Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Стюарт И. - Величайшие математические задачи - 2016
Стюарт И. - Величайшие математические задачи - 2016
MATHEMATICAL
PROBLEMS
Marvels and Mysteries of Mathematics
IAN STEWART
2016
519.6
22.1
88
.
88 / ; . .
.: -, 2016. 460 .
ISBN 978-5-91671-318-3
,
, -
.
-
. , ,
-
. ,
, .
,
, -
, ,
.
,
, , -
,
.
519.6
22.1
........................................................................... 11
1 .............................................................. 15
2 ...... 37
3 ............................... 71
4 .... 97
5 ............ 127
6 ...157
7 ..... 175
8 ......................... 203
9 ...225
10 ? ............... 255
11 P / NP ......... 291
12 ......307
13 ................. 327
14 -
.......................................................................... 351
15 ..................... 367
16 ?................................................................ 395
17 ..................................... 403
.............................................................................. 419
.......................................................................... 433
......................................................... 450
!
,
, 1930 .
,
. ,
-
, , -
, -
. , -
.
, -
, ,
. ,
. ,
-
350 , ,
. -
100 ,
-
(
). -
, 150 , -
, .
, -
-
.
, ,
-
. , -
.
12
, -
, -
, -
, ,
.
-
.
,
-
.
,
,
.
,
.
100 000 -,
. , -
.
, , ,
-
. , -
, 25 , - -
: .
.
, . -
, ? -
- , .
, , -
, -
,
, , . -
.
.
13
, -
. , -
, , -
. ,
, , ,
, -
.
XVIII XIX . , -
, . -
. -
, .
, ,
.
-
,
. , -
. ,
, -
. -
( ), -
,
-
, , -
.
,
.
, 2012.
1
,
. -
, , -
, -
, 1996 .
- Horizon -
BBC . , -
,
-.
,
.
50 -
. , -
,
. BAFTA -
, , -
Emmy. -
,
, .
, -
,
. -
, .
16
-
,
,
XVII . .
, ,
,
. , -
,
300 ,
1995 . -
,
. , -
, . -
, .
, -
.
10 ,
.
-
-
, .
,
. -
, , -
( -
).
. -
, ,
, -
,
, .
, , -
. , ,
, -
,
17
, . , -
, ,
- ; ,
,
.
, , -
-
.
-
, , ,
. -
, -
. (
, -
) , . -
-
, .
,
, -
. !
,
, . , -
.
, (
)
, , ,
.
: -
,
. -
-
: , , --
-
.
18
, , , , ,
, .
(, , ) :
.
. , -
, ,
, .
.
? .
,
. -
: , -
- . -
, -
. -
?
, -
, , -
.
, , ,
, -
. -
: , ,
. ,
.
-
, .
,
, - -
. -
: -
,
? -
, ,
19
, , -
,
, -
-
. -
.
, ,
. .
: ,
, - -
. , -
, . , -
,
, -
. - -
, , -
- . ,
-
, , -
. -
,
. ,
.
, -
, -
, , -
- .
300 ,
-
. , -
. , -
:
-
20
?
, ,
.
-
.
, ,
, .
,
-
, -
-
X-. , -
, -
, . ?
? -
! ?
-
. ,
, -
,
. -
, -
: , , , ?
(-
) ,
.
. , -
, -
. -
. .
-
. , ,
.
21
, 300 ,
.
-
,
: -
. , ,
, , ,
,
. ( ,
,
, , .)
, , ,
, , -
- .
,
. - -
, ,
, , , , -
, .
,
: ,
- .
- ,
. -
-
, , , -
. -
, - . --
, ,
, ,
. , , -
: , -
,
22
-
.
, -
. -
: .
, .
.
,
.
, -
, -
. , .
-
.
-
, , -
-
. : -
. -
,
: , ,
, , , -
. , -
:
. -
, -
, -
, .
.
,
, .
23
- ,
, -
, , -
, , .
, -
. ,
-
,
.
. -
, -
: -
, . ,
, .
? ,
?
-
?
:
. ,
, , -
. , ,
.
, , , -
. : -
.
, , -
, .
, - . ,
, ,
(, , , -
)
. ,
24
. . , . -
, -
,
. , ,
, : .
2011 .,
-
,
, 45
.
, ,
-
: , .
,
, -
, ,
,
, -
. -
,
, , ,
. :
, , -
. -
, -
,
. -
, -
, -
.
-
. .
? -
.
25
.
, .
,
, -
. -
,
, , ,
-
( ,
). -
-
. -
. , , -
,
.
, , ,
, , -
, . , -
, -
.
, -
1 ,
.
-
: . 1900 .
, 23
. -
, .
, , -
, , ,
. ,
, .
26
.
-
. -
, ,
, , -
, -
. , -
1.
-
. , .
,
, -
, .
,
. -
, , .
,
, . -
(, , -
)
, -, , .
,
. , -
, -
,
. :
, -
. , ,
.
,
.
, -
. .
27
, , -
, . -
-
.
.
, -
, .
, , .
, . -
, -
.
,
, -
, . , -
, -
, -
. ,
. , -
, , .
-
. : -
,
. , ?
,
, , , -
- .
, . -
, , -
, , .
, ,
, -
. , -
.
28
, -
-
i,
. -
. -
, -
, -
-
, . ,
-
-
, -
. ,
-
. ,
. -
, ,
. -
,
, -
, -
. -
. -
:
, ,
, -
.
, -
,
-
, , , .
-
, .
29
, -
, -
-
. ,
. -
, ,
. , - ,
( , -
, - , ), -
! -
.
.
, -
,
. -
, -
. . -
, -
, ,
. ,
, -
.
-, , -
.
? -
.
-
. ,
,
. , -
. -
30
,
.
, -
, , , -
.
-
. ,
, -
1,
1945 .
,
. -
, -
.
. -
, -
, ,
.
-
XIX XX .
, -
.
. , - -
, , ,
.
, , -
. , ,
: , -
, ,
1
. -
. .: , 1970.
31
. , -
, ,
, ,
.
-
: , .
, -
, ,
.
, -
, . -
, ,
- .
,
, ,
. , :
, -
.
.
, ,
,
, ,
, , -
. , ,
, , -
, , , -
-
. ,
,
.
: ,
, , , ,
, - .
: ,
, , .
32
, -, -
,
. , ,
, .
,
. , ,
,
,
, .
. ,
-,
-
. , , -
. -
,
- , -
, .
, ,
-
, ,
. , -
. , -
,
. , -
. -
. -
.
.
, ,
, , -
.
, -
. -
,
33
.
-
, ,
. -
,
. -
, , , ,
.
, ,
, , -
. -
, -
, .
, -
(. . ) -
, ,
. , -
, - -
. -
, -
.
.
,
, -
. ,
64 ,
-
. , 32 , -
. ,
-
, . 1.
62 31 ? , -
, . , -
, -
34
, . ,
, , -
, -
. ,
. , , -
, .
( ), -
, , .
-
. , -
,
. , -
,
. -
, -
,
.
. 1.
, ( )?
( ) ,
,
35
. ,
,
,
- . .
, .
,
.
,
.
,
, .
,
. , -
, -
, ,
.
2
-
,
. , -
, . -
, -
, : 6 = 2 3. ,
5, -
. , , 5 = 1
5, . , -
, ,
, , . -
! -
, ,
. -
,
.
, , , -
.
: .
,
- ,
38
, . -
, ,
-
. -
.
. -
, , .
, ,
. , ,
5.
, , -
,
. , ,
.
;
. : -
, .
.
, . -
- . -
,
. ,
,
. -
: , -
-
. -
,
- -
. -
, , , -
, ,
.
39
,
, ,
, 250 .
, -
.
, ,
.
, -
-
.
: ,
, . -
, ,
. -
, -
, .
, .
VII -
, , .
, , -
.
, -
(), -
. , 16 VII -
,
, . ,
ab= ba, .
. -
, 135 630,
:
40
135 = 33 5; 630 = 2 32 5 7.
,
, ; -
32 5. , 45.
. ,
-
. -
. 2 VII
.
-
, . .
, . 135 630 -
-
. 135 630 , :
90 < 135, -
90 135:
135 90 = 45.
90 45 = 45;
45 45 = 0.
, 135
630 45.
, -
( ),
41
. ,
, , -
.
, -
, -
.
. -
-
. ,
. -
.
30 . -
,
,
,
. 32 -
, ,
. , -
, -
,
. ,
60 = 2 2 3 5 = 2 3 2 5 = 5 3 2 2
. ., 60
, -
. , , ,
60 = 7 -. -
32.
. , , , -
, .
30. , -
60 = 7 - ,
42
2, 3 5 7, -
.
,
: 1. -
, :
, , ,
1 = 1 1, . , -
, ,
- -
. 1
, -
, , -
. . -
, 1 ,
, ,
, -
. - 1 1 = 1 -
, 1 1 1 1 1 1 1 1 = 1
. -
, -
,
, 1 .
, 20 IX, -
: -
, .
, .
,
. -
, , , -
, , ?
,
-
.
( ) -
43
, . ,
, , -
. .
1801 . ,
( , , -
, ,
),
(Disquisitiones Arithmeticae).
, -
:
, -
.
, ,
. , -
, -
, .
,
,
,
, . -
,
. -
,
. -
, -
.
.
,
:
44
, , -
624 401 249 .
, ,
100 , -
50 ,
.
, - , ,
100 .
,
1099 + 1 ( 1000 001
98 ). 13
( ), -
7, 141 122 524 877 886 182 282 233 539
317 796 144 938 305 111 168 717.
-
10199 + 1, 200 ,
, . , , -
100 .
? -
.
( ) ,
, , , (-
). ,
-
. , ,
,
: -
. , , -
. -
, ,
45
. ,
.
( -
, 7,
). -
,
,
, .
12-
12 .
-
, 12, . , 5
5 = 25, 24 12, 24.
5 5 = 1 12.
, -
. ,
,
. ,
-
:
, . -
-
, -
, , , .
,
p a, p, (p 1)
a 1 p. , , p = 17 a = 3.
, 316
17 1. :
, , -
, , 100-
46
. , -
. , , ,
, . -
, -
.
, . ,
, -
. 561, 2003 .
, , -
, . -
,
;
. , -
x x2/7 ,
x, x .
-
, -
1976 . . , -
( 9). 1980 .
, . . , -
. , ,
, , ,
.
(. . -
)
,
, -
. -
, , , -
.
-, -
.
47
, , -
, , .
-
, -
, , ,
, . -
, 22--
1 080 913 321 843 836 712 253,
32 875 725 419. -
794 582 971 , -
. , .
1956 . -
.
, ,
, .
, ,
-
100 , . ,
, 1980 .
, .
,
, ? -
,
. -
,
P. -
, -
P; . ,
P , ,
, . , , -
,
. P -
-
48
. -
, 11.
P
. , -
- , ,
100- -
. ,
P-. , -
n-
10n/2, , -
n. , -
, - ,
, .
1980- . -
, ,
, -
. 1983 . ,
P-: -
. ,
, n
log log n, log . -
log log n , -
P-. -
:
n , . . 1 10100 , log log n
230. : , log log n
, ,
.
, P-,
2002 . --
.
2. -
, -
n12; -
49
n7,5. , -
P- , , ,
, n -
.
,
n 101000. -
,
. , -
P- .
,
. 7,5 6.
-
, 3,
.
-
, .
.
, , -
, . -
, , x,
, , 5x3 + 4x 1. -
, ,
. 3
.
- : -
.
, ,
, . -
-
: -
, -
. ,
. 2001 . -
.
, ,
50
, ,
-
p, , p 1
. -
, -
1985 . -
. -
, ,
.
, -
, -
.
20
.
, -
. , , :
,
. ,
, ,
. -
, , -
,
,
.
- -
,
. , -
,
.
. -
, 1978 . ,
, .
, 100-.
51
( RSA) -
, -
-,
, -
. , , -
,
, .
- , -
, -
. -
,
.
-
, .
P- -
-
. -
, ,
.
- , ,
, -
, -
( ,
), , ,
,
, .
!
-
. , -
, -
.
-
52
, ,
x2 . ( -
, ,
,
3.)
, , -
,
,
. , , -
,
. ,
, . . 1
, -
1000 .
1.
1000
11000 168
10012000 135
20013000 127
30014000 119
40015000 118
50016000 114
60017000 117
70018000 106
80019000 110
900110 000 111
, :
, 114 117. -
, -
: , -
. -
: ,
53
.
. -
() : -
,
.
: . -
,
276194 . . . , -
, , . -
-
,
( ).
, -
7.
7 ,
50 -
.
, ,
-
, ,
. -
, ,
. ,
.
. 2.
54
-
, .
2 1 102, -
,
. , ,
-
, .
, .
. 1,
. 2, , .
, 2: , -
, 4, 6 8. -
3, , .
, 3: , 6
( ) 9. 5,
. , 5: -
,
10, 30, 60 90.
7, . , 7:
, -
14, 49 91. 11 ,
. , 11 -
(. . ) 121, -
. . -
.
,
-
.
-
, ,
, :
. -
.
1742 .
55
, . -
, -
. :
,
,
, . -
, , :
-
.
.
, 4 , -
2, 6.
1 . -
, -
.
, , -
, : -
.
1
,
n + 1 n + 2, n . n
, . -
: -
, , , ,
. , -
.
, 1 , -
.
( ) :
.
( -
): 5 -
.
56
-
, 4.
, , -
. , , -
,
.
-
:
4 = 2 + 2;
6 = 3 + 3;
8 = 5 + 3;
10 = 7 + 3 = 5 + 5;
12 = 7 + 5;
14 = 11 + 3 = 7 + 7;
16 = 13 + 3 = 11 + 5;
18 = 13 + 5 = 11 + 7;
20 = 17 + 3 = 13 + 7.
, ,
1000 , , -
. , 1000 = 3 + 997, 1 000 000 = 17 + 999 983.
1938 . -
100 000.
:
,
. .
, -
?
, -
, . -
, -
. 1923 .
57
, -
n -
:
n / [2 (log n)2]. n , -
, .
,
,
, , -
.
, -
, ,
.
, . -
. -
, . ,
-
Faber & Faber, 2000 . -
1 000 000 . -
-
1. :
2002 . -
, ,
,
250 .
.
,
. -
,
, . , {1, 2, 3} {4, 5}
1
. . .: , 2002.
58
1 + 4, 2 + 4, 3 + 4, 1 + 5, 2 + 5, 3 + 5, . . {5, 6, 7, 8}.
; -
, 6 = 2 + 4 = 1 + 5. -
.
-
:
, -
. -
,
, ,
, -
. 2,
. 2
,
. , -
, . -
2 + 2 4, -
-
6.
30
. : {3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23,
29}. -
, . 3: ,
30 ( , -
29) . -
.
-,
, a + b = b + a. , -, -
-
(. . 3) ( -
) . ,
. , -
, . -
32
.
59
. 3. 30.
, 30. .
: .
.
, . -
9 9 = 81.
.
, ,
,
81 / 4, . ., , 20. 6
30 13 , 20 ( -
) 13 -
. ,
, . ,
20 13 .
,
60
. -
. , ,
.
, -
-
. , -
:
. ? 20 -
, 13 .
1,5 .
( 27, -
, .)
- , -
.
,
, -
. , -
(. 9),
x. x / log x. 1 000 000 -
72 380. (-
78 497.)
, n2 / 4 =
= 250 -
. , -
( ).
, -
500 000 .
, - , -
.
,
, -
,
,
61
,
, . . x
x / log x .
. , -
, -
-
. , -
,
, -
, ,
.
-
,
. -
, -
.
-
.
, -
, -
. -
-
.
, -
. -
.
, ,
-
- , -
, (, , ,
).
.
62
, , ,
.
-
, , :
, 3 11,
, -
, 10666
. ,
, , -
-
. , -
, . . ,
101042
. 3,
11.
: 10666,
101042, .
, , : -
5,8 1017 -
4298 .
-
, , ,
, , , -
, 1012, -
. 1012 -
( ,
) 11,0337 1029. ,
,
; , -
,
,
. -
,
63
1043. , , -
, , -
.
, .
, . -
20 ,
, - ,
,
-
.
-
-
-
,
.
-
. ,
,
, -
, , 1,773, 1,771 + e
e (
). -
, -
. ,
. , -
. ,
, , -
, -
.
,
,
.
, -
.
64
1923 ., -
-
.
-
, -
9. ,
. 1930 .
-
, . , -
.
, ,
,
. -
. 1937 . -
, -
, -
. 1939 . ,
314 348 907. 2002 .
e3100, 2 101346.
, ,
-
.
1969 . , -
6 . -
, 1982 .
19. 19, -
, 6 , ,
3. 1995 . 6
5 , -
. -
65
4 1014, , ,
4,
. 1997 . -
, ,
, (. 9)
. , -
, 1, 3 5,
.
-
, . 1995 . -
-
7 -
. ,
:
. (
, 3: ,
. -
-
3, . . .)
:
. -
, n e67
( 1,25 1029) ,
n 2n, .
- -
, , -
, , 1030, -
.
4
1014,
, 1030. ,
-
,
.
66
,
. -
-
.
, -
7 5. -
, , -
.
2012 . ,
. , -
( ) -
. -
:
5 . -
6. -
. -
-
. 5 3,
,
4. -
, , .
.
1998 . ,
1014. 2007 . -- -
1018 . ,
-
1995 . 1973 . , -
-
( , -
) . , . ,
67
.
,
. 3, -
, -
, ,
.
, , ,
, ,
, , -
1. -
, , -
.
2300 , , -
,
. ,
- .
, , -
4k + 1 4k + 3. -
: ak + b
a b
, a b . ,
a = 18. b = 1, 5, 7, 11, 13 17. , -
18k + 1, 18k + 5,
18k + 7, 18k + 11, 18k + 13 18k + 17. 18k +
+ 6, , 18 6. -
,
-
, -
. 2004 .
-
, : -
1
-
2013 . . .
68
, ,
.
, -
: -
k. k2;
k2 1, 3,
.
k2 + 1 ,
:
2 = 12 + 1, 5 = 22 + 1, 17 = 42 + 1, 37 = 62 + 1 . .
, -
:
,
, -
, k -
. -
1857 . : -
k, ,
. -
, -
, k2 + k + 2 ( 2,
).
, ,
. : k2 + k + 41. -
, k = 0, 1, 2, , 40 , , k = 1, 2, , 40
. -
k , - .
.
,
, , , .
69
:
2. :
3 5, 5 7, 11 13, 17 19.
( 2012 .) -
3 756 801 695 685 2666 669 1, 200 700 -
. 2011 .
PrimeGrid. 1915 .
,
, , ,
, . -
. -
, -
n, , n n + 2
.
,
, x,
n
2a ,
(log n)
2
a , 0,660161.
, -
, -
x x / log x. -
-
, .
, ,
. -
, . -
9. -
2500 , -
, .
3
,
. -
,
2000 . -
, -
.
( ), -
. -
3,14159 -; -
22 / 7. -
. -
-
10 .
2011 .
-
, -
, -
. ,
.
, , -
, .
,
.
72
.
,
. -
, -
, 5. -
.
-
: 6. -
,
. ,
-
,
.
-
, , -
. , -
,
, . -
-
; , -
.
.
, -
: .
,
, .
, -
, -
.
,
, , -
,
7.
73
-
:
. ( , ,
, ,
, , -
.)
.
.
,
. ,
.
-
. :
, .
,
, ,
-
.
,
: , -
. , -
, .
. -
. ,
: . ,
, , .
,
, -
, , -
. -
, -
.
74
, -
.
, -
. , -
-
,
. ,
, -
. -
.
,
. , -
, -
,
. :
-
; ,
. -
, .
,
, ; -
, .
, -
, , ; -
, , -
.
, .
,
.
,
. , , -
,
, -
. :
75
,
, -
. , ;
. -
.
. -
, .
, , .
,
. , -
. 13 -
.
, -
. , ,
,
. ,
, , -
? ? ,
, , -
?
. , : -
, .
,
. -
, . -
, . -
, -
.
, -
: , -
. .
, -
, , .
76
, -
- ,
.
, , -
: , ,
.
, , - . , -
,
. -
, , -
, -
.
-
,
. , -
. ,
, -
, -
. ,
,
. XIX ., -
, .
, -
, ,
.
-. , -
. , ,
, . , -
-
, , .
- -
, , -
, . ,
77
, -
,
. -
-
. -
,
,
, : -
17 -
.
, ,
7, 9, 11, 13 14 -
, 3, 4, 5, 6, 8, 10 12
. -
, ,
.
: ?
, -
. ,
. -
: ,
. -
-
: , , .
. -
-
; , -
. . (. 4).
-
3, 4 5 . , -
, -
6, 8, 10, 12, 16, 20 .
3 5 ,
15-. -
78
, , 2000 ,
. ,
-
. : ,
.
. 4. . :
, , ,
,
-
, ,
, , -
. .
-
.
. ,
1777 ., -
.
.
,
: ,
, , -
. : ,
-
. , -
,
.
,
,
, .
17- .
79
140 , -
. -
-
, :
. ,
, -
(
). -
, .
.
, :
-
(. . 5 ).
,
,
.
. 5. ().
()
, ,
. . , -
. -
,
80
. -
. ,
: ,
. ,
, , -
- .
x,
y.
,
, . 5 () ,
-
, . -
(x, y),
x, -
y. -
, ,
. ,
1. :
x y -
, x2 +
+ y2 = 1.
; , -
. ,
,
x y
, , -
8.
,
, -
x, x -
, .
x . ,
, x4, . . -
. 1, 3, 3, 15 10. -
: x = 1, 2, 5 5 .
, . .
. , 7x + 2,
. , x2 3x +
+ 2 = 0,
. -
y. , ,
x y, - ,
y x
, x. -
, -
.
. , -
.
-
, -
. ,
, . -
, -
, .
-
. , ,
,
, ,
. -
, x2, -
x.
, .
-
.
82
,
,
-
,
,
. , -
1, 2, 4, 8, 16 . .9 -
. -
,
,
. -
, . -
, : ,
.
.
( -
), , -
, -
,
. , ,
, 15, . . 3 5. -
15-
(
) ( ), . 6.
, -
- ,
15-10. 3 5 , -
. -
, . -
. , -
x5 1 = 0. 5
-
.
83
5, ,
;
. , :
-
. 1, 4 ;
,
. , -
, , -
, -
.
;
, 1 -
.
. 6.
15-.
, , A B
15-
-
,
, 1
.
; -
84
, , , 1.
- , -
imaginary (-
) i. ,
, ,
, 3 + 2i.
,
, ,
: 3 2i.
, , -
, -
,
(. . 7, ).
200 -
. -
, -
, ,
,
, .
,
, -
,
:
,
. -
,
,
.
.
,
. , x2 1 = 0 1
1, x2 + 1 = 0 .
x2 = 0, -
0,
11.
85
. 7. ().
()
, , x2 + 1 = 0 : i
i. ;
, -
: -
( ) -
. (-
) , -
( ) . .
x5 1 = 0, , , -
, , -
. -
: x = 1. ?
-
, x = 1
(. . 7, ). -
: -
.
, , , -
, 5 .
, , -
86
1 4;
.
x5 1 = (x 1) (x4 + x3 + x2 + x + 1).
( ,
, .) -
x = 1.
-
.
.
, -
, -
, -
.
, ,
. , , -
, -
. ,
17-,
: -
.
.
- , -
.
n
xn 1 = 0 .
,
(x 1) (xn 1 + xn 2 + + x2 + x + 1).
x = 1, n 1 -
87
. n , ; n ,
x = 1.
, :
-
.
, ,
, -
.
-
, , -
. -
, , ,
. ,
.
,
: -
. -
.
, 2 2 2,
. . . , , n 1
. -
. n = 9, n 1 = 8, .
,
, 9 12.
, -
? n 1 -
2 2 2 2 = 16.
n = 17, .
, , , -
- ,
, . ,
-
-
1. , -
: -
88
, .
, ; , -
16- , -
.
-
. ?
: 2, 3 5. - -
, 20 + 1, 21 + 1 22 + 1. , -
, -
. , ,
16- , 17--
,
. 17-
-
. ,
, -
, 1
. , , -
.
,
; ,
-
. ,
.
,
16- .
, -
13. ,
, ,
.
, , -
. -
, - -
.
, -
89
, -
. , -
.
, ,
, .
-
-
.
, 17 -
. : 28 +
+ 1 = 257 216 + 1 = 65 537. ( -
, , -
, ; -
.) 16 -
, 232 + 1 = 4 294 967 297, 641
6 700 417, , . ,
n
22 + 1 -
n = 5, 6, 7, 32. ,
. , -
, -
, . -
257-.
65 537- ,
, , ,
14.
, -
,
, -
. -
, . -
,
:
60, 20.
90
, , -
. , , -
.
, , -
, .
1837 .
-
-
.
-
(. .
, ).
,
, , -
. 3
, . , -
, , -
. -
, p .
-
, , -
, , , 1
. , -
,
, , -
.
-
, ,
, .
22 / 7
7x 22 = 0, ,
91
. ,
, ,
, ,
,
. ,
, . -
. -
,
, ,
.
,
. -
, -
p / q, p q , -
, .
(
, . . ratio, ), -
. , (22/7) .
;
355 / 113 .
, -
; . , -
, -
1768 .
-
, ()
15. 1873 .
, -
, -
, 2. -
- -
.
.
, , -
, , . .
92
-
. .
. -
.
-
, , -
, , .
-
e .
e 2,71828, , ,
, . -
, , -
.
, -
, , -
, e.
,
. -
,
1 / 2 1 / 2.
0, . -
, , e -
, , , e -
.
1882 . -
, -
, e -
-
. ,
, e i,
ei = 1. , -
. -
i, , 1
.
93
: 1 x + 1 = 0.
, -
, . . . ,
.
. ,
, .
. , -
. -, -
, , -
.
, -
.
-
. ,
, -
, .
, -
-
.
-
. , ,
100 , -
. , -
, ,
.
-
.
, ,
. ,
, ,
,
94
.
1962 . , -
, , ,
, .
,
.
, .
1997 . , -
.
. ,
.
, , .
, , -
1996 . -
, :
1 4 2 1 1
p= ( - - - ).
n= 0 2 4n
8n + 1 8n + 4 8n + 5 8n +6
-
. n 0 ().
,
-
:
1 (-1)n 32 1 256
p= 10n (- - + -
64 n=0 2 4n + 1 4n + 3 10n + 1
64 4 4 1
- - - + ).
10n + 3 10n + 5 10n + 7 10n + 9
,
1, 4, 32, 64, 256, 24n
210n , , ,
,
95
. -
-
. -
: 2010 .
Yahoo
, 0.
4, 8 16.
; ,
. -
? -
,
.
4
-
-
. , -
,
. , ,
, ,
, ,
. -
-
, -
, ,
, , -
.
- -
, .
, .
, .
, -
, .
, -
, .
, -
98
: ,
- , ,
, .
.
, -
, . ,
, ,
. ,
, ,
,
.
,
, -
.
, -
, ,
.
, -
. -
, , -
, ,
. -
.
,
. 1852 .
, -
, -
. ,
, -
. ,
,
99
, -
. -
, ,
; -
, ,
,
. -
, -
(. . 8 ).
. 8. ().
()
,
, -
, -
, -
.
,
:
[ , -
] ,
,
, . ,
-
100
-,
,
, : -
?
, , ?
, -
, ,
, . 8, -
, , , -
.
: -
. -
,
.
, , -
( -
) . -
.
. , , ,
, . ,
, . -
,
. -
, -
. -
, ,
, , .
, , -
-
, - .
1860- . , -
, -
,
101
. -
,
.
-
, .
,
,
.
,
. -
, -
.
, -
.
. 9.
, -
(. . 9).
:
, , -
, 180
.
102
: -
, , -
,
? -
, -
, . -
, 16.
,
, , -
.
: , -
, -
.
, ,
( ).
: (
), -
( ).
(. . 10 ). ,
(. . 10 ). ,
, -
, .
,
.
, -
, -
.
.
(. . 10 ).
,
, ( ) -
, . -
. -
;
103
, , -
. ,
,
, . -
, -
; , ,
- - , -
.
, -
:
?
, , ,
F (), E
() V (), F + V E = 2. -
, , -
. ,
.
10.
,
, , -
, . -
V = 5.
, 10 , E = 10. -
F = E V + 2 = 7.
104
,
,
.
, 21 , -
, .
10,5.
, ,
11 . , 10. -
, .
, .
,
-
. , -
, , , -
, -
.
, -
, -
. - -
, ,
. -
, -
.
,
. ,
- . , -
, -
. ,
,
. ,
, , 703 ,
, -
702 ,
. ,
, -
105
.
, ,
. -
.
,
.
- -
, 1878 .
, -
. ,
( ) -
, . -
, - ,
-
Nature.
-
17. , -
. , -
.
-
, -
. , , -
, : ,
.
1 , -
. -
. ,
.
; -
,
.
, -
,
106
. , -
, , ,
. , , ,
, - .
,
.
, -
, . -
. , -
.
. ,
, -
. ,
. -
: , ,
, .
-
( -
, - -
), , -
. ,
, , -
. ,
: , - -
? , -
, -
. . ,
, ,
, .
, -
,
, , , .
.
107
, , -
, .
, -
-
. -
, -
.
, (. . -
) .
, -
: , -
.
, .
, .
-
. , ,
,
.
-
. ,
, -
, , ,
, , -
. ,
, , -
. , -
,
, -
-
.
,
? .
, ,
108
, -
, ,
,
.
-
. -
, . -
, -
. -
: ,
,
, , ,
?
.
, , -
.
. -
, .
, . , ,
, -
. , -
. -
, -
18. ,
, . -
-
. , -
,
. , -
. -
, -
109
, .
, .
, , -
, . ( , -
, ,
.)
. ,
. -
;
, . ,
, , .
. , -
, 20 -
, 703, . ,
, -
. ,
.
. ,
, ,
, , .
-
.
, .
-
, -
. ,
, . -
1879 .
American Journal of Mathematics. -
, -
, . -
:
110
.
-
, .
.
, .
(
: -
.)
, , -
-
, . -
, ,
,
.
, .
, -
, -
. -
:
, -
,
.
-
-
.
, -
, , -
. -
, -
.
, , , .
,
,
, - 19.
111
, ,
, -
, . -
,
( , ) ,
- ,
(. . 11).
. 11. ( ),
(),
: : ; :
,
-
- , .
,
-.
: , , -
. -
-
. ,
. -
- . :
, -
- .
, .
112
: -
,
. ,
, , ,
. :
, .
: The
Nation .
, ,
. -
, -
.
,
- .
-
, -
.
-
. , , ,
, , , .
, -
.
1889 . ,
, ,
, , -
, , .
.
-
, -
. ( -
)
. , -
, .
( ), -
113
, . ,
, ,
. -
.
-
: . -
, -
: ,
, -
, -
. ,
. ,
,
. , , -
, -
. , -
, -
, . , ,
, . , -
(. . 12 ).
. 12.
, -
.
(. . 12 ), -
, (. . 12
). ,
,
114
. -
(
) ,
. , -
, . -
,
, -
. . .
. -
, ,
. ,
, ,
. , -
. . 13 () , -
; , ,
. ,
. -
, , (. -
. 13 ). -
g (genus ).
,
g , g 1: -
,
7 + 48 g + 1
.
2
g 1 10 :
7 8 9 10 11 12 12 13 13 14.
, , ,
,
. , -
115
. 13. : . ,
. :
.
. -
, -
. ,
.
, , -
.
, .
1968 . -
, . -
, -
, .
g = 0, . . ,
,
. -
,
. -
,
, , , -
. ,
116
, ,
. , -
.
, , -
, .
. -
. , -
, .
1. .
2.
, , -
-
.
3. ,
. , , -
,
,
,
.
, , -
. -
, -
. -
, ,
. -
, -
. .
, ( -
) : -
,
(. . 14). , ,
,
117
. -
. : -
, ,
.
,
. ,
. , -
, .
. 14.
, , ,
,
. , -
. , -
, ,
, . ,
, , -
; ,
.
, , -
. , -
-
, .
, ,
. , -
.
.
118
, -
: ,
.
,
. - -
.
-
, . ,
, -
.
-
-
. , ,
,
, 1948 .
. , -
10 000 .
500 .
. ,
, ,
. -
. -
(. 10).
,
200 , 198 13 -
. -
. ,
- ,
, 10 000 -
. : -
9998 . -
1967 . -
, .
119
, ,
, -
. ,
. -
, ,
.
, ,
, . , ,
ILLIAC-IV,
. , , -
, -
-, Cray 6600.
, .
-
.
, -
, .
-
- ,
-
,
. , : -
, -
? , -
,
. -
Cray .
, ,
, ,
. -
, -
,
120
, , ,
. , .
, ,
, , ,
,
-
. ,
, , -
. ,
. -
. ,
, ,
, ,
. -
, -
-
, . , -
, ,
-
. -
, , -
. 1974 .
.
, , ,
, : -
,
. -
,
, . -
, ,
. -
, .
. -
121
, , -
, -
. ,
, ,
. -
-
.
-
2000 . 1976 . -
, -
. The Times
.
, -
,
. ,
,
, -
.
, -
.
. , -
-
, -
. , ,
.
, -
, -
, .
-
.
1000
487 .
450--
122
, 1482 -
. .
. -
.
. 1970- .
.
1, , -
.
. , -
:
- .
.
---
- . , -
, -
---; -
, .
- -
, , -
. : , -
, .
, . , , ,
,
-
. , ?
-
, -
. ,
,
, , ,
, -
123
. -
.
, .
, , -
. , -
.
, , . -
,
- -
. -
. -
; , ,
,
0 1. , . -
, -
. , Intel P5 Pentium -
:
4 195 835 3 145 727, 1,33373,
1,33382. , -
. ,
-
.
, , -
, -
, .
, , -
, -
, , -
. ,
, , -
.
.
,
124
, , ,
? -
, . -
; , ,
.
(Four
Colours Sufce) -
:
: , 40,
, , -
, , ,
40, , -
, 700
.
- ,
. -
, :
. -
, -
. -
; ,
, ,
, -
-
.
,
. ,
, -
.
1990- ., ,
, -
,
125
-
. 1994 . , ,
-
, ,
.
633 ,
32 . -
, 1482 487 -
.
,
.
, , , -
. ? -
, -
. , , -
, -
. -
,
, : ! ,
-
-
.
, -
, ,
. , ,
.
: ,
. , ,
.
, -
. , ,
,
, . -
( ), -
126
.
g . ; ,
-
(. . 12 ),
, -
. -
- .
:
. -
. , , ,
, , . -
, -
.
, .
, . -
.
, .
,
, , ?
, ,
.
( , ) , -
. ,
,
.
, , ,
- .
- , ,
,
,
-
. 10
,
.
5
.
.
;
, ;
. -
. , , -
,
. , -
. -
, , ,
, ,
, - .
, .
. , -
.
-
. ( ,
) -
, -
. . -
, -
(. . ),
128
. . ,
, , .
-
. -
: -
, . ,
. -
: ? -
, , -
, .
-
? 400
XVII . -
. ,
.
. , ,
.
, -
.
,
.
II, , , -
.
. ,
, -
.
,
. (De
Nive Sexangula). 1611 . -
( -
), -
387 .
129
.
-
.
, .
,
, , -
. ,
:
,
, -
.
.
,
, , - -
-
. - ,
:
, ,
,
, -
-
:
, ?
-
.
.
, ,
, . . ,
. -
, (. . 15).
,
( ), -
: -
, -
130
. , -
.
. 15. 12
, -
, ()
. , ,
.
. -
(. . 16 );
(. . 16 ). -
, , -
.
,
. -
, -
. . 1720.
. 16 ,
. -
, -
131
.
, .
. 16. (). (
, ) ()
, -
, . -
. -
-
.
: ,
.
, ; , ,
, , -
. , ,
. , -
,
(. . 17
). (. . 17 -
). 12 :
, . , -
.
-
.
, :
, .
132
.
12 : -
, . ,
, ,
, ,
. , -
, .
: ,
-
, . : .
. 17. ( )
( ) (). ()
,
.
-
, -
, .
, , , -
.
, , , -
, ,
. ,
133
? , ,
,
, -
. -
, -
.
, -
. -
;
, -
.
. -
,
, -
. ,
. -
, , -
, .
,
.
. -
. -
,
. , -
, ,
, . -
, -
, .
. -
, ,
,
.
134
-
. , -
,
-
, -
. :
,
, -
, .
, .
. , ,
. -
.
.
, , , -
, . -
, .
, .
,
, . ,
.
,
, . 1958 . -
, -
, . -
, .
, ,
-
, .
, -
.
: ?
, (. .
) . ,
135
;
,
. -
, -
, . , , -
,
.
, ,
(. . 16 ). -
,
. -
, -
, -
. .
, -
. -
. . 18
, . 18
,
.
. 19 .
, -
. -
. 19 .
,
.
,
60.
.
- -
. ,
. 19 .
-
, . 19 -
136
. -
. 19 -
-
. -
,
- ,
.
. 18.
. 19.
, , -
.
? , -
, , . . 20
, -
.
. ,
137
, ,
, -
.
? -
() :
, 20. -
, .
1, . -
, , -
, . -
-
/ 18 , 0,7405.
,
,
.
. 20.
. -
, -
, .
, . -
. ,
. -
138
-
, - . ,
- ?
-
.
,
: . -
, -
. ,
,
-
.
, -
-
, 1883 . -
,
. -
,
/ 18 .
-
, , -
.
,
. ,
. -
: .
, -
, ,
. -
,
. .
, -
-
-
,
139
. , ,
,
. ,
-
, , , . -
,
, . -
,
;
. . , , -
, , , -
. , -
, .
, -
. , -
-
. -
, ,
, .
, -
, .
, -
. , -
.
-
, , .
,
-
, -
,
. -
? , ,
.
140
.
,
, -
. :
-
,
.
, . , -
,
,
.
.
:
. ,
. , -
-
-
? ,
? -
. ,
, ,
. , -
-
,
, -
.
. -
, -
, , ,
.
, -
. , -
, ,
141
. -
, ,
. ,
, ,
-
, ,
, -
. ,
, -
,
:
-
.
, , -
. , -
-
. , .
, .
, ,
.
? - , -
? ,
? -
-
, -
. , 49
.
, -
? . 21 :
, .
7 . , -
, ,
,
. . 21 , -
142
. -
,
6,98. .
, .
. 21. 49 7 7 ().
49 ()
, , -
, . -
.
n2 -
n. -
,
- . n -
, , ,
.
- -
, , , -
, , -
, ,
, -
. 4n n2.
143
n = 7. , -
, , .
.
.
; -
, -
, .
, -
. -
14 , ,
,
.
, -
, -
. -
.
,
. -
. , , -
,
. , -
. 1773 . ,
-
, / 12
0,9069. 1831 . (
-
) : -
,
.
-
144
, , . . -
24- -
. (, .) -
,
.
. -
,
.
?
(1727) ,
-
, -
,
1. -
, , -
, , -
, ,
. ,
, , , -
.
, -
. ,
0,6366. 2008 . ,
.
, ,
, , -
0,74 -
. -
,
, ,
, -
-
1
pretty regular dodecahedrons -
, . . .
145
. -
- -
. ,
, -
.
, , -
.
-
1892 ., -
-
,
.
, -
, -
.
1910 . , -
, , ,
. ,
,
1940 . , ,
.
. 2010 .
-
.
, .
-
(. . -
, -
).
, -
. ,
49 .
146
49 ,
, -
98.
, ,
.
,
, -
.
. 22.
-
, -
,
.
, . -
-
:
(. . 22), -
.
,
98 98 -
.
147
-
: -
. -
,
. , , : ,
,
. , -
, , -
.
, -
.
.
: ,
, .
.
, -
, -
, . -
-
.
-
.
-
.
, 1953 ., ,
. ,
. -
: -
, ,
.
-
, -
,
148
. -
. , 1958 . ,
0,7797. :
.
1986 . . 0,77844,
1988 . - 0,77836.
,
, 0,7405, -
. -
.
1990 . - ,
. -
, . ,
Mathematical Reviews, :
, [ ] -
: . , ,
, .
, ,
,
. , -
, . -
, -
, . 1996 .
, . -
-
.
. -
. ,
, -
2,51 . -
: -
,
149
. ,
2,51 .
, -,
.
, ,
.
.
, .
, ,
. . 23 :
( ) -
; ( )
-
; -
. , -
.
. 23. : -
; ,
;
; ,
; -
21. -
150
,
( ),
-
.
; , -
. ,
;
. , -
, -
: -
, ,
.
:
2 p
4arctg - = 0,0553736 .
5 3
0,4429888.
. -
:
, -
. ,
.
:
. -
. ,
, .
5000
,
. 1992 .
:
1. ,
.
151
2. , -
,
.
3. , -
,
( -
).
4. ,
.
5.
.
1 1994 ., 2 1995 .
-
, (
).
-
, . 1998 . -
-
. 5
.
. 24.
152
. , -
, -
.
-
,
.
(. . 24). ,
, -
,
. -
, .
, -
, , -
, ,
.
, : -
, 100 000 -
. , , -
, .
-
, 250 -
3 .
1999 . Annals
of Mathematics,
12 . 2003 . , -
99% . -
1% ;
, -
,
.
. ,
, , 100%
, 2003 . -
153
, -
.
- ,
. -
, , -
. 1, -
. -
, ,
:
. -
-
: ,
.
-
. , -
. -
, .
-
: -
, , , -
, -
, , , .
() .
- ,
, -
.
: , ,
, . -
, -
, -
. , ,
. -
. , -
154
,
-
.
-
. -
,
. -
: -
.
, -
.
1887 . , -
80 , -
.
, 1905 . -
. : []
. -
, -
; -
, ,
.
,
, -
. , -
: , -
-
22. - .
,
.
2007 . ,
, 60 000 -
. , -
155
,
. -
100%, -
. , -
, , .
-
. ,
, , -
- . -
- ,
:
.
Project FlysPecK. -
, -
20 .
, .
6
. , -
, , , .
2002 . -
:
1922 .
, -
XX .
. -
1983 .,
, -
.
, -
, -
. , ,
. , ,
: .
158
.
, - 250 .
. . . , -
13 ,
, .
, . .
. , ,
,
.
: ,
( x), -
( x2) , -
( x3) . ,
,
. , -
( 1 / x), . . -
.
,
, . . 22/7,
. ,
. :
-
. -
. -
.
, , , ,
-
( ).
1770 .
, -
. -
: -
159
.
3, 4, 5:
(32 + 42 = 52). 5, 12, 13: (52 +
+ 122 = 132). -
( ), -
29 30 X
.
-
.
, -
. , -
, -
, .
-
,
,
,
, .
:
.
, -
, -
, .
, ( -
), ,
. ,
, ,
, -
.
, . -
, -
, .
, , -
.
160
, -
. :
, - .
, .
x2 + y2 = z2.
z2,
(x / z) 2 + (y / z) 2 = 1.
3, ,
(x / z, y / z) .
-
: -
. ,
, -
, , . -
. -
, .
.
( -
), , t
2t t 2 -1
t 2 + 1 , t 2 + 1
. , t -
, . -
, -
.
, , ,
161
. , t = 22 / 7,
308 435
533 533
, .
, , -
, .
1/ 1 - x 2 ,
, .
, , : , -
23.
. 25. A B
: A + B
,
,
, -
. -
2, 2 ,
.
, 2: -
-
,
. ,
-
163
2, . ,
2.
XVIII XIX .
, -
. -
; , -
, . ,
2 ( ),
. -
, , -
.
-
.
-
,
. , ,
. , -
-
.
1750 .
-
. , -
, -
-
, , : (1 x2) (1 4x2).
1811 .
, -
.
: , -
, -
24. ,
.
, .
164
1826 . -
, , , -
, 1841 ., 12
. -
1827 . .
, 1829 ., -
-
.
, -
. , , -
, ,
,
.
-
.
; -
. ,
, . -
,
, : -
, . -
-
( ),
.
, , -
. -
: -
, -
; ,
,
(. . 26). -
, , ,
165
-
, -
(. . 12). , -
,
. -
, , ,
.
. 26. .
, .
. , ,
, ,
-
(. . ). -
, -
. -
,
, -
. -
y, ax3 + bx2 + cx + d,
166
a, b, c d , x y
:
y2 = ax3 + bx2 + cx + d.
-
, ,
. -
, .
,
-
. -
, -
. -
.
. 27 -
y2 = 4x3 3x + 2 y2 = 4x3 3x. y
, -
. -
,
.
.
. 27. : y2 =
= 4x3 3x + 2; y2 = 4x3 3x
,
, -
167
.
- ,
. , -
.
, -
. ,
.
-
, -
.
, -
, -
. ,
, -
(. . 28). (,
, -
. -
,
.)
P Q, P*Q.
. 28. P Q P*Q
, P Q ,
P*Q . * -
,
168
. O
:
P + Q = (P*Q) *O.
-
, O
, (.
10). , , ,
. , -
, -
: , , -
,
.
1908 . :
, ,
-
? , -
, -
. 1922 . ,
. -
,
-
. , -
, , -
. ,
, -
.
-
,
.
, -
: .
169
, -
. -
-
. -
, , .
-
, . -
, -
3 / 4 , ,
2 / 3 .
1 2 3,
2, 3, 4, 6, 8, 9, 12 . . 2a3b. -
.
XIII .
,
, . 1343 .
( , ,
, ) -
. , -
, , -
:
? -
: : (1, 2), (2, 3), (3, 4) (8, 9).
,
.
(8, 9).
, 23; , 32. -
, -
; , , -
(0, 1) ( 1, 0), -
. 1844 .
, , ,
,
.
170
, 1844 . -
Journal fr die Riene und
Angewandte Mathematik :
, , -
, ,
; , -
.
, 8 9, -
; , xm yn = 1, -
, -
.
-
. m n 1.
,
,
2002 . . -
1955 . , 1973 . -
-
. -
,
( 2). -
, -
, - -
. ,
3: 17-
, -
.
-
. , -
, -
-
0 1 , ,
32 23 = 1.
171
, -
-
, . , ,
.
, ,
.
.
: -
, .
, -
, :
, -
, -
, -
.
- , , , -
, -
, -
. -
, (
,
) . -
, , -
. -
x2 + y2 = 1. -
.
-
, . -
: -
, ,
,
, .
, , -
172
, .
, ,
.
; xm yn =
= 1, .
-
.
. , -
-
. 0
1. 4, -
, , -
. 0, 1,
2 . .
? -
. , , -
-
, . -
.
,
.
-
: -
. -
. , -
, , .
, ,
,
. , -
,
. , -
, : -
173
, 2
. , -
,
; , (
).
. -
: .
.
, , ;
, .
, -
, , , -
.
1983 .
,
.
. -
,
, , 1990 .
, -
.
,
7. -
, n, 3, -
xn + yn = 1 .
(n 1) (n 2) / 2, -
3, n 4. -
, n 4
. -
, , -
, x y , -
.
,
.
7
2,
-
.
: .
. -
,
, ? , -
? -
, : XVIII .,
. , ,
.
1601 . -
16071608 . . , -
- , .
, -
, -
. , 1620- .
, .
. ,
-
, -
. -
176
-
.
1631 . -
. -
: . -
.
. -
, -
-, , . -
, -
,
, -
. , ; -
.
; , ,
.
,
.
-
; , -
. -
, -
.
,
1630 . , -
, -
. .
1670 .,
. -
,
,
177
. -
1621 .
VIII
II (. . 29).
-
. 6
,
. ,
: -
,
. , -
. -
, , -
4,
. 29. ,
. . -
:
,
, ,
.
, .
, , -
, ,
xn + yn = zn
, n -
, 3. , -
179
, x y .
,
.
, -
.
1995 ., -
, -
,
, . , -
. ,
,
XIX . -
, .
XX XXI . -
.
, -
, . -
,
, , , -
. -
.
.
-
, -
. -
-
. ,
; -
. -
:
, (). ,
(. . x y ),
180
. ,
, .
- . -
, , -
, .
.
, -
4. , , -
, -
. -
,
. -
. , -
, , ,
. ,
. -
,
30.
, -
. ,
,
n 4,
. n 2 4,
p, n- -
4- , p-1.
: 3, 5 7. -
1770 .; -
,
1
, m,
, m. ,
, 3,
4, 2 . . .
181
, .
1825 .
1839 .
. -
6, 10 14, -
3, 5 7.
-
, . -
, -
. -
.
, . ,
-, -
p . -
x, y, z p.
.
, p, , -
100. -
.
, -
, -
. ,
, -
. -
, -
,
. -
-
, -
. -
182
1977 . ,
.
1847 . , -
, . -
,
. , -
17--
(. 3).
, , -
.
p- ( p ),
. 1 ,
p, p- . -
, -
xp 1 = 0 p. -
p- ,
, 1, , 2, 3,
, p 1 (. . 25). -
, xp + yp -
p :
xp + yp = (x + y) (x + y) (x + 2y) (x + p 1y).
, zp,
p- .
, ,
, p- ,
p- .
, -
, p-
. .
1847 .
-
183
, .
, -
. , -
, p-
, .
-
, ,
, . -
, , .
-
, .
,
, ,
.
.
:
- , ,
, -
, ,
[ ] ;
.
, , , -
-
. ,
, ,
. -
. -
, -
.
,
,
x 1.
184
(
, , ,
, ) -
( ,
) .
.
, , x2 2,
. a + b, a, b -
;
, a, b .
, .
: x2 + x 1 ( 5 1) / 2,
, , .
, . ,
,
- -
. : -
, -
, ,
1. -
-
. ,
. , -
, , -
. ? .
, ,
.
, -
. -
, .
. -
, , , -
, -
. . -
185
, .
. -
,
. -
,
.
, .
.
. , -
.
.
, , -
1, 5, 9, 13, 17, 21, 25 . . ,
4k + 1. -
,
. , -
. -
, 25 , 5 5, 5
. 21
, (3 7)
. 4k + 3, 4k + 1. -
, -
( ) . , ,
, , -
.
, .
-
. 4389. 4389 = 4 1097 + 1, . .
.
:
, , ,
. , 57 ,
186
3 19 -
. 21, 33, 77, 133 209.
.
4389 = 3 7 11 19,
, -
4k + 3.
:
,
4k + 3 4k + 1.
,
, ,
. , (21 =
= 3 7, ), -
. ,
, ,
, 4k + 1
, . , 5 + 5 =
= 10, 10 . , -
, .
, -
. x2 15.
a + b 15 , a b .
10 :
10 = 2 5 = (5 + 15 ) (5 15 ).
, (2, 5, 5 + 15 ,
5 15 ) 26.
187
, 1847 .,
, -
.
,
p ,
23- .
, -
-
, p = 23. (
,
, .)
p,
(11, 13, 17, 19),
. : -
,
. ,
.
-
, ,
.
: ,
.
23- -
. , ,
. -
4k + 1.
- ,
- , -
. -
4k + 3.
;
, .
188
,
.
. -
, -
a + b 15 ,
, 5 . , ,
, 3 .
2=( 5+ 3)( 5 3 ), 5 = 5 5
5 + 15 = 5 ( 5 + 3 ), 5 15 = 5 ( 5 3 ).
, -
5 , 5 , 5 + 3 , 5 3 -
.
-
, -
. , -
. ,
.
: ,
.
, -
.
,
.
. .
: , .
,
189
. , -
. -
, , -
,
.
,
,
. , ,
, , .
,
-
. -
. ,
, -
,
. , , ,
.
, .
1, ;
. , -
( )
.
:
, . 1850 . -
, -
, .
100 37,
59 67.
.
: ,
190
.
, -
.
, -
, -
. , 1915 . . -
,
.
. -
,
-
.
, -
37, 59, 67, 101, 103, 131, 149, 157,
233 257. ,
37 1893 . 1905 .
p 257. -
, -
.
1967 . 25 000- , . -
1976 . 100 000.
-
, , , ,
, . . ,
, -
, .
, ,
, ,
: -
-
.
.
191
, : -
- . -
, . -
,
.
, . -
(. 6). ,
-
, ,
, .
-
. -
, -
, - .
.
6 ,
. 1830- .
,
.
, -
,
.
,
.
-
-
: mu + nv
u v (. . 30). -
z , -
,
. , -
, .
192
-
,
. z (az + b)/(cz + d),
a, b, c, d . , -
, -
, .
, -
.
: -
(.
. 26 30).
, . -
-
, .
. 30.
-
.
193
,
. -
-
. -
,
, .
-
.
. -
,
.
, (x, y),
, x2 + y2 = 1. A ,
x = cos A, y = sin A.
,
.
, -
. ,
.
- -
. x y
A, -
, -
A. -
,
, , -
-
.
,
. ,
194
.
? -
.
-
1975 ., -
. , 1982
1986 ., . p, , -
. -
, a, b c, -
, ap + bp = cp.
-
:
y2 = x (x ap) (x bp).
.
-
.
. , .
, ,
. -
, , -
.
,
. ,
, , -
, , . . , -
. ,
; -
,
. ,
, ,
195
a, b c . ,
,
. , , -
: , -
. , -
, , .
,
.
, -
, .
. : -
.
. 1955 . -
,
.
, -
.
, -
, ,
.
,
- . :
, -
, , -
. ,
, -
, -
.
, -
.
, ,
196
, ,
. -
, , -
. 19571958 . -
, , , . -
, , :
,
- ,
. , ,
.
. :
, , , -
.
.
, -
, -
.
. -
, ,
:
: , ,
-
.
, , . -
, -
!
, -
, -
,
. ,
XX ,
,
,
197
. -
. , -
,
.
.
1960- .
, -
, -
.
,
. -
, , -
: ,
.
,
. -
-
, , , - -
.
1980- ,
-
. -
. 1984 . -
, -
: ,
. -
- ,
,
, -
. 1986 ., , -
.
, -
198
. , -
, ,
. , ,
: ,
, ,
-
.
- . ,
, :
10 , ,
-
[ ],
300 , -
, , ,
. , , -
, ,
.
, , .
, .
1971 .
-
. ( -
),
. -
,
. 1985 .
-
.
, , -
, . -
, -
199
. -
-
.
,
. ,
, -
,
. , - -
.
-
. ,
, , -
. -
, .
, .
, -
.
, -
. -
, . -
,
, , , -
. 1991 . -
, -
. : -
.
1993 . .
.
:
, -
- .
1988 .: -
,
200
,
. -
-
. -
: , -
. , , -
: , -
.
. -
, .
, , ,
,
, ,
. .
-
, ,
.
.
, ,
: !
! -
. -
,
, , ,
.
,
. 1993 .
:
, -
.
, . . ,
.
201
1994 . ,
-
: [ ]
, . , ,
, . : -
, ,
. -
100 , , -
. , .
. , -
, -
.
. -
.
:
. -
, . :
, . ,
, - , -
, - .
, , , -
, -
,
.
1995 . ,
, .
Annals of Mathematics
.
, -
-
. .
- -
. -
202
, , , -
. - 100-
250- , -
,
. , -
,
, -
- , -
.
-
. , -
, , -
-
, .
,
. ,
- , -
, -
.
, -
.
8
, -
,
-
. -
. -
.
- ,
, .
, , 27. ,
, --
,
. , -
. , -
, ,
.
-
, -
, , .
, -
: .
: .
,
.
204
, -
. XIX . -
, , -
, .
( )
, ,
, . -
, , ,
-
. -
, -
.
, -
. -
, , ,
. , , :
, -
.
, .
. . -
, ,
,
, . -
. -
(planetes) . , ,
(planets), -
, , , -
. -
: . , .
, 2006 . -
.
205
, , -
, -
. , -
. -
. , -
, . -
88 , 12 .
,
.
.
, -
( ) 150 . . .
, . . ,
,
, ,
.
,
. ,
, -
.
-
. ,
, ,
, , .
, -
,
, . 1596 .
206
(Mysterium Cosmographicum),
. , -
-
. , -
, , -
. ,
-
,
. -
, , , -
, -
.
, 120
,
, , ,
.
, -
.
1600 .
, .
-
II. -
.
(Astronomia Nova), 1609 .
. -
,
, , -
. ,
, -
; .
,
, ,
.
207
[ ]
, ,
, , -
, , !
, -
.
1619 . (Harmonices Mundi)
, : -
( ) -
.
,
. 1687 . -
(Philosophiae
Naturalis Principia Mathematica) ,
-
: , -
-
. -
:
, . :
,
, -
, , . -
,
, ,
. , , -
.
. -
, . -
, -
, -
.
208
?
. , -
. ,
.
-
. , -
, , -
. , -
,
.
.
XVIII . -
: ,
-
. ( GPS, -
.) -
, ,
. , -
, -
,
-
. -
. , -
,
:
.
, . 1747 .
, , -
, -
,
.
.
209
.
1767 . ,
. 1772 . -
, -
, -
. -
:
. -
- .
,
(, -
), -
.
1860 1867 . - -
-
. -
, -
. -
:
. -
900 -
. -
. 1970- . -
:
.
,
,
. -
-
, . -
,
: -
210
. -
,
(, ) -
. , -
,
1,77, 3,55 7,15 , . . -
1:2:4. -
,
,
.
, n , . . -
, -
, , . -
:
. ,
, , ,
. -
, , , -
. ,
10, 20, 1000
.
-
( 1000 ),
, -
,
. , -
: -
. , ,
, -
. , -
,
- . -
, ,
211
? -
, ?
- -
? ,
, ?
1889 . II
60 . -
-
n .
, ,
. , -
, :
, ,
, , .
, -
, .
.
, , -
, -
. ,
,
. -
,
. -
.
, -
, .
, . -
1890 . , -
.
-
. -
-
212
. , -
.
, .
-
, .
,
. -
, ,
, , ,
(. 10). -
-
. ,
-
.
-
.
, ,
. -
, -
.
. , -
-
, . -
. -
, ,
. -
, ,
, -
. -
-
. ,
,
, , , .
, -
213
.
.
-
,
-
. :
365 ,
27 .
. ,
, ,
-
. -
: -
,
, ,
,
.
, ,
. , -
, ,
. , ,
. ,
,
, -
, . ,
. : , -
,
.
. ,
-
. -
, , - :
-,
, , , -
214
. . . ,
, :
,
,
-
, , -
, .
. 31. .
(-
) (. . 31). -
, 1960- . -
, . ,
, , .
,
. - -
- . , -
, -
215
, -
. ,
(. . ,
)
-
, .
, -
. ,
,
.
, . -
. 1990 .
- -
-
; , , -
, -
.
,
. ,
. , -
, , ,
, , ( ,
, ) ,
, .
- --
,
, -
1994 .
, , , -
, -
. :
, ,
. -
, , -
, -
216
,
. .
, -
, , , -
. ,
. .
,
.
-
. , -
-
. ,
, .
1912 . .
n
. 1991 . .
, -
, -
. , , -
, -
,
-
(. 12). -
,
, . -
, -
.
n
, -
. ,
-
. -
217
, , . 1993 . -
,
. -
: , . 32.
,
.
. 32. -
.
2001 . -
. , -
, -
, -
, ,
. :
-
,
. -
.
2000 .
, , -
, ,
. -
-
, , -
218
100%.
,
, -
. -
, -
. , -
,
. , -
-
. -
, 2000 .,
.
-
. A, B C.
-
, , -
B, C A.
C, A B. -
. -
,
.
: . 33 -
. , ,
.
.
-
. -
. , ,
. -
-
, , 2003 .
-
,
219
. 33.
220
. ,
.
, ?
, , , .
-
,
, -
. , .
, , -
.
-
,
, -
, , ,
. 1961 . , -
-
, , -
,
. -
, -
1043 ,
, -
. , ,
, , ,
, ,
, , .
103
102 .
, , 1043, -
. ,
- .
221
-
-
.
- ,
: -
.
, -
, , -
,
. -
. ,
. , -
, -
. , 200 -
- -
, -
.
1982 . Longstop
-
( ). -
, -
.
-
, -
. .
1984 . ,
, , -
,
. 1988 . -
-
, -
. , -
( ,
222
). , -
845 ,
. -
-
-
.
-
1989 .
, -
. , -
-
. ,
, :
15 ,
100
- .
-
-
. -
. 2009 . -
,
2500 .
, -
1 . 1% -
: ,
.
1999 . -
.,
, , -
. ? . ,
, ,
? -
, , -
, . ,
, .
223
, -
, ,
. -
; -
, ,
, -
, -
10 28. ,
, -
,
- -
. -
1018 .
, 5 . -
, , ,
, 30% .
, , -
. -
, -
, -
.
, -
, 5 ,
.
- .
:
. -
, -
,
, , -
. ,
-
.
224
,
.
-
,
,
.
1984 . - , -
, -
. 1993 . -
,
-.
,
.
, ,
, , , -
-
10 -
.
.
,
-.
-
, -.
. -
, .
.
, .
, , -
. -
, ,
,
. -
? , , -
.
9
2 -
,
.
, -
, . ,
, -
, .
.
.
1835 . ,
-
,
: , , ,
. -
,
. -
.
, -
. -
, .
.
226
,
. :
-
?
, ,
, .
, -
, , ,
. -
. ,
-
1. , ,
.
, , -
-
100:
. .
. ,
, 1,
:
.
, -
-
, , .
227
, -
,
, ,
.
, -
, , .
, , -
, . ,
, ,
, -
. -
,
. -
. , ,
. -
, -
.
, , -
,
.
, , -
.
,
, , -
, , .
-
,
. , -
. ,
,
, . , , -
228
,
.
- ,
-
. -
-
. -
, , , -
.
1859 . -
-, -
-.
. -
, -
. :
. .
, ,
-
, -,
- .
, , -
. -
, ,
.
2 , -
, . , -
,
. 17971798 . ,
-
229
. -
,
. , , -
: 1789 .
, -
140- ( 126
). -
. 1776 .
10 000 000, -
, 2, 3 5. -
2, 3 5 , 2,
, .
, x,
(x).
3,14159, -
, ,
, ,
. 1808 .
, (x), -
, x / (log x 1,08366).
1849 . ,
, 15, -
, ,
x, x / log x x.
(
), , , -
. 1838 . -
, . ,
29
x
dt
Li( x ) = .
0
log t
x , Li(x)
x / log x 1; ,
230
(x), -
, . 34 ( ),
Li(x) , x / log x. Li(x)
. ,
x / log x : -
48 254 942,4.
Li(x) x / log x
,
-
. , -
(x),
. -
,
231
,
- , -
. .
, -
, .
, -
. -
-
:
, -
. 1737 . , -
-
,
.
, . :
1 1 1
... ... =
1 - 2- s 1 - 3- s 1 - p- s
1 1 1 1 1 1 1
= s + s + s + s + s + s + s + ...
1 2 3 4 5 6 7
p , s -
. , s
,
, s . -
, , . ., -
, -
.
. -
,
. -
,
. , ,
232
. -
-
, -
.
, ,
. -
, p.
, -
p. :
1 1 1 1 1
-s
= s + s + 2 s + 3 s + ...
1- p 1 p p p
, p,
, -
, . .
. , (. . -
, ) s- ,
-
. , .
-
, -
. -
() :
1 1 1 1 1 1 1
z ( s) = s
+ s + s + s + s + s + s + ...
1 2 3 4 5 6 7
, -
s,
-.
, , -
( -
s, ).
(2) = 2 / 6
233
s.
.
-
s. 1848 1850 . -
:
.
, -
-. ,
s , -
.
, x (x) x / log x
, -
, . ,
, .
, 1845 .:
(2) ,
.
.
, - -
, -
: --
, .
. -
s , -
s ,
s, 1.
, . -
, -
(s) , -
1. s , s = 1 -
- 30.
1859 . --
,
,
234
. (x)31.
, ,
, -.
, , ,
, -
.
, (x) ,
.
, -
. , -
12 :
10,23.
,
-
.
, -
. -
,
x
xr 1
- + x - log (1 - x -2 ) - log 2p ,
r r 2
, () -
, .
--
.
2, 4, 6 - -
- ,
235
, , , -
(
).
, , -
: -
x, - -
, -
-
x/ x.
, -
,
,
x x. -
, :
, - -
0 1.
, , -
.
- ?
, -
, -
,
-
. .
,
,
1. - ( s = 1),
(,
,
).
-
(x), - -
. :
236
, [ -] .
, ,
,
,
.
-
-. :
- -
: -
1 / 2 (. . 35). -
.
. 35. -,
,
-
. , -
. .
.
237
, ,
. -
.
: --
-.
, ,
-
0 1, . . -
1 / 2 -
.
, -
-,
, . -
x . -
,
x, x. -
x. -
, x,
.
, , - -
, ,
.
.
, -
. , , -
, . 1896 . -
-
, ,
- -
. -
, -
. -
.
:
238
. -
,
, -
. -
-
,
.
, , , -
. 1980 .
,
-
.
, ,
.
, -
,
.
-
. ,
, , x
(x) Li(x) 1, , -
. , -
x32. -
( ).
, x. -
,
x log x . ,
. 1901 . ,
1
p( x ) - Li( x ) x log x
8p
239
x 2657.
: , 1, -
. -
(x) Li(x).
. , ,
n
en log log n
n 5040, ( = 0,57721)33.
,
,
,
.
, , -
-
. -
: p -
log p. -
, , -
, ,
.
1936 ., ,
p -
p log p , .
. -
,
, , , -
, .
, , -
.
240
-
. , -
, , 2 ,
: , 1 , -
4, , 3 , 4. ,
4k + 1 4k + 3, k ,
4, .
-
, , 4:
4 0 4 8 12 16 20 24 28 32 36
1 5 13 17 29 37
3 3 7 11 19 23
,
.
?
-
? -
, , -
, ,
4k + 3.
, 4k + 1 -
, , ,
. -
, 4k + 3
, 4k + 1
.
-
. , 2 3, 6k + 1 6k +
+ 5, -
. , , 5,
5k + 1, 5k + 2, 5k + 3, 5k + 4. -
5k, 5 , , , -
5, .
241
,
-
. 5k -
. ,
-
. :
5 5 10 15 20 25 30 35 40
1 11 31 41
2 7 17 37
3 13 23 43
4 19 29
-
,
.
, -
, .
.
XIX . , -
, ,
. 1785 . ,
,
. -
, - . 1837 . -
, , -
,
. -
- . , -
, L- . ,
4k + 1 / 4k + 3 :
L (s, ) = 1 3 s + 5 s 7 s + 9 s ,
242
+1 4k + 1, 1
4k + 3 0 .
, , -
.
- ,
,
. L-,
.
, -
,
.
, 5k + 1, -
x, Li(x) / 4; -
5k + 2, 5k + 3, 5k + 4. -
, .
- L-
1k + 0, . . -
.
:
L- , -
1 / 2, , -
.
, -
.
. ,
-
. -
, -
,
. , 1917 . ,
-
, , () 4k + 3
, 4k + 1.
, ,
243
4k + 3
4k + 1, , .
-
, ,
1976 ., 2. -
, -
.
.
. , 7 ,
, , -
.
, . -
-
: , .
-
. , -
.
, ,
-
. , -
.
, , -
. -
. -
- -
-
. , ,
: -
.
.
--
. -
244
.
. .
1974 . -
. , -
,
. - .
- ,
. -
, ,
. , -
- ,
.
, -
, -
. -
. -
, ,
. ,
. , -
. , ,
, , -
.
-
, - ,
.
, -
245
, .
1 1 1
14,135i, 21,022i, 25,011i.
2 2 2
,
. , 0,5,
,
-. -
, . ,
; -
.
1903 . ,
(. . -) -
. 1935 .
195. 1936 . ,
1041 . -
, .
, -
-, -
, -
,
. , , -
. 1953 .
-
,
1104 .
,
, . , -
2004 .,
10 (1013). -
.
, - -
, .
246
,
, .
, 10 ,
, ,
.
10 30. , -
-
. 10
, 10 -
.
- -
, . -
,
. ,
.
, -
. ,
40%. -
, , , -
,
. , -
, ,
.
? -
, -
? , . -
,
: . ,
, , , -
,
.
,
1919 . .
247
,
.
, 2. ,
20 . 2,
-
.
50%, -
, .
1919 ., ,
, . 1958 .
, ,
1,845 10361, . -
, ,
906 180 359. 1980 . -
, 906 150 257.
, .
, 906 150 257 -
.
, ,
,
. . -
, -
,
, .
, :
(x) Li(x). -
, , ,
x ,
1. -
: 1, . . (x)
Li(x). 2008 . -
, x 1014. 2012 .
248
2. ,
, %
2 2 1 100
3 3 1 100
4 22 2 66
5 5 1 75
6 23 2 60
7 7 1 66
8 23 3 71
9 32 2 62
10 25 2 55
11 11 1 60
12 22 3 3 63
13 13 1 66
14 27 2 61
15 35 2 57
16 24 4 53
17 17 1 56
18 2 32 3 58
19 19 1 61
20 22 5 3 63
1018,
. -
-- ,
1020.
, , . ,
,
. 1914 . ,
! x -
,
(x) Li(x) (
) . , (x)
Li(x) x.
249
x.
1933 . , -
, , x:
10101034, .
,
, 1 -
, ,
.
, ,
. 1955 .
, :
101010963.
-
,
, -
. 1966 . 101165.
1987 . 7 10370, 2000 . -
1,39822 10316.
1,39801 10316. -
,
2 10312.
, 1,3971667 10316.
, 1941 . ,
, -
(x) > Li(x). 2011 . -
200 -,
(x) x 1010 000 000 000 000, -
, x , 3,17 10114, (x)
Li(x).
1018, ,
10114 , .
.
250
.
50
, 2000 . -
,
.
-
, 2002 . -
,
, -
-
.
. -
-
. -
, ,
. , -
. -
, ,
.
,
-
. ,
-
, , , - -
,
. -
:
,
.
,
. -
, 1912 .
251
. -
, -
. 1982 . -
, - : -
-
. -
, .
, -
, -
.
-
-, -
.
-
, .
1950 . ,
.
.
1972 . -
.
-
-. -
,
, -
. 1999 . , -
.
. 1999 . -
,
, -
.
252
.
, -
, .
, , ,
,
, -
. -
, ,
.
.
: .
.
, -
.
, . -
,
40
(
$15 000).
-
, -
.
, -
.
-
.
, , -
, . , -
.
-
-
.
253
-
, .
1998 . ( )
.
. -
, ,
-
.
2000 . , -
, ,
,
. -
,
-
$1 . -
-
, .
.
: -
. ,
, , -
,
. -
. , -
(1900), -
.
1015.
, -
. , -
, .
, ,
, . -
, , , -
254
. , , ,
, , - , -
-, -
. -
, , , -
.
. , -
, .
,
, . , -
, :
1962 . , ,
, ,
. ? , .
10
?
-
XIX ., ,
. -
,
, -
.
. ,
, ,
-
. ,
. ,
, -
.
1904 . , ,
, , -
,
. ,
, : ,
.
, -
-
, .
256
-
, ,
.
2002 . -
.
, -
, -
.
-
,
. . -
, -
. . ,
.
, , ,
. , -
.
-
.
-
, : -
.
, , .
, . -
,
: , -
. ,
. ,
.
. -
, ,
-
? 257
. , -
.
-
? , , -
, .
-
. , , -
, . -
,
. (.
. 36).
, , -
.
,
,
- , , -
. . , -
, . -
,
, :
. , -
, , :
. ,
, .
. 36.
. -
. , -
, .
,
258
. -
,
. , ,
, .
-
. , , , -
, , , -
. -
:
-
. , -
. ,
,
.
,
.
? , ,
. -
, ,
. -
, . ,
, -
, , :
, , , .
: . -
,
.,
XXI .
, .
1813 . , ,
, ,
- -
? 259
. .
: -
. 4 -
:
F , V E , F E +
+ V = 2.
, , -
, -
, .
.
, -
-
, .
, -
. , ,
16 -
, 32 16 ; F E + V = 0. -
-
: g , F E + V = 2 2g.
-
: , -
.
, -
, ,
. ,
. -
. , ,
.
, , -
, , -
-
. , -
; .
-
. -
260
, -
. ,
, -
-
, :
.
-
: -
. -
,
-
. , -
.
, -
.
,
.
1865 ., . 9 4. -
, -
, , -
, -
. .
,
, ,
, -
.
, -
, , .
.
-
, 1847 . ,
, . -
10 . ,
analysis situs,
? 261
. . , -
. -
, : -
. 1861 .,
, -
,
. -
, ,
,
( ) (-
). ,
g (. . 11 , 4). -
g ,
. g = 0, , g > 0, -
g . , -
-
, .
.
, ,
, .
,
,
. -
, , ,
-
. , -
, , , -
: . -
, ,
. , -
,
(. . 12, 4).
262
. 37. ,
-
-
. ,
,
, , ,
, -
(. . 37). , -
,
, , , -
.
, , ,
, ,
, . -
,
, . , ,
.
-
.
-
, -
. , ,
, , -
,
. -
.
-
? 263
, g
-
.
, -
. -
, ,
-
.
1900 . , -
, -
. -
: -
, , -
.
,
, ,
.
-
F E + V , -
1870 . , -
, .
, , -
g,
, g 1.
. -
-
, ,
. , k-
k- .
-
, -
. -
. -
264
15. ,
,
. ,
, , -
, , . -
, -
, , ,
. -
, -
. -
, , -
,
,
. , -
, .
0 n , -
-
.
-
2.
3. -
, . . -
. -
: ,
-
. , , -
.
.
, -
, . , , ,
, .
, . -
,
? 265
. ,
:
,
,
.
.
-
,
1 . ,
,
. -
, -
34. -
,
,
, -
-
. ,
.
, : -
, -
. -
.
.
,
, , -
.
,
:
.
-
, , ,
-
266
, . 1900 . -
, ,
,
. , -
-
, ,
(. .
). 1904 ., , ,
. -
, ,
, . -
, -
, ,
, ,
, .
. -
,
.
-
. :
. -
1933 ., 21 -
, , -
. , ,
-
. ,
- , , -
.
, -
(. . 38).
2500 . -
12 ,
. -
.
? 267
. 38. ,
(, ) ,
. . ,
,
. , -
, . . 36.
: 180, -
.
, . -
. , :
.
. , -
: .
, -
-
. -
,
.
, , -
268
. -
-
, , -
. -
, :
, :
;
:
;
,
. ,
(a + b) + c = a + (b + c). -
.
,
( ), -
35 a + b = b + a.
. -
: -
. -
, ,
, ,
, . ,
: ,
.
, ? -
, , ? -
, ,
, -
. ,
. , ,
? 269
, -
. , ,
, , ,
, , ,
.
. , -
. -
.
, .
, (,
, ), .
0: -
.
1,
, .
2 , 3
. .; , ,
. -
, -
. 1
, 2 . .
, -
1, , -
2, 1 3. -
,
5 8 13.
,
-
-
, .
.
0. 0 1
1. .
270
0 + 1 0 , -
, 1 -
.
( -).
, -
.
, -
, -
0, , , -
. 0 + 1 1
, -
1. ,
0 + 1 = 1
, .
1
1? ,
0, .
, .
,
. 1 + ( 1), . . 1 1,
0. . -
1 1 -
0. , , , -
1 1 ,
, - ,
. -
: .
, -
. - -
, .
,
, -
. .
, 1 1
? 271
0. , 1 + ( 1) = 0 -
.
,
-
- ,
-
. , -
0. -
, , ,
. , .
( ),
. -
Z Zahl ().
, , -
, -
- -
. , -
. -
. ,
.
,
36, ,
.
i,
, -
Z -
. , -
. -
, , .
, , -
.
,
272
99%, 98% . . -
: . -
: 0.
: 0 + 0 = 0, -
.
, ,
.
, ,
-
.
, -
.
,
. -
? , ?
- , ,
-: -
,
. , -
.
;
.
, .
. -
- -
; .
-
, , -
, . -
, , ,
. , ,
? 273
. ,
, -
(. . 39 ), -
. ,
. ,
(m, n). m ,
. n -
, . . 39
(5, 2),
. -
, -
, : (3, 6) + (2, 4) = (5, 10). -
.
-
, , -
, , ,
. -
, , -
,
. -
.
-
. 120
, .
274
, ,
: . -
, -
, , -
, 1900 ., .
-
: , -
? ,
,
, . . , -
? -
: -
[
] V, . ,
V ,
V [ -
]? , -
, -
. -
.
.
, -
, -
.
, n- -
n. -
.
n- . n = 2,
. ,
50 .
1961 . -
.
g
, g
? 275
, .
. -
,
, -
, 7.
,
: -
6, 5.
, -
, -
3 4, -
,
. -
,
.
, , 1982 ., -
, .
, .
, 50 20 -
, , , -
, . , -
, ,
.
.
, , , -
, -
: - , , - -
, - , ,
, - .
, -
: .
276
, -
, , -
: .
,
. -
:
, ,
.
,
:
. -
, ,
, . . . -
, -
-
.
. -
.
. -
, -
.
. -
: -
, ,
. -
,
.
, -
. , .
-
, -
. : -
(. . 12 -
4).
? 277
-
. , , -
, -
. :
. , -
, , .
-
. ,
, ,
, -
.
XVIII .,
,
, -
. ,
. -
, -
, -
. -
( ,
), (
: -
, ) -
( ,
). , -
-
. -
, /
, -
.
,
: -
.
g g = 0 1. , ,
278
. 40.
(AA, BB, CC, DD)
. , g -
, -
,
-
? : g,
2. . 40 g = 2 -
.
,
, . g -
, ,
g.
, , -
. -
:
: g = 0 ;
: g = 1 ;
g : g = 2, 3, 4 -
.
, ,
? 279
, .
.
, -
. , -
. ,
. .
, .
, -
, -
. , -
.
-
, -
, , -
, -
. , ,
, -
. , -
, -
. : -
, ,
/ .
,
120,
.
, ,
: -
. -
, .
, -
, , . . ,
, , .
-
280
,
.
, ,
, -
. -, -
. , -
, -
.
: , -
. : -
, .
, , -
, . ,
, , .
-, , -
. -
: . , -
, ,
. .
, , -
.
, . 1982 .
-
: -
, -
, -
. ,
, -
.
,
,
: . ,
? 281
, -
, -
, -
. :
. , -
, ,
, , -
.
, . 1915 .
, ,
-
, - -
, ,
. -
,
, -
. -
; .
, ,
,
. , -
,
-.
, , -
: .
, -
.
4,
, ,
. ( , -
.)
282
, -
(. . 41).
. ,
, , -
.
, -
( ) -
,
. -
.
,
-
. , -
, -
, . . .
, , , . -
, -
.
. 41.
-
, -
. -
. -
, .
,
, -
. 1981 . ,
,
.
? 283
, -
,
.
, .
, -
-
. ,
, , , .
, -
.
, -
. -
, , -
, ,
, -
. ,
. ,
, -
-
, ,
. , -
,
.
2000 . - ;
-
.
, -
, ,
,
. ,
.
, , ,
, ,
284
.
,
-
.
. -
4, - -
, - arXiv.org,
,
( )
. -
arXiv .
2002 . arXiv -
.
: . ,
-
, -
, ,
. - -
-
.
: ,
. , , -
, .
: .
, -
, -
, ,
,
arXiv.
,
.
.
,
-
? 285
,
, .
: -
, , -
,
-
. -
. ,
.
, , , -
! -
, -
, ,
-
. , -
-
, -
- .
-
. , arXiv
, .
, -
i . -
, - !
.
, . ,
- , -
, . -
.
, -
, , -
286
. , -
. , -
,
. ,
, -
, , , .
- , , ,
. -
- . , -
, arXiv -
. , -
. . ,
, , .
.
,
. , , -
, ,
. -
, : !
! , .
, -
. , .
, -
. ,
, . -
, , -
.
, , -
. , ,
, , ,
. , -
.
? 287
.
: ,
.
, , ,
, .
-
. -
,
. ,
.
, , . -
-
, -
. ,
, ,
. - ,
.
: ,
. , .
,
, .
-
, ,
( ). -
,
.
: ,
. .
-
. ,
288
, ,
, ,
,
, -
. ,
, -
, . -
, -
, ,
.
arXiv
2002 . 2010 . -
. -
, , , .
, , -
. -
2003 . 2004 .,
,
-
,
, -
, . , -
, , -
. ,
.
2005 . -
,
. -
2006 .
,
.
-
-
, -
( -
? 289
).
-
. , -
-
, -
. -
: -
. -
, , .
, arXiv .
: -
, - -
. 2008 .;
(, , ) -
.
,
.
: .
, -
, -
, .
,
. ,
. ,
, ,
. ,
:
-
, , , -
. , -
,
,
290
, -
. , ,
,
. -
,
:
.
-
? -
, - -
, .
, , .
, -
. ,
, -
. , ,
,
. -
, -
, , -
, ,
.
.
-
,
. .
11
P / NP
-
,
, - . -
,
, -
, , .
,
, -
.
.
.
, -
( ,
),
. , -
. -
-
.
-
292
, , ,
, . -
, -
.
.
:
, -
. , ,
, . -
, -
.
:
.
,
.
, -
- -
. ,
: .
, , , -
-
. , -
- x + a = y, ,
x = y a, : x + 3 = 10,
x = 10 3 = 7 , -
,
3 10.
, -
. - -
.
, , ,
. , -
P / NP 293
: -
-
(- - - --
). -, ,
-
. -
- (. .
)
-
,
.
,
, -
. : -
, , -
.
, -
: . -
. , -
, -
, .
,
, ,
: , -
, -
. -
.
, -
,
.
, ,
( -
) -
.
, ,
294
, ,
. -
, , , . -
, -
,
, , .
,
( -
, ) . -
,
, . -
, , .
, , ,
,
. ,
, -
. -
, , -
, -
, .
P / NP, ,
.
2
. P, -
. , -
, ,
-
(, ). -
.
,
, . , -
P / NP 295
, ,
, -
, .
P, P, -
.
( )
-P, .
,
, . . -
, -
. E
.
, -
, .
, ,
. ( -
) 0, 2, 4, 6 8, ,
.
:
0? , . .
2? , . .
4? , . .
6? , . .
8? , . .
. .
,
, .
-
.
-
P.
, -
, , ,
296
, , -
. ,
,
. , , -
:
, -
( )
. :
,
, . -
, (. .
).
, -
, .
n, n 1 -
P / NP 297
, n, n (n 1)
. , n2, -
, , .
, ,
, ,
n (n 1) . -
P,
. -
-
nlogn .
-
E , , -
n- .
2n , ( ) -
n , -
2nn, , 2n, , 3n -
n. ,
,
,
.
E -
. -
. -
. ,
? -
, -
,
. n
n! = n (n 1) (n 2) 3 2 1
( n ). -
, 37.
, -
, -
298
.
2nn2 ;
n
2n 3n.
,
, ,
.
2006 . . , . , . .
85 900 . 2012 .
.
. , -
-
.
E -
, , -
. ,
.
: ,
, ,
.
.
P -
,
-P. , -
nlogn n- , , ,
, ,
101000 . -
-
. , -
P .
, . -
P / NP 299
: -
, ,
. :
,
, -
, .
, ,
.
? -
, , , -
? , -
: -
n- .
, : -
, -
. , ,
.
, .
,
.
, NP. -P
, -
. -
, , -
,
.
, ,
.
,
NP-
. ,
, ( ). -
, -
11 111 111 111, ,
21 649. -
300
, : -
21 649 , .
513 239 , . -
, . -
, 21 647 ,
513 286 9069.
, .
-
(, ,
, 11 111 111 111
). , , -
. ,
NP P
: -
,
. , -
: . ,
, ,
,
. 2 ,
.
NP -
. - -
n- , -
, -
, , ,
, . -
. P -
NP. -
, -
, , .
-
. - -
,
.
P / NP 301
.
NP P
? : P NP?
, , -
-
,
,
. ,
,
,
.
. , -
, .
,
, , -
, ,
, , . -
,
. , , -
, ,
, -
. -
, . , -
,
P NP? . ,
.
, . ,
P NP, -
NP-. -
: ,
, , -
.
, , -
, -
302
, , ,
, . .
, -
. , -
, -
, , . -
.
:
, -
, -
. , . ,
, , -
, .
1931 .,
,
( , -
). 1936 . -
.
-
, , ,
? ,
. -
. , P / NP
. ,
, .
-
, P / NP . ,
P / NP ,
- , , -
NP, -
-
. -
P / NP 303
, 1971 . -
, .
-
-
. NP- .
NP- : -
P, NP-
P.
NP- , SAT
. -
, -
(
) . ,
: SAT -
(3-SAT) NP-.
A, B, C,
Z, A, B, CZ ,
. , -
. -
, NP-, -
3-SAT.
, NP-
. ,
P, ,
P . -
: , -
NP- , -
. ,
NP- -
. NP- -
, -
. NP-
NP- -
, -
.
304
, -
NP- : -
.
, (. . -
) . , -
.
,
,
. (, -
.) -
P, , -
, .
- X.
X
, X.
X
, ,
P -
X. :
1. X
. -
.
2. -
.
3. -
X,
.
, -
P.
, , -
,
.
P / NP 305
.
(.
. 42 ). -
-
. -
, . -
, -
, . 42 . -
-
:
. ,
:
.
, -
.
. 42. ( ),
().
( ) ,
( ).
,
()
,
, .
, NP-,
NP-. :
1972 . -
, NP- 21 .
306
NP-,
: , -
NP. 300
NP- , -
, , .
, ( )
,
. ,
P / NP - . ,
, 100 .
12
,
, ,
, P / NP
. -
-
. -
-
,
- -
. -
; , -
,
. -
(
); -
, -
.
8 , -
. -
, -
.
, -
308
. -
. ,
. , -
.
, -
. ,
.
.
-
: , -
(,
).
, , -
, .
, -
.
:
.
-
, -
-
? ,
, -
.
,
. , ,
.
, -
-
. -
309
, .
: -
;
-
, .
(-
, , -
), -
. -
,
. , -
.
1822 ., -
. 1842 1843 .
-
1757 .
, -
, , ,
,
. -
, -
.
, ,
, -
, , .
,
. ,
.
, ,
, -.
-
: -
, -
310
. : ,
( ) . , ,
,
.
.
.
, -
, .
. , -
( ) -
,
. , -
, ,
. -
, , -
. ,
.
. -
, -
.
:
. -
: -
-
.
, . -
-
. ,
, -
; , . -
: -:
311
. -
: -
, .
-
; .
, -
,
-
. ,
, -
. -
, -
, ,
, , .
.
. -
, -
, -
. , ,
- -
, .
, -
,
, -
. , , -
. , , ,
8 ,
, ,
.
-
,
. -
-
, -
: , , .
312
-
,
, . . , -
.
,
.
, -
,
.
. -
( , ),
, -
-
, -
.
. , -
, , ,
.
,
. ,
. -
, ,
. , -
, -
. -
, ,
-
. , -
-
, . -
,
.
313
-
.
, .
-
. -
. , -
, , -
, ,
, .
.
, -
, .
.
, -
.
,
, .
-
, . -
. -
, . -
, ,
, -
. ,
-
, -
. -
-
,
. ,
-
: -
-
314
. ,
( , ),
.
, ,
, , -
: .
,
. -
: , -
-
. , -
.
, , -
,
. ,
, -
. , -
,
, .
, -
(
), (
). ,
, -
?
. -
, , -
.
,
, :
,
. , ,
.
315
-
.
.
.
.
:
1. .
, -
. -
,
-
, -
.
2. -
. , ,
-
.
, ,
;
-
, -
.
3. -
. 1. , -
,
,
.
4.
. , 2 .
-
, , , -
, . -
, , .
316
, -
. -
, .
(, ), -
, -
-
. 1969 . -
,
1 2 , 3 4
.
,
, ,
,
. , , . -
, -
, , ,
.
, ,
-
.
, -
, , -
.
-
, ,
. , -
, , -
. -
, ,
-
. .
317
, -
,
. ,
. , -
( ),
. ,
, -
, .
.
,
. : .
, , -
, .
, .
,
-
.
, .
-
, -
. -
,
,
,
.
-
, ,
, ( -
) .
-
. -
-
, . . , ,
. -
318
-
. , ,
,
, . -
, -
, -
. -
, -
,
. , -
-
, , -
1 1 1
1 + + + + ..., 2.
2 4 8
,
, , ,
, . , , -
.
, , ,
. , -
1 2; 3 4. ,
,
. , 1
, 2,
-
. ,
, ,
.
, , -
, .
4, 3 -
. -
319
. ,
, 2
1.
, , ,
.
,
-
. , , -
,
.
. -
. -
. 1988 .
, -
, , -
, -
, -
,
.
,
,
. 1989 . -
, -
, .
, , -
. ,
, -
? , -
, -
-
. ,
,
.
320
, -
, , -
. -
,
-
. 1989 .
1995 . , , -
, , , . -
,
, -
, . , -
, , -
. -
,
. ,
,
, .
? -
, -
, . , -
,
,
.
. , -
. , -
,
. -
. -
,
.
, , , ,
. -
: .
321
16 000 2,23 / .
960 , 300 ,
3,7 / .
, -
. , ,
: -
- Centaur-G. -
,
, . -
Centaur-G . -
IUS. ,
, 1994 .,
.
.
, -
.
, , -
, , -
, -
. , , -
,
, . , -
,
. -
, , ,
-
.
,
,
.
322
.
.
? , .
,
. -
, ,
.
,
.
, -
.
-
, ,
. -
, , , ,
, -
, -
. ,
,
, - -
.
, ( ,
) -
, , ,
.
-
,
, , -
.
.
, ,
,
,
323
, .
, , ,
, -
, .
.
, , -
, -
. -
: -
, -
. -
, -
-
.
, . . -
,
.
. -
,
,
-
. , , -
.
,
. , 1941 . -
. ,
. -
, , .
,
, -
.
324
,
.
, , , -
: , -
,
.
. 43. , -
VAPOR
. 43 -
, -
VAPOR
,
. -
: .
(
) , -
325
. -
.
,
, :
, ,
-
. [ -
] -
.
, , .
, . 43,
, , ,
. -
, -
.
13
-
-
. -
. , -
50 175 ,
. 8 -
, , ( ) -
. ,
. -
, .
7,5
( $9 ).
.
10 000 100 , -
,
, . -
, -
, -
17 .
, .
2011 . -
ATLAS CMS
125 (
328
,
,
). 4 2012 .
, -
,
,
. -
, , -
, -
, -
.
,
.
-
, -
, . -
, ,
, -
0 2. -
, , -
.
-
, , -
, .
-
.
,
. -
, -
. , -
,
-
329
, , -
:
.
, .
, -
, ,
. -
, , ,
. ,
( , -
, , -
) .
,
-
, . -
,
-
. , -
.
, -
- .
-
, -
. , -
, : -
.
, , ,
, ,
.
,
-
, -
330
, XX . -
, -
,
,
, . -
,
2000 -
.
, , , , -
,
.
- .
XIX . -
: ,
, -
, . -
-
.
-
, -
. , ,
-
,
. -
: , -
, -
,
. , , -
, , .
,
. ,
, -35 -37 -
76 24% . -
35,45.
331
-
. -
, . XX ,
- ,
,
, .
, -
, -
,
. -
, , -
-
, .
, -
.
- ,
. 1908 . -
.
-
-
, -
. 1911 . 1 -
,
.
, - -
, . -
, .
1897 . , -
, ,
, . : ,
1
19061907 . -
.
1910 . . (17761856) 100 -
, 1811 ., ,
. . .
332
.
,
. -
, - , -
. , -
, :
- . 1909 .
, , -
,
.
.
-
? ,
,
. -
, , ,
.
. -
, -
. ,
.
, -
, , -
- . ,
, -
.
-
, -
. , --
, -
. -
, -
.
, . -
333
, , - -
, -
. ,
, -
.
. ,
: ,
, , , -
. , ,
.
,
: ,
, -
. 1800
. , -
, -
.
: , -
-, .
, :
,
,
. -
. , -35 17 -
, 17 18 ; -37 17 ,
17 20 . 35,45 -
,
.
XX . ,
.
,
.
,
, -
.
334
. -
, , -
, -
,
.
.
,
.
, ; , ( , )
.
, -
, - . -
, -
, .
,
, -
, - . -
.
, ,
. -
. -
-
,
,
.
, , , 1956 .
. -
. , ,
(
). -
,
,
, :
, , -
335
.
-
, ,
. -
3 . -
,
, ,
. -
,
, .
-
.
:
, . -
, :
, -
.
-
,
- .
, -
, ,
,
. -
, - , -
, -
(, )
, (-
, ) .
-
. -
. -
, ,
. -
336
. ,
, -
, .
, -
, ,
.
, . ,
-.
, ,
, , , -
: ,
. , , , -
: . , -
, ,
, -
, ,
, .
, -
(, ). -
, , -
. -
,
.
1920- . ( ,
), , ,
,
, . -
. -
- ,
, . . -
. -
. -
. ,
, -
337
,
: ,
.
.
; , 2 3
3 2 . , -
, -
, , -
, , , .
, .
, ,
.
-
. , , -
, .
.
.
(1928 .), -
, ,
1940- 1950- .
.
, -
, ,
. , -
. , -
,
, .
,
.
, : -
. ,
,
, .
, -
, , . -
338
, . , -
, ,
, , -
.
, ,
.
, 8, -
.
XX . , -
. , -
. -
, . -
,
. , -
. , -
,
, -
-
. -
, .
-
. -
?
.
-
, , -
. -
,
. -
, ,
,
: . -
, , -
339
-
.
:
.
. -
: ,
.
. -
( ) ( , -
).
-
, (, , -
-
, ).
-
,
. . . -
: , -
-
, . . .
, -
-
. -
, ,
.
. , -
,
-
(U) -
(1), , -
, U(1).
340
: -
,
, . -
, , -
-
: .
U(1)
.
,
, 1960- .
, , .
U(1) , -
W+, W0, W B0.
, ,
, ;
,
U(2) (U) -
(2), (S)
. , -
U(1) SU(2), ,
.
, -
, -
. U(1) -
: -
,
. -
, SU(2) . -
.
-
, -
. -
,
,
341
. , -
,
. -
, ,
.
,
16 - ,
.
17- , -
. , -
, :
. , , .
-,
. -
, quark , -
, :
! , quark
. -
. -
.
, .
: / , / , -
/ . ,
, : , (
-)
. 12
. -
: , , -
. ,
-
, . -
, . -
, -
342
.
, Z- W-
, -
. -
,
, , , ,
, .
;
.
. -
, . -
: -
. . 44 -
. . 44
, .
- -
-
Z-
-
- -
-
W- -
-
. 44. 17 ().
(). = u- ( ) +
+ d- ( ) ( ). = u- +
+ d- ( )
343
,
16 -
.
, .
, , , -
, , , -
, .
, :
.
16 , , -
.
1993 . ,
, -
. .
, -
( -).
. , - -
, - .
, .
. , -
- , .
. : -
,
, . -
. ,
,
.
, SU(3). -
, -
. -
,
. , -
344
, , -
U(1), SU(2) SU(3) . -
-
U(1) SU(2) SU(3). ,
SU(2) SU(3) ; , -
.
, ,
, -
, , -
.
-
: U(1), SU(2) SU(3).
.
, , -
, .
U(1) SU(2) SU(3) -
, -
.
, , .
, ,
. , U(1) -
- :
, , -
-. , -
-
-
.
.
, -
.
, -
. , -
, .
, -
345
-
.
-
, ,
.
, -
, -
,
. -
, -
.
19 , -
-
.
: , ,
-. -
: , . -
,
:
. ,
, .
, ,
,
. 1954 .
. : -
,
. 1960 . ,
- :
, ,
, -
. , ,
. -
,
346
-
, .
,
. -
SU(2) SU(3),
, -
-
. , -
. -
: -
.
.
- -
. ,
.
, -
. -
. , -
,
. -
,
, , -
. -
.
, -
-
. , -
.
. ,
, . -
,
, , , .
, -
347
.
, -
.
1970- . .
-
.
. -
, -
:
, .
- -
.
, , ,
-
.
,
. -
.
-
, -
-
- . -
.
.
, .
, , -
, -
.
, -
.
, , -
, ,
348
-
. ,
.
, -
. ,
,
(. . ) -
, -
. -
.
, .
() -
,
-
, -
.
, -
-
, -
. ,
, , -
,
. -
-
,
, -
.
,
. -
.
. 2004 .
, :
,
349
. , -
-
, ,
. , -
.
, ,
, , -
. -
, -,
, -
. -
, -
,
, ,
. , ,
-
. , -
, ,
.
, , -
, ,
.
14
-
7
, , 6 13
. 400 . . .,
, ,
. -
,
. -
. , 1968 .,
.
- X . -
, , ,
: -
-
, -
? , 1, 25 49
24. , 1 + 24 = 25 25 + 24 = 49. -
953 1029 ., , -
, ,
-- 998 . -
, , -
352
, 972 .
.
:
d x , x d, x
x + d ? -
, :
-
? -
, a, b c a2 + b2 = c2,
ab / 2? -
, , -
.
,
-
. .
: ,
, 1, 2, 3 4 . -
, 5, 6 7, , . , -
3, 4, 5 3 4/2 = 6, -
6. -
7, , (24/5)2, (35/12)2
(337/60)2 7. -
5 . ,
, ,
. -
, - -
.
, 1 .
, -
, .
,
. , , -
,
1983 . -
, -
- 353
.
-
. -
: , . -
-.
,
. -
6 ( ) 7 (
). , -
.
, -
, . -
, , -
, . -
- .
:
0 1 1 2 3 5 8 13 21 34 55 89
. -
, -
. ,
. -
,
XIX . , -
.
- -
.
(Liber Abbaci),
354
1202 . -
-
, 0 9,
. -
-
825 ., -
(Algoritmi de Numero Indorum),
, , -
. -
,
. ,
. ,
-
. -
(Liber Quadratorum).
, -
.
-. 1225 .
II.
, , ,
. -
.
. -
. -
. -
, -
, 5.
, .
, , ,
5 , -
x, x 5, x x + 5 .
:
1681 41
2
x= = .
144 12
- 355
2401 49
2
961 31
2
x -5 = = x + 5 = = .
144 12 144 12
-
. ,
/ .
720,
: 312, 412 492. 122 = 144,
720 / 144,
538.
9, 40 41 180 -
36. 20 / 3, 3 / 2,
41 / 6. 5.
congruum
. congruere, -
.
. 3.
.
3.
d
5 3 / 2, 20 / 3, 41 / 6
6 3, 4, 5
7 24 / 5, 35 / 12, 337 / 60
13 780 / 323, 323 / 30, 106921 / 9690
14 8 / 3, 63 / 6, 65 / 6
15 15 / 2, 4, 17 / 2
20 3, 40 / 3, 41 / 3
21 7 / 2, 12, 25 / 2
22 33 / 35, 140 / 3, 4901 / 105
23 80155 / 20748, 41496 / 3485, 905141617 / 72306780
356
-
, ,
5, 6, 14, 15, 21, 30, 34, 65, 70, 110, 154 190, -
18 , . ,
(1855) (1915 .) -
7, 22, 41, 69, 77 43 , -
1000. 1225 . , 1 -
, . 1569 . -
. 1915 . 100
, ,
1980 . 1000 -
. ,
. 101.
:
711024064578955010000
,
118171431852779451900
3967272806033495003922
,
118171431852779451900
4030484925899520003922
.
118171431852779451900
1914 . . 1986 ., -
, .
2000.
- , ,
y2 = x3 d2x x, y
, d 39.
: -
x, x d x + d,
, -
.
.
- 357
. -
d y2,
x,
. -
, -
: -
?
, -
. , 157 -
, -
2244035177043369699245575130906674863160948472041
.
8912332268928859588025535178967163570016480830
,
, 720 5, -
.
d n2 n, -
. ,
, -
d, n. -
n2 .
n; n2 .
, -
(. . ),
, .
, :
2x2 + y2 + 8z2 = d
2x2 + y2 + 32z2 = d.
d, , -
,
, -
. -
, x, y z ,
d. ,
.
d:
d = 1, -
x = 0, y = 1, z = 0.
.
, , , -
.
d = 2, -
x = 1, y = 0, z = 0.
.
, , , -
.
d = 3, -
x = 1, y = 1, z = 0.
.
- 359
, , ,
.
d = 5 7, -
. . -
, .
d = 6, -
. -
, .
, 1, 2, 3, 4 (= 22 1)
, 5, 6 7 .
, 2009 . -
, -
3 148 379 694 . -
,
, -
. -
Selmer . ,
Sage
.
. ,
, d ,
. , ,
. : -
, .
, -
5, 6 7. -
,
. , ,
,
-, .
-,
, . ( ,
360
, - -
?) , -
-
.
, ,
. , -
, , -
-. - -
, -
, -
. :
?
6, , 7,
,
. , ,
, ,
.
0
, . 1 -
, . . -
,
-
. 2 -
g ,
g 2, . , -
1983 .
: -
, . 28 6,
. -
,
.
- 361
: , -
. ,
,
. , , .
-
, ,
.
, .
- , -
.
, -
, ,
. -
-
. , , , -
(m1, m2, m3) , -
:
(m1, m2, m3) + (n1, n2, n3) = (m1 + n1, m2 + n2, m3 + n3).
(
). -
0, . , -
. , , ,
. -
.
-.
1960- ., -
, -
. EDSAC, -
-
. ,
,
362
.
. , 1963 . -
.
.
,
.
- -
:
, , -
p -
. , -
p. -
.
.
,
, - .
, -, -
. -
-
12 2.
-
, -
.
-
, 12 ,
.
, ,
. , -
-
-
, .
- 363
, -
.
, -
,
.
,
. ,
- ,
, -
.
-
-
. -
, , -
.
, 40.
, , :
, XIX .
, , -
, . -
9, , ,
-
. -
.
- -
(
9), L- .
--
. , , -
,
L- .
, -
, -
, .
364
, -
. -
,
, - -
-
.
-
, -
,
,
s. , -
- , , 1, -
(s 1). -
, L-
1
L (C, s) = c (s 1)r + ,
c , r, -
. -
: L (C, s) s = 1 r- .
, ;
,
-
, -
,
, .
, , -
- ,
, 28.
, -
29 ,
. , -
,
- 365
, . , -
, .
, -
, 18. 2006 .
, :
y2 + xy = x3 2617596009270588409631170178770120390355
6438969515x + 51069381476131486489742177100373772089
779103253890567848326.
y2 =
x,
. -
, ,
. ,
.
, ,
0 1. 0, -
.
1, -
, , , -
. -
y2 = x3 + px, p 8k + 5 (,
13, 29, 37 . .). ,
1, -
.
1000. , ,
, , -
, . ,
p = 877
37549452812716293105504069942092792346201
.
6215987776871505425463220780697238044100
366
,
- ( -
), -
. 1976 .
, -
. ,
0, L- -
1.
-
, , ,
L-.
, - -
0 1. 1990 . -
, -
0 1.
, -
, c
- .
, -
, . -
, ( )
0 1. 2010 . -
, : -
7 / 16. -
-
,
, -
.
, , -
, , 2 .
.
15
, -
. -
, , ,
, . -
-
: , ,
-
,
- , ,
- . -
, -
. -
.
, 1950 .
, . -
- , -
. .
:
-
368
-
.
, -
, , . -
, : , ,
, . , -
, , , ,
- ,
. -
. -
, .
, .
-
, ,
.
, -
. ,
XX XXI .,
.
,
,
. -
,
.
, , ,
,
? -
, , -
, -
? .
, , -
.
?
?
369
, ,
?
,
?
,
. ,
. -
,
, .
, ,
, ?
-
.
.
. , -
, ,
? , -
, -
, ? -
, ,
-
. -
, . -
, ,
,
?
, , -
.
-
. ,
. : ,
370
-, -
(
7,5 , ). , -
. -
, .
.
. -
, -
(. 3).
-, -
, , ,
, ,
.
,
: -
, y = 3x + 1.
.
, -
. , , -
, ,
. ,
? , , ?
, -
?
,
. . -
. , ,
, -
,
. ? ,
, .
:
371
,
. .
, .
-
.
. , -
x = x, . (
x = x .) ,
x3 + y3 = 3xy,
. 45. ,
. ,
, .
. 45.
,
. - -
, : -
- ?
, ,
, , -
.
372
-, , -
, ? -
(x, y, z) . -
, , -
, ,
. , , .
( , , -
, -
. -
x = x.)
, -
. XIX . . -
,
- -
.
, 1864 ., -
x 4 + y 4 + x 4 - y 2 z 2 - z 2 x 2 - x 2 y 2 - x 2 - y 2 - z 2 + 1 = 0.
. 46 .
16 ,
,
. 16
, . . ,
. -
.
XIX .
. -
; , ,
? .
,
. , 5 (
373
. 46. 16
) 8 ( ).
: -
,
,
, -
.
-
, -
: . , -
(x, y, z, w), -
.
-
,
( ), ( ),
( ).
, . . .
, 17 -
11 , -
( ) , -
.
, , -
. -
374
, -
( -
), .
( ,
manifold variety)41.
, -
,
, , , -
, .
, -
. , , -
i, -
1.
? ,
.
. ( -
, -
, .) -
( -
).
. : -
,
.
, ,
. -
,
, -
. -
.
, , -
, -
375
. ,
. , -
.
? ,
-
. , -
-
,
. -
, , ,
.
.
, , -
, -
. , -
, ? ,
. , -
.
? ,
. .
-
. ,
.
. .
, -
- . ( ,
) ( ),
, -
.
-
:
, .
. -
; -
376
,
.
.
-
. , XVIII
XIX . . ,
,
, -
XX .
. , -
-
-
-
.
. -
,
,
, :
( );
, -
();
().
,
: . -
,
, ,
. , ,
16 . ,
, , -
-
, .
377
-
. , , -
, , , .
: , -
.
. , -
: ? -
-
, -
.
, . ,
. -
, , -
,
- ,
. ,
-
, . , ,
, .
, .
.
. -
-
, : ,
.
( !),
.
, .
-
( , ,
) . -
378
;
.
. , -
( , , -
), ,
,
, , ,
. , -
.
,
-
.
-
. , -
,
, . ,
, 0, 1 2 3, 7 4 -
. x3(x 1)7(x 2)4,
. x = 0, 1 2
( ) -
. -
-
-
( ).
.
-
, -
, . -
, ,
. -
,
. , -
11- -
379
; , , -
:
( - -
) 22 / 7;
( - ) 4 / 5;
( - )
413 / 6.
, ,
: -
. , -
.
? ,
. -
.
10, , -
, .
,
? -
, ? -
-
.
, -
, , -
, -
, .
, -
.
, .
.
, -
380
. -
, -
. -
; ,
.
,
. , -
, -
, -
.
, ,
.
,
. -
, .
-
. , -
, -
.
,
. -
, .
, . 36 10,
.
,
,
.
, ,
.
, . -
, , -
, ,
, . .
.
381
-
, ,
, . ., -
. -
,
,
. -
, .
, :
, .
,
.
: -
? , -
,
?
. 47
,
. , -
, -
: ,
, -
, , . -
-
. . 47
,
. : -
, ,
-
.
,
, -
382
. 47. : (
) (- ),
(). , (
) ()
. ,
, . , -
, ,
. ,
, ,
. -
, -
-
.
.
,
, -
, .
, . ,
, -
- , . -
-
,
, .
,
,
383
, .
. ,
- .
.
, -
, -
. a
a , a + a = 2a. ,
. 3a
2a , 5a,
. , ,
, : -
3a 3b , -
2b , 5b42. -
, 3a 2b ? ,
3a 2b?
3a + 2b.
.
5 -: -
-
. , :
. , ,
, :
.
.
, , - . ,
, -
.
. , -
384
, , .
-
, -
.
-
.
, .
-
: + = 2 ,
.
+ . -
+ . -
+ ,
(
).
11 : 3 11 .
, 11 ,
, ,
43. -
, ,
.
: 2 . -
. ,
.
, -
, .
2
- 2 .
, .
-
.
385
, -
. , -
,
, , .
-
, , , -
, ,
. -
+ . ,
, -
. ,
, -
. -
. -
.
. , -
10 , -
, .
,
, . -
, -
.
, .
, -
,
.
. -
( ), -
( ,
), .
, .
. ,
386
-
, .
, -
: -
, . ,
-
.
(, -
12); , 12 ,
.
, ,
.
. -
.
-
. -
,
, -
,
-
. , -
, -
. -
, .
, -
,
.
,
-
. ,
: , , , -
. ,
, ,
387
- -
,
.
-
. -
; , ,
, -
. n -
n- , , n + 1 ,
. ,
, ,
. . , -
( ) .
:
(), (), -
() . .
. , , . . -
. , -
-
: ,
?
,
, .
,
. 1893 . -
:
.
5, , -
, , -
. ,
, -
, 4 .
,
, , -
388
, , , -
, . 9 4.
,
: -
, ; -
, 1 .
, , -
. -
, , -
.
, -
. , -
,
-. , ,
, , -
, . ,
, ,
.
,
,
-
, -
,
.
,
. . -
- , -
-
.
-
,
,
389
.
. -
? , -
.
, . -
-
, -
.
:
,
. -
, , , -
, -
. :
-
, ? -
,
, . ,
.
, .
, -
, -
. ,
: .
-
, ,
(. 8).
XVIII, XIX XX . -
.
, XXI . 1930- .
.
.
-
.
390
, -
-
.
,
. -
,
XVIII . - , -
, . -
, -
, . 1783 . -
.
, , -
-
.
. -
,
: , .
, , -
, .
,
, -
.
: , , ,
. . , -
.
:
. -
. -
,
.
-
: -
.
391
.
-
: , . -
. ( -
),
( -
). -
(:
).
, (
?) ,
, .
? -
-
: -
. , -
, -
: . ,
-
. , .
, ,
, , -
.
, ,
, .
? .
1924 ., , ,
, -
( )
. -
,
1, 2 3.
392
-
.
-
( ). 1961 .
,
.
-
: -
.
,
, -
,
. ,
1995 .
, ,
-
. -
, -
,
, . -
: -
. ,
, . -
,
, , ,
.
-
, ,
-
. , -
. ,
, -
, -
, , -
. ,
393
, -
. -
, . -
.
16
?
, .
,
-
44. , ,
, : ,
, .
, --
2001, ,
, : -
. -
(Proles of the Future), 1962 .,
:
1970 . ;
1990 . ;
1990 . ;
2000 . .
. , ,
:
1980 . ( , -
, );
1970 . - ( ,
);
1990 . (
).
396
, 2000 . -
, ,
(
). -
, , - -
.
,
,
- , 2030 .
, -
-
- . -
- , ,
, -
.
23 -
, 1900 .
, , -
, . -
:
, .
, -
: -
.
,
,
, . -
, -
. ,
, , - -
. , P / NP-
-
-
, .
-, ,
? 397
, XXI . - -
, --
,
. , P / NP-
, - XXII . -
, - ,
, P NP.
, , -
, .
: , -
,
. , -
? -
. , ,
50 ,
. -
, - -
,
, -
-
. -
, , -
. ,
, -
.
. , -
, -
; -
. -
,
, -
: ,
, .
398
:
-
, , ,
, .
, -
, ,
.
, -
.
.
: -
-
, .
,
, ,
, , , -
, , ,
. ,
,
.
-
. ,
( ).
. -
.
. ,
. -,
, . , -
, , ,
, -
. -
,
? 399
, , .
, -
(-);
, -
; , , , -
;
.
-
, . -
,
, -
. -
-
, -
.
, -
. -
-
. -
, ,
, , -
, , -
.
-
, -
-
.
, ,
,
,
- . -
, -
. ,
400
, . ,
, ,
. , -
, -
. -
,
- , -
, . (-
, , ,
, .) -
. , -
, ,
, ,
. -
,
. - -
, ,
; -
, -
. ,
, , ,
, . -
, , ,
.
, , -
-
, . -
, ,
, ,
- .
-
, .
, -
,
. -
? 401
,
, -
. :
, -
, .
,
, -
.
,
. ,
.
17
-
,
( ) .
-
. -
, -
. , -
,
. , -
, -
. :
, -
. , , ,
.
,
( ,
), 12 ,
.
,
. ,
,
. -
:
404
, , -
.
n n!
n (n 1) (n 2) 3 2 1.
n -
. , , 26 ,
26! = 403 291 461 126 605 635 584 000 000
. , 1876
1885 ., ,
4! + 1 = 24 + 1 = 25 = 52,
5! + 1 = 120 + 1 = 121 = 112,
7! + 1 = 5040 + 1 = 5041 = 712
.
, -
, , . -
- -
1913 . 2000 .
,
1 .
,
(. . ,
, , ). -
:
405
6 = 1 + 2 + 3,
28 = 1 + 2 + 4 + 7 + 14.
, 2n 1 ,
2 (2n 1) . -
n 1
n = 2, 3.
, 47 ,
243 112 609 1 ( ,
). ,
, -
,
. -
, , -
.
.
10300, -
108,
104; ,
75
12 .
. , 2.
, 3 1. -
. ?
, 12.
:
12 6 3 10 5 16 8 4 2 1,
4 2 1 4 2 1
. ,
, -
. ,
1937 .,
406
: 3n + 1, , -
, , ,
.
, , -
. , 27, -
9232,
111 1. -
5,764
1018. , ,
4 2 1, 35 400 . -
, -
, ,
, . -
, n -
n0,84 1. -
, , .
,
.
( ) , -
. -
1719 . .
240, 117 4; 267, 244
125. -
, ,
.
, , . . -
,
. (
, -
-
. , .)
, -
407
. , ,
,
5, 7, 11, -
19. ,
.
.
672, 153 104 -
, . 2004 .
, -
. -
, -
, .
-
271, 106 103; 101,
266 255; 183, 312 323; -
( -
) 374, 300, 278 272.
,
. -
1967 . .
1998 . . , n -
-
, . -
, -
, . . -
1 / n ? ,
. ,
;
n = 4, 5, 6 7.
, ,
(.
408
. 48). ,
, . -
, ; ,
(
, , , ).
-
,
. 2011 .
, n
1,428n .
. 48.
1 1 1 1 1
Hn = 1 + + + + + ... + .
2 3 4 5 n
, , , -
. :
n , Hn logn + .
409
,
0,5772156649. 1734 ., -
1790 . ,
.
,
( e);
,
, -
, . 3
, , e : -
- -
. :
. , -
, , -
. = p / q p q, q -
10242 080.
-
-
.
. ,
, !
7 ,
,
. -
, -
d,
, , -
. ,
a + b d , a b ,
d 4k + 1, , ,
2, d .
d , , -
:
410
, , -
-
, :
, -
, -
.
, , , ,
. -
-
411
. 30
, -
, , . , ,
100 000 , -
, . ,
100 000 -
, , -
,
, . -
.
, -
, -
. .
-
-, 1984 .
, - -
.
1986 . ,
, -
. -
.
. -
,
. -
.
, , . -
, .
,
,
. , -
90
. ,
90 . .
412
,
-
. ,
, ,
, . -
, -
. -
: . -
( ),
. ,
, -
. -
, 10 000
. , -
, . -
104 ,
.
, -
, -
, (. . 49).
. 49.
413
. -
10 000 , . -
,
. -
? :
,
. , , ,
. ?
.
, -
,
, -
-
104- .
? -
? . -
. ,
: http://mathworld.wolfram.com / HadamardMatrix.html
, , , -
,
.
, , -
,
, -
, . . 50
2, 4, 8, 12, 16, 20, 24 28,
0 1 . -
-
, .
( , ,
, -
1, 0.)
,
n = 2 n, 4. 1933 . -
, n, -
4 2a(pb + 1), p .
, 4, 92, 116,
156, 172, 184, 188, 232, 236, 260, 268 ,
n. , -
, 4. 1985 . .
268. , -
, .
2004 . - -
428, n,
, 668.
xa +yb = zc, a, b c -
, . -
,
(. 7),
415
(. 6). a, b c , -
. ,
2, , -
, , -
. -
, . -
, s = 1 / a + 1 / b + 1 / c 1.
:
1 + 23 = 32,
25 + 72 = 34,
73 + 132 = 29,
27 + 173 = 712,
35 + 114 = 1222,
177 + 76 2713 = 210639282,
14143 + 22134592 = 657,
92623 + 153122832 = 1137,
438 + 96223 = 300429072,
338 + 1590342 = 156133.
, 1 = 1a
a a = 7 . -
, s
.
1997 .
: , c = 3, a b -
3. .
, , -
, .
ABC
1983 . , -
-
: . , -
a + b = c.
416
, .
,
, .
, a = c b. , -
. , , a, b c -
, . -
. ,
-
-
. ABC, -
.
-
.
,
(. 6).
?
1851 . , -
3 .
-
. ,
.
-
: , -
, -
, .
. , -
. -
.
417
a + b = c, a, b c .
a, b c , -
abc. ,
, . 1985 . -
-
,
. , ABC
45. - ABC,
, -
,
. -
:
.
, ABC
, . 1993 .
, ABC ,
.
ABC
.
, -
, : -
. .
1991 . ,
ABC, , -
. -
, . -
-
, y2 = x5 x, ABC. , -
ABC, ,
, ,
. ,
-
. -
46.
. , -
-
1. -
, i 2 , x2 + 2 = 0.
. , -
-
.
, i 2 / 3
9x2 + 2 = 0.
. -
,
.
. ,
.
. ,
, .
: 2, 5, 8, 11, 14 3.
. ,
, , -
1.
. , -
, .
2012 .
. ,
, .
. , -
, .
. , .
, .
420
. , -
, , -
.
(). : ,
. : ,
.
. , -
.
(). -
, . -
, -
.
(). -
, . -
, -
.
. -
.
, -
,
(. . 17, 19).
. .
. , -
, :
, -
.
. ,
, , . -
: = 3,1415926535897932385
-. ,
.
421
1 1 1 1 1 1 1
z ( s) = + + + + + + + ...,
1s 2 s 3s 4 s 5s 6 s 7 s
, s .
s
, -
.
. ,
. ,
.
. ,
.
(). , -
-
, .
. ,
.
.
, -
( ).
. ,
12 (. . 38).
. , . -
,
, -
(. . 10).
.
, -
-
.
, -
.
. ,
, ,
422
, . -
.
. .
. -
. - 0
n
n + 1, -
.
. , , -
, -
.
.
. ,
, . .
p / q, p q q 0. -
2 .
.
:
, , -
,
.
.
.
. . -
, 7 7 7 = 49, 72.
. ax2 + bx + c = 0,
x , a, b, c .
.
,
( ) .
- . ,
.
423
E. , -
n n- -
.
P. , -
.
-P. P.
NP. ,
( )
P.
. -
-
.
.
, , -
, .
. -
,
.
. a + bi, i -
1, a b .
. ,
.
. , -
. , 9
.
. , -
k = 1 (. . 7 . 33).
. , 6x3 5x2 + 4x 7,
6, 5, 4, 7, -
x.
. , -
.
. ,
cos A = a / c . 51.
424
. 51. (a / c), (b / c) (b / a) A
.
. , -
,
.
, .
.
. , . ,
7 7 7 7 = 343. 73.
. ax3 + bx2 +
+ cx + d = 0, x , a, b, c, d .
L- . - .
. x ( log x)
, e (= 2,71828),
x. , elog x = x.
x dt
. Li ( x ) = 0 .
log t
. -.
. ,
, -
. -
, , -
,
.
,
, .
425
. -.
. , -
.
. -
; , -
.
. ,
.
. , 6x35x2 +
+ 4x 7, x -
.
. () . ,
.
. , -
, ,
, .
. .
. 1, 2, 3
. ,
-
, -
, -
. -
: .
. -
, ,
, .
. , -
.
. -
, -
.
. ,
-
.
426
NP- . NP-,
P,
NP
P.
(). f , x f,
f (x) = 0.
. -
,
-.
. A, -
v Av.
: A(v + w) = Av + Aw A (av) = aA(v)
a.
.
.
. ,
.
. a b a / b.
. ,
-
.
. ,
.
.
.
. .
. a, b, c,
a2 + b2 = c2. , a = 3, b = 4, c = 5. -
.
. , -
,
(. . 12).
. ,
, -
. : .
427
. , , -
x. x7 7.
. , -
. , -
, ,
, .
. ,
.
. .
, 1, 2, 4, 8, 16 .
. ,
0,57721 (. . 41).
.
,
--
( , ).
. , -
.
. ,
-
, .
, -
.
. ,
, (.
. 4).
. , -
; , -
-
. , 90
.
. ,
: -
. -
.
428
. , 1,
-
. 2, 3, 5,
7, 11, 13.
.
.
. .
. ,
.
, 60 22 3 5.
. , -
. ,
2, ,
( -
) 3.
. -
, . -
,
-
,
(. . 25).
. p / q,
p q q 0. : 22 / 7.
. : , -
,
(. . 26). :
,
, .
.
, .
. .
. ,
12 -
(. . 15).
429
. ,
.
() . ,
: ,
, ,
.
. ,
. , -
90.
. , - -
: ,
.
. ,
sin A = b / c (. . 51).
. ,
. ( ),
.
. , -
. -
,
, -
.
. , -
.
. , -
.
. , ,
. , 1 + 2x + 3x2 +
+ 4x3 +
,
, .
. , -
. , 3 3 3 3 3 =
= 81, 34.
430
.
. , 6x35x2 + 4x 7
3.
. , -
. , ,
, .
. ,
tg A = b / a (. . 51).
. ,
, -
.
. .
. ,
(. . 12).
. ,
. : e.
. : -
,
.
. -
.
. ,
, .
. , -
.
. -
, .
. ,
,
.
. ,
.
431
. , -
.
. f, x
f (x). , f (x) = log x, f -
. x -
( -
z). x f (x)
( , -
).
. , , -
.
. 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3
. : -
. -
: -
.
. , .
. , k .
, .
. , . . ,
.
. F E + V, F
, E , V
. g 2 2g
.
. ,
.
. ,
y2 = ax3 + bx2 + cx + d; a, b, c, d
(. . 27).
. ,
-
432
. , f (z) = f (z + u) =
= f (z + v), v u,
(. . 30).
1
:
1. -. -
-
? 1963 .
, .
2. . ,
-
. 1931 .: -
.
3. . -
,
-
? 1901 . , .
4. .
-
, . -
, -
, .
5. .
.
1950- ., .
6. . -
,
.
1933 .
7. . , -
-
. 1934 .
.
8. . , -
- . . 9.
9. .
(
) . .
10. .
, ,
434
-
.
1970 .
11.
.
. .
12. .
. .
13.
. , -
-
.
.
14. . -
-
. 1959 .
15. .
-
. , .
.
16. . -
?
-
? -
.
17. .
,
? , . .
, -
.
18. .
.
, (. -
5).
19. . -
,
.
, -
?
1957 . .
20. .
,
-
. ( ).
435
21.
. -
, -
. ,
.
.
22. .
.
1900 .
23. .
.
, ,
.
2
:
n
, .
r, , -
r, 1 n, (log n)2.
- , r,
n, .
n r, .
a 1
, (x + a)n -
xn + a n xr 1.
, .
.
3
, , ,
-
, . 1947 . .
, A, ,
n
. , -
A, , -
1,306.
,
-
436
. , , -
, :
http://mathworld.wolfram.com / PrimeFormulas.html;
http://en.wikipedia.org / wiki / Formula_for_primes.
4
n , n 3 , n 5, n 3
2. , n 3 = p + q, n =
= p + q + 3.
5
-
.
- , ,
, . -
,
-
; 0,00001 -
40 .
6
-
. 1990 .
,
, ,
1050.
7
,
,
, , -
(. . 52).
.
, ,
. .:
http://www.geom.uiuc.edu / ~huberty / math5337 / groupe /
quadratrix.html.
. 52. ( )
8
. -
, -
. ,
, 1 / 2
(. . 53). -
: y = 1 / 2. ( x -
y.) y = 1 / 2, x2 + y2 = 1
3 3
x2 + 1/4 = 1. x2 = 3/4, x = - . -
2 2
,
3 1 3 1
, . . 53
, -
2 2 2 2
.
438
9
, , ,
(. .
). , -
, , -
.
, .
, -
.
10
: -
-
15-. , 2 / 5 1 / 3 = 1 / 15.
.
, , , -
( )
. , ,
1, .
11
, -
. x2 1 = (x + 1)
(x 1), , ,
x = 1 x = 1.
x2 = xx: , -
. , -
x - x (x 1),
x . , -
, -
.
12
n = 9
x8 + x7 + x6 + x5 + x4 + x3 + x2 + x + 1.
:
(x2 + x + 1) (x6 + x3 + 1).
439
, , -
,
2. 6
2.
13
, 17- ,
1
-1 + 17 + 34 - 2 17 +
16
+ 68 + 12 17 -16 34 + 2 17 - 2(1 - 17)( 34 - 2 17) .
,
.
.
1803 ., . 1893 . -
. . 54 AOP0
BOC . OJ = 1/4 OB, OJE = 1/4 OJP0.
F, , EJF 45.
FP0; OB K.
K E; AP0
G H. AP0,
HP3 GP5. P0, P3, P5
, 17-.
.
. 54. 17-
440
14
. 257--
1832 . -
65 537-. -
, ,
.
15
:
1
3+
1
7+
1
15 +
1
1+
292 + ...
, .
16
- ,
, , -
.
,
.
17
Nature
, , 100 ,
.
18
F
( , ),
E , V . , -
,
,
.
, .
441
,
, E 3F / 2 ,
, 2E / 3 F. ,
F + V E = 2, 2E / 3 + V E 2. ,
12 + 2E 6V.
Vm m . V = V6 +
+ V7 + V8 +
, :
12 + V7 + 2V8 + 0,
.
19
,
. -
.
20
,
, ,
. -
/ ,
. -
, .
21
,
. .
; .
442
22
,
. 55. , -
, , -
. (
, , .)
,
, . ,
, -
, , .
,
, (. . 55).
. 55. .
(),
()
23
:
dx
1- x 2
= arcsin x ,
(arcsin sin1) ,
. , y = sin x, x = arcsin y.
24
, k .
443
dx
(1 - x )(1 - k2 x 2 )
2
.
, , -
sn. k.
, sin arcsin,
.
25
p-
= cos2 / p + i sin2 / p,
2, 3, p 1. -
, , -
-
(. . 56 ). -
a, b, c,
A sin A = a / c, cos A = b / c.
. 56. ().
()
c = 1 -
, . 56 , , -
c a,
444
cos A + i sin A.
, A B
n.
1, , 2, 3, , p 1 p-
. , p = 1 , -
, -
.
26
.
N(a + b 15 ) = a2 15b2,
N(xy) = N(x)N(y).
2 5 (
). a2 15b2 = 2 a2 15b2 = 5 -
. ,
.
445
27
, . ,
-
. -
- .
28
.
29
, 1 / log t 2 x,
0 x.
t = 0, log t . -
Li(x),
Li(x).
30
p(1 - s)
z (1 - s) = 21-s p- s sin G( s)z ( s),
2
(s) , --
s.
, s 1.
31
1 1 1
P( x ) = p( x ) + p( x 1/2 ) + p( x 1/3 ) + p( x 1/4 ) + ... .
2 3 4
,
. (x).
-
:
dt
P( x ) = Li( x ) - Li( x r ) +
r
x t(t -1)log t
2
, () 0,
.
446
32
, x + x :
( x + x )/ x = 1 + 1/ x .
x x , 1 / x 0, -
1. x -
x. , x 1 , x
1 .
33
n, -
1 1 1
1 + + + ... + - log n.
2 3 n
34
-
(x, y, z, w), , x2 + y2 + z2 + w2 = 1.
-
.
.
( ,
) , . 57 -
. , ,
-
.
. , -
. - -
, -
.
.
. -
( ),
. -
.
447
. 57. :
;
;
,
.
35
,
a + b,
, -
ab, . , ,
, -
,
.
36
. ,
, 1;
, 1.
1, , -
1, .
, -
.
37
, n!
2pn (n / e) .
n
38
448
2 2 2 2
2 2
m + n - mn (m2 - n2 )2 = m - 2mn - n
2
2
m2 + n2 m2 + 2mn - n2
2 2
+ mn (m - n ) =
2 2 2 ,
2 2
m, n . d
mn (m2 n2), x m2 + n2 / 2. m = 5, n = 4
, mn (m2 n2) = 720. , 720 = 5 122. -
x 12, .
39
x n, x x + n , -
x3 n2x. , -
y2 = x3 n2x . , y
, x = n, . . x 2x -
, , 2 .
, x y -
y 0, a = (x2 n2) / y, b = 2nx / y c = (x2 + n2) / y
a2 + b2 = c2 ab / 2 = n.
40
:
Np
C (log r ) ,
r
p x p
r , C , ,
1 x,
.
41
, -
,
.
42
, b . , ,
-
.
449
43
. ,
, . -
, 10 -
. , . ,
. . ,
. , , ,
. .
- , .
44
, . -
,
. -
, : -
, . -
, . -
, , ,
. -
, . , ,
, .
45
ABC : > 0 -
k>0, , a, b c -
, 1, a + b = c,
c kP1+, P
abc.
46
2012 . , -
ABC
.
500- ,
.
434 , 343
, 163 , 120, 121, 124
, 48, 49
, 30, 237, 414 123, 124
, 48, 50, 51 173, 210, 226,
230, 238, 247, 312314, 408
46, 48, 49 67,
419
179, 184, 189, 197, 243 , 220, 222,
/434
21,
23, 80, 87, 170, 360, 374, 376, 217, 220
389, 409, 419 , 253, 347, 392
368, 391
370, 374376, 378, 388, 419 , 249
183, , 410
184, 189, 243, 409, 419 , 94
183, 184, 169
243, 419, 421 , 404
41 190
E- 297 , 251
NP- 299302, 233
306, 426 , 360, 363, 364
P- 48, 294, 297, -
298, 300, 303, 304, 423, 426 351, 353, 359, 361,
190, 292 364, 366, 397
-P 295 , 263
302 263
298 , . . 298
243, 294, 297 , 49
- 351 , 331
-, -
351 327, 341, 347, 370, /
419
237, 243, 247 , 173
451
, 64 , 13, 16,
, 94 4345, 47, 51, 78, 8290, 143,
, 206 163, 181183, 229, 259, 268,
, 202 280, 362, 438, 439
, 365 , 47, 302, 396, 433
404, 417 , 144
, 69 -, 341, 411
, 359 22, 72, 80, 101, 161, 162,
, 68 193, 256258, 277280, 371,
, 366 426, 434
277, 278, 280,
95 425
-, 215 256, 277
101, 256,
257, 279
425
, 340
375, 427
, 190
277, 278, 425
145
, 319
64
, 9, 25, 396, 435
, 90, 187
252
216
337
, 266 280,
, 154 283, 284, 286
, 229 , 340
, 196 , 407
, 339 , 345
, 407 , 404
- 224 , 54, 55
, 64 37, 39, 5458,
313, 323 63, 6568
, 64 214
, 173 263, 274, 377, 380, 381,
385389, 420, 423
67
, 98, 99 20, 23, 208, 212, 307, 308, 322,
325, 389391, 421, 434, 435
, 57
, 202
, 251, 337, 340
, 415 27, 41, 42, 51, 67, 7377,
, 250 129, 159, 179, 256, 277, 355,
, 188, 243 371, 372, 405, 415, 416, 425,
- 243 427, 428
, - 65, 66 42, 46, 55, 68, 80, 85, 137,
84, 166, 148, 182, 187, 231233, 242,
193, 227, 233, 338, 384, 423 404, 421, 423, 424, 443, 444
, 55, 79, 371
, -
237 , 356
, - 307, 390, , 181
391 , 154
, 244, 392 154, 442
, - 209
, 248, 249
330
, 99, 100 n 210, 211, 216
, 356
- 228, 233237, 102, 103, 105, 108
241243, 245, 249, 251, 254, 297, 298, 306
363, 409, 420, 424, 433 25, 253, 256,
23, 24, 283, 289, 292, 294, 301, 307,
421, 425, 430 308, 314316, 322, 328, 347,
158, 171, 176178, 292, 353, 359, 397
351, 352, 355, 416 310
158, 159, 319
161, 167, 168, 171, 173, 178, , 218
302, 353, 360, 366, 414, 417, , 266
421, 433, 434 , 28, 275
, 65
L- 241, 363,
366, 424
, 181, 229, 188, 189
241, 242, 363, 364, 366, 424 330, 331, 333
453
405
406 , 323, 433, 434
, 64 , 366
, 218 8386, 159,
, 392 163, 166, 182, 183, 227, 233,
46 236, 260, 339, 374, 376, 378,
, 305 419, 423, 430, 432
, 362, 365 164, 191,
, 169 227, 228, 235, 238, 245, 254,
, 392 363, 364, 423
, 48 , 245
, 408
409 407
454
, 46
46, 243
, 343
, 345, 346, 435 203, 276, 281, 329, 339, 426
, 324 , 417
, 190 407
-, 211 --, 66,
, 170 248
212 , 16
203
367, 370, 373, 375, 376, 378, , - 65
379, 388, 419, 423
45, 362
191, 406
193195, 198 , 334
, 220 , 408
, 217 161
, 251 , 11, 256,
, 157, 159, 168, 171, 284290
172, 360 , 331
157, 158, 171, , 100
173, 353, 360, 361, 417 80, 158, 265,
-, 417 415, 426
410412 160162,
, 217 167, 168, 171, 172
, 222 158161, 168,
177, 179, 181, 355, 406, 416
, 249
307, 400
308, 310317, 322, 323, 325, , , 94
367, 397 , 246, 247, 251
, 345 310, 427
, 89, 204, 47, 294,
216, 221, 319, 322, 390 295, 299, 300, 303306
, 338 , 190
345 , 46, 49, 405
, 238 P/NP 291, 294, 302, 306,
, 20, 200, 203, 207, 307, 396, 397
208, 211, 216, 227, 307, 310, 25,
319, 337 105, 112, 126
456
, 331
340, 341, 343 101, 103, 104, 113,
, 214 118, 125, 150, 154, 159, 165,
, 407 172, 173, 212215, 217, 255,
20, 208, 210, 256, 258266, 268, 269, 272,
220224, 307, 308, 320, 333, 274276, 278, 279, 282, 283,
335, 421 287, 288, 347, 360, 374, 377,
37, 38, 43, 44, 46, 379381, 385, 386, 389, 391,
56, 429 421, 423, 426, 430, 431, 434
323, 334, 344 , 145
253, 396, 397, 91, 93,
433 409, 430
327, 328, 265,
341344, 429 266, 274, 280
, 307310 203, 204, 208211,
, 247, 249 213, 215, 217, 218, 311, 373, 445
, 275 380382, 386389,
430, 431
335 272, 274
, 216 22, 91, 160, 161,
144 164, 193, 423, 429, 430, 443
347 275
319 313, 323
, 145
406
- 414 , 245, 302
, 190
, 157, 417
, 247 , 11, 1619, 26, 191,
, 195197, 199 198202, 366
, 221
195197, 199, 200, 202 , 124, 440
, 352, 357, 359 , 249
, 66, 67 , 359
, 201, 202 414, 415
, 253
392
, 181 , 157, 173, 201,
, 279, 280, 285 360, 417
, 337, 340 , 163, 164
458
.
. , .
.
.
24.10.2014. 6090/16.
1. .
29 . . 5000 . .
-
123060, .
. , . 19, 2
. (495) 980-5354
www.nonction.ru
0+
( 436- 29.12.2010 .)