Вы находитесь на странице: 1из 10

ABSTRACTS

EINIACA15
10-12 junio 2015
Santiago de Compostela

Organiza:

Asociacin Cultural de Arqueoloxa e Ciencias da Antigidade

Colaboran:
2 EINIACA 15

PROGRAMA DE LAS SESIONES

DA 10
SESIN PREHISTORIA, PROTOHISTORIA Y ARQUEOLOGA

DA 11
SESIN GRECIA Y PRXIMO ORIENTE
SESIN DE ICONOGRAFA CLSICA
PRESENTACIN DO LIBRO (Anexos)

DA 12
SESIN POLTICA, FILOSOFA Y ROMANIZACIN
SESIN ARQUEOLOGA DE ROMA
PRESENTACIN DE ARTYHUM (Anexos)
EINIACA15 3

NDICE
SESIN DE PREHISTORIA, PROTOHISTORIA Y ARQUEOLOGA .................8
Definiendo nuevas herramientas para la deteccin de tmulos megalticos en Galicia: el uso de
la tecnologa LiDAR
Miguel Carrero Pazos...................................................................................................................... 8

Arqueologa de frontera: problemas de comunicacin y necesidad del registro arqueolgico


desde una visin arqueoastronmica: El caso de los tmulos de Alto da Portela do Pau o
Outeiro do Ferro
Benito Vilas Estvez ........................................................................................................................ 8

Contributo para as prticas funerrias do Neoltico do Centro-Norte de Portugal. O estudo do


trio da Arquinha da Moura, Tondela
Patrcia Sofia Sousa ........................................................................................................................ 9

Estaes arqueolgicas de Bitarados, Esposende e Covelinhos, Braga: estudo preliminar das


indstrias lticas calcolticas
Jos Diogo Fernandes ................................................................................................................... 10

Potencialidad de la arqueozoologa para el anlisis medio ambiental. Una aproximacin a partir


de los macro y mesomamferos de cinco yacimientos calcolticos de andaluca
Marta frica Tudela Alcntara ..................................................................................................... 10

O povoado da Idade do Bronze da Quinta do Rapido, Barcelos (NW Portugus). Resultados


preliminares
Diana Vanessa Carvalho ............................................................................................................... 11

Uma primeira abordagem s covinhas e fossetes do Baixo Sabor: diferentes contextos


diferentes funcionalidades?
Pedro Xavier, Andreia Silva, Sofia Figueiredo ............................................................................... 12

Redescubrindo a arte rupestre ao aire libre de O Rosal (Pontevedra, Galicia)


Alia Vzquez Martnez .................................................................................................................. 13

Arte rupestre na bacia do rio ncora (NW de Portugal). Estudo preliminar


Ana Sofia Fonseca ......................................................................................................................... 13

A simbologia dos veados na Pr-histria recente do Nordeste transmontano: formas pintadas e


gravadas
Pedro Xavier, Andreia Silva, Sofia Figueiredo ............................................................................... 14

As gravuras rupestres de Crestelos (Trs-os-Montes; Portugal) e a sua longa diacronia desde a


Idade do Ferro ao perodo contemporneo
4 EINIACA 15

Pedro Xavier, Andreia Silva, Sofia Figueiredo ............................................................................... 15

Coleccionistas y colecciones de arqueologa en Tenerife


Fabio Carreiro Lago, David Rodrguez Fidel .................................................................................. 16

El Poblamiento en la Comarca del Baixo Mio y su evolucin en la Prehistoria y la Antigedad


Mikel Daz Rodrguez, Alba Anta Rodrguez Nvoa, Antn Carballo Lomba, Patricia Valle Abad,
Alia Vzquez Martnez .................................................................................................................. 16

O Povoamento entre o Neoltico e a Idade do Ferro no atual Territrio de Castro Daire (Centro
Norte de Portugal)
Ricardo Miguel Oliveira ................................................................................................................ 17

Aproximacin a las formas de memoria social e identidad colectiva en la Meseta protohistrica


Alicia Viaa Gutirrez ................................................................................................................... 18

Storage structures and agricultural practices in the Iron Age: The case study of Crastoeiro
(Mondim de Basto, Northwest Iberia)
Lus Seabra .................................................................................................................................... 19

Anlisis microespacial en el yacimiento de O Achadizo (Boiro, A Corua)


Alba Anta Rodrguez Nvoa, Mikel Daz Rodrguez, Cristina Seoane Novo ................................. 19

Ocupao da Idade do Ferro e Romanizao do Povoado de So Joo de Rei, Pvoa de Lanhoso


(NW, Portugal) Primeiros Resultados
Nuno Tiago Oliveira ...................................................................................................................... 20

Os contactos comerciais entre o Mediterrneo e o Noroeste da Pennsula Ibrica. Un estado da


cuestin
Aurora Irene Paz Viruet ................................................................................................................ 21

A cermica no espello dos metais: criterios e metodoloxa de traballo. Os materiais do Castro do


Achadizo (Boiro, A Corua) como campo de Ensaio
Cristina Seoane Novo .................................................................................................................... 22

Idade do Ferro do Entre Douro e Vouga: Contributo para o estudo cermico do povoado da
Cividade, Arouca
Rui Daniel Duarte .......................................................................................................................... 22

Las creencias religiosas en la ciudad romana de Cparra (Capera)


Francisco Cidoncha Redondo ........................................................................................................ 23

EL CULTO A JPITER Y EL SINCRETISMO RELIGIOSO EN LAS COMUNIDADES DEL NO HISPANO:


Jpiter y la teonimia indgena en los c. Asturum, Bracarensis y Lucensis
Aitor Moneo Crespo ...................................................................................................................... 24

Indigenous and Romans in the Portuguese territory - influences and changes in religious
practices
Daniela Filipa Ferreira................................................................................................................... 25
EINIACA15 5

SESIN DE GRECIA Y PRXIMO ORIENTE ...................................................... 25


El hroe pico en Grecia y Mesopotamia
Montserrat Valias Carballal ........................................................................................................ 26

La conceptualizacin de Troya en Lucrecio como punto histrico dentro del relato romano
Alicia Calvo Panera ....................................................................................................................... 26

Aproximacin a otras posibles vas de interpretacin de MQM M, supuesta segunda ceca de


Lixus y los ciclos mitolgicos arcaicos de Melqart, el sol y el ocano en el Extremo Occidente
Elena Diana Balboa Lagunero, Carlota Prez-Reverte Maas...................................................... 27

Cultos orientais durante a Primeira Idade do Ferro no noroeste da Pennsula Ibrica


Aitor Fren Campo ........................................................................................................................ 28

Las Antesterias en la epigrafa del tica del s. IV a. C.


Mara Victoria Vaello Rodrguez ................................................................................................... 29

Hroes cados. Pobreza y miseria en el drama ateniense de poca clsica


Aida Fernndez Prieto................................................................................................................... 30

La batalla decisiva, una invencin griega?


Pablo Sobral Arosa........................................................................................................................ 30

El homoerotismo femenino en la Grecia Antigua


Marta Fernndez Aller .................................................................................................................. 31

Los estrechos de rtemis: la guerra del parto en la Grecia Antigua


Irune Valderrbano Gonzlez ....................................................................................................... 32

Impudicitia: la transgresin de la virtud sexual femenina en la Roma Antigua


Sara Casamayor Mancisidor ......................................................................................................... 33

Honras fnebres en los poemas homricos


M Jess Requejo Vzquez ........................................................................................................... 33

Las sacerdotisas de Bona Dea: condicin social y aspectos organizativos del culto
Federica Gatto .............................................................................................................................. 34

SESIN DE ICONOGRAFA CLSICA .................................................................. 35


El reflejo del mito y rito de los misterios de Eleusis en la moneda griega de Sicilia
Jos Miguel Puebla Morn ........................................................................................................... 35

Vino y barbarie: las amazonas en la cermica tica de figuras negras


Brianda Otero Moreira ................................................................................................................. 36

The depiction of Eneadis escape on Aineias coins. Comparision between archaeological and
numismatic documents
Anna Sapienza .............................................................................................................................. 37
6 EINIACA 15

Smbolos sacros en la iconografa alto imperial (s. I d.c.) en Emerita Augusta: lucernas y soportes
monetarios
Vernica del Ro Canedo, Begoa Fernndez Rojo, Helena Gozalbes Garca ............................... 37

El triunfo de Baco en la iconografa romana


Patricia Meiln Jcome................................................................................................................. 38

Representaciones de Venus y Diana en los mosaicos alto imperiales


Beatriz Fernndez Bonet, Javier Caballero Zapatero.................................................................... 39

Epigrafa romana y plstica castrea: propuestas para un dilogo entre dos expresiones
artesanales en el Noroeste Peninsular
David Serrano Lozano ................................................................................................................... 39

SESIN ARQUEOLOGA DE ROMA ..................................................................... 40


Late Roman Villas of North Sicily: some examples between Messanae and Thermae Imerensis
Francesco Nelson Russo ................................................................................................................ 40

Termas urbanas romanas en la Provincia Hispania Citerior: Regio Edetana y Regio Contestana
Daniel Fernndez Martn .............................................................................................................. 41

Material constructivo latericio en la antigedad tarda: el caso de dos ladrillos con posibles
marcas de alfarero
Hacomar Ruiz Gonzlez ................................................................................................................ 42

Orientacin de ciudades romanas en Hispania


Andrea Rodrguez Antn............................................................................................................... 43

Revisando las vas romanas de los Pirineos Occidentales


Alain Campo, Leticia Tobalina Pulido, Sergio Galindo Jarauta ..................................................... 43

Posibilidades da teledeteccin na anlise morfolxica da mineria romana na comarca do


Carballio
Carmen Gonzlez Doval, Oria Ferreiro Diz.................................................................................... 44

La frontera entre suevos y visigodos a travs del poblado Alto Medieval de El Castilln
Marta Martnez Parada, Patricia Fuentes Melgar, Jos Carlos Sastre Blanco ............................ 45

ENTRE LA ARCILLA Y LA MADERA. Reflexiones sobre la pervivencia de formas cermicas


romanas en la tornera tradicional asturiana
Laura Bcares Rodrguez, Miguel Busto Zapico ............................................................................ 45

Ajuar domstico en las mesas compostelanas de poca medieval: madera y cermica como caso
de estudio
Francisco Alonso Toucido, Vernica del Ro Canedo, Oria Ferreiro Diz ........................................ 46

SESIN POLTICA, FILOSOFA Y ROMANIZACIN........................................ 47


Estoicismo en la revuelta de Prgamo: El caso de Blosio de Cumas
Adur Intxaurrandieta Ormazabal ................................................................................................. 47
EINIACA15 7

El contenido poltico en las alocuciones militares romanas tardorrepublicanas: de Mario a Csar


(107-44 a.C.)
Rebeca Cordeiro Macenlle ............................................................................................................ 48

El programa de reformas de Augusto y su recepcin social


Helena Lpez Gmez..................................................................................................................... 49

Los cristianos y la sociedad pagana de los siglos II y III a travs del Discurso verdadero contra los
cristianos de Celso
Elena Sol Jimnez .......................................................................................................................... 49

La abstinencia alimenticia en la figura de Porfirio de Tiro


Pablo Snchez de Mayo ................................................................................................................ 50

La faceta poltica de Hidacio, obispo de Aquae Flaviae (actual Chaves, Portugal) a travs de su
propia obra
Benito Mrquez Castro ................................................................................................................. 51

El control de las polticas "de barrio" con Augusto. De los magistri vici a los vigiles
Clara Mara Ramos Taboada ........................................................................................................ 51

Os fora do Noroeste Peninsular. Unha ferramenta de organizacin e administracin do Mundo


Rural
Dens Iglesia Vilanova ................................................................................................................... 52

Caractersticas socioculturales de los orgenomescos


Mara Luisa Prez Gutirrez.......................................................................................................... 53

Civitas sine urbe: el paradigma vadiniense


Javier Villaln Pascual................................................................................................................... 54

El Edicto de Vespasiano y la efectiva Latinizacin Universal de Plinio en la Meseta Norte


Gabriel Gmez Martn .................................................................................................................. 55

Qu hace un romano como t en un sitio como este? El problema de la onomstica latina en la


Hispania republicana
M. Cristina de la Escosura Balbs ................................................................................................. 56

A propsito de una legatio en el ara de Hasparren


Jokin Lanz Betelu........................................................................................................................... 57

Hoc monumentum faciendum curauit. Las relaciones entre dedicantes y difuntos en la epigrafa
funeraria del norte hispano: el ejemplo del rea autrigona
Marta Fernndez Corral ............................................................................................................... 57

Diferentes categoras de veterinarios y prctica veterinaria en la antigedad romana


Veronica Podda ............................................................................................................................. 58

ANEXOS ..................................................................................................................... 59
ENTRE AIDS Y PEITHO. La iconografa del gesto del velo en la Antigua Grecia
8 EINIACA 15

Pablo Aparicio Resco..................................................................................................................... 59

Proyecto ArtyHum, Revista Digital de Artes y Humanidades


Beatriz Garrido Ramos, Jos ngel Mndez Martnez.................................................................. 59

SESIN DE PREHISTORIA, PROTOHISTORIA Y ARQUEOLOGA


Definiendo nuevas herramientas para la deteccin de tmulos megalticos en Galicia: el uso de la
tecnologa LiDAR

Miguel Carrero Pazos


Universidade de Santiago de Compostela
Miguel.carrero@usc.es

Palabras clave: Tmulo, Megalitismo, LiDAR, Tecnologas de Informacin Geogrfica

Hoy en da la informtica supone una parte fundamental en la formacin del arquelogo. Desde
la dcada de los aos setenta del siglo pasado, la disciplina arqueolgica fue sumndose
paulatinamente a los avances que el progreso de las innovaciones informticas iba proporcionando a
la sociedad en general. En este sentido, la Arqueologa ha adoptado un variado elenco de herramientas
informticas, tanto a nivel terico como prctico. Entre ellas las Tecnologas Geoespaciales, que
renen mltiples herramientas de trabajo, muchas de las cuales nos permiten realizar analticas que
seran muy difciles de obtener manualmente.
En este sentido, el LiDAR areo (Light Detection and Ranging) se ha constituido en los ltimos
aos como una de las herramientas ms interesantes en el campo de la prospeccin arqueolgica,
puesto que nos permite observar anomalas superficiales que pueden ser comprobadas en el campo
(desde pequeos tmulos hasta grandes estructuras), independientemente de los variados paisajes y
diferentes aprovechamientos de los suelos que podamos estudiar.
En el presente trabajo nos centraremos en este tipo de consideraciones metodolgicas,
utilizando varios ejemplos de su aplicacin a necrpolis megalticas de Galicia, generando anlisis
visuales con los que poder estudiar los yacimientos con una gran precisin.
Finalmente, es necesario sealar que los datos LiDAR estn disponibles en acceso pblico en
Galicia. Esta es quizs una de las razones por las que la Arqueologa debe ir incorporando este tipo de
metodologas a su modus operandi, y la forma o el medio para conseguirlo es diseando desde la
investigacin una praxis metodolgica bsica de la que partir y sobre la que trabajar para desarrollar
nuevas aproximaciones.

Arqueologa de frontera: problemas de comunicacin y necesidad del registro arqueolgico desde


una visin arqueoastronmica: El caso de los tmulos de Alto da Portela do Pau o Outeiro do
Ferro

Benito Vilas Estvez


University of Wales Trinity Saint David
vieito4@hotmail.com

Palabras clave: arqueoastronoma, tmulo, excavacin, restauracin, denominacin, frontera


22 EINIACA 15

arqueolxicas, como traballar na busca de novos xacementos. A idea desta comunicacin libre
informar sobre esta lia de investigacin a aqueles de entre os ontes que descoezan ou anda
non oran falar amplamente dela, suscitar o seu interese y quizais, larga, desenrolar unha gran
lia de investigacin que abrangue maior cantidade posible de investigadores de diferentes
lugares, unndose a aqueles que xa se adican a elo dende hai anos, pra conseguir entre todos os
maiores resultados posibles un aspecto histrico e arqueolxico definitivamente interesante e,
francamente, apaixonante.

A cermica no espello dos metais: criterios e metodoloxa de traballo. Os materiais do Castro


do Achadizo (Boiro, A Corua) como campo de Ensaio

Cristina Seoane Novo


Facultade de Xeografa e Historia. Universidade de Santiago de Compostela
crisseoanenovo@gmail.com

Palabras chave: metodoloxa de traballo, cermica castrexa, metalurxia de bronce castrexa,


Cultura Castrexa, Idade do Ferro, Noroeste Peninsular

Este estudo parte da hiptese de que os mbitos produtivos oleiro e metalrxico


descorren parellos, que comparten mis c espazo e tempo, que hai intercambio entre
elas.Tanto a esfera tecnolxica oleira como a metlica gozan dun amplo repertorio de estudos
dende diferentes perspectivas, pero sempre tratando cermica e metal por separado, nunca
establecendo paralelos entrmbolos dous, ags no caso de crisois e moldes metalrxicos. Neste
traballo trtase de realizar unha comparativa entre estas das manifestacins materiais
mediante a definicin dun patrn observable en artefactos metlicos e cermicos que permita
establecer o grao de correlacin que amosan entre eles.
Para acadar este obxectivo, o establecemento dunha metodoloxa de traballo vital, xa
que se est a adoptar unha perspectiva practicamente nova na literatura arqueolxica do
mundo castrexo. S se atopan pequenas referencias s semellanzas entre vasillas cermicas e
metlicas da Idade do Ferro dentro de traballos que ou ben falan exclusivamente das primeiras
ou ben das segundas.
Nesta achega compranse olas cermicas e caldeiros de remaches e stulas de bronce ou
moldes de arxila das mesmas a varios niveis: tecnolxico acenos tcnicos ou ferramentas
compartidas morfolxico/formal; ornamental motivos, patrns ou tcnicas decorativas; e,
na medida do posible, funcional.
Para levar a cabo este estudo emprganse as cermicas procedentes das campaas de
escavacin levadas a cabo no Castro do Achadizo (Cabo de Cruz, Boiro, A Corua) en 1984 e
1991-1992 como campo de ensaio; e os caldeiros, stulas e moldes que se atopan xa publicados
como contrapunto metlico.

Idade do Ferro do Entre Douro e Vouga: Contributo para o estudo cermico do povoado da
Cividade, Arouca

Rui Daniel Duarte


Universidade do Minho, Portugal
rui_dgd@hotmail.com

Palabras chave: Cermicas, Idade do Ferro, Bronze Final

Вам также может понравиться