Вы находитесь на странице: 1из 918

'

Nrd
!==_~
A `\\\}""'\\`\~^ ;._ '
l2F`_I*=v:'T_l;_YzY';r:.I_li _ -T-I=f:V_'=YT
_ ~`.._... mq . ..

--51
mr*"H~"3J) 1"w|Hn!!"*:*'l1\wT

RVLI SPALA 1Y
rm/is dc initutonc bm: bca- J
n; uiucndilibri]x,adnor- ~
mam lmorum
utiu/lue tc_4,_
fr.'u;/
im /

gflo 1'

Cclonz, cx officina Eu
dmii Ceruicorni , anno L_.

ii F .er
~
rn'..
vREVBRENDo ~1N
~.
patri Hcronym Cppco
diun humnp uronfulto,
Canonico 8( Archdaco. `
7 ! no metropolitanas ' ' !
Spalareng en
', A; dcl ,A ' ' 1 /
i U dgmmo,
' _ _Marcus/Iarulus '
/f3M-5/
' D1_`f_-' Sw Al?JSTIPVS* VOD FEC?,
)- re gdam hu
X; Roras !
ucndo genti '
l',dcm ten?
' tarc mhi ue*
Int n_
uras IcitaI
`r,nog;ut'
_ _ fciliccc `nde,`
cxcmpla rraherem urtutum, mmda
Ptoponcrem s,qu 8( p H'_P
` c.PUl1r.Cm prar1`:rt1'xn,naturco|`1Jpa'lf`
Hmm figur humanus nmus lurlta
.4
zy
- { v
fubeunda ncgoria magia moueaf exema
plo, qum inititutone atque prascepti-s.
Quifgp` enim ci operi lbcntis, confidenf `
tius { aecingir, quod ab altero faitaf
tum,qum quod fuafum agnofci.Nemo
. fer gupermtcm,humilimtem,caicar,
' `''pigi iagiei 'aelquasi corpgrs faxing
I .L ~ Qu V
gatlones, eu omnes hommes cia
gnificarr,obi'eruare animuminduxiet,
ii nullus if eriggtuf quoanr obfqruata
fiierr. rigmro onef'nHus'i
res fufficere ratus,hortatoribu.f1 dice_r'
Hypocrit, ut qid humcris meis {
ntis,quod ipiine dgito qudem attinge
te uulzs?Audio montores,non~uideo qu
petatores; facite ipii pris quod przcipi
tis,ne tam difficile " qum udef pu?
tem, 8( facient a:qu7atqs alerits, profhf
tutum creclammi uerbis faarei`po11d:K
, rein uobis perfpexerognon confqli mihi,
fed illud arbitrabor.Hinc gdem faris pa?
3 tet,'uir egrcgie,8C in Chro rcuerencfc
' Heronyme, quantum debenusi1lis,qu
primi ira eufmodi ;
ctcrs_ad eafdem capeicndas adit :peg
i_
rrent,fuoE3 cxempo oendrriiq ra
tonc, quibusp artibus uexzam fgioriam ii/f
bi parare pocnt.Ncque ca in re cgofut
multi)prfcos illos,ul romanos,ucl graz'z
cos,uel alios nanium dcoiy cultores ual
de mror,in : nihil perfeum : po*
tuir,u_am ; gnorambus; fed luf
dos ptiml, deinde noros, id : Chri
ianos,qui [pli do crcdentes,neqa impoi;
: fau :Hc duxrunt ! ille
pcm', neg; mplre dubtrunt. Scquanf
gtur qui uolcnt,Catoncs,Scipioncs, Ev
brcios,CamilIos;'mitenE Socratcm,Py
thagoram, Platon, rclquos humana:
. .-.`, Ifapiciuza:Ip1'<'>ff:i.l"o1':s.Nos patrarchar,
parrumq; 8 prophcrarliios Chri :
o{tolorum,nos urrufqa teamemi
perpcndcre 8( miv
lari Iudcamus; ut bcartudins ztcm 6
_ ma,quz ifiadcptfunr, adipfcmrl Az
illos omnino rclinquamus, qui om indu/
.adam in conferences,
Alznlmrcm captanda hominum gloria,om
8( fgpcntiz
abcmnresjn nebrs errori; .
.!f.1,qud~4audnl1d,
_ --1 '_ -.5--..
Y) I

'biplmxt cfttucrc conat funt,8( mon;


rar ab ipfo bcatrudns autore, 8( lard
gtorc deo non pcrudcrunr. Idcocp mem
tis hallucnatonc clu, nequucrunt co` gf
uenrc quo` uolcbant. Hi uer quibus cu?
rz fut,duns pots humans !!!
dorns, 8( phofopham n terrenam,
fed qu de carlo lapfa ell, fcqui arq;
ple,n undc illa etat, afcderunt.
Ncq errate poterant uam doc
! folus nec fallt, nec fallf unquam.
Quamobrcm pfam quoq; homn glorif
am,rcpufiando fugendoq;,comparartr.
Et longe qudem amplorcm,quzm {
quzIerc.Qgamus cnm ros populars
aura: uenatores magnopere mirata :
ruias; mult magia noros nunc unucrn
l celebrar ecclca, nullo non die in
conis lauclbus pfo9 occupata,quos n
: habitaculs cum deo uucre !
nm dubtat. Ita fir, uc 8( illcnter
` los beati, 81 ini nos ! prclarg
habamur.Hs : femplaq, dcara ;
horum ; imagines erct; hom aa
\|g<B gli ggxglqbga orbem prdnf,
_._ JA: QJ,

oxxbus eitollunhogz n terra hyf


`noram':,n clo :mm cxultant;ho3 non
iin: muito mtis upore, tum uetera, t'
cnarranf mracula, om
tura: um atp rnodum f`upgre'a,Iam pri
ad ut probtat fpeat, qua:
tanta conantadcs, tpcmnt1'a,an
mi rnagnitudo,ufh't|'a,m`u:tudo,mfr1
rcorda,I|'beraltas n ull|'s_t'ut,quanra ir;
cxttt:Nulls tyrnogz cefcre minis,
ur obcdrt clco,nulls largribus corr@
p,nulIs uoluptat llcccbrs delnr
zuerunn d pro uerrate arenr, horrf
-_1. da fupplca, mortp pim ctempferc;
Pro illo13. deo fuly
plicabt-,lgnofcere ulcifci niur,8( ad
uerfus capitales nmctas bfcis certa?
rcfj uind appctere malebant.Adh
alti in urgnitatsl in cailtats ctnn
txp ppolto ppctu pmanfcrc.Po'He
oncs,opulcntaB parrimona, tott dcnq;
pecull fuum,utcgcati fubucnrt alie
n,prodcgcrr,mp luxur pcrat, d
'uts pauptar pra fcr:cs;u.r-tcrrcnis exa
pcdt rebus, ; fals caper pat
!..N1lidnfq!=\biPPr!

fc deo nfcrurc cxmart. Prondc tau/
ci apud ll' fuerc,ut pttcm eis darctcuf
:andi om languor,morruos ad uti
uocand,-my1'cr|'a ntcllgend, futura di
uinanddmonis mpcrand( nef
homm faccrc prfnfi cum co deus
fuert)facend.TaccaE gf opultlmof
rt quond regum potcx'a,forr'mox3&g
'wr' ; robunplus paupculi ! poruerr.
Iaccaf phlofophogz acumen; ii qui
deo crcdidcrc,ucrtat nucIh'gart.Ob.
mutefcar urrorq; glorafplenddorem
percm1or'q;,C cuius neg; magntudin
com[5hcndcre,ncqs longitudncm mctr
poumushri ! c1`ccu:func,Ira
n tcmcr folos mtdos cunsppo
nimus,quos cria' cuns meir prferf
dos ceufcmus. Ias gf nas dc illis
lckung; lucubratcs, om amcogz
orum oprme,omn&B honors 8( amore
parf proIqucnde,c_bi nunc ! mkg
lubenter oicro;tum q, nihil
abs tc crcbrs in manu fumi folcre, uf __4
4111523 ljtari, Q' fcrpta lla qu ad dd
; ius buq fun, Tum gl
0


pro ru me buolnta,nnlv
mersg bfcijs cumularorem :ibi
me referrc : n fbcrcm. Leges in iis
fortaH'c,'qu frpc alibi lcgftgar plus
quid obleatons capes, c ngula ?
g`uls urtutt gcncrbus n incgrufut
' rcor) accmodata, 8( qua: apud autores
: fpatmp referunf, n ordin colle .
a',in cpcndiump tedaa,ac etam(\ft
confdcn loquar)magia argutulprqlai'
ta nacxcrs arqa codcrrs.P1urmb9;
qud ancs, opcrap ad unm ctanf
documnr;gcncra : documento;
pitularm digca' tituli ndc't;m\_'1lr|'s id
locs dem rcpcrf excmplk, c iti
rcrdt : cnat ob cognaton,'aii
itatcmp urtt(.S qd iti iis dfpdi,
xplicands,dcrdis me
15hndcrs;ox_'o,tua:ncud_l'redde,tuam l?
mam adhbc( cajgandopoliendgl ;
fcc, ut munuful' hoc tam donaf
tore gi acccptarorc dgnum :fre uickafgp
tepublicum rccpaf, p te n aloxp manila A
ucnrc ne formdcnp te' in cow
, neg; lq mliti 'prode tlw.'~atx\ll_g':J
5! $
7quic dubtct.Nullos liuoris morfus,nu|f
lum ibilum ucrcbiE,i pris plaufum mv,
rucrit tuum, Et gserl rehcndcrc opus
audcbncui tu fummz man impofueriss'
Qui ! ingenio, 8 cloquti przias, 8(
hani }; iuris 1,8 1
Iaiica
Iquae
Cippc
domus emincs,8( anti
fulgcs,ge=
; nobiliratem animi fugas;
; ,!`,,,
mant,obiruant,ueneranE.Aut ii prorfus
nihil ufacleo ex omni pte abfolut',
ut malignoiy hom inuidiam uitare _
at,8 dficantibus muros Ierufalem del
n pom: Sanaballath fubfannator;f'af
mim eri: hcgua: me cfcrpra func,
tibi tui imllms n diialicuiie, Imca
rim deum 8( dmnoirum Iefum Chrig
um deprccabor,ut icut Fanis fuis ad fcf/
qucnd fc opitulatus eihita ad ipfos imi
randos adit nobis. randcm exancla
itis huius laboribus,cum iiidem in il
_lo ncifabili duinitatis eiusrcccpti Iinu,
Vquictis tema: fruum capiamus._Valc,
}. ,_
.
INDEX CAPITVLORVM.
LBBR PRIMV s.
me bonia crnndis .ppr . cap. 1. fol. f.
: eleemofynis faciendls. capa. fang,"
me lzorpalxrgrefergxanda. cap.;. femm
bemanigloua fngxenda. cap.4.. fol.
bebqrmlntayeappetenda caps' fol. 4.:
De oagnnanbqs non concmnrcendxs. cams. fol. :
ibcsuanta . .7. fol .yq
Depauperata feruanda. cap.s. .
inc vita flltans.. . fol. 79
: v1gd\,ie,'l , Imm. cam. fou'. 9;
LIBER SECVNDV S.
be curs; modp ozandt. raw. fol.
me ozauoms mrtnte. cm. fol. u;
Ivetentarionbugs tempoze ozzhoms. . fol. 1,7
ive contemplarxone. pag.4.. fol.x4.
me fcnpturlafunglecnone. cam fol. xyz
ivedc vnxustmcontra gentllea. . fous:
De contra Budos. . fol. 164,
Iide alznmconrra sennles. . fol. rex
: lbzlftx contra masas. . 501.17;
ive : contra bbllqfophos. cmo.
De fide Qbnfh ongra . . fol. 177
De oium mlfencordl. cam.. fol.xs4.
LIBER TB RTIVS.
mcbariyae'rgabmm, . foL19s
lbecbmrsteera pxpnmum. calm. rali.
inecbarpsteergxj , _p.;. fol. ns
beacw eusngelau csp.4..
Dfacrc|onb|bonoaandts. capr fol. 15; -
mepace colenda. cap.s, _ fol.:-/r
meconfno lzabendo,fug1endo. cap.7. fous;
De vefhguculmacozpous. .
lbeoperlbusmnnuexercend. cap.9
ikcptacaltismoneperasella. _aaai folm
Linn QyAm'vs'.A
.. Rau'.
mum _ .
We

.
5:": ;

IND EX CAPITVLORVM.
-U
me " cole nda me_ndacwqs fug1endo.cap.4..fo_l. 37!
me manfuetudme anum. _cap.y. 11.;9
nr tacpturnltate, fermomeq modcrstzone . cap.6. fol. 499
me calhrate reruanda erempla varoz. cap. 7. f0\.4o8
be feruanda exempla fminar. cap.s. fol. 4.;o
peccatozfig erpla . cap. 9. fol.4.,~z
e pmtentm peccarozu _Q expla nono:.cap.1o.fo.464.
e peccatozum . cap.u. fol.49;'
me facrofancta commumone. cap.n. fo.ro4._
LIBER Q_Y1NTvS. '
De nemne temgre indicando. capa. fol.n7\
me patienna xmun. . fo.
hamm. cap.;.
De romlonie. cap.4., fo.f11
ID: panlentxa martzum ferns vanua . -
focminei ferns. cap.6. fol.6n
ID: ratione rellendl ). cap.7. t'el.6;4.
me perfcglerantm asend. caps. fol.66x
moms meditatlone. cap.9. . s'
. 'tap.1o. ;
we pursatozio. cap. . f9l.7o5
LIBER SEXTVS.
me Inis vllm' uldici. _ cap.r. fol.-/r1
perfecunone. capa.. fol.-/xy,
: Die nudyii incerta'. csp. . l _fol.7;
apparmone crucis fz , mtemuq;
-- . . . 0 -nr
): bozrendo ad mdxcandum aduemun creatura
rum aduerfua peccgtozem accufatlone, fz [ qua com
fumcnda (unt omma . .-. fo.74.q
me rerufrecglone Y|~nuz_t|c:um. cap.s. fo.74s
me befcfu ad pudlcad fg moztuos.ca.7. fr.
me fentgntla nih aduerfus lmplos. caps, fo.7;8
me fenretnq apo loz aduerms pecatozeaca. 9. ;
me fentenna pgopberar aduerfue |m'quoa.cap.1o. ;
me bamnatozu admferna done. capar. fo.71f
De fanctcz c cth urto ad clfa|cenfonc.cap.n..fol.7s
Ee bamnatpxum cap.|;. fols,-8;
e reuelanonbus Ilnfernaluxm pnanun.cap.x4..fol.798
me bearozqm glam. capar. _ follr
reuelnnombus . capas fol. !
Y,.
g
INDEX OPERIS.
A Sronabeo electus,inm6e1o_r 5,694,
mana |u_uftr moyfen ' ant,1Dsl
e ns lepra perclmtur. ,
Baron z fait eins intrando tabefnaculum, bi
~ bfllnt. 54.0
zabaemeleebcbanmi amore hbergtns .
Elbzaam psltriafclza cum poftens fuis voluit in ;
. I I _ _ 68+
_,` Bbzaam un ferumobm perfeperanlt nfqsbm Enem. 55,
baam foliaflua ! lzabltus Imulatwne,
gam redurlh gay. ,.19
Btzaam, , ctenque patriarch; , oeum contemplan
l1|'\f~ _ 44
crcdxdlt beo cc. ,
:uffa n ;
Bbzaam nozem faam fowzem ; I 374.
Sbzasmozdo pzolemopvzqtarp mermr. ,
eremita vette cnlxcxnamdutus erat. ;
lilium fuum immolare volult ; cb -rime 199
gbuahm kegypzius conrempta l2reditaf"re|num
me " ' . . . ` r
Sbzaam patfiarclza angeles fufcepxt bofpmo m Ibecie bu
. . . ,
re;pnamfcelcne1e1nn\o baftuht, 55;;
Schio: our amonxtarum |n_terrogatasv_r1tatem dixt.;7;
idzab creptus dta comme pzopter . un
getab m pemmua pzophem perummt,pm':n
@Sib _ . . . , +77
Edam 1 ua rumcgs pelllcels content: : :.9:
Edam 2 Ens frucnbgs arbozum aim' fun: _ ;;9
fz fue a oeo copull fum peccata rua . 4.94.
lgrn 1 fue fervent: crederntemmalcdictionxbua fucn<
nere. _ _ sar
adam 'z fue canllxo ferpe't_,a madam receenmgsl
ponnfr): vcrb p@ usulturn ad con'
. ISI
Emmi mifmaele fmte a angelo oftfo r_ef_ocx1lamr.|; 1
mba virgo mmm con It , vtvlruutatem 1ll\ba.
- tsm neo olerret. _ _ 4;:
#ao in inrnntate fpem totem ben poum. ys
nbbap nunquam fomnum , paus recon..
. L7
mnzx ovnis.
llgatbon abbne laplllumn ; poztabat. '4u
ilgilius monacbus perfequente.fe benmlfeferrena. "1
Blbgmus mam: pnttudinpecaga : I 4.6.9
crxmmanombua liberan polie
zlbinum obediente etam elementum bonozauit 56 g A111'.
Elkbmiua facerdpa Elfydis pzoduoz I I 'lso
lcbimms pace lLmulata,vl,roa pans mterfeclt jbxdem
pam'a,fal1 aqua abus era: 54.9.
ldeberruema eplrcopus ad modeltius viuendum ep:
fcoparum reliquat. I _ zy:
{ eplfcopus pbllofopbos ad dem con
uernt _ I76
menus un :somo pater11a.x-,.am\osI mcogn\tus.4.9
mranrum , vz
gaudere: fe a ferma name ful eleemofnswY recipe. 7:.
mafas viropeiobedieqdo boites uperamt. .grs
matg abbanffa be bac vLta_nugratura_ fe :
dam m fepulcbzo compofulr, : cxplrault 7:
amato: epifcopus coactus bu;it,cum qua
M6
nefciens, nomino facram communionem eroptane acce
Dlt. ` !
felictatem periculum anime
mon1:rault._
ege enpanls bmlzusozans erpmuit, 69:
mbaoiue cps impzratozl mfultare non oubicauzt 266
abbas terribilem bzaconem rua ozanone ncaa
Smbzolus
. epilopus uis prditiibus
luuftnum114.
ab
1+9
brel pursuant

epafcopug quinaecim annie pane :acum 1 aqua
fuftentatu ett.
pzopbeza ob verrat per tpoza eft.;7 x _
abba?
itmtos eremitaquingntze
in monacbis pzcozrexxt
clzamaze uit. I mi stoner-Y
_ 4.1.0
8 . 7.5
nmoa subas culnvxoze cattatem feruauit 4rr_
iumnnnnus zmguam mnamputaturam pzotclams eik po
nus quam cpxcopatanlaccepgare " -' -
INDEX OPERIS.
lntoniaa abbas cpfcpis pzeabytene cer
\\u:em_capnsbened!c1oner_1|. _ _ _ _ 4,6
Snronms abbas manfmn folmxdme vrgmn anma pane
-a uaconnrua _ _ _ _ _ _ _sc
nu reaacuidam ! llndxnlbedituacontxnennain
: _ _n_.z
rdvnus monacbus magnam fc:e_nt1am1egendoa_cqux|`i~
"lf . . . . . . !
nnafkafapzgmhtnobxutatwalatudxm clzantaus bumm
tgtem _ _ _ _ 1
abbina brmcos rma pzdicatxombus conner
. _ :fo
Bnrioclzue defmgue contra pacw iuramenzum venir.
. . 9
zinianuaepifcopns Hurelmm ab obldlone hofhum ;
tiombus
. lxberauxr. Isr
Bnromna abusa mabne labozabgt. _
per geremzam be mendaao arguuur ,_
Sntonius abbas bom verperrtna pancm cum : I
bat. _ 3:8
anianua epfcopua { mnlrem, 2 fcand alisantem
Ocilll-_m Bruit _ 14,
Zlmonma abbas lempr_fle):w gembua : 107
anna vso: gua uit -z eraudna ett. m,
nlm banuclxs me noctu ozabst ;
anna ; comun): pzce pzolem cpe_nfamt._ 134.
S\navzopt2et1'1Ta quadragmtaocto annos in vxdlutate c
Y
Zmmm purmouo . vuiennum
A , .
oeatxombne .
lunari 4

runt. ns
nreunua epircopue framm a ompmbua liberamt.
ozbelntemarumlaquerefer- (rp
. _ _ _ I 2
Snronius n_xmo_2um euanseluandi munua kalligr
scqudmr. _ ' ms
pzcepxt rummum lzvnozem pzcsbyterie bef
fm - _ lr6,
Bnzomus facerdoa xn fummo lzonoze .
\
malus Sntonilun (: labozem manualem. (:
rnonius abbas micebar ferme zufhnon e.tped|'f nq
mosfecularinm t'rm1u.mme~ :ss
I NDEX OPERXS.'
: amm; tI1endo_ozabar. , .
nua pbanuel abfrmendo ozandc : que
perceperunt. I B+
ndzeaa apoouxa ab bota terna : ad nonam pw _Qi
uomo emfcopo ozgult. _ -_ I I7 1.
ilntonwa abuse wus 20 ab Iingel ad clos fer.

nronuw mmozum
. . el. qui. fe mutllauerst
ozdlme ob 4.7;"
.
nirent1'am,me|nbzun1ref_txrIult, _ 4,7
Sncomua nulla vnquam mmm cnam nmonibue oe
. I _
andreas msnm : ferlsmbe quo '_lactantem omo
64.;~
nem axldln cauuus . f,
eremo perfeuerauu. 'I rozrirua !
glozlam. . , _ _ I 665'
mw 131? verfeneranna cafhtans : nu
uatozem m carnI vndere. _ 67!
ntmua ) m eremo perfeueramt,bumitateln\3 re
mut._ I I _ ;
ntomo monqcbn mmm en ne buferret mngrare, qma el
pecc afa
ntomua enfant. [ glo
cctremw 69;
nofa becantauit. 699
zjmrdl eremnm fuit nancm glo
mm. _ fuismambue
Epollome I I
lzofpmbus 4
pcdea [
tlimcdomonacbi llpozabbas. Sbidem
poitoliperfeuerantea eran: :In ozatione. I mq
poftolx non tyzannozum mime, neque fuppllcus
nfunt.I I I :+9
Iipoftohcalceanfueruntfandallis. 1.9;
Bpolloniaa Ituppo cperiebatur. 19;
poaletam poil conuerflonem mambus lsbozabant.
0 1.
vri mnt, I
fgeznm mambusI confncabant
aponou _ventana ane1_1oze ' ;
pooh un manfuetudme omma perfulere. ;
Spouoniua fratrbus manfutud|'nmImperauit;91'
5921* mvnacbue oiabolum maneras fozma_ ferro
candenn percunt. 4.14
x'NlJxoP1:m`siY ' B
Sppia virgo dr qxa mg; ` `
r~ . . . v 44r`.
Poitou panpertatem feruanzrc . 61. z 63.
2 7 7- f' _
pollonius :euries in melectebatgenua ad
tpoze mamas obedgenna .
apollo abb as quendarmunenem pas verbns ad confemo
nem perdant. _ ' _ I
li omnia animo fllquerunt. _ .
virgo tempoze ramofa: nullo allo cibo vim
quameucbaf pine. _ 4 . fg:
) cum au lo contumehsm pam runt- .
pwm'a_n}1e,c nltianus una me fz 607
gpoitouxn perfeuerarunc mozntea prwfquam
carentes. 66 4..
'pobllo sbbas oblm mundo: z ob hoc moztuum fe pn
ta st 68
" poftoli martyrefqa pto Zlpifto runt. ass
. Srrogantia in ozanone fugnda . 4 107
rnulpbus eplfcopna ozanone animam ab mfcrno libera
UIL , nl
Srfen gbbqs fmmarum, fed vrozum
confoma vltsbar I 4:.:
srfcniua qusdramts annee folxtanns ( 35
Idem lzommxm confoma . 8
bzemflmus fmt. 94.
rcbleb monacbue patentes laborc msnuum honora
. _
rfemus ovuafaziene lacbgmas funden folebat. 507
301
Smulbtw ensmpot rem: xonem peccatozum eremnm
r - A 47%
m_na ) ob frequentes lsdmmse
ocell flut.
I dum_ arozemsnt non carne fed-fpmm
neptzm 4.77
mgerentnr. - _ 4.r6
Srcbepius rahrans moduo damnc nwlmdcbaruatnn

Sfella pzferebst.
mso pane ! ?"" fu.f ., 384
534
faerus cognug nnocennmudozmn vm? fmuam
in accufitozem. ' '1
, , fmpfnrw .
b

~4.
INDEX OPERIS.
sugnftinus epifcopusangelozum fide ccum
ult'
negtftinus epifcepus audiundo tantum inoui: : `
uglstnua epfcopns in runa fuit
P2 - nolut babitare cum .
usulhnue :
uguhnue onremplans mhd exterlozum percepnu. .
uglgfhnus un olcebat nemmem vebere :
renne confe mont. 69:..
zfrbolomu _rfl regum oziginc clama non be
dxgnatus : m nfcatogwn numero haben'. x.
grholonmna a nnnombue obfefos liuerauit. In
:Baluma acdi: fe au mamas fcrlgturas. I I
allua magnus cxplozatoz pbuofoplzl bemum dlbnfo
credere cplr. _ _ X76,
magnus cplfcopua eccleam ab Zlrnan
fam :rerum accepts. _ 179
arrlzokomus fmt cquqblo albo. 19;
afolua pxeclbus fontem obtlmut. _ 5,1
afoln' abbatte manfuetudxnem fera oendlt. 59;
! cpnfcopxbenlntmem ofkendlc. O ;94.
: :mlm fanctomm m|'cn'
pms .
aigtbolonxaa 4-69
apoftolue arsentum :ummm contem-
p . _ :
arbara ozanone prmilaapatre protects ett. ;
afiua magnus ludam ad ; onuern`t.x61
afllio _inrercedemc ze qui manolo fe manxpara: liber
wa - virgo a : nzerfici , cosi vero vt +74
arbara carri
,mi pzferret nupma non poma. 4.;
Banonfuffragann angelo communionem accepirf
. I
zagzbara potlongnma zozmcnra patre pzopuo capwe
truncatur. _
arnabaezgne confunlptue martll accep.;~9s
abbas parenres relnqun eremum? _
lnfflllto
ernardinus mmozum ; pandwlum (umn mm
Peniriconfueum _
INDEX OPERIS.
zenxardnsabbasfracr rues bmfe noce. _
bat. _ _ Isns
ernardinuamnuzmn fuper pammento ;
iacereconfueuerat. . . 97
ernardns contemplato: nelfczebat equztsfat, .
admtatelegendl fm- f
- . . .
y 3n_m_'dxnus_ mmozmn mdmw. er fcnptur
relagxongm en_. _ _ _ ;
\ Bernardmus m dzantatxs negano amdmw fmt.
eno abbas nungnagn frame eft. _ _ 1.76.
1 Benedicto ab_bau qmdam pzesbyer pzsndx .
apbas mfulmnolentovxglt. _ _ _ 4."
nd\rtusabbsscozpus_fumnp1 qmaa pzolecrt. 41
ernarqua bocmt m pzdxcanone sloziam
em: . _ _ _ _ _ xfs
ob pbednn pzompntudmm effu
fum rm;perau\. _ _ _ _ _ _ ,
.Ben1ard1|_;_l_1_e__ mu1o:umozdm|s,omn1 m melma Inter
" _ . . r r
? abbas pecnma fublatarame neo hab mt. :.76
eniamin cremas frame fupplxcare folebst ne wapo
nsfux fed amm; lgabprnt _ ,
abbss ozanone mfclpuluma tentatxone rece
llbzrsmt. _ _ _ _ _ 64.:
:eneyiicms sbbas mrclpulum vnrs renmumeIb ___ - _
ramt. em. _
ada pshyrer nomino rcuelantepzcognomtfea
riavmculia exuendum. _ 69 SJ
.Benedxru papa mtercedente beato abbate a pur
Ilberatnr. 7n
Bonifacio arc lpxfcopo pw eran?. _ 32.7
onffmugv enrum mm candoz a beata vxrgme in
; . _ _ _ _ 14.;
onifacws pnmzdmem clum xngredntur. 4.67
omfacms arcblepxfcopus exangehsando 'verbum bei nu
ds dxbus lcelt. _ 316.
B: ' ? q\10B 19131 fozo
_ 26
: abbaajrra omnia lzummfw nnonatterw.
ar. fu
!)
mnxx onus.
pifcopu pzunis ardentibusfaam innceiiiiiii
oitcndit. ;
femper . qui
apiton concern land: amo: 2 pzdicandx timo:
I ab Qomlnlbuau niouebar. _ ,gg
amue epifcopus eucbardham fumpturue crebzoin
tuin pzorwnpebat.
Iam _ que fratrem
ob manfue dmem _ I .
fuum I 4-78
nnitaribeb
bat mterfelr, _ _ V 90
camas : ad coenam :vernam no - A
catur. I fn
mulr perfeuersns in ozatlone a faluatoze ep
audits eik. V _ Y I I 67:
eptfcopua per vxfum acceplt fe natalxtlo etrvz
>paulu'mgr_aturum. _ 691
atl2erxna uirgo non venta mfultare tvranno pro
prlcululn pzonmozum.
dberlna virgo pbxlofopboa conuerm ad bn'_
114.
. . _ 71'IV
cabmns virgo psnentertolerabat pzopter vir
gmnratem. _ '4.;4.
; virgo_ob fidelnbecapitata cit. .
cllzczol' , _ V 5:0
leikmu paps ponti atummmtua erebaf. i yf
nlia 'oniana codicem' euansel nunquam a Dlmlite
9 . . - . . .
57? *"f'.:liavirgoan3ewnlzabi1iroefenfozem virgnitatis
! ; 4-54" . , _ _ _
virgo credentemmaluit quam tboubabere com
Y'0ttl11__ ob
mgvirgo - dbuih
in
_ .ignem
, .. . 137
beciturfz ers
pefmanen Decollatur. Y I A _sis
gcn clamoze pefreuerantea quod voiebant alecuti
unt. . _ csr.
ntfnacuaoona fecufauig. _ Y _ ai
c pziafntl ahumamorecapuwsmputatioemartvrmm
um 1 masas effectue
dfvpttcnus tvrannowm619
to:
mentafacilecontenipiy., 17?
laraou1|' la frsnciravidit puerumjerumm me
mien 1-'9
__'*--_
INDEX ?! R132. _
oznd cenrurions ; afcen in ,
amm confpean nea'. I
obr.l.?nn'n monaclgus : en we qm cum
an .
_Zo es preebter nern in : ngrelfua elk.
mhsnue abbaa anms ferdecxm barbas tantum ruiten
r*"
tama ett. I 34.9
tolumbano abban vffxobtemperanere. _ ;
'ofmus 1 immianus munera revudlanere. _ ;
. aanftantlnus Cbzto rempla onltrunt.
aonfoma non fun: bsbenda cum (xa qua fnplcntes-'vl'.
. I _ 2.8;
colnmbvgrgnemvzrneabininmtutatuse'. 4.46
dolumbam blfapulus mouappetebac. I :
grato pb|1ofopbus_pzdxcatione Sobanma fua venderla
e1_|lI10l`17n8s_bed|t. _ lz
bzzas vocnu nos ante ozaxoncm cozda prpa
- _ I A2.04.
fbznlubocmt femper ozafe. Sbxdcm
abzropbm rrxs oc illus fanams ett. ' an
nafcwolmt fubpacemobe terrgr. 17;.
glgziftus { tvmonem vmcbat.
.
bfcpulls . Documentum . fda4
beatoa mit efunjen fmenzes.
manfutIud0 exemplr 'IcarmoIn potl'. 2:: .
gzlznopboaus m tentnnombua oommum nnuocabat 4.18
1:huf_hanavu'go:nteremptos pzopter cam ad vxtam euo - _
ml* . . . ur
buh morimos zl6I
blfns nw boauzparennbus Obediendum
Crgznellfna be vxrme varguuttem commendslgt
. . . 9
I
Sanus interdnm f!e|Iut,_fed_nnnquam ". 46; 4.73
bzxftua bocuirpzo vmcllctam non qurcre. nz,
bzluslgnmnznoimsm fufhnut.' .
bufbopbozus port longs tgzmetq came mulczatumos,
( omoe qu verbi@ fcnpzur fupaumaga
' ibziua eremplo : PNS 8ItlbIua lnbrer. 664.
noble memozam mouw lnsfrebat mcendo

auuusrnoexempw1if?"ig`~. ~, ?
INDEX OPERIS.
; nos conter opotere inunbat.nm mandatos
lepgofosadfaceydoe mmbat. _ O 4.9,
cpuftua pancnmm wcm: mcendo auferentl palllum 52".'

mcamnon eIl' negandum. _ I I _
clzignnna nendo ! bommum mlfmcoxdm Imperm
u . A +so
is quam bominua milcm . .
_dlzantae apo ohumerrum ambulare feat aquaa
lnebeatmnenwn
10;. fecit omnia credere. Sbldem.
_
amlcitiam ad Ebfolon. 378
ud_bno cplfcopo fune bmimtus pznunctue _
fun. _ 696
Suid
menmmfeptcm
relquit.
bozarum
I canom' mm mand' m:c0:
Ibslmderigxltaxbatll!fpmn1fz1'c;dig, ;
;mm_|lgabatur_u1reductonearcg 9;
aulreglaln fc odmm benecs . ;
oangd pzpter gscem Saukm rag. Z 2
! leluraptlpccatanmxfg mm, 47:;
: hberatuee. 573
aangehexwgndxns . ma
tis
amegndlcarus eik. numerus annozum umm
gn ozanon ' aannam

bamelmuncra contempt. 9
;.l1tlm2pt3m
n mti Puesta binxifra I
ibtanicelrrttzonacbus fperans mifericozdam conf
. d
bauidlatro fue factua ea. 4.1681?.
uenr conuertit. zza.
! mambus la zans pci paugibus emgabat. ;4.
pwpbm contcmpta regis leumina come
_ pnitept
; magnus bolo: :mnt
. . qm' tsm repexsgeI

. _ 44-1'
lDam_d ponltens 'z Qelzqulfe confiteturbid
lbanlplenam pzo popqhpectxa . _ 4.5
INDEX OPE RIS.
ablmem pun ab infamia lxbersut. ng
? leombus hmozndlrlteradlur. _ __ _ _ 9;
' pcccat me un vmt.
D:sm'd ramnzfcgns fe effe npoztale|nglxmuiI1t;za recef 6,;
. _ 6
mom' pzaxmus ( pzcepta film fue Salom:
.
ranmsmedalem pzrogarusm inrercer' 68 _
dendx concefflt. _ _ _ _
ibefperans non _confxderat Imfencozdnam. xsq.
! lemtudmem iper oendlt. ;
mme pnrvurarus7.a;aro neana eleemofynam
et an mfemo.

mom line pbdafopbne per 'paulum spoltolum sd
. _ _ 17;
Dicta erpnymme [ crema. _ es
Duo me m pajlfxone valfurue " fe nun
neg'_st_urum b_mt. _ :
Dommuus nplrpanus ubzoa pecnmam pannen'
bus erogabat. _ rf
Ibowtbenpa sozgomus multa totmenta lsqueis fn
fpenf obure._ _ _ _ _ eus.
bozodgeneapusle fupplmum rubninrorafc ob:tum_
tbfopbll . _ _ _ 6:6
mcudcnem [ non e|:p_anlt.61,
ibonatua epifcpue " me oozmmon ozault bone:
erbalgret f mum. _ _
Ibommxcua v :mo me fue me fratrms bumhtat cheri.
mem pmpertaremq; legaunt. _ 699
.Doctou_s in maffe appafnnt. _ $4.0
la omcumx beteltanjvxcla bommum. _:.4:
imuana ob eleemafnaa rufcltara en a mozruis.
Dunanusepxfc ua mozbunlrehionife bedit, ?
ta vite ncritu nepollere cpir. ,.8,
adnnmdns arcbieqfcopu pzdicsns ! bm
bu ne vefbum bex mgpedxrer. _ ,M_
:opus :crumbs: in pane q L
fadrnunxuginbuam legen: candela ruper c:-_
dens inoffcnfum rl1|ll}, U8
adgnundus cdmnm 1 qnabzagelma
b+'wh'
INDEX OPE R15.
jgadnundno participatione facramenti intelligentiam se
I _
miindus arclziepifcopus oppteilus fomo a oiabz
vetnlltatur. I 6r4~
fluardus ret ntannozum cum cahtatem temi
'- . . .
fsdeitns cozpoze ad deiim otauit ne famtatem atci
Egrlizi.abbate intercedente rem darolo. peccati venic
sa
ce ur I I _ _ 4
genere fexpfum uefpolians anuculum 3%
puum meiidicq edit _1
{ iactatioms carum fugiena in erem fe recepit.
4.2. I I I
fsdarus rex fedecim anuosinfumma quiete regnauit.
1-76.
tduarue ree sudiensI ea cozpozie foz
ma quam oematre |u|ppfimIclit. I I I fn,
{ momtis mastit allii a temerario iudicio re|
. lut. I I I f 1.
fulalius monaclzus maluit in fpeluncababitare quema)
! homimbue Qonotan. I - 4.2.
fupbemmnus cum Siae puperee m uomo pto
pzta recientes pzopziis mambue mmiftrantes, _ I
fuitocbiue !) eleemofynas Zbuitum in cruce inter cot-,
nua vltiit. I ~ I4.
fuagriue pzeebyterqmannos pane oleo 1 aqua tantum
fuftentatue eik. I I I ,4_5
bumia femper alectsuit vt manemloziam
Iivltareto I I _ I ' 44
fupbzamg fufcepta vmca : cum caitita
tem teniiit. I I . I 4.4.0
fupbzatla emule veniam impetramt. 158
upbzanacontinuelabozsbat. gli
fuplzzatia virgo vacuum cibo ventrem serena vt snim
vlrtutibua repleret. I I I. ;
Romana poft ym ; nomic. I _ 9
fiiplgza virgo [ :mutua nulla mm
ab uinitatia oltcio aIuocaiI'ipotutt.I ,-69
ffu bio ma caufa obedlenti, trtgmta armoe in
fcuplzzoina
C virgo patentes
_ mini
. numi
368
INDEX OPERIS.
: traderetur. _ _ 4.4;
* iiftacbiiismartyz cum vxozefzliberisigiie adiiihis mar `
_ fiifebiue in extreinis omoiies
fumpfit. . claiiiuir. Y 69
au
fiftraciiis polt tozmenzozum coiigeriem igiie cfunipiiia
60
guimiziue
nllfl
Romanamiir
_ _abb -fr
ttlzziftiim aquani
! .'
iiseniavirgo ctaiii m, emzertamenm 'rims *V
.1-.P;>. - alii@ fratribus _ \ ' fx
fiiagrius in Diiteiim Bernardus abbas in laciim oefceiv
dere . _ _ i. _ _ _ _ 41.7
ii_g__eniiis pbzic re): virgiiiea _lu
Ci . _ _ _ _ 4.4.;
{ pzesbyter vneiii'teiiai_ii`(tinoiiieii sccepit. 4.7
virgo miiiie_ra_ rcfiitaiiit, \ _64.
Eiifebiiis fibbas virinitatem ab inunte tatejciitodiiiir.
419- . _ . . . .
fiilogiiis pzeabyter patlentimftutis meriiit cozonsiri bi
sdemare. _ _ _ _fao
Eiipbeiiiia maxima gladio coiifofa
loreddidir. 4 . 6-1.8
'dine abbas tantum bis in bebdomada comedebar.
_ _,<` fslgeguefiiie fpoliati cbaritatis facile pertiilit.
. . A . ~ _ _
iiieimdi virgo cum marito caftitatem feruauit. _44.:
gipbeiia arckgiepifcopuapoit oecepnonem bmonis re
ingreiiis 'caroeremniartyzium fuiiipfit _ 64.9
{ abbas ciando niiiiquam 'ocftit fe ad occafiim.
gu7;ca,'betb Damiomim regie ilia tiefiincoinarito paiipe
ribua feriiiuit. _ _ _ _
firaberip ob afridiiam benigniteminlpsuperee ma-rer
cognoimiiatiir._ _ _ _,.1
fiaberlz iepiola langunzibiia graiiatis mim'
Ihabat. 49 .
; paiioertareinfummo ani_m_o affeetabar.. 7s _'
; dbuihiiniii niitiibus . _ _ ; _
virointerdiim in contemplatioiievelut exam _ /
: i'aceba_t. ' _ 14.9 ,
: vidiiaconms tiiiim flaseliiaverbraabai. '
$_
INDEX OPERS.
glijabctb virgo quotiglie fe .
fumem vt obedievma feruarcr ique fun.
; vidua moxtem mann cahmem fer (61.
ugmc. I 4.4.6
fhaberb animo oznnoniinpendrbat. I
tlltiabcth quzndam muenem ad dbultum conne;
. I
_l,i;abetb vidas labozibus cczpus fnum -
at. 5u
; gaudebaf fe pan' pw Cbzifto. rsf
flmberb mem ertreImuIm agcns t_IZbzlumIvidir.s
quo ad clefte tbalamum :mutata : nre prrem. 704.
labetb oe Sconangia toto cozpoxe Ivlcenbus rabefa
cfa,ob bc nufquam trifhrtam p1Irul_1. for
{ olzannes folmxdmem
lntI _ . . 7 .9
umaba: quadragmra mes 1 qusdrsgmra noctv
us _ I
mraculo fulem oftcndxt.
elm canut. 4
filas ere_|m'ta_v1'dz animam bcdofli fenntozis nfernum
merntxa Ibleronymo mterccdente ad purgatozmm be
ferm. I I I _ 709
fuss memozmm moms babult bum wa : opta
_ _ 677
flugs eremita m cibo exiguue fuir. _ I :
fllagtmonachu feptem annos m folltudme perd
"'~ .
pzopbeta plumam ozatmne mipetraun.
. . . 84

flias algbae n carnis molethas ( neqxurct ad erem
fe . . .
pzfena man nonI . 671
flgfus vzopb eta r_nu\t ampere manera. fg
fur ua terram ozanoue fcundamt. ny
1; z._o. pambus centum bumncs paut. ;4.o
fl: enmozem efum Enna : , fed heus ntima
c<I>:dnIe reform. _
~
fh los fuoa remgfre arguens beum offendcmt. x99
frcmua quidam mgitos combut amaze. 4.1.1
flembmue muerfu genera ronncntozum pzo
I't1eper:ua eik.
casaru non edrns lnolzdtiniee, :
INDEX ).
vpltltuagfh ter. 3192
p:_fcop_n enannpaugaertatemcolant. 74
vxfcops pzdcatzls olfci etefeere noltis. zy:
Defina nunquam ante quicqusmguftauit. :
abbas femperfeclun : ubzoe racrefcn
. r abbas pzgdzcandt
:Equxcws . autozxtatema
- ' .
veo ' 'ff
l1m7cius
) . n immnndis eogitiombus quateretur;
ad Pzecum co fu recurrebat . 4-19
ra mus a cozgis ufentatuo . 'afl
f5ecbias ret plebern filere . ' 99
sedna rege bepzecante Elfyzi pereuflfunt. "3
fsecblas ozanoneabinffmitateconualuit. Sbldl
): pmtudtne nmltitudleln
! vrtamqs pzolongautt. _ _ _ 448
gchlasob peccatum patienter rufhnmt. _
b|_ten_1plo bocemur, m moms noxa mamme motto
lP_mtent| opus . . _ _ ssc
gfotans : rumred mot vt conna
lult "; , . Y _ :
nrnllntae foemmarumamfonern compulxt ad ne
tem,D_auxd ad adulte|_1u|_n._ _ zag.
farm 'qtrgo plum ob vlrgmltatem Pertultt cum vm
el non . _ _ _ 4-48
{ ozando_mozttapenculumeffug1t.
faurtnue Soma, racramentum a columbs zwepe
;
feti): monaclzus liberalter : et' qufurar vene _
NP . . . . 1; '
fettcula robozata ett ad manif
num. 336
fflfit lm la plurnbus tozmentis fatxgati
msrtvr Plrnsm funlplre. _ 6;:
pafrzombue I'up_eratia perf pstientam tandem
foeat|one_bel\_1_mtrt. _ l
aus (obtenus pzoinferentw ne miuriam mconro
labllitertrtltatnr. _ _ _ n_n
prs\1m|mulstafozms anbolo fumpta
f':'nmirumbtwt ppa' tipanpen' leemofynam eg:
ma ren e r
. Y V 16
lN,D.5:Xj OPR.!S,
'J
beatua re cogam bomingbus ug
vtmtaretlnanemlozram. '
:fanifcn mafvwuperrt " Pausen oef
.. it' .. _ .
5fg'11if<\1vfd\f'ncontfmvlationeravbnfmieu
Y .n . _ _ _ .
14-7
';!Fra`nc|'_fcua ma tunica contentos fuit, 91
``\ gfranclfcus fune hure fe verberabat. _ 51 3
I ' rnljfcus. pzr1bl1.. Nmnwr femm srl.
rannfcu beams m f xmrnerlt.I 1.1.1
jfmncfcum ozantem blsbolua . 158
-jFra`r1cr'|us facerdotes' temper Izonoze malrimo pzofeu-
' tus . ^ ^ 2.61
jfrencnrcus inbomxbus magnatuma dgmombua verlief!
. ze
.jgancirco plozandi hebetauerat vifum, 1
+17 _ _
jfrancfcua oblique fufpltonia culpamm fratre cafhgaf
'mtr .- -- ' . Us
jfranlfcua .perfectas fatu en: poftqnam maxlmas
"&rm1atemcnmI]'t-` ` I,-58
jfranrrrcuslpofi: 4:13: :num vadeno paratueerat emma ad
. .uerfa tx quema pzopoto recedere. ses
Jfrancl cus : ecrans ertremumoiemvltfunudum fe
{ umunnqeponxfecm 698,
f eener tesis iusuimvnacbvwfectus
omngaoperaferuxua fear. I ' 46
. ob obedlermam frame vzfnm. ;
abbaa fato. occult non [ mandan rem,rec~ eg
um yerba effe perpendenda. ' 366
`salia minata nubere nolmt.
Balla omnes inlmitatvervetz mluirquag
comu rum relxrc.
alla omanaA a beato |/etrospgltaa ): bac
'vit mrrauit; 7;
salioanits mendacium 9|,tx1lx't}`alxxt:m.I _ 371
Ballrcanua our exercltus conuerfus a coniuge l
" bf:'pa_cga_ quam ! : reliionem ngreusf
. 4 `.
.gerbn epifcopus' 'potins mou' !!! quam
qu9g`s'lg`abeba lzofpiio tradi;
jc' 0921119. _ .
Sranns'
5_e_r|_\_1_er:_l1_ep11opus
_ 1.'epnffc
,_ 'p\is'_iet;n'gunicinere_`__'
nauragulm pazxennbueozauont.
__ ` _ftramt.' I

a'6a__rn__a_nng tpnfcopus ten mmmo cabo contentus a :


.'6fe__ral__iua tempozetentanoms ad oranmlxfil _
136 .
z 'zotbalus legenda tnferirunt. r,.'7_'
'crm'nx'snue populq bonozqn fasst. _ _ _ _ _ ,_
; epxfcopua pnendgfanctus recrue cit.
3ru'gmbu fnfinnfm
vrnnl1rrePifp_\9_ _ V. _ _
sregommqdm vzbxs : erst,
fed fM.P.1 . m0|'P'.'l=m"8biW 0"1..l.1F,f.f -,4
resozxus aan ang hsfubfo_ma_ ndzcanhnm
___eleemol'y|_|a_s_largltus__ __ _ .
.'re3ouus_mrdum stlzufum bofpltw sccep in perI'o__
MP?Pfl".l._ _ _
reozgnspzunua papa fuit quxfe feruumferuorum agg
resouusberperneffnveesereevzrcapacumapuo
feon_cle_;pozta_f1f_ec_lt. _ - . _ ._ _'I1
regz_1ns_epafcopns esbozdeacege ltgbat, _ ,_ ;
ma flent oahbatemmcdntexe1un_
Arep0tult.___` I . .,. 53!
resoliuentfozlnls zzhvntrlsens mulmnar
.4nemverIhm._ _ - . .-,.fr_
.5regqi_z:a_`,gd_:21:_abbaaquendarnfratremneraudlml
TUA
8". 'elegir '. umm;
: . lgnsu9_:ibu's
__ ;
bwlupealtmozaernmP_llI1al.*oz_a\1__e|:aI'|__._Y __ rsf
ozna many: capirla amputauone msrtyzmmflmp
,A 6
zlgnvirsimtattafulgozcdnfanrnlocnbonetn
umn'' vgofehonglxiaf : pegar ;
'nero :hagas crelena cecidt in lacum:~~z_~p
_ d\\mnnn'ferab_ltr0_bt.- . . .. 641
gnlannplmnue l'mperFatempozalnaseremumnnF
B1zrinbaiqnoud:r` !
~ , _
I N D _E X O P B R. 8
pm miam. _ 4.:
_ aarion non abena quod pzo mercede vccton :
gehuln cpir oiferre. I I 1
mignon varo intomo nmtauxtbabtumnaita crc
mo fruebatur. sa
lpuarion abbas cozpus fuum facco . 1.96
lpilanfon mus pugma cdcbat. I 4.1.5
mllanon abbas fuper nuda cublmut. 94.
zlpilarion mxnqu ante olio occafum cbum illlfanit.
manon abbasin extremis labozana loque
barur. _ _ ss
abbao arma latronum non tmiumbum ad moz
tem params fmt. _ asl
lbieronvmus be laudabua erermtarum. as
lpieronvmua mcola fmt. _ 89
:npronvmus in eremo corpus fuumfanabst. 9,
lpgeronvmua magno legi: { fcriptnraa. xy;
mlanon fcrpturas oeo pzfeme recxtabar. ` ;
mieronvmus faccea tunica eraf indutua, 197
mzeronvmus en manmetudine contennonem
.
9!;_ contemplationc mmm sudireingentem
Quite . I I I 144.
mlrronvmua Cbnlh Sabinianx extinzt. xyz
rpieronvmua 1D_ememadem vlrmem lzoztabatunvt por
: raluare ammam faam. I
mpieronvnius me verbenbusq; cozpus
fuumfangabar. _ _ 51,
meronvnxus cozpueIIuuI|nxeiumiI 2 vis fatigabamgz
llpleronvmu cozpozl iuuentutemi alimoniam mbum
dum . _ I 3f4.
meronmils mut quofdam per feptennlum . 4.04.
muronvmus mamut elannam moderatam fermo
ms,
nigrggrvlmus ! omni rempoze effe loquendav
I
lpieronvmo quotidic grnims lacbzvm_ . 4_7-,
llgneronmus ertremlacorpus dbzlih' umpturua fuper
bumum fe Ibeponifecit. _ I _ nz. 69
: lntercemone tres vm a fufcitstifunt.
\ 7o .
nmomaapzgaicananm eunriaqua mbmirruaen.oon _ -
mnzx , Y'
_ hl\ItI8h|'et _ gn
_mopzeebyter cum _lxo psccsuit. I _ 174.
ngo lemma ; pane 1 aqua umabar.
npiuon bcmgmtatem qudanr ame ",
. - - . .
96 .
11;___|,;;_on1p_z_.:Isb celebzant: glabua igneua Taper capnt
I . _ __ . I
: _ mpzee tromox\entx mtendcnsn imasm' eIn cm -
alioquliggbiitozqndo. V"
` `
1{n'ppo_lz'tzmzmbzamu1d1
_ potuerunt,_ I I vero amo:
fand: non potuxt. 6 ab
)
lporu aldus re x Tantas erst quotidle
gyyabas _ _ adlzuc
lpcxquaxatvsbbaa
faentlam _ puerulua
, pauueres
akudio
carnefed . I.
abftneb
ozatone

: abbas berbs radicius fuftentatua fuit. ;


o[pmu_s pane 2 poma vcfcebatur. ; `
berbia fmcribusq; contenrusfuzt. f
nponuppuus nulium ccmun locum bozmlenclx lgabmt. 94. " '
I porpmus monadgus ferro : lumhue pzcngere. n
5:6. I I
l!pr:_x::>_x_atus gnmgtangere cczpus - _
Ollllll I .
ugo subas ozan'one_tentaticmbns rettitit. ; 1
'lpugo abba.; enbozrarzonxbus France ruoe s tentatione l
_ . 640

L n::,a:_|_xgrrg?cz : betem msgum ad


_ 3acobusi1.'ll'118 babuit amculum ll'neum~ 2;: 1
gacobusiultusvmumz lcram non mbit. 34.; \
rremxas mandatum accgpat ne " nucerer. 4.1:
lmulaun re effe pxunogenlrllm. 37;- ` l
scabus rruarus pnltens loiam mernr. 4.61
Irfbus benodstus fperans |m|n'cuzdam adeprua
"
:to: aber Sijaram adacton :empeze clauo inte?? ,
smb manfuembine Frggit fratrie. _ - tg: f'
? poolus mnt c vnfexonem faclendam : - J'
491 - (_
INDEX OPERXS
_in baas partes recrue. 37;
geremxas loquxfe ncabar. I 40 z4.i
gacob llppnnbua ocuue pzofpexxt quod pzofpicere non
potuxr qm ! Tanon oculos. ' ,
gacob malo: ab merode lgrippaaprte oetrnncarur.
3acob_us beartuatus confummanlt oectionc
. I I I. am
_ jacobua moto: lapdatus fullomfc fuite mteremptue
'
elk. - _ I I Yno
Sacob a a feruxunzz rerum fucceru efr. 66;
Sacobua apoftoluo mam pzfenzem vapozem appellaulr.
9.
eru7a lxacb iubet os cuodre. 4.
re): pzoprrr obedienttam regnare . ;-7
crue lraclz moms memozlam : tncena: memo:
efto. 671
Bgnacuo pzfocatis leonibns msrtyzatus ett. 606
glouam dbzllus vltsre oocuir. _ .
glonam cflI'eI beams antoniue . s
Sofapbat in bie regio frlms Barlaam eremit
terrenum renum contempfi: pzopter :
um.
Sn auarmam. I _ sr
gn opulenxarll 1 luxum ebzlozum. _ 74.
lmpudxcos. I I 4.4.9.
golzannes pamarclza pauperes non ahter quam bommos
fuos appellabat. I I I .
3o!\anInee monaclguo gvptma : ne fe tncere bona
a vltandam loziam. I gs
golganneepatnarclza mouens neo granos : quod
I21ll2abu1~ I ' 76
omas be ventre baum clamabat Ilberarus "
obannee muanam a moztullo fufcitauxt. nu
Sobannes Clzzifofkolnus ab rrianrs a pzotectua eik.
I 8. .
joannes terentianipzfecn' lilium a
hberumreddldere. I no
_ Bobannea abbaanunquam fuitnratus. I wr
groorerln zxmalfamfub mterfecnt. 178.1 .
obannea ry ndone annctuo fun. 2.94..
obannea aobas opere fabula' :em terebat' .
armes baptrfta [ come xt. uw
INDEX OPERIS. ,-. .
;pzeebycermcdis lzerbis 2 aqua frigid: fallen
mus fmt ' 349
. ofepb r_|x_1t Te _fratreqfuos non . 57,
ofcpb m_mnum : adolcfcens fmt. ~ 49:
b pnmnc fe locutum effe. . 399
obnnneammquam l>cut_useft_cungmul1e1_'1:us. _ 4.1
obinuea eremita fontane babatauyt trlgmtaanme. ;
obannea eremxca trame contiuar snms temper
ozauu. _ swan
trlafcba excmplo populum bocebat
rotem ml . _ _ _ nl -
ofue ozance fo\ dans 1nm_1o_mf:er_eru1\t. _ ns
cache; _rex,_oaanone ablnmriauberarus dl'. Sbndem
ofapbat lnmxcoa ozsmone . _ 9
obannee flut un fpifgtu auduut 14.;
ohannes spoItolus_ m : _venenum bahn. las _
! erga mund amxcmam _n'o_n.immntsut. ;
ob cbanrarem erga paqvee ofter_1d_r._ _ _ _
obannee flecmofynarms nmurxam : ci be
. _ _ _ ___ _is-|
gobannee bamafccnus " Hb: nrroganrem moa
telnberauit. _ _ _ ._ _ jbwem
Sobannes apnftafommm pzd|_cand1__e7;|21bu|. 14.:
gofapbac rec cozrepcuscpzupter amzcmam factam cum
bfwf8. :
gobannes apftaoepxllscnnlpzwnveuaxxt. 19:
? pontificia equxvfus facerddf lionozem tnbuere
bom . _ _ 3.67
gobannesmonachue rub cana montis mpetrne annua
recte perihnt. nzahudquam
ggsnnesabhaa _ cozpus dlzzifsufttsf
_ _.7
.

~ . . . _ !
gobann ahw quam 8liquid , quod gmozpfe
non feclffff, _ _ _ _ _ _ l
gobannes ano tnrcapuhob cbednnmandaeum .
fame mterrnnt. _ _ zas
ama_nns mat veo piacere volentibua. menu'
um'eITc necelanumveloeo loqui. _ 4.0;
: rep , _lozans t~eum,meru1tsm):_|1z. 4.;1
om gege , pnuentpm agente mopxa
ma m fummam_ copxam. _ jbldem
; : pmtn ( 08t8IH9lutc0z.1b|d __Y
I-NDIX OPERIS. "
i` lobgaudebat
3okpb'ld0lefceiis_
fe non showin! amata
cire oeccptuni ri're
rugecatigga ' `
I matiere. I I _ :
,goban nea virginitatcni . gbidenl
i Solgannea euarigeiifta virgo erat. 4.
I ree pnitene omnium calsimtatee oiuertlt. 4,-,
. ob iutua carnem fuam cmere operuit. 46;
otzannes Iaptiita mmifmam pmtentani egit. 4.6;
obannes apoftoli cura fumma peccatozea ad
._ trabere fuit. 7,
.gob rectum a oeoc pzobstum .Epus lgabitatozesiuiica
I- runtimuftuiii. I I .
`.gizilzatitieaepi|'c.pu8ettampltltltcepccaiite$i!:>l'|1testiI~
"funi . . . . ns
Igofeph iii fe fratrum miiidiam benesxozum relatioiie com
_ . I
ab oImni feniper pzozriis vindicta fait alienua. yf:
_ ob be patntia terrarum laudatur. ,
.I. _ob (aiutate bomsque tempozalibus patientiam
feriiabat. fsf

obaiinea iiigrati ; obtruncatur. ros
I obfoztie ineonculusintribulatione perltitit.
. - . . . . .
Ilo amies perfeiierauit in abiineiiti pzopofito'.
30 amies abbas non comeditmli occafus fous (664
8d?|Tt. I I I 669
. ou memoziam mo1tiamI omnibus bIabuit. I eyr
. qlgamieo leemofnanus, memoziam moitie mmqiiam
. oereliquit. I _ ' 619
; extremis lioa Zfrael bottabatur ad obferuanti-`
_ am is. I sg
obanuee cliiacbotita mem obtus fui' pzfciuit. 689
f sivpireie vouie. +1;
monacbrieindignum fe iudiciibgt facerdoto. _
3iaaIIpatriarcl2a femper quluit vbitranquuuus viuer
_ et. 1.7:
. gfmaelodoliaiii incautum necauit._ I 1.79
Y idem reptuagmta viren eodem faciiioze iiecauit. gbid
i rraelit spericul liberati flint. I I 4."
_ oies : totidem coritiiiiiosI
I ozauit. 'I
malabiinferreoedIi'ai_itibua_iboaobtiilit. ;
1 ` 7
-. `-fi

,mener afmmm ad mefeiificiiiem


periieiiit. 3
1:b?ofdeli_`s,1 iiifineiii perfenerauit. Zn
lrrgeuiiierafi ue : tribiiin Ruben 1 sad indi
( f1.9
; regiiiim Imre oblatiim iicceptiire , clam
wfiigii. s
Qlgbocus pto modico pane accepit buns neues plenas :
. I
Siidocus : oe regiim rpe in eremiim fe :
li'i.pzopre1'inanam viiidam. 4..
gwmii epifcopns mais increduli poesia miiltis
ctedetidlf btdit. " :fz
Siidub muniiowibltneiitla cenaiiit. _- _ 3;'.
bofbimo: poeiiiteiido !!! babies
ititigiaee fiiielm bgiitein folitiidinem i'ii_tra|is. ;
iidao Chad 1 argengum rec .
ndociia non eliere folitiidiiieiii pao regno Bu
~ '1iidirbi'n
tanni . terrain pzoitrata
. . 37
;
; vimiie oxauoiiie _upolopberngni pzofl'i'miit_. nq.
macbabiis_'ovm0iilbiis miam annie babel
lam bones. . no
gu as ano . _ iss
iciniiioeomionibiiqiiiiinin em. _ .
3i_idn fuse ab mebiie vmtaiem pzoiiiiirani
_ ' lo
Sii oeoominiis mums |'t,qiioiii'am
rim . 4.6
gulisniis : cum . Miiauir.
vduitem pztnlit . 4;:
unina virgo munita Igno crime, dypzianifuppl
WH0" - . . . . . +57
gndae Zrcarioees _:cio : vnsii
zum quo falnsto perfim . _ .
cficiie : eiecta cib , on
iiiitacapiris ampuraiiorie mariymm fuinpfin _
_ mia virgo iii carcerem recep oiaboliim
!!! virgonicciptn in feriiitiiietn t>giiizoi_iiii_,"vi_ii3i
Jiiihiia - I 9,-?

C I
INDEX .OPVERI S.' "
f _e9mfevoniflealerenexruceignstabfparutt; f .
3 hbg__1grt`1gbe1}ke_ inter_c'e_n'_ione bea_ti_:egoz a : I
.Suda waclzabgottee'xcanct0:atipzobefuncts 7:;
t1ngunaien;enriampefafo;is'coniunr pon`
Il
tum mariti relxlem mrraun.
. kunegundia virgofuperfcdentee' vbmeresinoff '
Ifenfa ambulaut. I _ _ I, 4.4.:
aman munachus mou pzoptamt, quam epfcnpu
I muere. I I _ .
' Lanjbertus ob obedntlam exlnbxtam abbatimm
. ig nmtm m fedemep1|'cIopIatuIs. I ;
ggro rpra_ulIt confequlmpferncozdlanl. ma ._
Latro pocmtens ad paradrfum euolat. 4.66
Laufennusleuira tbefauros edel t1editpauperlbus.r9` _
aunonigincll abbaqozansabmonetntawr. I ! '
jsaurenuue ob amozem marryzmm epulaa voca;
, - .
n launomancus
lt" ; a-bliss zansin eclela zyiabelu lIamgq
dem extnnir, reincnfa bunims. _ " 6
~ e
?r|'1gsn'7:radiau.\. I 'Hhaar tis fa11'1ltatibl_1s1 _._
. . -1
~ vonardus in curia realllaram gzcmpuueinSqug
'diam mfcedens ! epifcoptlulr. _ I . f
U. anazannamnozemmmfzbbir. - ;
I ' `rdu5u0naoblata1"efpni.I -_.In1~fi- - ;
*ltonsrdo monacbo ozantiferpens
' Gu .I 5'.'
m fnuma'usreprq_;
.V
ls
fziberalsglnonm
1.11
cozpoz
s -
'z fansnm
.H
oom|_r_u
. -
fnftema;
;_
I
-- - - _- - _ _
1.ibera1ie bmnca biebus commuImcIbat,cter1sq; mg
4 buaabfqs cfu permanebac. = ' n_n
nbertiu mnaclzus ab grauiter pefun'ua,tacx
"ll f fre
` 7.;i%v'|!;i|(1:;is"|.;1x11,;lgl"Pt|g 't.
aegxmnua _fs
cquum, enam
. f _ \ _ rv* .
1.33; ando acceltn l2ofpitIl`o_in fpeae pere -11
fgodondslsallozumferxzlmmn . I ;
Y ): 5allozuIl_II1 num rotarft non I'eIgI1:1;;__I,__I_
' cnzrcfiacercvolusr- '~
xn-n_:x'oPs s.'1rs."- '
..1.uzasmem_bnspoft vocstonem . _ ;
-Lucia peopter eleemofvnae xlllmnnftt a ntmla 1.9
1.1169 vtrgo ltalxter vvlnerata mou non : bone: env
e12a_r1_ftz;1m fcerdote fmnplffet. _ ,uf
:gne calozem non fenlt furens xgxtuflnctoz
_- enfetrrrxefpd. _ _ _ - _ su
lima vtrgxnnatenwxt hnbutt dganoremmuene culpa
ctserat. _ _ _ _ 4.a;
Zupnsregm fhrpe oztus peq mdelnente snack
tbefauro _nonafua pautgerlbna . 7
lupus Wcopus quoi m clencoa ozatlone ad continm
name du . V.
:Lupus epi :opus Ettlam pxecatione libera
Imt. _ _ _ _ nz
lnvusarr epzrcopue avommo vmumpzeeatueen'.
:Lupus ep: copasI aiebat non oendere obloquennum ver
baquern__pzopua non1nqu|nattonfclen_na_.'_ _- -
lupus ep: :opge quam babuzttnxmlc man-
- [netos redduiu, ff!
publeanua_ ttatm vt a _ bzmo voes
tue teloneum_rel1qu_n!. x
- maria zvsdalem e Inartbwenditis hredi
txbue fuis, pzocere ante pedes apotoloz. 5
inartinus panpens nudxtatembuntdlat dzlamyd fue
parte opermt. _ zo
martha ! bofbtlo recept. ' _ _ _
n_ar__u_:_s sluts' , vttgunulltatem feruaret mam (!
_
Damme Terno fuomniftrabst. 4+
marens ensnsdltavt .(n\dotxo repzobus baberetur,
pollxcem llgasmpntault. _
zoartinueptopwfrfnxgebstfomntmollnemlectnlir|
oze. 9;
zgagnibonneepifcopue facile mpetranit captiuocum labe
ranonem anco. _ _
I:natia alldua medztatxont beam nunquam
mmf; . . . - ' 1
manana egyptiacan_1Zo3imaeo_zant,m_ cozpoze fung
tenant Iif enlxmvtdm ' ' ' " 14-84
~ smug atrae' ptopteffvtunwlura tozmenta fultmue
M cc# nl
\

'
marinvbeccgniea ; moxbo feruiebat in chef!
Nte.' 1
earprisca linda in eremo visit. _ _
maria becegmca virgo acntct otringebat fe.
BI9' . .
maimus cpircopua iemnans rubi; pzoifus guitabat. 11
ma;:cntiu_a pane z aqua vicntauxt; _ _
IDa_rtl2_a virgo pon: moztem Domini quotxdianumferuauit
lellmillm _ _ _ _ _ gy;
roagdalena bitume alimenti: ruitentata ett, _
-z1>ariar~eegLn|c panezaqua conrentqs fuit. jbxdcm
wamni mo _ aclgi benign|tatcm_oitendit aper. gg;
marinus folxtarwevzfum pio afmn babuit. 54.9
: abbatis manibus aues. 395
anamnua folitarma om Qabitabat, ne mulierem arnice'
ret. .
-margarita virgo fponiim oimifitcalhtatie amoze. 41,1:
marcellmua papa pmtena meruir. 6
airilius epifcopua port poemtudmem clum
E . 4-7
. arcbiepircopua bigntatem fugiena eremum
trauit. . . . _ rs
Amartina: eremita' nulla biicultate ab eremo oifcefit.
39. _ _ _ _ _
:Daria magdalena annie trigmta in oeferto vimomm~
busi lncogmta, _ _ _ _ _ 9o
~- ; om in oeferto mit : eo
C it. . 9;
totam milfam audiebat.
martinus epifcopna enamlabozando . :
_:mara virgo _mater oet multum ozautt. ;
martha centres in me ozabat. .
monacbuin ozabolus _tentauit Iiperbia. 137
:mma virgo beigenitrirlectiontbus vacabat. :fs
marcell vida; ardoz incredibtlis erst ad oiuinas fcri
pfllf
'1Danaireapetitmiiericoz_diai1i.'z eralxditns ett.
_
185
L mattbne mifericozdtam conrecutirunt ipe.
s . magdalena
nsajria . fpernnte nimm mnt.
>ir
-Ivana pmtennam. agenamif
c
_ .?
.s
1 melt. ' - gblm

opi .
marin npii'sb`:a`p_eccaiido mi'rri'codi'sm
fetupmtt. _ 194.
maris rmsdalzna dllzuli m_niid_conicmp|r. .
abbao virtii cbaritasis aliquoa ad
commit. ' - _ _ _ ; '
msmuss pcrfcqucntc liberatua :idem viramimprra
uit. x;-'x
mari@ magdalena 1 martha euangclium pidcarifs
Zvarimiis epifcopue fa: erdotem pztuliiimperztozi. zar
maria Scgptiaca faerdorcs bonozauii. ma
lmrcellmi :gms bonozcm ocinon ttm. zes
ma ria virgo in templo lsbozaiiit. _ gio
maiozuq epifcopne remper cilicium eftiiaiiit. _ 14.
macbano _fscciis rabino revletua contra tcntstiones ref.
_ medio fuir. ;r4.
marimumonacbus enaaiidi' fiirriperet
catena ferrea pedem faro affim. _ sis
quadramia annie lzcrbiafneiirai
- . .
wana mecegriies mime annie in pane z aqua reiuiiauii.
. . _ .
marta Ibrcrgnizs cum marito cette vim. 4 4.9
~manaTs rer miens mifericozdi . 4:9
_mardocbeo tve lamt,iDua liberauitpodfrs. 4.6,:
mana ( aaron coiimiifum ooluiia veniam meruir.
+64 . .` . _ _
mfig ozio: coiifolari mmiit qu; haberme lacbzymas
L. . _ _ 4-79
:wana cmi fcfuicnlo baum o'eiiderat,eum
nnepamw cattisatione placaiiiz. 4&1
:Daria maternel virgo cima dt, acum pafcrei. 45|
Zvarcusoloii , quiiidecim armoe libidini oedinis :arr
dem co1_iiier|_us ttidem_ neo feruuit. _ _ say
wargqrim _virgo cozpozis criiciatus pan quam
mammonio ( _ _ _ _ 4-54.
maria mccgni rub milfs fozm . _
msioioepifcopo ozre mischia facr onununionein
pozrmt. _ _ _ _ fi
marcus fm oz eubanftx ab . }:
mana mag' elegia extreinislgbozs smsiruno cmu
Inarnniis epa inimicie pto miuria bene- ( e.y1_4.'
. cg. *_ -iff
1NDi=.x'oPRs.
' mittens quedam aliiit viduam patienter futtinensiln' in
mrianttmi _ for
mamertinue abbas vx_rum ad rapiendae ones venditan
diene laqiie egoluit. I _ _ . :
mammes feptcmiis puer crudelitatem tyzanno
rum fuperauit. *_ _ __ ;
marins um vfiliia patienter capitio rrimeariomm
. _ _ _ ser
marcus z marceluanpe ; 1 martvzea lanceis con
fofripatientermartvziiim adeptifunt. ;
maxixniis many: obiutua ; marbgz adeptno .
-wacbabi' fratrea feptem cum matte truncatis (Sbid.
mmbll lIl2TlfI. _ _ 5-94.
argarita _ oiabolo
i
igno crucis capitalem
_
fententi
637

:mattbus cnfpide transtus ett. . as


manbmg lapidatns ecurit perurrua interiit. glmfem
:Daams manila amb abfcifione nm
ramp eriiiit. _ _ ,
macbariuo abbaa non obitnpuit Demonea oeenbans in
fepulcbus _ _ _ 64;
lvartiiiua epifcopua _mabolmn trsnsguratum in angei
lucia verbis_ dlbzifh vient. I .
margarita virgo in carcere poil tozmenta giunta a omo
ne euomitur fana. ' srs
; dalena perfeiierana ad fepukbzmn Cbutum
` !!!" ' _` _ 67!
martinus epifcopus obitiim fuum multo ant pzditignec
' moz_i`timuit . . _ 69;
maria ma dalenalzumiliter ante altare inoltrata fpri
' martha virgooeccmxralampadesaccendiiunt.
tumtradi rt. Sbizdo
'marie neg ; in fine vite ( : viaticum a zo
- sima abba accepit. . I sur
_medemens bas quendam monacbuma carino tentano
ncliberauit. 4.1.8
' ` poitquam Pperit ( lioa, monafteri
nmintrauit. _ _. . . . 4_4-9
mngri confelroz poftpnitudmem beatitiidmem ingrer
`1I I
_ menne tremft tantum aiueai-ia vi'ctiir'ii'iZp`
` vedicabaigt. es
1`N15.X 'oP1ERrs,- I _
medew' au1ausaiiwn-fams1aeconra
Irmexpfnu.. ~ " V 514
mendaclum permctofum quid. _ j a74~'l3Sf
zpedarduspreslmnvattatowxwmefu hepzlzrndt
allefumc abfoluxt. _ ' ,rvs
znerolna monaclzua in qugtevi_fa_ eftco1o__na_ erg.
llablruper capurexua. .
1_D|cbeas_ pzopbeta -dzab mblocutus ! .
371
macho! vso: biuna
Dauidbdpelt. _ unita' ": q*nia s;
"
Zlzellblbofetb pedum gntudo contulat vt vine
. ; I--W9
mgrielbbas 'nden : pzopter vindam manen:
I _ j ' ` '- 80
n)6vffcmenr_ozautpzofils3|'raeL " 'I :
I.Do1Ie8 pw wana beulnozaultrz lepra curata :
mo fesec melma popula nunquam cmmotns ett vt be
f n acerceiarer. _ _ f ' f abide
n9onacI2iinEsYptofh1_ct\|'lm llen_fium'feruanmr.4.64.
_ mofacbuaquldampnxndosaudm terrmmgreffu
' - 468
moyfcs monacbuapofl: magna peccata multavchazim-'
| tieopcraoperatuset. _ ' = " f 4.69
Inoylesabbsarectocozpnzeozabar ' fas
mofeinfcedmte itewncetrabanc.. - uf
3demozat\onfou\xemalepza , ' - ns
mo1\'veritIatc|nfldez_ fmmme oftendxt. - -' |'6x.
znoyr abbaelsmhunfpe mgnacbus factuo cit. 139
zvonacbliegypn acapzebam: mIobed\'enrem fc
laboziofum. _ _ _ _ 499 '
. monica Zlnguthnz meter lugendo pw fino mgmt :Q aan
dita cit. 4.19: .
: falaatur: cuius manfurtudo egrg pguiz. 59:
abbaa epemplo Occult pmtcnn ( veniam
~ mbulerc. I I _ I I -536
mages ills mm contamelwm fram Raam lgnonm
ariafozoze rua 1\epzcazuIset't. '_ f4.9
_ fcmzlpeccando pzolzlbmls etmtrare -f -
. _ - I !
_ ,IDo1ffepuluseI't unvalleterrmoab.. ~ . .
'nimma abbaa ; quad : ad cncnuerrue crt. 11'.

x-Nnnx'oPnRxs.1
macina abono tantum oonnnca oie . ;
wulxcr cbanana helbecta oznre non .
znulierm adulterio bepxebrnfa fperando nlnfertcozdafr' I
adepte ett.
_lvucxusabbaspzopziumfillum obedentigcaufa fnbmlerf`
9
gere voluit.
uctuo abone. altero oeum pzecstuo fpmtum
. Y ad 56!"
pot '
ilvntendumxmpetrsxuxt. -

uclus abbas cum fluo octenmmgreffus 4-74
:ft monsite'.
flllm
.
wur.: virgo, 66
perrpcctn bata virgin: : ltabundio
be cozpozxs carcere crut. ;
1 tantum benrlcium retulerunt
qll9|Il'BmImll!ll2lm 8CC?PET8ll~ .
I _ .0 atalm fvg-. fecit ne nubere ! 44"
ne argus prcrotum fuit ne vmum bxberent.
; ucbodonofoz pmtens . . regno rethtutus
. 4-
. . .46
latbanaelanacboma defertum otrelnquene nro oxaboi
lo ln fozma ternbrlxreurntut. I I 64.
nemo perfectIbu|g_ere qui non . I I ;
mire vzbls eolfcopus cumatar : op
pado : matrt " eletzeoqg bredltas atie xllnplaI
mmm in pauperum .
tuarduo parermbus bredltatcqs
. magna, ozdt.
4
nm fancternsrdt an etus. 5
Jlrcolaus nfantulus ad uc inunabst'. ns
rem : caftxtatla amoze linuam I
mt. srs
3) ; fiduciam babcntes mifericordiam confecun'
Y runt. I I I I 4. rss
Dtpolaus : mum; mtfercozdl faluatuse . lao
cognomento peregrinus mfani |rm1_1l.atumecn'"Y
moztuus longuozes [ 36
12 acomacbus pffwmb ue fuperatumdolls facncans mi
mteriz n;
Jicolaus quidam bac ozattone,oonu'ne3eix bn'fte.o
monee torneo efugaunt.
non pluri; qn pzfena neccmtsa. popofcerit he pzdic
of
do acclprendum a. ' '
:Boe pcrrcuerauitoibus ; ruin ; f
INDEX OPERIS.
(')`dieun'ar|plefelt.' " "
Obrtetricesmalucrunt quam ? `
parere. 37
Dado coactusabbas effectusellf. _ ;
Odrln neumrum quadrssemale in pane fz :mere
F marco Fs|cbs_r. _ -
d_ai__?__abbae el qm abgerat venam pecentx'\n _
_ 4- -
Odglonem bmon in extremis terrere non :
nur. _ _ ;
? dbzxto percurus ell: nom:
trmrarre. I_,<3
onelpbozus pzopter fufceptiorern gpoftplozunr audimt
bommmllem' benedcte patria. 13
@nopbuus tantum vercnda ( _tee_bat.
onopbuue fexsgxrrra annos roumdmevfm. _ _ ss
nopbzxua folrrarlue lnnefenocpnliturl aomlmco me
ab angelo facramentum accepxt. _ yr;
Qnopbuus fohcsmue ammam balans ab an
-. gehe in talll. . 639
Onno pao oefuncrrs c|1n_1s_befunctozum . ns
Ozanoauorum mma fulfraganfolet. )
ozanm :empeze t_nabol_us temacrpeciahter. 14
qubus verbr faccenda . _ |04.V
Orartonee ab angelis offerunrur neo. ne
fuper lccrum ferreum parienter
fum fit. ' . _ 6;
mh ' abbacifr,pzoftragulovzfnapellis,p:o pululllo
ftum ent. 99 _
virgo leumrubus fr pane vfqfuc. _ .
0101111 pstrem pzecmshberauxr qu: moztem en lnacbl
- nam dl'. 158 .
virgo natszueo : mndem imm
- :'75
ula Romans gnerc,potens biuits. Ro;
; pzfu I it ecblebern: 1 euro tecra fulutun'n_4
foznnslutintgmutaut. _ _ __ 1 Q_,
'paulnusiolan cmfcopus ferpfumm eleemofi -
d '. _
bart,pnnm mma ??? .
xy _
nx~..L
_ IiNpnx.oPr.ius.
{ aportolna pzcepit rzorpitalitatenu I " is
fpauiuaIapooluaI oocuitvitareinanem { I I
'pgcgniiiia abbaa inrmia fratribua. oiligenter. minima
- a . 4.6
pauta 'Romana omnibus nferozemfegerebat. fr
'fpailumiua moiiacbus renuit acceptare abbatielzon
_ rem, ' . .
pauluapzimua eremita a iuuentute : in fpelunca
" vfcad moztem faam. . _ 79
_ la Romana fuper ouriimam Ibumum quiefcebat. 98
; II I ' apoitolus claudumeuatiuiiate ranabat. Il ;
_ I mus epii`copuaei:c!2IaritateIfilium ; redemit.u.
'I " aeumium, ad clzariaa, gbidcni
" nafiua cbaifitate ab impudicitia auertit. .
f-I _'patrtiuIsIIpifcopl1e
'fpzopter cbatitatem pzimua
pao renemur
in Senna ozare. enan
dem 1.14.
I ' 'pinuiiua
e aan cuidam
I _ cum note comparatiia ett. :rn
17,
fpgar mala
iiito; oeteitanda
ett. eti cum inimicie habere.
ooeiiit pactm "6
j'1>ax|iniilaItafi|3iendaeIl.
I I 1%
1

- 'paulua vzimua eremita tunica be palme contenta


I goperiebatur. :af
'pauluaapoitoluanianibiielaboiabat. I -goe
Dacomiua co uo [num verberibIueIal'abat.;i7
'paitumio abbatipa tantumaaquavictuaerat. .
'palmon moiiacbua in Die pafclz bolus oleo 'z : condi
tum comedie. -- 4_6
'pambo i'oli'tiidiiie uquam paiieiiiuaiiit3i41
'_ ! nulli locutus eik. 4,01.
pailugtabbaa foiitudmeiningreiua eik, iieici_emi'i1aiii>
I. I I I , . . !
iiifelleriItItut_lii_ae|1e.2abitare cum onimibua,
quam eum millier, II I I _ guide
"paula voit obitum mariti cum vins iilmquam co- -
, _ -- - I ` 4.46
'paftumius femper ru I mila biimocnbiiauit, .
Ifpfttuniium
. 8 0
ab :
I
:audio
- '
nullaintrinitaa
~ ' ' ' -
uiipeclieiY
.. lb
S
_ abbait folitua : femper peine osare quam labo
pauluaapoftoiuauraptuaetadtertiiiiiicgluiiil'
. - I - - In nog
14.1.'
_ :Noix
a\'1liis`p`<ilto!ii
apoiwmgrpe operas.
breticos
;
oieiteff
veas
mandos.
` fa
A Ii Q

, Y las
pat ( impe ! babenda. _ 177
pacomi abbarmoiiaclzi omnes laboiemsnuum vicium f
_ coniparabarir. __ ps
abbas quotidianum labozem : oci' csiifa
riimeba._ _ _ _ _ _ ses
eremita 9o.aiiiiie bominibus iricogiiitiisz3
iii . 1 7
; ' Rouw corpus raum fatsabatlabozibuamiil
9,fP1\.\$\o1!fllbl'Ct'8bt. 3; Y
ba ia
'paliie cozpns
Implei: ' 'ims iz labozibiie'
eiiiiiillabfiirda :
obedieiiti . 4, .
caiil niinqiiaiii
tn\`tiil_ltperlcere._ _ _ _ 36?
facominequendsmes finis ad poeniceiinaiii -
conuertit. _ _ _ _ 4.-/f_
'paliliio avoftoliis virsiiiesiadcatitatis obrer- '
uannam,boziariir., _ _ 4-14
~pa_uluQa oma iii facie eriie tam gere tuut vt facerdo
i'erif._ _ _ A~";
paidiieab agnuipulo ztspam i.ied_it:i'llevero tanta _
enna prtiditnt quidem .
iiiitius ieabyrpzo mfamantefeozauim a bniii
nt. . ; _ _
ii bezebeiidensveozeiniiiadulteio wm
ime rel' uit.
15a\i\nvidii_sinbi1quie}nnili|mole|1eferebai. fst
fsf *
paiilize roiirariiis wenn cterio _egroiantibiis fani
t8i1r8t,P20Inn nihil folicitiii' _ _ 1'81 ,
'paula ob gritiidinem : abiiiftitiito me
nionalcbeehiisre. .
591,111@ tozquetimbemiim Rome ; __7
. _ 9
cnptepunitue ere. 609
/ : mam fmn __ _
tiili1Zl",',l,,pof'pi'f~'ieiie_inimiciiiiiicisipfmnfui:;__`
I - 'i1ii<i' . -
, A mmm@ vi4""2i'iii'i.?"i?i'ii-.ii -
mwateurs;fuenioiie rub foima vibiigitema#

www epfP

@L
INDEX OPERXS
euabeo qdiuuam .
; pumas eremuaju oeifcruno per|'eueIraIuu: :
mermt buunltus nlltrlrm ab ntomo fepelm. .
'paulus funple): in orando perfeuerauim ab ntono re
ccprue eik. I I Sbid
'pacomma abbss cozonam meren amando legname
nim. I I I I Sbxd
eremita maus (. _ 683
'I_`e.elfIla pzecibussermam eputopl a purgatczw leben-
. e .
'petrus eelonarua ee { pancm : paupen
Iz faluatus : I ze
_nenas telonarxus gaudebat contumelifs. 44!
I'pte__truI_apoftolua ozatlombusecclel vinculis liber -
. 8 aooltolua
petrus - maledirit mnnmago I
xyz:
.pelagia Ppe "; mn'eIrfa:di a re conInerg't.x94.
>bergennus e Laurentmus fratrea oearunt vr eo
rum famtatem rec1'percnt.I I I
'petrus apoftolua vnu me ma milka bommum bapn'3a
. alto me quxuqs. I 14.6
pcrritegumeuta fuere tunica . 19';
'petromlla malur carta mozi quam viuere. 4. 4.,
'petrus pgolgaunes munera contempferunr. sx
_petrus : clum apertum.
' Laurentinus in dllzzfh' ;
f .
pluma
fpermztambulaucrunt. I .
mifencozdlam 1 eaudntus ;
my
- in cbarntatefuper mure ambulemt. ;
Sn cbauratc eft. :o1
'peccatozesin fermone modefte cozrpienh' runt. I :fs
_petrus apoftolue ardcntxfunus tune refnxu cum
:um colloquefe imnlicllt. as
exemple |'nITa fuperiozum Ine eunetatone !
I fendafunt. I I I I gn
1>erruszpaulus mrerdum mulauernmt De mdaxfino
pzopterentesf. I zu
'petrus negauome cnlpam amareeuerat. 4.71
peccarrie neuf: Iz ob poemtudlma l2unIu_ua
obt. I I _ I '+79
1,. _1>elaIsxa conuerra peccata fleur: et confter\mc9Ie
vl'. _ _ _ 1f' +85
3~
INDEX OPEKIS. I

apotolue amoze nozem repudia


: . _ 4.1;
ne ne ( d||'cederet:a pzesbytero nico
demo panemtnmtatxs_ accepn. _ _ ,
-petrus abbaeoculo amxfro saudebat: ab mum",
eozum uberum : . _ _ _ _ _ ' fs;
'petrus ob pzdicanonemdbum mom sddmtur cru,
cla. _ _ .V91
I. 'pelsgiaidololatra conuerfaper bxabo1umn
\ zantem vnctt. _ _ en
'bericulum ; folltan. _ _ 9;
pcftnue monacbnsmmquam fmt. 669
pba;gr:t_epi\copus nauem ab imo infummss man
re c
1>l2ar_on epifcopue fmina eozreptus caftitatem fer
. . 4-67
1>bao:onus pzeabyter annee ouodemgntl pane abm
. ^ 54.8
Inllbeno abbati oranti oculiveluti II" dem fulfere. m
preelmer abftmentta fe angabat nnanlbnfe
' que laborabat. - _ _ .
pbdozoniue pz_esb'fte'r1n fpelunca lzabztaneeferzo manna
'zpe'0e_svxnnt._ _ _ _ _ _ 416
plztulppl apoftoh quanto: ftlz vxrtmtatem remane
. _ _ _
\;e11:1>ertt\stgbbssFan'neqmlmteatatolmuefne7:pet:' z_
_uitvtnonneconfellone beceberet. _ _ 499
1>in}____usabbasmilenafame afnam quam ambmone celi
ll
-pion , armagnac cmm fumebat.
pron subas forottmfuam aroicne . 4"
'pfgurIl_r:_1_!__1,e9_PesbYtr ( ammo ferebat quod cannes
as .
ptentiffnusjndozum ret Bartbolomngpof
-- 0u_pzd|cstwne conuerfus ad rellqmt un
perulm.
mso quo tozmenta stcepratfalna 6
: . I 1
p'o\;eto|pus bcebat pentulorum elfe relgiofum habit; \
re cum mandante. _ :ss
Populuerrael manna aqua 9

oPx'.xu_s _
pontianiis puit multa tozmenta fiiperata capite plexus
martvrilimfwnplt. - ;_|._
4
bolocroniua epifcopus 1 pmenaa plee ter: lingue
pzcifionein capma fentcnti patienter i_itinnerunt.6o1
virgo ozamtlginue vite ncin impetrauit. 651.
'p:d_icato:_eoapud oifcretosnianeant lzofpitio. _ z.4.r
rzdicatozia non meritum pwpter. obftinaiionem
auditozum. ` Sbidem
'pzdicatoz ! pzudeno mplex. _ 146@
'pzdicatoz non pzdicet bis quos credit eiiangelium c - -
temnere. _ _ _ 14r
'pzdicatoz pzdicet bis qmbuo inuitatur ad fermonem
faciendum. _ __ Sbilem
'pzdicatoi ocio non ; tempus quod Wdlctwf
ni fupereit.
:edicantieiiangeliiunadulari non necet._ _ iro
:dicatozee n_ia_la oetertentiim venifp ozoponant. ifo
prdicato:
1.38. folicitue
^ cautufc e|Te Deber in fennone.;44. \:_

'pzdicatoz pzocul ab-omni'aiTe_nt_ati'one;cn'e oecet.:.4f 1- '_'._1


pzeobvtercenmmcellis euclgariitiaapuigatoiiobahici
'pzdicatoreabonimultnmpzofunt. _ __ _ ii

ooit nioztemfuii abfolutuo. ._ _ _ _ _


pzeabvteriSufannamaccufanteagfalitatis conuicttlapi
dilitio fanti .. . )'18
1>zotimostuligere_tencmur._
pzobuoepircoone
fleuilgeriurn
in babiiit.
extremis laboxanazuuenaleme
_ _ 69:A

Uiriacns epifcopue : gladio tranfuerbera-~


tua ooit longatozmenta. . - - Y aw- -
Qiubus verbis ozanclum.
ziaegimdis regina cilcium poitabat. _ _ _ sw
_.aab_n_i_eret_rix pietatis cau_fa mdacium dixit.
Radegundis fllia pot; aliquot tenipus mit cum
man'io.caititatem tcnuit. _ _ 4.4.5
qdegundiareguiozationibuevinculaferreabirupia s
. _
Ralglnozt bi c5lciuit,ne cubos (; guftaret. for -
'Regnum epifcopua golzannisapoitoli oifcipiiliis Plfe
. :fo -
iNbX ornkis'.
nems nrcbiepifcopi nianraetudinem
L
Rglxacbi . _ bcpofiiit. , iolitiidmein;i'n
epifcopus olficmin . _ 9
eff S - _ s
'neges Ssulfnobni, Sosa bereimqiiendo
ni mifersbiliter momii funi. _ _ 67,
'0_miia_ldiis abbaa pelagiventoziimb fuitiam ":
acuit. 1 f
'Roniiialdus panem iz comedt. Mfg
Rqmualdua abbae faiictouim verbozum :
f1peiea,na0f.11~I _ F4;
Roboam cumierms fuissudito pzopbeta pntcntiam
Ctt. 4.1;
Romualdus abbia Deum taceiis pzopter zum
gna wcutus eff. +06
'Romanas pon: multa tozmenta martin] cozongm gue.
Wt . _ !
'R virgo fac_ra communione accepta pfalltmin
ros siidiens e_|:pii'auit. _ _ 7,
Rmb pw modico cibo gratuis . _ I
monacbua bane vuaepzopter be,i'n triplo ac
cenit compenfam. _ _ ,_ 4.
L valoinon fspientiffimiia regimi tx tous ptcotds
oeum pzcaeus elk. _
Sguinimiwn nullus aufus elk adire
s is. _ _ _ _
`1_\1 abbas in cbsniate feinenpfum ad vincula ha
ditpzouiaconofiio. _ _ ;
,Sabinas eplfcopuellenuwnum pzldem eiim irisrtzi'
antem fanauit. _ _ ng.
acerdores bvnvrndlfuntmults be cauis. :sr
Sacerdos quarti Pffffll nehm. __ 169
Sara abbatilin fftlnta annie nimqiiam afpiciebatper
feneftram. __ _ _ _ 31.0
Samuelis oepzecatioiiea 'zpopuli icumzum refpepit be _
Susu!
. fz Sonnthss virtnte
ieiiini
. , pzualuerunt. 3bidei_n
.
" arcbiepfcopua per toiam qiisidrsgelmzm bis
el edebst.
fa\f'f_'2fda
Utb .
geniusquince @rifa- mncepe veoreff
r '_ . - 1. .

,aninelvzopbeta noluit accipereipecunia usb


1iv_DE1$o_iiinis..
tanoztob tii'es,tiei'_siiio2at_ione perfeuerauit. ,
_ onarcbiepifcopiienecein fibimolientem ad poeme A4;nP

.1wlw_ .
uam :
Sam , ;
.aravroz tobiain I ndoferiiauitinolnniem, .
iomon givmo " btvtfapientiotiiereg. ,4l
aiilbeo inobediens _regniini perdida: _
Salomon veritateinfimiilationeiniiefrigaint. I _ 79
_zainnelie admonitione ante lzoztai ad pnitentiam in
. cliniltnr Sfrelit. _ 4.
._ _ 4,4
aloinon in indicando mare timiiimiopterea fapenti
. _ _ fit
zahglia asiielis ab anail_,a_appeiIiita eltvirozum inter
Y' .
amfoniafoztitiidineni . . .
non miiiiiitcgcitas. _ >64

Sars abbatila tentationem earns longe vidi. rf
Sarra abbatifra terrcnariim rerum oblectationes contem
'p it '_ cit memozia
,5a1o_nio _ moitie
_ aiebat,I1a_nitae
_ _ vanitatiievs
_ __ 67:
virgo nenni ozaiiit ne ; viueret, _ I est
sibbatiia iam nioziturii iociindilrima virione ro
. _ _ _ I _ _ :
Sacerdotibiis folie in altariminitrare . .
reiei: quidam nepotemiiitriixit ne epifcapatnin accepta
' . . . f6
eerapion monacigits tantum babens'_ tiinicam , palliiim
1
oabat.i,._-
lnum eiiansel_ioziim.bedit paiiperibiio. it I
eruulugmendicus cibu_in.i_cfic_l
eiieriniie otatione glatiem . _ _ izq.
_epifcopiia otdieandoa nationibi
uiteilifebatuf, _ _ _ _ if;
E
erapionfiinplieitunica fz pallio contentiia finti 1.9
_
gerapofi _ _ _
mercede maniiuinvicti . 304.
tant Dominica oie come __ bat. as _
Siecnlarie qiiid vnd_e_ciiii annos viizit e . 4.1
Sefiiaiio cpo oanti igneiis radius ariiit.
seraunameniimieee
temi.2g:ii'iiii_ni_be
feipfum vmdieivt I' . 06]' .
'co emo .__
>li1;i{;,

' - L ,9.
enisaulireiierentiiimriicerilotiiliib0initifiiriiti,pie
' fgllmmr _ _um
ND E-x' DPER-1 S.
seculo fenuntantee Sebnr 'c6|o'z'tIi pofentll. sb
seuerus pzeabyrer vfn ad fl|.e_nt1um renna. 4.04.
seuems pzesbtcr culdam mozmo mam smpetraulzvt
confefionem . _ 4-99
erapnon abbse ; mozbo tenmue , mo: vt confer
fus elheam vlct. I I . . fd'
.5ergzus mozbo fefmmt wg:
ammo. _ I
.ebaftianxxs fntium one mtrt. _ 664.
Seruulus mendlcue m extremis cantus angehcvs ?
. Y 69
apn , pauperes fcrfbebat inllbzo vt nlbnenirelc
~ ee.
ilrniterulemerlapapa . _
factitamebcitur. I r
3bcl_E
Simon monacbaa vans cxbum funm paupcribns , ntlw
fto . xr
fvyluefterga a_o_mm'bua_Iad aduentantibue
Perlbns. mum ". I ,
,Sirnon nmonibus n sera fubleuamsga 17;
.fymeou monabus fune cozpu6__fuun_1'crcundedn. __ _
Snus epxfcopus vagna un cunabuus
bar. _ __ _16
.5|'mulare1mentirquandoneefTanum|it. _ _ ;74.
suman monacbus mcamr : qusdragmta octo qu
ma (hoer columnas. _ _ _ _ _ _ sf
5\1`uuue abbas mbua contmuat :mms "! mmquam
(. ' 169
: e\oq\1enti!\malectits_nd_o oeum_conI'{derabat. r9
yluellrer pm clwn|_nur4uusm1anu. lsf
Eamon monacbus fcribendovxctnm comparsbat. goo
S lusnuafratres
Stgnon eremplo
lab ' nm . :
fallgigmanrn I

. _ !
sYlugn'_z'm_nr non tgmcrareiudicsre bouit. 'f4.6
Sylua vzrsq :nmlirnntate medicinam renumcaucns mol
51meo_n
uflmlnnnen mdecglxn
- ("

urb:nsfe_un't\Imfu_m._ ' I _ _ _ 661
sylmnsmfvwvrmqmmeduanonemozmmox
6s6
II-NDEX OPERIS.
pirtalia confolatio non ett reuelanda nanern
(- . . 4-0
poletana virgo mfcio patrc monafterium ntraut. 449
Stephanus pzesbtei' impleiiit que legit. 15-5
Stephanus oiauit pio lapidaniibus fe. ng
teplzano abbatifiit riidismodca. 19,
tepbaiiue pzeabter finaulio noctibus totum ifalte
niimleebat
Stephanus pzotbomartye dm Qbzlti pzedicauit. x64.
Stephanus anaclI;oii_ta bocuit non folum fcirerfed
altos oocerc er ant. ,
-Stephanus folitariua morbum oci'otat.;o4.
Stephanus pzeawter lperbae cum rale comedit. 519
Stephanuawzesbyter boftia facra : fcemin contin
gens : e puerum r}idil_Te.
-Stephanus virtute ; nialum llatum pio mbilo
repurauii. . . . . 8
Stephanus anaclgozita infrmans non intermittebat 13170
fem mannum. I ,'95
spbanus lapidatiia . _ 1
tepbanua papa iugulatuonte altare Uomini' martzih
um fumplt. I I I I 60 9
tepbana : cuiufdanimilitia oircerpta err. 65
tepbario abbati angeli' in ettremia aftitere. 69;
unamita flifum bofpitio recepinoblzoc moztiium fi'
. lium faniim accepit. 34.
ab inicia iiidcbus tinata pzecationeliberaf. 1;;
Evulpitiuo epircoptua condens in oomiiio,a tentationi'
I bue Iliperatua e ~ i;7
Sulpitiua epircopua bmonea lzozfentee piecibus cum
tumultu eozimi etpulit. I I f.,
virgo vitani rolitarain vt vitaret ina -
nem . _ I 4,;
thaurinus epifcopiio Fino crucis a magia libera
_ . I I I I74.
.zlgaemeretfinannuc admomtione conuerfa ! .
tacere non femper vtile ett. 4.0:
-thais ad pnitentaiii cuerfa peccata : multuIm.4.sz
arleius ; maluit mou quam cozpiio bziliinde
libua publicari. I I yrs
tlzeodoza virgo cum vno milite capite ; ell.
ilzeoiiaa abbae oimilt fi carte yirit, ;
1Ni>Ex OPRIS.
tbeociow Romanaacione marirum ao hutum corr
.tiopblluafpetaiuinmifercozdifalugtuseft.
. 1
_ _ r;
uzlzeoobzlue pzeebfrer _apuo bearam vxrinem slumluurrA
impetraut pcenitentlam a_gend1._ _ _ 4.76
tbeodozs ndulter co_mmrl'| confcxswrrum rehnqumo
monacerxum intramt. _ _ _ _ 4.8:
155:1: vrrgo paulo enanseluante credldxt, 1 virgo man
. B1
? virgo mums tocmentis mactata , oemum
0 I t 627
tbcodola ooit plura rozmenta captio cfone !
rem. 618
tlgeodoza commn qdulter confc fub habm monache
neo femperferulusr. _ _ . _aff
tbeodozus monacbus matr: pofcentr egreflonem Magro
n,tnlTenfx't.. _ _ _
tgmotbeus eremgta meremo nudos fmt. 196
l'c|_r_no:l2euserermta palm; frucnbuo fuftentatue
z:_b'nrriua 2 ualefianus ab zalmachw Pro amino pam'
547
unf. . . 6'4
tbomas arcbiepifcopue cantuanenf quotrdze paupe
ribus pedes , _ 4- S'
tobias cum lacbzymxsozault.' _ _ ro;
thomas mclmus oculog redlntegrmt. m.
'thomas qumas foutus erst paus ozare quam agere.
l 1*/._ _ _
gdem mconremptarione alutudme fere cubtah' in aere p
dere gurus enf. _ _ _ ,
taza virgo femper veihmenra recipiebat. :os
tomas clzsntgrem erga paupef . _ _ ,M_
_lI_l_2_c__Jma__oarcb1epz|copl_1s tunlcam z femozaha ge
9111 !
z|2orasaqui,c_acn1oooffrrmua . 4.0;;
tobias ob ; mermun vfum port quartum annum
ffP1f . . _ r79
Ubomos fljatnbus carnahbuo mclufus
confentirem feculum renu_1r. _ 66,
tobasmnevnr fue : filrumfuum. css
l5;_1la in embus cubma tmrmem am_e_lozumbab_n
' IH
" ._.~,
;
INDEX OPERXS.
ranqiiillinua marta: lapidatiia err. I 'isos
riplzonfub pacta fpecic Souatban necanit. iso
.-_
aldiie epifcopua in periculo ; factua ett pa
\ cia . _ 174,
ubaldua Iepifcopua cuidan) ceco perfualt, ne vi
! [ibi eitpetcrct amm; ccitatcm incurre
ret. _ _ s
nando abbaa be operibua manuum fiiarum mit. ;
ciando abbaa non compeili vt catitatem non fer
uarct.
ugnmua monacbuo pzopter obcdientiam folitudmem oi
. . . 4~'6_
6
neneraiida virgo a quo tozmenta paa en ;
derefecit. zi@
tleiieriua abbaa maImbiisI labozabat. ,gf
criidelitati meritia non epponetur patet verbi
ftlf _ . _ 579
uenitiutmanx port tozmenta multa capitia fupplieuim
pa e ' _ 61:
(! abbsti quidam moztem apparuir , qui
nio: vt eil: coi1fe|l'ueI a poeme liberatua ": _ _ you
fue non : fotum quod bare. es
lincentius pzedicatoz paululum ootmiuit. I 97
l1'iItal_1e er cbarirate libenter cozrectimiem.
1.1'inceIniiua in wifpania quuidp multa Sudoziim ad
itbziiti coiiiiertit.I I I I I .z f4.
ugr oei non crt veritas bicere veritatem in confpectu Sem
oam. I I I 57:
pniteniiam faciens, vitam meruit .
. r 8. .
litaliua Imonacbua pzo lgomine a quo "; accepit om
ll - I 2.
une fecit Sfaac . ' 3
lliterbiua facefdoe frangcena dlzziflfi, ob bubifg '
fanguis emanaiiit: _ . fo _
viens pu_cris,o_iiiIiiiatozuicta1iiperiiiw11l\l "
Y : rbiriium. adi
xlinceuiiiis tozmentia fnpcfatia martium ade.-
eiu .._ 6
Itzwpcmofplcndoiefiilcituocozonamiaftyz
'x I
Q .
e|~

INDEX OPER IS.


_.MV
om thefauros ; tiirpenraiit paiiperf
bus. _ '
: pzesbvtff in iidlziic " m?.
Iceiiiii. _ 4:;
ugepzo lege inteyfectiie eff. _ r9;
v_- `wa_-._ ~-'_
uzfiniimesbyceriiiviione angeloavidu. 694

3.? CARMEN HIB Q4;


RONYMI MACARELLI ARCHI
presbyteri Traguricn/is.
bicprafertiniorum exempleurorum.
_ Perque iter iii cielum ; quent.
Altman illefuos morcgexemplai; :
Non profert,un&i: querefereni fbrent.
meliorquis uitafinior omni? - _
Cui tantus uene religioni: amori '
quifquis cum: imta!ztur,b_i: [
Ad: n_ouert ire uid.
l)4Im4t1'tcllu:tali/ ; alumno.
`i
CiuclwaiitigauniguiicatAialatum.

'\

`.
Q
_
_T MARCI ?
OPVS' DE RELI-'
giof uiuend initutione per exempla,'ex ue
eer nouocp efamento colle_:a: ex autorbug
quoq; diuo Hierony. prefbyterc, { Gre.
goro Pon.Max. Eufeb|'oCzfar1'en epifcopo,
Iohanne Caffiano eremita, nonnullis _
qui uitas confcripfere fanorum. _ ff ',"4`
Il

_ P ER EPRETIVM K~'..__
1 mh uifumhomnibus
de diuinis et,qud,quz
n hie ' . "
Pcoriis eccfiaicis diffufn
narrata , rptm coller
ta breuitex'Y defcrbere; uc
propofits euangeliealyuirf
tut,1'cl eFc Chrifan pero _
.. feonis expl|'s,8 me de
{rptem' exctarem, 86 alos exirat
-.merescp ne laH'efcert,mag|'s anmaremallos ue..
rb etiamedderem caut_ores,ne,ra :boni fw. _
&q1fint,aeil de Se populatibus auri credant. '
Qum periculofafie hum!|'bu3Chr1'Ri !
mortalum Iaudatojtunc plane mell|'gent,cm ree
|auleger|'nt,non a1|amobcaufa_m_ quofdam_ reli..
quiffe monaera, uaqsque pegetraffe {
$,_0$ plurfmos ferie tantum prugap habi: _ __ _
raffe terras. TV gllguu Pf f_8U01 _`
(- mun' adfs deus. : mfp1fs,rmbm
um aduuesgngenum,U"ba$mauns :
ita moderare; vr nufi ab ! ! !
, dtchnale me argu Pf__Tm fllfg !
i on Transmis noms CON
Chrizc, mcnrem animumceorum qui hzcleg-'r,'
rua. grazia fic penirs confirmcs,utii1'os fefatoreo
tuo: ! cupit : 86 poiiut, anp ad !
folius cultum inammari, tandem veftigis
, adce perucnir, : ilii peruenere. Sed quonii
Luc.-' . _gs qui te fcqui uoiiIr,d|'ri1irtda ci prim oia przf/
' pi&i';ab iiiis poriiiimum,qui ngcntioribus fe aba
dicarunr bonis,diccndi capiarrrus; ur 86 g
pari fortunarumcopa perfrutur, in prptu fia
bezint quos imiieng qui tenuiorcs diuitias poi..
: poiTcdcruntuc,cas ue! erogare, ! iam ero
: tui nominis amore mins grauari poffmr.

De terrenis bonis conremnends


ptet Chrum. Caput .L
A M P R I M V M ut qubus ccciefi Chri
Iitian aa funtfundamenta,ab his 86 opcris
mhz nofirri cudatur exordium, Marrhaeus publica
, nus iarim uc - uocacus elli', ded
'Barrholo~rlnquEs,pecuniofis uctgalibus prpofuir apo
m.apo. : conuerfations nudiratemarrholomiis
quoq; Syria: regiim origine clarua, n dcdi
rusin pifcatorum numero habcri,'ut`placrer .
&:86 czlims regni ipem animo concipiens,ierui_
rc : in; terra,qum imperare; 86 perfecurio.
nes pa|:,qum fcculi honoribuu pcrfrui.
O M ITT O nc alias huius ordins uiros,n6
Apoitoli. quia in conremnendis rebus minus conianrcs fue
rintzfed 86 ante apoiolat humlesdnopcsqa
: apparegiulta runc 86 infirma deo eIig
r,ut iapicnria forriaq; confundcrcthiamuis ue..
riiiinjyg fitcol non minus multa rcliquifg
I Liann 1.

_~ { fihi' nihil ri`eruaurnt`.Hince& quod t pi


fcatotiam nauim , 86 qu refarciebant dimi:
tenres,auda&r proioqutur,Ecce dimifimus oa,
8 fecuri fumus i:,quid ergo eric nobis premiic' Ei: Muth.
refponfum merenrur accige domini' diccs, Ami
dico uobs,quod nos qui iecuti es m,in .
ratione cum : hominis in fede maida..
iis fu2,fedebi'tis 86 : fuper fcdes duodcim,i'udi.
cantes duodecm tribus Ifrael : &omnis qui nii..
querii: domum,uel frarres aut forores,:lut patrem 'I '
uc matrem,aut uxorcm, au: : agros pro
peer nomen , ccntuplum accipit,&
rernam . _ _
C VI V S " pollciadons,ium fide certi, Mm'
magnitudine accn(i,Maria,Martha,er Laza- Mgdx~
rus cum inter fe partiti eifcnr hrcdiratem, Mari. :fifth:
:cp Magdalum 'oppidum,Mar:h:z Bihani'a,Lz. Luana'
zato para urbis Ierufnlem forte obuniii'er,om. '
nibus poli: afcenfum dominidiirais ac ;
tis,pcuniam ad pedes apoolor proiecere in ren
: corda erigere poient in cz|um,quo Chri'.
Rum iam confpexerant. Hunc morem
fidelbus ea tempeiate obferuarum Lu- .
cas in apooiorum Ai i&arur,dicens:Omnu lg;rf
r|'am qui credebanr , eran: pari'ter,8 habebane "
omnia communia,poH`eions 8 fubanrias uen
dbanr,& diiiideba nr , prou: opus eraf.
Ec iterum, MuItiru`dinis aurem credenti era: cot
unum canima una,nec quiiquam eor qua ,
idtblr aliquid [ufr elfe , fed era nt illis .
nia communiat Ee paulo , poiforea agrorfi lbidm,
zur damos, undms,`rbnnr preria ? quae
ugndebaml J,_nbancanrpdes apoolgrum.
a

I \
Dl TIRREN IS BONIS CON __
Diuideba ingulia prout opuc
lofephi Subiungit etiam Ioiephum Bariabam cognomi.
natum,agrum habebat uendidiie, pecuni
amqs apoolorum conculcandam pedibus appa..
fuii`{'e,ut (: ea ctempta agri' ill de eui
parare poTet,in quoabfcditue cit thefaurul
regnicaelorum. Nunc qui deinde horum uefigia
(unt fequuti ordine referamus.
Gregori G' R. E G R I .V S antequam pontifex, ur
WPI Romae fenatoi' rat,neqi diuitiis minus quam n
bilitate porens,in Sicilia rnonaieria (ua im
a conRruxit,Romae unum, parernas,auitasq; sea
dis in illiid commurans,in quIo ie ipium c
erens,uirii:imq; indigeuribus dii'perriro,quicquid
'bonorum reliqui fuerac,ex nobili humilis,ex diui.
te pauper fa&us,monachi uitam duxir,donec com
muni patr, populiq; coni`eni'u,ad poniiiicale cul..
ucl inuitul meruit promouer_i,mu1to glorioii
us a domino promouendus in cae1u,pro cuius amo
xe dilargitus fuera: terrena,
E A D E M cupiditare in diirbuendis opibus
Nicolaus
gpifwpus, ardens Nicolaus Myraeae
urbis epi'fcopus,cum Pa
tare Lyciae oppido patri matriqz unicus effet, ?
I
Iharreditaii ampla,i`atisq;commoda obueni .
fei,rii'hil prius animo agiraife dici?, quam quo pa.
diiraia in pauperum alimenta rebus expedi
tius,liberiusqi deo obiequeretuigarq deierui.;
rct.Hinc illud memoratu digiiiffimum. Quad du
uicinus quidam urgente in fcelus inopia,proH:itu
tia trium natarum corporibus uium quatre
te decreuii`et,ille accedens domuieius noe intein
peia,ut ele_emofyna in occulto ieret, tantum ausl
per iniecitautf inge )giiies ; loi!
Q
TEMNINDIS LIB!-R .L QJ
een.ur,8 pater : in fpem futaridl fe non ini.
quam ! deueniree. Nicolao quonam bo'
na fuaprudenrerdifpenfauerarccleaica credi.
ta (, 8610 epifcopum Myraz dunirus elel
us.Ac poli breumos ": huua labores,ad :
ternam uocatus ef quercm, dicente dom1'noZEu.. Matth
ge ferue bone 86 fidel1'a,qua fuper fumi fi
_ dels,Iuper multa :con&iuam,|'ntra|'n gaudium
domini tui. '
A B R Mquo zgyprus non minus gran Abra?"
dem (iam defefis parenribus) hzredrarem 'mma
adrurus non expeaur, fed ur era: ,
difccdens in folitudne cellam conic1'tur.De1'n.
de lls uffa defunhs , cum ad capendum tanta
rum opum patrimonium uocare|:ur,tanti ! fe..
cit urloco pedem non eH`errer.Porfo per procura
rotem ira eg1't,ne quid relquum foret,fed feb
duendrs, pecuna omns mendicanri turb,u.
dusq; 86 pupllis chu1'deretur.Igitur` duras 66 di _
non haberer ccemp'r,8Ccum haberet ne " 1
uidennfed alten dlargendae commifimaiorel ' -"
( eximmann ehri pauperratem .
HI L N palznus' (: de llo ! us gni
Heronymusliteris commendaur)parentibus de. abb.
fun&s,parrem : frambus, parrem pau
peribuslargrus ! fb omnno referus, do
mncz fenrentz memor dcencszx non Luca.
tauert omnibus quae haber, non potc: meusef;
fe d|'fcxpulus.Erae annorum xv. cum fic nu
dus 86 armatus in foltudin { e,
Iacco tanr 86 pellicce pallio m_b_ra coopertue. _
_BE N E D I C T V S ucro ille abbas, qui ; Benedxd
Qorgulas (quae nunc Plzrgmq 1'quun:m_::x|o.4 abba'
. _ _ . ` .

-_.lA
I D E TIIRRENIS BONIS,CON
riachi) fcriptmfedidit, a parentbus ex Nurfia ;
m ad excolendum liberalibus difciplinis [
miifus, impubis adhuc ac pene puer,altius qui ea
conueuit actas diuinitus infpiratus,cogitans litera
rum ftudia,Roinam ipl'am,pareniesqi !
xitqi folitarius , orationem Rudiis, Roma: erem,
parentibus przponens Chrium.
P A R I prier admira rione dignus mihi udetur
Niuardus Niuardus Bernardi Clareuallfis frater. ( pol
quam ipfum, : omnes Ceclino patre, 86
Aletha matr,feq; reli' is ad rcligion afpirare ui.
derenmaiuit abeuntes fequi,qu paterna in domo
hzres cxafc futurus manerc.Illi' proficifcen.
ees paruulo inter zquales in foroludti dixere,Ni.
uarde fratcr nunc te folum totius fumma refpicic
patrimonii, nos nancy ius om ne uni tibi cedente:
Chri fegmur.Tc ipfe, Catlr uos ergo poffidea
bicis ingr,ego terrNihi'lcymoratus adtit
monaeriurmut potius cltes c fratribus,qu.
\ Gema cum partibus mans diuitias obtineret terrenas.
nur S E D quid de " dicam, qui matrimonio .
lari eiecere, ne coniugati: tam fanftconuerfati;
: aditum minus parere putaremus. Germanua
Antifiodorenfs Burgundiae prarfe'tus,ingenuis `

qi artibus apprime eruditus,pari cum u xore .
eats, religionisqi fufcepto uoto, magiratum ul
.nc
depofuit, 86 tantas opea, quanras ea ptaeditus
digntate habere po'rerat,pau peribus erogauit,ni.
hilqi (ibi qucquam ! fecit, tunica,cuculla,
ciliciocy contentus,ut lucrifaceret Chrium.
Gallica ` GA L LI C A N V S quoqi Romauidux exet
nus I citupoqu Scyzhs Dacisc Thracibus pu
gne(uptratis,C_onIantiiri nitantiniuguki
TEMNENDIS LIBER ."" 7
>hliam conugem fihi paarn accepllerr ab
ea conuerlusCl1rR|'anusq; fa&us,continuo dignl
tatie abiecir 1'nf|gnia,decr<'au|'t mil|tiam,& quc
quid plurimorum annorum lipenda, uioricy
parauranr,rpnr fuenraculum lic dbl1'.D..
nicp fponlam urginm,forma ipl'|'gnem,8 quod
malus d, mperaroris ( relinqus ncaam,
humlx's,pauper,ca&us,uoro le oblgauit religis.
Neque illi ram magnifcum fuir: hofles ,
quam quae affccurus fuerat,honorem, opes,uolu
pcaresq; conremner.lllud enim hominis eil', hoc
fura homnem.
ED nec Leonardus nazione Gallus filto :l
prrrm|'ctendus,qui inter aulicos regis, primo lo US
to habrus, rela regia, dilargirsq; faculratibus,
religii le rraddir, monaicisqs lacrs 1' ntiatul i n
Aquiranam cPc profeus, arq; operam praedica
tiibus ud dube fabliorem, ampliorcp
( fui merced, domino acccpruxus,
quam receperara terreno. _
N O N minus memoratu dgnus, Leonardoq
aliquamo maior, fortuna fpee, fiue genus.
Lupussenonum tandem archiepifcopus nunc oc Lu ,
. Siquidem regia ftirpe in Gallia onus, nob epicop
lirarem aequauerar diuiriis. Sed dum indeficirem -
in calo thefaurum fibi com arar,eas pia in paupe
res largiracelibenr efudi e,n camlibexa1is,qu'
prudencia homns elle cxlimauir. .
E GI DI V S Arhenienfis 86 ipfe regio genere _ _
noblis, dum adhuc fub tutela parr|s,ae:at , 18141
mendco a'groranri(quoniam alud quod dare: n '
h2bbar)leipfum defpols, proprum amiculum
Quo
_ quigcm
MilleA nglgtgs, ( rantl_J_r__;\
. dona@
J
nl TER Rims BONIS CON
: nifericordise meritum fuit )e fa nua' ..L
confurrexit. Poiea ucro Ef; defuncftis parentibua -
Iiberam fufcepit bonorixm poiefionem, tamfp.
pto animoomnia egenis diipertiuit, urea non pri
us habuerit qui donaucriced iam ad eos uenia..
mu6,qui non modo priuatis opibus,urumetiam
! regnisin terra rentianies, digni (:
qui cum regnarent in czlis.
. LE M VS pocentiilmus I ndorum rex,
Barthlomei zpoioii piaodicaiionibus ad fidi con`
uerfustq; baptizaeus,reli&o imperio eidem con
anter adhaefic , diicipulusqg maluit eie apofoli
quam India: dominus.
Xofapliai I OS A P H A T quo@ Indiae rex Auenir regis
, Barlaam, heremitze falubri periuafu
| , poic; omhes qui fuse ditioniq.
rant,bapti'i'mati's gracia re nouandos diligcer c
: , coaedificatis uicatim ecclefis , depot'uit re.. I
, nihilqs fecum ferens nifi mundiiz
eontemptoijem animum , feceifit in iqlitudinemf
Cum in urbibus adhuc fine honore effe non
poifet, ab !num frequentia procul fe haben.~
I dum
duxic": ,-iunusqg
in eremo, quzdicituripfi cerrar
Barlaam uitam
Senair. era. I
Icaque.
quem urbis-incai' regia uix caperc porerat,angu-
Rum ; Fpelunc tenuit habicaculum , 86
qui tot populis,tocqi gentibus imperitauerat,uni
N us liomunculi prceptis obediuit.
` A T NON folum fufceptum fceptri hoior
Iuciocus deponere propter Cliriftum, fed etiam oblaru re.
'fumare exemplis admonemur . Etenim Iudaellus
Britannia: monaicam uitam duccre in
hal?iet,Iugoco Eiatri goluit tragcic ;
' \ Q
l 'IEMNENDIS LInR"~.I. '

Ille ad dei afprans feruirum , ne quod ul._


tro offe rebaiur , ucl inuitus fufeipere aliqudo
geretur,clam inde profugigaiqiad rpam alzei Hu
minis in agro pontinii conruogparuo hmiliqx
tugurio iohrarus habita uit. I nunc 86 ul..
ca morraliias
minarum quem cdes 86 parri'c|'di':i,quaei'e
ianiimi tibi doe
uiri cam uili halmaI
r'r,uc alrer deponere ucllct,a1rer rccufarct accipe. _ _
I N H fanfratisgencre , Fmin quoq; FEM',
: (ibi lauds Iocum ucndicant,eundem effe.
&um,quoni'am 86 codem impulf fpiriru in ter.
tenis rebus contemne ndis praz fe ferenres. `
E VP H RA X T Romana, gc nob1'l!'s,opi
bus pollens, Horens ,forma praians , poli .
mortem nrigon }; rurfum cuiquam nu.
bere uol uir,licet mulr fuaderct Theodofus Au..
gufus , }; Romae marier: quamuis 8C patria _
Het 86 orbis domina,neq; diuitias poHdre,tam
pofTer.Proci's repulfam ddir,ma
te nanimifir,ad Thcbadem uenir,86 en loci cori.
iidens,quicqui'd fecum arrulerac faculrarum,par..
tim egens,parri'm c"c1fiis,nq;'aur ,
que ( paiuulz Euphraxse quicquam (
cit. Quinimmo moris eid in monaero mariti
olclre iniunxir, ne rardarec quod rliqui_Romz
, fimliliberalirate ur diribuarur curare.
PA VLA eniam Romana tanta qudem in Puh
hac parreac ralis fefe ofFert,ur 'non ali ore }! ._
gne laudar quear, quo laudata eff . em
hubmug 1g5uufv ab ullo unquam oierili poi' _
iii iig qua d ma diuus Hieronymus lteris comen _
daui'r.Sd quz ad um fpeant quam nunc rraa
_l1uShzfunrP3u1a inqui: noblis gn;re,fd no
_ _ _
,_. ne 'rsxxuuxs
. .l".l_'
bilor fanc"time,potens quondam duz;'s,fd :
Chrii paupertare i niignior,Gracchorum (,
foboles Sciponum,Pauli hseres cuius uocabulum
trahit,Meriae,Papyriar maeris A phricani uera 86
Germana progenies, Romae praezulirrhleh,ec
auto fulvenria informis [ uilixate mura.
ui:.Po& hzec ifceum urbe defcnbs air, _
: ad porrum, frane, cognaris,affinibus,
86 quad hifmaius eff ,liberisprofequentibus,I8C
clemenrimam marrem pieeaxe cupienti
bus.Iam carbafa rendebtur, 86 remorum duu
in alcum pro:rahbarur,paruulus Toxori..
us fupplices mIanus tendebat in lirrore,RufFinai
nubilis ut fuas expearet nuprias, :acens Herjbug
obfecrabar , 85 ramen iila ficcos oculos :
ad czlum,pitatem in filios, : in fupe
1ans.Nefciebnr fc marrem,uc Chrii probarcr an
cillam.O ! animi focminam, 86 ramo uinu
tum fuarum praecone dgnam , quanrus fuit ipfe
Hieron mus. \
P A I IS propofici, nec mnoris conftanriz fu
llizm {} reditur Elizabeth Pa nnonum regis filia,quae
beth Lanrhgrauio Turingi nuprui data, de.
inde marito Ierofolymis peregre defu no , ab iis
Q dus rerraxchiam hzredizario acc: peranr,nequi..
eer eiea ]; habita , quail rem um' fui di..
paf_fer,quoniam in da ndis eleemofynis minus par
cam ; dolori era: auaris anim1`s,cum uix
dem dotalia ab " bona, ea eran: duo
millia pondo argenti : fah' clariqz, paupe
lum 86 peregrinorum (; amplum in Marupre
eonruxiz receptaculumjbiqg iis humilrer mini
rglo, quanto fe iure: mortales fccexar uiliorcm,
I
TEMNENDIS LIBER .L
` tan to iublmus inretfa nos 8 eleol Hmo
dum fuit exaltata. Contis animi aud ob
icurum argumtum fuit, quod cum parte
Pannoniam red1`ret,rniH`is nuntijs piurimum [
iearetuignunquam acquieuit, aliengena
rum opprimi 1niuriis,quam iuor illetotationibul
blandimenrisue deliniti. oraffe dominum
dicitur, ut`_ctemptis^omnibugliberotleti' quon
propinquis commdarat, abie cur, ei fo i toto
eorde, eotisq; uitibus famularetur, ac deferuitet,
; refpfum accepiife, preces fuaseie ut petierat
exauditas . Adeoilli omnia extrema potis pad,
qum a ieruitio Chtii , certum ac deli.
beta tum erzr.
SI T A M EN telatum rerum metiri uou
erimus magnitudinem non anmum omni Chri dis,
Ri ancllarum parem, partes dabimus Ku
pegundi ! mperatoris coniugi . : cum
fummum dignitatis locum adhucinter principes
foeminas retinere pofet, defuno tame Henrico,
ingrea ecclefi infpete populo, abiecit impe-
ornamema , 86 religionis induit habitum.
: enim abiea : in domo domini,qui
; uerfari in tabetnaculis peccatolr.
Dc cleemoljfnis facendis. Cap.1I,
E D NE nimius fim in huiufcemodi
Splis recenfends,cum multa praeterea [efe effe
rant, non in commode nunc ad eleemofynas
tranfitum ( qudo 86 eiufdem generis ,
etad omnes prorfus fpehnr, ; pateant. Dani
Cum peccatori iit,Peccata rua elect "
moiynis , ; 1'niquitatte tua; ngiitricoxgiiie
\
DE ILIIMOSYNIS YA '
auperum, Verum ut in reliluis omnibus, ira 86
ac in parte turiiimum crit anorum excm
piis,ne ucl in dando rret,ul in fupputan..
do mens uacillcr, ! in iargicndo inani oicnrario
ne : anirnus liberaliiatii amittat mercedcmf
d hominibus magia deo piacere Pcuder.
N E Q_V E enim immcriro Craronem philofo
phum dum Ephefi ronremnendarum opum ede
rc: fpcaculum, gcmmas immodicat itimatiis
: contundent a Iohannc apofcolo reprchenfum fe
apoitolus rtNam fi pietari magi: quam gloria ituduiiir,
nunquam profecoillas contriuiiet,fd potius u
ditarum precio indigentibus fuccurriiec .
quidem fentcntiam 86 ipfc efr fecuius.La.
!!! 'quppe ab apooloriftinae integritac !
tutis,miraculo ad fidem conuerfus , quod
ad i'uam ipfe iaantiam iniciiuerar,ad proximoa
rum uertit ufum,iam fari: edousapienti hu.
iusmundi ftultitiam effe apud deum.
Thomas _ T H O M S tem aporolus ad Gondophor
: Indiz pro architeto non i:errni(utillc pu
! dificii mii'{`us,cum magnam pe
cuniae uim in aehificandz regia: fumptus :iccepifd
fet, profeo in aliam prouinciam rg,'argeni:um
' onine aupcribus diuifit.Q1od ubiinnoruirre..
gt,uin us dud?? eil; in carcerem. Interim Gad fra
t'er`regis elatus,cum die quarto reuixiiTr,refratua
( uidiie fein czlo mirabilis Pcruuraebaiilicanji
gmmis auroq; fulgnrcm,atq; audiffe a Thoma
regi cdiram,nifi ea fe pfe { indignum. Rex
iraq; frarris , rum miraculo ationirus ,
uerbis gmotuspoftolum uinculis libcrar,Chr.
(tu in praidicanti credit , 86 crcgcns inttlligit non
| i

CIBNDIS LIBIR. J.'


In terra, fed in carlo eleemoiynis paranda elfe mor
ralibus habiracula.
N C neus qui_dm { Hofualdue Brita. Horn!
riie rex, miferorum turbam quoride ad fein arri d~
um Conuenrium : ioliru perhiberur , 86 c
die quodam maior eiet mdicanrium mulrirudo
quam ciborum copia,ne eos qui fuperfuerant
dimrrerer,i:oridem argenri fragmentis efca..
comrnnuta doiiauir.Porre aderar .
anus Indifranenfis epicopus.Er liberalitatem ml
rarus'. Apprehenfam regis dexteram dum deofcu
Iarur air. Tam promptam in dando manum fene
(cere proffus non debere . Hincaiunr adhuc inter
gram in monumento illibaeamq; oendi , ur qui
. merieoidolim ab epifcopo prolaruin fuerir, tam
i cereus euenrus eriam poieris forer,8C nemo
uiiquam dubirarer ipfius animam " cae..
Io,cuus corporis tot iam anno! ncorrua
prem permanere : 1'n fepulchro. _ _
' R0m2n9f Euphm|\
! eius,cum ; pollerent, nec prolem " anus er
habere poienr, ( pofitis tricliniis pauper.. Aglae.
culos domi conuocaros refici'ebanr,propriis mani
I bus min . Quim pieratis oiics meme
i parres fierifaniimuiri Alexii. Qro unl
coconrni1,deinceps continenriain inter fe perpe..
tuo feruarr. Tot igrur : 1 _
yna, ur partum darer , ! ,
parenribus caiiratem,omnibus paradii`um,Ta..
lem peratis culrum ne in erhnicis qudem fine ui
tz : retribuzione marcefcere paia e diuia
na dmcnta. ' Cofngn
_C_JQjR_L_\I_1_.=.gI-_n_a_.1_iq1 Ira1icaco!_iorcisCnru .
ne einnmosruis
rions eleemoi'ynae(ut in aibua apoitolorum le
gi'mus)afcenderaut in memoriam in cfpeu dei,
atqi ad illum adhuc gentilem, angelum de carlo Si
monem Petrum ab Ioppe Caefaream }! cuoca
1unr,dignum ]: reddentes, qui cum angelo col
loqueretur, ab apoiolo baprizaretur , a
to priuiquam baptizatus fit, uiiibiliter illuira
` retur.Adeo ut 8 qui aclerant ex circuncifione fide
les,mirati : fpirituifanci gratiam, etiam in nl
??? effe eiuiam,& Ietrus in uericate fe c
. 1 _ ti ixern, quia non e perionatum acce toi'
Idem ld?:us,led in omni gente qui timet deum,& opEta.
iui`titiam,acceptuS el .
A DE M quidem de caufa 86 beatum Euio
! chiumitradt ex gentili Chriia num fatum, ex
martyre immortalitatis palmam aie
cutum.Cael`aris enim Traiani temporibus magi..
Ret equitum fuper cornibus , quem uenana
do iniecutus fuerat, Chriium in cruce fulgentem
uidere rneruitfii' dum obipfius erga inopes be.
neficia ei fe apparuife diceret , 86 myieria unl
: reieraret,credentem baptizari iuifit. Vt qui
charitate : miieros, fide inter felices rc
cipi idoneus foret.
I G I T V R. cum hzc ita , quis ";
pos non iam excuia tenacia auariti compede ad
liberalitatem fererEc de iis ( 211965
qusz { fuperfunt necei`itati,aliorum :
; inopiaec publicanotum princeps 86 ipfe
di'ues,eodem die, immo eadem hora qua fe bono.
tum [ partem dare dixit pauperibus , ora#
eulum accepitfalutem faam effe domui fn,ie..
qa non iam inter publicanos , ieclin
ennuis Linie .t.' _
ker Abra: urari. Lucia
A T C N T R. cliues ille purpuracus,quia Dill pur
luxuries fuse declirue,Lazari pro foribusaceneis Pllml
non : rumnae,impieraris pas culi: fe. -
in inferno . Er qui dudum panls micas de
menfa cadences non conceiferar mendicanti , nec Luc."
: in igne poilrus, ! unam aqua: guzru.
lam qua linguam refrigerarer, : irnperrare.
Qroniam fine mifericordia iudicium fier illi,g n llcolm'
facie mlfericordiam . Er ui obrura: aurem fuam P"
ad clamorem pauperis , ipfe clamabir , 86 '
exaudierur.
SE D non falls Bernardinua orclinis Mlnorum "
fecunda gloria , qui cum parenribus orbarus lub nur.
. Dianxrnaterrerz tutela clegcrer,&'uirenti adhuc
_
: fururae ; Horere: fignis,pra'ndio.
lum fuum cum pauperculls panirfconfuelle dici.
_+
eur.Er dum in pa nario die quodam : qui dome
(licis fufficerer , nis , ac marerfarriliad
mendicanti : :unc :,
_ ree,eam Bernardinus :am orare non dellitit,
done: exorauir id falrem petenti concedi, quod i.
bi referuaba,aFl"irms erunre malle,quan1
efurientem non pauile.
D0 M INI C VS Hfpanus d Palelitl
nis arcibus perdr'l'cendr's operam darer,ciult'as an
: carirare la borare cpir .- Ille multorum fa.. "
m mil'erans,cum pccurrlam> non haberet,qua in..
digenribug pro mpqr fubuenii_"er,libros uendi..
dirmecdubitauir lirr2rl_lm _UC!lS> udupf
erg in gf _Eg criptum e , ui pra
mea al1m?f:igiiam,benedicecur.Ad canram P""

._.
v
rrnifnrfnftrem. \vl_1lSflrlf'!mPwll<a
DE ELEEMOSYNIS FA
. .f torum fiere: auor.
N V N C fantorum facerdotum munificenta jid._
referatur,ut ecclefiarum prpofiti penfionum at.
qi prouEtuum,qui ! epifcatus , uel alio id genug
titulo cenfentur,difpenfatores fe , non polfeorel \
effe agnofcant.
3Y1f" S Y L V E ST E R pontifex,uiduarurn 86 or
P393 phanorum, reliquorumfp Chrifti pauperum no..
mina in codicillo feriatim defcripta letitabat , ne
quem die ullo prteriret', cuius miferiam quam
ope non iuuarer, feruans illam religiofitatis ":
. qt mundiciem,dc qua Iacobus apoftolus aii,Rell'
gio munda et immaculata apud 86 patrem,
haec e(c,uifirare pupilles 86 in tribularione
ClemensI eolszimmacularum fe cuftodire ab hoc feculo.
H OC 'idem ante eum 86 Clemen tem pontiifiA
IJ', PIP: cem faitaife tradunt,fed ita,ur etiam ad longine
sw quae regiones tranfmitieret indigribus fubfidia.
Neminem ex iis quos ad ueritatem ab errore cone
uerterat, paius ePc mendicare , ut qui fe autore i'
Chriio uuerent
timerent. uo iutore
famem
i non
A Gregori- VE R VM iis ut fcin`ti'prcantior Gregori
US papi us,8 ( , ira fa nticate : inferi
or,non contentus uulgi fubuenire (;
omnibus ubiqr Chriii `eruis,quantum Romana:
`cenfus ecclefiae fuppeclirare potuir,neceH`aria mini
raut , 86 miniirando , ut in monaierrfs
monachorum crefcerer numerus, in folitudirie de
gentibus incommoda folitudinis minus grauia FQ
rent,per Syriam difperfis 86 in Syria ufqz habitan
tibus Roma n ita multabeffe ut abcf: uideref.
I AD eundem ctiam, dum adhuc abbatis oficio
CIENDIS : J. fi,
fungeretur, : quendm arq; eleemofynam Idem
popofciile legimus, quod fe naulragium di
' cerer,8Ccum fex nmos ab eo accepill`ec,mox re..
uerium pari facilirace (canta era: largiro..
ris bengnitas) mpetrafe. Perendie dende rurl
acccflle lamentant,mnmum quid pra ijs ,
_n mari amil'erac,libi : emdicatum, pronde
ad dus implora nd irene arq; iterum necelfeI fe
habere conlugere. Tunc murmurre mulcum di..
fpenfatore ac dcenre.I alud nihil quod dan' pol'.
fic , praerer argenream
Yx'elcare,cc'mnuo lagunculam
1'pfam Gregorioin monalero
tradi iulfam.
C AE TE R V M Gregorius haud
fummus pontfex defgnarus,cum duodecim ran. !
peregrinos pauperes,i illis a ollolos domi
ni uenerarurus, ! przcep er, difcumbtes
|'ntuicus,pr&ruro numero unum fuperelfe ani
maduercr , 86 cum inuicaror crimnis arguerer,
quod plures quam ulus fuera: conuocaiec , ille
eccrario nequaquam plures elfe aieuerarer,
deincegro confiderare cpir, cum ipfum qui
uidere potuic,ica folus refiduum elfe adno
arar,fubinde murari deprzhendig modo uue
nis,modo fens fpeciem uulru pr:eferre.Ta1
to arconicus,l`ilenrfum tantfper tenuit,done pere _
accio conuiuo feorfumeuocarum, qufnam elfe: " "
1'nterrogaurjlle [Quim homnern,fed angel elle
refpondir , cuyliqifndo fumpra naufragi forma
mend|'canc,ipl`e
culam 86 pecunam,
largicus ; 8 argenceam lagel:
fubiunxifl'ec,tum "
mum ill a deo elecfum qui przefe :
_ Pelagium ponrificem deberet, Uefgo
lapfusin auras eonfpefum : derliqur'i__Gre'o
on ni.1=.iiiaosYNxs PA '
:ius quoniam neq; fpius petentis procaei.>
tate fic oifendi potuit , ut non mifereretur, neque
monalterii ui tenuitate fic deterreri,ut petcnci afi
quid non tribueret, digniifimus iudicatue , cui
uineae dei manu plantacat,8C mundi g Chrift [al
Ncura
uati O Nregimenqicommitteretur.
diilimilebenigna:liberzilitatitexem
:
- plum de Iohanne rAlexandrino patriarclia ab hi;
dw qui uitam eius confcripfere memoratur.Nam(ue
aiunt) cum alquando mdico ibi obuiam fao,
(ex nummos difpenfatotem dare iuifilet, ille ac..
eeptis diuertit paululum de progredirium
przuertens ue&igia,ge&u, habitucp alium menti
tus, alios fex,non uia non agnofceretur aecepir,
fed quod talern na us fuerat datorem, qui etiam
depraehenfa dolofitate manum pofcenti (
te nefciret. Et iam tercio pariaiu ufo,cum patri
areha duplicatam pecuniam numerati przcepif..
fet, fucclamare difpenfaror in malieiam (
coepit.Conuerfus uero Iohannes.Tace inquit fili.
Nam hic ds nofer Iefus Chrius.P
xiculum iiori faciens, an tdem olfenfi crebris re
petitiib9 ceffabimus mifereii,Hic quia maxime
in dando propenfi animi erat , cognomento Elee
mofinarius ditus fuit.
Idem
I D E M pauperes non aliter quam dominos
: appellate iolitus dici'tur.Et cum a diuite quo
dam uile ac iordidum grabatuli fui tomentum mi
ferante,plumeam culcitram dono miifam accept(
! primum ea fublrata cubauit,noci:em ill
eocam iniomnem egit,identidem ingemifcs,mol
" tunc fe iacere dominos (: .Cumqa illu
xiictlculcitiam ucngari, pccuniam pauperi ero
5
.

CIBNDIS LIEBE . 1|
ari mdauir. Ar ille ab empeore redempr
ifelse mifit, precarus ne munus fuum ultra ]:
haberer,fd eo ipfe frui' : . Verum diuiris pre
ccs fupabar patriarch in egenos mifericordia,n
qi modo ullo Iohanncs tenere fc pofuit, quin rui.
fum iride facerer ue prius. Diues au: iam fecundo
recuperaram eidem referti iulit , uidebirniis di..
cens ueer nozrum defarigabirur, uenden
do,an ege redimendo.Ille ioculo dia modello ad
:ilu excipiens . Deo gracias ago inqui: q,
: fimus certamen diuiri falubre, pauperi c.
modum, mihi iocundum . Iraq; quociee id rune.
i ris milum fihi accepie , ruzies uenddum curauie,
urindedominis l`uis,id el,Chrii pauperibus fub
uenirer,
faciens facculos
indeiicieem qui non uererafcunr,
in caelis,quo fur non ap./vl 1
propiar,nc :inea corrumpe.
R E S erenim quzcunq; in finu miferorum re.
cu nduntur,illuc inferri' telatuoef poneifex Pl
maximus Vrbanns, a quo cum marry.
xis eheiauri, quo: difpen(ndos accegar quaereren
zur ,lioniam eos iam' ndigentibus impenderar,
aie . ciliae ehelauros pauperum manus in cz.
lum LA VR EN
fuliuleru ne. T I YS quoq; Leuira : Decio Laumui
eyrarino " 2gIrazus,ueargen:um indicaa u;11e;,_
rer, ! hilip um Philippi Augufii olim
oclc iz obruli e conlabae, prorenfa in paupe
res manu , quibus iamdudum erogarum eran
Apud hos, inquic, Philippi argentum depofirum
eruatur . Ai: Decius fihi proculdubio illudi pura
uir ; ubi new _qliuiti elent uera gloria,
lgnoraiiir, _ .
_ b i)
. vDE ELEEMOSYNIS FM
mnu C V I V S qudem gloria cupidirate !!!
abba. Hagrans abbas Soranus,Longobardis Icaliam ul
iancibue redimere captiuos, 86 eos qui amiis re
bus przdz fuperfuerant, iuuare non , do
nec latronum gladiis, : thefauros ab eo fru
'Rea quzrencium(quom' i nullieranr)confoH`u
occubuir. Eo corruenre terra cremuit, ceiara crc..
do tam pium homin cam { cafum non opor
tu|'iYe, ! ad pieearis cumulus accede'.
ret corona mart .
_ CIELEBR TISSIMVSinhoc|audisge
M?" nere Marcinus,nec nobis nc ilenrio prs:reimie
Pf?"rendus eff . Cuius pieratem militia adhuc, an iam
Thuronenfi epifcopi magis mi`rer,incertus fum.
Coniancno 86 Iuliano imperantibus, iipdia fa
cebzc,quando bruma tempore pauperis
tem dimidiata: chlamydis fuse parte operuit.E: in
if' quiere Chriifum fe in paupere texiife agnouit,dl
ill lacini cernit , dice nremqire
audit-, Ma adhuc ca:hecuminus,hac me ue.
e conrexir. ~
um - P O S T E A uer Thuronenfum epifcopus Fa
' :us,cm in ueibulo ecclefi:e,ofi'endiH'et'homim:
detric lacern feminudum , in l'acrarium cuoca
U ", tunica quam fubpallio folam habebatgde.
^ dit.Allaro ibi demumcollobio indu:us,a'cl`upee..
; podere,rel|'qu`ifq facerdotalibus orna m
t`is,dum facra peragir,arc`p1'nrer agendum ambas
fupplicirer manusad clum rollir,delaben:ibus`li
nels manicis brachia nudara o&ndic.Sed pris
ea dimirrerer,ami&a apga ` egumento ortiz
ns fupra modum mira imY: upendi.
IV: fciliceiniiiacglo agiiionit excglsreuiiiv, :un
,cu=_.ND1s Liann .i. _
indigentesuelieriqueftiendum gloria lue
, cm dominus Iefus Chriftus transforma..
` bit corpus humilitatis no&r,tonfigutatum cor.
pori claritatis lux.
S ED quid de Paulino Nola me utbis epifcopop,1i,_
dicam Qxi depopulat Campani Vuandalori
excurfionibus , cm in redimdis captiuis cuna
c|umpfi`et,ieipium quoq; in eleemoiynam tra.
didit.Proie6us enim in Aphricam,uicaria - -4
tute redemit uiduae Nolame lilium. Olitoremque
fe fecit barbaridomini, ut matrem unici amifio.
ne conlernatam,eo recuperato conlolaretut . I
ftent l'e,qui uolungfacultates non modicas in pau.
perum ufum impendille. Ecce,qui omnia imperi.
derat,inuenit prterea quemadmodum inops fa.
, omnium diuirum eletmofynan fuperaret.
Caeterm mfericordise remunetator deus, :
tanta pietate prditum,non eff paifus : iu
go premi impiorum. Contulit illi prophetiae (.
tum-, quo aiflatus em pmdixiier regem in pro.
ximo motiturumiuinationicp refpondilfet euen
tusantzadmrationi (: itatim libertatem fi
bi accipereualiia (. Pro unius liberatio.
ne fein feruitium obtulitgfed cum omnibus fimul,
qui Nola abdui fuerangliberatus, Frumento _
infuper nauibus { , ad patriam poftlimi.
ni redit, ptiiiinq; dignitati honorificentiiim
fuit reititutus.
SE R A PI N I S monaehi eleemofyd _
na'. haud minori commendatione dignat,fi dona ri. SfP
_tis tantum animus perpendatut , non etiam doni
magnitudo. Cm enim nihil Prater tunicam , 86 "
. `un,8e_iiange1i9xgni Cogim_l;abe__r_t;du
DE ELEEMOSYNIS FA
bus pauperculs obuiam fa&us,alreri pallium, al
ceri :unicam dedit,86 nudua feder`et,interroga..
tua quin defpoliaffet , protro codice illo quem
manu tenebat,hic,inquit.Iterum alios mendicant
tes confpicaius etiam codicem uendidir,86 uenditi
prerium : difcribui'r,dicens a domino przcepii
ii`e.Vde oriia quae habes,86 da paugibus.Ncc..
Marc .io dum fe impieie putauit ,donec femetpfum
Lum: quibuidam geneilibus uendidic,iia ramen ut {
domino Iucraretur.Cumq; cos ad Chrium con..
uertifI`e,pecunia quam acceperat fe redemit.Rur.
fum idem Lacedemon feciie dicitur,eodem fue
ce1`fu,conuerfo quod ac principe uiro.Po:
:alia charirats oficia in abbatem eleus apud
Arfinoen, decem miliium monachorum pater fie
ri' meruir,86 qui omne przibat pieiate,omnibu|
praieie dignus fuir.
AEQ_V_E pium urum 86 Petrum Citanrino
Petrus
policanum cognomento ielonarium fuiife ferunr,
(
fed tanto\ maiori admiratonedignum,quant a
".
conuerfon uixir negus.Curn em opum copia re
V\ in rfi# dundaret,dubitarum eit,utrum dirior an auarior
5'"= f..1fel'1`et.Hincinrer mendicos omi certamgunuspf
tjlyllrli .
fcebatur fe ab eo eleeinofyn eliciruszgczteri' id oi
no fieri' poffe negabt. (lli fe fa&ur;i promiferar,
acceit cum muito precum ambiiu;86 dum homi
'nem auettenrcm fefe urgere cpifI`er,in iram con.
ciraue,ita ur furore ardens repente arreptum pa.
nem (panes aurern cafu ancilla fornace domum
coos refcrebar)n faciem cantisntorquercgg
cum declinaiet ium, fubiato panedifcedens, fe
tandem ! fui compo tem faum ( nuntia.
uii.P_ctruS aduciia iialeiuglineagiiatun,
CIE NDIS LIBIR J.
gmporem boris aliquot exanimus iacuifretet
xeuixii1er,narraui'r fihi interim uifum ui_il`e,fe a
eribunal dei in calo }! , ab alijs accufari , ab alii:
defcndiin altera librar lance peccara quae commu
erarappdi, in altera unicum panem illum quem
ipfe quondam proiecerar iratus.Et cum exqua f
tum urrin pendus arer,reuerri,ac pani fuperadi
dere aliquid quod przpderer,fi multi reatus iup.
plicia cuperer euader_e,fibi iuii`um.Iraq;,cm cone
ualuil1`er,qu2 cupide cilauerar, liberalirer coepie
efl`unclere,neminem indigeiiiium opis fuexpera
rem fieri paH`us.
D I E quodam cum confpexiffethomnem at Idem
triro laceroq; am&um,ranr,non nud,ad fe
: qua pfe indueba donauit.Eam paw
per(quia honelior erar,qu ur perionar luz cue
fon: : uddit. Qgobrem Petrus fe
indignum rarus cuius uef~hb9 pauper , ao
uehemenrer angi coepir.Ei. dum do1erer,noe {
eura ueitimro illo indururn Chriium .
omnio facile perfuafum habs,id Chriio dari gc.
quid datur inopi,or"ia dlargiendo nihil [ibi relinf
qui fetit.Nec lic quid iariatus,Ierofolym profe.
lus, uenuin leipfumdedir, ur habere: quo adhuc
' fubuenirer inopianferuuscp faun eic homif
' nis,ur feruirurisrium oferrer deo. dubita.
aliquando,diuiri']'s an auariti magis prfarer;
'ne adicianic hocincerrum elle poruiiI`e,an ":
maior in eo iiberaiiras : , fi id
liberaliraris qui opum finis fuii`er,8 non im ene
[is faculraribus irecerati proximorurn ,ip e fe..
` met eiiam fuper 1nipencli'fI`er` O uer murano de
: exelfi', in _uno _bonn lgmmae cu_p_i'_dirazi,


_,_
_~

._Q Dn nnzmosynis
umma fucceifit muuificentia qud fi' tantum pl
nis cum iniuria datus eficere potuitgquid n ;
ciet benigne 86 cum charitate porretus.
_ S I VT I porrexiie aliquando Iudocum le.
hdm imus,(Lii cum ad Huminis ripam in iblitudine fi,
i domicilium conieituiH'et,uno duntaxat ( 1
lo conrentus , partem quartam panis , quem tunc
unicum habebat, mendica nti dedit; mox iterum,
86 terti,8C item quart,diuerfo iemper ne agno
fceretur habitu, petitum reuertti femper pattern
largitus,nihil fibi,neqa diFcipulo,nii`icertam in dot
mino ipem dereliquit.Et dum haefitantem clii`cipix
lum confo1atur,ne de uiu dubitaret,ei fetuiens
rrationabia quoq; pafcerec animalia , afpiciu ne
duos lbos proxima applicuiife ueore nul/ l
lo. Ciqi comperiient omni cibariorum genere,ii l
!i : folebancpleuos; Deo gracias egert, qui
pro uno pane auperi dato,tam liuberem alimenf
lont copiam i fine cu ncatione prouidiifet.
Sabha ` S I C 86 monachus Sabba,dum Hilariouem ab
mona. batem cum trium millium monachorum comica
h tu uenientem excipiens in uinea fua ad uuas, qua
iam matura: erant,inuitai`et, 86 omnes earum pa
rfci1ian'iTm,ufq; adeo multiplicatum inde _
collegi: fru`i:um,ut uinea quae integta centum1a. ._
genas aeiimata fuerandepaita trecentas redcleret, i
": L I M huiufce rei exempla ptmiferat domi
. nus Iefus, iubens difcipulos ut turbis inde I
, _ ferto epulum darent.Qinq; panes 86 duos pifces,
cum nihil aliud przeter ea haberent,diicumbenti 1
LL bus ap oi`uerunt.Atq; ubi omnes praiifi ac facu.
mn _ :arie ent, pro ]; pani'bus,duodecim cophi
_nos reliquiarum plenos . iiaiiegi ge
" `- 3
CIENDIS LIBBB. .L ;
pofris feprem panib7,8 paucis pfciculis, ci mul
eieuclinem efurirem fariaifem, feprem fporras fra

-vg
.-9.
gmenris,quae fuperlueram impleuere.Vr experi.
mento difcerenr,nequaquam fallereeum qui ! Luca.
rat. Dare dabtur uobi's,menl`uram bonam,86
conferram,86 coagiraram,8 fuperefuenrem da
bunt in finum uerum.
HA NCgrandem huberemqs menl'uram,n6n . _
tam in terra in carlo nobis repofiram efl`e,non slmxfrlo
gnorauie Simon monachus Sirionis filius.Qgi c
in cenobio illo ubi' tc manchar, in uefperum ed
di mos el`{`er,uiririmq; cibaria fracribus djuideren
tur,l'azpenumero nihil "; coenulam (uam in
xegram feponebar,demum quam poterar fecreri.
us pauperculis eo uenriranribus offerebar, hebdo
madarum inrerdum inaediam paffus aliis ali..
menta prazbere poet~ Er cum rot dies nihil gua
rer,famem non l`enrebar,dum fami profpicir alio
rum. Spem certiimam exrendens ad illud ue
rae ( pabulum , de quo Pfalmia ait: Sad
abor cum apparuerit gloria tua domine. Suma ne
hin: documenrum ieiunanres , urfalrem cibo qu'
ibiinrerdixerirmpauperes alanr,alio uin n
re, fed impeniae parcere merito uide untur.
N E ue caufetur quie forrunarum fuarum
tenuiarem.Nemo ram pauper ell-, ut petatem co
lere non polircruulus medicus erat,|'mmo m.
dicorum miferrimus , fi tantum fortis arrendnrur
maligniras , eriam animi parienria , qua lola
porerar : felix. Hic (ur Gregorius in dialogo *
) paralyl refolurus, cum fe prorfus mouere '
non }: , acebar in carruca lub portcu l`anl_;i

_ Romac,a
__ praerereuncibus ium
I v_ mq:
DE ELEDMOSYNIS YA
dicans . : eleemofynis fufentaretur, quie,
quid in diem refidui erat,ca:reriS oH`erebat,ni.
folictus in craftinum, fed qurs regnum dei,
86 iuitiam eius.Qiod quidem facile eadeptus,
dum 86 fuam calamitatcrn patienter ferr, 86 mio
fcreturalienae.
; F RA N CIS CVS ordinii: Minorum pater,
gm Q_uibus folis rant poiidere lex eft,ut mendicare
ncceffc fit.Dum iter agerer, ncidit in liominfue,
ius ueimenta diutino ul'u dctrita uix pudda cor
pori@ operueranr,_86 nudiiattm eius dolens fubli
tit,fui`pir:iuir,ingemuit.Frater uero qui illum co .
miiabatur,quid inquit,ita rriftaris pareri hic
indumenris egct,fo rlan abunda: concupilceniija,
Tc Francifcus fraterni erroris non diffimulator
fed correci:or,Y iuf{`itptinus ur ille lua le tunica ex_. -
uens, pau erem teat',Et quod de ipfo perperam
opinatus uerat ueniam roger, ac tan,..
dem dilcat nefas cffe milerorum mores fugillare,
indigentiam negligere. Vtinam raiem fubire co
gantur mulc'i:am , ne poenis grauioribus obnoxij
( mendicos obhocfolum interdum impro.
bitatis arguunt,86 inc-repationibus repellt,ut qa
eis fuhuenire nolunraiudic effe ui'dearur,non im.
pieraris , Nunc nfirmioris lexus hand ;
exempla fubneam. '
B RIGID abbatiffa aliqnando fimul cum
F3ImIn=l aliquot fororbuscurru uehebaiur,8 occurrena
Bflillla paiiperculislignoni falce; dorfo baiultibus, ut al
rerius porra ndo implerer leg Chriii, folui
iugales equos iufraeisqi tracli.Oneratis iumenris
abierunt.Ipi'a c fuo com_iiatu in _nia refidens
Qiatitolabatur clominiauxi1iii,Ecct aut an_dEui
\

crsnnxs Liana .
quidam regulus ingrediens,ubi caufam more ea,
x intllexic,fuos illis equos largitus e&.Brigida et
go canrae piecaris fuir, ur neceffiraci proximos:
am poil:haberec,ranrz pei,ut nuni; : a domino
deleri cimerericlampadi infundensoleum,id el
uirginitatie decus mifericordiae operibus exon
"
n:lns,admilTa eli ad fponfi nupcias celebri
eat|'s,inefYabili gaudio femper fruirura.
PA V L A M in largiendo ficprofufam fuif..
ferunc, ur [ibi tandem necelle fuerir, ne rogan- Paula.'
cibus repulfam , pecuniam mutuo accipere,
uluris obligare,uerfuras facere. Prodigalica
tis accufata deum tefabarur , : pro { nomi.
ne cuna agere, 86 hoc habere ut mendicant
pfa moreretur, 86 in funere alieno fyndo.
ne inuoluerecur. Ego, inquir, fi peciero
inueniam qui mihi tribuanr, mendicans ii a me
non acceperic,quz ei poilum eriam de alieno eri..
buere , 86 morruus : ,a quo anima eius re.
quirecur 4 Nulla ieaque in pauperes liberalicare
aeiata ad egelatem pene ultimam peruenic , fed
quanto rune ie iecerac pauperiorem , canto poil:
ea amplioribus locuplerata eil: diuirijs in regno
czlorum.
E-LI Z A BE T H nondum marito Lantgra
uio uiduaca, ob aiduam in pauperes benignirr lizd
eem mater com cognominabarur. Sanis :
idia mittebar,afHi&os confolabacuiggrotos ui.
ficabar , mortuis funus lua procurabacimpenfa.
Qms in plebe magi: inopia oppreios .
bar,ex his comparruos arq: cmacruas fibi com..
parabat,u: eiun liberius fubueniendi canfas habe
! quanlo pecunia non iuppeceregueitimemag
ca_. DE ELEMOSYNIS
uendebat. Cernens pauperculum quendam ",
efferri,dettacto [ibi capiiis uelam ine,inuolui iuf',
fit cadauer. Qro tempore fame laborat , uim
magnam frumenti diuifit . Et id quidem
uiro atq; inconfulto,uel quia approbaiurum fp
raret,uel quia quod uniua erat,altjs quoqi cmu.I
ne cire debere facile perfual`era't necelfitas multo
tum . Deniqi cum eifet regis Pannonum filia , 84
Turingiz domini coniunx,nere,texere,fuere,fuis
ipfa manibus non dedignata , ut de laboris fu
peculio eleemof dare poH`er.Et de illa ergo nI
1' ncoiigrue dici poteli:.Manum fuam mifit ad for..
\i'ou.u!. t|'a,digiti eius apprazhderunt . num fu
am aperuit inopi, 86 palmas luas extendit ad pau
perem . Fortitudo 86 decor indumentum eius, 86
ridebit in die nouilfimo. _
: _dc S E D multa dare locupletiotum ehpauca tenu
eugelio iorum, nec tamen ideo non par mericum,quarum
aequalis affeus. Animum etenim largientis pen
fat deus,non donum.Nec qutum oblaium ine
picit,l'ed de quto.Vidua paupercula duo acta mi
mifit in gazophilati,& diuitib9 prlertur.
Vidua etiam illa cui nihil aliud erat,practer pu
Vidua
Bliac pro gilliim farinae in hydria,8C paululum olei in
: ho tn, cotum id quod habuit, perenci Elize propher
fpm. concedere nonIdubitauit.Er ex illa die hydria ei fa.
: defccit,neclechitus olei fuit imminutus,
donec pluuiam dedit dominus fuper terram.Den
qa paruulum filium quem mors abltuletapietas
uiirum in finuvmarris reituit, annuente domino
precibus prophetz, Iquem illa 86 cibo pauerai, 86
fouerat hofpitio.
Tahiti ; R O Tabita quocp Dotca,nonnc paupetuiu
CI-ENDIS LIl3E'.l{'.IY Wg

" illa le benignam praeltieerai: , obfecrznri.


umuoces apololum Pecrum compulerunr, ut !
iam cclamatz ad priinam uiram reditum a d
.mino im . 1' L
N O N E 86 pro Drufiana egenorum Ephel'
turba Iohanni apololo occurrs, ur quam illi' : Dfvana
iefferebanr, ipfe prorinus fufcirarer, obiinuerunt,
dum ueles ab ea recepcas olenrandum illa inca
lumi fe nunquam famem rimuife alfirmanr. Mu
lier igieur ad uocem apololi morre fo`.
mnucxurgs,illum fufcept hofpirio,l'oliracp lube
lidia pauperculis mifir nunqu pieraris
or'iciuni,ob 86 ad hanc uii redire illi ,
porfcifci ad zrernam. ..
PR AE G R N D I Seleemofynz ulrrus.
Diures l'a nificae,pauperes bear,peccarores Lad.
ficagiufos glorificar,morruos luiciear,&I immo;
morealibus donar. 4 _ _
S D ne cuiquam ram fruuofum opus tung
demumexercenclum difFeraeur,cum au: nihil aus
parixm profuiurum fie,documemo nobis
cia uirgo.Qi_re cum marrem Eueciam ad erogan'.
das pauperibus faculcaees horrarcmr , illaq; dice;
'rer,uri : fu fin expelarer, quod
uller,de cpibus fuis faura. Non ( inquir)a_d 'F
`modum gramm omaeer deo , quod ui of
ferr idea offert, qua illus ufum fuprema l`i_ _ ;
dies. Da dum fana es , ne fi' moriens dede;
ril, inuicafdcdilfe arguaris , rem uriq; quam
relinquere cogris.Vi&a rationibus Euricia
laudauie filla fentemiam . Lucia iam honig
omnibus ad uorum , cum dile [acrifiar
;i,Sariiliim dev aceptillmiii _
nl HOSPITALITATB sian.
effe, uifitare pupillos 86 uiduas in tribulatione eo
:um .I Et 'quia etiam inter tormenta mifericordiz
in egenos comminii`cebatur,mifericordiz iemper
remunerator deus : ut cum ad lupanar trahe
xetur,loco moueri non poii`et,cum ureretur,illzfa
inter Rimas manert,cum iugularetur,morti non
cederet,donec ad carlos uitale uiatic de ma.
nu facerdotis accepit. Corpus 86 fangui
nem , cuius amore fua omnia in eleemo..
(ynam,feipi'am in facrificium, tam confidenter ci
Iibenter obtulerat.
De hofptalitate fcruanda. . III
S T eleemofynas hoipitalitas fibi poilu..
iatlocum , ex eodem fonte manana charita
tis. Nam ut mendicanti porrigere aliquid mi
ericordiae opus ,ic peregrinos iuicipere hofpi
tio humanitacis offici , qu profeo uinus , !
qualiter exerceuda , ! quanti apud deum mom
ti fit, 86 partum exemplis pater, 86 aliorum dein..
ceps fanorum quos aut apoolicus fermo cele..
brar,autcelebrandos poftea cenfuit ecclefia.
Abram
A B R A A M in ualle mambre ante ofiium ta
Genen:
bernaculi fedet,ne quis pertranfeat,quem ad { di
: roger . Tres uenire uidet , ]; donec
adueniane exfpeat, fed : obuiam arq; ado
hofpires non fouendos 1, fed ho
norandos fcias.Orat ne fe praetereant, quafi acce..
pturus n darurus beneficium. Et primum aqu
pedibus parar, ut docent omnium uirtutum fun
damtum effe humilitatem. Subcinericios pa nes,
butyrum 8 lac 86 ultulum coum apponigut co
i.
piofe potins qu luxurioie hofpites pafcendoa effe
demlret ; difcedenres deducit,ut quo: be
nigneaccepimus,eoi`dem cum honore difcamus di
mitte\'e,ne ii i ncomtati hofpicii lime, , ex
magis quam dimiifi ei1`e uideantur. Nec are
Bitreria ideo illos ab eo fic acceptos,quia : an
gelose"e,fed potius quia lic homines acceperit,a
gelos quoq; accipete meruiH`e,8C tales angelos, in
quibus iub trinitatis typo maieftas unius dei ado
tanda facile appareret.
A D erga externos obferuatione 66
Loth fodom ufus,eol'dem etiam angelos hofpi.. Lo,h_
tio ( meruit . Licet plures ad Abraam ac- Gene .
telferint, pater multarum gentium ille . Sed
`. !!! non rogaife folum,uerumetiam compulile
eos ut ad fe diuerterent dicitur . ; alter exoraa
tos fufcipiendos monet, alter ii ulterius re
cui'arint,cogendos fuadet, atgus nempe illos qui
fic lummis labiis etiam : interdum inuitant,
ut palam iii; ipios ie hofpitales quam
malle .Loth praeterea tanto aetu hoipites (.
ab iniutia neiandiiimorum hominum eripere ni
xus eit,ur duas filias pro illis Ituprandas
ofFerret.Sed perturbatus agitium Hagitio uoluie
commutare , nos in fidem hoipirii i mitemur,
non mentis turbationem , ne dum hoipes prsttet
modum defenditur, olenclatur deus. Deniq; an
geli uc Loth gratiam refetrent, de coniortio
eorum quos pro fcelete ultum gduenefant ,cum
fuis fimul incolumem eduxerunt. umque euer..
: Sodomam 86 Gomorram iulphure 86 igne
de clo miifo , pepercerunt Segor proptet cum, ibidem
guia illu: confugerat, ne fimul cum impiis
jg DE HOSPITALITATE SER
rent iuftum , 86 cum aduenarum i'nfeicator|'bul`
aducnarum fufceptorem.
Senex ga NO N diffimilis hac in te mihi uidctur fenis il
baonta ~ fuiffe fidcs,qui (ut in Iudicum libro iegimus)
ludica habita ns iu Gabaa urbe tribus Beniamin,cum ui
differ hofpiti fuo : uim paran' ab infrenatz
libidins uiris,loco ipfius filiam eis uirginem ira..
dere uoluit. Hofpes ueto ne ! quo bengne ex
ceptus fuerat, dedecoris ignominiazqi caufa exiite
tet, fua quam fccum dabebat coniuge raproribus
I'aeisfecit,quai1lificabufifunt ut extinfam reddi
derinr.Digna imiratu 86 { humanitas 86 leui..
_., rae grarirudo,fi modum fcruet aHe<tus.Sed defugi
execrandumq; exitiale Gabaonitarum fcc
lus,quo effeumeit ur tribus Bcniamin prope de
leta fuerit,urbes uiciq; eius , his qui caed
fuga euaferant,cnubia reliquarum tribuum
magni mali caufam prazbuit
do paucorum.Ad recentiora ueniamus.
O N E S I P H O R V S Epheiius difcipulos
Onei Chrifti fufcipere folirus,ficab apoiolo Paulo .
photus
mdicfiur, ur dubitare non fir, quin hofpitaiitatis
offics aerernz utae prmia [ibi com pararit.Det,
x.'I'imo.i inquit, mifericordi dominus Onefiphori domui,
quia fxpe merefrigerauir,86 catenam meam non
erubuit,fed cumRomam ueniH`et,folicire me quae
uit,6 inuenit.Der ! dominus inuenre miferi..
cordiam a deo in die . : quanta Ephefi mini
Ptrauit mihi: O felix igirur Onefiphorus, qui ali.,
quando lauciiturus opratiifmam uocem {
uocanris domini ac dicris. Veni benedite patria
n1'ei,poi`i`ide tibi regnum paratum a conftitutione
, hofpeanim cram 86 11giiii'm,m
Vviininii Linen r. _
fue 8 : ad me . m dico tibi, gcgd fee
:iai uni de his frarrib9 meis minimis,inihi .
- S Y L V E S T R VM quoq; hofpraliraris prac SYIUfl'
ter czrera Rudiofum fuiffe fert. Timotheum ab PPI
Antiochia uenienrem presbyrerum 86 ipfe prei'.
bycer domi iure benigniifime fufcepit,eund
I' Chrium przedicabat,marryrio coronatum
l condidieac i'epeliuir.Cui enim uiuo hofpiri prac..
1 b'terar,mortuum rumuli' honore carere non
nuir.D'einde ad pontificale officium promorus ef
: omnibusad urbem aduenranribus, apud
fe hofprrandi . lra utcum beato lob iure lob.
(uo dicere poterar . Foris non manfir ,
meum uiarori patuir. _ ` _
GR Go R I V S pontiiex forum fa
eilem ad fe aditum concelit peregre 1:!_'-533
bus,iedetiam perfora 86 compita paim quiel
tus inuirauinlnfuper difcumbenribus inrerd ipe
mini&rauir.Qga humilitatemeruir aliquando
uiuam habere Chrium. Semelenim nter mini.
randum dum fe paulifper auerrifer, conuerfu:
deprzbendit uuum ex conuefcentibus non appa..
ruife . Quam rem uehementer fecum admiranri,
: proxima aiuitn dominus dicens. Eo
quodcteris quid diebus membra fua hofpitio
rnenfacp acceperit,clignum fuiife qui heerno
: etcaput.Pal gppe fieri uoluirsaluator no
fier , qui ePc czput nofrum, feipfum in peregrinil
recip, quos fua membra effe dixit , fibiqz prli.
tum imputari, quicquid prarareillis . Si ergo Ie
(um : cupimus , aduenaset peregrinos n
gonremnamus. ` _ Germani'
QV O S quidam l'ub'tf recepeos fic turari us ri,

_ ne uospiriiiravs sim
i'unt,ut eorum falutem { poriorem iiaberenfj
Gerbonius Populoniiepifcopus }! potui'r,co.
- ~- gi ut hoipites proderet non potuit. .
regis irati minas contempiit, noiens prorfus lare
bras indicare eorum qui ad ie coniugerant . }':`tcl`
'urfis ferociiimis obiiceretur lacerandus arq; in..
ter illos illfus uerfaretur, uerecundia regcm !
pit,nolle ei' parcere cui : beluae peperciii`<r1r,2c
protinus hominem dimitri iuiiii.
Marinus A D MA R I N V M rnonach' paruulo fub
mona- eugurio in foiitudine habitantem,apiuin aliquan
:luis do a uenatorijs canibus aum cfugiie legimul.
ille apud ie tamdiu latere permiiit,donec ei
fine periculo ad fua iuira redeu ndi facultas affu.
it.Cui tanta: curse fuit tutum beli pratitare ho
pitium , quo eum ficudio ! fufcepiffe homines,
! fuiceprurum fuiife putabimus Certae etiam
xationis expers ac fylueiirre animal humaniratem
fidemqi iliius quodam natur praefagio uidetur R
enfiife, cum in tam praefenti periculo ieie ei crede
r,C`; iuas fuga etere maluerit.
_ N NC PARCA fminarumexempla re
ruin: ferantur . Neque enim multis conuenituirorum
coni'ortum,ne dum hofpitalitas ferua, pericliie..
tur pudicitia.
gummi M VLIER. Sunamitis tranieuntem Eliiz..
. um legitur tenuiii`e,86 fecum panem comedere
_ Reg, 4 puliil`e,tam fami'liari'ter,ut deinde n pigeret proa
phetam ad illam }; eius frequenter diuertere,
eorum confuetudine uti, cum ipiis una cib
re. Multus hoipitis aduentus putas reiinxerit Ru _
erga fe eorum! minime quidem , fed magia
inauimauit, cnaciiliiiii : ,
'VANDA LIBER Y.
len,in quo uenis req_uiel'ceret,& (: apud fe _
manendi occaiionem aberenxibus metitis pre Ibldml
cante Elii2o,8C [ genuerunr, cum antea fle- _
tiles extitilfent , 86 eundem cum deceiller , uit "ldm~
telitutum receperunr,
HIS iungatur Martha: mira fedulitas . Poil- Mmm
quam excepit Iefum in domum fuam, minilcrio
intenta, parandiq; conuiuii folicitudine ardens ne
quit facere animo fuo faris . Proinde Mariam io.
rotem uti fe adiuuet, fecumque collaboret, . L""
Iraq; quali cura,quantoque alelu hofpes honoe
: fit,docu mento nobis eil. Nec ideo nos ne..
gligentiores effe debemus aduenam aliquem ful'.
cipientes,quia feruum, n dorninum fufcipim ue,
cum ipie proteiletur ac dicat . fuiceperit u
paruulum talem in nomine meo , me fuicipit, Et Muth' "
iter . ! uni ex minimis meis feciRis,mil1i fe. mmh,
cifis . ec quenquam moueat, quod Maria fe.
dens fecus pedes I E S V, 36 uerbum illius audi.
, optimum dicitur elegil`e . Non
proprerea holpitalitatem Martha: improbatam
, led bono melius praelatum,a&ioni con
eemplationem. Adquem ramen non potell: per
uenire, qui non prius : exercitationibus
labem expiauerit delilorum Vt runc demum
ad confideranda dei inuiiibilia animus artollatur,
liberum fe elfe perfenferit onere peccatore.
D E NIQV E duo illi ex difcipulis in cailel
lum Emaus tendentes cum fimul eunt,fimul Duo !
abulantur,& externum ac peregrinum elle pu- Pull' '
tanndonec compulfurn fecum manere 86 fecum Luc'
'tecumbere in fraionepanis agnouerunt .
Bic : hoipitalitatis officium ad agnirjonem

`~~
bei iNAi\ii 'GLORIA rv
'W
dei nos adducit,ut nun'c`in renigmate 86 pei
; . fpeculum uidemus hatc facie ad faciem'86 H4
curi : ualeamus.
' ! RC O Paulus apozolus Hebris prg
Paulus cipis air. Charitas fraternitaiis maneat in uobie,
? 86 holptalitatem nolite obliuifci . Per hancenim
Hebrz.n
Mama.
lacuerunt quidam angelis hofpirio receptie . Et
Iomin9 ad difcipulos. ! recpit u'os,rne recipir,
86 qui me recipit,recipit qui me mifit.Qri rg
: prophetam in nomine prophetae,
: accipiet, 86 qui recipit iuium in nomi..
ne ! ,mercedem accipiet. Ei: quicuncp po..
tum dederit uni ex minimis calicem aqua fri
gid tantum in nomine difcipuli , am dicouobis
non perder merccdem fuam,
De inan gloria fugenda.
Caput .IIIL
V NC quoniam perculum , piis opa
2 rationibus inanis glorias urrepatappeti.
i : iis dicendum uidtur,qui ut i'ac"l:ai1.A
uitarent,aut occultari magnifice fata uolue
runt , aut eorum laudem alis , fibi attribue.
: ne ie' exIilcimante's Rare, in praecipitium elatio`
nis ruerent, 86 gloriam quaererites hominum, glo
:iam quae' a deo ei amirterent.
_ V I V S C rei documenta exhibere nobis
: uols magicr ac dominus noer Iefus Chriius,
Chrilh. leprofoa mundat,czcos illuminat,infirmos curarI
_M . . furdo 86 muco aurium linguq; oiicium iniau
rat.Et ramen iingulis nemini quicquam dicanr in
. iungir.Archifynagogiquoqefiliarn mortuam fu
\
CIENDA LIBER J.
geaeurus, curbam iuxta _cadauer eurnultuanrern,I .
abicedcre prazcepir nec in publico,fed domi uitale Lua.
operatus cit remedium, ne popularem gloriam ex
parere uideretur . _(bod aurem multa id genus n
ira fecrero,fed in clpeo peregerir plurimorum,
arq; eriam prdica ri uoluerir,non fuir inconiannI
tix uolubilicas (nullum uitium in eo qui dei Fapi,
enria e&,cadere potel)fed pia difpeniarionis miie
tario , qua: diuinae conuenir bonitari. Non folum
ill: qui iam credebanr,quomodo olentatio.
nem uirarent inlr , fed etiam qui nondum
credebant,ad manifeitioribus fignor pea
aculis conuertendi eranr.His dicitur. Si mihi n
credicis, operibus credice. Illis. Cauete, ne - Ilo.
am ueiram iaciaris coram hominibus , ur uidea M3
mini ab eis.
S I C 86 apofcoli dominica uepciga fecuti ad c A .
firmationem pracdicacac fidei ,in propatulo quid 9
miracula operabantur,reuelatione| autem,uiiio
numcp myleria niii neceiario in uulgus profer..
da eil`enr,occulrabanr.
P A V L V S apoolus cum raprus in paradi.
Yium fiue in corpore iue extra corpus audilfer ar Paulus '
cana uerba quae nonlicer homim' loqui, annos. 1C~"
. rem rantam filenrio texi: confcienria fua
ctenrus,donec Corinthijs (ueritus ne pfeudo apo
olos fib uel ui imilibus praelerrr alienati a_ue
ricare,quam abi didicerant) eam aperuir, pa..
lamq; fecit. Sed hanc gloriandi neceiitarem in
iipienti uocac. Faus fum iniipins,inquit, u oe
me coegifis, ego enim a uobis debui Commenda
i'.Nihil enim minus feci ab iis qui funt iupra mo
.dumapo_ioli,tamrii nihil i_um.Qilibus_f\__neuer
S
`_

/
_
DE INANI GLORIA FV
bis tcltatue ef%,minime de fe loquendum,nfi cum
i ncumbir neceifitas. Sed et tunc ita tcmperand,
ut 86 res dicatur,8C euiretur iaatio.
I T A L I quidem temperamento ufus Iohnel '
: Aegyptius monachus, cu fpiano reuelte mul
mon!
ris futurieuentus refponia daret,inferebar,non fu
thus is meritis ei reuelation l'ibi fa<5`t,l`ed : g
e ad uenerant. Morbo afecos cor e curarionin
gracia adduci uetuit,qii ultro,citroq; cmeanti
agmen olentationi elle potuilfet . Oleum eis be..
nedicftum mittebat, quo cualefeebant,
}; a languoribus liberabantur.
A N T O N I V M quoque abbatem tradiint
Antoni Martiniano militum pratfeo pro filia,quam ne..
W A5535 : fpiritus po"edetat,lupplicanti refpondile.
Ne fe opem pol'cerec,cum ipfe Ptccator effet.
Sed fi in Chrilo conIideree,eidem upplicatet, iu
xta meritum gratiam ab ipfo impetraturus,
Credidit Martnianus , 8 domum rediens deum
precatiis incuntanter , filiam a darmonio libera
: praeditum ab Antonio fuerat. Pulehre ig]
tur unico refponfo Antonius tria ! expreiit
bona, humilitatis obferuationem, (! uirtutem,
nfirmitatis remedium.
M O Y S E S uero abbas haud diiimulauit, n
fe laudationem fui non , fed etiam
detraflzione delecl:ari,Si' quie enim uifendi' eius
dio adueniffet, raro aditus eopiam facicbat, tanti
fe haberi moleftilime ferent. Qxamobrem przfi
di quoqi prouinciae I'pe eonueniendi' primum qui.
dem deeepto , deinde iterum aduentanti , obuiam
tandem profetus cum interrogaretur , ubinam
: Mayra abIIl3as(nari\_(: ipii iiotire
~-_
\
1
\

GIENDA LIB!/R . 39
nat) . _Quid tibi refpondt cum ilulro illoac de.
iene Denique de (: quali de alio licena
:ius obloquendo difcedere hominem compulit,
non mediocriter mirantem, quod tam diuerfa de
illo,quem iam fecundo quaelicum uenerat,(ibi au
dire contigilet . : reuerlus didicit ab indigeni!
cum quidem ipfum Moyfen fuilTe,a quo eiufmo.
di refponfum accepi'H`et,& magis mi_r_aricpir,ti
grarum illi elfe fui contcmprum.
N ON M I N V S fe contemngaudensCon
Ranrius Anchonitan ecclefiz monachus,cum C_ln
longinqus partibus quidam (ut ipfum uiderer) " m
adueniifet, olenfumque defpexilet , eo quod Pta uh
tura admodum breuielet, quali' uiti...
um animi uirturi olicere pollt, irrilorem fuum
ofculo excepiffe dicitur, ltari le afirmans, quod
tandem naus effet hominem a quo iure parui.
pendendus exifiimaretur . Seruum enim fe elfe
ut habitu pufillum,ita ad ea : fao opus ert,
ignauum, inertemq; , ac prorfus inutilem . Non
ne iatis declarauir quantum ab humana: gloria.'
eoneupileentia procul elet, qui lic exulrauir con..
Iemprus '
M A G N A ( D M haze Conlianiiere Gregori
ga caluinniantes parientia fed non minor il- iis Papa
la Gregorii pontificis erga lauclantes modeia .
Cuidam enim probaro uiro iplum artollenti re
fpondilfe fertur . Deum depreca re ut his
": de me praedicas , dignus efficiar , ! 86 tu
dignus es , cuius opino improbari non debear,
led plerumque euenit, ut ea quae de iis quos ama
mul in medium proferimus, uero lint.
Imy quamuis couimengarione tua
]
_ig DE INANI GLOR! A FV
inferiorem me eie agnofcam,chartati ramen gea 1
tias
tifexago.Huiufcemodi refponiocum
86 laudatori fatisFecit, iapientiifrmus
fummo bono ,

re praeditus elTet,abhumilirate non diiceiiir.


_ Q_V A M arduum diiicilefit n !
-^P1 quandoq; humana laudis afeatione , :eilig eff
Apollonius abbaslliicum annos. XL. in defer..
to folirarius uixiifet, ( uoce clo delata
iam tandem ad requentem locum pergere, coeno
bium con&ruere,dii`cipu_los compara re, tam com
anter dominum rogaffe dicitur,ne qua fe deinde
nter homines uerfantem iaanrize aura perrin
gi fineret,ut non aliud olim magia ueritus ad ere
mi latebram confugife uideatur , non ante uirae
finem fottaie inde difceH`urus,nil`i iterceffif
fet diuina,qu:e polremo dignum illum iudicauit,
ut confuafor 86 autor fiere: falutis .
Idem H I NC eundem haud parum far pe :
prcipere folitum tradunt,ne qu is propterea fe an
te alioselfe exiftimaret, uod aliquo miraculi oiis
LUN l to iniignirusefi`et,quan oquidemdominus di.
fcipulos ( ideo gaudere iufferie , quia daz.
monibus imperarenr, fed quia in libro : arret..
me l`eripti,ceniirp eifent.
I T E R V M admonebat,ii quam aliquis exil
Idem lis uel (: uifonis, ! fpinraiis fruirionis ;
" deo accepiifet, "": niii neceiitate coa9 pro
derer . Alioqnin fi exinde illum pra carte-ris xiii
mationi haberi contigerit , haud Facile uanglo..
rire uitio carirurum.. Eo autem iurrepre
? _ Iomnem quamaTecutusfuerat,irritam fore,diceIn
S" te i'criptura.Qi_ii in uno peccauerrt,mu1ta bona .
` qlorniciliaeort 013 l_1Qc cellggappellati.
J
g-~

GIE NDA LIBER. .Ir I


qt in his celatentur qua occulta elfe uelint.-
N E mirum aliquem interdum plaulu afrenta . _ -, ;._,.
torum fuotum blanditiisq; duci. Cum frater Leo
nardus etiam cogitationum fuarum circumuen..
eus , niii mature qui periculo eriperel:
inueniifet . Beatum Francifcum aiello iniidenrem
ipfe pedes comitatus mente uoluere coepit,quanto
ante illum quondam ietit generis nobilitate, pot:
; feculati.Francifcus fpi edous, ut intel
lexit gliicentem in ptcordijs comiris rumorem, ._f ...eu
._,. ..
atim defiliens afellum fe illi cedere dixit,iple pori
us pedibus iter faurus , eo quod obicuriore loco
natus'efI`et. Agnouit ille iniolentis cogitatus cul..
pam pene aperte fibi obiici, 86 miratus deprlien
di potuilfe , ad pedes eius fuppliciter prouoluitur
{}; peccalfe confitens ueniam imperrat , cautius
deinceps humilitatis propoiitum ieruaturus.Ara Lu_.9
- quippe

tenens a tetgum refpexerat,l'ed I ' 'a M4*
magiiri opera rutium cito conuerius aptum fe fe
dt regno dei.
I D Francifcuscum le inter homines fa- Idem
mafanitatis elferri percepiffet , ne quam ex eo
uoluptatem caperet,alteri negotium dedit,ut ec
era probtis petulantiaqi ipfum incelferet. : cum
ille ruiicanum, idiotam,ignauum, ); el
appellaTet,calumni'a nti gratias agcbat, afirms
; de fe fentire oblocutores fuos quam lauda.
totes,g opinie decepti fupta id quod : fe .
matennltaq uanto ab aliis magis extolleba,t'
to fe gerebat fu milfius , cauillatiibus potiuq _ _
cmdatione ingenti }; (: de-le<i:atJ.Ii'ai !

l memor dicentis.Popule meus g te beatt dicit_,ii


ts _kipii_int, uam tuorumdiff1'Pawi,
C V
I DI INANI GLORIA FV _
EGIDI VS Athenieniis quonam miraeirl
lgdiua lisclarerec rat,iaationisoccafionemfugig
patriam dere iquit,ad eremum fe ctulit. Et dum
apud Veredenium eremitam in agro Arelaienfi
hab|'taret,fabuloio ac : iolo ab ipfo terra ca
dicore deo fcdiratcm prtcibus impetrauit,Mog
inde difcedens,uaitioris iolicudmislarebras perijr,
ibi qurens domicilio locum,ubi non facile mor..
talium de ie rumoresV audire poiet.
liidociis I V D O C V S item fama fanttatis regumqg
_Britanniz Pcirpe iuxta clarus,dum iolitarius habi
earec,86 fignorum qu fecerat rumor, multosad
uiiend cum a arcibus xemiI`et,uidenii
in tanta fe adeuntium tlequenria : humi
litatem,in ulteriorem angulum { trai'
: r ab inanis glorias cupidine femow df,
quam a confueeudne hominum.
Eulalia.: E V L A L I V S qq; monacbus crminis olim
fufpetus, ut innocenriam probarer, iubentc ab..
bare, fifcell quam de palmeis ipfe texuerar,
ign impofuic, atqi ubi aamrnis laedi n poie
animaduerfum , n folum omni fufptione fuit
abfolurus,uerumeti ob miracul ucneratiiha
bcri a frarribus ccxptus.Caerei;z fe in celcbritaie
indigne ferspcu| inde fecelir in deerti1,maluit
'qi in pelcis cu m ( ha bita re }? in monaierio
ab hominibus honorati', di effe a pro.
luth . phcta . Saluabuntur qui (: eis , 86 crunt
In montibus quali columbat cuallium.
S ED QVI DdcHylarione abbaiedicemusd
Hylaw qui iam fexagenarius cernens circa fe rum .
nachotum mulrieudinem, tum eorum qui ia na n.
diad tum uiidiqz conB_i_x__ba_ni,Flebai quoiidic,&'
cin NDA Linen . _
ad feeulum tediife fe atqiin merceclem rece..
piie aiebar.Abire cupientem inhibebanr. .
; biennio in tali animi olicitudine peraco, cum
poftremo comedere nollet donecdifcelurn impe..
raret,et iam dies feptem nihil gufalet, ne inediz
coniiceretur dimiffus reliquit palaelinam . Pr..
terea gloriam femper fugiendo , dum crebro fe.
demmutat,Berhilium,Pelufium,Theubaton,Ba
byloncp peragrauit, deinde Aphroditon, erem
Antonbrurfum Aphrodiron; Alexdri, Ofam,
Brutium,Paretonium,inde , inde Epidaix'
rum, ac hatcCypr. In cuius infulae uaiore
}; noto angulo fe fe abdidiet, diu latere
non pocuit,miraculis prodentibusiiiz
uribus partim aerare,parrim laboreexhau is,
inde iam emigrare illi incommodum erat,ibidem
finis 86 : fuit.Hunc tantum in ipfo ho
uoris contemprum praeter cztera extollens Hiero
nymus.Mirentur,in uit,alri figna quae fecit, mi
rentur incredibilem a Rinenriam, fcieiitiam,hu
mi\ieatem,ego nihil ita iupeo quam gloriam ill
8 honorem calcare potuilI`e.Concurrebt epifco
pi, presbyteri', clericorum 86 monachorgreges,
matronarurn quoqi Chripcianant grandis tenta
tio,8 hinc 86 inde ex urb'ib" 86 agris uulgue igno
bile,fed 8 potentes et udices,ut benedium
abeo panem ! oleum aeciprent.At ille nihil ali
ud quam folitudinem meditabatur.
I N _H AC ialutariurn uirtutum parte foca
minas quoque fua laude fraudare non decer. Ta. Ftipinat
bita uiro facra monaeri thebadis cum T_3b'"l
fe omni umilitate deieciifet, infanire putabaiur. mrs
_Vw quiziult dei fapitius hominib_us,San_
DE maui rvcii:NnA
Io Pierio abbati in eremo degenti im
ir, illius merita fuis : potiora . Proinde ad ui...
endam cam perrexit , 8 reiponfa quie diuinitus `
acceperat, palam fecit. Ex quo ipfa ut uidit Ie non
iam ut contemni ,fed potius ur faniam
honorari , clam diicedens , monaierium pariter,
honoremq; dereliquit, 8c in folitudine uir duxir`
MA RIA NATIONE Gallicade uicon,i
Maria epifcopii Leodienfis ignobilis genere , cele..
Gallica bris ianct_i'tate,frequentiam hominum illuc ad fe
uifendam turmatim accurrentium moleie ie
rens precata oiiendi fihi locum fan
magis opportunum. Er reuelarione accepta difcc
dens , tridui iter arripuit ,nullolabori parcens ut __
humilitatem conferuaret. Peruenitqiie quo uole.Y
bat ad ecclefiam ( Nicolai cognornento de
Cegnies,8 ibidem folitaria confedit . Ferunt facel..
li _illi_us,fores,cum claufae obfetataeq; eiIent,aduen
tanti ( fponte protinus patuiie, ut uel hinc in
telligas gloriam humanam fugientibus facii pra
beri aditum ad gloriam angelorum.
Eu hn _E VI? HR A } A ( Chriiio dicata, ;
xl-P - go ; in thebaide diuinitus clara, cum
' puerum qudam parali'ticum,mulieremcp phana
ticam fanitati reitui'i`et,ne miraculorum magni
tudine infoleferet , laboribus cumulum addidit,
Crebrius utens ieiuni1s,uigilis,precationibus, cg;
; corporis exercitiis , nullum otio tempus~
remittens ne deiidiofa aliquando cogitaret fe ali..
cuius momenti effe, cum nihili aeiiimari mailer.'
, _ Igitur ta non receiiz , inuenie
G.; fifi quadmod abeife poire: gloria .Corpus t.:-J. .
Rigaudizinieruituretriredigengloconfentir _
ne HvNlrLrT'ArE APPETENDA Lin. 1;-4:
mgl: lpiritui,l'emper humilitatem alfeanti;
_ De humiltate ppetenda. _ Cap. V.'
LER I Q_VE non folum ialanriz
procul abeffe fuduerunt,fed fic hu
_ militatem fec'i:ati : pene omnibus ier- '_' _ ;
refe addixerint.Qui nihil detre..
tes eorum,quae uliiima putantur,tanto ex
-`_.- -` .` eellentiores in conlpelru dei apparuerunt,quanto
inter mortales magia infimi uidebantur. Horum
nuncexempla percutrere non intempeiiu duco.
M O N A Chis Nitrye more fuiie conflat,Y ptet I, N
in peregrinos beneficia,pedes eorum laua. Mpnachi F4
re,linteolisq; abiergere, illum imitari uoltibus, Nlffy7[/___/e
qui magiler 86 ds diicipulorum pedes lauit.Ex _ = "
emplum inquis dedi uob1's,ut quadmodum ego mha F
feci,ita 86 uos faciatis.
H I NC Apollonius abbas ad fe magia ad eas .
quibus przerat,hu1'ufmodi feruiti pertinere ar. palloni
bitratus,i'uis ipie manibus hofpitum lauabat us abba.:
detnabbatemq; fe in monendo duntaxat corripi.
dorp nouerat,praeretea omnium mnimus erat.
H R etiam abbas eadem erga peregrinos ob- Hm.- I J
feruantia,certo ramen ordine ufus dicitur. Prim abb
cum illis fimul fuppliciter prouolutus deum ado- ' .
rare,deinde pedes eorum abluergpoitremoablue _ /</vill;
tis praecepta falutis dare, quali innuere uolensl g"s qm', rg
- ui - catorurn fordee : ntiae lauacro mun..
are cu - iun - 'etat 1 ilit '
O I S Cantuarienfis archiepifcopusq Thome

: c_lomi conuocabat,iclere ; mhiei.'


DE HVMILITATE APP!
genuexus pedee lauabat,difcumbentibus mini.
Rrabat, abeuntescum dono dimittebat, ". ;

eor quatuor nmos largitus , ita ut liberalior an


humilior fuerit,non facile difcerni qucat. Veran
ramen ferui interdum dedignantur mendicis mi.
niftrarerchiepifcopus etiam pcdes lauit.
Gallica G A L L icanus uoq; monachus,quem 86 .
nus mo fulem 86 uitorem, Conltantini Auguiii gene
: rum fuiffe d|'ximus,omnibus pro Chrifto
ptis tam ardenter in monaerio ferui funus eff
ofFicio,cf; prius imperatoris acducis. Nec
magia olim militaris gloria: auidus fuit@
humilitatis, operepretiurn uidere pauperum
lauantem pedesmionachor manibun aqua: dan
eem,menias concinnentem , pauimenia uerreui,
86 reliqua id genus exercenrem,paulo ante tot cli
entium patronum,tot feruor dominum,rot mie
litum du&orem,quot cuenire potuit principi ui
ro,Czi`aris genero,Romani exercitua pfeio, fz,
pe uitoria potito , nunquam uio. antzim fia
tus muratonem nequifet : fort una,quan.
t ille fua fpontc fufcepit, baud gnarus muito ma
orem , certioremqi felicitatem effe Chri- ~
faith
Ro, @dominati mundo. Qioniam (ut Iiaias i
quit)A fcculo non audierunt,neq; auribus .
perunt,oculus non uidit deus :ibiqi te,quae przpa
expetantibus te. Ii _
{ Pacornius MI V S abbas Frztribus morbo implg
aii'eclit,non dedi natus miniiri oper,ut ob.
fequium prziarer, omino iubtiac
.
maior eil: ue&r,iiat : minor,86 qui praecdfog
Antoni eFc,l`icut minifrator. `
us A NTQ N I V S abba: n minus
' l
_ 'renna . r. ,
:mii uir,_epliopis 8c presbyteris : ubmit
tere cerlr_ee_m,_cgpta_ns ab? bened|cfi:|_onem-.Iccir
gq b_n_ ixirfi omrus, cu&odi_uir_ |llun_1,of1en
u,_:_:_:__a_\_c_i_e_r_:|mi;_:i___rr_i_,_ummicfe_;c;_1aeicipiius, couerrit
E V N DE M :radii: fpiricu e tr ragrurhnuidiffe
ei ace . or Id,
bem rerr:ru_r_n q_i_|aq; ue_rium , laqueis opplerum, _ I.
:_e__um|;| ra run ; _qus illoaeuadere pol_l`ic,quae
,..|,,u3amp?fl'''B"' 'g""
_ illa propherae gratiarumafio dicci:
Bene%cl:;
cre t '

_ dominos qui no dedie nos in caprionem dentibus


orum.Amn_1a icuc paier erepta eil dela
_ queo u__enantxum.L_aque_us conrrirus eli, & nos li
_ gela; _umus , Adrutorxum nolrum in nomine
H I nN.C eff quod Pinilfiua abbas(ut lberus hu
miliraeis incumbere operibus polie: )diuerfa per Abb
quil'iuicloca,|'n quibus minus noms maneret, ab
Aegypto tranfmigrauit in Thebaidem , inde
- ad Palz&inam,iemper inter alienos fetui fungens
l f_i_c_ico_;<_i_<_>r_i)ec_niarus coe_l_>_a_rL;_r_iir_nul relinifluere
|. rum uidir,ad .o nos umnuiieiuin
tandem monachs r(>etixlel:l`ulsl,t:l

am conferuandae humiliacionis rarionem iniit, ue


I quo plus honorabatur, e0 magia corpus uum ie..
inaediaque maceraret.
_;:__r:_:|s__elc,g1_:__ae
b. . d lla nm, Malens
o
fame afH '
eci is cogxtare,qu
. I /

\ VE R V N T A M E N quid abbaces,rnona. Gregori-,


ehosue ranropere miramur, ipie fummus ponti- S PWD
: Gregorius primus dei ap dwg L
pellauirl une giu ig { quam fau acilius fu.
r?~ al
.e '
| _ V/ ,./
, i DE HVMILITTE APPE
putes, aduenienti Iohanni abbati affurrexiti
8 prior honoris gracia in terrain prouolutus
pontifex qu abbas.Cte'ri deinde maximi pon.
eifces nomenclatura: iftius titulum omnes ufu rpa
runt,opusrari.Or'i'1es fe feruos feruorum dei ,
._ pauci effe uoluert. I ( Gregorii humilitatem
a probaffe uiden etia ipfi imitari neglexerr.
E D quod ad priuatos attinet,mirabilis in pri
mus mis humiliatio_Pe_tri Teloriarii fuit,_qui diiracftis
) I pro amore Qhriii facult:.itibiia,aI Bizantio Ierofg
ius lymam petr|t,l'eruumq:Y fe uenalitium fecit. Et en
' in aliena domo confcruis ; uerberibuf
qc alFi'ceretur,gaudebat in contumelrsmunquam
deiniuria fiblla,ta'cIonque&us.ntant ut d me
dio calumniatorum fuoriim nixfqum diice eric,
! cum Bizantri hofpitis indicio cognitum hono
_ rare coepiffent. Deniq; tune profugit cum coleref
ut liber,non cum perneretur ut feruus, humilita
ti lcuds,a gloriationibus abhoIrrens,d|'fplicere cu
piens hominibus, ut Chrili feruum exhiberet'.
M A R TI N V S dum adhuc lipdia faceret,
nec tame cam Cfari' militaret, praeter
Martinus illud celebratiimum pietatis opus,I haud minus
epifcopus celebre praeitit humilitatis exemplum.Vno fer
uulo contentus,eundem ut fratrem dilexic,ut do.
minum coluit,cnanti minilcrabat,cubitum .
ti calccamenta detraliebat, cteraq; pene oa mu
tata cum llo olicii uice exercebat,i'eruus ferui fa.
&us,ut Chrifto fe feruireIpbaret,non mundo. M
` v les erat,necdum baptizatus,fed tantum cathecu_
minus,8 ii perfeionis ui in refus,fpirituH`an
ti fentenriam fequebatur per alomonem in pro
uerbiir prolatam. Melius humiliari cum mici,
'_rxNi_>.1i r_._rn. r.
uam
EXdiuidere fpoliaEuphemiani
I VS quoq; cum fuperbis.
confularis

um (, lpreta generis nobilitate Roma dece


d''s.EdelTamSyri'2 urbe uenit,erinter aliengenas
XVII. annos incognitus mendicaui'r.At poqu
uulgatum ei,uocem diuinitus allatam. Alexium
mendicum in ecclefia recipiendum,uidns ibidem
gniraculum illud ! fibi futurum . Laodice'
eli proFe6us,a Laodcea Tharfum,a Tharfo
itRomam. In paterna domo pro peregrino pau
rculo fufeeprus, alios. XVII. durauit in
urnma rerum inopia,ll:atuq; miferabil|',nec ipfil
geniroribus I'uis fefe manifela ns , ob hocfolum,
ne agntum honore afl`ice_rent.In uiia gs
et quantus elet apparuir,|ioc fgnisprodigisip in
editis,illud chirographo in ma nu deiuni
_ reperto,ae rei ordinem i ndicre, tunc fcilicet, cum
i iam fuperaro : ambiriis periculo,fecura hu.
militas ad Carlos properabar , uerac immortali;
gloria honore femper fruirura. O bearum o felic
, ui fic le humiliat ut fic exalretur, Lu.14.
N C a ncillarum Chrifh liumilitas fera Emfnz
|:ur.Eli'zabeth 86 regis Pannonum filia,& Lant.. Bhfbh
graan Turingiae principis coniunx,deo gratifica .
ricupis,non alienum a dignitate lua purauit, m
dicum querida rn inFi'rmum,obfitum, fqualidum,
olidu m, fuo recipere finu, fuisqy manibus crinem
illius , tondere,caput la ua re, totum corpus
uanturn licuir, a pedore fordibusq; uindicare.
ultos przeterea eiufdem fortis pauperes
re,benigne confolari,ad patientiamexhortari, ci
porrigere,potum propina re,modis omnibus
ferie, 86 ulceratorum plagas conrregarege
il
on nv'MrLrIrAre Apps
- gere,linre,circumligare, quando : defi..
}ui capitis uelamento obuoluere. Deniq; de.. ?
funo uiro Lanrgrauio , cum mulrorum paupe.
capax conruxiiee habitaculum, (eme: img
in mnferum : puerum quendam utris
prouuio laborantem, ipfa in fuis ulnisad exone.
randam aluum, etiam ": confurgens pluries '
portauitlbidem mulieris leprof curam habens, '
omnia illi libenrer prziitic, oiicioieqi .
uit , qu ipfa per infirmitatem non : . Poil:
haec non pa ifa fe ab ancillis uocari domina ,
fed i`ororem,86 eis aliquo de indura'emi'is,ipia
rum interim munus uiurpabat, uafa lauando,co
qunam parando , pauimenta uerrendo, utenfila
fuisdifponendo locisaeferaqt diligcius exequ
do,ancillis etiam fe magia iniimam fecerar. Nun
if; tanta mulier ad tantam humilitatem defcendil'
fet, nifl' prius ardenrffimz chariratis feruore me..
dullitus . Nihil quippe r' paruum aut
uile eil, ut id ie duca: indignr, Q gfeae diligit.
B RIGID A etiam uirgo lice: abbaxiiam gere
)rigida ret,minorem ramen ie iis quibus prxeragexhibea
bat,Q\_rafdamin monaieriolonga ualetudine op
preiTas,ut (altem fqualore leuarentur,lauari
rat,fed ancillis fororibusq; cunribus, protinus
ipia accedens , tantumq; humlitatis abbazf
faz fuit meritum , ut illlot eueitigio fanartur;
Tres etant cliuerfis nfirmitatibuslabortes, alia
paralyrica,alia dzmoniacalia uero leproia.Ma..
gnum miraculutn fuit tales languores curaife, fed.
non minus mira : humilitas lic aieas la.' '
uiife'. Equid opinor par uirtuti datam fuiifegra
F1 E lauare,ia eti mederi poires.
TENDA LIB.
. E V GE N I A uirgo P hilippi Alexa : ]
praeiei filia, quoniam parentibus idolotum cul.
tura , R I ST O ieruire non poterar,
eos reliquit. Et fexu celatoiitorum monaieri..
um ingreifa, monachi habitum induit , 86 : Eu..
uocari fecit . Tandern ob animi apien..
:iam ,morumcp i ntegritatem in abba tem ,
hocptimum frattibus exegit, ut quamuia digni
tate przftategpermittetent ramen : inrerdum o
fida obire infimorum> , ne per otium inlolefceret,
ptziertim in illo prpoiiturte honore conitituta.
Impettata igitur uenia,aquam portauit, ligna
idit,pauimenta euerrit,cellulam iibi omnium de
ipeiifimam elegit.Dniqi quo feruore ccita pa
rentes fugerat, eodem primatum inter manoehos
| tenens humilitatem coluit, 86 tdem martyrij pal
mam merut obtinere, ut quaemdi pompam cal
' (: tyrannorum quoq; tormenta uperaret,
' et in clefi gloria humilitatis praemium perfeae
patienti metces augetet. _
P AV L AE Romana(ut Hieronymus ) Paula "
i maternum genus, Scipionibus Gracchisqg, pa- 1 -
ternum ab gamemnone porentiimo qudam
Gracia rege,erat. Liberos e Toxotio fufceperat,
qui ab ipfo Aenea Iulioqi trahere originem crede
batur,poftquam autem contemptis oriibusChri
Pto coepilet ieruite, tanta : humilitate deiecit , ue
quieam uideret( uidere autem proptet nominis ce
lebritatem, multi geliebant) ipfam elfe non cre
deret,led ancillarum ultimam,quamuis enim fren
quentibus uirginum cingeretur choris, : ta
xnen,uoce,habitu,incell`u,minima omnium appa.
tlganlnttllitit profeolapientiiniadmulieho -.
I
_ I Il
_)V

p DI DIGNITATIBVS NON CON


minis nobilicacem non genere , non potencia ,fed
uircuce coniare. l nter uircuces aucem Chriltian
roleifionis nihil eic przlantius humilitace,ni
il frutuofius,
De digmcacibus non concupifccnclis.
. VI

PR OP TEREA Qudem faniifim uiri


cum feculares, cum ecclefiaiticas dignicates,
aut omnino recufarunr, aut inuiti coatique
ufceperuncciebtenim,quanco quis alcius eue.
tus Eueric, tanto propius periculo eie nccaclat,
86 l cecideric,graui'or ruinam fore.Honoris grae
dum fuperbi irricamcum,86 inanis gloria:
teriam ef'e,nii ica cauce adacur,uc is qui epiico
_ parum defiderac(iuxca Apoftolum) opus bonum
defiderec: non honorem,86 labores,n dclicias,ne
q; preie , fed prodeie cupiens , feruum le mini
rum hominum conlticuat propcer Chril.
D I V V S Marcus euangelifca,uc facerdorio re
Marcus _ probus haberecur pollicem fibi ampucaie dici
Euigcli Ieur. Verunca men (ut aic Hieronymus) tantum
_ M_
pconfentiens ! pradeftinata pocuic eleio , ut
nec lic in opere uerbi perderec,quod prius merue..
rat in genere.Cum eni ex leuitis eiTec,uc Alexa
driie epifcopus fieret,eo compelli dignior fuit,quo
magia refugit.
1f13\ . I S A etiam monachus ,cum rel'ciii'et de.
Wh ! fibi presbyteratum,de Sc chia tra nfmigra..
uicin Aegypcum,uaicz folicu inis feceium qua
: hominum elugeret cfpeum. Sed qui
diunicus eligebacur, latere n poruit . Cum enim
in egyptum uqi illu quatiitiim profcdl
CVPISCENDIS LIBER J. n
elfent , 86 afellus quem fecum habebanr per defer
Iugiens, ad fpeluncam iplius iubltitilfet, eo
i nlecuri dum afellum_comprazhendr,monachum
quem uix inuenire iperauerant,confpiciunt.Qiz
re la2ti,gratan_tesqi , fimul iplum ut iecum redeae
horrantur.lg|'tur cum ie ille muti animalis indicio
deprzlienfum agnoulet , intellexit dei uolu ma
tm,8 lratrum uotis annus,ad monaerium re
uerius,presbyteri oficium fulcepit. Hic mihi pro
bfoblerualle ui'detur,quod Apololue ait,Nec gl' H|,f_,_
quam fumar fibi honorem,fed qui uocatur a deo
ranf; Aaron.Si'c 86 Chrilhis non femetiplum cla
rilicaui'c,inquir,ur pontifex fierer, fed qui locutue Pm
ell ad cum , filius meus es tu , ego hodie te.
T es facerdos in
_ azternum lecundum ordmem
_
"
Pf l. .
f '_
Melcliifedech,
P A S T V M I V S }; monachu|,a Macha chu;
rioabbate poll: ": huius laboreo, ad beatirudi.
nis quietem decedre,in locum luum fuccedere
fus, 86 fratrum curam habere diu renut arq; recu
fauit,ob_nixe alirms fe abbats honore ndign,
olhcijignarum , folcirationum labori imparem,
Verum obedientiat prelus iugo,Hens,tandem re.
gendi monaerh' fufaplr . Et quia ex hu..
militare fihi prorfus dilidebat , a domino meruie
adiuuari' , arq; ita utel per a ngelum fuum piace
zanliturionesqg dirigeret. Qiibus ille frarres fi
_ icommiffos inlruendo, in ! fanliraris gene
re 4facile reddebat . uere igitur beatua
homo quem tu erudieris domine, 86 de lege tua 1>fal...
docuerie eum.
O D D it Clunacenlis cnobiti monachus_ Oddo m0
Bcnone abbate proxirne decelluro fu`e_us, cu
Qrfl
: DiciNx'rA'riB'vs Non con
fugam pararer,a fratribus comprheni'us,coram
q; adduc'tus,non folum abbatis compelieiite iuifi
one,uerumetiam ep.icoporum urgentibus
; , regimem inuiius accepit . Inclignum enim ie
effe arbiirabatur,qui preiie deberet,cum fe cun.
iis inferiorem coniiituifi'et,iic ramen ie geiit, ue
; poiiea miraculorumfignis nobilitarus fit, I
deo humilitati eius gratiam conference.
Lamm AT VERO quoniam quanto ( ma,
Monaci ior,tanto maius in dignitate poiiti periculum, La
mon monachus mori praeoptauit , quam epiico
pus uiuere.Hieropoli eleefius nullis fuaiiibus ad.
! potuit, ut eleioni aifentiret . }: Theo.
philus epiicopus forte ex itinere loci diuer.
i'il`et,atqi fuaderet,quando iam au.
toritatis uiro aperte refragari difficile : , diem
ad deliberandum impetrauit. Dum autem in folo
loco genibus proiiolutus, toto eo tempore fecret `
precarioni ini:endiiI`et,\inuenrus effiaiie animi.
.Hoc ipfum petenti illi diuinitus indultu crediV par
li:.Verenti }: ne fi epifcopum gereret, qua epi A
fcopi unnpriare non poffet, aut fi praeiitiiec,
ne uel ex hoc in elationem aliquam mtisincids,
illis iam tandem comparandus euaderet , quibus
dicitur . Vae uobis g diligitis primas cathedras in
Math fynagogis,8C falutationes in foro.
\ P A R animi humilitas , uel idem .
Goat Mo tusfuiie perhibetur fanfiti Goat monachi in Gal
il lia.Qi_iia rege Sigiberro ad Treuerenfem epifcopz
zum uocatus,poftquam recufando nihil fe profice
re uideret , dierum manendi in monaftea .
. rio moram,quafi res uas expediturue petijtlnte.
*` Yriiniiicclliilai'iiaiei'nc1iiden.. dommiim precaiiil`
t
CVPISCINDIS LIBER .L
e, Parat ie ad oia dura pro illius amore fuma
nenda,tantum hocepalis officii onere ne fe graua.
xi ineretMox ergo febri corrptuB,rel|`quum ui4
ez in leulo : peregit, ne fanus ad praciulat
geretur,quandoquidem etiam quoduis patifia
bi atus putauit.
A MM O N I V M Origenis Dydimiqt difc.
_ pulum,aur ibi prazcidile ferunr,ne idoneus epie ^""f
{}! officio haberetur , 86 cum nihilominus ad l_M3
camdignitatem fufcipiendam ab omnibus urge. _,
rctur, etiamlinguam fibife amputatur nififmif./#"*" _/_
fum facerent protellatus efr. Tam ergo periculo- 4'4\- M
fam rem epifcopaturn putauit, utinde membros:
mutilatione fe redimere non dubitaret.
H A ipfa de re non mediocrrer folicitus Tho
mas Canruarienfis archiepilcopus , ubi primum Thoma:
archiept
digniratem inrit, continuo inanis gloria: lafciuien
res cogitatus,carnis maceratiibua reprimere (;
pit,inantius orauit,frequentius ieiu nauit,cilici
um induit.Qx_1i fic aglt,is plane declarat,non fe ad
pontificale failigum, fed ad multiplicium labori
aceruum al'cendere,nec de honoris pompa ) bl
diri_,fe.l de rentationum ingruentium pugna, iam
anxium uare.
HI N C quidem beatus Leonardus inter au1i L6n:r
coe regis Galliarumaliquando primo loco habi dus mo
tus,cum tandem contempta mundanae ambitio. .
nisluxuria,ad religonem cuerfus dei feruitio (
fe addixiifet, nec adhuc ramenrnnoris arltimatio
nisapud regem effet , epfcopatum ab fibi
Oblatum recul`auit.Ac ne deinceps huiufce rei ille..
aliqua,tentari cu pi Ve pol`er,quandoqui
gem _ in ciignitatcA pcriclitatur _hui1ilita_s_, 86 in
. iii) _
DE DIGNITATIBIVS NON CON
diuitiis : ,inde in Aquitaniam diicedens,
operam praedicationibus dedit.
I N quanto falutic (: difcrimine uerfentur
Qridam hi,qui : pra2funt,uenulto admodum exemt
(enex plo diuusHieronymus docere aggreius. Senex Q
clam (inquit) eterni cultor , 86 ipirituiano !
nus,nepotem iuum quaereniem,utrum epiicoput
elefus munus accipere deberet,fuper difco al
te a terra ereto diu fecit uolutari.Ci'iq; ille poire
mo cai'um fe timere dixiffet, iuft ut dcfcenderet,
arq; itidem fuper latam mollioris planitiem fe
` fe agitaret,ex multa uolutatine fudantiacdefei..
fo.Surge(inquit)86 iam facere perge, quod tibi tu
Fa<l:u putas. Itacp edous de praeemintiae pe
riculo iuuenis,ele&ioni renuntiauit.Aetatis uitio
dtliraffe fenem poifeni: improbi cauillato..
rem aluberrimi confilii plenam,miracu
la confirmare nt. Conitate iuuenem illum
ea uita defuntum ieniapparuiiie , 86
gracias egiifet dixi'e.Scio de nu
mero dnatoz , fi fuiiem de num ero epifcoponr.
Gtmna I D I P S V M oppido formidans Geminianua
nos tas. Murinenfis clericua Defuno Antonioepifcopo
a populo eleus Fugit.Dum autem |atitaret,86c
xi dignas fuit <36 inueniri.Qii quia inuitus conl`e..
cratus elt,tanram promeruit gratiam, ut non io
lum Mutiniem ccclefiam oprime gubernari't,fed
etiam miraculorum fama celebris mundo fuerit,
Iouiniani imperatoris Filiam a datmonio libera
uit. Attila [ ualte, fuos non repugndo,
incolumes ieruauit.Ipfo enim orante, hoiisaper
_eis portis urbem med iam petcurrens , eam promA
(uniti oieniam intatamqi ". I
cvmscannrs Liana r.
G R. EGO R I V S pontfex, quam gra Gregori.
uarim ecclefiz gubernandae ubierir o_nus,hc res us papa
indicio eff . Quod cum illud palam repudiare fihi
integrum non elfe: inhibente populo, clandeiina
" fuga ab urbe decedere decreuir,ec cum exit o m
diligenri ieptum cuiodia uiderec,dolio : condi 86
exporrari fecir.Tum proximi montis ualam ioli
eudnem penetrans , anrrum quoddam adijt,faris
ibi ielarere perans.Carrerum cum quaerererur,lu
cida nubes loco incumbens prodidit larentemln.V
uentus ergo in federn quam fugerat,rdi]'r,n'ram
ab hominibus uam a deo miraculo reanre ele.
&us.Vt igirur eo ]! obediret,non uc fibi blan..
, ad ta : rei' gubernacula manum porre
: nc quibus arribus is honos ambirur,qua
ve aditur remeritate , dolendum magia quam di..
cendum puto.Sed ue nihil aliud pro uero affirma.
reauiim,neminem ram :eras noira ex ijs quielie
gunrur uidic recufantem. _
A N T E C autem 86Q_.Cacle&inus cum
menies iex ecclei`iam,ponciiicarum P39'
Caroli regis folicitationibus agita tus acceperat,r
libenner de_pol'uir,quam inuitus gerebar.Hinc pri `
mum degenerantis curia: lignum apparuit,quoni
am : integritacis uir anemine ne id facerer' in
terpellarus cif,aut c' feciiI`cr,_dii`cei''iI'etq; reuoca.. _
tusnnifi ab eodem (tui ob uircutem charus fuerat)
rege , quanquam ille folitariae uir uam repete- '
bar caprusdulcedine,nullius iam di uaionibus al
propoiiro moueri por:uifl'ec,quoni nec regis ;
` tus eitld neq; improuide,neq; inconfulrefaum
facile ! uno _argumenro probari poteigquod ma
Bilddude miraculis claruit,quam ;
, V
DE DIG NITATIBVS NON CON
u,8 tdem in numero fanonz habiius. :
adco mentis impos , ut propofita fibi optie n A
malle: eius priuati habere conuerfationem,quam
aliorum in dignitate conitutorum honorcmr in
cellula latentis confolationem , quam in cathedrie
fdentium porentiaim,opes,dclicias,luxumcI
_ _ E XT A NT hocin genere etiam 86 .
Eplfwpl pontificum,fortaffe non minus imiiatione digna.
exempla.Qui poitquam aliquandiu ree ac dui.
geniet rexieuillz
l(Iitutis,tr:'1 nt populum,alijs
ctplaiionis gubcrnaculo fub...
efe dedidere,
M AIO V Srirannus Dolenfis archiepifco
maior, pus c Budocum in fua collocalfet fede , ipfe fe ad
archie eremum contulit,et folitariam deinceps uiram du
, tanto faus deo iiiizinior,I quanto ab urba n in I
tumulribus fuit femotior.
Mh _ FEC] T idem 66 Lugdunenfis epifco..
pus. Qui cum in terra pofitua uitam egiiet caele
em,de folitudine deferti ad paradifi celebritatem
euolauit,tugurioli anguiias commuts cum am..
plitudine cli.Corpus nero eius ab eremo ad Lugf.`
dunum relatum . honore, cui renuntiauerae
uiucns, non caruit morruus, eichibitiis exequijs,
pompaque funerali , non tantum ut prariuli, fed
etiam ut fanc'o.I
R E M LCH V S quoq; Traiecnfis epifa
hug gpg poftquam commilurn fibigregem , tum
uerhi pa bulo,tum uit exemplis pie faneq; an
Inos aliquot nurriuifTer,dignirarem,o`l`iciumqi de.
pol`uit,& cocnobium ingrelus, monachum fe fe..
cit ex epifcopo.Vt enim tutius,ita rranquillius, fi
bi futurum iudicauit,obedire quam imperare, 86.
I ubieum elle quam praceminere, Altertum opta
I1 v
il
~-_*_*-___

CVPISCBIVDIS LIBER I. ,

te arrogantie ell, alrerum fe in omnibus fubmir


teneis , 86 ueri ierui Chrifi qui minifirare uenit Manzo.
non minilrari'.
EX HIS iam dicfisexplis , hancdemi fum
mam;collgi,atq; hoc Concludi quis ignoratfut ne
mo primatum appetat , ne humiliratem amittar,
nemo oblati accipiar nili inuirus,ut eleus, er ar
rogamiam euiter, 86 ab obedientia non dilcedat.
(
Qiandiu
Ta:
' ne
eftprotrahat
di nit periina
' on '
ifcere,qumaioriiimsomnino aref
_ iuinz reluari uoluniari.
} Deauaritia . . VII.
l
T VER O : plerq; religions habi
tum induuut,non ut Chrilium,fed ut pe
cuniam lucrentur,quibus di'cirur.Non po .
- :ems deo eruire 86 mammonae. Eorum :
anlzorum continentiam opponamus.Vt qui pie
in domino uiuere uolenr,omni cupidirare depoli
ta i hi nc difcr.Qiod gratis acceginngraris dare .
E L I S E V S propheta cum Naaman yrum Elm,
a lepra curalet , nullis precibus moueri poruit ur Prophcn
dona acciperer . At Gihezi miniller eius cu pidi
: Pcimulo perci'tus,cucurrit poli Naaman, qua .*.Reg..
fi' a mzigiro milus, menclacicp procacitateimpu
denier u(us,argentum 66 ueles ab eo exeepi'r,pro
| terea lepra qua Naaman fueratliberatus,a_d
Karli: illi 86 feminieius ufque in fempiiernum, ut
alrem fic punitus difcat , charitat erga proxim
gratuiti effe debere,non mercenari. salnufl
N A M T de Samuele prophera in Ecclefizi.A 1;_'c`1t?__;t:
icolciiptiimlegimus quod pecuiiias 86 }; ad __

__-~
Y6 DE AVARITXA VI

calceamen_ta ab oiearne non accepit,86 non .


cufauit illu homo.Hoc quid poli multas eius ini.

` bi enumeratas laudes , ideo forza lle in (: quali 7:



in ueiibulo collocatur,ur fcias donoz contemna
dotumcuram non folum ) elle, fed etiam
uirtutumieruitricem atque cuilodemiat ii abf
ceiferit, cupiditati linquens aditum , irtuente ui
Prount. rio dilipabitur uirtutum coetus.Conturbat quip
pe domum iuam, (ut Salomon in Prouerbijs ait)
\ qui ieatut auatitigqui a: odit munera, uiuet,
HI N C etiam Daniel oraculi diuinitusin pa.;
riete defcripr myferium ex oiiturus regi, dona,
Daniel
prophet:
dignitatemq: pollicenti ait. unera tua fmt tibi,
Danir~5 8c
dona domus :uae ! da,fctipturam autem le
gam tibi rex, 86 interpretationem eius oiiendam
tibi.Qi_iod dendelegitur,eum mox purptrra
{ indutum,totque aurea circu ndatum , po.I
pr2ditum,argumento : aliquandq
pato opere oblata recipere, non ramen ex ,
fed ex donantis libetalitate,neq; ad luxuriam, ied
ad neceitatem. Coniiderandum lic
acceptum munus quantaepatuit inuidiae, non ne
tantae ut acceptorem fuum leonibus obiecetit la.,
niandumfnifi quod mitior tune fylueirium belu
arum extirit fetitas,quar_n femper maleiuadus a
gitioiotum homin liuor. Nec mit i deo uolente
ptotetfius eic,qui ut, iuos protegeret honorem mit
nuscp admifit,non ut fihi indulgetet.
S ED fi hi qui legis umbra uerfaban I
turguenalitati } exponere in excipiendis diuinia
nefas elle ducebant, quanto eos etinentiores elfe
par eic,quos iam corufcante euangelio in luc edu
os,omnium uirtutum dem coniummata ,
: .i. `
Peopontur nunc igitur Chrili apololi, ut
magis conlundantur,qui ne uetetum uidem fan In cleri.
komm patfimoniam imitari Ptudent, uxutiat po "
eius cupiditatibusq; dediti, nom atqi profeiioii ro
clericotum habentes,non uitam.Qyos per Mala- Mam'
chiam arguit dominus dicens;Qgis ell. in uobis 51
claudatofiia , incendataltare meum gratuito:
non eli uoluntas in uobis dicit dominus ex
tcituum , 86 munus non fufcipiam de manu ue.
Itra.Sed iam audant,quam moribus eolie diuetla
geierint illi,quon feae : effe autumant.
P R VS 86 Iohannes mim in Samariam, pmu, ac
baptizatis imponebantmaniisc accipiebt pi. iohnes
titumfan&um.Tunc Simon Magus 86 ipfe bapti apoitou
zatus,fed magis ad auaritiam quam ad cor _
de conuerioipecuniam poolis olerte coepit,ab
eis petens ut fimili euentu quibus ipfe-manum ap
pol`uiii`et,fpiritumfan6tum acciperent.Haud ane
! : faurum ratus,fi hanc poteitatem affsqui
potuiH`et.Adeo quippe mtem animumqteus ex
caecauerat malitia , ut nefciret facramenta dci, 86
uenale putaret quod nec udi,necemi pote&.l`deo
<pmeruitaudire,Pecunia tua tecum fit in pgrditie .
onem, exi ma 1 _
l'e't|'.%p_l`t'ol 1ergo modo przmium non ae.
'ceier"tnt,uerumetiam offerentis acer.
ba execratione profecuti funt.
-B A RTH LO M AEVSquoq; apololus,
Polemolndiz rege offerente ibi camelos,argen.. Bm
to autoqi oneratos,eo quod filiam :ius ab imm. nantsolus
do fpititu liberam reddidiH'et,nihil prorfus accipe , _
r.uoluit,fibi his nequaquopus effe dicens, ;
ob bock ueniiie ut niuneta accigefed ut :
~
DE AVARITIAI VI
flo credencibus ui adipifcendx falutis mllraret.
res pcofeo non minus qu miraculum la.
nata: hliae, impulic regem uc baptifma fufciperet,
: poftremo relio regno, difcipulus apoftoli fie-
, tuerat Indiz dominus.
1 D A S etiam Thaddatus, cum Abagar gi
tis ultra Euphracem : regem, graui ualetudi
ne iaborancem,lolo cau ianicati reiticuilcc, ma
gnam uim argenti acq; auri pro fibi oblac ca
ianter reculauic.Si , inquit, dereliquimus,
quomodo accipiemus alienailcaqi tantum diuici
acum ccemptum,in cam paupere uiro rex admi..
ratus,non ica cupide paulo ante expetiuerat fani
i:acm,uc cunc Chrifti fufcepit fidem.Neq e du
bicauic uericatem ab fynccre pratdicari , a quo
aberac capcaciolucri.
P A R I animi magnitudine praedicus
iniircyt4 cus marcyr,cuius gloriofus exirus. VI. ldus Au..
guii nobis celebris habetur,a Roma ad Perfas ul' -
cp ab Sapore eorum rege euocacus,cum filiam il.
lius Iobiama daemoniaca uexatione uindicaTec,
dona quibus ucl lgi icineris labor compeniari po
tuilet, oblara repudiauic . Neqi enim pro terreno.
praemio peregrinationem illam fufceperac led pro
caclcilcaqt qui morcalis regis gazam crcmpiic,
ab immortali domino martyrio coronatus,rcr..
nam adepcusei beacituclinem.
S M A S 86 Damianus Germani fratres,
Cormac: meddi arte clari, fed piecatis officio cla riores, gra
8(
~cuico curacio nem exercebanc. Ec cum Damianus
".
Pallaclia matrona morbolibcrata, munufculi ali'N
quid ab ea prccibus puliatus , ac pene coac"cus ac.
eepiiI`ec,adeo id aigre Colinas tulit,ut uiaiiglaiie ;
~__'l

'TNDA LIBER .L ;
catur ne eodem cumulo cum fra tre compo nere.
mr, quandocunque ipfis uita defungi contigiier,
_ nihil cam iniquum exilimans , quam pro labore
qui proprerdei fufceprus fuerat ab homine mer.
( qurere.
A DEM animi Conanria Leonardus fan. "
i Remigi difcipulus ,quoniam Gallorum regis dur, ~
coniugem difficili partu laboranrem,rr|edicis iam
defperantibus ipfe diuia uirrure a periculo libe..
rarar, regi amplilima dona offerenti, haud qua.
quam fe lis indlgere refpondir, proincle acci.
pereuelle,nihil cui uam defuturum aH`erens,quic
quid habere nece arum fuert, qui om nium opi
fici librnter l'eruierit.Cum ipia ueritas dicamhiae
rite primum regnum dei, 86 hc omnia apponeii Ma
tiiruobis. _
HIL RIO N abbas, ut in omni.' ..
bus,ita hac quoq; in parte circunfpeus, Orion, abbl'
a quo legionem daemonum,Chrifi propu
lerar,dona immodica iecum allara porrigenti,nori
ait, quid Gihez , quid Simon palli finta
quorum alter accepir prerium,alter obrulit,ur ille
uenderer grariam piriruianli , hic mercareiur.
Cumq; Orion Hemi : . Accipe 86 da paupe..
ribus, refpondit . Tu melius poresrua di&ribuer`
qui per urbes am 1,86 pauperes, ego qui
mea reliqui , cur aliena apperam 4 Multis nomen 1
pauperum occalo : , mferlcordia -
artem non haber. Nmo _rgslius erogaguarn qui ,
ibi nlhilreferuar. ri iautem in terra acenti,
no i , quod faclo, pro me 86
pro te iacio . Si in haec accepero, 86 ego ;
geumf altelegio reuerretur. _

il l
r____--~
~
4 DE AVARIT/IA VI_
idem IDEM candidato cuidam Conilantiniimpera
toris,qu itidem nequ.'tia.' fpiritu uexat n fe
erat,decem auri libras dono o`ferenti,hordeace.
um porrexit panem dicens, quod qui tali cibo
tur,non pluris aurum aeiiiment quam .
I N Sicilia eti quid de prinioribus uiris mor.
Idem bo aquae inrercutis,ea ipfa die ua ad cum uene
rat curatus.Cil eidem o errer plurima mu
nera,a udiuit dium Saluatoris ad difCI'puloe,Gi-3
Matane
tis accepi'iiis,grati`s date. \

EVGENIA uirgo(ne fminarum etiamin re'


1-camina futandis muneribusconianriam fileamus ) dum
Eugenia ub periona abbatis fexu diifimulato uirorum
: collegio,Mel:i nciam Alexandrite nobil
tronam,quadam defperatiffima corporis :egritue
dine a"ectam,deum precata,8C repente
citer cura uit.Et cum pro tali beneficio ingentia fi
bi offerentur dona,nihil accepit,fe Chrifti pauper
tatem pratferre diuiriis dics, 86 pro amore ea
quae c fanculo tranfeunt contenendo, ad illas ubi
ipfe cit nunqu deficientes deliciasanhelare. Qua:
quidem uita: huius incommodis,non opibus com
partur.Et certe fieri non potuit, ut quae feipfam
abnegauerat,ita ut etiam inter uiros uiuens muli
eremie nefcitec, quici; printer Chrifii ccupiifer,
LVCRI autem pecuniarumqi deteiandam cu
pidinem,in iis qui facris initiati unt,fi forte (.
De :
tia quoru zi fuperius a nobis propoiitum exemplurn n ;
dam mo tis deterret,tanquam uetuiiate iam obliteratum,
audiant tecentiora. Cyrillus Itrofolymitanus epi
fcopu,poii: diui Hieronymi in domino dormitioe
nem,ad Auguiinum fcribens tradit,fuiiI`e mona
quoddam in Thebaidis partibus ducen.
TAND LIBIR J. el
larum lere foemina rum,l7an&ar utiq,fi _non aua
: Eceditate : decorem polluiient. C6'
(uetudo peifima illas : , nullam in
eollegium admittendi quae certum pecuni nume
fumaniniua
Vens non afferrec
a tam .prophana
Cuidam ex iis cuius deoabhor.
negotiatione deuo.
rebat,apparuit in Hieron mus,iubene uti
: petgetet nuntiare,_niii a utum permiten
tes ab eaexaione deflicerinnultionem a deo pa.
ratani lam ipfarum capitibueimminere Cunt)
hcinconuentu omnium narra ra , ridicu
lo excepta , exilimantibue delirarntum :
munerculz aniliter , nec uera(ut etant)
referentis. deinceps 86 item tertia nole ea
dem uifa rurium coram replicantem, iam odio ha
biram probris agitantes pro : dirp.,
nente, ne icilicet Loth cum Sodomie difperiret,iu.
ilus cum impis. Vix etenim mulier fepta mona..
Reni egreifa fuerat,cum monailerium ipium ter.. _
ribili fragore funditus conculfum reliquas opprel'
ii: : ex tanto numero, ne una quidem falte
extremum in mortem anhelitum d`iicen,po& can
fum illum fit inuenta . Iraqi contuius ".
terartubus,una omnes tam paruo temporis mo..
mento : , turicdemum auaritiz cum _
(inem fecere. ` _
QV I S hac andren; non eoniremiiceretcquis In !
prauum animi pro in melius n commu. am
raretd Scio ramen uehemeriter doleo elfe quoi'.
:latqui etiam talla legei_1t's,niliilo fegrgiue
n ' przfocantibus
tia: ere coepro ce ere rgunr,
fempecntem : concu
ue}r)'bi.De i cen
quilgus Ie Idem'.
mias clama: dicens, Ecce incircciia: aurea eens.
C
lo DE AVARITIA VI
86 audire non poffunt, ecce uerbum dominifa
eis in opptobrium , 86 non fufcipient illud . A
minore quippc ufque ad maiorem omnes auari..
: iudent , 86 a prophera uique ad facerdotent
! faciunt dolum . Curita , nifi quia (ut phi..
"3lPi"~" lo ait) exiitimaucrunt lufum uitam ,
86 conuerfationem : compofitam adlucrum,
oft 86 oportere undecunque etiam ex malo acquire..
re.Aurum enim (icut ,
genrum fuum fecerunt idola ut interirent,
Color.; Auaritia nanque (fi apoitolo credimus) fimu1a"`
chrorum feruirus , radixque malorum omni
um cupiditas . Propterea quidem 86 dominus in
Exodo przcipit dicens.Non accipies munera,quae
Ixod.i3
excaecant prudentes,86 fubuertunt uerba .
Luc, Idem in eugelio.Videte,inquit,86 cauete abol
auaritia,quia non in abundantia cuiufquam uica
eius iis quae pofldet . In Ecclefiaftico
Icdir. Iegimus. Quiaurum , iuftificabitur,li6
gnum oenfionis aurum. Vae illis qui feftan
. tur illud, 86 omns imprudens depcriet in il|o.De.r
xf~"" perierunt nernpe in illo Achan anathematis reus,
Iohel 86 Abias peruertentes . Saul uitis
,Regs Amalechitis mandati dei praeuaricator , Achab
,I cum Iezabele Nabaoth Iezrahelit interlfetor,
. Reg. . 86 uine eius cruentus occupator . Depernt in il..
lo 86 Iudas domini uenditor. Et Ananias cum Sa.
- phira pretii quod uouerant malignus interuerior,
" ! multa, non homines folum , fed urbes ec
iam 86 regna aur fames haufit at ue con.I
Iumpfit. At nos egredi cupientes de Ba ,
. . fugere de Chaldeis, id , de confortio eorum qui
Iatiari ntqueuntI ! cumI Ifalpiiita nil

'rrr non man J.
fcro clamemus ad dominum. Domine inclina tot
norum in teiimonia tua , 86 non in auaritiam, ____
ue iicutliaias dixit . Proiicienris illam , 85 manus 'il
: excutientes ab oi munere, in exceliis ha
bitemus tecum.Beati enim qui habitant in domo
tua domine,in fecula feculoly laudabunt te.
Depaupertateferuanda, Cap. VIII.'I
IX I M V S qua conitantia fani ne de.'
umoi'fenderent,munera recul'arunt.Nun
quali patientia (ur illi placerent) pau...
pertatemcoluerinpertraemus. Hint altera di.
rae cupiditati inuratut nota dum mitratur , qui
hi qui hominibus benefacientes, hominum mer.
adem refpuerunt , paruo modicoqt contenti !
ram fuiientarint.
P E T R VS Andreas, lacobus,Iol1annes,pi. Apogeo ~
eatu iibi uium qurebant , ; retibus86 Mm.
naui iecuti iunt Chriium , 86 dixerunt . Ecce di
tnifimus omnia,8 fecuti iumus re.ConRat igitur
eos 8 ante apoftolatum fuiife auperes,8C in apo
iolatu pauperiores.Eifdem in uper prarcipirur,ne
quid auri,ne quid argenti polTideant,non pecuni
am in zonis , non peram in uia,non duaa tunicas, Mann -
non calceamenra,non uirgam habeant. ( hac
uita tenuius 1. quid hoc anguftius Pcatuc' Verunra '
men quibus rerum copia interdicitur,iis : my *"
ieriumdei' datur,his curandi,l|gandi,foluendi
uas c6ceditut,8C ut drnoniis imperent,hornini
bus euangelizent, angeli: exaequentur,cum Chri
Ro regnt,impartitut. Vere ergo dominus eiuri. Lu
entes impleuit bonin,15 ! dimifir inail".
gligereontempiit, ; = _ A .

.
_
tt DE PAVPERTATB Silit
- QVC D de i'iedcimua,idm de rdiquaapda.
Apoftoli Pcolia dicendunnquandoquidem eadem lex om nie I
bus pariterdi&aIlit, mnes' dorhinicis manda
eis seque obnoxii fuerirignec alicul plus alio quie
quam habere poiidereve, aut aliquo frui utive ll
cuetir . Vndeeriarn interrogar illos dominus da
cene. (Luanda
eeamentis, nunrniii
uiduoe fine facculo uobis
Ialiquiddefuit 86 pera4 Ec
8cc3|..
ref.
Lg.
pondrie,nihil. hoc eciam ineelligas , quan.
cumiile ! liomini nihil uriquarn defuturuni
cui auerirChriil:ue. .
QN LD enim` defuit Abraae illi Aegyptioura
" Ra in iolitudin'f,c`laufa etiam cellula demoranti,
ereinlll cui nihil oninino iuppeueilis era: prarrer cacin
ueflremcp cilicinarn , 86 . Sic' ufq;
qui nquagefimum aetaris fuse annum (qui ultfr ul
timus fuit)dicitur perduralTe,ita uenihil unquam
amplios eoncupiiii`et,Bona enim 86 ea non modi...
ca, in quibus haereditario abfens fucceierat, egeaY
nis dlargiri mandauit,ne obulurn quidem pa lua:
cx his ad ie de'f'errl.l'n fumma igitur inopia tam di
ues fuit ut nihil appeteretjn fummis opibus tam
largus , uc omnia donaret, fempcr diuitiis prairie...I
, tens pau rratem.
M E- i N AB quoqi Sarnnituni piouincae foil
"! tario (ut Gregorius tradie)paucu1a tantum apt;
eremiti nlueara ui&um fuppeditabant.Eo accedens quin
dam Longobardus latro,fiufeIraq ne aliena rape.
fet , facrilegas apibus : manos. Sed
ficut { aic,Vz_ qui praedaris, none 86 ipfe pra
train daberis.Ctinuo fceleris ultor deusnaptoremtra.
didit fatanz , uexariq; permiiit . Indoluit .autem
Mennas inimici cafuin, Sciebar
VA NDA LIBER J.
` dillgere, ue obediree . Indoluir ergo, ita ue
: nec apes habuifle . Et cum decreeum ei' fuif.
! in uira : , nihil qurere, proximi
uicibeneficio fulentatus ggin diem panein }.
ille praecep s imbuebat alutis.
NA R R A V R 86liud de illo miraculum, Idem.
quo facile cognofcas pauperis uirturern
porentiae aneeferendamzpe enim fylueftres ur.
fos fei'ula,qua gradus ambulando firmabana luie
alueariis : abegill`e,Et qui frequenter uena.I
torum tela conrempfert,ferulae im belli fe.
nismanu molliter uibratae perrimelcebanr. Proh
facinus indignum , pauperem beluae (: , 86
larderefonnidant,hominisauaritia
ttinuenit,et quod : rapui in ope Pfam',
manuurn fuarum comprzhenfus peccaror,
prius poenas dedilfer, qui cprum }! ice.
lus . Non ell: autem pafus dominus pauper
iudibrio elfe malis,qua boni mereantur li,
bi diutias regni caelorum
E A D E M fune benignitate Hlarionem quo Hilario"
qi abbatem alarronum iniuria rutariia eli . Hune
adolelcentulum in foliiudine habirantem, rota no
quzrtanies inuenire nequiuerunr,cimi nec lo
cus illis ignotus effet graifaiionibue eorum fre
quens , nec hominis nuper illuc appulfi fedes . Vt
autem illuxit inuentum de improuifo clrcu mete
xe,8 mirati quod intrepiclus expelaret rei
. Qiid tu hic inquiunt adolefcens, fi te ador.
xenrur latronesfNudus ; timet,refpon
dit . Ac fi : aiunt praefens :
lurn<Nec id quidem timet,i'nquie,qui paratuseli:
I |norl.'_1`un illi luptea rant in mn : :tace
G
DE PAVPERTATE SER
eonantiam acque in deum fidem , pariterq: no;
lis errorem reuoluEtes,ex templo animos demie.
, propoiitum mutant, crimen confitenrut 86
quem uel retrete, uel fpoliate uenetant, eidem ue
niam pofcentea luppiicant,86 impetrata .
ter dilcedunt.
I D EM ( ad Siciliam nauigioapplicane
cum diicipulo iuo Zanano, nec aliud habs quod
pro mercede ueori daret,euangelium manu fun
olim exaratum coepit offerte. Sed qui accipere ro
gabatur,cum nihil eos habere cerneret prter co.
dicem illum, 86ea quibus ! era nt, oblatum re
eufauit , neqt deinde quicquam exigere uoluit, 86
inoplam eotum miletatus omni debito folutos di
miirt. O 86 periculotum uirix paupertas 86 libc
ra penl'ionum,inter tapacilimos lattones fecuri
tatem,inter mercenarios nautas inuenifti tibi re
mil'i`ionem.Hi operam gratis prftitetunt,illi !
tere non potueruntgofendere noluerunt.Q1i u n.
quam locupletum hoe contigilfet, qui quocunqfI
: uerterinneq; inuidia, neig infidtjs carete pol'
: . Et dum omnia metuunt, quantum diuitijs,
tantum animi iolicitudinibus abundant.
AT VERO HI LARI oni pauperculo
tam pene nihil eii`et,cum :amen nihilappe.
: nihil deerat. ln iectetiori angulo ma
ne ns fuccifiuis tempotibus llgna colligebat , :
uenditis uitam fuentaret, ac demum metete..
tur audire.Labores manuum tuarum quia ma n..
ducabs,beatus es 86 bene tibi crit. Deteitabatut
autem monachos, qui infidelitatem qudam prac
fe ferte uidebantur, uiui prouidentes in futur,
miam Wnwlwpimiautiemmw.
Linie 1. _
hut cztetarum huiuimodi rerum , quae n !
iunt, quaii quicquamex his deefie pol'.
fit deo feruientibus, cum nequam fcculo feruien.
: defit.
QVE N D A M ergo de fratribus cum perch Ida.,
: hortuli fruus intentius cuftodire,& habe
re aliquantulum nummorum,a confuetudine lua
Iubtnouit repulit.Ille in gratiam reduci eupis,
uirentis icapos dono iratribus miiit , ;
menfae appofitos Iolus Hila .tion olere per
fenl'it , 86 in eicere foetere ; auaritiam di'.
, Itatimque totum proiici iullt, ne muta: qui.
dem greges tam foetidam ftugem comeiiuras cla
mitans,8 fecit euentus. Falciculo enim illo
_ anteboues in praefepium ptoieo,ncn modo gut
are nolueru nt,fed inmugites any !i .
iis iabuli repagulis diffugerunt, prsecipitatiore
mpetu pro_ruendo,t1; fi uerberibusqt agi
I tartur. Hint pater ne utitz effe eommunicand,
mq; cum ijs qui ide ieruant, neqi qui alie.
na turpiter appetuut, cupiditatem tquam ma'
lum uirus omnibus quidem, fed pratcipue Chrili
ieruis uitandam fugiendamqr.
QV A N T V M autem illam cauerit idem ie ,
omnis fanitats exemplum Hilarion,tum ex his
quz dixirnus perfpicuum iit,tunc ex epilola qu Av
Ipititum domino redditurus oogenarius, ad ;,',
Heiitium difcipulum uum fcripfiffe fertur.Diu'
xiatum in uit mea hates eito.Haeai'Jt unt eu
.E1um,tunicaiccea,cuculla,6 Ealliolum.Qui t
tam iuitias uas uocat, atis , .
iadiuitiale
P. 9 cupiditate
Q .i2nrl?iUtlma;1.S.s1am
femper iuetit alienus.

: 11)

~'
DI PAVPERTVATE SER.
Y"
parte Euphemiano in Syriam abiens,intanc ada
maui: paupertacem,ur gauderec ie a ieruis partis,
qui ad quzrendum cum mili fuert,86 non agni
tum fuiie , ut _eleemolyna donatum . Ex his quae
emendicabatin diem uiuens quicquid fibi iupct
etat , alivia impartiebat , nihil iolicitus in craftinr.
Tali uicac tenore cum . XVII. annos in Syria per
egiffet Romain rediit,86 maioris etiam in pauper
tace conltantiat exemplum domi quam foris ,
dit ,In paternisenim atdibus pro mendico fufce
peus, nec ulli cognitus, neci fe fe prodens cocdem
peregic annosMortuus po remo indicauic,quod
celauerat , reliiflo breui chirographo , quo
quil elei, quidve egiifet , deicripcum continebaf
tur,ut tunc demum le manifeitum faciendo, cum
pro tporali inopia diuicias effet receprurus fem..
picernas, 86 patri adhuc orbicatem iuam lugenci,
caufam praeberec conlolationis, 86 nobis materi
am imicationis. ` '
P A R I paupertaris uoto arden Minorum pat
115612113. ter Francilcus,86 nefcio an eciam magie in propo
fico firmus, quandoquidem neq; perfecutionibua
aucrri pocuir,quin nudus nudumChriPcum feque
recur.Iam primum Romain proletus cum pau.
erculo cuidam occurriler , (: illius
us permucauit . Qxibus inclucus mendicancium
turba: fe coniunxic , 86 cum ipfis die illo confedit,
cum iplis manducauc, ipfis feie exiequari concu
piuit.Iam cum cacicus gloriari uidebacur ac fi di..
, ceret . Ego rnendicus lum 66 pauper,dominus lo..
licicue eic mei.
C VM autem haberet fortale non parum pea
Ident. euniariimnic qui ante hatmetcatiirz de.
vANnA 1.
drat,8C cgcns difcrlbuercnldq; pcrcrcbruH`r,a
parte cm, picratcm in furorcm ucnerac auartia,
manum|'b|'nici,in1'uriamrpirrogariaequanimi
, arq: x'dm quicquld (ibi rclquum ucl
cunia:,uc1rgumnrifur,ram lubcnrcrcct qui
audc pctcbarur. Smulql abdicatione imputata, Gm 3,
86 nudus,t lzrus abr minus ltus qu olim '
Iofph,c manu adulrcrz domina rzlio
frpalli . Nec minus nudus quam adolfcns ille,
g reca pharfacas efugr . !
dfracis pudorzm ,lberratis gaudium ,
in llam forfan crumpcns uocem.D|'rup|'
uincula mca,tibi facrfcabo hoiam lauds. '
E X I N D E !!! tunica conrentus , dcnsqx
inccdcns ucgiis, uerbum dci d|'H`minar cpir,
fanone apooloa uram aggrdus cffingere, fi. Idcm
run' nudramca 86 prdcandi cura.
V I T V cuam tenufmo utcbatur, 86 ta..
men unci bat,fi qus ipfa paupcrior appa..
xuffcr, pauprratcm domnam fuam uocabar,
non modo paupcrem con&1'cucns,fcd criam pau.
.
D V M cum fratrbun pofra rcumbe Id.,-m
tet, mcnfariumleforcm urgins pucrpc
rz n Bcchlehcm hofpiranrs angua mcnrioncm
fefc aud1'ur,C contnua confurgcns humi refe.
dit arq, air,Nungud ego pccator,go nequam
| inutls dcbeof.' cum !
genirrici in ducrforolocus furir,cum mun.
di opifex ac domnusmatus : in ftabulo,r_cl|'na..
tun in prfcpic , fic diccns panzm fuum p_rouolu.
:usin rcrra cum gemtu comcdir.
' DENIQVE qucmadmoium pfe feruand
V
14 DI PAVPERTATE SER,
upertatis in primis , maximeq; iiudiofus ,
ud aliter etiam fratres fuos iniiruendos cura
uit, iulfoii proprii habere nihil, podere nihil, 86
quo fe fubmiiiul gerant , uifium mendicando
quzrere.
I NH I E N T nunc firuendis facultatibus mor
tales,i8C uiribus congregate iiitantur .
as nifi plus gloria: Francifco fua compararit in
opia , ulli un@ regum fuum regnum , nifi eiua
nomen etiam regibus ipfis honori habeatur,et ho
_minibus pariter 86 angelis celebre fit .
V S uero ecclefi antiiites,qui uillici perfo-..
In opul nam induiitis,dicentes. Fodere non ualemus,mE.
nam. 1 dicare erubefcimus, "! faltem 86 exemplo faci
"." cl te uobis amicos de mammona iniquitatis , .
25:32 ter difpeniantes uobis commiifa fu nt , alio..
gn audituri.Si in alieno infideles fuil`tis,quod ue..
' mgm, I`ia,p:iupeiI
Ptrum eli quisdabit uobis.Bona
funt,bona quae haber
uero facerdotis eccle.
uita .
quae pauperibusdebentur,in fuos
cuerterit ufus , uitam zternam qu fibi propria
erat, amittet.Et cum uecilla fecum ferre poterit,
quoniam uelit : relinquenda funi', nonne ege
qui dudum mendicare erubef.
cebat, iam etiam illir~ qui mendicauerunt, inuicie..
Lutins - _ bit f. 86 more diuitis purpurati nequaquam uere.
cundabitur pofcere , ab iis quibus cum de
Iberei: dare neglexit. Tormenta patietur, 86 nemo
Ibidem. mii`erebitur,i'ed dicetur ei . Memento quia rece
_ _ bona i uitatua,mendicantes : mala.Tu
EP1rP_ _ nunc cruciaris,illi confolantur.
C01 i GITV ie (: s quit Eecieiiaiiicidifpen
1`;fmIatous turam,geri`t,fi metuiuppijlibefpe
VANDA LIBER I. 15
pnem Iecurus elle defiderat, agnofcat fe paupea
ris domini feruum. 86 paupertatem quam ille co
lui,86 ipfe colat. Pontilicali dignitate fulges,non
; cur R IS I uitam imitan non debeas,
qui Chriili in terra uicem tenes. Non elt,`rnquir,
dicipulusfuper magilrum, nec feruus uper do.. Luc
minum iuum . Sufficit difcipulo ut lit iicut magi. '
fier eius,86 feruo : dominus eius. Attende ita
que cuius magiiri difcipulus e',cuius domini fer,
nus, nempe quem etiam prophetaa non nifl "
pauperem uenturum prdixerunnutell illud Za zum
charlzedicentis . Exulta filia Sion ,Iubila fi- `
lia Ierufalem . Ecce rex tuus ueniet tibi iulus 86
a1uator,ipfe pauper 86 afcendens fuper afinam, Luc.
86 { pullum filium afina . Tam pau
per,taminops, tam egenus, ut (: euangelicae
ueritatis teiatur autoritas) non habuerit ubi re
clinaret caput fuum , non unde pro fe 86 Apollo*
lo didragmam . Alieno ufus ell hofplrio,
alienis ; l'u&enratus,aliena iyndone inuo.
luxus, alieno conditus fepulchro, denique fuum
habuit nihil, cuius : omnia. Qgaeris quare ~
tam pauper uixerit in terra ,qui tamdiuee eik in
cada 4 ut difcas terrena contemnere 86
amare 4 hcapprzhendi non poIl`unt, nia
fi illa relinquantur. : ipfe ait, Vade quaecun.. Mat.
que habes uende , 86 da pauperibus , 86 habe
bis thelaurum in calo, 86 ueni fequere me . (
ergo pauper non fuert , C H RIS T V M (! ???
non poterie. '
PRI M I quidem illum fecuti funtapoiloligg Apapm
86 ipll quam pauperes fucrnt, in principio capi
eis huius
,___ ._
:
_Ef
,egangeutg -._ _- :
.
_fequenf
70 DE PAVPERTATESER.
tes . Id li parum , age modo cittur
prophetarum uaticinia,ut utriulq; lcripturae col..
latir: telimoniis , nullusambigiiirati relinquatur
26 locus. Ifaiaspropheta, Conculcabit,inquit , cam -
` hoc Ieru ia1ern)pes pauperis, grelus ege nor.'
Rurlus idem . Paupcrts homincs in lancio Iltael
Ibid. exultabunr,Sa niificabunt lanum l`acob,86 de
um Iirael praedicabunt- Item Icremias. Ecce ego
pilcatores mlios dicit dominus, 86
buntur tos.S,ophom'as }; ait,DerIinquam in
sophm medio tuo populum pauperem 86 egenum,86 rpg
:abut in nomine dominidicit dominus.Quz qui
dem omnia de piis domini apoolis uiie
cata , expolitorum nororum alfertio confentir.
Igitut li ecclefiae Chrilianae fundatores arq; !
catores iam ab initio pauptres,86 dto opti
mo maximo ?! lunt, quid quod tc pudear,
pigeatve pauperem elfe, qui operi illorum prpq
fitus es minier 86culros 4
RESIPISCENDVM Pt,86 quid uasel
! ionis Paulus ea de te decernat, diligenter atten..
;R13 dendum.Habentes,inquit,alimenra 86 quibus te
""" gamut, his contenti limus, nam qui uoluntdiui
tes fieri,incidunt in tentationem 86 in laquem dia
boli,86 defideria multa inutilia,86 nociua,q mere.
gunt homines in interitum,86 perditionctn. Raf
dix eri omnium malos: cupiditas. _
I
I C _C I RC O faniimi uiri liabentes tant,
fine quibua hic uiui non potelt, nihil prterea (lli
Iohnes erunt, 86 illi quibus rea etat, eis quibus non etat,
patriar. togabant.Multa'id genus exempla pofuimus,c
dla de eleemofynis trat'taremue,86 nunc reperere fu.
_ peruacnneum . Iohannet ramen Altxandrinue
_ venni tts. r. .
patriaechaia quo pauperes dominos diximue ap.
peliacos ) non cit iilencio prtetmirtendus . Cum
mim ex hat uita migraret,haud par iztatus fu.
: dicitundumgratias deo agetet,quod moriem
(ibi nihil ( pratter unum nurn_mum,ied
ac hcitatim indigenti dati praecepii'e.A nnuum
quipeiiiipatriarchatue ! annua: in ege.
nos : etant, nihil iibi referuantiprzter
Chriitum . Neq; quicquam aliud iuum effe Nun!!
acbat, aIl`etens ideo facerdotibus
nem,nec9 pattern, neqi hreditar, inter reliques
tribus datam,quoniam para 8C_h:eredital 8 pol'- In apura
eorum e.iI`et dominua . Vae ergo uobis (ut eport;
Amos ptopheca ait) qui opulenti : in Sion, 86 Amm.;
ronfiditie in tnte Samatiar,optima'tee,capita po.
uiorum, ingredientes pompatice domum Ifrael.
alibus et per Ezechielem comminatut dominua ! `
d|'ng.Vz palforibun lfrael qui paicebant femet
ipfos, nonne greges a pofioribus pafeunturi.' Lac
totnedebatis,8lanis opetebamini,8C quod eraf..
fum : oecidebatis , gregem autem meum non I
pafcebatimvbicunqeautem : poiitum e& in ieri
pturis, pnarn atternam obnuntiat delinquenti,
quod canto magiecauendum ei't,'quanto quis ma 1
ion' (: omda@ prcellit. Scriptum eli . glpi,
Iuditiumduriirnum in eos qui ptaeiunt iiet.Po.. ' '
tentespotenter tormenta patientut, fortioribus
fortior initatcruciatio.
SED dum nos auaritiat ardorem extinguerecu _
pmue paupertatis commendatione,pene modum Em* .
: otatio.Ne ramen 86 fmin ( laudario = " .I
ne hac quoq; in parte fraudencur,uno duntaxac
exemple earn ooncluc_lamus,iam ad reliques tta . _
I DE PAVPERT ATE SER
ationes generarim proceluri.
Elifibeeli E LIZ A B E T H regis pannonum fila,L"
douicoq; LantgrauioTuringiae principi marrimo
nioiun&a,non ignara dium a prophera. Si ! `
Pfllmi : afflur,nolite cor apponre,cum inter opts lu.
xumq; potencia fecularis uerfa retur , paupena..
tem animo alfefabat . lnterdum domi fola cum
ancillis manens,uiliiI`imum fumebac amilum,r
eamque fefe ad paupercularum morem compong
bat, haud alio ornatus genere ufuram ,
quando tandem dignatus fuerit pius 84 miferi
cors dominus expeditius uiuendi copiam con
cedere.Ad hac quoriee ad ecclefiam audiendar cui
gelica: przdicationis gracia accedebat, non nifi in
terinfimas foeminarum del igebar confidendi
Ioeum . Vt iam concupifcere uideretur, fe
de illarum numero fieri,quarum ram libenter .
bac confortium.Defun6o iraque uiro,oriia quae
habere poruir,indigentibus dedit,parumcp puta
uit fortunas tantum pro Chriflo impendiie, ni..
amore illius etiam feipfam addiceret feruitio mi
l'erorum.Igirur polquam conlrufo diuerforio,
non modicam egenorum aegrottium turbam coe
egilet, minifram fe eorum fecit . Cumq; a parte
in Pannoniam reuocaretur,noluit eo ire,talem ui
t prapons regno. Hinc ubi ea poftremo in fan..
orum gloria recepra miraculorum paruir indicie
. s, apparuit uerum elfe quod prophera ait , Qua
melius eltmodicum iulo , fuperdiuitias pecca to.
multae. Er uerilfimum quod a domino dici
Mat. 5' tur. Beati pauperes fpiritu ,q ipfori elf regnum
Soph.: czlorum.Vz autem diuitibus,qui habentconfo..
lationeg (gam, 1_\rgciuu_Ini , 65 aururneaf

..
.VANDA I ILII. I.

rumgnon ualebit liberare eos, in die ?! domi


: dominus.
Deuitallirarizi. . ;
. IX IM V S de obferuatione paupertatis,
: de his dicmus,qui ut liberiuii
contemplationiuacarene,innocentiua..
qu lele haberent,delinquendi occafione fublata,re
liisurbibus in folirudine uiitarunt. Habentes
iam olim propofiti huius , Eliam 1_' n torren.. _
teCarith prop: Iordanem acoruis nutrieum.Eli. mill _
feumin n1onte.Carmelicum prophetarum choa "RSf%
ro habitaneem. Filios Rechab lub tentoriis demo Elffeus
rantes,86 : Iedibus uagoslohannem ; gghfa
queapdam in Ennon iu x-ta Salim, iam bapti Rtchab
Imi myleria aufpicantem,86eos qui ad Ie conlir "
erent,nunc arguenrem, nc docentem. Erat enim
uox clamantis in . Dirigiee uiam domini, .
reas Eacite Iemiras eins. Et quoniam hos omnes
quo magis a cfuetudne mortalium femoticrr,
eo familiarius dei colloquiis reuelationibusqu
ulos nemo dubieac. Mulrideinde ex .
eo rumexem plis incenli,folitariae : conuerfati.
einem iniere.
Q_V R V M primus Pa : Thebeus
inferorem Thebaidam , cum 86 Valeriani Paulus
perfecutionem (: , iedeeim annorum ado.. primul
lelcens folus deferta : . Et inuenta in monti; Hfml
tadlcibus xea fpelunca, uam molliter Hu
: riuulus terram { at, 86 e`ufisdel'uper
tamorum umbraculis palma , folis defenrlebat ai.'
dor.s,captus amnitate loci , ubi concupi..
gra t,habitar eoepit.Intanturn,ut cum centum 86
DE VITA SOLI
eredeem uixiiet annos , nufquam inde dlicei1'e.
rit,hominem nunquam uiderit, pratterquam die
uitat (upremo Antonium,a quo86 humatus
Palmar primo fru&ib7 nutritus efbdeinde petane
nos.LX.dimidiati panis fragmentum lingulis' di
ebus comedit,coruo alite homini miniftrante. Ne
qa aliud quam aquambibitjndumento de palma
rum foliis contexto nuditatem operuit , hoc tenoa
te uitacin dei ieruitio tandiu perdurans, noneifu..
gile uidetur martyrium, fed protraxilI`e,86
qui d iti' unius mortem non' tulerit, mortem anno
tum leptem 86 nonaginta tulile . Tanto quippe
- tpore hic perpetuus eremi cultor, humania alpe
ibus iemper nuifus,quotidianis corpotis morti
ficationibus l`efe*alrcer,ut in aeternum' cum Chri
RoAuiueret,nonc'i`l-`auit.-
N T N I VSI uero. XXXV. I I annorierat,
Antoni
abba: quando eremum adit, multas daemonum infidi..
as,infuper 86 uerbera paiusa propofito deterren`
tium.C fcirent le in folitudine irincqndos, qui in
frequentia folerentele ui&ores Superatie
eotum machinationibus, montem confcendens,
in quodam caiello ab hominibus defend le inclue
fit , ubi pane tantum 86 aqua ful%entatus',- cum
iam. XX. peregiifetannos, ui educus,8 abbas
ordinatus , obPcrucis monafterii foribus manen.'
cpinita ut mutaie latebr uideretur, n
ife. Cum tamen multi uatiis morbis laborantes
eo uentitarent,86 fa ni reuertertur,crel`ceretq4 in.
dies conuentium numerus,glotiam fugiens pro
cul in ulteriorem defertum folus abit , 86 inloco
ab angelo l`rbi monlrato confedit,ubi etiam fem
te f_ecit,86 olufcula , iratrum labori ,
*rrirli ^' Linex' .r. si
ne neeeiiatndeferendo fatigatentur,cum trie
dui iter ab eis diitaret. Ibidem ultim deo fpiriti
x'eddidit,cuin tentum 86 qunque uixiiet annos,
_ mitaeulis ac tiirtutibu
N O N alienum uidetur,de hoc Antonj habita ._
ulo uerba Hieronymi appon'er,in Hilariis abt lafalnql
batis [ fie dicentis. Saxeus 86 lublimis mona Amont',
millecitciter paifus ad radices fuas aquas expri. abbia-,
snit,quarum alias arena: ebibunt,a1iae ad inferio
_ fadelapfat paultitn e&`ieiunt.Super quent ' *
er ripa palm innumerabiles,n1ultum lo..
eo' 8 atnoenitatiscommodi ttibuunt.De :
tiorie"deindeloquens,'cum poli obitum Antonii
difcipuloseius uifendi gratia adiiet. Videreii,in
quit,i'enem `hiic arq; illuc cum dilcipulis beati An
toniiIfaac 86 Pelufino difcurrere.HiC aiebt pfal
l_e`ie,'lii:~ ota'te,liie oerari,hiciei1us rel`idere'folitu|
rat,has uites,has arbufculas ipfe plantauit.Illam
areolam manibus fuis ipfe compofut. Han: pifci
nam ad irrigandum hortulum fudore fabti
catus eit,i&um farculum ad fodiendam tert plu.
ribusannis habuit Iacebat in itratu eius Hilari
, quafi calens adhuc cubile deofculabatur.
Etat autem cellula non plus menfurae per quadn
tenens, uam homo dormis extendi poterat.Pr
tereain ublimi mtis uertice,quafi per cochleam
aicendentibus,8 ardua ua1de,du eiufdem men.
fune cellulae uil`ebantur,in quibus uenientium fre
quentiam, 86 difcipulorunr fuorum contubetni
fugiens,moratus e&.'Verum hat in uiuo excfae fa
J'o,oitia tantum addira habebt. His quidem
bis diuus Hieronymus(ut mihi uidetur) non foli
loci formant arqa naturam pu1thte.ex_pedite_q; de,~
~
ii ne vin son
cripfit, uerumetiam eleganter ! enuelea..`
terp exprelIic,qucus in illis dei (; intimi amo
ris feruor accendebacur, dum fingula circunfpea 1
flcando, Iicpenicus Antonii memoria commoum
tur,ranquam praefencem cecnerenc,non tanquam
defiderarenc abfentem . Vfqtadeo ille elficax any
admirandum fanhratisexemplum fuit.
P O R R ipie Hilarion uiuence adhuc Anto
Hilario!! riio.XV. annos nacus,cum uifendi eius cupidica..
abba: ce Hagrarec , ad eremum eft profetus . Vc aurem
uidit,repente mutato habicu non ance .
; uicae eius ordinem moazq; prziantiam edi..
diciH`ec.Deinde frequenriam uencitantium non fe
rens,c quibufd monachis ad patriam cedric , 86
}? defuntis parentibus omnem haeredicacem
parcim fratrib9, partim pauperbus diltribuiifec,
folcudin quae in feptimo milliario a Maionia Ga
za: emporio,per lictuseuncibus Aegypc ad
_ fle&i'rur,ingrelTul e&.Sacco cii membra cooper..
\ tus,86 pellice habens enpedic, qu beatus Anto
nius proficfcenci' dcderanfagumqi ruitie. Vaita
86 terribili eremo fruebacur , nung' in eodem loco
manfitans,ne lacronum pateret iniuri.Secl et dz
monum ibi multas uarasq; certificaciones conft
ter colerauit.Multas ccationes, multas eorundem
euafit infidias . A fextodecimo ufque ad uicefimi
[uae actacis annum,&us,6 pluuias, iunco 86ca
rice texto cuguriunculo, : . A uicefimo
ufqt ad tricefimumprimum cellula ufus dicitur,cil
ius latitudo pedum quacuorerat, alcitudo ;
longitudo paululo protenfior quam "; corpufcu
: pariebatur, ut : Hieronymus ait,l`epulchr'
-P=fsiS1uu\inirirrli9ff1iiiraUi,
I TARIA LIBER J. )
bus ddcantur habtacu1is,riam fi ",
damare cum Apoolo mihi uidcntur, Non ha. Hcbrz.
hcmus hic ciuirarcm mancntcm fcd futuram im
quirimus.
HO NOPH RI V S quoq inonachus cum
Hcrmopoli in monacrio fde aliquamdiu zxcrcu Pmi,
it quaficludo ad certamen progrcdi cupicns , ad
qudam uaifmam Aegypti crcmum abi
ir, tin ca annos . LX. hominibus proffus inco..
gnirus prmanfir.Confumpts qua. [
ruleta: iuduments S fupcriorem corporis
barba 8 capillis,infriorsm, ubi plus pudoris in..
(c, arborum , conrcxcrat, annol
XXX. non alio pabulo ufus :k , quam quod ar"
borcs,hcrbq4 fylucrcs daban: .T pane
fc laqua frigida fufentaut . Hunc tandem hu.
maniorcm uicum fihi ab angelo, a qua eu
rharifiam dominico quo uc die accipere foltus
rat,fuppdira:um fcrunt. anufius abbas,qui ui
tam cus Grco fcrmonc fcriptam didit,dum de.
( illud pragrarr,odm die uo in cumin.
cidit,cum uiuo collocu) &,dfun um fcpcluit. . _
Non ecnim paius domnusferui fui,rant fan.. `
; uiri , neque corpufculum dimitri inhu._
matum , neque conucrfarionum poeros latere,
! prouidic rumull'1,nobis uirtuts excmplum. .
I O H A N NES AEGYPTI us Anachoa
rira,cuius rcfponfis Theodofium principcm in .
fuis, aducrfua harbaros expedicionibus , ufum " ' "
_accepimus , habitaut in ea Thcbaidis ercmo ,
qua adiacer oppido Lyco . S elunca :ius in praz@
hfupti mris , afciu di icil,adituqa obru
f.s>..1,.isa; new \11'zfI\_l.S ff? d2.s.
1# J 1 "
94 DE vi'rA` sott
i"imo ; ad nonageiimum fuse atin. Pei'
feneiram adueientibus praecepta falutis dabat,
Eisq; extrinfecus ubi commode i_equiefcert,hoi'.~.
pitiolumfecerat.Ipi'e (: folus(i'i ramen folus di
.- ci potei,cum quo deus e&)morabatur,finem ex..
z 1' peans uitte , ut uitam quae finem non habet .
___ Ychoaiet,ea ipe laetus forfan etiam deca ntabat, Sin
" gulariter fum ego, donec tranfeam . Traniieurug
utitp` ad confortium angelorum , qui fe aciortio
fecluferat hominum. _ _ _
Theon ~ fumI habitaie apud Thebaidam n procul abclau
T H N E M etiam intra fuam cellul ur.
be , atq;I etiam porret de fenefra manus tatu
infirmes curaffe, fed ramen noibus ad eremum
, progrecli iolitum tradunt.De domino quelq; Lu
cas ita ait,'Erat diebus docena in temp'lo,no`tibus
morabatur in monte qui uocatur oliueri .
mus' igiturt domini 86 ferui exemplo locum tem
}; feruare, aliud quo iuuetur proximus, aliuc!
quo deus acloretur. _ . _
A P L L ON I V S abbas, ut aetatis primi:
- \PP11 tias domino coril`ecraret,XV. antros natus eremu
adiit in fnibus Hermopolis apud Thebadam;
Qgadragefimo feceflonis : anno , propius ure
bem redire diuinitus iuius, difcipulos congrega..
uit.Iam cui dignum fecera_t,per' quem 86 carte
' riimmortalitatis raemia con equerentur. _
LI A S mongchus' in finibus (!!! Athi.
neos ( quondam Thebaidis Metropolis fuit)
annos LXX. in uaiiiima folitudine perdurauie.
Erat defertum horroris plenum, femita quae ad
ipl'um ducebat , anguita fcrupeaq; 86 inuentu ?
iam giifficilis , Antrurn ; quod inhabitabatg
TARIA LIBIR .L -_ It
tetrum atqt hotrens,ac propius accedenti.
bus quid terroris incutiens. Hunc ui.
diffe diuus Hieronymus teiatur ,iam centum 86
f__en_em . _Ferbatur autem ;
dum etiam futura pratdicere, eutu haud incerto.
Vt fupereo quoq; Elize prophet fpiritum Irequie
; di_cerent,cuius 86 _nomen fuerat, 86
fecutus propofit,deo in [olitudine feruiendo.
RA R I S S I M VM efr quodde Iohne quo hamm
dam relatutn legimus . : enim cum prim ".
aderemum , tribus continuis _annis fub
ruiufdam faxi rupe fcans.f_emper orale , nquam
relecliffe,tantum fomni cepiife, quantum retftus
capere potuit,cibum quo@ non alium guIPcaie,%
dominicis duntaxat diebus, euchariliae facram
tum a facerdote delatum. Deniq; de pedibus, _
quod tamdiu immobiles periterint, fani -
em aiunt . Qeatum uirum qui tantam gratiam
confecutus elle , ut haec agere uellet , beatiorem ut.
poiet. Non imrnerito igiturpoi harc angel do. .
mini aduenilfe di_cunt,ulcera eius lle, la
bia iapienti fpiritalis fonte perfudiil`e,86 ut dein
cateros fratres per eremum uiiitando :
ereacdocere peIrgeret,Iirnul iu`|lTe.Dignus quip.
pe magietio ludica tus eftacuus uel folus confpe.
us potuit effe non paruum hortamentum,ape6
ra quae@ pro Chrio fubeundi atq: perferdi.Die
Cerem equidem nemini facftu pobilia elfe,
quit@ impoiibile ell`et creclentibus.` _ . _
NEQY tamen(ut mihi udtur)minus flu@ lwmcht
pendae uit fpeciem prarbuit Simon Sufotionir.` fi;
lius.Hic annum tantum cum lrarribus in ;
Antiochia-_ Gonucriatus
. _ , addiertuiri__al5>i;t.
_V .
te DE vin sou.
tres in fpelunca clauius permanfit. Sed hoc
ei commune cum multi: . Illud autem ptoprium
86 peculiare , quod deinde columnas dicirur
habitalfe, quarum altifimam cubitor. XXX,
uilfe ferunt . In una eum perliiilfe annos . IIII.
in alia. XII. in alia rurfum. XII. in alia iterum.
IIII . 86 in illa quae procetiffima etat,
nique ad obitum uitat.XVI. Eas pro pulpitis ha
builfe facie probabilitet uideri potet,quandoqui
dem multi ex gentibus rei nouitate exciti ad ui.
dendum illum conuebant , 86 ab idolio ad Chri..
praedicationibus ipiiusconuertebantur.Vt..
cunque ramen fit, proculdubio durum atque dif..
ficile, 86 quod nemo ucl ante cum fecerit , uel po
1% :
- tis H R I S T I Iat roie us it, utcp utilita
, ferieipfa folitag uitae oblere
uatio,locupletilImus relis Arienius. Etenim
antequam religionem iniiiet rogale dicitur (ibi
a domino reuelari,qua potiffimum ratione fai.
uare poffet, 86 relponlum accepile uti coniortia
hominum , praecipueque fecularium declinaret.
Faus uero monachus , inter precandum rurluo
uocem audiuit dicentis , Arfeni,fuge, tace, quiel..
ce,ut icilicet deuitet fuga irequentiam, taciturni.
tate ia&antiam,quiete Hu xarum atque fragilium
rerum folicitudinem . Proinde fecedens in partes
Syriae, eolocl qui Troen dicitur, fedit lolitarius
annos. XL . Deinde in deferto ultra Ba
bylonem, Memphin uerfus, annos decem .
ad Canopum Alexandrizannos tres. Rurlum
in Troe annos duos. uit curiu no.
nagenariua terrain , 86 agi Qammrm mig
Liana' .L ,
f grauir,'bonls "; femper fruiturusi
I DE M CVM Theophilus Alexandriaeara Idem'
ehiepiicopus, quodam nobili Alexa ndrino ciue
comitarus,ad muito procul a Conopo
habitantem ueniifet , rogatus ab eis fermonem,
dixtfe fadurum ii modo quicquid praecipetet fer
uareuellent . Sponfione autem . Przcipio,
inquir, ut 'ubicunque Arfenium morari audie
ritis, illuc ne accedatis . Alia quoque die cum ab
pontfice, per nuntium, ut adeundi to
piam concederet,lolicitaretur, Si ueneris ait, 86
quod petis concedam , 8 loco . Itaque
Theophilus mutauit aditionis propolitum, ne il..
lelongius difcedendo mutaret habitaculi locum.
Grata enim el etat in fua diocefi talis ac tanti uiri
rnaniio, cuius merita quoque adiumento effe
redebat,ad conciliandam gratiam apud deum.
Q_VA M REM A VTE M Arleni.
us ie ab ulo nominum adiri atgre pateretur , bre.- Idcm
ui reiponfo declarauit . Id enim a Marco abbate
interrogatus . Cuin deo 86 homnibus iimul fe
omnino effe non polie dixit . Vfqueadeo ! mo
dica alicuius interpellatione,a : contempla.
tionis dulcedine fe auocari indigne ferebat.Qram
uis adhuc in tetris effet, iure fuo ramen cum
Apoit_o__lo dicere poterat . Conuerlatio in Philip. 5
earls e . '
HI Neterni
bitarit C illud e&,quodpratponere
angulias fanusudocus non re-
Britannia: du d Us
gno, malueritq; in deierto Chriito feruire in
patria Britannia irnperare. Inde { ns, ad Al..
' zeum fluui um agri pontini peruenit.Er cum ibi.. ~ ' `
_dem fedi iibi ponete uel1et,ab Hymeoie regioni!
un
.gi : rou.
tetrarclia prohibitus cit, fed : ideo
pniteus , dum ad ulterioris folitudinis oca
gic,ab eo ipfo a quo pulfus fuerat,reuocatus redi..
ir,atq3 criam ope illius adiutus,in qua coeperar ri
pa ! compegit, 86 c unico difcipulo fo
litarius habitauir. Vis noffe quantum in ea folitu
dine manens profeceritfpro terreno 86 caduco re
gno quod contempferat,czlclce 86 aeternurn acce.
pit quod concupierat ` `
) I D mirum igitur,i'i 8 ipfe aliquando ua,
Hicmny. Pese folitudinis,nunc paradifi incola Hieronymus,
. de lau dum Heliodorum inuitat,fic demum { laudi_I
: _ere bus efferat dicens. O defertum Chrilti uernans.O
Inliflh folitudo in qua illi nafctur lapides ,` de quibua in
Apocalypfi,ciuitas magni regis cltruitur.O ere,
mus familiarius deo gaudens. Quid agis (: in
feculo qui maior es mdoe quamdiu teteorum
umbrae praemunt I uamdiu fumofarum urbi;
Y um career includitc' rede mihi ,nefcio quid plus
lucia afpicio. Liber farcina corporis abie&a,ad pu
rum aetheris uolare fulgor . Paupertatem timesf. .
fed bearos panperes Ch : appellat. Labore ter
.
rerisfnemo arhleta fine fudore coronatur.Dec1'b0.
cogitas C fed fides famem non rimer . Supra nud
meruis humum exefa ieiunrjs meml;>ra.collidereiIY
fed dominus tecum iacet . Squallda capiris !
inculta Cael'aries,i`edcaput tuum Chrilus ePc.Infi
nita eremi ualiras terret,fed tu paradifum mente `
deambula . Qlotiefcunqs illuc mente confcende-_`
ris,toties in eremo non cris. Scabra fine balneis at
rrahirur ;ed g in Chrilto femel lotus efhnoh
10;]5 , haber neceie iterum lauare.lEt breuiterad cunca
Roma. t. audias Apololum refpondentcm,INon funi conf
\ `
... I. J,
_dgn,ipquir, pafpnes huius feculi ad fupetuene
turam glpxiam qua reuelabieur in nobis- ;
; frate; , fi 86 hic uis gaudere cum feculo, 86
poiea regnare cum Chriito. ; feruus ,
: uiganrem, `
I P SE uero Hieronymusn ill: in qua hz ffii Hrony
pfit eremo,n nquam(u: ipfe ait)uaRa ) mus
'dine,quz (; exufta atdoxibus hoxridum mona;
his przftabar habiraculum,annos quatuor mo- _
tarus ei?, fcorpion tantum 86 feifarum focius,fac
'co ue&itus,humi cuhans, aquam frigidam bibs,
cibis cruds u:ns,Co&,um comedere luxuriz
`deputans,carnis lafciuienris pugnas hebdomadg
gum inrerdum inlia uincens. Et tamen nter has
ta neas corpoxis faeganes, adeq fpiritu exulra..
bat,uc dicexer.Oppidum mihi car:er,folitu_do pa.
adifuse: hac c ad Bethlehem acceiiera _ - .
86 conruo monaierio cum fratribus habita.. _
ret , Hens ! , fe iam nan eife cum qui
fuera: , adeq 1'n folitudl'nc fb melius fuife exii.
_
`mauit.PoR laborcs,inquie, 86 1,86 calo
Yinhzrentes oculos, nonnunc; uidebar agm'i
nibus ineerefe angelorum. E: laerus gaudensqj c' ~ (: g
tabam. PQR: te in Qdxem unguentorum uotum C3n1
ulriremlxx/s.D Id . d ` " f
A 4 _equi em u itauerim, qu pari c _
Gregriusin
Iolarione Maficp
: [ Campania
fit eriam monte ui
Mareinugilla " ;
duzgifc xadir.Ezenim tanti foltudinem fecit,
nequando ulla uel rerum difficul_rate,uel darme;
num malefa fuperaeus inde recedere: , ad ferr -
_' catenam quam fxo a`ixerat,\u'xfolubi1i compe
ge ipk iegeuinxexir. _Acumen beaxuszenesius
DE VITA SOLI
abbas ubi ld refciuit,uolens ut iugis in deferto e'
moratio,coniantiat potius uiri,quam ferreis nexi
bus afctibi poffet , protinus nuntium ad eum mi.
: inquiens . Si leruus dei es, non te teneat catena
frrea,fed catena Chrilti.Qgamobrem ille uincu..
la quidem depofuit, fed ramen fpeluncam .
ue,aditu oblruio habitate coepit . Deinde etiam
difcipulos aliquot ecum adunauit,multisq; pm.
terea miraculis nobilitatus ell , arq: inter ianng
habitus. Nc fpatia metitur paradil'i,qui tam an.
gulle habitauit in tetris.
F V I S S etiam quoddam monachorum ge.
nuslegimus, qui pet diuetfa folitudinum loca er.
tantes ac uagi, fedibus iempet incertis , ne ab ho*
minibus conueniri polent, peregrinabtur. Hos
quia procul fecedebant, Anachoritas appellatos.
Q_ Allos ex illis pane 86 fale ad delerta feeum delato
uiiitalfe . Alios herbas tantum 86 radice:
to cibis habuiH`e.Tanta alperitas intolera_
ilis prorfus uideretur, nifl' etiam intollerabilia,
tolerabilia feciiet dei amor,86 dei rimor.
. . S VBIIC I A M V S aliquod etiam infirmio
amm ris fexus exemplum, utappareat foeminas quoqz
habere de fandrar collegio duces , quas ad eremi
iequi fecundum gratis: donum,aut optent
tantum,aut imul 86 polfent.
M A R I A Magdalena omnia peccata iibidi..
Maria mila elTe iam pridem audierat,optimam pattern
quae non auferetur ab ea, domino attefiante ie ele
{}: giie cognouerat , refurgentem dominum prima
; uidere metuerat,pro amore illius omnia contem.
1hI_.IoI pferat . Denique apud Maifiliam Gallia: utbem
inanlum deorum iimulachta, }! pratdicati
TARIA LIBBR.. I.
ne iam proirauerat, falutiferaeqicrucis uexillum
rxrat,necdum ramen fe feciife fatis putauit, do
nec folitudinis anguiijs,carnem fuam aliquando
delii ream,non maceraH`etafHixiiIetque.A nnos
ieaqgtriginta nulli hominum uii`a,nullicognita ui
:tit in dei'trto,non humano cibo, fed angelicis fo..
aduc iuitentata, ut ex hoc i an
gelorum minileria promereri , quifquis proptet
Ifleum declinauerit hominum confortia . Die
obitus fui imminente facram communionem de
manuMaximini epifcopi accepit,ne illo ad cz
lum ai`cEderet,cui in terra toto corde,totis uiribul
|`eruierat,fidem ipfius in urbibus ptatdicando, glo
riant in iolitudine meditando.
MA R. I A Aegyptiata cum corpus fuum uul Maria Ae
, uiuens mortuua etat. Sed qui uenit quatre gyptiaca.
te quod perietat, 86 iulcos fed peccarores uo.. Luca'. .
rare ad poenitentiam, ipfe tandem cordis eins do Marcia.
mum ingreifus ait,Puella tibi dico iurge. Et con- Mate.
furrexit quae iacuerat in impudicitiz .
como . Surrexit utlefum quem in delitijs amm- Lutat .g.
tat, in amaritucline animte : quazreret . Cum
enim de Alexandtialeroiol mam ueniiTet,n po
ruit ternplum dei ingredi , iq; (!!! inhibit:
ubiitit in limine,mitatur,&upet,erubel'cit,8C pe
deminuita refert. Vbi recognouit facto aditu fe
indignam , quod prophanis : obfcoenitatibus
effet polluta,nequitet : ztatis poenitudine gra
uitet angi animo coept,8 lachrymas effudit,de
ibi turpitudini iinem imponere, ubi dei
erga Ie indignationem cperat experiri . Rut..
: tentatoingreffu libere abiqueimpedia
n_zento intro_ii_u't,l1_o:_t ante domini fupplicit
~
.2 DE VITA SOLI
peoftrata, Here non : donec audiuiig,
fi Ialuci (: conlultum uellet Iordanem tranliretf.
Tranimiio ergo Iordane , dcfertum penetrante,
iam aliam uitam alios mores fequens,quam quosV
ad eam ufq; diem non deferuerat. Iam primum ca
put illud quod fiepe matgaritis 86 auto ornauea
rat,cacli obiecit (: nullo recio concenca,cri._.A
nea quos frequenter calamiiro in cortos crifpau-.__
rac,cum defecuillet , pedibus conculcandos proie.
ic.Facicm quam pluries cerula, 86 purpuriffofu
aurac,lachrymis rigauit, 86 excoxit :
bus . quod falciolis papillarum tumorenrf
eohibencibus altringere coniueuerat , pugnis di.A
uerberauit.Totum denicpcorpus quod prius :
,_ uolupcatum genere difHuxerac,extenuauit ieiun(
.is,uexauic uigilijs,fatigauic laboribus, folicitauie
aiiiduicate orationum,deuenul?cauic'nudicare,op
preiic inopa . Sie penitus immuca cam poli qua.
dragefimum conuerfionis fuae annum.S__Zozimas`
abbas(dum force per defertum illud,folus incedef
. ' rec) uidir, deprahdicq; orcem procul a terra fub.
leuari,trans Humen euntem fuper aquas ficcis uca
ambulare .1 Ad tantam perfcc"cione'm eremi
: deuenit,tam difperdita urbi culcrix. `
_ ' VE R V M ne quis folitariae ": affeione
PF"l_ inca ucus,in laqueum incidac diaboli , cum fcript
mt. neva foli,quia cum ceciderit,non haber fubleu'
"me ' cem . Ante praeparet domi uiatica uircucum , qui~
l'.ccls.4. uulc diu uagari peregre foris. Exerceatur prius in .
fimulachro pugnae,qui ad fingulare certamen cala
lidiffimi holis cupic prodire.Hoc congrediendi gq
nus ueceranos defiderat non ryrones. De ludo mq*
nacctiotum Hieronymus noiter,i'iiquit, Volua.
_
\, TAMA 1.
. mushtiufcemodi ! milires,quos eremi dura
gudimenra non , qui fpecimen conuerfaa
: fumuito tempore dederint , qui omnium .
Vfuerinl:im'nimi, ut primi omni fierenr , quos nec
euries aIiquando,nec faturitas fuperauit,qui pau
pertatiztantur,Qgorum habirus,fermo,uu1tus,
L,in\teH'us,do&rina1 uirtutum e&,qui nefciunt [
.dumquofdam ineptos homines, dmonum pu.. -
gnantium contra fe portenta confingere , ut apud
`imperitos 86 uiles homines miraculum ui facit,
exinde lucia fe&entur.O`ui ergo talis eril',qua
km hic : noirae Plato luculenter explicuir, ~`
huic folirudo non perculum,fed periculorum :
gium erit,C puppis diu in alto iaat portus, 86
'animi deo uacantis quies,& locus xn rrha,&a
c,cafia,omnibus fanimoni arornati us fra
gran's,mannae inuifibilis tore perfuius, fanique
fpritus lumine illuiracus , noes quoq; lucida:
|iabns,8C iam quidam in tetris patadifus.
De ugls fomno 8 . .
Cap. X.
VO N I M uero Iiue gs in folitudine fo
lus,fiue c ; imona&erio,uit ducere
cicituerir,in primis deb`er,ne fomno.
lenti: deditus,ad ea quae religiofe obeunda fu nt fe
gniter exurgens, ignaua catione obtorpefcat,
qua cura,quo Rudio ,Tacras uigilias obferuarint,
qualibus etiam ratis ufi : , quam minim
opori indulferint, hi quos uenens domnus inue Luc._n` __
nit uigreghinc iam perfcruremur. Eremita
T R A DI T VM eR:,in ea cui Euagri
galaas ,fgiiife monachos, qui fedenda,
nn vicitiis tr
Iomnum caperent non iatendo,magi| repugnan
tes fopori quam dormientes. Hi proieo iure fuo
l.Th'J~ dicere poterant . Omnes nos filii lucis86 filii diei
umus, non nois neque tenebrarum, igitur non
dormiamus ficut caeteri , fed uigilemus 86 fobrii
fimus.
B E A T V M HilarionemHieronymus refert,
Hilarion. fuper nuda humo }: iceo ufqi ad mortem
cubitaie. Sciebat enim eos qui exgfitioribus cul
citris per luxum utuntur, prophetae uerbis deuo
ueri d ait,Vz uobis qui dormtis in leiis ebur.
Am neis,86 laiciutis in Rratis ueiiris.
P A S T V M I O quoqi qudiu in eremo mo.
? ratus et, nudum atque interdum rfis ex indu
Rria fcrupulis afperatum folum, le us fuit. Quid
hoc ec,nifi nolie unquam ita reioluto torpore ob.
dormifcere,ut mens ad deum non uigiiet.IIinc
86 Ifaias propheta femper cum deoeie anhe
lans ait,Anima mea defiderauit rein note, fed 86
piritu meo in przcordijs meis de mane uigilabo
.
ad te.
H ON O P H R I O ueto neqi tetum ullum,
Horno. neque certus quietis locus fuit. Ibi fomnus etat,
phrius. ubi per defertum uaganti nox occu rriiet. Sed
ipfa quoque nox peruigilio magis quam dormitie
one peragebatur , ut illud feruaret a prophetadi
Pm &um.In norfiibus extollite manus ueiiras in ian.
&,86 benedicite dominum. _
A R S E N I V S tam breui quidem fomno na
, tura: iatisfecit , ut etiam dicere folitus fit , Mona
_ cho fatis eii'e , ii horam unam dormierit . Surr.
' iomno obnixe repugnans,illum improbum
__iet_iiIiIiIin appelliilgat , ; _non iioc_ai_ii_: ii;-si
\
STRATV LIBER I. rr
Ingereret 86 inuitum traheret ad quiefcendum.
Sabbatis omnibus hoc diligentiifime obferuauit,
ue cum occidente : orare coepiet, non ex
oriente ceiTaret.Itaque fempet fic cumiomno pu..
gnauit, utfabbatorum noc'l:ibus >nihil ei cederer,
als tam pa|;z,ut etiam naruram uiciife ulderetur.
BEA T VS Hieronymus ad Eulochium uir
ginemi'cribens,_dum quibus in eremo corporis Hierony
muss
:lgationibus contra urbanar um uoluptatum co
contenderit,enarrat,de ipia etiam cu
bandi aufteritate mentionem facienn. Si quando,
inquit,repugnantem fomnus imminens opprefll
Ier , nuda humo uix offa haerentia collidebam . Et
quifquam fecurum fe arbitratur fi uel in iratis
paleis,ue1 uili tomento cubitauerir,ue1 plufculum
quam compellit neceilltas quieti indulferit . non
refiitere diabolo, g facile ? Iomno.
PR O R EA quidem Martinus quo
que Turonenlis epifcopus ( ficuti de illo Eulebius
ad Seuerum icribens teiatuseft) fubirato humi Mafrm
.
cilitio cubans , frangebat ! molliciem leuli
rigore . Itaque nunquam ram alte confopitus ell-,
ut fentire non poffet furem illum,qui perfolo pa.
tiere pedetenti m ingrediens ex pilat fterttium do
mos.Diabolus enim femper uigilat,ut eos qui n
uigant perdat,perl'm2t,& . `
IDEM SA NCTISSI mus przful,cum in
monalerio quodam ( diocefis reuerentur Iuice Ickll
ptus hora quiefcendi cellam ngrederetur , cubil
paulo apparatius inlruo o`enfus,&ragula,pa.
[casque euertit ,86in nudis tabulis (: .
eus etat) [efe collocauit.Iamque delibutis
pore mbris , c iramta qua:

rv n v'1cxLns sommo F11*


igniuccenfa iacenrem exctarunrlllco cxurgen Eng
ac rrepidans cum ": ccitum per ciuge
rt,fumo omnia nuoluentc,n in'unif1`f,ad ord.
`r_ionm fc : . Hamm uis : omnis cx*
tina , fumusq; cfumptus llzfum relqurunt.
Er impkrum :Pc in eoillud proplcraa di&um.P_ro.
bal' cor mcum domine et ifitai no&,gn me
. xa'n"nnaPc,8 non :Pc ( in mix'1iqu1':as.P_
cuir quidem illi qudftnr tutbrt fomn ;
nus ardor,nocrc n potu-if. Quoniam qui fic dot
munrdomnus pro cis uigilar. I8p'I` prcpuu
BER NARDX/'Svabbas
Bem. uglizrum obferuator,dum ad cas capefcdas .
", abba; : hcmatur ,dcerc folebat . Dormenrcm mona
chum' dw mortuum effe , ib nec ulli :
Huic fenrenriae fi conrrariam apponcrc
mus dicendum crit' , Vigilantcm monachum
uuremecncn 85 86 aliis ufu eH`.Iam cx hac
,sr oppol'1'tat nter fc' diuerftts' 'compatatic nmb
ignorare p'orr1'r,nfi quanimo rnags quamloc
lis dormirauexr, quantum fopor prze,
quantum hzc 1'uur,quanr llecFh'ciar,quam al_.
. tera apprnda,alrcr fugendusfn
'I D E quoqz conuerfarons comm qtrbul'
Idem prerar, non fegns fpccularor,f fram;_.
bus alquando Fcerrentcm-pcrfeniffer, parxelgi
ofc illum dormire aeba'r,modum,modcamqu
ab eis exgens, fcur czcters rebus, ita etx'am1_1
. @od fi brcus eram ronchugl
"; relfgicrfs darur, quomodo non dabitux
_nnia dormc'1oCu quanrumcunq; rempors in
dultum , tantum a fprralium aonum qt
crcirarioncomputabcur cc1`af'um.Scrip:um aua.
STRATV LIBER J.
. Mame femina fernen tuuin,8 liefpere ne ".
`et rnanus rua.
GE RM A N V S Anrhifiodorenlis epifco.
pus fuum cilicio faccoq; 86 cinere Pera- Cfmin
uit,ut non leum fed luc'um,8 dolorls potius PlfP'
Iquietitlocum dicetes. Iniuper pfe quoqi(ut in ui
ta eiusicriptum legitur) fic iacens identidem fui..
: ingemifcereq; audiebatur,ita utcum .
getiacuilfet (ad nournas enim cerimoniascele.
tandas primus exurgebat)multo minus dormi(
feputatetur quam iacuerat. O te felicem
ne,qui in cintre dormiens,in uitam euigilali fem
pitetnam , aicendens ad illud Chrili beatorumqe
omni immium, inlmabile,czleRe,diuinum
qi oontubernium , quam exigui labor,
iingris iocunditatis tibi peperit quietem.
A D QV A M peruenendi cupiditate inten .
fus,non mediocre ordinis Pratdicatorum otnam
turn Vincentius,diem pene totum iermonibus ad
_ pulum fac_iendis,notem multam obiecrationi
us,le<.'tionibus i, partem rninimam fomno
dicitur impendi .Cubitaife autem cum duriul,
farmentis Iu b&ratis,cum ; paleis, cum ho
txi'iius,iaeco.
P ETR V S quoq; 86 ordinis 86 faire
ticatie uit, dum eciam ipie pratdicdo ex Petrus,
eubar,8C nodi u depreca ndo,pi'allendo, legendoqi pradicu
uigilat , ad martyrij ; palmi peruenit,8 wr.
per omnia fanolgt apoilolont uitam exprelferar,
ad eorum proueus d . di
,BER NA R DIN V s ,io rd alarma ?
idem [ententia)minor,quia de collegio minori:
equamreligionempeofitereiurteli
L' me
~
on viciiiis er sonno er
! uitam uixit.Qiodqz ad rem reiner tun '
qi ad oflerendum deolaudiu facrifcium r;octir-7216
furgens , ne quieti occuparetur , contempris left!
tratis,fu per pauimento uelitus iacere confueue.;
rat.Cum hoc uigiliarum praeludio ad monaferi
uenit,tanto deinde mi nus cceffurus,qu4
to perfeius uiuendi fubibat in&itutum.l`:`r gub.
niam facris initiacus omni fancftitatis genere prg
celluit ,eciam uigilanrilimumfuilfe nemo (;
rar. ergo nocfu didicerat uigila ndo, hoc die
alios docuit przdicando . Multosqr qui peccato
rum opprelfi ueterno,in morredormiebant,exc..
"aim 7 eauit in falutem . Dederat enim dominus uera
' bum euangelizti, dederae uoci illius uocem .
. tutis . fomni femper parcilfimus fuiiec, nun
quam tantum in dei feruitio profeciffet.
I PROPONAMVS cfoeminisquaefequ
Ymnar. tur exempla, quibus attendenres,fomnoltiae gra
uedinem poiiint difcutere. I
PA VLA I LLA ROMANA, qua
Pluim fiimmamgeneris nobilitatem fuperauit ian
&i'tate,in grauifima etiam febre ( ur Hieron .
mus inquir ) mollialeuli Pirata non habuir, ed
( duriffimam humum in Pcragulis cilicinis
quiefcebat (fi tamenilla quies dicenda eff) quae
iugibus pene orationibus dies , noesque iunge.
- bar, illudimplens depfalterio. Lauabo per
ffalmms. guias noes letum meum, lachrymis meis Rta
tum meum rigabo.
I D E M autor : uirginis `anc"i:itarem : ~
rens lauclibus ait, Vnius claufa angulris la
titudine paradifi fruebatur , idem t.Kt'l0lUm'8' `
: locus : il ; " ^ '
_---_----ii

STRATV LIBER J. 9|'


LEGI M VS etlam in monalerioillo The.
baidis, in quo Euphraxia uirgo fummuseiulfit Vrgner
uireutibus, motie (, in terra cllicino dw dieu
ta cubitare , ac quoties aliqua fotorum minus.
pudici femni prz&igiis,ludiflcatam fe cognouil'.
(ee,abbatil' confiteri,86 quantum uifa .
ent,einere Fcratis inl'perfo te&ari.Q1is : du. `
bitat,quin iis quae omniarum crimen ut commit'
um dolebant , dormitio ipfa multo plus folicitu
dini attulerit quam quietis 1. Semper uerentibul
ne quam eiufmodi fomnorinam peciem men
ri obueriari contingat. Prater hac autem Eu.
phraxia cum quicquam tale per quietem paffa
(: biduanis , triduanisque ieiunijs : ma.
ferabat, ut in cinere iacens etlam cum obdor..
miuiffet, cibos potius quam abominatlones fo..
.
N ON MEN minori cura Othili uit orma
gini uigiliasfuile accepimus . Cuiquamuis mo-
nacer in quodam Bauariz monte fitr' przpofi
ta elee , pro Pcragulo urlina pellis, pro puluillo
axum etat. Solebat enim uti n : :
tonuerfationis laboribus , ita 86 hac in parte gra.,
uius onus fihi ipii,quam alis quibus praterie
inibus imponere . Super uffi autem pelle cu.
ns, magi sque ugili quam fomno indulgens,
eoneuleauit urfum illum, quem Dauid typum
gerens C H R I 'S TI , fcribitur interfeciffe, 86
de quo per Ieremiam dicitur, Vrfus infidians ; "R'g. ` .
tus el mihi . Lapidem uero capiti upponens ,T""'
placuit lapidi illi qui fatus eln caputanguli: PM,
qui' fecit utraque unum , cui nunc nleparabili. '
eerlunac
l um quocunque ierit [
g '
ino DE VIGILIIS ET SOMNO Ef
einit eantieum , quod in A)poeal}'rpl'i ne;
mo potel dicer`e` nifl fuerit . irginitas aut
Apl4~ pfa in quidetti iierlatur , ut nequ
do cormmpatur,eul'odiri a uigilantibus raro po.
~ eetxagtmnnlentfia nu'nquam.___ " `
f
:'d' ( ;
quibus iue uirgines, iue ui uzacrlnor
86 fanrimoniae uxcimin.
, quaecp integtitatem' ac . 1
uare proponitis,iam fufeipite tale udn 1
um, fi talem a deo confequi exoptatis mercedem.
um 3;, Pratparatelam ades uelras, ut cum adua
tum meda no e repente irtuens clamor nuntia.
; promptum uobis fit obuiam illiprocedere,
cum' illo ad nuptias introire,per illum iupernae ca:
leltisqi celebritatis gaudiis perpetuo (. At con.
tra cauete' maxime 86 enitimini , ne quomodo in
illam fatuaruni uirginum { !,;^
. ueniente fponfo dormitauerunt 86 dormierunt,i`
; quam oporttii't'e*x'citatae , tune demum ole
um emete uolebant, cu'm'pe'ral:is ndinis iam ne
mo elet qui ue'ndetet.Extin`tie`ergo lampa'dibusi_
remanentes , aditu' beatituditiis indie
gnat, iomnolenti lust pnas dederunt' . Vigilate
und iraq; ait ialuatoi' noler, quia nefcitis quando do
minus domus uehiet,fro,an media no&e,an gal.
nt u,ati mane,ne'cum ue'nrit,rep'e'nte i nue niat'
nos dormientes. Przecipue autem uigna
dum elfe et'ia'm prophetae exemplo admonemur,
" S g in Plalmii ait, Memor fui nominis tui do
g:,^"I mine,86 cultodiui tuam. Media noc"ce fura _
pfa|',I,:, gebam ad eoniitendum tibi. In .
, temanus : in l'an&a,86 benedicite domino;
Ilaias q_uoqi.Anima mea,inquit,del'ilerauit te in
i e
`I.'1?tA'l\f LIBER . Nl
no&e.Et item Ieremias.Coni`urge in , '1'teno.:.
in principio uigiliatum eH`unde : aquam cot
in cfpeu domini,leua ad manus pro
anima patuulotum tuorum . Quid mul tatipium
_ nois filentium, quielq; actionum,ad contempl.
da ! preces deo of't`erer'idas,nos horttur,
ut fciliceta tetra ptorfus abPtracti,atq3 mdo ipio
I l'ub1ati,Io1i iungamur deo.
PRIMI LIBRI rims.
sECvNCvs.
. Decuracmodo orand. Cap. I.'
GE I G I TVR,
hinciam fanarurrtl
prec expla petfcru
, deinceps et.
iam eontemplationis
altitudinem olteniua ` " "4 `
- t, qua diuini homi.I
nes in terra ,
I mente czlos permeaa
. ' bant.Hi uero quant
otdi iifudio
erint, uel quam
citer otarint, uel quantas inter orandum diaboli
: toletatint , Ii quem confiderare non pi.
guerit,nc { fortaie pigebit. Cgiandoquid
nihil e&,quod petenti falubre futunz (: illud n
mpettet oratio,dicente dotnino.Petite Bdabitur
nobis, 66 inuenietis, pulfate 86 aperietur
obis.O__mm's enim qui petit accipit, 6gu:_5_ni._
.,. mi cvaa MOD0
fie inuenit,et pulfanti apericcur.
, . 1iMoyfcs
DVX If'al't'c'P(ri,)sudomino qiiamolni
fupplicariniple "
folicire pro eorum deli _ _ _
c . onfiteturdicens. I:c iacuicoram domino, X L.
diebue ac noc"tibus,qul`bUS fuppl icirer depre '
cabar,ne : uo|,ut : comminatus. Vd,
nam nos noftrie peCC2fS fam mpenfe acque pere
feueranter ueniam p0fCrmUS, quam ille alienia.
_ SEPTIES IN DIE laudem domino di..
Dama cens,ipfe fancftus propheta , fepcem Cano
niear horarum,quas nunc : ecclefia orandi
documen cum reliquic . Quali autem quanto ve
mencis arfecu orauerit,ceitaturdicens.Depreca..
Pralm .us tus fum faciem tuam ex coco corde meo. Er item.
Ibidem- Clamaui in toco corde,exaudi me domine.ln core
de ad dominumclamanr,qui ardenter orant, non
qui tantum uocibus obltrepc,86 quod labiis uo
lutant,mence non concipiunt.
P S T illum Salomon omnium Iudacae
531n fapientii1`imus,in eo libro ( fi modo illius liber cit)
gxien 8 gxi Sapienri infcribicur. Adi]',inquicdominum,
P ' ' deprecatus fum illum,86 dixiex cocis prcordl
is meisEx coto quippe corde toga nclus cit, qui ex
toto corde praccipicurdiligendus.Negligenccrau
tem orantes, 66 cum a quo aliquid pecunc parum
reuereri,86 id quod petunc non facis magnipende
te arguuncur, ideocp nee impetranc . Reprobacur
enim eiufmodi rogacor,dicence domino in Apoca
? Iypfi.Q_l_xia repidus es, 86 nec frigidus nec calidus,
_ incipiamceeuomere ex ore meo.
}; -VI R deiideriorum Daniel ingreffus cnacu.
Dame ? lum,i'd e&,l'uperiorem partem, 2edium,apercis fe.:
Rrisgontta lcrufalem, cet in die; ljorii geg'
in
ORANDI LIBER .IL lo,
rma 86 adoraie deum : dicitur.I "
Hi nc tu orare uolueris, domum dei i
mente cxium confcende,apertisq: fenefh'is,pu
xs,\yncer2qintentionis fpirituiano ad cor tu'
aditum para,8C femper ad caeleem Ierufalem ani
mo conuerfus terrena contemne, ac die uno terge
nua Heens , zrinitatem perfonarum unitatemqs
fubfantiae in deo crede,confitere,adora.
TH OB I A S cum lachrymis oraffe perhibea Thome,
tur,'C cum cafu qudam oculosamififfer, aban pam
gelo Raphaele de clo in terras miH`o,meruit cu- Thobi 1.
rari,ac\eo inter orand illi Heuiie profuit. ` ."
THOBIAE autem eius,etiam nuptia h .
: arum ceiebritatem facris precationibus placuit in 'f1;mlsl"" '
F itiari.Cum Sara enim xore fua priufquam 8
i lx coniugali operam dart,tres noes rotas in cus
biculo fimul ordo cfumpferunt . Inde illa quae
I _ primo (karim concubitu iam feptem extulerat ui..
hoc poiremo du uixir.
f P O S T hzc quoq; 86 pater a catcirate, 86 fili.,
L us ab internecione libe : pro beneficio grati Id_P_afr
as , uterque in faciem fe proernentes per 51"!
horas tres be nedixerunt dcum. Et cum exurrexif Thb~ 1
' { aie fcriptura)narrauerunt omnia mirabi.
lia eius ur ieiasperais etiprecibus a ;
creatoris non e e ceffandum. Praeterea oraciones
eorum eot deo a b angelo oblatas : legimus,
ne quid precemur ? quodangelorum rclatione
dignum fit,quodp dei aurea deleet audire. Cuib,
D E LECT A T : ill quicquid de fcripiu unbis .
xarum fontibus haufum orando eundimus, dd orandum
prophets , quod apooli nobis tradiderunt,{ed .
_przcipue Cjdgomiuga i1oierIeiy_s Chiuii. lpic .Chn
S, iii]
DE CVRA ET MODO
enim eG: patris uerbum,ipfe filius fuus di1e&ul,in
quo fibi bene complacuir,ipfum audiamus.
mmh S I , i nquir,orabi:is.Pacer nofr qui es in ca
C1"' lis. Si paterinczlis, filii qu furfum func qurr,
gua. furfum funt fapianr,non qu fuper rerum,
anhficetur nomi tuum. I mane quid a nobis ex
J iitimetur fancftius . dueniar regnum tu. Ne in
nobis regnet pccazu.Fiac uoltas tua : in cae
lo ac in trra.Quoniam qui facit uoluntarcm fu,
manet in ternum.Panem nom-um fuperfub.
tialem uel quoridianum da nobis hodie.Panem g
de clo defcendir. Norum, quia pro nobis obla..
tus B:.SuperubFcanrialem,qui omnibus fub.'
tis, omnibus praeemiue: crearuris. Vel quoridia
num. qua Chrifus lefus hen ac hodie ipfe ac in
. Da nobis hodie,da femper ne unquam fe*
paremur ab eo,quo:ies enm fepa ramur,rories de
ficimus in uia . Er dimitte nobis debita no&r'a,fi..
cut et nos dimitrimus debicoribus noris,uc cum
ignouerimus in nos peccantibus, tu nobis ignof.
cas quicquid peccauimus :ibi . Ec ne nos induc-as
in rentationem,id e&,ne paria ris nos tentari fupra
id quod poffumus , fcd facias cum tentatione pro
utum,ut poimus fuinere.Scd libera nos a ma.
lo,ut tandem fine timore de manu inimicorum no
Luca.l. ftrorum
tum coramliberati,feruiamus ribi,in
te,omnibus diebus fanirate
noris. Amen. et iut

VE R VNT EN idem faluaror nollet


lfm" ac dominus ficuti nos orare docuit, ita gtiam ante
oracion' rar aremus,|'u et. dem,
l ' pem,charraremexi xs. i emi I. mia
Spcs.
? un ' ' in orarionecredentes,acciEia
Luclniz. w 1 . o af
4- f v
/6
OR AN DI LIB ER. II. '
dare uobis te num.Charita
Charitas.
etis a ali uem. Maron.'
"*CiVU_de'n1e_EcT'1;is gefcu,qua Ve humilita :
ee orandum efl`et,fuo fape exemplo monilrauit. "5
Dum(ficut ueritatis fcriptores retulert)nc pro..
F cidensin faciem,nunc pofitis genibus,nunc eleua
eis in carlum oculis obfecrat patrem. _
LOC VM quoq; orantibus aptum deiigna. Locus
uit,uel dicens, Domus mea domus orationis Mmilzl,
bitur,Vel monens.Cum oraueris,intra in cubicu Matthus,
lum tuurn,86 claufo ora patrem tuum in ab
fcondir0.Vel faciens.Qiando dimiifa turba afc. "4
ditin montem folus orare.
V S etiam orandiI prfcripfit,86 . Tm
pertinum .Vefpere fa`to ora fis in monte, 86 no. Mang
urnum,pernoctans in orazione, 86 ante lucan, Luc@ _
I ualdediluculo furgens, 86 in defertum locum fece ...
dens ut ibi oret,86 pene continuum dicens, Vigil- Luca: .
late omni tempore orantes.
AS S I D VI TA deniq; in orando opus
el1`e,tum uerbis docuit,tum exemplo fignificauit.
Dormentibus apollolis, ipfe uigils iterum et ter
tio, eundem repetdo fermonem oraffe dicitur.Et Mm'_;4_
ut Lucas ait , Faus in agonia prolixius orabat, Luc; ,
ne aliter egiie uideretur quam prcepife.
Przceperat aurem fimilitudin afferens ac dicens,
Si quis noch intempeia ad amici pulfans fores
eueret ipfa pofcendi improbitate coger illum e Lucien.
fuo furgere,86 panes quos petierat,fibi mu
tuodare.Parabolam etiam proponens iudicis de-
um hominesq; contemnentis,qui uiduae quotidie
, miro earn abaduerfafii fur
8 V.
DE CVRA ET MODO
calumnia tandem : uindicare . Audite, im
quit,quid iudex iniquiratis dicit , Deus autem n
bdcm. facie: umdiam eleorum fuorum camantium
ad fe die ac ! 86 patientiam habebit in :
Non uindiam intelligas contra inmicos , quos
diligere iubemur, fed contra tentationts, quibus
xefilerhe nemo ualet,nif|' domini ope auxilioq; ad.
utus fuerit . Qgamdiu ergo cum his nobis .
ffandum e(t,tam diu 66 orandum. }; huic fen?
tentia illamcontrariam putcmus,quam idem fa.
mmh 6 lutis autor acdoior ?! dicent, Otan
' tesaurem ": multum Loquxftcutethnlci faci
unt.Ethnici enim,id e&,gentiles|ongas orationes
orabant,orandi afeum non habebantjtacp n
mulcum orare ptohibuit,fed eos qui labiis ,
corde parum orant,mitarl'. Ideoqt fubiunx1't,No
lit iigtllatiecis. R d
ern a oli o uamlle eui.
^PRu" @ca morte ad : rgdiit, in Ierua.
lem reuerfi cum coenaculum afcendifent (ut Lu.
cas in as eorum teatur) perfeueranteserane
MNUJ unanimiter in oratoneeum mulieribus 86 Maria
matreIefu<S6 fratribuseius.Inde : fpritum
fanum adueniH,domum ubierant fedentes re.
pleuiffe, fupta fngulos eorum lnguas tanquam
, ut intelligas perfeueranti ac iug
oratione pirituani gratiam cciliari (.
parus PETR. VS 86 Iohannes afcendebant in
apoflus plum ad horam orationis nonam, 86 languido an
, te uetibulum mendicanti pro eleemofyna (anita
; tem dederunt . Itaque documento nobis unt , ne
.Atu.; { oration uacantes mifericordi in egenosob..
ttti.,; }iuifcamut,Sctiptu;n (; , Non appgtcbis
.ny /
"~
GRANDI
Hi
_ um domini uacuus.
gantiam quoqi rn' orando fugidam
lxumilitatemrp fequdai_n,h'
'_ bltcanus monent, al

lolorum geis ubiqt irlernoratu aulus in apo.


r,pofitis ";
preces domino obtuli`e.Barrholomum Pllllve
quoque 3P1"
centiesin die, 86 centies in : Hexrm ,genua` Ba"h
_ um oraciones iteraret,feru
quegenu in modum t.IacoboAlph:ri utr mus
amelorum procumbendi fcgun
alduitate occalluiie. Quod ii fic orart1t,qui iam
fpirituifa ntr. :gne
. excoci:|. omni, puriue
aum reni
lebant,quid nos facere o
ta cumulantes,quotidie diurna qui
' peccatis
pecca

Apolloni
_ perhibetur,
uq; precationes repettife Hexionibusdie no- ab
in ?!
do aifiduitas, in genuHec"rendoA laude bas.
humilitas. m mererur
ANTONIVS abbasc
millis genibus oran: ,farpe diemipie
nocinon nifi lub.
egile dicitur precatione perpetua . Nercro
snaiut miraeulu , an illo corporis geitu ta
mmotum peritirifl'e tam continenrer oraief.
trunqz faire dilicilgied tirnorgchennat et amor'
ug DE CVRA ET MOD O
Chrii omnern uincunt diliculta tem.
_ P A S T V M I V S abba: ufqradeoor l
Parfum difcudo ducebatur, ut nulla corporis debilitan
"5 abb animi fedulitat coerceret, aduerfa ualetudine pie
i`us,cum de leulo furgere non ualeret,iacens ora
bat. Iam languor uehemens expeditius loquendi
ademerat facultatem , 86 tacitus labiorum morue
etiam tum illum orare teiabatur. ; diffe
dens anima prius oratiouem quam corpus
reliquit.Orantem adhucangeli exceperunt , 85 ad
: rollentes domino obtuletunc,ut femper lac
tari : earn fe beatitudinem impetrale, quam
peeierar.
M O Y S E N etiam abbatem nodtem pene to..
abbas. tam ordo peruigilare folitum ferunt, acdum ora
ret,re&o corpore pattibusqz oculis ne fopo ri fue
cumberet,perPcitiil`e.Si'c fuperaie darmonuin ten
diculas acq; dolos. Qui iopitum uoluptuofis phan
talmatum imaginibue ad illicita prouocabt.Exa
perimento ergo didicit quanti momenti illud do..
mare . mim' przceptum fit. Vigilate 86oiI'ate2 ;
in tentationem. ` ' _
STA N atc; 86 ab.
"; batem in fuperioria Thebaidis eremo,fub quadi'
bbs caux rupis fornice,-annos treis gfeueraife legim9,
nunquam procubuilfe, ne minus orare quam !
letcogeretur , quoniam cubanti obreperen
fomnusbxietis mollitiem Prandi' frgebatlabor,
Randi laborem leuabat auiditas depreca ndi. Mi..
raculum auxit toto eo tempore nihil gu(i,aiIis,prar.V
terqu'am dominicis diebus facrofanam
(: communionem . Qua: illi fimul 86I anim? C4
bus,8 fultentarnturri orporiri` trat.
RAND 'LBER If.
l

HIS' AR ` obfecrandi cura Sifinium Elpdiabbz _


tis dilcipulum commendat . Qld :um anno; fept slfnlus.
ub illius inftitutionibus fuifeteonuerfatuspan
mi diee'dens,& in quodam grandi lapidw

l monumento le obcludens , per eriennium femper


: ": , interim aut , aue
iacuil1e,:utinde pedem extuliffe . prius mi..
fer , angu Pte habittemdan immobiliter Ri
teman conrinenter oranremifeunta quidem du.
ra,f&uq; di`icilia,nifi quod corporis lalitudin

l nimui deo intentus minus feneire potuir.QuierT1


tam perieueranter orauit is in czlo magia quam
in (epulchro ; 1
P A VL V S in finibus Aphric quingeneor'
nnachorum quondam parer, nullo : fuse die Paulm
quicquam ptius'egit,quam : orationes ge abba

nibus prouolurus domino obtuliiI`et,eas, calculos


in finumingerendo, nu'merabat.Atq; hi multe fe
lieiuin finum iaati fune, quam illi in ltellam,
quibus in fenatu decerni magiltratus , alte.
ris terrenus honor quritur, : Paulus cale.
Rem gloriam adeptus.
I S A A C Syrus tunc quidem monacliuseln Ifaacrno.
e etiam ipfe abba: , poquam Spoletum Picenti nachus.
oppidum appulilfet, preebyteros , ut ibi
dem otandi quamdiu uelletcopiam concede..
ret, nec (: interim oranti qu mpedlmena
to ell`e.Ea te impetrata, dies : ceinuos,8 tori
dem noes genibus innlxus oraut . Hoc quidam
hypoerifie uitio deputans eo procelfit ,
ut poli uerborum infultationem etiam col-aph il Proueu.
Iiincuteret. Sed quoniam parata : deriforibus
iudica mallei percutlentes Ptultorum corpori
Mono -
_ pit . At
bus, faac pietatis
repente malignomemor , f ' 't ilrxrtiar em;
arreptus
1\:_e_:c)lore_rri iuum przcatione a fupplicio lialegtrrn
_ . en amqueomnem tuner ' '
pit, 86 eodem die temilam benefcitcfculzfcccn
adito benign: patientiz cultu , triduanlg It
nillberior iruus fieret.
mrcnius _ EN I V M abbatem(l'icuti alibi iam di
abb ximus)hunc
quoq; fabbatimorem habuile
die fubmilfis : conftat
genibus ut ?
ufr
cp mane orationem ptotelaret, facie fem acci
entem uer_la,illu adorans orient, de quop er on
Zach pli_QIe_rnIi)dicitur,Ecce uir,oriens nomen : Pm
Stephan dum ( ne correpti dimidl:al:1sirelfkt)intcr
qu,ando(ut uf . on
I$bY|'..'.- ces . Stephani presbyteri Conlant|ipnccl>u:"lxmS Pm
e_mplu_m nos hottatur . Qui cum toturao lira?, cf
noibus perlegere habere ar
quando : quam conlueuetatconiopizuscpia

Iemr leum
(toloin dimifilet
iomnis,uti , monitus
lurgeret,86 Petro
coeptum opusapo
int;

:qe perferefcuraret.
r i pera is initis ueQta:
oratres argumto
eil, nonI
qu__m_ _(Kum. q ionibus dandum elle
M,, N QV A N D etiamamilfarum auditie '
ne,orante tune pro nobis facerdote res aliqua ; `
ita necelatia nos abducat , meminill`e debemus
qi quidam a Martino Bituricenfi monacho ;
:1us,uti die dominico milam una fec audirer,n.
um finita ne tardrus negotio tunc urgenti occur
I ", abite uoluit. Sed afcenlo equo ruftraqt cala
ca\__ibua fatig_at_o,ubi beci ut I nde le mouerer,c.
pt ere nequiuitlfemttipfum reprathgens *
IDRANDI LIDER ; " til

&miiTam perfecte {}; audiuit._Att


ftatimquo optabat ( aueicus. Et in tempo
re dornum reuerfus, gerend: rei occaiionem non '
amifitfed rom ptiorem expeditioremque quam
(1 proeueniiet habuit.
eadem in re Iohannie pattiarch Ale
xandtiniin primislaudanda folertia,'qua popu
lum audito eua ngelio mox ab eccleiia dilabi ioli. "!
curauir co ntinere.Etip1'e enim intermiifa eg. I
lebretionefeq egredientes tpit dicens. Vbioues
ibiJ6 paftorem adeie oportere.Hoc modo redar.
guns pudorem inietir,ita ut nunquam prie
usab altari dncedetent, facerdos petao factifi
cio benediionemdaret. _
A S S I V VS autem deprecdilabor Bm
Bonifaci epifcop ad catl immo fupra c'.el,'ad _impe '
dei ufqxcon pe exalIa'uit,'quotidI'e duplica tum - '
lalidis facrifici do ofettem. Monaiicas : ca
nonicasryt pteca ciones fim ul 'iu ngens,altetas epif.
: faus all`ump`iI't, alteras iampridem mona - _
ch pro'feiI`us non deferuit. Ad inferior Myfiam \
perueniens,primusChriii:um pr'aedI'cauit,Rhu`te.-
non reg@ baptiza1Iit,rnart rio coronatus eli. _
M A R TI N VS uero huroniisepifcopuc, qu
ne tu ne quicquam operis manibus -
exerceret,linguam ab oratione cohibebat,efFecit.
qi ut illnd apoftoli praeceptum.Sine intermiiione
orate.Illi qui fimpliciter diium intelligt, t.TlteiL s
fe piene feruatum non negent.
I DEM anua diem obiturusextr_Inu't_n,fr`i. Idem'
gdftibus membris iam immotus iacebat , labia
ramen mouebantur. Deni ue orare non deitit.
MC_ll_1?it0lumine circun uius reddidit ipitit.
du IDE CVRA ET MODO

Dum ergo moriendoorat,86 ordo "


_ Ltis cenebras non fenfit.
;
Seruaclus S E R V A T I autem Traieenfi epifcopo
" - orci,igneus Iu pra uercicem radiusdapparuic, qui
mox in fublime euolans,caclum petnc, cei`tacus(ut
uidetur)in ignis pecie oracionum eius feruo
rem,inIp1endorc : puritacem,in afceniu meri.
torum altirudinem.
PH I R TI quoq; abbatis apud Rho.,
Philiber tomagum Galiiarum urbem in eceleiia deprecan
tus abba#
tis,ocu[i ueluci dub iydeta fulgere uifi func, ut ex
hoccognofcas humiiicer incenteq; deprecantiurn
n_1e'ncisoculos fpiritulfani fulgoreilluminari,n
Pfalinuz. unquam obdormianc in morte, ne quando dieae
_ inimicus eoiy praeualui aduerl'us
.ff _ ` N V N C uc alteretiam lexus fua habeat exem
'p1a, fminauz in ordoftudia breuic` explicemus.
Ann# A N N A Elcan uxor ita ardencer orauic ad
dominum,ut temulenta putarecur,Heli facerdoci
, fibi' ebretatem exprobra nti, nihil curbaralI refpon
dit.Vnum 86 omne quod inebriare poceit non bl
bi , fed eludi animam mcam in confpeu domi..
ni`.Et tune quidem homo faciem tantum uids de.
cepcus eIt,fed fcrucacor cordis 86 renum deus com
picftionem coniiderauic orcis, 86 mifercus quod
rogabatur conceiic , uc qua: propcer fteriliracem
contemnebacur , propcer partum multis macrj
bus honorabilior appareret,edito Samuele facer..
fimul 86 propheca. _
sin _ SA R A Raguelis filia 'in fuperiori cubiculo
Thum: le ; dies rreis in oratioe perfcuerauir,
Toh. ac pocus expers.Qxa folicicudlne a domino
it obcinuereI ne priorum uiroru incetferix crede.I
'RANDI LIBER. .
nl
letux'. Tobia uiro ieruato, cum hoc uno felici acl.
modum matrimonio iun:a ad decrepitam };
uta rem uixit fine querela,
R R O I! oratorium ingreffa , ,
nd|.'xta,cinre confprfa,in rerram prorata domi ,
i`upp1cauit,86 fola Iudaeam uniuerfam '
die uno ab Aifyriorum oppreifione liberare `Atx
enim { ; memorand, in..
ter totarmatorurn rn illia Holophernem duc [ ' '
Qcciditxnanu. Qro caefo, ! perculfi, in
fugzm conuerii iunt. Si fic orauermua, ietnetut _
faranas, reccdenr, malarum tentationum ne . `
.rus diffoluentur. "
A N N M uiduam in euangelio legimusde
tempio nufquam dil'cedentem,ieiuni 86 obecra M? !
tionibus die feruientem,86 eodem in tem " :
plo Iefum, uifo ctedidiie , creditum pro- !
phetando praedicaife . Tot illi fimul attulitbona, " ~
nec (ola uiduitatis cailitas , nec corporiv ie.
iitnium, fed utriqt acceden: etiam aidua Ckuot
mentisobreerario.
V E R V N TA M E N necontinenter cram
do rigatus quandoq; concidat animi uigor,et
eogieationibus difHuar_arq dilabatur, ree maio
rea noiri horas diuiferut,alias orationi,alia acti.
; 1ecioni.Hinc quidam ttadunt uit.- , A,
ginem beatam,poiqu' partibus in templo cul "
tui fuit dedicata,a mane ad horam tertiam
tertia ad nonam manuum iabortum
umpto,cibo ad uefpran1,fcriptura'r me '
ditationi operam dare confueuiiTe.His uiciifitudi
num fucfeilonibus deo feruis,in tantum le ui.
; itirtutibus refertamAptst&iti,`ut'iola
'~
.l4
D! CVRA MODO
: merereturqu deum 86 hominem pareret`,el 2--
-ng_
uirgo permanetet.Sic iila igitur Iacrs ui rginibus,
ficuti efizhumilitatis integtitatisq; ccaeretatum
uirrutum^,iea 86 bene difpenfandi temporis exem
pl,ut Icilicet nec ( orent, nec femper operena
tut,nec fcmpet lega nt, 86 tam femper hac oriia,
nequis unq fic orio Iocus.O_uoniam multam ma.
litiam(ut Ecclefiaicus inquit)docuit otiofitas.
. I N orando autem fidem, patientiam,humilitz
Muller
Chan:
tem,neceH`aria eiI`e,etiam Chanznz mulieris m
.
ftrauit euentus, domino fanari pofe filiam ctedi
Matth dit,8 defpea fupplicare non : , 86 canibus
comparata non modo non conttadixit, fed etiam
ad catellorum uilitar fe fubmifit. Qxamobr au.
xie meruit
: .
uis.Sic 86mulier magnamultum
tu,I quamuis et fides aliquid
:
tibi
qg petitum.nondum acceperis,petete tam adhuc
ne ceH`es.Ideo dare difert dominus,ut petfeueran
ter inanti cumalatius ttibuat.
Martha M R. T H centics per diem , centies peg
no&em,fubmittere genua folitam fetunt,dum {
lum (" carlos regnantem adorar, quem in rer
" morantem fufcepiie hofpitio,beneFicii loco ha
buit,non { minus in fu pplicdo folicita,qu ".
fuera: in minirando.
'-Twill: H V I V S CE D I folicitudns aque mi
randum exemplum ,in Gregorii pontificis
go telat 1egimus.Ipfe enim teia in uita Trala
la uirgnis amitze Iu,cum uita defunam
te uellent , genibus cubitistp concretam cailorum
duritiem appzruiie. Palamquefarum exaiiiml
corporis i ndicio,quanta { adhuc uiuentifan
tatttrga prccgxmcuta Pculiumfp igsrinsic tonie@
GRANDI 'LIBEK -`""'U. hi
. 'ua7?gimcas,ficadcle&isthalamfpiiguenf. _
S D }: coniugacis, quo minus ora rioni a ni
intendant, mariralem rhorum impedimen
zo effe', Elifaberh Lanrgra uij Turingi principi:
uxor,fuo : exemplmmperrata a ui..
so no"tisconfinentia,ad orarionem fecedebar,fu.
fer pauimenr difknro rapetulo cubi:ans,ne mol
ius iacenti,akior fomnus horas inrerciperer oran
di. Vir quoq; ianirudine illius deleatus, ad ea
qua dei fum : magisq; iniammaba tu r. I
1:66 quod petirus erat faciiius concedere,8C ipfe.
mee impenfius orare . Diceres eos idenridem v \.
-iliu d ab Apoolo praecep:um.Nolire frauda. "
re inuicem,nifi forte ex confeniu ad tempus,ut ua
oraeoni,ira ambo eiufmod cura parirer in..
cumbenres, piritui magis quam carni feruiebt.
Sed illa deinde uiduirare { lberior, tanto foil
deo intenta orauir ardenrius,quanro rebus fami
liaribus iam aliena uixir expedicius.
De orationis uircute. Cap.II.
A V s d audio modpq;omai, gm'
nunc de orarionis ui ac potenzia dicemuc. '.
\

ehu optaram ul'ceperunt,& marrum nomine 12.-.


tar: func . Ec nos fi digne deprecari fuerimus do.
minum , gratin repleti exuberabimus pro-I
. '
abanc,mulri
~ P L A GAElicabanrur
Aegypn' Moaulem
fe intereedenre
cingrauefcec.
c f MYf'
E"d""
3nr_,quories harao adcordisfui durifiam per '
~?!_n11 rglii9ar,u:8cora:ionau<ng'ma1a -
` _` h I'I
It Dg R Af-IQNIS
_
iacm.

" ga
1;2bafC<wu1:e~.~
:
d
Amy
I dl ob
raclifr
laffatis
un@r?
mdecdtas
du2|''
.\1
lm a - Ifrzll"
anu8 _rent R ICUSI
czlnng in ucfuducecg
xlme
"am, q :ftp ag'cfuPla}llfrtc-
inca Nam nturtnll)l.
co
- 1:84; 2 atusexegia mgl' Prbotcub, |'p'fa_|fu 35

' I 'f I - g- -. m '

um g:ff';;i;Sfff.,?'<<2;,ffcz.<h"=;{
[-
n at
qu';:;,f~:gn:':n~f2l;,=t?s'f~:f H

R Vultitud'. iat um Da c&ln.an


re

" flfgen R S ? nbfrb,l-a agd1'ff,',-"



f:,m"5;d?sff:f,:,f~ff,:;"fff21;:
. .
tefnfgium, fwn nftusefnagrfamfdi.

'WIdem-` _'miran
_ P O''~[1'a-u';m
TRBIQI oratlif
,th ( d,tu,;c li
H'm1'amafper _
tum. fes, Pa.' O cu mma fuprocenmr
umf Imi'c mind lz
cum ( ! ":
I pro rpg
ntxu
. Cf(fro A tain A .

",
fc: ny in gte
at humpxtt Moy?
f oftlfp kqiblnsrn
mm milf
_E1: gno! Inu . endi P|a.. ;crezn
'
"dremf.d ,?$}"1 '
;
?"1 *"nf f=tigtgem
(umg: rex -'mdfr5i;md|'?tte
a'"Tra 'ffpe ""qu~ 2'
`
'11' porhuum S umd upgr an .
vtA .of I ' lfep { tgrra nog t. _
-P lig( tana plu d _ feg
: Utd ong
.L - mgm-ic
Pnmahqu lumfrr"-
famffug
non ;
LIBER. JI. m
piigneclecythus olei fuit imrninutue, 86 quae fame
. moritura erat,hoi`pitis beneficio uixit.Inluper fili
um dfim'Um,l'piius recatione uitz reli
tutum,acc_epit. Eodetn prop eta inuocante,ignis .
de caelo lapius,qui'n _ uaginta 86 quinquaginta ul'
r_os,a1ios poli alios,a Qchozia rege ad ipfum t
ptzhendendurn mii1`os,coni'umpfit.Inuocauit au
remille, non ut : uindicaret, fed ut dei ueri' imrn t.Regi'|.4.
fam expauefcendamqi potentiam,contta piana.
ricarores, qui eo Beelzebub deum Acha r
adoraban_t,o&endetet. Poli: banc Iordanem tranii
I turus,comitante : Elifaeo, pallio percuifit Hum,
86 drums aquis per ficcum aluei tramitern, ambo 4.Reg.e
ad ripam ulteriorem peruenere. Eodemqi tutfum _
pallio Elifacus,cum reuerteretur,ea ndern ex- Ibidem.
petrus cit uirtutem . Quod fi tta uis in prophetae
- pallio erat,quto maior in oratione eiusf.Q_ua ete
iam rimatus eli; fccreta czli,86 praeuidit futura,86
uiuens atc; fentiens e mortalium confortio ad pa
radiii loca transferti .
LI S AE VS propheta _ apua Ierichontem roprm
life s
aquas potantibus noxias cum oraiet, falubres fe Ibidem.
cit,fri'2 Pterilitatem icundlrate mutauit,Afccn lbidrmr
"; in Bethel_,pueris fihi illudentibus male mpre
: :&, non ur uam, fed dei iniuriain ulcifcere,
qui urfislania ti pnas dederunt. In Sa _R
maria ; uiduz inopiam rnii`eratus,modi 4 '54'
modica uaia impleuit, ita utilla eo ue
_I0 56 creditore : redimeret, 86 uium qui -
t1s_eilet,iib1filr'jscp pararet.In ciuitate Suna muli Ibidem.
Ul h0fpiti Ifczcunda ac &_eri1i,ut filium _
Pireret, ado ino impetrauit . Et eundum putti mm'
?! gitana rc_i_icau_i__. R__c_ueriue '
"" DE ORATIONIS VIRTVTE
in galgala,pi`rlmentum arnarillmum in dulce c5.`
: . Panibus uiginti hordeaceis uiros centum
fatiauit,86 fuperfuit. Naaman Syrum a lepra cu..
45198
4 .-FII rauit._Securis ferrum in Iordanem delapfum ena.
! tare fecit.Obfel'us in Dorhaim, aduerfariis iubi..
I; ta caecitate percull`is,liberatus et.Super oia ,
cadauer ftatim reuixit, ut !
hint facile difci poll`it,qua ntae ille uirtutis fuerit ul
mortuuu alteri mortuo uitam dedit.
Q_ I D mirum quod fanorum quan
Iofue dorp ! meritis cedant,uel inuocationibus paret
terrena corpora,cum rjfdem ad obfequendum in..
clinentur etiam carlelia c Iofue orante fol 86 luna
[ immoti Pcttcrunt,donec ipfe ulcifceretur fe de ini.-
micis fuis. Non fuit(inquit fcriptura)ante 86po,.
Fcea tam longa dies obediente domino uoci homi.
nr's,8C pugna nte pro Ifrael.
Ioacham . PO R R O de inimicorum potefrate arq; iniu
rex ria orationeliberari polie Ioacham quoque regis
Ifrael exemplo apparet.Qii cum fuos, eo quod fe
4~R3 idolorum cultura polluerant , inditionem Syrori
redaoe uidiffei-,ad dominum conuerfus pro ipfisI
deprecatue , 86 feruitutis iugo mifericorditer
I 'ereptos recepi t.
EZEC HI A rege luda deprecate,cum .
, tremo rerum periculo elet conftitutus, nodeuna
I angelus domini perculit in Scnnacherib
oagintaquinq; millia A`yriorum.SiIc.
qa eum quem arma nequiueranr, orario feruauit.
Hinc nos quoties fiue occulti'.` fiue manifeis dat.
monum oppugnationibus infeitabimur,a domi..
Pfa1m" no auxilium imploremus , 86 tune cadent a latere

'
mille
' ' I
CIW lectin
Y
millia 3 Idettia
'`
iiqris, ad .


.
-
~' 4 LIBER JI. un .
nos autem non appropinquabunr.
S E D neq; illud nunc de Ezeehia filtio elc pra:
termittendum, quod aduerfa ualetudine grauiter Idem 4.Reg.zo
a5e&us.Cum Ifaia prophetante fe iamiam decef.
{ audiH`et,facie adparietcm uerfa, multis ci ~

lachrymis deum rogando, " longius fpaci,


86 corporis impetrarit l'anitatem . Non ne magn
hoc 86 admirabile, ut pntentis orario mu tet dei
fententiam,6 quem deus ipfe motti iam addixe
rat,eum ; : grotare quidem permittarf.'
R T paru orationis uim 86 in Afa Af,
rege Iudae bell:I euentus ofitendit. Cum exiguae 1.Par.x4.
obuiam procedens Zara Aethiopum regi,
cuius exercitus decies centum millium hominum - ._\
armarorum,8 trecentorum curruum etat,i nuo..
cauit dominum , 86 repente lymphatico quodam
paauore conterriei , Aethiopes tetga uerterunr .
erfequenteque eos Afa,a Marefa : Gerara,
ad internecionem efi : . Qiia domino cae
dente, ficutin fecundoparalipomenon libro fcri.
ptum legmus,eontriti unt,& exercitu illius pra:
.
QV E lane,fed aliqum mirabilius,& Iofa Ph2f~
phat regi diunus propitiatus ? fauor.Nam cum rex
in numera pene multitudo Moab 86 Ammon 86 "Pa
ldumzorum
IIeroiolymamuenffenr contra
carametati Iuda m, pro ximeqt
fuiiI`ent.Iolaphatme.
tu pereulfus,nihil aliud nifi deum deprecari, indi
; ieiunio fe 86 fua illi impenfius eommenda
; urbem egreus gladium neduxit,nec
pugnam injt,et mutuisinter fe uulneribus
ante eum eonciderunt. Iudaeorq; tunc labor non
inuincengo,ied in fpolido uir,cum prlgm-pro
hu
r~
oitwrxonis viii.'i'v1~it4`
pe iacentem uix per triduum przmagnim
: auferre quiuerint,
.- I N D E quoq; Machabi otationes, magia (
hd arma de holibus triumphatunt. : enim pet
aa prece : dei auxilio fretus,ad bell um egre
diens parua manu ingentes copias uicit.Cum tri.
bus millibus uirorum pcneinetmium,Gorgiae ex
ercitum quinqi millium peditum,86 mille ,
. nec minus atmis, quam uiris munitum ,ad Am.
fudit,fugauitqi, 86 tribus millibus eotum
cfis uior efr reuerfus Iterum cum clecem .
um manu ptofeus in Betlioron, Lyliam fupera
uit, cuius copia etant fexaginta rnillia pedit ele
. &orum,86 quinq; millia equitum. Rurfum in Bc
thoron non plus` quam tria millia bellatorum fe.
eum habens,cum ualldimo Nicanoris exercitu,
ficuti confidentet,ita 86 : conHi'xit.Ea iiqui
dem pugna aduerfatiorum fuere
interf&us,riiqui fugientes ptrfequenti.
buscaeli.Has ttas uiorias Hebratis olim !
te`,n : pauci milites,ied : deo gratatpces.
E T fi adeo magniiic effe exiltimatur , holten
uincere,fpoliis inimicorum ditari.Quanto magn
ficentius pratlabiliusq; ePc,animi magia
potis bonis excellerec' Sed 86 hc quidem deo pf
tentibusdariapientia liber teltatur, ubi fcriprii
efi:.Optaui, 86 datus eli: mihi lenlus, 86 inuocaui,
Sapien. 86 uenit in me fpititus fapientiae , 86 ptpofui ill
` regnis 86l`edibus,86 diuitias nihil elfe dixi,in com
patatie illius.Iacobus apoftolus idemaltra
2bl ena,etiam qualiter petere debeamus docet cu ait,
Si quia uelrum indiget iapienta, polulet a deo,
qui dat omnibus aiHutntr,86 n impropctat, 86
LIBBR. IL
_abiturei,po&uletautem in fide nihil hzfitans.
A LI I S quid prophetis Chriii uentura reue _
lata fuere myetia, Danieli uero etiam a nnorum .
tIumerus,ufq; in diem ipium quo nafci debuit,in P'Ph"l
dicatus cit, fortaie quia folicitior czteris, ac fub..
miffior ad otandum proceiI`erat.Pofui inquit !
cm meam ad dominum deum meum,rogare et de Danifrg
precari in ieiuniis , lacco 86 cinere. Deniq; oranti
apparent Gabriel angelus,egrei1`um fe dixit,ut do
ceretillum . Ab exotdio precum tuarum , inquit,
egteifus elfi: fermo , ego autem ueni , ut indicarem
ribi.Is igitur gratiam recipiet cumulatioretmqui
deuotius rogarit.
I ON A M prophetam de uentte ceti, ad domi Im,
num deum fuum clamale legimus , 86 die tertia .
domini iux a pifce in aridam uomitu effufum, ione.;
Grande profeo miraculum.Tum quod !
tus tam intra aluum uixerit. T quod :
nuiquam utlayderetut impegerit. Vtrunq; t ho
minis precibus, ab eo qui omnia poteiI,datum_. _
il his qui fub feruitute legis erant,tanta ac
salia concela i'unt,quid eorum precibus non con.
ceium dicemus,quibus ub euangelio dies illuxit
libertatis,86de gbus in Pfalmo dicitur. Pro patri Pi'aIm.,|,
bus ruis natifU tibi f, confcitucs eos principes
uper omnem terram. : : notninis tui
dnin ! gane 86 generati_one. Propterea po. I
[Juli cfitebtur tibi in atternn,86 in feculi, pmu,
E X his apoitolus Petrus (cui regni caelor cla. apoftolus
ues data: i'unt)ligandI' arq; foluendi ius tributum, Matth .Ie
tura commiffa ecclefiat dei, claudo eleemoiynam };
petenti ianitatemdedit.Aeneam paralyfi laboris ^.t'"'
mn cI_irauit.Dorcam mortuam : tetituit, Qc !
_. v
DE ORATIONIS VIRTVT!
Mui.: . urnbr illi9 ctigiife, acgroctibus Ialuci fiiit'
P R RO idem in carcere poiitus,cacenis dua
1dl1l bus uinus, a militibus cuitoditus,ora nte pro eo
1 ^a~"~ cclelia,ab angelo de carlo miio liberacus cit.
A N D R. A M fracrem eius fert,cuidam cui
i Andreas
Nicolao nomen fuit qui toto uirae tempore libidi
apoolut nibus deditus,ab his difcedere,ci'i etiam uellet non
poterat, deprecando concinenciam a domino im.
1 _ petrail`e,86 illum pnitencia ducocum, caiicatem
dcinceps perpetuo cuitodiifc. Pleriqi elaca corpo
. ra oracione,ad uitam reuocarunt,Andrcas anim
diu in peccacis mortuam Iuicicauir
BARTHOLOMAEI apoitoloratio ob;
l feiios datmonibusliberauic. Polemilndi regis
l Mu fili lunaticam mncis compocem fecit.
ffcus I A C V S Zebedaei filius , dum Herodis
, Agrippae iuIl`u decolldus ducerecu, pa ralitycurn
; 1 111 iacentem ialuti reitituic, Ec cum ipicularo..
rie gladius ceruici Iuimmineret,necis propria
oblicus,pro alterius ianitate orauic.Vtrunq; auc
charitae faciebat,ut 86 proximi miicrerei,86
pro Chriito mori non timeret.
I O H A N N E S fratereius (quem !us amai'
lpoolug fe plurimum dicitur)cum a Pathmo Epheium re
uertererur,DruIianam defuncftam ab ipio phcre.V
tro',quo ad fepeliendum porcabacur,fanam iurge
re,ac domum redire fecit.Virgulia in aurum,litco
rales lapillos in gemmas mutauit. Ac ne diuiciis il
I li opus fuiffe putes, eademrurfum priinac natu
rae formacq; reiicuic . Diana Epheiina: templum
funditus euertit,praeientaneum uencnum in offen
l Thomas Ie haui'ic,eodq; haufiu eneos ad uit reuocauitz
apvitoliii if H Q M AE pidymi deprecaciointitat ocu
. A L ! \Q
A ' /

X
. 4 ll,

lis capta uifum redintegrauiddola lapfu praeeip


'ei in puluerem redegit, ut oderet fimulachra g
tium opera effe manuum hominum.
A D MA TTH AEI Apoftoliinuocation,
Egippi Athiopum regis filius, qui fuerat mortu atfthf
us,exurrexit uiuus,mortiq; pariter et diabolo ere ,
ptus,Chrifto uiuere cpir, conremptis idolis ba..
prifmum iufcipiens,acdeocredens.
I VDA S Thaddus Abaga rum Medorum Iudu
elephanti morbo liberauir , credtem Thaddae
baptizauir,cor us uitio,anirnum erroribus, expi 3lll
ans arq; emun ans.
P A V L VS uas fpiritufano plenum,Elim'
magum ludificantem caecitate damnauit Paulus
ad tempus, ut quamdiu menris oculos non habe- ,
ret,nec corporis habere poifet. Claudum a natiur'
tate fanauit.Spiritum phitonicum muliere expu .
lit,Euricum uitz:,Publijpatrem fanitati reituit. A`ru.x;
Sudaria 86 femicinia a corpore ad grotos Aftu. il
delata morbo liberabr, immundosq: fpiritus ab
obfeffs expellebant . Ipfe a uipera percuius nihil
' i=enonis.E: cum Philippis in carcere,una
Syla difcipulo,compedibus uini tenerentur,no.
vfteq; intempea deolaudes ccinerent,terra qua..
titur,carcetis oftia aperiuntnr,incu1a foluuntur.
Pciremo a ma i(ratu,cuius iuiu in carcerem
ie ifuerant , li ri dimitrunrur.
.BA R N A BA S apoolus Cypri aliquam- Barnabas
diu commoratus,morbo affeos, euangelio Mat IP<>1
thai manu fcripto tangens curauit, eum precatus
cuius religionem aruebat curando. .
H AEC quid et alia huiufcemodi multa ope.. Chnitus,
$10515 aigkat giifdpulis ; cccierat gogiingst
nn oxA'r_lONxs i~'1,P~_'lv'1'r:`
Sed ne miraculnrum autor ignoraretur , den ;
prccre credenres uoluit . Qyodcunp petieritislin _
q\u't,parrm in nomine mo,hoc faciam glo`F
ficetur pacerin ilio,lEtiterun1.(l1o4.1cunY uo1u_
; ptetis,fiatuob1s.Et quid mirum,quod fic
r[;1m,; ad nos , fi fic etiam ad { paterPo&u1a
gne,in , dabotibi gentes l1zreduarm umm,
8P0 _efionem tuam terminos terr.Hinc illum
in euangelio non ! orantem legimus,qugndq
ep ramen propria Potcate utentem,uc nec folum
hominem,nec folum deum ctdas,fed deum 86 hq
minem unum Chriuxp Iefun; doorm , : fai.,
noitum, ` `
QVI :amen ut in difipulis , ita ,3it1i1lis qui
fuere [anis mirabilis apparens,eadem be
nignitate uotis preibusq; eotum fmpct fauig
quie uid petierant indulfit. ' Y
mmm " A MON IS Aegyptii abbars or_a|_ti,oim.,I
bm manem arq; draconem,8c qui rumene
ta hominesqi enecarr,per medium crepare com,
pulit . Puerumq; pRi_fero illius affiatu inrerem.,
fufcitauit, alteri mortem de
dit. Quoniam qui noetzmorte ( _a,<uf nog
erur,miferatione, "
R P H I L VS quod; Popilinfis, 86 Mereu
PhlU$ Liuenfis,ambo pii'copi,`draconex_n :eque pe
5 MCTC. repugntem,
mmf cori atque hominibus infef/tum , olisliga
fed quaf manfuefaum fuis.uertf,I

ac : fe trahentea in puteum altitudins imment
i`,nunquam inde _egrturum deiecere. Literibi.
_ dem in lapide : faum hoc ndiant 86 ad.
Seuer hucextanreslegentibus fidem faciunt. " ' "
nusabba; ,` S E V .E RI N S in Ifnoniz finibus abbli
LIB!! Ii.
Phauianuin ppidum Danubio adiacens fa
me laboraret, eo quod concreto frigoribus Huuio
frumentariat iter :gere nequibant , oratioe
giaciem folu|'t, xreftoribus nauigation ape.
riens -, gictanti oppidointxcranner fubuenit, im
: repente ingent inopi, copia fecuta fit.
_ I DE M quoniamGucullicalelliagrum locua
Ratum agmina de1!ai:iba'nt,iuilt omnes loci in-. H'.
rolas una { ad eccleiiam rgere. Dumqeibi
fimulorarenrpmnisiiialotu atum in
defublara fugam fecit.Ac ne aliquo .
iuderencur, pars non minima in .
dam agro rf'd|'c,qui cum : ad orandufn n ue'
nera't.Tantumq; : ilii obfuit n 'orail`,qu
hlm zt : iil'.
R VA D V S abba: (qui ornis Ca.
fuir autor) cum a Pa rentio Liburniae '"*r
oppidu foluns nauigam,& muis maghi: mb
bus iaaretur, omnesqy qui cum eo eran: de falli
tedefperarent, ! utoruinqi fzuitiam orazio
ne placaaie, uriq; deprecatus , qui ! '86 Mm,
nati imperaget obedunc ei.
G R M A N V S quqAmhiffoarnr'repfi cum.
to`ps,Britat`1nam ad hzrefesextirpandal nus eps
contendens , una cum Lupo epifcopo Tteeafi `o,
dum nauis,qua uehebantur, undisimpetu ! ; . `
bus,illii'a tantum non operitetur ~, manila ambas
in _czlum fuiulit tqy o'rauit.Et continu ponen.. _ _
ribusuenus aequarum ralumnquiilumfiifs pm
bui: im quo uolebanc fads ptofpefo . .
_ `
F NTIN V S Syracufanus,cumfMeiYa,n
2 Sttlgiconz praefeo ag martyrium ;
ng DE OllAT!ONIS_VlRTVTB\
angeliq; monitu ( nauiculam afcendens fuga;
ret, iam prope etat ut"ab infequtibus caperetur,
quando deum precatus Myoparonem illorum a
rc fecit, ita ut neq; uelo, remis ultra {
poiet . Sicq; aduerlar-ijs po fc reliis , dei
inuocauit ope peticulum euadens, Rhegium ulg
delatus ell?.
[dein . I D Tabritanam Calabria'. ciuitatem ac;
cede ns,cum Balzanio diuite uidem uiro, fed gm
tili pro feruo fe1ocaiTet,ut ha ret quo alior ino.
pix fubueniret.Et fuperbus dominus equo: quon
illi palcendos commiiarat,Ftrigofiores cernens, fu
rote concitatus ipfum perfequi coepiilet, nec ei uf
qt ad fugam iter patret,deum rogauit,86 Mota..
brumumen quo intercludebatur uitga percutid.
ens diuifit,atq: per ficcum alueum tranfiens,petf
guentisiramgurfum iungentibus fe aquis,euai`it.
erfecutor autem pr Pcupore iam placatus , ob_
ecrauit hominem, ut fe eodem modo tra nf
ire faceret,percuil`oq; iterum Huuio,idem lecutum
miraculum.Tunc cognita Chrii uirtute Bal-,
zanius credidit,86 fimul cum multis baptifma
cepit.Sicrp Fantinus orando mortis periculum ef.
fugit,86 iislcxos e`ugerat,uitam quam non hab
bt dedit . oylen nobis Aegyptios fugitem ex
Exodu, hibens,nil'i quod : Pharao iue fubmerfus pe
riit,Balzanius uero mifericorditer feruatus uixit.
Iamenim filiushominis uencrat ut faluetlnon uc
Ioliann.; iudicet mundum. -
AE QV admirand facinul et PharonisMal
Ph" denfis epfcopi fuit.Etenim fubmerfam in fiumi.,
mop, ne fimul cum ueoribus nauim,miferatus,cuni `
in tipa ie proernens
_ legga o.r?.i"et,_ ab
ingo fungo'
._
Liann .
In fummas aquas enatare feclt,l'aluis omnibus g
in ea erant.Tale quid 36 A oftolo eueniie credi.. `'
'~m\ts,qui ad Corinthios { ne air,Ter naufragi .
feci,n0ie86 die in profundo maris ur. 3' I'
~, SE D neque de illis nunc filendum, qui orando
bonarumartium fcientias, quibus operam nun. Hor ab
qu impenderant,perceperunt. Hor mtis Nitti: lili.
nbbasliceras non didicerar, 86 oblato fibi libello,
eumoraii`et legere coepit, necp minus ": nu
: aut alterius hotte orario contulit,quam ali
ismultorum annorum ltudlum.
Q_VA M autem eficaciter Hor ipfe pro fua
erudizione orauir, tam pro aliena magnus Baiili. ,m,~,_
us epii`copus.Etenim Effren Syri iolitario ! epiopag
ermonis ufum a deo precibus impetrauit,cum il..
leante hac non niii Syram linguamin qua natus
etat,habuiii`et.Impletr eil: in his illud credentium
figntr,Linguis loqutur nouis.
s A QV r N A s- Chnnranz erft.- _\._f~f
gendurn
plint; gregius
accederet
philolophus
, autdfputationem
, quoties aut
iniret,aue
ad le. _ '

Ictiptionem aliquam diuinae traarionie aiI`um'e


eet,femg prius orare iolitus fertur.Nihil redire
Ipicari, nihil agi ratus line maieitatis diuinat inuo
ratione. Cuius donum eli , quicquid bene (,
bene ": cogitaueris.
I D E M facta prophetant uaticinia legene, in Idem.
eiditin locum explicatu diilcillimum . Oranti er.
1to,Petrus 86 Paulus apoitoli in uil'u a`uerunt,86
enium fcripturae quam percipere non ,
" aperuerunt .Hanc rem ab ipio adhuc uiuente le
audiuile Reginaldus frater poli: obitum eius te
raigitli, : orationem igitundeclaratio )
: DE ORATIONIS VXRTVTE
.irs &umdla\!t;>1at::i:illi!sm
ferm dm1n
lluminar, ;
Pro
Orario.
dem' _
ita
I ad purum def (IIfoirrrlilrmuanlmasrfluf
F. Aexpitae .
HSI habeantur,uiuentium orari' -b . dlgnae
1 eccleiiar traditione f d om us muar ff'
xmPh.sqI fanommicg gttiam reuelacionibue
eneda mus Pontifex nolat ' dtd
tus papa ePc,apparuit Iohanni Port)ue qilla una dcfunus
I ternis Fff'op Qq; ne
Edile ab abbatis intercefionibus conf cloms Clpqiacenris
tummodo temporaria: afflicf'g d"F>& fa
'- culas diluat,deputatum Id ul;9md_IC :
lllo folicitius-orauit fimul I re um.: abbasapro
orarent iniunxit,8ecce n(i1i1':,;aCh|S, UIC Pariter
nedicftus ingenti ful or u to P,Idem Be.
Eldeb g ."""~" efr rim
gmIa.mITafho , dcinde rpiiOdi1oniI (gui 82
:::;::;:.2:;"
C It
;,_1Ianslatum`

I2 eatitudinis quie.

Idem IC lllrdouisulrlcigdlltftlgiom@sg
fl_"S 'd f : . I,
.um t - . Omi.
1....-a.l`,...,2l.l.f.,,-'" f"f""a "fw
ARNVL
Arnul- cuiufclam ;r."f1nf1s. epfcopug
nupedljfl/Il
PM fils ad gehennam trahi : dmonibus
mentiam ut mif , prpndcns (" cle
. corporiIfftUl,lmploraui'r
2:31:11 reddito fpiritu furrexit, quiTillum de

shelghi tl::u,sac fe precibus Arnulphi feruarum

. uita
_ _ deicripiir Brn'arI1;::1L;)l;",
MALACHASCenero
, cuius th Hb -
4 .
qttotdie pro rotore fua defuna miile ,
um domino oierebat . Cumq; magnis quibufdi
occupationibus impeditus o`erreinrermifiH`et, I1
la per noem quefcenti apparens , eonqueia eff
iam eriginta dierum inediam : unime (ta neuen
'l autemtemporis ab oblatie miifae )
proinde pe'ts,ur ipfe tand fue ubu
niret.Qgo uifu,ille admonitgeafdp forore fubpll
caties nullo h die celebrans,itel;z iplam uid|'t,86
prim quid in limine : Paare-, deinde etclefi
ingredi, poiremo altari proxim Albator; quo
rund choro iu ngi.Quo indicio patuit,ipfam [
ternarum precum aiidtxirate , multo : qui
fuis meritis purgatam , ad confortium perueniffe
beatorum.Otatio ergo pro defunc'tis quemadmo
dum 86 careta pietatis opera , cibus eor , quo
refocillati agilius illuc : trsfert,ubi(utIeremia| lere.
ait) Ert qli hortus irriguus,8 ultra n efurient.
S E D icuti mortuir ut purgentur,ita ui _
l nir ut corrigantur fufraga ri omi inor.
: nur abba: ordinis Grandimontenfis . $223?"
tutor,dum Moret(qui e in Aquitania) srephmn
folitudinem incoleret,pro milite quodam, ut Hagi abba, "
? in quo obinatior uidebatur , ora-'
uit.lIinc ille,qui ; iam ab : : poie, '
neq; pome ": dixerae, repente muratur pecca
tum iuum Heuit,uiramq; correxit.
LVPI Senonum archiepifcopi otatio,qui'
dam exlclerieie mulierum libidinibus deditos , ad LUPURP
continentiam adduxir.Quofq: dudum meretrici.
us amor graui odio inter fe : fecerat,eos il.
lo orante confcientiz : ad poenitentiam,
ad : Ruglium : Conueriie
\ I I
no DE ORATIONIS VIRTVTE
gtunuenamq; petn'bus,tam facile prfulil pia
eras 1'ndulfit, ardemer ut cuerteren orauerae.
E C O N T R A Geraldus : culror
G"d cpuus ab ea : , fi tenracus ad
moni
non confugiffee . Cum enim 86 generis nobilirate
ehm. diuitiis pollerer, acq: in cuiufd uiilici ! fui.
filiam oculos conieciffee, forma eius captus, an fe
uenereo amore : deliberare fecum ca...
pir,diu uolupras cum honeate conrendir,&
dem uicir. Decreuic puellam domi fus conuenire,
fed prius qui id fecifet : . Vbi uero peraa
orarione illam adijgufqxadeo fibi deformis appa
: parentibuseius llanc ipfam elfe quam ad..
amauerar,uix crederenfraqg intaam relinquena
ad fe : turpis propoltl' pnitens, filiam do
e,patrem liberrare donauir, ac deinceps : cau
tius.PoRremo monachus faus, : n catala
go redigi fanorum. Ar fi :unc non oraifer, ceci
diH`er,fi cecidiffer, forcafe nec monachus nec fan.;
fus .
_nf1mu.e N S E L M VS epfcopus cum ratrem quen
ein dam ex la nguore morsi iam proximum, pauitare
arqa horrore eoncuri animaduerriH`er,caufam
gauir , 8 ille refpondens duos ibi lupos adeffe di
;|:,rabda toruitare terribiles, mnaciterque rin..
gences,8 inde fe zimere ne dilanietur ab ex`s.Tunc
epifcopus pro ipfodomnum orauir, ac poil orari
cnem eodem fratre referente audiuir,feras illas be
Rias difceliffe , fugacas amma ex oreorantis im:
( promicante . Hoc demum reme._
dio fracer pauoris moleia libertus , ac fecurio:
fafus ad dominum migraucbl res documen._
ta e,|.inc maxime npbigopus elfe precibgs fang;
I
II. " -M
cum e decedimus, nullo tempore acti
us in nos iniurgente daemonum pugna,
. N E C iolumdzmones,fed quandoq; etiam ho S _
: cumotantibuscgredi non auiotlegimus. "
Sauinianum martyrem multos ad Chriilti nus ,ynmira
a gentilitatis errore miraculorum operationibus
`nuertentem,Aurelianus imperator comprzh.
diiuiTetat,i':l qui miii fueranr,orantem inueni..
I`it`es,timuerunt ei infette. ; deinde mil'
|',cum fimiliterorantem oiendiffent, 86 ipfi ani..
mis concidentes necuim irroga re aufI', deprecari
homin coepetunt , uti fecum ad Cfarem perge.
ret.Exoratus perrexit , 86 martyrium paius eli'.
Profeo imperatorem Iicuti 86 imperato.
ris miniiros , oratione tetrere poterat miles
Chriiti,led pro Chrifto martyrium ! glorioii
us exiimauit,quam terrori elfe inimicis.
CRIMINA TIONIBVS quoqtcircum. _
uentos, oratione libera ri : monrauit Albi-
nus Andagauenfisepifcopus, qui quofdam tene- !
bricoii catcetis trii fqualore obfitos cernens ;
uit.Et cum praefidern ut dimittertur,exorare nul
lo modo potuil`et,deum pto illis precatus . ;
tifcenrecp carceris muro omnes euaferunr, deo dei
qt gratias agentes,cuius prtcibus homo re.
itit,86 la pides pa ruerunt. ' I
MA G N I B O N V S eiufdem loci epifcopus, Mlgfllw
86ipfe fimiliter iis g in ergaitulis 86 uinculisdeti. PQ
nebantur,liberationem a magiftratu [ con
tendit, a deo autem facile impetrauit . Nam dum
pieante aram ppliciter prouolutus deprecatur,
laura laxa ntIrr,compecles ferrer franguntur, 86'
qui etant, liberi . Iraq q_uo_s dutue
I I)
I DE ORATIONIS VIRTVTI
magia iuitus iudest perdere eogitabac,inii'erieaf
dis hominis orario ieruauic. __ __
S E D Lupi Treeaiini cpifcopi orancis 1111
! tucem tacebimus.Actila ciuitatem ,obfidiong
? cinxerac , cum ille deum prccacua ,portas ,
hoicm admicti iulI`ic.IngreiI`i oiaex tpk, ,
Iuri putabantur,reci:a pertranfierunh ac ueluci
Iolicudinem iter faciences 1111111 proriue lidftilieer
cgcre,nunquam armata manus minus , iu
ie,quam tune iici alienia. Quid mulcat Lupu51u
pis omnibus rapaeiorem tyrannum , non bella ng.
do , fed deo 1upplicando a fe repulit procui , 86 fp
: fruitrarus _ _
V A N A cit ergo Ientencia dicencium.Non un
ta ncqi iupplicijs muliebribus auxilia deorum pg
rancur, uigilando', agendo, bene coniulendo proa
fpcre omnia ccdunt. Nifi enim dominus cuitodiee
i, ric ciuicacem,iruf1.raI uigilant qui cuitodiunt earn.
Pif0Pu Quod eciam Aniani Aurelieniis epiicopi ecm__
plo probari' poteic.H_ic enim Gothic Aureliu ob..
Iidentibus,una cum fuis clericiu de muro ipio .
tos 86 ianas omnes inuocans,letanias decan_ra_.
bat. Sacerdos autem unus ex capciuis, quem ng
eapciuicacis quidem iugum a procacitatc
cere poccrac , cum forte in acic utbi proxima ner
I'arecur,uocem inrEdens,ut abomnibus audiri po(
f 1 et. Caia inqui: , ipe duceris o Aniane,ii
5 abigi poife aducriarios credi: catdem precatieg
ualidioribus eciam urbibus nihil profuerunt.IIi|
diis corruic cxanimus, nec ultra quic cit prolo
eutus.Poi hac barbarie oppidum inuadcncibus,I
(ita uit : de calo ceeidit,ut coai Iinc dimiia
oppugnationc in 1 ttciperc ,_Siciiiiiuicotg
LIBIR JI. ' 3 in
: fuus dorninus ! 86 ortibus aE`uit,86
gipnum uirtugi detrahentis : fcelus.
S I Q_V I S igitut quo : dei gratiam con
iliet,de fanos: coetu deligere fihi parronosopta
uerit,utatur quibus ! e, fiue illis qs pratci
puos putar,fiue ! quibus hoc priuatim a domi.
no indultum , ut aduerfos ca fus eorum, Q
.: inuocauerint,aut imrninentes repelIanr,aut ina
cidentcs leuent . Huiufce autem prrogariuae hi
unt.Honophrius monachus, cuius in uaftiifima Hon.
egypti eremo defuni animam ab angelis ad Phfil
rlum ferri uidir Pafuncius abbas. Decem millia
martyrum , uiapud Alexandriam pro Chriio 'ml
omnia pene tormenta,ibiab impijs illata "ul" "
conitanter fuinuerunt.Niceta martyrMaximi
aniblicomediz regis filius,'qui 86 i'upplici1's,86 pa many,
; quo ea paifus : uperes, populum ante in
idolis morruum docendo reuiuifcere in Chrio fe
cit,Venerandus martyr Trecafi paI`us,qui de fi- Veneran.
de ab angelo meruit inFtrui,86 ad ; dus mar
um Sequanarn apparente baptizari,cuius in. yh
terfeifanguis inter fuo Cariati Aurelia
no i11ieus,ut beneficium referrer pro iniuria , ocu
lum amiium reparauit.Veneranda uirgo et mar vm n
tyr , quatin Gallia Chriitum predicando multos da m '
una ecum ad palmam adduxit martyr",A nto.
nio imperatore ecclefiam perfequente. atllerina .
uirgo 86 mart r, per quam dei iapienria mdi fa na
pienres uicir cuius corpus de Alexandria , ubi
proChriio paa , montem Syna angelicis
manibus translatum dicunt, ut nemo dubiret, . `
piult poie in fic honorata in tetris.
SED profco inter [ anasqomnel.
iw
B4 DE ORATIONIS VIRTVTE
ut primumapud deum locum obtiner,ta prior in
uocari debet reginaczli gratia plena,benedi&a iig
mulieribus, Maria uirgo , Maria fimul 86 mater,
_ cuius immaculatus 86 intaus uenter fpirirufan..
` io repletus : ialuatorem mundi.Nihil certia
us i`peratur,largius tribuitur, tutius conuerfatur,
quam quodipfa pro nobis popofcetit filium . An
quicquam maternis precibus non gratificaturum
credimus , cu m deo pacte leg , quae matres
honorari iubet,fanxiiI`e fcimusf
. N V NC ne a propofito difceiife uidear, quan
fminz quoqt orationum uieficere potue.
` rint, breuiter expon , quibus nihil obfitit fexus
fragilionquin par cum uiris meritum, 86 quam
mirabilium faciendorum poteiat adipiiceren,
mn`EL A N N A E LC A NA E coniunx :
( opprobrium, cum deum oraiI'er,foecun
l _ Rggfid ditate compenfauit.Genuit primo Samuelem,ge.
nuit deindc filios tres,duasq; filias. Phenenna ue
ro altera Elcanz uxor conforta' ( femper infen
fa, poil: fufceptosliberos parere defijt , 86 in idem
uitium quod illi petulanter obijcete confueuerat",
L RE ipfa incidir . Dcniq: fterilis peperit plutimos, 86 ii
habebat filios infirmata eFc.Vltio cnim :
petbiam,orationem fequitur gratia.
umh I V D I T H in humilitate cordis deum preca
, ta,tantum audacia: concepit,ut a ethulia ad ho*
' ftes,'qui eam obfedert, egreifa inter tot millia mi
armatorum Holophernem ducem,qui iam
Ciliciam , Mefopotamiam ,~ Syriamque deuice..
rat , ipfa 86 fola 86.inermis, 86 mulier interimeu
I.. - ret,interempti caput abfcinderet,abfciIum fe.
~_
in grbcm ad [ .13!11|!
:
~

LIB E R. . ` I3;
gum Ifraetarum mmnebat ceruicibus , omnes
uno die una Iudithlibrauit.Nunquam tan
cum facinus perpetrare potuiiTt,nii prius perpe.
" facultatem domino precibus obnnuilet.
QV I D de Sufanna dicam, ludicum fen
sentia morti iam addia exclamauit ad domm, Sufanna .
86 dominus exaudiuit uocem ipiius. Spim qui p .
pe Danielis pueri fufeitauit,qui malignos accuiaa
tores falfitatis conuios taiionem fubire compu
lit,piebe illos fdem ipfislapidibus obrute , quon
in Suia nnam apprzhderat. Duo ert,fenes err,
presbyteri era nt , numerus, atas,digniras,urbi
fecerat fidem.Nifi inuocatus prarfo affuiifet, qui
lnanifeiat occulta cordium, pudicitia infamiam,
innocentia necem,paH'a fuiiet.
ET in Barbara quidem uirgine,ut cons fan
Hz trinitatis confH`io,ita efficax fuit pro neceffi. Barbara.
tare depreeatio.Dum enim inidelem 86 iratum fu
gerer paerem , 86 fugam prxrupti montis crepido
inhiberct,orauit dominum ac protinus illo in quo
hferae faxo in aduerfam paris altitudims pani
fe inelinante euafineqa ramen tanto mitaculo in
zlinatus impius pater, ut uel fic elapfam quarte
cef"aret.Proh nefas.Paterperfequitur,faxa mia
(eranrur, 66 adinuocatonem Chnfti montes mol
\efcunr,hominis infidelitas obduratur.
A D Radegunds Clotarrj Gallorum regis uxo R_ldtm
! mags Chrii : orationem,ferre pe d
dczeorum ui in uinculis publiciseranr,contri.
tz , illi a ! . Sic 6 nos orare oponer ut
ccatorum nororum nexlbus liberemur, & li.
rati deo gracias agamus dicenres. Dirupiii de
_vincula noRxa,tibi iacrificabimus hoiiiilialudis, Praha. ii;
rg
136' DE ORATIONIS VIRTVTB
eiirabeth E L1 Z A B indue , sc ipra quidem .
- gia progeniee,fed melius regns cum Chrilzo, pro
iuuene quodam feculi uanitatibua dedito :
dicitur , qui continuo nouum induens hominem.
feculi hulus amotem, in amorem conuertit Chri* -
&i,\'eligionisq; fulcepro uoto ordinem frati; Mi
: fubiit.Et ingenue confeus , illa orante
ita intimi: Hagraie iicordiis, ut ardori remedium
nullum nuenerit , donec uitam mutare decreuit.
Luca. . Ad eius ergo orationem dominusignem mifitixl
terram,86 quid uoluit ! ut accendaf:
I` H EO D O R A Romana Sifinii coniunx,
T"d Clemente pontfice conuerfa , 86 ob hoc a uiro
ta infideli odio habitap conuerfione eius orauic , 86
exaudita e&.Petrus apololus oranti apparen_s,Si
inium precibus eius a domino concelum nunti
auit.Hinc demum de polito errore Sifinius,C,hri. '
lianitatem accepit,86 uit` infiddis mulierem fi.
faluatus fuir . Nonillum fuaiionibus , non
argumentis aggte`a,ne guicacis animihomi.
nem,dum lenire grauius irritaret.Tacita do
minum rogauit , 86 lupus in agn mutatus , fa
$124 iacp fun: praua indire&a,86 alga in uias planas.
QV I D mine aut uirium ineie orationie
ab AugeA us fanomcunhz ; ad illius ( auresq; 2
'ant,g quodcucp uult facit in caelo 86 in terraf.'
` hs oier ucm
my deo Angelus ad Tobi,ego,ingt,obtuli orationem tu
Tobi : am domno.Et in Apocalypfi dicitur.Al'cendit fu
Apoca S mus incenforum de oratiibus fanoz, de manu
Bfi\lm~3S angeli coram deo.San&iorant,angeli miniranr,
Deus dat grati.Qgn' facir mirabilia , et ?!
, bonitat admirari
prhendete non licei.
De tentatonibus tempore ora
tonit. Cap. III,
VO N I AM uero oraciones arma unt, |
quibus prolernitur om ne diaboli robur,ic
maligni fpiritus inrerd orantibus no
1.-v - 1u-I - _-rw bis irnpedimenta Pcruunt, ut ! torpeamus perte
l`i,u_el pbmuteicamus,uel uagis cogitationl
busabdui , uerba qua: penficulate ruminanda
I'un_t,contemptim effutiamus,fimiles ebr_r's,g iz..
pe multa quidem loquuntur, nec tarnen quid lo
quantur atis fciunt.Detegamus nunc huiufmodi
inimici dolos arq; infichas , faniorq; in cauendo
indufram fimul conIideremus,ut hos imitando,
illos,qui neminern nili uolentem uincunt, floccifa
e,atq_; contemptui habere poffimus.
S V LP I T I V S cpii'copus,dum sulpifm
- nournis precibus incumberet, horrendos circa epifcopus
fe irepitusmoccsqe terribiles audiuit, ; tamen Piatrt4.
autloco cei1`it,aut orare deiit, iedatus }
multus. Qyienim confidit in domino, : mon;
Sion non comtnouebitutin acternum, par
ent acq: dicet.Si cfiitant aduerfum me cailra, n
timebit cot exutgat aduerlum me pm-_ Pial|n.tc. -
.liurn,in hoc ego perabo.
QV I Sulpitium terrere uolebant, idem Maxi Mmmm
: monachum l qui Rhegienfis epilcopus
Yfuit)le<lucere conati unt.N c noc"tu ad litt9_pcel'
iffet ut otarer(monaiterium nonpcul a mari
etat) : nau applicuilIe,a qua delcdres
z:,ipium reurenter ad,ierunt,atqtlaudibus attol
lere ceepetunt, quod fama eius ufq; ad Sy.
ein fines peruenileqquodqr multi cum uidere de
' I Y
ng Dl TINTATIONIBVS' TBMPOR2
iderarent,quod ]: fi illo profieiici uellee,falur
plurimis foret, 86 fimodo fecum ire difponeret, fc
iam in rem paratos elle, prolucro habituros,fi ta
lem uirum uehere fibi contigiffet. His inanis glo*
ria: o`ucr'is,diaboli calliditas nitebatur ubuerte..
te hominis menrem, ut qui in ordo liumilitatem
rnitabatur,publicani petus percutientis, iam ti
dem imiraretur iadtaniiam pharifaci : arrogan
ter elerentis. Attamen Maximus antiqui hoifis
captiofas tendiculas , circfpeo fag mq animo
ercipiens,pofiris in littore genibus,ficuti propoa
: orauit . Et ( auerfi funr erubefcencee,
qui dixeruntilli euge . Difcamus eius exema.
! cauere adulantium adopertos delinificis fer
monibus dolos , melleq; circumlita uenena , cum
ctiam Salomon prareipiat dicens.Fili mi fi te laa
Prouern.
uerint peccatores,ne acquiefcas eis.
L A V N ON LA R I CO abbaticarnorenfi
, riou oranti,lueernam ter a drcmonio extintam
"; ab- fuile fcrunt , 86 rer ab angelo rurfum accenfam.
liar. Nenim pafus eil: dominus,illum deridiculi' gra..
ria in tenebria derelinqui,qui ora ndo feruiebat lu
ti.Qroniam deus lux ec,8 tenebrat in eo n fune
-.11- ullae. (! folar, quid gaud cotpife Lau
rioniaricum dixerimfcum pro fe,conrra nequiria
pi'rit,fl7are dominum ui'derer.Potuirlartuscon..
cinere Dauidic illud.Q1oni tu illuminas lucere
fllte." meas.ln
nam meam domine,deus
te eripiar meus illumina
a tenratione,8 in deo tenebra:
lmeo traf
grediar murum.
Leonard: L E O N A R D O Corbiacenfi monache ora..
ei,ferpens pedibus in finum ufque furfum uer
fue tcptauiqquem ille uiqraglto nihil eir-I
@unioni-s t.rt1e.u. - ,
po.uie,ut immobilie permaneree, donec precum fi
nem ecitluinetiam perais precibus, ultro fell: 1
peiferaz beliae ingerebat d1`cens,ne facere differ..
ne quicquid faciendi facultatis aduerfus ipiuma
domino accepiH`et.Sed illa ficuti orantem non ter.
ruit ficetiam omnia parl' paratum minime lazfit.
Qgotufquifq; uel uifo tantum iuxta : lerpte, n
continuo trepidus exiluilfee. At Leonardus eti
intra gremium i1labentEcontempiit.Curtad ni.
i quia uerum e:,quod in Prouerbiis Salom ait, ;
.Fugit impius nemine perfequente . Iuusautem
qual"i leo confidens abfq; terrore .
SER P N S autem ille antiquus, qui fraudu
lentis pcmitiofisq; iuafionibus ieducere mortales
non celTat,ne uti uam decipere potuit humillim'
precatorem, fidi imumq; dei feruum Frcifcum . ,
(lui cum die quodam prolxius oraret,audl'uit cla Franck
xnantem . Francifce pnitentibus gnofcic deus,
non : tam pertinaci fati atione conficentibus.
Agnouie in uerbis dolor, ficut cperat,ora ndo
perfeuerauit,atq; etiam ad perferendos pro Chri
(to labores magi: . Sciebat enim inimici `
filia,fempereo fpere ue Eallant,nunquam ut do
teant,fcripeumcp e'e.l\le : de cibis eius,in P!lIMr
quo efr paniumendactj.
R V R S V M ramen human generis perpetui
holher, quoniam fraudulenta induie nihil pro.
fecert terrficationibus aggredi illum deeernt. Idem
Dumq; ipfe : quadam precationi operam da
ret,iuper teum domus immanirer repere, arq;
1 horribiliter mugre coeperunt . At ille intrapidue
exurgenr. En afum, inqur, nequillmi fpiritue,
_venire : in me ; _uobir perggigfgm
e . nnrnN'rA'rxo`NIvs "
efi:.Qlod fi corpus hoc uerberib9 aleceritia, quid
aliud quam uindicabitis mede aduerfario meo.
His diis confufi difceierunnllle ad preces deo
oluendas redtir,nullis tentationibus cedens, fed El
duriam habens in domino feri1per.V
um CAETERVM necpiicfuperara faranim
potuir, orn' illi plus
etiam mole iz , : tacita fuggefione ,quam
intulerar manifea inl:ftarione Intimo nanque \
medullarum tieiIlatu,cogitarionem ei lxbidinis ex
ci|:auit,a:q; ille intermilfa precatione repente exa
, 11 dura corporis
Hagellatione rei:'>ir,uenaszq; calefcemium prud..
tum,iemer in gelida niue nudum,plerncns,exrin
xit . Hoc enim elgcnus illud quod non eijci2 nifl
. orationem 86 ieiunium.
HIS iam ; exempls Agarhons abbazia
gbsh fenrenriapbari 01113:. Cui nam
fpriralium aionum plus laboris ineierfpreca..
rioni refpondirxoniam { tempore, ipie
nequam fps plurimum nobis negocij exhiber,
nunc apte oppugnans,nunc occulte infidians, ma
disq; omnibus enitens, ut confundatdecantium
` " `' mentes arq; corfturber,haud ignarus quanti apucl
deum momenti f|'t,conlans,conrinua,perl`euerg
humiliter orantis inrenrio.
_ I De contemplatonc. 'Cap.`1III,Y
'AT I S haecdeorationemunc tes ipfa pofce,
re uidetu r,uc gradum faciamus ad crempla.
tionem.Priusnim orandum,deinde conrem
, ut cum gratiam impetrauerimus, tune
incubiculum imro_luamur fgis,iam ca
tito-mentis obtutu eonfideraruri maeiiatem glo D
' xiae illius, cuius potencia nihil potentiua,faplentia
nihil fapientius,bonitate nihil melius , atrernirate
nihil prius,nIhil poieriutmetp effe, excogi..
tari pote.
H VI VS CEMO D I meditationum alti
tudine abforpti,quidam ita obiupei'cunt,ut fen.. I
Iibus corporis alienati ( quod 'Gratci txtafin uo.
eant)mortui magic quam ! uideantur.Sed i na
nerim animus cleiium uiiione fruitundiuini lua
minis palcitur , reuelationes quandoql
accipit myleriorum dei. _
S I C credimus Abraam,Ilaac,l'aeob,cum deo
eollocutos futurotum noticiam recepii .Moyien !!!
etiam -przteritorum.Isenim mundr' a deo in prin
eipio ereatum uere didicit , 86 omnibus palam fe- ?
eit._Sie przterea Dauid ueriu oracula ceciniife, de Digger'
quibut gloriaturdicens. Incerta 86oetulta fapien Pf,|m_
tia tux maniieiaifi mihi. Sic deniq; Ieremi prophe
nm,Ezechielem,caeterosq; prophetas oriia in fpi.. taomnee
rim hauiiII'e,qu:e quondam ad po ulummuncfp.
fpra,nuncaduerfauaticinantese uderunt.Sem - ~ I
pa de deo cogitantes,digni habiti (unt, qui ."
cum deo etiam fermonea mifterent , 86 (ut ait !
)1 ad faciem loquerentur. { : od
plationis eotum uifiones reuelationescy, x "
modo nobis enarrari poii`nt,nil'i omnibus _
notar forent,86 abis qui iub lege erant,ad eos qui
ub euangelio fuerunt,nof%ra : orario.
DE Simone Petro in Adi: apoitolorum tradi Petrus I
tumlegmus , quod cum in coenaculum circa ho- =Pl| _
ram fextam oraeum ai`cendiiI`et,cecidit iupereum Mu',
licndttxctilfua, uigiit atlumapert_um,_86 inde
ip _ DlCONTEMPLATIONE
uae quatuor initiis , immundie animali.'
busplenum , led quae adeo mundata diccrentur.
Ex quo Iignificacum cit gentiles quoqs, qui plane
! etrorum inqumacionc etant, per fidem
cuangelicze uericacie munda ndos 86 : gre
_ mio excipiendos effe , Iicuti 86 Iudacos. Quoniam
1b1dm~ non cit, inquic, perionarum acceptor deus , fed in
omni gente qui timer eum,86 opcraturiuiticiamI
accepcus cit illi.
Paul, P A V L V S apoitolus raptuc ; ad
caelum utrum in corpore an extra corpus ,
.cori.n. deus fcic,audiuit arcana ucrba , qua non licet ho...
Romuii miniioqu . Hinc demum in illam prorupit uoc.
Oalticudo diuiriarum iapienciat 86 Icientiae
incomprirhenlibilia func iudicia cius , 86 .
gabiies uiat cius . enim cognouit Ienium doe
mini,autquis confiliarius eius fuitfaut quit` prior
dedit illi,86 retribuecur ciquoniam ex ipio 86 per
ipium, 86 in ipio func omnia, ipii gloria iniecula,
Amen.
I OH A N NE S apoRolus,fui,ingc,n fpiritu
dominca die,86 audiui 86 uidi, ea }; jin Apoa
! calypii commemorac. Qlorum pratitantiam di..
^P" uus Hieronymus admirans , Apocalypfis Io
" bannis tot haber menca,quoc ucrba.Pa rum
dixi,i'n ybis fingulis multiplices latent intelligcn.
clac, 86 merito uoluminis laus oriis inferior cit.
A POSTO L I C I quoq: caelum ipfum
_ animo tranicenden`ces,86 uiderunt,86 praedicaue.
`M1\'' runt multa, non mediocri admirationc digna.A n
I5 tonius abbas,dum uoluptarum malignas il
leiftationes fecumconiiderac,tocum cerrarum ore
~ bcmlaqucit reiertum dicitut,Qu res nie
} L I B E R . :
lteaper te nobis indicat,in quanti: : u itz
periculisf. quiquotidie inter mortiferarum cupidi
" tam multiplices pedicas , ueligia figimus.
Czgod fi iis nolumus implicari,meditanda : cx
\eR:ia,relinquEda terrena contemplationis alis ad
euolandum, inferiora dimittenda arq;
temnenda. Qgi fic agunt fecuri . : de il lis in
Prouerbtis . iacitur rete ante ocu Prourm.
Bonifcius
los ptnnatorum.
BON I SC I V S Aruernenfis epi'copus,dun\ PPl
in ecclefia meditationibus inuigilat .
ns,ecce pulchram utluna,ele&am ut fol,beatam
uirginem Mariam uirgneis choris comitatam ad
fe uenire , i ulus milam celebrat, indumen..
eum miricandoris ab ipfa dei genitrice [ibi obla..
! accipit. Vifio abijt. Ille ad fe reuerfus infomni..
um : pueabat,donecidipfum indumentum iu
xta fe iacere conpexit,quod adhucextare dicitur,
: cernentibus rei facere,nmi'ne deprthen
dente,neq; textura genus. Magnum fu.
it tale accepiife , fed : tali fpeaculo
interfuii'{`e,86 eius uifionis dulcedinem, qua nunc
ruitur in czlo,gultare cepile in terra.
R OM V A L D V S;abbasordinis Camaldu
enfin autor,eum ad Sutrii mtis monaerium de. Roma!
uenilfet,86 ibid milam celebraret, aliqudiu in dur abblf
extali raptus &etit.Po hac Plalmorum effici me
fuit expofitor,quorum paulo ante ne lec`tor quid
(aria idoneus fuerat . Dum enim iplum dei uerb
(quod tunc ma nibus contreabaointentius con
'iderat,Ianorum uerbory percipere ana.
zogen, latentemcp fub litera fenium . Plurimot
innorum udium ad ttum :
lie DE CONTEMPLATIONE
profeum niinquam illum extuliiet , ad quanti
die una' Chrifi perduxit contemplatioi ~
Augui A V G VS TI N VS Hipponenfis epfcopus,
,IUS philofopliiz Chriianz affertor egregius,d ian.
PifP che trinitaris myierium in cubiculo fedens
conremplatur,ita a feipfo abfceierat, ue
re qu illum quadam de re confulere uebementer
cupiebat, farpi'usinterpellatus nihil refponderet,
imo ne reipiccret quidem . Mulier deniqx quia fe
eontemptam pueauinabit triis. Poero autem
die cum in ecclefia miifam celebrintem audi
renin ipiritu rapta uidit de trnicare di'fputantem~,
arq: audiuit iccirco ie illum die heetno { g
dem :diffe , quod eiuimodi meditatione occupa- .
tus ipfam neqz uidere, netp omnino fentire potua `
iiTer.Ac proinde neredire dubitaret, redijt, 86 !
petierat confilium fine cuntatione accepit.Maioi
; deinde reuefentia: habere homi'nem coept, qi
ante habuerat tzilia de illo (ibi uidere conti.
giffet. Quid igitur mirum, fi tam copiofe ramque
argute de trinitate i`ci'ipi`etit,qui mente fic abra
ta trinitatis facramenrum fueran.' conremplatus,
fed nec contemplando tantum apprhendiifet, nl
fi ut apprzhenderet pie prius ac iue uiueudo di..
gnu: euafilTet.Vit fanitate meritum fibi com
parer, qui uult contemplatione procere. Scriptt
eFcenim.lIomini bono in Confpeu (: !
us fapientiani et fcientiam etlzttiam.
Hiero QVA quidem bonitate preditus diuus Hiero
nyn`ius,meruit eriam ipfe fpiritalis comtempiatia _
nis ingentem et -ineH"abiem haurire dulcedinern.
In eo tiippe libro quem de urginitatc feruanda
egidit, ofc multas,inqu-iralachrynans, Polt carlo
fi.,
nhaerentes oculosmonnunquam uidebar in
terefe agminbus angelorum lattus gaudensqz Camn'
ctabam. Polt te in odor unguentoly ruoli: cutre I
rnus.Bt ad uirginen deo dicatas fcribens ait,Exper
to iraq; feni deuote confulenti credite fili:e,ii femel
r guftalis quam : eli dominus,ad quem acce
denteslapidem giuum,ab hominibus quidem
probatum,a deo autem clecum,poteriti| ab eo il _
lud audire,Ve n iteet Oiendam uobis omne bon,
&tunc offende: uobis calin, qualia non nifi men
_ norunt . Scio quidloquor chariifienas, .
Nam ut meam infipientiam loquar,ego homun..
cuius fic abieus , fic uilis in domo domini, ada
huc in corpore , angelorum [ chori: in.
terfui , de corporei: per hebdomadas fuienta..
tionibus : nutrimentis nihil fentiens , : .
ionis intuitu . Poli multorum forte dierum ipa..
cia prafcius futurorum, redditus corpori Hebam.
Quid ibi manens , felicitatie habebam , quid ine
narrabilis delecationis fentiebam ; ipfa
trinitas quam cernebam,nefcio quo intuitu. Te..
(unt 86 ipli beati fpiritus qui aderant,te:is eff
etiamconfcientia mea,qui tamis bonis ipfe frue
bar,quot 86 qualia : proferre mollities corpo
tis mei. Denq; ubiungir dicens.Non potei ad ci
tzctgmplationis dulcedinem cor fecularibus ple
num negocis al'pirare,(ed oportet ut feculo mora
tur , ue [oli deo per tantas meditaciones
ria fupernis inhaereat. Vnde granum frumenti ca
dens-incerram, nifl' mortuum (, femper fic fo
lum manet ut cecldit , quod i moritut , fruum
glurimum afert. , Thom
` THOMAM Aq!xinrmctholicz1;1erira Aquinas.
e nl-: CONTEMPLATIONE I

tis locupletiilmum diflrtorem , dum' de deo dit!


multumqt cogitat,a folo artolli, 86 altitudine ferc'
cubitaliin area pendere uifum ferunt . Neq;
de tanta contemplacionis fruum ( po
tuiI`e,uultu prodente iucditatem, quam intima
conceperant pr:zcordia.Extal`i autem tam profun
da rapi folitum , ur interdum candelam accenfam
tenens,a demum ad manum ufq; confumpta, H
mzcalorem non i`enlerit.Qtem prorfus non fe n..
, iis etiam qui id faum non uiderunt,
facere poterant, non in manu ipfius ac digi
tis adulionis uelltigia . ( ergo illa aut quane
: deleflrationis fuile dixerimus,quibus occupa*
tusanimus non aduertebat corporis tormta , !
ad qua fefe mens erigens,carnis quoq; pondus fe,
cum trahere uidebatur,dum lupinum icare,86 hu
mum non eontingere cogit.
N EC in Bernardo Clareuallenfi abbate n
tis clarum fignum mentis in clo uerlantis Fuit,q,
dus abb cum aliquando equum afcendens fratres Cartu
fienfes inuifere perrexifet 86 prpofitus eorum
ephippio nimis decoro illum ulum arguiiet, quae
rete a comitibus cpir, quale equi ui eph ippium
clfet, nei; enim aut in filiendo aut defiliendo , aut:
etiam infidendo animum aduerterat quale foret.
Iterum prop: ripam Laufanenfis lacus diei iter fc
cerat.Cunqt iam occafo (ole ad hofpotium diuer
|:if'et,86 fratres qui eum comitabantut,inter fe de
lacu i uerba iaarent, rogauit ubi lacus ille fu
ilfet.Polcquam : miratus , feq; cum pe
nitus non uidiffe ai`eruit._Nec ramen mirum uid:
ri debet,`i rem oculi cernere non potuerint,cui ani
\ mus non attn<_ktit,qui frpius quidem cum deo,
LIBER M
quam cur_r`i_h__g_r;i_inbus etat. _ __ _
E
- abbate txmitabilis
contempuifus ations in { n
prazbuit.Nocte
la
intempela caelum per fenelram intuens de ad
orabat,quandolumen uidit , quo nox ipia ita re
i`plenduit,ut cum die polfet contendere. Mox tot
mundum confpexit arte atc; anguieclipatum
per exiguz pila: in&ar`Caclum quippe intuens, fu
pra caelum mente eueus eli, 86 per creatura: con
fiderationem,ad creatotem uiq; peruenit,Illius er
golucem quam animo agitauerat,oculis , 86
inillius luce tanquamin ipeculo mundum uniuer
furn.Sed ideo quidem tam paruum,quoniam tan sa ,
quam momentum Pcatcra: (ut fcriptura ait)ic eli
: deum orbis terrarum,86 tanquam gutta ro.
xis antelucani,qui delcenditin terram.
S E D quid nunc de te paterFrancifce dicffqu Francfcn
zum tibi quoqc adhuc in terra degenti tua concu.'
lit contemplatio. Vidili fulgentem Saluatoris no
Itri cr ucem,uidi&i fanum Seraph, a quo Sera
phicus dici ! . Inde tibi ! quodam
pruilegio dominicae crucifixonis cicatrices corpo
ralitet uendicalci,ut cuius pauperta tem;manfuee
tudinem,humilitatem fueras imitatus,eiusetiam
facratiimat palionis iigna in manibus ,in late.
re , in pedibus referres 86 cum Paulo gloriari
polite dicens, C H R I S T confixus fum cruce', .
uiuo autem iam non ego , uiut uero in me Chri,
tus.Mihi autem ablitgloriari, nifi in cruce domi. Clll-4_
nl nolri lefu Chrili, per mihi mundus cru 1brdeni._
cifixus el`t,86 ego mundo. Ego enim igmata M
mini Ieiu in corpore meo porto O felicem feruum ' I
domingoquinqrrragidit _c_|u_1_>uti1l

*eg*
qu DE CONTEMPLATIONE
perditum redemit mundum, hiclabntem rept.
rarer ecclefiam.
Im1"' N V N quae in meditdo miracula
cti'gere,ur inliruri ! ordo feruef,referamus.
A R I A M Magdalenam, cum in folitudi..
ne aztatem ageret , Pcatutis diei horie fupra clu rn
mg ab angeli: uec'l:atum , uod fi(ut aiunt)ii1 '
orpore,cum apoftolue de fe du itet,quanti lllam
metitifuile dixerim c' Mirarer poli hac mori po
tuife , fi non eodem die femper ad terras relatam
dicerent.Ttillum temporis in illis aerernitatis lo.
cis morabatur, quantum competere poterat mor
tali. Interim ergo, etiam corpore proxima, illi i
hazrebat , quem merite arqa animo nunquam di
mittebat , adeo alidua dei meditatio , prius carn
pfius carlo fecerat, quam terrena labe li
c -. beram.Et fi cantus fuit Matiz in deferto concern..
planris fruus , quanta eli nunc in paradifo cum
Chrilo regnantis gloria . Iam ibi perpetuo habi.
tat,ubi quondam uel unius : momento man
: felicitatie fuit.
Mafia Ae. M A R I A M quot; Aegyptiacam,quaeurba,
. n luxuriae mollitiem eterni afperiratc . Zoe
zimas abbas orantem corpore fupra terra m,fuf..
penfo altitudine ferme cubitali uidit.ltaq; qua
tum olim per corporis turpitudinem in profundi
.A perditionis corruerat , tantum polea per
contemplatioriem necdum farcina carnis depofi.
1i i` ' / ta extolli meruit, dum oraret . Qta male cum illa
acfltum eratIcum clelitris difflueret,tam deinde bene
cum refipifcere cpit,86 in fenfu cogirare circun
tlidul. fpeionemdei. I '
. E L I Z A B E lf H Pironunt regis filia,cl.riii'aI
: mentionern fecimus , dum fe upra : tollene
meditatur,in extafim abibat, 86 mte cer
nebat,quod oculi peruidere non polTunt,quod :
tum quidem cum ad : redilfet, diiimulare pote..
xat,tantam etiam tacita facies hilariratem pretre
xebat.Eadem cumalquando nimio labore fatiga.
ta ; refedif{`et,oculis i n catlum intentis,fron..
te modo { nda,modo trili apparuit.Et confef..
efe in nvbibus uidi Iefum, qui nunc : o
denslattam reddebat,nunc tegens m0e&am.Deni.
que ipfum fibi dxiffe . Bono animo eo filia, ego
tecum um.Et : nfpondil1`e.Ita domine,tu mec
arq; ego tecum.Magnum profeo diuinzliberr
beneficum,ut homo deum alloquatur,ma
ius,ut alloquentem audiat, maximum, ut una c'
illo fic. Et ramen quoties eum ctemplamur nihil
in fide hatfitantes, quoties eius amore defiderioq_
nardefcimus , toeies cordi noronfidet . Er uere
nobifcum, atq; adeo intra nos eihdicte apoolo. t.Corin.e
( adhaeret domino,unus piritue e&. Biifabeth
H I NC etiam Elizabeth uirgo egregium - uitgo.
magenfis monaeri decus, cum :: catlefti con
templationi penitus dedidiifet , obupefais in.,
terdum corporis membris ac fenfibus , ueluti
exanim is iacebar . Inde illi non quae futura
erant,diuinitus reuelata fuiife perhibent,lolitam.
beatz uirginis frui colloquiis.Librum etiam gl
uarum dei dicitur, angelo dianre abea fcript.
Cum hac ita finr, nonne paradifum habuit in rer
ris, mente femper in : ! Clan.
C L A R A uirgo beati Francifci pratceptisV im
. buta,dignaqz tanto magiro difcipula,pridie qu'
natalia domini ueniret,grorauir,necieu}t

\
lf. DE CONTEMPLATIONE
reliquia fororibus ad agendas facrae precari
ones pergere,Verunra men aduerfa ualetudo cor
pus impedire potuir, animum non poruir, 66 an..
cillaChriPci auir in fpiritu,ubi in carne adelfe ne
quibat.Reuerfus quppe ororibus, quicquid in.
ter abfenees aum diumq; elfet, ordine rerulir,
8 mrantibus adiunxic.Sibi ibidem loci ubi
abfens cum ipfis fuit , Iefum puerum qua hora
quondam nafci uoluir,apparuilTe.Iel`um ergo de
contemplata, cum in leulo iaceret,omnia }
procul 1 oratorio agerenrur , perfpiciebar. Et :
ne iplee quidem quae illo conueneranr uiderunr,ui
dere meruit.
A L I S eti,a die cnae domini, ufcp ad fab..
. batum l`anc'i:um,corporeorum fenfuum ufu fub..
era&o,quafi mortua permanfit. Sed interim
animi uigore in deum rranllato,omnia dominicae
palionis myleria iildem horis , eodemqs ordine
geri cernebar,quo gela nouerar. Vbi aurem
pori fuit reddira, haud amplius quam uniue horse
fpatio ie dormiie purauic . Ex ci facile percipi po
tF|:,quam illi gratum erar huiufce dormiriis fpee
&aculum.Breui enim uideri foler omne quod dele
:at.Dele&aba e aurem eam non Chriium pari ui
dere,fed uidendo cpati Chrifo.
N O S quoq; ianos pro uiril parte imirari,ab
iea arq; conrempra terrena rum rerum cura, ad
cleiium meditationem accingamur . Penfemus
quam potens fir,a quo condita funt omnia,quam
fapiens,qu gubernar uniuerl`a,quam bonus, perI
quem cuna qua: ubi@ fun: conieruantur , ac in
fui natura permanenr,qu magnificus l'ir,cui fem
par ad_iiii: milicia: inxiumcrabis cxrC1'-g
LIBER ' .IL
rus,Angeli,'Ai'changeli,Throni,Virtutes,Pote
tates,Dominationes, Cherubin, 86 Seraphin, 86
omnia beatorum fpituum concio gloriofa. Quem ^PQ"i
uigintiquatuor feniores in facies fuas cadentes ad. .
orant. Et cuius maieftatem uenerantur centqua
dragi nta quatuor mill ia iignatorum ex omni tri.
bu filiorum Ii`rael,86 illa omnis generis,omnium
qt populorum turba , quam (n Apocalypfi (.
merare nemo pote&.Hunc omnis fpiritus laudat,
_omnislingua confitetur, huic omnia famulantur Pfalmdfg
elcmenta, huius nutui cu na etiam inanimata 86 Rom.I.|.
omni prorius ienfu _carentia,abfq; ulla tardatione
parent . Cum igitur talem ac tantum cogiraueri
mus,qualis quantusqz nec uerbis explicari, nec co _
gitatione : comprathdi, femper Dauidicum
illud occurrat.Serui|:e domino in timore, 86 exul- Pfaltnon
tate ei cum tremore. _ _
A D hc, rnultum quidem nobisconferre pote ! bm
tit iuorum erga nos beneficiorum aifidua haa'
meditatie . Ad imaginem 86iimilitudinem iuam G{fal_;"
nos fecit, cazlum, terram, mare ufui noitro fubdi..
dit.Patriarchas,prophetas, leges , catteraqx multa
egtegia fane 86 admirada, qua in ueteri reamen
to continentur,quibus86 in uiam iuiiti:e,et !
tionem fui plenius d|'rigeremur,nobis indulfit.Po
(tremo cum omne hominum genus primorum pa
rentum culpa Iub malediio deperiret ,ita ut ;
lex ipia quemquam iuificare poi`et,miiertus no
(iti expandir pietatis finum. Filiumqi fuum uni- CfUl_
genitum nobis mifit,qui non uitulorum aut hir. Chflu
eorum,fed proprio fanguine nos tedemit,86 filios H;_"
ecitlncis,qui fuimus tenebrarurn. Eratenim de- 1 ann"
US in Chrilio mundum rtccilians iibiiPr_o__nobis
iin
DE CONTEMPLATIONE
Chriuc dominus formam aifumplc icrui. Dile!
pulorum pedes lauic,paupertatem,inopiamqi [uf
tinuic,perfecutiones . Labores iufcepic, oxiia
adueria acq; aipera colerauit , ieiunauic , efuriuit,
itiuic,peruigilauic,Bcuit,a fuis proditur,ab impi.
is compraehendicu r,86 ligatur,alapi'a caedicur,con
puicur,irridecur,Hagcllis uerbcratur,fpinis coros
natur,ardine pcrcucitur,manibus peclibust; cru
ci aiigitur, felle aceto diluto iitiens potacur, lan..
cca uulneratur. }; occidicut ac fepelicur, de
un pro hominibua,dominus pro ieruis, iuicus pro
peccacoribus . ( quidem omnia cam patienter
excepit, ut 86 accufatus taceret, 86 pendcns pro
crucifixoribus iuis oraret. Nos qq; ci
tamqi acerba quocidie Iecurn rcccni'entes,quaepi..
d0mino_p nobis Iubirc libuic,uiciH`im
tamur, pro nomine illiua quaecunq; uoluptatie 86
ocii 86 arroganciae elle uidentur,euicare. Dura au
tem laboriofaq; 86 humilla iemper fcari.Nc for
re cum ille ad, iudicandum mundum ucncrit, ipfi
nulla : nobis fetentcs : cius iniignia,audia.
mus . Amen dico uobis nefcio uos , difccclicc a me
Matthus. omnes qui operami ni iniquitarcm. Deniqi ut bre
uicer concludam. Dominus noiter pro nobis mor
tuus cit , 86 reiurrexic . Commori domino noiro
nos oportec in humilicate,ii cum illocupimus con
{ in gloria. _
De fcripcurarum leiione.
Cap. V.
IS ET alishuuicernodi meditationibun
' eo com mod ius utemur , quo cliligcntius le.
ioniicripturarum incubucrimut.Ad qui
' LTBBR. ' II. ut'
accedere Ii quando faiidieritanimus , extitandus
eric ijs, qua: modo referemus , fantorum explis,
ut legendiltudium fecutusjruum quoq;
perciperc,quem illi perceperunt,mereatur.
H I LA R ION abbas in omnifantitatis ge Hilario
nere memor'dus,icripturas dluinas (ut iquit)Hi abb.
cronymus) : orationes 56 pfalmos , quali deo
przfente, recitabat. Qua: enim per prophetas !
apololos pi ritufano prolata nouerat,
ea non irreuerenter,nec inconfiderargueq; omni..
no inepto lege nda iudicauit. -
BA S I L I VS ille magnus, cum primitus m
danse philofophi : plurim um deleiaretur, Baflius
magnlla
` deinde fcientiat piritalis nem gufcare
cpit,illa contempfit , 86 huic loli rotum le dedit.
Sun: qui eum dicait panis ac uini uIur_n inter
dixiie, dones myfieriorum intelligentiam pleni
us perciperet.Parum etat fecularem Iapitiam di..
nina: popofuife, duo prcipua uirz huma :
fulentamta panem86 uinum a le abdicauit , d'
cibos colligit uitae aternae.O_uorum fuauitaremp
pheta quocp admiratur dics. Qgdulcia faucibus Palm
meis eloquia rua domine,fuper mel ori meo.
D I V V S Hieronymus uanitatem feculi fugi Hina,/_
ens,Roma relicfta Ierofolymam petiit,86 cum nec mu; pm;
adhuc fe tenere poiet quin gentilium libros, .
eipueqg Ciceronis auidius |egeret,fatetur in quie..
.__ te (ibi ruim , fe ad Iuperni iudicis tribunal
in caelum trahi, accufari, uerberibus alici , quod
Ciceronianum dicerent ei`e,n Chrilianum.De.
; cum iuramento dimill`um,ne _ur/iquam
hac alios prterquam diuinoa codices : mania
but habere: Tanto deinde Rudio legige diuna,
V
'U4 DE SCRIPTVRARVM LECTIONE
quanto ante mortalia non legerat . Iraq; latentii
(" uelamento myferiorum dulcore iamtandem
! plenius hauio exclamauit ditens,_Q_uaz pars fide.
licum quae communicatioluci ad tene
brasfquis confenius Chrio cum BelialQyi'd fan
cit cum Pfnlterio
rofcum Apololo euangelijs
CiceroDemm
ait,Non debe,Y
mus bibere fimul calicem Chtii, 86 calicem dm..
moniorum.Eadem fentire,fi quem non mouet ad
monentis auroritas, moueantfalrem patentis Ha
gella,qu ille experretfrus , cum 86 uibices in cor..
pore apparerenc , 86 difcedente fomno dolor non
dicederet,intellexit n ioporis fuiffe fed punitiis.
Augui- A V G V S TI NV S dum inter dialeicorum
nus : fophifmata Chrium quzrerenlirefi fe implica
P\1S nera: Manicliazorum. Tandem Pauli apofoli' epi
R"m2~l:~- ! euoluens repetir fcriptum. Induimini' domi
num Iefum Chrium. Acfatim difcuis errori:
renebris,afpicere cpit lucem uerirari's.Confuiu
irq; Ambtofium epifcopum,quid primum de fcri
pturislegerc deberet,quo iam coniidcntius catho
lic fidei pofet adhrere. Et audiuit Ifai le
gendum effe, utpote qui ea : in Chtifto conti..
gei'int,explicatius prophetatit,86 tiocat
onem annis multis futuram, quafi prfent,
uiderit~Deniq: ab Ambrofio bapti`zatus,diuinos
codice: perlegendo,non folum fidelis,fed etiam ec
elefiae doot prziantiffimua euafit , cuius paulo
ante dum feculari tantum fcienti fuderet,fuerae
oppugnator . Contra ecclefiam cum Mzinichato
conIurrexerat,pro ea mox dccertans, 86 ipfum 86
reliquos omnes haireticos facile conuicit . Scriptu
. ras igitur catholicas1egant,qui puras iynterirqi
-
`uertatisluce cupiunt illuirari , dicente propheta.
Lucerna pedibus meis domine uerbum tuum, 86 Pi'a1m.nx
lumen fcmitis meis. 4
uero Aquinari uaticinia proplug
tarum legenri,ut alibi diximus, cum in locum ob Thqmas
curiorem inciciif`et,haereetq; uelut in falebra, at aqumu
q; a deo intelligentiam efHagitaret,Petrus 86 Pau
lus apoioli apparuerunr,8c quod quaerebatur ex
ponentes fatis ei fecere. Id quoties legentibus no.
bis uiu uenerit, doiores confulamus, uel Tho
mz exemplo a deo erudiri,inI`truiq5 precemur,nee
interim fcripturamabecclefiaz iniitutione diffen
tire putemus,fed nos non intelligere. Et fane meli
.us eil: aliquid non intelligere , quam male [
gendo errare.
I DE M fantus ira folerti fudio fcri. rdm.'
pturas perhibetur,ur interdum neq; propius aa
tes uiderit, neque interpellanres audierit,fenfibus
omnibus cum mente iimul um lecfioni intents,
Hinc quod ad confirmationem fdelium , .
deliumq; conFutationem,rales nobis commenta
rios re|quit,ut nihilin ecclefia quicquam icrupu.
li' fit nihil nodi , quod non explanatum in illis ab.
olutumque inuenies . Declaratio fermonum eus ",
i\\uminat,8 intelleum dat paruulis.Et ipie uere .
mus in regno caelorum,proferens de the..
fuo nou: 86 uetera. `
BERN A R D VM abbatem,cuius non in- Bernard
eligans ingenium,neqg mediocrem dorinam tee
(tantur opufcula ipfa quaeedidir . Nullo magiro
ufum aiunt, fed fola ]! orandiq: aifiduitate
mylicos de fcripturis fenius elcuiie . Vt legere:
fngdiiggi upigicas feciut intelligeret, orario im

i"~
" DE SCRIPTVRARVM LECTIONE
petrauit, ut autem impetraret,quid nifi :
ticas promeruit Sic cupiat,fic oret, fic uiuat, qui
,- fic intelligere fpiritufa no docente defiderat.
Bemlrdb BERNA R DIN VS, cuius przdicationi.
. bus fratrum Minorum collegium cteuit,primum
quidem pontificii iuris difciplinis operam dedir,
poquam autem ad theologiam animum applicu
it, ci udio fe prorfus totum tradidit , adeoq; ifam '
dcleauit de deo lermo,ut mox relio fccuio reli
gionem lit ingreifus . Itaque iuris peritia uirum
quidem bonum conlituit, fed theologian ratio et.
iam perfeum reddit.Altra neminem olendere
mmh, docet,altera femetipfum quoq; abnegare,86 cru
. tollere , 86 Chrifum (eq ui omnibus luadet,
multisq: perfuadet. >
Stephan ' S A C R A R VM literarum udiofiffi mum
Pfffbyrfr etiam Stephanum prefbyterum Conflantinopoli
tanum fuiffe accepimus.Q1iquoniam in omni ui
rae perfeione praeiantiffimus fuit,uidetur quic..
. quid legerat,opere impleil'e.Vt fe probaret,n ui.
am,d quainfernen
Luca . 3 .i petrolam uerbi dei ab
qua arel'cit,non auibus quibusfuf.>
fpinaain aufertur,n'
focatur,l'ed terram illam bonam, in quam cum
:idem fruum aert uirtutum. I
Equtus. EQV I T I VS : urbis monaler abs
abba, bas, ne qua die deeffet qauod legeret, quocunque
ibas, icorteas mticas li ris referral fecum defere
bat, neque illi oneris huius molela etat grauitas,
dum ; compenfatur utilizas . Sic nec
militem renuum ferrea lorica , ? , enfisque
grauant,quae fihi faluti fore fperat.Vtque ijs mu. r
incertamen prodire,86 confidenter cum ho
ccongredi quiieie letionilms__cliuinisq`
/
I lo

.uhmm n&ruir,omnin diaboli machinamenta fa


cile contemnit. ' -
AN TONIVS MONASTEKII olim
beato Gregorio Romae conrui monachus Antonin;
(non (xt muki)capriofam,arguc2mq; fcienriam in munich'
legende pcrquifiuir , fed pie uiucndi dorinam,
! compun'ionm,pnirnriz lachrymasll.
-lis dunraxar lcionibus occupabatur, und: tales
fruus poier carperc.Multo mals cfici fanus,
quam uariarum quziionum diicrrarione crudi
us,cum fcriptum fit. M1ior&indo<.'tus lrimenlA .
Ycicurnulam rranfgrcdien: Iegem.
G E V S I VS 86 Prorhafius gemellifra
rcs,qui : uno partu ediros , non magis forma Gmllfl
`-morum imiftudine comprobabantum p'rfz
cucioncm fugicnresannos decem domi laruifI"e_m, im
toco : tempore nihil aliud quam : acque lc-
gm narrancur . @anta hoc :
rurum perfedionis cicc ~, diabol inuidia paruic.
( in idololoqucns dum confukretur, non : 'pri
us rcfponfa daturum dixic,quam Geruafius Pro;
:hafiusqu fibi churn adoierent . Szd qui legenda
, orando coniamiam prcperant,occidi
porurun_t , cog ur Chriium ncgarcnt,
non poruerunr . I:aque inimic malignican arque
in conrrarium ciI'r,quosperder cupiebar,
\ man rij corona honefatos uidit . Armin mim,
| quz : manibus illorum crprc cogitauerar, ipfe
) " buit,h0c cfhoratione 86 Ieione.
8 R V V L V S, mendicu|,8C':egr,`&lrra
rum ignarus,EcclfiaFcica opufcula ex elccmofy.. Smm
f nis comparaucrat, aliis uidcm :nda quorin
!naus f_liif,[i i acre au culanda mi
|58 DE SCRIPTVRARVM LECTIONE
edifcenda.Audendi aducas redddt erud1'ru`m,`
ira ut :his mcmoriter przdicarer, quae ipfe legere
nefciebar. Quo magis illi arguendi funr,qu litera.
tura imbuu', procere negligt, 8 legendi labor
x'efug|'cntes,oc|'o : gnauizq; corrumpe ndos tra
dt. Inde fir ur ad om forrunz i pauidl' mbe.
cllesq; fine. At Seruulus noer mdi calamirares
rds, inopam diutijs, zgrrudin fere..
I'.cc\i.1. bar. Qyia lees audiendo didicerar. :
funebc pan's,8C pofea iocditaris.
Eadmd QV A M o grata accepraqe deo fi: fanzz Iei
epxcopus : cura. mraculorum quoqx refinuons
rl' pote, Eadmundus Cantuarenfs archx'ep|`fco_
pus dum Bibli legt,foporatur,cande. ardens fu
per paginas delapfa ipfa cfumtur, fed Iibrum in
offen(um rel|'nqu|'r.FIma cras deuorauxr,char_
tam non aduit, uerita llteras delete, quas domi*
nus ex rare,ut perlegerenrur,uolut.
Idem. I D E c alquando nterlegend obdormif
fet,mox expergifcsluccrn extn repit,1egE
di fibi occafion fublar dols, fani uirgm inuo
caur,lucernaq; repreilluxt. Hic llelegdo quod
cpemqpfccutus e&,c prusdeo deipar uir.
gratins eg|'iTet,qp fic faucrem ! factslu
cubrazonibualibentcr |'nu|'glant~
fcrmin. S E D N E Foeminas quidem ab hoc fudij ge
I

nere alenas ": . Tradirum eik
hanc |'pfam(cuus modo mentonem fecn1us)fan
@ei it dei genirre uirgnqg Mari, ab hora dien no
genxfnx na ufqz ad occubt folis uereris inru
Mana. rnn' fefe exercuifTe,ur fcas huic rei :a cmu decer
ni oporcere fcuti 86 oraronr, }; hu1'ufmo_.
9 narfiS.Nm 6f.1?_fmfw&2 qui fwsri
LIBER .
iebus proueniunt,paulatim dulcef'c1't.C|i
prazcoces uel ferorini,id ell', non fuo tepore
apparent,fpe decidui l'unt, prius corrumpun..
ur,quam ad maturitatem peruenerintjta ".
ofz aiones ordine feruato inur,confufo taedi
fui faciunt,& plrunq; mentir afeum langue
re co un . `
I VR AE nournum tempus Syluia ! _
ni Alexandrine ptatfezi : dedicauerar, quam syxullt
quidem eloquentiffimam : aiunt, 86 cum in
eremo Thebaidis uitam duceret,fama fa nitatis
plurimum claruiifeln folitudine ergo inuenerar,
quemadmodum fola non ef"et,eotum prope con..
fuetudine ac fa miliaritate utens , quor in deum
petat leitdo confidera bat,coniiderdo aemu.
labatur,aemula ndo quabat.
CAEGI L IA Romana patrici generis _
uirgo,l'ed cl'-.tritate fuperans genus,dici eue
gelicum codicem nquam a fe dimiiile, 66 fi quo
illieundum e1Tet,in flnu repofitum fecum tuliffe,
colloquris eius in fcripturis aficlue fruens, quem
geabat in praecordtis.Sic cafitatcferuauific
ad palm peruenitormentoruncp acer.
bitatem forti animo pertulit, dum ad Chri fe..
ftinat, cuius dulcedine quotidie aliquid de le
gens capta Fuerat.
DE MA R CELLA uero uidua nobili ac fan
( fmina Hieronymus fic ait,Duinarum fcri Marcella
turarum ardor incredibll is ei l'emp`er cantabat, uidua.
n corde meo abfcondi eloqua tua,ut n peccem Pflmnl
tb1'.Et illud de beato uro,In lege domini uolun.. Pf31m~"`
raseius, 8C in lege eius meditabitur die ac
Medirationer_n legis non in teplieando, qua: {
lan DE SCRIPTVRARVM LECTIONE
pta funt(ur Iudzorum exilimanr pharil'zi)fed in
x.Cori.xo. opere inrelligens, iuxta illud Apoolicum . Slue
comediris,fiue bibiris , fiue quidagitis, omnia in
gloriam domini facienres. E: prophet: uerba di.
Pi'alrn.nB cenris. ma ndaris ruis |'nrellexi,ur pofqu mam
data compleffer, tu nc le fcirer mereri i nrelligenrii
lcriprurarum. @od 86 alibi legimus, quia coepil'.
^tr 1 Iefus facere 86 docere.Erubefc|t enim quamuis .
1 dolrina,quam propria repraehendir confci.
enria,fru&raq; eius lingua praedicat pauperrarem
86 docereleemofynas, qui Crf1 diuiris tumer,ui
}; 111 , pugna: contra rineas uelium
fericarum. ille.
_ _ S E D idem 86 ad Furiam uiduam icribens,
Hf.Y~ Poli fcripturas fanas inquir', docflorum hon-xi.
ad mf num tratarus lege eorum dunraxar quorum fie
des nora elc.Non neceie habesaurum in luto quae
. rere , margariris diuendiris unam redime
margaritam.
In ; I L LI I GITVR haud immeriro reprazh `
fabular ddi fune , qui genrilium poezaz neniis figmenris
q; deliniri , ne refpicere quidem ad fcripruras fa
" cras uolunr . Delegerunr fibi magiiroa ( ur a po
folus ait) prurienres auribus, 86 ueritare qui..
dem audirum auerterunr, ad fabula: aurem con
:f1r.im.4 uerfi funr,86 ramen pudenriae phroceffere, ue
' fc doos purent cum medacia didicerint. Sed ello,
" erudiroruna ,famam confecurifinr,apud omnes
magna: :elimarionis habean:ur,ab oribus ubi
que prdicenrur.Nunquid uira defunis,cum ad
inferos defcendernt , inter tormenta horribiles_
quecruciarus ,uacabit poli fe reliae laudis nun
ripa audiref.' 66 nonmagis ; afgenrur ea
f
mm rufum rccoruauonc qUlDll8 tifclum di Uf
id cam miferand fortis pcrperuam infclicrarem
dcuoluetcnturilam runt uellent animari (
rum falur, non glor compardz operan;
impendii`e,cum iam pro camu pefanabit Hcrus,
86 cyrhara dcnrium ridor, cn iam pro !
86 86 fu premt tenebra , : igns,
rode: uermis, nunquam tonquefcunt dira arqug
horrenda upplCia.H|'c fru'us,h2c merca bpm'.
\ zorumerir, qui poefm przponunr euangelo, id
' zarabbam Chrio Non quidem : df.
dam fanorumrmulta ctam ucrfbus , fed
quae ad Chriianum dogmaprrinanr,non ":
fapiant gen:il|'rarem.Procul : ab ore forum Sa..
tun'1ua,l upirer 86 Mars,careracp non numna fed
porzenca, quz Chrifianz relgonis afferrare:
adrarenr, nulls minis, nullo un uam fupplcio
tmpelli poruerunt. Nobi`s,fi quo alquando !
.I , fabulofiracs, ! mundanz fapienriz .
os euoluere cupido 1'ncfI`erir,nrendum enr,ue
nuril delearione penirus feclufa, id folum exg..
tanxr,quod pia: inftirutons difciplni uuare pol'
fr.Izaqz fecernenda crit a uoluptarz conr|nnn'a,a
lafciua honeaa, ab omni uiro uirrua. Zizana
paleavqz kucs in fafcculos collgendaz ad combur
dum,rr|'r|'cum n horreum, ad falubroris ul.
: ufum recondcndum, ]; ramen his contenti, Enigma
: maf.' frmones, 1'n qubus perfedae confum.. aliaqw ii
; ufiri cerrdlma documenta func, die ul fm.
lo ! legere ucl a udire rermgtmus, PII.
iis difcedimus,ron'cs percliramur, in fempirer.
nz pcrdiciis ba rathrum corruamus.Horrnt .
l?a,iacrorazio, Sed ( macurcdxfcurian, ! ;

~
iti DE FIDE CHR.IS1-I"-CON. GEN.
'orixm prazftantia fublimius , a'urorir'at ;
traditione urius,prarcptionc u&ius,fenfu (!
us,pollici:a:ione felicius. Abc quidem nims
pti eloquii lenocinium, telaborar ;
natus , quoniam fixa fynceritace faris nitida uer.
ta|,non indigut fuco alicno.E|: quod aque ad 0&9
ercincbar , communi fermone triuialibusq; ucr.
' is exponendum fuir. Alioquin alii non intellige
unt, alii: autem daretur calumn locua,qua cre
drium numerum argur porius'facundi,quan1
fidel' afcriberc conarentur. ' "
De fide unus dei contra gentiles.
Cap. VI. 4
:V Ai M pfam nos pefcpporcune
nunc more noro exempiis afruerc
' mus,nc quis in fcrupulum aliquem incidan
nfidlitatis,cum nufquam plus periculi firlmpof
nehm. fibile enim : fide placer: droi
PE R. banc autem primum placuit parer no.I
Abraam PGU Ab\aam.Cm enim pl'on1|`ffics (eminis f;
purr. id e&,ChriR:i,m quo benediccnd omnes natie
ranr,acCepi1`er,iic de fcriprum legimus: Cre.
, : deo , 86 d ei ad .
` am.Non ell aum fcripnum ranrm proprer , '
xbm r' inquirapo{colus,quia repixratum clilli adiulizi.
. ' 1 zmgfe proprer nos,quibus reputabimf,cred'.
:ibus ineum,qui fufcirauic IefumChrifium domi
-- num norum moftuis , qui e: propre:
delia 56 rcfurrexic propre: iu:ificaco~..
nim noram. ' "
.QA fzpfiigc .
!
: errantium perrinax contenrio. Moyri ii
86 miracula diuinitus operanti cum diu !
tiffent Pharaonis malefici incantatores , :
dem conitentur : Digitus dei eit hic. Phat4
tao quia credere noluit periit.Fidelibus uer mare Exora.
pfum diiculs aquis, ut euaderent, iiccum
prbuit iter, iideicp uirtutem eti infenfibilia fem
erunt,Pharaonis duritia n admiiit.In aquismae
ris Pharao in aquis baptiimi diabolus interijt,cre
_ dentes uelroiluati funt, .
\ EL I A ,Sr ): propheta cum prophetis idoli _
Baal contendens , coram Achab rege in mte CataElm IP'
meli,ut eos qui erant reuocaret,ita cue'nit; Phu*
uti duos boues in frufta (, iuper geminam
Iignorum ltruem,i`eparatim conponerent,ofI`eren7
ees holocaula pro ie quifq; deo Iuo. Et cuius deus
ignem.mitteret,ad periiciendum iacrificium;is ei'.
bus ergo Baaldeus
iet omnium 86 prophetic nomen dei fui,
,aliis dijs repudiaris. mane
Sacerdoti- . - ' -
"! merldiem fruitra inuocantibus, ubi ad ' r.
Eliam fors inuocandi perue'nit,iruxit altare de la "
pidibus, circundedit, ligna cum carnibus fu..
perpofuit, omnia aquis perfundi, donec : im...
'\ leretur,iuIIr. Et cima deum Abraam 86Ifaac 86
t _ fraglinuocaier, illico ignis _ cielo delaplu|,car.`.
' nes,lign'a,lapides, a uamque, 86 omnem foiarliaI
mum hauiiratque a fumpftllo miraculo conv
I morue populus., 86 in deum uerum credidit, 86I
, I Elizieruo eus obediuit,m_ac'lans prophetas Ba al
deo ; ut,qui morriferum idolorum c.ult-uni.
periuaferant, irnpietatis crimen morte lue...
r_nr.Et quoniamppter illor Kflagitium atqr fc_elug
diiitina-iiccitareannss _:l ? ,11n`f,,S_f;.r;o,i;;
V. I . I \ ii


' : i-'ibn cimsrt CON. iv.
pluetat) omnia in agria exaruert, orante Elia 86
minus dedit pluuiam 86 terra protulit fruum;
Fides reftaurauigquod uaftauerat perfidia.
Dc fide }!
Cap.
contra

I
I

R E DE R E deindein efum Chiifdel


( patribus promiifum , nobis datum,
86 quicquid de illo apoitolica autoritate fan
eitumjirmatumqg effe nou_imus,qiiamcertum at
; indubitatum fit,cum ueterum prophetrum
iam impleta uaticinia,tum quotidiana pene mira
eula,tum etia-m { ut fupra multorum in di..
uerfum agentes , eie ramen explofaeq; fenren.
tix docent.
P R I M V S ergo religionis norae propugna,
s!Ph tor Stephai-'ius,cum iigna et prodigia acere: i ri po
proto pulo,infidelium in fe inudiam concitauit.Conipi
l!l1\t'y3 rant omnes de fynagoga Liberti'norum,Cyrenen
. fium,Alexandrinoi'um,Cilicum,et Afiaticorum,
ut i nita cum illo difputatione { prdica.
ram modo : , iugilleiii:~ Nec ramen
reiiiere potuerunt fapienti 86 fpiritui qui in fsm
to loquebatur,et dum pudet tam multos ab uno
fuperacos, innoctem blafpliemi aduerius Moy
en infimulant.Po&ien1o quem a umentis
cere non poteiant,ui opprimunt, lapidibus ob
fuentes enecant . Tantum autem ptofecerunr, ue
ni fic egiifent, mi nus patuiifet eos de fide difce..
ptando iuccubuiie. Gbiinatorem enim eil, cum
ratione nequeunt, malignitate contendere . Sedfi
: caelos ad ie Iufcipiendum aperto:Yt_1'iiit,qt1lii> '
, LIBER . :
in infidelibus ad eos deglutiendos ape..
\ iu ernuz.
tamen omnes ufqsadeo obfirmato niu
repugnarungut non quam plurimi eorum uioa
fe faterenrur,ueritatiqz concederent. Nam(ut Lu Pm,
cas de apoiolorum ! fcribens teicatur)Petro apra
Ierofolymis Chriltum uangelizanre,die uno : ,
millia hominum bapeizata funt.Et quidem in t.' Ibidem
ta (! unitate,ut mnia inter eos communia ha
berentur.Altero etiam die,eorum qui Cliriio cre
didere,quincp millium numerus fuit, Indies prat:
rea crefcence multitudine,de fynagoga ad ,
de circcifione ad baptifma falutis confuentii.
S E D cl ice; aliquis ueritaris calumniator, facile Paul,
fuiife plebeculam uerbis decipere, fuafie Ah,|y_'
Iupplantare.Ql_1id'Paulus in lege doilmus, qui xbidgm
prius fpirans mnarum 86 cdis in Chrii pu
_l0serat,nonne : conuerfus eorum quos perfe
ijbatur faus focius,coIlega,coapo&o1u si n
ne iynagogas ingreffus przdicauiquod Ieius el'.
fet Chriitus dei filius.Deniq; qui prius in gratiam
iudaeor uincebat Chrifianos ,idem deinde pro
Chriians cfundebat iudatos,qui Damaici err.
c ! refponderent non habuiifenc, in
illius coniurarunt.Sed qui iam aperris menris ocu
lisChrit'um afpiciebat, nullis minis neill pra..
dicaret,coercri poterat,arq; in ipfum,qui
credens,mortem non pertimefcebat.
CONTE N DI T cum illis 86 Sylueer pon. Syludld
tifex, fed ita felici fucceifu, ut fuperatos ba ptiza- - .
ret.IIic prmus Romanum imperi Chrifo fub..
didit,Confanrino Czfare tlfidem recepro.Con `
ueromater Helena cu elfe: in Bihypia, ue
nl
/
me DE riot cim1s'rtt:oN.1vn.
conuerfionem filii audiuit, eidem fctpfif quid?
audere , quod idola. u_ana reliquerit, fed molele
erre quod hominem crucifixum adorare malue
, quam Iudatori. utra com
'~ llera elfe: opinio, dilceptatione dirimi,placuiI{et.
Helena Romam rediens,phatifatorum fcribas in
'` ~ lege peritos fecum aduexit, ex his duodecim prat..
' antiiimos deligit uni Syluelro aduerlaturoc.`
_Caulae cognitio aliena: : uiris defertur, ne iu
ditium fufpeum foret.i.gentilibus, philofophis,
Cratoni Zenophiloqs. Qxibus tandem Syluellsri
fationes approbantibus,uentum ad experien
ciam miraculorumr Iudatus Zambri magicis in..
~" ' cantationibus,taurum ferocilimum repente cor.
" L rui mortuum fecit, ledeundem Sylueer Chrilt
W fuum precatus , 86 uiu 86 manluetum,reddidit,
quod ille eicere nequibat, utpote mortis n uitae
fcientiam tenens. Omnes ergo uios latentes,
pli Sylue&toconl`enfere,86 elum qui: modo ca
lumniati fuetant,i"anfie colere acq; adorare coepea
, runt.l'mplet illud : uaticiniu dictis,Veni
adorabt ueiigia
: ad te curui filii ped
:: qui dettahebtte,tibi;
qui humiliauerunt
N STA N T I N V S prattercaC`hriliano
mn' nomini templa poluit,donacontulit,urbern oppi..
"" da,agros, ceiTit.CL1od idem `propheta praeuiderac
Augum uturum,fic'olim ad nolram hanc nouam Ierufaa
,}fa__i'"'.5,",' ' lem loqucns,Aedificabunt fili P"S\"m mu
ros tuos,86 regeseorum minilrabunt tibi. Et ite
rum,Sugeslac gentum,86 mamilla regum laaa
betie. Tunc primum quidem Roma ipfa ecclefi
jiug ultro fu\cepit,multo felicius iam Chriitofer.
"mens, quam quongam orbi-:erratum imptruaa,
iw gui. Y . la!!

SI LI V S magnus eo quidem maior, quod Bailius


iam defperatz pertinaciae uirurmeuidenriffimi WSU
dem expetimenri argumto ad credulitarem . ;
Glam :nim morbo grauiter aeum Iofeph lu..
dus medicus adiens deprhenfis mortis fignisAt
um ufpm11ius diei deceifurum dixiffet . Quid,
inquir;i`i6 altetum diem fuperuixerodfe -illexunc
Cbianum fore ): id conugiiII`er,refpditjgi

t_urBafiI_ius non uic ( in tetris producida , Ied
): proximi cupidus oando domino impe.'
mui: exitus diiarionem . Manecg hora tertia fa..
nus de leulo confurgens ad eccleiam uenir,ac I n
zum tanto miracuio upentem ba ptizauie . Et f ' -
quem fpe antehac refimoniis cuitum fcriptu ~ =
Heere nequiuerar,fidei tand uirtute mok
\iuit.Mox ad lratum fuumredis ex rem..
lo expirauiejta ut dubium non (: hora il_
a qua prdiumeragfuerit moriturus, nifi more
morautam medicoeetallatura. .
I O S E PHI huius eterorumq; conuerfion
minus mrabitur , qui animum attenderit, quod ghann
Iohannes Damafcenus Mefu Iudzi filius I; nsmafm
orum omnium doi:iiimus,Hebraicis,Grecisq; li '
ters qut eruditusmeminecogeme contulerir fe. \
ft ad_Chrifianita,m . Nunquid nefciuitlcgcmf.'
ignoraugpphetas 4 nintellext Pfalmos 1. immo
liuia omnia { percalluit , ideo credidit in qui
Y in ijs fcriprum reperitjpio dictecrueamnifcn Iohann.5
pturas ,ill funtqu teiimonium perhibent de
me.Et ( m,Si crederetis Moyfi,crederetis ( '- `
tan 86 mihi.De me enim
"
ille fcripfinsignanter (: '
i mihi uidetur)d1xit forfrranciebatenimquofd mdd;
i %xUrimurosquiuiai_n1*/1o.yficrelec5,:g1agis
_ _
7
~_~

nl DE FIDE CHRIST! CON. GEN.


eligen: obinarone l'ua per-ire, quam Chrium
Moyfe 86 prophers prmonfrarum confitcndo
ufcipcre , 86 per eum faluar. Ncqz enim ! aliud
nom fubczlo datum homin1'bus(ur Petrus apo'.
olus al't)ln quo oporrea: nos fieri.
De fide Chrifi contra gentiles.
Cap. VIII.
C I M V S Iudzos,nunc uertendae aci.
es aduerfus genclum aruicarem , quorum
dii dxmona etant.
BA R TH L O M AE O apofolo in parti
?" bus India: eemplum ngrefi`o,_idolum Afarorh de
: refponfa dare,arque obmucuir. Demum
apofoli fe non deum, fed diabolum ele feduc'Qr
homnum confter|'cpr,. ur cum (ibi cultum dia
unum exhbuerlnr,fecum fimul ad inferna corfu
anr.Tunc rurum ubenre apoftolo fmulzchrum
in puluerem redgrur, rererrimus daemon catenin
{ circumligarus ulblrer appareomnbux
xp palam fic, quam peruerfa haenus eor
r1ig|'0.I|x,magn 86 horrenn' edito ululatu, e me
dio abiir,populus conuerc:ur.Ternplum deo ue
ro dedicatur . Polemus rex baprizatus rclio re..
gno apoolum fequirur , ur in paupenare Chri.
um adorer , qui in : 86 potcmaru adora.
dabolum.
EPHESII quoqs fdem aohanneapoola
!""" prdcazam reeepruri fgnis approbarec,
! imu.Qi Chrfi nomine inuocaro, ueruum
: templum ruere fecit, ut in qua illi plus con
idban,minuspro ipfis ua1rin:e1ligerr.Q|_a;l
~

LIBER. II. un
femetipiam dea defendere nequlbat.
Ariodemus uero templi anriftes ad liucincredu..
lus , aliud etiam experimenti genus perquiiiuit.
Venenum prop|'nar,quo dudum capitis reos neca
uerat, Id acceptum apofolus hauiit . Et
impletum quod dominus nofter de credtibul
przdixerat. Et fi mortiferum quid biberint, non .
ein nocebit. I pios inuper qui necati fuera nt,ad ui
ram reuocauit.Tuuc demum Ari&odemus,et qui
fpeaculo aderat conul,teliquumq3 uulgus,dere
licta idolorum fuperfitione, ad falutislauacrum
r'onfugerunt.Ee apooli iuiu per om nem Aliam
x.Corn.l
euerfis deorum fimulachtis,crucis uexillum erexe
re,cum iam compertum haberent,uerbum crucis
pereuntibus quidem i`tu1t1tiam,hisautem qui .
uifiunt,deiuirtutemeiTe.
R E T I I uero Tyburtius przfetus, Petg Prgenri~
86 Laurentinum fratres,ne Chrium pra'. 3( L1
d|'carent,(`uaionibus primum bla ? laat. "'""
Vbi id parum i'ucceH`it,comptaehfos fuibus :
berati iubet,uerberantium braehia aruerunt. In
carcere _cclufiscib denegat,ab angelo aliri fune.
Edute ( candentes prunas ambulare ":
pedibus cogit,ut ( arenam : i'llzfi.Alla..
ro' Iouis imulachro ut adorarent,minacitet borra
tunillis autem lefum inuocantibus, :neus I uppi
ter in puluercm folutue pert'it Parum nempe fue.
rar Tybutrtj faeuitiam immanitatemq; calcaire,
niii 8c deoe eius conti.uiH`ent.Multi gentiles cum
.lloa dris fuis uidii'fent,ad Chtium cone
uerfi fune. At impiiffmue tyrannuscapite eos pn
cdi , manifeore indi..
cio uium fe oengiens, uiuete permiilrgts quoe
Y
4.5.

in DE r1DE`cHRI's'rx'G0N.GN.
occidit, fi uiciiet ~' ` ` '' ` -'.1
_Augui A VG V S T I N VS prterea Anglorum epi
nl A_fIgl0 fcopus,a Gregorio ptiFice(ut Beda traclit)in Bri;
$ _tanniam mii1`us,cum Iefum dei lilium aiferuilet',
Heldebertum , magnamq; procerumeius
rartem credentes baptizauitzetetum multis ad
luc religioni refragantibus,cum idolorum pontia
ficibus ctendir. ui quoniam fatis firmam ratio
nem,qua caufam uam tueri poll`ent,n habebr,
miraculis certare decernunt, atque oculis captum
quendam in medium producunt, ncfcites minus
ueri le uidere,quam ille lucis, pro eo ut uilum reci'
peret, fupplicarunr diis, quaii uero la pides pre...
poifent auclire,8 non etiam ipfi , infuper
86 futdi 86 mutiel`l`ent.Cum ergo cura laborqx e0
rum omnis incalfum recidill`er,ugul`tinus .
Rum fuum deprecatus, fine cunatione homin
anum reddiclit, 86 reliquam plebem eo figno con
uertit.Britanniam totam eripie ns diabolo,6 [ub
iiciensChri&o.1`unc terra illa inculta(iuxtaIeze
chielem)fa`ta eil ut hortus uoluptatis, iam exhuf
berans frutibus falutis.
. Q_V I D de Mutio abbate dicemus f. Qui dum
lbbl- : gentilis,natura ferox , 86 11 deditus',
ita ut eti fanox: delubra expoliando prophana
ret, uiclit tancl in quiete uir forma habituq; aua
^gult|'ore f;Vhumano,cminant fibi nec,rlx1i,pti
'nus a Hagits facrilegioq; fe fubmouerenbucp pa
-fuore pculfus repte euigilaffet, nihil moraf ad ec
gclefi cfugit,et baptifmate fufcepto eremu petilt.
!f"' "1`txq;f_an`ticatis famabreui illul`trat9 , ut ali -
l~Paral.4 '_' mm- f;||'s,fol are(fI'Cut,i de Ioiue,'8C Ezechia
iegrigtlszlieciile-feratur-, 1 gtcs Romani
J
' ILI"l5ER'.' ".Hl """" !

.rbm fubegiffe tcrrarum,urtuze' ac roboyrc


ommes criffc . Sydcribus impcrarc non
nifl' fidclium fuit. ` ` , _
t P _R AE R hcctiam lice: populus Roma nd" """
omnes rcliquas narioncs fuo fubicccrir imp_ "; pmu'
-_ VY` rio,latq dominatus fir, ramen Chrilian un
A|.ir:crc(cum maxime conareur)non poru|'r.Ca:
des pafim in Ch rilianos fua arq; horrcnda :
agcbazur,fd inrcrdum 86 ij qui cos cdban: re..
pente mutati conuerrba'nrur,6C iam crcdcnrcs in
I marryrum numerocenferigaudcbant. Ita
_fupplicium conucrfionis mulrorum caufa . ff.,
Vidcbanr enim figna inde fequi, pro quibus uir
hanc defcri, non grau: uidcbarur, iucundum.
` Aut fi nihil uidcrint (: quidam calumnat )
maius profco miraculumd, nullo apparente I _
miraculo,fmplici nudoc fcrmoni-credidilfe mun
dum, 86 ipfos quoque Romanos impcrarorcs iis
'tandcm ccfiic, quos difperdere dccreuerant. !
cum omnium pocntilfimi elTnt,toris :
perfcqucbantur paupzrculos hommes , inermcs,
'nudos,non rpugnrs,i'ed occid pro CHRISTO
~cu pints.Et ecce pcrfequcndo, rorquendo,
\ dendo : funt._Q|_1am enim rcligioncm diie fu,
deler: nitcbanrur, eandemcontcm 7
- rainanium dcorumculcura fufccpcrunt.
cquc illis ruborfuit f|'clemCH RI STI pa. _ v
lam proateri , quam palam oppugnantes expu
l >gnam nunquam poruerunr . Reliquum ,
-' tanto :riumpho lam' ac concinamus.
Omncs di, gcntium qzmonia, gominus ;
5 carlos fecit. "'
DE HDI CHRIST! CON. MA.
-D:icChl'ilcor1tlamagc>.`:.Y -' '
Cap. IX. ' L
E T QVONIAM nun defuerunt, qui
Chrilicolarum fupra humanam natura
uirrutcm magica artidcputarcnoperae
_mim d referre, qualite: ab his magi quoque
confucari funr,ut appareat non fuic malcfic|`a,g
bus eriam malcficiorum magicri fuccbucruns.
M G O r gi prnceps Simon, Samaritana:
Simon przigijs dcmencabagt eo tcmeriracis prorupe

Irar,ur fe dei uirtutcm magnam dicercr, A: c Phi


Jippus diaconus illo accciifer , 8 euan`gclium
Chrii miraculorum operatiibus confirmaier.
Samaria uerbum di,acccpil`e dicitur,<9 ad hap;
_ rifmum ! uniT.Nonnc , quiz maiora cj
dam cenioraq; in difcipulo domini dcprhcndie
_quamdepraehcndcrat in mago( Qui ubi fc Philip
longe inferiorem uidir, 86 ipfc credere dixi,
aptizariqzuoluin ardorc,ed opcri, quae
pie Eacerc nequibat,cupidi:ace,rats reccpro bap
rifmare fe eciam acque grandia admirandaque fg
urum.
`\l'ENI"[` dcindc Ptrus,8C cum baptizatig `
Petrus `_manum impufuiiet, acccpcrum: fpititumfan,
apus. . Hinc Simon offerte pecu ni cpic,petns fibi poq
A|.i.8. rearem dati fpiritumfanum confcrdi ui ucl

_ kr. Nunquidgicur magus apoftolusfcuiimon
Iupplicat,86 fe quidem nen habere quod ille habe.
,ba r,auidius pofccndo manifeat. Pccuni autem
oferr, penna fi obtinat, mulium fe inge
lucxiaurumcd qui pixitalia . gm
.
mito erogabat , maledixir procacis hols puerfam
riequitiam , qua ille donum dei Pecunia pardum
utauit. Qtalsergo arbor , talis irulus eius.
malefico infirmitas 86 auaritia , in ier.
uo uirtus : pecuniarum contemptio.
P O S T Simon'Qut quidam Icriptores aire. _
uerunt)de Samaria Rornam una cum fuis male- "?!
fictie l'etr&ulit.Et cum eodem loci Petrus et Pau. 1232"
lus adueniffencum ipfis coram Nerone miracu' 9:3" ac
lis certauit. terris peritu. Pcls:
rumdicens fpiritibus immundis in aera fereba
f tur,iarnq; fere Iomnes Simonem uere deum effe ac
rlamabant.Tunc,in tanto errtium periculo,apo
minime cunandum rati,ipiritibus in nomi
he Chriii prkceperuntnxtillum dimirterent. Ita..
qs daemonum auxilio delirutus, przcepa ad terri
corruir,ac repentino extin&us,qualis ipie de
: oiendit.Dignus cette ui fic : ne
illi quot maleficis incanrationi us deluierar,per
credulitate perirent.
P A V LVS apoiolus cum Paphum applicu Paulin.
iil`et,Barrieum Elymam Magum g Paulum Cy. apre,
pri proconiulem a fide auertere moliebatur , caci
rate damnauit , ut nec folem hunt iuper iuos 86
Iuper iniuios orientem : aipicere , qui tam
auerfus abibata iole : . Proconful autem .
apoitolum fecutus , magum conternpiit,nec in il- 1
loueritaris lumen elfe iudicauit,qui oculorum lu.
men amittere fuit,le'd in qui d .
um : , eum qui ueritati regugnabar*,in-te- ?!
nehm reliquit.' "a:'h"
quoq;HermogenisMag~'idLfP '
i'a'pulm,citni Iacdpdelige
: on nos cii_i1is'ricoN.MA
": autemcredidit, 86 ad magirum fuum te
uetus. Magus abiet, in uit,redeo Chriianus.
Indignatul Hermogenes hiletem ubi conftitea
rat incantationibusfixit, ita ut fe loco mouere n
pofIet.Tunc apoiolus fudariolum ( mii'it,cu
ius liberatus Philetes, diftipulum diaboli re
' ' linquens,adhzit difcipulo Chriii. Rurfum tam
Hermogenesimperat piritibus, ut extemplo am
bos coram Ie uinos fiferent. Sed in foueam qui
fecit, ipfe incidir. Profei ipiritua ne range- _
re quidem dei feruos potuert. Supra illos in ara
ndentes,Iremebant aclamentaba ntu r,quod ab
ermogene miii' ut eos ligarent, ipfi cate..
nisligati ibidem detineitur.Expedi'ti~ta ndem, 86
apoiolo quam mago obiequentiores facfti, Her..
mogenem ipfum uinculis complicatum in medii.
adducunt,nihi'| przterea ei mali inferre .
deinde libertari redditus ab apoioli latere dii'.
cedere non audebat, ne quid grauius a
bus pateretur, donec baculo eius actepto :ibijt fe..
cuius,plusiam confidena apofioli ligno,quam ue
neficiis fuis. Cueri'us igitur : artis librogm.
Hammis
nihil ea neque
tradidit,86
:
fe fidei
nequeChri&i,iatis
fortius riiiortailibua>
expertus,

Taurinus AD
ditum. Taurinum Aurelianenfem epifcopu,mz
. _
epifcopus gos Cambiiem 86 Zamrim cum difcipuliilirruife
feiegimus,ut cum interimerent.Qgonii cu uiuen 'j
ee ctdere neqz (: ; fais potert . Illo ao
" ' efe fignocrucis munite diuinitg inhibitos :
us accederenr,86 ob id magis furoreccit~atos,iibi'..
" metipiis mort cfciuiffe. cu magor
yapitatecrucis _\iittute_m.l1la,`ibi ictui ii,1fi '

r
: aczds ptreulo 1|'berau1t.Q_uam rem etiam
.maleficorum difcipuli confiderantes, Chriiani
: unt.Et ianc'um,quem capitali odio periecu
:ei Eueran reuereifi cperunt.
- C Y P l [A N V S Damafcenus primum quai
dem magus et gentilis,deinde nero epiicopusCh|4 Cyprixm
; martyr. Cum enim maleficarum uiti~ Da'"3f
bus Iuinam urginemin amorem l7\glaiiuueiF mu'
,1is,qui cam cleperibat,pellicer mol-itus fuiiIet,c
dmonesfreinfea reuerii , fibi in ipiam
peccandiloaxm relium dixiifent , eo quod crmI
ritis munmina Chriiiana fotmina calitarem fu.
protegeret,contin uo ; dmonjs Chriii
.anorum
lrgo religionem
tantum (equi .
fide 85 fanitatt Ba ptizatus
profecit,ut et
adepiic
patum promoueri meruerit 8 rnartyrio corona
igitur qui magus fminam uincere nul'
"Io modo : , Chriftianun faus tytannorum
mrmenta iacilefuperauit, f .
_ De fide Chrifticontta philofophos, '
' " . Y Y Xo Y

; VBI VGATIS magie, ! nuncc


philofo|:vhi"` pefgamus ut 86 hi difcant, quin
._ quod fulti : : hominibus, 4
: quod infirmum ei dei,fortius hormm'lnusv` Paula;
DION YS I VS re_opagita,cum apoitoli nprs.
Pauli przdicationes audii`et,6 ea qu iam fi Dlnyfpf
miba neri uidebantur,credere adhuc dubitaret, ",PiH*
. uerbisfdem fe habiturum clixit,fi Paulus "
.qui forte aderat,Chrili:i inuocatione rerum '_ Z
_ , Tuxici1le,.Neme iuquit, magica taxrnim

5
ne ne riot: cuiusri . Pnt.
ul'um Dionyfi picari poiis, tute ipfe aceedeni
cateo illi iube,ut uideat in nomine . ieruchnftf.
Id ubi per egiiet profpero euentu,protinus Areo
pagum reliquit,atque apoftolum iecutus , 86
Chrifum ptzdicare gentibus coepit, ta conii.
tia,ut iatuites tyrannos nihil tmere , et mori pto
Chtifo cu peret,qua ndoquidem illi ra tio iam con
' elle mortuos qui in do moriun.
Peau A S l Ll V S ille magnus,cum elfetgentilii,
, 86 bonaru mlartium apprime eruditus,inter con.
, philofophorum fententias nihil certi af..
ferentium nutabat,donec ab Athenis tranfiens in
Aegyptum , explorato philofophi norz fenfu
Chrilo credere cpitjnde teuerfus Eubol prat*
ceptorem fuum de ratione difput
do luperauit,86 ad domini del nolri cult conuer
cir.Reperit ergo Bafllius in ecclefia,quod in Aca
dernia non poterat reperire , 86 difcipulos docuic
quod non didicerat a magiro.Dum autem
); Ierololymis a Maximino epifcopo ba ptizaren
tur,circumful'os lumine uiderunt qui adera nt,ea
cp res indicio fuit,eos ante hac ueri ignoratione in
tenebris fuiie.
CONSTA N TIN VS Imperator,obChr
cultum, quoniam nouam religionem in Rem
publicam Romanam inducere piaculare uidebai..
tur, a philofophis redargutus diem cltituit , un
cum Chrifrianis ad rem, inter ; _
cutiendam conuenirent,'ut hi qui probabiliora in
medium attulerintgcteri fequendi autoresfiert.
Alexder' Id agebatur Bizant . Aderat Alexanderep'ifeo
epifcopus pus, mundanae quidam fapientizrv non iatis `gna
rus,fed morum fanitate prat&ans,facurndiipu
1'*
tarent,un ex philoiophis dicere paranti,in nomi?
` ne Chtii filentium imperaui: . Cumq; ille !!!
clinguis, ne uerbum quidem proloqui potuiiet.
manum lexandro dedit,ui`um fe confitens,re
miraculo conuerfi, fepofitis alrercationibus,
uolentes fidem receperunr, ac fi 86 ipfidominum
audiifent dicentem . Si mihi non creditis , . .
bus credite.
M A-X E N T I V S quoq; imprator,c effet Cathcri
Alexandri:r,86 Chriilianos ad facrificand um dijs nl
cogeret, Catherinam uirginem, ne eximium .
mae eius decorem fseuido deformarer,a fide Chri
[ti philofophorum fuafionibun cupiebat.
Igitur ex omnibus prouinciae oppidis quinqum
ginta fapentiffimos deligi curauit, qui illam re..
Ipondere paratam . Ferunt ita tune
locuram , ut omnium animos in uporem uerfol
ad credulitatem induxerit. Immanifmul
tyrannus credentum ceruicibus cum gladio im
minebar, uero maluerunt iugulum przbere fe
, quam cognit iam 86 perceptae contradice
te ea 86 certiffima 86 faluberrima effe,
uirgint didicerant afirmantes Vna ergo
ancilla Chrili difpurando ucir, quos toca Platos
nis A cademia uincere non potuiifet. '
De fide Chriili contra haereticos.`
I Cap. XI.
E VI C T I S etiam mundanfa lenti:
profeioribus, reliqum eil ut cum
I cis cHigamus.Qri fuperfeminantes zizan>
medio triticfubuertere l'criptur:|scoria:i`
m
D! FIDE CHRIST! CON. HAE.'
funt,l'enl`um deprauareyitat polluere,fe&as im;
piiffim errors, nic|'of|f{`imxq;do<7rrinae ducere.
Alexder A LE A L D E R epifcopus Conantinm
cis. ltanus Confantii Augufti temporibus,cum Ar.
um hrefiarcham publice argueret , ac pronde
plurimotum utriusq; partis contentione, fe
dati tumultus non poH`et,dominum orauit,ne ec,
clefi ( catholicae fidem mpis ludi brio elfe pa,
teretur.V|'x ipfe preces fnierat, Arrius dyfen..
eeriae morbo laborare cpit.Et dum citam torml
nibus aluum exonera re uellet,|'ntc|'n|'s profluem.
tib9expirau|'t. Reliquos obmu refcere fecit timer,
arq; illum quem prima Nicena fynodus damna,.
uerat,et dei udico damnat omnibus fuir,
A TT H AE VS quoq; Palmerius Ploren
Olymp? tinus in fuo Chronicun libro te&atur,Olympium
arrianusf Iltluendam Arrianum epifcopum quingenrelmo

decimo domincae humanitatis anno, dum apud


Carthaginem in balneis lauans fanam ;
eem facrilego , tribus gneis iaculs
\ ab angelo uifibilter perculum conHagrafI`e.R_.
Eg quidem tot ibus fceleus ille interiit,quot in
deo pcrfonas offenderat, quarum trintatem uni;
us elfe fublantae unus percuffor |'uxtaf1'dein"o.`._
declarauit,
V E R V M domnus noPcer,ut fidel' uettatem
Iohanmrs olenderet, fcuti fzpe ab mps haeretics
ehryfoo ris poemas exegit,ita abenrundem infidis tutatug
feruos fuoslohannes Chryfolimus epifcopug
.
Byztinus,quonamGania: militia magicro uo
lenti in diocef pfus ecclefiam ponete Arrang,
r'i,obnxe rect|t,ab illo capitali odio petitus , dei
beneficio protegs , @amas enim itgtimpadgi
' matie u.Y ;
ens,quibuidatn ex militibus fuis negotium dede.
: domum in qua Iohannes erat,no&u aggref
fi ince,nderent,atqg ipfutn fi forte Hammaa euafii'. ~ ~"
fet, ferro perimerent. (! ubi domui appropina
quaI`ent,uifis circa eam angelorum , territl
fugam petierunt . Iterum : infe ! mim
:adem uifione repelluntur, 8 re : ad
redeunt . Poremo ipfe Ganius ratus epifco..
p condutitios habere ,qui praefidio efent
cum ualidiore militum manu 'ad eum inuadend
profeus e: , fed cipfe fimili modo perterreFa
etus,celerius abiit quam uenerat. Et quoniam pu
taule ci uitatem cum Iohine (rare,l furore percitul
perrexit in Thraciam,coegit exercitum, 86 :
fus deuaiabat Biztinum agrum,etiam urbi pro
xima incurians,Archadius uero imperator mole.
[ hanc absq; hominum : auertere cupi.
ns,cum ad ill um placandum legationem .
re uellet,Iohannem fe offerentem mifit,Eiu|
aduentu Ganias conernarus humi procidit , :
abeo,quem interempturus putabatur, uen fup
plex : tum prada relituta amouitexercit,
maturecp receffit, tam deinde fauens Chriiianis,
ante fauerat impietatperfidiatq; Arrianat:
B A S I L I VS etiam epiicopus uere columna Bami
|'gnis(ut cuidam uiium fuit) calore aluans charia ma n
taria , non eil' ueritus Valentem imperatorem in..
Icrepitare, quod tcclefiamquandam quae Chriia.
norum iuris erat,tradidiiTet Arrianis.Sublatis iur
gijs eo dedua res e,ut ! periculum facerent.
Clauferunt : fores,decernentes ut ad
rum pratcationem per fe patefierent . Illis eis pol',
cedere: , Arriani lies :reis petpetuig iup. t
J
.ir
DE FIDE CHRIST! CON. HAE.
1111111 orart. Bafilius uero
uam czttus e&,leui bacillo portas tetigit dics,
Pfalmi' gkttollitte portas rincipes ue&ras,86 eleuaminl
porta azternales, introibit rex glori,86 atim
ac 11 iubentis fenfu aurium, quas non haa
bebant percepilfent , I'ic obfecundanrer patuert.
Iccirco nemine refragante, eccleiiaadiudica Chri
Fcianis, 86 pleriqv etiam Arrianorum relita haare
fi fidelibus fefe iunxere,quod folis illis apert elle
caeli aditum dicerent, ad quorum inuocatiem fic
aperi ri ecclefiz aditum uiderant.
: pf " S E D mira profeo extitit pertinacia nonnula
byter. 1orum,qui ne figna quidem uidentes conuerti uo.
luert.Copres prelbyter eremi1"hebaidis cultor,
cum quendam de grege manichorum prauitatis
fuzz contagione alios corrumptem,cohibere nul
lo modo polfeaduocata populi concione,pyram
extrui iult, proponens ut quiiplorum duorum
ignem ingrelus aduri nequirer, eius ories
probatam habert. Manichus timidum animal
Coprerem prius rem expeririapett. Copres aut
in dmino confidens,iine cun atione in Hammas
irrupit,ac qualis intrauerat talis exrt,no'n nidoris
non caloris molelli lenfit . Dubitantem polc hozc
1VIanichaeum`,auertentemq 11, 111 qui 1petacu
lo aderant, ui corripientes in-ignem impegerunt.
Ardorisimpatiena Coptetis implorauit,86
ab illo exemptus periculum eual'it.Sed ramen cu.
ius uirtutem 86 cognouit, 86 inuocabo
11 , 86 euaddo fenfit , eiusf credulitatem fe..
qui noluit, tta iam menr illius pratoccupauerat'
infnia,tantus furor. Iraq; in malo perfeuert thc.
fau rizauit iibi irarn in gie itat. \
-1 - J1,
A T N N I T A etcleif fanae illutator AuguIi
Auguinus, qui in initio eadem haerefi pollutus, " P-f
eum Ambrofxum prdicantem audiiet , perfpe
: errorem in quo etat,atque abiecit, 86 tandem
oiiis expers ambguitatis,Chtiiti iufcepit ,
iuxta traditionem catbolc religiofitatit, non fi.,
gna requiiiuir,non experimenta tentauit,audin-_
do tantum agnout ueritatem, ai de Iencbtis .
: ad lucem. tandem feam illam quam
.reliqutmemo poftea fortiusimpugnauitmtmo
petfecutus.PeruerfiTima impietas,cuiuq
ailertione tutam fe putabat, eine confutationum
telis confoifa perit .
E V I CILA NAB VE R Lpi'auita\tits error, : '
quem Chalcedoneniis Synodus_damnauerat,_e'ti dapqe.:
tunc manifeo apparuit,cum Anaafius
Il:us,ut ab eo difcederet,fummi pontificis Hoxmif
das dentiationibus monitus,fed obtemperate nq
gligens atque conremnens, fulmine { poenas
dedit.Rliqui,ne idem paterentur, catholicae fidel
adhaerentes,
pti u nt.'Nonab eodem
enim pontficeeam
dubitatunt in ecclefiam rec
teligionemce'
ie , pro qua deus ipfe fic depugnaret, ut
nerque imperatoribus aduetfua eam impune
e et. . A
S V M M V S quoque Pontifex Agapetus, C6 Am
itinlopolim profeus,cum Iuiinianum A-ugufa papa,
um adiifee , uetbis aliquot ultrocittoqt habiris,
deprathendit in hanc iPfam Euticetis hatte?
fim : atque ait,Putatam me cum Iuinia
no loqui,non cum Dioclefia no, aperte oftendens,
quanta effet etrotis huius malignitas , ob qu fo..
lmimlinymf91ii`1'mChgim
In il
Ik DE PIDE CHRIST! CON. HAE.
rum gfecutori duxit cpara nd.Vrtam_cali 1
~' qucliu im2 cos fuit difputat, Auguius tancl>
pontificia fcnttiz cedscatholicum fect.`Porro
Antoni epifcop de ead prauitate pu blice cui.
fum , improbe ramen in flagitio pcrfiilentem
66 Agapito depofir, in exilium , futo
In locum fuum fano ac fideli uiro Mcnna . Sic..
que fapcntiifimus princeps cum (! - (yn.
ceritatem paulo plcnius didicif`et,uf adeo appm
bauit, ut 86 ipfecorrcus credere: , credere re.
nuentem puniret.
L M A G N V M ea ctiam res ( fidei te
Y Ri onum fuit , quam Cyrillus coram kro..
ymis ita akam tradit . Poil ! Hicronymi
nw fl ' obitum,hatrfiarcha quidam Sabinianus opufcu
lum exccrandi dogmaris fe coneum , quo er..
fori uo adfcifceret autoritatem,a Hieronymo edi
tum affeuerabat. Bum autem falfitatis palam ar.
Syluanus Nazareniis epifcopus, propofug
:onditionm,ut nifilibrum illum die cracino ipfg
Hieronymus olento manifeilo rcprobaier, tum
fe capitalem iubiturum. Sinectra, idem
upplicii pro mendacio Sabinianus refcrret. Q9!
cum tale miraculum nunquam cuenturum time..
rt,i'd magis fperaret Syluani exirio fuam fenten
. - '~' :iam firmam for,accepit conditionem. Dies proa
. l, uenir,ad eccll"am frequcntesconueniunt,
ignum null apparet. Syluanus ex pao ad iup.
plicium polcirur,pratbet ceruicm,mori pro uerio
tate' pararus.Sed pratilo ! fuit Hieronymus,cun
}; cerncntibus tenui: fpiculatoris manum ii
ad ferindum re&am.Mox ad hzreticum conuct
. -fut,acrrirv_n illum incrpuit,d_oli gfallaciae accu@
unna . f-I .
at'is.Abiit , maius fecutum efr miraculum, 1
Sabiniani caput nemine percuriente ab humeris
auulium in terram procidit.Deniqt qui adert ors,
thodoxi, pro uioria quam paulo ante defperaue;
x'an`t,d'eo 86 diuo Hieronymo gratias ! Re
ad Syluanum confugientes, illius ( Iefe
dedidere. Et perniciofiffimus error (qui iam late
rnanare cperat ) una cum fuo autore exrinfius
dcfecit.
C VM eiufmodi hominibus ne communlcan.
dum quidem , duorum exemplo docebimus . Ina @.'ci_l~..
bannis apoioli 86 eius Polycarpi,Iohan !
Euiebius Ecclefialic hiori fcriptor tradit, nc:
dum Eplieii rnoram eraheret,bal nea ingreium,u| ?mn'
fo ibi Cherinto hazretico, iarim retuliiie ped, et 1},,',
iuos conuerfum dt'xiTe,Fugi'amus hin,n bal apr: cs.
nea nos ruina opprimant, in quibus Cherinrus la
uat ueritatisinirnicus. V ` '
'P OLYCA RPV S Aautern Martioni ;
do obui fa8tus_,quatrt_iq; an ie agnolceret.Agno P1YII'
fco,inquit, primogenitum fatanz. AgnoIeo,' aan PHS.
auerius ab eopertraniiit. q .. -~ .
'
5 I C mim 86 Paulus apoftol us ad Titum fcri P I
bens,monet ac dicir.Hatreticum homin : aaguslus
86 Iecundam correptionem deuita,fciens quia fub A51
uerius eil: qui eiufmodi eH',86 dlingt,cum fir proa
prio iudieio condemnatus . Et ipie Iohannes epi.'I
Paola Iecunda.Si quis,inquir,uenitad uos,86 banc aPl
dorinam non aH"ert, nolite recipere eumin do.
mum,nec aue ei dixeritis qui enim dicir illi aue,c
: operibus eius malignis . Et in Apocaly.. " ` '
pfi.ngelus,id e&,e5s Pergami : argui, n ^r'
qw fige : eri etat, fed q>,ppe fehabeat ' Y

In -
on nos ciiiusrr con. imi.
tenentes dorinam Balaam , dorinam Nicolai-1
. (Mod Ii cohabitare cum illis criminiei da
rum,quanto grauius peccant qui familiaritate 86
confuetudine eorum utuntur.
Csm hg F Ap E S S A N T igitur anobis in ueiimen
, tis ouin lupi rapaces dominico femper infidiantes
gregi.Recedt (pinar 86 tribuli , de gbus nec ficu-s
nec una colligi pt. Procul abfit hzreticinfaniz
ermentum , ne purii`im:1LorthodoxarfideirriazitY
corrumpatui.Caueantur uulpium foueae 86 1
Lucero. erum nidi, in quibus Chrius non haber ubi recli
net caput u. Oios 86 apoiolus caudos rurfum
ROM. I
6 praecipit dicens.Obferuetis eos qnidiifentiones 86
offendicula praecer doirrin qu uos didiciis, fa.
ciunt,86 declinate ab illis,
De fpe diuin mfercordiae.
. ` XII.
STQVAM autem 86 de iicis ficutide
caeteris oriibus triumphauimus , hcei em
uioria qua uincit mdum fides nofcra, l:
dun', re nunc de i'pei uirtute diieremus, ut bonu-m qd
maximum cum deo effe credimus ,-etiam fpera
te difcamus. - _
V TI LI T E R iperat,qui necadeo miiericor
" diz dei confidit, ut iufitiam non timeat, nec adeo
iuitiam ti'mer,ut miiericordiae diifidatltaqi fem
per atrendendum ePt,ne ad proxima iper uitia im..
pruderiter delabamu`r.Ea fun; defperatiod
fum tio. ui etant; non atis perpen
22%? n`in;rmi'3icordiPz magnitudinem , 86 confer) de.
lraei1m"|_A iirorum , ante fe damnant quam damnatur.Qii
lfiv. 'prariuinunr'uiitiaei'arueritatrnobli\iicitur,536
. \
LIBER. II. tu
dum nihil ciment licentius peccant. Neque hiprat
fumerent, neque illi defperarent fi meminiie uo
lui`enr,quod iufus pariter 86 mifericors fir domi
nua, quod iimul 86 fontes puniat, 86 pnittibus
gnofcat.
I M P I VS A I N inuidia fimulante Frater ,
ne catdis cruore iceleratas poiluit ma nus. Credi- tio Cam.
mus ramen
, cum malediionis
fipnirens
dei mifericordiam utare
implorailjeorc: ,

execrabilior faus reatum fratricidij, di.


c'ens,Maor iniquitas mea quam ut ueni
rear. Illos a: qui uitijs fuis fauentes przfumpti Pf,2fm
xeris
one labuntur
peccaui, ,86
Ecclefiaficus
quid mihi accidit
arguittriitf!
dicens,Altiii..
Ne (; "
mus enim : patiens redditor. De propiriatu pcc..
catorum noli elfe fine metu, neque adiicias pecca
rum peccatum, 86 ne dicas miferatio domi..
ni magna cit, multitudinis'peccarorum-meorum
miferebitur. .Mifericordia enim 86 ira ab illo ciro
proximat,86 in pecca toresrefpieitaira illius.
N O S igitur errorem ilorum refugientes ,eos .-;
fequa mur qui uel grauiffime lapii,fic fe fe(dum spa.'
gitij poenitet) erexere, ut ipem recu perd gratiae
non amitterent,86 quod iperarunt deo indulgen
te adepti 'unt. I 'Y
D VI D adulterr homicidiq; crimine ;
corruerat, fed-periNathan' prophetam reprath Daud
us,Peccaui,inquit,domino,dixitq4 Na'than.Do. rcx.
1 ,R ge}!Q
minus quoque tranitulit peccatum tuum,n mo.
giris.Peccatum confitendo doluit,86 de mifericor
da dei non diffidit. Iccrco n eil: fpe deceptus, te _
uenam impetrauit,cum commii1`aingemu_it.Sed ' v.
fic tccidit, nemo conrinentium ie arbitre aal- - ~
" ` " mv '
DE SPE DIVINA! MISERICOR.
zur l'ecurum,rurlum idem tanti reatus cl`amn:1t`>
tiene abfolutus e&,nemo delinquenti dcfpere t.
M A N A S S ES regum omnium qui lerofoly
Nimm mis regnarunt l"celerati_ifimus,(ellas adorauit,a..
xl ras Baalim erexit , in templo dei idolum poluir,
fomnia obferuauit, auguria feat9 , fuperhzc
fanguinem innoxium fudit, interficiens ptophe.
tas,Ifaiam erra medium fecans. Cumq; ob hzc
Hagitia dominus tradidiffet eum in ma nus princi
pum Affytiotum, ferroq; uinus dufus effet in
Babylonem,-angutis compelltibus agnouit pcc
catum,egit pnittiam,orauit, exauditus elhdeo
qt propitio : Ier_ul`alem,86 recuperauit regnr,
atque in alium mutatus, idolis blatis propha na
ta expiauit, 86 unum deum lfracl impenfe coluit.
(: igitur ueniam delperet i !
aut adeo peifims moribus uiuit, ut euadr
bonus non l`it,l`i illeeuafitc'
Niniuiez. I N I I T AE cum Iona prophetante urbia
excidium imminere didicii`ent,peccatorl'l ob qua
lonas. id paluri erat,poenitenti agentes dixerunt. Quia
fcit fi conuertatur,86 ignolcat deus, 86 reuertatu-x
furore irae uat,86 non peribimus'.Grandis fidu.
da, in ipfo diuinat ultionis procinu perarc m-ife
ricotdi, fed qudem , niii ;
flnem &atuil'ent.Ql_1od l`perauerant,poenitdo ob
_ tinuerut,dicente fcriptura,Et.Ul'dl'f dw#
rum,quia conuetfi (unt de uia fua mala,86 miler,
tus fuper malitiam quam locutus fueraollr fa
ceret eis, 86 non fecit.Ea igitur fp, imPrrd2 fa
lutis non fallitur, quam uitae correio comitatur.I
Lum in EVA NGELII TEMPOR A ;
cruce . mus, : fpem non incita: acque accen'dit,latro
,
.J ' .LlB1'.R."" ". `
Inline' poentensf.' quam quidem crucem,
mali commiiiifer, ii nemo ua ipie ibonre
hac merccde afcendere debuir,'ut a domino audi.
ret uocem illam,qua nihil iucundius. Hodie mec
cris in paradifo.Ob Iatrocinia nox: dedieus,mor. ! lx.
:iep addius , dum moriens dign fe upplicio con
fitetur,dum in Chriftum credit, dum iuxea ie pen
dentem deprecatu r, tranliuie de morte ad uitam,
de cruce ad paradium.O diuin : imm
fieas,quam feraecuerfioni quam grandem tribui
Rimercedem.
SE D N E Q_VB de illis quidem defperandum
efhquos in omne uirium egit cumula ndarum op Mmflul
immoderatalibido, 86 impudens exigendi fano. al_0ll'I
ris cupiditas . Maeehaeus de Telonio apoftola
t uocatus eihzachus publicanor princeps,86 ?
pfe diues,faluatorE mdi hofpitio fufcige merut. ;
Vterque igi cum ufuras reliquifent,lucrati funt Lud,
regna clorum. Talem quarilzum facere (, qui
Conuerfi fpem fuam de eerrenis diu|'tijs,in de trs
ferunt, catleum diuitiarum ztetnzq; beatitudi
nis largirorem. ^
N E QV E EN I M Nouatia norurn mpietati
adhibenda eic ! auneijs qui poil baptifmi
luirationem peccati maculam coneraxerunt, gta
eine recuperandae non eifelocum. Petrus de plica- Fem
tore apoolus, iam carni 86 fanguini domini c. :pondu:
municauerat, iam fpeciali priuilegio cum Iacobo
86 Iohanne eiufdem domini gloriam, in monre ui '
derat.Iam Iefum dei filium confeius fuerat,86
dominican. paffiis tpe, dum hoes rime: de nega
uit.At3um poli negaeion amare Heuir n [ ql
' P3l\_ amifetat, poenittndo iterum :Pc afctgg
/
in nl ses Mrsitnrcok.
us,fd.fam omnium princeps faus,-Wre
ecclefiaeqggubernand poreiarem accpit.B
nignilfimus dominus plus conrulit eius ;
tia ctulerat innoctize,priFrinis benefcijs cu
mulum faciis excellentis pratpofitu rae honor.
. AT ectra Iudas de culmine ipfo apoolatus
_ in baratrum inferniinfeliciter corrut. Non ";
!uclas_Sca quiz dominum uendidit,fed quia eo uendito ma.
rwth gis de dolut quam deuenia fperauit.Pec.
_caui inqui: tradens fanguinem iulcum,Conuen~i
ens poenittia fi fibi humiliter ignofci poulaleeg
86 fceleri fcelusladdens ad laqueum prius
= dominum conhxgiiet . Nunquid proditori fno
gt' ~ non dimifilfet,quidimitticrucifixoribus fuisror.
; 4 Nunquid fe uendent non pepercilet , qui
lancea latus fuum fodienti fic pepercir, ut coron
. : marryrii 4
k " S E D Quis praeterea defperet, quamuis imp.
gaan. .us 86 crudelis 86 orii immanirate praeditus,i'i Pau
; lua Chriiani nominis perfecutonfaus efr Chri
,Ri apofulus fi uas itat conuerfum ePc in : 1_
ionis f. fi is qui infenfiimus fuera: ecclefia ho.
'ffis,repente : eiufdem ecclee
propugnator,'Sed dices. Ille in'uia uocatus ell',
86 : le corrigeret pene coaua eli.V Quid tu quo
ties peccarorum confcentia eompungeris,`nonn
uocaris quoties aduerfirateI aliqua ,
nonne : Quid- ergo auerteris quid relu..
,arisf Ille increpitus obediuir, 8 tu qu?.
fo ne obdurefcasllle cum in terram cecx'diiTet,iu'l`
~ fue ePc furgere 86 ciuitatem ingxecli , iitibi audiat
quid fe oporteat facere,& tu terrenarum cupidiza
lummalfswwtfibtrfyfiiamrnsiyfae
LIBBR . .
lngredere ciuitatem mdatorum dei, ut ibi?"
quid te facere,quicl : oporteat,ut falutem tia
bi parare poiis . Illi Ananiaa manum imponens,
uitum qu caddo amiferat, . Ananias in.
eetpretatur donum domini. Hoc donum
1.
tibi manum i confers uirtu tem, ut in ipe
confirmerisc uiium recipias,quem peccando 2..
didiii , Non uifum carnis oculorum, fed quo
deus uidetur,mentis 86 ; ut demum c
ipfo Paulo gloriari ; dicen: Gratia dei fum
id quod i'um,& gratia eius in me uacua non fuit, r.Cor.ir.
fedgratia eius in me manetfemper. ~
A V D I aliud idgenus exemplum.Dauid
quidam in finibus Hermopolis gralatorum prin .
ceps,cum diu exercendis latrocinijs operam imp
, tandem pnitudine pulfatus ad monafrerl
um uenit,monachusq; fact? deo in Ahumilitate fer
uiuit. Et cum : aliquot dierum pnitentiam,
dimiia fibi : peccata quatcomrniferat, angelo
referente accepiier, multitudinis eorum confciue
dubitauit an uera audiret,Ob incredulitatem lina
gute oFFicio caruit.Sed cum uehementer ,
folitas deo laudes ore impedito concinere non po .
(ee , uocis ufum adearn dtaxat rem recuperauir,
ad caetera permanl'it . Sperauit ille quidem
uturam aliquando deliorum ueniam, fed fpem
eius prateeifit dei clementia.Et ut pratceiie cre.
deretur,non credentem puniuit, ut fcias quia non
: ponete numelt nella finem mifericordiaiy eius. _ .
Y S E N quoq; abbarem Ifidori abbaris Ma' fa'
2Plld Thcbaidem difcipulum, natione Aerhop, ahbs. `
ingularis fanitatis ac parientiae uirum,latronE
aurea ? memoraut,multorl'1fpolijs eatdibusqi
DE SPE DIVINAE MISERXCOR.V
9I infamenlgiturconpunus ad mentem rediit,mI

\ ericordiam domini otando,86 poenitendo qufi.


uit,fperando alecutus eit.Et qui aliquando dela.
tronum numero fuerat, in fanorum cenfu redia
lefflv gi meruit. Sic Aethiops mutauit peliem 1 ,86
pardus uarietates fuas, Sic lupus rapax conuetiun `
e in agnum.
N V L L V M execrabilius crimen,quam pon;
agnitam perceptamque ueritatem a fide decidere,
At etiam inde reditam parere ad 1 ialutis cer
tiH`imam,non folum Petriexemplofed etiam alii.
Iatobus. orum fatis edocemur . Iacobus martyr a prfe.
dement ismenbrorum nodisdenodatus dius, cum ef.
1:: fidelis, fidelibusqz ortus partil5us,atque inter
regis Perfarum aulicos primoloco haberetur,g
tili domino gratificari cu piens,eo prolapfus e`t,ug
idolum adoraretDe|nde a marre per literas incre.
pitus,culam agnouir,animo refipuit,poenitenu'_
am egir, onores quibus fruebarurcontpfit.R_,
gern nihil ueritus,idola eius detei%at9 , 11111
elle palam afTeruit,tam conter ut arti,
eulatim dilaniarus n formidaret fupplicia, fed ap
petere uideretur, Aetern deniqz felicitatis bona.
quibus pruarica ndo fe indignum fecerat,diui na
Pl`aln;.u1 clementia furagante martyrio 1110 redemit. Bo
num elergo (ut propheta ait) confidere 1 domi.
no,quam confidere in homine. Bonum ell fperare
in domino,qua m ipetare in principibus. .
SI Q_VI S VER O delinquencli aiuetucline
Nicolaus ita duratus eil, ut per fe omnino corrigi n poiir.
ienex' non ideo deiperer,fed fenem illum Nicolaum imi.
tetur, qui cum libidinibus aetatem confumeret 86
new anni acl intm 11111 u,rgtnteS,fin turpituciifI

.
/
.Y einen n. -
'ni faeeife . Andreae apoolo fupplicault, uti
pro fe deun1'obl'ecraret,l'e enim fceleris confcientia
,ne orare quidem fatis audere.Precib9 ergo a
placatus domnus,ueniam indull'it 86 ille corre..
ius perada l`emeitri poenittia,hinc decedens` mi.
ericotditer in fine faluatus eli. Exemplum nobis
reliquit,ut ii quando emendand :
ueimpetrand,ob peccandi ufum dificilior conti
, ad eorum qui deo placent confugiamus au
. Noris enim Hagitis irritata diuinitas,l'an..
ormettis qui pro nobis orauerinnfacilius ml
n;gabitur,8 ad miferandum conuertetur.
F VE R E prterea qui non modo 7bis,l"ed et
iam fctiptiibus Chrifianitati renuntantes,di
bolo dedere non dubitauerant, polih hac :amen
cum poen tentiam egilfent, gratiam a qua decide.
rant recuperaru nt. Ierofolymis Porterii principio
uiri'eruus Phanias, filiz eius amore captus,q Pm- .
potiundae pts nulla ell"et,magos conluluit. Exciti m'
maligni fpiritus , cam illi uxorem fore dixerunt, fi
i fe fe diaboli leruum afcripferit, contcmpto Chil
iso Condizioni afentiens chirographum dedit,
86 nupcias cum ea quam adamauerat iniit . Poli
hatt: deprhendit , nihil prorfus Chriia..
ni ineie uiro, non orare, n ad ecclefiam ite
non crucis ignum facere.Deniq; caufam .
usabeo fcfcitans,plenedidlcitcanxia ~ I I
qurens,Bal'ilio epifcopo rem detulit. Tu nc !
fitum Phaniam , horta ut reuerti ,
und: per uatication receH`erat,8C credere : c..
: in domino cuerl"um ec domi reti nuit, ac
pro illo otauit,Et poH:.XL.dieti ieiuni,multasq
[atan: infgltationts ec_l__uxit, ut purgatum
In DE SPE DIVLNAE MXSERICOR.
reconcilaret ecclefi . Ibi frequenti'clero,plebe'c1;
urbis aftante mribfies audita:,fre mentium
ac lamentantium dacmonum aduerfus Baiilium,
quafi raprorem alieni ferui . Sed eo iubente etiam
_ chirographum inuiti refituunt .Quo difciio ap
lCl'm'7 paruit deletum eie Phani crimen.Ita per mulic
rem fidel ! inffdeiis ialuatus eil, 86 qui deipera .
uerat,epil`copi opera ad rediit faluris.
; H E HI L V S quoq; ;
lus archi. conus ab epifcopo officio motus chirograph con
diaonus. fecerat, quo deum matremq; dei abnegare , 86
diaboli fubiici feruiruti dixir,promirtente diabo
lo facfturum ut ipfe in locum fuum gradumque
re&ituarur.Re&itutus demum animadurtit,qu
tum fceleris Hagirijq; commifii'et,86 animo conHl
atus lachrymas fudit,et ueniam orauir.Die qua
dragefimo dormici uirgo dei mater, cuius
nuocauerzmapparens dimiium illi pecca tum ni
tiauit. Somnoexcitatus chirographum uum iu..
xta iacentem reperit. Ea re lattus,8 peccatum
86 dei erga mifericordiam cunis aiuclienri..Y
bus publice enarrauit . Die tercio uira defunus>
etiam miraculis claruit.Q_uod ii rami criminis re_~
us ad tantam beatitudinem peruent, profelo neIl
mo : nfi qui pnirere non , nemo conde..
mnarur,nifi qui defperat AY
fmlna N V NC ne quid defit , quo >mia
nus intra nos labafcere patiamur,in foeminas
. domini miferationes confiderabimus.
in duke O M L I E R adulterio deprhenfat peper
,io dch c|r,n|ungenstamen eine amplius peccarec,ut
fa, teiligas tunc nos recfie ueniam fperare, cum defini;
xohann mus,peccare. Malignis autemin ill frementibuai
LIBIR II. In
: ruborem , propria eis exprobrans delia,
qui accuiatum uenerant aliena . Et hi lane unus
poil: alium abierunt : aduenerant,nequitia 86
im pietate plem.Illa uero , donec condon:
eq reatu dimiia efhperieuerare enim iperando de
bemus,nec ullo expeationis tedio ?! defice Hd"
te dicente apoiolo,Chriiti domus fumus nos ii fi
duciam 86gloriam ufq; ad finem firmam, re.
tineamuslhiamdiu ergo fperamus in Chrilo ha
bitatin nobisChriRus, procul ijs g defpett
MA R I A M Magdalenam obimpuclentislai: Mui `
: crimen,cterorumcp uitiorum infamiam co
gnomen to peccatricem dixere, 86 tamen cum Y
`poenitencio domino iubmifiiler, dimitttur eipec Lui,
cata multa,quoniam dilexir mulrum, 86 uae diu .
ferua fuerat peccati,meruit ! diicipula hriii
eiusqz reiurreionem uidere prima atque audlre: M2"~
Maria optimam partem elegir quae n auferetur L"*"
ab ea. Sic ubi abundauerat peccatum, fuperabun
dauir mi|`ericordia,86 in pnitente omni ipe ma.
for fpei fuit. .
A R I A Aegyptiaca meretricio quatiu diu Mam '
lnfamis cum aditu etiam ecclefizindignam fe di ' asuma'
uinitus eo rohibira cognouiffet, poli lachryma; .
emniqg la ores, ad tantam : perfeionem de
uenit,ut ora ns in terra tangeret,et
dauern tranfiens fuper a uas ambularet . Ad doa
minum migratura a Ian iimo uiro Zozimafa \
cro fa nam communionem accepit,a leonibus ie
pulturam , cum fcrob in terra carptim unguib"
excauaienr, fanae corpufculi capacem. Vfquee \
afleo dominus conuerfam exaltauit , quam pec..
nc in templum quidem intrare permiferat,
W
m DE SP1; DiviNAi'=. MiER1co_le.`
tam erga pnirentem mifericors, quam ergaldea
linquenrem iuius,
MA R I A A BRA A M eremitar,ex fratre
M2\3_ neptisuirgiiiitatis feruanda: uoto , ipfum ad de.
fertum fecuta , eodem cum illo contubernio an
tz. nos feprem ufa,pie iantfieqi uixerat, clauiis (.
Abraam. per ianuis, nufquam inde difcedens . Sed quid
tam claufum quo diaboli non penetret inui
diat Iam uigeiimum : agebat annum, cum
inimici doiis fuggefiibusq; fubuetIa,iuueni cui
d eo uentitanti coni'entiens,in rurpis luxuri fg..
ueain cotruit. Sceleris confcia ueniam defperauit,
folitudinem reli'quit,proximam ingreifa ciuta t,
priiiinas uirtutes uitiis acquauit, permiiit libidini
frenos, 86 quae diu uirginitatem accuratiiime ier
uauerat, ptopcibuli obruta fpurcitiis. Poftqu
uero abipfo Abra fene, uehemter de ei pditig
olicito diu quzfita, 86 rand inuenta,illo horran_
te ad mtem redijt,i`ancitatis meritum, quod pec
cando amiferat , pnitendo recuperauit.Sic perdi
ta ouis boni humeris reportata,lupi fau..
ees eirugit, Et eleo tandem dominico gregi me..
ruit computari. Nunquamin deo uana fpes poem'
tentis fuit.
L A GI A Antiochena, cum 86 diuitis 86
Pelaga. cor poris facie multum eminerer,luxuri' ac libid
ni dedita,ui`queadeo frontem fregerat, ut gloriare
eur nuliam fe neq; ornatiorem neq; lafciuiorem in
public procedere, At ubi Noni Hcliopoleos epif
eopi praedicaties audiuit,recognouit errorem iu.
um,penitusqa immutata, ornatum omnem abie..
cit,86 gcquid habebat op , pauperibus erogauic
atc iiiipudiitiis iin &atuns,in njte Qiiuctitg,
V
I
, . '
guriolum pofuit, ? ne in folitucline maa
nti otmiuz infidiariin animum induceret, fexu
lato Pelagium fe nominati fecit. Tantq; dein.
uit ianitate excelluit, ut: pelago uitiorum
faa diceretur pelagus uirtutmamatiiimas Mae
xa aqua: in dulces conuertent,
T H A I S etiam gyptia meretrix,crebris P5.. Than.'
nuciiabbatis admonitionibua ad pznitenti con
uetia, facultates quas non modica: corpotia uul
gatione parauerat, conrua ra in ignem con
1cjf,6 de proibulo ubi diu dia olo i'eruierat,ad
monaietium traniiens feruiuit Chrifo. Polt tri..
ennem eius claufuram P A ntonj abba tis die
reuelatum dimiia eie a domino Thai
di pccata.Itaque a Pannucio de cell carcere edu
( dies xv.iuperuixii`et,migtauit ad paradl
fum,86 confortio in fetta eff angelorum.Talis be.
atitudoeo manet qui corrigunt,86 1'pem fui
in fola dei mifericordia iemper collocant.
HA EC enim de qua Dauid in pfalmis gau Plm~3~`
det,ob qui domino benedicit , qu admiratur,ir1 ~
qua fperat.Exultabo inquit 86 lattabot in .
mrdia tua. Qroniam refpexiii humilitatem me..
am faluai de neceffitatibus animam meam. Nec
conclufifi me in manibus inimici. Et in alio pfal..
. Benedic anima mea domino",& noli obli.
omnes retribuciones eius. Qui propitiaorii Pfaimaez
but iniquitatibus tuis, qui fa nat os infirmitates
mas.Qri redimit de { uit tuam, qui coro..
nat te in mifericordia 86 miferatiibus. Et paulo I
.Mifeticors86 miferaror dominus , longani
gyultum miitricors. Non in perperuum
` ", I u
_

.I O
``.~
DE SPE DIVINAE MIERICOR.
iral"ceretur,neq; in zternum comminabitur.Non
fecundum peccata fecit nobis , neqz iecun..
dum iniquitates noilrras retribuit nobis . (boni.
am (ecu nclum altitudinem catli a terra, corrobora
uit miiericordiam fuam fuper timentes faltan.
tum dilat ortus ab occidente , longe fecit_a nobis
niquitates nol`tras.Q_uomodo miferetur pater fi.
liorum, miiertus dominus upet timtes . :
turfum in alio Pfalmo.Miferator et mifeticore do
Pfalrrs minus , patient 86 multum mifericors . Suauis
dominus uniuerfis , 86 miferationes eius fuper
otxia opera eius. Et iterum. Alleuat dominus os
Ibidem. qui corruunt,`86 erigit omnes elifos, Oculi omni
um in te fperant.domine86 tu das efcam illorum
xn temporeo rtuno. ris tu manum tuam
Pm'* 86 imples omtimal begdilione. Et rurfun;
idem albi:ds,inquit,foluit cped itos, ds illum
' nat catcos . Dominus erigit elifos. Et item alib:Si
iniquitates obferuauerisdomine,domine quis luf
tinebit.Qgia apud te propitiatio ,86 proptet le
gem tu fulinui te domine.Su&inuit anima mea
in uerbo eius , fperauit anima mea in domino . A
. cufodia matutina ufq; ad no&em,fperet Ifrael in
domino.Q1_tia apud dominum mifericordia, 86 co
apud eum tedemptio . Et redimet Ifrael
ex omnibusiniquitatibus eius. Philo etiam fapi.
entiae fpirltu plenus . Mifereris omnium , inquir,
Ibidem. quia omnia potes , 86 diffimulas peccata liomin
` propter poenitentiam . Diligis/cnim omnia quae
_ funt, 86 nihil eorum odii quae . : paulo
IfN1 pofc.Parcis autem oibus quoniam tua funt do.
mine,qui amas animas.Et per Ifai dominus ipfe
ad populgm fideleni ait,Nunquig obligifci potef
Linn .u. .
mullet infami : non miferearu filio uteri
. fui 1;' Et fi illa oblita fuerit, ego non oblruifcar tui,
' Ecce in manibus meis defcripfi te,muri rui coram ""
oculis meis fempet.Ee per Iezechielemi Nolo mor
tem morientis dicit dominus deus, mini 86 Luca".
uiuite.Id in eua nge1io.N ueni,inquit,uocare iue ,
Ros,fed peccatores ad poenitenti.Et itE,N eli uo
lunras ante parrem uer qui in czlis ,.ut : Luca; 19,
unus de pufillis |'fis.Venit : filiun hominis cj- Iohanm..
:ere 86 faluum facere quod perierat. .Et alibi de fe ROM. .
-telatur 86 ait,Ego fum paor bonus.Bonus pa.
animam iuam dat pro ouibus fus.Hinc apo.
"; Paulus.Si deus pro nobis inquit,quis ctra
nos( Qui etiam1rroprio filio fuo non pepercit, fed =.Corinl x
to nobis omni us tradidt ill . Hincidem alibi,
arrem mifericordialr 86 deum rorius confolatio Ad Titg
nis e appellae.Et turfum alio loco dicir:Cum :
benigniras 86 humanitas apparuir ialuaroris no..
Rri dei,non ex operibus quz fecimus nos,
fed iecdum mifericordi fu faluos nos :
lauacrum regeneraronis 86 renouations lpirieus
fanci,quem effudit in nos abde, per lefum _Chri
Rum ialuarorem nolcrum,utiul`tificati gratia
us hredes fimus fecundum fpem uit .
Has tantas ac tales domini ! erga nos mifera
tiones , fi quis rele fecum reputet, nemo grauiue
delinquir,quam qui poli delium a fpe impetran
da ueniz dec1'dit,86 plus fe peccaie quam quod a.
deo dimitri poifit, exiimagqui fi " fit t ma.
peccat, t immane crimen, quod n cdonl
:re 86 : 86 uelir,86 : deus .
LIBRI SEQVNDI FINI s.
n hl
! DI CHARITATE ERGA DEVM.~
LIBER TERTIVS. ,
De chattate erga dcum..
. .I0

` H A R ITAS Q_VO7
niam 86 in ordi?
ne harum,de quibua
mod dixim9,ab ap
Rolo poni ,86 de tri.
bus maior ipfa prdi:
caturgideo fatis cgrw
um arbitror ,ut
nunc uoluminis prine
Vcipi teneat , 86 quafi
in arce collocata confil
. Qg uirtus cum
fit,ut cter nihil Unt; neminem ;
lare uolumus de pfa fimul traari , ubicu nq; de
aliqua nobis rratetur . Qgadam tamen,qu
illi magis propria cenfui, conabor hocloco refere
re, 86 ianlrorumexemplis, Primo quatenusdeus
diligendus iit,Dende proximus, Poreminimb
cu digerendo explicare. \
E V roto corde , tota anima, totis uirbus
iubemur diligere ,Qyod uticp ita fit, ut lola erga
eum dileio omnes alias fuperet dileiones . Su..
per omnia enim amandus eli: autor ipfe Omnium
arq: conferuator . Nulla res un uam cordi nofro
fic ( debet ,ut eius cau( ille qui eil cauiae
r eaufa mins honorerur,mins colarur. Defpicb,
antur opes,dfereur partes,repudietur uxor,ahe
iiciiturli_lgri,perfertur iupplicia,uita illa `gn`

LLL
fir ?
LIBER. .IIL ' .f
darur,nihil ; uel non agend uel non '~
dum puretur,quod ab hoie agi fuinetiqg ,
dim pareatur deo,foli iempet deleruiatur. le
A B R A AE ; etat Ifaacget c unice Abram
ill amaret,manibus propriis uoluit , ut 'Gmc
obediret deogpluris fecit rnandarum dei qu'un_ici ` '
uitam, ; fe crudelem eH`e fi fanguinem filii effue
differ exiliimauit,fed pitiiimum, fi eo efufo iuit
(ioni paruiifet diuin . Promiifiem acceperat de
: dicente domino:Dabo tibi filium cui benedi
tuts fum,eritq; in naties, 86 reges populor ori. Gm'"'
entur ex eo. Et tamen,de quo ta nta fibi promitte
bantur,mox_'eundem impuberem adhuc iubetur

immolare.Cuius hic non titubaffet fides , quis n


dubtalTet,ne illo ublato irritum fiat oracul^.'Ae
Abraarn 66 pollicenti credidit,86 iubti obe.
, 66 certiffimo tandem euentu quod promif.
fum fuerat accepit. ' \ _
E LI facerdos nimia in filios indulgentia maf,Hdl "
derat~, 86 :amen
le agentes remiffecm illos tam
molliterq; tenera amplexare-
corripiens,deum of I g ' "
tur pietate, Philiiim interfeos audiens fatis
:quo animo rulit. Poquam autem 66 arcam doe
mini iimul captam : intellexit,impatiens doe
loris de fede corruir . Et ga nonagenarius i etat,
eolapfu collifus expir^au|'r; oftendens quant fibi
prfentia dom;'t_1i,quamI:)1rca exhiber
QV AliN
at,qu V de zeigte
ti amfmone damit Heafglx
imis)or ari. '

li;tantm de eius reduie Philipeinis


lztatus eft Dauid.N c rex eier, 86 rer gear
gfia omnibus qui in Iudata regnauert pferregn

er-ubgigg arca : portaiomnitegigt
Il iii)

I"
I0 : Dz;
tatie ornatu depofito,86 ephod lineo fum pto,peclea
incedere,faltare, ludere, 86 quaii unus plebe
iocundiltatis geftieulationibus uri , donec illa in.
\
urbem inue&a,l'ub tabernaculo, uod ipfe teren.
, uenerabiliter collocaretur. x quanta aut
in deum pietate, quantoq; amore ea regis .
tio prouenirer, Michol uxoris : pna teiatur,
qua: quoniam fcurrilis leuitatis ill arguerat, deo
ulcifcentlevferpetu Fcerilitatis damnum tulir.
IDE poll: haec anxi fecum queri coepit, fe
in : habitare cedrinis, Arcam uer rellzamff
oma.
a.Reg\l7. ti dei,manere fub pellibus, quibus tabernaculum
reum etat, Hin: iam in animum inducens,con..
Pcituere templum domino, facrsq illius magis dea
center reponendis dedicare. Regiam cefffet, nifl'
mulr magnificentius habitacul, iis qum
faciendum dccreuill`et;86 quidem tale,quale dein
de filo fuo Salomone,legimus adifcatum,cuiug
opultiae, amplitudinisq; gloria, poeros uix
inuenilfet, fi eam hnmana: tantum,non et..
iam diuinae fcriptur monumta, retulil`ent.Sed
mirentu r alii opus; nos animi deo , afr`ec"l: .
penl'emus,quime quidem fententi maiorin Daf
uid,qum in Salomone,fuit.Multa quippe
populo populiue principib9, lndulfit dominos; 86
proprer feruum fuum Dauid,ea fe indulfilfe pro
tefatus e&:Vt quia ipie deum plus cteris dilexe.
rat,pls etiam deo dileus nofceretu r. O_ud aw
tem Salomon potis quam ille,ut templ domino
eon&rueret,ele<"tus fit; non tam meritum,qu ;
erlum ": .
rm pu R F EC T AB charitatis eultum, 86 in
ri. : iilis,in Babylonem abduis,uiguiile quie
L I B ER. Ill. rox
quando captiuitatis , in qua
etant, uperare potuerunt,nunquam religiis lua:
obferuationem deferentes. Leguminibus,8C frigien
da aqua nutriri qum dapibus regrjs, ne : anitl r.
uetito ince(:arentur, maluere.Statuam<p auream
adorare iuH',mori praroptarunt,qum fidem priv
uaricari, Hinc in fornacemfeptuplo qum folit
: , miffos Hamma non aduifit, Illacfi in
ter igneos globos, laudes deo ccinebant; 86 idem
ardor qui illis intra fornacem ignouit, raptim ex
hala ns eos,qu foris aderangregis minitros corri..
puit arq: confumpfit. Motus tanto miraculo rex,
non iam Ratuam a` : eream, fed deum ifrael ado*
randum, edito iut. Sic conians ac uera pietas,
captiuos rege ipfo, quo capri fuerr,fortiores red
didit, 86 in igne pofitos piculi expres fecit,parcte`
llis incdio, 86 in fuos faruieteaufores,qs gemir.
L Z R- V S fc{iba,Ant1och Eleazarlva
: fideles perfequente, ut fuillam carn guaret, `.M;,,
compelli (quoniam illegirimum etat) nullo modo
potuit; fed pro illa fuppofit aliam, qua uefci
|icbar,ut umeret exorari,uolentib`us amicis ea
mulatie ipfum fubrrahere neci ; caeteris con
Francis animi, perpetuq; in deum odferutiz ev
emplum fieret,extrema pari maluit , quit
quam prophani aut agere, aut omnino egiffeui..
deri. Iraq; corpus carnifcr' crudelibus confie .
ciendum tradiditgut fpirirum abfqv labe comrnih
7
fi patiter,ful'pe&iq; fceleris,cferuati deo offerret.
A C H A BA E I quocp feptem fratres, neq; Michail@ i
ngentibus regis promils corrupti funt ; mi. f"~
nis territi; ad pererenda fortiter fupplidia mater "Mh'7'
hortatrix a~_1trat, ipfa animo torquebai,
_ ny
.\

r;`.. _
los DI CHAKXTATI ERGA DEVM.
uerens ne tormentis uificontra dei lcgem aliquicl
:.MahZ agere inclinaren, Sed 8illi felici ciumpti , pls
Pff WW' deum quam (eme: diligendum documento fuere;
86 maler fic amandos ilios , ut eos quocunque
mortis ge aiici ; pccCar.c ne in qui
in liberos indulgentiorem fuie putcsgquos ad
przmil'erar,co_ntinu fequi uoluir. Er id qui.
dqm tanr lubentius quanto iam de eorum erga
deum fide rnagis fuit iecura.Non upplicia reputaa
baqfedan deum amarenr , gloriofam experientini
am; multaque charrate ardens,probari ram fe
qum filios poenis acerbioribus . di
gnam talibus filiis parentcm. dignos tali parem
te filioslutrique pari animi conantia ollende..
runt , quam omni morte forrior effe: lola dei cli..
leio.
I mittere
I ? uenit C ignis ille,quem dominus
in terram;8Cquid Iefug
uolo,inquit, nii
7|,"'1 utardearf Videamus ergo qualiter in illis arferir,
qui ipfum Iefum dei filium effe certa atque indu..
Pam. bitata fide credidere.Simon P\ctrusin illius amo..
-, rem femper propenfi'imus,cum tonus pi
' fcationem caifo labore peregifet , ipio tandem in
nauiculam fufcepto ac iubente laxauit rete;8C tam
ram uim pifcium craxir,ut attonirus indignum fe
ealis domini prfenti iudicaretllit genibus fimul
prouolutus diceret; Exi me domine,quia homo~
peccator fum.Profec'5qui fic humiliabarur, iam
: cperat.Hinc 86 fubleuari meruir , ne ri,
meretqud deinde non pifces , fed hocs effet ca
pturus . Qgibusucrbis ita allec"tus , ut quem
modo exire uoiebat,mox exeuntem fequi
,86 quiglcm teliis oxiilnus ut iam palm
Liam. . ..,
effetpiliil fe Chnaum apptere,nihil habee
Ite uelle. `
I T E R VM,cum nauigantes diieipuli domi.
num ( mare gradientem conipexiient , 86 an Idar
ipfe eH`e.~.t ambigerent, Petrus reliquis ferutior, '
Dbmine,inquit,ii tu es,iube me uenire iup aquas; Matth.|.
non ambulare fuper aquas peti]'t,ied uenire,qu
primum amplei illum,non miracula facere cu..
piens Nauis uelo remoq; : propere obuiam a..
gebatur;ied amantis cu pidirate ta rdior era t,a nml
ente domino Iuccinus profilijt fuper undas cu.
currir,mox crebreicentibus uentis , commotoque
mari pauefaugdubitauit; 86 cum ob hanc ani..
mi haeiitationem mergi coepilet, clamale dici.
, Domine Ialuum me fac . Arguituritaqz,quia _ t
eimuitgied ialua, quia eius ope eti ialuari pole
credidit,cuius uirtute [ mare inceiIit,ut (.
aret,fragilitas compulit;ut inuocaret,iides iullt;
ut periculum euaderet,charitas impetraut.
I D MJ cum quibufdam ex difcipulis durus ila
le fermo domini uideretur)Niii rnducaueritis car/r,,
nem ) hominis,86 fanguinem bberitiis, n 1ohann..
habebitis uitam in uobisldeoqt poll ienlum iu.
um abeunres abipIodeIciuilIent,reli uos duode
tim interrogante domino an 86 ire uellenr,
pro omnibus refpondit5 Domine,ad qui ibimusc
uerba uit :terna: habes. Et nos credimus 86 co
gnouimus,quia tu es _Chriftus fillua dei , Sic con
iiderabat etiam tum Petrus domi num , ut 'nihil
eum fine ratione dicere, nihil facere arbitraretur;
N fic eidem adhaeferat, ut fi etiam os !
I fuilI`nt,ipfe fol9 r_cei_l"it,C_la_tten_l ie !
/
au DI CHARITATE ERGA DE.
non mod nufquam receH`uros,uerumetiam mini
m dubios effe, quin ipfe : dei fit,afirmat;ut
fcilicet diIcas,Neminem poie perfecftdiligere, g
non plen crediderit.
mem. P O S T hac pradicente domino ea quzprop
Mann, diem Ieroiolymis paiurus eH`et,ait; Abfit a te du
Mac, mine,non erit tibi hoc. Vide quali amorisardore\
flagrabat; quem in omnibus ueriffimum eie
quaquam dubitabat,ab eodem id iolm patien
ter audire non poterat , quod ipfi ualde indecs 86
abominabile efIe,nondum myiterium inielligs,
xiitimabat,Abfit te domine,imprudentoptat;
fed error hic ex " prounit cliaritatis.Incre
patur ergo ut ab errore rei'i'piicat,non ut charitr
te difcedanim utcorreus perfetis diligat.
ItiemI I N DE 86 in monte, cm reliqui Fulgentis do
9" mini fplendore upefai mutire non auderr, pri
mus prorupir in uocem: Domingbonum et nos
' hiceiI`e.Non attendebatloci fo1itudinem,non de.. '
ferri incommoditatern, non rupium afperitatem,
ibi fibi optimum effe cfuit, ubicq; tum illo un
eife contgiffet . Si ui faciamus hic tria tabernacw
Ia;Tibi unum,Moy i unum, 86 Elias unum. Cui'
etiam fibi unurri non popofcit 4 quia eodem cum
contubernio uti, 86 nullo prorfus interiepto
ab eo fe fungi uelle coniilium erat . Semper oculis
illum coram intueri cupiebat, quem femel animo
complexus fuerat.
_ Idem. T VN C quoq; feparari ab eo pertimuit,cm
ille difcipulorum pedes lorurus obnix renit"e=
I0113" l1~ ti minaretur ac i lauern te, n habebis
mecum.Hoc ut audiuit,proti nus Ie totum
exponent itoluntati refpondit ; _D_omine,noii
' I
Linn rxr. g
tantum pedes,fed 86 86 caput.Mod dixe..
iat,non lauabis mihi pedes inzternum;86 tam ci..
' "t mutauit fententiam, um illam domino
"mi }: iedere intellexit. \$trobique :amen fummi
gmoris argumentum5 cm 86 reuerentiam prat fe
: renuendo,86 permittendo obfequi folicitw
din, uerit9ne quam ob caufam cfuetudine ,
quam fihi nihil duinus neque fuauius etat, carere
cogeretut.
- ( D illud,cm audiiet qud unus ex difci. rdm,
i pulis conlpitatur9 aduer fus dominum fuum, loblndl.
'86 quzteret, quie ille er' animo
qufiffe ctediderimusfnne in ipfum ptotinus it.
ruendi,ipfum menbratim difcerpendi,86 in fruia
eoncidend,laniandiq;,ii cognouiietiquandoqui.
dem necatmatorum cohottem timuit, unum ex il
lis gladio feriens,dum pro domino,cui iam manu:
iniecerant , furibundus ctempto : periculo
ctrtaqplures
inuafutus, " clomiuusinhibuiiet.Mmll. 1. .
Tunc gladium uagnat reddidit, cm ie,cui etiam
4 ligato patendum erat,iuiIt.
I L L V D etiam obiter coni`ideremus,quanta
pietatis quantatq; teneritudini: fuit, cm dominl !
audiiet dicentem; Qro ego uado poteia
uenire,folus percuntatut 86 interrogat;Domine
uadis86 quart n poium te mod fequifanif
mam meam pro te ponam.Omnia quidem pratfu
mere cogtbat amor; fed imbecillitas non oia po
fuit prftare. Iam ad fupplicium raptum longe
fe turgnec in attium ingredi audet,fed foris ana
te oPtiurn pr:z&olatur,86 ab aliis inttodutu
redit ad gnem,quonia`m futrepente fotrnidine fri#
gefclggt cl_1arla|~.Qeniq; intetrogatugfe nole il.-A
DE CHARITATE ERGA .

lum negar, pro quo paulo ant ne ult uid fu
parfurum, res ita poulaifet dixerat. [fit :
fan timori amor-, ut pateret quta elet humana
fragilitas,ubi auxilium fubrrahiturdiuinumed
86 zamen um ille colli..
gens,cm in ipfum relpexiffet Iefus,u{que adeo ti,
muiffe doluit, ut dolore morsleuior fuiiet, Hand
igitur minorisdilerionis telimoni praebuit ui
uus,dum crimen luget,qum pratbuiifet mortuul,
fi dominum omnino non negal`et.Proinde etiam
reatum,his quoq;;_qui nihil talecommiferane,
praeferri meruit, omntu princeps clitutus, quia
omnibus plus dilexit.
Idem. R SE QV A M V R. 86illa intimi amotis
, uae refu rreionem faluatoris in eo ap
parui e euangclica ueritas docet.Cm igitur fin
gulari cultu arq: obferuantia domin uiq; ad cru
cem profecutus fuilfett mortuum ]; fepul..
. tum qnrere n elTauit,Cu\currit un cum Ioh'_
ne ad monumentum,ut citius catteris uidetet ill,
quem caeteris ardentis amabat.Ptaacurrit quid
lohannes, fed antintroiuir in monumentum Pes
trus,corpote tardior,fed amore aliquant fernen..
rior.
I TA ET cm pifcation facerenr,dominum
Idem.
lohatmt.
ipfos delittore alloquentem, prior agnouit Ioharv
! ad prior ue nit Petrus, Sic gppe traditi
el"c:Simon Petrus cum audifet quia dominus ,
tunic fuccinxit fe(eratenim nudus)86 mifit in
maretalii autemdifcipuli nauigio uenerr; n :
long etant terra . Non patitur moras charitas;
rametfi prope littuserant, haudquaquam diulis
Petrus, quin pfum nauiculz curfum fue ptaeueg
\
niece, dum ad dominum pmpem. Non petrne
ug Kuper aquas ambularet, quia 86 id petere tarda#
gio urideba; 86cum miraculo uelle agere aliquid,
qugd fine eo perfici potef, deum tentare eil, Iraqe
uado uo uolebat peruenirgreliqui deinde applictv
ere. um demum iubente domino afferri de
bus quos ccepert,primus afcendiifedictur,86 erw
xiffe rete in magnis pifcibus plenum. Qi!
enim impenfis amagioliciris paret:Magni| uc
afuit uirtueibus,qui perfe deum colit.Er c m
tanti e1`e'nr,inquit,non eil fci"um rete. Non enim
rumpi nexuspoffunt, quos uer) innodauitamori
; aceru9 diiipari poteri: , fi in finum
congeus charitaris.
I L L VM ergo dominus,cui plus ineife erga fe
petatis nouerar, dignum iudicauit,quem ad ecclem '
fiz gitibericula fegre l}aceretTer inrerrofgato,et J
ter re pon nn qu ip um amarer oues uas ul.'.
tr commirtit. Qud aut terci inrer`rogarus Pe.
trus conrriiatur iam ne quid utanre imprudtet
m|qu praefumpferit dubieat,86 iccirco confi
deratil refp;l\eDorl:liine,eu omnia : feit
uia amo te.etiam ueritatem
qrae&itit,ut s m tum abnegareezmod
pollicitus tam nihil
ni.
Eil promitrere aufus,tantum exhibuir,ut poil pete
ecuriones,urbera,carcerem,carenas,quae perru..
, etiam ctucifig pro Ijromine illius n recufrit. V
incappare: nihil eimbecillius , Q in fe cfk
dit;neq; fortiiisg in deo. In deo confidens Neron
ontpl`it,qui in fe confidens expauerar ancillam.
V L QVOQV 1 in a&.{'
is leg_mua,cm effet Tyri,ab~A ga bo propherafet m,i,l|
fP|r!gfro :5!1}9 uincula muxa? ;
DE CHARITATE IIERGA DEVM.
5
tionesq; paifuruslerofolymis effetgipfe tamen ece
dem fpiritu confirmatusillo proficifci
dubitauit,nihil fupplicia ueritus,dum praedicat Ic
fum.Lugentibus (, 86 magirum indul
gentiim pariter ac dotiilimum propoiiro dea
terrentibus: uid facitis,inquit,Henres 86 afigeiv
tes cor meum , ego folm alligari , fed
86 mori in Ierufalem paratus fum proprer nomi
dominiIefu.Iuit,in iniidias incidit,cpraehEditur,
`Iigatur,c:edirur,torquetur.13t tamen cm ei fand!
copiam feciH`enr,tortores fuos in uiam falutis dirk
gere moliebaturgnon pro fe folicitusg ut ! fic ac
ceptus dimitteretur; fed pro illislne errtes in
num perirent, pro iniuriatefers beneficium, pro
malo bonum.. Non enimlanguefcit odium fuii-
nenscharitas',fed accenditur,fi uera fuerit.
Roma' 3' y H I N C idem ad Romanos Corintho fcrbs
clamatghiis nos feparabit a charitareChri[iTria
'- bulatio,an angu&ia,an fames,an nuditas, an peru
culum,an perfecutio, an gladusf. : fcript ePc;
Pl'alm.4;. Qyia propter te mortificamur tota die, 86 anim@
ti furnus Iicut oues occifionis. Sed in his omnibus
fugamugppter g dilexit nos.Cert9 fum er',ga
neqx mors, }; . , angeli, principa
tus,neC uirtutes,neq; inftantia,neq: futura, neqt
fortitudo,necp altitudo,neqs ptoundu m,neq; cre
` atura alia poterit nos leparare charitate (:
Idem. in Chrifto Iefu domino noro.
1a
H I N C etiam Roma ad Philippenfes fcribsz
In omni fiducia,inquir, : l`emper,86 nunc ma.
lbden. gnificabitur Chriffus in corpore meo,fiue per ui
tam,fiue per mortem. Mihi enim Chuan
e&,8 moxi1ucrum.Es xgrlum;Q1at mihi (
:
LIBER III. an
`Iucra, haecarbitratus fum propter Chrilum
menta. Veruntamen exiftimo omnia detriment'
`f{,propter eminentem fcientiam Iefu,Ch dw
mini mei, propter quem omnia detrimentum fe..
ti, 86 arbitror ut fercota, ut lucrifaciam,
ut 86 inueniar in illo,non habens meam
quae ex lege efr, fed illam quae ex fide e,Chrifi Ier
iu. Ad hc 86 Corinthios horta dicensgsiue maar
duca`tis,fiue bibitis, uel aliud quid facitis,
Vgloriam dei facit_e.Et de 1')'s,quideum amar,oriia
ad Roin i.Co|i,
manos ait;Scimus quia diligentibus deum omnia Rmln~8\
cooperantur in bonum, )'s,qui fecundm propofi
'tum uocati funt fa ncfri. Et de ijs, quinegligungad
Corinthios: Si quia non amardorninum numm r.Cori.xe.
YIefurn Chrium, fit anathema maranatha, quod
Syrum eifeaiunt, 86 fonare, dominus : fie
'fenfus,Eum 1'n aduentu iudicis, fidelium confor.
tiorfeparandum, qui Chriiicharltate inuentus
:
IC Halienus.
A R IKT autem dei habet,quif.
quie ea)qu ab illo praecepta funt, : omnia exe I
qui Hzudetjohnes apo&olus:Hatc:eI charitas dei, " " '
inquit,ue mdata eius cu{codiamus,ac ne quid ex
Icuiet;,i"ubiungit5Et mandata eius grauia non .
Idem alibi;Et haec e charitas,ut ambulemus fec ,_ ,
dum mandata eiuslpfe
Agelio:'Si<iiligitis quoqt dominus
me,inquit,mandata meainferuate.
loba", fs:
Et iterum: Qui haber mandata mea,86 , Ibidem.
. ille ei't,quidiligit me; qui autem diligit me, dilige
parte meo; 86ego diligam eum,86 manifeabo _
ei meipfu m,Et ruri`um;Si quis diligit me,fermon
meum,feruabit; 86 pater meusdiliget eum, 86 ad
ueniemus, 86 manfion apud eum faciemus,
o
are DE CHRITATE ERGA DEVM.
QV N T A uer ! qum necelfaria iitcht
ritatis uirtus,Paul" plenilm declarar illa epilo
I, quam primam ad Corinthios fcribit, affirms
uni chartati om nes inele uirtutes,86 oiies prox'
fus uirrutes. nihili effe ,ii hstc una defuerit. Cui9 gf
dem fententi uerba,quoniam non folm difcena
etiam edifcenda iunt, operepretium erit hic
apponere.
SI LIN GVI S homnum,inquit,loquar, 86
. angelorum,charitatem autem non habe, faus
fum uelut aes fonans, aut cymbalum tinniens. Ec
Ii habuetqpphetiam, 86 nouerim myfteria ofia
86 omnem lcientiamEt ii habueroomnem ,
ita ut montes transferam, chartatem autem non
habuerognihil fum. Et fi diftribuero in cibos
perum omnes facultates meas,86 traclidero cor.
pus meum ita ut ardeam, charitarem autem non
habuerognihil n1ihinode&,Charitas patiens ei,be4
nignae&;Charitas non aemulattxr,non agit perpe
ram, non inflarur, non ambitiofa, non quvrrie
quae fua , irritatur, non cogitat mall'1,n6
: fuper iniquitate,congaudet autem
fuffert, omnia credit,or'r'xia fperat,o'1ia`
uinec. Charitas nunquam exciclit, fiue prophe*
me euacuabuntur,fiue lingua: ceffabunt, fiue ici
entia delruetur. Ex parte e cognofcimus,86 ex
parte prophetamus.Cm autem : quod peg
etum efr, euacuabitur quod ex parte ePc.Cm eff/
fem paruuluqloquebar ur paruulus, fapebam ue
paruulus,cogitabam ut paruu1us'.Cluando autem
faus fum uir,euacuaui quae erant paruuli.
mus nunc per fpeculum in aenigmate;tunc'autem
facie arl faciem.Nunc cognofco ex partcgtunc- aut?,I
\
LXBER. JH. su
eognicamficut 8 cognitus l'um.N'c aurem mv
rt fidea,fpes,charitas,tria hc:Maior autem ho..
:um e charitas.
H AEC charitas fanos tuos,domine, non
d' diuitiarum,dignitatumq; fecularium arq; ho,
not\im,uerumetiam uitae lucis huius conternptoe
res fecit.Nul1is tyrannorm minis upplicijfue abrApnm,1i.
erreri potuerun't,ne nom tuum ubiq; pali pr. \
_dicarent arq; extollerent.Petrus,Andreas,Philip
pus crucifigi non recuaruntz Iacobus 86 ul us
capite truncarizlacobus alter de pinna templi defi.
c:l,8C fullonis fuite maari: Iahannes in bulientil
dolium nudus demitti:Thomas 86 Mattheus
{ confodiastephanus lapidibus obrui;Mat..
fecuripercuti:Simon 86 Iudas irruenti fatti.
lcgorum mpetu arq; obteri; Reliqui omnes
difcipuli ( tormtorum generibus abfumi
ac perimi. ! pof illos de rotmillibus martyr
dcamf' Dulcia illis tormenta era nt , per quae ad re Mflyf
al`cendere,tecum iungi properabant.Nihil illis
midini,nihil timori elfe poterat, quoniam perfe..
ta charitas foras mittit rimorem . Vehementio
res poenas etpeterunt 5 : maioris erga te amori:
teimonium redderent . Sed nulla tam uehemens
petfecutoribus excogirari potuit, ut aequaret pa
tentium afferumagrauiora tolerate parati etant,
quam nouerat i rabies inimici in ipfos de
bacchantis. A
SE D ne fminarum in deum pietatem omni.
: uideamur,Vnius exemplo centen.- Maria ;
tl' e'rmt_rs,pietatem deinceps proxims debiti pro. ,
l"ecururi.Mria magdalna mundidileione in diana,
( domini com mutatgfoli illi placare' tu i

zu DE CHARITATE ERGA DEVM.
. piens,uenit in domum pharifati ubi ipfe recubue
rar,humiq; prolraea pedes eius ofculari cpit , laf
_ chrymis rigare,capillo tergere , unguentis perfun
|Icm.4 dere , 86 quoniam charitas operit multitudin pe@
' catorum,continu de illadium ; Remittun.
tur ei peccara multa,qua dilext multm.
I T E R V M in domo Simonis leprofi eiufdem
domini capur unxiie referrur unguento preciofo.
mmh Imperrac quippe deliorum ueniialtis prom
mrd ue:ur;86 qua: pedes unxerat,iam digna fit quae um
' ' gat 86 caput. Sic pau1atim,pgrediendo,ab infimig
ad fummaufque .
I M N S I amoris indicium 86 illud fuit;
adem. cm Martha ) dus dominum accipiens hol' if
tio,parandi conuiuij cura dilringererurgilla au i.
endi uerbi dulcedine delinica , nullis ( ger..
mana: compellariouibus auelli potuit,ut ab eo pa:
rumper fecedens ipfam in minirando iuuare ?
le|:.Ideocp optimam elegiife dicitur, quae
auieretur ab ea.Cliaritas nunqu excidit.
C""' S E D ut alia omitcam,quis dign explicare)ne
; dum laudare quear,i:'1 fepuito domino animi eius
` (olicitudinem, aiiduumcp angorem`Compara
uit aromara,ante1ucem ad monumentum uenir;
' 86 non inuento corpore recurrir ad difcipulos;
lerunt,inquit,dominum de monumento, 86 nefc.
mus ubi pofuerunt eum.Rurl'um reuertitur, idem
tidemrp fuperllacuum fepulchrum inclinata pro. `
" I'pe&at,perquirit,plorat;receduntdii`cipuli,perma
net lla.Qxa perfeuertia arq; inquietudine cand
obtinuit,ur domini morte refurgentis gloriam
prima uiderer,prirna crederet,prima caeteris nuu V
Claret.- 1
au an . an

De chartate erga proximum.`


Caput 1 I.
Q V O N I A M uer nerf; de diligere pro.
batur , quifquis non dilexerit proximum
fuumgdilcamus fanorum exemplis,
quoqt proximi , id , omnes homines( omnium
enim unus ater deus) quali amore quantoqz
animi affe u profequendi fint.
I ON A T H AE erga Dauidamicitiam,n irrr.!ath
minuit Saulis patris indignatio, fed auxit. Pater
facpe uitac Da uid iniidiatus eihiemper ; dere- ;ic1i;"8'
xi: i nfidias patris,ftequenter irarurn placauir, 86 'B'
pfecutie amici auertit.Cunq; die neome..
: in celebri cuiuio requirererur;excu iauit eius
abfentiam,86parris odium in illum concitat in bdll12.
fe pen excepi:,lancea ab eo petitus,ied deo pro
tec'us.Exurgens ergo, ne guita :is quidem Iolem ni
bus epulis,latebras adi:Dauid,eumq; monuit,u:
iibi falurtem qua:reret.Deniq;(ut fcriptura te
Ratur)diligebat Ionathas Dauid ficutanimam fu
i am,intantum de eius folicitus, ur potis pa
trem fibi inienium Iuitineret, qu`am ill de
ereret. Documento e,non oportere parent ali
oriimue diidis aut infultationibus nos , _
u: ab officio difcedamus quod pxirnis debemus. d""
Scriptum enim efr; Noli fieri pro amico inimicus
proximo. D .d
D A VI D regis erga populum charitas,c in " '
multis,rum in eo pracipu apparuit, qud };
illegitimam iimul et arrogantem plebium enuRg.z4 .
merationem puniendus,de tribus malis unum op
tare cogeretur neqi famem in terrain foam, }:

DE CHARITATE ERGA PROX.
czdem fuorum ab inimicis inferendam elegetit;I
cum fibi 86 frumenti fatis fu ppetere poiet ut re..
r.Parel'.zt. gi;Et multorum armis teus necem mins : tl
meregelegit autem communem tam iibi quam rc
- Iiquis omnibus metum peilentiamnninio quam
in fe potis,qui deiiquerat,quam in airis cieiutl!`
ram Iperaret.At ubi uidit_i`e praetermiffo popult
unitari ca:diq;,angelo percutiente, exclamar; Ego
fum qui peccaui,egoiniqiie ! ; quioues fune
quid feceruntdvertatur obfecro ma nus tua ctra
xne,86 contra domum patris mei. Qta pietate di
uinam placauit iram,i'ibiq; 86 iis qui iuperuere
ueniam impetrauit,tam iufizusin pna eligenda,
qum ptomptus in perferenda. Sed cm }; po..
pulus culpa ctedatur alienu\s;ipii corporiille a..
nimi dolorem paius e[,rninus doliturus fi ( pa
ticontigiifet.

A B D I A S Iezabele impia proplietas "


ciente , centum ex eis in fpeluncis abditos pauiifc
dicitur. Non pepercit impenfx tot homines pafc.
,Rg,15, do,86 magnum uirac fuse adiitdifcrimen eos oc
cultando;quibus cum fibi un motidurn effe n
dubiraret,fidepraehenfi fuiffent. Qiamobrem 86
ipfe diuinatione donatus, quarto loco cenfetur in
catalogo duodecim prophetarum. Qui' enim pro
Mm.h~~ phetam accipit in nomine prophetae, merced pro`
gg;.'l phetac accipier.
' ' BI AE charitarem Babylonic a captiuiras
probatiorem fecit.Q_uippe in neceiitate c~
ftitutis,quoquo modo potuir,opi'tulari-non .
uit,nunC uerbis coniolando,nunc rebus iuuando,>
86 eos,qui ab impis hominibus caedebantur, Iepe
1iendo.Hn Cun! ipfe regis Sennachetib iul
LIBER. III. ZI
ueca ndus pefquiretetur,deo fauente una cum fuis
pericxilum eH`ugir.Po&ea rege filiorum manu in
terempto reuerfus,omnia quae fibi fublata fuett
recuperauit;Ne benefaciend' a etia detiet, cui
non deerat animus. Pius erg I :rimedio inimico
zum feruat metuit:Crude~ls au em nec inter (.
es tut-us fuit. " '
E A 1 I OB pietatis opera percenfene
tur,dum ad dicitur; Ecce docuii multos,86 __
`rnanuslaias roborai, uacillantes confirrnaue..
runt iermones tui , 86 genua trementia conforta..
{i:i.Cutergo`po hate erumnis concutitur, calami
tatibus premitur , ad extremam redigitutmiieri.
amCur,nifi-ut aut igne probetur, ac ! pro..
fperia in rebus femper continentin'1usfuerat,et.
iam in aduerfis eiufdem inte itatis ee nofcaturf.
Pofprobationem malis li eratus duplicia reci..
pit, temporale }; 86 aeternum bonumgneigno..
res mul maximam die pietatatis mercedem.
A B DE M E L ECH atthiops eunuchus SedcI .Abdee,
chi regis feruus ,Ieremiam ab r's,qui uera audi- Itch.
re non poterant , in c\otnofolacu ignominio|'e`de Ifrfm J&
igum miferatus , cum regem pro illo exoraifet,
( eduxit,Inde qui prophetam mal habuetr,'
in hoitium poteftatem deueneruntg quibus alii
interfei, alii in Bab lonem captiui ?! funt.
Adipfum autem AB EMELECH per prophe Ibidem
tam dicitur;Liberabo tein die illaait domius , 86
non tradris in manus uirorum , quos tu formi..
das :Sed eruensliberabo te , 86 gladio non cades,
fed erit tibi anima tua in falutem, quia in me ha
bgifti figutiarn, ait dominus, O grande cha|'
\
Oil
:I6 DE CHARITATE ERGA PROX.
ritatis meritumlCapitur,quatitur,uafatur, fun.
ditus euertitut Ierufalem,86 inter tot gladios fut
tium inimicorum is qui proximum ab iniuria li
berauerat,diuina uirtute ptoteus liber,expetiqt
periculi fuit.
M V LT A quidem id genus exempla de uete~
ri teamento adduci in medium poffent, nifi plu.
ranoui mod fefingeretent referenda . Iam pri.
mum Chriiti erga nos cha ritas efI`e'cit,ut nifi pro..
Chrftul . ximos dilexerimus,non iniuli folm , fed
etiam ingrati fimus/Si enim dei filius pto homni
bus homo , form ferui accepit,fi mo
ri uoluitgquanta ingratitudo ell,nos ta ntill gra
ti illi referre nolle , ut eos diligamus quos ipfe
amauit Profe indignus bficio redptoris,
gxicommunis redemptiis afpernatur confort;
inter feras beluas computandus , dum ita exit
I it humanitatem,ut hominem contemnat,quem itt
uare conditio,genus,natura,deus hortan. Ne ma~
los uidem odilfe debemusfed modis,quibus
mo is fieri potelhutcorrigantur curare.
I O H A NN E S apoolus cm iuuenem,quE
loharmts baptizati peregr proficifcs , epifcopi cuiufdam
3P0fI01S fideicommiferat culodiendum, difceiI`ilI`e arq; in
folitudine multis latrocinia exercere audilet,
uehementi dolore aH'"e&us , incufauitqz epifco..
pi negligenti ineiufmodi depofito feruando 5
cun&atus,co.nlcenl`o equo ad graffatorum lzitibtx`
la abiit folus,periculi immemor, dum perdit ou
ueiligat inter lupos . Eo uifo iuuenis commil
confcienri uerecundatus,fugere cpit; Iohannea
inlequi,conl'ecutul`q; eum,blanditiis, promiiifqe
al1ici't,86 ad p ucniz animar , pro illo razioni
L I B ER. IU. :I1
fedditururmmod pnitere,ac fecum redire ne de.
tre`taret.Itaq: reuerfumiicinflituit,utlucraretur
lj ChriRo,Nobis documento e&,nul1o labori parc..
7- dum,ut proximum perniciois uitat erroribus im.
plicatum expediamus ad falutem . Alioquin con
I eempfiife arguemur,quem : nofiplos diligere
iui1`i'fuimus . - .
loco n obmttend udentur hu.
ius de odio charitateqs fcntenti accuratius,
enxiufqz hanc fequamur,il_lud euitemus.`Q|_ii dia
cic,inquir,ie in luceeH`e,etfrarrem fuum odir;in te
x nebtis efr ufq; adhuc.Qg_i diligit frarrem fuum;in
lu mine mant,86 fcandalurn in eo non e&.Qii au
tem odit fratrem fuumgin tenebris efr, 86 in tene;
bris ambulat,et nelcit qu eatgquia tenebra occae
caueruntloculos eius .Nos fcirrius` quoniam tranf.
lati fumus de morte ad uitam, quoni diligimus " Ih*"
fratres. Qui non diligimanet in morte . Omnia
qui odit ratrem fuum,homicida e.Et ; quo.`
om nis homicida non haber uitam aeternam
in fe maneutemln hoc cognouimus charitat dei,
quoniam ille animam fuam pro nobis pol'uit ; 86
nos debemus pto fratrib9 animas ponere.Qgil1a
buerit fubiantiam huius mundi,86 uiderit fratr
{ mire habere, 86 clauferit uifcera [ eo-,
quomodo chartaslei mzmerin tod Filioli mei n' n,iem.d_
diligam9 uerbo,neq; linguagfed opere 86 ueritare. i,Ighm.
Chari`im`i,diligamus nos (; quia charitas
x deo e&.Et om nis qui diligit,ex deo el`,86
cognoicit deum.Qgi non diligit non : deum;
quoni deus chariras ef.Deus,charitas _c , 86 qui
manet in charitate,n deo manet,86 deus in eo. Si
glixrit,quoniam_ diligo leumletfratrem (
Q Y
; DECHARITATE ERGA PROX.
odert,mendax e&.Qxi enim non diligit fratr fui
quem uidet;deum,quem non uidet,quomodopo..
teit d|'ligereEt hoc mandatum habemus deo,ut
qui diligit deum,diligit 86 fratrem .
Paulus PAVLVS quoqy apo(olus,qualem ergafpJ
aportolus ximos charitarem haberet,olend|t acl Romanos,
R.oman.s. dicnsOptabam egoipe anathema
_ pro fratribus meis. Et ad Corinthios; In cordibus
C"m7norisel`tis, ad commorend 86 ad cuiugnd'
Ee ad Philippenfes;Tefis mihi eli deus,quomodo
"
I .rdm 2 eupiam omnes uos elfe!
Et ad Thelalonicfes; in uifceribus
fumus paIefu
Cliri,
in me-_ I

'dio uefrm; tanquam fi nutrix fouear filios fuos,


ita defideranres uoscupid,uolebamus tradere uo
bis, non folrn euangelium dei, fed etiam animas
nolitras; quoniam charillmi nobis ?! eR|'s.Rur..
_ (um ad Corinthios;Cmliber eITem,inquit,ex o..
L . mnibus,or1ium me feruum feci, ut plureslucrifa`
. cerem;86fa&us umiudaeis tanquam iudzus ue
iudaeoaluerarergiis qui fub lege funt,qual'i fub le..
Fe , cm ipfe non effem fub lege, ut eos qui
~
Ibxdenmo ub lege ert lucrifacerem.O1iibus .omnia
. faus,
ut omnes faeerem faluosjdem demq; ait:Ego per
omnia omnibusplaceom quzers quod mihi uti..
le efhied quod multis;ut falui .
R AE T E R A charitatis proxmi prcea
Rma"l pra nobis infinuansg ! diligit proximum,ingt,
' legem impleuit, Nam non adulterabis, non .
des,non furaberis,non falfum tcimonium dices,
n concupifces, 86 fi quod aliud mandatum, in
hoc uerbo infauratur, ; tuum
! m'pfum.Di|af0 proximi opera-`
tur,Iflci1it5i_lo ergo legis ; glile<.flo._lurfum !!!
LIBER III. no
bi; Omnis enim lex in uno fermone impletur:Dili.
geg proximum tuum ! teipfum. fi inui- .
cem mordetis 816 comeditis', tclete ne inuicem con
iumamini. Ali i ]; ait: ote i mitatores de'
: mii ehariH`imi].Et ambulate in dilecione,iic.f Ephd'
; 86 Chriitus dilexit nos, 86 tradidit femetipfum
ro nqbis oblationem 86 hoftiam deo,in odorem
uauitatislterum alibi: Memtote,inquit,uinco. Hdf*"3'
zum tanquam ! uini,86laboranri tanqu
" 86 ipi in corpore mortes. Arq; alibi breuit` omia
' com prhendens air;Alter alrerius outra
86 fic adimplebitis legem Chriiti.' C31, ,
P OS TOLOR VM pofrem omnium, APr&
86 eorum qui illos fecuti func , un hoc charitatis rum fem'
propofitum fuit,n_eque rerum praefentium,neque mrc
quietis, }; uita: mortalis,ullam habere ratione,
dum coniulitur fpritali faluti proximorum,
SER A PI O N A BBA S oppidum quodd Sempion
nfidelium ingrel`i`un,cm public pratdicantem de
medio pellerent, uendarefefe ! cpit in ferui
utfaltem cum dominis priuatim colloquendi po..
teiatem haberet. Vbi uer frequenti aifiduaque
uafione, illum cui feruiebatcredentem,de idololga
( in fidel' CHRISTI libertatem uendi..
caietgreddito ei pretio ad ali tranfibat.Hoc gena
teserudiendi genere etiam Lacedemoniz 86 A..
:henis ufum dicunt. Itaque non recufauit !
mancipii uilitatem abbas, ut alios pemicie libe..
ya ret erroris.
MA GNA ABRAAM eremita in Abm.
l1Pfm fharirasluam fecum in folitudine coma
fergireaetluirgnirat cuodire glocea
ii on CHAMTATL :noa .
bat aiiduis monitis,c`itidianaq; adhortatione.Sed
illa tandem iuuene quodam folicitata,cm (
ri confeniilet, patrui anifimi uiri conlpeum
ferre non ualens, clm difceilt, 86 de uenia defpe.
ra ns,impudicitiae fe dedit. Quid ageretamia oue
paftor iam fenex nefciebat; 86 ta m quiefcere praz
dolore non porerat.Deniq; eremum relinquere,re
gumentum ne agnofcere mutare,urbes quas iu.
gerat intrare,nihil i ntentarum relinquere,donec il
lam 1'nueniffet, decreuit.Hoc igii confilio , .
fitam inue/nit, inuentam conuertir,conueri'am fe
cum reduxit,86 tanto labore recuperatam,di1igm
ris cuiodiuit, : illa ialutem,de cuius i"p ded
derat,pnitdo acquiiierit.Qud ii ipfe delinqne
tem neglexiifetgnunquam fortaife illa rg.
fipuiflet. Sed nefcit torpere charitas,quouiq; fub,
leuet corruentem.
P A V L I N VS urbia epil`copus(ficut1
: alio loco de ipfo dix imus)uid_uac~cuiufcl {
epiicop 'Africa apud Vdalos captiuu,cu peunia n iup. I

peteret,uicaria ieruitute redemit,mulieris orbita.


tem miferatusgfimul ne illeiuuenis,dum fuperbig
dominis feruit,eorum ritus fecurus,l'eruireincipe.
peret diabolo, maluit uitam fuam qum progri.
mi animam periclitari.
ANT I DI V S 'Thuronfis epifcopus,Caco,,
Antdus. daemonem lzet ac uidens, qud Zo,
epifcopus. zimun Iummum pontficem feptnio iolicitat,
tandem ad iluprum eommittendum,feimpu1iiT
diceret:Haud cu nlandum ratus,illi praecepir, ud
Ie eadem , qua uenerat, Romain perferA
ret. Die altero Pontificem Iadiit,relatisqz quae de il
lo iaatus fuerat, ruborem ei pauoreniqf
LIBER III. su
lnect, 86 confitentem protinus ad pnitentam
cuerteodemq; ueore ufus,d|'ei pacio ad Thu
ronem redjt. Timuiiet : darmoni credere,
proximi charitas foras mifilet timorem. Cuius g
dem charitaris merito el'Pe&umelc, ut is,qui pap
corruere fcerat,epifcopoobediret. _
P A C OM I V S monachus animaduertens ,41F"m"S
atimi colonos, rerum ignaroszcultu abeie di !
_uno,86 tantummodo in palcend|s_pecoribus,itu
diam protra'here,uehmenter indoluitg ;
'rat`9,'eremum dereliquit,6C inter illos tuguriolum
con'&ituit.Neq; prisad folitudinis locum re..
di.)'t,qum illosedocuiletdeum honorare,Chri_io
credere, pi arq; innocenterux'uere.Fugeratfrequ
eiamdedfugitem reuocautchatiras; Veluti qui
maris perioulum euadens,iam in portu arq; in tu.
to : recepit, 'f fiquosnaufragari refpexerit,rur.
fumcommittit : Hu&ibus,'ut in alto labortibus
~0pcmfetat_, use ipfe quieti-falutempraeponens all
mum.
V I T A L 'IS etam monachi in urbe lexan. Vitalis,
: admodrharitatis opera extitere.Pro.fn9aach.
tibula adibatrninarumc cum -e quae impu..
dentiorelafciuia difuereuideba, no pkraus
pretium . Admiusautem/in aliquo for
nicis angulo`procumlnenil deprecando peruiga.
nat,donec illucefceretdies.F_a&um admira ns mu~
lier, cogebatur-interim tacita intra fecogitare, n
iam quantum ,fed quantum turpiter
uiuendo,deum oifeodiiet, I multa: abeo hoc
-modocuerl`ae,uitam cortexere. fe uer peruera `
fa hominum opinione iaatus, quoniam circa luF
panarlafrequtm eragpalamqs reprathcnfus .Y

\.
I
un DE CHARITATE ERGA PROX.'
ter tolerabatgcm plus urilitatis ex correione al
lieni ! caperet , qum ex ua infamia .
A N V FIV S quoque abbas , qua ratione
Panuus Thaidem nobile fcorrum ab impudiciria auerre.
abba' rer,excogitauit. Cm enim ab ea fecretiorem con
! locum popofciifet, 86 in abditilimum
poirem domus cubiculum duus, ibi etiam ne
ab aliquo conipiceretur uehementer fe ! dice
ret Ne dubitayinquirilla , nemo hic te iam uidere
prter deum porel't.Captata occafione abbas in..
terrogauit,an deum effe crederer latere ni..
hil pofir,tum qui bonis prmia,86 maiis propo..
nat pnas/5 Annuenri fubiunxit: Cm hoc non
gnoresgnonne infeliciifima es , qua: propcer bre*
uiifimi temporis uoluptarem,86 te,86 omnes qui
bus tui copiam facis,perdirum eas, cruciatibufqe
atternis deputes Scelerum confcia mulier atim
ad lachrymas prorup|'r,ac deinceps lafciuiam cat..
nis frenans ieiuniis,orationumque farigationi.
bus domangpudic faneque uixit _ Ita }; ipfg
Panufius rimuit in fe fufpitionis noram,dum in
alios timer reats poenam .
RN A R DI N VS, antequam minorum
_ religiem profiteretur,uitam imitabatur ,in oxii
Emma charitatis negocio aII`idu.Senz peilenti laboa
" rabant plarrique~,conta morbi uim rimen
tes,urbeexceiI`eranr; illiquoque,qui tefedi
fen cum ea famiIia,in qua egereracommerei..
\ um iabere formdabant. Solus Bernardinus fic
deirutismecefarium prseftare minilerium dea I
\ . Duodecim iuue`nibus`erfuader,ur fecum
infirmis feruiendo,C H R IS O feruianr; rum
hoc comitatu demos laboranriutn ingredi Kanal
` Lista. .
: grotis mederi, indigentibus uilum,
deunfris Iepulturam prouidere , fed ante omnia
curare,ut confeii, contritique , quicquid euentus
ferret,e xpeca re nt. Magia uerebatur ne quid dece
dentibus : ad beatitudinem confequen
dam,qum ne Iibi ad uitam propagandam. Carte/
rum tanta pieratis uit in tam praeienti periculo
(anus arque incolumis meruitconieruardignufs
que , qui mulr ma is prodeiet ho..
minibus praedicando, qu m tunc profuera: mi
liiilzrando`
SANCTVLVS NVRSIAE prouinci Slnultts
abbas,cm fibi pecunia non fuppetiiet, qua dia.. abb
conum Iuum Longobardis lat-ronibuscaptum
l=edimerer,aliam longe difficiliorem redimendi rag
tionem nI't;86 ut fihi cum ill-o colloqui ,diefque
aliquot un elle liceret, rogauit . Qn' rogaba
cur,haclege 5 ut ii diaconus eiugif.
i'et,tunc abbas,qui per tatem elugere non po..
terat,capire puniretur. pro diacano mo.
ri paratus,iugam periuadet,eumque : emit.
de cau l'a,ad necem prazbuit cerui.
cem .Czterumiam ad feriendum elatam uidena
fpiculatoris manum , protinus exclamat; Sanfte "
Iohannes tene illam;immota , 86 ,
bus neruis nequiuit. Reliqui miraculo
territi,abbatemliberum iecere . Qui toga
eus,male` aifecftam manum oratione curauit. Mul.
eiplicia dona certatim oferebant, uenera ntes iam
quem dudum occidere uoluerant. nihil illi ac..
: libuit prter captiuos; ui cimneslibercat.>
ri redditi, cm ei gracias egi ent, abiere. Ita..
que SA_NttiluS abba`S,glum_ Ie motti opponere
_i DE CHARITA Tri ERGA PROX.
pro unius falute non dubitat , una cum multis me
ruit ieruari,deo id tribente hominis pietati.
. C A R P V S Pauli apoitoli difcipuius(icuti de
illo Dyoniiiue ad Themophil icribens teitatus
e{t)cm idelem quendam ab infideii iubuerium
cernerer,prae dolore languere cpit. Cu nq; ur con.
uerterentur orare debui`iTet;ut ambo ui ta decede
rent optauit,ueritus ne alterius Iuafu, altern'us exE~
pio alii corrumperentur.Vi'dit autem in quiete ile
los in fornacem ardentem fpiritibus immune
dis trahi,uioienterque impelli ; 86 cm eo
culo deleari cpiiI`et,afpexit Chrium cum an.
: calo delabi in terram,ipfoiq; ab ignisperi
culo ereptum accedere,A quo et audiuit,itern pa.. A
ratum ie pro peccatoribus pati.IIac uiiie admo.
riitus pro utriufq; conuerfione domino fupplicaa
uir:86 quos antea mori concupietat , demum in fi..
de uiuificatos recepit.Hinc difcimus nemineni a;
petere debere delinquentium pnas,i`eci poeniren.
tiam;orandumq; effe etiam pro increclulis 86 ini
quis.Sic eiteii ampleenda religionis (: n
deferatur proiimi charitast
Firmin* ~ N V N C,ne alrerius etiam feits pium in proxi
mos amorem filentio prtermittamus , amor
nos hortatur,ut fcilicet 86 legtes uberior reert
frutum, 86 fan foeminac [ laude quant in
nobis ei`t minus fraudentur. . 1
CAT HERI N A uirgo duodeugintiannos
Catheri nata,cm maxenti Alexandria prfidisedium
na. audii`{`et,in quo referebatur gladio in iilos animad
uerti piacere , qui die praziiruta templ ingre,
deos non adoraifenttin medium prorupit, 86 priz-Y
(idem ipfum nomine compellansfatqa : pa

7
LIBER .IIL ng
lam arguens,Chrii:um crucifixutn adorand elfe
aiTeuerauit,inanium autein deotu fimulachra,c.
temptui habenda,l'imul cum qs qui adottea. N6
: uerita fatuiiimo infultate tyran no, ubi proxi~
mot giclitari uidit fidem . Corpotis mort con
tempiit; ne fideles iuppliciorum metu pettetrit,
in mortem ruerentinfidelitatis. ~
A N A S T S I Romana infideli quid ui- Anam.
to tradita, (ed tantm Chriito iuna, cm patti
cri giis : , tulit nobilitltis altitudini , charitatis
hu milicar .O_uippe uilibus induta ne agnofcere',
mattyr carceres inuiiebat , uincula exofculaba,
ad pa titi exhortatiibus animabat. His oficije
digna euaiit, qu 86 ipfa corona referrer ma rtyri.
MARIA Decegniel cognomento di&a,de pa- Maria
go Niuella epifcopatus Leodii, ipi fanitate ,
maritum pellexerat ut caitat feruaret. Ambo
er o Chtiio non rn undo |'etuientes,leptz morbo
a ; miniiterium impendiie dicuntut; nlan.
guoris deformitas,non tabes, nfanies feculenra,
n morbi euitda contagio,obitit charitati.Mi
fgrabilior aegrottium facies, miniilcranti cutam
magis accendebat. blunc cum Chrio tegnant in
catlis,qui leprofis miniirarunt in tetrazpro breui
labore pratmia cfecuti ( beatitudinia zttrnae.
BO N A uirgo in finibua Aegypti, in fanar Bona rigo.
uirginum,cnobio,deo feruiens, dum uni inter iL
las,quam praecipu dilexerat, ex graui ualetudine
iam morti ptoximam mifera', orauit dominum
ut cum ea ! diem obiret, petpetuaq; morien..
ris fiere: comes.Vt orauerat impettauit.Ambat e1
die uit : funt, ambas uno fepulchro
cditaeiniepatabile pij amotis uinculum,quod
P
DE CHARITATI. ERCA INIMI.
ne morti quidem loluere licuit.l Simul crlum pt{_
runr,quz fimul in terraCl1rifo feruierant,ut con.
uiuere, fic etiam commori exopttes,
? C H AR I T A T E inter contenderunt,apud
mgm Antiochiam,Theodora uirgo86 quid miles . Illa
ob Chrilti confelfionem ab infidelibus, in profit'A
bulum truditur.Miles ignotus cam primus adis,
perfuadet ut mutatis fecum indumentis,uirili has
hiru euadens, uirginitatem ntaam cferuet,Ct`i
que ipfe cum muliebri uir.
gne ad upplicium trahereturn fuftinuit illa, uc,
cuius ope pudiciti tutata fuerat, ei necis caufa fie
rt;palm proclamar elle ci pcen addi&am,n6
plumgcontra ille, immo iudicis lentti dnaa'
tum,non ill.Diu certart,uterq; altert ua mota.
te redimere cupientes. At quoniam Chriii
`eonfitentibus,mori uiuere etat-,deo difponte,am_
bo fimul capitis obtruncatione,gloriofum marty`
rium peregert, ne eos tyranni gladius feparareta
quos iunxerat am r Chrii.
De chattate erga nimicos.
Cap. III.
SE D QVO NI A M qui ait, Dilige proxi.
mum tuum ficut teipfum, idem deinde dixit,
Diligite i nimicos ue{ttos,et benefacite iis qui
oderunt uos:IIanc quoque dileiiis partem proa
{equamur,ut fanorum exemplis dil`camus,nulli
pro malo reddere,ne male agenti pares fi.
`r1nus,86 : ab aliis faa reprhendimus,eadem
ipfi faciamus.Tempore non opere differunt I :
rens 86 uinlicansixiiutiam, " `'
/ LIDER IH. ni
. I OS EP H ingentem fratrum inudlarmngen _
ti rependit beneficio,occidere eum uoluerunt,in ci Yf"Ph.
Rernam deecerungllmahelitis uendiderunt.At il Genf-31'
le a deinde Pharaonis prpolitus effet, 86 lames 1bd"'+3'
(eptennis premere coepiffet rerram,uenites in Ae
gyptu m,conuiu io excepit, frurnro 86 pecunia
uie,fingulos exolculatus elhiniuriam omnem re Gene. .
mifit. Acne fequentibus annie, qui quinq; donec
eptennium peragertur,reabant,fame confeli
perirent, ut ad fein Aegyptum, cum patre totaqg
familia tranfmigrarenr,curauit.PermiH`uq: regie ' `
terrain in qua cmode habitart,dedit,Qrid mul..
eaquilibi innocenti, necem feruituremq; intenta
uerant,eos,cum uius penuria laborarenr, beni
gne fufcepit, opipare aluit, large bencficifs afecr.
M Y SE S pro Maria forore,deum orauit,86 .
lepra curatam reddidit,quam petulanrerin le Num,
oblocutam nouerat, 86 ob hoc quidem lepra .
( dei iudicio uolunrariq; lice
bar.l`ed iple pietare uicus, utmorbo eoliberaref,
precibusimpetrauit.
I D E M a populo quem de feruirute Aegyptia
liberatum, in terram lale 86 melle mananrem, id
ell: bonis omnibus affuentem, perducere rantola
bore,eantoqz periculo moliebatur, fzpe mur
murarione lacelitus ell',l'pe furore im , 86
tabernaculum fugere coacrus,` Er ramen tali ac
tanta ingratirudme, nunquam lic commorus ell,
ut beneacere celfarer. Prolrarus pro illis orauir,
deum placauit, manna de carlo, aqu de perra, d,I
deferra peragrant, ad elum porumqz eis impetra..
uir,legem,digito dei fcriptam, dedirzde ui.
\ioriam, domino exorauit, clu` qui ; in r
"" Pil
ng DE CHARITATE ERGA INIMI.
promiionis inferret, reliquit.Si nihil in illum un
quam deliquiffent, fed femper ufls omnibus fuif
fenr obfequuti,magis pro ipfis folicitus elfe n po
tuif`et,.
D A V I D quoq; Saulis regis, capitale in fe 04.
Prophega dium,benefic ijs aequauit.Saul em uirtuei ei us lau
dibusqz inuidens,86 lancea prfent appetierat,et
fugientem armis perfequebatur. At ille perfecuto
. ls. rem bis absq; ui periculo, interimere potuit,
fi uo1uiffet.Semel in fpelunca ubi ipfe latebat, di
IbidE.14~ uerttem c chlamydis laciniam, n fentiti abfci
dit.Iterum fub tentorio,c nou iuxta caput dor
mientis,fcyphum haftamqt fuftulit, 86 nulli cuo
lbd dum uifus ad uos rediit. His quidem argumentis
ofendere uolens, quanr deferret regi etiam ini
quo, cum abillo declinare mallt, quam hoilirer
perfequent,la.dere. Deniq; a Phililis caefum lu
xt,86 catdis eius nuntium, qui ex uulnere !
tem ut doloribus liberaret, ab ipo rogarus,infug
percufl.`erat,occidi iu1`fit,ut reliqui difceren r ma nii
continere a Chrifito dominenedixit arillis,qui
" morrui cadauer rnandauert fepultur. Ad here
illos g ea Ifbofeth Saulis fili dolofe interfere
tt,licet ipfe de regni fucceffie fec contdilet, ul
cifci iu`|r,t in aliorofffores iuFc9,c'f; in uos pi?
.Q_V I D M ex prophetis, c uenilet Bethel,
Ieroboam Iirael regem dolo facrificantem incre..
P;_h:: uit,aduerl'a illi prophets,familiaeq; ei us. Iratus
" eroboam extendit mani iubens apprhendi ha
mnem, 86 continuo arefa retrahere nequibat.
Vir dei autem mifertus, pro illa manu qu in fui
extenfam mouerat, domin rogauit,pri..
iimeqi protinus relcituit,Eacillime
t LIBER III.
31.
diuina exora pietas,ab exercente pietarem.
Q_VI D de difcipulis martyribusq; Chrifi di,
cam."qui eti in eos,a quib7 grauiifima pai' fune Martyr
{upplicia,beneuolenti, benignitatemfp prat fe tu
lere.Stephanus pro illisa gbus falfo accufatus,i ni stephan
que damnatus,crudeliterlapidum "; impete ,ptomah
ba,genib9 prouolurus orauit,ne ipfis hoc ad ; tyr,
cat cputa retur,qdfibi cedere fciebar adglori.
I A C OBV M Alphi , I ,
runccum de pinna templi lapidum iibus ; ;
barei' ac deturbatus infuper fullis fufecaederef, I apa'
orafe accepim9, illis ignofci poiulant, a qbus in
: necaba f,Szuiendo impi ecere neguerunt,
uepius in fe fuientibus,bene optare defiieret.
VE NVS T IA N VS Thuiciae praefes,Sabi.., Sab.
n Aiiiij em, cum duobus diaconis Exupertio e ?
86 Marcello ob Chrifianitatem compraehdi fece P
rat, 86 in carcer trudi, hos ambos diuerfis :
excruciaros imtiecit,i1u utranq; abfciditman.
Mox ipfe graui oculorum dolore uexarus,ab eod `
remedi popofcit,cui iam tot intulerat mala, A .
ue ille uelutibeneficjs obiritfrus, 86 nulla }
gus iniuria,libenteracceH`it, diligenter ora
caciter fa nauit,fanando infu per hominem,ex
den Chrilianum fecit.Maius bon pro malo red.
dere n potuit, quam utinimicum fu diligendo
deo amicu faceret, 86 Chrio ad pa
fupplicioz aiaret, a quo ipfe gtulerat upplicia.
P E R GE N TI V S 86 Laurentinus fratres, Pergent?
fub Decio Caefare Aretij martyri paH"i,c . at Lauren
garen?, 86 uerberanti brachia repente obriguif.. tinus'
fn,ut illi fanitatem recuperarent orarunt, inimi
torupotiue qui [uae : remedium exgrentes,
pm
no DE CHARITATE ERGA INIMI.
: I OH A N N E S 86Paulus,Iuliano apoata im'
Plulu perante, : funt,eor corpora humi de.
foffa ,Terentiani militum prleti ( cuius manu
catfi etant) ( ad tumulum ipfor addutum,
a datmoniaca uexatie reddidere.Hinc pa.
tet quales erga alios uixerint, qui hos a quibus ne
cati funt,etiam mortuidilexerunt.
C1-mo. CHRISTOPHORVS martyt,a
phorus. Lyci rege paH`us,cum poli; multa tormentorum
gacipiti alligatus,tandem fagittis appeteretur,
atcp ear una reHexo, mirabiliter i`tu regis oculi
confixilfet, uulneris remedium monfrauit. Rex
iraq; decollati martyris cruore,oculoillito fanatus
, 86 cuerfus cadauer eius iepultutae honore afa
fecit,cuius uitam extinxerat.Tum clemum confi
deransChril`ti uirtutem, cum expettus ell erga fc
ma rtyris charitatem.
Nnarius N A Z RIV M 86 Celfum martyres, qui
, in mare fulocandos, de naui iaauerant, cum or
ta (tatim tempePcate,periclitati coepiifent, eosquc
Iuper undas ambulantes confpexif1'ent,ut fub
uenirent luppliciter petiere. Illis ergoin nauime
uerfis, atcp orantibus, refedert Huus, pofuerue
uenti,periculum omne fublat eli. Santi igi tan
tum benefic retulernquant iniuri accepert,
curantes ne illi mergeren, a quibus ; fubmeri
fuerant. ccelit beneficio cumulus, quoniam fie
mortis peticulo liberatos,eti quomodo !
beati uiuerentdocuerunt.
spindon AE C in martyriofharitas, illa citta marry
; rium. Spindion Cypr1eps,fures nodturnos domi
deprhenlos,cum multis,ut eiufmoi fcelere abiti.
nerent admonufet, nd ; impunito, legi etiam
V Ju.
ueruece quem furat' uenerant,donatos dimifir. _
LI C I S quoq; monachi in furem benigni '"0'
tas,a Gregorio in primo dialogi uilibro,comme mem"
datur.Cum enim hortuli curam gereret,ac lubin..
de illum explicari animaduertiffet, ferpenti piace
pit,ut adit cultodiretmemin laederet.Proch ne.. .
phas, ferpentes famulos Chrili reuerentur, hoes
infel"tt.fur aduenis ,in primo ingrelu ui
fo ferpente, pauidus retulit ped quo uepribus al
te implicato,ipfe in caput corrus, pronus ptpen
dit,donec fuguenit Felix. Qu pendent miferatus
confeiim depofuit,& oleribus abunde collatis,a..
mice hortatus ef%,ne per fcelus quacreret,quod in,
nocenter lelargienre habere poH`et.quories petit
uenif{`et.Magis forfan impf parceret Fel ix,fi il..
lum iurari pmif|'et,fed a fu rdi pct r copiolius
.imptlrndo auertere hos aim exilimauir.
TA L I S Ain furem 86 Oddo Cluniacfis cceno Oddoalu
bij abbas fuir. Illum eri qui fibi equ ub. 535
: attentaueraneoq; conlcenfo neq; difcedere
cum uellet,neq; omnino defcendere quiueranma.
ne cpert benigne, ac 9 huma ne corripuit, 86 ad
pnitentiam crirninis adduxit. Data etiam (tipe
ueluti equi mercennarium cuf{odem,non ranqui
depraehen um,aba`torem dimttendum curauit.
A M OS quoq; egyptius,d1'n eremo mane' _
ti pan quo in ( uefci folebar furto fubtrahert A]1Sf
mines irnpuriimi, duas ferpentes cella culto..
diz appofuit,quarum illi cum furandiani
mo propius accel`|'`enr,l`ernineces cciderexos t
fuperueniens Chrilh' l`eruus,manu quenque prac.
henfans erex,|t,8C criminis bldirer argus,ad poe.
nittnti inHan_lma_uit, atipica amplexus en :
P ]
an DI CHARITATE ERGA INIM1.
fu ribus manachos faceret . Nunquid fe fuppilari
, quiiuppilatoribus fuis tam ie benignum
pratptititf Non ut inimicos cufodi ier.
ptibus mdauetat, fed ut depraehenfos a Hagitijs
auerteret,86 iungeret Chriilo.
N O N minus aequo animo quidam latronum
uiolentiam tolerarunr,quam hi dolos furum. Clo
tu abbai. doueo rege aduerius Gothos arma mouente,qui..
dam ex militibus prxdat cupidirate Maxenrii ab.
batir Piauienfis monafcerium inuaferunt,86 (
unus abbarem iacrilegio ut poterar renirentem fe
tire uellet,manum cum gladio fublatam demitte
re nequiuit,reliqui nefcio qua Ptupiditate menti:
correpri,immobiles conlitere. At Maxentius im
maniratis,uiolenti'.'eq3 eorum itus,potnam mi
! c0epit,et icationeliberos ab aegrirudine,red
didit.Q1i deinceps inferre illi iniuriam, 86 timue...
runtca&igati,86 erubueru nt beueficio
L P H E G V S Cantuarieniis archiepifcop
Elphegus
archief: S. Romani uerfus pergens, cum in urbem Aufonia
diuertiiI`et,omnibus quae fec habebar exutus ur
beq; eierus : dicitur . At cum deo ulcifcente
iniuriam,repentino tecfla incendio cona
gra re coepif{`ent,reuocatus oratie Ham mas extin
xir.Oro miraculo malignitas hominum in muni
ficentiam uerfa,plurima offerebar dona,ipfe
nihil accepir,practer ea qu fibi modo per uim ers
pta fuera nt,ut gratuito potius inimicos , qua.
mercede diligere uideretur. __
I DE M deo Iupplicando,86 panem benediu
. morbo afeis porrigendo, peftilentiam fedauit,
in ipfos tantum Cantua riz occupatores grafana
! Eltheredo rege iecedeutes, cum .
`_ LIBBR III. an
esinita focietate in urbem hoililiter irruperant,
gnagnam ciuium partem fuituletanr monachos
interfecerantgtemplumincderan:,Iibi graue uul.
nus inHixeyant,86 carcere teterrimo conftrium
menfes Ieptem incarcerauerant.Omnes dei ultio..
ne deleti fuili`ent,niii Elphegus i iitercefiiet , ipfis
etiam benefacere cupis,a quibus tot mala ie , iu
}; paios fciret.
M A V R O abbar,qui beato Benedirfo in gu :
bcrnatione Iucceil`erat,rnonalerium in agro A n- abbuv
drgaueniconruenti, quidam ex operariisinter
feblaerantes detrahere l icentius cpert, idipm
ntonaleri opus non pietati, religiiqt eius fed h
_ 9ocriii,fii1iulatzq; Ianitati deputando.Proin e
farhan traditi,unus qui criminis cauia 86 caput
fterar, initanter expirauit,:eliqui miierabiliter a
demonio uexati funt.Mauro aurem pro illis cum
lad1rymisdeprecante,86 mortuus reuixit , 86 qui
fpiritu agitabtur,liberati iunt.Non : '
Iclet ad indignationem detraione moueri, quil'.
qiis etiam laudari contemnit.
H I N C eriam Apollonius monachus 86 mar. Apolloni
tyr,curn in carcere detineretur,86 Philemon cho. hills
rtules omnibus eum opprobrisoneraret, fufpi_ martyr.
rans,Fili inquit mifereatur tui deus, 86 nihil hor
quae modo in me obloquenclo , reputet ad
pccatum.His uerbis ille corde compuntus, 86 fi
dem quam perfequebatur IuIcepit,86 non recufaa
uit martyrium.
VI T A Ll V S Alexandrinus monaehus,ho _
minem a quo alapam acceperat,icatim a daemone ,
arreptum ac uoluratim humi iaciatum , dum pro '
illooraletpiii prorlus expediui: . Tam
O PV
tu DE CHARITATE IRCA INI.
facilis exauditio nonne a perte declara t, quanti aa
pud deum momenti fit erga inimicos cha !
mu ab' I SA AC quoqa abbas eum a quo aiapa percui'
bu' [ fuerat ,cum ob iioc daemonio uexaretur, ing
incumbens iiberauit. Idem iis qui
hortumfuum furtim irrepfert,86 nec auferre gc
quam,nec inde diicedere potuerant, ma ne inuen..
tos de propoiito quidem corripuit,fed quafi hofpi
tes prdio excepit,86 colietis hortuii frucftibus is
furat uenerant,donauit,atqz abetes deduxit.
Ich ml ME M OR A BI LIS admod 86 Iohanns
fnd eieemofinarr] epifcopi contra iniuriam gratia.Cou
Y querentinepoti de uillico conuitiatore, reipditie
ita in eum uindicaturum, ut nemo non miratur9
i`ir.AccerIitumtp uiilicum annuis penfionibus ii..
berum fecit,docens hoc exemple nepoteni ini uri.
am hominum haud Iecus uindica ndam eie, ab ijs
praefertim qui deo non fibi piacere itudent.
. 1 D E M cum a quodam mdico pro dara elee.
mofyna contumeiiam recepiifet , clericos in eum
infurgenres cohi buit in cauia eiIe,aiI`erE.,quod
! minus quam iiidiguerat impendiffet . Ii..
loque accito,omnem quam habebat pecuniam co
ram eFudit,ut quanta iibi opus ciIet,fuo arbitrio
ublat ferrer.Ali9 ab ingrato dara repeti'1'i`i`et,ilie
ctumeii' pai{7,datis eti Iupadcld exifimauie
hannes I OH N E S Damafcenus pro eo cuius oc
culta caiiiditate perfidiae in Theodofiumimperaa
nus roreminnocens damnatus dexteram amiferat ma
' num,diu interceirit, ne iii dolo deprzhfus capite
punireturjmperator admiratus hominis
ti:'r,ipIum pro quo rogabarur interfici , fed
t ne ?! feius omnino impunitumabireninexif
L I B ER. III.

lii ablegari iu'it,fanttum honore aH"ecit . Scribat


{ oficium in quo antea fuerat reituens, c eid
rnanus oq; redintegrata
cio fuiiT(el.Qgis beata uitginis
acceptam remitrere benefi
iniurii> a rdua
um putabit,ii tantat ofenfionis odium tanta rep
fum elanimi benignitarei
S A M S ON Doleniis archiepifcopus,eum qui S
ibi ueneni poculum propinauerat, fpiritu imm afgis?,
do oppteium miferatus deo fupplicando,ianita. '
tite[ituit,ad pnitentiam hortatus cit, uenam
|'rdulfit,uiuere illum in ternum cupiens,qui ibi
per infdias molitus fuetat necem.Sic neque uenef
naincaute iumpta nocere , quiii..
bi Antidotum iam ptatparauerat : cha
titatis.
V NG QVI DE M 86 fotmineis in .
xbus Hagrantem charitatis ardorem ntquiuert Ftitminz.`
exringuere aliena odia.
R I STI N A uirgo 86 martyr,pro fide ac ";
uertate hotrenclos conitanter perptifa tit crucia- uirgo.
rus.Cum autem etiam ferpentes in eam mffat fu
iifent, fed mordere omnino nollent, ueneficum
quo ad mordendurn irtitabantut inuadentes,ra..
bidis i%ibus,multaq; ueneni ui [tatim interimt,
At Chriitina fui ipia carnificis uicem dolens,Cht
(turn precata,86 ferpentes in fugam conuertit, 86
ab eis peremptum ad uitam teuocauit , 86 tun..
dem iam credentem ad cettam beatitudinis fpem
erexit.
A N A T O LI A M etiam uirginem anguo Anatoil
carcere una cum terribi ferpente conclufam, nec uirgo.A
ramen ab eo laefam,cum tandem cfumptam pu'
_tatcntaartercoii\_u_r_\_ teierai}_"ent,ierpeminde
) DI CHARITATE IRCA INIMI. `
erumpens,audacem a quo immilus fuerat mora
Iu apprathenfum, finuofoq; uolumine col
ligatum,humi deficit moribundum . Mox autem
ipfius uirgl' nis oratione ferpens procul effugatur,
86audax fanuserigitur.Chrilianorum enim con
uenit pietati,eos a quibus offenfi funt defendere
pro uiribus ac tueri,nec ab uno ldi permitte .
MI EN A uirgo Alexandriat paa,
Potamie Bafildi pratfeto quo omnia pene totmtorum
ulrgo genera in fuo exceperat corpore pro Chrifti nomi.
ne,po&quam ad dominum cum palma migraiet:
martyri1,per uifum apparuit , 86 coronam quel'
a domino impetrauerat,l`i credere uellet, ofendfc.
: |1,86 martyrium aerernitatis glori
confecutus ePc.Tantatcurat fuit uirgini per qu
torta interfeaq; fuerat,ialuum beatumcp fatele,
", V E N R A N D A quqq; uirgo_,d prcChri
da uitga. multis magnilq; alliceret fuppl'ict]s,_86 nuc hun
mi difpaffis manibus,pedibusq; diuaricatis exten
ta, nerus bubalis catdere,nic refupinata gra n
di lapide uentri aduoluto pratmeretur,nunc in ca
cabum fulphure, pice,oleo plenum demerfa,fubie
iis ignibus coqueretur,eius cuius iulfu talia pari
ebatur,propius aiantis oculum bulloris afpergi.
ne catcatum,terra faliua diluta liniens reparauit,ee
ipfum tandem patientia fua fuperatum Chripco
credere compulit.Quis conuitium, contumeliam,
maledicftum non aequo animo feet,l`i pro tam gra
Daria uib uibus tormtis magn redditu
89. D A R I AE uirginis integritatem ab infideli.`
bus ad proftibulum traat Leo de cauea fugiens,
arq; illi adfiens tutatus . C311' eam uitiandi ani
mo adire auli fuerant,ipios inual_ens,in primo Ra
L I B ER. III. 137
timlimne lraurmihilqi rerea mali , ipfa I
uirgine fic iubenre,ut eient quos ad fidem perni
eenriamquc conuerteret,non qui in erroris tene..
bris uiraeqr nequitia difperirent . Parci igitur illis
iuH`ir,qui fihi ereprum : rem omnibus di
uiris,atq4 etiam uita ipfa pretiofiorem uirginita.
tem,Neq; enim uirginiras illi ad beatitudinem c
fequendam faris fuilfer fi abfuiiet pietas.
P A R I S exempli 86 Agnecie uirginis erga ini
cum dile&io.Eum quippe qui iplam luprare mo ,
Iiebarur,a diabolo necat : reituit . Vitae re.
fftueus Chriiurn confireri palam coepir.Illaergo
ora'nce,is qui pudiciriam ipfius inquinareconatus
fuerar,duo praecipua rerulitbona , uitam qua ad.
huc in terris uiuerer,86 qua fupra ? arret
nirarem confequi polet. _
VG E N I uirgo Philippi Alexandri pra ."g""3
fecfi fi1ia,fub habitu iexum diH'imulans,in.. mso
ter monachos religiofe uerfara , 86 iam digna cui
monaierii gubernacula commirrerentur. Melan
:iz tandem matrona quam ad amplexua
prouocantem con rpierar,accul`atione capitis rea
conii.iruitur.Accufariis fumma erat'. Eugeniuml
abbatem domi lua ulm inferre uoluilfe. At ilY
lacum fe non iam Eugenium fed Eugeniam elfe,
ut infamiam purgaret prodere uellet,prius accu.
atr ici : ignofci petir. Deinde coram parre(cu.
ius indicio neci iam addifia erat)pe&ua fuum xrie.. . 1
egendo,detcxlt fallacis mulieris impium commi
cuius ipia ei`et,indicauir. Sic orii
prorlus periculo probroq; fefe expediuie, ance ta.
uenia imperrata illl,cuius tam mendaci at ti
(ceda _lilatione in tanta inciglerar mala.
) DE CHARITATE ERGA INIMI.
Euphra ATETIAM in monaeriis aliquandoloc
aus uirg [ibi uendicatinuidia.Euphraxia deo dicata uirgo
obhumilitatem frequter fefe uilibus occupabat
olr`iciis.Qizdam autem inter forores non fatislin
gu temperans,|`llam carpere 86 imulatae fania
tati faa dizq; eius afcribere palam aula, c ab
Abbatiffa punienda decerneretur,eiul`dem quam
lacefljerat interceiione liberatur. Euphraxia
86ante ipfam fe fuppliciter proerns quali qu
lzfifi`et,non quafi qulaefa fuilet, ueniam fibi pe
tiit,86 ante abbatiifam illi impetrauit.
T HI LI A M uirginem pateroccidere in al
Othll nimo habebat,folo corgis uirio oH"enfus,quia ca
. ca nata fuerat.Mater aurem periculo fubrraarn
monafterio rradidit. Hincipfa urtutibus profi.
ciens,defe&umqt oculorum mentis perfpicacirarc
fupplens,pro eo pntre quem tam indigne ca I
tali odio infenfum nouerat,feruenrer orando e e..
cit,ut 86 uiuens poenitentiam delii ageret,86 de.
fu ncftus purgatorii poenas cum paradifi };
mutaret.Ipfa uero corporei qq; uifus ufum a deo
accipere meruit,qu non accepetat a parentibus.
_ H OC quidem charitatis genus rum ueteri ,
5xd"3 lege praecipitur nobis obferuandumln Exo
do dicitur.Si occurreris bouii ' ici tui aut afino
erranti,reduc ad eum.Si uideris " .um odiris te
acere fub onere,non pertranfib , fed fubleuabis
Prour.z4 cieo.Et in prouerbiislegimus. um ceciclerit ini..
micus tuus,~ne gaudeas,86 in ruina eius ne exultec
1. cor tuum,ne forte uicleat dominus,86dil'plicear ei,
P i 86 auferet ab eo itam fuam,Et iterum.Si efurieric
f' inimicus tuus,'cib3 illum,fi l'itit,da ei aquam bibe
: enim congregabis fuper caput eine 86
LIBER III. an
dominus redder tibi.In eugelio quop ipfe domi.
nus ait.Dil|'gite inimicos ueirros, benefacite ijs Q
nos oderunt.Benedicite maledicentibus uobis , 86 11;d"1~
orare pro calumniantibus uos.Iterl`I Diligite in- Laith"
quit,inimicos ue&ros,benefacite, 86mutuum da
re,nihil inde pertes, 86 : merces uefrra multa,
86 eritis filij alriH`imi,quia ipfe benignuse fuper
ingratos 86 malos.Q1od aut uerbis pr:zcepit,exE
plo pritit.Proditoriquippe (uo corporis 86 fan Chri
fui facramentum obtulir,pedes lauit,oi`cu
lum non negauinlllisetiam a quibuscruci affige
batur,txeniam dari petijr.Pater,inquit ignofce eis, Luca.
quia nefciunt quid faciunt, Si tam clemens erga
eantam fatuitiam dominus, quomodo feruua eius
: qui uindiam expetieritfaut qo Ch riliano
nomine cenferi merebi,qui in diligendia inimicis
Chrii imitan' contempferitfomnibus mandatl
elbenefacere otiibus ii fieri potel%,fin minus,be
ne optare.Ita t ut h (emp ameF,malignita ho
minis nun.Oiser' malignitas diaboli feruitus, Sapimx.
h : dei opus tft, 86 ad imagine 86 imi eei|`,r7,
litudinem auotis l'ui fahrm.
De officio dooris eugelici. 1
Caput IIII.
E D profero inter omnesomnium charita ' /
tes,ea prtrcpua habenda,qua alius alii n
tam temporalia 86 caduca bona, q u illa
'eterna arq: perpetua opta re,86 quant in ,
prouidere ac procurare debet . Enitendum :
grit iis maxime qui diuinar rerum fcientia prat.. Q
fanr, ignaros inH'ruere,timidos animare defides
yrgere, omnes glenique ad capeiienclas :
_ `
DE OPFICIO DOCTORIS EVANGB
14
quibus uerat felicitatie pratmia comparantur , fe..
cluloexhortari.Huiufce rei exempla more noro ~
ab iis quos deo placuiile nouimus,petamus.
r MOYSES 86 Aaron dei iuilu dirigtur ut po
1X;\}o; pulum ( de Pharaonis iugo ereptum ab Ae
pti finibus educant,86 populus ipfe facriicium `
. ' !
xd1'5/I g olferatin delerto,86 iicterram ingrediaturp.
, (m',rniil`ionisDod;t\risigir1i: par-tes : :
ad pnittiam compellere , de diaboli feruitu te in
libertatem gratiat uendicare', 86 de terrenis fecula
ribufq; negociis ad cleium meditationem iugi.
tet excitare.Vt quam beatitudi nem animo con..
templatifuerint,pietatisiullitiatque operibus pa
rare fibi nitantur.
1 S A I A S propheta cum le ab angelo carbis
P',P}eta
de altari fumpti
86 dominus tau purgat
diceret,qUm animaduertiifet,
CImls blt
bis fe obtulit dics.Ecce ego Ium mitte me,
Qyod ufurpare nequaquam auius , nifi {
prius a deliorum inquinatione prorlus expiae
excoumq; agnouiffet .Qarere enim
uitio uiali rum raui Qtuseorrigea
ad trnenclationem
' ze rou_qe1;,gu:m exem lo. Labiaenimiufi
P1'"" (utin Prouerbns dicitur erudiunt plutimos.
Vnde alibi ad eundem dicitur, Super montemi
excelfum afcende tu quieuangelizas Sion,ut (
cet culmen fanfitatis pie uiuendo incendar,qui
dicationis munus alfumit . Exalta in fortitudine
uocem tuam qui euangelizas Ietufalem -. Nempe
ut 86 qui prope i`unt,86 qui longe audiant.Exalta
86 noli timere,ne timendo illis adulari i ncipias,qs
debes increpate,86 fublato cauterio ,dum latcltre
lll'

einem formidas, latent ea fuppurare


rmittasldeo nan rceptume , non co uae
Eed in }: 31..:59 : bldigris. Deum!"
R V R S Y dictur illi,Clama,ne reifer, qua Idem,
fi tuba exalta uocemtu, 86 anntia populo meo .
fc :,86 domui Iacob pecczta eor1.Pro
inde qui in ecclefia declamt, apette,perl'euerane`,
auda&er,luo fungantur ramen rnalefa
ia omnium deteiando,ut femper : .
ponant poenite nribus.Qi_na deus clcmcrrs mile. Ionzq.
:, patiens 86 multa: mil'erationis,& igno..
fggng malfil, _
I E R E M I A S imrnaturam ztatem excufans 1'
elamat:a.a.a.domine deus, ecce nefcioloqui, quia
puer ego fum. Noli, inquit, dominus dicere, uia
uer fum, quoniam ad oia quaemittam te ,
uniuerfa quacunq; mandauero tibi,loqueris~
Ne timeas a facie eorum, quia ego tecum fum, uc
eruam ; mifit,inquit, dominus, manum
i'uam,& tetigit os meum, 86 dedi uerba
mea, in ore euo,ecce ciitu te hodie uper gentes,
Bcfuper re na,ut euellas 86 deiruar, 86 dilperdao
tdiipes, aedifices,& planter. Si quis igitur ad `
rzdicationis opus diuinitus eligitur,nulli rei dif.
idatmihiltrepidet, aderuntcui aderlt deus.
Difce ramen : dooris ludium, eo fpeare
debere,ut euellat 86 defruat hominum uitia,plan
tet autem 86 aedificet,uirtutes.
I EZ BC H I L etiam dominus libere uatici Iezecliiel
! przitit audaciam,dicens: Tu ergo fili ho- Prophet:
mini! ne timeas eos, neq; fermes eorum metuas. "."",_h_ "
Ee rurl`um,uerba eorum ne tlmeas, 86 uultus : Ibd"
nformid, Ag liu glaturiui pto cibo, uolumen
I

'_;y"A V A 77
: DE OFYIGI DOCTORJS EVANQ
intus 86 foris fcriptum.
rior icriptura: Etenim
hii'toriam,n pratdicator
exemplum et ext(
auditor,
proferre debet, 86 interiot mylicqg . qui
fub ea latet,c res po{i.ulauerit,n tacere.Cuius g
dem djfciplinz fcienti,fi ai_Tecut9 fuerir,86 ipe di,
!bm,;_ cere cu Iezechiele poterit,Comedi_illud et fctrx ell:
Ymm, ; in ore meo : mel dulce. Vel cu : Qyam
dulcia faucib" meis elogia tua { mel ori meo.
Daniel A C nequando uel intempeiua :tras prardicem
Pfi}h3 di minuat auroritat in eis qui diuinirus inlpiran
Dl"\''1~ tur, : adhuc infantis fpiritum fufcitarum
1h*~ legimue,86 pueto iudicante damnatoa lenes.Spiri
tus enim ubi uulr fpirar , cordaq; hom n anno;
meti,gbu| lumen fapiti fuzz infundat.Et inten
d quidem,ut uirturem fu o&endar,ex ore infan
tium 86lacIentium,perficitlaudem.
Pfalmo ~ I O N A S ad Niniuitas propherare iubetur, 85
10" Pro . Qui aut incfiderate : reluatus ug
phen' lunrati iir,c_al'us oltendit.Nauigat,tempeiare con
cuti', in mare praecipita, a piice degluti. Sed cito
pnitens liberatur,morq; do gerens,i5dicar. Ee
Niniue quae inox iubuettenda erar, auditiepphe
tz uerbis,poenitenti egit,deum placauit, feruata
e&.Qr_rid hoc exemplo difcitur, niii ram dign effe
diui na ultione, doror, qui diifimulat populieri
mine c ad prdicdum mirri? qu populum qui
ab his auerti negligit, redarguent auclierit. Ne ,
qt enim tantam calamiratem Niniuita: tunc ,
gilenr, fi : minas contempiiient.
I O H N N I S quoq; baptii uox clamantia
in dei'erto,puIchre nobis modum formamtp pra
baptila. dicandi uideturexhibuiffe. Vitia prirnum omnii
attirer iiicrepanglal rgaxiniequs eorum quoi in tir
li
L I ER . 341,
oblnatiores crnimus,docuit,pharii3is lnfults
ac dicens:Genimina uiperarum,quis demon&ra Mum.,
`bit nobis fugere
_ .
a uentura

iraRemedium
-- .
deinde Luc
ne defpert, cotinuo ingerendum ondit,dum Iub- 5
ungens ait , Facite ergo frut dign poenittiat.
Poiremo ,pponend iuiis pratmi, { pn
dicsongregabit tritic in horre,paleas a:
buret igni inextinguibili. His etiam qui :alia do
cent, neminem timend declarauit,corripiEdo He
rodern reg,uincula,carcerem, necem, pierre Ia ti.
us Iibi exiimans,@ illicit illius coniugii,adula
obtegere,86 przceptorum dei immemorem
fe praebere.
P O S T Iohannemat cpt praedicare, ipfe o
iim przdicatus,iemperq1 praedicandus,mundi mmh U
uatoracds. Lex 86'prophera: ; ad Ioli. '
nem,exindeeuangelium Chriii,86 haienus quia ,
I dem terrenoitz premium bonorum,nunc iam cae.
regni promittitur poenitenribus bea
titudo. Pcznitentiinquit agite,appropinquabit
: regn dei. Nec certe pri9 Iefuspraedicare Matth. 1.
fe dici,qu:'t tentatusfam uicilfet in deferto,auari
tiam in monre,uan gloriam in remplo.(lua in re
oltendere uoluit,qual prius effe oporteat,qui diui
ni urbi paiim diicminandi curam aggredi de..
cernit.
H I NC iam reliquarnationum faluti confu.
lens, diicipulos aiciicit , ur habea: quos .
dens, docfirin ius per orbem propaganda
qua: magiitros, utque is qui docet,alr'js eriam do
rendi difciplinam impendere difcat.Circuir totam
Galam, utdocfroribus Ie futuris,urbes ca4
, peragrandi iolcitudin iniinuuet. Du-`

" or oi-ric`io oocroitis iwan. _
cet in fynagogis ut 86 iili ibi magi! bilff-EI
deati_r_L_l_b`i'_giuri'iaiia.ptade.(I`e1>eiint.Praedicat
eIium regni dei,ne quid aiiud in eccleiia przdic. eui
inani iacfatione przfumant.Cum difeipuloa
docet, afcendit in mtemicum turbas,dei'cendit in
planum,ut meminerint perfec'i:iotibus, excelienti
ora uitae prxcepta dati oportere: imbeciliioribua
ieuiora,iac pa ruulis,i'olid iam adulris cibum.
Cum infi
I N FIDE LIBV S his dtaxat, quiau
? cau
ec ioquen dire ueritatem concupierint,rel igiis nocrz quae;
dum. qi creditu faciiiora,primum infinuanda Iunt, non
atim myieria ingerenda.Ne fanum detur ca,
nibus, 86 margarirae ante porcos,86
cuicent eas pedibus,contemnentes qu icquid ca .
re non poITunt.Audiuimus quendam facerdotaiia
ordinis uirum,cum pfo pratfente,inter Maiiome
ta nos quoi`dam,de deo mentio incidiiTet,et multa
ultro citroq; iaitata fuiii'ent,tandem , De
ipfum faepe a ie manibus ctretfatfzepe ore hau
Ruin.Qiod 86 Ii uerum dixerit, inconfuite ramen
apud Iactamenti i'gnaros,atq; adeo incaute, ut iili
non modoenon crederent,i'ed eti ipfum qjuafi biai'
phemum ueiient.Deni'tg parum a fuit, gn
eidem tunc quod Iequitur contingeret,86 ca nes
uerii dirumpantuos. Cuius quidem periculi non
; Salomon. Qui cui'i:odit,inquit,os fu, cu
Prouerui animam fuam: qui aut inconiideratus efe
ad loquendum, { maia,
P R AE DI CA N DI autem quis
leue putaret, non nifi precibus proponitur impe,.
Bonnin trdum.Rogate,inquit,dominum mei'i'is,ut mira
yredicdi
. . tat operarios in meiem_ fuam. Cterun: ne quinJ
86 non ?! homingcaufa przdicanois 'optra
_ unna Ju. ;
fihi uendicet,ait. Gratis accepiiis, gratis date. At
ne in quzrdis ui: neceifarrjs rebus occu !I;";:lt
oparius,inqt,cibo
parus ani mus docdi iuo.Vt
udiicilicet
remitteret.Dignuse
quibus iemint :
ti;
fpiritalia,'ab ijs fibi corporalia metant. Non plura Minh.
|:am,quam prziens neceifitas popofcetit, ne prac-
dicationem, qu: gratu ita ee debet uenal facit.
P RAE CIP I quoq; dominus ac monet,ut ! "!
huiufce profeiionis uiti,ciuiratem ingrefi`i,apud m'_
dignos maneantme fcilicttintegtitatiauotitati- gmt
; eorum quicqu deroget,turpis hofpitiinota,86 "
in fufpitiem incidant,qua linguam honeiotem
quam uitam habere exiiimentur,
P R AE T E R E A licer illi g in auditorio cue pfdcam
nit,parum aut nihil omnino profecetint,non ta- ris n de ..
men ei qui docet, praemium iupptimiturlaboris, petit me
dicente dom ino.Si ibi fuetit filius pacis,requie icet ritum .
fupereurn pax uelra, fin minus, ad uos teuertei. Prr_ob|`u`
; enim inuitantium gratia petite debet, fi ad nauotrn
ronuiuium inuirati,uenire faidierint.
QV I A VTE M ufqueadeo inuererata ani. I bn.
mi peruicatia obdurt,ut pijs hortatibus mollefce gros 1'
te prorfus nequeant,eos dominus anathemate ui '
. .
_detur exectare d1cens.Quicunqr non receperit. ' Marc!-do.
.
mq, fetmones ue&ros,exeuntes ; Matth,...
domo uel ciuitate, cxcutitt puluerem de pedibue
ue&ris.'Minis quocp hortdis exterret fubiu ngs,
Amen dico uobis tolerabilius erit terra Sodomo
rum__86 Gomorreorum, in die iudicii, quam illi cia
uitari. Inexcufabiliot procul dubio erit, quifquie
pratdicatipnes audiens, emenda ri corrigique ne..
glexetit, g omnino non audieritlcaiu aliq im
pedituseruus : qui uolutat domini

on orricro : .
l'ui,et feclt,plagis uapulabit multls.Qyia1'1t n
cognouit, 86 fecit digna plagis, uapulabit paucil.
P O S T M ipl`osdo<."'rores caute incede-I
Przdi<\
re,ne dolis hatrefum capiantur, fimplicitatem cu..
Nsor lit plu
ds et lun
odire , ne ad hypocrifim malitiamqt declinent,
plex. iubet dicens.E&ote prudentes ficut ferpentes.Ser.
pente enim minus prudens Adam,a ferpente dece
ptus e&.Et implices ficut columbat. Ne fcilicet fs
iores uideri quam elle malint. Nam 86 fpititui
fanc"co ideo fortaffe in columb fpecie interdum
apparere libuit,ut ad imitdam auiculat illius pus
Matth# ritatem nos inuitaret . Profeo qui tales excite
rint,non immeri to iam audire poterunt:No|ite co
girare quomodo aut quid loquamini, dabitur :
nobis in illa hora quid loquamini. Non enim uos
ellis qui loquimini , led pititus patris qui
logturin-uobis. Iraq; nihil }: in pratmeditdo,
neq; inpnuntido laborabi'It,gbus affatim
cities ufus fuerir, diuina benignitas fuppeditabit,
Apooli. D E A ST O LIS ita traditum eli:.Vartig
: linguisloqui cperunt,proutfpiritulI`an<usda..
bat eloqui illis.Hoc ideo fane,qu|'a diuerfis genti
bus,fidei ": myH:eria,prodi iam uulgari.
cp oportebat,86 diu errantibus uiam aperiri lalu.
_` tis. Hinc tu }; una alteramue ciuitatad de..
um anius atq; yncerius colendum conuerteris,
nondum te fat|'s,donec clatur fa..
cultas, etiam ad reli uos infruendos proficifcere.
Pn' lane ac boni me ici , plurimis curatis, alios
inluper qui curatione indigent perquirere,et opoc
tuna omnibus remedia conferre. _
Pm", _ L G I M V S Petro Ierofolymis_primu )iba
apoitoius ad populum faciente, dit uno trla hmm mxllia ha
.
ptizata fuil'i'e,indies quoq eredenti ntie
rum.Sed et alio deinde die,quinq millia fuperiori
bfadclita. Cum : Petrus gtiles quoq; di iugo
fubriciEdos,per uif cognouii`er,Corneli !
oni, 86 qui domi c illo err, credtes baptizauit.
Qui ergo paulo ante una tanrumartp altera prae
dicarione,tam multos cuerterat, idem etiam pau
eos non crempfir, ita ut }; irinerislaborem ab
Ioppe Cazlare ulq: euocat) recufarer. Illi igx qui
in magna etiam audito13zfrequentia,n (uam glo.
ria, fed alienum profeluin quaerunr , tunc
cum rariores tuenerint,docere non erubefcunt.
P A VL V S fegregatus in euangelium dei, c'
collega l'uo Barnaba,peragrant oppida Iudae, in Paulus
- nagogis pracdicantes. Inuidribus uero I, "
ad conuitia furenti rabe prorumpentibus di-
rerunr. Vobis oportebat primumloqui uerbum as
dei, quoniam ; illud, 86 indignos uos
A auo l
iudicatis uitx ecce conuercimur ad gres,
Relinquendi ergo funr qui peruerfa ohinarione
` durati, a peccdi propoliro diuelli nullo modo pol
fune. Nec dum in lolo femtem iacimus,loe..
cd interim gleb nullo fubaz aratro, (
uberiore fraudentur. In iumma, uicunq: ecclefi..
am audire no1uerit,l'ir tibificut er nicus86 publi.
anus.Nemo ialuarurinuitus.
I' DE M hi (ur Lucas inquir) prohibit :
fpiritufano loqui uethurn in Alia. Qua: res do
cumenro n pafim oiibus euangelizare nos
debere,86 iis priertim,quos eugelium ipfum c
tprui habiturosmambigimus. Ne 86 hi exin de
>auioril'.\9 poenis obnoxij , nos facr'i declif
e ? arguamur. V et Salomo in Pro1Zfb.ai
iiil
: DE OFFICIO DOCTORIS EVAN. l
?rouer.. Qiierudit den'forem,ipl`e iniuriam fibi facir,86
arguit impii, ibi macul generar . Noli arguere
derifor, ne oderit te,argue fapient , 86 diliget ;
R V R S V illi: libentiime docendi operam
debemus exhibere a quibus ultro inuitamurjam
enim fe initutionibus noftris pro lua uirili obie.
Paul :ph cututos polliceri uidentur,dum inuitant.Hinc eik
quod Paulus rranfire maturnuit in Macedoniam,
cum uir Macedo in uifu appats ei,i'u ppliciter pon
pofciH`et,ut eo ueniens ipfos adiuuaret. Non petit
auxilium qui non agnofcit periculum . Quin aut
petit,nil`i is qui periculo liberari cupit. _
M V L TI S tandem urbibus regionibufqz do
- tendo pera ratis,Paulus ctulit fe Athenas, diffe i
^a\'" ]; pcurzis 86 Stoicis,Palam ofendn
uanto praelaret eorum philofophi diiciplina
hri&i.O_uanta autem uel_ argumentorum ui di..._
fputarit,uel miraculorum operatione illa quae di'
xerat approbarit,Dionyi'ius Areopagita indicio
c(:,fa&us apofoli difcipulus , qui magifier fuera:
philofophorum.
R E L I C T I S Athenis uenit Corinthum , 86
Hemi Aquila: Prifcillaeqa hofpitio ufus,artem fchoenofa
Agg, 'S' oriam cum ills fafttaie dicitur . Sabbatis uero
:'T:. in fynagoga difputatiesexercuii`{e.Hinc ipiemet
' " quidem ad Corinthios fcribens.Labora mus , in..
quit,operantes manibus noPtris Et ad Theffalo
nicenfes.Non inquieti fuimus inter uos,neq; gra
tis anem manducauimus ab aliquo, fed in labo
te farigatione noe 86die operantes,ne qu
krum grauaremusmon quali n habuerimus po..
t&atem,l`ed ut nofmetipfos formarn daremus_ uo
bis ad imitandum nos.Nxac eiemus apuduoo
Liam. . . 4,
hoc denuntiabamus uobis,quoniam fi :
uult operati, nec manducet.Il\'emo igitureuange
lio feruie ns,aiTidue fibi de euangelio uiudum pu
eee.Et quod praedicatii luperei,temporis otio c
terat.Ne 86 petendis eleemoiynis crebriniiis,
non petere fed exigere uideatur,86 corporis quiet!
ndulgens,ad ioeordiam paulatim deuolutus,a la
bore qq; fpirtali aizion animo obtorpefcat.
P ET R V S ? poitrro ?! mar
retliam
apo?:oli
uf ue prat icanIuda,indiuerfas
dimiia o per euerarunt.proulgici
eli ui ".

as idolorum cultores ad religionem Chriii cuer..


Iuri difperguntur. Andreas Achaiam, Philippus
Scythi'am,Barthomus Lycaoniam,lacobuS Zc . .
bedaei Hilpaniam.Iohannes Ephefum ,Thomas "
Parthiath,Hyrcaniamcp 86 I ndi,Matthatus Ma
cedoniam 86Aethiopiam.IacobusAlphati Ierofo
]ymam,IudasThaddatus Med|am,Melopotami'
Pontum,86c Simone ( Perfidem, in fortem -.
ptxdicationisaccepere.Null| labori parcentes,nul
lum uitae difcrimen deuitantes,d communi om
faluti confulrum uolunt,Neqz tyrannorum minis'
mq, fupplicijs deterriti i'unt,ne Chrifti nome ubi
que circunferrent.Sic in omnem terrain exiuit fo.. -.
nus eorum,86 in fines orbis terra.- uerba "? r Sic
habitantibus in regione umbra mortis lux or..
ta ? eir.Merito igitur illi fedebunt fuper
cum Chriio iudicantes,qui nquam conquiere
Chritum annunciantes.
I NT E R apoolicos autem uiros Ambrofiul
pifcopus,eruditione, ingenio , ac diligtia in prat Ambro
dicando ita prz&itit,ut facile perfuafum i`it,n c. epife ?
mentum fui'e,quod de illo quondam con
qv
_ DE OPFICIO DOCTORIS EVAN.
:at,ob os fcilicet eius in cuns iactis uolitaffe ?!
examen,lridulo tinnitu eloquij futuri luauitat
portends. Hic Aurelium Augultin manicbata
. l'1zrefitabefcentem,fuis prdicationibus putgai
: cpr. uit,fanumcp reddidit.Qui iam catholicat fidei difci
plinis eruditus,omniurn tandem hxreticorum do
gmata certilimis delruxir argumentis, noracp
onfirmauit,obfcura ]; 1 fcripturis declara
uit,86 ab iis ] dubia ert ambiguitat fullulit,Re
ligiofis _uiudi pcepta dedit,nemo in dilferdo
tius uidit,me1ius explicauit.Qiid multa 7 un tc
hoem conuertitArnbrofius,ied in uno hoc
terrarum orb dorinz illius radijs illuran
Dlnieliz. dum recepit.Quie11 60611 fuerint,fulgebt quail
fplendor firmamnti,86 qui ad iuilitiam erudit
rnultos,quafi : 1 perpetuas atternitates.
Amcnus BBATEM Antonium aliq ad haereticol
bha cuincencloe, relita iolitudi ne Alexa ndriam 4ue
ni1l`e legimus. Intermilit ergo eremi quiet, du ad
bellum egreditur contra illos pugnaturus a qui..
bus catholic fidei murus quatiebatur . Accele..
runt quidam philofophi quali rufticano homini
86literaturatignaroillufuri. Verumubiloquen
tem audill`ent,demirati uerborum uim, :
rumcp gtauitatem,ueritati ab eo praedicatzt adhae
erunt,86 cuius corpors habitum pauloante lub.
[anna uefa nt,fcientiam amplexi fu nt Chriflo ere,
dentes.Nel'ciebane utiqx fub terra latere aur , 86
interdnm fub uili panno habitare fa pientiam.
Regla", R E GVLVS EPISCO PVS Iohannisa.
I , pololi difcipulus,in Gallia 13
num oppidarim dilTeminat,86 plutimis baptizaa
tis fruum uberrimum in horreis eccleliat recom
. .
dendum cogit. Catterum cum apud quenclam ui..
tum in magna uirorum ac mulierum celebritate
uggeftum concionaturus alcendilfet , ranarum e
. proximo lacu coaxantium Pcrepitu prazpedieba
|;ur,ne commode audiri poH`et.lgitur ut : im
perauit,atqs ex illo etiamnum lacum illum ranis
refertum,fed nullam earum uocalem effe
afeuerant . (bud mirum,fi hoes eius dorinam
ecuti lint ,cuius iufis itrationale animal obedi..
uit f. Rame obmutuerunt, 86 homines (!
Chriftum coeperunr.
P AT ! V,S epifcopus in partibus pro. :
(2 Scotiz,ChriPti euangelizalfe prim9 epiftopur
dx'cirur.Qyi cum per Hyberniam iter facerer, et fe
przdicationibus nihil proficere uideret,deum pre
catus aliquo hominum illorum du
riciem commolliret, quo ab erroribus iam tdem _
relipilcerent,8 ad religionem ueram conuerteren
tur. Diuinitus admonitus , humi circulum defi
gnauit,atqt inibi terra penitus fubfidente , hiatus
ingensapparuir,magnumq; omnibus incuir rer
rorem,ne in proundum acti pcznas iam increduli
taria darent.Hunchlat
_ I adhuc : ferunt, . 86 Speelspl
occulto quodam finuofotp meatu ad nefcio quae im
purgatorii loca deducere. Id utrum uerum fit fci..
noftra refert.Credimus enim purgatori.
um animarum alicubi effe, etiam fi ibi n ft,ma
giique illud nunc confiderare expedir , quanta hic
fanus human falutis cupiditate Hagrabar , cui
non fatis fuit uerbs docuiie, nifietiam rniraculo
rum terriFicationibus,quod docuerat, credere co.
gerer uel inuitos.
A anaritvs' rorfagctfwrfcn
.

, ne orricio no Bviiu.
86 indomitam plebem nullis praedicationum foli
eitarionibus,ad modefrius uiuendi rationem "
gere potuilIet,epifcopat reliquit,86 iummi pon.
tificis permiifu ad coenobium Calini montis per
ueniens monachum fe fecit.Pertimuit eo fu ngi of
(icio ,polquam commilfos meliores efficere
nequiuifet, ne qufiife uideretur quae fuafunr,
non qua: Iefu Chrili , _id eit,fuum honorem,non
aliorum profedtum.
COGITENT NVNCquam rele agant,
In creditum gregem pabulo prardicationis
; fidi pafcere negligunt , 86 fe paiores profitentur, ii,
nais effi- is qui quotidianis exercitationibuis ieie fatigabar,
cium exer non folum parem nolres dimii'it,l`ed etiam (
re noli- tati renunciandcenfuit. Qgod ii is qui tanta ani
mi Iolicitudine , }; contentione in monendo
fuerat , obincorrigibil t plebis gueriitat
locum tenere pontificis dubitarit , quanto magie
timere debet lucerna fub modio fal fatui,
eanis mutue non ualene latrarecui dominus per
prophetam comminatur dicens. Speculatorem de
, di te ! Il'rael,Si : ad impium morte
. morieris,non annciaueris ei,neq; locutus (,
" ur auertatur a uia [ impia 86 uiuat, ipfe impius
in iniquitate fua morietur,fanguinem autem eius
mit de manu tua requiram.Ob lioc quidem et prophe
ta contremuit cli'cens,V mihi ga tacui.Et apofo
' ' 9 lus,Vae mihi el,inquir,fi non euangelizauero.
Iuuemlig IV V EN A LI S natione Apher,arte medic?
epifcopus ordine presbyrer,c a ontifice Romano, ut Nar
' infideli populo hriflum euange1izaret,ius
potefatemq; fibi' concedi petiiet, epiicopus eor
clitutul illo it ctulit,Mul_tiiqi ibi catholica .
LIB!! I". an
: praedicando confirmada, quendam de ob
Rinaror numero, cui irer czreros error :
charior erat,fibi infenfiffimum hnbuir.Qri comi
henfum(po&quam minis uz carnem idolo immo'.
latam rer)coger uerbis non potuiffec , uiri..
bus aggredirur.Cul:ellum ori admouet, iriofq;
dentium dirimere ordine. molirur, uiam
cibo infra fauces refpuenris indidendo . At
fer? quam cogirarereucnir, Repenre enim (
lympharae menris infania correptus , cuipide in fe
ucrfaipfe (ibi iugulum ferir,86 ad pedes eius qui
inuai`erar,ex2nimis corruir.Sic turarus domi
nus p dooris diferrum gurtur , ur hic qui !
per uim poilucre attenrauerar , fuum confoderer,
86 fibimec manu mortem confcifceret. Eo ca
dcnre,rehqui omnes qui pari infidelirare diu iacue
ranr,pen fidem fefe erexere Chrii, Et : incre
duii pna,multis credend caufam praebuit.
S E R V A C I V M Traieenfem epifcopum, gemma
hac pirirufani graria doratum fuiie ferunt , ut ,
prdicanrcm audienres aliengena, diuerfzq; na
riones,unaquse<p lingua locucum purarenr ni
inrelligenres,quod ab .
Ad hac tot miraculis daruffe dici?, ira pure fan..
ie? uixiH',ur przdicarione,uirruce,n1oribuI ad
per apoolorum proxime ui
dea:ur,Igitur ": przet oporter,
qui pritare cupir prardicandi ( , operario
: ignorum.
I V O N I presbyrero ad przdicandum "
ti Huuiua non modico incremento ponti upcr efu pmb"
fus inrercluferar,mox in (efe ac ubfi
gensl.x_1x_|tigcrirugtamfalubrcmoperam
4 DE OFFICIO DOCTORIS IVAN.

ri,trani`it ptzbuit, rurfumq; pontem operuit a.`
quis. Huit Iimiii miracuio oiim Leuitis arcamfea
renribus Iordanis ad fontem reueri'us aridurn cef.
: itmfed qui illo: fecuti Iunt,in terrain promiffi.
onis perueneru nt,qui Hiuonem,in czli afc
derunt, alterum legi,alterum euangeiio datum.
!'.admun_ E A DM V N D V S Cantuarieniis archiepi.
dus archifcopus, cumin Gallia apud Vigorinam urb, iub
epifcopus praedicaret, 86 populus imminrem fupra ie,
atm nubiscontraftionem cernens, piuuiam time
ret,diiabitp (!) tea pataret,iie dubitarnfxepit,
86 imbri ne uerbum di impediret iuffit. Magna
uis aquar,circa eos qui ad audiend cuenerant,
in terrain deiiuxit, nuiium ramen ex tanto homi-`
num numero attigit, Et pariter ac pudor
oiies cotp_it,noiie iili, prceptis obedire,cui inien
ibiie elementumfinita
ris uitppofito, paruiiet . Iraq;
dicatie non ine
abiert melio..
multi,d
emiia defiert lacht mis madidi,piuuia nemo.
Domi. DOM I NIC V M ordinis przdicatorum fu...
. rutum inftitutorem,prati'agiis quibufd ante .
fitta tum fuit. Mater eo fotcunda catellum Ie pepe..
: i`omniauit,qui faculam mordicusarreptam,
prferens mundum intendere uidebatur. Eodem
iam nato,cuidam n ignobiii matronae uifurn ,
tteiiam frontieius , cuius fulgore perinde
ac foiaribus radiis torus terrar orbis iucefcebat.
Breui ergo eeum eit,ut ab eo plurima
iizantium turba,per omnes fete prouincias nati.
onesqa diffundererur, pafimqt difcurreret.Siciiie
ardentis pradicationis facibus rnundum IucctnaI
. dit,fic docfivrin ipiritalisiuce illufirauitr
III. _ El V S itaqu collegi] uitllnominatidimusyin

_ ___.r..
nia quinque millia iudatorum ad Chtiltum dica
tur conuertil't,in Mauritania oo millia Sa race.
norum,in urbe quotp Granata docuit infideles,
donec a rege eietus ad fuos rediit inuitus.Italiam
( Galliamtp pratdicando peragrauit , nec la..
bore uius,nec pericolo deterritus,dum ad utter..
nz falutis beatitudinem adipifcendam omnes in..
uitat.Illud in Pfalmo prophet ptomiifum im
plens . Docebo iniquol uias :uae 86 imply' ad te pmu.
conuertentur. A
M I N R V M uero pater Frncifcus , etiam rraneifes
Illud executus uidetur, Ite in mdum uniuerfum
86 przdicate euangeliu m omni creatutaeicenim
hominibus pratdicauit,utmundum repleret mo
nafteriis,filentum
tentaecf; ficauibu-stenerent
ut ad audiendum dociles,
, ac fe manu in.
a_b`eo con
; nonformidarent . ut pie religiofeq;
uiuerent hortarus cit, hast ut crtatorem fuum
laudarenncuius bficio penna habertnt ad uola
:um,uocem ad cantum , ftulus terr afqt omni
uel ferendi uel merendi labote ad alimentlurc
fuftentationem, uo hc amoris Itudio eos quoi
ad fruendagi beatitudinem genitos nouerat,_doci!
{ dixetim',fietiam irtationabilia quantum illis
conueniret monete non ne _
1 D E M apud caitellum allinarium pratdics, mm
hirundinibus multiplici ga rritu obireptntibus II
imperauit ,nullaqa deinde quamdiu ipfe
uerba fecit, ne minim quidam ( 'aut fufut
rum edidir.Et quifquam tam mpudens efr, utdu
bite: : os eine locut,cum eti beiti
inltrglgm putter natura: ius: alum qd locum tit
\
su DE OFFICIO DOCTORIS .
intellexetint 86 quod iulletit,obedido pegerine.
_ ANTONIVS Hifpanus huius ordinis uit,
Antoni- fa nlritate percelebris,cum a ud forum Iulii mo
abbi ram trahetet,pratdicar : dei iulI`us,impe.
excufabat,nunquam antea eiufmodi decla
mationibus ulus.Veruntamen iulloni maiorum
obtemperans,talem fecit fermonem,qualis exercl
tatilimo tribui potuifl`et.Exinde pratdicationib9
operam dare coepit. Cunq; aliquando de cruce do
mini " Iefu Chrlti uerba faceret, patr Fri.
cilcum,qui uiuus adhuc alia in prouincialonge fe
pofitus degebatxppe aate in acre uidit,nutu con
firmantem omnia quae ab ipfo dicebantur. Ad ti
fublime euangelizandi munus non nifi per humi
litatis gradum alcendit,hoc elt,dum le eo indign
v reputat,86 tamen quod iubebatur,obediendo ex.
xohanm periti non recufat,led 86 tunccfitens ac dics,Dq
Bernard, rlna mea non ell mea,led eius qui mifit me.
abb D E R. N A R D O Clareuallenfi abbatc
traditum el`l,quod mater eum editura,a nte in qui
ete uidit fe catellum in utero latrantem habere. Id
` nterpretatum elc,eam diuini uerbi pratcon egre
gium parituram. lane interpretation mi
nime falfam fuille euentus docuit . Quanti em hic
fanusin dicendo ingenii induflriatqa fuerit,qu,
tat in exhortando uirtutis,ipla fcripra eius quae in
manibus habentur,indicio funt,qu:r quoties legi
, totfies : occurrit ,Argentumeleum
- ua I.
Hm' HIC cum alquandointer praedicandum libia
ipl'i placer: cp|ll`et,ad inanem glori occulta lug
geione illici fe animadnertens,aduerl`us dazmon
protinus inclamauit, ; perte : piritul
ammi .m. In
iadicationem hanc inchoaui, nerf# 'per te
reperens, 86 arrogantiam cauir86 conferua
uit- humiliratem` Ex quo (; pater, quantum illi
reprzehendendi fi! iuis prdicarionibus ina.
nem tantum laudariis humanae fucum captanr,
[eq: dor."l:os dici malu nt, quam doce`x;e,quandoqui
dem difciplinis non ita necelarjs occupanrur, d
-docent,dilatantes philafteria 86 "magnil'ican Mmhz.
tes fimbrias,ira fane,ut qui audiunr inirentur ma
gis quam dilcant. q V st h 9
_ 1 s A Nr Anachoumr h;i_
: exemplum. Qn cum aliquando illiteratus' ac m
ruclishaberetur,tantum in Mareotidisereimo ma '
tiens profecerar, ur neminem ad e`ur`n,difcendi alia.
quid graria,acceiTe ferant, quin idem difcedens, ,
_ ie faris edocftum diceret. Mira illi fcripturarum in
telligria ine'rar,deo iis prtcipue mylerior fuor
abdita referte,g n t le multa l`cire,qu alios do
cere,ut falu'i fia nt,charitatis Rudio exardelctt
EQV 1 TI V S apud Valeriam urbem abbas, E
poilquam fcalpello ( quidam lingu rubigin ggg",
ab angelo leuari uidir,ab eodem iuius eil ad praz. '
dicandum egredi. Diuerfa : peragrauitloca,
paffim euangeliu pr2'dca'ns,ac it facris'q';codicib""
iumentoimpofiris iter faciens. Accularus aur qa
nulla apoftolicae fedis auorirate, praedicatiis of.
ficium exercerer, ciratur.Et dum profi..
cifci pararet, interim pontifex per fomnium exter
rirus,rurfum illi ne uenire farigaretur, per
ui{`ir,fimulqg opus,` quod cperatfacere pergerer,
quandoquidem id faciendi faculrar n abhobiis
fed a deo accepilet , Spiritalis enim ( ut apololu "
||quit)omnia-iuicat,ipft nernint iudicarur.

im DE ! VAN.
. HOC docendigenus apoffolli fntentiti'nt`el'cfi~Y
1.C(,_ri. I4 fum fminis e&,Mulieres,inquit,1'n ecclefs
Mana ant. Non eri ? eis loqui, fed fubditas ;
mlgde; : 861 dicit.Si quid : uolt difcere,domi uid
; rt ros fuosinterrogent. Turpe mulieri loqui
ma in ecclefia. Maria: t Magdalen dicatiqnc Mair/
filia euangelium recepit ChriPti:Et Marthae foro-
ris eius Rhodani accolzz. : (olas apoffolatusr
fungi officio,ut quae cum Chrifto & uiuente 86 re
(
culis cuerfata: fuerant,quicquid
confpexilent, 1 illoaurib9 de illo 1 ;
e:\reepilI`entY
&ui'i.4~ fide certiore telarentur. Siquidem 86 ijs iure fuo
dicere licebat.Non poumus qua uidimus 86 auf
diuimus non loqui.
I Q_VA_ L I uero dilgentia , quantoqz Rudio in
Pr21*?_ docendo uti debeat catholicae profeior difciplid
" 1 , Paulus apoiolus oiendit dum Timorheum
',;. hortatur dics,Pra.dica uerbu m,inia, oportu ne,
; m5'4 imporrune arue obfecra,increpa, in omni paci
radica-
. . 86 do&rina.Eundem
. - loquendo cnutu
quoqi in -
circfpeq; eie oporcere , monflrauit cum airs
;.Timo.i. Formam habe fanoru uerboz, qua? 11&1
1bidem.=. in fide 86 111&101 Chrifo Iefu. Et paulo poli:
Noli,inquit,contendere uerbis.Ad nihil enim uti
le nifi ad fubuerfionem audienti. Solicite aut
cura te ipfum probabilcm exhibere deo, operariY
inconfufibilem, : traanrem uerb ueritatis,
prophana aut 86 inaniloquia , multum em.
profici unt ad inrpietatem,86 fermoeoz ut ea-nce!
ferpit. Et terum attstultas 86 fine difciplina quae"
ies deuita fciens quia generant lites.Ad Titum
A'dT'w : , in quit , quae dect fanam docfrin
Sic 66 lominusnofcer Ieiuegliicipulis fuis un cuan"
. : .
gelium regni dei pratdicarent mandauit,non ina.
nes poetarum fabellas, non rerum nihil ad iniitu
: pertinenrium inutiles ueiizigatio nes,
non captioa fophifmatum argumenta,quibus oc
cupatus animus confunditur magisq erudirur
P R AET ERBA modum modeliamque in T;,,.
corripiendo feruandam idem przcipit dicens:Seni
orem ne increpaueril, fed obfecra ut , iuue corripien
nes ut fratres,anus ut matres,iuuenculas ut foro- -d1P5lI
rs,in omni cairitate. Sic 86 Galataa admonet, c GaI~~
ait, Si foccupatus fuerir homo in aliquo ), ~1
nos qui fpiritaleselie, huiuimodi inruite in i'pi. `
:ieu leniratis,confiderans teipfum, ne 86 tu rente
ris . Illos ramen g plus nimio duri uidentur,er de
linquendi aifuerudine iam occalluerunt, acrius in
crepa ndoseH`e,cum IohannisBaptifrat,tum Salua
roris ! exemplo edocemur. Dum enim phari
faros palam arguerenr, alter illos uiperarum pro- Matting.
geniem appellauit, alter hypocritas generatiem. 1b1dm .
qi peruerfam 86 adulteram dixit. Et cum in Hagi. 3"
tris obiinariores effe uidiiet , diaboli , n Abraat
filios nuncupauit. Ferrum em ferrels malleis pro.
cuditur,cera aurem (quoniam tenellat natur fit)
manibus formatur. Hinc Paulus Cornrhios per
epifrolam
ga ueniaminterrogans.Quid,inquit,uultis,n uit I ' CorinP '
ad uos,an in charitate 86 fpiritu man..V
fuerudiniiif,I Denorare utique uolens, quod ii ad "
huc in errore perfeuerarenr, quo fubuerfos :
reicierat, uitga iam non manfuetudine opus effe
in cafigando. _ g Gal I
DOCTOREMENIM PROCV-L ab V
omni aifentatione 1,1 idem figni.
, tuig de fr , Si~iiti3inibuq plgeetemf,

DE or1"rc1o'ooct'o1iIs IVAN.
Chfifti feruus n eH'em.Alibi quoq; ait:I'ta loquf
l.Tefial.z. mur non quaii hominibus placenres fed deo,qui:i
bat corda no&ra.Neq1 enim aliquando fuimus in
Iermone adulationis,iicut icitis,deus ; ell, nec
quatrtes ab hom'in'ibus gloriam,netp uobis, ne'
cp ab als.Qia in te non eil pratrermittenda Salo.
Irou.z4.. iente'n'tia,dicentis'.Q1idicunt impio`iuPtus
es,maledcEt ei populi, 86 detelabtur eos tribus;
Qui arguunt e`um,laudabuntur,86 lupereos-ueni
et benedi&io".Bt' iterum.Homo, inquit,qui bla na
; dis ficftis feirrionibus lo'q'u'i amico fuo, rete
pandit grellibus eius. dulator n coercet ma'
los dum palpat,fed licentiores elicit.Hoc uitio fa.
cile carebit, qui omnibus rebus anterulerit neri.
Ii'alm"-s` tatem,86 cum Pl`almilca` dicere poterit:Loquebat
de teitimoniis tuis in coriipetu regum,86 non
Regjs fundebar.Sic etiam Elias pr`oph`eta Achab regi i.._
' rat ac dicenti . Tu ne es ille,q'ui cturbasliraels
Elm, Audaet rel'pondt.N ego turbaui Ifrael, fed tu
' 86 domus patris tui,qui reliquiis mdata
ni, 86 fecuti ellis Baalim; Idem quotp Ochoziari
4~R\'l.l te`gem,qu'i iplumI cdmprhclere quacfierat, ultra
adiit, 86 eo morbo' quo ; iacebat', eo quod
de recuperanda ualetudine deum Accaron coni"ul
tum' miferat,peritu'tum pratdixit. Azarias etian
. facerdos Oziae regi luper altare Thymiamatis id.
cenfum adolenti,reclamauit` relltitqz inrep`ide`,e|
quafi facrilegio pollutum' ecere de ten'1pl6dom'i,.
ni non dubitau'it.Tam ergo hi faniimi uiri ab
omni fimulatione, dii`imulatio'n`eque' alieni fue
runt, quam reges illi abaequo honePcoque. Q10.
rum quidem pdtentai dum uicquam aecufan
: uic_le'r'e'ntur, haud formi abant.I_ctlnf_la Y
LI B E K III zal
fi. 8ipi'i cum Apoizolis audifentz Nolite timere S
gos qui occidunt corpus, animam autem non pol` 1
fu nt occ_idere. '
" )? A N VM POR RO expediarmorta (Marum
}ibus,urn uperlun; illis` boni doiq; pratdicato- ,plint bo
res,quantue obePc cum defunt, Niniuae feruata, n1`f:dica
Sodorna 86_Gomorra euerfae doc_enr.ill_a Iona pro..
phetante pognitentiam egit, hat absque dofore in
: fcelus praecipites ire,d_eoq; ulcifcte ad i.
necio nem redaae l`u_nt. Implentes illud Salomo..
pis oraculumum prophetia def_ecerit,di_H`ipabit Pf"_J9
pur populu_s.Etutad ueniam,Prro praedi. Mun'
: cecidit l`piriruil`an__us uper _omnes qui audi
Iebant uerblim. Paulo at ab fen_te,8_c inter Corin
ghios quos ad Chrium conuerterat, fchifma ori..
, 861 plfeudoapoitolis tentantur. Hue
accedit quod qui przdicatores acceper-int,Ch
accepiii"e,8 gui eiecerint, eieciife probtur.Et gd
hac re peiusc` quid illa rneliusd- ' .
' S _E D ET illud _obiter animaduertendum non N5 obm
omnibus przdicandiolitium conuenire.Diu di. dicafldi
[ce quod doceas,cum a Salome prseegpr fit Officium
para { _opus tuum, _8c diligmer agrum qutnlzir.
: Pa 2..d1'fiCS domll wam. Et Iacobus "' "
P.0&QlU3 n IlC00fUlf ,montar dicens,Nolite plu 1bl"
res ! fieri fratres me-i , fcires quoniam ma
ius iudicium umiris. In multis enim oH"endimus
ories. Si quis in uerbo non ofendir, hic perfeus
elf uir.\Dof&i igitur in populo docebt plurimos, _
ut_in Daniele legimus. Et ut in euangelio, Scriba
dodus in regno catlorurn profert de thefauro uo "
noua 86 uetera. Qiamobrem ada poftolos quoq;
_icitur:Sdte in ciuitate quoadulque-in'd;iamini
I 1)
uz DE OFEICIO DOCT EVAN.
utcute ex alto. Ne quit czlcflis pratdica
; onus aumere (ibi auiit, donec uires robur
que conceperit, ad fuiinendum illud,l`pititulIan.
ri ope acque dono, 86 iacrarum cognizione feti..
prurarum. Tum demum prparato domi conui.
uio, in publicum prodeat, 86ad exitum uiarum
confidenter procedac,mulcos inuicet,laxec retia in
capturam,feminet fernen , uerat catholie
que feientiat fale omnia conditac.Sed ramen calce
amenta habeac in pedibus,ne terram attingac,'ut
rota eius conueriatio in caelis fit.Q_uod alijs pratci.
mh , pit,prius ipfe pracflec, quia qui fecer1'r86 docuerie
fic, hic magnus uocabirur in regno caelorum.'Qxi
uero alitet prdicant, ac uiut, 86 ab eo quod ore
Lucas. ii. pratcipiunt fac"cis acq; animo diident, iis dicitur:
Vaeuobis legifperitis, qui oneratis homines oneri
bus,qua: portare n , 86 ipfi uno dgito ue
Pero non tangitis farcinas.l`ales quidem eciam in.
( qui legem dei prdicent, habentur, dicence
ptopheca: Peccacori dixit deus, quare tu enarras
Pfalm. 49 iuititias meas, 86 aiumis ceamtum meum :
os ! quafidiceretz Nolo te quifquamaudiar,
quamuis bene pr2dicancem,ne forte fequaturma
le uiuencem.Sin ue ro aliqui ex eo ttum quod pe.
ritia ingenioque nonnihil polleant,prazdicare ali..
quando arrogancer priumpferinc, uiam .
eis docenres,tunc iis qui andiunc falubtiter profe..
to confulicur, ut magis difciplin eorum, quam
Matth.: 3 . uit rationem habeant,dicence domino, ( di.,
cunt facite, fecundum autem opera illorum
facere,dicuncenim 86 aciunc. Nemo autem
efficacius ad bene beateqx uiueiidum i n&ruic,qua
cuius ata ; confcntiunt, cuius non minus
Lim . ,
nica quam os prdicat. Er hic quidem qui ma.
gnus uocabi in regno carlorum, Hic inquam : lohn
mercedem accipir,`et congrega: fruum in ui '"
ram , qui feminar iimul gaudeac qui
merit . ! bear? Q iue }: uixerir,qu
to beatior qui fimul 86 ut non fibi ,
gerumeriam aliis faluri fit.
De Sacerdoribus houorandis
Caput. V,
VAE AD EVANGELICAE
tutionis doorem pearent, haicnus di
ximus,nunc quantum honoris facerdorali
dignirari deferri debeat, explicem us.
R I M V S in fcripruris diunis Melchifedec
.Iacexdos memorar_ur,qui panem 86 uinum obrua Memnff'
Jeri: deo, 86 .cui Abraam patriarchal decimas de- gc
, quiqueeriam rex Salem . Sed dum W
tanrumerat, n illi licuic facrificium minira
re, decimas exigcrc. `Sacerdos ergo faius dij,
: poreftace przrederec fanirate deo pf,
ximior fieret. -
A D HAEC i quie ucfes cornamenra Aa.
con pontificia 86 filiorurn eius facerdorum,in Exo
do confideret, inuenie: in eis creaturarum omni
um typum,& hoc quidam qua nium ad allegoria
am perriner.Qganrum uero ad rropologicum
(um, uirturum cunarum imaginem. Er fi ana
eontemplari uoluerir, figuram Chrii. In
fronte nomen dei ineffabile fculprum in auro ru
, capurchi de9 ; t capur cd1' Chrfi. Exod. .
Dleo anificariis cfecran,ut eund fignificr, pfalm. 41,
4)eq.er;3c_lih ,Vnxic cc dc, 9:9 cu? : 13
r
: sacsnnorivs HONORAN.
eonfortibus tuis.Et Ii tanta pontifici 86 facerdoti
Prm. bus dei tribuuntur,ut mundum totum,uirtutei`tB
omnes contineant , 86 fimui mundi uirtutumque
dominum nobis exhibeant , quis non eos ante
cunos mortales qui in terra funt , ponendos ar.
bitretquis ! Iola officii autoritate n oiiibu.
magia reuerendos exiftimetdfoli pontifici fanrta.
Ianorum ingredi iicet,foiis Iacerdotibus in alta.
ri deo minirarqfoiis panes propofitiones fume
re,86 pro populo fupplicare , cedatoninis terrena
poteltasmihii in iacerdotis poteiare cfpicimus
quod non caelodignum fit.
I Reg . . I NC fa ne eihquod emiiI`ariSau|is regis !
S'acerdo_ fr interimere facerdotes Nobe , eo qd Dauid (que
S Nobe ipie rex peri'equci:atur)i`ufcepiifent, non fint aufi,
manum eis infette. Aderat rex,in facin9 urgebat,
cuntantibus iratus minabatur, At iili immoti fi
xiq; icerere,adeo ipfimet fors ita ferret , ;
occidere dei miniiros maiebant.Serui deniqr mor
) te contempta,pra2tuierunt furentis domini iuiioa
Ibdem ni reuertiam iacerdotum: Doeg uero idumarus,
' cui nulla teligio,nullus dei metus erat,nec Iacerdo
tum quidem eius cruore manus iuas fondare rimu
it,nec !!! pios coram impio rege iuguiare , ut
iili morem gereret , ; in terpretatur mortuue
ne nefcias morte atterna dam nandum effe , quil',
quis tam excellentis ordinis uiris iniuriam {
re non perhorret . Ac ne tam immane Hagiti nel
|.Beg.;i Sauli ! ipfi ; impune ceiiffe exifimes , am
bo Iimul cum in Geiboe piiiiii nos fugerent, iu.
Fco dei iudicio propriis mucronibus incubuerunt,
emer i nterIicientes,qui facerdotes interfeceranr;
SE D ii tanta: atitimationi iuitfacerdotiumie

I
. ; ist
anto maiori eH'e debet facerdotium euange
hie quod non iam pecudum uitulorum , fed Sacerdoti
Chrii fanguine coniecratum cit, Um_n0Ur
_A _N A LET I pontificia epiiolam extare lfls'
frunt,qua ptatcipitut fummum ac pracipu ho. Amd,
norem presbyteris fidelibus deferendum . Non
olum igitur ptesbyterum offendit , qui digne n '
honoratfed etiam pontificia edium negligitat,.
que contnit,86 cum gemini criminis teus exiat
alteras irreuerentiae , alteras inobedientur` potnas
dabit,l'i modo potnitentiam non egetit , 86 corre
tus cto deinde miniilros dei coluerit fubmiHi9,
quanto erga eofd infolentius _fe gefferat puerius,
'A CONSTANTINO quoqa imperatore
Iegem editam tradunt, qua decernat plus honoris Cfttin
deberi homini in facerdotali cligntafe ciituto,C] imgator.
ulli alii uel domino uel regi,certum enim elle in il
lis honorari Chti{l:um,qui uic Chtifti in terra ge;
rerent,non in illis qui imperarent terrae . Solis : _
quorum locum iacerdotes tenent, a do,
mino di eHe,Qri uos me recipit , 86 qui
me recipit,recipit qui me miiit.
I V R E igitur Martinus Thuronfis epii'cop9
avalentinianomperatore, inuitat), cum : Martinus
principi bus uiris una recumbentibus pritnus po-
_culum accepiH`_et,in quo circunferendo(ficuti tune
mos erat)honotis ratio_ducebatur,eo guitatopref
bytero fuo fe haurienduln pottexit, nemin _ e
x omni illo conuiuarum numero digniorem -
etnens,cui
fecdum honoris
Valentinianum locum :
auguftum. A iitn
'.
I DEM Valentinanus,cum aliquandoadeun
ti ie Martino n aiIurrexiil`et,atqs etiam tem qui Idem
sgg DE SACERDOTIBVS HONORAN
dam petenti, ubiratus repullam da ret, Pcatim
ma a folo lurfum uerlusemicante allurrexit inui
tus,86 miraculo perterritus petita conceifit, mul..
toq; deinde honore afficere epifcopos panter 85
presbyteros cpit.Liquido iam perlpiciens tette
nam dignitatem diuinaccedere debere , 86 lacetdo
tio prditos,aequum elle etiam ab im peratoribus
Itonorari. -.
P R REA quid 86 Theodolius au.
gu&us,quoniam iratus in Theffalonicenfes upm
quam quod iulum atquumq; effet , animaduerti
Ambro fecerat,Mediolani ab Ambrofio epilcopo ecclea
us tas.. liz aditu prohibitus , palamque reprathenfus pa,
tienti animo pertulit,86 commillum confits poe.
nitentiam egit.Vide quanta efr facerdotis aulori
I tas,qui tanto principi publice inlultare non (
tauit' , Et cui rantus princeps populo infpetftan
te cedere non trubuit. `
I DE M cum pafchali quod_am die ecclefiam in
grelfusintra chorum conledillet, audiuit , non
locum purpuratot elIe,led lacerdotum iubenti
que Ambrofio ut inde fufcitatus recederet,obedt
uit,Pol hac Concantinopoli ad ecclefiam ueni
: in choro felum accederer,a pa triarcha in ui
tatus nequaquam acquieuit,magis Ambrolij ien
tentiam iequens atcp approbans,qui ne imperato
res quidem lacerclotum conellione fatis dignos
? iudieauit. -
hlm A N TO N I V S Aegyptius abbas,uirtutibus
86 miraculis ubiq; clarus,iplos presbyteros ac la
cerdores in fumma ueneratione dicitur habui,
Iolitufq; eifdem caput l`ubmittere,benedxc'lionent
[ibi captare,86. pro magno beneficio li
.`
tam fanlus uir haud qua ran
ti Iacerdotal benediion fecilTer,nili per e ia n..
ior fe fore cognoulI`et.Benedici a lacerdore uo.
luit,ut bdici mererea deo,nin lola uitte luz ine
tegritate confidens,uerumeti aliunde ipiritalia li
>'bi fubfidia comparans.Nam 86 palmes ille in eu
gelio,quamuis frutuolus arq; foecundus , adhuc
tarnen purgatur,ut lrudtus plus afl"erat,86 prou.
tu indies copiolius exuberet.
F RAT R V M QV OQ_VE minorum in.
Pcituror ac pa ter Francilcus, licet om ni fa nitatis
genere prae&iterit,n minimum in hoc laudatur,
quod maximo femper honore facerdotes profecu
tus fir,Dicere folirum tradunr, fi cui iantfiorume
:alo in terrarn delapfo, 86 cum illo limul facerdo
ti forte occurriier , prius le facerdotis manibus
dfculum daturum , deinde reuerentiam falurum
fanto. Plus quid le debere illi fignifics, a ci mi.
nilrante facratiifimumClirilti corpus acciperet,
illi qu iam c Chrilto regnare . Cluan
ta aueem res effet facerdotium , in eo odit quod
fe indignum illo iudicans }; promoueri paifus
ir,foloqr diaconatus officio contenrus quoad ui
xir,fuit.Cogl'tent nunc iacerdores ualis eos dece..
at , fi Francifcus iu n fu icere credidit.
I O A NNE S primus,g Hormifdin lum.
mo poneificatu lucceiit, Conftantinnpolim uer. P393
ius pergens,cum Corinthum diuertii`l'et,equ ei a f Z()
ci cmodat aceegat, . Hocec1,1dinrma' `
nus mfuetior eli`et,ut|' folebat uxoreius Q cmo
dauerat. Polt hare illa i uellet,feroci
re equ9 ac ueluti ; et indomit7 circagere fe /SL L16
fe, nte ono pati,ut cuius dorio pontifex i ( `
(
. DE SACERDOTIBVS HONORAN'
mulier federet.Cuius rei non mediocris admiratiq
tum ipfam,tum uirum coepit, Ieq; illo equo dein.,
ceps indignos iudicantes,e pontifici cui prius c..
modato c`onceiTerant,muneri obtulerunt. Docuig
iumentum quod homo ignorabar,non folum ec.
clefiz antiitis perfonam 11 honorand, fed eti
locum in quo coniiterit, atque adeo federn ipfam
in qua 1 aliquandocollocarit. '
Marcelli MA RCE L LI N VS Ancona urbis epifco
nus ein pus , cum podagrz morbo fraus ac debilitatusI
incedere pedes non pol`fet,gFcari 1 11111: 86 con..
traincendium quo urbs ipfa cagrabat deponi.
Mira res,ad illum ufq; Hamma perueniens retrq
cedere coepit, paulatimq; uanefcens faeuire defijr,
86 fopita defecit.Qiod 11 ignis,id 111 ele
mentum lacerdotij uirtutem fenfit atq; refugir,gs
tam impudens eFc,ut eandem reuereri,eidemq fe.;
fe 1 nclinare fubcereqi contemnati ` `
- ` ROFERA MVS in medium alterius quq
Maria que fexus huic praeceptioni cgruens exemplum,
egyptiata Mariam Aegyptiacam Zozimas abbas in defer.;
Zozirnag to orantem,corpore fupra rerram 10111111,1.
abbas, pra aquas Iordanis ambultem non mergi.86 itu
pefaus congenuare nte illam reuerenti gratia
uoluit.A_t mulier facerdotalem in ipfo dignitatem
animaduertens,non permii`it.Sed econtra honor
quo fe indignam cenfuit,ei detulit. quidd'
exiims facerdotem elfe quam miracula facere,
mo omnibus miraculis mirabilius iudcans .
pane 86 uino corpus 86 fangunern Chrili confice
re,quod folis facerdotibus eli: datum.
Sacerdof A D haecligdi foluendiq; poteas eis tribui,
tn laus.I
praedicationis oil`iium,gubernandaeq; eccleiiacrg
8 LIBIR..A III. ' `
I6
imencommit'ritur,86 ut eirpiationis la
uacro,caeterifq; diuini facra`mentis,`ad cae
leem beatitudinem adipifcendam idneos red
'dant mandatur.Ipfi funt ! terrae,ipfi lux , Matth I
ipfi ciuitas fupra monrem aedificata, lucerna ' '
candelabrum pofita,86lucens omnibus qui
in domo deiAi`unt,Ipi`i ab apololo' dicunrur genus _
ile'tum,`regale iacerdotium,gens nra, populus "Pm
Va'cquifitionis.Denic}z angelorumq; uo- Amm, I
-tabula in Apocalypfi promerentur.Et in pialm `
'audiunracerdotes eius induam falutari,'et fa ?! 1.;
_ kius exultarione exultabunt.Haec fuhr ! qu
anusppheta Dauid fufpiciens 86 admirans cla
Yhuat.i\/Iihi nimis honorificati : amici tui deus, Prm 118
hirnis confortarus eli principatus eorum. Hc86
hos certe mouere debent, ut prcipua 86 fine
quadam uenerarione aficientes , quicquid
honorigquicquid in eos contulerimus,in de
um contuliie arbitremur,deo prariitiie.
C AETE R VM 86 iacetdotee ipfi uideant,ut Quant .
iuanrum auoritate atqehonore reliquos morta : erre
les a`nrec'e`erinr,tantum 86 uirtutibus prient. dtbeat fa
Cui multum donatum mult ab eo exigetur
Quod fi iis qui femel in anno i:icrofanc'rarncom.-Y
Imunidinern de manu iacetdotis accipiunt,ut ie pri _
probent pr?ecipitur,86 ficde ane illo edant 86 'C|'|'|l'
cle calice bibant,quanto magis ebetproba ri uiue
req; iyncerius is qui quotidie ad altare dei accedit,
86 tam mirabile ftupendumq; facramentum uer.
bis conficit,manibus c`ontrecat,ore fumit, 86 fu.
drie`ii'drim'quando'qi ali ! . Cairum igitur '
o'rpo'i'c,pr omnibus pium,humilicate
- guieagbtl_uj_tm,parientia firmum,putitaten-i
DE SACERDOTIBVS HONORAN.
dum,fanc'titate perfec':um,omni denique uimit
odore pratter cteros fragrantem effe oportet fa..
cerdotem,ut eianimo cfentiat,cuicorpere fic ad..
chnnus. hatrere prziumit,Si enim calitarem illius coniide
res,uirgo 86 uirginis filius.Si humilitatem, for
mam ! accepit cum elet deus . Si patientiam,
opprobria,contumelias,uerbera necem luiinuir,
ut nos faluaret.Si puritatem, peccatum non fecit
86 non eft inuentus dolus in ore eius.Si Iantitat,
fa ntulfanorum elhgratia 86 ueritate plenus.Si
rfe&ionem,nec augeri in illo nec minui potei,
ic quippe ille eli: unigenit9 dei filius, per qu oa
zufa funt,86 fine q fa ell nihil 86 principi
um 86 finis . Chrilus Iefus ,cuius nomen .
omne nomen,cui o genu Hecl:itur,cat1el`tium,ter.
a'eFcrium,86 infernorum. In quem angeli profpice
defiderant , patre 86 fpiritu lando
implicem inieparabilemqt fubltiam tremunt,
Archangeli reuerentur . Dominationes uenerani.
eur,Poteltates adorant.Virtutes,Cherubin 86 Sg
raphin conftentur,omnis ipiritus laudat. I;
bile uerb, incirclcripta deitas, incompraehiibA
lis maieitas,fub uiiibili iia palpabiliq; fpecie ad:
te e ca:lo dignatur clefcendere o facerdos. Cogita
perpende,examina,quem te exhibere debeas , ne.
talis ac ttus dominus a te inuitatus,ad te uenis
in te inueniat quod ipfum offendat.
De pace colenda.
DIX I M V S de facerdotali dignitate hono
randa,nunc de pace colenda obferuandacl
dicemus.Nam_ new lacrdot ptiiicem_U
~4`
__ |
risen. III; rn'
fads honorare uidetur,qui quod ab ipfo inter finit;
arum folennia lacra uotidie prcipitur,negligi
arq; ccemnit. Ponti ex aur ab altari ad popul
conuerfus dicere l'oler,Pax uobis,Hac nempe pres
ratione nobis innuens,ut cum proximis pac lia,
beamus,fi deo reconciliari cupimus. _
I S A A C patriarcha(ut inGenel'i legimus)Ge
rare ! Abimolech Palatftinorum regem ?
dens, ( multa fer hominumq; copia auus fuif ?
er,r'n inuidi incidir , Eieus ergo abiit 86 femg
ubi ttanquillius uiuere : qu rens in Berfa..
bee [ibi pofuit { . At cum idem bimelech
potentiameius formidans quem oFfenderat,ultro
arnicitiam petitum ueniiet , ipfe oblitus iniura,
qcfpetebaturfacilecelinlnitoqueinterfe fdere
pace iureiurando firmata, hofpitium conuiui..
umq; illi 86 omnibus qui c illo etant indulfit. Vl
cifci offenlorem fuum porerat uirbus iam !
or,fed ficutexpellenti non repugnauit, ita amiciti
am perti annuitilt quo fibi magie obnoxi face
tet ad epulas inultauit,laute opipa req; inlruas,
in pais concordaeqg amaror fuit.
DA VI D quoq; Saulem regem le ubiq; hos ;
tiliter perl'equentem,fuga declinabat,8c cum poi' !l_f8.24i
fet latdere,noluit.~ Chlamyds eius oram latenter Ibldi
ablcidit,haitam 85 fcyphum fecus caput dormien ._ .
tis pofitum ab&ulit,ut ea res faceret, ideo -
patcete uitae perfecutoris,ut : quo tana
d placato in grati rediretltaqi beneficio !
uia eli: Saulisinuidia,pacinter fe niere . Dauid
r'Saulis incfttia: n ignarus, ne fentia ua illi
rurbaret,inPalatltin adAchim reg fe . " .'
tranulit,habita_uit<p in urbe,donee SamiY
im DE PACE COLND
lioium armis cacfo`,rediens illi fucrellic in regn,
cuius odium placare quam ulciici maluerac,Sicer
.go dei benignitaa ac Eauor,pacis pacientizeqi, ex.
altauir cultorem. I
mum VERVM quoniamipfe Dauidin negociismi
licaribus alidue urfatus,hofium cruore manus
foedauerat,prohibit9 ardificare templum domi
t.Para1.icno.Salomon autem iui`i`us,uc qui iemper pacifieus
86 belli abiiinens fuit.Nunquid igitur peccati arl.
Iguitur Dauid,qui deo fauente proilraueric iniml
cosr`Minime qu1'dem,fed tarnen ideo aedificatio
'pli illi interdiciuc omnibus conllef, quanti apud
deum momci Iic',perpetua in homine ! obfer
uatio,imperturbacaq;cranquillitasr
22l25 E Z E C I A S rex Iuda,cum refponfum ada
- cepiii`er,the|`auros quos I+labyloriii'.~'il glori cu !
Reg cate oiIentauerat,fdem futuros praedarn , deli
conl"cius.Bonus inquic fermo domini, fic tant@~
. pax 86 ueritas in diebus meis , Non negauit
elfe dei aduerfum fe iudici,i'ed mala diiferri .
tus e&,non ob hoc ne thefauros , fed ne thefaurit
chariotem pacem , : quoniam pro pa..
ce,non pro diuitis orauir,quoa:l uixit poilea ho.
Prem non uidit,deo in polleros calamicacem illam
quam intermnatushfuerajtransfertquc mllra-.

, retpr
nen ameaecerni
ipfe eopi patris
us pacem.
coaecernus filiul,
non prius de homine nafci uoluit, quam torus ter
rarum orbis poficus bellis pacem agerec . Cur ira,
-nifi ut pacem 86 concordiam ( gratifiima effe fi
gnificarecI`unc 86 angeli lttes cecinerunt.Glo
. iria in excelfis deo,86 in terra pax hominibus bo
uol{.i_nta_tis,Ipieiniuper diicipulis iuis,cumeol
la gramas ucnritcm , praz..
ut quamcumque domum ingrederentur, Ra
aditu ofFerrent,pactm domui' il
li',pacem habirantibusin ea.Et ad crucem irurus, .
hc hreditario (: dimittere uoluit dicens. Pac 1%.
tclinquo uobis pacem meam do uobis.Non quo.
_ modo mundus dat ego do uobis. Mundana enim
I utilitarem refpicir,diuina charita|:'m.Hc et.
iam deo pofccre nos infhuit , pro orlibul
ri crediruris , patri uppIicat,ur : ipfc cum
paire unum funr,ita 86 hiin ipfis unum . Non
poiunc in Chriio, qui non unanimi- ' ~"
-ter adhz-rit uni Chriio, ut unius capiti: membra
effe meretur.Non efi pax impiis,ait domx'nus.Et '
ineugeiiolegimus, non alio erga difcipulos falu lrl3~i8~|
tationis genere eum fuile ufum , qui ut discret,
Paxuobis.Tu nc quoep cum refurreionem f
lnfufHareteis,Pax uobis inquie , Accipite pirir
fanci'um.Nimirum ut : ill qui Fpiritufin `
! charifmata : promereri, priuscum pronta'->
mis uic concordem atquariimtmqx efeoporeere.
Vnde apooiue idem pire, inquir,pacem habe. ;
, 86 deus Pacis 86 diiec`iion is eric uobifc.Erdo Matting: I
minus ipfe ait` Si duoex uobis confenferint fuper
terram, de omni re quamcunq; peeierint, `
paire meoqui in eti. Vbi unt duouel
xrtscongregati in nom ine meo, ibi fum in medio
eorum,O in:cR:ima'~bilis bearar concordia: merces.
I(b1iClenin| maius dari poruir fiominibus inter fe
cnfentienribus, Cf; ut quicqd petuntimperrenr,
86 Chrius illis pratfens mediusi'ir.`
TA S pax in apofolis,in di`cipuIis,in mag ' 7'
qaauannfdonbus Chriiifuit. Non
-

`
274 DE PACE COLEND.
eam difcindere t rannorum fatuiria, n uoluptal
tum iiiecebra fu uertere,n perpetuu diaboli ci.
dium fuppianrare.Omncs difcordiaturn machina
riones fola pax in arce uera: iidei collocata Iupera
uit.Haud iili pacem nunc habert in cacio, fi eam
habere dei`ijiI`ent in terra,idem uelle 86idem noiie
fupern beatitudinis dignos fecit. Concordia ca
haec arq; confenfio ueritatis, non erroris fuir.
)? I eiuimodi }: tranquiilitate :
Vbaidus Ioient, non in tantum fed in aiijs etiam men..
epifcopus tem irritarione aliqua aiienatam ailicerc ac molli.
re omnibus conantur . Vbaldus Eugubi..
urbis epifcopus, cum ciues [ in feditionem
_ , uerbis pacare non potuiiietzf iam ad ar.
ma effet concurIum,inermis inter tela iriosqe
mucrones irrumpens,humi prnnocorpore feierp
i:raui,t,nec exurrexir, donecilii Iauci iacere rati,
mutua odia in unius miferation cuetriient. ;
eens ditemi: pugnam,quam ita ns nequiuerat in
hibere. Audacem 86 periculi impauidum
fecerat ipfe pacis amor.
1 D E M Fredericum impetatorem Eugubinus
Idem nfenium iratq,86 ob id graue aeris uetfigai ac..
ceptis obiidibus imperantem, fuppliciter adiens
placauit,ita ut ille 86 pecuniam remitreret,86 obfl
\ des reitueret, 86 ipm ubi muito honore af'fecii`.
fet,dii`cedent'e' deduci iuberet. Sicq; pafior bonus
intenta ouiurn fuarum trepidatione nunquam c
geuit,donec Iecuras redderet,fa&us eis uix Iperaa
ta: pacis impetrator iimul 86 rluntius.
maa . IV O quotp psbyter, cu mulris miracuiis,
r,bym tti i mpri mis pietatis operibus clarus,doie_ns quen
. dam cu matte n ! odio diii,`idere,poitqs recona
: nulla prorrue ratie quiut, miiale pro ein
Iacrificium obtulit deo.Exinde nemine iam folici
lante, folo diuino inltindtu ita animi: refipuere,
ut 86 hic fe agnofceret, 86 illa matrem. Do
nto eli, ut uos exhottando ad concordiam
teuocare n po umus, teuocemus pro eisdepre.
cando, quidem non hom fed dei donefi: pax.
P A N VC IO abbati in folitudine uit ag P f .
ti , reuelat : quendam Heracle illius regionis a;b';:
urbe fibi : meritis elfe par, 86 quattens
nit gdem 86 uxorem et filios habere,fed poil:
fecundam fceptamplem calitat Ipia ittua
re,iuftitiz udere, pietat colere, 86 hoc przcipue
motie habere,utfi quos inter fe odio diittacos co
gnouilet, ctinuo in grariam reducete niterttur.
Non fuiH`et(ut opinot) ciuis tam religioio
. tario cparandus,nifi hoc uirtutis genus ad
fciuii`et,quo ille procul ab hobus manens uti n'
poterat.Aiidua gppe cura in recciliandis alior
animis indfgnatiibusqa leniendis urban hoem
dign' fecit,q ffseremi cultorib9e1Tet atqudus.
N O N merito igi Agathon abbas gloriatus Again"
aft, fe ]; cpiie fomn, nifi prius86 fu ad; abbar
uerf alios, 86 aliorz aduetl fe indignation pla
cando l`opiret.Im|:Qens illud brtue gdern fed mul
tat ; cepru , malo 86 facbon,
inqre pac 86 pfequere e. Edem dicere folit ac.
cepim9,Iracundo> deo arq: hobus odio : l
ei humilitas paci cferuat, ita iracdia ccitarli;
HINC 86 Iohnes mona (tes ccordi dipat., -
(terri in Scyti pofiti abbas,t ad Pefi Anachori. -I"h3""
t uifend ueniffet, 86 ab eo qreret int in folitu `
gint armor. xl. gb? in ea gmieranpfeilier icq;
sx)`
ffl DE PACE COLENDA.
referrer, quod fol omnia colluftrans nun
conlpexerit manducant,nec me iratum. efpon
dit,haud minoris meriti exiimans non irafci,G
corpus ctidianis tenuate ieiunjs atterere.
P A S TO R de Scythi abbas,interrogatus fue
abbas
Martini.: per illud eugelii,Qxi irafcitur ftatri uo fine cau.
Ia,folam : me caufam definiuit,feparationa
deo,caeteris quamlibet magnis ( acct
1
iral'citur,eum fine caula iralci. Igi cum o enfis:
lacell'imur,memnifl`e debemus, nos n habere in
dignationis caul`am,fed pacienti.Ita fiet,ut pac
etiam cum inimicis habeamus. Non eff enim cur'
Illia irafcamur,quos diligere, 86 pro quibus ora re~
Lut! ss iubemur. Diligite, inquit dominus,inimicos ue
, 86 benefacite iis qui odert uos,et orate pro
perfequentibus .
CV I V S quidem przcepti Benon deferti The
Beno abb baidis abbatem non immemorem fuilfeconlat,
cum nunquam uifus fit iratus.Ql_ti nemini iralci..
tur,nonne femper in pace uerfaturcprofeo tam
86 fi perfecutiones uPcinet,fatigtur perlecutores
odiilimulis agitati,ille omnia atquanimiter fers
in fpe pratmii conquiel`cit,dicente domino
Rom. . Mihi uindiam 86 ego rettibuam.
S EC V L A RI S quoq; potentiae in pace con.
lgdart feruda ludiutn : beatitudinis pratmio eli:
tel. rr, fum. Egdaro enim regni diadema
piente, Dlanus Cantuarienlis archiepiicoJ
pus,fibi diuinitus pratdicum audiuit,pacem Bri.
tanni: futuram, quamdiu ille uiueret. Igitur an..
nos.xvi.quibus regnauit,omnia in fumma quie.`e
` te tranquillitateqt fuere.Perpetuo quippe amici.
: fdsre uicinos reges libi gleuinxerat, piraj'
\
.1
LIDER III.
Ytao marprdonesterra fubmourar,In feras et.
iam pratd auidas fazuerus GuidualoGualdenli
um' tege tribut exegit,annis fingulislupos.xxx.
uenatione captos.Id ieruatum,donecillud beiia..
genus aiiduis caedibus defecit. Nihil elfe in
,regni finibus ; , quod a pacis quiete foret
-alienum. Tantun ergo pacifici Ratus amor iplum
; ad quiet euexit fempitern,86 in re..
gni gloria fublaz inter fanos collocaur. Hunc
imitentur rerrarum principes,86 illorum qui tur..
bas cient ferocitatem coerceanr,bonos conci
lient,malos perlequantur, bello nihil aliud quam
pacem quaerant, fi deo pacis piacere, 86 ab eo pro
talibus ; poit terreni regni fucceiTu_m,luper
nat felicitatie recpere mercedem exoptant.
E S T rerea pacit genus, : confpiratio
coniuratio dicitur,mala harc deteltanda , odi
qi eligendurn quam confentiendum a,a g
bus in focieta r (; Hagitii uocamur. Tali:
pax filios Iacob in Iofeph fratris necem ccordel
fecerat, niii quod Ruben deo infpirante,in .
nam deciendum cenl'uit,86 Iudaa Ifmatlitis uen..
dendum.Vixir ille dei beneficio,qui ( .
lignitate perierat.At quanto melius erat talem in
ter fe dirimere concordi,quam tanto 1\5
fenriref ei illa pax de qua faluator ait, Non Matthus
ueni pacem mittere in rerram,ied gladi,quo ici.
licet : pax l`cindi,diirahi,l`eparariq; (.
D E Herode quoqi 86 Pilato in euangelio legit Herodes
mus, quod adinuicem inimici etant, 86 ! iunt 86 Pilatus
: Ielum perderEr.Sic facinorofos hoes par Lucas
gpetrandi mali uolunras ciunxit,quos alienaue; A
,Minusnocentesfuilengii . 3:-2


on PACE co.x.i=.nnA.`
fimultatibus perleueraient.Non debet elfe ;
ciliiqnigaula conlenlio ? led boni.
giturdolus,Sub
` ` quaoppidor;
illa pax latt inlidifraudelsrp de im
u ienda, ua obte.

prouiloeruprur cubt. Nemo plus nocet, quam


qui limulat le profuturum,perlonam amici mae
lignus induit,utincautos ducat in foueam.La&ae
blandiciis,adulatione palpat,promilTis allicit, om
ni palam permulcet officio,er occulte gladium acu
it quo iugulet. De talibus per Ieremiam dicit`.Im
L 4pti inlidiantes quali aucupes laqueos ponentes,86
pedicas ad capiendos uiros.Sicut decipula plena a
uibus,fic domus eorum plen dolo.His ! fpi
Pi'alm.z1. ritu land-ico plenus imprecatur dicens.Qii loquun
tur pacem cum proximo luo, mala autem in cor..
:ei _ dibus eorm.Da illis lecundum opera eorum,86
fecundum nequitiam adinuentionum {}.
dem abitis circumueniri formidans, ora: domin
Ymm~42.86 a1't.Ab homine inquo86 dD|0f " mEf im
.ru.m.CuH:odi mea laqueo quem Ftatuerunt mihi,
86a lcandalis operantium im'quitatem.Sed profes
licut e ab huiulmodi hominibusir.
1etiricapiqt,ita pelim eos uelle imitan'. N qui
decipitur imprudens el:,qui decipit iniulus, alte!
milerationem,alter meretur pnam.
1 `- I GI T V R quo utriiq; facilius deuiretur,pau
caadhuc : exempla lubne&.Licet no
bis propolit lit de uirtutibus tracl:are,expedit ta
.. - men interdum 86 uiti menton interleruiffe. Ab
,.Rg5_,. ner Net qui (ut in lecdo reglibrolegimus)
hab p prncipibus ! perlualerat, ut eiecfo Isboleth
ia in Ab. Saulis filio, reg libi accperent ! in Hebron
ner hoc ipln negotiu illuc ucniler-I

/
_ i uauici :neuere iunxmer, er re peracta iam
ce`deret, Ioab Daudici duc"tor exercirus ad col.
Ioquium reuocatum inreremit. (luid hac perfidia
nequiusd ut regis ieruus regis amicu amiciriat fi
mulatione
minisI reumfupplantet arq: occidat86
fe con(ituat,capitalis duplicis
fraudis in Aberi

ner,iummae ingratitudinis in Dauid.


I D E M Arnaiz collegae luo,c obuiam
rifTet,Salue mi rater inquiens,faciem ad ofculum Idemin_
applieuit, ficam ad , ictu miferum ni- Amafalm
hil timentem confecir,ob hoc fol ne militaria glo "Rg~
riz fecum particepseH`et.Illi inuidit laudem,fibi 2
petu pfidi comparauit not/ , minus in holrem
quam in foci ferox. Merito 86 ipfe a Sa..
lomone rege occidi i'uiTus,malignat impietaris poe
nas . \ _
G' O DO L I A S per Nabuchodonofor regem ,
(icut in Ieremia habetur ) reliquiis terra: Iudaz 8e Irre.4
praefeus, Ifmael Nathaniae Bahali Am. limzel in
mitar rege ad fe in Mafphath miffum, mul- Godoli
ris qui c illo uenert, ut locii 86 amic domi per
1';laure acceperat, pto chariiimo habuerat,ab iis
quib9 l'ui`pe&us erar, laedi prohibuerat, Ille ram
contra tot beneficia (! iam in animo propoii
habebat)incaut omnibus fere qui in Maf..
phath era'tt,Iudis acabylonis fimul trucidauir,
urbeq;1iiotitus . (luod bellum quatlo hac pace
lus ha uit crudelitatisd fi pax dici debeat,qua ni
il aliud nili nocendi quaefira occa(io.
N ON D VM fama tam nefandi facinoris per
crebruerat , 86 idem Ifmael inde egrelus otuaa Idem in
ginta uiros de Sichem , filo 86 Samaria ; 51,05,
'mam
_. )Mus ad oferenda
e. in templo
_ dona
8 izerentes,
Imm., t.
, nl racs cotsnmt.
'ut ad Godoliam diuerterent, blande arniceq; boi'.
tat? eil, Nota ; hofpitalitas, uamob.
rem facile quod uolebat pe tiuadet,in urq; per.
duos interimit.Sirq; nequiiimus hic impolox
ore pacem prferebat,corde meclitabatur ca .
cinam.Nihil nocere potuiffet ii quicquam ie inte
rim nociturum olcclilfet.Non dlliculter cauetut
periculum,l'i patet,neqt inimicus,fi minatul'. .
. ' A NT I OC H V S quoq; Eupatorut in Ma..
. h. chabatorum libro traditumelbcum Silon arteria
nl"n loci natura munitam ui expugnare non potuiifet,
. dolo aggrelus efl.Obiel`i`is pacem iura t, obiidio.
nem foluit.Secl intra motnia receptus,omnia fum
ditu s euerti iubet,non minus holiliter agens ,
fi repite cum armis (: . Qms igitu:I
A obfidio domare non poterat,limulata pax uicit.
'|~Math.1. A LC H I M V S iacerdos cum peilimis ex Ii'.
rael ad Demetrium alias regem defecerat , Et coa.,
M\'ldi io exercitu cum Bachide regis pratfeo, uenerae
contra Iud.TuncAlTideis. Q de irpe Ifrael ert,V
amicum fe oitendens,iurauit nihil fe mali illis illa
turum.Sic deceptos arq; euocatos cum comprath
diH`et,lx. ex ipfis die una necidedit. Nefcio infeli.
c-ius an inconfultius conflfos dixerim . Non enimI
_ etat cur credetent facerdoti etiam iuranti, qu acl.'
>'uerfariurumfpartes lecut non ignorabant.Chio..
modo enim periurate homini , qui apoia
Triphon
tare
. T acleo
K I non
H Opertimuitf.'
N ntiochi adolefcentis
Syria: t

in lona, gis prxpol`itus,dom1nandi cupidine,incenfus, Io.,


than 8( in : Iirael duci focioq: 86 amico regis, qu fihi
regl (. impedimento fore iperabat, quamprimum imp@
Mah2 here delibera_t.Ad ipfum iaBe'tbl7an,dona al
nupa` ... nl

ferr, Ptolemaidam ei fe rraditurum fpondet, utili


ecum pergere mature: perluadet,cum n ali..
am ob caufam fe ill adiffe dceret . Ingreius una
cum eo urbem,claudi portas iplum comprathen
.di,reliquos qui cum illo uenerant , ad unum !
fecit.Acceptis deinde rent ralentis 86 duobus Io.
" filris , quae ut !um dimitteret popolcerae
nequair dimifi'r,fed ! c filijs interim! iut.
Antiochi deinde dm , d cfabuldo f illo Ibai
gunislateribus incederet,trsfigit,2c ,-g`,', __ .
cupat. Habea' fanecn talib) Pax. um plu.
.obfuitTriphon , ff; ris qui lele illi credidere.
P T O L E M AEVS Abobi ( prazfelus` Ptolemr.
Iericho,Simonem Machabaeum, filiosqr eius Ma , i S,-um
tathizim 86 Iudam hofpitio iufctpit, honore }; , ,
cit,multoq; luxu apparar conuiu dedir.CzteX;5 ros'q; dus
cum ! potic eHenr,crapula grauatos ac l'emi.,.` i.M4;h.i
[omnes cum armatis fubleioribus repente inua.
fir,oppreH`it,occidit,menfas eorum cruore ;
quos tam benigne cuitauerat. Hand alia pax uil
lici elle folet cum porcis,quos ideo faginat ut ma
cet. intereft tali homin 86 ca ueri dolos
86 mores execrari,ac protfus neqi decipi deci
pere uelle,Aut fi alterum necelle { pari mala'
quam { farius iudicemusufinendo n
clicando iniuriam pax paratur.
'VT E R G O uera fyneeraqt pace uti fruit#
polfimus,magno atm conftanti animo contemn
mus infolenrium' hominum contumelias,probra,
maledannemores a Salomone fapientiffimo fn
ceprum elfe, Ne reipodeas fulto iuxta Ptultiti fu N5
rum cimccrrariones
am,ne abiiciamus
efficiaris ei fimilio. Rixas,' 86
quialius
t_>cliol`a|.` qu'ttjK
uerhoI

Y
18| DE PACE COLENDA
Eede. za. faps ai't,AbFtine te a lite 86 peccata. Vb
autem zelus 86 ctentio(ut lacobus apoilolus im
Iacob.; quir)ibi inconilantia 86 omne opus prau, Pau
lus eciam ad Ticum fcribens ait,b'tul`tas 86 fine dif
Ad Tit J
cipli na quxftiones deuica,fciens quia generant li.
ees.Seruum autem domini n oportet li'tigare,ied
Prouer.: D manfuetum elle ad omnes.Rurl'um Salomon,Ho
nor homini,inquc,qui feparat ie concentie,
omnes autem Rulti mifcemurcontumelx'isrE'r irez.
Pron.z.'1..` rum.Ne ctendas cum peil"imi's,nec ; im.
cclefi S. pios.Er alibi icriptum . Non litiges cum liomi
ne linguaco,86 n Pcrues in ignemilliusligna. Pro
qui pungentes alrercationum aculeos iica
ueric,prarceps agatur neceffe in perpetuam in.
quierudinem mentis pariter 86 corporis. Ec hoc ci
qi Salomonis fententia afruemus.Vir fapiens in.
quit ficum flulro coiitenderit, fiueiraicatur, :
rrideat,non inueniet requi.Modis omnibus gi..
tur enitamur , ut a uelitacionibu ac iurgiis alieni
racem tranquillicatemqz pollidea mus,uel apofo
o horcante qui ait , Obfecro nos fratres per nom
domini noll:ri Iefu Chtiiti, ut idipfum dicatis os,
x.Corn.1
86 non i`inc in uobis Ichifmata. Mala elluxuria,
mala :iuaritia,mala uentris ingluuies,malum oci
um , fed ramendilcordia
unumquodq; crimen fua blditur
uoluptate,fola nihil in le haber quo deleI
&et.Gignit inuidiam,ccitac ira'm,ptorumpit ad
eonuitia,n temperar `manibus.Hinc tardes, hinc
rapinz,liinc exiliurn,domorum orbiras, urbium
excidia,regnorum del'olatio.Vnde rele quidam.
` C6corclia,inquic,paruac res crel`cunr,difcordia ma
xim dilabitur . Sed 86uericas(quat Falli' omnino
Maturit. non poreil) ait. Qinne contra le diuifuni
Linn nr.
iIel'olabitur.`Et omnis ciuitas ucl domus diuifa c.
tra fe non {abit.Ar ueroin pace omnia 1zta,iucll
da,iuauia func. Si quid aduerii incidir, pax :
mrorm,fi profperi quid conringit,pace ".
um augerur . Hanc iraqi eleganter diiiniuir Au
dicens, Pax e ierenitas mtntis,tranquil
" animi,fimplicitas cordis,amoris uincul,con
ortium chariratis.Nec poterit,inquir,ad haredi
tatem domini perucnire ,qui refamentum paci:
obferuare. Nec potei: concordiam ha be
te cum Chrio,qui difcors uoluerit effe cum Chri
i7eiano.Concordes autem erimus, fi dabimuis` oped
xam,ne abs quae adomino nobis prcepta' fune, \
difcdamus,diccnte Dauid.Pax multa diligtibus PiaIm.u3
domine,86 non efc illis fea ndalum,Er
peralium grophetam populofraeldicitur, Si in
uia dei am ulales, habiraies uric; in pace {
terram. 1
Dc conforto habendo fugendoqg.
Ca p. VII.
V ON I AM n uia dei`ambulare uo
lentibus nobis, id ei?, pie86 innocenter ui..
utre,multum intere noie, quorumciue
tudine conforrioq; uri debeamus. Hoc nuncdocv
xe aggrediemur commemorates , tum eorum qui
male fibi hac in parte confuluerunt ruinam , tum
orum qui bene,utilitarem arq; profeum.
.h I primi hom,q'1 callidiffimi ferptis collo
go eius i'uai`iib9 fo EUI
licitati,a midato dei defcuert, et amiffa paradifi '
amenieaze,a`d hui9uit' miferias redai \'unt.Hinc
ffif.n_if?dfsiilimiifsfolffihiui
\
on . nasen. rvcirii.
: fapienrea,86 dedignati cum multis quart(
ra fune Ientire,captioIia atgumentor fophifmaf
tibus peruertete fideliurn iimplicitatem moliun.
F OE MI N A R V M quoq; uri familiarirate
quie tuto poteritt'Si ear aipeftus atqi conueria.
S f tio Samforiem fortiiimum compulit ad nec, Da
uid faniifimum ad adulterij homicidijcp crimen.
sdonon Salomonem Iapientiiimum ad iimulaclirorurn
cultumildeo ipfe in prouerbis uociferarur 86 cla.
P;-gr,;, mat, Longe fac ab ea uiam tuam , 86 ne appro
pinques foribus domus eiusNemo uerius
periculum,tf; qui expertus eli: damnum. .
] A S cutn filium iuum in Mediam mira
Tobias. tere ueller,Perge nunc,inquit,86 inquire tibi ali..
Tbf
quem fideiem uirum qui eat tecun1.Qiem ille in..
uentum,percun&arus efr unde elet , 86 an uam
quae inli/Iedi ducit Iciret. Huius explo eos .
comites admittere debemus,quorum nota tit Fi
des,86 compos ueri icientia,neq errore alior fe.
du'ti,ab itinere deuiemus uirtutum.
I O SA P H A T rex Iuda,licet re`te uixiffe fi..
lfPl1f dicetur coram domino, quia ta me amicitia iili in.
o"hz terceietat cum Ochozia rege Iirael omnium !
Rg Iimo,per prophetam arguitur , 86 cialis quam
ipfo communem habebat,priufquam in Tharfia
quo miia fuerat gueniiier, naufragio periit. Rui'
fum alias nauel communicatia impeniis aedifica.
te ab Ochozia tentatus : , iam damno [
edo&us,ne irrinotentem quidem ecururn effe cum
hominibus commercium.
A G OS ab nrite ad Chri in Bethleh na
Magi, tum iizella perduxit,fed ramen cum interim ad He
Matth n. ,todcm Itrofoiymam diuertiiienr i, latuit iilicdi
L I B . III.
.
fubtta feit obtutibus eorum. Cum ueto inde
diiceient, rutium comparuit, 86 }; ad
quo ibt : przceiIit.Qxide& hoed nifi
quia
caligat in nobis : rationis lumen ,quamdiu il
lis iungimu r,quos nebulae pmunt uitior.Tc nl
exoritur,cum his relictis ad quatrendum
uertimur.QL_toniam deus lu x eli: , 86 tene-
brac in eo non funtulla.
TR VS ipie apoiolus, Chrii amore inf Petrus I
omnesardentiiImus,tunc quidem refrixit , cum
atrium Caiph ingttH`us,impiorum hominum fe
mplicuit collo qu]'s,compulfuiq; tft
lum noli'e quem pauloante dei uiuen nega te fe il
tis [ c
": fuerat.Cortum puntitaq;(ut Paulus )! HC19!"
nos mores confabula tionen peilmse, Et qui EIH~f
git picem,in uinabitut ab ea.
I CCI R O dominus noiiter petenti difcipu Chriitut
lo,ut abiens parent atet patri,non pe Marthe In
delium cognatot, quos affore funeritmifit,ne infi
neceife er
eonfortio macularetur.Sin e,inquit, mortui ie atl Luctp

pe
l1'tmortuosfuos,tu fe quere.Quia fcilicet ego
uita fum,mecum uiue,86 mortuos, ne for
te 86 ipfe limul motiaris,
\\
- A B iis etiam qui hattefi ali qua deprauati :
lit dtclinemus , ipfa otum exempla nos mo. Ioltapli
nentjohannes apofolus bal nea cum
_g\'ediene,ut eos qui illo conueniunt difcipulis in I.
doceret,uidit inter lauantes C euangelium
arq; inde relato gtadu herintum hattetic,
ad fuor conuerfus.
"; hine ait,ne balnea nos opptimant rui.
"adn quibus Cherintus lauat ueritatis inimicus.
deo non fidem folum, fed m uita m periclita
hzretitis conuetfa ntium exiitlmauit.
als DE CONSOILIIABEN. FVCIEN.
polyearp P LY carpus quoq: eius difcipulus
diflplllll ni hretico forte occurrens,c ab eo an agnolce
ret interrogaretur,refpond|lTe dicitur . A gnolco
agnolco diaboli pri mogenitu . I taq; docet hand
molliter cum huiufcemodi homintbus loquend
lTe,fi quando loqui necelle fuerit. Cur enim dilfi
mulemus eofdem nos habere inimicos,quos dei
e nouerimus,tanto maiore odio dignos, quam@
doloftus catholic! infidiantur ueritatl A ".
. aliquid dicam,etiam cum fidelibus munda na tra.
mom &anr|bus,religiol`o uiro periculola cuerfario.
uw ANTONIVM abbatem Alexandrinum di
` cere folirum expedite Chrilti l`eruis,1
qui feculo letuit frequentare,aurconiu,
:udine uti.Sicuti enim pifces de aqua eduos con
` einuo languelcere 86 emori folere, ita monachum
extra coenobii uagantem,fiquicc1 confa bu.
lationi uacauerit alienorum ad cordis tepidltatem
tdigi,86 circa piritalia exercda tardiorem
H I N C lane e&,q platriqt cg feris belrjs in foie'
:udine uiuere fibl fatius duxerut, ne in czetu hom
mente quam in fola dei contemplatione fixam 86
Nm. locati habere uellent,d|uerfis cogitationibus dif..
fundere atque dillrahere cogerentur . Ob hoc [aa
neAri'enius,cur tantopere accellum hominum dg
uitaret cum interrogaretur, non poire den
. fimul 86 hominibus elfe aiebat.
C A P I T O N itidem rogatus refpondit uereri
fe,ne ex hoc imbecillior ad luinendos inimici im
petus redderetur,quo c adhuc ibi certa
men Iciret Alterum ergo contplandt amor,alter;t '
peccanditimor ab humano lubmouetatconlorq
tio,nunc conlortio lruiturangelorum, A \
P AV LVS primus inter Chriltianor eremi Paulus
anno: iept et`nonagta.Honophrius fepeu primus
uginra,hobus inuifi incognitiq; fuere.AC polite- "cmi"
mo ne incogniti eH`enr,tun c uiii funt,c de loliru-
dine terrena ad celebritat trsferdi ert, "","
do nobis,plpiciente,ut eor exemplo ad uirtutes mm
capelendasmiamq: perfeionis confidenter ag
grediendam magia accenderemur.I Ercifcur.
QV] S : plezion : profelua in zdibus
magnat { uerlari poterit,ii l`eraphicus_Fran
earn ob caufam diuino permilu dmon
uerbera palus fitf. Apud Leou fantcruciscat
dinalem dies aliquot moratus poenam ,
86 culpam agnouit,iilicoque difcelIir,atq; ad mo- .
nalerium recliens,rem uae contlgerat, ut cz
! cauerent,ndicaut. uis quippe de .ouili
greditur,lupi morfibus pater. ' . Antonius _ '
S E D profezo ficutifecularit 86 potenti cfor Edtion.
tii ,iis qui feculo renunclarunr fugiendl eli, ita
omnibus iantorum qurda familiaritas , quon
! uidiffe incitamentum ulrtutis eil:.Hilarion ui..
endi Anton cupiditare ardens , eremum adiir,
ac ut illum uidit,habitum mutauit, religio
nis propofitum l'ul"cpit,duobus lere menfibus iu
xta man ir,contemplans ordinem : eins,
morurnq; grauitarem,quam creber in oratione,
qui humilis in fufcipidis fratrib", ( in cor
ripiendis,alacerin exhorrandis.Et ut continenti
cibiqz eius afperitat nulla unqu infirmiras fran '
getet.His imbutus ex'e'plisi n lolitudinem fecelir,
etaq; altitit ftitate, ut ubiqi quaries,
; latere potuerit, miraculis :$
gfqiadeo guidi acjile allq Anronium,6 'cu Ana
DE CONSOR.HABEb_I. F VGIEN
}; tonio fuilfe . ira ulu 86 prophet!
teltatur dics:Cum lano landtus eris 86 cum ele
6:0 ele&useris,86 cum peruerlo puerteris.
SIC lane 86 Bernardi abbatis loror (ut eti 86
hoc loco de foeminis aliquid dicamus) dum fratr
8( foror
. _
uilitat,mundum contemplit. Ornata cuni
falcu,ad monalterium uenerat, aditu interdiaI
atstunz.
ePc.Caula cur repellererur cognita, pro fo
rs
ribus : peccau , inquit', led pro peccatori
bus Chriltus mortuus eli:.Si delinquentem delpi.
cid, ne delpicias corrigi uoltem. Admilfa audiuit
quanta uanitatis ille ornatus, quocaro mo!
in terramcelura, 86 in putredinem reloluenda co
mitur decoratu rqg.Tunc domum redis,impetra.
ta a cui tradita etat ciug lolutie religioni
lele addixit. Ac tanto deinde deo leruire coepit hu '
, qua nto ambitiolius ante leruierat mdo.'
Magnum profeo fuit,uirentis adhuc setatis 861i
beralis format fmn t cito ctemplile uel
l'ericam,inaures,monilia,armillas,mytras,uittaa
reticula,crepitul,dilcernicul, lpecul, lrophea
anulos,gemmas,margaritas,uniones,aureaq; leg
menta, 86 cum unguentislabaciarilco,
alia muliebris inlaniae fomenta.` Sed longe maius
fuit uuenem reliquillfe mariturmnuptialisqx tho.
ri illecebras,86 oiiem carnie lalciuiam lepoluilfe
Cunta haec fecit illa, poliqu locura eltcum fra'.
tre.Vr`s etenlm qudam i nelle lolet confabulario
ni la n&orum,qu interdum(quamuis dura)pce
carorumlcorda fra ngit, macerat,emollit,ac prou
fue a uanitatibus relipilcere cogit.
Ser tura CO N FI R ME M VS nunc diunarumfcri.
la
ptuczt auftoritate hoc cidexplis ?
Luzie . ,
_C A V E N D V M ab iis qui " fuis do Maligni,
: agunt, 86 uenenum aipidum Iublabiis eor.
Tales enim auerfans propheta ac repellens cla.
mat. Declinare a me maligni, 86 fcrurabor ma n- Pfalnuis
data dei mei.
NEC V M foeminis conuerfandum ei, F""i*'
fcriptum fit . In medio mulierum noli commora Euh
ri, De ueimentis enim procedir tinea, 86 a mulie
re-iniquiras uiri.Et alibi dlcitur.Auerte faciem tu .
am muliere compra,86 ne circunfpicias ipeciem
al ienam . Proprer fpeciem mulieris multi perie _
rit,86 ex hoc concupifctia quafi ignis exardefcit. Ib*d"||1
Et rurfum. Cum aliena muliere ne fedeas onmino
nec accumbas cum ea fuper cubitum.
`S ED }; illorum confuerudine utendum , !
qui malignis fuggillarionibus laceranr famam ali 9 .
. Antilesenim fapienriz Salomon in Pr - '
uerbis air,Remoue a te os prauum, 86 detrahen- prouem'
~ tia labia : procul a re.
I L L I quoq; nobis declinandi funr, quo Itatundi.
rum ad itam procliue ingenium, leuiiiimis
de ; excandefcere ac ringi iolent. Idem qui
Salomon.Noli inquir elfe amicus homini irac P
do,neq; ambules cum uiro furiofo, ne forte difcas rouen
femitas eius,86 fumar fcandalum anima tust.
N EQV E fuperbis communcandlluia
av
. Qui cmunica uerit fuperbo, induer Iupbi. Sllpfrbi
N Q_V E cum rationis impote ac delyro , Aft Ecc|i`.n,
enim fcriptura . Cum flulto ne multum loquaris, snm
86cum infenfato neabieris. ucd.- I
N EQ_V E cum iis qui femper iocis cachin nis- '
que indulgent,fcurriliq; leuitate iugiter deleLan loeoi.
tur.Ql,1anloquiglem Ieremias propheta gloriatut Imm. 1;.
m Dt consort. HABN; rvcr.
. diens,Non fedicum concilio ludentium. tSalo
mida- mon ipie dicit.Ril`um reputaui errorem , 86 gana
dio , quid ( deciperisclt iteru m,Cor in..
qitliapientium ubi trillitia cit, 86 cor Ftultorum
u i aetltia.
lndd, infidelium przterea confortio nos amoliri
opottet,qui ad etclefiam cuetti neglexerint,a po.
_ Pcolo dicente , Nolite ducere cum infideli
l.Cor1. bug, Qyse enim participatio : cum iniquita
tedaut qua: fociet__as luci ad tenebras quae conuen
tio Chrilti ad Behalf. aut quae pars fideli cum infr'.
mmh. lo lifquis confenl`us templo dei cum idolisf.' Et domie
nus in euangelio.In uia gentiu inqt ne abieritis.
Hamid, E D E M quidem ratione neque iis qui hate
aliqua deprauati fu nt , familia titer utendum
ert. Nam hoc quoque Paulus apoltolus admonet:
86 hortatut dicens, Subtrahatis uos ab omni iras
A'dTir " tte ambulante mordmate,86 non fecunclum tradi
"' tionem quam acceperunt a nobis _ Et ad Tit ait,
Hreticum hominemI unam 86 iecdam cot
lohand reptionem deuita. Iohannes quoqa apoitolus. Si..
quis uenit ad uos inquit, 86 hanc dotrinam non
afl`ert,nolite recipere in domLt,nec aue ei clixeri
ca dici: illi aue,cicat opibus eius malignis.
In mam ST R E MO ab omnium illorum conuerY
nbfti.. fatione fecedendum el't,qui uitiis alueti pertinaci
nati. " ter obdurant,cotrigique 86 emendari omnino
' lunt . Praeceptum quippe dominiel . Qui neque
Matthus. iam audire }it tibi ficut 86'
publicanus. Et ii quidem : qui nihil l`e,ne/
que Chrifiani praeter nomen, neq; hominis pra..
ter figuram gerunt. Cum quibus una accumbere
yi, Paulus dicens,Si is qui [ nominatur in

`
ll I R 11110 \' . fu

ser uos,eFc fornicator,aut auarus,aut idolis[erui .


ens,aut maledicus,autebriofus,aur rapa x,cu hu..
iumodi nec cibum fumi'te.De ijs 86 in prouerbia
; . Ne muleris uiros malos ,nec defideres elle I,
cum eis . , quia
. rapinas

medlratur mens eorum,8C rou.
fraudeslabia eorum loquunrur,lIi : membra Mudd;
illa quae l`candalizant,8 iccirco abfcindnproijciqe .
iubentur , ur potius fine illis uitam ingredia mur
ternam,quam ! cum illis mittamur in geh \
nam ignis inextinguibilis. Difcedite igitura no_ Pl'a1ni.s.
bis omnes qui operamini iniquitatem,Modicum I Corin.;
fermenturn totam malfam cotrumpit, Nihil tam ' '
perniriofum f',quam focietas hominum perdito
rum.His iraqi caute fapienterq; repudiatis , ad il
los conuerti,illis inharere,abillorum latere nunq
(i fieri potelt)dil'ced'ere nos derer, quon: uox, ge..
fus,incellus,habitus, norma uirturum el.Cum _
uiro fano alfiduus elio , quencunq; cognoumg ?!
obferutem timorem dei. Quia fcilicet nlhilatque
proficit ad bene beateqi uiuendum,ut optimi cue
; identidem copulari.
De cultuq; corpors.
Cap. VIII,
I E C T I S iam tand reclamatisqi ; p
lorum hominum conl'ortis,po`rt'l" collegio
nos intulimue bonor;,uti digne tu illis uer.
lari poiimus, uideamue quo indumentorum gee .
nere,quali ve corporis
ipfi utamur,neq cultu audiamus.Amice
rubare ufi : ut eodem qe
86 Mattlnlfu' fr
modo huc intrafti n habeos ueem nuptialem. `
S E Dplec'to g fpiritalib9 ytut dumris aam, (J -"
li
t gere
O ornate
. .._ A !
_ . n opus,ht
. corporis
'
DE vnsrirv CVL. CORFU.
indumencis "? qucum natura: neceifitas !)
xit.Adam 86 in paradifo nudi erant.Tunc il.
Adam. lis parand ueilcis cura irrepfit, cum propterman
lua. dati crzinfgreifionem inde terram colere,hoc
terrenis occupare fe negoris coeperunc. Sed ne
: quidem ufq;adeo conditionis humana: obli
ti lunr,uccarnem iam morciobnoxiam,luxurio
fe'uefi:i'endam putatenr,conl'uerunt Folia ficus, 86
fecerunt ibi perizomata,cunicis denique :
contenti uixerunc,
Iohannes
bapciita
I O H N N E S bapti&a,qiio non furreitit ma
' ior inter natos mulierum, de pilis camelor
contexcam 86 pelliceam zonam,circa lumbos ha
, buiife dici . Et de illo ad curbam dominus: Oii'cl
exil'tis,ai`t,in defertum uidere,hominem mollibus
ueflitumfecce qui mollibus uellicur in domibus
regum funt,Aipera uciq; uefiis 86cilicina contin
tioris uitae indicium , mollis 86 delicata lafciuioi
: uc habitacula quoqr de moribus hominum
nonnihil acrelari cognoicas, defertum praelatum
aulis regum.ln his nanque uoluptatis inunda.
Apooul nae mancipia uerfari folenc, in illo Chrilli lerui.
A P O S T O LI S in eugelio iufum legimus,
ne foliciri eIl"ent,in perquirendis quibus operiren..
tui'',l'ed confiderent in eo qui lilia,id rriomenca.>
iieam creaturam tam eximio uelic cdore,multo
magis ueiliturum ipfos,quos ad imaginem fuam
rarioniscapaces, acternatq; uitae deinaros condi.
Martins derit.Qurite,inquir, primum regnum dei 86 iu..
. iriam eius, 86 hac omnia adilcientur uobis.
VE R V ntam quia modic quid cerrenaeopis
ldeni. adiumentiq; iulficere debet el,cui multa repoiita
(tintin regno czloiqiifdem iuilfiimelneduastuaj
LIDER III. zu
nicaahabeantm ut fimplci tunica fint,_ii
frigoris intemperies n pati,fed ne metu futuros:
aliam induant,ali referuentuperfiui iraq; ami,
ius folicitudo reprimi',n neceifariicuta.
I _N CA LC E A T V quoq; fandalijs tantum
ufos coniiat, quatin Aoz libro alio nomine cali Idem.'
gat appellantur, Qxod fane calceamenti genus n
pedem,fed,\icut expofitorts dicunr,fuH`ul,.
cit . Igitur ne calceari ialr paulo cupidius nobis
expetend duceremus, exemplo ofte nderunt
eBe,fi ea parspedis tea fir,qu:e terra m terit,nu
da relita czl fperat. e 86 religiofe
cedent clo patre,n tetra decet,deo,n hoib9.
H IN C ipfi apoiolorum principi Petro, nihil Petrus
amplius tegumri fuife creditur, przter tunicam apooh
86 pallium,nihila1iud calceamenti praeter .
Illud in Clementis libro relat dicunt,hoc in a po
olicis ais legimus, dicente ad eum angelo.Prat
cingere,86 calcea te ca1igastuas.Rideant hanc tan }.
tam tenuitat, qui ignorant ecclefiam ab ipfo fun
datam olimn paupertate gloriant,poquam tu
mulari diuirs cperir, uittutibus decreuiiTe.Ne
mo diuiti nc grotos uerbo fanat, a: (!
nudi ptifices, mortuos reuiuifcere (
R THOLOM AE VM quoque apo Barrholo
olum collobio albo,pallioloq3 purpureo,86 fan. ma aplfs,
daliis ufum memorize prodirum cihfed hoc mira..
culi adx'icitur,quod quinq; 86 uiginti annos .
mta eius nec fordes ullas,nec utruatem contra
xerint,ncc fandalia fubttita fint. Veru nram hc
etiam communis nuditas pifcatoribus parem fe.
erat,niii purpureus color regia: firpis infigne fu.
feg!hicigo ; ut indicio _foret
^ ` 11)
in DE VESTITVCVL. CORPO.
taille reliquerit CHRISTVM fequetetut.
I A V S iuitus frater domi ni, ob form:
mob, Iimilitudinem appeliatus.Et ut Egeiippus ait, ab
: utero mairie : !&,! fed line han
buit amiculum: Ad hac quod ad corporis cultum
pertinet,nunquam attonius efr, nec oleo untfrus,
nec balneo uius. Sic indurus,fic obfitus, eti apud
Iudatos, in tanta ueneratione fuit, Ioli permifa
(um fit (andra i`ant"torum intrare, 86 deolaudis fa
triicium pro populo oferre.
I OH A N N E M etiam apoitolum fola fyndo
I"" ne amitumIerol'oiymis aliquandoincefifle, ex
.Pnl euangelio coniat, quoniam um a Iudzisappr
henderetur,ea relia nudus efugiie dicitur.Nu
di ergo nudum CH RISTVM iequamur,ne ab
aduerfarris comprtehendamur.
. A V R E L I V S Auguinus epifcopus, treffe
-, magia compta magisue ambitiofa , quam iili
quibus prerat uti uoluir. Si quis excultiorem fi..
bi dono offerret, accept uenum iubebat dati, ut
pecuniam inde exatam cum alijs communicaret,
quandoquidem ueiis ipfa communis effe n ;
fet.Itaq clericis fuis dignitate prafitit, habitu at
que ueititu par fuit.
Bernard, B E R N A R D V M abbatemueie quidem
Iatis , fed minime fqualti ufum memoria: pro
ditum . Ac etiam dicere folitum,tunicam (ordi
bus obfolet teftem defidiae arqa focordiae eiIe.
eius immunditiem interdum _ad hypocrifim Ipea
frate, qua inanis gloria dum uideatur contemni,
quarritu r.CL ergo eti cilicio fub uefie latenti car
n attereret,ubi id refcitu ePc, ptn depoi'uit.Nee
deiiide afperius ind umentii, te cteri itam'
A in al)

(etre uolnit,ne forte illis pratate ianitate uide.


. xetur,quorum fe ipfe minimum reputaret.
- S T P H A NO abbati Gra ndimontenfis or. suphme
`dini: aurori,qui in Morero Aquitaniae monte ui- abb,
tam folitariam duxit,tam 86fi ru Ais modicusque
amitfus fueri't,hoc ramen admit nem auger , qd
fub eodem 86 attiuos calores,86 brumat 2.
tuletit riunqu quicqu panni uel addeus uel
demens . Vtranq; proeo diueriorum tempor
moleliamleuare pofet Iolertia,nifi utranq; toit.
rare malletin deum chatitas.
A L L N i vs pue Thebaidam in ffm' AP11af
bus Hermopolis,collobio ilruppeo quod lebithen cmm'
uocabant,operiebatu r,ntqa zamen ull catitium
habuit,fed lineo collum ca putqt obuolue
bat.Et hoc magis mirandi'i,qa c.XL.annos in de
[ ma ntns peregerit,ei'us tegmina neq; ufu (.
fumpta , neq; uetufate labefadta ferantur,ut in
de facile appareat,quanti apud de fit humilis hat
bitus,86 abiqiulla iimulatione contptus. _ `
P A V L VS ptimus eremita, cum nihil habe- ;
rer,nifi quod inculta iolitudo fuppeditare poteratwrimug
tunica de palma: contexra nuditatem tcxit. .
Et qua ille uefe in necciitate ufus et,hanc [
Antonius cum dtfunum epel|'ffet,habui't in de
licis,non nifi ; folennibns eam indus, quam
eti diuus Hieronymus plurimi facis ,Si mihi, in
quit,domin`us optionem daret,multo magis elige
rem tunicam Pauli cui? meritis eius, quam reg _
purpuram cum regnis uis.
A L M i s quidmtgmfnibus,o nu que f{,fI.',','
cuor in uaiilfima Aegyptieremoa Panucioin. Thugs,
genti, Iol_iannes, Andreas , Tha_ddus,_6 Phi,
_

na DE VESTITV CVL. CORPO.
Philippus lippus amii etant. Hunt tamen tam lyluellreh
lrttnitar. ueiitum haud multo tempore poll, cum uee im
mortalitatis commutarunt . Tanto nunc felicius
c:elelci lumine illultrantur , quanto antea perula
folis ardoribus cute contemptius fqualebant.
smpin S E R A P I N E M abbatem primitus qui..
, dem fola tunica limpliciq; palliolo contentum , de
inde his etiam carere pietas compulit, quippe fe..
ipfum defpolians pauperes contexit. Necerubuic
nudus incedere, dum nuditatem mileratur alien,
Timon. TIM quoq; in Aegypti folitudine
mm-. degenti,ea duntaxat corporis pats non fulfe nu
da perhibetur, quam barba comaqt nunquam t
fat contexerant.Et hunc Panucius inter belias in
cedentem cum uidill'et,fylueRre magis quam hu.-
manum animal ratus expauit,mox cum loquen
tem attendilTet,agnout't dei feruum, ; didi..
clfatisndutum egesqui celfi Clrilo mlxdu elfeit.
ON PHRI - iti nu usinu rer ori ea
OPhr." ferro ab eodem Panucio repertus,uerenda t'ant_i_.
- mm modo arbotum operucrat .Confumptis em
uefibus quae fecum attulerat,alia deinde E17; uae
natura dabat non quzeluir. Cutrqjule itita funb us
effet lantam animulameius ui i i i peciea an
gelis,in caelum ferri uifamtrztdunt. Et quifqu no
Ifrum paululum ulu detritos ferte dedignabirut
pannos,curt.ntli etaltigelis honorenturf.'I
_ _ HILA I N ' a atemaccepimus,n
Im"' nihil aliud quo corpus fu operiret habuifIe,pra_.
abb ter faccum ac pelliceum empediten rulticqg ):
Capillum femel in anno pafchat die totondiffe, !
qui lauil`e,quod fuperuacaneum elle diceret mur.
giciat in ciiitio , neque tunitant alteran?
umpi'e,nil'i cum prior penitus diicila effet. Hierony.
D IV O quoq; Hieronymo iaccea tunica erat. ln abbas.
Hanc Eulebius difcipulus eo deuno accepit,ho
}; habuit,tac'lu eius ualerudinarios curans,et
ad uitam mortuos reuocans.Cuius quaeio regum
auro gemmisq; refulgens,aut cocco purpuraqi ru
bens ueil:imentum,tantac unq uirturis luit,quan
tx fani huius faccus ille cilicinus. ` '
N EQV E te pater Francilce hoc loco prateri
bo , cuius tegendo corpori tunica una , 86 ea lane Frciitus.
craii admodurn fili, impolitatq; texturas fatis fu.
it,quam pro cingulo praccinxerar funis nodo altri
tus,ubi commlttebatur non fibula,ca put 86 cer.
uix cuculla uelabantur, pedes prorfus nudi etant,
niii (; focculis uelutifandalijs , ne terri
contingerent l'ull`ulti. morem nunca pro..
feloribus inlitutonis rua: leruari uidemus. Mul .I
tis tunchabitus ille ludibrio erat, nc per orbem
celebratur.Sed quam tu pienter cuidam nudita.
tem ha nc tuam hyems tempore calumnianri ac
petenti,ut gutrulam ibi fudoris uenderes, eam te
Chrifto non hominibus uendere relpondill'l.Ofea
ille fic irrifae nuditatis iudor,quem tu loll Chri
flo ded icans,mercatus es regna clorum. .
P A V C V LA nunc foeminarum exemplap
feram, quibus ipia ueiium uilitas pro ornatu fu; n~rninar.`
it . Eliiabeth
cilla Pannonum regis amiu
, quam poteratabiecctioreI ( 86 Chrilci an- uidua~
fe uelabar, Elifabetlt
Sciluras alterius interduin coloris panno aifuto,
quo uilor appareret,rel`artiebat. Iraq; una de gre
ge mendicantium uidebatur , contemniq;
bar,uthumilitatem conferuaret . : ergo
pannela ); delpea in xenodochio pauperculilz
C V
DE VBSTITV CVL. CORPO. ^
morbo aieis minii%rare,qu in regis patrie au.;
la,cum amilfo marito ab Pannomam accer.
firetur, auroque renitere, atque omnibus
llenerationi elfe. CH R I STO enimplacere uo
Vlebat. non mundo.
Tora T O R A M D EO dicatam uirginem in mo.
virgo lialterio Thebaidis memorant,nunc`1; noua tuni.
ca, aut nouo melote , aut nouis calceis ulam ;
als lororibus recentia ceffiife, 86 ab ijldem
fumplille uetuiora tritioraque, ut quanto carte.
tas forma prfabat (etat enim omnium pulcbeiI
xima)tanto inconcinniore magisqz inepto ha bitu
le deuenultaret.Neque enim ignorabat,animi n
'corporis decore lponlam Cbrili excellere debere,
ut clelithalamo digna fir.
Maria M A R I A Aegyptiaca turpis aliquando ublu
sg) ,jam ptatis, quaefui d'edira,om ni ornamentorum gene
re lele dgcorabat, nec a pigmentis fucoque abfi
nens,ut placeret uiris.At }; conuerla Chrilo
feruire coepir, tantas illi ": ullus curse fuit, ue
eo conlumpro quem lec ad eremum ",
da in lolitudine uiueret. Ec ga line tedio degebar,
atltus pluuiasq; corpore nulla in parte uelatoexci '
piens,nigririem quandam cutis liturnq; rontraxe
rat,led iam non paucis miraculis clarebat.Vide er '
go quantum inrerfuit inter ornatum illum 86 nu
ditatem ilam. Ille impudicitiat fomes fuerar, ilk
prbuit miranda la nitatis.
QV] D eautem quod Paulus apoliolus ad
1.Tin1.:. Timotlieumlcribens uelle le dicat, ut mulierer:`
orent in habitu ornaro,nunquid in lericis aut put'
pu ra eas orare pratcipiti minime quidem, uippc
} habit@ il_l: c_rinu_o tipeirauitl`ial:liiir_1g_.=I LU).

.___ _ __ .. -rx
Iuerecundia 86 fobrierate ornantes i'e,ut fcilicet ue
recundia luxum declinet,86 modum feruet fobri
eras. Non intortis crinibus, inquir, aut auto, aut:
margaritis,uel uefe prtiofa,fed quod decet mu..
lieres promirtentes pietarem per opera bona.Et fi
citra modeiam ornate fe 86 compoiierep
hibetur, quae coniugio excufare poiet ornatum,
ne incomprior difpliceat uiro,quanro minus oma
xi deber uirgo,quae (efe totam dedicauit illi,de
quo dium elt. : cingul lumborum ;
eius,86 fides cinorium renum eius.Et in pfalmo _ .
Indutus dominus fortirudinem, 86 prtecirxit Pfalmm'
Ie uirtute,Qualia ergo fponfi ornarnenta,talia fine
86 iponfae,iul7titia,fides,fortitudo,ca:teratq; uirtu
res,non aurum,non gemm,non fericum,n pur
pura.Nam 86 Petrus apolrolus:Sit,inquit, non ex I
'triniecus capillatura, aut circundatio auri,aut in.. "
dumentum uelimtorumqi cultus, fed qui abfc
ditus elc cordis homo in incorruptibilitate quieti
86 modelti l`pirit9 qui in clpeu dei locuples.
Alium ergo quam fpiritalem cultum arq; ornat
quaerentibus, quid dominus per prophetam mine
~ tur opereprattium eff audire.Dixitdominus deus mig',
nquit,Pro eo quod eleuatae iunt filiat Sion, er am
bulauerunt exrenro collo 86 nutibus occulorum
ibanc.86 plaudeba nr,86 ambulabant, 86 pedibus
uis compoiito gradu incedebr,decaluabir domi
nus uerticem filiar Syon, 86 ds crinem earum
nudabirjn die illa auferet dominus ornamentum
calceamtor;t,86 lunulas,er torques,et monili'a,'86
: mitras et difcriminalia,et perifcelidas,
et murenulas,et olfa&oriola,et { etanulos,
etgmas in frte pEdentes,86 mutaroria,86 palli__
no DE VESTITV CVL.. CORPO.
ola,86 lintheamina, 86 acus,86 ipecula, 86 i'yndo..`
nes, 86 uittas, 86 theriilra, 86 erit pro iuaui odore
oztor,86 pro zona funiculus,86 pro criipa nti cri..
ne caluitium , 86 pro peorali cilicium. Per
alium quoque prophetam dicitur . Cum ueiieris
' te coccino,cum ornata fueris monili aureo, 86 pin
xeris Ptibio ocuols , fruira componeris,con..
tempierunt te amatore: tui, animam tuam quae
rent. Et ut breuiter diicamus quantum obfit ele
gans prztioiumqz ueftimenrum,aut qutum pro
fit humile 86 deipe`tum.Diues ille qui purpura 86
. byiointuebatur,fepultuseitininferno.Mendi
cus autem Lazarus, qui nihil pene quoi nduere
tur habebat,ab angelis fublatus, 86 in`Abra fi.
collocatus.Tantaq; repente eil rerum ila
tusque commutatio ut 86 temporalibuh delicija
:eterna fuccederent fupplicia , 86 temporali
ria beatitudo.
De opetibus manuIX.
exercendis
Cap. I
AC T EN V S de ueiltitu , cultuq; corpo'.
ris noitri, nunc ne idem corpus inerti ie.
ie declat, otioq; corrumpatur , de exerciti4
is eius ac labore dicendum uidetur . Sequenda
quidem illa Hietonymi iententia, maxime ob,
Ieruda . aliquid opetis,ut te femper dia
nueniat occupatum. _
FORGE N O N fuit fatis apoiolis tantum ipiritalia cu?
rate negotia,praedicare,orare,legere, ii quid iupet
poris,manuum labori impendebant.L
: cas egangeliitg in ilctis apoitolory tRatgr._g.5,
LIB ER. III. :
.lum apoftolum cum Corinthiapud Aquilani 86 Paulus
Prifcillam, hofpitaretur, fabbatis quidem in fy.. apoltolul
nagoga dfputare folitum,reliquis uero diebus ar
Rm fclxenofaoriam exercuiffe.
ET I P S ET in epiltola ad Corinthios
ab Ephefo fcribe`ns,ait:Laboramus opertes ma. i.C0l'. 4I
zerrhetrar
nibus . In epiiola quoque ab Athenis ad
Tl\eH`alonicenfesmilIa,Non inquieti,inquit, fui
mus int uos,neqi gratis panem mducauimus ab
aliquo,l'ed in labore 86 fatigatie noie 86 die ope
rames, ne quem ueltrum grauaremus, non quafi
non ha buerimus poteFcar,fed ur nofmetipfos for
mam daremus uobis ad irnitandum nos. Nam
a pud uos,hoc dentiabamus uobis, uo
niam fi : uult operari,nec manducet. ur A __
{}; in atis,ad maiores natu ecclcfiae quaeEph: :
fi erar, loquens ait, Argentum 86 aurum,aut
f`nulli_us concupiui,l'icut l`citis, quoniam ad
ea quae mihi opuserant,et iis qui mecum : mie
:itamV
- rnanus i&ae.Oiiia
fic laborantee oendi uobis
oportet quo.
infirmer,
ac meminie uerbl domini Iefu,quoniam ipfe di..
xit:Beatiuse& magie date quam accipere. His uer
bis monftrauit etiam epifcopos huiufmodi labori Epiftopgi
uacare quando@ debere,ut habeant uncle als lat
g`itut,nedum unde ipfi uiuant,Pauperculis olimA
epifcopls hoc iure praeceptum fuilI`e dicet aliquis,
nunc autem opulentie,ut quid eli: labora
r'ef:Atiis alia tamlaborandi caufa eric,
ne fcilicet in multa (ur fit)rerum copla lafcluire ila(
los,et uoluptatibus diflluere otium cogat._In defi
deris enim (ut Salomon ait)omnis otiofus.
lA_Bf 'IIA YM O_N_E quoque Cax`1thv.t:\rienl'iY Idem '
or orizitivs MANV .
Arcliidiacono de Paulo ttaditum elt,quod a Gal;
licinio ufqx ad horam quintam operi manuum 86
inde ufque ad horam uefpertinam faciendis ad po
pulum fermonibus uacare folitus fic , reficluumI
uero temporisimperrieritcibo,fomno, precario." '
nl . Ita nullam horam illi prazteriife imtnunem,
expercemque laboris, nifi quam edendi dormi..
endique neceificas incetpellarit . Sed in his omni..
bus ita ( geffiie credimus, uc mentem nun.
quam non deo inttam habuerit. ( quod ali
is pratceperat,prior ipfe impleueric. Sine intermil~
1
fione orare . Sic ergo nobis opus aliquod facien
dum eric , ut dum rnanus artificio occupatu r, ani.'
mus ipfe interim orec, 86 in cleilium meditatioa1
ne iugiter uerfetur.
, T R V 86 Thornam 86 Iacobum 86 Io
Apoitoli. hanne;n,polt fufceptuniftiam apoiolatbiis oflcie
Petrus. um i catione e exercui e, quinimo iu ente oa
Thomas min>laxalI`e rete,in euangelio legimus. Chris
Iab5 le opus reprzhendere audear,fi dominus iubendc
approbauitdlam de eleemofynis eorum quos doa
cebant, uiuere licebat ,iam dignus erat operarius
mercede (, 86 ramen ctebrius ad cendenda teria.
qnam ad accipienda munera manum porrigebc
ur non auariti fed honelli laboris explo client.
Lum cui L VCA M etiameuangeliilam arte pit'tui'ar`
, animum fpiritalibus negotiis fatigatum remitte'
te confueie accepimus . Roma: duac imagines
funtur , altera Chrii in faniafanioru , aiufit
beata: Marist uirginis in ecclefia, quie ( Ma,
riz maioris dieitur,eas ab ipio pidtas ferunc,iimi__
litudinem exprmenres eorum quoru nomini ,
catziunt Coniiantinopoli criant cigare?
usen. . "
urgins eFFigiem pam conatgquam ab
deliniatam ac fabrefaam Fam celebrar. Hoc ex
? genere quie uti uoluerit,illud tantummo I
do .pingendum fingendum ve fibi meminerit ,
quod ad uirtutem capeffendam prouocet fper
tores , non quod ad uitia iuani obleatione pol.
fit illicere, hoc effi o us diaboli ,illud Chri&iani.`
4 A N T N I V abbas hominum ad fe con Antonin;
Euentium frequentia inquietatus , reliio mona. abhas.
erio ulteriorem etemum : , ac ne fratres ;
um ipfi deferendo uexarentur (! enim itine
re abeis diftabat) terram colu|'t,fementemque fe
cit, 86 olufcula plantauit, ut etiam ijs qui inuifen.
di gratia eo acceiilent , ad conuefcendum (
effet. Si quid infuper olii fu ppeteret , fportuias de
palmatum texebat, ut fuo potius labore,.
quam alieno impendio fibi necearia in folitudit
ne compararer.
S aurem qui nihil agendo nihil fibi deFutu.`
rum : pratfumptione falli Iohannis abba- h"m
tis mitrabimusexemplo.Huic in icythiotiea tre aum' :
mo attatem agenti,incidit in animo,ut c. ....^il
eemptationi abfq; aliqua corporis operatione ci..
bi ve cura iam quaii angelus dei uacaretltaqitel
lam defers,per ua folitudin eu ! cpit,fed'
die tandem feptimo fame urgte, cum iam uefpet
effet rediit , 86 cum cella: forts occlufas ofendiet \
ctubernalem fuum qui ibi uerat,ut fibi ape
tiret inuocauir , fe Iohannem ei e rontefans. At.
lle,Nequaquam,ingt,nam Iohannes in
mutatus eit,nec cibo illi opus eR,ntccurn homin
buscmora ri neceH`ari.'Tali exprobatie taxatfi ;`
imiir,paius eum noe illa : dino 'aiianustnI
, DE OPERIBVS MANV EXER.
iacere, Mane uero concelo aditu, cum longa ine,
da laffum refecilI`et,fratetna charitate monuit de
f here fe hominem meminiffe , materialibus adhuc
_ efcis nutriendum , ut Iuficere aioni Ipitie
tali, proinde laborem : de.
tre&aret.Eo enim non folum corpori oportuna Ia
cile parari,Ied etiam animum ipfum recreari foie.
re, ut femper quafi nouns adagendas deo gratins,
iaudesq; perfoluendas redire cum alacritate felii
net.Corre&us igitur Ioh1nnes,diuina deinceps ne
gotia fabrilis operis uiciitudi ne inipenfius ex
ecurus,86 quantum Iua praefumptionelapfusfue.
rar,tantum confilio alieno ufus profecit.
: I OH A N N ES alius abbas , qui in Thebaia
abbas. dis eremo utam duxit iingulis dominicis diebus
' pa ne ab angelo delaro Ie iufrentaife perhibetur,
Caeteris uero diebus fiicellas texendo uiium (ibi
parauiife. Quod fi' 86 airis diebus quemadmodum
dominico ieridum effet ,quotidie angelus cibum
i iili attuliiI`et.Q|_.lo tempore non attulir, id minime
t orio conterendum effe indicauit.
SfP1n SE R A PI O NI S abbatis monachos ita ina
much, ' Pcitutos fuilI`e accepimus,ut manuum rnercede fi.
bi in diem alimenta conquirerenr.Eofdem cum in
agris tempeitiua meiis eH`et,operam locare,86 gc
quid ipis inde exegiient, tot indigentibus (his
qi maxime qui uinculis publicis artati eranr) ero
gare arq: diliribuere confueuiife . Sic iili ne mini.
mam quidem partem defidiae dabant.Pratcipueqt
largido, cum quicquam )! l`upereIIet,pietatem
excolebant,l'ed nec minus humilitatem,cum ferui
_le_s operas n dedignar.V-no igi labore rri jhu
tofruccolligebtlfolertiz,pietatis,hurniiitgia.,
L I B 1! R .IIL
VI A N V VM etiamlabore uilitaffe ftrtt I .
Ifilarius abbaii in monte Emiliat commoratus,_at alfbag
ue ibidem fuis impenfis ecclefiam conl%rut'il`ie'.I '
ergo' corpus exercendo anima: integritatem
confetuarit , 86 tandem caeleflsem beatitudin con_lcd. l ~
fecutus fi't,apparer ueriifimum effe illud in Eccle- I
fiaftico fcriptum'. Vita fibi fuificientis ope"rari)'c
dulcabitur, 86 in ea' ; thefautum. `
_ .V A N D O abbas in finibus Gallia: monaie. ma
'xii Ponta nella quod ipfe zdific`a'uerat,cum Guido ,
ne nepote deo fetuiens, eg"ere cotpiiet,I
Batyldat regina monita plaurum ci.
batijs onuftum accepit. Sed deinceps de operibus
iiituifuo neceiatia fuppeditauit. @od
fi iis qui dum' penuria praemeretut, dei erga fe be..
nignitateni expertus futrat,` manualem laborem
non detretfault, ne tentare uidereturbenefador
fuum in eo exigendo, quod ipfe fihi praare pof
I fet,uis tu neceffitatituae n fuccurtete laborando
tum ifiscquafi dignuequi ab angelic n ab ho.
rninibts pafcarist At ob hoc ipfum te
iatuis quod pratfumptione maris, teque marce..
fcere orio . . t
Q_V O D Q_V I dem cauens Venerius abbae,
um,folitatius in Palmaria , quita contini Vtneti
ti Lunenfis oppidi odio millia paiibus abe lil.` abbat.,
tamdure admodi afperem ag'eret,du herbis tot
mism( >fbuil fuftentatus,tdem ad agri cul
turam e accinxit, tanto domini fauore, ut unum
farculum hordeitp modicum habens,die uno hu-.
mum ptofciderir, femen fparfetit, mefem fecue
. Qro miraculo 86 hominis neceifitati conful.
e,86pali
. Eac'ti`1,} !
q exercitij
genus
_ Udeo ei;
o ` nl
gl DE . Manv 1x_1=.Rct.NDIS`.

gtatum.Nifi enim illi petplacuifl`et,nquatn
praecoqua fruge, tam repentino prouentu labor
tis curam compenfalI`et.lInc illud eli: in Ecccleli..
alico d|&um.Non oderis laborlofa ope ra, 86-rua
. licationem ab altillmo creatam. .
Stephan
S T E P H A N V S Anachorita in Mareotidc
iolitarius
regione,lan&itate : et miraculis clatus,quam
uis hernixmorbo(quem Graeci Hydrocelam apa

pellant)laboraret,non tamen i nterm ittebat quin
certa diei hora de palmarum foliis funiculos :
querer, maior morbr exilinransotiolitatem.
D A N I E L I Aegyptio abbati 86 presbytero
Daniel in Scythiotico monalerio degenti,ficuti facere
abbas. gd operis fpiritales labores libuit, ita ea quae
confecerat,ad uicum aliquem deferendo uendieae
re ruborl non fuit.Pretium omne pauperibus di;
largiebatur,eleemol'ynas depropriis laboribJI im
pendens, comparta ratione, qua 86 minime otio..
fus, 86 maxime pius effet, utqa" dignus appareret,
cuiusexemplo ! uiuetent, miraculis nobilia
I
tatus ell. t
N V N }! A M autemmagis patet uanis co.
Antonia gitationibus mens nolra,quam otio corpus
abba:
ipfum indulget.Et hocquidem Antonii exemplo
. probare polI'umus,Qgi quondam folitudinis t aaa
dio all`e:us,cum dubius animi atluarenclamare
coepit,Saluari cupio domine,86 ecce cogitationesV
meat mihi aduerfantur, Mox ubi de cella prodiit,
conlpexit lioem nronachali habitu uccintum',
calathos texent,nrc ad orandum procumb
eem.Et dfi rem tacittrs mira?, ab eod tand audi
uit,S ic 86 tu age Antoni,fic enim agendo faluabe'
tis.Cu_mq ic_l loquentern ! comparauile
trim . " .i
inaduerterelahgelum dei ( intellexit', Ac de
inde operum orationumcp uices monitu eius .
genrer (eruans,ad tantam perietionem confcen.
die,ut nemo illis temporib9,uel abbar uel mona
thor anachorirarqe admiratii fuerit.
A RSENIVM abbatem, dum opus facerer,
lachrymas eiundere folitum fcrlptores rradunt. . li
res indicio eihlonge aliud illum ani mo agi.
: quam quod manibus fabricaree ...
nus quidem labori intenta: erant, fed mens diui..
nis mediationibus aifueta, ad deum tollebatur,
86 eius defiderio accenfa fletu temperate non po
rerat.Ocaelelcem uirum,qui inter labora..
dum : beatirudinis dulcedin degulta bat. '
_ P YL O R O N I VS presbyter,d in quo, phy
dam Galicia: mte multa le abltintia fatigaret, nius pm'
non minus manuum operatione exercebarurln- bye,
fuppetere potuerunt longinquae perigrina..
tionis im penf, Remi Ierololymamqi iritantit
Ee quoniam nquam neqr ieiunii anguflis,
manuum,neql!e pedum inquietudine defarigatus
eR',l'empiternae quierisindicibili bono perfrui me
ruit,martyrum coronam ad_eptus,non quod mat
t rium paius effet, fed quod parcs martyrio pro .
hrifto fufceperir labores. " _
D E Archebio Caifianus refert,quod dum ad Afhf";
4huc in coenobio cum fratribus uerfa rerur, labor mah1
quo ibi omnes fuis horis exercebamur,fibi dupli
cando pro marre creditori fatisfecerit,c ipa ob in
opiam ioludo n effet. At neri; patr ; . _Y 4
agnouerat, d , tic )lio marrem
fehabere inrellexir, cum ill egeliateliteqi coax'. f
" tRti_l_ll'l'r, ellilittt qui partes honornre
. 1) '
. DE opzaivs MANV axsi.
obediet, cuius amore 86 iplam reliquexjat 86 pali
treni. Archebius igitur prceptum domini lerua
uit,matri pprelf lubueriiendo, otiolocum non
deditlaborem laborem cum`ulando,relgi.'I
onis cult n intetmilit in monalerio permando
, et charitatis
DE I N DE " auxit milerdo
lolitario'rumI calamitatifeutus;
inliutum ali'en'.:`eY

cuni in infula Nili uitam duceret,Ca Ilia no eo ad..


uenienti, atq; ibidem inter Anachoritasrelidere
cupienti, cum dono obtulit, le'
inde tranlmigrare . ucos autem
dies , alteram multo` labore' libi conllru
xit.'Sed mox 86 illam fimul cum inlrumento pa
ri limulatione aliis eo appullis cceH`it,86 iam ter.,
tiam'(ut ipfe Calianus tradit)l1biponere
batur, hancetiam daturus li habitatorem inuenif
let. Tali iraq; liberalitate ad leruirium dei adue
rras inuitab'ac,tali commento ne reculareut circ.
u'e`niebat,rali deniq; labore perniciolarn ; molli
tiem excurere atcp abigere ltus alacerq; lolebat.I
\ N lenlit laboris dii opus exercer pietatis'.f
_ C VM Pacomip abbate in quodam Thebaidis'
P"". inonalterio mille quingenti monachi erant, ;
manibus libi uium comparantes,itaut eti eze
era' monalerum pauperibus alimoniat lublidia
. Plurima intereos opera, 86
principue quidem exercendi corporis gratia cude '
ban,ut edomita alfiduis farlgatiibus caro dilce
ret lerute lpiritui.Manu's em lortiu (ut Salomon
Prom. I ingr) dabitur, at remila eli: tributis leruiet.
S I Q_V I D E M 86 Paulus abbas, in Aegypti
Paulus eremo (cui Porphyrio nomenel) conlidens, cum
abba. ad uic`t_um hortulus quem iple (: 86pal
LIBER III. in
fetax regio [ elIent,quotidie ramen ali
quot horis palma texturas operam impendebat,
Ea uero' rexueratinis fingulis concremabat.
Seprima enim 86 eo amplius maniione ab homi
_habitaculis remoto, }; dare illa cuiquam,
); uendere promptum erat.Q_l_rotidianus igitur
labor n ! fugiendi otii caufa infumeba'. (!
_fi defidi torppriq; fe dedidiiTer,nec ideferro (.
_2 ad perfecion ianitudinis pueni.
re potuiiIet.'Mult_ : maliti docuir otiolitas. d'
DI V V S Hieronymus ad uirgines fcribens
Hoc unum,inquit,apud omnes obleruatiis prat. H'"y
gn de mo
~eipu eli, 86 celebre per Aegyptum, ut neminem h. M
nifi obedientem 86humilem ad omnes labores Q
ficiend_os86 _opera fufdpit.Q.|atenus domita ca_
ro ex grauedine, cogita tionibus uanis 86 uolupta
ribus n uacet ex orio.Teneatis firmiifime, quod
pmnis _concupifcenriae 86 i_mmundiri_z 'atque peca
cati mater otiofitas.
I C C I _R C _O Symeoni monacho ex Italiat par symtun
tibus in illam Nili inl`ula_m(cuius paulo ante men mom
Itionem fecimus) conferenti, cum nullam ar..
tem calletet, praeterlatinat literat (cuius illic "":
nullus erat)fcriprionem,a quodam feniorum prot
eli: ne otiofus eH`et.Finxir enim piilimus fi
habere fe frarrem in Italica cohorte mi..
litantem,latinis lireris inru`tum,86 Symeonem
petr,uti apoiolicum Pauli codicem latine c
fcriberer, fratri mittendum, quo ille ani..I
mi uirtutibus proficere poifet. Sub tali prattextu
I'etipfum ad ; exercirium excitauir,er qua
i mercedis loco cunra eius necelaria obtll _
ir ueritus ne uel propter rei inopiam, uelotii coa
u I
qu ma OPE. MANV
piam,nouus h illis in locis diutiuspdurare mfg;
.ret.Q_l_|antat ergo ipiritales afti
ones aliqua manuum operario, li per eam in pro.
polito bene beateque uiuendi rleuereturt' qu'.
tae neceilitatis, fi iineilla coli abitariqa lolitudo
Syluano no Pomf
bbl- A V D Syluanum abbat in Scythotico coe.
nobio quidam holpitatus,cum fratres eius mult
manibus laborantes` uidiii`et,eam lolicituclin qua
fi rem luperuam cauillatus: Maria,1'nquit, opti..
mam elegir ,ledens lecus pedes dominr,86
audlens 7Z'bum illi us. Poil: hccum hora coen ex
induiria iplum non uocalfent, ubi cnatum eil:
miranti ac quxrti cur ita fe pr:etermiiii`entf.Ab.
bas relpondit,ratos fuille ipli qui le totum fpirita
lem profteretur cibo potuque minime opus elI`e.
Tum demum illo errorem confitente, lu iunxit,
Scias igitur Mariam etiam Martha: miniiterio in
_ '.digere,auxilioq; iuuari.
quidem86 Dorotheusin delertis
Aegypti abbas,minimo lomno indulgens,not'iis
quoq; parrem operi manuum dabat.Tunc nem
pe lportulas contexere lolitus,interdiu atlapides
Iconuehere 86 cellas dificare,quas ibi habitare uo
lentibus (ut modo de rchebio diximus)ultro of
ferebat. Spottulis autem diuditis pretium orle
-indigtibus donabatltaqi lemper labordo,lem.
Apetque laborata aliis largiendo,86 otium declina
. uit, 86 pietatem coluit.
L TE R I V S nunc lexus in hocexercitatio
xggi :nfs genere { expediamus.Fert iplam be
ni, *lam uirginem (quat.86 uirginescal_ilF|5.,_-,..
!
'LIBER III. in
ms Iuperauit) dum adhuc in templo ferui.
ret, a fummo mane " ad horam tertiam preca. _
:iones exre ndiffe , tertia ad nonamlanificio fefe
occupaffej nde dernumfumpto modice cibo, ;
ad occubiturn folis leitae fcripturas, 86 in eari
meditatione pernot'alIe,lIac iraq; uitae inlixutio
ne ad rantam mom: fanc':itudinemdeuenit,ut fo..
[ prac omnibus eligi meruerit,quae 86 Ialuatorem
pareret,86 poil partum uirgo permaneret.
Qlod Ii harc quae fine peccato ccepta,orT1is prot.
fus peccati femper expers fuerit, id quod
orarioni leioniq; {upererat,manuum labore iibi
tranfigend duxit,quomodo te in ignaua otij mol
litudine quandoq; defidentem fecuram arbitraria
o uirgo,qu in peccatis genuit mater,quam quo- L
( interius cogita ciones, exterius proni ad uiria `
fenfus impugnantcrede mihi non effugit decipu
las diaboli,quiiquis laborem fugit.
VI V S C E quidem fententiae n ignara illa
monaerij Tliebaidis Antiita , quae Euphraxiz Euplira.
-deo facratae uirgini 86 adhuc puellat,prater dome xia ign.
icos id eil: communes cum labores hoc .
.xit,ut quotidie magnum lapidum aceruum de lo4
co ad locum rransferret,86 tranflaros rurlum !
eueret.Qyamuisenimie1'uns uigilisq; haud pa..
rum illam fatigari cerneret,timebat tam ne fi gre
quam paulo remffiusegiI`et,aliqua refidens iuue
!!! in torpore turps cogitatiis fcintillula incendi
um excitaret peccati, eam autem [ uel etiam
extingui poffe hocexercitationis additamento fpe
rabat. Neque iplam { fefellr, qua ndoquidem
[ : Euphraxiam urginern inter {
argue inttgritatepraitiife,
_u
im DE OPEXIBVS MANV EXER
llifabeth H AEC exercendi corporis cura eciam con
teg; 111. iugatas honePcauir.Lantgraui']' Turingiz prioci,
pis uxor Elifaberh ` 86 eadem Panngnum regis fia
lia(cuius non femel fecimus mEtionem)cum .
tis ante uiduica tem opibus pollerer,n'eq'uando :
otium luxu difueret, ancillarum officia ufurpa.
bat,lanam linumq; carpendo,nendo,rexendo,fu
endo,ca:ceraqz id genus opera conficiendo, le plu
rimum fatigabac . Sic pudiitiam onferuauic, fic
humilicatem cui{:odiuit,ii'c pfa euangelic perfe..
tionis inl`ignia,quibus poll: obitum mariti abun`
de eluxit,comparauit,Ecenim ad illam uer bea..
. quietem perueniri non poteit, nifi per ;
praefentis frequences aliduosqz labores. `
, A C ne plura huiufcemodiexempla enarrancloI
xn ad De- moduni excedac orario, liber in fine capicis huius
tnerriad apponere uerba diui Hieronymiad Demetriad
ui inem accurate admodum elegantertp fcriben
lrist' racue,inquit, quot horis fanlam icripturam
~' edifcere debeas,quanto tempore legere,non ad la.
'1 borem,fed ad deletacionem 86 iniruionem ani
n . Cunque hate finieris fpacia , 86 frequenter
te ad figenda genua folicicudo anima fufcitauerir,
habero lan emper in manibus, uel Pcaminis pol
lice fila deducito, uel ad torquenda fubcegmina in
alueolin fufi ueccantur,aliarurnq; neta aut in glo
bum c0llige,aur texda compone` quae texca unt
refpicquz errata reprzhende, uae facienda cori'
itue, Si : operum uatietati us fueris occu
paca,nunquam dies tibi longi erunc,l`ed quamuis
ftiuis tendantur folibus, breues uidebuntur ,in
quibus aliquid operis pra:termilI`um_ n ell: . Hxq
obieruans 86 teipiam ialuabis 86 alias,eriscp
v-_..~ .
I conueti`ationis,multarumt .
gem lucium facies,fcriptura dicente.In defi
`driis anima ot1isotioii.Nec ( ope
xe cefandum }, quia deo propicio nulla te indi
! ideo cum 'omnibus laborandumefhut per
occafionem operis nihil aliud cogitts ! quod ad
domini pettine: feruitutem. ' `
De corporis caitigationc per Hagella.
' Cap. X, `
T QVONIA M contra lafciuicntis cat
nis petultiam , nec ipfa interdum operum
occupatio iufficit, aliis infuper cafiga
tionibus eam coercendam e1Te,fa nftorum exemf
pla qu modo ptoponemus,docent,
PA V L VS apoolus caitigat corpus fuum, Paulus -
86 in feruitutem redigit, ne forte cum aliis prazdi_ apoftolus
cauerit, ipfe reprobus inueniatur . Ad hac ange- zC0r1|z
lus fatanazcolophizat eum,ne reuelationum ma
gnjtudine extollatur. Et fi illi g eienis etat,
in quo_ fpirituifanus habitabat, n fuit fatis per
egrinando pratdicandoq; fatigari,86 ubiq; ffeuien
tibus perfecutionis procellis iaari arq; conuti,.
fed ad doman os corpotis fen(us , aculeosqt cupi.
ret' , uerberum quoqg iibus qua
t,2Higiqa oportuit,quis tutum fe putabit,86non
proprii Corporis imperio fe (ubditum iri timebit
[ eo cafigando non aequ folicitus fueritt>
T A S Cantuarienfis archiepifcopus Thomas
nimm 86 femoralia poplit tenus cilicina fub ue- nrthitias
imentisgeiitauit. Qiippe i ndignum fe qui ec.
( arbitratus eit,niii 66 membris
Y
v`DE CORPO. CASTI. PER ELA
preie poifet. Membra igitur tegminis aiperitx
contrita fibi fubijcere ftuduinnequando ipie ;
lis Iubiefus appetiturn illorutn (equi cogeretur,
non fuum.
,Mli*,;s MAIORVSquoq;inini'ulaBritanniaeSari4
P P naepifcopus, quiepifcopali dignitati Iolitudinis,
ptaepofuit humilitatem, Ipretis honoribusererri~
penetrans,pratrer incredibilem cibi potusq; abi-
nentiam,fempercilicio eli ufus.Er quia uirgo fue
rat,uiiginitati inimicam indumentorum molli ri..
em declinauithii enim mollibus uefituigin do
Matth; 11- mibus regum funt. `
Idmed - E A D ciliciigeatio, Eadmuudum Gan.
? tuarieniem areliiepiicopum commendat, 86 hoc
plus adricitur,quod quadragefimz diebus pro !!!
_cio loricam plumbo contextam induere folitus .
Iraq; non duritia iolum cilieini tegminis , uerum.
eti plumbei grauitare carnis concupifcenti fre...`~
_ ris,et ipe yrginitat ppetuo incorrupt feruauir,
Mdm M E D E R I C I uero Eduenfis abhatis cilicia
,! aduerfus immundas ttationes re.'
medio fuit.Monachus quidam libidinofat cogitae
tioriis iam itimulos ferte non ualens,cum iliud iria
duiiIet,nequam fpiritu conieiim recedente,in ca.
Ititatis puritate perfeuerauit. .
) I N T Lodouico Galliarum regi, muito '
Lodouica plus contulit interius cilicium quam purpura exa
ITX' terior.Hatc terreni regni itifigne erat,illud catieitis
adit prarbuit.Ad cilicii quippe fqualor refpicia
L. deus,n ad purpurz luxuri Chriiiianiifimo regi
Naeharia 86 tporaie regn tutatus e&,86 artern ; =
abb MA CHARIVSAlexandrinus abbas,cum
; aferfibuspaulo irnptobius urgeri It !
LIBER IIl._ gif`
, Iacctm fabulo repletum uix homini porta..
bile onus , per eremum incedens humeris baiula.
uitTheofebio forte obuiam faus , 86 quid age..
rec i'tii:errogatus,quod uexatorem fuum uexarec
x'efpondit.Nifi ergo corpus noftrum fatigatie ali
qua agicauerimus , periclitabirur animat fottitu.
do . Qyandoquidem naturali quodam inftiucu
duo iita fibiinuicem aduerfantur, 86 alterius uis
altetiui; debilitate contct.
D I V V S Hieronymus in eolibello quem ad ;
uitgines deo facratas cfctipfir,uidi1Te fe in eremo ""d
affirmat unum ex monachis, qui a feniore iuius da"}xm
ptgtandem lapidem iam odoannos bis in die
per cria fete miliaria geilaueratin fcapulis,ita ala
cri animo,ut intermedio tempore fempet noua fi.
bi iniungi opera ultro parte rogaret. Haud itritus
hic uidebitutlabor, fi cfiderabimus : frutus
it,cobedire patribus,tum otiofitatem (.
SI Q_VI S autem ipfius Hieron mi inlegen..
do fcribendoc laborem confideret, icet,quomo .
,do fic occupato animo ulla turpis cogitatio potu., H'"Y
ititreperet rl"um fi ad Euitochium uitginem fcri mus' '
benti atque confitenti crediderit, Memini me cla
mantem diem crebro iunxiie cum no&e,nec pri. `
us a peoris ceH`ai`e uerberibus,quam rediretdo
mino increpante ttanquillitas,plane et.
jam interlabores cogitationum tentationieffelo. `
_cum , casque cum labor nequit repellere, Hagellis
ac uerberibus excuti'endas,86 femper auxilium di
: miferationis implorandum.Neque eriim ex
nobis fuiicimus ( ut apoolus inquit) fed omnis
Yfuicientia nolta ex deo . z.Cori.;.
i ILL_YEi\i-ii uiSi9.i9fP_iiianii.<i
gre DE CORPO. CASTI. PER FLA.
_ Bonifacio Myliat inferioris archiepilcopo Ieruat
Bmf?~f1 legimus,non eli filentio practermittendum. Fet
? enim cum ad illas gentes Chrillum euangelizatu
rus proficilceretut, equittibus ijs qui c illo ett,
plum medio brumz tempore line equo ;
dlbus inceifie. ad montium afperiora iti
nera perueniII`ent,equum quidem cfcendilTe,fed _
tamen calceamenta minime induillfe, ita
ente hyeme,86 niue quae pedihus inciderat gelaic
.I te, plantas de lapede amouere nequiuerit',donec
aqua feruente luper infufa glacies foluretur.Hc
in illo algoris patientiam imitentur, qui bullient
in medullis libidinis aeltum cupiunt estinguere.~
rigelce nte enim torpore ,facile 86 ipla frigebit
enus. ' "
Hofpirius I C C I R. C O fortale 86 Hofpitius apud Nuce
; riam lolitarius ( ut Paulus qui La ngobardorum
` hi&oriam'fcripfit,refert) ferro folido lumbos nu
dos pratcinxerat , ut fcilicet eam corporis
rnagis attereret,unde magis uoluptatis motum ex
iob4Q
urger : ; enim eius in lbis eius,
fortirudo illius in umbilico uentris eius. ` ` `
P Y L O R O N I V S item presbyrerintra.
Pliyieim.~ faxeam lpelcam inclufus, 86 ferreis nexibus ma
ni, pcb. nus pedesq; reuinus uixiie perhibetur, ut carce
rem fimul uinculaq; perferret . Hicextremo Uitz
die confellus ell', nullum a temporis mdment,
quo non de deo aliquid cogitaret , prattermilum.
Dum igitur corpus uoluntaria caligatione prie..
meretur,l"piritus ipl'e rerrenis affeibus liber,i'em
per meditabatur.' ' '
Martin, A RTJ N V S in Malico Campaniat moti.
, te folitarius manens, ut euagandi facultatem
\
\ Lista. ul.
Iurriperet ,' catena faxq aliix uinxerat.
: diu angultiam hanc lilnrer perruliler,
Benedito abbar id demum refciente , iubenteq;
ne co mmitterer ', ut catena ferrea qua m ca
teria Chrili ibi fixum teneret, qui..
derinodos diiI`oluit,fed
Aclii'celI`ir,quarn nunquam
difcedere uintus inde Durum
poterar. longius
i
profeo 86 difficile fuit hominem ueluti rabidum
ferreis uinculs conitrilzum permanere,i'ed
muito ; compede foluto longius abeiindi
uoluntatemiemper ligatam tenere,u ]; aut
'dificultatem fuperauit amor Chrifti. Inhamm
I A N N E monaehum fubcua machus.
`eisrupe annos treis rectum perltitiie tradunr,tae
liti; corporis geiu,86 cibum' 86 fomnum cpifle.
Ex ; 'tand immobiliqi itatione tibias imas
`i1tumuilI`e,ulceraq; fecii1`e.Quid hac parientia in
tol'erabilius,fi quicquam intolerabile elc quo be
aritudinis aeternat praemia compenfantur . Ac ne
dubites Iohannem nuncin gloria eH`e cum
angelis.Angeli minilerio pedum eius languor in
terra eurarua elliY V A Pacomius
ACOMIVS ABBA s PBR dame. ?
fa 86 obdua fentibus loca ueiigis .
bulabat, ut uoluptatis 'aculeos fpinarum acu -
clauumclauo expungeree . Cruenraris
quidem pedibus adcellarn (uam redibat,fed fupe.
rara tentatione ma is de uiftoria , quam de Pfalm.
uulneribus . talibus propheta ce
cinit dicens. Buntes ibant 86 Hebant mittentes fe..
mina fua.Venientea autem uenient cum exultati
0ne,portantes manipulos fuos. Simeon
S. I M E ON E monachurn accepimus,dum m=<hS
3.; DE convo. cAs'r1.Pr.it rm;
ad puteuni aquam hauriret, lune de fitula lolutd;
` corpus multo uolumine circunduxiI'e,u
Req; luperiniea uincula illa nullo conlcio
ffe . Sed cum tandem penetrantibus nodis exela,
86 iam luppurata' caro foetore lecretum prodidil.
fet,abbatis iuiu funem detraum, iplum{de md
nafterio pullum fuilTe,quoniatn id facinus magi?.
animi ftultitz quam deuotii imputabatur. Puf
um autem abilfe 1'n lolitudinem . Et cum ab
demabbate ! terficatiibus per ui l'um
agitato reuocandus quaeretetur , in cilerna licca
inuenturn,atq; ad monaierium redutum, often
_ dit deus quanti talent in illo uitzaulferitatem fa..
ceret, line cunatione dilponendo, ut ab his iplis
honoraretur qui expulerant. V 3
-
}'rc1l'cus P A TE R etiam
_ _ Minorum Francilcus`,quam
. .
q in le durus exriterit, cum lpe alias, tum illo
tilfimum tempore monltrauit, quando connufa~
cogitationibus eum impugnaricontigir, Sibirnet:
enim iratus,proie&is repente indumentis,86 func
quo przcintus fuerat arrepto,dure'adm odum le
fe diuerbetauit.C2terum ubi uerbera parum pro
fecilfent (ulqsadeo uehemens tentato erat ) extra
monaerium prorumpens,in altam niuem (lieu:
nudus etat) le (, uolutauit . Ac deindc
ex illa compactas !num eligies- identidem to
to corpore aPcrings,i le le alloquebatur, ncrep
; dicebat.En tibi rancilce uxor, en tibi libe.
n',aut uelci illos ne lic algeant aut dimitre omnia,
86 uni domino letui . Sicilie tandem carnis petu.
Fermin: lantiam domut Hagellis, 86 libidinsincendium
gelidas niues nudo amplexans peizore exitin-xit'.
IN uircutis genere mulitbris qdquc
/ ' A _
5 _
L Y R. Iii.
etsaude ; fraudandus.Eli'abeth Tu Elibedg
ringiae duca coniunx regia progenies,cum incolti
mi fofpiteqg adhuc maritoCHRlSTVM indu:
: , i n fecretiori cubiculo cum ancillis conclua,
uti fc Hagellorum iibus onerarenr iubebat.` Ita
- ubmitti i'efe,86 liumilitate didicl`r,experie|1
_ do an paritetferret uerbeta ancillarum uarum
tam clari generis foeminat Eliibetli
I L L A QVOQVE Eliiaberh deo dicat. virgo.
niego, quam in Comagienfi lattem monaierio,
fama uirtutum mundo prodidit, 86 ipfa fiatutis
~\oris quotidie Hagello fe caedebat,ut carne morti.
CHRISTO uiueret, non immemor uod
= ipfe etiam pro' nobis perpeti Hagella uolui t,{l!lagel
: lisqr attociora. _
M A R- I A Decegnies uirgo, patenti. Miri? df
` bus uiro tradita,c ptaeter quotidiana ieiunia cre WSNS 9
; precationes etiam flagris acrirer fe
2ret,mouit , ut communi utriufcp .
eocaiitatem l`eruarent.Naufragium fecerat uirgi
nitas marrimonii commiifa Hnibus, fed dum ra
bulae ? ieiuni, orationisfaltigationis, illau _
a intaaqid porr enatauit ; Radegun
._. R A D E V N DI S Clotharij Gallortim - du regia.
= gis uxor,l'ub ptetiofis 86 delicatis uelibus uile 86 _ . _
'nfperum cilicium'tulit. omnem uca '
nereat uoluptatis motum de iuo corpore,
ut tamdiu a uiro precibus cnntenderit,donec im
petrarit uinculi coniugalisdiiolutionem
tis obligatione,quod fortaffe non petiifet, niii pti
us carnem cilicio domuiiTet.Carne igitur fpi!
fubiec%a,pratponere coepitChriicum maritmmun
i Haierium regno,
` be corteo. cAs'r1.PtR FLA.
. Q_V I D D ECatc|lia uirgine dicarnr quae
C_21ll riano delponlata , ne iplo quidem nuptiarum di
v1fE' cilitiolum lu dimiiit . Exterius nupta _aua
ro rextis fulgebat ueiibus, interiusChrilti ancil
la cilicio
tur, iqualebat
86 mulici . Cumqfelceniniconcineren
generis perltrepetentI inirurnenta,
illa tacita uirginitatetn 1ipli cuil " s delpcmde
rat,deocommendabat. Deuaigl angelum
luum eam ita tutatus e&,ut integrati: inuiola tam
cp leruarir,martyrio coronarit 86 pro cilicio luce
/ indueret immorralitatis.
S A R A in Scythi uirginum pra`tpoi'ita,cum ad
, Sara
fluminis ripam polito monaierio annos . L X.
lilla. habitaiTer,haud lultinuit ut aliquando alpicere
uellet lenirer ptzterlabenres a'quas,pra
tive adiacentis amenitatem,ne ex eoalpeu ali.
quid caperet uoluptaris.Nelcio an cilieio ula lit uf
Hagellis led aiirmare aulim rantarn llanc oculo..
rum continenriam difficilius obleruari poiTe,qu
cilicium Hagellaqz tolerari.Huius exemploconi'
rer depugnandum cum lenluum noltrorum
alIetibus,q ab illicitis nedum a uanis auertinul..
lo mplo poilu n , nili iubdarur 86laboribus
" us,
animus
E R Veo. M corpus iplum ita afigendo

moderati debemus,ut rationi patear, non ut ocei


` ` ' dat. Sicut 86 paulo clurior leruus non ut dilpereat
puniti debet,fed ut mitior lubmilfiorqt fiar,86 do
mini lui imperium magia prompro exequi maru
ret famulatu.Certe nauis ipla li iupra modonea
retur,lublidet, 86 fu ndum maris citius continget
quam littus.Er li infra modum ad omnem
iniabili aluo alternaq; latetum iaatione dum
Y Y., - ."
onerisquam ferte praeualet imponatur, in itinereV
!i mnus,contra limulum calcitrabit,T
tanda: funt igtur examindq; uires, 86 atquan
dum cum uiribus pondus, quod ferentem ne ue
grauirate opprimat,neque leuirate licentius in o..
lefcere finat.__.'
Lriil TERTII FINIS.
LIBER QVARTVS.
_ De corporis caliigatione per
_ eiunum, Cap. I.

V A R V M N V NCI
huius uolumendo
mino adiuuante inchoab
mus, fed ne prascedentem
il mareriam cito teli.
1 gift uideamur , adhuc de
ipa corporis caitigatione,
quod relat loqui perge..
mus. Et primum quidem
illam quaeieiuntis conftat,explicare ag rediernur
Vt qui uole nt,hac ; in parte fan orum ui.. V
tam fpeculari,cibi potufq; abitintia rite feruata,
ad illud tandem fpiritale a deo eleum ieiunium,
quod eli; uitiorum dereliio, affumptioqt uirtut
faclius petuenire polI`int.Vrl'cil1'cet efurientes 86
- fitientes iulcitiam,cum his ipfis quon [ibi propofu !
_ erint imitandos,attern beatitudinis pabulo fa..
turentur
_`_
'm DE CORPO. CASTI. PER IE.
QV A N TAE enim uirtutis,qutq: apud da
Moyfes um acltimationis ieiunium fempet fuerit ,A86 . `
` xd"4 tus icriptura indicar 86 noua . Moyfes in monte I
ms quadraginta dies 86 totidem nocftes, nihil guis,
facie ad faciem cum deoloquirur,86 legem dgito
eius in tabulislapideis cfcriptam accipit, quibus
ob populi culpam confra`tiS,rurfun ieiunans,86
di indgnation placauir,86legem recuperauit.
H I N C in Leuitico prcipitur filiis Ifrae|,ut fe
Die`XP primi menf isdiem decimam celebrem habcntes,
F1 ieiuno afigant animas fuas }; uefperum,
vP.P1m pro fatisfatione utiq; peccati quod uitulum ado
ius. . rdo cmiferanr,unde dies expiarionum dici t ur,
2, 86 in memoriam, quia Moyfi ieiuno ac precibua
exoratus ds,ueniam illis indulferat,unde id eti
dies,des propiriationis nuncupa. Ieiunio igif 8d
dei uindica teprimirur, 86 commiia purgantu ,
Q , Eliasppheta fubcinericii panis efum 86 aci
2 Prophets pot,cdies.xl.ieiuniis ambulaiI`et,pueuit
. . mt deiOreb,atqt ide igneocurru fublat9,trfuc
. &9, paradift'r.Si illic fatiari cupimghic ieiunem),
f SA muelis decaties ac fimul ppli ieiuni reipi
3'd cis deus,Phili(l:inor;z in Mafphath exerciti I {
|"Ph"a ( irruent repti fragore tonitruqv pterruit, 86 in
"Rg'7' fug cuettit. Si fic icat,p ieiuntibus 86 ortibus
ds,qs
SAV a ttatiibus fupanifi
L I S { regis q neutiy diligenter
edi obferus' _ (exeqffY
Saul rcx. pplus Ifrl,ci die nihil cedt,ingtes Philiiinont co _
lRg~'+~ pias,s paulo a metu pculfus fugerafugites
. Iecut Machmis ufq; in Hailon,mu1tisq;intr'
fefrs pda potitus ,Inermis`erat,86 ieiuno fe mu
nies uicir. flxippe nemin ex Ifraelits at
ma tr habiiifie aiirit fc_riptii_ra,:tr 5351 ; log
Linen, . '. 5.,
haeh.N ergo ! fed ieiuni ualuert.
Et c uix dcc millinumery implert, aduerfario
a : cxercitus eiI`ent.xxx.curru. vi,equit,reli
qu : ficut arena,faute do multitudo cef.
[it paucitati,armatura nuditati, faturitas ieiunio,
I S A PHA Tetiam [ tegem legimus ie Iofphu
iunium cunt-'iris quibus : indixife,c Mo.- rex,
ab 86 Ammon 86 ! innumera pene multi. ,
rudo ctra ill uenites,mutuis inter fe uulnerib9
oncidere,86 qui tibo uacuiert,n tta to pugna
peticulo repleti funtfpolijsinimicorum. `
AC H A B rex fcelere quondam quam regno Achab
infignior, mpietatisfuz poenam facco 86 ieiunio
humiliatus diiulit in pofceros . Illo defuuo , Rmi
Ochozias filiutceciditpet cancellos cnaculi, 86 4,1%-s.,
mortuus . Ioram { Iehu iagitta percuius
perttlezabelem uxorem ui de feneta przcipita 4Rg.a
tam, equorum ungulat contriuerunt , contritam
uerunt frucatm canes,reliqui. LXX. fi
ki in Samaria occifi funt . Et qui in Iezrael de do. R
moeius erant , omnes Iehu regnante interempti, " ""
et om ne prorfus genus Achab intetnecione i`ubl'a`
. Tantam fuor ruin,ram miferabile fpe`tac'izV
lum udiifet ipfe,iicuti per prophetam intermina..
tus Euerat domnus) niii ieiuna`et,ieiunauit 86 uiT
que ad Iucceforem ea familia: .
ta tft . V, 'j' 1 f
P A : Dauid,8c peccatum t'onfitensfD .
Nath propeta audierat.Trlulit a te deus pec` :mg
cat tu,8 poil hate ramen nfirmata funtinquitflf 'ff
in ieiunio genua mea.Sed cuius genua infirma ie. ` 8 -
iunio erant,eius in deo fpes firma fuit,*unde }
eedt non cfundarin geternuna. Pfalmn.
` ` _ " ` ` x ii
DE convo. c':As'r1.,nR rs,
Danel D N I E LI cunant duina reuelancutty
PfPh* eria,8C dies fole iuiiri xlluminandus prfini..
_ to hcbdomadaz numero panditur. In lacum leaf
num miH'us,pr dies fcx nihil : inter fe...
mid rociifimas befias manfit illfus. }; -
Abaicuc prophzta per angzlum domini de I uda
tranflarus in Babyloncm, appofuic : pulmcm
quod mefforibus
nus igirur Daniel coxrac,86
acramcntarefocillarus cH:_Jciu..
difcir,lonum fewo'.-A
ciam domat,prandium diuinitus milfum ac'cipit'
Dcniqa de in quam proieus fuera: libera'.
tur. Er qui dcum Ifracl prdicri n credideranr,
aluato , mi rantcs 86 conficcntcs ucrlxm,
timcndumqy elfe deum Danielis.
Prophet; A T VE K O prophcrcs ille de Ierufalem ue..
nicns in Bcthl,c altcrius fraude mendacioq; de..
ceptus frcgiict ieiunium, aleonc (quod anmalii
gen-us iciu narici anieli pepcrccrar) fuifocatus pe.
. Q11 ramen dum eunium fcruabac, manum
Icroboam rgis,ipfum ferire uolntis,ari`ccrc fe
~ .' - trat,8 arcfa ill pnituiffct, turfum fani
tari reiiruerat. Tanta iraq; eiuncis urrus fuit,
quanta foluenris ciunium imb`cillicas.Nam,qu
iran' regis porcnta potuir,unius bciiz
, uis intercmih _
Mmm; N V N C prcurramus.Qxadraginca di
es ciunauir faluzror nolcr, 85 diabolo ttatus,
ofendic quomodo nfdias eius uicare,8 uirru..
c polfimus uinccr,d ieundo uincit.Q1 ob :E
in hoc pugna nobis uiribus corporis
opus ad ulnccndum, fed magis imbecillitas, ne in
illo diabolus fomccm inueniat, quem concupiic
tiign ucccnqat, Hicci fab :
RT QV E idem dominus nofter cumin mon "?
te transformatus totus diuinitatis fuzz luce refpl "!
, Moyfen 86 Eliam iuxta fe apparere fecit, ucm"
quia 86 ipfi aliquando quadragenarij ieiunii ob
feruatores extiterant, ur ex hoc nobis infinuaret,
tos qui libentcr ieiunauerint, [ giouoio confor
tio ee dignos.
QV! D e autem quod cum difcipulis orandi iden
tationem tradidiiet, continuo ieiunandi docum
taingeiit, nifi quiailla dem fortis 86 eficax tft
deprecatio, quam cibi comitatut abfintiat Hoc
eri duplici telo ualidiora inimici machinamenta
demoliri ac poie monirauit,cum de ntquif
fpiritu effugando diceret, Hoc genus n eijci Mattli.r,,
tur,nifi per orationem 86 ieiunium.
NE A V TEM abinentiat bono abutamur Id
adiaciantiam, 86 uirtutem in uitium commute1 em
mus,ait,Cum ieiunatis,nolite fieri ficut hypocri mmh,
tz triies.Et ut ) fub aliq iocditatis uelo late
atalios corporis : . Tu, nquit,c ibidm,
eiunas,unge Caput tuum,et laua,ne
uidearis homnibus ieiunans, fed patri tuo qui
in abfcfo, 86 pater tuus qui udet te abfconfo
reddet tibi. Palzinorum mollities trat cum
ieftum agerent, capur ungutis clelibutum 8610..
tam pratferre faciem. Non : facienda dum .
nai pratcipit dominus, fed metaphora utitut, per
quam lattari et gaudere iubet,ut hypocritarum fi
ianeutatis arguat, Vis igitur oa
protfur quae hic mandantur implereihoc quod ie
ilmasi quod ablints, totum deo, nihil oentatio
li oierar, `
` x ii
DE CORPO. CASTI. PER IE.V
su
Apoitoli. P O S T dominum Iefum primi inter Chrifl'F
nos apoflzoli ieiunio uli funt.Ipl`e enim(ut in euarl
Marcin, legimus) Cum in Matthati domo accubuil`.
fenquibuidam interrogtib9,quare :
ficut Iohannis 86 pharifaeorum non ieiunarenr, re
fpondit,Nunquid poiunt fili nuptiarum,quam.
diu fponfus cum illis eli: ieiunareduenit autem di
es cum auferetur ab eis fponlus,86 tc ieiunabu ne
in illis diebus. Petaa igitur fpritalis connubii ce
lebritate,paiTionis ac refurreionis tempus aduc.
nit,86 fu blatus ab eis fponfus.Exinde illiusde.
iderio uehemter Iolicitati, ieiunare 86 eluritionc
Ie affice re (, nec unc; ab his ablinentiat an.
guliis recelIert,donec in cateli thalamo rurfurn
eid quem t ardenter deliderauerant , feliciter .
ri lunt.Vbi nunc ieiuniorz fam,quam hic !
multum diu fulinuerungatterni perpetuiq; !
uti refelio ne compenfant.
Nicolaus A P O S TO LI C VM autem uirum Nicolas
spilcopus um Mireae urbis epifcopum ferunt infantulum ad
huc in cunabulis uagientem.86 fafciarum inuolua
cris colligatum, cum nutricis huberibus admoue..
retur,quarta 86 lexta quaque feria non nifi femel
Iugere lac uoluile. Mira profeo ree,nondum acl
buas papasq; puenerat, hoc eli potus cibiqg ufum
86 iam ieiunia obleruabat. Sed fi adulti fantitudi
nem confiderauerimus,non eric mirum quod talig
ac tanti hominis etiam infancia mirabilis fuerit.
I D E M miraculum ! porttum potius de Si
" ius finio Thaunenfiepilcopo refertur. Scilicetipfum / l
: quoque cum editus lae genitricis fuae aleretur,
uarta 86 fexta feria tantummodo lemel tenelluli
orislabellahuberibus admouere . Q@
manieltum fit, cur n iperemus fanum ac
beatum euaiurum, quilquis ucl integre iam atta
ris uiram ab hac ieiuniorum obferuarione aufpi
ca biturt
EO S D EM quarta: 86 iexrae feriae dien Maio Maier,
rus Sargieniis epiicopus, ira ieunio fuo confecra. ?
uit,ut in illis prorlus nihil degufarer.Ali'js uero di
:bus pane hordeaceo uitirabar. Vis nolfe quan
tum illi ficieiunaffe profueritt Virglntatem per
petuo ieruauit,> '
E A D M V N D VS Ca iituarieniis archiepi. Eadmum
fcopus, ipie quoq; uirginitatis coron adeptus , dv archi
lafciui carnis domans ieiunrjs,feria fexta iicco pa
ne 86 aqua frigida femper efr uius.Nunqu illi _
curzfui't,ut pafceret corpus,fed ut fufitarenpro. lCdi1i~
pterea quidem cibauir illum dominus pane ":
86 intellecflus, 86 aqua fapienti faluraris potauit
illum . Fuit enim egregius , difciplnis di.
ui nis apprime erudirus,mulris pratterea : . .
clarus Bonifati
N I F ACI O martyri Miliz archiepifco anhu
po, quotidiana ieiunia pro ; erat, arqi ita ut
inediam per bidu quatriduqi protelaret,domi..
nicis tri diebus quintisqi feriis cib capiens. Cum
tamen docendo gentiles per Mifiam iter facerer,
: frigoris afperita te fatigatus ira temperauit
iiunium,ut quotidie dimidio panis 86 aquae po..
culo uires reficeret. Et quoniam neque equo uehi
uoluit, fed pedes ire derrais etiam caceamen
eis (ut alibi diximus) magis mirandum .
mo, tantolabor talem ac tam modicam coenu.. =
-Jang fglficert potuiie, quam quod iinejllo tot
at iii)
-----

DE CORPO. CASTI. PER IIIV.


: quod dicfum eff, inediam tolerarit. Tali 1
": tenore cucurrit ad martyrium . Et alii quid
maNY_les unam martyrij coronam recepert,hic
dnas ieiunij martyrium la nguinis martyrio co..
Pulando,
'>S I VON E M presbyterum 86 ipfum lolicit
bYm~ irl Pfmis abltinti culror,omna ab ecclelia in
ita ieiunia lola panis 86 aqua refeione obler.
uare lolitum legimus , ut plus aliquid faceret qui
quod praeceptum fuerat, 86 alimenti tenuitas obe
: cumulus effet. Alias etiam abemium fu
. H`Ie58 rrnquam
ntonio ! modico
uoq; uinoa ate memo.
Aeg ptio
tmus riz proditum eftlquod l'eme}l,in die hora uelperti.
na pa nem cum lale comederit,et aquam frigidam
biberit.Et cum perleuerantus ieiunaret, nunc bi
dui,nunc tridui inediam palfus fit. Tum quod
rem illi iuuidens diabolus,aliquando fumpta mo
` nachi forma apparuir,cibos porrexerit, 86 ut ali.
quid lumeret,nec le fame confici permitteret,ex.
hortatus lit,quod tandem depraehenla fraude An
i tonius crucis ligno le munierit , 86 ille euanuerit.
Ex quibus facile apparet,quam magno emol um
to nobis ieiunium lit,cum tantat arabo
lo lit.Et ieiuna ntes ttari polTe,luperari n poffe.
sgmfon S A M S N I S quoque Dolenfs archiepilcoe
archief): pi ieiunia fuere, modo biduo, modo triduo tranl..
a`to,modo poll: hebdomadam cibum lumere,To
to uero quadragelimae tempore , bis aut ad lum..
m ter,parcilI`imo
Seger, bus cor us recrea re.uicisu lalfum 86 efftum .
" SE E R V S abbas natione Syrus, dominico
die manelacram comrnunionm utfptti' .
l .
L IB E R ".
panem unicum fumebat,altero cibo animi alens,
altero corpus . Reiiquis autem diebus
cibo pariter ac potu uacuus perdurabat.
H O C idem 86 a Mederico abbare apud Hedu Medal
.am
E
LP I Durbem
I V S obferuatum legimus.
abbas genere Cappadox, abb
cum defertum quoddam incoleret , 86 qualentis lapidi,
antri anguo carcere fe occlufiffet , tantum bis in abb,
hebdomada,id eic,dominicis, 86 quarta: : die
bus uefci folitus dicitur.
M VT I VM item abbatem in folitudine fin-
gulis dominicis, fingulo pane diuinirus iibi alla
to nutrirum accepimus,ali)'s uero diebusabfq; ci.
bo ieiunum permanfiife.
I L L OS quatuor, quos Panucius abbas in re ,
motiifima Aegypti eremo commorantes reperit, ,
Iohinem,Andream,Thaddatum, 86 Philippum,
hebdomadarum continuata ieiunia dominicis di.
bus foluere ferunt.Angelo tunc iuxta eor
numerum panes deferente , 86 in aduentu Panu_
di quintum pa nem additum fuiffe dict`it.Nec fane
mirum uideri debet uod quidam nriiimi hoe
mines in folirudine e calo receperint alimenta,
cum etiam prazuaricator populus manna in defer
to nutritus fit. Stephan
I L L V D ego maiore admirarione dlgnum re presbyter
or , quod de StephanoA presb reto Conitantino
politano traditum , quod cilicet nondum edi
rus ieiunia colere coeperit. Nam( ur aiunt) mater
eo grauida,non uinum,noncarnem, non laici..
nia gufrare poterat,86 fi gu&ai`er,prat nauiea euo
mebat . hzc i iam narus , cum huberibus
applicaretur, : glatten; ieiunantem nolei _
3 V' `
iid DE CORPO. CSTI. PER IE.
bat.Tali oiento lignificatum , qutat ille abl,
nenriaeobleruaror mox futurus eilet,ubi enim c
Istrate creuit uirtus in templo beati Petri apololi
clauluram lubiens, herbas cum lale cocftas ablq;
alio condimento lemper uelperi commedebatDe.
inde presbyter fatus , priitino uiui ialem ade..
I mit , 86 ne hoc quidem ram faruo cibo quotidie
uti uoluit, led aut lemel aut bis tantum in hebdo*
mada eum lumere , aut ad dominicum ulque di
em inedam proferre . Poiremo cum in lolitudi. '
nem lecel"iliet herbis crudis paicebarur , a cofto
abicinebat,86 monachum roleil`us,cum a
xe iuberetur modico uino uti propter Ptomachum
unicam uilli guttula rn in utceum aqua: plenlxm
Initillare cpit , ut 86 obediret 86 a uam ramen
nihilo pene uam ante lapidiorem bi . Pau..
culas etiam icus feltiuis duntaxat diebus in cibo
habuir,neque hoc quidem lua lponre,led obedien
tix iure.Hic igitur iam abinitio in parentis uilcc
ribus a deo eleus pratdeiiinatusqz 86lantilica.
tus,quam magna res eilet ieiunium oitendit,cum
plam matrem ad id compellendo , tum lemet ul..
qt in finem eo increclibiliter macerando ,id eli, a. `
duo de uigelimo }: ad ieptuagelimum tertiurn
nttatis lua annum,tc demum palcuis coeleiibus
atiarus eii,ranro quidem huberius,quanto hic ui
xerat abitinenriun.
Lberalis. S A N CT O liberali,cuus olla Taruilii poli ta
l3b1l~ honorantur , uitae merito decaeIo conceifum fu.
( (omne enim donm perfeum clelurlum tft)
uti dominico quoqgdiefpercepra lpiriralialimonia
corpotis 86 la nguinis Chrilti,lne ullo alio cibo te
liqulml tempus perglurarct Itaqu quod ag :
~\
I me falutem risen
Iumptum :mr.
uirtuteetiam ca.
ro fuentabatur.
I O H N N ES quoque abba: in Thebaidis ,
remo,quemfub rupe quadam mantem toto tri. abba, "
ennio riunquam fediifediximus, ipfam facto fan..
Iam communionem dominicis diebus a facerdo
te Iibi delatam l'umens,nihil aliud guliabat,hoc il
li 86 facramentum 86 fuit.
A P E L L E S item Aegyptius faber ferrarius, Apen
ut Chrilo feruiret, eremum penetrs,quemadrno monach
dum ferrum , ita femet cudere cpit !
s,atque deo omni morum fanitudine l imatus
86 expolitus euafit,uteriam ipfe nihil unquam de
guaret, praetert; dominicis diebus panemillum
qui de czlo defcendit,quem qui digne manducaue
tit,non efuriet inzternum.
S I VM l Anachoritam annos quadra. Enr,
giura : in Scythotica eremo peregit,fol n ui- monchq
dit manduca nrem,nunquam enim ante uefperum
quicquam guauit.
D I V V SHitronymus teatur etiam Hilario
nem abbarem, nunquam ante folis occafum, nec Hilario!!
fefisdiebus, necin grauilima ualetudine foluiife abbas.
ieiunum, cum ramen duro admodum parciffimo
qt uiu , herbarum fylueirium,horde
aceiq; panis,86 non coac, fed aqua ftigida mace..
rata: lentis,ta ut ei aliquando caligarent oculi, cor
pus fcabredine rigeret,86 tuncoleum pro remedio
in cibatu addidilTe.Denique a .lxiii..ufcp ad.lxxx.
aetatis fuse annum,.cinia$quoque abfiinerer,
Iorbitiunculis ex farina ho ere cminuto fulen
tatum , donec reddito fpiritu conuiuii .
PfPl iiffabi ,d!1<1I_1i qw! `_
Ill D! CORPO. CASTI. PER IEIY.
per :ippetierat,fariati coepit. 1
Hierony D e fe quoqi ipfe Hieronymus ad Euochium
mibi'f uirginem icribens loquitur ac dicit, Repugnana
tern ipitituicarnem hebdomadarum inedia lub.
iugabam. Non tacuir quod olim in eremo (
us egerat,ut illam quam docebat,Iiiopte exem plo
magic mouetet,86 ramen confitetur, cogitation
in corde lalciuientium illecebris , uix interdum ie
eeiiitere otuii`fe.Pallebt, inquit, ora ieiurijs, 86
mens de ideriis arlluabat in frigido corpore, 86 an
te homin tm fuum iam carne racmortua,iola
dinum incendia bulliebant. t ipfi nos tutos pura
bimus , fi diem unum aut alterum in hebdomada
|'eiunauerimusNelcio an eciam ieiunium dici de.
beat, quod ciequentis diei obruit repletio, cuius
famem fuccedens exuperat Iatutitas.
Syluanus S Y L VA nus abbas in deferto Scytlii ieiuni
abbas. die una cum Zacharia dilcipulo iter faciens,ad !
dam monailerium diuertit , 86 liumaniter acce
ptus manducaui't,Cum autem dii'ceiIiiTenc,diIci...
pulum in uia bibentem reprhendit,quod eo po.I
tu ieiunium ante ioluiiet. Et cum ille tc
e ambos iam foluiife ieiunium diceret,c in mo..
naierio cornediffent. Minime, inquit , nam ill ud
non ieiunii iolucio,fed chartacis communicatio fu
}: exiimauit abfqi ieiunii detrimento pofe
aliquid prstguftari in fodalitiqestterorum , id eil',
cum aut ipie alios hofpitio ufci eter ,aut ab alii!
ufciperetur.
chos celebrem( rnoterri
fuifuY r u%'};\egypti mona
ianus . Ita ta
men ut illam praag.I 4 at in diilriiore
ieiu nio compenfarenr,ui cko }; charitat di-l
mit ttrqneqs abitiiitiat q ? derogare yolelati
~
Luisa. mr. i.
O DI L O Cluniacenfis abbas quadragefimae Odile ' 1
le ieiuniixm folicitius obferuans, cum panem cine bbaf. I
te apetfum comediffet, aqu potui popofeit, qua
accepta. 86 Ratim in uinum mutata , rninitrum
rncrepuit,quod uinum pro aqua fibi attuliiIet.Il.
locp admirante,86 turfum de fonte hauam }.
rente,idem fecutum eli: miraculum. Vbi tandem
agnouit dei uoluntatem, timuit recufare quod ab
ipfo offerebatu t,86 afperior cibum molliore po.
culo temperauir. .
G R E G rius pontifcx ingenio ac fanitate PIP;
seque clarus dum adhuc 'monaicam uitam agee `
:et , aduerfa implicitus ualetudine ieiunium quae
dragefimale feruare non poterat. Adueniente ue.
to abbati fani die, Hens Eleutherium abbatem
, uti precibus domino tantillum fibi uirl
um impetraret,quod (: eiet ad eam altem tam
Celebrem diem ieiunio excolendam . Qro orante
tantum ccepit , ut etiam in altetum diem
I ediam facile producere poiI`et,l'i uoluiiTet.Sic ga
ern ipfemet in tertio ! iuilibro tefiatum te
liquir.Qi_xo exemplo aperte admonemur, ut :
tes ad feruandum ieiunium nobis impedimento Jl
Euerit, n negligamus, imo ut ab ea expediamur, 'G

: ptecationibusque dominum folicitemus.
Ptn'dabitur,&pu1fami aperietur. \
N VNC' _ie , fi quam forte uirosimitari fumi,
iger, ( r namur exempla. Anna
cana. uxo ' um, fedluget86orat
et etilitat ab rat am domino mi. "lm"
ferantefoecun t ar,mroreq; in gau I
dium uerfo conc ens , Exultauit cor meum . '
iii Dn co11Po.cAsT1.PEa xn.
meo. Vinum 86 cuod incbria rc potefi.' nunquan
bibic, 86 bibenti us uinum hilariot efficicur ,
prolis generoiitate ltarur.
Sara'1'o
AS RA Raguclis ieptem iam mariris and
bia'. rcquam ab cis ta nger:ur,uidua|:a,o<a uum To..
biam triduano iciunio fcruauit incolumem,Ctxcp
coniugum fuorum interferix dicere:ur,on1 ni pe
nitus probro dum }: 86 oraffcc, mcruic li..
brari.Ipfc dcniqc Aimodcus daemon,qu|'i fos fc
prem uiros incrcmcrar,unius mulicris ui us ic
iunio rellgarur in dcferro, amrcitqz nocendi facu!
myth tatem,qui habucrar occidendi.
udn., IEI VNABAT Iudirh omnibus diebus ui.
use , 86 Affyriorum excrcitu fic fortior. ;
Bethuli princcps 86 qui crt,i fc fuaq; de
dere hoii decreucranr, quem illa inreremir. Iraq;
quos arma a feruitutis iugo defenders non uale...
banr,unius foemin ieiunio 86 orarionibus muni
ta: uirrus libcrauit.
Am A N N A Phanuclis quotiadianis iciunis
Phanuf, 86 obfecrationibus ad prophctandi culmen peru:
lia. nit. Pucrum cfum quem Symeon facerdos in ul
nas acccgat, ipfa fupcrueniens adorar, 86 redcm
ptorlfracl confirctur fpiritufano plena,ga cibo
uacua, Ablincndo 86 orando intellxir,quod fcrl
Arena bz 86 phatifazi lcgcndo non perccpeunr.
,ga ASELLAM VIRGI r .
nymuslaudibus eiercu _v 1' 'nquic,pro'
ludohabuit,incdiam " \ cumcam
non uefccndidcfidc 5 ` ' acondicioad
"! cibum trahercc, pan " f " qua con
citabai:magisefuricm'1> " mguebat. _
IQEM P_A\_lacuiaiamdef_1_xnQariirrufcl
. -
_-,.;,., = A,

ills R. um m
'enatrans,Tantae,inquincontinentiat fuit, ut pro.
pe menfurarn excederet, 86deblitatem corporis
nimiis ieiuniis aclabore contraheret. Exceptis die
bus Eeiuis, uix unquam alias oleum in cibo cot.
pit,ue ex hoc uno atlimetur,quid de uino et liqua
mine,86 pi'fcibns,86 melle,86 oui's,et reliquis quae
fuauia : iudicari't,i'n quibus fumendis
quidam fe abltinentilimos putant, 86 fi ijs
:rem ingurgitauerinr,tutam pudicitiam fufpican
tur.PoH: multa tandem ait, Nulla iuuenum puel.
Iarurn fano 86 uegeto corpore : fe dederat c'
einentiae,qu`antae ipfa fracto86 fenili,debilitato,.
que corpufculo.Poiremo di'cit,quod cum febri la
boraret, necmedicorum confilio, nec Epiphanti
pifcopifuafionibus compelli potuerit,ut uinum
biberet. Et ipfe Epiphanius ab ea exiens,tantum
( profeciffe dixetit,ut econttario (ibi ii ! aqu
bibere pene petfuafum effet . Qgod fi hc 86 lan.;
guore86attate confea fmina , uinum in quo
tft luxntia ufqueadto guitare timuit , quomodo
non magis timere debeant, qua: 86 : funt, 86
attatis feruore,etiam cum multum .
nauerint,incalefcunt.
ET I N I L L O T baidis mona&erio,in Euphm
quo Euphraxia uirgo omnum fpititalium une xiv@
guentotum odore fragrauit,quotidiana feruab..
tur ieiunia,e rnem,non laticinia, non ui.
' ue dulcium genera frlt
taxia ueto biduo trl
ada inediam pro
gerens,ut animi
Mari Ada
llYillitI1 ( gypsiata,
. DE CORPO. CASTI. PER IEIV.
;
Rum in quzlum uertit paradili , in folitudinem
Iecedens,tres tantum panes pro uiatico fecum ru..
lerat . Et quoniam ibidem deo feruis plus minus
L. uixit annos, nec unquam interim hominem
uidit, pratter anno illo quo ad dominum migraru
ra erat.Zozimam abbatem,apparet cam hoc to
to : tempore fine panis efu perduralTe.Et fi gc
quam ederit,more : herbarum pa
Ru : fuentatam.Qxicquid olim per in
gluuiem ctraxerat,tali ieiunio purgauit, 86 qux
diu uerfata fuerat in proltibulo,polt eremi angu..
Rias incola efficitur regni catlorum.
F elcula D E Foelicula uirgine 86 martyre traditum ef?,
virgo. carcere inclufam dies le tem nihil gul`tal1"e,86 ite..
in templum deas eftat fub cufudia transla
tam, alios feptem diet pariinedia peregile , Hac
igitut ablinentiae uirtute roborata , conlanti 86
imperterrito animo martyrij pertulit fupplicium,
nihil horrefcens tyrni fatuitiam, fed mori cupia
86 elfe cum Chrifo.
Maria
M A RI A Decegnies,cuius ortu Niuella Leo.
. dienfis epilcopri uiculus nobilitatus ell', a felto ex
altationis crucis ufq; ad palcha ieiunium cum io.
la panis 86 aquat tefeione per annos tre oblera
uauitrlandem feruntaliquando quinq; 86 trigin
ta dies abfqt cibo perl`euerafl`e,diuinis fruent col.
loqus.Tres item 86 quinqu. ' ies ante obi.
tum fuum nihil aliud gu l\,f', _ld r uillale ".
_ :umcarnis86l`ang
animiab angelis sgr-'.'_
Si -,ly nc defunae
` ,utquaeater
renisalimentisid - ; ~r'erat,catleltipaa t9_4_

cazllao buloreplereturin . .
V CAECILIA u 4* er artyr,biduanis~d6
K
.im. `
lriduanis ieiuniis uirgin fuae angelum
habere cuitodem, 86 palmam obtinere martyri. I _
C R V M nomnibue data eadem ab dum'
Hrinentiae me nl'ura,i'demq; modus. Aliua dies mul "":
tos inediam pari }, alius ne unum gdem, Airi
ad fedandam famem dimidium panis fatelhalii in
e&,Tantum ergo fibi quifqg ieiu nio
f (: quanta ferre prualet,trum comedat
quant ad regeqdos corporis fenfus fuiI`iciat,n ad
exti'nguendos,qdqa ad ctinuanda ieiuna Icong-ru
ere tiifum (, n ut duorum aut trium dierum
ab0;inentia,fubl'equentium repletione indi..
geat,8`6 probro locus lit, dicenrium:Hic homo coe.
pit aedifi'care,86 non potuitconlummare. Turrim
igitur ieiunii conli:ru&urus,computet iumprus,ae
qe ita moderef, ut futuro operi ad culmen ukpedu
tendo iuppetere poilinr. \ '
S E D CA V EN D V M e&,ne dum ab&,'n''_ ;
tia: immodeziam fugimus, in uitium incidamue gfllltas
gulgfieaeis. Quo fubuerfi Ad 86 Eua mandatum
dei contempferunt, 86 de paradifo ?! iunt. No gcnm
pudenda nudauit,Loth inceicurn commiiir , Eiau
primogenitura. ius uendidit. Populus Ilraeliticus ,
in dire0\periit. Heli iacerdotis filij, hoili gladio regu I
caeii iu nt. Sodoma: quoq; euerlioiut ait fcriprur a)
fuperbia 86l'aturitas partis fuit. domimrs in Lucami.
uangl-io. inquit uobi's,ne forte graueu '
86 ebrietate,etcuris hu
, 86 s repentina dies . Lz'~"
Et uae uobis ' '
: igirur imium nec parum
cibis ablmeam ipfum ncaute per..
ftruire eli.
.335 DE CORPO. CASTI. PER. IE.
_ O M N I przterea ope 86 totis uiribus eniteru`
leiundu dum, ut lemper a uitrjs magis quam a cibo ieiu..
ni inueniamur.Alioquin nec ieiunalfe proa
Rma4' derit,li inter ieiunandum peccatolocus eric. Non
(inquit apoltolus) regnum dei elca/86 poeus,
fed iuitia 86 pax 86 gaudium in lpiritulano.
Petatis igitur 86 iulitiae cura, curam luperet ie..
iunandi.Hoc enim ieiunium quod elegit domi
_ nus,86 proprer quod per Ilaiam ait ,`Sulcollam te
ifllf luper altitudines terr , 86 cilziaboI te ltatreditate
Iacob patris tui .
: A H 1-\EC.ne quid fimulate,ne quid iacfan
- -- _ ter, fiar , Nolire ieiunare , rnquit , licut ulque ad
; hanc diem , ut audiatur in excello clamor .
Ifai2e.rs.. Tales quippe pharilum imitantur,qui air, Non
Lucana. lum licut ! homines . Ieiuno bis in labbato.
Sed dum infipienter gloriatur , publicano quem
defpexerat , deterior . Hos 86 per Za
chariam arguit dominus dicens, Cum ieiunare.
tis 86 plangeretis,nunquid ieiunium eiunafis mi
hid Non enim deo 86 iultitiae,led uanitati ieiunt,
qui ieiunando hominum. rumufculos 86 ina nes
gloriolas aucupantur, 86 dici quam efle'fan'i:i
malunr . Qui laepe quidem ut le efferanr, als dee
trahunt, nec apocolum audiuntdicentem . Qu
non manducat,manducantem non . Tu
4' quis es, inquit, qui iudicas alie
uumt'Doa
mino ( fiat autcadit. St Potens
enim deus Pcatuere ill
Qytlade SINT IGIT obria,pura,
banffre f`implicia,humiliai derata,n lau
"? ta,n animi
cupida, aliena: inuida
LIBER ,mg
einenti : infecta .' -
De cibi potusp uiltare ac p :r
fimonia Gap.A II.
QVANTA AVTEM , non
mundo Ieruiebant,cibi ac potus uilirare,
parfimoniaque uii funt, 86 iam ieiunia eo..
rum explicando diximus, 86 nunc priuarim pleni
us : . Vr illorum contempla ,
dapfiles heluonum coenas , 86 immoderaras uini
porationes corpori atquoatque animo noxias, fa
"t"lii`5t","i'"i'S' ' 1
primi ' i uman generis artes
Adam
_86 Eua,tdiu in paradifo fuere,arb8rum fruc'iib9 ?"
aliri unr.Eiecri quoqt,non nifi pomis,olere, fru-
gibus uefcebantur,86 aquat ]: poru. ?
uero 86 uini ufus ad diluuij ufq; rempora dilarus
el,id , duo millia 86ducentos quadraginta
duos annoscs mundus conditus.Et fi tot feculis
harr rerum ufu carere potuit humanum genus,
profeo fi cui nunc earundem abicinentia_ nimis
difficilis uideatur,gulat`non rationi fauet`
P OS hate igi Noe primus uineam plrauft,
_ _ uinum bibr,86 inebriatus, ; uerdis iacuit G9.
indecore,it antibus ludibrio effet. _ _-
ISRA t I VS populus in cleferto pe
annos.L v - 86aqua potatur.Carni. popula,
vvrsmauidita - - - frio fuir. Vnde in pial
mo_dicitur.A . _ erantin breipfoni, Y '
86iradeiafce ` Pm
.Btocidit pingueseo Pi'aIm17' '
- - iuit. Vbiautemuiepulti
.; Y l '
Mg DE CIBIPO. . AC PAR.
lont fepulchra concupilcentiat appellata, ut poile;
ros locus ipie aclmoneat, n concupilcere illud, ob
quod alii morte multati . o
, V I GI N TI panibus hordeaceis centum .
Chius, mines pauit Elifeus. ( hordeaceis,
turbam quinq; millium domin9 latiauit, utrunry
" miraculum, licuti caetera omnia, loli deo rribuen
dum. Sed quod ad propoiirum noitrurn perrinet,
attdamus hordeacei panis elum,nec in uereri, nec
in nouo inirumto fuile delpetum. Pudeat nos
Q
id panis genus relpuere,quo prophets 86 apoaoli,
86cum apoiolis dominus,uli lunt.
mm Q_ A D A A R O N reliquolq; lacerdotalis ordi.
rdm nis uiros,inleuitico przcipirur. Vinum 86 ";
quod inebriate poreit n bibetis tu et fili tui, qui
do intrabitis tabernaculum teiimonii, ne mora..
mini,ut habeatis lcientiam clilcernendi inter lan
t:um 86 prophanum,inter pollutum etmundum,
doceatisq; filios ilrael omnia legitima mea, quae lo
cutus lum ad eos per manum Moyli. Vide igituiI
quod ipla uini potatio,86 a rerum cognitione ani.
' mum leuocat, 86 in mortis periculum ducit .
IDEM IN Iezechele quinto86 quadrageli..
mo capite repetitur his uerbis. Et uinum n bibet
omnia lacerdos, quando ingteilurus atrium in
terius. Przcipue ergo lobrios elle oportet eccleliae
altarilm miniiros, quorum uit - qmenrum _ali
orum ell.
ificatis
ETINdomino
LIBRO
pr _ - at
a uino86 ab _
"; " omni quod inebriare A ' _ biineant,nec quic
Lturtici.
quod ab uua expreifum e bibdn_t,uuas pratterea
recenter ; iiccas guient cgis lielggs qui
ex uoto domino cfccrati' fuernt. ! fi ifi:
prfe&io eos criam dccuir, qui ad rempus fc dei ici'
dedicabant, quanto magis noris conucnir,
qui pcrpccuam fcruicurcm uourf. Er illis quidem
macrimon ius etat, ! uero maxime cairaz
profi:en:ur.Qxid autem ram ! conrrarium
quam uinum in quoelluxuriad
S A L OM N fapienria plnus,fapintiorm gamma".
fc fore pucauir,i' abicmius uiurt.Cogitaui ingr Earn
in corde mco abirahcrc a uino carncm meam, ut
animum meum ctansfcrtcmad fapiemiam,duita
rem@ &ulririam,donc uidrm quid cicr uriic fi.
his hominum. Impedir crgc fapicntiam, 86 nutrir
ultiriam, nec quid in uita utile fir fatis pruidcrc
[init quanrulufcunqy [ uini hauius. Nam fi
ztiam modicus non noccrct haud ira pcnitus ab
co fe abirahcre Salomon cogiraffcr. Ruhab.
R C H A B I cciam partis prccptis ob .
fcqucntes fchyphos 86 calices uino plenos cum fi- miem,
bi propinarntur,rfpucrunt. Er non bibemus ui
nu`m,inquiunr, quia Ionadab filius Rechab pater _
noer prcepic nobis dicens, Non biberis uinum, Iblckm
nos 56 filii ! uiqgin fempirernlliamobrem
: domino audircz Non dcficict uir de Pair
pconadab
_sdiebusa
filij Rcchab Rans in cfpcu
U /
mco cun

BI AE iq comcdcndolaudatur conrinen- '


ta,q, 'u,1'_cap:iuus8iugoferuirutis .
prei`us,nu;;utggntfcfcisingnarccur,anim Anania:
induxeric.R|ru com f }; dcfpcofempcr Mifaql
legitima dei fui ruarii:._. " v "
D A N I L Ananias,Mifa1,Azari,ac fpri Dun
', Babylone captiui,crmpca :cgis mfakgumina P "
v



$42 DECIBI PO. VILITA. AC PAR.
c6edt,et aqu bibt,et eis Q regis epulis enutrld
erat,appart rubicundiores,obefioresqt. Acq; his
ipis q legumina carnibus, 86 aqu uino ptulert,
a deo dat fcarn legimus et difciplin in oi libro et
fapitia. Danieli : intelligentiam omnium uifio
num 86 fomnorum. Deniq; omne uerbum fapien
: 86 incelleus,quod fciicicatus eis rex,in.Y
uenir in eis decuplum fupet cuntfos ariolos 86 ma
gos,qui etant in uniuerfo regno eius. Certe neque
legumina amara funt,neq; aq acerba,86 ii ent n
ne canta mercede popcanda ac ;3l'un1endauiient".I
. A L I BI DA N I L ipfe,Panem,inquic,de
fiderabilem non comedi, 86 caro 86 uinum non in
troierunt in os meum. Sed hic interim uiiiones ui
dec, cum angelo loquitur, futura difcic. In tantum
deo placenc,qui talibus abflinent.
N E C nos mouere debet, quod faluacor
ad epulas ierit nuptiarum, 86 conuiuiis interfueril:
publicanorum , 86 uorator potator uini , 86
peccatotum amicus a pharilis appellarus fit. N
ut fe paicerec hoc egit,fed uc prodelet. Medi.
cus ad curandos argrotos accelI'ic,non ad inuicaco.
res conuiua,Quippe qui,uc nsodeftiam " do
cerec,quadraginta diebus nihil guiIauit.Efuri"e'te|i
86 fitites beatos dixit,a muliere Samaritana pot
aqua: petiic, ut mducatet hortantibus,
cibus meus ell: refpondit,uc faciarn uoluntatem pa
tris. Qiod autem corpus fuum 86 la uinem fub
fpecie anis 86 uini furneqdum obtul_|t,facramen..
tum i cibi fpiritalis uo animus pafcitur non
corpus.Nam refurre ionem quoque ut ueri.
tatem refufcitaci corporis approbarer, cum dilci.
comedic, non carnein Saniert, nec quiqliii
Im.
praeter panerr1,pifc:m,lfanum.Y
EIVS pratcurior Iohannes Baptia fpiritufan
to repletus antequam natus,locuPtis in 86 Iohannet
yluelri melle pafcitur,ob quam aufierita baptiila
tem a pharifatis dazmonium habere dici?, a domi..
no ne qacomedens neq; bibs ppellai, n quod ni
! o1inofumeret,fed quod ijs duntaxat fuiienta
tetur, quae alti ut infipida uiliaque deipiciebant,
A P OS T L I ipfi fpcas tgetum ma nibus
Apololi.
confricant, 86 hoc tam iimplici cibo efuriem quo..
' modo poffunt leuant.` Cunque numero duodecim
AH`ent , nihil aliud quam quinq; panes hordeaceos
duosque pifces habuerunt in deferto, quando do
minus turbam quinque millium pauit. I ni
! omnno pratterquam feptem panes 86 pauculos
pifcieulos,quando quatuor millia uirorum fatiata
. Rurfum ttansfretantes obliti fune panes fe..
cum ferte, ufque adeo cibariorum curam non
bebant,dum eius quem reliis omnibus fecut fu.
erant,dulcedine iatiantur,86 ramen quod non ieiu
adhucexcufabantur, quia fponfus cum eis
erat. Qianto ergo continentius atque tenui us eos
uititaffe cenfebimus,poPcquam ablato fpfo,hoc
di etugifixo domino nuptiarum gaudium uerfum
in perfecutionis luum, 86 iam terrena omnia
minus piacere cctperunt defiderantibus .
I A C O B V S_ frater domini appellatus cogno Iacobus.
mento iuiqs, uinum 86 ficeram n bibit, carnem apoiolus
nullam comedit,reliquauitz fanitare fic excellu
{ multi fufpicati , propter necem eius Iero.
{ fuiffe fubuerfam.
P R O qq; a_poftolor principi poll afan- ;
[ipnem , panis 0lit_iis,raro eoluieulis cibus refrains
' " ` iii)
L DECIBI PO. VlEI'l'A. AC PAR.
fuis,ur moderati uius exemplum foret-iis
przcepra dabar. Iam pifcator hom
num (: qui fuera: pifcium. 4,
PA V L VS apoiolus ad Romanos fcribcns.
! Bonumi,nquir,non manducarc carnem, 86 n
02; bibcre uinum. Ec ad Corinrhioszsiefcafcanda1i.
4 zat frarrem mu,non manducabolcarnem (:
l.Corn.s. num.E: ad Timorheum.Noli adhucaquam bibc
re,fed modico uino propre: iomachum ru,
um, 86 frequentes was infirmirares . Cui propret
aduerfam ualctudinem modico uino uti przrcipit,
zum dum fa nus effet aqua ofendir . Sed ct.
iam male afFec"i:o modiciratem, non copiam im pc
rar, quod fcilieer ad digerendam fomach crudira
rem iatis iir,non quo etiam genitalium uo.
Iupras excirari poiir, ne corporis 1'mcdiumuer.`
tatur in anim perniciem.
rnlgenri
H I N neFulgentius Rupfs epifcopus, ne
epifcopus morbo quidem aeus cafnis lcuius alimento.
uel uini poculo uri uoluir, uerirus ne infrmiraci
blandiens, femel inrermiium : rigoremfa..
ius ea rcpercre : fuperatus gula uo..
uprarc.
H ONO R A T V S Fundenfis monaicri ab
Bonora bas(ur Gregorius rfert)purulus adhuc,a paren.
wsabbas. eibus inuitarus,cum a carnibus abiinerenderidi,
culi gracia interrogarur , pifcari in montibus
uellr,qui tam procul a mari & Huminibuseonii
tutispiicibus, n carne uefci optare: Cunq;
racerek, ecce is qui adaquamhauriendam perte.
xerar,pi`cem de pureoiitula fublarr attulit . .
miraculoeieum ue omnes conuiuam cuiuli
dnenriam.irriferan:,generaxiincipergn,
L IB E R UH. 345:.;
A N T O N I V M in Aegypto, Sefapcnem n Antonin!
Arfcnotc regione Ethbnum in quadam H ber Serapion)
ni fyllxa . Srcphanum abbatcm in monte 0- thbnus
reco , pane tantum 86 aqua fufcnratos fu|'ll` Icg sPhll"
mus. Sed Antonum cum iam 1nfirmor :eras pn abb
: aucrsati par effe nonpo1Ter,olufcula ar
borum fruuscum panc Comcdne.
L I AErcmit infibus Anr|'nos,<']' di Me Elias
Thcbaidis, iam dcr'p|'m, exiguus fumi,
ans 86 pauciim oliuae cibus erar,r'obu&|'o - :
uero annis inrcrdum hcbdomadarum
tolcraut. 1
P A S TV M I O Aegypro abbat pans
tum 86 aqua uius crar, urrunq; appendere foli- 1551.
tus,nedcl1diaudl'ras plus hauriret , quam quod
fuenrando corpori fufccre poH`er.Anr hac ue- .
ro dum foltarus u|'urer,crudaehrb illi cibum, f4 '.
fontes porum fuppedrabanr. - .
R abbas quamdu olitudincm nco Hur abb,
Iujr, herbis, radicibus, aqua, fucnratus d , paA
nc abnut , donec monacrio praepoftus coma
mum cum alis cibo uti ccxpr, ur pfoslucriface.
tt,& quadam aequalicare conrncrct,
` A P O L L ON I V S abbas pa nm,olus, her.. Apollo
bas _`olcbat,fd ita , : ea ucl fak condi. nin abbi!
rt,ue| aceto macctarelgcoum gufaur nih|l,-
HE O N E quot; monachum cruda com- Thron
dife accepimus , nec in ucfcdo gnis opa unquam "ah9
um. " _
N O phrus bbas , cum fede incerta
1' folrudncm uagarccur, du herbs tantum 8 ma
A uibus fufcnrarus dicrur.Dem pane ct aqua
nurricusangclobominiminiftranzc, _

DI ! . VILITA AC PAR. 1
PA LAEM O N monachusin Thebaidis dc. -
"! Ierto habitans, celebri pafchae die Pacomium
&P `bernalem fuum rogauit,ur folito largius obfona
ret,Coxit ille olus, oleoq; 86 lale condiuit.Sedpofi
ta menfa,Pa1aemon fufpenfus patumpet Ptetit, in.
gemuit, lachrymas efudit, 86 dominus meus, in
quit, crucifixus, felle 86 aceto potatus eli, 86 ego
oleum edarnf.'Auertentem fe ac lugentem, Pacomi
us hortabatur ut lumeret, 86 illam olei lautieiam,
non tam fibi quam iolennitati ccederet,tan..
tum profecit,ut nec ipfe aliud : quam quod
conlueuerant,panem fcilicet cum l`ale,aquamq; fri
gidarn.Sic refelri deo grati as egere, hoc tantum fe
tribuentes, quod elcas tunc fapidiores parauea
rint quam comederint, adeo oleum in cibo [
luxuriae deputabant.
mandes A M A N D VS Thuron ad beati Martini fe..
epifcopus pulchrum qudecim annos mfit,86 hoc toto tem
pore cibus illi panis hordeaceus , aqua potus fuit.
Poltea Traieenfis epilcopus facus,miraculis il
luratus elc,Heracleo in oriente imperante.
German GE RMA N VS etiam Altifiodorenlis epi..
epileopus fcopus tenuillimo " ctentus, uino abltinuit.
In lolnibus tamen : ita aqua diluto utens, ue
' unum non l`aperet.Ante hac hordeaceo pane 86 le
guminibus uixerat 86 his non fale led cinere .
ditis,quotidia num feruans teiunium.Cum hac ci.
bi ac potus uilitate luxuriam commutauerat epu.
larum, ex Burgundiae praefeto monachus fatus,
\ deinde epilcopus Altifiodori,
luagrus I E VA G R I V S presbyter quadraginta an ..
psbytcr. nos pane,oleo 86 aqua "( ePc,dei nde annos .
q : cocoqs abinuit, Polea )io etiam patiti!!
L in im. ,
nterdixit, ac per binium olere tantum 86 len
tibus uixit. Hic duorum Machariorum difcipulus
fuit, quor mores imitando adeptus eil meritum. . _
SANCT V S quoq; presbyter Hieronymus ad H"r'".
Euftochium uirginem icribens, quanto labore in muspm'
-'eremo carnis ttationibus repugnarit receniet,ate
; inter multa.De cibis,inquit, 86 potu taceo,cum
etiam languentes monachi aqua ( utantur,
86 cotum aliquid accepile luxuria lit.
I D EM Pauli primi eremita: uitarn defcribens 14"",
Iefum er angelos eius te&a,in ea eremi parte quae
iuxta Syri Saracenis iungi, uidiiTe fe monachos,
quorum unus perannos triginta claulus, hordea_
ceo pane 86lutulta aqua uixir,alter in
teri,quan1 gentili ierme Syri Cubam uocant, gn
que caricis iuftentabarur.
P A VL VS autem (ur idem rcfert) a fextode. Paul pri.
cimo aetatis anno uiqr ad fexagefimi , palmae m eremi
frurfibus uiXit.Deinde ; ad.cxii]'. quo tetris ree ra.
ad clum migrauit,dimidiati panis fragm
tum quotidie coruo alite ( acceptauit, In
aduentu Anton integer allatus, deo donare quan
tum fatis eiI`et.Cii cum cornediiIent,ad fon
tem accedenres prono ore manibus concauis aqu'
hauriendo ( expulerunt, _
TIM O TH E VS Q_VOQ_VE Anacho. Tm_'lfl
tira in deferto Aegypti poenirentiam agens , pal. f1a"
mae iruibus 86 aqua de fonte haua, fulenta.'
DO ROTH E O abbati in Aegypro unda Dorothea
PaIls fexsc 0lUfCulorum faiciiculus, 86 aqua: con "
gius refetftio erat. Pambo
Ssumatmaxn ageret con .
g DE cm Po. AC PAR.
feffus , quod ab eo die quo lolitudinem ingre
' ` fus fuerat,panem non guli:arit,neq; quicquam ctt
ius iplum poeniteret prolocutus , le ramen)
lice uita dilcedere tan quam qui modo coepiffet,
Pi non
Itanquam
ON'abbas quiinprofecilfet. '
Thebaidis delerto,quo minuitY
:hlm0 n edendo uoluptatis caperet, deambulando lumeI .
bat cibum , aqua in potu ulus, quam iple eH`olTq
puteoamar in dulc : exorato domino,
Phildm . PH I L ronius presbytet in Galatia annos
nis prefb. duodeuiginti in cella claulus, pane 86co&o abiti..
nuit, dein duobus 86 triginta annis nullum !
genus gulauit, ut omni ciborum dulcedine lepo
Hilario lita,edendi auiditatem coercere faciliuspolet.
abb HI LARIONEM abbatem diuus Hiero..
' nymus tradi: a quinto decimo "; ad uigelim
f aetatis annum quindecim caricas poli lolis occa
Ium comedife . Triennio deinde dimidium !
aqua maceratae lextarium,ac deinde totidem ane
nis panem cum lale 86 aqua, 86 totidem aliis,uir.
gultorum radices herbascp lyluelres crudas.De.
inde annis nou hordeacei pan is uncas lex,86 co. - .
tum modce olus ablq; oleo.Poltea debilitate !
poris compullum,olei parum addidiffe ulq; ad ter
tium 86 lexagelimum ": annum . Inde }; ad
LXXX. pane ablIinuilTe,led lorbiticulis ulum
de farina 86 olere commnuto : , cibocg
uix uncias lex appendentibus. Czterum nunqu
ante lolis occalum quicquam gulaife, 86 neque
diebus felciuis,neque in grauilima febre loluiife
eiunium.
Holpitius H S P I T I V S ille qui Longobardorum in
Italiam aduentum longe ante pratgixit , pant d
LI B E R. . us
\
! uefcebatur . Qiadragefimat uero ieiunia
herbarum tantum radicumqi referione traniige
bat femper abftemius.
R O MV A 'L D V S abbas ordinis Camaldu. Romua.
enfin inltitutor,dum in eremo uitam agerer,pan abbi
86 fabam aqua maceraram comedit. . .
A X EN tius Piauienfis abbas,pane hor. ?!
dcacco 86 aqua ui&itauit.Arido in loco cum mo
nachi laborarent,terram uitga percuriens fon
eem fcaturire fecit,ut fcias elementa ei feruire,qui
: 86 uentri dominatur.
G R E G O rius Ligonenfis epifcopus panes hor G _
deaceos triticea obliros efitabat , in aqua: 'zoom
poculum tantillum uilli addere folitus, ut aqua fu P Pu
um faporem feruatet colore mutato. Sic occulta .
bat uius anguiioris ul`um,oicentationem
ens,86l'oli deo placere aEe&ans,tamerfi ciuiras in
monte pofita latere non potuit,iemperq4 fugiena
eem fequitur gloria,l`equenrem fugit. e
I A N N E M pratsbyterum,qui in Gallia
apud Calrefium pagum martyrio coronatus , Ih""
crudis herbis 86 aqua frigida fulentatum ferunt. P"lYt'
! corpus ( fic afHixerat,illud et mar martyr'
tyrio exponere fine hefitatione potuit, diifolui cu Pm I
pien`s86 effe cum Chrilo.
- L V M B anus in Gallia abbas, annis fe..
xaginta herbis tantum ac radicibus iuirenratus Clmb2
R.Frem de petra deum ptcatus eduxit,qui ho " abb
die quoq; effluit hubertim,86 terram irrigat.
" A L CI biadi erangled
al,aqua,ui&us mart ri apud Lugdunum
tandem ,
in carcerem tru
;
des mart .
fus, ne fcdalo eH`et iis qui fecum eraht,reliqua im
mgla !" ctegituris, eu aglhucitrfirmi tirent,
I
mi DE . VILITA. ACPAR.'
nihil reculaut eotum quibusipli utebantur,'ma.`
lens ablinentiae aliquid remittere quam lidei (:
pulum proximis generare , monente apoiolo ac
dicente. Noli elca illum perdere,pro quo Chriiug
mortuus .
L A S I V M Sebaitat epilcop,cumDiocleia
- epiicopus no eccleliam ualtante ad delerta line uiatico decli.
t martyr nali`et,aues aluerunr,donec inuentus in Chriii c
(: uitam liniuit. Non lolum in necela
: leruum luum deus non deieruit,led etiam
rogatiua pailionis honeltauit , elurienti milir cia
bos,latenti mattyrj coronam. .
B N Edito abbati,cum laxe rupis olim lpe
lunca claulo panis defeciii`et,presbyter quidam di
uinitus monitus,prandiolum luum attulit,et ?!
. runc lolennis pafchat clies erat,lecum ciburn liberi
us cape hortatus ell:.Deo gratias egit Beneditus,
tum qs libi uium in tempore prolpexiifet , tum
qs lacerdotem luum libi in iolitucli ne uiddum ob
tuliiI`et,raliq; laetus hoipite, gratanter ea quae alla
la era nt,una cum illo comedic.
Lupus L VP V S Senonum archiepilcopus,cum (
arehieps ' cnantibus uinum defeciii`et,lperare oraes in do.
mino iulI'it,nec metuere libi quod lperailent :
turum.Vix dum fermonem linierat, cum nuntia
tum e&,cados uini plenos ante ianuam irate, iplo
qui attulerit incognito arq; incetto,n,eq; intercon
uiuantes dubitar ei%,quin a deo miifi fuiient.
: E GI D I V S abba: ad Rhodani oiialatebt
abba: libi eligs,triennio nulli cognitus,cetua lac
nutrit7 e&.Poiea inutus arq; inde eduus pe
monachis coepit.Igitur c'f;diu hom cmerciocll
it propter debtlti obiequio dignus iujt, _ i
,L I B E R4 .
R S V S epifcopus Dioclefizniperfecu. Eranus
lionem fugis,in monte Libano coruis pafcirur, Plfcopua
ab angelis uifirarur,frae etiam ylnefrcs pom; {
rocitare illi blandiunrur.
A N N rvs M A R Y R Apamzz par ^f'""
fus,cum de farigarus , 86 arenris loci fo- mmyr
lum nullis rigarerur aquis, preces ad deum ,
uirga humum perculit,acque inde fons emanauir,
cuius potu refocillarus, iam confidenrius ad mar
gyrium cucurrit. _
SO L VS quoque Rhemfis abba: in Gal
lise parribul, dum mcem Solirarius incolerer, nec
aquam habere: deum precat), fonrcm de rupe ma
nare fecir,qui eriamnum Huere dici?.
EA T VS ETI A Francifcus, dum ru- Friar,
icicuiufdam { in folicudine miferatur, pro
cumbens dominum deprecatus d, moxq; humus
emiiit ,cuius hauiu ruicus qui iam
moribundus ficco ore anhelabar, recrearus uixic.
Ac ne plura eiufmodi enumerem, Nudos ad !
candum apofolos miferat dominus, 8 interroga
ei an miis fine facculo 8c pera <36 calceamenris ali
quid , refpondcrun: nihil. Quid enim de..
: : x')'s,quibus adeil: ille per quem faa func
o mniaf
S E D ne propofiro diuerriie uideamuf, illud Innen:
quoque hocloco puto referendum , quod in mo.. ob
naierio Tabernenfi, ubi Amos abbas mille quin rulall
gris monachis przfuiglegimus obferuatum. Fra
tres ad mfam cgregaci, pdenrib9 afrre cucul
lia, ica oculos , uc ali uiderecomedr
n poifec, Iraq; ranr gfrp fumebar quc collibu
ifer, et finguloa: crincia iingulos lacebar, ne in
L
Dia ciisipo. v1i.1rA.Aci>Aiz.
ani gloria: daretur occafio , fed diuino confpeul
munus illud iyncerius oH"erretur,quod Iubmoue..
batur humano,
P R O mamus aliqua eciam hoc in genere foe.
{ minarum exempla . Agar ancilla cum Ifmaele fi
Agar. an.
lio eieta , panem tantum 86 aqua plenum
! fec in folicudinem defert.Ciumpta dei nde aqua
_ puer 86 ipla fici uexaci,fonte angeli pietace often..
.
[ refocillantur.Abraam diues erat,86 inuitus il.
lam emictebat,in angelo diuina uircus omnia po.
cerat fed 86 ille aegrcdimittens,86 hic mulcum mio
etans,aquam folam ad potum ei fcribun.
tui-, uc hinc facileconijci poific , iamtum
bus nefas : uinum bibere.
Ruth mo R V T H Moa bicis in agro Booz,e picas ded
abuis, ; legeret,benigne ab i pio accepta, panem can.
Rutim, tum iubecui comedere,86 buccellam intingere itt
aceto, 86 cum itierir, eafdem aquas potare,qua
potabanc meiTores.Qgodilla quidem pro magno
munere liabens,gratias egit, comeditqi 86 bibit.
At ipfe quam tam parco tanque iimplici
delelzari ui'dit,dignam cfuit ut iibi acciperet uxo
rem,86 ea filios procrearet,non dubirans depudi.
citia illius,cuius fobrieratem fuerac expercus,
I V D I T H cum ad illudgrande facinus,quod
! mente agitauerat,perficiendum properaret , ima
""! pofuit (uc ait icriptura) AbraI afcopam uini,
14hJ' 86 uas olei, 86 poltam,86lapaces,86 panes,86ca.
i`eum,86 profea elI:,a carnibus ergo abltinebai:I
atcp(ut ego exiicimo)eci'am a uino, runc tantum.
modo illo ui"a,cum 86 animiaudacia opus eii`ec,86
aires quas ieiunio cilicioqt ance fregerac,excitan.
datacriorepoiu eiIsnt,ut fctminatiextera ad [ociV
_
..
dam toro fam tyranni ceruicem poffet ;
Quae enim uinum ctra Holophernem , eam
contra carnis molefam ieiunijs 86 abitinentia cer
nouimus.Quoniam aliter quiclem pugile: 66
gladiatores alendi nt,aliter ferui Chriiti.
RAE TEREA non minor Iudith uidu hdm,
Anna: Elcanz uxoris fanitas in fcripturis pra
dicatur.Anna tame uinum 86 und inebriare po.
teli: nunquam dixit. t fi coniugalis pu
dicitia minus tutam fe putauit fi uinum guitaiet,
quomodo uidualis eodem
pi non formidarencum hac illa tenerior fit,diiici
: ieruetur.
M R T H A uirgo Chriiti hol'pita,86 Chriii ,
1'ponl'a,poH: eius ad , carnem uirgo.
comedit,a laticiniis quoqiet uino abhorruit,quo '
tidianum ieruans ieunium, donec rurfum uauif
fima hofpitis 86domini fui przefentia ! fibi l '~/
cerer,iam nunquam ab ipfo receiurat,
M A G D A lenam uero fororem eius in defer.
to diuinis magie quam humanis alimentis fuife
iufentatam accepimus, dum partem illam opti- Mm .
mam poidere ntitur quam eltgerat,86 non !
auferetur ab ea.
ut uatd quae pratcedti capite dita funt,
hic etiam reuiter repetantur, Afella uirgo pane .
86 fale 86 aqua contenta fuit.Paula oleum in cibo
non coepit,laicinia,mel 86 alia palato fuauia,gu Paula'
Rare noluit, uinum ne infirrna quidem. Euphra- E-uphr
xia pratter heee fruus quoq; dulces repudi ,
auit.Maria Aegyptiaca uel crudis herbis, radici- gypdm.
busq;, uelcibo nullo uixit. Maria Decegnies pa- Maria .
n 86 aqua uacuum 86 ieiunum uentrem reficie: .
- z
DE CIBI.-PO. VILITA. AC .
;
bat,inediam femel ad crgeI'imum,icerum ad quil
quagefimum produxc diem , ra pra in fpiriru ue
: . Qgifquis ad iiarum gloria: fublimira
tem perucnire cupiz,harum quantum pore; imi.
tctur continentam.
M V L T A fum huiufcemodi exempla, quie"
longur : cnarrare,ce ramen Orhil i a uirgo ea..
cere omnino non poifum qua: leguminibus 86`
hordeaceo pa ne laifum iciunijs corpus fui%raRi,'
donec in czleiibus rcgns grano illo frumenri fa..i
riari mcruiii , quod cadens in rerr mulcum fru."
kum artulir. quam brcuem efuririonem mer;
me immenfaeque dulcedinis fubiecuta faruri
tas,dum te cibi uilirare morrificas,fa:a es immor:A
. hordeaceo pane panem accepiii ,
pro leguminibus huberrimum perennis !
fruum. '
HI S iam diis exemplis, opereprerium eff ;
smm iam paucas e multis diui.Hieronymi fenrenriolas4
Hy' apponere,ut illa fequi uolentes,prceptis quoqu
ml.
:anti uiri inrui cautius incedr. Ad
Ad , de iniitutione : fcribens.Ante annos robuiaz
iam. raris ,inquir,periculofa eil teneris 86 graus aloiA
tinenria,ui'que ad idem tempus fi nccelfitas poilu
: 86 balneas adeat , 86 uino utatur modico
- propccr omachum 86 carnium cdulio fuil:enre"Y
zur,ne prius deficiant quam currere incipia
anr,86 hoc dicoiuxra indulgenriam,n iuxta ima
perium , timens debilitatcm, non docens luxuri.
am.Deinde cum iam adulta 86 firmior fueri|:,air,
Cibuscomedar,ur
1i.Sic eius olufcul fit 86efu
Fcatim fimilia,ca roque pifcicun>
, : iarim poil ci._Y
bum 1 piallercd Ncpocia;Y q

'Linux .mr. `" sr?
num .llortiiimumieiunium ic,in ur,aqu8 4dNi
panis,icd quia gloriam non haba , omncs pa.- uinum'
nc 86 aqua uuimus, quafi publicum 86 commu..
ne iciunium putarur . Cauc ne hominum .
y talos aucupcris, ne offcnfam dei populorum lau.
dz communi. Virgina quoque dco dicaras cru. ad ginfl
. Quando uns , inqui: , ad refciomm hora
adunaucrit, in cibis ucis minime rcful
gea: coquorum indufria, non ciborum nobiliras
nppcritum moucat,fed famca,non apponamur in
citamcntalibidinum, fed qua pofint famcm ex..
tinguerc, aurfcgumina, aut olcra condianrurin
oleo . Carnes uero folum finrexliccnria abbarifa
fac indulr dcbilibus 86 infirmis , alioquin cuius
fin: faporis ignorer cocnobium . 86 111.
nia iciunia dcbiliraris fororibus,8 przcipu.
is feiiuiratibus permittamur ex grafia. Raro ich
anrur quzin aquis oramur 86 uiuanr , nifi par..
111`1|1. Deindc fubdir . fir in fumcndo
obritas,ranta talisquc parcitas , uc pori
us conqueratur quam gaudcat, non egearin di.
gcrcndo omachus , ruum porius ua
cuacio quam nimia rcplcrio : . Idem ad
Matutam uirginm.Carnis 86 uni fpccics, qua. Ad Maru.
fi caloria fomcnta libidinisincitamcnza fuge, fi gin,
"8C tunc fort: uino ureris cxiguo, cum fomachi j'
dloreimio corporis conpellir ii:if|'rfmir`11l_T`sc 1155::
' genus
zetriadcm congcrcn
uirgincm o lon ior Oprimus
fcribensagir, im. _ leme'
efi;
In omnire modus, laudabilis ubique mcnfu- :
. Corpus non frangndum,fcd regendum a'. ,
` ic crgo debes iciunarc, ad Ruiicum ;
hum,'inqui:,us non palpiis,8 ; uix
. . . z
in DE OBEDIENTIA SERVAN..
_ poffia
AdRu1 (cuenca,fed
ccur
in Fraco corpors
Palmis in, cni
uglijs folicro qui;`

:;n:;|: minus iacias. ;.


Dc obcdcnta feruanda, Il

Ca. III.
QV N I M uero nihil prode corpus ic;
iunijs Sabiinenta cenuar , fi mens paul.
rerinzumcfcat fupcrbia,hinc iam deifenio
xumq; mandatis obedicndi humilirarm doccbi
mus,fanc'torum fequenrcs uPc|'ga.Necp enim er
rare porermus,fi fcmper corum dirgcmur
pl|'s,qui deo placucrunt.
A B R A A M, ut deo obcdrt,patram,dom
hmm cognconemq; rehqucrar, fuosq: omnes circun
cidi ufcinucrar,dnq; filium unicum uniceq; d..
lcum fuis mmolac manibus , fi deus quod
iufferaimplcr uuiuffec. Non dixit,n Ifaac ma
hi promiium , quare nunc puer adhuc
occidi mandaturc n dixit quomodo unici fil fan
nfclix parer manus pollnam tacrus iuia
cxcqui marurar,uc difcas , non difcutendum eH'e\
. mandatum qui pri`unt,led pcrfccndum.'
Saul Sa S A V Liuffus difpcrdcre Amalechitas
muel pw- fupnratos ncci ded|'c.A gag autem regi corurn .
Pima-, prct,dcoqr nobcdicnti crimen 1:,
? latam ab rcgnum, 8C cradicum alteri . Non
nm lex imp1e:ur,nfi tota i`eructur,Cu autem il
L- le ppcrcrat,umSamue1 prophcta Coram addug
i:um,rufat'i'm ccidt, ut cifudelitarcm pietatcm
die docrt,d_um obfcguiprncnr lgo. `
-

"`
LIBER. . " '
P ROPTEREA quidem86Achab rex` perI
propheram a domino arguitur,quod deuiis Sy. Acha'
ris Benadab dimiferit illati'um,cum r
morte ( effet, 86 dicirur illi . Erit anima rua I'
pro anima eius,86 populus tuus pro populo eius.
I L L E quoq; qui eundem prophetam , ut
uulnus inHigeret ex dei uoluntate imgant, ferire Q."d'|
noluit,aleoi`1e laceratus inobediti pctnas dedir, "
Alter uero obediendo percuris [ u.Hme
apparet quam grande nefas fir, ur alicui mortali'
um parcasdeo omnium conditoriac domino !
fequi nolle. 'I
I E H V uero rex Ifrael, cum omnes qui de do* kh" ffxi
mo Achab regis erant, iuffu domini interfecilet, *R""
continuo audire meruit, Filij tui' ufq; ad quarram
generationem fedebunt fuper thronum lirael.Ira
obedientiae eius meritum filijs etiam,pol"ceriisq;
eorum ufui fuit, quartae enim generationis huius
extitit finis in Zacharia filio Ieroboam,Sellum li.
lio Iabes regnum occupante.
A M A S I A S rex Iuda , Cum aduerfum Syros Amm
expeditionem paralTer,uiro dei obediendo, exau nx,
toratis arque dimlfis cenrum millibus militum z.Paral.z5
conduxerat de Ifrael , cum millibus
fuorum copias hoium inuadens fuperauit, cum
utracp multitudine fimul uincendus, nifi ;
er.C:ererum hac elatus ui6loria,cum eiuidempe _
phetae monita conten1pl'iI`er,a rege Ifrael Ioas uia Ibldmev
tus captusqg, cognouit quantum fibi prius pro
obediife , cum tantum pollea non obedile
nocuerit. _ Rum,
R E C H A BI T AE patrie Ionadablinilitutio bits.
mtu [ lgllgntadomos noi_'i_.azdifi,I Imm. .
z
I DE OBEDIENTIA SERVAN.
cant,non lerunt,non plantant, led in tabernacu
lis lemper uagi peregrinantescp habitant.Et fi illi
tam difficilia patrie przcepta impenle coluerunt,
quam iniqu ua elk qui faciliora leuioraque
dei mandata ( re contemnit f.' Hinc propolita
eorum obedientia,Iudorum inobedientiam per
propheta m i ncrepans domi nun,alteros captiuita.
tis iugo affligendos minatur, alteros autem lem.
per luo fruituros conlpeu repromittit. Et lilic
remunerantur qui obtemperant patri,quto maa
gis qui parent deoc
Deus. QV I cultodierint labbata mea,ingt,86 .
. rint quae ego uolui,86 tenuerint fdus me,daba
eis in domo mea 86 in muris meis locum , 86 no
men melius a filis 86 fil iabus nomen fempitern
dabo eis,quod non peribit.
~Apnlitli. N V N C euangelti exempla proprias uolunta
tes cruci aligentes aggrediamur.Mirabilis in pri
mis iam a principio apololorum obedientia fuit.
Nondum Chriftum miracula facentem conlpexe
rant,nondum : regni retributionem per ila
lum futuram audierant,86 Fcatim ut uocauiteos,
; omnibus iplum lecuti lunt,attp ira eidem
adliaelerunt,ut nulla deinde aduerlitate,nullis perI
Iecution tEpePcatib9 auelli leparariq; potuerint.
Qui e lemel guauerit luauis eli dominus,
omnes alias luauitates facile contemnet.
S E D neq; tunc paruum obedientiae Ipecm de
dere,cum in delerto turba: dilcumbti iuli cibos
apponere, panes , 86 duos pifces,id elhto.
tum quod habebant,nihil libi releruantes .
xerunt.Siquidem ipli fame periclitari, quam ne.
eelitattrn exculando,doxnino fue non fating ,
L1 mr. ` m
empcrarc rnalbant.Ec quonam parue
Yx':mt,mu1m plura collegcrunr ( obrulcrc. -
CV M deinde nfnuandam gcnribus :
dcinarcntur, 86 fupplica 86 neces b per
fercndas didciicnr, nunquid quo minus ohcdx'.
rn:,cxtrritTunt 4 In omnem rcrram cxuil fo.
nus eorum , 86 in fines orbs terra ucrba corum. Pfalm. xs.
cum uerhcribus minisquc agtarcnrur ur tace
'renc , refponderunt, Obedirc oporret deo magia ! .
qu homnibus. - ' `
' I P S_E quoq: dom1'nus,ut nobaobcdcntx 1 E SV S.
`o te excm plo prberzt documcmum, pa renrum ? .
fcquo fubdi uoluit. Et , nqur Euangel. LU=~~
Ra)fnb1'cus1'1lis,8C hoc udcm cum iam fa pien
86 86 grara pro cercr apud deum 86 ho
'mins, puerorum more bliditiis aut (ub
cum fuffc pures.Non furnfrm1'ra_n's,fd pic.>
tacis 86 lbcr gratutq; obfcquii a-ubcio
QVA L I TE R autem 86 clcfh' parrobfe .1 Idem.
quendum effet monrauicurm d1'ceret.Meus ci- lahm.;
bus , faci uoluntatcm cus qui mift , :
non uoluntatcm meam,fd uoluntat eius Iohan.;
-qui mifr me pam's.Er dcfccndx' cIo,non ut fa- lo
.
:iam uolunratlcm mam,fcd uoluntarem eius qui
: . patrem,Nf1'cut'ego uolo,inqu|'r, Matth. .
fed ficuc tu . Diuft uoluntazes homns 86 dei
us 86 homo Chr|'Fcus,u:difcan1us duinam uolun
tatem humana prfrre, 86 carns afe
` fprrus cu fubugarc.Dcn1q;apoPcolus il 911511
lo.Humlaur,inqur,femtpfum faus obcdis `
ufqg ad mortem,mortem autem crucis.
Q_VO D : cpifcapolg abbatcp 86 'g
fgnrjgga gggqta fix): garc fin:
' ' E iii)
|09 DI OBEDIENTIA SERVAN.
eti nobis minus rationis habere uiclebun,Pe_r
Petrus triapoltoli exemplo pater. Nlauabis pedes
apolrlus inzternum,inquir,indecens 86 inclignum ratus,ut
bhw l3 dominus officio fungatur lerui,86 ieruorz fili do.
minos: [ lauer perles , Sed quod indecens elle
non poterat, quicquid ille iuberer, mox intellexit,
cum audiuit le non habiturum , iplo,
nili lauari permitreret.Ideo protinus obediens ex..
clamar, Domine non tantum pedes,led 86 manus
86 caput. Nos igirur quicquid prapoliti noltri no
bis iniunxerint, prius exequi quam caulas inqui
rete curemus, Praepoerum enim uidetur, ut cua
ius officium obedite , is de leniorum i`enten_
tia iudicet.
Paulus PA V L VS monachus cognomento Simplex
fmP1 Antonii dilcipulus,cum primitus myierioz igna
rus quaeliilet,elTet ne prophetis prior Chriirusfin.
eptam interrogationem lilentio diluere iuiTus,tri
ennio tacuit.Polt haec cum multa illi ablurda et lu
peruacua experiundae titum obedientiat caula im
perarentur, ueluti necelaria perficere nquam di
&ulir,licuti aquam haurire,86 ,hauiram elundere,
ueites cl iiTuere,86 ealdem diiiu tas,iterum cluere,
86 alia huiulmodi,quae ille non quod friuola _futili
atp ell`ent,ied quod_iuiTa perpendens libenter exe
quebatur,diligenrerq implebat.
" INTERSERAMVS adhucaliquoclinoa
bedientiaeexemplum, ut quantum hc nocuerir,
tantum obedientia ipla profutura nolcatur.
_ _ F RA T E-R quidam atgrotans in monailzerio
Qld.m Sc thi,e adire ciuitat pa ra ret curatiis gratia, et
bd~ oyles abbas a propolito illum cleterrerer,limul.
qi i'>diceret,ii diiceiliiet iornicatie polluenc_lu,In
lLlc\~n\\,~\uil nvunnulaans \||\|u \\Qfmn\ nn. uu\u7
us etat morbo periie quam peccatof mori timuit
'85 muito grauiorem mortem incurrir dum obedie
xe . 4 .
ICCI R quid Iohannes abbas in Scythi,'IV h
qutm fol iratum n uidit,ex hac uita ad meliorem abzmn
migraturus, prarcipuum difcipulis fuis documen '
turn relinquere uolens, nunquam quicquam fe est
fementia egie dixit, fed ieniorum, nun ali.A
quid docuiife quod prior ipfe non fcciet, hoc trat
,propriet renuntiare uoluntati, 86 in locendo nihil
praefumerejn hoc illo fummam pene 7Z'tutum pu.
tauit,qui dum decederer,fratres uos plura mone.
re neceifarium non eie ceniuit.
I A N N E Malterum apud Lycum Theba :
dis oppidum commorantem, obedientiz gtuseo alf,
prouexir,ut futurorum praefcium faceret.Huic ob
fequi experiundi abbas przrcepit, ut palum
aridum in terra de 'xum,aqua quae cluornillia
Iu a monafcerio i(abat,bis per diem aduea to
labo
re illum defatigari, nequeligni }; ad uiridira
tem redituri, defperatione cmoueri,'.pol'l; annum
in tali opere confumptum interrogat,an lignum il
lud iam radices egii'et,8 fe nefcire refpondentem,
euerfoligno ut ab irrigatione defiieret iuiit. .
A L I V D D EINde obedienti eius ptricu.. Idem
Ium facere uolens,cum multi adeent promptitu.
dinis eins in obfequtndo fama excti, mdauit ;
4de celiario lenticulam, quae oleo plena trat, profe..
rens per feneftram proiiceret,tanrillum illis olei en
int, ; quidem in . gigi is liquor neque niu-4
Z V
nl OBEDIINTIA SERV AN.
tuo l'umi,nequeemi poterat , concitus tameniil',`
non inopise non loci rationem ducens, quod iu .
batur perfecit. ' _
` A LI A S quoq; Iaxum ingens 86 quem multi
! mouere non ualerent, [ ut aduoluerec,al;>'
bas prcepit. Tc ille quidem coto conatu
nicens, uires experiri n celfauic, donec .
dote madentem, iam quieicere idem abbas ieffir.
Hac obiequiotum fimplicicate Iohannes pcophe..
tandi donum confecutus, in magnis bellorum dfI
ficultatibus Theodofium princi pem,ne cum hoftc
congredi timerec,fuis animauit oraculis, eertii`{`t".
mo uirtorisc euentu. Ita ut ille deinceps certamen
nullum iniret, nifiipfo conilto. Igitur qui
omnibus abbatis iui iuiis fuerac obiecutus, eiua
.; deinde refponiis obediuit imperator,
L BIN V M Andagauenlemepifcopum
Aibim adhuc adolefcens in monaerio degeret,86 ad perA
eptfcopus ficiendum abbatis rnandatum pergens,efl`ufum re
pente himbrem Iub telo declinaler, eo procellac
ui diuulfo ac perpluente,cteris qui illuc conue ne..
rant, haud parum madeatfis ipium fol aqua n
alperfit,Mirabcut omnes, 86 cum audiienc
ab abba te milfum iter facere, miraculum obedien
: merito imputarunt.O praegrdis uirtus quam
inanimatum elemtum ita reueritum cit ut actin
; A
gere non auderet. '
G V I L I E L V S Aquitania quondam 86
Guillet. prouinciat dominus,pofcea uero ita humilis mona
mus mo- hus,uc nihil tam paruum neque tam infimum ei.
. fet quod fe indignumfiudicaret, dum id fibi-facien
dum abbatis autoritas iniunxif1`et.IuiTus ergo alia I
/
d;\i.iiidoJ>ants coquere ,cum iam wenz remplit
L IB E R IUI. ` ;
lnltaret,confe&im iuecendit fornacem, rutabulo
ignem circumuertit,fe`cI fcopam,qua pru nas euer.
teret,locumque ponendie panibus aptaret,n ha.
buit. Infiliensergo in fornacem melote pro fcopa
: ul'us.Tum demum colos panes fratribus ni..
hilo tardius quam res pofcebat,attulit,nulla cor..
porisaut indumentorum parte latfa, ut propenf
obedientiat alaeritatemintelli as,86 inter pericu
la fecuram, 86 inter infima no . Paus eral:
hic quidem de Aquitania prouinciatquedomino
monachotum furnarius, fed de monachorum fur
natio fai.9 eli regnicztleftis perpetuus poifeifor,
: regibus maior , dei angelis par.
- B E R C H A R I VS Luxouienfis monaferi Bereharb
abbas, anteq ptzeffe cpiffet, fingularem apud us abba:
omnes obedientz fu commendationem miracu
lo auxit, dum uinum de cado in urnam traheret,
ab abbate uocatus, relia urna feitinus cueurrit.
Vinum uero ficuti Huebat,repleta urna non tit ef -
ufum, fed fic fi gelu concretum efiet,do
nec ille reuerfus ! foramentereti in mucronem
ligneolo obturauit. Tunc qui aderant,haud
tarunt, un hocilli alacris admodum atque impl
grae obe ienti merito , ut qui fe totum
abbatis uoluntati libenter tradiderat , ad eius uo
eum Huentis naturz liquor pro tempore fufpen.
{ perltiterir.
GALLVS COLVMBANI Abans Galli
difcipulus, 86 Hildeboldus diaconus, pifciculoa
quos de Humine retiaculo tra xerant , in folitu `
dine afI`aturi,ignem concinnabant,cum interim
; mirar magnitudinis propius accedens dia..
tonga; quigttg tetruiqied GA L L0 iubentg.
DE OBEDIENTIA SERVAN.
ut ligna gni , obediuit. Hoc iane hic
referendum duximus,utI qui prpoiitis fuis reni.I
ti audent,tali exemplo magis confundantur,qu
do 86 fer iuia fanorum reuerean..
: 86 obferuenr. .
S I C 86 diuo Hieronymo urfis etiam belua fe-.
Hiethy rocior leo obiequiurn prariitiie dicirur. Afellum
mu bY monaierij ad paicua educere,pafcentq; comitati
netus,agafonis fu ngeba ofYicio.Sed afello amiff
o,iuil`us ipfeligna dorio deferre;onerari ie
ta cum manfuetudine pariebarundonec poftea in
uenrum ante fe ad monaiterium agens xit,
Ecce bruta animalia feniorum iuiis obiequrur,I
86 homo rationis aude: reragarir Certe gf

quis eorum : imperio,iis iam diis exam
plis beluis aipior irrarionabiliorqr cuince,
Marianus I D oppido cauens Maria nus monaierij .
monach ricenfis monachus,Mamertino abbati ira ie fubie
cit,ut bubulci feruitio fungi iuH`us,non grauatim
obediret, nihil uile aut contemptibile arbitratus,
quod fibi agendum ille iniunxiffer.
!!!" F R A T R quendam refer: CaiTianus,n6.
Quidam' obfcuroloco natum, cum ; mundan con
uerfationis rebus religioni : tradidiiiet,fportu
las uenales abbaris : publice circruliiie, un
quamq; fingulatim diirahdo,ea tantum de caua
fa , ut diurius in foro : , 86 illum tam abieaf
frz negotiationis
plenius depuderet,longiore
nofceretur,omnia fummaaniml experientia
conan
tia curaq; peregiife , poitpofra generis nobilita
te,anc'at obedientia: humilirati,`ne iiuam manu
renens
gnogki',86 aipiciens retro intptum
Y ie faceret
- _u
.-
LIBIR. UH. Nl'
I D autor Mutti abbaris miram obedienri
gm, ac nifl' ueeeris inirumenri par exemplum el Murus.
aPeipu1are,pene incredibilem enarrar,d|'cens cum abba
`unico filio fuo non peperciife, ur abbaci obedirer.
'Vnaenim cum illo paruulo adhuc monaferium
-ingrei`fus,u1:cellulis difpararenrur fuiinuir, 86 c
de induria in cfpeu eius increpitarerur,
uerberarecur, miferis accipererur modis, 1
chr mis neqz clampribus ; moueri potuir , :
.ucr um unum proerrer. Deniq; fimulara in puc
rum indignazione abbas,p'an'enriam pa " obc..
'dienriamrp Murri quam maximo probarurus ar
gumenro,|'u`ir uc arreptum filium 86 in 4 4
proximum Humen fuiocandum iaarct . Ni ..
hii morarus ilie,unicum uc mergers: rulir, fed qui
bus negocium darum crac, cum adripam Humi
Knis uenrum eH'er,i`efe opponenres inhibuernpofl:
`|1a2cabbai:i reuelarur, Muti Abraa: patriarch:
,obedienriae merito comparandum, dignumq; cui
fe monaierij cura commitrererur . Cu mhoc
ira fe,quisdubrar quin praepofirorum iuifa pera
.inde feruanda fine ac dei , parique fedulirate ad..
mplenda '
_ H I N C 86 Lambertus Traieenfs epifcopus L
Ecuminuiisloruni malignitate epcoparu motus ad ?
nronaierium Scaboianenfe cfugilenmonaclxaa Ps
lem feruans uirae modum,86 : quad ad oran
dum a leulo defiliens,prcuH`o pedibus pauimen
to Pcrepitum feciier. Abbas eo quod filenriiea ho
.ra erat,quafi'fubindigne idfers, uoceublara air,
: quifquisillud culpa: commifilet, continuo ad
icrucem xirer,non anrequam diei crepufcul effet
11191181 Cruxutm ipfa extra monaierilffea
" DE OBEDIENTIA SERVAN.
pea rub diuoerea Rabat. Repente iraq; Lambef
eus,ficuz nudis pedibus adhuc,8C cilicio tantum ih
durus eraabiir, 86 hoc quid bruma: tempore, ut
multi mirarentur, quomodo algore ecracftus non
xpirafec.Mane femiuiuum reduxerr, 86
ueniam pedir, airmans nunquam fe pucaffe hoc
monachorum aliquem faurum, nedum epfco..
pum.Ideoque ioco : quam irio #bum pro..
tuli'e.Hac obedieneiae iubie&ieLberrus me
ruit , 86 in epifcopaeus fui fed , 56 tandem
coronari. -
Iohannis N N Ml N V S con:antis,licet minus prud
abbaeis tis obeclitiz quod i`equi'.lohanneS
duodiici abbas eremiqg Scychi economus,ficus deMareotc
Pull. L bix fibi muneri mil'as,duobus adolefceneulis
quendam procul in ulteriore deferto ma
nentem,deferendas dcdir. Qgos dum iter agerenr,
nubiiofa. circunfuclir caligo, ira ur quo pergerenr,
nefcirenr. Per uaiam igitur errando folicudinem,
diem noitemque confumpfere fenis cellula nui@ i
inuenra.Cumque diu expeari n redirenr,reper.
ei fun: pofitis genibus animas elaffe,illibaris
bul quas fecum tulcrant. Squidem inedia peri,
quam abbaes praeuaricari mandacum, maluerr.
Qgam id nefcio, cum mandrisuolcas non
zo renderer, ut innocentes difcipulos fame confici
ueller, 86 efcam quam in manibus habebanc non
gulare , ramen ftupendse cuiufdam conan
prabuerunt exemplum. '
Gallus C L V M A N V S ahbas Gallo difcpulo
Colbani (cuius paulo ante mentionem fecimus) inobedien
difcipulus tia.- crimen obieciife clicitur, quod ad Lgonem Hl!
uiampifcarionem fcciifmquam ag iluuium Erg',
. f. ~ einzu. iin. -
lieamfaceile "; fuerat. Gallus autem utrum in
hoc an in illo Huuio piicaretur , nihil referre arbi.
tratus , dummodo opus quod iubebatur peregif..
et,tum demum aduertere animum coepir,fecum.
que cogitare quod ideo fortalfe fine pifcibus ;
, quia cuna quae iuiI`a fuerant,non plene fuif.
(et execurus. Itaque iteruin tentata iicatie mul.
risque in illo quod fibiaifignatum uerat Humine
Capris pifcibus, didicit mdati non rem folum, fed
etiam uetba fi ngula diligentius elfe perpendendah
V E N E RI I quoque monachi obeditia non
ell'. filentio inuoluenda cum 86 ipfa plurimis docu.. :
merito elfe . Hic folitariae uitae cupidira te ar.. !
am,inrcio abbate d|l'celTerat,ruguriolumque fihi
pofuerat in deferto.Cterum a la Romualdq
reprarhenfus,quod ablque pratpofiti fui permiffu,
monafteriurn reliquiifec , ideoque calo 86 infru
labore_ipl"umca:lum uerfus niti , quam.;
inobedientiae praemeretur grauitate,non :
lit quin iatim ad abbatem fuum redis, 86culpae
uenlam rogaret, 86 in folitudine uiuendi copiam.
Vtroqueimpetrato, iam cettiore promerendi ipe
Chrifto folitarius l'eruiuit,Igiturex beati .
aldi fenteutia 86 Veneri exemplo faciet, quifquis
ad dilriforls uitae inlitutum, n niii eo qui prt
eli: conl'ulto,ac permittente rranfierit.
A LTER IVS NVNC fexus exmph Frrminae
erpauca iubiungam, ne modum excedat orario.
Eliiabetlr
lifabeth regis filia (cuius fzpe fecimus : .
fauri fumus mentionem) adeo una omnibus
fete affluit uirturibua, nolens ne in ipfa quidem
mariti domo fuo uiuere arbitrio. C N R A.
Q VM mdicum relgiofupi fenem fihi magi
" ns ossnrsnrrs scavati.
Rrum alciuerat , cuius imperio ac nutu in u|'ar;`
domini
te, ut addirigeretur.lgitur die quadam
audidum dei uerbum illo peterel'.Y
eccleliam iubend
Marchionilf Melenenlis improuilo luperuentl!
prpedita ire oinilit, ne li tantam foeminam moa'
do domiexceptam tam cito reliquiiI'et,parum ho-.Y
! habuilfe uideretur. Non accepit exculation
Conradus, 86 ut inobedientiae culp Hagellis
ret, mandauit . Continuo illa politis ueffibus,li.
nea tantum tunica quae nuditatem tegeret . '
&a,iplo lpeanre tamdiu le loris diuetberauit,do
nec idem ut celaret praecepit . Minus oblequiol
animi argumentum edidillet, li tunc ad eccleliam
cum iulfum fuerat accelTifIet.Leui in re non obeaY
diuit, ut in multo difficiliore fe obedientpbaret.
V P H R O SIN A uirgo Pafnucii Alexan
! filia,Smaragdus monachus dia 86 credits,
guphfo quonam illi multus in decorinetat , ;
na uirgo, cumq; le uerteret , omniuin le oculoscuerte ac.
Hanc ob rem ne fratrum mentes deo inttas prae.
le ntia lua labefaaret, iulla elf cellula fuae {
am ultra non egr_edi,led ibi humanis pariter diu.
; defungi officiis . Paruit non libenter minus
quam conlizanter , ocfto 86 triginta annos carcerA
palla perpetuum.Tunc tandem quod fmina fu
{}: deprathenfum ellI , cum defunae corpulcul
de more lauarent.O patientiam animi incredibi
lem,qualulinuit tanto tempore lexum uefibus,
le cellula tegere, ut 86 Cliriio leruiret, 86 abbatl
obtemperaret.Qranti autem meriti effet apud de
um miraculo patuit. Frater quidam cadauet olcu
latus, oculum quem olim amilerat, integrum re.
cepit . Illa igitur qua: obedido oculis omniumfi
-- LIBBR, .ITIL 30
fubtraxerat duf uiuerer, poiea folo ta.
( reparar: eruto pterat.
H AE C fun: perfeae confumatrqz Obedien.
0bd
tia: exemplamon feruilignon mercennari, quae L
rum alceram elicit :imor,al:eiam prariar cu ; phx.
tas,neutra laudaeur , fed femilis melior. Per anc
enim plciq; adicusfirad de qua loquimur,
quae prpria filiorum efhqui non tam partis :
teneur iaeuen'raeem,quam probirarem ama nr.Ea
obediencia qua: uenalise, nihil nifl lucrum
fequi i`olet,8C fi quando feruic,non amore
uel timore dei ducirur , fed penfie pecuniaqi ui
feruiendo capit. Iiacp prauis auariti folicizu 'nl
bus quafi imulis furoris ":
fcic,n_ec peccata diuiearnec ampleieur, .I
cum omne eius iudium in parandis cumulandiaf,
q; diuiriis fic.Han'c fugiamus,8 ad illam Ad
pofuim us,totis uiribus comendamus,ur ad ; enrii ex
dificelfirudinem unde per inobedienriam homciv.
amqz ?! uimus,pr : humilirar aice
damus.Oiis anima(ur apooius inquir)_po:Ra
cibus iublimioribul fubdira e em pore
Ras : deo quae aut fune a den ordinata fu nc.
Iraq; qui reiiiir potefari, dei ordinationi :efifir,
qui a: refiiunr, ipfi damnarion acquirunr.
? alibi. Obedire praepofitis ueRris,8C iubiaccre !1b.uk
eis.Apo&olo quoq; princepa Petrus. Adolefcen
tes,inquir,lubdiu eiore i`nioribus,omnes inuic l.Ptri.l
humiliraeem iniinuare,quia daminus fuperbis re
we-_,_ Iiiighumilibus autem dar quia pra. _.,.z
terea impacientiam fuam excufare pom: przpcfi x.Petri.|
ti durieia afperirateqnldem alibi air,Serui fubdiri
: in oxli timore domini: , non ramum boni:
aa
DE OBEDIENTIA SERVAN.
; , led etiam dilcolis. enim grat;
propter dei conlcientiam luiinet quis triiild
; p_arr:ie ns inluite . Irzpolitsruero : rec
re Iglo eq; praecipiti us ita o e ui debemus tits
L deo.Ac illos ? loggtus dics, ?
eat.1 uos au it,me au ir, qui uos lpernit,me l ernit
qui autem me lpe_n1it,lperniteum Q milit ae.V
Deu rusetiamlex(ut in Deuteronomiolegimus)nol
' tes obedire lacerdot1simperio,morte mulandos
definirtit . Et li filits conturraig 86 proteruus pa..
Vxor Perinobedientiam
tris iu acontemp erit
uxirla !
i i usobrui
uerla in
iubicttrlr.
. am . Qnan Iudat filius a domino perculfus pe
rnc Datha 86 Abiron terra: hiatu ablorpti lunt.
. Saul adeoI reprobatus , _86 lioiizili gladio traditus,
su, Ahiel, Ieticho urbis reaeclificator una cumliberis
Amel. intert|t.Amalias rex cum obediuir uicir,cum ob.
mafias - edite noluit . At li forte quicquam ali
. quando iulfum fuerit,de quo n ambgitur quin
diuinae repugnet lan&ioni,deo quam ho
mini mos geratut , Omnibus omnium manda,
tis dei mandata prazlerenda lunt . Neque ulla alia
caula prior potior ve elle debet I,cur dignitate uel
aetate priantibus parendum lit, quam ur deo
placeatur deoque leruiatur , dicente Perro Apo
. Rolo . Subiei ellote omni humanas creatur
propter deum. Poltremo , ut prophetat teltimoa
nio dilcas , quanriapud cleum momenti lit iia
uirtus, Mellor obedientia,inquit.quam uii.
; ma_e,86 aulcultate ; quam oierre adipern
arietum. -
De ueritate coIenda,tnendac__i
._.t4__..._.__.._'. _.- ..._._._.
. am. _
6'1\' fugendo Cap. ` HIL'
ACTE NVS DE OBED IE ,
nunc de ueritatis obferuarione nobis fer.
mo : uirtus cum omnibus conuea
nit,tum prcipue rtligiofis . Alioquin quomodo
C
meHndaciis
R I S animum
T I ferui applicarent
dicerentur qui ueritas
4 Aut , ii, lohn', L
quomodo
deo , fi diaboli opera emularenturf
Ille homici erat ab initio,86 in ueritate non ile.
it,qua non ueritas in , loquitur men
dacium ex proprijsloquitur, quia mendax eil 86
pater eius.
VET VS TESTAMENTVM fum. V
mos ueri cultores habuit prophetas, qui quidem m. I
aierdo : periculi adire non : t, mmm
VIR. DEI I LLE IN BEThel nequa virddin
quam uertus ell: Ieroboam regis pratfentiam , ut Bahn.
prophetaretaduetfus Iacerdotes exctlfor ab ipfo ,_Rg,13
VconfI:itutos.Rex ergo ira percitus prorenta manu
prophetanrem comprhendi iubebat, 86 rnanus 1.
quam protenderat,aruit. Ira ut quem ulcifci :
erat,continuo eundem pro iniaurda manu ' S
plex rogaret. Viqueadeo is qui uera prdicere au 1 "~ -~
[us fuerat,ipfo etiam rege maior fuit,lzdi n
potut',ifum fanauit.
I C H E A S uot propheta,c' de belli eu. Mich,
tu , quod Achab Iofaphat reges contra Syria: prophet;
parabant, confuleretur , nihil ad gratiam ;.Rt: vil _
di locutus, praetlixit Ifraelitici exercitus ,
86 -Achab regis necem, ipio a udiente , ac pfeudo \
propheris ediuerfo profpera omnia pollicentibus.
Seg, quoniam maiis inimica yeritas , :_Sd,e,_ .
aa
in nii'veiti'i'ii. coi.iiN..iueN. rv.
chia in percuticur, ab Achab in carcereni
Cuminteriit,
mendaciurn autem uericae.n`ii`it~86A
eueniifent : priediirerac,
qui uera ua.
ticinanti' manusinculerant ab adirerfaris cieli poe
nas dedere ipie uinculis liberatuseii. . f
zaini.. z A si A R i A . Ioiade : Y
tirate id cit dei fpifitu imbutue, non : I
am regem Iuda palam arguere , quod patrias rica
teli&o,ad idolorum conuerfus fuiiTet',pr6
phetantem in atrio domus domini,lap"dibus ob,
alpmi',, ruerunt.-Ac uero deo innocentis necem ,
iiigcrec : copiar a_ paucis Syris proiratsc fune..
IoasI a feruis interlec:us.Qli aut pro ueritate mq
umuic : accernat pramia recepiti '
A . QV O N I A M uero os quod mentitur,occidie
nn animam', iccitco Ananias Azur Gabaonit fili'.
xfffmds us mdaciter prophetans, per Ieremiam arguitut
_ deuoueturq;.Qi_i'ia prophetailri inquit,86 n mific
C . 5; te domi n9,ho'c anno motieris. Ec eo ipio anno mE
dacium morte diluir. _
. A T eti leremiin Aegypco lapidatum tlicee
prophet! aliquis licet uera annitiarer.Cui breuiter refpou.
Pmm U debimus,Pretiofa in confpeccu domini mors fan
Pf31' l:otum,mors autem peccatorum eiI'ima.Ideo iu
Ros occidi permittit dominus, ut ' atificet: ideo
malos ut damnet . _ v :
. MV LTI przterea ex propliets extrema pa.
lumi ti quam : rericere przoptarunt, cum ob hoc a
, deo dirigettur,ut regum pgpulorumeg uitia
` eiperenc, 86 eis poenas denutiarent. Iiaiasin :
pres fecftus e. Ieremias lapidib obrutus, Amos
ue&e per rempora trsixus. Alii etiam fani ho
mines factor func, i`e_l_e morte rtaniie-I
. ^ lm.
runt aduitam,de laboribus ad quietem.O .
pta nda iupplicia, per qu: beatudinis cumulus au
, 86 qrum panria deo nos : chariores.
N }? IS tamen ad folos prophetas ueri ob
{ tionem fpeare arbittetur,Achior Ammo- Aeltior.
duot ab Holopherne Bethuliam obiia
rl
, ludaeor " interrogatus,quod ien
riebst non diimulauit, aierens inexpugnabilea
die deo ipiorum cum ipiis , mn quando eo
xelo ad deos alienos declinaiTent.Ob hoc uinti:9
in Bethuli mittitur, ut imul cum illis ctra quoi
bellum erat,captus puniatur,Sed longe iecus qu
llertatis piecutores credidett,tuenit. Holopher
nes qui nihil armis fuis reiiere poie gloriaba,
foeminae manu inrerimirur, iug petunt.
Achior uero uit: periculum euadens, ne quid in
,fe gentilitiat faliitatis refideret,etiam circu
nem accepit.Qxi ergo pro ueritate iietetanfalut,
qui ctra nitebatur,necern 86 nete grauior igno. .L
I

miniem, 86 utroque acerbiora gehenna: fupplitia
git coniecutus. ` Avond,
POST P ROPH ETA S fidiiimi ueriaf, Martyr
fertores extitete apooli martyresque 86 reliqui
qui eos imita ti,aut docendo,aut reprahendendo,
aut pratdicandonunquatn quitquam locuti iunt,
uel metu,uel odio,uel gratia. Contempierunt po..
tentum minar, deriferunt tyrannorutn iupplicia,
xnortemipfarn fubire n recufarunt,dum pro ue.
aim,f1ii1lirmpi piacere itudentes,qui I},,.,4.
ait,Ego fum ua ueritae 86 uita. Hinc gdem mul
eos leuiiimi etiam mendacii culpam iedulo ;
[ accepimus. ,
THEO N _AS abbal in eremo Scythiiriiun aibn.

in De vsnl-TA. coLnN.MEN.1-'v.
mentitus dicitur, cum ramen tribus millibua mo
nachorum pr:xfuiil`et.Mirum inter ttam mul
Benn titudinem non fuiffe lingua lapium. Hoc idem 86
. Beonem abbat in uita priitiife tradunt.
A C. femper quidem illo mendaci genere abci
nendun ei, quod in derriment : ana.
r,corpori'r, rene, carrera leuiora funr,null tamen
@anda (ur arbitror)culpa uacu. Omne quippe fimulari
fimulare one, quanta a ueritate tantum et a deo abee ne,
ag menti ": eit,c umma ueritas . Interd ramen
nC'l~ 86 diiimulare 86 mentiri neceiari, ci
mlm fcilicet ita res cadet,ut niii mdacium perpetretur,
aut grauius peccat comirrd , aut ; bo
n omittend, huiuice rei fubijciemus expla.
A B R A A c per ipirit , Sar uxo'
Abram ris fu pudiciti,do proregte quocq; perrexii'.
fet tutam t fuae obeius formi impbos
hoes infidiaturos dubirs, fororem fu die dice..
bat.Itid 86Iiaac fili de Rebecca ciuge {
Haar. pari imminte pericul_o fimulaife ", :
propterea huncuei illu ob hoc aliqudo repr2hE.
fum.Ea namq; fimularione occaiio uitabaturho
86 grauus deliquiient, fi uer cfitenre
cau(`am maiis fudi dattli gdem danda fu
iil`et,(i`pudiciti iimul periclitari : dubitair,
ne : parcendo, anim diipendiincurrerem.
A mendacio fane excufa nr', qrl confuetudo erat,
ut gbus aliqua fanguinisintercedebat cognario,
fratres 86 iororesinrer fe qq; uocaren, Sara a:
Abra ex paere nepris , Rebecca : Bathuel
ilia, qui Ifaac Frater patruelis fuit. N ramen
iimularie defe nderim,c eo ano locuras eie
et propria iorores credere ni, fedtam ltu !
LIBER HH. 1 37]
' puro, ut primo Ratim confcienri Fcmnlo expu.
gnatu r. 1 taq; eri in neceifarije deliis aliquo re..
mnrfu opus , ur animus ipe 86 purior euadar,
86 femperhumilitarem feruer, dum non infurgir
ad excu (: dicirur) excufaries in peccaria. Pfam I
I eriam cum benediionem primoge '4
niturz,iure quod emerar frarre, )! debitam ali lamb.
tet uendicare n , primogeniri { am
lnular,parremdecpir,benedicirur. Dcniquc Iu
pla ntatum fe Efau eiularu magno,fd Ia
cob minime mpurarur,quandoquidm _nea
mini { facir, qui ( utirur iure. Decepit
patrem, i nquies, fed ! , bonorum ibi
debirorum poieifionem amifiifer. Ira ergo dece
pir,ur nerninem oenderer,86 quod fuum erarac.
ciperer.Non audeo dcere hoc commento quie.
quam deliquiH`e,qui mox difceds cum obdormii
fet, uidere fcalam ad carlum }; eream,
angelos afcendenres 86 dfcendenrcs,dornin um
miran'.inn1'x,a q".n fraudis alicuius exprobrario
mi accepir,fed econrrario in ; dormierar pcf
_V ` idend regniq; per orbem pro agandi promif
onem,nunquid peccauerar qui 'ta remuneraba..
fr Nap im n fimulaie diere poH`umus,ci
hedinis pelliculis Efau [ pilofirar effingeret ,
; n c fe ipf : rderer , fed : ira
difpi,ur n uici iudic fed myieri,rfi
eri n ennypcul dubio ! aligd haberEr,fed
(urredr) in tali cafu ncaudiproprer cmodoliz fj 1
iure qrebrur, magnirudn arq: .
. I OS apud Pharaonin Aegypro primo ofc In
loco habirus, frarres a gbus udirus fuerar,eo . P
niEres_utr_l1mncammnt,f n agnofcere ,-
`
I .
$10 DE VERYTA. COLEN. MEN. FV.
incognirus iiri ie , obieoque quod exploratoreg
" carcere com pulir , deinde de carcere edu
tis , iurae per falurem , Pharaonis non abituros
inde,nifi minimum ( Beniamin, quem do
mi cum parte relicftum dixeranr, adduci facerene,
quail' hoc experimento deprzhenfurus,utrum tee
ram explorarum ueniffenc, an parand annon
gracia a parte miil`i,8C tamen omnes mox abire
: prxter unum , quem pro opfide tenui: fecu.
Poiremo reuerfus una Beniamin fcypho [
argenteo in iacco eius clam indico , furti infimu.
nc ergo uritur,an illi :unc licuer|'r,hs er
induria confi is circumueneionibus uti, 86 ui
licuiiTe,cum eo fpearinr, ut Poenitudinem
elicerenr, per quam ipii faluarrur qui in frarrem
ccauerane. Vnde toties uexatidicunt . Merito
zc parimur,quia peccauimua in frarrem nori
haucl ita dolui'ent,fi fe ille repre prodidiiTet.Qui
poiquam eos animo angi uidit,palam faqir fe, in
iuriam omnem remireir,fingulos exofculazur , 86
parre toracp familia ad fein Aegypr !
migrare maeurenr perfuader.Eos adueniffent,
aluir,poil'eiI'ie optima: donauit, bonis mul
tis affecit. Euacuara e: igitur mendaci culpa, fi.
nis meri|:o,dum per illam Iofeph eis plurim proc
deife qbus grauiifime ofenfus fuerar.
Obhetr A E G Y I AE obfkerrices iuffz prrfocarc
ees mulierum Hebraearum mares pueros, obrempe..
unis. raturas fe Pharaoni monFcrabanr,nec tamen ob.'
remperauerunr,8 quoniam non morerenzur pu.
erperia,accui'a:ze refponden: ipfas Hebras obe
ericandi areem calientes anrequam fe ad illas ap.
Exoda plicui'en`r,parere ioler.Maluerunc menlaciunq
r. 1 uu.`
tulo uti,quam crudele regi praitare obfequi..
um. Qxamobrem dicit fcriptura , Qua timuert
abzettices ), aedificauit eis domos perquas
alii temporalia,aliiatterna bona illis repenfa intel
\ig\xnt.Qxicqui'd ramen horum fir, mercedem me
:uit petas,etiam mendacio uelata
R A AB meretrix certa Ifraeliras Iolue duce Rnb me
urbem Iericho in quaerat fundituri` euerfuros,ex .
ploratores eorum domi excepros non prodi'dit,gn
imo operuit lini ltipula,86 quarentibus abilfe di-.
xit.Cumq; Iericho lolo quata omnes paifim tru
cidarentur, ipfam cum fuis om nibus intaam re
Iiqueruntlnfuperin tribu Inda recipi meruit Sal
moni uni ex principibus iuncfla . Niii' hoc men..
dacio hofpires fuos texiffet , una cum reliquia i.
terii`er,86 feruandae pieratis caufa illi mentir
Iicuiifet , ad tarn prarclarum coniugium infami.
mulier nunquam perueniii`et,ut inter cenle
xerur,de quibus per iucceiionis lineam nafci uoa
luie dei Iefus Chrlus.'
. M EN D A CI VM Gabaonitis : Ca
tem,fed abiulitlibertatem, Dederat illis [ in !
ca&ris_ Galgalae iuiiurandum quod uitzillotum
.1
parceret,ratos eos(queinadmod ipii referebant)
gentem magia longinquam eiI`e,quam qu terra
promiffifonis finibus Ccluderetur.Mox fallos fue
ile dePrathendens,ui'uere permifit,l'ed ca
lones lixatqi : reda os in feruitut. Qiod
fi' feruari promiifum debui't,ne illi cum alis perde
: frufra compolito pellaciq; fermone
ufi unt . Qi_iod feruari debuerir, ex fecuna
do Regum uolumineapparet,ubi dicitur. Ideo i
trium annotum fame laborare populum -Ifrael, i.Kegil\n
33 V
373 DE VERITA. COLEN. MEN. FV.
quin rex Saul Gabaonitas contra fidcm' quam I
lolue acctperant,interfecilI`et.Sed li pceperat
pridem dominuf,` omnes gentes illas internetione
deleri,cur lolis deinde mendacibus parci uoluitiqz
cilicet nulli obele, led tantum libi prodele men
dacio quatlierant, ac ne omnino impune
` cr`ederes,mancpiorum more feruieru nt.
Dauid DAVID SECVNDVM cordeieletrs,V
Prophna capitale Saulis odium declinans, cum Nobem per
uenilIet,finxit le a rege rnifI`um,86 decepto Achi
facerdote panes ab eo accepit, enlemque
'~1_gH Goliat Gethi,que~m iple ex prouocatione intere.
~ rnerar.Inde pergens uenit ad Achim Gethaeorum
regem, 86 periculum ueritus { limulauit,
dimilfusq; abi"it.Vtrumq; dolum lumma exculac
x1cefI`itas,Sacerdoti illuxit ne inedia periret, regi,
ne gladio.
ITERV/M AD ACHI M fugienn cum
Idem fuis benigne admodum receptus, 86 cum e Phi
liPti norum pagis pratdas ageret,uiros ac mulieres
. internecie tollens, ne res ad deferri poiet,
ita illi uerba dabat,utcrederet iplum mala Ilrae
! miem. Et hoc profeto dignum uenia men
dacium, quo le luosqr tueri, 86 idololatras potiul
quam offendere fas erat,dicente domino,
Deum, Difperdite nomina eorum (: illis.
wem I DEM ABSA LONE filio perlequente,
ab Ierolololymis fugeret, negotir dedit Chu*
li Arachitae, ut Ablaloni adhaerens Achitophelis
:.Rtg. 17 ducis eius conlilia lugillaret. Cum ergo Achito
phel lententiam dicert,Chuli intercell`it.I 86 clam
int nuntios egit, ut reg lubtraheret
titulo, Qlantutu autem Chuli ( amidtl
.
bfalon fallendo peccarit, cum aliter piifipium
regem feruare n poH`et,fctipt uta teatur !
Domini nutu diifipat eft confilium Achitophe.
,lis ueile,- ut induceret domi nus fuper Abfalonem
malum.O_uis igitur Chufi accufet,fi doni
uus non tepraehendit C
Q_VI D M V LI ER. I LLA, quatextento Idem
putei uelamine finxit fe ptifanal ficcate,
86 ntos Dauid ibi latentes Abfalonis feruis in fe
.quentibus non indicauit, fed aqua illos fe
inantet abiiife reipditf. debui t ne quod res :
non difimulare, innocentes todere intetfeu
ris.Nne magia deum oiendii et dum uetum di.
it,pos neci exponendo, quam dum falfum,a pe,
riculo liberandot Mea quidem fenttia minus dif
plicet, fi modo difplicct, pietate mixta fimulatio,
quam ueritas crudelitate. Vttumque :ami auco
ris fine intentioneq; metiendum eff.
SA LO M O N regum fapientiiimus in te du S2lm0n
bia fententam laturus,non ! fimulationis ufur "- _
inueigauit ueritatem.Afferte mihi gla- 3Ri~
dium, inquit, 86 (: infantem uiuum in duas
pattes, 86 date dimidiam part uni, 86 dimidiam
pattem alteri. Tunc inter altercantes prodidit pie
tas matr,im : alienam,et n fuit diuirus pue
r,ut rex callide fimulatec iuierat, fed integer ac
uiuus : matri,ut in ano propofuetat. Et hoc
fapientia non mendacium fuit. Sic enim dicitut,
Et audiut omnis Iirael iudicium quod iudicaifet
rex , 86 timuetunt regem , uidentes fapientiam
dei cile in eo, ad facidum iudicium. quidem
indagandi ueti ratio ufitatior,nec tolerabilis tan.
- - ( mi ire ii>ins1f~
,go DE VERITA. COLEN. MEN. FV.
QVI S ramen uduz futellas dolosq; :
. mera mendacia audet accuiare quibus patriam
oblid|one,Iud:am omnem, hoc eli', dei populum
ieruitutis periculolibetauitfOmnibus ie omam
tis comit , 86 dominus auget illi forma deco rem,
otisqz uenuitat, ut trahere polli: Leuiathan ha..
mo.Egreil`a ergo occurrit exploratoribus. Et lilla
um Hbrazorum,inquit,ideo ego fu a facie eof
rum,quoniam fututum agnoui qu dentur~ uo
bis in deptatdationem.Deniq; Holopherni ie indi
eaturam pollicetur,quo aditu line luotum pernif
cie ca piat ciuitatem. Poremo cum iplo collocu.
ta,iermone,promiii`is,uultu (, arq; eund qui
adorauetat,cuius le aneillam dixerat, caprara oc
talione incautum interimit. Nemo dolos illi uitio
uertit,fatlum omnes laudibue exlulerunt. Suma
mus iple lacerdos Ioachim cum magno presbyte
:orum comitatu de Ieruialem Bethuliam uenit,
ut faciem eius uideret ,cuius fami admirabarur.
Quid multafomnes uni foeminae gratias agere, 86
eius uirtute benefiioqr , quam iam delpe
ra uerant fe conlecutos palam _fateti , nihil ,
nihil gloria omittere, quod magno fortiq; animo
igitur bona illo ligmento coms
parata lunt,quot line illo mala lecututa etant.
Ogis enim tot millibus Aiyriotum tantis arma
totum tops apertoMarte reiitere ualuiiletclt ec
ce qui multas iam gentes urbesq; unoimpetu lub
iugauerant,unius : fraude luceubue
sunt.Et cum id dei uoluntare auxlioqzlaum
mo ntgencerte lic imponere impion .
AC NE _hoc iimulandifingendicp genusutfs
ribus tantum,ut multa non rationeied irtdulgena
Liann. .
: pgrtriiium putetur, uideamus an etiam
r\ouis,86 cuangelica ptrfeione excultis hemiui.
bus licutrit aliquando fimulale.
D Paulo apoftoio in : f1=r1g|mu.,fa
difeipul cex marre Iudaeus effet, Paulin,
pe I udaeos circunciderit. T quod in n ",
hris Nazaraorum more Caput totonderit . De. ^}u.;.
mum quod Ierofolymis Iacobi apooli 86 (mio- 1b1dm.|
rum conflio atqs peri`uafu,ne uideretur dii`ceifio
nemdocere lge,Iudaeisq; fidelibusphibere cir..
runci'fionem,quibuldam Nazaris fecum aium
una purificatus, templumq; ingreius fit , ac ".
Yt.1u'nCIiu cum illis Iuerit, donec tonfis de more crini
bt,uota perficerqfacrificumq; oierrt.
O C quidmulri pizz fimulatii afcribt, fed
@go lmgs AuguiinoaiTentior,qui ait, Diebus il ,
lis intermedis , qui inter Chrili afcenfion 86 eu Augum
` elif uulgationem
dem Iuenienr1'l>unHuxere,uen|'am
, ut fimulhanc Iudis
etiam ad fh3d.
legalia ni in epi
: Ti uellent, non autem ita 86 conueriis ex " !
2etilitate,ne fibi circunciiionem ; neceifar "
am effe iufpicarcntur-.Ne uero lex ipfa cum idolo
: parker execrabilit uidte,noluerunt nrr
; eodem tempore relinquendam iubere.Lex igii'
paulatina odente fe, grati: plenitudine Eeuacua
" ra.Idololatri vo repellend :rr,ut c'
Harel alter dei opus , alter' diaboli. :
oa qua dia funt,Paul non mula fed iicrer,
Iudxum inter I: : credimus otiibua
@omniafadtumutomneslucrifaceret.Inttum .
gutem gentiles a cgis obferuatione prohibuiie,
ad : . Bcce ego Paulus dico uo. Galathr~
bis,qu0n_iaj3 Il Clrcuncc_!amini,Chriius : ni Ibidur,1~

'~
; venin. comu. MEN. rv.
Ibidem hil proderit.86 de Tito difcipulo.Sed neque :
inquit, qui mecum , cum eifet gencilis, com.
pulfus circumcidi. Quineriam principem apo..
ftolorum Petrum aliquando aufus teprathem
dere, quod ex gentibus fideles iudaizare .
inquit uenilfet Petrus Antiochiam,in !
ei uia reprsthenfibilis crac, prius enim
quam ueni ent quidam ab Iacobo, cum gtibus
edebat, cum autem' ueniifenr, fubr_rahebac 86 fe.
gregabat fe, timens eos qui ex circucifione eranc,
86 iimulationi eius confenferuntcarteriludaei, ica
ut Barnabas ducerecur ab eis inillam fimulatioa
nem. Sed cum quod non rele ambulaa
renc ad ueritacem euangelii , dixi Cephz eoram
omnibus . Situ cum { fis gentilicer ; 86
i. non Iudaicefqugentes cogis iudaizatedQclcerte
Paulus neqa dixiiTec,fi eciam ipfe ea quae
funt, per fimulacionem , 86 n per licentiam
pocius peregiifec, iudieorum faluci confulens , fed
gciles ne eadem facerenc coercens.
POSTQ_VA M autem fatis omnibus };
ficarum ueteres cerimonias legumque ntig
om iigna figurasq; fuiie , qua: in Chri.
Ro impleta fune, coepcum ell infidelitaci al`cribi,'fl
quis ea adhuc ieruatec, ueluti qui' 86 n
'dum ueniife Chriilum aierat, quod : pro
prium perfidiae eH:. " " _
S E D - }? II D de { Petri fimulatione dice.
Pdf must reprsehenfibilemeam fuilfe non nego`,'qui A
3Pft1 enim fum ut Paulo contradicamf. cum praefertim
neque Petrum illi concradixiie conPcet,l'ed camm
' facile uenia dignam tune extitiife n dubito, cull! -
alh_u_c Moyii lex apud Iulos in Chriico credte' `
LIBBR. _ . I8;
tes non illicite ugeret. Poiirea uero neque propter
, neque proptet gentiles in fide quicquam
fimulandum fuit.Cum tandem non fi mulatio fed
error dici debuit, quicquid iam peruulgatae office
ret . I
C AE TE R IS A VTEM in rebus etiam Abbas
: acancie , mulieribusque fimula quidam
re,fingere,mentiti, iummze interdum pietatis in
gentisque prudenti: fuit. Diuus Hieronymus ad
Ruiicum monachum icribens teiarur, uidiH'e ie
in Aegypto adolefcentem, cum : libidinis
( atque obniti poire iam defperaiet, abba
folerti fimulatione ieruatum. Dicam, inquit,
quod in Aegypto uiderim. Graecus adolefcs :
in coenobio,qui nulla contintia,nulla .
gnitudine Hmam poterat carnis extiguere, Hc
periclitantem pater monaieri hac arte-feruauit.
Imperatcuidam uito , ut iurgis atquecon
}: 1&: hominem, qui irrgatam
iniuriam primus uenit ad querimoniam. Votati
teiten pro eo'loquebantur,qui contumeliam fece
rat,Flere ille coepit contra mendacium,nullus ali
us credere ": ueritati, folug poter defenfionern
uam callide Hzucfuit opponere,`ne abundantiorl
eriititia abiorberetur Frater. Quid multa! ita an.
nus duus ei, quo expleto interrogatus adole.
cens iuper cogitationibus priilinis, an adhuc ali.
quid moleliae i'ui%ineretf,Pape,inquit,uiuere mie
hi nonlicet, 86 fornicarilibet .Num quaefo coniul
tilts meliusue feciiet abbas nihil tale confingere,
86diicipulo in aeternae mortis difcrimen ruti non
fubueniret' cum ptaeiertim nullo alio remedio ab
iplmindnti ! eiimi potuerit,
154 DE VERITA. COLEN. M-EN. FV.
Arehebio AT NEQVE Archebii quidem faniml
folitariuf ! fimulatio improbanda,qui in quadam'Ni1i in
fula inter folitarios 86 ipfe folitariam uitam dii.
cens,ii quis eo acceffiier propoiiti cupidf
tate accenfus,ei fuum ipfe domiciliiim cum uren
filibus cedebat, ne qu cellul confruendae quae..
rndz ve fupelleilis dificultate uitus abiret,a
ne forte illum quod ofereba accipere' pudor im.
pediiTet,certum fihi ac deliberat effe ad alia tri". `
'migra re loca mentiebatur.Et tantifperainde fece'-A
dens,donecin1penias compararer,reuerius alrer
(ibi cellam non paruo cum labore ponebat.Hacil
le fimulatione ufus officio fungebatur uer cha.A
: in dei feruitio pia circumuentione reti.
, quos fortaffe necefiras dilabi com puliiet,
}; pl uslucri largiendo faciebar,quam ! `
menti mentiendo . Et fapientis etat, modico dan
mno magnam utilitarem quaerere.
I L L I VS quoc abbatis laudatur mendacie
Abbas um,qui (uc Caiianus tradit) Symeoni monacho
quidam proipexir, ut in propoiito uita: perfeioris perfe.
ueraret.Hic nuperrime : partibus ad ;
gypti iolitudinem fe conrulerat, nulliusexercitii
gnarus,praeterquamlatinos libros tranfcribendi,
quorum illis in locis ufus nullus erat'. Senior igi..
tur fingir olim quaefife fe qui fihi Pauli !
latino charaere conicrberet, uolens eas (ur aia
bat)muneri mitrere in cohortelatna milit'.
ti,latiniq; fermonis non ignaro,ut aliquid de fcri.
pruris diuinis habear,quo iefe etiam inter militia
labores utiliter occu pet',Hac iraq; fimulatione iill
ad fcribendum compellens , 86 quae operi, 86 qu
neceiaria etant <_ieclit-I tum orio. fubrrahenl
LIBER. JIU.
ldolekentem, tum penuria eius mercedis occa io
ne uccurrs. ! fic abbas f|nxiil'er,Symeon fx
' uel cogirationbus per inerriam expugnarus , uel
iu peratus, diu ibi permanere n poruilfer.
Neq; zum : accipere quod oferebarur pro
labore . Puduiict autem fi nihil agenti ulrroim.
pende retur.
) I D Abra celebrarffimi { Aegypti.
os anachortas uiri iimulan'o,quanra erga roxi. Abraam
mum charrars,quanr milerationa ofiro
monarhali habiru, fecularia fumpfir indu
meneame poile: agnofci.Er peregre profe us, ne
prim quam iuxra nurris, diu fanorum ope;
tum fociam habuir,diaboli xrum larrodnio fub..
latam anxie : . Illa enim iuuens ;
dam libidini femel conl'enciens,cnrninisq eonfcia
garrd confpeum ferre non ualens, clam ad ur..
em elfugerar, 86 iam defperarione quadam cor.
pus uulgdo, pecuniam demerebar, Ae fenex ubi
tandem illam conuenir, noram incognirus aliqu
diu confiderauir , deinde in colloquium cuoca..
tam,cum fe prodidiier, Hens exhorrarus ie.
cum rediret.Rediit,86 multa : dilriione c..
miia diluens , cumipfo parirer fanorum colle
gio annumeran`.Ar nifi Abraam alieno fe
amiccu occuluiler, fama aduentus fui prsencia,
ur qui ubicp celebris erar,'llam exrerruiiTer,86.ul
fugam uel larebram perere coegiffer. Allum ergo
fe finxir,ur amiiam inuenirer, 86 non alium fe di
: inuenram fecum reducerer , reduam fan.
&ifirer.Qranri iraq; fruus runc fimulaffe fur.
r,liquido }i perpenderimus quanti .
uagarnni non iimulale . bx.)
ne imam. coman. mn. rv,
P R O F BC T O fingi aliquid etiam fine !!!
culpa polie quis dubitatf quandoquidem ueritas
illa, in qua nullum prorfus uitium cadere pote,
IESVS. ` in euangelio fingere dicirur. Et ipfe,inquit,i'e fin.
$334 xic Iongius ire.Et coegerunt illum dicentes,Mane
nobii`cum,quoniam aduefperafcit,et i nclinaea eil:
iam dies. Sed ralis hacc domini erga difcipulos fi..
&io,qualis 86 illa quondam erga Abraam :encaraI
tio.Ille tencarus eff an obediret deo,iPci a n ho fpita
litarem feruart.Non quia deus futura nefciac,i'ed
ut nos habeamus uirtutum exempla, Huiufce re
caufa fingere ac fimulare parribus prpofitisque
ropri arq; ufitarum, dum iunior# animos pro
gare &udent,dumcp probatos czteris ad i miran..
dum exhibent.Non funt igtur has fiiziones men..
dacii,fed . Neque enim aliter iis mores ha
minum ingeniaque experimur,quam artifex ex
periti ( indice lapide aurum argentumue, ui.'
113:,86 experimento ueriras ip..
patear.
QV I D A M ET I A M obtegend fani4
taris caufa fimulatiis larebram iubiere, ne forte
honorati placerenr fibi,& pro inani gloria ueram
_ amitterent,Nieolaus
rione Graecuainoppidocognomento Peregrifeminu.Y
Apulia: Teano nus, na
Nicolaus
pcgrinus dus incedens,et crucem ligneam manu praeferen
Kyrie eleyfon clam itabat , eo clamore pnerorum
turbam excitabar, 86 hoc ipfum iteratis uocibus
fecum decantarenginnuebar. Excogitauerat uri..
que quemadmodtim 86 ftultus hominibus appa,
reret,8 a laudibus dei non cefl'aret,qua { il
mulatione tantum placuit,ut deo donante defun.,Y
ti caqauermulrorgnglanguores :agg ; 1
Lvlafcuul Wlullclll llvuuus, qui . iiuey ----- -__
lf :ludusincedebat,operibusramenintentuscharl:391'a '
1 atis.Cum enim manuum labore uium quatre..
Y rer, quicquid in diem iibi fupereiet, indigentibus
erogabat. Cumque iam fedecim annos in hac ii
mulatione perduralet, pollremo adiuratus mani
fefliauit fe aliquando monachum fuill'e,fed libidi.
xii deditum annos quindecim in concubinatu per
feueralI`e,tandemque ad poenitentiam cueriu ,
tantdem temporis feruire Chilo, uo
gnam diabolo ieruierat, atque mox uta fun ul
&,86 in fancfrorum numero habitus. Tali ergo fi
mulat infaniz hugiiliarione, ! fapientibul
, fupra inf angelos meruitcollocari'.
IN THEBAIDI S inonafierio, qd fani Ie
remi nicupaba, fuiie uirgin qud memoriz
rodit E,qu os reliquat mtis impor exifima.
Br. Danieli : abbat'i reuelatum, quod fatuum
Li dei fa pientius effet hobuspi'nde ad e uifendam
illum per rexiffe. Ati fam cum fe deprzhenfam Quzdam
uidilIet,clam abiffe, fc edula poibus monalerij >i2`m
a'i'xa,in qua fcriptum erat. Qulcquid in uos pec. mam
caui remittite, atquen domino ualete. () fi
dementia fimulatio illi crimini dari debet,quomo
do caeeeris ( ibi etant, fantior dei reuelatione
udicarei,profe'to fimulatio ilca cferuatio l`um *T
mae humilitatis erar,non culpa.
S E D N E QV E I L L IS figmenta obfue.
, quae uirorum nominibus, tegumenrisque
.exum alqudo claie confiar id ea ratie
cmodi9 Chriito(qu nihil latet)deferui
- Gflis { Fuggg? jrcd Eugenia
Anx-1 vnmn. conm'. MEN. rv.
eram abbaris ollco defung Alexandria menu
; i:.In :adem urbe Euphrofina urgo fub Smaragj
na. di nominelatens,monach uitam duxc.Sic Mari;
Marina, na Mar|nus,Theodora Theodoru,Pelagia Pela
Theo- gius cred|'r:,inrr uiros przcerunc fan6:itare,f
dora.' xu occulcato.Finxerunc ergo fe quod n err,
Pals uc elfen: quod elfe debuerunl: , nihil omircccs cid
ad perfe cfumarrp culc ptineret.
H AE C funn quidem iul, acq; inrerdum et
Mmdach iam(ur diximus) neceffari fingend ac menden
. di caufzzztcra mendaciorum genera perni
dumm. mortiferar habcnrur . Sicuri fuir mendaci
; Glhezi,Pfeudo prophetarum ,Anania 86 Sa phi',
rae, ponrificum in euangelio 86 phariforum , 86
Actua. 5 his fimilium . Simulatie quoque acdolus Ioab in
\ Abner 86 Amfan,Triphons in Ionarham 86
=Rg" Anriochum. Ifmaelis in Godolam, Andronici in
fich I,On:11m,udin dominum.
; . ' D E talibus'dcitur.Simulatores calldi pre;
'Mach' 4 uocanc { dei . His 86 prophets. lmprecarur di.
Mmmm. cs.Dxfperdatdominus uniuerfalaba dolofa . :
lob.;s. tcrum.Qxi loquuncur cum proximo ;
Pl`a1mo.n mala autem in cordibus eorum . Da ills fecund
Pf\lm~ opera eorum,& fecundum nequitiam adinuen rio
E"d~1 num pforum. In Exodo quoque prcpt domi;
_ _ nus .Non fufcipies uoccm mendacii , ung
mamxm tuam,uc prompio dicas falfum
in Leuir|co.Non mentiemim,`nec decipi
`
atunufqufqz proximumfuum . III Deuteronm
` mio, T&isfa1fimfs conuius plezicalione iube
rfmd, tur,ut quod in alrerum molitus f|'t,ipfe ferat.Vn
de Salomonin Prouerbijsalfus tc[i:|'s~nquir,n5,
eri: impunicusc qui ! |_rend_aiapexibi.
,Lusen Im. gs,
Et_turfum.Qxi congregat thefauros lingua men. ' _'
dcii,uanus 86 excors e,86 impingetur ad laque
tjs' mortis . Ideo eo utioinquinari uerituit` , deum _
deprecatur dicens.Vanitatem uerba mendacia wd.
longe
Y fac a me.Et ante illum Dauid.Ne auferas de ;
_ D
` orc meo uerbum ueritatis ufqzquaqmleremias au
um Prophctaz quo ilPfa mlgni mpooris kum",
tas illi non alijs nocear,ptatmonet utcauamus,&
c`lamat- Vnuigfq; fe a roximo fuo cuiodiat , 86
in omni (: iuo non abeat fiduciam. @ia ois
frater fupplantans fupplantabir ornnis amicus
fraudulenter incedet, 86 uit fratrem fuum deride
bit,-86 ueritatem non loquetur. Docuerunt enim
linguam fuamloqui mendacium , utinique age
tent laborauerunt , Sagitta uulnerans lingua eo.4 _
rum dolum locura eR.In ore ( pacem cum ami. Ibldm
( fuo loquitur,86 occulte ponit ci infidias. Nun
quid fuper his non uifitabo dicit dominus , aut in
gente huiufcemodi n ulcifcetur anima mea 4 Vis
(cire quomodoulcifcatur,uel qualiter "
alypfim lege . Et omnibus mendacibus , ,
pars eorum eri: in Ragno ardenti,igne 86 fulphu-
i'e,quod tit mors fecunda. Breuiter idem in Pfal
fno exprei~um ePc . Perdes omnes qui loquuntur Pi'amo.s
mendac1'um.Cuius rei baud ignarus apoolus ad
Ephefios, ne forte in ttam incidan: perditionem. Ephci.4.
Deponentes mendacium,inquit,loquimini uerita
tem unufqufq; cum proximo fuo, quoniam fu
mus inucem membra. Et adColoiTenfes ,
mentiri inucem. Saluator etiam noer ad apoo M Coloma
h
Ios.Simpl'ices efcote ficutcolumbat.Et fi oculus tu ;
tu fuerit , totum corpuslucidum ert. Et .
gifi eiicimini : patuulnon intrlgitisin re. '
mi DE MANSVETVDINB ANIM!
umclorum , Siquidem 86cotdis i'implt'eitat',`
oris ueritate nobis opus , ut eo felicitatis per
ueniamus,ubi nullus fraucli,nullus fallaciae rellrat
locus,ubi milericordia 86 ueritas obuiauetunt li.
' bi. Qtas duas uirtutes Salomon etiam coniungs
P"" paritercolendas docet.Milericordia,inquit, 86 ue
ricas te non delerant,circunda eas gutturi tuo , 86
delcribe in tabulis cordis tui,86 inuenies gratiam
86 difciplinam bonam coram deo 86 hominibus.
Ibidmi Milericordia 86 ueritas przparant bona. Miletis
Ibd~li~ 86 ueritate redimitur inigtas, 86 in timore
domini declinatur a malo. Demus operam ,
etenitamur ut illo limus elogio,quod in Ma
M3l3~"5 lachia legimus.Lex ueritaris fuit in ore eius,86 in
; .. . .iquitas no'n inuenrain labris eius.
De manluetudine animi.
Cap. V,
VN C DE HIS DI CE MVS, qui
INauerlis ab omni alperitare animis mites
manlueti que uixerunt,afl`e`tum ita mode
rtes ut uel nunquam in alterum commoti lint.
uel adeo tempera te,ut non deliquerint.Oblerua
runt enim prceprum illud , Iralcimini 86 nolite
PMM* peccare.
M ANSVETI IGITVR iracundiq; exs
empla primi ab homine Abel 86 Cain noa
Abel 8 bis exhibuerunt . Relpexit , inquit , dominus ad
Gaim Abel 86 ad munera eius,ad Cain autem 86
Gf$4 ra illius non relpexit.Humilia enim relpicit,86 ala
Pf\lm7 ta a longe cognolcit . Hinc ergo Cain inuidiat Ria
n1ulisa&i[s,d6furore fremens,fratrem cuiumff
\
LIB ER. XIII. ' )nui
l'i1etucIinernrnitaridtibebnterexnit;It:11quf:l'i.l'>
ne caufa in fratrem iratus, dei in fe iram magisp
uocauit,8adeo maledius fuir.
M I T I S Noe in arca feruatur, fuperbi dilu
uio pereunt. Sic 86 Pharao in mari rubro merg N I
ur,Moyfes Ialuatur,cuiusmanfuetudo tunc egre mg 1
gie apparuit,cum pro eis qui iibi inIultauerant,d I
um deprecatus . Vnde dicitur ,In fide 86 Ecm; 4,
tate iius fanum fecit illum. Pharaonis aut ob
duratio ne grauiimis quidem Hagellis mollefce.
fe potuir,necante ipie fuire deiijtquam uiuere. _
biIinfenfum,l`eilli
A C QB fratrem iubmittendo
fuum Efaumitigauit.Occur
odio fi. `
xentem in Galaad fepties in terrampronus adora
xit, munera obtulit, dominum fuum a ppellauit.
Iecirco ille quem perdere cogitarat, amplexarus,
ofculatusque ePc adeo tenere,ut Heret.Itaque ma
gnum interdum odium magna frangit maniue..
tudo,8C ira alterius,alterius humilitare coercetur.I
IOS EPH Q_VO,QV1 l\/III`ISiim1'in .
genti adolefcens in ciflernam a fratribus dejcitur, 'P '
86 externis in Ieruitutem uendirur, 86 ramen : '
quibus talia paiusiue1rat,benignei'uicipit,I:11r.A
`g'e educar, non malum pro malo reddens,fed uin..
cens in bono malum. enim nefcit . _
rus,8c bfacere iis gbus offenfus eH,nouit, Da -d
DA VI D Saulis toties in fe repetirum furo- '
.fem,non uindicando fed parcendolenibat, 86 qu
nullo ofieio ne rurfum indignare mouere
t,eius in regno fucceffor fieri meruit.Qgi ergo ga
fquebatur innocenrem, hoium gladtjs occubu..
ig-, 'Qui uero perfecutori ( manum inferre nolu
!!! . Proinle iure fue dumoabret tiilixir. .
.` I
. _!_^$[ ANIM! "
Memento domine Dauid, 86 oinnis manfuetu.
Pialm.l3l ; eius. -:
S A L V A TO R I S noftriac domini manfue
` Chriiur. rudo maior eil , quam ut uerbs explicari queat.
Neminem ad fein ueritate uenitem repellit :
fine beneficio dimictit,turbas docec,paruulos fuf.
cipir,pauperes eligic, zgrotos uifitat ac (, pro
clitoris oiculum non refutat,uincientibus e 86 cae
dentibus non repugnat , pro crucifixoribus fuis
oat. Maniuetilimus agnus ad uitimam currit,
rnaledicitur86 tacet,irridetur 86 fuilinet . (liana.
. obrem fe nobisin eitemplum prbEs,clamac. Dif
citea me qa micis l'um 86 humilis corde 86 inueni
etis requi animab7 ueil:ris,requi in terra,requi
mm in czlo,dicente propheta. Manfueti hsereditabt
tertam.86 delecftabuncur in rnulc-itudine pacis.
, A P O S TO LI quoqs reliquiqt difcipuli,itr'
gum fuaue 86 onus leue domini circumferences,
dum euangelium prirdicarenperfecutorum im
manitatem paciendo,non contendendo uicerunt.
Flagellis cdebantur,86 ibanc a conipeci:u conci
aum eilii gaudentes, quoniamdigni habiti func pro no
mine contumeliam paci . Et impletum tit il.
. lud Ifaia. uaticinium. Et addent mites in domino
ltieiam 86 pauperes hornines in fano Ifrael
exultabunr,
M V LT OR VM ptatterea qui hos fecuti
func , placida: mentis facilitatem etiam beiiae co..
gnouerunt,ne<p radium illorum formidantes,ne
que recufantesimperium. .1
C L O T A R I O Bricannotum rege uenatioe
ni ndulgente,aper a uenatoribus a:us,ad Deicos
Di-icolus. lum abbatem coniugiie pethibtur,86 ab eo ltr;
I B 15 R . 1
uatus , l'ylueitre animal tutiorem fe in Deicoli fi,
nuputauit, quam fi iyluas fuga petnifet, przia..
gio quodamlenitudinis pietatisque eius.Qyi infe
quebantur , pepercere beluae ob reuerentiam ui.
. ri, non auii eam landete, qua fidei commifetat
_ [anais
I .MARIANVS QVOQV Bfuricens. :
coenobii monachus, bubulci officio defungi non ,
dedignatus, aprum ad confugientem tutatus
tft, Canibus iniequentibus imperauit, ne ill um
tangerent.Mira res,canes obedieru nt, aper diice;
de_r_noluit,et cuius benignieate ieruatum agno
uit,eidem ! iam pridem ma nfuefaiftufs humi
_ liter adhaefit.
batis
- E Acellamconfugiens,
DE M FERA adpedibus
Bafoli Rhemenfis
eine prouoluta
ab. ,1:;bI_
f..
ficin tuto fuit,ut canes qui magno curius mpetu as
iam tergo Fugientis imminebant,tepente bn ite
tt/Tune Attila uenatorrem admiratus,pratdium
quod ibi ha be bat, abbati conceiTit,dignu>m omni
beneficio aiTerens,cuius et maniuetUdinm_2Pf,
86 urtutem canes teitati fint.
CO L V M B NO abbati urfi in fyluis obe Comm
temperauerunt. Heleno onagri ctocodilique, nu,
trans Huuium ibat,illos farcinis Helm",
onerabat,Haud ita repente maniueicerent fylue. abb,
aquaticaqut animalia, nifi in homine man.
fuetudinin uim fentirentcui obiequeba ntur.
D 1 VVS H I RON Y M vs inuido H.1r_ny
_rum malitiam atque infeltationes ne ferendo qui gu :
dem poiiet reprimere, Roma . Manfueti yur
; homnie propri _e&,dare locum impro
Ititibi aliorlgm , atque cum perlinacium mali '
" " Y -a v .
/

: MANsv1'.'rvn1N animi
cc'>tEdere.Sed cui Romae hoes ad fabanf,
in S rise deierto fera feruierit, In Bethlehemiticu
(; monaerio manr leo pofira ierocitare bl.
dif adijt,`86 g aderr,metu dilabenribus,ipi
exhibuit,nullique
atum fpina uulneratum(
porrexir, fanarus famu
monachorum metu L
endus aiellum ad paicua educebar, reducebatque
,ad Rabulurmagafonis fungens ofFicio,qui quon.
dam prdonis fu nus fuerat. Ferocire nempe n
potuir, ubi hofpitis benignitarem experiricpir,
nee ab eo proriig difeedere, cuius beneficio fe no.
: conualui .
MA RIN VS I N A Rba Dalmati infula
\|*}i*." , apud Ariminum uitam iolirariam .
f1\._ Cum autem aliqua ndo cellam iuam uerius ab ur
1 Roma rediret, afellum quo in uia urebatur,
fue terribilis inuadensperenait. Ille urfum tenuir,
86 ut afini uices fubiens ad cellam uique fe .
ret iufTit.Subito fylueftrem exuens animum im-,
mania befia,dorfum homini praebuit,euius afeie
lo non pepercerar, diceres humaniratis eius confci
enria, quoniam ille amiiii iumenri iauram paf.
fus,n autorem damni non excanduit, neque indi
gatu>efi:,`fed t feruirio eius ufus,quo probare!
: fe ab ipfo exigfee ii , cuius dora
opotuit tam imperiofe in i ere.
", AT BT I A M timidiiimum animal ,
, dum uenatorum telo faucia fugeret,ad Baiianuin
Laudenfem epifcopum fe recepit, qui perfequeba
ur,miraculo obfhrpefadti &erere.Quidam ueroli'
centus accedens,eam de manu epif`copi eripere uo'
luit,fed ipe prarept9 a diabolo uexaricoepr. Epf
ayrem qui beiiam blande ainiceque txt@ '
uu. :
petat , 86 clementer (: tutatus , nee in homi.
nis uiolcneam irafci potuit, ab immundo fpiritu'
oppte1`um,m|'feratus incu ntanrer priilhz re`ti-
cuit fanitari. Idem igitur 86 turelze fidem,86 !
tia: benignitatern feruauit, amicis inimicisque iu
.xta fauens. '
E GI D I V S quoque abbas ad olia Rhodani ,
foltarius manens,86 hominibus incognitus,cer. abb.
ua lac prbente(ut alibi diximus) uixie Sed
illa a uenaticis canibus agitare,prpeti fuga cel
lam ipfius perijt, 86 trepida ac folico moeziusim
mugiens,anre fenis pedes prouoluta iacuir,ut cu.
{ humanitatem diu exgta fuerat, eiusetiam au
:tilo ab imminenti periculo tegererur. Igitur illo
crre canes propius accedere nequiuere. Vnus au
tem de uenatoribus (quia locus uepribus obdu.
userar) incerto fagittam dirigens, abbari uul.'
nus inHixit.Pol ho penetranres larebram, repe.
riunr fenem,ceruamque iuxta accubantem,86 re.
ligione quadam concuis animis procidenres,ue..
niam ab eo quem imprudenter lzierant, fupplci
ter petunt,atque imperrant, 86 ceruam dimirtunt
inta&.I`ameri ille libenter iis a gbus :
ceperar, ofeni dimir, pro eerua orauit, pari
fimplicirate 86 de ipfa folicitus , 86 in illos mitis.
AD REMIGI VM Rhmnrmrhipinmigi '
fcopum palferes aduolare accepimus,86 de : .
manu eius cerratiincibum capere.'Cur ita nifi qd
non fic tuto fe pafci pofe aperris campis puta.
runt, urin mfuetilmi prfulis finu. Hamm
BLAfio Sebaf urbis eo in folirude pfecutio epifcopul
ni declinri,l : auicuiz ui fupreditarut 1udocu_s
A IVD CQ regis Iricniacfilio dg
396 DEMANSVET\VD'INE ANIMI
ptoregno Chrii-io feruiret, columbas pifcescp
efcam manu porream acceptaie feru nt. "
I V ONE M presbyterum ad menfam reci.
! bentem,auis quaedam albo uiridiqr colore ipeia.
Pfdbym' bilis,de im prouifo adijife dicitur,8 ! ie ac
trelrari ab _eo , poft accepzam benediiem
euolaie . Teiata mihi "": naturameius non
geftu ( , quo fe illi libere arq; obtulit,ffed
etiam pennis,uarietateq; colorum. In candore fia
gnabarur mentis puritas, in uirore alacritas,
in plumar mollicie animi lenitudo arq; facilitas.
M A XE N T I I etiam Piauienfis abbaris
Maxenti. humanitas efl"ecir,ur agreies uolucres non cu pidi
us abbas us arborum tamis quam manibus fuis infidert.
Panis micia, aut (! granis,ab eo paa: auolaa
bant. Hinc difcarnus non fine beneficio eos dimi:
rere, Q fine noffraz fe crediderint .
SE V E R V S Agatheniis abbas paiferem ad
Seuerus uolantem ita humanitusexcepiffe dicitur,ut c,um
abhas. ille frao crure aliorum aucupium eff`ugiiTet,ipfe
{ precatione fanatum dimiferir. enim beni
gne alios accipit,facile quod`_a domino petit impe
pmu . trat.Scriptum quip eitManfuetis dabit grati.
. F R A N CI SC lenitatem auicularu
audacia mirabiliorem fecit. Ad prardicanrem con
Huebant,neq; refugiebant manum 'eius,ufcpa_deo
obfequentes, ut non : ipfe iuiliiierabirt,
non nifi cum ipfe innuiifet, garritumcomprima
rent,non quod iuffa inte1lexerinr,fed quod iulgen>
tis auroritarem uirrutemqz fenferint. ` _
C V M aliqua ndo in borro inter ( deam
. '.bu_laret,cicada ficulneam linquens, fuper euocan
tis manum , gleum lauglare i_uiI`a`,uo T
ruilen.V iin. .
ti'nnula,gutture filularo fuauiorem folico irido..
rem edidit.Humanum igitur confortium effuge.
re (: bemoi, Francifcum omnibus ex man.
fuetudine applaudentem creaturis adire ntimu.,
erunt, potuerunt non obtemperare imperan
ei,cui iam diuina i.nerat uirtus Talibus enim di.
@cum ei,S monti huic dixeritis, Tolle 86 iaa te
in mare,fiet.
A L L N I V M- abbatem ferunt cui Apollon;
dam fratrum fuorum humiliratis ina'nfuetudi us ,
nisq; uirtucem fuis precibusadomino impetraf..
fe, ira ur ille cuius rigida. afperitatem nul..
la mitigare caltigatio poterat, multis parie
entiae acleni ; exemplum fierer.Siqudo igi
tut ullum animi morbum induria leuare
non poterimus, ad precarionum remedia recurra
mus. Q_uia quae impoiibilia : apud homines,
poifibilia apud deum.
T ne foeminarum manfuetudinem filentio Q 1.-m,z_
ttanliife
86 qui in uidear
pecudum. Brigida
gregemuirgo a pro
repente ferociiimo,
irruerar, prae- Brigida
uirgo. ` _ V
Ro occutrens ufqiadeo reddidit mitem , ut eidem
ipfum praeficeret paltorem . Iratp tam mo
do immanis fera tam tenellas oues , quas laniat
uenerat,mo:r 86 ad pafcua educere,86 ; redt!
cere domum cpir. Voluit aurem deus beluar ieri
tatfuirginis humanitati cedere,ut oideret quart
ti apud le ponderis : uirtus. ` I V_
S E D earum maniuetudo fminarum,quz in A0911?
ccenobia perpetu feruituti fe addixere , ut deum Chf@
promerentur in eo zipparet,quod pratpofitls liben .. L ..
.L
tjio QQIQ Yslgstlj_`itat_ non rtclamenqnon mur
e'erobediant,quodlaborialacriteriniianr, quod V
393 DE MANSVEIVDINE ANIMI
murent,non mulftent , non deniq; uultum ;
_tent,fd femper ea animi lenitatem praz fg fg
xanr.Harum exempla parrim diaria unt,ubi de la
bore, obedienriaqg traauimus, parrim dicemur
cum de pacienti uirtute d1'lTeremus.g|'tux ne .
dem fpius repetere necele iir,hoc loco de llis lo..
qui fuperedebo. \
xhorta- O N E S ramen Chrili feruos ancllasc ad
tiv -moniros , ut memncrint tnlium homi num
86 preces adomino facilus exaudiri,86 opera lar.
gioxe remuneratione compenfari . id uerum
effet, non illos potilfimum in magno rerum difcri v
pllcent, d1'cens.(L|ritz dominum omnes mans.I
Seghe.; mine Sophonas prophera citarer,ut domino u
{ rerr,quia iudiciurip eius ellis operari,quaeri
te uum qurite man uctum fi quo mod ab
fcondamim' in die furoris domini, (3322 d_.
; eri: 86 1 iu deferrum, Azorum in
merldlefencxens, 86 Acha_ron`rafcl|cabi:ur , Tin..
_ tum in ortunum auem poVY e perauit preci us
!!! infuerorum.Hinc 86 Eliachm facerdos,cum ex.
idu? ab Hgglpnernlzrzrerr, ad popuhfxmldi.
. e ertur, im um ni us perman emit,
uos dominus. Hinc 86 fanquelich da.
1`2".-ii-fd"l" al? Nf.ff1?1'bJ"?P"
le umiumem eoumem r
cibi placu,i: deprecato.Ipfe etiam Dauid,Sufc|";':i
Pfalmde ens,inquir,'manfuetoEds,hung}a ns aur pecca.
f cl . ' l l .E
:,:;,1:.;f: .-,:; l:,1,: :
ll:h" a:,Beari mires , quoniam ipfi po1'idebunc`r'err|"
E Nen igizyr temere in ecclefiafico praecepcuiirl ,
Filixn,ma_l'x_xct_L_xc_line oper; gua prfic,_(,
1' . mr.
minum dilv'geris.Q_uanto magnuses,hlt.
milla te in omnibus,8 coram deo inuenies grafia
mjcoefo fi quia
tp perpenderit,&udio memorirer tenuq't,te&
diiigentiore,diligent|a Rudi 1

loiorc contrarijs animi motibus temperabit.


De taciturntate fermonsq; mocleuatie.I
Cap'. 4
V N C quoniarn manfuetos przcpue
citutnitas decet, moderatioq; uerborum,
congrue de ijs dicendum uidetur, qui
ntroqylaudabiliceruii i`unt,utdiicamuslinguam _
i fam,8 coercere cum feruandum erit filentium,
cumloqui expedienpenfirare. Qyandoquidem `
Salomonis fententia eil: . In multiloquio non de.
erit peccatum.Qui aut moderacur labia (. Pruemg
dentiffimus e.
I OB domino arguifur', quodconrendefe ze
difputare fecum ccupierit, dum calamitatum .fu
acum caufam anxie perqreret. Er refpondent ait
(lui : locutus fum, reipdere quid poum
Coniteturfe non habere quo excuietinconfult
locutionem, 86 ut pdnitendo confe 'ua".
Manum meam,inquit,pon: (?! ; me . ni 105.3!
Iocutus i`um,quod utinam non , altern',
quibus ultra non tu fi qn fes inciderit,
in qua prouidenti rationem inuenire ne.
q|.tueiis,caue` ne quid ittiprudter profetas, fed ta
: mirare, : nihil a deo mii bonum 'stquumqi I _ .
proficifci [fe femper tibi habe perfuafumt rhchgi
E ZE _H I A S QV ARTodecimo` regni fui Ee _
anno obfeius in Ierufalem ,~ plebem filete iufiit, *'
_ _t1t0l_lQqUiS abfacis nunc minantis, nuncbla
`. ne 'tAc1'rvaNr. seit. Moot.
ad deditionem lolicitarentur . Exen.
plo elt,ne quid is qui de plebe imperitorum , re
ponde praelumatcaptiolis haereticorum ;
mentis,ne dum cfutare ea nelcit,e'tiam iple in re;
tiaculo diaboli inuoluatur,86 arce ueritatis inca
te cultodita, ab erroribuscaptus pereat. Tacitus
ergo obediat F.zechia:,id , regi,86 in li
lentio oret,86 iple mittet angelum luum , qui peri
mat copias AiTyriorum,hoc : malignos
rum inlidias,mentemcp orantisiiluminet,ut arno
M, 5159 ta dubietatis nebula ,iam clare uidere pome
Syraeh. uere morruos elle , qui iplum nitebantur in mot.
Eccli.z:. tem trahere lecum.
I S V S filius Siracl1,clum efficere nequit , ne
nterloquendum peccato aliquo non implicetur,
lic in Ecclelialtico luo conquer ii 86 cla mat. Ql_1is
dabit ori meo cu&odiam,86 luperlabia mea ligna
( _certum ,ut non cada in iplis,86lingua mea
perdat me 4 Hociplum periculum quod in le de..
praehenderat,alios cauere iubet dicens.Aurum tu
um 86 argentum tuum conHa,86 uerbis ruis faci
. to itateram,86 frenos ori tuo recios,86 attende ne
` Iforrelabaris inlingua,86cadasinconlpectu ini..
Ieremias . . _
micorum inlidiantium . . . 86 lit. caius tuus inla
tibi, .
leremiw nabilis in mortem.
I ER E I A S in utero lanificatum
le audit,86 ramen ait, a,a,a, domine deus ecce ;
icio loqui,quia puer ego lum . Qiomodo ergo illi
lingua non delinquant,qui irrequiliti garriunr, li
peccareloquendo tlmuit, quem loqui deus inuita
bat t' Qui demum ad prophetandum populo
le acclnxit, cum dominus n iam inuitaret led im
peraret,dicens'Noli dicere quia puer lum,quqn
L1'

I
.
Cui lldllulauslv uul lvslusaaim-nu uvas " ual
bitaret,mittit manum iuam,ta ! on eius.Et ee.
te dedi,inquit~,`uerba inea in ore tuo.Toties .
pe lapuo timndus ; noma non domi.
mi prolaluri fumus,cl1etiam de , hoc
]; quae neque dicenti rieque__adient| !
deuda mio fit. - '
A NE quisproprere i'mprrac'er opera n,pr
pretiurn fibiexiimetlfaiam lamenta ntem audi Phew
sit. Vae mihi , quia tacui. Reprzhiiibile`m1m;,
fe agnoicit prophefa,qud ( regem, popu.
Iumqr in uitia prztipitem uerbis non corripue.
xit,iu'xta illud Ne reuereris proximum 'tuumin Bari ,
cafu iuomecretineas uerb in tempore _
S E D propfitum noirum confequentes ! _
bus exernplis iubne&amus.Agathonehi ab ."f~l
barem lapillo aildue ori tacere diditiife fe;
-runt, idcg ab eo anno res obferuatum, ne
fari uelle't,expeditu (ibi foret. Legerat
illud in Prouerbiis:Qxi cuflodit : Iuum,cud Proutra
( fuam-, qui autem incfideratus ad
loquendum,ientit mala. eogomto Simplex, Pulg "
P A V L V S monachu
um quzfiiet, effet ne Chrius prior rophetil, huhu
fus,per 'triennium neminiquitquam
|131 proloquef
iluere .. 5 I

huius. Iraqi : diffu digna in digna@ haberen


tumatendo . _ _ _
M BO abbas, fum tiara pfe dircere pfff. Pemba
quam loqui propofuiffet , dillum qui trigeii i"\
mum ofauum Pfalmum legei'ecoepefat,Di~_ Pfahl* I
xialodiam uian meas,ut-non delinqu-am in lin.
ce
I
gos DE TACITVRNI. SBR. MODE.
gua mea,Sat eil quit.Reliqua audiam,cum
opere impleuero. Multo deinde tempore pope re.. .
uerlus,cum interrogaretur, cur tantum ad magia
Pcrum redire di[tuliil`et nondum fe illud quod dieA
dicerat, perfeciie dixit, 86apoii:olicum elfe prisa
heolia ceptum, factores uerbi 86 non auditores
tantum.
IDEM THEOPHI LO epfcopo fe ali'
quando adeunri,86 aliquo iermone ab ipfo (
liter refici petenti, refpondir, Si taciturnitate fua
- n reficiebatur, nec fermonibus . refici polfe.
Hinc uidem die ": fuse iam [upremo auda...
ier irmauit,ex quo eremum incolere cpiifet,
`^ 1 nullum : un uam protuliife uerbum,quod pro
latum , erfecit ergo quod inicio(pmii`erat.
, Dixi cuitodiam uias meas,ut n delinquam in
gua mea. Qram igicurlaecus quam fecurus hinc
decedebat,quem nullius prope : confcium ta
citurnitasipfa fecerac.
BEONE M ()! OQVE abbatemin The
" baidis deferro habittem, in fummo filentio uixifY
bbs fe aceepimus,ita ut perquam raro Ioqueretur,nec
riifi quantum auditoris exigere uidebatur
tas, taciturnicatem l`erus86 fimulolficio fu ngs
ch aritatis.
TH EONEM ETIAM incellula lua clau
Triton fum trigints, filent habuiife continenti.
Ibbl5~ am perhibenc,86 quantum ea re profeciiTet,mira
: poftea ol:endi'iI`e,neminem n fanum dimita
" ten do, qui ger ad fe curatiis gracia accel .
^ I TABARNENsim0n.fi.ri.
qcln eremo Scyrhiotica poiitutn etat, Amos aba
bas : quingeritis pratfuiife dicitura
Linea .nu.
Et cum tot tirent, horis quibut iilentium indi
etat, zpenumero aduenz locum adeuntes,nemi..
nem ibi adeife putauerunt, donec interiua ingrei'.
l'i,i1los u numquemtp ieorfum in fuis celluli: oran
tes, aue aliquid facientes conipicerent, adeo
non frepitus aliquis, non ui`urrus,n faltem icte
atus audiebatur, denique multitudo iolitudinem
taciturnitate aequabat.
LI B ET H 1 apponere, quanta dill- .
`v,enr:ia qualiquecircumfpeie hoc idem ab Ate ,
gyptiis monachis olim l`eruatum,Iohannes Cam capite. xc.
anus de ccenobioiz inftitutis traans dicat. Cum `
olennitates,inquit,(quae illi fynaxie uoct) cele..
braturi conueniunt, tantum a cuntis filentium
praebetur, ut cumin tam numerofa fratrum
multitudo cotiueniat, przter illum ui cfurgenl
pialmum decantat in medio, nullus ominum pe
nitus adeiecredatur, ac przcipue cconiumma.
tur
atiooratio,i qua
obirllit, non
non tu f isutum emittitur,
interfonat, n excre
non ofcitatio

fomnolenta ( maiis 86 hiantibus trahitur,


nulligemitus, nulla iuipiria etiam aitanteiiimpe..I
ditura promuntur,nulla uox abfq; facerdotis uo..
ce precem auditur, i forte hatt qua
per exceium mtis clauftra eiugerit , ;
infenribiiie cordi obrepferit, immoderato fcilicet
atque intolerabili piritus feruore fuccenfo, dum
ea quae ignita mens in femetipfa n : con.
tinere,per ineffabilem quendam gemitum ex intl
mis : fui conclauibus euapora re conatur.
POST HAEC QVA LITER fegerr, ldctpi
deicribit dicens, Finitis itaep pialmia, 86 ctidiana
-qpgrtgatl {figli}
` Y
f_UpIi|,|s
~`
!_l1<m9rauixnus)ab
I]
: TACITVRNI. SER. MODE.
: , eorum uel ad i'ubiitere" ?!
fermoeiriari audet cum , fed ne uidem pee.
totum diei cella fua progr'ecii,aut
te opus, quod in ea folitus eli: exercere, praefumitg
: forte cum fuerint ad officium neceiarii cuiuf..
que euocati, quod ita explent ioras gr'effi,
ut nulla inter eos iermocinatio penitus confera..
tur. Sed fic unufquifcp opus exequitur initumg
ut pfalnium uel icripturam qiiarnlibetI memori..
ter recenfendo,non folum confpirationi noxiae uel
piauis,` fed ne otiofis quidem colloquijs,
ullam uel tempus , oris :
86 : officio in meditatione pirirali iugiter oc
cupato. Summa namque obferuantia cuitoditur,
ne quifquam cum alio, ac przecipue iuniores uel
ad punc temporis pariter fu'bfi:|`tiil`e,aut ufpi fe'
ceffiffe, uel manus fuas inuic renuiife deprhem.
dani. Hinc difcanr qui deo piacere itudent',uel
tacere uel ea tantum dei funt l_oqui,ut pro
leren." pheta dicere poiint . Qgod egreifum tft de labi
meis redt in confpeu tuo fuit. _
Seuerul S E V E R V S Sulpirius prefby'rer,c'um multa
presbyger eatholice fcripii fier(ut Genadius prefbyter tradit)
in feneute ( Pelagianis decept7,et agnofceni
loquacitatis culpam,iilentu'm "; ad mortem te
: quod loquendo contraxerat,t'a
, oendo DIV penitus emendaret. eo' libro' q`ue`n`1I dein.
V S Hieronymus I
, , 4, tutie' fanarum ginum ad Euitochium ieri
imfdm pt, pleroiq; ie in eremo " teicatur,qu_i per'
. feptennium nullum prorius uerbum homini alte
teri emiferant, : quod n in multiloquio do
minus porei baberi, Puto quiiicicabhunianil
Linex mr. ;
eolloqus i'equeicrauerant,_diuinis familiariua per
fruebantur,non interpellata meditazione illa,quz
homini@ animum terrenarum rerum cura excuf..
Ifum cleibus inferere folet.
R V A LD VS etiam abbas ordinisca Re
gnalduenfis auror,dum montem folitarius incolee MT5
;et,fptenni iilentio fpiritalem pialmorum inrelli
gentiam meruit percipere . Qms cum argure ele.
ganterquc exponeret,dicere uidebatur.Dedit mie
hi dominuslinguam mercedem meam, 86 in ipll
-lauda bo eum. hatc etiam miraculis nobilita..
gus : qui propter deum tam diu racuerat, pro
.ptet eum loquerentur.
T H OMA M lAquinatem, dum inter fchola Thomas
{ uerfaretur,naturaq; taciturnus eiet, 86 cor Aquin
: habitu reliquis paulo obefiore,bouem mu.
tum appellabant. Magifter ubi ingenium il
difputatiunculis experiri cotpiiTet,depr2hen.
dens quorfum eius renderen: filentia. Bos : mu
tus'inquit,talem edet _mugitum,ut loni eiul
torus admiratutus fit mundul. Et cum omnum
doiimus euaiiientunefane apparuinqurum
_docilis uanz 86 arrogti loquacitati
_effet praeferenda. `
CAE T E R V M 8hac in parte diaboli nfi Qd fn
disc : l'unt,Cuidam ex fratribus perpetuum mio',
filentium i'etuanti,pater Frcifcus ut femel faltem
in hebdomada tfeffionem faceret, perluadere n
potuit,86 ille iibi de fe magia quam pratpofiro fuo
redens,xcidit a anorum collegio,86 ad uom..
tum reueri`us.Primum irrationabile
9 obiinatoq; aio racere,ut confireri nollet,
gir' nihil duquiir,<1ia riiogs as
CC
-qos DI TACITVRNI. SER. MODE.
: fuperbue, maiorum uolltati fuarn raeponer,L'
LUCI. dominus dicat, Obedientiam uolo nonlfacrifi
cium. Bt qui uenire, abneget iemet
ipium,profe&o qui obedire negligit Iubiici dedi..
gnatur, 86 qui Iubiici dedignatur fuperbit,8C qui
fuperbit nunquam proficiet. Igitur ipfum quoqe
pris Iilentium femper mtis humilitate niti debet,
' ut obferuatori fuo prodeffe .
QV I S V TE M ipiam taciturnitatem per
?! utilem effe ambigir, fi prter i dilza Ia norum
: exempla, etiam apoiolicis propheticis ue praccee
_ pria ad eam colendam incitamurd Iaco us
{;f.b"" lus.Sit,inquir,omnis homo uelox ad audiendum,
1 m rarclus ad Ioquendum. Er paulo : Si qui: aut
putat fe religiofurn non refrenans linguam Iuam,
fed feducens cor uum, huius religio. Et
a.'I'him.:.
Paulus ad Timothenprophana et uaniloquia de
Prouer.i1. Salom in Prouerbiislhii ? Iermel
1ccl's.s.
|'uos,do&'7 86 prucls .Et alibi, Tps tacdi,ts
i\'_f~U
loqu:li.Et irene in Prouerbris:Lingua placabilis,
Ibdfm lignum uitz,qu aut immoderata cteret fp

ritum.Sermo oportunus optimus.Ma1a aurea
2, in : argenteis, qui loquitur uerbum in tempo
re ( procacitatem garrulorum damnans,
ngt, Os lubricum, inquit,opera ruinas.Et uidii ho..
_ minem uelocem ad loqudum, Itultitia mags fpe
randa quam iliius correio. In Ecclefiaie quo
Prouernt que . Stulrus uerba multiplicar . Et rurlum in
Prouerbijs:Mor| 86 uiea in manibus linguz.Po.
ipfe ueritatis magiier 86 uitar dominus in
euangelio,ait:De omni vbo otiofo quod locuti fu
erint homines, redclent ratiem in die iudicldeo
'_diuite_m quoque in inferno poiitulviqlioniarn le?
\
c, LI B E R IIII. 4.1
quacitatis : maxime deliquerat, lingua;
ardorem fe nrire magia fecit,86 ille linguam tamil ,
refrigerati petrjt,qui ardebat torus. ` rem.
EA DEM HAEC SA NCTAE racitur
nitatis moderandzque : exem la atque
prcepta , etiam laminas refpiciunt quidem _
fnagisquam uiros . Paulus Apoitolus, Mulie. ,
, i`nqui't,in etclelris tarea nt .Non enim permit.
eis loqui ,fed iubditas elI`e,iicut et lex dic|'t.Si
quid aurem uolunt difcere,domi uiros fuos inter,
zogent. Turpe eilsenim mulieri lo ui in ecclefris. cd
Divvs ETIAM HIE ONY mu. lf'
ad _Celantiam : , Sit inrentus ait ac uigi..
la ns,86 aduerfus pecrata femper armatus animus
uus,fermo in oiiibus moderarus 86 pareus, 86
magis loquendi indicet qui uoluntat.
IDEM EA S monaiierio facrisini.I Monial
funt , inftruens etiam filentij rempora ob..
feruaize, monet fic dicens , Volo chariiiim, ur in
conuenru ueftro ter aut pluries in hebdomada, _ A
exceptis feitiuitatibus, loquiomnino ! urgen. `
te caufa perurili 86 neceiaria nullatenus liteat,
nec fimul , nec cum airis extra . Diebus uero o.. . "
mnibus quibus86 pro remedio86 pro falute lo.
qui conceditur , non fingulis horie uacandum
tit uerbis, quiz uix proferri fine peccato poiunr,
fed haecinuiolabilis obferuatio uigear, quod iin
; peralam horam cempletori
}; milTam,86 a tertris ufq; ad nonarn lacra
obferurur ii1entia.Qiatenus et lingua: lau
concedatur opportunitas,86 inutilia uerbl
'penitus ablcindanturjn choro uero : ad di
ninas' autjesparato,d9rmiiorio,ccnacu1o?'glau.
{ iii)
. DE TACITVRNI. SBR. MODE,
, pitul, omni loqui non deceat,
: qua ordinata [unt in lauclibus dei , ut iam
" 86 tempus 86 locus religonis : fan
&ica|:en'1,e|: lo uacibug compuncionem ingerr,
! ad ocierarem ; defidc
ria incitenr, 86 aH"e&us_ ad caelelia moueanrur.Sa\
el 'v eis dehoc muIta,NunC ; indagabimus ex.
empla . F-rura enim on loquacirari elaudieur , fi
'mens libidinibus . Vt igituraium fileneii
in feruetur peore, difcamus inceas .
anfa amore calcare,
De cafttat feruanda exempla .
Cap.. VIL.'
E C A S TI TA T E traturi nuuam
parius qui` uererem legem fequamur.Rri
1 mis quippe hominihus reenri adhu ua
Gniis.r .cuoqz mundc prceprum . Crefcite 86 multipli
camini,86 replete rerram.Repleta uero terra,pc
Retie, id , nohis,continentia commendata ,
1'~ monre domina : ptaecingi, ur ex illo eunu
'':'; ehorum genere fimus, ui fe propre:
; tegnum czlorum.Vn 86apofi:olus,_ Bonum
homini,inquic,mulierem non tangere. Dico aute
non nuptia 86 uidui,Bonum llis fi fic perman
(erin: : 86ego,quod fi non fectinent, nubt,
melius enim nubere quam uri.Ec de uirginib9
'tanquam de eminemiori u|'tcute,magis<p angeln
-a quam humana,przcipere non auder,fed confu
idem lere, atc; concludens ait , Qui matrimonio ungil
? (; bene iaciv,86 n x'ungi_r,mc1i\_x8
L IB E R uu. 409
Ex a pater gintatem uiduitati,uiduitat matti
prat ferend effe. Sed ne ueterum teih'.
, idem alfereneia nobis aliquis prorius de
; pu_eet,docebimus olim }: mii caos ad de
um accedere 86 iratum placare potuilt.
P O V - O Iftaelitico dominum de monte Populus
Sinai lo utem audituro Moyfes, imo per Moy.Y .
Ien ipfe ominus ptaecepie,dicns,Efoxc paratiin 1-_x".
diem tert|um,86 ne appropinquetis uxoribus ue.,
risf. Et quifquam mattimonium aude: aequare
"! , ficonugatos alloqui : deus, nifi ci
per t:iicluumfefe.c0nti'nui1Ti:ntI
A N T hac Moyfiin monte Oreb de ruba lo M
"v,_-wm_*-A4- 4`-`*
quens dominus, dixiie fcribitur. Non apptopies Efyd?
l\uc,i'oluecalceamentum de "; tuisglocus }
in quo icas terra fana . Icidem ad
Ioi`ue,cum tranfmiio Iordane in agrum : Ie
xichoperueniiet. Calceamentum autem ( ei,
qui nuptis propinquitatis iure fibi oblatis renun
tia`et,mo erat,dicebaturque domus dificeati ,
deo appropinquare uel in loco fan Paare
uo1entes,iubentut calceamenta foluere, id ei,cu. D"f"~"~
rz ciugalis obliuifci,et catlibatus przfette`
A P REAE TER A matrimonio copulatot, - Lm,
tiescoietinr,a ualauarilexiubet, 86 ufq; ad ue _ uniti,"
perum imm os effe denunciat. Mulier quoq; c
maiculum peperit,immunda eit dies feptem,cum
fctn_1inam,quatuordecim, purificationis quoqe di
hic iexagi`imuifextus,i1lic trigefimuettiva .
fet-ibitut, nec ante puerperae i! fa nuarium
: quam purificata fuerit.Ex quoapparegma:
rimonii operam abfq; aliqua honeiatitl labe mq
gicieqr detrimento fieri non .
oc V
41 DI CASTI. SER. EXEM.
Leutmz SI F I L I A S A cerdotis, inquit , es
populo nupta fuerit, de his quae lanificata lunt,
86 de prirnitiis non uelcetur. Sin autem uidua ud
repudiata 86 abique liberis, fuenf ad do
mum patris lui(licut puella conlueuerat)aletur ci
bis partis lui. Nonne86 in hoc uidemus nuptf
pratpolitam fuiile uiduitaremi _
SACER DOTIBVS IP SI S neque ui..
Lf-llff. 2| d uam
repudiatam accipere uxorem,led tan.
. turn uirginem faserat.Ergo 86 uiduitati praecelle.
bat uirginitas.
M A D I A N I tas ab Ilraelitis duce Phinee lll
. peraros,Moyl'es oecidi ad unum iuilt, pratter uitI
\
ginespuellas ue,ut uel hincinrelligas matrimo.
nia morte di olui,uirginitatem uero uita
elfe dignam.
r.Rtgli.n A C H I M E L EC H lacerdos panes landili
caros Da uid elurienti 86 iis qui cum illo etant da..
turus,'nterrogat. Si ?! innt,maxime a
ribus,ulqueacleo cibos lacros dare etiam lame pe
. riclitant|bus,niii licebat. Et Ii hoc olim
in pa ne illo feruatum eilc, quanto nunc mundio
res elle decet,quibus lub eadem lpecie iu mendum
datur puriifimum Chriiti corpus , lpiritalis caro,
J ! `
I OE L P R O pheta uaiiationem atque exci
. dium per Chaldeos fututum diuinam leniri itam
poile lperat populi ieiunio 86 fleru,86 iupplicatio.
nibus,x'sqi addens.Egrediatur,inquit, iponlus de
cubili (! lponla de thalamo iuo.Continenti..
am indixit, ut precatioieiumumtp 86 oenitentii
gemitus puriora offerrenturmec illa { puf
: iin: hac caiitatis obieruationrr '
L I B E R. , 41|
H I S teimonis congrua quoque exempla fub Ioreph.
dantur, Iofeph forma iniignis adolefcns,ab Ae. Genen.
gypeia domina adamarus,cum confentire libidini
impudenter fe ingerentis nollet,uim inferre con.
tem , telio quo apprhenfus fuit pallio efugit.
O Iortem 86 ?! animi iuuenem , cum id ata.
tis effet ad uoluptarem til: proc1iuior,ctem. _
pfit blanditias,preces, mnas,omnia denique im. .
arienter ardentis fmina machinamenta pro nl
ilo habuit,86 ueluti repentino przmeretur inc.
dio,pene : edibus erupit,ut caiitatem il.
lefam conieruaret, .
M O Y S E S quidem : omnes fere qui fuble Myf
gis iugo feruierunt,uxorem habuiffe defcribitur. If
Sed Iefus naue (qui liberratem fugura
bat)nec uxor habuit,nec filx'os,et hiccotlebs terr
promiionis ingreditur, quam ille : tanr
uidit,ingrdi non potuit. .
SE D neq; Eliam neque Elfeum uxores habu El
ifI`e,autliberos genuiffe legimus,8C a neminean.
te euangelium,praeterquam ab iis mortuos ad uis
tam excitatos , ut miraculi rariras ac magnitudo
feruata. carimoniat teletur meritum.
I RE M I A S quoqi diuinum accipir man. Icremias.
dat, ne uxor habere uelit ne veplem ere. xmli-I~
Iraq; quod in matriz utero Ianificatus fui et 72.
nitate probauit . Qua etiam urbe a
haldeis capta temploque direpto , (: apud
hoes liber effet, 86 qui Iana anorum uiola .
te non timuerant, ipfum muneribus honoreque
a"eeerunt,ut hinc agnofcas,hominem quicaiita
eis porfeiione deo dedicar, omai templo ian.
Aicireiri effe,
.m on CASH, sn, `r.xz1u, vr.
_ A C _n_rigm/mlugars pudia colcd a,
lob. tig dfc,n9n minus contincnriam quam !
Iob xmplum in medium adduc.H|'c una ;
: ncnrus ac monogamus, Ppig, inquit, .
lohn,
dus cum ocula meis ut ne cctarm quidm dq
.Ogam _enim pattern abcrt in mc dus
dduper, 8; hrdicatm omnpotns de excdfis:
Er: paulo ofi: ;_\:,S dceprum ? cox mcum fupeg
muliere, 1' ad oium amii mei infidarug fum,
fcrcurri altcrus fit uxor mea 86 uper illa min
uruznur alj.Hoc nm nfas ? _nqutas ma
xma,igm's ufq; ad perdironem deuors, 86 oxa
xadans gcnmina .Qxibus profeo ucrbis 86
~ '~ contnntimum : fuiic ocndiqt quam gra,
uc crimen adultcrum fit,xpl|'cau1't. 1
H AEC de ucter lbqumusnrumnto,plu
ta dc nou hauurrgutppr cuius pfa uit
gnal cairate confecratum .
Z ` D O MI NVS Iefus C'/hruvs ita de uit
Cllllle ging nafc uoluit , ur prpcruam illid qua nafce.`
battu urgintarem conferuaret, pu; ponapn lgg
;ranfut,86
fam ipfemetin
in mundum uirgnitte
hunueniens, perprf_ur_s,pg1j.
quam ui;

; purtate : plurmum gaudgt fignifiaf


1`\/'1:$11: purs,nquif,uenir ad ing; :allg
Aatlhda
um
illi ingft
Apoalypf,
rcghum quicaplorum',
cantcum Tales
cantan;
:
nouum,

quod ncmo aliug canere po_rPc,et fquumur agn


quocqs , fine macula func :
,8 c muliegibus non fueruntonquint. `
*!;t*1$! 1 A NN M Bapffam,
?" zarr uirginate : credmus, cum maxi
: 1=
tt pen. .
Eaita : matre,ca&i ferui opera miniierioque
uterecurjtacp Iohannei pluec; propheta eit,qu0_
plus efi: uirginem elfe quam futura
cere .I pie eil: Elias, id eihrobuius dominator, qui
tar nis lfciuiam animi puritate iuperauit. Deiqr Lucq.
inter natos mulierum nemo maior illo,quia 9
.L
hetze caititatis merito iam inter angelos compu..V
: erat. De ipio enim dium eir.Ecce ego mit.
tam angelum meum, 86 preparabit uiam ante fa
tiem meam. Angeli igitr quam hrmines
fune, ` ui uit 'initat an eintegreq; tuio : h
I O apoitolum,quoniam 86ipi`e ;{:;1g
'uirgo erat,pr : a domino dileum euge-_
lia teantr. Ob hocab eodem domino illi 'matr
comnedatam, 86illum matti. Virginitatis
priuilegum : , quod idem poolus eil: 86
euangelifta 86 prop ieta , feruentis olei
doliur miifus non potuit, in terra relega.- .
: in calo gerebantur uidit. Iuobm'
ACOBV M apoolum , qui frater domini 399391",
tucupatul eit,intantum caPtitate,i'an&itateque
przeiitiie ferunt , ut etiam incredulis acl.
iirationi eiTe`t.Soli fana fancftorum intrare per
littebannpleticp deinde ob illius necem Ierofoly
nani euerram putauerunt, Hunc Paulus 86 Ce..
pham 86 Iohannem, !uti reliquorum przfides,
columnas notar, ijfdem fihi dexterardatu
[ocietatis . q __ - '
A C NE quia calutinietur fine !
. wrote fl!ie,nec nos inficiaa,cum 86 focrum |Pftl
habuiife deatur 86 filiam, fed pro certo aFFirma..
tnue.tum ipi`um,t fi qui alii inter apoitolos uxo
tet haI_n_terunt,easrepuaifepropter Ghrium,
DE CASTI. SER. _EXENL V1.
U4
cum pratfertim repudii ius nondum fublatum ;
fet, alioquin mendacii arguerentur, cum ipfe Pe
Lum trus pro ie pro reliquie diceret: Ecce nos dimi..
fimus omnia 86 fecuti fumus te , Quod autem
iam uxoribus renuntiaffent , ex domini
Ibidem. fione apparet.Amen,inquir,dico uobis, nemo e:
qui reliqui: domum,aut patentes, aut fratres,aut
uxorem, aut filios proprer regnum dei,86 non ,
" cipiat multo plura in hoc tempore, 86 in feculo fu _
euro uitam zrernamlgitur palam eil 86 qu
querant,86 quam pro reliis remunerationem ae
cepturi erant,nec folum ipfi, fed etiam omnes qui
ipfos poftea imitati fuerinr, ut apoitolorum prac
mimia coiequi poife fpeter etiam is qui apogia.
tus dignitate caret.
Paulus P A V L V S gentium apoiolus, uiduas uirgi
, nefqy ad perpetuam cafitatis obferuationem fuo
7 hortatur exemplo dicens, Bonum eis fi fic per
- manferint,iicut 86 ego.Qyod nequaquam dixii`.
, nifi ie ab omni penitus menris 86 corporis im
munditaexpertem alienumq; cognouifet. Hin
ille , qui raptus ufque ad tertium catlum audi.
uit arcana uerba, quae non licet homini , 86
nefcit in torpore, an extra corp9 raptus fuerit. Sie
qui caititatem colunt, ie in corpore effe nefciunt,
qua corporis affetiones n fequuntur, fed fupra
caelum ano elati diuina ccipiunt myeria, quie
gdem terrenis uoluptatibus dediti, fcire non pt.
Q_V A NT V igtur in hac uirtute fernan
'da ( uiri ac mulieres fol-iciti conftantesque fu
erinr, innumeris pene explis patet.Nos n multa
ubiiciemus , qua: ramen c ad proband !
immaI tum ad ingitangluin fat Grunt, `
LIBBR. ". 4!!
A MO S AE G Y P T I V S abbzs,a parribua Amor. \
lccipe re uxorem coa&us,uirgini uirginitarem ue abba:
feruaree perfuafit.Diuii'is ergo leulis uli, fed ra;
men eodem contubernio, cum iam decem 86 0&0
annos meute integri una peregilfent,
tutiufque (ibi uifum el,fi digrederrunlta
que illa maniic domi, ipfe ad olitudinem Ni
:ria: abiens, ab hominumconfuetudine lemotus
uixir . Qua magis rnirer nefcio , tres pueros illol
inabylonia fornace inter Hammas uinculis con.
Rrios ardere nequiuiife , an uigente iu.
cata nuptiali choro iunos, nuptiale opus cum
tam diufimul "", exercere nunquam
Hed Magnum utrumqu miracul, fed muito ma..
ius donum, mtem caltam habere quam illaefum
corpus.
HOC' IDE M IN IVLTANO Ando- Iuli`aa&
cheno martyre 86 Bafilila gine mirati licer, qui '
nuprs inter fe celebratis,cum Iulianus contmma
riz uotum ufcepifl`et,brumae tempore rofaz acli
liorum fragrantiam in cubilicollocati fenferunr.
Seupefcentiq; puell dixit, odorem hunc
munditiae uirginaliseiI`e.Cuius quidem fuauiraze
illa capta,una cum ipfo in uirginitare perfeuerare
decreuit. Propofitum amborurn confirmauit ui..
. R I S T V S cum marre uirgine illis ap
paruit,pudicitizque corollis donatos dimifir.Ctr
ue diu fimul cae fanteqt uixilfent, religioni fe
tradidere.Alter abbas monachis,a|tera a-bbarif
fa przfuit uirginibuelulianus poftremo marry
quoque palma gloriFicatus,ficut carnis .
am pudicitia,ita tormentorum nim patientia iu.
perauit, ~ ' ' I~
are Dr. cAS'ri.,s1:R. Exim. vt.
Amm A M AT O R quo qntiiiodorenfis epifeo.
epifcopl pus,parentum Iuorum uoluntati ceden: , inuitui
puellam genere forma iniignem,cum in matr!
monium accepiiI`et,fuadnclo induxit,ut fccum t
ititatem profiteretur.Sui'ce`pto utrincp uorc',ange
iumdomini uiderunt,quem ante pore
tant, 86 uirginitatis coronas de' manu eius accepe
tr.Mox ina uirginum monaerium ingreditur,
elericus e:icitur.Eladiq; in epifcpatu 'm fuc
; rpafus, qui c maritus effet,
fe maritum nefciuit.
_ H E N R I VM imperatorem, g annos tre!
86 uiginti imperauit, uirginitatem una cum Ku
"nimo: negunde uxore feruaffe tradunt.Non llos "
luxus ad carnis inflexit lafciuiam , non fuicipid
fobolis cura,cui imperri fafces reliquiiTent,prp
tuaecaiitatis mutare propofitum fecit,Omn|'a
te mpferunt ut 8corpore ntegros deo
offerrentld ante multis incognitum,uir ipfe uita
decedens palam fecit, teatus Ie uxorem Iuam
uirginem acceperat,ita uirginem dimittere. '
Arnulpi A RN V L V S natie Gallus, genere' cli
tpifcopus rus,Stambergam Cloclouei regis neptim duxerat
uxorem . Sed ut fpiritu non carne iungerentur,
fano fuadente Remigio inter fe corluenert. Ne
uero prienria oppugnaret propofitum, ipfa do,
mi reIedit,ille peregre profeus ePt.Cumq multa
mor fanfitate polleret, Thuronenfem epifcopa
tum domino per angelum iubente i'ufcepir,n fd.
licet apofolica careret dignitate qui apoiisolor
uiram iecutus fuerat, matrimonio prferena ca;
. _ _ v
? N minorcaii propoiiticonitantia Vanda
'_ Ll BE R IUI. 41"
nfs abbatis fue.Nam cum Pipn Gallorum regie
e`et,a Dagoberto regni ucceH`ore(cu im..
prims charus erac)compu1fus ducere uxorem,
neque :amen ne catatcm feruaregcompelli po
euic.Nuprz perfuaIt,t deo quam mundo
eruirent. Ic`aque'1'lla facratum uirgnum collegi-
um nit, lpfe monachorum. Abbarfque offncio
fu nzus e, 85 mraculis nobltatus. At in car.
ne feminet, de carne 86 meffuiffetcorruption.
Semnauic aurem in fpirtu, 86 de fplrtu :
.uitam zternam.
E D V A R D VM quoque Brtannorum re.
gem,cum Egca uxoregniratem cuPcod|'fI`e me. Eduarda
: prod( e,Non tam illi urbes, populos, rcx'
puincals u1'c|'H`e gloriofum )? quod fepfum
ucerr, nullum uenereae uoluptac relinquenslo.
cum.Hc ramen fl' quie mrar uoluerr,x'm:ccur
caftarem conforrium fugiat.Di`icile enim credi
tu elif, ne dum fau, ur uit 86 una habirt,
86 neq; hzc fe fda: uxorem,nec ille maritum.Nul
la fecuritas ucno ferpente dormire.
P H A R O N Meldenfs anties, poquam Pham'
pari cum coniuge confcnfu relgonem profe, al :
tera inter mon|ales,alrer nter monachos fan..
e u|xiH`enr.formz pulchrrudnsq; eus memo
ria folicitatus, pfam ut ad fe uenrec rogatum mi
(: ptudens foemna fagaci mente id quod erat
oncipiens,ire omnno recufabat.Eo ille magia :
dere,nec animo canquefccrqnec cuoca ndo ceffaa
re. Venir candem muler clico nduta ,fqualo..
re qbfta, uultu ! , 86 ipfum immundz co.
gitacons arguens refipfcere fect.Q1od fi !
(imam lgirum procul mu11ribusfparam .
'en DE CASTL SER. EXEM. VI.
cordatio ipfa pene ad uomit redire cpult, quan'
ro propius periculo erunt,qui his fimul habita
re prfumpferintf.' -
THEON S SCYTHIOTICI mona
fheonas Ierii abbas 86 ipfe parentibus n fibi obfecutus,
. coniugt iugum tulit.C:rrerum cum quinquenni..
um uxori feruiffet, ad continentiam cuerfus.
[ ur itidem fe continerer, 86 iam fpiriru fe
cum n carni copulari uellet,perfuadere nullo mo
do potu|'t.Vb|' autem omnes aclhortationes i!)
fumcedere uidit,grauit` ingemifcens.Ego te,in gr,
mulier abilzraherea morte non polTum`, nec tu..
me feparabis a;CHRlSTO. Melius cum
homine quam deo habere diuortium.Po& haec
xeliis omnibus, dimiffaq; uxore monachum fe
fecit. Sed nemo legem purer unicexemplum, ut
repudiet inuir. Nefcis ? an fic uoceris,ut hic uu,
earus , fingular quaclam uocatione n commu
ni. Qgippe qui breui tanta ,pfecit fa :
fcientia,ut fub Iohanne abbate monafrerium in..
grelus, in fucceloris eius Elia: loc, om nium fu
fragijs fuffici meruerit,c:is pratlatus qui uxoria
przetuler at Chrium.
: D IOHA N N EM abbatem quendam
abbas 86 ; ri habitu hominem,uenH`e autor CalTi
quidam anus,primitiasq; obrulile. Cuius adutu daemon
' obfelfo, quem fanare abbas non potuerat,re
pente efugir,proprer eum fe fugere confelTu|.Ad
\ miratus Iohannes unde ex illo feculi homine tta
uirrus emicuiler, curiofi us percari cpit, arq:
audiuit,eum olim dum monaiica profefflons de
{ afficererur, a parentibus compul fum duce
re uxoremlet iam annum unlecimum cum ilaii!
LIB ER . 41

perfeuerare ipfam denique omnibus in
fciis forotis non coniugis loco habere. @are in
ftuporern uerfus fenex protinus exclamauit, Non
immerito talis uiri pratfentiam immundum [
tum ferte nequiuiie , cuius pudicitiae conianri.
am ipfe imitari formdaret,ne qcl"illi in laudem, fi
bi : in perntiem.Tale quippe facinus omni
wnv(
um praedicatione dignurn eiTe,fed n abomnibus
xpetiendum.Cum Kemper inter caiimoniat con
eruatoresis qui foeminarum familiaritatem deui
I gat fecuror fit,fortior qui non deuitat.
'rl Mo Evs Anathema in uafumma TIm_h
Aegypti eremo,null|'hominum cognitus, iam an fhmi
_

nos ttiginta peregerat, quando a Pafnucio abba-


ge fuit inuentus,totoeo tempore nudus 86 fqualie
dus , 86 palmae tantum fruibus uit fuentans,
aclugens peccatum fuum,quod nima fui fiducia,
cum primum feceilifet, mulierem religiofam fe..
curn habitare paiius . Qta tandem cognita
annos fedecim ie abufum fatebatur,8c dum fate..
retur lachrymas tenete non poterat , Vidc igi
eur quam periculofum fit maris fminaeque con..
fortium,etiam cum ambo uouerint cae
Pcitatem, ambo foli deo feruirqppofuerint. !
me expereus,eo iam profugerat, ubi nec nom foe
minst audire poifet.
PR I M V M Leonem ponrificem maximum L
ferunt,dum iolenniafchae die facroia nam cor.- eo par
fanguinis hrii communicationem po
pulo dater, a quadam matrona in manu ofculum
xcepiiI`e,86 cum ex hoc { in medullis impro
bz cupidinis excitar fenfifet incendi, in :
irati'1,man ill abfcigliit, Yeriiign ; uiuc

\
4:0 DE CASTI.. SERVAN.` .XEM.
apool oraculum,Bonum :R: mulerem ntzna \
l.Corn.1 g<re,pol'i:quam ram fuir. <
S ED SI BEN EDICTO abba:'ndci\'<
Bcnedib to procul ab homl'num confuccudinc commoran.
abba: ti nccec (: nudum nicerc fcnrbus
totum mulro uolutatu crucnrarc , ut : ,
do fmn nccfam recordaricncm dolore feda
rer ,profco bonum :Pc mulicrem etiam non uid: f
rc. Qui enim udcrir mulckem ad ccupifcendum
Matchs am,|'am mchatus efi: cam corde (.
VG V S TIN V S incerrogarus, quarei
fororc habitar: refugiffcr, quia, inquit, quae cum
pus. ororc mca funt,n fun: mezz fororcs.Et hanc cial' _
dcm fcnrcnram elfe pcrh|'benr,Malum mulca
rem uderc, pcius alloqu, pemum tangere. Ex
fcnfibus gi corporis noir ut qufqslgiculopro
xmor, ira magis contnendus.
P ROP TE R E A quidem Iohanncs Ana..
Ih"" 'chorca in quadam Aegypr p1r=lrUPf=se TUPS
folirarius lunca obrufo adtu degcns, cum fmn nun@
:H: locu|:us,raro cum u|'n's,ad fc tamcrn intrarc .
: ncmincm. Tribunoroganri uci fc coniugi
[uae confpcidum fufncrct, non : acnfus, f!`
in quiete fe illi apparrurum promft, quod cam
pio defidcra fcret.Proxma iraq: noe mu
Iier fomnans
derar, 86 quadpfum ud|'r,quem
uiderr ugils nunf;corI
frmam habitumque
pars 8 cuna uultuslnamcnta re&c uercque
tfernclo,fdm fc'i.Q_uantac qufo perfcions
: fut,qu|' maginem fui dormienri fmnaa
fpcandam mcterc potut,cu :amen acceffum
ad habtaculum fuum ntcrdixit E: fi calslap
(umpmin3gir,qu_i| cutum pqtaic fcgl!
tibus mulierumf
V L V M quoq; abbatern qui folrudin
Paulus
Panephifo oppido proximam incoluit,ne formi abbas.
nam , impenfe cauiife accepimus. Et cum
aliquando cum abbate Archebio ad quendaxn fe.
nem pergerent,uidens a longe obuia`m uenire mu
lierm,protinus retulit ped,86comite frura reti
nente, ipfo rugnriolum fuum curfu conci.
to repetrit. Caffianus tanram deuitandi fedulirar Cafram.,
immodefliae , deiq; iudicio facft aiferir, Collarie
ut qui rantopere foernineum confpelum execra- 1.ca.s
batur, paral fi refolutus,ad coenobi uirginum
deferretur, languenri mulier affideret. Sed ego
reor etiam dono dei fa, ne a muliere prius tan.
gererur,quam tum fe tangi pene non fentiret,ua..
letudinis ui oppreIfus.Quod fi ab ea tgi ante con
tigiiIet,grauius forraffe ano quam torpore agro
taier. Puritaris autem eius etiam apud foeminaa
iacentis teilimonium fuit, quod languentes oleo
quo ipie contaus }: peruni Ianabtur, 86
infirmus i nfrmis remedio erat .
PA F N V C I V S abbas dum hofpitibus - _
pulmentum lenticular quod atheram ppellabant Pfnlmus
pararet , 86 fubuoltis uapor manum eius abb
aduifiiet, cogitare fec tacitus coepit,cur qui iam
pridem 86 dmonum infeationes deuiciiTer_86
llicitos carnis motus morrificaifer, tam modicae I h
Hammalfionem perfentiretfxiefcenti angelus nagfg
apparuir,Er quid,inquit,Pafnuc_i ab igne te offen (51,
di poruiffe miraris, cum nec dum ignem qui in te miam .;
e&,fic penitus ut puras extinflum gerasi Tunc re capiruo.
illum extnxiife crede, cum puellam nudam :ncp
lnrmoiam complexuauullo re hbidicils :
` .
pz DE CASU. snR.`sxnM. vx.
lictari de}'>henderis.Euigl:s ille expauic cale expe
rimentum,& liquido inrellexit turius effe cum das
mons collu&ari,quam iuuenculz mulieris late.
ri adhrere ab igne ofendi, quam ab ea rgi.
A RS E N I V S :ibbas,uirorum quoq; nedum
llrfenus fminarum declinare folitus conforcia confabula
. eionesque,ur expeditius diuin conremplarioni
uacare:,cum quaedam non obicuri generis matro
na illum uidere cupien.s,de improuifo ante hofpi..
riolum fuum ipfi occumTet,repenre auertir fefe,
86 11:: audaciam pariset ac uerbis
ncul'au|'t.Rogo inquit illa ne indigne feras aduen
tum meum,qu yncera : 1 affeu huc
uen.Aut 1 : quicquam ofenfus es, ueniam da,
ac pro me deum(cui fnli l`eruis)deprecare, Precal
bor deum refpondir,8C quidem mulcum , ne un..
quam meminerim rui. Documento nobis eiz, uc
quas etiam aliq uando uidiie comigerir , mente
ne retineamus.
P I O N abbas Antoniiabbats di'cipulus,in.
Pion ab
tantum fminas afpicere timuir , ut nec fororem
has
uiduam ualetudineque affeam , uidere uellet.
Cum enim ab ea accerfiretur dicente, ii ipfum ui.
dii`er,:am (ibi grarum fore, ur inde fanitatem fe
recuperaruram fperarec, ire omnino recufabar.
tandem abbare : 1`1 e&,86 fo.
; cubiculum oculis claufis alrerius ducatu in
grefI`us,`e quidem illi uidendum praebuit , fed il
lam ipfe minime uidit, nec ab ea cognitus abiit.
. Cunque rurfum ur : inuirarerur . E: fui
cum,nqur,8 uidifti me.Sic ille excogitauiqua
admodum 86 abbati mor geeret,86 foror 51:11
eem n conipicerer,ob hoc olu nea,ppoIito iice4
'rIeret,quo tuendam cafiitatem exiflimauit.I
V R S I N VS Nurii presbyter uxorem ha.
buife dicitur, fed cum presbyteratum accepiier, ?
ita ab ea fuiie alienus, ut nulla neceiitate ipiam bytfr
adieppius accedere paffus fir,Poit annos.xl.in tae Twan"
li continentia traniaictos, dum ille animam age- Gregori,
xet,86 tandem ceifante nouiffimi fingultus anhea si mo
litu decefiie putaretur,ipia admota ad nares au gg
adhuc fpiraret explorare coepit . Mira res,
mulieris tatum qui feipium iam n ien
tiebat,t quicquid uitalitatis in mortuopene cor.
pore refiduum , totum ad os collegit , proru.
}; in uocem dics, Recede mulier,nond penia
extintus eil ignis,tolle paleam. Retedente il..
`la a pparuertpetrus et Paulus a poi%oli,quos ipio
uidente ! uidere non poterant.Et dum ab eis
(ut aiebat)inuitatus fe uenite reipondiiienexpira
uit,Si tales comites habeat hinc difcedens cai`ti ho
minis anima,quis nefcit qualis habere foleat eius
qui libidini ietuitffaut quo hatc uocetur fi illa uo..
cabatur ad caelum 4 Heu heu momentanea uolu
ptas quantum decipis, cum finis tuus acternum -
malum fits'
P R OPT E R EA quidem Martino Mam. Martinus
ci Campani montis folitario decretum ac delibe IOUIBIIUS
ratum fuit ne foeminam afpiceret , 86 dum quae
non ! uifendi cupiditate, fed magis pro..
pofitieius turbandi cauia, illicaptata otcaiione
repente aRitiiTet,pronus humi corruit, uultuque
' inter palmascollecto, tamdiu deum uti ie in tali
udicitia: difcrimine tueretur orauit, donec .ila
iongioris mora: uia tardo inde (
\l

tu mi
DE CASTI. SER. EXEM.
.Ac ne quis Chriili feruis negotium facere leue cr!
men puter , fama mulierem hanc fimul arq; de
monte defcendif`fer,uira deceffiffe, deo remeritari
eiusulciicente. _. _
Carlepl E I V S DE M fed diuerf euentus frz
1illfU5~ mina,Carilephum in Gallia loci qui Caffagalla di
citur,fo1irarium adijr,ui'rili amitu fex diffimu
Ians,c 86 ipfe muliebree congreius ( refugii
fet,86 dum fingula nemine impediente perluirai.
fet,oculiscapirur, ac prorinus ( poenitcns, nec
iam ( celans,nec merito eiufmodi infortunium (
paifam negans,',86 coram illo prouolura iupplici..
`ter ueniam petens, ipfo orante uifum recepit, ui.
ramq; correxit,fatis experta fub tutela deieie ca.
(ti propoiri uiros, _
Q_V S DAM uero(ficut de Leone ponrifi.
ce paulo ante dictum ) in magno caiiratis peri
culo in feipfos fatuife confiar, fatius exifimantes
mutilaro corpore inrrare in regnum carlomquam
ntegro mirri in gehennam.
Ananus A NI A N VS Alexdrinus epifcopus Marci
epifcopns euangeliiltae fucceior ac difcipulus,mu1ierem qu'.
dam inruirus,mortem fenfit intrare per feneras,
86 fcandalizantem oculum eruit, proiecirq; a (.
P O ST haec folitus in ; merfare corpus
aquis , inediaq; 86 uigilis fatigare, ur azfuantem
in prazcordiis libidinem extingueret. Etqui tanto
labore caitiratem cufodierat, montes dicitur traf
`tulil'l`e,quod neicioan ullus alius, monte quodam
Numidia: Bab ylonem ( ad probandam Chri.
ianae religionis uerirar,ire iufo arq; obedire.
Nice!! . N I C E T A martyr a parte Maximiano _Nico
my' : rege ob Chriianam profciionem fupplk
mr. ` 4
tia paius, polquam omnia conftantianimo per
rulifet , fuper plumea culcitra refupinul colloca
tur,uinculisqi conltringitur , ne inde ie
facultas eH"et.Tum addua meretrix forma
dita,uefl:itu compta,arte inPcruc'ta,quae 86 minus
' fortes allicere,86 non ira cautos polet peruerrere.
,At Niceta ubi fe ab illa oibus ad im
pudicitiam concirari ": , rnanibuttp foemineis
nere nda etiam in parte,mprobe at petulanter ata
Atret't:xri,nelaiciuia uinceret, qu non uicerant tor
n1r\ta,prazcii`am mordicus linguam in ofculantis
{ faciem expuit,86 ui doloris uim : uolupta
Uris. Exhorruit uiri cruore perfufa mulier ,
admirans ac upens, 86 iam maius quiddarn ho..
mine illi ineffe repurans, quem ut libidini ( cea
deret,ne uinum quidem cogere potuit.
PA R huicexemplum
Ymita,relfert Hieronymus,in uita
fub Pauli
Decio 86primiere,
Valeria
perfecutoribus apud Aegyptum paifi iuuenis."nartyre
` Sed , omnia tormentorum gene..
_ ; , in ameniifimos horrulos addu,
inferlilia candentia 86 rubentes rolas, leuloque
_compofiturn leuis murmurill -iuxtalabente riull
lo,mollisq; fibili uento arborum Pcringente fola,A
ita ut locus ipfe turpem uoluptatem mouere pol'.
_e't,nifi : dentibus lingua doloretiam tho..
ri molliciem, 86 meretrieulz procacitatem blandi
_gneniaqg contempfiifet.
F E R V N T etiam quendam in defetto Ae.
gypti iolitarium fingularis probtatis uirum, ad
quem corrumpendum cum ueniiet `meretrix(ac.,.
,ceper-at autem (ponfionem a qibufdam lafciuis
Y (86 fui _fimillimis. iuunibus,li.i1lum
r . azoeugdum
_ lv
DE CASTL SER. EXEM. V1.
ecum compuliIl`et(finxit fe uiam aberrafI'e,8 .
niarn iam uefper erat, Hens petit,uti noe :lla te.
ofufcipere . At ipie animi fuipenfus aliqudiu
cetit.Caiitatis periculum denegare quod peteba
tur fuadebat, charitas uero cedere cogebatur , ne
quid fotminat foris manenti aduerfi contingeret,
cum locus feria frequens eH`et.Deniq; receptam in
uno tugurioli angulo pofuir,8 Ie in altero collo-,
cauit . Nou tamen cogtarionibus ad impudic.
am pulfatus,iam in eo etat ut uinceretu r,cum fu..
bito in menrem uenit , quod pro ram breu uolu
plate ignem pafu rus effet . Exurge ns
girur accenditlucernam, 86 experiar , in quit, an
ignem fulinere poiim, quem fuiinere cogerer fi
deliquiifem , digirosque ad lucernam adm otus
pertinaciter cpinaduiionis crucia ,
diriofas cogitationes diffipauir,6 gehennat
intimaxn uoluptatis titillationem repreiTit.l\/Iul.
erautem quat feruum ChriFi:i in morris foueam
prarcipitare moliebatur,ipi`a ibidem " c mor4
te commutauit , Maneiuuenesilli adueniunr 86
quam uicife putauercnt, mortuam acere offen;
. uero ut pro malo redderet bonum,
pfam quae pudicitia: fuae infidiari aufa fuerat,pre
catione fanitati reItituit.Hic attendendum in cau
ta charitas quam male cei1'iI`et,fi tentatus ipfe fi.
bimet minus peperciiTet,'i carnis pruritum
: cauterio non curaII`et,fi deniq; digitos pro cae
ftitate dare clii`tuliII`et.
DE H I L A RI ONE abbate diuus Hiero.
nymus fcribs ita ait, Iratus , 86 pcc?? pugnis
abbas . uerberans, quafi cogitationes percufione manug
: exutere, Ego te,inquit, aiellejaciam ut
unna. " mr. 4:7
ralcitres,nec te hordeo alam,l'ed pal|'s,fame te c.
86 l'ir,grau|' onerabo pondere,per zus a.
gtabo 86 rgora,ucc1'bum porus quam
cogtes.Herbarum ergo fucco 86 paucis cari.
cis poli crduum nel quadrduum delicientem an!
mam fufentabaorans frequenter 86 pfallens,86
humum fodns,u: eiunorum laborem la
bor operis duplcarec. Indlcaut noblsII1`erony'4
mus.adurfus lbidinem prcipua remedia,
dum (! huius recenfet gea, eunum, orati

'"lk
berns
n nobus
lacum in puteurn
clelcendere
c uagrum
accepmus,
. Bernadumxbbaren
pres urgelafcen
ter h

aquarum frgore,calorem corporis tempera


rent !!! nfeum.
A VD OM A R V M Tamanenfem epfco
pum in uepr1'bus,patrem Franclfcum in nuibus
nudum uolutafe corpus,urea caligatone uolu ,
_prafem carni edomarent.
Rurfum Bernardus llam , quae lbidins furore
perdra um caftari [uae nferre conabatur, cla- Bernar
morbus abegr.Thomas aqunas de prox dus abba.:
mo foculo torre.O fida arq; inua l'eruorChr| ?
peora, quae dum pro : arce Pcarent, ^1
nec occulrx's.1`nmc|' infidjs, nec aperro bello capi
poruerunt.
A P E L LE S Q_VO QVE monachus,da
bolum fub muleris forma,fe dolofe llicentem, _
eandenti ferro manu e fornace rap:o(erat enim !!!
faber) : in facem, 86 ille edito eulatu , uta 4
multis aud|'rerur,fugiens euanuir. Apellidende
:gnecanlcnsferr@ manu non forcipe :encre
Gil DE CASTL SERVAN. EXEM
\
rum opus , moris fuit. Qiem enim libidi..
nis calor diabolo iuccdte urere non potut iam
nec ferri poterat.

Chime CHRI STOPHOR VM marryrem, qui
phorus mdi opificem in humeris geizare meruir,cui du.
martyr. centi rnilites` manum inijcere non iunt aufi,quo ui
fo Ammonitarum rex efr rerrirus,uiciiTent formi
me , ille ad orationis arma cfugiier,
86 in carcere pofitus,dum illum d uz in.
: impudiciriz forores Niceta 86 Aquilina ad
hocarege mii`,ur turpi uol uptate delinir aChri
o auerterent,complexu,ofculis,alloqus oppua
. coe , imm in tali cerramine fuam fibi
~f- haud fu icere uirtutem,86 domini inuocauir. E0
orte career illuxit,ubitus perfrinxit oculos fuif
gor.Mu1ieres expauidar,in rerram corruunt, mor
tem timentes,quae mortem inrenraueranr ui.
to . Sed tandem ab eo fpe : recreatae Chrio
credideru nr,dumq; ipfum palam confiterenru r,ry
:anni gladium immotis iugulis excepere . Tam
iraq; ualuit caiti cordis deprecatio, ur Chriopho
sus 86 periculum , 86 quas pudiciti op.
P` pugnatrices habuerat,i'ocias habere: martyrii.
L E N V S abbas,dii'cipuli qui carnis peru
lantia acrius quam poiet infeiabatur,
bas ` digixo per humum duo circumfcribens, immun
dis fpiritibus ne fignum illud tranfgrederenrur
prqtcepit . Er ille deinceps eiufcemodi li
. " ber fuir. Nos quoq; fi eius fuerimus, qui
in dgito dei eijciebat daemoniamunquam cai,p
pofiti locum deferemus.
, D R I C V S quoque Eduenfis abbas,
. ipiernalarunittentariongmfui}oriiirgo,m0
' A 1.13211 . ' ' 4 *'
; quidam aiduisinceftae cogieationieop.
pugnationibus tantum non fuperatum, tunicaI
fua induensK periculo liberauit, ita ut' ille deinde L

ornis huifce : ie expertem palam adir.' _ _1 _


marc folitus fit.
A N T N I Alexandrino abbati diabolus alexmdri
deformi admodum tetraque facie apparent, dixit , ,
fe fornicationia fpiritum 86 fuperatum eI'e.>
Nec tamemdeo ntoniuslaxauit ieiuni rigorE, I
ptecum affidutatem , laborisque 'i'olicitudlnem,
fed potius auxit.Veritus ne diabolo credendo, dii'
fe [tare putaret caderet , 86 remiifis armie quibuaA
uierat,occafionem uincendi uio daret.
E V S E B I V S epifcopus 86 martyr, quam 77
Euiebius
ginitatem ab ineunte arcate ( cuiodierat, epifcopul
deo protegte nullius iniidis amittere potuit, Mu
Iier quaedam forma llius capta, cum ad ipfum im
pudenter irrumpete uelletycubiculum adituapet `
to intrare non potuit,86 culpat co , terrore
! perculfa ante ianuam excito epifcopo cria
men confitendo ueniam impetrauit , atque abiit:I -
mrens,dum fecum reputat quantum malum e_
Iibido,ob quam pudicitiae cultorem,ne adire qui.
dem digna fuerit.Et illum ptofec'to,qu nulla una
- quam obfcnitaa uicerat,nec periecutoris gladia _I
us uicit. " I . gqum
QV IT I VS in Valeriz pibua abbas,dum _ ahbat.
iniuuenta immundia tentationibus quatete, ad
precumconfugia recurrebat.PoH:remo fomnian.
ci ePc,aftitiITeangelum,omnem ue fihi gea'
nitalium motum ademifI'e,nec poftea eniit fe ten
tati.Qginimo dei dono fretus praeeffe monaiceri<|>L
Enginargng ;Interim tamendiicipulos ada. ~
"gio DE CASTI. SER. EXEM. VI.
monete n cefl'abar,ne fein eo prius aemularl lieA
lic qui pari miraculo infuperabiles ! fuilfenc.
Ems LISF quocp abbas, cum.XXX.annos na
abb. tuscnobi) uirginum curam ful`cepiH`er,8C carni.
molelias ferte nequirer, ad deferrum Scyrhi pro.
fugi:.Deinde in quiere apparentibus angelis, cue
deo dicaras uirgi nes reliqui`et,inrerrogarus cau..
fam dixit. Ec cum ab eis uirilia fibi abfcifa !)
`et,l`omno experreus, 8 corpore le integrum 86
mente comperiguirginumrp curam fecurus .
eiir, nullum prurirum (lice: inter fminas
ucrl`are:ur)improba: cupidinis in fenriena.Qyif
quis igicur qucum porePc,periculum caueric, dei
tandem auxilio redderur turns.
De calrate feruda exempla frnnagz.'
Cap. VIH.
ED aliquanrolongiore quam oporeuicdu
iu prorraus fermo iam admoner,ur fmi
nis qnoqz demus fmineae calcatis cxem
pla ,ne fi iis tantum quz diximus ctenti erimus,
pfz dedignenrur fexum fequi alienum. I
": l IIA M primumSufann in coniugio fides nu..
ptls omnibus documento , ut mori malin: qui
. , confentire corruprori.Melius mihi,inquc,ab
que opere incidere in manus hominum, peca
care in cfpeu domin,propterea quidem de
us innocenrem ! permifit , impune pudic
infamari fuinuir. Hi qui iam ream iuclicauerr,
entenriam uerrerunt n accufarores , lapdibusqt
Obruti fum, quos furens 86 inelrenata libido auf
mcnlacium ; impiecarcm.
7 _ D __ _ -nu :

I V DI TH uiduam 86 multa: , 86 { march.


uenilia actas, 86 elegans prat forma ad :
tendum connu bium hortabantur. Illa ramen ui.
duitatem praetulit nupti:i>,molli indumento .
um,luxuri ieiunium,fomno arq; orio uigil ias 86
-orarionem,hisq; armis ini:ru&a,Holophernis,id
cfhdiaboli diiI`ecuircaput,nullum ei ad fe corrum
pendam relinquens locurn.IIinc ille fic uice
tat dicitur.Confortatum eft cor tuum,eo quod ca
itatern amaueris , 86 poli: uirum ruum alterum
nel`cieris,86 ideo manus domini corfortauit te, 86
ideo eris benedira in aeternum .
A N N A prophetiifa Phanuelis { fea I _
ptemtantum armoe uixiffercum uiro,in uiduita. Afm? !
ce ad quart : 86 oluagefimum uir fuse an 91"
num perfeuerauerat, quando C H R I S T VM
uidere, 86 de illo uaticinari meruiqdidicii incot
ruptz uiduitatis prmium, difce 86 quo fale, ne
corrumpi poifet, condita fuerit . Non difcedebat
de templo ieiunijs 86 obfecrationibus : die \l.e.`
-ac ,
VE NI M V S ecce cum in templurn. .
Sed iam cum uirginibus etiam ipfa fana fano rg
rum : : , quandoquidem illum, quem : mmf
nec czliczlorum ca pere poffunt nis uterus tu '
lit.Virgo elea : deum 86 hominem pare.
ret,86 ur propter uirginitatem elelzam fcires,
ter faa uirgo effe non defijr.
Q_VAF. H A NC iecur funr , non homnir SP0???
mortalis,i'ed Chriii fponfarum nomine cenfen-. Chn"
eur, : digna: nuptijs, quoniam ttrrenas
contempferunr.
L _HI N Q Iphigenia Aegippi Aerhiopum regis
: D E CASTI. SERVAN. EXE M.
filia,Macrhae apoioli prsedicatione 12111: ad `
ram religionem conuerfa cum uirginiratem doi.
mino 1101111:,86 iam oniruo cnobio mulcil
preffec uirginibus , neque minis , neque blan
dirti: moueri , uc Hirracum pacerni regni
fucceiforemacciperermaritum, rerni regis fpon
Iam : effe dics,nec licere fibi illo relicfo alceri nu
bere. Tanc Hirracus ex amore in furorem uerfus
Iphigeniam cum reliquie quae cum illa erangacq;
adeo cum ipio monqerio concremari iuiic. Ad.
moro uero igne uirginalis pudicirse ul.
erix inde fe auertens,in regiam profiliic,quam Hit
taco cum unico 11110 111 euadente , funditus con.
Iumpl'ic.Sed ramen filius a dmonio correprus in
, teriic,parer elephria perui`us,morbi dolorem
ferens, ipfe fibi mortem confciuit. Iraq; q`ui male '
perdere Iphigeniam cum fuis uirginibuscogiea.
-nda . uer:,cererrime ipie cum 11110 diiperI')'c~
T E C L A etiam uirgo, Paulo apoiolo Iconii
Chriumeuangelizanri credidit.Cumq; iam de.
Iponlra eiTee,repudiaco ciugio uirgniratem 1:1
-. A' V 111, 86 0
miia,uri fidel
non confeiionem in arclentem
potuir,i'ubdi:ismbribusigneex
tin .:o.Deinde leonibus,urfis,tauris expofira, tot
feris beluis repente maniuefais euaficinoienfa.
Puduit proconfulem ultra in llam iaeuire uell_e,
!9~h.l1i Pi c_ui tam atroces beiiae pegcerant,et liberi dimifir.
ma P P H I LI P 1 210011011 quatuor iliae, quia ull'
' gneseranr, propheeandi donum accipere meme*
t|:,e|:i' poft IohannE,c.pphe:as ceifare oprebat'.
gum A G A A Caehaneniem uirginem,n5C
uirgo' . Aphrodifi meretricis illecebrz,necQ1intianip
com promiifa, minacfupplicia , aq impurliciirfl
*F LIREB IUI'.
4
here potuetunt.Omnia con tempfit, ut uirginta.
tem illibat deo oiferret . Cum apparuifct illiin
carcere apoftolus Petrus,mamillam quae (
ni ( auulia trat curatu rus , exhorruit uirilem ,_ _._`
atta&um,86 chirurgicam refugiebat manum, doI
nec quis agnouit,86 ipfo abete fe ia.
~ natam feniit. Cum [ acutas teiias atdentesqr
prunas nuda uolutaretur ,minus poenam doluit
quam nuditatis ignominiam.Quod ( nec ter
xa ferensintremuit, urbs concuifa eil,muri ruina
praetoria aieclas oppteiTit,ac ne ipfi quoq; in uit:
gi nem irnpietas impune cederet, equotum iuoru
calcibus dentibusqz petitus petr'it.Ipia autem uit.
go,cum ories uiciifet cruci_atus,ultto optauit moa
ri 86ei`i'e cum Chriio. Quo annuente latta decei4
1it.Meritoergo uenit angelus ad exquias eius,tu
muloq; iniculpfit.Mentem fanftam ipontaneam
deo honotem,86 pattiae li betationem, ne angeli
cis in morte careret laudibus, qua in uita
tia puritate par angelis fuit.
L V C I A quoq; Syracufana uirginitatem ui Lucia uit
tahabuit chariorem.Iuueni cui pata fuerat,iun. go
gi noluit,ut iungeretut Chriio, pro huius amore
martyrium conitanter pertulit,cum illo uiuere te
cuiauit.Igitur Pafchaiio ciulari poteiate tum.
ti, haud tantum licuit,utei caiitatem poieteripe
re.Impietatis furiis ardens,puellam duci ad lupa.
nar iul`{`it.Sed illam uis nulla ,nulli prorius cona.
tusmouere potuerunt.Funibu| circumligatam
mille uiri , mille boum trahere' nitebantur,
'Sed eodem loco quo eam fixetat dominus
montis rupes immota ltetit,atque ibidem uri, ca:
di, iugulari potuit,_abduci ut proititueierutnon
ee
""
4,4 DE CASTI. sert. x~:xi=.M. ron. -
poruiguoniam deo uouerarcaflirarem.
I N A T H E rina uirgine , "( _
nauirgo. fcienriam, patienter rolerara tormenta conftanti..
am,rorarum fracftio, impiorumque percufio met
rirum rei`tanrur.Sed ne uirginalis quoque cando.'
ris ac puri taris : reirimonia,de abiciiae cer,
uicis uulnere , lac, non fanguis . Exanimc
corpus angeli fepelierunt,monumenrum oleo ma Y
nat,86 fi ranrus honor mo in terra, quanta
bearirudo uiuenris in cloff
M. C AECI L I A uirgo Valerinum cui defpon
mrgo fata fuerar ,ipfo nupriarum die ira perrerruir,c
angelurn uirginiratis fuse defenforem
fl`er,ur ipfam ne conringere quid aufus
imo depofiro genriliraris errore ad Chrifium con.
uerfus , 86 ipfe uifionibus` perfrui meruir angelo.
rum,Sed 86 marryrii coronam cum frarre Tybur
tiolaudabiliter confecutus e&.Ergo non folum in
tafra permanfir Caeci.'ia,cupidiiTimo iuueni tradi.
ra , uerumeriam eidem faluri fuir, non aufo pro,
hanare illud quod uirrute proregi uidir (.
' eniqueambo rubenribus rofis86 candentibus
liliis ab angelo coronari meruerunr, ur hoc uirgi.
nitaris infigne effet, illud marryri . Neque enim
fuppliciis uinci poruerunt, quos non uicerar uo.
M2\glf lu PlViARC~ARITA
ras. ANTIOCHE na
J 'g Chrifro deuora uirgo , 86 parris genrilis odia ,86
omnes corporis cruciatus pari maluir,quam Oly
brio Anriochiar prfeo matrimonio copulari.
Equuleum , uirgas , ungulas , ignem , grauiorf
morte fupplicia, fed 86 ipfam mortem capita tru
rara forrirer perrulir, ne nupriis uirginlrarcm ni!
"v*'wwwm

LIB ER . +L!
(: . Hint quidem pro Ol ybrio repudiato aca
cepieChriftum,pto breuibus poenis aeterna gau..
dia,pro morte uieam.Nec immeritoa dracone de..
glutita'frato uentre exiuit incolumis, quae carne
circundata, ca-rnalis impudiciti ueneno infici n
potuit,lai'ciuiam uincens pudore,86 in fragili cor.
pote-feruans mentis integritatem.
BA R B A R. A M Nicomedix ciuem,forma,
gcnere, diuitiisoreq; atatis praticantem,fidei ta m-arfgn
men ardore talia contemnenrem , cum multis '
petentibus nulli nubere uellet , 86 fe Chriftianam
uirginitaris uotum fufcepiife diceret,furens genti
lis pater Diofcorut, irito gladio illam perfequi
-cpit.Sed quam paterperfequebatur,faxa miie..
rata i`unt.Eam namque montis crepido,ad quam
fugiens conftiterat, inclinata trans uallem in ada
: rupe depofuit 86 rurfum fe erigens perfecu
rotem impediuit,At }; miraclo mollitus,or1i
filice durior pater,tamdiu per deferta latita mem
afiuit, done: inuenitt Tunc per capillos tral
artiano przfidi torquendam rradidit . Quam
Martianus poic cruciatus,86 utrq; auul..
fam papillam,ignomin caufa nudarn per urbis
fora duct' : . Exhorruit nuditatem uirgo,qu'
non te-rruerant fupplicia.Et cum dominum oraf
(, exremplo affuitilli angelus ,papillas reiitu.;
it , ianatumque corpus candenti Rola contexit.
Sed uoniam miracula maleficr';'s,non uirtuti im.
puta antur, iuifa eldecollati . Et ne quid ad im-
maniratem deeifet, pruenit carnificem pater,fi..
}; gladio , uo ante gfecutus fuerat, inre remit. "'
Qui oibus eris ferociorlinterficere gd ill qu'
~.gcn_urat potgi?. @gere aut _ut ucl ,
DE cfisfrr. snrevan. exam.

] uirginitati nuptias prferrennon potuit.
S E D }; te llocloco tacitus rattermittam
mgm: leberrima Hagnes uirgo.Pratfe ; filium nu
. ptias tuas petentem defpexii, diuitias quaeilli af
fatim fuppetebantpfferentem neglexiiipatrem
quoque eius ut minantem,ita iniuria afficientem
riIiPti,ob quam coniantiam dominus, dum te im
pri expoliant, capillorum ueiuit incremento.D
ad proiibulum trahu ;ua tutatus . In
famem locum micantis fulgoris decore honeia.
uit.Perculit horrore corruptores,86 in fugam con
uertit . Procnm autem illum libidinis furiis acf,
nihilque penfi habentem , cum ad te irruiH`et,re.
peritina nece multauit/Tu in medias proiec"ta H.
xnas,non es aduita. Neque enim quam in te exu
reret,obIcoeni rumoris maculam ignis inuenit.
Diifipatus ergo ardor crudelitatis appetit mini..
{cros,86 inionti parcens, conuerius tft contra no
eentiifimos , dei uoluntate obfequente elemento.
Denique fufcepto per iugulum gladio , intacarn
uirginitatem eidem cui deuouerasC H. RIS T O
pfo obtuliiti.C'uius nunc fequeris ueigia quo.
cunque Ie ille uerterit , perpetuoque eius frueris
conIortio,recepta : palma, quoniam perti
naciiimos pudicitiae oppugnatores magni
\ fice fuperafti . O felix ui&oria,cuius merces
.
T N QV A aliquando clubiter,ne ui eri.
Columba pi : caPcitas,Columbam uirginem apud Ze.
nones pafam, cum inter meretriculas uitiandam
Martian: pertraxiH'enr,urfus ab iniuria tutatus tft. Mattia
nam Czfare clefendit paries,inter ipfam 86 cora
liyrene Ieuptoret rnirabiliter it interpons,Hyrenem
.
LIBER HH. 437
mae liheraui r angelus,iis qui cam ad lupanar tra- Hanf#
heba nt illudens . Flauam domicillam Tarracinz
inraam reliquic,repenrina eorum infania ,qui
I
nim inferre parabanr . Seraphiam apud Vendi- sm ma
eripuir horrendus Fragor, morusque : P
illos exam'mans,qui ipfam polluere nirebanrur.
IV S TINA DA MA SCI munita crucis [
4UA. r,.,1
figno magiis Cypriani fupplanrar non poruir,
: uiri copulam uirginirare poriorem haberer.
Vide : quanrz uirruris fir deo dicara uirgini
ras, ur uiolari nullo modo quear, ipfo cam proxe
genre cui dicata eff.
H VIV SC E propofici parirer tconanri
fuere Dorothea palla Cafarea:.Euphemia Chai hn
cdonz,Iulia na 86 Dula Nicomediz. Euphemia, BPh
il Dorochea,Tecla,Erafma Aquleiufanna, Ba {
filla, Domcilla , Anaafia, Eelcula , Daria Ro- Duh.
ma', Vioria Tyburi, Valeria Lmouici,Vrl'ula Tm.,
cum undecim millibus uirginum Coloniar.H 86
in rs,:um aliis orbs pax;ribus,mulr nu Sufanna.
prijs uirginitacem,uirz prruleru: Chrium, nec ,
conugalis uolupracs illecebris, nec tyrannorum !
tormencis .
S E D dice: aliquis,nefan fuilfe Chranis pue Fiacuan
ellis mariros habere infideles, ideoqz marryrium
porius elegiffe quam llicica coniugia,legis obie r..
uand graria, non uirginiraris.Cuius argumen valria.
tum una interrogatiuncula confurabimul. : Vrl'ula
ante fdelbus marris,cum mulri.l`upereH`enr,non
fe rradiderinr , fi rantummodo infideles dil'plice.
banr~:Au|: cur Caecilia uirgo Valerianum iamrre Canili.
86 baptizacum martyrri : quam wp.
thorihabcrc conlor:emEc ne calumnia: re.
ce
4 nr sm. . ron.
linquaturlocus,fubiciemus etiam illarum ";
quot cxempla , quae ne legitimi quidem matrimo
hij nexibus implicati uoluerunt, uel impli..
cata (quod muito dificilius ei) caiitatis cultum
. nun uam deferuere.
"gl B I G I D A uirgo inter Scoti puellas pub
go cherrima cum a potentib s (86 quidem Chriia.
; in matrimoniu peteretur, 86 illa uirgi
nitatem domino uouiifet, eundem orauit, ut ali.
quo corporis ipiam deuenuftaret , quo pro.
eorum inquietudo facile fedar poiet . Iraqi cum
oculorum decore maxime placuiffet, alterum fu.
bito ulcere percuium amiiit , Cui ergo charior
oculis fuit uirginitas , nonne tanto pulchrior fuit
:in confpeu fponfi clelis , quanto : terrens
(qui iam illam quam pauloante ram ardenter
petierant,defponderi fihi dedignabantur) uifa !
deformatiotd
dgl A N D R A gafina uirgo in Gallia Lothario re
fina YS@ : fuit,quat cum a parentibus Auibrro pr..
cipi uro ( qui Rothomagenfem ecclefiam
xexit) inuita defponfaretur, multis cum lachry.
- mis dominum obfecrauir,ne fuam ollui uirgini.
" tatem pateretur.Moxq:lepr mor o totum cor,
pus occupante , ob fclitatem intacta dimitti,86
ne in incerto eiTet,cur id mali illi , ubi coe
nobium uirglnum ingreia fanum uelamen ac
cepit,cti nuo fana euafit,Puto quae t enixe oraa
` uerat, lepram etiam ipfam quoad uixit patimalu
iiTet,quam uirginitarem amittere.
Yarra F A R R. A uirgo , cum a patre Agerico (qui

{ loco apud Theodeberturn Gallia regem ha
eraf) ad nupcias urgererur fic ubertim HQ
G
|._

I
1.115511 . ' 13|'
' ule dicitur, ut nimiolachrymarum humore ocu
lotum aciem hebetauerit.Et cum uifum beati Eu
' ftafii epifcopi precibus domino impetratum
cepiffet ruri'um patris moleis infeiationibus
que , 86 iam odio agitata acl eccleiiam confugit.
Ille ; , inde raptatn in carcerem detruiit Nec
ramen eicere potuit , ut uoto fuo filia conferiti..
: fe iam C H R IS T defponderat. Vbi
uero firtnam in propofito permanere ; 86 ne
pro minis, neque uerberibus moueri , iam placa..
rior dimitri iuifit , nec deinde impedimento fuit,
quin ipfa inter facras uirgines perpetuam uitgi
nitatem profiteretur. Tanta pro caftitate perpei'.
Tam martyrem dicerem,nifi obitaret fidelis pater.
Martytij tam coronam n1erur,qu fic oppugna
ta,uitginitatem non amifit.
GR E G O RI M Romanam uirgnem a
beato Gregorio traditum cit, ipfo nuptiatum die
ad ecclefiam confugiie , 86 perpetuar uirginitatis lf8~
uoto deo fe confecrai`e.Reliquit uirum, 86 ample
ei CHRISTVM. Relquit corporis uolua
ptates,86 uoluptatibus ( paradiii. Prudens
deliberatio,fed felicior euentus,86 qui per ra
qui foleat in tam prfenti periculo. Maioris ergo
prudentiae : in portum fe recipcre, quamp
cella: turbinetn expeta re.
S I C VT I feciie Spoletanam uirginem idem Spoleea
autoteil: . Q92 : 86 principis uiri (, na uirgo
pater ipfam nuptui collocare decreuii`et,illo infcio
' ad monacerium abiens, uitginitatis uelum habi
tumque accepit.(luod fi nuptias fu&inuiiI`et,ne
fcioan eiintegrum fuiiet. Auidius enim
fponiamiponius; quam paterfiliam obieruaiet.
ee ;
440 DE CASTL SER. EXEM
Quamuie 86 ipfe indignatus llam exhaeredaue.
rit. Sed quam exhaeredauit pater , deus regni fui
czlelis hredem fecit, 86 quae nihil acceperata.
parente,a domino acccpit, ut ab obfeifis daemo
nia pelleret,iicuti de illa telatus fanus Eleu.
terius abbas.
VP H R. A XIA'M uirginem Antigon fi
,dl , liam,qu|'a cuidam Romano patric generis iuue
ni a parentibus ante pacfica fuerat, quam religioni
fe ddiITet,cum illum accipere Theodofii impera.
toria litetis in Thebaidem, quo conceferat miiis -
urgeretur,rel'pondii`e tradunt,fponfum fe habe..
re in caelo non in terra , 86 certum effe omnia
prius extrema perpeti, quam fallere ( illi dg.
tam.Cumqz infupet Theodofius opultas uiri nu
ptias fuisdonis fe cumulatur polliceretur. Opes/
meat, ingt,Chri&us(c,dona tua aliis dato. (bid
prius mirer nel'co,fcnilem tenera aztatisin refp.
dendo fapientiam, an uellaris animi in propofia
to conlantiamf Sedi em ille hc Chriliano prin
cipi refpondere docuit,qui gentilibus philofophis
Catherinam, 86 qui fecit ne Luciam uirginem ho
mines bouesque mouere poffent ,fecit 86 ha nc ne
imperator.Prpetuum nanque i'pirituffanc'i ha
bitaculum impolluta uirgo,quae perpetu
dedicar }.
De R I A Decegnies puellula.XII. annos na
: ta,parent n fua uoluntatecuidam Iohanni nus
811110 _ ptuitradita,uita: diftriioneacfan&itatecom
mouit uirum ,ut intacam dimitteret. In ui_rgini
tate ergo perieuerans, multa uirtute mu1tisqU
; :debris cualif. E uira decedenti,CHR
S T V S , angeli, in uiu appaxix_r_UIl'
Lrniz .
Quorum confolationibus iocundata, mortisana
gullias non fenfit. Soluram deinde a torpore ani.
mula m,a beata uirgine cumfangelorum comita
tu in caelum ferri confpexit epifcopus Tolofanus.
! immerito rantam confecuta beatitudin
qua. ne uiro quidem iuna uirilem copul admi.
fir,86 marrimonii { cui iam fubdita fuerat exa
culTo,incorrupta 86 corpore 86 permfit.
TA ! PITIS pugnazgeminauio
ria Edelrrudim uirginem Sigibertus86 EdeIrru`
Beda fcriptores tradunt,quae A n n regis orienta
lium Anglorum Chriitianiiimi filia, primcan dis uirgo.
debertoauftralium Girgiuotum principi in coniu
gium tradita, cum eodem pa ri uoto uirginitatem
feruauit. Deinde eo defunto iterum a patrein.
uita defponfatur Cephordo regi. Sed cum ipfo
quoqr in uirginitare annos duodecim uixit.Po&.
ea uero eius permiifu religioni fe confecrauit,86 fe
curiorem quidem in monaPrerio,fed nunquam do
mcafiiorem uitam duxit.Haud dubium quin ca
itatis merito tanta gratia illam donauerat deus,
ut etiam iis quibusnubebatur,ftatim conrinenria
am perfuaderet . Rariifimum fane exemplum,
ac nefcio an a conditouo alterum rale , utaliqua
86 bis maritata fit,86 femper uirgo.
SEMP F R quidem uirgo, fed ramen uni. Kurlegull
ue uiri coniunx KunegundisHenriciimperaroris dis uirgo
fuiie dicitur.Deniq; uiro muliebri coniantiz ?
fidenti,ac zelotypo f&, candentesuo.
meres inolenfo ueftigio ambulandoca
Ram fe probai{'e.Eo amiio liberius deo feruire po
tuit,non : uiuere . In eadem ergo :
` I parita Prl`euers,nulli pollen nubereuoluit, ne
V
1-4* DE CASTI. SER. EXEM. FOB.
1 cu mHenrco fimul amineret uirginitatem ,Qd
ambo, quoniam in ciugio clibes permanfert,
carlo digni eH"`e&i,8C ad clum fublati,multo feli.
cius, perenniusque regnum accepetunt quam re..
iq uerunr.
fili: Gun G V N Z ON I S Arbonae ducis fila, Callli ab
zonis duf baris precarionibus a datmonio liberata,u irginita
eis. tem uouit.Cperat enim fpititus fanftus ibi ha
bit are,unde immundus 1ugetat.Cunq; a Sigiber
to Gailiz rege in matrimonium peteretur,a patte
eradita,fpiamie cazleis regis e dixit . (lua: uox
ita exterruit Sigibertum , ut puellam contingere
non auius,monaPcerio uirgin clelegaret,ei ipfam
cedens,cuius : 11 aiIerebat.Illa taque in cae
lefi beatitudine Chrio iungi meruit, quia cl um
' in tetris uiueret, pluris fecit caiitatem quam Gal
liz regnum.
EG Y T AE uirgins Edgati Anglorum regis
: fiae corpufculurn : annos aliquot quam con,
uirgo. ditum fuerat,aperto iarcophago redatum in pui
uerem inuentum eihprarter uentrem 86 genitalia.
Cunisq; mirantibus , cur ea pars tantum inte
gra extaret,cuidam ipia uirgo in quiete appars,
minime mirandum eie dixit, 11 reliquo corpore
fatiicente,uterus incorruptus maneret, qui uirgia
nitare ianificatus ei'et,et nulla libidinis labe i n.
quinatus. Du nitano quoq: epifcopo de illa reue.
latur,celebrand effe in terra,qu digna fuerit ut
in calo celebris effet inter fponfas Chrii"ci.O gran
de uirginalis pudicitiae meritum, quo tanta com
paratur Felicitas, uraa hominis honoretur in dei
g'no,& corpus cari nefciat in fepulchro.
I }! S _D A M a: etiam apugi infigeles
LIB E R. . 44)
renter habitas legimus.Luceiam Romanam uita
ginem rex quidam barbarus, nomine Ancias,c Lueeia
captam fhxprare ucllet, dei catli fponfam eie audi uirgo.
uit,86 ui abftinuit ,ac fimul liberam fecit.Qiinet
iam-ad Chriium conuerius,c ipiam Romae mar
tyrio confumptam audiH`et,captiuae : forte in
ceni`us,reli&o regno Romam perrexit, 86 pro ue..
:ae religionis aiettione fupplicia pertulit,magis
iam defiderans regnare in calo quam in terra. Ti
tum illi profuit uencrationi uirginem habuiife.
V G E N I V S etiambarbarus Aphricat rex Flora 86
Floram 86lucillam iorotes deoq; dicatas uirgines Lucilla.
Latium incurfa ns,captas abduxerat.Sed cum eas
perpetuam caiiitatem deuouie intellexiiet, !
are pertimuit,etlibertate donauit.Ad bella proce
dens earum precationibus : commendabat , ui
; tedibat,86 frequenti ( lattatus,Chri
pfis praedicato credidit ,in tantum ut Ro..
mam ad mattyrium tendentes relinquere nolue
rit.Iam quippe didicerat iragilem 86 caducam ei.I
fe regni iui coton,i`ed martyrij itabilern 86 rter.
nam,atqe una cum illis paifus catl . Tant
86 { attulit utilitatis honotara uirginitas.
VI R G I nitatis amor efFecit,ut Euphrofina
alexandrina dom,patentes,patri iugeret, 86 ne Euphroi
iuueni(cui paa fuerat)inuitatraderet , uirili na uirgo.
halbitu lats, proximi coenobii monachos aditet,
(: in eorum numetum folenni ptofeiione redi..
Smaragdus.Cur inquies unum fugin
tam multis fe crediditt quia eos quibus fe crede..
bat,aeque ac : effe nouetat.Ql_1em aut fu..
giebat , lge diiparis uoti diuerfiq; propofiti erar.
; tatnen negare poifum,difl`icillimum : f
444 DE CASTI. SERVAN. EXEM
minar cum uiris uerianri menrem ntegram gere,
, inter fcopulos nauiganr nulla in parte elidi,
( ergo fortis uirgo Euphrofina , quae ialuas
pudiciri merces per media ipfa pericula ufq; ad
porru m perduxir ialuris.
_ C mirati licer in_ Margarita Aegypria
Mlfgfk uirgine,quae 86 ipfa defponfi rhalamo ad rhalami
n'"g' peruenir Chrilti. Prima quidem : illo ex lai'.
' firudine alrius dormienre,ur qui diem tor in cho..
reis 86 rripudiis defudaier, ipfa dormire non po..
terar,affidue fecum uoluens,quomodo uirginraa
tis fnac rhefaurum fubrraheret eius rapinar. Clam
cul ergo pederrimqr fefe de cubili proripuir,aedi
busq; exceiir, 86 uirum afimulara, monaferi.
umq; ingrei`a,inter monachos laruir uocara Pela
gius,ubi perfane uixir,neqr quod fmina fue.
ante obirus fui diem cognirum fuir. :
non dormiendum uirgini ubi pericul imminer,
fed uigilandum fugiendumq; efr, fi : inregram
cupirconferuare . Et huiufcemodi incumbat
neceH`itas,nunquam uiris uirgo fe crerlat, ubi di.
uerius fexus ePr,diuerfarum cogiration pugnas
incidere neceffe efr. _
ICCI R C beatus Martinus epifcopus ,cu
usga uirginem qudam uir fanitare percelebr in
uifere ueller,86 illa aditu negato ei excufando dia
xifl`er.Mi parer fanlre ora rp me, quia a uiro
quam fum uifirara,grarias egiffe deo fertur,qu0d
illa ralibus imbura moribus caft cufitodirec u0
1unrarem,86 benedicens eam abiiie laztus.
L V B R I C A iiquicl res cafciras eic,niii fum
' ma circunipe<"tie fulciatur,facilelabafcit Qyod
beneinrellcxir Petrus apoil:olus,qui cfr : 311,
LIBER 1111 445
boaliquolaborantes pailim curaret , filiam
tronillam uirginern febri uexari dimiiit . Et cum Petronl.
interrogaretur,cut qui alios fanallet, filiam aegro la uirgo .
tate fu[tineret'.'Sicei expedite refpditDidicit uir
go in infirmitate elfe fortior,86 ii nec fana de cors
oris uoluprate cogitare.Maluitq calla mori (
1 confuli( quo petebatur)nupta uiuere.Ex
audiuit deus deprecantem,86 : paritet confu..
}; libidini iam uim parantis ipfam furripuit.
}; eandem quae hominis uxor elfe noluit,fpon.
fam fecit Chriici,clei'tibu| fruituram nuptijgga
tcrrenas co ntempferat.
lS I C 86 Hilarius Pitauienfis epifcopus,cum fi
( Iua m Appiam calefanfteqg uiuendi prince.. uirgo.
Appia
ptis irnbu1'"et,86 illa aliquandiu in uirginitatisp
pofito perfeuerail`et,uerirus ne malitia mutaret
menrem,dominum deprecatus elt,ut ipfame me
-dio fublatam, iam in tuto collocaret.Itaq; tam lst
tus &alatet mortuam extulit,quam ne :
tem in coniugium uerteret,anxius ac folicitus fue
it.His exemplis86 timere antilla Chrici,ut
fecurior fit. Et li caius inciderit,uitam amittere
ropte: quam caititatem.
-S A TI S hzc de uirginibus.ViduarE nc ?
caiitatem exponamus,ne a ueter`ibus(qual;e
Iuperius fecimut mentionem) : uideamur.
N AT A LI A M Hadtiani martyris coniug Natalia
(quoniam forma multi: pratlabattibunus Ni. uidua.
-comedia: in coniugium petiit.Denegare non etat
tribunus` pereret , 86 ancilla C HZR I S T I
iam quo fe uerteret , nefciebat . Impetrat tamen
tridui ad deliberandum, arq; interim do.
minuut precibusq; , ut pudiciriaiy
'46 DE CASTI. SER. EXEM. POE.
quam illi uouerar,ipl'e tueatur.Et fomnio edoa,
inde foluens Confantinopolim uerfus fugam fe,
cit.Ql_xod ut refciuit tribunus,confcenfa naui
entem perfequitunam prope era: ut confequerei
cum contrario Hante uento ei reuerti,illa
quo uolebat ruenit.Itaqs in uiduirate ieiu
niis et precationi us uaca ns,deo Ieruiuit,ferui`et
autem l1omini,fi iterum nupfiier.
Paula P A V L A M Romanam a Hieronymo pro.
. ditum legimus,poPc mariti mortem n folum nu.;
bere no1uiiIe,Ied etiam cum uiris nunquam come
diffe. Caa mulier uix fe uicluam effe putauit,fi
cui non fui Iexus hominum,uel ipfa tantum con.
uiuandi familiaritate iungererur.Sic itaqz uiduita'
tem fane ltureq; cuitodiuit,utin monaiterio fa..
cris uirgini us praeeii`et,quas enim atquauerat C3
il:itate,caeteris uirtutibus Iuperabat.
Eiifabegh E LI S A B E T H Lanthgrauio tradita uot
tudua. uouit,fi marito fuperee contingat , cleo fein
caitate Ieruaturam , 86 caIri propafiti meritum
habuit etiam coniugata.PoIc uiri obitum, de in
gentibus diuitiis ad ulrimam deuoluta ei`t pauper
tatem,rapientibus omnia,qui ie Lantgrauio fuc
cedere dixerant.Vnde ab epfcopo Babenbergen
fi fufcipitur,pieqi fuIentatur.Quo rurium ad nu;
ptias hortante,dotemq; multam pollicente, refp
dit:Si id conari pergeret,fibi in animo eH`e,trunca
tis naribus ! fciffa facie ita fe deformem redde,
re,ut g ducere uelit,futurus nemo fit. Igitur i nope
egena mulier, nec prioris fortuna felicitaten]
amiifam do1uit,necfecund oblatam accepit, du
(ola : gauder. Adeocp tulit ad
Iizoiugium repetendurx ie , ut nifi qui !


LIBEK IIIL
rabat ceiTai1`ec,i'uam ipfa faciem laeeralet. Qian
fanitate profcerit,hinc noifelicet , qd
fe re uirtutis genus in hoc opere,eius ex.
plo uacuum fit.Profe&o petpetuam caiitat
tam ardenter adamaier ad tantam perfeionem
nunquam perueniifet.
G L L A Simachi coniulie filia(ut Gregori. Gau.
us refert)Goths Itali am uaiantibus uiduata ui. im
to,quo cum annum tantum uixerat , nulli
nubere uoluit,licet 86 attate integra eifet , 86
l illibeeali forma. Aegrotanti fdacp corporis ica.
bredi ne a&`e&,medici cfulebant turfum uti ma
l'ico,a1ioquin eo morbi genere uel perituram , ucl
fi uixerit,contra fexus ui morem uillofum men.
eum habitur.At illa neri; oris deformitare , nec)
morris periculo territa, propoiitum dimifit cai..
zatis.Dumaurem diem iuum obirer,aH`uit in uifie
Petrus apo&olus,a peccatis abioluram effe dixit,
f romiils : cernerexir ut iecum ueniret,
rortatus elc.Tunc fanta animula illo dimiifo cor
pore,quo uocabatur, abiic. Si his etiamdiga
mas frui folere uiiie nois,nubite uiduat.Sin uero
nihiltale de illis memoria: proditum legiitis , non
cur illas imicemini , de quarum beatitudine a
criptoribue : . Si qua tamen continere fe |.Ca,1.
non poteit,nubat . Melius nubere quam uri,
quia minus maiore malo melius .
A Q_V O quidem malo multum abhorrene EPPIEI1
Euphra xia uirginis Euphraxiae mater, hac unica ma
prole fufcepta, cum uiro uo Antigonocale cone
:inenterque uixir. Ccerum illo defun&o,quoni..
am ztas,forma,diuitiae fuppetebant ad iecundae

/
D E CASTI. SERVAN. EXEM.
4-4'
nuptias urgeri coepit Theodofii imperatoris Au.
guaeq; fuafionibus ac promifi`is.Ql_1od quanqu'
amore erga ipfam fummo ngebarur,illa ramen in
dignans,86 caiitati metuens,rebus occulte !
gio impoiitis,cum filia in Aegyptum nauigauit,
86 in Thebaid peruenis , filiam monafcerio tra
didit,quae fecum tulerat,pauperibus erogauit,pi|
que ipfa operibus incumbens,ca&itaris propoiit
nu nquam dereliquit. }; abbatifa cui filiam
commclauetat,in quiete uidiiet Antigonum in'
paradiio fulgentem a domino exoraife, ut coniu.
gem uam de tetris euoca tam fibi iam ociam face
ret,die qua prdium fuerat,lta deceffit. Tan.
ta ergo accepit bona, quia 86 cum uiro cafe fe ha
buerat ,86 ine uiro uiduitat citer ieruauerat,
imgaror iter nubti dare nunq potuiiet.
Salaber .. S A L A B ER G po[c }: filios ex !
ga uidua. ino marito Dagoberti Gallia: regis duce geniros,
ab eocl _lmpetrauit,ut deinceps in caiitate deo ier
. Iraq; conPcruco apud Lugdunum ampio
mona{cerio,trecentis fete ancillis Chrii prareffe
meruit,86 multorum fignorum operationibus ce
lebris fuit. Et quia ferudae caitatis gratia uir
liberosque reliquit,nunc cum Chriio regnat , 86
in quoomnes beatitudinis fumma e',eius indiifo
lubilifruiturconfottio,confpe&uq; latrarur.
R A D G V ND I S Clotharij Gallia: regis
Radgun coniunx,cum an nos aliquot cum marito fine :
dis uidua 'rela uixiiI`et,tandem feruandae caftitatis cupidita

te accenfa diuortium impetrat 86monaierio {
includit. Qyq; regis uxor fuerat, fata fpf
Chri&i,86 magia deinde miraculis claruit , quam
ante : Gallia: regno quod reliquit.
Lustre tin. 449
.MEL A N IA vrbani pmforrs ima uno
dita,cum duosliberos quos ex eo fufceperat, im- :
puberes adhuc,morteimmatura amifiiet, nequa "";
quam de reparanda prole cogitare cpit, fed de ca
{ feruanda.Crebris iraq; Iuafiibusinduxit
maritum , ut ? in pauperum ufus bonis,
ambo animum ad dei feruitium applicart . Iraq;
ille intermonachos,ipfa interancillas Chriii, qd' . .H
uit fuperfuit relio geniali thoro la udabiliter
peregeru nt, uiduitatem feruantes antequ "":
eient , imo uod plus , religione fe uincientee,
ne uxorios a us repetete expeditum foret . I, nc
nfatiabilis libido cui maritum habuiife non :
Iatisgalios arq; alios tibi quatre, cum hat fania I
mae fminae etiam quem habebt habere noluea
runt,ut Chriitum haberent. "
S E D Q_VI D de illis dicam foemis,fiueu Comm
ris,qui ne adulteriia quidem abftinent, qui meteo ;Pdw,_
tricantur,qui libidinibua difHuunt,quandoquid
etiam matrimonia iterare,86 fi licitum, non rami
; putatur , nifi forte honeium fit,
uri 86 continere fe non poie 4 Meminerint igitur _
.n decalogo pratceptum effe: Non moechaberis, " Je
Non concupifces uxorem proximi tui . Et in lege I
adulteros lapidibus obruiiu}5eri.Eta rege Baby.. """
Jonio, id eic, diabolo in igne frixos , pro eo inquit
quod fecetint iultitiam in IIrael,86 mchati :
_in uxores amicorum fuorum. Reminifcantur in .
euangelio gregem porcorum mergi in profundt, ?!
Et Samaritan mulier, qa uiros habuerat " ff
.argui a ( , fext ii non fu. Brab eod adul Ibiileni,
rerat,ne amplus peccaret iniuntflum , ne grauius "
illi contingansciant ; forriicationiefieum ab
'va . san. . ron.
_ pololo eraditum fathan in interitum }
|Cm~ @lod uitium ufqueadeo execrabile iudicat,utC6
rlnthiis eorum confuetudin qui illo infei fune,
Ibidem 6 interdicat dicens , Ne commifceamini fornicariis.
: idem:Nolite errate inquit,neq; fornicarij, };
idolis ieruientes, neqa adulteri,neq; molles, neque
mafculorum concubitores,regntl dei polfidebir.
Ilebre.'u Iterum alibiait.Fornicatores 86 adulteros
A20: . bit deus,hoc damnabit. : in Apocal ypfi ;
musfornicatotpartem cum ueneficis futuram,
86 idololatris 86 ob'7 mdacibus in iagno arditi
{ 86 l`ulphure,quod mors fcda.Sed percurra
mus etiam fcripturafum exempla,quo magia in.
notelcat,quto odio deo fit omnis impudicus. La
_ mech primus duxit duas uxores,86 primus Cain
Lamech. occidit frattem,dicitur tamen,i'eptuplum ultio da
5dm bitur de Cain, de Lamech ueto ieptuageiiepties
Sodomitae 86 Gomotraei,c aduenas turpiter ap.
petii'fenr,czcitate primum lucem amifere, deinde
etiam uitam,cum ipiis urbibus funditus euerfi,86
qui igne libidinis exarfert,caelefti igne fuper eos
8 L pluente confumpti l`unr.Ob Dinam Iacob filiam
uiolaram Sichemorum urbs ualcatur,et uniua`
". czdibus expiatum plurimorum.Ruben
zambng maledicitur,quia afcendit cubile : i'ui.Zam.
bri cum fcorto Madianitae,ad quod palam intrare
non erubuetat,pugione facerdotali confodiuntur
vxorsam
. gine
I oe ifonilure
rae ra cafosarlitretisillfis
: . ma a onisuxot
, dei
qui
T111?. si ipfo repudiato alium acceperat fimul cumpatr
igne combuftapnas dedit Ipfe Samfon fecunda
' uxoris(ut (cias qualis digamiac eutus fit) ?
Pfiif"1ribu pene intern@
LIBER IIII. ` en
clone deletur,ob uim illatam coniugi alienz.Da. _
uid regem adulterij perpetratio ad innocentis 86 ! D81
quidem de fe bene meritiindignam compulit nee Wd'
cem,ut intelligas illicites concubitus caufam effe
plurimor malorum. peccatum hoc mox
per poenitentiam rranslarumdicarur,ipfa ramen "
peccati labes non nifi multarum maximarumqe
patientia calamitatum elui purgariq; potuir.Fili. Ammon;
us etiam Dauid Ammon , deoratz Thamar in.- Salomo.
morte rependit,a ratre interemptus. Salo
monis Iapientiam multarum amor fecitinfanire,
ita ut earurn ; deabusqr phana ponerenfgxob
tem fcilfum eil: regnum de manu filij , datum
Ieroboam feruo { . Igitur c obfcoenaelibidinia
uoluptas multo maioribus fupplicijs,fempr com
!ata fir,certe fi nulla eriam caitati praemia .
ponerenrur,cae uiuendum eier . Rurfum,ci
tanta cailitatis fit merces,quanramextimare ne.
mo potefhfi nulla libidinem feque retur pu ,
libidine abilinendum effet. Vt ergo 86 uitium ca
ueamus, 86 uirtuti penitus inniramur, ilis utriuf Mame
que finit fit, iugter cogiremun. Sed dices. Spi- Rm~1
ritus quidem promptus eil,caro aut infirma, ui. "Cf
deo aliam legem in membris meis repugnante le
gimtie meae,86 non quod uolo bonum hoc ago,
fed quod odi malum illud facio.At ca (liga corpus Maw,
tuum,86 in feruitut red|'ge,ut obedire difcatfpi `
Deinde quanto infirmiores,tanto folicitius pere la
do auxilium,Petenti darur 86 pulfanti aperii',fre
qutius ora,urr minim indulge , hoc darmonii
non er'icirur,nifi per oration 86 ieiunium.Somno
86 uigiliis operam da , qui ugilar,
96_ finir
Y periodi
gornum
_ - e luarn.Fac
_. . . aifrllrifi
,
_yg DE POENIT.PEC_C.P,ER EX VET.
ue nunquam te diabolus inueniat otoium :Sex
- diuerium quantum potes i'uge,quan_t licet oBI`;
uiicere,fugicntem concupifcentia ,
fcentem dimittit ( titillatio . Semper ramen to
tam uincendi deo colloca . Sine me_, ;
, nihil poteiis facere. _
_ De pnitenta peccatorumpet exem
f" pla ueterum, ~ _ f
~ Cap. Ix.
A CT E N V S de : . Nunc iis qui
culpa aliqua lapii funr,demuspnitenti
locum ut refurgant . Et quidem nemo :
qui non peccet.Septies in die cadit iuitus , ait fcri_
Pro. 'ptura.Et Iohnes apoicolus.Si dixerimus,_inquit,
1.10.1. - _gcua peccatum n habemus , nofipfos ieducimus
ueritas in nobis n eihgitur quoniam omnia.
deus ccluiit fub peccato,ut omnium miie reatur,
omnibus neceiatia pnittia,i quti iruus
{ qualiter agi debeat,exemplis patebit.
uitut L EG I M V S Ifratiitas quotas _
pratuaricati funt deo uindicante, erumnis uaPca._

tionibufq; aFFeci:os.Ruri'um cum pnitendo ;
correxiii'ent,eodem miferante liberatos, ut 86 ;
in punienclo agnoicas, 86 facile in remittdo.
". 4 C V M ergoloiue duce iam defuno, alienige
ludica., nas connubio fibiiunxiii`ent,86(quodexecrabili. -
us e&)molai`ent eorum dijs Baalim et Aiaroth,
oblti dei iui,a quo multa magnaq; acceperant be
` neficia,bellisoppreil`|',Chufanraiathaim Mefop
tamiae regi annos oto ieruierunt.Tandem erro.
xem ( incuiantes 86 ad pqenitenti ctmuetiiI
F V' W ' " _._ "vi W" 7 ` ` `

LBER . '
ei quem abiecanr opem mplorarunt, 85 orhanm
liiele duce ui`t|'s hof|'bus,recu perauere librrar,'dux.
rercp_p'otiti : .Percuet ergo domin9,u: inner'`
decidir ut uiuifx'cer.Sed necp : neque uiuifcac,
V nifi pnicentes. <`\
_' OT H O N I E LE uero mortuo, cum terum
iidem agitis fe polluffcnr,Eglon Moabitarum IbdhI.`
g regi dccem 86 annos tribuca penf1'tauere.Po.
Rremo pm'tents.Aiorh ambidexxer undicauc \
i in\\be\earen1, rege pfo nterempro,8Cdec mill Aioth f
if bus hoi caef1's,De|' annos lxxx. no illos )! dux.
\ace`x'uit.,ut hnc ntellgas cum pntentibus da
bclum congred minus audere , 86 fi audeat,nocc
te non .
Rruo Aorh peccauerunt et traditi func Ia
bin regl Chanaan,fed poPc annos cum eos mam .
; pnituier ,clamqentque ad dominum.
Delbora propheranre, Barach tamummodo cum Bauch
r
decem millbus armarorumsfaram exerct) dux.
ducem cum nongents falcats curribus 86 ingen- - L
ti militum copia in przelum defcendentem fudt
fugauitq;.In dec millibns decalog numcrus ha
btur,quo fi pnirens : munierr, urorum mul
titudncm conrranfurgentem facile fuperabir.
I AHE L aurem uxor Abd Sfaram adao
in tempore clauo nterfcct . Iahel nterpreratur
ncpiens.Aberlucdusjahel ergo uxor Aber,
quia illum qu' pnrere x'ncpe,lux "( praucp
dgnofcendi comrarunsfara cxclufonem gaudi
defignat,ide(c ,diabo1um,qu|' paradf gam
dije maligna uggeione ntitur excludere , quem
clauo n tempore cransfodmus , cum n tempo.
'ge' pntenti agmusicampunionsfclago unifi
_ )
I6 DE POENI. PEC. PER IX. VE.
expungEtei|.Hocrpus il elabi iine poenirudine da
miierim9,fru&ra poilea nos poenirebir. Incaffum
: tunc l ugerur c iam actors: r exigirur.
S annos quadraginra ,in pace peraos,
rurfum ad impierarem prolapfi a Madianiris de
uaftanrur annos feprem. Er cum tandem illos de.
liri poeniruifl'er,per Gedeonem opirulatus eil: eis
! deus.Q1i diui no fretus auxilio, non amplius .
cum rrecenris armaris , uix numerabiles hofium
copias fudir arq; conciclir . Oreb 86 Zeb princip!
Madian capita " abfcidir. Oreb dicirur tenta
tio,Zeblupus, Madian conrradiio iniqui.
tas.lgirur uere poenitens incipit cum rentarioni..
buscollutari , nec fe ultra fpiriralis lupi rapinia
exponir,fed ur primum fe impugnati animaduer
prim refifrir,86 hoc capita principum
conrraditionis uel iniquiratis rrca re, peruerfair
cogirarionum iniria recidere,ne fi mor fecerint,
crefcanr,86 racir uiuat fub pe&ore uulnus.
lud. le S E D Gedeone quoq; uita defuno auerfi func
oir genrlium rir,colentes Baalim 86 Ailarorh.
: cum Philiftinor inuafionibus per xviii.annoS
eil`enr,poenirenriam quidem egerr ,fed n
exaudiuir eos dominus.Ar cum etiam idola de fi.:
nibus eiecifl'enr,per lepre ducem ruratus eil eos ul
eiicens adueriarios,a quibue aiiidue uexabanrur.
Ex quo pater poenirenriam non uerbo rf fed
falo agendam ef`e,ut ueni promereri poffis.
R VRS V M obidololatri crimannoa xl.
fub ( fuere.Poirea uero poenir
lud. tes per Samfonem liberati funr. Qui ligarus [
n1m U uincula,86 maxilla afini interfecir inimicos, 86 de
! maxilla: egrefisags firim { Perp
nirtnti quippe liuelluntur ; pgcatorum.

ww' "`""_"'

* - unna . - 4
In oratio,in aiino humilitas intelligitur,
gbus profteru ": fpiritales , ga humilitis
fe or nubes penetrat.De molari a: maxill Hu. ltd. .
int ord cfciti morfus elicit lachry
mas,gbus dei pta btitudo reiguit defideri liti.
S V B Heli Cq; facerdore a Philiinis anguftias
I1:1adefq`pal'i`i,Samueliiz admonitie, arq; hortatu lR~7
ad pnitti inclinan.IpfocpJ eis deca nte holi
afq: oerteeuert ieiunauertq;,pal cfitreu
qdBaalim 86 Aiaroth idola coluiil`ent,dei fui cul
tu derelito.Hac pnirenri affiidione placarut
ds,Phili&inor multitudinin illos irruere pari
eonitru ac fragore ita exterruir, ut repente
terga da rtnt.Filx')'uero Ilrael eos fugienres gfecuti
ad internecion ccl'dert,urbet qu amifert recu
perartznec poleaab inimicis inleiari fu nt
uixit Samuel. Hic pcipif iit de;5eatio,t lachry
mat,t ieiuniaplint poenitti.Quid tft aliud
urbes amiffas rcupare,~ nifi priflinte rutis meri
tum,quod peccando deperditi fuerat,iniaurare".' D _d Y
Peccaui ingtDauid do,c adulterio homicii:li'1^z~?"lI I
iunxl'{`et,86 itarim ? audire.Ds qq; rranftu g
lit pt?) tu,n morieris.Magn'l p magna re
miffum E mifericordia.Haud dubi gn 86 !
pnittis dolor extiterit,g ti repti uenia dign9fu
it.Qo minte,ppheta delii cfcius non
uehemen doluiii'et,g puulo agrotte,qu de
to : coi'ft;1,flfeuit,ieiunuir,ir rlerraacuitf
!
capite 86 alone i ? ugis, nu is pe i us
lachrymribus a to
otulis inceffiriI er "Rega H
go dolend el't,e mult p cit . Nec te moueat
[ aduetfis caiibusconcutirur, cui uenia indulge.
'ur.Saepius excoum aur purius nitet.
_gt_ TI DEM omni,ini9_iio1;lto1_ uictorl
tra DE Poenu'. Pr.cc:.P'n1z.z . VE.
potitus defnrbm regni populos iu`iIlec
$R~4 ~ quorum numerua fuit uirorum fortium> de Ifrael
ocftingenta Iuda quingenta millia. Vi..
dens preffe Ie tantae multitudini, mentis elatio_
ne peceauit,86 continuo(ut difcas non diferend
poenitentiam)peccaui inquit in hoc fa
(i:o,fed precor domine , ut transferas iniquita tem
ferui tui,quia ( te egi nimis.Ecce mret,86 poe.
nitens fe deliquiie confitetur,cur ergo non ut an..
te fequitur confeilionem uenia,cum prfertim il.
lud quam hoc peccatum grauius fuerit:'Quia licet
deinde quis leuius peccet, magis tamen efficitur
ingratus, dum poii: remiiam culpam in cul pam
relabi negligit. Proi nde dominus cui prius facile
pepercerat,nunc eundem de tribus eximis malis
unius oprione onetat,hoceic uelfamis,uel ,
uel peitilentiz, ne quis uenia pro licentia uren.
dum puter.
R OBO A M rex l'udae,86 illi quibus przeerat
Roboam lege dei contempta gentilium ritum iequebantur,
rex. cum Sefach rex Aegypti de improuifo fines eo.
rum irrumpEs,oppida multa 86 loci natura 86 ar.
mis munita expugn:iuit,illoIque qui aduerfum fc
. in campum defcenclert,in urbem fugere pu.
lit.Porro c per Semeiam prophetam audifent,
Ibidem.
Vos reliquiitis me,86 ego reliqui uos in manu Sec
fach dicit dominus:ab errore conuerfi pnitena
egeruntjnde rurfum ds ad Semei ait , Quia
humiliati funt. non difperd eos uerunt feruit
SeIach,ut fciant diiantiam feruitutis : fer
uitutis regni terrarum. Ergo eti per poenitentii
p_l_acatus ds non fern per angufiti aufeffa
cu Icilictt hoc illi profutuii ! cui !!!:
\ `\
xm.

Nam uirtus in infirmitate periicitur. :.Cor. u;
A B Samari regum peifimus,qui ; Achab,
am Naboth Iezraelitz per ipfius ita occu "
pauerat, ut crudeliot tunc an auarior (!!! fa !
cile dinoici poiTiLMi|1ante fihi domino petEliam
prophetam pertimut,8 iciifis ueibus texit fe ci
licio,ieiunauit,in facco iacuitgccirco dominus
lum uod illi interminatus fuerat, e
in die us Ochoziac 8Ioram filiorum . Hinc
per Iezechielem prophetam ait , Impietas impii ):
non nocebit ei,in quacunque die conuerfus : '
ab impietate (ua.
I O Z H A T rex Iud irruentibus aduere
fum fe Moabitis8 Ammoniris 85 Idumatis, indi mn
: ieiunium arq; orauit,omnesq; de Iuda etert ;.Para. zo
coram domino cum uxoribusac liberis,8 in tet..
ram proni adorauerunrantores pratcedentes ex
ercitum'deo ; perionabanr,cum illi quos pet
timuerant, in feipfos conuerii mutuis uulneribus
concidere.Iolaphat Iuda diripuerunt fpolia,8
gradas deo egerunt, quod ic pro pfis de ugnail
fet. Cor enim contritum 8 humiliatum dans non ;
fpernit. In tribulatione, () : ,inuocaii me, 86 Pfa1m.g,
liberaui te. '
BEN A D A B Syria rege Samariam "
te,Oppidani fame laborabant,ira ut quardam mu '
lieres a filiorum efu non ab&inerent,quando poe-
nitentia 8 humiliatione Ioram Samaria: regis, g If" "gb
cilicio fe indueraigdie uno fumma inopia in fum- 4Rg
mam uerfa elc copi:\m.Syri enim horrendo armo Ibidem 7
rum trepitu diunirus excitato, uehementer per..
erriti,reli_&ie impedimentis omniq; di
g_i|iI_`afuaierere, Sarirarit uero egreiifi direptie
V
gl un PUENI. PEC. PER. EX. VE,
infperata prada ditati i`unt,86 modius ;
mula ietit farere uno , : prazdixerat ,
_86 duo modij ordei itarere uno.
loam R E X I irael Ioachaz c fuis js pruaricari fe
cera t,iubditus Azaheli Syriae` regi,86 Benadab fi'A
ITX.
lio eius,poenitentiam egir,orauitqa ad dominum,
qnnegm. 86 : fcriptura ait,Darus eftillis faluator, cuius
ope liberati .
nuthin E Z E CH I S fide 86 religione probatus,l'ed
ITX. ob plebis 86 Achaz parris impietarem Ierofoly
1~Rgl9 mis obl'eH`us,coni'cidiiTe ueimenta dicitu , iacco
que fe operuiiTe,ad tergplum ueniH`e,ad Ifaiam ut
pro ipfisoraret mifii'I`e,86 continuo ab eodem pro
{ meruit audire ne timeret . Deniq: dei ira in '
cuerl'a,noe una cecidere. CLXXXV.
millia Aiyriorum angelo czdente,86 pernicie li
berante pnitentemprophetauerat autem .
Ifaiae. 31. as dicens,Cadet Aifur in gladio non uiri,86 gladig
us non hominis uorabit eum, 86 fugiet non a fa
cie .
Idem. I D E Ezechias,cum :rgrotanti fibi diem ex
, tremum imminere per prophetam audiiTet,Hendo
arqa ora ndo impetrauit uita propagationem,uL
xitq; ultra ii; : ii fic non egiffet, quindecim
annos , Argumento ei: uere poenitentes non eie
morti obnoxios, fed uit deftinatos rern , di.
! 3 domino, Nolo mortem morientis ,
tm|'ni86uiut .
A T C V M gloriabundus Merodach Baby.
regis legatis gazam fuam omnem oientaf,
. fet,86 ob id illam ad .Babylonios quoq; tranfpora
zandam Ifaia prophetanre didiciiTet,delii confd
_entia conternatus non tit aigs : hcau
i
Ltnrefwttir. en
ferri pofcere,led diferri.Bonue,inquit,'i'ermo do.
|nini,fit tantum pax in diebus meis, ltaque in po
dilatum : malum,forte etiam ab ipff: dif.
erendum,fi uel non deliquiifent, uel continuo il
los delii poenituiffet.
MA NA SSES EIV S filiuscum in regn :
l'ucce`iII`ee,patria uirttes uits Iuis atquauit.Co. "x Y
Iuit enim idola , [omnia obieruauit, artes - 4R8~"
ras exercuit ,domini per prophetarum minas
denuntiationesque contempfit. Ob hoc ab ).
fris captus, 86 catenis atque compedibus uinus,
abduus efr in Babylonem. Et ramen poiquam ;
um Hagitiorurn fuorum pnituifet, precatus.;
que effet deum,quem pecca ndo itritauerar,exau.
dituse,reducusq; Ierofolymarn , 86 in regn um
: liminio re&itutus.Tunc iimulacra quae pofu
rat,euertit,arasque de&ruxit,86 reitaura to alta.
ri domini uiimas 86 pacifica immolauit,Iuisque
praecepit,ut colant dominum deum Ifrael. In bo
num deniq; ex peiimo muratun efr, in liber ex
eruo,in regem ex captiuo, quia poenitens acdo. _
lens ad domin clamitauit, eod domino per Ifai Ifa1 1
dicte, In indignatione mea percuii te, 86 in rec I1feg"z:
' cilintione tua tnifertus fum rui. 4. .
I OSI AE regi Iudae,quoniam eumlegislibr idm
perlegiIIet,patrum populiq; tranfgreone uehe.
meneer triatus eil: . Olda ptophetes refpondir,
Hate dic'it domi nus,Ecce ego adducam mala fupet
Ioc et habitatores eius, quia deteliquerune
me,86 facrificaueruntdiis alienis.Te autem quoa z .Patata
nam audizi uerba uolumnis , 86 perterritum
eti: cor tuum , 86 Heuiii coram me, colligam te ad ' _
pattes tues in pace, ne uideant oculi tui mala quae _alf
I
"gs ; sonni. Pac. Pax' ax. vg.
nduurus fum fuper locum iium . Itaque ;
*ner unius poenitentiam,communis omnium ca
\ amitas quoad iple uixit , dilata . Vixii autem
, hac duodecim annos. `
, _ S E D- plericp fane peccatum fuum doluert, Io
Harz., uero 86 illum Efdras etiam alienum. N
hic quoqi cum intellexiet quod ipii qui iecum
Babylone Ierololymam remigrauerant,mifcuif.
ent femen fanium cum exteris narionibus con.
nubiorum copulatie,fcidi t pallium 86 tunicam,
uulfit capillos,barbam depilauit, editq; mrens
ante templum ufque ad facrificium uefpertinum.
Tum dem um furgens curuauit genua , expandit
lbidqe manus ad caelum,86 flens orauir. eius moerore
! fuum metienres crimE,86 ipfi Heuerunt,ma;
gnoqz diuina: ultiis metu expauefaci'i,i
illi obedierunr,ut confenferint, 86 uxores repudia
re,86 qui de iplis nati fuera nt ( abdicare. Igi
tur ipfo dei legem expo nente conueniife dicuntur,
in ieiunio 86 in faccis,puluere confperfi,ec ab orli
aliengena feparati confitentes peccata fua,
86 iniquitares patrum fuorum quater in die,86 Ei.
ter in noc'e,86 adorantes comnum deum fuum,
Ideo in pace lcabilitipril`ii,nae libertaris fatum ii;
lermi.4. bi recuperarunt,dicenre domi no.Si abiuleria of.
fendicula tua,a facie mea n cmoueberis.'
R V M ego non tam miror aliquem
Daniel .propri reatus grauirate uehemenrer angi , quam
" eum qui alienum crimen deflet : fuum. Et iam fi
_ter modo dic"cos,uideo_ etiam Danielem prophet
oppido quam folicitum arq; anxium,non pro fu.
\ is fed populi peccaris,_d~ur_n ea ueluti
ma confitetur 86 perindt uiiftricordiarip ki
. \.. . , LIBER III! ,A cer
plorat,ac fi 86 ; 1.\ in ieiunr's,in `
facco,in_ ci nere illum afigi, per tres hebdo" Ibidao
nadaslugere , panem delderabilem non come.
dere,86 ; neq; uinum guiare, }; un
guto perfu ndi. Video inquam illum pro
aliorum talia facienrem 86 intra me confufus ca
Icientiae metu concutior, ego miler pro mein
quibus obrurus i`um,nihi tale e"`icio.Contere do
mine contere duririemY uifcerum meorum, 86 uit
' a direionis percute cordis mei perram , ut
altem aquam efundat lachrymarum,86 ipfe pli
gere poifim ea quib9 te oiendi, c fani tuificlu
geant eti ea quibus te ali)'oil'enderu nt.
S ED interim 86rel|'quorumin pcenitendo Io ' V
Iicitudinem perfequamur,ut 86 ipfe de mea tepidi ' _ *_ T
l tare magieinflruantur.
erubefcam,86 aliide peccato fuo dolo. _ :_ _ _
'Ie plenius
L ` OL OP H R NE
Iudos inuadente,tuta
tus efieos dominus, quoniam inuocauerunt no- '
. men ipfius, 86 ieiunauerunt, 86 facerdores induti 1udih_ 4,
' I`unrcilicis,cinereq; capita conl`perfi,et inFantes,p
Pcrati ante faciem templi, 86 altare opertum cili.
r:io.Illa quoq; quae interfecit inimic,uidua erat ci
tidie ieiunabat,lumbos cilicio prcinxerat,cinere"
I
idem.' l
Icapurperiuclerat , in fecreto domus fuse cubiculo '
cum ancillis claufa morabatur, 86 tunc proilrata `
clamauitad dominum ,cum tarn audax facinus`
iI`e't aggreiura . Huiufcemodiergo potnirentiait`
afifiionibus atc; anguiiis conciliarur deus , re...
\ primitur diabolus, innocenri Ratus reparatur,
repararus conferuatur , conferuarus demumrfor.
tem capit ternitaris. ' " '
DE POENI. PEOG. PER. EX. VE.
dies.X L . euertendam audiient , przdicauetune
ieiunium,uiciti [unt faccis,rex ipie iurrexit de fo
Iio,abiecit regia ornamenta,86 iaccum induit, fe..
dizque in cinere,ac ne homines, iumenta bo
ues, pecora guient quicquam : mane,ueque
unuiquiique conuertatur a uia fua mala . Id ui..
dens deus auertit omnem perniciem illam, quam
eis comminatus fuera: fe illaturun`1,Qiis ergo du
bitet quin a diebus Iohannis regnum catlorum
uim Eatiatur,86 uiolenti rapiant illud,i etiam an
te Io annem hominum pnitentia mutare potu
ruit dei fenttiamf
Matdo MA R D OCHAEVS ad Sufa abduus,
: 86' cum Am per ie odio in ipium ac iimultate fai
ludti im eiTet,ut rex Periarum Affuerus iuberet in.
Hrv 1 terfici Iudzos omnes qui Sufi: arq; alibi in regno
eius etant,uei'timenta fcidit,fatcum induinafper..
fit cinere caput,cum clamore 86 eiulatu inceiit. Il
etiam qui per prouincias etant Iudi ieiunaue
runt, cilicioq; 86 cinere pro iratu funt, 86 deo
propitio,catdes quae in ipios graffatura erar,ueti`a
eii: in autorem A_man,quodq; ipe Mardochzo ac
Ibidema Ifraflms facere intenderat , hoc cum affea
clieatq; aientatoribus fuis paifus cit . Tam cito
mifeticors 86 iuius dominus,86 eosliberat qui in
confpefu fuo fe humiliant, 86 illos punit qui im
pie Iuperbiunt. Mardochxus uero ip fe tam pra
enti periculo etutus,primum apud obtint!
it dignitatis loc,86 quant pnitentiae humiliatl
onibus fe iubmi`erat,tantum fuit exaltatus
lob.
A T ET I A M inteedum quaii quipec4
loba@ cauerint , : diriione fe coartant. Iob
quen; giabolus omnium ai\l\,Aitriiti\t_i`|ini19ltPr?I

.
/_.

,f`_ ' :` mr. lm'
l 'mens : porur,faccum confu,inqut,fu
per cutem meam,8C operu enere ca rnem mea ,
facies mea intumuta :,86 palpebra mese cali
gauerunr,8 confidenterair,H:rc : fum
que inqutate manus mear,cum haberem mun.
ad deum preces . Ecce in clo meus ,86
confcius meus in excelfis.Quod I' fic corpus uum
: : uir nnocens "86 mplex 86 rl.. .
I 'mens deumgb hoc folum ut humliratem proba; 3
rer,qd ncfacee oporzer,qu| 86 mulcis offen
dimus 86 ilaucs adhuc offendere non cefa
{
l DEM quia ngentbus oppreffus erumns !!!
ei iudrium aliqurulum fugillauerar , : ulum
ia&ando,86 cum deo difpurare concup|'fcdo,a do "
mino redargurus cul pam cfirerur, 86 air, Vnum
locuras fum,quod urnam non d|'x1'em,ec , I~!" _
uibus ultra n adda',ercer,lnfpenrer locutus
um, : : reprhendo 86 ago pnitenci in fa.
uma cnere.Sx : in fauilla 8c|'nere , qui :am
equo animo tantas tolerauc calamicates , in quo
ill|',qu mulco leuioribus ale muiranc , indi.
gnan rur,cum deo non difpurare fed pugnare ud 1
tur : : fcamus : propofit poenirenris effe
debear,memnerimusd.Qxib9ulrra n add.
N A B VC H O DO nofor regis n effrenatam
uperbiam

contundens
;
deus regno .
illum meme.. Niauch
donofot
e elecerae,|a ut procul ab homxnum confuecua Dani*
ine annos. VILcum : per deferra uagatus fir,
`fcltn ifi bos comederit , azus , pluuas,utos'pa
tiens abfqz eeco.Po : ad : ruerfus,agno
uit mundan' pocci n fu, fed dei effe arbrri,
gqpingeconfime ncmin elfe mun' eigs pom:
on. Poem.
. Ptit nx. vn.
reiii'tere,aut dicere ei,quare fic feciiiiueniam mg.;
ruir,86 ianirari ]; refcitutus,amplior'em ho
`norem adeprus ei`r pcenitendo , quam fuir quem
'amiferar peccando . In quo implerum illud !
mi , per Iaiam dicirur,Vias eius uidi,86 fanaui cum,
' 86reduxieum,86ipfireddidiconfolationes. `
M-as mi, I N ZA CH R IA legimus , iatan accufa.
lore. aduerfar_l` aranrem Ieiu filio Ioiedech facer
dreh. dori,prohibiru uiffe a deo eo quod ipie lefus poe.
Zacham. nitenriam : deinde iordidis regumenris
Yin quibus iam fe fubmiierar , exui, 86 cidari mun
da operiri iuffus, defiderabilem illam domini !
cem audiuir.Ecce abituli iniquiratem ruam,86in
dui te mutatorr'is.Qlam ergo magna poentenriz
uirtus , diabolo os obruir ne accufare : 86
prum fordes cinnocri purirare cmurar. _
_ V T fminis quoque aliquot uereris in'.
Maria fo- Pcrumenti demus exemplum,Maria i'oror Aaron
facerdotis,86i le etiam Aaron Moyii arroga neer
detraxeranr. ed alter ilarim commifum doluir,
86 ueniam accepir , altera quia paulo peruicatiot
fuir, lepram incurrir. Orauir pro ea Aaron , ora
. uit Moyfes, 86 ramen dei iudicio damnata , exa
tra cafl:ra propellitur, nec nifi peraa feprem di.
erum poenirenria, ianitarem recuperare, 86 in ca
fra redire poruir.Non tardes igitur(_ut Ecclefiaili
cus inquir,conuerri ad dominum,et ne differas de
die in diem.Subiro enim uenir iraillius, 86in tem
uindirae difperder te. '
Qc pnitentia peccatorum per_ex_emP
assomme Sar : Q1 '

\
F LIB En
S I ISTIS mr.
(quosquamuisfanosad
ramen defcendere primorum paren
tum cogebat przuaricatio)tantae cura: poe
nittxclo deliorum fuit, quanto magis nobis elle
debet,quibus per faluaroris aduentum legis male
dio folutis,pateat aditus paradili Dies quem il.
li diu in eenebris expec'l:atunt,nobis lucer,nec iam
in Chriio credentibus quicquam expeare neA
tel1`ee&.Si poentendo latisfecerimus,hine deced..
tes ad beattudinem tendemus.Inlpiciamus
ergo etiam nouitia nolrort exempla,ut ipforum
feqxentes itudium,ad|'pifeamur86 gratiam.
1`_ in euangelio praecurforis uox ell', {
: enim regn .
_-; - ._
caelorum.Ec ut qualiter agenda eTer,in fe offende Mirtha
ret. De camelorum pilis textum habuit indumen.
tum,zona pcllicca pratcinus erat,locuftis {
Ftriep melle uel'cebatur,lugubris>86 afper ueititus
peccatorum triflititiam indicar, zona pellicea cat
nis morcificarionem telcatur ciborum uilitas ie;
unium ablnentiamtp commendat.
P O S T Iohannem eadem lane uox dominicae
praedicationis initium fuir.Pnitentiam agire,ap !
propinquabir enim regnurn caelorum. Sola pecca
titurpitudo ad poenitendum mouere debuit pecca
totem , quanto magia cum eriam ea promittitur
merces,qua maior nequit dei`iderariiEt certe fi re
gnumterrenum oferretur, nullum laborem refu`
geren: mortales, nullum periculum declinarenr.
Oiferturautem clelce,86 a uits ad uirtur rerra
hi non Retraherenturfalt quando prat.
mij l'pe nolunt,pcenat terrore,qu manet obdura
tos dicente icriptura,Cor dutum habebit male in `Ecd'i.; '
SS
an - DE POENI-. rec. neitfzx. no.'
nouiimo . Aut fi uerbis non , crer_!crerrl
faltem exernplo,I _ ` I 4
Crum, EC enim Ierue peccator , innocens clotxxia.4
mmh. + nus in deferto [ manere non dedignatur,qua.
draginta dierum media ieiunium protrahere non
recuiat , 86 ut hominis in deo naturam agnofcas,
efurfit.Deniq omnia illa qua paius ePt,ut
te redimeret non inuitus fu(cinuit,tu ut ilii(quem
quotidie ofFendis)reconcilieris,exiguam poe niten
tix fatigatioxiem ( detretas, 86 erga illi _
ingratus,86 erga teipfum impius. '
mno R E S I C EI poenitentem latronem`, de cruce
euolat ad paradifum refpice poeniten_tem negato
Paulus rem,princeps conituitur apoftoloru, reipice poe
mhz, nitentem perfecutorem uas efficitur .
Zachzus. fpice poenitentes publicanos,Matthatus de Telo,
_ Publica nio ad apololatum uocatur.Zachus Iefum hol'
nus meretur accipere , 86 ille qui in templo luga
peus pugnis planxetat, 86 Hagitiorum confcien
tia fufpicere non (: aufus,redit iufifi..
' catus.Nunq uid tantas iitorum quant aie
cuti iunr,re'participem fore di`idis,ii imi `
~ I `:acuti fueris poenitentiam.
. A D D A M V S tamen 86 his cplures alios,
ut ex ipa poenitentium frequentia,mult
deteaabiiror appareac obftinatorum duritia.
_ Marcellinuspontifex Maximus Diaclefiano 85
Marcelli' Maximiano perfecuroribus,rormentorumim
ml P393' manitate perterrefa&us,diis thura pofuerat,
in Campari iam difceclens, coram. LXXX.
epifopis a&itit,cilicio 86 cinere opertus,confitenI
peccatum fuum, ac petens pro ea ab ipfis Iibi ?
._ naminiici any decerni,Qg_ribusarb_itrit'i in praflg,
,_
... .
Q
IBEK Im.A ` " ed \
dem reeipere nolemibus , ipfe in re (
liti Pontificatum depoi`uit,corpori fepulturam de
negauit,execrans eos qui ipium non iiuiient fu..
per terram putreicere ac diiI`olui,8C confeiim Ro,
l

mam ad martyrium ei reuerius, ultro exponen:
fe fupplicie modo expauerat. Decollati cada- '
infepulrum iacuit,timentibus Chriianis uio~
lare pontificia interdi&um . Sed Petrus apoitolul
nou apparens Marcello presbytero, illud iuxta
corpus Iuu-mfepeliriiui1`it,dignum eE`e aierens,
ut qui iecum pecauerat,iecum Heuerat, fecum re __
cumbs(gn{7r"tu{OQV P i'
IA B Q nazione er a,
fed fproieifione Chriiianus dum inter regis Pet. ?!
farum aulicos honori przcipuo haberetur,ad ex- uam
ercendum idolorum cultum prolapius efr .
poenitens animo angicoep1't.Et cum pa.
Iam feChriitianum eife , 86 deos uanos faliosque
defpicere diceret,ipiius regis iuiu fupplicia pertu.. _
lit,membrarim artculatimque diif&us,Inde alij
denodatum,alij intercifum cognominanc,ego po.
( deattuatum dicerem. Nihil ramen refert quo
cognomento appellandus iit,fed magis confidera
ri decet,a quanta perditione per poenirenriam li.
beratue, ad qualem Peruenerit gloriam , utin .
clitiiimis C H R I T I marryribus annume.
ratue fir.
BONIFA CIVSAglai Roman: mano _
nz difpeniator , ( illa inhoneire` uixerat; ohm
86 fub periecutione ad pnirudinem '?""
ambo conuerfi,finem perniriofz uoluprati itam
unt , atque Roma Tharfum peruenienres, cm
omnia quae. iecum habuerant , _in eleenpiinaa
" _" 88
mi PoENxT.PzcC.Pl*lt2"x ).
pauperum diitraxiilent`,-illa' in monaiierio
una fanimoniam mitaculis probauit, : mat
tyrio coronari dignus fuit.
M N A C H V M,qui neger de Scythiotico c~
lnonach nobio ad ciuitatem curationis grati profe&us,in
quidam
) grauiorem anima fuse morbum inciderat,
caftititatem uertens in libidinem , cum puero qui
meretricio coitu l`uiculerat,reuerIum ac in omni.
um fratrumconfperftu fcelus public confitentem
miieferabiliterrp lugentem,Moyies abbas 86 ipfe
flens excepit , arq: dies aliquot cella carcere cafti..
gatum,in priiinum }: 1384
is,qui mortuus fuerat peccando, poenitendo reui
xir . Pocuit quidem crimine quod occultum eraf
dimmulato , abfqz rubore redire 5 fed time
manifeius fieri 86 mundari , quam in die
iudicij mult confuiibiliis detegmultocg infelici-
us in igne illo inextinguibili fine fine cruciari.
VI CT OR I N epifcopo dum eremum im
coleret, diaboli dolis qui fe foeminam effinxerat,
epfcopus
capro tanto dolori fuit femel perpetrat forniica
tionis crimen, ut mambus in fiffuram ligni impar
cris, herba cruda 86 aqua ; per triennium fe
uientarit. Polt haec miraculis inlignis epifcopa
tum Amiternenfem ful`cept,magnificeq; rexit,86
Nerua: perfecutione martyrii triumphum tepore
tauit,magna poenittis angufia, magna : poc

lL\
nitentiam epifcopalis dignitas,fed utrifque maiul
deuio periecutore uioriz pratmium.
Dauidmo
DA V I D monachus in finibus Hermopolis
in latrocinis exercendis ztat confumpierat, 85
. tandem poenitenti duus monachum fe fecit, 85

de lupo in agn uerfus,ita uixit,ut angelo :
.r.
f.
iuoa fibi a deo cdonata : audre. MYf'S
M OY SE S Maurus 86 ipfelatrocniis Aeg)/4 "" 1
ptum agitauerar,fed Anachcritarum imbi unam
contemplatus monachum fe fcc.Pcxnitendo gi.
tur murauit rhiops pcllem fuam, 86 paxdus
crates fuas . Etenim quinq; 86 fcptuagima annos
deo in olitudinc feruiuir, annos cella inclufus
pcrmanfit,ad noem Rans orabar,panc
ranrum 86 aqua fuiccnraba:ur.Dind chariraris
operi fe accingcns , nou pcragraba: ()
tuguria , hydriasquc corum aqua rcplebar,
ut procul hauum pctcnribus laborcm ckuarec,
gaopfco racirus redibar. Sic facicndo, qui pri
us hmicids nfamis fuera: , faus :Fc fanrfratc
clarus,8C qui quondam rapinis tcrram 1`nfc&au
;ar,rgnum rapuirciorum. `
B A N ON E quocp in Gallia, Ban m~
monachum
acores faum
dcfpoliarc acc:flxcrat,
folrus mus,6 quiin
ui
in monaic mchll .
rio cella inclufum uixfI`e,manus acpedcs ui nculis
fcrrcis oncrafghordcacc panem cncre mixrum
fita`,carn uinoq; ab(h'nuiH`e`c|'lc pro Pcratu,
lapid pro puluillo habuifc fcpae,dum laudes deo
dicerer,und lapid humera fublar rnuiH`.Qyi
bus corporis fat|'gationibus,graul`imor qun'.
d crimin rus,catalago afcribi mcruit fanoz "
A L B A N V M furore prcirum pam' mm
muliife conat, 86 pcrcgrinarions perpetua: la..
parrcidii crimen diluiie , 86 cum martyrio
confumptus 1Tr,corpors eius tau lcprofos m
datos fuiI`e.Nmo grur dcar,Maius pcccat
Vm_,qua'1 ur uenam . Null grand: Ha.
`giriucPc,_quog1 non _dclear pniculo. $8 I
7
DE POEN1. PEC. PER EX; NO.
I V LI A N V S cognomento hol'pitator, erfo
iuliailua re magia qum furore patentes interemitr. Cm
hofpitl enim fummo mane domum reuerl`us,in luo uxoia
391.
risque cu bili dormienres offendil1'et,putauit uxo
rem elfe cum adultero , 86 eduo repente gladio
ambos transfixit.Vxor autem antequam ille ad.
uenil`et,ad eccleliam perrexerar . Re tandem co,
gnita,ubertim Heuitgutque commili ueniam pro~
'mereri polTet,reliia domo prope Huminis rip,
ubi multi uado tranleuntes deperibant, Xenodo.
rhium poluir, 86 uiatores tedio accipere, 86 na.
uicula rranfueare gratuito coepit.Polirem di.
uinitus dium libi audiuit,qud culpam eluiiet
holpitalitatis merito.Pa rentum ergo interfecfizor,
per pnirentiam laus czli habitatoz.
enebau G E NEB A VDV S Laudunenlis epfcopuo
cm uxorem , cum qua religiis caula diuoreium
illlso
fecerat,cognouili`er,feptem annos in ecclefia clau.
{ peregit deens peccatum fuum,atque illud .
dem libi condonatum elfe angelo nunciante didi..
tit .Et eiuld angeli iulu fano Remigio
menli epifcopo in locum luum rel%itutus,caurius
uixir,quiq; ante peccatum innocentior erat,
uggrus peccatum lanior fuit.
"nh yt. E V A G R I V M presbyterum eximiae la !
l
rudinisuirum,c eremum incoleret , nelcio quod
detraionis uerbum lemel protuliffe rradu nt, 86
propermanlerit
Yuo eo le ita calcigali'e,ut
nec prius dies quadraginta
teium fubierit lub di.
quam
fe fatis pro delio fecile cenluilfet . igituc
. per prophetam dicitur,Iufkus cum ceciderit , non
tollidetur,quia dominus lupponic manurn luana,
: lclliccrpggnirndo relurgar 86 relurgengloigh1
.1.u-nu meme. .

nomen non amittat.


M A V RI L I V S Andagauenfis epifcopus,
dum expeatur donec miiale facrificium pera Maurilio
gar,inrerim puerum quem ba ptizarurue etat, ui pifcop.
ta defunum comperit.Su'q; id negligenrae im
putans ufqueadeo doluit,ut relia ecclefia nauim
confcendena clam effugerer. Forte fanuarij cla
ues fecum tulerat,quibus defmanu in mare ela
exiimauit eo indicio fe prorfus epifcopatu indi.
gnum,atq; inde iam propofuit,nunquam fe in fe
dem ( reuerfurum,nifi inuentas ; ad fe re.
` tulifl`er.I`ranfmiiIo mari, uefte feculari indutus,
cuidarn rncipi u'iro o peram feruilem locauit,oli
eius aus.Septennio fic perarrro a clericis in
` uenrus 86 cognitus,nolebat cum illis redire pro..
pter clauium illar cafum.Ipfi ergo (quas epifco
pusrequirebatklaues in medium proferunt (eas
aurem in itinere capro pifce 86 exenrerato inuene
rant)Itaq; iam manifee dei uluntati conrradi.
:erenon aufum,cum alacritare fecum reducunr,
quem pauloante earundem clauium argumento
in mari periffe fufpicari Heuerant.Maurilium igi.
zur ex epifcopo culpa feruum fecerat , fed turfum
ex feruo epifcopum fecit : pnitudo, 86 poll:
poenrudinem uitae fanlimonia exrulit fupra cae.
lum.Fama efr cum reduclus effet, quamprimum :T
ad pueri illius urnam proirrari orafI`e,arqr ipm I '
morte fufcitat baptifmo pfudiie, rant i uirtu .
te diuina crularat pieras pnitenriahumiliatii.
M R O N E M confei'orem(cuius corpus Maron
Verona: pofitum uenerationi habetur) cum poe.
nieentilaborem fubiret,compede ferrea fe -
"xiffe
Y I traglitum
Y _ 63,86 clauemqua
nexuzc_l_iiIol5ien
SS im
_az DE POEHIT. PiECC"P`.ER. EX. NO.
bantur,in Arheiim Huuiurn proieciiIe,atq; orar...
Ie,tunc illam repertam confpiceret,cum : omni
culpa labe purificatus nde non po[t multos
annos,intra capti piicis uentticulum repertam,ei
que reftitutam.Sic illum compedem depoiuiiIe,ui
:aq: defunum,uiuere in beatitudine coe@

piiI`e.C optandas pedicas,per quas uinculis ex..


' e diri licuit peccatorum , gratanterq; exclamare.
; domine uincula mea,tibi facrificabo ho
Riam laudis.
Arnul A R N V LPH V S quoq; Lotoringiae dyna
phus. Pces, Caroli magni imperatoris auus, cum relio
epxfcopui dominatu Chriio in folitudine feruiret ,anulum
Iuum in Huuium Moiellam iacocauerat, tc fe pro
delizis deo fatisfeciife crediturus, cum ille repert9
redderetur, Poea Mettiis epiicopus eleus,
cum diu ecclei'iam optime rexiiet,allatus efi: ei pi.
fcis in cuius intefti nis inuento anulo deo gratias
gir,nec ramen pnitentiat rigorem remifir,quin`
imo dimiifo epiicopatu eremum repet!'it,86 ad fo.
litudinis anguftias reuerius,diem iuum obit,nC
amplitudine fruitur patadifi.O quam bona poe
; piicatio,cuius hamo fuffocatur Leuiathaf,
86 trahitur thefaurue immortalitaris.
S I quis : mire,qu aquatile animal,uel cla
ues illas,uel anulum hunc deglutierit;cum eiufmo
M7' di cibis non uefcatur , legat in euangelio didracha
mam quoq; in ore piicis inuentam, 86 utrumqrdi
uino fatum nutu nihil dubitet, quipp e alterum
' procuratum eit,ut haberet Petrus,ci pro fe 86 do
mino tribut iolueret , quo ( Ie folutol
Antoni, peccats cognoicerent.
abbas.
A NT Q N10 abban'A1xangrinomfpiili
LIBER . 475
nifumlegmus aliquando : ab angelis in clum
fni,86 dum ferretur,malos : impedi
re conaros,obi)'c|'enres ea quae olim ipfe in (ecu.
lo uiuens commiferac fed ab angelis repulios
aferenribus , ea omnia monachali profefione
delera effe, nec quicquam deinde fuper extare,
quod ab ipfo perperam faum argui poH`et.Ho
modo ipfum fatan liberat,c1os
diH'e,86 rurfuxp : ad rerram.Si fic excutiun.
furranrz pcrfecftionis homines,quaIiter qufo iu
dicabtur , qui nullo pnirenri genere illa quae
iure exprobrari poiTunt,decruere curar, 86 pn
rendi rempus peccando coniumirur, de quo dici. Iol.1.4'.I
Dedir ei deus locum pnicenri, 86 ipfe aburirur
in fuperbia.
H I N C EST quod fancfis uris maxima: fem Iohanms
percurz fuir,ut peccanres rraherenr ad phirenri apoolus
am,quoniam 86 fine illa infelices,86 perillam bea Pro quo
tos fore non ignorabanc . Iohannes apoolus (uc dam mue
quidam tradunr)peregre proficxTcens,iuuenem c ne
uerium apud epiicopum reliquir,86 ut grande id
dam depofirum cuodiendum commendauit. At
_ cum tediTet,illum difceffe comperie,86 comme
aneium fubfidendo1arrocinari.S:a|:imque
confcenfo equo perdiram ouem folus quaefirum
abiic, fed ille uenientem confpiearus , praz pudore
equum fugere cpinlnfequi ueroapoiln
lus 86 ucclamare , ur pa :rem expearer, qui pro
filo rationem deo reddere paratus effet, fi fecum
modo reuerri uellet.Commotus_"tanta apoflol .
lictudine iuuenis,a:q; erga : pierare ubiitir, re
drjr,pniremiam egr,ec de latrone tandem epifco
pus fieri : magisque angeliin _salie :
SE Y
on P1aNr.Ptc.Pna.'. nx. No.
~iunr, iuper uno peccatore pnirentiam agente,
LUCI . quam ( nonaginta nouem iufcis,qui non inl
: poenitenti . ' '
A N D R EA S apofrolulus cuiuidam Nicolai
apr, Pm iam fenisfornicandi inconrinenri uehemrerdo
adam Ni, lens,ab hora rerria ad nonam deum pro illo cum
who lachrymis obfecrafle dicirur , deinde c etiam im
edia fe conficerer,die tandem quinto de czlo fib a
domino audi`fTe:Tua opera o Andrea Ni'.
colaum quemamiferam,inueni .Qxorufquifque
eil, qui fic fuum lugerer delirum , ur A poilolus
alienum.
bmi, B A S I L I I quoqz magni Rudio arq induftria
.P gld, is qui diabolo fe mancipaueraperaa poeniren.
tia, liber euafit.Coac.ri funt maligni fpirirus red.
dere chirographum,quo ipfum deuinrfium
nuerant , cum pnirenrem tenere nullo modo poi
i`enr.Er faun dei feruus,qui fuerar diaboli.Ita
86 Baiilius ouem de faucibus lupi erepram gregi
ecclefiae reddidir,86proximi falurem lucrum fu
um fecit.
Mmnb M VTI V S abbas cuidam iam animam
al ri,deum precatus trium annorum fpacium ad por
rero. nirendum impetrauit,
_ fanumque fecum ad ere
mum duxir.Er ille cum triennium peccata fua lu.
xifTer,in uigiliis,ieiunis,obfecrarionibus, deceifit
fecurus. Er cuius ope uir rermin prorelauerar,
eius 86 manibus fepulrus in domino quieuir.
Egidius EGIDIVS Arelarenfisabbasdummifm
Ilbbaslf celebrans pro quodam regis Caroli delo quod
If? C3 nulli confiteri aufus fuerar,preca retur, fchedulam
' -fuper altari reperit,in qua reuelabatur peccarum
66 ablgaris merito conctgebarur ,rnv!
L l D le lille

.d ille le peccale . Hint pater quantum


'proficit peccaroribusiullus precatot,ut pene de.
perantibua eius orario faluti lit.
SIQVI DEM E Gddis Cluniacfis aba
batis monitis,quidam ex przdone monachus fa Oddo ab.
&us,dum e uita decederet , beatam uirgmem baspro
appatuiffe dixit, iubentem ne timeret, eo quod
Oddonis meritis ipfi peccata omnia remifla el'.
fent: Fecit iraq; magiftri ian&itat,ut difcipulus di
fuum fecurior obiret. .
ANTONIVS OR DINIS fratrum mi.
norum,fed ipfe magna: uirtutis ui r, cuidam con Antoni?
pro altr
fitcnti, quod ira concitatus patrem calce ferierat, ro i
calcem illam abfcidi dignam dixit. Ille id pro pec I
i

cato apponi ratus domum abiens , pedem fibi
amputauit . Poltea reuerfus cur claudicatet
cum ab eodem rogaretur , Impleui, inquit, quod
dignum iudicai . Obltupuit hominis patien
eiam Antonius ac fimplicitatem , qui feruandum
(ibi duxilfet , quod_ increpationis caufa dictum
uerar.Et pro illo deum precatus , membrum qd
mutilatum erat,integtum fecit, arq; utroq; pede
ambulant abrir qui uno uenerat.Profecto qui fic
doluit fe patri irrogale iniuriam ,dignus fuit 86
pro quo oraret Antonius,86 cuius miferere deus
Nec ramen laudamus pnitentis fa6tutn,i'ed ex fa
(to poenitentiam peni`amus,cui quod fimpliciter
credidit feliciter ceiit. '
Omiue quoq; abbas cum alquem ex ita
tribus i nimiei fupplantione in nequitiam deie Patomius
accepiiTet,conquiel'cere omnino non poterat,tan abbaspro
diu pro illo pteces offerens deo,donec ad poenitcna . frartibusi
wnuerigni elle ctrtior iieret.
476 DE POENI. PEC. PER EX. NO.
P I A M O N in Scythiorico monaero petffa
Pamon r firaris }5sby,d miif facra cficerer,ange1l
presbyrer domini uidir,qui monachorum nomina in codice
,P fflbllss
partim Icriberet,partim Icripta delerer. Viia ergo
monachis explicans,eos peccato obnoxios com
perit,quorum nomina Iubduci uidit . Ac tamdiu:
cum illis lugens ueniam orauit, donec iterum ap.
parens angelus,etiam illorum nomina confcribed
.ret quorum ante 1:.111:;; qutum
roris prius conceperr,ra ntum deinde ! funr,
cum poFc poenitenriam Ie quocp confcripros in cz
lis,ac in libro uit agnouiienr. -
. Thcophl' ET HOC Ian,quod mod dicemus exema
lus faliy` plum,magnat erga poenitentem mifericordiat iu
clicium efc.Theophilus presbyter in Cilicia ab of~
ficio archidiaconatus periniuriam eiec'ius,diabo
lo chirographum confecerat , quo fe illi tradebat,
Chriio repudiato , fi mod per illum digniratem
>amiiam recuperaifet . Cu nq; priitino honoris lo
co ; eII`et,ad fe rediens,uehemrer a nimo
coniiari coepir,86 ad beatam dei genitricemlvla
Ariam uirginem conuerIus,auxi1ium cum lachr
4mis implorare,Igirur diebusquadraginta in lu u
iugique upplicarione perais , apparens ulg
confolara ePc,ialurem fperare iufiir . AG
rriduum apparens, peccarum !
mifium nun ciauir.Arq; il1e(ne tanta dei erga pr
catorem poenitentem pietas ) public in ec
clefia peccatum fuum confeus ,uifa enarraufa
ac deineeps ira fan uixit , ut miraculis nobili
tarus fir, .
j Beati qui Ati fune igirur qui lugenr , non rnundl'add
lu gent, ucffaanon Prfcutiones,non corporis
Lrsniv. mt~ ,-._
Iuorum mortes,fed fua aliorumq; pee.
i:ata,Nihil ita diluit maculam ctirninis,ut lachey..
ma pnitentis.Huius exundanshumor,animam
puram reddit ,8C ipiritali replet iuauirate , pecca..
triiiitiam moximmenfi fpe rperat,
ut qui prius gehenna: timoreHeuerat,iam auidius
Heat beatitudinis defiderio,8 incolatum fuum,p
Iongariconqueratur,diH`olui cupiens8C elfe cum Philip.:
Chriio. `
P E T R V S culp am amare Heue- pmu*
ar,8 ramen idem impetrata uenia,8 clauibus re !
gni acceptis,8 fummi pontificatus oficio fibi de
iato,po: domini ad caelos al`cenfum,uix ullo die a
lach rymis temperaie dic|'tur,atque ad eas identi.
dem fiecandas,lineum linteolum de manibus nun
quam dimifiife. A _ " v
A R SEnium abbatem ob frequentes lacht .. Arfeniug`
masHuxis cilr's,turgidu1is ocellis, fuffufiscy ru o !
regenis fuife ferunt. _ _
V I Ncenrium quoq; przedicatotem ad lachtyd
mas promptiimum extitiie legimus , fed d'af~
praecipue,cum ialutarem hoiiam oH`e`rrer,'corpo
118 fanguini Comrnunicaturus. 1_~rcf S -
F R A N C I S C O minorum patri, : ai paie; :1_
Iiduitas hebetauerat uii`um,86 cum oculie parcere' ,mum
moneretur,refpondebat,haud eietanci ipios cor. '
l'enfus,uteorum cauia lguefcere debeatdee ' I
uot mentis,uigor,qui cette (" alitur,8 perY
lachtymas ad deum acceifum parat. _ f
D I V V S Hieronymus,praerer ! Him, , '
: fuanguiias, quas ad Euiochium cribens ? '
enumeratQxoridie : lachryma,quondie ge
Vmitus,Qualiauteniillas coniolacione terminare .
DE POENI. Pl'.CC.'PER. EX. N0.
493
[ fit,declarat dicens.PoH: multas lachrymaf
: carlo nhaerentes oculos, nonnun uam .
baragminibus intereie angelorum,g6 laetulgau
densque cantabam . Poll: te in odorem unguen
Cantin, torum ruotum curremus, '
. C A SSI V S Natnieniis epiicopus, quotidie
epiicops. miffam celebrs,euchariPtiam i`umpturus,crebro
in prorumpebat.Et dominus cuidam pref
bytero per uifum apparens~.I,ait , nuntia ,
uti operi ( incumbat , natali Petri
an 86Pauli apoftolorum die accepturus laboris mer
cedem.PerfeuerauitCa `ius,86 anno demum ie.'
primo po&,i`ed eai pdicftum : die uita defun
usup modici: lach rymis gaudia pcepit zeterna.
S E D quid { tantopere fleuiffe miramur, g
flendicaufas d peccaient habuerunt, cum etiam
ltfus. dominus Iefus Chrifus agnus immacua
Chrius. latus,qui peccatum non fecit, nec dolus inuentus
: in ore ei9,lachrymas inrerclum fudiie dicatur
.Ptri.z.
Luc: . rififI`e nun@ 4 Fleuit Ieroiolym inimicorye
circundandaimfunditusq; diruendam,id et, ;
mam uitiotumfeptam multitudi'ne,diaboli prxa
10.114
dam futuram.Fleuit in monumto fcetent Laza
rum,hoc efr peccatorem longa delnquendi aii`ue;
tudine mortuum,86 fcelerum purredine corruptu
de quo dicitur.Cp utrueruntiumenta in iercore`
Iohelisu.
fuo.Et fldi ergo nobis exemplum reliquit , 86 cur
Here debeamus fimul monrauit.
I N S V per iis quipoenitentiae iugi Iubire afper
Idem. nantur,cminatur dicens:Nii"i poenirtiam habita
Lucam; i eritis,or'es Iimiliter peribitis,ficut illi decemov
fupra is ceciclit turris in Siloe,86 occidit eos.RUf~`
Irl-lzl
fue idemper Iiaiam promiifis nos allicit _QQ 4 Si
~ ` : IIII. 4.19V
86 quicfcacis,l`alui ilcntio et
' in cri: Fortitudo ucH:ra.Ec itcrum,Adannun.
ciandum manfuet|'s,inquir, mifit , uc mcdercr "
contriris cordc,8 prardicarm captiuis indulgcn
:iam , 86 claufis aperrion,uc przdicarcm annum
placabilcm domino, 86 dicm : deo ucl`tro,uc
confolarcr omnes lugcnts,uc poncrcm conl"ola_
toncm lugenribus Sion , 86 darcm eis coronam
pro cinr,olcum gaudii pro lus.u,pallium laudil
pro fpiritu mroris , Cum hzc im fin: , quis tam
auerfus l`t,ri fibimcc infcnfus }; iratus,uc poe..
nircnrizlaborcm , au: recufcc tca mzrczclc,
aut recu fare audcar tanto propofiro fupplicio
_ S E D iam etiam fminarum,quChrii`t fe fm,
cura: funt pnirenriam parumprr conrcmplcmur
ur (alum pudzac nos qui uiri fumus, uirturis
genere ; uinci ac fupcrari.
M VLI R illa de euangelio peccatrix in alie _
na domo quarfiuit faluarorem,quoniam in fua n ?"mUK
habcbar.N enim habita: deus in corporc fubdi. :sn .3g
to pcccatisonfciti ergo limulis a&a,illuc ubi plead
Iclus accuburac,irrupir , acceific retro , 86
eius lachrymis rigauir,capillis rcrfir, olculata eli',
unguento perfudirondoncurq; ci pcccara mul
ta,quia : multun'1.Aducnrat pcccacrix , 86
pnitudinis humiliation: abijr "anc~`a.Dcniq| di.
mirc' in pac,qu rurbauerardolor uirz mgoris.
P L O R A NT I ad monument Maria do.. .
minus anccquam apofolis apparuilfe dicitur, ?
quiailla
ubcrius udic.Cum
rior confolari
Hcrr(uc
meruir,
Iohannes
": lachrymas
inqu|'c)in- hm '
clinauic 86 profpcxitin monumn:um,& uidi|:_
lues _angclo|,unu_n; ad apur,8C unum ad
/
430, DE POENI. PEC. PER BX. N.
Paucis uerbis tota poenitentis ratio eornpraeheria>
fa . Qui enim ad pnitentiam conuertitunpri.
mo le peccaife dolet , 86 compunus lachrymac
emittit, deinde inclinat le dum humiliatur , 86in
monumentum prolpcit,dum anteaa mete uol.
uens quid mali commiierit,quid boni omilerit,c
fcientiam exa minar, 86_ fingula quaeque diligen
: perp:dit.Tunc autem angelos uidet,cum iam
eonlanti animo angelica! conlentit iqlpirationi,
86 unum quidem ad caput, alterum ad pedes, ga
conlentiens a principio ulq; ad finem perfeuerare
debet. Poltquam autem petfeuerauerit, reftar ut 1
uident Ielum,non in terra fp'ultum,fed iam de'ui' l
@ta morte in carlo triumphantem,quern fic
perlea conlummataq; beatitudo . Y
V T E R G illum in lua patrisqit` gloria' alpi
plorantes cere mereamur,prius eundem imitari debemus in
P0ft If' lua humilitate. Idcirco dum crucifigendus ducere
fum turpopuli 86 mulierum turba cum lamentis llt
86 eiulatu lequebatur, ut fcias quia hi uere fequ'
tur lelum, qui per paenitentiam affligturc : l
: fordes imbre lachrymarizeluere feinant.
Cham. C H A N A N AE A quoqz mulier non medio
nata muli cris pntentiae nobis exemplum reliquit. Nam
er in eu- 86 ipla Ielum clamauit,mileticordi eius im.
gdm plorauit,repul la non recelit, defpea le fubmifie
Muth' 15 Qxamobrem filiac quae male a daemonio uexaba.
tur,l`alutem( ut uoluit)impetrauit.Ita 86 tu,fi ani
mam tuam diabolicis infelatam fuggelionibus
dolisq; lubuerfam liberaricupis, ad pnitentiam
cuerlus orando clama,de milericordia dei ne dife
fidas, humiliate in confpeu eius , 86 l'i te ille EL
tim non audierit, tu tam petieuera, Cumulatiol
LIBE'R HH, i I 4" `e;,E'

gratin clatur differ?, fi t interim necfup licaa


tio ceiat , nec fpes deficit, nec titubat fides. nde
huic qua: prius ueluti canis conremnehatur,'po. '
(tremo eanquarn oprime de deo merenri dicitur,' i :
Magna E fides : tibi ficut tu uis,hoc eil, n
tantum ficut ! , fed ii uit etiam rneliua _ .
quam i. _ ' _ .~ ..
` I I QVI DE M Hetus quanta uit fit, Mo. Monk.
nica etiam Auguiini mater teiiatur. Cui pro fi. htm-
lio-Manicha hatre implicato , multum lugenti gumni.
, oranti diuinitue tit , ubi ipfaibi 86 mgm-,
illum futurum. Ab epiicopo etiam, quem ut pro `
illo oraret cum Hetu rogauerat,audiuit.Pieri non
, ut tantarum lachrymarum periret.
: tandem Ambrofii epifcopi praedicatione conf
t.ierfus,non folum errorem omnem abiecit,fed et.
iam errantibus uiam ueritatis monirauit,obfcu.
ra }; declarando,dubia edii'ferendo,certa con..
firmando,praua falfaq; omnia pleniifim confu
tando; tantum profecit pro filio lugentie
affidua folicitudo. _?
' ET quoniam maius peccatum,maioriindiget Mm? Ae
:nimaduerfione , Maria Aegypptiaca profibuli
uoluptatem cum eremi afperittibus commuta..
lit,86 deum quae carni feruiendo uehementer of.
f'enderat,carnis caitigation_eTplacauit. XLannoe
in deferto uxit, quia forca e tantundem tempo.
ris in obfcoenitatibus ": confumpferat. Antea'
fe ornauerat',ut hominibueplactret, nuda
f_I`it,ur placeret deo. Antealafciuis canribue , 86
delicatis epulis indulferat, a_iIiduis precario-'
Bus quotidianieq; fe farigauit ieiunisi` . iraqi'
XD. annorum labore ad ternquietis perknie'
~DE POENI. PEC. PER.\EX. NO. `
'W'
felicitatem ,tanrumque boni percepit pro ;
tentia , quantum perceptura etat mali pro obid
natione, ii poenitete noluiffet . In ea impletum eil:
illud per Ieremiam dicftum , Tu fornicata es cum
amatoribus multis, tam teuertere ad me : do
minus 86 ego iufcipiam te.
PE L A G IVA etiam illa quae cuntctas Amie..
chi fminasdiuitis,luxuria, libidine fu perauea
rat,Nonii Heliopoleos epifcopi pratdicatione con..
ueria Heuit,peccata confiteri cpit,86 non Pelag
am i`e,ied ptlagus om nium uitiorum uocitandam
eie dixit. Denique feruos fuos 86 ancillas manu
mii'it,opes pauperibus diftribuit, 86 reliis omni
busin monte oliueti iolitaria coni`edit,fexum .
Re nomineque occultans, di&a atque credita Pe.
lagius monachus.Tantum itaque : auierita.
te proecit , quantum ant delitiis . Sic
poemas effugit inferni,86 gaudia compatauit para
diii iummumq; bonum fummi malideclinatic
inuenit,inuento fine fine fruitura. 4
THA IS A LEXandrina Pannucij abbaa
tia induittia atqueexhortatione ad pnitentiam
conueria, omnia quae iibi meretricio quatitu para
uerat,in foto congea populo fpeante combuf
fit,euIdemq; abbatis coniilio,foeminarum mona
erium ingreiTa,cell Ie in_cluIit,lugens percatumV
pane tantm 86 aqu uitam Iuitentans,
ipfumqt dei nomen proferre non auIa,otabat di
cens;Q1iplai'ma&i me,mii'erere mei.In talilabo
re triennio exato , Paulus Antoni diicipulus in
quiete,uidit iupta czlum cubile auro gb
msrp refulgens, arte ineffabili ac decor: conihuA
cfi:um,86 cum rogaiIet,_an illu@ Antonio c1`P*`
. mr. +85
ntxirii,accepit,non Amonio, fed Thaidimererrfe
ci. Edua ergo de cellar carcere, quinrodecmo die
migrauir ad dominum,86 rhalarnum felici`
eer poiI`edit,quia rerrenum 86 impudicum aliqu
do poifediie culir.
T H EO D OR A commifi adulreri confcia ;
uirumreliqur, 86 inter monachoslaruir Theodo.n~
rus dia; ubi mulcadiabollreneamenta uicir, :
hoc p&\m , qud cm infimulrecur (.
nam quandam de le grauidam peperiie , parienri
animo tuligpuerum educauir ur fuum, annos fee
prem ante monaieri) Fore: permanfir, Rug
pn rea , Recepra deinde cum puero cella fe occlu.
fir, arq; ipfum uiam perfeionis impenf docuir.
Biennio " defungitur,86 a deohonoratur,
quam homines infamaueranr, Fmina m aurem
:u,''anrquam deceliife l'cirerur,abbas reuelat
one cognouir . Vidi: enim
-in czlo parari, ; ab angelis in fponfi cubi.
culum ingenti cum exultazione induci,tripudian.
fe fanorum choro,deoque laudes concinente. f
O inzlimabile diuinaelargiraris donum pniren
, pn- qui eri 86 adulreri
'
anarum peruenire.'
gloriam sdaru: ad
SED ET VIRGINVM lampades exa
enguenrur, fi pnrenriz oleum in : fuis ha.. Aurel Bil'
I here neglexerinr. Aurea uirgo Parifienfis mona- go
krij przpofira , quonianz inrermil folennia di
acono euangelium inepreadmodum , Ro.
Iam eripiens,ipfa fibi apponer,86 eius officio dea
fu ngi aufa fuerar, feme: arrogantie: accufans die
gniearem depofuir, annosfp feprem ella fua n
' ~ hh ij "
DE POEl*l!'l'.`lECC7.> !!! EX'. NO.
$4
difceffit Ibi etiam fedile iaciendum
s'ar,cuius para quae humero tenus confidenrem he
miclclo amplexabarur,in fummo clauorum cnf.'
pidi us ad pfalmorum numerum difpofiris hora
refceb_at.In ea fedili illa cm pfallere ueller,fefe col
locabar,86 innixa ququaginra pfal.
pr.. 5 mos perlegebar,finifro rotid,86 roridern in ren
go refupinara,pungenribus quaq; uerfum ferreis
aculeis . Dum ergo paulo infolentiotis eam
poenirerer,fponre : prarfidentiat depofirio..
nem,cellae carcerem,legendi laborermfedendi do..
lorem,ad hac quotidiana ieiunia,no&esqt peruin
. Hinc difcant ii qui aliis prarfunr,qux~
li pornitenria expiari debeanr fi deliquerinr. uia
mulrum quidem impurandum ell illi, etiam c in
leuirer peccar, quo reliqui uiuendi expla .
quoniam poil lapfum nulla eil: fpes falua
t`s,nifi erigamur per poenirenriam,prrer iam di
la exempla ,facrarum etiam fcriptur'arumcre.
brat prarceptiones ad illam fu fcipiendam nos pro<
uocanr arq; compell unr.Ifaias prophera. Qraeri.
finie. te dominum,inquir,dum inueniri poreit,inuoca.
re dum prope eil: . Derelinquar impius uiam
fuam, 86 uir iniquus cogirariones fuas, 86 reuen
tatur ad dominum,86 miferebirur eius, 86 ad de
um noflrum , uoniam multus eil ad ignofcenf
dum.Ieremias. euertere,inquir,auerfarrixIfra
imi., el air dominus, 86 non auerram faciem meama
nobis, quia fanifus ego fum dicit dominus, 86
irafcar in perpetuum,Conuerrimini filii ;
ree , 86 fanabo auerfiones ueitras. Laua a
Ilm4 cor tuum Ierufalem,ut falua fias , ufquequo m
rabunrur in re cogirationes noxiati Harcc_licilY 4
__r_._,

LIBER. XIII.
mnusexercitu deus 11.\; uen Ibidem.;
Paras ,' 86 Ptudia ueftra , 86 habitaba uobifcum in
Iocoiito Nunquid qui cadit non ( , 86 qui
auerlus eil non conuerteturi Per eundem prophe
tam ait . Si poenitentiam egerit gs illa a malo (
quod locutus fum aduerfus eam,agam 86 ego poe
nitentiam fuper malo quod cogitaui ut facerem
ei,86 fubito loquar de gre 86 regno , ut
86 plantem illud.Sin fecerit malum in oculis me..
is,ut non audiat uocem meam, poenitentiam agi
quod locutus fum ut facerem ei. Hoc _
idem in Iezechitle habetur,dicente domino.Si im ' '
pius egerit poenitentiam ab omnibus peccatis fu [
is qua: operatus ell,et cuitodierit omnia pratcepta
mea , 86 fecerit iudici 86 iuititiam , uita uiuet 86
n morietuiyomnium i niquitatum eius quae ope
ratus eil: non recordabor,in iultitia fua quam ope
ratus eil uiuet.Nunquid uoluntatie mear ell mors
impii dicit dominus deus,86 non ut conuerratura
uiis fuis,86 uiuatf'Et iterum. Conuettimini, int,
86 agite poenitentiam ab omnibus iniquitatibus -
ueris, 86 non erit uobis in ruinam iniquitas . Ec ;
rurfumzlmpieias impii non nocebit ei,in quac
que die conuerfus fuerit ab impieta lua. In Iohele .
quoque propheta legimus. Dicit dominus. Con..
uertimini ad me in toto corde ui'*o,in ieiunio 86 He
tu 86 planttu,86 fcindite corda uelra, 86 non uca
itimenta uelcra,86 conuertimini ad dominurn de.
um uec rum,quia bengnus 86 miiericors elt,pa.
tiens 86 multas mifeticordi, 86 pratllabilis fuper .
malitia. Quia fcit fi conuertatur 86 ignol'cat,86 re ` " "'
linquat poll: fe benedicfionem. De hoc Hetu 86 in
lzialrno glicitur Qui { in I\tlI1ryt_Iii,in Pflllmt
_ _
4; on Poem. Prc. Psa nx. No.
gaudio metent. Euntes ibanr 86 flebant.Venien.`
tes autem uenient cum exultarione.
' S E DI A M ad largiorem euangelii gratiam
u'anfeamus,ubi poenitentiz merces coepit effe bee
atitudo regnicaeleitis. Poenitenriam, inquit, agi
n"d'* re,appropinquabit enim regnum czlorum,86 Fa
mmh cite fruum ( pcenirenri2,86 Beati qui lu
genr,quoniam ipfi confolabunrur, 86 Intrate per
Matth _. angufiam porram , quia anguita porra 86 atta
uia ePr quae ducit ad uitam . Ac ne angufija ifts
. terreamur. Iugum meum fuaueeic,inquit, Chrio
us,86 onus meumleue. Nequeenim peccatorem
/~ ira deleanr quiet 86 otium 86 delitiae,ut uere poe
nirentem labor,folicitudo irque afperitas.Hinc
namque regnum czlorum nim patitur, 86 uiolen
mnh. ,B ti rapiunr illucl.Ergo fi manus,pes,oculus, fcanda
lizat tr, abfcide 86 proce, id efr ,omnes corporis
affefus ad uitia pronos per pnirentiam fub a
Ibdem ac repelle . Melius efr fine his inrrare in re.
gnum dei, quam cum his mirri in gehnam ignis.
Ibidem conuerfi fueritis,86 efficiamini ficut
uuli, non intrabiris in regnum caelorum , Non eil:
uolunras,inquit,anre parrem ueitrum qui in car.
lis eIc , ut perear unus depufillis . Qns autem
4,)M1,; puiillus efr, nifi qui poenitentiae humilitate fuba
: fl Vnde 86 procidenri Ieruo fuppliciterque
, roganti debitum omne climittitur, 86 N ueni ,in
lbidmh G : uocare iuPcos fed peccatores ad poenitenri
. Beati qui nunc fleris,quoniam ridebiris. Ete.
Lucas. nim maius gaudium erit in clo uper uno peccaa
tore pnirentiam agente, quam fupra nonagin
ga nouem iuftis qui non indigent poenirentia.
L. ' ` A Q HANC NQS EI ! hvli'
,I Lusen . ` " _
tur ,per quam ipfe ut apoiolus , meruit.
Abijciamusopera tenebrarum , inquit,86 indua.
mur arma lucis,fic ut in die honefte ambulem us,
86 Expurgate uetus fermentum,ut fitis .
fperiio, 86 Gaudeo, non quia contrilati , fed ;g'.m"
quia contrilati : ad poenirentiam . enim "'
Ifecundum deum triftitia e&,pznitentiam in (;
lutem itabilem operatur . Seculi autem triiitia
mortem operatur.Idem monet86 dicit . Deponi. Ephei .4
te uos fecundum prifcinam conuerfationem .
rem hominem, qui torrumpitur fecundum defi.
deria erroris, renouamini aurem ipiritu menti:
uerae , 86 induire nouum hominem qui fecun.
'dum deum creatus in iuitia 86 fantitate ue.
rtatis ._ Idem ignauia torpentem excirans air, _
Surge qui dormis,86 exurge a mortuis,86 { 5Phf.f
nabit te C H R I S TV S. Poenirentibus quoque
quorfum uiam fuam dirigantofiendens, inquir,
.Deponentes omne pondus 86 circunans nos pec
"cat ,perpatienti curramus ad propoiir nobis e 1'2"
certa men, afpicientes in autori fidei 86 cfumma
tori Iefum, g apofiro gaudio fuftinuit cruc,
I ACOB VS ITE M Apoftolus ad pnie
tentiam nos inuitans . Subditi, inquir eiote deo,
" aurem diabolo,et fugiet a uobis.Appro. _
pinquate deo, 86 a ppropinquabit uobis . Emuna h51'
date manus peccatores, 86 purificare corda dupli. Y
ces animo . Miferi eit'ore86lugere 86 plorate, 86
>fiius ueier inlu conuertatur, 86gaudiumin
mcerorem.Humiliamnin confpeu domini,86 ,
"exaltabit uos.Cum : 86 ueteris 86
~ptu.r:ae hc minis, indepmiils urgeamur ad poeni.
ie_iU,erimLne ulqaaleo giaboli laql1Rlirriti5i,ur n
"I
\
/~.
DE POENIT'. PECC. PER. EX. NO.
Iprotinus his excuiis, ad ipfam poenitentiam cut,
ramusierimus ne ita nobifmetirati arq: ineIci,ut
potius eligamus breuem uita: huius uoluptatem
cum aeternis miierris , quam breuem :
laborem cum aeterna felicitatef
" QVO D fi obturata uitiorum inculcationi..
linatos bus aure,hos monitus,hasq; exhortationes, qui.
bus faluti : confulitur,pertrfierimus,quid
" _
F,
reliquum erit,nil`i' ur : 86 ultionis in obfinatos
efundendae pnas cogamur : Talibus
Lenti. quippe in Leuitico doxninus comminatur dicens.
Si ambulaueritisex aduerfo mihi , nec uolueriria
: me , addam plagas ueras ufque in feptu..
plum propter peccata ueftra , emittamque inuos,
beiias agri, quaeconfumant uos 86 pecora
.`
li itra, 86 adpaucitatem cuncqca redigant, defert.
que uiae ue&rat.Idem in Prouerbs air,Quia
. uocaui 86 renuiftis, extendi manum meam , 86
non fuit qui afpceret, defpexiis omne confilium
meum,86 increpationes meas neglexiItis,ego quo
que in { ueiro ridebo,86 fubiannabo,cum
uobis quod timebatis aduener|'t.Cum irruerit re.
pentina calan1itas,86 interitus quafi tempeias in
gruetit,quando uenerit fuper uos tribulatio 86 an
, guiia . In Ifaia quoque fcriptum e: . Puer cen
i tum annorum morietur,86 peccator centum an
km ,_ al norum maledius . Et in Ieremia. Vertetunt
xb, ad me 86 non , et in tempore afHi
`tionis [ dicent , Surge et libera nos. Cum au4
tem nec affliionibus ab impietate receifient,
lbdemJ~ ipropheta refpondens ait,PercuH`ifti , d0
luerunt , attruifti , renuerunt accipere difci
plinam induraueruntfacies funs [ perm
e
- LIBER . ' 487-.
86 noluerunr reuerri . Idcirco inqui: percuffir eos
leo de fylua,Lupus ad uefperam ualauir eos, par Ibidem.
dus uigilans ciuirares eorum . Rurfum per
eund prophetam alibi dominus minarur , 86 ait.
Ecce ego arlduc mala. populum iH:um,fru'_ lere. .
um cogitationum eius, quia uerba mea non au
dierunrlegem n1ea_m proieceru nr . Ec irerum. ."
Locutus fum ad uos,inqu|r,mane confurgensc
loquens,8 non audiis,5 uocaui 005,86 re..
Yfpondifcis,.'aciam domui huicin quainuocaturn
.
nomen meum,86 in qua uos haberis fidutiam,
861 quem dedi uobis 86 patribus ueris icm:
feci Silo,'6 projciam uos facie mea,ficur proicci
V.
omnes fratres uniuerfum Ephraim.
horrendum quodphis ne orare
quidem permirrir.Squitur enim . ergo noli
orare pro populo hoc,nec aifumas pro eis laudem
86 86 non oblias mihi quia non ex I
zJ`~
audiam re.Et rurfum air . Mane confurgenscon
rearus furn,8 dixi,audire uocem meam, 86 ,
audierunl: , nec inclinauerunr aurem , fed `
abierun: unufquifq; in prauirare cordis fui mali.
Ecce ego inducam uper eos mala, de quibus exi
xe non poterunt,86 clamabunr ad me, 86 ex..
audiam eos.In quoqz propheza dicitur. Non
dabunt cogirationes uas,ur reuerranrur ad deum Of,
fuum,quia 'piritus fornicarionum in medio ,
86 dominum non cognouerunr.Deinde infer: 86
ait.Super eos eundam quafi 'aquam iram me
_ am.Czrrum cum nec aduerfiraribua concu li in Ibdnn
ui iuitiz redire uellenr , exprobrar illis per Ag
geurn propheram dicens,Percu'i uos uenro uren
`>cet,aurugineer grangine omnia opera manu. .
hhv

DE POENI. PEC. PER.. EX. NO.
um uelrarum,86 non fuit in uobis qui reueftere
tur ad me dicit dominus.Huiulcemodi hominum
conluetudinem familiaritatemq; fugiendam et.
Mat.
iam in euangelio dilcimus. De illo enim qui corre
ptus,neq; te,neq; alterum,ne eccleliam audierit
dicitur,Sit tibi licut ethnicus publicanus . Va
. ergo prgnantibus 86 nutrientibusin illis diebus
! ; hoceli,qui prauis cogitatiibus pieni louent fce.
lus quod coneeperunt,86 ltum alum: cum
rint,malefa&aq: pro benelais ulurpant.De qui
Prouem. bus Salomon ait. Laetantur cum malefecerint , 86
Veirultant in rebus psfmis.
HI SVNT TERRA ILla petrofa,fupi
Lus.
qua uerbi dei lemen lparlum,non habet quo ra.
dieemagat,illicoque arelcit,86 cum ptatceptis mi
nime moueantur, miraculis quoque non adhi.
bent fidem.Vnde in iplos exclamat dominus di.
5,\/' tibi Corozaim, uae tibi Bethlaida, quia
Ln lo
ii in 86 Sidone : fuilent uirtutes, qua
aae lunt in uobis,olim in cilcio 86 cinere leder.
ees pniterent.Veruntamen Tyro86 Sidoni re.
milius erit in iudicio quam uobis .Hoc quoque
mali habe: peruerl mentis oblcinatio,ut nec lu.
is flnibus contenta indies ad deteriora prolaba..
tur.Indeenim lpiritus immundusexiens,non in
uenit requiem,86 dicit,Reuertar in domum me
." am undeexiui , 86 alfumit feptem alios lpiritu
nequiores le , 86 ingreli habitant ibi,86
Luca. 13. uilima hominis illius peiora prioribus.Hic eli fi
culnea illa,quam bonus agricola circfodt , dum
{ conleientim intima lcalpir cordis , I86 mir
tit li:ercora,relipilrendi occalionem praebs . Vb
nec lic lruum ! ,_domini.iuil`u lum'

LIBER. . 49!
'3itur,ne terrarn occuper,ut fciamus eos qui bono
rum operum (erilitate labora nt,ne terrena qui.
dem poffeffione effe dignoa.Talem alloqus Paue
Rom.:
lus apoolua, Ignoras ait, quoniam benignitas
dei ad poenirenriam te adducir. Secundum autem
duritiam tuam 86 impoenitens cothefaurizas ri
bi { in die ira: 86 reuelationis iuditii der',
qui reddit ; fecundum opera eius. Domi. Pfal ar.
nua quoqi in Apocalypii.Memor ello inquit un. AP~ '
de xideris,86 age pnirenriam, 86 prima opera
-
fac . Sin autem uenio tibi 86 mouebo candela- `
brum de loco fuo,nifi poenitentiam egeris.
NOS E R GO C V M delinquimus,'non fe.
quamur Phoraonis duritiam,ne cum illo Gfime _
mur in profundum,non Cain defperationem , ne ;
gnifericordiz diffidente: grauius fra crim ! "1
commirtamus, non Iudat proditoris immodera- P""'"
tam ex deli&o'triPcitiarn,ne prat nimio dolore ci ' d-d""a
us ad laqueum,quam ad perend ueni curram9. :
Is enim quem cmiiI'ipoen1'tet,mcerore quidem fe
debet,quia peccauit,fed a fpe ueniat nun@
decidere,quia clemeiirifimus ell cui peccauir.Qi ~ `
gitur in poenitendo fequi nobis expedierSequa
mur fa ; quorum exempla propofuimus. Imi Filiurpro
temur prodigum filium,ur cum quo in regionern IEW
ecelimus uitio'rum,bona animi confumpfimus,
porcos pauimus i mmunditiae feruientes , cum eo
dem ad indulgentiifim reuertamur,86 an.
te ipfum humi profrati dicamus,l:at1 peccauimus
in carlo 86 cor te,iam non fumus digni uocari filii LM.
tui."l`u nc ille adhuc acluenrantibus occurret,86 (
apius accelerimus,amplexabitur,86 cum rogaue
rimiw , oicglo ; ecipier priiiina iixnqcentia
l
! DE POENI. PEC. PER EX. NO.
Pcolam nobis offerer, anulum in manibuqg
_ calceamenta euangelij in pedibus dabit, uitulum
Ime, etiam faginatum apponet,cuius cato e cil.
bus,86 fanguis uere potus,cuius paiiu uiuitur in
ternum.Tu nc demum fa nis omnibus ad cele.
bre conuerfationis noftrae cuiuium cuocatisdi
Luc.xr. cer.Manducemus 86 epulemur,qa hi filij mei mot
tui erant,86 reuixerunt,perierant et inuenti (.
, pracinget i'e,86 iam in illo 1annf.
fabili incomparabiliq; diuetiorio facie: nos difco
bere,86 traniiens miniitrabit nobis incotruptioa
nem,immortalitatem,laetitiarn fempiternam. .
Cauencl

I L L V D interea nobis : przcauendum,ne


nertlabai poiquam miiericorditer iuicepti , clementem ac
pium dominum oblatis poenitentiae muneribua
adorauerimus,redire uelimus ad Herodem , neue
relia Aegypto,angelorum iam cibum comeden
tes, turfum ollas Aegyptiasconcupiicamus,86iu
Probns re de ilobispuerbi illud uentiletur. Canis
z.Petri z. fus ad uomxtum i'u,86 Ius in uolutabro luti. Tu
ergo qui templ dei ; es , uide quio ,ne per
lapfum iterum eficiare pelunca latronum. Audi
domi num dicentcm,Vade 86 noli amplius pecca
re,ne quid deterius tibi contingat . Qxanto enim
ublimior gratia,tanto cadentis ruina maior.` In
Eccleiiaico fcriptumeFt.Q1i baptizatur a mot
, 86 iterum tangit mortuum, quid ptoficitlaa
uatio illiusfiic homo qui ieiunat in peccatis fuir
86 iterum eadem facins,quid ptoficier humilian:
do feiorationem illius quis exaudietVeruntam
fi cont-igerit(quoniam natura fragiles fumus) "F
iterum 86 iterum labamur, femper enitend
ut iurgaxnus< . Q_ui _cito iutgungcito 8_6 ianallffa
L I ! R 4
iacenelumplaga defperabie eltlaceneaucem qui
per abrupta uitiorum prcipices ire irreuo
tatu contdunr.Dd quibus dicirur. Conuerfi func -
ad fuum , quali equus mpetu uadens in I"m9
prazlium.Nos ergo quoties inquina mur, rories ad
pnicemi nirrum recurramusc' quandoquidem
eri fepruagies fepries dclinquti uenia indulge?. I
Sed 86 i cum h:emorrhoii`a peccarorum di Mam,
utius conrabuimus,cum illa quoq; retro accedene Mae.,
tes tangamus pnitenti ac manu domi- Lu.;.
ni imbri,86 remedii uirrutem ienriemus . (bod Manu.
fi ! undecima hora parrifamilias operam locabi
mus forfan ab eo non minus lucri, quam qui pri
mo mane laborare cperunr,referemus.Nunqu
fera poenirudo elf, donec poenirendi zempus fuper
&.Sed quia donec luperfururum fit nefcimu,cut
illam hodie agere cun&amur,cras fortale iudic.
di`Nulla profeo res elt,quze maiore cum pericu
lo differtur,quoniam nullam aut gnauiter aam
uberior fequitur fru&us,au: negligrer omiiam
grauius damnum.
; De peccatorum confellionc.
I
l 5 Cap. XL
NI T E N cibus uero confeionem pee
catorum necelfariam eH`e,cl1 utriufqiinru. _
menti praecepcimum exemplis facile proba.~ ~ " " `
ri pote&.Inde e&,quod illi : aueorirace exea
crancur,quii`altem femel in anno non
ram facerdore confeffi peccata iua,confirendi ha.
benres faculratemlmpiusenim ell: , g quicquam
infcum relinquir, quod ad placandam dei irarn
ilouerleper|:inere.Peropporrune de hoc a
494- DE PECGATORVM CONPES.
genere fermonem facere nunc pergemlrl..`
P R Imos homines Adam 86 Euam cum deligl'V
Adam 8( fent ibum fibi inrerdium comedendo , cpulit
: deus cfiteri peccar fuum Adam inqui: ubi esf
hoc eihquo excxdi(ri,quaurum cmififli ! Ee
. ad mulierem.Qiare hoc cfollonem
Gem 3 funr de paradif`o,fubdiriq; laboribus,dolo..
' ribus,morri. Venir deindeChriius,exo1uir pro eil
` debirum,86 redut : unde pulfi fueranr .

Tuneliberati , 86 ex miferrimis
ergo gratiam felicii1`imi farisfaaI
accipir confefTio,cum fati.
tum pro clelicfro. -
HO C facramenrum in Leuirico figurat ,
ubi lepra perfu fi,arbitrio facerdotis diiudicanrur.
Qtr immundi fuerinr,extra eiiciunrur, do.
Lettini nec mundenrurlluia peccaror ni ' per poenirenri.
am 86confe~`ionuerit expiarus,non admirtitut
in conforri fanc'tor.Iraq illi qui ob lepr
tus ,| datur,ut habear uefrimenra diifura, ca
put opert,os conrel,utq; conraminar fe
ac fordid elamer,er fol? habiter extra cafl:ra,qua:
oa non nifi magna humiliarionis funr,dol
r animi luumq; 'ferenria.Per hzcef purgan
pccti lachrymifq; cfefione fe dele
' fcelus,qi`ugbiendo conrrac"tum fuerat. "
D E Liorum aurem confeiionem, cin mul
Nami@ tie diuinae fcriptur locis,turn in prophet Nee:
mia: libro legimus,ubi dicitur quod filii I frael du
de capriuirare reuerfi,reaedificarenr Ierufalem,
iu nantes 86 operri i'accis,86 terra confperfi confia
rebanrur peccara fua,86 iniquirares partum fuoli
quater in die 86 quater in nocte,86 adorabanrdva
minum fuum,Poenirenriigiruriungarcf
.1 LIB!!! . -en
de captiuitate peccati redire cupit ad pri
frime innocentiae itarli,86 conftruere ciuirat fan.
(I in carlo tiofis Iapidibus uirrur,auroq; puri APl
I
tatis Q51 non intrabirin ea aliquid coinquinar.
C N F ltebatur 86 Iob dicens,Peccaui . Obuid
aciam tibio cultos hominumfquare pofuifh me roh.; .
conrrarium tibi,86 faus fum mihimet ipfi gra..
uisiCur non tollis peccatum meum 'I 86 quare n'
aufersiniquiratem meam 4 Ecce nunc in puluere
dormiam,86 fimanemequfieris non fubfilam. \
Initar86 urget,utcirius uenam conlequarur, in..
certus an ; mane .uita fibi fuppeter , certus au
cio,
eem ut
poil
;
mortem
recipiar
nonprout
elfe ueni
gelitiocum,
in torpore,
fed -
"_ ` _
bonum fiue malum.Er fi lob qui dei fenrenria iu..
habebatur,non negar fe peccarorem,quis exi
imabit fe expertem eie peccati.Aur fi ille qui nl
! graue commiferat, fic effiagitat dimitri ut
"( differri periculoium arbitretur,cui pe
riculum non erit procraiinare opus,quo uenam
promereri polfit'
I D E M ait. Vias meas in eius argu',
86 ipfe erit ialuator meus,utex hoc intelligas peca I0@ `
arotum eonfeffionem rcfugium effe falutis.
Quid ipfe Dauidt' nonne ftatim poil confelon
traniat a fe iil86 liomicidij crim agno
uit:'Peccaui ingr do.Et continuo refponfum ac.- .
cipit a prophera.Ds quoq; tranlulir ptil . I Rg
Sed86rurfumin Plalmisclamatiniquiratemme `
am ego cognofco,86 pftri mc crra me efr [cmg Palm- 5
Tibi (oli peccaui,86 mal cor te feci.Ecce in iniq
ratibus cce.prus i"um,et in peccatis ccepir me ? _
|ne_a,Deli&u mecognit tibi feci,et ( m_ei.
DE PECCATOIRVM CONIES.

non abfcondi. Dixi confitebor aduerfum me }
PIII." iititiam
peccati me domino
mei.Er , 86 tu remifiimeam
iterumzlniquitarem impietarem
ann-I
ft
Pi'aI.;1 tiabo,86 cogirabo pro peccato meo.Confirebot ti
Pl'al. :is . bi i__n direcfione cordis,in eo quod didici (
Ibidem'. - itiat r~ua.Vias meas enunciaui tibi, 86 exaudifi
me.Cogitaui uias meas,86 cuerti pedeilY meos n'
ieifimonia tua.Ex his dii`camus,confeiI`ionis uir-
turem,confitentis humilitarem, cogitantis folicia4
t,udinem,ad haec etiam pnirenris dolorem , ubi
air.Exirus aquarum decluxerunr oculi mei , quia
non cufodierunt legem tuam. Et laboraui in gea
mitu meO,lauabo per fingulas noes leum me
Ifal.6.> um lachrymis meis meum rigabo. Certe
fi iugiter conIiderauerimus,quanro 86 quali .
mino peccauimus, etiam ueniam nunquam
deerit
gnitarenobis Hendi materia,donec
lachrymas noicras penitusille eadem beni.'
abrerget, quaY

86 peccarum remifit.
Ezelur E Z E C H I A S quoq;(cuius poenirudo 86 ;
1 IOC. numer hoii mulrirudinem Pcrauit , 86 longio.
. I uitz fpacia illi meruir impetrare)docet moero
re delicia mediranda cfirendaq: fint,d ad ipIum
cui confitebarur air,Recogitabo tibi oies an'nos"
meos,in amaritudine anim: meat. Et quid liuiu

Icemodi confeffionem fequarur oiendit fubiuns'
gens.Tu autem eruii animam meam,ut non .
riret,proeciffi tergum tu omnia pcc mea.' _
Ibidem.' A D Danielem prophetam,dum populi 86 pa.I
llhniuel peccata confiretur,Gabriel angelus aduolaf
fe dicitur,86 eidem liberarionem eorum deabya 1
pheta.
Daniela. Ionica feruirure mox futuram nuntiaffe. Ex quo"
apparet,humilirer confirenti prarito eI~l`e angeiol
: mr.
fnini&eria,86 eu ndem hiainrernunciis deo recon. `
con ciliari,86 de peccati { ad innocentiz liber
eatem reuocari. .
IIejuoniam
Niitebantur
nullus adhucnrer deum et homines me
Iitaelitae cleo
dius eratipoirquam aurem mediator : domi.
nus noler Iefus' Chrifun, n nifi per ipfum nobis _
ad de acceifus en: . Sicut aut :pie facerdos in
ztetn iecdum ordinMelchi edech, ira cum cz
-lum confcenderet,uicarios nobis in terra reliquie
Iacerdotes.His ligandi foluencliq; poteiatem tri
_.buit,hos gregis fui paior bonus curam habere Iona
iuH`it,his claues regni caelorum dedit . Per
los ergo uitam noiram exponamus deo,86 cum
hic ab eis remittentur nobis peccata noira , tunc
credamus 86 in carlo. _
P O Rro iis deli&a.noina coniiteri noe opone,
re iam tum innueb at Saluator noi%er,cum lepro- ? ""`
fis mundatis,uti ie facerdotibus oienderen: ini' "
: .Soluendi quoqziua ad fuos duntaxat uicar i. ,
o,id : ad eofdem iacerdores pertinere iam tum Lu\f
{igniicabat,cum eis ut Lazarum inicitis_86 :
-rioligiitum ioluerent,86 abire iinerent mandauit,
Ilcumqz afinam 8_6 pullum funiceis uinculis libera..
re,arrp ad fe adducere : prcepiiignis ofiends _
autoritate firmabar. .
P S T haec fane 86 Iacobus po&olus,non ad "
-alias quam ad iacerdotes nos : dicens, . ' _
Y:natur gs in nobis', : presbyreros , 1"
186orentfuper eum,ungentee eum oleo in nomine ' ' ill:
.'domini,86 orario iidei faluabir infirm,86 alleuia
ibiceum de.Acne
diumputemusdiungir,-86fzinpecatif

3 rw DE PECGATORVM CONPES.
i'it,remittentur ei,&atimq; infert.Confiteminiel'
go alterutriz pct ueftra,er orate pro inuic ut ;
uemim'.Itaq; 86 presbyteros inducere,86 peccata
confiteri iubet,ne uficere arbitreris, aut intra te
cfiteri deo,autalteri F17; presbytero cfiteri.Alio
quin frultra claues datas effent ecclefi , i ii ne illis
pateret aditus regni caelorum.Fru(tra ad folos dii
cipulos dictum fuiiTet.Qyorum pecca
ta remittentur eis,fi 86airj facerdotes confit;
tium peccata poifent remittere.IIinc illud emana
uit ecclefia: inititutum,ut uttiufq; fexus fideleslp.
prio iacerdoti faltem (! in anno confiteantur,
86 ab eo iniuntum poenitenti laborem perficir.
an_t.Hoc ut lubtius accuratiuiq; exequamur, no
ftrorumexempla fanftorum perquiramns.
hiIibCl'
L A Nguenti monacho,qui iam fari nequibat,
_sn _abbas. Philibertus Rothomagenfis abbas deum preca..
tus linguam expetiuit,ob hoc folum ne fine con.;
feffione decederet.Vbi enim confeifus eihillico ex
pirauit.Satis effet in tali neceifitate i pecca
torum dolor 86 ipiacordis' contritio . Sed Iantus
abbas nel`cius,an ille conuenienrer doleret,a confi
,tente difcere uoluit,ut pro eius ialuteconfidentius
oraret,iimulqq oH:enderer,quam neceffaria fit con
his qui loqui 'poifunt , quandoquidem 86
pro mutis elaborandum eft , ut confitendicauia
if
loqunntur. `
: NuiramI
` tuo O N folum mutoreltutam
aliquando uocem , uerumetiam
hac de caufamot
fuiiI
bYtro
-fe legimus.Seuerus enim i`acerdos(ut in beati pon
; Gregorii dialogo relatum eic)uocatus ad CH
-iuidam zgrotantis cfeii`ionem'audiendarn` , cum
9aifri&!S geniiftt uita geiunturri effcnda
LIBER' `III. F '49,
/'aq; te uehemenrer angi aficaricp cp|'r,l`e ";
_ inrereorem fe homicidam clamics . Er dum in
hislarnenris cadaueri incumbens acerrme Herer,
reuixir qui iacebar morru),dixirq; dum ab im.
pris piriribus ad horrenda renebraru loca ra prim
trahererur,ab angelo prorinus dimirri,arq; corpo
ri refizirui iulfum,quod dicercr deum id Seueri la..
chrymis indulfil1"e.Igirur ubi cfeifus , peraa
kprem dierum poenirEcia,irer obrir, corporis uin
culis peccarorumrp abfolurus .Cauear er
go acerdos horam rerere cunrdo , quories ad
op? accerlirur,ne fi Seueri Herum imi
! nequiuerir,rearumfrxbire cogarurmorrui,n
confeiTi.Cauear 86 ger diferre confellonem , ne
`onl"irendi mora peccandi perrinaciae impurerur.
Sicuri ici impurara fuler ad perperuum uppli.
ci,nifi aliena ei merita peropporrune fuccurrif.
fenr. Hinc illud in ecclefiaiico prarceprum.
Confireberis uuens, uiuus 86 confireberis,
86 laudabis deum, 86 gloriaberis in miferarioni. Ecd~ I

AJous eius.
A',-V E A T przcerea facerdos,ne qua nimis
acerba increparione conrurber confirenr,86
quod lem' foru curahdum e&,dur_ius contre
( exafperer ac l'uppurare cogar , ne forre 86 ipfi

conrilngagquod crigife feni cuidam in Aegypro
.referr Iohannes CaiTianus.Qyimonachum adole
Y{:enrem,cum.in confeone aucliH`er,libidinis inci Quidam
. idenridem urgeri, immoderara repraheniio irmor,
,ne prope ad defperarion compulir,indignummo
nomine conreia-ng, cuius peua impudicir
Il:>girari'onibus parere poruerit .Sed mox ipie ius
gciiugicioeaggm rrngaricne :am igelieyxienrer
1)
ft DE PECCATORVM 'CONFES.
Iit1g|etiti coepit,ut86 hic lenex, ficut86 ille (;
jam ad leculum redire fecum in animo uerlarer.
Caeterlim lapientia ac la prditus Apollo
Apollo. abbas,iuuenem uultu demilfum cernens, cum tri
. . :iitiar caulam didicilet , blanditer confolatus eli',
docena non' elle malum fda cogitatione impu.
-gnari,l`ed tiini,uani le quot;` idem faepe - rn-,
ta men adiuuante' nunquam fuccubuiii'e.De.
finde fenem iam reliso in quo egerat tu
gutio ,uagtim profugumcp` ad leaduocans,ut !
ret admonuit,86 iam luam expertusimbecllitaa
'tem,alie'n mil'ereridil'ceret,noniralci . Poli hate
pro illo precatus tentationem oratie abegit.Im
prouidus igitur wnfemonis auditor,nonne 86
fe 86 confirentem perditum ilfetnonne caecus cx
cum ducs ambo in loueam eorruilfent. nili Apol
lo domini milerantis;` untu, maritim luam utritp
cake fuppoluiffetisapienter itaqt ab apoliolo pratce
'pum elt,Si pratoccupatus (: homo in aliqua
deli&o,uos qui fpiritales huiulmodi inltrui.-a
te inlpiritu lenitatis',conliderans teipfum,ne 86 ft!
titeris . Altet alterius oneta' portate, 86 lic adim
'plebitis legemchrli. _ . .. '
Vgoabf QVANTA uero la : elelfionis uirtu fit,
bas.
etiinde difci potell,quod Vgonioneuallenl ab
bati quendam ex lratribus poli mortem apparu.'
{ ferunt,86 mox ut peccatum conlelfus elif, poe..
nis quibua a`iciebatur,l'e liberatum dixile . Hic
:utemconfitendi lacultatem idcirco libi relerua'.
-tannquoniam abiente abbate deceil`rat,delibern
.tum habens illiconfiteri cum redil`et.Etenim fra.
.erum abl'olutio,ex monalico inlituto, ad folum
bbatem ipe8:ab_at,Expec_lit igitur etiam cum ab
\
il `
LIBIR. . ~
gti-, cui confitendum
Vpropofirum.Pio fir,confitendi
inconfeio erir,quifemper habere
quamuis co--I
piam confitendi non habeat, non habuerit uo.
'hnrurtfy pi f ir
.
nis,quod in quoq; exem uis patuit con e io- smi
collationibus Caffani proditum eli, baton
de _Serapione abbate, hic iuuenculue adhuc fub
Iheona praepofito,edaciraris morbo rEtatus,pofl:
refetionem,paximacium furto fublatum,
nefperi latenter comedere confueuerar . Sed tand
: Ptitnulo agitatus coram abbare pro
icernitur,peccatum confitetur , 86 cum poeniten
eine : ueniam expofcit,uixd_um uerba finie
;at,86 Hamma de finu ; quo paximacia re.
fondere folitus : promicans,intolerabili .
Reataiiedendiauiditatefepulfatum fenfit.Vinre
te cellam in qua erant,repleuir.Ille nunquam po. ' AV

barur quamdiu occultum renuit , porro


ubi confeifus ei,ita uicfioreuafit , ut ad eandem
pugnam redire ultra neceife n fuerit.Illam quip.
pecliaboli Hammam penitus _extinxit humilirasI
1"efi`T"` iraq;` qui u rdam in monaa":rae cum,
quicquidmente
ceptum, conituturnqe
conceper`int,pigritentur
effe legimus , ne unnigre
illud re-

pente prarpofiris manifeium facere , ut nihil ipfi


di1'udicent,nihil fibimetipfis credant,fed femper fe
piorum regantur arbitrio,i`eniorum fe ntentijs fia
,
re ail`ueicant.Ita ut in eis neq; prau cogirati
ones moram faciant,`neq;dubiae errorem inducir,
...J
peq: ullus unf; aduerfario fuperfit fallendi locus.
N uero nihil de foeminis dixife arguamur,ti :
gia { quae ad uirtut fpetaniutrique [ '
1 1
on 'Ptcc ATO courts.
comrnunia i`int,unum t earum exempl premia
Ferunt mulierem quandam pcct fua in uolumi.
ne defcripta,Bafilio magno porrexiH`e,fupplican.
Baiilius tem uti pro eorum remiifione de deprecaretur.
Orauit ille,86 omnia deleta apparuere : un
; grauius.Cuius caufa d ad E ren eremi..
tam miifa mulier nihil profecii'fet,inde ";
Iilium iam di fu obiie comperit, fleuitq; uber.
tim,mox chartam illam fuper iacentis petus de.
ponens,c tandem iu&uliiIet,id quoq; in ea quod
rel'idu erat,aboliti'1 de}'5hdit.Hinc noie licet,q;a'
tpiit confitti bon ac ] habere auclitor,cu.
ius merita ad ueniam facilius pleniuiq; aire..
quendam fulragari poiint.
Arrept
QVOD uero(ut ) iacram confeiio
on abolitio fiat peccator,eti quotidianisexpe.
ii
rimentis difcimus . In iis utiqs g malignis arrepti
piritibus qq; occulta aliorum facinora manifea
icant,ea palani obcienteiuquae illi quibus obiea
' ta i`unt,mox ut confei' facetdot fuerint, 86ad
qui atreptus reuerfi , nihil ultra quod
exprobrandum it audiunt.Q1inimo ipie in hoe
Ioquens,a"irmare folet dem, nequa ei`e eos il..
los qui pauloante fuert,ied alios ono.T'ta ergo
Y res confei`io,ut diabolo Pcatim os obiruat , ne
hoem accul'are poi1`it,qu prius in multi: damna
re aufus fuerat.
inET cum
ijs quit hocarq.:
foeda ita fit,quis adeo impudens
turpia (unt, , ut
diabolo prodenaA
Exhorta
tio ad c
te deihendi mauult ( ea fecreto uni homini con
.
( ante delere.Aut quis econtrario uerec
dug,ul potius tam uecors eit,ut illud iacerdoti di
- rubeicat,qdin conf maieiatis
LIBIR.' .uff I og
(tui omnia. : l'unt)facere non erubuitt Pudere.
quiddebet peccator, fed , : 86 peccaie
confundatur,86 nihil fubtrahar in confllione,ci
Ice-ipt {it,Pro anima tua ne cfundaris dicere
I rum.Efi: enim cfufio add ucens P'ccat,86 eff c
fufio adducens glorlam 86grati. Altera : .
crimen fuum quantum : celat,n'ec
dil`cedit,a1tera uero detegit cui oportet ac
lat,86 confitendo pcenitendoq; diluir, arq; iterum
eo delabi ubi : neceleei cauet . ! ergo
(ut Salomon fapientia plenus ait)ablcondit (; Prim!
ra \ua,non dirigetur,qui autem confeifus fuerit et
teli uert ea,mifericordiam confequerur. Idem di _
cit, cuela do opera tua 86d|'rigentur cogiratio !
nes tuae.Et lohannes pofolus,cui futurorum ar
cana fpiritalibus oculis licuit intueri . Si confite- 3
inqui: peccata no[ra,fidelis eft 86 iufius ur
remitcat nobis.Qgid :fiopus celare ! n,
quod nlatet deQuod ea qu male negterq;
uni nunc facerdoei abfconderis,poea
in die iudicij tori publiccabunrur mundo, amcis,
nimicis,uiris,mulieribus,omnibus angelis,orT1i..
bus fanis uidenda coram exponentur.Nihil tc Lure.
abfcondit eri: qdnon reueltur,nihil occult qd
non fciatur,nifi quod ante confelione ac pnitu '
dine fuerir aboliturn.Pa ndcntur ex cordibus mul _
ton: fecrerae cogxtaties,dia faaq; in apro err, Lum
dicte do per prophet', Reuelaho pudenda tua Na
facie
in . tua.fed omni etiam
. .
turpitudmis Umlo
.,
confulione inrolerabilior fequetur ultionis .
Qgamquidem Ofee propheta puerperae crucian;
_bus(ur omnium moximam)compara|: dcs . Col Oke ; .
ligatadciniqqitasEpliraimbfcdiiutr peccati. -

M na sacaosauc/ra .
ius,dolore| arturientis uenient ei, ' fed uehemer
tiam expre ir angoris,non diututniratem.Parr.rje
rientisenim labor breuis , Ar ueroin confeffio
86impoenirentibus perperuurninfinirumcp iup-,
plicium paratum ,

De Ictofanca communone .
Cap. XII.I
O S T poenirentiam confeifionemqs pecca.
Prorum,refcar ur ad menfam clomini> accedaa
mus,corpori86fanguinieius communicana
rts,qui capur noitrum,fine quo nos qui mem
L bra fumus,uiuere omnino npoi`f`umua,Air ;
lohn@ Nifi manducauetiris carnem filii hominis , 86 bi.
Ylaetitia eius fanguinem,n habebiris uitam in ug,
bie.Cuius nunc facramenri ueriratem,excellenri.
am,frul:um,exemplis conabir_nur,quan
tum in nobis erir,aucorirareqefcriprurarum, ne
cui forte incredibile uidearur,quod fupra omnem
narur fieri audierit ,186 ibi magia eius uacil.
it ler fidea,uhi credribus cerrior bearirudo pmirti,
rl\ll_ D QM I N VS igirur noilcr Iefus ae.
! 14 ceprum panem 86 uinum benedixr dicens, Hoc
! me,86 Hic fanguis meus. Non fai..
lit ipfe qui ueritas efr,86 fi multa hornnibus credi
? mus,cum fcripturn fit. Omnis homo mendax, n
corbos credemus deo qui efr,imo ueriras ipfac Aut
; non fuir { pa nis uniiq; mutare fuban
[ub ( tiana cui poiibile fuir ex nihilo creare cunatI Sed
parus et panis86 uiniinquier,` formam permanere terno',
uini. quomodo uis, ur aliud effe quam quod uideo crede
J -_
dame Bodem profeto modo quo animal aliquod
ex zere lapide ve effigiarum confpicis,fucatumq1
oloribus,86 ramen non animal effe intelligls,ied
as aurlapidem,aut mareriam aliam.Rurfumdi.
ces,llta quidem animali: eligies uifum polet de
ipere,odoratu ramen, tau deprarhditur,4 1
nis 86
non uinum
elle ficuti
id quod oculis uidentur,ita
uidetur.At 86 fenfibu
in facramento illo pa " "1.

caeretis parirer priecipiuntur . Sraruarius ergo in


aeris uel materia potuit obiicere oculis ruis'
animalis fpeciem,non potetit Chriftus in torpore
[ panis 86 uini,riuncu1is,ifa 86 naribus` ,'86
86 Non uis plus deum poile quam
ominem , 86 cunorum autorem quam cteatur
r.Q1od fi ille artifex eiicere poruir,ur aliud'ce'r.
'nas quam quod elif, non otetir artificis dorninus
86 plafmattomnium e icere,ur aliud eriam gue
ltes,odoreris,tangas, quam quod Si unum est
fenfibus homini ubdis,fubde er reliquos deo,auc
rconfitere inter deum86hominem nihil dir`erre,
quod prorfus deum elle negare eft . Ad hc non;
me { hydromeli uini fapor 86 color , cum mel
86 aqua fir,non uinumfnonne eriarn ulu :
qudam uelfuum
imitenrur, ueruftate uel "
alienum
Aqua: odorem
cum gelantur,
#corpus non liquotis,I`ed uitri habent.Vide's igitur
quibufdam in rebuiurtrdum eonringerc !
us rei iapotemgcolorem,odorem,ractum, necl taf
`meri ideo rerisillas elfe' alias quam quae funr,86 de 7 -
IClirifti torpore dubiraa,ga quae panis 8_6 uinifunt
nie conl'eruar,no.n quarcarnis86 fanguinis, cum
~ramen caro86 fanguis fitiirnmoidem ille qui na..
eus eil: de uirgint,qui pepent_iitineruce,qui futte
xiv
$90 DE SACRO SANCTA' COM.
xit defepulchro, qui ad dexteram dei iedet`in'cae.J
lof Denique noli fenfibus ruis credere,qui falli de..
cipiq; poifunt, crede illi qui nec fallinec fallere po
refr,quo nihil efr uerius,nihil crt.'us,a quo ! mi
nimum diifenrire perniciofiifimus error ei`t.Er qd
mirum, fi ille tibi in panis 86 uini figura apparet,
Iohan *O qui Magdalena in forma apparuit hortulani , 86
difcipulis ad caftellum Emaus pergentibus in for
Luca. ma peregrini,86 quidem ab isnoluir agno
Ici, tibi uero quoties pa nis 86 uinum a facerdore
L1lc2.zz confecrantu r, dicit, Hoc efr corpus meum , hic efr
Iohan. zo
nguis meus,86 Beati qui non uiderunt 86 credilI
derunt,hoc ePc,qui Iacram hofiam illam quam ui
dent, Clirifum Iefum effe credunt quem non ui."
denr.Laret diuiniras,laret humaniras, fed utruna
Iola intuerur de utriufqi pratfenria ni
hil hatfirar. Credendum ergo tit, 86 citra omnem
rei ambiguirarem firmiter tenendum, panis uini
que Iubanriam in fubffanriam rranfire corpo.;
86 IanguinisChriPti,86 hoc quid uirrure boa
rum'Ch_ri&i, qua per illos duntaxat proferuntur,
quibus ipfe dixit. Hoc facite in meam commemo
rarionem.Iam tum facerdores intituens,per quo
ipfe nobifcum effet ufque ad con
Iummationem feculi. Qxoniam fine illo ieiu ni 86
efurientes deficeremus in uia,ueluri defecerunt,g
bus manna in deferto fafidio fuir.
Quarz C V R autem panis 86 uini necp forma,neque
(Petits n `formx accidentia immutentur,ne fcilicet mandua
muitul'. -care potareqr exhorrefcas . Si enjmipecies illas in
earnem 86 nguinem,ficuti funr,ita uerfas cerne.
_res,reIpueres profeo 86 iomachans argue ,a.Uf~
_fus cum illis fortaffe qui credere nofuerunt , dict
V A
` LIB E R. Ulf. ' " fo?
res, Naueat anima mea fuper cibo leuiifimo.- .
Ipfe itaque qui manducari, potariq; uoluit, fape
re etiam fumenribus fe ita uoluit,ut omnem pror
fue excufationis Occaiionem de medio auferrer,
qua dicere quie poiet , fibi horrendum fuiffe ori
ac dentibus admouere corpus CHRISTI uiuum,
ideoque pii iungi communicarique noluiie, SicA
igitur-fe nobis o"erens,inFirmitati noftrae pruden
ter ceiI`it,86 fimul faluti clementer coniuluit,ne cie
b fumere timcremus, cuius paPcu i mmortalita- ' 3
eem,i ncorruptionem ,bcatitudinemque confequi
mur ternam. J
Q_VOM O D O aurem Chriitus 86 in carlo Q92 m.'
angelis , 86 in terra nobifcum fit, quomodo unus randa in*
in multis hoitiis : 86 in unaquaq; earum , ! faeramen
qua ratione frais illis et commducatis ipfe fem I0 fd C
per integer illaefusq; perfeueretf Quomodo eciamr endl
qui quoridie a fidclibus fumitur, n coniumatur.V
Vel qualiter fubtam angufica forma ? Vel
quo pao is qui fupra clum el,illico ut dita fu
erinr confecratiis uerba in altari adfitimirari po
:ius quam icrutari licet. Sed c17;q; diuina humanis Compafl
inuifibiliaq; uifibilibus nequeantcompararqra tienes. '
mus :amen aliquas rely iimilitudines, quo magia
credibilia uideantur quae ueriora iunt, ( ut de il
iis quicquam dubitare fas fit. Y ~
S IC IGI T VR in calo ! 86 in altari " "l_8c
&ChriH:us quemadmodum radii iolis cum ori- 1." am
eur ,in oriente pariter 86 in occidente apparent, It
nec ramen lux illa fubia ntia folis : in fa unus
eadem iubiantia C H R I STI fit, in omni
carlo , bus ho.
VN VS qq; in ,nec is.
_-
I DE SACRO SANCTA COM.
rninuc in una quam in omm'bus,nec plus in 'omni
bus quam in fingulis , eadem uox 86 in org
fermocinantis, 86in omnium auicultantium auri
bus aures , uox una, Auris tamenaliz
magis,alia minus uocis ca pax ei,utraque autem
[acramenti fpecies atque capax Chriii . Qgem
quidem haud inepte folie luci,atqueloquentis uo.
ci comparauimus, quia ipfe 86 fol (, 86 lui;
mundi,86 uerbum patris .
nod fra
Stzfpecie R AE R E A fratio illa manducatioqg
in fpecie panic 86 uini, non in fublantia Chrifti
non fran fit,quz diuidi feparariq; non poteit, ueluti
gator cor fpeculo non frangitut intuentisimago, fed etiam
pus. minimo cuiq; fragmento eadem imago,quae ipe.
culo integro inerat,inefi:.Attamen in facramentoI
non imago Chrii eR,fed Iubitantia eius , imago
autem panis 86 uinie&,quuis ipfeCh_ri1tus (;
go dei inuifibilis fit, ' `
@od fa: _ QV OTI D I E etiam a nobis fumptus n c,
pe fum iumitur , : nec amor erga me tuus iccirco mi.
prum n nuetur,fi alris quoq; quamuis multis communica
rua fuerit. Poteit quidem omnibus impartiti 86
ure
femperapud te integer permanere,'Sicutetiam lu.
: unius lumen non ob hoc minusfulgoris ha
bebit,cum ab ea plutim alia: acenfz fuerint.Et
Iohanni. fi iis rebus nihil infertur derrimenti excomrnuni.
Matth. 5. catione,mul,to minus Chrio, qui 86 uerus amor
diligens eletos fuos ufcp in finem, 86lucerl1aI
(! ! femper lucens omnibus qui in domo fu nt. i
modica OT V S autem Chriitue fub-tamexigua la
fpecie to tet Ipecie, quemadmodum intra pupill oculicpa
tus Chri?
0
pidum aliquod uide uel mons, reprzfentatio ta,
, men ibi ficutin ipecli,non ueritas, {}.
\
LIDER Ill!4 ' ' ' un
enro autem rota fubanri magnitudo
xlhquam non loci fpacio merimur,l"d ui natura.
Ac ne forte ide pacium illud quo holria circum..
fcribitui,uacuum pucs,fua pecie plenum
:resin loco,iubPcan`:ia in narura . v
. G AE quocp ad al:are,id ad rerram @od G-,
hrfcp lelabendo,r'noram non fulciner,icur nec ocu ne mma
-li noiriacies'carlum 86 fydera fufpiciendo,c haec ad
'a nobis ram dilenr procul . Verum obrurus no.. alrare ad
,Ref non ira pcrfere abfolurerplonginqua uc pro. :
xima cernir , deo autem omnia parirer proxima
fu nc,parirer pracienria,neq;locorum intercapedi
A\e_piaepe,diri,neque remporis-puno rerineri po..
'te&,'quin acim ibi fic ubi uulr,86 quali forma uio
dai uol uerir,talirepre c96appa1rear,deniq;omnia-> Y .-T
'poreihper quem faa func omnia. .. _ E 1
.N S p'rofe&o(ur in Ecclefiaco fcriprum ) ! .
inulra dicimus8`6 deficimus , nequaquam "
kes explicare fermone quod fide renernus . Igirur umm, na
lquoniam ibidem prarcipirur,ne laboreris,non e poirim.
'cornpra`rhendeneis,imiremur rurbam illam quam explinri
: dominus , ur quod capere polumua capiai.
museliquian dimirrenres in cophinos eorum re.
toi1ddas,quibus darum mylrerium ,
Sed ramen cum ; parirer credenres,ur parirer di
: 86faluemur.Qgam quidem fid ur nobis . L

gi redderet dominus noiter,


_ fignil inanifeziiimis inrerdum ; .
;brare_ , 'nec credere dubiremul eriam illud, quod
irelleunon percipimus. I .
'V I T E'R1BI I (quod oppidum Piceni ) fm. ?"
uidarn dum miffam celebraret, hoiiam
_umprurus dubirauineiec : ucraea
,in DE SACRO SANCTA COM.
to fa|uatotis,86 de more manibus confregifa
_ fet,cruor inde manare coepit,ita ut album panni.-I
culum quod corporale appellant libi fubieum
magna ex parte inlicerer,frultraq; tentat ell ma
culam illam elui aquis.Atque ob miraculi ,
- - pannusiple in facrario : : adhuc
feruari clicitur.Eam potilime ob rem,qnartusVr
banus pontilex(cum lotte ibi adelI`et)diem corpo
_ risChrilti feum conltituit,qui per aiis Penteco
Fees : feria quinta proxima lolennis eli. Pon
: maximi telimonio credat, annuatque cele.
britati ab eo , quilquis uel miraculo non
interluit, uel pannum lano languine perfulum
non ".
gdm,-dus E D VA R DO Anglorum regi lanitate
nx. magis quam regno celebri , dum milali facrificio
interfuilfet, in manibus lacrilicantis presbyteri
Chrium ea corporis forma quam de uirgine ma
tre l`umpl'it,ferunt apparuilfe. Non quod lanus
rex quicquam de ueritate lacramenti ambigeret,
fed ut ambigentibus iple(cuius uerbis` habebatur
fides)uifa praedicaret.Eo attelte crediderunt,qui
bus ueritatem perluadere ratio nequiuerat.
Gregori I N B E A T I quoqy pontificis Gregorii uita le
pontiftx. gimuvs , cum corpus dominicum cuidam foemina:
fumendum ofl`erret,quae panes iplos quos ille con
fecrabat : conlueuerat, incredula renuebat
accipere,quod dlceret, nequaquam elfe illud cor
pus domini, led panem quemipfe luis manibu
formauerat,ipla coxerae Tunc pontifex sgr;
rena inlidelitatem muleris , orauit dominum ,
panis fpecies uerla eli: in fpeciem carnis . Rul;lln\
tauit atque ubi [ _iacxamento facicme
drt,credenti iam ac poenitenti : obtulit. xperi.
vtmento credidit mulier , quod firabfque eo credi.
differ , mulro magis fidei meritum acceflifet.
'Beati enim qui non uiderunr,86crediderunt. ' !h3n!~
S T E P H A N VS presbyter Confanrinopo St, h
1iranus,caput fmin hofia facra conringens,ab Pugh ?
'ea datmonem a quo uexabatur, expulit; Qu li.
berata dixit,fibi tunc uifum fuiH`e,quod ille pue. `
-rum nudum ac uiuum uerrici fup fuo.Du
Ibitari poffet ne commentum con inxerit, fi fecu`.
( fanitas non faceret fidem,Pa'nem quippe mali
guus ille fpritus minime timuifI`er,ied ipfum fer.
.xe nequiuit,qui panis figuram nobis pratfert.Pue
erergo terruit daemonem 86 fugauit , ut fi foemi
me uerbis non _credimustoperibusx C H R I S TI
tredamua. ` "
'f MA RIAEETIAM COGNOME'N`to Maria
Decegnies eundem pueri figura uifum perhibent, gni6.
dum facerdos inter facrificandum de more manua
uftuliffer . In quo hoc quoque mirum 86 inefa..
' bile , quomodo eodem tempore, in eodem corpo.
ae alii aliam eligiem uiderinr , illa pueri , alii pa
mit , illa quod erat, alii quod eii`e uidetur, 86 non
effe credirur . Curautem ita ei nifi ad fummouen
dum fcrupulum'dubieta'ts, non ab ipfius mente A
'qua fana 86 fideliserat,fed illorum qui dubirafa "
! tant opinionis mulierem mentiri poile ac
bitrarenturc At quare non caeteris : et ipfi uni
'puer apparuerir, ut fcilicer credenres quod non ui
fdenuidere mereanrur quod .
S A TI S hat de ueritate facra,menti,nunc eius _
xcellentiam digniratemqt tralemus. p ' _*
IN prin_nirn tanti myler-ij panditurma
lm ne sA cao sinon .
De excel. gnitudo, ubiI in ueteri initrumto figuraeeius pr!
lemia i'_. ( 86 fi iignis nobilitas inerat fingularis,
flm""~ Iquanto maior 1 ueritati<In typum ergo hu .
' ius prima libatio fuit panis 86 uini . Et ne uulgarg
facrificium putes,quilibabat 86 rex erat 86 facer.
C M- dog, ic quidem talis, ut facerdotium fignifica-ret
" " 11111,111 prophetam dicftum , es facet
Pi'al.xe dos in ternum fecdum ordinem melchifedecb.
_ A G N V S quoq; filiis Iirael immolari iuiius
E"il~l*- cum de ietuitute Pharaonis liberati funt,praenun
tiabat facramentumiiud, quo nos a feruitute di
aboli liberamur uniti deo . Si ad agnum refpicis,
I:=1l.l'que macula . 51 ad diei qua immolabatur, '
celebtitatemmullam apud Hebraeos maior Pha
inuenies. .
OS T I A etiam illa quae in lege offerebarur
Jaeuiti. 1 pro peccato,qu_ae ianificabat quicquid :
\\.. .r .. quie fanc'i:a ianorum dicebatur,cui1 fa nguis' in',
_erebatut in tabernaculum teiimonii ad expia no
,dum in l'an&uario,nonne per omniainnuebatho
Riam hanc quae pro peccato in ara crucis offeren.
_da erat,quo: uere ianfta fanisorum , cuius car
nem mductes fanificamuigcuius ianguin po
tantes mundamur. _
__ E T de hoitia pacificorum fctiptum eH'.Qyl' fl!
? ;11: mdus uefcetur ex ea,anima polluta qua
rit de catnibus hoitiae pacificorum quae oblata
.,dornino,pibit de populis fuis .'De hacat qud
gzlo defendens pac attulit terrae concilians iml
Iummis, perapoiolum dicitur , Probet ie ipfum
, 86111: de pane illo : , 86 decalice bibf
\.Cor.n (lli enim manducat 86 bbit indigne, iurliciifd?J
: 8b_ibir,.un.diiudicans corpus dil
5~l
mr. ig
M A NN A etiam illud,quo populuslfrael ui
: in deierto,figurabat cibum hunc quo nos in
! huius delerto fuR:entamur.Alioquin fragi
les 86 imbecilli in uia,neque diabolo .
xei`i&ere,neq; concupifctiis repugnare polfemul.
Et ramen ad dicitur,Patres ! manduca..
uerunt manna,86 mortuiiunt.Qxi uero comede. loa.
rit panem hunc,uiuer in aerernum,ut : quan.
to rae przcellat . .
MV L T ergo ualidior panix : pane il mdk' 7
lo fubcineritio qui in manu Gedeonis ducis euer- .
en Median . fantftiorillc quem pli
Dauid 86 iis qui cum eo erant,edere non licuit,ni..
ii cum fe mundosa mulieribus effe confeifi .
Multo plus conferens comedenti quam il.
Ici n cuius forritudine ambulauit Elias. xl. diebus ;
86 tidem no&ibus,ufque ad montem dei Oreb. 4,R,
Mu to ( farina : Eliizo in ollam
millb pulmtiamaritudinem : in dulcorem.
Nullum deniqi facrificium,nulla oblatio huic ob.
lationiconferenda,quae quidemlux cit non um.
bra,ueriras non rypus,et indulta in euangelio gra
riz plenitudo,n in omnibus legis cerimoniis iu.
fpenfa futuri expeatio, \ 'acl
enim eli: illud conuiuium, de quo . .
rophetans ait,Erfacietdomnus exercitu ori.
us populis in monte hoc conuiuium pinguium,
conuiuium uindmi,pinguium medullatorum, Mah
uindemiae defecat.Hatce& illa oblario,de qua do I
minus ipfe per Malachiam gloriatur dicens. In
omni loco l`acrificarur,' 86 ofertur nomini meo
-^ oblario munda,quia magnum nomen meum Zulia.
infgentibusr. Hanc Zacharias quoqueki fpiricu
N4., DE SACRO SANCTA COM. _
cernens 86 admirans,bonum 86 pulclirumdeiapa
pellar dics, ( eius eit,86 quid pulchz
ius,nifi frumenrum eleorum et uinu germins
uirginesf.'Efto fane,bona etiam er pulcbra pro r.
pore fuerinr legis facrificia,nquid ram aliquod
eorum uirgines germinare dic'l:ir ! Vnde appa..
ret non te'rren,fed cleftem effe cibum, quo aliri
ho ines angelicam uitam uiuere coepere profira
teTaititarem,_etenim cibus ipfe ca ro de
uirgine fumpta,deoq; ita unita, ur deus 86 hornoI
non duo finr,fed unus Chrifrus.Chri&um ergo in
-altari furnimus,quo quid unquam dici aut cogira
ri : prariranrius,magnificenrius, fublimiusf
I (: haud temere Hiui presbyrero miffam
Pm. celebranri,dum facram hoiam reuerenrer offer.
bym ret,igneus glob? fuper uerricem afririie uifus .
Que res tants admirarioni fuir, ur quod ipfe ma
nibusexrulerar,rs etiam qui prius dubiraueranr,
diuinum effe appareret,adora renrque deinceps in
facramenro,non quod uiderent,fed quod effe cre.
derent.Neq; enim ad ( illas uifibiles dirigen
da adoratio efl:,fed ad fubftiam Chrifti,qu fub
ipfis occultatur. _ _
Dominic S I C nempe faciens Dominicus ille pradicaro:
rum parer,dum inter facrificandum ranri facramc
ti maieftarem { cogitarer,nimio inrerdum
pore atronirus,exrerius obrigefcebar,i nrerius i n
effabilirer conl`olabatur.Quanrus hic ergo 86 qui
lis , qui conremplarionem fui rorum occu
par hominem,86 manentem in corpore, a corporc
(: alienumc'86 nec fic profeffo gloriam fuam t0
ram pandit,quam ne angeli comprzhendz
xe poifu_nr,c_ in_cirun_1_fcripra_ _arq infiru'ra_fir.
_`_. vfat

ET NE tam admirabilis facramenri hominea


mortales tantum miniltros elle putemus,nnun.
quam etiam ab excellentiore, hocel fpirirali crea
tura miniilratum hominibus . Ferur Onophri Onoph
um in uaa Acgyptl folitudine deo feruienrem, us
dominico quoq; die illud angelo deferente accepta mu, '
uil{`e,cum faeerdors copiam procul ab humano
cultu degens habere non poiet. _
M A I ORO etiam eo in Britannia pafchali M.l~.f
die ot:'tri,angelum ter appatuiiIe,terq4 iacram c.. ?
munionem porrexllI`e,prardicent,quod prope di..
em decelurus efI`et.Sed qui tali ufus ell miniftro, A_
tantoq; clonatus uiatico,ad ": fhtm l2l2nfr
cucurrit,ur uitam quae fini non haberinchoarct. Marcus
MARcus quoq; fcriptor apud Aegyprios, ita ,
cognominatus,quoni cura illi fuit Anachorira..
rum Aegypti uiras defcribere,cum aliquando ge.
nibus ptouolutus euchariftia m a facerdore popo.
fciiI`et,apparuit manus eam fibi , nec du
bitauirllle accipere,quod diuinirus offerti credi..
dit,neq; ambigitur,quin angelus fuerit,qui !
pere aufus fit olicum i'acerdotis,magifq; incul
: hobus reuerriar erga fe met panis ipfetrinita
tis,ci r mirabilr angelis porrigi uil9 ell'.
NO N minori admiratii dign, nec minus ad
huiut facramenti peta ne dignitarem illud fuit, ranging;
quodin uita Faufini86 Iouirae martytum legi.- iicremita. _
mus.Hi nanque cum Secundum medio..
lani conuerlum baptizalent, 86 communione
quoque membrum ecclefiar facere uoluienr, nec
Itthabetent
columbapanem ex quo
alite toltro facramentum
delar conficert,
accepere,eiq';ffumen
L .gum porrtxerunr,iacrum elle minirrxliEdU_1_>itS
i . '
ne slicito snc'rA com.
qui fic afferebatunflxoniam autem in columbz
Ipiritum fancum apparere folitum eu
teicantur,hoc ideo contigiffe potuir,ut creda
mus,Iicut credimus ibi deum parrem ,ibi ipirir'
fanfum efI`e,ubi filius , trium perfonar
[ unicaq; fubiantia feparari non
Qxem ergohonorem tori trinitariexhibend cen
es,huic uni facramenro deferre ne dubites,non- ui
ibilem eius figuram tantummodo oculis atten
dens,ied fub uifibili figura inuifibilem ueritatem
alta mente conremplans.
E I V Scemodi athonor quanti meriti fit. Ho
Bonera- notati Ambianenis epifcopi explo difci poteir,
, epxfco. qui miffam celebrans,c anre fe in altari facram
hoiam artentius conIideraiI`er,i Iumere ,
manibus contingere hzfirabat. Iratp depiat ibi
ImaginisChri:i manu Iublatam, fibiq;
, recuians quod diuinitus daba
tur,86 certe dignus fuit a Chrifto communicari g
fe tau eri eius indign iudicauit, N
86 I" a Chrio cmunicared quialirreuea
renter Iimul 86 impie acceiI`erat,poi`r buccellam di
abolo ad fe aditum prazbuit,86 uita: auor inho
norans mortis larlueo fe infeliciter implica uit.
A T non ira arficius martyr Romae
rariciiu Qgicum _ paII`us.` _ ._
7..fYr
facramentum hoc fub : reum ad
quendam fidelemzgroranrem ferret,in impios g
V,
tiles forte incidens,quid Iub ueie habere: quatri
_ cibus non indicauit,magii'q; ab his,rei quam fere
hat contemptum aliquod, quam ( necem ti;
muir.Itaqt illi fuibus : interimunt . Ertl!
iam exanimie ueimenta excuil`iffenr,i'acramen
` tum nufquam comparuiulpii autem lymphatic@
LIBER . . {
parore conuulii diifugerunt. Non ergo : fa.
: illud polluto contau prophanare , cuius
honori Tatf1ci9 ": fu ante tulit.llli iniidelita
tis errore-prolapfi ad inferos corruerunt,hic armie
eorum fortior,cum martyrii palma clum ,
ipium in fua ibi ipecie perpetuo uifurus,quem hic
in aliena digne colut.
A E N V S de excellentia facramenti, re De HIL
liquurri efi: ut aliquid de utilitate ipfa quam ab eo mc fur.
haurirnus,{ru&urp dcamus, tametfi nihil de illo .
pro dignitate dici queat,cum omnia diuina huma
nica ptu ingenii maiora .
CHRI STVS IGITVR pani: uiuus de
czlo del`cendens,cum ex omni parte perfectiii`L ' -
mus fit, hauddubium quin ie pie fideliterque fu.
mentibus , 86 przfentis uitae conferat perfeio.
nem 86 futur.
C Niert primum peccatorum purgationem.
Si ! inquit)l`angul`s hircorum 86
taurorum 86 cinis uitulae aiperfus inquinatos fan
iiicat ad emundationem carnis , quanto magie
fanguis ChriPciEt certe hic ille eic,qu uariis mor
bis alecfti tangere cupibant,quia uirrus(ut euan
geliia ait)inde exibat 86curabat om nee.Et fi .
I folum tangendo curabantur,nos non curabmur
fumendof Sed qui primi fic iumpferunt,eos idem 3 _'
ille quem fumebanr,exterius lauit , ut oenderet '
intimas quoque eorum Iordes lauiie fe , 86 ipfoa
: corpore,ita 86 animo puros nmdofque red.
didiiIe,quamin illo uirtutem nequaquam igno..
tauit,qui dgito demonkre dixit,Ecce agri
dei,ecce qui rollit peccata mundi. _
CON F E R. T lcinde ipiritalis borlilipftendi
_ru DE SACRO SANCTA COM
copa'm,exercendiq faeultatem,ut animue noiiet
uitrls eradicatis uirtutibus exuberer . (Mod :
_ propheta praeuidens inquit,Viuent tritico, 86 ger
O,4" minabunt quaii uinea, memoriale eius : uin
D'.Ph libani.Vnde 86 difcipuli [tatim : ialutare con
uiuium mtem cicendunt oliueti, iam 86
frurftuofiora petentei` quam ante petierant.Et Za
Zachzui.
chus quidem cum ipum dominum { fufcepif
fet hoipitio, reddit quadruplum pro eo quod ante
fraude i nteruerterat arq: dolo, 86 in pau peres [ug
incipit eundere, ui rapuerat aliena.
P R AE S T A quoq; contra illicitas animi
cupiditates refiiiendi robur,ut feipfo fortior fit, Q
cibi pabulo fuerit faginatus,Ql_iemadm0.
Matth . dum enim illi quiin mari fluibus agitabantul',
cum Ieium undas pedibus conculcantem in
cula fuicepiiIent,uidrunt poiuife utum,86 tur._
binem procellarum uerfum in trquillitatem. Ita
nos cum in pecocoris ! nauicula eundem pic
Iufceperimus,malarum cogitation situa
cei'fabunt,86 omnis turbata : tempeas le
illico atq; conquiefcet .Qmniam (ut in eu
gelio legmus) mari 86 uentis imgat,86 : ei.
I D E M aduerl'us improbiffimi hois aiiduas
pugna: uincendi ipem uirefque nobis confert ac
fuggerit,uxtaill ud prophetae . Parafci in confpe
Plm.
tu meo menfam,adueri`us eos qui tribulant me.
Nihil quippe magis terroridiabolo eife pote qu
|.Reg17 iacrame ntum iftud.Et ii Dauid parui lapidis itu
roernere potuit Goliam illum magnum , deo
ominibufqueinfePcum,profe&o facilius frange
eur diaboli audacia lapide iito,qui de mte abiqe
. opera nianuumabiciius contriuit iatuam Nabu
L1 E R Jur. lg `

ehoclonol'or,86 faus mons ingens orbis terra: re.


gna occupauir, Lapideinqu qui in capire angu..
Ii pofirus, urru nq; parierem un fecit , ( quo
dificara ecclefia , nec Humin mpetu fubruirur,
' nec uenrorum concurirur,qui 86 luper fe ca
denrem con fringir,86 { quem cadit , ,
ufcp adeo nihil illo folidius , neqz grauius.
Iungamur illi,86 appropinquare non audebir Be
lial,ubi manere uiderirChriPrum.
H O C preererea prarianrilimum facramenr
difcurir ignorancia renebras.66 alrioris :
eiz nobis lumen infundir.Lux euim uera eik illu- lohn,"
-mins omnem hominem uenienrem in hunc m..
_ Idum.Hominem inquam,non mundl1,quia mun.
Ydus eum non cognouir,86 fui eum non receperr,
dicenres.Naufear aia nora iup cibo 11 "
mo.Ar uero illi quon: inEmaus pergri oculi ca Difnpur
ligabanr,& maiearis domin agnofcere non po Lw,-uk:
teranr,nonnein ipfa panis fraie ipfum dicu ? '
~agnouiH`e86 myeria ignorabanr, ipfo ape
: didiciiTe.Er de uiro iulo per hac ipfa lacra
' menta a do fapienriar luce illuirando nonne (cri
prum i't,Cibauiril1um pane ": 86 inrellecfius, EC-diU._
66 aqua fapienriae faluraris porabir illumr _ -
, A C ne plura enumerando nimius fim,H:rc ue
~ rilima fanor cmunio , felicilim glu
' rinum,quo do noro copulamur,6(ucira dic)
inierimurarq: corporamur, ueluri capiri mbra.
' Air e,Q1imducar mei carn,86 bibir me fan lema..
guinem in me manet 86ego in illo manen
' :es uiuimusin aerernum, quia panis uir eir,86 g
manducar me inquir,86 ipfe uiuet proprer me
QVAm_aurem mangucario iitalioruiqi nobis
Y > 4 lll]
ma sncreosancra colt.
necelfarius fit,declaratdicens,Nil'i manducauerl.
. 6.
tis carnem filij homini: 86 biberitis eiul languin
non habebitis uitam in uobis . Et nemo uenit ad
patrem nili per me . : cum tam lruuolum
i'it,ardenter accedamus,cum tam necelI`arium,n
quam negligamus.Cunq; iple qui 86 conuiuium
86 inuitator el,uocet nos atq; hortetur , folerter
obfequamur.Scit enim quo indigeamus , 86 quid
Pr0\|et~.a' expediat nobis.Venite inquit 86 comedire panem
mum,86 bibite uinum quod milcui uobis.Qua.
literautem uenire debeamus,inFtruit lubiungena
Relinquiteinfantiam 86 uenite,86 ambulate per
uins prudenti.Hoc lane poenitudo(de qua lupe
locuti lumus)uitazq correio elficiet.
Nos interea iplum quod polrema de utili..
tate facrz communionis diiferuimus, (
nixi telimoniolcriptutarum, idoneis quoq; fan
ml'
orum exemplis', more nolro clirmemus.
I N Aiis apolioloz legitur de illis g primi ipfil
euangelizantibus ctedidere.Erant : gleueran
tes in dorina apololor;z,86 cmunicatie frai.
onis panis,86 oonibus.Fiebat automni anima
Fi.. timor.Sicut ergo quotidie cle pan hunc illis
guitare mos luit,ita 86 caelelium defiderio Hagri
tes,al{`idui faores uerbiert. non auditores tri,
in oratione l'oliciti,in timore dei humile|,in charia
rate feruentes,u l'equitur,Omnes eti g eredebe
etant pariter,86 habebit oa coa.Ad tanti :
one gd quatfo illos adduxerat,nil`i fides :
frequens CHRISTI communicatie@ Qta: ?
poleris delita lrequtari,uitae quoq; integrin
eas languere eoepit. Panisenim qui quotidiiml
fueraqfaut eli annuur, ' .
I- -
LIB E R .
A S SI O Narnienfi epifcopo (ut in dialogo Camus
Gregorius ) quotidie hoc facrificium deo pifpus
nlerenri' presbyter eius retulit dicen: . Per uifum
domino fuiife iniun'tum,ut ei diceret, Age
quod agis, nec folitum opus intermitte natalitio
apoiiolorum Petri 86 Pauli die uenies ad me, reci
piesqr mercedemjlle iraq; anno quidem feptimo,
fed ramen die quo praedittum fuerat,cum milam
celebraifet , percepta communione uita decefir.
Beatus qui per quotidianam agni immortalis im.
molationem,ad cn nuptiarum eius uocari me.
ruit,celebritate in carlo fruiturus,ga :
' poralem in altari nullo die intermifir.
LI B E R A L I S Heliodori Alrinenfis epi
pi difcipulus,hunc uitalem cibum fingulis domi
nicis diebus percipiene,reliquos dies abfque efu
oruque peregiie dicitur . In fortitudine ergo ci
i huius peruenit ufque ad montem qui Chri.
[tus e&,fu blatus in clum,cum : de tetris tra nl'. Qi..
ferri po&u|aiI`et.Quem enim fumendo aildue cer
nebat per pecul 86 in enigmate,ipfum iam facie
ad faciem uidere concu .
A N O N quocp andauenfis coenobi cleri4
cus ( multa lcet ": fanitare przditus fuiiet)
cum tegrotarer,noluit fine tam falutari uiatico de _
eedere,&atimcp uocari qui illud fibi afferret,pref.
byrerum iuiIit.Is qui miius fuerat,uiae ignao
tus ab angelo ad presbyterum ufq; perduus eli,
ut iam angelo: ei quamprimum fuffragari fcias,
qui domino communicari expetierit . Cui Banon
. ipfe commu nicatus, nunquam poiea ab eo difcef
, nun dii`cedet,receptus in paradifum. Amb,
_A M B R O S I VS item Mediolae:niiseecle gnupg,
1!
ll or sAcRo SANCTA .
i'i'aeantiites,do&rina fimul 86 1'11&1 inl'ignis,`
cum e uita decederet, 86 communicari domino exe
optaret, fed fari iam non poiet , mox Honorato
'Vercellenfi presbyrero euchariitiam atferentelz
tus accepit . Qn' prefbyter ut hoc faceret, tertia i
uice uocatum ie dixit, dum dotmiret neqa a quo
~uocare' Icire potui1Te.Qgid hoc e&,niii quia Chri.
Rus fideles famulos ( abfque Ie duce ad caeleie
regnrranfmigtare n permittit,ne ui aberrent,
Ii ab ipio qui ueritasei,non continuo diriganturf
ET D I V us Hieronymusdiem agens extre.
Hiefony V'mun1,`acrum Chriii corpus da ri ibi petijt. Illud
mus prei'
byter. uero fumpturusde leulo humife deponi fecit,
Iaccoqueoperiri .Tu nc genibus prouolutus ,la..
chtymas fudit, pugno percuH`it,86_ iic fan.
tam oblationem hauiit , geiu habituque ie illa
-indignum conteians, ill ramen fibi neceffariam
hauriendo . f
Iadmum _ QV D autem 86 intelligentiam pie fumenti
dus eps. bus prae[tet.Eadmundus Gantuatieniis epiicopus
teftis . Quidie craitino de trinitate difputation
inturus, noizu in fomnis uidit ie facramentum
iud accepiie columba offerente , 86cum mane
in audirori ueniiet , prter ipem magna omni
admiratione diiTeruit.Siquidem illi eunc Ipiritali.
ter cmunicauerat,g dei iapientia ei`r,86 dei ytus.
Prcsby. HAEC infuperimmortalis 86inefi"abilis ho.
ter ? cia,ii in altari pro mortuis offeratur, maximo,il
cellenis . lis adiumento erit ad commiia in purgatorij lo.
cis diluenda . Gregorius Pontifcx feiert, quen*
- dam eentumcelleniem presbyterorum dum in
therrnis lauaretur, homini ignoto qui ramen
oficioiius ibi inielruitet, panes aliquot referend
Liann. im.I ______1
;
gratis cufa`muneriobrulil'`e,llum uero noluil.
fe accipere,quod fihi eis opus non elle dicerer uita
hac iam defuno. Se enim loci illius dominum ali
quando fuile , 86 eo deinde labore expiare cul -
pam ibi iulfum . Qxamobrem ii fibi grzitificari
, illos panes profe confecratos deo offerret.
Qxod cum ille feciiet , die ad thermas re
uerius,homine non inuto,noxa abfolutum agno
uit. Ille ergo prmum pofcendo, deinde non com.
parendo,quanto hoc facrificium defunts emolu
mento fit,patefecit. `
IDEM SANCTVS PONTIFEX tra Gregori
dir, dum adhuc abbatin officio fu ngeretur , mo.. us papa
nacho ful monaeri , cui Iuio nomen erat, 86
aegroranti,fratrum colloquium le interdixiffe, 86
defu no cemirerij lepulturam,eo quod tres auree
os apud illum ablcondiros deprhenderat,qui o.
bus communes elfe debuilent , Hac leuerirate in
langutemV`primo,deinde in mortuum ul`us,ut fa..
nos uiuentesq; ab eiufrnodi uirio coercererl Cactee
tum 86 faluti illius confulens, millas. XXX. pro
celebrare,Pretiofum monachum uffit . [
ergo trigefimo die polc frarri ( Copiofo appa.
! quibus pro deliio aficiebatur, le de..
nium abfolutum dixitItaqi idem dies 86 oblatio
num finem : 86 fupplicii.
Q_VE D mulier (ut apud eundem auto. Qiaedam
rem legimus)pro uiro ab hoiibus capto,et in uin .
culis conieto per facerdtem iacram deo hoiam
iatutis diebus oferre conlueuerar , 86 cum illo
poftliminio reuerlo didiciH`et,dum captiuus tene.
retur,idenrid<': fe reuinum comperiH`e,neq; fcire
;poruiii'`,qug
--e
ig lilaictingere , dies quibue
. DE SACRO SANCTA COM.
id ei contigerit fcfcitans , eofdem ipfos fuiffe ani.
maduerrir,quibus oblarum : facrificium.
I DEM refrarur Agatonem epifcopum -
AZmlfl normiranum cum Romam uerfus nauigarer,ad`
PlfP"5 infulam quae in Tyberis applicuifl`e.86 fa
crificium mifale obtuliffe, pro fuo ;
nomine quem in fcapham defcendenrem,dum na.
uis plenis uelis ferrerur, rupro funein medio mari
reliquerar , 86 Huibus obrurum peperiffe pura;
bar. Cum aurem ad Romanum porrum peruenif
fer,egrefl`us in lirtore Varicam fibi obuium habu
|'r,86 uehernenrer mirarusaudiuir , dum .
pham regendo, parrim labore, parrim inedia iam
deficeter,obdormifTe, 86 dormienri fibi uifum a cl
dam panem accepifI`e,arq; eo gufaro fe refocilla
tum fenfiffe,deinde expergefaum nauigio iuxta
praeterete fufceprum Romamq; delarum. Rem
ergo curiofius exquirens,comperir ea ipfa die ill
pa ne eo refeum uifl'e,qua facrificium fuerat ob
latum,86 deo grarias egir, quia hic ille panis effet,
de quo per Ieremiam dicirur. Inebriaui animaux
1f~!' lafam , 86 omnem animamefurienrem faturaui.
_ FOEMINARVM quocy fanftarum hac
g." in re curam fludiq; indicabimus , ur ex eo fimul
Mllalb 86 urilitatem monfremus.Maria Magdalena !
ram agens in deferro, czleium fpiriruum fociera
te fruebarur,86 ramen cum fibi : finem immi.
nere cognouifet , Maximnum epifcopum iuflt
accerfiri, 86 percepta ab eo communione , ad
lum migrauit . Non fuir faris cum angelis iter
. hoc ingredi,nifi
buill`et.Sic ol imdominum angelorum
ad fepulchrum ducem ha
eius lugens,dimiiI
fis angrli quo|_`uierar,illum folquafiuirqucm
` sllllviunaer '1 H Vf W"

LIBER _IlII_ gte


lugebat,86 tunc demum confolata abr,cum im `
refurrexilfe cognouit.
E T R O N I L LA uirgo cupiens iam ad cz Pmm~_
Iele de terreno transferri habitaculo, ne i'ine uiati uirgo
co difcederer,a presbytero Nicomede panem rrini
ratis accepir. Iraq; fponfo aererno copulara clum
adiit, ne fruilraillum procis mortalibus praepofu
iife uideretur,fi eidem 86 in tetris pofita commu.
are neglexilet. _ '
LVO I A M uirginem necinter Hammascon Lua. _
' riam , nec petfolo a facrilegis iugulo [ gn
uulneraram mori potuile accepimus , donecfa..
cram communionem a facerdote oblaram n
_fumpfiiIet.Tunc cum martyrr corona clumlz.
ea petti , cum eum pro cuius _amorefupplicia con
tem`pferat,fibi iunxir irineris ducem. "
SI ergo fanis hominibus tantcura: fuit ad `
_ banc factofanizam communionem etiam corpo EM
re accedere, a qua fpiritu 86 uoluntate nunqu dil' ; '
cedebanr,quto magia nos qui peccatores fumus,
idem oporteat facere.His enim magie opus teme.
dio elc qui grauius argrotant , hoc autem remedio
peccati morbo conualel'cimus,ab inquinamen..
eis mundamur , ab errore in uiam : dirig..
mur,denique de morte tranfimus ad uieam,de te.
nebrisadlucem. ' _.
I N primis ramen uidendum,quo animo,qua
: accedarur. Aptis ad fumendum corpotibua 1 glia
medicina prodelt,male dirpfitn,fi fuma.. ,
eur exitio elt.Er fi Pln1i&ini,quod Arcam domini phfm
captain in templo idoli Dagon pofuiil`ent,aduer. |.Re .
Ia pam funt,86 Bethfamitae ab eis ; ?
tipientes _quodparum reuerentur habuilI`ent,pot _
It
'Il'
on srlcrzo SANCTA .
nat internecione Iublati,quanto deteriusaicieru`
dus erit quifquitf, uel praetermifa quae deo debe.
tur adorationis ratione , uel non abierfis prius
fe quantum poteir,inuidii,odii,luxuriae,caereror..
que uitior fpurcitijs, mundiiimum domini cor
pus prfumpferit acciperef In Iudam quia mali@
gnis cogitarionibus zfuans illud fumere non ri..
muit, buccell fatanas inrroiife dicif . };
n a peccato mdatus eff, fed potius peccati pt
curnulauit,uenditionis crimen ueniat defperatie,
'86 cum male poenite ndo fibijpfi dolore more
tem confciuifet, in abyifum corruit tormentone.
N OS ergo cum Magdalena lachrymis prius
lauemus pedes domini, 86 cum Centurio ne clame
mus . Domine non fumus digni, ut intres fub rel
. tum noitrum.Comparanresque aromata poeni.
tentiz 86 humiliatioms exemplo fanarum (.
minarum,ad ungendum illum in odore unguento
rum eius felinemus , utum tandem ritu pijffi
mi IoIeph,fyndone confcientiae noira: pura mun
daqueinuoluamus.Et cum fic inuolutum in mo.
numento pectoris : repofuerimus, paf
[ eius poenas mente recolentes,ad refu )
nis quoqz eiusgloriam nos peruenturos
Iemus,uifuri quid illum,non iam fub di
uerfarum pecierum uelamenro,fecl fa.
cie ad faciem, in eandem imaginem
*CON ( ut apoirolusinquir)rransfor..
a mandi a claritate in cla rita.
! tem,tquam a fpiritu do
' ' mini, femper cum
illo futuri. _
Lxmr @ARTI rxgurs.
' 1_ ^ VC
".
QVINTVS,
Y De rlcmne temete iudi'candi>`

Cap.k I.
ED PLERIQVE ALI
ena nimis auide iudicantes,
iiierrore incauro in culpain
labtur, dum ] incerta pro
certis affirment, uelfi certa
: iudicare ad eos non per.
I tinear,uel fi pertinet , occulta
pro manifeiis iudiccnt,uel ii ma nifea (unt,
quo animo ignorent,et ueluti malefaa per
l`equantur.Huiuicemodi autemiudicia quoniam
temeraria funt , a domino prohibentur dicente,
Nolite indicare 86 non iudic.-'zbimini , Nolite con- Muth.
demnare 86 non condemnabimini . In quo enim
iudicio iudicaueritis,iudicabimini, 86 in qua men
fura ! fueritis,remetierur uobis,Igitur hocloe
co colligere exempla decreui, quibus inirui tira
cumipeiores effe poteri us ad noxam hanc dee
uitandam ,deoque obedi ndum , ne quis in altes'
quomodo non licet , ienrentiam proferendo,
feipfum damner.
A R O N T Maria Moyien probro ia.
auerant, ob uxorem (ut inquit fcriptura) _ Aaron
86 Maria '
Aethiopiiam , 86 quae tam audacia petulantiae Numan.
Caput 86caua fuerat, inlepram incidir, ut corpoe
ris morbo mentis uitium puniretunquoniam ab
homine reprzhendi non debuit, quem deus fuis
igacp familiaritate _dgnum_iudicabat.
'08 DE NEMINE TEMERE IVDI.
Hinc difcere licet,quti periculi fit feculo feruiena
eibus,ut quicquam finiirum indecenfue i'`ntian
de feruisdeiFit enim plerumq;,ut quod illi :
hendendum iudicant,apud deum laudabile !
circo 86 apofiolus clamat dicens ,Tu quis es qui
. iudicas alienum ieruum ,;domino fuo Rat aut ca.
dit, 86 ne de cadente etiam defperemus, air, Pcabit
Vautcm.lotens enim deus atuere illum. '
mulier fu QV O D autem ad coniugatos fpeat qudiu
. 'adulterij crimen latet,iui`picari fortaife licet,crede
re non licet.Et ueteri quidem lege mulieris i'u fpee
rae caufam per Iacrificium zelotypize-uiro difcu.
tere permiifum etat,nic nefas eit accufare de
prhenfa m.Sed fi deprhenfam etiam la pida ri ue
tuitdorninus,niii ab eo qui fine peccato eiI`et,cum
fine peccato fit, uix dici poteic,quam graui
ter delinqut quiiufpeam ueluti clepraehenfatn
lapidt ictibus detraionis, 86 infamia dentibus
' lacert innoctem. Et profeo de ris quz
latt, qui iudicat,eti ii euenerit ut uerum iudicet,
mentitur,dum fe fcire afirmat quod .
) I Sufannam accufauert,falfitatis conui
Presbyte
,ii suf ti lapidibus obruti funt,ip_a mortis quoque
mm ententi abfoluta. Quifquis infonrem ice.
Dani1, leris alicuius in l'imulauerit,ab ipo iudice quem ni
hil om nino latere potei ttidem condemnabitur,
quti dnari accuiatus debuit fi deliquiH`et.Vnde
mendacem teiem talione punit lex, ut quantum
poenae quia in proximum praua delatione !!!"
fuerit, ttum pro impietate ferat. Non miierebe
Dc|.|te.i ' ris ei,inquit, fed animam pro anima, oculum
1, dentem pro cientez manum pro manu , .
dem pro pede exiges,` . c
o`,
11111111 v. ni
C nefacile delaroribus credamus , aut rumo _
ribus incerris ad iudicdum compellamur,diuina
fancicum efr lege.Non 'Prabir ; unus contra all
quem, quicquid illud pecca ri 86 facinoris fuerir,
fed in ore duorum aut trium teium : omne
uerbum.Conrra dei ergo legemagir, ui contra
aliquern uni/us ranrum uerbis ad ibec. ` vl
S D manifeum quoq; aliorum opus, quod -1- " "
ira bono ur malo animo agri;)r?orei,qua1:lir1Bccipi
i`ir,fequenti exemp arie pare it . iuifa -
promifionis rerra,ui&isq; hoibus Iofue duce,er mxfnd
iam miliri mione accepta, tribus Ruben 86 Igfue, .
Gad,86 dimidia trib? Manaie de Silo , ubi raber
naculum fixeranr ad Galaad pofl`eH`ionem fuam
quae ultra Iordanem erat,reuertres in ripa 8111111.
11111 cireriore altare conruxerunr , ob hoc - .,
'xan~r,ur poierisfidem facerenc fe commeandi ius ' ~ : ".
habere ad olferendum in Silo , nequando feparari
reliquis rribubus icuri pof"eH`ione,ira 86 religi..
one uiderenrur.Ar uero filii Ifrael rari illud - '
le ad facrificandum dis alienisaedificarum,dei fui in-
iuriam armis ulcifci paranr.Mox ubi miifa lega
1 tione ponendi alraris caufam didici`enr,probare
facum coeperunr quod incufauerr,86 quos mor
te dignosiudicabanr,laudibusexrulerunr. @od
fi rem paulo accurarius non inquifiienr, falfa de..
cepri opinone,pios pro mpis rrucidaient, 86
leuius crimen foret inconfulrum iudicium,quam
ipfacu infenfi eranr , diuin legis pruaricario.
Iraque femper magnopere cauendum eir, ne quid
in aliis continuo dereiandum uremus, quod ub
ece aliqua mali,86 bonie e quear,ne prophe mig;
` r um illugl in nos rerorqri poiir . Va: qi' dicirir
Q_ DE NEMIME TEMERB Ivm.
malumbonum,86bonum malum, ponentes tene
bras lucem,86lucem tenebras,ponentes amarum _
in dulce,86 dulce in amarum.Semper quidem tu- .
eius elc,honelia potius quam de ambiguis _
c'onie<i:ari.
_QV D cum quidam terras Hua habitatores
minus obferuarent limplicem illum 86 reci:um,de _
!ob~4. oq; probatum uirum Iob,eo quod calamitaatibus`
opertus fuerat,iudicarunt iniulirum.Ipli ds inter~ ._
aduerla patientiaa meritum ex2ggerat,fed falli te
exilimatores,non habentes in quo cum ma _M
arguant,occulti crimini: reum putant,ga `
' inmilerijs uident , digni illi talia ob culpam per. .
peti, qui talia paifum uaniffimo argumento deli _
( obnoxium cenluerunt.Ex uita: moribus,non _
ex calu anguliis, qualis qlq; fit : deber,
Mam iuxta euangelicillud , Ex ftuibus eorum co..
gnoicetis eos.
S E D etiam illud inter temerarias iudicationes
Heli fuer poncndum_,quod Annam Elcanat coniugem do
dos, in Silo ardentius deuoriulqt lupplicant, confi
Rega deralfet Heli l'acerdos,temulent: putarit. Vlq; ci
ebtia eris inqtcdigere paulilper uin quo`mades,
At ipla a do exaudita,lerilitatis opprobri foe.. ._
ciditate deleuit.Exteriorem corporis no-
tauft Heli,et ebrietatis obiecit uitium,fed deus ina
tima refpexit cordis,86compot uoti fecit. Sicei _
[ falli ; ex lacie hominis animi oc;
culta iudicat.Etquia folius dei mortalii
cogitationes,quilquis eas in altero conieiuris ei:
plicat,dei iudicium libi ulerpat. Dumq; in dubiis _
_ __ male de proximo l`entit,charitat olendit. Quod
1 . utiqiiaugs geclinemusnneminetitnus a domino
1 ... ..___ _
I
: v. }
praeceptum : .No1ite : fecclum faciem,
fed reum iudicium iudicate. Iolran. 1'.
' I N C O N S Viti quippe iudicii iuftiiimas poe.
nas dedie Ammonitar rex Han , qui Dauid re. Hana m;
gis legatis ad : de obitu patris fui confolandu mif z.Rg.i.
fis,obie&o quod fu exploratu ueniffent, i.Paral.la
parte barba: abradi fecit,ue&ef ad nates ufq; fuc __ _
cidi,86 hac ignominia affeos a ire iuiTit,quos Q _ -`
d honore proiequi debuerat, Ii Dauid erga fe ani ''
mum ita uc erat,penfaiTet.Peruerfa de ami _
fufpitie in uam abreptus perniciem pro ba r. '"
bis rafis capitis diadema amifit,pro fuccifis .
bus regn.Hinc icy pater quitte : fir eius ..
arnor defpicere,cui9 odio pares effe n poiifumus.
P E RVB Rfum autem iudicium 86 in Mi chol Michon
uxore Dauid diuina ultie punitum eli. Cum 1
regem ephodlineo accin&um,86 prat gaudio fub- ` '
filitem coram arca domini , defpexir arq;
contempfit, leuitati afcribens,qd'humilitatis erat
86 magnae in deum pietatis. Ille ergo qua ntum fe tw .

humiliauerat,tantum : adeptus eff. Ipfa ue. _


ro perpetuar iterilitatis contumeli tulir, ur : eiua
coniugio indignamagnofceret, quem fcurris com
parandurn exifimauit.
_ VI DE A N T ET pfi iudices qualiexami.
ne quibus prae|'unt,iudicare debeant.Si enim Salomon
rex.
rex Salomon deo offerente quicquid petiiffet , ni- luga
hil Iibi rnagis necelfarium duxit, quam in decer- "
nendo fapientiam.Dabis feruo tuo inquit cor do
populum tuum iudicare poiIir,86 difcerne. _ - 1
fe { bonum 86 malum,quis adeo fibi confidit,
ut in iudicdo errare n formidetQri quiclerroe _ `_ \
nifi gragillmul
_ _
effet,

non
_
pto eo iirapdo
._ _
Salo-.
_ _ ,_
~ -
f ne N_tMlNz'rnMent ivmca N.
mon magis fuiil'et,quam pro fpacia
protelando,pro di uitiis cumulandie , pro inimicis
domandis,imperioq; propaganda . Er qrx his re.
bus iuris dicendi Icientiam prxtulit,plus etiam (
poiularat,accepit.Sapientis utiq; optionis prz.I
mium referens opes 86 gloriam.
A T AS Suerus Periarum rex malignis {
Aman delationibus plus aequo credulus , Iudaeos
ui in regno ( erant,ueluti pacis turbatores,edi
perdere omnes iulerat. More innocentia eor
cognita,fententiam uertit in accufatorem . Quos
autem neci iam addixerat,honore aiecit . Lauda
bilius egiiI`et,fi non pcipitaffetiudicum. Sed ne.
que in eo laude fua iraudandus , quod ;
eretum,iuite reuocare non tardarit, in illum ani.
, cuius iuggeitione deceptus fuerat,
ram equus iniqu' ominis ultor fa&us,quam fz.
uusinnocentum uiiIetinteremptor,ii ante di
internecioni di,id quod etat non refciuiffet. Qui
ld . iraq; : inquit quam ne Iciebam,
dili enriiimeinueirigabam.
S N T Qui fuis de rebus alios conl'ulunt,i'ed
eurn Iibi rele confultum eihcontemnunt, quoiqr
ante amauett,od|i`e incipiunt,i'i illos quicquam
r~ " fecum diifentire animaduertunt,eorum fa
&i,quorum iudiciis ufuri uidebantur.Horum peg
. ueriitatem fecuti Iohanan Care : 86 qui cu
illo etant, cum poic Babylonicam captiuitatem,
in terra Chanaan,iuxta Bethlehem refediifent, !
\l|l\i4 Chaldaeos timentes,quo fugam uertere expeI
diret,Ietemiam prophetam coniuluiifent ,
deoreuelanteibi tuto manfuros dixiifet, 86 Hd.
Ibidm Aegyptumgqt paralganrransfugert , pn':u'rS
LIBER V.
male dqppheta fufpicati func . Et mendacum lo.'
queria inquiunt,n miiit te dominus, iedBaruch
filius,ut tradat nos in manus Chaldaroi.
Tranfeuntes ergo in Aegyptum, ubi ie putabant
tutiores,ibi citius Chaldseis oppreifi u nt,86 qui
mendacem prophetam iudicauerant, libi magia
quam illi credentes,in reritus fui foueam corrue..
runt.Q_uod nos defugientes,fidelium ac prouidoe
'rum confultorum moniril difcamus acquiefcere, Profi IfoI
non ea temere di]'udicare.Salomonis quoqi (enten
tia efr. Audi confilium 86 fufcipe difciplinam ut
: fapiens in nouiifimis ruis. '
N V N Euangelicae iniiitutionis exempla,
ad propofitum quit@ fpeare uidebuntur, lldte
colligemus.Dominus noerlefus Chrius Lu.,
'orum in indicando malitiam arguens. Venit,in
quit,Iohannes baptiHa,neq; manducans panem
neq; bibens uinum,86 dicitis Dmonium haber.
Venir filius hominis manducans 86 bibens,86 die
'citis,Ecce homo deuorator,86 bibens uinum,am'i
cusomnibus
I gde publicanorum 86 peccatorum.
male ienriunr,86 Tales
quicquid lum qui
egeris,
Acio urtunriHumilem appellant hypocrira rn,
plicem fatuum,eiunantm phreneticum,non ie.
iunantem gulofum , delinquentes corripientem,
durum 86 afperum,quieti udentem , deiidem 86
'ignauum.Nullum deniq; bon um agitur, quod hi
maligni; perueriifq; iuggillatiibus denigrare n
'contendannpropterea merito fane de illis dicitur.
`jEr_ubefca nt impii 86deducantur in inlernum, mu
_ : labia dol_ola.Q1aeloquunruradueriusiu.
" uminiquiraten1,in fu erbia 86 abufione.
'L' S AI. M Onem quoqa p arifatum ialanar , apud
1 'J .2 - I _ . _I f \ 'q'
urz
1
t DE NIMINI TEMERE IVDX.
quem difcubuerar,falfae
Purauerat exiilimarionis
ille non effe propher,qui fe conuincirQ
pecc.arri..A

ce muliere rgi permitrerer.Ar mifericors ds hoa


pir fu ab errore uolens reuocare, 86 fecreras ei9
cogiriones arguendo in medium>rulit,86 mulieri
peccara palam dimifit.Vr fe non folumfpphetam,
fed etiam probaret.Peccarricem deniq; illi fp.
_tulir,humiliraris ofr`icr'js,dile&ionis fignis, fidei at
gumris,Caueat igif peccaror peccatori conrnere
ne d ali accufat,ipfe accufabilior appareat ,fed
potius peccarricis huius more humilior,ur d ipc
ab alijs ref>hendirur,a do defendi merearr.
' SE D quorundam iudicium fub honefaris ue
lua lfta lamento malignitate plenum eftludas Ifcariores
riores. un guenrum quo perfundirur dominus, perditioI
nem uocar.Vr quid perdirio hare , in quit.
.
Porerar unguenr
denarijs, 86 ! illud uenundari lusqu
pauperibus.OBEfciofe trece
erga Ie..
{ uenerarioni callidar obrrear, praerendens in
egenos pieratem,non quod egenis ipfe mifereri fo
lerer.Q1omodo : in pauperes pius effe porerarl
qui in dm fuum tam impius fuirdproch indignu
'facinus,eleemofynam cmendar, qui facrilegium
facir,mifericordiam efFerr,qui proclirion medita
rur,.Non ergo ideo commendar eleemofynam Uf
eommendandam puter,fed ut animi fui auariria
regar,qua unguenti effufionem non in fuum ucr
fam lucrum rriarurltaqi mulier quam ille actua
>far,a uerirare defenditur.Bonum inquir opus ?
Irara in me,quid ei moleftus est Ar eleern:>f)".I
erii bona eil,bona uriq;.Sed qui bon hp
ni cpararione mali a ppellar,r falfus arqr :
fus ne illud gd quod approbar,fariill1f'
W "T ' ""' "

manie . 1

S C Rlbae
Iarores uo 86fabbat
oIcen<l]un:,y86 pharifai fe legis : ze-
obleruant.Chi qui .
dem miraculis eo poriiimum die fieri ioliris _inui
denres,non deo grarum fa`cienres,cum null
no tempus iir,quo benefacere non licear.Eundem
in Beelzebub ercere dtemonia dicr, nein eo dei MIMI
" uirrut ! cogantur.Et cum fe ille a ;
uirtutis dei fedentem in nubibus iterum uenru
refpondiiTet,blal`phemar inquiunt . Atque ` l
ipfum qui mortuos uiuificauerat,reum elle mor. x|~def,'<,.
tisiudicant . Adeoque ! ueri uidere porel`r li- Lu",=;
uor,ut innocentem 86 iuflum crucifigi , homici.
dam 86 ieditiolum dimitri expofcanr . Barabbas
liberatur,Iefus occidirur . Quam autem execra
da talia iudicia finr,Salomon aperit dicensr Et qui
l'UCfC2t1'mpum,86 qui condemnat iul , abo, Pf"7,
minabilis ell }; apud deum.
QVa metiam iniqu lit alior uitia cernere, fu
orumobliuifci,docetiple faluaror, d huiufrnocli " M
hominem reprahendens ait . Quid tu uides lefu. J

cam in oculo ; rui , 86 trabem in oculo tuo M3127.


non uidesAur qodicis fratri tuoiFrater,fine'e " Luca: .
ciam feltuc de oculo ruo,86 ecce rrabs ocu.. Q
10 tuo.llypocrita, eiice prim trab de oculo tuo,
86 tu nc uidebis elcere feuc de oculo fratris tui.
Tuncergo alios' decentius corripere poterim us,cu
h prius nofmeripfos correxerimus, corripere inqu _
non conclemnare,ut charitas conferuetur,86 fem.. "\
per declinerur impietas.
I LLI quippe qui nimis arroganter adulteri
. actul'auerant,mox domino in terram fcribente, ;furat
fuumlegiientl'celus,alienum ulcifci trubue ":
tut,Qu mepttoei uePcruminquir,primus~in; 'e Iohan .
in)Y
no DB NMINE TEMERE IVDICAN.
lapidem mirtat.Non folum autem lapidem in
cufatam torquere nequiuerunt,fed : indi.
cis ( praefenriam.Ad lapidandum conuenert,
fed parua mora,ipfi quafi lapidibus a&,fug fece
lunr.Tanq; indigni etant qui alios arguerent , ut
adulter crimen ab eis dela-tum facile ueniam in
uenerit.Nos iraq; i pecca ta ante oculos po
uerimus,alienapo& tergum relinquemus, nec al
terum accufare audebimus,magis ipfi accufandi.
M Oyfes abbas in cleferto Scythi nominatiifi.
ggg mus,cum accerfiretur ut fententiam diceret in fra
trem qui peccauerat,uenit faccum arena plenum
in tergo baiulans,86 rogatus quid illud eH`et.Pec
cata fua effe dixit, ux uix ferte pratualerer,ned
_ aliena iudicare po er.Q_\1od praepofiti. monafer
rx: al/udiente,frarti poenitenti ueniam indulgere,qui
infligere maluerun!,dum coniiderant, ne
O quidem fine peccato eIIe.Nec tamen ideo
Incom qutibus ignofcendum e&,tie coquatur hoedus _in
it . : marris fuat.Sed ipii ui pratfunr , ita :
t in puniendo exerceantjut femper fe quoq _ina
. firmo\e7esI({!`ememinerirl1,tI. R h _ i
EI em loci pres yrer pa or,monac o qu
Ie de coenobo difceifur dixerat,quod fe e (:
gdatmr manere,de ci male audiII`et,pigeret. Ne facile ma
Pgyf . lum credideris inquit quod audiii, }; ille ld fi
bi a uiro fideli relarum aTeueraret,refpondit . 511
fidelis elTer,non tibi dixif`et.Po[tremo propo(U16
h' ei trab 86 feftucam de euangelio,ut femper ali?
na peccata fefucam puter,Iua trabem,i'e prius
demnans Ef; alios iudicans.Q1o tand confilio ipk-4
ui'us,ibidem habirauit unde recedere decreuerf
male de altero obloqueuribus credere d_;itit,gm
.
LIBER V. ?
le agentes prferre coepit, 86 fi quin etiam ma
_ nifeio deliquerat,non iam ei iudicandi occafion,
fed magis humiliandi praebebat. Et nos ergo Pa
' foris uocem audiamus , ut mites 86 quieti potius Matth.
cum agnis in partem dexteram concedamus, qui
" Iafciuites 86 curioii ad finiiiram cum hdis decli
nemus,Laiciuiuntautem qui praeiumptionis ipe ,).,

` culam infcendentes ,aliorum aus auide explo..


, fuos non fatis coniiderant, 86 dum alios ni.
mislicenter iudicant,ipfi grauius dei iudicium in.
currunt.
S IC VTI de illo legimus , qui Alexandria Percuifor
Vitali monacho de proiiibulo egredienti obuiam Vitalis
alapam incuHt,quod abeo libidinis caufa !"
nfamem locum`frequentari diceret.Et Ratim :
datmonio arreptus male torqueri cpit.AiTidu
' us quippe ibi erat Vita1is,n :amen libidinis cau
fa,ut ille putauit, fed ut eas quae ie libidini proiti-
tuerant,a tam turpi uitae propoiito reuocatet.Ad
. fingulas enim penetrans , oblata pecunia nocftem
pacifcebatur ,` neq; quicquam rota ea noe aliud
quam dolenter ingemiicere,86 deum pro ialute g
dita: mulieris deprcari,ita alias ad deum conuer
|:ere,alias faltem eo tempore ut f1r (,
` compellere.Ql_1:e res tunc clarius patuit,cum :
_ uindi diuinvin percuiorem miraculum _, :
l pfatmulieresI apud quae aliquando pernoaue..
` rat,palam confiterentur, arq; idem percuiforem
i'un miieratus , oratione fanita ti : . Nos
' tam anceps iudicium facile uitabimus, iiloham
. nis Alexandrini epiicopi prudenriam. imitari uo.
.` luerimus, qui ipiius Vitalis delatoribua ita fidem
19&14 Y
liv
"H3 Di'. Nnminia rv_Dr.
pudice uerfaricrederet . Tutius namque coni'ilr_,`
um,:equiordeliberatio, certius iudicium, femper
bene praefumere de iis, quos nunquam in crimine
nouimus depraehenios.
I DE M fa ntus Iohannes epifcopus illoseeti
Iohannes
epifcopus
qui publice peccauerant , abfentes carpi raxariq;
prohibuit. Fieri enim poie ut peccatum pniten
do di1uiiTent,86 iniquum effe id ab homine peru
lanter exprobrari , quod deo clementer fueritc
donatum. Itaqx domefticos fuos grauiter increpu .
{ quendam uirginis raptorem morte dign'
dixiH`ent.Et qui i'citis,inquit,fi ille iam peccare de

, uosfortaife non ceieris . lure quidem


{ Iohannes . Cum enim fctiptura diuina dicat,
. homo utrum amore an odio dignus i`it,qua
ratione homoin altero ( quod in ie nefcit uml
fcilicet aliquis odio uel amore dignus fir.'
frclfcus. A T V S uero Frcifcus etiam obliqua: fui.
pitiis culpam in fratre caitigauit.Cum enim pau
perculo quod obuiam (, nuditatem eius
dolens identidem i ngemilcerer,86 frater quo cum
. una iter agebat,dixiiIet. Parer 86 fi ille rebus pau
perei'r,fortaf{`e rerum ccupifcentia diues e',C.
nuo ipium tunicam iuam exuere,et pauperem op
iti iuffit, ut quem lingua l:eferat,ei beneficio fatii'
'- faceret.Pra uae igitur Iuipities,cum prazfertim de
crimine nihil conRat,i`edulo uitandae funt.Et :
emper uitarinequeant quoni homines (umus,
'~' ibi faltem commoritur ubi otra fuerint.Lingu2
contineamus,ficogitationes n poiumus.
Lupus ' Q_VI S enim de Lupo Senonumepifcopo non
,x,f,PugY male opinaretur, fi eum pratceforis fui filiam uil
". i Jgiriem iam adu1tam(quamiuxta ie educabafb,
1)
l.Lu|a\| ;
111111011 diligere confpexiifer , 86 qua ma ille fan.I
irare pollerer,ignora`er. Sed profeo 1110; nora
faniras obirir , quin aliquando domeihci eius
pfum nimij in puellam arnoris inrer fe raxarenr.'
Qgod ipl'e refciens,corarn omnibus euocar olcu.
10 excepir dicens . Non offendunr obloquenrium
uerba , quem propria non inquina: confcienria;
Qxoniam : uirginis animum in dei amorem,p
penfum cognouerar,earn ardrer quidm,l`ed cor.
de fyncero diligebar.Nihil prauum de 110 coniice
re debuerunr,quem irreprahenlibilern rorius reli
0112: uir inftirurio relabarur. 'L .
AB H A C impudiciriar nora Daniel Aegyptimand
us abba: miraculo 11 experiuir. Cum enim roga- abb.,
rus ruici cuiufd dnmum adiiifer, uxori eius diu '
'nfcund ac erili iobolem orarione a domino
imprrauir.Vicini uero rumefcenri uenrre mulie
rem cernenres ,quam olim de marito nunquam'
grauidam fac"ram noueraur, de abbare concepiffe
puraurunr.Po(rquam ergo peperir,Daniel omni
bus ad 11&11111111 cuocaris,infa ntulum per de'.
um oble'crar,ur quis parereius 11111 , palam dice.
rer,86 Pcarimab ofculo illo , quo nihil aliud ad.
huc 11111 uagirus audiebarur, uerba proruperunr,
quibus cognirum eihmulieris rnarirum 1111 pqeri
Ipz1rrem.Murai:a igirur fenrenria, omnis Danielis
` nirarem laudibus exruleru nr, cuius precaric
faum eil`er,ur 86 fterilis generarer, 86 puer mox
ur nacus el,loquerrur.Iraq: rota crimini: fufpi
cio in admirationem uerfa e uirruris. '
I DE M conrigiffe Briccio Thuronenfi epifco grid
po,fed non eodem fucceifu legimus.Mulier profel' I
' ione n opere religioia,quz indumenra er linreilaf4
/
. DE NEMINE TIMBRE IVDI.
mina eius lauare conlueuetat, illicito quod' cq
itu prolem edit.Br1ccius commiffi reus agitur,al..`
ferri puer nondum menliruus iubetur, qui Bric;
cio in nomine Chrii interroganti relpondit,ipm
~ non elfe fuum,quis autem el`et,non indi.-I
cauit.Itaque ne lic quidem conquieuit aduerlum
epilcopum concitata plebis indignatio,magicatq;
arti deputantes,quod
inclemtius fremebant.uirtute fiebat
Iple uero utdiuina,in illt
l`e altero quoI
que ligno(quando unum non erat l`ati|)innocen_.
tem probaret , prunas in linum congelias per ur
_ bem tulit, dicens, quod ficut uelimentum fu n
'_1
urebatur,ita fe alibidinisagitio alienum elTe.Ilfi
zamen prorlus increduli,lul'pe&um ab epifcopaa
tus officio ui deponunt , 86 alium in locum fuut
_conlcituunt.Caeterum tantam inionris infamiam
deus n ferens,_duobus iam fuccefforibus eius pau
_:orum dierum fpacio uita defunis, iplum in fe.
dem fuam per fummum pontificem reirui fecit,
_ne plus potuilfe uideretur malorum oblinata fui'
pitio\,;;uam { manifela miracula.
sylulm Q_ OM ODO autem id quod aperte non ui
; _ derint, iudicantes non fallet , ii etiam uila interdit'
fefelleruntf. Diabolus Syluani [ reth
_'fis epiicopi integritatem cum peruertere
dehonelare decreuit, 86 formam :
habitumq; ali`imulatus,matronam quandam no
iu adiit,at_cp ad concubitum urgere coepit. !
ca uim timens, domelicorum prqti 1'
nus inclamat,ille latebram lub leio petnt, led ut
-- uolebat,a concurrente familia inuentus,uerb_r{
=-busqa 86 contumeliis affecfius ,extra arden emi
'_1-uttIntrim_ ttruminiius Syluanus,ubimai1,I5
-rv
" LI BER V.
dem percepit : uulgo diffamari, 86 pro fcelere !
necogitarat quidem,iam ad uindiam experi,fu
rori cedere fatius ducens, propere Bethlehem fe
tulit.Sed cum ibi quoq; : u infidiarentur,g
dam ipfum ferire uolentes,uerfis mucronibus {
.
Ibi mortem confciuere. Poil haec cum ad tumulu
diui Hieronymi mulier dmoniaca curatiis gra Hierony i
tia addua effet, plurimiq; eo fimul cfluxiifent, .
Qapparuit Hieronymus,86 dmoni ut ab ea exi_s_,
quibus prziigiis Nazarethanos aduerfus Sylua.
numludificafl`et,pa1faceretmpetauitjllico mu
lier fanatu r, 86 praefente Syluano, Syluanua alter
uxta ill cernitur, qui rem ordine confeifus difpa
ruit, 86 uulgato miraculo ceiauit innocentis infa
mia, uerfipellisq; impoitoris offuciae magno !
bus tunc : fuere . Qgam igitur circfpeoa
uam uigilres nos eie decet, ne quid male de fan
_ is uiris,eti cum in crimine depraehenfoaeie cre
dimus,nimis cito affirmemua. _ '
I D E M quippe callidiifimus hic ueteranque
: ueneno imbutue ferpens, bearum quoq; Fortuna
Fortunatum Tudertinz ciuitatis epifcopum infa Pl
mire probrolacefIiuit.Per ipfum namq; ab hom
ne expulfus,peregrini formam alfumpfit, 86 cum '
clamore incedens, paiim queri coepit,quod For.
eunarus epifcopus) qui ab omnibus hofpitalis ac
exifI:imatur)fe ab hofpitio uo c iniuria ex.
eurbalIet.Hunc quidam malignisrumoribur ni.
mis credulus,ac fimul ut : munificentiorem epii'.
copo olenderet , domi uae accepit . Sed dum una
cum illo ad ignem i`edens(frigus enim era`r)For_tua'
nato licentiudetraxiiI`et,animad uertit confe_iI`o.'
Fem Igual ngiquaug cor'nparere,86
". DE NEMINE TEMBRE IVDI.
lum iam ab eo poli'eii`um uertignofo uolutatu in
ter prunas deijci,uitaq1 deititui.Vnici tandem or.
bitate didicit infelix pater , quantum ": fit ,86
quale crimen,fan`torum hominum uitam,uel ca
uillari,uel cauillantibus facile credete. ' '
Imm MAX E quidem lentos continentesque
(cumin, in ludicandis aliorum moribus nos eii`e oporret,
~ cum etiam pereioris : uiri ea in re aliquan..
do lapii fuiife ferantur . Efren eremita column
ignis ad catlum : potream uiderat, audiea
:atque talem elfe magnum Bafilium epifcopum,
86 hat : illetus Catfaream uenerat,ur tan..
taeexiimationis hominem oculis quoque confia
deraret. Sed cum l'olenniEpipl1aniae die ;
li pompa in magno clericorum coetu fulgenrem
cfpexiii`et,ipium elat uperbi columnam effe
cenIuit,non : charitatis. Poiquam uero ab
illo accirua eiufmodi cogitationis errorem
ici audiit,cognouit deum effe in homine, quiali l
orum arcana illi , 86 oitenris quam ma..
gnu: apud ie : teitarerur.Proirauit ergo i`e,8
peccatum coniirens ueniam peint, arq; ita iam dc
inde ut etat de ipio definire coepit , quanto fcilir:ei:I
exteriori apparatu elatior uideretur, tanto :
us humiliorem eie.
_ A L I V N quoque eremi jcultorem in Baiilic`
? deceptum tradunt , qui cum feito quodam die in '.
ecclefia compoiitum ornatu, atque in loco
editiore iedenrem cerneret,non hoc(ut quidem de V'
bebar)epii`copalidignitati imputauit, fed cuidam
inanis gloria: Fuco atque obleamento. Qgamob
r uoce ad ie de carlo lapia audiuit,multo plus
`uoluptatis tapete iolere ,kleur :1@15_9;{5113

Liann
iabebac manu demulcendo,c5 B:4i`iliumepil'copIl
lacris indumentis fe ornando. His exemplis edoce.
mur,non ex fignis, quae foris apparent , animum~~
gintra hominem later, iudicare : prat.;
ferrim,quem multorum opi nio commendat, ier.- .
mo celebrat,obl`quium honorat.
S E D hic ; error iis fete ctngir,qui pau. I
pertacis 86 humilitatis uitam profeli , putant ii
quia inter ipfos paulo cultiorem qua utatur rem
habuerit,propol`iti praeuaricatorem eHe,quafi no
: tantum beatos uocec dominus g fpiritu pau.
peres func aut etiam glori cupiditas fubfordi- _
doIH86I fqualentiamicfulatere n pofitc
NC E R G O Carrhulenfis cnobfprz ` "`
pofitus
dum Bernardo
equo abbati cumEphippio
ueczus adueniifet, ille ad ipfum
nimisuilen
ele ,
\'
! ufum exprobrauit. Attamenqui deum ma
gis quam equi phaleras animo uoluebat, quale
ephippium illud ,cui nfidens a _Claraualle
iter egerat , penitul ignoraba: , 86 ab iis qui fe
cum uenerant , quale elet quaerere coepit . : -
haud dubie apparuit, ! curzfuile qua .
lem anirnum eo a`e-rret,quam qualem fupellecftia
le_m.Itaque non femperex utenlilium aliquo de
core mena hominis merienda, led ex operibus -_
potius,uitzque conuerfatione.Nequeenim qua.
lis }; arbor fit,folia oitendunt,fed frutftus. t
S abbaa in Aegypto (ficut a Machu
IohanneCail`iano traditum e)l"ratres incuiare fo abb
litus,quod uuam in faucibus tument,tolerare n
; in cellulis fag habernq
hoib) ole pro medicamtocfecrart.
Quo ptimaaglimpaptientiam refcrebattioloris 86 Q \
paupertars. Terrium quandam animi arroganti'
am, uirrurisqr oflrenrarionem prat fe ferte aiebar.
At uero quicquid dudum in aliis repraehenderar,
mox ipfe egir inuirus.Nam in morbum : inria
dens, praz dolore eamcorpori
i fed rogauit.Deinde prazcidiexnualerudine
flum paffus ,
frigefcI
ti fagum admifir . fecularium homin
moles , 1 benedixi't.Er confeius `
fuopte iam exemplo fe didiciffe , Monachum in Q
alioslabi iudicauerit,ipfum in eo lapfur uel nol
tem, Veram enim effe domini fenrentiam dicen..
"mh _I ris.In quo iudicio iudicaueritis , iudicabimini.N
l_Cm._`_ fi nof}netipfos(ur apoftolus inquir) iudicaremus,
_ uriq; iudicaremur.
'
1-mnuz A Cculpa
candi ne foeminas prarrermitrendo
uindicare ab hacancilla
uideamur, Raguelis iudia"
Ancilla Saram eius filiam fepries uiduam 86 adhuc uirgi..
in Siam nem,uirorum fuorum inrerfe&ricem,aufa c
pellare.Qi_1os ramen deo uolenre a daemonio pra
focaros rradit fcriptura,ur illa tandem Tobiae . '
u'm rimenri integra inuiolaraq; feruarerur . Hanc
ergo deus ira diligebar, ut a prophanis ctingi n
fir paffus , 86 eandem ancillae remeritas parricidio
dicere non dubirauit . Pudeat nos uilis
ancillulae procacitarem fequi uelle ,ur hominum
mores ex cafibus ponderemus.Non femper quita:
quid aduerfi euenerit , ad culpzmeritum refe-
' :_ arf- "11 ' V"`1e'`udum.Viro'samirtebar Sara, non quia peccaue _
2.; . rar uruiduirate puniretur , fed quia non peccaue. ,
, ur intacta digniori marito copularerur. "~
A D hier ramen ! inconfultius errant,n'e dici@
mpudenti`iis',q'u etiam bonum aliquod opu_i`,'ne'
bone aniniaratum-uideaumcauiuanrur."

G ER M A NA monallerii Thebaidis foror, trmalll


Ioroti Euphraxirt` per hebdomadaminterdum p I _luph
dua ieiunia,qutz admirari debuerat,uirio dedie,
aufa dicere tjs ab illa nihil aliud quam uiam ; _ _
tari urcaereris : ,eo quod hoc ieiuniigenul
nulla anrea prarterabbatiiam attentalfer . Tan..
tam in iudicando remeritatem abbariifa nequa
quam impuniram dimifiiI`er,nifiEuphraxia de fe
gbloquenti prorinus uenam fuis precibus exo'.
rall`et.Qga lane erga aemulam benignitate often.. ` 1
dit-,quam }; fyncero in deum animo
rer. Tanto ramen Germana male iudicans .
it confu{ior,quanro Eu ph raxia male audiens pa. `
. Er profeio inexpiabilis inuidi
crim e,ob hoc uirturem aliquam in altero mor.. . _ft
dere, quod eam ipfe alequi poile deiperes . Nam
etiam fpiriruifano iniuriam facir,qui donum
eius in illo cui darefl,petulanfugillarectendir
SE D nosab huiufcemodi faruirate abhorren
tes imitemur Bernard illum de Qiintaualle bea Bmmcp
ti Ftancifci in tetris olim laboris focium , nuncin Qgigl,
carlo gloria: confortem,regniqi cohredem.A cui tamu..
ius oculis ueluti duab9 lucidiiimis trellis ! fpl
doris radios promicate in uilu confpexit Leo fra.. '
er,86 accepit ipfum ideo habere : oculoa
quod neminem quondam ( fuerat, quem
fe meliorem non iudicaret . Ferturenirn ii quem
uili : afpieerer , fibimer dicere ,
hic patientius pauperrarem tolerar quam tu Ber.
garde , 86 fi quem pretiofius indur, hic forte' fuh '
ue&e delicata melioreitquam tu Bernarde lub tu
nica rudi.Meriro igitur oculi illi radiarunr,quor
adem nulla unqu temerarii iudieij- hebetauerat


DE NEMINE TEMERE .
\
Iippitudo , 86 femper nregr puramq; conferurta1
rar uerae [ collyrium humilitaris.
P O R RO A D uerfus eos qui fecul iudicant',
eleionifs Paulus apofolus ad Romanos
Roma.: _bens exclamat . I nexcufabilis ee o homo , omnia .
qui iudicas . In quo enim alterum iudicas , reipm
condemnas. Scimus enim quoniam iudicium dei
.efr iecu ndum ueritarem in eos qui talia nr.Ex
ftimas autem hoc homo qui iudicaseos qui ta.
agunt,quia tu effugies iudicium (! Et rut
Ium.Is qui manducat,non manducantem n Iper
_nat,86 qui non manducat,manducancem non iu.
dicet.Deus enim illum aiumpfit. Tu quis es,qui
iudicas alien ieruum.Q1od autem ad Corinthe..
os idem fcripl`erir.Spiritalis iudicat omnia, 86 ipfe
|,Co . a nemine iudicatur,oPtendere uoluit qua nrum dif
: fpirtalis homo ab homine animali, Alteri
enim fpiritalirer uiuenti ad res difcernendas intel
leffus acuitur, mulraqz interdum Iocculta diuinit9
teuelantur.Alter uero quem animalem uocat,cat
_ nis non fpiritus affeibus uacans,id eit,uolupra
tibus ded1tus,ne illa quidem quae uider, quae con
Ibidem tre&at,rece uereque diiudicat.Animalis, inquit,
homo non -percipit ea quae funt fpiritus dei.Stulti
tia enim illi 86 non poreff intelligere , quia Ipi.
ritaliter examinatur. Spiritalis ergo qui iudicat'
omnia, iudicet Iane, fed aperta ac manifea, 86 de
quibus dubitari non elf quo animo fiant,cui ve fi
ni dirigantur . Qg uero bona malzque i men
.tioni communia funt , quque uel adhuc occulti
latent,uel futura nefciuntur,a diuinare mii ex
uelatione non prl'umat.Quod fi caelitus infplrh
ibidem. tuslam cum _Paulo . Nos autem fen
v. : 1
fum CHipie
Vdm|,|m R Iomnia
S T I iudicans,
habemus,aiudicer
nemineomnia. Ita
iudicabi..
tur, Hoc eic ,iure repraehe ndi : . Proprerea
Apoiolus. Mihi aurem pro minimo eil-, w
inquit , ut a uobis iudicer : ab humano die, '4
fed neque meipfum iudico . Nihil enim mihi con..
feine fum ,fed non in hoc iuiificatus fum . Dil'.
camus in Apoitolo magnam animi modeiiam.
Nullius confcius culpa, non audet : di
cere . At nosqui quotidie aliquid delinquimus,
(altem alijs uelle przponi erubefcamus . Etcum
i : iubiequenter dicat, Qiiautemiudicat me,
ominus eft. Definamus nofipfos ita ,
: proximos putemus contemnendos,quando.
quidem 86 illorum , 86 noer , 86 omnium iudex
86 conditor unus ef Deus , unus 86 redemptor
I ES V S CHRISTVS. Nolite,inquit,
ante tempus iudicare , quoaduique ueniar domi-
, qui 86 illuminabit abfcondita tenebrarum,
86 manifeiabit eoniilia cordium,86 runclaus-eric
unicuique a deo. Interim uero qui : :
Rare, uideat ne cadat . Perfpicuum aurem eil:
eumlabi 86 ruere qui : ijs quosiudicat ,arbi
: meliorem ,Iacobo Apoiolo (
detrahit frarri , aut qui iudicat fratrem iuum, de. .
trahit legi , 86 : legem . Siquidem etiam in
lege fcriptum eil, Non eris fufurro, nec criminaa .. ,
cor in populis. Pulchre itaque Apofolus continu
` at dicens . Si aurem iudicaslegem , non es falor
legis fed iudex. Vnus eli enim legislator86 { I ; .
qui poteft perdere 86 liberare . Tu aurem quis es
qui iudicas proximum tuum i Nimis itaque au.
L @ax ff.8Pl_llS qu gliel temerarius,qui )
' '~ ^' rnm
DE PA'rrnn'rrA . .i
iudicio zternum iudicem pruenire non formi.
dat . Chriitun uenturus ut iudicet mundum,
qui przuenit, non CHRISTVS ,fed Antichri..
. autem dominus Iefus in
terficiet fpiritu oris fu.Ergo 86 illos qui de incera
tis confidenter,de occultis aifeueranter, de ambi..
guis indifcuie , de nihil ad fe pertinentibus arto
ga nter,de omnibus deniq; praue impieq; iudica
uerint,l'imul difperder. _
De patentia iniurix.
Cap, II.
CV M IGI T V R ratio conitet noitris iu.
diciis neminem lzdi debere,quo ab iis facili
us abinere pofI`imus,lzi quoqx pari pori,
K _ _ us offenfas quam uindicare difcamus.Nihil e
" ?uod ita animi tranquillitatem concilier arq; con
eruet, ut omnium adueriitatum quae accidere no
bis poi1unt,toleratio itabilis ac firma.Et propri
quidem Chriiiani eIi:,ut non infette iniuriam,ira
illatam obliuiici,ut n amare diuitias,ita rei amil'
: damno non moueri,non mala ualetudine con
cuti,non tyrannorum minis uita pri
us quam a iuftiti cultu diicedere.Opportune ita
que eorum nunc proponemus exempla , quo: in
perferenda iniuria fortes fuiie accepimus, dei
de teli uis patitiae generibus fuo ordine diuri.
Iofeph " I O E P H fratrum in fe inuidiam beneficio
: relatione compenfauit.Fame qua laborabl
interiiiI`ent,niii ille eos aluiiI'et,in cuius necem cq
\ fpirauerant, quem in ciiernam ut ibi extingUf
tur,deiecerant,quem mex ut Itruur Quim!
LIBER .
|iber.moreretur,inde exemptum alienigenis uen.. 1
diderant. Non eH`et magna in Iofeph patienti 86
benignitatis uirtus, nili 86 magnum in illumiz..
uientium frarrum extiriH`etodium,tanto plus lau
dis meruic, quanto maiorem iniuriam remifit.
M O Y S E S illatam fibi non leuem uerborum
conm meliam, 86 fratri Aaron (tatimignouir, 86
.pro Maria forore deprccatus e[:.Q_uamq; deusle N
prae morbo pro crimine petulanria: corripuerar, umm"
: ut fa narerur,orandoimperrauit.
I D E M cum uituli adorationem ulcifcen|,de
us populum internecione delete gararet . Aut ; !
mme eis,inquir,aut dele me deli ro ruo qui fcrie xd3'
pl"i&i,86 ramen fibiinfultanrel in deferto fpe ex '
auerar,ita ut dicerer,Adhuc modicum 86 lapida.Ex"
unt me.Dil'I`idr')' ergo 86 fimultarum oblitus,nifi
im une dimitrtur,fimul cum eis optar mori.
ne orte icleo illis grati ab eo qufiram putemusI _
ut fuperfint quibus ipfe prl'ir,iam dominum au` '
dierar pollicentem fihi. Faciam rein gentem ; Y
gni. Sed maius exiitimauit pro malo reddere boe 180450
num,quam prefidere plurimis.
S A V L I S quoq; regis illa patienria commen
datur , qua rex faifus cum a quibufdam fuorum Saul .
ctemptui haberetur,noii`e diiimulauir, Deinde R""
ui&is`Arnmoniris,clI rriumpha ns rediret, milites
qui eam contumeliam armis ulcifci moliebantur,
coercuir.Turpiiimum ratus fi paucorum obrree
antium inuidiam ferre nequiuifer, qui tot mli .
um bellaiorurn exercitium potuit fuperare . Ma.
gni profeo animi uir, fi uiris fuiiee
dprauatus,ira ut idem 86 : 86 impatieno
riz exemplum fir.
mmi
. DE PATIENTIA .
IN NOCENTISSIMVM namqueDa_J
Dauid uid 86 lemper oprime de fe metitum capitaliodio
-perlecutus ePc,ob hoc tantum , quia libi militaris
uirtutis gloria eum pratferri audiuit . Sed quanto
R'|3 ille aduerlus Dauid extitit infenlior, tanto iple et
ga eum le geiit lubmilius . Necis in perlecuto
rem luum non lemel poteliatem nac'ius , fempet
illaelum dimilit,fugiendo inuidiam declinare ma.
~ lens quam ulcilcendo . Denique iplum quiuiuus
uita: lua: inlidiabatur , ab holibus catfum Heuit.
- tantam in eo patientiam,tantam animi mi
_ '_ uetudi nem magie ego miror , quam belligerana
di pratltantiam . Cum multo magnificentius lit,
I
Ieiplum quam holes uincere.Seiplum autem uin
" " cit, qui perturbat libidinem rationi cede
re cogit,86 iniuria lacelitus non excandelcit.
Idem E VND E cum de erulalem fugeret, filii
t.Rg.xc. Ablalonis farfiionem
ueni lfet.Inde timens,Gerae
egrellus Semei 86Bahurim ulque
filius de cogna.
tieSaul,per montis crepidinem ex latere inceds,
aulus eli ; 86 lapidibus incelTere,uirum
fanguineum ac uirum ! compellans,aliaque
multa in illum congerens tam petulanter quam
temere. Qui cum rege erant,ad ulcilcendam
:iam concitantur, led ab iplo cui irrogabatur ina
hibiti lunt.Et dimittite eum,inquit,ut maledicat.
Domin9 enim prcepit ei ut malediceret Dauid,
Et quia elc qui audeat dicere quarc fic fecit Ecce
meus qui egrelus eli de utero meo !
animam meam ,quanto magis hic filius Gemini
maledicet mihi, dimittite eum ut maledicat iuxt
praeceptum domini, i forte alpiciat deus afil
oncm meam 86 : mihi !
LIBR. .
l1odiern'a.Qrid hac patien.
tia humiiius t quid hac humilitate patienriusf.'
Rexerar,86YquiJem fortiffimorum uirorum gre
di agmine fipatus,86 ramen unius priuari homia
nis tantas coram accepras contumelias dimifit im
. Neque eum fpes illa fruftrata eil,qua fi.
i pto ! propiciaturum deum dixit.
Polif haec enim ab omnium inimicorum fuorum
moleiiis liberatus gratias egit dicens . Accinxifti z.Reg.xx.'
me forrirudine ad praelium, incuruaii refifenres
mihifubtus me.
. I OB QV OQVE confitentem audirnus,
ab omni prorfus uindi appetitione femper lob
fuiife alienum. Ait enim . Si gauifus fum ad rui. Iob.3|.
nam eius quime oderat, 86 exultaui quodinue.
niffet eum malum. Non enim dedi ad peecandum
gurtur meum,86 expererem maledicens animam .
eius. Molliter igitur ferendo inimicos ufqueadeo
fortis euafit, ut nullo deindecalamiratum genere
ad aliquod imparienria'I fignum impelli potuetit.
In _maximas quidem incidir erumnaa ,fed omni
bus erumnis maior in illo rolerationis uirtus fuit.
Denique qui non efl: gauifus ruinis inimici, idem
nec fuis uinci potuir. '
S ED quibue tandem uerbis quo ore domini
! Iefu Chriii patientiam explicabimutif. pro I E
feo maior eil quam ut pro dignitate exprimi q. chum"
at, Dei : hominibus probris, Hagcllis,mor "
: alcirur, iuius ab impijs , dominus a feruis,86
ab iis quidem quos ialuare uenerat,ac de maledi.
c'ione,cui addicfiiabinitio erant, in benediio..
nem gtatiamque uindicare . Poterar in uno ocu.
iiiu fimul Perdere omnes, ne quid maliab ei;
mm iii) 1
DE PATIENTJA INIVRIAE.
pareretur,fed ultro obtulit (efe, ut nos per fuient
: facriicium conciliaret deo.Irridebatur ita.
que 86 racebat,accuia batur 86 nihil refpondebat,
uerberabatur,86 iuitinebat, crucifigebatur, 865)
cruciiigentibus ad patrem orabat. : _tam du.
rus eff, ut haec fecum confiderans,ad ignofcdum
iis quibus laefus fuerit non mollefcat 4 Indigne il
le paius quicquam paius , quia delium
_ non fecit. NobitI nulla prorius in iuria indigne in.
ferri potePc,qui peccarores Iumus. Ferarnus ergo
aequo animo quicquid in nos cgmmittunthomia
nes,quia
timur,nonnos
eii:ante peccauimus
o`enI`a,fed o. uicq uid Pa
uindi&a.Q
ldap _ IDEM OMNISPATIENTiae86ex4
Lucca. emplar86 magiitet 86 remunerator I E S VS do
minus, cumaSamaritanis non fuiierin urbe re.
ceptus, tam leniter tulit, ut Iaeobum 86 Iohnem
iniuriam uolentes increpuerit . Vis inqui.
untdicimus, ut ignis deicendat decaelo 86 confua
mat illo: , 86 reiponl'um accipiunr,Neicitis cuius
fpiritus ; Filius hominis nonuenit animas
rdere,i`ed faluare.Nos igitur fi ipiritur C H R 1'.
, T I effe cupimus, ii parere uoluntati eius opta
mus, curemus ne quem impatientia ; irriti
do perdamus, cum ille uicinendo pro Iaiute omni
um mori.
Elias pro DI C T aliquis , cur ergo Elias quinquagea
. narioe Ochoziae regis , qui ad ie cprzhenddum
4~P~l ! fuetant, ignede carlo excito aiilari ciumiqr
impcatus i'it.Cui reipondebimus,quod alii etiam
ophet
Iletciie multieinlocis
uidtur,nec ramen(
irati(uticripturaeitidel
reorf
Ipirituiano inipitatiururum prazdicentdib
alicui exoptantes ,aut undiam appeten
. Iraq; nec Elias iracu nclia commotus, led nu.
mine aus in impios illam fententiam dixit,qu,
aequam iulamcp elfe repentinus probauit
tu|.Vel aliter dicendum e.Nondum : ad
uenerac propiciatio no(cra,qui ueteris legis rigo
rem nouaz benignitate mitigauit.Vnde. Dicrtum
eli: anti uisinquit, Diliges proximum tuum , 86
odio ha ebis inimicum tuum.Ego autem dico uo Mmh
bis,Diligite mimicos ue&ros,beneacite iis 9 ode.
runt uos,86 orare pto perfequentibus 86 calumni
antibus , utiitis ( patria ! qui in calis
eftfgii folem luum oriri fact fuper bonos 86 ma'.
los, pluit fuperiulos 86 ( iniuos , Si enim
diligitis eos qui uosdlligunt, qu mercedem habe
bitisfnonne 86 publicani hoc faciunt.'86 fi faluta.
ueritis fratres uelros ta ntum,quid amplis faci._
tisflnonne 86 ethnici hoc faciu ntf ergo :
perfe&i,ficut 86 pater ueter gfetus .
S ED hicetiam ! qurendum nobis occur
tt.Ql_lare etiin lege Chriii apoffolus Pau Paulus
lus in facie czius tam ae re tulic,ut Anania: facer .
doti,qui ipfum caedi iu |t,maledixerit dicens, Per ).
utet te deus paries dealbate, 86 cu m argueretut .
iniurixin facerdotem . Neiciebam inquit fratres,
quia princeps faerdot'um.Scriptum enim.
Principi populi tui non maledices. Ignorationem
Exodi zz.
ergo officio excufauit,non hominis, nunquid a:
_fi etiam iacerdos non el`fet,maledicere illi debuitd
nquaquam.Non igitur maledicendi aietu hoc
fpirituiancflto concitatus, iniquo homini
poenam denunciauit.Vel etiam prophetauit , ga
uetus lugatoruni iacetdotigm percutiendum, hoe
mm

~
,._
DE PATIENTIA INIVRAE.
repellend erar nouo euangelii facerdorio.Vn'.
de alii codices fcriprum habenr, percurier, non per
curiar,ur quod fururum erat fignificer, non quod
ex indignarione fururum opter, Excuiar aur , ne
quis eo exemplo puterin malo facerdore dignita
ris rarionem non habendam,cum etiam malo8C
difcolo honor deferendus fit.
Marryres
SED Q_VO tandem argumento illud in Apo
Apoca. . calypfi abioluemus, ubi ?! marryres ad deum
c1amanr.Vfq:quo domine fanc"tus 86 uerus non
iudicas,86 n uindicas fanguinem noilrum de ijs
qui habitant in ! Hoc quidem perinde , ac
fidicerenr. Da iam ne ultra fanguinem nofrum
irianr perfecurores noiiri,fed ad re conuerran eur,
` 86 falui fianr.Iraq; uindia illa quam imploranr,
' imparienri fed amoris,n inimiciriae, fed
pieraris . Quocl ira effe ur dicimus,uel ex eo facile
'perfuaden' pore&,quia plurimi interillos qui mat
ryrum cruore manus foeda uerr, mox credenres,
86 ipfi marryrio coronari funr.Qiam grariam ne
quaquam affecuri fuifi`enr,fi in eos aliter uindican
dum fancfipoftulafcnr . Vnde dominus in pfal
lf'al.n1. mo,Vlrus fum in eos . Quod exponens Auguii.
nus. Vindicaui me inquir de meis , qo
me uindicauifocciddo in eiserrorem , fufcita ndo
fidem.Arqi inde nos admonens air.Qiando rp,
fequitur homo,noli attendere illam figuram qui
fecit deus,aur animam illam quam fpirauir deus.
Non te perfcquirur quod fecit deus, fed maliria ift
fecit homo.ln maliriam ergo hominis irafci licer,
in hominem non licer,
Martinus BEAT V S epifcopus Marrinus,d afello ue,
epiGPUS `hererur,forr`e obui fit quibuflam equiribus 5 eo"
. ` v.
ufo territi equi,faltibus in diuerfum : , fuum
quifq; Iefforemdorfo exculIere,86 illi cafum indi.
gna nre's,eo immodeftius infulrarunr , ita ur nec
manibus temperarennsed turfum confcenfis ege,
em loco eos 86calcaribus 86 Hagris urgendo mo
uere non poffent,diuinam in homine uirtut(quE
irnprobae uexauerant)animaduertunt, 86 repen
_ t ante ipfum fupplicirer prouoluti,peccatum con
fitentut,86 uenam expofcunt.Tunc ille pro
ra beneficium refers, eos amic am plexarus ell.
Equis autE,ur dis uis obedirent, imperauir 5 qui
quafi uinculis carceribufue foluti , llatim abiere,
iter cprum matu rtes. Meri bruris beluis,im.
gare potuit, g fupboz hom olenfam t modera
te tulit;merit miracula fecit,g lati? irafci nefciuit
L V P VS Trecafinar urbis epifcopus, Attila Lupus fyi
tiuitatem obfidente interrogauit quia hic elI`et, Q i'copus~
fic fe armis lacelI`eret,ubi accepit Atrilam flagell
dei elIe,ingemifcens ait.Er ego lupus uaitator gre'
gis dei,dign Hagelloeius.Potras ergo referari
_it.IngrelTi autem ho&es,reci:a urbem pertranfi..
L ere,nihil hoitiliter agentes, ne relpicientes quidem
i ad quenquam oppidanorum, quali neminem ui
I dif1`ent.Hanc rantam tutandae ciuiraris grariam
deus contulir Lupo,ut qui fe dignumilagello con
feius fuerat,a flagello liber effet.
B EN Editus abbas Florenrium ptesbyterum Bd
": iure iniidiantem,patientifl`ime tuliie perhi- .
betur.Panem uenenoinfeum fibi ab illo mune
ri miffumilicer dolos cognouiffet) benigne .
|'t,ne recufando icelus hominis(qdcarteros late.
ar),pderet. g pan atrulert,
eoruo aliti1>tpir,utill roictolublat_ eotrfporta
tn . DE PATIENTIA INIVRIAE.
ret,ubi contingi a nemine poIIet,86 protinus uoitt
cris illa iuiliseiusobediuir, cuius fancitati homo
: appareat inuidos hoes beffijl min9
ratio nales eiTe.Decipi autem dei feruus non potu.
_r,fpiritufan<ioinIidias reuelante,eas tamen ipfe
noife tunc difi'imulauit,ne malitiam inimici
faciendo,fuam ultus iniuri argui poiIet.T|men
illud,CL1i uindicati uult,a do inueniet uindi.
Etcle. 13. _ F L Orentius uero in flagitio perfeuerans , qui
Idem. occulta fraude uincere nequiuit,aperto bello ag.
gredi decteuitrMeretriculas ergo de proibulo c
uocarae,in hort monaierii adduxit. quae impua`
denter inter felafciuiendo tnonachos ad libidinem
prouocarent,Abbas autem cum iam n :
unius,fed animabus cu norum qui fecum etant,
periculum uerti uidii'fer,loco ceifit, 86 una cum fu
is longius inde demigrauit.At hic fceleffus .
ciffimae pugna uicor,quod eos fugere compulifa
fet,exu_ltans domum rediit . Sed cum lztabundus
eripudiaret, repentino pauimenti collapfu elifus,
e_xpirauit.Benedicus uero exitialis inimici trii
exitum uehementer dol_s,difcipulum fuum Mau
Matth.; rum, quod . nuncio lzrari uidebatur, pu niuit,
Lucae. u_tdoceret,ne perfequutorum quidem malo quen.
quam gaudere debere, cum etiam inimicos ,
gere,86 pro eis orare domini prceptum fit . Sed
eodem exemplo timeant tandem 86 improbi iu.
iuIe<5`rari,qui quamuis ab ult_ione fui Ie conti
neant,Iuum ramen ultorem deum habent.
Bernard ` B E R N A R DV S abbas presbytero cuidam
abba. monachum profiteri uolenti refragarus eff , quod
eumetiam inter Iuos perfecum eII`e poffe dicerer.
Ar ille repulfamygtrrime ferens,arqr ira impari
ens,eidem cui upplicauerat , pugnam in
aciem incuiIit.Fratren uindicare uolebanr abba..
`Iris iniu'riam,fed ab ipfo ihibiti unt,obfecrant at
que obte&ante,ne uindiae animum intendert,
fed eum potiue a quo : latium icirent,impunitum
dimitterent.AequiiI'imum enim eife alteri parce..
re ipfum , qui quotidie a deo fibi parci expereret.
Cum pratiertim ueritas affirmer dicens,Nii`i dimi Mu
i'eritis,non dimitterur uobis.Ferre igitur,non re.-
(: uerbera illum oportet,qui ad pacis ternae
quietem peruenire contendit. \
V N D E 86 Chriophorum martyrem ,cum Chfi.
6:& Sami colaph accepiii`et,dixiil`e ill fert, phorus.
repercuifiifem te,fi Chriiianue n eiI`em.Propri. Martyr.
um ergo chriiiani elfe exiilimauit pari, nec uind
care iniuriam.
G REgorium quorle p6tificem,ne fumma qui. _
dem dignitas ad : impatientiam compulit. Gf8ll
Mauricio auguilo filitm eius : perfequtibus di
citur i'cripl`r'ii`e.Qgoni ego peccator fum,uos tanl
to magis(ut opinor)deum uobis conciliatis,quan
to magis meilli ignauiter feruient aligitis.Poli:
hc imperator,c folus eiet in conclaui, uidit mo
nachum ad : intrant, Rrioqe enfe ferociter :
nantem,nii`i a pontificia perfecutione protinus c
i`aret.Eo uifu ; incun&anter86 uenlanra '
eo amicitiam
in cui uehemter infenius fuerat,petit
commutauit.Ita_q; ipfum, cuir
86 odi'Ilto
'rn
rum bellanti' exercitue refiPcere nequiuiiIe't_,unia_ 1
un hominie toleratio . :& patien
e`ia,quetn armaI uineere non ualuiienr. _ Y '
A Gllius monachul Columbani abbatis' dil'ci_ simu
puluncum npanum ei qui ie in itinere monaci
Ami DE PA'rir.N'r1A mivaiiin. I
eduo gladio ferire uoluerat,fanirati reiituilee,
Theodoricum reg ad quem lbat,abbati [uo Co..
Iumbano iratum,antequam audiiIet,fama mira.
culi praeuenlente,placauit.Ita ut quem ille dud
monafterlo expulerat,protinus reuocaret . Igitur
in Aglio benigna patientiz uirtus,manum alte
eius male aleam fanauit,regis ir molliuit, ab.
bati n grati reduxit. Qgi lip inimico orare ne.
glexiifet , nihil hom pculdubio efficere potuiiet.I
_ L I B E Rtinus Fundenfis cnobij monachus,
Ifbf' ab abbate irato in faciem fcabello grauiter percui'
" fus,ne gemitum quidem edlditfed tacitus in cell
num fuamfe recepit.Poitero aut die negocii qd'
Ilbi iniuntum fuerat,ad ciuitatem iturus, abbaa
rem adiens edi poteitatem de more petiit . Ille ob
acceptam iniuriam difceiurum ratus,cur id pete
retinterrogat,fed cum cauiam didicii`et,animada
uertit iplum,tametI'i
ex uerbere liuldam adhuc 86
faciem pra:ferret,iniuria: tumentem
ramen omni Y
no non recordari,86 patltiam eius admlratus ,ge
nua fubmil`it,l'e peccafe cfitetur, ueniam pofcit.
Libertlnus uero 8_6 ip`fe in terram procidens , imo
{ peccaife alTeuerabat,86 Iibi magls ueniam po
[cere cuenlre.Sic patitis difcipuli humllitas ma.
gilri fregit duritiam,86 cui rnurmuranti iracum
dus plus fortalfe ]! ntulifet, ei !!!
latum modice ferenti fe fubiecir.> ` .
'I N S Vper Libertinus quo uolebat dimiifus
perueniiI`et,86 unde liuorem in facie haberet
garetur,l`e in fcabellum impegilfe relpondit. Et
enim quoniam patienter ium pertulerat,l'apien
eine donum accepit,ut ratlonem inueniret, quad
abbatis crimen quod _ueruni tragici.;
`
l retelripbtiermt idem tam expert me.
_ foret,c1; : impatiti gturbatie alienus.
- ' A Vlum in partibus Aegypti abbarem Caf. Pauli ab
finus ": magno monachorum 86fuorum 86 bmsd _
alienorum ctu difcumbente(qui tunc eo forte c Puh
ucnerant)fuo cuidam difcipulo adolefcenri , quod '
rardius ferculum a ppofuilfet , cola ph infregiife,
ita ut 86 illi qui non : ,fericnrem , ra..
men fonit audirt.Ar ueroipfum qui percufful
f|.xerar,ranta patientia ul'um,ut non mutiret ,
f
xrilitiam fronte prazferret,non uult demitterer,
non colorern ( uraret'.Omnes tantam ado
Illefcentis confia ntiam admirati tandem didicerr.
abbarem patientiz illius confcium,id ex in
duRria,non ex culpar caltiga rione egi lI`e,ut fcilicet
ipfa parienti ": cteris(quibus adhuc inco
gnita erat)exemplo foret.O { animi iuuen
percuifus in ma xilla ita Ptetir, ur prbere
eur 86 alreram,ac tacirusdicere.Pol"ui faciem 1135..
ur petram durillmam , 86 fcio qf non cfundar.
I D E M Calianus Paphucii quoqz presbyteri paphmh
mpubisadhuc patientiam commemorat dicens. giu,"prf_
! inter fratres fcythioric folirudinis bym-,
fane uerfaretur,quid inuidi limulis agiratun
excogitauit,quemadmodum illum infimuI
larer,86 captata occafione , dum dominico die Pa
ph caeteris ad ecclefiam cueniifet,
ei us clanculo adiens,codicE fu inibi abfcdimm
l'elicluit.Cunq; mox 86 ipl`e eccleliam effet ingref.
I'us,pcatione folenni perata queltus }, codicem
fibi effe furto fublatum. Nouum etat id criminis
inter eos aud ire, 86 cunis mira nribns ipfe qui
Qgktat ptijr,n quie ante ab ccclciia ,
glo DE PATIENTIA INIVRIAE.
quam milfis lidelibus ui'ri'ae1lulz fingulor exi-I
cuterentur. Milli leniores,codicem ubi luppofitul
fuerat,inter palmeas Paphnutrj filcellaainuent
referu nt. Diu attonitus hoc audito letit Paphnu
tius ,necp aulus ell negare quod tam aperto alfin
mabatur inditio ,86 ut libi qua fatisface
ret imponerent rogauit.[nde uero egrel{`us,per du
as hebdomadas ieiunijs acfletuleie alHixit,nec in
terim ad commu nionem accedere pratl'umplit,led
tandem in li mine eccleliz coram proltratus, ue.
petiit cum innocens effet . Tunc demum del
iudicio fa : eius ignominia: autor demo
ne arreptus, nequitiam luam ac dolos confitendo
proderet.Qui cum diu }; uexatua a lan
`tili`imis uiris cura ri nequiuil`et.Pollremo ipliui
Paphnutii oratione cu ratus eli.Sicqi mitin ac moa
dePcus adolelcens, iam labefacfiam honeltatis 86
fanlimoniae fa mam patientia lua reparauit, pie
tate auxit,dum 86 inculpatus tolerar, 86 offenlur
miferetur.
S E D ne qus abingratis laltem perimpatien.
lulog iu! tiam lubtrahenda elfe beneficia exiimet. Eule
ptesbyter _gius presbyter Alexandrinus , leprofum quend
domi fufceptum iam per annos.xv.benigni9 qui
dici potell', aluerat , 86 tandem pro tanto pietatil
officio conuitia excipiens,86 ab eo cui pro am0l'
.Chrili contempto etagioli morbi peticulo , lui!
iple mambus minil%rabat,contumelx']'s alfidue af
fec"tus,iam quid ageret nelciebat.Antonium
abbatem conful uit,utrum illum dimittere
ret,a quo talia patiebatur if Vtriq; coniltum it
modicum adhuc lu&inerent,donec alter ?!
taxis ita 86 patientiat meritum implcret, alter
rillfhisuiturn emendaret,ne grauiorem ani .. .
iquamcorporis lepram incurrererItaq; c ad- _ _
moniti tranquilliua manere fimul cpiiftnt, Eu. \ _
logius dies. X L . uperuixir, leprofus die tercio '
poli: eum obijr.Pius ergo ac pariens Eulogius con
ilio faniore ufus , geminae tandem uirruris diade. ' 1
mate meruit coronari. Qyod nequaquam meruif .4
fet,fiillum quemlanguentem mifericorditer acce -
>perat,ingrarum impatienter repuliiI`er.Iunxit pa.
pietati , 86 duplum adeptus eil felicita
ris przmium.
A L EX I V S quoqz Patriciue Romanus, fi. Arai, _
euri uoluntariz paupertaris perperuus obierua. Rom
or,ita ad iniurias patienriat exritit affi
duus cultor. Mendicus ( ut Chrium lueraretur)
fa&ue,cum in Syria de eleemofynis
xiffer Romam redx'it,86 in paterna domo pro
ge fufceptus , annos decem 86 feprem nulli co
gnitus manfir."I`oto eo tempore a feruis patrie in.
digna paii`us,dureqt acceptus,non fe prodidir,ne
que de aliquo conqueius eil.Rideri,uerbera ri,foe
da colluuione perfundi a mancipiis patienter fufi
nuir,utChriirum fuum(cuius pauperrarem fecu-
rue fuerar) toleranri quoq; humilirate exprime
retbris autem eiI`et,qualitert; uixiiIet,diuinitue
tandem reuelatum e&,rc fcilicer , cum e uita dif.
cederer,ne ranr paririae exemplum ignorata ge.
claritate in obfcuro foret . Neque enim fatis
magnum , fi 86 ipfe(ut uidebatur)feruilis con
: fuiffe crederetur.Maximum uero fuit,86
omnium adrniratione dignum,filium familias pa
rre cfulari narum,ita fe domefticis bmifiie fer
illis omnilzius` magic infimus apparerer.
nn
I6 DE PATIENTIA INIVRYAE.
_ F LO R E N T I V S : prouinciz ;
Ilomu tarius, in illos quifibiurfum beii:iamintereme
"" rant,inuidenres quod : animal homini ier.
uiret,dixilI`e fertur,iperare ie eos deo ulciicente
miifum luituros.Inde ergo Vriinaecsedis rei rep
tinoleprae morbo confe&i,paucos : dies ueriis
in faniem corporibus conta uere, : qui util
necem doluerar,horum inopinatam mortem moe
rote ac lachrymis inconiolabiliter proiequi coe. _
pit,feipfum reprhendens, quod pius in beluam,
impius in proximos fuerit , quod illi urum , illos
ipfe peremerir,quos ita ac ieipfum diligere debue
rat.Po[`l'.remo in tantum eum poenituit uerba uin
` : protuliife,ut fi fieri , i'ua morte illor
qui confumpti iuerant,uitam redempturus uide.
retur.Itaq; iemper Hebat,Hetu ipio oiiendens, ne
mentionem quidem uindi eiIe faciendam,Nos
1 itur c lii fuerimus,linguam quoq; a
io coerceamus,q uox paulo acerbior adueriurii
iniuriae autores emila, huic dei Ieruo : inquie
Plum" tantotp angori fuit.
mP1x' OB ~HOC iane Paulus cognomento fim plex,
uxorem fuam cum adultero deprzhendensme t.
` tam iniuriam " cogeretur , Ftatim auerfus
abijt,domo excei`{`it,86 ie monachum Fecit,magni
que Antonij dignus euafit dii'cipulus.Deniq maa
nus illas quas a uindicanda ignominia continue.
rat,ad deum porrigens,nihil petiit quod non im
petrauit, maxime@ in faciendis miraculis infi
' g nis
gggg M fuit.
A C HArium uero Alexdrinum icythofi
nus. ' cae iolitudinis cultorem tradunt, dum culicis (!
L" ptrcitus palma. perculione illamcorpoti ailiiii
umm v. ` ;
extinxietq,mox poenruiffe, ! afixile ~
ut fex menfes nudus per eremi loca deambu
lans,ultro morfibus fe expofuerir, tuleritq;
multarum iniutiam,qui unius non pettulerat.V
queadeo igitur fantilimi uiri omne prorfusfuin
: horrebt genus,ut a beftiis, nedum ab ho..
minibus offenli,perpeti quam ulcifci fatius puta.
su nt,illud lemper animo uerfantes,Mihi uindicft _
Y 86 ego retribuam,dicitdominus. _ ' ."
VNde Calfianus de iene quod chrifl:iano hac _
patientiae uirtute pradito telatur,Cum apud Ale 0~d*|
xa ndriam infidelium turba cltipatus malediis fm
impulfibufq; agitaretur,86 ab eo quatretennquid
unquam miraculi feciffet deus eius Chrilusfim
rel'pondiiTe,utfs quas infertis,arq; maioribus n
mouear,neq; ofendar iniurris , Ree id quidem,
enim uentorum concuti,aut Huminum
illi(u euerti poteii: domus quae upra petram fu n 1. ;
-
data e&.Petra aurem eli Chriitus.Deniq; qui con
": in domino, ficut mons Sion n commouetur
in tetnum,in
iis perlecutionibusgloriatur,in
gaudet,in omnibus aduer
deo agit , 86 illi :
li penitus inhatrens ientit impro.
borum. 1
IDEM AVTOR MVTIIabbatispati. .
entiam fcriptis commendans ait , Cum ufcepto bium,"
teligionis uoto filium quoque paruulum fecum bu'
ad cnobium adduxiiet, de induftria puer male
afratribus accipiebatuncoram patte ubinde cata
us,ac facpe percapillos tral:us,ob hoc fol ut paa
exis in eo conlantiae periculum facerent , Ille ergo
freq; ffm )beratione,neq; unici fllii iugibus pene
_ lachrymis moueti poteranut uultuV fa1_
nn
34 A DE PATIENTIA INIVRIAE.

Pfferret , quin porius gaudebar, eum` quoque


qlltm genuerat, quoridianis caitigarionibus ad
parienriam erudiri . Iraque nunquam cur fic du..
: arrerererur quzfiuir , nunquam ad Henrem re
Pexir,nefciebat fe eius parrem quem dedicauerat
co. Ad haee etiam (ur alibi diximus) in proximl
umen illum proiicere iuf`us,prompte uoluir obe
dire, nihil non faciendum rarus , quod ab abbate
1Ter iniuntl'um.Igirur probaram primo ros
lerationis deinde obedienriae uirturem,fenior coe.
nobii ipfum cis proponens fibi fuccefforem rea
quir,prarfuirq; om nil5us,qui omnium patienrilii
mus obfequen riffimusq; fuerat habirus.
raming PR SEQVA mur modoinfirmioris quo
sau que fexus in _perferendis iniurns azquanimirarem.
Tobi-_, Sara Raguelis filia ab ancillis probro perirn,quod
inrerferix effet uirorum , non ad uindica nciam
ignominiam animum applicuir,fed ad deum pre.
ces porrexir,ur ficur crimine fe ca tere nofi`er,ira in
famia liberam facerer. Inde illa uaeiam fepr ma
ritis orbara fuerat,in oftaui To ix thalamo
cirer conquieuir , multoq; inter fe rerum fucceffu
diu : fur|r.Ta nrum profuir non uindicaffe c
tumeliam,fed pro abolenda oraie.
cham, C H A N A uam mulierem in euangelio pari.
ma enria uori comporem fecir.Cum repellererur, non
M`nh_|,-, indignabatur,et canibus comparata rnagis fe fub
mifir . Qgod ergo confidenrer petierat , efficacirer
obtinuit,dum conrempra arq; defpeca miris mo
deflicp animi conitanriam non dereliquir.
. VR H R A XI uirgo(cuius f; menrq:
.xn , fecimus)coram illa a qua conrume iam in I
gna: acceperar,ad genua procidens,ueluri qua of
\ |~

L I ! R V. 56|
fendiiet- uenam . Abbarille quoq; in illam
animaduertere uolenri,ut miflam faceret pplica .
nit,nih1leimalireferre cupiens, a qua pala iniu.
riam fuerat , ut parientia remunerationem a deo
: poller.
E T A V LA Gtacchorum ftirpe nobilis,
fed nobilior : humilitate,cum ne ipfa quidem, Paula
quae omnia contemplerat propter Chriflum mor .
u homi num carere polet, nihil quitquam mole
fie ferebar.Cumque audilet : quorundam iudi.
cio Ptultam ac mentis reputari.l`heatrum
inquir,faci fumus mundo 86 angelis 86 homini r.Cor.|4.
bus, nos ( proprer Chrilum , fed lultum dei
apienrius eil hominibus.
' E LI zaberh Pannonum regis filia, poflquam .
uiro diftratisqt fortunis dto in paupetta. Ellflbf
te feruire coepill`et,forte per femitam pergent hinc Adult
inde lacinofis incilrbus uoraginofam , notar cuida
foeminat,86 in quam non pauta quondam benefi..
cia conrulerat,la<fIa ell obuiam.Q|ar cremprim
admodum fuperbeqa occurrens,iplam quam ana
tea coluerat obferuarattp, tc per iniuriam adu_er
impulfam latere euertitinlut, arq; przteriir.
Multo ergo deturpata coeno,C1lriici antilla nihil
indignariis prat : ulrr,fedtan'tan1rubfifrt,gau
dens : hominibus defpici,ur placeret deo.
QV A M obrem quatdam ultro etiam quarfiere .
ubi huiuicemodi parienti uirtut exercerent. Si. mmol..
curiilla nobilis Alexandrimatrona,quar(ut tra. Alum
dit CalI`ianus)Atha nafium epifcopum adiens,pe- drinl
dit fibi ex uiduis , qua : impen.
: alebanrur,cui ipfa benefacere poffer. Caeter
cum periti optima conceia ! deliide cat
nu
fu DE PATIENTIA INIVRIAE.
itmon ex animi fui fenrentia uiduam fibi datam
a igitur reititura,deterrimam om ni accepit. Ec
dum ille benigne humanitercp deferuirer, nihil ab
ca nifl contumelias malediaqs referebat,\uerbe,.
quoq; inrerd um excipiens,ne quid ad exercd
animi rolerarionem deeiet. Inde latta gracias cgil:
Athanafio,quocl eam tandem fibi delegiiet con
tubernalem ,cui pro malo bonum,pro iniuria be.
neficium reddere al`i`uefcerer.Nam illa prio.
re(quon`iam mitis 86 manfueti ingenti etat) offi.
cris fuiie uperatam . Sandia ergo ac prudens foe
mina,eam Iibiconfciuerat fociam , quam non
liberaliter alendo pietatis meritum confequi poi.
`et,fed etiam conitanter perferendo patienti adi
pifci mercedem . Qgota }: quae ralem non
abdicaf1`etfiliam,qualii:a alien adoptauitQ1
cum tali tnanens perditum n timeret,qual
a,utuberior beatitudinepmereri pof{`it,elegit.
P haec iam dia exempla, operepti
Serprua pratceptorum quoq; idem iubentium memi..
rar fnz niiIe,ur quod rele ac ia pienrer fatum credimua,
_ auidius imitemur.Scriptum in Leuitico . Non
Ln " quatras ultionem,nec memor erisiniuriae ciuium
Proy tuorum.Etin Prouerbris . Qiidimmulatiniuri
callidus eit.Vir iracundus prouocar rixas,qui pa.
Ibidug. tiens eihmitigar fufciratas . Melior pa tis uiro
forti,86 qui domnatur animo Iuo , expugnarore
urbium,Ne dicas reddam mal pro malo,expeca
domi num 86 liberabit te. In Ecclefiaifie quoqt da
'ECd7 cirur.Cunc'l'it fermonibus qudicuntur ne accom
modes cor tuum,ne forte audias feruum ru ma
ledicentem tibi.Scit enim confcientia tua,quia
crebro maledixiiti a1iis.Et in Ecrleiiaitico.lIu_

I
~

Linn .v. ne
mlia ualde fpiritum tuum,quoniam uindia car
nis impii ignis 86 uermis.Qii uindicari uult,a do
mino inueniet uindiiam,er peccata illius ieruans Proime
feruabit.Ne reipondeas Pulto iuxta iu.
am,ne efficiaris ei fimilis. Tale 86 illud prophe
rae in Pi`almis.Dixi cuiodiam uias meas, ut non Praia,
`clelnquam in lingua mea . Pofui ori meo cuodi
am,cum ciiieret peccator aduerium me, Obmu
tui 86 humiliatus ium.Quod uncle aifecutus fue-_ Pflldls _
rit,alibi cfitetur 86 ait.Superinimicos meos pru. !
dentem me mandato tuo, quia inatternum
mihi eit.Pax multa diligentibus legem tuam , 86
non ein illis icandalum.Ac le demum tal ofen Pi'al,m
dens.Cum ris inquit,qui oderunt pacem tram par
cificus , loquebar impugnabant me gratis.
In euaugelio quoq; cla mat dominus. Beati mites, ,
quoniam ipfi poidebunt terram. Beati pacifici, '
quoniam fili dei uocabuntur.Beati qui perfecuti.
onem patitur propteriui%itiam,q'1ipiom eft ree
gnurn cziorum.Beatie{ris cum maledixerint .
bis homines,86 uos fuerint, 86 dixerint,
omne malum aduerfum uos mentientes propter
me.Gaudete 86 exultare, quoniam
copiofa eil in czlis.Profec'io talia ac tanta parien.
: praemia quifquis digne perpenderit, facile con
tnet omnia,gaudebit in periecutionibus, 86 con
tumelias d1i<iis. Et fi idem mala etiam
quae iracundis 86 impatiribus propofita funt,con
iderauerir, tanto remilius iniurias perferret,qu.'
to maore in periculo ie i coniiitutum,
cum praemij amirtendi, tum fubeundi fupplicii, _
O'1isinquit,giraicitur ( fuo,re9 : indicio, ,
. n n {
' uz DE 1NIv__1uA:,
01i autem dixeri frarri racha, reus crit cond
lio.Qui aur dixeri: farue,reus eri: gehennae ignis.
Qgod fi is qui camu m uerbo offenderic, ad gehen
nam decinandus fir,quaneo magie qui referendo
arq; opere lferirldeo nempe Pau..
lus apoolus ad Romanos fcribens.Bencd|'cite,in..
.8. quir,perfequentibus uos,benedicite 86 nolre ma.
ledicerc. !!! 1 pro malo reddentes , Sed !
eurieric inimicus zuus,ciba illum; Sifitir, potum
f da illi.Noli uinci malo fed uince in bono .
Idem 1 Corimhios ad parienriam in.
|.or.4 formans any iniruens air,Maledicimur,86 bene
f
dicimus, perfecuronem paeimur, 86 fuinemus.
Blafphemamur 86 obfecramus. Tamquam pur!
gamenta huius mundi ! fumus,omnium per.
ipfima ufq; adhuc.Ad hanceandem uirtutem ca.
x`.'XhiIa,y peiendam Theialonicenfes inuicat diccns,Pari..
entes ad , 86 uidete ne quis malum
pro malo alicui teddac , fed femperquod bonum
feamini inuicem 66 in omnes.Acne quid ad;
uerfanrium molciis carere glorietur,ad Timo
theum , inqui: . Omnes qui pic uolum: uiucre in
a.'I'imo.;
C H R I ST IESV, perfecucionem parieneur.
Ex quo pocius timendum illis,ne non facis
giofe uiuant, quos nemo neque perfequitur, nc..
que aliquando perfecutus . Qxamobrem idem
fcribens ad Hebreos, 86 ait , Paein
tia uobis neceffaria eH:,ut uoluntarem dei facien.
res : promiiionem. Sic ipfum 86 ! .
&u.|4 . legimus docentem . Qxoniam per multas tribu'
laciones oponer nos inrrare in regnum dei. Pro
nde Petrus quoq; improborum in nos malitiam,
non cribulatianem , fed graziam appelli: gliccs . .
Linn v. ,
Hace enim gratia,fi proprer dei cfcienriam fu..
iinet quia triiitias patiens . Qta: enim e:
gracia fi peccantes 86 colaphizati fuffertis 4 Sed fi
beneacientes patienter iuitinetis, hzcefi taria
Spud de.Et fi exprobramini in nomine C , I
beati eritis . Saris multa de rolerarione iniuriz. 4
Nunc ad il1am,qu:z difpendij 86 iaturat , .
damus.
De parienria clamn,
Cap. .
R. V M iauram feremus , fi
nihil accidere abfq; diuino nutu poffe credi
drimus.Ciim autam ita dei uoluntas
ric, gs g refiiat eiSi pcccauimus, uult ut caii
! ad pcenitti conuertamur.Si n peccauim9,
ut fulinenclo liumilitarepiciamus . Non ei ibi
querela: locus,ubi exercdoccafio datur uirtutis. iol.
I OB inter omnes orientales magnus(ur 1954
tur)pecorum copia 86 ieruorum familiarq;
nobilitare.At uero his repente amiH`is,non Iolum
inter orienrales,fed etiam occidentales magnus fu
ir,Patienria eius in adueriil ubiq; rerrarum prat
dicatur arq; exrollitur. Dum autem proiperirari.
bus rueretur,in patria tantum notus : .
re magnum 86 omnibus feculis memoridum ui,
xum,cum die uno rot opibus,rot (, tot :
orbatum fe cognouii`et,corruens in rerram deum Mdc",
adorauir. Er nudus egrefus fum inquit, de utero
: mear,nudusilluc rcuerrar,Dominus dedir,
dominus abfulit,l'icut domino : ,ira fa
e,fit nomi domini benedium. In omnibus his
! lob 13bl'6fiiiS,n1J Rultum quirl
V
weI DE PATIENTIA DANNI.
tra deum locutus elc.Qgia certe uel ; peccare
deo maius damnum maioremq; miferi ele exi..
Pcimauit,qu cuna qua habuit ! amittere.
izcchias E Z Echias cum omnes diuitias luas nimis ia,
rex. tanter olientalet regis Babylonior , os
.R.rg.; pariter Babylonem deo puniente transferidas au
diuit.Cum ergo tantam iarfiuram le faurum di.
diciilet, non elc turbatus. Sed quia peccauerat li,I
Ibenter,86 peccati poen admilit dicens, Bonus let
mo domini quem locutuselhlit tantum pax 86 ut
ritas in diebus meis . Qua patientiae humiliiare
` meruit,utillaregiatgazae direptio ad
[uos Ioachim 86 Sedechiam ulq; difl`erretur,quan
do etiam populus iple ob elicfia du`tus eli in ca.
ptiuitatE.Non lenfitdamnum,qui eo le dign con
felIus,anim llatlm ad luliinend parauit . Qui
uero lxpe aduerfa palfi uitam corrigcre
rant,amiliis tandem omnibus,iugum qnoq; tule
re feruitutir.Et g leuiora male tolera uert grauio
ta ferre compulfi func.
Sie in euangelio Gerazeni illi porcor damn
Geraze. pluris facientes E17; benefici quo hoes,86 quidem
. clues iplorum a dmonum legione liberati fue,
Mat.: rant,rogauert'1tIeium,ut inde a luis finibus clilce
deret,86 dilceffinlndigni gppe ert plentia ipa !
uatoris g lua magic ( le faluariccupilcebant.
ATcontra l`anilI`imi apololi cattericp dilcipu
?!
Manz.
loli Chrilio adhaererent, omnia 61 ha bebant,
Mlthus. confia nti ereoqa animo reliquerunt. Mat;
thzus pecuniouim teloneum dimittere dilulir,
Lu.i9. neqa Zachus dimidium bonolt dare paupenbl
86 ijs quibus impoluerat,reddere quadrupl tar.
dauit,Qpia plus lutti le in uno_Ieiu falua
Liam. .
rosconfidebant , quam : omnium quaeiu quae
ubiq; unt diuitiarum arq; opum.Qyod fia polie
ris quoqt nifi in paupertate Chriio fideliter ferui
ri non potuir,cur nos dcdebimus aliquo rei fa mili
: derrimento,ob quod ad dei cuitum efficimur
aptioresc Ad quem quifquis cuertitur fragilium
bonorum amii"io_;_1il_J)us ; mouetur, dicente fcri
P tura Nonipfe
PO,Rro contri
etiam ds
it iu ad,ierugndum
gc uid ei acciderit,
huiufmo Pmum"
~ di parientiam nos com pellir dicens,Ab eo qui au- Chriiius.
ferr tibi uein1entum,eriam :unicam noli prohi- Lucani.
bere,86 qui aufert quae tua funt,ne reperas.Noli>
hibere inquit,ne fcilicegphibendo magis irrites ra
ptorem,86 ill ad nec rui accenclas, cui ne rem au
ferat,obfi.(tis, arq; idem 86 tibi ingtioris ,
86 illigrauioris peccati ca ufa fias.ldcirco etiam ab
lata poil: ea reperi dominus uetat,ur porius '
tia fufinendi uiolentum ufurpatorem ad mifer
dum prouoces,qu ulla repetendi moleia ad it.
Talis praecepti ratio magis elucebitadditis eor
exemplis,quiillud cum cafus tulir, obferuarunr. -
_I G I) Fundfis: monaflerij prazpofitus Liber
tinus, una perges,forte incidir in quofdam equites , ,
Gothos.Cu nq; equ fibi quo uehebatur abuiif. riem'.
i`ent,eriam Hagell eis porrigere cpir . Tollite 86 Gregodi
hoc inquiens , quod uobis ad agendum iument 310.115 -li
ufui erit. Illi uero abeunres,cum ad Vulrurn Q- CM'
ueniiIent,nulia ui equos,ur fluminis uada intra- '
rent,cogere potuerunr.86 memores iniuriae quam
dei feruo intulerant,regrei`i`i funt,ut equum fuum
ei re&ituerenr.Sed cum i omnino abnuerer re
eipre,ac diceret,eo opus non efi`e,inuirum .
ptimpof_uere,86protinus remeantea, locum ubi
51! DE PATIENTIA DAMNI.
prius l'ub&iterant,re<'io curl'u pertraniiert.Quia
ergo Libertinus,n modon repetere ablatai, (!
recipere reiituta uolebat , recipere
| inuitus.
, I V S D E M monaiteri monachus,cui exto,
oli tor. lendi hottus cura 'erat,cernens in eo olera partim
pedibus concultata,partim iublata furto,86 rep.
to aditu quo fur ingredi confueuerat,ferpenti pra:
cepit,ut illum cuiiodiret,necinde nifi iuifus dect.
deret.Proh pudor,irratiale animal ieruo dei che
diuit,homo damnum irrogate non dubitauit.Fur
ergo reuerius cum ferpentem conipexiiie t,prae ti.
more fe retro ferte uoluit,86 pede uepribusimpli
cato pronus pependit,donec ab ipio olitore {
uenientmpeditus fuit.Tum ab eodem amice ad
_ monitus e&,ne ultra furto tollerer,quocl ipfe
ti gratuito conceiiurus eiIet.Itaq; non olero dam
no monachus an gebarur , fed furantis peccato.
Quippe qui illi fic deprazhenfo nihil ad
turum quod popoiciiet dixit, 86 iam poenas pto
delito i`oluenri,dum per pedes penderet , incun
anter fuccurrit.
Ifaac : ISAAC quoqi apud Spoletanam urbem
. rius,per fpirirum prziciens fures ad hortum
uenturos,farcula 86 raitros ibi appofuit , atqiilli
cum hortum ingreii fuiifent, initrumentis
` protinus arreptis ufq; mane nihil aliud agere po
tuerunt,quam terram uertere, 86 herbasinfruu
oias conuellere,donec Ifaac adueniens eis prandi
um attulir pro opera. Infuper exhorta ns, uta fur..
to abiiinerent. Semper enim quicquid eis opus
}: libenter indulturum , 86 tunc primum ois
generis : oneratos amic: dimiiic . harp 86
tum abelTet,a Flagitio illos coliibuit,86 cum adel..
et` rebus donauit,maius damnum reputs ptoxi._
mi peccatum, quam lui hortuli,quo uitam lullen
taba t, ualationem.
I N V ! prouinci partibus,cuiuld mo.. Qyidanl
facerdos
nalterij greges in proximo iabulabantur.Fur no 86 mona..
itu eo accedens ueruece ublato,cum redirer,quia chi.
per cemiteri tranlitus etat, lug lepulcht ,u bi il
lis diebus lan&9 gd lacetdos cdituslue rat, li xis
ueftiglis haelir,86 }; Ipgredi }; regredi potuit,
nee prazdam quam tenebat dimittere,donec fato
iamdie a monachis depraehenlus, peccatum conli
eens ueniam popolcinlllilqz ortibus, dimilo :
uece abeundifacultatem impetrauinsacerdos er..
go oienditgrauem culpam elle urtum,reum ui.
uum iple mortuus mirabiliter reti nendo. Mona.
chi oenderunt nihil leturbari damno,pro illo de
precando qui damnum inferre uenerat.
T A LI S 86 in Stephano uenerabili apud Rea
tinam ciuitat parte : uirtus enituit. Qui Stephan
cum ex agellofquem unicum habebat)meli`em ad psbyter.
aream congeH`ill`et,86 quidam bonorum perlecu
tor igne luppoliro iplam incendil`{`et,accurrti di
icipulo ac ucclamiti,u:e uz pater Stephane quid
eibi acciditflimo ux illi inqui: fili, qui accidit,n
!!! nihil accidit mali.Etenim n il omnino ma
lum elle arbitrabatur praetet peccatum. Iraq; illi
qui damnuminculerat,indoluit,non libi qui pal.
fus fuerat.Cum przlertim nihil aliud ad uium
ei uperelTet,nili quod adomino nunquam le de
fertum iti conlideret.
M E D A Rdus presbyter Torniaci Gallia .
pidi : lua: uaitatorem uuas colleas exporta
.,
_
DE YPATIENTIA DMNI.V
. 574
sefruitra conarum cum deprhendiH'er,abfoluir,
dimifirq; illaefum.Alium mella ex aluearijs fuppi.
lanrem,fed apum aculeis ira afec"tum , ut indeV fe
4snouere non poi`er,recepro furto poena liberaur.
>(Quidam etiam milices qui uicum eius folemniac
depraedauerr,loco pedem eFferre,nifi prarda !
reddira non ualuerunr.S uarij { illius porcor gre
gem procul abigere molienres,cum note rota iter
f_ecii`i`enr,mane ibid unde recefferr inuenri funt,
-86ipfe ptricfirenribusi nouir.Qiia ergo fem
per ineos qui fe incommo o aliquo aficere renta.
ueranr,miris 86 clemens exriterat, ab omnfprfus
Martha! ncmodo ruratus ill deus,86 eund epm prio
Luca. is Nouienfem,dei Torniacfem fecit fup multa c
fi:ituens,ga fup fidel fuiffe nouerat.
Oddo ODdo Cluniacenfis coenobij parer, ei qui equi
abbas. fu no&uabegerar,86 in eo fedens die lucefcente
compraehenfus fuerat,c nec defilire interim nec
difcedere quiuifl`er,ueniam perenri indulfir , arq;
nfuper nummos quinq; dari iuffir, gauds urirp,
non quia equ recepifl`er,fed quod equi raprorem
ad poenitenriam conuerfum cernebar , 86 iam ab
eo deum timeri,qui prius contemnere cfueffer.
Hleronya Dluus quoq; Hieronymus illos qui afell moa
muS'ab nafterii furrim abduxeranr,86 inuiri rurfum !
bas tueranr,cum ueniam r'ogarumaduen|_fl`enr,d_imif
fa ofFenl`a,conuiuio excepir,86 admonitos, ur fu..
s rebuscontenri aliena non appererenr , multa
beneditionedimifir. Arq ! quod ab eo quem _
lferant, ram benigne accepri fuiflenr, quoran
nis monafterio eius non paruam olei copiam mii.;
firarunr,utiam non folum alieni auidf n eiftnr,
fed eriarn ( largirenrur, ' 1
, .
Ebducus in partibus Britan niae abbas, Paulo
difcipulo fegetis iam maturefcentis delegerat cu- Elducur
odiam.Qio obdormiente , graculorumagmen lbbar.
eodelapfum depafcere agrum coepir , 86 ille eor
Rrepituexperrectas,eil`dem in nomine domini ne
auolarent,przcepit. Omnes ergo non fecusarque
quadrupedes, ante : agens ad monaflerium ";
com pulit,86 ad mirante arq; inrerrogte abbate,
quid hoc fibi uellet, frumenri : ad il..
lum adduxil"e,ut proculpa punirentur relpondlr.
Sed Elducus nihil de iaura dolens, illfas auee
prorinus dimitri iufit. Difcipulus iraq; foliciti cu
: funus eil: officio . Abbas uero patientce
prbuit exemplum,etiam aliribus parcens , qua
fe damno alecera nt. . _
I D E M animus in condenando Mamerrini
apud Anrifiodorum_monaPrerii fani Germani abb
abbatis fuic.Qui urlum ad tapiendas oues uenti.. '
tantem,cum in laqueos quos monachi tetende..
rant,incidilIet;miferatus exoluit ac dimiiit; tan
tum iubens ne ultra.fibil`uii`que damno eiet. Si
ergo fanlffimi uir belijs quoque , a quibus re..
rum fuarum dedutqionem fadtam nouert,igno
fcendum duxerunt,quomodo nos non ignofce
mus hominibusf
EVSTACH IVS ROMAnui=I aduerfis Eufaehia
calibus in uita multum conHictatus,86 iemper Roman
perior,ira ut non immeriro polr beatum lob alre
x patientiaedicatur exemplar, amillis fortunis,
i`eruis,uxore,liberie,Chril u(cui9 fid miracu:
lo edout acceperat)nunt`f; dimilir.Qua animi c
Rria mcruit annos alic`it(dure miferabil icp
gaorecugareqamilerat, uxor fcilicet olim a " ' `
DE PA1*i=.N,TiA Danil.
pyratis aue&am,duos filios,alterum a leon'e,alre..
rum a lupo raptos,utrumqt enim illoin..
Icio ; eripuerant,ar a pueritia ad adulti ufq;
aetatem educauerant. mum ipam(quam apud
Traianum habuerat)militi digniratem, rurium
tecepit.Sed maius his omnibus ub Ha
driano aifecutus e&,c ciuge Iimul acliberis mar
tyrii coron,ut quos prarter fpem uiuos in ;
reperiffe la.rabatur,c eti uiueret in calo.
Bernardo BERnardus Clareualleni'is abbas, cum ducen..
abbas. ta argenti pondo fibi ad impenfas coniruendi mo
nafreri mila , a gralatoribus intercerpta fuiffe
audiIIer,gratias deo egiife dicitur, quod magno
leuaIl`et.T` ergo modice tulit argenti amif.
Iionem,ut eo grauari fe putaret fi non amifiiet.l
QV A Ntum autem mali meruendum fit iis,
Ambrof
us eps.
quos peruerfa uulgi opinio putat felices,quia opi
bus afFluunt,illo exemplo difcimus,quo traditum
, Ambrofium epifcop c a ud diuitem qen
dam hofpitandi gratia diuerti : nihil un
quam in uita aduerfi paium iaaret, e ueitigio
cum fuis receiffe dixiiIeqz,ideo inde fugere,n
una cum homine perpetuis profperitatibus ufoii
mul pereat.lIaud ita ptocul exceiI`erant,86'refpi
cientes,uident aedes lilas c omnibus qui ibi eranr
. eerrae hiatu iam abforptas.Qxam ergo melius agi
tur cum ris, qui identidem feculi huius premun
turanguiIiis,ut illic felicitatem , ubi caa
fus timeri non .
Fmna: QV A Nro igitur feliciore(ut fminar quot?
Orhilia in calamitate patientiam explicemus) Othilia uil'
uirgo. gorlIzc apud Baua riam cca nata fuerat, pater
: deinde uix efugerarmanus, qui eo prof
on PATII-:NTIA Anexo. ni
rat ni'aniae,ut propter iplum corporis uitii ei ne.. _ ,
cem intentaret.Illa uero in omnibus quas parie,
batur angu&iis,deo grarias agene,merut tandem
86 uiium recipere,86 in gratiam redire patris, 86
quod his praeiabilius beatiustp eil,in ianiarum
uirginum numero computari,
E L I zabeth uidua regia Ptitpe 86 Thuringi _
principis connubio nobilis,defu no uiro propin
quis : terrarchiam occupantibus, cum paruu d"_a'
lis : eie&a,inops,egens,uaga,erumnis omni
bus obruta,ab iis }; in quos olim beneficia
tulerat,contempta,ita omnia conlanti animo fue
&inuit,ut ad patrem regem in Panoniam,cum ac
cerfi retur redire nollet,ne patientiam 86 humilita
tem,quam in ; inuenerat,inter regales deli
cias amitte_ret,unam uanq; animi uirtutem the..
{ omnibus hs c ariorem . Nos quoq; tali.
bus iniruti exemplis,ia&utam omnem ".
tium bonorum fortiter conianterq; feramus ut
huiuice perlationis merito,ad illa tandem uera 86
aeterna bona poiimus .
De patientia zcgrotations.
Cap. IIII.
` D V E R S A S etiam ualetudinegquotiee
Ain his inciderimusquo animo ferre,uir..
rutis lucrum . Languente enim corpo
re,animi uigor in contemnendis uolu tatibus ro.
borarur,iuxta illud Apoioli di, m infirmsi;1 CQ .
`
,runcfortiorium.Qud fi corporea: infirmitati ' ` `
quicquam ineffet mali, hanc fanis fuis deus con- ,1_
tingere non permitterer,Permittitautem,ut effi. ~
eiatianfiioree,
V.
ISAAC iraq; ab illo benedisus, 86 d' interalk
. enigenas non fine magno uit : pcrcgrk
1bid.z7 naretur,l`ernper prote&us,cm enuilTet,oculis cv
ptus elc,in tantum ut ne illos quidem quos genug*
rar,dignofccret.Et bene hoc ceffit illi-, quoriiam
czctatis errorem ad poleritatis fu: Felicitatem _
Beo promilfam peruent.Dilexerat El'au,fed be
! xi: Iacob.Et cum fe deceptum refciuiet, nox
irrtam fecit benediionemgquia iam prophetiz
fpiricu repletus,uidere mente cperar quae oculis
perlpci nequeunt,futurorum arcana ; dtv
minumconilsituit fratrum fuorum,cuius propa
ginem in Chrifo claudendam cognouit.
IAcob quoq;,c861pl`e corpore groto,uifuc3
lacob. per Iletztem caliga nte,m'hil ferm cerneret;uidit ta*
:
men quem ex duobus f|iis,fili fui Iofeph !
ferrct.Vtr ( enim
:hijs dexteram benediurus
capiti cancellatis
eiusimpoljuit, bra
qui finifr
afciterat.Ei uer,qui de xterm fe obtulerat , pong.
xitluam . Lippientibus oculis profpexit,qud
prolpicere non potut qui habebat fanos .
pe Iofeph dexteram eius apprehenfam fuper Ma-'
nalen rransferre,frufl:ra conatus ab eodem audi
uic;Q_'iia Ephraim Manalen maior Ma/
naties natu prior elTet.Idem Iacob fuis Eremo
filii; cuocatis,certilTimo uaricinio pr ixit,
ingulis olim cuentura erant;ut intelligas oc lol;
hebetudinem fpiritus acumini nihil . ,"
que enim qui mundis oculis,fed qui mundo cor
. de funt,deum uidebunt.
SAMSONI fortitudinem non minuit caecitas,
Samfon. multoq; plures hoi occidit erutis oculis , quam
. ant integris occic_lerac,I_`_u_ , quem cgrpqiig
Dl PATIENTIA ABCRO. !
uifue deituitgnentis fortirudinem excita , bono
animo eftogiam fecurior irruentes in te uitiorum
( excipies : obturarilqa feneris , per
quan mors ingredi ad animam (oler. Icrein.,.`
T H O B I AE uiro tum in deum pietare,t lo. Tobias
licitudine in pauperes claro,dum refupinatus ob- 'I`0b.z.
dormercercus de nidulo hirundin cadens ocw
los excaecauit;86 nihil eo contriiarus dici,l'ed gr
tias egi`e,deo pritinatqi religiofitatis ardorem ac.
endiie
:iam anno magia quam relinxiiI`e,Ob
5 Aczcitate quam
( quarto, uifum ;
angeli minierio meruit ,86rurfum gratias deo
agens.pfe,inquit,ca&igauit nos proprer iniquirae
een no:ras,86 faluabit nos propter mifericon
diam fu.Qi_ii ic caigatus,fic ie humiliauerit5 86
ipfe uil'um recipiet,non quo mundufed ] mundi
ds confpicitur,uifum utiqs mentis 86 fpiritus.
A [ przterea ipfius Iacob imbecillitarem lamb ~
hoclococommemorabimusmt fimul 86 patienti. ,
o&damus.Cum angelo lutatus, 86 ab eo in '
femore ta&us,rorpecente neruo claudicauit . Sed
pedum uitium non fenf1't,dum mtis aciem in de '
dirigir. Nufqu queritur de femore debilitaro; 86
'arim polc lu uidiie fe dm facie ad faci glo.
fiarur.Vnde illi nomen Ifra_e|,i'd et de uidens,i'n.
ditur.Nequa<}; illud mal purauit,qdle acollogis
_ diuinis non arcebat; ideo nec lamentari uoluit.
Mlphibofeth Ionath: filius, deleta Saulis do. . hib
mo folus fuperfuitgga utroq: clauclus n po- [allg
tuitinrerele bello,quo cecideru nt fortes Ifrael.In .R`g6,
I'u auiros agro: fol9 poH`edit,86 regis Dauid m
fue fuit.Tr ergo illi ped :rgritudo ctulit,
ut __li_u_tiii_s felii9uigert,fortaie unac
oo
. 7 . .
T_occubiturus,fi fanos pedes habuilet . Clim erga
huiufcemodi ualetudo plusipdelfe polli: Ff; obel,
aequo animo tolerari debet,li euenerit. '
\S E D arguet aliquis,hc iplum Miphiboletb,
eo quod clauduserat , Siba leruo contemptum
ludibrioq; habitum;quippe qui ipl`o relicfo fugi..
ens,falla ad regem delationepolfeffionum eius .
tem intercepit.Relpdebimus, multos etia mlqui
nunquam claudicauerangdolis acq; perfidia ler..
uor deperilTe.Itaq; ilii fua pedum imbecil
tas detrimto fuit; fed negtia ferui,quem fugien
tern fortale peremil1`et,fi confequi poruilenlnnof
centor fuit,quia ingredi nequiuit . Mult autem
{ eli: debiles pedes habere,qu manus crutas.
ioboz
IOBipfe n tantm pedibus aut manibus , aut
aliquo membror er_at;l`ed toto prorfus ?
pore tabidus arq; putrid us, 86 planta pedis ;
ad uerticem foediiimis ulceribus C0ufe<'us.Tel%
fanigm fadbar , iacebatque in lier ";
gis etiam dolendi caulas\habens,qu d paulo ant
omnem fublantiam( cum opulenriliimus ") `
una cum liberis amil'erat,nec ramen cog unq prv
tuit,ut { labiis peccaret.Vxor iacenti aiicle4
bat,non quaeconfolaretur afHi'ium,l"ed petulan.
grauius exafperatet.Nanq; tantarum im.
patiens erumnarum iubebat, utiam in fuam ille
necem ; deum prouocaret . At uer !)
n ignarus,long maiorem effe mileriam deo pee
care,qum pati,in iplam ndignatus.Quali,inf
quit,una de mulieribus locuta es . Si bona
ufcepimus de manu domini,mala quare non fu.;
Pcineamusf.'Aflligens me dolore non parcatgnecc
tradicatnlerniiliusiangifleritigiturpoli toi . 4
l
?.duHa t`aln'_1B UILILUI l<\.\
p|'iT,c:er1's felcor futurus,qu1' dum uucrct mi. L
feror eximabarur.
Z Echas rex grorauc ufq; ad mortem; fed
gxm oraH`t,fa`tus cit fibpfx' fup`rPces 5 ira 86 ,
in rua 1'nfrmtate(ur cccleiaicus 1'nqu|'t)ora do. .,.Reg. 1
minum,86 curabt r.Sed 86 hoc dilgenter atten- 1=.1.,g,
d,quanrum nterfucxir nter groranrem 86 fa
natumgdum langueret,expcrs d11'&ifuir~,m0x uc
conua1ur,ia&anriaecrmcn incurrt,ocntans
:nis duitasfuas,quas zege: contcmpfcxat.
uis culpa fuit,ob quam illas ad alcnos quotp ?
fcrendas auduit,Nobis rgo,f mcmincrimus ?
r ad peccandum propeniorc : qui corpof
: unt,mnxs molefa : nfrmtas.
O R A Ndum autem : pro nfrmo 86 domi- .
nus docut, fufpcensin cae1um,cm
_ murum homnem curare ucllcrg folm fufpe.'
xr,fed etiam ngemur; ut prccaturi mcntem fi.
mul um oculs ad deum dirigere difcant. Paralt/Mm, .
fantatcm conccdcrcr, pcccata dim# LMS,
fr;u: propter eccata in morbum ncidcrar, '
\
fubmota caufa are: cffcus. quo fan dai
inrellggrtudnem quandoq; pnam df/
{,Quod fi pnitenram 66 confeioncm dele
tu m fuertgrcliquum eFc,ur eager conualefcanltacp
fempcr curdum,ut : animas : rcmeda
adhbzar facerdos,qum corpor medicus; ut etiif
' fi alia dc caufa qum ob delium ]: afferx' fu.
n'mus,86 morbus curati nequ1'uert,magis .
xi uita: huius finem expeemus . Nc mors qud
graus rir,uitam melorcm fperantibus. Morbo
\;m`librau's,magnopr_ cauendum e(,n
` 0o iii
I8! LIBER. V.
luti canes ad uomitum reuertamur.Ait enim;Ec.`
ianus faus esgiam noli amplis peccare , ne de
tibi aliquid contingat.Aequum quippe ei?,
ut qu_i_accepto fanitatis beneficio rurium delingt,
grauiue puniatur.
Paul P_A Vlus poi`t triduanam caecitatem,ita fe cor..
:punch rex|t,ut de perfecutore apoiolus fieret.Percui`fe..
, rat eum dominus ut ianaret;86ille fanatus tanti
z.Cor. . profecit uirtute,ut omnia ardua,dura,acerba,con/
tumelix,uerberationis uitazqz peticuli plena nitv
\
_ uitus lubirer pro Chrilio,frigur,fam,gladi, iu..
bldfm xta coutemnens;86 librer 'nquiqgloriaborin in.
firmitatibur : inha : ! uirtus Chti.
Ri;86 ini`irmior,tunc potens fum.86 licet is qui
Ibidem, foris corrpaturgt is qui intus ,
renouatur de die in di.Id ! qdin fafentiei mo..
mentane 86 leue tribulationis noicr,fupra mo.
dum in ublimitate aetern gloria: pondus opera..
tur in nobis,non contemplantibus nobis : ui
dentur,ied quae non uidtur. Q92 ! uidenturI ti
poralia funtgi autem non uidentunzterna Iunt.
g.Cor.:. Scimus enim qi ! terreiris domus noitra huius
habitatiis diioluatu r,qd'a:diication ex deo haa
bemuadom non manufactam,i`ed aetern in c
lis,His ?! documents noitram munir
amus,86 eiuidem exemplo,quicquideuer1erit,non
m conia nter,ueretiam alacriter perfdgrnus.
: IN Vedaiti Atrebatenfis epi uita legim ,cum
epiicopus corpus eius de loco ubi olim pofit fuerat,t sfer.
retur,quendE ccum,cui Audomaro nomen fuit,
expetiili`e,ut uideret ! 86 illico uifurn ref
cepiI`e.Deinde cum rurium oraii`et,ut fi ea res ani
mat iure ialuti min? cduceret , rediret iniirmitae,
cllv v\\u-il vr ~ v r------- ---v---Y,
ingularemque caeci patientiam; qui ne tunc qui..
dem cernendi copi poiulallennili tam pij delide
tij caulfa incidiifetlldeocp iani corpore ullo, ad
carcitazem luam reuerti maluit,qu ad ea use ana
te ccitazem forte le commilille recolebat. ont\.
plit oculos,ut in nocentis uiueret;86 innocentius
uicotu rnobdudi denuo oculi fecere.
PEtrus quoq; abbas Cla ruallenlis,quad' gra//pmu,
ui ualetudine uexatus,oculum amilit;86 le gancioI abbas. `
te dixit,qudduobus inimicis alterius molelti
iam liber ef`et.Argumento ePc,magis etiam gau
dendum illis qui utroq; orbantur. Etcutenim n
le conlolari habeant qui ambobus carent,ctn n
fit eis opus ad deum clamitare cum propheta; Do.. Pfahl.
mine auerte oculos meot` ne uideant uanitatem.
li illos uelauertereper le potuiilet , nel oino
non habuill`et;neqt adulterij,nqi homicidij
ne le polluiifet.
EQVO animolerebar,86 Pygmf presbyrer PYg"\I
romanus,qu`od oculia ca ptus eilet,neq illi nimb '."""
cos eccleliat chriftianz alpicere contingeret.Vnde Psbuf'
ulianus apoflata imperator,cm forte ipli
rilI'et,deridiculi caula,Gratias ingt ago ds b Py',
gmeni,qdte uideo.Ectra ille 5 Gas deo meo ago,
rdit , qud te n uideo. Tam igitur fotti animo
caccitatem pertulir,qu tyrannum conrernplit.
Dehinc martyrii coton donatus, uidere coepit ij .
oculus non uidir , 86 audire uae auris non audi..
intellgere, quae in cor omini: non alcen
derunt . Et nos(prol1 nefas)ccitatem horremus,
cum tantam beatitudinem 86 caeci cernere of.
int,86,qu inolfenlos oculos habcnt, difficili s aie
! loleant, oo
Llnrc vo

MAI O LV S Cluniacfis monaeri ;


chus czcus erar586 ramen fapienriae ac fanliraris
abbas. merito falus abbas Maricenfis. Nec fuaipfi
obiirir czciras,quin alios caecos curarer,furdos inf/
fuper murosq; 86 claudos fanauir,proculdubio fa
narurus 86 feipfum, nifi muito plus emolumenti
ac fruc"rus percipere fe fciret ex eiufmodi imbecillk
tatis rolerarie arq; parientialraqs caecus quid uv
xirgfed miraculoz fam uidentibusilluflrrior fuir.
Vbaldus AD Vbaldum Eugubinae urbis epifcopI(q1T1
lpifcopus 86 ipfe miraculis pollebar)caecum quendam tieni?
fe legimus,opemq; implorafi`e;86 ab eodem ! 2
uafum,ne uifum fibi re(cirui ex eteret,quia eo re
lriruto anim cr/ecitar effet pa urus . I}; incur
ratum dimilTum.Confolenrur hoc falrem exem
plo,qui uidere defierunr ignari fi iani effenr, qui
continentes oculos fort abiruri.Noluit carco mr/
deri Vbaldus;ne corpori fubueniens,animae .
ret derrimenrum.
Spel Spem abbarem uirum fanimoni fama cef
abbas lebr,oculis caprum fuifI`e,in dialogo ptificis ma
ximiGregorij tradirum eil:.Sed eundem quadra
gefimo tandem anno uifum diuinirus recuperaf..
fe,audii`eq; fibi di&um,uri proxima monaiteriz
inuifere pergerer,86 frarribus perfecfiis uiudi
cepra darer,ipfe propediem decell'urus._Iraq_ eo .
ofFicio,poflquam ad fuos redn'r,in fram:
coeru pfallenr expirafI'e.Tunc ergo uidere cpir,
cum uita egredi oporruir, ut palam effet, carcira
rem ill nonculpae fuiffe,fed probarionis, qua au
tum per patienri uirrur : merirum . Ab
ore morienriscolurnbam exifl`e,86 ad caelum cuo
laifejiifam ferunr.Columbae igirur puntate
. \
. V _ :
.14
ris torus ; oculis t exteritls orbus fuit,
' DE Didymo Alexandrine telta Hieronymus, Didyrn
qui eius auditor fuit,qud parua : oculis cae Altxclrb
ptus,86 obid elementorum quotpignarus, rant .
miraculum fuiomnibus praebuit,ut diale&ic,86
geomettiam(quae uel maxime uifu indiget)ulque
ad perfetum didicetit.Addit etiam plurima ope..
ra ab eo nobilia fcripta,commtarios in Pfalmos
omnes,commenrarios in euangelium Matthaei 86
Iohannis,de dogmatibus contra Arrianos libros
: fpiritu lanttolibrum unum,In Ifaiam dee
cem,In Ofee oti:o,In Zachariam quinq;,86 infini/
ta alia,quae : proprium iudicis ell. Qud fi
tanta : carcut potuit; apparet,ne in difcendo ga
d oculis admod opus el`e.Qginimo plaerunq:
dem9,magis docileingeni tenaciorq; memori
ccorum hom elle ( cetnenti=86 eo plus men
ti eorum dar,qut`> oculis minus.Conceptus enim
86imaginario,86 ipfa : reminifctia, ror : pea
nit9 ad aim colliginfirmiterq; inharret,dum foras
per uaria uifus obiea nequit euagari . Ita fit,
ut hac quoq; de caufa caecitas nobis tolerabilior
elfe debear,i'i acciderit.
R E liquar quoc lnfirmitat fortia !
tamus exempla"Gregorio pontifici,qdpro Traiae Gfg9
no infideli { deu decari aufuselI`et,poen P29
noie hanc option dati perhibenr,uri liue qdiu ?
ueret,magnis al1"idue lguoribus agitaretur , fiue
defunus
ultineret;86 fueritlanguores,tonltanterq;I
elegiffe bidui pacio gn purgatorii
pets
tulilIe.At nos grauioribus quidobnoxii ,
86 nullo uirtutis genere ? hoc nlo conferdi,
quoties morbo aliq alicimuindignamurivt Ici
I oo y
'_ DE PATIENTIA AEGR OTA.
licet impatienter ferimus,nec ik
la e indignando
minui folt,ied umulari. Qui autlibrer
poris mala tolerat,ad expiarionem . '
P R OI N D Elgidius ad Rhodanioia .
Egidius i:arius,c a uenatoribus fagitia in incerr miia im
folitarius ter fyluas larentem Iauciaifet, non modo medici.
n corpori admittere noluit, fed eri ad dm ora
uir,nequando laefa caro Ianitarem reciperet.Par.
etat folitudinis neceffitat ferre , quoridia nas ui.
gilandi,precandi,ieiunandi,fatigationes pati;uul.
nus infuper quafi iuinirusinili matiere uolu
itincuratum, ut a ditus corpori dolor, ab animo
procul arceret uoluptatis cogitationcs.
Stephan STE A N V S 7&5 Marcotidis regiisA na
.An acho chorita,cm uerendas corporis partes exulcera.
rita. tas taboq; diffluenres haberet,curationem quid
non recufauit;fed dum curatur,maioris patientiaz
pratbuit exemplum,defe&iones Chirurgo pa i".
fus nullo emiio eiulatu, nullo edito , aci'i
omnino doloris fentiret.Ad haeqeiufmo
dilaegritudine affeus , non intermifit manuum
laborem, de palmarum folrs funiculos concor
quens,non fpiritalis exhortationis curam,femper
>eorum qui in eo ad fe cueniffent, falliti confuls.
Ita magnam la nguoris moleiiam malore uirtua
tum meditatione uincebat , animo etiam :
quam corpore debilior.
BENI Amin eremita aquae intercutis morbo
uehemrerlaborabat.Ac ne hoc illi ob delia da.
eumcreders,alios infirmos oratione fola curauit.
.Eis : infirmiratem eius miferebantur, e di~ Y
Gerin fupplicarc foltbagnc corporis fui fed anima
LIBER V 587
euri naberent,ueni a do fibi exorarent pecca/
ton:,quat,d fanus e et , ie cmifiie aiebat.lta 'cp
peccator foret,plurimu angebatunq, zger, nihil.
P A V L V S QV Oque iolftudnis quondam
(t2iolutis(u?Cail`ian9ytradit)paralyii
uae Pane hifi Aeg pri oppi o a iacet) ,
membris in Ifillgxrsius
\ 1e&ulo'decbenscteris qui grota bant
' enim cui ipie benedinem impoiuii..
Ienperunci curabuntur.Qga quidem in re
_ dere nobis uoluit dominus,quanturn ille 86 (:
I effet in patiendo,86 pius in miferendo. Idem enim
qui pro ( ualetudine nihil folicitus uidebaturp
aliena anxius erat, 86 przientaneum omnibus te
' medium conferebat.
D E S E R V V L O mendico,86 in Homilis
86 in dialogo Gregori relatum e&,quod toto uitae sfU"_1"
tempore paralyfilaborarit, ita ut in leica iacens
mouere fe omnino non poH`et,iemper tam in do.
loris acceiionibus deo gracias agere,hymnos de
cantare , 86 concitatiore quodam quaii
ipiritu aliquid de icripturis,quo_d non legen
do,fed audido didicerat,recita re.Merito ergo mo
riens angelorum cantus audiuit, merito mortu us
odore fuauiiimo fragrauit. Quibus indiciis confi
deratum eli, quantamilli beatitudinem zquani. \
: tolerata infirrnitas atrulilTet,quanrum iam
felix e`et,qui dumuiueret tam miier ac tam mia
ferabilis putabatur. "
"am*`
DVN ST A N VS ante morbum ab Elphe.
goVtanoepifcopo neceffario iuo nullis hortatib. Dunfia
ut monach profiteretur,cpelli poterar.At fe nur .
bre corrept9mox utcualuit,ultro ad monaeri'
pperauit, 86 religii ie addixit, ; : rar,
DE PATIENTIA AEGR OT A.
tudine pollere coepit,breui presbyter , atqi
ad Cantuarienfem ecclcfiam regendam accitus
tiicia quoq; dgnirate efl`ull`it,multis }; mira
culorum fignis nobilitatus fuit . I}; tantum illi
aliquando grotaife profuit, quantum fi fempet>
fanus perfeuerarenfortale nocuiH`t`
F.
I P S E etiam nunquam fatis laudatus Franci,
Erafcus . fcus,non ante coepit elle perfeus, quam grauiffi
mam corporis ualetudinem incurriiet. Vigefimo
aetatis i nfirmatus didicit terrena cont.
nere,quae (anus dilexerat Aeger foli deo feruid
effe intellexit,qui ante hac fanus auaritiae ieruieJ
xat,dum negociationibus operam , 66 quil'.
quaminfirmitarem incuiare> audet,quae tantum
gignat boni':'Qyod autem in plerifq: non eundem
fortiatur euentum,non hoc eius uirio fir,fed|'pfo1;
qui fanati fic uitam fuam 1' niituere negligunt, ut
dum atgrota rent,promiferunt.
SEmorbo
tico R G I duinitus
S Senolibera
Gallia: princeps, elephan..
tus,omnaqu habuY
Sergus
it,partim ecclefiae,partim
omnibus ,olideopauperi
humilisbus
66 erogauit,86
egenus totoI
animi afecu fer 're cpir:.C'ompulerat iua.
iplum infirmitas umani generis conditionem al
tius confiderare,86 deprxhenditmihil prodelfe ho
mini terrenum dominatum,arqz illum ubi Conua
luit,dereliquit,cle[iatantum quaerense96 .
Eccli.;r na. Non ab re igitur in Ecclefiafico fcriptum .
Infrmiras grauis fobriam : animam.
M R cellini Anchonitaniepifcopi fanita..
Marcelli Irem haud impediuit podagrae morbus , quippe Q
nus eps manibus gefatus alienis,urbis incendium ex ad
: obqciens de repente ceffare fecit, ram po.
v. " ` "fg",
l` tens
nos quoties
uirture,cum
imbecillitate
pedibus aliqua
tam debiteifet
fuperati .
. Hint "
is infiiere minus ualuerimus, meminile debem9
ob hoc nobis rerram calcanclam ! , utcse..
lum mente confcendamus, nec duldtemus breuis
inirmicaris : patienriam :eterna illicincolu
imitatis beatitudine compenfandam. _
c I N uita Thoma: Cantuarienfis archiepifcopi Thomas
memorize prodirum eff, 'qucndamacquirendae ua archieps.
letudinis graria adiepulchrum eius accelile , 86
noti compotem fa&urn,dum , fecum quete
:rete coepii1`e,fanitas ne corporis an imbecillitas ad
animas falutem rnagis eier,et rurfum fan
i aram reperiie oraH`ecp,ut quod (ibi ad bearitu
dinem adipiicendam accommodariusveffet, id eue
niret , eodem implicitum fuile morbo.
Virtus ergo(ut Apoolus inquir) noninfanitare, :
fed in infirmitate pfictur.
N V N C debilioris quidem l'cxus,nec ram dea _
'biliora exempla 'conremplemur.Agatha " 86 rmll'
marryr,cumi11ipoIt multos cruciatus mamillam Agatha 1
a peore auulfiffet tyrannus, quoniam fidem n
potetat,86 Petrus apoltolus ci curarurus in carte
te app'aruiiI`er,Chirurg aliqu ad fe ueniie rata,
derreabat medicin (: nunquam fe phat..
maca corpori admifilTe,l'ed illi9 medici opera fem.
per uiam,quii`o1o uerbo om nem infirmirarem cu'
l raret.Hunc autem elfe dominum Ieum.TuncPe
I : apoolum fe eius 'effe , 86ab eodem ad illam
miffum iridicans , 'euanuit ipfa lana reliffra . Non
hocdicimus,ut infirma uirgo medicamentum re.
fpuar,fed femper fpem omnem in Chriocolloa
: ioli gratias agar, hocin :
ma P`_ATx1=.N'r1A AEGROTA.
fanata ratitudinis telimonium ;
QV A M VI S Syluia ; Ruffini Alexan
ylul driat przfeiloror, dicata uirgo, cum male _
uirgo. haberet,meditis confulentibus balnea adire :
it,hoc tamen,|on medelam contemnena, led mol
litiem cauens,quippe quz per an nos.L X. neque
uultum }; pedes lauile dicitut,neq; ali corpo
ris parrem , prrter fummos manuum digitos, ci
capere uellet cibum,n aliud ad cubandum leu..
lum habuili`e,quam nuclam humum.Cogita nc
qualiter infirmltatem tulerit,qua talia dum lana
eiIet,l`ua ponte ut Chrio placeret,tulit.
Paula ui A V L A Romana cum )! laboraret, 86
dna. lomachi cruditate cibum non digereret,ut modia
co uino uteretur,`nec medicorum placitis,nec .
giolorum lualionibus compelli potuit, nolens ab
inlrituto uitz monaltic nein aegritudine quid
declinare.Multo enim tempore aquam bibs, ma
gis expauit uini gnlium, quam infirmitatis peri
culum,ncq; tanti fecit l`anitatem,ut eius recupera'
dgratia lpititalis contnentia modum,quem ad
illam ulq; die perpetuo leruauerat,intermitteret.
GA L LA 86 ipla Romana Simachiconlula
Calla ris uiri filia, cum intra puellareeannos marito ui
aua. duata zgrotarecorpore toto in tabificam fcabre
dinem uerfo, medici: alirmantibus nili iteraret
matrimonium,uel morituram eo morbo,uel men
tum pilolum ueluti uit habituram.Neglexitme
dlcorum confilium,86 omnia perperi maluit, qui
ad coniugium redire, ad quod repetendum,fi fa,
na extitilfer, fortalfe nemine horrante folus iuue..
nilis ardor eam compulilfet . Aegra didicit
optare meliora , Iratp ut optata polderet, omne
Linux v.
carnis derrincntum pro nihilo duxt. Mamllam
deinde ulcetibus aicam ira roIeraur,ur mor..
proxima,appa\n:c fibx' beato Perro Apofolo,
non uc curaretur rogart, fed an .
condonata quzfiert.Q12 dimifa audi
ens,multo plus cpr, quam
cx grotacione cperat dolors, Si fic anima: cu..
tam gcierimus , omnia aducrfa corporis ualccu.
do tolcrabls crit. .
QV D quidem atam Elfabeth de Sconan. Elifalmh
gia dicat uirgns probarur exemplo .
(uc Sigibcrrus fcribt) toro ulccribus con.
tabcfafo accns nunquam ob hoc aliquam ani.
mi tririam uulru przrulir, multas interim furu.
forum reuclaroncs accep1'r,acce prasque prodidt,
uc facile d1xrm,& ideo fanamfuile quia pari
:ns crat,86 ideo pac|'entcm,q\.n's fancfa.
S I C ET Clara uirgo,cum : corpo.
te fcmota in Ieculo decubarcr, mentis ocule cer Clara !
nebac qu procul in ccclcfa agcrcn|:ur,56 drin go
: rcucrfs ad fororibus ( magna cum omnium
admrarone)rfcrcbat. ! iraq; { obfut fra..
ii corpors zgritudo, cum rcum animo ualcret.
AP L I dem quoquc urgncm toro corporc
fanlofam, apud Tudotum Gall urbcm fuffc Aplaides
conagranracamen gracia: ac meriti uitge
: : annos |'nf1'rma,nuHo cibo uxez
x1':,przrrquam no Eucharfi pane, in
Ipixru rapra damnarorum p,nas,bearorumqu
gloriam uidrir, quque diuerfs per orbemlocs
agerentur fccrr,arquenrerdum futura praed
.xerc . S1 tot ac tanta cum lguore pofunr uenirc.
bona,qusil1ifcrrc auglcan:ac,q fi prfcrda
5!! Y DE PATIENTIA AEGROTA.
\
ei`et'haud dubium quin diutiifime illa perfrui fan
X. tos uos deus concederet, nec ita frequs apud eos
eiet aegrorarioni locus.
Petronil QV A N T V M uero ad ierudum fanar ca
la uirgo. Pritatis propoiitum conferre iolear ipfe corporisl'
! infirm itas,Perrus apoitolus documen..
2 ro eit.Q1_1i Tiro diicipulo interroganri, cur Petro
nillam filiam uam diutius aegrorare pateretutgc
- ~, aliis male aieis repte anitatem induceret c' Ita
illi exped ire reipondit. Ac ne\diH`imulare impoi..
fibilitar uideretur,iuiTiream lurgere,86 ipfis dif.
cumbentibus miniirare. Exurrexir , 86 ut?
Iunta eilt officio , rurfum partis iuifu ad leulrr,
pariter ac morbum redtir.Aegrotando igitur !!!
li..
en uirginitaris amare puriratem, ita ut poiea ;
nata,mori praeoptarer quam Flacco pracrori nube
're . Qgare non modo patienter ferenda aegritudo
eir,uerumetiam appetenda,quoties inrignis in me
dullis ccitatus ardor iuuenilia occupat membra
._
,Je .
_ uenasq; uccendens ad turpem libidinem illicitase
, que prouocar uoluptates. _
Andraga H A NC fiquid appetir, 86 appetiit An
fina )I/go. dragafina uirgo,qu2e a parte defponfata, pro rtt
da uirginitate deum orauit, arq: hincleprae mor
bo deformaram exhorruit us,qui ianam a n
t adamauerar,inta&amq;
qciicquam repudiauit.Neque
penii fecit ramacre illa
malum , dum mul
to mallet caire uiuere quam ana.Ne autem mor.
.Lx bi huius caufa in ambiguo effet,ut prim profel'.
/Ia eitre
ideo un i'onem,i'ana euai`ir.Ira
e leproiam ,ne palum fatum
ei`etI corrupta.Et eli',
ne plura

huiufce patientise eiempla enumerate longurn `
' ir,'hac.tanderrt breuiienrntiola patrem iiramco


cludamus,Nullam elle tam grauem inrirmita rem
null tam ualam
nonaquo horrendamq;
animo 2ferretur,li calamitat
:eterna , qua: _
cogitabin. `

De patientia martyr lexus urilis. . - ` Zi


Cap. V. _
E TE RN A lecum meditan if
do fortii`imiChrilti milite: (ut pollremf ` gj
- de martyrij atitia dill`eramus)or1ia tori- '
mentorum genera acile contemplere. Non lunt Rom'..-ff
enim condignepalones huiuetemporis(ut Apo
noms inquit)ad uturamgloriam, teuelabi
in nobis. I _
PRimi ueteris legis martyres ptophet luere; Prophet;
de : Micheaa in maxillam percutitur , 86 inA Micheas 4
in carcerem ttuditur,Vriasintetficitur, Ieremias vtm ,
carcerem 86 erbera patitut,in lacum coeni per lu- Rg_ ff
dibrium iaatualutatur,Pol%remlapicIibus ob- "
tuiturzllaias in duas partes : lecatur.Di $534
.mili domino ueritatem prdicarent,laeuillimo~
rum principuim arq; minas,p nihilo habuert. :
DEinde Sidrach, Milach 86 Abdenagopueri, Da
aetatem animi magnitudine lupergrelli , c regie S,;;c'h
Nabuchodonolor atu adorare nolle`nt',inI loma' Mirah:
em ardtnrem proiicinntur-,86 inter lurentes Ha rn Abdem..
marum globoalaudes deo decantant. Daniel ; go _
nlbus deubrdus datur.Sed nec illosiadult , Lan' _.
}; hunc leones actgcru : omnibus ma nifea Daniel.
Rum lieret,uerae~religion is uirtutem`
eyran no lortiorem e'lI`e,'86 fideles nili deo permit? _
gente nulla uioccidi poile. -
P S T hac Antioche Epiphanevlerofo-lym* hidzi;
.I _ PP
DE Maiaszx. vr.
/ dei poff
3nanre,f$1';:":,,'s0inres adora re , rrucida rf
, rum,mulr{_1ic_,rcionc deprhendebanrur,
| " ui cibis immundis abft
i
.
f,L.f:;':,::.f'f" ~
.

_ `
nua eng us ie a aria
fndad r' cliiiinselegis manda
_ _ - e'n"efas effe duxerr,
Dmuiie`ie__s,(jff |de_rant,cipfis infan
' , b;um obferuargflammisexufti
aris mifffa in prxceps. Plrirp.
. AcleoI
mori minus rim uerunr,c'f; praeuaricari.
6 L EA zarus f`criba,86 ipfe facrarum leg fer.
. _'f.l__r uarorafiduus,inrerimiquidem potuir; ut aurem
Cfb2}6, porcinam guftnrencogi non potuir,praeferens ui..
' ' tfu diuini rirus fidem.Er cum amicialiam car
, 'i 'gj' ' nem,qua efci licebar,fupponerenr,uolentes cum
` _ 'fubrrahere neci; non eis acgeuir,nolens hac firml-
_1 . ._, _ latione fe feruare,86 alios perdere , pruaricario.
nis exemplo,qui puraffenr ipfum cibo lege ueriro
ufum fuifI`e.Forri iraq; animo catdenrium irus g
tulir;ut ad eofdem confcanrer tolerandos fidelem
popul aarer,haud ignarps mulr gloriofius effe
deo obediendo mori , quam obfequendo infideli
sept t YSEI_)T_lFl~/I
ranno uiuere. frarres,fe_premin Apqcalypfi
Machabsi ecclefiaru rypus,mult arrocioribus rormctis con
. ficiuntur cum matregquia maior perfecurioin ec
clefiam qu in fyhagogam faeuirura erar. Igirur
refpuenres cibumlege ueritum , fupplicia con
Pcanrer fui'tinuerunr,86 quidem alius alium,
ur prioris poena caeteris cernenribus rerrori effet.
_ Seel nequaquam rttririfu`nt,Iraq gite cuiirfqi fer

/
decaluau.erut,manue pedefqy prteciderunr , 86 ic'
ira_ta,lngue omnibusamputarunt,capiraclQ

etunca corpora iuperignitam fartaginemtorren.


do conlumpfer - nr.Materdeinde,quz non Reue..
'rat filiot,fed a patientam hortatherarmiam de A
illorum uioriiscruciatus
_ta acerbol lta,n1brtalacrir`e,gEib1'r;
tolerareuiclitgntinc86una
cis R-
fecum in arternz beatitudinirregrio triumph'.i1t\__'_,`*'_er` ' '
ees cernir,tanr fa&a poli: zrunmafelicio _
t inEperferendo extirit conlanrior. o _ =`
N que te Ral`ia,uir non folm calIitate(qu~t"z,_1_-~.4
rain iudaifmo erat)Ied etiam fide praellanrillime,` .
hoc loco ;')teribimus.In quo uno impiilfimus Nil x.Mac.i4,`
canororiee reliquosfe fuperaturum fperauit . At
c iam undiq; circundatus effugere non poiles
ur docereste non timete necem,led magie religio
nis ab infidelibus ludibrium,fpirirulI`ana
inltinu tibiipli mortem confciuillnferro te fe
l'iens,86 de arduo loco in pratceps mitta,86 erum..
genria uifcera manibus propriis direpta in tur.
am proiciens,ac deum tuum inuocans,ut illa ti.
bi item redderer,fururat refurreionis pe certi lli.
maipie labilitus. Oincredila tui fortitudinem,
terruili ryrann nihil uita: tuae parcens, d dei c
h_onoti.Senfir inimicus : uno uinci,qui te
uno uio, eteros facile in (uam :
: traturcredidir . Oftendilli te etiam grani
ora pro nomine . regis polIe,quam for
ta lle terrenus omni immanill'|mus'inferre cog..
rabat . Felix qui tali priuilegio dotati meruiili,
: in perfetendo marryrio ad confulionem inim .
ci ruain te urereris manu,quod paucrs admodum .~
_1 'tontelI`umaliquanrjoluil_Ie nouimus, cqcialijs
PPI]
m Y Liim rv. ' ;
? :aretur ad peccatun1,tibi Irerium ad gior!
? _ _nlam cum omnibus prazceptum fit,Non occi..
.|cs,ribi difpenfatum e&,ut te percu'teres,86 uince
Mannes res,occideresre 86 uiueres. _
i-nmn de uererib ,ad noua ueniamus.Iohar1
Minh. nes prcurfot domini lus quam proplieta , 86
quo n iutrexit maiorinthiatos mulierum He'
' rodis Antippziuiu in gratiadulteraecarceri ?
1 cipa,obtruncaturcp,ac medius in ter lege 86 ;
gelii.Huiusinitiuilli" fin fanguine fuo cl'e.:rat'.4
leiht POChusludibria,
Chrff >Iefus S T illum primitiae mortuoruds-no{l:er
m-aledi&a,conuitia, multaI
hortendaq; fupplicia , 86ignominiol'ili`im: crucis
mo rt fuIiinuit,_ut pro gbus ipfe ac libens
patiebatur,eofdem ad patidas marryrij poe
nas (uo exciraretexemplojam tum duit incl ?
muimilites fuos non armis ruriieni,i`ed tolerati'
one confirmans,cum diceret. Nolite rimere :
L"""' occidunt corpus,ani'm uero non polunt occidere
Sed eum potius timete,qui poteit 86 corpus 86 ani
mam perdere in gehennam,Et qui perdiderit arri
mam l`uam,inueniete.Etin paciencia ueira,pof"
:.Tim 1 fidebitis animas uepcras. Si ergo cmoriemur (fi.
cut Aoofolqs inquir)86 conuiuemus.Si fuiinebi
A Il mue,86 conregnabimu-.3
HINC ei`t,qdipfi domini apoft`oliHagellis
ma _ primum acrirerc:el`i,nondoilent,l`ed gau:le_nt,non
" triPcantor,fd exultnquoniam digni habiti :
I pro nomine Iefu conrumelium pari. "
_ hisdeiride iacobus maior Hoodie Agn'p.__
. pzc gladiodeeoll atur,86eiiii'd : Perrus"in car
p_:_f_ cerem 'eaten is ', uinus coriijcitui' .Sed _horutrl 31 `
3931919. diuinitus libearur, alter pro rem
I- '_
" \
uero"

,inferna rapitur,.l/D iin
dusngneqz illo inxtin
RVRium Petrus R e.. m_nec ipfius Nery -
nis immanitafte ! ,ne Chriprdi
caret,morti ef _Yerforp ad tevrram ca
crucifigitur ,qxi ere @Ifpendi : domi
iuus indignum fe igitur crue
.cern afce meruit pro dor'mn0,quam pro ol'
bus afcenderat domi nus,uicem reddidit , 86 prat
mium accepit,eos qnandoqy cum domino iudicaa
I
rurus,a quibus talla paifusei.
IPSE quoqe uaseleum Paulus a Liris lapi. Paulus .
dibus eijcirur . 'Ph ilippiscum Sila diicipulo uit. atoftolus
_
gis c:rius,86 compedibus uindius carceri ifncludi- -
tur.IndedimiiTus,plurimifq; peragratisulocis pro ']bld
{ Ieroiolymam,ibi._alligari 86 mori para : "
-pro nomine Ieiu comprzthenditunligatur, Hagel; _ 7?"
latur,torquetur,in~ore pereuritur.Poi`iremo Roa
mat capite rruncatur,tunc demum cefanseuange . ~ -_
lizare lefu'm,c\1 in corpore uiuere tef;l`a`er_.
ANdream deinde apoiiol Patras a er- Andr, '
roris uindicare conrem Egeas Achaia procful, gpgiolus
comprhendi iuii`it,861'n faie caldi , 86 in crucem
fufpendi.At ille ne Iicquidem inhiberi , gn
4pendens quoq; Chrium plebi afin ntiprtdiaret
donec ingenti luce crcunfufus emifit fpifos in L- .
umbria
! LI relinquEs,g
P VMincreduli in ipfum i' HieroI',a,',},1,
A POSTOLVM er.'_
poli Phrigia urbecrucifixum,acladidibus inter. , '
em prum cat . Bartliblomarum apud Armeni. Iohannee
in oppido Albano txcoratp p1dc0i}a pC(0lUS ' "
PP iii
ne :
su nl PAT"n:N. MAR.snx. vr.
tumq. Iohann apoolum Romae in feruri oleo
decocum,nec tamen larium , Chrio protegeme,
Thom qui fic e uoluit manere,donec ip|`e ueniret. Tho.
, didymum apud Indos carceri traditum , nu
dis uefiigijs per candentes laminas duum , 86 in
ardentem fornacem trufum,potremo lanceispet
Matthes foH`um.Matthatum apolol in Perfide , dum mil'
2Pl"1S : facrifici ofFerret,poi terg trsfix. Iacob
Iacobus - ~ . . . .
_ minore lerololymr lapidaru, 86 pro immrcis de
'S;:lg; prfcanr,fullonis Fue inreremprum. Fratres ue.
; ro eius nem ;elot,86 I udam Thaddum ii!
lud Perfi urbe Senalrlquia ipfisingredientibus in te
Thadd, iimulatra deoru corruerunt,ab edituis trucia
Matthias datos.Matthiam,qui apoiolat a quo I udas de.
apoltolus , fortitus Ierolymis a ludzs lapidatum,
MM5 86 Roma no ritu fecurl pe~rcuiTum.Batnabam g.
tium apoioialamine a iudazis comptahium,
arq; igni confumpt. Profeo niii iumma 86 15.
clara elfe: martyrij gloria,nunc Chrius apofo
los fuos(quos ptet : dilexerat) tta ac talia
, ti permiii`et.Sed beati inquit qui perfecutionem
Lua, patiuntur propter iuiitiam , quoniam ipforum
eik regnum clorumeatieitis cum uos :
homines,86 cum feperauerint uos, 86 exprobaue
iint,86 eiecerint nomen ueftrum ra nquam ma.
lum propter filium hominis. Gaudete in illa die
86 exultate.Ecce enim merces uera multa in
,s,,.
l . STEPHANVS quaep fpranao

mmv, 86Fortitud|'ne plenus, faciens iigna 86 prodjgy


A&or.7. lapidibusobruitur. Sed quid mali-illi lapidum
ius inferre poterant,cui ]! iam agti ?V
tamirnp1je|'|piebra : glextris d
tinta H.. v. ni
animam (: expeabat. Ille ita
; iam de fua falute l'ecurus,pro uis occiforibus
.orabat-, De,inquit,ne (aruas illis hoc phi,au_.
xitqa mart rrigloriam pietatis erga inimicos me.
_ riro,86in o obdormiuit ,quia uigilauerat pro
do,nomen eius confitens,86 morte contnens.
1 N, Marcumeuangeliftam Alexa riaridoloz Marcus
cultures furentes collo fune circumiec'o,g falebro cuangeli.'
fam humum huc illuc traum extinxerc. fra
LV C A M 50 in Bithinia diem ( obile tra I-35
forte rnartyrem, c 86 : g genna'
eibus ca de Chriiopdicare aulus fit , quae fcripta
religr. Siccp marryrj corona nec illum caruife.
H V N C apo&olorum,difeipulorum,euange Apoitoli.'
liftarum inem ta nro feliciorem : baud ambi Dlffipuli '
gimus,quanro pam : grauiora. Sed 86 fi alius !
aliter confumptus fir,omnes rami pari animi ma
gnitudine nullum upplicii genus expauerunr
dum beatitudinis prttmia cogitarent, nullum la
borem refugerunt ,dum ad fupernam quietern
afcendere fe&inare.nt,deo fruituri,`qui,p deo mun
dum conrempferant.
S T hos deinde rnarryrum innumerabilis
per orbem mulritudo exuberauit.Ex quibusfpau );
cos commemorabimus, quorum ramen finguloe `
rum exempla ad pellendam om nem animi igna..
? rimidiratemque propulfandam fuficere
lnf.
A RTI N VS M A RT Y R renellus ack Martinus
hu`c,fed fortiimmus CHRI STI mile's,in quo(fi.. martyr.
curi in plurimis)deus oRendit,facile fe [ fidcles
ab omni iniuria rutari poile, fi id illis expedilet,
Roma: Marziani prarei :
' PP mi
oo LIBER V.
"; &,in equuleo extentus,ferreis ungulisla
ceratus ,deinde ad machinam,ut membratim dile
traheretur applicitus,at illa mox frata diuinitus
liberatur,86 a plagis quas accepetat,apparuit la.
nus.Sed rurfum quia a uinci pudor erat,lcil`
: apertaeqtI ad medium ulqt trcum arbori inle
rituigutparibus ad le redeuntibus collilus deficer
ret,Arbor autem ueluti adais cuneis fundirus
diuifa in diuerlum laxatur .Inde ergo ad ferream
torrendus transfertur,plumboliquato 12
funditur,l`ed repente proximi Huminis inundatio
neignisextinguitunlterumillein frixorio coqui
tur, led tore proteus calorem non (.
In cacabum pice bullientem iaciarur.at ibi etiam
effufa pice manfit illfus.Feris mmanibus obie
tus nihil iniuriae patitur.In fornacem mil`fus,die
polero c iam in cineres redacfue putaretur, exiit
incolumis,Capitis tandem truncatione tormento
rum finem,86 beatitudinis accepit (. Mar.
tianul uero ne tam obliinatam in puetum rabi
impune ferrer, putrelcentibus membris, 86 toto
corpore uermibus lcaturiente,infelici morte infe
liciorem uit ad aetetnos ignes deputatus inchoa.
uit.Nobis operarpretium erit,hinc penlare,quam
fuauia dominus,cuius amore ti horrerda ub
ire fupplicia ne pueri quidem timuerunt.
Con cli C O N O N cum paruulo filio apud Hifauriam
filio mar
ub Aureliano imperatore palfi lunt. Hl iubente
! Domiciano prfet"to primum in craticula extenti
oleoq; dei nde ad lartaginem ,
torrentur ac friguntutnpolremo cum magis ton
queretur tyrannus,quod t diris mortiferilqi iup
pliciis neqr cederent,neque conlum polienncona

_ Lirn. v.
firucta copioliore pyra luperiniei expirantur
licut alia , ita 86 hoc pcenar genus non
eualerintoitdit uox de caelo*lapla,quat illos, quo
niam ltrenue contra dolorem decertal`fent,ad per.
cipiendasi martyrii coronas euocauir.Mori non - I 'T
poterant,donec mulnplici cruciaeu probarerur-no
leratiis uirtus , probatam autem remunera ri re `
Rabat . O lapientem pariter ac plum parrem, qui
iplum quem : pro Chrilocruciati
uitinu|t,ut lecum carlo inlerret. ~
VI TV S leptcm ttum anno: natus,ab vimsmn
mpio pale ne Chtiftum lequeretur,nullis minis fyi-,
uerberrbusque coerceri potuit.Et quia patri male
iuadenti non cel`i'it,miraculis nobllitatus ell'. Dto
clecianifilium abimmundolpiritu uexatum lam'
rati relituic. Sed non ideo frata eli perlidi impe
ratori: duritia,magia indignari coepic tantum inA
elfe uirtutis hominiChril'tiano, 86 iplunfad deo:
adorandos compellere perrexit .Tantum autem,p
fect,ut a puero imperator1x_i;fus t.Potuit illum
mittere in carcerem,in olla,.pice,relina , 86 plbo
bullience excoquere,feris,bel7tiis laniandum pra..
bere, 86 in equuleo extentum crudeliter uerberaa
re,occidere non potuit.I:".`xclamte enim inter ipla
uerbera Vito,Domine libera me, caelum i ntonu.
it , terra tremuit ,deorum limulacra corruerunt,
territus Dioclecianusfugit. Vitumangelus inde -
lublatum longius trlportauit. Vbi ille cum ora(
let dominum lu,utiam de tetris euocatusiniplo
requielcetet,tradidlt pir|'tum.Glorietur nuncp.
eeruar poteltatis uanu: irnpetator Dioclecianul,
maxima: orbis parti le imperitale , ualidilimas
quonglam zenzeefuz iubegiiret . si um pu
PPV
GU! Dr; PATr1=.NTrA M__ih. sax. vr.
._ ero Chriffum imperare nequiuir.Si ipe pa;
_ nas inferendo plus ri'mui`t,q'; ille pariendo. Si uiu
deniq; dimirrere coatus eil, ad quem perimendi
tam dira exquifiuir fupplicia.
flocelliis 'F LOCE L L VS }; decem annorurri pu
martyr er,Anronio Augufto ecclefiam perfequenre apud
Auftudinum paifus eff . Hic Valeriani praefidis
|ufIu,ci`rm ad imrriolandum djs ! n }: , in
equuleo fufpenfus flagellarur, in cauea cum leone
obcludiru r, in ignem mirrirur , clauis configirur;
fed iis omnibus fuperfles, feris tandem belluis ob
ie'us,conculcatu prariucp earum prfocarur,in
nulla corporis parte cruentarus.Vnde quzfo ram
renello tantum animi robur,ranra rolerariis :
nifi quia Chrifri chariras in quocunq; fuerir, orii
bus forrior efr fuppl icijsc'
rs H I NC E T Mammes puer feptennis Cafa.
8( Agspi
US marry rear , Agapirus quindecim narus annos Prenefte,
. audaler fe Chriflianos effe pra:dicarunr,neq; ul
la pcznarum magnitudine ab ea confeffione dimo
ueri poruere. Vita eos prophana ryrannorum cru
deliras priuauit , fed non etiam fide . Si quem rali
neceffirate conirium pariendi agirauerit
horum memor exemplorz , fe pueris imbecille..
rem
nefaseffe
pu ,
ret. 86 falrem his exarquari
c nolle
Diony, S I C V T I purauir Dionyfius martyr
martyr paffus. Qn iubenre Diocleciano fuiibus prsel.
barus,deiiide equuleo fufpenfus, 86 uirgis cfus,
admotus etiam la mpadibus miferabilirer !
latus, pro eiularu clamorem edebat, quo fe Chri
effe aiTeueraret.Er fi millies,inquir,occi_
di poffem , dominum meum confireri non
"*.v...l~.g,;Bx=.re _ V.
teli~'arem.`|'taque imperator non mod ut idola ad
oraret eliqere nequiuitgled etiam utChrilum ta
ceret,donec caput,id iam oprantiamputari iullit.
Sic ille ipli domin`o , quem tam audaer tamque
perleueranter in terra politus inuocauetat, felici..
ter iungi meruit in calo.
E A D E M/Diocleciana perlecutione Eullra.
: apud Mraricenos a Lylia pratiide equuleo a !
terra lulpenlus,fumo ubiei ignis ac uapore tot martyr
~quetur, depolitus caeditur, 86 toto corpore ;
- nfa,qu0 doloret,lale,aceto diluto con
fricatur. Deinde pedibue perloratis , ne effugere
pollen, e Saralia ciuitate ubi hat primum palla:
Aurarim urbem : hinc quoqz cum
multi: Chrilia norum Sebalten mif`us,ab [kri
colao przfeto igne conlumptus, ma rtyrii pal mi
_recepit,c.'eteri obtruncati, praeter unum Oreltem Orelies
nomine,qui luper leum lerreum dilientus ,lub martyr
ftratis prunis ta mdiu excruciatus ell.' , donec ani.
mam exhalaret. Magna gdem haec poenar acer..
bitas,led mains patientiae pratmium.
_ ! Diocleciano 86 Gregorius martyr Spole Gregori,
e1palTus,dum Flacci86 Hircam pratlidium minas man
rideret,colaphis caeditunfulibus uerberatu r, .
per lerream crarem tortetur. Atuero ur fideab
przdicatae uirtus patelcetet par: urbi: rerrte..
motu concul`a,trecentos 86 quinquaginta idolo.
Iatras luis opprellt ruinis.Pratlides territi fugam
fecere . Cellante aurem timore , led perleuerante
perfidia , martyrem idoli: thura adolere nolen
tem , uirgis ferreis czdi iubent , 86 facibus ad la
tera admoti: uliulari dernum ca pire rrun.
nfl ! ="''$! 9fP\_"i.\i .C_id-ifanfv
. DE PATIBNTIA MAR. SEX. VI.
honore fepulrurar afFiceretur,in rheatro feris lani.
andum , fed nulla larditur. Flaccus uero Q
perrinaciusin Gregorium faruierar hora.
inrefina per os euomirans, miferabiliter expira;
uir,multo acerbiora apud iuferos,86 quidem fine
fine pafurus. " `
Sebairia S E B A S Ti'anus.Roma: Diocleciano 86Ma'.
ximiniano imperaroribus ad Pripirem nudus liga
nus mar rus,fagirris confodirur.Ilirene mulier Chriiliana,
ur corpus mdarer fepulrurae,nolcu uenir,86 ipin
adhuc uiuere comperirY Solurum domi fouir, arq;
ille intra paucos dies curar9, rurfum in publicum
procedens, principum in Chriftianos immanira
tem arguere cpir.Ipfi miraba nrur quomodo "
uer oruiler , 86 cum eo miraculo ad credulirar
mo eridebuifent,adindignarionemmorifunrg
arq; eundem ramdiu fufr|`bus cazdi iuferunr, do?
nec exa nimarerur . Tanto igirur martyrij amore
flagrauir Sebaftianus, ur nec fagirras pafius con.
quiefcere potuerir, quoufque ad oprarum uirae fi.
nem peruenit.
Viiiefnf 'VI NCEN T I V S martyr in Hifpania Cz_4
: fare pafus eic,uere Vincentius,qua omnia !
1 . , cir tormenta, dum fe Chriianum confiteru r.
in equuleo fublarus a Daciano przfide pei'lu'll'V
btun rogarerur,ubi nam effetfin fublime,'ingl',_
unde re porefare terrena rurnentem alrior defPe_.
cio. Grauiora miniranri . Non minari mihi uide
]: re fpondit , fed quod omnibus conc'upi_-_
ram offerrelgirur cum ungulas,faces,pruiiasr0.
to corpore dilaceraro confanrer excipe rer,air.F1'
fra farigaris Daciane. Non pores ram liorrda .UE
: tormenta, quam ipfe pararusf um fiifq,
s
~| .
Linen .v. }
|m,emf,ungui,<:-deme. laminz,mots1`t ipfa
ludus }; Chriftianis fune , non tormenrum
: hsec aliis any airis confeus , cum ui
: palma migrauit ad caelum.Ee quitalia'pro'
Chriilzo pari optauitmunc regnat cum Chriio. Mu, ,"
' MA RIVM 86 Martham uxorem eiusllibee
rosqueeorum Audifax 86 Abacuc natie perias, Mmm,
Claudio Augulto Chrillzianos perfequente , Ro- Audifax 1
mz martyrium paios legimus. Cum enim deos Abacuc.
gentilium dmonia elfe przdicarent 86 Martha
eos hortaretur, uti confidenter pro Chrilo torm
ea exciperent, fuigationem, equuleum, Hagella ,'
faces,ungulas pertulerunt.Praecii`is deinde maui.
bus 86 ad collum alligatis , per urbem ! (unt,
acclamte prarcone fic puniendos effe deorum con'
temptores. Poftremo capite caefi martyrium con
ummauert. Martha poitillos in nympha aqua
IufI"ocata,86 ipfa seque cllantis in tolerando ani
~ mi exemplum poeris teliquinlam dum
upplicia l'pe&aret,non dolor iolicitauit fed rimor
ne fo ree cruciatuum acerbitate fuperati,pt_ius>
nde quam a uita decederent.Itaque tanto ,rrlacri`
us ad necem iuit quanto de illorum uiiorijs fa'.
ta eil: fecutior. ` . _ __ _ _ _ '
P O N T I A nus martyr fub Antonio Augu. Pfimus
o Spoleti paiIus,nolens gentilium iacrificate di.
s,urgis catditur,per : nudis pedibuiiI ambu
lare compellitur,in equlrleo tollitur, un ": ie_rre'
; urq. ptoi`cinditur,leonibusin t >earrq entf
pontured eidem(in quem homlnes g`r'aiTab,an
tut) befti pepetcere . ? in carceiem'fm
eoniumendus truc_li_'eutf.Se_i angelo hominem ;
tl'ien`te,quem extintum p'u`taba'ne,riie
on r.A,TrENTIA"iCiAa. asx. vr.
decim a faluum educunt . Tune iudex plumbo lia
quefao nudum pfundi : . Sed cum hoc.
Iupplicri genere perimi ille potuiiIet,capitis
abfcifione finlrur . Porerat nec fic mori, fed ii :
pnas paifo beatiratis praemia diferre dominus
noluit,86 breuem patientiam :eterna felicita
. te remunerauit.
xgnmus H I N C eil quod Ignacius Antiochenze eccle.
" fix tertius poli Perrum apoffolum epil`copus,Tra
iam perfecutione damnatus ad beftias, cum Ro.
mam uincftus mirteretur,86 iam Smyrnam perue
nilTet,ad Romanos qui ( receperant fcribens
): Syria ufqt Rom pugno ad beitias in ma.
ri 86 in terra,noc'i:e ; ligatus cum dec leopara
dis,hoc efl: miliribus, qui me cuii:odillt,quibus c
benefecerim,peiores fiunt. Iniquitas autem eor
mea dotrina e.Sed non idcirco iufificatus fum,
urinam frua r be&iis,qute mihi funt paratae, qual
86 oro mihi uelocea effe ad interitum 86ad ;
cia,86 allici ad comedend me, ne ficur alior mar
tyrum non audeant corpus atringere.Qi_iod fi uca
nire noluerint, ego uim faciam , ego me ingeram
ut deuorer. Ignofcite mihi filioli, quid mihi profit
ego i`cio.Nunc incipio Chriii effe difcipul us, nihil
de fis qu uidentur defiders, ut Iefum Chriitum
inueniam . Ignis,crux,be&i:e,confra&io offium,
membrorum diuifio, 86 totius corporis contritio,
86 tormenta diaboli in me ueniant,tant Chrifto
. Cumque iam effet ad beitias,86 ,
gientes audiret leones,ait. Fru mentum C H R [
S T I fum , dentibus beilziarum molar, !
mundus inueniar . Prfocatum itaque a leoni
_ bua, 86_nufquam cruentatuxn ferunt Profco'
v.
non : in illo tam feruens pro CHRISTO pa
riendi afeius, fi quicquam dulcius elle potuii'.
fet, uam frui Chriilo.
A R O N I A NVS Romae cum ad Sifini. Apron
um martyrem de carcere ut torqueretur edutum nu; si.
uocemcatlitus delatam audilfet . Venite benedi ":
ti patrie mei, percipite regnum nobis a coniti- martyre:
tutione mundi paratum , nihil cunatus ad pe- Matth.;
des mart ris prouoluitur, baptifmo luitra ri pe
: , dein e patiendi cupiditate , Laoditum pr.
eorem de impietate in Chrilianos redarguere cot.
pie, fe quoque Chrilianum confelus, capitis ran
dem abfcifionem gaudens { ue iuftinuir, eo
dem die martyr fatus, quo 86 Llrrifianus . At
nos a natiuitate ipia fidem tenentes C H R ISTI,
Ii forte inter infideles uerfari contigerit, Chrifti.
anitatemdiffimulabimus, ne uitst periculum Tub
amus,quaii nefcii uitam noilram elfe in CHRI.
STO,86 hanc cui tantopere timemus,uelimus no
limus mox defituram,Sed meminerimus nos quo
gre uoce illa inuirari,qua inuitatus Apronianus,
ante eum Sifinius mortem contempfere,86 ui.
tam aeternam adepti fune.
PO L O C R O NI V S erpifcopuiz 86 Pawn, Poloero
nas presbyter Babylone pa i, magniambo piri " P21'
tus inuiique animi uiri. Cum enim a Decio c: "
raehenfi multa fingularim interrogarentur , 86 martyr
olocronius nihil onmino refpondcrenqurenri
imperatori an mutus effet , Parmenas air , Non
effe mutum epifcopum, fed ideo tacere, ne impio.
rumcolloquiis inquinetur.Chxate in ira m ille con
citarus,&atim Parmenlingu przcidi iul'i`it.Po.
licronio or lapidib9 ctdi,dei_de utrrp decollari,
! _DE PATIENTIA MAR. SEX. VI.
Iraq; alter neloqui quidem cogi potuit,aIter lic lo
cutus e&,ut illum qui in fe neciu potelratem habe
bat,_contemneret.Hac animi praeiiantia oliende..
runt, uerum Chtilii militem omni terrena ;
te : fortiorem,86 ]! pol1`e,terreri non pole.
Marcusg S IQV I DE Marcus qixoqr et Marcelliatr)
Marcellin omae palfi , gaudentet ad fupplicium ibant , 86
ti ui mar. quoniam Germani erant,li'pitibiisinfixi pfalmi
tyres. alrernatim decantarunt.Ecce quam l>onum
Pfalm. in 86quam iocundum,habita re fratres in unum.Cl`
que non modo lerrent,led etiam itriderenr torm
ta erubuit Dicclccia nus contemptui fe haberiab
ijs qnos torquerer,86 a mbos la nceis confodi iulIit
tq; interimi,86 ptaeclare quidem cum illis acflum
e&,quia tanto matutius ad coronam martyrii per
uetunt,quto minusexpauelcere uil`i lunt.
E R idem tenipus Tranquillinus martyr,
Tranqul
linus mar audiffet Zoen uxorem Nicolrati pro ;
tyr. ci datam,exclamans indignum facinus , ut (
minar uiros ad fubeunduni martyrium praecede
rent,in medium prorupit, 86 palam le Cliriliian
confelIus,lapidi`busobruitunolaudabilem ;
diam,qua dolui'tTtanqui|linus, non quia formi
: fortes elIent,fed quod ignaui uiri,pioindeque
Ieipm t egregi fottitudinis pracbuir exempln
Chrilo
R I S T O phorus magnus corporegled ma
pliorus. ior fide,Chrilum in armo ! etat , 86eundem in
martyr corde gerens nunquam dimilit. In oppido
Ammonitarum Lycia,cG niilitum coliors ut 'ipm
comprsehenderet milTa,manum illi incete time
rent, ultro fe- illis uinciendum ptbuit,86 eofdeml`
a quibus'uind'i:us ducebatur,a uinculiserroris ex.
oluens,montrata ueritate Clirilianos fccit,ita :
LIBBR. . lil
hrfum conftentes capitalem fententiam lib"e`n `
eer i'ubirent.Ipfe uero uirgis ferreis carditur,gal'ea
'fub prunis ieruefafa operi,86 igne iuppoiiro in
fcrreo icamno rorrendus coniringi . Poremo
ad ligatus,i`agirtisimpetii,86 cum ne fic .
quidem coniici potuiiTe't,capir mularur. 'Quod
autem rege illo a quo gemptua (: , fugf..fuiir,
etiam inde a aret, quod rex oculum fibi fagittz
forte confon , cruore eius in integrum
te&ituit.Itaq1 adie fandum , eius opem quem in
teriecerat requifiuif, 86 imperrara credidit, mor.
rui religionem fponte fquens,quem uiuenrem ut
{ fequere, nulla ui , nulloprfus fupplicio co
: potuir. ._
I N P A NTA LEONEM martyrem Ni,
1:omediaepaium,dum Maximiani furor defazui.
ret,rormentorum genera defecerunr, ipi'i patien Ptaleon
ardor deeie non poterac , gtulir iraq; equitum martyr:
ungulas,faculas, iartaginem, plumbum, in mare
mri'onem,n terra feras. Poircmo cum ad roti
; mucronibus aculeatam lancinandus liga,
; machina fragmentaimpieratig
miniiizrosgculere gimereq:.I>ie quoq; ma
`gisamqtinnens quam timen us nequid marry..
'rern torquendo grauius ipfe parere? , illum
obtruncari iui'i`it.Sed ne fic eum interfice
re potuii`t,niii remuneran ae uirrutis reinpus id
requireret. Tuncmorimilea CHRIST! pmifus
H~,cum per pazienti: merita iam ad immorralita
rem transferri debuit.
QV I D de te dicam Pr'imeSrepba_ne Ponrifex srfgliiio
maxime ac martyr infgns ,Tu ad Ma ; rem. papa 8(
plum percjuus ur aut facrificares , aut- pnam martyr
:
.cto DE PATIEN MAR.SEX. VI.
capiralem ubires,ranti periculum iicud feciii, ut
bellatotis dei imo diaboli templum fundirus euer
tetes, ac folo aequares.Te enim I E S V
cante,idoli aedes corruir, 86 culrores fuos qui te ad
impietatem urgebanr, conterriros in fugam uer..
.Q tit . Valerianus quoquecaefar rua expauefaruc
uirrute , ad te unum occidendum , ad te inquam
86 unum 86 nudumatqueinermem cohorrem mi
fir armatam . Tu uero dum iolennia facra age.
res,n'on intermiifa precatione imperterritus uitte
( expeai. Itaque ante aras iugulatus ,fed
_ante deum in paradiium fublatus , plenii mum
: gloriae triumphum pegiri,recipiens de ma.
nu domini inuidtae patientiae incorruptibilem co.
ro_f_1/_aR,l}a{e:;t_i/It ; ! empigrnum.
.
. re ab Opimio proconfule martyrin
Ai'iaDecio
paiiualcrtaim
im erato.fu.
Fcibus cati`us,86 in equuleo exrenfus ungulis quo,
que laniarei,tormonta hat non dolori fibi di.
cebar ied iucunditati . Inde extra urbem ,
1!!! obrutus , iucunditate illa qua m inter
cruciatus capiebar,am omni moleiia liber frui
plenius corpit,fruirurus fine fine.
Qgac, QVI R I A C V M_Ierofolymitanum epifco:
. (quiante Iudas dius) bcat Helenae
elominicae crucis, !!! terra celatum indicauir,
` Chriftum praedicare non ceiI`abat , Iulianus
apofitata compraehendi iuiTir,86 manum illi dexce
ram abIcindi,plumbum liquentem in os infundi,
fu per leum ferreum torreri, ferreisq; #gis credi.
quoq; eius Annam pcapillos alte
di,ungulis proicindi , facibus aduri . conium
pta turium ; ! foueam [erpenribus re
I
LIB E R V. Il
fertam mitti mandat.Sed eo dimiio lerpentes o:
mortui apparuerunt. Ammoniti: uero ueneficu:
qui illos excantauerat,ullo mraculo conuertitur,
86ChriRum conlitens obtrun.Qxiriacus in ca
cabum oleo bullientem demerlus , cum mori ne..
quiret , gladio tranluerberatur . O inuitftar fidel
uirum , qui ut CHRISTVM negaret, compelli
ui potuit. -
BON I F A CI V STharli pall`us,adloc lupa
pliciotum audazer accedens, martyres ad patien Bonifaci
dum palam hortar cpit . : Suipirii praelidis martyr:
iuiu in equuleo eredu: ,' unguli: ita laceratus eil:
ut olla apparerent. Clauiculos deinde harundinea
os in digiti: inter ungue: 86 carnem defixos pertu
'lit , atquein os plumbum infulum , tum dem in
bullientem picem in caput prxcipi ` atur . Sed cum
neque hoc cruciatu conlumi po erf, capitis ampu
ratione peregit mattyrium, ,
.ta tremuit,plurimique conuerli idola reliquere.t'a'
{ tormenta nihil lormidantes, dum Chri
Rum lequuntur.
S E D V T HI S tam fortibus ac tam ex Nicolla`
emplis aliquod imbecillum imbelleque, 86 fideli. chu: tor
bus cuntis maxime cauendum interferatur.Le menta ti
mens
gimus Decio imperatore quendam Nicomachum natur. ,
nomine in urbe Troade fuilfe qui dum a procon
luie Opimio tor ueretur, dolori: impatient , dii:
eius dixirle ! { ubi dimilfus tu.
raante idolum incendie, illicoa datmonio arte..
ptu: , grauiores pnaldedlt . Qiippe in rabem
uerlu: , ptopriam linguam dentibus mandens
expirauit . Heu heu inlelix NICOmache , non
_t|_w;__il_1!taiti.ig=_i tottortm non pgnami
qq!) '
ms DI PATIEN. MAR* SEX. VI.
dfiden1,iiec mortem defugifti, fed mortem fell.
ciffimam relinquens miferrimam el . !
damriatos computaria , quia inter bearos cenfe
ti cum pofIes,ncluifti . ?ro fide breuiffimos pa..
ticrueiatus tecufa&i,ar pro` pfidia parerisaerernos
86 germi illa amiffa gloria,eo defcdifi, ubi ignis
exringuibilis urir, uermis immortalis .
brze indifcuffae caligir,fulphuris foerot femper er'
halar,procellarum fpirirus gpetuo furir,ubi
que horror fempirernusinhabitar . Merito tali:
A ortierur, quifquis oblaram fibiex diuinalargi
tare marryrii coronam, ignauo uitl:us meen acci.
pere conrempferir. -
Venid, _ I D E fane nihil formidans Venantn-s ;

mm, I ;t r
fub Decio Caefare
in oppidoleorribus
uerberatur, Camerino rzfi
expanii,
g pedes pendens uertice ad terrain , fubditi
ignisfumido torquerur.Inde ,
difpeffis manibus pedibuscp diuaricatis,prono di
; funiceis uinculis corpore a [ fubleuaf,
_ 86 eiufdemignis Hamma ueirrem 86 { iaben.
te crucia.Po_ilremo gladio gimitur, 86 ramen tot
talibusq; afflieue rormenris,nunquam fe Chriilfi
anum negauir,neq; : daemonia effe rimuit c
'. fiteri,omni cruciaru forrior, omnibus tortoribus
L "' udacior.Caefa'rem ipfum conremnens,dum ama'
ple'xaeurChriPcum.
; V ST A Chium cr' uxore 86 liberis Hadria
wwf nus princeps ob confeiionem CHRiil:i , in boue
cum - aeneo introclufos ctemari fecir,86 cum triduoml
inge at li china illa arfifer,/~pfiqz iam in cinerem pl!
herir. taren,examinari quidem nuenri funr, fed
quam aduii, fragt neg capillintqr Pili "!

LIBER V. Y 'ari
ullum admiferint.Deo uolente etiam in lgne cor. .
ra eorum feruari intgra,quol;z 86 in credendo
ges in patido conanria extitit incnrrupta.
M A R C E L LINVM Dioclecianus pug nis
circa guttur " fecit, nudum [ uitri fragm Marcelli4
ta uolutari,in carcere clafum fame }; torque. US
rl. Ercurn eum cruciatus genere ad facrific Y
dum dis com : poffet , decollari iuffir, ui'
fc tePcatus,uiuum dimiurus fi urilfet.
. QV A draginra militer Sebai pali (: fub
Licinio |mperatore,Lyi'la 86 Agricolao prarfeis Quadraf
.nu M
Hos quidem cum Chriftum publice przdicarent, Elm mu.
in Ptagnum gelu concrrtum collotenus merfos "
manere : ad diem alterum compulerunr. v Is
: prope appofitz etant, ut adeaa confuge.

re liceret,fi quia ecn: pro Chrio pari frigus recu- `


farer.Vnur ex illis algoril impatins,ut ad termal
peruent,uira defunlrus e.Reliqui in glacie pero
durnntes deo laude. decantabant. Circa
notis tertiam : lux iup , trigintano
corona: in luce apparuerunt . Qgod cernens
cuodurnrzfeua, illis qui fecum ert fomno T
gxcitatis, hrilianum fe profelur (, 86 uelitu
reiec"to nudus in agnum profiliit, arqa una cum
ijs qui ibi etant pfallere roepit,coronam perceprue
rus,quam is qui inde eEugerat,c uita fimul ami
fit,Mane poil: hz: , 86 in fidei propofiro 9
fiftenribus , crura confrcgerunt , illique animas
deo cradenres tam gloriofa -marryr " feu
citer poritlfunt. M .da
QVI R MA E in carcere cum Alexandro
maximo pontfice tenebtur,polc eius mar agp. .
`tyrium aleo ; ipfi moti pro Chrifto foM}PiI
" !
DE PATIEN.' IVIAILSEX. VI.
ut Quirino rribuno,qui iam conuerfus eorum re.;
ligionem fequeba clauira reIer:`tte,fugamqt fuaa
dente , exire noluerint . I nde eduos Aurelianua
princeps,alligatis ad colla ingentibus Iaxis in ma
ri fubmergi iuffit. ( furis,imo gd infanis All
reliane fl uincula adhibes fugere nolentibus , ex
trema mnitaris mori cupientibus . Non quod
iuitonz nece glorleris,eos occidii qui occidi opta .
runt,ut Chriito fruereni.Nlhil illis felicius contin
gere potuit,qu te inimico uti,IraIcere igif,86 qi.
tum uis debacchari,ac (: gge,dum magi: no
cere ignofcendo queas ( puniendo.
Tyburt H I N C quidem Tyburcius 86 Valerianus,c
us 86 Valt ab Almachio Vrbano praerore in uincula coniea
rianus ici rogaren,cur principum iententijs damnatos
martyres honore fepultur afficere pfumerent I. uia inqui
unt,quos principes ipfi pro CHRIST damnan
dos iudicant , nos fieri ferui cupimus. Itaque
86 ii ficuti uolebant,obtruncationem paIl`i marry
rij coronam perceperunt , tyrannoly fzuitiam in
fuum conuertentes triumphum.
Eleurerin E LE V TE R ius Hadtiani iuH`u,le&um fer.
martyr. reum,craticulam,fartaginem,fornacem expertus
noxam non feniit, equoz ferocium ca udis alliga
difi:rahendus,86 Iolutis uinculis incolumis euafit.
Leonibusin theatro exponi,fed cumneq; leones
illi quicqu mali infetrt, capire diem [
obiit Hoc quid poremo pmitrenre do ne Ian
tus martyri careret,illa )o priora cohiben
re,ut credere nolenti inexcu Iabilior : puicacia.
:
VI C TO rem martyrem Maximianus apud
martyr. Ma fllli inieco pedibus fu ne raptatim trahi mm
, arq; ita uexatum,tantun_ir1in exanimcm,
)
r.
` L-inea v.
in carcerem trudi. Vbi ille diuino fplendore refo
eillatus ac refecus,ca rceris cuodes ad Chriftum
t6uertit,eosq; in fide fiabiles imperator capite cae
di cepit. Porro uivor in equuleo tolli,fuilib/qe
86 neruis duric2edi,ac rurium in ucula ciici. At
ipfe c iimulacr louis a fe ciitut adorare iu
bere?, id abominatus pede ftatui euertit,iacuitq;
refupinatusIuppiter,iuis etiam ridendus cultorie
bus.C1rterum Maximianus fortioremfe deo fuo
o{Edens,ulciici uoluit eius iniuriam, qui ieipium
defendete, ne faltem caderet nequiuit . Viorem
igitut,cum pedem illi prius abicidiiet, molendi
ni rota iubieum conteri , 86 adhuc fpirantem
gladio feriri iuffit . Et hic quidem martyr effici
tur, fed euerfi louis ignominia non aboletur . Ac
ne imperatori quidem tantum uitium fuir,ut tor.
quendo hominem fidem extorquerert, 86 qu uin
cere non potuit,interemit.
H A DR I AN VS martyr Nicomediae paf- ad -
_Ius,cum effet militum prfeus, cernens noiro- n: ?
rumin iuppliciis confiantiam ,credere coepit,86 , mz
fe Chriftianum profitens,inter damnatorum no- ":
mina iuum aicribi : . Itaque Maximiani iui.
fu in carcerem ducitur, 86 reis per tormenta con
fumendiseomputai. Id ubi reiciuit Natalia uxor
eius (quia Chrifiiana erat) latta ad carcetem cue
Currie, uirum ad patientiam hortatur, mox enim
fore ut pro temporali atternis fruarur bo
rris.His86ali)'s huiufmodi uerbis animatum re.
Iinquens abrir . Hadrianus uero cupis illam fuse
fortitudinis fieri fpelarricem, cum dies martyrii
ini`taret,uadibus datis dimiiTus,ipfam accerfitum
pertexit, illa agentant proipiciensiata ideo
lq lll
DE PATILN. M-AR. sax. vr. .

liberum faum,quod przuaricatus effet religio..


nis fidem,claudit oftium,86 fe ": eum domi re.
, cipere exclamat,qui a Chrifo defciuifer. Vt aut
rem ficuti : didicit , admifum clulciter ample..
xata,una cum illo adcarcerem redijt. Deinde
ipfe fuiibus dure admodum uerberatus, .
que cturibus in terra femiuiuul uolutaretut (
renner plagas refouendo , animum in :
deficientem adhortarionibus erigebat . .
dem (: manu infuper amputata expiraffet, illi
deo gratias egit,86 manum eius in fuocondi.
tam latenter ,ficcatamque in
Corpus mandatum : fepulturt. Mira utriufa
quecerte
lro uirtus, fed in
fe neci fexu fragili
expo!uit, mitabilior
ut cum Chrifto .uiueret,
Vir ul
mulier coniugium uiduitare mutare peroptauit,
ut maritum martyrem uideret, cum illo fimul cu
pens torqueri,cum illo mori.
: D O R VS 86 Gotgonius,etiam
8( Gor Nieomecli paii (unt . Quo: quia inter Roma.
'genius nos milites uirtute ac nobilitate prcellebant, Di
oclecianus ptimum larg-itione 86 bladitiis auer.
tere nixul eit.Vbi id parum proceffit, quaefione
torquere it,equuleum, Hagra , ungulas in eos.
experitur,a (" uulneribue dolorem , ea fale 86
aceto perfricando.Deinde in crate diztol ad prua
naa applicat . Poiremo fufpenfos laqueis necat.
Adeo nullum tormenti inuenit genus,quo illos ne
: CHRISTOquam fihi militarent,mouere
poifet. Melioris itaque militias (ipendia certior
perceperunt,n argentum neque aurum, fed
Niceta catlorum regnum.
martyr. 1`11$ poenalifg
\ `
jy ' LIBER . ,
:ile enumerate, nec miracula minus. Nicome.
iat illas a Maximino rege paffus efr , auunculo
[uo magno,fed primum ab infideli patre.Nam (
dws argenteos domi fublatos confregifet, ege..
nisque , ligatur a , 86 bubalis ner.
uis nu dus acertime flagellarur . Mox ab angelo
fpirirali confolatione recreatus,86 in clum fufpi
:ere iuiTus,uidit manum coronam incredibilis de
coris inde porrigentem,"ob quodgmagis pari.,
endi cupidirate ardere ccepir. Et' cum ei fuper plu..
fratum uinculis colligato,molliterq; coma
ofito mererriculam adduxiffent,linguam denti...
"; prxferam in illam expuit,86 upore attoni.
tam difcedere ! . Inde fup ca rrucam clauirfa.,
acutis afgatam nudu`s collocatur , ut dum rapta,
. tus , ipfa quaffatione crebriusuehementius
que faueare.Sed ipfo orante omnes ( .
ries : 1 inftar mollefcunt .Cumqg fic lardi
Inon poHlt,atrociora excogitan tormenta, hamo
ori indiro fufpendii,ferro ca ndenri utramqr au..I
rem transfora, 9 latera quoque pilo pfodi . Mi,
ra res,rotlatalibus plagis aH`e`tus,mori non pot@
rat.Hinc etiam gpedes a rerra fufpfus fumo cru.
ciaE,mox in pyram cremandusoci,86 ramen in
dequoque euadit inoffenfus , manibus pedibus..
que truncai', fupcandenti lamina murilatis cru.
4.ribuir cog?, in foueam multa alritudinis
iaa, fed 86 inde membris omnibus ab angelo
redintegratis uiuus incolumisq; . haer:
uenenum fibippinarum fine noxa haufit, ac mor
_ruoa quofdam icationibus ad uitam reuocauit.
Quo quidem rniraculo plurimi ad Chrium con
, insta feg1itione~inrgen; impetum faciunr,
V
mi PA'r|iNriA MAR. sax . vr.
86 frtilra lugere conantem occdunt. Niceta uero
cum eos baptizalfenecclelialcp aliquod conlirua' '
xilIet,ad dominum tranquillo uita exitu migra.
uit.Vere Ni'ceta,qui tot tormenta uicetit,86 de cu
ius nece tyranno non licuerit gloriari.Illo enim ui
uente ipleperemptus,impietatis uae poenas dedie
Longa a cerbiotes apud infcros,86 quidem line fi
rie daturus.
Romans RO A N VS cm elet : perfidi
martyr, aemulator,86 beatum Laurentium tormenta pro
Chriliiamore patienrem l`pec'iaret,dixit le uidete
iuuenem forminlignem , candidiiimo linteolo
cruorem i'lli,|.:s detergentem. Laurentium ergo ad
carcerem reduum lecutus ab eodem : baptizaa
ri fecit;86 cm iam aperte chtilianumelfe prev
clamaret Decio iubre uirgis catlus capite trunca:
tur.Qiide& qufo qtid tam hortenda aliorum
Iupplicia non deterruerint i`llum,led animrint,
ut matt r elfe optaret,qui paulant fuera: gene
tilisi deo ne petfaculo illo deletqtatus effini
exinde firmilimam ! pratmii fpem 4animo
concepit,li : libi credenti ! contigiII'et,86
ad quietem properanspcenas contemplit.
Laurtius
LAVRENtius uero cum diue"rlorum tormen.
martyr. totum infrrumenta libi ante oculos propolita ui,
derer , lemper fe optalfe dieit ad eiulmodiepulas.,
inuitat iri,86 ad ipfas hauriendas accedere. Ccy
Decius eo ibi prodi popoa
fcilfetgut quid,iriquit,eos requiris,quorum conlpe
es indign9!Nam nomina illorum fcripta lunt
in caclo.Iratus ilIe,contemptor uum fulibus fi
lumbari i'ulIit,laminis candentibus uri, lcorpioni
bus lacrari,in ore .lapiglibus contundi , fic geniq;
Lnslm v.
xrruclatum,l'uper ferrea crate diendi , prunisqg
rorrer.At ille iupplicia irridens,|'ntenris in Deci
oculis:lam iaris affarum ejnquic' , tolle 86 man..
duca.Mox deo gratias ags quod ie marryrii glo..
dignatuseIer,anim reddidir,rant mains re.
razmium,qur pafus duriora. -
HIPP lirus quoqr(cuius : 1.t,
ustradtus fuerar)86 ipie Chriium credens arq; 1
martyr.
eanfirens,Valeriani : iuii`u,ad colla indo
uirorum equorum ligatns cuni diicrahererur,fi_
dem quam receperar,integram i`eruauir,Mmbra
diuidi potuerunr,Chriii amor fcindi non ;
Pna hc non caiu inlic&a',fed-dei nuru ui
claerur ele&a,ut nomini eius cui irrogal5arur,'pul
chr: conueniret.Hippolitus quippe graeca compo
( in noftrum uertarurermonem , equo di.
fcerptum [ . felicem uirum,qui 'no'
minatur,roties patientiar (: laud liimul profer.
ri fenritidgp Chriio paifus in corpore,quod a pa-A
renribus accepit in nomine.
CYPRIANVS Carrhagineniis epifcopus,cu. Cyprian,
us'multa religiofe 86 :lega fcrpra extt, Car epiftgpus,
ghagne paifus eil: fub Voleria no 86 Galieno prin martyr.
cipibus. Hic ob Cbrifcianam aiertionem primoI
inexilium aus,deinde reuocatus, cum edium
Tl
quojcapire cacclendus decernebatur audiffer,deo
grariasegir, nihil fe ferens . Deinde L
fuis prarepiutfpiculatori a quo percuti deberet,
quinq; 86 uiginri aureos mercedi darent,quaf|' be
neficium ab eo non { . Itaq;
oculos : iudario rcgs,exreniam ceruic gladio
i'ubiec|'t,86 coronam accepit martyr ri animi
Rria in paticndo claras@ in docendo
no 1 DE PATIENTIA MAR. SEX. VI.
A R C H A D I VS martyr(ut Zeno Veronm,
Arha da fis epifcopus de illo prodidit) manibus pedibusqr
martyr. articularim arq: membratim difcerpris , rruncuq
in fuo fanguine uolutandue relinquitur.Sed ran..
to integrio rem ( deo reddidit,quanto pa_
bww: tientius corporis mutilationem tolerauit. J
I A C_O~B V marryrjn Perfide paius , qui a
mum.. fupplicr] gne alt) denodatu alt] intercifum cognea
rut, nos uiitatiore uocabulo deartuat potius diri
dum cenfemur.Huic enim fe chriiirianum profiti.
ti,manuum pedumq; digiti nodarim pracidruil.
tum palmae,tum btachia,tum lacetti ad i_~ium_erorl
uiqg,fic 86 pedes 86 tibia 86 ctura.Ira tame ille
co corpore deo laude: grateiqa agere nonceifauit,
donec regis iuH`u diiedta ceruice,confumauir mar
r rium,ram fideinteget,qu membrir lacer . Sic
atur pro religie,iic dimicatur pro Ch . Hoc
genere,ad gloriam angelorq; tri.
umphum peruenirur.
QV A Mobrem haud alium animum etiam iis
ineife oportet,quibu| pariendi occafio . Sic
. . enim fine martyrio martytii meritum adipifci
terunt,iicuradeptum credimue beatum Domini.
us cum prardicatorum patrem. Qui cum iter ageret,
intrepidua in hzreticos qui fibi infidiabanrur
c\|trir.Ab iis percunarur quid fadurus ei1`et,ii
compthenfum trucidare uellenr.Precarer uns in
quit,ne uno ( mortem mihi inferretis, fed pri .
us particulatim murilantes, membrorum meor
fruia ante me numeranda exoneretis , deinde ur
hos oculos eifoderetis,86 poiquam me aliquan
diu in meo uoluraifem fanguine,fum demum l'
corpus :trium lilanianttg,
LI eve I ll

tinguetetir pro nomine domini mei Ielu Chrli,


Oblupelai illi tanta uiri audacia,inta&um di..
, Aliu: etiam : nec minitantibus,
nondum lemartyrii gloria dignum dixit,led ut di
gnuseuadat ualde cupete.Ig'itur neq; inlidii: ini
micor,neq; mini: : , uel pergeret,
quo necele erat,uel loqueretur quod opus erat ad
ialutem multorum.
.Y De patienta martyrum foe
` mne lexus.
Il _ I Ga e u
' AT I S HAE de uiris, foeminatum iam
martyria pertraemus, quandoquidem nec
f ' illarum aut minor in luitinendo fuit conlan
eia,autleuior in patiendo . I
\ B A R B A R A M dedltam uitginem',
infidelis pater hoiiliter perlecutus ei`t . Flagris cz garb.
l'am,86 per capillos traam, Alexandria pratfidi
Martiano puniendam obtulit.Praeles autem la.;
_ crificare nolentem neruis bubalisduriter uerberl
ri : in carcerem trudi.Ob quam illa pacien ~ H.
metuit a Chriito uii`itari,86 paifionis dolor
przlenriaz dominican luauitatis mitigauit.Dehine `
e'du&a,dum ad lupplicium traheretur, gaudebar.
Itacy lpades, malleos, flagella clanter pertulit,
Cqi amiu iplum exuilTent,magis pudore nu..
ditatis quam dolore alecfta ! deum orauit
86 Paola' candidilfima diuinirus apparuic.
Poiremo cum obtruncari iuberetur, pater ":
Iai'nil"'x fuit.led inox tanti lceleris ualde quali iu il
Rae eioluit poena:,lulminis icu interptu: . Ipla I
kuoeorporis uinculi: expedita_,cum uirginitans g.
61: 'DE PATIENTIA MAR. POE. ESX.
_ _ martyriq; `corona ad caeleis tandem fponfi ;
lamos laera migrauit.
Agatha PAR inrolerdisrormrisAgarhginislfort
uirgo. rudo fuit. Qiinciano Sicilia: proconfuli extrema
miniranri,nifi diie rhura poneret deo uero
Iacrificaruram,non darmoni)'s.Etc fidiculis equu
; uexaretur,dele&ari fe , rriftaridi
xir.Qioniam ficuti rriricum non recondi in horn
, nin' tritura uenrilationeqi permundarum,
ita 86 fe non poie ad parientiae prmia perueni..
re nifi fupplicijs ante probetur. Hinc iubre Quin
ciano mamillam [ a peore diftorquent , mox
86 abfcidunr. Ar ipfa ad Quincian cuerfa excla
mar.Impie,crudelis,dire tyranne, non te puderin
me ampurare,quod in marre : fed nihil pff
cis.lIabeo enim quae auellere non potes inrerio..
res fidei }; mamillas, quarum alimento re.
paratur in me fuirinendi uirtus.Pol`t haecin ca rce
re pofirz,Perrus apoftolus apparens plagam cu.
rat,86 locus ante renebris horrens,pedoreq; :
repente illultratunfuauirerq; fiagrar.Arroniti eo
miraculo cuftodes,referaris ianuis uirgin ur abi.
ret hortantur.Crerum ipfa ne Rans in limine ui
toriae pedem referendo praemium amirteret, nuf
quam difcefl`itPoicero igirur die (: iuifu
Iuper prunas ; permixras aliqudiu uolutata
rorrerurfimul aclaceraf.Fluenteqi uberrim cruo
re ignis exringui coeperar,cum tam immane faci
nus terra non ferens inrremuir,pars muri quafI`a
ta.Ql_|inciani aieclasoppreft ruina . Virgo rur
' -fuirilcarceri reddira,cum finem oraffer uirae obdol,
miuit in domino.Neq; _illain funere angelicislaua
libris caruir,quain tormenti; fic_ien_i_ feruauin

fl
LIBER. V. Cz)
) ; quippe appoiitaertur fepultut eius mar
morea tabella,in qua fcriptum etat, Mentem fan
' tam pontaneam,honorem deo,8C patrias libera
rionm.Et fi tam gloriofa iacuit in tumulo,qua m
felix regna: in carlo. Vc autem 86 hinc patefcat,
quarto fint miferiores qui torqut quam qui tor.
uentunlincanus cum quo cui infcderat , in
guuium przcipitatumuotticibusty obrutus nuf
qunm comparuit` .
HAGNES Romana uirgo tertiodecimo atta. !
tis fuatanno,ptimum contra pudiclti oppugna uirgo, '
tores inuicfka perfitit, 86 ad lupanar ui addu&a,
deo protegente corrumpi nequiuit.
Afpafio rribuno,quod Chrilum confiterctur el
fe defponfatam d|'ccns,in ignem comburenda imo
pingi. Sed diuifa Hrna carnificesaddult, iam
non attigit.Afpafx`i tamen ira Hammls feruent..
or,ferroillam iugulari iuH`it,cui ignis pepercerat.
Bremur giros contempfiie fupplicia fi in t tc
nella strate fotmineum peus tantum eithibui:
confcantiat,ut torqueri,ut occldi mallegcfuam uel
fanz uirginiratis propofitum , uel Chri;
ianz credulitatis fidem.
CIAB CI L I AE }; Romanze Chrio dedi; C _
cata uirginitas martyrij retulit triumplium.Qi .rnb
Valeriano defponfata,d nuptiarum age mgm
retur dies,pto fefcenlnis euangelium intra fe taci..
ta deca ntauit.Et cum iam cubilis fecreta cum f
fo adf`et,illi CHRISTI,deinde etiam Tia
burtio eius perfuafigarq; ambos ad coron
: martyri)',angelorum uifu rofarumqt
odore ante animatosf. Ipfa: ): qutmi:J m
tleos gentilium fimulacra elle : .Al.
DE PATIEN. MAR. SEX. FO.
mach Vrbani praetoria iufu in { ;
Ida deiicitur,86 cum illzia permaneret,decollariii!
berur.Ter percuffa occidi non potuit , 86 dimiffa
rriduum Iuperuixit,ut neq; tunc moreretur, cum
" carnifici liberet,neq ultra quam fibi ex ediret,ui
ueret,ne 86 ille ! eius gloriari poffet, ipfa tar
( quam ue1let,cum feruat caItitaris,tum con.
ummati mart rij reciperet mercedem,
A T H E I N A uirgo Iantitate magia
, regia ( 1,; inter Alexdriz puellas pui
cherrima,plus tamen uirtutibus quam forma pol
Iens.Cum Maxentius c_xIar chriiianoc ad
'eulturam cogeret,prorupitin medium , cfarem
increpuit,martyres prmrj fpc confirmauit, muri
di fapientes difpurando uicit,ita ur cuerfi :Chri
'Ri nomine quod impugnaueranr.iam defendendo
mori non formidarent,pro quo 86i fa icorpioni.
bus caefa,in carcerem fame }; licfa, ab ange
lis uifitatur arq; alirur.Fauitinam
Iiugem,Porphyriumq; Maxenti con.
militum magiirum eum
'ductis millibus urorum in fidem recipit Chriiii.
Qgamobrem rotis applicatur, ita are cpol'itit
ut in orbem ache multiplici mucre diffcidiffent
,_ = alligatam,nifi exemplo ui diuina ueluti (:
fragore ruentis ctu,ipfa tormenti moles fra.
Ea diiI`|liilTet,Itaqt uirginem ntaam ,
miriam tamen infidelium turbam uiolento fra.
gmentorung excu : pro&rauit.Caereri qui fe
rant,fere omnes Clirifio credidere, martyriotp
Fauiina 86 Porphyriocoronati Iunt. Cum ergo
Catherina rantam mulrirudinem ante fe ad cal
I`pi'aetriil`ill`er,86 iam eos cuperet fequi , o'btruncai'.
: laffe manale conitat,ur uirginalem puri.
LIBER. V.
in tem teiatetur,Corpus ab angeli: inde uTque ad
monremsina delarum, utubiadeodata lex fuit,
ibi illius monumentum ell`et,quae fic pro lege Re.
tit Chrili,ut 86 philofophorum fapientiam con.
futaret,86 tyranni iaeuiriam nec reprathendete ti.
meret,nec ferte recuiarer, _
LVCI AM urrginem Sracufanam Pafcafiul Lucia* ,
proconiul ad ptoibulum adduci iuiierat , 86 illa ir, T
uirorum,neq; boum ui, qui funibus uini . .,
trahere nitebantur,loco moueri potuit. Lignori '
ergo iiruem tyrannus circunponi,86 uirginem ine
cendio coniumi decernit,At illa inter Hammaecon
calorem non fentiens,deo gratin .
Purit Paicaii),86 i quo fe uertat ne~fcit,dum im - .
foemina uinci pudet,Cunq animo confliaref. fi#
quida m ex lioribut diiricio enie Lucia: iugull
eeansfodinnec ramen illa mori poruit , donec al.
chariii iacramentum de mann facerdotis acte.
pit,illoq; comitata ad cstlum abit ,cuius fidem in
terra cum rotqueretut non deieruie. 1. da
T EC LA uirgoPauli apoitoli prseditatione c .
n&ru&a,Chriico ie dedicat,86 iuuenem cui :
fuerat,repudiat.a marte chriiianitatis quafi iacri
legij a_ccufatur,a proconiule Alexandre igne cre
manda condemnatur,i'ed ignis re enrino imbre
extinguitur,illa inrata liberatur. urium com
henia beiijs exponitur,fed inter leones86 urfon tu
ea fecuraque fer
Ieurbatur,86 permanet. In foifam ferpeneum
: emoriuntur.Tauri| de.
fetocii
(mis dirahen a alligatur,86 tuptis uinculis peri
fulum euadit, omniumq; mentibus in iuporem _ ;
uerislibeta Clin_1it_titur.> Indeab _Iconio ubi talia ' `
5,311; e,Sel'eil_i_ 911111111 `, tngltis dofirina f_u_a_
rr
26 DE PATIENTIA MAR. FOB. SEX.
Clirifto alcitis', uitam hanc cum rerna !
quidem pro ueriratis aierrione
perpeti fuppliciamifi ab ijs illam dominus prote
xiil`et,mu!torum confulens l'aluti.dum uniparcit.
Ipfamtamen l`ict'>mtjsal"iciens martyrii ,ac fi para
nis martyrii effet confu rnpta.O felicem uirginem
qua: non fenfit tormentorum cruciatus, 86 recipe
re merut prmium. I
pu", DO R OT H EA go Cxfarezcappadocise
oppido pro Clrrifti nominea Fabricio prfefo
` torta,cum ta ndern ad capitale upplicium du.'
'cere,gaudebat quod ad fponfum ire diceret,cu
ius paradifusomnium Horum,omniurnqe fruu
_ um erax,m ulto amnius qui dici polfit, uernat,
?! fuauius fra grar,copiofiuscxuberat,Tunc Theo
? fcriba ridiculi caufa illam rogauit , ut cum
perueniffet, iii fihi rolas aliquot mittendai
curaret.Cuiipfa,Ne quid inquit impoilbile effe
credntibuscredas,quod petis efficiam . Pofqu
'ergo decollatatft,Theophilo in curia uerfanri,pu
er cum recentium cifula rofarum pparuit,86 gl
dem brum tempore,quando nihil in aruis fiore
rc folet,eaaq; ipfi a Dorothea de ponfi ui paradi
fo millas dixit,86 cum obtulillet,ex oculis euanu.
it.Vidcns ergo ille ferio fa&um,quocl ioco popo.4
eerat,quia fieri poie non credebat,86 altius rem
ecum conl'iderans,chriftinnum fe fecit, ma rtyri.
}; fuiinuit, poli: rofaa,fruttum quoq; uerg
feaeque beatitatis percepturus. Si TheophilumI
: mouerunt,moueant 86 nos quotidiana fanaI
A . orum mracula,ne pro Clrrifto quicquam ferte
ngo perpetiq; timeamus. I _
N E Q te Pgltzganglriag polonia hotte.: I
,
Lf
-. -1 unta. v. mi
ootaeebimus,eui amsu1ir,quamign ere..
mare Decri cfaria immanitar potuit,fidem
. potuit.
' ET T V inter Aphricanas puellas forma,no. lglanl
bilitate arq; animo prarftans Iuliana 7go,utChri -
fro nuberes,Eleufii Nicomedi praefeti nuptial TE
eontempfif'ti',86 unus dei te famulam confirens, 4
idolis autem abhorrens,Hagella,uirgas,plum..
bum pareris,nec propofitum mutas . Di abolum
uifibili fpecie tibi infidiantem ligas, 86 uerberi.
bus afficis,86 in larrinam pratcipitem mitris,hunc
uindicando , tyrannum pariendo fuperas . Sed
etiam inter tormenta apparuir parientis uirtus, \
conterenda fubi'iceris,86 franguntur,in bul- '
lienrem plumbum mitteris,86 tepefcir.Capitis de
m obtruncatione imples martyrium,86 ecclefiae
capiti C H RI S T iungeris,tanto morte _
felicior,quanto in tolerando confantior.
` );
EA DE M uirrus 86 Margariram uirginem ta uit Q
Chrifto defponfaut. Harc ab Olybrio Antiochia '
praeferfto adamata , deinde quod chriitina effet,
Aamore inodium uerfo , in equuleo fuit fufpenfa,
uirgis czfa,ungulislacerata,carceri tradita . Vbi
dracone deglutita,rupto illius uenrre euafit .
fa.Et datmonem _g humana figura ad fe deci pien..
ira
damutuenerat,Hproratum
ille emi oeiularu, 86fe
pedibus
uium
conculcauie,
confeifun `' I
euanefcerer. Viirix igitur diaboli, nec huma.
! uiribus uinciporuir. Cum enim iterum in
equuleo rolererur facibus ureretur , in .
quam mergeretur, terra tremuit, uincula folu..
; fum, curata, uirginaie,ca_put ;
-g 1 5 ' " 'rr'tj"

'\
liz DE PATIENTIA MAR. FO. SEX.
radio coronatum apparuit,multa hominum mila
lia ad Chriltum conuetfa l`unt.Ipla poltremo uit.
go capite caela_,reli6i:o corpore caeli petijnut lema
per cum Chrilco uiuetet,quae pto Chrilio _mori
non dubitauit. . L
guphfmi E V M I A uirgo,dum matryres .
uitg@ : ad toleranda fottiter tormenta palam hor.-`
tatetur,dum cum ipfis totqueri cupiens clamat.
Iniquum elIe.ut libi quae romana el`l`et,86quidem
Ienators fi`lia,aduenae 86 ignoti homines prfer
eur,ie prius ad Clirilrum mitti oportete.Hac uoci
fetatione prouoca to Prilco praefezo, in carcerem
cum cacteris qui damnati etant detruditur, 8_6 deo
gracias agit,quod : mar tyrum numero dignariiI l
ecil`et.Deinde cum alii' uinc'l:i,ipla foluta,in fori
producerentunquela eli: derogati principum edi
i;o,qd non : qq; licuti relics uincula conlrtingea
rent.Praefe&us ergo : ludibrio a ptkllahaberi ta
. _ tus,iracunde
qua: hoc tulit',oiiiaq;
furenti occuttere poterant,inIexercuit,alapfas,
illam tormenta,
equuleum,ignem inediam,ttapeta ", gladi
quo tandem illa co nfolI'a,rradidit piritumjgitur
non lola uirginirare Clirilto piacere del'idetans,ul
tto le expoluit l`upplici)'s,ut placeret 86 martyrio.
in-Modo T H E O D OS I A uirgo Caelateae Palaellrinse
aa . oppido pali'a,quia Chrilrum aperte conlitebatur
' Vtbani praelidis iulfu per capilloa nuda lufpendi
tur,nubes autem ab alto delapfa eine
texit,ferreis nexibus conll.'rici:a in teterrimo carc
cete compegitur. At uero ueniente ai ancillani
uam ClIRISTOilluxit catcer , uincu a confia
}: l'unt,ipla uirgo iocundirate perfufa . Deinde
() ad ligato ,in tirare prattipitatur regi
I
_ ._Yv__..._,.._.'.,_....Y__f-,.-vr -_-- *~

: .
abrofoluta ad littus enarauit,Tum etiam :
disexponitur,fcd befiz quam illico clilaniatur
purabantur,non arrigrunt,Deniq; pratica omni
bus beiijs cfferacior, uandoquidem illam
confumere nequiuir,o truncari iuinnullis tam
:ormenris ut ; adoleret,eH"icere potuit. '
CH R I STI N A M uirginem in oppido Ira- ;
li Tyro(quod ad Vuliinum lac iirum ?) pal".
fam,mirari facilius :Pc quam laudare . Partis ui I
VrbaniTyri prfci idola argentea cfringens, `
egenis diipertiuir,bland|'mta illius quibus ipfam
a Chriio : moliebarur,deipexir, minas ir ~
rifir,non Hogellis,non ungulis dilaniara onana
I :iam murauir.Q|inimo lacerae carnis fruum in
patr proijciens, _air,Sariare carnibus rniier :
gen uiici,iiliam comedere pores,at certe ut imple..
tari mae confenriat facere non potes,Hinc rotis al
ligarur,86 fubdito igne uritur, in lacumqi deici..
rur, Mox defuncfo patre,a Dione eius lucreiiore
in oleo,refina 86 pice coquitur,86 cum ab hac ]
que pernicie liberaifer cam dominus, ad Apolli
adorandum du&a,&aruam precarione fub
uertir,86 ipfe Apollo ,quod futurum de fe
non przeuideragredaus cit in puluerem . Tum
Dione ; morte repentina fubtrarflo .
garurIulianus.QuiCarii'inam in fornacem ar.
dentem mitriiu'it,fcdm1'i`a noxam non feniir.
Serpenribus mordd obiecit, ied ferpentes illa di `
miifa ueneficum inuaferunt,inreremprum uero
_ipia fulcirau|'t,86 ferpentesin fugere
ruliterpenribua r faruior Iulianus , mamillas il
iamputari iuber linguam prcidi. ipiam iagitf
ris egpfii, _Tali,_ mum martyrio orrfumptan;
tr II)
ne ne PA'r1i:N.M'AR. Sex._roe.
clumfufcepitantffi honorarunt , angeli }
R I S T V S ampiexatus ,
deus parer regni hzreditare donauit .Sia
quidem una puellula a tribus crudelilimis ciuita
praefulibus continenrer excruciata ,uinei ne.'
quiuit,hoc eii, ut pecca ret compelli nulla ui un..
quam potuir.
Brephana A NTONIO ANGVSTO ecclefiama
. Iequente , dum in Sicilia `Sebai`l:iani ptoconiulis
iuli`u Vitftor martyr torquereturtephana mili
tir cuiuidam uxor uifis miraculis ad credlita.
temconuerfa,CHRISTVM I ESVM dei fi
lium confiteri coepit,Cumq; nullo pao ab ea ca
: reuocari poiI'et,duobus duarum arbo..
rum aliquantum inter Ie diitantium ramis aduer
Io ui ad terram curuaris, alligata arq; dia
mii'Ia,rapido eorum in diuerfum reduc"tu repente
diicerpitur,86 difperfo per humum cruore,difFlu..
entibusqy inteitinir corporis partes in fuo
ramo fufpeniae pal pitarunt , nec ramen diicerpi
mulietis fides potuir,quam illa integram confer..
uauit,86 pro qua ieruata immarceiibilem mar.
tyrij coronam accepit,tanto maiori honore a Chri
iro fuo afeta quanto pro eius nomine a tyranno
Iulta8t inrerempta.
Quircus I V LI T A C V M puulo filio Quirico apud
martyre: ThariumCiliciae oppidum paii iunt .Ipia primi
>Aleitclri imperatori: iuffu dure Hagellatur,Q|_1i
aclhue` trimuc puer,fpecanre marre
cipirio in terram eliditur.Ruri`um ipfa cumin c`
{ C H RI STI perfeueraret, excoriatur,
picis bullore petfunditur, poiremo decollatur.
Nec dum [ tyranni rabies-,adue'rl't_ir interfe
5` '
itl
Little v.
definite, corpora fruiiatim concidi
Iateqiclilpergi iuber,quali uero li ! in terra
cumulo cateanr,in~carlo non lint habituri locum,
r tamen illo inuito etiam ab hominibus honora
rentur,qui iam angeli: iunti eranr,lrul`tis illis in
terle coeuntibus, arq; conlolidatis , corpora intee
gra inuenta unt,86 lepultur man'data,86 a fide
libus reuetentia: habita.
AXI M A 86 Donatilla l'orores,cum le lue 235;? _
amqi uirgi niratem Chrilo dedicalI`ent,perlecutio um :
ne Salieni principi: in Aphrica palla: lunt.Felle
ptimurn 86 aceto Anolini praelidis iullu ,
a.udbf,qud digna: habita: eli`ent,eam iam bi.,
ere pro domino amaritudinem, quam ante pro.
iplis dominus bibetat in cruce.Inde uetberibus di
ruptae,calcet`1: conlticatae,ut plagarum dolor du..
plicaretur. Ad have etiam in equuleoextentae,con
pelli non potuete ut idolo immolart .In quod
expuilI`enr,luper craticula ro`trentut,deinde ad be
(tia: damnantut,Sed igne belisq; patcentibus, - " '.22
non Anolinus,gIaclio ambas ! iullit, ut
86 Hammis atdentior,'86 feti: animalibus tru...
culentiorem oendetenlple autem uitgi nes,quol
niam conltantet tormtaipertulere, nu nc inter an
gelotum chotos felitet exult_t,eius conlpeiu lem
per fruenres in carlo, cuius unius amore terrena
omnia contemplerant.
CVIVS ETIAM A15/IOre PelicitasRo. _ _
mae palI`a,nec Antonini impetatoris edia, nec r.'"?
Publtrbuni minas quitquam penli fecit . Seq: cl-1P,;::
86 leptem filios tyrannic ultro : crudeli. wrm __
litari,dum una cum illis quos genuetat,admatt `
ilpalm cuperet Ecce iam ternir ali
rr un ~ .,
Qa DE PATXEN. MAR. SEX. PGE.
plumbtts c2d|',a1um Fufbus ma&ar,alu.n i5
ciptlo didi,cztros captc truncari,8 inde non (
animo minus quam illos corporc torqucri, 86 ta
menut in confzfionc prdurnr,horcarur. Ipfa de
co1aphisra`a,carcrl'sCp anguiis affiia,
cum libros quon ad marc prmifcrat (cg
optarct,dccolla:ur.O uere clix Fcliciras, cui tan.
tum animi fui: , ur 86 filoz tormenta conanrer
fp:ares,8C tuaforzircr pcrcrrs.Flx qua:
plci pac|'cncia,o.i:es martyoo donanda ,
nsczlum afcndPci,to ics pro Chrifo mortua, ci
ta cum filis , una ecum morru expofui,
numerada . cii for :tudnc Machabcolz .
trm,quod illa pro lege funut, ` csp cui
gdm, Sed illa comprhsnfa d|'c1cur,cu tc tua 1'pon
obculiPc.Magnifcum Chrianozqcpa
pri exmans Chranratcm non difmularc
upplica contmnrc,quoBe toleratonqpbatur fi
d:s,glorifica Chrius, yh dei cultus innotefcc.
I N F IN I T Afunr huufcemod, rum uiro..
Smid: rum,tum fmnaliz excmpla, Sed nobis { fatf
finc,qu retul|'mus.E|: fi cui non : rum,necil
la profzo fats potcrunt, quae obmifa fu .
Quo ramen qufq; ab omnia mnu rapide fc ac.
:ingar,libcr in fine parris huus etiam quacd (
prurarum di&a,uIut|' urgentes ad pnarum con
temptum Pcmulos adhiber.Tu gitur qui perfe
cutionibus prmcrs mpiorum, noli anmocon.
ddr,tccum domnus,noI tmre,ll te de hac
buf al;1mx'|:ate,mox ad ztarn euehcr fclicrar.'
Ait , Cum ipfo fum in rrbulatone,crpiam
Pfam, um,& glcrificabo cum. Longrudnz dicrum f
plcbp , : ofte ndi ills' falutarc m,Hoc ig
:I
LIBER. V. V
Euangelio afirmauit dicens', Mundua gaudebir,
uos 1&0 ctriltabimini, fed triPtitia uelra cuerte
eur in gaudium.Idcirco ficuti dom|'nus,ita 86 fer. Iohanur.
ui eius . Hac 1pei expetfatione pa tienriam nofr
iabilire monendo exhortandoq: Pcuduerunt. Ia
cobus,qui primus inter Apoolos lauream mer _
it mattyrj.Patientes,inquit,e`tote fratres uiq; ad 1b1~5
aduenrum domini, ecce agricola expeat pretio
fum fruum terrae,patienter fete ns, acci pi
: temporaneum 86 ferotinum . Ipfe etiam prin
ceps A oftolorum Petrus. Communicantes, in
gt,et hrifti pal`iibusgaudete,ut& in reuelatio i.Petri.4.
ne gloria eius gaudeatis exultantes.Si exprobra.
mini in nomine Chrii beati eritis , quoni quod
eff honoris , gloria: 86 uirtutis dei , 86 qui el eius
fpiribus fuper uos requiefcit. Hinc quidem
1&1111 Paulus magie iam in uinculis quam ci
liber eH`et,gaudcnr, Hate patior ait , fed non con
fundor. Scio enim cui credidi, 86 cereus fum, quia. z.Timo.r~
potenstll: depofitum meum feruare in illum di.
em. Deniq; in ipfo uita: exiru feruat innocenri
recordatione, prmq; ca piendi magnitudine lz
tus.Ego iam delibor,inquie, 86 tempus refolutio lbidtm.4,
nis mexinfabonum certamen certau,curfum
cfummaui,fidm fetuaui,in reliquo tepofita mi.
111 corona iuiitite , quam redder mihi dominus in
illa die iuus iudex,non folum autem mihi, fed 86
iis qui diligunt
hucfanos aduentum
martyre: eius. ignaua
emulari (bod 11timlditarcI
quis ad..
ucus hfitauerir, difcat, quia ii 11111: equi illi in'
Zacharia propheta , cruoris afperfione rufi , pa- ZKM"
tientiae uirtuee robu&iHmi,de quadriga p\0..dU_[\
tts euangelii 86perambulantts terrain. Dum em
e rr V
qq, DE RATIONE RESIS' DIA.
adcarlum fibiuiam aff`ec'ant,terrena omnia pedi
bus conculcarunt. Hi : illa terria pars, !
lhidtllm eundem prophetam duabus reliquis , hoc eil,Iu..
dais 86 entilibus deficientlbus prdicatuffupet
futura. artes duz, inquit, in terra difpergen 86
deficient , 86 pars relinquefin ; ducam
tertiampartem per ignem, 86 uram eos ficut uti..
tur argentum,86 probabo eos Iicut probarur au..
rum . Hi i'unt(urin Apocalypfilegimut) qui ue
netunt de tribulatione magna, 86 lauerunt !
fuas,86 dealba uerunt eas in fanguine agni.
funt ante thronum dei , 86 feruiunt ei die ac :
in templo eius,86 qui throno habitabit fu
p illos,non efurient,neque { am plius, neque
cadet illos fol }: ullus ziius', quoni agnus
qui in medio throni et,reget illos, 86 deducet eos
IS4_}1fciltJ ad : fontes aquaz , 86 : deus om nem
lacbrymam ab : : . Hi (: alibi fcript'
ei`t)&abunt in maglia coniantia aduerfus eos qui
fe anguftlauerunt, 86 illiuidentes turbabuntur,
Denique gementes dicent , Hi fun: quos habui-_
mus aliquando in deriium,et in fimilitudi nem im
properii. Nosinfenfari uitam iliona exiffimaba..
musinfaniam,86 finern illorumfine l1onore,Ec..
te quomodo computati fu nr inter filios dei, 86 in
ter fanos fors iliona . Oexopta nda tormenta,
defiderabiles , nunquam faris concupita
nes, per quorum patientiam ad tantam peruenia
tur felicitarem.

De ratione reiiend diabolo


__ _Can ~ ~
*?""='\''"" _ I ' _r""

DIDI CI MVS
;quadmod
re' v. praua' atqiim
` ' ._
i pia iubentium minas oporteat cnntemne.
1
re,omniaqa extrema pari,priuiquam teli.
` gionis uiolate.Difcamus ncdiabolo refidl
ationem, quando hic quoqg blanditijsa_llic|t,rer.
tificationibus urget,partim dolo`partim ui con.
tendit,modis omnibus,horis om nrbus , nuncoc.
~i:ulte,nunc palam,ut hominis innocenriam
'uertat molitut,inuidens illi caeleitem beatitudine,
qua ieirreuocabiliter decidiife meminit. Facile
: 86calliditatem eiuscauere, 86 uires non time.
I`1e poterit,quiiquis hac etiam in parte ianorum
>exempla diligtius inipexerit , accuratiuiq; obier
uarit.

I A M a principio colubet tortuofus diabolns Adam
humano generi infenfus,in primoshomines inni ",
_dise [ uirus uomere coepit , ac ligni a deo uetiti Gmc., .
ufum fuadens,nequaquam moriemini inquit,fed A
eritis : dii,fcienres bonum 86 malum.Menda `
ci promillone pellexit eos ad peccandum,86 illi di \
uinum tranfgreii mandatum quamprimum ma
lediionibus iuccubuere.Igitur caueamus ab eo, Z 1
quia inimicus el,nec uerbis eius praeffemus fide,
_quia fallax el't.Homicida fuit ab initio( ut falua. 1|,_g, ~_
tor air)86 in ueritate non iIetit,quia non eli:
tas in eo,cum loquitur mendacium,ex proprijs lo
LA VDA
qutur,quia T V Re,86
mendax a domino Iob.Satanas
parereius. in. lob.^"
_uider, fed nocere nifi permiffus non poreit.'Vbi
uero potefiatem nocendi accepit, iuum homi.
'nem omnibus afficit erumnie , poiremo
la corporis fualetudine terribilirer uexat . Sed
fortis dei athleta iemper inconcuifus ,
Q o
! DE RATIONE RESIS' DIA.
quodcp diabolus ad eius animi integriratem euer:
tendam machinatus fuerar,id illi : ad gloriam
86 patientiat uirtute tanto tir Fafus clarior, quan
to calamitiofius opprelus. Conftat igitur aduer..
fos interdum cafus diaboli calliditate prouenire,
ut hominem ad impatientiam trahat, quem pro..
[ in rebus modefum , pium ac deum timen..
tem uidet, Q_t_iod fi etiam in aduerfis patitem effe
cognouerit iam illum ultra infeiiare etubefcit,
quem tot uirtutum armismunitum ternir . Due
plicia autem lob probationem recepiife dici.
tur , ut 86 tu te multo plura adepturum ,
amifa aequo animo pertuleris. `
Chrinui.
QV E M autem hominum omnino intentat
relinquet ille, qui dei filium Iefum tentare non tia
muitCum enim dubirarer an ipfe eiet, iciunum
86 iam efurientem ad gul uiti um prouoca t,dics
M3hh.4. Dic ut lapidesifii pa nes Eiant.Mox quem conan
Lucz~ tcm in ieiunando cognouit poile eum mentis ela
rione cadere credidir, qua ibi iam fanrus uidere
tur,86 fupra pin naculum templicoriftituto ait, Si
filius dei es mitre te deorfum .Scriptum eil: enim,
Pfalm. sa Angelis fuis mandauit de te, 86 inmanibus :
te,ne forte ofendas ad lapidem pedum tuum. C
que etiam humilem cile deprhdil`et,ad.huC aua
ritia animum pulfat,of%endensq; ei regna muncli
86 gloriam eorum. omnia tibi dabo ,inquit,
Mattina fi cadena adoraueris me.Cum autem 86 hoc incaf
fum uafiifet ,iam omni uincendi ipe amiffa reli
K quit eum,86 angeli acceiTerunt, 86 minirabant
Vt u1'na ei Angelico ergo minifierio honorari dignus :
mus dra qui diabolum ".
bolum V T autem Car_nus_,Ql_rotes ad lautioteid
C
-V-mw -V 4

LIBER.4 N. 637
bos auiditaeurget meminerimus, quia non in fo.
lo pane uiuit homo.Quoties ad fubeunda pericu
la fola temeriras prouocar , itarim occurrat, quia.
deumrenrare non debemus , Queries honorum
opulcnriaeque cupidine foliciramut , protinus ad
mentem reuocetur,Dominum deum tuum adora
bis,86 illi foli feruies.Pofl:temo quoriea perniciofa
ibidem
rum cogitationum ftimulis agitabimur , fempet
refilendo ac repugnando clamemus . Vade retro'
fatanas,iarn certi eo angelos accefi`uros,unde
diabolus uius recelferit.
AT uito etiam fatana,impen'l'e caudum cit, A R _
qua ex hoc furrepat inanis gloria: ia&atio.Mi. h'
rabanfe apof%oli,qdd:atmon1'jsimparent,86 audi umd
unt. Nolire gaudere in hoc,qa dmonia fubiiciun `
tut uobis,gaudete autem,quia nomina ueftra fcri
pta funtin . : uidebam fatanam, inqulr,fi..
cut fulgur in carlo cadenrem.Qt_xi quanto fe altius
erexerar, rontoinferius corruit. Qui ergo aecept
gratiam femper integram conferuare cupit, fern..
Per humilitari flzudear , in omnibus deo gratias
agar, 86 fimalarum tentationum uitoreuaferit, .
mi foli acceprum referat. Ait enim, Sine me-nihil
poteftis facere. Y
S A T A N A S _quippe ille nequiffimus, cum Pernis
domini difcipulos cribrate ficut triticum expetif.
fet, non efr permiffun nifi in eum qui de fe mult .
pratfumpferar , Domine tecum para rus I'um
86 in carcerem 86 in mortem ire.Petrus ergo 86
tari 86 labi dimiffus e&,ut per poenitentiam humi
liatus,difcerer iam non fibimet confidere, ! cu
{ beneficio etiam poil lapfum fubleuatus :
gita, Igif quifquis ; boni ogisppria #rute `
Q
,H3 on ieiriianr. iti-zsis. .
fe effeurutn ptomil`etit,diaboli uno concutie?,
86 cum " ndum : :: credidetit ,inter
determina computabi.Frulcra aliquid conamur
"
nili domini aluerit auxilium,cum illo in carceri
uel in mortem ite tu nc poterimus,cum iple audeii
Lui di przltiterit fidutiam. Vt autem prazlet , togati
}: dicens,Petite 86 dabirur uobis.
Paulus N EC lolum diabolus, uerumetiam corpus no.
aporolus lttum aduetfatur nobis.Vas eleum Paulus. Vl
Rouw deo inquit aliarn in membri: meis .
gnanrem legi mentis meae,86 captiuantem me in
lege peccati,quae eli in mbris meis.Deinde excla.
" mat,lnlelix ego homo,quis me liberabit de corpo.
te mortis huius86 quia iple per fe non l`ufFicit,re.
pondet,Gtatia dei per Ielum Chriltum domin'
nolrum
otioflt . Sed quoniam
opitulari foleat,iple
quotp
nonlolici
celattisquanI
non.
tum potelc,teluari aduerla rio uo,86 Hageliatio
num ( premete illum, at impetare uolent,
: ad obediendum compellete.
mei,86inferuitutem aligoliinquit
redigo.lgltut c'orp9
pugriat cai-,I
ro,ca&igatie teprimenda elt,repriment dei gra.
tia adiuuabit.Carnis autem calligatio e,Ieiuni.
um,u igilia,deptecario,uetberatio,labot.
A D hc idem apolol us etiam a Satana ueri
Idem. _
.
beta fultinuitmeqi hoc fine domini uoluntate.Sed_
Ine magnitudo teuelationum inquit , extollat me,Y
5 datus elk mihi Ftimulus carnis meat, "; lataa,
' ne qui me colaplizet,ptopter quod rer dominum
: dilcederet a me,86 dixit mihi, SufIi'c|i:tl
gratia m_ea,Nam uirtusin infitmitate perfici
' tut.Qui apololo gratiam dederat,dedit 86 liimllg
_ lum Nulla enim potel elle uicfiotia, ubi _
LIBER, _ N. ._ J9
ek pugna.Noncoronabiturmiii qui-legrme cera _
czuerir. Rogemus ergodominum non ut fubmo. Tinta
neat nobis tenrator,fed magis uc iuppediret ";
eend.' facultatem.
i I N I L LOS A VTE M praccipue diaboli
iniurgere' iolet rnaligaitas , qui terrenis contem.
p`tis,religiofe uitam iniituere decermrnt . Idcirco Eede.:
rceptum ePt,Filiacc`edens ad feruitutem dei,_&a Duo Io
hannis _ -
iuiitia 86 timore, cprpara animam ruam ;
and tenrationem. Duo iuuenes Iohannem apoio ifcipul.
lum |'ecut|"(uc alibi dixmus)cum deinde an gi ani.
mocoepii1'ent,quod iaculgares iuas in pa u perum
erogai'i`ent,nec " meliora cercioa
taqefperare ! acquicfccrent, uirgis in au;
tum mutar|s,8lapillis in gemm-as,pluseciam rea
eipiunt quam rel|'querant.Mox cuiuidam(cui 'Sra
&eo nomen morte urcimi uerbis credene
ts,quibus'ille ie uidiife aiFirmabac,quam ingena
em gloriam in carlo paratam Iibipfis amfii`i`ent>
ad quantam infeiicirarem cleuoludi effen: , quoc
ferro ceiTeriut.rur'fum ad populum reueri'i reia
euto quicquid ab eo accepera nt , paupertatem in
:gira coluere,ut porius poic obitum diuites iierent.
Reuocauerateos diabolus ad priina: conuerfa..
tionis uomitumfed apoioli precibus 86 dei ";
penfarione faum ei`t,ut dcprmhfis inimici fraud)
dibus ac dol is,quod impudcnrer repetierant,con.
(antius refurarent.Sicin tpore rei'ip|'l'cenres,glo.I
illam quam ibi in carlo repofiram : aus
dieranr,iam amiifam recuperarunc.
D E H : quoq; bonuallis abbare legi
mus quod religionem profeiTus,conrinuo ad fecixfnugo
lum ; tentatus fic,nec ferne ad intima aigue

/
DE RATIONE RESIS. DIA.
.."4
penetrates inimici fagirtas poruiier,nifi eius ora..
tionum fcutum oppoIuiffet.Orti uirgo deigeni.
trix apparuit,86 iam dubium iuipenfumq; ad per
feuerandum in iano ptopoiito animauit . Non
eli: aufus diabolus eum laceIcere,quem pro
uiribus repugnantem ipfa regina ipfa angelo
rum domina dignara e[t adiuuare.
x=.i..ra`m S VB hoc abbate iuuenis quidam religiis uo
dipulus to obirius cum itidem peruerfis cogitarionibus
multum , ut e monaiterio fugam
xer,confei`us__eit albari tam pernitiofae :
molei:ias.Tu demu eiuoex horrationibus robora
tus,illis forti repugnauitinio adueria ua.
lerudine correptus, uita decelit, ; a pparens in
uifu,abbari grarias egir, quod eius confilio , ope,
operaqx, religioni: Pcarum non deieruerit, 86 cam
obI rem int beato: collocatuseii`er.Tantum ipiip
fuir hafce inimici Iuggeitiones Iuo detexiffe abba
cel at as tenuiie.
Eiufdem V O etiam nouitii monachi, eandem impro
difcipllll' biffimi fpitirue moleiiam paiIi,ab eodern
duo. ne admonentur ne dii'cederent.Vitam enim acter
nam in monaferio permanendo coni`ecururos,di
Iceden_d0 male fin ituros.Alter : receds,a`b ini
micia in praelio gemptus occubuit.Alrer ma nent,
cum aduerfa ualetudine oppreius animam age.
ret,beatam uirginem uidit,er ab ea confolatus,ac
: faerus, quod beatitudinem olim ab abbae
ump?I;1l__liI'am,n^|me accepturus eii`et,laetus dient iu
mm )? Vmuifq; euentus agredocet, 86 quan
ad reualulnnequanicir qui religioneirnY pr_o_feii'i
P=rieuerant,C cum' "" , "
" Lista v. ' '
...
V, _iii A
I !) SV P Erandum hoc diabolica: machinatl
onis genus,mult ptofeo adluuat orario lano
rum, Subetnardo abbate idam nobili fami- I
lia ortus,cum le monachum t,in ttum m.
eis taedium laplus el%,ut palam diceret, nunquam P\.1_~
e hilari ledatoq; animo futut.Frultta illum fra;
.tres,ut in domino conlolaretut,86 fpe praemiiczlc
Ris moeltitiam deponetet,hortaba&1i.Frultta hoc;
iplum abba: admonendo exaggerabat. At uero
'ubi idem abba: pro eo orationem fecit ita immu
_tatus eihutectrarioexultaret, ac le iam deincepc
perpetuo contentum uiurum ai'l`irmaret.Qgip.
pe diabolus oranti: abbatis uirtut luinere non
ualen:,ab impugnatione fratri: illico d'eli'it,86 ip- i - ' _M_
_.
fe lpiritalis gratiluce petfufu:,caulam agnouit, L_ V
ob quam gaudere iocunditateq; affici deberet, 86 I
non conturbari effe. SliMe.
'eeiam
NE rebus
C precationibus tantum lanc'otum,ueri. dsu;
qtlasiplicontreauerint,terrenfd I.
86 fugiut. Siquid Medericus abba: apud
Edunum lanftitate clarus,cum monachum libi
.dinolis cogtationibu: atuantem tunica lua indu
`ilI`et,eiulmodi moleltia libetauit,dilcedenti:qi ab
illoimmundi lpiritu: ululatus auditu: eli, 86 ipfe
in integteq;
Yte cafitatisppolito, ablqs lafciuiat prurigine pu.
permanlit.
AL I V S fratet Mederici reliquii: de menla col ~ .
; arq; haulis,uagae menti: inquietudinem te gsm,
"ptel{'it,cum ante hac tali dzmonis illulione lolici.
tatus, perfiliere in ecclelia omnino non poflet, led
'Iemper []; olni: precario perata foret, egre
`tleretur. Iraq; uehementiorum tentatonumreme
gia a uiri: qu`iem`ianc`titate pratitantibispetena
; nn 11A'r1o.rusx`s.nxAn.*
_da runt,cum cos impurfmifpiritus frr_ hun
negucant,a quibus rotics uios fugatofq; fc ref
nln-ne fnlnifcunrur
BENEDICTVS abbas,cum frarrcm qum
'ggllmhn dam fimiltcradiabolo illudiaudiffet, eius uiccm
dolens,ad monalcrum ubi is habitaba: accelxr,
uidircp ipfum ab Acchope puzroextra eccleliam
uesem :ral;i,dum ! frarres plallcrc cdepif
i'nt.lnfccurus ergo zum arq; ncrcpa ns, ui rga g.
u`ir,neqz ipfe polea ciufccmodi mencis inabi.
litaccm palTus,cum aliis in orarone perfeueraur.
Sic Bzncdius monachum feriens, malignum ab
) fpiritum in Fugxm conucrtlr.
NATHANAEL Anachorita,cum ipfum
Nathan lruclinis pcrtzduiffet, fibi pro.
'l."ah xmc pagum conFc|turat.lb' clzm forma fupra
pm' moduni terribiliq; ci apparcns,ac
` ` ` ' manu concuccns,circumPcreperc l'crocirr cczpr,
~i.a : pauefauni inde abigerer . I nfupc iaabuni.
dus,quod etiam prius habicaculum eu dciercre c6
pulifc:.Q;od ur audiuir Nathanacl , qua in
fc dabolus polfcr, ad dcfcrr us,
Vv::11illic: habiraulr,ut : fu: fepto an
"nos fcpccm 86 rriginca extulcrir. 4
' S E D rurfum faran Fraude illum aggrcdcur,
Agafonem aH`|'mulat,86 afellum panbus .
agns,dum fub lapfum attollere ";
fur .Nathanaelis inclamar,uc cuoca'.
L - Sufpcnfus ille rcliric , charitas proximo auxili
um ferr: imulabzmpropofici ratio exif:
dbar.Dum aurem quid facco opus cler, fec dell
bera:,unic in mtem,ne forte id quod cernebar,
giaboli ad allcnggg ialgrica cile: ; uocansir;
hl
11111111. v. W*
[pond|'t.Si chriia nus es,deum deprecare , 86 ipfe
adiuuabit te.Sin Chrifti aduerfarius , indignus es
cui fuccurratur. His diis 111110 euanuir. Et ipfe I
deo gracias egit, quod ram callide tonfuris dolis
non tcaptus,nec fuum inrermiferit inlitutum.
Exemple ef,cum nos in laqueos pa ularim labi re
milfius agendo enferimus,refipicEtes etiam pri.
Rina perfeioni aliquid addamus , 111 potius in la
quem incida: qui illos parauerat,86 conuertatur,
dolor eius in caput eius, Pl'a1m.y`/
PLVRI MVM autcirca conuerfionis no- _ I
fkr initia dzmon in nos concitaindignario,g Awml
bus 11 eo tempore minime cefferimus, facilior erit
reliquatum poiea congreiionum uioria. An.
eonium Alexandrnum abbatem ad erem per.
gentem,|'am primum uetberibus difcidere.Semi..
animis relius ad proximum uicum eurandigra
tia delatus efc. Cunq; aliquantulum conualuilet,
surfum eodem fe referti iui`{`it,iterum uerbera ri cz
diq; paratus,l`i ita di ferret uoluntas,nec ulla una ff' -
quam diaboli iniuria ptopofito deterrdus,Hac
animi conlantia armatum cum iam conringere
mquilimi fpa non auderEt,mon&rofa diuerfae .
imagin facie
more in met illi incutere conaban,
rugientes,ululantelq;,ac ferari
fimul l'erpenI
tum fibilationibus per&ridentes,ri'tibus ringena
res,dentibu4vinl`rendentes,totuooculorum afpe
u fcintillanres, 86 Hammas ore, naribus, aura
bufque perH:'res,nulla pauoris omiffa fpecie,qua
auertere illum poH'ent.Caeterum ubi fortiiimum
Chrifti milit,neq; ius curare,neq; t' horrendo
1&10 quicc cmoueri 1116111_111'1011
[ 111111111;1 diie re,I1le 11111166;:leg fennel,
DE RA"r_xo.n1'zs"1's`rnN. n_1As.
{ fufceptum uorungmagno conftanriqaanma
porfecutus e. '
P O S T H AEC uecetaror l'pirirus,ne quid ad
huc intenmum relinqurer,cogirarionlbus An
tonii callide fefeinfinuans, :anco folitudinis radio
animum eius pulfauir,ur ille quid iam a gere debe
tec dubius,ad deum exclamarqc dicens, En ego do
mine [ cupio his in [ :ibi famulari,8Cnei'cio
'quo me nuir fubinde : uiolenta mentis mex
euagario. Hzc dicenri angelus monachali habiru
apparuiffe dicirur.I:`r c aliqudiu nunc ge.
nibus prouqlurus oraiTer,nunc furgens ma nibus
fifcellas texuilergad Amonium conuerfus dixif.
e.Ita 86 Anr:oni.Ee hoc ( oculs eius cua
ui`e.Tali ergo prec laborifcp uicifirudine de..
jnceps ufus Antonius, diabolica molirions renta
menta facile ucr,&c minime elfe: oriolus, mi.
nimum in eum potuic inanis cogitarus .
hoc quoqz relatu dignum de illo ferunt ,
uerbera terrorefq; perfenet,lucem diuinirus ap.
paruH'e,qua expauefa dmones dilugere. An
eonium uero eo fplidore recreatum erexiffe , 86
qual'i przfenrem dominum afpicere dixfle . Vbl
eral bone Iefu,ubi erase' Refponfumq; accepic.
Aderam Anzoni,fed euentum pugna
Iabar, quam quoniam imperrerritus immorufq;
uirilirer fulcinuilci,manet te uiori rua:
ciens in carlo rriumphus,immarceTibilifc5 coro..
na,pracmiumqz fempiremumlgitur oixs diabw
Ii uis arq; decercato,l`ola p prapofici continuazi
one dcruitur arq; diffipatur. Perfeueraut nem
Antun|'us,8C mala quae perpeffus ellad gloria:
lllicelfcreincremcntlxtn.
t._r_!srrW
_ ___ __ .
_.v- _. -Lw we Y.--V7.6..--_._`

1ViAC}lIARIVSI quoqr Alexandtinutals


bas,86 ipie qu' em multum ab ijidern ipgiitibus Muna".
inieiarus .1 Parem aurem eorum _terrori,
es_rtitiil`e nel inde Ac_o,ni%at,_quod in gentilium ,fepuls`J
`chro : quadam amoro c_rpo,de_cr__ibar_e auius
fit, unq; ; fuper quziace uocem pron;
pi ehr man_iit_immotus.V_ox auremserat alreti te
[p9_ndtie,uenir_eje nuncnon poH`e,qu9d eius qu
fu per fe habebat-pondre gtauarufeiet. _ Ad que
Macharius,Exi arq; a_b_i,fi potes inqu_|_t,ego h_ic_g.
noabo . Darmonesigitur rantam honinis anda
ciam perllupentes obmutuere, ne ii plura _in_eum_
! pergetent,uic_ii magie erubeicerentf` _ _ _
A L I A S etiam terribilis daemgnffalcemfertea im
am manu uibra ns ac percuifuro fimilis,eidem oq,
curr_it.Cunq; nec fic eum retrete potuiiTer,iupera.
tum fefareri coepir,fuperatum ramen non ,
_ non ieiunr'is,c et ipie }; dorm_irer,neq; comode
fola animi femper fe iubmirtenris humi.
lirate. _ . _
I T E R V M illi apparnt medici fpeciem prg. rdm
ferens,mnltaiqr uirreas ampullulas circa ie gers,
86quopergetetinterrogarus,quid uefibi : mi 17 fi
illa uellent . Ad proximum monaietiumA iter ie ; _ it
habere reipondir,ut "; iingulis iingulas of
ferai: potiones,eoiq; qui aufernt ,iibi obnoxioe
. N mulro poil Maehariusinde reuertenr _
coni'picis,qu_id : quaeiiuit, arq; accepit uni
dunraxar ex frarribus illis Theotifc nomine am.
uepeno delinitum,Anxiui'q3 de fratrie peri.
culo prorinue monaiierium adit,T_heorifc_um con
ume,inimici in eum capriunculas detegit`.,Er ille
hi# wSliixP?\vil..<1uiq"isl msii;,.lrm ,
- ' II
I4.
t ne xtjArto.1ti=.si's. nin.'
`
7. bolo propinante guauerat , repente corrigendo
efe,totum id euomere curauit,Si quid iraq; quod
peccatum fapiat,in animum inuxerit, Pcatim eff
gerendi,ne diutius ibi remorar nos interimat.
_I DEM M ACH ARIVS fratri, quemnea
uam piritus occulta uafie eo induxetar,ut cre.
eret inutiliter fe in folitudine uitam agere , quod
nemi ni alteri quicquam benefacere poffet,falubri
ter conl`uluit,ut quoties in huiufcemodi cogitatus
ncidifl'et,eis refponderet.Hoc faltem in folitudi.
ne utiliter ago,quod amore domini mei Iefu Chti
iti a tugutiolo illo non difcedo. Ceffarunt ibi pra
Pcigiatoris inl`idi,ubi Chrifti amori datus ei lo.
'4 c'us,86 in cellula fua trquillus permanfit, qui ii
dcabitu cogitarar.
NEQ_VE HOC de eodem fano ac mirabili
uiro hic permittendum,quod carnalislafciuiae ti..
tillationem corporis fatigatione fuo exemplo do.
cuerit arcendam.Cum enim faccum harena pleni
humerisbaiulans incederet,cur id ageret in tetro..
gatus,uexare uexatorem fuum refpondit.Qiip
pe uoluptas,quat ocio alitur,labore ugatur,
Imation M V LT A quoq; expauefcenda , 86 Hilarioa
abba: nem abbatem a fatana in deferto perpeffum, Hi.
eronymus in eius uita tradit.Saepe enim noie in.
tempeflta ab eo auditos infantum uagitus , bala.
tus pecorum,mugitus boum,plancius quafi mu
lierum,leonum rugitus,murmurexercitus,86 :
fus uariarum portental uocum , ut ante fonitu
quam afpeu rcrritus cederet. Deniqi ipfum fron
te crucis figno armata folicite circunfpicienrems
fplendente luna uidifle currum diretis equsflla
per fe itruere.Cunqz inclamaifet Iefymntt9\!
Linex. ` v. 24,'
: eiuiiin : hiatum uifa defcendiffe . Pofre.
mo quoties ille in uit nuda mulierescubanti,quo
ties efuriti largi ima apparuere dapesr
oranti lupus ululans 86 uulpecula gniens tranfio
hit , pfallenticp gladiarorum pugna fpecfiaculum
prarbuit,86 unus quafi interfeus , 86 ante perles
eiuscorruens fepulturarn rogauit . Orabat femel
'fixo in terramcapite,86 ur natura ferr hominum',
'abdura ab oratione mens nefcio quid aliud cogi
_rabat,infilijt dorfo eius feflinus gladiator,86 lare.
: calcibus,ceruicern flagello uerberans.Eia ingr,
curdormitasf cachinnanfq; defuper fi defeciffet,
'tan hordeum uellet accipere fcifcitabatur. Dixerat
enim ille quandoq; corpori fuo iratus , quod fe ad
libidinem prouocaret.Ego te afelle iam non hor.
deo, fed paleis alam,ne 1:.5
go infidijs iniurijfque contendunt Cacodatmones U,
! eos exterreant,quos
Ytits uidenr.Sed qui in proficere
domino
, fieutuirtu, _ ;
mons
Sion non commouebiturinxternum.
_ PO R R A EC VER Spellis beilia Hm, fou
rransfigurat fe nrerdum in angelum lueis,quo fa .
`:ilius id quod !!! homini perfuadear. A CafI`ia.
_no relaturn legimus,Heronm fenem in Thebai..
dis deferto anno: quinquaginra commoratum,
emperqz ieiuns , fuo ramen non pam:
arbitrio uixii`e.Hic er o a darmone laudatus , ci
eum a deo miium ad e de carlo angelum credidif..
: etiam quod ab illo audierar , fe fcilicet
! iam apud deum meriti effe, ur fi ex arduo ali
uoloro ad ruerer,corpus fuum afligi lat. Dm
iue non pofet. Itaque immemor fcripturn elfe. ;
Non tentabis dominum
_ _ _._deum
!
__ iiqus
in
Y 'QIC DI RATIO. RBSISTEN. DTAB.
.W
perniciem iuam illd imprudtet arnpleiens, _An
-gein luie mandauit de te,86in manibus tollent t,
'ne offendas ad lapidem pedem tuum.No&u lutte
xit,86 in puteum haud modica: altitudinis : prat.
' `eipitem milit.
Vfemineceiri Ad lonitum
extraht,86 cafus
cum remexciti ftatrea ipii
didicili`ent,a dat
monio illulum aFFirmanc.Sed ille in lua ctedulita
te ptaelumptuolaq; uperllitio ne perdurs,die refr
uita defunus elc.Et quoniam in tali erro
`1'|:clefecerat,uix illi a Paphnutio abbate ?
`precibus exorato,intet dormientium in domino
frattum fepultura memoriaq; concela e&.Ptocl_i
dolor tot tantofcp uiri labores una delituxit fanf
( pratl'umptio,Ea impolor uum n agrio
uit.E nulli de le nili libi credidit. Sic lic
uuis alte drfreirnpeme l'olet,ubl
` gxbtraxetis humilitatis fundzimentum.1
Qiidfo DE ALIO ETIAM apudeundem fctia '
` mls' totem ttaditumeft lupprelo nomine (quia ad.
.X -,:.E=. : lupeterat)qucaptum diabolur diutule
cauit.No:u ad eum iientitans,86 cellam lplendo.
; Y reilluli:rans,multaq; el occulta uere"reuelans,_u_t'
.ta . poliremo in ertotis foueam incautum prazcipita'.
! illi ultra ad promerendum gloria culm
deelfe dixit, pratrer Abraz obedientiam, proinde
_ deo iubente ne dubitatet filium quem fecum ha',
bebat,in holocaul1.um_o ette,Ctedidit miler. Sed
'dum praeter confuetudinetri cultrum in cote l'ubi:
_getet,86 uiricula pr.eparatet,ctinuo pueri mena
" pratfaga lufpicati id quod e_t`at,_ac lubinde
quid ille acutus el1'et,paulo lemotiot quam !
,` '_ eocomprahendipolfet lpe_1'arecQepit.Cunq; ?
. gduttluxii leiniurgentem uidi_ftt'tiiliil portail?

\
_ v. 5 , "
min fe proripu_ir,86 fuga falutem petiir.Certe ni
fcelus
fi fugii{et,parer
,pon Abra ipfeobfequium
! parricidae
conl`umaf{`e|:
in filium
, 86 Y ` '

quem deo genuerat,diabolo immolaffer. Eo iam


: proceiferar imprudens inconiultaque cre
Y A _ ` _
N AR R A T I D E M Caifianus, monachi Monaci
etiam quendam Mcfopotamatn, qui annos mul quidam
ros, uixerat,continenriar cacrerarumq; .
ruruiniamafupraomnesiniignis,eodemraudis '` l
genere, hoc , fub angeli forma a diabolo decea
; utad iudai_fmu_rn`dec1inarit,86circuncif
( accepert. Erenim mulris illius n ialfis re
;'ielarionibus,86 coram fe corufcantis luce delini.
un,frmiHime credidir,ipfum effe caeli, ?
rarum fpiritum.Vbi hoc periuaium ePc,illo_tan,
.dein monihrante : uidebatur , apoolog
xxa.r'ryre.rq;86 omnemprorus Cliriiianumqc
tum ; abieosqa in locismiferi ac I perdiri
gni eie at Iecor_ma'rio iudaicum populum gum 3
atriarchis86 pro heris ingenti umne (; _
; altelfideres in .edibualzrosiac geientcs : `
ri.His`.itaq; diabolica; malgnitatis praeiigs (;
tu in erroremmihil ab eo falfumoien
:di oiI`e quo ea quae uera erant didi;
F`r,ignarus hancreife pfcator malitiam,u't ha
; eicis r_eganr,non paicendi fed ndendi
_depdiag caul'a.Aut uid aliud diaboli au'
genza nifi odiorum in idi (! , _
. ) D QV I D E M bene inrellgens Elphe
` V s O:mtuarieni'|'s archiepiicopus,cum ab jnfide Elphegus 6 .
jbus in carcere rencrerur, 86 a diabolo in
gragrforrxaato ec]u&us,multum iam icirfieris una
v v
di o` or _RA'r1oNt Resto .
cum illo eml'us efi`et,ambigere corpi: , reprobine
an boni angeli opera martyrium . Dumqr
id Iibi oendi deum oraii`et,diabolus euanuir.Ill
ad carcerem , coronam rece pit martyrif.
inimici Ieruare homini uitam hanc uolu.
aetern differrer. Sed ipie bonum a quo auet
tebarur,confiderans,iuiam dubitandicaufamha
but,86 dolos . "
Euagrius A D E V A G rium presbyrerum amborurn
: quondam Machariorum difcipulum,dum folira
`rius eremum incoleret,tres darmones clericali ha.
bitu ueniie conitat , qui fe diueriarum hartefum
'effe fimulantes, fuum ? dogma probare nite
bantur,ur illum aliquo eorum peruerrerenr.Catte
rum Euagrius cum fidem carholic aduerfus qu
liber eorum acerrime tueretur ac defenderet , deo
ad iuuante omnes facile fu.perauit,ita ut confufi re
pente euaneicerenr,I nihil aiiudmoliri in eum aui
quem in fide tam firmum cognouerant. '
M A R TI N VM quoqr Thuroneniem epi.;
{eopum,fan`ritari eius uirturibusqa liuens,cm|'|
nis iii: omnium hominum ludificare cona.
tus eit.Aureoenim diademate 86 purpureo fuper
but indumento ei occurrens fe Chrii eff
86 ad iudica ndum mundum deicendiie affeueraa
bat.At )Po Martinus 86 diabolica arrogtia gna
! mfuerudinis domini memor , hand talem
inquit,uenturum Ie pollicitus efr CHRIS T V S,
fed cum omnibus paifionis (quam pro nobis fui..
tinuir) , cum Ipinea corona , txulnerumque
cicarricibus , 86 ipio uiiori fu tropharo cruce,
cum talis apparuerir,eum adueniife creda m,alio_
. .quin lloc ab eo prarceptum cibietuabo` Si
\
>'LIBBR V. I1
bis dixerit,Ecce hic aut illic,nolite credete. Imm
lpiritu: uetbis ueritatis "": dilparuit, Maltha;
nihil ibi luum relinquennptter lui indicem (
aem'.Lucultus acceii`etat,foetultu: abijt,ut nul..
Iam illi inelfe lucem nili apparentem atque imagi
nariamctedas.
. I D omnis mortifera: fraudis artifex Paco Paeomiul
mio Aegyptio abbati apparuit,pulcherrimac foe. abbar.
minar formam : fe fetens . Sed qui libidinisar
ieiuniorum ftigore iam extinxetat , nulla
I1r:2|tni: concupilcentia intelleum occupante, faci
le perlpexit inimici inlidias ,86 [ cruce li.
gnans`,iplum crucis fugauit aduerlarium. .
Paeomu:
PACO MI VS A LTER inscythimona
chu: queti lolebat anno: XI I.uenerez uolupta..
ti: cogitationibus multum le rnoleiatum
86 cum poliremo diabolus puellae 86 forma
Horentis irnaginem gerens , ad genua eius proca."
citer lafcuiendo procubuilfet, iple : dere..
Fcans, atque i ndignabu : colaphum illi in fa..
ciem intorllr, quo itu repulfus daemon
it , 86 illa t diutina genitalium tirillatio cellauir,
quia qui uilibili palpabilique fpecie leduci nequi
uit,ftuftra iam deinde ij: inanibus cogitationum
offuciis oppugnatetut . Magis enim uila quam
cogitata mouent , mulroque magi: etiam ad
rum ulq; admiiia.
S V B E A DE M puellari figura nequilmu: Paternia.
dazmon Paternianum in Aegypti abbac nur tps.
tem,qui Vtis illius regioni: oppido epilco
patum : ,longe quidem dololius , led atque
_ caolabote elt aggrellu: . Cum iam diei uel
_ pct_eii`t, ci in limine monalterij (tanti apparuit
IH DE RATION E RESIS. DIA.
dicen: , feruam fe cuiufdam principis ! nolxitii
If,8 dum ad aquam hauriendam mifa e`et,l1i
am abertall`e,proinde orare,ut iui mifettus noe
illafibi locum intra monaiettj feptum ccedetea,
ne fotte ( manentem folitudinis bcliae ;
rent. Piecate mutua Patetnianus puellam admiiic
86 cum attentius fptalet, formam admira
tus concupifcere cpic. Veruntamen ad fe teuer..
fus,illicitum in pratcotdijs fenfum non fine inimia
ci opera prouenire intellexit , ac protinuse foculo
qui iuxta eral: arrepto torre, faciem puell percui
: omnis mala tentatio c tentatore fimul dif.
ita effugicjncipente igitur peccati mobo,m
dicorum imitanda prudcntia elhftatm ad remedi
um recurrendo,nec patiendo, ut malum cu ra tiis
dilazione inualefcat.
zzmus S E D nequaquam ita uigilanttr fibi eauerac
papa. Zozimus pontifex maxim us,qudiaboli iu ppls
ratione in fornicationem femel lapius , iternm 86
epiuslapfurus fuit, nifi Antidij Thuronenfis cpi
(! opera fe a { retraxi`et.Antidius .
pe(cum forte qua noe id commiifum eii)m ulti.
tudinem daemonum cfpiceret inter fe iatium
de illis hominibus, quos captiofa induione in la
queos mortis impegert,et unum praz czteris glu
riantem audiret quod Zozimum papam annos
a fe fept folicitatum, tandem cum uirgine quadi
coire fecill`et,e ueigio u|Ta,auditaq; ad Zo.
zmum defer: , 86 breui uolupta te :temi
upplicnI metu exterritus,poenitentiam egi t, mula
; dei nceps uixit circipeius , nullam ptorfus
cum fminis confuetudinem jfihi indulgens, ftd
potius dcclinans quantum patera: etiam confpe
xa
LTB ER. V.
umeatum. . exemplo ,8c qui ihr, caueat
: , 86 qui ceciderit , poenitendo refurgat, i.Cor.io.
ita ut ne rurfum corruat. Nam crebtius torruen..
do laguefcere tefurgendi poteitatem , debilita
ri neceffe e&.
P RI ac pene eadem Iudi cuiufdam
n,ob quam 86 ipfe ( ut Gregorius in dialogo ait) Andreas'.
ad ba rifmum uenit,feruarus eli: Andreas Funda epifcopus
me ur is epifcopus.Q1i cum fanimonial quan
dam foeminam fecumcohabita re, fuzz illiusq; con
tinenti nimium confidens permifiiet. Tandem
aemonis initigatione H:imulatus,concupifcere !
- abominatus (: cpit.c die quadam
ludens palma, tantummodo tergum fminae
ter dilcrinxit.Cstter ubi : hacipfa de re di..
abolum fuiieiatarum non iolum monial iam
fed omnes prorfusfminas, : fibi in epiicopo
famulabantut,expult arq: abegit,86 illa foedaeco
gitationis ttatio cum ipfis eliminata prix
rire defiit .Vide hominiquamuis ianioincauta
tonuetfatio , quantum obfutura fuit nifi domini
erga ipfum pietate inimici infidi quam primum _
patuiifent. V_ hun
I D implacabilis 86 irnpius humanigene. ": ;
ria inimicus, etiam orantibus 86cumdeo loquen-
tibus nobis negotium farete audequoquomodo
pote&,pietatis iuptitaeqropera impedire nitens ne
pericitur. Launoniarico Carnotenfi abbati no
utnas agenti uigilias,86 in oratione pofito lucen
nam extinxit, quafi uero lucerna: lumine .
! cuius corde lucet Chri[tus,Ne tamen uel hoc
licerettenebrarum amatori diabolo aduerfus lu.->
tis amatorem Launoniaricum , rurium divini -
DE RATIONE masts. mui.
.,
tus accenfa reluxr. -
Su_Iptus S V L P I C I V S quoque Biturlcenfis epifcoa`
PlfCP$ pus,dum in ecclefia cum luis clericis oraree
ac pfalleret, horrendos circa dmonum Ptrepi..
tus remitusqz audiuir,fed interim opus ml
nime intetmittendo, fortaffeqz ob hoc ipfum imi
_ : orando celare tumultum fecit, magis reruns
aduerfaros quam ab eis territus.
ladmunf R R V I T I L LO S 86 Eamundus Can
? afd tuarienfis Archiepifcopus , qui cum ad
Plf~'P peruigil, iam tandem fomno furrepente
fupinus decubaret ,ita graue pendus impofimm
(ibi fenfit, ut experreua mouere fe omnino non
poH`et,ma num leuare uoluit ad fignandum fe cm
cis fgno 86 |'rnped|'tuseH:.Excutere tots
bus conatus,plus grauitats addi fihi cognouit,ae
que adcout uixam fufficeret fulnere .Vbi au. ~
cem pititum ipfum ut fe dimtteret, Chrii fan
guinem adiuralet, Pcatim dimilus affurrexit, 86;
abeodem a quo dimitteba diclicir, nullum adiu..
rations genus magia timori effe dmonis.
Qgidam I L LA M quoque eficaciifimam contra terr
Nimlaus, tationes precatonem elfe credimus,qua ufus Ni.'
colaus quidam in fani Patricij pecum apud Sco
ad purgarorii(ut aiunt)loca dcl'cendens,ra ;
ta ac tam uaria darmonum tentamenca, tot frau..
des,rot blanditias,tot iras,tot :errores unus upe-l
rauit.Nam quoties ad dominum conuerfus dixit,
Domi'ne Iefu Chrilefl dei uiu, miferere mei' pes:
catoris, totes ab infidsliber euafit. Breuis quid
oratio,fed permult ui rturis, fi fideliter,l arden
rer,fhumilirer exprmatur. .1 ._
. - N V N C maioris ignominia

\
enr imbecillitas inimici, 86 in nobis repugndi att
geaaudacia, fmina rum quorp de illius "
uioriam breuirer enarremus. f'
S A R A in pa rribus Thebaidis abbariffa, cr'
cogitationes eius ad libidinem incitare foleret,dia S?" bbl
bolicae malrgniraris iuggeiio nunquam ur recede
ret tentatio orauerat ied ut 86 illa aifidue oppu
'gnaret,86 ipfa femper uinceret.Iri hoc lao
(: bello per annos rredecim fortiter conrendit.
Sed tandem aliquto acrius impugnata quam ue
fuiizinere poil`et,clamauit ad domini Iefum Chri. = _1
'{um,86 iuperauitinimicum, ira ut oranti appa
rens daemon diceret. Viciii me Sara uicifti .At illa
nihil ibi ex hoc laudis uendicans,non ego,inquit,
uici te,i`ed dominus meus Iefus. Hinc difcamus, fi
quando uehementior tentatio ingruerir,orare fo.
licitius,86 quoties uicerim us,uic'totiae Slori deo,
non nobis tribuere.
THEODOR A Alexandrina femel ! _
commiffi adulteri confcia,l'e iam indignam mari ,
Jtali thoro iudicarat,86 uiro monachor ?
nulli quod femina eiercognira fub nomine du'
Theodoti latens commanebat,in multa uirae au
cerieare deo feruiens , ac peccarum iuum I ugens,
Caeterum diabolus ut illam maiori triiitia op
preiam ad defperarionem impelleret, ei appars,
_adulrerii crimen exprobrauit, fruiraq; illam fat!
dixit eo quod tam grande ueniann
promereri non poffet . Ipfa uero nequaquam de
miiericordia dei diiidens , curp _Ie cruce fi naiet,
tam manifeii rnendacii aiertorem ena ne ce re ut
fumum coegir.
' R V ille mariti eine Iorma,blanBadnn
... .__...
I
DE RATIONE RESIS. DXA.
~ditiis afentationibusrp ipfa m`allicere ! , (;
i us orans,uel potius urgens, ut domum redi..
ret,86 cum nec fic doli fucceffiffent, ferocium cath
beluarum imaginibus,ut a monafterio difcederec
terrere'contus elt.Sed 86 hoc incafI`um.Theodo.
ra enim ian l`upra firmam petram fundata `, zum
ad uentorum,tum ad flumnumtimpetum itrmo'.
bilis,deo humiliter fupplicando, talem ; uifi
onem repulit,reiecit,in nihilum redegir.
N inquieta et indefeffa maligni
Eadem tate ueteraror dia bolus ne quod adhuc fraudis gie
nuinexpertum dimitreret,multo fripatus comi.
tatu,ac maieatem quandam praeferens acl illam
86 cum ab omnibus quicirca eum'er."ant,A
'uenit ,
plurimum honoraretur,iplam quocp ut fe adora'
ret iuH`it,nolentem uero,86 quod unus deus ado,
tandas effet clicentem,flagellis uerberauit. Cu nq;
illa ne uerberibus quidem caederet,ipl`e fremens et
indignansabiit,patientia uifus fminz,con:au
; fuperatus.
Eadem P O S T R E M O , ut [altem uel ad auaritiaa
uel ad gula: uitium incaut traheret,hic auri maf.
fam, illic canirumuariis dapibus plenum ei apa
parere ecit.llla autem prtefentifimi contra :
tenramenta remedii memor,crucem del`|'gnauit,et
diabolilaqueus diifipatu e&,tantumqr in camp.
fecit malignus,ut quo magis illam tentaueriit,I eg
_plus fibi confufionis compararit,toties uius, nu
qui ui&or.lgtur quae femel correrat,ira ferrer.
: ut nullo deinde aducriarii conatu euerti
potuerit. Ob quod qutum receperit mercedis in _
de conietftari libet,quod qua die uita decefl`erat,in
uiiu abbati apparuigad thalamumgloo
\
'_'l.IB1'.R 'V'. -- :-r cri _ 1
:tiofe fublata, ta ntoq; ; fulgore radiant `
ur peritringeret oculos intuenris.
A giam Antiochenam,86 diuitiis 86 ge. _ \
nere 86 impudiciria qondam nobrlem foeminam Pfhgll Y
: legimus,86 (quod prius ! idololarriat er
tore natam arq; adultam,Sed poitquam ad Chri- . vect
Ptum fuit cuerfa,pauperem,humilem, pudicam,
I
86 omni inter ; probitate przfantem. Han:
F ergo conuerfionis (: initio , mammonae (
eus adpriFcinas reuocare fordes rali uerfuti loquio
| Yrtauir,no&u ill adie, Opes,inquir,gbus affiuis .
' o Pelagia,dii patrij quorum ego nuncius fum, ti.- '-1'

bi fequeris.
86 tu Illoa
nuncramen 86 crimen
illis reliir nefciotibi
quemre ~ _ L '
V mittere,fi ad eorum cultum redierie , 86 hoc i nfu..
perpolliceti crede, tantum priori opum beneficio
'addiruros quanto magie ipfa nequeas optare.Fn.
: deprathendit doloa mulier, quz iam ueras di.
uitiaschriiumeffe nouerar,86 cum crucis in peu
fignum : manu: impreffifet,
ufilauit in fuaforem impieraris, 86 tam facile ab
git,quam (: puluerem uentus,tanticp illius_p
-miia fecit,ut continuo ea ci habebat ,
P :indigentibuserogaret,Et quoniam deo n mam.
mona: feruiuit, zternasque ! pof..
: meruit.
I V L I A N AE uirgini iam pcenis pro Chriii go
-nomine affecter, 86 tantum coronam rnartyrri in ` 'i
carcere , Beirat diabolus formam angeli
: gerene,appa ruiffe feti' arq; dixifi`e,Chrifii-'r
ubere,ut illa potius dijs genrilium factiiicaret,
~in cruciatibus deficeret.Obupuit Iuliana rali nu
:io,86 lubirane qui nam eiIet,a deo ( in
' te

": DE RATiO.R`ESIS.DIAB.
dicari poll: ulauit. Mox diuinitus inlpirata, manet'
illum appraeliendenguinculis conl`trinxit,uetber
busqt a ecit,uoleute do,ut lceleltus ea
dem,cui dilfuadete axlua fuetat fuppliciorum pro
Ciirilto patientiam,lupplicia iple perferret.
Margate M A R G A R I T A M etiam uirginem
la uirgo tormenta carceri mancipatam,tetribilis draco la
te patentifaucium hiatu ferociter inuadens deglu
tieratVeru'm ubi illa fignum crucis , dra
co ctepuile uifus elhquaque crepuera r,uitgi nem
uiuam fanamque euomuiii`e,l`icuti euomitus a pif
lone.:> ce topheta iegitut. _
. I T E V M idem in lpecie humana appars
imponere tentauit.At illa per capillos apprathen
lum humi alii'lir,86 cum qua:retet,cur ram inferi
_fus infelusq; Chrilti cultoribus eii`et,accepit Ca.
f codzmonum proptium ac peculiare elfe, in :
odiiqr facibus accendi erga eos qui laluandi lunt,
cum pari nonpolfint,-ut ad czlum unde ipfi cleie
iti lunt homines ttahantur . Semper ergo eos ali..
quid ttare moiiri : eli , quo iuliriz
operaimpediant, 86 innocentes ad peccdum pro
uocent. Sub hac dimilfus euanuit,illa ad ma rty.
rij palmam gaudens petuenit,tam diaboli uicrix
- quam tytanni`
-' S D nec Iultinam uirginem Clyprianimagir~
lnftina il' : przigicp peruertere ualuetu nt.Cum em
_
so
: iuueniseam arderet, 86i`pl'a iam Chrilio
iunta mottalin liominis nuptiasrelpueret , dse..
monem mifit Cyprianus, qui animum ad ll*
bidinem occulta carnis ritillatione i|liceret.Re atx.
.temirifea teuetlum, cur mouere nequiue.I
rit, interrogar, 86_audi_t_iit, iigno _crucis petttttirf
_,T .

. . ~ aeg'
: eugiie . ergo : nequiorem illo,
qui uirginalem
luinam formam
accedensf, etiamhabitumque
ie ficuri illa indutus
uirginitaad,
rem deo.uouiil`e dixir, proinde perens, ut i non in
focieratem, (altem in feruitium reciperetur-. ;
prua igirur poil: dies aliquod caprata occafione fu
penfo tritique uultu dubitare ie air,ne uirginita
tcm feruando offendant potiusdeum , quam ali.- _
_quid promereantur . Scriptum enim effe , Crei'ci Gc i;
te 86 multiplicamin , 86 replete terram , indeque
in uereri teamento Ianiifimas mulieresldeoa
que gratas uros habuiffe 86 filios genuife. Coe.
pera: Iuiin animus iam nutare, ac de uirginita
\ ris propoiit pene ambigere, mox ieipiam repre..
hendens . C H R I S T I nomine inuocato cruce
fignauic , 86 daemon crucis uirtutem non iuiti_.
nens,efl`ugir. '
' I TE R V M idem Aglaii formam affimulaa Baden' 1
_tus,no`u ad eam uenir,86 nunc blandus_,nc mi.. .
nax,ut iuo confentiret perijt.Sed eodem quo
>prius: modo ab ea fugarua abiit . Deinde
uirgo alris atque alis,partim diaboli, parrim ipfia
' us magi-conimentis tentata, cum femper cruce fe
munirer , femperiuperior euaiir . Quam rem` ui,
dens Cyprianus, 86 ipfe CHRISTO credidit,86
_una cum illa martyriu m.fubit,fidelis fac'ius,quia
I fidelibus dzmonia przualere non poie lquido
cognouir. _ " '
_ r\ere,i`ed
E V P iirpis
H R Anobilitarem
X I A Romana uirgo nobilis ge
menrs humilitare fue E :
perans,cum fein monaierio apud Thebaidem in -xfa : .
clu iiH`et,ne feruilia quidem opera a aliena pura
:Y-barJl1lAl_l'l<8 #tuti _eius pfeguciii
tt x)
lik ne 1AT1o.Rts1sTN. .
Arrxoleiftia propofitum turbaret,ad ha`uren`d aqu
Ie mclinanrem in puteum praecipitauted ipia in
de fana a foribus eduta,ctebrius aquatum ire coe
pit.Iterum illam dum coquinam faceret,in_bull.
entem ollam impinxir,fed ipia bollore illo lume.
fa&a,non laefa,nihilo iegnius coeptum opus pere..
git . Rurfumlignafindenrem in latusimpulit,86
ipfa obliquato iecuris idu pedem fauciauir,breui
32' . ramen curara,mulro promptior ad iubeundos la
bores acceiir.Deniq; nullis infeitationibus,nulla
inimici iniuria ab humilitatis officio auocari po.
ruit, Ita
Vfetiarn uiris tandem
miracolosa Iuperatisq; tentationibus
operationeiniignis fuit.
A C ne plura de hac re profequi longum
Exhorta
tio
Iunt fatanaeartes,l1i doli,h:'cc tendicula,ha: ad deci
piendum fra ude`s arq; fabric2,haec prrerea illius
tetrificatio,furor,iaeuitudo,immanitas,ita ut ne.
mo tam prudens ac tam fortis iir,quin uel malicia
eius capetetur,uel ui iuperarei,niii uttq: compe
: dominus,alligans fortem,86 _uafa eius diria
iens,rentari quidem nos uolens,non cog, 86 pro
ari,non uinc.Ille dii taxat uincitur,qui dedere fe
`rnauult quam repugnare.Nos uero ne quando ad
deditionern , cuius comes eli: interitus , aut
' aicu aliquo inducan1ur,aut rrahamur iniuriis,
Ici imbecillitatis clamemus ad dominum,
`pofcamus , oremus praiidi, 86 non ferro,
non folIa,non
niamus,fed uallo,non_ : ambitu
7itat'e`,iuftiria,pace,fride, nos.
fpe,ch mu
ra
te,c=eterisqt uirribus,dicre A poitololnduite ;
. armaturam dei, ut poiiris Paare aduerfusiniidias
I<Iiaboli,quoniam non eic nobis collutatio ad_Uf
iuscarnemf ianguinem,ied agluetius primi?!
I
LIBER.V4 V.' - ,
86potelcates, aduetlua reotes tenebralse
' harum , contra ipititalia nequitiae in catlelibus.
` Proptetea accipire armaturam dei, ut pollitis
fiere in die malo,86 in omnibus perfei icare.Sta
ee ergo luccinti lumbos ueitros in ueritatc,86 in
duti loricam iuli:itiz,86calceati pecles in prarpara
rione euangclii pacis, in omnibus lumentes lcut ~
iidei, in quo poifitis omnia tela nequiilimi ignea
xtinguere,86 lalutis alumite, 86 giadi_
um lpiritus,quod eli uerbum dei,per omnem ora
tionem 8_6 oblecrationem, orantes omni tempore
in fpiritu,86 in iplouigilantee, Si licinirui mi
litabimus, uincemus 86 donatiuum militia: no.. '7
Rr : 21 regnum.Iacobo qaoiiolo dicen ~
. qui. luifert tentationem
te,Beatus uit .
, quomam Iacoiml
cum probatus fuerinaccipietcotonam : , qui
xepromilit deus diligentibus le. _
I \ I ' fr l

De perleucrantia bene agendi. __ 1 - - 1'


Cap. VIII.
SE D in omni bene beate@ agenda: ": in.. _
iiituto, ciare nos nobis ipi: decet.Nc hoc,
nunc illud uelle,leuiratis indicium . Multi
de ordine cletical ad monachalem tranlmigrant,
n0nprofe&u:deliderio,lednouitatis.Mulidomi if
muta nt,luimet taedio,non loci. Multi uero(et
_id detertmum in coniantiae genus efr ) rum diu .~ _
iane uixerint,ad uitia delabuntur. Nos ledig _#J
Klo deuitantes , lemel boni alicuius exetcendi
propolitum lancio alliance lpiritu artipuerimus,
temper idem limus,eademtp animi alactitate cur,
:smug qua cpimun Vian: nana damit;
` CI il
: DE PERSE. BENE AGBNDI.
tibus : -cauendum , remittant gradun
quam cufandum ut intendant. Nullacp cettior ad
finem ufque perleuera ndi ratio e[c,quam uitibun
:equate onus, ut quifque non quantum ferte po.
teil: fumar,fed perferre.Huiufce tei nunc fubijcica
mus exempla. I
Enoch T RECB N tosfcxaginta }; annosui
ocnw : 86 ambulafe cum deo dicitur , atq; ob
' id non apparuiie quia tulit deus. Dignus gp.
pe uifus , qui tg mdiu corpus fuum ab immun. '
diria cu&odierat,ut cum corpore fimul transfetrc
tur ad paradiium. ,
Noe NOE ITID EM CVM deo ambulaife
\
Gl1" fertur, iui`tus perfeuaque fuiil`e,gratiamqu in.
ueniffe 86 ramen quingentotum iam annorum
etat quando coepic atdificare Arcam , iexcento.
rum quando perfecit , nongentorum 86 qunquaI
[num 8 quando uita defunus . Itaque tam di.
- ' urina innocenti, fidei , fpei obieruatione meruir
[ coniuge liberisque 86 nuribus mu ndo
pereunte faluati . Ex quo ! iure arguendi fum,
qui cum ne decimam quidem fummze bu
ius uiuat-1t,i n exercendis :amen uirtutibus minus
t conianter ie habent. '
'Abmm A B R A A M centum feptuagnta :
Gene. as uxic annos, Ifaac centum oagintmacob cent
UMC 'quadraginta i"eptem,om nes tam deo chan
uc eorum deus dici uoluetit , deus Abraam,deus
Iatob , Certe nifi ab ineunte
ique uitz exitum iufitia m pietatemque colui
fennnunquam ad tanta: dignationis culmen pera
ueniiient. At nobis iiidem in uirtutibus
'-angl faculta: tanto quiletn ; tnaiox !

'LIBER V. .|
=1rita breuior,86 fic repente deicimus.
`I A C OB VT de illo adhuc plenius explice. ,
mus, ad Laban auunculum fuum uenit , ali.. Gene.
quam ex filiabus eius duurus uxorem. Seruiuit `
! pro Rachele , fed Lia data eli.
Seruiuit alios feptem , 86 Rachelem accepit. Ser..
: etiam annos lex , 86 ualde (: e pecu..
dum eruorumque copia. Igitur quoni am uigin..
ei annos perfeuerauit feruienglo tali rerum (uc.
otltus .
M YSES CHA RITAI`Ein proximos Mayr
pietate in femper prftantiffimus , 86 Aa- Excdilq
ron facerdos a deo eleus,quoniarn lngum '
fuarum rraum femel peccando ad aquas
conrradiionis interruperant, populum I lrael in
promiliionis non induxerunt, Qxomwo
nos terram uiuentium intrabimus,qui non iernel
! frequenter peccamusf.' L '
PECO A V E RA T ramen 86 fanius Da. ,
uid. Sed quia poli: peccarum quod poenitendo de- ;
Ieuit,l'yncerus uixit,non minus deo placuit quam
fi omnino non pecca1'etJgitur fi quo forte "; di
uerticuloiui iter interruptum fuerit, turfum
ad illud per pnitentiam reuertamur . .
am autem reuertendi facultar interdum morte
praeciditut, diuertere periculofilimum eil: conti..
nuare ( tutilfimum.
CONTINVAVERB
muel, expro l1etisSa
Nathan, Elias, Elileus,Il'aiasp, { rcogpgft=
as , Iezechiel , duodecirnque alii. Ex tegibus
Ezechias, 86 Iofias , nifi quod Ezechias opulen
tia : olentione deliquit. Caeterum quia a
._leo.puninul
'_ multat
gltnuntiationcm
` it ;
ll] Y

DE P`ERSl~'.\E.> BENE AGEN.
tu1it,mul&a ad poeros dil:u:a',ip'l'c pacem habuirr
quamoptauir, ufqz adeo expedir repente
4 _/ ' te fel'e,86 uitium uircure mutare. : -;
Qhflfil I N euangelio dominus nol'_i:er piis atio
_ nibus nos continenter inhacrere monet ,dum ipfe
turbis prdicare non ceat, dum uarijs languori-.
bus ; curare non deli nit,dum dies quadra. '
neq; comedit,neqz bibit,dum in tentation.. _
bus perdurar ,dum in oratione perno&at,dum fu
os ufqc infinem diligit , dum }; perfecutonea
-- ufq; ad ignominam crucis atquanimrer tolerar,
\ _ nunquam ab exercitatione uirtutum , uc
Matth abea nunquam quiefcendum eie doceret,dicens:
I ' " Non qui inccperit,fed qui petfeuerauerlt ufqz in fi
* nem,\aIuus crit. . .
ham IO H N N E S Baptia eius praecurl`or,quia
Bamm perieuerauerat in abinentiz propofito, nunqu
opipares cibos uentri fuoindulgens, nunquam ui.
num aut iceram bibens, nunquam mollibus in.
dutus,aH`idue in deferto baptifmum przdicans,iu
turbas ad fe confluentes docensldcirco pfi..
us domini teltimonio plus quam propheta dici,
eur , 86 nulli inter natos mulierum pofhabendus
cenie. Denicp tt cantat uis: Herodis impro`
bitas occidere potuit,terrere non potuit.
- P O ST dominum apoftolidifcipulique
Al_" eius perfeuerarunt, illum fequendoilli obedienI
.Plf1Pxl do, fpiritumfanum per illum a patremittdum
` xpe&ando,pe_r orb ubiq; baptifmi gratam an
nunrido,nec unquam deficiendo,doncc quocl an
nuntiaueranr martyrio confirmarunt, morient
priustacres religiis ylfitar. : hi gd orresi
; magno aio uiri,rtoprimir9 :
U _
L IB ER V. ;-
ft ur do rclio iugcrr. Petrus etiam fe illum
noire negarc.Nc quisitaq; (ibi applaudar quod Matth. 16
firmus fir,ipfa pcxlcuerandz' firmixudo non a
bis,fd dco eff.
. VIDET aurem dcus bam' opcris in nobis afc
f 86 cxercendi przfa: facultatem , exaudir pre Deus.
s,86 confummandi auxiiium , Ncgociari !
uolcnribus commodac talenrum, folicitc lucran. th ' ..
ccs ba:,ignauitcr torpenres damnat . Iraq; fum- - Ma'
mopcre enitcndum cihut fempcr aliquem quall
faciamus in iis qua: nobis deo credira funr,86 n `
quam ocio nos corrumpendos rradamus. Qn' fug
per pauca fidelis fuerir, uper multa conruetur,
86 intrabit in gaudium domini fugcleicp beati
:udine perpetuo pcrfructur.
I L LI quidem fidelcs fcrui fum' ,qui in fcrui.
do pcrfcueranr.' Perfeucramibus aurem mifcrc
dominus 86 commodac . Mifcrcor :urban inquir, .
quia triduo iam pcrfeueranr inccum , 66 non ha.. ,
bent quod manducer.E:d|mmerc eos no!o,nc de- '
ficiant i n ua.Sic ergo dominus pcrfcucrantcs gra'
tia fua pafcir,ur deficcre non finar,imo ut abunda
re facac.Nam86comdrun:inquit,6omns fa !
:uxarifunt.Ac ne quis ad uita pcrfeioncm fihi . _
nihil : xifimr.Fragmnra multa 'fupekug
runt,non`a ab apoolis colligcnda.
' D VO CAECI S ECVS ui fdntcs,cum
pof Icfum clamicarcnr mifcricordiam imploran.
do,incrpabanrurutcaccrnt.Atlli magia clama
bannpcrfcuerarr in clamoribus piis, 86 qd _
uolebant afecuti funt.O conantis i nconcuiicp
animi uiros',quos non mraxit obtreario multa;
xab inuocasioncialuaroriiigci accdir. Qui ficus-.L
Cl
/
IG DE PERSEVE. BENE AGEN
non ceifarunt anitatem petdo, ita irnpetrata n
fuerunt ingrati,dicte fcriptura.Et fecuti funt .
Sie peccator fi deprecando continenter clamaue.
xir,appropinquabitut audiatur,auditusillumina
_ 1bitur,illuminatusal'i`iclue iequeturlefummon pa
Paul, Pri flbus ed aieu, I .
mus " Q_V I de lauloprimo Chriium eremi
.ut ' Cultoredicamcbic deo erurens perdu rauit,trt de
cxto tatis anno quo fol? defertu adijr,
` ufqt adcentefimum 86 decimumtertium, quo ui..
ta deunusefhhominem non : . tam
diutina tam pti propofiti ctinuatione meruit (ue
luri Elias propheta ) diuinitus nutriti , coruo pa..
bulum homini quotidie deferente.Meruir ab An
Ionio fepeliri,cauata aleonibus terra.QJodq1 oa
um maximum e&,meruir ab angelis in catl, ier,
l'|,tefte Antonio,qui hoc oculis uis confpexiffe
a`irmabat,Cuiusquidcm merccdis magnitudin
.t ' quifquis ctebro fecum cogitaucrit,nullo unquam
' ipiritalis uitzlabore grauari poter1t,niquam laf.
fitudinis tardia ientiet,tantorum fpe pratmiorum
ufentatus.
Antonius A N T ON I V S quoq; cum ptimum 86 ipfc
abba: folitudinem inhabitare decreuiH`et,ne uerberibus
quidem daemon abPreri-'eri potuit, quin quod c
perat perfequi pgerenperfeuerauit iraq; ab
uodecimo atatis usc anno ufqr ad centefimquig

tum,quoin domino geuitcui feruierar.`Angelorit
ortitus gloria m,quia in perfeuerdo datmonum'
conremoferat iniurias.
EI VS difcipuluspaulus fimplex, cum f reci

fmpx pi poiulaiTer,86 Antonius ab eo difcedens, :


triirer,exptctari refpgnitun iuffilfentoto triglu
~"<rlr_T ' " 'W' ".

_ _ L 1 it v. .
ante ianuam periitit , plus moraribidem trau..
x'us,nifi Antonius ii : eius conlanriam fe }:
"tem arbirratue,illum intro admifiil`er.Hoc exem..
glo eorum fane arguitur ignauia, qui : ha
itum fumere uolentes,niii Btatim in collegium re
cepti fuerint,indignantur,mui`itanresqi abeunt,
86 priufquam de ipfis periculum faum fit, ea re
quam petebanr,fe indignos oendunt.
uero haec idem Paulus muito eti c
antiorisperfeueranti fpecimen dedi't.Namlin. ` '
0. gua quandoq; lapfus,cum fe erraffe aiaduertifiet,
etienne filentium feruauir,donec fcilicet fe iam di.I
diciffe credidit,quid loquendum,quid tacdum ef.
i`et,Si cui difficile faru uiderur parte aliqua diei ex
rnonalrico inlituto filentium cuftodire, confide
rer quanto diificilius fit tres nihil cuiquarn
proloqui uoluile.
SYMEonemSuforionis filium tredecim annos Symeon '
nat, adilfe Timothei abbatis monafreri fert, monache
86 mbnach fe profiteri uelle dixil'fe.Cu nq; n ef..
fet admiffus, quod ea atar leuitatippior uidere,
ante o&i:cidi`e,86 ita dies ; fine cibo ac
perfeueraiTe,ibi mori parat,nifi quinta de.
`m die receptus uotum fu impleffet. Stupte ab
bare :autam i_n puero animi firmitat,quta raro
in fenib9 : ille Ptabiliratis praeludio,fic re..
liquam atratem egir,ut in omnibus mirabilis eua
`deret,86I fi cuna uera funr, que de illo dunrur,
nemo unquamcorpus fuum acerbius alixit.
MVT! VM tamdiu,p foribus monaerii rog Mutius
gmanfife coni,at,ut contra confuetudin una abba. __
cum oenni filio in ordinem monachor recept?
'i|'.In3nl2ili ii,=sfii>,rfs!srs'!ffPPff
uf DI PERSB. BENE AGENDI.
quod coenobitica lex uetabat.Ab eo enim
Nimh 7 baturqui 1gm rat,86 qui ait . Pulfate 862
aperietur uobis.Neq; hoc fecit quod a filio 7
Luz tari non polfet , led quod limui cum filio laluati
ri optai'et,maiens illum lecum offerte , Ef;
telinquere mundo.
- Efllpacomio quidemabbati prattercaetera,cu
Pacomus rz fuili`e legimus,i'i1niores ad perleuerandutti ex
abbas.
i.C.or.s.
hortari.Ftultta aiebat eos ad brauium falutis cur
tete,nil`i liccurrant ut compthendant . Fruta
cum holle conH|`gere,nifi fic cettent ut uincarit, di
;,'rim, : Apolrolo. Noncoronabitut nili qui legiti. '
me certauerit. Legitime autem certaie effe , cet
tando non defatigari.
THEODORVS iraq; eius difcipulus, profel'.
Thd fionis fu initio a matte multum ut rediret lolici.
mmf tatus,nunquam all`enlit.Attnlerat illa ab epiicoa
us' pis literas,quibus teddi libi fili ptcipieba tur.
Hisqt obfequicompull`us,abbas difcipuio difce.
dendi potetatem fecerat.Caeterum iple omnibus
praeferens Chri&um,nec egredi de monalierio uo
mmh., luit,nec lalteni : olendere mntri.Ne fcilicet can.
dalizantem oculum quem a : iam proiecetat,rur
fum quattere uideterur. Perleuerauit ergo in mo.
nalierio,86 fatus eli: dei fiii9,q mattis elfe .
francfcg ET beatum Francifcum iple quigenuetat pa.
ter,infeni'o admodum animo petfecutus ePc,nec ef
` ficete potuit,quin ille licuti coeperat,polc Chrilii
ire perleueratet.Verbeta tur ergo Francilcus, de
` fpoliatur,contemnitur,86gaudet quoddignusha
bitulit pro nomine Ielu contumeliam pari . Et
quoniam oiiia aduerfa lubire prius paratus eraf:
quam a propolito difcedcre,inox uirtutum opera
:~r.rEn
Y @ione uiracrp fanirlate ,
ta pi'fei,u 86 ter.
ram fui fama replerer,86 gaudioczrlum`
T HO M A M quoq; Aquinatem de monate Thom
.ro prdicatorum ui tracfum , 86 domi clauium, Aquin: .
fratres eius ut a religione reuocarent, biennio fere '
`tenueruntzsed cum ille }; minis rerrererur,neqe
blanditijs allici poiI`et,netp mcretricul quam ad
inrro`mil`eranr,laiciuia deli niri, dimiius ad
` monapcerium rediir, ac fol , qui diu nube te
. \`tuslatuerar,mox ferenato carlo irradiare terrain
ncipit,fic ille relicfis fratribus ac domo, illumina
ecclefiam coepit,`86 morum 86 ingenti 86 !
me nitore,Nequaquam ad Vtamtam graria: claritu
_dinem p`erueniH`er,nifiet|'am nebula 'frarernar ; l \.
4tuiraria circunfeptus
firmus,in currere perfeuera
rentarionibus il"et,in.pro
inuitus._ . iff~ i

_ I LL A quorp duorum perieuerantia,_in pria lohn


mis memoratu digna,Iohannis abbatis 86 Pefii zum
Ierernirae.Hunc(ficui:a Caiano relatumeH:)xl.a,n p|;,'ma
_nis quosin folirudine eiregeratcomedenr fol non , ` "1
uidit,quod occafo ditaxat fole ieiuni ioluere c.. `
rfixeuiier.Illumuero nunqu : ep qd _
nunquam
magno omnino
iratrum in iramY
numero concitatus ,aliqs
priideret,Qxaerer lic:t` ":""" "'V,
qo fontes caicigarir,fi nunquam irarus fir . Neg; ".
enim fieri poteR',ut in multitudine a liquian '
.peccarirf.'Huic re|'pondebimus,quod ne delmqufa
rel quidem iraitendo caiigandi funt,ie<:l
;. proprium noter: eihcaigarionis procleiM
[e,1'n altero uirtus,in~altero uiti eff. Sed 'cur in.:
quiet in fcripruris deus iraici dicatur,fi ira ` _rn
.eiflrafci quidem deus dicirur, non quod " F, #_ _
quia dum iuie punit, irarua ui_dcarur . " _

am or Pense. tiene 1tC'Nnr.
autem ac prfidi punire cuenit ut iuuet,I non im
Ici ne noat,Qrod autem 86 ille iuuetur qui pu
- `r1itur,hinc patet,quia impunitus plus deliquiiet.
86 ubi plus ( ei.',ibi grauioris exaio
eil:.Hoc quidem modo Iohannemhunc nunquam
fuiieirarum crediderim.Alioquin Ii peeeamem `
fratrem
nunquam
. . corripuii`et,ii
nullo
_ : 2._
fr _ nere affeciier, trato nocennor eiIet.Malum enim
! quantum in ipio eic,praecidete debet,creice
!e_li_cctia iineret.Iratp,ut eode_ unde di_greiI`us fum
aeuertar.Semper eandem animi lenitudinem Ier.
_uaii`e ,nocr;_omiiia_t_1lelinqifirium aiadueri`ione,ma
gnum at magm uit.
_ius ~ _DE ELPI D I O quoqz abbate memorip.
. dirum ei`r,quod per quinq; 86uiginti annos
Sgam Ie adoccidenrem uert_enr_,i'emper fere ors,
v I `
_ illum cuinomen oriens , xugiter contem plans.
I\on ": nefas : retro afpicere , ii bijpii
uoluir imperare, ur cum corporis appetitum ab
~ _ns _etiamlicita
icitis cu o iter. erant,refrenaiTet,faciliusY abil
ATHANAELIS ETIAM Anacho
Nathana- . quam conans in
ancho ritz . perfeuerando animus
fue
im , eo intelligi poteit, quod iemper clauius uia
xit, epifcopos ad ie uenientes teuerenrur excefa
pit,abeunte_ ad lime_n uiq; officii ; pfecurus
eit.Neq; ut inde pede eFferret,ca`llida (ut alibi dixi
" mus)diaboli euocatione induci potuit , ficque fe
\_ ptem 86 rriginta perfeuers annos ,elatus inde
egrinfus eic,86 corpus parirer cellamq; relinquens
in iorrium receprus eic beatorum.
. ANC laudabi|em,imo 86 neceifariam pf'
ueranii itabiliratemniec fantis forniinis geiuie
_ " _ ' !!! .Vi ' T
monftrabmus , minimeu
que conuenire illud quod dici lolet . Vatium
86 mutabile femper foemina. _
_-.A N N A PHA N VE LI S filia (ut`I/uca: Anmpiu
tradit)-annos leptem uixerat cum uito,quo defun nudi,
o ad quartum ulque 86 otuagelimum aetatis . _
fuse annum uidua permanlinlempercaltitat ler, Lunch
uans,nunquam de templo dilcedens,|1o&e acdie
; oblectationibus intenta.Hac perpetua pri
propofiriobfetuatione digna Yeualit , qua lpititu
lancio afFlatetur,86 multa prophetaret,imo
illum quem prophets uentu-rum p-raedixerant,
ptaelentem cernerer,86 !um elle mundi lanzaro
rem,palam confireretut. Perleuetando igitut adi.- .
tu: ad IESVM comparatur,ut ubi iple eli, ibi fit Inhal
86mini&ereius- "
A D quemeri Chananaea muliet in evangelio "
c1amatdicens,Milerere mei domine, 86 'dominus Chan?
'tacet.Etturlumilla.Adiuua me. Relpodet ipfe. _
Non eli bonum lumete panem filiorum 86 dare at }
canibusjlla tam inlat 86,utget, nec dedignatut
canbus compara-ri.Sed86 eatellieduntinquit,d
niicis quaecadunt de menla clominorum. Qriaer
go 86 petendo 86 humiliido lele perleuerauit,nee
lilenrio reprelifameccontumeliacfula,m-eruit au
dire.O mullet magna fide: tua,fiat tibi : ),
Magnam fidem indefelfa lupplicanti: probauit _
nlI`iduitas,quae li lemeluel iterum repulla celfafa N '
et,profecto net; magna fidel elfe diceretur netp
quod petebat impetraret, :1 :
M A R I A quocp Magdalena ueniens ad_m`oa }
nument uiditlapid reuolutum, currir ntiare daltna
i`lilcipulls,86 una cillis rcdit.Moxei: recedcruib @lm wl
rn DE PERSE. BENE AGENDY.
pfa permanet 1, am.
gelos,fed }: uifione contenta, loco redit,
Hexe deiiiitolius ergo domini deliderio toa
ta atdens,pri ma mortis uiorem uidere meruir,
quem ne cazteris perleuerantius quatiiuit.
S A in Scythiotico uirginum monaiero
Sara abba abbatii'`a,iuxta quod Huuius mollitexI labens :
.
fpcuisqi limpidusaquis intuentium oculos mira
amnitate detinere folebat,cum ta ntam in eo cer
nendo iocundiratem effe audii`i`.et,fibi;'pii imperaa
uit,ne quando illud al`piceret,nequam ex cape.
ret uoluptatemjtaqt annos fexaginta quibusibi
uixit,nunquam adi)'t,nun uam ramp
. luentem Fluuinm uidit,ut potiue umen illud
' ' uidere digna ei`l`et,cuius impetus ltificat ciuitat
P1~4f dei.Et quoniam in cauendis terrenarum rene oble
' atiunculis perfeuerauerat , caeleiium feiicitat
- perenniter pofl`edit,aeternis digna deliciis,quae bre`
1,xhm ues petiturafq; iemper coi'itempi`it.S D quid fin
liu." gula repettes exempla diutius immoramur .
enim feculorum fani fancfacqt ad ipfum fa .
tudinis culmen in boni: opexibus perieuetandop
uenere.Alius alia uirtute magis excelluit-fedqunui'
quifqt in I'ua uitam finiuit.Nii`i bene ac rationabi
liter inchoata ad ultimum ufq; deduxiiTent,nec in
-
clioaie profuiil`et.A cuodia matutina ]; no
Luca:
tem fperet Iirael in domino,ut quod fpetarit, ac.
cipiat.Seruiamus in fancftitate 86 iucitia cori
ipi`o,om nibus diebus nocris,8 mereblmur audi
Idenmz. re,VoseP:is qui perma.niii'%is mecum in tentatio.
.-_.
nibus meis,86 ego diipono uobis , iicut difpofuic
mi ' ter meus~regnum,ut edatis 86 bibaris fu
per meniam meam in regno meu 86 iedeatig iu.,

,.
'
l ~ " v.
P r thronos iudicantes duodecim tribus Ii',
Qiod fi tanta: beatitudinis gloria remunerantur
- in bono petfeuerantes,` qua: nam tanta mentis in
nos tenet,ut uelimus deficere t tum prfer
rim deficientes ad contrariam beatitudini miieri.
am deuoluantur. -
S E D ille quo non erat in filis Ifrael melior, ga S
polremo pruarcatus eli, ab eod deo a quo elw .
&usfue'rat,rgnoindignus iudicarur, 86abinim " ,
cis occiditur. Roboam una cum populo cui prat.
erat,in uiis prophet: Dauid ambulaie dicitur,
rnox deinde domini reliquile ,ob quod a
Sefac Aegypti rege capri , fpoliati , in
redai iunt,dicente domino per prophetam. Vos .
reliquiiime, 86 ego reliqui uosin manu Sefac,
Rex quoqa Ioas Ochoziz filius ,quamdiu uixit
Ioiada facerdoa,a qua unus fuerat, rec"te aclaua "
dabiliter fe , eo autem defuno ad idola de. *'R' ll
clinauit,86 a (: fuis intere mptus . Sed 86 I
[ leuis inconlhntiat , nifi eam a:ter "
nis etiam addii fuilent fupplicijs.
QV A N melius cum illis acum effet(l'i Pli~,2
zur Petrus apoolus inquit) non agnofccre uiam
Yiui~l:itiae,quam agnitionem terrarium conuer
ti.Propterea quidem et Paulus Galatas dementia: C I .
aceufatdicens. Sic eflis, utc fpititu coeperi. Ibiad
tis,nccarne confumamini.Et aclid quod
bon eit perieuerand hortai,86 :|it,Bom`i : fa.
cientes non deficiamus , temporeenim { mere
mus non deficientes . Idem ad Theialonicenfes, Thm'~l
Nolite deficere ing: benefacientes Et ad Hebrapt "
osjn gfeuerate.Et in Ecclefiaico fcril Ech- S
ptum,E&o firmus in : domini, - ~ ` '
uu
". DE PERSEVE. BENE AGEN.
A H AEC E S ergo columna Iachin,8C :
s.Rz.1 Booz,id e&,firmitatis 86 fortitudinis, quae epiflry
lia liliorum malogranarorumque fu&entant,qu|a
firrni ac fortis , fummam conferuar uirtutum
quam femel amplcxus fuerit.Hazc }: talarig :uni
ca fiue , capite ufque ad de..
mi`a.Hc efr hoize cauda , quam deo offerti lei:
_ iubet.Hoc illud calcane ellI , quo ferpentis Caput
* ` <_ conteritur.Hc ]; crucis longitudo,qulati.
tudinem illam f, in qua ma nus extenduntur.
Latitude quippe bonotum i nniti debet
longitudmicontinuationis, ut partem illnm qua
Iuperne eminet,ualeat attingere, hoc ef7,ad caelea
iis beatirudinls altitudinem peruenire.
TI A autem perfeuerandi ratio efr, n
folum non retro cedere, fed etiam indias ulttrius
progredi , quantum polumus ad u bl i miora
.fm femper tendere ac niti . lbunr de : in .
tem (in uit propheta) uidebitur deus deoru m in
Philip., Sion . nde 86 pololus : retro fu nt obli.
uifcens, 86 ad ea quae priora funt,fe extend: ns, ad
_. ^ Y deiinatum perfequitur brauium fupern uocati
Matting. onis dei in C H RISTO IES V. Beati enim qui
efuriunt fitiunt iuii:itiam,quoniam ipfi fatura.
buntur,ait dominus. Qro autem pabulo uel qua
S"' ' libus epulis hi fatutandi fint,in Apocalypfi decla.
" ` rat dicens,Vincti dabo edete de ligno , quod
M3 eff in paradifo dei mei. Vincenti clabo manna ab
fconditum tdabo illi calculum candidum , 86
in calculo nomen nouum fcriprum , quod nemo
fcit nifi qui accipit . Qxbus uerbis quid nifiU
rre perfezque beatitatis indicibilis defignatlil
iuauitugloi : ut apertiutloquarur air, lie-15.
,_`.Vvv-_ --.--vv
V

LIBBR. V; ;
: ufque ad mortem, 86 dabo tibicoronam uh
txorona u|'tz,gloxia immmtalitats` ett,
K
De mortis meditatie-me. ,.
Cap.l IX.
ERSEVERANTIAM
honeique bont
commodime in nobisconfen
uabit mortis med-it:ltio,iuxta illud. In o`
mnibus operibus : memorare nouifima tua,
86 in xternum non peccabis . Haud igieur {
gruum er|'t,fi nuncexponere aggrediemur,quem
admodum hi quo ue,quos imitan' cupimus ,ul..
uitz diememperante oculos habuerint,
}; uerfarinc PIurimum in eo cura: ponen
tes, ne mors offendere: imparatos.
IOB OMNIA VI NCENS PA Tlen. rgb;
, num ( erumnis , nulla collapiui
aduerfitate, utqui non ignorare: , breui iis fe ex,
pedntum ifi,eo quod diu hic uiuere non : , 86
deinceps beatius perenniusque uiuere {
tiret. Breues, inquir, dies hominis func , 86Ex; Iglu" '
donec ueniatimmutatio mea . Domine uo.
cabisme, 86 ego refpondebo tibi,operi manu. . _ 'L'
um euarum porriges dexreram -Etirerum . Spi'.
: anenuabirur, dies mei breuiabuntui', ;
'86 folum fuperei fepulchruin. Dies mei trf
erunt,86 eogirationes mez fum,torquE
tesco: meu'm.Notiem uerterunt in diem. Er . _ _ Ti
{ po tenebra: fpero Iucem . Denique ait,
[eio quia motti trades me, ubi conirura :R dq.
.
-

`U76 : Molens' :
mus om ni uiuenti. Hatc 86 talia affidue fecu m' c
gitans,cum omnia otpotis bona amififfet anL
mi non amilt.
E T beatus propheta Dauid identidem remini
Dauid fcens fe elle mortalem,ut morti paratior occurre..
ret,diem ); ] moriturus effet : optauit,de
umqz deprfcatus elc dicens . Not fac mi hi domi
Pfalrmis. ne finem meum.Et numeri: diem meot qui elc,ui:
fciam gd defit mihi.Ecce menfurabiles pofuifi di.
es meos,86 fublantia mea tancg nihilum ante te.
Vertamen uniuerfa uaniras,omnis homo uiues.
Vertamen in imagine pertranfit homo, fed fru.
fha er cturba.Thefaurizat,et ignorar cui cgre
gabit ea.Sub hate omnem fpem fuam in deo collo.
cans,ac firmanscontinuo ait.Et nc quae eff expe
tario mea,non ne dominusr. 86 fubfiantia mea ti
quam nihilum apud te . itaque ia mente re.
uoluens,r1e inimicor quidem iniurija adin .
tiam potuit concitari. _
D V M eadem confiderat fapientiae anties Sa
S2\" lomon,uocifera86 ait,Vanitas uanitat et orxia
uanitas.Et iteBz'.Vidi cuna quae : fub foie, 86
1=.celi.r
lbidf?" ecce uniuerfa uanitas86 affiiio fpiritus , 86 Ri
fum reputaui errorem , 86 gaudio dixi gd (
deciperisi 86 Nihil permanet fub fole , 86 Omnia
?!) tempuri habent, 86 fuis fpaciis tranfeunt
fub at qd effet in uita opti
mum.Etcognoui,ingt,qa non effet melius,nifii2
tari facere bene in uita fua l Omni: enim homo Q
comedit 86 bibi: , 86 uidet bonum de labote :
ledit., hoc donum dei e&.Ad hac peccatorem folicitetM
hortans.Qnodcq; , ingr manus tlm
infanteroperargquia nec opus, nec ratio,neC fag
LXBE R V. 671
pientia nec fcientia ert apud inferos, ci tu prope
ras.Ac ne aligd elfe putemus diu uiuere , Si annis
multis,ingt,uixerit homo,86 in iis omnib lattat9
fuerit,meminiH`e debet tenebrofi temporis, 86 di \
erum multorum,qu cum uenerint, uanitatis ar. _ _
guunrur pratterita.
L H O R V M mediratione 86 Elias propheta Elia,
iam uita defungi opta bat dicens_Sufl"icit mihi do. ;.'Reg.t`g,
mine, tolleanimam meam . Neque enim melior Dauid
fum Ef; pattes mei. Sic 86 Dauid . Heu mihi, quia Pfalm
incolatus meus prolongatus eit.Et lonas, Domi. I~+
ne tolle qufo animam meam a melior cli:
mihi morsf; uita .'Ex ci pater quantis hic premi
mur miferijs , c etiam illi gbus non nifi ad infe
ros defcenfus erat,hinc decedere tantopere co ncu
fierinr,Cui fane argumento lob fenrentia afiipu.
ladicenris.IIomo natur de n1uliere,breui uiuens I5,l_~_
tempore,reple mulris miferijs. Qu fi Flos egre.. " ' I
dii 86 conreri, 86 fugit uelur umbra, 86 nunq in
~ fiatu permanet.
H OC idem uidir 86 Iefus ille in ueteri teFla kfw si
mento Sirachi filius,g in Ecclefialico fuo admo. mh5u'
nendo nos ita air , Memor eio q"niam mors non .
rardat.Ante mortem benefac amico tuo, 86 fecun
.d uires tuas exporrigens da pauperi. Ante obit Ibidem
operare iuiitiam ,-cniam non efapud infe. /
ros inuenire cib.Omnis caro : fen ;
cet. Qu ergo gnauiteragendii eli, ut ctidie lucri
aligd faciamus incerti,qua ndo rationem negotia
tionis : reddere cogemur,86 certi q, lge aba .,.,.s"
elfe non poiTit.Vnde 86 Ecclefiaes:Memento,in gars,
gt,creatoris rui in diebus iuuentutis ruae,anrequ
: tpus afiiiis tuar,`86 propinquerii anni,
un a `
I7 DE MORTIS MEDITATIONI
de quibus dicas,non mihi placent. Rurlumq; IeJ
fus. Memento nouilimotum, 86deline inimica.
ri. Nihil quippe ita itacundiam noftram ftangir
arq; emoiiit,ut iltharc tecotdatio.
Ifazs pro I S A IA S ptopheta,86 iple futura mente feti
.
ptisque perttaando didicit contemnere przlen
tia, nec mori timuit, dum_ illum uiuere inter le..
culi uanitates piget . Hinc etiam exclamat , imo
lfailto. exclamate iulus ait , Omnia caro lnum , 86 .
mnis gloria eius quali : agri . Exiccatum eli :
n 86 cecidit Flos , quia pititui luffiauititi eo.
Vere foenum eli populus, exiccatum fnum,
86cecidit Hos,uerb autem domini manet in :tet
num. recogitans, Manaie tegum nequiffi.
mi lerram fortiter pertulit ,86 feus in domino
requieuit.Qxis fideiium non praeoptet huius nec
cum meriris uis,c' illius uitam c regno eiusf.J
Clitiltus. ) D li crudele aliquod tutpe ve mortis ge
nus expauelcimus, domini I Elu crucem cogite
tnus.Sin uero id nos terret quod nelcimus, quan..
do mors uentura fit,occurrre illi lemper parati li
; mus.Vigiiate,inquit,quia nefcitis qua hora domi
nus uelter uenturus fit . Si fciret paterfamiliaa
qua hora fur uenturus effet , uigilaret utique, 86
non fineret perfodi domum fuam , ideoque 86
uos elote parati, quia qua nelcitis hora filius hoe
minis uenturus ell: . Beatus ille fetuus quem ut
: domnus eius, inuenetit fic facientem.
Amen dico uobis , quoniam lupet omnia bona
, . Iua conliituet eum . Vigilate ergo , nelcitis enim
quando dorninus domus ueniat, feto ,an media
: , an galli cantu , an mane , ne cum !
repente , ; uos dormientes . Qlodauttm
I

' L! B E ll V. ?
nobis dico, omnibus dico , uigilate. Id breuius in
Mattho fcriptum efr: Vigilate quia nefcitis di.'
em neque horam . _Sic ergo hodie uiuamus, tan.. Matth
quam craslmorituri. I
S I Q_Vl DE M 86 beatua Iacobur apciolus ul
uitaeliuius conditionem animo metitus, Quid ei ;
inquit uita ueiitaf.' Vapor :Pt ad modicum pars, \ "!
Eleganter uapori comparar,in quo et iumus
86 calor e.Per calorem libidinin incentiuum, per
humans gloria: uanitas defignatur.Vtri
que Huxum atque fragile, 86 ideo ad modicum pa
rens,fed in :rrernum crucians.Qyamobrem ange
Iusn Apocalypii clamar, Efio uigila ns, 86 com ;
minatur.Si non uigilaueris, ueniam ad re ra nqu Ibidem
fur, 86 nefcies qua hora ad re .Er :
Ecce unio, inquir,ficur fur, quoniam autem qui
gnauiter excubar,n fuppilatur, fubiungit diets:
Bea tus g uig|'lat,et cuitodit ueimenta , nu
dusambuler,86uideanr turpitudinem eius. _I
I GI T V R nequando uigiliam hanc aliqua oham
obliuiis dormitarie intermitreret Iohannes Ele ,
emofynarius Patriarcha Alexandrnus, dum ii. narilm
bi zdificaretur fepulchrum , imperfeium rclin
qui iu`ir.Porro minifirris fuis iniu nxit,ne ulladie
prterirenr, fe de illo perficiendointerpellare.Ira- .
ue nunquam ab eo morris memoria recedente,
ic uitam , ut morte mulro bearior fafns
it,quam ii femper hic uiueret,86 om nibus aiflu.
ere: : huius uoluptatib_us,omnibueq; . 1
Terrena enim "; conferri n poii`unr;et.
lam fi atterna eienr. Meliar.
M ! A RI O Alexdrinop erem aliq us Alexa.
ggEti(ut anJ diximus)
-
nadie upuenite ct? iomn

drums
DE MORTIS MEDITATIONE
capere ueller,i'epulrura in quam forte inciderat, le
tus fuir, nec dmonis intra illa quae iacendo pref
Ierat cadauez oifa perlrepentis uocibus rerritus
2
loco cel`i`it,qa iugis futuros: cmemoratio 86 mot
ris fecerat inrrepid , 86 darmonconrprorem.
fhiloro P H I L O R O nium ; Galaram presby.
: rerum tradit Heraclides,annos iex in iepulturis
presbyter
habiraife mottuone,ur Iemper meminiie poifet ie
mido mortuum,86 uiuere Chrifo.
N EC Apollo abbas(ut : refert)oblia
Apollo ltus eic mundo ie mortuum elfe ,_ tamerii non ita
lbbas ptocul a necefariis fuis pofito ruguriolo habita.
rer.Nam c a fratre Ieculari euocarerur,ut iibi au
xilio ueniret, quod ipie bouem , qui pedibus alto
corno immerfis harfcrat, euellere poffet,
86 nifi ptorinus euellererur, ibidem eurn amiifua
rus etat. Cut, inquit,alrerius fratrie domum tibi
proximiotem pratreris huc me rogatum "
Cumq; ille refpoti`deret,annos iam.XV. eiI`e,ex
alter frarer diem fuum obiilet , Et mihi,i n uit,
XX.iam anni iunt, ex quo m_o,rtuus mdo um,
tantum autem temporis exegetat in religione.Ira
que nihil mundanum ad fe pertinere arbitratus,
! de cella noluit,ne rogatus quidem,86 rogar
tus a fratre,arq; in tam praefenti ralis iarur eius
periculo.Quia ergo qua iam morte mortuus eiiet
iemper in mente habuir, immaculatum Ie abhoG
feculo cuitodiuit.
Syluahtl KT E M quotidie meditando, 86 ea use
epifcopus mortem fecutura Iunt, intantum quidam pro ece
re,ut non modo non horrerc illam, fed
VPllilip peterent.Nam ut de Paulo taceamus, qui diiolui
: 86 elfe cum Chriitoyluanusepiicopul
LIB ER V. si
N"azarethanus,cum ei diuus Hieronymus in uilu
apparuilltt , 86 li quid a deo uellet iniettogaflet.
Velle le : hac uita migrare dixit, 86 lublecutus
eli: eu;entus.Ptgt nc nimis anxiiuitagt [ ama
tote:,medicamEtis luiientate lanitatem , )
depellete,86 breuiiimi temporis lpacium totis re
ilimere patrimoniis,inuenti lu nt dei lerui,qui mo
iioptatent,utin:stetnum uiuere citius incipert,
N A M 86co1umbanus monachus Columba- Columba
:iabbatisdilcipulus,c febti grauitet aeituaret, nus nio
J6 ei uit apparuiiet dics,preces 86 lachrymas ab .
)atie ipli obll:are,ne moti polIet,Continuo toga.
tit abbatem,ut ab ora-rione ceII`ando,permitteret
k de corporis carcere quamprimum educi , eo q'_
ad ztetnam beatitudinem le tra nsletendum mi
time dubitaret.Statim ergo lumpto anima:
to,relictaq; carnis larcina, czlum : quo iam
diu petete percupierat.O uere pretiola in conlpe Pbllfe
dzu domini morslantotum eiut_,Nifi enim preti.
da iTet,haud ita'e^-xpeteretur, _ _
:I DCI RGO _,lane nec Hilationem abbatem Hiiaron
htrone: cum arn citunliente: retrete abbai.
ru`n_t.Cunqa intre dum permanere mitatentur,
nunquid non timerent interrogante Ne
tem : relpondit, qui paratus mori, _
Qui: quaefo militurn ducumue leculi tam prat.. 9;
lantianimo unquam fuir,ut in tanto uit perim
ki non contremuilTet,unus miles Chri nudus 86I
inermi: inter tot atmatos nihil expauit,plul`q; i pli
audacia: ad mortem patendam,quam illis ad ina
fetendam fuit.Q51em enim iterimere,uel lalt lpo
lia re drcteuerant,l`l:up0te cortepti illaelum relic"1te~`
SIC 86 muito: martytum huius Einem eti Martyr
swr
DE MORTIS MEDITATIONE.
per fupplicia quzfiie conlat,dum uitam qu: H
nem non haber concupil`cerent,ultro fe periecuto
ribus olerebant.cum latere poiient,magiiq; di.
mitti quam oecidi metuebant.Nunc foeminarum
profetamus exempla.
"2mI'I_2 PRAXEDlS uitgo romana,cum facultates iu
fgd as pauperum feciiTet,ad illum felins,cuius amo
re hoc egerat,orauit iius finem,8.impetx'a`
uit.Mira res,RobuiiiTimis : terroti mors
uirgini iuuencul deiiderio fuit.
Sauina SAVINA ); uirgo ad turnul Sauini mar
. eyris fratris fui proirata, oraie clicitur, ne ultra
uiueret,non fratrem dolens,fed eum fequi cupis,
quem iam diuino frui conipetu non ambigebat.
lllis ergo grauis 86 terribilis mors , qui terrena
curant,non is,quorum conueriatio in ; ,86
qui moriendo ad immortalitatem tranimigrant.
xhorta QVOTI DIE igitur animo uoluamus, quotia
tio die ruminemus,quales mox futuri fumusc
fentium uoluptatum illecebras dolos eie patebir.
Qyibus qui capti fuerint,tunc cum fe ad felicita
tis culmen eueos putabunt,ad extremas corfu,
ent miierias,igni"qz illum inextinguibilem, unde
: unquam ! regreius . At uero
qui ieipium aliquantulum recognouerit,eontem.
Human.' plariq; incipiet humanas natura: conditionem i
mn jm .intra ie tacitus dicet.Ileu quam magna pars mei
indien minuitur,quam cito ad fuum :rtas,p
petat.Puer eram , 86 fentiente me momento
temporis,ad pubertatem ueni , icire pofum,
quando elfe cpi,& iam faus fum uir , iamiam
:anis albicat caput,& rugis arata facies sognata
motti ieneam ndicat. (ut ptopheta ait)
'!.-USER.I V.
Oli
Dies mei : umbra declinauerunt , 86 ego ficut
arui. (luid quazfo reliquum cit , nifi ut de
qua "; fum terra fiam Solutoautern cor.
pore,86 terra terra reddita,quicquid deinde ani.
m erit,zternurn "; beatitudo, iniquis de
putabirur porna,utriufq4fi nis nullus.Cur tandem
non refipifcomiferdcur non hoc faltem quod fu..
uitar,fic dirigo,fic exerceo,ut pto breui la.
ore quietem capiam fempiternam 4 86 firut
adhuc egi,ut pro breuibus delitijs in perpetuos in
cruciatusdlcce iam fecuris ad ra.
d|'cem,86 uelim nolim iami cadendum ePc. (bid
agis animafquid rorpesdquid ociofa dormitasfc
{ faluti tux negligis, 86pernicie tua lattaris,
Age iam tandem,excita te,86 expergifcere,86 uel
hoc falutem nouiilmo pene temporis puno
ntenriam agqquam fi perges,uide
to te periculo committas,uita fugit,mors a uen
rat,femperqt propior eil: quam effe creditur.Cum
autem uenerit,non erit amplins pnirentiz tem.
pus fed iudicii _ Iudicii inquam ficut diflsrii, itl
irreuocabilis , quo quicquid decernirur,fineca.
ret,iiue bonum flue malum fit . Nos igitur inter
utrumqz infinitum conH:ituti,perpendamus ani.
licer,quam alterum
concupifcendum,86 horrendum
ita nobis fit, alte
Yipfis modere. Apnea.
mur,ut hoc ai{'equi,i|lud euitareualeam9. Script Pfalim:
:Pt mortui qui in domino moriunrur,
86 rnorepeccarorum peifima,'
De hora mortis.Y
.Caput ,
I4 ` DE HORA MORTXS.
VA M AVtem beati finr,quin domino
mor|untur,dici non poref, ex parte tamen
inrerdurn omniporens deus igno aliquo
Iopcendere nobis uoluit in exitu illorum , ut ad eos
-imitandos magia accenderemur, quorum :
ipfe mitaculis illulraletltaqz 86 quid fingulis eo
potilimum tempore coi1tigerit,8 qualirer ipii-itI _
fe habuerinr,hinc i dicere incipimu$,ut non fo.
uiuer,fd mori eot exemplis diicamus.
^5llilm A C primum ne nimia condendi cadaueris di
(I3f'J Ptrahamurcura. Abraam emiife agrum Ephron
G Hethi fcribirur,in quo antrum e_rat,_eo ant_ro,p
lamb. lua fuorumqr fepultura ufus ef.Ibr prirnum ipic,
Genug deinde Ifaac,poiremo_I_acol_> depofrti recu buere.
Define peccator magnlflca tibi extruere monum
ta,86 immodico furnptu Pcupendis artificum ope.
_ribus exornare , Ecce qui cum deo colloqueban,
fepiliri uoluerunt in fpelunca,6 ne impenias de.
.-fuiife ctedas,diuites etant, : enim fcripru ra de
__ Ibidtmxs 4.1\bra1am,Erzrt diues ualde in poffeiione auri
,argti,De Ifaac,Et locuplctats efhhabuircp pol'.
feffiones ouium 86 arme nrorum 86 familiaepluri
mum,De Iacob,Ditatufrp (: homo ultra mod,
`86 habuit greges rnulros,ancillas 66 feruos ,came
I os 56 afinos.
_ A A R quoque pontifex maximus den
Aaron. eleus peregre : 86 dei iuffu in mte Hor
Num@ i"epelitur,nullaibiexequiarumpompamullusin.
'anis honor,nifi dierum mulrirudinis lu
rus fuir,Qxippe plurimorum lachryma: multa
melius defundri probitarem teantur , quam iu
funebres apparatus.
Moyfu. POST huncrnortuuseltferuusdciMoyi'8,Q
LIBER V. ":
. fepultus in ualie terr Moab,86 non cognnuit ho
mo fepulchtum eius ufq; in pracfentem di . Quid Deuten.
e& quod ttus uir in uaile fepuitus ", nin' ga
quanto maiores ,tanto debeas te gerere fubmii
us,in morte prfertim,q u fola :squat feru do;
!nino,pauperem d|uiti,tultum fapienri,omne`q;
panter cont`cit,at(p confum1't'.'Q1id presteren,
-quod iepultur locus ignoretur,mTi ut
nifiin marmoreis condltori
is,'a`abre fculptis,atq; ad ungu leuigatis, aurofp
in celebri -loco pofiri's,putrefcere nefciit
Qyineeiamincifisin lapideliteris nomina cfcri.
bunt,quafi quicquam ei pmdeie poiTir,ut qui fu
e'rihr,po&eri cognoi`cant,cum ipfi remet dum uiuc
renrnon cognor|'nr,mag|s ! glri quam uit -
tuti udentes.Moyi fepuichrum ignoratur, fed
uita illius integritas ac anituda nullis unquam
feculis obliterabieur. Qxifgs illi eie
uerit,profe&o non quret,quo1oco fepultus iace.
at,fed ubi fempiternusvuiuar. r
HOC Etiam eiufmod uiris curandum erit,.ut_
: in u|ta,ita 86 in-hora morris alios pie infor,
ment , quo ipfi defcendentes plus meriti fecum fe
- rant , dum ne in fine quidem ptoximis prodeie
recuientt Erenim Iofue Naue fil ius , cumdiem
uum eiet ubiturus, rtibubus Ifrael conuoeatis, Iofue
1 .
-
enumerauit dei erga beneficia , 86 : legem
` eius obfetuarengeumq; folum, non alienoe
rpetuo
- R colerene,
E X hortatus
morticit.
proximus,`ciedr pra I .Q
filio ( Salomoni. Sed cur illi magis quam .
zcter|',quia ; ipfe pracfururus erat, 86 uni? I 5
\\raepofitiinRxutio,a<_l omni utilitatem fpeab
_ 3 DE ROR A MORTIS.
bat,Salomon autem,quoniam paterns iniiitu;
tis obfequena fuit, fapientiam 86 " 86 glorl
*am a deomuneti accepit.
Tobias. T O BI A S cum 86 ipfe fe iam difceffurum ipe
raret,fic docuit filium,ut in illo uno omnes docu.
. iffe uideatur. Deum inquit cole, partes reuerere,
eleemofynas da,a uitiisabfines alienum libert
eerdifl`olue,nemini fac quod faum nolis tibi, Sa
pientum nitere confiliisenedic deo femper,et ab
eo dirig pete.I&a quidem plenius in eo libro qui
Tobias infcribitur,recenfentur. Sed nos pro tem
pore breuiter perfhingimus,ut uel hinc ! pa
tres dil`cant,talium potiusiniiitutionum qu mul
earum opum filios fuos relinquere hredes.
: VI D EN D V M quoq; ut deficienti animz
fuccurrat proprii reatus dolor,86 culp prius ab..
Hetus,qunm fiamma exurat . ; rex,
morbo correptus,cum mortis [ nuncium accea
pif'l`et,orauit 86 Heuit,diuinaqi miferatione additi
fuere : eius.quindeclm anni, dicente domino,
Audiuioratonem tuam,86 uidi lachrymam tu.
am,86 ecce fanaui te.Die rertia afcendes templum
domini,86 addam diebus ruis quindecim antros.
Ex quo infruirnur,tunc maxime precibus,86 por
nitentiz mtore nobis opus efi`e,cum mortis in.
iter : pleniore uenia peccatorum impetratag
acldantur nobis : anni,non anni quandoqr fi.
niendi,fed anni atternitatis.
N E corporis nori most difoludi nona
Enoch . 86 Eliam non mortuos,fed
Geiiefs translatos fuifie, fcripturz tefimonio ptobatuf
Elias Vterq; aut ambulafe cumdeo dicitur.Ita 86 nos
@Regia
quidem,fi citrix eo_ambglanres.hot efrai rigarigm
LIBER. . 81`
eiusobietuantes , mors occupauerit,rrsferemur
in anima prius,pofea 86 in corpore, non q illi :
rranslati ( quo afcendit Chriltus.Nihil igi:
tut doleamuscarnem nofram nunc corrumpi re.
digitpin puluerem,cum rurfum quandoqt repar
da fit in incorruptione 86 in gloria,fi modo ufqr in
finem fuerimus fideles.
. I N SE V LC H R O illo ubi pofirus fuerat Elikus
Elifaeus propheta,proie&um hominis cadauer Ra 4,.Rcg.|;.
tim reuixit,86 nos dei uiuentis uoce,86 archangeli
ufl'u,86nouilTima tuba euocari n reuiuifcemus'.I
Hinc etiamliquer fantorum reliquias reuerenter
habendas,quandoquidem ta eis uis inelr,
ur tacu ipforum interdl etiam mortui ad uitam
fufcitenturatis hac de ueteri inltrumenro, noui
quoqr exempla infpiciamus.
OMNIS uirtutis fons arq; origo ds nofter Ie
fus Chriftus,uti uiuendo quo uiuere, ita morido Chriius
quo mori debeamus nos erudiuit.Mortu" eil: pro
falute noltra,ut nec nos pro falute proximor mo
ti recufemus.Pro inimicis orauit,ut86 nos dimir Luc: 1;.
amus,i'iquid habemus acluerfus alterum.Anin1|.I
patri.cm_endauit,ne nos quoqt difcedentem aiam
deo comendare praerermittamus,a quo illam acce
pimusln alieno monumentocdi uoluit,ne con,
, habuerimus propiam fepultu. Mare. .
ram, quocunqueloro humati fuerimus, domini P.alin.:1
( terra 86 plenitudo eius.S ndone munda inuo
lutus efr aromatibl? deli utus,ut oftderet eos
eliciter hincdifcere,qui puritatem cordis 86 odo..
ramenta uirtutum fecurn ferrent. Die tertia refur [drm ;
rexir,86 clumafcendit,ut_'fidem faceret nos quos _ Aor. t
que refurrefluros. csrliunque afceniuros ri !
$8 DE HORA MORTIS.
in fineinueniemur, qualea elfe debete luo
frrauit exempio.
Apololi. E T Apoltoli qudm,omnelqt : marty
Mattytes res pto iu&itia,pto ueritate,pro Chrifto morien
tes,pri`tantil1`i mum id elle mortis genus teltan.
tu t,quod ipli parli lunt.Sed non omnibus hoc con
tingit,omnibus ramen ea mselfe debet,ut li fors
ita ferret,libenrer 86 ipfi lulinetent. Cui is ani.
mus uel tc cum e uita egreditut fuerit,procuidu.
bio matryrum iplor corona: particeps erit.Cot..
da enim perpdit dominus magia quam fata. Dic
ergo cum Paulo,Non lolum aiiigari, led 86 mori
in lerulal paratus fum propter nomi dom ini Ie.
Aar. :i lu,Cette taiis in moriente charitas eleuabit dolo..
ris angultiqa l`enlum,86 hominem alterius uitar
Philip. i. deliderio acce ndens faciet exciamate,Cupio dillo!
ui 86 elle cum Chrifto.
PAVLVM primumeremiram Antonius ab
Paula pri bas orantis expiralfe o`endit,necdum exa.
mus ere
mira.
nimem putabat,donec nullos(ut lolebat)ge mitul
nulla lulpirla iplum : deprathendinindolu
icq; uehementer,quod : relito mortem obilfet..
Nec imnierito cum illo decedete concupuit, cuius
etiam defuni cotpusdeum adorare conlpexit,
imo cuius anim abangeiis in cael ferri uiderat.
I P S E ueto Antonius,cum diem,qua de terra
Aritonus celfutus erat,multo ante ptardixilIet,eadem defun
abbas. tus elt.Sed dum adhuc anger lpitaret , monachis
utat monita dedir. {}: iniunxit , utcum
humaiTent,curarent,ne qua ibi humationis
gia apparerent,86 locum nemini unquam indici!
t_erit,ne ab hominib9 honoratef,uolEs 86 in morta
humilitat leruare,q,u_ apprime in uita coluttag.
LIBER 'Va
I LA R I N abba: ad Hefitir monach Hllfll
teiamenti uice epiiolam fcripfir,omnes diuitian abbia
fuas ei relinquens,qua era nt,Euangelium tu nica
faccea,cuculla, palliolum. Et cum religiofi
uiri ad atgrotanrem conueniifenr, omnes adiura
uit , ur ne puno quidem temporis mortem `
reieruaretur,fed Pcarim fe rerra operirent, : ue
fitus erat,cum tunica cilicina,86 cuculla, 86 Iago
ruiico. Cumtp iam extremo anhelitu laborarer,
apertis oculis loquebatur. Egredere, quid rimer,
egredere anima mea , quid dubiras. Septuaginta
prope annis feruiii Chrito 86 mortem timesfln
hac uerba beatum exhalauit ipiritum,fcarimque
terra obrutum ante urbi fepultum quam .
um nuntiauerunt'.
I OH A N N E S Aegyptius Anachorita, pra
ter fan8:itat,futurorum etiam uaticiniis cla :
rus,cum diem poremum fibi imminere cerneret Anathe
roto triduo neminem ad fe admil'ir,ut\le (ad qu rita
gaudens proficiicebatur) liberiua expeditiusque
Yconternplari pofIet.Tridub uero elapfo, complica
ris genibus orando fpirirtiemiiir.Qxi taligeiu
ealiqi liumilitate tgrediun , eos ego miiericordi.
am iam adeptus arbitror. Non enim tanta gracia
prmueniremnii maior effet iecutura.
O N O P H R I O in uaiciiI'ima Aegypti folitu ?
dine moranti,86 nulli hominum cognirio,86 con- Uf flitl
fumptisindumentis nudo,ciam uita exceiurus "
eiI`er,conrigit Panuci abbatem uidere,a ] inrero
gatus nomen uitamqzexpofuit, ifm deo fibi
deinati ,a q poiera die fepeliendus effet, dixit.
ergo animam(ut przdixerar)exhalaH`et,uie
'gliteam Panucius abangelis in calumrolii.Cuiue
XX
DE HDR A MORTIS.
I -69
corpufculurn fuauilimo odore diuinitus perfu.
fum fepelire uolens , iniizrumentum quo terram
cauaret non habuit. Et ecce accurtunt duo leones
telluremque unguibus fcalpentes , foffam humi..
nis capacem fecere . Sicque ipfe pallio ( inuolua
rum,arqx ibi depoIirum,humo quam : eger.
Ierant,operuit.Eo uix Iepulto cella corruir, 86 pal
ma quae iuxta illam {cabat,radicitus a procu
buiquafidedignantes aliorum ufui l`eruire,qua:
tam exatat ianiitatis uiro l"eruiii`ent,Cuius ergo
tam magnifica in mors fuit,quam glorioia
uita in caeloc'
DIVVS HIERONYMVS motiturus
Herony humi fe collocariiulit, faccoq; quo induebaope
mus prf~
byter. riti. Tum difcipulis conuocatis, eos ur in dei ferui
tio perIeuerarent,multum exhortatus eli', deinde
facramentum corporis 86 Ianguinis domini in ge
-v nua eret:us,86 lachtymis perfu fus, reuerter hau
i'it.Mox terlam prono ore perens diipeilis mam'.
Luce: bus.Nunc dimittis,inquic, ieruum domine
Iecund tuum in pace. Quia uiderunt ocu
li mei ialurare ruum.Qgod parai`ti ante faci omi
um populorum.Lumen ad reuelarionem ,
86 gloriam plebis tuae Ifrael . Polt haec lux multa
circa eum : . Quidam etiam angelos uidiiI`e Ie
teitaba nuoccp audile ill ad patriam caeleitem'
nuitanri,86 ipfius refpondentis, qi librer cupi.
dem ueniret.Moie difcedenteluce, anima quoqt a
eoepore fuodiicelIit.Exanime corpus diuin (!
rare odotem coepit, omnia unguta iuauirate uin
entem.Eadem hora diuetfis in locis uifionibus 1
rundarn , ad quantam ille beatitudinem transla
eus iit,lis1dpatuit. Nor tigt iigngitatengiakiin .
; Lista. . en
moriendo imitemur, quandoquidem ttam in ui
uendo lankitatem alequi indigni lumus.
ET E N I M Eulebius quoque 'Ctemonenlis Eufebur
eius dilcipulus,cum pofc illum mortem obiret,lr Cfm.
dem humiliationibu: uluselt.Caeterum qua ho.. ""
ra migtatutu: etat, repente cnput erigens, oculi:
Q
pauitantibus citcumlpicere , 86 quali in furorern
uetlus clamitate,Non faciam,non faciam,menti4
ris, mentitis. Deinde ad terram procliuu: faciem
ablcondere,intremilcete, ac quantum potetat uo
ciferati. Adiuuate me fratres, adiuuate me ne pe. .
r eam.Illi uero partim expauidi, partim moerore
concuifi rogitabant. ( habes ! quae hzc
te exagitat lolicitudo f quid time: An inquir,
non uideti: daemonum cateruam,hicin meam ga
congregatamdllle qui prat ; horren
dus appatet,compellit me ad blalphemias, hatte4
{ ptauitatem,86 tam dirus e&,ut contra tu
eri non aul1'm.'Tuncfrattum lupplicationibus da:
monesin fugam uerli lunt. Et beatus Hierony
mus apparent, iplum ne paueret hortarus eli.
Eiu: iraq: conlpeu Eulebius recteatusin domi
no obdotmiuit. Nemoex incompto aliquo (
mique decedentium gelu animas eorum iudiceti
Si uit tam lanus ita le in morte habuit,ut de illo
dubitaret. nili quod contigetat fa fuillet.
AMBROSIVS EPISCOPVS tumdo' Ambroi
tina , tum lanitate notu: , cum animam elet us eps
atflgurus, communion: lacra lumpta expanlisla..'
te brachis, demillaque ceruice, tacitus intra le'
orauit,atque hoc geliu auq; illi decedere libuit,
ut tals domino occurreret, qualis ple pto nobis;
_ pepenglcrat in cruce,
~" 'Xxii
Un DE HORA MORTIS.
- ` ipfe inter quatuor : nu.;
lius eps. metandus Auguiinus, cum febri correptus
fibi finem imminere coni'piceret,pfalmos,qui poe
nitentiales dicun confcribi,C ante le legendos pa
rieti afigi iuifit. Eos dum legeret,lachrymas hu
bertim fudie dicitur,neminem ad fe accedere pa(
fus , praeter medic Difcophorum puerum
ne uatiis multorum interpellationib9 ab ears: ter
contemplatione auocare,ad uasperpetuofruen
das iam ie profeifurum at.Tandem com.
munione uenerabiliter percepta ipiritum reddidic
Sed prius 8 hos memorai dixiiTe,neminem(qu:'t.
exis fan 8 fec'i:um ul'rum)decedere debere,ni..
fi ante confe ua communicatusque (: . Noll:
enim confiteri arrogantis effe, nolle communica
-xjeinobeditis. Si autem Auguiinus poenite'nti:i\*.I
praecationes cum Hetu fibi pagendas putauit , gd
nos facer: oporteat,qui in nullo ad comparan
di fumuse Dilcamus tam tunc maxime poeniten
dum dolendq: ele,cum peticul ei,ne dolere in.
cipiamus in aeternum.
lenediA . BENED ICTVS abhasdemfuum :
ibm mum ptcognouit,8 quibus hocindicauerat,n
cui antequam dicerent, iniunxit. Sexto
autem die ante euentum aperiri tumulum iut,
86 iebricitare coept.Deinde ingrauefcente morbo
"
in oratori del'atus,i`ublatis manibus deo fe com
_ mendans, intercliicipulotum manusexpirauit ea
pfa qua przedixerat die.Q_i_xidam in uifu uiderunt
in iublime tendentem,panno itatam, mul
( lampadibus quaii (: iulgentem, 86
iam accepere , patri Benedio per quam ad call!
_aicenderet patat.Q1alis quasio gloria illa ad qua
LIBEK V. ;
frue ndam petgebat,fi talis uia qua-calcabat.
D I LO N I Cluniacenfi abbati cum agro- 0dl
taret,diabol terra horriblliqi forma propius alii abb
: ferunr, fed mox ab eo contemptum cfu um
que difceif|ll`e.Ille ergo fugato aduerfario confid
tius finem fuum : .Qgem enim
diabolus non porut,ei ne mots quid timori fuit.
A D Probum Reatinar urbis epifcopum,puer Probus
qui argrotanti alidebat, uidit duos uiros ingredi epifcopus
andidis ueltibus indutos , radiantiqs facielucen..
fs,86 mente confternatus,qui elTenr,clamare ma
gis interrogare cotpit,donec ab epifcopo Pro
bo fedatus audiuit, illos Iuuenalem 86 Eleutheri
um elTe,pro Chrili nomine olim fupplicia necem .
que pail`os.At ]: hoc ferte ualens,e cella profilia
it,86 rem aliis cletulit,qui rnox una cum ipfo ad cu
_ bculum accedentes,olenderuntepifcopumiam
expiralfqaliumqz ibi adelfe neminem.Nec dubi-Y ,
tatu ! ille cum quos puer uiderat, ad
cleitem beatitudinem poffidendam abijifet, di..`
gnus utiq; martyz confortio,qui uehementis lan
guoris moleltias aequo animo pertuliflet. '
S T E P A num quoq3 abba tem faniimoa~ supha
: fingularis uirum ii quiad aegrotantem conue nu; abba;
nerant,pr timore fugientes reliquere, pars ange
los ad eum intrantes uideraut,pars nihil uiderant,
86 omnes unus idemqi occupauit pauor.Cum fe.
datotimore rediil`ent,defunt'um inuenere quem
uiuum adhuc dimiferant Qiam putas glorioii
angelorum cactus hominis animam excepere ,c
eos: aduenrum illi etiam qui non uiderangiuline
Ie nequiuerint. - .
A N T O N I O monacho Romain irego. $333:
xx ix)
nn HORA -
riano monaerio uiram pie faneque degebat',`
die quodam dlum efr Paratus eo 86 quia do,
minus iubet migra .Qui cum fibi ad mi..
grandum deefe reipondiifer aud|uit,fi de peccaris
ambigerer,iam dimiifa effe fciret.Mulrum tamen
ille hac de re dubitare cpit , 86 fequenti no`te
fe ! dedii`l`er,eodem oraculo folicitatus dubia
tare defit.Exinde die quinto febris reprino :ihn
z ans ardore animam reddidit exaori eius deo
tam quam libenter . Et enim adeo,
morris pauidus efi:,ut nuius hinc ceiIiiTet,dum
fic euocarerur. /
Merolus M ER O L O eiufdem monafrerj monacho
wonach egregia morum fanitudine pr2edito,inquiete ui
fum efi: coronam candidiiimis Horibus contexr
ecxlo labi,ac fuper caput fuum fiici.Po& haec adA
'erfa ualetudine agirarus,cum magna animi ala.
diem obt exrremum. Anno deinde deci..
moquarto Petri abbaris iuiu , aperto eius fepul
chro , incredibilis odoris inde fuauitas exhalauit.
(gia ex re illud quod per fomnium uiderar uerum
fuiife cognirum . Qui tam feliciter mori cupit,
' debet icut ille uixit er ipfe uiuere.Non poreft eius
f mors mala eH`e,cuius uta bona fuir.
N V R S I AE presbyter Vrfinus cum animi
ageret , prorupit in uerba falutarionis , quafi qui
P"b'Ym principes uiros ad accedere confpceret, 86 adu
tu eorum admodum gauderetrOptato,inqtrit, ad
ueniis domini mei, 86 grarias ago quod przfem '
tia ueftra me dignamini, qui uei`ter feruus fum.
Deinde ranquam ab ipiis inuitatus.Venio ueniv
~.' ' refpondebat.Tunc quid uideret, uel quo cumlof
t -. . : retur,ab1']'s aderanr interrogati, Nunquiclall`
` f
LIBER V. (9,

non ; la ic Petrum 86 Paulum apotioios


qui modo huc intrarunrd Et cum ruri-um ad
conuetfus Iamiam fe uenire dicerer, corpo
re abi)'t,Hoc iis contingir, qui pie caeey uixe
: fancfos uideanr, ne in morte mor'.
tis rern pericula formident,86 dii tali fpeacu
lo cfolanultimz anxietudinis doldr n entit
SI C ET SERVVLVS paralyeicus(de
quo (: locuti fumus)cum extremos iam anhe Seruuiua
lirus ducerer,66 qu poretat,una cum ijs quos cir mendieus
ca fe cuocauerat,pfalmas concineret,mox tacere
tacere inquit, nunquid non auditis quanti 86
dulces cantus refonant in dum intentos in
oculos taeitus tenerer,uira elapfus ePc. Cor
pus uero donec fepultur mdatum , miro odo
M
re Eragrauit.O felicem optandumq;exitum,quem
fperar beatitudinis duo certifima
dart,in calo angelotum melos.in tetta fuauitas
odoris.
B E V S Martin9Thuronfis epiicopus, ob Martinus
itum ( multo te prdixit,quo iam proximo epifcopus
mala ualetudine grauiter afici coepit.Tl`1c difcipu
lisentibus, Nec mori quic nmeo,quia pdomis
ni feruus fum,nec uiuere , uobis adhuc ne '
cefarius fum.Languens aurem et morbotantum
non confumptus cubabat in cilicio 86 , mq:
:lio in ftratu Chrifanum mor oportere aiebar.
Sublatis in calum manibus indefinenter precaba
eur.Diabolum uidit,fed cum expiraet eum ange
lis abx'it,quorum cantus in fubiime uoltium quie
dam (entire meruerunt. Tam ergo : ad im
_ morralirarem afcendt,quam humiliter mcmalitaV
tem . .,
xx {
nl DE HORA MORTIS.
Guilbert C V DBE R T V S (ut Beda'fcribi't)primom5
?! nachus,deinde epifcopus,obitum fuum in proxi. ` l
mo futurum,fibi diuinitus praenuntiatum . Her.
betto ptesbytero,quem chariffimum habebat,in
dicauit.Et ille ne in morte quidem taiem amicum
deferere cupiens,obfecrate coepit, uti : quoq; ea 'l
in re comitem aii`umerer.Tc epifcopue deum ali
quamdiu precatu.Herberte,inqt, Dominus no
Ret te uoti tui compotem facit, proinde praepara
te mecum una decefI`urus.Itaq; anno pofhquam
uis locorum interuallo diuerfi ma nerent, cum die
qua praedium erat,decefi`|fIent, iuniis tam fpi
ritibus czlum fimul pet1'ere.Grandis charitas,c4
mori amico defiderantis,fed maior felicitas,quod
defideraueratimpetrantis,
Lnwnh L I B E ral quoq;,g Altingenitu s,Tatuil't'i i'
pultus honoratur,orai`e perhibent uitz huius fi*
nem , 86 : exauditum angelo nuntiante didiciie,
Poli haec uicinas irrlrififfe ecclefias, 86 in ea ii fa
ti Laurent eFc,deo animam teddidifI`e.Quid mi
fera mortalitas lgioris aztatis annos expetistTa=
det fantfos diu uiuere,clum ad uitam, quae in deo
d e&,proficil`ci feiinant.
V E N E R A bilis Beda presbyter domino re..
uelante praccognouit die tandem quinquagefimo
fe a corporis uirrculis exoluendumltaqi fefo do
: Afcenfionis , dum in ecclefia cum catterin
ue(peras celebraret,nulla atgritudiue aH*`e&us,at
que etiam ; in hemicyclmcubitisq; i nnixus,fi
; uefpis expirauit,mitabilisq; odoris fragra n
tia fubfecuta ef%,ut plane quo die in caelum Chri..
Rus afcenderat,eodem et feruum Chrifii reiio in
terra corpore afcendiffe nemo dubitarer,
LIBBR V- Q7
A S S I VS }; Nafntnfil epifcopus , per
uifum cuiufd presbyteri accepit,fe natalicio Pea .
tri 86 Pauli apoftolorum die de terris migratur, PifGPU3
86 anno tandem feptimo,die quo praedicftum fue.
rcum miffale facrificium peregiffet , morruus
e&,atque inde uiuere nunquam moriruruscoepit.
: autem mortis tempus meruit, quia omni
tempore mori paratus fuit, quotidie 86 deo facr
; hofii,86 mulr pauperibus eleemofyn. Paulinus
PAVLINL etiam Nolani epifcopi,ut uita,ita piicopus
uita exitus mirabilisfuit.Cubiculin quo : .
iacebat,ipfoexpiranteintremuit,86 eos qui ade.- -
rant,repentino pauore obupefecit. Si uiri fani
cfideres,ideo in morte eius concuiurn pa.=
uimentum ( beatorum fpi rituum multitu.
dinem ad fufcipiendam defuni animam eo con..
re&aretur.Dignue quippe tali tunc comi
ratu (! dum uiueret,omnia qu habere po
terat,indigentibus dabat , 86 cum res defeciffent,
feipfum , uicaria feruiture redims :
um.Merito nunc cum angelis gaudet, qui fic ho.
mnl d|Xil't Gama,
GERMANVS Parrhyfienfis epifcopus fupra epifropus
letulum fuum infcripferarQl_iinto. calen.Iunias.
Nemoinfcriptionis caufam noire potuit,doneceo
dem qui notatus fuerat die,ipfum uita defungi c
rigit. ! hoc eft,nifi quia digni { tran
fitus iur' n ignorare,qui' parati funt ! *A
NAM 86 amator Antifiodorenfisepifcopus, g c ;
etiam inmatrimonio uirginiratem feruare potuit P P
ulrimum diem imminere fihi prsefciuit . Et ad
ecdefiam perrexiiI`et,fermonemq; adpopulum ha
buiiI`et,in folio fuo animamefilauit.Q1am.

69! DE HORA MORTIS
lub columbat efigiein lublime uolantern quid
conlpexere ,ut eo uilu 86 puritas uirginitatis , 86
meritum patelcetet la nritatis.
Donatus DO N A T V M presbyterium apud Auteli
9fibylf Galliarum urbem fetunt,c dies dormirionis ellis
inlaretniquam preces intermil`ille,donecanim
xhaiaret.Deprecatio enim milericotdiam,impe.
rtat,gratiamq; conciliat,ut ": huius finis , illius
uitae initium lit,quae fine carer.
Hiuo HIVONEM quoq; presbyterum traduntdia
ptcsbyrer em qua mortem obiturus etat , pratdixille , ac ne
cum zgrotatet quidem,conl`uet:rabliinentia: mo
dum remil'ii`i`e.Poltremo corpori 86 languini doa
mini communicatum,die ; intentis in ima.
ginem crucifixi oculis orando perleuetalIe,86 alte
Io illucelcente die lpiritum reddidilledgitur dum
pali domini luppiicia inlaciabilitet cliderat,d
. iplum oblecrate non celi"at,telurgtis ho
ra ipla qua telutrexille dici? uidit,86 a dextris pa.
tris ledentem iam line fine beatus conlpexit.
H O M O bonus Cremonenlis multa laniitaa
Horno te clarus,dum cerem onias genibus proA
bonus. uoiutus audi'tet,expirauit, nemo eum non uiucre
putabat,donec dum euangeiium legeretur,eodem
perleuertemmeq: le ut loIebar,in pedes eri.
gentem uiderunt.O felicem uiri exitum,cui us bea
titudinem locus..tempus,geltus telrati lunt. Ad.
de etiam defuni miracula , eo quod aegroti8 2
lpiritibus uexati, cum ad tumulum eius
' lIent,conualuere,
Frantile P A T R EM Francilcum legimus , nudum f
lupet nudam deponi fecili'e,c diem !!!
taretlupremuin ,lratribusqi eriedi'xilTe,_86d0_
.-}..___f _

minico exemplo fingulis buccellam pa nis dedife,


Iumpto demum falutia uiatico uita deceiI'iiI`e . Sic
ergo nudus,iic ad terram uiq; humi1iatus,cae_lec,_
bus abundauit diuitis,86 fupraclos exaltus efr,
ipfi Seraph infegabiliter iu'tus,cuius olim
Rgmara in torpore ino portarat. '
, P A T E R Dominicus ultimo uirae ( inte Dpminke
Ratus obirer,hazc it fratribus fuis legare dixit,cha I `
ritatem,hurnilitatermuoluntariam paupertarem.
O beatum uirum,qui cum hinc decederer,nihil ha
buit quod fuis relinqueret pratrer exem pla tut'
quam g haeres uerit, ; tqz regni hres crit.
i A Ntonio Hiipano,cuius corpus Parauj in ue ;:m_"
` ricratie eihcumaduerfa ualetudine opprcius ia.
ceret~.Chri&us apguit,cuius confperfu laetus.atqe
intimis exulrans przcordis,Hymnum illum, cu..
ius initium ePc,O gloriof domina excelfa fuper Iy
dera,uoce qua potut, decantauit iimulque hy.
mnum 86 uiram hanc finiuir, illam uitam feliciter
inchoans,quae finem n haber. i
I I A M tandem 86 regibus bene moriendi exem Quinn
plum aliquod propouamus,quando ne illos qui. Lgdoui,
cl immodicae opes ditiacp regna a morte redimt, rex.
fed potius ad mortem,dum ab alis concupifcun,
mpellunr.Qyintus Lodouicus Gallorum rex, ci
ingenribus copiis ad recuperandam Ierofolymam
proiec'tus,parteq; iam regioni: illius ocru p_ata,fea
bris morbo interceptus , nequiuit prxiiare quod
promii'erat.Dum autem groraret,non in fericis,
fed in cinere acere uolut, 86 extfis ad iniar cru.
cifixi manibus animam eiHauir.Sic humiliatus re
gn deferuit terrenum,86 c Chriiro regnare coe
pit in carlo . Sic deuotua dum infimam ;
7oo DE HORA MORTIS.
capere nititur,poiI`edit i'upernam.Sic detriti ma.'
gnanimus caduca contemnens,ad illa quae zterna
fu nt perpetuo fruenda conicendit.
I A M Iicur uiri a foemina foeminis
Fmina. moridilcant,ut : nquam : .
_ 86 ipfar confequ poifint. n
Mam M3 M A R. I A Magdalena domini Ieiu apoftola,
gda1n3 cum diem dormitiis (: iam proximum pratfci.
uilIet,nolens quidem abiqg euchariiiae Iacramen
to decedere,a Maximino epifcopo illud accepit,86
ante altare humiliter proftrata fpirit tradidit.
Cotpufculum odore perqu (! fragrauit. Ani
ma ab angelis in carlum iublata pro laboribus (:
in terra iuliinueranpetpetuae felicitate gaua
dere cpit , 86 quondam lachrymis lauerar
pedes di,nc in confpetu eius exultat fine fine.
Mmm MA RTHA deinde : illius, reuelato fie
uirgo bi : fine annum febrisignibus luauit. Cum
autem deceiura efIet,lampades accendi iuit, 86
aitantibus ut uigularent inixit.Noce prope me
dia uentue irruens luminaria extinxit ,-daemones
apparuerunt.Sed cum illa oraiTet,Ioror e carlo de.
lapia affuinmalignos fps in fugam uertir,ipiam
coniolata eit,lucernas accendit. r1`unc86 Chrius
ei ptaefto fuit,86 ut Iecum ueniret hortat9 . Ipia
igitur ram optato itineri ieaccings, effetti fe fuh _
diuo fecit,cinereqi conipergi ,86 crucem far iu.
xra apponi,atq1 euangelium dominicae paifionis
a Luca prum legi. Porerno in manus domi
ni fpi iucommendans obiit . Itaqznon minus
cum ad Chriitum proficii'cererur,l`olicira erat,qU
olim cum ei miniitrarer, " quod magia gauded
ret aeternitatis hoipitio quam temporaiiratir.
LIBER. V. vor
: M A R I AB AE gyptiacae : in eremo de.
genri,86 fetatum tantum loc|',ne_in fine uita: li- Maria Ae
ne lalutati uiatico decederet, Zozimas abbas oc. gyptiaca.
cutrit.Qxi dato ei trinitatis pane, cum polea de..
funftam repperifi`et,repperit limul in puluere lcri
ptum.Sepeli Zozima Maria torpus, 86 ret..
:ra tege,ac pro me ora. Tunc leo ad cauandam le..
pulturutnoperam prfitic,Zozimas ad cadauet
crondendicergo et deletti beltiz,defetti habita
totibus inleruiunt,86 in folitudineChtiium quae
lrentibusmequelacra dee cmunio cum opor
xet,neep'lepultuta.
A M A in Thebaidis monalierioabbatill Amata ab
Colonatus martyr apparuiile dicitur,86 ut proxi
mo dorninico die ad eccleliam iucoenatum .
inuitale. Ipla igiturquae iam per anno:
quadraginta iimen monaitetii ttanlgreila 'nunie
fuera ntuncprimum ut martyri morem gereret,
txit,86 coenulam quam lecum tulerat in ecclelia
ieiu: peregit.Inde reuerla lotoribus propediem ex
hac uitale
nulla migtaturam
corporis praedixit.Ac :
infirmitatelacellita,ubi biduum
le ueluti Ile
peliendam 'compoluilfet expirauit. "O omni melle
cotna,mannaq; luauioncuiczleli: conui
:iii ; defururae dapes tam : lucceiete.
\ SALABERGA quoq; apud Lugdunum ab. Sahberga
bariil`a,cum diem claulura effet extretnum,iocun abbutiiia.
diiima uilione ne mortem timetet,toboratur.Vi
dit enim le ad locum immenli adduam, I
86 in eo prarum multipiici Horum piura decora
tum,mirabi1iq; odotum iuauitare fragtan: , 86 id
libi praeparatum audiu it.Dormienti quoi:};,z.'0.--`
na qua cingebatur loluta,nec ulquam comparis,
'Jol'-A l)E"}AiOI?cA'A MORT IS.

ipiam a cotpore ioluendam portdit.Nam 86 uze


audita eli: qu , die tandem centeiima hoc
euenturum.Dehinc fanta 86 pruds foemina , ut
: dominus uigilantem inuenitet , pfalmol
legere non cefi`auit,nii'i cum etiam uiuere ceiailet'
ea quidem uifione confidentior , fed non86
egnior.Neq;enim tale quid apparet , ut certiote
ptatmii expeatione piae operationis ardoxI in not
bis langueicat,ied ut accendatur.
\ Glu:
CA L LA CH RISTO dicata,in monaite
mini.
. rio quod apud adem Petri a! Romae
V, erat,dum cancrimorbum in mamilla patienaiaa
'.
ceret,duo candelabta ante lerulum eius ex mona
Rico forcaie iniituto accenfa, per noemluce."
bant,intet illa medius idem apoiolus ipfi appz.
ruit,cuius repentino confpetulaeta magis quam
perterrita , interrogauit,eii`ent ne delia fua ;
bi dimilaf. 86cum dimiffa elfe accepilfer, ab eo.<
dem euocata,ut iam ex hac uita ad meliorem mi.A
graret.Rogoinquit,ut fororenedia mecu
niat,86 reiponi'um accept,alteram nunc i"ecurn'u
turam.Benediti:am : die pofteatrigefimo ipfas'
fecuturam.Abiit uifio,atq; illa excitis ad fe forori
bus,quod uiderat,enarrauit.Inde die tertio cum il
-la quam apoii:o1uspraedixerat,i'imul oppetiic.Die'
dfi nde trigefimo Benedia moriens oracu
In impleuit.O uere or_1es benediae,c"1 fic euocan,`
ut nullius culpa: conicientia eas terrere .
LN E adem urbe Redempt religioff
fminae diicipula Chriio fidelitet feruiebat . Sed
uitga. dum debilitatis paralyii membris langueret. Re.;
dem ptaqz 86 altera difcipula iacenti ; fu
Isita lux incuigiculo regliit, ; aiiilentium oeuf?
""rv"'r'"" ' _ ""'"""1t" ` ` ""' l

un v. ,.,
los pariter rnentemq; perftrinxit. etiam in.
trantis turba: llzrepitum audierunt,fed nemin ui..
deru,ntiExceH`|tlumen,86fecuta cli: odoris grata
iuauitas,qu pauorem uoq; ex luce illa tumul
}; concept lenirer.-Su hazc ipfa, Noli
te timere inquit,non morior modo . : uero
die quarto,cum facram communiem accepiiet,
pro forills cellulz eius pfallentiuin chori auclitiI
86 illa corporis uinculisexpedita,cum cae."
petiit.Q|_iis dicere queat,qu illi iocunda mors
erat,qu moriendo fupernac ttam pgn:

iabat dulcedinem ~ -
T R Afillz beatidooris ac potificis Gregorii "
amitae in uifis fantua Felix pontifex apparuit, g uirgo
fedem illi oiendens multa luce renitenrem Veni
inqut,teenim hac ! manet.Poi`tero die Tra.
( febri implicita grotauir, Iamq; in ipfi" mor
bi acceffione uehementer an xiebatur,cum Chri..
ui'dit,atqr ad eos qui aderant , Faceifite hin:
ait,Abite,Ecce dominus ; uenit.ltaqi ad eum
quem uidebat totoanimiau anhelans expi
ranit.Odoris infecuta fuauitas fecit, uete ibi
affuiie Iefu'm,86 illam una cum ipfo abiife. Sed
peq; mortem timere potuit,quz ante motte mor
es deftruorem uidit. _ v
MVSA : adhuc,86 nondum adultaesaeta4 M .
tis uirgo,uirginem Deiparam cum multarumuir mu'
ginum gloriofo comitatu ad fe uenilfe cfpexit,86
admonita ": quid ultra puellari moreleuirer fi
ue incfiderate ageret,die trigefimo inter ipfas qa
: uirginer,ab cali regina felicitet ad -
. mittenda.His uifis mutauit , quintoquc 85
" Qic in febrim_ incidir, trigefimo uero >
/
794 DE HORA .
eandem bearam uirginem cernens dicere coepit.
Venio domina mea uenio,6 in hatc uerba de cor..
poris carcere exiit.Quomodo hanc ullam morti.
moleiam fenfiffe rear,quz ie non mori , fed ueni
re dixitcaur quare non feliciiimam putem , quae
de feculi huiusmiferiain conforrium dei genirri..
cis Maria' recepta,gaudis perfrui coepit
QVI D de Elifabeth illa dicamdquae : feli..
Elifabeth cor t`uir,quod regis clelis ancilla ei`et,quam ter
uidui. reni filia.Hcex febri iacens,cum ad parietem
uerriffet, : forte aduolantis tinnulo cantu
admodum dele`tata,quafi iam angeles in , ci
mox irura erar,concinnenres : , 86 ipfa deo
laudes uoce ob languorem tenui praelaq; fuccine
re coepic.Lta morte expec"abat,iugiter orabat,
86 cum prope fe dxmonem uidiiI`er,ur protinus re
cederet iui`l`it.Eo fugato Chrilum uidit, a quo ad
czleie rhalamum inuitara mox ire perrexir , 86
tunc exanime corpufculum diuinum fpirauit odo
rem, quia in odorem unguenrorum Chrifri dum
uiueret,cucurrit.
Exhorrl A D iforum igitur exemplum,quos modo ;
tio r1emorauimus,nos componentes, tunc praecipue
cum a corpore fecedendum e&,humilitarem ferue
mus,pnitentiam agamua,precibus inlemus, fi
dem,fpem,charitatem nullo modo in nobis labaa
fcere pariamur.CLn'a ex fide uiuit iui9,86 qui ipe
. rat in domino fubleuabitur,86 qui manet in cha
Pro)&b.zg in deo manet,86 deus in eo.Ad hazc facerdo.
x.Iolxan.4 ligandi foluendiqz indulta , confi
teamur delia . Tum clemum peccarorurn
uinculis expediti,fubmiT|us quam polumus ac
cedamus ad meniam domini 86 [ cibum
"

`v.
ore fumentes, . hofpitio fufcipiamus Tefum.
' Hice: enim panis uerus , qui decalo deicendit, I0h211~
86 dat uitam mundo. Si quis ex ipfo manducaue
tit,non morietur, fed uiuec naeternum . Et quo
niam maxime cum : finis inar , leo ille rugi l.Petr .
ens modis omnibus ambi: nos, ut deuoret,fi aper
te oienderit,facile contemnitur.Sin aurem cc..
culte dola contderit,folerti animi circu nfpeie
opus erit, urdeprhendatur. Nam( ut alibi dixi..
mus)Angelum lucis interdum malignus afimu.
lat,86 callidis induionibus fidem primum euer
tere nititur,ut fubruto fundamento deruarin no
bis dificium uirrutumjdcirco apoftolus , Licet Calm `
nos inquit,aut "; de calo euangelizet uobis
pmterquam quod euangelizauimus uobis, ana.
fit.Qxancunq3 igitur uerfipellis beftia for.
mam induerit,in quancunq: peciem uerrerit, fi
ue angeli,fiue hominis,fiue fan&,i'iue Chri
di,in hoc profeo agnofci poterir,fi ( faouc
aliquo ab orthodox: (! ueritate pererroris an.
fra`tus abducere nos incipiet,fi ab humilitate ad
inanem gloriam fiis laudationibus erigere tenta
bir,fi : terrore ; opprimere cona
bitur.Si deniqz menrem noftram rerrenarum fra.
giliumqi rerum recordatione ab earum cogitatu,
quae caelees 86 : funt,auocare anp suerte..
re molietur.Tu igitur qui ex fruibus maiis ma
lam arborem iam noie poteris,ubi patuerint in
idiz,protinus exclama,Difcedite maligni,
86 ego fcrutabor mandata dei mei, Tum demum Pmm"
ad faluatorem mente,ore, oculifqy conuerfus , li
contemplare,illum ora,illi re committe , totumqi
eradel l_l.n manus was domine commdo fpi.
YY \_
DE PVRGATORIO
. rtum-meum . In ijs uerbis frigefcentia deficiant
labia,86 palpitantis peforis interrupti anhelitus
finia n.In his de fin: labotiofa l`ul`pria,ipf`eq; no
uifI`im) exhauft uitalitatis cticefcat fingultul.
Pelixilla aia, 86 plufquam dici queat beata, cui
fupremum uitae huius diem fic tandem :
contigerit,
De purgatorio.
Gap. XI.
D M I N O R E S CVLpas obitum
expiandas ignem purgatorium , ficutiad
maiores, perpetuo pieendasaternum,
86 quem gehen nam nuncupamus,a deo conlitu.
rum effe credimusldqr puto perMalachiam proa
hetam figniicatum,ubi de domino loquens air.
pie enim quafi ignisconlia ns,86 quafi herba ful
. lonum.86 fedebit conHans 86 emundans argent,
86 purgabit filiosleui,86 colabit eos quafi aurum
86 quafi argentum.De hoc 86 ipfe dominus in eu
gelio.Omnis inquit igne falietur,86 omnia .
Mara
ma fale al ietur,quafi diceret,Sicuti caro falitur ut
corruptibili humore exiccaro dictum multorum
ufui apta fit,ita qui purgatorio igne falitus fueritg
aptus : ufui aeternae.Nifi enim ad purum
excoifuerimus, nunquam fummae illi puritati
deo iungi adhaerereq; poterimus.Neq; enim apo
ftolis ipfis licuit partem habere cum Iefu , nifi pe
Iohanni. deslauari l`ibipmifii`fent.Et g mundus eli inquit,
non indiget nifi ut pedes lauet,ut fcilicet mu ndici.
em eius augeat etiam illarum fordium deterfio,
quibus nemo dum in huius : uia e, carere po
Iohanni'. teit Sic`8 agricola ille eigangelicite paltigiteig
LIB E R. N. 101'V
quuis foecdam purgat 86excolit,ut aclhuc foe.
fir,86 fruus plus reddar.Ita ignis :
nos purgando urendoq; : meliores . Nemo
gppe 9&, nulla in illomali labes refidua
fit. Qgis enim fine peccato,fi fepries in diecadat
iuusfffe ueroignem,quifideles animas uren. Prouim(
do purificet,ex domini uerbis colligitur dicentis.
Qyicunq; : uerbum contra filium hominis Mirt.n._
w-.
remittetur ei . ! autem dixerit contra fpiritum
an&um,non remitterurei,neqr in hoc feculo,nee
que in futuro.Qxi grauiiimum crimen in futuro
eculoirremiffibile dixit,nonnededir intelligi le
" ibidem remirti poffed Qgod fi' nullillic ro.
mittererur peccarurn,de hoc quoqg quod non ree
_mittatur fimpliciter abfolutec dixiifer, fecu
la di[tinxilTet.Diltinxit autem , quia fciebat effe
quafdam in homine maculas peccatorum, qua: fi
in prarfenti feculo conuenienricaftigatione peni
rus dilutat non fuerinr,dilui debeant in futuro,uri
que in catcereillo de quo non exirur,donec reddi.
tus ( nouiffimus quadrans qui debetur , non
. in illo in quo ; foluendi debiti iacultas ulla efr,
` mq; exeundi potefi:\s.Huic quidem fententiae ete
iam Apoftolue alipulaturdicens.Vniufcuiufque
opus quale { ignis probabit.Si cuius opus '~ .arf .'
ieri: detrimentum patietur , ipfe autem faluus
erir,fic ramen quafi per ignem. Q_i_xis eff qua.
fo cuius opus ardet , 86 detrimentum patitur , 86
ramen ipfe faluus erit per { Non ille qui
upra fidei fundamentum imponit aurum , ar
gentum , lapides pretiofos`, id efi: , meras defe
catasque uirtutes , etiam qui ferrum, ats,
plumbum , hoc tft, delia grauiora,`ql_1_is ergo:
' ` YY li
7! DE PVRGATORIO
qus nili qui luperextruitiigna,Fenum,lipuiamf
quae quidem leuia canto leuiora fiunt,quanto ma
gis exurtur,Et li lecus res le habet,dicant allerti
onis calniatores, ubi iilos collocabt,qui
Ptatim ut conuerli confellitp fuerint,uira decedts
damnari non merentur,quia doluerunt le peccal.
I fatilfecei^unt.Neqt enim implere
le,ablolui non debent,quia illis per
nondum iulizomortem
dolore
Iicuit,quod lacerdote poenae nomine iniunrtum
fuerat.Qgia' ergo : ratioexigit ut nullum
prorlut crim relinquaimpunit,prole&o necel
le ut aligs alicubi exiltat poenarlocus,iii quo
punianturn' qui ad luppiicia delegandi n
lunt, led potius temporalibus purgdi ut expur.
gati eo demum regno digni euada quod nihil
intrabit inquinatum, 86 in quod intrantes gaude
ant 86 dicant, Probalii nos deus`,igne nos examie
APOJIQ
, ficut examinatur argentum .Traniiu'imiia.
Palas
? ignem 86 aquam 86 nos in
eritas illa nein oblcuro lateret, quorundam de
funorum manifelis apparitionibus illulitata
elhperlpicaciusq; patet,quam ut argumtis ad le
probd indigeat. Ne qua igitur haiulce rei in
iulpia rn animo relidere : ambiguitas, ea nc
mi racula in medium proferre operepretium erit.
Tres uiri INEA , qu Cyrill9 Ieroloiymtanus
p btii Hi epilcopus de lignis diui Hieronymi poli obitum '
etonyni faitis ad Augullinum lcribit,iegimus per id t..
I DIOIC pun haerelim qudam inlurrexilTe,quae diceret de
relulita funorum animas nec beatitudinem,nec poenam
ii. lentire,donec|cmunis relurretionis die luis iuna
gantur Q cotporibus, hoc cumV iplis una melfurat,
quod limul leminatunt, purgatorium quoqi
LIBER V. OI
mortem nullum eie . Cumque falfitatis huius
peiifera malignitas inualefcere coepiifet, iamque
altius multorum animis haereret , quam ut uer.
bis euelli poffet, Hieronymus Eniebio apparens,
iuffitfaccum iuum quo pro indumento uius fue
rat,trium uirorum cadaueribus(quiea : obi.
erant)imponi, ut uit redditi doceanr,quanto er.
tenereutur, qui talia aiTererent.Refuicitati er
go coram omnibus qui ad eccleiiam ut hoc mira
culum uiderent,magno ctu conueneranr, confia
tebantur, 86 beatorum praefenrem gloriam, 86 d' `
natorum pocnam,86 eorum qui minus plene poe.
percgifI'enr,purgament.Per quae oriia,
ut uiuis teari poiI`enr,a beato Hieronymo fe cire
cumduos, 86 : ad uiram redire iuios afFirma..
bant, rurfum die uigefimo una cum Eufebio eius
( ros,86 cum eodem(ii modo :equa
lem interim poenitenti egerint) ": :
me praemia confecururos. Iraq; tanto eui..
denti miraculo explofa 86 exibilata hreticorum
ententia ett, arque illi qui paulo ante iubuerii fue
rant,{tarim reiipifctes, catholicam amplexi funt
fidm,cum prazfertim eos qui a morte furrexert,
pnarum rccordatione indeiinenter arq; inconfo
labiliter Here, lamtariqz uiderent,ac tandem qua
praedixerant die Euiebio rnoriente, 86 ipios iter
moti ,ut etiam eiuice rei euentu magis conitarer,
quam uera eH`ent ea qua: per illos fueranr.
A D HAE _Elias quidam in deferto Aegy.
pti folitarius ianiitudinis uir, 86 qudam
beato
: Hieronymo
(iicuti familiariter
idem Cyrillus uius
teitatur) in quiete
ariimam ui. lftre'
.
dam epiicopi Anonitani.Cum ante diuina ma
YY iii '
`

gi DE PVRDATORIO.
ieitatis tribunal Iiiteretur,ob : luxum at@ de
: ad aeternam poenam defcinari,animam uero
Theodofij Ienatoris,quod beatum Hierooymum
magno iemper honore coluiii`er,ad purgatorti tor
mentadeducendam decerni.Cumqi diem !)
Iet,quo iia uiderat,comperit eodem ipfos ambos
fuiife uita defuncios,86 credidit uera effe quae ii.
bi per Iomnium apparuerant.Ex hoc praterea Ii.
quer quantum expediarcirleiis regni ciues per.
Iante uenerari,cum impe contingar, ut ipfis opi.
tulantibusii qui ad infernum corruiient , infer.
num purgatorio cmurenr,86 de futura beatitu
dine coniequenda certi fiant. '
Pilfcaus H I A V T E M eo facilius maturiusqi purga
ri poiIunt,quo magia uiuorum precibus,ieiuni]'s,
eleemofynis,peregrinationibus iuuantur. Pafca
fius apoiiolicae : diacc. -aus pietate erga deum
86 homines przi`tans(ut aGregorio tradirum )
nifi quod contra SynnachumY iam omnium fuffra
,gris maximo pontificaru dignum iudicarum per
f rinacius quam fas erat,pro Laurentio,quem ipfe
dignioremceni'uerat,ftetir.Cum iraq: hanc culp
mortem lueret,a Germano Capuano epifco-
po in Angulanis rhermis operaierui fungs inu
tus eic.Qyi Germanus utcauiam didicir,abi]'t , 86
per dies aliquot pro illo fupplicationes fecit, ficuti
pfe rogauerat,arq; eodem rediens,liberatum one
re illo cognouit,quem iam ibi non compa : ani
, E maduertit.H_oc cit illud,quod Ioha nnen a! us
ida in pracipit dicens.Qui fcit fratrem iuum peccare pec
1`|.1i, catum n ad mortem,perar,86 dabitur ei uita pec
Poitmor canti.non ad mortem. `
te : ^ _R S B Y T E R qui_lam_Centumcfl1is,cu_n}
Ymrs are v. vn
adbalnealauatum uenii`let,86 hominqui ibi lat..
pe iam illi opetam laua ndi gratuitam praliiterat,
panes aliquot muneri obtuliil`et,accepit iplum eis
non indigere.Locienim illius olim dominum fuif
poli mortem ibidem ngufiari noxar cuiul..
dam expiandae caula,piaculiq; loluendi,uerunta
men multum profore , iple panem conlecrat
deo olferendo pro illo oret.Qua mobrem presby
tet lacram holtiam obtulir,deum precatu: tit , ad
balnea rediit,led non inuemo homine,a pocna libe
ratum intellexit.Agnus igitur qui immolatus ab
Ptu lit peccata mundi,86 eorum peccata qui in pur
gatorio lunt,li,p illis ofleraturaufernita ut mul. _
to debito loluantur quam loluerentur.
HOC IDEM lequenti quoqz exemplo alttu.
ere poiTumus.Dum enim beatu: Gregorius pon
: .
tifex(uriple in dialog luo rcfert) abbatis adhuc natuur
. Qridam inter monachos nomine
Iulus grauiter grotans,86 iam morti proxim
_ftatri luo leculati Copiolo indicauit libi tres aure
_os numos elle , quod nemo alius noilet. Cum ta.
me ea res percrebruillet, Abbas indignans iulit,
ne qui: monachor_IuPcum monalticae legis uio.
latorem adire, neue cum eo ullum milcete ucr.
bum praelurneret.Id ille petiplum qui libi afliiie..
bat , Copiolum ( relciens-conliderauit le..
cum quantum ea te Hagiti1'commilili`et,86 ut par
erat,magis doluit,quod deo peccauerat,quam qd
ab hominibus deprachenlus effet. Vbi autem ui.
ta elapfus eH',corpus eius in ierquilinium (
erunt cum aurei : quos reliquerat,dicenres,Pe
: tecum itin perditionem . Hoc clare ad Actor.:
reliquotumterrorem ac'ium,illud occulte, ut .
win'
: DE PVRGATORIO
licet Pretioius monaieri praepoiitus per dies trie.
gma quotidie pro : ! domini
cum iacrificium. Poitea tdem Iuus Copioio no
\ tu apparens hatenus, : ,in tormentisiui,
nuncdemum iacra communionepercepta, ab ijs
me expeditum certo fcias. Nemo praetetabbatem
rrouerat, pro quo Pretiofus quotidie rem
aceret, fed ubi uifio Copiofi uulgata , ipfi pa.
lam fecere eum iam trigeiimum diem elfe facrifi.
ciorum pro I uio aorum', proptereaque illum a
`purgatorio erutum caeloq; illatum.O quanta lraec
hoiia: uirtus,86 przter banc quam prrr..
dens piiffimi abbats erga uos cura,Sic del.
puniuit,ut 86 ipfi prodeifet ad ialutem, 86 cz
:gris ad exemplum.
Odilo O D I L N I abbatiCluniaceni'i ui
abbas. tam eius confcripfit, diuinirus reuelatum tradie,
fupplicationes pro defunis die proximo ; fe..
Rum omnium Ianotum abecclefia fieri opone..
re. ; ipfe primus obietuauit,deinde obieruan
dum uniueriarecepit ecclefia.Et quifquam tam tg
merariae pfidiae e`it,ut negare audeat eie poi mor
tem expiation1'lor:um,I
' DE I M V S Benedius pontifex maximus
Benedi c mort obiiiet Iohanni Portufi cpo apparens,
Gtus papa confeffus eik Odilonis abbatis precibutrI ab arret,
nm mortis periculo fetuatum. Se autem ideo tunc
ei apparuifI`e,utipie eundem alabatem rogatum
' iret,ne fibi in Hammis purgatorirs ardenti uhtraa
`heiter auxilum,quod ferte adhuc in corpore uiu
ei confueuerat. Hoc ntio fibi allato abbas, 86 ipe
uppliciter pro illo orauit,86 orribus qui cumipio
etant r_nonaclris,ut ( facerent iniunxir.Haud
Liann v. Y

ita Benedius torus lucidus ac reful.


_gens apparuir Eldeberto monacho,feq; _a Purga
torio ad beatitudi nem translatum dixit, Odilone
' >ac monachis pro fe deprecantibus. Deinde 86 ipfi
Odiloni fub eaclem forma fe oitendens :
egit,eo quod tam grande beneficium per cum po
tiifime accepiltr. Non frufra igitur pro
defuntis : ecclefia , incaffum folennem
eis) inituit fupplicationtatutaqa facrificia.Qy'
quidem rem nequa quam facerer , fi nullum effet
mortem purgatorium.
H etiam,ante euangelium fublege : md M3
tum el`i`eMachabzorum hiftoria telatu r,de Iud dbus'
Ifraelitarum ducis erga eos pietate,qui in bello de " ac
fiderati fucrant,fic loquens. Fortilimus Iudas fa
(ta collatione,duodecim millia drachmas argenti
: Ierofolymam offerti pro peccatis mortuo
`rum facrificium , bene 86 religiofe de refurrcie
cogitans.Nifienim eos qui ceciderantgefurrecfu.
ros _fperaret,fuperHuum uideretur 86 uanum ora
_re pro mortuis. Et quia conliderabat, quod ij qui
cum pietate dormitionem accepcrant , optimam
haberent repofitam gratiam. Sandra ergo 86 falu
bris cogitatio pro dcfu nis orare,ut peccatis
foluantur .Sic foluti uox illa in Pfalmo ad deum Pl'a1m.8f.
e&.Mifericordia tua magna fuper me, 86 eru.
! animam meam ex inferno inferiori. E .
R AE T E R haec eti in Ecclefiafico 'quod 1*
fcriptum . Mortuo non prohibeas grati. Quin
mortuo prohibe: gratiam , nifi qui illum in pur..
gatorio poenas luentem,cum iuuare polTit,negli
gitfTale 86 illud eiufdem libri prarceptis inter 1bim,
fertum.In requie morrui requieicere fac memoriaI
YY V
DI PVRGAT ORIO
: alia memoria in requie,hoc eihin ;
te mortui poteft requiel`cere,nifi quae~ officio com
Rat pierarisd id ei',quando ii qui iuperiunt,pro eo
ui defunus :l ora nt , ieiunant,86 in paupere
HRISTVM pafcuntc alia uero quztuis memo
ria non requieicit fuper mortuum, fed potiusin
uenros dilapfa e_uaneicir.(uidenim confertani..
! du'm efierrur funus ardentes , uel dfi
cadauer dealbara fepulchra , uiuor iia
folaria funt,non fuiragia mortuoz.
Qui maa Q_V A M graues autem quamque acerb pur
gna pur gatorij poenae fine, illo celebri Gregorij pontificis
garorii exemplo fari; conf`tat.QJoniam(ur aiuur) curn fi
pna bi in pnam pia: cuiuidam temeriraris, uel pori.
Gregorio us temerari pieratis , quod pro 'Traiano oraue.
papa. rat,optio per angelum deo ofl`errerur,maluirhic
omnibus diebus uir iu,uario ac multiplici lan.
guorum genere affici, quam per biduum in pur.
garorio cruciari. \
Ratio H VI VS cruciatus grauitarem non medio.
crem,fed prope maximam eiTe,etiam ratione ar.
gumentisque probari poie uiderur.Qxippe exu.
to torpore quod aggrauat,purior fir in anima in.
Pia1m.i;8 telleus. Vnde in Pfalmo dicitur. Anima mea co
gnofcet nimis . (Llamo autem quis magis deum
lntelligit,magis appetir.Hicueroappetitus ex cer
quoqi pei capi: paffionis incrcmnrum.
Auidiusenim bonum illud quifque apperere ,
ler, qd ie minus dubita: aiecutumideoqa ex dila
rione rei magia appetitar magisanimo torquetur,
Pi'alm.sJ. Hinc illud pr_ophet.Ccupifcit 86 deficit ani.
ma mea in arria .
Ratio D L ET PRarrerea qui in purgatorio cil,
Lnsnit.` v.
quod dum , non hic potius uolunraria :
: exatione pro reatu fatisfecerit, cum :
uiore cruciatu id eft'icl`potuiTet.Etenim debitum
quod fponte redditur,pluris atrimat deus, quam
quod ab inuito iue extorqueturln hoc oblerua
tio aequitatis eli: , in illo remiffionis meritum , uc
pauca etiam libenter foluenti multa ondonen
tur. His igitur intimis animee angoribus extrin
_ fecos adde,ardorem,utique illum, quo omnis de.. Ignis'.
litorum redigatur,
nihilum (toria ita penitus
86 nullaexcoqui
prorlus debet
lculpa, nota,
ut ad
nullum uiti ueliigium in anima,quod non (
abetl'u mq; fuerir,relinquatur.
R V M tametfi pna hc uehemen C;nfo1:
tifima fit,in eo ramen confolatur quipatirur ,tid to : g
iam deadipifeenda immortalitatis gloria nihil du purgtut'
bitat,nec fi poH`et,ad uitam hanc redire uellt,'ma. if
lens-illic torqueri cum certi ra ,til boni confequen
di expe&atione,quam hic deliis afuere cum pc
tculo amittendi, Quod quidem bonum qui .
cando amittit , fu`ppl iciis mancipatur : , uc
non folum non beatus flt,fed etiam infelicilimuu
ac upra quam quiiquam dicere potelc , mifer. Is
ergo qui in purgatorio afB1gitur,afHicti_ones uae
gaudioquandoque futuro compenfar . "lammiti|A
quidem torretur, defiderioqg al`t`ici,fed uider hac
omnes inquietudines, omnemque laborem ad il
lum finem indeclinabiliter tendere, in quo fem..
piternse quietis initium efr, 86 inter acerrimos
dolores quos tolerar, contentatur ipfa dolorum
conditione . Ac uelut lucri auidus negociator,
qui
uct, naui merces uehit,uentorum
procellarum turbinem
; aens intemperiem fui. ;
tolerar,
- _

710 DE PVRGATORIO.
fluibus ia&atur,fentinae torquetur, nail
fea contabefcit , 86 commotis inteftinis , algente
ue Fcomacho , ipfa pene uifcera euoinit 86e_r_u.
gat,86 tamen grandem facfurus quaeltum omia.
turbulentae nauigatiis fafiidia aequo animo fett.
Sic : habet qui purgatorio igne carpi'tur,praefena
tes enim poenasfutur beatitudinis lucro fufeno
tat, 86 fupplicia patiendo ? magis quam tri
atur, eque ipfum erigens. uare, in uit, tri(`tig`
PraIm' es anima mead 86 quate conturbas mgl? Spera in
_ ,` deo quoniam adhuc confiteborilli,falutare uultua
mei 86 deus meus. : ad dominum conuerfus de;
Pl'altn_r.;| precatur.Educ de cufodia animam meant ad con
fitendum nomini ruo,me expeantiufi : :
tribuas mihi . Nobis igitur in- `rimis enitendum
: , ut__hic potius quaeque etia minima xpur_ .
gemus pietatis oficiis, corporisque labore, ne uel
biduum illud quod fanriifiimus pontifex tan
topere eithorruife dicitur, in purgatorio per..
agamus. Deinde fi hoc difficile fau uide
tur, falt caueamus, ne poenisob.
Inoxii fimus,quarumr1ullis finis
ef, nulla requies, nullum le
~ uamemquasdenicpcogi
tare,nedum pati,
poena . . '
LIBRI QVINTI.

.-.
W

, 716
'mba longo admodum tra&u,fed am
tranfuolanrrs , 86 multa id genus otcnta inmcll
apparuie. quocp uibratione magnas adi
ficiorum moles funditus conuulfas procubuiffc.
At ucro de hac quam uzuram cxpcamus cru.
mna : . Eric tuncrribulaio magna , qualis Mac:h.:4.
non fuit ab initio mundi ufque modo,nec fier. Ec
m'fi,nquit,brua:i fuiiznr dies illi, non fa!
ua omnis caro , fed proprcr elcos breuiabuncur '
dies illi,h iccrgo dolores, hic gcmirus, hic mera: ii.
angui`tiae,illic im'ra.cr1 dolor. Qxue graue
ma1,uniilcpars,autlue,au: null purabis
S E D I A M audi quale hoc malum, quanto
que omnibus plus habcat |'nfelicirac's,di
li tccum perpende. Ec mulri,inquic,pfcudo
Phew furgenr, 86 fcducencmulros . Mifcrum
: ferro,p&|lnria,famc pr|'rc,fed muito m|'l`cn~
us nfidelitaris error,8 alicuius hre feos praui.
tate a ucricaris religione defcere . : quia hic
quidem maius periculum, iccirco Saluaror nocr
haud parum
Vidctc nolri
ne quis uosl`olicitus,pra:monc:
fcducat . Mulrcnim nos'8 air, I
uencnc
in nominc mcodcenrs,Ego fum CHRISTus, .
86 feducenr . mifera ucrorumquecon..
drio,8 qui fcducenr,8C qui feducentu r. Felices Q
dem uidebtu ob delicias uolupraresque, 86 .
rerum orlium cop|1m,qu illig fatis fuperq; err,
86 animaducrrcnt nec rcrdabunfur, (plata
v quam
" ' ingredentur uia perdciis
iniquicas, ; lic. Q_@
m_ul
, dem: ; J Quid Matth.
a: ; ( ae.
_ra! [ nihil l`gn:Abundab'1': iniquiras,
-iet DE SIGNIS VLTI. .
quae iniquirasllia pla ne de qua apoolus ad .
; ( lcribens ait , Hoc autem lcito , quia in
tiouiiimis diebus inlabunt tempora periculola,
86 erunt liomines leiplos amantes,cupidi,elati,l\t'
perbi,blal`pliemi,pareritibus non obedientes, in
'_ gtati,lceiell:i,li ne afi"ectatione,line pace, crimina.
1 totes,i ncontinentes, immites,li ne benigniratep
ditores, proterui, tumidi, 86 uoiuptatum amaro.'
tes magis quam dei, habentes quidem lpeeiem pi:
Etatiinuirtutem autem eius abnegantes. Et quem
dmodum Iannes 86 Mambres rellitetunt Moya
; ita 86 hi rel`il`tent ueritati , homines corrupti
mente,reprobi circa fidem.Qiis locus tune erit iu
" . (iris in tamperditotum hominumcartuquodcon
' lortium piscumiinfidelibusflliae bonorum qui.
es elfe poterit , ubi i mprobilfxmi liomins tetram'
caelumq; per licentiam conturbabuntc Sed non
multum feret ttam nequitiam deus,ideo bre
uiabit dies,ut innocentibus adiit, 86 peruerlitate'
malorum irritat9, maturabit iudicum lu. Hint
@R Ofeeproplieta uociferatur 86 cianiat,Audite uer.
{ dni fili] ilrael, quia iudicium dno cuhabitatoti
Zbus tetr.N enim uetiras,et n eli ma,86 n
l lcientia dei in terr'a.Maledi'tum 86 mendaci,
86homicidiu m,86 furtum, 86 adulterium inunda
uerunt,86 languit languinem : Propter hoc
lugebit terra, 86 infirmabitur omnis g habitat in _
ea,in belc'ia agri et in uolucre ;ed et pi lees ma
ris congtcgabuntur.Hoc ergo propter l`ceieli:os,et
qui rerrenarum rerum cupiditatibus capri, carle
lia contemplere. Porro propter iulios non lolum
dies breuiabuntur, led etiam ne interim uel homi
num improbitate uel diaboli lupplantationibus
LIBBR VI. "I
eue rtanrur,Enoch 86 Eliam rnittet eis clemens 86
mifericors dominus.Et illi quidem alios ii lapfol EENII !
pris exhorlgatioisiibus erigeit , ?! n labalntu
confirma
fcripr unt.
eit,Et ic quippe
dabo e ip is inmeispoca
duobus teiibus p AP'"
, 86 pyro-
phetabunt diebus mille ducentis fexaginta ami.- '
! laccis,Hi fun: duz ol|'u,86 duo ca ndelabra lu
centia in confpeu domi ni terrz f'tes,86 fi quil
uolucrit eos nocere,ignis exiet de ore eorum,86 de
: inimicos eorum,86 fi quis uoluerir ]:
dere,fic oportet eum occidi.IIi habenfpoteatem
claudendi caelum,ne pluat diebua prophetiz illo
rum,86 potcitatem habent fuper aquas , conuer.
! eas in fa nguinem,86 percutere omni
plaga,quotifcunque uoluerinr.Pei:.Enoch 861311
am alios quoq; uerbi dei pratdicatores in..
tellgimus,qui orbem peragra ntes confulent crea
dentium faluti,dicente domino . Et prardicabitur
hoc eugelium regni in uniuerio orbe,in . '
nii omnibus gentibus,86 tunc ueniet confumma
tio,id e&,l'eculi finis. Qiod autem Elias uenturus
fit,etiam in Marthneo reiatur dominua dics,Eli MNM?.
as quidem uenturus,ei,86 reiiruer omnia. !
ef%rePtituetom_nia,niii quia tunc86 ipfi conuer.
rendi i'unt,qu occidenrem legis literam adhuc fe.
quunturdsic enim in Malachia legmus.Ecce ego .
mittam uobis Eliam prophetam anrequam ueni
at dies domini magnus 86 horribilis, 86 conuertet
patri-im ad filios,86 cor filior ad parten eorr.
Tic igitur 86 Ieremiat impletum erit ua ticinum
dicentis,Indiebusillis faluabitur Iuda,86 Ifrael kum,
habitabir confidenter. Qyantoautem tempore
: pracdicatio liarc,86 quibus miraculis_pro..'
Zz
U '1
L' 7:: DE ANTICHRIST! PERSB.
ficiet,l'uperius expreifum e&.Poit hac uero Anti..
chriitiad uerfus ecclefiam furere incipiet periecu..
tio,de qua non fine uehemenri animi dolore nunc
nobis reitat dicendum.
De Anrchriiri perfccutione,
Capo IIa

SETE R RI M A M beiiiam omni imma


nitare arrociorem AntichriPcum , ab aqui,
lonisfinibua uenturum autumant, iuxta il
lud Ieremiae.Ab Aquilone pandetur omne ma.
. lum uper omnes habiratores terrae. A tribu
ro Dan oriturum,ex eo quod Iacob ad [ pro.
phetante dicitur. Fiat Dan coluber in uia ,ceraies
Gil.49. in iemita,mordEs ungulas equi,utcadar aicenfor
eius retro.Antichriitus enim pattim doli ueneno,
ut coluber,partim poteitatis cornu,urceraies,eoe
inuadet,quos per ui u_eritatis.et iemiram :
ire uiderit.Cum iraq; Enoch 86 Elize praedicario B
uniuerfum terrarum orbem uulgata fuerit , tunc
[ filius prodere l`e,86 aduerius eos inualefce
re incipiet.Sic enim in Apocalypfilegimus . Et cl
Apo." finietint teftimonium l`uum,Enoch icilicet 86 Elie
as,beli:ia quae aicendir de abyifo , facier aduerfus
eos bellum,86 uincet illos,86 occidcr eos 86 corpo.
ra eorum iacebt in plareicciuitatis magnae, quae
uocatur i`piritaliter,Sodoma 86 Aegyptus, ubi 86
dominus eorum crucifixus eii: . Iacebunt quippe
catholicotum fidelium corpora in plateis', quoni
am pro ueritatis religione mori przoptabuntqu
in infidelitate uiuere,O gloriofa marryria,Iacebl'
tis quidem in plateis,ied_ habitabitirin carlo Pri!
LIBER. .VL tra
Chrilto cadeti:,l`ed cum Chrilto regnabitis . Sa
guis uelrer luper terram effundetur , led lpiritus
uelter fupra czlum requielcet. Pro bteui
cio glotiam capietis arternam.Non ftaudis la.
itretite poterie ini micus, quia in Chrilo cre
entibue alutia non deerit ad cauendum,non fu.
tori: imma nitate terrete,qua non timebitis ill,
qui tantum corpus potelt occidere,led eum pori.
us,qui corpus 86 animam potel mittete in gehen
r1am,Q_uanro tertibilior holis, tanto patien
tia ueftra fortior,86 gloria inlignior,86 remunera
tio maior.De illo limul ac de uobi: per Ieremiam kr
prophetat elt.Ecce afiio egtedietur de gente M"
in gentem ,86 turbo magnus egtedietut a fummi
tatibu: rertae,86 erunt interfecfti domini in die il..
la a fummo terra: ulq; ad lummum eius,non pla
gentut,86 non colligenrur, 86 non lepelientur ,in
fterquilinium luper faciem terrae iacebunr. Dini
na enim permiffione fiet,ut diabolus contra ecclea
luiendi poteftatem accipiat.Oportet ergo il
lum quem nunc uintum tenet, nouilI'i.
mo tpe per die: aliquot lolui ac dimitti.Qt_xod Io.

hannes in Apocalypli cerns ac dols clamat , Vae


ac mati,quia delcendit diabolus ad ha.
_bens itam magna m, lciens quod modicum tema
pus habet.Et ide rurlum ait. Solue latanas de car Ibidm m
cete luo,86exibit,86 leducet gentes ,quaelunt lu. `
per quatuor angulo: tetra. Gog 86Magog 86,con
gregabit eas in prlium,quorum eli: li..
cut arena matis.86 alcendert luper lattudinem
terrac,86 circumerunt calira landor 86 ciuitat
dile&am.Ciuitas dzlea uel Ierulalem,uel ecclelil`
dei elhlne impet faciet hic diaboli filius,et (;
.v
zz
il
714 DE ANTICHRISTI PERSB.
t multitudne quos decipiet,eos opprimere moa
lietur,quoe decipere non poterit.Ad hzec etiam,o
facinus indignum,iH:a defolationiir abominatio in
templu m dei irrumpensomnia .
hit,c in medio fedens deum fe : imaA
pudentet improbeqz mentietur,mittet malignita
tis ua: fatellires per prouincias 86 loca qui clicant,
Ecce iam uenit ChriIcus,Venite ad adorandum il
lum.Qiam futuram fallaciam praticiens dominl
cauere nos iubet,dum . quis uobis di xerit,Ec.
ce hicei Chrius,aut illie,nolite credere , Si dixe.
Matth.
tint uobis.Ecce in deferto efhnolite exire , Ecce in
penetralibus,nolite credere.Cur itat uia non ta.
lis aduentue filii dei erit,qualis filij dia oli. Qualis
aduentus filridiabolit in deferto cum beii)'s,in pe,
netralrbus cum facinorofis turpiqt luxuriat dedi
M3l!h! o tis hominibus.Qi_ialis filij deifbicut fulgur exie nlA
ab oriente,86 apparent ufq; in occidentem . Illius
ab aquilone,lruius e caelo,illius locorum interual
lis latens,huius in aera omnibus acque manifeft9,
Illiue in tenebris,huius in luce.Hoc plenius poea
monicrabimus,nunc interim peffimi omnium ty
tanni audaciam,arrogantiatn,impietatem , an,
uim atq; potentiam,utcpimus profequamut.
DANIEL propheta cum uiiionem de quorun
dam futuro euentu uidiiet , fic demum de
Antichriii regno iibidium audiuit . Poil: regt
eor c creuerint iniquitates, confurget rex
dens facie,86 intelligent propofitiones, 86 robora
bitur fortitudo eius,fed non in uiribua uis,86 fu.'
pra quam credi poteihuniueria uaitabit , 86 pto.
Iperabitur faciet,86 interficiet robuRos,86 ,
puium ianoruni itcunglum uoiuntatnm im.
1 LIDER VI.
86dirigetur dolus in manu eiur,86 tot fuum ma.
gnificabit,86 in copia rerum occidet plurimos , 86
contra principem pricipum confurget . Qiod ait,
robrabitur fortitudo eius,faciurum figna 86,.p.
digia l`ignificauit,ita ut in errorem inducantur, fi
feripotet,etiamiui`ti,86 hocnonin uiribus fuis,
eddarmonis, cuius inigatione agitatus ad tan.
ram prorumpet temeritatem,ut fui oblitus deum .
fe reputabit,86 contra Chriftum confurget,86 ec.
clefiam ualcabit,86 fuperbi fpiritu inHatus,diui
na omnia prophanabit,polluet,contern net,ac tan
tum fatanam illum cuius confiliis oprqz nitetur,
colet . Nam alibi etiam in Daniele fcriptum eli',
86 facietiuxta uolunratem fuam rex, 86 eleuabi nanin
tur 86 magnificabitur aduerfus deum,86
aduerlus deum deorun1loqueturmagnifica,86 di
rigetur,donec compleaturiracundia. Tum ne gd
mpuritari fpurtitiattp eius defit . Et erit inquitin
concupifcents fminarum , prterea ne quen
dforum curabit,quia aduerfum uniuerfa confur..
get.Deum autem Maozimin loco [ uenerabi..
rur,et deum quem ignorauerunt pattes eius colet,
auto 86 argento 86 lapide pretiofo,rebusqa preti.
ofis.Vide liominis dementiam , dirmonio .
cat,daemonium uaneratur,86 ie ab hominibus
deo uult coli haberiq;.Qyaii uero non fnuug dia,
boli l'it,qui ei ancillatur,fed dominus 86 deusRur
fum idem prophetaimpietatem eius audaciamq;
defignans,etiam quam diu regnaturus fit decla.
ratermoiiesin uit,contra excelfnm loquetur, Idem.,
86 fantos alti imi conteret , 86 putabit quod
: mutare tempora 86 leges,et tradturin ma
nus eius ; ad tempus 86 86 ? tem
N
zz 1
/
1
116 DE ANTIGHRISTI PERSE.
poris,hoc efr ufqtad annos tres cum dimidio. ?!
tem poris praefcriptionem Apocalypfis a perte in
^P~"~ clefi
dicat,ubi dicitur,Etmenfibus
cculcabunt ciuitatemquadraginta
fantam, hoc efr ec
duo1>)I
Ad hc quidam opinantur,ipfum ut fe deum pro
ber,cum poli tridui latebram rurfum apparue.
rit,mortuum fe fuifl`e,86 refurrexiffe fimulatua
! rum , ex eo quod in Apocalypfi fcribitur , Et uidi
unum de capitibus fuis quafi occifum in mortem,
86 plaga mortis eius curata eic .. Hinc etiam di
cunt,quod finger : uelle caelum confoendere , at.
que a malin piritibus in aera feretur, eoque mo.
do { mortis eius curabitur , quia fcilicet illi
qui us illudet,uere mortuum 86 fufcitatum fua
: credent, quem in caelum quoque fublimem
ire confpicient,u nde fequitur,Et admirataeft uni
uerfa terra poft beltiam , 86 a dorauerunt draco
nem,qui dedit poteiatem be&iae,86 adorauerunt
beiiam di'centes.Qyis fimilis befiia: 86 quis po
terit pugnare cum eaSed bene illi qui draconem
. 86 befiiam adorant,terra dicuntur.Terrena enim
i`apient,nel'cientes quia ; iam non mora
tur,86 mors illi ultra non dominabitur . Quint.
mori 86 refurgere fimulabit,Chrifium
fe effe afTerens,non CHRISTVS , fed Antichria
Ptus erit.
INTEREA VERO DVM diraagetur
perfecutio ,dum Chrifianorum pafiim innoxb
us efl"undeturcruor,dum ualansomnia prophh
norum rabies debacchabi tur , dum denique con
( omnium deus ore facrilego ubique blal"pl14
`xpabitur,indignabuntur elemenra , 86 uerfo nl
otdine,fol obfcurabituluna non dabit lll,
LIBER : I 1:1

men fuum,l'%ellee cadent,terra quaiabitur,


motis mare Huibus rugiet . Et proh fcelus, tam
trepida rerum facies non commoue bit impioa,
ut ab impietate defilcant6Erunt (inqui: Luc
dominus) in fole86 luna 86 lellis , 86 in tetris '
preffura gentium pr eonfufione fonitua matie,
86Huuum,arefcenribus hominibus prat timo..
rc 86 expetatione,quae iuperuenient uniuerlo or -
bi. Putabunt maligni hanc pari,
quianondum ulti fune illos qui Antichri
Pcum recipere noluerunt, 86 ob id magis magif.
que incrudefcent ,dum caedendo eos arbitrabun.
tur obfequium przare deo. Ita de errore in er Iohanuc.
rotem prolapfi,grz|uiutI poft ea
ferent fupplieium.De fignis his aurem etiam ue
tetes prophet: itidem locuci unt, non alio amati
fpiritu quam illi qui euangelia feripfere . Ifaias. lflix. I5
Stellae inquit, cali 86 fplendor earum non expan mmc
dent lumen fuum,obtenebtatus eli: fol in ortu
uo,86 luna no plendebit in lumine uo. Ieremiaa
ait.Ipfe deus uius et rex l`empitern9,abindigna.
eione eiul comrnouebitur terra, 86 non fuftine..
bunt gentes cminationem eius. Et Ioel prophe.
ta.A facie eius inquit,contremuit terta,moti fune
czli,fol 86 luna obte nebrati une , 86 ": tetra
xerunt plendorem uum.Et iterum. Sol eonuer..
teturin tenebras, 86 luna Iin fanguinem, ante
quam ueniat dies domini magnus 86 horribi.
. Hinc iam fatan arrificia deficere, prodigi:
eei`are,uires languefcere, aios concidere incipient,
`86itut : Pharais #tus in facidis mira'

zz
723 DE ANTICHRI STIPBRSE.
culis per Moyfen 86 Aaron fuperata fuccubuit,
ita tunc ois uis diaboli 86 Anrichfil' 86 pfcudo
progherarum indies dcpericnl conrabefcct. Etc
POR' fanorum cxdcm,fupr omnes rcpcntinusir
pauor,86 ance illos Hagiciorum fuorum tor.
queb|':confcicn|:ia,quam ulco confumec diuina.
Acficut Icrcmias air. Ericin dieilladicitdomi..
Imm. 4. nus,pribit cor rcgis,86 cor principum, 86 obu.
pcfccnc face rdprs,86 prophct concmabuntur.
Po: haec Elias 86 Enoch ab Antichrifo intcrcm
pti,x diuina uircurc rcfurgenr uiui, uc fideles qui
rl`iduirunr,|'n fpc rcfurrcionis mox futura co.
robornrur.Lcgirur mim pfis in Apocalypfi.
Apen. Et dice 86 dimidi ips uizaeia deo intra.
uit in cos,86 Fcczcrunr pedes [ 86 :imo:
magnus cccidir fupcr qui uideru nr eos, 86 au.
Idicrunt uocem magnam carlo dicentem cis,
Afccnditc huc,86 afccndcruntin in nube,
86 uidcrunt illos inimici orum,86 in illa hora fa.
": :Fc ccrrzmotus magnus,86 dccima pars ciui.
taria cecidit, 86 occifa func in rcrrazmotu nomina
hominum feprem millia , 86 reliqui in timorcm
unt mi`fi,86 dederunt gloriam cali. Tcrren.'
tur iniqui qui rrruerant,86 magna pars pforum
! ccclcf fan perfccurorum concuis rerrarmo.
tu zdificiis ruina opprcii funt, ut Dauidicum il.
lud implatur,ConFundanrur 86 conucrranrur rc.
trorfum omnes qui oderunc Sion.Fianriicur
num t_c:orum,quod priufqu eucllarur exaruit.
Arefccnt quppe illi parrim domorum cai'u cliff',
parcim pauore prcuH'i,qui dudum fe culos pura.
ban:,86 qui innoccnrum fanguine manus fdauz
iant,_cadnrc fupcr cos ccclcfiz lapidc conrcrtur.
LIB ER. VI. ril
Iufti uero uidentes tot terribilia in calo 86 in ter.
ra 86 in mari, fortaiie 86 ipfiexpauefatfti contre.
miicent,fed tam manibus in caelum Iu blatis glo,
:iam deo dabunt,ncq; ( eos dtiituet futuri re.
gni quam femper habuerunt , quaminter tot iat
uientes
latamq;perfecutionum procellas intcgram
ieruauerunt, nunquam inuioa
a fide rleiciicen.A
|;es,ur ufq; in finem perfeuerando faluifierent. Ti
mebunt quidem,horrendum iudicii diem iamin.
[tare cernentes . Sed memoria repetent dominum
in Euangelio His autem fieri incipien Luca,"
eibus , refpicite 86 leuate capita ueira ,quoniam
appropinquabit redemptio uera. Erin Ioelep- Iotlisu.
pheta. qui ab Aquilone eli, procul iaciam a
uobis , 86 expellam eum in terram inuiam 86 de..
ertam . Qn ergo adhuc reliqui cum /A ntichriito
erunr,Limphatico quodam furore a&i,ueluti des
mentes difcurrent, ac pra. horrore circumfpean
tes latebram quarrent,86 non inuenient,iam liqui
do cernenres ad icelerum fuorum uindiam ele
menta confpiraife, 86 creatura: pariter omnes
tra creatori: adueriarios iuita indignatie effe
,
motas.Vnde ad eos Iiaias:Vlulate,inquit, quiap
pc efr dies domini ,quia uaitas a domino ueniet,
pro ter hocomnes manus difoluentur , 86 omne
cor ominis tabefcet 86 conteretur , torfiones 86 '
dolores tenebunt,quafi parturis dolebunt,unui.
ad proximum iuum fkupebit, facies conbu
itz uultus eorum, Ecce dies domini ueniet crude
lis,86indignarionis p1enus,86 ira: furorisq;,ad po
nendam terram in iolitudinem,86 peccatores eius ktm ~
conterendos de ea.Et Ieremias air, Ecce turbo do-
mini, furor egrediens 86 procella rus in capite im
` ZZ V
.r
. DE DIE IVDCII INCER.
porum conquefccr, non aucrtcr fram ndgnato
nis dom|'nus,donc faciac 86 complcar cogitazon
:ordis u,in nouif mo dcfu intcllgctis ca,Ea..
10651. dem illis obnuncans Ioel porphcta : , Clamatc
ad dominum,a,a,a,d|'ei, quia dies domi.
ni, 86 quali uaizas a potente .
De die udcij incerta.
Mlf.i3
Caput III,
E DIE AVT illo uel hora nemo ,
Dncqz angeli n celo, mq; filius, ns'/1` pater.
. Sic in Marco lcgimus. @lod lx' rceintcrs
pretarl' uoluermus, dicemus, Idee pater fcr,qu|'a
communica: Idco filus nel`cl'r,quia ncmn te
\ucla|:. N autem putcmus aliqud latere { cid
moult pa,au: gcc`1;m|n9`e 1' n flio |n,'parr,n
n Arrj ucl Eunomiihrcfim crrorcmry in ida,
mus,qu|' ( patri neganteffe acquallcm.A tch
go iudcl' 86 diem 86 horam { qui udicarurus ,
86 ille qui omne iudicium dcdir filo, 86 g
flo unum funt. Sed ob hoc nos diem hunc ignora
rc uoluit, ut fcmpcr ercnres ne forte is crainus
f1'r,quot1'dieoccurrcr illi paran imus . Iraq; cria.
rurrc."t|'onm (uam dc ipfo die inrerrogami
bus difcpuls rcpondr,Non t.
ul momenra, quae pam' pofuit n fua porc.
Pcat.H|'nc 86 ad Thclalonccnfcs (.
bens air,De remporibus autem 86 momcuts fra.
x Their.
tres non indgemus : fcribamus uob1's.Ipf|' enim
diligenter fctis , quia dies dfcm fur in noc ira
ucniec. Cum enim dixcrnc pax 86 fccuritas, :unc
rcpenrnus eis fupcrucniet nterifus, : dolor in
mero habcnzis, 86 cffugcnr. Ec ucol`tenlr:
; vr.
qui funt,quos repente ueniens opprimet,Vos air.
tcm fra:res,inquir,non eis in renebris,ur di..
es ille tani fur comprchendar.Omnes enim uos
liti lucis eftis,8 filij diei.Vriq3 qui in luce unc,inui
impingunr
gilan: mentis
uirruribus, quioculis
autem capri, furem ucnient
in renebris, in : / _

uidere nequcunt. His igirurran fur uenier, ipfe


tremendi iudicldics, quoniam impararos offen.'
dr.Q_L_|amobrcm diluuioillum comparans domi. 37? ' '
nus.Sicut,_in diebus Noe , ira crit aduenrus Manu.
filii homin'is.Sicu|:em'm cram: in diebus ante dilua
uium comedcntes 86 bibres,nubenrns 86 nuptui
tradences, }: diem quo inrrauit Noe in'
arcam, 86 cognouetu nr, donec uenit diluui,
86 :uli: omnes, ira erir 86 aduentus fihi hominis,
mferi' 86 fibimec infcnfi, qui :anto periculo fc
expofitos agnofcunr, 86 ramen tanquam nullum #ni
fit, negligunr. Comedant,b|banr, rum poffunr,
gula uentriqgindulgeant. nubanr,nubanrur, aut*
tam(utfaciunr)illiciris libidinibus1'ncumbanl,l .
nunquam ranr haurire porerunr uolupraris, ue' .
non pro omnes mundi labores,omnes miferi..
as in uita perruliffe mallent, cum ad eas peruene.5
rin: miferias,quarum finis nullus . : fi ram ne
: uiuant, rempus quo iudica ndi fimmefcien.`
tes,fort_aH`c cras pcrendie fururu m, quanto ne
quius uiuercnt, fi ad mulrorum annorum fpari
id prorogarum fcirentf.'Vrilirer ergo diem hunc de
quo loquimu r, occulrum nobis effe dominus
Iuir.Diccret quifpiam,hinc ad annos quinqua
ginraiudicandus
cjfq; i`um,cur
me obleeriocis non lufibus
rifibus, interim non
ocio:
deli..

gaudis przentibus non ( :am csmposin


DI DI! IVDICIIIINCERTA.
ad poenitendum mihi reitatf. Iraq; dum uitte ipa..
cia fecum computaret,cupidinibus frena permit..
teretgramobrem hunc iecundi aduentue domi
ni diem ne prophetae quidem definire potuerunt,
_ cum cztera omnia definii1"ent.Et crit, inquir Zac
zum. chariae dies una , quae nota domino , addene
quae nora domino,fignificauit alijs notam non
ii',Danieli quoq; de hoc quazrenti reipium .
Daniel. Vide Daniel, quia clauii func iignatiqg iermonel
ufq; ad przfinitum tempus . Cterum quamuis
ignoretur quando przefinitum iit,longe tame effe
Apoea. t2 non potei. Nam in A pocalypfi icriptum eit,Ecce
uenio cito,86 merces mea mecum,redde re unicui.
que fecdum opera iua. Et ante Apocalypiim lia
linie. ias,Vlulate,inquit,quia prope dies domini,qa
Idem. : a domino uenier.Et iterum. : do
minus,Cuftodite iudicium 86 facite iuitiam, gl
iuxtalei falus mea ut ueniat, 86 iuftitia mea ut re
Iaelim. ueletur. Ioel quoq; propheta ait , Conturbentur
omnes habitatores rerrae, quia uenir dies domini,
quia prope dies tenebrar 86 cal|'ginis.Idem
sPhn I Sophonias affitmat dicens Iuxta dies domini
Abd. magnus,iuxta eit6uelox nimis.Ante hos etiam
lz" Abdias propheta dixit` luxta domini fu
per omnes gentes. Et hunc quidem cfat prophe
tare coepiffe anno quinto, Iofaphat regis Iuclz,66
quarto Achab regis lirael.Ex quo ad hanc uiq; di
em qua fcribimus , computantur duo milla
quadringenti triginta feptem anni . Qiod fi tam
muito nobis propior faus fit iudicii dies quamil
lis fuerat, qui tot ante feculis proxim uiclnllm
ql!denuntiarint,crte nos eundem iam ad ianua
a_m,'iarn.in limine eiie 86 dicere 86 credere
LIBER VI.
mus. Verum ne incerta pro : afferere uiclea
mur, concedamua quod non ita prope fit dies :
quia mille anni in confpetfiu domini, tanquam di
es una,dum ramen non negetur quandoqz uentu
ra,illam iuitare nullo modo poiTumus,aut
tibus fefe offeret, aut refurgentibus.Quid ergo re '
: fi ante moriamur quam iudicium fiat,c qui
docunq; futurum"e[c,talee ante iudicem fiiendi fi
mus,quales hint decedimusrlgitur fi mille uel plu
res adhuc anni reliant , ut omnum extremus ille
riumeretur dies, tune unicuiq; noirum adeie pu
tandus eH:,curn obimus.Alioquin non ad eos per
tineret, quibus iam ante mille uadringentos fe.
xaginta fex annos dium . 1'dete,uigilate, 86 'Ma' 3
orate,nel'cicis_enim qudo tempus fit.Et rurfum.
Nefcitis q : domus ueniat,fero, anlmedia
ie , an gallictu an mane,ne c ueniae repe're,in
ueniat uos dormientes . Et ne ad illos tantum di.`
l fufpicaremur,adiunxit.Qiod uobis dico,oxi
but dico,uigilate,hoc eitomnibus,86 qui teert
86 qui nunc l`unt,86 qui futuri funt.Omni
' bus quippe uigilandum . Quia itat fua cuiq; di
esl, breue 86 irreparabile tempus omnibus efr ui.
: breue,cur fic uiuimus,tanquam longiiim
fitSi irreparabile , cur aetatem otio conterimus,
tanquam ea ignauiter tranfala re uerafcerelice
' , arret n eo ccedere necele fit,ubi omnislabor
irritus e&,86 omnis dolor perennisEcce uenio fie
cut fur,inquit,domin us,beatus qui uigilat 86 cu..
!!! fua,ne nudusambulet,86 uide
ant turpitudinem eius.Veitimenta fua cuitoding
gratiam in baptifmo acceptamintegram illiba..
tamqiconitruat, qui uero eam uitijs dcturpaue.
'`_ _'l
. nl Din rvnlcu .
rit, 86 fic fponi'i ; thalam inrrare prfum
pferit, nonne audiet. Amice quomodo huc intra.
iti non habens ueftem nuptialem nonne ligatil
manibus 86 pedibus proiicietur in tenebras exte.
riores Ibi et ridor denti,ibi enr
am" qui nquam extingueuermis qui nquam mo.
\ rietur.llliautem qui ueiem hanc, uel icuri acce
pit,ita 86 cultodierir irnpolluta m,uel macu
latam poenitenti lachrymis eluere,86 antequam
dies : incertus ueniat, mundam puramq; redde
mmh, re curauerit,nonne dicetur.J Euge ( bone 86fi
delis,quia fuper pauca fuiii fidelis,i`uper multa te
confituam, intra in gaudium domini tui, gaudi.
um perpetuum,gaudium plenum, gaudium quo
maius aut melius,neq; defiderari,neqz cogitari po
teit. Profeo fi qu talia 86 ad bene agendum n
mouent,et ad male non detertennupidiotef rer
ra . Nam 86 ipia contremifcet. Durior efr faxis.
Nam 86 ea liquefcent.Afperior efr montib9.Nam
86 ii ficut cera Huentffumidior clo,nam 86 il
lud plica bit' ut liber.Aduenier,adueniet dies domi
ni ut fur , 86 tanquam laqueus implicabit omnes
Q fedent fuper terram, hoc , Q terrenarum rer
curia inhzrent,ut ad conremplanda nun
quam inde diuettant. Hi humanitatem orrem pe
nitus exuentes,86 pecudum amplexi naturam,<
cu nqt appetitus fert,eo uadunt, non quo ratio { _I
" det,fac'ici : ficut mulus et equua,in quibus n
h . ntellerus , bepcis 86 feria habitatio eolzefl',
86 ex hominibus abiei cum Nabuchodonofot
foenum ut bos comedunt,utinam 86 cum Nabu
chodonofor tandem aliquando refipifcerent, ZKF
ad fe redirenqotuloscp a terra , fublatosinczlum,
LIBER VI.
etlgerent,86 non cum Pharaone obdurati, ac fem .
per in omne nefas ptocliui prcipitefqz mergeren
profundum. Nos illis relicftis, quoniam 86
ipfi fe reliquerunt,ad diem fubeundum na..
uiter accingamur, quem quidem uenturum non
dubitamus, fed quando ueniet nefcimus. Vt aut
a ; parte certus it,E1' incert9 eli: ttidie ipm expe
emus,citidie adeH`e,86 ceruicibus imminere cog
eemus.Non poterit imparato: offendere, que fem
per erimus parati fufcipere. haenua, nunc
reliqua propofiti noltri profequtes, qualiter iam
domini 86 iudicis noftri e caelo aduentus apparet:
incipiet, contemplemur.

De apparition: crucs
Chtltijntertup
antichrfti.
Caput: IIII.>
S T QV A igitur uirtutes caelorum oo Mame.
Pmouebuntur,ficut in euangelo fcriptum eli',
tunc apparebit fignum filij hominis in calo,
86 tunc plangentorles tribus terre.Si uirtutes cte
Iorum tunc commouebuntur,id eR,angelici fpiri..
tus, quantus timor, qualis upor in petoribus
mortalium eritt' Si beati angelotum chori turba
weionem aliquam patientur, quid tunc auri fune
multorum Hagitiorum confcij peccatores.'Appa
rebit fignumfilii hominis,de quo Ifaias ait.Cum If_i_'9
eleuatum fuerit fignum in montibus,uidebitis,86
clangor tuba: audietis.Et itert'1,Eleuate fign ad
populos, Ecce ds audit fecit in extremis .
736 DE AP. CRV. ET CHRIS. INT.ANT.
Hoc illud ignum elf, quo fideles ipfi fignari iub
tur,loqute ad angelum domino , ficut Iezechiel
xauhi propheta teflzatus efr, Tranfi per mediam ciuita..
tem in medio Ierufalem ,86 figna Thau fuper fr
tesuirorum gementium 86 dolentium fuper
lis abominationibus,quae fiunt in medio eius.Si
gnum ergo filii hominis crux : ::, quam an
te aduentum eiusin czlo fplendentem confpicies
:nus,86 nifi multum plenderet, }: iam obtene.
brato confpicinon pofiet. Itacpluce fua uifibilis
omnibus appare bit . Plangent autem omnes tri.
bus terr,quoni et ipfi fortaffe quon non accufa
bit confcientia pauebunt.Sed illi prcipue,qui Ie
um quidemcrucifixum credentea, minime tam
ei obfequentes,carnem fuam cum concupifcenti.
is noncxucifixerunt,86illi qui crucifixum contem
ptui habentes,dei' filio credere noluerunnctuciaqr
ignominiam per ludibrium deriferunt. Plangent
: crucem domini micare in cielo , quam in
terra ueluti maledicfum abominati funt. Et cum
maxime uenerari debuiffent , maxime defpicere
: erant.Plangent 86 omnes illi, qui adhuc ]!
quicum Antichrifoerunt ecclefiz fanae perfe.
cutores,86 una cum ipfo conterriti fugam medita
_ buntur.Sed peribit fuga a potente.Idcirco repenf `
ti pauore confi:ernati,in facie ua ad terra m proci
dent,nec ferte confpetum fupra : radiantis crua`
cis poterunt,cuius adoratores a : paulo ante per
emptos recordabuntur.O prclarum regis noftri
triphaleq; uexilll`i,f`i eo uifo fic formidabt inimi
\ ci,qu_id facient cum mox 86 ipfum dominlcum ?
tute magna 86 maiefate poft illud proderern cet
Maren; nete incipienttlt tunc uidebt ingr : hominis
_

vr.
uenientem in nubibus cum uirrure multa 86 glo
ria.Videbunciniqui,quem uidereI fupplicium ilo
lis 86mors erit,Iam enim ex timore in Ruporem
uerfi animi: de ficienr,86 tandem fpiriru oris eius
percuH`i,crudeles animas cum diris gemiribus in.
genriq; cruciatu exhalabunt.Siquidem dici n
tefc,quamhorrendus runcerii: impiis uel c.
fpeus iudicis iraci,Egredierur enim dominus (ul:
Ifaias ait) de loco : uifiret ini uitatem habi mit .
raroris cerrar contra eu m, 86 reuela it terra fan.
fuum,86 n operiec ultra nrereos fu.- ' '
os.Et rurfus idemEcce inqui: nomen domini ue. man ,
nir de longinquo , ardens furor eius, 86 grauis ad
porcandum,labia eius repleta func indignatione,
86 lingua eius quafi deuorans , fpirirus eius
ueluri rorrens ; ufrp ad medium colli, ad
perdendas gentes in nihilum , 86 fren erroris qd'
era: in maxillis populorum.In Apocalypfi quoqz
`legirur,Ecce : nubibus,86 uidebir eum Apo,
'omnia oculus,86 qui eum pupugerunc,86 piangi:
fe fupereum omnes tribus terr,eriam amen. Ig
eur terribili minaciqa facie ad nefandiilmum ila
lum impoftorem bonorumq; inrerem'ptorem An
eichrif%um,86impietatis eius miniros conuer.
( clamabir 86 clice:.Dies ultionis mez in rdg- Ifa sg
meo,armus rerriburionis mear uenit.Hunc clamo
rem pruids Ioel prophera admirarur,86 air,Do
minus dedie uocem 1'uam ante faci exercitus fui, 1 1
quia multa func nimis , quia fonia 86
facienria uerbum eius.Magnusenim dies domini
86 terribilie ua1de,86 quis fuinebir Vox "
gladius ille ei,qu Iohannes in Apocalypfi uidi:
ex procedere de ore f!elin 86
1,; DE . . ET <:HRxs.n\1'1.> .
ueracis ut in ipfo gcuriargres.Er quo !) ait.
Fugite a facie gladii,quoniam ulror iniquirarum
" gladus,86 fcitotz cffc iudicium.Hoc ergo gla..
dio.id eihhoc fpiriru oris fui,dominus Icfus rranl'.
uerberabir impijfmum tyrannum,86 cos qui il
lum fccuri (: fimul dlebir,dicnt tp.
Uli! 27 phcca,In die illa uifirabir domin9 in gladio fuo du
ro 86 grandi 86orti fuper Lcuiarhan fcrpent
,86 fuper Leuiarhan fcrpcnzcm tortuofum,
86 occidcr cctum, ui in mari el%.Hoc neqz Icrcml
1r.,'- as r'acuit,dum air, ics autem ille domini dei
` ciruum,dies uln'onis,ut fumar uindiam im'.
micia fuis,duorabit gladius,86 farurabirur,86 in
zbriabirur fanguinecorum . Iraq; quemadmod
fol onu fuo fuga: no&m,rencbrasq1 , fic
apparente { folc perfidia nox 86 crroris rc,
ncbr inrcribunt. Lace iaccbir inrcrfeorum (ira
'gcs,86iull:i uidcbum uindiam. Id futurum ceci
miam. nii: Ifias dics,E: pcrcuzct terram oris fui,
- 86 fpiricu labiorumuorum intcrficiel: impium,t
eri: cingulum lumborum ius,86 fides cin
orium rcnum ius.`Hoc 86 Apofolus alirmar,
cum air,Er,runc reuclabirur ille iniquus,quem do
~Th'~r32 minus lcfus intcrfcict fpiritu ors fui, 86 delruct.'
illurationc aduentus fui.Non ergo armis,non ui
rum ui,n6 ucncno pcrimctur ille nequilmus ,fed
folo fpiriru oris domini.Ec hocefhillud quod Da.
nel illo prdiccns air,Con:ra principem prin.
Dana. cipum`confurgr,86 fine manu contererur . Erci
quiinhumilirat uenicnsarmarorum manumfe 1
Q ~ qurntem,c dixiir,Ego fum,rc:ro in rc:
ram fccit,qo idn maicatc appars ucrboaug
fpiriru ira: luz n,pl%rnc: malignosf Au: ?
LIBER. .VL 7
miti aut placidum in monte Moyfe 86 Elia ui- 1
fum apoitoli afpice_re nequiuerunt,cum reiplendu
ii`fer,qi'ioindignatl1 aduerfarii uitinere poterunt,
unumerabili clefi ipiritu exercitu fept,iole
pio cum fcpremplici luce lucebit lucidior,86 iam
uirtute glorias fuse terr,maria,catlosq concutien
temf.Ambulabt ergo(ut Sophonias ingr) ueluti
catci,ga do peccauerunt,86 ia nguis :
iicut humus,86 corpora eor : iiercora.Sed 86
argentum eor non poteritliberareeos in die irse
di.Ql_1ibusita perlezechiel minatus cit domi;
nus dicens.Ecce ego Iu per te Gog princip ca :
Mofoch 86 Thubal,86 circagam te , 86 educ te,
86 aicendere te faci de lateribus aquilonis, 86 ad
ducam te iuper montes Iirael , 86 percuriam ar..
cum tu in manu iiniira tua, 86 fagitras tuas de
manu dextera tua deici'am.Super mtes Iirael ca
des,86 omnia agmina tua,et populi qui iu nt ,
feris,auibus omni uolatili catli,86 beitiis terra: de.
dite ad deuora ndum.Per Gog Antichriiicus intelo
Iigitur,quia Gog teum interpretatur, quae en:
pars domus fuperior , 86 ipfe { omnes eH'e
ret ieie,etiam iupra deum , tanto fuperbiat (.
i natus i ncedet.` Moioch autem 86 Thubal fi.
lii fuere Iapher , 86 hoc loco defignant illas gen'.
res , quae ab : originem trahentes, cum Anti;
Ychriito contra eccleiiam uenturae fum. de ea
rum plaga Zacharias quoque uaticinaturdicens. Z1th1.r4,_'.
: hatc plaga qua percutier 'dominus omnes
gentes , qua pugnauerunr aduerfus A Ierufalem.
Tabefcet caro uniufcuiuque Prantis fuper ;
des iuos , 86 oculi eius contabeicent in foraminia
_bus_i"uis, lingua eorum contabeigt ore fno,
~ ' I t . :.`
DE HCR. CHRIS. AD IVD. ADVEN
,Dc ne uero AnrichriH:i,86 princip: qui dus f..
ltfionis :run: Daniel prophcrans ait.Er uidi quo
. uiam inrerfea bFcia,86 periiifer corpus eius,
86 tradirum effet ad conburcndum, aliar quoq;
heiarum ablara clcrporefas, 86 uita:
.ccnlicura `ntcis ufq; ad rempus 86 tpusicqg
_ ecclcfia fublaris perfecucoribus cquiefcer iam fe,
x:ura1,nlfi fonc tam gloriofum fponfi fui aducnr
86 ipfa u'mebir,doncab illo euocara in
Cmgi, troducarurin ccllaria fua,86gaudcns dicat. Sub
umbra illius quem defidcraucram fcd|',86 fruus
:ius dulcis gutturi mw.
De horrcndo Chrlh' ad iudicandi
aduentu,86 creaturari aduerfus
pcccarorcm accuirie,86 ign:
quo cfumcnda funr omnia.
Cap. V.
VA M E N I M formidabilis~ horr.
dus udicis Chrici adu:us,cun6`tis qui tc
in terra crt,appsrcbir,fd llis przfcrtim
qui damnandi funr,qus fando cxprimerc
Quia :ami hoc impcnlusconfidcrare plurimum
cxpedmios utpcil'um9,adhuc indicare pgcmus.
Verum ica ut non meis; uerbis,aut humana fapi.
:iz argumcnris quic<1aEl`irmem, quis minus
credibilia putc: : audir,fed diuinarum ccimo
nii: ucar l`cripmrarum,aqu dunraxac ,
quz uerilima ` nifl qui errar, dubitar.
p[a|, In _Pfalmo d|ci.Nubs 86caligo in circuiru
iuilizia 86iudicium comio [ _|'us.Ignis amc
!um prxcederc nammabr in circuitu !
cos eus.Alluxerunr fulgura eius orbi terra: , ui
dit 86 d terra.Montes : czra Huxe
runt facie domini, a facie domini omnis terra.
Ignis ergo fuiegterra nemer', montes liquefct.
Er quis homnum inrer tot terribilia fubfiere
terit , nifi cui dominus manum fuam upponet
ne cadarEc ii ; uix faluabi:ur,impi9 86 pcc- .
caror ubi apparebunrd In fapientiae libro fcript _
elc.Er accipier armaruram zelus illius` , 86 arma.- S3PllI .
: creaturam ad ulrionem inimicorum .` Induet
pro rhorace iufca ,86 accipiet pro galea iudici.
um cerrumumet lcurum inexpugnabile arqui-~
tatem,acuet autem diram iram in lanceam,8 ilI
gnabit c illo orbis cerrar crra nfenfatos . 'lgof
ac ralibus armis munito quia land Y
cea { faris cur fe purabitdauc quid refponf
debit is,quem coram creatore omnis aecuiabic cre e -
aruraAirenim.Pugnabir cum illo orbis rerrarr
ccra infenf:uos.Videamus quomodo pugnabit
Omnia quippe arguenc peccatorem i ngra_:itudi
nis erga deum,cum nihil fit ufquam ab eo condi.
um,exquohumano generi non acceda: aliquid fi TER
ue grari,fiue honoris,fiue utiliraci . Arguer er.
go illum rerra,8 dcet.Domine ! ad ho.
mins huius ul`um,8 tuo iuu { prorulie
quibus uefceretur.Arbores fub quarum umbra
aelum pluiafqi declinaret.Syluas,ligha,lapides,
herbas,odores,Hores,fuccos,unguenta,linum,by
finum, bombycinurmfericumcp l`uppeditaui,qui
bus ei ad uarium ": opus fuerat.
Dedi oues quarum lana ue&icu`s'e`ff; Boue quoli
labor: fruges comdir,Equ.i,ml'os , :finos , ca_
in ai
_ _-5

; HD; noie. crixus. ) rvu


melos,86 qui ipfum generis
ferrent.Dediomnis 86 iarcinas ": quo ueller,_
anmalia,quorum la.I
ce,butyro,cafeo,carne nutriretur,86 quorum pel
libus te&us,frigora ridere poiet . Dedi aes, ferri,
plu mbum,argentu m,electrum,aurum,gemm_as.
Ec ipfe pro omnibus his non obeduit tibi. rgu
, et illum mare,arguent Humina,arguent lacus , 86
l
dicent.Nos quoq; tuum opus fumus deus,86 te
-- 1 lente piicibus aluimus hominem hunc , 86dorIo
nauigia eius tulimus,potum, falem , lana.
crumqe miniirauimusquas quibus ab incdio
Ie deenderet, 86 quibus arefcentes agros irriga
ret,t'Jti m us. Corallia,et margaritas,86 uniones
ad corpori; ornatum,formq; decorem , tum eti
conchilia,arena m,algam,fpongias, ad multarum
rerum neceifitatrm contulimus,86 ipielegem tu
A E R. am prteuaricatus Arguet etiam illum aer 86
dicet. Et me domine condiditi,ut huic ieruirem,
req; iubente reipirandi illi poteilcatemfeci , uocis
eribui fonum,pluuias 86 rorem,uentos 86 auram,
nubes 86ierenum utilitati eius aptaui,mea opera
:_ -1 1_ Fte percurrit~ maria,i'olis ardores temperauit , ar
ua iiccitate pereuntia reparauir. Impdi ei auium
genera,ut earum cantu petmulceret aures, earum
plumismollius quiefceret,ea rum carnibus dulci.
. us pranderet,86 ipfe talium immemor tibi fetuire
IGNIS. contempiit. Arguet quoque illum fublimior aere
gnie,ac dicet.Me etiam ut huic com modarem ei'.
.Ie iuiiiizi domine.Meaitaqe opera cum algeret ca
; , in tenebriscaecutiret , illueratus
uidit,per me metalla in opug conilauit ac procu.
dit,per me induruie,utrea formauit
ezram glaciemq;,86 quatdamdntiora in ufum iu

(I
l
'Liann vr. t :
tm liquefecit,petra'm'ad ferruminandam muro..
'rum ruuram in calcem conuertit, adliniend
hauigia de H tanti tecla picem liquauit , per me
panes coxit,ei os coni'ecit,carnes nunc elixastnc
` alias manducauit, ierilefcentes glebas, 86 efta
arua incenfis culmis priltinae foecunditati reiiitu
timeo cauterio morbos curauit , meis cinerbus
rid
cu mcandificandos poliendofqt
tot egt me commoda pannes ufus ani
colligeret,nunt1,jI . Et
iriduxit', ut tibi obtemperando gratiam referrer;
hare arguetillum , 86aere 86 igne excelfius CAELum
'taelum 86 dieet; Me' etiam :eterne deus', ut hunc
iuuarem (: extdiii. ei lucerefeci per
diem,lunam 86 ! no&em,per me cogno..
.uit horas,'dies`,menfes,annoa,uer,atRatem, autu
mnum,brumam,per me diftinxit mundi ,
aetatnmq; fecula,per me certorum temporum ore
' fdinem,rerumq;_uic'es tenuit 86 obfetuauit. At id
_donorum tuorum oblitus,iuiis tuis non paruit,le
gem tuam implere neglexit. Poremo 86 angeli
86 : qui curri'Chri'o eru nt,arguent' peccato.
rem.Angelusinquiet;Adcui%odiarn huius hmi ANGELI
r1isdomine,ego per te miifus frequenter eum pro
texi a perieulis,frequenrer a darmonum iniura tu
`tatuii l'um.Sed dum in uitia fubinde prolabentem
tacita cordis ipfius reprzhenfione cohiberem, fu
uoltatem quam tuam maluit . Sanii uero SANCT1.
dicent Multa praedicauimus, multa fcripfimus,
multa fecimus, unde { plenius apertiufq; difce
re poterat, qua iter : ad falutem . Sed omni..
_bus his contemptis per abrupta faeinorum autre
abijt , nec promims beatitudinis conuerti po..
ruit, nts arterna: damnationisAmini'eterreri,

144, DE HDR. CHRIS. ) IVD. ADV ELN
Saepenumero in memoriam illi reduximus,ut per
te adimaginem dei fatus i't,paulo angelis mino
ratus,in paradifo pofirus . Vt etiam cum inde per
inobedientiae crimeneiedrus exularet,tua tanden;
pietate reuertendi poteiatem acceperit ad patri.
am muito feliciorem quam illa _fuerit quam amie;
deus homo fa&usludibria,uincula, fputa',
alapas,flagella,fpinas,clauoa,crucem,fel,acetum,
hafta in tuocorpore pruliiti,utpro horninis ;
cato hoftiam pacificam te oH"erres deo patri. oP
Y ri uoluiiti, uripium uuificares,adinfernum dell
fcdifi, ut ipfum fuper fydera exaltares. Refurre
ati&i,et in ai`cendilci,ut ipfum : te trahe
re,86 beatifica_res.Dediiti
bum,86 fanguinem tuum in ei potum,ut
carnem tuam in
uitaezter,
`me compotem faceres,atqt in tuum iufciperes ceI
fortium. Et hic quidem tot tantorumqeimme'.
mor beneffciorum, non retulit tibi gratiam , fed
i"enfam,cupidinibus dei`eruiens,86 iuffa tua parI
uipendens, bonis ftagilibue inhaerens 86 :
non multi aiimans'. Eat ergo fub terram , qui
caeleiibus prxponere non dubitauit terrena.Hzc
86 iis plura olim exprobrabuntur peccatorrsiccp
aduerfum iniquos armabitur creatura . Sic ;
terrarum decertabit contra inienlatos.Quid .
ent miferi peccatores ubl tot aderunt aecufatores'
ubi omnia contra illos in iudicio fabunt , 86 pro'
omi@ illis nihiltPeccauimus tibi domine,rnultumq; dg,
Pf&l.5o
_liquimus,miferere noir fecundum rnagnam mi
fericordiam tuam.86 fecdum mulrirudinem mi@
ferationum tuarutn dele iniquitatea noihas.,Da
ue nunc; _ploremus ingratitudinem , ne
eujieeon undamur,utnunclugeanrunetcferp
\
vt.
per lugendi caufarn habeamus.Remtte facinota
clementilme domine,86 prla ueniam,quia Be
ati quorumtremiiz fune , 86 quorum FM4"
'secta funtpeccata. Remitte illa precamur in prac.'
fenti,ne imputtur in futuro.Cum etiam caeli (ut
Iiaias inquit)l'icut fumus liqueicent,86 terra : Ira",
ueltimentum atteretur , 86 habitatores eius :
: interibunt . Cumcp 86 illa euenient, qu ipfe
er Iezechielem minatus es dics.In igne itat mete
? quia in die illa : commotio magna
` uper rerram Ifrael,86 cmouebuntur a facie mea
pifces maris 86 uolucres , agri',et oric
reptile quod mouetur fuper humum,cu ; ho
mines qui funt fuper faciem terras, 86 fubuerten.'
tur montes,86 cadent fepes, 86 omnis murus cor.;
l'uetinte`rram . I: tam expauefcenda e
refugium noI`i:rum,redemptor noier, ne metu c
'cuffis fides titubet, pes deficiat, charitasla ngue'.
fcat, commoueturbefiae 86 homines quite ign
`rant,86 montes 86 muti fubuertantur, non com;
moueamut nos,neq; fubuertamur te uf@ .
difcedamus, neq; ui " feperemur . \/'tinar1'1(t'n.I
quit Ifaias)dirumperes clos 86 defcenderes, a fas
cie tua montes deHuerent,i'icut exuio ignis rabe
fcerent, : atderent igni,ut notum fieret nom
'tuum inimicis tuis, a facie tua gentes turba rtuf, ' ~
'cum fecjeris mirabilia,non fuftinebimus-.Defidea
_fat aduentum iudicis propheta,quia tunc demum
plenam beatitudinem confecuturum fperat', 86
_tamen non fuRinebimus,inquit, utoitdaeeo die
ne fantos quid fine pauore futuros.Et quis non
formidabit uidens furere { montes ;
ualles diuidi,dicente Mchea, Ecce : egre..' Micheal
` v . .
I4 DE HOR. CHRIS. AD IVD. ADVEN. 1
dietur de loco fuo , 86 defcendet , 86 calcabit fuper
excelfa terra, 86 coniumentut montes fubtus ,
86 uaiies fcindentur fitut catra a facie ignis, ficut a
q uae quae decurru nt in pratceps Qgis non time
bit, cum Naum propheta d1'cat,Montes commu.
Nauru.: ti funt ab eo,86 colles defolati funt, 86 contremu.
it terra a facie eius,86 orbis,86 omnes habitantes
ineot' Ante faciem indignationis eius quis
,bit 6 86 quis refifet in ira furoriseius indignatio
eius effufa eff utgnis, 86 petrzdiffolutae funt ab
eo. Qns deziique non concidet prat timore , cum
Ioclim. Ioel propheta conqueratur dicens , Clamare ad
dominum, a, a, a, diei, quia prope e dies domi..
ni, 86 quafi : potente ueniet. Et rurfrrm
idem , Ad te domine clamabo , quia ignis com.
edit fpeciofa deferti , 86 fiamma , fuccendit omnia
ligna regionis. Et iterum , Ante faciem eius ignis
uorans , 86 pofteumexurens flamma,_quafi hor..
tus uoluptatis terra coram eo,86 poli eum folitu..
do deferti , neque ef qui effugiat eum I. De hac
mundi per igqnern uaftatione ., Sophonias quo.
Sophon que propheta uaticinatur 86 ait, In igne zeli eius
deuorabitur omnis terra , quiconfummationern
cum feftinatione faciet cu niz; habita ntibus ter..
Lpmj. 3. ram .- Hoc idem 86 Petrus Apoiolus teiatur dia
cens , Adueniet autem dies domini ut fur,in quo
magno mpetu tranfient, elemenra uero ca.
lore foluentur, terra autem 86 quae in ipfa funt
opera exurentur. Et rurfum . Expeiautes in
quit,86 properantes in aduentum diei domini,per
quem cali ardentesfoluentur,86 elemta ignis at
`dore.tabefcent. Ignis igitur 86 : fiamma:
fummi iudicis faciem praecurrens ope.

e
LIBER. VI.
riet rerrarum , excedetque monrum cacu.
mina , 86 conrranarurarn (uam ardebunr aqu,
ficcabieur mare,fontes Huininaque deicienr,86 r'
ti ardoris rorrens ueluri diluuium late omnia in.
uoluer, Sed arca qua aliquiseuadere poier , nulla
erit,bonos rnalosque fimul Huus igneus abe
forbebit,Sed bonos expiabir , malos uero aliget
tantum,er idem ardor aliis eric ad falurem,ali]'s ad
pnam , dicenre Malachia propheca. Ecce enim ...
dies ueniet fuccenfa quafi caminus , 86 erunr o..
m n es fuperbi, 86 omnes facienres impieratem
| ,86 inammabic eos dies ueniens dici: do.
minus exercituum , quae non derelinquereis ra
dicem 86 germen . : orierur uobis rimenribus
nomenmeum fol iuiri , 86 fanitas in pennis e
. Id fane ira eric, quemadmodum etiam nmc
uidemus aurum in purius ! , lapides 861i
gna corrumpi 86 in cinerem redigi . Illo praerer;
ea igne terra 86 carlum immurabunrur, dicenre
ipfo domino.Clum 86 terra rrfibunr,uerba aua Luc.:i
tem mea non pr:icreribunr Vndein Pfalmodici
eu.r,lnirio tu domine rerram fundai,et opera ma
nuum tuarum func cali. Ipfi peribunr,tu aurem Pfalmm
permanes,86 omnes : uererafcr.
Ec ficucoperrorium murabis eos, 86 mutabrur,
tu autem idem ipfe es,86 anni rui non deficienr.Ee
tc demum terra culcoribus fuis uacua relinque
tur,86 ubiq;' rit uala l'oliru:lo,nullus prorius uf.
quamlocoru erie,non homo,niumenrum, n
pecus, non fera , non ferpens , non in mari pifcis,
non in aera uolucris,non faltem iub terra uermis,
nullum poremo animal tanto incendio fuperei'.
fe poterir, Quid quigiempcr Sophoniam .
748 DE RESVRRECTIONE MOR.
ficauie dominus dicens , Congregans ;
gabo omnia facie terra: , congrega ns hominem
86 pecus ,congregans uolatilia cli 86 pifces ma..
ris,86 ruinae impiorum erunr,86 difperdam homi
!ere.4 nes a facie terra. Quam rem 86 Ieremias prophe
ra in fpiriru admirans inquit . Alpexi cerram , 86
ecce uacua 86 nihil, 86 caelos , 86 non eraclux
in eis.Vicli montea,86 ecce mouebantur, 86 oies
colles ccurbari funr,intuitus fum,86 ecce n era:
homo, 86 omne uolatile cli recelit . ergo
Hebra. n abApofl:olo dici? , Deus noer ignis cfums .
De refurreione mortuorum,
Cap. VI.
l S T haecautem iuifu domini angelica .uox
inronabit,mundum concuriens,86 morruos
ab Adam ufq; ad nouiffimum hominem os
ueluti e fomno excita ns . Omnes repente refurge
uiui,luis arrubus incorpora birur,86 capii.
lus de ca pire eotum non deficier. Sie quippe per oe
Zach. lo -,Zacharias loquitur dominus 86 aie , Sibilabo eis,
86congregabo iilos,quia ! eos.Hoc fignifi.
I!.z; cauic Ieremias cum propherarer dicens,Dominus
de excelio rugiet, 86 de habiraculo fano fuo da.
bit uocem fuam,rugiens rugiec fuper decorem iu
um, celeuma quafi calcantium concinetur aduer..
fus omnes habirarores rerr,quia iudicium domi
no cum genribus.Dicens fuper decorem fuum, 86
acluerfus habirarores rerrjuios 86 iniufos c
x.Cor.u plexus . (luia omnes quidem reiurgemus , fed
Ioeli.3 non omnes mmurabimur . Sic 86 Ioel propheta.
Dominus inquit, de Sion rugier, 86 de Ierufalem
LIBER VI. v 74|
abit i'uam, 86 mouebuntur 86 terra,
hoc , boni 86 mali fimul refurgenr . Lunge ta..
irren diueria crit horum illorumq; conditio ,
Apoi%olo iic inter }; difcernente.Ipie
nus,inquir,in iuifu tubat,86 in uoce archangeli,et 4.

in ruba dei dcfcdit de calo, 86 mortui qui in Chri I


Ro (! reiurgent primi, deinde nos qui uiuimua
qui relinquimur,fimul rapiemur cum illis in nu
bibus obuiam Chriito in aera, : fic iemper cum
domino erimus. Mali ergo in terra quam dilexe.
runt relinquentur,boniautem : uerius in fu
blime tollentur,eo quod illorum conueriatio fem
per : in ; . Qta autem
Iimus idem declarar dics. Donec occurramus os BPR
in _unitatem 86 agnirionis iilii dei in uirum p
feum , in menfuram aetaris plenitudiuis Chriii
Cterum eorum quoq; qui faluandi erunt,corpo . .
ribusdiueria ineritclaritas .Quamuisenim ; Mmm,
dem generis femina finr,aliud ramen centeiimum
fruum reddidit,aliud fe agefimum,aliud : J
mum . diueriitat Paulusedifferens air, !.Cor. xr.
Alia claritasiolis;, alia claritas lunar , alia elaritas
iellarum. Imparia quidem merita fed in omni- "
bus idem deus.Et uia deus charitas eil, mutuus
inter : amor e iciet, ut beatitudo fingulorum
beatitudo fitnulornnium . '"
QVO D SI Q_VIS SA Dvcatorum h.
reiim iecutus-negare uoluerit futuram reiutrei.
onem,reIpondebimus ei quod illis reiponium .
Erras : icripturas , neque uirtutem dei. Si
enim icrigturas , noire utiq; per ,
Iezeclmv
fed non a Iezechiele dium'. Ecce ego aperiam
cumulo: u&ros,86 educam nos de iepulcliris ;
75
DE RESVRRECTIONE MOR.
Pcris popule meus, 86 inducam uos in terram Ifrz
el,et icieris quia ego dominus,cum fepul
chra .86 edu xero uos de rumulis ueiris po..
pule meus,86 dedero fpiritum meum in uobis, 86
uixerir1's.Noii`es 86 in Daniele fcriptum effe, Mul
Danielql
ri de ijs qui dormiunt' in puluere , euigila.
br,alii in uitam rernam,alii in opprobrium,ue
Ol'ce. uideanc femper . Nec ignorares prophetam
idem aPcruere,cum dicanviuificabit nos,poi`i: du
os dies, 86 die terria fuicitabitanos, 86 uiuemus
in conipeu eius,fciemuii fequemurq;,ue cogno
x .Cor.|:. fcamus dominum.Sicut enim in Adam morimur
ira inChriico, qui die terria refurrexir, uiuemus.
Ipfe morris deiruor , ipfe 86
Ofec. fio . Vnde per eundem` prophetam dicit.
De manu mortis libetabo os,de morte redimam
eos. mors tua o mors, morius tuus infer..
res nequaquam lacui: urum u&u`m Iob
qui futuram corporum refurreiionem 86conic
ter-credidic,86 firmicer i`perauit,86 fidelirer confef
Iolmn [ . Scio,inquit-, quod redempror meus uiuir,
86in nouiffimndie de terra furreurus um . Er
rurfum circundahor pelle mea,86 in carne mea ui
dabo deum. @lem uiiurus fum ipfe, 86 oculi
mei confpeuri i`unt,86 n alius.Repofira bac
[ in finu meo.Ee ne ueterum tri autorita
renin.: te hoc nobis perfuaium putes,audi rectiora.Do..
minus in Euangelio. Amen amen dico uobis, in
quic,quia ueni: hora,6 nunc eihq morrui audi.
enc uocem fili]I dei,& qui audierinr uiuent.Ec
lo iterum air, Veni: hora in qua omnes qui
` 'gi monumentis func , audienc uocem filii dei. :
proceden: qui bona iecerunr in reiurnionem ui
,qui uero mala egerunr,|'n refurrreloncm iu.
\
7!! Y
: vl.

dici. Er rurfum idem.Hce& enim uolunras eius
qui : parrr's,ur omne quod ": mihi,non . `
perdam ex eo ,fed refufcicem illud in nouiffimo
dl'e.Marr_ha fratrem fepulrum relurreurum qui
dem non"H|'ff:'debar , fed uix credere pocerar, ut Marcha.
Lazarus
aquarriduanus reuiuifcere poier anrequam
relurrec'io,qu omnibuspromil"a , ucniffer,
86`rel'ponfum domini accepir . Ego fum refurre I0han .
&io 86uira,qui credi: in me, etiam fi morruus fu..
rit,uiuer,86 om nii,` qui : 86 credit in me, non
moriccurin rernum. Qui credirergo,uiuer.ln
credulus autem quamuis 86 ipfe refurger 86 ui.
uec,r'nter morruos ramen, non inter uucntes de..
purabirur,arque(ur aperrius i nrelligas) neminem
non refurreurum. Iohannes in Apocalypfi air.
Er dedir mare morruos qui in eo eranr,86 mors 86 Apoe. zo
_inerrius dederunr morruos fuos, qui n ipfis err,
86 udicarum fingulis fecundum opera i
pforum . Paulus quoque Apofrolus per quem
C H R I S T V S locurus . My&erium,inquic, r.Cor.x; A
uobis dico , om nes quidem refurgemus, fed non
omnes immurabimur, in momento, in ic'ru ocu.
l,in nouiima ruba . Canet enim ruba,86
rui refurgenr incorruprif, 86 nos immurabimur,
Oporterenm corruptbile hocinduere incorru
prionem , 86 mortale hoc induere immorralitaA
gem. Poffem argumentis nici,qu'ibus
eie impoii`ibi|em,arq; eriam fieri deberep.
baremfi plusapud me argumenta ualerenr , qui
anc"t'2l3z autorizas fcripturaz,86 fi "
firi eH`et,ncredulis fidem fuadere, 86 n ; cre
dentes ad uirrurem exhorrari, apud quos nihil e: Pfa!m.|;4
quod deus mernus faccre non pniir . Qrippe qui
DERESVRIREITIONI MOR. g
7!!
Pi'al.re3 in
dixit 8686 in terra
fafta omnia quatcunq:
unt,mandauit uoluitfecit,
86creata unt. Derii
Iohanu
que per quem omnia faa funr, 86 fine quo (
nihil. Nos iraqi qui catholicam ueritatem ple;
na fide iequimur, refurrecionem futuram m
te agitemus,ut prius nobis reiurgere a uitiis cura:
i'it.Male illam expeat, qui hc quae prior effe de
bet,non peregerit.Beatus autem 86 i'an&us(ut Io
Aroca. hannes in Apocalypiiait)qui habet pattern in re
furretione prima, in eo iecu nda mors non haber'.
poteii:atem.I`ales enim cum fuis corporibus deli
,mo : ad Ionitum czleiis tubae exigentes,
}; in a1tumfublati,obuiamibunt ChriIo,86 in
parte dexrera,hoc in beatitudine,in qua nihil
fini&rum,collocabuntur.Scriptum quippe .
Marci; mittet dominus angelos uos c' tuba 86 uoce ma.
gna,86 congregabunt eleos eius a quatuor
tis, a mmis cazlorum uique ad terminos eorum,
hoc efi:,os qui ubicq; ert ad conuocari iubee
Plmeis bit,Qiod propheta etiam pruidens ait,Deus de.
orum dominus locutus , 86 uocauit .
A folis ortu ufq; ad occai`um,ex Sion pecies deco
ris eius.Deus manifeie uener,deus 86 non
ilebit. infert. Congregate illi~Ianc"ros eius,
qui ordi na nt teiamentum eius fuper iacrifieia.
Et annuntiabunt cli iuiitiam eius, quoniam de
us iudex . `
De domini defcenfu ad ! L
candum uuos 8( mortuos
Cap, VII.

\
tistiz vr.
DESC EN DE N S igitur maieiatis domi
nus cum angelis fuis,86 cum omnibus fan
lis fuis,confpicuus in aera Pcabit fupra Ie
rufalem,ut inde ho mines iudicet,ubi pro homini
bus pati uoluit.Sed fupra illam patimmineit.
Vnde poqu a mortuis refurrexit, iublatus eik
in , utlotus ille a 61 olim deuia morte trium
phans czl petiit, rurfu rn calo aduenitis glori
teletur. Qgod futuri Zacharias prophetauitdi Zach '4
cens.Et Pcabunt pedes eius in die illa fuper mon Pfahl il
tem oliuarum,qui eft in Ierufalem ad oritem. Et
tunc fedebunt fedes in iudicio,hoc eic,patriarchz,
prophet:e,facerdotes,apo{oli,difcipuli, martyres
confel{`ores,uirgines,uidu,coniugatat,fa n`ti ian Maw!
}; omnes.Tunc implebitur illud,Qxi reliquia '
Itis omnia,86 fecuti eftis me , cumffilius hominis
ad iudicandum uenerit, fedebitis 86 uos fuper fe
des duodecim,iudica ntes duodecim tribus Ifrael. r:C one
: quod Paulus ad Corinthios fcribens ait, ~
An nefcitis inquir,quoniam fantfti de hoc mundo
iudicabtnefcitis quoni angelo: iudicabimusf.
quanto magia l'ecularia.Hinc iam multo terribili
ora,quam quae hafienus diia fun t,fubfequtur,
86 fupra Ei; qs dicdo exprimere : horrda,et
figna,86iudicia,86anguil:iae,86 dolores.Iam pri. Zach*
mum : Zacharias ait,Scindetur mons :
media parte l'ui ad orientern 8_6 ad occidenrem.
Mons { ideo(ut equidem reor)fupererit reliquo
rum cHagrationi,quo magis retreat fciifus , ii
terruilet clumptus.Qgid autem innuet ici uta
tam horribilis 86 uehemena,nifi difcretionem illo.
rum fatim futuram , qui iudicandi erunt. Et
: i`nquir,dominus deus meusomristp fan
174, DE DO. DES. AD IVD. VI. ET MOR.
ti cum eo,86 erit in die illa , non ": lux ,fed ;
gus 86 gelu.Non enim eritillis lux,quos iam zeer'
nat timor occupabit ,in quibus chariratis
fiamma refrixit,et amorls diuini ardor malitiz gc
lu extinus ei.IIeu quam miferi,quam infelices,
qu inf
gjuslnjg, _quosiia fors manet,qui fein terra refidere con,
picient,curn alii in aera ferrentur, qui iam ad
finiitram compellicernent,86 alios conftitui ad de
xteram,qui fe carne liuida,lurid'a,nigra , 86 quail
fanie toboqv confedta uefitos animaduertent, 86
alios pulchra elegantiqt,86 iam beatitudinisful.
gore luculenta arq; fplendenti, 86 illos quidem an
gelorum czleiium confortio copulari , fe uero
apoitaticis l`piritibus,quibus in uita mortali ma.
gis quam deo obtemperabant , ad inferna trudi,
ad gehennam mitti,nullo tempore , nulllis feculis,
nullo unquam die inde egreluros . Caeterum an.
tequam eo compellantur, tremebundi 86 eiulan..
tes 86 pla ngentes confiftent coram illo tanti hora
010.1. rors,tantaccp maieiatis tribunali, Qgod olim ad
mirans Daniel ait,Afpiciebam donec th toni
ti l`unt,86 antiquus dier (! ef, Chriius deo
patri coternus,ue&imentum eius cdidum
fi nix,86 capilli capitis eius quafi lana m da, thro
nus eius Ham mae ignis,rotaz eius ignis acci`us,fiu.
uius igneus rapidufq; egredieba facie eius, mil..
lia millium miniffrabant ei, 86 decies ctena mil-`
lia aiiiebt ei.Iudicium l'edir,86 libri aperti .
explicabuntur { libri pratdepcinationis, prza
Pi'aIn1.s
fcientiq; diuinz,86 dominus iudicabit orb ter.
1zcch'/ rat in aequitate,86 populos in ueritate i`ua.lu&um
86 impium iudicabit dominus,pfo per Iezech_l'l"
g1_icente.Ecce ego iu<_lico inter pews ctpccusnet
LIBER~ .VL
86 hitcorum.. Qlemadmodum enirn`pai`tor(ut in .
euangelio dicitur)fegregat oues ab hdis ita Mmf
sabuntur iuiti ab iniuicis.Et ii quidem ad finiitr
raptim cogtur,quia opera illorum finiftra unt,
Illi uero ad dexteram concedent,quia'femper de..
xtefitas quaedam acq; agilitasad bene beateq; ui.
uendum in ipfis effuli'it.Locus uero iudicandor` Lem, itk'
ad quem congrebuntut,uallis Iofaphat aiigna, M_
dicente domino per Ioelem,Congrebo omnes gen, rod.,
tes,86 deducam eas in ualle Iofophat , 86 difcepta
bo eis ibi.Et1'terum,Coniurgt 86 'afcendt
gentes in ualle Iofophat,quia ibi fedebo, ut iudic
omnes gtes in circuitu.Sed q ualles illius anguf
Y[t|:ae nita multorum hominum capaces unt, crc`
dimutz alios in ualle , alios circa uallem confluztua4
ros,atq; ideo in
fuperomnes ea iudicij
inde om nesfententia
congregandos dici, quia
proferretur. AtV
uero antequam proferretur , ante (icut Amon
ait)teuelabiF uafiaquaiudici, 86iufitia quafi Amos;
torrens fortis. eccatores interim ill pratloltes,
intra grauiiime conHic'iabuntur,clamabt, ul
Julabuntpralachrymis rigabunr,pugnis peota
plgent',quia deliquerunt ei a quo iudicabuntur,
O miferand fpec"`tacu1,86 quid uenia dign, fi
1
tunc ueniae locus eiTet,c iudicii erit. Scriptum
at,Zelus 86 furor uiri,id , filii hois . non :
,'g.':

in die uindiat, nec acquiefcet cuiufc; precib9,nec promt'



ufcipiet pro redemptione dona plurima. Sera
nms poenitentia,cum iam pro delitis para
poena.Tunc Hele decuit,cum uacabant iocis , tc'
sriari operepretium erat, cum irrefrenato animiY
appetitu uoluptatibusindulgebr,c denciabaI
eis,Va= uobis quinunc rigetis, quoiauigebitts,
_ _ v . _ _ fr `
7 DE DO. DES. A D IVD. VI. ET MOR.
Vae ergo "; nunc ueritatis uerba pro lita'
: dibrio funt,quoniam tunc quam uera fueritit,da
' mno irrecuperabili experitur, Vifitabo' uper ot*
bis mala inquit per prophetam dominus, 86 cotta
tra impos impietatem eorum, fuper hoc caei tut
babo,et mouebitur terra de loco fuo,'ptopter indi
gnationem domini exercituum , 86 proptet diem
: furoris eius ,86 erit quafi damula fugiens, 86
quafi ouis,86 non erit qui cgregetllram hoc ue
mm hementet doleret idem propheta olendit dicerli,
Ptopterea repleti funt mei dolore,86 .
poledit me,i'icut angufria parturientis,corrui
cum audire'm,conturbatus fum cuiderem,ernatI
cuit cor meum,tenebrae Ptupefecerut me. : fi hic
alieno malo quod iutur uidit fic contriiatus ea-,
quantus illos affieiet moeror , quibus tale malum
proprium ac peculiare eritf. Meditabtur fugam,
Sed idem ubiq; occurret auor,nec fugienclo effu..
_ gere poterunt,nec laten o latere.Vndein Ieremia
lere 46 fcriptum efI,Terror undiqe ait dominus, non fu..
giet uelox',nec faluari : putet fortis. Denitp tem,
poris huius calamitatem defignans Sophoniasp
4
80Plmli pheta.Iuxta
AeH,86 efinquigdies
uelox t1imis,uox dieidomini
dominimagnus,iuitta
an'1ara,tribu.
labitur ibi fortis,dies ira` dies illa dies tribulatio.
\. . nis 86 anguftiae dies' calamtatis 86 mferi,dies te
nebrarum 86 caligi'nis,dies nebulae 86 turbinis, di
es tubae 86 clangoris fuper ciuitates munitas 5 86
fuper angulos excelfos, hoc , fuper potentes 86
fuperbns,86 tribulabo homines, 86 arnbulabunt
ut caeci,quia domino peccauerunt. }; enim nifi
caeci funwuidomno peccant, quoniam dum :
cant,nec quant_um_boni amittt,ui|ent,nec :
LIB E R VI. 757
malicomparent,perfpici't.Talibus per Ma.
lachiam comminarurdominus dicens, Ecce acce.
' dam ad uos in { ero uelox maieficis, Mlhil
86 adulterio 86 periuris,86 qui caium niantur mer
cedem mercennartj86 humiliant uiduas 86 pupil
los,86opprimunc peregrinum, nec timuerunt me
: dominus exercituum, ego enim dominus 86
non mutonlgitur cum iam(uc in Pfaimo dici tur) PfaI.49.
acluocabit dominus czium dei`urium,86terram J
difcernere popuim fuum . paretfamiiia
: rcdiens,exiget tationem a feruis de pecu
nia ipfis olim ad negotiandum tradita,cum etiam Mm,
de omni uerbo otioio ratio reddi iubebitlr , cum
: dominus mitter angeios fuos, 86 fecer
nent malos de medio iuftorumg Iilos quia fini. Matta:
erunt,incredilis(ut e&)timor ac moe..
:or exagitabiyed 86eos qui ad dexteram dedu..
centur,fpes metusq; inucem foiicitabunt,n tam
pnam timentes.quam ne tanta gloria quamin
CHRISTrO uidentindigni fint.Itaq; 86 ipfi de fe
dubitabunt,doneciilamoptatiimam pti erga fe
uocem audient,quae continuo iiiis 86 mea
eum omnem abiget , 86 perficiet . Audienc
nim,Venite benediipatris _mei,poiTdete para, iillatim|
eurnuobis um a conititurione muncii.O ;
omni meile dulcior,omni cibo uauior , omni au,
to 86 omni lapide pretiofo defiderabiiior, omni
terrenofregno feiicior , uox perpetui gaudij , im
menfz iaetitiz,cazieicis iQcunditatis,uox omnia fu
perans defideria,omni uoto maior,omni fpe pieni
or.Venite benedii patria mei poifidete regnum.I
Vere benedi 86 beati quibus conrigerit ut fic
euocntur,Qiibus autem operibua tam benign;
758 DE DO. DES. AD IVD. Vl. ET MOR.
euocari,ramq: feliciter benedici,ac ranro )
gno meruerint , declarar dicens , Efuriui enim,86
Marmi dedifris mihi manducare,fitiui,86 dedis mihi bi
bere,hofpee| eram,86 collegifis me,nud us, 86 ope
ruiftis me , infirmus , 86 , in carcere
cram 86 uenilis ad me.I`um iuis admiraneibus
remunerarionis magnirudinem ac fimul
quaerenribus,quando ea quae commemorara func
ei prliterinc, refpondebir. Amen dico uobis
qudiu feciis uni de his fratribus meis minimis,
mihi fecilil , Chriio igitur prarur , quicquid
pauperi chriiiano impendirur. Non conte.
eleemo mnen s etiam minimus pauper fidelis,quia fra.
.
eer domini nofri e&,non in neceiirare deferen
dus,ne in illo delltatur Chrius . Omni ope qua
indiguerit fubleuandus eR:,cum in eo fubleuando
tantum lucri l`ic,quantum aefimario non capi: hu
mana.Comparantur agri,dificamuruillae,con.
Pcruuntur urbes , ut inde annui reddirus capian.
tur, cumulenturq: diuitiae . Alii negorianrur , alii
manibuslaboranmlii miliranr,alii nauiganr, ac.
que alii aliis artibus indulgent, uc pecuniam ac
quiranr. Vis su omnibus : minus faeigari,86
plus acquifere opera exerce pierarisf, modicum
quo pauper indiget,fed immfum quod lar
gienricompenfarur.

De fententia Chrili aduernI


fus impos.
Cap. VIII
if
vi.
Dg? IC I S T I pia miferatiis pratmium,
>ifce nunc eorum qui miferis mifereri ne
: fupplicium . : inquit diret 86
iis qui a iini{tri`serunr.Dif_ceditea me : in
ignem rrternum,q'uiparatus cit diabolo 86 ange Mm .'
liseius.Tam plena efr ndignarionis86 it286 eru
mna rum uox iira,quam illa fuperior benignita..
ris ac munificentiaavtruncp infinitum , urrumcp
immenium,86 quod illa obtulit,86 quod harc infli
urraq; in ecclefiaico prazdidi cfr, Benedi Eede 3.
tio illius qnaii Huuius inundabit,86 qo catacly..
fm us arid inel>riauit,fic ira ipfius gentes qua n
exquifierunt hzreditabit.Caufam atiubde ns
cur fic eos dnauerit,ait.Eiuriui eii 86 n dediiiis Mm
mihi manducare,firiui 86 non ; pot,
iiofpes er 86 non me,nudus 86 n oper
ruiis me,infirmus 86 in carcere ,86 non uiiitatis
me.Qu_ergo nu nc eor condirio, qui cu ne
ia rum oppreii onere calamitarum , quam
illorum qui rerum copia abundant, 86 nihil im..
pertiunt1'ndigenri.Non ob paupertatem in iudi
ciodamnabimur,fed ob impietarem. Oinfelicel
diuires,qui diuitijs uti . felices qui fci..
unt.Neiciunt proieo illis uti, qui eum rrgnum
clorum illas dilargiendo lucrari poiTinr,auare re
ri nendo cum illis parirer ariuri iunt.Diicedite in..
quit, a me ?! .Quid infelicius,quam aChri
o difcedere'.Diicedite in ignem arrernum . Quid
miferius,quam nullum finem poenaei`perarec'Di
' in ign paratum diabolo.Quid horribili9,
quam cum diabolo,86 adiabolofemper cruciarir.'
S_i 'grauitatem dnationis huius iugiter penfabi..
mus,nihil ram graue ic,quod pro uitanda n
ur)
No DE SENT. APOS. ADVER. PEC.
lubenti animo perferemus Sed interim quidam
iniiri gregis 86 ipfi gdie pecudes , ad fe da..
mnacionem perrinere arbi:rabuntur,eo quod ali
quando egenis pii in popinia
ganeifqz uerfati fine, arq; eciam roncraunum elee
mofinz bonum- quod quandoq; exercueru nc,plu
:ima perperrarinr mala.Ar longe lirer illis quam
putabunt euenienpoquam enim pius dominus
eos qui uifcera pieraris non habutunr,condemna
uerit,conrinuo reliquorum criminum
nem fuis committee aiTeiforib9,ur illud quod
: il Ifaiam przdium impleacurrachia mea po
pulos iudicabunnlraqa a prophets:
uetfum czteros peccaroresientenziaxn dicent.

De fcntentia apoiiolorum adn


uerfus peccatores.
Capo IX '
RI MVS IGITVR omniumipfe apo
nfrxvs
a
iolorum princeps Petrus in illos iniurgens
exclamabi: ac dicet,Noui|: deus pios de centi
tiene eripere,niquos uero in die iudicii referuare
crucia ndos. Deinde ad Simonem magum con,
uerius, omnes in fimoniacos execrabirur di
Aaa.: cns,Pecunia cua tecum iir in perdirionem, quoni
am donum dei exifimaii pecunia poideri.
IACOhus illum Iacobus Zebedi eos qui inremperamer ii
ne deleu uerba effuriunr,iiue :urpia fiue ,
nimiae laquacitatis damnabie dicens ,Si quis pw
Iacobi - '
rat fe religioium , non rerenans linguam iuam,
/ huius uana relgio . Arguet eciam illos qui
inter ie odio diiidengiimulracibusque decemnt.

I! LIBER VI. 'M
Vbi inquiet zelus 86 contentio,ibiinc&antia 86
omne opus prauum.Er contra proximorum diffa 1lb~!
matores clicet. Qui detrahit fratri, aut qui iudicar
fratrem luum,legi detrahit,86 indica: legem. -
iis qui felicitarem uam in cumulandis opi
bus ponunr, iniultabic ac dicet, Agire hunc diui
tes, plorate ululantes in miferiis ueicris,qu adue Iacobi.;
nient uobisgdiuiriz purrefa func, 86
Pcimenta rineis fun: . Aurum 86
argenturn eruginauit , 86 erugo eorum
in teftimonu m uobis eric, 86 manducabic carnes
ficut ignis . Thefaurizafris uobis iram in
nouiiimis diebus, ecce merces operariorur , qui
meiuerunr regiones , quae fraudata
uobis, clamar, 86clamor eorum in aures domini
fabaoth introiuir,cpulati eicis fuper terram,86 in
luxuriis enucrliis corda ue.'ra,in die occiiionis ad
duxiiis 86 occidiitis iufum, 86 non reicitir uobis
Ad liatc : illum etiam qui uel unum tantum
mandatis dei pruaticatus fuerit, motte dignum
o&endat,inquier.(xicunq; toramlegem ieruaue Iocobi. 2
rit,off`endic autem in uno , fafiuse omnium re- hlnnfs
us,Iohannes deinde fra ter eius de peccatoribus l~1hlns
finiet in hc uerba.Qxi facit peccatum ex diabo.
lo , quoniam ab initio diabolus peccat. Omnis
qui non iuus,non 86 qui non dili
git fratrem fuum. Omnis qui odir fratrem fuurn,
homicida , 86 feiiis quia omnis homicida non
haber uitam azternam in fe- manentem . eos
qui terrenis inuoluti diuina negligunt, dnabit di
cens,Vz, vae, vae,habirtib9in terra.Eti1los g ni Apoca. 3
mis delicate uixerunt,quantum inquiet glorifica Idcmut
uit fe 86 in deliciis fuit, tantum date iltormtum
v
761 DE SEN. APOSTO. ADV. PEC.
86 lut'Ium.Turn de multis unam proferens i'entE
tiam dict.Timidis autem 86 incredulis,86 exgerg
Idem ai tis,86 homicidis, 86 fornicatoribus , 86 ueneiicis,
86 idololatris,86 omnibus mendacibus, pars illo..
rum : in iagno ardenti,igne 86 ulphure,quod
mors fecunda . Mox etiam quafi indignabuti
Idem: z dus exclamabit. Foris canes86 uenefici , 86 im..
pudici , 86 homicidas, 86 idolis feruientes, 86 0.
mnis qui amat 86 facit mendacium . Tunc et ipfe
Paulus gentium door Paulus quos olim docendo cor..
r . Coral. rigere , increpando damnabit 86
An nefcitis quia iniqui regnum dei non podeaI
buntf` Nolite errare, neque fornicarii, neque ido.
lis feruientes, neque adulteri,neque molles, neque'
mafculorum concubitores , neque fures , neque
auari,neque ebriofi, neque , neque ra pa..
Itcartlo regnum dei poiidebun t. Er in eos qui fibi fa-.
pientes uidentur,conre-ita bitur atque affirmabit,
quod fapientia huius mundii'tultitia fit apud de..
um.Et in eos quoque qui iermonis magis qu mo
rum ftudent.-Non iniermone regnI
Idem.; dei inquiet,fed in uirrute.Ac ne ignorantes excu.
fari : fperent,qui neceiaria ad falutem difce.
l.Cor.r4.. re contempferunt dicet,Si quis ignoranignorabi
tur . Prarterea aduerfusI impudicos impurosqt 86
Epheis cu pidos, hunc in modum iententiam promulgaa
bit. Omnis fornicator, aut immundus , aut aua..
rus,quod idolorum ieruitus, non haber hatte
tatem in regno CHRISTI 86 dei. Et irerum. For
liebre.
nicatores inquiet 86 adulteros iudicabit,id ei,da4
; mnabit deus.Et ruri'um.Caro 86 fanguis regnum
dei poilidere non pofiunt, neque corruptio "
rupteiam poiidebit . Qiod alibi diinguens ata;
I ~ _
Liana. vr. j
que exponens ait,Manfe&a funt autem opera car
nis,quae i`unt,fornicat|'o, immundiciagimpudici. EPhlJr
cia,lu'xuria, idolorum ieruitus, ueneficia,
citi,contentiones,mulaeiones,irae,rixae,diii`n
iones,fe6iae,inuidiat,homicidia,ebritates,com. .I 4 ' '5
elTationes,86 iis fimilia, quae przdico uobis, : `
praedixi,quoniam qui talia agunt,regnum dei n
confequentur. Idem cleillis qui fuorum uel fibi .
commiiorum faluti nihil aut parum profpiciunt', _
-definite dicens, Si quis autem fuorum , 86 maxi
me domefticotum curam non habet,fidem nega-'
'uit,86 infideli de'teri_or.Infidelitat1's ergo argu..
guentur epifcopi 86 : praeiides qui magie
eipfos quam gregem fuum pafcunt, 86 iupum ue
nientem uidentes,dimii`is ouibus fugiunt. :
entur principes, qui fubieos minus rele gu
bernant. Arguentur pattes matresque familias,
86omnes qui eorum quibus pratiunt, faluti arq;
utilitati confulere negligunt.Poic hac idem
ftolus aduerfus perfidos Iudaeosexcutiens uefti.
menta ( dicet . Sanguis uelter fuper caput ue- _
itrum,mundus ego ex hoc ad gentes uadam,ut fci m"~"
licet Iudaeis ob incredulitatis pertinaciam ad :rter
nas tenebra: relegatis, ipfos gentiles conuerfo 86
tredentes in recipiat tabernacula.
De fententa ptophetatum ade
uetfum
Capo
iniquos.
Xn v I'

os'-r A POSTO Los fanaipfaphe; ; '


tat iudicabt. Dauid de Pfalmis l'uis proferet Pfam.
fnias, Ctra poil;orea.Ag nihil dedu't9eil:
on sem'. Px oem.-'.. . INI.
in conipcu eius malgnus . Contra amicitiae IL
mulatores . Qui loquuntut pacem cum proximo
Pllm. 1i {}: autem in ": eorum.Dail1iaiec_un
dum opera eorum,86 fecundum ne uitiam adin.
uentionum ipfotum.Contra detta ores,Etube
. 5 { impii 86 deducantur ininfernum, muta :
labia dolofa. Quazloquuntur aduetius iuitum ini
quitarem,in l'u perbia 86 abui'ione.Contta homie
86 raptores, Gladium euaginauetunt pecca
Pfalme rores,intenderunt arcum fuum. Vt decipiant pau
perem 86 inopem,ut trucident reos corde.Gladi
us eorum intret i n corda ipiotum,86 arcug eorum
.confringatur . Contra eos qui honoresI ambiunt,
cum honoribus indigni ! im
exaltatum 86 eleuatum ficut cedros ibani.'Trf
iui,86 ecce non erat,86_ quafiui eum,86 non in
pfalms uenrus locus eius.Et iterum,_IIomo cumin hono
re elI`et,non inrellexit,comparatus e& iumentis in
fipientibus,86 fimilis farus :Pc illis. Hate uia illo.,
rum fea nialum ipl'is,86 in ore fuo compia.
cebunt.$icut oues in inferno ! funt,mots dea
Pfam. pafcet eq/os.Contra malignos delatores.Quidglori
aris in malitia ,qui potenses in iniquirate Q Tora
die iniuititiam eogitauit lingua tua, ficut nouacu
la acuta fecifti dolum . Dilexii malitiam fuper
benignitaterminiquitatem magia quam loquiag
tatern, .Dilexifi omnia uerba praecipitationi$,lin
gua dlofa . Proptereadeusdeitruet te in finem,
mlm euellet te , 86 emigrabit te de tabernaeulo tuo , 86
? radicem tuam de tetta uiuentium.Contra fuperIl
bos . Exaltate qui iudicas tert_am,redd trbutioa
nem fuperbis. Et itetum,IncrepaPci fuperbos,m&
quideclinanta mandati; tuis, Contra eta
L I B E R. V I. 78;
della perfecutoresonfundantur 86 conuertan.-.
tur retrorfum , oa Q oderunt Sion.Fiant ficut foe Pt"a1m.n3
hum tecftorum, quod priufquam euellatut exam
e.De quo nonimplebit manum fuam qui meter,
86 finum [ qui manipuler eolliget.Deinde ad
uerfus omnes qui uitiorum morbo laboratr,
poenitenti remedium contempfere, clamabit 86
dicet.Longe a peccatotibus falus,quia iuiificatio PiaIm.1ig
nes tuas non exquiiierunt.Et rutium,Caput
tuitus eorum, laborlabiotum operiet eos,
Cadent ( eos carbones , in { dejcies eos,
in miferiis non fubfiPcent.Poitremo dieet.Conuet pm,"
tantur peccatores in infernum,omnes gentes quae
obliuifcuntutdeum. lob quoque uit iulus 86 ti.
mens deum, impos 86 malos damnabit , 86 exe.. lob.
erabitut dicens.Quoties lucerna imporum extin. 105 il
! fu ruenieteis inundatio, 86 dolores di
uidet ui. Erunt : palese ante u
ti,86 ! fauilla,quam turbo dii'pergit.In die per
tlitionis fertatur malus , 86 ad diem .
tur. _Salomon 86 : alquando peccatot , fed per Saloinon
poenitentam iuiificatus argue: peccatores de in..
eonlantia eo'rum,qui' ad omnem fortunz Hatum
citcumaguntur,dicet.Auerfio paruulorum inlet. ,
icieteos,86 profperitas itultorum perdeteos, De tam.,
impiis.l`mpt'i inquiet de terra etdentur,86 qui in `
ique agunnauferentur ex ea. e iis qui tem..
us teru'nt,quod exercendae uirtuti impendere de.
'rent,dicet.Vi'quequo piger dormesf.' Qiando
furgee e fomno tuoi Paululum dormie|,paulul
tlormitabis,paululurn manus tuas ut dor.
: ueniet tibi quail' egeltas, 86 paupe
ties qualiuit atmatus,Et ad imptobos !
16| DE SENT. PROPHE. ADV. INI.
inquiet,Sex unt quae odit dominus,86 feptirnum
detefatur anima eius. Oculos ublimes, linguam
mendacem, manus effundenres innoxium fangui
nem,cor machinans cogitationes pefimas, pedes
ueloces ad curtendum in malum,proferentem mi
dacia , teftem fallacem 86 eum qui feminat inter
Prouer. rz fratres difcordias. Iterum aduerlus mendaces pro
: clamabit. Abominatio : domino labia menda.
cia. Et rurfum. T: falfus non erit impunitus,
qui mendacia loquitur . Illis quoque
qui in focos rifusque plus quoefufi funt,ita de.
Idem." nuntiabit . Rifus dolore mifcebitur, 86 extrema
gaudii luus occupat. Et quoniam etiam occul.
tee cogitationes examinabuntur, dicet , Abomi.
Idemn; natio domini cogitationes mala. In eos uero qui
tergiuerfantes obliquato iudicio rei tramitem
Idem." deferunt,fic decernet.Et qui iuffificat impium,86
qui condemnat iuitum,abominabilis uterque '
apud deum. Et illos quibusiniitutio fpiritalis lu
Idemas dibrio effe folet,damnabit dicens. Patata funt de
tiforibus iudicia,86 mallei percutientes ftultorum
corporibus.Et illos qui patentes probro lacerant.
idem. ( maledicitpatri fuo et matriJ extingueturlu..
men eius in medtis tenebris. Rurfum alibi, . .
Idem.;o
lum qui fubfannar atrem, 86qui defpicit par.
tum matris f, fu odiant eum corui detorrenti.
bus, 86comedant eum filii aquila: . : de his qui
Idem. ad haerefes declinant, inquiet . Vir qui errauerit
in uia do:rin,in coetu Gygantumqcommorabi
tur. De illis quoque qui de ufura , furto, rapina,
aut aliquoturpi lucro eleemofynas of`r`erunt,di-
cet . irnpiorum abominabiles , (; ol"l"e\ 1
runtur ex fcelere, Supetborum etiam atirogimtia` ,
W LIBER.Y Vl. 767
am contundens . ttia mouetur terra , 86
quartum quod non poteii: fufinere . Per feruum Idemqe
cam regnaucrit,per Fcuitum cum faturatus fuerit
cibo, 86 per odiofam muiietem cum in matrimoe
fuerit aiumpta, 86 per anciilam cum fuerit
barres domina: . hc imptjs maiedicet.
Non fit bonum impio, nec proiongeni' dies eius,
fedquafi in umbra tranfeant , Q non timent faci
m domini.Po& Saiomonem confutget Iiaias pro Ifaias
pheta, et eorum ptimum irriram faciet, qui
cum in proximos impii et immifericotdes fini: , in
ijs duntaxat qua: deo offerunt, confidunt. Ifaiz. 3
ee,inquiet, uerbum domini principes Sodomo
. Cum 'extenderitis ueras , auer.
tam ocuios meos a uobis. Er cum muitiplicaueri.
tis orationem , non exaudiam , manus enimueo
r: fanguine pien runt. Ad iudices uero qui pe.
cuniam piuris quam iuititiam facit ,dicen Prin.;
cipes tui infideles, focii furum , omnes diligunt
munera,fequtur retributiones , pupiiio non
dicant , et cauia uiduz non ingreditur ad illos.
Propter hoc ait dominus deus exercituum fortis
Ifraei . ego confoiabor fuper hoitibus mes
ia, etuindicabor de inimicis meis . Deinde ad
uerfus rnuiieres,quae plus ponunt in corpo
ris decore quam in pudicitiar.' culru, uociferabirur
86 dice: . Pro eoextento
ambuiauerunc quod eleuatae
collo, 86untfiliz
nicfibusSion 86 lfaia.;
ocuio Y
rum ibant , 86 piauciebant , 86 ambuiabant, 86
pedibus fuis compofito gradu incedebant , decal.
uabir dominus uerticem fiiiarum Sion , 86 domi
nus cri nem ear nudabit . In die iiia auferet cio..
minus ornamtntum caiceamcntorum 8611
168 DE SENT. PROPRE. ADV. INI.
las,86 torques,86 monilia,86 armillas,86 mytrasg
86 dil`criminalia,86 perichelides,86 murenulas, 86
olfa&oriola,86 i naures, 86 anulos,86 gemmas in
fronte pendentes,86 mutatoria,86 palliola,86lin..
teamina,86 acus,86 fpecula,86 fyndones,et uittas,
et terii`tra,86 eritp fuaui odore foetor,etp zona fu
nicul9 erp crifpti crine caluicil'1,86,pfafcia pedro.
rali cilici . In illos qq; is lu_xuria uoluptascg cor.
Hair.: ' rumpit exclamabit dicens . Vae quiciurgitis ma
ne ad ebrietatem feandam, 86 potandum uique
ad uefperam,ut uino iueris , cithara 86 :
tympanum,ec tibia, et uinum in cuus ueftris,
opus domini non refpicitis,nec opera man uum
eius confideratis . De Tyrannis autem qui {
itis exaionibus plebem uexant,inquiet. Vae qui
ldemno condunt leges i niquas,et fcribentes iniuftiti fcri-.
pferunt,ut opprimerent in iudicio paupes,et uim
facerent caufa humilium populi : !
duae praeda eorum,et pupillos diriperent,quid fa.
cietis in die uiiirationis et calamitatis de longe ues
nientisa' Ad cuius confugietis auxiliumc' re.
linquetis gloriam ueH:r,ne i ncuruemini fub uint
Idem.
culo,et cum interfeis cadatisDe fuperbis dieet.
Dominus exercituum cogirauit hoc , ut detrahu
ret fuperbiam omnis glori,et ad ignomniarn de
duceret uniuerfos inclytos terraz.Notabir etiami l
los qui aliena ui occupant, contemptu proxi.
Idem. g; mos habent.Vae inquiet qui praecla ris, nne et ipe
praedaberisc' er qui fpernis , nonne ipfe
riad cum confummaueris deprdarionem deprz.
daberis , cum fa tigatus defieris contemnere con.
!dem~47 temneris. Tum etiam in mathematicos,quiex ly
derum motu futura temere iudicanr, fic (:
mm
am dicet.Augures caeli qui contemplabantur
dera , 86 fupputabant menfes ut ex eis annuntia
rent uentura,cce ! unt quafi iipula, ;
eos, non liberabunt animam fuam de
nu Hmmz.Po&hunc fequetur Ieremias,86 pro
cioneexurgens declarnabir contra obiti natos di.
cens . Confregerunt iugum , ruperunt uincula, Ierem.;
quia fcilicet nec legis,nec uincula Euanges
Iii ferte uoluerunt.Idcirco perruiiit eos leo de fyi
ua,lupus ad uefperam uaiauit eos , pardus .
lans Iu per ciuitates eorum,hoc ei,propterea .
is corrupti i'unt,percuiI`itq; eos fuperbia,ua
iauit lupi auaritia,excitault pardi leuitas. Vel ali
ter.PercuiI`it eos diabolus fortis ut Ieo,ra pax ut lu
pus ,86multarum fraudum maculis diiinus ur
ardua. Deindein eos qui cibo potuq; repleti in li
idinem turf,` 'ter eiunduntur, fub perfona domi
ni indignabicu.,86 dicer.Saturaui eos 86 . Ibidem. 5
ti funt,86 in domo meretricis luxuriabantur.Equi
amatores in foeminas 86 emiiarij ! funt,unui'
ad uxorem proximi fui hin uiebat. Nungd
u-per his non uifitabo : dominusd 86 in gente
rali non ulciicerur anima mea Et aduerfus inics
indices ri`picie_ns uociferabitur, Caufam :
non iudicauerut, caufam pupilli non direxerunr,
86iudicium pauperum non iudicauerunt. Nun
quid [ his non uifitabo dicitdominusf. aut fu
pergenrhuiufcemodi n ulcifcetur anima meat I ` ~
Et incredulos Iudeos manu oirentans . Hari: : d"""
gens inquiet, quae non audiuit uocem domini dei
Iui,nec recepit diiciplinam , perijt fides , 86 ablataI
eli de oreeorum.De adulantium uero malignita Idem
te dicci, Sagitta uulnerans lingua eorumiolum '
" DE SENT. PROPHE. ADV. INI.
locuta , in i'uo pacem cum amico ( loquia
tur,86 occulte poni: ei infidias, nunquid fuper his
non uifitabo : dominus au: in gente huiufce.
>modi non ulciicetur anima meaillos quoqg
contempta dei ope rotam in homi
num auxilio colloca nt . Malediua homo uic
lerm.i 7 fidir in homine, 86 poni: carncm brachium uum
I
86 domino recedit cor eius,Erit enim quafimyA
\- tic in del`erto,et n uidebit cum uenerit bonum,
fed habitabir in ficcitare in deierro in terra faliu.
ginis 86 inhabita bli,Et icerum:Domine,inquier,
omneslqui te derelinquunt,conEundeneur,receden
tes are in terra fcribentur , quoniam dcreliquea
runt uenam aquarum uiuenriumdominum . Il.
: los etiam in damnationem mirtet , qui per dolum
alien is dam nis diran' icudent.V qui :rdificar do;
mum fuam in iniulcitia,86 cnacula ( nin iu.
1 dicio,amicum fuum opprimec , 86
d n reddetei,g dici: , :edificabo mihi dom
86 cnacula fpaciofa,g [ibi feneiras, 86 fa
citlaquearia cedrina, pingittp fynopide. De praz..
pofitis autem ecclel g minus gnauiter fuo fun
Idem guncuro&`icio,dicet,Hc dici: domin us deus lira
' , quipafcunc populum . Vos
difpetiifis gregem meum,86eieci&is eos, 86 non
uifitaiiseos. Ecce ego uifirabo uos maliti
am Rcudiorum aitdominus: Ec Hypo.
Idem. 4s critasexecrabiturclics,Maledici:us qui facie opus

domini fraudulenter . Ad iuperbos inquiet .


Ecce ego ad te fuperbe , dicit dominus deus
cituum , quia uenit dies tuus , tempus uifitatio..
nis 86 cadet fuperbus 86 corruet , 86 eric`
qui eum, 86 iuccendam urbibus
.vif
eius,et deuorabir omnia in circuitu eius.Volupta _
:ijs etiam infulrabit dicens.Qxi ueicebantur uolu Tf"1-4
ptuofe interierunt in uiis , qui nutriebantur in
croceis , amplexati fune . Exurger 86 Ba
Baruch.
ruch propheta contra diuites auaros 86 dicer,Vbi Baruch.
{ principes gentium , 86 qui dominantur iu?
per befias qua func fuper terram qui in auibus
caeliludunr,qui argentum thefaurizant , 86 aur'
in quo confidunt homines,86 non finis acquifi
tionis eorum qui argentum fabricant 86 foliciti
fu nt,nec inuenrio opum illorum exterminar!
, 86 inferos defcenderunt , 86 alii loco eor
fuccefferunt. In eofdem 86 Iezechiel propheta fuc ;
clamabit dicens,Argenti : fori: proiicietur,
aurum eorum in ierquilinium crit , argent enne
et aunt eozn ualebit liberare eos die furoris do -i .
mini. Idem aduerfus diuinos 86 ariolos loquetur "
dicens:Hc dicit dominus deus , Vae prophetisin
fipientibus qui fequuntur pirit fuum , 86 nihil .
uident,quia locuti efhs uana,86 uidiftis mendaciA
um , ideo ecce ego ad nos ait dominus deus 86 :
1manus mea uper prophetas g uident uana,86 di..
uinanr mendacium,in concilio populi mei n ert
erin
terrafcriptura domus Ifrael
Ifrael ingredientur, 86non fcribentu
fcietis r,nec
quia ego in l i
!
nus deua.Tum quoq: ad ponrifices epifcoposq; c'
uerl'us,qu relia ecclefi gubernd cura,in'uoa
luptatibus delics contabuerunt,dicet,Haec di.
citdominus, V: paioribus Ifrael , qui pafcebant Idem
femeripfos , nonne greges a paftoribus pafcrurf: :--,"-
_lac comedebaris,86 lanis operebamini,86 cra(
fum erat occidebatis', autem meum non
palctbatis, quodinflrmum fuit non oniolidaa
` `
i DE s1:N'r.PrtoP. ADVER. !
86 quod aegrotum non fanafltis,quod confraa
non alligais, 86 abie<i.'um non reduxiiri,
86 quod perietat non quaefi&is,i`ed cum auterita.
te imperabaris eis 86 cum potentia. ill
ptopheta facerdotes illos quifibineceifaria difcea I
re neglexerunt,caeci ccos in foueam ducentes ar.
guet in petfona domini,86 abominabitur dicens,
oral* Quia tu fcientiam repuliiti, repellam te ne iacerdo
tio fungaris mihi.Sed aliorum quoque ignoranti.
am accufans dicet, Populus non intelligens ua pu
labit . ientatores etiam qui arrogantiae fomi.
tem ubdere cotdibus princi um eos efferendo
Idem.1 lent, reprhendit 86 increpabit 86dicet, In mali
tia iua lztificauerunt regem, 86 in mendacijs fuis
_ principes,omnee adulterantes quafi cliba nus uc.
tenius acoquente . Auarus ): 86 cupidis ex.
probrabit,aurum fuum inquiet 86 argentum u.
um fecerunt fibi idola ut interitent . Et quoniam
hinc decedentee nihil ex his ferte fecum poi'i'unt,di
r:et,Deiicleral.` ile argenrum eorum urtica haeredi..
tabit',lappa ir tabernaculis eorum,cun1 'uenerune
dies uii'itationis,uenerunt dies retributionis. Hc
xdila
. fequetur
I .
Ioel propheta
. . E
, 86 heluones , meribibu.
. . . .
osqt arguens inquiet, xpergi cimlni e rr) , He
te 86ululate omnes qui bibitis uinum in duicedi
ne,quoniam petit ab ore ue&ro.Et de iis g in car.
nis longo ul`u obiorduerunt dicet . Corri.
urrlierunt iumenta in uo. In eofdem 86
: mos prophetaclamabit dicens,Audite uerbrirn
Amos.4. hoc : pingues quae calumniam facitis ege.
nis,86 confringitis pauperes quae dicitis domini:
ueitris, id , uitiis quorum ierui : , Ai.
ferte 86bibemus. Iurauit dominus in Iano ino,
LIBEK VI. 771
quia ecce dies uenient fupet uos , 86leuabunt uol
in co ntis,86 reliquias ueitras in ollis feruentibus.
Deinde praelides ecclefi , qui luxurioiae uitz ex
emplo etiam eos perdunt quibus praefunt,damna
bit inquiens, Vae nobis qui opulenti eis in Sion, Amo
86 coniiditis in monte Samariae,optirnates, capi
ta populorum,itigredientes pompatice dom :
i,qui feparati eis in diem malum,86 a ppropin
folioiniquitatis,qui dormitis in leis ebur
neis , 86lafciuitisin Pcratis ueiris, qui comeditis
agnum de grege,86 uitulos de medio armenti, qui
canitis ad uocem Pialterij.Poitremo ad frumenta
rios qui horrea obturant , ut ingruente fame,a na
nonam carius uendantgconteiabitur 86 dicet,Au idents.
dite hoc qui conretitis,pauperem,86 deficere ,
tis egenos terras dicentes, quando trfibit ,
86 uenundabimus merces,86 fabbatum,86 aperi
emus frumentum, ut imminuamus menfuram,
86 augeamus iiclum,86 fupponarnus iateras doa
lofas,ut poiideamus in argento egenos, 86 pau.
peres, pro calceamentis , 86 quifquiliat frumenti
uendamuS.Inde Michzas query propheta auariti Mchatas.
am multorurn deteiabitur , ita illis denunrians. . Z o
'Vae qui cogitatis inutile,86 operamini malum in
cubilibus uelris, in luce matutina faciuntillud,
quoniam contra dominum eli manus eorum , 86
concupierunt agros,86 uiolenter tulerunt,86 rapu
erunt domos,86 calumniabantur uirurn 86 dom
eus,uirum 86 hzreditatem eius,Idcirco haze dicit
dpminus , Ecce ego rogito iuper familiam
malu m,unde non aufera ris colla uefira, 86 n am
bulabitis fuperbi , quoniam tempus peiiim eli. librerie
{ etiam Abacuc prophets in ra torea,in aua Abacus.:
in
saN1':PRoPHE.A1>_v.1Nr.
ros,n fanguinolenros fraudulentosq; exclamabit
dicens,Vae ei qui multiplicar non fua , ufqiquo 86
aggrauat contra denfum lutum d nunquid non
repente coniurgent, qui mordeant te 4 86
buntur lacerantes te , 86 eris in rapinam ein V:
qui congregat auaritiam malam domui fuz, ut
lit in excelfo nidus eius, 86 liberati putat de ma
nu mali. Vat qui azdificat ciuitat in Ianguinibus
86 praeparat urbem in iniquitate,Vae qui potum,
dat amico iuo, mittens fel fuum 86inebrians, ut
Sopho afpiciat nuditatem eius. Sophonins propheta fub
as. perfona domini aduerfus malos principes 86 hac.
reticos,86 fuperbos, 86 malignos, 86 molles pro.
ferer fententiam dicens,Vii`itabo fuper principes,
. 86 fuper filios regis,86 fuper ories qui induti func
uefe peregrina,id efc,qui alieno dogmate imbu
erunt .Et uifitabo fuper omnem qui arrogante:
ingreditur fuper limen in die illa,qui complent,do
mum domini dei fui iniquitate 86 dolo, 86 uifitae
bo fuperuiros defixos in fecibus fuis . Ac ne quis
opburredimi fperet,inquiet, Argentum
eorum,86 aurum eorum non poterir liberare eos
MaIachi in die itz domini . Poftremo loco .Malachias pro.
as . pheta in `perfona CHRISTI peccatoribus mina.
btur ac dicet,Et accedam ad uos in iudicio 86
tefis uelox maleficis 86 adulteris, 86 periuris, 86
qui calumniantur mercedem mercnarii,86 humi
liant ui juas 86 pupillos,86 opprimunt peregrin,
nec timuerunt me dicit dominus deus exercitu.
um. Ego enim dominus 86 non mutor.At fortafa
fe ridebit aliquis hanc noiram de fanorum iu.
dicio aiertionem, 86 qui fcis dicer,quod faniita
' die illo iudicaturi l'intfCui refpondcbimus. Cum
/
vi. 11;
eos iam pridem ita iudicaffe conftet`, haud alirer
quoque iudicaturos. Qxoniam qui fpiritu
dei aguntur , fibipfis contratti effe non .
Ita tales illorum : in die iudic erunr, Ei
les ante fuille fcripturarum ueritas telatur.
De damnatotum ad nfetna abdulone.
Cap. XI.
V IGI V R tot lanorum accufaei
:onibus conuiti fuerint infelices illi, quos
non ante lcelerum fuorum poeniruit,quam
cum nihil profu1't,quid agtf quo fe .
tent 4 nulla : reliqua cauillatio, nullum argus
mentum,nul|um effugium.Viclebunt fupra le de
um iratum,infra ie ignem paratum,circa le terri
biles dmones grauiter infrendentes,86 iam ad te
terrima illa inferni loca cum furore urgentes,com
pellentes,trahenres.QJiclamor, qualis planus,
quantus 86 quam fiebilis ululatus inter illos audi
etur,quam miferabile fpetaculum illud erit,cum
86 peora pugnis,86 ora unguibus lotdantes ince
dentflaniabunt capillos, percutit fotrnora,com- '
plodent palmas , comprirnent digitos, totis artu.
bus,toto corpore contrernifcenr,ali)' in terrarn pro
ni corruent,alij horroreattonti rigebunt,al1'ilym
phatico pauore ! , huc illuc ueluti amentes dif.
current, ora pallor , corda dolor, mentem ftupor,
membra tremor languortp occupabunt , arq; i ne
terea inceffabilis immugiet gemirus , perfonabit
pl&us,obFtrepet eiulanti n moelior auditus
clamor. Et ut lohan.ait,Quaert mort,et n inue
niet , defiderabt mori,86 : eil. Apocah
C iii)
776 DE DAMNA. AD INFER. ABDV.
Qrod fi populus Ifrael. , qui acl montem Sina ut
prcepta dei auditet , fancificatus acceferat, en
loquente adeo exterritus fit, ut fatim inde pedem
referentes Moyfi dicerent-,Loquere tu nobiset au
diemus,nloquatur nobis dominus, ne forte mo
riamut,quomodo ii g nihil in : fanitudinis ha
bebunt,fed e diuerfo multorum criminum confcii
etunt,ferre poterunt, non iam praecipientis dei uo
cem , fed iracundi : clamorem , 86in ign
aeternum abigentis : illas omnium creatura
tum accul`ationes,omnium fanotum execratio
nes,non quod fani pietatem tunc relinquent,fed
quod dei iuitiat conformes etunt, hominibus g
dem miferantes,fed deo obfequtes, quoniam mi
Pfalmdro fericors 86 iuius dominus. Adde etiam dmonio
rum infultantium, 86 fingula ; facinora ex
probrantium , dires rugitus ingentesque minas.
Qiomodo deinde non etiam ob hoc fupra modi
Marmo Vconlfuntlentur 6 quia iam nihil abfconditumerit,
quod non fciatur,nihil occultum quod non reuele
a.Cor.s .tur,dicente poftolo:Omnes autem nos manife.
frati oportet ante tribunal CHRISTI , ut referat
unufquifcp propria corporis prout geffit fiue bo.
num fiue malum.Et in ueteri inlrumento de fte,
1013. 2
Ieio homine fctiptum eft.Reuelabunt caeli inig.
tatem ei us , 86 terra confurget aduerfus e. : ad
Naum.; edem per Naum prophetam dicitur, Ecce ego ad
-te dicit domi uus deus exercit`uum,86 reuelabo pu
,denda tua in facie tua,86 ofendam in gentib9 nu.
ditatem tuam,86 regnis ignominiam tuam.Qrot
ergo furta,quot adulteria,quod ueneficia, homi.
cidia, fimulationes, perfidiae,proditiones,infidia',
fraudea,quoc pelimae cogitatieicztetatp mala,
vr. 9

qua: ad illam ufq; diem nemo mortalium, qui


commiiit,nouerat,tunc cuncis in propatuioer:
tam hominibus quam angeiis,Et quem tam igno
miniof manieltationis non uehementiifime pu
debit,ut uei ob hoc oium pecca nollet , ne roti
mundo proditus erubefcatftaqi ante eos erube
centia: quam inferniamma torquebit.
A D H AE C etiam iuorum gioriam uiden..
tes turbabunturupebt ac dicent.IIi unt quos
habuimus aiiqua ndo in derifum, 86 in fimilitudi- ?
nem impropetijNosinienfati uitamiliorum exi
Rimabamus ini`aniam,86 finem iiiorum fine ho
nore.Ecce quomodo cputati unt inter fiiios dei,
86 inter fanos fors iiiorum eH:.At nos ubi deci..
dimusd quo perduxere nos concupifctiac :
deiitia: moiies,iauta conu.iuia,obfcnac iibidines,
auarae opes,biandi fopores,ignaua otia,ioci,rifua,
iux9,iuxuria,uoiuptas.Iiia ocyifime defiere,et fuc
ceiit nunquam defitura calamitas.Feiices nobis
uidebamur,86 heu quam repente in qua ntam col
lapfi fumus miferiam. Cut concepti fumus 1. aut
cur conceptus non eft abotfa mater uti cut non
iatim natos aboieuir morsuei adultos opprefit
uaietudoffuei angutauit egeasd uel defpoliauit,
86in feruitutem captiuos abduxit hofcis', Cur
] uexauitdut ?! una , aiiol
inores nos iniituere cogeret, eos gbus
patimurd Ofimorsinigneilioeiet ad qnem c
peiiimur , iibenter in eum irrueremus , ut fic
onfumptis fugere fuppiicia acterna liceret.Sed hoc
omni no upra quam cogitari poteft , grauius ,
quod emper ardere cogemur,86 nunquam dabi
tur mori fcmpet uiuemus, ut iempr tormenta
F
'______--__-_

773 DE DAMNA. AD INFER. A`BDV.


patiarnur.O quam breui labore quam magnam
potuimus adipifci beatitudin, 86 ecce qu,p mo
dica deleatie,momentaneisqi delicijsin qu im
mfas incidimus erl|nas.In hac 86 eiufcemodi las
menra,qui damnati ( Hebiliter ccitabu nf.
. INTER hos aut 86Iudzierunt, g in errore
infidelitatis pertinacespbduratiq; periere. Vide
bunt crucem in falurem credentium refulgentem,
uidebunt ipfum,qui in illa crucifixus fue`rar,ponE
tem inimicos fuos lcabellum pdum fuor,86 tc
il demum credere incipit,c credere nihil proderr.
cs' V I DEB V N T ipium 86 gentiles, 86 dicent,
'Vbi funt dij quoi coluimusf Ecce crucifix9 quem
conrempi`imus,pfe deus.Ecce illi quos eum
fitentes occidimus,no&ri nunc iudices funt.Cerne
bamus in illis miracula,86 putabamus maleficia. 1
Illi pro ueritate moriendo uicerunr,nos eos
quendo perimcloqi defecimus,Et quia mendacii
1 fecutifumus, merito nc acl inferna relegamur,
. _ una eum i pfis fatuitatis dijs crnciandi.
! T V N C 86 qui uarias hreies afferere conati
funt lugentes ac femet inuicem mutuis compella
tionius mordentes dicent.Ecce Arri,quem patte
minotem"aFt`irmabas,in maietate 86 pa
tris uenit , ut fe patte zqualem probaret , 86 te
condemnaret erroris. Ecce Cherinte , 86 Hebion,
86 Martion 86 Paule Samofetane,86 Photine,quE
purum hominem putabatis , fupra oies angelo:
86 eminet,86 mdum fibi fubditum ipfe
iudicat,nunquid homo tantum hic, 86 non etiam
deusnunquicl non ideo uenit,ut
tatls poenas exigeret.'At tu 86 tu Va..
lentine.Ecce ille quem non ex uirgine genitum,

LIBER. Vl. 77|
ied alterin phantaimate apparuiie, altereclo
corpus artuliie dixiitis,nunceandem ipiam uirgi
nem Iupra omnes lucidam ac fublimemiuxta fe
oitentat,86 ueram matrem prat honoran..
do confitetur,ut nos tantas prauitatis arguat, 86
in tenebras exteriores mittat. Vos quoque Mani
chare,Martion,Bafilides,qui prophetas 86 legem
non accepiPtis.Ecce prophets: 86 legis obieruator.
res,una cum euangelii afefforibus communi be..
atitudinis gloria illic collucent.Ql_1oniam ipfe an.
gularis lapis CHRI STVS parietem ad parietem
|ungens,fecit utraqs unum . Merito igitur :
ipfi olim diuidere conatieitis, eorum nunc pari
concordiq; iudicio condemnamini . Et tu .
riane,qui mifericordiar dei nimium diffidens , ne..
gabas baptifma peccantibus effe .
cum afpice uam grandis numerus eorum cum
CH R I S T in aere fit , qui etiam bapti..
fmumlapfi,per poenitentiam faluati iunt. Te ue..
to tuus perdidit error,etiam fi nihil'aliud commi.
fiifes. Hinc 86 reliqui haereiiarchae arq; eorum fe
rfiatores inter fe uiciffim laceifentes, alii aliis pro..
prium dogma exprobrabunt.Mox uero commu
nicatis doloribus,
Vae miferis nobis.lugentes pariter exclamabunr.
Deprauauimusienim fenium
Icripturarum , peruertimus ueritatem , induxia
muserrorem,ubi non crac error , nuncgehenna
nos excip_iet,non ut corrigat,ied ut puniat , 86 fi..
cutlhadtenus aias nas, ira deinceps etiam corpo.
ra fimul atque indefinenter exurat. Sic 86 u..
num uenque fua icelerum accufabit confciena
tia, communis iniclicitas ad unam omnes
~l-I-_-_1

Q D11, SAN.CVM CHRIS. AD CAE. ASC.


com pellet querelarmnfuperipi nequamfpititue
terribiliq; facie obcurfantes in ; exclama
bunt.Q_gid moram ! quid cuniami ni ue ni
nobiicumtnoicri deo reprobati,quoni
am nobis magis quam deo pa . lbuntergo
omnes malediiin fupplicium ternum , in poe..
Matt. nas indieibiles,86 in muito ac'etbiores,qu ug ugr,
i bis exprimi : cruciatus.
_Dc iniorum cum Chtiito ad
cazlum aicenionc.
Cap. XII.
POST HAEC i'ol86luna,quiamiII'o fui..
gr1ugr damnatorum calamitatem uide
bantur', rurfum ob lattitiam gaudiumque
beatoifum to lumine , muito cla riores qu
unquam antea ? funt,apparebunt. Ac iuxta ii.-
lud { uaticinium,Eritluit luna: ficut lux felis,
86 iolis : feptemplic1t,iicutlux feptern dient
pag.1 Erumq; ! cacli 86 terra,dicte Petro apo...
ololi ardentes foluentur, 86 elementa ignis
ardore tabefcent.Nouos uero carlos 86 nouam ter
ram,86 promiffa domini expeamus, in quibus
iuiitia habitat. Vnde 86 Iohanncs in Apoca,_
lypfi,Vidiinquitc_1um nouum,86 terram nou.
Apo. Primum enim : 86 prima terra abijt , 86 ma
re iam nbn e&.Intei'im omnes fani Chriium ad
caelum comitantes,una cum angelicis choris glori
ficabunt in hymnis '86 pfalmis 86 ca , 86 uno
oteomnes benedicent ei.Sicut per Sophoniam []
ritusfantfius olim locutus eic dics, Tune' reddam
Sopho., populis labi , ut inuocencos nomi ;
! 'VL
i'1i,86 feruiant ei humero uno.Sicut etiam ipie per
Ifaiarn ait,Mihi curuabitur omne genu , 86 iu ra_. Maia, ,
_bit oi'1is,lingua.Tuncenim etiam illi qui damna
ti erunt confirebuntur Chriitum , experti uirtut
'potentiamqi eius,qua fubiecii: omnia.Et
adorabreum ( ut in pfalmo dicitur)oa reges,os Pr I
gtes feruir ei.Et timebt gtes nomi ru de,8_6 "'
os reges glori tui. Tunc tu de implebis
ruinas,ut unde reprobi fpiritus przcipites .
erun`r,ibi hominena te eleci tecum habiten_r,86 te
ad dexreram patris in magnificentia zqualiratis
confidentem femper uidea-nt , femperq; laudent.
Hocgfane illud erit,quod Danieli quondam reue.
latam credimusdicenti.Afpiciebam in uifie no. Dan.
is,_8 ecfcecum nubibus caeli quafi filius lgomi,.
: uetl|'ebar,86 ); ad antiquum dierum perue`.
nit,86 in coni'peiu eius obtulerunt eum 86 dedie
ti pteRatem,86 honorem, 86 regnum, 86 omne
ppuliftribu 86 lingua. ipfi l`eruiEt.Pote&as ,
poteas : non au_feretur,86 regn eius
quod non corrumpetunam enim omni prorfua
'timonum mali girate ad inferos cum impijs ab
leg`ajta86_ in aby um'det'rufa,iam fanor omi
um animis corporibus@ be'latificaris,Chrifto ui.
pri triumphus zternlcs celebrlbitufrn (, ut
I oregnanre regnent, um _ i , con .
fsifio e,8c opere in terra coluerunc . prog: m"
pheta (: iudicium fedebit ur auferatur p
tenti,86'contetatur 86 difpereat ufq; in finem;
hoce&,potentia principis tenebrarum , 86 eorum Y
ggiillum recati func . Regnum autem 86 ? - -1
magnitudo iegni,quat : ,
969016 fanxum altifimi, cuius regnuni', \
~_-__--7

,it Dit sAN.cvM CHRIS. AD CAE. Asc.


regnum iempiternum , 86 omnes reges ierui
ent ei 86obeclient.Eterit(ut Zacharias inquit) in
zich.
die illa dominus unus, 86 erit nomen eius .
Omnesenim unumert in deo, ideo 86 unus rex
omni eric Chriil'us,86 in Chriico pater, 86 Chri
ftus in patte,86 cum }; fpiritus iantus , hu
manitas diuinitascp pariter in illo uidebitur,iicue
icriptum eii:.Et in lumine tuo uidebimus' lumen.
Print Inde iam gloria in exceliis' deo concinetur, ne
Lues.: terra ut olim,(ed in caelo pax hominibua
bon erit.Inde illae , quae
Iohannes in Apocalyp ii audiuit,perfonabunt di
Apo centes.Fat"cum regnum huius mundi domini
rioftri 86Chriiti eius, 86 regnabunt in ; iecu
Idem in lorum amen.Et iterum ait , Et audiuit quafi uo.
tubze magna, 86 : uocem aquarum mule
jtarum, 86 ficut uocem tonitruorum' magno.'.'
'rum dicentium 'alleluia , quoniam regnauirdgg
minus deus omnipotens, gaudeamugz ne
ultemusagni,
'nuptiae , 86 86
demus` gloriam
uxor eius ei ,quial`e,idet,e:I
ptaeparauit uengruht
clefia,86 datum illi ut cooperiat byiiims' ipi
denti 86candido,ByITin enim iuiificatieirfnf
_I'an`i:orum,86 dixit mi1\iScribe.Beati qui ad coe.
nam nuptiarum Yagrii ! iunt.'Hi quidem' iam'
I1 tanta beatitudine fe conlitutos cernenteadmi
tabuntur , 86 fortaife qurent quibus operibue tj
labore,qua exercitatione tantamA percipere
erint mercedemsed audient.Non ex operibus
Ad Ti.; Pcitiat quae feciftit uos,fed iecundum 'fiiarrr"rr`_1r'eri
Romea' cordiam piilimus dominus aluos ups fecit.- Neqe
enim condignze etant paifiones ieculi tanta ac tali
! omniumbonorum largitor deuxaiuel
I LIBER. VI. 'l
In or'ibus,nouit dare magna pro modieis,pro bre
uibus fempiterna.Modica imperata funt,i'ed
magna promiffa funt,h:ec accepill:is,quia illa ob
fequter foliciteqt impleitis . Credidi[`tis in deum,
nunc perpetuo confpeu eius ga udete.Timuiiis
eum,nunc in illo exultate,dies : ei fanifica
&is,nunc leliuitate nunquam finienda fruimini.
Patentes ppofitofqt ueffros digno honorepfecuti
e&is,nc a patte honor accipite angelorl,
86in maniionibus,a quibus Lucifer cum fatelliti
bus fuis ob fuperbiam lapfi unt,uos pro humilla
tate ueitra domino fauente fuccedire. Dilexiitisp.
ximos ueH:ros,nuncamici dei ( e&is,86 dome
il:ici,86 filii.Pudititiam, caititatem , uirginitatem
obferuaiis,nunc incorruptiis, immortalitatisq
lucem induiminnleiunaitis ablato l`ponfo,nc ila
lo uobis reddito : conuiuii indeficienti dal..
cedine faturamini.Flelcis aliquando,nunc confo.
lamini.Pteces obtul :,nunc quod precando pe.
ti&is,acclpite.VigilaRs in noffte , nunc indie ui
noifem nel'cit,conquifcite.ln uinea domini la
ral`tis,nunc3ini`um uobis : felicitatie de
narium fumite. Vicifiis concupifcentias carnis, Cam.
nuncin fpiritu iubilate. Vicilis mundum, nunc Mundos.
in clo coonamini.Vici&is diabol , nunc in deo Diabolua
cum Chriio triumphate . Nemo a uobis tollet
gaudium uelrum, nullus imminuet cafus ,
finiet tempus.Sicut modo ita 86 femper,86 in fecu
la feculorurn,beati eritis in deo 86 domino 86
fpirituianc'to.Amen.
De damnatorum pna
~ gap 2_<,I~H
1.4 DE DAMNATORVM PQENA.
E ISTOR VM beatitudine paulo dih
Dufius deo adiuuante dicemus ,fi prius iliona -
erumnam, quos proprium damnauit fce.
lus,pnafq; indagare pro uirili parte conabimur.
(Llanto enim plenius aetern perditionis confide
rabimus periculum,tanto ad uitandum cautiores
ac iolicitiores efciemur.
P OEN A L EM igitur locum damnatorum
Locus n fubrerra neum ele credi,par eft , 86 eum quidem,
--. ferm. quo maxime diltat clum.O`uantum enim pcc:
cando iniqui a iuiitia pietateq; receiIerunt,tantu
._ _ 86manfionen manfionibus fanorum feparari'
congruum atqx confentaneum uidetur . Sed
nomen in eo diicrepat, cum ab
omnibus uocerurinfernusgiid autem infernul
quam terr centrum, fi clum hoc quod terram
quaq; uerfum ambit,mundi para fumma iit:'Le
, . *_. ,_ _~.
gimus praeterea Daran 86 Abiron 86 Chore, ga
adeo ob delicia improbati i'unt,uiuos terr hiatu
fuile abforptos,ut uel hinc confier, fub terra
tormentorum locum,non fupra terram. Vnde 86
leach, per Iezechielem dicum tit, Defcenderunt incita
cunciii ad terram ulrimam, hoc eft,in uifcera teta
fcilicet caelum,folem,lunamq; 86 reliqua -
dera uidere poiint, qui dum uiuerent , cleitium
contemplationi nunquam uacauerunt. Ideo 86 in
tenebras mitti dicuntur , quoniam illic nulla did
eic,nullaomnino lux,nifi quam fecerint Hamm@
inextinguibiles,qua: fic fulgent,utetiam ful'
* Ignis. goreipfo torqueant86excrutient . . .
V M enim fine intermiffione urant peccato
rem,hocini'uper ei prat[`rit,ur etiamillos nlbiuri
cernat,quos chariiTimos habuit,'86 duplicentur
Il
LIBER VI. 18
br' poenae,dum fuas cumulat alienis,utq; idem c
[ terribilibus datmoniorum figu ris,ex
ris magnitudine magnitudinem augeat fu pplieii.
D E his pol:ea,nunc locum (quuis fub
Lllfr
terra fit)perfcruternur,ut qualis 86 qu triilis exi
fi:at,l'altem ex parte : ,86 noue
rimus,cauere enitamur,ne illo concidamus, unde
fpes nulla ePt reuertdi. l n Ifaia lcriptum eft.Prz.
parata eic ab ! topheth,ab heri,hoc eli a princi "

pio . opheth autem interpretagehna pauoris,


! ampia poena uitte ltultost , ut hoc {
86 horrorem loci,86 immenfitatem poenar. De..
inde fequitur,A rege praeparata profunda 86 .
,tata,ut fcilicet capax effet multorum , quoniam Mm
multi funt uocati,paucr' uero ele&i,fi illorum qui .
uocati iunt.numero com parentur.Idem^prophe
ra poeme quoq; genus indicar dum fubdit, N
_menta eius ; 86 ligna multa,Flatus !
e[,diuina iuii.itia,ficut torrens fulphuria (
dens eam.De hoc alibi idem ait , Et conuertentur
_torrentes eius in pic,86 humus eius in fulphurjtr -
Vijs quidem partim fomenta ignisappart , pattini
grauitas foetoris. Eterit inquit terra eius in picem
ardentem }: 86 die,non extinguetur in !
ternum,afcendet fumuseius a generstione in ge
nerationem,delo1abitur in fecula feculorum.Qro
modo defolabitur in fecula feculorum, ii res quae
, defolantur,minui 86 deficere foleant , 86 ad nihil'
_ redigi f. Alia ergo conditio infernalis foueac erit,
r 'quae 86ardenclo deiolabitur,
`definet,perpetuatq; 86 nunquam
combufiioni perpetuo ardere
f,
_ _ t , nec ignis extingui, ipfa conlumi poterie,
1tntan : {- (
fm DE DAMNATORVM POENA.
: ignei torrtes illi,ueI ): aduerfi 86 occurl'ar1
tes nequitiae fpiritus ttanfitum denegabunt . Ve!
aliter.Non erit tranfiens, ita ut inde exirepoffir,
Ima I 4. dicente propheta.Qongregabunturin congrega
tione uniur fafcis in lacum,86claudeturibi in car
cere. : ergo nunquam aperiendus homines
dmonefq; pariter continebit inclul'os,obPcru<Io
omni exitu pottis atreis ueibusqt ferreis,ac feria
Idem fempiternis.H|'nc igitur idem propheta ait,Et
xn Iyer fidebunteamonocrotalus 86 ericius,86 ibis,et cor
:gs mg uus,86 habitabunt in ea.Per hc fane animalia,
min, quae in Deuteronomio interimmunda cenfentur,
homines peccatores defignat, Hagitiorumq; im
L , munditia pollutos.Po&ea infert,Et erit cubile dra
( conum,86 pafcua fruthionum, 86 occurrent dz
monia onocentauris,86pilofus clamabit alt ad al.
:::55 cubauit lamia,86 inuenit fibi requiem. l
Ibi habut foueam ericius, 86 nutriuit catulos , 86
circunfodit,86 fouit in umbra eius, illiccongrega
ti funt milui alter ad alterum. Milu" quoq: ex im..
I mundise{t.Draco uerodiabolus elI,utin his eti
I beiarum uocabulis peccatores 86 fimul impro.
I bos fpiritus intelligamus.Q\_iod autem ait, Inue.
i nit fibi requi'em,non requiem fignificat qua fini.
tur labor,quia ibi nulla laboris quies eff, fed qua
fedes domiciliumq; non muratur. Semperenim
pin tenebris 86 in igne ,86 in ftore,86 in tumultu,
86 5&865 omnibus miferiis pcenifq; perma
nebunt.Vnde concludcns propheta dicit, Vfqr in
tcternum poffidebunt eam. In generatione 86ge.
Q2; wf. nerationem habitabunt in ea.
menta in A LE ergo erit damnatorum cum diabolo
inferno. habitac_uhr_rn,talis carter In quo tenebra, muito
LIBBR Nl.
quidem iliisgenebrigquibus in egypto Pharao
Hageiiatus ft,tri&iores.In quo ignis, non :
Het confumens,fed longe noPcer grauius exa
rens,ut qui in iiio torquentur,uehemenrior mor
te doiorem fentl'ant,86 moti non pfoffmt . In quo
picis 86 uiphuris affidue buiiitis intoiera bilis
tor,fumiq; omni naufea grauius olentis nunqui
definensexhaiatio.In quo etiam oriia perturbn
proceilatum piritus,iuxta iiiud,Tgnis,iui phur,86 Pfam,
fpiritus proceilant pars caiicis eorum . Spiritus t
non qui ardores ignis rerigeret,fed magis Hama;
rum impulfu aeuire cogat.Veiuti fi quia in nemo
rofo monte unam arbufcuiam incendat , mox 11
. Hamma uentis agitata totum montem comprzh
dit,iateq; om nem occupat fyiuam. Aut ! magnis
parua conferenda funt. Veluti cum faber alterno
foiium prunas in un coa`tasexufcitat,fcin
tiilae crepitant , fiamma furit, reiuiget , 86
[ub prunis pofit ferr concepto calore ca ndtfcit,
atraq; iiquantur.Sic proceliarum iiiar irruti tut
bine concui`um,infernaie incdium Hammarum
ingentes giobosanheianti uapore difia bit. O di
rloci faciem,o forrem obus fecuii huius ernis,
omni calamitate,omni exilio,omni tormto,oi1i
morbo magia expauefcenti'a',non foiurn quia :
na fit,fed etiam quia cunis ": huius (ii in un
conferantur)maiis acerbior fit.Sicut enim beato..
gloria uerbis expiicari nequit , fic nec damn:
torum poena,tantum in hac maiieit, quantum in
illa boni,qr1inter oppofita unt,ut dies 86 nox,
lu x 86 tenebrat, uita 86 mors,Id quid rnanifei`ti9
patebit , fi etiam illud quod fuperius propofi.
tum a nobisuit , paulo pitnius congierabimus,
_ A . ]
~
-'is Dn pAMNA'roRvMPo1=.NA.
quod fclicec in tenebris micans, non {}
1 calore cruciet,uerumetiam fulgore pfo. Tad
tum quippe inter fumidas nubes lucis oicentat,ut
f nihil aliud oculis haurire poffinr, riifi quod
qui hun uifu m aur terrore amigar aut dolore. : igi.
, in in tur prter horribilem inferni fitum,formidabiles
fm, dg dzmoues in diuerfas portentorum facies ex indu'.
moge;
V ria idenridem
deformitate fefe tranfmutantes,
coiiturbenteos ur ipfa quoqt
quos perfequtur im
manitate.Videbunt inquam,86 uidendo /contre.'
1. . mifcent , ferpentem illum antiquum , colubrum
' torruofurn,Mammoriam iniquum',Satanam' do@
lofum, Aimodeum cruentum , Bel|ailperuerl'um,I
t _ Beelzebub datmoniorum principem .Videbunt
ml* `86illos beluinos ferofq; fpirrus , quos Ifaias pro..
Kpheta be:ias,dracones,ruthionei, pilofos, .
, _las,fyrenas appellat . Videbunt Behemoth illum
mmanem,cuius(ut in Iob legitur)fortitudo in l
_bis,86 uirtus in umbilico uentris , qui itringit cau
dam quafi ceclrum,86 abforbet Humina,86 depz
; 4, }' montium fnum.Videbunt parem illi uel
eo etia m uaiorem Leuiathan,per cuius denfiunt r
'gyrum formido,cuiu corpus quafi fcuta ,
compaum fquamis fe prementibus, cuius Her.'
nutario fplendor i nis,oculi 86 palpebra! diluculi,
de cuius ore proce unt lampades,86 de naribusftt
gnus,cuius halitus pru nas ardere facit,86 in cuiu`s
collo moratur fortitudo, 86 cuius facielm ;
dit ege&a's,qui feruefcere facil: quafi ollam profitti
dum maris- quo dicitur ,- Non fuper
terrain quae eomparetur ei, 'ui fatus
nullum timerenomne iublime ui et,86 ipfe
rex { omnes : ;
_ Llosa vt. Y789
N E M O me poetarum commta loqui puter,
de ueritaris fonte haurimus quae dicimus , ibi {
legtur, ubi nefasc credere uicquam ineie [
bulofum,aut mendaciter con itum,fed uel my.,
erio adumbrarum,uel ira ur res haber pofitum.
VI DEB V N T ergo 86 fabrum illum, de di
perliaiam ait dominus, Ecce ego creaui fabrum [fill N,
Iufflantem in igne prunas,86 proferenrem uas in
opus fuum,86 ego creaui interfeoreni ad dii'per.
dendum.De quibus Naum propheta loquiturdi. Naums
cens,Clypeus fortium eiusignitus, uiri exercitus
in cocci neis,af; eorum quaii lampades,qua, . 'i
fi fulgura difcurrtia. Et quorum fauitiam Aba.. Habac.
cuc admirans air,Omnes ad prardam uenient,fa..
cies eorum uentus urens,86 congregabit quaii a re I

nam captiuitarem, 86 ipie de : triphabir,


86 tyranni ridiculi eius erunt,rot in hamo iuble
uabit,traxit illud in fagena fua , 86congregauit,
in rete iuum,Expandit inquir,fagenam iuam , 86
femper interficere gentes non ceifar. Aderunt ibi
86 fete beitiat a Daniele quond uif.Leena exp
dens alas.Vrfus dentibus infrendens , utcomedac
carnes.plurimas.Pardus quoq: cum quatuor alia
_86 totidem capitibus.Alia etiam beitia dentes fer
reos,habens magnos,86 ungues ferreos , commea
dens arq; comminuens,86 reliqua pedibus concul
cant,86 alia quae propheta fe confpexiie cmemo
rar,fupra modum rnonirofa arq: horrehda . Ade
rit 86 ille qui decatlo cecidit in terram,cui dara ;
clauis putei abyiTi.De quo puteo(ut in Apocaly.. Aporu.
fcripr eit)afcEdit fumus ficut furnus fornaci!
magnae.Et de puteo ingr exiert loeuitat in terr,
i.i.datmonior agmina in eosqui terrleana bs
q
on DAMNATORWM Ponma.
attudinem putant.Et data eli iiis poteitas , :
habent poteiatem icorpiones terra, 86 pratcepti
ei: " ne latderent fcen terrae,id cit humiles.Ne..
qi omne quo : fidei, 86 chalritaI
tis uiget iuccus.Neqz omnem atborem,hoceit, eu '
qui a tetra ieie erigens contplatur, 86 bo
norum operum fruu exubetat.Sequitur,nifi ho
mines qui non habent iignum dei in frontribus
uis.Eleos enim 86 fzlniosI 86 fideles offendere
nequeunt,fedillos duntaxat,quilicet labiis deum
honorent,corda tamen procul ab eo aueria gerut,
Mat ix quibusdiurus cit, Nefcio uos . Difccdite me
omnes qui operati eis iniquitatem.Attcndend`
Mam autem quales locuiae : quam ; . Et fi
militudines locuiarum inquit,iimiles equis para
tis in ptatlium,iuper capita eorum tanquam co..
Aroca . : imiles auro,86 facies eorum iicut ho.
minum,86 habtbant ta pillos : capillos mulie.
rum,86 dentes eatum : dentes leonum etant,
86 habebt loricas : loricas ferreas,86 uox ala.
rum eatum,ficut uox cutruum equorum muito.
rum currentium in bellu m,86 habebant caudas ii
miles fcorpionum,86 aculei in ca earum.
Pratterea uidi inquit equos in uifione 86 qui fede.
bant eos ,habebant loticas ignes 86 hyacin.
thinas 86 fulphureas', 86 ca pita eqrum eranttana
quam capita leonum,86 de oreeori procedi: ignis
86 fumus,86 fulphu Porro caud inq uit eorum
.
fimiles erpentibus
.
habentes
.
capita,
. A
86 in his no.
.L cent.Al|am quoq; beiham uidit afcendentem de
mari,l\abentem capita feptem 86 cornua decem,
66 fupercornua deccm diademata, 86 fuper capi
nomina' blafphemiacdt quam gigli
r.~isr.itV vr.: ,
inquit,fimilis etat pardo,86 pedeseius pedes
: os eius ficut os leonis.Ac ne plu ra huiufce
modi ptofequi longum fit,Hamma illa ad hoc tan
tum lucebit,ut hc uel his iimilia monftra obiici..
at obtutibus impiorum.Et ii enim { quz a Io.
hanne uel prophetis relata funt,adallegoricos fen
fus referti ioleanr. Nihil ramen obar,quin ipli
in1puriifimiipitirusin hafce formas(uel porius de
formitates)uertifefe86 pollint 86 uelint,ut homie
nes quibus femperinfenfiiunt, formidine ipfa ue
.xent,antequam uerberibus czdant. Qiod ii ian.
ilimis uiris quandoq; rales apparuere, quomo.
do non appatebunt~damnatis.'I:'t fiillis iniuriam
infette aufi fu nt,gbus nocere CHRISTO ptore.
gente non potera nt, quanto magis eos infefia..
bunt, in quosiam faeuiendi ius accipientf Iob iu.
Rum Satan humanigenerisinimicus ,impetrata lob,
in eum porefate opibus exuit,libetis orbauir, fet
uis priuauir, ulcere percufiit. Infuper quofdam !
quicalamitatibuseiusiniultatent,concitauit. Paulus
Idem beatos apoiolos ueluti triticum ctibrare ex .
petiuit.Paulum uaseleiumcolaphizauit . Anto C"!
nium Alexandrinum abbatem fuftibuscommiti
gando tantum n exanimem ` reliquit . Machario abalfrig
hipennem manu uibrans hofilitet minarus eff. Hilon.
Hilarionem uariarum porrtis uocum retrete ag.
greius ePc,86 eiufdem ora ntis dorfo i nfiliens,late
ra calcibus,cetuicem Hagello uerberare non timu.
ir, 86 eis parcet quiiibi traditi etunt, quos igne
is uinon catenis trahet ( in abyumd
Sed 86ipfe in igne ctuciabirur. Dolore ergo Ri.
mulatus, acrius ad infetendam homini iniuri.
am infurget, " `
D fifi
i on Damuaroreirm Por-'.NA.
DIXI MVS DE T E Rrore qui damnatis
Dolor da perlucem gehnalis ignis incutietur,dieamus nc
_rnnator de dolore.Sicuti enim monftrofas daemonum pe..
"f" cies inlumine illo atrocaliginoioque concernen
do formidabunt,ita eorum fupplicia,quos in uita
habuerunt,intuendo magis ttilabuntur.
Prater fratricommiferebitur, his parentes,pa..
'rentibus filrj,amicis amici. Dumq; inuicem quili
bet nunc fuo,nunc alieno malo dolent, duplicabi.
D- tur omnibus grauitas moeroris.lIinc diues il
rues pill le fepultus in
mams. . inferno,multum
. .
de fratribus quos
- um fuperftites reliquerat iolicitus,mitti ad eos Laza
fum precabatut,ut ab pfo admoniti cauerent eo
deuenire, ubiillorutn aPEiic'io fuae addrta..
mentum foret,Audiuimus quofdam in furto de
praehenios,cum eoram iudice contituticrimenne
garent,patientr tormenta tuliH`e . Vbi autem Z
!!! ! queiionem adduttos confpexifent, eo.
rum ferte iupplicii nequiuiiTe,atcp continuo fur;
turn confeH`os.Et ! necem ipfi ubire maluerunt,
quamliberis fidiculas intendi uidere,quali quan
uqe pratmerentur triftitiae acerbitate , ! fec
in inferno illos ardere uidifent , 86 Hebiliterexcia
mare,86 ab iis qui ope , imploraref.'
Puto 86 ipfi exclamaient obiecrantes , ut tota in
uerterenturincendia,86 illis leuare . Aue
! id effici non liceret,ut procul ab eis,ubi eti'
rauioribus atterendi fupplicis eifent, iecedere !
ipermitteretur,ttum neillos nos genuiient,
uri afpicerent,gemere audrEt,a iigi angiqt fenti
rent.Deniq; in imo infernalis baratti demer
-gi ac : : ut hunc eiugert
omnes alios dolores non ita graues credidiienr.
LXBER VI. Wi
Ad augendam ergo reorum anxietudinem atque
rumnam,ignsiie(ficuti diximus)non modo tor
rebit,fed etiam fplendoris aliquid difl"undet,illartl
duvntaxat return uidendarum co iam fuppedits,
qua fpeta nribus multo plus a erent ,
quam fi etiamipfas tenebrae caliginofiores occu
luili`eut.Et de hoe hac'ienus,nunc patientium pat.
nas utrum diuerf fint perpendamus.
DIV ER S A S elfe nulli dubium eff, nifi cui P.""
forte libuerit Stoicorum more uitia omnia parla
effe definire , ut pates etiam : uitiorum iint.
Quze quidem toto catholicae ueritatis the
atto exploditur 86 exibilatur. In lege quippe uete \lfiJ1.
ri facerdos eos qui lepra: morbum contraxerint
confiderare iuberur, ac dtjudicare,alba,an nigra,
an rufa fit ,diuerfa autem lepra genera diuerfita
tem fignificantpeccatorum. Lex etiam illum qui Deu".
infamauerit uxorem,uerberibus afficiendum de',
cernit.Qui uero alienam Ftuprauerit, lapidib9 ob
ruendum iubet . Inqualis poena inqualitatem
criminis indicat,Idcirco de ijs quoqi qui uerber..
di funt,mandatur,ut pro menfura pe`ccati,fiat 86
plagarum modus . Et plures plaga: irrogentur ei,
cuius grauior fuerit culpa . Sed ne quis differenti
am hanc in prarfenti uita,non in futura haberi ca.
uillari pofl`it.In Sa pientiat libro fcri ptum eibludi _
cium durilimum in eos qui pr:funt,fiet,86 pot- sP1'
tes potenter tormenta patiter, 86 fortioribus for
initat cruciatio.Curita,niii quia in eodm qq;
genere peccati,magis delinquit is qui dignitate p.
cellitfAd hatc etiam in Eugelio perfpicua cri..
minum 86 animaduerfionum difcretio.Omnis in Matth.,
quit qui irafcitur fratri [ ene . (
v
_-Y- ~
'/4 DE DAMNATORVM POENA
autem dixerir fratri racha , reus erit concilio,
"?! dixfritfatue,reus e_ri_t gehenn
uit, nlrrrrru fieretifthaec diurfio , fr _nulla :
iorurridiuerfitas, 86 | alia leuius , alia grauius
: on Pllnlrentur, Aut ii cliuerfa non : curqui
" Pm dxerit contra filium hominis , remittea
: quiauterndixeritctra fpiritumfantum,
On remitteturei,neque in hoc feculo,neque in fu
L' "0 nequam fpiritu cum feptem aliis
qUl_0ribus , (diierens enim etiam ipirituum
"( efr) reuertenre ad eum quo exierat, fi.
um nouiiima hominis illus peiora prioribust'
meg. (ljlafnobrem feruus qui cognouit uolunrarem do
.mlm fui, 86 non przrparauit fe,86 non fecit ecun.
Um uoluntatem eius,uapulabit , quiaut
n_0l1 Cognouir,86 fecit digna plagis,uapulabit pau
UST Qxmoclo deniqg Iudae peccatum maius (.
lohn. h pilati peccato,dicente ad Pilatum domino.N
_ tres poteitatem aduerfum me ullam, nifi tibi
acum effet defuper,proprerca qui me : ti.
; peccatum haber. Quod autem aliud alio
cuius fit,minusq; noxa: habeat, Iobannes apoo
l0han.s lus declaratdicens: ( fcit fratrem fuum peccare
ptccatum non ad mortem, petat 86 dabitur ei ui..
fa peccanti non ad mortem. Ef peccatum ad mor
tm,non pro illo dico ut roger qus.Grdis diitan.
tl`a,alteri peccant uita orando impetratur,pro al
g in morte , orare quidem permirtitur.
Igitur iicuti diftinta : deliiorum genera, ira
'1'm,.Q 86 delinquentium fupplicia difrina funt.
103: gene E S T GE H N N A 86 caminus ignis in
fi extinguibilis,eft uermis 86 tinea immortalis,fu :
renebrae alia: exteriores,aliae interiores,ef profu n
dum 86 puttus abyfl , : glare cocytiaftcuna
LI B E R. Vl. 19!
dum quod dicitur. ' Dulcis fuit glareis cocyti,
ficutcalor ita 86 frigus`,iuxta illud. Ad nimium lolut
calorem tranfiet ab aquis niuium. Sunt piritus lb4
creati ad uindicam,funt pix,lulphur,granclo,l|'_ `
tis,fames, mors, fcorpii , i'erpentes,elt rumphea
uindics in exterminium impios,e`i'. abfynthium
86 aqua fellis, turbo indignationis domini, 86
tempelas erumpens 86 irruensfuper capita iniu.
Ptorum . Ell: 86 de quo fuperiusdium efr, pro..
cellarum fpiritus, qui Hammas non finit quiefce..
re, neque prunaa confopiri, aut cinere obduci.
denique omnia mala,86 nihil prorfus boni,
86 hoc unum omnium pelimum, nulla unquam
netp mi nuend , ]; finienda tantas acerbitatis
expe&atio.Qyam rem quidam admirantes quan Ofe
fiere, qua ratione iulum effet , quod ctiminibus Pan*
quae tam breu temporis fpacio perpetrantur(bre 3:3!
uis elenim uita mortalium fuper terram) poena ta at fu
confituaturterna. Qribus refponlum ei`t , hoc Pormfcn:
non tantum diuinae, uerumetiam humanaecon
uenire fatueritatiatque cenfurae, utfcelera quae- .
dam,|icet hora: unius ! momtocmiifa
fueri'nt,plurimoBz annoz mulenturexilio,diu..
_ turniore carcere caiigentur, longioribus (
tur tormentis,q'1 non tam tpus in peccando ipe
tai Q pond us. Peccat qgmo homicidi pera
git,peccat g tota die uer a blaterat , 86 abi'
que intermilfione garrit atque argutatur,86 cu nt
uterqt peccet,alterq; mulrum temporis, alter pa
rum in peccando conterat homicidium t poen:
interdlongiore pu ni,in cbnfulta loqcitas,ne
breui qu_id coerce.Deinde tetfi ad delin_quend
no multi! temporis lrouiinilgus pratlcriptu fiumi
4
~_`

1" de naurwtoitvm Poem.


mus ramen liut quem nunquam deliorum poe
"! uam male agere ceiat, tendit in in
finitum,Et ut regorius,mquit, uelltiniqui fem
per uiuere ut fernpet pofent peccat,ideo g
dem flagello pleuntur fempiterno . Praeterea ut
ppareanllis quantusq; fit g ofenfus e:,oportet
ut offenfor ipfe 86 grauiffime 86diutifIime,1d ef,
fine fine puniatur . Hut accedit quod ei qud qui
breui tempore peccans addicitur fupplici.
fit iniuria neq; dolus, quoniam antequam
peccafet, haec eadem peccantibus propofita effe
non ignorauit. Sciuit etiam quod fi breni rem,
pore uirtutis opera exercere ftuduifi`et,terna re.
rnuneratione fe fuife potiturum, 86 t ytute con
tritium fequi maluir.Qxs ei quatfo frau
di fuite quiseum in illam nquam fatiabilem car'
nificinam pra:cipitauit,nil`i fuainet peruerfa in eli
gendo mala uoluntas.Ad aquam inefabilis dui,
coris manum extendere poterar, 86 prunis potius
; eam immerfit . Talibus per propim
dictur,Ecce uosornnes accendentes ignem,acein.
Ifaiatre &iflammis,ambulatein lumine ignis uefcri,86
; quai futcendiltis. Profec"to quifquis infi
: beatitatispromifa paruipendit, infinitaeq;
: minas non timet,qua ndo 86 has ena.
dere licet,86 illa promereri, dignua eic cruciatibug
` infinitis pro tata animi fui temeritate,ttaq;` [tuig
:iria . At aliquis fortaffe incredulus eiufmodi mi.
nis non abhibet fidem , tanto magia meretur illas
xpi.i'r,ut quod credere noluit libens,credat inui
gugeognofcat quia uera funt, quae falfa effe irnpie
du bitauir,trndatur diabolo 86 angelis n
Chrgfto apofllolis eius, _
` Linie vr;
~'Q_VONIAM AVTEM docuimucdiuet Qgodmi'
fa effe fuppiicia ne quis aiiqua ut aiiis minus du.. nirna in
etiam non muitum acerba puter, ideoqn ad inferno
euitanda negiigentior eficiatur, oitendemus ea ci PGM {
que, quai iiiicieuiffima funt,omnibus hic ha " lul
bentur "; grauiora . Nihil hic quidem tam ": h"
&,am1u&uofum,ui non habeat aliquid confoia ?
tio nis. Pauper , fame, 'nuditateqg confcus, ma'
inuenies qui miferebtur 86 ipem potriget. Incix
iabiies morbi interuaiia habent , 86 poil:
uehementem acceiI`ionem,uei mimo ex.
pe&atur,uei proximus exitus Perpetuum exili
um non adimit patriam fed 'mutat,86 pierisq; na
taie foium reiiquiie ! fuit. Qui in iatomiis uid
cuiis : coartanrui', aut perfrais ciaufris
re, auf pratiidis miieratione' liberan fperam . Qn
:admir,muti|atur,urirur, in equuleo furpenditur
: iaditur,uir'gia uerberatur,cruci affigitur,
nembratim difcerpitur, omnia deniqa qua.' crude
deiium tyrannorurn furor adinuenit tormenta,n
fuo ipfo corpore excipit,quanto uehementior dos
lor , tanto finem affore doioria confidit
86 totu'rn quem intoierabiiiter fuiinet angorem,
Ie morte inox eifugiturum : . snimiiquiaa
tartarum reiegtur, nihil penitus habere ":
nude conquiefcnt , 'nedurn unde . @ii
enim illic miferebitur,ubi miferi funttliii
eonro1abitur,ubioinnes lugere' non ceiintt Qu
do dabirur uel modica totmentoium ineermiilo,
uel ullumieuamen,ubiu1'enSignis nunquameit..
tinguitur, uermis nunquam moritur, ue..
: dzmonia nullo laboredtfatgantur, nulla
tfudelitate fatitnrfmiis portmo rnalorum ipe.
198 DE DAMNATORVM POENA.
rari terminus poterie, ubi diuini iudici irreuot'a\A
bilis maleditfifio in aeternum perfeuerabit . Dein..
de uitae huius aduerfitatum tribulationumque
caufa haec fere , per patientiam coe
ronetur,aut peccator per timorem corrigarur,l`ed
caufa gehennae ignis non alia eihquam ut obirina
tus,quem nunquam Hagiti poenituit , nun uam
ca rear tormento,hic ira, illic piezas dei .
ergo (: grauiorem effe animaduerfionem
dei iraicentis,quam caftigationem diligenrisf.'
vbma1iquis filium, fed ut a uitiis deterrear,
uerbetat , fed ut interimat. Nonne igitur
leuiimus in iftus durius feriet,quam ma
ximus in filium c' Sic86 minima in inferno poena
maior . quam hic inferri maxima,
quoniam hic filii,il1ic hoftes dei func, quanquam
multi 86 hic hoies, fed ita uteife pollini filij . Hoc
idem nobis contrarii quoque ratio fuadet .Nam
quemadmodum in clei gloria minimo beato.
rum ii qui in terra feliciffimi exiimantur, come
parari nequeunt, ita e diuerfo qui in inferno mi.
nimum mil'ereic,omnibus quae fupra terram ha.
beri poffunt miferiis miferiorefl: . Quanto ita.
que plus haurit gaudii , qui in carlo minimus ,
quam qui in terra maximus,tanto plus poen fen
tit, qui inferno minimam fencit,quam qui maxi.
mam in hoc feculo.
.
_D~ reuelationibusnfernalium

pnarum. '
sap. _xm
LIDER VI. 'rn
'HIS RATIONIBVSaddamus etiam
reuelationum argumenta,ut eorum ipfo..
rum qui uel periere,uel a perditionislimi.
ne reuocati (, confeiionibus quanta pereunti
uminfelicitas fit,cerrius innotefcat. Audiuimus
Epulonem diuitem de euangelio perquam
Vbriter conquerentem,86 i`an<'o patriarch fuppli Duf 3
c'tem,ut mitteretLaza rum,qui inrinrfio in aqua Ll';P
dgito guttulam unam linguae ( initil|aret,eo Laga.
quod totus in igne arderer totusque cruciaretur.
Quanta ergo calamitas ec,iic torreri,er una aqu
indigeremullaqt polhilatione eam :
re
:. Sed huicamara
felicitatis tam ingti miferiae
recordatio. additur pra.'
Reipfumve
accpit, Memento quia bonis multis in uita frue
ba re, Lazarus uero preifus erat maiis, tu nc cru
ciaris,ille confolatur,Additur 86 fratrum fuperfi
rum irrequieta folicitudo , cum tam uehementer
expauefcatmeeandem 86 illi perniciem fortiitur,
quos fortaie fciebar haud }: moribus uiuere
v ipfe uixerat . Non ergo fatis efi: flmis excoqui,86
ne linguam quidem tanti :irdoris habere exper..
rem, multiplicium niuper curarum perpetua am
atietudine exarfituandum eil'.
S T A CTAEV M Ephefium Iohannes apo Duo Io
Rolus dum eferrei, ad uit reuocatum percuntfa hannlsdi
rus dici.Qrid in alio orbe de illis duobus fra trib, fiP1'
; fuis uid'erit,qui fi bi aliquamdiu religion
fe adhaertes, rurfum pinconitantiam lubricita.
temq; defciuerant. Cum ergo is quantam beatitlx
( cum quali infelicita te permutalTent,coram
receniuiifet, continuo illi ambo omnes diuirias
paulo a repetitas aceptasq; (hac : ert in
154% DE RVELATI. INFER..POENA.
autum uerl'z,86lapilli in gemmas, ut his-
rent poifeiiones, quas pro amore Chriii diir
xilfe dolebant) adpedes apoftoli effudere ";
cum lachrymis rogtesueniam ac dicentes, oiiia,
ie perpeti paratos , tantum ut priiti nam gratiam
apud deum iibi recuperate liceret . Nequaquam
tam cito tantas opesiterumcontempfii`ent,86 ad
. 1,' apoftolicam reuerfi fuilent egeicat,niii certo
gnouii`ent,86 omnibus opibus maiorem die pa..
radin glotiam, 86 omniegeiate anguiziorem in.
f erumnam.
` , H A RI VS Alexandrinus dum alia
cui-ufdam quando per Scythioticam iolitudirem deambula
Ethnid ret,caluariam hominis hu mi iacentem conipica
tus,cpitper CH RIS TVM IESVM ob
i'ecrare86 interrogare cuius fuiffet dum uiueret
Vc nunc in loco animus quondam inhabitaa
tor uus degeretf.' Grande miraculum , aridum os
carneque 86 neruis nudum prorupit in uocem,ac
fe gentilem fuiile , proximq; uici indigenam re..Y
'fpondit , nunc ue to in foueam baratti infernalin l
tam alte retrufum anguftiari,quam procul a ter.
ra : caeium. Sed etiam fe inferius corruere Iu.
datos incredulos, 86 ipiis inferius hatreticos Chri.
Rianos,qui diuinitus ueritatem ]:
cibus peruettere fententijs moliuntur.Merito qui
dem ipii hatretici 86 gentilibus 86 Iudaeis danma
biliores l`unt.Nam utrique illi aperte cum ;
pugnant, hi uero amiciti iimulationeexiniidiis
nocent,et cum fe Chriftianos ncupennulli Chri
Cadat," ianos perniciofius lazdunt.
wiurdam E A D M V N D Cantuarienfi archiepifco.
. _po die quadam in uiiu apparuile ferunt, latepa:
LIBER VI. "
tentem campunfquaientibusqi aruis ,
in eo : cuiufdam iola uit praultate n igno
bilil,exanime corpusab ingenti coruorum multi
udine certatim impetdiitrabique 86 dilacerari.
Deinde compettum ea ipfa die ruicumillum fu.
life uita defuntum . ! mali, quidiniuri !)
quam effe potefhquod nequiifimi piritus damna
torum animabus illic in inferno non ittogent, fi
hic in cadauera eorum tam auide dabacchan,
I OS A P H A T Auenir Indorum Iofapym
us , Brlaam eremir induftria 86 difciplinis ad ,
Chtiianitatem conuerius , meretriculz cuuf..
dam forma blandiriiscp 86 procacitate captusfu
iiTet,niii diuina miietatione contigiH`et,ut parum
per obdormifcens, 86 fanotum gloriam, 86 da
mnatorum pnas uideret. Eo iomno confirma..
tus,in cafkiiatis propofiro perfe uerauit. Tytuncu
lus adhuc in fide erar,86 puto tutpis uoluptatis ti
uiolra: iolicitationi fuccubuiier, ! per huiufce
modi uifurn , 86 paradifi delicias omnibus mundi
4 obletamentis magi: experiet,86 oriibux formi
dabilibus ipa inferni tormenta : .
Si ergo peri eculum 86 in aenigmate 86 quan
dam ioporis um r " rantam uim habuere,gd
uirium qua ; iiiai haberent,ita ut func
confpeac'
S I C V I conipexetant ttes illi Ierofolymit Tf" '
bismorte defuni, de quibus tunc quo ". ad
nem fecimus , cum de pur atorio tra . um- mm
Qui (ut Cyrillus tradit) ad eruendam harrefim
quandam przcibus ipfius Cyrilli 86 Eufebii,Hie
ronymiqi iam cum CHRISTO regnantis meri..
tis,qua die mortuifueranr,relulcitati (unt.E'l`un
DE REELA INFER.. POENA.
!
palam : ri coeperunt Hieronymo duce loca
patadii'i,inferni,purgatoriiq; perluIl:rafi`e,86cum
damnandi e`ent,eiuidem apud deum graria ante
quamiudicarentur,ad uitam redire iulfos. Enar..
ratis igitur omnibus quae uidill`ent,i`ola infernalia
um pnarum recordatrone a lachrymis tempera
re modo poterant, cid dicerent tales ac tan
tas poenas illas, ut ": penitus excogitari poi'
fent cum ipfis comparandltaqz fine intermiffio
ne Hebant,donec peraa . XX. dierum poeniten
eia,rurfum(ut pratdixetant)`iusexuti corporibus
decelfere, non ut prius ad mortem ,fed ad uitam.
Perpendamus horum teii:imonio,horur`riq;t luctu,
quam immenium malum fir illud,quod cum nuls
lo malo confetti quaeat,86 cuius timot lach rymas
cohibete non iinebat . Horum quoque poenitenti
am imitemut , qui tam pauculotum ! Hetu
tantam euaferunt petniciem,86 fimul beatitudi.
nemconiecuti funt ternam.
I D Cyrillus refert,dum : oraret,in
Cyrilli dicatiiibiperensqualirer haberet Rufi nepotis
:repos fui nupet defuni anima,ie foetorem primo !!!
fe fupra modum grauem,neq; naribus omnino ni
Ii comptelis toletabilem mox deinde Rufum
[ catenis candentis ferri pratcincum _.ilam.
mas fumo mixtas ore uomentem,86 toto prorfus
corpore ex atdotibut quos intra habere uideba
ur,icintillantem.Cumqz hociperaculo conrerri.
tus miraretut , 86 uehementet expauidus quatre.
ret,quam ob culpam iuuenis motibus integer; 86
ob id quondam omnibus charus talibus di
gnus iudicatus eiTet.ab eodem didiciil`e,nihil ei ali
!!! fuiie datum pro quo ita uexaretunpg
L IB I R .VL In
tetaleiluiionem , quoniam ipia idenridem ufun
effet , 86 leuiifimum uel nullum peccatum exi&i.
mans,illud facerdoti confiteri . Ofzue
ra : iuftitiz iudicia, 86 expaueicendum exa.
men, fi unum in homine uitium , tot uirturibul
ua:ideminerant,non ei'-tcompenfatum,ut ipiea
mnatione liber eli`et,quomodo illis compeniabi
tur, qui pleni flagitris nulla cum probitate dece..
dunt t Et fi tam faeuos patiebatur cruciatus aleae
lufor,quales qufo paffuri fint,fnerator,fur,ad
Y " ,homicida,uel
dubitamus quin {hazreticus,uel idololatratNon
grauius peccent, proinde nec
dubitemus praeter hatc Rufi iupplicia effe adhuc
quadam mulro grauiora.
| quz l'equuntur,de beati pontificio
Gregoriidialogo recitabo,ne quis ambigat, quin
ea ueriiima fint,qu tanto relie profeten?. .
YQ_VI DA M IN finibus Valeria: prouinci Q . S
, priufquam Seuerus presbyrer ad ipfum cig ":
a peccatis abfoluendum aduenirtr,diem fuum obi cibmi
it . Mox eiufdem Seueri lachrymis ac precibus, ta: reihen
annuente domino reuixit. Inrerrogatus quid tus.
cum e torpore migralfetcontigerat,reipondit fe a
quibufdam hominibus nigrioribus quam Aethi.
opes fune , 86 qui ore naribusqt ignem eiiiabant, '
repente correptum fuili`e,86 per opaca loca atque
afpera raptim deduum.Sed dum adhucducere.
, candidiiimis iuuenibus, multacp luce coruf
; obuiam : dimirti, ac uitz priin re
icituiiuii`um,qdicrent Seuero presbytero hoc
pofcenri deum concedere . Igieur cum peccata
(ua eidem confeffus pnitentiam peregifIet,die ie
Yprimo iterum ftd felicius obdormiuirjf=_l`e'r'ribilee
_ . " .;-
_~
DE R1'.vr.L`A'i'r.1Nr1=.rt.PonNA.
illi nondum confeb , cum per tenebras trahere'r,
: fuere,haud dubie terribiliores futuri, fi
ad gehennam ufq; pertraxlient . At uero fortis
Seueri pietas, potens meritum,qui de ore tam ra
pracium iu orum eripuit praedam,86 animam ab
! fauci us auulfam inferuit ! quo li
Orcus, id quer, tunc maxime fantont precibus nobis opus
it,infer
ell`e,cum expiramus. Iam iudfcatis nihil proficit
:
preces.Nulla in inferno redemptio. .
Thd_ NE QV E enim Theodoricum Italiae
rieusme, Arrianum,ne in inrerit rueret attern, tene.
re uis, fuustp ualuit potentatus . folitarius
quidam in Lipara Sicili infula deo feruiens,in fo
ueam illam quae Hammas eruanuinum !
uidit,a Iohanne papa,Simacoqa patrieio,quos ille
catholicam tuentes fidem non multo ante occide..
rat. Merito ab ipfis przcipita ri uifus e&,quos ipfe
praecipitatos in mortis ignominiam putauit,dum
martyrio coronarentur . Depraehenium quoque
| die ipfum intetiiffe, quo talia de illo
rarius uiderat.
Ignis in
OPI N R locum illum in quem ,
Sicilia in ficuti 86 alia quai: in illis circa Siciliam infulis,ar
. que in ipfa Sicilia perpetuo ardere confiar , infer..
: fornaci: infumibulum efIe,86 Hammasac fu..
mum ipium inde a gehenn ignis furfum uerfus
euaporari,Si enim is ignis eiufdem cum na
turaeeiI`et,unde illi materia fuficeret , per tot iam
fecula aifidue Hagrantif.' Nonne iampridem infu.
las illas omnes in nihilum redegfetf Is ergo ignis
, ui ad cruciandum faus , ad confu.
men um, nifilforte quod confumptum aut tetro.'
rin aut poeme plus adiciat,Si quis autem : cu
LIB lll vl.
pit, quam alta profunditas lit , a fummo ore bulli
entis foraminis ad ultimum ; inferni fundum,
heodericuminterroget, ideo totum przci Hand
pitium illudemenfum cre imus,quia nullum cri
men grauius ab ecclefialtica diffentire
tate,86 hatrefum prauitatibus implicari.Qxo au
i n- A tem minus dubitemus elfe apud infetos tormen
totum ignem , hucufq; illum nofcris oculis
dum ( prouidentia iuffit promicare.
)? D ita elfe, Eumorphi quoq; Romani
Gallz filij exemplo probari : . Qric gmushfu
animam ageret,clamare coepit dicens, Pergite ci- opfio
to accerfitum mihistephanum Optionem . Ecce
enim : ambos nunc ad Siciliam uetura in
portu nos przolatur, iam oram foluit, iam uela
fufpendit. Infanire putabatur, donec rurfus mo.
rantes famulos increpans Non infanio,inquit,agi
te iam ite , fi liber , 86 quod uos uolo , perficete ne
cuncamini.Dum eunt, audiunt Stephanum ill
decelilfe,-dl1 redet,Eumorphe extin oienT
dunt.Vtriufq; exitus eodem temporis punio
tgit,ut talis euentus doceret , haud temere uilurn
eos ad Siciliam euocari , ubi Ethna ficut 86 infer.
nusigni Hagrat inextinguibili.
P R OS EQV A M V R adhuc ignis huius "
leuia uifa-,ut aliotum cafus repetentes,difca ws }:
mus nobis cauere. Qno tempore Gotthi Italia ua
Pcabant , Reparatus im probus magia , tzr
quam ignobilis uir', dum defunus plangeretur P
reuixit. Et mittite,nquit,ad Ecclefiam Lauren'
tri rnartyris fcifcitatum quid Tiburtius preeby..
ter agat,uidienim eum rogoirnpofitum acritee
, unt 86aliurp , qui ilanml mu
q
goe De . A. . Po ENA.
crone caelum uidebatur,de fiamma quo.
que uocem erumpentem audiui,quae indicaret gil
ille effet, cui poena haar parabatur . His enarratis
repente obmutuit,n fydere, fed morte pereufus
atque iterum illuc unde redierat abrir . Tiburti.
usetiam infelicem animam tunc exhalaffe come
pettus , de quo hominum quoqs praeiudicium
faum fuetat, nemine non uitam illius deteftan.
te.Cum enim presbyter efi`et,nihil presbyteri ha'
bebat,praeterfiguram ac nom. Reparato autem
alios admonendi,non fui a perditione liberandi co
pia data erar, deo per illum czteris confulente , ui:
cauerent : uitia imitati,c`is ad gehennam dna.
tos fatis certo indicio cognouiffent.
; I N V A L E R I AE puinci tegie fuiffe Ctr
ardent in ralis quidam perhibetur . Qyi cum in uigilia pai'
: che filiam cuiufd fibi amiciffimi iam adultam
ad Baptifmum tenuifi`et,contra&a fpiritali necei'.
fitudine eam illo die fecum manere petiit, concef.
fam laute ! opipare accepit,86 quafi . fe geni
tze amori: figna olcendit,longe alium amorem cae
lans in corde . Noire enim fuperueniente , mifel
lam nihil tale rimentem inuadens uitiauit.C2te
tum cum illuxilTet,tanti fceleris confcius ad eccle..
fiam procedere uerebatur, ne tamen de fe fufpim,
riem alis generaret,fi tam folenni fefio mifre non
interelI`et,perrexit non cum modico : uindi
}: timore,fed dieiillius impunitas reliquorum fe
curitatemfuppedieauit, quafi uero malorum obli
uifcatur deus,fi non ita cito ca&iget.Die igitur fe.
ptimo Hagitium cum fanus am
bularet,repente concdit mortuus .Cumque fepe.
"" eum , fiamma de turnulo erumpens ardere
LI B E R Vl. "
non , doneccadauer iimulcum conditorioc
fumpfit,Hinc conieari libet,quanto uehernenri
Us anima eius uiuens ac fentiens torqueatur in in
ferno,cuius exanime86 infenfibile corpus combu
_ ti dgnum fuit in fepulchro.
MO N chus quid natie Hiberus,cui Petro pmu,
momen fuit,cum non (; monaftice uiueret,mot ,
tem obrit. Mox autem corpori reftitutus, dixit fe
": inferoru m rormenta,perpetuumq;
me ardorem, Cumq; propt eiet utet ipe inignem
proiicetetur,ab angelo fuiie ereptum, 86 ad mor.
uitam quam reiiquerat, redire iuium, hoc
addito,ut iam diicetet quaint deinceps uiuen..
dum eict. Intantum iraq; immutatus eil',
ut ipfa corporis maceratione fe uere uidiie tea.
retur
STtz quod tantopere
E phanus timeret.
uit { serate illufris Stephan;
Confiantinopoiim ptofeccus,n ualetudinem inci Romano
dis uita . ! q ti qui iii comitati fuert,
oH"icij gratia corpus ei us ad patram uoie.
banr,quzl'itus qui illud exenreratum
(: cdiret, ne in itinere purrefceret, Policcte tc
non inuento,is qui mortuus iatebat , die poero
exurrexit uiuus,uixitq; page diu, led mi
nus debuit emendate,adeo quoidam ne uifa g..
dem horrenda,ita terrent ut corrigane. narra
re foiebat, tc fe ad inferos deduum uidiie for.
midabilia illa qua: olim audita non crediderat , 86
dum reus ante tribunal fifieretur,
dimitri , repraehenfo errore : qui ipfum
add u xerant,c non ipfe, fed Stephanus Ferrarius stephan,
adduci iui`uselTet,feitaque refituto,eadem hora ";
Ferrarium hunt uicinumfuum defun
iii)
308 DE REVELA. INFER. POENA.
tantae uifionis fidem feciie ne fomnium purare. `
tur.Quod autem non fe iatis correxerit,lioc quod
fequirur exemplo,perfpicuum erit.
Miksgd MI LES QV I D M in eademurbe Ro
ma peilnti morbo extinrus, cum reuixiffec
. dixit, apparuife iibi pontem anguium, Huui
umque fubrer labentem , tetrum admodum 86
calginofum, ac incredibili grauemc AB
uero ulteriore ripam loca amna,86 quae ocu..
: Horum uaritate,nares odorum fragrantia mul
tum praecipueque oblearent., rum habitacula
paiim difpofita diuni cuiufclam nitoris ac for..
mae, fed inter ipfa unum caeteris maius elegantius
que , quod totum aureis laterculis adhuc
batur,cui autem confrruererur fcire fenequiuile.
Confideraffe ramen quod iui pontem fecure per
tranl'ifenr,reprobi uerolaberentu_r,86 in fluuium
ruerent.Tunc uidir(uriebar).Peregrinurn prei'.
byterum tam inoffenfe per anguitias illas gradi 44-b
nu, giby tulifI'e,quam hic pie uixerarrsed inter eos }; g
. ceciderant , quofq; rapidi gurgitis fpumofi uortia
ces agitabant, uiclit Petrum Ecclefiaftica familia
: Iunargham, qui quadrinio ante obierar,ferreis
Clif: unmlig complicatum,86 horribili alueo enata
re fruftra conantem, atcp idcirco ei fupplicio man
cipatum audiuit, quod reos olim quospuniendos
. accipiebat , fzuiter magie quam obiequenter pu,
Stephan nierit . Vidit 86 Stephanum , quo modo .
R\n mus . Qui cum tranfre ponrern uellet,ad.medi..
um perueriiens pedibus delapius , uenrre ad.
hzfit ponti . Per pedes ergo ab imrnundil [piri
bue in Huuium trahebatuiz, per manus ab ange
lis,ne mergeretur tenebatur.Interim quitaba ui.- '
LIBER VI. 30,
_dir,uitat refcitutus,pendentis in ponte qui finis fu
rit,fcire non potuit . De quo ne beatus quidem
'Gregorius praeiudicium facere aufus, lapium ad
hziionemq; tantum interpretatur dicens , Deor..
fum deprimitcarnislafciuia,furfum attollit elee..
mofyna.Ex iis autem duobus quid in Steplia no
magia excellerer,incert erat.Ideo nec totus mer,
'__\__
'_?-I
gi uifus ei%,ne torus emergi . Nos inde difcarnus
non fic incedere ut labamur,cum tam atra 86 far..
ua fit perditionis internat uorago,cumqt tam uiro
fam exhalet rnephitim,ut non minus itore ipfo
rruciegqlu uorrigine fremituqy ruenti aquaria,
F VI !" monaierio beati pontificis' Ademas
Gtegorij(ut idem tradit)adolefcens quidam fecu
(.
laris,cum fratre monacho manens,ira mundan
uanitati deditus,ut nulla pist conueriationis
cepta admitte ret,proteruus,leuis, uecors erat , ut
qui magis reifamiliaris dcfeu quam amore fra
rrem fecutus effet. Hic ipfe peitilentia percuius,
cum iam moriens extremos ederet anhelitus,mo..
nachis aIidentibus,86 pro falure eius deum dep..
cantibus,magno omnes pauore turbauit dicens,
Faceiire hinc,eur prohibetis ne a dracone de..
illi datus fumfiam igniris faucihus haufit
eaput meum,86 Rridentibus fquamis quafi ferrie
rraim terens enecar me.Abite qu:rio,nam prat
Ienribus uobis totum abiorbere non poteit, 86icl
circo magiscruciat.Cunqs admoneretur,ut fe cru
ris figno contra illum defenderet.(luid poiI`um,in
quit,cum 86 manus 86 pedes rneos fuse !
tis circumuolutos colligarit r' Hoc audito fratres
in terra cum lachtymis prouoluti , ardentius pro
to iupplicare cperuntInde ipie miufculus fas
V
~'=

no on nava. 1NBi=.it.Po1=.NA.
e'ius,gratiaa deo agere,quod exauditis iratrum .
cibus,a fe tam immanem beiiam eH"ugaiI`et,inlu
per uitam ie aliam fi conualeiceret , inchoaturum
polliceri,t_errenaq; omnia contempturumonua
luit,86 quod promiierat pr&itit,tam fanfic
hac uiuens quam antea petulanter.l`imeamus et
nos crudeliimum hunc draconem , qui non tanti
caput,fed toto: penitus cu pit deglutire,totos per.
dere,86 in ardentem Hammis aluum demittre,vt
ueluti fornace cclufos torreat (emp 86 excrucitr.
C cal'usinfelic|'tasl
V I V S quidemctudelitatein iubiequentisc
facit manifeiam Iconiaein
hypocrl q . .
. mona&erio(quod Tongalathon dicebatumona
chus erar,qui iimulata ianimonia magna apud
omnes atftimationem iibi cotnparauerat . At ue
ro cum aegrotans ad diem uitac { iupremum ac..
, expauefatus fratres conuocat,hypocti I
fim(qui diu caelauerat)prodit.Et nc uidete in gt,
ci me pduxit diu fanitasleiuniis me id
amigi fingebam,fed occulte comedens nun
. quam ieiunabam,nunc inimico traditus fum.1':`c.
ce me terribilis ferpens corporis uolumi.
nibusimplicatum tenet, ecce in os meum , quod
clamdeinis dapibus replebatur,caput indidit fua
um,86 latifero morfu ianguinem i`u`tans adimie
fpiritum.Sub hac uerba miier defecit,quibus pro
i|li,fed nobis coniultum efi: , ut cognito
hypocritte fine,liypocrifim euitemus. Nimis a ni
ma : infenfus ! tam diri ierpentis uenena
1,m;. non perhorreicit cum etiam in Ierema icript fit.
Ecce ego mitt uobis ferpenies peiimos quibus
Chifaris non eik incantatio,86 mordebunt nos ait .
Roman CHRISA tium Romanum, i;>pulentum`quicl,I


LIBER. VI. su
[ fceleum hominem fuiie c&at,ita _ur
an uitrjs magie abundarit,incertum fit. Cum au.
tem graui ualetudine quateretur,86 iam expits
anxiaret,apparuere illi retertimi daemones ipium
certatim praehenfantes,trahererp ad inferna niten
tes. Qgi conrerritus ac tremens , maximi ] fui
opem Hebilitet implotare,feq; uper in quo
iace bat,huc arq; illuc uertere ccepit
nemo fpiritus uidebat,86 zamen nemo ibi conue.
niife du bitabat,cum illius geftuslamentaqg con..
iderai'fet.Polremo ipfe cum iam amicorum au.
xilium deiperaiI`er,ad hofes conuerfus , inducial
oro inquit,inducias.uel tantum ufqi mane, dum
hoc pofcendo ingeminat,animam exhalauit.Qt_i
dura igitur 86 inexorabilisdzmoniorum impro..
bitas,a quibus non folum pax nulla impetrari po
! neq; breuifmi temporis induciae, :
horam arbitrantur,qua ab inferenda hornini mo
: forte ceffarint . Alfiduus itaq; 86 perpetu un
eorum qui datnnanrur tortor 86carnifex eP: dia..
bolus,nec
olia ( aas
pereunrium ingditas uexs,
fepulruris fed interd
gefcere eti
n finens.
VAlentinum nanqt Mediolanenfis ecclefi cu,
rarorem c Genua: defunus in ecclefia beati Sy Valtm
curator.
ri mattyris fepeliref,noc"tutetribili cfmore exciti
cu&odes,uiderunt per pedcs uinum foras pro..
trahi adzmoni)'s,ululantem uociferanremqi, eo
uifuconterriti abierunt quifq; ad cellam fuam.
Ma ne uero reliquia frattibus qua uidett refett
86 una c iliis adeunr Valrini fepulchr, aperic.
`uacu inuenirit,admitan. Dei nde extra ecclefiam
corpus eius '|rentes,illic ubi tranfpofit fuetat,ia
cere conlpiciunr,fie uincftis , ficuti
cuftodes lixerant, " ` _
~l_r_---

zu DE REVELAT. INFER. POLNA.


R O M AE quoq; tinor quidam in beati Ia
T&\ Si !!! martyris eccleiia fepuitus , noe iequenti
dam' - ciulare auditus ,86 quod atderec grauiter lam
tati. Mane adaperta fepultura , cum
quibus poiitus fuerarinuenerunt,corpus nufqu
comparuit.Hinc coniiderandum qualiter anima:
illorum torqueautur in inferno,quotum corpora
a datmonum iniuriis,ne in ecclefia quidem condi.
ta tuta elle poil"unt
: N A M inSabinorum Iquoqi prouincia monia
| quandam iuii`i`e tradirum efc,_quae cotpotisca
quidam* Pcitatem i'etuans,lrnguam procacitatia uitio pol.
luebat.Cu nq; diemobrrifet exttemum,86 in eccle
fia fepulta eH`et,aedituus noe intempeita eccleii
ingreiTus,uidit illam ante altare difte ntam fecati
per medium,partemq: iupetiorem ign: cremari,
inferiorem uero relinqui intatam . Mane igitur
uiia frartibus narrans, durnloeum in quo eam
uri conipexerat o&endit,clepreheni`a !!! mar
moteo foin atdoti uei`i:igia.Ori ergo lingu in.
temperantise&,timeat tam cruenram ferfrionem,
rimear ignem,nignem qui tuncin ecclefia uifus i
eil:,i`ed qui per illum Iignificatus e&,ignem gehen
na: quouis alioigne acriorem. `
Ignis CVIVS quidem ignis tam uehemenserit cruci
mu' ciatus,ut ad maledicendum creatori uo muitos c
Apo, I6 pellet.Sic enim in Apocalypii relatum .
manducaueruntlinguas Iuas pra dolore,86 15121'.
phemauett de caeli fr dolorib9 et uulnerib9 fuis.
Quoz impatiti futibdaqr lamenta I faias cer
: neus dicebat.(Lris poterie habitare de uobis cum
igne deuotanteflquis habitabit de uobis cum gi-,
Vdoribue fempiterniefiod ! illum blafphema
Linen V , ,ww

uerebuntur,qui paulo ante in tam ti.


mcndus appa rebit,iatis conftabit ipfos cenfere,ni
iam polie fibi inferre grauius,quam quod illa.
tum erit.Ex immenfitate ergo : capiene blaf
phemandi audaciaunlia przterea tanta uis dolo
ris atqt acerbitasconturbabir, peruertetq; in .
ra tionem,memori2q| uigorem . Nihil
cognofcent,niii unde doleant,nulIius rei recorda..
buntur,nifi cuiu recordatio augebit tri&iti.Co.
gnofcent quantum boni amiferunt,dum eos peca
cati non poenitet,quantum mali i'ubierunt,dum at
cmittendis maiis non ceil`ant.Execrabun liberi
partes,qcfie a flagitijs iuia caftigatie ncoercu
erint. Execrabtur partes liberos,quod propter
nimium eorum amor,indignos fe fecerint amoa
re diuino,nihil penfi habentesdeum offendere, d
ipiis blandiuntur,propter ipfos auaritiz cupidita,
; dediti,86 femper per illicitos quatilus diuitiaii
quas eis relinquant compara ntes . Maledicet ;
ter fratri,amicus amico,quod fibi perperam alo'.
rum iocius comesq; fuerit,86 non z ui hone
fifi : monitor atq; confultor. aledicet filia
matri,quod impudicitite fibiexempl fuerit.Ma.
filiae mater, quod d eam corripiendo laede
re ca correptionem non cauerit ; di
: . Maledicet inquam alius alium,dum Iuam
quifqtconfiderat zrumnam,Iuzrrp : Iiimula
tur aculeie.Attamen etiam : .
pinquor amicorumii tormentis quos iuxra ie
eernetgtorquebitur mutuaqtinterillos commiie.
ratio communi: aflliionie erit incrementum.
Vellent eorum non uide're,quibus cogu n- ' ,
tur nialedi&aingerere.$uaiingulir truciatioexci
IH Di REVE. INFER. POENA
tabitiram,a1iena multiplicabit mcerorern. @id
m tatnihil ibi fcietur,nihil uidebitur , nihil au
die ur,nihil fentietur, ' ' cogitari poterit,nifi qd'
pcenis cumulum add ,quodqt allios magia 13..
mat ac uexet.IIeu heu teterrima damnator fors,
quanto melius cum illis aum omnia ma.
la uae hic ha beri poifu nt pertuliffent , 86 quae il
lic abentur euafifI`ent.Si ficut Adonibezech ma.
Iudic.r. tribus pedibusq; abfcifis,inutilis truncus ! fri..
Ibidcm iH`ent.Si f: Sichemitagquos Abimelech in pha
ho Berith compulerat,fumo 86 igni necati eienr,
Si ficut Sedechias liberos coram fe crudel iter crdi
4.Re.zI uidii1`ent,Si ficut Ammoniranquos Dauid oppida
r.Para.zo.
eorum Rabba expugnato caepit,carpentorr fub.
fizrati rotis,contufi arq; contriri expiraient, Si fi.
cut Aman de fummo pene dignitatis gradu repen
te ad imum deuoluti,86 in crucem fufpenfi, {
Zaha.5 miniora morte uitam finilI`ent,Si ficut mulier illa,
I'
quae Zacharipphetin medio amphorx a pa.A
: dicitur,plumbea maifa in on indita fu oca
Dan.e. t fuifIent.Si ficut Danielis accufatores a leonibus,
4 _Rega ! Elifi derifores ab urfis. Vel Achab regis
bidem uxor a canibus membratim difcerpti , dilaniatiq;
lemacl 7
eiTent.Si denicp ficutilli feptem Machabati frattes
yranno fzuite,linguis muti|atis,capite pelle fua
_ eglabrato,pedibusqt ac ma nibus defe&is,in far..
tagine frici arq: exuii fuifl`ent.Nul|um crudelita
tis genus , cuius toleratu inferorum tormenta
! non debuerint.Introibunt enim in inferio
IfaI.6z ra terrae pecca tores,tradrur in manusgladrj,par.
PfaI.|u. tes uulpium erunt.Dentibus frement 86 rabefct,
Amobc 86omne defiderium illorum peribit. Er ut Amoi
propheta ait.Leuabunr eos incontis, reliquias
LIB E R ; su

eorutn in olls fetuentibut..Atq; etiam in Apoca


lypfifctiptum ell: . Fumus totmentorum eorum Apoc.t+.
afcendet in iecula leculorum,nec habebunt requi
em die ac norellrid ergo agimus o animar quid
defidia torpefcimusd86 fallacium uoluptatum bl
ditjs deliniti,uitz religiofae laborem fubire cun
amur 4 Sitgrauein pauperrate agere,
nifl' muito grauiuseft ! faucibus anhelantem
una aqua Ptilla petpetuoindigere. Sit ignominio
fum humilitate fubiici 86 fe nihili reputare, ?
inuito ignominiofius e.,omnia immdorum fpl
ludibria fine fine fuinere . Sit durum ac
difficile contempta carnis lafciuia itude..
re,nil`i muito durius diiciliusrp eihgehnae Hams
mas,abyH`i tenebras , daemonum iniurias , totius
inferni multiplices uariofq; horrores arq; fuppli..
cia fetnper perpeti,femperqr perpetienda expen
te,nunquarnfinienda.Hactenus de damnatorum
pna,nunc e diuetfo de beatorum glor'ia,ficut;I
pofuimus dicere aggtediamur , ut ii quem fotte
tants: perditionis metus ad bene beateq; uiuen..
dum non fatis : , moueat faltem promif
praetnij l'pes,czleltiumqt eupiditas gaudiorum.

De beatotum gloria.
Cap. XV.
L L I IGITVR QV! { mirabilenl
corporum fuor refumption ad !
aeternitatis regntfd euocati fuerint,I pri Clarita!
m muito ipldore Kiac ueluti lucentia . corpori.
tra folent : cotriitantes angelorum misti

I
. n1=.,ar=.A'rORvM`GLox1A.
agminibus caelum uerfus ferentur.Inerit facris an
tubus infufa: beatitudinis fulgor,dum eos maie..
ftatis diuinae afpeus ita illuminat , ficut fol :Rc
quem uidemuslunam ac Rellas ,Qud fi Moyfi
facies ex colloquio diuino fic radiabat,ut :
oculi peril:ringerentur,nec in contueri poffent,
cum tame ille corpore corruptii obnoxio ac mot.
tali adhuc in terra degereqquant lucidiores faci
eseorum erunt,quorum corpus immortalitatem
induet 86incorruptionem,qui nunquam deo fe
parabuntur,qu|' non terram hanc , fed terram ui.
uentium,id ef`t,caele&em patriam femper i nlrabi.
tabt'rt,iam ciues ! ntorum 86 domefici dei,
Sapis. 86 cohatredes Chrif`tiFulgebuntergo ( ficut
fcriptum eit)86 tanquam fcintill in arundineto
difcurrentgtunc femet inuicem admirabuntur,` 86
mutuo affei gaudio dicent 5,0 quam pulchra elf
Sapicn.4. cala generatie cum claritate.De hac fane iliorum
' Baruch .
claritate prophetabat Baruch,dicens: Stellae dede.
runt lumen in cufodijs uis,86 laetatae funt, ,
tz funt,86 dixeru nt,adl`umus;86 luxerunt ei cum
Dan iocdtate qui fecit illasghicei: deus no&er.Et Da.
niel:Fulgebuntlinquitlquafi fplendot firmamti,
' Maten). 86 quafi in perpetuas ternirates.Hocidem
tefatus eli: ipfe dominus,86 ait: Tune iufti fulge.
, bunt icut fol in regno patris eorum.Solem autem
Uli? 3' feptempliciter lucidiorem futur prophetica no.
bis ): atte&atur.IIoc ergo fole,i'n quem profpi.
cere uifus nofer n iuficinmult claris corufca.
bunt corpora iuPcorum.Quod ut indubittercre.
deretur,idem dominus in feipfo manifeium faces
Mm". te uoluit,quan_do in monte 86 fole lvucidior , 8_6ni.
ue candidior apparuit . Nec fplendot ille fuit qui
Liana vr.
radium oculis Iaf{`eriet;|ecI qui tanta mentem apo
olorum dulcedine perfunderet,ut Petrus ibi ca
(trui tabernaculum fedemqt perpetuam ci. -
tui expetierit,86 cum ipfo fulgenre in deferto uel
: permanere,quem non fulgentem in ciuitate
celebriq; in loco etiam noife denegauit.A parte lu
minum fplendorem oriri,86 per fiiium fan
is communicari,ipfe fiiius ad pattern loquens c6
fitetuqcm air:Claritatem quam tu dedii mihi, _
dedi eis,non qud aiiquando ipfe clarirat non hafIhm~"`
bueritifed qud patre_eam etiam acceperit , qua
nunquamcaruit.Veruntamen pro rnetitor men- \
fura claritas iia fingulis impartie;ut quifq; plus
lucis capax fu_erit,ita plus accipiet.Et ! czteris I
beatitudinis dotibus alii alios antecelient;ta86 |,Cm
hac plendoris gloria,dicente Apofolo ;Alia clari
tas l`olis,alia claritaslun, alia claritas teilarum.
Stella enim fella diH"err_in claritategfic 86 .
retio morruorum.Nec tamen diuerfitas gloria in
uidiamnter eos parere poterit,Nam quuis aliul
alio pl ushauriet,o'1es qu pieni : . Satiabor Pfal.i~
(inqui: ptopheta)cm apparuerit gloria tua.De..
; nullus eric ibi iiuori locus, ubi perfec9 amor
etiam mi nores praziantioribus aliorum bonis ita
gaudete compellet ut fuis. Rurfum idem Apoo
~ lus omnia beatitudinisinfigniain deum feferens
ait: Nos uer ories reueiata facie gloriam domini 2 .or.1.
fpecuiantes,in eadem imaginem transformamut
claritate in claritatem,t uam a domini fpiritu.
Etiterum;Saluatorexpe amus'nquir,domin PhP~l~ -
noftrum Ieium Chri&um,qui re ormabit corpus
humilitatis nolrlconfiguratum corpori clarita..
tis fuat,l'ecundmoperationern qua Ee:tiam :
toaia.
fubicere fibi omnialohannes quoq; apofolus il..
le,qui in fepulchro pofitus fulge re cpit ; ,
. inq'uit,quoniam cum ap paruerit , fimiles ei eri..
musgquoniam uidebimuseum ficuri efi:.Et omnia,
giri haet fpem in eolfanificat fe,ficut 86 ille fan
ngiiim use .
corpori . P R AE R C L Rltatem iftam, 86 hoc
beato corpori accedet,qud nihil pehits in fe ha..
bebir,quo grauari retardarive aliquando poiec;
femper praepes arq; agile erit, ut ibi pr fit ubi
uoluerit,quaii qui oculis aut cogitatione (cm li..
bitum )multa terrarum fpacia momento eem.
petcurrat, arq; adeo ipfae mundi regiones,
orientem,occidentem,meridionalem, feptentrio_
Pfalais. nalemrp plagam quam celerrime petuagetuc
ac luicret.Scriptum enim:Scut [ in ma.
nu potentis,ita fili excufI`orum.Cuiusquidem
Abacuco. ni fpe arq; expetatie exhilaratus Abacuc pro
pheta ait:Ego autem in domino gaudebo,86 exul
tabo in deo Iefu meot Deus dominus fortitudo
mea,86 poner perles.I meos quafi ceruorum: Et fu
pe r excelfa mea deduce: me uior, in pfalmis ca..
. . nentem.Hoc idem Ifaias prophetando promitricI
dicens:Qii fperant in domino,mutabunt fortitu
dinem,aiI`ument pennas ficut a : , current 86
1,3! deficient.
Mutabuntinquitfortitudinem;quia nemo nunc
ita fortis,ut fine peccato eiI`e , ne puer quid
unius diei.Tunc autem nemo eritcum peccato,ne
mo ibi peccare poterit,ubi nulla iniquitas przua..
lebit.Pennas uer : illis tribuendo , !
uelocitatemexprelfit. Et ne lalfitudo alia
qua fatigationelitineris timereturinon laboxabt,
[ E R. .VL lil
( deficient. Leue quippe 86 expedit
erit,quia excuio omni penits terra: puluere, to..
tum defecatum,totutn purum,86 ab omni prot..
labe alienum,mortalitatis corruptibilitatifcp
naturam in immortalitatem 86 in incorruptioni
Aconuertet,ut diuinum poris quam human fit.
obrem non folm refulgens acleue
rit;fed etiam inpaiibile, i`uaue,olens,penetrabi.
le,fubtile,attamen palpabile.
I M PASfibile erit;quia in A pocalypfi fcript AP!-
e&Non efurient neq; amplis , neq; cadet I.Pamb
illos iol,uqt ullus ; quoniam agnus,g
in medio throni eihreget illos,86 deducer eos ad ui- Pomm'
tat fontes aquarum,86 abierget deus omnem la. Pom
chrymam ab oculis eorum, 86 more ultr n erit,
; lu&us,neq clamor,necp dolor erit ultr,quae
prima abierunt.Et dixit qui fedebat in throno;Ec
ce noun facio omnia.Et ut iciamus gratis .
ra iita eiI`e,non natura, ait t Ego dabo de
fonte aquae uiuas gratis.Idem in Iiaia : , ac
pene uerbis i'criprum:Non efurient, }; trarne. 4
tient,86 non percutiet eos atPtus 86 fol; quia miie.
rator eorum rege: eos,86 ad fontes aquarum pa
tebir eos.
SVAue etiam olens erit.Quia in Canticis canti- $!1"1
cor de i'ponia,id deecccleii canitur : ( rP'
ii%a,quat afcendit per deiertum icut uirgula fumi C.
- ): aromatibus mrrh 86 thuris,86 uniuerfi pul
unis pigmentari. t iterum:Odor,inquit'ungu.
tozruoru fug.oa aromata. ii nunc . ibidem@
demus beatoru corga in fepulchris porita arq; ex.
_aia magia egregi fragrare amomo aHg;rio,et thu
r,86 myri'h3,86 ba1imo,86 cardamo, Fna.rdo,8~.'
. 1)
~
I8 ! BIATORVM GLORIA.
/ opobalfamo 86 omnibus fpleniis;qua'nto przi.
; ftagratuta eadem crediderimus fuis anima
bus iun&a,fupra czlum fublata, ante conipei
fummi dei uiuentia 86lzttiar'
Pemtm PENETRAbile przterea 86 fubtile erit, neq;
hmm tam corporeum corpus quam fpititalegut quem.
fubtilim admodum aqua piici,86 a'r uolucri,ita illi qutp
corpory. folidiora cedant,86(quod mirabilius et)iine fra.
" &ura,iine apertura peruia fint,ueluti folares
nari permeant uitrum uel lapidcm fpecularem,
uel aliud perfpicuum,non ofenf eius materi,ne
ulla in parte laef . Sicenim 86 faluator
aperto fepulchro c furrexiiI`et,exiit.Sic ad di
fcipulos clauiil ianuis ingreius . Et ne phana
lahm taima putaretur: Palpate 86 uidete,inquit; quia
LM: ' fpiritus carnem 86 oifa non habenls, : ui.
cis habere. Itaque refurreionem eiufdem
natura: corpora fa norum erunt,cuius fuit cor.
pu||C H R I S T : membra capiti fuo conue.
, 86 digna fini: , in deo maneant, 86 in
quibus habiter deus. `
L _ POST hanc corporum praerogatiuam cumula
." gratia,gaudiumq perpetu ex loci przi'ian
mm' tia,iuii:orum conl"ortio,angelorum iocietate,ma
lorum euacuatione,repletioneq; bonorum , deity
confpe&u.LoCusigtur beatorum ficutifublimi~
' or cunicis , ita 86 pulchrior , nobilior,amplior
arq: l'p1endidior.Hic quippe fupra carlos ;86 tgl
ra uiuentium diciturgut terram in qua nllc
fumus,morientium non uiutium elfe intelligal,
86 eo afcendere ubi uera uita , concupifca
enitaris.Ql_1diLi in iia etiam >terra eiI`e quzdam
86 uiiu 86 ul'u grata non negamulgqll
. vr. iii
t in illalqu fupr : tum iocundiora ,
gratiora exiitete dixerimusdLaudantur multis in
parribus Horentes campi,foecundi colles , amoenz
ua1les,montes argenri,auti,gemmarumq; feracen,
pifcofa maria,molliter labtia Humina , petfpicul
fontes,dulces aquarum fcatebrz,diffufi lacus, n
infalubria icagna,pratftantiii`ima: etiam urbes,86
in iis delubra,forapotricus,cteraq; atdificia c'
marmor fpecie,tum artificum opere mira . Et fi
tot egregia in hoc infimo uiiuntur elemto,qut
omnia excellentiora effe credi par e,illo in
: fupereminet elementa, qui fibi fub
eca,86 quafi fub pedibus defpicere uide,
86 fua fublimitate feomnium nobiliiimum pro
firerisquem fummus 86 immortali: opifex fabria
: arq; ornauit : angelor i'edes,ho.
minumq; beatorum domicilium fempitern. Vi
: ifta eriamtquz fub calo funt, fplem lun,
A i'ydera,cunca terrena corpora luce fua formofira
; fuperare;nec dubitamus ea ,quae fupra caelum
unt,long illuftriora formofioraq; effe, qua mor..
tales oculi uidere non poiunt. Nouimua terea,c
formaticp hominis primam habirarion ma
tetnum utetum eiTe;fecundam,hunc tetratum ora
bem 5 tertiam,fi ianfft pie'q; uixerit,regn ipfum
cae1orum.Quanto igitur prim fecunda, tanto fe.
cundam tertia fupetat decore,claritate,amplitudi
ne . Prima quoq; in utero habiratio nou menfi
ic;fecunda in terra,cm longiiTima,cent anno:
efr. At uer tertia in carlo perpetua efr 86 atrerna,
nullo tpis fpacio concludi , nullo annoz numero
terminatu\r.(bz quant carreras diururnitate ,
etiam pulchritudie,m_aretiz

,'_____l
an DE BEATORVM GLO RIA.
nobilitate,naturat uirt\,te,bonitq; omnibus prat
cellere put anda eft.C`iid qud rnundus homini fl
millim9 i'it,adeo ut principibus philofophiz ui.
tis homo ipfe microcofmus nuncupeurt Sed in
homine ipio apparet, utquzeqz me..ibra infima
unt,ita mina infignia eH`e,minusqt habere deco
ris.I nfima fune pedes,iemora,inguina,uenter;iua
prema : pe&us,manus, collum, facies,uertex;
86 hte quid partes nudaefunt,ut quas forma (:
minime pudeatgillas uer quali erubeicentee plat
nq: tegimus, 86 operimtis clamus . Inferiora
etiam nuilum fenfum praeter taurn habent;at in
fupetiotibua cu ni pariter ; conuenere ; cor
in petore, ubi cogitationum conceptacul
et, animiqs paliong in manibus prarer ta,
qui ! corpori communie el:,etiam petfeio ea
rum uoluntatum el,quae opetationem exigunt.'
In collo : palato gulus eit,quo fapores
nimusdingualqua uocem formamus.In facieodo
ratus,uiIus,auditus.In uertice inrellec'us,quo de.
um cognoicimusgmemorialqua prterita recon
damur;uoluntas,qua male agendo declinamus,
86 ad bene beateq; uiuendum diiponimur . Ani.
maduerte igitut huius minotis mundi,id cit,
minis,quto Iupetiora inferioribus ornatiora ge.
neroiiotatp ac meliora Iint,86 ita maiotem (
~ mundum fe hab\ere crede;ut quantum czlum dif
fiat a tetta,tantum quoqi 86 caelotum tegnirm a
regnis rerrae,terum omnium copi arq; magnf#
diare nunqu dubitesllrin ): cua
Barue11.3..ruch ptopheta attonitur.I exclama'Q:O Ifrael
gna eil: domus dei,86 ingens locus poieiiis :
magnus eit,86 non habet finem,excelius|86_immt
. vi.
fur.Vel illud cum Pfalmiita;Glorioia didia iunt
de te,ciuitas dei~,86;domum tu domine decet ia
itudo in longitudine dierum,Ad hatc etiam ne- P1313"
mo ignorat,inferiora illa perilla Iuperiora regi 86 PMM'
gubernarilnde nobis dies,inde nox,inde numera
annos,inde anni partes diiinguimus, inde di
Icernimus menfes,inde terra concipir,86 animam
tibus alimenta iupp editatI IMult ergo nobilior
locus unde talia donantur,quam hic qui recipit do
nara.ilic fine illius munifitentia ac liberali.
tate ilare non poiiergille uer nulla huius ope indi
get,neqa quicqu pro quotidianis beneficiis repea
etiam multa bonalar'giendo,ad plura oifi
denda furfurn nosinuitaiecp nobis ultr o err;
fi per uiam,qu2 ad illum ducit,contenderimus,bo
nis eius perfruemur. Cuius quidem pulchritudi.
nem propheta admiratus dicebat;Domine ; ,
decorem domus tuat,86 locum habitationis glo.Piai.u,
rias tu;8qQim dilea tabernacula tua domine .
deus uirtutumlconcupiicit 86 deficit anima mea
in atridomini.86'.Beati,qui habitat in domo tua
domine,in fecula feculorum laudabunt te. Poilre
m [ 1 ipfa ex ijs qui in ipfis manent coniidera
bimus(debet enim domus forma habitatoris per
(: digniratiqg refpondere) omnis terrte pulchri
tudo machina pulthritudini collata defor
mitas erit.Ilic mortalii habitatio E illicimmorta
liurnihlc peccaror,illic iuiiorumthfc hominum,il..
lic etiam angelorutn,eriam dei.Superni ergo catle.
ilieq; habitaculi elegs 86 i neffabilis decor,86 nul..
li comparanda itru'iura,86 omnibus lignis,orT1i.
bus gmis,omnibus merallis magia excellent ma
reria,pars magna gaudijlartitiatp leator erit.
ur)
$14 DE BEATORVM GLORIA.
SED profet magis etiam gaudebunt fua in..
Societat ter fe focietate,fan&orumq; angelo1sz.Ele&us gib
faniori. fusq; conuentus immenfam fingulis parier animi
uoluptatem.Illuc enim afcenderr tribus tribus
domini,tefi:imoniI Ifrael, ad confitend nomini
Pfai. . domini.Illic : primi pattes noitri,illic patriar.
ch,illic prophetae,facerdotes,duces,iudices,reges,
reliquiq; ueteris legis obferuatores, n perlegem,
Apoftols fed per grati,quae fucceitlegi beatitudin ade
lohanu 5 pri;quia lex per Moyfen datae ,gracia 86 ueritas
per Iefum Chriium faia eH:.Illic iraq; cum Chri
fto 86 apoioli eius funt,86 pontifices,86 presbygg
ri,86 diaconi,86 monachi,86 anachoritae,86 mar.
tyres,86 uirgines,86 uiduz,86 omnes Chrii fer.
ui,omnesqr fideles,qui fidem fynceram,fpem fir..
mam,charitaeem ueram in fine non deferuere.Hi
omnes tam ueteres quam noui,quoniarn utrique
' unum in Chriio funt,concordiinter fe confortio
laetabuntunparesqg animis ac uoluntat'e,delecia.
PfaI.;6 buntur(ut propheta ?!" multitudine pacis.O fi
mod ficut fperamus,eocfcenderimus, quale noa
` bis gaudi erit uiuos praefentesq; cernere in catlo,
quorum nunc offa in fepulchro iacentia , muito
rum interdum dierum , periculi peregri
riatiibus uidere expetimus , uifacp ueneramurc
Quanta iocunditas erit, loquelas eorum audire,
quorum nunc fcripta admiramuri (lui fi mortali
` adhuc ore ram comptum elegantemcp fermonem
edere confueuere;quant dulciore nunc iubilt fo~
no,cm mortisexpegtes funt,cm nihil terrenum
fapiunr,fed rm fpiritalem diuinamqz fapientiam
' mente concipiunt incorruptibilif,'O qutum obler
Iamenrum erit,eonz ii cfuetudine familiarit uti,
LIBER VI. 3;;
quos tametfi nunquam uiderimus , memoriam
samen ipforum , cerimoniis rituque .
ni celebramus.'
' }! I D ' prterea de focietate Angelorum di _
cam.'Vnum quandoq; fub hominis figura con-
pexiffe magni miraculi loco habeturgied quid mi_angelor.
raculi erit,eos in propria imagine uidereNam 86
hoc beatis oculis datum erit, ut cer`nere angelitos
fpiritus polTint;86 non unum tantum , aut duos,
aut tres,fed tot millia millia millium , 86 quorum
numetum feit ipfe qui creauit.Deinde quo ordine
difponantur , quibus difcernantur dignitatibus,
qua quifq; pret autoritate.Hf`c fune angeli, il
-lic archangeli,alibi throni,alibi dominationes, ali
bi' uirtutes, alibi pote&ates,alibi Cherubim,alibl
Seraphin,Gabriel,Raphael,Michael,et fi qua alia
: illorum nomina qui in carlo : . iocun.
diiflmum ipeaculumgin quolicebit nobililfimi
dei creaturam inelabili uifionis dono clate intue
ri,86 cum ea fraterna iam charitate coniugi, con.
lortioqt eius perpetuo frui,86 una cum ipfa com
munem dominum femperlaudare, in Pfalmis 86
" ianticisi1lis,quorum iubilus omnia mufica in&ru~
menta fuperat fuauitate,86 non tub,non cithaa
r,nonlyrae,non cymbala,non tympana,'non na
bla,non organa,non fymphoniae, non fambucae,
non pfalterium, non ulliqui in terra
hominum auiumve cantde illi ualent com
pararilCunis : ngelicum melos,cu na
: iocundior beatorum uox,cunttis deletfiabilia
or canticis feiuitis 1111( soda
piternum. uirginie
S B D Q_VI D tandem de ipfaiuirine beata ,
V
sil DE BEATORVM GLORIA.
loquar Cim etiam iocundum uit, facram eius
mcantmqu facicm cerncrc d quae pulchrior d
qum luna , fulgentiox fol ;cuius dccorem
angeli miran:ur,fan`ti ob&upfcunr,uu'iqu ho.
noram: . Hacc ccli regina , ; coronara, iolc
am`a,i`upra omncs mulicrcs bencdirfa. d
dei matcr,86 ramen uirgo; ipfum , per qui
pfa faa fuir, immo per quem faa um omnia.
:Fc uirgo de radicc Idle , dz qua Bos afccndic '
CHRISTVS. irra,quae gcrminauit mun.
di faluarorcm . porra clauia , per quam non
apcrtam dominus dcus Ifracl ingrefus Pr.Huius
ui rtus,hu1'us gloria in c2lo,ut ordinata ca_.
rorum acic compamur; quod fan parrim ad
pfamf, pattm ad comitarum ipfius apte accom.
modatcue refcnc poiTumus.Ad pfam;quia ni.
hil R I S T V M ira compofitum d',
ita ordinatum, ita omni [ ,omni bom'.
tare, omni gracia plenum . Ad comirazumg quia
uirgincs urgini ailunt , fcruiunt fani , angeli
quoque anc1`llanrur,86ipia innixa fuper
uum omnibus prfidct , prac omnibus confpici
tur fublimis; quoniam fublimiiimus (c, qui de
ipfa nafc dignatus cil'. ,
L E V A T A ell cnimnagnificcnta g'_l__s.iu
Pf|.lm.3 per clos , ur fir fan ccclefrae ca pur,86 acerdos,
Societa -
tz; Chri 86 dominus. Per ipfum acceius parer ad panem,
. quia dei 86 hominum mediator cil-, 86 dei filius
-. 86 imago, 86 uirtus, 86 fapicntia, 86lux ,fedens
dcxrris maieatiseius; ipfi omne gcnu Hgirux
c1Prium,trrfcrum,86 i nfrnorl`1;pfum omnia .
pritus laudar,omm's lingua confitcturgquia pfe
C1o'.x. urb,1n quo condita funt uniuIia(ficut Apo
LI B E R. VI. 817
; inquit)in ; 86 in terra,uiiibilia 86inuifi
bilia,fiue throni,fiue dominationes,fiue principa
tus,fiue poteftatetgomnia per ipl'um,86 in ipfo ctc
ata 1'unt,86 ipfe ante o'|es,86 in ipio con'
Rantjpfe redemptor,ipfe faluator no&er,ipi"e fa..
lus nol'tra,pax,gaudium,beatitudo.Cum illo ha..
bitabunt fani in hzreditate in lumine
enarrabili, in gloria fempiterna . Ait enim: Vbi lol1an.u.
ego fum,iliic 86 rniniler meus . 86:Pater,quoe lhan.i1.
dedili mihi , uolo ut ubi fum ego, 86 illi : me
c;ut uideant ciaritatem meam,quam mi.
hi,qa dilexfti me ante coniitutionem mdi . O
felix focietas 86 angelor, 86 : omni..
busdefidafabiiibus magis defiderand confortil
ubi 86 uirgo dei mater,86 CHRISTVS dei ,
in imagine pia aut fitl:a,nec fub .
cie, fed in,pptia forma propriocp clecore confpicui
prazfentesq; apparent, 86 ab omnibus illa honora
tur,hic colitur 86 adoratur. O pien perpetui gau-Q
dii fpe6l:aculum,86 nuilius unquam aduerfi parti.
: felicitaslprocul eli te or1isfolicitudo,or1in
, ox1epericulum procul ois labor, ois
dolor, omne radium; nuilus tibi proximat mor
. bus, nulla teinfeat atgritudo, nuilusinquietat
holis, nulla conturbatconrentio, nullum uexat
odium,nulium tentatuitium ; abelt atus , abefk
hyerns,abe& tpePcas,abe& ois uentor bym
briurnque protella,ofiSque maligni a'e'tis {
peries. Nemo qui de aliquo forreve con.
queratur,nec qui fihi id quodlhabet, am
plius opter, iocundius defideret , melius concupifo
cat.Tecum cit quies 86 l'ecuritas,gaudiet gratis,
86pax,concordia 86 charitas,iuli:itia 8_6 uit. I
pi' DE BIATCRVM GLORIA.
tue,uer perpetuum, amoenitas perennis,86 indici
bili fuauitate cunfira permulcens : fpiritus
aura . Omnes in te exulrant , omnes iublant,o..
: omnibus boni: plenos effe, ac femper fore
fe agnofcunt.
societ H OC illis pratfat clara inuifibilis dei,86
dei lucis illius i_n accefbilis gratuitue confpetus.
Quanquam diuinuseuangeliita Iohannes dicat,
. Deum nemo uidit unquam. Et uas eleum Pau~
x.Timo.lus; nullus hominum uiditfed nec uidere
Ql,1l\? poteft , Qta: quidem dia fic accipienda : , ue
d0 ld uel ad maieltatis eiusimmenfitatem referantur,
quam nemo comprhendere potelt , nifi quiima
4 menfus ePc;ul ad eam formam quae corpori: ocu-
'cerni .nequt , quia deus fpiritus ei: 5 86 : in
X piritu eum adorare oportet, ita 86 fpiritu afpice..
"" ` re , carneis oculis inuifibilis eil: , mentibus
' beatis uifibilis fit, 86 hoc quidem uer aperte/que,
[ mirabili arq; inaudito, 86 qui uerbis ex
primi non potelt. Hinc fan idem Apoitolus, qui
l~Cl~B~ deum nemine uideri : dixerat.Videmus,in.
quit,nunc per fpeculum in aenigmate,tunc autem
facie ad faciem.Nunc cognofco ex parte,tunc au.
tem cognofcam ficut 86 cognirus fum. Et ille quo
que qui deum a nemine unquam uifum aiferue
' !um ait;ChariiI`imi,nunc } deifumus,86
nondum apparuit quid erimus.Scimus/quoniam
cum apparuerit, fimiles ei erimus,quoniam uide..
bimus eum ficuti eit.Et iterum:Serui eius feruient
illi , 86 uidebunt faciem eius . Et ipfe dominus in
Muth', Euangelio: Beati mundo corde, quoniam ipfi de
um uidebunt. Difcipulis quo rogantibus often
. di fihi patrem,refpondit primid quod credere de
VL I ggd

bt.Ego in 86 pater in mc &.Dnd quod


Ipcrarq In illo di,inquir, uos cognofcctis, quia
ego fum in patrc mo,8C uos in mc, 86 :go in uo.
bis.O immcnfam erga nos diuina: bonicatis cha
riracemin hominibus mancre dignabirur , ut ab
hominibus cognofcarur, cognirus uideatur, ui
fus bcatos cfficiatl Vndc fcquituri Qui diligit
me , diligctur parte meo , 86 ego diligam eum,
86 manifeftabo ci mciplum. Diligit nunc nos do
mnuslut crcdamus ; diligettur quod credi'.
dimus,manif& uidamus,qua : uifion,8 ...
angeli fempcr uidcnr facicm pacris qui in czlis .
Dabit ergo nobis crcdenribus paraclctum fpiri .
, manca: nobifcum in artern,'piritun1 un '
rrarisg quem mundus non potcl accipcrc, quia
non uidcc um,nc : um.Nos autcm cognol`ce
mus cum, 86 apud nos mancbit, 86 in nobis crit.
I` nuncinfanc amator,dilata tibi honorum
philatcria,magnifica { fimbras,cu.
mula opcs , pofldc regna, { ;
nunquam ram magnus cris , : te confcrrc :
cum CHRISTI amatore, qui accipit quod mun..
dus non por&accipr,8 uidt, 86 fcir, A
mq; uiderc fcirc potes, Tu cum pompil 86 do
lciis cuis mox ; ille cum fuis fcmpcr crit.
Dcliciz :uae terra tecum fimul rranfibt: _ ` _
Delicia: fuse deus Habit in trnum,cum illo per.
mancbit,86 in illo erit.Nihil ci unquam ad bcatia
tudincm dl` poteri: , cui femper ram przfens 'l
pxopiriusq; aderir omnium honorum, omnsquc
prf&z fclicirats largiror dus.Glora 86 diuiciz Pfalmiil.
in domo eiun,8C iuiria eius mane: in feculum f`..
culi,Bcau rgo,non qui cmcnumccaducum
no DE BEATORVM GLQRIA
gmm obtinebuntgfed qui czlelec aeternum.
Hi quippe uidendo illum , qui iummum bonum
, omnibus qu deiiderantur bonis replebun.
tur,incorruptione, immortalitate, intellerftus il.
lu minatione,cordisque fempiterna bea
titudineque perfea , In lumine uidebunt lu
men,in deo dei uerbum,86 ab utroque proceden.
tem fpiritum . Intelligent quomodo pater 86 fili.
us 86 fpititus ianus fint unus deus,difcreti in .
fonia, unum in fubltantia . Aperientur eis my.
iteriorum libri,86 iecreta cleiis arcani panden.
tur; ut quod nunc fide tenent,tunc ! uiden
' z.Gor.u. do intelligendoque agnofcant. Audient arcana
illa uerba,quat non licet homini loqui . Denique
quod Oratorum princeps Demohenes, aut par
illi in dicendo Tullius nunquam eloqui potuii.
, quod gentilis Philofopliiae antiies Plato,
autipio argutior Arioteles nunquam inueii.
gare ualuiiI`ent;hoc minimun inter czlefiis pa..
_ : ciues deprzhendet , intellget ,tenebit,
lfl~4!. debit, ( domino per prophetam: Dabo tia
bi thefauros abfconditos, 86 arcana- iecretorum,
"" ut fcias quia ego dominus . Oculus non uidit,nec
' auris audiuit, nec in cor hominis aicendit, quan.
tum aut quale fit bonum illud quod przparatum
iuis , quod :bus repofitum in thefau
tis zternitatis'. Cui apoitolicae fententiae aipue
tur Ifaias propheta dicens : A feculo non audi
erunt ,neque autibus perceperune,oculus non
' ": deus abfque te , qu: ptstparai expean
:ibut te.
L I 1-: .
Dc reuelationibus catlcliis beattudins.
Cap. XVI.
M MENS AM QVIDEM 86inenarra
Ibil effe gloriam illam , Sancflzorum quoque
nobisexemplac manifeftisque argumen _
tis oitendunt . Iacob in quiere [ Udft de rer. Iaeob.
raad cxlum ufque extenfam Angelosque per Gtneing.
eam afcendentes ac defcendentes . : domi.
num (: innixum,i1bique benedicentem,86 eul
gilans ait:Ver dominus e[c in loco , 86 ego ne
fciebam;i`imulque obupefaus, Quam .
lis efr, inquit,locus } eil: hic aliud ? do.
mus dei 86 porta caeli . Somnians ergo imagines
menti oblatas uidit,86 tanta demum admirado.
ne correptus fuit, Qxid fi beatoe fpiritus 86 ,
uifibilem deum,non in imagine,fed in uetitate,in
qua ab iis qui in clefti regno funt, uidentur,
gonfpexiffetf.
I DE V M VI RO luc'icatus,marcef.. Idem
cente_,ta&i ab eo femoris neruo claudicauit . At
ubi in uiro deum agnouit,glotiatus eit dicens; Vi~ Gnel.;:.
di dominum facie ad faciem, 86 falua faa eicani
ma mea . Conrempfit exteriorem corporislfi.
' onem,dum ex prxfentia dei intus in mente exul
taqdumqyanimae falute ltarur,membri' n fen.
lit dectimentum.Sed quant magi: tunc exulrafa
, fi clafam non adbratam faciem dei uidiffet,
86 falutem tam animee }; corporis petpetuam per.
ennemcg fuiifet aifecutusf
Y S I dmin Flima Rubi apparuiielegi- Mayte:
ad ie acceclti dixiife;N_appropies hue, Exodi.,.
in or. ienvniiivr. cAnL`1=.s'r. .
folue calceamentumde pedibut ruis; Locus enim'
in quo Ras,terra Iana eil:,er ego fum deus patrii"
tui, Deus Abraam,Deus Il'aac,Deus Iacob. Ex.
pauit ille tanti# nominis horrore perculfus, nec ii
aipicere Hammam audebat,ad quam aufus fueras
accedere. (Liam magna clicolatum felici
ras,quibus nec acceius denegatur, nec uiiionis di
: fruieio iubtrahitut.
Idem S VB airis quoque crearurarum formis latens
}, ,creator Moyfi apparebat,86 (ut teitatur icriptu
ra)loquebatur ad eum facie ad facien1,iicuti (
loqui homo ad amicum l`uum;86 tamen ad ipfum
Moyfes t Si inueni gtatiam in confpeu tuo, in,
quit,oi7tende mihi faciem tuam,ut fciam te,86 in.
ueniam gtatiam ante oculos tuos,86 iterum'.OR
de mihi gloriam tuam . Qiibus uerbis indicauir;1
tametii figutam ignis aut nubis cernetet, 86 inde
uocem emiifam auditet, non ramen fe faciem il
lam uidere, quam in paradiio beati uident. Vnde
refpondit domin us:Non poteris uidere faciem me
am.Non enim uidebit me homo,'86 uiuet.
Idem. PO S T hc Moyfes de monte Sinai defcen
1:xi"z"''dens,cl\rm ad populum uerba faceret,apparuit(fi.
cut fcriptum ) facie cornuta ex confortio fermo
nis domin.Ea cornua quoidam lucie radios (:
. exponunt . Et apoftolus gloriam .
pellat; qua luce ita illorum ad quos loquebatur'ui
Ium periringebat, ur nifi uelatus afpici non pol".
i`et.Et fi tantus gioriae fplendor in homidis adhuc
mortalis uultu effuliitgquant fulgentiores futu
ros putamus uultus eorum,qui induent immorta
litatemc qui non momentanea 86 breui , ut olim
Moyieqied perpetua 86 rniione cum deo
vx.

erunt,86faciem quam ipie uidere non potetar,cla


aperteq; fpeabunt. _
S V N T TA ME N quidam,qui Moyii de-
um clar et fecundm naturam iuam quandoque N"
apparuiie affeuerent, ex eo quod dicitur; Palam
86 non per aenigmata 86 figuras deum uidet. Di.
tumeiautem , non quod dei eientiam uiderit,
fed quodcolloquiis eius ufus fit fimplicibus 86 ag
'tis,uon per fomnium,neque per ambages uerbo
rum, aut res aliud quam oiendunt Ifignificantes;
ut tanto carteris proplietis praelatus uideatur,qu.
mins obfcura oracula meruerit accipere
`1'f'.L IA S CVRRV IGNEO perturbia 1ll3SPl
_nem in catlum raptus uideri potuie beatus, quot Phffl
K' >niam
tei`aluatorem,adinferna
non morte iolutus;defcenderet.Sed
ne ficuti caereri quan
ofes +K'g7
illi
am beatores erunt,qui
ICHRISTC) refumpto
in era rapiendi torpore
iunt; ne ut obui
illi ,
rurbinem, fed per refurreionis gloriam , nec ut
ille 'incazlu-m , fed iupra , ideo bearifil
} turi, quiaad inferna non defcendent, fed quia di..
,uino femperfruentur confpe&uVis noie quan.
tm inter fe differantj 86 in fine moriena {
dum eff, Antichriilo perimente; deinde refurgena
,dum CH R I S TO refufcitante , ut ad folidam
:hanc (de qualoquimur) coniummatamque pera _
ueniatfelicitatem.
_ 1.52 I E L propheta : fuper 1z},'1
mentofedentem in thtono;et cum multa alia qua prophet:
uideratenarrailet,poi'iea ; Hate fiml'liItzechi`.r.
tudinis gloria: domini. : autem admirati IGlm\
onia, quantifvelmyiierij fine ea quae uidi legere
4 REVBLA. cAnLsr.
pofI`umus,explicare non pofIumus.Et fi tam ihr.
pendaglorix fimilitudogqualis quatfo ipfa glo
? Et fi fimilitudinem uidens tctritus (ut ipfe fa-
tetur) cecidit in faciem fuam ,quomodo fuftinu
: eius qui fub illa fimiltudine latebat, .
itatis confpecftum f. Nifi forte eodem fpiritu con..
firmatus, qui iacentem erexit , de quo ait; Et in.
greifus efi: in me fpiritus, 86 ftatuit me fupra pe.
des meot quo conieari libet,quant illi for
tiotes fint , qui gloriam ipfam uidentes exultant,
fi hic fimilitudinem ttummodo eius uidens tam
uehementerrimuit. '
POR. R O, V T I A M P ERe&iorisgra
: utamur documentis,ipfe dominus nofter I E.
Chrlitus. SVS CHRISTVS coram Petro 86 Iacobo 86 Icy
Matth. I1. hanne in monte transfiguratusrefulfit, ita ut fpl `
Lucca. dorem illius cernentes,futurae beatitudinis dulces
dinem degufcarent,86)bonum efi: nobis hic ef`e,di
cerent.Nondum plen gloriam eius uidebant, fed
tantum quoddam gloria: fimulacrum , 86 tamen
ubi ipfum ficcorufcantem uiderunt,ibi cum ipfo
quam primum permanere exoptarunt . Moyfen
86 Eliam circa eum (tare cfpiciunt; 86 ecce quos
nunquam antea uiderant, diuino fulgore men.
tem illuminante agnofcuntxclamat Petrus; Do
mine fi uis,faciam9 hic tabernacula,tibi un,
Moyfi unum,86 Elia: unum, cur quartum fibi fic
re' non perrier quia fubieodem tabernaculo cum
domino habitare concupiuit, cuius afpecum
e fuauita tis effe perfenfit. Sed cur abeo Mofeil
86 Eliam fecludebatcu^t ofi:endererfuff`icere fi ifo
lum Chriii:um.Catterum ut imbecillitatem humic
L I Bl R. .VL lil
nx natura: agnofcamus, nubis lucida fuperutu,
86 de nube diuinz uocis fono conterriti A poltoli
n faciem ceciderunt. Maiora iraq; refabangquz
nondum : poterant , 86 quibus nunc glo.
riofi fruunturin codo
CHR ISTVM TAMEN en giorffu Sffthm
ublimitate Stephanus prmus martyr ante uitae : "
finem : creditur , Sic quippe de illo legimus; 7
Cm plenus fpiritu fanfo, intendente in cae- '
lum uidit gloriamdei, 86 Iefum iantem a :
dei|86 ait;Ecce qideo carlos , 86 filium ho
minis Pcantema dextris der . Plenus igi.
tut fpiritu iantfio fit , qui uultuidere Chri
fti gloriam . Cuius uif iocunditate captus Ste-..
phanus, cum lapidaretur, non ut mortem wa
deretorauiq fed ut per morte eum CHRISTO
uiuere inciperer, dicenr, Domine I E S V :
piritum meum.
P A V L VS QVOQV E Apoolus glori.
'am dei uidilie creditur, ! ad tertium ufque cae Paulus
lum raptus;idque utrmin corpore,an extra cor apoiolul

(ibi contigerit, nelcit, 86 cum ita fit;
Rum ea uidenda uidit, 86 audida quae
audiuit,non fenfibus corporis ufurn, fed alio quo.
dam fenfu long puriore diuiuioreque . Et audi.
ui,inquit, arqana uerba,quae non licer homini lo.
qui'. Profeto li aure audiil`et;86 lingua eloqui ua
luiifet . Sed fupernzglori bonum malus ,
qum ut iis initrumentis aut percipi quatat, aut
exprim poft. ' _ .
I OH A N N ES in Apocalipfi fein clo fuiife ,
telag non cum corporefed in fpirit. Ibi !!! apoitolus
il .Apoca.t .
DE REV1.LACAELEST. BE A .
Apea1,4. edentem in throno,uoces audiuir zfenfiiv tonicrua,
lampade: confpexic,86 quatuor animalia deum
laudanria , 86 uigintiquatuor fenores honorem
oiciumqs deferentcs fedenci in chrono.Vidiz fan
Idenmi. am ciuitatem Ierufalem tanquam fponiam or..
natam uiro H R I STO. In qua neque lu.
l:us,neque clamor,neque dolor,neque mors eraf,
fed gaud|'um,pax,quies,uitaque fempiterna. Gua
ius muri ex lapidepreriofo,ipia aurum mundum,
_eemplum eius,deus omnipotens 86 Agnus . Cla..
riras dei illuminacillam,86 lucerna eius eff agnun.
Non inrrabic in ea , inquit , aliquicl inquinacum,
aut abominarionem faciens 86 mendacium . Vi
1dem.n .dit Huuium aqua: uiuae procedencem de fede dei 86
Pf21m.4!.
agn, de quo in Pfalmo : Fluminisimpetus
ltificar ciurarem dei.Vidir lignum : :
Apocmx. fruc:um,86 foliaad fanicatem eorum , qui feruic
deo,86 faciem eius intuebunrur,er nomen eius fr
tibus infcriptum gerenr. Non egebunc,inquir,1u.
mine lucern,neqz lumine folis; quoniam domi
nus deus illuminabit illos, 86 regnabunt in fecula
feculorum. Qxm praeclarpoolus
fihi fupernae gloria: defcripfit digni1:arem:` Audie
mus quidem uerba, eoniideramusque myirera,
86 miramur. Sed ubi funi: qufo illa ineffabiliaf.
Profe fi oum infuper hominum linguaahac
de re fola quoridie loquantur fempex'> bonum ila
lud refiduum eric, quod dici non pocef, quodque
omnem exupera: pariter 86 icribendifaa
culrarem. -
iden. . `I D E Apoolus iam Fer centenarius ,
cum fupxemus ; dies urgexefepulcurain fibi
.
parati iull'ir,quam dum palam intrat,ingenti lu..
mine diuinitus operitur . Lux receiit, fed ipfe
non comparuit . Locus in quo fe animam .
turus coiiocauerat, manna adhuc fcaturire cerni..
tur . Illum itaque cum corpore ad catlum aH`um
ptum credimus,Tum quia nufquam terrarum re
Iiquiae eius oenduntur ; Tum etiam,quia non
incongru afurnptus uiderur . Nam quemadmoe
dum beata uirgo carne 86 fpiriru faniificata poi!
filium quem , fupra catlum afcendit;fic de.
cuit , ut etiam : adoptiuus { carne 86 (.
fanificatus fanam fequeretur matrem , 86
integereo peruenirer, qu ipfa,cui commendatus
fuerat,integra abiit. En quanr largior noui qu'
ueteris Teitamenti gratia.Tulit deus cum corpo..
re Enoch , tulit Eliam; fed ut ( mortem
eorum, non ut auferret. Iohannes ? ita !
latus cit , ut amplis mori non : . Illi futu..
ram in fine corporum refurreionem expeant,
hic mult ante pratlinit, pris refurgens quam
effet fepuitus , pris penetrans quam pu
tareturmortuus.Nec mirurn fi feruens oiemem
bris illis nocere non potuit , quae tanto priuilegio
mox donanda etant,
Petri apooli martyrio mulris angelo: ui-pmu,
fos tradunr,coronas illi rofarum liliorumqx porriaPnxu,
gentes, arq; etiam iuxta Pcantem CHRISTVM, `
apertumq; librum manu tencntem,in quo ea [cri
pta confpiciebantur,quae Petrus ad populum fan
do expromebat; 86 dum plebs eum fubtraherc
! uellet,ne oblatam fibi impedirent,pe
tiit.Sed quota hac beatitudinis eius parsfqpz tam
Gin
li! DE REVEL A. CAELESTIS BEAT.
tum ad fidelium confolationem,uel infidelium
uerfionem fe oftenditgcum ille etiam inuiibilibus
intra fe iam frueretur bonis,quz plenis liberiu/i`_
que ampleti affecans crucifigi optauit ,86t:itn
immane fupplicium gratanter ubrjt, more
ei grauis,fed dilatio mortis erat.
Paulus AV LI APOSTOLI caput corpore
;Poftolusdiffe6tum,ter per humum profili]'r,ter u Chri..
Ri nomen inuocauit,tres fonticulos,qu ialiendo
terram contigit, icaturire fecit. De uulnere eius
lac prim,deinde fanguis emanauit.Quotfum tot
miraculain morte ! huiusr' nifiut haec tam4
magnifica : noPtris obiea penfitantes,qu.
tillain carlo magnlficentiora fint eius prmia,
qua oculus uidere non potefl:,cogitemus.
: ANDREAS QVOQ_VE apoftolus,ci
apoitoluS~ in crucem Egea: proconfulis iuu actus effet, de
liberantibus turbis , ut ipfum per uim irruentee
eriperent , non ac uieuit, diffolui cupiens 86 effe
cum CRISTO,C in igituriam biduum de cru.
Philipn. ce ad illos uerba fecilet atternz promilfis
omnes , religionem fe prdicatam con
anter tenuifent : Poftrem animam deo com..
mendans,luce de calo lapfa circunfulfus expira
uit.In quanto ergo lumine uiuant fani ,ji etiam
moriendo luce fepiunturt'
S I C 86 Odilo abbas Cluniacl'is,qua die defun
Odilo 8:9 eil, Gregorio monacho multa luce refulgs ap
abbas.
paruit,feq; aeternae beatitudinis prmio potiridi,
"adm, xit. Sic quadraginta martyrum apud Sebaften
gie; m;r_Almm'2 Oppd conbuftor offa in Huu pie
tyres. &a,l'ub aquis ueluti micantium (ellarum imagi..
vr. 3
neslucere l'unt,86 ab epifcopo, qui ea qufi.
zum ierat,larenrer collea , xeueremerq: eruara.
Sic fupra Nicolai Remiis epifcopi, 86 fororis eius Nk I
tumulum, quos capta urbe Vuandolorum 1
gens Chrium confirenres peremerat , 86 1_ gi-mr l
des ardere uif,86 angelorum cantus auclirus . Sic ` l
}; multorum uel in fcpulchris corpora , uel in
ifu apparres imagines, dum miro fulgore plen
duiifelmfidem fccere,illos ! luminis beatitue
in : gloria confecutos:Conrra eorum
prauiraremarq; demenriam,qui ad " uf..
que iudicij diem 86 bonis differri dixerunt para.
' difum,86 infernum malis.Qiod fi ita dergprofe
plus glori cadauera anorum nunc luaui
odore fragranciamunc ingenti luce confpicua ha,
breur,qum ipfae anim,nefcio quo ue
Snfopiz. f
tum Ireddidiezffubita
I quo ieron13,2mi corrlfulfir,
circu us , cm uii piti.
(unt _
?!
2ngeli,86 CH R I STI uox audita,qu illum ad byggr,
poiidendum : regnum inuizarer. Lux cum
fpiritu abiir , odor guauifimus cum torpore re..
manit.Edem hora Cyrllusepifcopus Hierofo`
lymiranns animam eius angelicis manibus gea.
tam cazlum uerfus tendere confpexic. Eodem die
[ hac anima miro radians fulgor: .
Hipponae apparuir. Thuroni etiam duo mona
! lucenremglobum ra , 86 inde dulci..
ter canentium choros audiri,dum admirantur,in
: Hieronymi presbyreri aam :unc apud
Bcchleh defuni abangelis ad paradifi quer fer
li;,_8_6 quidempro laboribul ques ipfejn una
G iin
34.0 DE REVELAT. CAELEST. BEAT.
exhauft, dei laudibus 86 hominum utilitari fems.
perintentus. Tot przterea figna de illo,tot mira;
cula enumeranturgutmihi cette uel prcedere teli- '
quos beatos apud deum dignatione uideatur, uel
_ paucos habere pares. -
Paulus P A V L I I A M ' primi eremita: bea- '
Primus tam animam angel ico miniiterioad caelum tolli
eremita. uidit Antonius abbas; mox defunrum effe ;
praehendit, 86 quacitus eil', qud fe itineris coma.
tem non ai`umpfiH`et,nihil dubitans , quincor
pore ftatim ad beatitudin ttanslatus effet. Idem
Antonius non modico locorum interuallo difcre.
.Ammon tus,Ammonis abbatis obitum cognouit,cr ani.
. mam eius multo candoreilluftrem, 86 in fublimc
tendentem conipexiiiet. '
A D H AEC P A F NVC II, B'enediti,St
5552* phani,Egidii, Spei,Abbatum,'I`yburti, Valeri- _
ma!''ra1ni,Maximi,Marcellini Petri, Iuiini, Paftoris,
?! Qgintir|i,Seueri Martyri'1,Decimi Leonis Papz,
Amaroris, Anthiiidorenfis epifcopi , Germani
Capuani epifcopi , Onophrii folitarii in Aegy
Mmhi_ pto, Specioii in monte Caiino monachi,com..I
pluriumque aliorum, quos enumerate longum
effet, felices animar , quo die corpora fua reliquea "
runt , eo adcaelum tolli uifaefunt', 86 dum tolle.
tentur, rnelos
auditum, interdum
deoA uolente, laetantiumquam
felicitatis,ad angelorumI
euoca.
bantut,teftimonium in terra tefidere, Ine alios pi.I
getet eorum uitam imitari, quo_s beatos effe tam '
certo indicio cognouiffent.
, A V G V ST I N VM q"<g',quo die corpus eiueV
naief. maiidatum fepulturae fuit,Monachus quid prof' ~
vr. ' '34,
! inde manens,86 in fpiritu raptus , uidir inful
86 pontificalibus indumenris infignem,iedete in.'
tra nubem candoris eximigde oculis eius promi
cantes radii totam illuminabantecclefi, 86 ubiq;
incredibilis odoris fragranti a naresi obleaba t.
haec Bernardo abbare uifus ec,dum per no
em fermones eius frarribus in ecclefia legeren..
rur,limpidii'imas ore aquas uomens , quibus to..I
tum eccleiiae pauimentum upra modum inunda
ba_t.Vere enim ille quafi quidam inunda ns .
us ecclefiam dei falutatibus documentis irtigauit,
86lumineingenii fcripturarum obfcura clariora
fecit.San6itat1's etiam uirturumcp uarum odo-'
rem tam lat effudit,ut nomen eius 86 in tetris
lebte fit,86 in caelo.Palm igitur faum ,
bus potiiim meritis ad aeternitatem
nerit, inftimabilemqi merccedem.
Q_VO die abba: quidam duos leos ineffabili
ornatu ferri
comptos , mulroq; nitore iplendentes ab ?
angeiis uiderat, arq; audierat , altero\IIu as'
gonem abbatem Cluniacenfem collocandum , in'
altero Anfelmum archiepifcopum Cantuarien.' Am1m,'
fem;cognouit
os,86in ambos tunc fimuluir
uerael felicitatie ifi defun-
tequieuiffe, de qui afchks,
buedici:u'm efc;Exultabunr ?! gloria,la`tta- Pfalup.
buntur in cubilibus fuis.
R A S M epifcopo nratryri, ingenti
pro CIIRIio : rolerata i u nt Efarmu
fan&i'apoi_oli'86 prophetae coronam iibi de carlo martyr'
afferre.Qga uifione de_leci:atua,otauit ": huius
finem,eoq; impetra^tofpiritum exhalauit . Nunc
` itat; martyrij gloria coronatus exultar,86 in con
Gv
84* DE REVELAT. CAELEST. BEAT.
Ipeu dei optimi rnaximi clarus any inclytusin
cedir,eorum uteni.` coniottio, quibue coronari,et
ad clurn ufque deduct' .
Domini - I N D O MI NIC I quoqz prdicatot parris
cus. obitu,ad quantam ipfe migraiet beatitudinem,
teatum eftduorum uiiione,Guali prpofiti con
uentus Brixienfis,86 Rhaonis ( . Alteti fo..
mniantiapparuitczlum apertum ,86 angeli do..
minicum ?) de tetra transferentes, 86 Iefus Chri.
ftus multa cum iocunditate eundem fuicipiens,ac
uiceptum Matias matris offerens am plexibus.
Altercm miffam celebtaret, fenfibus cotpotis
confopitis,rantm,fpititu uigilans,illum cum re
uerendo quodam uirorum comitatu ab urbe Boa
rionia ptoceifiieuidit, aure coron micanticp
fulgore confpcuum , quem nondum uit audie.
rat defun&um.Quanti ergo eiet a pud te domine
Dominicus tuus, nemlnem latere uoluiiti. Qyoni
Pfalze. , am pratueuiiieum in benediftiibus dulcedinis,
pofuiii in capite eius coronam de lapide pretiofo.
A&o.1. Catlum illi ficuti protomartyti tuo Stepha no pa..

Ioharmg. tere feci&i;86 ficuti Iohan nem apoftolum tuum,


ita 86 hunc feruum tuum uirgini matti uitginem
- commendafti;ut pariter oencletes,quantum ipfe
meruiil'et,86 : off`icio,86ppofito ca Ptitatis.
I"f3ntil'c9. FR ANcil`ci etiam partis ( quo minorum ordo
eoepit)ut uita,ita uitae finis nobilis ac magnificus
fuir.Qio expirante , quidam frarrum anima eius
in (: Ipecie de ore emicuile , catlumq; petile
uidit.edem ill hor minifleferr laboris gra.
uiter grotans,cum iam deficiente fpititu 86 lan.
gueicentelingua obmutuiifet , repente in uocem
L I B E R. VI. 843
prorupit dicnsExpe'ta mc pareigexpca me.
im:errogatus,parrcm Franciicum fc uidere dixit,
multa cum lucc czlum uerfus rndnrem.Hoc di;
o de corpore cxr'|'r,8C uerba re comprobauic, il
lum conrinu fequcns quem cerner: fc aicbatgnc
cum illo fimul caeieftibus fruirur diuiri'js,quo cum
! terrena: contempfirtcrm Francifcus fi
cur hcmulris humilior , ira illic clarion' . Qyod
dub|'carmus,in uifu apparcns,figuram ": ful
gcntis pr fe tulir.Nam 86 fi alii quoq; ?! ifl` .
lis comparenturella ramen Hella differ: in cla.
riratcgfic 86 ipfe in dono . Nec mirum fi il
lic proximus accedi: CHRISTO,qui hc Pcigma..
ta porrauir Chrii.
MARTINI cpfcopi uultus,cm obr'H`t,fpl- M?;t
didusapparuirgur non mori eumlicd ad immorca-cpl ?
Iirazem tranfirc fidcm cuiuis faccrr,Angc1 ici pra
' cerca cantus circa ipfum aud1'n'Edm hor Seu
rus Colonicnfis cpifcopus animam eius ab ange..
lis ad clum ferri uidit. Scucru etiam monachus
ipfum in quiete confpext,niuo tegumnto,uul..
tu ruri1o,radiantibus oculis,librum manu geren..
tm,fumma caeli pecerc.Er euigilansaudiuit elm-
dem :unc deceiTif`c.1-Xmbrofio quoq; miffam
diolani celebranr in fpi`rizu rapto uifum d, fe
cxequs eius inrcrfi'c;6 cum ad rdijB`r,nun
ciauir alancibus Marzinum~Thuronfm .
.~`.* "` fulcm obiie. Tor iraque teimonis declara
ta eff eius bearirudo;ut fi pictaris iuiirique .
ra quae fecera 5,larrenr, beams ramen crdrrur~
Ruffum tanta omnis probitzffam cclcbris fuir,
fi nulla in mom figna appauiiengin ianoliz
344 DE REVEL A. CAELESTIS BEAT.
tamen numero ab omnibus habendus effet. _
N I C O L AV M : epifcopum,adhuc in
Nicolaus fantem , uit prdeftinatum eie , fignis ._.
epifcopus. quibufdam miraculifq; apparuit Sed pracipu ui~
fione Sabarii religiofi uiri in feceIIu mentis abdu
cti. Aiebat enim fe in catlo uicliffe diuerforium
quoddam regio luxu infcru1'um,auro gemmisq;
fulgentem.In quo 86 fedile erat, tam opere qua`m
materi in primis infigne,atqi ita corufcans, ut fo
Iis radios ui ncere uideretur.AudifIe autem,ea Ni.
colao praeparata , 86 in repofita re
gno.Praefcius quippe futurae uita: eius deus,prae
mium ei decreuerat ante pugnam , coronam an.
te uioram.
Thomas T HO M AE quoq; Cantuarienfi archiepifco~
archieis.
po adhuc uiuo,fedem contiguarn fedibus apoiroa
Iorum deo cceiam fe uidiie dixit quidam, qui
mortuus mox reuixerat, Inde dum Thomas pro '
iuribus ecclefiz fibi cmff Pcaret, ab impijs cm..
fus martyrio coronaturgdumq; illi exequiae cle..
ro agerentur, angelorum accinentium uox audi.
ta reiis beatitudinis eius fuitJ fidemq: fecit, haud
nana fuiie de illo uifa hominis rediuiui,qu apos
; annumerandum fignificrant.
Gregorio GREGORIO pontific maximo(qui unus ex
papa. columnis ePc ecclefiae Chriii:i)dum miiale
cium oFferret,86 iuxta ritum ad plebem conuer.
domini fit femper uobifcum,diceret, an.
gelica uox cunis audientibus refpondit; Et cum
fpiritu tuo . Exinde mos inoleuit, ut pontifici ea
uerba repetenti,nihil clero refpondeatur,ut fcili.. `-I
cet dignum fe exhibeat, cuiangeli refpondeant,X
L IB E R VI. ' 'NI
mon homines.Prae{ateenim ; ": fanci
-tate debet,qui praelzat olicii dignitate.Beatitud|'..
nis uer Gregorii hoc quoq; teiimonium additur,
qud Petrus eius difcipulus pluries capiti ipfius
fpiritumfanum in figura columbatconfediiie ui
derit.Cunq; id prodidilfet Ne creditejnguig , nifi 1 Premi,
me nunc mori confpexeritis.Hac tanti ueri aifer.
sione ufus ut inuidiam nonnullorum repri.
meter, qui (cripta pontificis laceifentes , delenda,
igniq; tradenda cenfebant . Sciebat aurem mori.
turum l`e,ut primm fecretum illud uulgaifer.
Ipfo igiturpetro ficuti praedixerat moriente,expaf
uefai aduerfarii,illurq quem pauloant`e petulan
termordere non dubitarant, uenerari coeperunr,
fancftumqt ac beatum dicere.Itaq; Gregori beati
tudinem,86 qui iciebat,moriendo probauit5 86
liuebant,admirari compulfi funt. ",
. RICARIO folitario fepulto,dil'cipulus eiussi. (uhmm.
gobardusin fpiritu rapt9,uidit ipfum in aula qua
dam decoris 86 odoris incredibilis confidendent,
plendorec corufcum,ac per haec uifibilia beatitu
dinem inuifibil ei obueniffe facile intel|exit,ma
gisq; mores magilri fui aemulari 86 elingere co..
: ei%,quem tantam confecutum
minime dubitauit.
I N CI VITATE Acitana ad tumulum Tor. Tonini
quari epifcopi dieeius natalicio, hoc ePc,Idibus U 'Pf'
l Mais,olea Harem mittit,fructum facit ac matu
ratulnde exprel'um oleum,cuiusq; generis agri.
tudiriefficax habetur.
l) P A R I miraculo Remaul Galliarum urbe fe Brudeliue
( fepulchrum Baudelij martyris Laurus martyr.
846 DE REVE. CABLE STIS BEAT.
fuit,cuius folijs contai infirmi curabantur,e: ab
immundo fpiriru uexaci liberi fiebanc. Quid per
ia dominua fignificare uoluit , nifi animas eor
apud habifaf,d quorum fepulturis :anta pro..
cedere: uirrusf
Monacha MO N H V S quidam cm mortem obiif.
quidam. er, Murio abbare nrerrogarus , uellene ad ui.
cam quamreliquera: redire d Se cum Chriio elle
malle refpondir,nec am plislocurus e&.C Chri..
igitur bearorum animas fu nr,
re;quo ueris illi dormiunr , qui beatirudin eari
ad diem iudicii diiferri fomnianr.
Alexiua ALEXO Romadefuno uox caeleicis info.
pauper. nuir;Qxrire uirum qui ore: pro Roma . Ille fub
pauperculi humilitarelarens, mdo ignorus eraf,
86 monfcrame carlo paruir.Cur autem ut pro Ro
ma ore: quzr iuffus fir,qui iam morruus erar; ni
i quia mortem melius uiuere caepera t,digni..
orrp e e,ququod orafferimpetrarer . Vir iuus
igitur 86 , quia heaa
tus efifed pro alijs,qu nondum beati funr.Siqui
dem quanr quis proximior deo , tanto :
quod orrit exorar . Hinc nempe ecclefiz mos ,
illos,quos in fancorum catalogo redaos ,
uc pro deprecemur precari.Ira nunc
ipfe,ut ore: pro nobis inuocatur,qui prius nemi
ne nofcebarur.Sed quoniam foli deo norus effe ihr
dur,notus faus omnibus; 86 id quidem
huius finem,qua ndo multi qui funt ue
nire in obliuionem fo1enr,86 cum nomine
fc liuntur.
: ICTOR martyr perfecuroris gladiovcz
mrryr.
vt.
ditur,86continu uox de carlo auditurivicilii Vi
beate.Non propter illum hoc contigit, qui ii
cum deoeratfed propter iiloa,qui fortaife torma
torum perpelfus tit, memores , beatum elfe
dubitarent,niii tam certo indicio uerum didicifa
fent.Q_uanta autem beatitudo ea fit, docet in mar
tytibus uita: huius contemptus,intrepida .
ciotum toleratio,86 nulla unquam fzuiendi arte
iuperata Clirilum confitentium firmitudo.Nihil
_quippe tam durum eli:,ut durum effe , dum
perenne bonum fperaturanecp quicqu tam dulce
&,ut dulce elfe qat,cu diuina fuauitudo degufa.
AGLVS Resbacenfis abbas,cm annos plu. A -I
deo feruilet , confidenter precatus eii: , ut ,bt "
uita decederet;86 reiponfo accepto eiufce uoti pera u
ao biennio compotem fe futurum,gaudere coe.
pie,utpote qui tum demum ueram uitam inchoa
turus elI`et,ct`xm hanc finiffet. In obitu eius Ado
monachus lattantium angelorum cantus audiuit.
Duo pratterea,aitet febti laborant, alter dentium
dolore uexatus,ta&u corporis eius curati funt . Si
quis igitur uifionum relationibus parum credit,
xperimento creclat . Palam eli beatas elle
animas eoru m,quorum mortua corpora tanto ad.
iumento uiuis func. S .
S EAR G I V S 86 Bacchus ma rtyres oarceris a n- :
gu{cia conrii , beata : fpe gaudeba nt . Er man cn:
em prior Bacchus per tormenta coniumptus 7 ' I
animam exhaiaietergius relium fe qurens,
ualde animo affligebatuubertimqt Hebat. Fien.
ti nou Bacchus apparuit , uifu iocundus , lu
ce decorus, gtmme coron iniignis. Tum ne
345 DE REVE. CABLEA STISBEAT.
lugeret,uII`it, Mox enim fore , ut ipfequoq;~p..
nis conficiatur,fibiq; iungatur.Non immeritigi
tur Sergio Iupplicrj dilatio fupplicium etat, :
fupplicia ad tantam gloriam Bacchus petuenerat.
Mmm, M E RC V R I I martyris apud Czfaream paf
mmyr, fi corpus capite truncum Ipldore fuliit, odore fra
grauitgquo iniraculo plurimi ad ch riitianam cre
dulitarem conuerfi funr,iam certi animam eius cae
pfrui beatitudine, in cuius cadauete ctra
cadauerum narur,86lux pro pallore etat,
86 odor pro ftore.
, MARCELLVS Tudertin urbis non ignobi
Tdmi_ lis ciuis,magis tamanimi probitate notus (ut in
ug dialogo beati Gregorii relatum ) cm
mortuus iaceret, Fortunato epifcopo ad uitam
reuocatus eH:.At uer non difmulauit hoc fe op..
pid qum gr`e ferre,qud diceret, ad quietis bea
tze loca iam e perduum fuiiTe,ctm ad corpus reA
dire iuius eft annuente domino precibus Fortu..
nati,uixit iraq; iterum moriturusita tame ut bea
atitudinis przmia quae acceperat , auxiife
credatur qum minuiie, adeo feipfo melior eua.
fit,dum intermiffa amittere timer.
vmnu, VRSINVS Nurfi presbyter, cafius ac fan.
Pmbym i'aetus,dum animam ageret,laetus exclamauit,gra~
- I tias agens iis,quos ad fe ueniife folus cernebat. Et
qurentibus qui ei affidebannqui eient illi quo.
rum aduentu tantopere gauderet.I Nunquid non
uidetis,inquit,Petrum 86 Paulum apofolos hic
adele 86 euocare med Mox ad eoslquos tantm
ipfe uidebat,con uerfus dum repeteret,Venio ue
nio,ecce , cum ijidem abiens _corpus exanj, _
LIB E R VI. .
me relquit.O felix animula,quz nec mortis do
lorem fenfit,dumconfper.u fanorum ;
nec de futura falute dubitauit,dum fanie uc le
cum uenirec inuirarur.
D E P ROBO quoq; epifcopo me
mora: prodirum efhqud c ex la nguore mox fe P".l
deceurum cognouiier, omnibus qui ei affidere PfP"
folebant tunc forr iummoris,przrer unum pue..
rum,uidit ad fe inrrantes Iuuenalem 86 Eleuthe
xium marryresgquorum aduencu conterri..
tus,86 repentino fulgore lzupefaua , ubi qui ef.
fem: didicir,fugiens prorupir cubiculo, familiam
clamore conciraqadlocum ubi epifcopus iacebat
concuirunr, neminem inueniunc , praerer corpus `
eiusiam exanime. Qyo quidem relifio , ipfe cum
illis abierac, quorum domicilium in clo non in
terra eraf.
SERV VLVS paralyticus moriens, homnes S"l_
circa fe pfallenresfilere iuH`ir,quoniam angelos au-m"d"
dire coepit.Et cm ad cleem cantum, quem fen
tire folus porerar,oculos,aures,animumqi inten
differgcorporis uinculis folucus abi]'t.Tam autem
fuauis odor corpore iam extino exhalauic , ug
nemini dubiurnefl`er,quin eius anlmam cantus il4
li quos ipfe audierar,egredienrem fulcepienr 86
111 bearorum fedibus collocaffent.
DVO V A LLENTII abbatis difcipuli D ` .
in Valeria prouincia Longobardis ad arborem gl? ag-
laqueo fufpenl'i,necariq;,uefper diei illius pfallere lfpfgls
auditi funs , i:a,u|: carnifiees 1'pfi qui eos intere- _'
meranr,atroni|:i rerrerenrur. Quid hocefi: , nifi ut
credamus eos,qui deo feruiunr, cc den lfelicicerI
Bfo. DE REVEL A. CAELESTIS BEAT,
ac beate uiuere incipere,ci`im contingit mori.
Quidam N E QV E H O C omnino praetermittdum,
uir. quod beato Gregorio teitante uerum fuiife non
ambigituri Quidam religiofae uita: uit moriens,
Ionam 86 Iezechielem 86 prophetas ui.
dit , uifos cognouit, cognitos falutauit; 86 dum
teuerentia: illis nemo aluscernebat , cm~
multi adeient, o icium exhibet,mottem oppeti..I
it. Si hic corpore adhuc grauatus eos,quos nun.
lquam uiderat,itatim cognouit; quanto elatior
certiotque crit noticia illotum, qui uel mod far.
cin carnis depoiit ad clum euolanr , uel poit
ea cum eadem carne beatificata , illuc aicenfuri
f ?
fminir. TANTAE BEATIT VDINISmagni
minus in foeminis illis coniciconfidera
rique qua ipfam non folm feliciter , fed
Maria etiam manifeit affecutae funt. Mariam Magda
Magdalelenam,cm in folitudine uitam ageret , Solitarius
Ili quidam presbyter ab angelis in carl um tolli ,86
iterum loco fuo reiituri uidit. Ab ipfa dein'de gd
hoc elet curiof fcifcits,I didicit ,triginta iam an
nos cam non alio cibo fuientatam prxterquam
czleiium gaudiorum contemplatione,beatis,qu
admodum ipfe cfpexeratgfpititiblis e fe perdu
centibus ac reducentibus; 86 iam finem uita: liu
ius faturam ut uitam illam inchoet, qua nul..
lo concluditur fine , nulla carpitur moleiicia nul
lo indiget bono . O quanta harcdiuin .
onis graria id mortali corpori concedere, quod
concedi folct immortali 5 ut tamdiu fine alimen.
to uiuat, 86 tertenum adhuciu ram fublime fc
LIBBR VI. nl
ratur.Sed eur tandem iolutum animam deo teddi.
dita ne fcilicet animar perperuae beatitudni impe
dimento elI`et, cuius alternam aliquatenus non
impeclierat. _
MA RGA RITAE VI R GINIS capiti, Margar
dum ipfagrauibus afficeretur pcenis, nec interim Q wao.
ceiaret confiteti CHRIST VM,cu nis qui ade.
rant cernentibus, columba de carlo aduolans,au..
team corollam impofuit. Eomitaculo quatuor
millia hominum relizis idol is CHRISTVM co
lere czpere 5 nec timuerunt capitis fubire difctim,
dum diuinitus coronari concupiicunt,Haud qua.
quam fic praefentem uitam de."picerent,nifi meiio
cerriiimexpearent.
DO R O T H E A uirgo 86 martyr, ad para- D"
dififponfifui CHRISTI fe pertormenta perue. thnygo
: probauit,brum:r tempore miiis rofi The.
ophilo fcrib. Qian) rem ille impeniis confi-~
derans,cm prius Ch riianorunreligionem irri
deret, fequicoepit, ita ur gratantlr 86 ipfe
lum gladio fubmitteret, nihil iam ambiguusde
beatitudine adipifcenda,quam tali argumento in
CHRISTO tantum effe didicetanprferensigi.. .
turhuius uoluptatibuscatlefies tofas, ultr _
mattytium adrit , 86 illar odore decoreqicaptiis
morioptauit. .
EV L A L I AE uirginis,pofi multa rotmen- Eulalia
ta capire cf,anima [ub columbar uolantis . uirgo.
ra uifa clum petere, 86 nubibus condi;ut pa
lm effet martyrum animas crnis nexu expedi.
t:as,ill protinus renderc,qu ipie pra'ceiTit,pro cu
ius amore torqueri,uri,occidiq; gaudeent; . J
)
an DE REVEL A. CAELESTIS BEAT.
; P R I S C A uirgo dum Chriftum confitens tor;
nirgo. queretur,luce de caelo lapfa citcunfunditur,cum
fa nis in carcere fibi apparentibus piallit , carce
ris pedor in odorem fuauilim uertitut , ipfa ab '
angelisin throno diuini fulgoris gloriof colloca
tur.Si tanta illi inter tormenta afuit beatitudo;
quantam exhaufis iam tormentis,confummat~
que agone iecutam credimusNeq; enim aequa ef
fe debet merces pugnantis adhuc , 86 pugn
iam uiricisgillic auxilium petitur,hic ttiumphus
debetur '
S E MVLIERVM quaecum beato
Septem Blaiio epifcopo apud Sebafen martyrium pai'.
:
Iz iunt,cm capite caederentur, animas uirginali
rnartyres. forma corporibus egredi uidetunnczlumcp !
fus ferri,candidas admodum , 86 corollis circa ca.
pita fulgentibus decoras',hoc ipfi ficatii telaban..
tur,a quibus interemptae : . Nunquid non fa.
tis uerum putabitur,quod neinimici quidem ne
gare potuetunt , eas uidelicet iatim poil: necem,
beatitudinis :eternas frudium percepiifef
AGATHA VIRGO 86 martyr, per apoito.
lum uulnetibus curatur; 86 peracfo agonis cur.
fu cum mortua efferretur,Angeli fub uifibili ipe..
cie exequias celebrant , 86 literis in marmore
incii`is,beatitudinis eius teiimonia relinquunt,
Mentem fanam fpontaneam,honorem deo , 86
patria liberationem, Quis dubitat quin ab ijs ad
iponfi ( thalamum, perennestp nuptias eue.
: quorum tanto obiequio in morte merue
it honorati f.' At cut apofrolotum coniorrio non
dignam dixerimus,ad quam ianandam Petrus de
4

LIBER VI. Ul
carlo ad terrao defcendere fief.'
HAGNES uirgo po marryrium parentbus High
ad fepulturam fuam excubantibus , aclugenri- !
bus , gloriofa apparuit cum fplendido eleganti.
que ui rgi num corpiratu,aixreis armills, candidu
loq; amiu multum efulgens,8C agnum niuc al
biorem dexrer baiulans. Tum repreo parum
per gradu,parcntes ipfos admonuir, ne
uclur mortuam Herenr,fed potis cum Chrifo be
ate uiuenti congrarularemur. A lanc"tarum,in.
quir,urg|'num quas uideeis recepta cnllegio , ei in
iunfa fum, quem in terra corde
dilexi . Merit gitur non folm martyrj eius di
em feium agir ecc}lia;i'ed etiam eum, quo fe ral Agmis ;
0f%ndff,1brm haber . In martyrio quae pafa -.
fit recolunturghfc autem ad quantam beati! udin
pruenerir,commemoratur.
CAECILIA VIRGO Angelorum uifione fru- uirgo.
ens,rofarum liliorumq; media hyeme uernami
um odoramenris,qu fibi de paradfo allata fue..
rane,Valerianum 86 Tiburrium conuertir ; tam
fuauter illa redolebant, ut ; repen conrempro
fimulacrorum culru C H R ISTVM fequerena
rur,qu fibi feruiemes ralbus iam impartire: do.
nisindeqz coronari cupients,libnrer ad man .
rium perrxere.Ipfa ; nulli auerti CH L
STO fupplicjis poruir; quoniam cena erar eius
conforrio fe in calo ufuram, cuius angelo: uidere
: in terra.
CATHERINAM vmgim,cm poem. Ca{,i,;,,
menta capire truncanda , oranrem uox de n
carlo coniolara Pr,quae dicere: precs 1: xau

85+ DE . ciAsLr.s'r. .
diras effe, 86 iam aperto caeli adieu domino adue':~
tum fuum expetari. Itacplzta 86 hilaris
gladio fubiecit petlecutoris. Defcoautem cola
lo,lacp fanguineexiliiqcorpusabangelis ad mon
tem Sinai delatum el.Talis itaquehonorcorpori
exhibitus telatur , quant magia in calo lpirirus
eius honoretur.Colligamuscuna limul, 86 fum_
matim perpendamus,quali beatitudinis gloriin
illius ineffabilis maieltatis conlpeufandtorcg
om uirgo ia repleatur, cui in confpedtu ho
minum tot mira contigerunr, uox de caelo bla ndi.
ens,lac pro cruore manans,angeli corpus transfe
TCURS.
Theodo DO R A Alexandrina , quae fexu
ra dilimulato inter monachos per/fanc"t uixit,crn
Theodo decelliifet , abbati in queteapparuit cum qua
ra eredita. dam nuptiali pompa , fanarum exultantium
: eam circumuallante, ipfa in medio gem.
mis auroque corulcans . : feillam elfe con
fela elt, Theodorus monachus diceretur,
mas credita . Mox deindeexpertecfus, 86libi
met redditus abbas,continu cellam eius adijt,86
defuncftarn elfe reperit,86 focminam fuile cogno.
uit . Denique conlantiam mulieris inter uiros,
tamdiu tam integre uerfata: miratus, beatirudin
quoq; palm praedicare ccepit,atque in quali earn
gloria exaltatam confpexeri/r ultro ptodere. Glo..
quidem lunt,quae de illa uidit, fed mult glo.
riofiora funt,quz uiderenon potuit. '

' "1'has mes A P V D Alexandriiiam Paulus Antoni abba
.retrix co
tis d|'fcipulus,in fpiritu ad caelum ufq; pertraus,
uerfa uidit thalamum quoddam miro ornatu_ cartul-`
LIBER. VI. ' 8"
eum,lateqt fulgentem;86 Antonio paratum puta
bat,donec audiuit, Thaidi meretrici illum [
ri.Ex quo cognitutn el`f,ei mulieri peceata per poe
nitentiam dimiffa effe, 86 beatitudo con- Matting.
donata,dicente dominpoenittiam agite,86 ap.. Ibidem.4..
propinquabit reguu m clorum.
SCO L A S TI C AE uirginis animam fra.- .
ter eius Benedicftus abbasin columbac forma ad hnm
carlos euolantem uidit. Cognitoque qud obi)'l`er.,
corpus illius ad monafterium [ cu
rauit,86 in fepulchro quod fibi paraueret , condie
dit,ut iunis offibus in terra cubart, qui animis
ungendi etant in paradifo,pariq; ": merito pa
ri beatitudine fruituri,
TH EBA IDI S monaiterii abbatffa Eu. Eup}.,_
phraxiam uiduam properdiem uit decelfuram in.xi;uidug_
tellexit,cm Antigonum eius uitum in catlelii be
atitudine confiitutum per (omnium uidiiet, ac
fupplicantem,'ut ipfa iam de tetris euocata fibi in
calo copularetur. Somnii fidem probauit eutus,
86 Euphaxia(licut praedicf fuera t) breudefun..
, eandem beatitudinem afcendit,ad qu prin- f- .
cefferat maritus.Euphraxiat ); eius deo dicaa
-tat uirginis eadem abbatiffa obitum pradix|'r; de
inde praepofitat eins Iuliaqpoftrtm {}; fc
cus t; pratdixerat euenit. ln uno cditorio tres po
firae una beatitudine gaudent in pa radifo.Quoni
amideo in proximo fecum hinc migraturas abba
eiifa praecognouit,q; quanta ipfis parabtur prati
mia ante,fupra czelum in fpiritu rapta uidit.
G E rtrudis Vgn Nigella ni monafteriiq die obi- Clema-V
t,abbatii`ae Treuerenfis monalrerij a altare orfclisI l_lg
HinY
8 DE REVEL AT. CAELEST. BEAT.
ri apparuit,feq; ad ponfum fuum ire dixigcaeleili
gl oria fruituram.Alio quoq miraculo bearam .
pa:uir.Cm monaierium ardere: 5 fupra tei
uifa candenri uelo Hammas prmens, relin..
oqz incendio,cm rorum aedificium con
fumprum iri rimererur,nihil illarum fuit,
igne uirginis imperio cedenre;quia illi iu naerac,
cuius uoluncari fubiea funt uniuerla`
ldelffu DE L T RVDIS uirginis corpusgcm
is uirgo. decimum obirus fui annum ad aliud fepul
chrum tranfponerezur,inregrum inuentum ,
ineffabiliq; odore fragra nsquinetiam(quod mul
t mirabilius e)in uocem prorupit dicens;Sir glo
zia nomini domini. quo apparet , quanta fi:
animar eius cum deo uiuenrs bearitudo , cuius
morruum etiam corpufculum deo laudesgraresqg
agerenprarrerea eius mulri,qui morbo affe
e fueranr,prornus conualuerunt . Er fi cada ue
ra fanlrarum anmarum fic feparara faniraris
earum fenrianr uirrutem; quanta: uirturis futura
funt,cmil1isirerumfuerinrcopularar
Galli Ro
mana. GA L LAE Romanac Chrii : agro.
tanti, Gregorius auor , apoolum Petrum
apparuile , arq: illam ur fecum uenirer inuiraf.
fe,e quod peccata fua dimiifa efent. Hanc .
Mathis. cum alis ipfa rerulifer , corpore exuta cum
illo utiqz abrir , cui claues data: fum: regni calo
rumjllum igitur bearirudinis locum afcendit,cu.
ius ianiror qui inuitauirghic iacentem uocauir,
hic uenienri aperuit.
: R O MV LAE qq: uirgins beacicudo, ex eo
urgo.
Liana Y inY
pla ne percipi potelhqud pa ral diil'oluta,'cxm
ad finem petueniifet ,luce repente circunfu
fa ePc.Cuius fulgore attoniti qui ei adebt,
86 expauefa<,i,magis etiam timuerunt,cm mox
co nuenientis illuc turba: perienfiiie nt,
. 86 neminem uiderent.RepreITo deinde ambulane
trum fragore , fucceiit fuauitas odoris , quiibid
tamdiu permanfitdonec Romula fpiritum tradi.
dit. 'Tunc etiam ante oltium cellular eius pfallenriI
um cantus auditus . Haud dubium quin ideo , ut
palm fietet,clignam fuiH`e animam illam quam
hinc abeuntem angeliexultantes comitarentur,et
cum tripudio ad ci perferrenr , arq; in illo ater
ni fponfi thalamo colloca rr,
H A N C angeli comitati iunt,l`r'afillz 7?. 'I'_r-lI13
ginis beati pontificis Gregorj amitaeanimami|5e 'f8
angelorum rex 86 dominus Iefus Chrifus . Iluic
primm in uifu apparuit Felix pontifex,86 perpe
tulucis illi [ oflendens:Veni,inquit, 86 fru
ere confellu hoc beatorum.Mox ipfa febris mor
bo affea, 86 iam animam agens,uidit ad fe ueni
entem lefum,86 eis qui aderant,ut affurgerent iul'-
fit, e qud adueniiet dominus. Tum ad uifion
quam lola cetnebat,tnentem }; dirigens ex
pirauitgatqg illico odor fuauiffimus na res oxiium
occupans, nemini dubium reiiquit, quin uer`e ibi '
dominus ipfe affuerit.Sed quis dicere potePt,quan
tais Trafillam felicitate beatificarir in catlo,qui ad
confola ndam defcendere dignatus efi: in rerramd
DE Mufa puellula idem autor Gregorius tra.- -
dit,ei per uifionem nournam dei genitricem wr'
cum uirginum choro apparuiiieialtqa iniun.
`, V
on Ravi. cnnrlnsrisar.
xiife ,uti iociscp 86 omni uanitate abfiineret.`
Futurumenim ut poit trigeiimum diem fuo fuae
rumq; uirginum cfortio gauderet.I`ota iraq; imz
' mutata eit,tantoq; promiio illec"ta nihil egit, ob
quod eo indigna uideri pcH`et. Inde morbo implia
cita, 86 tandem die qui praedius fuera: imminen-5
te,eadem uifione irerum confolata , quafi uocanti
Ie refpondere c0epir:Venio clomina,uenio, Sub iis
uerbis efflauir fpiritum,ipfam caeli reginam uitgi
nesq; eius ad clum prateuntes,tam exultanterfe~
cuta quam felici ter . Nequeenim de beatitudiriis
poieiione mox capienda dubitabat,cuius pollici
tationem ex ore ipIius,cui conceum eit ut dare
poiI`it,acceperat.
Exhorta HI S 86 huiufcemodi exemplis (utante dixi..
tio. mus) edocemur,quanta fit illa inuifibilis 86 inc.
pratbenfibilis nobis fantorum felicitas,cm tam
mira fint,quae de ipfis mortales oculi udere potu
runt.Gaudeamus igit`ur,quia maius eli: bonum
illud, qum ur quis (donec carnis huius pondere
premitur) aut cernere poIIit,aut dicere,aut etiam
t.Cor.2 cogitare.Gaudeamus inquam,quia tam ings im
rnfumcp bonrpmiffum efr nobis ab ipo g itas
,ab ipo g nemin fallit,86 in cuius ore n e&'inu
|,pm, tus dolus mendacinm. Erimus ineffabilis be
atitatis perpetui poiefforesz Mod breuis :
huius curfum poli illum,quia uia eft,dirigamus;_
illum,qui lux efr, pietatis, iuiitique pafi..
bus ambulemus. Hic magiier noiier, hic dux,
hic dominus, hic omnium fequentium fe ialuaror
ei. Quomodo autem eum fequi oporteat,86 ipfe
docuit , 86 ianorum iupiuin egregia pratcl:zfa
LIBER VI. BI
que exempla, quibus eorum opus iud eonrexr
&,l`a|:is nos abundque nfcruxerunt. Horum ia.
que dum licer,durn res rempusque 1u pperigueli
gijsinfiiamusgut ubi illi l'unr,66 ipfi imus. Non
declinemus neque ad dexreram : ad fini..
I I
Rram, non
nti fide pesfirma,
, (pe rieubet, non
forti mens uacillee;
magnoque animo con
ui
am falutis ingrediamur.Modicum Iaborabimus-,
multum mecemus. Accipiemus enim(ficunfcri-
Apeum efr) regnum decoris, 86 diadema 1peciei de S5P1J'
manu domini deinoiri . Ipfe dexeer fu tege:
nos , 861 brachio iano fuo defender nos . Ipfe .
pone: conlolationem lugenribus Sion : coro- mlm" ".

pro cinere, oleum gaudii pro luu , pallium "
laudis pro fpiricu . Ipfe iufollet nos fu.
altirudines cerr,in hreditarem inazimab
lium diuiciarum regnique , Ibi erir(u: lia- Iflil
ias air) menfis ex , 1` ex fabbaro;
nullus denique finis, nulla unquam decelfio erit
gloria bearorum. Non cefferigitur manus no
(tra operando,lingua orando, oculi uigildo, mis
contempIando,corpus abfinendo . Contemna..
mus opes,renuneierr:us uoluptaribus, paruipen
damus honores,nihil rerrenumeoncupifcamus,ni
hil nifi natura neceffitas exigir habeamus.
Non e eramur profperis , nec frangamur ad
uerfis. Irrifrum cauillaeiones ,inuidorum more
fus,"maleuolorum odia, fuperborum conrume.
las, indignantium minas furenrium uerbera,
omnisque generis offenfas arqueiniurias :quo
animo roleremus / Diligendo quidlm illos
qui nobis ineii fun: 86 pro periecucoribue
DE REVE. CAELESTISBEAT.
noitris deprcando,nec malum pro malo,fed po.
tius bonum reddendo.Paruus breuisq; omnis la.
bor , fi propoiitat nobis Ymercetlis immeniitas
aeternitasq; penferur.
V
tis N C quoniam tandem
,86ad ini%itutiope
figfon' finem peruentum fexto iam perasr '
@ro uolumine fabbatum infiat quiefcendi,
tibi terrq; conditor ac moderator deus gra
rias ago, manipulos offerens de plenioribus Eccle
iaici agri { uar confertosgut quos ruis aua
picijs tuoq; auxilio collegerim,tuo etiam nomini
confecremur.Tu da,ut horum femina in terra cor-
dis ! fata cleitis gratiae himbre irrigtur, 86
fru`tum faciant,in ruis horreis reconclendum.Da,
ut iantorum tuorum (quos paffim commemora
uimus) ueiigia obferuanres, uitae huius mi.
feriam ad illas uer felicitatis perducamur manfi
ones, in quibus ipfos accipere dignatus es, 86
cum ijfdem angelorum tuorum iuni cho
ris, tuoq; confpetftu beatificati , in te
glorianres,in te exultanres,te un
in trinitate 86 rrinum in
unitate adorantes,ui
fibilibus inuifi
bilibusq; gfruamur bonis,atuoq; fempiterno.
A M E N.
Da DOCTRINA. Do. No. IE. CHRI 36|
WIMARCI MARVLI
CARMEN DE DOCTRINA
domini nofirri Iefu Chriii pendtis in
cruce. Chriiianus interrogar.
. Chriitus refpondet.
Cl1riiiia~
V M M E deus,quate mortales induia artus, nus.
Et terras caeli lzipfus ab arce colisd
Vr terrenua homo 2 me, qq rorierat errror, ,
Ad clum difceret ire uia,
Quid te, qui femper procul effes crimine ab oi, Chrilia
Velle pari poenas compulir arq; necemc nus.
Erga ipfum pietas ~, ur quem fua culpa grauabat,
Luirarum nofterferretin ara cruor. Chnufi
expanfa tibi tenduntur bracbiafquare - h .
Confertim iuni (: tibi Chrifte pedesd E sn
Hincillinc quoniam diuerias conuoco gentes,
[ncp unam fabili fdere iungo fidem, Chriitus.
Sed cur demii pariter ceruice recliuus
Sic defixa tenes ora,oculosq folod Chriitia.
Mortales moneo non intutgefcete fau, nus.
Sed fubnixa pio colla domare iugo. '_
Qua: caufa 'nudi tibi corporisd arida quare Chflm'
Stat uultu tnacies,membtaq; ficca rigtt' _ _
Hoc uolo,ne pigeat lux te fpernere mudi, gsm1
Arq; famem mecum pauperiemqi pari.
Candida fed graciles ci: uelamina 1umbos Chim
Anne,rogo,quic pars quotp tecfa moneta :
r Hincdiicas cpcafta placent mihi corpora,86 odi nus,
I Si quibus illicitus tu rpia nudat amor. . Chriius.
Quid colaphi,quid fputa nott,opprobria,Flagra, Chfifria
ilus.

/.
361 DE DOCTRI. DO. NO.lE. CHRIS'
_ Spinea fetta, crucis czrera fuppliciae I
Perfetat offenias omnis,non i nfetat ullas,
" Qui iuper alta cupit iydeta pace ftui.
Vita breuis,modicus labotgoptatiffima metces,
Immium ( perpetuumqi bonum.
Qid ii que ne iummaquid iam ptatmia tangit, .
Tetreat carceris exilium, -
ndomiriq; ignes,ndifculTq; tenebra, -
Semperedax uermis,iempet amata lues,
Horrendi gemitus,dolor acer,rn<:eIta querela,
Alfidui lu`tus,86 fine fine .
Talia quippe manent,quos ( uoluptas
Nunc tenet,86 blandis decipit illecebris,
Diuitias cupidis oentans tia pigtis,
Mollibus infandat concugitus Veneris,
Dulce merum, dulces uentri indulgentibusefcag,
v pompas, fortib'us exuuias.
His ille&a dolis infelix turba,l'alutis
Immemot,in poenas perniciemq; ruit:
Nec monitus audit,mea nec ueiigia feruat,
Denlqt iudiciumnec timer inde ;
Iudicium horrendum,cm tandem uenerie ille
Ille dies irae,tu rbinis ille dies:
Cum concufi ingens fragor atthetis altra rotatu
Turbab^it rapido,decuiietq; globos,
Sanguinea populos terrebit lampade luna,
Sol null,ra_dios contrahet ille fuos;
Cuna tremt, totusqt Ii mul qualabitur orbis,
f" Angelicos uideasobftupuile choros;
Cortipiet mu ndum Hammis crepitantibus ignis,
Arq: unus fier terra fretumty rogus: '
Mok : poteas : uetendus
.DE DOCTRINA. DO. NO. IE. CHRI ss;
Aduenam,& rutla nube iedebo .
` Circunfua aclerunr fanor millia multa,
Multa corufcancummillia fpirituum.
Ex templo horrificum fonit tuba fundet ab alto,
Diindens terras,tareara 86 ima ciens,
ec mora, confurgent om nes,quos lumme cafol
Excepit magno magna parens gremip;
Stabi: 86 ante meum reduiua cacerua tribunal
Expeans pauide iuffa tremenda metu.
Namq; indifculum nihil, occulrumvela:snsye,
Nec quod qus tacirus agirrit,rir.
Pro meritis dabirur merces,lu uita perenns,
Seu iam non ulla mors morrura die,
Ergo agire mfer|',c1s nc malus implicar error,
Dum licet,impliciri foluire uincla pedis:
Euig|'late,graui ne prefos lumina fomno,
Occupet extremi remporis acra dies.~
Cernite celeri labunrur tempora curfu,
` Quant? fugax nullam femiat hora moram,'
Felix g femper uim bene computar ufum,
Cogita: 86 finem iam Sore iamq; fuum,
FINIS.
Impenfis integerrim bibliopol Magi.
giPcriCodefridi IIyclorpi,ciuis
Colonienfis,
flf
..

nf'.
i

Вам также может понравиться