UNIVERZITET U TUZLI MAINSKI FAKULTET

Auditorna prostetika

Predmet: Biomehatronika
Ime i prezime: Armin Hodi
Mirza Hadismajlovi
Nirman Mujki
Broj indeksa: III-322/11; III-192/08; III-13/13
Odsjek: Mehatronika

Tuzla, Maj 2017

Sadraj
1. Ljudsko uho ........................................................................................................................................ 3
Opis i funkcije uha .............................................................................................................................. 3
Vanjsko uho .................................................................................................................................... 3
Srednje uho ..................................................................................................................................... 3
Unutranje uho ................................................................................................................................ 3
Funkcije uha ........................................................................................................................................ 5
2. O gubitku sluha ................................................................................................................................... 5
Audiogram .......................................................................................................................................... 5
Konduktivni gubitak sluha .................................................................................................................. 6
Senzoneuralni gubitak sluha ............................................................................................................... 7
Mjeoviti gubitak sluha ....................................................................................................................... 7
Neuralni gubitak sluha ........................................................................................................................ 7
3. Sluni aparati - tipovi slunih aparata ................................................................................................. 8
Digitalni sluni aparati ........................................................................................................................ 9
BTE ................................................................................................................................................. 9
BTE Open Fit i CRT ....................................................................................................................... 9
ITE ................................................................................................................................................ 10
CIC ................................................................................................................................................ 10
Micro CIC ili IIC aparati............................................................................................................... 11
4. Postavite oekivanja.......................................................................................................................... 11
5. Budunost ......................................................................................................................................... 12
Sluni aparati kontrolisani mislima? ............................................................................................. 12
Zakljuak .............................................................................................................................................. 13
Literatura ............................................................................................................................................... 14

2
1. Ljudsko uho

Ljudsko uho sastoji se iz tri dijela:

Vanjsko uha
srednjeg uha
unutranjeg uha

Vanjsko uho obuhvata unu koljku i uni kanal, srednje bubnu opnu, slune koice i zaune elije, a
unutranje labirint, koji se, dalje, dijeli u predvorje, pua i polukrune kanale. Srednje uho vezano je sa
drijelom jednim kanalom, zvanim Eustahijeva ili sluna tuba.

Opis i funkcije uha

Vanjsko uho
Una koljka (uka) je vanredno oblikovana hrskavica pokrivena koom, iji se donji dio zavrava
udvostruenom koom ispunjenom masnim tkivom, u koji mnoge ene, a ponegdje i mukarci, stavljaju
minue. Uni kanal je cijev duine oko 35 mm, ija je prva treina od hrskavice, a druge dvije od kosti.
Cijev je pokrivena koom, koja je intimno srasla sa podlogom. U koi se nalaze lojne lijezde i dlake.
Izluine ovih lijezda, nazvane cerumen, pomijeane sa ostalim otpacima pokoice, mogu da se
nagomilaju, da zapue kanal i dovedu do slabljenja sluha, a esto nastaje i zujanje u uima. Ove smetnje
se ispiranjem kanala lako otklanjaju, naravno, u odjeljenjima za uho, nos i grlo pri domovima zdravlja
ili u bolnici. Uni kanal se zavrava vanjskim slojem bubne opne. Ova opna ima na presjeku tri sloja:
vanjski (epidermalni), srednji (fibrozni) i unutranji (mukozni ili sluzokoni).

Srednje uho
Ovaj dio uha predstavlja zrakom ispunjenu upljinu u obliku bikonkavnog soiva, dimenzije 15 mm.
Vanjska strana ove upljine zavrava se bubnom opnom, a unutranja pregradom, koja odvaja srednje
od unutranjeg uha. U prostoru ove upljine smjetene su tri slune koice: eki, nakovanj i uzengija,
kao i dva miia i dva ivca.
Zaune elije (mastoidni nastavak) imaju veoma vanu ulogu u funkciji uha. Najvea od njih posebne
je vanosti, kako u pogledu irenja oboljenja tako i pri operativnim zahvatima na uhu.
Sluna, Eustahijeva tuba obezbjeuje vezu izmeu upljine srednjeg uha i drijela. Sastavljena
je iz dva dijela, kotanog i membranoznog. U odojeta je dugaka oko 20 mm, a u odraslih oko 40 mm.
Ali u odojeta je relativno ira, tako da omoguuje lake irenje zapaljenja iz drijela u srednje uho.

Unutranje uho
Unutranje uho sastoji se od zamrenog sistema cijevi i upljina, okruenih jako tvrdom kosti, koja se
zove kotani labirint. U ovom, kotanom, nalazi se membranozni labirint, sa zavrecima slunog i
ravnotenog ivca, ivotno vanih za sluh i ravnoteu, i ije oboljenje moe da ima veoma teke
posljedice za ovjeka.
Unutranje uho je tijesno povezano sa ostalim organima modane duplje, tako da se oboljenja srednjeg
i unutranjeg uha mogu lako, bilo neposredno dodirom, bilo limfnim i krvnim putem, prenijeti i na te
organe. To su takozvane otogene komplikacije u upljini lubanje, koje medicini postavljaju vrlo ozbiljne
probleme.

3
 1. Sluni kanal
2. Bubna opna
3. Maleus (eki)
4. Inkus (nakovanj)
5. Stapes (uzengija)
6. Ploa stapesa i ovalni prozor
7. Eustahijeva tuba
8. Kohlea
9. Sluni nerv

4
Funkcije uha

Osnovne funkcije uha su sluh i ravnotea. Zvuni talasi prolaze kroz uni kanal i dopiru do bubne opne.
Udarajui u nju, oni izazivaju treperenje bubne opne, koje se preko slunih koica prenosi na unutranje
uho, gdje to treperenje prihvataju zavreci slunog nerva i prenose dalje u centralni nervni sistem
mozak. Prekid zvunih talasa na ovom putu, ma gdje i ma iz kog uzroka nastao, povlai za sobom
odreene poremeaje u funkcioniranju ula sluha.
Osjeanje ravnotee tijela izazivaju ne samo nadraaji prispjeli iz vestibularnog aparata ve i nadraaji
koji dolaze iz organa vida i duboke i povrinske osjetljivosti. Veoma vanu funkciju u koordinaciji rada
grupe miia koji odravaju ravnoteu ima i mali mozak. itav taj sloeni rad oko odravanja ravnotee
izvodi se automatski, bez uea svesti.
Razumljivo je da je osjeanje ravnotee vezano za postojanje zemljine tee. Meutim, sada, u eri
kozmikih letova, postavljaju se u pogledu osjeanja ravnotee nova pitanja. Besteinsko stanje, u kome
kozmonauti lete, nema vie oslonac zemljine tee.

2. O gubitku sluha

Audiogram

5
Audiogram je grafikon koji ilustruje koliki je gubitak sluha na oba uha, i individualan je za svaku osobu.
Kada se testira sluh, audiogram predstavlja prag osetljivosti ula sluha na zvuke odreenih frekvencija
(tonove).
Najmanji nivo zvuka koji osoba moze da uje na svakoj zasebnoj frekvenciji je obiljeen na audiogramu
kao jaina. To se zove prag ujnosti. Svaki zvuk ima odredjeni nivo jaine i frekvenciju. Frekvencija se
mjeri brojem talasa ili ciklusa koje zvuk pravi u svakoj sekundi. Za mjerenje ciklusa u svakoj sekundi
koristi se skala i zove se Herc, a obiljeava Hz.
Jaina ili intenzitet zvuka se mjeri u jedinicama koje se zovu Decibel, a obiljeavaju dB. U gornjem
dijelu audiograma nacrtana je podela frekvencije zvuka (s lijeva na desno) od niske do visoke. Intenzitet
zvuka se mjeri od tihog do glasnog (od vrha do dna). Postoje razliiti stepeni gubitka sluha, u zavisnosti
od dijela uha gde je nastalo oteenje, a eksperti izdvajaju 4 tipa gubitka sluha: konduktivni, meoviti,
senzoneuralni i neuralni gubitak.

Konduktivni gubitak sluha

Bilo kakav problem u spoljanjem ili srednjem uhu koji ometa pravilno sprovoenje zvuka je poznat
kao konduktivni gubitak sluha. Konduktivni gubici su uglavnom po prirodi blai ili umjereni, koji
uzrokuju slune gubitke od otprilike 40 ili 60 decibela. U nekim sluajevima, konduktivni gubici sluha
mogu biti privremeni. U veini sluajeva, lijeenje ili operacija mogu pomoi, u zavisnosti od
specifinog uzroka problema. Za konduktivni gubitak sluha najee mogu biti od pomoi sluni
aparati.

6
Senzoneuralni gubitak sluha

Problem u kohlei (unutranje uho) moe uzrokovati senzoneuralni gubitak sluha. Senzoneuralni gubitak
sluha proizilazi iz nestalih ili oteenih senzornih elija (elija dlaica) u kohlei i uglavnom je trajan.
Takoe poznat pod nazivom "nervna gluhoa", senzoneuralni gubitak sluha moe biti blag, umjeren,
ozbiljan ili apsolutan. Hirurke procedure ne mogu izleiti senzoneuralni gubitak sluha. Leenje moe
biti od pomoi u nekim sluajevima. Za blage do ozbiljne senzoneuralne gubitke sluha najee mogu
biti od pomoi sluni aparati. Za ozbiljne ili apsolutne gubitke sluha najee mogu biti od pomoi
kohlearni implantati.

Mjeoviti gubitak sluha

Kombinacija konduktivnog i senzoneuralnog gubitka sluha.

Neuralni gubitak sluha

Bilo kakav problem koji rezultira odsutnou ili oteenjem slunog nerva moe prouzrokovati neuralni
gubitak sluha. Neuralni gubitak sluha jeste apsolutni gubitak sluha i trajan je. Sluni aparati i kohlearni
implantati ne mogu biti od pomoi, zato to nerv nije u mogunosti da dalje prenosi zvunu informaciju
do mozga. Sluni 'brainstem' implantati mogu pomoi u nekim sluajevima.

7
3. Sluni aparati - tipovi slunih aparata

CIC (eng. completely in canal) kompletno kanalni sluni aparat koji je potpuno neprimetan
ITE (eng. in the ear) uni sluni aparat diskretan u uhu
BTE (eng. behind the ear) zauni sluni aparat koji je izuzetno lagan
RITE (eng. receiver in the ear) veoma mali zauni aparat, neprimeta, sa risiverom u kanalu
Open fit veoma mali aparat, posebno prijatan za noenje zbog komfora koji nudi

Sluni aparati su danas ve postali sluni sistemi u raznim oblicima i tipovima za razliita oteenja
sluha. Kvalitetan i individualno podeen sluni sistem pojednostavljuje vam svakodnevicu, doprinosi
nestanku oseaja izolacije i umora, to znai i bolji kvalitet ivota.
Sluni aparat je mala elektronska naprava koja se nosi u ili iza uha. On pojaava odreene zvukove, pa
tako osoba oteenog sluha moe uti, komunicirati i podii kvalitet sopstvenog ivota. Sluni aparat
poboljava sluanje u tihom i u bunom okruenju. Statistike pokazuju da tek 1 od pet ljudi koji imaju
potrebu za noenjem slunog aparata koristi sluni aparat.
Sluni aparat se sastoji od 3 osnovna dela: mikrofona, pojaivaa i zvunika. Sluni aparat prima zvuk
preko mikrofona koji zvune talase pretvara u elektrine i alje ih dalje pojaivau. Pojaiva pojaava
snagu dospelih signala i prenosi ih dalje do zvunika.

8
Digitalni sluni aparati

Digitalni sluni aparat mijenja zvuk u numeriki kod, slino binarnom kodu kod raunara, i to pre nego
to zvuk stigne do pojaivaa. Ba zbog ovakvog naina menjanja zvuka, odnosno zbog koda, zvuk
pored svog sadraja (rije, muzika) sadri i predstavu o jaini. Ovakvi aparati se podeavaju prema
svakoj frekvenciji posebno, to sluanje ini lagodnijim, a korisniku daje veliki komfor.
Sluni aparati su korisni za poboljanje sluanja, ali i za govorne vjebe kod ljudi koji imaju teka
senzorineuralna oteenja sluha, kod kojih se sluh ni na koji drugi nain ne moe poboljati. Kod djece
oteenog sluha oni su sastavni deo ivota jer preko slunog aparata imaju vezu sa svijetom oko sebe.
Ipak sluni aparat je, ma koliko bio savren tehnoloki, pomagalo pa tako postoje oteenja sluha kada
se ni preko slunog aparata ne moe uti zvuk.
Treba posebno naglasiti da se kada je u pitanju obostrano oteenje sluha, najbolji rezultati se
postiu kada se nose aparati na oba uha.

BTE

Sluni aparat iza uha sastoji se od kuita aparata izraenog od fine, tvrde plastike i nosi se iza une
koljke. Sa uvom se povezuje preko malog dijela koji ide direktno u uho olive, koja je providna i
moe biti izraena kao meka, odnosno silikonska, polutvrda i tvrda. Zvuk koji prima sluni aparat preko
olive dospeva u uho.

BTE Open Fit i CRT

9
Postoje i nove generacije slunih aparata koji se nose iza uha a veoma su malih dimenzija, tako da su
zaista skoro neprimetni. Izuzetan komfor pri noenju karakterie ovaj tip aparata jer je sluni kanal
gotovo cio slobodan, nema oseaja zapuenosti, veoma brzo i lako navikavanje na noenje aparata.
CRT tehnologij je novi stil minijaturnih slunih aparata iza uva kod kojih je se risiver nalazi u kanalu,
dok mikrofon i amplifikator ostaju u malenom kuitu iza uha. Veza iz dijela koji ide iza uha do risivera,
koji se nalazi duboko u kanalu, dolazi preko transmiter ice, nalik slim tubici kod open fit aparata. Na
ovaj nain se dobija neverovatno prirodan zvuk jer je uni kanal praktino slobodan, aparat koji je
veoma lak za noenje i izbegava se efekat zatvorenosti unog kanala.

ITE

ITE (eng. in the ear) aparat u uhu - nosi se direktno u uhu, ali ne ulazi cijelom svojom zapreminom u
spoljanji sluni kanal. Pravi se za svakog korisnika posebno, jer se zbog smijetanja aparata u uho mora
oblikovati tano prema anatomiji spoljanjeg slunog kanala korisnika.

CIC

CIC (eng. completely in canal) kompletno u kanalu - sluni aparati se nose direktno u uhu. Kuite ovih
aparata napravljeno je od tvrde plastike, i vano je napomenuti da se ono pravi za svakog korisnika
posebno, jer se pravi prema otisku spoljanjeg slunog kanala koji je razliit kod svakog od nas. Kako
se pravi po mjeri korisnika on je zaista veoma malo vidljiv i to najee samo iz profila. Zbog svojih
malih dimenzija ovi aparati nisu preporuljivi za djecu.

10
Micro CIC ili IIC aparati

Kao i CIC aparati i ovi aparati se nose direktno u uhu, a kuite aparata se pravi za svakog korisnika
posebno. Ovo je veoma mali aparat koji se smeta duboko u uni kanal i tako ostaje skriven od pogleda,
dok vam omoguava normalnu i laku komunikaciju.

4. Postavite oekivanja

Veoma je vano da znate koja su vaa oekivanja to se tie slunog amplifikatora. Sluni amplifikator
e vam dati bolji sluh ali ne moe da vam izlijei gubitak sluha! Pacijenti koji imaju visoka oekivanja
(''Mislio sam da u moi normalno da ujem!'') vjerovatno e biti razoarani ili e odustati.
Meutim, svakodnevnim noenjem slunog aparata, i sticanjem navike sluanja preko slunog aparata
sluanje e se svakako mnogo popraviti.

SLUNI AMPLIFIKATOR MOE:

Da vam pomogne da ujete i razumijete bolje u veini situacija;
Dozvoljava bolju komunikaciju i ukljuenje u grupne razgovore.
SLUNI AMPLIFIKATOR NE MOE:
Da vam vrati normalan sluh.

11
5. Budunost

Sluni aparati kontrolisani mislima?

U bliskoj budunosti slunim aparatima upravljaete putem misli. Naunici rade na slunim aparatima
koji e moi da dekodiraju modane signale i tako e moi da izdvoje odreene glasove i priguiti
neeljenu buku. S druge strane, kohlearni implanti e u budunosti moi da pomognu u obnavljanju
oteenih slunih elija. Velike prednosti u odnosu na postojee ureaje e se postii zahvaljujui
pomacima u obradi zvuka i genskoj terapji.
Jedan od naunika audiologa koji rade na razvoju ovakvih ureaja, dr Alain de Cheveign, Pariz,
Francuska, veruje da on i njegove kolege mogu drastino poboljati ivote onih sa oteenjem sluha
kada su u pitanju buna okruenja pre svega.
Zamislite da bez napora preusmeravate panju sa jednog sagovornika na drugog, ili na muziku, a da
sa druge strane ne gubite svest o onome to se deava oko Vas kae on. Ili da se vie ne plaite da
ete iritirati sagovornike traenjem da Vam sve ponavljaju ili da ete izgubiti posao jer ne moete
ispratiti sve zahteve posla.
Ovaj projekat se bazira na 2 oblasti istraivanja koje se rapidno razvijaju.
Prva se zove analiza akustikog okruenja i obuhvata postavljanje mikrofona na razliite lokacije kako
bi se izolovali i pojaali pojedinani izvori zvuka. Ovi mikrofoni mogu biti u slunim aparatima, na
draima naoara ili mogu biti prisutni u pametnim telefonima koje koristimo. Ideja je da se odradi
svojevrsno mapiranje najblieg zvunog okruenja i da se kompjuterskim algoritmima naglase odreeni
pojedinani izvori zvuka iskljuujui okolnu buku.
Druga se zove merenje modanih signala, evociranog odgovora npr. tip signala koji oscilira svaki put
kada konkretna osoba uje zvuk. Ovaj odgovor je vei kod zvuka kom osoba daje vei prioritet u odnosu
na onaj koji eli ignorisati.
Zajedno, ove tehnologije mogu izdvojiti konkretne, pojedinane izvore zvuka, odrediti one koji su od
interesa i primeniti selektivnu amplifikaciju u slunom aparatu. Rezultat je da osoba uje ono to eli i
onoliko koliko to eli.

12
Zakljuak

Motivacija za korienje slunog aparata ima direktan uticaj na njegov korisni efekat, a time i na stepen
poboljanja kvaliteta ivota osobe sa redukovanim sluhom. Negiranje postojanja slunog
problema smanjuje motivaciju, a time i pacijentov potencijal za korienje slunog aparata. Blagi
gubici sluha se lake podeavaju sa tehnoloke take gledita. Ukoliko se eka da proces oteenja
napreduje to moe doneti vie tekoa u podeavanju slunog aparata.
Sluni aparat treba da obezbijedi nekoliko karakteristinih efekata korisniku.
Osnovni je obezbijeivanje pojaanja normalnog konverzacionog govora do nivoa koji su
maksimalno razumljivi tj. poboljanje komunikacije. Drugi je omoguavanje pacijentu da uje ostale
zvuke iz okoline kao to su zvuci koji upozoravaju na opasnost ili muzika. Takoe sluni aparati moraju
da obezbijede proces edukacije, posebno kod djece oteenog sluha. Kod ove populacije sluni aparati
omoguavaju razvoj normalnog jezika, govornih sposobnosti kao i intelektualni razvoj.

13
Literatura

http://www.studiopulsar.com/o_sluhu.html [online]
https://sr.wikipedia.org/wiki/Slu%C5%A1ni_aparat [online]
https://hr.wikipedia.org/wiki/Umjetna_pu%C5%BEnica [online]
https://www.microton.hr/gubitak-sluha/378/HR [online]

14