YT KMYA-METALURJ FAKLTES

KMYA MHENDSL

ELEKTROKMYASAL PROSESLER

KROM 12051099
KAPLAMA Zlfiye AHAN
 ERK
Krom zellikleri

Krom Kaplama

Krom Kaplama eitleri

Elektrolitik Kaplama le Krom Kaplama

Literatr Aratrmas
 KROM ZELLKLER

Sembol .................................................Cr
Atom no. ................................................24
Atom Arl............................................51,996
Erime noktas...........................................1765 C
Kaynama noktas.......................................2660 C
Deerlikleri .............................................+2 ; +3 ; +5 ; +6
 sya ok
dayankldr

ok sert bir parlakln

metaldir korur.

KROM
HCl ve
H2SO4 de Oksitlenmez
znr

HNO3 gibi
ykseltgen
asitlerde
znmez.
 KROM KAPLAMA

ok sert olup mekanik yklemelere kar mukavemeti yksektir

Yksek scakla dayankldr
Mkemmel korozyon, anma ve izik direncine sahiptir
Yapma kabiliyeti azdr
srtnme katsays dktr
 Dekoratif krom kaplama
KROM KAPLAMA
ETLER

Sert krom kaplama

 Dekoratif Krom Kaplama

Yaygn olarak kullanlmasnn sebebi, uygun koullar altnda makul akm

younluklar aralnda parlak, dzgn bir kaplama elde etmenin mmkn olmasdr.
Kaplamalarn kalnl genellikle 0.80 mnin altndadr. Yanstc grnlerinin yan
sra korozyon direnci, kayganlk ve mukavemet salarlar.
Parlak krom sadece tek bir krom katmanndan ibaret deildir. Her zaman bir ya da
daha fazla nikel alt katmanna sahiptir. Nikel tercih edilmesinin sebebi, altl
korozyondan korumas, kroma beyaz bir renk vermesi ve yzeyinin krom tarafndan
oksidasyona uratlmasna kar korunakl olmasdr.
 Sert Krom Kaplama

Sert krom kaplama endstriyel paralarn anma ve korozyon direncini iyiletirmek iin
kullanlan olduka yaygn bir teknolojidir.
Kaplamann kalnl hangi uygulamada kullanlacana gre deiir fakat genelde 20-
500 m aralndadr.
Yksek scaklklarda da sertliini korur.
Silindir, motor valfleri, piston halkalar, ekme takmlar ve mil yataklar retmek iin
kullanlr. nk ou alma koullarnda dk srtnme katsays gsterir.
Dk slanabilirlik ve dk yapma kabiliyetine sahip olduundan metal, plastik, cam
ve kauuk gibi malzemeleri retmek iin kullanlan kalplarda kullanlr.
 ELEKTROKAPLAMA LE KROM
KAPLAMA
Alkalik scak ya alma Su ile ykama, Elektrolitik ya alma
banyosu (65-70 C, 5-15 (devaml akar su) (0,5 dakika)
dakika)

Su ile ykama, Ntrleme (% 10 Su ile ykama,

(devaml akar su) H2SO4 ile) (devaml akar su)

Demineralize scak
Andrma banyosu Sert krom Su ile ykama, suda 95 C sealing ve
(100-120 gr /lt. CrO3 kaplama (devaml akar su) kurutma
ihtiva eden)
 Elektrolitik Kaplamann Kalitesi zerine Etki
Eden Balca Faktrler

Akm younluu: Akm younluu arttnda kristallerin oluum hz arttndan ince

taneli kristaller oluur. Daha da artarsa katot yzeyinde dearj olan metal iyonlar zelti
iinden gelenlerle yeterince karlanamadndan katotta bir fakirleme meydana gelir.
Bunun sonucu homojen olmayan, siyah ve sngerimsi bir kaplama oluur.

Scaklk: Difzyonu arttrarak kk kristalli yaplarn, dier taraftan da katot

polarizasyonunu azaltarak byk kristallerin oluumuna neden olur.
 pH: Elektrolitlerin belirtilen pH deerlerinin altnda veya stnde olmas
kaplama kalitesini bozacaktr.

Katalist; Krom kaplamada katalist katlmasndan dolay kaplama gzle

grlemeyen (mikroatlakl) bir yapya sahip olur. Byle mikroatlaklk, bir
kaplamada bir noktada oluabilecek korozyonun sathn her tarafna yaylmasn
nler. Yani korozyon yzeye dalmaz, o noktada kalr.
 Krom Banyolarnda Vuku Bulan Kaplama Hatalar,
Sebepleri ve
Hatalarn Giderilmesi
Grlen Hata Muhtemel Sebebi Hatann Giderilmesi
Para yeterince temizlenmemitir. (yal Parann yzeyi ok iyi
ve oksitli olabilir) temizlenmeli, ntrleme ve
ykamalara itina edilmelidir.

Parada kaplama yok Katalist ok az veya hi yoktur. Keza asit Dikkatli bir banyo analizi yaparak,
hi yoktur. asit miktar ve yabanc asit (katalist)
kontrol edilmelidir.
Kaplama para zerinde Elektrolitte metal miktar ok azdr. Analize gre metal miktarn
tutunmuyor, soyuluyor artrmak iin CrO3 katlmaldr.
Grlen Hata Muhtemel Sebebi
Akm younluu ok yksek
Mat, gri kaplama (+3 deerli krom) Cr2O3 ok
yksek
Krom kaplama yava Banyo terkibi deimitir.
olumakta
Kontakt yerleri zayfl veya
temasszl
Krom kaplama sonras Kaplanacak para ok
yzeyde atlaklar sertletirilmitir
Olumakta Kaplanacak para hi sl ileme
tabi tutulmamtr
Hatann Giderilmesi
Akm younluu ayarlanmaldr.
Banyo bota, kk katot, byk anot
yzeyiyle 60-65 Cde 60 A /dm ile
altrlmal, 1,5-2,0 kg. katalist
eritilmelidir.
Analiz yaplar CrO3 miktar ideal
deerine getirilmelidir.
Anot ve katot kontakt yerleri kontrol
edilerek temizlenip, sktrlmaldr.
Isl ilemle parann sertlii normale
drlmelidir
190-200 C de sl ilemle sertlik (i
gerilim) giderilmelidir.
Siyah Krom Kaplamalarn Isl Bozunmas

Bu almada Ni, Cu, Fe ve paslanmaz elik zerine elektro

kaplama ile yaplan krom kaplamann, yksek scaklklardaki
sl bozunmas incelenmitir.
rneklerin hazrlanmas

1mm kalnlnda, 2cm3cm ebatlarnda eritler kesiliyor.

NaOH ve %10luk H2SO4 zeltilerine tabi tutulur.
Krom banyosu (0.4 A/cm2 , 20sn)
Distile su ile temizleme
Hava ile kurutma (oda scaklnda)
Sonu

Yksek tavlama scaklklarnda termal bozunma artacandan dolay gne

kolektrlerinde absorbe performanslarnda d gzlenebilir.
Alminyum Alamna re Ve Tiyore lavesiyle
Deerlikli Krom Kaplamann Elektrokimyasal
Performansnn Gelitirilmesi

Farkl konsantrasyonlarda re ve tiyore ilavesiyle aleminyum

alamnn, deerlikli krom kaplamasndaki elektrokimyasal
performans deiimleri incelenmitir.
rneklerin hazrlanmas
Temel bir deerlikli krom kaplama banyosu hazrlanyor (20 g/L KCr(SO4)2,
20 g/L H3PO4, 40 and 2.0 pH )
Elektrota farkl konsantrasyonlarda re ve tiyore eklenerek rnekler hazrlanyor.
 Sonu

Elektrota re ve tiyore ilavesiyle deerlikli krom kaplamada korozyon

direncinde iyileme grlmtr.
reye kyasla tiyorede korozyon direnci iyilemesi daha fazladr.
Konsantrasyonlarda optimumluk nemlidir
Yalanm Pistonlu Motorlarda Elektrolitik Sert Krom
Kaplama le Arc-PVD CrN Kaplamadaki Anmann
Karlatrlmas

Yalanm pistonlu motorlarda, elektrolitik sert krom ve Arc-PVD teknii ile

CrN kaplamasnn, farkl scaklklarda uygulanan testler ile srtnme
katsaysndaki deiimi incelenmitir.
rnek hazrlanmas
Testler
Sonu

Yzeyde oluan anma miktar; Arc-PVD yntemiyle yaplan CrN

kaplamasnda, elektrolitik sert krom kaplamasna gre daha dktr. Buna
gre yalanm pistonlu motorlarda CrN kaplamas daha uygundur.
Yksek scaklkta uygulanan testte, anma daha fazla grlmtr.
KAYNAKLAR
Kil, D., L., vd, (2000), Thermal Degradation of Black Chrome Coatings, Solar Energy
Materials and Solar Cells, 63;125-137.
Huicheng Yua, vd, (2008), Improved Electrochemical Performance of Trivalent-chrome
Coating on Al 6063 Alloy via Urea and Thiourea Addition, Electrochimica Acta, 54;720-
726.
Bozyaz, E., vd, (2003), Comparison of Reciprocating Wear Behaviour of Electrolytic
Hard Chrome And Arc-PVD CrN Coatings, Wear, 256;832-839.
Aydn, Z., (2013), Fra Kaplama Yntemi ile Biriktirilen Sert Krom Kaplamann Mekanik
zelliklerinin ncelenmesi, stanbul Teknik niversitesi Fen Bilimleri Enstits, Yksek
Lisans Tezi.
Alemda,Y., (2000), Scaklk ve Akm Younluunun Sert ve Dekoratif Amal Krom
Kaplamalarn Yap ve zelliklerine Etkisi, Karadeniz Teknik niversitesi Fen Bilimleri
Enstits.
Atabay, A.,E., (2011), Havaclk Uygulamalarnda Krom Kaplama Alternatiflerinin
ncelenmesi, Eskisehir Osmangazi niversitesi Fen Bilimleri Enstits, Doktora Tezi.
http://www.teknokaplama.com/teknikbilgi/yuzeyislemlerteknolojileri.pdf
DNLEDNZ N
TEEKKRLER