Вы находитесь на странице: 1из 58

Las listas toponomsticas que comienzan a publicarse en este n-

mero pertenecen a la coleccin que por encargo de la Sociedad de Es-


tudios Vascos estoy formando y ordenando. Esa coleccin no repre-
senta, por el momento, ms que una parte, no muy considerable, del
material toponomstico recogido ya por la Sociedad y del que va lle-
gando todos los das, procedente de activos y benemritos consocios
nuestros. Con ser bastante copioso ese material, tengo la impresin de
que no representa todava ms que una mnima fraccin del que exis-
te, con vida actual, diseminado por toda la extensin de nuestro Pas
y aun por algunas comarcas fronterizas que no se estiman vascas,
aunque ciertamente lo sean de origen tnico.
Quiere esto decir que an falta mucho por catalogar de lo recogido,
y muchsimo por recoger de lo existente. Por cuya razn, queda enten-
dido que las presentes listas son incompletsimas sobre toda pondera-
cin. Pensar tambin alguien que la publicacin de ellas es, por ende
prematura. No lo es, sin embargo, por lo que pueda estimular el celo
de muchos lectores que se sientan movidos a llenar los vacos que ad-
viertan, as como a rectificar los errores y las inexactitudes que no de-
jarn de encontrar.
Como observar el lector, en los artculos que comienzan a publi-
carse hoy bajo la rbrica suprascrita, me limito casi exclusivamente
a las voces toponmicas actuales, dejando para ms adelante la Topo-
nimia histrica y arcica, y casi todos los apellidos. Haba que proceder
as, si no queramos perdernos en un ddalo de investigaciones desor-
denadas. Solamente he consignado las pocas voces histricas (las con-
tenidas en el Catlogo de San Milln [C. S. M.], por ejemplo) que el
azar ha puesto en mis manos, sin rebuscarlas, as como los escasos
apellidos de los siglos anteriores, del XI al XVI principalmente, que he
podido encontrar, buscando otras cosas. Es claro que casi todos nuestros
114 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

apellidos estn contenidos en la Toponimia, por cuya razn merece


esta rama mayor atencin que la Onomstica. Aparte de ello, sera
verdaderamente interesante investigar el origen de cada apellido en
el tiempo y en el espacio, es decir el momento histrico de formacin
del apellido y el lugar de su aparicin, determinando despus, en lo
posible, su irradiacin a otros lugares, sus vicisitudes genealgicas,
sus transformaciones y las dems circunstancias a veces extrema-
damente curiosasde su vida y evolucin hasta nuestros das.
Como se ver en los artculos que siguen, a cada voz toponmica
acompaan la definicin del objeto al que aqulla se aplica (casa, casero,
monte, heredad, barrio, camino, etc.), y los nombres de la barriada,
del trmino municipal y de la regin donde aquel objeto radica. El signo
(?) colocado detrs de una voz toponmica indica duda acerca del
euskerismo de dicha voz, acerca de su recta transcripcin o interpre-
tacin. Como queda ya dicho, la indicacin C. S. M. se refiere al conocido
Catlogo de la Reja de San Milln. Los artculos se han ordenado por
las dos primeras iniciales de las voces toponmicas, en esta forma.
Aa, Ab, Ac,... y dentro de cada artculo se han dividido los apartes
atendiendo a la tercera inicial. De esta manera se facilita la rebusca
de un nombre dado, sin sacrificar mucho espacio, Con cuyas aclaraciones
hay suficiente para la debida inteligencia de las listas toponomsticas
que vienen a continuacin. (1).
L. de E.
Bilbao, Enero de 1922.

( 1 ) El signo que aparece en alguna de las voces de estas listas represen-


ta el especial sonido vocal, entre a y e, en que, despus de i o de u, se transforma
la a en ciertas comarcas de Bizk. y de Gip. As: Mundka por Mundaka, Sasik
por Sasika, etc, Hay ocasiones en que conviene emplear ese signo.
L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA 115

Aa
Aandi, forma vulgar usual de Arandi; vase esta voz. Aane,
forma vulgar usual de Arane; vase esta voz. Aangon (Arangoen?),
monte de Amezketa (Gip.). Aantxe, forma vulgar usual de Aran-
txe: vase esta voz.
Aatagoiti, vase Atagoiti.

Ab
'
Abade-ituria, fuente de Isatsondo (Gip.). Abadena, casero de
Mungia (Bizk.). Abade-txikijn-basakorti, arbolado de Otxandiano-
Dima (Bizk.). Abaliak, caseros de Altzaga Baliarain ' y Orendain
'
(Gip.) Abalari, pea de Urnieta (Gip.). Existe una leyenda lo-
cal segn la cual esta pea fu arrojada por Sansn con su honda:
de ah el nombre, acaso, o del nombre la leyenda. Abantxibe, trmino
'
del Ayuntamiento de Barundia (Alaba). Abanza o Abaunza, arroyo,
bosque, manantial, camino y barranco de Santa Cruz del Valle (Burgos).
'
Abaria (-barena, -erdia, -goena), otra forma del nombre Abalia.
Abarinea, casero de Lazkano (Gip.). Abarizketa (-azpikoa, -garaikoa),
caseros de Beasain (Gip.). Abaro, casero de Motriko (Gip.). Aba-
'
roa, casero de Pedernales (Bizk.) Abarategi, casero de Olaeta (Alaba).
'
Abarbidea, trmino de Amarita (Gazteiz, Alaba). Abatetxe u Olos-
tena, casero de Ubidea (Bizk.) ll Casa que perteneci al cabildo pa-
rroquial de Elgoibar' (Gip.). Abauntza (Abaunza), apellido actual. ll
Trmino de Zuatsu-Ganboa (Alaba). ll (Habaunza), nombre de un pueblo
que segn el C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII. Abaunza,
vanse Abanza y Abauntza.
Abbogoko, vase Abotxoko.
'
Abechuco, vase Abetxuko. Abedegee, monte de Huarte-Arakil
'
(Nab.). Abelbide, trmino de Ulibari-Ganboa '
(Ubarundia, Alaba).
Abelespe, monte de Angiozar' (Elgeta, Gip.) Abeletxe, casero de
' ' (Elgeta, Gip.). ll (Segn los ancianos, Aberetxe), casero
Larabiltziara
de Ubidea (Bizk.), donde antes haba apriscos. ll Casero de Motriko
(Gip.). ll Monte de Urkiola (Abadiano, Bizk.). Abenakua, monte o
puerto de Aezkoa (Nab.). Abendao u Oyendia, arroyo que pasa
al S. W. de Gazteiz (Alaba), ll Apellido fundador de linaje en Antioqua
116 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

(Colombia) ll Casero de Zarauts (Gip.). ll Id. de Lezo (Gip.). ll Id. de Az-


'
koitia (Gip.). Abendao-erota, molino de Zarauts (Gip.). Abendau
(doc. Abendangu), nombre de un pueblo que segn el C. S, M. existi
en Alaba hacia el siglo XII. Abendibar, ' barrio de Malabia
(Bizk.).
Aberangua, apellido bizkaino del siglo XI. Aberasturi, pueblo del
Ayuntamiento de Gazteiz (Alaba). ll Apellido alabs (Barundia). '
Aberetxe, vase Abeletxe. Abeta, casero de Azpeitia (Gip.). Abe-
txuko (Abechuco) [Abetxoko?], pueblo de Alaba cuyo nombre en el
C. S. M. es Abbogokko. ll Apellido actual.
Abiaga, barrio de Amurio ' (Alaba). Abialdea, apellido bizkaino
' (Gordejuela,
(Arbaizegi) del siglo XVI . Abiega, apellido de Iratzagoria
'
Bizk.) en el siglo XVI. Abieta (-barena, -goena), caseros de Erezil '
(Rgil) (Gip.). Abia, casero de Pedernales (Bizk.). -Abitain, casero
de Azpeitia (Gip.). Abizuain, campo y regato de Gendulain (Cendea
de Zizur, Nab.).
Abodi, monte de Aezkoa (Nab.). Abontoreta, ' casero en una colina
de Lemona (Biz.). Abotxoko (Abbogokko), nombre con el que apa-
rece en el C. S. M. el pueblo de Abetxuko (Abechuco) (Alaba).
' '
Abrisketa, barrio de Arigoriaga (Biz.).
Abudua, trmino de Estarona ' (Mendoza, Alaba). Abulanca,
nombre con el que aparece en el C. S. M. el pueblo de Alangua (Alaba).
'
Aburu, heredad de San Juan (Bergara, Gip.). Abuzu, casero y can-
teras de La Cruz (Galdakano, Bizk.).

Ac
Aceta [Atzeta?], barrio de Portugalete (Bizk.).
Acurio, forma documental de Akurio: vase esta voz. Acuriola,
forma documental de Akuriola: vase esta voz.
Aeci, forma documental de Atzezitz (?): vase esta voz,

Ad
Adanna, nombre de un pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba
hacia el siglo XII . Adao, apellido de Zubiete (Gordejuela, Bizk.),
'
en el siglo XVII. Adaro (-goiko, -beko), caseros de Ergoyen (Orozko,
Bizk.). Adazotz, campo cascajoso y llano de Gendulain (Cendea
de Zizur, Nab.).
'
Aderiz localidad de Nabara.
L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA 117

Adurzaha [Adurtza? Adurtzaga?], nombre de un pueblo que se-


gn el C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII.

Ae
Bizk.).
Aedo, casa de Otxaran (Zala,
Aezkoa, valle de la merindad de Sangesa (Nab.).

Ag
Agamunda, vase Amunda. Agarse (?), casero de Gautegiz de
Arteaga (Bizk.). Agaralde,' huerta de Agire ' (Galdakano, Bizk.).
'
Agare, casero de Oro-Estebangoa (Aretxabaleta, Gip.). ll Id. de El-
geta (Gip.). ll Id. de Gautegiz de Arteaga (Bizk.). ll Id. de Ibara ' (Orozko,
Bizk.). Agare- ' barrio de Ergoyen
' Galartu, ' (Orozko, Bizk.). Agauntza,
regato que baja del monte Aralar' (Ataun, Gip.). ll Casero de Azpeitia
(Gip.).
Agellu, nombre con el que aparece en el C. S. M. el pueblo de Aguillo
(Agilu?) (Alaba). Ageramundu, casero de Tolosa (Gip.). Ager-
ditxo, casero de Azpeitia (Gip.). Agere, '
' casero de Sarikola (Lara- '
betzua, Bizk.). ll Id. de Isatsondo (Gip.). ll Id. de Trobika (Mungia,
'
Biz.). ll Id. de Baliarain (Gip.). ll Id. de Zarauts (Gip.). ll (-beri, ' -zar), '
' '
caseros de Oyartzun (Gip.). Ageretxo, casero de Motriko (Gip.).
Agieta, casero de Azpeitia (Gip.): (vase Abieta). Aginaga, apellido
de Sara (Lab.). ll Casero de Oyartzun' '
(Gip.). ll Localidad de Nabara.
'
Aginandi, pea aguda en forma de diente, en Ibara (Orozko, Bizk.).
Aginazabal, casero de Laraul ' (Gip.). Aginbea, termino de Landa
'
(Ubarundia, Alaba). Agineta (-beri, ' caseros de Aya (Gip.).
' -zar),
Aginetxe, casero de Azpeitia (Gip.) Agiaga (-bekoa, -goikoa), ca-
seros de Gaztelu (Gip.). ll Casero de Irn (Gip.). ll Idem de Alkitza
' casero de Anoeta (Gip.). ll Monte de Oyartzun
(Gip.). ll (-etxeberi), '
'
(Gi.). Agiagalde, casero de Erezil (Rgil) (Gip.). Agia-saletxe,
casero de Alkitza (Gip.) Agiegi, casero de Erezil ' (Rgil) (Gip.).
' '
Agirakolare, trmino de Barundia (Alaba). Agiralde, casa de Albiz-
tur (Gip.): vase Agalde. Agiregi, antigua aldea refundida con Huarte- '
Arakil (Nab.). Agiri, monte de Huarte-Arakil ' (Nab.): vase Agiregi.
Agiroste, trmino de Barundia ' (Alaba). Agire, ' apellido alabes
'
(Barundia). ll Id. fundador de linaje en Antioquia (Colombia). ll Id. gui-
puzkoano (Oate) de fines del siglo XV. ll Casero de Miravilla (Bilbao,
Bizk.). ll Id. y heredades de Mena (Bilbao, Bizk.). ll Id. de Berezano
118 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

(Oate, Gip.). ll Id. de Sandamendi (Gordejuela, Bizk.). ll Id. de Ariaga '


(Erandio, Bizk.). ll Id. de Lazkano, de Leaburu, de Donostia, de Irn,
de Alegra, de Andoain, de Idiazabal, de Anoeta, de Motriko, de Al-
kitza, todos en Gip. ll Nombre de varios caseros de Azpeitia, (Gip.). ll
(-buru, -sarobe), caseros de Aya (Gip.). ll O Agere, ' casa de Albiztur'
(Gip.)ll Barrios de Galdakano, de Arigoriaga, ' ' de Bermeo' y de Mundaka,
'
en Bizk. Agire-aldai, casero de Zaldu (Gordejuela, Bizk.) Agire- '
aundi, casero de Azpeitia (Gip.) ll Id. de Beasain (Gip.). Agire-barena, ' '
-etxeberi' y -goena, caseros de Amezketa (Gip.). Agire-beko ' '
-eureko
'
(?) y -goiko, caseros de Mungia (Bizk.) Agire-bekoa y -bedama, caseros
'
de Erezil (Rgil) (Gip.). Agire-beri ' ' y -txiki, caseros de Irn (Gip.).
'
Agire-bea, casero de Azurzamendi (Elgeta, Gip.). Agirebeltxe, '
casero de Zaldu (Gordejuela, Bizk.). Agire-borda, ' casero de Andoain
'
(Gip.). Agire-garaikoa, casero de Zarauts (Gip.). Agire-goikoa ' y
' '
-saletxe, caseros de Erezil (Rgil) (Gip.). Agire-goiti, casero de Tro-
'
bika (Mungia, Bizk.). Agire-gomezkorta, casero de Elosua (Br-
gara, Gip.). Agireko, ' trmino de Baranbio (Alaba). Agire-mu- '
ondo o -buruondo, casero de San Blas (Bergara, ' Gip.). Agire-sa- '
'
ratsua, casero de Motriko (Gip.) Agireta, barrio de Gautegiz de Ar-
'
teaga (Bizk.). Agire-tolare, casero de Donostia (Gip.). Agiretxe, '
'
casero de Erezil '
(Rgil) (Gip.). Agire-txiki, casero de Erezil (Rgil) '
'
(Gip.). Agiretxo, caseros de Basalgo (Bergara) ' y de Azpeitia, en
'
Gip. Agirezabal, casero de Beasain (Gip.). Agire-zalbide, ' ca-
' '
sero de Motriko (Gip.). Agire-zar, casero de Laraul (Gip.). Agire-' '
zezeaga, casero de Azurzamendi (Elgeta, Gip.). Agiti, casero de
Donostia (Gip.). Agitiburu, casero de Donostia (Gip.).
Agoitiz, apellido de un letrado bizkaino del siglo XVI. Agoretxe,
casero de Isatsondo (Gip.). Agoroso, trmino de Elosu (Legutiano,
Alaba). Agorta, casero de Aratz-Matximenta (Beasain, Gip.). Ago-
'
raenea, casero de Donostia (Gip.). Agoreta, ' casa de Sara (Lab.). ll
'
Localidad de Nabara. ll Casero de Irn. (Gip). Agoria, ' -barena ' '
y -erota,
casero de Aya (Gip.). Agorozin, ' casero de San Marcial (Bergara, '
(Gip.). Agos, casa de Arazuri (Cendea de Olza, Nab.). Agosta, ca-
sero de Beasain (Gip.). Agote (?), casero de Arona ' (Gip.). Agoteta,
'
localidad de Benabara (Basse-Navarre).
Aguegi-etxebari,' casero de San Cristbal, (Bergara, ' Gip.). Agurain
(doc. Hagurhain: debera leerse Agurain?), ' nombre primitivo de
Salvatierra (Alaba), segn el C. S. M.: el nombre Salvatierra data de
1256. Aguren-txaboleta, colina de Urkiola (Abadiano, Bizk.).
'
Agurlaeta-gaekoa ' caseros de Galaraga
y -etxebari, ' (Elgeta, Gip.).
L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA 119

Agustindegi, casero de Donostia (Gip.). Agustiena, casero de


'
Idiazabal (Gip.). Aguzaya, termino de Estarona (Mendoza, Alaba).

Ah
Ahasa-Txilo, localidad de Benabara ' (Basse-Navarre). Ahatsa-
'
(Ahaxe), localidad de Benabara (Basse-Navorre). Ahaxe, vase
Ahatsa.
'
Ahoztarez, apellido o patronmico bizkaino [Lope Ahoztarrez]
del siglo XI.
Ahuntz-bizkar,' pastizal de Sara (Lab.).

Ai
Aialha (Ayala? Ayalaga?), nombre de un pueblo que segn el
C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII.
Aibar,' casero de Goi-auzo (Bergara,
' Gip.).
Aiciritz, vase Aiziritze.
Aialde, vase Aitzalde.
Aikaran, barrio de Rigoitia (Bizk.) Aimendi, casero de Amez-
keta (Gip.).
Ain, localidad de Nabara. ' Aincibure, vase Aintziburu. Aincille,

vase Aintzila. Aingeruenea, casero de Irn (Gip.). Aingerutxu,
barrio de Ea (Bizk.). Ainhitze, localidad de Benabara' (Basse-Nava-
rre). Aintzi, localidad de Benabara' (Basse-Navarre). Aintziburu
(doc. Aincibure), apellido de Benabara' (Basse-Navarre). Aintzila
'
(Ancille), localidad de Benabara (Basse-Navarre). Aintzingardin,
'
regato de Erazkin (Nab.).
Aia-ate, casero de Amezketa (Gip.). Aiabar, ' heredad de Ber-'
gara (Gip.).
Aipea, trmino del Ayuntamiento de Barundia ' (Alaba).
Airamundu, monte o puerto de Aezkoa (Nab.). Airinkotegieta,
'
vase Arinkotegieta.
Aisanoeskin, sombro de Itzaltsu (Izalzu) (Nab.). Aisolaereka, '
barrio de Elgeta (Gip.). Aisua, monte de Urbina (Legutiano, Alaba).
Aitemerke, casero de La Cruz (Galdakano, Bizk.). Aitube, casero
'
de Arona (Gip.). Aitza, casero de Zarauts (Gip.). Aitzabe, casero
'
de Oyartzun (Gip.). Aitzaga, casero de Basalde (Antzuola, Gip.).
Aitzalde, casa de Albiztur (Gip.). ll (Doc. Aialde), apellido guipuzkoano
'
(Albiztur), del siglo XVI . Aitzandi, heredad de Huarte-Arakil (Nab.).
120 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

Aitzarte, ' trmino de Zaldibia (Gip.). ll Monte de Erazkin ' (Nab.). ll Ba-
rrio de Ataun (Gip.). ll Casero de Oyartzun ' '
(Gip.). Aitzarte-aruzkoa,
-bedama y -onuzkoa, caseros de Erezil ' (Rgil) (Gip.). Aitzgori ' (vulg.
Aizkori),' sierra de Gipuzkoa, en los confines de Alaba y Nabara. ' Aitz-
'
goria, estribacin meridional de la pea Ernio (Gip.). Aitzluze, pea
en la falda septentrional del Aloa (Oate, Gip.). Aitznabareta, ' pe-
ascal de Berezano (Oate, Gip.). Aitzondo, pea de Aretxabaleta
(Gip.). Aitzurdiaga, pea de Laraun ' (Nab.).
Aixa (?), trmino de Aramayona (Alaba) [tomado al odo]. Aixa-
rikoa, casero de Murgia (Oate, Gip.). Aixpuru, apellido bizkaino
(o alabs?) del siglo XIV.
Aizaleku, jaral y castaar de San Prudencio (Bergara, ' Gip.).
Aizaleta, apellido de Sara (Lab.). Aizarotz, localidad de Nabara. '
'
Aizbakar, pea en los montes de Arantzatzu (Oate, Gip.). Aiz-
'
bakaroste, monte en los de Arantzatzu (Oate, Gip.). Aizburu-soloa,
heredad de Ondaroa ' (Bizk.). Aizeagere ' (Haceaguerre), apellido de
'
Sara (Lab.). Aize-erota, casero de Donostia (Gip.). Aizeleku, monte
de Legazpia (Gip.). Aizerits, localidad de Benabara ' (Basse-Navarre).
' '
Aizerituri (?), forma probable de Asarituri: vase esta voz. Aizetxu-
lo, quebrada de monte en Goriti ' (Nab.). Aiziritze (Aiciritz), localidad
de Benabara ' (Basse-Navarre). Aizkoeta (doc. Haizcoeta ), nombre
con el que aparece en el C. S. M. el pueblo de Escota (Alaba) ll -aresea '
'
y -barena, caseros de Idiazbal (Gip.). Aizkolene, casero de Donos-
tia (Gip.). Aizkorbe, ' localidad de Nabara. ' Aizkori, ' vase Aitzgori. '
Aizmondo, casero de Irn (Gip.). Aizoain, soto o prado extenso
de Irua (Pamplona) (Nab.), lindante con el lugar del mismo nombre. ll
Lugar de la Cendea de Ansoair (Nab.). Aizola, camino y collado de
Santa Cruz del Valle (Burgos). Aizola-azpikoa, casero de Larabil- '
' '
tziara (Elgeta, (Gip.). Aizpakar, terreno de Basalgo (Bergara, Gip.). '
Aizpe, trmino de Barundia ' (Alaba).ll Id. de Okaritz (Alaba).ll Casero
de Muzkiritzu (Bergara, Gip.). Aizpea, camino de Arazuri (Cendea
de Olza, Nab.). ll Casero de Legoreta ' (Gip.). ll Id. de Altzo (Gip.)
Aizpeargi, monte de Laraun ' (Nab.). Aizpe-ereka, ' manantial y regato
de Zerain (Gip.). Aizpe-oleta, forma hipottica de Ezpoleta: vase
esta voz. Aizpilaga, pea de Laraun' (Nab.). Aizpileta (doc. Haiz-
pilleta), nombre de un pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba
hacia el siglo XII Aizpuru, monte de Zerain (Gip.).ll Casero y barrio
de Galdakano (Bizk.).ll Localidad de Nabara.ll ' Camino, vallejo, ladera y
cotero de Garganchn (Burgos). Aizpurua, casero de Altzo (Gip.). ll
Id. de Donostia (Gip.). ll Nombre de dos caseros de Azpeitia (Gip.).
L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA 121

Aizpuru-txikera,' '
monte de Aperibai (Galdakano, Bizk.). Aiztan,
'
ro de Erazkin ' casero de Azpeitia (Gip.). Aiztegi-
(Nab.). Aiztari,
'
txiki, robledal de Erazkin '
(Nab.). Aizterazu, casero de Aya (Gip.).
'
Aiztxiki, pea de Ilarduya '
(Alaba). Aizumariaga, casero de Az-
' '
peitia (Gip.). Aizuriaga, -barena, -erota y txo, caseros de Azpeitia
(Gip).

Aj
' trmino de Antezana (Foronda, Alaba). Ajarte, trmino
Ajanituri,
de Vllodas (Irua, Alaba).
'
Ajobin, casero de Legoreta (Gip.).
'
Ajuria, barrio de Ibaruri (Bizk.): vase tambin Axuria.

Ak
'
Akain, casero de Arona (Gip.). Akarayo, trmino de Anzin (Na-.
bara). Akarate, ' puerto en la sierra de Entzia (Alaba): es posible que
'
sea Akerate.
Akegi, robledal de San Blas (Bergara,' Gip.). Akemendi, casero
'
de Erezil (Rgil) (Gip.). Akertza, casero de Arona ' (Gip.). Ake-
'raldea, trmino de Jaurieta' '
(Nab.). Akereta, localidad de Nabara. '
'
Aker-lubari, ' casero de Bergara
' (Gip.).
Akio o Akijo (al odo), casero de Oro-Estebangoa (Aretxabaleta,
Gip.). Akiskelondo, trmino de Ali (Gazteiz, Alaba). Akiturain, '
localidad de Nabara.'
Akoka, bosque de Sara (Lab.). Akondia, monte de Eibar' (Gip.).
'
Akorda, barrio de Ibarangelua-Ereo (Bizk.). Akotain, localidad
de Nabara. ' Akotegi, casero de Erezil (Rgil) (Gip.). Akotegi-
'
erdikoa, -goikoetxe y -txikarkoa, caseros de Azpeitia (Gip.).
Akulo, pico de Ezkarotz (Nab.). Akurio (Acurio), apellido bizkaino
del siglo XIV. Akuriola (Acuriola), apellido bizkaino del siglo
XIV. ll Idem d. (Gizaburuaga), del siglo XVI. Akutain-azpikoa y
-garaikoa, caseros de Idiazabal (Gip.). Akutio, monte de Unkina
(Galdakano, Bizk.).

Al
'
' casero de Azpeitia (Gip.). Alaga, trmino de Barundia
Alabeara,
(Alaba). Alaisa (ahora Alaiza), apellido alabs (?) del siglo XI: vase
122 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

Beilez. Alamen, casero de Bengoetxe (Galdakano, Bizk.). Alango


barrio de Algorta (Getxo, Bizk.). ll Apellido bizkaino (Lexona), del siglo
XVI. Alangua, apellido alabs (Barundia). ' Alaa, arroyo de San-
damendi (Gordejuela, Bizk.). Alarbin, barrio de Busturia (Bizk.).
Alareta,' monte de Ibara ' (Orozko, Bizk.). Alasain, casero de Ez-
kioga (Gip.). Alatrista (?), casero de Irn (Gip.). Alayaenea, ca-
sero de Irn (Gip.). Alayo-bekoa y -goikoa, caseros de Larabetzua '
(Bizk.).
Albarditzaga, casero de Garagaltza (Oate, Gip.). Albartizar,
trmino de Castillo (Alaba). Albateta, casa de Ubidea (Bizk.). Al-
batxuri, monte de Legazpia (Gip.). Albeniz, apellido alabs (Ba-
'
rundia) Alberoene, ' casero de Donostia (Gip.). Albiatzu, localidad
'
de Nabara. Albie, monte situado entre Aramayona y Legutiano
(Alaba). Albiztur, '
' casero de Oyartzun (Gip.). Albitsu-txiki, casero
de Idiazabal (Bizk.). Albituri, ' heredad de Mendarozketa (Zigoitia,
Alaba). Albitxuiko-kortia, monte en los de Arantzatzu (Oate, Gip.).
Albitxo, casero de Iratzagoria ' (Gordejuela, Bizk.). Albitxu, casero
de Lazcano (Gip.). ll Id. de Azurzamendi (Elgeta, Gip.) ll Vase Albitu.
'
Albitzareko-egia, '
solana de Jaurieta (Nab.). Albitzeta, monte de
Zaldibia (Gip.). Albitzu, barriada de Lazkano (Gip.). ll Casero de
'
Legoreta '
(Gip.). ll Id. de Erezil (Rgil) (Gip.). Albitzuri, casero de
'
Elgoibar (Gip.). Albitu o Albitxu, casero de Itxaso (Gip.). Albiz,
barrio de Mendata (Bizk.). ll Apellido alabs (Barundia). ' Albizkar, '
trmino de Trespuentes (Irua, Alaba). Albiztegi, casero de Azur-
zamendi (Elgeta, Gip.). ll Id. de Alkitza (Gip.). Albizu, barrio de San
Martn (Orozko, Bizk.). Albizuri, casero de Amezketa (Gip.)
Alboniga (vulg. Almik, barrio de Bermeo ' '
(Bizk.). Alborione, casero
de Lona (Mungia, Bizk.).
Alcay, vase Alkai.
Aldaba, localidad de Nabara. ' Aldabalde, apellido nabarro y gui-
puzkoano. Aldaba-zar' casero de Tolosa (Gip.). Aldabe, casero
de Irn (Gip.), al pie del monte San Marcial. ll Id. de Oyartzun ' (Gip.). ll
Casa urbana de Gendulain (Cendea de Zizur, Nab.). ll Portal de Gazteiz
(Alaba). Aldabene, casero de Donostia (Gip.) Aldaberi, ' monte de
'
Oyartzun (Gip.). Aldabide, robledal de Muzkiritzu (Bergara,' Gip.). ll
Confluencia de dos vertientes, con sendero, en Urigoiti (Orozko, Bizk.).
Aldagoiti, casero de Azpeitia (Gip.). Aldai, apellido fundador
de linaje en Antioqua (Colombia). ll Casero de Zaldu (Gordejuela, Bizk.)ll
Id. de Bergara ' (Gip.) . Aldaiburu, casero de Oyartzun' (Gip.).
Aldaintxareto, ' casero de Irn (Gip.). Aldaipea, trmino de Elosu
L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA 123

(Legutiano, Alaba). Aldaizena, casero de Aozaraza (Aretxabaleta,


Gip.). Aldaiziar,' cuesta y monte de Lezezari ' (Oate, Gip.). Aldakaitz,
casero de Azpeitia (Gip.). ll Id. de Andoain (Gip.). Aldako y -zar, '
'
caseros de Oyartzun (Gip.). Aldakoene y -beri, ' caseros de Donostia
(Gip.). Aldakoenea, casero de Irn (Gip.). ll Id. de Andoain. (Gip.)
Aldani, casero de Ibara ' (Gip.). Aldanondo. apellido alabs (Ba-
'rundia). ll Vase Daldanondo. Aldaola, casero de Idiazabal (Gip.). ll
-etxeberi, '
' casero de Erezil (Rgil) (Gip). Aldaolea, barrio de Arbai-
zegi (Bizk.). Aldapa, trmino de Armentia (Gazteiz, Alaba). ll Casero
'
de Donostia (Gip.).ll Id. y herbal de Oyartzun (Gip.).ll (San Fermn de )
o San Fermin Txiki, baslica en lo alto de una cuesta, en Irua (Pam-
plona) (Nab.). ll Cuesta de Zarikiegi (Cendea de Zizur, Nab.). Aldapabe,
monte de Sandamendi (Gordejuela, Bizk.). Aldape, apellido fundador
de linaje en Antioqua (Colombia) ll Apellido bizkaino del siglo XIV. ll
Trmino de Zubiate (Lemona, Bizk.). ll Casa de Erezil ' (Rgil, Gip.).
Aldapea, heredad bajo una pendiente de Txiriboketa (Lemona,
Bizk.). Aldapeta, casero de Donostia (Gip.). ll Id. de Unibaso (Orozko,
Bizk.). Aldapunda, (1) casero de Akorda (Ibarangelua, ' Bizk.).
'
Aldatxa, pea de Urexola (Oate, Gip.). Aldatxar, ' camino de Uri-
' (Oate, Gip.). Aldatz (Aldaz), apellido alabs (Barundia).
bari ' ll Ca-
'
sero de Aya (Gip.). ll Localidad de Nabara. Aldatza, monte y heredad
de Buya (Bilbao, Bizk.). Aldatzbarena, ' (2) camino de Urkiola (Aba-
diano, Bizk.). Aldatze, casero de Elexalde (Galdakano, Bizk.).
Aldatz-zitela, (3) camino de Urkiola (Abadiano, Bizk.). Aldaya, ca-
sero de Amezketa (Gip.). ll Id. de Alkitza (Gip.). Aldayaran, barriada
rural de Ubidea (Bizk.). Aldaye, heredad pendiente de La Cruz (Gal-
dakano, Bizk.). Aldayena, casero de Aretxabaleta (Gip.). Aldayo,
trmino de Elosu (Legutiano, Alaba). ll Casero de Altzo (Gip.). Alde-
barayeta, barrio de Maaria (Bizk.). Aldebarena, ' barrio de Maaria
(Bizk.). Aldebaster,' barrio de Ea (Bizk.). Aldebeitia, trmino de
'
Barundia (Alaba) Aldeeta, vase Aldeta. Aldegoyena, barrio de
Maaria (Bizk.). Aldeko, casero de Sandamendi (Gordejuela,
'
(Bizk). Aldeta o Aldeeta, heredad del casero Agere-bengoa (Gabiria,
'
(Gip.). Aldetak, caseros de Bergara (Gip.). Aldeye, heredad de
'
Huarte-Arakil (Nab.). Aldezkuma, trmino de Landa (Alaba).
Aldoya-gae, monte de Otxandiano. Dima (Bizk.). Aldunania, ca-
(1) Puede ser Aldape-unda; puede ser tambin, aunque me parece menos
verosmil, esa desinencia p u n d a una euskerizacin fonetizada del castellano
punta.
'
(2) En Toponimia, barena significa casi siempre inferior, no interior.
( 3 ) Curiosa acepcin toponmica del adjetivo zitel o zital.
124 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

sero de Donostia (Gip.). Alduntza (Aldunza), apellido de Zaldu


(Gordejuela, Bizk.) en el siglo XVII. ll Monte de Aoiz (Nab.). Aldura,
'
monte de Oyartzun (Gip.).
Alegiri-etxea, casero de Amezketa (Gip.). Aletxe, casero de
Amezketa (Gip.).
Algari, trmino y heredades de Murgia (Zuya, Alaba). Algorta,
pradera de Ubidea-Zeanuri (Bizk.). ll Barrio de Getxo (Bizk.).
Algori,' derrumbadero de Zumaya (Gip.). ll Apellido bizkaino (San
Salvador del Valle), del siglo XVIII. ll Y -zar,' caseros de Oyartzun
'
(Gip.).
Aliategi, casero de Donostia (Gip.). Aliri, casero de Donostia
(Gip.).
Alkabita, (4) heredad de San Marcial (Bergara, ' Gip.). Alkai
(Alcay), apellido nabarro Alkaibar, ' trmino de Garayo (Ganboa,
' caseros de
Alaba). Alkain, casero de Gabiria (Gip.). Alkale y -beri,
'
Oyartzun (Gip.). Alkatxuri, bosque de Sara (Lab.). Alkerdi, localidad
de Nabara.' Alkitza, casero de Donostia (Gip.). ll Villa de Gipuzkoa.
Alkolea (?), casero de Donostia (Gip.). Alkorta, casero de Zu-

bilaga (Oate, Gip.). Alkorteaga, casero de Zarauts (Gip.). Alkotz,
localidad de Nabara.' ll Casa de Ororbia (Arazuri, Nab.).
Almandotz, localidad de Nabara. ' Almegia (?), manantial, arroyo
y camino de Santa Cruz del Valle (Burgos). Almintzurizara, ' casero
de Zarauts (Gip.). Almizia (?), manantial, cerro y majada de Santa
Cruz del Valle (Burgos). Almizki, casero de Erezil ' (Regil, Gip.).
Almokizar, trmino de Urunaga ' (Legutiano, Alaba).
Aloa, monte de Oate, (Gip.). Aloraria,' ' campa pedregosa de
' '
Ezkarotz (Nab.). Alorzara, campo de Itzaltsu (Izalzu) (Nab.).
'
Alostorea, casa de Ontzikindegi (Deva, Gip.). Alotz, localidad de Na-
bara. Alotza o Arotza, monte en la sierra de Aralar ' (Abaltzizketa,
Gipuzkoa.).
Alper-sail, heredades de Zumaya (Gip.). Alpitxo (?), trmino de
Baranbio (Alaba). Alpone, casero de Arona' (Gip.).
Alsti (?), casero de Zarauts (Gip.).
Altamin o Altamingo-atxa, pea abrupta de Ubidea-Zeanuri
(Bizk.). Altamira (?), casero de Garagaltxa (Oate, Gip.). ll Id. de
'
Arona, de Lezo de Irimoegi (Antzuola) de Donostia, de Oyartzun, '
de Aya, de Irn, de Beasain, en Gipuzkoa. ll Casero de Iratzagoria '

(4) Ser probablemente Alkabieta, porque en el euskera vulgar de Ber- '


gara es corriente la contraccin del sufijo pluralizante eta en ta, despus de
'
i: Zubita por Zubieta, Lasturita '
por Lasturieta, etc.
L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA 125

(Gordejuela, Bizk.). ll Barrio de Busturia (Bizk.). ll Id. de Idiazabal


(Gip.). Altarazar, ' trmino de Barundia
' (Alaba). Altasjara ' (?),
'
manzanal de Ondaroa (Bizk.). Alti, (Halty) apellido de Sara (Lab.).
Altibar, ' heredad de San Miguel (Bergara, ' Gip.). Altsua, casero
de Donostia (Gip.). Altube, apellido alabs (Barundia). ' ll Casero de
Elgeta (Gip.). ll O Altuu, casero de Gabiria (Gip.). Altubena, casero
de Aretxabaleta (Gip.). Altuberi, ' casero de Irn (Gip.). Altuero,
monte de Zubiete (Gordejuela, Bizk.). Altugono, casero de Amezketa
(Gip.). Altuna, casero de Lazkano (Gip.). ll Id. de Amezketa (Gip.).
Altun-beri ' y -goena, caseros de Amezketa (Gip.). Altune, casero de
'
Zumaraga (Gip.). Altungan, monte de Otxandiano-Dima (Bizk.).
Altusaro, casero de Lazkano (Gip.). Altuu, vase Altube. Altuzara, '
arroyo, majada y camino de Santa Cruz del Valle (Burgos). Altxu o
Altzu (Haltxu), apellido de Sara (Lab.). Altxusta, barrio de Zeanuri
(Bizk.). Altxutxo, casero de Oyartzun ' (Gip.). Altza, casero de Ara-
mayona (Alaba). ll Y -txiki, caseros de Oyartzun (Gip.). Altzaga, ca-
sero de Azpeitia (Gip.). ll Id. de Erandio (Bizk.). Altzagarate, vase
Altzate. Altza-garate y -etxe, caseros de Altzaga (Gip.). Altzakoegia
(doc. Alchacoguia, camino de Estarona ' (Mendoza, Alaba). Altzarakoa
o Azarakoa, casa de Ezkirotz (Cendea de Galar,' Nab.). Altzarete,
casero de Ugarte (Amezketa, Gip.). Altzarate, ' casero de Amezketa
(Gip.). Altzarika, ' '
casero de Partagoiti (Elgeta, Gip.). Altzariketa,
' '
manzanal de Angiozar (Elgeta, Gip.). Altzarte, venta de Azpeitia
(Gip.). ll Casero de Idiazabal (Gip.). Altzate, apellido fundador de
linaje en Antioqua (Colombia). ll Casero de Lezo (Gip.). ll O Altzagarate,
casero y ermita en Altzaga (Gip.). ll Localidad de Nabara. ' Altzatenea
casero de Irn (Gip.). Altzateneko-borda, casero de Irn (Gip.).
Altzatsu, casero de Azpeitia. ll (Alssua), localidad de Nabara. ' Al-
tzeta, centro del barrio Bengoetxe (Galdakano, Bizk.). ll Castaar de
San Juan (Bergara, ' (Gip.). ll Casero de Basalde (Antzuola, (Gip.).
'
Altzeyeko-ereka, arroyo de Kortezubi (Bizk.). Altzi y -beri, ' caseros
'
de Oyartzun (Gip.). Altzibar, ' casero de Gabiria (Gip.). ll Id. de Oyar- '
tzun (Gip.). ll -azpikoa y -garaikoa, caseros de Lezezari ' (Oate Gip.).
Altzingoa, casero de Garagaltza (Oate, Gip.). Altzizgoyena, monte
'
de Huarte-Arakil '
(Nab.). Altzola (Alzola) apellido alabs (Barundia. ll
Barrio de Aya (Gip.). Altzolaran, casero de Irn (Gip.). Altzolaraz,
regato de Aya (Gip.). ll -aundi, casero de Aya (Gip.). Altzondo, ma-
nantial y regato de Usurbil (Gip.). ll Trmino de Letona (Zigoitia, Alaba).
Altzongarena (Haltzongarena) apellido de Sara (Lab). Altzorbe,
casero de Ezkioga (Gip.). ll Id. de Alkitza (Gip.). Altzordoka, monte
126 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

'
de Basalgo (Bergara, Gip.) . Altzu, casero de Irn (Gip.). Altzua,
'
pastizal de Sara (Lab.). ll Trmino de Ulibari-Ganboa '
(Ubarundia,
Alaba). Altzualde (Halzualde), apellido de Sara (Lab.). Altzuaran,
casero de Partagoiti (Elgeta, Gip.). Altzuarte ' (Haluart) apellido
de Sara (Lab.). Altzuberi, ' casero de Irn (Gip.). Altzubide, regato
y casero de Irn (Gip.). Altzuene y -beri,' caseros de Donostia (Gip.).
Altzueta (Haluet) apellido de Sara (Lab.). ll Casa de Arazuri (Olza,
'
Nab.). ll Casero, heredad y erial de Laraskitu (Bilbao, Bizk.). Altzu-
garaya (Halugaraya) apellido de Sara (Lab.). Altzulegarea, ' casero
de Irn (Gip.). Altzuri (Haluri) apellido de Sara (Lab). Altzuru,
casero de Aya (Clip.). Altzusta, -beri ' y -erdikoa, caseros de Tolosa
'
(Gip.). Altzutza, localidad de Nabara. Altzuzta, barrio de Zeanuri
(Gip.).
Alunda, casero de Oyartzun ' (Gip.). Alunda-Arbelaitz y -beri, '
caseros de Irn (Gip.). Aluzeas, vase Luzeas.
Alzalde, heredad de Olano (Zigoitia, Alaba). Alzola, vase Altzola.


Al

Alaflor
(?) casero de Tolosa (Gip.). Alanda-buru, monte de On-
' '
daroa (Bizk.). Alaregi, casero de Aya (Gip.).

Alene, casero de Zarauts (Gip.).
localidad de Nabara.
Ali, ' Aliri,
casero de Tolosa (Gip.). ll Id. de
'
Anoeta. (Gip.). ll -aundi y -txiki, caseros de Legoreta (Gip.).

Alondaro, monte de Olabare' (Nanclares, Alaba).

Alunkas, '
casero de Legoreta '
(Gip.). Aluralde, apellido guipuzkoano
(Orio) del siglo XVIII:

Am
Amabe, trmino de Garayo (Ganboa, Alaba). Amabizkar' o Ama-
' casas de Gees (Bizk.). Amaguetas (?) hayedo, vertiente,
izkar,
ladera y arroyo de Valmala (Burgos). Amairuaretxeta, casero de Aba-
diano (Bizk.). Amaitermin, barrio de Abadiano (Bizk.). Amalain,
localidad de Nabara. '
' Amalugoiria, apellido bizkaino (Beriatua) del
siglo XVI. Amara, casero y barrio de Donostia (Gip.). Amara-
'
erotaburu, '
casero de Donostia (Gip.). Amara-erotatxo, casero de
Donostia (Gip.). Amarita, pueblo del Ayuntamiento de Gazteiz
(Alaba), Amarita-arana, trmino de Amarita, (Gazteiz, Alaba).
L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA 127

Amarotz, barrio de Tolosa (Gip.). Amarotz-etxe, casero de Tolosa


'
(Gip.). Amarekozortea, casero de Zigoitia (Alaba). Amas, ain
y aingo, caseros de Irn (Gip.). Amas -aundia, etxeberi, ' erota,
'
'
-erotazar ' y -portuenea, caseros de Aya (Gip.). Amasarain, ' casero
de Donostia (Gip.). Amastasolo, trmino de Ulibari-Aratzua ' ' (Gazteiz,
Alaba). Amategi o Aumategi, casero de San Martn (Bergara, ' Gip.). ll
Id. de Altzo (Gip.). Amatiano (vulg. Amotiao), casero de San Juan,
'
(Bergara, Gip.). Amatriain, casa de Arazuri (Olza, Nab.). Amaur-
kiburu, castaar de Elosua (Bergara, ' Gip.). Amauzkiburu, (?) ar-
bolado de Basalgo (Bergara, ' (Gip.). Amayur' o Maya, localidad de
Nabara. ' Amazkar' (Amabizcar?) casero de Oyartzun ' (Gip.).
Amebi, casero de Lazkano (Gip.). Amegi, casero de Motriko
(Gip.). Amenalas, casero de Beizama (Gip.). Amenduitz (?) locali-
dad de Benabara' (Basse-Navarre). Ameraun, trmino de Elduayen (?)
(Gip.). Ametxa, monte de Garayo (Ganboa, Alaba). ll O Ametza, tr-
mino de Foronda (Alaba). Ametzaga, casero de Galartza ' (Aretxa-
baleta, (Gip.). Ametxazura, ' casero de Zubiete (Gordejuela, Bizk.).
Ametza, casero de Zubiaur' (Larabetzua, ' Bizk.). ll Id. de Motriko
(Gip.). ll Vase Ametxa. Ametxaga, casas de Gees (Bizk.). Ametza-
'
ga-aurekoa, -azpikoa, -bekoa, -garai, -goikoa, caseros de Aretxabaleta
(Gip.). Ametzeta, arbolado de Elexalde (Galdakano, Bizk.) Ametz-
mendi, monte de Zumaya (Gip ) Ametzola, casero y barrio de Bilbao
(Bizk.). ll Vega de Otxandiano-Olaeta (Alaba). ll Monte de Vitoriano
(Zuya, Alaba). Amezketa (doc. Damasquette), apellido nabarro o
guipuzkoano del siglo XV. Amezketa-lardi, ' casero de Aya (Gip.).
'
Amezkorta, casero de Iratzagoria (Gordejuela, Bizk.). Amezpil o
Amespil, apellido de Hendaya (Lab.). Amezte, monte de Yugu (Gal-
dakano, Bizk.). Amezti, casero de Gabiria (Gip.). ll Id. de Aya (Gip.). ll
'
Id. de Bergara (Gip.). ll Id. de Andoain (Gip.). ll Viedo de Bakio (Bizk.).
ll Amezti-azpi, -beri,' -garai, caseros de Donostia (Gip.). Ameztoi,
monte de Arteta (Galdakano, Bizk.). ll (Amestoi), apellido laburdino
(Azkain), del siglo XVII . Ameztoyeta y -beri, ' monte y caseros de
'
Oyartzun (Gip.). Ameztui, bosque de Urkiola (Abadiano, Bizk.).
Ameztuya, trmino de Barundia ' (Alaba).
Amiama, casero de Gaintza (Gip.). Amieta, casero de Motriko
(Gip.). Amiga, vado de Ibara ' (Orozko, Bizk.). Amilibia, casero de
Lazkano (Gip.). Amilpe o Sospetxu-barena, ' heredad de Basalgo (Ber- '
gara, Gip.). Amilaga, '
huerta y barrio de Bergara (Gip.). ll (Vulg. Ami-
laa), campa de Urkiola (Abadiano, Bizk.). Amileta, casero de Basalde
Antzuola (Gip.). Amistar, casero de Donostia (Gip.). Amituria, '
128 L. de Eleizalde. TOPONOMSTICA VASCA

monte y barranco de Arteta (Galdakano, Bizk.). Amizketa-bea,


-borda, goya, caseros de Donostia (Gip.).
Amododapea (?) vase Artatza. Amoene, casero de Donostia
(Gip.). Amojua, camino de Foronda (Alaba). Amokain, localidad
' Amondo, casero de Zuatsu (Galdakano, Bizk.). Amorgin,
de Nabara.
'
heredad de Huarte-Arakil (Nab.). Amotiao, vase Amatiano.
Amue, casero de Azpeitia (Gip.). Amuetxebari, ' casero de Derio
(Bizk.). Amulua, molino de Murelaga (Bizk.). ll -buru, herbal de Mu-
' casero de Beasain (Gip.). Amunda, Aamun-
relaga (Bizk.). Amunaro,
da o Agamunda, monte de Aya (Ataun, Gip.). Amuikar, casas de
Gees (Bizk.). Amurlekugee, pea de Huarte-Arakil ' (Nab.).
' '
Amurain, monte de Iruraiz (Alaba). Amuro, apodo de un bandido
guipuzkoano o nabarro del siglo XIII. Amuskibar,' molino de San
'
Cristobal (Bergara, Gip.). Amustegi, casero de Lazkano (Gip.).
Amuzate, monte y puerto de Laraun ' (Nab.). Amuzkategi, casero
de Olaberia '
' (Gip.) . Amuzti, monte de Larabetzua (Bizk.).
(Continuar)

Luis de ELEIZALDE.
(CONTINUACIN) (I)
An

'
Anakabena, casero de Laida (Ibarangelua, '
Bizk.). Anardi y -beri,
'
caseros de Azpeitia (Gip.). Anatxuri, casero de Oyartzun (Gip.).
Anautz (Anhaux), localidad del valle de Baigori '
' (Benabara).
Anbeko, casero de Gautegiz de Arteaga (Bizk.). Anbekoa, ba-
rriada rural de Ubidea (Bizk.). Anbia, manantial de Zestona (Gip.).
Anbian (?), heredad de Artigas (Bilbao, Bizk,). Anboto, pea de
Abadiano-Otxandiano (Bizk.). Anbulodi, casero de Oyartzun ' (Gip.)
Anbulolatz, monte o puerto de Aezkoa (Nab.). Anburen (Ham-
bouren), apellido de Sara (Lab.). Anbusezieta (doc. Anbushecieta),
apellido bizkaino (Gatika), del siglo XVI.
'
Andaotz, heredad de Huarte-Arakil (Nab.). Andapolea, robledal en
pendiente de Lemona (Bizk.). Andasolo, trmino de Ali (Gazteiz,
Alaba). Anderegi, ' '
casero de Oyartzun (Gip.) Andia, apellido fun-
dador de linaje en Antioqua (Colombia). Andiakoekia (?). solana
de Itzaltsu (Izalzu) (Nab.) Andiggana, vase Anditxana Andi-
kalde, casero de Agire' (Galdakano, Bizk.). Andikara (vulg. Andikaa),
casero de Zumaya (Gip.). Andiketxe, casero de Gautegiz de Ar-
teaga (Bizk.). Andikoetxea, casero de Elgeta (Gip.) ll Heredades
'
y barrio de Larabetzua (Bizk.). Andikona, barrio de Beriz' (Bizk.) ll
Calle de Otxandiano (Bizk.). Andikosolo, heredad de Buya (Bilbao,
Bizk.). Andirena (Handirena), apellido de Sara (Lab.). Andisarta,
'
trmino de Barundia ' casero de Lazkano (Gip.).
(Alaba). Andituri,
Anditxana (?) (Andiggana), nombre con el que aparece en el C. S. M.
el pueblo de Antezana (Foronda, Alaba). Andoain, casero de Tolosa
(Gip.). Andoitzene, casero de Donostia (Gip.). Andola, casero
'
de Oyartzun (Gip.) Andolain, campo en pendiente de Zarikiegi
(Cendea de Zizur,' Nab.) Andolu, pueblo del Ayuntamiento de Gaz-
(I) Vase el nm. 2 (Abril-Junio 1922) de esta R E V I S T A .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 421

teiz (Alaba). Andora, monte de Iratzagoria ' (Gordejuela, Biz.).


Andoya, apellido bizkaino (Natxitua) del siglo XVI Andoyain (doc.
Andoiain), nombre con el que aparece en el C. S. M. el pueblo de Andoin
(Alaba). Andozketa, pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba
hacia el siglo XII. Andragorta, monte de Gumuzio (Galdakano, Bizk.).
Andraka, barrio de Lemoniz (Bizk.). ll Casero y heredades de Basurto
(Bilbao, Bizk.). Andramarizuri, casero de Larino ' (Aretxabaleta,
'
Gip.). Andrasturi, casero de Lazkano (Gip.). ll -borda, choza de pas-
tores de Lazkano (Gip.). Andremarienborda, casero de Irn (Gip,).
Andrenea, casa de Legoreta ' (Gip.). Andrenlutoa, lugar sombro de
'
Jaurieta (Nab.). Andrestegi, casero de Donostia (Gip.). Andrezketa,
casero de Laraul' (Gip.). Andrikain, localidad de Nabara. ' Andua-
gakoa, casero de Sancholopeztegi (Oate, Gip.). Anduitza, casero
'
de Oyartzun (Gip.). Andua, terreno de Itzaltsu (Nab.). Anduri,
casero de Azurzamendi (Elgeta, Gip.). Andurio, monte de la sierra de
'
Ernio, en Erezil (Rgil) (Gip.). Andurla (?), manantial y arroyo de
Santa Cruz del Valle (Burgos). Andusoro, casero de Deva (Gip.).
Anduti, vase Anuti ll Casero de Aya (Gip.). ll Id. de Azpeitia (Gip.).
Andutz-mendi, monte de Deva (Gip.).
Ane, vase Arane. Anei, pinar de Ariola' '
(Elgeta, Gil.). Anereka.
regato de Arazuri (Cendea de Olza, Nab.). Anesteri, ' heredad de Bu-
ruaga (Zigoitia, Alaba),
Angeliz, vase Anguelis. Angelu (Angellu), nombre de un pueblo
que segn el C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII. ll Heredad y
trmino de Ondategi (Zigoitia, Alaba) ll Nombre indgena de Anglet
'
(Lab) ll O Angelua, casa de Zaloa (Ergoyen, Orozko, Bizk.); es la natal
de la V. Sor Mara de Angelua. Angelua, trmino de Gojain (Legutiano,
Alaba) ll Vase Angelu Angelubide, termino de Gojain (Legutiano,
Alaba) Angellu, vase Angelu. Angio-erota ' '
(vulg. Aingeru-erota),
molino de Beasain (Gip.). Angiozar, ' regato y barrio de Elgeta (Gip.).
'
Angiruereka, regato de Aoiz (Nab.). Angoatxo, casero de Bergara '
(Gip.). Angustina (?), trmino de Alegra (Alaba). En la Burunda
(Nab) existi una aldea llamada Anguztina. Angua, casero de Ber- '
gara (Gip.). Anguelis (Angeliz?), apellido bizkaino del siglo XI (Ge-
deri Momez de Anguelis).
Ania, nombre de un pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba
hacia el siglo XII ll Apellido actual. Aniabide (?), vase Aabide.
Aniaburu (?), vase Aaburu. Anieto, casa de Gees (Biz.). Animasa-
gasti, barrio de Idiazbal (Gip.). Anitodo, apellido alabs (?),
del siglo XI (Vase Beilez) Anitz, localidad de Nabara ' Anitzuain,
422 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

'
localidad de Nabara. Aniu, nombre con el que aparece en el C. S. M.
el pueblo de Aua (Alaba).
Anjelena, casero de Mungia (Bizk.). Anjeltorena, casa de Ezki-
rotz (Galar,' Nab.).
Anka-andijn-txaboli, tejavana de Otxandiano (Bizk.). Anka-
'
' (Bizk.). Ankuleri, casero de Larabetzua
soloa, heredad. de Ondaroa
(Bizk.). Ankurkua, casero de Irimoegi (Antzuola, Gip.).
Anoeta, casero de Donostia (Gip.). Anotz localidad de Nabara. '
Anotzibar, localidad de Nabara. '
Anpolazaga, monte de Kortedera' (Galdakano, Bizk.). Anpoza-
reta, barrio de Otxandiano (Bizk.) ll Casero de Urkiola (Abadiano,
Bizk.). Anpurueta, vase Iapurueta.
Ansa, casero. de Gaztelu (Gip.). Ansabor, localidad de Nabara. '
'
Ansaga, heredad de Ariola (Elgeta, Gip.). Ansamigerta (?), heredad
de Eribe (Zigoitia, Alaba). Ansaran, -beri ' y -txiki, caseros de Irn
'
(Gip.). Ansilas, casero de Oyartzun (Gip.). Ansoain, localidad de
'
Nabara. Ansoategi, vase Antzuategi. Ansoetxe, casero de Zubilaga
'
(Oate, Gip.). Ansola, casero de Elgoibar (Gip.). Ansolope, trmino
de Castillo (Alaba). Ansomendi, casero de Motriko (Gip.). Ansondo,
casero de Deva (Gip.). Ansorena, casa urbana de Astrain (Cendea
de Zizur,' Nab.). Ansoregi-azpikoa,
' -garai y -txiki, caseros de Deva
(Gip.). Ansoski, casero de Oyartzun ' (Gip.). Ansotegi, casero de
Donostia (Gip.). Ansouri, apellido bizkaino (Luyu, Lujua) del siglo
XVI. Ansozil, casero de Azpeitia (Gip.) Ansuane, casero de Bilala
(Mungia, Bizk.). Ansuene, casero de Donostia (Gip.). Ansuiza,
casero de Motriko (Gip.).
Anteparaluzeta, barrio de Otxandiano (Bizk.). Antezanabidea,
trmino de Gerea (Foronda, Alaba).). Antoju (?), casero de Irun
(Gip.). Antolar, ' nombre de varios caseros de Gabiria e Itxaso (Gip.).
Antonena, casero de Oate (Gip.). Antsora, barrio de Ibarangelua '
(Bizk.). Antsusieta, casero de Beasain (Gip.). Antuena, casero
de Sancholopeztegi (Oate, Gip.). Antuano, poblado del valle de
Mena (Burgos).) Antxe, vase Arantxe. Antxeta, heredad de Murua
(Zigoitia, Alaba). Antxieta, casero de Azpeitia (Gip.) ll Apellido
guipuzkoano (Ezkoriatza) de principios del siglo XIX. Antxietene,
casero de Oate (Gip.). Antxiko, casero de Untzila (Aramayona,
Alaba). Antxistra, monte de Araotz (Oate, Gip.). Antxisturbia- '
' '
bekoa, -beri y -goikoa, caseros de Erezil (Rgil) (Gip.). Antxoene,
casero de Donostia (Gip.). Antxoegi, monte de Zestafe (Zigoitia,
Alaba). Antxoiti, bosque de Aralar (Nab.). Antxokene, casero
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 423

de Gernika (Bizk.). Antxoleta, monte de Murelaga (Bizk.). Antxoriz,


localidad de Nabara. ' Antxosieta, monte de Zerain (Gip.). Antxos-
tegi, casero de Zerain (Gip.). Antxoeta (Antxueta?), huertas de Ara-
zuri (Cendea de Olza; Nab.). Antxotara, trmino de Santurdejo (Lo-
groo). Antxote, casero de Irn (Gip.). Antxubi, arbolado y fuente
de Bengoetxe (Galdakano, Bizk.). Antxuereka, ' castaar de San Mar-
'
cial (Bergara, Gip.). Antxuko-borda, albergue de pastores de Anoeta
(Gip.). Antxumarutegi, ' casero de Zarauts (Gip.). Antxume, casero
de Donostia (Gip.). Antxurieta (Arantxurieta?), casero de Elgoibar
(Gip.). Antxusita, heredad del casero Altube (Gabiria, Gip.). Antxus-
tegi, casero de Aretxabaleta (Gip.). Antxuzareta, ' monte de Zerain
'
(Gip.). Antzar-pozueta, casero de Otxandiano (Bizk.). ll Regata de
Urkiola (Abadiano, Bizk.). Antzartegi, ' casero de Isatsondo (Gip.).
'
Antzelai, casero de Erezil (Rgil) Gip.). Antzeluz, casero de Erezil '
(Regil) (Gip.). Antzesen, casero de Erezil ' (Rgil) (Gip.). Antziain,
regato de Orendain (Gip.). Antziarbe, casero de Amezketa (Gip.).
Antzieta, casero de Alkitza (Gip.). Antzieta-bea y -goya, caseros
de Donostia (Gip.). Antzilpe, robledal de San Miguel (Bergara, ' Gip.).
'
Antzioa, localidad de Nabara. Antzitsu, y -borda, caseros de Andoain
(Gip.). Antzizar, ' casero y punto de peaje de Beasain (Gip.) ll Casero
de Andoain, (Gip.) ll Apellido de Sara (Lab.) Antzola, casero de
'
Laraul (Gip.) Antzomendi, casero de Motriko. (Gip.). Antzora,
'
barrio de Ibarangelua (Bizk.). Antzosolo, casero de Ayangiz (Ajan-
guiz) (Bizk.). Antzosolo-ereka, ' '
arroyo de Ondaroa (Bizk.). Antzua-
bar,' bosque de Berezano (Oate, Gip.), en cuyo terreno parece que no
daban fruto los castaos. Antzuategi o Ansoategi (?), nombre de dos
caseros (-erdikoa, -baztera) ' de Udayaga (Elgeta, Gip.). Antzuela-
'
ereka, regato de Oate (Gip.). Antzuelak nombre de cuatro caseros
(-goitigaraikoa, -goitiazpikoa, -etxebari, ' -beiti) de Naria
' (Oate, Gip.).
Antzuena, casero de Oate (Gip.). Antzulazelai, monte de Arteta (Gal-
dakano, Bizk.). Antzuola (Anzuola), villa de Gipuzkoa ll Ro, afluen-
te del Deba, que nace en el trmino de aquella villa. Antzuora, trmi-
no de Barundia' (Alaba). Antzuzabaleta, casero de Oyartzun '
(Gip.).
Anuntzibai, apelido bizkaino del siglo XVI (Arch. parr. Santiago,
Bilbao). Anuti o Anduti, casero de Orendain (Gip.). Anuzkita,
nombre con el que aparece en el C. S. M. el pueblo de Anuzita (Ancita)
(Alaba).
'
Anzi y -barena, caseros de Azpeitia (Gip.). Anzubieta, regato de
Aya (Gip.) Anzura, ' monte calvo de Buya (Bilbao, (Bizk.)
424 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

Aabarta,' casero de Aozaraza (Aretxabaleta, Gip ) Aabena,


trmino de Ezkarai (Ezcaray) (Logroo) Aabide (Aniabide?),
trmino de Matauko (hacia Orenin) (Alaba) Aaburu, trmino de Ma-
tauko (Alaba) Aakegi, casero de Oyartzun ' (Gip ). Aarganea,
'
casero de Tolosa (Gip.). Aare-beri, ' casero de Oyartzun
' (Gip.)
Aatarbe, bosque de Sara (Lab.).
Aesenea (Agnes?), casero de Irn (Gip.). Aezkar, ' localidad
de Nabara.'
Aibari, ' molino en un barranco muy solitario de Ibara
' (Aramayona,
Alaba).
'
Aoa, apellido alabs (Barundia) ll Encinal de Albiztur' (Gip.).
Aola, jaro de Zaartu (Oate, Gip.). Aorbe, casero de Zarauts
'
(Gip) ll Localidad de Nabara. ' caseros
Aorga-aundi, -txiki y etxeberi,
'
de Donostia (Gip.) Aoya, casero de Erezil (Rgil) (Gip.).

Ao

'
Aoiz, localidad de Nabara.
Aola, remanso de Zumaya (Gip.).
Aozaraza, barriada o anteiglesia de Aretxabaleta (Gip.).

Ap
'
Apaiziartza, casero de Lezo (Gip.). Apaiz-ituri, ' manantial que
'
brota en el monte Aitzgoria (Ernio, Gip.). Apaiztegi, casero de
Alkitza (Gip.). Apalena, apellido bizkaino del siglo XVI. Apalua,
apellido bizkaino del siglo XVI. Apaolatza (Apaolaza), apellido alabs
'
(Barundia. Apasolo, heredad de Murelaga (Bizk.). Apatamonasterio,
anteiglesia de Bizkaya. Apategi, y -mijoa, caseros de Motriko (Gip.).
Apazabal, casero de Gaintza (Gip.). Apaztegi, casero de Ezkioga
(Gip.). antigua residencia de sacerdotes.
Apeitxe, casa de Amezketa (Gip.). Apekontra (?), heredad de Olano

(Zigoitia, Alaba). Apelaniz '
(Apellniz), apellido alabs (Barundia)
' '
Aperzibite (?), barrio de Gees (Bizk.). Aperetxin, vase Peretxin (1).
'
Aperetxuain, '
vase Peretxin '
(1). Aperibai, casero junto a la con-
( I ) P e r'e t x i n , o B e r e' t x i n , o A p e r e' t x i n , o B e r e't x u a i n , o A p e r e' t x u a i n , h e -
redad de Ali (Gazteiz, A l a b a ) .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 425

fluencia de los ros Ibaizabal y Nervin, en Galdakano (Bizk.). Ape-


' campo de Jaurieta
zalora, ' '
(Nab.). Apezararena, casa urbana de As-
train (Cendea de Zizur,' Nab.). ll Id. de Zarikiegi, en la misma Cendea.
Apezituri' (vulg. Apisituri),
' fuente de Arazuri (Cendea de Olza, Nab.).
Aphezarena, casa de Sara (Lab.). Apheztegia, casa de Sara (Lab.).
Apieta, casero de Olaeta (Alaba). Apinganiz, vase Apianiz.
Apianiz (Apinganiz), nombre con el que aparece en el C. S. M. el

pueblo de Apelaniz (Apellniz) (Alaba). Apisituri, ' vase Apezituri.
'
'
Apistabe, trmino de Barundia (Alaba). Apitalau (?), terreno labo-
' (Etxauri, Nab.). Apiton (?), barranco arbolado
rable de Bidaureta
de Zigoitia (Alaba).
Apladoya, fincas reunidas de Itzaltsu (Izalzu) (Nab.).
Apodaka, pueblo de Zigoitia (Alaba). Apodaka-Ibara ' o Arategieta,
trmino de Foronda (Alaba). Apoita, barrio de Malabia (Bizk.).
Aportategi, casero de Motriko (Gip.). Aporteburu, monte de San Ro-
que (Elgeta, Gip.).
'
Apraiz, barrio de Ibarangelua (Bizk.). ll Casero de Elgoibar' (Gip.).
Aprendiztegi, apellido. de Sara (Lab.). Apreskorta, molino de Bus-
turia (Bizk.).

Ar

'
Arabe, casero de Erezil '
(Regil) (Gip.). Arabe-erota, molino de Erezil
' (Bizk.). Arabuko, apellido biz-
(Regil) (Gip.). Arabio, barrio de Elorio
kaino (Erandio), del siglo XVI. Araeta, casero de Alkitza (Gin.). ll Y
-aundi, caseros de Donostia (Gip.). Aragor,' -bea y -bekoa, caseros de
Gaztelu (Gip.). Aragoya, casero de Motriko (Gip.) Aragusia, (Martn de
Aragusia), apellido que aparece en el Cart. de Brujas (ao 1448).
Arahico, vase Araiko. Araico, vase Araiko. Araiko (Araico), aldea
del condado de Trevio (Burgos) ll (Arahico), nombre con el que aparece
en el C. S. M. el pueblo de Araya (Alaba). Araikoa, barriada rural de
Ubidea (Bizk.). Arain, casero de Oyartzun ' (Gip.). Araingibel,
'
casero de Oyartzun (Gip.). Arainti, apellido? Araitz, localidad de
'
Nabara. Araka, heredad de Mendarozketa (Zigoitia, Alaba) ll Monte
'
de Gamara-Miano (Gazteiz, Alaba). Arakabea, trmino de Retana
(Gazteiz, Alaba). Arakama, casero de Zerain (Gip.). Arakinbelara, '
'
trmino de Jaurieta (Nab.). Arakistain, casero de Deba (Gip.).
Araldegi-etxeberi, ' casero de Alkitza (Gip.). Araldetxikia, herbal de
'
Albiztur (Gip.). Aramamendi, casero de Motriko (Gip.). Aramanea,
casero de Andoain (Gip.). Aramangelu; isleta que forma el ro Za-
426 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

dora' cerca de Yure' (Foronda, Alaba). Aramaxuena (Aramayoena),


casero de Naria ' (Oate, Gip.). Aramendi; (Haramendy), apellido de
Sara (Lab.). Aramingon, nombre con el que aparece en el C. S. M. el
pueblo de Armion (Alaba) . Aramotz, monte de Lemona (Bizk)..
Aran (Haran), apellido de St.-Jean-le-Vieux ll Id. de Sara (Lab.)
Arana, trmino de Barundia ' '
(Alaba) ll Apellido alabs (Barundia) ll
Id. de Santa Gadea (Burgos) ll Id. de Casalarreina (Logroo) ll Barrio
de Bermeo' (Bizk.). ll Trmino de Mendoza (Alaba) ll Id. de Margarita
(Ariez, Alaba). ll Casa de labranza de Abadiano (Bizk.). ll Casero de
Tolosa (Gip.). ll Trmino y heredad de Gamara ' (Gazteiz, Alaba ll Tr-
mino de Ondategi (Zigoitia, Alaba) ll Vase Darane ll Termino de Etxa-
bari' (Kuartango, Alaba) ll Heredad de Akosta (Zigoitia, Alaba) ll Barrio
de Luno (Bizk.). Aranabiate, heredad de Mendarozketa (Zigoitia,
Alaba). Aranaga, casero de Motriko (Gip.). Aranalde, casero de
Donostia (Gip.). Aranaz, localidad de Nabara. ' Aranaztegi y -borda,
caseros de Andoain (Gip.). Aranbaltza, monte de Andolu (Alaba)
ll Id. de Iratzagoria' (Gordejuela, Biz.). ll Casero de Laukiniz (Bizk.)
Aranbarene, ' casero de Arana (Luno, Bizk.). Aranbe, heredad de
Gopegi (Zigoitia, Alaba.). Aranbea, trmino de Yure ' (Foronda, Alaba).
ll Id. de Miano Mayor (Gazteiz, Alaba). Aranbegia, hoyada de Jau-
'
rieta (Nab.). Aranbeltz, casero de Elgoibar' (Gip.). Aranberi, ' casero
de Zumaya (Gip.). ll Y -azpikoa, caseros de Deba (Gip). Aranberia '
(Haramberria), apellido de Sara (Lab.). Aranbide, casero de Oyartzun '
(Gip.). Aranburu, apellido de Antzuola (Gip,). ll (Haramburu, Haram-
boure), apellido de Sara (Lab.). ll Manantial de Gaintza (Gip.). ll Casero
de Irimoegi (Antzuola, Gip.). ll Casero de Donostia (Gip.). ll Casero de
Oyartzun (Gip.). ll Casero de Aya (Gip.). ll -azpikoa; -beri, ' de Elkano y
-beri' de Elkano, caseros de Aya (Gip.). ll Casero de Irn (Gip.). ll Tr-
mino de Letona (Zigoitia, Alaba) ll -azpikoa y -garaikoa, caseros de
Beasain (Gip.). Aranburutegi, casero de Donostia (Gip.). Arancibia,
vase Arantzibia. Arancave, vase Arantzabe. Arandao, monte de
Huarte' Arakil (Nab.). Arandaran, casero y monte de Oyartzun '
(Gip.). Arandi (vulg. Arandi), caseros de Abaltzizketa (Gip.).
Arandia (Harandia), apellido de Sara (Lab.). ll Id. bizkaino del siglo XVII.
(Arch. parr. Santiago, Bilbao). Arandio, barrio de Malabia (Bizk.).
Arandui, arbolado de Otxandiano (Bizk.). Arane, nombre de tres
caseros (-azpikoa, -erdikoa, -gaekoa) de Bergara' (Gip) ll (Vulg. Arane,
Ane), nombre de dos caseros (-bekoa, -goikoa), de Lemona (Bizk.).
'
ll Casero de Oyartzun (Gip ) ll Id de Luno (Bizk ) Aranea (Haranea)
apellido de Sara (Lab ). ll Casero de Irn (Gip.) Araneder' y -erota '
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 427

'
caseros de Oyartzun (Gip.). Aranegi (Haraneguy) apellido de Sara
(Lab.). Aranekoa, manantial de Placencia (Gip.). ll Casero de Aretxa-
baleta (Gip.) Araneko-ari, ' fuente del arroyo Uribiarte ' afluente del
Altube (Orozko, Bizk.). Araneko-ereka, ' heredad de Akosta (Zigoitia,
Alaba) Aran-ereka, ' regato de Alkitza (Gip.) ll Id de Agire ' (Galdakano,
Bizk.). Arangio, monte de Aramayona (Alaba) Arangiz-bidea,
trmino de Antezana (Foronda, Alaba) Arangiz-Ibara ' o Baratua,
trmino de Foronda (Alaba). Arangoikoa, casero de Azpeitia (Gip.)
Arangoiti, casero de Beasain (Gip.). ll Id de Arane (Luno, Bizk.).
Arangoitia, trmino de Ojacastro (Logroo). Arangozki, localidad
'
de Nabara. Aranguren, apellido bizkaino del siglo XIV. ll Barrio de
Zala (Bizk.). ll Trmino de Baranbio (Alaba). ll Casero de Larabetzua '
(Bizk.). ll Id. de Irimoegi (Antzuola, Gip.). ll Id. de Tolosa (Gip.). ll Id. de
'
Azpeitia (Gip.). ll Id. de Oyartzun (Gip.). ll Id. de Aya (Gip.). ll Y -beri,'
' '
caseros de Alkitza (Gip.). ll Y -beri, caseros de Erezil (Rgil) (Gip.). ll
Localidad de Nabara. ' ll Barrio de Ibara ' (Orozko, Bizk.). Aranguren-
'
erota, '
casero de Oyartzun (Gip.). Arangurentxo, casero de Basalgo
'
(Bergara, Gip.). Aranguti, barrio. de Gees (Bizk.). Arangutia,
trmino de Amarita (Gazteiz, Alaba). Aranibar' y -zar, ' caseros de Irn
'
(Gip.). Arano, localidad de Nabara. Aranondo, heredad de Manurga
(Zigoitia, Alaba) ll Id. de Bermeo ' (Bizk.). Aransai (Arantzadi), tr-
mino de Santurdejo (Logroo). Aransaya (Arantzaya), trmino de
Ojacastro (Logro). Aransoro-aundi y -txiki, caseros de Amezketa
(Gip.). Aransolo, casero de Bergara ' (Gip.). Arantxakorta, heredad
de Manurga (Zigoitia, Alaba). Arantxe (vulg. Aantxe, Antxe), casero
en una hondonada de Lemona (Bizk.). Arantxipi, cantera de Oyartzun '
(Gip.). ll (Haranchipi), apellido de Sara (Lab.). Arantxo, terreno de
'
Basalgo (Bergara, Gip.). Arantxu, casero de Gautegiz de Arteaga
(Bizk.). Arantxurieta (?), vase Antxurieta. Arantza-azpikoa y -garai,
caseros de Deva (Gip.). Arantzabal, casero de Elgeta (Gip.).
Arantzabe (doc. Arancave), apellido guipuzkoano (Albiztur), del siglo
XVI . Arantzadi, monte de Huarte-Arakil ' (Nab.). ll Id. de Elexalde
(Galdakano, Bizk.). Arantzadizabal, casero de Erezil ' (Rgil) (Gip.).
Arantzagorta (actualmente Lanzagorta), apellido de Iratzagoria ' (Gor-
dejuela, Bizk.), en el siglo XVII. Arantzaluze, casero de Andoain
(Gip.). Arantzamendi, casero de Beasain (Gip.). Arantzarte, ' here-
dades de Kortezubi (Bizk.). Arantzasti-aundi y -txiki, molinos de Amez-
keta (Gip.). Arantzate, regato de Irn (Gip.). Arantzateko-erota ' y
' molinos de Irn (Gip.). Arantzatsu (Arnzazu), apellido fun-
-zara,
dador de linaje en Antioqua (Colombia). ll Ro de Guipuzkoa que nace
428 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

'
en las gargantas de Jaturabe y Urexola (Oate). ll Casero de Zubiete
(Gordejuela, Bizk.). ll Apellido del mismo barrio en el siglo XVII . ll Casero
de Oate (Gip.). Arantzatsune, casero de Oyartzun ' (Gip.). Arantzea-
ga, casero de Ezkioga (Gip.). Arantzegi nombre de varios caseros
de Ordizia (Villafranca) (Gip.). Arantzeta-erdikoa y -nagosia, caseros
de Azurtzamendi (Elgeta, Gip.). Arantzibia (Arancibia), apellido
bizkaino del siglo XIV . Aranxiloa, hoyada de Jaurieta ' (Nab.).
Aranzedi, trmino de Irua (Pamplona) (Nab.). Aranzelai, barrio de
Galdakano (Bizk.). ll Casero de Agire ' (Galdakano, Bizk.). Aranzia,
trmino de Ojacastro (Logroo). Aranzui, monte de Berezano (Oate,
Gip.). Araaburu, casero de Oyartzun ' '
(Gip.). Araotzurieta-azpikoa,
casero de Oate (Gip.). Arara, casero de Lexona (Bizk.). Arasasia,
monte de Ezkarai (Ezcaray) (Logroo). Arastuya, trmino de Abe-
rasturi (Gazteiz, Alaba). Arategi, casero de Motriko (Gip.). Arate-
gieta, vase Apodaka-Ibara. ' Aratia, monte de Valgan (Logroo).
Aratxa, trmino de Arangiz (Alaba). Aratz-Matximenta, barriada
(anteiglesia) de Beasain (Gip.). Arauna, barrio de Elorio ' (Bizk.).
Araure-etxea, casero de Isatsondo (Gip.). Arausti-eder, ' monte de
' (Galdakano, Bizk.). Arautxo, trmino de Arbulo (Gazteiz, Alaba)
Agire
Araz, casero de Azpeitia (Gip.). Arazuri, seoro nabarro del siglo
XV. ll Pueblo de la Cendea de Olza (Nab.).
Arbaitza, barrio de Orozko (Bizk.). Arbaitzene y -borda, caseros
de Donostia (Gip.). Arbaletza, monte de Lemona (Bizk.). Arbalitza
(Arbelitza?), monte abundante en piedra negra y pizarrosa, en Val-
maseda (Bizk.); pronnciase tambin Arbolitza. Arbara, pea de Egino
(Alaba). Arbaratz, trmino de Okariz (Alaba). Arbastaluroa, monte
o puerto de Aezkoa (Nab.). Arbea, heredad de Legaria (Nab.).
Arbeitiga, trmino de Ezkarai (Logroo). Arbelez, vase Arbelaitz. '
Arbelekoa, casero de Olabarieta ' (Oate, Gip.). Arbelenea, casero
de Irn (Gip.). Arbelgohien, vase Arbelgoyen. Arbelgoyen (Arbel-
goihen), nombre de un pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba
hacia el siglo XII. Arbelitza?, vase Arbalitza. Arberats, localidad de
Benabara ' (Basse-Navarre). Arbestain, casero de Aya (Gip.). Ar-
bestain-txiki, casero de Zarauts (Gip.). Arbi, apellido bizkaino del
'
siglo XVII (Arch. parr. Santiago, Bilbao). Arbide, vase Arbide Arbieto
'
barrio de Ordua (Bizk). Arbigutxi, trmino de Barundia (Alaba). Arbi-
'
na, trmino de Barundia (Alaba). ll Id. de Zurbano (Alaba), hoy llamado
Fuente de los pjaros. Arbinzelai, regato de Aretxabaleta (Gip.).
'
Arbiozkora-bakara ' caseros de Deva (Gip.). Arbisolo, heredad
' y -zar,
de Etxaguen (Zigoitia, Alaba) ll Id. de Kortezubi (Bizk.). Arbiti,
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 429

monte de Zumeltsu (Alaba). Arbitxubil, monte de Goriti ' (Nab.).


Arbitza, casero de Donostia (Gip.). Arbitsu (Arbizu), localidad de
'
Nabara. Arbiun, casero de Irn (Gip.). Arbiz apellido bizkaino
(Mendata), del siglo XVI. Arbiza, barrio de Ojacastro (Logroo).
Arbizelai, casero de Oro-Estebangoa (Aretxabaleta, Gip.). Arbizketa,
casero de Donostia (Gip.). Arbola-aundi, -beri ' y -txiki, caseros de
Leaburu (Gip.). Arbolantxa, apellido bizkaino del siglo XVI. ll Monte
'
y peascal de Laraskitu (Bilbao, Bizk.). Arbolaran, trmino de Ba-
'
rundia (Alaba). Arbolitza, vase Arbalitza. Arboliz, barrio de Iba-
'
rangelua (Bizk.). Arbuela, casero de Donostia (Gip.). Arbuliz,
'
apellido bizkaino (Ibarangelua) del siglo XVI . Arbulo, pueblo del
Ayuntamiento de Elburgo (Alaba). Arbuluxea, pedregal de Ezka-
rotz (Nab.). Arbustain, marisma de Zumaya, (Gip.).
Arcahobea (sic. doc.), termino de Mendiola (Gazteiz, Alaba). Ar-
caute, vase Arkaute. Arkauz, vase Arkautz. Arcaya, vase Arkaya.
Archiagua (?), apellido que aparece en el Cart. de Brujas (ao 1443).
Ardai (Hardai), apellido de Sara (Lab.). Ardaide, trmino de V-
llodas (Irua, Alaba). Ardaitz, localidad de Nabara. ' Ardalakuntza-
bea y -goya, caseros de Lezo (Gip.). Ardanamin, trmino de Ulibari- '
'
Aratzua (Gazteiz, Alaba). Ardanaz, localidad de Nabara. ' Ardan-
'
bidea, caada de Jaurieta (Nab.). Ardantza, casero de Zumaya
(Gip.). en cuyas tierras hubo viedos. ll Montes de Arteta (Galdakano,
Bizk.). ll Casero de Gabiria (Gip.). ll Id. de Aretxabaleta (Gip.). ll
Trmino de Bajauri (Trevio, Burgos). ll Casero de Zubiaur' (Bermeo, '
Bizk.). ll Heredad de Ondategi (Zigoitia, Alaba). Ardantzaondo,
monte de Arteta (Galdakano, Bisk.). Ardantzeta, heredad de Huarte '
'
Arakil (Nab.). Ardara, heredad de Ondategi (Zigoitia, Alaba).
Ardigero (?) (Ardiguero), monte de Adino (Guriezo, Santander). Ar-
dijuela, monte de Zubiete (Gordejuela, Bizk.). Arditetxe, casero de
Donostia (Gip.). Ardituri, ' monte minero de Oyartzun ' (Gip.), a ori-
llas del ro del mismo nombre. Ardotz, casero de Oyartzun ' (Gip.).
Ardubia, manantial, arroyo y collado de Santa Cruz del Valle (Bur-
gos). Ardubigana, trmino de Ali (Gazteiz, Alaba). Ardubita (Ar-
'
dubieta?) (vulg. Ariita), casero de Gaintza (Gip.). Arduna-andia,
terreno arcilloso de Gendulain (Cendea de Zizur,' Nab.). Arduna-
zara, campo de Zarikiegi (Cendea de Zizur,' Nab.). Arduya (Arduya?
Ardubia?), trmino de Mendoza (Alaba). ll Id. de Ali (Gazteiz, Alaba).
Areaga (vulg. Ariaga, vase tambin Arieta), casero de tierras
arenosas, junto a la playa de Bakio (Bizk.). Areagana, vase Are-
gana. Areatxulo, herbal de Albiztur (Gip.). Areatza, barrio de
430 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

Muxika (Bizk.). Areceta (Aretzeta?), antiguo monasterio de Ber-


gasa (part. de Jaca, Alto Aragon). Arecundiaga, vase Arekundiaga.
Aregana o Areagana, trmino de Astegieta (Gazteiz, Alaba). Arei-
'
tzaga, casero de Arona (Gip.). Arekulara,' monte de Altzaga (Eran-
dio, Bizk.). Arekundiaga, apellido bizkaino del siglo XVI. Are-
'
natza (Arenaza), apellido alabs (Barundia). ll Barrio de Aretxabaleta
(Gip.). ll Casa de Gees (Bizk.). Arenbaren, ' '
trmino de Barundia
(Alaba). Arendui, casero de Oate (Gip.). Arena, casero de Tro-
bika (Mungia, Bizk.). ll Id. de Algorta (Getxo, Bizk.). Arenekoetxea,
vase Arenetxe. Arenetxe o Arenekoetxea, casero de Agire ' (Galda-
'
kano, Bizk.). Arenitxe, trmino de Ulibari-Aratzua ' (Alaba). Aren-
kuriaga (doc. Arencuriaga), forma en que aparece el el siglo xvi (Jun-
'
ta General bizkaina del 4 Diciembre 1571) el nombre Arankudiaga.
Arenona, vallejo de Santa Cruz del Valle (Burgos). Arerostea,
trmino de Aberasturi (Gazteiz, Alaba). Arescuenaga, vase Arez-
kuenaga. Arescuyenaga, vase Arezkuenaga. Arezpakotxaga, ape-
llido bizkaino del siglo XVIII (Arch. parr. Santiago, Bilbao). Ares-
tizabal, monte de Uribari' (Aramayona, Alaba). Areta, casero de
Andoain (Gip.). Aretako-ordokia, rellano o meseta de Jaurieta ' (Na-
'
bara.). Aretio, barrio de Malabia (Bizk.). Aretxa, apellido de
Sandamendi (Gordejuela, Bizk.) en el siglo XVII . ll Casero de Mungia
Bizk.). ll Id. de Kortezubi (Bizk.). Aretxabala, casero de Zubiete
Gordejuela, Bizk.). ll Barrio de Areatza (Villaro) (Bizk.). Aretxa-
' (Galdakano, Bizk.). ll Pueblo del Ayuntamiento
baleta, caseros de Agire
de Gazteiz (Alaba). ll Villa del valle de Leniz (Gip.). Aretxaburua o
Aretxaaburua, trmino de Amarita (Gazteiz, Alaba). Aretxaga, ape-
llido de Sandamendi (Gordejuela, Bizk.), en el siglo XVII. Una variante
puede ser Aretxaa o Aretxa. Aretxandia, trmino de Barundia ' (Alaba).
' '
Aretxaro, monte de Kortedera (Galdakano, Bizk.). Aretxatxo
-isasi, trmino y heredades de Markina (Zuya, Alaba). Aretx-azale,
arbolado de Agire' (Galdakano, Bizk.). Aretxedera, ' casero de Zubiete
(Gordejuela, Bizk.). Aretxegina, casero, heredad y jardn de Ibaiza-
bal (Bilbao, Bizk.). Aretxelaz, monte o puerto de Aezkoa (Nab.).
Aretxeperdi, bosque de Muxika (Bizk.). Aretxeta (Arecheta), apellido
bizkaino del siglo XIV. ll Casero de Olaeta (Alaba). ll Id. de Mendata
(Bizk.). Aretxipi, campo cascajoso de Gendulain (Cendea de Zizur, '
Nab.). Aretxu, casero de Aretxabaleta (Gip.). Aretxua, barrio de

Malabia (Bizk.). Aretzeta (?), vase Areceta. Aretz-makur,' monte
de Zigoitia (Alaba). Arexpeayeta (sic), apellido bizkaino (Elexabeitia),
del siglo VIX. Arezkaro,' monte de Zigoitia (Alaba). Arezketa, he-
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 431

redad de Murua (Zigoitia, Alaba). Arezkuenaga (Areskuenaga),


apellido bizkaino del siglo XIV. Arezo, apellido nabarro (Irua, Pam-
plona). Arezpekueta (doc. Arespecueta,) apellido bizkaino del siglo
XVII (Arch. parr. Santiago, Bilbao). Arezti, apellido guipuzkoano
(Placencia). ll Casero de Abadiano (Bizk.). Areztieta, casero-torre
de Ayangiz (Bizk.). Areztizabala, casero y monte de Basurto (Bil-
' monte de Otzerin (Zeanuri, Bizk.).
bao, Bizk.). Areztui-edera,
Arga, ro nabarro que naciendo en el valle de Esteribar' y baando
a Irua (Pamplona), confluye con el Aragn, y ambos con el Ebro.
Argaiz, vase Argaitz. Argalanza, apellido bizkaino (Sopelana) del
siglo XVI. Argaluza, apellido bizkaino del siglo XVII (Arch. parr. San-
tiago, Bilbao). Argandi, apellido bizkaino del siglo XI. Argandoa,
pueblo del Ayuntamiento de Gazteiz (Alaba). Argandoabide, tr-
mino de Aberasturi (Gazteiz, Alaba). Argaaratz, casero de Amez-
keta (Gip.). Argarai (Argaray), planicie de Irua (Pamplona), donde
se han descubierto recientemente un cementerio franco o germnico,
y monedas del ltimo tiempo del imperio romano. Argaratza, casero
'
de Gaztelu (Gip.). Argazburu (Argaizburu?), casero de Gautegiz
de Arteaga (Bizk.). Argaya-barena ' '
-bitarte y -goena, caseros de
Amezketa (Gip.). Argayanea, casero de Tolosa (Gip.). Argene,
casero de Mendata (Bizk.). Argenepe, bosque de Mendata (Bizk.).
Argea, trmino de Zumeltsu (Alaba). Argilana (Argillana), nombre
de un pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII .
Argimuno, casero de Aya (Gip.). Argindegi, casero de Ezkioga
(Gip.). Argintxoa, casero de Mendata (Bizk.). Argintxoape, bosque
de Mendata (Bizk.). Argintzano, casero de Lazkano (Gip.). Ar-
giao (Argiano?), casero de Zamakola (Bilbao, Bizk.). Argiano,
casa de Arazuri (Cendea de Olza, Nab.). Argixao, monte de Gabiria
(Gip.). Argoain, casero de Zarauts (Gip.). Argoin-beri ' y -zar,
' ca-
seros de Beasain (Gip.). Argomaniz, pueblo del Ayuntamiento de
Elburgo (Alaba). Argomanizpide, trmino de Matauko (Alaba).
Argondo, casero de Ayangiz (Bizk.). Argonga, trmino de Barundia '
(Alaba). Argoroste, vase Urboroste (1). Argubidea, trmino de
'
Amarita (Gazteiz, Alaba). Arguena, (Argoena?), casero bizkaino,
junto a Gernika, del siglo XVI .
'
Aria, localidad de Nabara. Ariagana, trmino de Ah (Gazteiz,
Alaba). Ariandi, monte de Arteta (Galdakano, Bizk.). Ariantza-
aundi y -txiki, caseros de Aretxabaleta (Gip.). Ariatoki, monte de
(I) U r b o r o s t e ( U b u r u o s t e ? ) o Urboloste o Argoloste, trmino de Etxa-
' (Zigoitia, Alaba).
bari
432 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

Berezano (Oate, Gip.). El nombre parece provenir efectivamente de


'
aree.Ariatxa, (Areatza?), trmino de Barundia (Alaba). Ariatxueta,
trmino de Margarita (Alaba). Ariatza, trmino de Azua (Alaba).
ll Id. de Garayo (Ganboa, Alaba). Aribe, localidad de Nabara. ' Arie-
gana, heredad de Gamara' (Gazteiz, Alaba). Arikamuno, monte de
'
Huarte-Arakil. Arikrutze (Ari?,) monte de Zigoitia (Alaba).
Ariltza, barrio de Zeberio (Bizk.). Ariluengo (?), trmino de Gu-
rendes (Valdegobia, Alaba). Arilalde, '
casero de Uretxola (Oate,
Gip.). Arimakorta, pradera llana de Ubidea-Zeanuri (Bizk.).
Arimkorta, monte de Zigoitia (Alaba). Arimsolo, heredad de Apo-
daka (Zigoitia, Alaba). Arina, nombre de un pueblo que segn el
C. S. M. existi en Alaba haca el siglo XII. Es verosmil que este nom-
bre provenga de aritz, en atencin al nombre siguiente. Arinabareta, '
'
trmino de Ali-Armentia (Gazteiz, Alaba). Aringua, casa de Amilaga
'
(Bergara, Gip.). Arintropel (?), trmino de Barundia ' (Alaba).
Ariena, casa urbana de Astrain (Cendea de Zizur,' Nab.). Ariereka, '

arroyo de Rigoitia (Bizk.). Ario, barrio de Malabia (Bizk.). ll He-
redad de Murelaga (Bizk.). Ariredor' (?), casero de Gautegiz de Ar-
teaga (Bizk.). Arisdia, tierra laborable de Arazuri (Cendea de Olza,
Nab.). Ariskar, casero de Basalgo (Bergara,' Gip.). Arisketa, ba-
rriada de Ibara' (Orozko, Bizk.). Aristizabal, monte de Laraskitu '
(Bilbao, Bizk.). Aristregi, localidad de Nabara. ' Arita (Arieta?),
trmino de Aramayona (Alaba). Aritxeta, casero de Zubiaur' (Ber-
meo, Bizk.). Aritxidera, ' apellido de Sandamendi (Gordejuela, Bizk.),
en el siglo XVII. Aritxueta, monte de Garayo (Ganboa, Alaba).
'
Aritxulegi, monte y casero de Oyartzun (Gip.). Aritxusi, trmino de
'
Barundia (Alaba). Aritz (Ariz), antiguo jaro y barrio de Basauri
(Bizk). ll Localidad de Nabara. ' ll Monte de Leiza (Nab.). Aritza-
balondoa, campo llano de Astrain (Cendea de Zizur,' Nab.). Aritza-
'
edereka, casero de Idiazabal (Gip.). Aritzaga (Arizaga), apellido
bizkaino (Durango). ll Casero de Azpeitia (Gip.). ll Casero de Andoain
(Gip.). ll Id. de Motriko (Gip.). Aritzagabaso, casero de Azpeitia
(Gip.). Aritzagana, trmino de Gerea (Foronda, Alaba). Aritza-
'
tegi-barena, '
-erdikoa y -garaikoa, caseros de Alkitza (Gip.). Aritze-
ko-zabala, sembrado de San Cristbal (Bergara, ' Gip). Aritzenea,
casero de Andoain (Gip.). Aritzeriaga,' casero de Azpeitia (Gip.).
Aritzeta, (Haritzet), apellido de Sara (Lab.). ll Casero de Tolosa (Gip.).
'
ll -azpikoa y -goikoa, caseros de Erezil (Rgil) (Gip.). Aritzia-beri, '
casero de Zarauts (Gip.). Aritzio, casero de Tolosa (Gip.). Aritzon-
do (Haritzondo), apellido de Sara (Lab.). Aritzu, localidad de Nabara. '
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 433

Ariz, vase Aritz. Arizabalo-aundi, -beri, ' -erota


' ' caseros de
y -zar,
Oyartzun' (Gip.). Arizaga, vase Aritzaga. Arizaleta (Harizalet),
apellido de Sara (Lab.). Arizburu (Harisburu), apellido de Sara
(Lab.). Arizkain (Hariscan), apellido de Sara (Lab.). Arizkar y
-aldea, caseros de Bergara ' (Gip.). Arizketa, vase Arisketa. Ariz-
'
koreta, casero de Idiazabal (Gip.). Arizkun, localidad de Nabara. '
'
Arizkuren, localidad de Nabara. Arizluzieta, casero de Oyartzun '
(Gip.). Arizmendi, apellido alabs (Barundia). ' ll Monte de Uribari '
(Oate, Gip.). ll (Harismendy), apellido de Sara (Lab.). ll Casa de Ara-
zuri (Cendea de Olza, Nab.). ll Casero de Baliarain ' (Gip.). ll Id. de
'
Tolosa (Gip.). ll Id. de Azpeitia (Gop.). ll Id. de Oyartzun (Gip.). ll Y
-beri ' caseros de Aya (Gip.). ll Casero de Irn (Gip.). ll Y -txiki, y etxe-
'
beri, caseros de Andoain (Gip.). ll Casero de Amezketa (Gip.). ll Id. de
Beasain (Gip.). ll -azpikoa y -garaikoa, caseros de Alkitza (Gip.). ll
-gaekoa y -azpikoa, caseros de Goyeri ' (Zaldua, Bizk.). Arizmultxu,
robledal de Itzalsu (Izalzu) (Nab.). Arizmuo, casero de Olabarieta '
'
(Oate, Gip,). Ariznabareta, casero de Aretxabaleta (Gip.) Arizpe
(Harispe); apellido de Sara (Lab.). ll Casero de Bergara ' (Gip.). ll Id. de
Ayangiz (Bizk.). Arizpeleta, (Arizpe-Eleta?), apellido nabarro (Tu-
dela). Arizpidea, trmino de Margarita (Alaba). Ariztegi, apellido
'
alabs (Barundia). ll (Haristeguy), apellido de Sara (Lab.). ll Casero
'
de Uretxola (Oate, Gip.). ll Id. de Irn (Gip). ll Y txo; caseros de
'
Erezil (Regil) (Gip.). ll Heredad de Zubiaur' (Bermeo, Bizk.). Ariztegi-
erdikoa, casero de Uretxola ' (Oate, Gip.). Ariztegieta y -goya, ca-
seros de Donostia (Gip.). Arizti, casero de Irimoegi (Antzuola, Gip.).
ll Barriada de Idiazabal (Gip.). ll -aundi, -beri, ' -buru y -zareta, ' casero
de Irn (Gip.). Ariztiburu, casero de Oyartzun ' (Gip.). Ariztieta,
casero de Irn (Gip.). Ariztietako-ola, casero de Ayangiz (Bizk.).
Ariztigaste, casero de Irn (Gip.). Ariztikoegia, monte de Oyar- '
tzun (Gip.). Ariztitxo, argomal de San Miguel (Bergara, Gip.). '
Ariztizabal, apellido oriundo de Gip., fundador de linaje en Antioqua
(Colombia). ll Casero de Basalgo (Bergara, ' Gip.). ll Casero de Idiazabal
'
(Gip.). ll Id. de Oyartzun (Gip.). ll Id. de Alegi (Alegra) (Gip.). Ariz-
tondo, casero de Donostia (Gip.). ll Y -beri, ' caseros de Deva (Gip.).
Ariztu, localidad de Nabara. '
Arjuanko, monte de Buya (Bilbao, Bizk.).
Arkaga, vase Arteaga. Arkanditxuburu, heredad de Ondategi
(Zigoitia, Alaba). Arkaola, casero de Urkiola (Abadiano, Bizk.).
Arkarana, trmino de Barundia ' (Alaba). Arkaratzu, barriada
anteiglesia de Aretxabaleta (Gip.). Arkara, ' trmino de Barundie'
434 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

(Alaba). Arkarte,' casero de Ordizia (Villafranca de Oria) (Gip.).


'
Arkaute, apellido alabs (Barundia). ll (Harcaut), apellido de Sara
(Lab.). Arkautebidea, trmino (?) de Arkaya (Gazteiz, Alaba).
Arkautz (Arkauz), apellido alabs (Barundia).' Arkaya, pueblo del
Ayuntamiento de Gazteiz (Alaba). Arkitza, trmino de Barundia '
(Alaba). Arkiz, trmino de Trespuentes (Irua, Alaba). Arkotxa,
monte de Puentelatorre (Galdakano, Bizk.). ll Barrio de Zaratamo
(Bizk.). ll Trmino de Foronda (Alaba). ll Casero de Urigoiti (Orozko,
Bizk.). Arkotxagana, monte de La Cruz (Galdakano, Bizk.). Ar-
kotxe, monte de Otxandiano (Bizk.). Arkuaga, trmino de Barundia '
(Alaba). Arkaun, casero de Kortezubi (Bizk.). Arkulanda, barrio
de Zeberio (Bizk.).
Arla, casero y puente de Valmaseda (Bizk.). Arlabain, casero
de Azpeitia (Gip.). Arlagain, monte o puerto de Aezkoa (Nab.).
'
Nabara. '
Arlepo, casero de Oyartzun. (Gip.) Arleta, localidad de
'
Nabara. '
Arlizeta-arbe, -bekoa, -erdikoa y -goikoa, caseros de Az-
peitia (Gip.) Arloa?, vase Aloa. Arloluzea, heredad de Kortezubi
(Bizk.). Arlonagusi, heredad de Agire ' (Galdakano, Bizk.). Arluze
'
(Arluze?), monte de Oyartzun' (Gip.).
Armaetxea, casero de Amezketa (Gip.). Armaindegi, casero de
Alegi (Alegria) (Gip.). Armasio (?), casero de San Pedro (Elgoibar'
Gip.). Armatxaura ' (Armaetxeaure?), ' trmino de Gometxa (Gazteiz,
Alaba). Armaule (?), manantial, senda y collado de Santa Cruz del
Valle (Burgos). Armendari, heredad de Ulibari-Via ' (Foronda, Ala-
ba). Armendegukaburua (?), trmino de Estarona ' (Mendoza, Alaba).
Armendi, casero de Aya (Gip.). Armendibidea, trmino de Ali
(Gazteiz, Alaba). Armendiko, cerro y cotero de Valmala (Burgos).
'
Armentegui, vase Armentegi. Armentxa y -zabal, caseros de Mo-
triko (Gip.). Armitzelai, monte de Elexalde (Galdakano, Bizk.).
Armoa, jaro de Legazpia-Oate (Gip.). Armoke, monte de Zubiete
(Gordejuela, Bizk.). Armola, ermita de Antezana (Foronda, Alaba).
Armolostea, trmino de Antezana (Foronda, Alaba). Armou,
monte de Legazpia-Oate (Gip.). Armoreta, heredad de Letona
(Zigoitia, Alaba). Armorortea (?), trmino de Foronda (Alaba).
'
Armotxa (Armotxa?), casero de Forua (Bizk.). Armotxeri, ' barrio
'
de Forua (Bizk.). Armueta (Armurueta?), ' (Gip.).
casero de Elgoibar
Armukatx, manzanal de Ondaroa ' (Bizk.). Armureta, monte de
Zaldu (Gordejuela, Bizk.).
Arnabaro (Harnabaro), apellido de Sara (Lab.). Arnabare, ' casero
de Getxo (Bizk.). Arnamendi, casero de Ordizia (Villafranca de Oria)
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 435

(Gip.). Arnaga, casero de Mungia (Bizk.). Arnegi. =Aranegi.


Arno, trmino de la sierra de Entzia (Alaba). Arnobiaga-bidea, tr-
' '
mino de Ulibari-Aratzua (Gazteiz, Alaba). Arnondo, casero de Mo-
triko (Gip.). Arnutxanda, montes de Oate (Gip.).
Arogeta o Rogeta, trmino de Gometxa (Gazteiz, Alaba). Aroi-
londoa, campa de Ezkarotz (Nab.). Aroldo (?), apellido bizkaino
del siglo XVII (Arch. parr. Santiago, Bilbao). Aroma, nombre de
un pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII .
Aromartea, trmino de Yure ' (Foronda, Alaba). Aroztegi, casero
de Azpeitia (Gip.).ll Id. de Arana (Luno, Bizk.). Arotxena (Harotchena),
apellido de Sara (Lab.). Arotxene, casero de Oyartzun ' (Gip.).
Arotxeta (Harotcheta), apellido de Sara (Lab.). Arotza, vase Alotza
(1). Arotzarena (Harotzarena), apellido de Sara (Lab.). Arotzena,

caseros de Zubilaga '
y de Olabarieta '
(Oate, Gip.). ll Id. de Oyartzun
(Gip.). Arozkene, casero de Oyartzun ' (Gip.). Aroztegi (Arostegui),
'
apellido alabs (Barundia). ll Id. nabarro (Lanz, Ezpeleta). ll Id. biz-
'
kaino del siglo XIV. ll (Harozteguy), apellido de Sara (Lab.). ll O Erizoko,
trmino de de Donostia (Gip.). ll Casero de Donostia (Gip.). ll Id. de
'
Olabarieta (Oate, Gip.). ll Localidad de Nabara. ' Aroztegieta, barrio
de Dima (Bizk.).
Arpasoeta, casero de Altzo (Gip.). Arpiano, casero de Amezketa
(Gip.). Arpidea (Arpidea?) '
o Milagea, heredad de Gamara ' (Gazteiz,
Alaba).
Arr, vase Ar-. '
Arsain, casero de Motriko (Gip.). Arsalta, monte de Huarte- '
Arakil. (Nab.). Arsuera, vase Urgoetxeberia ' (2). Arsuriaga, (Johan
'
Peris de Arsuriaga), forma del apellido Arzuriaga en el Cart. de Brujas
(ao 1448).
Arta, recodo de carretera con encina, en Ondaroa ' (Bizk.). Artabe,
casero de Aozaraza (Aretxabaleta, Gip.). ll Trmino de Letona (Zigoitia,
Alaba). Artabila, casero de Zumaya (Gip.). ll Id. de Bergara ' (Gip.).
Artadi, barrio de Zumaya (Gip.). ll Casero de Akorda (Ibarangelua, '
'
Bizk.). Artaereka, molino de Altzo (Gip.). Artajo, localidad de Na-
bara. Artakoetxe, casero de Mungia (Bizk.). Artamendi, casero
de Deva (Gip.). Artandia, trmino de Abaigar' (Nab.). Artanga,
localidad de Nabara. ' '
Artaola, casero de Erezil (Rgil) (Gip.).
Artapadura, camino vecinal de Gazteiz (Alaba). Artape, manzanal

(I) Alotza o Arotza, monte de la sierra de Aralar ( A ' baltzizketa, Gip.).


( 2 ) U r g' o e t x e b' e r i a o A'r s u'e r a , c a s a d e S a r a ( L a b . ) .
436 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

de Ondaroa ' (Bizk.). Artariain, localidad de Nabara. ' Artaso, monte


en los de Arantzatsu (Oate, Gip.). ll (Artasoro?), casero de Elgoibar'
(Gip.). ll Trmino de Ezkarai (Ezcaray) (Logroo). Artasogain, monte
en los de Arantzatsu (Oate, Gip.). Artasolo, heredad maizal de Iba-
' (Orozko, Bizk.). Artasoro, casero de Irn (Gip.). ll Monte de Oyar-
ra '
tzun (Gip.). ll (?), vase Artaso. Artasoroeta, vase '
Eloritxoeta (1).
Artatsu, trmino de Letona (Zigoitia, Alaba). Artatxamonubide,
trmino de Gazteiz (Alaba). Artatza, casero de Elexalde (Galdakano,
Bizk.). ll O Amododapea (?), trmino y regato de Foronda (Alaba).
Artatza-ibara, ' trmino de Foronda (Alaba). Artaunsoro, casero
'
de Erezil (Rgil) (Gip.). Artauntza, casero de Erezil ' (Rgil) (Gip.).
'
Artazkoz, localidad de Nabara. ll (Doc. dartazcoz), apellido nabarro
(Cseda), del siglo XVI. Artazubiaga, casero de Aretxabaleta (Gip.).
Arte, apellido bizkaino del siglo XVI. (Arch. parr. Santiago, Bilbao).
Arteaga, apellido fundador de linaje en Antioqua (Colombia). ll Ca-
' (Gip.). ll Id. de Zumaya (Gip.). ll Id. de Apatamonas-
sero de Urestila
'
terio (Bizk.). ll Id. de Oyartzun (Gip.). ll Id. de Idiazabal (Gip.). ll Id.
'
de Motriko (Gip.). ll O Araga, o Arkaya, o Iguriaran, o Garaigan, tr-
mino de Markina (Zuya, Alaba). ll Casero de Getxo (Bizk.). ll Id. de Deva
(Gip.). ll Id. de Urkiaga (Zeberio, Bizk.). Arteaga-uria, barrio de
Gautegiz de Arteaga (Bizk.). Artebaltza, trmino de Letona (Zigoitia,
Alaba). Artedui, bosque de Mendata (Bizk.). Artegan, trmino de
Ibara' (Orozko, Bizk.). Artegi, monte de Zubiete (Gordejuela, Bizk.).
Arteita, apellido bizkaino del siglo XVI. Arteko, trmino de Uli-
' '
bari-Aratzua (Alaba). Artekobila, monte de Trokoniz (Iruraiz, Alaba).
Artekona, casero de Iratzagoria ' (Gordejuela, Bizk.). ll Apellido del
mismo barrio en el siglo X V I I. Artekozelaya, trmino de Aoiz (Nab.).
Arteondo, casero de Deva (Gip.). Artepeta, casero de Laraskitu '
(Bilbao, Bizk.). Artes, (?) camino de herradura de Santa Cruz del
Valle (Burgos). Arteta, localidad de Nabara. ' ll Barrio de Galdakano
(Bizk.). ll Casero de Motriko (Gip.). ll Id. de Beasain (Gip.). Artetxe,
'
heredad de Laraskitu (Bilbao, Bizk.). ll Casero de Zubiaur' (Bermeo,
Bizk.). Artetxea, casero de Leaburu (Gip.). Artetxeta, trmino de
Ondategi (Zigoitia, Alaba). Artetxo, trmino de Barundia ' (Alaba). ll
'
Id. de Trespuentes (Irua, Alaba). ll Id. de Berostegieta (Gazteiz, Ala-
ba). Artetxueta, monte encinal de Arakaldo (Bizk.). Artetzaereka, '
casero de Alegi (Alegra) (Gip.). Arteun, barrio de Dima (Bizk.).
Artiaga, casero de Aretxabaleta (Gip.). ll Heredad de Olano (Zigoi-

( I ) E l o r'i t x o e t a o A r t a s o r o e t a , c a s t a a r d e L e g a z p i a ( G i p . ) .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 437

'
tia, Alaba). Artiakoripa, heredad de Olano (Zigoitia, Alaba). Ar-
tiatx, monte encinal de Arbita (Nab.). Artibai, arrabal de Markina
(Bizk.). Articorana (sic) (?), trmino de Ojacastro (Logroo).
Articucilla (sic), trmino de Ezkarai (Logroo). Artieta, lugar del
valle de Mena (Burgos). Artiga, barrio de Bermeo (Bizk.). Ar-
tigaberi,' casero de Irn (Gip.). Artika, barrio de Izpaster' (Bizk.). ll
Localidad de Nabara.'
Artikiluena, casero de Barajuen (Aramayona,
Alaba). Procede este nombre del mote Artikilu, llevado por un mo-
rador del casero. Artingulo (?), heredad de Murua (Zigoitia, Alaba).
Artiano, barrio de Zeberio (Bizk.). Artitxeta, casero de Mungia
(Bizk.). Artiz, casero de Azurzamendi (Elgeta, Gip.). ll Casero de
'
Bergara (Gip.). Arto o Arto, apellido nabarro (Sangesa). Signi-
ficar cordero? Artola, molino y barrio de Larabetzua ' (Bizk.). ll Ca-
sero de Donostia (Gip.). ll Y -saletxe, caseros de Amezketa (Gip.). ll
Campa de Urkiola (Abadiano, Bizk.). ll Apellido de Sara (Lab.). ll Ba-
rrio de Galdakano (Bizk.). Artolabaso, bosque y regato de Artola
(Galdakano, Bizk.). Artola-borda y -etxeberi, ' caseros de Andoain
'
(Gip.). Artolanda, trmino de Arzubiaga (Aratzua, ' Alaba). Ar-
toleta, barrio rural de Itzaltsu (Izalzu) Nab.). Artoletako-eskia,
sombro de Itzaltsu (Izalzu) (Nab.). Artola (?), cotero, cerro, vertien-
te y campo de Santa Cruz del Valle (Burgos). Artonaga, barrio de
Zeanuri (Bizk.). Artosasi-guena, argomal de San Marcial (Bergara, '
Gip.). Artotza, bosque de Ayangiz (Bizk.). Artozki, localidad de
'
Nabara. Artuisatsi, argomal de San Prudencio (Bergara, ' Gip.).
Artunduaga, apellido bizkaino del siglo XIV. Arturiaga, vase Dar-
turiaga (1). Artusa, casero de Donostia (Gip.). Artutxa, manantial
que nace en el monte Aitzgoria ' (Sierra de Ernio, Gip.). ll Casero de
'
Ibara (Gip.). Artxabaleta, casero de Oyartzun ' (Gip.). Artxaburua,
trmino de Amarita. Probablemente es Aretxaburua. Vase esta voz.
'
Artxiola, casero de Erezil (Rgil) (Gip.). Artxoeta (vulg. Artxueta)
casero de Gaintza (Gip.). Artxota, monte de Laraun ' (Nab.). Ar-
'
txubitxu (Artxubitxu?), '
trmino de Barundia (Alaba). Artxurola-
borda, casero de Leaburu (Gip.). Artxuta, vase Artxoeta. Artzadun-
bitarte y -Domingoena, caseros de Altzo (Gip.). Artzain, casero de
Zumaya (Gip.). ll Id. de Gabiria (Gip.). Artzaluz-aruzkoa, -beri' y
-onuzkoa, caseros de Erezil ' (Rgil) (Gip.). Artzanburu, pea de la
sierra de Aitzgori' (Gip.). Artzanegi (Arzanhegui), nombre de un
pueblo que segn el C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII . ll Ca-
(I) Darturiaga (Jean D a r t u r i a g a ) , forma del apellido A r t u r i a g a en el
Cart. de Brujas (ao 1448).
438 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

'
sero de Erezil '
(Regil) (Gip.). Artzate-ereka, pea de Ataun (Gip.).
Artzerain, regato de Motriko (Gip.). Artzueta, monte de Huarte- '
Arakil (Nab.).
vase Arto.
Arto,
Arumea, trmino de Arangiz (Alaba). Arumena, (Prez de ),
(llamado tambin Prez de Elosegi, y Prez de Ugarte), apellido biz-
kaino del siglo XVI. Arumenza (Armintza?), localidad bizkaina del
siglo XIV. Aruntzibai, forma problemtica de la voz que tambin se
escribe Anuntzibai y Auntzibai. Es el nombre de una antigua ferrera
sobre el ro Altube, en Orozko (Bizk.).
'
Arza (Artza?), casero y molino a orillas del ro Izoria, en Olabe-
' '
zar (Ayala, Alaba). Arzabaltza-txiki (Ar?), casero de Alegi (Ale-
'
gra) (Gip.). Arzanegi, altura de Idozin (valle de lbargoiti, Nab.).
Arzanhegi, vase Artzanegi. Arzarana, trmino de Armentia '
(Gazteiz, Alaba). Arzayo, casero de Derio (Bizk.). Arzilores (?),
bosque en los montes de Respaldiza (Ayala, Alaba). Arzko, apellido
o apodo del siglo XIV (Gip.? Nab.?) Significa osezno. Arzotz, locali-
'
dad de Nabara. '
Arzua, vase Artzua.
(Continuar)

Luis de ELEIZALDE.
Notas

La cada de vocales iniciales en las voces

toponmicas vascas

Todas las vocales iniciales simples son susceptibles de caer, aun-


que en distintos grados, en las voces toponmicas vascas. Respecto
de las vocales iniciales compuestas (ei, eu,...), no conozco ningn caso
de cada total, aunque s algunos pocos de cada parcial, permanecien-
do a veces el primer elemento (Eguren por Eiguren, v. gr.), a veces el
segundo (Uzkiaga por Euzkiaga),
No es frecuente la cada de la inicial a. En el catlogo de voces to-
ponmicas que estoy formando, solamente encuentro estos casos se-
guros:
'
Rizabala '
(por Arizabala), trmino de Monjardn (Nab.)
'Rizala (por Arizala),
' trmino de Andolu (Alaba).
'Ritzaga (por Aritzaga),
' trmino de Gatzeta (Gceta) (Alaba).
Txabalene (por Atxabalene), casero de Trobika (Mungia, Bizk.)
Y estos otros casos meramente probables:
'
Girkoste (por Agirkoste), trmino de Barundia (Alaba).
'
Talaya (por Atalaya), casero de Oyartzun (Gip.)
Talazabal (por Atalayazabal), trmino de Nabatz (Juslapea Nab.)
*
* *
Es, en cambio, frecuentsima la cada de e inicial, como puede
verse en tantos compuestos de etxe, o mejor de etxa, pues es casi siem-
pre esta ltima forma la que produce aquella cada. Vanse los casos:
Txabakoitz (por Etxabakoitz=Casasola), trmino de Gares (Puen-
te la Reina) (Nab.)
Txabare' (por Etxabaren?
' ' = Casa nueva?),
= Casa yusera?, o Etxabari?
trmino de Santurdejo (Logroo).
440 L. de Eleizalde. N OTAS DE T OPONOMSTICA

Txabari ' (por Etxabari), ' barrio de Gees (Bizk.) ll Casero de Zu-
biete (Gordejuela, Bizk.). ll Pramo de Salmantn (Ayala, Alaba).
Txabe (por Etxabe), casero de Salmantn (Ayala, Alaba).
Txabil (por Etxabil), casero de Oyartzun ' (Gip.)
Txagori ' (por Etxagori), ' trmino de Saratsa (Iza, N a b . )
Txaldekotxo (por Etxaldetxoko?), trmino de Barundia ' (Alaba).
Txanobe (por Etxanobe) (1), heredad de Salmantn (Ayala, Alaba).
'
Txaturitxu '
(por Etxaituritxu), heredad del Portal de Urbina (Gaz-
teiz, Alaba).
Txaura' (por Etxaura), ' heredad de Gamara ' (Gazteiz, Alaba).
'
Txauren '
(por Etxauren), trmino de Ezkarai (Ezcaray) (Logroo) ll
Monte, arbolado y pastos de Menoyo (Ayala, Alaba).
Txazar' (por Etxazar), ' pramo de Salmantn (Ayala, Alabe).
Es solamente probable el componente etxa en las voces siguientes:
Txaantxo, casero de Ezkioga (Gip.)
Txajoain (Etxatxoain?), apellido bizkaino (Gordejuela?) del siglo
XVI (Mara de Chajoain).
Txandra, nombre femenino (Oate), de fines del siglo XV.
Y es asimismo solamente probable el componente etxe en la siguiente
voz, nica en su gnero que he encontrado en mis ficheros:
Txeste (Etxebeste?), trmino de Etxabari ' (Kuartango, Alaba).
Son, en cambio, casos seguros de cada de e inicial (1) todos los com-
puestos de reka' '
y rota que se vern a continuacin:
'Rekabari, ' trmino de Aberasturi (Alaba).
'
Rekagatxa, trmino de Castillo (Alaba).
' ' trmino de Gazteiz (Alaba).
Rekalor,
'
Rekatxo, trmino de Letona (Zigoitia, Alaba).
'Reketa, pinar de Elosua (Bergara, Gip.) ll Termino de Mendoza
(Alaba). ll Id. de Barakaldo (Bizk.)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
' ' heredad de Murua (Zigoitia, Alaba).
Rotabari,
'Rotaberi,
' trmino de Iure
' (Foronda, Alaba).
'Rotakoa, casa de Arazuri (Olza, Nab.)

(I) El pueblo dice T x a n o r b e . Si fuese esta la forma verdadera, y no, como


parece, una mera corrupcin popular, cabran estas dos interpretaciones:
Etxano-Orbe o Etxa-Noarbe.
(I) Aunque pueda parecer lo contrario, encuentro ms verosmil esta
evolucin:
'
rota > erota
' > rota
'
Y creo que puede decirse lo mismo de r e' k a .
L. de Eleizalde. N OTAS DE T OPONOMSTICA 441

'
Rotasolo, '
trmino de Latsarte-Gometxa (Gazteiz, Alaba).
'Rotatxar,' puentecillo sobre el cauce de un molino en Irua (Pam-
plona) (Nab.)
' '
Rotaurua, '
trmino de Estarona (Mendoza, Alaba).
'Roteta, casero de Aya (Gip.)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Es tambin segura la cada de e inicial en los compuestos de eroi, '
tales como:
'
Roitegi, trmino de Murua (Zigoitia, Alaba).
'Romendi, trmino de Ali (Gazteiz, Alaba).
Pero solo pueden darse como probables los casos siguientes:
'
Rastiadea '
(Eraztia?), '
trmino de Armentia (Gazteiz, Alaba)
'
Rekuntzea, trmino de Subitza (Galar,' Nab.)
'
Retana, pueblo del Ayuntamiento de Gazteiz (Alaba).
'Retegana, trmino de Foronda (Alaba).
'
Reten-beri ' y -zar, ' caseros de Deva (Gip.)
'Reteneta, trmino de Barundia ' (Alaba).
'
Retola, casero de Otxaran (Zala, Bizk.)
'
Riko, monte de Zubiete (Gordejuda, Bizk.)
' '
Ritartea ' '
(Eritartea? ' '
Aritartea?), arroyo de Santa Cruz del Valle
(Burgos).
Gibertza (Egibertza?), molino de Atxuri (Mungia, Bizk.)
'
Gilarte, pueblo del condado de Trevio (Burgos).
Gilisagasti, casero de Alkitza (Gip.)
Gilistegi, apellido del siglo XV.
' heredad de Akosta (Zigoitia, Alaba).
Gilituri,
Giliz (act. Diliz?), apellido bizk. del siglo XV (Arch. parr. San-
tiago, Bilbao).
Gilor, apellido bizk. del siglo XVII (Arch. parr. Santiago, Bilbao).
Giltzo o Giltzu, apellido de Sara (Lab.)
Giltzurituri,' regato de Aya (Gip.)

Gilegi, trmino de Saratsa (Nab.)

Gilerikoa, trmino de Olaibar' (Nab.)

Gilingoa, casero de Bergara ' (Gip.)
Giondoste, heredad de Letona (Zigoitia, Alaba).
'
Gurbil (Egurbil?), trminos de Elzaburu y Larainzar' ' (Ulzama,
Nab.). ll Caseros de Ugarte (Amezketa, Gip.)
Gurmendi, casero de Andoain (Gip.)
'
Gurzadena (Egurtzadena?), trmino de Osakar' (Juslapea, Nab.)
442 L. de Eleizalde. N OTAS DE T OPONOMSTICA

'
Gureaga, casero de Leaburu (Gip.) ll Apellido bizk. del siglo XVII
(Arch. parr. Santiago, Bilbao).
Tuleta, (Etuleta? Cf. Etulain, Etura,...) heredad de Ondategi
(Zigoitia, Alaba).
Algunos compuestos de eleiz o eliz dan tambin voces toponmicas
en las que cae la vocal inicial; tales son
'
Leizpe, trmino de Barundia (Alaba).
Leskuren, casa de Gees (Bizk.)
Lespea, lugar de Etxabari-Via ' (Beena?) (Zigoitia, Alaba).
Lizapea, trmino de Obanos (Nab.).
Pero no se puede asegurar que provengan de eleiza, y no de leiza,
los compuestos siguientes:
Leizaegi, labranto de Muzkiritsu (Bergara, ' Gip.)
'
Leizalde, casero de Larino (Aretxabaleta, Gip.)
Leizaola-aundi y -txiki, caseros de Deva (Gip.)
Leizaolenea, casero de Arona ' (Gip.)
Leizarieta, pastizal de Sara (Lab.)
El componente elori ' o elor' pierde su vocal inicial en las voces si-
guientes:
' ' trmino de Vllodas (Irua, Alaba).
Lorgori,
'
Lorbide, casero de Lezo (Gip.)
Lori' trmino de Aberasturi (Alaba).
'
Loritxo, trmino de Trespuentes (Irua, Alaba).
' '
Lororea, '
trmino de Arzubiaga '
(Aratzua, Alaba).
'
Lortza, trmino de Atsua (Azua) (Alaba) ll Id. de Garayo (Ganboa,
Alaba).
Y parece muy probable que sea el componente eloka (matorral,
zarza espesa) el que haya perdido su vocal inicial en estas voces:
Lokaido, pramo de Madaria (Ayala, Alaba).
Lokaiztegi, casero de Irun (Gip.)
Lokate, casero de Aya (Gip.)
Lokiz, monte de Anzin (Nab.)
*
* *
Tambin la vocal i presenta numerosos casos de cada, cuando
es inicial de voces toponmicas.
Tengo registrados los siguientes, la mayor parte completamente
claros y los restantes dudosos con bastante probabilidad:
Del componente ibai:
Baibe, trmino de Olza (Nab.).
L. de Eleizalde. N OTAS DE T OPONOMSTICA 443

Baigori.'
Bailegi, trmino de Elizondo (Nab.) (1)
Del componente ibar: '
'
Barsakonzabala, trmino de Markinez (Alaba).
'
Baralde, trmino de Alegra (Alaba).
'
Baraski, apellido bizk. del siglo XVII (Arch. parr. Santiago, Bilbao).
'
Baratxi, trmino de Zuatsu-Ganboa (Alaba).
'
Barante, trmino de Barundia' (Alaba)
'
Barantzueta, monte de Barajuen (Aramayona, Alaba).
'
Baretxe, casero de Gabiria (Gip.)
'
Barko (?), apellido bizk. del siglo XVII (Arch. parr. Santiago, Bilbao).
'
Barondo, casero de Zaratamo (Bizk.)
'
Barundia, Ayuntamiento de Alaba ll Casero de Anoeta (Gip.) ll
Id. de Eibar' (Gip.)
Del componente idoi (solamente con algunos grados de probabi-
lidad):
Doipa, pueblo que, segn el Catlogo de San Milln, existi en Alaba
hacia el siglo XII ll Y Doipazabala, trminos de Arzubiaga ' '
(Aratzua,
Alaba).
Del componente ituri ' o itur:'
'
Turburu, casero de Salmantn (Ayala, Alaba).
'
Turiketa, trmino de Izkue (Olza, Nab.)
'
Turi-otxoa, '
casero de Larino (Aretxabaleta, Gip.)
'
Turipitieta '
(Ituritipieta), trmino de Lermanda (Gazteiz, Alaba).
'
Turizal ' ' fuente vieja de Pueyo (Nab.)
(Iturizar),
' (Itureta),
Turta ' aguazal de Salmantn (Ayala, Alaba).
'
Turza, barrio de Ezkarai (Ezcaray) (Logroo).
'
Turzabaleta, '
heredad de Etxabari-Via (Zigoitia, Alaba).
*
* *
En pocos casos se presenta como segura la cada de la o inicial.
Pueden contarse entre ellos estos dos tpicos:
'
Labarieta '
(Olabarieta), caseros de Sandamendi y Zubiete (Gorde-
juela, Bizk.).
Lakorta (Olakorta), trmino de Barundia ' (Alaba).
Pero hay otros muchas casos en que dicha cada es solo posible:
Labeaga, casero de Galdakano (Bizk.). ll Localidad de Nabara ' ll
'
Casero de Bergara (Gip.).
(I) A u n q u e , d a d a l a l o c a l i z a c i n d e e s t a v o z , p u e d e p r e s u m i r s e q u e p r o -
venga del fr. b a i l l i .
444 L. de Eleizalde. N OTAS DE T OPONOMSTICA

'
Labegoikoa, casero de Erezil (Rgil) (Gip.)
Labekoa, casero de Aretxabaleta (Gip.)
Labekoetxea, casero de Irn (Gip.)
(Mungia, Bizk.)
Labetxe y Labetxetxu, caseros de Bilala
Labiaga, monte de Legazpia-Oate (Gip.)
Labiero y Labieru, apellidos bizkainos de los siglo XVI y XVI.
Labiru casero de Gautegiz de Arteaga (Bizk.)
Lagiri, trmino de Olatz (Galar,' Nab.)
Laiz, monte de Zuatsu (Zuazo) (Galdakano, Bizk.)
Lakua, trmino de Gazteiz (Alaba. ll Id. de Aramayona (Alaba).
Lakueta, casero de Azpeitia (Gip.)
Lakumeaga, casero de Zarauts (Gip.)
Lakutxeta, trmino de Trespuentes (Irua, Alaba).

Lakutxo, ladera de Apelaniz (Alaba).
Lakuzur,' trmino de Argandoa (Gazteiz, Alaba).
' casero de Luzaide (Valcarlos) (Nab.)
Lasara,
Laskoain, casero de Tolosa (Gip.)
'
Lasarta, trmino de Iraeta (Nab.)
'
Lazaraga (actualmente Etxeaundi), casero de San Pedro (Oate,
Gip.)
*
* *
Finalmente, dos casos claros de cada de u inicial he registrado
hasta la fecha, y son los siguientes:
'
Rutina '
(por Urutina), '
terreno de Idozin (Ibargoiti, Nab.)
Sunbeltz (por Usunbeltz), casero derrudo de la misma localidad.
Como ms o menos probables pueden anotarse:
'
Rabureta (Uraburueta?), heredad de Mendarozketa (Zigoitia,
Alaba).
'
Ranutxo, trmino de Gardelegi (Alaba).
'Rapide, trmino de Ali (Gazteiz, Alaba).
'
Restia, trmino de Amarita (Gazteiz, Alaba).
'Reztia, pueblo que segn el Catlogo de San Milln existi en Alaba
hacia el siglo XII .
'
Rozpide '
(Urozpide?)
'Rukelu, trmino de Garayo (Ganboa, Alaba).

Luis de ELEIZALDE.
Marzo. 1922
L i st a s a l f a b t i c a s de vo c es
toponomsticas vascas

(CONTINUACIN)
(I)

A r'
'
Araate-Trapaleta, montes de Gabiria (Gip.) Araba, ' pradera extensa
en el monte Gorbea (Bizk.) Arabatenea, ' casero de Irn (Gip.)
'
Arabi, '
vase Araibi. '
Arabide, trmino de Ermua (Barundia, ' Alaba).
'
Arabita, casero de Motriko (Gip.) Aradia, trmino de Zirauki '
(Nab.) ll Id. de Artatsu (Artazu) (Nab.) Araga, ' vase Arteaga (2)
ll Casero de Deva (Gip.) Aragena, ' casero de Untzila (Aramayona,
Alaba). Aragua ' ' caseros de Oyartzun
y -zar, ' (Gip.) Araibe, ' monte
de Angiozar' (Elgeta, Gip.) Araibi ' (vulg. Arabi), ' barrio de Lemona
(Bizk.), prximo a otro denominado Aragi ' o Aregi.' ll Apellido bizkaino
'
(Lemona) del siglo XVI. Araidu (?) (Arraydou), apellido de Sara (Lab.)
'
Araiko, casero de Olaeta (Alaba). Arainturia, ' '
barrio de Aratzola
(Bizk.) Araitz ' (Arraiz), barrio de Bilbao (Bizk.). Araitz-aldea, '
trmino de Iraizotz (Ulzama, Nab.). Araitz-Orkin, ' pueblo del ayun-
tamiento y valle de Ulzama (Nab.). Araizketa, trmino de Lantz'
(Nab.). Arajola,' casero de Eibar' (Gip.). Aralde, ' trmino de Gatzeta
'
(Gceta) (Alaba) ll Casero de Oyartzun (Gip). ll Casa urbana de Astrain,
(Zizur,' Nab.). ll Meseta brezosa de Ibara ' (Orozko, Bizk.). ll Trminos
'
de Araratz (Basaburua Mayor) y de Osinaga (Juslapea), en Nab.
'
Araldea, trmino de Igoa (Basaburua Mayor, Nab.). ll Id. de Gulina
(Gulina, Nab.). Aramendi, ' casero de Lazkano (Gip.). Aranaitz, '
'
helechal de San Juan (Bergara, Gip.). ll Pico de Zerain (Gip.). Aran- '
bide, casero de Motriko (Gip.). ll Trmino de Oroz-Betelu (Nab.).
'
Arandaritz, casero de Irimoegi (Antzuola, Gip.). Arando, ' prado
'
de Ilarduya '
(Alaba). Arandobe, trmino de Barundia ' (Alaba).
'
Arangoleta, marisma de Zumaya (Gip.). Aranituri ' ' (?), heredad de
'
Mendarozketa (Zigoitia, Alaba). Arankiza, arroyo, camino y barranco
de Valmala (Burgos). Aranozelai, ' trmino de Almandotz (Baztan,
(I) Vanse los nmeros 2 (Abril-Junio 1922) y 3 (Julio-Septiembre 1922)
d e e s t a RE V I S T A
( 2 ) A r t e a g a , o A r'a g a , o A r k a y a , o I g u r i a r a n , o G o r a i g a n , t r m i n o d e
M a r k i n a (Zuya, A l a b a ) .
494 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

'
Nab.). Arantzu-azpikoa, -erdikoa y -goikoa, caseros de Andoain
(Gip.) Aranzelai, ' monte de Zegama (Gip.). Segn parece, arn
significa pea elevada y rajada. ll Trmino de Ituren (Nab.). Arao, '
barrio en un pequeo llano, hacia la mitad de una ladera, en Lemona
(Bizk.). Arao, ' casero de Gamiz-Ibara ' (Fruniz, Bizk.). Araos '
'
(Araotz?), casero de Azurtzamendi (Elgeta, Gip.). Arapietas, trmino '
de Galar' (Galar,' Nab.). Ararain ' (San Juan de), trmino de Gatzeta
(Gceta) (Alaba). Araratz ' (Arrars,), pueblo del ayuntamiento y valle
de Basaburua Mayor (Nab.). Ararin, ' trmino de Abaigar' (Nab.).
'
Arartea, trmino de Abaurea-alta (Nab.). Araskileta, ' ' abrupto
monte, de terreno pedregoso y movedizo de Zaartu (Oate, Gip.).
'
Araskutzea (?), trmino de Sansoain (Nab.). Arastuya, ' trmino
de Apelaniz (Alaba). Arata, ' trmino de Bera (Nab.). Aratabe, '
casero de Aretxabaleta (Gip.). Arataka, trmino de Abaurea-alta ' '
'
(Nab.). ll Id. de Galdurotz, Uritzelki y Zunzaren (Ariasgoiti, Nab.). ' '
Arate,' casero de Galaraga ' (Elgeta, Gip.). ll Monte y puerto de Aralar'
(Nab.). ll Labranto de Areso (Nab.). Araeta, ' trmino de Zirauki
(Nab.). Arate-etxe ' y -etxeberi, ' caseros de Eibar' (Gip.). Arategana, '
' '
vase Aretegana (1). Arategurea, trmino de Etxabari (Kuartango, '
Alaba). Arate-Santoru, ' ermita de Eibar' (Gip.). Arateta, ' trmino
de Yaben (Basaburua Mayor, Nab.). Aratia, valle bizkaino limitado '
por el monte Gorbea y el ro Ibaizabal. ll Trmino de Belaskoain (Nab.).
'
Aratibel, casero de Aretxabaleta (Gip.). ll Apellido alabs (Barundia). '
'
Aratibil, apellido de Sara (Lab.). Aratijako-zubij, ' puente de
Otxandiano (Bizk.). Arato, ' monte de Letona-Apodaka (Zigoitia.
'
Alaba). Aratola, monte de Oate (Gip.). ll Casero de Donostia (Gip.),
ll Pastizal de Sara (Lab.). Aratola-azpikoa, ' ' -garaikoa y -txiki,
-beri,
caseros de Aya (Gip.). Aratoseko-bizkara, ' ' pastizal de Sara (Lab.).
Aratuz ' '
o Aratuze, remanso de Otxagabia (Nab.). Aratxe, ' casero
'
de Gees (Bizk.). Aratxeta, trmino de Zirauki (Nab.). Aratzika, '
monte de Amoroto (Bizk.). Aratzola, ' apellido guipuzkoano (Oate),
de fines del siglo XV. ll Trmino de Orbaizeta (Nab.). Aratzola-azpikoa '
'
y -garaikoa, caseros de Olabarieta ' (Oate, Gip.). Araubeta ' '
o Araueta,
marisma de Ondaroa. ' '
Araueta '
(o Araubeta)-txikij, marisma de
Ondaroa ' (Bizk.). Araultze-Gaitz' (doc. Arraulce Gayz), apodo de
un bandido (Nab.) del ao 1300. Araute, ' localidad de Benabara '
'
(Base Navarre). Arauzaundi, trmino de Olo (Olo, Nab.). Arayaga, '
regato de Alkitza (Gip.). Arayakoa, ' trmino de Olaibar' (Nab.).

( I ) A r'e t e g a n a o A r 'a t e g a n a ( C r u z d e ) , t r m i n o d e F o r o n d a ( A l a b a ) .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 495

'
Arayekoa, casa de Orkoyen (Olza, Nab.). Arayo, ' casero de Azpeitia
(Gip.). ll (Darrayo), apellido de Sara (Lab.). Arayotz, pueblo del '
ayuntamiento y valle de Baztan (Nab.). Arazain, ' casero de Villabona
'
(Gip.). Arazi, heredad de Kortezubi (Bizk.). Araziko ' (Arrastico),
casero de Zubiete (Gordejuela, Bizk.). Arazkaeta, ' casero de Deva
'
(Gip.). Arazkue, casero de Oyartzun ' '
(Gip.). Arazubia, barrio de
'
Aya (Gip.). Arazuria, casero de Zubiete (Gordejuela, Bizk.), y ape-
llido del mismo barrio en el siglo XVII.
'
Arbe, casero de Arona ' (Gip.). ll Id. de Goronaeta (Aretxabalete,
Gip.). ll Id. de Azpeitia (Gip.). ll Trmino de Olaibar' (Nab.). Arbea, '
campo debajo de un peascal, en Itzaltsu (Nab.). ll Peascal de Ezka-
rotz (Nab.) ll Casero de Aya (Guip.) ll Trmino de Otxagabia (Nab.) ll
Id. de Piedramillera (Nab.). Arbekoetxe, ' casero de Partagoiti (Elgeta,
'
Gip.). Arbelaitz, casero de Oyartzun ' (Gip.). ll y -txiki, caseros de Irun
(Gip.). ll Casero de Motriko (Gip.). ll (Arbelez), apellido fundador de
linaje en Antioqua (Colombia). Arbeldi, ' puente sobre el ro Agauntza,
en Ataun (Gip.). Arbide, ' apellido de Benabara' (Base Navarre),
en el siglo xv. ll Apellido bizkaino del siglo XVI (Arch. parr. Santiago,
Bilbao). ll Casero de Oyartzun ' (Gip.). ll Trmino de Aranguren (Nab.).
'
Arbileta, trmino de Monjardn (Nab.). Arbilaga, ' heredad de
'
Huarte-Arakil (Nab.). ll Apellido de Sara (Lab.). Arbitarte, ' ' regato
de Rentera (Gip.). Arbolu, ' casero de Partagoiti (Elgeta, Gip.).
'
Arburo, trmino de Uritzelki ' '
(Ariasgoiti, '
Nab.). Arburu, casero
de Donostia (Gip.). ll Heredad de Araotz (Oate, Gip.). ll Trmino de
Saratsa (Itza, Nab.). ll Id. de Argiaritz (Girgilano, Nab.). ll (Darboure
y Harburu), apellidos de Sara (Lab.). Arburua, tarreno laborable '
de Arazuri (Olza, Nab.). ll Trminos de Bera, de Orbaizeta y de Otxa-
gabia, todos en Nabara. '
'
Ardoi, monte de Arteta (Galdakano, Bizk.). ll (Hardoy), apellido
de Sara (Lab.). Ardoya, ' peascal de Jaurieta ' (Nab.). Ardui,' tr-
'
mino de Uxue (Uju) (Nab.). Arduya, fuente y trmino de Ali (Gaz-
teiz, Alaba). ll Vase tambin Arduya.
' localidad de Nabara.
Are, ' '
Areaga, casero de Markaida (Mungia,
'
Bizk.). Areata, monte de Arteta (Galdakano, Bizk.). Areaundi, '
trmino de Zabaltza (Ibargoiti, ' '
Nab.) Aredoya, trmino de Murieta
'
(Nab.). Areernkorta, '
vase Arinkorta. '
Aregi, casero de Garagaltza
(Oate, Cip.). ll Bosque de Ezkioga (Gip.) ll Nombre de varios caseros
do Azpeitia, Oyartzun ' y Villabona, todos en Gip. ll Camino en cuesta,
'
de Olabezar (Ayala, Alaba). ll Trmino de Bera (Nab.). ll Apellido alabs
'
(Barundia). ll (Harrguy), apellido de Sara (Nab.). Aregieta, ' casero
496 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

de Laraul ' '


(Gip.). Aregikoa, casero de Aretxabaleta (Gip.). Aregiko- '
' '
beroa, trmino de Abaurea-alta (Nab.). Aregikoetxe, casero de '
Partagoiti (Elgeta., Gip.). Aregi-tore, ' ' casero de Partagoiti (Elgeta,
Gip.). Aregitxo, ' casero de Azpeitia (Gip.). Areikoa ' (vase Are- '
gikoa), casero de Oro-Estebangoa (Aretxabaleta, Gip.). Areka ' (Arreca),
apellido bizkaino o alabs, del siglo XIV. Areketa, ' trmino de Olaibar'
'
(Nab.). Arekoitzaldea, trmino de Olaibar (Nab.). Arekosolo, ' ' vase
' '
Rekosolo (1). Arekozabal, monte de Aramayona (Alaba). Arekundia, '
trmino de Atondo (Iza, Nab.). Arelauza, ' trmino de Muruzabal
(Nab.). Arenpir ' (?), trmino de Morentn (Nab.). Arerte ' '
o Areste,
trmino de Mezkiriz (Ero, ' Nab.). Aresea, ' casero de Altzo (Gip.)
ll Id. de Anoeta (Gip.). Arespidea, ' trmino de Margarita (Alaba).
' '
Areta, monte de Zumaraga (Gip.). Aretagana ' (Cruz de), trmino
'
de Foronda (Alaba). Aretxabaleta, nombre de dos caseros de Ezkioga
(Gip.). Aretxe, ' nombre de dos caseros (-bari. ' -aundi), de Zubilaga
(Oate, Gip.). ll Casero de Murgia (Oate, Gip.). ll Caseros de Tolosa,
Donostia y Azpeitia (Gip.). ll (Darreteche), apellido de Laresoro ' (La-
rressore). ll (Harretche), apellido de Sara. ll (Arreche), apellido de Urua '
'
(Urrugne), en el siglo XVII . Aretxenea, casero de Lezo (Gip.).
'
Aretxondoa, trmino de Abaurea-alta ' '
(Nab.). Arezketa, pramo de
Madaria (Ayala, Alaba).
'
Argai, casero de Amezketa (Gip.). Argainena, ' apellido de Sara
Nab.). Argaingana,' casa de Sara (Lab.). Argaintxabaleta, ' pradera
' '
de Aralar (Gip.-Nab.). Argaitz, trmino de Bera (Nab.). Argaiz, '
'
buru (?), vase Argazburu (2). Argana, casero de Ayangiz-Mendata-
(Bizk.). Arganabide, ' camino de Mendata (Bizk.) Argaa, ' campa
sobre una pea, en Otxagabia (Nab.). ll Trmino de Zazpe (Arze, Nab.).
Argao ' (Hargao), apellido de Sara (Nab.). Argarai, ' trmino de
'
Irua (Pamplona) (Nab.). Argarate, casero de Erezil (Rrgil) (Gip.). ' '
'
Argatxa, casero de Gautegiz de Arteaga (Bizk.) Argibel, ' casero
'
de Laraul (Gip.). ll (Dargibel), apellido de Sara (Lab.). Argibelea '
(?), vase Argiblea (3) Argin ' ' caseros de Aya (Gip.). Argin-
y -beri, '
' '
beri-erota, molino de Aya (Gip.). Argindegi, ' casero de Erezil ' (Rgil)
(Gip.). ll Id. de Anoeta (Gip.). ll (Harguindeguy), apellido de Sara (Lab.).
'
Argindegi-artetxe, casero de Ibara' (Gip.). Argingoa, ' trmino de

( I ) R 'e k o s o l o o A r e'k o s o l o , c a s e r o y h e r e d a d e s d e S e b e r e t x e ( B i l b a o .
Bizk.).
(2) Argazburu y -erdikoa, caseros de Isla-Bekoa (Gautegiz de Arteaga,
Bizk.).
( 3 ) A r g i b l e a ( A r g' i b e l e a ? ) , b a r r a n c o d e O t x a g a b i a ( N a b . ) .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 497

Zazpe (Arze, Nab.). ll Vase Argingue. ' '


Argingue, casero de Barajuen
'
(Aramayona, Alaba). Argia-ene, casero de Donostia (Gip.).
'
Argiaitz, pea de Uribari ' (Oate, Gip.). donde ha habido recientes
extracciones de piedra. Argiaritz, ' localidad de Nabara. ' '
Argiena,
casero de. Araotz (Oate, Gip.). Argiene, ' casero de Oyartzun '
(Gip). ll Id. de Gautegiz de Arteaga (Bizk.). Argienea, casero de '
Leaburu (Gip.). Argienea-beri,' ' casero de Irun (Gip.).
'
Ari, trmino de Ibiriku (Egues, Nab.). Ariaga, ' barrio de Erandio
(Bizk.) ll Casa de Arazuri (Olza, Nab.). ll Casero de Azpeitia (Gip.).
ll Id. de Olabezar' (Ayala, Alaba.). ll Trmino de Etxabari' (Kuartango,
Alaba) ll Heredades de Lejarzo y de Salmantn (Ayala, Alaba).
ll Casero de Villabona (Gip.). ll Apellido guipuzkoano (Oate), de fines
del siglo XV. ll Pueblo del Ayuntamiento de Gazteiz (Alaba.). Ariagana '
y -bea, trminos de Foronda (Alaba). Ariagoste ' '
o Aringoste, trmino
de Murgia (Zuya, Alaba). Ariakoa ' '
(vulg. Arixakoa), casero de Gari-
bai (Oate, Gip.). Arialde, ' barrio de Bakio (Bizk.). ll Apellido bizkaino
del siglo XIV. Ariandi, ' lugar de Jauregia (Orozko, Bizk.). ll Bosque
de Mendata (Bizk.). ll Trmino de Olaibar' (Nab.). Ariandia, ' casero
de Aisolaereka ' (Elgeta, Gip.). ll Id. de Lezo (Gip.). Ariandokozo, '
trmino de Aristregi (Juslapea, Nab.). Ariaran, ' barrio de Itxaso
(Gip.). ll Casero de Irun (Gip.). ll Trmino de Apelaniz (Alaba).
'
Ariartaka, trmino de Bera (Nab.). Ariasgoiti, ayuntamiento de '
Nabara, ' que comprende los pueblos siguientes: Aginaga, Bioreta, '
'
Galdurotz, llotz, Uritzelki, Zalba, Zaldaiz y Zunzaren. ' '
Ariate, casero
de Aya (Gip.). Ariategi, ' casero de Donostia (Gip.). Ariazgae, '
'
pico de Huarte-Arakil (Nab.). Ariba, ' pueblo del Ayuntamiento de
Araiz (Nab.). ll Heredad de la Casilla (Abando-Bilbao, Bizk.) Ari- '
'
baltza, casero de Luno (Bizk.). Aribeltzeta, montes de Zegama
(Gip.). Ariber, ' trmino de Aribe (Nab.) Aribi, ' barrio de Lemona
'
(Bizk.). Aribilaga, monte de Erazkin ' (Nab.) Aribinieta, ' casero
de Motriko (Gip.) Aribiondo, ' apellido bizkaino del siglo XVII (Arch.
parr. Santiago, Bilbao). Ariebakieta, ' cantera prxima a Olarain '
'
Tolosa, Gip.). Aridoi, trmino de Imizkotz (Arze, Nab.). Arielkia, '
peascal de Jaurieta ' '
(Nab.). Ariezkeleta, trmino de Alzuza (Egues
Nab.). Arieta, ' nombre de un pueblo que segn el C. S. M. existi
en Alaba hacia el siglo XII. ll Caseros de Donostia, Oyartzun, ' Amezketa,
Beasain, Zegama y Villabona, en Gip. ll Pueblo del ayuntamiento
y valle de Arze (Nab.) ll Anteiglesia y Ayuntamiento de Bizkaya.
ll Trmino de Olaibar' (Nab.). ll Trmino de Ostiz (Nab.). ll Heredad
de Salmantn (Ayala, Alaba). ll (Harriet), apellido de Sara (Lab )
498 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

'
Arietagan, casero de Ayangiz (Bizk.). Arietako-sakona, ' trmino
' '
de Urunaga (Legutiano, Alaba). Arietiena, labranza de Buya (Bilbao,
Bizk.). Arietondo, ' trmino de Igoa (Basaburua Mayor, Nab.).
'
Ariezu, trmino de Mendabia (Nab.). Arigaraiko-borda ' (Harriga-
racoborda), apellido de Sara (Lab.). Arigaraya, ' apellido de Sara
(Lab.), Arigerena ' '
(?) o Arigirena (?), trmino de Sansoain (Nab.).
'
Arigilea (Harriguillea), apellido de Sara (Lab.). Arigitze, ' bosque
de Mendata (Bizk.). Arigoria, ' ' trmino de Saratsa (Iza, Nab.).
'
Arigorieta, ' casero de Goyeri' (Zaldua, Bizk.). Arigoriko-buztana, ' '
monte de Baztan (Nab.). Ariguain, ' casero de Ernani (Gip.).
'
Arigurutze, casero de Oyartzun ' (Gip.). Ariita, ' vase Ardubita (1).
' '
Arikibar, barrio de Zeanuri (Bizk.). Arikoa, casero de Araotz '
(Oate, Gip.). Arikrutz, ' trmino de Barundia ' (Alaba). Arikurutz-'
barena,' -korkoztegi y -juaniko, caseros de Oate (Gip.). Arikuruz- '
buru, monte de Uribari' (Oate, Gip.). Arilabaneta, ' robledal de Forua
(Bizk.). Arilorpe, ' ' pea de la sierra de Entzia (Alaba). Ariluze, '
'
monte de Baztan (Nab.). Arilaga, casero de Tolosa (Gip.). Arin- '
'
buru, pea de Jaurieta (Nab.). Aringoste, vase Ariagoste. Arin-' ' '
korta o Areenkorta, ' casero de Aratz-Matximenta (Azpeitia, Gip.).
'
Arinkoteguieta o Airinkotegieta, trmino de Foronda (Alaba.).
'
Ariola, casero de Donostia (Gip.). ll -aundi, -bea, -goena y -txiki,
caseros de Deva. (Gip.). Ariolatz, ' monte pedregoso de la sierra de
' '
Aralar (Gip.-Nab.). Arion, casero de Lezo (Gip.). Aripausueta, '
'
casero de Olaeta (Alaba). Arisua, trmino de Otxagabia (Nab.).
'
Arita, casero de Andoain (Gip.). Arite ' (?), casero de Zarauts(Gip.).
ll Id. de Azkoaga (Aramayona, Alaba). Aritxuri, ' casero de Azpeitia
(Gip.). Aritxurieta, ' monte de Oyartzun ' (Gip.) Aritxurita, ' trmino
'
de Bera (Nab.). Aritzaga, trmino de Aralar (Gip..-Nab.). Ari- ' '
'
urdin, trmino de Ulibari-Ganboa (Alaba). ll (Vulg. Ayurdin), trmino
de Antezana (Foronda, Alaba). ll Pea de Jaurieta ' (Nab.). ll ?, vase
'
Arodrin (2). ll Trmino de Saragueta (Arze, Nab.). Ariurdina, ' tr-
minos de Arizkuren y Azparen ' (Arze, Nab.). ll Id. de Itzaltsu (Nab.)
ll Id. de Orbaizeta (Nab.). Ariurdieta, ' monte de Zaartu (Oate,
Gip.), donde hay gran cantidad de piedras grises que los naturales
tienen por restos de monumentos de los gentiles. ll Trmino de Bera
(Nab.) Arixakoa, ' '
vase Ariakoa. '
Arixua, heredad con piedra
caliza menuda, en Otxagabia (Nab.). Arizabal; ' trmino de Arteta
(Olo, Nab.). ll Id. de Saragueta (Arze, Nab.). Arizabala, ' monte de
( I ) A r d u b i t a ( v u l g . A r' i i t a ) , c a s e r o d e G a i n t z a ( G i p . ) .
'
(2) Arodrin '
(Ariurdin?), peas de Urturi ( Q u i n t a n a , A l a b a )
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 499

Andolu (Alaba). ll Trmino de Abaurea-alta ' '


(Nab.). ll (Doc. Rizabala),
'
trmino de Monjardn (Nab.). Arizabalaga, casero de Arbaitzegi
(Arbcegui) (Bizk.). Arizala, ' pueblo de la sierra de Entzia (Alaba).
'
Arizalaya, trmino de Uterga (Nab.). Arizorotz, ' ' trmino de
Igoa (Basaburua Mayor, Nab.). Arizubiaga, ' casero de Berezano
(Oate, Gip.). Arizuri, ' trmino de Araitz-Orkin ' (Ulzama, Nab.).
'
ll Id. de Luzaide (Valcarlos) (Nab.) Arizuria, monte, casero y barrio
'
de Larabetzua (Bizk.). ll (Harriuria); apellido de Sara (Lab.).
'
Arizuriaga, casero de Erezil ' (Rgil) Gip.). Arizuriaga-suso ' o Mintegi,
casero de Bergara ' (Gip.). Arizurieta ' o Bidetxueta, monte de Agire '
(Galdakano, Bizk.). ll Trmino de Gernika (Bizk.). ll Monte de Le-
mona (Bizk.). Arizureta, ' ' casero de Irun (Gip.).
'
Arkaitzaga, casero de Donostia (Gip.). Arkaizlepoa, ' casero de
'
Oyartzun '
(Gip.). Arkatx-burua, manzanal de Ondaroa ' (Bizk.).
'
Arketa, ensenada de Antzora (Ibarangelua, ' Bizk.). ll Barrio de Mun-
daka (Bizk.).
'
Arlaban, bosque de Aratzua ' (Bizk.). Arlabe, ' heredad de Letona
(Zigoitia, Alaba). Arlandueta, ' bosque de Zaartu (Oate, Bizk.).
'
Arlegun, trmino de Luzaide (Nab ). Arlepo, ' trmino de Bera (Nab.)
'
Arlonagusi, heredad de Agire ' (Galdakano, Bizk.). Arluz, ' casero
de Irimoegi (Antzuola, Gip.). ll Id. de Urkiola (Abadjano, Bizk.).
'
Arluze, trmino de Bera (Nab.) Arluzereka, ' ' arroyo de Urkiola
(Abadiano Bizk.).
'
Armendi, monte de Laraun ' (Nab.). Armendia, ' casero de Erezil '
(Rgil) (Gip.). Armendibidea,' trmino de Ali (Gazteiz, Alaba). La
forma Armendi' est aqu por la usual Armentia. ' '
Armendi-goya,
'
casero de Donostia (Gip.). Armentegi, (Armentegui), apellido gui-
puzkoano (Oate), de fines del siglo XV. Armentia, ' pueblo del ayunta-
'
miento de Gazteiz (Alaba). Armintzil-zelai, monte de Elexalde (Gal-
dakano, Bizk.). Armotxa, ' trmino de Aramayona (Alaba).
'
Aroa, nombre vulgar del barrio Arona ' (Zestona, Gip.) y apellido
de la parroquia de San Esteban, de la misma localidad. ll Casero de
Gabiria (Gip.). Aroan-aundi' y -zar, caseros de Deva (Gip.). Aroba, '
casero de Axpe (Busturia, Bizk.). Arobegia, ' peascal de Itzaltsu
(Nab.). ll Pea de gran extensin, de Otxagabia (Nab.). Arobieta, '
casero de Irun (Gip.). ll Id. de Erezil ' (Rgil) (Gip.). ll Heredad de
Apodaka (Zigoitia, Alaba). Arobiondo ' o Lojaberi, ' casero al pie
'
de una cantera, en Ariola (Deva, Gip.). Arodapea, terreno laborable '
de Arazuri (Olza, Nab.). Arodrin, ' '
(Ariurdin?), peas de Urturi
(Quintana, Alaba). Aroeta, ' heredades de Mendata (Bizk.). Arogeta '
500 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

trmino de Trespuentes (Irua, Alaba). Aroitia ' (doc. Arroytia),


'
apellido bizkaino del siglo XI. Arojeta, trmino da Bitoriano (Zuya,
Alaba). Aroka ' y -aundi, caseros de Donostia (Gip.). Aroki ' (Darro-
qui), apellido de Urua ' (Urrugne) (Lab.), en el siglo XVII. Arokizar, ' '
trmino de Urunaga ' (Legutiano, Alaba). Arola, ' casero de Legazpia
(Gip.). ll Monte de Nabarniz (Bizk.). ll Casero de Zerain (Gip.). ll Id. de
'
Aratzua (Bizk.). ll Trmino de Olobaren ' (Metanten, Nab.). Arolandis '
'
(sic), trmino de Besola (Ibargoiti, Nab.). Aronategui, barrio de '
'
Bermeo (Bizk.). Arondo, ' trmino de Barundia ' (Alaba). ll Apellido
de Arazuri (Olza, Nab.). ll Casero de Iuretegi ' (Zerain, Gip.). ll Casa
de Zalgize (Sauguis) (Zub.). Trminos de Igoa y de Orokieta (Basa-
burua Mayor, Nab.). ll Id. de Larunbe (Gulina, Nab.). ll Id. de Elia
(Egues, Nab.). Arondoa, ' trmino de Subitza (Galar, ' Nab.). ll Id. de

Uriz (Arze, Nab.). ll Id. de Girgilano y de Orendain-Zabala (Girgi-

lano, Nab.). ll Id. de Otxagabia (Nab.). ll (Harrondoa), apellido de
Sara
(Lab.). Arondogain, ' trmino de Argiaritz (Girgilano, Nab.).
' '
Arondoko-ituria, trmino de Bera (Nab.). Arondopia, trmino de '
Argiariz (Girgilano, '
Nab.). Aronomendia, apellido de un bandido
del siglo XIV (Nab.). Arosa, ' casa y apellido de Sara (Lab.). Arosa- '
garaya, casa de Sara (Lab.). Arosariobidea, ' pastizal de Oreaga ' (Ron-
cesvalles) (Nab.). Arospe, ' trminos de Barundia ' y de la sierra de
Entzia, ambos en Alaba. Arospe-beko ' y -gane, caseros de Sukarieta '
'
(Pedernales) (Bizk.). Arotekoa, vase Tresarena, Es una casa situada
en pequeo declive, hacia el ro. Aroxua, ' campo de Foronda (Alaba).
'
Aroyabe, pueblo del ayuntamiento de Gazteiz (Alaba). Aroyabidea, '
trmino de Amarita (Gazteiz, Alaba). Arozpide, ' casa de Zalgize (Sau-
guis) (Zub.). Arozubiaga ' (?), monte o trmino de Ituren (Nab.).
'
Arpe, trmino de Luzaide (Valcarlos) (Nab.). Arpea, ' nombre de
' ' '
terrenos de Jaurieta de Uritzelki (Ariasgoiti) y de Otxagabia, todos
en Nab. Arpide ' y -txiki, caseros de Oyartzun ' '
(Gip.). Arpide-azpikoa
y -garaikoa, caseros de Alkitza (Gip.) Arpitzaga, ' casero de Alki-
tza (Gip.).
'
Artekale, barrio o calle de Aratzola ' (Bizk.). ll Calle de Bergara '
'
(Gip.). Artsua, trmino de Orbaizeta (Nab.). Artxabal, trmino de '
Girgilano (Nab.). ll Id. de Luzaide (Nab.). Artxar, ' ' trmino de Iraizotz
(Ulzama, Nab.). Artxipiaga, ' casero de Tolosa (Gip.). Artxube, ' ba-
rrio de Gees (Bizk.). Artxuria, ' bosque de Sara (Lab.). Artxurieta, '
barrio rural de Luzaide (Nab.). Es lugar pedregoso, de grandes rocas de
color gris claro. Artza, ' barrio de Urunaga ' (Legutiano, Alaba). ll
Antigua marisma en Bermeo ' (Bizk.). ll Nombre euskrico del ro Roda-
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 501

yega. ll Barriada alabesa, confinante con Bizk. y con la prov. de Burgos,


por donde pasa aquel ro. ll Heredad de Murua (Zigoitia, Alaba). ll
?, vase Arza (1). Artzabal, ' argomal de Albiztur' (Gip.). Artzabe '
(doc. Arabe),' apellido de Gordejuela (Bizk.), en el siglo XVI. ll Casero
de Zala (Bizk.). Artzamendi ' (Arzamendi), nombre de un pueblo
que segn el C. S. M. existi en Alaba hacia el siglo XII. ll Casero de
'
Bergara '
(Gip.). Artzanegi, casero de Deva (Gip.). Artzubi, ' casero
'
de San Cristbal (Bergara, Gip.). ll Id. de Olabarieta (Oate, Gip.). '
'
Artzui, monte de Lezezari' (Oate, Gip.). Artzuin, ' peascal de
Aralar' (Nab.). Artzuriaga, ' casero de Erezil ' (Gip.).
'
Arua, casero de Gabiria (Gip.). Aruako-ola, ' casero de Arona '
'
(Zestona, Gip.). Aruaneta, trmino de Nuin (Julaspea, Nab.).
'
Arubias, campo de Zarikiegi (Zizur, ' Nab.). ll Trmino de Espartza
' ' '
(Galar, Nab.). Arue, trmino de Barundia (Alaba). ll Casero de Donos-
tia (Gip.). Arueta ' barrio de Maaria (Bizk.). Arugadoya, ' monte
o puerto de Aezkoa (Nab.) Arugaeta ' monte de Orozko (Bizk.)
'
Aruibai (doc. Arruybay), apellido bizkaino (Lemona), del siglo XVI.
Arumeta, casero de San Fedro (Elgoibar,' Gip.). Arun-andia
' ' y -txikia,
peas de Jaurieta ' '
(Nab.). Arupe, robledal de San Miguel (Bergara, '
Gin.). ll Caseros de Ugarte (Amezkete) y Tolosa, ambos en Gip.
'
Arupia, trmino de Ojacastro (Logroo). ll O Arutia, ' cuadrilla o dis-
trito de Ojacastro (Logroo), formado por los barrios Amunartia,
'
Zabarula, Tondelura y Arbitza. Arupibayaguzeo ' (?), trmino de
' '
Etxabari (Kuartango, Alaba). Arurdinzulo, trmino de Altzatsua
(Alssua) (Nab.) Aruta, ' trmino de Gulina (Gulina, Nab.). Es, sin
duda, Arueta. ' '
Arutaldea, monte o puerto de Aezkoa (Nab.). Aru- '
'
tarte, casero de Anoeta (Gip.). Arutela, ' trmino de Ituren (Nab.).
Aruti, ' casero de Ezkioga (Gip.). ll Id. de Tolosa (Gip.) ll Y -beri, '
'
caseros de Aya (Gip.). Arutia, trmino de Ojacastro (Logroo).
ll Vase Arupia. ' '
Arutzena, casero de Goiri (Mungia, Bizk.).
'
Arzabal ' caseros de Deva (Gip.). Arzabaleta,
y -zar, ' casero de
'
Arona (Gip.). ll Trmino de Zunzaren ' (Ariasgoiti,
' Nab.). Arzabaleta-'
aundi y -txiki, caseros de Donostia (Gip.). Arzabaltza, ' casero de
'
Altzaga (Gil).). ll Y -etxeberi, caseros de Tolosa (Gip.). Arzubi, case- '
ro de Algorta (Getxo, Bizk.). Arzubia, ' puente natural de piedra,
'
en Jaurieta (Nab.). ll Casero de Aya (Gip.). Arzubiaga, ' pueblo del
ayuntamiento de Aratzua ' (Alaba). ll Trmino de Zurbano (Alaba).
ll Caseros de Arona ' (Zestona, Gip.). Arzubia ' gabidea, trmino de
( I ) A r z a ( A r 't z a ? ) , c a s e r o - m o l i n o a o r i l l a s e l r o I z o r i a , e n O l a b e z a'r
(Ayala, A l a b a ) .
502 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

' '
Ulibari-Aratzua '
(Gazteiz, Alaba). Arzubi-andia y txinkina, trminos
'
de Abaurea-alta '
(Nab.). Arzulona, '
monte de Zegama (Gip.). Arzu-
' '
riaga, vanse Daruriaga y Arsuriaga (1). Arzurigee, pea de Huarte-
Arakil (Nab ).
As
' (Aizerituri?),
Asaituri ' trmino de Foronda (Alaba). Asaizulo
trmino de Aranguren (Nab.). Asaldegi, casero de Oyartzun ' (Gip.)
Asarie (sic) -ereka, ' trmino de Izu (Olza, Nab.) Asarimendi,
trmino de Nagore (Arze, Nab.). Asarimendia, trmino de Aoiz,
(Nab.). Asarizulo, trmino de Adios (Nab.) ll Id. de Uriz (Arze
Nab.). Asarmendia, trmino de Adios (Nab.) Asarate, ' monte de
Solaguren (Murelaga, Bizk.). Asarta, ' pueblo del ayuntamiento de
Mendatza (Nab.).
Asconiza, vase Azkonitza.
Aseizulota (Aizerizuloeta?), trmino de Altzatsua (Nab.). Ase-
'
keturene, casero de Oyartzun ' (Gip.). Asekoetxe, casero de Baso
zabal (Mungia, Bizk.). Asentzioena, casero de Olabarieta ' (Oate,
Gip.). Asentziola, monte de Ibara' (Orozko, Bizk.).
Asiain, pueblo de la Cendea de Olza (Nab.). ll Antiguo seoro
de la merindad de Irua (Nabara). ' '
Asieruki, casero de Donostia
'
(Gip.) Asilarikoa, casero de Azpeitia (Gip.). Asindegi, casero de
Andoain (Gip.). Asiuriki, ' '
casero y herbal de Oyartzun (Gip.).
Aska, trmino de Zunzaren '
' (Ariasgoiti, Nab.). Askaden, trmino
de Ostiz (Nab.). Askaeta, casero de Erezil ' (Gip.). Askagain, trmino
'
de Galdurotz (Ariasgoiti, Nab.). Askagaa, trmino de Saratsate
(Gulina, Nab.). Askagara, ' trmino de Galdurotz (Ariasgoiti,
' Nab.).

Askaileku, bosque de Ayangiz (Bizk.). Askalas (latz?), terreno
inculto de Arbitsu (Nab.). Askalde, trmino de Araratz ' (Basaburua
Mayor, Nab.). Askaldea, trmino de Villanueva (Arze, Nab.).
Askan, trmino de Bitoriano (Zuya, Alaba). Askapeko-ereka, ' tr-
' '
mino de Arayotz (Baztan, Nab.). Askaralde, trmino de Ziordia '
'
(Nab.). Askargorta-azpikoa y -gaekoa, caseros de Bergara ' (Gip.).
Askari,' casero de Urgoiti (Galdakano, Bizk.). Askaruntz-azpikoa, '
'
caseros de Bergara (Gip.). Askasua-azpikoa y -gaekoa, caseros de
'
Bergara (Gip.). Askaxaara, ' alberca de Jaurieta ' (Nab.). Askazara, '
monte o puerto de Aezkoa (Nab.). ll Trmino de Abaurea-alta (Nab.). '

(I) D a r u r i a g a , f o r m a d e l a p e l l i d o 'A r z u r i a g a en el Cart. de Brujas (ao


1452) (Jean Peris D a r u r i a g a ) .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 503

Askazubi, monte o puerto de Aezkoa (Nab.). Asketa, trmino de


Olaibar' (Nab.). Askibara, ' heredad de Apodaka (Zigoitia, Alaba).
Askitsu ? (doc. Asquizo), apellido bizkaino (Axpe-Busturia), del
siglo XVI. Asko, monte de Solaguren (Murelaga, Bizk.). Askolan,
trmino de Oroz-Betelu (Nab.). Askolegi, termino de Saldias (Nab.).
Askonbegi, localidad de Benabara ' (Basse Navarre). Askorazti,
' '
casero de Oyartzun (Gip.). Askoreko, vase Mugapea (1). Askubea,
casa de Azkain (Ascan) (Lab.) Askuntxe (?), monte de Olaeta
(Alaba).
Asmurgi (?), monte de Bitoriano (Zuya, Alaba). Asmotz, loca-
lidad de Nabara. '
Asolamendi, monte de Mungia (Bizk.). Asordoyaga (vulg. Sor-
doiga), camino de Alonsotegi (Barakaldo, Bizk.).
'
Asparena, '
vase Azparena '
(2). Asparoaburu, castaal de Forua
(Bizk.). Aspe. trmino de Letona (Zigoitia, Alaba). Aspea, heredad,
debajo de una pea, en Apodaka (Zigoitia, Alaba). Aspiltza, barrio

de Jemein (Bizk.) ll Vase Espiltze (3). Aspilaga, heredad de Gopegi
'
(Zigoitia, Alaba). Aspiar, trmino de Letona (Zigoitia, Alaba).
Aspiriano, heredad de Gopegi (Zigoitia, Alaba). Aspisulatxi (?),
'
trmino de Landa (Ubarundia, Alaba). Aspiuntza, barrio de Zolo
(Bizk.). Aspla, trmino de Apodaka (Zigoitia, Alaba). Aspuru,
apellido bizkaino del siglo XV. ll Bosque de Mendata (Bizk.). Aspurua,
'
trmino de Estarona, (Mendoza, Alaba). ll Id. de Miano Mayor (Gaz-
teiz, Alaba).
' helechal de Albiztur' (Gip.). Astabidea, trmino de
Astabizkar,
Amarita (Gazteiz, Alaba). ll Labranto de Arbitsu (Arbizu) (Nab.).
Astagibel, termino de Obanos (Nab.). Astaizar, ' monte de Madaria
(Ayala, Alaba). Astakobil, monte de Madaria (Ayala, Alaba).
'
Astalara, monte de Olaeta (Alaba). Astarubia, regato de Zarauts
(Gip.). Astazubi, trmino de Biskaret ' Nab.). Astegi, trmino
' (Ero,
de Foronda (Alaba). Astegia, trmino de Zirauki (Nab.). Astegieta,
vase Astesuyeta. ll (Vulg. Asteyeta), casero en un barranco de Bedia
(Bizk.). Astelara, ' '
barrio de Muxika (Bizk.). Asterika, barrio de
'
Beriatua (Bizk.). Astesuyeta o Astegieta, apellido antiguo (sin fecha)
de Foronda (Alaba). Astexan, casero de Gabiria (Gip.). Astibi,
barrio de Ugao (Miravalles) (Bizk.). Astigar, ' trmino de Aranguren

( I ) M u g a p e a o A s k o r e'k o , t r m i n o d e A r z u 'b i a g a ( A r a t' z u a , A l a b a ) .


(2) A z p a' r e n a o A s p a r' e n a , a y u n t a m i e n t o d e A l a b a .
(3) Ezpiltze o Espiltz (probable variante de Aspiltza), m e s e t a d e E z k i r o t z
' Nab.). (Aspiltza significa viedo?).
(Galar,
504 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

'
(Nab.). Astigaranborda, '
casero de Irun (Gip.). Astigareta, trmino
' '
de Zilbeti (Ero, Nab.). Astigaribia, casero de Motriko (Gip.).

Astimutileta, casero de Amezketa (Gip.). Astintza, trmino de
'
Ulibari-Ganboa (Alaba). Astia, casero de Tolosa (Gip.). ll Id. de
Mungia (Bizk.).Astiene, casero de Donostia (Gip.). Astio, tr-
'
mino de Gorontz-Olano (Ulzama, Nab.). Astisain, nombre de varios
caseros de Gabiria (Gip.). Astiz, casa de Gendulain (Zizur,' Nab.).
Astizaran, casero de Ariaran ' (Itxaso, Gip.). Astoa, cuesta de
Urkiola (Abadiano, Bizk.). Astoba, casero de Mungia (Bizk.).
Astobixkar,' trmino de Luzaide (Nab.). Astobizaga, casero de Mungia
(Bizk.). Astobizkar, ' pastizal de Oreaga ' (Roncesvalles) (Nab.).
Asto-esparu, ' heredad de San Blas (Bergara, ' Gip.). Astokitza, bosque
de Mendata (Bizk.) Astondo, trmino de Olaibar' (Nab.). ll Id. de
Lekamaa (Lezama, Alaba). Astoreka, barrio de Larabetzua ' (Bizk.).
'
Astorkia, casero de Arbaizegi-Gerikaitz (Bizk.). Astorkitza, case-
ro de Emerando (Mungia, Bizk.). Astoskia, trmino de Jaurieta '
(Nab.). Astoya, monte de Buya (Bilbao, Bizk.). Astrokia, apellido
bizkaino (Meaka), del siglo XVI. Astua, trmino de Ezkarai (Logro-
o). Astubia, trmino de Zilbeti (Ero, ' Nab.). Astubieta, casero de
Mungia (Bizk.). Astudi, casero de Ibarola ' (Murelaga, Bizk.).
Astui, trmino de Oroz-Betelu (Nab.). Astuya, trmino de Ulibari- '
Ganboa (Ubarundia,' Alaba). Astuziaga, trmino de Uxue (Ujue)
(Nab.).
Asu, casero de Andoain (Gip.). Asua, casero de Elexalde (La-
'
rabetzua, Bizk.). Asuela, (Asuola?), barranco con bosque y argomal
de Agire' (Galdakano, Bizk.) Asuiste, monte de Areso (Nab.).
Asundegi, trmino de Luzaide (Nab ) Asunsaga (?), heredad de
Ondategi (Zigoitia, Alaba). Asuntza, monte de Urkiola (Abadiano,
Bizk.) Asura, trmino de Beintza-Labayen (Nab.). Asura-barena, '
' '
-etxeberi y -goena, caseros de Lizartza (Gip.). Asurdoya, barranco
y mentalde de Otxagabia (Nab ) Asure, trmino de Erasun (Nab.)
Asuribar, ' casero de Aneeta (Gip.). (Gip.). Asurdi, trmino de
Ituren (Nab.).
At
'
Ata, monte de Huarte-Arakil (Nab.). Atabe, hayedo de Otzerin
(Zeanuri, Bizk.). ll Heredad de Zestafe (Zigoitia, Alaba). Ataburu,

trmino de Argiaritz (Girgilano, Nab.). Atageeta, cumbres peas
'
cosas de Huarte-Arakil (Nab.). Atagoiti o Astagoiti, casero de Gabi-
ria (Gip.). Ataka, nombre genrico que reciben en Otxagabia (Nab.)
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 505

los pasos a travs de las peas que utiliza el ganado lanar. Ataka-
gaixto, trmino de Luzaide (Nab.). Atakaitz, trmino de Olaibar'
(Nab.). Atakatxikina, trmino de Abaurea-alta' (Nab.). Atakatxoa,
trmino de Itxaso (Basaburua Mayor, Nab.). Ataketa, trmino de
'
Abaurea-alta (Nab.). ll Id. de Artozki (Arze, Nab.). Atalaborda,
trmino de Bera (Nab.). Atalo, pueblo del ayuntamiento de Araiz
(Nab.). Atanauri, barrio de Haro (Logroo). Atame, trmino de
Beruete (Basaburua Mayor, Nab.) Atanzur, monte de Huarte- '
'
Arakil (Nab.). Atarieder, casero de Donostia (Gip.). Atariko-
pagoa, monte de Zegama (Gip.) Atarisoro, labranto de Areso (Nab.).
'
Atarain, ' (Ariasgoiti,
trmino de Zunzaren ' '
Nab.). Ataran, apellido
bizkaino (Nabarniz) del siglo XVI. Ataskin, trmino de la sierra de
Entzia (Alaba). Atategieta, trmino de Foronda (Alaba). Atatza,
monte de Salmantn (Ayala, Alaba). Ataun, apellido guipuzkoano
(Oate), de fines del siglo XV. Atazabal, heredad de Murua (Zigoitia,
Alaba). ll Trmino de Artozki (Arze, Nab.). ll Id. de Aribe (Nab.).
Ateaga, casero de Azpeitia (Gip.). ll Y -etxeberi, ' caseros de Anoeta
(Gip.). Ateberarias (sic), trmino de Ganuza (Metauten, Nab.).
Ateka, casero de Lona (Mungia, Bizk.). Atekazar, ' trmino de Lu-
zaide (Nab,). Atekieme, casero de Mungia (Bizk.). Atela, casero,
barrio y apellido de Mungia (Bizk.). Atelaria, ' trmino de Ganuza
(Metauten, Nab.). Ateortua, apellido, oriundo de Bizk., fundador
de linaje en Antioqua (Colombia). Aterminzoko, trmino de Altzu-
'
tsa (Alzuza) (Egues, Nab.). Ateramun (?), trmino de Alkotz (Ulzama,
'
Nab.). Atetogi, heredad de Huarte-Arakil (Nab.). Atezareta,' case-
ro de Donostia (Gip.).
Atias, trminos de Girgilano
y Sorakoitz (Girgilano, Nab.).
Atinzabal, nombre de varios caseros de Itxaso (Gip.).
Atondo, lugar del valle de Olo (Nab.). ll Pueblo de la Cendea de
'
Iza (Nab.). Atorasagasti, casero de Andoain (Gip.). Atotxa-ereka, '
casero de Donostia (Gip.).
Atsular,' casero y regato de Etxalar' (Nab.). Atusain, vase Atzo-
sain.
Atutxa, barrio de Dima (Bizk.). ll Casero de Lemorieta (Lemona,
Bizk.). Atutxola, casero (antigua ferrera?), de Lemona (Bizk.).
Atxa, trmino de Gazteiz (Alaba). Atxabaleta-beri ' y -zar, ' caseros
de Azpeitia (Gip.). Atxaga, casero de Forua (Bizk.). Atxalde,
heredades de Busturia (Bizk.) Atxalde-Uposiera ' (zeara?),
' monte
de Arteta (Galdakano, Bizk.). Atxandieta, robledal de Basalgo (Ber- '
gara, Gip.). ll Peascal de Arakaldo (Bizk.). Atxandi-ganeta y -peta,
506 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

montes de Arakaldo (Bizk.). Atxaran-azpikoa y -gaekoa, caseros


de Azpeitia (Gip.). Atxaren (?), apellido bizkaino del siglo XVII
(Arch. parr. Santiago, Bilbao). Atxarmin, monte peascoso de Ara-
kaldo (Bizk.). Atxarpea, pea de Apelaniz (Alaba). Altxartua,
' ' (1). Atxare,
vase Guzierituri ' monte de Ibarangelua' (Bizk.). Atxa-
'
rimieta, monte con canteras de piedra caliza en Ereo (Bedia, Bizk.).
Atxarte,' ermita y molino de Abadiano (Bizk.). ll Vase Ajarte ' (2).
'
ll Bosque de Forua (Bizk.). Atxartea, trmino de Apelaniz (Alaba).
'
Atxarte-troka, arroyo y barranco de Aizpuru (Galdakano, Bizk.).
Atxe (al odo), trmino de Ali (Gazteiz, Alaba). Atxebagi, hendidura
de monte en Otzerin (Zeanuri, Bizk.). Atxekolandeta, campa de
Otxandiano (Bizk.). Atxeko-troka, barranco de Zuatsu (Galdakano,
Bizk.) Atxelai, monte de Muxika (Bizk ). Atxelori, ' barranco de
Otzerin (Zeanuri, Bizk.). Atxerosiena, casero de San Roque (Elgeta,
Gip.). Atxere,' monte de Torezabal
' (Galdakano, Bizk.). Atxestu,
garganta entre peas de Murelaga (Bizk.). ll Id. d. de Arakaldo (Bizk.).
Atxeta, lugar peascoso de Ibara ' (Orozko, Bizk.). ll Casa en el mismo
'
punto. Atxgoripe, pea rojiza de Areatza (Villaro) (Bizk.). Atxibita,
(vulg. Atxiita), casero de Zumaraga ' (Gip.). Atxibitetxea, casero
'
de Lazkano (Gip.). Atxibitua, trmino de Arzubiaga '
(Aratzua, Alaba).
Atxiita, vase Atxibita. Atxika, barrio de 'Rigoitia (Bizk.). ll Casero
'
de Larabetzua (Bizk.). Atxiki, calero de Aratz-Matximenta (Beasain,
Gip.). Atxikua y -abeletxe, caseros de Eibar' (Gip.) Atxili, casero
de Deva (Gip.). Atximendi, trmino de Laraona ' (Nab.). Atximeneta,
monte de Garayo (Ganboa, Alaba). Atximineta, monte de Lara- '
betzua (Bizk.). Atximintxe, casero de Luno (Bizk.). Atxinguareka '
(?), monte de Aramayona (Alaba). Atxirtua, trmino de Arzubiaga '
' ' '
(Aratzua, Alaba) Atxiri y -beri, caseros de Aya (Gip.). Atxisaeta,
manantial que nace en el monte Aitzgoria ' (Ernio, Gip.). Atxistoi,
trmino de Luzaide (Nab.). Atxituri, ' fuente y heredad de Murelaga
(Bizk). Atxokaldai, monte de la sierra de Aitzgori ' (Gip.). Atxondo,
casero de Urkiola (Abadiano, Bizk.). ll Bosque de Muxika (Bizk.).
ll Casero de Ondaroa' (Bizk.) ll (Hatchondo), apellido de Sara (Lab.).
Atxondoa, barrio de Forua (Bizk.) Atxotegi, casero de Basalgo
'
(Bergara, Gip.). Atxparu,' bosque de Mendata (Bizk,) Atxubita,
'
trmino de Jaurieta (Nab). Atxuela, trmino de Azpilkueta (Baztan,
Nab.). Atxuitatxe, casero de Lazkano (Gip.). Atxukaro, ' casero

( I ) G u z i e' r i t'u r i o A t x a r t u a o J u l i t u r'i , t r m i n o d e A r z u' b i a g a ( A r a t' z u a ,


Alaba).
( 2 ) A j a r't e , t r m i n o d e V i l l o d a s ( I r u a , A l a b a ) .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 507

de Motriko (Gip.). Atxulaur' (Aitz-zulaur?), ' monte situado frente


a un gran boquete de la pea de Itzine, en Urigoiti (Orozko, Bizk.).
Atxulegi, monte de Areso (Nab.). Atxumendi, trmino de Altzatsua
(Alssua) (Nab). Atxurbi, trmino de Barundia ' (Alaba). Atxurdin,
pea de Ubidea-Zeanuri (Bizk.). ll Id. de Ibara' (Orozko, Bizk.).
'
Atxurdieta, monte de Torezabal (Galdakano, Bizk.) Atxurdunbe (?),
heredad de Letona (Zigoitia, Alaba). Atxuri, monte de Zubiete
(Gordejuela, Bizk.). ll Barrio de Mungia (Bizk.). ll Monte peascoso
de Ubidea-Zeanuri (Bizk.). ll Barrio antiguo de Bilbao (Bizk.). ll Tr-
mino de Letona (Zigoitin, Alaba). ll Torrentera de la pea de Urigoiti
(Orozko, Bizk.). ll Casero-molino de Ibara ' (Orozko, Bizk.). (En este
caso parece ser Aitz-zuri, porque se trata de una casa aislada, situada en
terreno de piedras blancas calizas). ll Casero de Elgoibar' (Gip.). Atxu-
'
riondo, casero de Bergara (Gip.). Atxuritxo, casero de Elgoibar' (Gip.).
Atxurtegi, trmino de Luzaide (Nab.). Atxutegi, casero de Atela
'
(Mungia, Bizk.). (Parece ser A(r)tsutegi, porque se halla en terreno
pedregoso).
Atzalegi, monte o puerto de Aezkoa (Nab.). Atzaputzua, labranto
de Arbitsu (Nab.). Atzarte ' (?) (doc. Hassarte), nombre con el que
aparece en el C. S. M. el pueblo de Ajarte ' (Trevio, Burgos). Atze-
kotxe, casero de Mungia (Bizk.). Atzetikoa, casero (detrs de Bela-
'
rinaga) '
en Larabetzua (Bizk.). Atzezitz (?) (doc. Aeic), patronmico
bizkaino (Munio Aecic de Mondaca) del siglo XI (Liber Privileg. de
la Univ. de Zaragoza.). Atzin, monte de Olaeta (Otxandiano, Bizk.).
Atzieta, casero de Olaeta (Otxandiano, Bizk.). Atzisain, casero
de Idiazabal (Gip.). Atzosain o Atsusain, casero de Itxaso (Gip.).

Au

Audiaga, trmino de Uxue (Ujue) (Nab.). Audikana, pueblo del


'
ayuntamiento de Barundia (Alaba).
'
Aukasea, trmino de Abaurea-alta (Nab.).
Aulaso, manzanal de Ondaroa' (Bizk.). Auleza, regato de Arteta
(Galdakano, Bizk.). Aulezabaso, montes de Arteta (Galdakano, Bizk.).
Aumategi, casero de Zubilaga '
(Oate, Gip.). ll Id. de Bergara
(Gip.). ll Vase Amategi.
Aundeberi, ' cuesta de terreno arcilloso de Astrain (Zizur,' Nab.).
Aundikoa, casero de Amezketa (Gip.). Aunditegi-aundia, casero
de Gabiria (Gip.). Ausonza, heredad y monte de Bolintxu (Bilbao,
Bizk.). Auntxiketa, trmino de Saratsa (Iza, Nab.). Auntxikoa,
508 L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA

trmino de Aldaba (Iza, Nab.). Auntxumeatz (?), vase Intxumeatz


(1). Auntzaina, casero de Luzaide (Nab.). Auntzaleku, trmino de
Ituren (Nab.). Auntzar, trmino de Olza (Olza, Nab.). Auntza-
rantzea, lugar agreste de Jaurieta ' (Nab.). Auntzategi, casero de
Oate (Gip.). Auntzbizkar, ' trmino de Bera (Nab.). Auntzborda,
trmino de Lantz (Nab.). Auntzeberos, campo, en hondonada, de
Astrain (Zizur,' Nab.). Auntzeburu, trmino de Iza (Iza, Nab.).
Auntzereka ' '
y -beitia, caseros de Olabarieta (Oate, Gip.). Auntze-
txeta, monte o puerto de Aezkoa (Nab.). Auntzmikurki, ribazo spero
de Itzaltsu (Nab.). Auntzola, casero de Olabarieta ' (Oate, Gip.).
Aunzkoako, apellido de un bandido (doc. Enneco Aunzcoaco) guip.?
o nab.?, del siglo XIII . Aunzkube, trmino de Arayotz' Baztan, Nab.).
Aurangi, apellido alabs? del siglo XI (Liber Privileg. de la Univ. de
Zaragoza). Aurdio, trmino de Lantz (Nab.). Aurice (Auritze?),
apellido de Sara (Lab.) Aurino (?), trmino de Gallipienzo (Nab.).
ll Id. de Uxue (Uju) (Nab.). Auriola, apellido bizkaino (Gizaburuaga),
del siglo XVI Aurita (?), trmino de Cseda (Nab.). Auritz, nombre
indgena de la villa de Burguete (Nab.). Aurkes, trmino de Elia
(Egues, Nab.). Aurteingoa, apellido bizkaino (Orozko), del siglo
XVII. Aurtenengo, casero de Boroa (Amorebieta, Bizk.). Aurtenea
o Aurtea, casero de Zetoki (Murelaga, Bizk.). Aurtenetxe, casero
de Kortezubi (Bizk.). Aurtiz, barrio de Ituren (Nab.). Aureola,
casero de Olaeta (Alaba).
' '
Auredera, casero de Muniategi (Gautegiz de Arteaga, Bizk.).
'
Aurekoa, '
casero de Arkaratsu (Aretxabaleta, Gip.). Aurekoetxe,
'
casero de Atxuri (Mungia, Bizk.). Aurekosolo, heredad de Akosta
(Zigoitia, Alaba). Aurekua,' heredad de Murua. (Zigoitia, Alaba).
'
Auribara, '
' trmino de Estarona '
(Mendoza, Alaba). Auritza o Juansoloa,
'
trmino de Arzubiaga '
(Aratzua, Alaba).
Ausaetxe, casero de Oate (Gip.). Ausencia (??), trmino de
Lantz (Nab.). Ausidi, trmino de Saldias (Nab.). Ausitu, trmino
de Sada de Sangesa (Nab.) Auskereta, casero de Otzerin (Zeanuri,
Bizk.). Ausobe, trmino de Senosiain (Olo, Nab.). Ausonekoa,
trmino de Artazkotz (Olza, Nab.). Ausoe, apellido alabs (Barun- '
dia). Auspereta,' trmino de Lantz (Nab.). Austagana, barrio de
Gorozika (Bizk.). Austakon, casero en una altura de Elgoibar' (Gip.).
Austegarbin, meseta de Ibara ' (Orozko, Bizk.). Austeritza,
' monte
de Zigoitia (Alaba).
(I) Intxumeatz (doc. ant. Uncemeaz. A u n t z u m e a t z ? ) , coto de Arazuri
(Olza, N a b . ) .
L. de Eleizalde. T OPONOMSTICA VASCA 509

Autringo-lepoa, monte de Baztan (Nab.). Autzena, casero de


' ' (Elgete, Gip.). Autzesoroburu, monte de Huarte-
Larabiltziara '
Arakil (Nab.).
Auza, pueblo del ayuntamiento y valle de Ulzama (Nab.). ll Monte
de Baztan (Nab.). Auzabero, '
' trmino de Zalba (Ariasgoiti, Nab.).
ll Id. de Oroz-Betelu (Nab.). Auzalor, trminos de Subitza y Galar'
'
(Galar),' de Nabatz y Beltzuntze (Juslapea), de Senosiain (Olo) y
de Artieda y Tabar '(Uraul-bajo),
' todos en Nabara. ' ' '
Auzalorberi,
trmino de Gulina (Gulina, Nab.). Auzalores, ' trmino de Huarte '
'
(Nab.). Auzalorko, trmino de Aranguren (Nab.). Auzamendi, tr-
mino de Espotz (Arze, Nab.). Auzaraza, casero de Azpeitia (Gip.).
Auzasolo, heredad de Ganboa (Alaba). Auzezku, trmino de Zior- '
dia (Nab.). Auzindekoarate, ' '
monte de Huarte-Arakil (Nab.).
'
Auzkio, casero de Ezkioga (Gip.). Auzobarikoa, casero de Lezezari '
(Oate, Gip.). Auzobaso, vase Osalegi (1). Auzoetxe, casero de
' (Oate, Gip.). Auzokalte, nombre, probablemente burlesco,
Naria
de un casero de Aratz-Matximenta (Azpeitia). ll Nombre de varios
'
caseros de Oyartzun, Aya, Irun y Andoain, todos en Gipuzkoa.
Auzoko, casero de Fruniz (Bizk.). Auzola, trmino de Aoiz (Nab.).
Auzolana, monte de Aoiz (Nab.). Auztegi y -beri, ' caseros de Oyar- '
'
tzun (Gip.). Auzolozoko, trmino de Ezkirotz (Galar, Nab.).

Luis de ELEIZALDE.
(Continuar)

( I ) O s a l e g i o A u z o b a s o , a r b o l a d o d e S a n C r i s t b a l ( B e r g' a r a , G i p . ) .

Вам также может понравиться