Chng 1: NHNG VN CHUNG V THC TP S PHM

I. Khi nim chung v thc tp s phm

Thc tp s phm l hot ng gio dc c th ca cc trng s phm nhm

hnh thnh, pht trin phm cht v nng lc cn thit ca nh gio cho gio sinh theo
mc tiu o to ra.

1. Khi nim

Nh gio l ngi lm nhim v dy hc v gio dc trong nh trng hoc cc

c s gio dc khc. thc hin tt cc nhim v quy nh trong Lut gio dc
1998, sinh vin trong cc trng s phm c o to khng ch v kin thc chuyn
mn thuc cc lnh vc khoa hc cng ngh m cn c v nghip v s phm. Lnh vc
o to nghip v trong cc trng s phm c nhim v hnh thnh nhng kin thc v
dy hc, bi dng l tng o c v rn luyn k nng nghip v, ngh thut s
phm cho gio sinh. Lnh vc o to s phm hc bao gm cc b mn gio dc hc,
tm l hc, l lun dy hc, gio hc php b mn v thc tp phm.

Vn thc tp s phm c xem xt di nhiu gc khc nhau:

Thc tp s phm l hot ng thc tin ca gio sinh ti cc trng ph thng

sau phn hc l thuyt v ngh s phm nhm mc ch cng c v nng cao nhn thc
v lng yu ngh dy hc, p dng cc kin thc vo thc tin, rn luyn k nng dy
hc, cng tc ch nhim. Ni dung thc tp s phm i hi vn dng tng hp cc kin
thc, nghip v c trang b vo hot ng c th theo tng loi hnh cng tc gio dc
v ging dy. Theo quan nim trn, thc tp s phm l hot ng thc hnh ca gio
sinh cc trng s phm v c tin hnh cc c s thc tp s phm.

Thc tp s phm c coi l cng on quan trng trong qu trnh o to ngi

gio vin vi thi gian m gio sinh c tip xc trc tip vi th gii sinh ng ca
hot ng ngh nghip nhm gip cho cc em c th cng c, nng cao, m rng cc kin
thc, k nng hc trng s phm. Thc tp s phm c coi l giai on kim tra
s chun b v mt l lun cng nh thc hnh ca gio sinh i vi vic c lp cng
tc ca h v hnh thnh nhng kh nng rng ln trong vic sng to gii quyt nhng
nhim v gio dc gio dng ca ngi gio vin tng lai. Nh vy, thc tp s
phm thc s tr thnh hot ng thc hnh nhm vn dng kin thc, k nng, hnh

1
thnh kh nng gii quyt cng vic ca gio sinh. gc qun l, thng qua thc tp
s phm m nh trng c th xc nh c mc chun b v l lun v thc hnh
ca gio sinh cho cng vic tng lai ca h sau ny.

Thc tp s phm l khu ht sc quan trng trong vic o to nng lc s phm

cho ngi gio vin trong tng lai. "Tt c sinh vin cc trng i hc s phm trong
qu trnh hc tp u phi tham gia thc tp s phm t nm th I (t u hc k II).
l iu kin cn thit hnh thnh khuynh hng ngh nghip s phm, hnh thnh
nhn cch ca ngi gio vin". Theo quan nim trn th thc tp s phm c tin
hnh trong sut qu trnh o to gio vin trng s phm cng nh cc c s thc
tp s phm.

Thc tp s phm tr thnh mt khu trong chng trnh o to ngi gio

vin tng lai khi xem xt n nh mt qu trnh dy hc thc hin nhng nhim v
dy hc c bn nh rn luyn k nng, kim tra v nh gi kt qu tng hp ca c kho
hc ca gio sinh s phm. Vi quan nim trn, thc tp s phm c thc hin theo
nhng nguyn tc v phng php dy hc.

Thc tp s phm c coi l mt bc trong quy trnh rn luyn k nng s

phm gio sinh tin hnh rn luyn k nng s phm bng vic thc hin mt cch
tng i c lp nhim v dy hc v gio dc. Nh vy, vic rn luyn k nng s
phm c tin hnh trong sut qu trnh o to gio vin v thc tp s phm l giai
on luyn tp nng cao trn i tng thc.

Thc tp s phm li c coi l hot ng thc hnh ca gio sinh trong mi

quan h tng tc vi cc yu t khc ca qu trnh s phm. Khi gio sinh thc hin
nhim v thc tp s phm c ngha l h ang tham gia vo cc mi quan h mi nh
mi trng mi, thy mi, tr mi, cng vic mi v v th mi. Trong cc mi quan h
mi , thch nghi, h phi huy ng tt c nhng g c chun b v vn dng
mt cch linh hot, sng to tri thc s phm vo tnh hung khng quen thuc. Quan
nim trn nhn mnh dy hc v gio dc l hot ng a dng va c tnh khoa hc, va
c tnh ngh thut, dy hc khng phi bt hot ng hc thch ng vi hot ng dy m
dy phi thch ng vi hot ng hc. Thc tp s phm l qu trnh thch ng ca gio
sinh vi cc nhim v ca ngi gio vin. S thch ng ny ch c c khi gio sinh
c chun b tt, c iu kin rn luyn k nng s phm.

2
 T nhng phn tch trn c th hiu thc tp s phm k thut l hot ng thc
hnh v nghip v s phm ca gio sinh s phm k thut nhm hnh thnh v pht trin
nhng k nng c bn t chc tt hot ng dy hc cng nh gio dc, hnh thnh v
pht trin nhng phm cht c bn ca ngi gio vin dy ngh.

2. c im TTSP ca gio sinh SPKT

Thc tp s phm l ni dung thuc chng trnh o to s phm k thut cho

gio vin dy ngh cc trng Cao ng S phm K thut. Vic tin hnh nhim v
TTSP ca gio sinh cng c nhng nt c trng nht nh ca n.

Mc tiu TTSP ca gio sinh SPKT l hnh thnh, rn luyn v pht trin nng lc
dy hc k thut ngh nghip, nng lc t chc cc hot ng gio dc cc trng
dy ngh.

i tng thc tp s phm l cc lp dy ngh c trnh bn lnh ngh cng

nh lnh ngh. Hc sinh hc ngh ngn hn cng nh di hn c s a dng v trnh
nhn thc, c im tm - sinh l nhng u c mc tiu chung l hc ngh sau ny
tham gia vo cuc sng lao ng ngh nghip. V vy, hc sinh rt tch cc v linh hot
trong qu trnh hc l thuyt cng nh thc hnh ngh. Tuy nhin, hc sinh hc ngh n
t nhiu vng khc nhau nn c nhng khc bit trong phong cch hc tp cng nh cch
ng x. Hc sinh v c bn l t lp, sng xa gia nh. Do lu lng hc sinh hc ngh
pht trin nhanh trong nhng nm va qua nn k tc x khng p ng nhu cu
lm cho cng tc qun l, gio dc hc sinh gp nhiu kh khn khi tin hnh hot ng
gio dc ca gio sinh.

Ngi hng dn thc tp s phm cc trng dy ngh hu ht hc t cc

trng k thut c bi dng nghip v s phm Bc I, II. Theo s liu thng k ca
Tng cc dy ngh th s GVDN chnh qui l 6300, trong , trnh trn H 2%, trnh
H, C 69%, trnh THKT v trung hc SPKT 15%, cng nhn k thut 14%. GV
thc hnh c tay ngh bc 3 l 35,6%; bc 4: 23%; bc 5: 24,4%; bc 6 v 7: 17%. Chnh
v vy nn mt s ngi c quan nim v TTSP cha ng, phng php s phm ca
mt s gio vin thc hnh cn mang tnh cht truyn ngh nn s nh hng cho gio
sinh cng c nhng hn ch nht nh.

3. Vai tr ca TTSP

3
 Gio vin dy ngh l ngi lm cng tc dy hc v gio dc trong cc c s
dy ngh. Gio vin dy ngh phi c phm cht, o c t tng tt, t trnh chun
v chuyn mn k thut v nghip v s phm.

GVDN c nhng nt khc bit so vi gio vin ca cc b phn khc trong h

thng gio dc quc dn.

GVDN khng ch c thin chc dy ch, dy ngi m cn dy ngh. c im

trn i hi GVDN khng ch c kin thc vng v chuyn mn, k nng s phm, k
nng giao tip s phm m cn phi c k nng hnh ngh thnh tho. Gio vin dy
ngh m ng nhim v dy l thuyt v thc hnh, dy hc nhiu mi trng khc
nhau nh trong lp, xng thc hnh, phng th nghim, c s sn xut.v.v.. Chng
c bao gm hng lot cc cng vic c lin quan cht ch vi nhau.

Vic o to ngh c nhiu cp khc nhau, nhiu ngh khc nhau, cc ngnh
ngh lun bin ng theo s thay i ca khoa hc, k thut cng ngh trong sn xut v
yu cu th trng lao ng.V vy, GVDN cn c s thch ng nhanh vi s pht trin
ca khoa hc v cng ngh.

i ng GVDN c hnh thnh t nhiu ngun khc nhau, nhiu trnh khc
nhau. C 50% GVDN l ngi tt nghip cc trng H, C, THCN; 30% tt nghip
cc trng SPKT; s cn li l th bc cao v k thut vin trung hc qua sn xut.

Nng lc ngh nghip ca GVDN l iu kin cn thit hot ng ngh c hiu

qu. Trong cu trc nng lc ngh nghip ca gio vin dy ngh c cc thnh t nh tri
thc v k nng chuyn mn khoa hc- cng ngh, nng lc s phm k thut. Nng lc
ngh nghip c hnh thnh thng qua o to, bi dng v hot ng thc tin ngh
nghip, trong , thng qua o to l quan trng.

3.1. TTSP l mi trng thc hnh s phm

Bt c mt hot ng no cng din ra trong mt mi trng nht nh, hot ng

s phm khng c ngoi l. Mi trng c hai mi quan h rng buc l nh hng v
thch nghi, v th nhim v ca nh s phm l phi tin hnh khai thc nhng nh hng
tt, hn ch nhng nh hng xu cng nh tm kim phng thc thch nghi mc cao
nht hot ng thc hnh s phm ca gio sinh t kt qu.

4
 Khi gio sinh tin hnh gii quyt cc nhim v thc tp s phm c ngha l h
ang tham gia vo cc mi quan h mi vi mi trng mi, thy mi, tr mi, cng vic
mi v v th mi m nhng ci ny h cha c lm quen hoc lm quen di dng
gi nh trong khi hc trng s phm. Trong cc mi quan h mi thch nghi, h
phi huy ng tt c nhng g c trng s phm chun b trc v dch chuyn
c lp, linh hot, sng to vo tnh hung khng quen thuc, qua , c c nhng
hiu bit mi c th l nhng kin thc khoa hc, c th cha t, thm ch khng t
n tri thc khoa hc. iu khng quan trng, bi gi tr ca nhng hiu bit m gio
sinh c c khi thc hnh s phm c lp trong mi trng mi l s nui dng lng
kht khao tm kim, khm ph, nim say m vi hot ng thc tin s phm v thc,
thi quen lm vic c lp, sng to h. Vi ngha trn, chng ta cn chun b c
mi trng thc tp s phm hp l v cc iu kin, phng tin v thi .

Chun b v thi c ngha l gip gio sinh nhn thc r v tr, vai tr v
ngha ca thc tp s phm trong quy trnh o to ngi gio vin cng nh vic chun
b hnh trang bc vo ngh dy hc. Vic lm ny c tin hnh khi gii thiu chng
trnh o to ca trng s phm, qua , lm r v tr ca cc mn hc, cc hot ng
gio dc nht l nhng mn hc v cc hot ng mang tnh nghip v nh hc tp cc
mn Tm l hc, Gio dc hc, phng php dy hc b mn, kin tp v thc tp s
phm .v.v...

th hin hng th v nim say m vi hot ng thc tp s phm khng ch

cn gio sinh c nhn thc r v ngha ca hot ng thc tp s phm vi d n hc
ng, d n ngh nghip m h cn phi c nhng iu kin nht nh thc hin c
kt qu hot ng . Nhng iu kin l tm sinh l c nhn, tm l x hi v nn
kinh t vn ha x hi.

Chun b iu kin cho gio sinh tham gia thc tp s phm l tin hnh v trang
v h thng kin thc khoa hc chuyn ngnh v nhng kin thc khoa hc lin quan.
Ni dung ca chng phi c gio sinh lnh hi mt cch tch cc, c lp, sng to,
chuyn thnh vn sng ca mi gio sinh h vn dng vo vic thit k cng nh thi
cng bi ging trong t thc tp s phm. Chng c th gm c h thng k nng dy
hc v gio dc nh tri thc v thao tc gio sinh t chc hot ng dy hc v gio
dc mang tnh khoa hc, ngh thut trong khi thc tp s phm. Chn a im thc tp,
bn bc thng nht v ni dung, phng php v nhng yu cu trong nh gi tng hot
5
ng thc tp ca gio sinh s phm vi nh trng ni m gio sinh n thc tp
trng a phng cng gp phn khng nh vo thnh cng ca t thc tp s phm.

Chnh nhng thnh cng nh m mi gio sinh t c trong tng cng vic ca
t thc tp s phm khng ch c ngha o to i vi mi ngi, m cn nui
dng, pht trin tnh yu i vi ngh dy hc ni chung v cng tc thc tp s phm
ni ring.

Vic t chc cho gio sinh tham gia thc tp ti a phng mt cch thun li,
to iu kin cho h bit cch pht huy ht tnh tch cc, c lp, sng to trong cng tc
thc hnh s gi v tr quan trng, nh hng trc tip n kt qu thc tp s phm ca
sinh vin.

Vic tin hnh tng kt, nh gi c kt qu thc tp s phm mt cch khch

quan, cng bng v cng khai bng nhng thang nh gi r rng, ph hp vi tnh cht
tng hot ng, vi yu cu thc hnh b mn, thc hnh ngh s to ra nim tin, s
phn khi gio sinh v cng tc thc hnh s phm.

Trnh nhng biu hin nh s chun b cha chu o, t chc thc hnh khng
mang tnh khoa hc, thiu s phi hp n gia trng s phm vi cc trng a
phng, tng kt nh gi khng tng xng s nh hng khng nh n kt qu rn
luyn k nng s phm ni ring, kt qu o to ni chung v thi i vi ngh ca
gio sinh s phm.

3.2. TTSP l phng php rn luyn nng lc s phm

Thc tp s phm c thc hin nhm hnh thnh v pht trin nng lc s phm
k thut cho ngi gio vin dy ngh. Trng s phm l mt trng o to ngh th
hin r tnh chuyn nghip trong ton b hot ng o to thng qua vic hnh thnh v
pht trin cc k nng ngh nghip gn b vi thc tin sinh ng ca cc trng dy
ngh. Nng lc s phm c cu trc ph hp vi hot ng s phm, c hnh thnh v
pht trin trong qu trnh rn luyn ca ngi gio vin tng lai, to nn s trng
thnh trong ngh nghip. Qu trnh o to phi hnh thnh c cc k nng ngh
nghip c bn, cn thit v kh dng. Nhng nng lc s phm c tip tc hnh thnh
v pht trin trong qu trnh thc tp s phm.

6
 Nng lc dy cc bi hc l thuyt v thc hnh ngh. Nng lc ny c biu
hin qua cc k nng s phm.

1) K nng phn tch chng trnh o to. K nng phn tch chng trnh o to
ngnh, ngh m mnh s tin hnh dy hc; chng trnh mn hc, t phn tch chng
trnh cc mn hc m c k nng xc nh ni dung dy hc cho mt bi hc.

2) K nng nghin cu ti liu ging dy cc mn hc. Gio sinh bit nghin cu

gio trnh, sch gio khoa, ti liu tham kho xc nh cc ni dung dy hc cho mi
chng, mi phn, mc... v c c th ho mi bi hc, tit hc.

3) K nng son bi v chun b cho ln lp. Gio sinh thc hin quy trnh son gio
n l thuyt cng nh thc hnh ngh. Vi s hng dn nht nh ca gio vin, gio
sinh son gio n theo mu vit cng bi ging v chun b phng tin, thit b cng
cc iu kin khc cho qu trnh ln lp. Trong qu trnh thc tp s phm, gio sinh s
nhn thy rng bi son khng phi l gio trnh, sch gio khoa m bi son phi xc
nh c tng hot ng, thao tc m ngi dy cng nh hc cn thc hin khm
ph, lnh hi khi nim. Bi son vi nhng ni dung khoa hc v chuyn mn c
x l v mt s phm da theo , gio vin tin hnh t chc qu trnh dy hc.

4) K nng vit, v trn bng. y l k nng m gio sinh dnh nhiu thi gian luyn
tp gio n bng c trnh by mt cch khoa hc v th hin r ni dung c bn ca
bi dy. Nhng hn ch ca gio sinh s phm k thut l vit ch xu trong c vic
vit bng rt kh c nht l vi cc cng thc, k hiu. Trong qu trnh thc tp s
phm, k nng ny c luyn tp v tin trin c tt hn.

5) K nng th hin thao tc i - ng, ra vo lp, i li trong lp hc. Gio vin c k

nng th hin thao tc i - ng ra vo lp, i li trong lp hc cho ph hp, trnh nhng
ng tc tha trong gi dy. Trong dy hc thc hnh, gio sinh c iu kin vn dng
nhng hiu bit bit t chc dy mt bi thc hnh c bn cng nh nng cao, m
bo an ton cho hc sinh khi thao tc trn cc thit b.

6) K nng chun b, s dng c cc phng tin, thit b dy hc. K nng s dng

c cc phng tin dy hc ph bin nh dng cc m hnh, bn v, phim v my
chiu Overhead, my chiu a nng, my tnh v cc thit b kt ni my tnh. Gio sinh
phi bit cch rn luyn nhng cch thc khc nhau s dng c phng tin dy
hc hin i sao cho tr nn thit thc, m bo tnh sng to. i vi cc bi dy thc

7
hnh, gio sinh c c hi th nghim k nng ngh vi v th l ngi dy ngh cho
ngi khc. Qua theo di thc tp s phm, chng ti nhn thy mt s gio sinh lc ban
u dy thc hnh ngh rt lng tng trong thao tc mu cng nh quan st, un nn hc
sinh thao tc nhng cng vi thi gian luyn tp, k nng ca h vng vng hn.

7) K nng s dng ngn ng ni v vit. D phng tin thit b dy hc c hin i

v hp l n u th gio vin vn phi s dng ngn ng trong vic t chc, thit k v
thi cng bi hc. Trong thc tp s phm, gio sinh rn luyn biu t r rng v mch
lc ngh v tnh cm ca mnh bng ngn ng chnh xc, trong sng, giu hnh nh v
d hiu, bit trnh by mt ni dung su sc bng nhng hnh thc gin d, r rng.

8) K nng d gi, rt kinh nghim. Bit nhn xt nh gi bi dy t hon thin

bn thn ng thi trao i, hc tp kinh nghim vi ng nghip. Qua d gi, gio sinh
cng rn luyn kh nng quan st hc sinh, theo di mi din bin trong nhn thc v
tnh cm.

9) Vic phi hp k nng dy hc th hin trn vn ni dung bi dy. rn luyn

k nng th hin trn vn cc bi dy c giao, gio sinh phi bit phi hp c cc k
nng vit, ni, iu b, kh nng bao qut hc sinh khi ging bi, lm ch c mi tnh
hung pht sinh trong qu trnh ln lp, vn dng c cc phng php dy hc. Gio
sinh t chc c tng bc ln lp, tin ti thnh thc v ch ng trong qu trnh thc
hin cc bc ln lp.

10) K nng kim tra, nh gi qu trnh v kt qu bi hc. Qua son cc bi kim tra,
t chc v nh gi kt qu kim tra m gio sinh s rn luyn c k nng kim tra,
nh gi kt qu hc tp ca hc sinh. Cng thng qua cng vic ny, gio sinh bit nhn
nhn li chnh bn thn mnh c c gng nhiu hn.

Nhng nng lc gio dc c hnh thnh v pht trin trong qu trnh TTSP.
Thc tp s phm khng ch l iu kin rn luyn cc k nng dy hc m cn l mi
trng thun li gio sinh vn dng nhng hiu bit v tm l hc, gio dc hc vo
t chc hot ng gio dc. Qua m gio sinh s rn luyn c cc k nng lm cng
tc ch nhim lp v t chc cc hot ng gio dc. Trong qu trnh thc tp s phm,
gio sinh c trc tip lm cng tc ch nhim cng nh ng ra t chc, ch o cc
hot ng gio dc khc. V vy, h s c c hi v iu kin rn luyn cc k nng s
phm cn thit nh m t di y.

8
 1) K nng hiu hc sinh trong qu trnh gio dc nh hiu c c im nhn
thc, tnh cm cng nh cc c im tm l khc ca hc sinh.

2) K nng xy dng k hoch cho cc hot ng s phm. Bit t chc phi hp cc

lc lng gio dc, a ra k hoch m bo s thng nht ca cc tc ng ti hc
sinh.

3) K nng hnh dung c hiu qu ca cc tc ng gio dc. K nng hnh dung

c hiu qu ca cc tc ng gio dc t chc v bin tp th hc sinh vng mnh,
xy dng tp th hc sinh thnh mi trng v phng tin quan trng gio dc hc
sinh.

4) Cc k nng lm cng tc ch nhim. Bit cch phi hp hot ng vi gio vin

b mn tin hnh cc hot ng ging dy. Bit cch theo di thng xuyn qu trnh
hc tp ca tp th v ca tng c nhn un nn cc sai lch ca cc em trong qu
trnh hc tp. Bng thc tin cng tc ch nhim cng nh t chc cc hot ng, gio
sinh s chn c cch vn dng l lun gio dc nh ni dung, cc hnh thc, phng
php v nguyn tc gio dc khng nhng hon thnh cng vic c giao m cn
cng c, b sung nhng tri thc lnh hi ging ng trng s phm.

5) K nng t chc cc hot ng gio dc ton din. K nng t chc cc hot ng

phong ph, a dng cho tp th hc sinh bng cc cuc thi ua hc tp v tu dng, bng
cc bui sinh hot vn ho, vn ngh, th dc, th thao, tham quan du lch a hc
sinh vo gung my tch cc.

Trong qu trnh gii quyt cc nhim v thc tp s phm, chng ta s lm pht trin
c nng lc qun l qu trnh o to ngh nghip cho gio sinh nh bit ly thng
tin, k hoch ho, t chc, lnh o - ch o thc hin v kim tra nh gi.

1) Nng lc lp k hoch. Bit lp cc k hoch cho hot ng dy hc cng nh

gio dc. Bit xy dng c lch trnh dy hc cng nh cc loi k hoch hot ng
ngoi gi ln lp v k hoch ch nhim lp.

2) Nng lc t chc thc hin nhim v gio dc - o to nh bit phn phi v t

chc cc ngun lc tin, ca, con ngi thc hin cc hot ng s phm.

3) Nng lc ch o, iu hnh. Gio sinh tp lm quen vi vic iu hnh cng vic

trong nhm thc tp, trong hot ng ca tp th hc sinh.

9
 4) Nng lc kim tra, nh gi qu trnh thc hin.

3.3 TTSP l iu kin gio dc lng yu ngh

Thc tp s phm khng ch cng c, b sung v hon thin h thng kin thc s
phm hc hc trng s phm bng chnh s tri nghim ca bn thn trong cng
vic thc hnh s phm m hng lot nhng k nng dy hc v gio dc s c rn
luyn trong cc hot ng s phm c th. Thc tp s phm nh l giai on kim tra,
nh gi v chun b quan trng cho ngi gio vin dy ngh tng lai mt qu trnh
gio dc v hnh thnh l tng ngh nghip s phm mt cch hin thc, cm tnh,
tuyn tnh nhau, c iu khin bng t duy s phm k thut.

II. Mc ch, yu cu ca TTSP

1. Mc ch ca TTSP

Thc tp s phm c thc hin nhm gp phn hnh thnh v pht trin nng
lc s phm k thut, phm cht nhn cch ngi gio vin, khi dy lng yu ngh, tm
huyt vi s nghip gio dc vic thc hin nhim v thc tp s phm cn bit cch
pht huy cao tinh thn ch ng, c lp, sng to ca gio sinh.

1.1. i vi trng S phm k thut

a) Chun b kin thc, k nng cho gio sinh bc vo lnh vc dy ngh.

Chun b h thng kin thc khoa hc chuyn ngnh v nhng kin thc lin quan
nhm to ra s lnh hi tch cc v chuyn n thnh vn sng sau ny ca gio sinh. Qua
t TTSP, nhng k nng, k xo c gio sinh vn dng v rn luyn l c s Ban
ch o TTSP nh gi ng n trnh ca gio sinh.

b) Kim tra, nh gi kp thi hiu qu cc mt o to trong trng s phm

Thng qua thc tp s phm, nh trng cn kim tra, nh gi kp thi hiu qu

ca cc mt o to trong tng cng on ca nh trng lm cho qu trnh o to
ngi gio vin k thut p ng c nhng yu cu i mi ca s nghip gio dc
o to.

c) Thc hin c mi quan h gn b vi c s dy ngh. Thc tp s phm ti cc

trng dy ngh l hnh thc c bn v quan trng hnh thnh v rn luyn nng lc

10
s phm cho ngi gio vin dy ngh tng lai. Vic t chc thc tp s phm ti cc
trng dy ngh khng ch c tc dng rn luyn k nng ngh s phm cho gio sinh s
phm m cn hnh thnh, rn luyn cho gio sinh thc, thi quen v phng php hc
tp hc trong thc t gio dc, thc tin ngh nghip.

1.2. i vi gio sinh s phm k thut

Gio sinh phi bit bin son c gio n ng quy nh, r s phm, ph
hp vi chng trnh mn hc v chng trnh o to. Phi to iu kin gio sinh
vn dng nhng kin thc v chuyn mn nghip v vo thc tin ging dy v vy cn
phi c mt thi gian tng i cho cc em c th nghin cu chng trnh, c cc ti
liu tham kho, gio trnh v chun b cc phng tin dng dy hc phc v cho bi
ging.

Thc tp s phm l mt dp tt hnh thnh v pht trin hng th trong cng

tc cng nh lng yu ngh cho gio sinh. t mc ch ny, cn phi to iu kin
cho gio sinh c dp sinh hot nhiu hn i vi lp m h c gi dy thc. V vy, cn
phi c s phi hp cht ch gia gio vin khoa s phm, khoa chuyn mn v cc gio
sinh hot ng ny c hiu qu.

Gip gio sinh c dp lm quen vi bc ging, vi nhim v ca ngi gio vin

m th hin c nhng kin thc, k nng, k xo, rn luyn v tc phong, ngn ng
giao tip v x l nhng tnh hung s phm c th xy ra.

Hnh thnh nhn cch s phm v nhng yu cu cn c ca ngi gio vin nh

c tri thc, nng lc thc hnh, nng lc hnh ng t ch, nng ng v sng to, c
lng yu ngh, yu s nghip gio dc th h tr, c phm cht o c cch mng. Qua
t thc tp s phm, gio sinh s hc tp c nhng kinh nghim tt v cch thc hin
nhim v gio dc - o to k thut ca cc thy c hng dn cng nh ca cc gio
sinh khc.

i vi gio sinh lp k thut cng nghip th to iu kin cho cc em c dp

thm nhp thc t cc trng THCS - mt cp hc trong h thng gio dc quc dn,
qua bi dng v nghip v s phm, c th tin hnh nghin cu cc ti khoa
hc gio dc phc v cho cng tc o to ca nh trng v yu cu gio dc a
phng.

11
 Tm li mc ch ca thc tp s phm l to ra cc iu kin thun li gio
sinh thc hin c cc cng vic qua , lm pht trin nhn cch s phm. Cc cng
vic c th c xc nh nh sau:

1) Gio sinh bin son c gio n ng quy nh, r s phm, ph hp vi

chng trnh mn hc v chng trnh o to.

2) T chc vng vng c gi hc l thuyt v thc hnh.

3) Thc hin c chc nng ln lp.

4) Ch to, vn dng c phng tin dy hc.

5) Giao tip ng s phm vi hc sinh v gio dc c con ngi.

2.Yu cu ca TTSP

2.1 Thc tp s phm cn m bo yu cu v mt hc tp

Thc tp s phm cn m bo yu cu v mt hc tp. N gp phn lm phong

ph thm v mt l lun v gip gio sinh vn dng nhng kin thc hc vo vic gii
quyt nhng nhim v c giao trn c s m hnh thnh nhng k nng, k xo
ngh nghip c bn cho gio sinh.

Hiu qu ca t thc tp s phm nhiu mc s chu s chi phi ca mi

quan h qua li gia trng s phm vi c s TTSP cng nh s cng tc gia nh khoa
hc, cc nh nghin cu phng php v tp th gio vin c s TTSP.

2.2 Thc tp s phm cn m bo yu cu v chc nng gio dc

Thc tp s phm cn m bo yu cu v chc nng gio dc. Chng ta c th

khng nh rng, qua t thc tp s phm, nhn cch v cc phm cht ngh nghip - s
phm ca gio sinh s c hnh thnh mt cch tch cc v mnh m hn.

Thc tp s phm cn m bo yu cu pht trin gio dc. Qua t thc tp s

phm, ngi gio sinh c dp vn ng, lm vic mt cch tng i c lp, t ch vi
tt c nhng bin php, phng php, th thut ca mnh gii quyt nhng cng vic
thc tp rt sinh ng c giao. Qua m pht huy tnh tch cc ca nhn thc, s
sng to v c bit l ca t duy s phm. y l c s quan trng v qu bu gip
ngi gio sinh c th pht trin v hon thin trnh ngh nghip ca mnh khi l gio
vin.

12
2.3 Thc tp s phm cn m bo yu cu thm d, chn on, thch ng vi hot
ng s phm.

Thc tp s phm cn m bo yu cu thm d, chn on. Qua t thc tp s

phm, mt mt gio sinh c th t th hin ton b nng lc t chc, nng lc s phm,
lng yu ngh mn tr... ca mnh. Mt khc, nh trng c c s nh gi s th hin
nhng nng lc ca gio sinh qua nhng hot ng thc tin dy hc v gio dc.
ng thi y cng l dp tt trng cc trng SPKT c iu kin kim tra trnh
chun b ngh nghip v s thch ng ngh ca nhng gio vin tng lai i vi hot
ng ca ngh s phm.

i vi cp qun l, y l dp tt nh gi chnh xc cht lng ca nhng

gio sinh m trng SPKT o to v nng lc ca gio vin hng dn. T , c bin
php ch o mt cch st sao cng tc o to ca cc trng SPKT nhm gp phn
thit thc vo vic pht trin s nghip gio dc ngh nghip ca a phng.

III. Nhng nguyn tc ca TTSP

1. TTSP cn thc hin c yu cu ca qu trnh dy hc

TTSP l mt khu ca qu trnh o to, c thc hin trong mi quan h vi

mc tiu, ni dung, phng php, hnh thc t chc cng nh kim tra, nh gi kt qu
dy hc ca trng CSPKT.

2. m bo tnh ngh nghip trong o to

Trng SPKT c chc nng dy ch, dy ngh, dy ngi". Nh vy, o to

ngh s phm l mt trong ba chc nng khng th thiu nhm khng nh s tn ti ca
trng SPKT. trng CSPKT o to c nhng gio sinh c tay ngh s phm,
qu trnh o to giai on thc tp s phm lun gi mt v tr quan trng. Trng
CSPKT cn xy dng c mt m hnh cng tc thc hnh, thc tp s phm chi tit,
c th cho nhng gio sinh thc tp, trong , cn ch ra mt cch r rng cu trc v ni
dung ti u ca hot ng gio dc. Ngha l cn xc nh c mt m hnh ngh
nghip, trn c s , xc nh nhng yu cu v nng lc, v phm cht, k nng cn
thit ca gio sinh i vi ngh m ra nhng bin php v nhng con ng t chc
lao ng ph hp, thit thc, theo nhng nguyn tc nht nh.

3. m bo hc l lun gn lin vi thc tp s phm.

13
 TTSP l cu ni gia l lun o to ngh lm thy vi thc tin gio dc KT-NN
cc trng dy ngh.

Qua vic t chc, ch o, trin khai TTSP m tp hp c ng o i ng cn

b, ging vin c kinh nghim, tm huyt tham gia vo vic o to tay ngh cho gio
sinh. Thng qua hot ng thc tp s phm m bi dng hng th, nhu cu, thi quen
t trau di nghip v s phm cho gio sinh.

4. m bo tnh h thng, lin tc, hp l, ton din

L mt ni dung ca qu trnh o to GVDN, thc tp s phm c tin hnh

lin tc trong sut qu trnh o to.

TTSP biu hin qu trnh gio sinh tham gia ton din cc hot ng dy hc, gio
dc cc c s dy ngh. TTSP biu th r nt hot ng phi hp ca trng SPKT vi
cc c s dy ngh qua cc hot ng ca ging vin, gio vin v gio sinh.

TTSP c thc hin nhm hnh thnh v pht trin nng lc s phm cho gio
sinh nn cn thc hin theo mt trnh t hp l v ni dung, yu cu cng nh phng
php luyn tp ca gio sinh.

5. m bo tnh thng nht trong nh gi v t nh gi thc tp s phm

Phi bit nh gi, xc nh mc thnh t cng nh cha t c ca gio

sinh ng thi ch cho h bit cch khc phc nhng hn ch . iu ny ch c th t
c nu c s t nh gi ca gio sinh.

6. Gn o to vi t o to

Trong qu trnh thc tp s phm, gi ln lp ca gio sinh phi c xem xt

nh l trung tm ch ca ngi nghin cu m hnh ngi gio vin dy ngh. Xem
y l mc cui cng nh gi quy trnh s phm, cht lng ca nhng k nng, k
xo s phm v xem y cng l tiu chun thng nht cho cc thnh vin v c ca s
nh gi v t nh gi kt qu ca gio sinh. Do vy, thc tp s phm cn c t chc
v tin hnh trong iu kin gn gi nht i vi cc iu kin hin c ca lao ng ngh
thy gio k thut ngh nghip.

14
 y c coi l mt con ng hc tp tch cc ca ngi gio sinh nhm cng
c tri thc thng qua nhng hot ng thc hnh, thc tp, c th ho v m rng thm
phn l lun hc nhm lm pht trin nhng nng lc vn c ca ngi gio sinh.

7. Lm vic, nghin cu trc tip vi i tng

Trc khi xung c s thc tp s phm, trng s phm phi chun b cho gio
sinh ca mnh mt s hnh trang bng cch to iu kin cho h c k sch gio khoa,
c bit nhng bi mnh s ging, tp cho cc em son gio n v tp ging ngay
trng s phm. Ngha l chng ta phi yu cu ngi gio sinh phi nm vng phng
php lm vic vi t liu khoa hc, nm vng k nng, k xo thc hnh, thc tp ng
vi c trng ca b mn, phi lm cho gio sinh nm c iu l nh trng dy
ngh, ni quy thc tp s phm nhm gip cc em ch ng trong vic thc hin nhng
cng vic thc tp s phm ca mnh.

Thc t ca cc t thc tp s phm ca gio sinh cc trng CSPKT ngy

cng chng minh r mt nhn nh cho rng khi ngi gio sinh thit k mt quy trnh
gio dc c th, h thng khng xut pht t nhng kh khn ca hc sinh m thng
xut pht t nhng kh khn ca bn thn mnh; khng xut pht t c im v s pht
trin logic ca hc sinh, ca qu trnh gio dc m ch xut pht t l lun v mt gio
hc php. Kt qu l gio sinh d dng thay th nhim v t chc hot ng, gio dc
hc sinh bng lp k hoch cho hnh ng thuyt trnh ca mnh, tm cch thuyt gio
nhng iu nm c trong cc gio trnh gio dc hc. iu xy ra ng vi tm
trng lo s n thnh cng v tht bi bc u ca mnh trong nhng ngy u mi chp
chng vo ngh. Do vy, a s gio sinh trong t thc tp vn kin tr bm vo cc m
hnh v phng php dy hc c truyn, ch t khi c c gio sinh li bit mnh dn
thc hin i mi ca mnh.

IV. Ni dung TTSP

Thc tp s phm c coi l giai on ca qu trnh gio dc ngh nghip trong

mt kho o to trng CSPKT. Do vy v mt ni dung, n phi th hin c tnh
ton din trong vic thc hin mc tiu o to ngi gio vin dy ngh.

1. Thc tp dy hc cc mn hc k thut ngh nghip

1.1. Yu cu

15
 Gio sinh hiu cc nhim v c bn trong hot ng chuyn mn v bit lm mt s
cng vic c th trong cng tc ging dy k thut ngh nghip.

1) Tm hiu biu k hoch ging dy ca nh trng, k hoch ging dy ca

khoa, nghin cu chng trnh, ln k hoch tm kim trang - thit b phc v ging dy,
ln lp, chm bi, lm h s ging dy, nm c cc c im ca cc phng php dy
hc cc mn k thut ngh nghip.

2) c bit trong qu trnh TTSP, gio sinh phi son c gio n l thuyt v
thc hnh. Ni dung ca gio n phi cc bc ln lp, d kin thi gian, la chn
ng phng tin v bin php cho tng phn. Bit xc nh ng yu cu ca bi hc -
tit hc. Ni dung bi ging phi bao gm cc n v kin thc chun xc, kt cu bi
ging phi logic - khoa hc, khi lng kin thc phi va , yu cu cao v s c gng
ca hc sinh, ni dung bi ging phi gn lin vi thc tin, t vn , chuyn tip phi
sinh ng, t ng chun xc, tc phong, thi ng n, s dng v trnh by bng
logic, khoa hc.

3) Tp vn dng kin thc k thut v s phm hc vo ging dy, qua phi t

c rt kinh nghim, nhn xt c bi ging ca mnh cng nh ca cc ng nghip.

1.2. Ni dung

1) Cng tc d gi. Gio sinh phi i d cc gi mu ca cc gio vin c t chc

rt kinh nghim, sau bit vn dng chng tin hnh son cng, gio n, chun
b phng tin ng thi tranh th xin kin ng gp ca gio vin cho cng vic
chun b ca mnh.

2) Thc tp ging dy

Yu cu gio sinh phi c h s ln lp, chun b y phng tin, m bo

hc ng thi gian quy nh, t c mc tiu ra.

2. Thc tp cng tc ch nhim

2.1 Yu cu

Vic thc tp cng tc ch nhim cho gio sinh phi t c cc yu cu sau:

a) Hiu c c im tm l hc sinh hc ngh t , ra nhng bin php

gio dc c hiu qu.

16
 b) Gio sinh phi hiu c nhim v, vai tr ca ngi gio vin ch nhim
gng mu, khim tn hc hi nhng kinh nghim ca gio vin lu nm.

c) Bit phi hp cng tc gia gia nh, nh trng v x hi. C phng php qun
l v iu hnh tt i vi tp th hc sinh trong cc hot ng nh hc tp, lao
ng, vn th. Bit phi hp cng tc gia gia nh, nh trng v x hi, lm s
sch, ghi nhn xt, ch o cc cuc hp lp .v.v..

2.2 Ni dung cng tc ch nhim lp

a) Bit lp k hoch ca cng tc gio vin ch nhim. i vi gio sinh nn chia

theo nhm ch nhim, mi nhm t 3 - 5 ngi do mt gio vin hng dn v
mi gio sinh phi c trch nhim ph trch mt mng cng vic di s ch dn
ca gio vin.

b) Nhn bn giao ch nhim nhm trin khai k hoch, thc y phong tro chung
ca lp pht trin, tng tinh thn on kt ni b ca tp th lp, mi hc sinh c
tinh thn tng tr gip ln nhau.

c) D cc bui sinh hot lp, tham gia hi ngh ph huynh hc sinh, xy dng mi
trng gio dc lnh mnh.

d) Gip hc sinh yu km, hc sinh c bit.

e) T chc lao ng dn v sinh mi trng, tham gia hot ng ni ngoi kho v

cng tc on.

Ton b ni dung ca cng tc ch nhim trong t TTSP c th hin tp trung

trong k hoch ch nhim.

2.3 Hng dn thc hin mt s ni dung ca cng tc ch nhim lp

a) Tm hiu hc sinh

b) D cc bui sinh hot lp

c) Gip hc sinh yu km v c hon cnh c bit

d) Phi hp vi gia nh, cc t chc on th

e) nh gi kt qu gio dc hc sinh

3. Thc tp t chc cc hot ng gio dc ton din

17
3.1. Cc hot ng gio dc ngoi gi ln lp

a) T chc sinh hot chi on

phong tro chi on si ni, pht trin c v b ni v su th cn phi c k

hoch hot ng, bit cch ng vin s thng nht ch v hnh ng ca cc on vin
thanh nin trong chi on. K hoch ny thng c xy dng t u nm hc hoc u
mi hc k trong nm hc. Ni dung ca k hoch ny phi da vo k hoch hot ng
chung ca on trng, sau , xy dng cc ch tiu c th cho tng thng ca Chi on
nn nhng ni dung chnh cng vic trong tng thng phi tho lun thng nht kin
ca tt c cc on vin thanh nin.

Bui sinh hot chi on cn c tin hnh theo mt quy trnh vi ni dung st
thc.

1) Cng tc chun b

Xc nh r thi gian t chc sinh hot, a im hp, thnh phn tham d, ni

dung cng vic cn gii quyt.

2) Ni dung cng vic ca bui sinh hot on cn c xc nh

B th chi on nhn nhim v ca on trng, tp hp tnh hnh ca cc phn

on, phi hp vi gio vin ch nhim v cc ni dung cn trao i trc khi hp. Vo
cuc hp, B th chi on bo co tm tt v tnh hnh chung ca chi on, nu r nhng
u im v tn ti, ph bin nhng nhim v mi cn thc hin, ri t chc cho cc
thnh vin tho lun, ng gp , kin biu quyt thng qua. Trong cc cuc hp, bui
sinh hot cn trnh rp khun, chng hnh thc kh khan, nn kt hp sinh hot vi hot
ng vn th tng tnh hp dn. Gio vin ch nhim l ngi t vn cho hot ng
ca chi on.

b) T chc lao ng

1) Mc ch

Lao ng l iu kin tn ti, pht trin ca x hi cng l con ng hnh thnh

v pht trin nhn cch ca c nhn. gio dc mt con ngi cn phi thc hin cc
tc ng rn luyn thng qua lao ng. Qua lao ng s rn luyn cho cc em thc, t
tng, thi ng i vi lao ng nh lng yu qu ngi lao ng, nim vui sng

18
vi thnh tch ca mnh t c. Cng chnh thng qua lao ng s gn l lun c vi
thc tin, rn luyn k nng, tc phong cng nghip ca con ngi.

2) Ni dung

Tin hnh im danh, kim tra dng c, kim tra li cng vic phn cng, nhn
mnh cc yu cu v k thut, rn luyn k nng, phn cng v tr, theo di, n c,
kim tra. Sau cng l nhn xt, nh gi bui lao ng, biu dng ngi tt, nhc nh
nhng vn cn tn ti.

c) T chc cc hot ng vn ho, vn ngh, TDTT

Xy dng k hoch hot ng vn ho, vn ngh, TDTT ca lp, trng. Vic t

chc cho hc sinh tham gia vo hot ng cng ch x hi trn khng ch to cho cc em
c c hi khng nh bn thn m cn c tc dng gio dc cc phm cht nhn cch.
Cng qua vic t chc cc hot ng m nng lc s phm ca ngi gio vin c
rn luyn v pht trin.

3.2 Cc bc thc hin cc hot ng gio dc

a) t tn cho cc ch hot ng v xc nh yu cu gio dc cn t c

t tn cc ch cho hot ng c th theo tng thi k l rt quan trng v cn
thit.
Cc yu cu gio dc cn t v nhn thc, k nng v thi cho cc hot ng
.
V nhn thc th hot ng c thc hin nhm gip cho hc sinh c nhng hiu
bit v thng tin g?
V k nng s bi dng cho hc sinh nhng k nng no.
V thi s gio dc hc sinh nhng tnh cm v thi cn thit no.
b) Chun b cho hot ng
Phi bit vch k hoch v d kin cng vic v tnh hung c th xy ra cho cc
hot ng.
Tin hnh thit k v ni dung v hnh thc hot ng cho c th, xc thc trong
khng gian v thi gian xc nh.

19
 Bit cch n c, kim tra s chun b cho mi ngi hot ng.
c) Tin hnh v kt thc hot ng
d) T chc c rt kinh nghim v nh gi kt qu hot ng
V. Hnh thc, t chc thc tp s phm
1. Khi nim v hnh thc TTSP

Thc tp s phm l hot ng thc hnh ca gio sinh ti nh trng cng nh

ti cc trng dy ngh v cc trng trung hc chuyn nghip, cao ng c dy ngh.
Hnh thc thc tp s phm l cch thc t chc cc loi hnh hot ng cho gio sinh
tin hnh thc hin ni dung thc tp, qua m t mc tiu ra.

TTSP l b phn ca qu trnh o to. V vy, hnh thc TTSP l yu t cu thnh

ca hnh thc t chc qu trnh o to nhm thc hin mc tiu o to.

2. Cc hnh thc TTSP

2.1. Thc tp s phm ti cc trng dy ngh, THCN c dy ngh

Thc tp s phm c tin hnh ti cc c s thc tp s phm nh cc trng

dy ngh hoc trung hc chuyn nghip c dy ngh ph hp vi chuyn ngnh c o
to. Thc tp s phm ti cc trng dy ngh l hnh thc c bn v quan trng hnh
thnh v rn luyn nng lc s phm cho ngi gio vin dy ngh tng lai. Thc tp s
phm ti cc trng dy ngh khng ch rn luyn k nng ngh s phm cho gio sinh
s phm m cn hnh thnh v rn luyn cho h c c thc, thi quen, phng php
hc tp hc trong thc t gio dc, trong thc tin ngh nghip.

Gio sinh c phn thnh cc on v cc c s thc tp. Mi on gm mt

hoc nhiu nhm gio sinh ca cc chuyn ngnh khc nhau.

2.2. Thc tp s phm ti cc lp cng nhn k thut ti trng s phm

Phng thc ny c cc trng CSPKT vn dng trong nhiu nm qua.

Cch t chc TTSP thng c thc hin theo mt quy trnh hp l.

Khoa s phm chu trch nhim trc tip hng dn gio sinh thc tp trong ton
b t thc tp. Theo chng trnh khung ca CSPKT th thi gian thc tp c tin
hnh trong 6 tun.

20
 Khoa s phm chu trch nhim hng dn gio sinh thc tp trong 4 tun u.
Mc tiu phi t trong 4 tun l rn luyn cc k nng s phm c bn nh son gio n
l thuyt cng nh thc hnh, ch to v chun b cc phng tin dy hc, rn luyn cc
k nng i ng, ra vo lp, k nng ng lp..vv. Hai tun k tip, gio sinh thc hin
cc nhim v TTSP cc khoa chuyn mn. Tu theo thc t o to tng nm, gio sinh
c th tin hnh thc tp dy hc cc lp cng nhn. Nhng mt s nm, gio sinh vn
ch thc tp trn i tng gi nh l ch yu.

Khoa s phm cng vi khoa chuyn mn cng phi hp hng dn gio sinh
thc tp s phm trong thi gian 6 tun. Phng thc ny c nhiu u im nhng c
kh khn l s phi hp ch o gia khoa s phm v khoa chuyn mn cha r rng
hoc cha c vn bn quy nh vic tnh gi hng dn TTSP cho c hai gio vin cng
hng dn.

2.3. Rn luyn nghip v s phm thng xuyn (RLNVSPTX)

a) S cn thit ca chng trnh rn luyn nghip v s phm thng xuyn trong

qu trnh o to gio vin dy ngh.

Chng ta u qun trit quan im cho rng vic o to gio vin s l mt qu

trnh tc ng lin tc t khi gio sinh nhp trng ti lc cc em tt nghip. Ngay t khi
mi vo trng, ngi gio sinh bt u thc s c sng trong mi trng s phm,
ch gio dc v thc ngh nghip, tri thc chuyn mn cng nh hnh thnh cc k
nng s phm. V th, vic rn luyn k nng s phm phi c tin hnh sut trong qu
trnh hc tp ti trng. Theo Quy ch v thc tp s phm ca B gio dc v o to
th vic thc tp s phm s c tin hnh sut t nm th nht ti khi tt nghip. Qua
iu tra, quan st, chng ti nhn thy gio sinh thng gp nhng kh khn khi bc
vo thc tp s phm nht l nhng tun u. Trong thi gian hc ti trng c rt t bi
luyn tp nn khi tin hnh nhim v thc tp s phm th k nng dy hc v gio dc
cc em gn nh cha c. Vi thi gian thc tp ngn m gio sinh phi lm quen vi
nhiu hot ng mi lm nh hng khng nh ti vic rn luyn nhng k nng dy
hc v gio dc ca cc em.

Chng trnh o to gio vin THCS ca B gio dc v o to ban hnh nm

2002 a tr li mn rn luyn nghip v s phm thng xuyn ti trng v c

21
kt cu hp l. Bi vy, v nhn thc, chng ta cn xy dng v thc hin tt chng
trnh rn luyn NVSP thng xuyn trong qu trnh o to gio vin dy ngh.

Trong sut thi gian o to ti trng SPKT, gio sinh phi thc tp nhiu hot
ng khc nhau. Nhng hot ng c v tr, vai tr nht nh trong qu trnh o to
gio vin. Trong , hot ng RLNVSPTX c mt v tr, vai tr rt quan trng v cn
phi c xy dng thnh mt ni dung trong chng trnh o to s phm k thut. S
cn thit phi xy dng chng trnh RLNVSPTX cho gio sinh CSPKT c
khng nh.

1) RLNVSPTX l cu ni gia l lun o to ngh lm thy vi thc tin gio

dc KT-NN. iu 35 ca Lut Gio dc ni v mc tiu gio dc i hc khng nh
rng vic:"o to trnh cao ng gip sinh vin c kin thc chuyn mn v k nng
thc hnh c bn v ngnh ngh, c kh nng pht hin, gii quyt nhng vn thng
thng thuc chuyn ngnh c o to" [ iu 35- Lut Gio dc] thc hin mc
tiu "Phng php gio dc i hc phi coi trng vic bi dng nng lc t hc, t
nghin cu, to iu kin cho ngi hc pht trin t duy sng to, rn luyn k nng
thc hnh, tham gia nghin cu, thc nghim, ng dng. T chc, qun l tt vic thc
hnh s phm thng xuyn s gp phn quan trng trong vic bin mc tiu thnh hin
thc. Thc ra, s hnh thnh v pht trin tay ngh ca gio sinh khng phi ch gii hn
trong thi gian o to trng SPKT m n c tin ngay t khi gio sinh cn hc
trng PTTH. Hn na, sau khi tt nghip SPKT, tay ngh ca gio sinh s tip tc
c pht trin mnh m trong hot ng s phm v khi h thc s ng vo v tr
ca ngi thy. Nh vy, xt v mt l lun, s hnh thnh v pht trin ca gio sinh c
th chia lm ba giai on l trc khi vo trng SPKT, trong thi gian o to trng
v sau khi ra trng. Trong giai on th nht c ngha tin , giai on th hai gi
v tr quyt nh cn giai on th ba c tnh cht cng c, pht trin, hon thin nhn
cch s phm k thut.

2) Cng vi cc mn hc s phm khc, RLNVSPTX lm cho h thng chng

trnh o to gio vin dy ngh tr nn hon chnh, ton din hn so vi chng trnh
trc y. Trong nhng nm qua, chng trnh o to ca cc trng SPKT cn nng v
l lun, cha coi trng ng mc phn thc hnh. Ni mt cch khc l cha m bo
tnh cn i gia chc nng dy ch v dy ngh. Kt qu l gio sinh khi ra trng
vn cha c c mt cch vng chc nhng k nng ngh nghip c bn, v th, cha
22
c s khc bit ni tri gia sinh vin s phm vi sinh vin cc trng khc v nng lc
s phm. Chnh v th, chng trnh RLNVSPTX cn c a vo khung chng trnh
o to gio vin dy ngh cc trng SPKT.

3) Ni dung chng trnh RLNVSPTX lm cho quy trnh k thut o to ngh

ca trng SPKT tr nn tng minh, r rng v c kh nng thc thi. Bi v, ni dung
chng trnh, gio trnh RLNVSPTX c sp sp mt cch ph hp vi lgic ca
chng trnh o to, khi i t ci chung n ci ring, t ci n gin n ci phc tap,
t ci d n ci kh, t nm th nht n nm cui kho.

4) RLNVSPTX gp phn quan trng vo s hnh thnh v pht trin nng lc s

phm cho gio sinh mt yu t khng th thiu to ra s thnh cng trong s nghip
gio dc th h tr ca ngi thy gio. Bi v, nng lc s phm khng th hnh thnh
trong mt sm mt chiu, khng t lo sng m l kt qu ca s rn luyn thng
xuyn, lin tc, kin tr c s hng dn, t chc mt cch thng nht, khoa hc. T chc
hp l vic thc hnh rn luyn nghip v s phm thng xuyn s c coi l nhng
con ng rn luyn nghip v s phm mt cch c hiu qu ti u cho gio sinh. Thc
hin ni dung ca chng mt cch c hiu qu s to ra c nhng tin tm l
thun li, lm ny sinh hng th cng khuynh hng v l tng ngh nghip, nng lc
s phm, k nng s phm, ng c - o c ng n trong nhn cch ca gio sinh s
phm k thut.

5) RLNVSPTX l mi trng thun li gio sinh th hin nng lc thc tin

ca mnh. Nng lc ny c hnh thnh trn c s tng hp cc k nng, k xo ngh
nghip m gio sinh phi rn luyn trong sut ba nm o to ti trng SPKT.
RLNVSPTX l mt hot ng c cc trng s phm quan tm, to iu kin v thi
gian, c s hng dn ca ging vin v s ng gp kin ca tp th gio sinh, vi
nhng ni dung, yu cu c th, st hp. Chnh v vy, nu bit tn dng c hi ny gio
sinh s c bc trng thnh r rt v tay ngh.

b) Nhng ni dung c bn ca chng trnh rn luyn NVSP thng xuyn

hnh thnh cho gio sinh cc k nng s phm hot ng ngh nghip trn c
s kin thc c bn c hc tp, nghin cu, nht l nhng mn nghip v nh tm
l hc, gio dc hc, gio php b mn .v.v.. Chng trnh rn luyn NVSPTX cn bao
hm nhng ni dung xc nh.

23
 1) Bi thc hnh v cc k nng nhn bit, phn tch c im tm l, nhn cch
ca hc sinh hc ngh. Hc sinh hc ngh c nhng c im v nhn thc, tnh cm
cng nh hnh vi, thi quen khc vi hc sinh ph thng. Vic hiu bit c bn v cc
yu t tm l s to cho gio sinh bit hnh dung ra hiu qu ca s tc ng.

2) Bi thc hnh v rn luyn cc k nng s phm c bn c tc dng hnh thnh

k nng i ng ra vo lp, trnh by bng, din t .v.v.. Qu trnh hnh thnh cc k
nng s phm ny i hi phi c nhiu thi gian rn luyn, v vy, cn c a vo
qu trnh hc tp nghip v s phm.

3) Bi thc hnh v rn luyn phong cch c x c vn ho - s phm trong giao

tip x l cc tnh hung s phm.

4) Bi thc hnh v rn luyn cc k nng t chc v qun l lp hc, gi hc.

5) Bi thc hnh v phn tch cc loi bi hc l thuyt cng nh thc hnh ngh

6) Bi thc hnh v t chc cc hot ng on, vn ha, vn ngh..

Ton b nhim v rn luyn nghip v c xy dng phi c tnh h thng theo

nguyn tc i t n gin n phc tp theo mt trt t logic xc nh ca hot ng v
giao tip s phm k thut ngh nghip. Trong , mc kh, tnh phc tp ca k
nng ging dy cng nh k nng gio dc v k nng giao tip s phm phi c tng
dn ln sao cho sau khi gii quyt c cc nhim v ny, gio sinh c kh nng bit c
lp suy ngh tm ra phng thc hp l gii quyt cc nhim v gio dc- o to
k thut mi, kh hn, cao hn ph hp vi quy trnh rn luyn nng lc s phm.

2.4. Tham quan s phm

Mt trong nhng vic chun b nhng iu kin cn thit trc khi thc tp s
phm l to ra nhng c hi gio sinh bit c thc t qu trnh o to cc c s
dy ngh. Mt trong nhng c hi l cho gio sinh i tham quan s phm cc c s
dy ngh. Hnh thc ny gip cho gio sinh tip cn vi thc t gio dc, qua m pht
trin lng yu ngh, bit rn luyn phm cht v nng lc p ng c yu cu ca hot
ng s phm k thut.

Trong iu kin c s vt cht ca trng CSPKT hin nay, nh trng c th c

cc phng tin - iu kin cho php tin hnh cho gio sinh cc ngnh i tham quan
s phm ti cc c s dy ngh trong v ngoi tnh.

24
 thm quan s phm t c mc tiu ra cn phi c chng trnh, chun b
tt v ni dung, kinh ph thc hin v nht l chn a im cho ph hp. Trng n
thm quan cn c s a dng v ngh o to, c c s vt cht hin i p ng yu cu
o to, i ng gio vin chun. C nh vy n mi c tc ng tt ti nhn thc v
tnh cm ca gio sinh.

3. Phng thc thc hin

3.1. Phn chia thnh cc nhm TTSP ti trng
T chc cho gio sinh thnh cc nhm TTSP theo chuyn ngnh o to tin
hnh TT cc lp cng nhn k thut ang c o to nh trng.
D phi tin hnh thc tp nh trng chng ta cng cn ch trng thc hin
y ni dung c xc nh trong chng trnh. Chng ta c nhn thc v thc
hin c ni dung TTSP nh vy, gio sinh mi c ng lc thc s trong qu trnh
thc tp.
3.2. T chc thnh cc on TTSP ti cc trng dy ngh c gio vin hng dn
i cng
Nguyn tc thnh lp cc on thc tp s phm cn c xc nh. Gio sinh
c b tr thnh tng on, mi on t 30 40 em thuc cc ngnh khc nhau, mi
ngnh khng t hn 3 v c loi hc kh, trung bnh. Trng on l ging vin khoa
s phm vi thc tp t I, khoa chuyn mn hoc khoa s phm thc tp t II. Cc ph
on l gio sinh nn la chn trong cn b lp c nng lc trong hc tp cng nh bit
cch t chc qun l cc hot ng gip vic cho trng on. Cc on c chia
thnh cc nhm thc tp theo cc chuyn ngnh s to iu kin thun li cho gio sinh
trao i, tho lun cc vn lin quan n chuyn mn mt cch d dng.
3.3. Gi thng gio sinh xung cc trng dy ngh
C th thc hin vic gi thng gio sinh xung TTSP cc c s dy ngh. Tuy
nhin, chng ta cn phi chun b y cc iu kin cho vic thc hin nhim v
TTSP ti trng dy ngh.

4. T chc thc hin TTSP

4.1. Lp k hoch TTSP

25
 Thc tp s phm l b phn ca qu trnh o to gio vin dy ngh. V th, k
hoch TTSP c th hin trong k hoch o to ca nh trng.

K hoch TTSP c bao gm nhng ni dung xc nh.

4.1.1. Th ch ho cc vn bn hng dn

Nh trng tin hnh xy dng h thng vn bn di dng quy ch v hng dn

v thc tp s phm mang tnh php l chuyn mn l ht sc cn thit. Nhng vn bn
ny c bao gm nhng ni dung c bn nh Quy ch thc tp, cc quyt nh, cc
hng dn thc hin ni dung TTSP.

Nhng vn bn ny c xc nh mt phn do quy ch ca b GD- T ban hnh,

mt phn da vo thc t ca cc iu kin thc tp s phm ca trng m c th ho
thm.

Cc vn bn ny c lu gi phng o to, khoa s phm, cng nh khoa

chuyn mn lm ti liu theo di qu trnh o to ni chung. Nh c ni dung ca
cc vn bn ny chng ta c c vn bn php l nh gi c kt qu thc tp s
phm cho chnh xc hn, iu quan trng hn l gip cho sinh vin d dng thc hin tt
k hoch thc tp s phm

4.1.2. Thng nht v hon chnh cc biu mu cho thc tp s phm

Vic thng nht v hon chnh cc biu mu thc tp s phm l c cc tin

php l m bo cho s qun l thng nht tt c cc on thc tp. Cc biu mu cn
thng nht v ni dung cc phiu nh gi, mu gio n, mu cc phiu ghi chp c lp
ca gio sinh.

Cn quy nh mu gio n l thuyt v thc hnh ngh: Mc d c s ch o ca

Tng cc dy ngh v mu gio n nhng mi trng li c nhng s khc nhau nht
nh trong biu mu gy ra khng nhng kh khn cho sinh vin thc tp m cn cho
c gio vin hng dn, cho s nh gi kt qu thc tp. V nh c trng xc nh mc
ch, yu cu, c trng xc nh mc tiu dy hc.

Cn thng nht v mu phiu nh gi gi dy, phiu nh gi ch nhim: Trnh

tnh trng mt s gio vin hng dn li s dng mu phiu nh gi gio vin dy gii
nh gi kt qu thc tp s phm ca sinh vin. Nu trong khi nh gi gio sinh,
chng ta s dng mu phiu nh gi gio vin dy gii va t ra yu cu qu cao va

26
khng khuyn khch c s c gng ca gio sinh trong sut qu trnh thc tp s
phm.

4.1.3. Thi im TTSP

Thi im TTSP phi th hin c quy trnh rn luyn k nng s phm c t

chc: Thi im TTSP cn ph hp vi k hoch o to ca cc c s TTSP cng nh
ca trng s phm v t c mc tiu o to.

4.1.4. a im TTSP

Vic la chn a im thc tp s phm cng gp phn khng nh vo s thnh

cng ca thc tp s phm. C th xc nh mt s tiu ch khi la chn a im thc
tp s phm nh trng c c y cc ngh m sinh vin n thc tp; Trng c
c s vt cht, thit b v vt t ph hp vi ngh o to v vi qu trnh dy l thuyt
v thc hnh ngh; Trng c i ng gio vin chun v c kinh nghim ging dy,
gio dc.

4.1.5. Kinh ph TTSP

Kinh ph thc tp cn c bao gm c chi ph cho sinh vin dng ch to

phng tin dy hc nh phim trong, photo phiu hc tp, ti liu pht tay v vt t m
sinh vin s dng trong dy thc hnh. Thc ra cc gio sinh c gp kh khn rt nhiu
trong vic thc hin bi dy thc hnh v khng ch v k nng ngh, k nng s phm
m v vt t, thit b s dng trong bi.

4.2. Trin khai thc hin

4.2.1. Chun b cho gio sinh TTSP

Chun b v tm th v thi l thc hin nhng tc ng gip cho gio sinh

nhn thc r v tr, vai tr v ngha ca thc tp s phm trong qu trnh o to gio
vin dy ngh, trong vic chun b hnh trang bc vo ngh dy hc. Vic lm ny
c tin hnh khi gii thiu chng trnh o to ca trng s phm, qua lm r v
tr chng trnh v cc hot ng gio dc; nht l cc mn hc mang tnh nghip v.

4.2.2. Thnh lp cc on s phm hoc phn chia nhm TTSP (Vi TTSP trong
trng s phm)

27
 Nguyn tc thnh lp cc on thc tp s phm c xc nh l sinh vin c
b tr thnh tng on, mi on t 30 40 em thuc cc ngnh khc nhau, mi ngnh
khng t hn 3 v c loi hc kh, trung bnh. Trng on l ging vin khoa s
phm, khoa chuyn mn. Cc ph on nu l sinh vin nn la chn ngi l cn b lp
c nng lc trong hc tp cng nh bit t chc cc hot ng gip vic cho trng
on. Cc on c chia thnh cc nhm thc tp theo cc chuyn ngnh s to iu
kin cho gio sinh trao i, tho lun cc vn lin quan mt cch d dng.

4.2.3. Thnh lp Ban ch o TTSP

Ban ch o thc tp s phm trng gm Hiu trng hoc Ph hiu trng lm

trng ban, cc thnh vin khc ca phng o to, phng cng tc HSSV, cc khoa
chuyn mn v khoa s phm. Ban ch o trng tin hnh xy dng k hoch thc tp
v theo di, gim st cng nh ng vin, khuyn khch cc on thc tp s phm hon
thnh cng vic. Ban ch o khng ch thu nhn thng tin t cc bo co m cn c trch
nhim kim tra ti c s thc tp s phm c thng tin chnh xc, y lm c s
cho vic iu chnh cc on thc hin nhim v thc tp theo quy ch v nh gi khch
quan qu trnh thc tp.

4.3. Theo di, iu chnh k hoch TTSP

Ban ch o thc tp s phm trng s phm theo nh k phi tin hnh kim
tra hot ng ca cc on thc tp. Kim tra nhm duy tr hot ng, ng thi c
nhng iu chnh nu thy cn thit. i din cc khoa chuyn mn khi ti cc c s s
c nhng h tr v chuyn mn gip cho cc gio sinh c iu kin son, ging bi k
thut chuyn ngnh t hiu qu.

VI. nh gi kt qu TTSP
1. Mc tiu nh gi kt qu TTSP

Vic nh gi, xp loi gio sinh thc tp phi c thc hin theo nhng yu cu
gio dc hc nh tin hnh giao vic va sc, ch trng n cht lng cng vic
hon thnh, khng i hi mc thun thc m nn t vn l lm ng, chnh xc
c phng php, c thc ci tin v c nhit tnh, lu n s tin b l ch yu, to
iu kin cho gio sinh thc hin c y v ngy mt cao tnh c lp, sng to
trong mi hot ng, kt qu nhng gi m cc em ng k Gi dy tt, Nhng hot
ng tt s gi v tr trng im trong nh gi.
28
2. Cc nguyn tc nh gi
2.1 m bo tnh chnh xc, khch quan, cng bng
Tnh khch quan ca nh gi phi phn nh ng thc cht ca nng lc s
phm, phn nh y nhng tin b v nhng thiu st c bn, nhng nguyn nhn ca
chng, xc nh ng hng s tin b ca tng gio sinh trong qu trnh thc tp.
2.2 m bo tnh ton din nhng c trng im

Chng ta cn nh gi cht lng TTSP trn c s c c nhng thng tin y

v cc ni dung cng nh hot ng TTSP ca gio sinh nhng c ch trng ti kt qu
ca hot ng dy hc v cng tc ch nhim lp l ch yu.

2.3 m bo nguyn tc pht trin

Nng lc s phm k thut ca gio sinh c hnh thnh v pht trin trong qu
trnh TTSP nn chng ta cn ch ti s tin b ca gio sinh trong qu trnh .

3. Cn c nh gi

Cn c vo kt qu hot ng dy hc v gio dc ca gio sinh m chng ta nh

gi kt qu TTSP.

nh gi thc tp ging dy qua phn tch trnh am hiu ni dung dy hc,

k nng vn dng nhng nguyn tc, phng php dy hc c th hin trong cch t
chc gi dy, nn np dy hc, kt qu tip thu bi ca hc sinh th hin qua cc khu
kim tra, qua cc hot ng thc hnh, tinh thn lm vic, thi i x, tc phong s
phm khi ln lp cng nh trong ch o hc tp ca hc sinh, kt qu gi ng k Gi
dy tt, cht lng ca h s ging dy .v.v..

nh gi thc tp hot ng gio dc phi cn c vo kh nng xy dng n

np hc tp, tu dng ca lp, xy dng tp th lp vng mnh, phng thc xy dng
bu khng kh tm l tch cc cho hc tp, tm trng lp .v.v..

Cch tnh im cho gio sinh c nh gi theo quy ch 04 ca B Gio dc -

o to v c xp thnh 4 loi nh gii, kh, trung bnh, khng t yu cu.

4. Phng php nh gi

nh gi theo kt qu quan st, d gi. Trong nh gi TTSP, gio vin cn vn

dng phng php quan st thng xuyn v c h thng kim tra mc luyn tp

29
k nng ca gio sinh. chun b tt cho nh gi nhm ch ra nhng tin b cng nh
nhng sai st m gio sinh cn khc phc, gio vin cn ghi chp mt cch cn thn trn
c s quan st ton din qu trnh luyn tp ca gio sinh. Qua , tin hnh cho im
theo quy ch 04/BGD &T.

VII. Nhng biu mu s dng trong TTSP

7.1.Mu gio n l thuyt ngh

GIO N L THUYT
Gio n s: ... Thi gian thc hin: .. tit - Lp: .....
S gi ging: .
Thc hin ngy...... thng ... nm 200......
Tn bi: .......................................
Mc tiu hc tp
- Kin thc
- K nng
- Thi

I. N NH LP Thi gian: ... pht

- S s lp: ....../.......
- S hc sinh vng: ...................... Tn:

II. KIM TRA KIN THC C Thi gian: ... pht

Cu hi:
D kin hc sinh kim tra:

H v tn
im

III. GING BI MI: Thi gian: ........ pht

dng v phng tin:
Trng tm bi
Ni dung, phng php

30
T Ni dung DH PPDH Hot ng ca GV v HS T. gian
T
H ca GV H ca HS (pht)

IV. TNG KT BI

V. CU HI, BI TP V NH

VI. RT KINH NGHIM (Chun b, t chc, thc hin)

KHOA - B MN Ngy thng nm 200...

(Duyt) Gio vin
(K v ghi r h tn)

7.2.Mu gio n thc hnh ngh

GIO N THC HNH
GIO N S: ... Thi gian thc hin: .. tit - Lp: .....
S gi ging: .
Thc hin ngy...... thng ... nm 200......
TN BI:........................................
Mc tiu hc tp
- Kin thc
- K nng
- Thi
I- N NH LP : Thi gian: ... pht.
- S s lp...../........
- S hc sinh vng: .......................H v tn:............................................................
.............................................................
II- KIM TRA KIN THC C Thi gian: ... pht.
- Cu hi kim tra:
- D kin hc sinh kim tra.
H v tn
im
III. HNG DN BI MI: Thi gian: ...........pht
- dng, thit b :
- Trng tm bi:
- Sn phm ng dng:

31
 T PP dy
Ni dung hng dn Hot ng ca Gio vin v hc sinh Thi
T hc
H ca Gio vin H. ca HS gian
A Hng dn m u: .....ph
B Hng dn thng
xuyn:
C Hng dn kt thc:

IV. CU HI, BI TP, NHIM V CHUN B CHO BI SAU

V. RT KINH NGHIM (Chun b, t chc, thc hin)

Khoa b mn Ngy thng nm

(Duyt) Gio vin
(k v ghi r h tn)

7.3. Mu gio n tch hp

Thi gian thc hin:.

GIO N S: Tn bi hc trc:
Thc hin t ngy ./../..n ngy/./..
TN BI:
MC TIU CA BI:
Sau khi hc xong bi ny ngi hc c kh nng:

DNG V TRANG THIT B DY HC:

.
.
.
.
HNH THC T CHC DY HC:
.
.
.
I. N NH LP HC: Thi gian:
II. THC HIN BI HC:
TT Ni dung Hot ng dy hc

32
 Hot ng ca Hot ng Thi
gio vin ca hc sinh gian
1 Dn nhp
(Gi m, trao i phng php
hc, to tm th tch cc cho
ngi hc)
2 Gii thiu ch
(Gii thiu ni dung ch cn
gii quyt: yu cu k thut, tiu
chun kin thc, k nng)

3 Gii quyt vn
(Hng dn hc sinh rn luyn
hnh thnh pht trin nng
lc trong s phi hp ca thy)
4 Kt thc vn
Cng c kin thc
Cng c k nng rn luyn
(Nhn xt kt qu rn luyn, lu
cc sai st v cch khc phc,
k hoch hot ng tip theo)

IV. RT KINH NGHIM T CHC THC HIN:

.
.
.
TRNG KHOA / TRNG T MN Ngy..thngnm
GIO VIN

7.3. Mu phiu nh gi bi dy thc hnh ngh

PHIU NH GI BI GING THC HNH
H v tn gio sinh: ..Khoa (B mn)
Tn bi ging:
Thi gian: Bt u ..Kt thc.

im im
Ni dung nh gi
chun nh gi
I. Chun b bi dy: 2

33
1. Xc nh ng mc tiu ca bi 0,5
2. La chn c cc phng php hng dn ph hp vi ni dung v i 0,5
tng; 0,5
3. Phn b thi gian cho cc bc, cc giai on hng dn hp l; 0,5
4. Chun b y h s bi ging, phng tin v cc iu kin dy hc.
II. Ni dung bi dy: 6
1. Kin thc, k nng ph hp vi mc tiu o to v i tng; 1
2. Trnh t (quy trnh) hp l; st vi thc t; 1,5
3. Thao tc mu thun thc, chun xc; sn phm c tnh thuyt phc; phn 2,5
tch c sai hng thng gp, bin php phng trnh, khc phc;
4. m bo an ton, v sinh. 1
III. S phm: 11
1. Phong thi t tin, din t r rng, d hiu; t v chuyn tip vn sinh 1,5
ng; phong cch dy v ng x m phm
2. Kt hp hi ha cc phng php hng dn la chn; la chn ng 3,0
cc bc, thao tc cn lm mu;
3. Khai thc, s dng hp l, c hiu qu thit b, dng, phng tin dy 2,5
hc.
4. T chc tt qu trnh hng dn; pht huy tnh tch cc ca ngi hc; 2,5
5. Kt hp c hng dn k nng vi gio dc phm cht, tc phong ngh 1
nghip cho ngi hc; thao tc dy lin lc, khi qut t u n cui
6. Thc hin ng cc bc hng dn theo gio n. 0,5
IV. Thi gian: 1
- Sm, mun 1 pht 1
- Sm, mun 3 pht 0,5
- Sm, mun t > 3 n 5 pht 0
- Sm, mun > 5 pht bi ging khng xp loi
Tng s im chun 20
Tng s im nh gi (Bng ch, s)
Ngy thng . nm 200..
Ch k gio vin
7.4. Mu phiu nh gi gi dy l thuyt
PHIU NH GI BI GING L THUYT
H v tn gio sinh .. Khoa (B mn)
Tn bi ging:
Thi gian: Bt u ..Kt thc.
im im
Ni dung nh gi
chun nh gi

I. Chun b bi dy: 2,0

34
1. Xc nh ng mc tiu ca bi 0,5
2. Xy dng gio n tt, chn c cc phng php ging dy ph hp; 0,5
3. Chun b phng tin dng dy hc t hiu qu cao 0,5
4. C ni dung kim tra nh gi hc sinh tt 0,5
II. Ni dung bi dy 6,0
1. Kin thc c cung cp y , chun xc ph hp vi i tng o 2,0
to; 1,5
2. Kt cu bi hp l, khoa hc, cn i gia cc ni dung; 1,5
3. Ni dung bi ging ph hp vi thc t, lin h vi thc hnh 1
4. T chc bao qut lp hc tt
III. S phm: 11
1. Tc phong t tin nh c, trnh by r rng, ngn ng chun xc trong 2
sng, ch vit p, trnh by bng khoa hc, phogn cch dy v ng x s
phm. 1,5
2. Kt hp kho lo cc bc ln lp, chuyn tip cc vn sinh ng. 2,5
3. S dng phng php dy hc nhun nhuyn hp, thao tc dy khi qut, 1,5
lin tc t pht u n cui 2,5
4. Khai thc, s dng cc phng tin, dng dy hc t hiu qu cao. 0,5
5. Pht huy c tnh tch cc tham gia xy dng bi ca hc sinh, gi hc 0,5
si ng.
6. Kt hp c vic gio dc, gio dng trong bi ging
7. Thc hin y cc bc theo gio n ( xy dng)
IV. Thi gian: 1
- Sm, mun 1 pht 1
- Sm, mun 3 pht 0,5
- Sm, mun t > 3 n 5 pht 0
Cng 20
Tng im (bng s, ch)
Ngy thng . Nm 2005
Ch k gio vin

7.5 Hng dn nh gi kt qu cng tc ch nhim (10 im)

1) ra k hoch cng tc ch nhim lp, tm hiu c c im tm l hc
sinh (3 im)
2) Thc hin cc bin php gio dc c hiu qu (2 im).
3) Nhit tnh, gng mu, khim tn hc tp kinh nghim ca gio vin lu nm
(3 im)
4) T chc hng dn HS thc hin 1 hot ng gio dc (2 im)

35
 -------------------------------------------------------------------------
PHIU NH GI CNG TC CH NHIM LP
I. H V TN GIO SINH 1.
Ch nhim lp : trng .........:

2. Cc mt cng tc ph trch:

II. GIO SINH T NH GI

1. V tinh thn thi i vi cng tc thc tp :

2. V vic xy dng k hoch ch nhim:

3. V vic thc hin k hoch ch nhim

4. T nhn xt

III. Nhn xt v nh gi ca gio vin ch o:

GIO VIN CH O Ngy thng nm 200

(K tn) HIU TRNG .........
(K tn v ng du)

7.6 BN THU HOCH THC TP S PHM

H tn gio sinh : lp Khoa:
Thc tp ti:
H v tn gio vin ch o cng tc ging dy :
H v tn gio vin ch o cng tc ch nhim:

36
I. CC NI DUNG THC TP V KT QU:
1. V ging dy: Son gio n v dy hc

Lp Gio vin ch o
Stt Tn bi son hoc dy Ghi ch
dy nh gi cho im
1
2
3
4

5
6

im trung bnh cng bi =.............im.

2. Cng tc ch nhim lp:
- Gio sinh t nh gi:
- im do gio vin ch o nh gi: ...............im.
II. GIO SINH T NH GI:
1. Nhng suy ngh nhn thc v ngh nghip sau thc tp:

2. T nh gi v nng lc s phm qua thc tp :

III. NHNG KIN NGH :

Ngi vit thu hoch
(k tn)

7.7 S GHI NHT K THC TP S PHM

NM 200.. - 200 ...
H v tn gio sinh:
Gio sinh khoa: Lp:
Thc tp ti ................................
Thi gian t: n:
Phn I
(Dnh cho khong 3-4 trang)

37
1. H tn Hiu trng, cc ph hiu trng :
- Gio vin hng dn ch nhim:
- Gio vin hng dn ging dy:
- Cc gio vin ging dy ti lp ch nhim:
2. Danh sch hc sinh trong lp KT ch nhim ( theo s im v theo s ch ngi
ca hc sinh trong lp).
- Danh sch cn b lp, cc thnh vin tch cc ca lp.
- Danh sch hc sinh gii, hc sinh c bit, t chc i thiu nin, Hi hc sinh
on thanh nin trng THCS, t chc i thiu nin v sao nhi ng trng Tiu
hc.
3. Thi kho biu ca lp mnh KT ch nhim v KT ging dy
Phn II
(Dnh khong 6-8 trang )
Trnh by theo hnh thc sau:
Ngy, thng Tn tng mt hot ng cng tc Thi gian Ghi ch
V d 29/10 V d: nghe bo co, d gi ging
tp, ln lp...

Phn III
(Tt c nhng trang cn li 6-8 trang)
Trong phn ny ghi t m tt c nhng iu mnh nghe thy, nhn thy, nhng li
ni s vic thng qua tm hiu, trao i, tr chuyn vi gio vin v hc sinh, d gi...vi
nhng nhn xt s b.
Phn IV:
Bn thu hoch kin tp s phm (Theo mu)
( S kin tp s phm ng thnh quyn v np li cho Ban ch o TTSP trng s
phm)
Mu s: C giy A4- ng ba, ba trnh by theo mu

7. 8 Tng kt thc tp s phm on..

(Mu vit bo co - yu cu nh my)
Cng ho x hi ch ngha Vit Nam
c lp T do Hnh phc
BO CO TNG KT
on thc tp SP ti .........................................................................
I. Tng s gio sinh thc tp s phm:..
38
II. Thi gian thc tp s phm

III. Nhn xt v cng tc chun b

1. T chc thc tp s phm: Hnh thc, thi gian, s lng gio sinh..

2. Ni dung thc tp s phm

3. V cc vn bn hng dn
IV. nh gi v cng tc ch o

V. Nhn xt v cht lng thc tp s phm ca gio sinh

1. V o c, tc phong, kh nng giao tip v thc ngh nghip

2. Trnh chuyn mn v nghip v s phm vi cc s liu c th theo bng

thng k cc ni dung thc tp s phm.

3. Kt lun chung

VI. Nhng kin ngh vi nh trng

..............., Ngy thng..nm200

Trng on
7.9 Hng dn cc bc thc hin ni dung thc tp s phm
thc tp s phm t cht lng v hiu qu, gio sinh cn thc hin theo
nhng ch dn sau:
a) D gi
Bc 1: Lin h vi gio vin ging dy thng nht k hoch d gi; Ch d gi khi
c gio vin ng vi k hoch.
Bc 2: Nghin cu bi dy trc khi d gi

39
 - Ni dung bi dy
- D kin cc bc ln lp
- D kin cc phng php v phng tin dy hc
- D kin cc tnh hung s phm
Bc 3: Tin hnh d gi
- Quan st v ghi chp mi din bin trong gi dy
- Ghi chp gi dy theo mu tng t nh mu gio n
Bc 4: Tin hnh rt kinh nghim theo nhm d gi
- Nhng bc ln lp
- Nhng phng php dy hc, PTDH m GV (GS) vn dng
- Kh nng nhn thc ca hc sinh trong v sau bi dy
- Nhng bi hc kinh nghim i vi bn thn
Bc 5: Thc hin cho im, xp loi gi dy
Ch : B1 B2 B3 B4: Thc hin khi d gi GV
B1 B2 B3 B4 B5: Thc hin khi d gi ca gio sinh trong on
b) Hng dn cc bc son gio n v chm gio n
Bc 1: Nhn hoc d kin bi son t gio vin hng dn
Bc 2: Son gio n theo mu
Bc 3: Np gio n cho gio vin hng dn trnh duyt chnh sa nu cn thit
Bc 4: Gio vin hng dn nhn xt v cho im theo biu mu
c) Cc bc tin hnh cn thit dy hc c s TTSP
Bc 1+2: Nh phn son gio n
Bc 3: Np gio n & cng bi ging cho gio vin hng dn trc 2-3 ngy
Bc 4: Ghi nhn - sa cha nhng hn ch, vit li gio n nu cn
Bc 5: Chun b dng, PTDH cn thit
Bc 6: Ging tp - c gio vin hng dn - rt kinh nghim
Bc 7: Tin hnh ging dy nu c s ng ca gio vin hng dn
d) Cng tc ch nhim
Bc 1: Gp g gio vin ch nhim.
Bc 2: Gp g v tm hiu c im s b ca lp.
Bc 3: Ln k hoch ch nhim trong ton t cho c nhn v nhm

40
Bc 4: Np k hoch gio vin hng dn ch nhim ph duyt xin kin chnh sa
nu cn thit
Bc 5: Thc hin theo k hoch.
Bc 6: Vit tng kt
7.10. Mt s gio n, cng bi ging l thuyt v thc hnh ngh
Gio n l thuyt

Gio n s 45. Thi gian thc hin : 1 tit . Lp. . . . .

S gi ging: 44
Thc hin ngy: . . Thng .... nm 200...
TN BI : CHNG 10 : KH C IN NG CT BNG TAY
BI 2: CNG TC
MC TIU HC TP: Sau bi hc hc sinh s:
+ Trnh by c cu to ca cng tc 2 cc, 3 cc; phn loi cng nh chc
nng cng dng ca cng tc.
+ Chn c, kim tra c cng tc khi s dng, mc c cng tc vo
mng in .
+ Bit tit kim trong s dng in.
I. N NH LP :(1pht )
-Quan st lp.
-Kim tra s s. S H vng. . . . . H v Tn. . . . . .. . .
II. KIM TRA BI C (4 pht ).
-Cu hi : Trnh by cc thng s k thut ca cu dao?
-D kin hc sinh tr li

Tn HS Trn Th Mai Nguyn Vn Hng

im
-p n: Cc thng s k thutca cu dao l.

+in p nh mc tip im chnh: Umcd U li.

+Dng in nh mc tip im chnh: I mcd I ti.

+Tn s dng in tip im chnh: 50Hz 60 Hz.

41
 +Tui th c kh 1000 ln ng ct.

III. GING BI MI : (35 pht ).

- dng v phng tin dy hc : Bn v A o , k hiu ca cng tc v mt s vt
tht ( cng tc ), m hnh n hm m ( ng dng cng tc )
NI DUNG V PHNG PHP .
T Ni dung Hot ng dy hc T
T dy hc Hot ng ca gio vin (G) Hot ng ca hc sinh (H) G
t vn : - Nu vn :Vic tnh chn, Nghe ging c c 1
Bai 2 : phn loi, lp t cng tc l nh hng bi hc v c
CNG TC mt vic m hc sinh phi lm thc chun b tip thu bi
c trong hot ng ngh mi.
nghip sau ny. Khi qut v
KC ng ct bng tay l cu
dao, dn dt hc sinh n mt
kC mi -l cng tc.
Ghi tn bi ln bng.
1 Khi qut v - Thuyt trnh: khi qut v nghe v ghi bi, hiu r hn 4
cng dng cng tc. ghi bng . v cng tc, cng tc hp
+ khi qut - thuyt trnh: nu cng tc c
dng Im 10A

=>gi l cng tc hp.

m thoi: lin h thc t: tun
trc xung xng thm quan - Suy ngh, ti hin kin
m hnh my:thy gii thiu thc c tr li cu hi:
+ Cng dng
vi cc em cc thit b, kh c nu ln hiu bit v t
ca cng tc
in v cng dng ca chng ghi bi hiu thm v
hp
trong mch khi ng Y/. cng dng ca cng tc
Trong c cng tc hp. Vy hp trong nhiu mch
H no nhc li cng tc hp c khc .
cng dng h th no? Khi
qut li cho H hiu cng dng

42
 ca cng tc hp trong nhiu
lnh vc.

t vn - Thuyt trnh nu vn : thc - Nghe ging c lin 7

chuyn t c rt nhiu loi cng tc v mch kin thc t mc 1
mi loi c hnh dng v cng sang mc2
dng khc nhau, v thun tin
cho vic gi tn v s dng ngi
ta phi phn loi cng tc.

-Ghi mc 2 ln bng.
2 Phn loi.
-Thuyt trnh : ging gii cho H
+ Theo hnh
hiu theo hnh dng th gm
dng -Nghe ging, ghi bi hiu
nhng loi no, c im ca
- Loi h r hn cch phn loi v c
tng loi.
- Loi kn Im ca tng loi cng tc
-Ging gii v phn loi theo
- Loi bo
cng dng.
v
-a vt tht cho H quan st v
+Theo cng
dng gii thiu tng vt tht.
- Quan st vt tht, lin h
-Loi ng - t cu hi: Qua quan st H
vi nhng iu G ging
ngt trc tip nhng CT ny thuc loi no k
trn pht biu kin xy
-Loi ng ct trn?

43
 chuyn mch dng bi.
-Loi cng tc
hnh trnh
Nu vn - Thuyt trnh: H c th c Nghe ging c lin mch 7
chuyn c mt s k hiu trn s kin thc t mc 2 sang
mch in- s lp t. G gii mc 3
thiu k hiu ca mt s cng tc
thng dng
- Ghi mc 3 ln bng Ghi bi mc
- Trc quan: hng dn H quan Quan st cc k hiu. Nghe
3
K hiu mt st k hiu cng tc trn bn v A0
G gii thch k hiu ca cng
s loi cng - Gii thch ghi ch 8 k hiu ca
tc t c th t ghi
tc
8 dng CT thng dng vo v
-Quan st m thoi: a ra m
hnh mch n hm l c ng - Quan st m hnh ng
dng 2 trong cc loi cng tc k dng ca cng tc t hiu
trn. Gii thch s qua v nguyn thm v 1 trong s ng dng
l hot ng ca mch . Trong ca cng tc.
mch s dng 2 loi cng tc 2
cc v 3 cc .
- Gii thiu mch in trong
phng gm CT xoay (b bin i
- Quan st nghe ging
s qut) CT 2 cc ng ngt n .
hiu thm v ng dng ca 1
t cu hi: Trong gia nh em
s cng tc.
thng s dng loi cng tc
no?
- Suy ngh tr li cu hi G
ra.
- Lin tng ti cng tc
- Thuyt trnh nu vn :
dng gia nh.
Nh ta quan st trn ta bit
c mt s ng dng ca cng

44
 tc 2 cc v 3 cc. V hiu - Nghe ging c lin 1
thm v cng tc 2 cc v 3 cc mch kin thc t mc 3
trong phm vi tit ny G s gii sang mc 4.
Nu vn thiu vi H v cu ta v nguyn
chuyn . l hot ng ca cng tc 2 cc,
ca cng tc 3 cc.
4.
Cu to v - Ghi mc 4 ln bng.
nguyn l lm -Trc quan hng dn H quan st
vic ca cng vt tht v gii thiu cu to tng
tc 2 cc, 3
b phn ca cng tc 2 cc, cng
cc. - Quan st - nghe ging
tc 3 cc.
+Cu to . hiu r v cu to ca cng
-Da vo s mch n hm l
+Nguyn l tc 2 cc, 3 cc, t ghi vo
gii thiu nguyn l.
hot ng. v.
7
- Quan st s , nghe ging
-Thuyt trnh nu vn :
v t ghi nguyn l vo v.
chn c cng tc m bo
v bn in - bn c hc,
-Nghe ging nh hng
tnh hp l v kinh t. Ngi ta
cho cng vic kim tra v
thng c nhng yu cu khi s
la chn cng tc. 3
dng, la chn cng tc nh sau :
-Thuyt trnh - ging gii cho H
hiu yu cu th cng nh cch
th cng tc.
+ Cc thng s k thut H c
t vn th da vo la chn cng -Nghe ging, ghi chp tip 5
chuyn . tc cho hp l. thu kin thc t hiu v
ng dng vo s dng la
chn kh c in cng tc
cho ph hp vi mng in
cn lp t.

45
5. Mt s yu
cu khi s
dng cng tc
-Th mt s
ND

IV. TNG KT BI : (3 pht ).

G nhc li kin thc trng tm ca bi: Trong thc t khi la chn mt s
loi cng tc th ta cn phi quan tm ti tnh nng tc dng ca n, cng nh
nhng yu cu, thng s k thut c m bo khng, ph hp khng?
V. CU HI V BI TP (2 pht).
Quan st, ghi li cng dng, cu to ca mt s loi cng tc khc m em gp.
( Ti liu - thc t).
VI. T RT KINH NGHIM .
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Thng qua t chuyn mn. Nam nh ngy
Gio sinh.

46
 CNG BI GING
Gio n s 45 :
BI GING : CHNG 10 : KH C NG CT BNG TAY
BI 2 : CNG TC
1. Khi qut v cng dng
+ Cng tc l 1 loi kh c in (KH) ng ct bng tay kiu hp, dng ng ngt
mch in c cng sut nh, c in p mt chiu DC n 440V; in p xoay chiu
500V .

Loi cng tc c dng nh mc Im 10A . Thng kt cu theo dng hp

+ Cng tc hp thng c dng lm cu dao tng cho cc my cng c, dng ng

m trc tip cho cc ng c in c cng sut b , hoc dng i ni , khng ch
trong cc mch t ng . Dng o chiu quay ng c in , i cch u ng c
in Y/ .

VD. Khng ch ng c bm nc trong mch my tin 1M61 bng cng tc

2. Phn loi.
- Theo hnh dng : + Loi h .
+ Loi kn
+ Loi bo v
- Theo cng dng : + Loi ng ngt trctip
+ Loi ng ngt chuyn mch ( Cng tc vn nng)
+ Loi cng tc hnh trnh v cui hnh trnh .
- Cng tc vn nng dng ng ngt, chuyn i mch in cc cun ht cng tc
t, kh ng t , trong mch o lng
- Cng tc hnh trnh dng ng ngt mch in iu khin trong truyn ng in
t ng ho

47
3. K hiu mt s cng tc.

Hnh a Hnh b Hnh c Hnh d Hnh e hnh f

CT hnh trnh CT 1 pha 2 cc CT 2 cc CT 3 cc CT o sau CT ng , ngt

1/4 vng sau 1/4 vng

Hnh g Hnh h

CT ng ct CT chuyn

Trc tip 3 pha mch 3 pha

4. Cu to v nguyn l hot ng ca cng tc 2cc , 3 cc

a. Cu to .
+ Cng tc 2 cc :
- V hp lm bng nha cch in, c th hnh vung hoc hnh trn .
- 2 cc ca cng tc lm bng cht dn in - c vt bt dy .
- Cc u vo 0 lun c gn vi thanh dn ( tip im ng ).
- ng ct nh b chuyn i c kh .
- Hai cc c cch in khi ngt nh nha .
- nha c phn nh ra bt vt khi g lp .
- ng sau cng tc ghi thng s Im ; Um ca cng tc.
+ Cng tc 3 cc : Tng t nh cng tc 2 cc .
- Nhng khc l: c 3 cc d , mt chung (0) v 2 cc khc chuyn mch (1)(2)
Cu to cng tc 2 cc Cu to cng tc 3 cc

b. nguyn l hot ng
- Nh s mch in hm l phn tch nguyn l hot ng ca 2 cng tc .

48
 S mch

220v
cc 1

CT2 cc CT 3 cc CT 3cc CT 2cc

Khi bt u xung hm ta bt CT1. ( ni lin v tr 0 v1 ) th n 1 sng nu nh

cng tc 2 ni lin v tr 0 v v tr 1 .
- Khi n v tr CT2 ta bt v tr 1 sang v tr 2
( 0 ni lin 2 ) -> n 2 sng n 1 tt.
- Khi n v tr CT th 3 bt v tr 1 sang v tr 2 ( 0 ni lin vi 2) n 2 tt v n 3
sng khi cng tc 4 ang trng thi ng ( 0->1lin)
V qu trnh i ra cung tng t nh v . CT 2 cc 1v 4 dng u v cui hm m, CT
3cc: CT2;CT3 dng lm cng tc trung gian.
5. Mt s yu cu khi s dng
- Th xuyn thng : t in p xoay chiu 1500V trong thi gian 1 pht cc
im cn cch in gia chng .

- Th in tr cch in Rc 2M.

- Th pht nng : Cho mt dng in 125%I m i qua v in p v bng in p

nh mc Um : Cng tc phi chu c s ln ng ct thi gian nh sau:

+ Vi cng tc c I 10A -> ta th 90 ln ngt trong 3 pht .

+ Vi cng tc c 25A -> ta th 60 ln ngt trong 3 pht .

- Th sc bn c kh :
Tin hnh 10000 ln thay i v tr vi tn s thao tc 25l/p khng c in p v dng
in . sau cng tc phi trng thi lm vic tt v c th chu c tio chun
xuyn thng trn .
- Th nhit vi cc chi tit cch in : Cc chi tit cch in phi chu ng 100 0C
trong thi gian 2h m khng b bin dng hoc si nhm .
49
- in p nh mc : Um Ul : l gi tr Umax m vt liu cch in ca cng tc m
bo cch in an ton.

- Dng in nh mc Im It ( l I cho php i qua tip im ca cng tc )

- Tui th c kh : Bng s ln ng ngt

50
GIO N THC HNH
Gio n s : 20
Thi gian thc hin : 6 h
Ti lp : .........................
S gi ging : 19 tit
Thc hin ngy thng nm
Tn bi :
BI 20 :TIN TRC VT ME REN THANG
* Mc tiu hc tp :Sau bi hc ny hc sinh s
- V kin thc :
+ H c v phn tch c bn v .
+ Phn tch c quy trnh cng ngh gia cng c 1 trc vt me theo bn v
+H bit c cc dng sai hng thng gp khi tin trc vt me ren thang khng
cng vng
+ H bit chn dao, mi dao v s dng g hp l tin ren trn cc trc khng
cng vng
- V k nng : H tin c hon chnh 1 chi tit trc vt me ren thang theo ng bn v
m bo v: kch thc, hnh dng hnh hc, cht lng b mt gia cng theo yu cu ca
bn v.
- V thi :
+ H c thi nghim tc trong gi hc.
+ Chp hnh ng ni quy xng.
+ m bo an ton cho ngi v my trong qu trnh thc tp.
I / N NH LP Thi gian : 1pht
- S s lp :/
- S hc sinh vng : .
H v tn Giy php

51
II / KIM TRA KIN THC C : Thi gian :3 pht
- Cu hi kim tra: Em hy cho bit c my phng php ct ren thang, l nhng
phng php no, phm vi ng dng ca tng phng php.
- D kin hc sinh kim tra
H v tn
im
III / HNG DN BI MI Thi gian : 345
- Ni dung : + c v phn tch bn v
+ Lp quy trnh cng ngh gia cng chi tit trc vt me
- dng v thit b hng dn :
+ My tin 1M61
+ Thc cp 1/20 ,rng kim tra ren, phi liu, dao ct v cc thit b khc
- Hnh thc t chc hng dn: hng dn tp trung sau cho tng c nhn luyn
tp
- Sn phm ng dng: tin trc vt me theo bn v sau
TT Ni dung hng dn Phng php dy T.gia
PP hc PP hc n
(pht)
A. HNG DN M 45
1. U - G thuyt trnh ging gii - H ch lng
Gii thch v cho hc hc sinh nhn bit c mc nghe s thuyt
sinh qun trit mc tiu v yu cu ca bi hc trnh ca gio
tiu hc tp vin t nh
a 4
Mc tiu hnh ra cho
.
mnh vn cn
b . Yu cu k thut
phi lnh hi

- H quan st
- G cho H qua st bn v chi
hnh v, tr li
2. Tm hiu c tnh bi tit cn gia cng sau yu
cu hi ca gio
thc hnh : cu mt hc sinh ng ln
vin. ng thi

52
 - Bn v chi tit gia c v phn tch bn v. G ch lng nghe 5
cng c li bn v 1 cch r rng s phn tch
- Phi liu mch lc c th hn yu ging gii ca

- Vt liu gia cng cu ca bi hc . T bn v gio vin

dn n vic hiu

chn phi v vt liu r v c tnh

ca bi thc
hnh
3. Nghin cu qu trnh
thc hin.

a Chun b - G gii thiu cc khu - H ch lng

. - Chun b phi chun b, khi i vo mi nghe, nh li
- My khu trong qu trnh gio kin thc c

-Dao vin gi hc sinh tr li cc tr li cu hi

10
kin thc c hc bi ca gio vin
- g
trc nh gc ca dao,
- Dng c kim tra
cch chn ch ct
Ch ct
b . - Ch ct cho tin
trn
- Ch ct cho tin
ren -H quan st
- G cho hc sinh quan st hnh v, suy
c Tin trnh cng ngh
bn v v yu cu hc sinh ngh, phn tch
. gia cng
suy ngh phn tch a ra bn v a
tin trnh cng ngh gia ra quy trnh
cng chi tit . Sau phn cng ngh ca
tch nhn xt cu tr li ca mnh .
H v a ra tin trnh cng - Tip nhn
ngh gia cng c lp tin trnh cng
sn v phn tch c th tng ngh m gio

53
 bc ca tin trnh cng vin a ra,
ngh. suy ngh v
phn tch xem
tin trnh
hp l cha,
nu thy cha
hp l c th
pht biu
kin cng G
xem xt li vn

Hng dn cc thao
4. tc thc hin - G lm mu - H ch lng

Ln 1 + Ln 1: thao tc chm c nghe, quan st 20

gii thch thao tc ca G
a Ln 2
. Ln 3 + Ln 2: thao tc trung bnh

b +Ln 3: thao tc nhanh

c
.

5. Nhc nh nhng ch - G thuyt trnh ging gii - H ch lng

cn thit kt hp vi m thoi cho nghe, vn dng

a -Nhng sai hng hc sinh bit c cc dng cc kin thc 4

. nguyn nhn v cch sai hng thng gp c, suy ngh
khc phc nguyn nhn v cch khc tr li cu hi

-An ton trong qu phc nh th no ca G. Ghi

trnh thc tp - G nhc nh H chp hnh chp nhng ni

b
ni quy trong qu trnh thc dung chnh vo
tp . v.
Giao nhim v v
- H lng nghe
phn cng cng vic
6. s phn cng 2
- Phn nhm thc tp

54
 ca gio vin
v chp hnh
nghim chnh
s phn cng

B HNG DN 270
THNG XUYN

1. Trin khai cng vic - G s phn pht dng c ct, - H tin hnh
thc tp theo hng phi liu, dng c kim tra, thc tp theo
dn my mc ng hng

2. - G s theo di chung mi dn ca G.
Quan st, theo di, hot ng ca H
kim tra un nn thc
hin ca H - Khi H c nhng thao tc
3.
Gip hc sinh sai hoc ang cn b ng th - H ch lng
luyn tp nht l hc G kp thi gip hc sinh nghe, quan st
sinh km chnh sai phm. s hng dn
- Qua nhng g m H thc ca G.
4. hin G phi c nhng tng
Thu thp thng tin kt, nh gi v kh nng
cn thit chun b cho ca H mc phi rt kinh
hng dn kt thc. nghim cho kinh nghim cho
nhng ca sau.
- Sn phm m H thc hin
s c G nghim thu v c
5.
nhng nh gi cn thit.
Nghim thu cng vic
thc tp.
C HNG DN KT 30
THC - G kim tra sn phm v - H ch lng
- nh gi v cng b cho im nghe nhn xt 10
kt qu hc tp - Sau khi G theo di qu ca G rt

55
 - Rt kinh nghim v trnh hc tp ca H th s c kinh nghim
luyn tp ca H , nhng nhn xt hc sinh ln sau khng
nhim v ca sau rt kinh vi phm
nghim vo nhng ln thc - Thu dn dng
tp tip theo c, vt t v

- Dn v sinh ni - G cho H dn v sinh sch sinh dng c,

thc tp s sau mi ca thc tp trang thit b,
10
phng hc cui
bui
IV / CU HI , BI TP , NHIM V CHUN B CHO CA SAU
Thi gian : 3 pht
- Lp quy trinh cng ngh gia cng ai c cho trc vt me ny (c hnh v km
theo)
V / RT KINH NGHIM ( chun b, t chc, thc hin ) Thi gian :
12 pht
- Trong qu trnh hng dn gp cc tnh hung, s c sy ra tm ra cch sa
cha
- Trong qu trnh hng dn ta ch nn hng dn 3 ln sau hc sinh t
lm v nu khng lm c th mi hng dn li .
KHOA B MN Ngy thng nm 2004
( Duyt ) Ch k gio sinh

CNG GIO N THC HNH

Gio n s 20
Bi 20 : TIN TRC VT ME REN THANG
* t vn vo bi :
bi trc ti gii thiu vi cc bn v phng php tin ren thang, qua bi
cc bn bit c phng php tin ren thang, u, nhc im, phm vi ng dng ca
tng phng php. Hm nay s i vo vn dng 1 trong nhng phng php ny ra
cng 1 chi tit c th l gia cng chi tit Trc vt me ren thang
1. Mc tiu v yu cu hc tp

56
 a . Mc tiu :
- H c v phn tch c bn v, lp tin trnh cng ngh gia cng trc vt me
theo bn v
- Bit chn dao, mi dao v s dng g hp l tin ren trn cc trc khng
cng vng
- Bit c cc dng sai hng thng gp, nguyn nhn v cch khc phc khi
tin trc vt me
- Tin c chi tit trc vt me hon chnh theo yu cu ca bn v
b. Yu cu k thut sn phm v an ton trong qu trnh lao ng
* Yu cu k thut sn phm
- m bo v kch thc, cht lng bn v, chc din ren theo yu cu bn v
+ Chi tit gia cng t chnh xc cp 6 tr ln

+ nhm Rz = 40 20

* Yu cu v an ton lao ng :
Trong qu trnh thc tp H phi chp hnh mi ni quy xng thc tp v thc
hin cng vic theo ng s hng dn ca gio vin m bo an ton cho ngi v
my
2. c tnh ca bi thc hnh
* Bn v chi tit gia cng: ( c v phn tch bn v )

y l mt chi tit dng trc km cng vng v (L/D > 12). C chiu di ton b
chi tit l 400 mm, ng knh ln nht ca trc l 30, ng knh nh nht ca trc l
18 . Trc c1 u l tr trn, 1 u c ren , ren y l ren thang, gc profin ca ren l
300, ng knh nh ren l 24, bc ren 6, nhm b mt sn ren Rz 20, cc b mt
khc Rz 40, dung sai kch thc ng knh nh hnh v.

- Phi liu: phi thanh 32 * 402 mm

57
 - Vt liu: Thp CT45
3 . Nghin cu tin trnh thc hin:
a . Chun b :

- Chun b phi: phi thanh 32 *402 mm

- My: 1M61
- Dao:
+ Dao tin trn: gm dao vai gn mnh hp kim T15K6, Dao u cong
+ Dao tin ren:
- Dao tin th: Dng dao ct rnh hoc s dng dao c gc profin bng gc profin
ca ren

=3 5o

=8 12o

sS bd TIN
quy TRNH CNG NGH
< bt rr nh cng ngh
TIN TRC VTME
t in
- Dao tin tinht r: c vt me

=0

=8 12o
Sd
Sn

bd < br
0.1
- Bg : mi tm, tc kp,Bucc
c 1: Kho mt khoan t m
cha
c 5:Tin vn
t inh 24 x300, 18x10
v v t mp 2x45

- Dng c kim tra: thc cp 1/20, thc l, dng kim tra bc ren
b . Ch ct :
* Ch ct cho tin trn: Sp
Sn

Tin th: S = 0,4 0,5 (mm /vg)

Bu c 2: TrTin tinh:
u k ha mt khoan m B
S = t 0,13 0,33
c 7: Tin t h(mm/vg)
r en t hang TH24x6

S vng quay trc chnh : n =750 1000 (v/ ph)

* Ch cho tin ren:
- Chiu su ct : Sp

Tin th : t =0,4 0,5 mm

Sd

Tin tinh : t =0,13 0,2 mm

Bu c 3: Tin t h 30x55 v v t mp 2x45 B c 8: Tin t inh r en t hang Th24x6
- Lng chy dao : Sd bng bc ren (P= 6)
- S vng quay trc chnh : n =160 180 (v/ph)
c . Quy trnh cng ngh gia cng :

Sd

58
Bu c 4: Tin t h 25x350
d. Kim tra : trc trong sau qu trnh gia cng
- Kim tra s b : (thc cp , thc l )
- Kim tra t ng knh : (thc cp )
` - Kim tra ren : trong qu trnh tin sn ren phi thng xuyn kim tra ren bng
dng o ren
4 . Hng dn cc thao ng tc
- Ln 1
- Ln 2
- Ln 3
5 . Nhc nh cc ch cn thit

59
 a. Nhng sai hng nguyn nhn cch khc phc
- Ren khng t bc ren do mi dao sai ,ta phi mi dao ng gc
- ng knh nh ren sai do bc tin trn trc khng ng kch thc
- Ren b (nghing) tri hoc phi do g dao khng vung gc vi tm chi tit ,
ta phi g dao vung gc vi tm chi tit
- Ren khng nhn bng do mi dao cha sc , tc ct cha hp l , chiu su
ct ln ta phi mi dao li dao , xem li ch ct
-Ren mnh : do gc ca dao , m rng mch
- Ren mnh : do chiu su ct qu ln ta cn lu chiu su ct
- Bc ren sai : do chn bc ren sai ta phi chn bc ren cho ng theo yu cu
bn v
b. An ton trong qu trnh thc tp
Phi trang b bo h lao ng trong qu trnh thc tp , ch trong qu trnh thao
tc my c bit khi tin ren ,khi nh bng ren . Phi m bo an ton cho ngi v my
6. Nhc nh cc ch cn thit
- T th ng lm sao cho thun tin nht trong qu trnh thc tp ng thi m bo
c v mt an ton trong qu trnh thc tp
- Dng c lm ng ni quy nh sao cho trong qu trnh thc tp c thun tin,
gim bt thi gian ph , ng thi m bo chnh sc ca dng c o.
- Khi lm vic phi nghim tc khng n a, hoc lm nhng vic khc khng lin
qua n qu trnh thc tp .
- Khi lm phi thc hin y cc bc m gio vin hng dn .
- Ch chnh thc o gc ca bn trt dc ph v v tr s 0 m bo bc ren
ng khi tnh tin bn trt dc ph
7 . Giao nhim v v phn cng thc tp
- Phn thnh 5 nhm ( mi nhm 3 ngi ), mi hc sinh 1 chi tit theo bn v
S nhm / s my Tn hc sinh
1/01
2/02
3/03

60
 4/04
5/05

B. HNG DN THNG XUYN

1. Trin khai cng vic
- G phn pht cc dng c ct, phi liu, dng c kim tra, my mc
2. Qua st, theo di, kim tra, un nn qu trnh luyn tp ca hc sinh
- G s theo di chung mi hot ng ca hc sinh
- Khi hc sinh c nhng thao tc sai hoc ang cn b ng th G kp thi gip
hc sinh ngay chnh sai phm .
3 . Gip hc sinh luyn tp
Theo ri, un nn thao tc ca hc sinh nht l hc sinh yu km
4. Thu thp thng tin cn thit chun b cho hng dn kt thc
Qua nhng g m hc sinh thc hin G phi c tng kt nh gi v kh nng ca
hc sinh cng nh nhng sai phm m cc hc sinh mc phi rt kinh nghim cho
nhng ca sau
5. Nghim thu cng vic thc tp
Sn phm m hc sinh thc hin s c gio vin nghim thu v c nhng nh gi
cn thit
C . HNG DN KT THC
- nh gi v cng b kt qu hc tp
Tn hc sinh im

- Rt kinh nghim v luyn tp ca hc sinh , nhim v cho bui hc sau

- Dn v sinh ni thc tp
Tn hc sinh Khu vc dn

61
 Chng 2: NI DUNG CC BI THC TP S PHM

Bi 1: Tm hiu tnh hnh pht trin kinh t - x hi v gio dc ca a

phng c trng m gio sinh n thc tp (8 tit)

Vic thc hin nhim v tm hiu tnh hnh pht trin kinh t, vn ha, x hi ca
a phng c trng m gio sinh n thc tp l nhm t c cc mc tiu sau:

1) Lm cho gio sinh c c nhng hiu bit chung v tnh hnh pht trin kinh
t, vn ha, x hi ca a phng c trng m mnh n thc tp;

2) Lm cho gio sinh c c k nng nh gi mt cch ng n tnh cht ca

s pht trin ca cng tc dy ngh ca a phng m mnh ang thc tp;

3) Lm cho gio sinh c c thi nh gi hp l v mi tng quan gia tnh

hnh kinh t, vn ha, x hi vi s pht trin ca cng tc dy ngh a phng m
mnh ang thc tp.

Trng on s cn c vo k hoch thc tp s phm m tin hnh trao i yu

cu ca bi ny vi hiu trng trng dy ngh. C th b tr cho Ch tch y ban nhn

62
dn x - phng ni c trng bo co v tnh hnh vn ha x hi a phng, cn
hiu trng trng dy ngh tin hnh bo co v tnh hnh pht trin ca hot ng dy
ngh. Cng c th b tr cho hiu trng trng dy ngh tin hnh bo co c hai ni
dung trn cho gio sinh c nghe trong mt bui. t chc cho ton th gio sinh
c nghe bo co mt cch c hiu qu, trng on thc tp cn thng nht vi hiu
trng trng dy ngh v ni dung nhng vn cn phi trnh by theo mt cng
chi tit, chun b nhng phng tin, iu kin cn thit cng nh thc, tm th cho
vic nghe ging cho mi gio sinh.

1.1.Nghe bo co v

a) Tnh hnh pht trin kinh t x hi ca a phng

Ni dung ca bo co nu khi qut v cc vn nh a gii hnh chnh, c

quan chnh nh nc, dn s, cc ch s pht trin v kinh t x hi. Qua , nu khi
qut nhng thnh tu v bi hc chung v qun l. Bo co cn nu nhng nt khi qut
v hot ng ca cc lnh vc cng nghip, dch v a phng c lin quan n ni
dung o to ca trng. Bo co vin cn nu r nhng nt c bn v quy m, hot
ng sn xut - kinh doanh, xu hng pht trin ca cc ngnh ngh, vic tuyn chn
ngun nhn lc lao ng qua o to v nhng vn thc tin ang i hi t duy
o to k thut ngh nghip cn phi i vo tm hiu gii quyt.

Trong bo co cn nu r nu tnh hnh chung ca cc c s c s dng lao ng

trng v cc c s sn xut m nh trng lin kt trin khai cng ngh hoc tin
hnh thc tp luyn tay ngh cho hc sinh. Qua , bo co vin phi nu r s lng,
mc lin kt, tnh cht trin khai cng ngh v nh gi hiu qu o to cng nh
kinh t, x hi qua cc ch s GDP, HDI

b) Tnh hnh pht trin gio dc ca a phng

Trong bo co cn nu r s pht trin ca s nghip gio dc theo cc giai on c

bn vi nhng s liu c th ca tng ngnh hc mm non, ph thng, gio dc thng
xuyn, dy ngh. Qua , bo co vin rt ra nhng kt lun v bi hc v s vn dng
chnh sch gio dc, cc ch trng - ng li ca cp y a phng v gio dc cng
nh s t chc - lnh o qun chng nhn dn tham gia vo s pht trin gio dc.

63
 Bo co vin nu r s pht trin v s lng v cht lng ca vic o to k
thut ngh nghip ca trng dy ngh, ca hot ng ngh nghip ca lng ngh cng
nh ca nhng c s sn xut. Qua , cn rt ra nhng bi hc v kinh nghim lm pht
trin s nghip gio dc ngh nghip xem n c quan h nh th no i vi nn kinh t
- vn ha - x hi ca a phng. Qua , hiu trng cn nu r hiu qu ca hot ng
qun l trng dy ngh trong thc tin. Trong bi ging, hiu trng nu ra nhng nhn
xt chung v c cu t chc qun l nh trng, nhng nh hng chin lc v cc
bin php qun l nhm m bo cho hot ng dy ngh c din bin hp l, ng
quy lut, theo nhng mc tiu hng ch. Trn c s , rt ra nhng bi hc kinh
nghim qun l trng dy ngh mt cch khoa hc, c k cng nn np, theo ng tinh
thn ca cc vn bn php quy.

Thng qua vic trnh by khi qut v tin trnh xy dng tp th ng, an
TNCS H Ch Minh, Hi ng gio dc, Cng on, Hi hc sinh, cc tp th lp hc
cng nh v nng lc - phm cht ca kp lnh o nh trng bo co vin s rt ra
nhng kinh nghim thnh cng trong cng trong vic to lp uy tn cho ngi lnh o,
xy dng truyn thng, tm trng, d lun hc ng v bu khng kh tm l tch cc
cho vic thc hin cc nhim v gio dc - o to k thut - ngh nghip ca nh
trng.

Thng qua bo co v kt qu ca vic huy ng sc mnh cng ng c c

y cc phng tin vt cht- tinh thn, cc iu kin tm sinh l c nhn, tm l - x
hi, tim lc, nhn lc - tin bc cn thit cho hot ng gio dc - o to k thut -
ngh nghip, hiu trng s rt ra cc bi hc thnh cng trong vic pht huy ni lc v
ngoi lc gii quyt cc nhim v qun l trng dy ngh.

1.2 Tm hiu v vit thu hoch v nhng ni dung trn.

Sau khi nghe lnh o nh trng bo co nhng nt khi qut v tnh hnh
pht trin ca nn kinh t - vn ha - x hi a phng, trng on thc tp s phm
s t chc cho gio sinh tin hnh mn m tho lun theo nhm v ni dung cc vn
. Trn c s , gio sinh s tin hnh vit thu hoch v nhng ni dung trn ngay sau
khi tm hiu v trao i, tho lun theo nhm. Vic vit thu hoch c nhn ny s c
tc ng mnh n nhn thc, tnh cm v ch ca gio sinh, lm hnh thnh k nng
xc lp c mi quan h bin chng gia qu trnh kinh t - vn ha - x hi vi s pht

64
trin ca gio dc cng nh gia hot ng o to k thut - ngh nghip ca trng
dy ngh vi ch s GDP v HDI a phng. Trn c s , n s lm hnh thnh c
thc, ng c v hng th i vi vic tm hiu nhng vn ca trng dy ngh
trong gio sinh. V vy, trng on thc tp cn c bit quan tm v bit cch t chc
hp l vic thc hin nhim v tho lun, vit thu hoch ny. C th t chc cho gio
sinh tho lun theo nhm nh t 3 n 5 em trong mt ting. Sau , ni r yu cu, ni
dung v phng thc vit thu hoch lm cho mi gio sinh u c thu trit ri t chc
cho cc em t vit trong vng mt ting theo mt dn xc nh. Vic tm hiu tnh hnh
pht trin ca kinh t vn ha x hi c th c thc hin qua quan st, iu tra, trao
i.

Ni dung vit thu hoch c th c trnh by theo cc c bn sau :

H tn gio sinh :..

n vi : Lp .. Khoa

Ni thc tp s phm :..

1) Khi qut v a phng

a) a gii hnh chnh

b) Khi qut v a l dn c v kinh t ca a phng

c) Khi qut nhng nt chung v trng dy ngh - THCN

2) Tnh hnh pht trin ca nn kinh t, vn ha, x hi ca a phng

a) Khi qut v s pht trin ca nn kinh t, vn ha, x hi.

b) S lng, cht lng, quy m o to ngh ca nh trng dy ngh.

c) Tng quan gia hot ng gio dc - o to k thut ngh nghip vi s pht

trin ca nn kinh t, vn ha, x hi a phng.

3) Bi hc kinh nghim v vic xc nh chin lc cho s pht trin s nghip dy ngh

v phng hng sp ti.

a) Kinh nghim xc nh chin lc dy ngh t trc ti nm 2005 ca trng.

b) nh hng chin lc cho s pht trin s nghip dy ngh t 2005 n 2010

ca trng s c din ra nh th no ?

65
 c) Phng hng ln cho s pht trin cu s nghip dy ngh t 2010 n 2015
ca a phng s c bao gm nhng ni dung c bn no ?

d) nh hng ln cho s pht trin ca s nghip dy ngh t 2015 n 2020 ca

a phng s c bao gm nhng vn g ? Vn ny tuy mi m, kh khn nhng
rt cn thit. Yu cu trng on thc tp cn ht sc quan tm ch o v to cho gio
sinh c nng lc t duy l lun tin hnh gii quyt tt nhng nhim v ny.

Quan im ca ng CSVN ghi trong vn kin i hi VIII c coi l nhng t

tng c bn, ch o cho vic xy dng chin lc cho s pht trin ca s nghip gio
dc - o to k thut ngh nghip trong thi k cng nghip ha, hin i ha t nc.
thc hin c quan im , chng ta phi a dng ha cc loi hnh o to nhm
nng cao cht lng ngi lao ng mi pht trin tan din, bit sng gn b vi l
tng dn tc v ch ngha x hi. h, phi c c o c trong sng, ch kin
cng xy dng - bo v t quc cng nh thc hin nhim v cng nghip ha, hin
i ha t nc, bit gi gn pht huy c nhng gi tr vn ha dn tc, c nng lc
tip thu tinh hoa vn ha nhn loi, bit pht huy tim nng dn tc - con ngi Vit Nam
vo mi hnh ng quan h ca mnh, c thc gn b vi cng ng, tch cc hot
ng giao tip, c kh nng lm ch tri thc khoa hc - cng ngh hin i, c nng lc
t duy sng to, c k nng thc hnh k thut, c tc phong cng nghip, c tnh t chc
- k lut trong ct cch hnh vi v c sc khe tt.

Bng bt k gi no cng phi gi vng c mc tiu XHCN trong ni dung,

phng php, chnh sch o to v m bo s cng bng x hi trong gio dc - o
to k thut - ngh nghip. Kin quyt chng li nh hng tiu cc ca xu hng
thng mi ha v phi phng tc hi ca t tng phi chnh tr ha trong gio dc -
o to. Gio vin lun bit cch pht huy vai tr ch o ca gio dc ngh nghip v
lm hn ch tc ng tiu cc ca c ch th trng i vi vic o to k thut.

Trong suy ngh v hnh ng, chng ta phi thc s coi gio dc - o to k thut
ngh nghip l quc sch hng u. Phi nhn thc c mt cch su sc rng gio dc
o to cng vi cng ngh l nhng nhn t quan trng, gp phn quyt nh vo s
tng trng ca nn kinh t v pht trin ca x hi. V vy, chng ta phi coi vic u t
cho gio dc o to k thut ngh nghip cng chnh l u t cho s pht trin trong
tng lai ca t nc. Vi quan im ny, Nh nc s thc hin chnh sch u tin u

66
i, pht trin gio dc v chnh sch tin lng. T , chng ta s tch cc tm kim
nhng gii php c tnh cht mnh m v c th cho s pht trin ca gio dc ngh
nghip vi nhng bc i c th, vng chc.

ng ta khng nh rng, gio dc o to k thut ngh nghip l s nghip

ca ton ng, ton dn. Phi m bo c s lnh o ca cc giai cp y ng v s
ch o thng xuyn ca cc cp chnh quyn i vi cng tc gio dc. Phi thc hin
tt cng tc x hi ha gio dc. Tt c mi ngi s c hc v phi tin hnh vic hc
thng xuyn, lin tc trong sut cuc i cng nh phi chng li thi li hc. Tt c
cc t chc ng, chnh quyn, on th, qun chng, mi nh v mi cng dn, phi c
trch nhim tham gia ng gp nhn lc, vt lc, ti lc vo vic pht trin pht trin s
nghip gio dc ngh nghip. Chng ta phi thc hin c hiu qu vic kt hp tc ng
gio dc gia nh trng, gia nh, x hi nhm to lp mi trng gio dc lnh mnh,
thun khit mi ni, trong tng cng ng cng nh tng nhm v tp th ngi.

Vic pht trin ca gio dc ngh nghip phi c thc hin cho tht gn b vi
nhu cu ca nn kinh t, vn ha, x hi, vi nhng tin b khoa hc, cng ngh v vi
vic cng c nn quc phng, an ninh ca tan t nc. Phi bit coi trng c ba mt
ca mt vn l phi m bo c s m rng quy m, nng cao cht lng v pht
huy hiu qu ca cng tc gio dc ngh nghip. Phi thc hin tt nguyn l gio dc
kt hp vi lao ng sn xut v nghin cu khoa hc, l lun ca nh trng gn lin
vi thc tin, hc i i vi hnh, tc ng gio dc ca nh trng dy ngh gn lin
vi gio dc cc c s sn xut v x hi.

Phi m bo c vic thc hin s cng bng trong gio dc o ta k thut

ngh nghip. Phi ta mi iu kin mi ngi trong x hi u c hc tp. Ngi
ngho c cng ng gip v vt cht v tinh thn trong vic thc hin nhim v hc
tp. Chng ta phi m bo c cc iu kin cn thit cho ngi hc gii c th
pht trin c ti nng.

Phi m bo vai tr nng ct ca cc trng cng lp i i vi vic a dng ha

cc loi hnh gio dc o to k thut ngh nghip trn c s c s thng nht qun l t
vic xc nh ni dung, chng trnh n quy ch o to, thi c, cp vn bng, chng
ch v tiu chun ha i ng gio vin dy ngh nhm to lp nhng c hi thun li
cho mi ngi c th la chn c cch hc ph hp vi nhu cu v han cnh ca

67
mnh. S pht trin cc loi hnh nh trng dy ngh bn cng, dn lp, t thc trong a
bn dn c. S m rng cc hnh thc o to khng tp trung, o to t xa v tng
bc tin hnh hin i ha cc hnh thc o to ngh. S nghip dy ngh c pht
trin theo cc giai on 1954 -1975, 1976 - 1995, 1997 2005. mi giai on pht
trin ca mnh, s nghip dy ngh cng c nhng c trng xc nh, o ta c
nhng th h con ngi lao ng cn thit cho s nghip chin u, xy dng v bo v
t quc. c th p ng cc nhu cu nng cao dn tr, o to ngun lc con ngi v
bi dng nhn ti trong thi k cng nghip ha, hin i ha th s nghip dy ngh,
gio dc - o to k thut ngh nghip phi c pht trin mt trnh mi theo nh
nh hng m Hi ngh ln th II Ban chp hnh TW ng CSVN kha VIII xc
nh. Da trn nh hng chin lc , chng ta cn xc nh hng i v cch lm
cho s nghip dy ngh mt cch khoa hc cho cc giai on tip sau nh 2005 - 2010,
2010 - 2015, 2015 - 2020.

Bi 2: Tm hiu hot ng dy hc, cc mt gio dc ton din trong cc trng

THCN v dy ngh (8 tit)

Vic gii quyt nhim v tm hiu hot ng dy hc v gio dc ton din

trng m gio sinh n thc tp s phm l nhm t c mc tiu sau:

1) Lm cho gio sinh nhn thc c nhng nt khi qut v hot ng dy hc,
gio dc tan din trong nh trng dy ngh v trung hc chuyn nghip.

2) Thng qua , lm hnh thnh cc em kh nng phn tch mt cch chnh

xc, y cc yu t cu thnh hot ng gio dc - o to ca cc c s thc tp.

3) Lm hnh thnh nn thi ng n i vi vic thc hin h thng nhim v

gio dc - o to k thut - ngh nghip ca nh trng cho gio sinh. Vic tm hiu
hot ng dy hc v gio dc ton din trng dy ngh hay trung hc chuyn nghip
c th c thc hin thng qua quan st, phn tch h s s phm, d cc gi hc l
thuyt - thc hnh k thut, trao i, tho lun, nghe bo co, tham d cc hot ng vn
th, phn tch ni dung ca cc mt gio dc tan din, sinh hot tp th, phn tch tnh
cht ca truyn thng, tm trng, d lun, bu khng kh tm l v kt qu ca dy hc
cng nh gio dc ca trng. Cn c vo k hoch thc tp, trng on s b tr thi
gian, ch r hng i, cch lm v to lp c cc phng tin, iu kin cn thit cho

68
mi gio sinh c th tin hnh thc hin tt nhim v tm hiu khi qut v hot ng dy
hc cng nh gio dc ton din c s thc tp.

2.1. Tm hiu c trng c bn ca hot ng dy hc trng THCN v dy ngh.

a) Mc tiu o to ca nh trng

Mc tiu chung ca nh trng l lm pht trin mt cch tan vn v hi ha

nhng phm cht nhn cch cho hc sinh. Mc tiu c coi l mt thnh t quan trng
ca cc qu trnh s phm k thut. N th hin tnh x hi, tnh giai cp, tnh khoa hc
v tnh nhn vn ca gio dc ngh nghip. Mc tiu khi qut ca gio dc ngh
nghip l o to th h nhn cch ngi lao ng mi pht trin ton din p ng
c yu cu ca s nghip cng nghip ha, hin i ha t nc.

Mc tiu o to c th c coi nh l mt tp hp cc k nng m hc sinh phi

t sau mt qu trnh o to. Trong thc t qun l, chng ta phi xy dng cc tiu
chun c th dng nh gi cc phm cht cng nh cc iu kin cho vic hnh thnh
chng. Nhn chung, c tnh ca nn kinh t, vn ha, x hi s c coi l nhn t khch
quan quy nh ni dung ca mc tiu o to. H thng tng th cc yu cu tng ng
vi trnh o to s c din t bng ngn ng l k nng cn t. Do vy, khi xy
dng mc tiu o to bao gi cng phi c din t theo chc nng ca ngi hc
ch khng phi ngi dy. Phi ch n vn ny, nu khng, chng ta s b nhm
ln ni dung ca n vi hay mc ch. 1) m u v mc tiu bao gi cng c
chng ta din t bng ngn t ngi hc c kh nng bi v chnh h mi l ch th
thc s trong vic thc hin mc tiu khi chim lnh c mt kh nng mi ; 2) Mc
tiu o to phi c tnh c th. Tc l kh nng ni trn phi c biu t bng mt
t n ngha, khng cho php l gii mt ni dung ca n bng nhiu cch khc nhau.
Mc tiu o to phi c din t bng thut ng chnh xc n mc lm cho mi gio
vin v hc sinh phi bit nhn nhn, mong i n di cng mt dng ca cc t hiu,
bit, bnh phm, thi cng v.vNhng t ny c th c s dng din t mt cch
chnh xc ni dung ca mc tiu cn phi tm hiu; 3) Kt qu mong mun s phi t
cn c din t di dng hnh vi c th quan st thy mt cch hin thc, cm tnh,
tuyn tnh nhau. Kt qu mong i ca vic nm vng mt vn nh l hiu. Khi
no hc sinh t mnh bit din t iu m mnh hiu tc l em bit rng mnh
t c mc tiu ri. Vic xc nh r hon cnh ca hnh vi ny phi c din ra

69
trong khung cnh thi gian vt cht c th. Khi xc nh r trnh thnh cng ca
cc tc ng gio dc o to, chng ta mi c iu kin v c s thc tin tha nhn
xem mnh t c mc tiu o to cha, t mi xc nh c cc tiu ch
tha nhn s thnh cng ca mnh nh th no.

ng v mt l lun m xt th mc tiu o to phi c chng ta quan tm xy

dng khi a trn cc thng s ca c hin i ln tng lai. Nu ch cn c vo cc
thng s hin ti hoc mt c mun n gin khng thi th mc tiu o to s khng
c xc nh mt cch ng n v n s tr nn li thi mt khi c thc hin. Do
, iu quan trng l phi nm bt c cc thng s ca tng lai. Phi xem chng nh
l mt yu t quan trng dng tham kho bt buc cho tin trnh xy dng mc tiu
o to. Nu khng, mc tiu s khng sc tc ng n thc tin gio dc v
khng th lm cho n c chuyn bin, vn ng ng hng.

Trong thc t, mc tiu o to s th hin r tnh quy lut ca hat ng s phm

v c biu hin qua cc thng s c bn nh : 1) ngha x hi v kh nng hin thc
ca mc tiu, 2) Tnh thi gian, tnh h thng, tnh c k hoch mt cch c th, r rng
ca mc tiu; 3) Ni dung ca n phi th hin c tnh c bn, hin i, Vit Nam theo
cc xu hng dn ch ha, nhn vn ha, tnh hp tc, x hi ha, ngh nghip ha cng
phng thc t chc o to ca mc tiu. Do vy, khi xy dng mc tiu o to, chng
ta cn tp trung nghin cu gii quyt c nhng vn ca cu trc cht lng
bn trong ca n th hin qua m hnh ca hot ng s phm v m hnh cu trc nhn
cch con ngi mi pht trin hi ha theo nh hng gi tr sau nh tnh hiu qu
trc mt v lu di, tnh li ch v mt vt cht v tinh thn, tnh tha nhn v tn trng
c nhn - c tnh nhm gii phng mi nng lng sng to cho con ngi, lin kt v
hp tc nhm huy ng - quy t sc mnh. thch ng nhanh v nhy cm vi nhng thay
i ca x hi, bit cch thu thp v x l thng tin, bit c im xut pht ca mnh
la chn gii php ti u, bit hp tc v thuyt phc ngi khc, c sc mnh tinh
thn v sc khe.

Vic tin hnh xc nh mc tiu o to v thc cht l xc nh kt qu ch i

ch khng phi l tin hnh m t, tm tt hay chng trnh ha hnh ng s phm.
Trong ni dung ca n, phi c s cha ng c nhng biu t mc tiu tng qut,
mc tiu trung gian v mc tiu chuyn bit. Mc tiu o to c coi l mt phng
tin quan trng cho hot ng gio dc - o to ch n khng phi mc ch t thn.
70
Khi xy dng mc tiu o to cn tin hnh h thng thao tc d bo bi v gio dc -
o to v thc cht l vic lm v v cho ngy mai. Chng ta phi thy rng, yu t thi
gian tr thnh mt hng s cn nhng phm cht ca nng lc trong nhn cch ca
cc ch th ngi hc li tr thnh mt bin s khng xc nh. V vy, khi tin hnh
nhng tc ng gio dc - o to, ngi gio vin k thut phi nhn thc c yu t
thi gian v nng lc s phm ca mnh. Vic tin hnh kim tra, nh gi tin trnh thc
hin mc tiu o to tr thnh mt khu quan trng ca qu trnh dy hc. Qua tng
giai on, mc tiu o to u s c nhng i thay cho ph hp vi yu cu ca x hi.

Nhn cch ca ngi hc sinh c o to vi t cch l sn phm cui cng s

l kt qu tng hp ca nhiu yu t tc ng. Hat ng v giao tip s phm s gp
phn quyt nh i vi s pht trin nhn cch ca hc sinh. Mt khi c hnh
thnh, chnh phm cht ca nhn cch cc em li l ch th ch thc ca cc qu trnh
hot ng v giao tip. Trong qu trnh xy ng mc tiu o to, chng ta cn xc nh
r m hnh hot ng gio dc - o to - k thut - ngh nghip v m hnh nhn cch
ca hc sinh vi t cch l sn phm cui cng ca qu trnh s phm. Do vy, khi xy
dng mc tiu o to, chng ta phi tm ra c mt cch y cc thng s ca m
hnh ny qua phn tch l lun cng nh quan h, t chc thc nghim, tng kt kinh
Nnv
nghim KTcc
- VH - XH php khc. Lgic ca qu trnh xy dng
phng Tinmc
b khoa
tiu hc
o to c
cng ngh
khch quan ha bng ni dung ca s sau :
Thc trng chin lc M hnh hot ng Thc trng d bo
pht trin nn KT - cc tin b KH - CN
VH- XH

Thc trng gio dc Xu th pht trin ca

hin nay gio dc th gii v
nc ta

Ni dung GD - T

M hnh nhn cch

Kim tra GD - T

Thc nghim gio

dc

nh gi gio dc

71
Hon thin, kin
ngh, ban hnh mc
tiu
 Cc yu cu v phm cht nhn cch m hc sinh phi t c khi tt nghip
trng THCN v dy ngh l nm vng h thng tri thc k thut chung, k nng ngh
nghip khi qut v thi ngh nghip ng n. T nm 2005 n 2020, mc tiu
chung ca cc trng THCN, dy ngh l tin hnh xy dng nh trng t chun quc
gia v c s vt cht, i ng gio vin, hiu qu qun l v cht lng o to, c trnh
o to tin tin, mang m bn sc dn tc c pht trin theo xu th hi nhp quc
t. Mc tiu pht trin nhn cch l hnh thnh nhng c s thit yu cho nhn cch
ngi lao ng mi pht trin tan din trong thi k cng nghip ha, hin i ha khi
t nc c pht trin theo nh hng XHCN vi dn giu, nc mnh, x hi cng
bng, dn ch, vn minh. Nhng c s thit yu c bao gm nhng thuc tnh tnh
cm, o c, tr tu, thm m v th cht trong cu trc nhn cch ca hc sinh. Vi
nhng c s , sau khi tt nghip cc trng THCN v dy ngh, cc em c th thc
hnh c phong cch sng t tin, t trng, t ho trong mi hnh vi v quan h ca
mnh. Ni dung ca vn ny li c c th ha thnh nhng yu cu chung ca tng
mn hc k thut hc i cng, chuyn ngnh v t chc sn xut m hc sinh phi nm
vng qua nhng n v tri thc c s, c bn, ct li v chuyn ngnh.

Vic xy dng ngnh dy ngh v trng THCN t chun quc gia s c trin
khai mt cch ng b theo h thng cc gii php c th sau: 1) Thit k mc tiu v k
hoch dy ngh cho cc giai on 2005 - 2010, 2010 - 2015, 2015 - 2020. Trn c s ,
tin hnh c th ha mc tiu v k hoch o to thnh ni dung chng trnh, sch gio
khoa k thut ngh nghip, ti liu tham kho v k thut hc, cng ngh hc, t chc
sn xut, thit b dy hc cng nh xy dng cc tiu ch nh gi kt qu o to v
xc nh nhng quy nh c th cho vic t chc qun l qu trnh o to; 2) Xy dng
i ng gio vin dy ngh mnh nhm nng cao cht lng gio dc ngh nghip.

72
lm c vic , cn i mi ni dung v phng thc o to s phm k thut cng
nh t chc bi dng thng xuyn - theo nh k v chuyn mn k thut, nghip v
s phm cho i ng gio vin dy ngh. Bn cnh , tng bc mt, chng ta phi tch
cc bi dng lm pht trin nng lc nghin cu khoa hc gio dc ngh nghip
cng nh k nng s dng ngoi ng v cng ngh thng tin vo vic t hon thin
thng xuyn nng lc chuyn mn, nghip v s phm cho i ng gio vin dy ngh;
3) Thc hin tt iu l trng dy ngh, huy ng c ni lc, nhn lc, vt lc, ti
lc cho mc tiu o to, trao i v cp nht mi thng tin qun l qu trnh o to k
thut ngh nghip theo hng tch hp cng nh bit pht huy tnh tch cc, c lp, t
gic, sng to hng say trong hc tp ca hc sinh trng ngh, tng bc mt xc nh
chnh xc m hnh ca gio dc ngh nghip trong th k XXI v cng tc x hi ha
gio dc ngh nghip.

b) Ni dung, phng php, hnh thc t chc, kim tra nh gi, qun l hot ng
dy hc.

1) Tm hiu ni dung dy hc

Ni dung dy hc lun c hin thc ha trong tan b h thng cc nhim v

dy hc. Ni dung ny quy nh hm lng cc n v tri thc, k nng, k xo m hc
hc sinh phi nm vng nhm to ra c nhng tin tm l cn thit cho vic hnh
thnh th gii quan, nhn sinh quan, phm cht v nng lc trong nhn cch cc em. Ton
b nhng tri thc k thut, cng ngh hc, t chc sn xut cng nh phng thc t duy
k thut, kinh nghim cng k nng, thi thc hin cc nhim v ca cc hot ng v
giao tip k thut ngh nghip c nh s phm k thut xy dng thnh ni dung
dy hc. Vic xy dng ni dung dy hc phi tun th c nhng nguyn tc s phm
hc c bn nh: 1) Ni dung dy hc phi han ton ph hp vi yu cu ca mc tiu l
o to ta th h nhng con ngi g? h phi c nhng phm cht nhn cch nh th
no sn sng lm c nhng vic g trong cuc sng thc cng nh bit thc thi
ng n nhng mi quan h x hi no? 2) Phi m bo c tnh thng nht, ton vn
v cn i ca qu trnh dy hc nhng phi coi trng cng tc gio dc t tng, chnh
tr, o c trong hot ng o to. Ni dung dy hc phi m bo tnh thng nht
trong ton quc nhng vn phi m bo sao cho nhng ni dung c xc nh
hon ton ph hp vi c im tm sinh l la tui, gii tnh, iu kin, trang thit b,
k thut, c s vt cht hin c ca nh trng; 3) Phi m bo hnh thnh vng chc
73
c hc sinh h thng nhng tri thc k thut chung, c bn, hin i, nng lc t duy
k thut sng to, k xo, k nng k thut khi qut tng ng vi mi mt n v tri
thc , phng thc x th kiu ngi, nhng thi tch cc i vi cc i tng k
thut ngh nghip cng nh vi quan h ngi - ngi - my - mi trng. Phi m bo
s thng nht ca nhng khi tri thc c s, c bn v chuyn ngnh cng nh phi kt
hp cht ch gia tnh khi qut, k thut tng hp hng nghip - dy ngh khi xc nh
ni dung cho mi mt n v tri thc. Khi tin hnh ni dung dy hc, phi m bo
c nguyn l hc i i vi hnh, gio dc kt hp vi lao ng sn xut v gio dc
ca nh trng gn cht vi gio dc ca x hi cng nh ca c s sn xut. Cn m
bo s kt hp cht ch gia vic thc hin nhim v dy hc ca thy - tr vi hot
ng chnh tr - x hi cng nh thc nghim khoa hc, ni kha v ngoi kha vi
nhau. Phi m bo c s lin thng tri thc gia cc mn hc v vic thng xuyn
cp nht ha thng tin tin hnh hin i ha ni dung ca chng trong khi dy mi
mt n v tri thc k thut - ngh nghip.

Ni dung dy hc phi bao gm nhng n v tri thc c xy dng di dng

nhng hc trnh v hc phn m cc hot ng ni kha, ngoi kha c thc hin s
phi tun th theo mt k hoch, mt chng trnh o to xc nh. Ni dung chng
trnh o to ca mt trng dy ngh cng nghip s c bao gm nhng khi kin
thc gio dc i cng nh:1) Khoa hc x hi v nhn vn bao gm trit hc, kinh t
chnh tr, lch s ng, o c v php lut, ch ngha x hi khoa hc, 2) Ngoi ng, 3)
Gio dc quc phng v gio dc th cht, 4) Khoa hc c bn nh ton hc, l hc, ha
hc, 5) Khoa hc i cng nh tin hc c s, tm l hc i cng, lgic hc, x hi
hc; Khi kin thc gio dc chuyn nghip nh: 1) Kin thc c s bao gm hnh ha -
v k thut, c l thuyt, sc bn vt liu, cng ngh vt liu c bn, thy lc, k thut
in, k thut in t, dung sai - o lng, nguyn l chi tit my, nguyn l ng c; 2)
Khi kin thc chuyn mn nh cng ngh ch to my, cng ngh sa sa my cng
ngh, CAD - CAM - CNC, my cng c, my in, trang b in trong my cng nghip,
cung cp in k thut s, in t cng nghip, k thut truyn thanh, truyn hnh, cu
to t, sa cha t; 3) Khi k nng chuyn mn bao gm thc hnh in, thc hnh
in t, thc hnh t, thc hnh c kh, phng php nghin cu khoa hc k thut -
ngh nghip.

74
 Trng on thc tp cn c k hoch t chc cho gio sinh tin hnh tm hiu ni
dung dy hc qua phn tch chng trnh - k hoch dy hc, d gi, thm lp, trao i
vi gio vin - hc sinh trng ngh, nghin cu sch gio khoa - ti liu tham kho -
gio trnh - gio n - h s chuyn mn ca gio vin, nghin cu thc tin, phn tch
hot ng v giao tip s phm trong trng dy ngh. Khi phn tch ni dung dy hc,
trng on thc tp cn lu gio sinh phi tp trung ch phn tch xem khi
lng cc n v tri thc chung, tri thc k thut c s, tri thc chuyn ngnh v k nng
thc hnh ngh c cu trc ha nh th no. cc trng dy ngh o to ngi
cng nhn din rng, ngi ta thng quan tm n vic cu trc ha ni dung o to
theo vn trn mt cch khi qut cao. Nhng o to ngi cng nhn p ng
c nhu cu lao ng tc th ca thc tin ngh nghip, ngi ta cn thit phi tin hnh
o to theo k nng hnh ngh. V vy, xut hin xu hng cu trc ha ni dung o
to theo mun v kt hp mun vi mn hc khi dy ngh. Khi tin hnh tm hiu ni
dung dy hc, trng on thc tp phi lm cho gio sinh c k nng xc nh xem n
c ph hp vi mc tiu o to cha? N m bo c tnh ton din v cn i
gia cc mt gio dc cha? Ni dung o to ny gn vi thc t sn xut cha? N
m bo c tnh c bn, tnh khoa hc, tnh hin i v tnh va sc chung - ring
trong qu trnh tip thu ca hc sinh cha? N m bo c tnh thng nht chung
trong ton quc trong khi vn ph hp vi nhng c im ring ca tng vng - tng
a phng cng nh vi iu kin dy hc ca tng trng cha? Ni dung o to
m bo c tnh lin thng v tnh thng nht gia tt c cc mn hc ca tan b quy
trnh o to cha. Khi phn tch phng hng hon thin ni dung o to ca nh
trng dy ngh v THCN, trng on thc tp cn yu cu gio sinh phi tp trung ch
tm hiu xem ni dung c tc dng lm tng cng c cng tc gio dc t
tng - chnh tr - o c cho hc sinh cha? N c tc dng lm tng cng c mi
lin h gia hot ng o to vi lao ng sn xut v k thut ngh nghip cho hc
sinh cha? N tng bc lm hin i ha ni dung dy hc v cp nht c thng
xuyn thng tin mi v k thut, cng ngh hc, t chc sn xut cho vic dy hc mi
mt n v tri thc k thut c s, c bn, chuyn ngnh cha? Ni dung dy hc c
coi l nhn t khch quan quy nh mi hnh vi v quan h m ngi hc sinh phi thc
hin, do n cng quy nh c ni dung nhn cch ca cc em.

2) Phng php dy hc c vn dng thc hin

75
 Phng php c coi nh s vn ng ca ni dung. l t hp nhng con
ng, cch thc thc hin hot ng ca gio vin, hc sinh cng nh s phi hp thao
tc gia thy tr - tp th lp v quan h s phm khi gii quyt h thng nhim v dy
hc theo nhng ni dung xc nh nhm hng ti nhng mc tiu hng ch. Cc
phng php dy hc c s dng mang n cho hc sinh nhng sn phm khng c
sn m cc em phi t mnh ta ra n bng chnh hnh ng ca mnh. Mi phng php
dy hc u mang c im ca c hai ch th ngi dy - ngi hc. N mang m du
n ch quan. N lun c gn cht vi mc ch cng nh ni dung v phng tin -
trang thit b - dng - k thut dy hc. N c coi nh l mt h thng thao tc hp
l ca mi hnh ng dy ca gio vin, hnh ng hc ca hc sinh v s kt hp hnh
ng dy - hc chung nhau ca gio vin - hc sinh - tp th lp.

Trong dy hc k thut - ngh nghip, thng ngi ta s dng phc hp cc h

phng php nh 1) Phng php dng li khi thuyt trnh c s dng thng qua
ging thut, ging gii, ging din, phng php vn p v phng php s dng gio
trnh mn hc cng cc ti liu tham kho; 2) H cc phng php dy hc trc quan
thng qua biu din cc thao tc mu, hng dn hc sinh tham quan sn xut; 3) H cc
phng php thc hnh c thc hin qua cc qu trnh t chc cho hc sinh lm th
nghim, t chc cho hc sinh luyn tp thng qua cc dng luyn tp trong dy thc hnh
ngh, h thng ha, n tp, luyn tp, phng php hng dn ca gio vin, cc bi
luyn tp, phng php n tp; 4) H cc phng php dy hc chuyn bit nh dy hc
algoritme, dy hc chng trnh ha, dy hc khi qut ha ni dung, dy hc theo giai
on, dy hc nu vn , dy hc theo phng php 4D, phng php MES v d n,
phng php kim tra - nh gi tri thc, k nng, k xo.

Thuyt trnh c coi l phng php m gio vin dng li ni, ch vit trnh
by, thng qua vic truyn t tri thc hoc m t s vt, hin tng, qu trnh din bin
ca i tng - hin tng k thut - ngh nghip nhm gip cho hc sinh thu nhn c
ni dung thng tin trong nhng ti liu cn thit. Trong thuyt trnh, cc phng php
ging thut, ging gii, ging din c thc hin bng phng tin li ni sinh ng ca
gio vin trnh by mt cch c h thng ti liu mi vi mt khong thi gian xc
nh hoc nu thm nhng vn phc tp, kh khn mc cn thit m hc sinh
khng th t hc. Nhng phng php ny c dng trnh by nhng vn ca
thc t k thut - ngh nghip qua m t, k chuyn v h thng ha tri thc thu lm

76
c. Cc phng php ny dng tt c cc lp. Khi dng n, ngn ng ca gio vin
phi r rng, d hiu, ngn gn, xc tch, c thin cm vi nhng dn chng minh ha
mt cch c th. Chng l nhng phng php dy hc rt thng dng, tin li nhng
khng c lm dng. nng cao hiu qu dy hc v lm gim mc th ng, tiu
cc v pht trin hng th cho hc sinh, gio vin cn s dng kt hp phng php vn
p v trnh by trc quan vi dng li. Ni dung ca thuyt trnh phi bao gm nhng
n v tri thc c bn, hin i, c h thng, chnh xc theo mt lgic cht ch bng th
ngn ng sinh ng, r rng, hp dn v theo mt dn nht nh. V vy, khi tm hiu
v ni dung tm l ca bi ging, trng on thc tp cn yu cu gio sinh tp trung
thc vo phn tch xc nh c tnh cht ca kh nng s dng kt hp cc phng
php khc vi dng li cng nh k nng phn tch trnh tc ng ngn ng khi gii
quyt nhim v dy hc ca gio vin. i vi mi gio vin th kh nng din t mt
tng v gio dc - o to cng quan trng nh bn thn n. V vy, khi tp lm gio
vin, mi gio sinh cn phi ch hc tp kh nng tc ng ngn ng ca gio vin, c
bit l cc gio vin gii khi ng lp, k nng s phm s c coi l nhn t tm l
quan trng, quy nh cht lng v hiu qu ca bi ging. V vy, khi d bt c bi
ging no, mi gio sinh cng phi ch tm hiu xem ni dung tm l ca k nng ng
lp ca gio vin c biu hin ra nh th no qua cc ch s sau: 1) Kh nng gy ra s
thin cm v to lng tin ca gio vin i vi ni dung truyn t hc sinh, 2) Kh
nng ca gio vin bit khc phc s hi hp v cn tr tm l khi trnh by ni dung bi
ging, 3) Kh nng to ra s nht qun ca qu trnh ngn ng vi cht lng t ng, sc
thi s phm ca m iu - ng iu, m iu, vang ca ging iu, kh nng truyn
cm gy n tng qua dng v, nt mt, c ch ca gio vin.

Khi phn tch k nng ca hot ng ngn ng ca gio vin, chng ta phi ch
n ging ni, c ch v s kim ch s hi hp. Ging ni ca gio vin khi trnh by
ni dung bi hc phi c nhng c im sau: 1) V m lng ca bi ging ca gio
vin phi r rng, d nghe thm ch c cui phng hc. V m vc khi ging bi gio
vin phi th hin c k nng dng m iu lc ln cao, lc trm to ra hng th
cho hc sinh, trnh dng ging ni u u, 2) V tc m, gio vin s ni ch c
khong 125 t trong mt pht nhng iu quan trng, ct yu, trng tm, trng im ca
bi phi bit th hin cch ni chm gy nn nhng n tng v tc ng mnh. Khi
ni gio vin phi c kh nng to ra ch tm ngng lm tng thm trng lng cho

77
nhng li ni trc khong 1- 2 giy. iu c ngha l trong ngn ng, gio vin
phi c kh nng ging xay vo trng tm, lt qua nhng c th v dng li khi
mun nhn mnh vo mt tng no; 3) Gio vin phi c k nng pht m chun,
ng ng iu khi trnh by, bit cch dng hn ch nhng t m v kin quyt loi b
h t, phong cch khng m phm khi tc ng ngn ng.

Trong dy hc, iu quan trng khng ch nhng iu ni ra m cn cch

m gio vin din t iu nh th no. Ni dung bi ging phi sinh ng, th v, c
sc cun ht - gy hng th hc tp cho hc sinh v mi c ch, dng iu ca gio vin
phi c s nht qun trong ging ni. V vy, khi d gi thm lp, gio sinh cn tp trung
ch xem trang phc, c ch, dng iu ca gio vin c thch hp khng? Thi ,
phong cch dy c t nhin khng? T th ng lp c thng v thoi mi khng? ng
tc ging dy nh nhng, t nhin, gio vin khng c biu hin ra cc thao tc ht
hong, hp tp. C ch ca gio vin phi t nhin, khng b g b, cng nhc, nt mt
th hin c s nhit tnh- t nhin - m phm v s tip xc bng nh mt c thin
cm, uy lc, y tnh tr tu - ch, o c v u khp trn tt c cc nhm hc sinh.
Phong cch dy ca gio vin c th hin s thoi mi, gy n tng mnh, ti t chc v
bit s dng dng trc quan n mc no?

m thoi l phng php m gio vin v hc sinh dng li i thoi, trao i

vi nhau nhm sng t vn hoc tm ra tri thc mi hoc rt ra kt lun, tng kt, n
tp, cng c, m rng, khi su tri thc v bit kt qu hc tp. Thng gio vin c s
dng cc hnh thc vn p gi m, cng c, tng kt v kim tra. Nu c vn dng
ng, vn p s c tc dng lm pht trin nng lc t duy, tnh tch cc, c lp suy
ngh, kh nng din t vn v khng kh hc tp si ng cho tp th lp. Thng qua
vn p m gio vin c c c liu, thng tin cn thit v trnh cng nh c im
c bit ca hc sinh m c bin php tc ng cho ph hp. Nu khng bit s dng hp
l, phng php vn p d gy tn nhiu thi gian, lm nh hng n vic thc hin k
hoch dy hc. Gio vin phi bit gia cng mt cch hp l vn khi xy dng ni
dung cu hi cng nh tr li v nng cao khng ngng ngh thut vn p trong khi dy
mi n v tri thc k thut - ngh nghip thng qua s dng k thut ng no.

ng no l hot ng nhm hnh thnh nhng tng nn chng ta khng c

php nu ra nhng nh gi - ph phn thiu tnh s phm khi ngi ta tham gia tho
lun. S lng v cht lng ngi tham gia tho lun u cn thit thm ch, trong khi
78
trao i mt tng khng ng li l khi ngun ca nhiu tng ng. Nhng
tng l ca hc sinh cn c gio vin c bit hoan nghnh. Chng ta trong khi ch
o cho hc sinh trao i, cn phi ghi chp li y nhng kin c v lc lng hoc
khng th chp nhn c, kin quyt lai tr nhng c ch lm c ch v thui cht tnh
t gic, tch cc, c lp t nu ra tng ca cc em, phi tch cc suy ngh mc ni
kin ca mi ngi li theo mt t tng s phm nh v ng no l s n lc
chung ca c nhm hc sinh. Sau khi tp hp c ton b cc kin trao i ca mi
ngi, gio vin mi tin hnh nh gi. Quy trnh thc hin hot ng ng no c
din ra theo mt trt t hp l theo chng tnh chung nh tin hnh chn nhm trng
v th k, chn v xc nh ch , vn cho tho lun. Tt c mi thnh vin u phi
hiu r vn , phi c kin thc v kinh nghim nghin cu ch . Ch cng c
th cng tt, c nu ra di dng cu hi, c m, c tnh thch v c trng
tm, hng cc hot ng t duy ca mi ngi vo gii quyt vn theo k nng ng
no. ngh mi ngi trao i, nu v ghi chp li ton b cu tr li ca h. Nhm
trng hng dn s trao i ca mi ngi nhng phi t nh, nu thy kin gim dn
th c gng c v cho h tho lun tip, khng cho kin thiu t nh xen vo, khng
tnh trng ch c ngi lm li tham gia tranh lun. Kt thc trao i, ngh th k
bo co kt qu bng vit li ton b ni dung tho lun. Trong vn p, c cu hi
ng c s dng m u cho cuc trao i, cu hi m thch v kch thch
hat ng t duy ca hc sinh bng cc t hi. Trong dy hc, gio vin c th nu ra cc
cu hi lm hon chnh , nu nh ngha, lit k, quan st, k li, la chn, phn tch
so snh, gii thch, t chc, xp th t, p dng, nu v d, d bo, khi qut ha v phn
xt.

Khi iu tra v s chun b ra cu hi, v k nng nu vn , gio sinh cn tm

hiu xem gio vin xc nh c r mc tiu ca vic t cu hi cha? H vit
ton b ni dung cc cu hi ra giy cha? Gio vin c kim tra li xem liu hc sinh
c c nhng kinh nghim v kin thc cn thit tr li cu hi khng? Gio
vin c bit dng t ng n gin nu nhng cu hi khng? Ngi gio vin lo
luyn thng mi ln ch hi mt cu, ch yu l cu gi m dng 3 giy cho hc sinh
suy ngh ri mi yu cu cc em tr li. Khi hc sinh ni, gio vin phi bit chm
ch lng nghe vi nt mt v thi tch cc c phn ng trc cc cu tr li ng
hoc t tip cu hi yu cu lm r khi cn, bit cch nu nhng gi khuyn khch

79
s tip tc trao i, c thi phn ng vi cu tr li ng mt phn cng nh cu tr
li khng ng v khng tr li c. Thng nhng gio vin c kinh nghim bit
cch khen ngi, cng nhn nhng tr li ng, i vi cu tr li ng mt phn th
nh gi phn tr li ng ri ngh cc em khc tip tc suy ngh, nu kin b sung
nhm lm hon thin vn , i vi cu tr li sai th phi bit cch nu cu hi cho mt
em khc vi nhng t ng mi, s dng gio c trc quan lm r vn hoc ging
gii li khi nim v yu cu cc em tin hnh xem li ti liu gio khoa. Khi vn p,
gio vin phi bit cch bt u bng cch nu ra cu hi ng v tr li, sau tip
tc nu ra cu tr li m v tru tng cho c lp, ch i t nht l 3 giy, m bo cho
hc sinh u thu hiu cu hi ri cho mt em c th khc tr li, tm s ng h cho
cu tr li ng v x l cc tnh hung khi mn m qua thm d, gi cho cc thao tc
ngh ca tt c mi thnh vin ca lp.

Phng php dy hc trc quan gm c quan st v trnh by trc quan. Quan st

c s dng nhm gip cho hc sinh t rt ra c nhng kt lun khi qut v i
tng. Hc sinh c th tin hnh quan st kha cnh - ton din, quan st theo giai on -
lu di, quan st c b tr - quan st t nhin, quan st bc u - quan st kim nghim,
quan st cht lng - s lng, quan st khi gio vin trnh by ti liu mi cng nh
quan st trong qu trnh lm th nghim, thc nghim, lao ng, mu hnh ng - quan
h, n tp v cng c tri thc. Trc khi cho hc sinh tin hnh quan st, gio vin phi
bit cch xc nh r mc ch, yu cu, mc , nhim v, k hoch, phng php, cch
thc v bin php thc hin cc nhim v quan st. Phi bng mi cch, lm pht trin
bng c cc phm cht ca nng lc quan st i tng, quy trnh k thut, t chc sn
xut cho hc sinh khi dy bt k bi hc l thuyt hay thc hnh k thut no. Trong tin
trnh dy hc, dn tng bc, gio vin phi lm hnh thnh c hc sinh k nng t
quan st, kh nng thu thp, phn tch, x l thng tin v i tng hc tp t , t
rt ra kt qu. Trnh by trc quan c coi l phng php s dng cc phng tin trc
quan trc v trong khi dy hc ti liu mi cng nh khi n tp, cng c, kim tra tri
thc, k nng, k xo, c th tin hnh s dng cc vt tht, vt tng trng, vt to hnh
- m hnh my hay dng trc quan c hnh, trc quan in, trc quan c mn nh v pht
ra thnh ting - phng tin nghe nhn lm dng dy hc. dng trc quan c coi
nh l ci gi mang c th cho vic tip thu cc tri thc tru tng. N c s dng c
khi gio vin tin hnh chun b bi, trnh by ti liu mi, hng dn n tp, cng c,

80
kim tra - nh gi tri thc, k nng k xo ca hc sinh. Phng tin trc quan nu c
s dng kho lo khi c chun b chu o s c tc dng pht huy s lm vic ca
nhiu gic quan vo tri gic i tng cng nh s kt hp hot ng ca h thng tn
hiu th nht vi h thng tn hiu th hai, lm cho hc sinh c c nhng tin tm
l cn thit d hiu bi, nh lu, c hng th v lm pht trin nng lc ch , c
quan st, s say m, c t m, s ham tm ti - ham hiu bit, kh nng khm ph pht
hin ci mi. Gio vin cng phi bit cch trnh lm dng trc quan trong dy hc.
Gio vin phi bit cch to lp, bo qun, s dng hp l dng trc quan. dng
trc quan phi m bo tnh s phm, tnh thm m v tnh kinh t hc gio dc. Trong
cc qu trnh s phm, gio vin phi c k nng s dng hp l trang nh, s , biu
, th, makt, my dy hc, cc phng tin nghe nhn nh tivi, my chiu a nng
v cc phng tin trnh chiu khc, phn mm dy hc, phiu hc tp, ti liu pht tay
v.v Trong qu trnh phn tch k nng s dng cc phng php dy hc trc quan ca
gio vin, trng on thc tp cn tp trung thc ca gio sinh vo tm hiu su v
kh nng ch tc dng dy hc v ngh thut s dng chng gii quyt nhim v
dy hc ca h. c bit, gio sinh cn tp trung phn tch k thut s dng cc loi vt
tht, m hnh, my chiu Over heard, my chiu qua u, my dia, my quay camera, cc
thc chun b phim trong - phim chiu, cnh thc ch to m hnh, bin son ti liu pht
tay, to ngn hng nh trong chng trnh Photoshop v cc slide trong chng trnh
Powerpoint ca gio vin. Thng qua , tng gio sinh phi hc c nhng kinh
nghim b ch v vic ch to cc phng tin dy hc n gin v k thut s dng
phng tin trc quan khi dy tng n v kin thc k thut - ngh nghip.

Phng php dy hc thc tin c bao gm phng php c lp lm th

nghim v luyn tp. c lp lm th nghim c dng trong dy hc cc mn khoa hc
thc nghim. N c tc dng to ra hng th, s say m, c t m khoa hc v gip cho
vic hiu bit ca hc sinh v i tng c c s khoa hc vng chc. Luyn tp c
coi l mt hot ng m ch th tin hnh lp i, lp li nhiu ln nhng ng tc i
tng cm tnh cng nh thao tc tr tu v c ng lao ng nhm hnh thnh, cng c
nhng tri thc, k nng, k xo cn thit cho hc sinh. Luyn tp c mc ch l lm
cng c, m rng, khi su tri thc l lun nhm lm pht trin cc thnh phn thc hnh
trong quan h vi thnh phn khi nim v biu tng trong hot ng t duy k thut
cho hc sinh. Luyn tp c nhiu hnh thc a dng ty thuc vo iu kin hc tp cng

81
nh trnh nhn thc ca hc sinh v c im ca mn hc, bi hc cng nh ca tng
n v kin thc k thut - ngh nghip c th. Trc khi luyn tp, gio vin phi bit
xc nh r cho hc sinh bit c ng c, nhu cu, tm th, thc, ni dung, phng
php, mc ch, cch thc v quy trnh ca vic luyn tp. Trn c s , tin hnh t
chc v ch o mt cch khoa hc vic luyn tp ca hc sinh. Gio vin phi nu r
c nhng yu cu rn luyn thng xuyn, s kin tr khc phc kh khn, s tp
trung ch v i mi phng thc luyn tp thc hnh nhm a li kt qu cao hn.
Chnh v vy, khi phn tch tnh cht ca k nng s dng cc phng php dy hc thc
tin ca gio vin, trng on thc tp phi yu cu gio sinh tp trung ch vo tm
hiu y nhng kinh nghim thnh cng khi thc hin cc thao tc hng dn m u,
hng dn k tip, hng dn kt thc cng nh phng thc t chc luyn k xo lao
ng cho hc sinh. t , gio sinh c c nhng c s tm l cn thit hiu r
quy lut hnh thnh ca k nng, k xo thao ng tc v c ng lao ng k thut-
ngh nghip cng nh bit cch thc hin cc thao tc s phm m bo pht trin vng
chc cc phm cht ca chng cho hc sinh. Phn tch thao tc luyn tp ca hc sinh,
trng on thc tp phi bit yu cu gio sinh ch y c n c ba thng s c
bn nh mc khi qut ca ng tc - c ng lao ng, trng thi tm l ca ch th
khi tin hnh thc hin nhim v thc tp. n tp l phng php gip cho hc sinh c
c nhng iu kin tm l cn thit tin hnh cng c, m rng, khi su, khi qut
ha, h thng ha tri thc, k nng, k xo v pht trin t duy. n tp phi c ch th
tin hnh thng xuyn, lin tc, c k hoch v c h thng. Ch th phi xc nh c
tm th ghi nh lu i vi ti liu hc tp t , tin hnh n luyn bng thao tc ca
tt c mi gic quan, c kt hp hnh ng ng dng vi hot ng t duy sng to khi
ghi nh, thc hin vic n tp c cng, n tch cc, n phn tn ch khng n tp
trung, kin quyt chng li s mt mi v qun. Khi d gi, gio sinh phi ch tm hiu
kinh nghim s dng phng php n tp ca gio vin v cch thc tin hnh vic n
tp ca hc sinh. Qua , hy ch ra xem phng php n tp c ph hp vi quy lut
tm l khng? Bi hc thnh cng trong s ch o ca gio vin l g v bn thn s phi
lm g, lm nh th no khi rn luyn lm pht trin tr nh k thut cho hc sinh.

Trong qu trnh thc tp, gio sinh phi nm vng nhng thng tin v cc phng
php dy hc c gio vin vn dng v thc hin nh th no. Trn c s , phi tm
hiu c nhng kinh nghim thnh cng trong vic s dng kt hp h cc phng php

82
dy hc, nhng thun li v kh khn trong vic i mi phng php dy hc ca gio
vin c s thc tp. Trng on thc tp phi ch o cho gio sinh bit lp k hoch,
tin hnh tm hiu, ch o qu trnh iu tra v kim tra, nh gi kt qu tm hiu ca
tng em cng nh tng nhm. Thng, gio vin tin hnh s dng h phng php dy
hc nu vn , chng trnh ha, dy hc theo giai on, phng php 4D, phng php
hnh thnh k nng hnh ngh theo mdun dy hc khi qut ha ni dung. Vy vic i
mi phng php dy hc ca gio vin c s thc tp c din ra theo quan im
no? Vic ci tin phng php dy hc c s thc tp c din ra theo phng thc
o to ngi cng nhn din rng hay din hp? Vic vn dng nhng thnh tu ca
khoa hc gio dc ngh nghip vo ci tin phng php dy hc mang li nhng
thnh tu no cho thc tin o to ca c s thc tp? S i mi ni dung, phng
php v hnh thc dy hc s phi c din ra theo phng hng no l ti u, bi hc
kinh nghim v i mi cn c t ra, gii quyt mt cch tch cc i vi tt c
mi gio sinh. C lm nh vy, chng ta mi c c c s tm l cn thit lm pht
trin nng lc t duy s phm cho gio sinh khi tip cn nhng vn ca phng php
dy hc k thut ngh nghip cc c s thc tp. Vic t chc hc tp kinh nghim s
dng phng php dy hc truyn t nhng n v tri thc k thut - ngh nghip
ca gio vin c s thc tp cho gio sinh l mt vn rt quan trng v cn thit
trong vic pht trin k nng s phm cho ngi gio vin tng lai. V vy, trng on
thc tp cn phi c bin php ch o thch hp nhm lm hnh thnh k nng nhn bit
nhng thnh cng, nhng mt mnh v kh khn khi tin hnh i mi phng php dy
hc k thut ngh nghip ca gio vin cho gio sinh ca mnh mt cch khoa hc.

3) Hnh thc t chc.

Vic nghin cu v tng kt c nhng bi hc thnh cng khi t chc thc hin
cc hnh thc dy hc k thut - ngh nghip l rt cn thit i vi gio sinh. Cc nhim
v dy hc k thut ngh nghip c th c t chc theo cc hnh thc hc ton lp
hoc theo nhm v c nhn.

Hnh thc ln lp c nhng c im c bn sau: 1) Hot ng hc tp c tin

hnh chung cho mi em cng la tui v trnh , ph hp vi kh nng bao qut ca
gio vin mt a im phng hc xc nh. V vy, tnh cht ca mi quan h qua li
ln nhau gia mi thnh vin trong lp v bu khng kh tm l chung ca tp th c
coi l nhng nhn t tm l - x hi quan trng quy nh cht lng cng nh hiu qu
83
hc tp ca c lp, ca tng hc sinh; 2) Cc nhim v dy hc c thc hin theo thi
kha. Thi gian dy hc lun c phn ra thnh tit hc tin cho vic thc hin cc
nhim v truyn t, lnh hi cc n v tri thc khi da trn nhng c im v nhn
thc, kh nng tp trung ch ca hc sinh v yu cu ca v sinh hc ng; 3) Gio
vin trc tip t chc, thit k, iu khin hot ng thi cng ca hc sinh v cc quan h
ca lp khi c s ch n c im khc bit ca tng hc em.

Dy hc theo hnh thc ln lp c nhng u im sau: 1) To ra c nhng iu

kin tm l - gio dc thun li o to hng lot hc sinh, p ng yu cu o to c
mt lp cng nhn k thut vi quy m ln: 2) m bo cho hc sinh c th lnh hi
c tri thc, rn luyn h thng cc k nng, k xo, thao ng tc ngh, c ng lao
ng v hnh thnh thi k thut c k hoch, c h thng ph hp vi yu cu tm l
- gio dc cng nh v sinh hc ng; 3) m bo c s thng nht trong phm vi
quc gia v vic thc hin k hoch v ni dung dy hc cng nh to ra cc iu kin
tm l - x hi thun li cho vic bi dng tinh thn tp th, phm cht o c cho mi
hc sinh.

Vic thc hin nhim v dy hc theo hnh thc ln lp c nhng nhc im sau:
1) Khng c thi gian cho hc sinh c th nm vng c ton b tri thc, k nng
v k xo; 2) Khng c iu kin gio vin c th ch n nhng c im ring
trong nhn thc cng nh hnh ng, quan h ca tng em; 3) Khng c iu kin
tha mn c nhu cu nhn thc rng ri v su sc v nhng tri thc vt ra ngai
phm vi quy nh chng trnh cho mi hc sinh. V vy, gio vin phi bit s dng
nhiu hnh thc dy hc khi thc thi cc nhim v dy hc. Hnh thc ln lp s c loi
bi lnh hi tri thc mi, luyn tp k nng - k xo - khi qut ha - h thng ha nhng
vn hc, kim tra tri thc k nng - k xo v bi hn hp.

Bi lnh hi tri thc mi c mc ch l t chc, iu khin hc sinh tin hnh lnh

hi tri thc mi. Cu trc ca gi hc bi mi c xc nh theo s sau: T chc lp,
tin hnh nm vng s em c mt, vng mt vi l do c th, n nh trt t, chun b
tm th cho bi hc -> Tch cc ha tri thc hc lm ch da cho vic nm vng
nhng n v tri thc mi qua m thoi, kim tra v trnh by bng li -> Tin hnh
nh hng, nu bi, mc ch v nhim v ca bi hc bng nhiu hnh thc sinh
ng thu ht c s ch ca hc sinh vo vn mt cch t nhin -> Ging bi
mi, gio vin tin hnh vn dng nhng phng php, phng tin dy hc thch hp
84
t chc, iu khin hc sinh t hnh ng nhm nm vng tri thc mt cch c lp, tch
cc -> Cng c, h thng ha tri thc hc bng m thoi, vn p, gii bi tp, cho
xem phim hay dng li trnh by, gip hc sinh gn tri thc ang hc vi kinh nghim
c ca mnh -> Tng kt bi hc thng qua dng li nu mt cch khi qut, xc
tch, ngn gn, tan b vn tm hiu trong gi cho hc sinh ghi nh, tin hnh
nhn xt tinh thn, thi v nh gi kt qu gi hc -> Hng dn cho hc sinh bit
cch hc bi, lm bi tp nh v chun b cho bi hc sau.

C nhn hc sinh t hc nh, c th vin c tc dng gip cho cc em c

iu kin tm l m rng, khi su, h thng ha, khi qut ha nhng tri thc hc.
Hnh thc t hc c tc dng rn luyn k nng, k xo v phng cch vn dng nhng
iu hc vo gii quyt nhng tnh hung thc t ca hc sinh. Bng cch c trc
ti liu tham kho, sch gio khoa, lm thc nghim, t quan st i tng k thut theo
hng dn ca gio vin, vic t hc ca hc sinh, s c tc dng chun b trc cho s
lnh hi tri thc mi. Bng t hc bi, lm bi tp, lm th nghim - thc nghim, t quan
st, c ti liu tham kho v chun b nhng iu kin cho vic hc bi mi m t hc
c tc dng bi dng thc trch nhim, tnh t gic, kh nng c lp, tnh k lut,
tnh t chc v tnh k hoch trong khi gii quyt nhim v hc tp k thut - ngh
nghip ca hc sinh. Vic t hc ca hc sinh cn m bo c iu kin tm l hc s
phm sau: 1) Lm cho cc em thc c tm quan trng ca vic hc nh. Dn tng
bc, lm hnh thnh cho cc em c thc, nhu cu, hng th i vi vic t hc v nh
trng, on TNCSHCM, Hi hc sinh cn chm ch ch o cho hc sinh bit cch thc
hin cc nhim v t hc ; 2) C bit ha cc loi bi tp, lm cho n a dng ha t mc
lp li, thit k theo mu, pht hin ci sai, ci tha - ci thiu - ci khng hp l trong
thit k, thit k tip n cc bi tp sng to. Gio vin cn bi dng cho hc sinh bit
r cch dng phng php c sch, gii bi tp, n tp v lm cng; 3) To lp
c c s vt cht cn thit cho vic gii quyt cc nhim v t hc. Trong qu trnh
gii quyt cc nhim v thc tp s phm, bn cnh vic hc k nng ng lp, tt c cc
gio sinh phi bit c r thc trng t hc v kh nng t hc ca hc sinh ra sao, trn
c s , tin hnh lp k hoch, t chc, ch o v kim tra - nh gi qu trnh cng
nh kt qu s hc ca hc sinh. Bn cnh vic ch o cho gio sinh rn luyn k nng
ng lp, trng an thc tp cn c bit ch t chc cho cc em tin hnh gii
quyt cc nhim v t chc qun l cc hot ng t hc ca hc sinh.

85
 Tham quan sn xut v thc t lao ng ngh nghip l mt hnh thc dy hc
gip cho hc sinh c c iu kin thc t tin hnh quan st v nghin cu i
tng. Nh m cc em s m rng tm nhn, c c iu kin tm l thun li
o su tri thc v c hng th thc s vi i tng. C th tin hnh tham quan sn
xut trc, trong v sau khi hc nhng ni dung tri thc k thut - ngh nghip no
. Tham quan c thc hin theo 3 bc chun b, tin hnh tham quan thc t v tng
kt.

Cc hnh thc ln lp, t nghin cu thng c kt hp vi tho lun nhm khi

thc hin cc nhim v dy hc k thut - ngh nghip. Tho lun v xmina u ging
nhau ch, hc sinh t chun b trc ri mi ngi cng tin hnh nghe bo co, tranh
lun, tho lun v ni dung k thut - ngh nghip xc nh.

Song, phm vi v mc vn c nu ra trong xmina th rng, su sc hn,

bt buc phi c s iu khin ca tc ng s phm ca gio vin. Thng chng c
thc hin qua cc bc chun b, tin hnh trao i v tng kt. Khi d cc bui tho
lun nhm v trao i qua xmina, gio sinh phi nm vng k nng chun b cng,
lnh o, ch o qu trnh trao i v tng kt, nh gi ni dung cng nh tng kt cc
bi hc kinh nghim cho vic thc hin cc nhim v tho lun sau .

Bn cnh hnh thc ln lp, t hc v trao i, khi dy k thut ngh nghip,

ngi ta cn dng ph o v ngoi kha. Ngoi kha k thut ngh nghip c tc dng
lm m rng, khi su nhn thc, pht trin hng th v nng lc cho hc sinh. Ngoi ra,
ngoi kha cn c tc dng hng hc v hng nghip cho cc em. Ngoi kha c
thc hin bng cch t chc sinh hot t ngoi kha, cu lc b khoa hc k thut - ngh
nghip, hi tho ca cc nh khoa hc tr tui, sinh hot cc hot ng k thut - ngh
nghip nh thi Robotcon, trnh by thnh tu mi ca in t, c kh, k thut thng tin,
ni chuyn ngoi kha v sng to k thut v.v Thc t o to ngh s phn ha hc
sinh thnh loi kh - gii, trung bnh v yu - km. Mi em u cn n s gip ring
t pha gio vin. Nhng cn c bit quan tm gip ring nhm thanh ton loi yu -
km v bi dng tri thc, k nng cho loi kh gii. lm c vic ny, trong trng
ngh, gio vin cn quan tm gio dc thc t gic hc tp, i su km cp c bit,
thng xuyn kim tra, nh gi v phn loi trnh nm tri thc, mc ca cc k
nng v c trng ca thi k thut - ngh nghip ca gio vin, qua , ch ra xem

86
hiu qu v mc ph hp ca cc hnh thc dy hc vi ni dung dy hc nh th
no?

4) Kim tra, nh gi qu trnh dy hc.

Vic tin hnh kim tra c thng tin ngc v cht lng, hiu qu ca qu
trnh dy hc l nhm tm kim nhng tc ng s phm cho ph hp. Kim tra nh gi
tri thc, k nng, k xo v thi trong dy hc k thut cn c tc dng lm cng c
tri thc, pht trin tr tu v hnh thnh c nhng nt tnh cch tt cho hc sinh. Gio
vin thng dng cc hnh thc kim tra thng xuyn hoc theo nh k khi hc ht cc
hc trnh. C th tin hnh kim tra bng vit, t lun hoc test, kim tra ni cng nh
hnh ng thc hnh v quan h. Trong qu trnh o to gio vin phi tin hnh kim
tra c mc ch, c k hoch t c liu m nh gi cht lng dy hc thng qua
cc thng s, ch s khch quan. Gio vin phi bit cch kim tra c qu trnh ln kt
qu hc tp c c iu kin tm l cn thit m nh gi ton din v cht lng
nm vng tri thc, c im ca k nng cng nh tnh cht ca thi k thut - ngh
nghip ca hc sinh. Gio vin phi bit cch s dng nhiu hnh thc kim tra v m
bo tnh gio dc ca n. Gio vin phi tin hnh kim tra mt cch khch quan, khoa
hc, nghim tc, nh nhng. mi gio vin, phi c c k nng ra thi, coi thi,
chm thi, tr bi. Kim tra, nh gi thc hn chc nng nh hng, iu chnh v xp
loi trnh hc tp ca hc sinh. Qu trnh nh gi c tin hnh qua 5 giai on: 1)
Cp c thm quyn ra quyt nh v quy nh cc tiu ch nh gi; 2) Nu r cc tiu ch
bin thin, nh tnh - nh lng, cc tiu ch ti thiu c lp hoc gn vi phng php
s phm dng nh gi; 3) Tp hp c cc thng tin thch hp lm c s cho nh
gi; 4) i chiu cc thng tin thu nhn vi h thng cc tiu tr thch hp ; 5) Pht
biu cc kt lun di dng nh gi tng hp.

Qu trnh kim tra, nh gi chnh xc kt qu hc tp ca hc sinh l th hin r

trnh ca nng lc s phm ca gio vin. Qua kim tra, nh gi m hc sinh s nng
cao c tinh thn trch nhim v ch khc phc kh khn trong hc tp. Vic tun theo
mt h thng kim tra s to iu kin tm l thun li cho hc sinh c th nm vng
c kin thc mn hc, pht trin thi quen hc tp, lng t tin, nng lc t hc v nhu
cu t kim tra - nh gi. Vic t nh gi kin thc s gip cho cc em pht trin c
tinh thn tp th, hnh thnh d lun lnh mnh chng li ci sai - ng vin ci ng,
gio dc lng t trng, tnh chn tht v lm tng mi quan h tch cc gia gio vin vi
87
hc sinh. nh gi l tin hnh xem xt mc ph hp gia tp hp thng tin c gi tr,
thch hp v ng tin cy vi tp hp cc tiu ch c gi tr, thch hp, ng tin cy, ph
hp vi mc tiu qua so snh, nh gi a ra quyt nh. nh gi gio dc c coi
l qu trnh tin hnh cc tc ng c h thng xc nh r mc t ca hc sinh v
mc tiu o to. N bao gm nhng m t nh tnh hay nh lng nhng hnh vi ca
hc sinh cng nh nhn xt, nh gi chung c s i chiu vi nhng mong mun phi
t c. Quy trnh nh gi phi c biu hin ni dung cc cng vic nh nm
vng mc tiu nh gi -> Xc nh cc tiu chun khi nh gi -> Xc nh cc phng
php dng cho vic nh gi -> Xc nh cc thc o (Barem) dng cho s nh gi
-> Tin hnh nh gi vic nh gi chnh xc kt qu hc tp ca hc sinh phi da trn
nhng tin thng tin m quy trnh thu thp n phi c din ra t xc nh cc ngun
thng tin cn thit -> Chp nhn cc bc chn mu -> p dng m hnh v cng c
nh gi cn thit cho vic thu thp tin -> Tin hnh phn tch, x l v gii thch n, sp
xp phn loi thng tin i n quyt nh nh gi sao cho khi qut v mang tnh
thit thc.

nh gi c coi l mt qu trnh tc ng c h thng xc nh phm vi

t c ca mc tiu dy hc, v vy, cn xc nh r mc tiu cho s nh gi. Th
thc tin hnh nh gi phi c la chn cho ph hp vi mc tiu nh gi v phi
thc hin bng nhiu cch khc nhau c thng tin khi qut. Trong qu trnh , gio
vin phi c s hiu bit thu o v nhng hn ch ca tng cng c nh gi s
dng cho ng v c hiu qu. Khi nh gi, gio vin phi coi n nh l phng tin
i n mc ch ca nh gi l c c nhng quyt nh ng n v qu trnh dy
hc. Vic nh gi bao gi cng gn vi vic t nh gi qu trnh hc tp ca hc sinh.
Ngha l, trc tin chng ta phi ch n vic hc tp ca hc sinh, sau mi tin
hnh kch thch s n lc hc tp ca cc em, cui cng mi nh gi bng im s. S
nh gi bao gi cng km theo vic nu nhng nhn xt hc sinh bit c sai st
ca mnh v kin thc, k nng, phng php m gip cc em bit cch tin hnh b cu,
trau di thm kin thc. Vi nhng li, sai st trong thao ng tc v c ng ca hc
sinh, gio vin cn rt kinh nghim tm ra thiu st trong dy l thuyt, dy mu hnh
ng ca mnh nhm thay i cch dy. Trong khi nh gi, gio vin lun bit s dng
nhiu phng php v hnh thc khc nhau nhm m bo c tin cy, tnh chnh
xc cho cc quyt nh, phi gio dc thc t nh ca hc sinh li cun cc em tch

88
cc tham gia vo vic gii quyt nhim v nh gi qu trnh dy hc. Gio vin phi
bit cch thng bo mt cch r rng ni dung ca h thng cu hi gip cho cc em
c iu kin tm l cn thit m suy ngh nhm nh hng ng trc khi tr li.

Phi da trn yu cu ca ni dung, phng php dy hc m gio vin tin hnh

xem xt kt qu bi lm ca hc sinh a ra cc chun on v kt lun s phm. Gio
vin phi thn trng khi xy dng loi cu hi ch quan c nhiu la chn, trong mt n
v thi gian hi nn dng kt hp nhiu dng cu hi. Trong cu hi v mt nh lng,
gio vin nn cn c vo ngn ng tr li ca hc sinh m xc nh trnh nhn thc
ca cc em khi cn c vo gi tr, tin cy ca vic kim tra nhng khi cnh chnh
yu, quan trng. Trc v trong khi kim tra, gio vin phi lm cho hc sinh yn tm,
khng phi lo lng v kim tra - nh gi. Gio vin cn t cu hi hp l, trnh a ra
nhng cu hi m mnh cha th sn sng tr li c. Phi vit trc ni dung cu tr
li cho tng cu hi v lm chun ha v nh hng r rng cho mi ni dung kim tra
v thc hin theo cc mc Measurement, nh gi - Assessment, nh gi -
Evaluation v quyt nh Decision Making. Phi xc nh r ni dung, quy nh r ci
thc dng nh gi v m bo tnh ton din, thng xuyn, khch quan khi kim
tra, nh gi hiu qu cng nh cht lng ca qu trnh dy hc k thut ngh nghip
trong nh trng dy ngh.

Trong qu trnh hng dn gio sinh tm hiu v thc trng kim tra, nh gi qu
trnh dy hc trng dy ngh, trng an thc tp cn lu tm ch o cho cc em
thc hin tt cc cng vic sau: 1) Tm hiu ni dung, phng php, cch thc, phng
tin m gio vin dng kim tra v nh gi trnh nm vng tri thc, k nng k
thut ca hc sinh trng thc tp; 2) Tm hiu nhng bi hc kinh nghim thnh cng
khi t chc, ch o vic kim tra, nh gi qu trnh dy hc ca lnh o nh trng; 3)
Tm hiu k nng kim tra, nh gi cng nh kh nng chun b cc iu kin cho tin
trnh thc thi cc nhim v kim tra, nh gi hiu qu, cht lng dy hc k thut ca
i ng gio vin nh trng. Qua , rt ra bi hc kinh nghim xem sau ny, khi ra
trng dy cc phn mn k thut, bn thn s phi lm g v lm nh th no c th
kim tra, nh gi c ng trnh hc tp ca hc sinh.

5. Qun l hot ng dy hc

89
 Qun l hot ng dy hc c hiu l qu trnh tc ng c mc ch ca ch
th vo i tng nhm m bo cho hot ng dy hc vn ng n nh, ng quy lut
v t ti mc tiu hng ch. Mc tiu ny c trng cho trng thi vn ng mi
m ngi qun l mun v c xc nh theo ni dung ca s sau: 1) Thc hin k
hoch tuyn sinh theo ch tiu m nh trng c giao hng nm. Tng bc nng cao
cht lng o to ngun nhn lc theo yu cu ca s nghip cng nghip ha, hin i
ha; 2) m bo cht lng gio dc - o to k thut - ngh nghip theo ng chng
trnh v k hoch m Nh nc quy nh; 3) Xy dng i ng gio vin nh trng
v c cu v s lng m h c c phm cht o c tt, trnh v t tng
cng nh chuyn mn k thut ngh nghip vng vng v nghip v s phm gii, c
y tinh thn trch nhim i vi s nghip o to ngi lao ng mi pht trin
ton din cho t nc; 4) Xy dng ng b, on thanh nin CSHCM, Cng on,
Hi hc sinh v cc an th trong trng vng mnh lm nng ct cho vic gii quyt
cc nhim v qun l; 5) Xy dng, bo qun v pht huy c hiu lc s dng trng
s, c s vt cht, trang thit b k thut, dng dy hc vo thc hin nhim v gio
dc - o to k thut ngh nghip. m bo mi trng s phm thun khit, v sinh
hc ng v tng bc xy dng trng thnh trung tm vn ha, khoa hc, k thut
a phng; 6) Lm tt chc trch qun l hnh chnh Nh nc i vi cng tc vn th
lu tr- t liu, k ton ti chnh trong trng; 7) Thng xuyn i mi cng tc qun
l theo ng nguyn tc ng lnh o, Chnh quyn ch o v qun chng gio vin
hc sinh lm ch nhm nng cao hiu qu gio dc- o to ca trng ;8) m bo
c s lnh o ca cp y ng v s ch o ca chnh quyn a phng i vi mi
hot ng trong trng dy ngh. Gi vng c mi quan h gia Nh trng vi cc
c s sn xut cng nh kinh t vn ha x hi ca a phng nhm vn dng sc
mnh ca nhn lc vt lc ti lc vo o to ngi lao ng mi. Lm tt cng tc
tuyn truyn v o to theo hng gio dc - o to k thut ngh nghip l quc
sch hng u v gio dc l s nghip ca ton ng, ton dn; 9) Thc hin vic tit
kim tin ca, vt t, thi gian v cng sc, gi gn ti sn nh trng nhm thc hin ti
u cc nhim v qun l. Phi xc nh c phng hng chin lc cho s pht trin
ca gio dc k thut- ngh nghip cho cc gian on 2005 2010, 2010 2015 v 2015
2020 cho nh trng dy ngh ca mnh.

90
 Trong khi tm hiu v hot ng qun l dy hc, trng on thc tp cn tp
trung ch ch o cho gio sinh lm tt cc vic sau: 1) Tin hnh phn tch ni dung
ca k hoch qun l chuyn mn rt ra bi hc kinh nghim v qun l tng mt nh
hot ng dy, hot ng hc theo chng trnh, thi kha biu, s dng c s vt cht
trang thit b k thut - dng dy hc, thc hin ni dung cng phng php v hnh
thc t chc dy hc, qun l nn np v cht lng dy hc; 2) Tin hnh nghin cu
tm hiu chu trnh qun l dy hc t k hoch ha n t chc i ng, lnh o ch
o v kim tra thanh tra dy hc trn c s thng tin tm ra nhng bi hc kinh
nghim thnh cng khi xy dng k hoch qun l dy hc, hnh thnh c cu dy hc,
ch o dy hc v kim tra, nh gi kt qu dy hc; 3) Tin hnh tm hiu cc iu
kin cho hat ng qun l chuyn mn nh nng lc, phm cht nhn cch, phong cch,
k nng qun l ca Ban gim hiu v T trng chuyn mn, cc quyt nh v qun l
dy hc, trnh nhn cch ca tp th Hi ng o to cng cc tp th lp hc sinh,
bu khng kh tm l cng tm trng, d lun, truyn thng, bin php qun l dy hc
ca nh trng, chin lc qun l chuyn mn ca hiu trng. Trn c s , tin hnh
rt ra bi hc kinh nghim thnh cng v qun l chuyn mn ca hiu trng, gio vin
ch nhim, gio vin b mn trng m gio sinh n thc tp. ng thi gio sinh
cng phi ch ra xem phng hng qun l hot ng hc tp ca hc sinh sau ny ca
mnh s c din ra theo xu hng qun l tch cc nh th no.

c. C s vt cht, thit b v cc iu kin m bo cho dy hc

Vi t cch l mt thnh t ca qu trnh dy hc, yu t c s vt cht, thit b v

cc iu kin m bo cho dy hc c ngha rt quan trng. Chng c tn to, bo
qun v s dng hp l s gp phn m bo hiu qu v cht lng dy hc. Tm hiu
v mt ny, gio sinh phi ch n c im ca trng s, thit b v cc iu kin
m bo cho dy hc v s lng, cht lng v kh nng thc hin ni dung dy hc
ca n.

Mt tp hp nhng ta nh, sn bi, mt bng khun vin m trn din ra cc

hot ng gio dc - o to k thut ngh nghip xy dng c tnh t chc, ph hp
mi mc tiu v quy nh ca B c gi l trng s. Ni chung, trng s c cu
trc, cch xy dng v bi tr khng gian sao cho ph hp vi yu cu ca hot ng v
giao tip s phm. Mi mt hot ng gio dc - o to k thut ngh nghip c th u
c tin hnh trong khong khng gian s phm xc nh vi cc iu kin vi kh hu
91
thun li cng nh trang thit b ph hp nhm to cho vic thc hin nhng nhim v
ca chng u t c hiu qu cao. Khi phn tch cu trc ca trng s, gio vin
phi ch n cc thnh t sau: 1) Khu dnh ring cho hot ng dy hc trn lp nh
ging ng phng hc, phng th nghim, vn trng; 2) Khu dng cho vic gii quyt
nhim v hng nghip, thc hnh sn xut nh xng trng, khu vc sn xut, cng
trnh VAC; 3) Khu dnh cho cc hot ng chuyn bit nh th vin, phng truyn thng,
nh a nng, sn bi tp TDTT, hi trng, phng dnh cho cc hot ng sng to k
thut ca hc sinh; 4) Khu lm vic ca Ban gim hiu cng nh cc Phng Ban
Khoa T chuyn mn, phng thng trc, vn phng, phng thit b, phng gio dc
ngh thut, phng y t, phng hi hc sinh; 5) Khu vc v sinh, nc sch, k tc x, nh
n tp th.

Gio sinh phi ch phn tch xem nhng khi cng trnh ny c c b tr hp
l, m bo iu kin vt cht thun li cho vic thc hin c hiu qu cc nhim v o
to khng? Chng khng c gy tr ngi, kh khn cho s hot ng ca nhau m
tng thch to iu kin thun li s dng trong s phi thuc ln nhau, chng phi
thun li cho s di chuyn ca gio vin v hc sinh sao cho t tn thi gian v cng sc
nht. Cc cu trc khng gian s phm ca nh trng dy ngh phi ph hp vi yu
cu ca qu trnh o to, phi to iu kin tt cho vic ti u hot ng cng nh t
chc mt cch khoa hc hot ng o to v phi m bo an ton tuyt i cho hot
ng ca gio vin hc sinh cng nh tnh vn ha, v sinh, thm m, tit kim v tnh
s phm trong s dng.

Khi phn tch tnh cht ca thit b v phng tin vt cht k thut cho o to,
gio sinh cn quan tm tm hiu xem lp hc c bn, gh, h thng chiu sng, bng,
bc ging ng quy cch khng? Trong phng khng kh phi thong mt, c mi v tch
cc, khng b nh hng bi ting n cng nh bi, m bo m v ma ng, mt v
ma h. Xc nh xem phng hc b mn c c trang tr theo ng quy nh, c
my mc, trang thit b k thut, dng dy hc nh my tnh, my chiu a nng, m
hnh my, s , biu , th, makt, phng tin nghe nhn, my dy hc, phng
tin trc quan c ph hp vi ni dung dy hc khng?. Gio sinh tin hnh tm hiu
th vin mc y ca sch gio khoa v cc chuyn ngnh k thut cng nh
nghip v s phm, sch tham kho, tp ch k thut ngh nghip nh th no? Gio sinh
tin hnh xc nh mc y ca cc thit b th nghim, thc hnh k thut ngh

92
nghip, dng dy hc, cc vt liu cng c m hc sinh dng ti to li i tng
hc tp, thit b nghe nhn, my mc, m hnh, makt, mu vt, tranh nh, ha cht, dng
c th dc th thao, nhc c v.v.. trong trng m mnh n thc tp. Qua , gio sinh
phi bit suy ngh xc nh xem ton b nhng thit b v phng tin k thut c
c cu trc, sp xp theo mt h thng, tun th ni dung dy hc, ph hp vi
phng php dy hc, c im tm l sinh l ca hc sinh, vi quy lut kinh t hc
gio dc, c m bo tnh thm m, tnh s phm, tnh tin li, an ton trong s dng n
mc no cng nh chng c tc dng kch thch tnh tch cc t duy, lm gi mang
c th cho vic tip thu tri thc tru tng v hnh thnh thnh phn hnh nh cho cc
hot ng t duy k thut cha?

Ton b c s vt cht, trang thit b, k thut, dng dy hc c to lp t

kinh ph ca Nh nc, s trang b ca ngnh, s ng gp v ti chnh, lao ng ca
cng ng cng nh ca gio vin, hc sinh trong trng. Mi nhn thc ca hc sinh
trng ngh u bt ngun t hot ng trc quan. Ngi gio vin trng ngh phi
bit t chc c cc hnh ng trc quan ca hc sinh vi cc phng tin k thut,
trang thit b v dng dy hc thch hp. Khi tm hiu c s vt cht, k thut, trang
thit b dy hc gio sinh phi xc inh s y , hin i tun th nhng quy nh cu
Nh nc v p ng c yu cu o to ca nh trng, k nng s dng hp l
chng tht chu o, trnh h hng, tht thot ca i ng gio vin trong trng nh th
no?

Cc phng tin k thut dy hc c bao gm cc my dy hc v cc phng

tin nghe nhn, phng tin nghe nhn bao gm cc gi mang thng tin nh bn trong,
phim, bng t ghi m hnh, a CD VCD, v cc my chiu phim, my chiu a nng,
radio cassette, tivi, video cassette, camera, my tnh v.v Cc dng trc quan hay
dng dy hc c bao gm cc mu vt nh vt tht, vt thay th, vt phn pht, cc
sn phm nhn to, cc b su tp cng cc m hnh my maket, hnh v nh bn v k
thut, s , bn , tranh v v nh. Trong khi gii quyt cc nhim v thc tp, gio
sinh cn chm ch quan st xem gio vin c bit cch chn mu vt v s dng chng
mt cch hp l khi truyn t cc n v kin thc k thut, cng ngh hc, t chc sn
xut khng? Qua , rt ra bi hc kinh nghim v vic la chn mu vt c kch thc
ln, t yu cu thm m, s phm cng nh k nng s dng hp l v khoa hc
chng gip hc sinh tip thu cc n v tri thc k thut ngh nghip mt cch trc

93
quan, c th, trc tip, cm tnh c iu khin bng t duy s phm k thut. Trong khi
dy, gio vin c th a ra v s dng mu vt trn bn hc sinh cng nh thc hin
thao tc dy theo phng php nghin cu. Mc ch ca vic a trnh v s dng mu
vt trn bn l cho hc sinh c lp quan st, to ra nhng iu kin thun li cho s
nghin cu hnh dng b ngoi ca i tng cng tnh cht ca chng c th tri gic trc
tip bng gic quan ca cc em. V vy khi d gi, gio sinh phi ch xem gio vin c
yu cu hc sinh tin hnh s dng nhiu gic quan nhn thc i tng bng chnh
hnh ng cm tnh v kt hp vic dng li vi vic trnh by mu vt theo phng
php nghin cu minh ho lm pht trin nng lc quan st, c tng tng v t
duy hnh nh trc quan cho cc em khng? Gio sinh phi quan st xem gio vin c bit
cc s dng m hnh ng v m hnh tnh v my mc v cc my mc, thit b k thut
c phng to, thu nh theo yu cu ca dy hc khng? Ch phn tch k nng s
dng phi hp s hay tranh v v i tng vi m hnh hot ng ca my, thit b
k thut ca gio vin. Khi s dng m hnh hoc s cc m hnh lp rp v cc in
tr, dy dn ca b in cng nh cc yu t bnh xe, trc, cht trc, gi trc, m t,
dy curoa, thanh truyn trc khu, bnh vt- trc vt v.v ca b c, gio sinh cn phi
chm ch quan st xem gio vin c bit phn tch s ph hp ca cc b phn vi cc
chc nng cng nguyn tc k thut ca quy trnh vn hnh ca chng, c tin hnh so
snh i chiu chng vi cc dng c c cng chc nng m hc sinh tng bit cha
v c bit s dng phi hp cc phng php trnh by trc quan cha.

trn lp, nhng hnh v p, nhanh v ng v i tng do gio vin v ngay

trong khi ging bi c gi tr s phm c bit. Gio vin c th dng cc hnh v c sn
trn giy, bng ph kh ln cng cc s , biu , th, bn v, m hnh, bn ,
dng dy hc. S gip cho gio vin lm r c cu trc, nhng du hiu c bn ca
i tng k thut v quy trnh cng ngh, c th khng cn trnh by nhng du hiu,
chi tit khng cn thit. Tranh v, tranh phn tch, nh chp, m hnh, bn v v.v cn
c gio vin s dng trong khi dng cc phng php dy hc thc tin, dng li, c
lp quan st, vn p, trnh by trc quan v.v Gio sinh cn ch xem gio vin
chun b ni dung i tng qua in, vit, v ln bng trong, tm hiu trnh s dng
bng phn bng phoc, my chiu qua u, my Dias v my quay camera, kh nng
ch to phim trng en mu di ng, su tm vt tht, ch to m hnh ti liu pht
tay, to ngn hng tranh - nh trong chng trnh Photoshop, k nng to cc slide trong

94
chng trnh Powerpoint qua to th mc - lp cc trang ti liu chn cc phng n
biu din, kh nng xy dng phn mm dy hc cng nh k nng s dng phng tin
dy hc truyn thng v phng tin dy hc k thut mi nh th no. Qua , rt ra bi
hc kinh nghim thnh cng trong khi s dng phng tin dy hc hai chiu, ba chiu,
phng tin nghe, phng tin nhn, phng tin nghe - nhn v cc phng tin my
tnh thit b kt ni trong dy hc k thut ngh nghip ca gio vin.

2.2. Tm hiu ni dung c bn ca cc mt gio dc ton din

Trong qu trnh gii quyt nhim v thc tp s phm, gio sinh phi tin hnh
tm hiu nhng ni dung c bn ca cc mt gio dc ton din nhn cch hc sinh trong
trng ngh m mnh n thc tp. Theo k hoch thc tp, tng bc trng on t
chc cho gio sinh tm hiu v ni dung, phng thc gio dc o c, mi quan h ca
nh trng gia nh x hi v cc mt gio dc khc ca nh trng dy ngh.

a) Gio dc o c

Gio sinh tin hnh tm hiu cc phm cht nhn cch, nh hng gi tr trong
o c hc sinh hc ngh cng nh ni dung, phng php v hnh thc t chc vic
gio dc o c cho hc sinh. Hc sinh c tui t 16 n 20, phn ln cc em tt
nghip PTTH, mt s t tt nghip PTCS c tham gia lao ng cc lnh vc khc
nhau ca i sng x hi hoc va hon thnh ngha v qun s c vo hc cc
trng dy ngh. Do cc iu kin ca cuc sng, hot ng, giao tip trong trng dy
ngh cng nh ca nn kinh t vn ho - x hi quy nh m nhng phm cht tm l
ca nhn thc, tnh cm, ch, xu hng, tnh cch, kh cht, nng lc, k nng, k xo,
thao - ng tc c ng k thut ngh nghip ca hc sinh c hnh thnh.Trong
i sng tm l ca cc em biu hin r nt s t thc, nhu cu, ng c, hng th,
l tng, nim tin, c m k thut v nh hng cho s pht trin nhn cch ca mnh
sao cho tng hp vi yu cu ca hot ng k thut ngh nghip trong iu kin
cng nghip ho, hin i ho t nc. Cc em c thc hng nghip, hng th v
ng c chn ngh. Khi hc ngh, cc em hnh thnh c thc, nng lc, l
tng ngh nghip, thc rn luyn, t rn luyn nhn cch ca mnh thng qua cc qu
trnh hot ng v giao tip x hi. Trong hc tp, cc em nhn cm nhanh, nhy v su
sc nhng cn thiu kinh nghim thc tin; nng lc t duy, tng tng, ch , tr nh,
ngn ng k thut c pht trin vi cht lng mi; tnh cm cp thp mang tnh x

95
hi, tnh cm o c, tnh cm thm m, tnh cm tr tu c pht trin, tnh bn cao c
v tnh yu i la biu hin. Trong nh trng dy ngh, cc em sng si ng, thng
thn trung thc, thch ci mi l, a hot ng quan h x hi, sn sng bo v chn l,
sng c thc v l tng, c phong cch ham hiu bit, hiu hc, thc ngh nghip
cng dn. Nhn cch ca cc em pht trin, m bo cho n bit lm ch c bn thn
t thc th gii quan, nhn sinh quan, l tng, nng lc pht trin vi cht lng mi
biu hin ra ngoi bng li sng phong cch hot ng - quan h thu l t tnh m
sc thi o c php l, mang y tnh dn tc, tnh hin i. Trong qu trnh tm
hiu cc mt gio dc ton din gio sinh cn tp trung ch vo xc nh nhng vn
sau:

1) Ton trng c thc hiu bit tn trng gio dc v bo v hc sinh nh

th no qua cc hot ng tp th, cuc sng, giao tip. Lnh o nh trng, gio vin
ch nhim v t chc on tin hnh xy dng tp th lp, a hc sinh vo thc tin
c rn luyn, tri nghim bit vch k hoch phng thc bin php cho vic rn
luyn nhn cch cc em nh th no? 2) Nh trng bit t chc mi hot ng cng
nh quan h x hi lnh mnh, to lp mi trng s phm thun khit cho hc sinh
sng, quan h v hnh ng nh th no? 3) Lnh o nh trng bit tn dng vn
hc ngh thut, truyn thng i chng, sch bo, t chc cuc sng hc ng cng
nh phong tro thanh nin tnh nguyn, s mu mc v phong cch s phm ca gio
vin v cc phng tin gio dc khc gio dc o c, t tng, chnh tr, tc
phong, li sng, phong cch sng v..v.. ca ngi lao ng mi pht trin ton din cho
hc sinh n mc no.

Qu trnh gio dc trong nh trng dy ngh c bao gm phc hp tc ng

ca cc yu t khch quan - ch quan, c tnh lu di, tnh c bit, tnh bin chng. V
vy, khi phn tch ni dung tm l - gio dc ca qu trnh c dc, gio sinh cn tm
hiu xem n c m bo tnh mc ch v tnh t tng, c gn vi cuc sng, c din
ra trong iu kin tp th, c bit tn trng nhn cch kt hp vi vic no i hi hp l
vi hc sinh, c kt hp c s ch o ca gio vin vi vic pht huy tnh ch ng -
c lp sng to ca hc sinh, c m bo tnh h thng k tip lin tc trong gio
dc, c m bo s thng nht v yu cu gia nh trng, gia nh vi x hi, c m
bo c tnh va sc v tnh c bit khng.

96
 Ni dung gio dc c bao gm mt h thng tri thc, thi v hnh vi o c
theo ng nh nhng quy nh ca cc chun mc x hi. Trong , h thng tri thc v
cc chun mc l c s l lun cn thi ca ch th i vi cc chun gi tr l
ng lc v hnh vi th hin o c l ci c bn, ct li trong i sng o c ca h.
V vy, khi phn tch ni dung c dc, gio sinh cn suy ngh su sc ch ra mt cch
r rng nhng vn sau: 1) Ni dung gio dc o c c ph hp vi mc tiu o
to, c m bo c tnh h thng v lin tc ca tri thc cng nh k xo v k nng
o c khng? 2) Ni dung c dc c m bo c cc gi tr truyn thng v ci
hin i thi s cng nh c ph hp vi c im tm sinh l v trnh nhn thc ca
hc sinh khng? 3) Ni dung c dc c m bo tnh ng tm v m rng ca chng
trnh gio dc khng.

Khi phn tch ni dung c dc, gio sinh cn ch tm hiu thc cht cc tc
ng gio dc th gii quan, nhn sinh quan, l tng, nim tin, phong cch, li sng,
ng li, chnh sch php lut, lng yu nc - yu qu hng - yu thin nhin - vt
nui - yu con ngi, lng nhn i, gi tr nhn vn - quc t, tinh thn nng ng - tch
cc - ch ng - sng to - nghim tc trong hot ng v giao tip, tnh k lut, thc
php lut, nhng chun mc trong mi quan h gia tc - cng ng - quc gia - quc t.
Qua , gio sinh cn phi suy ngh xc nh xem ni dung gio dc o c c xc
nh c cn c vo mc tiu o to, c im tm sinh sinh l ca hc sinh, yu cu
ca nn kinh t - vn ho - x hi, truyn thng o c ca dn tc v tinh hoa ca cc
gi tr hc ca th gii cng nh c th ho trong cc cng tc o c dc, tr dc,
m dc, gio dc lao ng, th dc, gio dc gi tr nhn vn - quc t, gio dc mi
trng, gio dc chng AIDS - ma tu nh th no?

Phng php gio dc c coi l nhng phng thc tc ng gn b vi nhau

gia ngi gio dc vi hc sinh nhm gii quyt tt nhng nhim v gio dc. l
nhng tc ng ca nh s phm v tp th n hc sinh thng qua t chc h thng
nhng hot ng giao tip, i sng tp th bng chnh cc bin php, trn c s cc
phng tin - iu kin hnh thc t chc gio dc. Trong nh trng dy ngh,
thng cc nh s phm dng 3 nhm phng php gio dc nh: 1) Nhm cc phng
php t chc hot ng x hi v tch lu kinh nghim ng x cho hc sinh gm c nu
i hi s phm, to lp d lun x hi, luyn tp thi quen, rn luyn, giao nhim v,
to tnh hung gio dc. 2) Nhm cc phng php hnh thnh thc, khi nim v nim

97
tin o c cho hc sinh c bao gm m thoi, din ging, tranh lun v nu gng.
3) Nhm nhng phng php kch thch hot ng v iu chnh hnh vi ng x ca hc
sinh c bao gm thi ua, khen thng v trch pht. Qua phn tch thc tin, gio sinh
phi nhn ra c tc dng ca nhng phng php gio dc trong vic thc hin ni
dung c dc v t rt ra bi hc kinh nghim thnh cng trong vic gio dc o c
cho hc sinh ca gio vin nh trng m mnh n thc tp.

Ni dung ca c dc c thc hin theo ba hnh thc: 1) Gio dc thng qua tt

c cc mn hc trong chng trnh o to ca nh trng. 2) Gio dc thng qua cc
hot ng ngoi gi ln lp. 3) Gio dc thng qua sinh hot tp th, t chc cuc sng
hot ng giao tip trong nh trng. V vy, khi gii quyt cc nhim v thc tp, gio
sinh cn chm ch m t cc hnh thc gio dc m tp th s phm trng dy ngh
dng tc ng n nhn cch hc sinh. T , suy ngh m rt ra c cc bi hc
thnh cng trong vic hnh thnh o c cho cc em.

b. Mi quan h ca nh trng, gia nh v x hi

Mi trng o c c ngha c bit quan trng i vi vic hnh thnh o

c. o c ca hc sinh trng ngh c pht trin bi tng th cc tc ng ca nh
trng, gia nh v x hi. Nu mi quan h tch cc s to ra s thng nht tc ng
n o c hc sinh, ngc li n s to ra s trng nh xui kn thi ngc trong
vic hnh thnh o c cho cc em. V vy, qua nghe bo co, quan st, iu tra, phn
tch thc tin, gio sinh phi m t, dng li thc trng m ch ra ni dung thc hin,
phng php thc hin mi quan h gia nh trng dy ngh vi gia nh v x hi
trn c s m tin hnh nh gi mc cng hiu qu ca chng i vi vic gio
dc o c cho hc sinh.

c. Cc hot ng phng chng HIV- AIDS, vn ho, th dc th thao

Khi phn tch thc trng hot ng phng chng HIV AIDS, vn ho, th dc
th thao trong trng dy ngh, gio sinh cn phi lm r mc tiu ca cc hot ng ,
m t ni dung cng phng php tin hnh thc hin cc nhim v ca chng v cc kt
qu t c trn c s , ch ra nhng nh hng thc y chng vn ng nh th
no?

2.3 Vit thu hoch v cc ni dung trn

98
 Sau khi gio sinh d gi, thm lp, d sinh hot tp th, quan st, iu tra, nghe
bo co, i thc tin, trng on t chc cho cc em trao i, tho lun nhm mt cch
c nn np nhng ni dung trn v vit thu hoch theo cc vn sau:

- H v tn gio sinh:.

- Lp:

- C s thc tp:.

1) V hot ng dy hc

a) Mc tiu o to

b) Ni dung, phng php, hnh thc t chc, s kim tra - nh gi, qun l hot
ng dy.

c) C s vt cht,thit b v cc iu kin m bo cho dy hc.

2) V cc mt gio dc ton din

a) Gio dc o c: ni dung, phng php, hnh thc t chc gio dc.

b) Mi quan h ca nh trng, gia nh v x hi: Ni dung, phng php thc hin

v nh gi mc , hiu qu.

c) Cc hot ng phng chng HIV AIDS, vn ho, th dc th thao; mc tiu cc

hot ng, ni dung v phng php tin hnh, cc kt qu t c, nhng nh
hng thc y cc hot ng.

3) Nhn xt nh gi

a) Nhn xt chung ca bn thn v hot ng gio dc v o to ca trng dy

ngh.

b) Nhn xt tinh thn, thi thc tp khi quan st hot ng dy hc v gio dc

ton din ca bn thn.

c) nh gi trnh nhn thc ca mnh v thc trng o to v gio dc ca nh

trng dy ngh.

Bi 3 : Tm hiu chng trnh o to (8 tit)

Trong qu trnh thc tp s phm, trng on cn t chc cho gio sinh tin hnh
nghin cu ni dung chng trnh o to. to iu kin thun li cho vic tm hiu

99
chng trnh o to, cc on cn c vn bn ca chng trnh o to, in v pht tn
tay cho tng gio sinh, trn c s , t chc gii thiu ni dung, cho c nhn t nghin
cu, tin hnh trao i nhm v vit thu hoch v n, sao cho khi gii quyt xong cc
nhim v tm hiu chng trnh o to, gio sinh c c kh nng sau: 1) Xc nh
c quy trnh xy dng chng trnh o to ca c s thc tp, bit cch phn tch v
gii thch cc yu t ca ni dung cng nh mi quan h gia chng trong mt cu trc
tng th, 2) Bit cch vn dng linh hot ni dung ca chng trnh trong khi tin hnh
thc hin cc bi dy thc tp v l thuyt cng nh thc hnh cho hc sinh ng theo
yu cu ca n, 3) Bit tm ra mi quan h logc gia cc n v tri thc c s, c bn,
ct li ca chng trnh m bit c n v tri thc m mnh ang dy thc tp c tin
l lun cc bi dy trc ra sao cng nh n s lm c s l lun cho vic tip
thu cc n v tri thc ca cc bi hc ngay sau nh th no. Trong qu trnh tm hiu
ni dung chng trnh o to, tng bc, trng on thc tp cn c k hoch ch
o cho gio sinh gii quyt cc nhim v phn tch chng trnh khung o to, chng
trnh o to ca nhm ngh hay tng ngh, chng trnh mn hc m mnh c phn
cng ging dy trong qu trnh thc tp s phm .

3.1. Chng trnh khung o to ca nh trng

Chng trnh khung ca cc trng dy ngh dng cho vic o to ngi cng
nhn lnh ngh hay bn lnh ngh c ni dung rt a dng theo hnh thc o to. Chng
c cc nh bc hc s phm k thut xy dng khi da trn nhng thnh tu k thut,
cng ngh hc, t chc sn xut v yu cu ca nn kinh t - vn ho - x hi cng nh
thc tin o to ngi lao ng mi ca cc trng dy ngh. Thi gian o to ngi
lao ng bn lnh ngh th ngn cn thi gian o to ngi lao ng lnh ngh c ko
di hn. Thng thng, cc nh bc hc khoa hc gio dc k thut- ngh nghip tin
hnh phn tch xem ngi lao ng chuyn mn ho cng nh bn chuyn, lnh ngh,
hay bn lnh ngh phi lm nhng cng vic g v phi thc thi nhng mi quan h no
tin hnh m hnh ho chng di dng m hnh nhn cch- mc tiu o to ri thit
k chng trnh, sch gio khoa, ti liu tham kho. Cn c vo , cc nh qun l phi
tin hnh xy dng k hoch cn gio vin th thit k lch trnh, gio n, cng bi
ging cng nh thc thi cc nhim v dy hc. i nghin cu, ni dung chng trnh
khung o to ca nh trng, gio sinh cn ch tm hiu cc vn sau:1) Nhng vn
chung v quan im xy dng, mc ch, yu cu ca chng trnh, 2) Ni dung

100
chng trnh c bao gm nhng b mn c s, c bn v chuyn ngnh no cng t
trng ca chng, 3) T chc thc hin chng trnh gm c phn b thi gian, phng
thc thc hin, ti liu - ngun lc cn thit cho vic thc hin chng trnh, hng dn
thc hin chng trnh cho cc b mn qua cc gi hc l thuyt - thc hnh c th theo
nin ch, tin ch hoc hc phn - hc trnh, Mes v kt hp hc phn - hc trnh vi dy
theo phng php modun.

3.2. Chng trnh o to ca nhm ngh, tng ngh

a. Mc tiu o to ca nhm ngh, tng ngh

Mc tiu o to ca nhm ngh l bin hc sinh thnh nhng ngi lao ng no,
lm c nhng vic g, mc no, h phi c c nhng phm cht cng nh nng
lc c th g c th thay i v tr lm vic din ngh xc nh no. V d nh nhm
ngh c kh c cc ngh ch to my, ng lc c in. Mc tiu o to ca tng ngh
l bin cc em thnh ngi lao ng c phm cht, nng lc, sc kho c th lao ng
c trn v tr cng vic ca mt ngh xc nh. Mc tiu nhn cch l bin th h hc
sinh thnh nhng nhn cch pht trin m h c c h thng kin thc k thut
chuyn nghnh rng v su cng nhng kin thc c s, c bn, ct li, nhng k nng
hnh ngh cng nh t hc sut i, c thi ng n. Mc tiu s dng l o to cc
em tr thnh nhng ngi lao ng c th lm vic v tr no ca ngh vi tay ngh
xc nh. Th d nh khi phn tch mc tiu o to ca nhm ngh c kh ch to my
theo trnh cao ng k thut c kh, chng ta s xc nh c ni dung ca n theo s
sau: 1) Lm cho hc sinh nm vng c nhng kin thc c bn ca qu trnh ct gt
- gia cng - ch bin kim loi cng nh tri thc chung v s vn hnh ca my cng c,
g, cng ngh ch to my, c kh ng lc v c in, cng ngh tho - lp rp cc
b phn - chi tit v cc my c kh; 2) Lm cho hc sinh c kh nng thit k c quy
trnh cng ngh gia cng c kh vi cc chi tit thng thng cng nh bit sa cha,
phc hi cc chi tit dng cng, dng trc, dng hp, trc, cc chi tit truyn ng trong
cc my c kh v kh nng tham gia nghin cu khoa hc k thut theo cc chuyn
ngnh c o to, c kh nng tip thu v tip cn vi cng ngh mi trn bnh din c
kh ch to my, c kh ng lc v c in; 3) Lm cho hc sinh bit s dng hp l cc
dng c ngh, cc thit b c kh, c trnh tay ngh 4/7 lm c cc cng vic ca
th bc 4/7 ngnh c kh ch to my, c kh ng lc, c in do Nh nc ban hnh v
lm c cc cng vic ca cc ngh c lin quan bc 2/7, c c nhng phm cht tr
101
tu cn thit xc nh chin lc cho s pht trin ngnh c kh ch to my, c kh
ng lc v c in cho ph hp vi xu hng k thut ca th gii, khu vc cng nh
nc ta. Khi phn tch mc tiu ca ngh c kh ng lc trnh cao ng k thut,
chng ta s xc nh c ni dung ca n theo s sau: 1) Lm cho hc sinh nm
vng c nhng nguyn l, kt cu cc h thng trong t, my ko ang c dng
cng nh s c trong tng lai gn, cc quy lut hao mn v h hng ca cc chi tit
trong t- my ko ni chung th gii- khu vc ng Nam - Vit Nam; 2) Hnh
thnh cho hc sinh bit phng php sa cha, kim tra v k thut cho cc chi tit, ca
my, ton xe - my, cc thit b, bit lp cc phng n sa cha chng mt cch hp l
cho ph hp vi iu kin k thut hin c ca c s, c kh nng nghin cu khoa hc
k thut v c kh ng lc cng nh tip thu v tip cn vi nhng thnh tu c kh
ng lc mi; 3) C k nng s dng hp l cc dng c ngh v cc thit b ph bin
trong c kh ng lc, bit t chc hp l ni lm vic, bit m bo an ton lao ng,
bit cch lm cc cng vic ca bc th 4/7 ngnh c kh ng lc v bit hng dn cc
ngi lao ng khc c bc th thp lm nhng vic theo quy nh ca ngnh c kh
ng lc.

b) Ni dung v thi gian o to ca nhm ngh, ngh

Gio sinh tin hnh xc nh xem ni dung o to theo cp trnh o to l

cng nhn, cn b k thut hay k s .v.v.. vi nhng c trng xc nh. Nhn chung
ngi ta cng phi cn c vo nhng yu cu chung v trnh ca hc sinh sau khi tt
nghip trng dy ngh phi t c xy dng thnh ni dung dy hc. Nhng yu
cu c th c phn tch theo ni dung ca s sau: 1) V chnh tr - x hi th cc
em phi nm vng c nhng kin thc, c s l lun ca Ch Ngha Mc-Lnin
trnh s cp chnh tr, nhng kin thc v hiu bit x hi. cc em c lp trng
chnh tr vng vng, nm vng ng li ca ng - chnh sch ca Nh nc- lut php
m Quc hi thng qua v cng tc dy ngh cng nh lao ng k thut, bit vn
dng ng li chnh sch, ch trng vo thc tin lao ng k thut- ngh nghip,
c phm cht o c tt, tc phong - li sng mu mc, lng yu ngi - yu ngh - yu
lao ng k thut sng to, c kh nng tham gia cc hot ng x hi v bit t chc
qun l cc hot ng x hi theo mc tiu hng ch; 2) V chuyn mn k thut v
tay ngh th cc em phi nm vng kin thc chuyn mn k thut ca ngh c o
to, t trnh k thut vin cng ngh bc cao. cc em phi c c thao - ng tc

102
lao ng ngh nghip thun thc, chun xc; c tay ngh, thc hnh ngh t tiu chun
bc 4/7 hoc tng ng; c kh nng tip cn, cp nht c nhng thnh tu mi -
nhng tin b khoa hc k thut, cng ngh sn xut tin tin, thit b k thut - phng
tin hin i ng dng vo cc qu trnh lao ng nhm p ng c yu cu ca nn
kinh t x hi; c hiu bit v t chc lao ng khoa hc c k nng t chc, qun l
sn xut mc mt t sn xut, bit s dng thnh tho cc phng tin k thut ca
ngh c o to m trc tip sn xut lm ra sn phm theo tiu chun bc th quy
nh t nng sut - cht lng - thm m - an ton; c hiu bit su v doanh nghip, th
trng, c kin thc c s v tin hc; 3) V ngoi ng v sc kho th cc em phi t
trnh A v ngoi ng thng dng, c kh nng c, dch cc ti liu chuyn mn k
thut - ngh nghip c lin quan phc v cho lao ng ca bn thn, c thn th pht
trin, kho mnh, khng c bnh c th m ng c cc nhim v lao ng k
thut - ngh nghip.

Gio sinh tin hnh tm hiu thi gian o to ca kho hc l bao nhiu, ngn hn
hay di hn. Trng dy ngh t chc o to theo kho hc v nm hc. Kho hc l
thi gian c thit k hc sinh hon thnh chng trnh o to ca mt ngnh hc
theo chuyn mn xc nh. Mt kho hc, tu theo mc v ngnh o to, c thi gian
ngn 3 - 6 - 9 thng, 2 nm cho trung cp, 3 nm cho cao ng, 4-6 nm cho i hc. Mt
nm hc c 2 hc k chnh m mi k chnh c t nht 15 tun thc hc v 3 tun thi.
Ngoi 2 hc k chnh ny ra, cc trng ngh c th t chc thm k h cho cc hc
sinh khng t cc k hc chnh c hc li v nhng hc sinh gii c iu kin tin
hnh vic hc vt nhm kt thc sm chng trnh hc tp. Mi hc k h c th c 7 -
8 tun thc hc v mt tun thi. Cn c vo khi lng kin thc ti thiu cho cc trnh
o to, hiu trng tin hnh phn b cc n v hc trnh cho nm hc v hc k.
Mt n v hc trnh l thuyt l 15 tit, mi n v hc trnh v kho lun l 45 gi. u
kha hc, nh trng thng bo cho hc sinh bit v k hoch hc tp, lch trnh, chng
trnh o to ton kho ca cc ngnh o to, quy ch hc tp, kim tra, thi, nh gi,
xp loi hc tp, cng nhn tt nghip v quyn li ca cc em. u nm hc, nh trng
thng bo cho cc hc sinh bit r lch hc trong tng hc k, cng chi tit ca cc
hc phn, iu kin c hc tip, lch kim tra v thi, hnh thc kim tra cc hc
trnh v thi cc hc phn. u nm hc, hc sinh phi ng k hc cc hc phn t chn
vi phng o to. Khi phn tch chng trnh o to, gio sinh cn ch ti khi kin

103
thc gio dc i cng v gio dc chuyn nghip. Mi khi kin thc u c hai nhm
hc phn bt buc mi hc sinh phi tch lu v nhm hc phn t chn bao gm nhng
hc phn cha ng nhng ni dung cn thit nhng hc sinh c la chn theo hng
dn ca trng tch lu s hc phn quy nh. Khi tin hnh phn tch ni dung
chng trnh o to, gio sinh cn ch n s cu trc ha ca cc hc phn v hc
trnh.

c) Khi lng kin thc

Khi kin thc ca chng trnh bao gm cc n v kin thc chung, kin thc
vn ho, kin thc k thut c s, kin thc chuyn mn v k nng ngh chung nht cho
nhm ngh cng nh ngh. Khi lng cc n v tri thc em ra dy hc m bo, sao
cho, sau khi nm vng chng, trong nhn cch ca hc sinh s c c nhng tri thc
khi qut, k nng chung v thi lao ng k thut ng n c th gii quyt tt
nhng nhim v lao ng k thut khi ra trng. Nh vy, hot ng k thut ngh
nghip hon ton ng cu vi hot ng hc tp k thut ngh nghip v chng c
hin thc ho trong cu trc nhn cch ca ngi hc sinh tt nghip trng ngh. Do
vy hiu ni dung chng trnh o to, gio sinh phi n lc t duy m tm hiu cu
trc ca hot ng k thut - ngh nghip trong thc tin v tch cc tng tng sng
to m hnh dung ra m hnh nhn cch hc sinh sau khi nm vng c ni dung
chng trnh . Khi tm hiu ni dung o to, gio sinh cn phi ch n thi lng
tng ng dnh cho vic dy hc cc khi n v kin thc c phn b cho cc hc
phn v hc trnh trong chng trnh hp l cha. Hc phn l khi lng kin thc
tng i trn vn, thun tin cho hc sinh tch lu trong qu trnh hc tp. Mi hc phn
c khi lng t 2 n 5 n v hc trnh c b tr ging dy trn vn v phn b u
trong mi hc k. Kin thc trong mi hc phn phi gn vi mt mc trnh v c
kt cu theo tng mn hc hoc di dng t hp nhiu mn hc. Tng hc phn c
k hiu bng mt m ring do trng quy nh. Cn c vo c im ca ngnh o to,
Hiu trng s quy nh vic b tr dy hc cc hc phn sao cho khoa hc, hp l, hiu
qu v thun tin cho vic tip thu tri thc ca hc sinh. Hc trnh l n v tnh khi
lng hc tp ca hc sinh. Mt n v hc trnh c quy nh l 15 tit l thuyt, 30
n 45 tit thc hnh, th nghim, tho lun, 45 n 90 tit thc tp ti c s, 45 n 60
tit lm n, kho lun tt nghip. tip thu c mt n v hc trnh, hc sinh phi
thc hin c t nht 15 tit t hc.

104
d) T l gia thi lng hc l thuyt, thc hnh v thc tp cho nhm ngh, ngh

Khi phn tch ni dung chng trnh, gio sinh cn phi ch tm hiu xem thi
lng dnh cho vic dy hc l thuyt, thc hnh cc mn vn ho, gio dc chnh tr, k
thut c s, k thut chuyn ngnh, luyn k nng hnh ngh ra sao, trn c s , nh
gi mc ph hp. Dy l thuyt l nhm cung cp mt cch c h thng nhng n v
tri thc l lun khi qut nht cho hc sinh. Dy l thuyt phi tng ng vi dy thc
hnh. Dy thc hnh nhm cng c, m rng, khi su thm tri thc l lun v hnh
thnh k nng, k xo, thao - ng tc chung cho hc sinh. C th nh chng trnh o
to cc ngnh k thut dnh 48 n v hc trnh cho vic dy hc khi kin thc gio
dc i cng, 124 n v hc trnh cho vic dy hc khi kin thc gio dc chuyn
nghip v 46 n v hc trnh dnh cho vic rn luyn k nng ngh nh xng. Nhn
chung, t l dy l thuyt v thc hnh k thut 1/1 l l tng. Trong thc t hin nay,
n v tri thc em ra dy hc th ln, thi gian o to khng c php ko di, trong
khi thng tin k thut lun i mi v bng n. Trong dy k thut chuyn ngnh c 124
n v hc trnh l dnh cho dy l thuyt v 46 n v hc trnh dnh cho thc hnh l
c th chp nhn c, v rng khi dy 124 n v hc trnh l thuyt, hc sinh cng
phi b ra thi gian tng ng ng nh vy t hc ri.

e) Cc hot ng gio dc khc

Trong qu trnh dy hc, bn cnh hot ng chnh kha dng hon thnh cc
n v hc trnh l thuyt cng nh thc hnh, chng ta cn t chc cc hot ng ngoi
kho k thut nh tho lun, xmina, tham quan sn xut, hot ng sng to k thut, t
tm hiu nhng thnh tu k thut trong thc t ngh nghip, t tm hiu nhng lnh vc
k thut vit bo co tng kt v n, t tm kim nhng thnh tu mi trn mng
Internet v.v. ca hc sinh. V vy, trong qu trnh thc tp, gio sinh cn quan tm tm
hiu xem nh trng dy ngh t chc cc hot ng ngoi kho k thut nh phong
tro thi sng to Robotcon, cu lc b nhng nh sng to k thut, tham quan sn xut,
t nghin cu - tm hiu thnh tu k thut mi qua sch bo hi tho khoa hc mng
my tnh, tho lun xmina, bo co chuyn v k thut do cc nh k thut u
ngnh trnh by, phng hng ging dy cc b mn k thut chuyn ngnh do cc nh
khoa hc gio dc k thut ngh nghip bo co v.v hiu su thm cu trc
chng trnh o to, trng on thc tp cn hng dn cho gio sinh tin hnh tm
105
hiu su v mi quan h logic vi nhau gia cc mn hc cng nh gia cc n v tri
thc c em ra dy hc tng mn hc cng nh v k hoch dy hc l thuyt, thc
hnh v ngoi kha k thut ca nh trng dy ngh ang c thc tp. Ngoi ra, gio
sinh cn ch m t, phn tch ni dung ca cc mt gio dc khc trong nh trng.

3.3) Chng trnh mn hc c phn cng ging dy

Gio sinh CSPKT i thc tp s phm ti cc c s thc tp nh trng dy

ngh, trng PTCS, cc trung tm dy ngh lin kt c th m ng nhim v dy cc
mn k thut c s, chuyn ngnh v luyn thc hnh k nng chuyn mn. Khi phn
tch ni dung chng trnh mn hc c phn cng ging dy trong thi gian thc tp
s phm, gio sinh phi ch n tn mn hc, ni dung tng qut cng vic phn phi
thi gian cho dy hc tng n v tri thc ca n, ni dung chi tit v phn phi chng
trnh v hng dn thc hin.

a) Tn mn hc nu r m s, v tr, gii thiu chung v mn hc, mc tiu v kin thc

cng k nng, iu kin tin quyt, thi lng ca mn hc.

b) Ni dung tng qut v phn phi thi gian

Gio sinh nu r xem mn hc c bao gm nhng hc phn no, mi hc phn

c chia thnh cc n v hc trnh no v ni dung tng qut ca tng trnh cng
phn phi thi gian dng cho dy l thuyt, dy thc hnh, kim tra - nh gi.

c) Ni dung chi tit

Gio sinh tin hnh m t chi tit ni dung chng trnh mn hc m mnh phi
dy cho tng hc phn v hc trnh m trong , m t y ton b nhng mc
ln, nh cng vic phn phi thi gian cho dy l thuyt, thc hnh v nh gi n, cc
ngun lc cn thit.

d) Hng dn thc hin

Gio sinh ch tm hiu ni dung phn hng dn thc hin chng trnh xem
tng bi trong tng hc trnh v hc phn phi quan tm lm r, phn tch su, lm hnh
thnh vng chc nhng n v tri thc ct li, c bn, trng tm no.

3.4) Vit thu hoch v nhng ni dung tm hiu.

106
 Trng on thc tp yu cu gio sinh cn c vo nhng c liu c ghi chp
trong s thc tp ca mnh suy ngh, trao i nhm, sau vit thu hoch v chng
theo ni dung chi tit sau:

H v tn gio sinh, n v lp, a ch thc tp s phm

1) Chng trnh khung o to ca nh trng ni m on gio sinh n tin hnh thc

tp s phm

a) Quan im xy dng chng trnh, mc ch, yu cu ca chng trnh.

b) Ni dung chng trnh bao gm nhng mn c s, c bn v chuyn ngnh k thut

vi tng s cc n v hc trnh ca chng.

c) Phn b thi lng, phng thc thc hin, ngun lc cn thit, hng dn thc hin
chng trnh.

2) Chng trnh o to ca nhm ngh, tng ngh.

a) Mc tiu o to ca nhm ngh v ca tng ngh

b) Ni dung v thi gian o to ca nhm ngh v tng ngh

c) Khi lng kin thc

d) T l gia thi lng dy hc l thuyt vi thc hnh v thc tp cho nhm ngh v
tng ngh.

e) Cc hot ng gio dc khc

3) Chng trnh mn hc c phn cng ging dy.

a) Tn mn hc, m s, v tr, gii thiu chung, mc tiu, iu kin tin quyt, thi lng
ca mn hc

b) Ni dung tng qut v phn phi thi gian

c) Ni dung chi tit

d) Hng dn thc hin

Trng on thc tp s phm phi cn c vo tinh thn, thi , thc tm hiu

v kt qa bi vit thu hoch ny nh gi gio sinh. Ton b cc bi vit ny ca gio
sinh cc on thc tp u phi m bo ni dung, hnh thc trnh by v u c np
v Ban ch o thc tp s phm ca trng CSPKT.

107
Bi 4: D gi rt kinh nghim, trao i, hc tp kinh nghim ging dy ca gio
vin (16 tit)

Trong khi gii quyt cc nhim v thc tp s phm, vic d gi rt kinh nghim
v tin hnh trao i, hc tp kinh nghim ging dy ca gio vin, nht l gio vin
hng dn thc tp l c ngha c bit quan trng i vi qu trnh pht trin ca nng
lc s phm gio sinh. V vy, cc on thc tp cn quan tm c bit n vic t
chc v ch o cho gio sinh thc hin tt nhng nhim v ny. Vic t chc d gi, c
rt nhng kinh nghim thnh cng, tin hnh trao i, hc tp c kinh nghim qu
trong ging dy ca gio vin trng thc tp cho gio sinh l nhm t cc mc tiu
sau: 1) Lm cho gio sinh c c nhng hiu bit chung v ni dung ca cc hot ng
chun b bi, d gi, rt kinh nghim sau khi dy, nm vng cc yu t ca bi hc nh
n nh t chc lp, kim tra bi c, dy bi mi, h thng ho kin thc sau khi dy, dn
d v hc bi, lm bi, chun b bi cho bui hc sau cng nh kh nng thit k thi cng
bi hc, k nng giao tip s phm v kh nng thc hin thao tc s phm lin tc, c
hiu qu ngay t pht u n pht cui trong tit hc ca gio vin; 2) Gip cho gio
sinh c iu kin thc t m trc tip quan st gi hc c c cc tin tm l
thun li m bo cho vic tin hnh xc nh ng cc yu t tm l ca bi hc, bit
phn tch r cc bc ln lp, hiu thu s kt hp gia thao tc dy vi thao tc hc ca
tng hc sinh cng nh tp th lp, thy r kh nng s dng cc phng tin trang
thit b k thut - dng dy hc truyn t tri thc l lun tru tng, tm hiu
kh nng s dng cc phng php dy hc b mn thi cng bi hc, tm ra kh nng
bao qut, t chc bi hc, giao tip v thuyt phc hc sinh ngh, lm theo mnh khi
truyn t tng n v kin thc ca gio vin; 3) Lm cho gio sinh hiu r kh nng
chun b tm th nh s sn sng v tr tu, ng c, o c v thc cho hot ng
ging dy ca gio vin, thy r s din bin ca thao tc dy, thao tc hc cng nh s
kt hp cc thao tc dy hc hng vo gii quyt nhim v dy hc khi c cc phng
tin - iu kin dy hc tng ng.

4.1) Nghin cu bi son trc khi d gi

Trng on thc tp ch o gio vin hng dn t chc cho gio sinh tin hnh
nghin cu ni dung sch gio khoa, ti liu tham kho, lch trnh dy hc, gio n v
cng bi ging v tt c cc bi hc trc khi d gi. to iu kin thun li cho

108
vic nghin cu bi dy trc khi d gi, ton b nhng ti liu trn phi c
photocoppy v pht tn tay cho gio sinh.

a) Mc tiu ca bi dy

Gio sinh phi ch phn tch r ni dung ca mc tiu v kin thc, k nng v
thi m bi dy phi t c do gio vin xc nh trong gio n nh th no. Tin
hnh suy ngh xem vic xc nh mc tiu nh vy ca bi ging c tin hnh bng
cch no. Trn c s , gio sinh phi nhn xt xem mc tiu bi hc xc nh c hp
l, ph hp vi quy lut ca hot ng s phm khng v nh gi tnh kh thi ca mc
tiu khi bi hc c thi cng.

b) Ni dung ca bi dy

Ni dung ca bi dy c a n cho hc sinh di dng nhng vic lm mt

cch c lp, tch cc. Hin ti vic truyn ti ni dung bi dy ca gio vin c th c
thc hin trong s tng tc vi vic lnh hi mt cch t gic, ch ng, sng to, hng
say ca hc sinh. Trong dy hc, phng thc thc hin ni dung bi dy c biu hin
bng cng thc A a. y, phi ch n vic xy dng ni dung bi dy sao cho m
bo tnh khoa hc, tnh thc tin, tnh ngh nghp v t chc quy trnh cng ngh dy
hc sao cho hp l. V vy , gio sinh phi ch xem ni dung bi son c m bo tnh
chnh xc, c bn, hin i, khi qut c nhng thnh tu mi nht ca k thut cng
nh cng ngh hc v t chc sn xut khng. Mt khc gio sinh cng phi xc nh
xem ni dung ca nhng n v tri thc c em ra trnh by trong gio n c ph hp
vi quy lut nhn thc cng nh kh nng hnh ng ca hc sinh khng, c ph hp vi
thc tin k thut v ngh nghip khng.

c) D kin cc bc ln lp

Gio sinh tin hnh tm hiu ni dung gio n, xem gio vin d kin cc bc
ln lp nh th no. Thng thng, gio vin phi nu r cu hi, yu cu tr li, d kin
ngi c hi v nu nhn xt, nh gi hc sinh cho bc kim tra bi c. c th
kim tra c bi c, gio vin phi tin hnh n nh t chc lp. Bc ging bi mi
phi c son tho mt cch khoa hc chi tit vi y cc ni dung nh th t cc
vic phi lm ni dung dy hc, thi gian dng thc hin tng vic cng nh tng ni
dung, phng php lm vic ca gio vin, phng php lm vic ca hc sinh vi cc
phng tin c th v d nh s sau:

109
STT
Thi Phng php lm Phng php lm vic
cc Ni dung dy hc
gian vic ca gio vin ca hc sinh
vic
1 I. C ch truyn 4 - Php vn - Suy ngh tr li
ng 1 - Trnh by trc - Quan st, ghi chp
1 1 quan - Suy ngh, ghi chp
2 2 2 - Ging thut - Nghe, suy ngh
3 4 - Ging gii - Tng tng, suy
II. Nguyn l cu 2 - Ging din ngh
3 to 1 - Dy hc thc tin - Quan st, hnh ng
1 1 - c lp quan st - Theo di, ghi chp
2 - S dng SGK - c, phn tch, rt
3 20 -TLTK kt lun
III. Cc loi truyn 5 - Vn p gi m - Suy ngh, tm ti,
4 ng 5 - Vn p tng kt sng to
1. i truyn - Trnh by mu - Khi qut ho ni
2. n khp 5 - Trnh chiu dung vn xem v
5 3. Thanh truyn- 5 - Vn p lm th
trc khu - Trnh by trc - Suy ngh, tr li
4. Bnh vt trc quan - Quan st, tng
vt tng
Bc cng c v h thng ho bi hc thng c din ra khong 3- 5. bc
ny, gio vin thng dng vn p tng kt hng dn hc sinh khi qut ho ton
b ni dung dy trong tit hc. Sau cng, gio vin dnh 2-3 giao nhim v, hng
dn hc sinh v cch hc bi, lm bi thc hnh v chun b cho bi ngy hm sau.

d) D kin cc phng php v phng tin dy hc.

Gio sinh tm hiu xem vic xc nh cc phng php dy hc liu c ph hp

vi ni dung dy hc khng, mc , hiu qu ca chng nh th no. Vic s dng
phng php dy hc b mn k thut chuyn ngnh phi hon ton ph hp vi l lun
dy hc b mn. Thng gio vin tin hnh s dng cc phng php dy hc chuyn

110
ngnh theo mt h thng cc phng php hin i v cc phng php kinh in. Mt
khc, gio sinh cng cn ch tm hiu xem, trong khi trnh by nhng n v tri thc
trong ni dung gio n, gio vin bit cch s dng cc phng tin dy hc trc quan
nh th no, cch thc s dng cc my dy hc, m hnh my, phng tin nghe - nhn,
phng tin trc quan, my tnh cho c hiu qu nh th no?

e) D kin cc tnh hung s phm

Vic gii quyt cc tnh hung s phm c ngha quan trng i vi qu trnh
dy hc. Vic tm hiu phng thc gii quyt cc tnh hung s phm ca gio vin s
gp phn lm pht trin nng lc s phm cho gio sinh. V vy, khi phn tch ni dung
gio n, gio sinh cn phi chm ch tm hiu xem vic kim tra v gii quyt cc tnh
hung hc sinh khng chm ch nghe ging hoc khng hiu bi, gii quyt nhng s c
k thut do phng tin, thit b dy hc trc trc hng hc cng nh kinh nghim x
l thnh cng nhng tnh hung gay cn cn gii quyt v cc mi quan h trong dy hc
c t ra qua cc d kin nh th no.

4.2) Tin hnh d gi

Vic tin hnh d gi dy ca gio vin v ca cc bn trong t thc tp s phm

l rt cn thit. N gp phn quan trng vo vic gii quyt nhim v kin thc tp v
lm pht trin nng lc s phm cho gio sinh. V vy, trng on cn tp trung ch
vo vic ch o cho cc em tin hnh d gi.

a) Quan st v ghi chp mi din bin trong gi dy.

Vo d gi, gio sinh phi ngi pha di lp tp trung ch vo gi dy t

pht u n pht cui. Gio sinh phi tin hnh quan st mi c ng ca thao tc dy
cng nh thao tc hc v s kt hp thao tc, quan h gia gio vin vi hc sinh, tp th
lp bit ghi chp mi din bin vo s thc tp. c bit, gio sinh phi ch xem gi
ang dy dng thc hin nhim v ca loi bi no v ghi chp nhng biu hin t vo
lp Cho hc sinh n nh t chc lp Kim tra bi c Dy bi mi H
thng ho kin thc dy Dn d, hng dn hc sinh v hc bi, lm bi, chun b
cho tit hc sau Cho hc sinh khi kt thc gi dy.

b) Trng on thc tp t chc vic d gi ca gio sinh v yu cu cc em tin hnh

ghi chp gi dy theo mu. lm c vic , cc vn bn mu phi c gio sinh

111
chun b chu o. Khi vo d gi, gio sinh phi ch ghi chp nhng biu hin ca thao
tc hc v quan h gio vin hc sinh tp th lp lin tc t pht u n cui tit
hc. c bit phn bi dy l thuyt hay thc hnh, gio sinh phi bit ghi chp nhng
din bin theo ni dung ca gio n son. Gio sinh tp trung ch ghi chp nhng
biu hin ca vic thc hin ni dung, phng php dy, phng php hc, thi gian c
th dng cho tng vic, cch thc v hiu qu ca vic s dng dng trc quan, trang
thit b, k thut dy hc

4.3) Tin hnh rt kinh nghim theo nhm d gi

a) Nhng bc ln lp

Gio sinh phi cn c vo nhng ghi chp v gi dy m tin hnh rt kinh

nghim xem cc bc ln lp c thc hin nh th no, c n nhp vi nhau khng,
c din ra lin tc, khi qut v c hiu qu s phm n mc no. Vic trao i, rt
kinh nghim ny phi cn c vo tng loi bi c th dy l l thuyt hay thc hnh,
bi hn hp, dy bi mi, bi n tp, bi luyn tp, bi kim tra v.v...

b) Nhng phng php dy hc

Gio sinh tin hnh hp nhm v rt kinh nghim v k nng s dng cc phng
php dy hc hin i, phng php truyn thng ca gio vin. Phn tch xem ngh
thut s dng phng php dy hc ca gio vin nh th no v phng php trnh by
c s ph hp vi ni dung dy hc ra sao kch thch tnh tch cc, c lp suy ngh
ca hc sinh. c bit, khi d gi ca bn, gio sinh phi thy ht c nhng c gng
ca nhau v rt kinh nghim sao cho su sc, m bo mi quan h tch cc vi mi
ngi v ch yu tm ra bi hc qu cho mnh xem phi dy ni dung y theo phng
thc no l hp l nht.

c) nh gi kh nng nhn thc ca hc sinh trong v sau bi dy

Trong khi d gi, gio sinh cn chm ch quan st v ghi chp li nhng biu hin
v kh nng nhn thc ca hc sinh. Sau bui hc, gio sinh c th dng Test, phiu in
sn kim tra trnh nm vng tri thc hc trong gi ca hc sinh trong khong 5
pht. Sau , gio sinh tin hnh phn tch, x l kt qu c c c liu st thc v
kh nng nhn thc ca hc sinh. Trn c s , gio sinh tin hnh nh gi mc

112
nhn thc ca hc sinh i vi ni dung bi ging nh th no. Cn lu rng gio sinh
khi nh gi sao cho m bo c tnh khch quan, trung thc v mang tnh gio dc.

d) Nhng bi hc kinh nghim i vi bn thn khi quan st hot ng dy hc

Trong trao i nhm, gio sinh cn ch rt ra bi hc kinh nghim cho mnh khi
quan st hot ng dy hc. Hot ng dy hc c bao gm hot ng dy ca gio
vin, hot ng hc ca hc sinh v s kt hp thao tc gia dy vi hc ca hc sinh v
s kt hp thao tc gia dy vi hc cng tp th lp. Gio sinh phi n lc t duy, tch
cc tng tng sng to t mnh vo trng thi ca bi hc m rt ra nhng bi hc
kinh nghim v s phn phi thi gian, v k thut s dng cc phng php trnh by
ni dung bi ging, v ngh thut s dng dng - trang thit b - k thut dy hc, v
k nng tin hnh thao tc s phm lin tc t pht u n pht cui v kh nng to ra
s thin cm, khng kh hc tp tch cc - hng say trong tp th lp.

4.4) Thc hin vic cho im, xp loi gi dy ca gio sinh

Cn c vo bin bn d gi v kt qu tho lun rt kinh nghim, gio sinh tin

hnh cho im v xp loi gi dy ca bn mnh. Vic tin hnh cho im v xp loi gi
dy c ngha rt quan trng trong vic thc hin nhim v thc tp s phm v hnh
thnh k nng nh gi bi hc cho gio sinh. V vy, trng on thc tp cn hng
dn vic thc hin v t chc cho gio sinh tin hnh cho im v xp loi gi dy ca
bn mnh mt cch hp l, khoa hc, m bo tnh gio dc, tnh s phm. Vic cho im
v xp loi gi dy c thc hin theo ng ni dung ca cc vn bn thc tp s phm.
Ni dung cc vn bn ny c in ngay trong phn ba - Nhng mu biu c s dng
trong TTSP ca sch ny.

Bi 5: Thc hnh ging dy bi hc l thuyt ngh

5.1 Son gio n l thuyt v vit cng bi ging

a) Nhn bi, nghin cu gio trnh v ti liu tham kho

Nghin cu sch gio khoa v cc ti liu chun b ging dy cho mn hc .

Trong trng dy ngh c hai loi gio vin trc tip ging dy loi bi l thuyt
v thc hnh. Do c tnh ca mi lnh vc trn quy nh m vic nghin cu ca h
cng khc nhau.

113
 thc hnh ging dy ngi gio sinh phi nghin cu ti liu v tm hiu kinh
nghim ging dy.

Nghin cu gio trnh mn hc v cc ti liu nh ti liu tham kho v chuyn

mn k thut v nhng vn mi xut hin thng qua cc bo ch, cc tp ch v quan
h thng tin i chng ni chung.

Nghin cu nhng kinh nghim c rt ra t thc t ging dy.

Vic nghin cu cc ti liu gip cho gio sinh nm c h thng nhng kin
thc quy nh trong chng trnh mn hc v nhng kin thc mi cng nhng kinh
nghim cn thit, trn c s , tin hnh son ra c cng bi ging.

b) Son gio n v vit cng bi ging

1) Qui trnh son gio n

Vic xc nh mc tiu bi hc nn i theo cc bc nh sau y (1) Nghin cu

chng trnh v k hoch ca chng. Xem xt li mt ln na mc tiu v ni dung ca
chng v v tr ca tit hc trong chng. Tm ngha ca tit hc i vi cc phn sau
ca chng trnh. (2) Phn tch tnh trng ca lp hc sinh. Cn nh gi mt cch khch
quan, nghim tc tnh trng pht trin hin ti ca kin thc, k nng, k xo v t tng
hnh vi ca hc sinh trong lp s dy, so snh trnh ca hc sinh v cc mt vi
mc tiu ca chng trnh, ca tit hc, ch n tnh va sc son ging cho hp l.
(3) Xc nh khi lng chuyn mn. Chng trnh, k hoch ca chng v sch gio
khoa quy nh khi lng chuyn mn ca bi hc trn nhng nt chung. Cn cn c
vo tnh trng ca lp hc sinh m xem xt li, xc nh dt khot ln cui cng khi
lng kin thc, k nng v k xo chuyn mn, k c nhng kin thc c bn hc m
trong bi hc ny phi ti hin hiu bi mi kin thc im ta. (4) Pht biu c th
v chi tit mc tiu ca bi hc.

C 3 mt phi quy nh r l phm vi kin thc, trnh k nng v thi phi

t c sau khi dy hc.

V kin thc phi nu cc s kin, khi nim, nh lut, hc thuyt, cch ng

dng, cc phng php khoa hc, cc phng php v th thut hot ng tr tu khi lnh
hi ti liu gio khoa, ti liu tham kho v chuyn mn.

114
 V yu cu, k nng phi nu r s tip thu, m t, gia cng, ghi nh, vn dng
nhng kin thc khoa hc, s s dng t gic, thnh tho nhng th thut ca cng tc
thc nghim k c nhng k nng k xo v bi tp; bit biu t bng ngn ng khoa
hc ca b mn v ngn ng chung phc v cho vic din t nhn thc ca hc sinh v
nhng iu lnh hi; nu ra nhng yu cu c th v nhng phm cht ca t tng v
hnh vi gp phn vo vic hnh thnh nhng biu tng v hnh vi ng n ca th
gii quan v nhn sinh quan Mc Lnin.

Vic xc nh ni dung dy hc l mt vn rt quan trong, c ngha quyt

nh i vi ni dung ca gio n. Vn ny c thc hin thng qua 5 vic sau:

(1) Nghin cu ti liu chuyn mn. Cn xem xt li v lm mi m nhng kin thc

chuyn mn ca bn thn nh vic c cc ti liu chuyn kho mi nht c lin quan
n ni dung bi hc.

(2) Nghin cu sch gio khoa. Gio sinh tm hiu su ni dung ca sch gio khoa,
chun b s dng n mt cch sng to nh mt phng tin dy hc rt quan trng.

(3) Nghin cu cc ti liu tham kho khc nh sch hng dn ging dy, cc tp ch v
l lun dy hc b mn, cc sch tng kt kinh nghim ging dy v.v y gio sinh c
th tm thy nhng gi , nhng kch thch cho s suy ngh ca mnh v mt t chc
phng php dy hc.

(4) Phn chia ti liu ging dy. Ti liu ging dy cn phi c chia thnh nhng t
hp kin thc tc l ra n v hoc vng kin thc. Trong bn chng trnh b mn i
khi cng c ghi nhng u ca cc n v kin thc nhng cng c khi nhng on
ny cn qu ln m trong mt bi hc, ta cn phi chia nh hn na. Nhng t hp kin
thc ny s lm nn tng cho vic xy dng cu trc ca bi nh tnh hung dy hc,
bc c bn, cc bc h tr ca bi hc, trnh t sp xp cc bc ln lp. Mc ch
dy hc chung ca tit cng s c chia thnh nhng mc tiu b phn, ng vi tng
bc ca l lun dy hc.

(5) Tin hnh cc bin php bo m c nhng iu kin vt cht cho s dy hc.
Ngay khi nghin cu ni dung dy hc, phi ngh ngay ti cc bin php bo m cc
phng tin dy hc quan trng nht l tin hnh th nghim phi kim tra phi lm
th cc th nghim s a vo tit hc.

115
 Vic la chn PPDH trnh by cho tng n v kin thc l rt quan trng. Phi
cn c vo ni dung, trnh tm l hc sinh v phng tin m la chn PPDH.

Mun d kin ng cc phng php v phng tin dy hc phi cn c vo c

tnh ni dung, kh nng lnh hi ca hc sinh v vo c s vt cht ca dy hc. Ni
chung, y cng khng th c mt cng thc chung no c th hng dn chn phng
php v phng tin dy hc cho ngi gio vin. Nhng phi ch la chn phng
php v phng tin no cng phi lm cho hc sinh c s vn ng tch cc bn trong
t chim lnh ly kin thc, k nng, k xo. Mi ni dung ging dy thng c d
kin bng mt vi phng php v phng tin ng vai tr h tr, nh m th hin
phng php, minh ha.

ging dy nhng ni dung mang tnh cht tru tng th ngi ta hay dng
phng php ging din lm ch o cn cc phng php khc h tr nh gii thch,
phn tch, so snh trc quan, minh ha.

Khi ging dy nhng ni dung c tnh cht c th, trc quan, ngi ta dng
phng php trn thut kt hp vi cc phng php, phng tin khc h tr. Sau khi
xc nh mc tiu, ni dung dy hc la chn v la chn phng php, s tin hnh vit
gio n theo mu.

Sau khi chun b tt nhng phn giai on chun b s b cho vic ging dy,
ngi gio vin mun thc hin c tit ging trn lp, phi c s chun b c th hay
ni cch khc l phi son ging qua hnh thc vit thnh mt gio n hon chnh.

V hnh thc ca s chun b mt k hoch bi hc - gio n ny cho n nay cng

khng c mt mu no quy nh c th. Cu trc v hnh thc ca mt mu gio n l
thuyt, khc vi cu trc v mu gio n thc hnh. N cng c th thay i hnh thc v
cu trc theo cc loi hnh trng v nhm ngh. Do c tnh ca ngh, ngi ta bin
son gio n c s khc nhau v hnh thc th hin. Nhng nhn chung phn u ca
gio n c nhng phn mc sau:

Tn trng, tn gio vin, lp hc.

Ngy bin son, ngy dy

Gio n s, s tit ging

Tn chng, phn, bi ging

116
 Mc tiu ca bi hc v kin thc c bn s ghi nhng trng tm v kin thc c
bn m hc sinh cn phi nm vng sau khi kt thc tit hc, k c nhng kin thc
im ta cn ti hin s dng trong tit ny. V k nng phi t nh bit lnh hi
m t, phn tch hin tng, ghi nh, vn dng kin thc; cc thao tc t duy, cc thao tc
thc nghim. v.vV thi cn phi c nhng phm cht v nim tin c tnh cht th
gii quan, nhng nt o c v hnh vi.

Ngoi ra phn mc tiu c th nu thm ngun ti liu tham kho cn thit;

dng dy hc ch yu c huy ng vo bi ging; ngy thc hin v i vi lp no,
s lp v s c mt tnh trng, thiu nh th no; ni dung ging, d kin thi gian
truyn t theo tng phn bi ging, phng php, phng tin dy hc ty theo c tnh
ca ni dung, thi gian, i tng hc sinh, ngi gio vin cn nhc v cn b tr gio
n theo kiu bi ging no. Hnh thc v cu trc ca gio n l thuyt, theo chng ti,
c trnh by nh sau:

Trng ...... Gio n s...... S tit.....

Tn bi ging:....
A. Mc tiu bi hc
B. dng dy hc
C. T chc, n nh lp.

Ngy thc hin Ti lp Vng c l do Vng khng c l do

Hng dn tin trnh bi hc

Thi im Mc tiu dy hc Ni dung Hot ng ca thy Hot ng ca tr

(1) (2) (3) (4) (5)
Ni dung ghi cc ct:

(1) Thi im phi ghi r thi im bt u ca bc dy hc trong tit

(2) Mc tiu bi hc phi ghi mc tiu ca dy hc, mc tiu rn luyn k nng k xo

v mc tiu gio dc t tng hnh vi cho hc sinh.

(3) Ni dung phi ghi ni dung mn hc v c phng tin dy hc s s dng. Thc cht
l ghi ni dung vn tt ca cc t hp kin thc. Ch ghi vn tt, nhng vn dng
kch thch, gy ng c, nh ngha, pht biu ca nh lut hay kt lun, kt qu b

117
phn, ni dung s vit ln bng v.vtt c ni dung hot ng cn ghi nguyn vn vo
y. Nhng hnh v ln bng en, nhng s , s liu ca th nghim cng ghi vo v
tr tng ng ca gio n. Hai ct (2) v (3) c th xp chung vi nhau cng c.

(4) (5) Hot ng ca thy Hot ng ca tr.

Hai ct ny rng v c th gp chung. Cn vch chi tit hot ng ca thy v

hot ng tng ng ca tr.

Nhng cu m thy t ra nu vn , nhng ngh ca thy u ghi nguyn

vn vo ct (4).

Nhng bin php tc ng c bit v t chc cng c ghi vo y.

C sau mi bc ln lp hoc mi mc tiu b phn tng ng vi mi bc,

gio sinh nn k mt vch ngang sut trang giy.

Nhng ph lc ca gio n.

Ngoi bn gio n, gio vin cn phi chun b nhng s th nghim, bng v,

bng s liu, bng tm tt tng kt, th v.v cn dng cho bi hc ni trn. Tt c
nhng ni dung phc tho ca chng u c xp km theo gio n coi nh ph lc
ca n.

2) Vit cng bi ging

cng bi ging th hin nhng ni dung nhng n v kin thc c bn nht

ca mn hc do ngi gio vin c phn cng ging dy mn hc bin son khi
da vo nhng ni dung c bn nht ca chng trnh mn hc.

cng bi ging c ngi gio vin bin son l nhm mc ch trnh by

ht nhng ni dung c bn nht ca chng trnh mn hc cho ngi hc v bin son
ni dung dy cho thch ng vi tng i tng dy hc.

Khi bin son cng bi ging, ngi gio vin phi n lc t duy gia cng
cch vit v kin thc, k nng, k xo cho tun theo nhng nguyn tc l lun dy hc
m bo hiu qu cao v nhn thc cho ngi c.

5.2. Chun b PTDH, vt t.

a) Tm hiu v c s vt cht, trang thit b, k thut v dng dy hc ca nh

trng.

118
 thc hin tt nhim v dy hc ngi gio vin cn phi chun b v tm hiu
k v c s vt cht, trang thit b, k thut v dng dy hc xem mc y , cht
lng ra sao?

Tin hnh nghin cu xem xt cc phng hc, tm hiu thc cht s lng cng
nh cht lng ca cc trang thit b phc v dy hc nh my chiu, video, thit b thc
nghim, bng biu, m hnh my, dng c nghe nhn, tranh nh, bn v; xc nh din
tch phng, vic b tr bn gh.

B tr nh sng t nhin v nhn to c hp quy lut tm l khng.

b) Ln k hoch ch to v s dng PTDH.

Vic ch to PTDH cn thit cho bi ging l mt vn quan trng, gp phn

quy nh cht lng v hiu qu ca bi hc.

lnh hi v truyn t ni dung tr dc, nhng hin tng, qu trnh ca thc t,

c nhng cch thc hnh ng vi chng, ngi ta chn con ng biu din bt chc
hay lm mu bt chc. Dng c th ca con ng m ta thng gp trong thc
tin dy hc l phng php biu din bi gio vin khi dng cc phng tin dy hc.

Phng tin dy hc bao gm mi thit b k thut n gin n phc tp c

dng trong qu trnh dy hc lm gi mang c th cho s truyn t v s lnh hi kin
thc tru tng cng k nng v k xo.

Ngi ta thng phn loi chng thnh 3 nhm nh sau. 1. Th nghim v thit b
phng th nghim; 2. Cc phng tin nghe nhn: phim xin, phim n chiu, cc loi
my chiu, my ghi m v bng t, radio v my thu hnh; 3. Cc dng trc quan bao
gm cc vt tht hoc m hnh y nh tht ca n nh mu ha cht, qung, ng vt dng
mu chim, ch, th .v.v.. cht nhng nhi bng tru nhi chu hoc ngm trong l
phoc mn .v.v.. hnh tng hoc m hnh: nh, tranh v, makt, mu c hoc thch cao,
m hnh tnh hoc ng v.v M hnh k hiu nh s , th, bn a l, cng
thc, phng trnh .v.v..

Cc phng tin dy hc s ngy cng c tr nn hin i, hp l hn, m

phng ngy cng tt hn i tng cn nghin cu. Chng c tc dng h tr ngy cng
c lc hn cho hot ng ca thy v tr trong qu trnh dy hc nu c s dng ng

119
n. Nhng khng bao gi qun c rng, ngi gio vin mi mi l nhn vt trung
tm, quyt nh dy hc khng th no thay th c.

Khi ni n phng php dy hc, ta phi hiu rng thut ng khng nhng
cp ti hnh ng dy ca thy v hc ca tr, m cn ch r c vic s dng cc phng
tin thch hp trong dy hc na. Ni cch khc khi bn ti phng php dy hc l phi
ni c n vic dng phng tin hay thit b dy hc trong qu trnh hot ng c thy
v ca tr na.

Tuy nhin trong l lun dy hc, ngi ta cn a ra thut ng cng ngh dy hc

hay cng ngh s phm ch s kt hp trong vic s dng phng php dy hc vi
cc phng tin tng ng nhm t ti hiu qu ti a ca tr dc m trong , qu trnh
dy hc lun c t chc thnh quy trnh cng ngh cht ch hp l theo cng thc A
a

Sau khi ch to ra phng tin cn thit cho dy hc, ngi gio vin phi tin
hnh ln k hoch s dng phng tin dy hc. K hoch ny phi chi tit cho vic s
dng t pht u n cui, thc hin theo nguyn tc s dng ng lc, ng ch,
cng , gio vin s khng c lm dng phng tin dy hc, m mang tnh sng
to, khoa hc, ngh thut khi s dng ng mc ch. Trong dy hc k thut, gio vin
ch phi m bo an ton cho ngi v phng tin khi s dng trang thit b, k thut,
dng dy hc, my mc, phng tin hin i.

5.3. Duyt gio n

m bo hiu qu TTSP, mi gio n ca gio sinh u c duyt trc khi

dy.

a) Np gio n v trao i vi gio vin hng dn

Gio sinh phi son gio n, np v trao i ni dung vi gio vin hng dn mt
cch chi tit v mc tiu bi hc, ni dung cu hi kim tra bi c, cc ca phn t
vn vo bi mi, tnh cht ca phng tin phc v ging dy, tnh chnh xc ca
ni dung bi hc, c im ca vic s dng cc phng php ging dy .v.v.. Gio vin
phn tch k ni dung ca gio n, nu r nhng u, nhc im, tn ti cn phi sa
cha. Gio sinh phi tp trung suy ngh, tip thu sa cha tch cc.

b) Ghi nhn v sa cha

120
 Sau khi c kin ng gp ca gio vin hng dn, gio sinh phi chm ch ghi
y v sa li tng phn v vit li ton b gio n theo gi ca gio vin hng
dn.

Nu phi sa li mc tiu bi hc th cn phn tch k ni dung gio n xem

ph hp cha. Sau khi gio sinh sa li xong gio n cn xut tt c cc vn vi
gio vin hng dn hc xem li mt ln na, nu ng th k duyt vo vn bn
gio n .

5.4. Ging tp theo nhm.

Sau khi hon thin li ni dung vn bn gio n, trng on TTSP t chc cho
gio sinh ging tp. Vic ging tp phi c thc hin mt cch nghim tc v t hiu
qu.

a) Ging tp trong nhm

Mi nhm gm c t 3 - 5 gio sinh cng suy ngh gii quyt nhng nhim v
nhn thc, cng tp ging v trao i nhm tm ra cch thc thc hin bi ging hay nht.
Nhm trng phi tm mi cch kch thch c tnh tch cc ca cc thnh vin trong
qu trnh ging tp. Tt c mi gio sinh phi coi vic ging tp sng to trong khi
trnh by v thn trng gp cho nhau.

Tuy nhin kinh nghim v trnh c hn cho nn vic ng gp cho nhau trong
khi ging tp ca gio sinh cng cn hn ch. V vy, vic ging tp theo nhm phi c
t chc v thc hin nh ging tht vy. Tt c mi gio sinh phi bit chun b chu o
cho vic ging tp.

b) Ging tp c gio vin hng dn d.

Hnh thc tp c gio vin hng dn thc tp d l c ngha quyt nh i vi

vic thc hin nhim v ging tp. Gio vin s gp cho gio sinh tng i y v
mt ni dung kin thc a vo bi ging, phng php trnh by v tc phong s
phm.

Sau khi gio sinh ging tp, gio vin hng dn s nhn xt, nh gi mt
cch c th v ton din tt c nhng vn ca bi ging trc nhm. Gio sinh chm
ch nghe rt kinh nghim m hon thin s chun b tip ca mnh cho bi dy.

c) Rt kinh nghim ging tp.

121
 Sau khi gio sinh tin hnh ging tp, trng on TTSP s t chc cho cc nhm
hp rt kinh nghim v tinh thn chun b tnh cht ca s tin hnh ging v kt qu
ca vic ging tp. y l mt vic lm cn thit chun b tm th cho ging tht trong
khi thc hin cc nhim v c thc tp trung vo c rt kinh nghim v s chun b
ni dung, phng php, phng tin, hnh thc t chc bi hc v tc phong giao tip s
phm trong ging tp. Trn c s , tng em mt suy ngh tm ra chin lc hp l
cho vic thc hin cc bi ln lp chnh thc ca mnh.

5.5. Ln lp.

Vic t chc ln lp thc hin theo gio n ton b nhng tc ng s phm l

mt vn quan trng, c ngha quyt nh i vi vic thc hin nhim TTSP cho
gio sinh. Khi ln lp, gio sinh phi thc hin vic thi cng bi hc theo ng cc bc
ln lp.

Bc I: T CHC LP

Theo l lun dy hc th bc n nh t chc lp, gio vin phi tin hnh cc

tc ng chun b tm th v nh hng cho hc sinh bc vo bi hc.

Ni dung hot ng cu gio vin trong bc n nh t chc lp l thc hin thao

tc.

Cho, kim im hc sinh vng mt, kim tra s sn sng v mt tm l bc

vo bi hc ca hc sinh, r sot li vic chun b cc dng trc quan, bng, phn,
v.v, nu r cho cc em bit mc ch chung ca bi hc.

iu kin bo m kt qu cho vic thc hin thao tc s phm trong bc n

nh t chc lp l tnh yu cu cao, tc phong nghim tc s phm nhng c thin ch
ca gio vin, ngn ng ni m bo s ngn gn, khc trit, khng nhiu li, lm ni
bt ch ca nh gio dc.

Ch s dng nh gi vic hon thnh nhim v trong bc n nh t chc lp

l tnh ngn gn ca giai on t chc; bit nhanh chng li cun c lp vo nhp lm
vic, c lp v cc phng tin phc v cho bi hc u hon ton sn sng cho hot
ng dy hc.

Bc II: KIM TRA BI LM NH

122
 Mc ch ca kim tra l xem tt c hoc a s hc sinh hon thnh bi lm
nh mt cch ng n v t gic cha, pht hin ra nhng thiu st c tc ng tip
nhm hon thin kin thc, k nng, k xo ca cc em.

Qua kim tra, gio vin s pht hin ra tnh trng thc s cu trnh nm vng
kin thc ca hc sinh thng qua cc bi lm giao cho v nh, xc nh nhng mc
kin thc ca hc sinh v nguyn nhn tm ra phng hng khc phc chng.

Gio vin phi xc nh tht r nt mc ch ca kim tra. iu ny s gip cho

gio vin c c liu thc tin bao qut c lp v ng x kp thi, nhanh chng vi
cc tnh hung. Chng ta cn p dng h thng nhng bin php cho php kim tra c
vic lm nh ca cng nhiu hc sinh cng tt m i hi rt t thi gian nh dng test
chng hn.

Vi thi gian ngn, gio vin khi kim tra phi bit cch pht hin nhanh v chnh
xc tnh trng kin thc ca hc sinh nh trnh nm vng ci c bn, thiu st in
hnh, tinh thn trch nhim khi hon thnh bi lm. Gio sinh cn phi ch tnh pht
trin ca bc kim tra.

Bc III. CHUN B HOT NG NHN THC - HC TP TCH CC BC

C BN CA BI HC

Bc ny c thc hin nhm chun b tinh thn cho hc sinh sn sng bc vo

hot ng nhn thc - hc tp tch cc khu c bn ca bi hc, hnh thnh ng c hc
tp, to iu kin tm l ti hin nhng kin thc v k nng l im ta cho vic
nghin cu ti liu mi.

Trong bc ny, gio vin cn tin hnh nu ln mc ch ca bi hc; t chc

cho hc sinh tip nhn mc ch .

t c iu ny, gio vin phi c k nng nu vn , bit xc nh chnh

xc cch nu nhng mc tiu ca bi hc; bit cch t chc cho hc sinh hot ng
tip nhn mc ch .

Gio vin tin hnh cc tc ng hnh thnh c mc ch ca bi hc bng cch

t chc cho hc sinh hot ng tch cc tip nhn mc ch .

Bc IV: LNH HI KIN THC, K NNG, K XO MI

123
 Bc ny c thc hin nhm hnh thnh nhng biu tng c th v i tng
nghin cu, bn cht cc mi lin h ca n; nu bt nhng n v tri thc c bn, chnh
yu ca bi, tin hnh cng vi hc sinh khi qut ha, trn c s lnh hi kin thc m
hnh thnh k nng cho hc sinh.

Nhim v dy hc ca bc ny c thc hin bng cch gio vin truyn t ti

liu mi (hay t chc cng tc t lc cu hc sinh), cc em lnh hi ti liu thng qua
cc qu trnh tri gic, thng hiu, khi qut ha, h thng ha, c th ha v cc hnh
ng t lc.

Trong qu trnh t chc vic lnh hi ny, gio vin phi bit da vo kinh nghim
sng ca hc sinh m thc hin cc tc ng tip cn c bit c gip ty trng hp,
t chc cho cc em tp vn dng iu hc vo gii quyt cc tnh hung mi.

Kt qu ca cc tc ng ca bc ny c tc ng quy nh mc hc sinh
c thu ht vo hot ng nhn thc - hc tp tch cc v cht lng cc cu tr li
giai on sau tip theo.

Bc V: KIM TRA S B S THNG HIU TI LIU MI CA HC SINH

Bc ny c thc hin l nhm nh gi xem hc sinh thng hiu ti liu

mi trnh no, lnh hi c cc mi lin h v quan h gia cc s kin, hin
tng, qu trnh, pht hin nhng l hng trong kin thc v trn c s s quyt nh
xem liu c th chuyn sang bc sau c cha.

lm c vic , gio vin phi tin hnh kim tra xem hc sinh hiu ni
dung c bn ca bi hc cha, nh gi mc y v chiu su ca nhng kin thc
mi va c lnh hi .

Gio vin phi bit son h thng cu hi, bi tp thch hp buc hc sinh phi c
hot ng tr no v pht huy tch cc, i hi nhng thao tc thc hnh hoc vn dng
kinh nghim thc tin lun lun hng vo c lp, pht hin ra thiu st cng nh s tin
b ca cc em trong qu trnh kim tra s b.

Gio vin bit cn c vo cu tr li, bi lm ca hc sinh kh v km m nh

gi trnh thng hiu ni dung c bn cc ti liu mi, hiu mc tham gia ca lp
vo vic b xung v nh gi cu tr li ca bn, mc khc phc, cc l hng pht

124
hin nhng mong i c gii p nhng kin thc khc mc cc phn sau ca bi
hc.

Bc VI. CNG C KIN THC

Trong khi gii quyt nhim v dy hc, gio vin phi bit t chc cho hc sinh
ng dng kin thc hc vo vic gii thch nhng qu trnh khc nhau v vo vic gii
cc bi ton l thuyt ln thc hnh.
tin hnh cng c kin thc dy gio vin phi bit t chc hot ng ti
hin, nu cc du hiu bn cht, c th ha nhng ni dung tru tng v huy ng hc
sinh vo cc hot ng va ti hin va vn dng, lin h kin thc mi vi kin thc
lnh hi trc .
Bng mi cch phi hnh thnh c k nng nhn bit v ti hin ni dung mi;
vn dng nguyn l k thut vo vic gii thch cc hin tng, gii cc bi ton, pht
hin v khc phc nhng thiu st trong kin thc, k nng, k xo ca hc sinh.
Bc VII: KHI QUT HA V H THNG HA KIN THC
lnh hi h thng kin thc ca mn hc v nhng kin thc lin mn, ngi
gio vin phi bit t chc cho hc sinh chuyn nhng kin thc ring r thnh mt h
thng hon chnh trong ni b mn hc cng nh gn vi cc mn k cn. i vi k
nng v k xo cng vy.
lm c vic ny gio vin c k nng t cu hi, ra bi lm hng vo mc
ch khi qut ha v h thng ha ton b tri thc k thut, cng ngh dy hc, t chc
sn xut hc.
Mc lin kt cc s kin, qui tc, hin tng, qu trnh vi cc quy lut, hc
thuyt trong s nhn thc ca hc sinh, mc hnh thnh bc tranh ton vn v th gii
k thut ngh nghip hon ton ty thuc vo nng lc t chc cho cc em tin hnh khi
qut ha, h thng ha kin thc hc.
Bc VIII. KIM TRA V T KIM TRA KIN THC
Tin hnh kim tra su v ton din mt s hc sinh v kin thc, k nng, k xo
pht hin thiu st v nguyn nhn ca chng m tho lun cc tc ng ng vin
hc sinh t trau di kin thc.

bc ny, gio vin phi tin hnh kim tra s y , trnh thng hiu,
bn vng, tnh hiu qu cu kin thc, k nng, k xo, kim tra k nng chung phng
125
php chung ca t hc, pht hin ra ch mnh v ch yu trong kin thc, hng dn hc
sinh t hc hoc nh bn gip khc phc l hng hay thiu st trong kin thc.

thc hin tt nhim v kim tra, gio vin phi bit cch son nhng cu hi
ph, c phn ha kim tra v phn loi trnh hc sinh, bit chn lc nhng tnh
hung khc vi mu giao cho hc sinh vn dng, bit t chc cho hc sinh phn bin
ln nhau khi tr li cc cu hi hay gii bi tp .v.v..

Gio vin cn tp trung ch vo mc ton din ca vic kim tra kin thc,
k nng, k xo, vic ph phn cu tr li bi lm ca hc sinh c nu r u v khuyt
im, tnh c th trong vic hng dn cch thc khc phc thiu st, kch thch c
hng th ca cc em i vi mn hc.

Bc IX: TNG KT BI HC

Trong bc ny, gio vin cn ch phn tch su sc s tin b trong vic nm

vng ni dung tr dc v trong cch thc hot ng nhn thc - hc tp, ch r nhng
thiu st in hnh, nguyn nhn ca chng.

Bit nu ln c im chung ca cng vic ca c lp, phn tch s tin b trong

vic lnh hi ni dung ca bi hc, vch ra nhng thiu st v nguyn nhn ca chng,
qua ch ra con ng khc phc chng.

Gio vin phi c k nng nm bt c nhanh chng nhng nt in hnh ca s

tin b ca hc sinh trong lnh hi cng nh nhng thiu st, k nng nh gi c kh
nng hin thc v hc tp ca lp cng nh ca tng em.

Gio vin phi bit cch phn tch ngn gn, xc tch v c nu bt in hnh tt
v km phn loi c hc sinh v trnh nhn thc- hc tp, pht hin ra xem ai s
gp kh khn trong nhng bi sau.

Bc X: GIAO BI LM NH V HNG DN CCH THC HIN

Vic tin hnh giao bi lm v nh c tnh n kt qu lnh hi ti liu mi trong

bi hc m gio vin va tng kt bc trn l nhm gip cho hc sinh tip tc pht
trin kin thc ng thi gip chun b tip thu cc bi sau.

Gio vin tin hnh thng bo bi lm v nh, hng dn hc sinh cch thc hin.

126
 Gio vin phi c k nng a ra nhng ch dn, li khuyn v vic thc hin
nhng bi lm nh.

Trnh thc hin ni dung ca cc bi lm nh, ph thuc vo s hng dn,

cch trnh by, ghi chp v lu ca gio vin.

Tt c cc bc ca bi hc c nu trn, v c bn, c th bao qut ton b

lgic ca hot ng nhn thc - hc tp ca hc sinh khi lnh hi kin thc. Bt c bi
hc no cng l mt h thng trn vn do gio vin to nn da vo mt mc ch c th.
V vy gio sinh phi suy ngh thc hin thao tc s phm sao cho khi qut, lin tc,
hp l theo ng cc bc nh trn. Khi tin hnh dy, phi bit lm ch cc tnh hung
d kin cng nh pht sinh. i hi gio sinh phi c k nng giao tip s phm bit
gii quyt thnh cng cc tnh hung s phm.

5.6. Rt kinh nghim.

Sau khi ging dy gio vin nn tin hnh c rt kinh nghim v tt c cc mt

phi suy ngh v thi gian dy xem phn no nhanh, phn no chm m iu chnh cho
va. Phi xc nh xem ni dung dy ph hp vi i tng cha. c bit gio vin
phi suy ngh v phng php dy hc m bo cho hc sinh d hiu bi khng. ng
thi phi xc nh xem phng tin dy hc c ph hp khng, vic s dng phng tin
c ng nguyn tc khng. Ngi gio vin cn phi c rt kinh nghim v s t chc
bi hc, thi , tc phong ging dy v ti kho lo m bo thao tc lin tc ca bn
thn trong gi hc nh th no t ra phng hng hnh ng cho bi dy sau.

Bi 6: Thc tp ging dy thc hnh

6.1 Son gio n thc hnh v vit cng bi ging

a) Nhn bi, nghin cu gio trnh v ti liu tham kho

Trong trng dy ngh c hai loi gio vin trc tip ging dy cc bi hc l
thuyt v thc hnh. Do c tnh ca mi lnh vc trn quy nh m vic nghin cu ca
h cng khc nhau.

Gio vin phi bit chun b k ni dung dy cc mc, trong , quy nh r khi
lng kin thc chyn mn v k nng, k xo cn phi truyn t. lm c vic ,
h phi tham kho nhng ti liu k thut mi, nhng phng php gia cng tin tin
trong trng, ngoi x nghip, trong v ngai nc. Lm c vic chng nhng gio

127
vin s c c s am hiu nhng ni dung kin thc, k nng, k xo theo chng trnh
thc tp quy nh nh trong danh mc thc tp m cn p ng nhng i hi ca hc
sinh gn lin dy hc vi lao ng sn xut, thc hin nguyn l nh trng gn lin vi
x hi.

Sau khi nghin cu tng th nhng ni dung cng vic thc tp, gio vin s son
tho c h thng cc bi hc thc hnh chun b cho ging dy.

b) Son gio n thc hnh v vit cng bi ging.

Cng nh gio n l thuyt, gio n thc hnh cng khng c mt mu no quy

nh sn cho tt c cc loi bi ging, cng nh cho tt c cc ngh c o to. Nhng
nhn chung, cu trc ca mt gio n thc hnh c th hin nh sau:

Trng .. Gio n s.

Ngy son

Ngy, thng, thc hin

Thi gian
mc s
Tiu mc s
(bi tp ng dng)
Sn phm hoc cng vic thc hin:
Phi liu:
Cng c:
Phng tin trc quan:

V d:

1. Thi gian Ni dung cn hng dn Phng php v tc ng

Hoc gio dc
l:

2. Thi Qu trnh cng Cng c lao Hng dn D kin

gian vic ng chuyn mn phng php
v tc ng
gio dc

128
 Hoc l:

3. Tn Cc bc cng Thng s k Thi gian D kin

nguyn ngh, nguyn thut phng php
cng cng -gio dc

Hoc l:

4. Tn Cc bc Trnh Cng c Hng D kin Thi

nguyn cng vic t thc lao ng dn v l phng php gian
cng hin thuyt s phm

Hoc l:

5. Gii thch tng qu trnh thc hin v hng

Quy trnh cng ngh
dn an ton lao ng

6.2 Chun
b PTDH,
thit b, vt t, dng c.

a) Tm hiu v c s vt cht ca nh trng.

c th dy tt bi thc hnh, gio vin phi chun b tm th xem xt ton

b cc vn sau:

1) Xem xt c ni lm vic ca gio vin v hc sinh. 2) Xem xt trc cc yu t nh

sng nhit , m, ting n, rung, chng nng. 3) Chun b nhng trang thit b
phc v bn giy. 4) Nghin cu yu t an ton, v sinh cng nghip. 5) Chun b tt
nhin liu, phi liu phc v bi ging. Trn c s c thng tin ton din v thit b,
vt t dng c, phng tin m xy dng k hoach s dng.

b) Ln k hoch s dng PTDH, thit b, vt t v dng c.

i vi xng thc hnh, gio vin dy thc hnh phi n lc ch, tp trung ch
chun b y nhng trang thit b my mc, phng tin dng c luyn tp cho
tng mc. Cn c vo thc t, yu cu ca bi thc hnh, gio vin phi b tr xem xt
hp l ha ni lm vic ca gio vin v hc sinh. Gio vin phi bit cch thc hin cc
129
mi quan h vi phng sn xut - k hoch k thut - chun b cc nguyn, nhin,
phi liu v cc vt liu khc. Mt vn quan trng na l xem xt n cc n t
hng chun b cho vic kt hp thc tp vi lao ng sn xut trong cc bi luyn tp
c th. m bo cht lng, hiu qu ca bi thc hnh, gio vin phi ch xem xt
n cc yu t nh sng, nhit , m, ting n, rung cng nh xy dng, to lp
cc thit b thng gi, chng nng, lnh cho thy v tr trong qu trnh ging dy, hc
tp.

Gio vin phi quan tm nghin cu cc yu t v thm m trong cng nghip nh

mu sc nh xng, my mc thit b, khng gian v trng hot ng ca thy v tr.
Gio vin quan tm ti vic nghin cu cc yu t tm l lao ng, an ton lao ng v
v sinh cng nghip. Tt c cc yu t nu c nghin cu, chun b tt, c m
bo s nh hng quyt nh n cht lng ging dy v hc tp ca hc sinh.

6.3 Duyt gio n.

a) Np gio n v trao i vi gio vin hng dn.

Gio sinh son, np gio n thc hnh cho gio vin hng dn v trao i ton
din vi nhau v cc ni dung nh tn mc, mc tiu hc tp ca ca thc hnh, sn
phm, phi liu, cng c, phng php, quy trnh thc hin.

b) Ghi nhn v sa cha.

Sau khi gio vin hng dn xem xt v ng gp kin ton din cho tt c
cc vn ca gio n, gio sinh sa li theo ch dn cho ph hp vi mc tiu hc
tp. Nu sa li mc tiu th gio sinh phi sa li ni dung bi hc cho tht cn thn.

Tip theo l tin hnh sa nhng ni dung c th theo gi ca gio vin hng
dn nh phn phi thi gian, xc nh phng tin, phng php, quy trnh thc hin
vic dy tng ni dung ca bi hc.

c) Ch to hoc xut mn phng tin dy hc, thit b, vt t v dng c.

thc hin c nhim v dy thc hnh gio sinh c th lin h vi phng thc
tp sn xut c th chun b nguyn liu hoc phi liu cho bi dy.

Gio sinh phi tin hnh lin h vi gio vin hng dn xin kin ch o v
s chun b phng tin, dng c phc v cho bi dy.

130
 Nu yu cu phi ch to ra phng tin hoc dng c phc v cho bi dy th cn
phi ln k hoch, chun b thi gian v hi kin ca gio vin hng dn.

6.4. Ging tp.

a) Ging tp trong nhm.

Mi nhm ging tp c th c t 10 - 15 sinh vin. Cn c vo gio n thc hnh

son tng em mt ln tp ging v cc thnh vin trong nhm ng gp kin v cht
lng chuyn mn, nghip v ca bi.

Trong nhm ging tp, trng on TTSP nn ch phn c nhng em hc kh,

gii c th gip nhau nhn thc ng gp nhng kin ph hp v vic xy dng ni
dung bi ging cng nh cch xc nh phng php s phm v vic s dng phng
tin cho vic thc hin nhim v dy hc ca tng ngi nh th no.

b) Ging tp c gio vin hng dn d

Sau khi tt c gio sinh ging tp trong nhm tng i hon chnh s t chc
ging tp theo nhm c gio vin hng dn d ging. Gio vin hng dn s chm ch
quan st, suy ngh v ch bo y cho gio sinh v cc mt ca vic thc hin nhim
v dy bi thc hnh nh ni dung bi, phng php truyn t, un nm s dng
phng tin, cc thao tc, phn tch lm r quy trnh thc hin, nu nhng dng sai lm
hay gp, pht huy tch cc ca hc sinh.

Khi c s quan ch bo ca gio vin hng dn, gio sinh phi t ra thc s
cu th, c thc nghe, ngh thu hiu nhng vn cn thit. Trn c s , thit k
li quy trnh thao tc cho vic thc hin bi dy thc hnh v chun b tm th sn sng
ln lp.

c) Rt kinh nghim ging tp.

C nhm cn rt kinh nghim v cch thc t chc gi dy, sn phm ca ca thc

tp, phng php truyn t.

6.5. Ln lp.

131
 Vic ln lp thc hin theo ni dung ca gio n, gio sinh phi thc hin
nhim v bi dy thc hnh qua cc tc ng hng dn m u, hng dn thng
xuyn, hng dn kt thc ng thi cng phi bit lm ch cc tnh hung nh d kin
hoc ni pht sinh, m bo an ton lao ng.

Phn hng dn ny s gip cho hc sinh thc c mc ch, nhim v thc

hnh, lm hnh thnh biu tng v ni dung, ny sinh nhu cu, ng c thi ca
luyn tp.

Hng dn m u thc hin ba nhim v nh 1) Nhm t gi tnh tch cc v

c lp ha vic luyn tp ca hc sinh trong vic nm tri thc k nng, k xo, thi
lao ng. 2) nh hng cng vic luyn tp ca hc sinh. 3) Gii thch, lm mu cc
hot ng lao ng mt cch c th, trc quan.

thc hin nhng nhim v ni trn trong khi dy hng dn m u, gio sinh
phi bit cch to c hi cho vic vn dng tri thc, k nng, k xo c, tng mc hp
dn ca bi luyn tp mi, bit nh hng mc tiu hc - luyn tp, bit ch dn, gii
thch cc hot ng, thao ng tc r rng c th

Hng dn m u c bao gm nhng cng vic c th nh gii thiu v gii

thch mc, tit mc, bi tp ng dng; Thng bo mc tiu ca bi luyn tp; Lin h
kin thc, k nng, k xo c vi bi luyn tp qua kim tra nhc nh; Gii thiu cho hc
sinh tham kho ti liu k thut; Gii thiu cho hc sinh quy trnh cng ngh; Gii thiu
phng thc kim tra, t kim tra; Gii thiu dng c my mc; Kim tra hc sinh thu
nhn biu tng v qu trnh lm mu n mc no; Phn cng v tr v cng vic
thc tp.

Hng dn m u thng c tin hnh trong khong 30 - 45 pht. Sau khi kt

thc giai on hng dn.

M u s thc hin hng dn thng xuyn.

Hng dn thng xuyn l thnh phn ch yu ca bi dy hc thc hnh bi

ton b cc phm cht ca k nng, k xo ca hc sinh u c hnh thnh ch yu
giai on ny. Trong khi thc hin cc thao tc hng dn thc hnh thng xuyn, gio
vin c th s dng mt s phng php nh gii thch kt hp vi ging thut, m
thoi, lm mu, s dng phiu hng dn.

132
 Hng dn thng xuyn nu c c bit ha trn c s c s theo di, quan st
c thc ca hc sinh s ngha rt ln trong vic pht trin k nng, k xo, thao -
ng tc v c ng lao ng ca cc em.

Gio vin thc hnh cn phi n lc t duy nh trc c nhng thnh phn
ca cng vic, cch thc, nguyn cng m mnh s tin hnh kim tra s nm vng cng
vic ny ca mi hc sinh trong khong thi gian luyn tp. V vy, gio sinh cn chm
ch hc tp th hin nhng thao tc ny khi thc hin nhng nhim v ca hng dn
thng xuyn.

Khi lp k hoch, gio vin thc hnh cn ch nh ra ni dung hng dnao

cho bao hm c nhng ni dung hc cc chng phn khc ca chng trnh m
trong ca thc tp ny c nhng thnh phn . Khi thc hin nhim v ca hng dn
thng xuyn, gio vin cn phi ch ton din n mi hot ng ca mi ngi v s
vn hnh ca mi phng tin. Ty theo yu cu quan st, gio vin hng dn c th
ng t ch lm vic ca mnh nhn bao qut c lp ang lm vic nhc nh, c k
hoch i ln lt n ch hc sinh lm vic, khi cn thit phi i thng ti ch lm vic
ca hc sinh nu pht hin thy c nhng vn cn un nn, cho hc sinh ti ch hng
dn hi v nghe hng dn, khi hng dn, gio bin phi bit x l kp thi v vch
ra phng php ng gii quyt kh khn, h hng, tm nguyn nhn, bin php khc
phc, hnh thnh k nng t kim tra cho mi hc sinh khi thao tc.

Khi phn tch nhng sai lm, gio vin cn suy ngh xc nh xem ni dung,
tnh cht ca sai lm ngu nhin, sai lm theo chu k v sai lm vng chc thng c
sy ra trong thc hnh k thut nh th no, trn cc i tng c th ra sao.

T tm kim bin php khc phc i hi c s n lc ch cao, s kim tra

thng xuyn, xy dng thi quen.

Gio vin phi xc nh trc xem hc sinh no s kim tra ci g ni dung kim
tra, phng php v hnh thc kim tra nh th no v hc sinh qu ng.

Trong khi quan st, gio sinh cn phi c s ghi chp. Ni dung ghi chp c th l
nhng thng tin v mc lm ng sai, cc thao - ng tc, nguyn cng, cc bc lao
ng din ra th no, mc bit lp k hoch, t chc lao ng v t chc hp l ni
lm vic, cht lng cng vic, nng sut lao ng, s tun th quy trnh, quy phm k
thut, tinh thn thi luyn tp.

133
 Nh vy, cng cn cn c vo mc sai lm, hng hc, s c m hc sinh gp
phi trong thc hnh, gio vin tin hnh phn tch tm ra nguyn nhn cng tm bin
php khc phc hnh thnh nng lc t kim tra. Gio vin ch tin hnh can thip khi c
sai lm nghim trng cn li th nhc nh chung cho c nhm.

Trong khi thc hin cc nhim v ca hng dn kt thc, gio vin phn tch cc
nhc im, tr li cc cu hi thc mc, nu cu hi, giao bi tp v nh.

Qu trnh thc hin nhim v dy hc thc hnh mt ca thc tp bao gm ba loi

hng dn m u, thng xuyn, kt thc h tr, b sung cho nhau m mi n v li
hng vo t mt mc ch l lun dy thc hnh ring ca n. Ngi gio vin phi
bit lm ch cc tnh hung d kin cng nh pht sinh, nm chc hon cnh d on
ht nhng s c c th xy ra i vi my mc cng nh nhng sai lm gp phi ca hc
sinh, nhng trng hp khc c th xy ra v m bo cc bin php an ton lao ng,
chy n.

6.6. Rt kinh nghim.

Sau khi dy bi hc thc hnh, gio vin phi tin hnh c rt kinh nghim v
hnh thc t chc hng dn, phng php hng dn, sn phm ng dng, tinh thn thi
, s chun b cho bi luyn tp sau.

Bi 7: Cng tc ch nhim trong trng THCN v dy ngh

7.1 D gi sinh hot

Mt trong nhng hot ng ca gio vin ch nhim l ngoi vic ging dy, tham
gia nghin cu khoa hc cn phi d gi ca lp mnh ch nhim tin hnh thc hin
cc nhim v gio dc ngoi gi ln lp. N c bao gm nhiu ni dung v hnh thc
hot ng phong ph nh hot ng x hi, hot ng vn ha vn ngh, hot ng
th dc th thao, hot ng khoa hc, hot ng lao ng.

Ngi gio vin ch nhim lp thay m hiu trng m thc hin chc nng qun
l v gio dc hc sinh. Gio vin ch nhim lp phi xy dng tp th lp, tin hnh
gio dc c bit, lin h vi gio vin b mn, cc on th x hi v gia nh gio
dc hc sinh. Gio vin ch nhim phi nm vng thng tin qun l, lm k hoch ch
nhim, t chc lp, ch o thc hin k hoch v kim tra.

134
 mt bui d gi sinh hot c tt, ngi gio vin ch nhim cn tin hnh
theo quy trnh 4 bc l chun b, lp k hoch, thc hin v nh gi.

bc 1 th gio vin ch nhim tin hnh chun b ton din cho vic sinh hot
lp vi cc ni dung c th nh:

Xc nh tn bui sinh hot, d kin ni dung, xc nh yu cu, d kin ngi

thc hin, thi gian tin hnh, a im v phng tin sinh hot.

Bc 2 ch o cho tp th hc sinh tin hnh lp k hoch v chun b thc hin

ni dung ca n di s c vn ca gio vin ch nhim.

bc ny, tp th lp tin hnh phn cng nhng cng vic cho t, nhm, tng
thnh vin, xc nh thi gian, a im hp, xy dng chng trnh hnh ng chung

Bc 3 tin hnh thc hin k hoch hot ng khi thc hin k hoch cn ch
nhng im c th nh thc hin theo ng chng trnh, d on trc nhng din bin
mi c th ny sinh nhng tnh hung ngoi d kin v gio vin cn theo di kp
thi iu chnh.

Bc 4 l tin hnh rt kinh nghim v nh gi kt qu.

y gio vin ch nhim s cng vi cn b lp tin hnh rt kinh nghim ch

o ln sau lm cho tt hn.

Khi nh gi cn ch nu c u, khuyt im v m bo tnh gio dc.

7.2. Tm hiu hc sinh

a) Ni dung tm hiu

Ngi gio vin ch nhim phi tin hnh tm hiu ton din, nht l v hon cnh
sng, c im tnh cch, hnh vi o c, c im nhn tc ng gio dc cho ph hp.

Mi hc sinh c sinh ra v ln ln trong mt hon cnh gia nh khc nhau. Tm

hiu hc sinh l phi ch n c im, tui tc, trnh vn ha, ngh nghip, phm
cht, o c ca b m, gia nh ng con hay t con, s quan tm gio dc, phng
php gio dc con ci ca b m, s quan tm, chm sc ln nhau gia cc thnh vin
trong gia nh, iu kin sinh hot vn ha, tinh thn, tnh cm gia nh y , m cng
hay thiu thn, t nht cng thng, quan h ca gia nh tt hay khng tt i vi hng
xm lng ging; tnh hnh an ninh, trt t ca a phng, quan h bn b tt hay xu

135
.v.v Tt c nhng yu t trn u c kh nng nh hng nht nh n nhn cch ca
con tr. Bi vy, vic tm hiu, nm vng tnh hnh gia phong, gia cnh, hon cnh sng
ni chung ca tng hc sinh l vic lm ht sc quan trng. N gip cho ngi GVCN
bit c ht nhng nguyn nhn, yu t tch cc hoc tiu cc, nhng thun li hay kh
khn ang tc ng n hc sinh. ng thi, khi bit c phng php gio dc ca
gia nh l tt hay cha tt gio vin ch nhim c th tham mu, t vn v phi hp vi
gia nh trong vic la chn phng php tc ng ph hp.

Khi tm hiu nhn cch hc sinh, GVCN lp phi ch n c im tnh cch v

hnh vi o c ca n. Phi cn c vo quan st phn tch hot ng, giao tip xc
nh xem em chm hc hay li hc, khim tn hay ba hoa, trung thc hay gi di,
mnh dn hay nht nht, nhn hu, v tha hay ch k vi bn b v mi ngi, c tnh t
lp hay li, da dm vo ngi khc, bit t trng, c thc xy dng, bo v danh d
bn thn v tp th hay l v t chc - k lut, bit knh trng trn, nhng di, tn
trng mi ngi, tn trng php lut, tn trong bn thn hay li sng bung th, ty tin,
v vn ha, c bit phi quan tm ti thi , cch ng x ca hc sinh i vi cc
thnh vin trong gia nh, i vi thy c gio v bn b ng hay cha ng chun mc
x hi, mi em c nhng nng khiu s thch g trong mn hc no, hot ng no
vn ngh hay th thao, c nng lc t chc, iu khin hot ng tp th hay khng .v.v..

Tm li, vic tm hiu, nm vng nhng c im v hon cnh sng nht l gia
cnh, gia phong, nhng c im v th cht, o c, nhng nng khiu, s thch .v.v
ca tng hc sinh nh nu trn l ht sc quan trng v cn thit. Vic nm vng
nhng c im ny, s gip cho gio vin ch nhim lp bit cch la chn nhng bin
php tc ng s phm cho ph hp nhm khi dy v pht huy c mt mnh sn c
mi em ng thi lm hnh thnh, pht trin nhng phm cht cn thit. Thng qua tc
ng ch nhim, phi xy dng cho tng em c cuc sng tm hn, tnh cm phong ph,
trong sng, cao c v nhn hu, c nng lc, sc khe di do, thch ng c vi cuc
sng t lp ca bn thn, p ng mi yu cu ca s nghip cng nghip ha, hin i
ha t nc.

Cn lu rng, tui hc sinh ph thng trung hc ni chung, c bit l hc sinh

ph thng trung hc c s ni ring, cuc sng ni tm ca cc em c nhiu mt d c
nhng bin i do cc qu trnh tm l cha n nh v s tc ng ca mi trng x
hi, ca hon cnh sng. Bi vy ngi GVCN phi thng xuyn bit cch quan tm
136
n s thay i ca tng hc sinh gip cho em c c s nh hng ng v t
iu chnh kp thi bn thn. Ni cch khc, GVCN phi tm hiu, nm vng i tng,
gio dc thng xuyn, lin tc, trong sut kha hc. Tuy nhin, ni dung c th ca vic
tm hiu c khc nhau tng thi im c th. Vo u nm hc, GVCN lp bt u tip
cn vi hc sinh. Cng vic tm hiu giai on u tin ny phi gip cho GVCN nm
c s b nhng nt c bn v tnh hnh ca hc sinh v c lp ni chung v mi mt.
Trn c s , c c c liu phn loi hc sinh, d kin k hoch t chc, tin hnh
nhng tc ng gio dc tp th v tng c nhn, tng nhm hc sinh. Nhng thng tip
theo ca nm hc vic tm hiu, hc sinh nhm gip cho GVCN kim tra li chnh xc
ca cc thng tin thu c lc ban u, kp thi b xung, iu chnh k hoch, tm kim
bin php tc ng s phm cho ph hp vi tng hc sinh v tng nhm hc sinh. Gn
cui hc k hoc cui nm hc, GVCN tip tc tm hiu hc sinh nm chc c tnh
hnh v kt qu gio dc, kp thi b sung, iu chnh bin php tc ng lm cho kt qu
gio dc cao hn.

Tm hiu c im nhn thc l xc nh kh nng nhn thc, t duy mi em

xem n thng minh, nhanh nhn, hay bnh thng hoc chm trong hc tp, lao ng vui
chi, giao tip. Ngoi ra, phi tm hiu tc phong hot bt hay chm chp, c im ca
hng th lao ng, s thch, nhu cu giao tip v tnh cm ca mi em nh thch giao
tip, ci m hay lm l, u t v.v, tnh cn thn, chn chn trong hc tp, sinh hot hay
cu th, bng bt, tnh hin du hay nng ny. Vic nm vng nhng c im tm l ca
mi hc sinh s gip cho ngi GVCN bit cch la chn, s dng phng php gio
dc c bit cho c kt qu tt hn.

b) Phng php tm hiu.

tm hiu tm l, nhn cch hc sinh, ngi GVCN c th tin hnh vi nhiu

bin php khc nhau trong mt tng th ca hot ng nghin cu xc nh nhng
thng tin khoa hc.

Tin hnh nghin cu l lch hc sinh nh tm hiu hon cnh gia nh, ngh nghip
ca b m, anh ch em, s lng con trong gia nh, tnh hnh thu nhp ca gia nh, tnh
trng sc khe .v.v

Nghin cu h s ca hc sinh nh xem hc b, cc bin bn hp nhm, t, lp,

cc bn t kim, bn nhn xt, cc sn phm do chnh hc sinh lm ra

137
 Trao i trc tip vi hc sinh nm bt tm t nguyn vng, xu hng, s
thch, thi trong quan h tp th lp xt tm tnh ca n l th hay hng hi,
nhanh nhn, tho vt hay chm chp.

Trao i vi GVCN, cc gio vin b mn ca nm hc trc v tnh hnh chung

ca lp cng nh tnh hnh hc tp v rn luyn ca hc sinh.

Trao i vi cc t chc on th, cc lc lng gio dc khc nu cn nh Ban

gim hiu, Tng ph trch i, chi hi cha m hc sinh

Thng qua vic tham gia hot ng cng hc sinh tm hiu r hn v tinh thn
tp th, thc hp tc trong cng vic chung, v nhng c nhn hc sinh m GVCN c
nh t trc.

Qua vic trao i vi ph huynh hc sinh c thm nhng thng tin v i tng
m mnh nh nghin cu.

Nh vy, tm hiu tm l hc sinh l mt vic lm lin tc, thng xuyn, va c

tnh cp bch trong nhng khong thi gian nht nh, li va c tnh giai on. Do vy,
GVCN cn phi c k hoch thc hin vic tm hiu tm l hc sinh. K hoch th
hin vic xc nh mc tiu, ni dung, bin php, thi gian tin hnh tm hiu hc sinh.
C nh vy, vic tm hiu tm l hc sinh mi lin tc, m bo cho ngi GVCN thu
c nhng thng tin quan trng, phong ph, c th, c tin cy v thc trng v din
bin tm l, hon cnh ca hc sinh lp mnh. Cho nn, c th ni rng vic tm hiu hc
sinh c coi l mt qu trnh din ra lin tc sut nm hc. Tuy nhin, khng phi thi
im no ca nm hc cng tin hnh nhng bin php tm hiu hc sinh nh nu
trn. iu quan trng l phi bit phn chia ra c tng thi k thch ng vi bin php
no thu c nhng thng tin v hc sinh nht, nhanh nht, r rng nht, gip cho
GVCN nhanh chng ra c nhng tc ng s phm c hiu qu.

7.3 ra k hoch ch nhim v duyt k hoch ch nhim

a) K hoch ch nhim

K hoch cng tc ch nhim c coi l chng trnh hot ng ca gio vin

ch nhim i vi vic ch o lp ch nhim, nhm thc hin cc mc tiu gio dc hc
sinh i vi mt lp. Hiu qu gio dc hc sinh ca lp ph thuc phn ln vo tnh
khoa hc cu k hoch gio dc hc sinh ca GVCN.

138
 K hoch ch nhim lp nu c cu t chc lp, cc mc tiu phn u v cc
hot ng trong t thc tp s phm.

c k hoch ch nhim st vi thc t gio sinh cn tm hiu r v mc tiu v

nhim v nm hc, k hoch gio dc chung ca trng.

V c cu t chc ca lp gio sinh phi ghi danh sch i ng t qun nh cn

b lp, chi on, hi hc sinh, danh sch cc t hc sinh, cc nhm chuyn mn: i
kch, i bng, i vn, ton, k thut .v.v

Nu r cc mc tiu phn u nhm t cc ch tiu no v bng nhng bin php

c th.

V hc tp nu ch tiu cn t, k hoch bi dng hc sinh kh - gii, ph o

hc sinh km, v ni dung cng tc vn th, lao ng, xy dng tp th lp, cc hot
ng gio dc.

Cc hot ng trong t TTSP th gio sinh cn xc nh ni dung cc tc ng

gio dc thc cho hc sinh v tp th hc sinh, tham gia cc hot ng on, i, tham
gia cc phong tro vn ngh, th thao.

b) Duyt k hoch ch nhim

Sau khi k hoch ch nhim c xy dng, gio sinh phi trnh by ni dung
vi GVCN c duyt v ni dung cc cng vic, duyt thi gian thc hin, cng cc
iu kin m bo.

7.4. Thc hin k hoch ch nhim

a) Mi gio sinh tham gia mt ni dung cng tc ch nhim khi trc tip ch o mt
t, nhm hc sinh vi ni dung ton din.
Khi nhn nhim v c th, gio sinh tin hnh phn loi i tng gio dc
bc u c th xut (d kin) nhng tc ng s phm cn thit vi tp th lp.
Qua thc t cng tc ca GVCN th gio sinh c th phn hc sinh ca lp thnh
ba nhm nh nhm 1 bao gm nhng hc sinh tch cc, ng h cc gii php ca nh
gio dc, nhm 2 bao gm nhng hc sinh khng c biu hin g xu nhng khng th
hin r tnh tch cc ca mnh trong tp th lp v nhm 3 nu nhng hc sinh c nhiu
biu hin yu km v hc tp, t cch o c cn phi c quan tm nhiu nht bng
cc tc ng gio dc c bit.

139
 b) Tham gia ch o hot ng ca tp th hc sinh.
Vic tham gia ch o hot ng ca hc sinh phi tun th nhng yu cu ca
vic xy dng tp th hc sinh t qun.
Gio sinh phi quan tm ti vic xy dng c mt tp th hc sinh t qun m
nng ct ca n l i ng cn b lp cn b on, hi hc sinh c kh nng t iu hnh
cc hot ng ca tp th mnh.
Trong khi gii quyt nhim v ch nhim, gio sinh phi to ra c khng kh t
rn luyn, mnh dn, thc lm ch mi hc sinh.
Phi hnh thnh hc sinh nhng k nng t chc c bn v nng lc qun l, xy
dng tp th.
V cch thc tin hnh cng tc ch nhim, gio sinh lu chn cn b v hnh
thnh nng lc qun l cho i ng .
Vic la chn mt i ng cn b lp uy tn v c nng lc iu khin tp th
lp l vn rt quan trng.
GVCN t la chn mt i ng cn b lp trn c c s ca vic tm hiu hc
sinh.
T chc cho tp th lp t la chn, bu ra i ng cn b lp thng qua hnh
thc b phiu kn.
Nhng tt nht GVCN cn nh hng cho tp th tin hnh la chn, bin nh
ca mnh thnh quyt nh dn ch ca tp th hc sinh bng vic xc nh nhng tiu
chun la chn, mc tiu, ni dung hot ng ca lp chn c ngi xng ng
m gnh vc cng vic ca tp th.
Khi la chn nhng hc sinh c tiu chun vo i ng cn b lp, GVCN c
th dng phiu thm d kin hc sinh ri sau s quyt nh chnh thc.
Nu tp th hc sinh t la chn th phi t chc cho cc em b phiu tn nhim
nhng bn xng ng nht vo cn s lp. Vic b phiu phi cdin ra cng khai,
ng nguyn tc, bo m tnh dn ch, khng p t hc sinh.
Sau khi la chn, t chc hun luyn i ng cn b lp
Vic hun luyn, bi dng i ng cn b lp c din ra ngay sau khi tp th
lp la chn. Trnh t cc bc hun luyn c din ra t vic tp hp i ng cn
b lp, t hun luyn nhm bi dng hiu bit cho cc em v ngha v tc dng ca

140
vic xy dng tp th lp vng mnh, v vi tr v nhim v ca cn b lp trong vic
xy dng tp th lp, v mi quan h cng tc gia cc cn b lp vi nhau.
Gio sinh tin hnh giao nhim v c th cho tng loi cn b lp, cn b chc
nng. Yu cu cc em hy ghi nhim v ca mnh vo s cng tc ghi nh v thc
hin theo.
Gio sinh t chc cho cc em tho lun, bn bin php thc hin bn k hoch
cng tc ca lp, nh hng vo cng vic ca tng loi cn b lp.
Nu cn, c th t chc hun luyn ring cho tng loi cn b lp theo mt
chng trnh hun luyn do GVCN bin son. Chng trnh hun luyn ny phi gip
hc sinh bit cch xc nh mc ch, ni dung, phng php tin hnh v nhng iu
kin cn thit thc hin.
Sau , gio sinh tin hnh t chc hun luyn, bi dng cho ton lp v nhng
ni dung xy dng tp th lp t qun.
Vic lm ny c th c tin hnh trong sut nm hc. Song ngi GVCN nn
tp trung vo mt vi thi im cn thit nh vo u nm hc, cui hc k I, sang u
hc k II, gia hc k.
Gio sinh phi quan tm n vic t chc cc hot ng thc t hc sinh c
rn luyn cc k nng t qun.
y l bc quan trng m trong mi thnh vin ca lp u c tham gia
vo vic xy dng tp th lp t qun.
Cc hot ng t qun c t chc theo phng chm thy lui dn v hu
trng tr t qun l v iu khin ly mi hot ng ca mnh.
Ban u, GVCN c th tham gia trc tip vo vic xy dng k hoch hat ng,
hng dn hc sinh chun b hot ng, iu khin, cc em tham gia hot ng v nh
gi kt qu cui cng.
Sau , h giao dn quyn lnh o cho i ng cn b lp ng ra t t chc v
iu khin cc hot ng ca lp. H lun ng bn cnh gip hc sinh vi t
cch l ngi c vn, iu chnh ng hng cho cc em tin hnh cc thao tc ch o -
lnh o hot ng ca lp
Gio sinh phi bit cch t chc sinh t nh gi v kt qu hot ng ca tp th
lp. Qua nh gi, cc em rt ra c bi hc kinh nghim cho nhng hat ng tip

141
theo c th t hiu qu cao hn. Mi ln nh vy s l mt dp tp th hc sinh
trng thnh.
Bi 8: Tham gia cc hot ng gio dc ton din ca nh trng
8.1. K hoch tham gia cc hot ng ton din
a) Mc tiu cc hot ng
Khc vi gio vin b mn, GVCN phi t chc, qun l, gio dc hc sinh trong
tit sinh hot lp hng tun, ch o cc bui lao ng hng thng, tham gia hot ng
chung ca ton trng nh cho c u tun, k nim cc ngy l hng thng. Ni ng
hn, GVCN phi l ngi c vn, gip i ng cn b t qun ca lp t chc, iu
khin, qun l cc hot ng ny nhm gio dc o c, nhn cch hc sinh. Cn nh
rng ch c thng qua cc hot ng mi rn luyn mi lm hnh thnh v pht trin c
cc k nng t chc, iu khin, qun l, k nng giao tip, tnh nng ng, sng to cho
i ng cn b v cc thnh vin, mi thit lp ra cc mi quan h lnh mnh trong tp
th, mi to ra cc em tnh cm bn b, tnh thy tr, lng nhn i, tnh yu thin nhin,
thc dn tc ng n, thc cng dn su sc. Vic GVCN chm lo xy dng bu
khng kh tm l on kt nht tr ca tp th lp ch nhim l c ngha v cng to ln
trong vic trong vic gio dc o c hc sinh. l tin thun li thc hin cc
ni dung gio dc khc, gp phn quyt nh vo vic nng cao kt qu hc tp vn ha,
gio dc lao ng v hng nghip, gio dc thm m, vui chi gii tr v phng chng
cc t nn x hi trong tp th lp.
b) Ni dung v phng php t chc cc hot ng
Yu cu gio sinh thng xuyn trao i thng tin vi gio vin ch nhim, nhit
tnh, sn sng cng tc vi gio vin ch nhim tham gia cc hot ng nh bo v mi
trng, lao ng dn v sinh, vn ha, th thao, phng chng HIV/ AIDS, cng nh cc
t nn x hi nh ma ty, mi dm, ru ch .v.v
iu quan trng khi tham gia l gio sinh phi l mt tm gng sng cho hc
sinh noi theo phi tn ty trong lao ng v cng tc, nhn i, v tha v vn minh trong
quan h ng x c tc dng truyn cm mnh m, tch cc trong vic hnh thnh nhn
cch ca hc sinh.
Khi tham gia hot ng, gio sinh cn phi nm r i tng hc sinh, iu kin
khi thc hin, thi gian, a im, s lng ngi tham gia, v cch thc t chc khoa
hc.
142
 c) Cc bc t chc hot ng
Cc bc t chc bao gm lp k hoch thc hin v rt kinh nghim. Mun thc
hin tt c hot ng th cn phi c k hoch c th r rng. Khi lp k hoch th gio
sinh cn phi phn tch cc yu t nh mc ch, c s vt cht t chc c cc hot
ng, d kin, lng trc nhng kh khn, thi gian bt u, kt thc. Khi lp k hoch
phi m bo yu cu thc tin, ton din, linh ng v bit hc hi kinh nghim.
Da vo k hoch vch ra, gio sinh tin hnh t chc thc hin theo ng d
kin, tuy nhin cng c th c nhng tnh hung mi pht sinh ra cn phi x l ngay v
iu chnh kp thi.
Sau khi tin hnh thc hin, gio sinh cn rt kinh nghim v cc mt tinh thn
thi , kt qu hat ng, cch thc tin hnh, thi gian t chc hot ng, a im
nu ra bi hc kinh nghim qun l
8.2.Thc hin vic tham gia cc hot ng ca nh trng
a) Hot ng vn ho, vn ngh
Tham gia cc hot ng vui chi gii tr, vn ngh l yu cu tt yu ca tui tr.
Bi vy, bn cnh cc hot ng hc tp, lao ng ca lp, GVCN cn quan tm n vic
lm c vn cho cn b lp t chc cho c lp vui chi nh cc tr chi, vn ngh, thm
quan - du lch, cm tri, xem trin lm, xem phim tp th, thi thanh lch, thi hiu bit v
vn ha x hi, l hi truyn thng vn ha ca trng, ca a phng, cc hot ng
giao lu vn ha gia cc trng, gia cc a phng trong nc v quc t. Cc hot
ng ny khi c t chc s gip cc em c s sng khoi v tinh thn, m mang thm
tr tu , pht trin th cht, tng cng sc khe, hnh thnh cc phm cht nhn cch c
bn nh lng yu nc, yu qu hng, tnh cm thy tr, tinh thn tp th, hp tc cng
ng quc t, tnh nhn i, thi ng n vi lao ng; thc tn trng php lut
ng thi, n cng c tc dng hnh thnh cc phm cht thc c nhn nh tnh trung
thc, k lut, khim tn, t trng, kin tr, dng cm, l php lch s, t nh, bit t km
ch. N to thnh nhng iu kin thun li hc sinh giao tip, hnh thnh thc,
nng lc ha nhp vo cng ng x hi sau ny.
b) Hot ng tuyn truyn, gio dc phng chng HIV/AIDS, phng chng ma ty v
cc t nn x hi.
GVCN cn quan tm t chc cc hot ng y t hc ng, gip hc sinh c
thc gi gn v sinh chung, bo v sc khe, phng chng bnh tt nht l cc bnh cn
143
th, cong vo ct sng, bnh ng h hp, him ha AIDS, t nn nghin ht ma ty,
mi dm; tch cc bo v mi trng v gi gn s cn bng sinh thi.
c) Hot ng th dc, th thao.
Th dc, th thao c coi l qu trnh t chc cc hot ng vn ha th cht ca
hc sinh hng vo vic hon thin c th con ngi v mt hnh thi hc c chc nng
cung cp nhng hiu bit v hnh thnh cc k nng, k xo vn ng c bn, quan trng
trong i sng ca tng ch th.
Hot ng th dc th thao c t chc l nhm pht trin th cht v cng c
sc khe, pht trin cc phm cht vn ng, hon thin k nng k xo vn ng, v vy
gio sinh cn bit cch gy cho hc sinh hng th v nhu cu luyn tp th dc th thao
mt cch thng xuyn, c h thng trong thi gian tham gia cng tc ch nhim lp.
d) Tm hiu thnh tch hot ng nghin cu khoa hc gio dc v cng ngh ca
tng trng
1) Nghin cu khoa hc cng ngh ( ca gio vin, hc sinh)
Khoa hc c coi l h thng nhng tri thc v mi loi quy lut ca t nhin, x
hi v t duy, v nhng bin php tc ng n th gii xung quanh, n s nhn thc v
lm bin i th gii phc v cho li ch ca con ngi.
Khoa hc bao gi cng c nhng c trng sau
1) C mt i tng nghin cu: i tng nghin cu l bn thn s vt, hin tng
c t trong phm vi quan tm ca b mn khoa hc. 2) C mt h thng l thuyt. L
thuyt l h thng tri thc khoa hc bao gm nhng khi nim, phm tr, quy lut, nh
lut, nh l, quy tc H thng l thuyt ca mt b mn khoa hc thng gm hai b
phn l phn ring c c trng cho b mn khoa hc v b phn k tha t cc khoa
hc khc. 3) C mt h thng phng php lun: Phng php lun ca mt khoa hc
bao gm hai b phn l phng php lun ring v phng php lun thm nhp t cc
b mn khoa hc khc nhau vo n. 4) C mc ch ng dng: Do khong cch gia
khoa hc v i sng ngy cng rt ngn m ngi ta dnh nhiu mi quan tm ti mc
ch ng dng. Tuy nhin, trong nhiu trng hp, ngi nghin cu cha bit trc
c mc ch ng dng. Chng hn nh khi nghin cu cha bit trc c mc ch
ng dng. V vy, khng nn vn dng mt cch my mc tiu ch ny.
Cng ngh c mt ngha tng hp v bao hm mt trong nhng hin tng
mang c trng x hi v cc lnh vc k thut ng dng tri thc, t chc, phn cng lao
144
ng, qun l .v.v V vy, khi ni n cng ngh l ni n phm tr x hi, mt phm
tr phi vt cht.
Theo quan im ca ESCAP trong d n mang tn Technology Atlas Project cho
rng, cng ngh gm bn phn nh k thut (technoware), thng tin (infoware), con
ngi (humanware), t chc (orgaware).
Cc nh x hi hc xem xt cng ngh nh mt thit ch x hi quy nh s phn
cng lao ng x hi, c cu cng ngh v cng nghip.
C th a ra so snh v mt ngha gia khoa hc v cng ngh. Cng ngh
c xc nhn qua th nghim kim chng l khng cn ri ro v mt k thut thc
hin, ngha l qua giai on nghin cu bc vo giai on vn hnh n nh,
iu kin kh thi v mt k thut chuyn giao cho ngi s dng.

Bng 1: So snh cc c im ca khoa hc v cng ngh

TT Khoa hc Cng ngh

1 Lao ng linh hot v tnh sng to cao Lao ng b nh khun theo quy
nh.
2 Hot ng khoa hc lun i mi, Hot ng cng ngh c lp li
khng lp li theo chu k.
3 Nghin cu khoa hc mang tnh xc iu hnh cng ngh mang tnh
xut. xc nh.
4 C th mang mc ch t thn. C th khng mang tnh t thn
5 Pht minh khoa hc tn ti mi mi vi Sng ch cng ngh tn ti nht
thi gian. thi v b tiu vong theo lch s
tin b k thut
6 Sn phm kh c nh hnh trc Sn phm c nh hnh theo thit
k.
7 Sn phm mang c trng thng tin c trng ca sn phm ty thuc
vo u vo.
Cng cn nhn mnh thm rng khoa hc lun hng ti tm ti tri thc mi, cn
cng ngh hng ti tm ti quy trnh ti u.

145
 T s phn bit khi nim trn, chng ta c th lit k xem c bao nhiu ti
khoa hc, cng ngh ca gio vin v hc sinh, mc ng dng ca cc ti mang
li hiu qu gio dc o to, t chc qun l, kinh t .v.v nh th no.

2) Nghin cu khoa hc gio dc ca gio vin, hc sinh

Khoa hc gio dc c phn loi gm cc ti iu tra, pht hin tnh hnh (loi
ti thc nghim), ti nhm gii quyt nguyn nhn, rt ra kt lun mi, c ch mi
loi ti c l thuyt v thc nghim, ti tng hp v tng kt kinh nghim tin tin,
ti ci tin kinh nghim hay l lun c v sng to ci mi trong lnh vc gio dc v
d nh xc nh ni dung, phng php v hnh thc t chc o to

Cc ti nghin cu khoa hc khc nhau k c nhng ti ca lun vn, lun n

u to ra gi tr mi v tri thc v cng ngh.

T s phn bit trn, chng ta s lit k c bao nhiu ti thuc bn loi trn,
qua xc nh mc ng dng vo thc tin v hiu qu ca cc ti.

3) Nhn xt, nh gi cng tc nghin cu khoa hc

Khi nhn xt nh gi cng tc nghin cu khoa hc, gio sinh phi tm hiu tnh
cht ca ti nh tnh thc tin ti c ph hp vi thc t v em li hiu qu cao
khng, tnh tin tin nh cp nht, mi m, ph hp vi xu th ca s pht trin kinh t -
x hi, khoa hc v cng ngh, tnh xc nh v mc , gii hn v phm vi ti.

Sau phi xc nh loi hnh nghin cu l nghin cu c bn, c chia thnh

nghin cu c bn thun ty, nghin cu c bn nh hng, nghin cu ng dng,
nghin cu trin khai, nghin cu thm d.

Khi xc nh mc tiu nghin cu, gio sinh phi tm hiu mc tiu nhn thc l
pht trin ngy cng su, rng nhn thc ca con ngi v th gii, pht hin cc quy
lut ca th gii, pht trin kho tng tri thc nhn loi. Mc tiu sng to l nhm to ta
cng ngh mi trong tt c cc lnh vc hot ng ca i sng x hi, nng cao trnh
vn minh, tng nng sut trong tt c cc lnh vc hot ng. Mc ch kinh t l nghin
cu khoa hc phi dn ti hiu qu kinh t, gp phn lm tng trng kinh t x hi.
Mc tiu vn ha v vn minh l m mang dn tr, nng cao trnh vn ha, tng bc
hon thin con ngi, a x hi ngy mt pht trin.

* Rt kinh nghim v vit bo co tng kt

146
 Mc tiu ca rt kinh nghim v vit bo co tng kt v vic tham gia cc hot
ng gio dc l phn tch y v ton din v hot ng dy hc, gio dc ca gio
vin dy ngh; Hon thin c bo co theo mu;

Ni dung ca bo co tng kt l nu nhn thc, nh gi mnh v xut

Nhn thc v ngh nghip c th ghi vn tt nhn thc ca mnh v cc sau:

a) V tr, vai tr ca dy ngh

b) Chc trch, nhim v ca ngi GVDN

c) L tng ngh nghip

d) Nhn thc chung v hot ng dy ngh, v o to ngh ti c s TTSP

nh gi v cng tc ging dy c th t nh gi khi qut v mnh theo cc mc

sau:

a) S chun b

b) Qu trnh thc hin

c) Nng lc s phm

d) Nhng im mnh v nhng yu km cn khc phc

nh gi v cng tc ch nhim c th t nh gi khi qut v mnh theo cc tiu

ch c th sau:

a) thc thi

b) Ni dung cng vic thc hin

c) Cht lng v hiu qu

d) Nhng im mnh v im cn khc phc

Phng hng hc tp v rn luyn nhn cch s phm ca bn thn, gio sinh

nn khi qut phng hng m bn thn phi nh hng vo nh:

a) Rn luyn v nng lc dy hc l thuyt v thc hnh ngh

b) Rn luyn nng lc lm cng tc ch nhim

c) Rn luyn nng lc t chc cc hot ng gio dc ton din

147
 d) Phn u rn luyn v phm cht, t tng, chnh tr, o c, l tng ngh
nghip, lng tm ngh nghip

Nhng kin ngh, xut th gio sinh c t do nu ra nhng tng khi

qut, chi tit ca mnh v nh gi, kin ngh, ra gii php thc hin

a) V chng trnh TTSP

b) V thi gian TTSP

c) V a im TTSP

d) V c s vt cht dng cho TTSP

TI LIU THAM KHO

1. Quc hi nc cng ho x hi ch ngha Vit Nam, Lut gio dc, Nh xut
bn Chnh tr Quc gia, H Ni, nm 2000
2. Chin lc pht trin gio dc Vit Nam 2001 2010, Nh XBGD, H Ni, nm 2002
3. Cc vn bn php lut hin hnh v gio dc v o to, B Gio dc v o to, Nh
XB thng k, H Ni, nm 2001
4. Chng trnh khung Cao ng s phm, B Gio dc v o to, H Ni, nm 2002
5.Chng trnh mn tm l hc gio dc hc v thc tp s phm h Cao ng s
phm, B Gio dc v o to, H Ni, nm 2002
6.Pht trin Chng trnh o to v s phm k thut cho gio vin dy ngh, K yu
hi tho Tng cc dy ngh, Ngh an, nm 2002
7. Quy ch 04/1999, B Gio dc v o to, H Ni, nm 1999
8. Quy ch thc tp s phm, i hc S phm H Ni, H Ni, 1999
9. Nguyn nh Chnh, Thc tp s phm, H Ni, NXBGD 1991
10.T in gio dc hc, NXB T in Bch khoa, H ni 2001
11. Nguyn c Tr, M hnh o to gio vin dy ngh, ti cp B, Bo co khoa
hc, HN 1999
12 Phm Trung Thanh, Rn luyn NVSP thng xuyn, NXBHSP H Ni, 2003

148