Вы находитесь на странице: 1из 9

2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB

Czech
DEXAMETASONA
Ladies
More 30,000
veri ed pro les

DESCRIPCION

Ladexametasonaysusderivados,dexametasonafosfatosdicoydexametasonaacetatoson
glucocorticoidessintticosutilizadoscomoantiinflammatorioseinmunosupresores.Ladexametasonano
tieneprcticamenteactividadmineralcorticoideyporlotantonopuedeserusadaeneltratamientodela
insuficienciaadrenal.Ladexametasonaesconsideradaelcorticoidedeeleccinparatratareledema
cerebralyaqueeselquemejorpenetraenelsistemanerviosocentral.Comoglucocorticoide,la
dexametasonaesunas20vecesmspotentequelahidrocortisonay5a7vecesmspotentequela
prednisona.Ademsesunodeloscorticoidesdeaccinmsprolongada.

Mecanismodeaccin:losglucocorticoidessonhormonasnaturalesqueprevienenosuprimenlas
respuestasinmuneseinflamatoriascuandoseadministranendosisfarmacolgicas.Losglucocorticoides
librescruzanfcilmentelasmembranasdelasclulasyseunenaunosreceptorescitoplasmticos
especficos,induciendounaseriederespuestasquemodificanlatranscripciny,portanto,lasntesisde
protenas.Estasrespuestassonlainhibicindelainfiltracinleucocitariaenellugardelainflamacin,la
interferenciaconlosmediadoresdelainflamacinylasupresindelasrespuestasinmunolgicas.La
accinantiinflamatoriadelosglucocorticoidesimplicaprotenasinhibidorasdelafosfolipasaA2,las
llamadaslipocortinas.Asuvez,laslipocortinascontrolanlabiosntesisdeunaseriedepotentes
mediadoresdelainflamacincomosonlasprostaglandinasylosleukotrienos.Algunasdelasrespuestasde
losglucocorticoidessonlareduccindeledemayunasupresingeneraldelarespuestainmunolgica.Los
glucocorticoidesinhaladosdisminuyenlasntesisdelaIgE,aumentanelnumerodereceptoresbeta
adrenrgicosenlosleucocitosydisminuyenlasntesisdelcidoaraquidnico.Enconsecuencia,son
eficaceseneltratamientodelasmabronquialcrnicoylasreaccionesalrgicas.
Join
Farmacocintica:ladexametasonaseabsorberpidamentedespusdeunadosisoral.Lasmximas Free
concentracionesplasmticasseobtienenalcabode12horas.Laduracindelaaccindeladexametasona
inyectadadependedelmododelainyeccin(intravenosa,intramuscularointraarticular)ydelairrigacin
delsitioinyectado.

Despusdeunaadministracinsobrelapiel,elgradodeabsorcindelproductodependedelaintegridadde
lamismal.Aumentaenlaszonaslesionadosyesparticularmenteintensaenloslugaresenlosqueel
estratocrneoesmsdelgado.Despusdelaadministracinoftlmicadedexametasona,sloseproduce
unamnimaabsorcinsistmica.

Enlacirculacinsistmica,ladexametasonaseunedbilmentealasprotenasplasmticas,siendoactivala
porcinnofijadaalasprotenas.Elfrmacosedistribuyerpidamenteenlosriones,intestinos,hgado,
pielymsculos.Loscorticoidescruzanlabarreraplacentariayseexcretanenlalechamaterna.La
dexametasonaesmetabolizadaenelhgadooriginandoproductosinactivosquesoneliminadosenlaorina.
Lasemividadeeliminacinesde1.8a3.5horasylasemividabiolgicade36a54horas.


INDICACIONESYPOSOLOGIA

Tratamientodeanomalasdelafuncinadrenocortical,talescomoinsuficienciaadrenocortical,
hiperplasiaadrenalcongnita,enfermedaddeAddisonosndromeadrenogenital:

Dosisorales(dexametasona):
Adultos:Inicialmentedosisde0.759mg/da,divididosen24dosis.Lasdosisde
mantenimientosedebenajustarenfuncindelarespuestadelpaciente
Nios:entre0.03y0.3mg/kg/da(0.6a10mg/m2/da)divididosen2a4dosis.Lasdosisde
mantenimientosedebenajustarenfuncindelarespuestadelpaciente
Dosisintramuscularesointravenosas(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Inicialmenteentre0.59mg/dai.v.oi.m.endosisdivididas.Lasdosisde
mantenimientosedebenajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.030.3mg/kg/da(0.610mg/m2/da)i.v.oi.n.endosisdivididas.Lasdosisde
mantenimientosedebenajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.

Diagnsticodelasupresindelejehipotalmicopituitarioadrenal(HPA):

PruebaparaeldiagnsticodelsndromedeCushing:

Tratamientooral(dexametasona):
Adultos:0.5mgp.oscada6horasdurante48horas.Recogerlaorinade24horasparala
determinacindelaexcrecinde17hydroxycorticosteroides.Alternativamente,1mgp.osalas
11:00p.m.,determinacindelcortisolplasmaticoeldasiguientealas8:00a.m.

PruebaparadistinguirelsndromedeCushingsecundarioaunexcesodeACTHpituitariodelsndromede
Cushingdebidoaotrascausas:

Tratamientooral(dexametasona):

http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 1/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
Adultos:2mgp.oscada6horasdurante48horas.Recogerlaorinade24horasparala
determinacindelaexcrecinde17hydroxycorticosteroides.

Pruebaparaconfirmareldiagnsticodeunadepresinmelanclica:

Tratamientooral(dexametasona):
Adultos:1mgp.osalas11:00p.m.Determinacindelcortisolplasmticoalas4:00p.m.y
11:00p.m.deldasiguiente

Tratamientodecondicionesalrgicas:

Adultos:iniciareltratamientocon4a8mgi.m.elda1.Despuspasarauntratamientooralcon3
mgadministradosen2dosisdivididaslosdas2y3lasdosissedebenreducirprogresivamentea
1.5mgelda4endosdosisdivididasya0.75mglosdas5y6

Tratamientodeunchoqueanafilctico:

Administracinintravenosa(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Sehanutilizadodosisde1a6mg/kgi.v.o40mgi.v.cada46horasmientrasqueel
persisteelchoque.Alternativamente,20mgi.v.,seguidosdeunainfusini.v.de3mg/kgen24
horas

Tratamientoderinitiseinflamacionesnasales

Inhalacinnasal:
Adultos:Inicialmente,2pulverizaciones(84g/puff)encadasenonasal2o3vecesalda.
Reducirlasdosisyterminareltratamientotanrpidamentecomoseaposible.Nopasarde12
puffs/da.
Nios>6aosdeedad:inicialmente1o2pulverizaciones(84g/puff)encadasenonasaldos
vecesalda,segnlaedaddenio.Reducirlasdosisyterminareltratamientotanrpidamente
comoseaposible.Nopasarde8puffs/da.

Tratamientodeedemacerebral:

Administracini.v.oi.m.(enformadefosfatosdico)
Adultos:10mgi.v.seguidosde4mgi.m.cada6horashastalaremisindelossntomas.Se
debeobservarunarespuestaentrelas12y24horas,siendoposiblereducirentonceslasdosis.
Paraelmantenientosonsuficientes2mgi.m.dosotresvecesalda
Nios:Inicialmente,12mg/kgi.v.oi.m.,luego11.5mg/kg/dai.v.oi.m.(max:16mg/da)
divididosendosiscada4a6horas,reduciendeseguidamentelasdosis.Ladexametasona
parenteralsedebesustituirpordexametasonaoraltanprontoseaposible.

Lasdosisdemantenimientoparaeltratamientodeedemacerebralasociadoauntumorcerebralno
operableson:

Administracinoral:
Adultos:Inicialmente,23mg2o3vecesalda.Ladosisseajustarsegnlarespuesta.
Nios:Entre0.030.15mg/kg/da(15mg/m2/da)divididosendosisquese
administrarncada6o12horas.Ladosisseajustarsegnlarespuesta.

Aliviodeldolorseveroasociadoconmetstasiscerebrales,compresindelamdulaespinaly
dolorseoagudo:

Tratamientooralointravenoso:
Adultos:1220mg/daperosoi.v.sepuedenusarcomoadyuvanteseneltratamientodel
dolorseosevero.Paralacompresindelamdulaespinalsehansugeridosdosisde1696
mg/daperosoi.v.

Tratamientoadyuvantedelameningitisbacterianapeditrica:

Administracinintravenosa(dexametasonafosfatosdico:
Niosybebsde>2meses:0.15mg/kgi.v.4vecesaldadurante2dasconeltratamiento
antibitico.Tambinesaceptableunasdosisde0.4mg/kgi.v.dosvecesalda.Laprimera
dosisdedexametasonadebeseradministradainmediatamentedespusdelaprimeradosisde
antibitico.

Enlostransplantesderin:

Administracinintramuscular,intravenosaoinfusini.v.(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Inicialmenteentre0.59mgi.v.oi.men24horas.Ladosisdemantenimientose
ajustarsegnlarespuesta
Nios:0.060.3mg/kg/da(1.210mg/m2/da)i.m.oi.v.endosisdivididasaadministrar
cada6o12horas

Tratamientodelaotitisexterna:

http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 2/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
Tratamientotpico(usandosolucindedexametasonafosfatosdicoounguentodedexametasona)
Adultosynios:Instilar3o4gotas(solucin)enelcanalauditivo23veces/da
alternativamente,aplicarunguento34veces/da

Tratamientodelanaseayvmitosasociadosalaquimioterapiaantitumoral:

Administracinintravenosa(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:10a20mgi.v.antesdelaadministacindelaquimioterapia.Sifuerannecesarias,se
administrarndosismsbajasadicionalesdurante24a72hours.
Nios:Inicialmente,10mg/m2i.v.(mximo:20mg),despus5mg/m2cada6horas.
Administracinoral:
Adultos:Enunestudiocomparativofrenteagranisetron,ladexametasonaseadministrdela
formasiguiente:unadosisinicialde8mgi.v.en15minutosinmediatamenteantesdela
quimioterapia,seguidade4mgoralescada6horasdespushastauntotalde4dosis.

Tratamientoadjuvantedelatuberculosis:

Administracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente,0.759mgaldaadministradosen2a4dosisdivididas.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.Ladexametasonase
usaduranteperodosquepuedenllegaralmeseneltratamientodelameningitistuberculosa.
Nios:0.0240.34mg/kg/dao0.6610mg/m2/dadivididosen2a4administraciones
Administracinparenteral(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Inicialmente,0.59mgi.v.oi.m.aldaen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.060.3mg/kgo1.210mg/m2i.m.oi.v.aldaendosisdivididascada6o12horas.

Tratamientodedermatosismoderadas:

Administracintpica(cremadedexametasona):
Adultosynios:Aplicarunacapafinadecrema3o4vecesalda.Siseadministraenaerosol,
aplicarelmismosobreelreaafectada3o4vecesalda.Reducirlasdosisgradualmentey
discontinuareltratamientoencuantoseaposible
Administracinintralesional(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:0.26mgenelsitioadecuado,dependiendodelgradodeinflamacinylocalizacinde
lazonaafectada.Repetireltratamientocada2o3das

Tratamientodedermatosissevera(dermatitisexfoliativa,psoriasis,eritemamultiforme,
sndromedeStevensJohnson):

Administracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente,0.759mgaldadivididosen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.0240.34mg/kg/dao0.6610mg/m2/da,divididosen24dosis.
Administracinintramuscular,intravenosaoinfusinintravenosa(dexametasonafosfatosdico)
Adultos:Inicialmente,0.59mgi.v.oi.maldaen24administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.060.3mg/kg/dao1.210mg/m2/dayi.moi.v.,divididosen24dosisaintervalos
de6a12horas.

Tratamientodedesrdenesreumticos:(espondilitisanquilosante,artritisreumatoidejuvenil,
osteoartritis,artritisreumtica,etc.)

Administracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente,0.759mgaldadivididosen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.0240.34mg/kg/dao0.6610mg/m2/da,divididosen24dosis.
Administracinintramuscular,intravenosaoinfusinintravenosa(dexametasonafosfatosdico)
Adultos:Inicialmente,0.59mgi.v.oi.maldaen24administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.060.3mg/kg/dao1.210mg/m2/dayi.moi.v.,divididosen24dosisaintervalos
de6a12horas.
Administracinintraarticular,intrasinovialointralesional(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:0.26mgenellugaradecuado.Lasdosisdependerndelgradodeinflamacin,
tamaoylocalizacindelazonaafectada.Eltratamientosepuederepetircada3a5das

Tratamientodedesrdeneshematolgicos:(trombocitopenia,anemiahemoliticaautoinmune,
eritroblastopenia,atrombocitopeniaasociadaaprpuraidiopticatrombocitopnica)

Administracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente,0.759mgaldadivididosen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.Enunestudioabierto,
10pacientescontrombocitopeniaidioptica,laadministracindedexametasonaocasionuna
mejoraenelrecuentodeplaquetas.Ladexametasonafuadministradaporvaoralendosisde
40mg/dadurante4dasconsecutivosrepitiendoestetratamientocada28dashastauntotal
de6ciclos.

http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 3/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
Nios:0.0240.34mg/kg/dao0.6610mg/m2/da,divididosen24dosis.
Administracinintramuscular,intravenosaoinfusinintravenosa(dexametasonafosfatosdico)
Adultos:Inicialmente,0.59mgi.v.oi.maldaen24administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.060.3mg/kg/dao1.210mg/m2/dayi.moi.v.,divididosen24dosisaintervalos
de6a12horas.

Tratamientodeproblemasrespiratorios:(asma,hemangiomaobstructivoennios,EPOC,sndrome
deLoeffle,etc.):

Administracinporinhalationdosage(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Inicialmente,3pulverizaciones(100g/puff)34vecesalda.Lasdosisde
mantenimentonoexcedern3pulverizacionescadavezo12pulverizacionesaldatimesper
day.Ladexametasonanoeselcorticoidedeeleccinparaestaindicacin
Nios:2pulverizaciones(100g/puff)34vecesalda.Ladosismximanodebeexceder8
pulverizacionesalda.
Administracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente,0.759mgaldadivididosen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.0240.34mg/kg/dao0.6610mg/m2/da,divididosen24dosis.

Tratamientodelcrupmoderado:

Administracinoralointramuscular

Adultos:unadosisde0.6mg/kgoralfutanefectivacomolabudesonidainhaladaendosisde2mg.
Sehanempleadodosisdedexametasonaentre0.150.6mg/kg.Paraeltratamientodelcrupms
seeroserecomiendaladosisde0.6mg/kgi.m.queestanefectivaomscomo4mgdebudesonida
porinhalacin.

Tratamientodelsndromedeinsuficienciarespiratoriaaguda:

Administracinparenteral(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Inicialmente,0.59mgi.v.oi.m.aldaen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente.
Nios:0.060.3mg/kgo1.210mg/m2i.m.oi.v.aldaendosisdivididascada6o12horas

Administracinenniosprematurosyneonatosparaeltratamientodeladisplasia
broncopulmonar:

Administracinoralointravenosa:Sesugierendosisentre0.50.6mg/kgi.v.oporvaoral,endosis
divididascada12horasdurante3a7das,conreduccindeun10%deladosiscada3dashasta
alcanzarladosisde0.1mg/kg/da.Ladosisfinalseadministraendasalternosyluegosesuspende
eltratamiento.

Tratamientodehipercalcemiadebidaasarcoidosisocncer,miasteniagraveyotras
condiciones:

Admininistracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente,0.759mgporvaoralaldaen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpaciente

Tratamientodelsndromenefrtico:

Admininistracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente,0.759mgporvaoralaldaen2a4administraciones.Lasdosisde
mantenimientosedebrnajustarenfuncindelarespuestadelpacientehastaquelaorinano
contengaprotenas.Despusreducirpaulatinamentelasdosis

Tratamientodeexacerbacionesdelaesclerosismltiple:

Administracinoral:
Adultos:16mg/daen4dosisdurante5das.Estasdosismostraronsertaneficacescomola
metilprednisolonai.v.enalgunosestudiosclnicos.

TratamientodelacolitisulcerosaydelaenfermedaddeCrohn:

Administracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmente0.75a9mg/diaen2a4dosisdivididas.Lasdosisdemantenimientose
ajustarnenfuncindelarespuestadecadapaciente.
Administracinintravenosaointramuscular(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Inicialmente0.5a9mg/diaen2a4dosisdivididas.Lasdosisdemantenimientose
ajustarnenfuncindelarespuestadecadapaciente

Tratamientodedesrdenesoftlmicos(conjuntivitisalrgica,lceracrneamarginalalrgica,
corioretinitis,ciclitis,endoftalmitis,oftalmopatadeGraves,conjuntivitispapilar,herpeszoster
http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 4/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
corioretinitis,ciclitis,endoftalmitis,oftalmopatadeGraves,conjuntivitispapilar,herpeszoster
ophthalmicus,iritis,keratitis,neuritisptica,uveitisposteirordifusa,etc.:

Administracinoftlmica(dexametasonafosfatosdicounguentooftlmicoosolucinoftlmica)
Adultosynios:Aplicarunacapafinadelunguentooftlmicoal0.05%3o4vecesalda.
Alternativamente,instilar1o2gotasdesolucinoftlmicaal0.1%cadahoraduranteelday
cada2horasdurantelanoche,reduciendoladosiscuandoseconsigaunarespuestafavorable
Administracinoral(dexametasona):
Adultos:Inicialmenteentre0.759mgalda,administradosen2a4dosis.Lasdosisde
mantenimientoseajustarnsegnlarespuesta.
Nios:entre0.0240.34mg/kgalda(0.6610mg/m2)administradosen2a4dosis
Administracinparenteral(dexametasonafosfatosdico):
Adultos:Inicialmenteentre0.59mgi.v.oi.maldaen2a4dosisdivididas.Ajustarladosis
demantenimientoenfuncindelarespuestaobservada
Nios:entre0.060.3mg/kg/da(1.210mg/m2/day)i.m.oi.v.divididosendosiscada612
horas

Tratamientoadyuvantedelainfertilidad(conjuntamenteconclomifeno):

Administracinoral:
Mujeresadultas:0.5mg/daadministradoslosdas3a12deuncicloencombinacincon
clomifeno.Ladexametasonaincrementalafoliculogenesissuprimientolasecrecinadrenalde
andrgenos.

Entodosloscasos,laadministracinoralsedebehacerconalimentosparareducirlosefectossecundarios
gastrointestinales.Paralaadministracinparenteral,seguirlasinstruccionesespecficasdecadafabricante.


CONTRAINDICACIONESyPRECAUCIONES

Dexametasonaoftlmica:nosedeberadministrardexametasonaapacientesconinfeccionesoculares
debidasavirus,bacteriasuhongos.Deberserusadaconprecaucinenpacientesconabrasindela
crnea.Puedeaumentarlapresinintraoculardemodoqueestadebersermonitorizadacada2a4
semanasalinstaurareltratamientoyaintervalosdeunmesconposterioridad.Enlospacientescon
glaucomadeanguloabierto,diabetesmellitos,miopaohusodeKrukenberg,sedeberadministrarcon
precaucindadoqueestospacientessonmspropensosadesarrollarhipertensinduranteeltratamiento
concorticosteroides.

Dexametasonatpica:ladexametasonaparausotpicodebeusarseconextremaprecaucinenpacientes
conenfermedadvascularperifricadebidoalriesgodeulceracionesdelapiel.Nosedebeusarsihay
evidenciadeinfeccionesfngicasovricas.

Preparadossistmicos:Lamayoradelosfabricantessealanqueladexametasonaestcontraindicada
enpacientesconinfeccionessistmicasporhongos.Sinembargo,muchosclnicoscreenquesepueden
administrarcorticoidesenpacientesconcualquiertipodeinfeccinfngica,siempreycuandosehaya
instauradountratamientoantifngicoadecuado.Loscorticoidespuedenenmascararlossntomasde
infecciny,portanto,nosedebenusarencasosdeinfeccionesviralesobacterianasquenoestntratadas
convenientemente.Loscorticoidespuedenreactivarlatuberculosisy,portanto,nosedebenemplearen
sujetosconhistoriadeestaenfermedadamenosqueestntratadosconcomitantementecon
antituberculosos.

Alposeerefectosinmunosupresores,lospacientesdebenevitarserexpuestosacontagiosdevirusdel
sarampinodelarubela.Igualmente,lospacientesconunainfeccinporherpes,debernevitar
tratamientoscncorticoides.Encasodeproducirseunainfeccinporestetipodevirus,lospacientes
deberninformarinmediatamenteasumdicosiseencuentranbajotratamientocorticoideohanrecibido
untratamientocorticoideenlos12mesesanteriores.

Aunquelaterapiacorticosteroidenoesincompatibleconlasvacunas,serecomiendaalospacientescon
unaimportanteinmunosupresindebidaauntratamientocrnicoqueevitenlasvacunasconvirusvivos.
Cuandoseconsidereiniciaruntratamientoinmunosupresoroquimioterpico,lavacunacindebepreceder
eltratamientoen2omssemanas.

Encasoderequerirseunaintervencinquirrgica,elpacientedeberinformaralcirujanosobreel
tratamientocorticoiderecibidoenlos12ltimosmesesysobrelaenfermedadtratrada.Serecomiendaque
elpacientelleveconsigounatarjetadeidentificacinenlaquedecribalaenfermedadqueestsiendo
tratada,eltipodecorticoideempleadoyelnombredelmdicoquetrataalpaciente.

Sehaasociadoeltratamientoconcorticosteroidesconrupturadelapareddelventrculoizquierdoen
pacientesconinfartodemiocadioreciente.Porlotanto,estospacientesdebernsertratadoscon
precaucin.Loscorticosteroidespuedeocasionaredemaloquepuedeempeorarunainsuficienciacardacao
lahipertensin.

Sesabequeloscorticosteroidespuedenocasionarcataratasyexacerbarelglaucomadurantela
administracinalargoplazo.Lospacientesconglaucomayotrasalteracionesvisualesdebernsertratados
conprecaucinyevaluadosperodicamenteparadeterminarlaposibleformacindecataratas.

Loscorticosteroidesdedebernusarconprecaucinenlospacientescontrastornosgastrointestinales,
diverticulitis,anastomosisintestinaloalgunacondicinhepticaqueocasionehipoalbuminemia(talcomola
cirrosis).Aunqueloscorticoisteroidesseusanparaeltratamientoacortoplazodelasexacerbaciones
agudasdedesrdenesinflamatorioscrnicos(comolacolitisulcerosaolaenfermedaddeCrohn)estn
contraindicadosenaquellospacientesenlosqueexistalaposibilidaddeunaperforacin,abscesoo
infeccinpiognica.Loscorticoidesnodebenserusadosenpacientesconlcerappticasalvoencasosen
losquesinellospuedapeligrarsuvida.

Loscorticosteroidesdebenserempleadosconsumaprecaucinenpacientesconpsicosis,irritabilidad
emocional,infeccinporherpes,enfermedadrenal,osteoporosis,diabetesyepilepsiayaqueestos

http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 5/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
frmacospuedenempeorarestascondiciones.Lospacientesconhipotiroidismopuedenmostraruna
respuestaexageradaaloscorticoides.


LadexametasonaestclasificadadentrodelacategoraCderiesgoenelembarazo.Sehanobservadoen
ocasionesefectosteratognicos(paladarhendicdo)yabortosprematurosenalgunasocasionesenlasque
emplearoncorticoidesduranteelembarazo.Deserestosabsolutamentenecesariosdurantelagestacin,se
deberinformaralospadressobrelosposiblesriesgos.Adems,losneonatosdemujerestratadascon
corticoidesduranteelembarazodebernservigiladosporlaposibilidaddeunainsuficienciaadrenal.

Loscorticosteroidesseexcretanenlalechematerna,porloqueserecomiendaalasmadrestratadascon
orticosteroidesquenoalimentenasushijos.

Eltratamientoprolongadoconcorticosteroidesdebeserevitadoenlosniosyaqueestosfrmacospueden
retardarelcrecimiento.Losniostratadosconcorticoidesseencuentraninmunodeprimidosysonms
susceptiblesalasinfecciones.Adems,infeccionesnormalmenteinocuaspuedenresultarfatales.


Ladiscontinuacindeuntratamientoprolongadoconcorticoidesdebesergradual:lasupresindelejeHPA
puededurarhasta12meses,detalmodoquelospacientesnecesitanunaterapiahormonalsustitutoria
mientrasquesusadrenalesvanrecuperandosufuncionalidad.Lasupresinabruptadeuntratamiento
prolongadopuedeocasionarseriosefectosadversoseinclusolamuerte.

ComolosglucocorticoidespuedenagravarelsndromedeCushing,debenserevitadosenpacientesque
padezcanestacondicin.

Dexametasonaporinhalacin:ladexametasonaporinhalacinestcontraindicadaenpacientescon
statusasthmaticusagudouotrostiposdeasmaquerequierenuntratamientointensivo.Silospacientes
recibenadicionalmentecorticoidesporvasistmica,puedeproducirseunefectoaditivoconsupresindel
ejehipotalmicopituitarioadrenal(HPA).Ladexametasonadebeserutilizadaconprecaucincuandose
sustituyeelproductoinhaladoporelfrmacoporvaoral:puedeproducirseunainsuficienciaadrenal.Los
pacientesdebeseradvertidosdequeladexametasonainhaladanoeseficazparatratarunbroncoespasmo
agudo.

Ladexametasonasedebeusarconprecaucinenpacientesconherpesocularocualquierinfeccindelos
ojosbacterianaofngicanotratada.

Sedesconocelaseguridadyeficaciadeladexametasonaenniosdemenosde6aosdeedad.Enlos
niosdemayoredad,ladexametasonapuedeocasionarretrasosenelcrecimiento.


INTERACCIONES

Losinductoresdelasenzimashepticas(barbituratos,fenitonayrifampicina)puedenaumentarel
metabolismodelosglucocorticoidesyreducirsueficacia.Lasdosisdedexametasonapuedennecesitar
reajustessialgunodeestosfrmacosesaadidooretiradoduranteeltratamientoconcorticoides.

Losestrgenospuedeaumentarlaconcentracindetranscortina,reduciendolascantidadesdecortisona
libreyalterandosusefectos.Puedesernecesariounreajustedelasdosissiseaadenoretiranestrgenos
duranteuntratamientoglucocorticoide.

Loscorticosteroidesaumentanelriesgodeulceracionesgstricasinducidasporelantiinflamatoriosno
esterodicos(AINES).Lossalicilatosylaaspirinadebenserusadosconprecaucinenpacientescon
hipoprotrombinemiaquetambinestntratadosconcorticoides.Adems,sisediscontinaeltratamiento
corticoide,losnivelesdesalicilatospuedenaumentardebidoalareduccindelmetabolismodelos
salicilatosqueseencuentraaumentadoporloscorticoides,loquepuedeproducirunatoxicidadpor
salicilatosyunaumentodelosefectossecundarios.

Losglucocorticoidesestimulanlaexcrecinurinariadepotasio.Siseadministranconcomitantementeotros
frmacosquetambineliminanpotasiocomolastiazidas,lafurosemida,elcidoetacrnicoola
anfotericinaB,puedeproducirsehipokaliemia.Serecomiendadeterminarlosnivelesdepotasiosise
administrancorticoidesconestosfrmacos.Adems,puedeaumentarelriesgodearritmiasenpacientes
tratadoscondigoxinay,dofetilida,puedepotenciarelbloqueoneuromuscularproducidoporlos
bloqueantesneuromuscularesnodepolarizantes.

Losglucocorticoidesinteraccionanconlosinhibidoresdelacolinesterasacomoelambenonium,la
neostigminaypiridostigmina,provocandounaseriadebilidadmuscularenpacientesconmiasteniagravis.
Noobstante,haycasosenquedebenusarseambasterapiasconcomitantemente.

Enrarasocasiones,loscorticosteroidespuedenaumentarlacoagulabilidaddelasangre.Lospacientes
tratadosconheparinaowarfarinapuedenexperimentarunaprdidaparcialdelefectoclnico.Porotra
parte,lairritacingastrointestinalprovocadaporloscorticosteroidespuedeaumentarelriesgode
hemorragiasenpacientesanticoagulados,porloquelospacientesbajoheparinaowarfarinadebernser
vigiladosseseinstaurauntratamientocondexametasona.

Loscorticosteroidessistmicosaumentanlosnivelesdeglucosaensangre.Adems,existeunainteraccin
farmacodinmicaentreloscorticosteroidesylosanticoagulantesorales.Losdiabticosdetipo1y2
requerirnreajustedelasdosisdeinsulinaodeantidiabticosoralessiseiniciaodiscontinuaun
tratamientocorticoide.Sehaobservadoquelasconcentracionesplasmticasdelactatoaumentancuando
seadministrametforminaconcomitantementeconhidrocortisona,conelcorrespondienteriesgode
desencadenarunaacidoslctica.Porestosmotivos,losdiabticostratadosconcorticoidesdebernser
estrechamentevigilados.

Laadministracindecorticoidesantesodurantelaterapiafotodinmicaconporfmeropuedereducirla
eficaciadeestetratamiento.

http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 6/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
Elmetabolismodeloscorticosteroidesseencuentraaumentadoenelhipertiroidismoydisminudoenel
hipotiroidismo.Senecesitanreajustasdeladosisaliniciar,modificarodiscontinuaruntratamientocon
hormonastiroideasofrmacosantitiroideos.

Enlospacientesasmticoselriesgodecardiotoxicidaddelisoproterenolpuedeaumentarsiseadministran
concomitantementecorticosteroidesometilxantinas.Sehaobservadoinfartodemicocardioconnecrosis,
insuficienciacardacacongestivaymuerteencasosenlosqueseadministradosdosisi.v.deof
isoproterenolde0.05a2.7mg/kg/minenniosasmarefractario.

LadexametasonainducelaactividadenzimticadelsistemaCYP3A4,porloqueaumentaelmetabolismode
losfrmacosquesondegradadosporestesistema.Elalosetronylazonisamidasonejemplosdefrmacos
metabolizadosporCTP3A4y,aunquenosehaevaluadoespecficamenteestainteraccin,esposiblequela
dexametasonareduzcalaeficaciadeestosfrmacos.Encambio,enunestudioenpacientestratadoscon
irinotecan,seobservunaumentodelaexcrecinbiliardeestefrmacoydesusmetabolitos.Lomismo
ocurreenelcasodelopinavir,cuyosnivelesplasmticosdisminuyenaladministrarconcomitantemente
dexametasona,conlacorrespondienteprdidadeeficaciaclnica.

Lamifepristona,RU486muestraunaactividadantiglucocorticoidequepuedeantagonizarloscorticoides.En
larata,laactividaddeladexametasonafuinhibidapordosisoralesde10a25mgdemifepristona.Una
dosisdemifepristonade4.5mg/kgenelhombreocasionaunaumentodelACTHydelcortisol.Adems,la
dexametasonapuedereducirlosnivelesplasmticosdemifepristonaalinducirelsistemaCYP3A4.Por
todasestasrazones,lamifepristonaestcontraindicadalospacientesbajotratamientocrnicocon
corticoides.


Suplementosdietticos:

Magnesio:loscorticoidesaumentanlaprdidademagnesioenlaorina.Algunosautores
recomiendansuplementarladietacon300400mgdemagnesio/daenlospacientesbajo
tratamientoglucocorticoidecrnico.

Potasio:noserecomiendansuplementospotsicos,perosiunaumentodelaingestade
alimentosricosenestecatincomoloszumosvegetalesodefrutas.

Acetilcistena:enunestudioenpacientesconalveolitisfibrosa,laadicindeacetilcistenaen
dosisde600mgtresvecesaldamejorsignificativamentelarespuestaalaprednisona.

CalcioyvitaminaD:loscorticosteroidesreducenlaactivacindelavitaminaD,conel
correpondienteriesgodedescalcificacinyprdidadehueso.Sedebernvigilarlosnivelesde
1,25dihidroxicolecalciferolparadeterminarsisehaproducidodeficiencia.Enunestudioen
pacientesconartritisreumatoidetratadosconprednisonadurante2aos,aquellosque
recibieronunsuplementode1000mg/dadecalcioy500UIdevitaminaD,nomostrarn
prdidasseassignificativasadiferenciadelospacientesquerecibieronplacebo.Poreste
motivo,algunosmuchosclnicosrecomiendanaadirunsuplementode1000mgdecalcioms
400a800UIdevitaminaDparaprevenirlaosteoporosisduranteuntratamientocrnicocon
corticoides.

VitaminaB6:loscorticoideaumentanlaprdidadevitaminaB6.Sinembargo,noseha
comprobadoquelaadicindeestavitaminacomosuplementoaadaalgnbeneficio.

Melatonina:unadosisnicadedexametasonaadministradaavoluntariossanossuprimila
produccindemelatoninaen9de11sujetos.Sedesconocesilaadministracincrnicade
corticoidesinterfiereconlaproduccindemelatoninaysiesconvenienteaadirunsuplemento
deestahormona.

Interaccionesconplantasmedicinales:

LaEphedrasinica(Mahuang)contieneefedrina,compuestoqueestimulaelaclaramientodela
dexametasonayporlotantodisminuyesuactividad.Aunquesedesconocesilaplantatieneelmismo
efecto,pareceprudentequelospacientestratadoscondexametasonaseabstengandeutilizarestaplanta.


Elregaliz(Glycyrrhizaglabra)hademostradodisminuirlaeliminacindelaprednisonaenestudios
realizadosinvitro.Enunestudioenvoluntariossanostratadosconprednisolonayglicirricina(principio
activodelregaliz)seobservunaumentodelefectodelcorticoideencomparacinconvoluntariosquesolo
recibieronlaprednisolona.Ademsestudiosenanimaleshanmostradoquelaglicirricinaprevienelos
efectpsinmosupresoresdelacortisona.Hastaqueseconozcanmsdetallesacercadelanaturalezadeesta
interaccin,lospacientestratadosconcorticoidesnodeberernconsumirregalizasinconsultarpreviamente
almdico


REACCIONESADVERSAS

Lagravedaddelasreaccionesadversasasociadasaltratamientocrnicoconcorticoidesaumentaconla
duracindelmismo.Lasadministracionesendosisnicasoennmeroreducidonosuelenprovocarefectos
secundarios,perolaadministracincrnicaocasionalaatrofiadelasglnduassuprarrenalesyuna
deplecingeneralizadadeprotenas.

Dexametasonaporinhalacin:losefectosadversosobservadossonflush,xerostoma,rash,ronquera,
disgeusiaeirritacindebocaygarganta.Debidoasusefectosinmunosupresores,sonfrecuenteslas
candidiasisorales.Losefectosnasofarngeossonirritacinysequedaddenariz.Losefectossecundarios
msfrecuentesdespusdelainhalacinsonirritacinysequedaddelanariz.Muyraramenteseha
descritoperforacindeltabiquenasalenpacientestratadosconglucocorticoidesporvaintranasal.

http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 7/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
Dexametasonaoftlmica:Aunqueloscorticosteroidesseusanparaeltratamientodelaoftalmopatade
Graves,puedenproducirseefectosocularesadversoscomoexosftalmos,cataratassubcapsulares
posteriores,retinopataoaumentodelapresinintraocular.Enparticular,puedeproducirseglaucomay
lesionesdelnervioptico,incluyendoneuritis.Sehancomunicadocasosdecegueratemporaldespusdela
administracindeglucocorticoidesporvaintranasaleintraocular.Elriesgodecataratasaumentaconla
duracindeltratamientoyconladosisdelcorticoideinhalada.Noseconoceconexactitudelmecanismode
laformacindecataratasaunquepareceserqueestaimplicadadealgunamaneralabombasodiopotasio
quehacequeseproduzcaunaacumulacindeaguaenlasfibrasdelalenteyunaaglutinacindesus
protenas.

Dexametasonatpica:Entrelosefectosadversosdermatolgicossehandescritoatrofiadelapiel,acn
vulgar,diaforesis,malacicatrizacindeheridas,eritemafacila,estras,petequias,hirsutismo,yequimosis.
Puedenproducirsereaccionesdehipersensibilidadcomodermatitisalrgica,urticariaoangioedema.
Despusdeinyeccionesi.v.decorticoidesdehanobservadoparestesiasenelreaperineal.

Dexametasonasistmica:losglucocorticoidessonresponsablesdelmetabolismodelaprotenas,porlo
queuntratamientoprolongadopuedeocasionardiversasmanifestacionesmusculoesquelticocomo
miopata,malacicatrizacin,osteoporosis,fracturasonecrosisavascuoardelacabezadelfmurodel
hmero.Estosproblemassepresentanconmayorfrecuenciaenpacientesancianosodebilitados,Los
glucocorticoidesnomodificanelmetabolismodelavitamina,perointeraccionanconelmetabolismodel
calciosobretodoenlososteoblastos.Lasmujerespostmenopasicasdebernserestrechamentevigiladas
porsisedesarrollaosteoporosisduranteuntratamientocorticosteroide.

LasinyeccionesintraarticularesdecorticoidespuedenocasionarartropatasparecidasalasdeCharcot.
Tambinsehamanifestadoatrofiaenelpuntodelainyeccinyrupturadetendones.

Lasdosisfarmacolgicasdeloscorticosteroidesadministradasduranteperodosprolongadospueden
ocasionarunadependenciafisiolgicadebidoalasupresindelejehipotalmicopituitarioadrenal(HPA).
Loscorticoidesexgenosejerceunefectoderetroalimentacinnegativac,inhibiendolasecrecindela
adenocorticotropina(ACTH).Elresultadofinalesladisminucindeloscorticoidesyandrgenossegregados
porlacortezaadrenal.Laseveridaddeestainsuficienciaadrenocorticalvarasegnlosindividuosy
dependedelasdosis,frecuenciayduracindeltratamiento.LospacientesconelejeHPAsuprimidos
requerirnmayoresdosisdecorticosteroidesenlosmomentosdeestrsfisiolgico.

Adems,siloscorticoidessediscontinuanbruscamente,puedeproducirseunainsuficienciaadrenalagudae
inclusolamuerte.Lossiguientessntomasestnrelacionadosconunainsuficienciaaguda:anorexia,
letargp,nausea/vomitos,cefaleas,fiebre,artralgias,mialgias,dermatitisexfoliativa,prdidadepesoe
hipotensin.Tambinsehainformadosdecasosdepresinintracranealypapiledema.

Eltratamientoprolongadoconcorticosteroidespuedeafectarnegativamenteelsistemaendocrino,
ocasionandohipercorticoidismo(sndromedeCushing),irregularidadesmenstruales(conamenorreao
dismenorrea)hiperglucemiayagravamientodeladiabetesmellitus.Enunarecienterevisinde93estudios
concorticoides,eldesarrollodediabetesmellitusfue4vecesmsfrecuenteenlossujetostratadoscon
estosfrmacos.Puedensernecesariosreajustesenlasdosisdeinsulinaoantidiabticosorales.

Aunqueladexametasonaestprcticamentedesprovistadeefectosmineralcorticoides,suusoprolongado
puedecausarretencindefludos,hipokaliemia,hipernatremia,edemaehipertensin.Larevisinanterior
de93estudiosmostrunaincidenciadehipertensin4vecesmayorenlospacientestratadoscon
esteroidesencomparacinconloscontroles.

Lossntomasgastrointestinalesasociadosauntratamientoprolongadoconcorticoidesincluyen
nasea/vmitosyanorexiaconlacorrespondienteprdidadepeso.Tambinsehancomunicadodiarrea,
constipacin,dolorabdominal,lcerasesofgicas,gastritisypancreatitis.Aunquetemporalmenteseasoci
lalcerappticaauntratamientocrnicoconcorticoides,losresultadosdeunmetaanlisissobre93
estudioshandemostradoquelaincidenciadelcerappticanoeramayorenlossujetostratadoscon
corticoidesqueenlossujetosdecontrol.

Sehancomunicadoefectosadversosneurolgicosduranteeltratamientoprolongadoconcorticosteroides,
incluyndoseentrelosmismoscefaleas,insomnio,vrtigo,neuropataperifricaisqumica,convulsionesy
cambiosenelEEG.Tambinsehandescritocambiosenelcomportamientocomodepresin,euforia,
cambiosdepersonalidadypsicosis.

Loscorticoidesporvaparenteraltambinpuedenproducirhiperpigmentacindelapiel,induraciones,
atrofiacutneaosubcutneayabscesos.

Sehanasociadoatratamientosconcorticoideshipercolesterolemia,arterioesclerosis,trombosis,
tromboembolismoyflebitis.Puedeproducirsetrombocitopeniaenpacientestratadosduranteperodos
prolongadosconcorticoides.

Enocasionesmsrarassehancomunicadopalpitaciones,taquicardiasinusal,glositis,estomatitis,
incontinenciayurgenciaurinarias.

LoscorticoisteroidespuedenreducirlasconcentracionesplasmticasdevitaminaCyAque,enocasiones
pocofrecuentespuedenocasionardeficienciasendichasvitaminas.


Encasodeunasobredosisagudaysegnlacondiciondelpacientepuedesernecesarioademsdeun
ttratamientodesoportelainduccndeemesisounlavadogstrico.


PRESENTACIONES
AMPLIDERMIS,pomada.MEDEA
BRONCOFORMOMUCODEXASUSPENSION100ML.EDIGEN
CLORANFEHEMIDEXLLORENS,COLIRIO5MLLLORENS
COLIRCUSIDEICOL.COLIRIO10ML.ALCONCUSI
COLIRCUSIDEXAMCONSTRIC.COLIRIO10ML.ALCONCUSI
http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 8/9
2017624 DEXAMETASONAENVADEMECUMIQB
COLIRCUSIDEXAMETASONA.COLIRIO10ML.ALCONCUSI
COLIRIOLLORENSHEMANTH.COLIRIO5ML.LLORENS
CRESOPHENE.SOLUCION45ML.PRATS
DALAMONINY.6AMPLIOF+6AMPDISOL.ALTER
DECADRAN.4MG/ML1VIAL2ML.MERCKSHARPDOHME
DECADRANNEOMICINA.COLIRIO2.5ML.MERCKSHARPDOHME
DEXATAVEGIL.20COMPRIMIDOS.NOVARTISCONSUMERHEALTH
DEXAMETASONABELMAC.0.5MG20COMPRIMIDOS.BELMAC
FORTECORTIN.4MG/ML3AMP1ML.MERCKFARMAQUIMICA
FORTECORTINORAL.1MG30COMPRIMIDOS.MERCKFARMAQUIMICA
HONGOSAN.SOLUCION150ML.MEDEA
INZITAN.6AMPOLLAS2ML
LIQUIPOMDEXAANTIB.COLIRIO10ML.IQUINOSA
LIQUIPOMDEXACONST.COLIRIO10ML.IQUINOSA
LIQUIPOMDEXAMIDA.COLIRIO10ML.IQUINOSA
MAXIDEX.0.1%COLIRIO5ML.ALCONCUSI
MAXITROL.COLIRIO5ML.ALCONCUSI
NEUROCATAVINDEXAINY.6VIALES5ML.LLORENTE
NEURODAVURPLUS.6AMPOLLAS2.5ML.BELMAC
OFTCUSIDEICOL.POMADA3G.ALCONCUSI
OFTCUSIDEXAMETASONA.0.05%POMADA3G.ALCONCUSI
OFTALMOLDEXA.COLIRIO20ML.REIGJOFRE
OFTALMOTRIMDEXA.COLIRIO5ML.ALCONCUSI
POMADAOCDEXAFENICOL.POMADA3G.CIBAVISION
RESORBORINA.SOLUCION200ML.BELMAC
RINODEXA.GOTAS10MLPEDIATRICO.SANOFIWINTHROP
RINOBLANCODEXAANTIBIO.NEBULIZADOR10ML.ALCONCUSI
SABANOTROPICO.POMADA12G.CALMANTEVITAMINADO
SEDOFARINSPRAY.AEROSOL15ML.PENSA
TOBRADEX.3/1MGCOLIRIO5ML.ALCONCUSI
VASODEXALLORENS.COLIRIO5ML.LLORENTE

REFERENCIAS

DavisPG,HendersonSmartDJ.Intravenousdexamethasoneforextubationofnewborninfants.CochraneDatabase
SystRev2000:2CD000308
McNamaraS,KilbrideL.Treatingprimarybraintumourswithdexamethasone.NursTimes1999Nov24Dec195:47
547
PerezEA.Useofdexamethasonewith5HT3receptorantagonistsforchemotherapyinducednauseaandvomiting.
CancerJSciAm1998MarApr4:2727
BonadioWA.Adjunctivedexamethasonetherapyforpediatricbacterialmeningitis.JEmergMed1996MarApr14:2
16572
WildenradtSS,HartLL.Antenataldexamethasoneasprophylaxisofrespiratorydistresssyndrome.Ann

Pharmacother1994Apr28:44757
VanEkerenRF.Usingdexamethasonetotreatbronchopulmonarydysplasia.NeonatalNetw1991Oct10:31721
SmeetsRE,HillenHF.Acquiredamegakaryocyticthrombocytopenicpurpura.Treatmentwithhighdose
dexamethasonepulsetherapyandreviewoftheliterature.NethJMed1988Feb32:122733
Anonymous.Effectsofdexamethasoneonglucosemetabolism.NutrRev1976Jun34:61857
JacoxA,CarrDB,PayneR.Newclinicalpracticeguidelinesforthemanagementofpaininpatientswithcancer.N
EnglJMed1994330:6515.

Monografarevisadael31deMayode2009.EquipoderedaccindeIQB(CentrocolaboradordeLa
AdministracinNacionaldeMedicamentos,alimentosyTecnologaMdicaANMATArgentina).

http://www.iqb.es/cbasicas/farma/farma04/d009.htm 9/9

Вам также может понравиться