. E 10. A 9. C 8. A 7. D 6. C 5. C 4. B 3. E 2. B 1. C Cevaplar

Gdlenme ve Duygular 1. Modl Test 11
1. 4. 7.
Bazen sosyal gdler fizyolojik gdlerin nsanlar ihtiyalarn karlamak veya ihti- Zengin olmak iin ok alan bir i adam,
nne geebilir. yalarnn eksikliinin ortaya kard ge- alrken acktnn, susadnn, uyku-
rilimlerden kurtulmak iin bunlar giderme- sunun geldiinin farkna varmayabilir. Belli
Aadakilerden hangisi bu aklamaya
de etkili olacak hedeflere doru harekete bir amaca gdlenen organizma, yalnz o
uygun bir rnektir?
geerler. Bu bakmdan okul eitiminde amala ilgili eyleri dikkate alr, onun d-
A) Uykusuz kalan bir alann masa ba- ihtiya yaratmak ve var olan ihtiyalardan ndakilerle ilgilenmez.
nda uyuklamas yararlanmak renciler zerinde etkili bir
B) Yorulan kiinin dinlenmesi rol oynar.
C) A bir insann hrszlk yapmas Bu parada aadakilerden hangisinin
A) Gdleri tanmlamak olduka gtr.
D) Susuz kalan kiinin amurlu suyu i- neminden sz edilmektedir?
B) Gemi yaant ve deneyimler gdler
mesi A) Alkanlklarn zerinde etkilidir.
E) Kiinin inanlarndan dolay oru tut- B) Gdlenmenin C) Farkl gdler bireyde benzer davra-
mas
C) Fizyolojik gdlerin nlara yol aabilir.
D) Yetersiz uyarlmann D) Bilinalt faktrler bireyin gdlenme
2. E) Dengelenmenin dzeyini etkiler.
saat arka arkaya oturup ders alm- E) Birey ihtiyacn karlayan gdlere y-
tm. Artk okuduumu anlayamyordum ve nelerek seici davranr.
kitaptaki yazlar fark edemez hale gelmi-
5.
tim.
Canl organizmalarn varln devam et-
Kiinin bu durumu aadakilerden
tirebilmeleri iin beden ss, oksijen, su,
hangisiyle aklanabilir?
kandaki eker oran gibi organizma iin
A) Ar uyarlmann renmeyi olumsuz gerekli unsurlarn belirli snrlar iinde tu-
etkilemesiyle tulmas gerekir. Organizmalar deien
B) Gdlenmenin dk olmasyla evre koullarnda, ancak kendi i denge-
lerinin kontrol altnda bulundurulmasyla
C) Uzun sreli uyaranlarn almaya yol
fizyolojik devamllk salayabilirler.
amasyla
D) Alkanlklardan zor vazgeilmesiyle Bu paraya gre fizyolojik devamlln
temel koulu aadakilerden hangisidir?
E) Uyaranlara dikkatin younlamasyla
A) renmeye istekli olma
B) Sosyal gdlere doyum salama
3. 8.
C) Kararl bir i evre salama
Hayatta en nemli ey nedir? sorusu-
D) Doa koullarna uyum salama Ayn tiyatro eserini izlemeye giden birey-
na a olan insanlarn yiyecek; souktan
E) Bir toplum iinde yaama lerden bazlar gerekten tiyatrodan ho-
yen insanlarn scaklk; kendisini yal-
landklar iin gittikleri halde, bazlar da
nz hisseden insanlarn da, dier insan-
elerinin veya ocuklarnn hatr iin ya
larla birlikte olma diye cevap verdikleri
da tiyatro izlemeyi sever grnmek iin
grlmtr. 6.
gidebilir.
Bu paraya dayanlarak aadaki yar- Uzun sre hibir ile ilgilenmeden evde
glardan hangisine ulalabilir? Bu paraya dayanlarak aadaki ge-
oturan kiilerde dnme ve davranla-
nellemelerden hangisine ulalabilir?
A) Gdlerin doyurulmamas organizma- rnda anormal durumlar grlmtr.
da gerginlie yol aar. A) Farkl sosyal gdler ayn davrana
Bu durumun nedeni aadakilerden
B) Bireyin deneyimleri gdlerin doyurul- yol aabilir.
hangisidir?
masnda etkilidir. B) Sosyal gdler sonradan ortaya kar.
A) Farkllama eii
C) Fizyolojik gdler sosyal gdleri etki- C) htiyalar fizyolojik gdleri ynlendirir.
ler. B) Algda deimezlik
D) Sosyal gdler fizyolojik gdlerden
D) Gdler bireyin ihtiyalarna gre e- C) Ar uyarlma daha nemlidir.
itlilik gsterir. D) Yetersiz uyarlma E) Gdlerin doyurulmasnda belli bir
E) Gdlenen organizmann etkinlii artar E) Alg yanlmas nem sras bulunur.

Gdlenme ve Duygular
9. 11. 14.
Trafik kazas geiren ya da ilk defa semi- Ayn cinsten olan duygulanmlar her yaa- Refleks davranmlarnda ayn uyarclar
ner veren bir insann her iki durumda da nnda bizim iin bir baka nitelik tar. Di- ayn tepkiye neden olur. Oysa karmak
kalp at hzlanr, elleri titreyip avu ileri yelim ki bir arky dn ilk kez dinlediniz ve davranmlarda bazen ayn uyarclar farkl
terleyebilir. ok beendiniz. Yani ondan haz duydunuz. tepkilere yol aabilir. Buz gibi bir bardak
Bugn ayn arky tekrar dinlediniz ve yine su bazen ime duygusu, bazen de rper-
Bu paraya dayanlarak aadaki yar- haz duydunuz. Bunlarn ikisi de hazdr. An- me duygusu uyandrr. Karn a olan bir
glardan hangisine ulalabilir? cak bu iki hazzn ayn olmas dnlemez. ocuk nne yemek konulduunda yeme-
A) Farkl heyecanlarda ayn fizyolojik tep- Bu parada aadakilerden hangisi yebilir. O anki durumu (utanmas, zgn
kiler ortaya kar. vurgulanmtr? olmas, arsnn olmas, o yemei sev-
B) Heyecanlar yaam srdrmede ge- A) Duygularmz evreden etkilenir. memesi gibi durumlar) bu tepkisine neden
rekli davranlara kaynaklk eder. B) Gemi yaantlar duygularmz etki- olmutur.
ler.
C) Heyecanlar organizmann denge duru- Bu paraya dayanlarak aadaki yar-
munda deiiklie neden olmaz. C) Duygusal tepkiler fizyolojik deiiklik- glardan hangisine ulalabilir?
lerden etkilenir.
D) Her heyecan organizmay ayn dzey- A) Organizmann baz davranmlar ref-
D) Duygular kk yalarda ekillenir.
de etkiler. leks gibi basit deildir.
E) Duygusal olaylar deikendir.
E) Ani olaylar heyecana neden olur. B) Bir insan tanmak iin onu btn ola-
rak incelemek gerekir.
12.
C) Bireyin ilgileri, ok sayda uyarcdan
Bebek bydke, evrenin dikkatini ek-
mek iin alar. Aladnda ya da fkelen- hangilerinin alglanacan belirler.
diinde istekleri yerine getirilirse, btn D) Zihinsel bir tepki davrana dnme-
istekleri iin zlmeye ve fkelenmeye; diinde anlamn kaybeder.
tersine bir tepki gsterildiinde ise znt- E) nsanlar basit uyaranlara ayn ve basit
sn, fkesini, giderek btn duygularn tepkiler verirler.
kontrol etmeye ynelir.
Bu parada duygularn hangi zellii
vurgulanmaktadr?
A) Ar uyarlmaya yol at 15.
B) evresel koullara gre ekillendii Bir grup ya da ekibin paras olarak
C) Fizyolojik belirtilerle kendini gsterdii kabul edilmek, sosyal etkinliklere katl-
10. D) Kaltsal olup zamanla deimedii mak birlikte olma ihtiyacn gsterir.
Grup iine giren birey, o grubun hibir E) Her bireyde ayn biimde grld Baar gereksinimi yksek kii, bir ii
yesi tarafndan fark edilmiyor. Hi kimse baarm olmann verdii i doyuma
kafasn kaldrp bakmyor, cevap vermi- 13. ular. O nedenle kazanc az da olsa
yor, yapt hibir ie aldrmyor, sanki o ilgin ileri tercih edebilir.
Japon arlarnn, kovana saldran eek
hi yokmu gibi davranlyor. Bu durumda arlarn topluca rettikleri yksek s Baz kiiler belli bir hedef setikten
olan kiinin iinde ok iddetli bir kzgnlk ile ldrmeleri sonra, o grevi baar ile tamamlayana
ve aresizlik ortaya kacaktr. Saldr srasnda bizonlarn, kendilerini kadar baka hibir eyle ilgilenmezler.
korumak iin ember oluturmalar Bu ii yarm brakmazlar ve ok aba
Bu parada savunulan gr aadaki-
Yuvasna yaklaan bir ylan gren ku- harcarlar.
lerden hangisidir?
un, yaral taklidi yaparak dikkat ek- Bu belirlemelerde bireyin davrann
A) Sosyal gdler renilmitir. meye almas etkileyen hangi faktrn neminden
B) Gdler bireyin ihtiyalarn karlar. Burada verilen igd davranlar iin sz edilmektedir?
C) Baz gdler olgunlama sonucunda aadakilerden hangisi sylenebilir?
A) Fizyolojik gdlerin
ortaya kar. A) Tm canllarda grld
B) Yetersiz uyarlmann
D) Bireyler toplumda kabul edilmeyi sa- B) renmeye dayal olduu
layan gdlere nem verirler. C) Organizmay tehlikelerden koruduu C) Kaltsal gelerin
E) Fizyolojik gdler doutan gelir ve D) Deneyimlerle deiebildii D) Bilinaltnn

ncelikle doyurulmaldr. E) Olgunlamaya bal olduu E) Sosyal gdlerin
15. E 14. A 13. C 12. B 11. E 10. D 9. A 8. A 7. E 6. D 5. C 4. B 3. D 2. A 1. E Cevaplar

Bilin ve Dikkat 1. Modl Test 12
1. 4. 7.
Uyku bozukluu, uyuyamama, gndelik Madde bamll, alkol, uyuturucu, Ne her trl eyleme hemen girimeliyiz,
faaliyeti etkiledii ya da ar uyku haline yattrc veya uyarc maddelere kar ne isteklerimizi hibir engel tanmadan
neden olduu zaman ortaya kar. tutsakl dile getirir. Bu maddelerin olu- hemen doyurmak yoluna gitmeliyiz ne de
turduu bilin durumlarnn hoa gider isteklerimiz, duygularmz yznden ken-
Aadakilerden hangisi uyku bozuk- olmas bireyleri baml klmaktadr. Ba- dimizi ayplamal ve sulamalyz. inde
luklarndan biri deildir? mllkta nemli olan maddeler deil, onu bulunduumuz duruma en uygun olan
A) Uykuya dalamama kullanmak iin gelien drtdr. davran seerek o ynde davranmalyz.
B) Uyurgezerlik Bu parada madde bamllnn hangi
Bu parada aadakilerden hangisinin
C) Sk sk uykudan uyanma gereklilii vurgulanmaktadr?
A) D uyarcdan ok iten gelen ihtiya-
D) Ar uyuma cn etkili olduu A) Gereksinimler karsnda bilinli bir
E) Ayn saatte uyuma B) Kk yalarda olutuu farkndalk gsterilmesinin
C) Olumsuz evredeki insanlardan al- B) Bilinaltna bastrlan gdlerin farkna
kanln edinildii varlmasnn
D) Toplumsal sorunlara yol at C) Fizyolojik ihtiyalar ncelikle karla-
2. E) Bireyin iradesinin dnda alt mann
Fechnere gre, zihin ve beden tek bir D) Toplumsal evrenin bilincinde olmas-
gerein farkl yzleridir. 5. nn
Bu szle anlatlmak istenen dnce Maden oca gibi karanlk mekanlarda E) Snrsz insan ihtiyalarn karlama-
aadakilerden hangisidir? alanlarda beden, biyoritm zellii saye- nn
sinde kendini ayarlar. leri ya da geri saat
A) Dnce yaps ile fiziksel yap birbiriy- uygulamalar biyoritmde geici aksamalar
le uyumludur. ortaya karr.
B) Dnce yoluyla beden kontrol edile- Bu paraya dayanlarak aadaki yar-
bilir. glardan hangisine ulalabilir?
C) Fizyolojik yap bireyin dnce yaps- A) Uzun sreler ksa zaman srelerinden
n etkiler. kolay alglanr.
D) Dnce ve organik yap birbirinden B) Zaman algs grecelidir.
bamszdr. C) Biyolojik saat her kiide farkldr.
D) Biyolojik saatin ilemesi zaman algs-
E) Bedenin verdii tepkiler dtan gzle-
n dzenli hale getirir.
nebilirken, dnceler dtan gzlene-
mez. E) Yallar genlere gre zaman farkl bi-
imde alglar. 8.
Uyku, tam bir sakinlik durumu deildir; uy-
kuda da dnrz. Baz insanlar uykula-
6. rnda yrrler. Uyuyan kii evreye kar
3. Ryalarnz hatrlamak istiyorsanz, yata-
tamamen duyarsz deildir. Anne, bebein
nzn baucunda bir kalem ve not defteri
Uyku srasnda bilincin basks zayfla- alama sesiyle uyanr. Baz insanlar belirli
bulundurmanz gerekir. Bir rya grd-
ynca, bilinalt olaylar sembolik anlamlar bir saatte uyanmaya karar verip kararlarn
nzde uyanmanz gerektiini kendi ken-
yklenerek rya yoluyla ortaya kar. Bu gerekletirebilirler.
dinize telkin edin. Bu durumda ayrntlar
nedenle, ryalarn yorumu son derece
hemen hatrlamaya alrsnz ve onlar Bu paraya dayanlarak aadaki yar-
nemlidir. Ryalar zerinde yaplan al-
yazabilirsiniz. glardan hangisine ulalabilir?
malar da nem kazanmtr.
Bu parada savunulan gr aada- A) Uyku dnemlerinin hafif ya da ar ol-
Bu parada ryalarn hangi zelii vur- kilerden hangisidir? mas yaa bal olarak deiir.
gulanmaktadr? A) Her insan rya grr.
B) nsanlarda birtakm uyku bozukluklar
A) Gelecekten haber vermesi B) Ryann grlme skl yaa bal grlebilir.
olarak deiir.
B) Bilinaltnn aa kmas C) Uyku, ryalarn grld dnemdir.
C) Rya dneminde uyandrlan kiiler
C) Bir dnce tr olmas D) Uyku srasnda bilin d uyarclara t-
grdkleri ryay hatrlarlar.
D) D uyaranlardan etkilenmesi D) Rya bilinli bir farkndalktr. myle kapal deildir.
E) lgi ekici olmas E) Ryalarn farkl evreleri bulunur. E) Uyku organizma iin gereklidir.

Bilin ve Dikkat
9. 12. 14.
Hipnoz srecinde birey, basit telkinler- nsan geri bildirimle (biofeedback) beden Kimine gre uyku, organizmann tmyle
le hipnoza hazrlanr. Telkin giderek alg, ilevlerinin bir ksmn bilincin denetimi her trl davran ve tepkilerinin yavala-
bellek ve iradeyi etkileyip deitirebilecek altna alabilir. rnein; kalp atlarn, d, alg kaplarnn kapand, organiz-
lde glendirilir. rnein, gzlerini tiklerini, gerginliini kontrol edebilir, ar mann korunmaya alnd, merkezi sinir
aamayaca sylenen birey, gerekten duyumunu azaltabilir. Bugn teknolojinin sistemi ve bedenin pasif bir dinlenmeye
de gzlerini aamaz. de yardmyla eitli aralarla bireyin ken- getii bir durumdur. Kimisi de farkl ola-
Buna gre, hipnozun aadakilerden disine ilikin verileri yakalamak ve bylece rak, uykuda beynin aktif olarak alt,
hangisine bal olarak ortaya kt bireyi eiterek tepkilerini denetim altna nrofizyolojik bir toparlanma ve onarm
sylenebilir? almak daha kolay hale gelmitir. yapld, uyankken renilenleri aykla-
ma ve depolama, beyin korteksinde uya-
A) Derinlik algsna Paradan aadaki yarglardan hangi-
nklk iin aktif hazrlanma srelerinin
B) Derin uykuya sine ulalamaz?
olduu da ileri srlmektedir.
C) Bilin uyumasna A) Biofeedback bireyin eitimiyle gerek-
D) Biyolojik saate letirilir.
E) Organik rahatlamaya B) Biofeedback beden ilevlerinin bilin
ve dikkat yoluyla kontroln salar. A) Uyku tm insanlar iin gereklidir.
C) Biofeedback ile insan vcudunda baz B) nsanlarda farkl uyku bozukluklar g-
10. organlarn kontrol altna alabilir. rlebilir.
Uyku, insan organizmasnn dinlenmesi, D) Biofeedback ile ar nedeni olabilecek C) Uykunun birtakm evreleri vardr.
korunmas iin gereklidir. Uyku srasnda organik bozukluk yok edilebilir. D) Uykunun ilevleri ile ilgili farkl grler
organizmada tm tepkiler yavalar. Bata E) Gelitirilen aralar sayesinde biofeed- bulunmaktadr.
merkezi sinir sistemi olmak zere tm sis- back yapmak kolaylamtr. E) Uykunun sresi kiilere gre deiir.
temler buna gre yeniden dzenlenir.
Bu parada uykunun hangi zellii vur-
gulanmaktadr?
A) Ryann grld dnem olmas
B) Uyku bozukluklarnn grlmesi 15.
C) Bellein korunmas Hiptonik uyku, grnmyle normal uy-
D) Organizma iin ihtiya olmas kuya benzemesine karn farkl bir yap
gsterir. Hipnotik telkinle uyuyan kii d
E) Alkanla bal olmas
dnyaya kapaldr; ama hipnozu yapan
kiinin etki ve telkinlerine aktr. Hipnozu
yapan kii, denei uyuttuktan sonra onun
11. bilinaltn uyarnca belirli eyleri belirli bi-
Bu yazy okurken uyank msnz, yoksa imde yapmasn alayabilir. Bu telkinler
13.
rya m gryorsunuz? Kimse bu soruyu uyandktan sonra denek tarafndan yerine
Farkl bilin durumlar, parlak hayallere
yantlamakta zorlanmaz. Olaan uyanklk getirilir.
dalmann yol at zihinsel sapmadan,
durumuyla rya grme arasndaki farkll-
uyuturucularn yol at karklk ve Bu paraya dayanlarak hipnozla ilgili
hepimiz biliriz. Alkol ya da uyuturucu
alg bozukluuna kadar deiebilir. olarak aadakilerden hangisi syle-
gibi maddelerin yol at baka psikolojik
Farkl bilin durumu, olaan ve zihinsel nebilir?
zellikleri de biliyoruz.
ilev rntsnden, deiimi yaayan A) Telkin araclyla ortaya kan ve tam
Bu parada sz edilen psikolojik zel- kiiye farkl grnen bir duruma doru olmayan bir uyku halidir.
likler aadakilerden hangisiyle ilgilidir? deiiklik olduunda ortaya kar.
B) Bireyin, evresindeki her tr deime-
A) Hipnoz Buna gre, aadakilerden hangisi lere kar farkndaln artrr.
B) Bilin durumlar farkl bilin durumlarndan birine rnek C) Birey, yetilerinin elvermedii davran-
C) Meditasyon deildir? lar yapabilir hale gelir.
D) Uyku A) Uyku B) Rya C) Meditasyon D) Bilinli bir ynelim sz konusudur.
E) Bellek sreleri D) Hipnoz E) renme E) Organik bir temeli vardr.
15. A 14. D 13. E 12. D 11. B 10. D 9. C 8. D 7. A 6. C 5. D 4. A 3. B 2. A 1. E Cevaplar

Sosyal Davran 1. Modl Test 13
1. 4. 6.
Toplumsal evreye uyum salayamayan Uyma davran bir kiinin davran ve g- stnde alt masa, kii iin hibir an-
kii, toplum tarafndan dlanr. Bunun rlerini gerek ya da var olduu dn- lam olmayan bir fiziki obje olabilir. Ayn
sonucunda eitli psikolojik ve toplumsal len bir bask nedeni ile deitirmesi, bask kii zerinde alt eski masann ayns-
sorunlar ortaya kar. ynne gre uyum gstermesidir. Dier n bir antikac dkkannn vitrininde grr-
bir deyile bakalar yle davrand veya se, birdenbire farknda olmad eski ma-
Bu parada insan yaamn etkileyen sasna kar olumlu bir tutum gelitirebilir.
istedii iin davranlarn deitirmesidir.
hangi faktrden sz edilmektedir?
Bu parada tutumlarn hangi zellii
A) Sosyalleme B) Doa koullar Buna gre aadakilerden hangisi
vurgulanmaktadr?
uyma davranna rnektir?
C) Zek dzeyi D) Kaltsal geler A) Gl olanlarn zor deimesi
E) Gdlenme dzeyi A) Bireyin sevdii bir ayakkaby arkada- B) Model alma sonucunda deimesi
larnn hi yakmadn sylemesine C) Olaylarn kendi tutumunu dorulaya-
ramen giymesi cak ekilde yorumlanmas
B) Bir gencin babasndan ekindii iin D) Yeni deneyimlerle deiebilmesi
2. trafik kazas yaptn saklamas E) Davranlarla eliebilmesi
Bireyin tutum ve davranlarnn bakala- C) Srekli olarak retmeninden azar i-
rnn varlndan etkilenerek deimesine ten rencinin haylazlk yapmaya de-
sosyal etki denir. vam etmesi 7.
D) Bir kiinin holanmad fakat arkada- Bir futbolcunun gece hayatn snrlamak
Buna gre aadakilerden hangisinde
larnn ok beendii bir tiyatro oyunu isteyen kulp bakan ve hekimi, uykusuz
sosyal etkinin rol yoktur?
hakkndaki dncelerini sylemekten kalmann zararlarn, byle bir yaamn
A) Toplu tama aralarnda alak sesle ekinmesi futbolcuya yakmadn, taraftarlarn da
konuulmas E) Kiinin su olduunu bildii halde r- bundan holanmadklarn syleyerek fut-
B) Kiinin misafirlie gittii evde nazik vet almas bolcuyu gece hayatndan vazgeirmeye
davranmaya zen gstermesi almlardr.
C) niversiteye giri snavlarna hazrla- Bu parada sz edilen kulp baka-
nan gencin ders almas n ve hekim aadakilerden hangisini
D) Bal eliyle yemekten holanan birinin gerekletirmeye almaktadr?
lokantada atal bak kullanmas 5. A) Futbolcuyu ikn etmeye
E) Kiinin beenmedii fkraya herkes Deprem felaketinin acsn yaam bir kii B) Futbolcuyu zorla itaat ettirmeye
glnce glmesi deprem iareti saylabilecek uyarclar iin C) Futbolcuyu grup lideri yapmaya
olumsuz duygulara sahiptir ve bu uyarc-
D) Futbolcunun tutum ve davranlarn
lardan kanr. Bunun yan sra koullan-
tutarl yapmaya
ma, olumlu tutumlar da dourabilir. Bir
E) Futbolcuyu grup yeleriyle zdeim
arkadamzn yannda iyi vakit geirmi,
3. mutlu olmusak o kii bize iyi duygular his-
kurmaya yneltmeye
Hrszlk yaparak Hrszlk ahlakl bir dav- settirecek, ona kar olan tutumumuz da
ran deildir. mesaj vermeye alan ki- olumlu olacaktr.
8.
inin mesaj yerine ulamaz.
Bu parada savunulan gr aadaki- l. Demokratik liderlik modelinde grupta
Bu rnee dayanlarak aadaki yarg- lerden hangisidir? lider deil, kurallar etkilidir.
lardan hangisine ulalabilir?
A) Bir tutum bireyin dier tutumlaryla ili- ll. Otoriter liderlik modelinde lider, grup
A) Mesajn iletilmesinde kiinin stats- kilidir. zerinde gl etkisi olan kiidir.
nn yksek olmas ikn etmeyi kolay- B) Tutumlarn olumasnda evrenin etki- Buna gre demokratik lider hangi zel-
latrr. si vardr. liiyle otoriter liderden farkldr?
B) Kuvvetli tutumlarn deimesi zordur. C) Tutumlar kuvvet dereceleri bakmn- A) Etkili bir konuma tarznn olmasyla
C) Bireylerin davranlarna ters den dan birbirinden farkllk gsterir. B) kna yeteneinin yksek olmasyla
mesajlar insanlar etkilemez. D) Tutumlar her zaman bilinli olumayp C) Kurallar kendisinin belirlemesiyle
D) Mesaj alann tutumlaryla uyuan me- bazen artlanmalar yoluyla meydana D) Gruptaki bireylerin beklentilerini kar-
sajlar daha ok ilgi eker. gelebilir. lamasyla
E) Mesajn iletilmesinde dilin kullanlmas E) Olumsuz tutumlar renmeyle kazan- E) Yetki kullanmnn kurallara bal olma-
nemlidir. lr. syla

Sosyal Davran
9. 11. 14.
Bir firma yetkilisi rnn tantmak iin Ne dnmemiz ve nasl davranmamz Kuzey Afrika kkenli bir kii, Fransada
mteriyi telefonla arar, mteri ok fazla gerektii konusunda sze dklmeyen ku- mhendislik diplomas almay baarm
dinlemeden, ilgilenmediini syler ve ka- ral ve beklentiler tutum ve davranlarm- ve ardndan ABDde konusunda yksek
patmak ister. Firma yetkilisi ksa bir vakit z ynlendiren etkiler oluturur. Bu etkiler lisans yapm olmasna ramen z gemi-
ayrmasn rica eder ve kiiyi firmaya da- bize, asansre bindiimizde ne doru ini yollad hibir irketten cevap alama-
vet eder. Kii firmadaki grmede yet- bakmamz, kalabalk olmayan otobs ya dndan yaknmaktadr. Bu durumu rnek
kilinin anlattklaryla ilgilenir ve durumun da trende bir yabancnn yanna oturma- gsteren Fransadaki sivil toplum kurulu-
ekici olduuna karar verir. mamz syler. lar, z gemilerde bulunan doum yeri,
Bu parada savunulan gr aadaki- milliyetiniz hanelerinin silinmesini talep
Bu olaya dayanlarak aadaki yarg- lerden hangisidir? etmilerdir.
lardan hangisine ulalabilir? A) Bireyler gruplarda ortak amala i birli- Bu parada sz edilen kiinin i ba-
A) Kiinin alannda uzman olmas bireyle- i yaparlar. vurusunun kabul edilmemesinin temel
rin tutumlarn etkiler. B) Birey toplum iinde sosyalleir. nedeni aadakilerden hangisidir?
C) Sosyal etki altnda kalan birey uyuma A) Olumsuz tutumlarn davranlar etki-
B) Yzyze olma fikirlerin kabul edilme-
ynelir. lemesi
sinde etkilidir.
D) Her tutum bir dier tutumla ilikilidir. B) Tutumlarn kk yalarda renilmesi
C) Bilisel eliki yaanmas kiinin uyu- E) Bireyin davranlar toplumsal koul-
munu geciktirir. C) Tutumlarn her zaman davrana d-
lardan etkilenmez. nmemesi
D) Gruptaki kiilerin sz birlii etmesi bi-
reyin ikna olmasn kolaylatrr. D) n yarglarn olumlu tutuma yol amas
12.
E) nsanlarda otoriteye itaat etme eilimi Bir emlak, ev almak isteyen bir mteri- E) Tutumlarn nem derecelerinin farkl
bulunur. ye nce kt bir evi, sonra biraz daha iyisi- olmas
ni gstermitir. Bunun sonucunda mteri
ikinci evi normalde olduundan daha da
temiz ve geni olarak alglamtr.
10.
Emlak bu davran ile aadakilerden
Hemen mdahale gerektiren acil olaylar- hangisini salamaya almaktadr?
da baka seyicilerin varlnn bireye, risk- A) kna etmeyi
lere ramen mdahale etme cesaretini B) Boyun emeyi
vereceini dnebiliriz. Ancak aratrma- C) Alkanlklar deitirmeyi
lar tersini gstermektedir. ou kez bizi D) n yarglar krmay
mdahale etmekten alkoyan ey, baka E) Sosyallemeyi
insanlarn varlnn ta kendisidir. nk
bakalarnn varl durumu acil olmayan 15.
bir durum olarak tanmlamaya veya bir ey-
13.
Toplantmz, varsaylan bir gr birliinin
lemde bulunma sorumluluunu datmaya l. Futbol oynamaktan holanyorum.
merak uyandrc bir atmosferinde ger-
neden olur. ll. Arkadalarm istedii iin futbol oynu-
ekleiyordu. Danmanlar mdahalenin
yorum.
Bu parada dile getirilen gr aa- planlarn ve gerekelerini eletirmekte
lll. Her hafta sonu mutlaka futbol oyna- baarszlk gstermilerdi. Eer, kdem-
dakilerden hangisidir?
rm. li danmanlardan biri bile bu servene
A) Grup iinde riske girme eilimi daha
Bu szleri syleyen kii aadakiler- kar km olsayd, bakan bu mdaha-
fazladr.
den hangisi hakknda bilgi vermekte- leden vazgeerdi. Oysa tek bir kii bile,
B) Davranlar, dncelerden ve baka- dir? mdahalenin aleyhine konumad.
larnn varlndan etkilenir.
Bu parada sz edilen durumda aa-
l. ll. lll.
C) evre koullar deitike davranlar dakilerden hangisi bulunmamaktadr?
da deiir. A) taat etme Benimseme Alkanlk
A) Otoriteye itaat etme
D) Birey-grup etkileimi bireyin verimlilii- B) Tutum Uyma Alkanlk
ni artrr. B) Gruba uyum salama
C) Uyma Tutum Alkanlk
E) Bakalarnn varl bireyler zerinde D) Alkanlk Benimseme taat etme C) Farkl olamama
beklenilenin tersine bir etkide buluna- E) Alkanlk Uyma zdeim D) Benimseme
bilir. kurma E) Grubun bykl
15. D 14. A 13. B 12. A 11. C 10. E 9. B 8. E 7. A 6. D 5. B 4. D 3. C 2. C 1. A Cevaplar

1. 4. 7.
Ergenlik dnemi, bireyin bedensel ve fiz- Gdlerin uzun sre giderilememesi (yok- nceleri i yerindeki arkadana kar
yolojik ynden yetikinlie hazrland sunluk) ve engellenmesi, psikolojik sei- olumsuz tavr olan bir kii, skntl bir ann-
dnemdir. cilii artrr ya da zaman zaman bireyin da arkadann kendisine yardm ettiini
bakalaryla ilikisini, grupla ilikilerini ve grdnde arkadann kendisine kar
Aadakilerden hangisi bu durumu r- hayatn dier ynlerini belirgin biimde dncesi deiebilir.
neklendirir? deitirir.
A) Ergenlerde zdeim kurma sklkla g- Bu parada davranlar etkileyen hangi kilerden hangisiyle aklanabilir?
rlr. faktrden sz edilmektedir?
A) Gl tutumlarn deimesi zordur.
B) Ergen kendine uygun meslee hazrla- A) Bilinalt gelerden
nr. B) Tutumlar arasnda bir tutarllk bulunur.
B) Doa koullarndan
C) Ergen olmadk riskler alabilir. C) Tutumlar eitim yoluyla ekillenir.
C) Gereksinimlerin iddetinden
D) Ergen aile yerine evredeki dier in- D) Tutumlar zamanla deiebilir.
D) Anne baba tutumlarndan
sanlara ynelir. E) Bir tutum baka bir tutumla ilikilidir.
E) Toplumsal evreden
E) Ergendeki hormonlarn aktif olmas
cinsel olgunluu ortaya karr.
5. 8.
2. Doktorun, alan telefonunun sesine Sosyal gdler, toplumda bir yer edinmeyi
Bir cep telefonunu grmemiz duyum, o uyanmas; annenin, ocuun alamasna salar. Bu gdler yreden yreye dei-
cep telefonununun markasn, modelini uyanmas aadakilerden hangisinin iklik gsterebilmektedir. rnein, eski
bilmemiz ise algdr. gstergesidir? Ispartada an ve erefin kayna, kimse
A) Sk sk uyanma ile gelen uyku bozuklu- grmeden hrszlk yapmak iken, gnmz
Buna gre algy duyumdan ayran te-
unun kapitalist toplumlarnda an ve erefin
mel zellik aadakilerden hangisidir?
B) Uyuyan kiinin evresine kar tama- kayna varlkl olmaktr.
A) Uyarcnn anlamlandrlmas men duyarsz olmadnn Bu parada sosyal gdlerin hangi
B) Uyarcnn varl C) Uyku srasnda belirli aralklarla rya zellii vurgulanmaktadr?
C) Uyarcnn nitelii grldnn
A) renilmi olmas
D) Uyarcnn bir ihtiyac karlamas D) Uykuda bilinaltnn altnn
B) Bireyi toplumda saygn klmas
E) Uyarann bykl E) Uykunun birtakm gereksinimleri kar-
C) Bireysel ayrlklara yol amas
ladnn
D) Ailenin etkili olmas
E) Toplumdan topluma deerinin dei-
3. mesi
6.
Gdlenmi organizma bir etkinlii, gd-
Bir kii arkada iin hediye alrken yalnz
lenmemi bir organizmaya gre daha is-
olduu halde, seiminde arkadann be-
tekli ve etkili bir ekilde srdrecektir.
enisinin etkisi altndadr. Bu onun toplum-
Buna gre gdlenmenin davranlar
9.
sal bir davranta bulunduunu gsterir.
zerinde nasl bir etkide bulunduu Geliim dnemler halinde gerekleir ve
Bu paraya dayanlarak aadaki yar- her dnemin kazanlmas gereken zellik-
sylenebilir? glardan hangisine ulalabilir? leri bulunur.
A) Davranlarn dtan gzlenmesine yol A) Sosyal davran bireyin statsnden
Aadakilerden hangisi genlik dne-
aar. etkilenir.
minin geliim grevleri arasnda deil-
B) Davrana enerjisini verir ve onun y- B) nsanlarda otoriteye itaat etme eilimi dir?
nn belirler. bulunmaktadr.
A) Aileden bamszlk kazanma
C) Bireylerin davranlarnda benzerlik C) Yzyze ilikiler bireyin ikn olmasn
oluturur. kolaylatrr. B) Akran gruplarnda yer edinebilme
D) Bireye ulaamayaca hedefler koydu- D) Grubun byk olmas bireyin uyma C) Kiisel deer duygusu oluturma
rur. davrann etkiler. D) Organizmann hzl deiimine uyum
E) Bireyin tutum ve davranlarnn tutarl E) Toplumsal davran iin yzyze iliki salama
olmasn salar. zorunlu deildir. E) Otoritelere itaat etme

Tarama
10. 12. 14.

neye iplik geirmek isteyen bir terzi, dik- Birey ho olmayan bir durumla, rnein Alk, susuzluk, cinsellik, annelik, din-
katini ineye yneltir. Baklarn, grme saldrmaya hazrlanan bir kpekle kar- lenme btn canllarda ortak olarak g-
alanna giren varlklardan sadece ine latnda heyecan tepkisi oluur. Bu da rlen fizyolojik gdlerdir.
zerinde younlatrr. bireye, ileride benzer bir durumda kama- Beenilme, takdir grme, kabul grme,
s gerektiini retir. Ayn ekilde nceki stn olma, baarl olma kayna top-
Bu paraya dayanlarak aadaki ge-
davranlar sonucunda elde edilen ho lum olan sosyal gdlerdir.
nellemelerden hangisine ulalabilir?
deneyimler de ilerisi iin gdleyici nite- Buna gre aadakilerden hangisi fiz-
A) Bir nesnenin nasl alglanaca dier liktedir. Bylece tatmin duygusuyla dl- yolojik ve sosyal gdlerin ortak zel-
uyarclardan etkilenir. lenen davranlarn ileride yeniden ortaya liklerinden biri deildir?
B) Alglayann gd ve ihtiyalar algla- kma olasl artar.
A) nsan ihtiyalarn karlamalar
may etkiler. Bu parada heyecanlarn hangi zellii
vurgulanmaktadr? B) Yaam srdrmeye yardmc olmalar
C) Kii mesleki ilgilerinden dolay dikkati-
ni o alana yneltir. C) Doyurulmadnda gerginlik yaand
A) Davranlar biimlendirmesi
D) Ortamdaki benzer nesneler gruplanarak D) Doutan gelip kaltsal olmalar
B) Fizyolojik deiikliklere neden olmas
alglanr. E) nsan davranlarn etkilemeleri
C) Hayatn akn deitirecek durumlar-
E) Tutumlar ve n yarglar nesnelerin al- da ortaya kmas
glanmasn etkiler.
D) Farkl heyecanlarda ayn tepkinin veri-
lebilmesi
E) Psikolojik durumu etkilemesi
15.
Bilisel eliki, birbiriyle elien iki bilin
ya da inancn bir arada bulunmasyla or-
taya kar. rnein, bililerden birisi "Ben
13. iyi ve sadk bir arkadam." dieri de "Dn
Sadece nefes alp verme dnda hibir arkadam Ahmet hakkndaki dedikodula-
11. faaliyetin gsterilemedii, uyarcdan arn- r herkese syledim." ise burada bilisel
Ayn yemek kokusu bazen itahmz aar, drlm bir ortamda braklan deneklerden eliki ortaya kyor ve bu durum kiide
bazen de midemizi bulandrr. A olduu- en dayankl olanlarn sekiz saat dayana- psikolojik bir rahatszlk ortaya kartyor.
muz halde nmze konan yemei yeme- bildii gzlenmitir. Bu sreden sonra da- Bu durumdan kurtulmak iin davran de-
yebiliriz. Bu tepkimizde o anki zntl yanabilenlerde de zaman arttka stres, itirilemeyeceinden, o kiiye kar olan
olma, utanma, mide ars, beklenti vb. sknt, gerginlik yaadklar bazlarnn ise tutum deitirilebilir. Ahmet'in bir arkada
durumumuz etkili olur. halsinasyonlar grdkleri saptanmtr. deil de sadece tandk biri olduu kabul
Bu deney sonucuna gre aadakiler- edilerek bu skntdan kurtuluyor.
glardan hangisine ulalabilir? den hangisi sylenemez? Bu parada aadakilerden hangisi
A) Organizma, etkin olmaktan alkonulur- sz konusu edilmektedir?
A) Birey evreye uyum salamak iin a-
r bir aba sarfeder. sa gerilim duyar. A) Bireyin baarlaryla zdeim kurmas
B) Ayn uyarclar bireyde farkl tepkilere B) Organizma, srekli uyaran alma ge- B) Bireyin gndelik yaamn tutumlarn
neden olabilir. reksinimi iindedir. etkilemesi
C) Ar uyarlma bireyin dengesini boza- C) Organizmada uyumlu durumun bozul- C) Dnceler arasndaki tutarszln tu-
bilir. mas rahatszla neden olur. tum deiimine etkisi
D) htiyalar karlayan uyaranlar daha D) nsann rahatszl uyarcnn tr ve D) Tutumlarn davrana dnme ne-
fazla dikkat eker. iddetiyle ilgilidir. denleri
E) Farkl uyaranlar bireyde benzer tepki- E) Organizma, uyarc olmadan da yaa- E) kna olmann tutumlarn geliimine
lere yol aar. mn salkl biimde devam ettirir. yapt katklar
15. C 14. D 13. E 12. A 11. B 10. C 9. E 8. E 7. D 6. E 5. B 4. C 3. B 2. A 1. E Cevaplar

1. 4. 7.
Bir ynetici alanlarna Ben kimim? u Yksek oranda alkoll bir srcye trafik Uyma davrannda, bireyin dnce ve
anda nasl bir insan olmak istiyorum? Ba- polisi evinin adresini sorduunda, src davranlarn yesi bulunduu grubun
kalar beni nasl bir insan olarak gryor? evinin adresini hatrlayamamtr. normlarna gre dzenlemesi de sz ko-
sorularn sorup cevaplarn sadece kendi- Bu durum aadakilerden hangisiyle nusudur. Bireyin dncesiyle grubun
leri iin yazmalarn istemitir. aklanabilir? beklentileri arasnda uyumsuzluk olduu
durumlarda da bireylerin gruba kar k-
Yneticinin bu uygulamas aadaki- A) Ar dozda kullanlan bamllk yapan
mamak iin uyma davrannda bulunduk-
lerden hangisini belirlemeye yneliktir? maddeler organik nedenli unutmaya
lar gzlenmektedir.
yol aar.
A) zel yeteneklerini Bu parada sz edilen uyma davran
B) Hoa gitmeyen anlar bilinaltna itile-
B) Benlik algsn iin aadakilerden hangisi sylenebilir?
rek unutulur.
C) Akl saln A) zdeim kurma yoluyla gerekletii
C) Yeni renilen bilgiler eski bilgileri
D) Geliim devlerini unutturur. B) Bireyin grup normlarn benimsedii
E) Zek dzeyini D) Kullanlmayan bilgiler zamanla unutulur. C) Sz birliinin uyma davrann artrd
E) Uyku, unutmay yavalatr. D) taat etme yoluyla uymann gerekle-

tii
E) Liderin grup yelerini ikn ettii
2. 5.
Bir doktorun gzdeki sarl hemen lkemizde zellikle ky kentlerinde esen lo-
fark etmesi dos rzgarnn halsizlik, yorgunluk yapmas 8.
herkesin yaad bir durumdur. Bu rzgar- D dnyada her birimizin yzne eitli
Bir Trke retmeninin konumadaki
lar migren tipi ba ars olanlarda nbetle- radyoaktif dalgalar, titreimler geldii hal-
anlatm bozukluunu ncelikle algla-
re yol aabilir; dolam, solunum, barsak de bunlar fark edemeyiz.
mas
hastal olanlarn yaknmalarn oaltabi- Bu durum aadakilerden hangisiyle
Bu iki rnekte alglamay etkileyen han- lir. Ruhsal durgunluk ve knt yapabilir. aklanabilir?
gi faktrlerden sz edilmektedir?
Bu paraya dayanlarak aadaki yar- A) Bilinen uyarclarda algda deimezli-
A) n yarglar ve zihinsel tutum glardan hangisine ulalabilir? in olumasyla
B) htiyalar ve kltr dzeyi A) Uyaranlarn alglanmasnda kiinin ih- B) Uyarclarn duyum eikleri arasnda ol-
C) lgiler ve meslek tiyalarnn byk rol vardr. mamasyla
D) Telkin ve beklentiler B) Her duyum bireyde algya yol amaz. C) Dikkatin uyarc zerinde younlatrl-
E) Gdlenme ve deneyimler C) Ayn uyaranlar deiik zamanlarda de- mamasyla
iik ekilde alglanr. D) Duyu organlarnn arzal olmasyla
D) Gdlenen organizmann etkinlii ar- E) Alg yanlmasnn olumasyla
tar.
3. E) evresel koullar bireyin fizyolojik ve
Alk gds tm insanlarda ayndr. An- psikolojik durumunu etkileyebilir. 9.
cak bu gdnn tatmin edilmesi iin ya- Yallarda, ocuklara zg uyku dzeni
plan yemek yeme davran, toplumlarn yeniden ortaya kmaktadr. Bunun iin
6.
kltrel zelliklerine gre deiebilir. de yallar gn boyu sk sk ve ksa sreli
Toplumumuzda beenilerek dinlenilen tr-
uyku evrelerinden sonra, gece yalnz bir
Bu paraya dayanlarak aadaki yar- kleri, bir spanyol gzel bulmayabilir. in
ka saat uyurlar. Bu da onlarn uyuyama-
glardan hangisine ulalabilir? mutfana ait olan ve onlarn beenerek
maktan yaknmalarna yol aar.
yedii yemei, bizim insanmz lezzetli
A) Sosyal gdler fizyolojik gdlerden
bulmayabilir. Bu parada yallarda geceleri hangi
nceliklidir.
Bu parada alglamay etkileyen hangi uyku bozukluunun grld vurgu-
B) Fizyolojik gdler birincil olup ncelik- lanmaktadr?
le doyurulmaldr.
A) Kltrel farkllk A) Uykusuzluk
C) Gdlenen organizmann etkinlii ar-
tar. B) Bireyin deneyimleri B) Uykuya dalmada glk
D) Davrann gerisinde gdler bulunur. C) n yarglar C) Uyurgezerlik
E) Fizyolojik gdler evrenselken sosyal D) Gereksinimler D) Fazla uykuculuk
gdler topluma gre farkllaabilir. E) Beklentiler E) Uykuda konuma

Tarama
10. 12. 14.

Marketten kilo portakal alan bir kii eve A B C
Dierlerinden ayr olarak bytlm ve
yaklatnda poetin hafiflediini hisset- sonradan farelerle karlatrlm kedi
mitir. Poetin yrtk olduunu ancak eve yavrular 4 hafta sreyle farelere kar tep- D E F
yaklatnda anlayabilmitir. kide bulunmaz; kedi fareyi koklar ve ona
Bu durum aadakilerden hangisiyle kar ilgisiz kalr. kinci ay tipik davran Burada verilen rnekte uyaranlarn di-
aklanabilir? kendini gsterir, kedi fareyi kovalamaya, key deil yatay alglanmas aadaki-
A) Algnn temelinde duyumlarn olmasyla yakalamaya ve ldrmeye alr. lerden hangisiyle ilgilidir?
B) Duyum eikleri arasndaki uyarclarn Bu paradaki rnee dayanlarak aa- A) Birbirine benzer olan uyaranlar birlikte
alglanmasyla daki yarglardan hangisine ulalabilir? alglanr.
C) Dikkat eken uyarclarn ncelikle al- A) gd davranlar renilmitir. B) Eksik olan uyaran zihin tarafndan ta-
glanmasyla mamlanr.
B) Gdlenmenin iddeti igd davra-
D) Duyumun basit, algnn karmak bir nlarn etkiler. C) Uyarcnn iddeti alglamay etkiler.
srete gereklemesiyle C) gd davranlar tre zg olup D) Birbirine zt olan uyaranlar daha kolay
E) Uyarcnn iddetinin deitiinin fark- kendiliinden ortaya kar. alglanr.
llama eiiyle anlalmasyla D) gd davranlar renme sonu- E) Bireyin gemi yaants algy etkiler.
cunda deiebilir.
E) gd davranlar pekitirmeyle geli-
ir.
15.
Bir aratrmada, bir grup erkek izci ocu-
un izcilik konusundaki tutumlar ll-
mtr. Sonra onlara, izciliin nemini
yitirdii, genlerin doay daha iyi tanma
yerine ehirlerdeki olanaklar denemeleri-
nin onlar iin daha yararl olacana ilikin
bir konferans verilmitir. ocuklar, yesi
11. olduklar izci grubunun normlarna ters
Maslow, insann nce temel ihtiyalarnn den propagandaya kar diren gster-
doyurulmas gerektiini belirtir. Fizyolojik 13. milerdir. zellikle gruplarna byk deer
gdler doyuma ulatktan sonra toplum- ok beendiimiz bir sanatnn yaam veren ocuklarn, eski tutumlar daha g-
sal gdler bireyin ihtiyalar ve kiilik ya- yksn renmemiz ve onunla ilgili lenmitir. Gruplarna dierleri kadar nem
psna gre ekillenir. En son gerekleen en ince ayrntlar bile hatrlamamz ok vermeyenlerin tutumlar ise ya hi dei-
toplumsal gd de kendini gerekletirme kolaydr. memi ya da biraz zayflama grlmtr.
gdsdr. ok sevinli olduumuz durumlarda Bu aratrmada tutum deiiminin o-
Maslow'un bu yaklamnda temel ald renmemiz ve rendiklerimizi sakla- cuklarda ayn olmamasnn gerekesi
gr aadakilerden hangisidir? mamz kolay olur. olarak aadakilerden hangisi gste-
Bu bilgilere dayanlarak aadaki yar- rilmitir?
A) Baz durumlarda sosyal gdler fizyo-
lojik gdlere stnlk salayabilir. A) ocuklarn propagandadan anlama
B) Gdler farkl bireyleri farkl ekilde et- A) Gl duygular zamanla deimez. yalarnn kk olmas
kiler. B) Duygulara uygun olan bilgilerin re- B) Propagandacnn konusunda uzman
C) Gdlerin biimlenmesi ve doyurulma- nilmesi ve saklanmas kolay olur. olmamas
s belli bir sra izler. C) Duygusal bilgiler bilinaltna itilerek C) Propagandann zamanlamasnn uy-
D) evre koullar gdlenmede rol oy- unutulur. gun olmamas
nar. D) Organik etkenler hatrlamay etkiler. D) ocuklarn gruplarna ballk dzeyle-
E) Her davrann temelinde sosyal gd- E) Duygular akl ile kontrol altna alnabi- rinin farkl olmas
ler bulunur. lir. E) ocuklarn n yargl olmas
15. D 14. A 13. B 12. C 11. C 10. E 9. A 8. B 7. D 6. A 5. E 4. A 3. E 2. C 1. B Cevaplar

1. 4. 7.
niversiteli erkek renciler zerinde ya- nsan, duyumlarna psikolojik ve toplum-
Nesneye yakn olduumuzda aydnlk ve
plan bir aratrmada; birok kz resimleri sal zelliklerini ve gemi deneyimlerini
parlak, uzak olduumuzda glgeli gr-
gsteriliyor, hangisinin gzel olduunu ekleyip bir deerler, anlamlar sistemi olu-
rz. Parlak ve aydnlk olan daha yakn,
semeleri isteniyor. rencilere bir sre turur. rnein geceleyin kayan bir mete-
glgeli olan daha uzakm gibi izlenim
sonra ayn resimler hangi ulustan olduk- or baz insanlar tarafndan grlmse
uyandrr.
lar belirtilerek verildiinde daha farkl se- ve insanlarn meteora ynelik n bilgileri
Bu durum aadakilerden hangisinin yoksa onu meteor olarak alglamaz. Onla-
imlerin olutuu grlyor.
olumasna neden olur? ra gre, gkte bir yldz kayp dmtr.
Bu paradaki rnek aadaki yarglar-
A) Yetersiz uyarlmaya dan hangisini destekler? Yeryznde de o yldzn ait olduu bir in-
B) Genellemeye A) Kiinin alglamasnda gereksinimler san lmtr.
C) Algda btnle etkilidir. Bu parada aadaki psikolojik sre-
B) Bireylerin gemi yaants alglamay lerin hangisine ynelik bir aklama ya-
D) Derinlik algsna
etkiler. plmaktadr?
E) Algda seicilie A) Derinlik algsna
C) Uyaranlar ancak belli bir btnlk iin-
de iken anlaml olarak alglanabilir. B) Algnn deimezliine
2. D) Tutum ve n yarglar alglamada etkili- C) Alg dayanana
dir. D) Halsinasyona
Byk kentlerin trafik karmaas, hava kir-
E) Bireylerin davranlar hakknda kesin E) Algda tamamlamaya
lilii, grlt, i yaamndaki zorluklar gibi
sorunlar insan etkiler; ar uyarlmaya yol sonulara ulalamaz.
aar.
8.
5. Bir pencereye hangi adan bakarsak
Parada anlatlanlar destekleyen yarg Baz genler, ne istediklerini, nereye var- bakalm gzmze den imgesi farkl-
aadakilerden hangisidir? may amaladklarn bilmezler. Karar- lamasna ramen onu her zaman dik-
A) nceki renmelerimiz imdiki algla- szdrlar, uzun sreli seim yapamazlar. drtgen olarak alglarz. Bu durum algda
rmz etkiler. Kendilerine belli bir yn izemeyen bu deimezliktir. Algda deimezlik, ne ol-
B) Organizmann gereinden fazla uyar- genler meslek seiminde de zorlanrlar. duunu bildiimiz bir nesnenin eklinin,
cyla karlamas organizmay rahat- Hatta bazlar kendilerini bir ie veremez, bak amz ne olursa olsun hep ayn al-
sz eder. alamaz, dikkatlerini bir noktada topla- glanmas biiminde ortaya kar.
C) Bir uyarcnn tekrarlanmas fark edil- yamazlar. Buna gre algda deimezliin aa-
me olasln artrr. Bu parada sz edilen durum aadakilerin hangisine bal olarak ortaya
D) Kiilik zellikleri davranlar ynlendi- daki kavramlardan hangisiyle akla- kt sylenebilir?
ren en temel etmenlerdir. nabilir? A) Duygulara B) Deneyimlere
E) Gereksinimler algda seicilie neden A) Sosyal uyum C) n yarglara D) Gereksinimlere
olur. B) Benlik bilinci E) lgilere
C) Kiilik bozukluu
3. D) Olumsuz aktarm 9.
E) Kimlik karmaas Bir deneyde k, ses, basn, s gibi uya-
Son derece baml olan yeni domu be- rclardan yaltlm, i uyarclarn gerek-
bekte bamszlk duygusunu gelitirmeye 6. tirdii etkinliklere de uygun olmayan oda
almak bo bir abadr. Bamszlk an- Mesaj dinleyenin tutumlarnn kuvvet de- kullanlmtr. Gnll olan renciler belli
cak bebein organik ihtiyalar giderildi- recesi, bu tutumlara ball, kendine olan sre bu odalara alnmtr. Deney ncesi
inde bilincine varlan bir aamadr. gveni ve zekas etkendir. nat ve kendi ve deney sonrasnda ayn kiilere uygu-
Bu paradan aadaki yarglardan karn n planda tutan insanlar daha zor lanan zeka testlerinin sonular arasnda
hangisine ulalr? ikna olur. fark olduu gzlenmitir. Deney sonunda
Parada, ikna olmada aadaki ifade- zeka puanlarnda dme, alglamalarn-
A) Fizyolojik gdler daha nce gideril-
lerden hangisi vurgulanmtr? da bozukluk ve davranlarda dzensizlik
mesi gereken birincil gdlerdir.
A) Mesaj ar derecede tutumlara ters meydana gelmitir.
B) Birincil gdler her bireyde ayn biim-
derse ikna olma glemektedir. Deney sonras ortaya kan bu olum-
de grlmez. B) Mesajn yazl ya da szl olmas ikna suzluklarn nedeni aadaki kavram-
C) Toplumsal gdler bazen fizyolojik g- zerinde etkilidir. lardan hangisiyle aklanabilir?
dlerden ncelikli hle gelir. C) Mesaj dinleyen kiinin zellikleri ikna A) Duyarszlama
D) Birey sosyalletike bamszlk gd- olmada olduka etkilidir. B) Ayrt etme
s gelimeye balar. D) Mesaj veren, olumlu ve ikna edici bir C) Yetersiz uyarlma
E) Bamszlk gds her bireyde ayn tavr taknmaldr. D) Halsinasyon
dzeyde deildir. E) Mesaj ak, net ve anlalr olmaldr. E) Homeostasis

Tarama
10. 12. 14.

Bir elence merkezinde oynayan o- Giyim kuam ve grn ho gzkme- Uzun sreli uykusuzluk sinir sisteminde
cuklar zaman unutur. Karnlarnn ack- yen ve daha ncesinde hakknda dinleyi- anormal etkinliklere ve zihinsel ilevler-
tnn bile farknda olmazlar. cilere olumlu bilgi verilmeyen bir kiinin de azalma ve yavalamaya yol aar. Bu
Doksan dakikalk bir film sresi ok nemli bir konuda verecei bilgiler insan- durum, uykunun zellikle sinir sisteminin
ksa alglanrken, doksan dakikalk bir lar zerinde fazla etkili olmayabilir. Fakat salnn korunmasnda nemli rol oldu-
seminer ise ok uzun sreli alglanr. ayn insan belli bir statnn gstergesine unu dndrr. Uykunun merkezi sinir
Verilen rnekler aadakilerden han- uygun, gzel bir kyafetle ksa ve bu ki- sisteminin eitli blmlerinin duyarlln
gisini gsterir? inin konulara hakim biri olduu belirtilse yeniden artrd ve bu blmler arasnda-
insanlarn zerindeki etkisi ve dinleyileri ki dengeyi koruduu kabul edilir.
A) Dikkatin zamanla deiebileceini farkl olur. Aadakilerden hangisi parada anla-
B) Zaman algsnn subjektif (znel) oldu-
Bu para uyma davrann etkileyen tlanlara "kar tez" oluturur?
unu
aadaki etkenlerden hangisiyle ili- A) Uyku ile sinir sisteminin ileyii arasn-
C) Kiinin deneyimlerinin alglamada etki- kilendirilebilir?
li olduunu da bir iliki yoktur.
A) Grubun bykl B) Uykusuzluk yorgunluk ve huzursuzlu-
D) Alglamada bireyin psikolojik durumu-
nun etkili olduunu B) Bireysel ayrlklar a neden olur.
E) Alglamann bireyden bireye farkl ol- C) Makam ve saygnlk C) Uykunun eitli evreleri vardr.
duunu D) Kiilerle yz yze olma D) Uykunun merkezi sinir sistemine fay-
E) Kiilerin fikir birlii dalar vardr.
E) Uykuda grlen ryalar sinir sistemi
sal asndan nemlidir.
13.
Gnlk yaantmz boyunca birok ey
duyar ya da dnrz. Olmaz tasarm- 15.
larmz, ulalmaz umutlarmz, gerekle- Bir film ynetmeninin mesleiyle ilgili
11. meyecek isteklerimiz bilincimizden geer. olaylar dikkatle izlemesi
Birey, u andaki ihtiyacn karladktan zellikle isteklerimizden bazlar gnah, D dnyadaki nesnelerin boyutlu ve
sonra geleceinin gven altnda olmasn bazlar ayp ya da bir ksm su olarak birbirlerine gre yaknda uzakta ola-
ister. Barnma, korunma, beslenme gibi kabul edilen trden olabilir. Bu trden is- rak alglanmas
gvenlik gdlerini doyurunca kendisini teklerimiz aslnda zihnimizden kaybolmaz. Ayn elbiseleri giymi bir turist kafilesi-
bir grup iinde hissetme, grup iinde se- Yalnzca bilin dzeyinde kendini gstere- nin bir grup olarak alglanmas
vilme ve saylma ihtiyac duyar. Bu ihtiya mediinden, bastrlr.
Burada verilen rnekler aadaki al-
da karlannca mesleinde daha baarl
Bu parada aadakilerden hangisi gsal srelerden hangileriyle ilgilidir?
olmak, kendini gerekletirmek, yaratc,
vurgulanmtr?
retici olmak ister. I. II. III.
A) Bilinli insanlar topluma yarar salar-
Bu paradan hareketle gdlerle ilgili A) Seicilik Derinlik Organizas-
lar.
aadaki sonulardan hangisine var- yon
labilir? B) Bilincimizde istemediimiz duygu ve B) Deimez- Seicilik llzyon
dncelerimizi bilinaltna atamayz. lik
A) Bireydeki fizyolojik dengeyi korumaya
C) nsan rahatsz eden duygu ve dn- C) Seicilik Deimez- Organizas-
yneliktir.
celer yalnzca bilinaltnda bulunur. lik yon
B) Bireyler aras farkllklara dayanr.
D) Bilinli olmak sadece insanlarda var- D) Organizas- Derinlik Seicilik
C) Bireyin kiilik zelliklerinden etkilenir. dr. yon
D) Belli bir sra ile ortaya kar. E) stenilmeyen duygu ve dnceler bi- E) Derinlik Seicilik Deimez-
E) Kaltmla ortaya kar. linten bilinaltna itilir. lik
15. A 14. A 13. E 12. C 11. D 10. B 9. C 8. B 7. C 6. C 5. E 4. D 3. A 2. B 1. D Cevaplar

renmenin Tanm, Trleri 1. Modl Test 17
1. 4. 7.
Yeni bir bilgisayar programnn rencilere I. Birden ok duyu organ ve kasn koor-
Nasl para kazanlacan, parann akl-
retilmesi iin renciler bilgisayar labora- dinasyonuyla gerekletirilir.
c yollardan nasl deerlendirileceini,
parann bireyin statsn etkileyeceini tuvarnda toplanm ve her birine program II. Baarl davranlar dllendirilir.
bilmek aadaki renme yollarndan amalar sylenmitir. Bilgisayar retmeni III. Aniden igr eklinde gerekleir.
hangisiyle gereklemektedir? btn rencilere seslenerek program u-
IV. renme dzeyi, hz ve hataszlkla l-
radan an, u komuta gidin ve u ilemleri
A) Bilisel renme lr.
yapn eklinde komutlar vermitir.
B) Edimsel koullanma Buradan sz edilen renme yolu aa- Burada verilenlerden hangileri psiko-
C) Psikomotor renme dakilerden hangisidir? motor renmenin zellikleridir?
D) Farkna varmadan renme A) Szel renme A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
E) Modeli gzleyerek renme B) Psikomotor renme D) II ve III E) III ve IV
C) Edimsel koullanma yoluyla renme
D) Kavray yoluyla renme 8.
E) Klasik koullanma yoluyla renme Bir hayvana dans etme retilirken, hayvan
elektrik akm geirilen bir zemin zerinde
ayaklarndan birini kaldrp tekini koyarak
5. srarken belli bir mzik paras alnr. Bu
2. Bir retmen rencisinden istedii dav- durum yeteri kadar tekrarlandnda, ayn
ranlar yaptnda Aferin, ok iyisin gibi mzik alnd zaman kzgn sac zerinde
Babas bilgisayar tamircisi olan bir ocuk
takdir edici cmleler kurmakta, istemedi- olmadklar halde hayvanlarn dans eder
evlerindeki bilgisayar babasndan grd-
i bir davran yaptnda ise onu serte gibi hareketler yaptklar grlr.
gibi amakta ve yine babasndan nasl
grdyse yle kapatmaktadr. uyarmaktadr. Bylece retmen ren- Bu parada sz edilen renme ynte-
cisinde davran deiiklii oluturmaya mi aadakilerden hangisidir?
Bu parada sz edilen ocuun - almaktadr.
renme yolu aadakilerden hangisidir? A) Edimsel koullanma
Bu parada sz edilen retmenin kul-
A) Edimsel koullanma land retme yolu aadakilerden B) Gizli renme
B) Bilisel renme hangisidir? C) Model alarak renme
C) Psikomotor renme A) Model alarak renme D) Kavray yoluyla renme
D) Gizli renme B) Kavray yoluyla renme E) Psikomotor renme
E) Model alarak renme C) Psikomotor renme

D) Edimsel koullanma yoluyla renme
9.
E) Farkna varmadan renme
Yaplan bir aratrmada, kafese yerletiri-
len bir kedi dardaki bala ulamak ve
6. dar kmak iin yapt sramalar esna-
snda rastlantsal olarak kap mandalna
renme, bilgi birikimi ve yaantlar sonu-
bal ipi ekmesi sonucu kap alm ve
cunda meydana gelen kalc deimelerdir.
dar kmay baarmtr. Bu deney tek-
3. Bu tanma gre aadakilerden hangi- rarlandka kedinin kafesten kmak iin
ayvanlara doal olarak yapamayaca
H sinde renmenin olduundan sz edi- yapt davranlarn says azalm ve
davranlar dl ve ceza yntemiyle re- lemez? kedi, mandaln bal olduu ipi daha ksa
tilebilir. srede ekerek dar kmay renmitir.
A) Bir geometri probleminin zm yolu-
Bu durum aadaki kavramlardan han- nun bulunmasnda Bu aratrmadaki kedinin renmesi
gisiyle adlandrlr? B) yen birisinin titremesinde aadakilerden hangisine rnektir?
A) Olumlu pekitirme C) Pahal bulunan bir giyim maazasna A) Klasik koullanma

B) Genelleme gidilmemesinde B) Psikomotor renme
C) Davrana biim verme D) Bir ocuun babasn taklit etmesinde C) Model alarak renme
D) Kendiliinden geri gelme E) Otomobilin hatasz olarak kullanlma- D) Edimsel koullanma
E) Ayrt etme snda E) Kavray yoluyla renme

renmenin Tanm, Trleri
10. 12. 14.

nsan bebekliinden balayarak mr bo- Zil sesine kar tkrk salglamaya koul- Bir fok balna topa arka arkaya defa
yunca ailesinden, arkadalarndan, ret- lanm olan bir kpee zil sesinden sonra vurmas retilmek isteniyor. Topa rastge-
menlerinden, evresindekilerden, basn et verilmezse ve bu durum birok kez tek- le vurularna deil, kez arka arkaya
yayndan yeni bilgiler edinir. retmen rarlanrsa, kpek zil sesine kar tkrk her vuruundan sonra yiyecek veriliyor.
rencisine, anne ocuuna, usta ra- salglamamaya balar. Fakat daha sonra Balangta yiyecek verilmesinin nedeni-
na yeni bilgi ve beceriler kazandrr. kpek, herhangi bir ilem yapmakszn zil ni anlamayan fok, tekrar yapldka hangi
sesini duyduunda bazen tkrk salgla- davrantan sonra yiyecek verildiini ayrt
yabilir. ediyor. Dier davranlarndan, dl ald
davran seiyor ve glendiriyor.
Bu deneyde koullanmann hangi ilke-
A) Birey rendiklerini davranlaryla
leri gereklemitir? Fok balnn bunu renmesi hangi
gstermelidir.
yolla gereklemitir?
B) renme, dle gtren ya da ceza- A) Genelleme - Snme
dan kurtaran davrann yaplmasnn B) Ayrt etme - Kendiliinden geri gelme A) Kavray yoluyla renme
bir sonucudur. C) Snme - Kendiliinden geri gelme B) Edimsel koullanma
C) stenmeyen davranlar da renme D) Kendiliinden geri gelme - Genelleme C) Model alarak renme
ile oluur. D) Psikomotor renme
E) Snme - Ayrt etme
D) renme yaamn her alannda ger- E) Gizli renme
ekleir.
E) renmede artlanmlk nemlidir.
13.
I. Edimsel koullanmada organizma,
istenen davranlar yaptnda dl-
lendirilirken, istenmeyen davranlar
yaptnda cezalandrlr. Bylece dl
ve ceza durumlarn yorumlayarak neyi
yapp neyi yapmamas gerektiine ka-
rar verir.
II. Klasik koullanmada, organizmann 15.
doal olarak bir uyarcya verdii tep- Birbirlerine nasl davranmalarn istiyor-
sanz ocuklarnza yle davrann. Saygl
11. ki, o uyarcya balanan ve gerekte
davranlan, iyilik ve zel yaam haklarna
tepkiyle balants olmayan baka bir
Gittii bir kitapda aradn bulan - sayg gsterilen ocuklarn kardelerine
renci sk sk oraya gidebilir. Daha sonraki uyarcya aktarlr. Pavlovun deneyin- benzer ekilde davranma olasl daha
gidilerinde aradklarn bulamazsa artk de kpein et yerine zile tepki vermesi yksektir. te yandan sk sk ztlalan
oraya gitmekten vazgeebilir. bu durumu rneklendirir. ve eletirilen ocuun, kardelerine kar
ayn eletirel ve ztlac tutumu sergile-
Bu rencinin kitapya gitmekten vaz- Aadakilerden hangisi klasik ve edim-
mesi beklenebilir. Dayak yiyen ocuklarn
gemesi aadakilerden hangisiyle sel koullanmann ortak zelliidir?
kardelerine dzenli olarak fiziksel iddet
aklanabilir?
A) renmenin birdenbire gereklemesi uygulamalar olasdr.
A) artlanlan bir davrann snmesiyle B) Tekrar says arttka hata orannn Bu parada eitimde aadakilerden
B) Pekitirecin cezaya dnmesiyle dmesi hangisinin yaplmas nerilmektedir?
C) Snen bir davrann kendiliinden C) Bir davrann kusursuz ve hzl yapl-
A) Kiilerde gdlenme oluturmann
geri gelmesiyle masnn renilmesi
B) renme dzeyine gre davranmann
D) Pekitirilen davranlarn sreklilik ka- D) nceden tepkide bulunulmayan uya-
zanmasyla ranlara tepki vermenin renilmesi C) Uygun model oluturmann
E) Sk tekrarlanan davranlarn alkanl- E) renmenin farkna varmadan ger- D) Farkna varmadan renmenin
a dnmesiyle eklemesi E) Uygun davranlar dllendirmenin
15. C 14. B 13. D 12. C 11. A 10. D 9. E 8. A 7. C 6. B 5. D 4. A 3. C 2. E 1. A Cevaplar

renmenin Tanm, Trleri 1. Modl Test 18
1. 4. 6.
I. Stten az yanan yourdu fleyerek Gittii markette istedii ikolatalar alabil- Her gn nnden getiimiz, yolumuzun
yer. mek iin alayan ocuun annesi, ikola- zerindeki bir maazann yerini rendi-
II. Bal tutan parman yalar. talar ocua verdiinde ocuun sustu- imizin bilincine varamayz. Ama yoldan
unu grm ve daha sonraki zamanlarda geen birisi maazann yerini sorduunda
Bu iki atasz aadaki renme yolla-
her aladnda ocuun istediini yerine hemen syleriz.
rndan hangisine rnektir?
getirmeye devam etmitir. Bu anne geen
Bu parada sz edilen renme yolu
A) Edimsel koullanma zaman iinde ocuun alamay alkan-
B) Programl renme lk haline getirdiini ve hrn olduunu
belirtmitir. A) Gizli renme
C) Psikomotor renme
ocuun alamay alkanlk haline ge- B) Model alarak renme
D) Gizli renme
tirmesi aadakilerden hangisiyle ak- C) Psikomotor renme
E) Deneme yanlma yoluyla renme
lanabilir? D) artlanma yoluyla renme
A) ocuun toplumsallaamamasyla E) Deneme-yanlma yoluyla renme
B) Annenin, ocuun alamasn pekitir-
mesiyle
C) ocuun zihinsel olgunlamasn ta-
mamlayamamasyla 7.
2.
D) Annenin kayg dzeyinin yksek olma- renme, tekrar ve yaant sonucu dav-
Genelleme sayesinde, daha nce kar- syla ranlarda meydana gelen olduka kalc
latmz uyarclara, nceden rendii- E) dl uygulamasnn baz durumlarda deiikliklerdir. Birok davranmz -
miz uyarclara benzerlik ve yaknlk dere- cezaya dnmesiyle renme sonucu kazanlmtr.
cesine gre tepkide bulunuruz.
Buna gre aadakilerden hangisi -
Bu durum genelleme yaparken aa- renme olarak nitelendirilemez?
dakilerden hangisinin etkili olduunu
gstermektedir? A) Bir kpein vurulan av sahibine getir-
mesi
A) Kayg dzeyinin
B) arpm tablosunun ezberlenmesi
B) Olgunlamann
C) Ergenlik dneminde boyun uzamas
C) Zek dzeyinin
D) Matematik bilgilerinden fizikte yararla-
D) Gemi yaantlarn nlmas
E) dl ve cezann E) yerinin kurallarna uyulmas
5.
Bir renci bir retmenin sert davran-
larndan sonra retmenin kendisinden, 8.
3. dersten ve dier retmenlerden de e- Psikomotor beceriler birok hareketten
kinmeye balam ve hatta retmenlik meydan gelir. Bir beceride birok duyum
Aile, arkada, akraba evresi, bir ocuun mesleine kar olumsuz duygular geli-
kfr etmeyi renmesine yol aabilecei organ ve kas grubu ile belirli salg bezleri
tirmitir. Bir sre sonra ayn renci o - birbirlerine bal olarak ve karlkl etkile-
gibi, gzel konumay renmesine de yol retmenlerden ekinmemeye, retmenlik
aabilir. im iinde alrlar. Btn bu organlarn
mesleine de sayg duymaya balamtr. faaliyetleri belirli bir hedefe ynelmitir.
Bu cmlede renmenin hangi nitelii Bu rencinin durumu aadaki kav-
zerinde durulmaktadr? Buna gre aadakilerden hangisi psi-
ramlardan hangileriyle aklanabilir? komotor renmeye rnek deildir?
A) Bir olgunlama gerektirmesi A) Genelleme Ayrt etme A) Bale yapma
B) yi ya da kt ynde gerekleebilmesi B) Snme Kendiliinden geri gelme B) On parmak klavye kullanma
C) Zek dzeyi ile ilgili olmas C) Gdlenme Pekitirme C) Motorsiklet yars olma
D) renme ynteminin nemli olmas D) Pozitif transfer Negatif transfer D) Ders alma
E) dl ya da cezayla gereklemesi E) Snme Ayrt etme E) Sirkte cambazlk yapma

renmenin Tanm, Trleri
9. 12. 14.
oumuz byklerimizden duymuuzdur. Bir bireyi taklit etmek ya da grubun bir Deklanr fotoraf makinesinin resim e-
"Bakmakla renilseydi, kediler kasap baka yesinin davranlarn rnek al- kilirken baslan dmesidir. Bu dmeye
olurdu". Fakat bunun tersi olan ataszleri mak basnca fla patlar. Fotoraflarda insan-
de vardr. rnein "Grgl kular gr- Bir kiinin, bakasnn bir ey syledi- larn gz kapal kmas, genellikle fla-
dn iler." ya da "Dala bakan keinin ini duyup ya da yaptn grp, onu n parlak ndan korunma tepkisidir.
aaca kan ola olurmu." bu durumu kopya etmeye almak nsanlar deklanre basma ile fla patla-
anlatan ataszleridir. Bu belirlemeler aadaki renme yol- mas arasnda ba kurduklarndan, dek-
Bu parada sz edilen renme yolu larndan hangisine rnektir? lanre basma srasnda hatta fotoraf-
aadakilerden hangisidir? nn "ekiyorum." szn duyunca gzleri
A) Psikomotor renme kslr veya kapanr.
A) Koullanma yoluyla renme
B) Model alarak renme
B) Psikomotor renme Bu paradaki sz edilen durum aa-
C) Deneme - yanlma yoluyla renme C) Kavray yoluyla renme daki renme yollarndan hangisine
D) Model alarak renme D) Edimsel koullanma yoluyla renme rnektir?
E) Farkna varmadan renme E) Farkna varmadan renme A) artlanma yoluyla renme
B) Psikomotor renme
10. C) Kavray yoluyla reme
Yeni aldnz bir kaza giydiiniz zaman
D) Bilisel renme
arkadalarnz "Kazan ok gzel, sana
ok yakm." derse, o kaza giyme E) Farkna varmadan renme
davrannz devam eder. Davrann so-
nucunda organizmann houna giden bir
durum ortaya kar. Eer yeni kazanz
giydiiniz gn, deer verdiiniz bir arkada-
nz kazan size yakmadn sylerse,
o kaza giymek istemezsiniz.
Bu parada sz edilen durum aa-
daki renme yollarndan hangisine 15.
rnektir?
Bir okulda yaplan ankette; derslerinde
A) Edimsel koullanma 13. ok baarl baz rencilerin tannm
B) Psikomotor renme Et uyarcs kpekte doal olarak salya bilim adamlarna hayran olup onlar taklit
C) Kavray yoluyla renme tepkisine neden olur; buna karlk zil sesi ettikleri, buna karn arkadalarna kar
D) Gizli renme kpekte doal olarak salya tepkisine yol kaba ve saldrgan davranlarda bulunan
E) Model alarak renme amaz. Bir deneyde kpee, et vermeden baz rencilerin de televizyonlarda izle-
birka saniye nce zil alnr, bu uygula- nen baz dizilerdeki mafya elemanlarna
11. ma bir sre tekrarlanr. 20-40 denemeden hayran olup onlar taklit etmek istedikleri
sonra kpein sadece zil sesine salya sal- belirlenmitir.
Bir maazadan birka kez ald rnlerin
glad grlr. Burada zil sesi besin uya-
pahal ve bozuk kmas zerine kii bir Bu paradan aadaki yarglardan han-
rcs etkisi yapmakta, yalnz bana salya
daha o maazaya gitmemi, maazada gisine ulalabilir?
tepkisine yol amaktadr.
satlan tm rnlerin bozuk ve pahal ol-
A) nsanlarda rtk renme grlebilir.
duu yargsna ulamtr. Bu deneyle ilgili olarak aadakilerden
hangisi sylenemez? B) Pekitirilen davranlar sreklilik gs-
terir.
kilerden hangisiyle aklanabilir? A) Zil sesine salya salglanmas koulsuz
C) nsan model alarak deil, yaparak -
A) Edimsel artlanma - Ayrt etme tepkidir.
renir.
B) Model alma - Snme B) Et koulsuz uyarcdr.
D) zdeim kurma ve model alma genlik
C) Klasik koullanma - Genelleme C) Zil, deneyden nce ntr uyarcdr. dnemlerinde grlen bir renme yo-
D) Gizli renme - Transfer D) Ete kar salya doal tepkidir. ludur.
E) Psikomotor renme - Kendiliinden E) Zile salya salglanmas koullu tepki- E) Olumlu modeller gibi olumsuz model-
geri gelme dir. ler de rnek alnabilir.
15. E 14. A 13. A 12. B 11. C 10. A 9. D 8. D 7. C 6. A 5. A 4. B 3. B 2. D 1. E Cevaplar

renmeyi Etkileyen Faktrler 1. Modl Test 19
1. 4. 7.
Ar dzeyde kayg, renmeyi olumsuz I. Erimek istedikleri bir hedefi olmayan-
Bir eyi yanl renmektense hi ren-
ynde etkiledii gibi, ok dk dzeyde- lar, almaktan zevk alamazlar.
memek daha iyidir. nk renilmemi
bir eyin renilmesi, yanl renilenin ki kayg da renmeyi gletirmektedir. II. rencilerinde alma istei olutura-
dzeltilmesinden daha kolaydr. Biraz kayg ise, renmeyi olumlu ynde mayan bir retmen havanda su dv-
etkilemektedir. mekten baka bir i yapmamaktadr.
Bu parada sz edilen durum aa-
Bu paraya dayanlarak aadaki yar- Bu iki szle renmeyi etkileyen hangi
dakilerden hangisinin neden olduu bir
glardan hangisine ulalabilir? faktrn neminden sz edilmektedir?
olumsuzluktan kaynaklanmaktadr?
A) Bireyin bir davran renebilmesi A) Kayg dzeyinin
A) Gdlenme eksiklii
iin zihinsel ve bedensel olgunlama B) Olgunlamann
B) Olumsuz transfer
gerekmektedir.
C) leve taklma C) Tekrar yapmann
B) Birey rendiklerini davranlaryla
D) Eletirel dnme D) Gdlenmenin
gsterir.
E) artlanmay genelleme E) Bilgileri transfer etmenin
C) Aralkl olarak pekitirilen davranlar
sreklilik gsterir.
D) Gdlenme arttka renme kuvvet-
2. lenir. 8.
yandaki bir ocua ne kadar altr- E) yi bir renme iin bireyin genel uya- Konuma yeteneinin gelimesi genetik
ma yaptrlsa yaptrlsn, okuma yazma ya rlmlk hali orta dzeyde olmaldr. olarak belirlenmi zellikler ile deneyim
da matematikteki 4 ilem retilememek- arasndaki etkileime bir rnektir. Normal
tedir. 5. geliim srasnda btn bebekler konu-
Sava esirlerinin bulunduu kamplarda may renirler; ancak bu, belirli bir nro-
yaplan incelemelerde, esirler kama ve lojik gelime dzeyine ulamadan gerek-
aklanabilir?
kurtulma mitlerini tamamen yitirdikleri lemez. Hibir bebek bir yandan nce
A) nceki renmeler yeni renmeleri cmle kurarak konuamaz.
iin, bu kamplarda duygusuzluk normal
etkiler.
hale gelmitir. Bu parada renmeyi etkileyen hangi
B) renme iin organizmann zihinsel faktrden sz edilmektedir?
ve bedensel olgunlua erimesi gere- Bu parada duygusuzluun normal
kir. hale gelmesi aadakilerden hangisine A) Kayg dzeyi
balanmaktadr? B) renme yntemi
C) Tekrar ve egzersiz renmeyi olumlu
etkiler. A) renilmi aresizliin yaanmasna C) Olgunlama
D) yi bir renme iin renenden geri B) Bedenin fizyolojik tepkilerinin azalma- D) Gdlenme
bildirimler alnmaldr. sna E) Trsel ayrm
E) Pekitireler renmeyi kolaylatrr. C) Duygularn kontrol edilmesine
D) Gdlenmenin artmasna
E) Heyecann artmasna
9.
3. Birey, iine yaramayan ya da yaramaya-
6.
Kk bir ocuk ne lise matematiini re- cak olan konular renmede zorlanr.
nebilir ne otomobil kullanabilir ne de soyut Geometri bilgisi tam olan rencinin tri- Eitim faklteleri rencisi retmenlikle,
kavramlar renebilir. gonometri konusunu kolaylkla renmesi hukuk fakltesi rencisi ise yasalarla ilgili
aadakilerden hangisiyle aklanr? kavramlar kolay renir.
Bu paraya gre renmenin gerekle-
ebilmesi iin aadakilerden hangisi A) Eski bilgiler yeni renmeyi zorlatr- Bu parada renmeyi etkileyen hangi
gereklidir? mtr. faktrden sz edilmektedir?
B) Yeni bilgi eski bilgiyi unutturmutur.
A) Gdlenme A) Zeka dzeyi
C) Eski bilgiler yeni renmeyi kolayla-
B) Tekrar yapma trmtr. B) Tekrar says
C) Biraz kaygl olma D) Eski bilgi yeni bilgiyi unutturmutur. C) Konunun anlaml olmas
D) Olgunlama E) renilen bilgiler arasndaki farklar ayrt D) renme yntemi
E) Transfer yapma edilmitir. E) Gereksinime uygun bilgiler

renmeyi Etkileyen Faktrler
10. 12. 14.

Eitim sreci srasnda veya sonunda Kii tamamen uyank deilse ve enerjisini Bir renci okul knda arkadalar ile
yaplan test ve snavlar neyin bilinip ne- yapt i zerinde younlatramamsa oyuna dald iin eve ge kalmtr. Anne-
yin bilinmediinin renilmesi asndan renme dzeyi de o oranda dk ola- si arkadalaryla oyuna dald iin okul-
nemlidir. Nerede hata, nerede doru ya- caktr. Bu nedenle birok insan iin, kane- dan ge gelen ocuunu azarlam ve
pldnn bilinmesi renmeyi olumlu yn- pede ya da yerde uzanarak ders almak cezalandrmtr. Bu renci sonraki gn-
de etkilemektedir. gibi rahatlatc durumlar renmeyi engel- lerde de okuldan kta, eve arkadalar
leyici bir durumdur. ile oyun oynad iin ge gelmi, annesi
Bu paradaki gr aadakilerden
nedenini sorduunda durumu, arkadalar
hangisiyle paralellik gsterir? Bu parada renmeyi etkileyen hangi
ile ders almas olarak aklamtr.
A) Sonularn bilinmesi renmeyi olum-
lu ynde etkiler. A) Genel uyarlmlk hali
kilerden hangisiyle aklanabilir?
B) Etkili bir renme iin alma zaman B) Gdlenme
blnmelidir. A) Belirsiz aralklarla dllendirilen bir
C) Zeka
davrann sndrlmesi zordur.
C) renen kii istekli ve kararlysa - D) Kayg dzeyi
renme kolay gerekleir. B) Belli bir edimin sonucunda organizma
E) Olgunlama kendisine sknt veren durumdan kur-
D) Baz renmeler bilinsizce gerekle-
tulursa, o edim tekrarlanr.
ir.
C) Deiik durumlarda karlalan ben-
E) Anlaml konular anlamsz olan konu-
zer uyarclara deiik tepkilerde bulu-
lardan daha kolay renilir.
nulur.
D) Bir davrann skl arttnda peki-
tirme skl da artar.
E) Cezalandrlan olumsuz bir davran,
baka bir olumsuz davrann oluma-
sna neden olabilir.
15.
Bir aratrmada, zellikleri bakmndan
birbirine denk grup fare alnm ve la-
13. birent deneyine tabi tutulmulardr. Birinci
Birincil pekitirme renilmi olmayan, gruptaki farelerin yapt her doru davra-
birincil pekitirelerle yaplan pekitir- n bir yiyecek tanesiyle dllendirilmitir;
11. medir. ikinci gruptaki farelere iki yiyecek tanesi
Be yandaki ocuklar bir arkadalarnn kincil pekitirme, renilmi, ikincil pe- verilmi; nc gruptaki fareler ise drt
evine giderken yollarn bulabilirler ancak kitirelerle yaplan pekitirmedir. yiyecek tanesiyle dllendirilmitir. So-
yolu tarif edemezler ya da kat kalemle nuta, farelerin renme hzyla yiyecek
Aadakilerden hangisi ikincil pekitir-
gidi yolunu izemezler. Buna karlk 8 tanesi arasnda dorusal bir iliki gzlen-
me ye rnektir?
yandaki ocuklar yolun haritasn rahat- mitir.
a izebilirler. A) devini bitiren ocua bilgisayarla oy-
Bu aratrmada, farelerin renme hz-
namasna izin verilmesi
Bu parada renmeyi etkileyen hangi n etkileyen faktr aadakilerden han-
faktrden sz edilmektedir? B) Bir kedinin yiyecek aramas gsidir?
C) Fillere mzik eliinde dans etmeleri-
A) Tekrar says A) Pekitirecin tr
nin retilmesi
B) renme teknii B) Pekitirecin miktar
D) Snfta uslu duran renciye szl no-
C) Kayg dzeyi tunun yksek verilmesi C) Pekitirecin sresi
D) Zihinsel olgunlama dzeyi E) Bir ata souktan kanmann retil- D) Pekitirecin verili hz
E) Cinsiyet mesi E) Pekitirecin nitelii
15. B 14. E 13. C 12. A 11. D 10. A 9. E 8. C 7. D 6. C 5. A 4. E 3. D 2. B 1. B Cevaplar

renmeyi Etkileyen Faktrler 1. Modl Test 20
1. 4. 7.
Bir musibet (yaanlan ders verici bir olay) Dart manda oyuncular her attan sonra Kavray yoluyla (sezgisel) renmede
bin nasihattan daha evladr (iyidir). atas- okun dart tahtasndaki hangi sayya denk olaylar arasnda iliki kurabilmek, dene-
zn renme asndan deerlendirdi- geldiini renerek oyuna devam ettikle- yimler ve zeka nemli rol oynar. New-
imizde aadaki sonulardan hangi- rinden, ma esnasnda skoru lehlerine e- ton'un kafasna elma dnce yerekimini
sine ulalabilir? virmek iin aba harcayabilirler. bulmas hikayesi buna rnektir.
A) renmede deneyimler szlerden Bu durum renme yntem ve teknikle- Kavray yoluyla renmede aada-
daha etkilidir. rinden hangisine rnektir? kilerden hangisi doru olarak kabul
B) Pekitirilen davranlarn grlme sk- edilebilir?
A) Aralkl ya da toplu renme
l artar.
B) Para ya da btn renme A) Yalnzca igdsel olarak olaylar ara-
C) Ceza dlden daha etkili bir motivdir. snda ba kurarak renme oluur.
C) Programl renme
D) Bilisel renme her zaman davrana B) Deneme - yanlma sonucu renme
dnmeyebilir. D) Sonuca ilikin bilgi verme
gerekleir.
E) renmede taklit nemlidir. E) Tekrara yer verme
C) Duyu organlar yardmyla renme
gerekleir.
D) Sorunun zm birdenbire sezgi ile
kavranr.
5.
2. E) Aratrma ve inceleme sonucu ren-
Ge saatlerde yaplan devlerden genel-
me gerekleir.
Babas, kitap okuduu iin ocuu dl- likle verim alnamamaktadr. Yorgun, uy-
lendirmektedir. Bazen iki kitap okuyunca, kusu gelen kii dikkatini alaca konuya
bazen be kitap okuyunca dl vermekte- veremez. Bu durumda renci, almala-
dir. rn daha din olduu saatlerde gerekle-
tirmelidir.
Babann uygulad renme yntemi
aadakilerden hangisidir? Bu parada renmeyi etkileyen hangi
A) Deiken aralkl pekitirme
B) Szel dl A) Kayg dzeyi
C) Sabit oranl pekitirme B) Genel uyarlmlk hali
D) Deiken oranl pekitirme C) Zeka dzeyi
E) Olumsuz pekitirme D) Geri bildirim
E) Olgunlama
8.
Dolaptaki ikolatay alp yemek isteyen bir
ocuk ikolatay alamaynca alar. Bunun
3. 6. zerine annesi ocuun alamay brak-
Bir kedi ve bir de kpei olan Metin Bey Kiinin otomobil kullanmay renirken mas iin ikolatay verir. ocuk ikolatay
kpeine ileri atlan bir cismi geri getirme- nce dz vitesli otomobil kullanmay - alnca susar. Bu olaydan sonra ocuk her
sini retmi fakat kediye bu davran - renmeyi, daha sonra otomatik vitesli oto- istediini alayarak elde etmeye balar.
retememitir. mobil kullanmay renmesi daha iyidir. Anne de ocuunun alamasndan kurtul-
Bu durumun nedeni aadakilerden Buradaki ama nceden rendii bilgi- mak iin ocua istediini vermeye devam
hangisidir? lerinden faydalanmas ve yeni renecei eder.
konunun iini kolaylatrmasdr.
A) renmenin olgunlamaya bal ol- Bu parada sz edilen annenin ocu-
mas Bu parada renmeyi etkileyen hangi un isteklerini yerine getirmesi aa-
faktrden sz edilmektedir? dakilerden hangisinin sonucudur?
B) Kayg dzeyinin renme srecini etki-
lemesi A) Gdlenme A) Snme
C) Tre zg niteliklerin farkl olmas B) Elde edilecek sonucun bilinmesi B) Ayrt etme
D) renmede doru yntemin seilme- C) renilecek konunun zorluk dzeyi C) Gdlenme
mesi D) Zek dzeyi D) renilmi eresizlik
E) Zeka dzeylerinin farkl olmas E) Pozitif transfer E) Olumsuz pekitirme

renmeyi Etkileyen Faktrler
9. 12. 14.
Bir lisenin yneticileri, ildeki dier liselerle Tp rencisi tpla; felsefe rencisi felse- yi bir snf dzeninin renciyi gdledii,
yaplacak bilgi yarmas ncesinde - fe ile ilgili kavramlar daha kolay renir. renci baarsn artrarak renilenlerin
rencilere, yarmada birinci olmalar halin- hatrlanmasna neden olduu, rencile-
Bu rnekte renmeyi etkileyen hangi
de tmne birer adet tablet bilgisayar he- rin birlikte alma alkanl kazanma-
kavram bulunmamaktadr?
diye edecekleri vaadinde bulunmulardr. larna ve arkada ilikilerinin gelimesine
Bu rencilerin daha nceki yarmalara A) lgiler katkda bulunduu ortaya konulmutur.
gre daha iyi hazrlandklar ve yarmada B) Bilgi birikimi Bu aratrmann bulgusu aadaki yar-
birinci olduklar gzlenmitir.
C) htiyalar glardan hangisini destekler?
Okul yneticilerinin rencilere tablet D) Olumlu transfer A) Bireyin yeni renmelere istekli olmas
bilgisayar vermeyi vaad etmeleri, -
E) Gdlenme baary artrr.
rencilerde aadakilerden hangisini
salamaya yneliktir? B) Fiziksel ortam renmeye olumlu kat-
kada bulunur.
A) Duyarszlamay
C) Kiinin renme yetenei zek ile ili-
B) Dikkati odaklamay kilidir.
C) Gdlenmeyi D) Tekrar says arttka renme dzeyi
D) Alkanl de artar.
E) Olumlu transferi E) renilecek konular aralkl olarak a-
llmaldr.
10.
ikolatay kardeiyle paylamayan o-
cuktan, ikolatann geri alnmas
Kardeiyle kavga eden ocuun eline
vurulmas
Bu iki durum aadaki kavramlardan
hangisiyle aklanabilir? 13. 15.
Ceza uygulamas eklinde yaplan olum- Bir ilkokulda yneticiler snfn bir ay s-
A) Ceza B) Negatif transfer reyle en temiz tutan snfn rencilerin
suz pekitirmelerde, cezann meydana
C) Model alma D) Snme getirdii tehdit edici durum ortadan kalk- resimlerini okul panosuna asacaklarn ve
E) artlanma tnda davran yeniden, belki de daha be dersten karnelerine birer not fazla ve-
iddetli olarak ortaya kar. Bu bakmdan receklerini sylemilerdir. Bunun zerine
ceza eklindeki pekitirmeler renmeler- ayn snfta eitim gren, aralarnda e-
de tercih edilmemektedir. kememezlik olan ve nceden kavga eden
11. renciler bile snf temiz tutmak iin g-
Buna gre ceza nn renmede etkili
lkokulda recilere okuma yazma reti- l bir ekilde ibirliine girmilerdir.
bir yntem olmamasnn temel nedeni
lirken farkl yntemlerden yararlanlr. r-
aadakilerden hangisidir? Bu parada aadakilerden hangisi
nein harfler retilirken "O" yerine simit
dile getirilmektedir?
"J" yerine ylan gibi ifadeler kullanlr. Bu A) Benimseme olmadndan olumsuz
ekilde renciye alfabenin daha kolay davrann geici olarak ortadan kalk- A) Birey rendiklerini davranlaryla
retilmesi amalanr. mas gsterir.
Bu tr renmede aadakilerden han- B) Her insanda farkl sonulara yol ama- B) Yarma ve dle kavuma istei grup
gisinden yararlanlmaktadr? s ii dayanmay artrr.
C) Kalc davran bozukluklarna neden C) Ceza kimi durumlarda dlden daha
A) Olumlu pekitirmeden
olmas etkili bir hale gelebilir.
B) Basitten zora gitmeden
D) Farkl uygulama biimlerinin olabilme- D) Grubun bykl renme dzeyini
C) Tmdengelim ynteminden si etkiler.
D) Uyarc benzerliinden E) Davran gereklemeden nce uygu- E) renme bilisel srelerle gerekle-
E) Sezgisel renmeden lanmas ir.
15. B 14. B 13. A 12. E 11. D 10. A 9. C 8. E 7. D 6. E 5. B 4. D 3. C 2. D 1. A Cevaplar

Bellek 1. Modl Test 21
1. 4. 7.
Bellek; yaantlar, renilen konular, ki grup denekten birinci grup bir listede- Beyinde hcre kaybnn olmas, protein
bunlarn gemile ilikisini anlamakla bir- ki szckleri reniyor, sonra her iki grup sentezinin olmamas, eskiyen ve len be-
likte (zihinde) saklama gc ve anmsama birden ikinci bir liste reniyor. Her iki yin hcrelerinin yerine yenilerinin gelme-
(hatrlama) yetisidir. grubun ikinci listeden ne kadar szc mesi unutmann nedenleri arasndadr.
unuttuu aratrldnda, birinci gruptaki
Buna gre aadakilerden hangisi bel- Bu parada unutmay etkileyen hangi
deneklerin daha fazla szck unuttuklar
lein ilevlerinden biri deildir? faktr zerinde durulmaktadr?
grlyor.
A) Bireyin kiiliini gelitirmesi Birinci grubun unutmasnn daha fazla A) Bastrma mekanizmas
B) e yarayan bilgilerin tercih edilmesi olmasnn nedeni aadakilerden han- B) Organik nedenler
gisidir? C) Geriye ket vurma
C) Ayn bilgilerin tekrar renilmesi zo-
runda kalnmamas A) Yaratc dnme eksiklii D) Bilgilerin kullanlmamas
D) nceki bilgilerden yararlanlarak yeni B) Bastrma mekanizmas E) leriye ket vurma
bilgilerin oluturulmas C) leriye ket vurma
E) Bilgi birikimi salamas D) Negatif transfer 8.
E) Geriye ket vurma 3284371 gibi 7 haneli bir telefon numa-
r

Язык

LYS Felsefe Grubu Tam İsabet Soru Bankası

Загружено:

Сведения о документе

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

LYS Felsefe Grubu Tam İsabet Soru Bankası

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

NDEKLER

1. BLM: PSKOLOJ BLMN TANIYALIM

2. BLM: PSKOLOJNN TEMEL SRELER

3. BLM: RENME, BELLEK, DNME

4. BLM: RUH SALIININ TEMELLER

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 3

10. 12. 14.

15. E 14. D 13. B 12. A 11. C 10. E 9. E 8. A 7. E 6. D 5. B 4. C 3. A 2. D 1. E Cevaplar

4 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 5

19. yzyln ilk yarsnda Avrupa'nn eitli E) Rogers'in hmanist grne

15. B 14. E 13. A 12. A 11. B 10. D 9. C 8. B 7. E 6. A 5. A 4. C 3. A 2. D 1. E Cevaplar

6 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 7

15. D 14. A 13. E 12. B 11. B 10. C 9. C 8. D 7. D 6. B 5. C 4. D 3. C 2. A 1. E Cevaplar

8 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 9

15. A 14. A 13. C 12. E 11. B 10. D 9. A 8. A 7. E 6. A 5. D 4. C 3. D 2. B 1. C Cevaplar

10 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 11

10. 12. 14.

15. B 14. D 13. E 12. A 11. C 10. B 9. B 8. D 7. A 6. C 5. B 4. D 3. A 2. E 1. B Cevaplar

12 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 13

15. E 14. B 13. C 12. A 11. C 10. D 9. E 8. C 7. A 6. D 5. B 4. C 3. B 2. E 1. A Cevaplar

14 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 15

D) Bilisel yaklam Bu parada aadakilerden hangisi Bu parada deneysel bir aratrmada

15. B 14. E 13. A 12. C 11. E 10. D 9. B 8. B 7. C 6. E 5. A 4. B 3. D 2. C 1. B Cevaplar

16 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

E) likilerinde kendi gdlerinin doyumu- dr. D) Benlik sorgulama

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 17

15. B 14. A 13. B 12. C 11. E 10. D 9. E 8. A 7. B 6. A 5. D 4. C 3. E 2. D 1. C Cevaplar

18 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

D) Gdler ve ihtiyalar alglamay etkiler. C) Alglama srecini etkiledii

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 19

10. 12. 14.

15. C 14. E 13. A 12. B 11. C 10. D 9. B 8. B 7. D 6. E 5. A 4. C 3. D 2. E 1. A Cevaplar

20 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

Duyumun olumas iin ncelikle k,

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 21

10. 12. 14.

15. B 14. D 13. A 12. C 11. E 10. A 9. C 8. A 7. D 6. C 5. C 4. B 3. E 2. B 1. C Cevaplar

22 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 23

E) Fizyolojik gdler doutan gelir ve D) Deneyimlerle deiebildii D) Bilinaltnn

15. E 14. A 13. C 12. B 11. E 10. D 9. A 8. A 7. E 6. D 5. C 4. B 3. D 2. A 1. E Cevaplar

24 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 25

15. A 14. D 13. E 12. D 11. B 10. D 9. C 8. D 7. A 6. C 5. D 4. A 3. B 2. A 1. E Cevaplar

26 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 27

15. D 14. A 13. B 12. A 11. C 10. E 9. B 8. E 7. A 6. D 5. B 4. D 3. C 2. C 1. A Cevaplar

28 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 29

10. 12. 14.

15. C 14. D 13. E 12. A 11. B 10. C 9. E 8. E 7. D 6. E 5. B 4. C 3. B 2. A 1. E Cevaplar

30 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas

E) Uyku, unutmay yavalatr. D) taat etme yoluyla uymann gerekle-

LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas 31

10. 12. 14.

15. D 14. A 13. B 12. C 11. C 10. E 9. A 8. B 7. D 6. A 5. E 4. A 3. E 2. C 1. B Cevaplar

32 LYS Felsefe Grubu Modler Soru Bankas