11 ubat 2017 CUMARTES Resm Gazete Say : 29976

TEBL

Maliye Bakanl (Gelir daresi Bakanl)ndan:

VERG USUL KANUNU GENEL TEBL
(SIRA NO: 478)
1. Ama ve Kapsam
4/1/1961 tarihli ve 213 sayl Vergi Usul Kanununun 153/A maddesinin uygulanmasna ilikin usul ve esaslarn
belirlenmesi bu Tebliin konusunu oluturmaktadr.
2. Dayanak
Bu Tebli, 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin on nc fkrasna dayanlarak hazrlanmtr.
3. Tanmlar ve Ksaltmalar
Bu Teblide geen;
a) 6183 sayl Kanun: 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanunu,
b) 193 sayl Kanun: 31/12/1960 tarihli ve 193 sayl Gelir Vergisi Kanununu,
c) 213 sayl Kanun: 4/1/1961 tarihli ve 213 sayl Vergi Usul Kanununu,
) 3568 sayl Kanun: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayl Serbest Muhasebeci Mali Mavirlik ve Yeminli Mali
Mavirlik Kanununu,
d) Bakanlk: Maliye Bakanln,
e) Bakanlk: Gelir daresi Bakanln,
f) Mkellefiyet kayd resen terkin edilenler: Bu Tebli uygulamas bakmndan, bakaca bir ticari, zirai ve
mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek amacyla mkellefiyet tesis ettirdii vergi
incelemesine yetkili olanlarca dzenlenen rapor ile tespit edilen ve mkellefiyet kaydnn devamna gerek
grlmediinin raporda belirtilmesi zerine ii brakm addolunarak mkellefiyet kaytlar vergi dairesince terkin
edilenleri,
g) Teminat: 213 sayl Kanunun 153/A maddesinde yer alan ve her yl yeniden deerleme oranna gre belirlenen
asgari tutardan (2017 yl iin 90.000 TL) az olmamak zere, dzenlenmi olan sahte belgelerde yer alan (vergiler dahil)
toplam tutarn % 10u olarak hesaplanan ve 6183 sayl Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fkrasnn (1), (2) ve (3)
numaral bentlerinde saylan; paray, bankalar tarafndan verilen sresiz teminat mektuplarn, Hazine Mstearlnca
ihra edilen Devlet i borlanma senetlerini veya bu senetler yerine dzenlenen belgeleri,
) TRMOB: Trkiye Serbest Muhasebeci Mali Mavirler ve Yeminli Mali Mavirler Odalar Birliini,
h) Vergi borcu: Bu Tebli uygulamas bakmndan, Maliye Bakanlna bal tahsil dairelerince tahsil edilen ve
213 sayl Kanun kapsamna giren vergi, resim, harlar, vergi cezalar ile bunlara bal gecikme faizi ve gecikme
zamlarn,
ifade eder.
4. Mnhasran Sahte Belge Dzenlenmesi Nedeniyle Mkellefiyet Kaytlarnn Resen Terkin Edilmesi
Halinde Teminat Uygulamas
4.1. Mkellefiyet Kaytlar Resen Terkin Edilen Gerek/Tzel Kiiler ve Tzel Kiilii Olmayan
Teekkller ile Bunlarla likili Saylanlar in Teminat Uygulamas
213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci fkras hkmne gre, mkellefiyet kayd resen terkin edilen
mkellefin;
- Serbest meslek erbab olmas durumunda kendisince,
- ahs iletmesi (193 sayl Kanun uyarnca elde etmi olduklar ticari kazanlar gerek veya basit usulde
vergilendirilen gerek kiiler ile zirai kazanlar gerek usulde vergilendirilen iftiler tarafndan iletilen iletmeler)
olmas durumunda sahibince,
- Adi ortaklk olmas durumunda ortaklardan her biri tarafndan,
- Ticaret irketi olmas durumunda irketin kendisi, kanuni temsilcileri, ynetim kurulu yeleri, sz konusu
irketin asgari % 10 ve zeri hissesine sahip olan gerek veya tzel kiiler ya da zikredilen tm bu kiilerin asgari % 10
ve zeri hisseye sahip olduu veya ynetiminde bulunduklar teebbsler tarafndan,
- Tzel kiilii olmayan teekkl olmas durumunda bunlar idare edenler tarafndan
ie balama bildiriminde bulunulmas halinde, adlarna mkellefiyet tesis edilebilmesi; bunlarn ve mkellefiyet
kayd resen terkin edilenlerin varsa tm vergi borlarnn denmesi ve teminat verilmesi artlarna baldr.
Ayn artlar, yukarda saylanlar dnda olup vergi inceleme raporlarnda mnhasran sahte belge dzenleme
fiilinin ilenmesinde bilfiil bulunduklar tespit edilenlerin ie balama bildiriminde bulunmalar halinde de geerlidir.
Bu kapsamda olup ie balama bildiriminde bulunanlarn mkellefiyetleri artlar yerine getirilmedii takdirde
tesis edilmeyecektir. artlarn yerine getirilmesi halinde ise bu tarih itibaryla mkellefiyet tesis edilecektir.
4.1.1 Mkellefiyet Kaytlar Resen Terkin Edilen Gerek Kiiler in Teminat Uygulamas
 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci fkras hkmne gre, mkellefiyet kayd resen terkin edilen
mkellefin gerek kii olmas ve bu mkelleflerin yeniden mkellefiyet tesis ettirmek iin ie balama bildiriminde
bulunmas halinde, maddenin birinci fkrasnda belirtilen artlar yerine getirilmeden mkellefiyetleri tesis
edilmeyecektir. Buna gre mkellefiyet kaytlar resen terkin edilmi olan;
- Serbest meslek erbaplar,
- ahs iletmesi sahipleri,
- Adi ortaklklarn gerek kii ortaklar
bu kapsamda deerlendirilecek olup, sz konusu kiilerin ticari, zirai ve mesleki kazanlar nedeniyle
mkellefiyet tesis ettirebilmeleri iin tm vergi borlarnn denmi ve teminat verilmi olmas gerekmektedir.
rnek 1: Ticari faaliyeti nedeniyle Gaziantep ahinbey Vergi Dairesinin mkellefi olan Bay (A) hakknda vergi
incelemesine yetkili olanlarca dzenlenen vergi inceleme raporunda, bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti
olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek amacyla mkellefiyet tesis ettirdii, toplam 500.000 TL tutarnda
sahte belge dzenledii ve mkellefiyet kaydnn 27/11/2014 tarihi itibaryla terkin edilmesi gerektii tespitine yer
verilmitir. Bunun zerine vergi dairesince, Bay (A)nn mkellefiyet kayd, raporda belirtilen tarih itibaryla resen
terkin edilmitir.
Bay (A)nn, 2017 ylnda Ankara Ulus Vergi Dairesine ie balama bildiriminde bulunmas durumunda,
mkellefiyetinin tesis edilebilmesi iin varsa tm vergi borlarnn denmi ve rapor ile tespit edilmi sahte belgelerde
yer alan toplam tutarn % 10unun (500.000 TL x %10 = 50.000 TL) 2017 yl iin geerli asgari teminat tutarndan az
olmas nedeniyle 90.000 TL tutarnda teminat verilmi olmas gerekmektedir.
4.1.2. Mkellefiyet Kaytlar Resen Terkin Edilen Tzel Kiilii Olmayan Teekkl darecileri in
Teminat Uygulamas
213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci fkras hkmne gre, ie balama bildirimi alnmas zerine
kendisinden maddenin birinci fkrasnda belirtilen artlar yerine getirmesi istenecekler arasnda, mkellefiyet kayd
resen terkin edilen tzel kiilii olmayan teekkllerin idarecileri de bulunmaktadr.
Buna gre, dernek ve vakflara ait iktisadi iletmeler gibi mkellefiyeti bulunan ancak ayr bir tzel kiilii
olmayan teekkllerin mnhasran sahte belge dzenlemek amacyla mkellefiyet tesis ettirdiinin tespiti zerine
mkellefiyet kaydnn resen terkin edilmesi durumunda, bu teekkllerin mnhasran sahte belge dzenleme fiilinin
ilenmi olduu dnemde idarecisi olan kiilerin ie balama bildirimlerinin alnmas zerine, maddenin birinci
fkrasnda belirtilen artlar yerine getirilmeden mkellefiyetleri tesis edilmeyecektir.
Dier taraftan, tzel kiilii bulunmayan teekkllerin mkellefiyetlerinin terkin tarihi itibaryla bunlar idare
edenlerin ticari, zirai veya mesleki bir faaliyetten dolay mevcut bir mkellefiyetleri varsa bu mkellefiyetleri veya bu
mkellefiyetlerin baka bir vergi dairesine nakledilmesi nedeniyle bu aamada kendilerinden maddenin birinci
fkrasndaki artlar yerine getirmeleri istenmeyecektir. Ancak, mezkr kiilerin mkellefiyetleri herhangi bir neden ile
terkin edildikten sonra yeniden mkellefiyet tesis ettirmek iin ie balama bildiriminde bulunmalar halinde, maddenin
birinci fkras hkmleri erevesinde ilem tesis edilecektir.
rnek 2: Bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek
amacyla mkellefiyet tesis ettirdii tespit olunan ve rapora istinaden mkellefiyet kayd 30/11/2015 tarihi itibaryla
Ankara Cumhuriyet Vergi Dairesi tarafndan resen terkin edilen tzel kiilii olmayan mkellef (B) teekklnn,
mnhasran sahte belge dzenleme fiilinin ilenmi olduu dnemde idarecisi olan Bay (C)nin stanbul Sargazi Vergi
Dairesine 2017 ylnda ie balama bildiriminde bulunmas halinde, mkellefiyetinin tesis edilebilmesi iin Bay (C)nin
ve (B) teekklnn varsa tm vergi borlarnn denmi ve Bay (C) tarafndan teminat verilmi olmas arttr.
(B) teekklnn mkellefiyetinin terkin tarihi itibaryla Bay (C)nin, ticari, zirai veya mesleki bir faaliyetten
dolay mevcut bir mkellefiyeti varsa bu mkellefiyeti veya bu mkellefiyetin baka bir vergi dairesine nakledilmesi
nedeniyle bu aamada birinci fkrada belirtilen artlarn yerine getirilmesi istenmeyecektir. Ancak, Bay (C)nin bu
mkellefiyeti herhangi bir neden ile terkin edildikten sonra yeniden mkellefiyet tesis ettirmek iin ie balama
bildiriminde bulunmas halinde, maddenin birinci fkras hkmleri erevesinde ilem tesis edilecektir.
4.1.3. Mkellefiyet Kaytlar Resen Terkin Edilen Tzel Kiiler ile Bunlarla likili Saylanlar in
Teminat Uygulamas
213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci fkras hkmne gre, mkellefiyet kayd resen terkin edilen
mkellefin tzel kii (ticaret irketi) olmas durumunda bu mkelleflerin, kanuni temsilcilerinin, ynetim kurulu
yelerinin, asgari % 10 ve zeri hissesine sahip olan gerek veya tzel kiilerin ya da bu kiilerin asgari % 10 ve zeri
hisseye sahip olduu veya ynetiminde bulunduklar teebbslerin ie balama bildiriminin alnmas zerine maddenin
birinci fkrasnda belirtilen artlar yerine getirilmeden mkellefiyetleri tesis edilmeyecektir.
Ancak ticaret irketlerinin mkellefiyetlerinin terkin tarihi itibaryla bu irketlerle ilikili olan kiilerin (kanuni
temsilci, ynetim kurulu yeleri vd.) ticari, zirai veya mesleki bir faaliyetten dolay mevcut bir mkellefiyeti varsa bu
mkellefiyetleri veya bu mkellefiyetlerin baka bir vergi dairesine nakledilmesi nedeniyle bu aamada kendilerinden
maddenin birinci fkrasnda belirtilen artlar yerine getirmesi istenmeyecektir. Bununla birlikte, mezkr kiilerin
mkellefiyetleri herhangi bir neden ile terkin edildikten sonra yeniden mkellefiyet tesis ettirmek iin ie balama
bildiriminde bulunmalar halinde, maddenin birinci fkras hkmleri erevesinde ilem tesis edilecektir.
rnek 3: Bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek
amacyla mkellefiyet tesis ettirdii tespit olunan ve rapora istinaden mkellefiyet kayd 30/11/2015 tarihi itibaryla
Ankara Cumhuriyet Vergi Dairesi tarafndan resen terkin edilen () Ltd. ti.nin, mnhasran sahte belge dzenleme
fiilinin ilenmi olduu dnemde % 10 ve zeri nispette hissedar olan Bay (D)nin stanbul Sargazi Vergi Dairesine
2017 ylnda ie balama bildiriminde bulunmas halinde mkellefiyetinin tesis edilebilmesi iin Bay (D)nin ve () Ltd.
ti.nin varsa tm vergi borlarnn denmi ve Bay (D) tarafndan teminat verilmi olmas arttr.
() Ltd. ti.nin mkellefiyetinin terkin tarihi itibaryla Bay (D)nin, ticari, zirai veya mesleki bir faaliyetten
dolay mevcut bir mkellefiyeti varsa, bu mkellefiyeti veya bu mkellefiyetin baka bir vergi dairesine nakledilmesi
nedeniyle kendisinden bu aamada birinci fkradaki artlar yerine getirmesi istenmeyecektir. Ancak, Bay (D)nin bu
mkellefiyeti herhangi bir neden ile terkin edildikten sonra yeniden mkellefiyet tesis ettirmek iin ie balama
bildiriminde bulunmas halinde, maddenin birinci fkras hkmleri erevesinde ilem tesis edilecektir.
rnek 4: stanbul ili Vergi Dairesinin mkellefi olan (E) A.. hakknda dzenlenen vergi inceleme raporunda
mnhasran sahte belge dzenlemek amacyla mkellefiyet tesis ettirdii tespit edilmi ve rapora istinaden 30/9/2014
tarihi itibaryla mkellefiyet kayd resen terkin edilmitir.
(E) A..nin, mnhasran sahte belge dzenleme fiilinin ilenmi olduu dnemde kanuni temsilcisi olan Bay
(F)nin kendi adna 2017 ylnda Erzurum Aziziye Vergi Dairesine mkellefiyet tesis ettirebilmesi iin ahsnn ve (E)
A..nin varsa tm vergi borlarnn denmi ve teminat verilmi olmas gerekmektedir.
(E) A..nin ortann 2017 ylnda Antalya kaplar Vergi Dairesine mkellefiyet tesis ettirmek istemesi
durumunda ise ortan mnhasran sahte belge dzenleme fiilinin ilenmi olduu dnemde irket sermayesinin asgari
% 10una sahip olup olmadna baklarak, sermaye paynn % 10 ve zeri nispette olmas halinde maddenin birinci
fkras hkmleri erevesinde ilem tesis edilecektir.
rnek 5: Bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek
amacyla mkellefiyet tesis ettirdii vergi incelemesine yetkili olanlarca dzenlenen rapor ile tespit olunan Ankara
Ostim Vergi Dairesinin mkellefi (G) Ltd. ti.nin mkellefiyet kayd, raporda belirtilen 24/6/2014 tarihi itibaryla
resen terkin edilmitir.
(G) Ltd. ti.nin gerek kii orta bulunmakta olup, Bay (H)nin ortaklk pay % 90, Bay (I)nn ortaklk
pay % 4 ve Bay ()nin ortaklk pay % 6dr. Bay () ayn zamanda irketin kanuni temsilcisidir.
Bursa Setba Vergi Dairesi tarafndan ie balama bildirimi alnan (J) A..nin evraklarnn tetkikinden, (G)
Ltd. ti.nin % 4 payla orta olan Bay (I)nn yeni kurulan (J) A..nin sermayesinin % 15ine sahip olduu
anlalmtr. Bay (I), (G) Ltd. ti.nin sermayesinin % 10undan azna sahip olduundan ve (G) Ltd. ti.de kanuni
temsilci veya ynetim kurulu yesi vasfn haiz olmadndan, (J) A.. hakknda madde kapsamnda ilem
yaplmayacaktr.
Bay ()nin, (J) A..ye %10dan daha az sermaye payyla ortak olmas halinde de konu madde kapsamnda
deerlendirilmeyecektir.
Ancak, Bay ()nin, (G) Ltd. ti.deki ortaklk pay % 6 olmasna ramen sz konusu irkette kanuni temsilci
olmas nedeniyle, (J) A..ye ynetim kurulu yesi, kanuni temsilci veya asgari % 10 payla ortak olmas halinde,
maddenin birinci fkrasndaki artlar yerine getirilmeden (J) A..nin mkellefiyeti tesis edilmeyecektir.
4.1.4. Mnhasran Sahte Belge Dzenleme Fiilinin lenmesinde Bilfiil Bulunduklar Tespit Edilenler in
Teminat Uygulamas
Mkellefin bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek
amacyla mkellefiyet tesis ettirdiini tespit eden raporda, sahte belge dzenleme fiilinin ilenmesinde bilfiil
bulunduklar tespit edilen ve raporda aka isimlerine yer verilen kiilerin ie balama bildiriminde bulunmalar halinde
de maddenin birinci fkras hkmleri tatbik edilir.
rnek 6: Ankara Kzlbey Vergi Dairesi mkelleflerinden (K) A.. hakknda yaplan vergi incelemesi
sonucunda dzenlenen raporda, mkellefin bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte
belge dzenleme faaliyetinde bulunduu tespiti zerine vergi dairesince mkellefiyet kayd 20/4/2015 tarihi itibaryla
resen terkin edilmitir. Sz konusu raporda, anlan irket ile herhangi bir ortaklk veya idarecilik ilikisi bulunmayan
Bay (L)nin sahte belge dzenleme faaliyetinde bilfiil bulunduu tespit edilmitir.
Bay (L) tarafndan 2017 ylnda yaplan ie balama bildirimi zerine adna mkellefiyet tesis edilebilmesi iin,
(K) A..nin ve Bay (L)nin varsa tm vergi borlarnn denmi ve Bay (L)den teminat alnm olmas gerekmektedir.
4.1.5. Mnhasran Sahte Belge Dzenleme Fiilinin Belirli Bir Tarihten Sonra lenmeye Balanm Olmas
Vergi inceleme raporunda mnhasran sahte belge dzenleme fiilinin, mkellefiyet tesisinden itibaren deil de
belirli bir tarihten sonra ilenmeye baland tespit edilmise raporda belirtilen bu tarihten nceki dnemlere ilikin
kanuni temsilciler, ynetim kurulu yeleri, asgari % 10 hisseye sahip ortaklar, bunlarn asgari % 10 orta olduu veya
ynetiminde bulunduklar teebbsler ile adi ortaklk ortaklar ve tzel kiilii olmayan teekkl idarecileri hakknda
birinci fkra hkmleri tatbik edilmez.
 rnek 7: 24/9/2013 tarihinde kurulmu olan (M) A.. hakknda dzenlenen rapor ile 14/5/2015 tarihinden
itibaren mnhasran sahte belge dzenlemek amacyla faaliyette bulunduu tespit edilmi ve Bursa negl Vergi
Dairesince mkellefiyet kayd raporda belirtilen tarih itibaryla resen terkin edilmitir.
irketin kurucu ortaklarndan olan Bay (N) % 30luk hissesinin tamamn 10/4/2014 tarihinde Bay (O)ya
devrederek irketten ayrlmtr. Dolaysyla Bay (N)nin ie balama bildiriminde bulunmas halinde birinci fkradaki
artlar aranmadan mkellefiyeti tesis edilecektir.
4.1.6. e Balama Bildiriminde Bulunulmas Gerekmeyen Mkellefiyet Tesisleri
193 sayl Kanuna gre ticari, zirai ve mesleki kazanlar dnda gelir elde eden gerek kiiler, maddenin birinci
fkrasnda saylanlardan olsalar dahi bu gelirlerinin vergilendirilmesi iin ie balama bildiriminde bulunmak zorunda
olmadklarndan, bu kiiler adna tesis edilecek gelir vergisi mkellefiyetleri iin maddenin birinci fkra hkmleri
uygulanmaz.
4.1.7. Mkellefiyet Tesis Ettirmeksizin Kayt D Faaliyette Bulunduu Tespit Edilenlerin Durumu
213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci fkrasnda saylanlardan olup ie balama bildiriminde bulunmas
gerekirken, faaliyetini vergi dairesinin bilgisi dnda srdrenlerin bu durumlarnn tespiti halinde, bu kiiler hakknda
idarece teminat istenmeden mkellefiyete ilikin gerekli ilemler tesis ettirilir.
Bu durumda mkellefiyet tesis tarihinden itibaren bir ay iinde ilgili vergi dairesi tarafndan; otuz gn ierisinde
teminat verilmesi ve mkellefiyet kayd resen terkin edilen mkellefin ve kendilerinin varsa tm vergi borlarnn
denmesi, yazl olarak talep edilir.
Yaznn tebli tarihinden itibaren otuz gnlk sre ierisinde bu artlar yerine getirilmezse istenen teminat tutar
verilen srenin son gn vade tarihi kabul edilmek suretiyle sz konusu mkellefler adna teminat alaca olarak
tahakkuk ettirilir. Teminat alaca, bu mkelleflerden 6183 sayl Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek takip
ve tahsil edilir.
Otuz gnlk sre sonunda bu artlarn yerine getirilmemesi halinde, mkelleflerin alm olan mkellefiyet
kaytlar vergi dairesi tarafndan ayrca terkin edilir.
Mkelleflerin faaliyetlerine devam etmek istemeleri durumunda, mkellefiyetin tesis edilebilmesi iin
mkellefiyet kayd resen terkin edilen mkellefin ve kendilerinin varsa tm vergi borlar ile teminat alaca tutarn n
denmi olmas arttr.
4.2. Tebliin (4.1) No.lu Blmnde Saylan Gerek ve Tzel Kiiler ile Tzel Kiilii Olmayan
Teekkllerle Balantl Olan Adi Ortaklklarn, Ticaret irketlerinin ve Tzel Kiilii Olmayan Teekkllerin
e Balama Bildiriminde Bulunmas Halinde Teminat Uygulamas
213 sayl Kanunun 153/A maddesinin ikinci fkras hkmne gre, maddenin birinci fkrasnda saylanlarn
ahsen veya dorudan mkellefiyet tesis ettirmeyip de ie balama bildiriminde bulunan;
- Bir adi ortakln orta,
- Bir ticaret irketinin kanuni temsilcisi, ynetim kurulu yesi, % 10 veya fazlas nispette hissedar veya
- Tzel kiilii olmayan bir teekkln idarecisi
sfatn tamalar halinde de maddenin birinci fkras hkm uygulanacaktr.
Buna gre, maddenin birinci fkrasnda saylanlarn orta olduklar adi ortaklklarn, kanuni temsilcisi, ynetim
kurulu yesi, irket sermayesinin asgari % 10una sahip olduklar ticaret irketlerinin veya idare ettikleri tzel kiilii
olmayan teekkllerin ie balama bildiriminde bulunmalar durumunda, bunlar nezdinde mkellefiyet tesis edilebilmesi
iin, kendileri ile mkellefiyet kaytlar resen terkin edilenlerin, varsa tm vergi borlarnn denmi ve teminat verilmi
olmas arttr.
rnek 8: Bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek
amacyla serbest meslek erbab olarak mkellefiyet tesis ettirdii vergi incelemesine yetkili olanlarca dzenlenen rapor
ile tespit olunan Bay ()nn mkellefiyet kayd, Ankara Ostim Vergi Dairesince raporda belirtilen 24/6/2014 tarihi
itibaryla resen terkin edilmitir.
Bursa Nilfer Vergi Dairesince ie balama bildirimi alnan (P) A..nin evraklarnn tetkikinden, Bay ()nn,
(P) A..de en az % 10 ortaklk paynn olduu veya kanuni temsilci/ynetim kurulu yesi vasfn haiz bulunduu tespit
edildiinde, maddenin birinci fkrasndaki artlar yerine getirmeden (P) A..nin mkellefiyeti tesis edilmeyecektir.
rnek 9: Bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek
amacyla mkellefiyet tesis ettirdii vergi incelemesine yetkili olanlarca dzenlenen rapor ile tespit edilen (R) Ltd.
ti.nin mkellefiyet kayd Ankara Kavakldere Vergi Dairesince raporda belirtilen 18/9/2014 tarihi itibaryla resen
terkin edilmitir.
(R) Ltd. ti.nin iki gerek kii orta bulunmakta olup, bunlardan Bay (S)nin ortaklk pay % 70, Bay ()nin
ortaklk pay ise % 30dur. Ayrca, Bay (S)nin Ankara Kzlbey Vergi Dairesinin faal mkelleflerinden (T) A..de
17/9/2013 tarihinden itibaren % 10 ortaklk pay mevcut bulunmaktadr.
2017 ylnda Ankara Ostim Vergi Dairesi tarafndan ie balama bildirimi alnan (U) Ltd. ti.de, (T) A..nin
% 10 ortaklk pay bulunduu tespit edilmitir. Bu durumda, (U) Ltd. ti.nin mkellefiyetinin tesis edilebilmesi ancak
(R) Ltd. ti.nin ve (U) Ltd. ti.nin varsa tm vergi borlarnn denmesi ve (U) Ltd. ti.nin verecei teminat ile
mmkndr.
te yandan, Bay (S)nin % 10 ortaklk paynn bulunduu (T) A.. hakknda, keyfiyetin Ankara Kzlbey Vergi
Dairesinin ttlana girdii tarihten itibaren maddenin nc fkras kapsamnda bu Tebliin (4.3) No.lu blmnde
akland ekilde ilem tesis edilmesi gerekmektedir.
4.3. Tebliin (4.1) No.lu Blmnde Saylan Gerek ve Tzel Kiiler ile Tzel Kiilii Olmayan
Teekkllerin; Mkellefiyeti Bulunan Adi Ortaklk, Ticaret irketi ve Tzel Kiilii Olmayan Teekkl Orta,
Kanuni Temsilcisi veya darecisi Olmas, Bunlar Devralmas, Ksmen veya Tamamen Bunlara Devrolunmas
Halinde Teminat Uygulamas
4.3.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin nc fkrasnda, birinci fkrada saylan kiilerin; bir adi
ortakln, ticaret irketinin veya tzel kiilii olmayan teekkln kanuni temsilcisi, ynetim kurulu yesi, idarecisi,
asgari % 10 nispetinde orta olduunun anlalmas veya bunlar devralmas, sz konusu mkellefiyetlerin ksmen veya
tamamen bunlara devrolunmas halinde yaplacak ilemler hkm altna alnmtr.
Buna gre, maddenin birinci fkrasnda saylanlarla ortaklk, ynetiminde bulunma, devralma, devrolunma
keyfiyetinin, faaliyeti devam eden mkellefin bal olduu vergi dairesinin ttlana girmesinden itibaren bir ay iinde
bu mkellefe hitaben yazlacak bir yaz ile otuz gn iinde;
- Birinci fkra hkmne gre teminat verilmesi,
- Mkellefiyet kayd vergi dairesince resen terkin edilmi olan mkellefin varsa tm vergi borlarnn denmesi
istenir.
Bu durumda mkellefin iki seenei bulunmaktadr. Birinci seenek, yazy tebell ettii tarihten itibaren otuz
gn iinde yukarda saylan artlar yerine getirmektir. kinci seenek ise sz konusu kiilerin mevcut mkellefiyetteki
statlerinin bu sre ierisinde sona erdirilmesidir.
ki seenekten birinin verilen srede yerine getirilmemesi halinde, istenen teminat tutar verilen srenin son
gn vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mevcut mkellef adna teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Teminat
alaca, bu mkelleften 6183 sayl Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
Ayrca, bu mkellef birinci fkrada saylanlarn teminat isteme tarihi itibaryla tahakkuk etmi tm vergi
borlarndan mterek ve mteselsil sorumludur. Maddede ngrlen stat sona erdirme artnn verilen sreden sonra
gerekletirilmesi halinde de mterek ve mteselsil sorumlu olunan borlarn ve teminat alacann takibine devam
edilir.
4.3.2. nc fkra kapsamnda, sz konusu kiilerin statlerinin otuz gnlk sreden sonra herhangi bir tarihte
sona erdirilmesi durumunda, varsa alnm olan teminat iade edilmez.
Dier taraftan, otuz gnlk sre ierisinde mezkr kiilerin statlerinin sona erdirilmesine ynelik yasal
giriimleri balatm olan ve bu durumu muteber vesikalar ile ispat ve tevsik eden mkelleflerden alnm olan teminat,
bu yasal giriimler sonucunda statlerinin sona erdirilmesi artyla, maddenin yedinci fkrasndaki sre ve artlar
aranmakszn vergi dairesi tarafndan iade olunur.
rnek 10: Bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenlemek
amacyla mkellefiyet tesis ettirdii ve 1.180.000 TL tutarnda sahte belge dzenledii vergi incelemesine yetkili
olanlarca dzenlenen vergi inceleme raporu ile tespit edilen () A..nin mkellefiyet kayd 11/3/2014 tarihi itibaryla
stanbul Merter Vergi Dairesince resen terkin edilmitir.
() A..nin kanuni temsilcisi Bay (V)nin, 12/6/2013 tarihinden itibaren, Konya Seluk Vergi Dairesi mkellefi
(Y) Ltd. ti.nin % 15 hisseli orta olduu keyfiyeti 2017 yl ierisinde Konya Seluk Vergi Dairesinin ttlana
girdiinde, sz konusu ttla tarihinden itibaren bir ay ierisinde (Y) Ltd. ti.ye yazlacak bir yaz ile yaznn tebliinden
itibaren otuz gn ierisinde () A..nin, teminat isteme tarihi itibaryla var olduu anlalan 65.000 TL tutarndaki
vergi borcunu demesi ile 118.000 TL tutarnda teminat vermesi yazl olarak istenir.
Otuz gnlk sre ierisinde artlarn yerine getirilmemesi ve Bay (V)nin statsnn devam ettirilmesi halinde,
istenen teminat tutar verilen srenin son gn vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle (Y) Ltd. ti. adna teminat
alaca olarak tahakkuk ettirilir. Tahakkuk ettirilen 118.000 TL tutarndaki teminat alaca ile () A..nin teminat
isteme tarihi itibaryla tahakkuk etmi 65.000 TL tutarndaki vergi borcu mterek ve mteselsil sorumlu sfatyla (Y)
Ltd. ti.den 6183 sayl Kanun uyarnca takip ve tahsil edilir.
Dier taraftan, () A..nin teminat isteme tarihi itibaryla tahakkuk etmi 65.000 TL tutarndaki vergi
borcundan kendisinin ve kanuni temsilcisi Bay (V)nin 6183 sayl Kanun uyarnca sorumluluunun devam edecei
tabiidir.
4.4. Alnan Teminatlarn adesi
4.4.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci, ikinci ve nc fkralarnda saylan haller dolaysyla
alnan teminatlarn iadesi hususu, maddenin yedinci fkrasnda dzenlenmitir.
Sz konusu dzenlemeye gre, birinci, ikinci ve nc fkralarda saylan hallerden dolay teminat alnmasn
takip eden takvim ylnn bandan itibaren yl iinde, sahte veya muhteviyat itibaryla yanltc belge kullan lmas
hari, 213 sayl Kanunun 359 uncu maddesinde saylan fiillerden herhangi birinin ilenmediinin vergi incelemesine
yetkili olanlar tarafndan dzenlenecek vergi inceleme raporu ile tespit edilmesi durumunda, alnm olan teminat
bakaca vergi borcu bulunmamas kaydyla mkellefe iade edilir.
Teminatn iade edilebilmesi fiillerin ilenmediinin tespitine bal olduu iin, bu mkellefler hakknda sz
konusu yln sonundan itibaren en ge ay iinde bir vergi incelemesi istenilir. Yaplan inceleme neticesinde
yln tamamnda, sahte veya muhteviyat itibaryla yanltc belge kullanlmas hari, 359 uncu maddede saylan herhangi
bir fiilin ilenmedii tespitine raporda yer verilmesi halinde, alnm olan teminat bakaca vergi borcunun olmamas
artyla iade edilir. Bakaca vergi borcunun olmas durumunda, bu bor tutar denmeksizin teminat iade edilmez.
4.4.2. Sz konusu inceleme neticesinde sahte belge dzenleme fiilinin ilendii tespit edilmise iki farkl durum
ortaya kacaktr. nceleme raporunda, teminat gsteren mkellefin bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad
halde mnhasran sahte belge dzenlemek amacyla mkellefiyet tesis ettirdii ve mkellefiyet kaydnn terkin edilmesi
gerektii tespit edilmise mkellefiyet kayd vergi dairesince terkin edilir. Ayrca, terkin tarihi itibaryla denmemi
vergi borlar ile ilenmi olan fiillerden doan vergi borcu alnan teminattan mahsup edilir. Bu mahsuptan sonra da
artan bir tutarn bulunmas durumunda, kalan teminat tutar mkellefe iade edilir.
Raporda, fiilin maddenin drdnc fkras kapsamnda olduu, dier bir ifadeyle teminat gsteren mkellefin
ticari, zirai ve mesleki faaliyetinin yannda sahte belge dzenleme fiilini iledii tespit edilmise mkellefin tahakkuk
etmi tm vergi borlar ile ilenen fiilden doan vergi borlar daha evvel alnm olan teminattan mahsup edilir. Ayrca
mkelleften maddenin drdnc fkras hkmnce, bu Tebliin (5.1) No.lu blmnde yer alan aklamalara uygun
olarak yeniden teminat gstermesi istenir. Bu teminatn hesabnda mahsup neticesinde kalan teminat tutar, istenecek
yeni teminat tutarndan dlr. Teminatn gsterilmemesi halinde, istenen teminat tutar verilen srenin son gn vade
tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mkellef adna teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Teminat alaca, bu
mkelleften 6183 sayl Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
4.4.3. Maddenin yedinci fkrasnda yer alan yllk sre tamamlanmadan mkellefin faaliyetini terk etmesi
durumunda bu mkellef, mkellefiyet kaydnn terkin tarihinden itibaren en ge ay iinde vergi incelemesine sevk
edilir. Sahte veya muhteviyat itibaryla yanltc belge kullanlmas hari, 359 uncu maddede saylan fiillerden herhangi
birinin ilenmediinin vergi incelemesine yetkili olanlar tarafndan dzenlenecek vergi inceleme raporu ile tespit
edilmesi durumunda, alnm olan teminat bakaca vergi borcu bulunmamas kaydyla mkellefe iade edilir. Vergi borcu
varsa teminat tutarndan ncelikle bu bor mahsup edilir. Yaplan inceleme neticesinde de bir vergi tarh edilmesi
durumunda, kalan teminat tutar mkellefin tahakkuk edecek vergi borlarndan mahsup edilmek zere bekletilir.
Yaplacak mahsup sonrasnda artan bir tutarn bulunmas durumunda kalan teminat tutar mkellefe iade olunur.
Teminatn iadesinden sonra, bu kapsamdaki mkelleflerin yllk sre iinde veya sonrasnda yeniden ie
balama bildiriminde bulunmalar halinde, teminat isteme ilemleri tekrar yaplr. Maddede belirtilen artlar yerine
getirenlerin mkellefiyetleri vergi dairesince yeniden tesis edilir. Bu durumda, teminat alnmasn takip eden takvim
ylnn bandan balamak zere yl tamamlandktan sonra en ge ay iinde mkellef yeniden vergi incelemesine
sevk edilir ve bu Tebliin (4.4.1) ve (4.4.2) No.lu blmlerinde akland ekilde ilem yaplr.
4.5. 3568 Sayl Kanun Kapsamnda Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarnn Durumu
4.5.1. 3568 Sayl Kanun Kapsamnda Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarnn Tebliin (4.1) No.lu
Blmnde Saylan Fiillere tirak Etmesi Halinde Ceza ve Teminat Uygulamas
4.5.1.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin beinci fkrasnda, 3568 sayl Kanun kapsamnda faaliyette
bulunan meslek mensuplar hakknda tesis edilecek ilemlere ilikin hkmlere yer verilmitir.
Bu hkmlere gre, mkellefiyet kaytlar resen terkin edilenlerin mnhasran sahte belge dzenleme fiillerine
itirak ettii inceleme raporu ile tespit edilen meslek mensuplar hakknda yl sreyle geici olarak mesleki faaliyetten
alkoyma cezas uygulanacaktr. Meslek mensubu hakknda geici olarak mesleki faaliyetten alkoyma cezasnn
uygulanabilmesi iin, mnhasran sahte belge dzenleme fiiline itirak nedeniyle kendisi adna 213 sayl Kanunun 344
nc maddesinin ikinci fkrasna gre kesilen vergi ziya cezasnn kesinlemesi arttr.
Meslek mensubunun itirak fiilinin kesinlemesi halinde, bu durum vergi dairesi bakanlklar/defterdarlklarca
Bakanla bildirilir. Bakanlk, meslek mensubu hakknda sz konusu ceza ileminin uygulanmas iin meslek
mensubunun bal bulunduu odaya bildirim yapar.
Bakanlk tarafndan yaplan bildirimin oda kaytlarna girdii tarihten itibaren be i gn ierisinde ilgili
meslek mensubuna yl sreyle geici olarak mesleki faaliyetten alkoyma cezas verilir ve cezann verildii bu tarih
yllk srenin balang tarihi olarak kabul edilir. Bu karar i gn ierisinde Bakanlk, TRMOB, meslek
mensubu ve meslek mensubunun bal olduu vergi dairesine bildirilir.
Meslek mensubu hakknda yl sreyle geici olarak mesleki faaliyetten alkoyma cezas uygulamasnda bu
Tebli ile dzenleme yaplmayan hallerde, 31/10/2000 tarihli ve 24216 sayl Resm Gazetede yaymlanan Serbest
Muhasebeci Mali Mavirlik ve Yeminli Mali Mavirlik Kanunu Disiplin Ynetmeliinin 12 nci maddesi hkmleri
uygulanr.
4.5.1.2. Hakknda yl sreyle geici olarak mesleki faaliyetten alkoyma cezas uygulanan meslek
mensubunun srenin sonunda mesleki faaliyetine tekrar devam etmek istemesi halinde, bal olaca vergi dairesine ie
balama bildiriminde bulunmas gerekir. e balama bildiriminin alnmas zerine, vergi dairesi mkellefiyet tesis
ilemlerini genel usuller erevesinde gerekletirir.
Ayrca, ie balama bildiriminin alnd tarihten itibaren bir ay iinde vergi dairesi tarafndan hazrlanacak bir
yaz ile yaznn tebellnden itibaren otuz gn ierisinde meslek mensubundan teminat gstermesi istenir. Teminatn
sresinde gsterilmemesi halinde, istenen teminat tutar verilen srenin son gn vade tarihi olarak kabul edilmek
suretiyle meslek mensubu adna teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Tahakkuk ettirilen teminat alaca, 6183 sayl
Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
4.5.1.3. Hakknda yl sreyle geici olarak mesleki faaliyetten alkoyma cezas uygulanan meslek
mensubunun cezann tatbiki mddetince, 3568 sayl Kanunun Meslein konusu balkl 2 nci maddesi kapsamnda
olmamak artyla faaliyette bulunmas mmkndr. Sz konusu faaliyetler iin tesis edilecek mkellefiyet nedeniyle
213 sayl Kanunun 153/A maddesi hkmleri uygulanmayacaktr.
4.5.2. Tebliin (4.5.1) No.lu Blmne Gre Alnan Teminatn adesi
4.5.2.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin sekizinci fkrasnda, 3568 sayl Kanuna gre faaliyette bulunan
meslek mensuplarndan maddenin beinci ve altnc fkralarna gre alnan teminatla ilgili yaplacak ilemler hkm
altna alnmtr.
4.5.2.2. Mkellefiyet kaytlar resen terkin edilenlerin mnhasran sahte belge dzenleme fiiline itirak etmeleri
nedeniyle meslek mensuplarndan teminatn Tebliin (4.5.1) No.lu blmnde aklanan ekilde alnmasn takip eden
takvim ylnn bandan itibaren be yl iinde, bakaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmad halde mnhasran
sahte belge dzenleme veya mevcut faaliyetin yannda sahte belge dzenleme fiillerinin ilendiinin ya da bu fiillere
itirak edildiinin tespit edilmemi olmas halinde, bakaca vergi borcu bulunmamas artyla, meslek mensubundan
alnan teminat iade edilir.
4.5.2.3. Meslek mensuplarna sz konusu teminatn iade edilmesi iin yukarda belirtilen fillerin ilenmediinin
tespiti amacyla zel bir inceleme yaplmayacaktr. Ancak, teminat alnmasn takip eden takvim ylnn bandan
itibaren be yl iinde bir tespit olmas durumunda, tespit edilen yeni fiil;
- Mnhasran sahte belge dzenleme fiiline itirak eklinde ise konunun Bakanlka meslek mensubunun bal
bulunduu odaya bildirilmesi zerine, yaplan bildirimin oda kaytlarna girdii tarihten itibaren be i gn ierisinde
meslek mensubu hakknda meslekten karma cezas tatbik edilir. Bu karar i gn ierisinde Bakanlk, TRMOB,
meslek mensubu ve meslek mensubunun bal olduu vergi dairesine bildirilir,
- Mevcut faaliyet yannda sahte belge dzenleme fiiline itirak eklinde ise bu Tebliin (5.3.1) No.lu blmnde
yer alan aklamalara gre ilem tesis edilerek meslek mensubundan yeniden teminat istenir.
4.5.2.4. Meslek mensubu hakknda meslekten karma cezasnn uygulanmas, sz konusu meslek mensubunun
ilemi olduu itirak fiili nedeniyle kendisi hakknda 213 sayl Kanunun 344 nc maddesinin ikinci fkrasna gre
kesilen vergi ziya cezasnn kesinlemesine bal olduundan, itirak nedeniyle kesilen vergi ziya cezas kesinleen
meslek mensuplarnn bilgisi, meslekten karma cezasnn uygulanmasn salamak zere meslek mensubunun bal
bulunduu odaya bildirim yaplabilmesi iin, vergi dairesi bakanlklar/defterdarlklarca Bakanla gnderilir.
4.5.2.5. Geici olarak mesleki faaliyetten alkonulanlar ile meslekten karlanlar bu yasaklarn gereklerini
derhal yerine getirecek olup, bu gerekleri yerine getirmeyenler hakknda ilgili odalar veya TRMOB tarafndan
Cumhuriyet basavclna su duyurusunda bulunulur.
4.5.2.6. Meslek mensubu hakknda meslekten karma cezas uygulamasnda bu Tebli ile dzenleme
yaplmayan hallerde Serbest Muhasebeci Mali Mavirlik ve Yeminli Mali Mavirlik Kanunu Disiplin Ynetmeliinin
12 nci maddesi hkmleri uygulanr.
5. Mevcut Faaliyet Yannda Sahte Belge Dzenlenmesi Halinde Teminat Uygulamas
5.1. Mevcut Faaliyetinin Yannda 213 Sayl Kanunun 359 uncu Maddesinde Yer Alan Sahte Belge
Dzenleme Fiilini leyenler in Teminat Uygulamas
5.1.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin drdnc fkrasnda, mkellefiyet kaytlar resen terkin
edilenlerden olmayan, ticari, zirai ve mesleki faaliyeti bulunan ancak bu faaliyetlerinin yannda sahte belge dzenleme
fiilini de ileyen mkelleflerle ilgili teminat uygulamas hkm altna alnmtr.
5.1.2. Mezkr mkelleflerden teminat istenebilmesi iin iki temel artn gereklemesi gerekmektedir.
Bunlardan birincisi, sahte belge dzenleme fiilinin ilendiinin, mkellef nezdinde yrtlen vergi incelemesi
neticesinde dzenlenen raporla tespit edilmi olmas; ikincisi ise tarh edilen vergi ile kesilen cezalarn kesinlemi
olmasdr.
artlarn gereklemesi halinde, mkellefin bal olduu vergi dairesi, kesinlemenin ttlana girmesinden
itibaren bir ay ierisinde mkellefe tebli edecei bir yazyla, yaznn tebellnden itibaren otuz gnlk sre ierisinde
teminat gstermesini ister. Teminatn verilen srede gsterilmemesi halinde istenen teminat tutar, verilen srenin son
gn vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mkellef adna teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Teminat alaca,
bu mkelleflerden 6183 sayl Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
 5.1.3. Maddenin drdnc fkras hkmne gre, teminat isteme aamasna gelmeden, rnein vergi inceleme
raporu zerine yaplan tarhiyata kar idari yarg merciinde alan davann kesinlemesinden nceki bir aamada
mkellefin faaliyetini terk etmi olmas durumunda, mkelleften bu aamada teminat istenilmez.
Ancak, sz konusu mkellefin bilahare ie balama bildiriminde bulunmas halinde, ilgili vergi dairesi tarafndan
ie balama bildiriminin alnd tarihten itibaren bir ay ierisinde, sahte belge dzenleme fiili nedeniyle yaplan
tarhiyatn kesinlemi olmas artyla, alnmas gereken teminat mkelleften istenir. Teminat belirtilen srede
gsterilmezse istenilen teminat tutar, verilen srenin son gn vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mkellef adna
teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Teminat alaca, bu mkelleflerden 6183 sayl Kanun uyarnca gecikme zamm
tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
rnek 11: Adana Ziyapaa Vergi Dairesi mkellefi (Z) Ltd. ti. hakknda dzenlenen 22/5/2016 tarihli vergi
inceleme raporunda, bu mkellefin ticari faaliyeti yannda 1.500.000 TL tutarnda sahte belge dzenleme fiilini iledii
tespit edilmi ve bal olduu vergi dairesince raporda nerilen tarhiyata ilikin olarak dzenlenen vergi/ceza
ihbarnameleri 12/1/2017 tarihinde mkellefe tebli edilmitir. (Z) Ltd. ti. yaplan tarhiyat ve kesilen cezalar dava
konusu yapm ve tarhiyat ile cezalar 2017 yl ierisinde kesinlemitir. Sz konusu tarhiyat ve cezalarn kesinletii
bilgisi 2017 yl iinde mezkr vergi dairesinin ttlana girmitir.
Bu durumda, ilgili vergi dairesi kesinlemenin ttlana girdii tarihten itibaren bir ay iinde, dzenlenmi olan
sahte belgelerde yer alan toplam tutarn % 10u olan 150.000 TL tutarnda teminat gstermesini (Z) Ltd. ti.den ister.
Dava konusu tarhiyatta mahkemenin, dzenlenen belgelerin tamamnn deil de belli bir ksmnn sahte
olduuna karar vermesi durumunda, vergi dairesince bu tutar dikkate alnarak ilem tesis edilir.
Dava konusu edilmeden kesinleen tarhiyatlar bakmndan da teminat ancak tarhiyatn kesinlemesi sonrasnda
istenecektir.
5.2. Alnan Teminatlarn adesi
5.2.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin drdnc fkrasnda saylan haller dolaysyla alnan teminatlarn
iadesi hususu da maddenin yedinci fkrasnda dzenlenmitir.
Buna gre alnan teminatlarla ilgili olarak, teminatn alnd tarihi takip eden takvim ylnn bandan itibaren
be yl ierisinde, sahte veya muhteviyat itibaryla yanltc belge kullanlmas hari olmak zere, 359 uncu maddede
saylan fiillerden herhangi birinin ilendiinin tespit edilmemesi halinde, teminat bakaca vergi borcu bulunmamas
artyla mkellefe iade edilir.
Bu durumda, teminatn iade edilmesi fiillerin ilenmemesine bal olmakla beraber bu fiillerin ilenmediinin
tespiti iin zel olarak bir inceleme yaplmayacaktr. Ancak, mkellef hakknda yrtlen dier incelemeler sonucunda
mkellefin 359 uncu maddede saylan sahte belge dzenleme fiillerini iledii tespit edilirse;
- Fiil, maddenin birinci fkras kapsamnda ise mkellefiyet terkin edilir, terkin tarihi itibaryla denmemi vergi
borlar ile ilenmi olan fiilden doan vergi borcu alnan teminattan mahsup edilir, artan tutar mkellefe iade edilir.
- Fiil, maddenin drdnc fkras kapsamnda ise vergi borlar ile ilenen fiilden doan vergi borlar alnan
teminattan mahsup edilir, ayrca mkelleften mezkr fkra hkmnce yeniden teminat istenir. Bu teminatn hesabnda
mahsup neticesinde kalan teminat tutar istenecek yeni teminat tutarndan dlr. Verilen srede teminatn
gsterilmemesi halinde, istenen teminat tutar verilen srenin son gn vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle
mkellef adna teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Tahakkuk ettirilen teminat alaca, 6183 sayl Kanun uyarnca
gecikme zamm tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
5.2.2. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin yedinci fkrasndaki be yllk sre tamamlanmadan mkellefin
faaliyetini terk etmesi durumunda, sahte veya muhteviyat itibaryla yanltc belge kullanlmas hari olmak zere, 359
uncu maddede saylan fiillerden herhangi birinin ilendiinin tespit edilmemesi durumunda, teminat bakaca vergi borcu
bulunmamas artyla mkellefe iade edilir. Ancak, vergi borcu varsa teminat tutarndan bu bor mahsup edilir. Yaplan
mahsup sonrasnda artan bir tutarn bulunmas durumunda, kalan teminat tutar mkellefe iade olunur.
Teminatn iadesinden sonra be yllk sre iinde veya sonrasnda yeniden ie balanmas halinde bu kiilerin
mkellefiyeti idarece teminat istenmeden alr. Ancak, ilgili vergi dairesi tarafndan ie balama bildiriminin alnd
tarihten itibaren bir ay ierisinde hazrlanacak bir yaz ile yaznn tebellnden itibaren otuz gn ierisinde mkelleften
teminat gstermesi istenir. Teminatn sresinde gsterilmemesi halinde, istenen teminat tutar verilen srenin son gn
vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mkellef adna teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Tahakkuk ettirilen
teminat alaca, 6183 sayl Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
Alnm olan teminatn iadesi ile ilgili olarak bu Tebliin (5.2.1) No.lu blmnde akland ekilde ilem
yaplr.
5.3. 3568 Sayl Kanun Kapsamnda Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarnn Durumu
5.3.1. 3568 Sayl Kanun Kapsamnda Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarnn Maddenin Drdnc
Fkrasnda Saylan Fiile tirak Etmesi Halinde Teminat Uygulamas
5.3.1.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin altnc fkras, 3568 sayl Kanun kapsamnda faaliyette bulunan
meslek mensuplarnn maddenin drdnc fkrasnda hkm altna alnan, mkellefiyet kaytlar resen terkin
edilenlerden olmayan, ticari, zirai, mesleki faaliyeti bulunan ancak bu faaliyetlerinin yannda sahte belge dzenleme
fiilini ileyen mkelleflerin sahte belge dzenleme fiillerine itirak durumunu dzenlemektedir.
5.3.1.2. Sz konusu fiillere itirak ettii inceleme raporu ile tespit olunan ve kendisi hakknda 213 sayl
Kanunun 344 nc maddesinin ikinci fkrasna gre kesilen vergi ziya cezas kesinleen meslek mensuplarndan, vergi
dairesi tarafndan kesinlemenin ttlana girmesinden itibaren bir ay ierisinde gnderilecek bir yazyla, yaznn
tebellnden itibaren otuz gnlk sre ierisinde teminat gstermesi istenir. Teminatn gsterilmemesi halinde istenen
teminat tutar, verilen srenin son gn vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle meslek mensubu adna teminat alaca
olarak tahakkuk ettirilir. Tahakkuk ettirilen teminat alaca, 6183 sayl Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek
takip ve tahsil edilir.
5.3.1.3. Maddenin drdnc fkrasnda saylan fiile itirak ettii inceleme raporu ile tespit edilen ve bu durumu
kesinleen meslek mensuplar hakknda ayrca Serbest Muhasebeci Mali Mavirlik ve Yeminli Mali Mavirlik
Kanunu Disiplin Ynetmeliinde belirtilen usul ve esaslar erevesinde ilem yaplabilecektir.
5.3.2. Tebliin (5.3.1) No.lu Blmne Gre Alnan Teminatn adesi
5.3.2.1. Tebliin (5.3.1) No.lu blmnde aklanan ekilde meslek mensuplarndan teminatn alnmas halinde
de teminatn alnd yl takip eden takvim ylnn bandan itibaren be yl iinde, bakaca bir ticari, zirai ve mesleki
faaliyeti olmad halde mnhasran sahte belge dzenleme veya mevcut faaliyetin yannda sahte belge dzenleme
fiillerinin ilendiinin veya bu fiillere itirak edildiinin tespit edilmemi olmas halinde, bakaca vergi borcu
bulunmamas artyla meslek mensubundan alnan teminat iade edilir.
5.3.2.2. Sz konusu meslek mensuplarna teminatn iade edilmesi veya bunlardan yeniden teminat istenmesi ile
meslek mensuplar hakknda meslekten karma cezas uygulamas hususlarnda bu Tebliin (4.5.2.3), (4.5.2.4),
(4.5.2.5) ve (4.5.2.6) No.lu blmlerinde yer verilen usul ve esaslara uyularak ilem yaplr.
6. Vergi Borcu Tutarnn Alnan Teminat Tutarnn %10unu Amas
6.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin dokuzuncu fkras uyarnca; kendisinden teminat alnm olan
mkelleflerin, teminatn alnd tarihten sonra tahakkuk eden ve sresinde denmeyen vergi borlarnn tutar, alnan
teminat tutarnn %10unu amas halinde, teminat paraya evrilerek 6183 sayl Kanunun 47 nci maddesine gre
mkelleflerin vergi borlarna mahsup edilir.
6.2. lgili vergi daireleri, yukarda belirtilen mahsup ileminin tamamlanmasndan itibaren bir ay ierisinde
hazrlanacak bir yaz ile mkelleflerden eksik kalan teminat tutarn otuz gn ierisinde tamamlamasn ister.
Teminatn tamamlanmamas halinde, istenen teminat tutar verilen srenin son gn vade tarihi olarak kabul
edilmek suretiyle bu mkellefler adna teminat alaca olarak tahakkuk ettirilir. Teminat alaca, mkelleflerden 6183
sayl Kanun uyarnca gecikme zamm tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.
7. Teminat Tutarnn Belirlenmesi
213 sayl Kanunun 153/A maddesinin on birinci fkrasnda, madde hkmlerine gre istenecek teminat
tutarnn; dzenlenmi olan sahte belgelerde yer alan tutarlarn toplam, faaliyet alan, mkellefin hukuki stats,
faaliyette bulunulan il veya blge, vergi borcu toplam, fiilin tekrar edip etmedii gibi kstaslar esas alnarak Bakanlka
belirlenecek usul ve esaslara gre, vergi dairesi mdrnn yazl talebine istinaden defterdar ve/veya vergi dairesi
bakan tarafndan tayin edilecei hkme balanmtr.
Sz konusu hkmn Bakanla verdii yetkiye istinaden, 213 sayl Kanunun 153/A maddesinde yer alan ve her
yl yeniden deerleme oranna gre belirlenen asgari tutardan (2017 yl iin 90.000 TL) az olmamak zere, dzenlenmi
olan sahte belgelerde yer alan Katma Deer Vergisi, zel Tketim Vergisi gibi dier tm vergiler dahil toplam tutarn
% 10unun teminat olarak istenmesi uygun bulunmutur.
8. 213 Sayl Kanunun 153/A Maddesinin Birinci Fkras Kapsamna Girenler ile 359 uncu Maddesinde
Saylan Fiilleri leyenlerin Duyurulmas
213 sayl Kanunun 153/A maddesinin on ikinci fkrasnda, maddenin birinci fkrasnda saylanlar ile sahte veya
muhteviyat itibaryla yanltc belge kullanlmas hari, sz konusu Kanunun 359 uncu maddesinde saylan fiilleri
ileyenlerin Bakanlka belirlenen usul ve esaslara gre duyurulaca, bu kapsamda yaplan duyurularn vergi
mahremiyetinin ihlli saylmayaca, ayrca fiil tzel kiilik veya tzel kiilii olmayan teekkl bnyesinde ilenmise
bunlarn da duyurulaca hkme balanmtr.
Bu yetkiye istinaden 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci fkrasnda saylanlar ile sahte veya
muhteviyat itibaryla yanltc belge kullanlmas hari, mezkr Kanunun 359 uncu maddesinde saylan fiilleri
ileyenlerin Bakanlk internet vergi dairesinde ilan edilmesi/sorgulanmas uygun bulunmutur.
Buna gre, 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin birinci fkrasnda saylanlarn ilan edilmesinde, bunlar sz
konusu maddenin birinci fkras kapsamna alan mnhasran sahte belge dzenleme fiili nedeniyle yaplacak
tarhiyatlarn ve kesilecek cezalarn kesinlemesi gerekmektedir. Ayn ekilde, sahte veya muhteviyat itibaryla yanltc
belge kullanlmas hari, 213 sayl Kanunun 359 uncu maddesinde saylan fiilleri ileyenlerin ilan edilmesinde de
ilenen bu fiiller nedeniyle yaplacak olan tarhiyatlarn ve kesilecek cezalarn kesinlemesi art aranacaktr.
9. Teminat Uygulamasna likin Dier Hususlar
 9.1. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin uygulanmas bakmndan, maddenin yrrle girdii 11/4/2013
tarihinden sonraki dnemler iin maddenin ngrd fiillerin ilendiini tespit eden vergi inceleme raporlar dikkate
alnr. Ancak mnhasran sahte belge dzenlemek amacyla mkellefiyet tesis edildiine ve bu fiile itirak edildiine
ynelik tespitler bakmndan sz konusu fiillerin ilenmesine 11/4/2013 tarihinden nce balanp bu tarihten sonra
devam edilmesi durumunda da madde hkmleri tatbik edilecektir.
9.2. 213 sayl Kanunun 153/A maddesi kapsamnda kesinlemeden maksat, tarh edilen vergi ile kesilen
cezalarn idari yarg mercileri nezdinde dava konusu yaplmamas veya dava konusu edilmesi neticesinde tm olaan
kanun yollarnn tketilmesiyle uygun bulunmak suretiyle kesinlemesidir.
9.3. 213 sayl Kanunun 153/A maddesinin uygulamas ile ilgili olarak vergi dairesince mkelleflere
gnderilecek yazlarn mezkr Kanunun tebligata dair hkmlerine gre tebli edilmesi gerekmektedir.
9.4. 213 sayl Kanunun 153/A maddesine gre teminat istenmesinin ie balama bildirimine baland hallerde,
bildirimde belirtilen ie balama tarihinde geerli olan; vergi dairesinin ttlana girmesine baland hallerde ise ttla
tarihinde geerli olan teminat tutar dikkate alnr. Kanuni tutar olan 75.000 TL, her yl yeniden deerleme orannda
artrlmakta olup; bu tutar, 2017 yl iin 27/12/2016 tarihli ve 29931 sayl Resm Gazetede yaymlanan 476 Sra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Teblii ile 90.000 TL olarak belirlenmitir.
9.5. Vergi incelemesine yetkili olanlar, mnhasran sahte belge dzenlenmesine ilikin tespitleri nedeniyle
dzenleyecekleri raporlara, rnei ekli VUK 153/A Maddesi Kapsamnda Takip Edileceklere likin Bilgi Formunu
(EK 1) eklerler.
Bu Tebli ile getirilmi olan, vergi incelemesine yetkili olanlarca dzenlenmesi gereken VUK 153/A Maddesi
Kapsamnda Takip Edileceklere likin Bilgi Formu muhteviyatnda deiiklik yapmaya Bakanlk yetkilidir.
10. Yrrlk
Bu Tebli yaym tarihinde yrrle girer.
11. Yrtme
Bu Tebli hkmlerini Maliye Bakan yrtr.

Eki iin tklaynz.