(99 )

NAMAZ

1. Hocann meslei ( )

Hocann biri, namaz esnasnda ( ; esna

; hca , ,
; / /) "Esselmnaleykm ve
rahmet-ullah!" diye ban saa sola evirip selm verirken (
/./! , , ,
), yanndaki Bektai (
/.. /), selmn
kendisine verildiini zannederek (/, / ,
):
"Ve aleykmsselm!" diye yant vermi ( : !
//, ; diye , ,
). Hoca ():
"Ne yaptn be adam, sen de kimsin ( , , , -
//; be ... !, , !, ... !)? Namazm bozdun (
)!" Bektai ():

www.franklang.ru 1
"Sen selam verdin, ben de aldm", demi ( , :
, , ). Hoca ():
"Yahu ben sana deil, meleklere selam verdim (, ! ,
)!" Bektai ():
"yi ya Erenler! ( , ; eren
: ; ermek ; /./
) Ben de bir meleim ( )", deyince,
Hoca kplere binmi ( , :
; kp ).
"Defol git surdan, be zndk herif (, , , )!
Senden melek mi olur ( )?" Bektai gayet sakin
( ):
"Neden kzyorsun be imanm?" demi ( , , ?
; imanm // , , ; iman )
"senin gibi hocann benim gibi melei olur (
)!"

( XIII XIV
. ,
.
:
,
; ;
;
, ;
(
, 10-
- )
,
;

www.franklang.ru 2
 ; ,
; .
, , , , .
, -, (
) (), (
), - (
).)

( ()
, ,
"Selamnaleykm",
"Aleykmsselm". ,
.)

1. Hocann meslei

Hocann biri, namaz esnasnda "Esselmnaleykm ve rahmet-ullah!" diye

ban saa sola evirip selm verirken, yanndaki Bektai, selmn kendisine
verildiini zannederek:
"Ve aleykmsselm!" diye yant vermi. Hoca:
"Ne yaptn be adam, sen de kimsin? Namazm bozdun!" Bektai:
"Sen selam verdin, ben de aldm", demi. Hoca:
"Yahu ben sana deil, meleklere selam verdim!" Bektai:
"yi ya Erenler! Ben de bir meleim", deyince, Hoca kplere binmi.
"Defol git surdan, be zndk herif! Senden melek mi olur?" Bektai gayet
sakin:
"Neden kzyorsun be imanm?" demi "senin gibi hocann benim gibi melei
olur!"

www.franklang.ru 3
2. Sulu namaz ( )

Softann biri, Bektai'yi namaz klmaya altrmak gayesiyle (

/ , /:
; softa ;
; , ; gaye ;
, ): "Erenler sana gnde 5 lira vereceim ( ,
; eren
; : erenler ;
/ /), fakat her gn namaz klacaksn", demi
( , ).
Bektai, bu pazarla raz olmu ( ; raz
). Her gn be lira alp ( ), balam
namaz klmaya ( ).
Paray deyen softa ( ), erenleri takip etmi (
: ; takip ) ve abdest
almadan camiye gidip namaz kldn anlaynca (/, /
, , , ),
Bektai'ye sormu ( ): "Erenler, neden abdest almadan namaz
klyorsun ( , ,
)?"
Bektai ():
"manm, o senin dediin sulu namazdr (,
); o 10 liraya bile klnmaz", demi (
, ; klmak , : namaz klmak
; klnmak , ).

2. Sulu namaz

www.franklang.ru 4
Softann biri, Bektai'yi namaz klmaya altrmak gayesiyle: "Erenler sana
gnde 5 lira vereceim, fakat her gn namaz klacaksn", demi.
Bektai, bu pazarla raz olmu. Her gn be lira alp, balam namaz
klmaya.
Paray deyen softa, erenleri takip etmi ve abdest almadan camiye gidip
namaz kldn anlaynca, Bektai'ye sormu: "Erenler, neden abdest
almadan namaz klyorsun?"
Bektai:
"manm, o senin dediin sulu namazdr; o 10 liraya bile klnmaz", demi.

3. Bizden sana gelen olmaz ( )

Bir ka Alevi, kente inmi ( / /

; Alevi / /
/). Dolarlarken len ezan okunmaya balam ( ,
; ezan , /
/). Bir camide bitmeden, dierinden balyor (
, ); ezan uzadka uzuyormu (
).
Ayn szleri duymaktan bkan bir Alevi (
), ban minareye doru evirerek barm (
, ):
"Deil bir, bin kere bile seslensen ( , ),
bizden sana gelen olmaz!" demi ( :
, ).

3. Bizden sana gelen olmaz

www.franklang.ru 5
Bir ka Alevi, kente inmi. Dolarlarken len ezan okunmaya balam. Bir
camide bitmeden, dierinden balyor; ezan uzadka uzuyormu.
Ayn szleri duymaktan bkan bir Alevi, ban minareye doru evirerek
barm:
"Deil bir, bin kere bile seslensen, bizden sana gelen olmaz!" demi.

4. Namaza yaklamayn ( )

Bektai'nin birine sormular ( ):

"Neden namaz klmyorsun ( )?" Bektai cevap
vermi ( ):
"Kur'an- Kerim'de "... namaza yaklamayn (
)" buyuruyor da ondan (, )."
"Fakat ondan sonra yle bir kayt var ( ): "...
sarho olduun zaman ( )."
Dervi sakaln svazlyarak (, ):
"Ben Mekke hafz deilim ya ( /..
, /)? O kadarcn bilirim", demi
( / , ).

4. Namaza yaklamayn

Bektai'nin birine sormular:

"Neden namaz klmyorsun?" Bektai cevap vermi:
"Kur'an- Kerim'de "... namaza yaklamayn" buyuruyor da ondan."
"Fakat ondan sonra yle bir kayt var: "... sarho olduun zaman."
Dervi sakaln svazlyarak:
"Ben Mekke hafz deilim ya? O kadarcn bilirim", demi.

www.franklang.ru 6
5. Abdestsiz namaz ( )

Softann biri, Bektai'ye sormu ( ): "Abdestsiz

namaz klnr m ( )?"
Bektai glm ( ):
"Hem de nasl be imanm!" demi ( , , ! ), "ben
kldm pekl oldu ( , )!

5. Abdestsiz namaz
Softann biri, Bektai'ye sormu: "Abdestsiz namaz klnr m?"
Bektai glm:
"Hem de nasl be imanm!" demi, "ben kldm pekl oldu!

6. Ne de gzel klyor ( : , )

Bektai'nin biri, bir gn camide namaz klmaya gitmi ( =

). Bunu gren
softalardan bazlar ( ):
"Bak bak!" demiler (, , ), "bir de bunlar namaz bilmez
derlerdi ( /, / , ). Maallah, ne de
gzel klyor (, ; maallah !,
!, !)!"
Bektai, daha fazla dayanamam ( ;
dayanmak ; , , ), namaz brakp
balam konumaya ( /, ):

www.franklang.ru 7
"Erenler!" demi ( , ), "ben bunu abdestsiz klyorum (
). Siz bir de abdest alarak kldm namaz grn bakalm
( , : /..
/, -; bakalm
, ,
-)!"

6. Ne de gzel klyor

Bektai'nin biri, bir gn camide namaz klmaya gitmi. Bunu gren

softalardan bazlar:
"Bak bak!" demiler, "bir de bunlar namaz bilmez derlerdi. Maallah, ne de
gzel klyor!"
Bektai, daha fazla dayanamam, namaz brakp balam konumaya:
"Erenler!" demi, "ben bunu abdestsiz klyorum. Siz bir de abdest alarak
kldm namaz grn bakalm!"

7. Farz ve snnet ( /.. /)

Bir Bektai Babas ile bir hoca yolculua kmlar ( -

; baba , ; /
/). Yolda otobs beklerlerken (
) ikindi zaman olmu (
; ikindi [] /
/), hoca namaz klmak istemi ( ). Bektai
():
"Aman hocam, ge kalrsan otobs karrz (, , ,
; aman . ;

www.franklang.ru 8
, ; ; ; ). Onun iin snneti
brak da ( /, /
), sadece farz klver!" demi ( // !
; farz , ).
Hoca, Bektai'nin szne uymu ( ). Akam
bir otelde konaklamlar ( ). Ertesi sabah hoca,
Bektai'ye sitem etmi ( ; sitem
):
"Dn brakmadn ki snneti de klaym ( ,
), onun iin gece ryama Peygamber efendimiz girdi (
: - ).
Bunun zerine Bektai ( ):
"Daha ne istiyorsun be imanm?.." demi ( /..
/, ? ; iman ; imanm! //
!; !), "farz da brak, bu kez ryana Tanr girsin (
// : /,
: )!"

7. Farz ve snnet

Bir Bektai Babas ile bir hoca yolculua kmlar. Yolda otobs
beklerlerken ikindi zaman olmu, hoca namaz klmak istemi. Bektai:
"Aman hocam, ge kalrsan otobs karrz. Onun iin snneti brak da,
sadece farz klver!" demi.
Hoca, Bektai'nin szne uymu. Akam bir otelde konaklamlar. Ertesi
sabah hoca, Bektai'ye sitem etmi:
"Dn brakmadn ki snneti de klaym, onun iin gece ryama Peygamber
efendimiz girdi."
Bunun zerine Bektai:
"Daha ne istiyorsun be imanm?.." demi, "farz da brak, bu kez ryana

www.franklang.ru 9
Tanr girsin!"

8. Sen hele gn brakver (, , )

Hocann biri, tandk bir Bektai'ye taklm (

):
"Yahu Erenler, hadi oru tutmuyorsun (, , ,
; oru , oru tutmak : ), peki
neden namaz klmyorsun (, ); onu da m
unuttun yoksa ( , )?"
Bektai:
"Aa ya iken eilir, hoca efendi (, , =
, ; emek , ; eilmek
/ emek/ , , )!..
Kkken bizi altrmadlar ( , ;
almak , ; altrmak
/ almak/ = ), imdi artk zor geliyor (
: )."
Hoca ():
"Erenler ( )! Hele 40 gn bir katlanver ( ,
-: -, -; katlamak ;
katlanmak , ; , ;
-., -.), bak bir daha brakabilir misin
(, )?"
Bektai ks ks glerek (, ; ks ks
: -!):

"Bre imanm!" demi (, , ; bre !, ! /.,

www.franklang.ru 10
./), "brak 40 gn (/ =
), sen hele gn brakver ( / ;
hle , ; brakmak , ; brakvermek
, ), bak bir daha klabilir misin
(, ; klmak , :
namaz klmak ; klabilmek )?"

8. Sen hele gn brakver

Hocann biri, tandk bir Bektai'ye taklm:

"Yahu Erenler, hadi oru tutmuyorsun, peki neden namaz klmyorsun; onu
da m unuttun yoksa?"
Bektai:
"Aa ya iken eilir, hoca efendi!.. Kkken bizi altrmadlar, imdi artk
zor geliyor."
Hoca:
"Erenler! Hele 40 gn bir katlanver, bak bir daha brakabilir misin?"
Bektai ks ks glerek:
"Bre imanm!" demi, "brak 40 gn, sen hele gn brakver, bak bir
daha klabilir misin?"

9. Veresiye ( ; veresiye , )

Hoca ile Bektai arkada olmular ( ).

Namaz vakti gelince ( // : ) hoca
namaza durmu ve namaz bir hayli uzun srm ( :
, ; hyli ; , ,

www.franklang.ru 11
).
Namaz sona erdikten sonra Bektai sormu (/ , /
, ; ermek , ):
"Hocam!" demi, "namazn olduka uzun srd ( ! ,
); sebebini sorabilir miyim acaba (
, ; caba / /; ,
)?"
Hoca ():
"Gemi kazalarm da kldm", diye yant vermi (
, , ; kaza / ,
/: kaza etmek ).
Bu kez de Bektai namaza durmu ( ).
Hocannki rnein 45 dakika srmse (// , , 45
; rnek ; ; ), Bektai'ninki iki saati gemi
(// ). Bu kez de hoca sormu (
= ):
"Sen niye bu kadar uzun kldn ( )?"
"Gelecek namazlarm da kldm ondan ( ,
)."
Hoca ():
"Hi yle ey olur mu ( : )? Kitabmzda da
byle bir ey yazmyor ( ). Allah kabul eder
mi?" deyince ( ? ),
Bektai u karl vermi ( ; karlk ;
):
"Niye olmasn ki, be imanm ( , , )! Senin veresiyen
kabul oluyor da ( , ; kabul ), benim
peinatm m kabul edilmeyecek ( ; kabul
etmek ; kabul edilmek )?"

www.franklang.ru 12
9. Veresiye
Hoca ile Bektai arkada olmular.
Namaz vakti gelince hoca namaza durmu ve namaz bir hayli uzun srm.
Namaz sona erdikten sonra Bektai sormu:
"Hocam!" demi, "namazn olduka uzun srd; sebebini sorabilir miyim
acaba?"
Hoca:
"Gemi kazalarm da kldm", diye yant vermi.
Bu kez de Bektai namaza durmu. Hocannki rnein 45 dakika srmse,
Bektai'ninki iki saati gemi. Bu kez de hoca sormu:
"Sen niye bu kadar uzun kldn?"
"Gelecek namazlarm da kldm ondan."
Hoca:
"Hi yle ey olur mu? Kitabmzda da byle bir ey yazmyor. Allah kabul
eder mi?" deyince,
Bektai u karl vermi:
"Niye olmasn ki, be imanm! Senin veresiyen kabul oluyor da, benim
peinatm m kabul edilmeyecek?"

ORU

10. Hogr ()

Baba erenlere sormular ( ; baba ,

):
"Ramazan m seversin, bayram m (// / ,
/ = / /

www.franklang.ru 13
, /)?"
Bunun zerine Baba ( ):
"Biz" demi, "ikisini de hogrenlerdeniz (, ,
: ). Ne Ramazan geldi diye
dnrz ( /: , ,
; dnmek , , ;
/; , , ), ne de bayram
geldi diye seviniriz ( , , )."

10. Hogr

Baba erenlere sormular:

"Ramazan m seversin, bayram m?"
Bunun zerine Baba:
"Biz" demi, "ikisini de hogrenlerdeniz. Ne Ramazan geldi diye dnrz,
ne de bayram geldi diye seviniriz."

11. Ykk kpr ( )

Adamn biri, Ramazan aynda yolculuu srasnda ( -

, ) bir Alevi kyne uram (
). Dere kenarnda oturup, sigara ierek koyunlarn otlatan bir
ihtiyara sormu ( , ,
):
"Baba, bu kye daha Ramazan gelmedi mi (,
)?"
htiyar, derenin stndeki ykk tahta kpry gstererek (,
):

www.franklang.ru 14
"manm!" demi, "bu ykk kprden kyn davarlar bile gemiyor (!
,
; davar ), mbarek Ramazan nasl geebilir ki
( )?"

( .
).

11. Ykk kpr

Adamn biri, Ramazan aynda yolculuu srasnda bir Alevi kyne uram.
Dere kenarnda oturup, sigara ierek koyunlarn otlatan bir ihtiyara sormu:
"Baba, bu kye daha Ramazan gelmedi mi?"
htiyar, derenin stndeki ykk tahta kpry gstererek:
"manm!" demi, "bu ykk kprden kyn davarlar bile gemiyor,
mbarek Ramazan nasl geebilir ki?"

12. hiret yolcusu ( )

Bektai canlarndan birini ( ; can ; : ),

Ramazanda oru yedii iin ( : ), yakalayp
kadnn huzuruna karmlar (, ; kad ,
// ; huzur // ; huzuruna kmak
; ). Kad
sormu ( ):
"Niin oru tutmuyorsun ( )?"
Baba erenler (// ):
"Seferiyim de ondan", demi ( = , ,

www.franklang.ru 15
 ). Mahkemeye ahit olarak arlan bir ka kii (
; ahit ; armak
, ; ):
"Otuz yldr bizim mahallede oturuyor ( ),
seferi falan deildir, yalan sylyor", deyince, Bektai ( :
, , , ; falan
; ; yalan ):
"Dnyada, 24 saat bile kalacama dair elimde senedim yok ya (
//, 24 ; dair
: -., senet ; elimde :
)! Ben hirete seferiyim", demi ( ).

( .)

12. hiret yolcusu

Bektai canlarndan birini, Ramazanda oru yedii iin, yakalayp kadnn

huzuruna karmlar. Kad sormu:
"Niin oru tutmuyorsun?"
Baba erenler:
"Seferiyim de ondan", demi. Mahkemeye ahit olarak arlan bir ka kii:
"Otuz yldr bizim mahallede oturuyor, seferi falan deildir, yalan sylyor",
deyince, Bektai:
"Dnyada, 24 saat bile kalacama dair elimde senedim yok ya! Ben hirete
seferiyim", demi.

13. Yarn Ramazan ( )

www.franklang.ru 16
Bektai'nin biri, kendisine ertesi gn Ramazann balayacan hatrlatan, bir
tandyla karlam ( , / , /
, ; tandk
).
Bektai ():
"Bir dakika, unu hemen yazvereyim" demi (,
; yazmak , ; yazvermek ) ve bir
kt bulup stne, "yarn Ramazandr", diye yazvermi (, ,
). Btn Ramazan boyunca Bektai kd
cebinden kartp okumu: "Yarn Ramazandr!" (
, , : )
Bylece bayram yaklam ve bayram gn toplar patlaynca, Bektai (
/ / ,
, ):
"Heydigi mbarek gn hey ( )! Haberimiz bile olmadan
( = ), geldiin gibi nasl da
arabuk gittin!" demi ( , ! ;
gibi ..., ..., ... /
...dii/).

13. Yarn Ramazan

Bektai'nin biri, kendisine ertesi gn Ramazann balayacan hatrlatan, bir

tandyla karlam.
Bektai:
"Bir dakika, unu hemen yazvereyim" demi ve bir kt bulup stne,
"yarn Ramazandr", diye yazvermi. Btn Ramazan boyunca Bektai
kd cebinden kartp okumu: "Yarn Ramazandr!"
Bylece bayram yaklam ve bayram gn toplar patlaynca, Bektai:
"Heydigi mbarek gn hey! Haberimiz bile olmadan, geldiin gibi nasl da

www.franklang.ru 17
arabuk gittin!" demi.

14. Bir gnde karverdik ( )

Bektai'nin birine sormular ( ):

"Ramazan nasl kardn (/ / )?"
Bektai glmsyerek (, ):
"Otuz kii toplandk, bir gnde kardk", demi (//
, = , ).

14. Bir gnde karverdik

Bektai'nin birine sormular:

"Ramazan nasl kardn?"
Bektai glmsyerek:
"Otuz kii toplandk, bir gnde kardk", demi.

15. Onbir ay a ( )

Bektai'nin ba, hep Ramazan aynda derde girer (

: ; dert ; ; ,
; ). "Neden oru yiyorsun?" diye, yakalayp apar topar kadnn
huzuruna gtrrler ( ? , //
= ; apar topar ,
). Kad suunu sorunca, Bektai durumu anlatr (
, // ):

www.franklang.ru 18
"On bir ay a, susuz gezerim, kimse sormaz halimi; a mym, susuz muyum
( , ,
, , ; a ; susuz ;
gezmek , ; )? Bir gn karnm doyuracak olsam,
yaprlar yakama bu zorbalar!" der ( ,
! ; karnn doyurmak :
; yapmak , yaka ; zorba ,
; ).

15. Onbir ay a

Bektai'nin ba, hep Ramazan aynda derde girer. "Neden oru yiyorsun?"
diye, yakalayp apar topar kadnn huzuruna gtrrler. Kad suunu
sorunca, Bektai durumu anlatr:
"On bir ay a, susuz gezerim, kimse sormaz halimi; a mym, susuz muyum?
Bir gn karnm doyuracak olsam, yaprlar yakama bu zorbalar!" der.

16. Oru hesab ( )

Bir toplantda kimin ka gn oru tuttuu sorulmu (

, ; sormak ; sorulmak
). Birisi 30 gn, dieri, hepsini tuttuunu, yalnz bir gnn
kardn sylemi ( 30 , /, / // ,
, ). Bektai Babasna "ka gn oru tuttuu"
sorulunca, Baba (
, ):
"Onun kard bir gn de ben tuttum", demi (
, ).

www.franklang.ru 19
16. Oru hesab

Bir toplantda kimin ka gn oru tuttuu sorulmu. Birisi 30 gn, dieri,

hepsini tuttuunu, yalnz bir gnn kardn sylemi. Bektai Babasna
"ka gn oru tuttuu" sorulunca, Baba:
"Onun kard bir gn de ben tuttum", demi.

17. O mbarek yine gelir ( )

Bektai'nin biri, her naslsa, bir gn oru tutmu ( ,

= , ). Gn len olup gne
tepesine dikilince, dili dama kurumu ( ,
, , ; tepe ; ; dikmek
, , /, . ./). Bir sabretmi,
iki sabretmi, sonunda kalayl marapay kpe daldrp kana kana su imi (
, ,
, ; kana kana , ; kalay
; sabr ). Grenlerden biri ( ):
"Ne yaptn erenler? Oru gitti!" diyecek olmu ( , ?
: , = ).
Bektai'de cevap hazr ( ):
"O mbarek gider, seneye yine gelir ( /.. /
, ); ama bu can dnyaya bir kere gelir!"
demi ( ! ).

17. O mbarek yine gelir

www.franklang.ru 20
Bektai'nin biri, her naslsa, bir gn oru tutmu. Gn len olup gne
tepesine dikilince, dili dama kurumu. Bir sabretmi, iki sabretmi, sonunda
kalayl marapay kpe daldrp kana kana su imi. Grenlerden biri:
"Ne yaptn erenler? Oru gitti!" diyecek olmu. Bektai'de cevap hazr:
"O mbarek gider, seneye yine gelir; ama bu can dnyaya bir kere gelir!"
demi.

18. Grmeden grdm derler ( , , )

Softann biri, Bektai'ye neden oru tutmadn sormu ( /..

/ // , ).
Bektai: "Yalandm artk, gzlerim iyi grmyor da ondan", demi (:
, , , ).
Softa: "Yahu, gzlerin grp grmemenin orula ne ilgisi var (: , /,
/ , ; ilgi
, ilgisi olmak )?"
Bektai: "Olmaz olur mu? Gzlerim grmezse, Ramazan hillini gremem ki
(: // ? ,
; hill )?"
"Erenler, birine sorarsn, sylerler sana ( , - ,
)."
"Olur mu be imanm?" demi ( , , ? ), "bu devirde
kime inanacaksn ( ; devir , ; )?
Grmeden 'grdm' derler ve adama kr krne oru tuttururlar (
, ; kr , kr
krne )!"

18. Grmeden grdm derler

www.franklang.ru 21
Softann biri, Bektai'ye neden oru tutmadn sormu.
Bektai: "Yalandm artk, gzlerim iyi grmyor da ondan", demi.
Softa: "Yahu, gzlerin grp grmemenin orula ne ilgisi var?"
Bektai: "Olmaz olur mu? Gzlerim grmezse, Ramazan hillini gremem
ki?"
"Erenler, birine sorarsn, sylerler sana."
"Olur mu be imanm?" demi, "bu devirde kime inanacaksn? Grmeden
'grdm' derler ve adama kr krne oru tuttururlar!"

19. ok memnun kald ( )

Bektaiye sormular ( ):
"Erenler, mbarek Ramazan geldi geti ( ,
: , ); acaba onu memnun edebildin mi
(, = )?" Bektai
glm ( ):
"Mbarek yle memnun kald ki, hem de gelecek yl on gn daha erken gelecekmi
( ,
)."

19. ok memnun kald

Bektaiye sormular:
"Erenler, mbarek Ramazan geldi geti; acaba onu memnun edebildin mi?"
Bektai glm:
"Mbarek yle memnun kald ki, hem de gelecek yl on gn daha erken
gelecekmi."

www.franklang.ru 22
20. Yemek molas ( )

Bir Alevi dedesi, Ramazanda kasabaya giderken (

; dede ; . /= baba/), kentte yemek
yiyemeyeceini dnerek (/ , / , ),
yol kenarndaki bir glgelie ekilip ( ;
glgelik ; glge ), daarcndan kard ekmek ve
peyniri yemeye balam (
; daarck ). O srada yoldan geenlerden birisi, grp
taklm ( , , ):
"Hele bak" demi, "Dede, bu mbarek gnde ekmek yiyor ( ,
, )!.."
Bunun zerine dede, kalarn atarak ( , ; atmak
, ; ):
"Sen ekmek deil de ot mu yersin, be ocuum?" demi ( ,
, , ? ).

20. Yemek molas

Bir Alevi dedesi, Ramazanda kasabaya giderken, kentte yemek

yiyemeyeceini dnerek, yol kenarndaki bir glgelie ekilip,
daarcndan kard ekmek ve peyniri yemeye balam. O srada yoldan
geenlerden birisi, grp taklm:
"Hele bak" demi, "Dede, bu mbarek gnde ekmek yiyor!.."
Bunun zerine dede, kalarn atarak:
"Sen ekmek deil de ot mu yersin, be ocuum?" demi.

www.franklang.ru 23
DNYA GR

21. st ve alt ( )

Bir mecliste, umumi ahlkn bozukluundan bahsediliyorumu (

: ).
lerinden biri ( : ):
"Byle giderse, dnya yklacak, altst olacak!" demi ( ,
, ! ; altst
). Aralarnda bulunan bir Bektai (
):
"Ne biliyorsun, be yahu!" demi ( , ! ), "brakn
olsun, belki alt stnden daha iyi kar (, , , //
: )..."

21. st ve alt

Bir mecliste, umumi ahlkn bozukluundan bahsediliyorumu. lerinden

biri:
"Byle giderse, dnya yklacak, altst olacak!" demi. Aralarnda bulunan
bir Bektai:
"Ne biliyorsun, be yahu!" demi, "brakn olsun, belki alt stnden daha iyi
kar..."

22. Gmlek ykama ( )

www.franklang.ru 24
Bektai'nin gmlei kirlenmi ( ). Grenler
ayplam ( ):
"Erenler, gmlein ok kirli, ykasana ( ,
, -; ykamak ; ; )!"
Bektai: "Neden ykayacakmm ki (: -)? Nasl olsa
yine kirlenecek ( , )."
"Sen de tekrar ykarsn ( )."
"Yine kirlenir ( )."
"Yine ykarsn ( )."
Bektai artk tahamml edemez ( ; tahamml
, ): "manm!" demi, "biz bu dnyaya gmlek ykamaya m
geldik (! , ,
)?"

22. Gmlek ykama

Bektai'nin gmlei kirlenmi. Grenler ayplam:

"Erenler, gmlein ok kirli, ykasana!"
Bektai: "Neden ykayacakmm ki? Nasl olsa yine kirlenecek."
"Sen de tekrar ykarsn."
"Yine kirlenir."
"Yine ykarsn."
Bektai artk tahamml edemez: "manm!" demi, "biz bu dnyaya gmlek
ykamaya m geldik?"

23. Allah yapsndan ( )

www.franklang.ru 25
Bektai'nin biri, bahede urarken yanna birisi gelmi (
, // ), kendisinden yemi istemi (
). Bektai:
"Sana yemi vereyim amma, Allah yapsndan m, yoksa kul yapsndan m olsun
(: ,
; kul , )?.."
"Tabii Allah yapsndan", demi (, , // ).
Bektai, bir tane ham armut koparp eline sunmu (,
, ; sunmak , ). Adamcaz
azna alp srnca ham olduunu grm (, ,
, /, / , ; srmak ) ve boaz acyarak
yere tkrm (, / / , // ).
Bu sefer de kul yapsndan istemi ( /, / ,
). Bektai, bir tane olgun alama armut koparp vermi (
, ) ve armudu az tadyla yiyen adama
dnerek (
; az tad , : ):
"te byle, Allah, her eyi nce ham yaratr ( ,
), onu insanlar terbiye edip olgunlatrr", demi (
, , ; terbiye ).

23. Allah yapsndan

Bektai'nin biri, bahede urarken yanna birisi gelmi, kendisinden yemi

istemi. Bektai:
"Sana yemi vereyim amma, Allah yapsndan m, yoksa kul yapsndan m
olsun?.."
"Tabii Allah yapsndan", demi.
Bektai, bir tane ham armut koparp eline sunmu. Adamcaz azna alp
srnca ham olduunu grm ve boaz acyarak yere tkrm. Bu sefer de

www.franklang.ru 26
kul yapsndan istemi. Bektai, bir tane olgun alama armut koparp vermi
ve armudu az tadyla yiyen adama dnerek:
"te byle, Allah, her eyi nce ham yaratr, onu insanlar terbiye edip
olgunlatrr", demi.

24. Allah taksimi ( -)

Cevizleri blrken, aralarnda bu yzden kavga kan ocuklar ( ,

, ; kavga ),
oradan geen bir ihtiyara ( ):
"Baba, u cevizlerimizi sen taksim et!" deyince, ihtiyar Bektai (,
! , ; taksim ; .
ksm ):
"Evlatlar, Allah taksimi mi, yoksa kul taksimi mi yapalm?" diye sorunca (,
, , ),
ocuklar, daha hakl olur dncesiyle Allah taksimi istemiler (, //
, ).
Bektai, kimine iki avu, kimine avu ( ,
), kimine bir avu, kimine bir iki tane ( , -
) ve kimine de hi vermeyince, ocuklar itiraz etmi (
, ; itiraz ). Bektai:
"ocuklar! Allah taksimi ite byledir (: ! ):
Kimine ok, kimine az ve kimine de hi vermez", demi ( , ,
, ).

24. Allah taksimi

Cevizleri blrken, aralarnda bu yzden kavga kan ocuklar, oradan

www.franklang.ru 27
geen bir ihtiyara:
"Baba, u cevizlerimizi sen taksim et!" deyince, ihtiyar Bektai:
"Evlatlar, Allah taksimi mi, yoksa kul taksimi mi yapalm?" diye sorunca,
ocuklar, daha hakl olur dncesiyle Allah taksimi istemiler.
Bektai, kimine iki avu, kimine avu, kimine bir avu, kimine bir iki tane
ve kimine de hi vermeyince, ocuklar itiraz etmi. Bektai:
"ocuklar! Allah taksimi ite byledir: Kimine ok, kimine az ve kimine de
hi vermez", demi.

25. Hlle ( )

Evli barkl biri, her nedense karsn boamak ister ( -

; evli barkl , ; ;
boamak , ). Ok yaydan knca
piman olur ( , ; piman
) ve nikh tazelemek iin imama koar (
, ; imam , ; taze ;
tazelemek , ; nikh tazelemek ""
/ /), imam, olay dinledikten sonra (,
), islm hukukuna gre nikahn
tazelenebilmesi iin (
) nce hlle yaplmas (/, /
), yani karsnn baka bir erkekle evlenerek ondan ayrlmas gerektiini
anlatr ( , , ,
). Bunun zerine bir softa bulup giriirler pazarla (
, ). Bunu duyan Bektai, bu hakszla pek
tahamml edemez (
): "Be imanm!" der, "bu boanmada kadncazn hi bir

www.franklang.ru 28
kabahat yoktur (, ! ,
). Asl kocas olacak beyinsizi softayla yatrn ki (,
, ; beyinsiz
, beyin ), bir daha da byle haltlar ilemesin (
: ; halt , ,
; , ; , )!"

25. Hlle

Evli barkl biri, her nedense karsn boamak ister. Ok yaydan knca
piman olur ve nikh tazelemek iin imama koar, imam, olay dinledikten
sonra, islm hukukuna gre nikahn tazelenebilmesi iin nce hlle yaplmas,
yani karsnn baka bir erkekle evlenerek ondan ayrlmas gerektiini anlatr.
Bunun zerine bir softa bulup giriirler pazarla. Bunu duyan Bektai, bu
hakszla pek tahamml edemez: "Be imanm!" der, "bu boanmada
kadncazn hi bir kabahat yoktur. Asl kocas olacak beyinsizi softayla
yatrn ki, bir daha da byle haltlar ilemesin!"

26. Birinden al, dierine ver ( , )!

Bir gn Bektai'nin eline 40 lira gemi ( 40

). Sevinle frncnn yolunu tutmu ( ;
frn ; ). 20 Liralk ekmek alp parasn vermi ( 20
, ). Parann stn isteyince, Frnc (
, ; parann st ; st , ; ,
; ):
"stn verdim ya ", demi ( , ).
"Verdim vermedim" diye, mnakaaya balamlar (

www.franklang.ru 29
, ; mnakaa , ). Bektai, baa kamyacan
anlaynca, brakp, bir bakkala gitmi (, /, / ,
// , , ; baa kmak ,
). Orada 20 Liralk peynir alp yryverince, Bakkal (, 20
, , ; yrmek , ,
; yryvermek , ):
"Paray vermedin, " diye peinde barm ( : ,
).
"Verdim vermedim, " tekrar bir mnakaa ( , ).
Bakkal, "belki de vermitir" diye, ii oluruna brakm (, ,
, , : / , / ,
). Bektai, sakin bir keye ekilip (, ;
ekilmek ; ; ) karnn bir iyice
doyurduktan sonra ( : ,
; karn ), ban yukarya kaldrp (
):
"Allahm! Sen iin esasn biliyorsun; frncdan al, bakkala ver" demi (
! , , , ).

26. Birinden al, dierine ver!

Bir gn Bektai'nin eline 40 lira gemi. Sevinle frncnn yolunu tutmu. 20

Liralk ekmek alp parasn vermi. Parann stn isteyince, Frnc:
"stn verdim ya", demi.
"Verdim vermedim" diye, mnakaaya balamlar. Bektai, baa
kamyacan anlaynca, brakp, bir bakkala gitmi. Orada 20 Liralk
peynir alp yryverince, Bakkal:
"Paray vermedin, " diye peinde barm.
"Verdim vermedim, " tekrar bir mnakaa. Bakkal, "belki de vermitir"
diye, ii oluruna brakm. Bektai, sakin bir keye ekilip karnn bir iyice

www.franklang.ru 30
doyurduktan sonra, ban yukarya kaldrp:
"Allahm! Sen iin esasn biliyorsun; frncdan al, bakkala ver" demi.

27. Cennette yemek ( )

Yal bir Bektai, gemiyle yolculua km (

; yolculuk , ). Akama doru ak
denizde bir frtna kopmu ( ). Gemi
sallanmaya balam ( ). Herkes can telana dm
( ; telaa dmek ; tela
, ; dmek ; ); kimi alam, kimi dua
etmi ( , ; dua ). Bu arada,
dnya yklsa umrunda olmayan bir tknefes ( ,
/, / , ; tknefes
; umur , umur etmemek )
Bektai'ye sokulmu ( ; sokulmak ,
):
"Erenler, sanrm bu akam yemeini cennette yiyeceksin ( ,
, )!" Baba karnn yoklam, dolu testi su
almaz ( , :
= ;
yoklamak , ):
"manm, ben bu akam pek tokum, baka akama kalsn, o yemek bozulmaz",
demi (, ,
, , ).

27. Cennette yemek

www.franklang.ru 31
Yal bir Bektai, gemiyle yolculua km. Akama doru ak denizde bir
frtna kopmu. Gemi sallanmaya balam. Herkes can telana dm; kimi
alam, kimi dua etmi. Bu arada, dnya yklsa umrunda olmayan bir
tknefes, Bektai'ye sokulmu:
"Erenler, sanrm bu akam yemeini cennette yiyeceksin!" Baba karnn
yoklam, dolu testi su almaz:
"manm, ben bu akam pek tokum, baka akama kalsn, o yemek
bozulmaz", demi.

28. eytana uymak ( : )

Bektai babalarndan biri, her naslsa kad olmu ( ,

= , ). Bir gn karsna, bir kzn bikrini
izale ettii (kzln bozduu) gerekesiyle bir apkn karmlar (
, ,
; bikrini izale etmek ; bikir (kzlk)
; izale , ; bozmak ; gereke
). Baba sormu ( ):
"Anlat bakalm be adam, nasl iledin bu halt (-, , ,
)?"
Delikanl ezilir bzlr gibi yapm (, , :
; ezilip bzlmek ):
"Vallahi, Kad efendi (-, )! Aslnda byle bir halt ileyecek
adam deilim (
). Ama eytana uydum ( : ;
uymak ; ; -.; -
.; -.); o bana yol gsterdi ve oldu bir kere..." deyince,
Baba glm ( , , //

www.franklang.ru 32
, ):
"Ne demek, 'eytana uydum?' behey apkn!" demi (
, , ! ), "eytann baka ii gc yok da, tutup sana
pezevenklik mi yapacak ( / ,
; g , ; ,
; pezevenk )? Ya hapse girersin, ya da dnya evine (
, ; hapis , ; ;
dnya evine girmek , dnya evi )!"

28. eytana uymak

Bektai babalarndan biri, her naslsa kad olmu. Bir gn karsna, bir kzn
bikrini izale ettii (kzln bozduu) gerekesiyle bir apkn karmlar:
Baba sormu:
"Anlat bakalm be adam, nasl iledin bu halt?"
Delikanl ezilir bzlr gibi yapm:
"Vallahi, Kad efendi! Aslnda byle bir halt ileyecek adam deilim. Ama
eytana uydum; o bana yol gsterdi ve oldu bir kere..." deyince, Baba glm:
"Ne demek, 'eytana uydum?' behey apkn!" demi, "eytann baka ii gc
yok da, tutup sana pezevenklik mi yapacak? Ya hapse girersin, ya da dnya
evine!"

29. Mzisyenlerin lmesi ( )

Bektai, nnden geen cenazeyi gstererek sormu (

, ):
"Kim bu ( )?"
"Udi Remzi Efendi ( ; ut /

www.franklang.ru 33
 /)."
Biraz sonra bir cenaze daha geer (
):
"Peki, bu kim (, )?"
'Tamburi Rasih Efendi ( ; tambur
)."
Ve nc cenaze geerken ( ):
"Ya bu kim ( )?"
"Gazelhan Hafz Recai Efendi ( / /
)."
ok gemeden darbukac Memduh'un da cenazesi geince (
//, ; darbuka
, ), Baba erenler sakaln
svazlam ( ):
"Desene bu akam ahirette cmb var (-,
; cmb )!"

29. Mzisyenlerin lmesi

Bektai, nnden geen cenazeyi gstererek sormu:

"Kim bu?"
"Udi Remzi Efendi."
Biraz sonra bir cenaze daha geer:
"Peki, bu kim?"
'Tamburi Rasih Efendi."
Ve nc cenaze geerken:
"Ya bu kim?"
"Gazelhan Hafz Recai Efendi."
ok gemeden darbukac Memduh'un da cenazesi geince, Baba erenler
sakaln svazlam:

www.franklang.ru 34
"Desene bu akam ahirette cmb var!"

30. nce besmele ( )

Adamn biri, ocuunu dverken nce besmele ekiyormu (

, = c
; besmele : 'bismillhirrahmanirrahim'
; besmele ekmek
: 'bismillhirrahmanirrahim' / -. /). Bunu gren
Bektai, nedenini sormu ( ). Adam:
"Allah daya daha etkili klsn diye (:
)."
Bektai glm ( ):
"manm!" demi, "sen bu besmeleyi, ocuu yapmadan nce ekmeliydin
(! , , ,
)!"

30. nce besmele

Adamn biri, ocuunu dverken nce besmele ekiyormu. Bunu gren

Bektai, nedenini sormu. Adam:
"Allah daya daha etkili klsn diye."
Bektai glm:
"manm!" demi, "sen bu besmeleyi, ocuu yapmadan nce ekmeliydin!"

31. Ahlak bozukluu ( ; ahlk ;

)

www.franklang.ru 35
Bektai'nin biri, vali olmu ( ; vali , ,
/). Bir gn cezaevini denetlemeye gitmi (
; ceza ; denet ,
; ; ). Cezaevi mdryle koular
dolarken mahkmlara sormu ( ,
):
"Suunuz nedir ( )?"
Mahkmlarn hepsi, susuz olduldarn, oraya bir iftira yznden veya bir
yanllktan dolay dtklerini sylemiler ( , //
, ;
tan dolay -, -). Aralarnda yalnz bir Bektai
( ):
"Su bende; elime sahip olamadm ( , :
), onun iin buralara dtm", deyince
( , // ), Vali, hemen cezaevi
mdrne dnm ( ):
"karn bu adam buradan, yoksa dierlerin de ahlakn bozar!" demi (
, : ,
).

31. Ahlak bozukluu

Bektai'nin biri, vali olmu. Bir gn cezaevini denetlemeye gitmi. Cezaevi

mdryle koular dolarken mahkmlara sormu:
"Suunuz nedir?"
Mahkmlarn hepsi, susuz olduldarn, oraya bir iftira yznden veya bir
yanllktan dolay dtklerini sylemiler. Aralarnda yalnz bir Bektai:
"Su bende; elime sahip olamadm, onun iin buralara dtm", deyince,
Vali, hemen cezaevi mdrne dnm:

www.franklang.ru 36
"karn bu adam buradan, yoksa dierlerin de ahlakn bozar!" demi.

32. Neden evlenmiyor? ( )

35-40 yana geldii halde ( , 35-40 ),

henz evlenmemi olan bir Bektai derviine sormuar (
- ):
"Erenler, artk yanz geiyor ( , ).
Allah'a ok kr, halin vaktin de yerinde ( ,
, : = , ).
Byle bekr kalmann sebebi ne (/, / ,
)? Neden evlenip oluk ocuk sahibi olmuyorsun (,
, =
; oluk ocuk , ;
oluk ocuk sahibi )?" Bektai'nin yant ( ):
"Azizim!" demi, "yle bir etrafma bakyorum da ( ! ,
), ne kocas olmay arzu ettiim bir kadn (
, ; arzu ), ne de babas
olmay isteyeceim bir evlat grebiliyorum ( ,
, ; grmek ; grebilmek
); ite bundan evlenmiyorum ( )."

32. Neden evlenmiyor?

35-40 yana geldii halde, henz evlenmemi olan bir Bektai derviine
sormuar:
"Erenler, artk yanz geiyor. Allah'a ok kr, halin vaktin de yerinde.
Byle bekr kalmann sebebi ne? Neden evlenip oluk ocuk sahibi

www.franklang.ru 37
olmuyorsun?" Bektai'nin yant:
"Azizim!" demi, "yle bir etrafma bakyorum da, ne kocas olmay arzu
ettiim bir kadn, ne de babas olmay isteyeceim bir evlat grebiliyorum;
ite bundan evlenmiyorum."

33. Nasl bir e ( )

Evlenmek isteyen bir zat ( ; zat ,

; , ), yaknen tand bir Bektai babasna bavurmu (
, : , ),
evlenecei kadnn nasl olmas gerektiini sormu (,
, , ). Bektai ():
"Eer gzel bir kadnla evlenirsen ( ), onu
kskanr rahatsz olursun ( , ). irkin
bir kadnla evlenirsen ( ), sabah akam
yzn grr irenirsin (, ,
). Fakir birini alrsan, beslemen zor ( ,
; beslemek , ). Zengin biriyle
evlenirsen, servetine gvenir ( ,
; gven ; gvenmek , ,
-; , -), sana kar koyar,
ite, bunlardan baka birini bul ve evlen!" demi ( ,
! ; kar koymak ;
kar ; koymak , ).

33. Nasl bir e

Evlenmek isteyen bir zat, yaknen tand bir Bektai babasna bavurmu,

www.franklang.ru 38
evlenecei kadnn nasl olmas gerektiini sormu. Bektai:
"Eer gzel bir kadnla evlenirsen, onu kskanr rahatsz olursun. irkin bir
kadnla evlenirsen, sabah akam yzn grr irenirsin. Fakir birini alrsan,
beslemen zor. Zengin biriyle evlenirsen, servetine gvenir, sana kar koyar,
ite, bunlardan baka birini bul ve evlen!" demi.

34. Krk ()

Sonradan grme biri, srtna giydii ok deerli bir krkle kurulup dururmu (
;
sonradan grme/grm ; giymek
; deer , ; ; kurulmak ,
, ; , , : bu adam
amma da kuruluyor , ; kurulup durmak
). Bu grntye fazla alk olmayan bir Bektai Babas (
), adama
dnp unlar sylemi ( , = ):
"Srtndaki krkle yle kurulup durma be imanm (, ,
, )! O, onca zamandr iinde tad ilk sahibini bile
hayvanlktan kurtarmad ( , //
, ; hayvanlk , ;
hayvan ; tamak ; ; )"

34. Krk

Sonradan grme biri, srtna giydii ok deerli bir krkle kurulup

dururmu. Bu grntye fazla alk olmayan bir Bektai Babas, adama
dnp unlar sylemi:

www.franklang.ru 39
"Srtndaki krkle yle kurulup durma be imanm! O, onca zamandr iinde
tad ilk sahibini bile hayvanlktan kurtarmad..."

35. Pezevenk ()

Bektai Babalarndan biri, ardan geerken (

), ar esnafndan bazlar onunla alay etmek iin
arkasnda, "Baba!", diye arrlar (
, ! ; alay , ,
). Bektai durup etrafna baknca (, ,
; etraf ),
"Affedersiniz, birine benzettik!" derler (, //
= , ; -e benzemek ,
-; benzetmek -;
, / /).
arnn sonuna kadar ayn olay bir ka kere tekrarlanm (
; tekrarlamak ; tekrarlanmak
, / tekrarlamak/).
Kendisiyle alay edildiini anlayan Bektai (/, /
), arnn sonunda durur, avaz kt kadar (
, ; avaz kt kadar , avaz
)
"Ulan pezevenkler!" diye grler (, ! , ; ulan ,
!),
Dkkanlardan bir ok kii ( ):
"Ne oluyor diye" ban karnca, Bektai gler ( ?,
/, // , ; diye ,
...; , ...; , ...; // , ...):

www.franklang.ru 40
"Yahu!" der, "bu arda amma da ok pezevenk varm ha ( ! ,
= , )!"

35. Pezevenk

Bektai Babalarndan biri, ardan geerken, ar esnafndan bazlar

onunla alay etmek iin arkasnda, "Baba!", diye arrlar. Bektai durup
etrafna baknca,
"Affedersiniz, birine benzettik!" derler.
arnn sonuna kadar ayn olay bir ka kere tekrarlanm. Kendisiyle alay
edildiini anlayan Bektai, arnn sonunda durur, avaz kt kadar,
"Ulan pezevenkler!" diye grler.
Dkkanlardan bir ok kii:
"Ne oluyor diye" ban karnca, Bektai gler:
"Yahu!" der, "bu arda amma da ok pezevenk varm ha!"

36. Da gelemzse Abdal yrr ( , /)

Bektai'nin biri, kerametten dem vuruyormu ( ;

dem vurmak , , :
= ):
"Eer biz taa, topraa, aaca "gel!" dersek, ayamza gelir", demi (
, , ! , , ).
Bunu duyanlardan birisi ( ):
"yleyse, gster kerametini de grelim!" deyince ( ,
! // ), Bektai, fiyakay bozmamak iin
(, ; fiyka ,
), bir mee aacn gstererek, ayana gelmesi iin (

www.franklang.ru 41
, ),
"Gel ya mbarek!" diye emir vermi (, !
).
Tabii aa yerinden kmldamaynca, Bektai (,
, ; kmldamak ):
"Bizim mezhepte gnl gibisi yoktur, imanm ( /,
= ,
; mezhep ; )! Da gelmezse, Abdal yrr
( , ; abdal , )", demi
ve kendisi aaca doru yrm ( ).

36. Da gelemzse Abdal yrr

Bektai'nin biri, kerametten dem vuruyormu:

"Eer biz taa, topraa, aaca "gel!" dersek, ayamza gelir", demi.
Bunu duyanlardan birisi:
"yleyse, gster kerametini de grelim!" deyince, Bektai, fiyakay
bozmamak iin, bir mee aacn gstererek, ayana gelmesi iin,
"Gel ya mbarek!" diye emir vermi.
Tabii aa yerinden kmldamaynca, Bektai:
"Bizim mezhepte gnl gibisi yoktur, imanm! Da gelmezse, Abdal yrr",
demi ve kendisi aaca doru yrm.

SOFTA

37. Evliyalktan dem vurmak ( )

www.franklang.ru 42
Adamn biri, evliyalktan dem vuruyor ( ;
evliya , ). Gklerde utuundan falan bahsediyor
(/ , / ). Bir gn yine ayn
martavallar atarken, Baba erenler sormu ( / /
, // ; martaval ; : martaval
atmak/okumak , , ):
"Azizim!" demi, "sen gkte uarken altna serin bir ey dokunuyor muydu
( ! , , -
)?"
"Evet, dokunduunu hissederdim (, )..."
"te azizim, o benim eeimin kuyruu idi!" demi (, ,
! ).

37. Evliyalktan dem vurmak

Adamn biri, evliyalktan dem vuruyor. Gklerde utuundan falan

bahsediyor. Bir gn yine ayn martavallar atarken, Baba erenler sormu:
"Azizim!" demi, "sen gkte uarken altna serin bir ey dokunuyor muydu?"
"Evet, dokunduunu hissederdim..."
"te azizim, o benim eeimin kuyruu idi!" demi.

38. Cennetin kaps ( )

Gayet iman bir hoca, bir gn camide vzederken ( ,

; vaaz ):
"Cennetin kaps dardr, oradan kolay geilmez", deyince ( ,
, // ), arka srada oturan Bektai,
sesini ykseltmi ( ):

www.franklang.ru 43
"Allah akna hocam ( , )! Rica ederim, bari siz nce girmeye
kalkmaynz (, , ; bari
, )! Sonra taklr kalrsnz, bizim de geme imknmz
olmaz", demi ( : , ,
, ).

38. Cennetin kaps

Gayet iman bir hoca, bir gn camide vzederken:

"Cennetin kaps dardr, oradan kolay geilmez", deyince, arka srada oturan
Bektai, sesini ykseltmi:
"Allah akna hocam! Rica ederim, bari siz nce girmeye kalkmaynz! Sonra
taklr kalrsnz, bizim de geme imknmz olmaz", demi.

39. Domuzun softas ( )

Baba erenler, caminin nnde geerken (, ), ierden

grltler duymu ( : ). Orada bulunanlardan birine
( ):
"Ne var, " demi, "ierde ne oluyor ( : , ,
)?" Sorduu kii (, / / ):
"Camiye bir domuz girmi de, onu kovalyorlar", deyince (
, , // ), Erenler akn bir vaziyette
ban sallyarak ( : ):
"Allah Allah!" demi (, ! ), "imdiye kadar softann domuzunu
ok grdm ( -: // ), ama
domuzun softasn ilk defa gryorum ( -: // =
)..."

www.franklang.ru 44
39. Domuzun softas

Baba erenler, caminin nnde geerken, ierden grltler duymu. Orada

bulunanlardan birine:
"Ne var, " demi, "ierde ne oluyor?" Sorduu kii:
"Camiye bir domuz girmi de, onu kovalyorlar", deyince, Erenler akn bir
vaziyette ban sallyarak:
"Allah Allah!" demi, "imdiye kadar softann domuzunu ok grdm, ama
domuzun softasn ilk defa gryorum... "

40. Yok diyeceksin de ( //)

Hocann biri camide vzederken ( , ):

"Allah onsuz ve sonsuzdur ( ); domam ve
dourmamtr ( ), yemez, imez, konumaz ( ,
, ), elle tutulmaz, gzle grnmez..." diye anlatyormu (
, , ).
Bunu duyan Bektai seslenmi ( ):
"manm!" demi, "'yok' diyeceksin de, bir trl dilin varmyor (!
, //,
; varmak ; , ;
/ -./: deli vard / -./; bir
trl / / , ; )!"

40. Yok diyeceksin de

Hocann biri camide vzederken:

www.franklang.ru 45
"Allah onsuz ve sonsuzdur; domam ve dourmamtr, yemez, imez,
konumaz, elle tutulmaz, gzle grnmez..." diye anlatyormu.
Bunu duyan Bektai seslenmi:
"manm!" demi, "'yok' diyeceksin de, bir trl dilin varmyor!"

41. mer ()

Bektai'nin biri, namazdan sonra 99 kere Allah'n ismini anarak tebih eken mer
adndaki bir sofuya seslenir ( , 99
, ).
"mer!"
"Ne var ( : )?"
"mer!"
"Buyurun efendim ne diyorsun (, , )?"
"mer!"
mer artk dayanamaz, kalkar, Bektai'nin yakasna yapr (
, , ; yapmak
, ; , ):
"Yeter be herif, ne diyeceksen de (, , , // =
, ; herif , )!" Bektai glerek
(, ):
"yle celallenme be imanm!" der ( , , !
; celllenmek , ; cell ,
; /./ , ), "bak, ben kere ismini ardm
(, ; armak ; , ),
fkelinip kalktn, nerdeyse beni dvecektin (, ,
; fke , ). Sen gnde 99 defa Allah'in ismini
aryorsun ( 99 ), dn bir kere, kim

www.franklang.ru 46
bilir, O sana nasl kzmtr ( , , )!"

( 33 99
. 99 ,
).

41. mer

Bektai'nin biri, namazdan sonra 99 kere Allah'n ismini anarak tebih eken
mer adndaki bir sofuya seslenir.
"mer!"
"Ne var?"
"mer!"
"Buyurun efendim ne diyorsun?"
"mer!"
mer artk dayanamaz, kalkar, Bektai'nin yakasna yapr:
"Yeter be herif, ne diyeceksen de!" Bektai glerek:
"yle celallenme be imanm!" der, "bak, ben kere ismini ardm,
fkelinip kalktn, nerdeyse beni dvecektin. Sen gnde 99 defa Allah'in ismini
aryorsun, dn bir kere, kim bilir, O sana nasl kzmtr!"

42. imiz orada da ya hey ( )

Hocann biri, Ramazanda vzediyormu ( ):

"Ey mmeti Muhammed (, : ; mmet
; )! Rak ile arap imek kesinlikle haramdr
( ; kesinlik ;
); sakn imeyiniz (, ; sakn !

www.franklang.ru 47
!, !)! enlerin boyunlarna yarn hirette, itikleri arap ve
rak ieleri aslarak (
; ien , , . imek
; boyun ; hiret // ) maher
halkna gnlerce tehir edileceklerdir (
; tehir //, )!"
Dinleyenler arasnda bulunan bir Bektai sormu (
, ):
"Hoca efendi ( )! Boyuna aslacak o ieler, dolu mu, yoksa bo mu
olacak ( )?"
Hoca yle bir dnm ( ), "bo" dese, ieler hafif decek,
bu nedenle ( , , ;
dmek . , ; neden ):
"Hayr, dolu olacak" deyince (, , // ),
Bektai glerek u yant vermi (, , ):
"Desene hocam, iimiz orada da kyak (-, ,
; kyak // , )!"

42. imiz orada da ya hey

Hocann biri, Ramazanda vzediyormu:

"Ey mmeti Muhammed! Rak ile arap imek kesinlikle haramdr; sakn
imeyiniz! enlerin boyunlarna yarn hirette, itikleri arap ve rak ieleri
aslarak maher halkna gnlerce tehir edileceklerdir!" Dinleyenler arasnda
bulunan bir Bektai sormu:
"Hoca efendi! Boyuna aslacak o ieler, dolu mu, yoksa bo mu olacak?"
Hoca yle bir dnm, "bo" dese, ieler hafif decek, bu nedenle:
"Hayr, dolu olacak" deyince, Bektai glerek u yant vermi:
"Desene hocam, iimiz orada da kyak!"

www.franklang.ru 48
43. Yenge hanmn emei ( )

Alevi canlarndan Erzurumlu k Ahmet (

), softa ile tartyor ( ). Softa, k Ahmet'i, dini vecibeleri
yerine getirmediini ( / , /
; vecibe ), stelikte srekli rak
itii iin "cehennemlik'le" itham ediyor ( ,
, /, / , ; cehennemlik
, cehennem : //; / .-.
Gehinnem, /; itham ).
Tartmann sonunda aralarnda yle bir konuma geer (
):
"Hocam, sen cennete gidersen ( , ), sana
vaadedilen 40 huriyi alr kabul eder misin ( 40 ,
; kabul ; vaat )?"
"Allah emrettikten sonra, ederim tabii ( , ,
; emretmek , ; emir )."
"Peki, yenge hanmn da inanc tam mdr (, - =
; yenge ; inan , )?"
"Tamdr (). Be vakit namazn klar ( ),
orucunu tutar, zekatn verir ( , ; zekat
, , ),
geen yl birlikte haccmz da yaptk (
; hac / ,
/: hacca gitmek
)."
"Desene, cennet'in kaps ona da aktr (-,
)."

www.franklang.ru 49
"Onu Allah bilir ( )."
"Diyelim ki, o da cennete gitti (, )."
"nallah ( : // )!"
"Peki Allah ona huri vermeyeceine gre, nk kadn kadnla olmaz (,
,
), 40 glman verecek deil mi (40 , ; glman .
. . gulm , , : , )?"
"Glman nedir ( //)?"
"Yakkl erkektir ( ). Huri ne kadar gzelse, glman da o
kadar yaklddr ( ,
)."
Bu szleri duyan Softa, kplere biner ( ,
; kplere binmek : /
, kp ):
"Th Allah belan versin, be kfir herif" diyerek kalkp yrr (,
// , , , , //
; herif , ).
k Ahmet arkasndan seslenir ( ):
"Hac Efendi, neden kzyorsun ( , )? Yenge
hanmn emei boa m gitsin yani (-
, )? O da mkfatn alacak elbet (
)!.."

43. Yenge hanmn emei

Alevi canlarndan Erzurumlu k Ahmet, softa ile tartyor. Softa, k

Ahmet'i, dini vecibeleri yerine getirmediini, stelikte srekli rak itii iin
"cehennemlik'le" itham ediyor.
Tartmann sonunda aralarnda yle bir konuma geer:
"Hocam, sen cennete gidersen, sana vaadedilen 40 huriyi alr kabul eder

www.franklang.ru 50
misin?"
"Allah emrettikten sonra, ederim tabii."
"Peki, yenge hanmn da inanc tam mdr?"
"Tamdr. Be vakit namazn klar, orucunu tutar, zekatn verir, geen yl
birlikte haccmz da yaptk."
"Desene, cennet'in kaps ona da aktr."
"Onu Allah bilir."
"Diyelim ki, o da cennete gitti."
"nallah!"
"Peki Allah ona huri vermeyeceine gre, nk kadn kadnla olmaz, 40
glman verecek deil mi?"
"Glman nedir?"
"Yakkl erkektir. Huri ne kadar gzelse, glman da o kadar yaklddr."
Bu szleri duyan Softa, kplere biner:
"Th Allah belan versin, be kfir herif" diyerek kalkp yrr.
k Ahmet arkasndan seslenir:
"Hac Efendi, neden kzyorsun? Yenge hanmn emei boa m gitsin yani? O
da mkfatn alacak elbet!.."

44. Bir ie dem ( )

Bir Bektai ile bir hoca, ellerini ap Allah'a dua ediyorlarm (

, : , ; dua ).
Hoca:
"Aman Yrabbi, bana din, iman nasib eyle (: , ,

www.franklang.ru 51
, ; eylemek , ; nasip , ,
; nasip etmek )!" Bektai:
"Aman Yrabbi, bana da bir ie dem ihsan eyle (: , ,
; ihsan , )!"
deyince, Hocann can sklm ( // , :
):
"Be hey zndk herif (, )! Utanmyor musun, Allah'tan arap
denilen zkkm istiyorsun ( ,
; zkkm , )? man istesene ( -)!" Bektai hi
istifini bozmadan (, ):
"A hocam, niin kzyorsun!" demi (, , , ),
"senin imann yokmu, Allah'tan iman istiyorsun ( ,
). Hamdolsun, benim dinim de, imanm da var, yalnz demim yok (
, , , ; dem
: dem almak , ), ben de onu istiyorum, vermemek
anndan mdr ( , ; an , )?"

44. Bir ie dem

Bir Bektai ile bir hoca, ellerini ap Allah'a dua ediyorlarm. Hoca:
"Aman Yrabbi, bana din, iman nasib eyle!" Bektai:
"Aman Yrabbi, bana da bir ie dem ihsan eyle!" deyince, Hocann can
sklm:
"Be hey zndk herif! Utanmyor musun, Allah'tan arap denilen zkkm
istiyorsun? man istesene!" Bektai hi istifini bozmadan:
"A hocam, niin kzyorsun!" demi, "senin imann yokmu, Allah'tan iman
istiyorsun. Hamdolsun, benim dinim de, imanm da var, yalnz demim yok,
ben de onu istiyorum, vermemek anndan mdr?"

www.franklang.ru 52
45. Suyunu kplere doldurun ( )

Rumelihisar'ndaki Bektai Tekkesi Postniini Gani Baba'ya canlardan biri sormu

( -, ,
; postniin /./ / -
/; can , / /):
"Erenler ( )! Bu yl zm bereketli oldu, ne yapalm (
, ; bereket , ,
: )?"
"Konu komuya datnz!" demi ( ! ; konu
komu , ). Bir ka gn sonra tekrar sormu
( ):
"Konu komuya dattk, bitmiyor ki ( , ).
Ktklerden fkryor ( )."
"Sokaktan geenlere verin ( )!" Aradan bir iki gn
gemi ( - ):
"Baba erenler ()! Dattka bereketi artyor (/ , / ,
)... Koyacak ne sepet kald, ne kfe, ne de kap kacak
( // , , ;
kfe ; kap kacak
/). Baka ne yapabiliriz ( )?"
Baba erenler, tacn karm, ban kayarak (, ,
; ta , ):
"Suyunu kplere doldurun" demi, "bakalm Allah ne gsterir (
: , , , :
)!"

45. Suyunu kplere doldurun

www.franklang.ru 53
Rumelihisar'ndaki Bektai Tekkesi Postniini Gani Baba'ya canlardan biri
sormu:
"Erenler! Bu yl zm bereketli oldu, ne yapalm?"
"Konu komuya datnz!" demi. Bir ka gn sonra tekrar sormu:
"Konu komuya dattk, bitmiyor ki. Ktklerden fkryor."
"Sokaktan geenlere verin!" Aradan bir iki gn gemi:
"Baba erenler! Dattka bereketi artyor... Koyacak ne sepet kald, ne kfe,
ne de kap kacak. Baka ne yapabiliriz?"
Baba erenler, tacn karm, ban kayarak:
"Suyunu kplere doldurun" demi, "bakalm Allah ne gsterir!"

46. Biz de yle balamtk ( )

Bektai'nin biri, meyhanede demlenirken (

), bir ocuk kapdan kafasn uzatarak ( ,
):
"Meyhaneci amca, sirke var m?", diye sormu ( , ,
; amca , ). Bektai ocua
seslenmi ( ):
"Ne istedin evladm ( , )?"
ocuk ():
"Sirke istedim baba!" deyince, Bektai u yant vermi ( , !
// , ):
"Evet evet, ite biz de yle balamtk (, , )!"

46. Biz de yle balamtk

Bektai'nin biri, meyhanede demlenirken, bir ocuk kapdan kafasn

www.franklang.ru 54
uzatarak:
"Meyhaneci amca, sirke var m?", diye sormu. Bektai ocua seslenmi:
"Ne istedin evladm?"
ocuk:
"Sirke istedim baba!" deyince, Bektai u yant vermi:
"Evet evet, ite biz de yle balamtk!"

47. Ramazanda ( )

kinin yasak edildii dnemlerde ( , // ;

yasak ) bir Bektai dervii, bir meyhanenin kesine sinip (
, ; meyhane :
/./), ekine ekine demleniyormu ( // ; ekinmek
, ). Meyhaneci ():
"Yahu!" demi, "senin elbette bir evin de var (! , , ,
). Bu mereti burada korka korka ieceine (
; korkmak ), evde daha rahat demlensen olmaz
m ( , )?" Bunun zerine Dervi
( ):
"O senin dediin Ramazanda olur, be imanm!" demi (, ,
, , ! ).

47. Ramazanda

kinin yasak edildii dnemlerde bir Bektai dervii, bir meyhanenin

kesine sinip, ekine ekine demleniyormu. Meyhaneci:
"Yahu!" demi, "senin elbette bir evin de var. Bu mereti burada korka korka
ieceine, evde daha rahat demlensen olmaz m?" Bunun zerine Dervi:

www.franklang.ru 55
"O senin dediin Ramazanda olur, be imanm!" demi.

48. Selamnaleykm ey F Baba (, , -)!

Bektai'nin biri, seyahat ederken bir kasabaya uram ( ,

, / / ). ary
dolarken sa, solu koklayarak ( , , ,
), meyhanenin neresi olduunu renmek istemi (
, ). Bir yerde iki kokusu hissedince, hemen kapdan ieri
dalm ( // ,
). O esnada hoca ile meyhaneci ayakta sohbet ediyorlarm
( : , ; ayak ;
sohbet ). Rak varillerini gren Bektai (
), onlara selm vermeden, byk bir fnn yanna gelerek (
, ; selm , ):
"Selamnaleykm ey F Baba!" demi (, , -!
) ve binliini doldurmaa balam ( ).
Hocann bu ie can sklm ( - ; -a can sklmak
, - -.; can ):
"Be hey zndk herif!" demi (, : ! ),
"bizim gibi Mslmanlara selam vermeyip de (
, ), o zkkm fsna selm vermek revay hak mdr (
; reva ,
hak )?" Bektai ():
"A hocam! Niin darlyorsun?" demi (, ! ?
), "bu fnn iinde binlerce kilo rak var (
), meskut bir halde bekliyor ve hi srrn fa etmiyor
( ; fa

www.franklang.ru 56
) Maallah ()! Bundan sana yz gram iirseler (
100 ), iindeki btn eytaneti darya vurursun (/,
/ ; darya vurmak
, ; dar )! nsaf et bir kere (
// ; insaf , )... Sana m, yoksa F
Babaya m selm yarar ( - )?"

48. Selamnaleykm ey F Baba!

Bektai'nin biri, seyahat ederken bir kasabaya uram. ary dolarken

sa, solu koklayarak, meyhanenin neresi olduunu renmek istemi. Bir
yerde iki kokusu hissedince, hemen kapdan ieri dalm. O esnada hoca ile
meyhaneci ayakta sohbet ediyorlarm. Rak varillerini gren Bektai, onlara
selm vermeden, byk bir fnn yanna gelerek:
"Selamnaleykm ey F Baba!" demi ve binliini doldurmaa balam.
Hocann bu ie can sklm:
"Be hey zndk herif!" demi, "bizim gibi Mslmanlara selam vermeyip de, o
zkkm fsna selm vermek revay hak mdr?" Bektai:
"A hocam! Niin darlyorsun?" demi, "bu fnn iinde binlerce kilo rak
var, meskut bir halde bekliyor ve hi srrn fa etmiyor. Maallah! Bundan
sana yz gram iirseler, iindeki btn eytaneti darya vurursun! nsaf et
bir kere... Sana m, yoksa F Babaya m selm yarar?"

49. Meyhaneye giden yol ( )

Bektai'nin biri, seyahata km ( ),

urad bir ehirde meyhanenin yerini renmek iin ( , //
, ), ilk rastlad bir ahsa sormu (

www.franklang.ru 57
 ; rastlamak ,
//; ahs , ):
"Erenler, dergh ne taraftadr, syler misiniz ( ,
, )!" Adamcaz da (: ):
"Sadan gider, sola saparsn... ", diye tarife balam ( ,
, ). Bektai sormu ( ):
"Efendim, oras meyhaneye kmaz m (,
//; kmak )?"
"Hayr, meyhane u kar yoldan yryp sola sapnca karna gelir" deyince (,
= ,
= , : , //
), Baba, esas renmek istediini duymutu ( /, /
, ; esas , ; , ).
"Eyvallah!" deyip bir referans ektikten sonra (! ,
; yvallah !, !; !,
!; referans , ), tutar doru
meyhanenin yolunu ( :
).

49. Meyhaneye giden yol

Bektai'nin biri, seyahata km, urad bir ehirde meyhanenin yerini

renmek iin, ilk rastlad bir ahsa sormu:
"Erenler, dergh ne taraftadr, syler misiniz!" Adamcaz da:
"Sadan gider, sola saparsn... ", diye tarife balam. Bektai sormu:
"Efendim, oras meyhaneye kmaz m?"
"Hayr, meyhane u kar yoldan yryp sola saynca karna gelir" deyince,
Baba, esas renmek istediini duymutu.
"Eyvallah!" deyip bir referans ektikten sonra, tutar doru meyhanenin
yolunu.

www.franklang.ru 58
50. Fazla demlenmek ( )

Bektai, bir gn demi fazla karm (

). Evine dnerken, yrmekte bir hayli glk ekmi (
, ). ki tarafa yalpa
vurup ( ; yalpa ), de kalka giderken,
kendisini bu vaziyette gren canlardan biri (, , ,
; dmek ; kalkmak ,
):
"Gryorsun ya Baba! Fazla imek ne fena ey!" deyince (, , !
! // ), Bektai durup yzne
bakm (, , ):
"Azizim!" demi, "imek deil, yrmek fena ey ( ! .
, // )!"

50. Fazla demlenmek

Bektai, bir gn demi fazla karm. Evine dnerken, yrmekte bir hayli
glk ekmi. ki tarafa yalpa vurup, de kalka giderken, kendisini bu
vaziyette gren canlardan biri:
"Gryorsun ya Baba! Fazla imek ne fena ey!" deyince, Bektai durup
yzne bakm:
"Azizim!" demi, "imek deil, yrmek fena ey!"

51. Yz parayla Hicaza m ( )?

www.franklang.ru 59
Zenginlerden biri, Bektai fukaralarndan birine yz para vermi (
-: ).
Baba: "Eyvallah!" deyip yrynce, zengin adam, arkasndan seslenmi (:
! , // ,
):
"Biliyorum Baba, bunu alnca doru meyhaneye gidersin (, , ,
)!"
Bektai:
"Bre imanm!" demi, "yz parayla da Hicaz'a gidilmez ya (: ,
! , /..
/)!"

51. Yz parayla Hicaza m?

Zenginlerden biri, Bektai fukaralarndan birine yz para vermi.

Baba: "Eyvallah!" deyip yrynce, zengin adam, arkasndan seslenmi:
"Biliyorum Baba, bunu alnca doru meyhaneye gidersin!"
Bektai:
"Bre imanm!" demi, "yz parayla da Hicaz'a gidilmez ya!"

52. Kefen paras ( )

Bektai, bir kye misafir olmu ( ); akam

olunca ev sahibine ( , ):
"manm!" demi, "ayet ben burada lrsem ne yaparsn (, ,
, )?"
Ev sahibi ( ):

www.franklang.ru 60
"Erenler, sizleri hrmetle kefenler, defnederim!" demi ( ,
, ! ; kefenlemek
, kefen ; defin ; ).
Bektai:
"yle ise beni lm farzedip (: , ), u
kefen parasn imdiden himmet etseniz hi te fena olmaz!" demi (
, ! ; himmet
, ; te = de, da , , ; , ). Kefen parasn
alm, raksn getirip demlendikten sonra, kendi kendine mrldanp (
, , , ):
"u kefen paras, amma da ie yarad!" demi (
! ).

52. Kefen paras

Bektai, bir kye misafir olmu; akam olunca ev sahibine:

"manm!" demi, "ayet ben burada lrsem ne yaparsn?"
Ev sahibi:
"Erenler, sizleri hrmetle kefenler, defnederim!" demi.
Bektai:
"yle ise beni lm farzedip, u kefen parasn imdiden himmet etseniz hi
te fena olmaz!" demi. Kefen parasn alm, raksn getirip demlendikten
sonra, kendi kendine mrldanp:
"u kefen paras, amma da ie yarad!" demi.

53. Eekliinden (- )

Baba Erenler, snni baz arkadalarn srar zerine ( ,

www.franklang.ru 61
 ; srar ), vaz dinlemek iin, bir
gn camiye gitmi ( , ).
Hoca, alkoln zararlar zerine bir hayli eyler anlattktan sonra (,
), yle bir rnek vermi (
):
"Bir eein nne bir kova su, bir kova da arap koysanz (
), acaba eek hangisini ier
(, ; hngi ?, ?)? Elbette ki suyu
( , )! Peki eek neden arab imez?" deyince (,
? // ), Bektai ta gediine
koymu ( : ):
"Neden olacak ki be imanm?" demi, "eekliinden ( , ,
? , - : )!'

53. Eekliinden

Baba Erenler, snni baz arkadalarn srar zerine, vaz dinlemek iin, bir
gn camiye gitmi. Hoca, alkoln zararlar zerine bir hayli eyler anlattktan
sonra, yle bir rnek vermi:
"Bir eein nne bir kova su, bir kova da arap koysanz, acaba eek
hangisini ier? Elbette ki suyu! Peki eek neden arab imez?" deyince,
Bektai ta gediine koymu:
"Neden olacak ki be imanm?" demi, "eekliinden!'

54. Takke ()

Bektai'nin biri, yolculuu srasnda bir eve misafir olmu (

). Ev sahibi her akam rak itii halde

www.franklang.ru 62
( , ), o gn misafirden
ekinerek iemez olmu ( , ). Bu
nedenle ikisini gece yatann yanna alp, bardana doldurarak iermi (
, , , ).
Ev sahibi bir ara dar km ( - ),
iin farkna varan Bektai, karanlkta yavaa kalkm (/ / ,
); dolu barda alp karaya dikmi ve tekrar
yatana yatm ( ,
; kara ; dikmek , , ; /./
, ).
Dardan dnen ev sahibi, yatana girmi (
: ); bardaa el uzatp bo olduunu anlaynca (
, /, / , // ), "acaba dkld
m" diye, saa sola elini srmeye balam (, , ,
, ). Farkna varan Bektai (
; fark , ; farkna varmak , ;
; ; varmak ; , ;
, , ):
"Efendi, ne aryorsun?" diye sormu (, ? ). Ev sahibi
( ):
"Gecelik takkemi uraya koymutum da, aryorum, bir trl bulamyorum"
deyince, Bektai ( , ,
// , ):
"manm, onu nafile arama (, )! Bam d, ben
giydim", demi ( , , ).

54. Takke

Bektai'nin biri, yolculuu srasnda bir eve misafir olmu. Ev sahibi her
akam rak itii halde, o gn misafirden ekinerek iemez olmu. Bu nedenle

www.franklang.ru 63
ikisini gece yatann yanna alp, bardana doldurarak iermi.
Ev sahibi bir ara dar km, iin farkna varan Bektai, karanlkta yavaa
kalkm; dolu barda alp karaya dikmi ve tekrar yatana yatm.
Dardan dnen ev sahibi, yatana girmi; bardaa el uzatp bo olduunu
anlaynca, "acaba dkld m" diye, saa sola elini srmeye balam.
Farkna varan Bektai:
"Efendi, ne aryorsun?" diye sormu. Ev sahibi:
"Gecelik takkemi uraya koymutum da, aryorum, bir trl bulamyorum"
deyince, Bektai:
"manm, onu nafile arama! Bam d, ben giydim", demi.

55. Kt arap ( )

Bektai'ye iki testi arap getirmiler ( ).

"Erenler, bak bakalm, bu araplarn hangisi daha iyi ( , -
, )?"
Bektai, testinin birinden bir yudum alm (
: ):
"tekisi daha iyi", demi ( , ).
"yi ama, tekinin tadna bakmadn ki (,
: )?"
Bektai:
"manm!" demi, "bundan daha kts de olamaz ki (: !
, , , )!"

55. Kt arap

Bektai'ye iki testi arap getirmiler.

www.franklang.ru 64
"Erenler, bak bakalm, bu araplarn hangisi daha iyi?"
Bektai, testinin birinden bir yudum alm:
"tekisi daha iyi", demi.
"yi ama, tekinin tadna bakmadn ki?"
Bektai:
"manm!" demi, "bundan daha kts de olamaz ki!"

56. Aza gre deiir ( )

Bektai Babasna sorumular ( ):

"Baba Erenler, rak hell mdr, yoksa haram mdr ( ,
)?"
Baba:
"Aza gre deiir!" demi (: ! ;
az ).

56. Aza gre deiir

Bektai Babasna sorumular:

"Baba Erenler, rak hell mdr, yoksa haram mdr?"
Baba:
"Aza gre deiir!" demi.

57. lrken ()...

kiye ar tutkun bir Bektai (

), lm deinde yatarken bir yudum su istemi (

www.franklang.ru 65
 , ). Niin istediini soranlara yle demi
( , ):
"nsan lrken dmanlaryla bile barmal (, ,
; bar ; barmak )!"

57. lrken...
kiye ar tutkun bir Bektai, lm deinde yatarken bir yudum su
istemi. Niin istediini soranlara yle demi:
"nsan lrken dmanlaryla bile barmal!"

58. Yersizlikten (- / )

Bektai'nin biri, kem gzlerden uzak olmak iin (

), tenha bir saatte bo bulduu cami bahesinin bir kesine
ekilip, balam demlenmee ( ,
// , //; tenha ,
; ; bo ). Ksa bir mdet sonra mezzin
damlam ( ; mezzin
/ , /; . ezan
):
"Ulan be kfir, senin bu yaptn dpedz dinsizliktir, imanszlktr (, /..
/,
; dz , , ; dpedz
/, ; , , ; din
)!"
Bektai boynunu bkm ( : ):
"Yok be imanm!" demi, "ne dinsizlik, ne de imanszlktr; yersizliktir, yersizlik
(, , ! , ,

www.franklang.ru 66
/, //)!"

58. Yersizlikten

Bektai'nin biri, kem gzlerden uzak olmak iin, tenha bir saatte bo bulduu
cami bahesinin bir kesine ekilip, balam demlenmee. Ksa bir mdet
sonra mezzin damlam:
"Ulan be kfir, senin bu yaptn dpedz dinsizliktir, imanszlktr!"
Bektai boynunu bkm:
"Yok be imanm!" demi, "ne dinsizlik, ne de imanszlktr; yersizliktir,
yersizlik!"

CAM

59. Deve ()

Bir gn babo sokakta dolaan bir deve (

), cami kapsn ak grerek ieri dalm (
, ); ban arpp kandilleri krm (
, ). Bunu gren kayyum, sprgeyi alp, hayvan
dvmeye balam ( ,
; kayyum, kayym ). Bu srada yolda geen bir
Bektai Dervii, kayyuma sormu ( -
):
"Hayvan neden dvyorsun imanm ( , )?"
Kayyum cevap vermi ( ):
"Camiye girdii iin ( )!"

www.franklang.ru 67
Bektai:
"Vurma be kuzum!" demi, "o bir hayvandr; akl ermedii iin girmi. Bak ben hi
giriyor muyum (: , , ! , ,
/- , / , . , ;
ermek )?"

( . .
, cemm ,
tekke , .)

59. Deve

Bir gn babo sokakta dolaan bir deve, cami kapsn ak grerek ieri
dalm; ban arpp kandilleri krm. Bunu gren kayyum, sprgeyi alp,
hayvan dvmeye balam. Bu srada yolda geen bir Bektai Dervii,
kayyuma sormu:
"Hayvan neden dvyorsun imanm?"
Kayyum cevap vermi:
"Camiye girdii iin!"
Bektai:
"Vurma be kuzum!" demi, "o bir hayvandr; akl ermedii iin girmi. Bak
ben hi giriyor muyum?"

60. Bu yatan sonra camiye mi ( )?

Bektai'nin biri, yaramazlk yapan olunu kovalam (

; yaramazlk ; yaramak ,
, ; yaramaz , ; , ).

www.franklang.ru 68
Olan nde, baba arkadan komu ( , ). Bir
caminin nnden geerlerken, kapy ak gren olan ieri dalm (
, :
). Baba uzun bir sre kapda beklemi, sonra kafasn ieriye uzatp
seslenmi ( , :
, ):
"Haydi olum, k dar (, , ; hydi !, !,
!)! Vallahi seni dvmeyeceim (-, ). Haydi
yavrum, gel, bu yatan sonra beni oraya sokma!" demi (, , ,
! ).

60. Bu yatan sonra camiye mi?

Bektai'nin biri, yaramazlk yapan olunu kovalam. Olan nde, baba

arkadan komu. Bir caminin nnden geerlerken, kapy ak gren olan
ieri dalm. Baba uzun bir sre kapda beklemi, sonra kafasn ieriye uzatp
seslenmi:
"Haydi olum, k dar! Vallahi seni dvmeyeceim. Haydi yavrum, gel, bu
yatan sonra beni oraya sokma!" demi.

61. Kaynpederinin evi ( )

Fakir bir Bektai, kk bir kulbede yar a, yar tok bir halde yaarm (
,
).
Bir gn ge vakit kap alnm ( ;
almak , , ; alnmak -
almak). Bektai kapy anca, hi tanmad bir adamla karlam

www.franklang.ru 69
( , ):
"Kimsin?" diye sorduunda, u yant alm ( ? , ,
):
"Ben, Allah'n damadym ( ; damat ). Bu gece sana misafir
olacam ( )" deyince, Bektai'nin ehresini bir
teessr kaplam ( // ,
; kaplamak ; / -./
/). Kulbesinin hazin haline bakm (
; hazin , ); eliyle iaret ederek, o sefil manzaray
misafire gstermi ( , ; iaret
; manzara , , ):
"Bak Erenler (, )! Byle bir yerde Allah'n damadn
nasl misafir edebilirim ( ).
Gel, seni lyk olduun bir yere gtreyim (,
)," demi ve misafirin nne dp ( , ), ehrin en
byk camisinin nne getirmi ( ):
"te Erenler, senin misafir olabilecein yer ancak buras olabilir", demi (,
, , ,
, ). Misafir, birdenbire irkilmi (
):
"Buras da neresi?" diye sorunca, Bektai, gayet sakin ( ?
, , ):
"Canm tanyamadn m? Senin kaynpederinin evi (,
? )."

61. Kaynpederinin evi

Fakir bir Bektai, kk bir kulbede yar a, yar tok bir halde yaarm.
Bir gn ge vakit kap alnm. Bektai kapy anca, hi tanmad bir
adamla karlam:

www.franklang.ru 70
"Kimsin?" diye sorduunda, u yant alm:
"Ben, Allah'n damadym. Bu gece sana misafir olacam" deyince,
Bektai'nin ehresini bir teessr kaplam. Kulbesinin hazin haline bakm;
eliyle iaret ederek, o sefil manzaray misafire gstermi:
"Bak Erenler! Byle bir yerde Allah'n damadn nasl misafir edebilirim. Gel,
seni lyk olduun bir yere gtreyim, " demi ve misafirin nne dp,
ehrin en byk camisinin nne getirmi:
"te Erenler, senin misafir olabilecein yer ancak buras olabilir", demi.
Misafir, birdenbire irkilmi:
"Buras da neresi?" diye sorunca, Bektai, gayet sakin:
"Canm tanyamadn m? Senin kaynpederinin evi."

62. Her gn taciz etmem ( ; taciz ,

taciz etmek , , ; )

"Ramazan ay, dileklerin kabul edildii bir aydr ( ,

// ). Allah'tan ne istersen verir", demiler (
, , ).
Bunu duyan Bektai, oktan beri veremedii borcunu demek iin (
, ), kalkm
camiye gitmi (, ). Namazn klp duaya balam
( , ):
"Yarabbi ( )! Evine ilk defa geldiim gndr (// ,
// ). Ben, bunlar gibi gnde be defa gelip Seni taciz
etmem (, , , ; taciz
). Borcumu verecek kadar para ihsan eyle, bir daha da gelmem!"
demi ( , , ! ;
ihsan , ; eylemek / / ;

www.franklang.ru 71
 -. ).

62. Her gn taciz etmem

"Ramazan ay, dileklerin kabul edildii bir aydr. Allah'tan ne istersen verir",
demiler.
Bunu duyan Bektai, oktan beri veremedii borcunu demek iin, kalkm
camiye gitmi. Namazn klp duaya balam:
"Yarabbi! Evine ilk defa geldiim gndr. Ben, bunlar gibi gnde be defa
gelip Seni taciz etmem. Borcumu verecek kadar para ihsan eyle, bir daha da
gelmem!" demi.

TANRI VE EVLYA LKLER

63. Aksini yapyor ( )

Adamn biri, hasta yatmakta olan ocuuna okuyup dua etmesi iin (
; yatmak
, ), bir Bektai babasn arm (
). Bektai gelip ocuun banda elini srp, okuyup fleyerek (,
, , // , ; flemek
):
"nallah bu ocuk lr!" demi ( , ! ).
Buna fena halde can sklan ev sahibi (- =
; -a can sklmak , -
-.; can ), ses karmadan Bektai'yi yolcu etmi ( ,
/ : ). Aradan

www.franklang.ru 72
birka gn geince ( ) hasta ocuk
iyileip kalkm ( , ) ve bir gn Bektai'ye
rastlayan adam ( ):
"Baba erenler, geen gn seni gtrp hastamza dua etmeni istemitik (
, ,
). Siz aksine beddua ettiniz, fakat, Allah'a ok kr (
, , ; beddua )!
ocuk iyileti ( ). Senin ktln sana kald", deyince
Bektai adama dnm ( , // ,
):
"Bak olum!" demi (, ! ), "o sralar benim Allah ile aram
pek iyi deildi (
); dediklerimin hep aksini yapyordu (
). yle istedim ki, ocua shhat versin ( ,
)!"

63. Aksini yapyor

Adamn biri, hasta yatmakta olan ocuuna okuyup dua etmesi iin, bir
Bektai babasn arm. Bektai gelip ocuun banda elini srp, okuyup
fleyerek:
"nallah bu ocuk lr!" demi.
Buna fena halde can sklan ev sahibi, ses karmadan Bektai'yi yolcu etmi.
Aradan birka gn geince hasta ocuk iyileip kalkm ve bir gn Bektai'ye
rastlayan adam:
"Baba erenler, geen gn seni gtrp hastamza dua etmeni istemitik. Siz
aksine beddua ettiniz, fakat, Allah'a ok kr! ocuk iyileti. Senin
ktln sana kald", deyince Bektai adama dnm:
"Bak olum!" demi, "o sralar benim Allah ile aram pek iyi deildi;
dediklerimin hep aksini yapyordu. yle istedim ki, ocua shhat versin!"

www.franklang.ru 73
64. Yamur duas ( )

Bir kyde yamur duasna kmlar (

). Bektai de bunlara katlm ( ).
Cemaatin arkasndan giderken ( ), eline geirdii bir
aa daln kendi tarlasna dikip (
), ban yukar kaldrm ( ):
"Bizim tarla da ite buras ( ). Bari iyice bir yamur yadr
da sulansn!" demi ( , !
).
Yamur duas bitmi ( ); herkes evine dnm ve o
akam iddetli bir yamur ve dolu yam ( ,
). Bektai sabahleyin tarlasn gezmee
gitmi, bir de ne grsn ( ,
; gezmek , ; ; /,
. ./)? Dolu, bilhassa kendi tarlasndaki ekini mahvedip topraa katm
( // ,
; mahvetmek ; ; ). O vakit ban
yukar kaldrarak Allah'a yle seslenmi (, ,
):
"Kabahat sende deil, sana tarlay gsteren pezevenkte!" demi ( ,
/ / ! ; pezevenk ).

64. Yamur duas

Bir kyde yamur duasna kmlar. Bektai de bunlara katlm. Cemaatin

arkasndan giderken, eline geirdii bir aa daln kendi tarlasna dikip,

www.franklang.ru 74
ban yukar kaldrm:
"Bizim tarla da ite buras. Bari iyice bir yamur yadr da sulansn!" demi.
Yamur duas bitmi; herkes evine dnm ve o akam iddetli bir yamur ve
dolu yam. Bektai sabahleyin tarlasn gezmee gitmi, bir de ne grsn?
Dolu, bilhassa kendi tarlasndaki ekini mahvedip topraa katm. O vakit
ban yukar kaldrarak Allah'a yle seslenmi:
"Kabahat sende deil, sana tarlay gsteren pezevenkte!" demi.

65. Ali Paann kulu ( )

Bektai'nin biri, Msr'a gezmeye gitmi (

). Sokakta geerken ( ) ssl,
grkemli atlar stnde ( , ),
srmal, prl prl giyisli adamlar grnce (
// ; srma
, ), yanndakilerine, bunlarn neyin nesi, kimin fesi olduklarn
sormu ( // :
, ). Ali Paa'nn kullar olduklarn renince (/, /
, // ), yoksul Bektai ban ge
kaldrm ( ):
"Hey Allah'm ( )! Bir senin kuluna, bir de Ali Paa'nn kuluna bak (
); u benim perian halimden utan!"
demi ( ! ; utanmak
; ).

65. Ali Paann kulu

Bektai'nin biri, Msr'a gezmeye gitmi. Sokakta geerken ssl, grkemli

www.franklang.ru 75
atlar stnde, srmal, prl prl giyisli adamlar grnce, yanndakilerine,
bunlarn neyin nesi, kimin fesi olduklarn sormu. Ali Paa'nn kullar
olduklarn renince, yoksul Bektai ban ge kaldrm:
"Hey Allah'm! Bir senin kuluna, bir de Ali Paa'nn kuluna bak; u benim
perian halimden utan!" demi.

66. Alet ()

Bektai babalarndan biri, karlat her olumsuzluu 'Tanr'dandr" deyip (

, , :
, ; olumsuzluk ), avunup dururmu (
; avunmak , -p durmak ,
). Bunu bilen tandklardan birisi, ders olsun diye (
, :
, ), Babann ensesine zorlu bir sille yaptrm (
; ense ). Baba hzla geri dnp bakm
( , ). Adam:
"Ne bakyorsun Baba erenler, bu da Tanr'dand (: ,
, )."
Bunun zerine Bektai ( ):
"ok doru be imanm ( , , )! Bu da Tanr'dand; her
ey Tanr'dandr ( , ). Bunu biliyorum, yalnz,
hangi pezevengin eliyle yapt, ite ona bakyordum!" demi ( ,
, ! ).

66. Alet

Bektai babalarndan biri, karlat her olumsuzluu 'Tanr'dandr" deyip,

www.franklang.ru 76
avunup dururmu. Bunu bilen tandklardan birisi, ders olsun diye, Babann
ensesine zorlu bir sille yaptrm. Baba hzla geri dnp bakm. Adam:
"Ne bakyorsun Baba erenler, bu da Tanr'dand."
Bunun zerine Bektai:
"ok doru be imanm! Bu da Tanr'dand; her ey Tanr'dandr. Bunu
biliyorum, yalnz, hangi pezevengin eliyle yapt, ite ona bakyordum!" demi.

67. Bunu ben yapsaydm ( )

Bektai'nin biri, nehir kenarnda otururken ( ,

) yanna, biri elinde, biri kucanda, iki ocukla bir kadn gelmi (
, //, // ,
). Kadn, babaya rica etmi ( ; rica
): "ocuun birini tut, tekini karya geireyim, gelip bunu da alrm",
demi ( ,
, , , ).
Baba ocua bakm ( ). Kadn kk ocuu karya
geirdikten sonra dnm (,
: , ) teki ocuu da alp
geirmek isterken ( , ), tam
nehrin ortasnda aya kayarak dm (
, // ); hem kadn, hem ocuk, ikisi de boulmu (
, , ).
Bir yandan bu ackl olay izleyen ( ,
; izlemek ; ,
, ), dier taraftan kardaki ocuun ln duyan Bektai (
,
), daha fazla tahamml edemez, ban yukar kaldrp

www.franklang.ru 77
( , ; tahamml ):
"Hey yce Tanrm!" demi (, ! ), "Senin bu yaptn
eer ben yapsaydm, kim bilir canma nasl okurdun (
, , ; canna okumak
; )!"

67. Bunu ben yapsaydm

Bektai'nin biri, nehir kenarnda otururken yanna, biri elinde, biri

kucanda, iki ocukla bir kadn gelmi. Kadn, babaya rica etmi: "ocuun
birini tut, tekini karya geireyim, gelip bunu da alrm", demi.
Baba ocua bakm. Kadn kk ocuu karya geirdikten sonra dnm,
teki ocuu da alp geirmek isterken, tam nehrin ortasnda aya kayarak
dm; hem kadn, hem ocuk, ikisi de boulmu.
Bir yandan bu ackl olay izleyen, dier taraftan kardaki ocuun ln
duyan Bektai, daha fazla tahamml edemez, ban yukar kaldrp:
"Hey yce Tanrm!" demi, "Senin bu yaptn eer ben yapsaydm, kim
bilir canma nasl okurdun!"

68. Allah kerimdir ( )

Bektai Babalarndan biri, bir yelken gemisinde yolculuk ederken (

, ) frtnaya
tutulmu ve korkusundan dua ediyormu ( ). Bu
sra yolculardan birisi ( ):
"Baba, ne korkuyorsun, Allah kerimdir (, ,
)!"
Bektai:

www.franklang.ru 78
"Ben de, Allah kerim olduu iin korkuyorum ya (: ,
, )!.. Bizi bekleyen balkdar da Allah'a
yalvaryor ( ); hangimizin duas kuvvetli
gelirse o kazanacaktr!" demi ( / / :
, ! ).

68. Allah kerimdir

Bektai Babalarndan biri, bir yelken gemisinde yolculuk ederken frtnaya

tutulmu ve korkusundan dua ediyormu. Bu sra yolculardan birisi:
"Baba, ne korkuyorsun, Allah kerimdir!"
Bektai:
"Ben de, Allah kerim olduu iin korkuyorum ya!.. Bizi bekleyen balkdar da
Allah'a yalvaryor; hangimizin duas kuvvetli gelirse o kazanacaktr!" demi.

69. Allah var m ( )?

Bektai Babalarndan birine, "Allah var m?" diye sormular (

: ? ). Baba u yant vermi (
):
"Olmaz olur mu be yahu ( , , )? Hem de tam
seksen yldr bouuyoruz, ama hep te onun dedii oluyor (
/ / , ;
boumak , )."

69. Allah var m?

Bektai Babalarndan birine, "Allah var m?" diye sormular. Baba u yant

www.franklang.ru 79
vermi:
"Olmaz olur mu be yahu? Hem de tam seksen yldr bouuyoruz, ama hep te
onun dedii oluyor."

70. Eli darda

Hamam parasnn bir kuru olduu dnemlerde ( , //

//; dnem ), bir Bektai fakiri hamama gitmi
( - ). Ykanp elbisesini giydikten sonra elini
cebine sokmu (, ,
), bir de ne baksn, cebinde kuruu yok ( ,
). O kuruu, bir akam nce meyhanede verdiini hemen hatrlam ve
elini aarak (/ , / , ,
, ):
"Allahm, ya bana bir kuru ihsanda bulun, ya da u kubbeyi yk!" diye yalvarmaa
balam (, , !
, ).
Tam bu srada tesadf ya, bir zelzele kopmu ( ,
, ); hamam yklm, Bektai de o
kalabalkta kap kurtulmu ( ,
, ). Biraz ilerde ayrlkta namaz klp dua eden bir adam (
, ):
"Allahm bana yz lira ver!" deyince, Bektai glm (, !
, ):
"Yahu sen aklnm kardn (, )! Bana bir kuru bile
vermemek iin koskoca hamam ykt ( ,
). Sen imdi yz lira iin dnyay yktracan (
- ; ykmak ;

www.franklang.ru 80
; yktrmak ; ). Brak, O'nun
bu gnlerde eli dardadr!" demi (, :
! ; dar ; ; /
: darda bulunmak /
).

70. Eli darda

Hamam parasnn bir kuru olduu dnemlerde, bir Bektai fakiri hamama
gitmi. Ykanp elbisesini giydikten sonra elini cebine sokmu, bir de ne
baksn, cebinde kuruu yok. O kuruu, bir akam nce meyhanede verdiini
hemen hatrlam ve elini aarak:
"Allahm, ya bana bir kuru ihsanda bulun, ya da u kubbeyi yk!" diye
yalvarmaa balam.
Tam bu srada tesadf ya, bir zelzele kopmu; hamam yklm, Bektai de o
kalabalkta kap kurtulmu. Biraz ilerde ayrlkta namaz klp dua eden bir
adam:
"Allahm bana yz lira ver!" deyince, Bektai glm:
"Yahu sen aklnm kardn! Bana bir kuru bile vermemek iin koskoca
hamam ykt. Sen imdi yz lira iin dnyay yktracan. Brak, O'nun bu
gnlerde eli dardadr!" demi.

71. nekle eek ( )

Bektai'nin bir uyuz eei, bir de besili inei varm (

). nein stnden kazand parann
yarsyla eee arpa alyormu ( ,
, ; kazanmak ; yar

www.franklang.ru 81
). Fakat, eek artk hi bir ie yaramyormu (
). Bir gn dayanmayp dua etmi (, ,
):
"Allahm, ne olur beni u eekten kurtar!" demi ( , ,
! ). Ertesi sabah ahrn kapsn am ki ne grsn (
): inek lm, eek kalm
( , ). Bektai o hrsla sokaa frlayp halk bana
toplam ( , ; hrs
, , ):
"Ey ahali, u yerde yatan nedir (, , , )?"
"nek ()!"
"Ya u ayakta duran uyuz ( )?"
"Eek ()!"
Bektai ellerini yukar kaldrp (, ):
"Hey kudretine kurban olduum Allah (, , ;
kudret , ; kurban )! Sana krk ylda bir ricada bulundum
( - :
; rica ). Onda da, eekle inei birbirine kartrdn!" demi
( / / ! ).

71. nekle eek

Bektai'nin bir uyuz eei, bir de besili inei varm. nein stnden
kazand parann yarsyla eee arpa alyormu. Fakat, eek artk hi bir ie
yaramyormu. Bir gn dayanmayp dua etmi:
"Allahm, ne olur beni u eekten kurtar!" demi. Ertesi sabah ahrn kapsn
am ki ne grsn: inek lm, eek kalm. Bektai o hrsla sokaa frlayp
halk bana toplam:
"Ey ahali, u yerde yatan nedir?"
"nek!"

www.franklang.ru 82
"Ya u ayakta duran uyuz?"
"Eek!"
Bektai ellerini yukar kaldrp:
"Hey kudretine kurban olduum Allah! Sana krk ylda bir ricada bulundum.
Onda da, eekle inei birbirine kartrdn!" demi.

72. Ben iiyorum, sen sarho oluyorsun ( , )

Bektai'nin biri, piknie km ( ). Atei

yakp eti piirmeye balarken ( , ), bir yandan
da demleniyormu ( //). Tam bu srada
bir frtna kopmu ( ; kopmak
, ; , ). Her ey darmadan olmu
( ; darmadan , ). Yamur
oca sndrm ( ), ie devrilmi ( ;
devir ; ; devirmek ; devrilmek
, / devirmek/).
Her taraf karmakark ( ; karmakark ,
). Baba yzn ge evirmi ( ; gk
, ):
"Ne oluyor, be imanm?" demi ( , , ? ), "Ben
iiyorum, sen sarho oluyorsun ( , ; sarho )!"

72. Ben iiyorum, sen sarho oluyorsun

Bektai'nin biri, piknie km. Atei yakp eti piirmeye balarken, bir
yandan da demleniyormu. Tam bu srada bir frtna kopmu. Her ey
darmadan olmu. Yamur oca sndrm, ie devrilmi. Her taraf

www.franklang.ru 83
karmakark. Baba yzn ge evirmi:
"Ne oluyor, be imanm?" demi, "Ben iiyorum, sen sarho oluyorsun!"

73. Canm da al ( )

Fakir bir Bektai, darda perperian dolayormu (

; dar -.; ,
, ; , -.; perian ;
; ; , ). Souk ve alk artk
canna tak etmi ( ; canna tak etmek
, , tak . -), Allah'a yalvarm
( //):
"Allahm! Bari u canm al da, kurtulaym", demi ( ! ,
, ; cann almak , :
/ ).
Bektai, henz iki adm atmadan ( :
), bir binann atsndan uan bir kiremit ayaklarnn nne dm (
: ;
bina ; at ). Hemen kenara atlam ve ellerini yukar kaldrm
(// ):
"Yarabbi!" demi ( ! ), "gnlerdir bir lokma ekmek iin
yalvaryorum ( ), ama hi umursadn yok
( // :
; umursamak , ). Bir kere
canm alman iin dua ettim ( // ,
), dakika bile sektirmedin ( ; sektirmek
sekmek ,
, ). Can almaya amma da meraklymsn ( //

www.franklang.ru 84
, ; merakl , ,
; )!"

73. Canm da al

Fakir bir Bektai, darda perperian dolayormu. Souk ve alk artk

canna tak etmi, Allah'a yalvarm:
"Allahm! Bari u canm al da, kurtulaym", demi.
Bektai, henz iki adm atmadan, bir binann atsndan uan bir kiremit
ayaklarnn nne dm. Hemen kenara atlam ve ellerini yukar
kaldrm:
"Yarabbi!" demi, "gnlerdir bir lokma ekmek iin yalvaryorum, ama hi
umursadn yok. Bir kere canm alman iin dua ettim, dakika bile
sektirmedin. Can almaya amma da meraklymsn!"

74. Adn bilmeyenler ( )

Bir Alevi dedesi, zengin bir Krt aasna misafir olmu (

/ / :
). Aann byk mal varl karsnda hayrete den Dede, sormu (,
, ; mal ; varlk
: hayrete dmek : , hayret
):
"Aam, bu kadar mal sana kim verdi (, )?.."
Aa:
"Xodeh daye (Allah verdi)", diye cevap verince (: ( )
),
Dede, daha fazla dayanamam ( ):

www.franklang.ru 85
"Ver, daha ok ver (, )! Adn bile doru drst bilmeyenlere
ver de, bizi unut bakalm!" demi (
-! ; doru ; drst ,
).

( - -: Xodeh,
Allah, Tanr.)

74. Adn bilmeyenler

Bir Alevi dedesi, zengin bir Krt aasna misafir olmu. Aann byk mal
varl karsnda hayrete den Dede, sormu:
"Aam, bu kadar mal sana kim verdi?.."
Aa:
"Xodeh daye (Allah verdi)", diye cevap verince, Dede, daha fazla
dayanamam:
"Ver, daha ok ver! Adn bile doru drst bilmeyenlere ver de, bizi unut
bakalm!" demi.

75. Tanr ile pazarlk ( )

Bir yolcu gemisi mthi bir frtnaya tutulmu (

). Gemi sallanmaya balaynca (
), iini korku saran bir yolcu ( :
/ ; sarmak , ,
):
"Aman Tanrm ( // )! Beni selmete kavutur ( :
; selmet ), bir fakire sadaka vereceim!"

www.franklang.ru 86
demi ( ! ).
Frtna arttka ( ; -dka .
):
"Aman Tanrm, bir ko kurban keseceim ( , ;
kurban )!"
Frtna iyice iddetlenince ( ; iddet ,
; ; ):
"Aman Tanrm, medet ( , ; medet )!.. Yz altn
datacam ( )!"
Bu durumu izleyen Bektai, ks ks glerek (
, ):
"Aman Tanrm, gzn seveyim, biraz daha dayan ( , ,
; gzn seveyim , /
, , /)!.. Herif
daha da arttracak", demi (// , ; arttrmak
).

75. Tanr ile pazarlk

Bir yolcu gemisi mthi bir frtnaya tutulmu. Gemi sallanmaya balaynca,
iini korku saran bir yolcu:
"Aman Tanrm! Beni selmete kavutur, bir fakire sadaka vereceim!"
demi.
Frtna arttka:
"Aman Tanrm, bir ko kurban keseceim!"
Frtna iyice iddetlenince:
"Aman Tanrm, medet!.. Yz altn datacam!"
Bu durumu izleyen Bektai, ks ks glerek:
"Aman Tanrm, gzn seveyim, biraz daha dayan!.. Herif daha da
arttracak", demi.

www.franklang.ru 87
76. Allahn ii ( )

Alevi canlarndan biri, yaz scanda ( ) bir ceviz

aacnn glgesinde dinlenirken ( ; glge
), incecik saplarda yetien koskoca balkabaklarnn iriliine (
; sap ; irilik
, ; iri ) ve bir de kocaman aataki ceviz
tanelerinin kklne bakarak demi ki (
// , , ; tane
; kklk , ):
"Yarabbi ( )! Bu ince ot saplarndan kocaman kabaklar (
; ot ), gklere uzanan koca
aata da ufack cevizleri yaratmsn ( ,
, ; uzanmak ;
ufak , )! Halbuki bu kabaklar aata, cevizler de kabak
teveklerinde bitmeliydi ( ,
)."
Tam o srada, olacak ya, bir ceviz tanesi daldan kopup adamn bana dm (
, //, ,
). Can yanan Alevi, ban ovalyarak syle demi (
, , ; can yanmak
; can ; yanmak ):
"Yarabbi, tvbeler olsun ( , ; tvbe )! Bir
daha da senin iine karmam ( =
). Her ne yaratmsan, hepsinden bir hikmet vardr (, ,
). Ya aata ceviz yerine kabak olsayd (
), kim bilir, imdi kafam tuzla buz olmutu ( ,

www.franklang.ru 88
 // ; tuzla buz olmak
, tuz ; buz )."

76. Allahn ii

Alevi canlarndan biri, yaz scanda bir ceviz aacnn glgesinde

dinlenirken, incecik saplarda yetien koskoca balkabaklarnn iriliine ve bir
de kocaman aataki ceviz tanelerinin kklne bakarak demi ki:
"Yarabbi! Bu ince ot saplarndan kocaman kabaklar, gklere uzanan koca
aata da ufack cevizleri yaratmsn! Halbuki bu kabaklar aata, cevizler
de kabak teveklerinde bitmeliydi."
Tam o srada, olacak ya, bir ceviz tanesi daldan kopup adamn bana
dm. Can yanan Alevi, ban ovalyarak syle demi:
"Yarabbi, tvbeler olsun! Bir daha da senin iine karmam. Her ne
yaratmsan, hepsinden bir hikmet vardr. Ya aata ceviz yerine kabak
olsayd, kim bilir, imdi kafam tuzla buz olmutu."

77. Tanryla sorunu olmak ( )

iddetli bir kuraklk ortal kasp kavurmu (

; kasmak ; kavurmak , ; ;
, , ; kasp kavurmak ); toprak atlam,
ekinler kurumu, aalar ve bitkiler sararp solmu ( ,
, , , ).
Kyller her eyi denemi, sonunda umudu Bektai derviine balamlar
( ,
: ; denemek ; ,
; umut ).

www.franklang.ru 89
Dervi gitmi, gmleini kartp slatm ( , ,
). Sonra bir alya asm ( ). Raslant bu ya, biraz
sonra yamur yamaya balam ( ,
). Kyller sevinmi, Bektai'ye komular ( ,
), gsterdii bu kerametten tr elini skp teekkr etmiler
( , ; tr
, ).
Dervi glm ( ):
"Yahu Erenler!" demi, "bu iin kerametle bir ilgisi yoktur (, !
. ; ilgi , ).
Yukardakiyle bugnlerde aramz bozuktu ( , ,
; ara ). Bu yamuru, srf
gmleim kurumasn diye yadrd ( ,
, )."

77. Tanryla sorunu olmak

iddetli bir kuraklk ortal kasp kavurmu; toprak atlam, ekinler

kurumu, aalar ve bitkiler sararp solmu.
Kyller her eyi denemi, sonunda umudu Bektai derviine balamlar.
Dervi gitmi, gmleini kartp slatm. Sonra bir alya asm. Raslant bu
ya, biraz sonra yamur yamaya balam. Kyller sevinmi, Bektai'ye
komular, gsterdii bu kerametten tr elini skp teekkr etmiler.
Dervi glm:
"Yahu Erenler!" demi, "bu iin kerametle bir ilgisi yoktur. Yukardakiyle
bugnlerde aramz bozuktu. Bu yamuru, srf gmleim kurumasn diye
yadrd."

www.franklang.ru 90
78. Evliyalar ve pirler ( )

Bektai'nin biri, merkebi ile dadan odun getirirken (

; merkep , ), merkep tkezleyip
dm (, , ). Tam uurumdan yuvarlanaca srada (
, ; uurum ,
), Bektai, eei kuyruundan tutup ekerken (,
, ), bir yandan da ismini bildii evliyalar ve pirleri
birer birer imdada arm ( , ,
, ; imdat ). Fakat,
eein elden gideceini, stelik kendisinin de birlikte yuvarlanacan anlaynca
( /, / , /, / /
/ , // ), yardmna ard evliya ve pirlere tekrar
seslenmi ( , // , ):
"Ey kurban olduum Ulular (, , ; kurban
; ulu )! ayet merkebimi kurtarmak iin buralara geldiyseniz
( , ), artk i iten geti (
: ). Oradan ekilin, brakyorum, bari sizlere zarar
dokunmasn ( , , ; zarar
)!"

( / , /
).

78. Evliyalar ve pirler

Bektai'nin biri, merkebi ile dadan odun getirirken, merkep tkezleyip

dm. Tam uurumdan yuvarlanaca srada, Bektai, eei kuyruundan
tutup ekerken, bir yandan da ismini bildii evliyalar ve pirleri birer birer
imdada arm. Fakat, eein elden gideceini, stelik kendisinin de birlikte

www.franklang.ru 91
yuvarlanacan anlaynca, yardmna ard evliya ve pirlere tekrar
seslenmi:
"Ey kurban olduum Ulular! ayet merkebimi kurtarmak iin buralara
geldiyseniz, artk i iten geti. Oradan ekilin, brakyorum, bari sizlere
zarar dokunmasn!"

79. Bir baka peygamber ( )

Bir Bektai Babas, Ramazan aynda ara sra camiye gidip ( ,

), "acaba yine ne cevherler
yumurtlayacaklar" diye, hocalar dinlermi (,
, , ; cevher
; , ). Bir teravi namaz srasnda Hocann biri: "Inna
erseln Nhan... (biz Nuh'u gnderdik)" ayetini okuyor (
: , /, / ; teravi
/,
/), ama bir trl sonunu getiremiyor (
). ki kez ayn eyi tekrarlar ( ).
ncsnde, arkada bulunan Bektai, sesini ykseltmi (
):
"Ey yce Tanrm (, ; yce , ; )! Eer
Nuh gelmiyorsa, bir baka peygamber yolla da ( ,
), u zavall kullarn bu g durumdan kurtar!" demi (
! ).

79. Bir baka peygamber

Bir Bektai Babas, Ramazan aynda ara sra camiye gidip, "acaba yine ne

www.franklang.ru 92
cevherler yumurtlayacaklar" diye, hocalar dinlermi. Bir teravi namaz
srasnda Hocann biri: "Inna erseln Nhan... (biz Nuh'u gnderdik)" ayetini
okuyor, ama bir trl sonunu getiremiyor. ki kez ayn eyi tekrarlar.
ncsnde, arkada bulunan Bektai, sesini ykseltmi:
"Ey yce Tanrm! Eer Nuh gelmiyorsa, bir baka peygamber yolla da, u
zavall kullarn bu g durumdan kurtar!" demi.

80. Ali ile Osman ( )

Bir Alevi dedesinin eei amura batm (

). Hayvan yularndan tutup ekerken (
, ):
"Yeti yardma ya Ali!" diye aryormu ( , , !
), ama eein yerinde kmldad yok ( :
). Bu srada oradan gemekte olan bir Snni hocas
( -), dedenin, "Ali, Ali!" szlerine de
iyice can sklarak ( //: , ! //,
), gidiyor yardm ediyor (, ; yardm
). Eee aslp ekerken ( , ):
"Yeti ya Osman!" diyor (, , ! ).
Bu zorlu aslmayla hayvan bataktan karyor (/ /
). Sonra Alevi dedesine dnp,
bbrlenerek yle diyor ( ,
, ):
"Grdn m be imanm ( , , )? Sabahtan beri ardn Ali bir
trl yardmna gelmedi (, // ,
); ya bizim Osman Efendimiz ( )?..."
Dede glerek (, ):

www.franklang.ru 93
"Gzn seveyim ben o Ali'nin!" der ( ! ; gzn
seveyim , / ,
, /: -)," ok aklldr
dorusu ( , ). yi iler oldu mu kendi koar (
, ), ama byle pis iler olunca da Osman yollar (
// , )."

( , .
( ),
, .)

80. Ali ile Osman

Bir Alevi dedesinin eei amura batm. Hayvan yularndan tutup ekerken:
"Yeti yardma ya Ali!" diye aryormu, ama eein yerinde kmldad
yok. Bu srada oradan gemekte olan bir Snni hocas, dedenin, "Ali, Ali!"
szlerine de iyice can sklarak, gidiyor yardm ediyor. Eee aslp ekerken:
"Yeti ya Osman!" diyor.
Bu zorlu aslmayla hayvan bataktan karyor. Sonra Alevi dedesine dnp,
bbrlenerek yle diyor:
"Grdn m be imanm? Sabahtan beri ardn Ali bir trl yardmna
gelmedi; ya bizim Osman Efendimiz?..."
Dede glerek:
"Gzn seveyim ben o Ali'nin!" der, "ok aklldr dorusu. yi iler oldu
mu kendi koar, ama byle pis iler olunca da Osman yollar."

DER TARKATLARLA LKLER

www.franklang.ru 94
81. Hayrl ryalar ( )

Bir Mevlevi, bir Bektai ve bir Softa, biribirlikte misafirlie gitmiler (

= / /,
). Sofraya yemekle birlikte kk bir tepsi de baklava konulmu (
). Bunlar yemei
yedikten sonra Bektai demi ki ( , ,
):
"Arkadalar ()! Hepimiz nasibimizi aldk ( ;
nasip ; )! Bu baklava kiiye yetmez (
), mbarei ok az gndermiler (
). En iyisi bunu sabaha saklayalm (
-); gidip huzurla yatalm, hangimiz hayrl rya grrse, ona nasip
olsun (, , ,
; hayrl ,
; )!"
Teklif kabul edilmi ( ). Yatp uyumular (//
). Gece Bektai kalkp, tepsiyi temizlemi ( ,
, ; temiz ). Sabahleyin berikiler uyanp
kalknca, Bektai bunlara sormu ( , , ,
):
"Erenler ( )! Anlatn bakalm, ryanzda ne grdnz (-
, )?"
Mevlevi, sikkesini bana geirerek (, ; sikke
, ):
"Hayrdr inallah, gece gklere ktm", demi ( , ,
, ; hayr , ).
Hoca, bozulan sarn dzelterek (, ):
"Ben de ryada cennete gittim", demi ( , ).

www.franklang.ru 95
Bunun zerine Bektai ( ):
"Erenler ( )! Ben de, gece birinizin gklere utuunu, birinizin cennete
gittiini anlaynca ( , /, / ,
, ), kendi kendime, "bunlar artk bu fani dnyaya bir daha
dnmezler", diyerek (
, ), kalkp baklavay yedim bitirdim", demi (,
-, ).

81. Hayrl ryalar

Bir Mevlevi, bir Bektai ve bir Softa, biribirlikte misafirlie gitmiler. Sofraya
yemekle birlikte kk bir tepsi de baklava konulmu. Bunlar yemei
yedikten sonra Bektai demi ki:
"Arkadalar! Hepimiz nasibimizi aldk! Bu baklava kiiye yetmez,
mbarei ok az gndermiler. En iyisi bunu sabaha saklayalm; gidip
huzurla yatalm, hangimiz hayrl rya grrse, ona nasip olsun!"
Teklif kabul edilmi. Yatp uyumular. Gece Bektai kalkp, tepsiyi
temizlemi. Sabahleyin berikiler uyanp kalknca, Bektai bunlara sormu:
"Erenler! Anlatn bakalm, ryanzda ne grdnz?"
Mevlevi, sikkesini bana geirerek:
"Hayrdr inallah, gece gklere ktm", demi.
Hoca, bozulan sarn dzelterek:
"Ben de ryada cennete gittim", demi.
Bunun zerine Bektai:
"Erenler! Ben de, gece birinizin gklere utuunu, birinizin cennete gittiini
anlaynca, kendi kendime, "bunlar artk bu fani dnyaya bir daha
dnmezler", diyerek, kalkp baklavay yedim bitirdim", demi.

www.franklang.ru 96
82. Rufailer ve ate ( )

Bektai canlarndan biri, bir ie rak alm ( );

cbbesinin altna gizleyerek gidiyormu ( , ; cbbe
, ). Yolda Yenieri aasna rastlam (
).
Aa phelenerek (, ):
"Cbbenin altnda ne var?" diye sormu ( ?
). Bektai cbbeyi anca, ie meydana km (
, ; meydan , meydana
kamak , ). Aa ():
"Ayp deil mi, sen raknn yasak olduunu bilmez misin ( , /,
/ , )? Haydi bakalm, d
nme, doru Kad 'nn huzuruna!" demi (-, ,
! ). Bektai ():
"Aa, bu rak deil, iyi bir su!" deyince, Aa (, ,
! , ):
"Ver bakaym!" demi, "su mu, yoksa rak m, grelim (, !
. , -)."
Bektai ieyi yukar kaldrp ( ):
"Rak oluver, ey mbarek!.." diye barm ( , ,
! ). Aa, ieyi alp koklar ve rak olduunu
anlaynca, Bektai'ye ( , , , /
/ , ):
"Ulan kftehor ( )! Suyu rak etmek hner deil (
: ; hner , ); urada bir
yangn var, nefes et de onu sndr!" deyince, Bektai ( ,
! , ; nefes ):
"Yok be imanm!" demi (, ! ), "ate ve yangn ilerine biz
karmayz, ona ancak Rufailer karr (

www.franklang.ru 97
, ; Rufai ,
)."

( (zikir)
..)

82. Rufailer ve ate

Bektai canlarndan biri, bir ie rak alm; cbbesinin altna gizleyerek

gidiyormu. Yolda Yenieri aasna rastlam.
Aa phelenerek:
"Cbbenin altnda ne var?" diye sormu. Bektai cbbeyi anca, ie
meydana km. Aa:
"Ayp deil mi, sen raknn yasak olduunu bilmez misin? Haydi bakalm, d
nme, doru Kad'nn huzuruna!" demi. Bektai:
"Aa, bu rak deil, iyi bir su!" deyince, Aa:
"Ver bakaym!" demi, "su mu, yoksa rak m, grelim."
Bektai ieyi yukar kaldrp:
"Rak oluver, ey mbarek!.." diye barm. Aa, ieyi alp koklar ve rak
olduunu anlaynca, Bektai'ye:
"Ulan kftehor! Suyu rak etmek hner deil; urada bir yangn var, nefes et
de onu sndr!" deyince, Bektai:
"Yok be imanm!" demi, "ate ve yangn ilerine biz karmayz, ona ancak
Rufailer karr."

83. Darack kollar ( )

Bir Bektai dervii ile bir Mevlevi sohbet ederlerken ( -

www.franklang.ru 98
 ; sohbet ), Mevlevi'nin gayet geni olan
cbbe kollar, Bektai'nin dikkatini ekmi ( ,
, ; cbbe ; kol
; dikkat ):
"Erenler, yeniniz neden bu kadar geni?" diye sormu ( ,
? ). Mevlevi, geni koluyla rtc bir
hareket yaparak (, ):
"Erenler! Biz grdmz gnahlar bu geni yenimizle rteriz ( !
); ya
siz bu darack kollarla ne yaparsnz?" deyince, Bektai (
? , ):
"manm!" demi, "biz grmeyiz ki rtelim (! ,
/ /, : -)!.."

83. Darack kollar

Bir Bektai dervii ile bir Mevlevi sohbet ederlerken, Mevlevi'nin gayet geni
olan cbbe kollar, Bektai'nin dikkatini ekmi:
"Erenler, yeniniz neden bu kadar geni?" diye sormu. Mevlevi, geni koluyla
rtc bir hareket yaparak:
"Erenler! Biz grdmz gnahlar bu geni yenimizle rteriz; ya siz bu
darack kollarla ne yaparsnz?" deyince, Bektai:
"manm!" demi, "biz grmeyiz ki rtelim!.."

YNETCLER
:

84. Borlar ()

www.franklang.ru 99
Paalardan biri, dostlarndan bir Bektai ile sohbet ederken (
), namazdan sz alm, Paa sormu (
, ; sz ; almak ):
"Erenler borcun var m ( , )?"
"Evet, Bakkal Ahmet aaya on lira borcum var (, -
)."
"Hayr ylesi deil, namaz borcun var m?.." deyince, Bektai (, ,
? , ):
"Paam!" demi, "onu Allah sorar ( ! ,
). Sizin soracanz ancak bakkal borcudur (
)."

84. Borlar

Paalardan biri, dostlarndan bir Bektai ile sohbet ederken, namazdan sz

alm, Paa sormu:
"Erenler borcun var m?"
"Evet, Bakkal Ahmet aaya on lira borcum var."
"Hayr ylesi deil, namaz borcun var m?.." deyince, Bektai:
"Paam!" demi, "onu Allah sorar. Sizin soracanz ancak bakkal borcudur.
"

85. Bektai ve sultan ( )

IV. Murat, alkoll ikileri yasaklam ( IV

; yasak , ). Bir gn veziriyle birlikte ehirde
gezmee kmlar ( ).

www.franklang.ru 100
Daha sonra bir kaya binmiler ( ). Kayk srcs Bektai,
demini yudumlarken ( -, ; srmek
; src ; ; ), birer kadeh de onlara
ikram etmi ( ; ikram ). Onlar da
kabul etmi ve birlikte imiler ( ). Bir ara
Sultan, Bektaiye, kendilerini tanyp tanmadklarn sormu (
, , ). Bektai: "tanmadn"
syleyince ( /, / , ), IV. Murat "kendisinin
Sultan, yanndakinin ise vezir olduunu", sylemi ( IV ,
, ). Bektai glm
( ):
"unlara bak yahu!", demi ( ! ), "birer kadeh
itiler, kendilerini sultan ve vezir olarak grmee baladlar (
, ). Eer birer kadeh daha
alsalar, belki 'Allah olduklarn' da syleyecekler (
, , /, / , )."

85. Bektai ve sultan

IV. Murat, alkoll ikileri yasaklam. Bir gn veziriyle birlikte ehirde

gezmee kmlar. Daha sonra bir kaya binmiler. Kayk srcs Bektai,
demini yudumlarken, birer kadeh de onlara ikram etmi. Onlar da kabul
etmi ve birlikte imiler. Bir ara Sultan, Bektaiye, kendilerini tanyp
tanmadklarn sormu. Bektai: "tanmadn" syleyince, IV. Murat
"kendisinin Sultan, yanndakinin ise vezir olduunu", sylemi. Bektai
glm:
"unlara bak yahu!", demi, "birer kadeh itiler, kendilerini sultan ve vezir
olarak grmee baladlar. Eer birer kadeh daha alsalar, belki 'Allah
olduklarn' da syleyecekler."

www.franklang.ru 101
86. Velinin Akrabas ( //)

Bektai'nin biri, bir i iin memleket valisiyle grmek ister (

), ama odac ieri
brakmaz ( ; odac
). Bunun zerine Bektai, odacya (
):
"eri gir syle, ben valinin akrabasym, hem de ondan bym ( ,
, , ; hem de )!"
deyince, odac izin alarak, Bektai'yi ieri alr ( ,
, : ). Bektai ieri girip
ba tarafa oturur (, , ).
Selamlatktan sonra vali sorar ( ):
"Akraba imisiniz; syleyin bakalm kimsiniz (, ,
-, )?"
"Evet, ikimiz de Hazreti Adem'in evladyz (, )."
"Peki, benden nasl byksnz (, )?"
"Sen imdi nesin ( : )?"
"Valiyim ()."
"Sonra ne olacaksnz ( )?"
"Mesala Babakan veya Cumhurbakan (, -
)."
"Daha sonra ( )?"
"Hi!.. " deyince, Bektai glerek u yant vermi (! //
, , , ):
"O halde, ben imdiden hiim ( , // )!"

86. Velinin Akrabas

www.franklang.ru 102
Bektai'nin biri, bir i iin memleket valisiyle grmek ister, ama odac ieri
brakmaz. Bunun zerine Bektai, odacya:
"eri gir syle, ben valinin akrabasym, hem de ondan bym!" deyince,
odac izin alarak, Bektai'yi ieri alr. Bektai ieri girip ba tarafa oturur.
Selamlatktan sonra vali sorar:
"Akraba imisiniz; syleyin bakalm kimsiniz?"
"Evet, ikimiz de Hazreti Adem'in evladyz."
"Peki, benden nasl byksnz?"
"Sen imdi nesin?"
"Valiyim."
"Sonra ne olacaksnz?"
"Mesala Babakan veya Cumhurbakan."
"Daha sonra?"
"Hi!.." deyince, Bektai glerek u yant vermi:
"O halde, ben imdiden hiim!"

87. Beyz Sopa ( )

Bektai dervilerinden birini, Ramazan gn demlenirken (

, ), yakalayp, apar-topar Yenieri
Aasnn huzuruna karmlar (,
; huzur // ). Aa kkreyerek (,
):
"Bre utanmaz (, ; utanmak )! Allah'tan da m
korkmuyorsun ( )? u mbarek gnde bu zkkm nasl
iiyorsun ( )?" demi ve sonra
adamlarna dnp ( ): "Gtrn bu

www.franklang.ru 103
kfiri, 500 sopa atn!" emrini vermi ( ,
! ). Bektai, 500 sopay duyunca gzleri falta gibi
alm (, ,
; gzleri falta gibi amak
, falta ) ve Aaya dnp yle demi (,
, ):
"Aa hazretleri ( )! Kusura bakma ama ( ,
: , ), ya sen mrnde hi sopa yememisin (
: ; mr ; mrnde
// ), ya da say nedir bilmiyorsun ( , ,
)!"

87. Beyz Sopa

Bektai dervilerinden birini, Ramazan gn demlenirken, yakalayp, apar-

topar Yenieri Aasnn huzuruna karmlar. Aa kkreyerek:
"Bre utanmaz! Allah'tan da m korkmuyorsun? u mbarek gnde bu
zkkm nasl iiyorsun?" demi ve sonra adamlarna dnp: "Gtrn bu
kfiri, 500 sopa atn!" emrini vermi. Bektai, 500 sopay duyunca gzleri
falta gibi alm ve Aaya dnp yle demi:
"Aa hazretleri! Kusura bakma ama, ya sen mrnde hi sopa yememisin,
ya da say nedir bilmiyorsun!"

88. Av ()

Tannm avclardan Sultan Mehmet (4. Mehmet) (

( IV), bir gn adamlaryla birlikte ava km (
). Yolda bir Bektai'yle karlam

www.franklang.ru 104
( ). O gn akama dein hi bir ey
vuramam ( ; dein
: ; vurmak , ; , , ); ne bir
keklik, ne tavan, ne de gvercin ( , , ). Bunun
sebebini de, sabahleyin karlat Bektai derviinin uursuzluuna balam (
// -, //
, ; sebep , uursuzluk ;
; uur ;
).
Bu duruma ok fkelenen Sultan, adamlarn arp (
):
"Tez elde o uursuz dervii bulup bana getirin!" demi (
, ! ).
Bektai'yi bulup yaka paa sultann huzuruna karmlar ( ,
; yaka paa , yaka , paa
).
Sultan ():
"Bre uursuz, nabekr (, ; uursuz
)! Sabahleyin karma ktn ( ), bu yzden
akama kadar hi bir ey vuramadm (
)..." demi ve adamlarna dnp ( ,
), "vurun u uursuzun kellesini!" diye emir vermi (
! ).
Bektai bakm ki kelle gidecek ( , : ),
son szn aklamak iin ricada bulunmu (
, ; rica ):
"nsaf, bre Sultanm!" demi (, , ! ; insaf
, , ), "siz bana rastladnz, sadece bir keklik
vuramadnz ( ,
), ama ben size rastladm, imdi kellem gidiyor ( ,

www.franklang.ru 105
// ). Syleyin imdi, hangimiz daha uursuzuz
( , )!"

88. Av

Tannm avclardan Sultan Mehmet (4. Mehmet), bir gn adamlaryla

birlikte ava km. Yolda bir Bektai'yle karlam. O gn akama dein hi
bir ey vuramam; ne bir keklik, ne tavan, ne de gvercin. Bunun sebebini
de, sabahleyin karlat Bektai derviinin uursuzluuna balam.
Bu duruma ok fkelenen Sultan, adamlarn arp:
"Tez elde o uursuz dervii bulup bana getirin!" demi.
Bektai'yi bulup yaka paa sultann huzuruna karmlar.
Sultan:
"Bre uursuz, nabekr! Sabahleyin karma ktn, bu yzden akama kadar
hi bir ey vuramadm..." demi ve adamlarna dnp, "vurun u uursuzun
kellesini!" diye emir vermi.
Bektai bakm ki kelle gidecek, son szn aklamak iin ricada bulunmu:
"nsaf, bre Sultanm!" demi, "siz bana rastladnz, sadece bir keklik
vuramadnz, ama ben size rastladm, imdi kellem gidiyor. Syleyin imdi,
hangimiz daha uursuzuz!"

89. Dnme ()

Bektai kullarndan dervi Ltf ( - ; kul

), bir Ramazan akam derghn bahesine ilingir sofrasn kurup tam
demlenirken (
, // ; ilingir sofras
/ /, ; sofra ; dergh

www.franklang.ru 106
 , ), mahalle imam orada geer (
)
"Ne yapyorsun hazret?", diye sorar ( , ?
).
"Ne yapacam? Sofram kurdum, defigam ediyorum (sknty gideriyorum) (
? , ; defigam /./
, ; defi , ). Gzel mezeler de var, cann
ektiyse sen de buyur!" der ( ,
, , ! ).
mam ():
"Tvbe, tvbe!.. H smme h!.." der (, ! ,
! ; tvbe ; h !;
!; !), "gzel mezeler senin olsun, benim ihtiyacm yok
( , )."
Dervi Ltf tekrar srar edince ( ), imam
sofraya oturur ( ), bir o mezeden, bir bu mezeden derken
( , // ), sonunda kadehi de
boaltr ( : ). Bu arada
Yenieri devriyesi karlarna dikilir ve barr (
; devir ; ; ):
"Bre zndklar (, )! Utanmyor musunuz ( )?
Yryn bakalm, doru aaya (-, )!" Yenieri
aas, dervie sert bir kla (
):
"Adn ne be herif?" diye sorar ( , , ? ). Dervi
Ltf, dzensiz bir iveyle ( ):
"Karabet kulunuz (, )."
"Ermenisin ha ( , )?.. yle dur yleyse ( , )!"
mama dner ( ):
"Ya senin adn ( )?"

www.franklang.ru 107
mam, ismini syledikten sonra, aa (, ,
):
"Ykn znd falakaya, verin sopay!" diye emir verir (
, ! ; falka /,
/).
Dervi Ltf, imamn lklarn duyunca (
), dayanmaz, aaya dnerek ( ,
):
"Aa hazretleri, mslman olmak istiyorum ( ,
)."
Aann gzleri parldar ( ):
"ok gzel!" der (! ).
Bunun zerine Bektai ( ):
"Yalnz sizden bir ricam olacak ( ). Bu adam
serbest braknz ( ; serbest )!"
Baba erenler derhal kelime- ehadet getirir (
; kelime- ehadet ), mslman edilir;
imam serbest braklr (// ,
: = ; brakmak
, ; , ).
Sokaa frlar frlamaz, dervi Ltf, imamn kulana fsldar (
, ; kulak ):
"Grdn m be imanm?" der ( , ? ), "gvur
oldum kendimi, Mslman oldum seni kurtardm ( ,
)."

89. Dnme

Bektai kullarndan dervi Ltf, bir Ramazan akam derghn bahesine

ilingir sofrasn kurup tam demlenirken, mahalle imam orada geer

www.franklang.ru 108
"Ne yapyorsun hazret?", diye sorar.
"Ne yapacam? Sofram kurdum, defigam ediyorum (sknty gideriyorum).
Gzel mezeler de var, cann ektiyse sen de buyur!" der.
mam:
"Tvbe, tvbe!.. H smme h!.." der, "gzel mezeler senin olsun, benim
ihtiyacm yok."
Dervi Ltf tekrar srar edince, imam sofraya oturur, bir o mezeden, bir bu
mezeden derken, sonunda kadehi de boaltr. Bu arada Yenieri devriyesi
karlarna dikilir ve barr:
"Bre zndklar! Utanmyor musunuz? Yryn bakalm, doru aaya!"
Yenieri aas, dervie sert bir kla:
"Adn ne be herif?" diye sorar. Dervi Ltf, dzensiz bir iveyle:
"Karabet kulunuz."
"Ermenisin ha?.. yle dur yleyse!"
mama dner:
"Ya senin adn?"
mam, ismini syledikten sonra, aa:
"Ykn znd falakaya, verin sopay!" diye emir verir.
Dervi Ltf, imamn lklarn duyunca, dayanmaz, aaya dnerek:
"Aa hazretleri, mslman olmak istiyorum."
Aann gzleri parldar:
"ok gzel!" der.
Bunun zerine Bektai:
"Yalnz sizden bir ricam olacak. Bu adam serbest braknz!"
Baba erenler derhal kelime- ehadet getirir, mslman edilir; imam serbest
braklr.
Sokaa frlar frlamaz, dervi Ltf, imamn kulana fsldar:
"Grdn m be imanm?" der, "gvur oldum kendimi, Mslman oldum seni
kurtardm."

www.franklang.ru 109
90. Paa haksz ( )

Varlkl bir paa, evinde resmi bir ziyafet vermi (

). Yemekten sonra konuklarndan biriyle
oturup satran oynam ( ,
). Bir ara anlamazlk km ( ;
anlamak , ). Paa,
etrafndakilerine sormu ( ):
"Siz de izlediniz ( ). Kimin hakl, kimin haksz olduunu,
syleyin!" demi ( , , ! ).
Fakat hi kimseden ses kmam ( ). Tam bu srada
ieriye giren bir Bektai Babas (
):
"Paam, siz hakszsnz!" demi (, ! ).
Paa arm ( ):
"Erenler, sen daha yeni ieri girdin ( , ).
Kimin hakl, kimin haksz olduunu nereden bileceksin ( , ,
)?"
Baba ks ks glm ( ; ks ks glmek ):
"Paam, eer siz hakl olsaydnz (, ), bu kadar
insan, sorunuz karsnda suspus olmazd (
; suspus , ); "Paam siz
haklsnz" derlerdi (, ! ). Ama hi kimseden ses
kmadna gre (, , ; gre
: , ), anladm ki, haksz olan sizsiniz ( ,
: )!"

90. Paa haksz

www.franklang.ru 110
Varlkl bir paa, evinde resmi bir ziyafet vermi. Yemekten sonra
konuklarndan biriyle oturup satran oynam. Bir ara anlamazlk km.
Paa, etrafndakilerine sormu:
"Siz de izlediniz. Kimin hakl, kimin haksz olduunu, syleyin!" demi.
Fakat hi kimseden ses kmam. Tam bu srada ieriye giren bir Bektai
Babas:
"Paam, siz hakszsnz!" demi.
Paa arm:
"Erenler, sen daha yeni ieri girdin. Kimin hakl, kimin haksz olduunu
nereden bileceksin?"
Baba ks ks glm:
"Paam, eer siz hakl olsaydnz, bu kadar insan, sorunuz karsnda suspus
olmazd; "Paam siz haklsnz" derlerdi. Ama hi kimseden ses kmadna
gre, anladm ki, haksz olan sizsiniz!"

91. Buyurun cenaze namazna ( ; cenaze

)!

kinin yasak edildii bir dnemde ( , ;

dnem ), Bektai zilzurna sarho sokakta yrrken (
; zil ; zurna /
/), karsna aina bir yz km (
). ilingir sofras yarenlerinden biri sanarak, sormu
(, / / , ; yaren ,
; sanmak ):
"Erenler, seni acaba nerede grmtm ( , , ,
)? Balkpazar'nda Koo'da m ( )?"

www.franklang.ru 111
"Hayr ()."
"Samatya'da Apostol'da m ( )?"
"Hayr ()."
"Karagmrk'te Artin'de mi ( )?"
"Hayr ()."
"Allah Allah (, )! Peki nerede grm olabilirim (,
)?"
"Belki bir kabul resminde grm olabilirsiniz (,
)."
Bektai, bir iyice dndkten sonra (
), karsnda duran kiinin Sultan olduunu anlam (/, /
, ); beti benzi kl kesilmi (
; bet beniz ; kl ; beti benzi kl kesilmek
) ve srtst oraya uzanm ( ;
srt ):
"Ey ahali, buyurun cenaze namazna!" demi (, ,
! ; ahali , ).

( , ,
).

91. Buyurun cenaze namazna!

kinin yasak edildii bir dnemde, Bektai zilzurna sarho sokakta

yrrken, karsna aina bir yz km. ilingir sofras yarenlerinden biri
sanarak, sormu:
"Erenler, seni acaba nerede grmtm? Balkpazar'nda Koo'da m?"
"Hayr."
"Samatya'da Apostol'da m?"
"Hayr."

www.franklang.ru 112
"Karagmrk'te Artin'de mi?"
"Hayr."
"Allah Allah! Peki nerede grm olabilirim?"
"Belki bir kabul resminde grm olabilirsiniz."
Bektai, bir iyice dndkten sonra, karsnda duran kiinin Sultan
olduunu anlam; beti benzi kl kesilmi ve srtst oraya uzanm:
"Ey ahali, buyurun cenaze namazna!" demi.

HAZIRCEVAPLIK VE ZELETR

92. Ban baland yer (, )

Bir mecliste dini konular konuuluyormu (

). Ky imam grn aklam (
):
"Benim bam Kuran'a bal ( ). nk
Mslmanz ve her Mslmann ba Kuran'a baldr (
, )."
Cemaatin byk ounluu da bu gr onaylam (
). Ancak, kenarda konuulanlar
dinleyen Bektai derviinden hi ses kmam (
). Birisi sormu (
):
"Erenler sen ne diyorsun ( , // )? Senin ban
nereye bal ( )?"
Bektai, hi dnmeden (, ):
"Benim bam gvdeme bal, imanm!" demi (

www.franklang.ru 113
, ! ; gvde ).

92. Ban baland yer

Bir mecliste dini konular konuuluyormu. Ky imam grn aklam:

"Benim bam Kuran'a bal. nk Mslmanz ve her Mslmann ba
Kuran'a baldr."
Cemaatin byk ounluu da bu gr onaylam. Ancak, kenarda
konuulanlar dinleyen Bektai derviinden hi ses kmam. Birisi sormu:
"Erenler sen ne diyorsun? Senin ban nereye bal?"
Bektai, hi dnmeden:
"Benim bam gvdeme bal, imanm!" demi.

93. Mehul bir l ( )

Bir cenaze alay geiyormu ( ). Bektai Babas

da durup bakyormu ( , ). Yanna yaklaan bir
gen sormu ( ):
"Baba, bu len kim acaba (, , )?"
Bektai ():
"Vallahi evlat, iyi bilmiyorum ama, herhalde tbutun iindeki", demi (-,
, , , , /, / ,
; tbut ).

93. Mehul bir l

Bir cenaze alay geiyormu. Bektai Babas da durup bakyormu. Yanna

yaklaan bir gen sormu:

www.franklang.ru 114
"Baba, bu len kim acaba?"
Bektai:
"Vallahi evlat, iyi bilmiyorum ama, herhalde tbutun iindeki", demi.

94. Baskn ()

Ekyalar oteli basmlar ( ). Bektai de orada yatyormu

( ). Art arda tabancalar, tfekler patlam (
, ). Barp, armalar ve imdat sesleri
(: , ; imdat ;
armak , ; , )...
Bektai ise, yorgan kafasna ekmi, hi kmldanmyor (
, ). Ekyann biri seslenmi (
):
"Hey yataktaki (, // )! Sen de kalk (
)!"
Bektai, hi bozuntuya vermeden (, ; bozuntu
, ) ve ban yorgann altndan karmadan yle
seslenmi ( - , ):
"Erenler, msaade ederseniz, ben hi kalkmyaym ( ,
, ; msaade , )! Kalkarsam
sonra l says artar!" demi ( ,
! ; say ; artmak , ).

94. Baskn

Ekyalar oteli basmlar. Bektai de orada yatyormu. Art arda tabancalar,

tfekler patlam. Barp, armalar ve imdat sesleri...

www.franklang.ru 115
Bektai ise, yorgan kafasna ekmi, hi kmldanmyor. Ekyann biri
seslenmi:
"Hey yataktaki! Sen de kalk!"
Bektai, hi bozuntuya vermeden ve ban yorgann altndan karmadan
yle seslenmi:
"Erenler, msaade ederseniz, ben hi kalkmyaym! Kalkarsam sonra l
says artar!" demi.

95. Cennet dl ( )

Bir Alevi'yle bir Snni, iki arkada sohbet ediyorlarm ( ,

).
Alevi, Snni arkadana sormu ( - ):
"Cennete gittiinizde nasl dllendirileceksiniz ( ,
; dllendirmek ; dllendirilmek
; dl )?"
Snni ():
"Gllk, glistanlk bahe ierisinde ( ; gllk
; glistanlk ; gllk glistanlk ), krk huri,
krk zemzem pnar, eit eit meyveler ve saire ( ,
, ; Zemzem
/ /; ; pnar ; eit
, , ). Peki, olmaz ya, farz edelim ki sen de cennete gittin (,
// = , ,
; farz ); ya sen ne umuyorsun (
)?"
Alevi ():
"zm balar, birbirinden nefis eit eit araplar..." deyince (,

www.franklang.ru 116
 , , // ; ba
; ; nefis , ),
Snni fkelenmi ( ):
"Kardeim," demi, "oras meyhane mi (, , )?"
Alevi ():
"Peki ya kerhane mi (, )?"

95. Cennet dl

Bir Alevi'yle bir Snni, iki arkada sohbet ediyorlarm.

Alevi, Snni arkadana sormu:
"Cennete gittiinizde nasl dllendirileceksiniz?"
Snni:
"Gllk, glistanlk bahe ierisinde, krk huri, krk zemzem pnar, eit
eit meyveler ve saire. Peki, olmaz ya, farz edelim ki sen de cennete gittin; ya
sen ne umuyorsun?"
Alevi:
"zm balar, birbirinden nefis eit eit araplar..." deyince,
Snni fkelenmi:
"Kardeim," demi, "oras meyhane mi?"
Alevi:
"Peki ya kerhane mi?"

96. Yanlt (/)

Bektai'nin biri, hazr bulunduu bir mecliste ( ,

; hazr bulunmak ; meclis ,
), orada bulunmayan birisini balam vmeye (

www.franklang.ru 117
 // ). Bunu iiten canlardan biri
( ):
"Baba Erenler, siz onu ve ve gklere kardnz ( ,
, ), ama o geenlerde hakknzda yalnz kt eyler
anlatyordu" deyince Bektai (
, , ):
"htimal ki, her ikimiz de yanlyoruz!" demi (,
! ).

96. Yanlt

Bektai'nin biri, hazr bulunduu bir mecliste, orada bulunmayan birisini

balam vmeye. Bunu iiten canlardan biri:
"Baba Erenler, siz onu ve ve gklere kardnz, ama o geenlerde
hakknzda yalnz kt eyler anlatyordu" deyince Bektai:
"htimal ki, her ikimiz de yanlyoruz!" demi.

97. alnm mal gibi ( ; almak , ,

; , ; alnmak )

Bektai'nin biri, Ramazan gn evine gelen konuklarn grmemesi iin (

, ),
mutfan bir kesine ekilmi ( ); gizlice yemeini yerken
kars ieri girmi ( , ):
"Ne yapyorsun orda?" diye sorunca ( ? ),
Bektai, acndrr bir sesle yle yant vermi (
):
"Senin miskin kocan, kendi ekmeini alnm mal gibi halktan gizli yemeye

www.franklang.ru 118
mecbur oluyor ( , ,
; mecbur , ;
halk )!"

97. alnm mal gibi

Bektai'nin biri, Ramazan gn evine gelen konuklarn grmemesi iin,

mutfan bir kesine ekilmi; gizlice yemeini yerken kars ieri girmi:
"Ne yapyorsun orda?" diye sorunca, Bektai, acndrr bir sesle yle yant
vermi:
"Senin miskin kocan, kendi ekmeini alnm mal gibi halktan gizli yemeye
mecbur oluyor!"

98. Bilmece ()

Hoca'nn biri, camide vzederken ( ),

bir ara cemaate yle bir soru sormu ( - :
):
"Ey cemaat- Mslimin (, )! yle bir yer vardr ki
( , ), zengin-fakir; gen-ihtiyar, ii buruk, benzi soluk
( , , , ;
buruk , ; / /; ii buruk
: ; i ; , ,
//), her kim oraya girerse ( ), gnl ferahlar, yz
gler, en ve mutlu kar ( , ,
; gnl , ). Bilin bakalm, buras
neresidir (-, ; buras ; neresi
)?

www.franklang.ru 119
Arka sralarda oturan Bektai, hemen cevab yaptrm (
: ):
"Meyhane ()!"

98. Bilmece

Hoca'nn biri, camide vzederken, bir ara cemaate yle bir soru sormu:
"Ey cemaat- Mslimin! yle bir yer vardr ki, zengin-fakir; gen-ihtiyar, ii
buruk, benzi soluk, her kim oraya girerse, gnl ferahlar, yz gler, en ve
mutlu kar. Bilin bakalm, buras neresidir?
Arka sralarda oturan Bektai, hemen cevab yaptrm:
"Meyhane!"

99. Haydi bana eyvallah (, ; yvallah !, !;

!, !; !; !)

Bir Alevi Dedesi, curasn tamir etmek iin bir sazcya gitmi (
/, , ; cura
, / /). Selam verdikten
sonra ( ):
"Olum, u benim saza bir bakar msn (, )?
Baz perdeleri eksik, tamamlayver," demi ( ,
; vermek ,
; tamamlamak ; ).
Usta: "Peki amca!" demi (: , ! ; usta ,
; amca / /; / /),
Dedeyi oturtup, rana seslenmi ( , ):
"Olum Bekir, Osman'a git (, , )! 'mer Usta

www.franklang.ru 120
gnderdi' de (- , ); yirmibelik misina getir (
; misina ), Dede'nin curasn saralm (
)." Bunu iiten Dede, yerinden kalkm (
), saz ustann elinden fkeyle alp
unlar syemi ( , ):
"Demek ki, Bekir Osman'a gidecek (, ), misina alp
gelecek ( , ), mer tamir edecek ( ; tamir
, ), soyka Dede de bunu alacak ha (
, ; soyka , )!..
Yaptrmam daha iyi ( //). Haydi bana eyvallah
(, = )!"

( ( ), (), () ,
.)

99. Haydi bana eyvallah

Bir Alevi Dedesi, curasn tamir etmek iin bir sazcya gitmi. Selam verdikten
sonra:
"Olum, u benim saza bir bakar msn? Baz perdeleri eksik, tamamlayver,"
demi.
Usta: "Peki amca!" demi, Dedeyi oturtup, rana seslenmi:
"Olum Bekir, Osman'a git! 'mer Usta gnderdi' de; yirmibelik misina
getir, Dede'nin curasn saralm." Bunu iiten Dede, yerinden kalkm, saz
ustann elinden fkeyle alp unlar syemi:
"Demek ki, Bekir Osman'a gidecek, misina alp gelecek, mer tamir edecek,
soyka Dede de bunu alacak ha!.. Yaptrmam daha iyi. Haydi bana eyvallah!"

www.franklang.ru 121