Epp 2014

LSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY W KATOWICACH
WYDZIA LEKARSKI W KATOWICACH
ELEKTRONICZNY
PRZEWODNIK
PROGRAMOWY
na rok akademicki 2014/2015
KATOWICE 2014
SPIS TRECI
PRZEDMOWA..................................................................3 strona
I rok...............................................................................6 strona
II rok..............................................................................89 strona
III rok.............................................................................148 strona
IV rok..............................................................................238 strona
V rok...............................................................................275 strona
VI rok..............................................................................322 strona
TEMATY ZAJ FAKULTATYWNYCH...................................384 strona

PRZEDMOWA
Przewodnik stanowi zbir programw ksztacenia realizowanych w poszczeglnych Katedrach
Wydziau Lekarskiego w Katowicach lskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. W tym celu
zamieszczono karty przedmiotw/sylabusy, ktre przedstawiaj zaplanowane do przekazania
studentowi treci nauczania w zakresie wiedzy, umiejtnoci i kompetencji spoecznych. Z jednej strony
maj one charakter oglnych wytycznych pomocnych przy organizacji czasu powiconego na nauk, a
z drugiej zawieraj niezbdne szczegy, ktre mona wykorzysta przy zbieraniu i porzdkowaniu
rde do pracy. Przewodnik podpowiada rwnie jaki bdzie charakter zaj, ile przewidziano godzin
wykadw, seminariw i wicze do realizacji w ramach poszczeglnych przedmiotw. Warto wreszcie
zauway, e jego lektura moe by przydatna przy planowaniu powtarzania materiau przed
egzaminami czstkowymi, jak i przed Lekarskim Egzaminem Kocowym.
W maju 2012 roku Minister Nauki i Szkolnictwa Wyszego swoim rozporzdzeniem wprowadzi nowe
standardy nauczania na kierunku lekarskim. Standardy te maj zapewni ksztacenie zgodnie z
Krajowymi Ramami Kwalifikacji. W zwizku z tym poczwszy od roku akademickiego 2012/2013
wdraany jest progresywnie program nauczania zgodny z powyszymi wytycznymi i w chwili obecnej
trzy pierwsze lata kierunku lekarskiego studiuj wedug planu studiw i programu ksztacenia
stworzonego zgodnie z wyej wymienionymi standardami.
Studia na kierunku lekarskim prowadzone s na poziomie jednolitych studiw magisterskich w
formie studiw stacjonarnych i niestacjonarnych, i trwaj 12 semestrw (6 lat). Studia kocz si
uzyskaniem tytuu zawodowego lekarza.
W cigu szecioletniego okresu studiw student musi zrealizowa 5700 godzin zaj
dydaktycznych i praktyk oraz zdoby 360 punktw ECTS.
Studia na kierunku lekarskim maj profil praktyczny i obejmuj obszary ksztacenia z zakresu
nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej.
Efekty ksztacenia okrelone w programie ksztacenia odnosz si nastpujcych dziedzin i dyscyplin
nauki: nauki morfologiczne (anatomia, histologia, embriologia), naukowe podstawy medycyny
(biofizyka, biologia molekularna, biochemia z elementami chemii, fizjologia, cytofizjologia, elementy
patofizjologii, informatyka i biostatystyka), nauki przedkliniczne (genetyka, mikrobiologia, immunologia,
patologia, farmakologia z toksykologi), nauki behawioralne (socjologia medyczna, psychologia
lekarska, etyka lekarska, historia medycyny, elementy profesjonalizmu, jzyk angielski), nauki kliniczne
niezabiegowe (pediatria, choroby wewntrzne, neurologia, geriatria, psychiatria, dermatologia,
onkologia, medycyna rodzinna, choroby zakane, rehabilitacja, diagnostyka laboratoryjna, farmakologia
kliniczna), nauki kliniczne zabiegowe ( anestezjologia i intensywna terapia, chirurgia oglna, ortopedia z
traumatologi, medycyna ratunkowa, chirurgia onkologiczna, ginekologia i poonictwo, urologia,
otolaryngologia, okulistyka, neurochirurgia, transplantologia, diagnostyka obrazowa), prawne i
organizacyjne aspekty medycyny (higiena, epidemiologia, zdrowie publiczne, prawo medyczne,
medycyna sdowa).
Program ksztacenia na kierunku lekarskim zakada rwnie moliwo wyboru zaj fakultatywnych.
Z przedstawionej w Przewodniku programowym bogatej oferty mog korzysta studenci od I do VI
roku w wymiarze i czasie zgodnym z realizowanym planem studiw. Przy wyborze zaj naley
pamita, e w cigu caego toku studiw student moe dane zajcia zrealizowa tylko raz.
Szsty rok studiw jest przeznaczony na praktyczne nauczanie kliniczne, ktre obejmuje zajcia w
klinikach lub oddziaach szpitalnych z nastpujcych specjalnoci: choroby wewntrzne (8 tygodni),
pediatria (4 tygodnie), chirurgia (4 tygodnie), ginekologia i poonictwo (2 tygodnie), psychiatria (2
tygodnie), medycyna ratunkowa (2 tygodnie), medycyna rodzinna ( 2 tygodnie), wybrana specjalno
(6 tygodni).
W ramach programu ksztacenia student kierunku lekarskiego jest zobowizany do odbycia praktyk
wakacyjnych z nastpujcych zakresw: opieka nad chorym (I rok 120 godzin- 4 tygodnie), lecznictwo
otwarte/lekarz rodzinny (II rok 90 godzin 3 tygodnie), pomoc dorana (II rok 30 godzin 1 tydzie),
choroby wewntrzne (III rok 120 godzin 4 tygodnie), intensywna terapia (IV rok 60 godzin 2
tygodnie), pediatria (IV rok 60 godzin 2 tygodnie), chirurgia (V rok 60 godzin 2 tygodnie) i
ginekologia i poonictwo (V rok 60 godzin 2 tygodnie).
Gwnymi celami ksztacenia na kierunku lekarskim jest przekazanie wiedzy i umiejtnoci, tak aby
student pozna rozwj, budow i funkcj organizmu czowieka w warunkach prawidowych i
patologicznych, pozna objawy i przebieg choroby, sposoby postpowania diagnostycznego i
terapeutycznego waciwego dla okrelonych stanw chorobowych, a take etyczne, spoeczne i
prawne uwarunkowania wykonywania zawodu lekarza oraz zasady promocji zdrowia oraz potrafi
rozpozna problemy medyczne, okreli priorytety w zakresie postpowania lekarskiego, potrafi
rozpozna stany zagraajce yciu i wymagajce natychmiastowej interwencji lekarskiej, potrafi
zaplanowa postpowanie diagnostyczne i zinterpretowa jego wyniki oraz wdroy waciwe i
bezpieczne postpowanie terapeutyczne oraz przewidzie jego skutki. Celem ksztacenia jest rwnie
wyrabianie takich kompetencji spoecznych, aby student potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen
szacunku kontakt z chorym, kierowa si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu,
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta oraz posiada wiadomo wasnych ogranicze i
umiejtno staego doksztacania si.
Absolwenci kierunku lekarskiego znajduj gwnie zatrudnienie w szpitalach i niepublicznych
zakadach opieki zdrowotnej, a ci ktrzy wi swoj karier zawodow z nauk i dydaktyk znajduj
zatrudnienie w szkoach i uczelniach medycznych oraz w instytutach naukowych.
W ramach ksztacenia podyplomowego absolwenci kierunku lekarskiego mog pogbia swoj wiedz
w Studium Doktoranckim lub w Kolegium Ksztacenia Podyplomowego, ktre posiada bogat ofert
szkole specjalizacyjnych.
Wszystkie zajcia odbywaj si w jednostkach organizacyjnych lskiego Uniwersytetu Medycznego w
Katowicach i jego szpitalach klinicznych.
Studenci Wydziau Lekarskiego w Katowicach korzystaj ponadto z Centrum Dydaktyki i Symulacji
Medycznej najnowoczeniejszej tego typu placwki edukacyjnej w Polsce.
W Centrum znajduje si sze sal symulacyjnych (sala operacyjna, sala intensywnej terapii, dwie sale
szpitalnego oddziau ratunkowego (cztery stanowiska), sala pediatryczna i sala porodowa oraz obszar
dostosowany do symulacji zdarze przedszpitalnych z symulatorem ambulansu. Wszystkie sale
symulacyjne wyposaone s w system audio-wideo umoliwiajcy nagrywanie sesji symulacyjnych.
System komputerowy czy te nagrania z zapisem parametrw fizjologicznych symulatora oraz zapisem
czynnoci wykonanych przez wiczcych. Gotowy zapis dajcy peen obraz sesji symulacyjnej jest
nastpnie odtwarzany i omawiany podczas debriefingu. W Centrum znajduj si trzy pomieszczenia
debriefingu, w razie potrzeby analiza zaj moe by rwnie przeprowadzona bezporednio na sali
symulacyjnej lub w innych pomieszczeniach.
Przygotowany do dyspozycji Pastwa elektroniczny przewodnik programowy ma by pomoc przy
podejmowaniu decyzji o podjciu studiw na kierunku lekarskim, a w pniejszym etapie przy
planowaniu udziau w zaj dydaktycznych i przygotowywania si do nich. W przypadku jakichkolwiek
wtpliwoci znajdziecie w nim Pastwo rwnie dane kontaktowe kierownikw wicze w
poszczeglnych jednostkach, czyli dowiadczonych i kompetentnych pracownikw, ktrzy z pewnoci
pomog w rozwizaniu zaistniaych problemw.
KIERUNEK LEKARSKI
I rok
anatomia
biofizyka
biologia molekularna
diagnostyka obrazowa I
etyka lekarska
genetyka
historia medycyny
histologia z embriologi i elementami cytofizjologii
informatyka
jzyk angielski I
medycyna ratunkowa
psychologia lekarska
socjologia medyczna
warsztaty testowe I
zdrowie publiczne
KARTA MODUU/PRZEDMIOTU
1. Nazwa moduu/przedmiotu Anatomia

2. Kod moduu/przedmiotu anat
Przynaleno do grupy przedmiotw
3. Nauki przedkliniczne
4. Status moduu/przedmiotu przedmiot obowizkowy

5. Poziom ksztacenia jednolite magisterskie
6. Forma studiw stacjonarne
7. Profil ksztacenia praktyczny
8. Jzyk prowadzenia zaj polski
9. Kierunek lekarski
10. Rok 1
11. Semestr 1i2
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W:30 S:60 w:110
13. Forma zakoczenia przedmiotu egzamin
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Zakad Anatomii Prawidowej
15. Adres/telefon/strona internetowa www.anatomia.sum.edu.pl/ 32 2526487
16. Kierownik jednostki dr hab. n. med.. Grzegorz Bajor
Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik
17. dr n. med. Tomasz Lepich, lepich@sum.edu.pl
wicze: imi, nazwisko, email)
dr hab.n. med. Grzegorz Bajor (gbajor@sum.edu.pl), dr n. med.
Boena Syc, dr n. med. Chowaniec, dr n. med. Tomasz Lepich
(lepich@infomed.sum.edu.pl), dr n. med. Przemysaw Wglarz
(pweglarz@gmail.com), lek. Wojciech Twardoks
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot (imi, nazwisko,
18. (twardo@infomed.sum.edu.pl), lek. Andrzej Kakosz
email)
(andrzej.kaskosz@gmail.com), lek. Sham Cader
(drshamcader@gmail.com),lek. Daniel Stompel (dast@mp.pl), mgr
Aneta Piwowarczyk (piwowarczyk-nowak@o2.pl), mgr Karol Kostro
(k_kostro@sum.edu.pl)
19. Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji
Nr Opis wymagania
1. zna mianownictwo anatomiczne w zakresie programu szkoy redniej
2. zna budow ciaa ludzkiego w podejciu topograficznym w zakresie programu szkoy redniej
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 poznanie mianownictwa anatomicznego
C2 poznanie budowy anatomicznej ciaa ludzkiego oraz przyswojenie informacji z zakresu podstawowych zagadnie klinicznych anatomii
C3 poznanie podstawowych technik sekcyjnych
21. Efekty ksztacenia (EK)
Opis efektu ksztacenia i odniesienie do celw przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu

Odniesienie Odniesienie Odniesienie
Nr EK Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi: do celw do treci do EK ze
ksztacenia program. standardu
wiedza
W1, S1,
S2, S3, S4,
S12, S16,
LK1_anat_W01 zna prawidow budow ukadu kostnego, koczyny grnej i koczyny dolnej C1, C2, C3 S17, C1, A.W2.
C2, C3, C4,
C5, C6, C7,
C8
W2, W3,
W4, W5.
S6, S7,
LK1_anat_W02 zna i identyfikuje struktury budowy czaszki, gowy oraz szyi C1, C2, C3
C10, C11,
A.W2.
C12, C13,
C14, C15
W6, W7,
W8, S5,
LK1_anat_W03 zna i identyfikuje struktury klatki piersiowej C1, C2, C3 S18, C17, A.W2.
C18, C19,
C20, C21
W5, W11,
W12, W13,
W14, W15,
S9, S13,
LK1_anat_W04 zna budow oraz przebieg ukadu nerwowego C1, C2, C3
C23, C24, A.W2.
C25, C26,
C27, C28,
C29, C30
W9, W10,
S8, S10,
LK1_anat_W05 zna i opisuje prawidow budow jamy brzusznej i miednicy C1, C2, C3
C32, C33,
A.W2.
C34, C35
umiejtnoci
potrafi posugiwa si w mowie i w pimie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz

LK1_anat_U01 C1 C1, C2 A.U5.
embriologicznym.
LK1_anat_U02 potrafi wyjani anatomiczne podstawy badania przedmiotowego C2 C2 A.U3.
potrafi opisa relacje midzy strukturami anatomicznymi na podstawie przyyciowych bada

LK1_anat_U03 diagnostycznych, w szczeglnoci z zakresu radiologii (zdjcia przegldowe, badania z uyciem C2 C2, C3 A.U4.
rodkw kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jdrowy).
kompetencje
S1-S20;
LK1_anat_K01 potrafi wspdziaac i pracowa w grupie, przyjmujc w niej rzne role C1-C3 K.3
C1-C37
S1-S20;
LK1_anat_K02 jest wiadomy wasnych ogranicze i wie kiedy zwrcic si do asystenta C1-C3 K.3
C1-C37
22. Treci programowe
22.1. Forma zaj: WYKADY Liczba

godzin
w1 Podstawowe pojcia anatomiczne - wykad wprowadzajcy Poczenia koci: cise, ruchome, budowa. Budowa staww i ich 2
rodzaje
w2 Anatomia kliniczna gowy i szyi 2
w3 Nerw trjdzielny - budowa, zakres unerwienia 2
w4 Nerw twarzowy - budowa, zakres unerwienia 2
w5 Przysadka mzgowa i szyszynka - budowa, topografia i funkcja 2
w6 Anatomia kliniczna klatki piersiowej i jamy brzusznej 2
w7 Tarczyca, grasica, nadnercza - budowa, topografia i funkcja 2
w8 Serce, rdpiersie 2
w9 Wtroba, trzustka - budowa, topografia i funkcja 2
w10 Jdra, jajniki - budowa, topografia i funkcja 2
Drogi piramidowe - pola korowe ukadu ruchowego, przebieg drg korowo-rdzeniowych, drg korowo-jdrowych. Znaczenie
drg piramidowych. Objawy wynikajce z uszkodzenia drg ruchowych na rnych poziomach ich przebiegu. Drogi
w11 2
pozapiramidowe. Poczenia doprowadzajce i odprowadzajce ukadu pozapiramidowego. Gwne neuroprzekaniki.
Objawy uszkodzenia drg piramidowych i pozapiramidowych.
w12 Mdek, drogi mdkowe - przebieg i objawy uszkodzenia drg mdkowych 2
w13 Drogi sznura tylnego, drogi rdzeniowo-wzgrzowe - przebieg, objawy uszkodzenia. 2
w14 Ukad limbiczny 2
w15 Rdze krgowy, budowa nerwu rdzeniowego 2
30
Liczba
22.2. Forma zaj: SEMINARIA
godzin
S1 Podstawowe paszczyzny i osie ciaa. 3
S2 Mechanika staww 3
S3 Splot ramienny: budowa, pooenie, przebieg, zakres unerwienia, gazie krtkie i dugie splotu 3
S4 RTG, CT, NMR, angiografie koczyny dolnej 3
S5 RTG, CT, NMR, angiografie klatki piersiowej 3
S6 Oko - budowa, funkcja 3
S7 Ucho - budowa, funkcja 3
S8 RTG, CT, NMR, angiografie j. brzusznej 3
S9 RTG, CT, NMR, angiografie OUN. 3
S10 RTG, CT, NMR, angiografie mednicy 3
S11 Mechanika staww stopy. Sklepienie stopy 3
S12 RTG, CT, NMR, angiografie koczyny grnej. 3
S13 Splot ldwiowy - budowa, pooenie, przebieg,zakres unerwienia, gazie dugie i krtkie splotu 3
S14 Ograniczenia kostne jam i dow czaszki, przechodzce przez nie struktury. 3
S15 Elementy topograficzne szyi 3
S16 Elementy topograficzne koczyny grnej 3
S17 Elementy topograficzne koczyny dolnej 3
S18 Elementy topograficzne klatki piersiowej 3
S19 Elementy topograficzne j. brzusznej 3
S20 Elementy topograficzne miednicy 3
60
22.3. Forma zaj: WICZENIA Liczba

godzin
Miana pooenia i kierunku (tuowia i koczyn), okolice oraz linie ciaa. Podstawowe elementy budowy ustroju (pojcie
komrek, tkanek).Tkanka kostna: Skad, budowa, waciwoci koci, kostnienie. Typy koci. Poczenia koci: cise,
ruchome, budowa, przykady pocze. Stae i dodatkowe skadniki staww. Rodzaje staww z uwzgldnieniem budowy i
ruchomoci pocze. Okrelenie typu stawu ze wzgldu na ilo tworzcych je koci uksztatowanie powierzchni stawowych,
iloci osi ruchu. Minie: podzia mini, budowa, mechanizmy wspomagajce czynno mini. Obrcz koczyny grnej:
c1 obojczyk, opatka, pooenie, budowa. Poczenie obojczyka z opatk. Staw barkowo-obojczykowy. Budowa stawu, typ 3
stawu, mechanika. Cz wolna koczyny grnej: ko ramienna, ko promieniowa, ko okciowa. Budowa, pozycja
anatomiczna. Koci rki, koci nadgarstka, koci rdrcza, koci palcw. Poczenia stawowe czci wolnej koczyny grnej:
budowa staww, typ stawu, mechanika. Elementy topograficzne: kana nadgarstka. Staw ramienny, staw okciowy , staw
promieniowo-okciowy dalszy - budowa staww, typ stawu, mechanika. Stawy rki - budowa staww, typ stawu, mechanika.
Wizozrosty wystpujce w obrbie czci wolnej koczyny grnej.
Okolice koczyny grnej. Minie i powizie obrczy koczyny grnej. przyczepy, czynno. Naczynia ttnicze i ylne ukadu
gbokiego obrczy koczyny grnej. przebieg naczy i ich odgazienia. Sieci ttnicze obrczy Wzy chonne pachowe.
c2 3
Nerwy obrczy koczyny grnej. Unerwienie ruchowe mm obrczy, unerwienie skrne przebieg nerww, objawy wynikajce
z ich uszkodzenia. Unerwienie autonomiczne.
Rami. Minie i powizie ramienia, przyczepy i czynno. Naczynia ttnicze i ylne ukadu gbokiego, przebieg naczy i ich
odgazienia. Unerwienie mini ramienia ruchowe, unerwienie czuciowe skry ramienia. Przebieg poszczeglnych nerww,
objawy wynikajce z ich uszkodzenia. Wzy chonne.Przedrami. Minie i powizie przedramienia przyczepy, czynno.
Naczynia ttnicze i ylne przedramienia - topografia naczy, gazie naczy. Unerwienie ruchowe mini przedramienia,
unerwienie skry przedramienia. Wzy chonne.Rka. Minie i powizie rki. Minie kbu, minie kbika, minie
c3 rdrcza. Przyczepy i ich czynno. Naczynia rki ttnicze i ylne: uk doniowy powierzchowny i gboki, yy gbokie. 3
Unerwienie mm rki, unerwienie skry rki: objawy kliniczne wynikajce z uszkodzenia poszczeglnych nerww.
Unaczynienie ylne powierzchowne koczyny grnej. D i jama pachowa - ograniczenie, zawarto. Trjkt obojczykowo-
piersiowy - ograniczenie, zawarto. D okciowy - ograniczenie zawarto. Kana nadgarstka - ograniczenie zawarto.
Anatomia kliniczna koczyny grnej. Otwr trjktny i czworoktny ograniczenie, zawarto. Trjkt obojczykowo-
piersiowy -ograniczenie ograniczenie, zawarto. D okciowy ograniczenie, zawarto.
Charakterystyczne cechy budowy szkieletu koczyny dolnej zwizane ze specjalizacj czynnociow. Koci obrczy koczyny
dolnej
Budowa koci biodrowej, koci onowej, koci kulszowej, koci krzyowej, staw krzyowo-biodrowy. Poczenia wystpujce
w miednicy (poczenia stawowe, wizozrostowe). Miednica jako cao. Wymiary zewntrzne miednicy, naturalne otwory
miednicy, rnice w budowie zwizane z pci. Wyczuwalne elementy kostne miednicy. Cz wolna koczyny dolnej: ko
c4 3
udow: budowa, kt szyjkowo-trzonowy, staw biodrowy: budowa, mechanika, dysplazja stawu biodrowego. Piszczel, strzaka
budowa, poczenia stawowe i wizozrostowe. Koci stopy: koci stepu, rdstopia, koci palcw: budowa, poaczenia.
Rzepka. Staw kolanowy: budowa, mechanika (wizada zewntrz i wewntrzstawowe), staw skokowo-goleniowy, staw
skokowo-pitowo-dkowy, staw pitowo- szecienny, staw poprzeczny stopy, poczenia miedzy komi klinowatymi, stawy
stepowo-rdstopne, midzyrdstopne, stawy palcw stopy. Sklepienie stopy.
Obrcz koczyny dolnej: Okolice koczyny dolnej. Minie obrczy koczyny dolnej. Podzia, przyczepy, czynno. Naczynia
ttnicze i yy ukadu gbokiego obrczy koczyny dolnej: gazie cienne ttnicy biodrowej wewntrznej, ttnica biodrowa
c5 3
zewntrzna .Przebieg naczy i ich gazie. Nerwy obrczy koczyny dolnej. Objawy wynikajce z uszkodzenia
poszczeglnych nerww.
Udo. Minie uda: przedzia przedni uda, przedzia tylny uda, przedzia przyrodkowy uda, przedzia boczny uda. Przyczepy,
czynno mini. Powizie. Kaletki maziowe. Naczynia ttnicze i yy ukadu gbokiego uda przebieg naczy i ich gazi.
c6 3
Sieci ttnicze w obrbie uda. Naczynia i wzy chonne. Unerwienie ruchowe mm uda, unerwienie skry uda, przebieg
nerww i zakres zaopatrzenia. Objawy wynikajce z uszkodzenia poszczeglnych nerww.
Podudzie. Minie podudzia: przedzia przedni podudzia, przedzia tylny podudzia: warstwa powierzchowna i gboka
przedzia boczny podudzia. Powizie, troczki. Kaletki maziowe. Naczynia ttnicze i yy ukadu gbokiego goleni, przebieg
naczy i ich gazie. Sieci ttnicze. Naczynia i wzy chonne. Unerwienie ruchowe mm podudzia, unerwienie skrne
c7 3
podudzia: Stopa. Minie stopy: Powizie, kaletki maziowe. Pochewki cigien koczyny dolnej. Naczynia ttnicze i ylne
stopy: uki i sieci ttnicze stopy. Unerwienie ruchowe mm stopy, unerwienie skrne stopy. Objaw wynikajce z uszkodzenia
poszczeglnych nerww Unaczynienie ylne powierzchowne koczyny dolnej, zespolenia. Sklepienie stopy.
Elementy topograficzne koczyny dolnej: Rozstp mini, rozstp naczy ograniczenia i zawarto. Otwr kulszowy wikszy:
otwr nadgruszkowy, otwr podgruszkowy ograniczenia i zawarto. Otwr kulszowy mniejszy ograniczenia i zawarto.
c8 Kana zasonowy ograniczenia i zawarto. Kana udowy ograniczenia i zawarto. Trjkt udowy ograniczenia i 3
zawarto. Kana przywodzicieli ograniczenia i zawarto. Miejsca zmniejszonego oporu, przepuklina udowa wrota oraz
budowa i zawarto worka przepuklinowego. D podkolanowy ograniczenia i zawarto. Kana kostki przyrodkowej
ograniczenia i zawarto. Kana kostki bocznej ograniczenia, zawarto.
c9 sprawdzian, kolokwium, zaliczenie : osteologia, koczyna grna, dolna 3
Czaszka. Koci mzgoczaszk: typy i budowa koci czaszki, poczenia koci czaszki; ko czoowa, ko potyliczna, ko
c10 ciemieniowa, ko klinowa, ko skroniowa, ko sitowa,ciany czaszki: sklepienie, podstawa czaszki, ciana boczna, 3
elementy anatomiczne znajdujce si na powierzchni zewntrznej i wewntrznej cian czaszki.
Czaszka. Koci twarzoczaszki: typy i budowa koci czaszki, poczenia koci czaszki: szczka, uchwa, ko jarzmowa, ko
c11 podniebienna, ko nosowa, maowina nosowa dolna, lemiesz, ko gnykowa. Staw skroniowo-uchwowy: budowa, 3
mechanika. ciana dolna czaszki.
Czaszka. Doy i jamy czaszki, oraz ich poczenia. Oczod, jama nosowa, zatoki przynosowe, jama ustna, d skroniowy, d
c12 3
zauchwowy, d podskroniowy, d skrzydowo- podniebienny. D przedni, rodkowy i tylny czaszki. Kanay czaszki.
Gowa i szyja. Okolice gowy i szyi. Minie i powizie gowy i szyi: minie powierzchowne szyi, minie podpotyliczne,
minie nadgnykowe, minie podgnykowe, minie gbokie szyi. Szczelina mini pochyych przednia i tylna ograniczenia i
c13 3
zawarto, powrzek naczyniowo- nerwowy szyi, pooenie i zawarto. Splot szyjny - pooenie, gazie, zakres unerwienia.
Nerwy czaszkowe: podzia czynnociowy. Nerw twarzowy. Naczynia i wzy chonne szyi. Nerw dodatkowy.
Topografia oczodou. Oko: gaka oczna, narzdy dodatkowe oka: minie gaki ocznej, narzd zowy. Unaczynienie ttnicze i
ylne oka, unerwienie oka. Nerwy czaszkowe: wzrokowy, okoruchowy, bloczkowy, odwodzcy, trjdzielny. Ttnica oczna.
c14 Ucho. Ucho zewntrzne: maowina uszna, przewd suchowy zewntrzny. Ucho rodkowe: bona bbenkowa, jama 3
bbenkowa, kosteczki suchowe oraz ich stawy i minie, trbka suchowa. Ucho wewntrzne: bdnik kostny, bdnik
boniasty, bdnik przedsionkowy, bdnik limakowy. Unaczynienie i unerwienie ucha. Nerw przedsionkowo limakowy.
Nos zewntrzny. Jama nosowa i zatoki przynosowe. Unaczynienie i unerwienie nosa zewntrznego i jamy nosowej. Jama
ustna : przedsionek jamy ustnej, jama ustna waciwa, gruczoy linowe wiksze i mniejsze, zby, jzyk i minie jzyka,
gardziel. Unaczynienie i unerwienie jamy ustnej. Nerwy czaszkowe: n. kracowy, nn. wchowe, n. twarzowy, n. jzykowo-
gardowy, n. bdny, n. podjzykowy. Elementy topograficzne: przestrze zauchwowa, ograniczenia i zawarto. Naczynia
gowy i szyi. Ttnica szyjna wsplna, Ttnica szyjna zewntrzna - gazie t. szyjnej zewntrznej z przebiegiem i zakres ich
unaczynienia. Ttnica podobojczykowa pie tarczowo-szyjny, pie ebrowo-szyjny, ya szyjna wewntrzna - przebieg i
c15 3
dopywy, ya szyjna zewntrzna - przebieg i dopywy. Ukad nerwowy autonomiczny gowy i szyi. Topografia stawu
skroniowo uchwowego. Gardo: cz nosowa garda, cz ustna garda, cz krtaniowa garda, minie garda.
Unaczynienie i unerwienie garda. Piercie chonny garda. Przestrze przygardowa, przestrze zagardowa, ograniczenia i
zawarto.Krta: chrzstki krtani, poczenia wystpujce w obrbie krtani minie krtani, jama krtani, Unaczynienie i
unerwienie krtani. Przeyk cz szyjna. Nerwy czaszkowe: jzykowo gardowy, n. bdny. Anatomia czynnociowa gowy i
szyi.
c16 sprawdzian: czaszka, gowa i szyja 3
Krgosup, ebra, mostek. Budowa krgw typowych i nietypowych, budowa koci krzyowej (punkty orientacyjne). Odcinki i
krzywizny krgosupa. Poczenia wystpujce midzy krgami (poczenia stawowe i cise ich budowa i czynno). Staw
dolny gowy, poczenia odcinka przedkrzyowego krgosupa z kocia krzyow. Krgosup jako cao, mechanika
c17 3
krgosupa. Mostek budowa, poaczenia. ebro. Budowa eber (ebra prawdziwe, rzekome i wolne), budowa mostka,
Poczenie obrczy koczyny grnej z mostkiem. Poczenia struktur tworzcych szkielet klatki piersiowej (wizozrosty,
chrzstkozrosty, stawy, ich budowa i czynno). Klatka piersiowa jako cao, mechanika klatki piersiowej.
Okolice klatki piersiowej. Linie topograficzne klatki piersiowej. ciany klatki piersiowej. Powoka wsplna: skra, tkanka
podskrna. Minie klatki piersiowej: powierzchowne i gbokie, przepona, miejsca zmniejszonego oporu w obrbie
c18 3
przepony. Sutek, unaczynienie sutka i spyw chonki z sutka. Unaczynienie i unerwienie cian klatki piersiowej. Minie
grzbietu.
Jama klatki piersiowej. Opucna cienna i trzewna. Jama opucnej. Zachyki opucnej. Unaczynienie i unerwienie opucnej.
Tchawica. Oskrzela: oskrzele gwne, patowe, segmentowe. Segmenty oskrzelowo pucne. Drzewo oskrzelowe, drzewo
c19 oddechowe. Unaczynienie, unerwienie tchawicy i oskrzeli. Puca, budowa, unaczynienie czynnociowe i odywcze puc, 3
unerwienie puc, topografia puc i opucnej. Rzuty puc i opucnej na ciany klatki piersiowej. Naczynia i wzy chonne
oskrzeli i puc, spyw chonki. Mechanika oddychania. Okolice grzbietu. Minie grzbietu.
Serce. Rozwj serca. Pooenie i umocowanie serca, powierzchnie serca. Jamy serca, ujcia ttnicze i ylne. Zastawki uj
ylnych i ttniczych: budowa i funkcja. Budowa cian serca: wsierdzie, rdsierdzie. Szkielet serca, ukad przewodzcy,
miniwka serca. Aorta wstpujca. Unaczynienie ttnicze i ylne, unerwienie serca, Osierdzie, jama osierdzia, zatoka
c20 3
poprzeczna i skona osierdzia, unaczynienie osierdzia, unerwienie osierdzia. Spyw chonki z serca i osierdzia. Stosunki
topograficzne: rzut serca, granice serca, rzut zastawek na cian przedni klatki piersiowej, miejsca osuchiwania zastawek.
Krenie podowe, pozostaoci po kreniu podowym.
rdpiersie: rdpiersie grne, rdpiersie dolne, rdpiersie przednie, rdpiersie rodkowe, rdpiersie tylne. Ograniczenia
i zawarto poszczeglnych czci rdpiersia. Ukad y nieparzystych. uk aorty i jego gazie. Aorta piersiowa i jej
c21 3
gazie. Przeyk. Odcinek piersiowy nerwu bdnego. Nerw przeponowy. yy ramienno-gowowe i ya gwna grna. Pie
wspczulny.
c22 sprawdzian: klatka piersiowa 3
Centralny ukad nerwowy .Budowa i rozwj ukadu nerwowego. Stadia rozwoju i rnicowania si cewy nerwowej. Neuron -
budowa, klasyfikacja, funkcja. Synapsa - budowa, podzia, neuroprzekaniki. Komrka glejowa - pochodzenie, podzia, rola.
Podzia ontogenetyczny i filogenetyczny mzgowia. Podzia anatomiczny, kliniczny i czynnociowy ukadu nerwowego.
c23 Podstawowe terminy anatomiczne i definicje ukadu nerwowego: istota szara, istota biaa, jdro, zwj, splot. Opony 3
mzgowo-rdzeniowe: opona twarda, opona pajcza, opona mikka; przestrzenie oponowe: przestrze podtwardwkowa,
przestrze nadtwardwkowa, przestrze podpajczynwkowa. Anatomia oglna mzgu pkula, pat, szczelina, bruzda i
zakrty, powierzchnie pkul mzgowych.
Kresomzgowie budowa oglna, podzia. Kora mzgu - budowa warstwowa kory mzgowej. Pola korowe pierwotne i wtrne.
Obszary wyszych czynnoci psychicznych. Pkula dominujca i niedominujca. Objawy wynikajce z uszkodzenia pl
c24 korowych. Istota szara kresomzgowia: jdra podstawne - pooenie, budowa, poczenia doprowadzajce i 3
odprowadzajce. Istota biaa kresomzgowia - wkna rzutowe, wkna spoidowe i wkna kojarzeniowe. Ukad komorowy
- komora boczna ciany, pooenie.
Midzymzgowie - budowa oglna, podzia. Wzgrze - struktury wzgrza, istota szara wzgrza, jdra swoiste i nieswoiste,
istota biaa wzgrza poczenia jder wzgrza: aferentne i eferentne. Objawy wynikajce z uszkodzenia wzgrza.
c25 Podwzgrze - budowa zewntrzna, budowa wewntrzna - grupy jder. Istota biaa podwzgrza gwne poczenia 3
podwzgrza. Czynno podwzgrza. Objawy uszkodzenia podwzgrza. Przysadka mzgowa. Nadwzgrze i niskowzgrze -
budowa, poczenia, funkcja. Ukad komorowy - komora III budowa cian, pooenie.
rdmzgowie - budowa zewntrzna: powierzchnia grzbietowa, powierzchnia brzuszna, budowa wewntrzna: konar mzgu,
nakrywka rdmzgowia istota szara i istota biaa rdmzgowia. Wodocig rdmzgowia. Ukad limbiczny Struktury
c26 3
korowe i podkorowe. Poczenia ukadu limbicznego, drogi doprowadzajce i odprowadzajce. Objawy uszkodzenia ukadu
limbicznego.
Most budowa zewntrzna, powierzchnia grzbietowa, powierzchnia brzuszna, budowa wewntrzna: istota biaa i istota szara
mostu (jdra wasne, jdra nerww czaszkowych). Rdze przeduony - budowa zewntrzna: powierzchnia brzuszna,
powierzchnia grzbietowa, budowa wewntrzna: rozmieszczenie istoty biaej i istoty szarej w obrbie rdzenia przeduonego.
c27 Pie mzgowia jako cao, drogi pnia mzgowia, lokalizacja jder nerww czaszkowych, twr siatkowaty. Mdek - 3
lokalizacja, podzia mdku (paty, konary), kora mdku. Gwne drogi mdkowe. Objawy uszkodzenia mdku.Ukad
komorowy - komora IV. Pyn mzgowo-rdzeniowy - krenie, znaczenie, narzdy przykomorowe. Zbiorniki
podpajczynwkowe.
Rdze krgowy - pooenie, umocowanie, podzia, budowa zewntrzna, budowa wewntrzna: przekroje rdzenia
krgowego, supy szare, istota biaa rdzenia krgowego. Drogi wasne rdzenia krgowego. Topografia drg rzutowych w
obrbie rdzenia krgowego.
c28 Ukad nerwowy autonomiczny, podzia, lokalizacja orodkw w obrbie rdzenia krgowego. Objawy kliniczne uszkodzenia 3
rdzenia krgowego oraz objawy uszkodzenia orodkw autonomicznych. Unaczynienie rdzenia krgowego. Kana rodkowy.
Nerwy rdzeniowe: Podzia czynnociowy wkien nerwowych, nerwy rdzeniowe - budowa, odruchy monosynaptyczne i
polisynaptyczne.
Unaczynienie ttnicze i ylne mzgowia: unaczynienie pl korowych, unaczynienie struktur podkorowych kresomzgowia,
c29 unaczynienie wzgrza, unaczynienie pnia mzgowia, unaczynienie mdku. Ukad limbiczny. Struktury korowe i 3
podkorowe. Poczenia ukadu limbicznego, drogi doprowadzajce i odprowadzajce. Objawy uszkodzenia
Nerwy czaszkowe. Podzia, lokalizacja jder nerww czaszkowych. Miejsca wyjcia nerww czaszkowych z mzgowia i zakres
unerwienia nerww czaszkowych. Nerw wchowy - przebieg, droga wchowa. Nerw wzrokowy - przebieg, droga wzrokowa,
objawy uszkodzenia. uki odruchowe (akomodacja, reakcja na wiato). Nerw przedsionkowo-limakowy - przebieg. Droga
c30 3
zmysu rwnowagi (drogi przedsionkowe) oraz jej poczenia z drogami nerww gakoruchowych, objawy uszkodzenia.
Droga suchowa, przebieg, objawy uszkodzenia. Droga smakowa, przebieg, objawy uszkodzenia. Zwoje autonomiczne
nerww czaszkowych. Cz czaszkowa ukadu przywspczulnego.
c31 sprawdzian: Orodkowy ukad nerwowy 3
Brzuch. Okolice brzucha, linie topograficzne. ciany, powizie, minie brzucha. Unaczynienie i unerwienie cian brzucha.
Elementy topograficzne: powierzchnia tylna ciany przedniej brzucha, kana pachwinowy - ograniczenia i zawarto. Miejsca
c32 zmniejszonego oporu. Przepukliny. Rozwj ukadu pokarmowego i otrzewnej. Otrzewna cienna i trzewna. Jama 3
otrzewnowa. Zachyki jamy otrzewnowej. Sie wiksza i sie mniejsza, torba sieciowa. Krezki otrzewnej. Przestrze
przedotrzewnowa. Elementy topograficzne: pooenie wewntrzotrzewnowe i pozaotrzewnowe.
Cz nadokrnicza jamy brzusznej. odek, dwunastnica, trzustka, wtroba budowa, topografia i funkcja. Drogi
ciowe wewntrz- i zewntrzwtrobowe. Krenie wtrobowe i wrotne. Elementy topograficzne: Trjkt pcherzykowo-
c33 wtrobowy, pola przylegania oadka, pola przylegania wtroby. Zespolenia ukadu wrotnego z ukadem y gwnych. 3
Pozostaoci krenia podowego. ledziona - budowa, topografia i funkcja. Unerwienie i unaczynienie narzdw. Pie
trzewny i jego zakres unaczynienia.
Cz podokrnicza jamy brzusznej. Jelito cienkie i jelito grube - budowa, pooenie, funkcja. Krezki przyczep i zawarto.
Unaczynienie i unerwienie jelit. Ukad nerwowy autonomiczny jamy brzusznej. Punkt Mc Burneya i Lanza. Przestrze
c34 zaotrzewnowa ograniczenie i zawarto. Aorta brzuszna. Ttnica krezkowa grna i dolna. ya gwna dolna. Poczenia 3
ukadu yy gwnej grnej i dolnej. Naczynia i wzy chonne jamy brzusznej. Nerki. Nadnercza. Moczowody. Elementy
topograficzne: pola przylegania nerki.
Miednica. Okolice miednicy i krocza. Minie okolicy odbytu: minie przepony miednicznej i minie okolicy moczowo-
pciowej. Powizie miednicy i krocza. Elementy topograficzne: D kulszowo odbytowy, Kana sromowy. Przestrze
powierzchowna i gboka krocza ograniczenia i zawarto. Pcherz moczowy, odbytnica i odbyt - budowa, topografia i
funkcja. Unaczynienie i unerwienie narzdw. Ttnice, yy, wzy chonne i naczynia chonne miednicy. Ukad nerwowy
autonomiczny miednicy.Ukad rozrodczy mski. Wewntrzne narzdy pciowe mskie: jdro, najdrze, nasieniowd,
pcherzyk nasienny, powrzek nasienny, gruczo krokowy budowa, topografia i funkcja. Unaczynienie i unerwienie
c35 3
wewntrznych narzdw pciowych mskich. Zstpowanie jder. Zewntrzne narzdy pciowe mskie: moszna, cewka
moczowa mska, prcie budowa, topografia i funkcja. Krocze. Unaczynienie i unerwienie zewntrznych narzdw
pciowych mskich i krocza. Unerwienie autonomiczne narzdw pciowych mskich. Erekcja. Ejakulacja. Ukad rozrodczy
eski. Wewntrzne narzdy pciowe eskie: jajnik, jajowd, macica, pochwa. Zewntrzne narzdy pciowe eskie: srom
niewieci, echtaczka, cewka moczowa eska. Unaczynienie i unerwienie narzdw pciowych eskich. Odpyw chonki z
narzdw wewntrznych. Elementy topograficzne miednicy eskiej.
c36 sprawdzian: jama brzuszna, miednica 3

c37 zaliczanie zalegoci konsultacje 2
110
23. Stosowane narzdzia dydaktyczne
1. wykady konwencjonalne
2. seminaria
3. praca z atlasem anatomicznym
4. wiczenia z wykorzystaniem zwok i fantomw
24. Sposoby weryfikacji efektw ksztacenia i sposoby oceny
Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia
LK1_anat_W01 Testy czstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu
zaliczeniowego (min. 70%)




LK1_anat_U01 Sprawdziany ustne i pisemne

Uzyskanie pozytywnej oceny


LK1_anat_K01 Obserwacja zachowa i zaangaowania studenta w przebiegu zaj praktycznych Uzyskanie subiektywnej i pozytywnej
oceny ze strony prowadzcego zajcia
LK1_anat_K02 Obserwacja zachowa i zaangaowania studenta w przebiegu zaj praktycznych Uzyskanie subiektywnej i pozytywnej
oceny ze strony prowadzcego zajcia
25. Nakad pracy studenta (bilans punktw ECTS)
Forma aktywnoci Przecitna ilo godzin na zrealizowanie aktywnoci
udzia w wykadach 30
udzia w seminariach 60
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim
udzia w wiczeniach 110
200
przygotowanie do wicze 180
przygotowanie do zaliczenia 60
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do egzaminu 70
310
cznia ilo godzin 510
Sumaryczna liczba punktw ECTS dla przedmiotu 17
26. Sumaryczne wskaniki charakteryzujce przedmiot
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego udziau nauczyciela 3
akademickiego
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach o charakterze praktycznym 4
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 10

27. Literatura
27.1. Literatura podstawowa
1. Anatomia czowieka Adam Bochenek, Micha Reicher Tom 1-5 PZWL (dowolne wydanie)
2. Atlas Of Human Anatomy - wydanie w jzyku angielskim (wszystkie tomy), Sobotta Urban & Partner
3. Atlas of Human Anatomy 5 Edition - Frank H. Netter, MD Urban & Partner
4. Atlas Anatomii Czowieka M. Schunke, E. Schulte, U. Schumacher, M. Voll, K. Wesker
5. Atlas Anatomii Czowieka Polskie Mianownictwo Anatomiczne - Frank H. Netter, MD, Urban & Partner
27.2. Literatura uzupeniajca
1. Atlas Anatomiczny Przekrojw Ciaa Czowieka Harold Ellis, Bari M. Logan, Adrian K. Dixon Medica Press
2. Atlas Anatomii - Fotograficzne Studium Czowieka J.W. Rohen et al. Wydawnictwo Lekarskie PZWL
3. Atlas obrazowy anatomii czowieka Jamie Weir, Peter H Abrahams Urban & Partner
4 Fotograficzny Atlas Anatomii Czowieka Chihiro Yokochi, M.D; Johannes W. Rohen et al.,WL PZWL
5 Anatomia Czowieka Olgierd Narkiewicz, Janusz Mory PZWL
28. Formy oceny - szczegy
Nr EK Na ocen 2 Na ocen 3 Na ocen 4 Na ocen 5
mniej ni 70% maks . Liczby 70-83% 83,1-92% 92,1-100%
punktw
nie zna prawidowej budowy zna prawidow budow zna prawidow budow zna prawidow budow ukadu
ukadu kostnego, koczyny ukadu kostnego, koczyny ukadu kostnego, koczyny kostnego, koczyny grnej i
LK1_anat_W01
grnej i koczyny dolnej grnej i koczyny dolnej w grnej i koczyny dolnej w koczyny dolnej w stopniu bardzo
stopniu dostatecznym stopniu dobrym dobrym
nie zna i nie potrafi poprawnie zna i potrafi poprawnie zna i potrafi poprawnie zna i potrafi poprawnie
identyfikowa struktur budowy identyfikowa struktur budowy identyfikowa struktur budowy identyfikowa struktur budowy
LK1_anat_W02
czaszki, gowy oraz szyi czaszki, gowy oraz szyi w czaszki, gowy oraz szyi w czaszki, gowy oraz szyi w stopniu
stopniu dostatecznym stopniu dobrym bardzo dobrym
nie zna i nie potrafi poprawnie zna i potrafi poprawnie zna i potrafi poprawnie zna i potrafi poprawnie
identyfikowa struktury klatki identyfikowa struktury klatki identyfikowa struktury klatki identyfikowa struktury klatki
LK1_anat_W03
piersiowej piersiowej w stopniu piersiowej w stopniu dobrym piersiowej w stopniu bardzo dobrym
dostatecznym
nie zna budowy oraz przebiegu zna budow oraz przebieg zna budow oraz przebieg zna budow oraz przebieg ukadu
LK1_anat_W04 ukadu nerwowego ukadu nerwowego w stopniu ukadu nerwowego w stopniu nerwowego w stopniu bardzo
dostatecznym dobrym dobrym
nie zna i nie potrafi opisa zna i potrafi opisa zna i potrafi opisa zna i potrafi opisa prawidow
prawidowej budowy jamy prawidow budow jamy prawidow budow jamy budow jamy brzusznej i miednicy
LK1_anat_W05 brzusznej i miednicy brzusznej i miednicy w stopniu brzusznej i miednicy w stopniu w stopniu bardzo dobrym
dostatecznym dobrym
nie potrafi posugiwa si w potrafi posugiwa si w mowie potrafi posugiwa si w potrafi posugiwa si w mowie i w
mowie i w pimie mianownictwem i w pimie mianownictwem mowie i w pimie pimie mianownictwem
anatomicznym, histologicznym anatomicznym, histologicznym mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz
LK1_anat_U01
oraz embriologicznym. oraz embriologicznym w anatomicznym, histologicznym embriologicznym w stopniu bardzo
stopniu dostatecznym oraz embriologicznym w dobrym
stopniu dobrym
nie potrafi wyjani potrafi wyjani anatomiczne potrafi wyjani anatomiczne potrafi wyjani anatomiczne
anatomicznych podstaw badania podstawy badania podstawy badania podstawy badania przedmiotowego
LK1_anat_U02 przedmiotowego przedmiotowego w stopniu przedmiotowego w stopniu w stopniu bardzo dobrym
dostatecznym dobrym
nie potrafi opisa relacji midzy potrafi opisa relacje midzy potrafi opisa relacje midzy potrafi opisa relacje midzy
strukturami anatomicznymi na strukturami anatomicznymi na strukturami anatomicznymi na strukturami anatomicznymi na
podstawie przyyciowych bada podstawie przyyciowych podstawie przyyciowych podstawie przyyciowych bada
diagnostycznych, w szczeglnoci bada diagnostycznych, w bada diagnostycznych, w diagnostycznych, w szczeglnoci z
z zakresu radiologii (zdjcia szczeglnoci z zakresu szczeglnoci z zakresu zakresu radiologii (zdjcia
przegldowe, badania z uyciem radiologii (zdjcia przegldowe, radiologii (zdjcia przegldowe, badania z uyciem
LK1_anat_U03 rodkw kontrastowych, badania z uyciem rodkw przegldowe, badania z rodkw kontrastowych, tomografia
tomografia komputerowa oraz kontrastowych, tomografia uyciem rodkw komputerowa oraz magnetyczny
magnetyczny rezonans jdrowy). komputerowa oraz kontrastowych, tomografia rezonans jdrowy) w stopniu
magnetyczny rezonans komputerowa oraz bardzo dobrym
jdrowy) w stopniu magnetyczny rezonans
dostatecznym jdrowy) w stopniu dobrym
nie potrafi wspdziaa i potrafi wspdziaa i pracowa potrafi wspdziaa i potrafi wspdziaa i pracowa w
pracowa w grupie oraz nie w grupie, przyjmujc w niej pracowa w grupie, grupie, przyjmujc w niej rzne role
LK1_anat_K01 przyjmuje w niej rnych rl rzne role w stopniu przyjmujc w niej rzne role w w stopniu bardzo dobrym
dostatecznym stopniu dobrym
nie jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych
ogranicze i nie wie kiedy zwrcic ograniczew stopniu ograniczew stopniu dobrym i ograniczew stopniu bardzo dobrym
LK1_anat_K02 si do asystenta dostatecznym i wie kiedy wie kiedy zwrci si do i wie kiedy zwrci si do asystenta
zwrci si do asystenta asystenta
29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedra Anatomii sale prosektoryjne, Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Katedra i Zakad Anatomii Prawidowej 2h
sylabus, podrcznik -mianownictwo anatomiczne, zalecane podrczniki i atlasy, preparaty
Materiay do zaj anatomiczne, zdjciaRTG, CT i MR, pseta, inne narzdzia do preparowania zwok, modele
29.4 anatomiczne, programy multimedialne 3D
1. Nazwa moduu/przedmiotu BIOFIZYKA

2. Kod moduu/przedmiotu biof
3. Przynaleno do grupy przedmiotw NAUKOWE PODSTAWY MEDYCYNY
4. Status moduu/przedmiotu OBOWIZKOWY
5. Poziom ksztacenia JEDNOLITE MAGISTERSKIE
6. Forma studiw STACJONARNE
7. Profil ksztacenia PRAKTYCZNY
8. Jzyk prowadzenia zaj POLSKI
9. Kierunek LEKARSKI
10. Rok 1
11. Semestr 1i2
w:
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 23 S: 12
35
13. Forma zakoczenia przedmiotu EGZAMIN 2 SEMESTR
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot KATEDRA I ZAKAD BIOFIZYKI LEKARSKIEJ
UL. MEDYKW 18, KATOWICE - LIGOTA; TEL.:

15. Adres/telefon/strona internetowa +48 (32) 20 88 424
WWW.BIOFIZYKA.SUM.EDU.PL
16. Kierownik jednostki PROF. DR HAB. N MED. ANDRZEJ FRANEK

Osoba odpowidzialna za prowadzenie
DR N FIZ. MARIUSZ NIEMIEC;
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi,
MNIEMIEC@SUM.EDU.PL
nazwisko, email)
prof. dr hab. n. med. Andrzej Franek, dr hab. n.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot med. Edward Baszczak, dr Krzysztof Pawlicki,, dr
18.
(imi, nazwisko, email) Patrycja Dolibog, dr Mariusz Niemiec, mgr Lidia
Wiercigroch,
Nr Opis wymagania
1. Znajomo fizyki, biologii oraz chemii na poziomie szkoy redniej
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Poznanie roli fizycznych i biofizycznych czynnikw rodowiskowych w powstaniu, rozwoju i
C1
ksztatowaniu zjawiska ycia
Poznanie mechanizmw i skutkw oddziaywania fizycznych i biofizycznych czynnikw

C2 rodowiskowych (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez czowieka) na organizm ludzki w
rnych fazach jego rozwoju i rnych okresach ycia
Poznanie biofizycznych podstaw funkcjonowania narzdw i ukadw narzdw organizmu

C3
ludzkiego oraz innych organizmw ywych
Podstawy teoretyczne oraz wykorzystanie praktyczne praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych
C4 prawidowoci w diagnostyce medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady funkcjonowania
aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykadach).
Nabycie praktycznych umiejtnoci w prawidowym wykonywaniu pomiarw (wielkoci
C5 biofizycznych) stosowanych w zawodowej praktyce lekarza; nabranie sprawnoci i biegoci w
metodyce wybranych bada stosowanych w medycynie.
Odniesienie Odniesienie Odniesieni
Nr EK Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi: do celw do treci e do EK ze
wiedza
C1, C2, w1, w2, B.W5.,
C3, C4 w3, w4, B.W6.,
Potrafi zdefiniowa wybrane pojcia biofizyczne i zna wybrane prawa
LK1_biof_W01 w5, w6, B.W7.,
fizyki
w7 B.W8.,
B.W9
C1 w1, w2, B.W5.,
Zna rol fizycznych i biofizycznych czynnikw rodowiskowych w w3, w4, B.W6.,
LK1_biof_W02
powstaniu, rozwoju i ksztatowaniu zjawiska ycia w5, w6, B.W7
w7, w8
Zna mechanizmy i skutki oddziaywania fizycznych i biofizycznych C2 w1, w2, B.W5.,
czynnikw rodowiskowych (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez w3, w4, B.W6.,
LK1_biof_W03
czowieka) na organizm ludzki w rnych fazach jego rozwoju i rnych w5, w6, B.W7
okresach ycia w7, w8
Zna biofizyczne podstawy funkcjonowania narzdw i ukadw C3 w1, w2, B.W5.,
narzdw organizmu ludzkiego oraz innych organizmw ywych w3, w4, B.W6.,
LK1_biof_W04
w5, w6, B.W7
w7
w1, w2, B.W8.,
Zna podstawy teoretyczne oraz wykorzystuje w praktyce prawa i
w3, w4, B.W9
zjawiska fizyczne oraz biofizyczne prawidowoci (w diagnostyce
LK1_biof_W05 C4 w5, w6,
medycznej, profilaktyce i lecznictwie). Zna zasady funkcjonowania
w7, s1-s4
aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykadach).
s1-s4, c1- B.W8.,
LK1_biof_W06 Zna wybrane przyrzdy pomiarowe i aparatur fizyczn C4, C5 c11 B.W9
umiejtnoci
Rozumie i stosuje w praktyce wybrane pojcia i prawa fizyki oraz C1, C2, B.U1.,
LK1_biof_U01 c1-c11
biofizyki C3, C4, C5 B.U2.
Wykorzystuje prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnie z zakresu C1, C2,

LK1_biof_U02 c1-c11 B.U1.
biologii komrek i tkanek oraz procesw fizjologicznych C3, C4, C5
LK1_biof_U03 Potrafi wykorzysta wybrane przyrzdy pomiarowe i aparatur fizyczn C4, C5 c1-c11 B.U10.
LK1_biof_U04 Umie oceni dokadno wykonanych pomiarw i oszacowa bd C4, C5 c1-c11 B.U10.
Nabiera sprawnoci i biegoci w metodyce wybranych bada C1, C2,

LK1_biof_U05 c1-c11 B.U14.
stosowanych w medycynie. C3, C4, C5
kompetencje
Potrafi wykorzysta zdobyt wiedz i umiejtnoci do realizacji praktycznych
LK1_biof_K01 zada pomiarowych w medycynie wymagajcych zrozumienia zjawisk fizycznych C1-C5 c1-c11 K.4
i biofizycznych.

Liczba
22.1. Forma zaj: WYKADY
godzin
Ciepo i jego wymiana z otoczeniem. Energetyka cieplna organizmu czowieka. Sposoby
w1 dystrybucji ciepa. Dziaanie bodcw cieplnych na prac ukadu krenia i proces przepywu krwi. 2
Termoterapia.
Statyka, kinematyka i dynamika pynw. Podstawowe prawa i zalenoci, opr naczyniowy,
lepko cieczy. Biofizyka ukadu krenia.
w2 Przepyw laminarny i turbulentny. Stany nieustalone. Zmiana parametrw przepywu krwi w 3
wybranych chorobach . Zastosowanie wiedzy do leczenia i profilaktyki chorb. Kpiele lecznicze i
ich znaczenie dla ukadu krenia.
Zjawiska powierzchniowe. Adhezja, kohezja i napicie powierzchniowe w yciu codziennym oraz
w medycynie. Zjawiska powierzchniowe w profilaktyce, higienie, diagnostyce i leczeniu. Zjawiska
w3 powierzchniowe w organizmie ludzkim (w oddychaniu surfaktanty, trawieniu i itp.). Zasady 3
precyzyjnego pomiaru napicia powierzchniowego.
Promieniowanie elektromagnetyczne niejonizujce. Rola fali elektromagnetycznej w indukowaniu
zjawiska ycia. Wpyw wiata na rozwj i ksztatowanie ycia. Biofizyka i energetyka procesu
widzenia. Odziaywanie bodcw wietlnych na organizm czowieka. Przetwarzanie sygnaw
w4 3
wietlnych i powstawanie wraenia wzrokowego. Budowa, zasada dziaania i zastosowanie
praktyczne laserw w medycynie. Zasady wykorzystwania promieniowanie optycznego w
diagnostyce i lecznictwie (podczerwie, ultrafiolet, promieniowanie widzialne)
Cinienie. Prawa fizyki dotyczce cinienia i napre. Rola cinienia i jego zmian w prawidowym
i patologicznym przepywie krwi. Mechanizm pracy serca i energetyka jego pracy. Biofizyka
w5 oddychania i ukadu oddechowego. Znaczenie zmian cinienia w rnych odcinkach ukadu
3
oddechowego. Inflacja i deflacja.
Fala akustyczna i inne oddziaywania mechaniczne. Charakterystyka fali akustycznej. Infradwiki,
ultradwiki, zakres syszalny. Biofizyka procesu syszenia i fizyczne aspekty funkcjonowania
w6 narzdu suchu. Biofizyczne podstawy ausklutacji i perkusji lekarskiej. Haas i jego skutki. 4
Ultradwiki w labolatorium medycznym, diagnostyce, leczeniu. Pomiary akustyczne.
Zastosowanie fali uderzeniowej w lecznictwie.
Zjawiska elektryczne. Komrki i tkanki jako odbiorniki i generatory prdu elektrycznego.
Impedancja komrek i tkanek. Sposoby i metody rejestracji sygnaw elektrycznych i funkcji
w7 elektrycznych narzdw organizmu ludzkiego. Oddziaywanie zewntrzynych napi, prdw i p 4
elektromagnetycznych na organizm ludzki -skutki, przejawy, szkodliwo. Przegld metod
elektroterapii i elektrodiagnostyki. Elektroterapia w zwalczaniu blu niepotrzebnego.
w8 Zoone skutki synergicznego oddziaywania rnych czynnikw fizykalnych na organizm ludzki. 1
23
Liczba
godzin
s1 Ultradwiki w diagnostyce. Ultrasonografia i echokardiografia. 3
Wpyw promieniowanie jonizujcego na ywy organizm. rda promieniowania,
s2 przechodzenie przez materi, efekty radiobiologiczne i ochrona radiologiczna. 3
Rentgenowska transmisyjna tomografia komputerowa (TK, CT). Budowa, zasada
s3 dziania i zastosowanie tomografu rentgenowskiego. Analiza i przetwarzanie sygnau. 3
Magnetyczno - rezonansowa metoda obrazowania (tomografia) (MRI, NMR, MR) i

s4 spektroskopia NMR. Tomografia emisyjna SPECT. Pozytonowa emisyjna tomografia 3
komputerowa PET.
12
Liczba
22.3. Forma zaj: WICZENIA
godzin
CINIENIE JAKO WIELKO BIOFIZYCZNA, CINIENIE A FUNKCJE PODSTAWOWYCH UKADW
c1 CZOWIEKA - POMIAR CINIENIA TTNICZEGO KRWI. 4
KOMRKI I TKANKI JAKO GENERATORY NAPI I PRDW ELEKTRYCZNYCH. REJESTRACJA
c2 POTENCJAW ELEKTRYCZNYCH POWSTAYCH W ORGANIZMIE CZOWIEKA NA PRZYKADZIE 4
POMIARU EKG.
BADANIE CHARAKTERYSTYKI WYBRANYCH BODCW WIETLNYCH I TERMICZNYCH ORAZ
c3 ZASTOSOWANIE PROMIENIOWANIA PODCZERWONEGO I DIATERMII KRTKOFALOWEJ W 3
MEDYCYNIE
BADANIE CHARAKTERYSTYKI WYBRANYCH BODCW WIETLNYCH ORAZ ZASTOSOWANIE
c4 PROMIENIOWANIA NADFIOLETOWEGO W MEDYCYNIE 3
ODDZIAYWANIE FALI MECHANICZNEJ NA ORGANIZM CZOWIEKA. MASA MECHANICZNO-

c5 WIBRACYJNY ZA POMOC APARATU AQUAVIBRON. POMIAR PRZYSPIESZE, AMPLITUDY I 3
PRDKOCI DRGA WYTWARZANYCH PODCZAS MASAU.
BADANIE CHARAKTERYSTYK WYBRANYCH PRDW UYWANYCH W ELEKTROLECZNICTWIE.
c6 3
ZASADY STOSOWANIA RNYCH METOD ELEKTROTERAPII. POZNANIE I ZASTOSOWANIE
c7 WYBRANYCH ELEKTRYCZNYCH PRZEBIEGW LECZNICZYCH. 3
POMIAR WSPCZYNNIKA NAPICIA POWIERZCHNIOWEGO CIECZY METOD ODRYWANIA

c8 PYTKI, METOD STALAGMOMETRYCZN, ITP. 3
BADANIE CHARAKTERYSTYKI PRZEPYWW KRWI W NACZYNIACH KRWIONONYCH ZA

c9 POMOC ULTRASONOGRAFII DOPPLEROWSKIEJ 3
LABORATORYJNE METODY DIAGNOSTYCZNE. REFRAKTOMETRYCZNE WYZNACZANIE

c10 WSPCZYNNIKA ZAAMANIA WIATA. REFRAKCJA MOLOWA. BADANIE STE WYBRANYCH 3
SUBSTANCJI PRZEROCZYSTYCH.
AUDIOMETRYCZNE WYZNACZANIE PROGU SUCHU DLA PRZEWODNICTWA POWIETRZNEGO
c11 I KOSTNEGO 3
35
1. WYKAD
2. PREZENTACJA
3. WICZENIA LABORATORYJNE
4. SEMINARIUM
5. POKAZ
Potrafi zdefiniowa wybrane pojcia fizyczne i zna wybrane
egzamin - test jednokrotnego wyboru,
LK1_biof_W01 prawa fizyki kolokwium - pytania otwarte, odpowied
ustna
Zna rol fizycznych i biofizycznych czynnikw rodowiskowych egzamin - test jednokrotnego wyboru,
LK1_biof_W02 w powstaniu, rozwoju i ksztatowaniu zjawiska ycia kolokwium - pytania otwarte, odpowied
ustna
Zna mechanizmy i skutki oddziaywania fizycznych i egzamin - test jednokrotnego wyboru,
biofizycznych czynnikw rodowiskowych (naturalnych i kolokwium - pytania otwarte, odpowied
LK1_biof_W03 sztucznie wytworzonych przez czowieka) na organizm ludzki ustna
w rnych fazach jego rozwoju i rnych okresach ycia
Zna biofizyczne podstaw funkcjonowania narzdw i ukadw egzamin - test jednokrotnego wyboru,
LK1_biof_W04 narzdw organizmu ludzkiego oraz innych organizmw kolokwium - pytania otwarte, odpowied
ywych ustna
Zna podstawy teoretyczne oraz wykorzystanie praktyczne egzamin - test jednokrotnego wyboru,
praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych prawidowoci w kolokwium - pytania otwarte, odpowied
LK1_biof_W05 diagnostyce medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady ustna
funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na
wybranych przykadach).
Zna wybrane przyrzdy pomiarowe i aparatur fizyczn egzamin - test jednokrotnego wyboru,
LK1_biof_W06 kolokwium - pytania otwarte, odpowied
ustna
Rozumie wybrane pojcia i prawa fizyki oraz biofizyki kolokwium - pytania otwarte, odpowied
LK1_biof_U01 ustna
Wykorzystuje prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnie z kolokwium - pytania otwarte, odpowied
LK1_biof_U02 zakresu biologii komrek i tkanek oraz procesw ustna
fizjologicznych
Potrafi wykorzysta wybrane przyrzdy pomiarowe i aparatur kolokwium - pytania otwarte, odpowied
LK1_biof_U03 fizyczn ustna
Umie oceni dokadno wykonanych pomiarw i oszacowa kolokwium - pytania otwarte, odpowied
LK1_biof_U04
bd ustna
Nabranie sprawnoci i biegoci w metodyce wybranych bada kolokwium - pytania otwarte, odpowied
LK1_biof_U05 stosowanych w medycynie. ustna
LK1_biof_K01 Potrafi wykorzysta zdobyt wiedz i umiejtnoci do realizacji rozwizywanie praktycznego zadania
praktycznych zada pomiarowych w medycynie pomiarowego
wymagajcych zrozumienia zjawisk fizycznych i biofizycznych.

udzia w wykadach 23
Godziny kontaktowe z nauczycielem udzia w seminariach 12
akademickim udzia w wiczeniach 35
70
110
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych 2
bezporedniego udziau nauczyciela akademickiego
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach o charakterze
1
praktycznym
27. Literatura
1. Biofizyka. red. F. Jaroszyk, PZWL, W-wa, 200
2. Podstawy biofizyki. red. A. Pilawski, PZWL, W-wa, 1985 i pn.
3. Nowoczesna elektroterapia. red. A. Franek,Wyd SUM, 2009, http://wydawnictwo.sum.edu.pl
1. Mika T.: Fizykoterapia. PZWL, Warszawa, 1993 (i pn.),
2. Fizjoterapia. red. G. Straburzyski, PZWL, Warszawa, 1988
3. Materiay do wicze z biofizyki i fizyki. red. B. Kdzia, PZWL, Warszawa, 1982 (i pn.)
Nie potrafi Student w podstawowym Student potrafi w Student samodzielnie i
zdefiniowa zakresie potrafi zadowalajcym zakresie bezbdnie potrafi
wybranych poj zdefiniowa wybrane zdefiniowa wybrane zdefiniowa wybrane
fizycznych i nie zna pojcia biofizyczne i zna pojcia fizyczne i zna pojcia fizyczne i zna
LK1_biof_W01
wybranych praw fizyki nieliczne prawa fizyki. wybrane prawa fizyki. Nie wybrane prawa fizyki.
Popenia bdy popenia omyek i bdw
wymagajce korekty. grubych. Dopuszczalne
drobne niecisoci.
Nie zna roli fizycznych Zna w podstawowym Zna w zadowalajcym Student samodzielnie i
i biofizycznych zakresie rol fizycznych i zakresie rol fizycznych i bezbdnie potrafi omwi
czynnikw biofizycznych czynnikw biofizycznych czynnikw rol fizycznych i
rodowiskowych w rodowiskowych w rodowiskowych w biofizycznych czynnikw
powstaniu, rozwoju i powstaniu, rozwoju i powstaniu, rozwoju i rodowiskowych w
LK1_biof_W02
ksztatowaniu ksztatowaniu zjawiska ksztatowaniu zjawiska powstaniu, rozwoju i
zjawiska ycia ycia. Popenia bdy ycia. Nie popenia omyek ksztatowaniu zjawiska
wymagajce korekty. i bdw grubych. ycia
Dopuszczalne drobne
niecisoci.
Nie zna mechanizmw Zna w podstawowym Zna w zadowalajcym zakresie Student samodzielnie i
i skutkw zakresie mechanizmy i mechanizmy i skutki bezbdnie potrafi omwi
oddziaywania skutki oddziaywania oddziaywania fizycznych i mechanizmy i skutki
biofizycznych czynnikw
fizycznych i fizycznych i biofizycznych oddziaywania fizycznych i
rodowiskowych (naturalnych i
biofizycznych czynnikw sztucznie wytworzonych przez
biofizycznych czynnikw
czynnikw rodowiskowych czowieka) na organizm ludzki rodowiskowych
rodowiskowych (naturalnych i sztucznie w rnych fazach jego (naturalnych i sztucznie
LK1_biof_W03 (naturalnych i wytworzonych przez rozwoju i rnych okresach wytworzonych przez
sztucznie czowieka) na organizm ycia. Nie popenia omyek i czowieka) na organizm
wytworzonych przez ludzki w rnych fazach bdw grubych. ludzki w rnych fazach
czowieka) na jego rozwoju i rnych Dopuszczalne drobne jego rozwoju i rnych
organizm ludzki w okresach ycia. Popenia niecisoci. okresach ycia
rnych fazach jego bdy wymagajce
rozwoju i rnych korekty.
okresach ycia
Nie zna biofizycznych Zna w podstawowym Zna w zadowalajcym Student samodzielnie
podstaw zakresie biofizyczne zakresie biofizyczne potrafi omwi biofizyczne
funkcjonowania podstaw funkcjonowania podstaw funkcjonowania podstaw funkcjonowania
narzdw i ukadw narzdw i ukadw narzdw i ukadw narzdw i ukadw
narzdw organizmu narzdw organizmu narzdw organizmu narzdw organizmu
LK1_biof_W04
ludzkiego oraz innych ludzkiego oraz innych ludzkiego oraz innych ludzkiego oraz innych
organizmw ywych organizmw ywych. organizmw ywych. Nie organizmw ywych
Popenia bdy popenia omyek i bdw
wymagajce korekty. grubych. Dopuszczalne
drobne niecisoci.
Nie zna podstaw Zna w podstawowym Zna w zadowalajcym Student samodzielnie i
teoretycznych oraz zakresie podstawy zakresie podstawy bezbdnie potrafi omwi
wykorzystania teoretyczne oraz teoretyczne oraz podstawy teoretyczne oraz
praktycznego praw i wykorzystanie praktyczne wykorzystanie praktyczne wykorzystanie praktyczne
zjawisk fizycznych praw i zjawisk fizycznych praw i zjawisk fizycznych praw i zjawisk fizycznych
oraz biofizycznych oraz biofizycznych oraz biofizycznych oraz biofizycznych
prawidowoci w prawidowoci w prawidowoci w prawidowoci w
diagnostyce diagnostyce medycznej, diagnostyce medycznej, diagnostyce medycznej,
LK1_biof_W05 medycznej, profilaktyce i lecznictwie. profilaktyce i lecznictwie. profilaktyce i lecznictwie.
profilaktyce i Zasady funkcjonowania Zasady funkcjonowania Zasady funkcjonowania
lecznictwie. Zasady aparatury diagnostycznej i aparatury diagnostycznej i aparatury diagnostycznej i
funkcjonowania leczniczej (na wybranych leczniczej (na wybranych leczniczej (na wybranych
aparatury przykadach).Popenia przykadach). Nie popenia przykadach).
diagnostycznej i bdy wymagajce omyek i bdw grubych.
leczniczej (na korekty. Dopuszczalne drobne
wybranych niecisoci.
przykadach).
Nie zna wybranych Zna w podstawowym Zna w zadowalajcym Student samodzielnie i
przyrzdw zakresie wybrane zakresie wybrane przyrzdy bezbdnie potrafi omwi
pomiarowych i przyrzdy pomiarowe i pomiarowe i aparatur wybrane przyrzdy
LK1_biof_W06 aparatury fizycznej aparatur fizyczn . fizyczn . Nie popenia pomiarowe i aparatur
Popenia bdy omyek i bdw grubych. fizyczn
wymagajce korekty. Dopuszczalne drobne
niecisoci.
Nie rozumie Rozumie w podstawowym Rozumie w zadowalajcym W peni rozumie wybrane
wybranych poj i zakresie wybrane pojcia i zakresie wybrane pojcia i pojcia i prawa fizyki oraz
praw fizyki oraz prawa fizyki oraz biofizyki. prawa fizyki oraz biofizyki. biofizyki
LK1_biof_U01 biofizyki Popenia bdy Nie popenia omyek i
wymagajce korekty. bdw grubych.
Dopuszczalne drobne
niecisoci.
Nie potrafi Wykorzystuje w Wykorzystuje w Student samodzielnie i
wykorzysta praw podstawowym zakresie zadowalajcym zakresie bezbdnie wykorzystuje
fizyki i biofizyki do prawa fizyki i biofizyki do prawa fizyki i biofizyki do prawa fizyki i biofizyki do
opisu zagadnie z zakresu
opisu zagadnie z opisu zagadnie z zakresu opisu zagadnie z zakresu
biologii komrek i tkanek oraz
LK1_biof_U02 zakresu biologii biologii komrek i tkanek
procesw fizjologicznych. Nie
biologii komrek i tkanek
komrek i tkanek oraz oraz procesw popenia omyek i bdw oraz procesw
procesw fizjologicznych. Popenia grubych. Dopuszczalne fizjologicznych
fizjologicznych bdy wymagajce drobne niecisoci.
korekty.
Nie potrafi Potrafi wykorzysta w Potrafi wykorzysta w Student samodzielnie i
wykorzysta podstawowym zakresie zadowalajcym zakresie bezbdnie potrafi
wybranych wybrane przyrzdy wybrane przyrzdy wykorzysta wybrane
przyrzdw pomiarowe i aparatur pomiarowe i aparatur przyrzdy pomiarowe i
LK1_biof_U03
pomiarowych i fizyczn. Popenia bdy fizyczn. Nie popenia aparatur fizyczn
aparatury fizycznej wymagajce korekty. omyek i bdw grubych.
Dopuszczalne drobne
niecisoci.
Nie umie oceni Umie oceni w Umie oceni w Student samodzielnie i
dokadnoci podstawowym zakresie zadowalajcym zakresie bezbdnie umie oceni
wykonanych dokadno wykonanych dokadno wykonanych dokadno wykonanych
pomiarw ani pomiarw i oszacowa pomiarw i oszacowa pomiarw i oszacowa
LK1_biof_U04
oszacowa bdu bd. Popenia bdy bd. Nie popenia omyek i bd
Dopuszczalne drobne
niecisoci.
Nie nabra Nabranie podstawowym Nabranie w zadowalajcym Pene nabranie sprawnoci
sprawnoci i biegoci zakresie sprawnoci w i zakresie sprawnoci i i biegoci w metodyce
w metodyce biegoci w metodyce biegoci w metodyce wybranych bada
wybranych bada wybranych bada wybranych bada stosowanych w medycynie.
LK1_biof_U05 stosowanych w stosowanych w stosowanych w medycynie.
medycynie. medycynie. Popenia bdy Nie popenia omyek i
Dopuszczalne drobne
niecisoci.
Nie potrafi wykona Wykonuje pomiar Wykonuje pomiar na Prawidowo wykonuje
wybranego pomiaru popeniajc bdy zadawalajcym poziomie pomiar. Podaje wynik
stosowanego w wymagajce korekty. biegoci bez omyek i liczbowy w odpowiednich
LK1_biof_K01
medycynie. bdw grubych. jednostkach.
Dopuszczalne s drobne
niecisoci.
seminaryjnych 20
29,1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedra i Zakad Biofizyki Lekarskiej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji www.biofizyka.sum.edu.pl
29.4 Materiay do zaj www.biofizyka.sum.edu.pl
1. Nazwa moduu/przedmiotu Biologia molekularna

2. Kod moduu/przedmiotu bimo
Przynaleno do grupy
3. przedmiotw Naukowe Podstawy Medycyny
Status
moduu/przedmio przedmiot obowizkowy
4. tu
Poziom
5. ksztacenia jednolite magisterskie
Jzyk
prowadzenia
8. zaj polski
9. Kierunek Lekarski
10. Rok 1
11. Semestr 1
Ilo realizowanych godzin
12. W 15 S 15 w 30
dydaktycznych
Jednostka realizujca Katedra Biologii Oglnej, Molekularnej i
14.
modu/przedmiot Genetyki
ul. Medykw 18, 40-752
15. Adres/telefon/strona internetowa Katowice/322088394/
http://biolmolgen.slam.katowice.pl
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. Aleksander Siero
Osoba odpowiedzialna za
Prof. dr hab. Aleksander Siero
17. prowadzenie przedmiotu (kierownik
wicze: imi, nazwisko, email)
(alsieron@sum.edu.pl)
Prof. dr hab. A. Siero
(alsieron@sum.edu.pl), dr M. Lesiak
(mlesiak@sum.edu.pl), dr A. Sitkowska
Nauczyciele akademiccy (aszydlo@sum.edu.pl),dr A. Auguciak-
18. realizujcy przedmiot (imi, Duma (aaugusciak@sum.edu.pl) mgr D.
nazwisko, email) Krakowian
(daniel.krakowian@gmail.com), mgr .
Siero (kerianus@gmail.com), lek. Jacek
Anio (octan@onet.poczta.pl)
Nr Opis wymagania
Znajomo podstawowych struktur komrkowych i ich specjalizacji
1.
funkcjonalnej oraz mechanizmw podziau komrki
2. Znajomo molekularnej struktury biaek i kwasw nukleinowych
3. Podstawowa znajomo molekularnych mechanizmw genetycznych
Znajomo podstaw biotechnologii, w tym procesw rekombinowania i
4.
klonowania DNA
20 Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Poznanie makroczsteczek ycia oraz metod ich
C1
wykrywania i badania
Metody badania budowy i waciwoci
C2
makroczsteczek ycia
Poznanie struktury supramolekularnej i czynnociowej komrki
C3
eukariotycznej
Poznanie molekularnych mechanizmw regulacji cyklu komrowego, w tym
C4
mierci komrek
Poznanie molekularnej struktury genomu, z uwzgldnieniem zaburze
C5
strukturalnych (aberracji chromosomowych)
Poznanie molekularnych mechanizmw utrzymania, przekazywania i
C6
ekspresji informacji genetycznej
C7 Poznanie molekularnego podoa mutagenezy i procesw naprawy DNA
Poznanie molekularnych mechanizmw regulacji rozwoju zarodkowego
C8
czowieka
Poznanie metod biologii molekularnej w aspekcie ich wykorzystania w
C9
medycynie
C10 Poznanie molekularnych podstaw sygnalizacji komrkowej
Efekty ksztacenia
21 (EK)
Odniesienie
Odniesienie Odniesienie
do treci
Nr EK Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi: do celw
programow
do EK ze
ksztacenia standardu
ych
wiedza
zna podstawowe struktury komrkowe i ich specjalizacje S3, S4, C3,
LK1_bimo_W01 C1 A.W4.
funkcjonalne C4
zna funkcje nukleotydw w komrce, struktury I i II W1, S1,
LK1_bimo_W02 C3 B.W13.
rzdow DNA i RNA oraz struktur chromatyny S2, C5
zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu czowieka
oraz podstawowe metody stosowane w ich badaniu,
W4, W6,
LK1_bimo_W03 opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, C4, C5, C7 B.W14.
S5, S11
transkrypcji i translacji, zna koncepcje regulacji ekspresji
genw
zna sposoby komunikacji midzy komrkami oraz szlaki
S9, S10,
przekazywania sygnaw w komrce i przykady zaburze
LK1_bimo_W04 C8, C10 S13, S14, B.W21.
w tych procesach prowadzce do rozwoju nowotworw i
C9
innych chorb
W3, S6,
zna procesy takie jak cykl komrkowy, proliferacja,
S7, S8, S9,
LK1_bimo_W05 rnicowanie i starzenie si komrek, apoptoza i nekroza C2 B.W22.
S10, C6,
oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu
C7, C8, C9
opisuje prawidowy kariotyp czowieka oraz rne typy
LK1_bimo_W06 C3, C6 W5, C10 C.W3.
determinacji pci
opisuje budow chromosomw oraz molekularne podoe
LK1_bimo_W07 C5 W7, C10 C.W4.
mutagenezy
opisuje aberracje autosomw i heterochromosomw
LK1_bimo_W08 C3 C11 C.W7.
bdce przyczyn chorb
okrela korzyci i zagroenia wynikajce z obecnoci w
LK1_bimo_W09 C7 W8, S12 C.W10.
ekosystemie organizmw zmodyfikowanych genetycznie
umiejtnoci
C1, C2, C3,
obsuguje mikroskop optyczny A.U1.
LK1_bimo_U01 C4
rozpoznaje w obrazach z mikroskopu optycznego/elektronowego
struktury odpowiadajce komrkom i strukturom komrkowym, C1, C2, C3,
C1 A.U2.
dokonuje opisu i interpretuje ich budow oraz relacje midzy C4
LK1_bimo_U02 budow i funkcj
kompetencje
potrafi wspdziaa i pracowa w grupie, przyjmujc w niej rne s1-s14; c1-
C1-C10 K.4
LK1_bimo_K01 role c11
jest wiadomy wasnych ogranicze i wie kiedy zwrci si do s1-s14; c1-

C1-C10 K.4
LK1_bimo_K02 eksperta c11
22 Treci programowe
godzin
w1 Czsteczki ycia 1
w2 Rnorodno form ycia na ziemi 2
w3 Biologia molekularna komrki - cykl komrkowy i apoptoza 2
w4 Molekularne podoe ycia i mechanizmy regulacji 2
w5 Molekularne podoe dziedzicznoci 1
Molekularne mechanizmy powstawania mutacji i naprawy uszkodze
w6 materiau genetycznego 2
w7 Diagnostyka uszkodze materiau genetycznego 4
w8 Biotechnologia w medycynie 1
15
22.2. Forma zaj: SEMINARIA Liczba

godzin
s1 Budowa i waciwoci, makroczsteczek ycia 1
s2 Oczyszczanie i metody bada makroczsteczek ycia 1
s3 Struktura molekularna organelli komrkowych 1
s4 Czynnociowa struktura komrki eukariotycznej 1
s5 Molekularne mechanizmy replikacji, transkrypcji i translacji 1
s6 Molekularna regulacja cyklu komrkowego 1
s7 Molekularne aspekty mierci komrki 1
s8 Molekularne podstawy regulacji podziaw komrkowych 1
s9 Molekularne podstawy rnicowania komrek 1
s10 Molekularne podstawy rnicowania tkanek 1
s11 Molekularna organizacja informacji genetycznej: genom czowieka 1
s12 Wprowadzenie do wybranych zagadnie z biotechnologii 1
s13 Molekularne podoe komunikacji midzykomrkowej 1
s14 Sygnalizacja wewntrzkomrkowa, szlaki przekazywania sygnaw 2
15

godzin
c1 Ilociowe oznaczanie makroczsteczek ycia 2
c2 Oznaczanie stabilnoci makroczsteczek ycia 2
c3 Metody obrazowania struktur i caych komrek 2
c4 Metody analizy strukturalnej makroczsteczek ycia 2
Projektowanie badania kwasw nukleinowych in
c5 vitro 2
c6 Starzenie i eliminacja komrek - Apoptoza 2
Identyfikacja antygenw charakterystycznych dla rnicowania komrek i
tkanek na przykadzie bruzdkowania, gastrulacji, rnicowania listkw
c7 zarodkowych, formowania narzdw pierwotnych 2
c8 Molekularne machanizmy mitozy i mejozy 4
Opanowanie umiejtnoci przygotowywania, przedstawienia i dyskutowania
wystpie naukowych. Konstruowanie schematw molekularnej regulacji
c9 rozwoju wybranych tkanek i narzdw 4
Analiza poziomw organizacji informacji genetycznej w komrce. Analiza
c10 kariotypu prawidowego 4
c11 Molekularne mechanizmy aberacji chromosomowych 4
30
23 Stosowane narzdzia dydaktyczne
1. Wykady
2. Seminaria
wiczenia laboratoryjne, w tym analiza preparatw mikroskopowych i kariogramw,
3.
wizualizacja wybranych technik molekularnych z wykorzystaniem materiau filmowego
4. Prelekcje zarwno nauczyciela jaki i studentw na zadane wczeniej tematy
24 Sposoby weryfikacji efektw ksztacenia i sposoby oceny
LK1_bimo_ Testy czstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu
W01 zaliczeniowego
W02 zaliczeniowego
W03 zaliczeniowego
W04 zaliczeniowego
W05 zaliczeniowego
W06 zaliczeniowego
W07 zaliczeniowego
W08 zaliczeniowego
W09 zaliczeniowego
LK1_bimo_ Sprawdziany pisemne Uzyskanie pozytywnej oceny ze
W01 sprawdzianu
W02 sprawdzianu
W03 sprawdzianu
W04 sprawdzianu
W05 sprawdzianu
W06 sprawdzianu
W07 sprawdzianu
W08 sprawdzianu
W09 sprawdzianu
LK1_bimo_ Prawidowe wykonanie wymaganej dokumentacji wiczeniowej Zaliczenie
U01
LK1_bimo_ Prawidowe wykonanie wymaganej dokumentacji wiczeniowej Zaliczenie
U02
LK1_bimo_ Samodzielne przygotowanie i przedstawienie prezentacji Uzyskanie pozytywnej oceny
W04
LK1_bimo_ Samodzielne przygotowanie i przedstawienie prezentacji Uzyskanie pozytywnej oceny
W09
LK1_bimo_ Umiejtno posugiwania si mikroskopem optycznym Uzyskanie pozytywnej oceny
U01
LK1_bimo_ Umiejtno posugiwania si mikroskopem optycznym Zaliczenie
U02
LK1_bimo_ Sprawdziany ustne Zaliczenie
K01
LK1_bimo_ Sprawdziany ustne Zaliczenie
K02
25 Nakad pracy studenta (bilans punktw ECTS)

Przecietna ilo godzin na zrealizowanie
Forma aktywnoci aktywnoci
udzia w wykadach 15
60
przygotowanie do zaliczenia
5
przygotowanie do egzaminu
10
60
26 Sumaryczne wskaniki charakteryzujce przedmiot
1
praktycznym
27 Literatura
1. Podstawy biologii komrki. B. Alberts. PWN, 2005 lub kolejne edycje
Cytobiochemia. Biochemia niektrych struktur komrkowych. L. Kyszejko-Stefanowicz. PWN,
2. 2002
Podstawy genetyki dla studentw i lekarzy (G. Drewa i T. Ferenc, red.) Elsevier Urban & Partner 2007 i
3. nastpne.
4 Genetyka molekularna (P. Wgleski, red.). PWN, 2006 lub nowsze
Biologia molekularna czowieka. Molekularne podoe zjawisk w stanie zdrowia i w przebiegu chorb.
1. Epstein, R. J. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005
2. Genomy. Brown T.A. (P. Wgleski, red.) Wyd. Naukowe PWN, 2009 i nastpne.
Zarys organogenezy. Rnicowanie si komrek w narzdach. Z. Bielaska-Osuchowska. PWN, 2004 lub
3. nowsze
4. Embriologia czowieka. K. Ostrowski. PZWL, 1988 i nastpne
5. Embriologia, podrcznik dla studentw. H. Bartel. PZWL, 2002 i nastpne
Biologia rozwoju. A. Le Moigne. PWN, 1999 lub Twyman R.M: Biologia rozwoju, 2003 PWN i
6. nastpne
28 Formy oceny - szczegy
nie zna w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym zna w stopniu bardzo
podstawowych zna podstawowe podstawowe struktury dobrym zna podstawowe
struktur komrkowych struktury komrkowe i komrkowe i ich struktury komrkowe i
i ich specjalizacji ich specjalizacje specjalizacje funkcjonalne ich specjalizacje
LK1_bimo funkcjonalnych (w funkcjonalne (w testach (w testach student funkcjonalne (w testach
_W01 testach student student zaznacza 65- zaznacza 83-95% student zaznacza
zaznacza mniej ni 82% prawidowych prawidowych powyej 95%
65% prawidowych odpowiedzi) odpowiedzi) prawidowych
odpowiedzi) odpowiedzi)
nie zna funkcji w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym zna w stopniu bardzo
nukleotydw w zna funkcje nukleotydw funkcje nukleotydw w dobrym zna funkcje
komrce, struktur I i w komrce, struktury I i komrce, struktury I i II nukleotydw w komrce,
II rzdowych DNA i II rzdow DNA i RNA rzdow DNA i RNA oraz struktury I i II rzdow
LK1_bimo RNA oraz struktury oraz struktur struktur chromatyny (w DNA i RNA oraz struktur
_W02 chromatyny (w chromatyny (w testach testach student zaznacza chromatyny (w testach
testach student student zaznacza 65- 83% - 95% prawidowych student zaznacza
zaznacza mniej ni 82% prawidowych odpowiedzi) powyej 95%
65% prawidowych odpowiedzi) prawidowych
nie zna funkcji w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym zna w stopniu bardzo
genomu, zna funkcje genomu, funkcje genomu, dobrym zna funkcje
transkryptomu i transkryptomu i transkryptomu i proteomu genomu, transkryptomu i
czowieka oraz podstawowe
proteomu czowieka proteomu czowieka oraz proteomu czowieka oraz
metody stosowane w ich
oraz podstawowych podstawowe metody badaniu, opisuje procesy
podstawowe metody
metod stosowanych w stosowane w ich replikacji, naprawy i stosowane w ich
ich badaniu, nie badaniu, opisuje procesy rekombinacji DNA, badaniu, opisuje procesy
opisuje procesw replikacji, naprawy i transkrypcji i translacji, zna replikacji, naprawy i
LK1_bimo replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, koncepcje regulacji ekspresji rekombinacji DNA,
_W03 rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji, genw (w testach student transkrypcji i translacji,
transkrypcji i zna koncepcje regulacji zaznacza 83% - 95% zna koncepcje regulacji
translacji, nie zna ekspresji genw (w prawidowych odpowiedzi) ekspresji genw (w
koncepcji regulacji testach student zaznacza testach student zaznacza
ekspresji genw (w 65-82% prawidowych powyej 95%
testach student odpowiedzi) prawidowych
zaznacza mniej ni odpowiedzi)
65% prawidowych
odpowiedzi)
nie zna sposobw w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym zna w stopniu bardzo
komunikacji midzy zna sposoby komunikacji sposoby komunikacji dobrym zna sposoby
komrkami oraz midzy komrkami oraz midzy komrkami oraz komunikacji midzy
szlakw szlaki przekazywania szlaki przekazywania komrkami oraz szlaki
przekazywania sygnaw w komrce i sygnaw w komrce i przekazywania sygnaw
sygnaw w komrce i przykady zaburze w przykady zaburze w w komrce i przykady
przykadw zaburze tych procesach tych procesach zaburze w tych
LK1_bimo
w tych procesach prowadzce do rozwoju prowadzce do rozwoju procesach prowadzce
_W04
prowadzcych do nowotworw i innych nowotworw i innych do rozwoju nowotworw
rozwoju nowotworw chorb (w testach chorb (w testach i innych chorb (w
i innych chorb (w student zaznacza 65- student zaznacza 83 - testach student zaznacza
testach student 82% prawidowych 95% prawidowych powyej 95%
zaznacza mniej ni odpowiedzi) odpowiedzi) prawidowych
65% prawidowych odpowiedzi)
odpowiedzi)
nie zna procesw w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym zna w stopniu bardzo
takich jak cykl zna procesy takie jak cykl procesy takie jak cykl dobrym zna procesy
komrkowy, komrkowy, proliferacja, komrkowy, proliferacja, takie jak cykl
proliferacja, rnicowanie i starzenie rnicowanie i starzenie komrkowy, proliferacja,
rnicowanie i si komrek, apoptoza i si komrek, apoptoza i rnicowanie i starzenie
starzenie si komrek, nekroza oraz ich nekroza oraz ich si komrek, apoptoza i
LK1_bimo apoptoza i nekroza znaczenie dla znaczenie dla nekroza oraz ich
_W05 oraz ich znaczenia dla funkcjonowania funkcjonowania znaczenie dla
funkcjonowania organizmu (w testach organizmu (w testach funkcjonowania
organizmu (w testach student zaznacza 65- student zaznacza 83-95% organizmu (w testach
student zaznacza 82% prawidowych prawidowych student zaznacza
mniej ni 65% odpowiedzi) odpowiedzi) powyej 95%
prawidowych prawidowych
nie potrafi opisa w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym opisuje w stopniu bardzo
prawidowo kariotypu opisuje prawidowy prawidowy kariotyp dobrym opisuje
czowieka oraz kariotyp czowieka oraz czowieka oraz rne typy prawidowy kariotyp
rnych typw rne typy determinacji determinacji pci (w czowieka oraz rne
LK1_bimo
determinacji pci (w pci (w testach student testach student zaznacza typy determinacji pci (w
_W06
testach student zaznacza 65-82% 83-95% prawidowych testach student zaznacza
zaznacza mniej ni prawidowych odpowiedzi) powyej 95%
nie potrafi prawidowo w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym opisuje w stopniu bardzo
opisa budowy opisuje budow budow chromosomw oraz dobrym opisuje budow
LK1_bimo molekularne podoe
chromosomw oraz chromosomw oraz chromosomw oraz
_W07 mutagenezy (w testach
molekularnych molekularne podoe molekularne podoe
student zaznacza 83-95%
podoy mutagenezy mutagenezy (w testach mutagenezy (w testach
(w testach student student zaznacza 65- prawidowych odpowiedzi)
student zaznacza
zaznacza mniej ni 82% prawidowych powyej 95%
nie potrafi opisa w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym opisuje w stopniu bardzo
prawidowo aberracji opisuje aberracje aberracje autosomw i dobrym opisuje
autosomw i autosomw i heterochromosomw aberracje autosomw i
heterochromosomw heterochromosomw bdce przyczyn chorb heterochromosomw
LK1_bimo bdcych przyczyn bdce przyczyn chorb (w testach student bdce przyczyn chorb
_W08 chorb (w testach (w testach student zaznacza 83 - 95% (w testach student
student zaznacza zaznacza 65-82% prawidowych zaznacza powyej 95%
mniej ni 65% prawidowych odpowiedzi) prawidowych
prawidowych odpowiedzi) odpowiedzi)
odpowiedzi)
nie potrafi okreli w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym okrela w stopniu bardzo
korzyci i zagroe okrela korzyci i korzyci i zagroenia dobrym okrela korzyci i
wynikajcych z zagroenia wynikajce z wynikajce z obecnoci w zagroenia wynikajce z
obecnoci w obecnoci w ekosystemie ekosystemie organizmw obecnoci w ekosystemie
ekosystemie organizmw zmodyfikowanych organizmw
LK1_bimo organizmw zmodyfikowanych genetycznie (w testach zmodyfikowanych
_W09 zmodyfikowanych genetycznie (w testach student zaznacza 82-95% genetycznie (w testach
genetycznie (w student zaznacza 65- prawidowych student zaznacza
testach student 82% prawidowych odpowiedzi) powyej 95%
zaznacza mniej ni odpowiedzi) prawidowych
65% prawidowych odpowiedzi)
odpowiedzi)
nie potrafi obsugiwa potrafi obsugiwa potrafi obsugiwa potrafi obsugiwa
LK1_bimo mikroskopu mikroskop optyczny w mikroskop optyczny w mikroskop optyczny w
_U01 optycznego stopniu dostatecznym stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
Brak poprawnej wykonanie dokumentacji wykonanie dokumentacji wykonanie dokumentacji
LK1_bimo
dokumentacji wiczeniowej w stopniu wiczeniowej w stopniu wiczeniowej w stopniu
_U02
wiczeniowej dostatecznym dobrym bardzo dobrym
nie potrafi potrafi wspdziaa i potrafi wspdziaa i potrafi wspdziaa i
wspdziaa i pracowa w grupie, pracowa w grupie, pracowa w grupie,
LK1_bimo
pracowa w grupie, przyjmujc w niej rne przyjmujc w niej rne przyjmujc w niej rne
_K01
przyjmujc w niej role w stopniu role w stopniu dobrym role w stopniu bardzo
rne role dostatecznym dobrym
nie jest wiadomy jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych
wasnych ogranicze i ogranicze i wie kiedy ogranicze i wie kiedy ogranicze i wie kiedy
LK1_bimo
nie wie kiedy zwrci zwrci si do eksperta w zwrci si do eksperta w zwrci si do eksperta
_K02
si do eksperta stopniu dostatecznym stopniu dobrym w stopniu bardzo
dobrym
29 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Sale wicze KBM 101 i 102
Harmonogram na stronie
29.3 Miejsce i godziny konsultacji http://biolmolgen.slam.katowice.pl
Sylabus kursu zawierajcy sowa kluczowe i definicje wybranych
terminw, wskazane i zalecane podrczniki, konspekt kursu,
29.4 Materiay do zaj
konspekty prezentacji, wydruki kariogramw, elektonogramy,
preparaty mikroskopowe, karty pracy
1. Nazwa moduu/przedmiotu Diagnostyka Obrazowa 1

2. Kod moduu/przedmiotu dio1
3. Przynaleno do grupy przedmiotw nauki kliniczne zabiegowe
4. Status moduu/przedmiotu obowizkowy
10. Rok I
11. Semestr II
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych Wykady 7 Seminaria 2 wiczenia 6
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczenie testowe na ocen
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M.
15. Adres/telefon/strona internetowa http://radiologiakatowice.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Jan Baron
Dr hab.n. med. Joanna Pilch-Kowalczyk;
joanna.pilch@sum.edu.pl
nazwisko, email)
Joanna Machnik-Broncel, Magdalena Machnikowska-
Nauczyciele akademiccy realizujcy
18. Sokoowska, Magorzata Korzekwa, Tomasz Lebda
przedmiot (imi, nazwisko, email)
Wyborny,

Nr Opis wymagania
1. Znajomo podstaw fizycznych nastepujcych metod obrazowania: rtg, TK, USG,MR.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Student zna podstawy fizyczne poszczeglnych bada obrazowych.
Student porafi oszacowa negatywne skutki badania wynikajce z naraenia pacjenta na
C2 promieniowanie jonizujce, pole elektromagnetyczne, rodki kontrastowe.Zna zasady ochrony
radiologicznej.
Student potrafi rozpoznawa poszczeglne struktury anatomiczne w rnych badaniach

C3
obrazowych.
wiedza
LK1_dio1 Posiada wiedz z zakresu anatomii radiologicznej ciaa pacjenta c1-c3,
C3 A.W.1
_W01 w rnych metodach obrazowych. w1-w4,
LK1_dio1
Zna fizyczne podstawy nieinwazyjnych metod obrazowania. C1 s1, s2 B.W.8.
_W02
umiejtnoci
LK1_dio1
Student stosuje si do zasad ochrony radiologicznej. C2 s1 B.U.2.
_U01
LK1_dio1
Ocenia szkodliwo dawki promieniowania jonizujcego. C2 s1 B.U.2
_U02
Wnioskuje o relacjach midzy strukturami anatomicznymi na
LK1_dio1 c1-c3,
podstawie bada obrazowych (zdjcia przegldowe, badania C3 A.U.4.
_U03 w1-w4
kontrastowe, TK,MR)
kompetencje
s1-s2, c1-
LK1_dio1 Student posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno
C1-C3 c3, w1- K.4.
_K01 staego ksztacenia si.
w4
Liczba
godzin
Anatomia narzdw kl. piersiowej w rnych metodach obrazowania z uwzgl.najcz.
w1 patologii. 2
Anatomia narzdw j. brzusznej i miednicy maej w rnych met. obraz. z uwzgl.najcz.
w2 pat. 2
w3 Anatomia OUN w rnych metodach obrazowania z uwzgl. najczstszych. patologii. 2
Anatomia ukadu miniowo-szkieletowego w rnych metodach obrazowania z
w4 uwzgldnieniem najczstszych patologii. 1
7
Liczba
godzin
s1 Promieniowanie RTG, powstawanie obrazu RTG. Ochrona radiologiczna. 1
Ultrasonografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny - podstawy
s2 metodyki bada. 1
2
Liczba
godzin
Anatomia radiologiczna ukadu kostno-miniowego.Anatomia radiologiczna ukadu
c1 oddechowego, serca i duych naczy 2
c2 Anatomia radiologiczna OUN i gruczow dokrewnychoraz gruczou piersiowego. 2
Anatomia radiologiczna ukadu ukadu trawiennego. Anatomia radiologiczna ukadu
c3 moczowo-pciowego. Zaliczenie. 2
6
Prezentacje multimedialne przedstawiane na monitorze komputerw, ewentualnie z uyciem
1. rzutnika multimedialnego
LK1_dio1_ Opisanie na zdjciach z bada obrazowych 20
uzyskanie 7/10 punktw z testu.
W01 szczegw anatomicznych.
Ocena aktywnoci studenta - wykazanie
LK1_dio1_
Znajomo podstaw fizycznych rtg, TK, USG,MR. elementarnej wiedzy podczas zaj z
W02
nauczycielem akademickim.
LK1_dio1_ Potrafi prawidowo zastosowa zasady ochrony

Student stosuje si do zasad ochrony radiologicznej.
U01 radiologicznej na przykadzie.
LK1_dio1_ Potrafi oszacowa rzd wielkoci dawki

Ocenia szkodliwo dawki promieniowania jonizujcego.
U02 promieniowania jonizujcego na przykadzie.
Wnioskuje o relacjach midzy strukturami anatomicznymi

LK1_dio1_ Potrafi omwi wzajemne relacje anatomiczne
na podstawie bada obrazowych (zdjcia przegldowe,
U03 na wybranych zdjciach.
badania kontrastowe, TK,MR)
LK1_dio1_
W trakcie zaj weryfikuje na bieco swoj wiedz. Prezentacja prawidowych zachowa.
K01
udzia w wykadach 7
akademickim
15
10
cznia ilo godzin 25
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego
udziau nauczyciela akademickiego 0,25
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach o charakterze praktycznym

0,25
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy

0,5
27. Literatura
"Radiologia" pod red. B.Pruszyskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa 2003-2011 Cz
1. oglna.Rozdziay: 2, 4, 5.
"Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC" B.Daniel, B. Pruszyski, PZWL, Warszawa 2005
2. (atlas)
3. "Anatomia ultrasonograficzna"( kolorowy atlas) B.Block, PZWL, Warszawa 2005, 2013
4. "Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej" pod red. J. Barona, J. Pilch-Kowalczyk, S.U.M. 2012
"Atlas obrazowy anatomii czowieka" J.Weir, P.H. Abrahams, Elsevier Urban&Partner, Wrocaw
1. 2005
2. "Imaging atlas og human anatomy" J.Weir, P.H. Abrahams, Mosby 2010
3. "Normal findings in CT and MR" T.Moeller, E. Reif, Thieme, New York 1999
4. "Normal findings in radiography" T.Moeller, Thieme New York 2000
5. "Anatomia radiologiczna" F.Slaby, E. Jacobs, Elsevier Urban&Partner, Wrocaw 1998
Nie posiada dostatecznej Posiada dostateczn Posiada wiedz w Posiada wied w stopniu
LK1_dio1_ wiedzy na temat wiedz na temat stopniu dobrym na bardzo dobrym na temat
W01 szczegw szczeg temat szczegw szczegw anatomicznych.
anatomicznych. anatomicznych. anatomicznych.
Nie posiada dostat. Posiada dost. wiedz o Posiada wiedz o Posiada wiedzo podstawach
LK1- wiedzy na temat podstawach fizycznych podstawach fizycznych fizycznych obrazowania w
dio1_W02 podstaw fizycznych bada obrazowych. obrazowania w stopniu stopniu bardzo dobrym.
bada obrazowych. dobrym.
Nie zna zasad ochrony Zna zasady ochrony Zna zasady ochrony Zna zasady ochrony
LK1_dio1_ radiologicznej. radiologicznej w stopniu radiologicznej w stopniu radiologicznej w stopniu
U01 dostatecznym. dobrym. bardzo dobrym.
Nie potrafi oceni W stopniu W stopniu dobrym W stopniu bdb ocenia
LK1_dio1_ szkodliwoci dawki dostetecznym ocenia ocenia szkodliwo szkodliwo dawki prom.rtg.
U02 promieniowania rtg. szkodliwo dawki dawki prom.rtg.
promieniowania rtg.
Nie potarfi ocenia W stopniu dost. ocenia W stopniu dobrym W stopniu bdb. ocenia relacje
wzajemnych relacji relacje midzy ocenia relacje midzy midzy strukturami
LK1_dio1_ midzy strukturami strukturami strukturami aoatomicznymi w bad.
W03 anatomicznymi w anatomicznymi w bad. anatomicznymi w bad. obrazowych.
badaniach obrazowyc. obrazowych. obrazowych.
Nie potrafi na bieco W stopniu W stoniu dobrym na W stopniu bdb. na bieco

LK1_dio1_ oceni swojej wiedzy. dostatecznym bieco weryfikuje weryfikuje swoj wiedz.
K01 weryfikuje na bieco swoj wiedz.
swoj wiedz.
seminaryjnych 20-25
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej S.U.M.
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katowice-Ligota
Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M. W SP
29.3 Miejsce i godziny konsultacji
CSK, poniedziaki midzy 13 a14
29.4 Materiay do zaj brak szczeglnych wymaga
1. Nazwa moduu/przedmiotu Etyka lekarska

2. Kod moduu/przedmiotu etle
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Nauki behawioralne i spoeczne z elementami profesjonalizmu
5. Poziom ksztacenia jednolite studia magisterskie
10. Rok I
11. Semestr II
Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W:5 S:5 w:10
12.
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczene
Zakad Filozofii, Katedry Filozofii i Nauk
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot
Humanistycznych WNoZ
15. Adres/telefon/strona internetowa ul. Medykw 12, 40-752 Katowice
16. Kierownik jednostki dr hab. Lesaw Niebrj
Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu
dr hab. Lesaw Niebrj, zakfilet@sum.edu.pl
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email)
17.
dr hab. Lesaw Niebrj, dr Katarzyna Szmagliska,
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot (imi,
dr Monika Fajler, dr Bogusaw Zapart,
nazwisko, email)
18. znh_sekretariat@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
1. Oglne przygotowanie w zakresie humanistyki na poziomie maturalnym
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Zapoznanie studentw z podstawowterminologi etyczn oraz zasadami dyskursu etycznego
C2 Zapoznanie studentw z dokumentami deontologii zawodowej.
Wypracowanie umiejtnoci rozpoznawania dylematw moralnych i zasadniczych sposobw ich
C3 rozwizywania.
wiedza
zna i rozumie gwne pojcia, teorie, zasady i reguy etyczne
LK1_etle_W01 suce jako oglne ramy waciwego interpretowania i C1 w1,w2,s1 D.W13
analizowania zagadnie moralno-medycznych
Zna zasady altruizmu i odpowiedzialnoci klinicznej i ma w3,s3,c1-
LK1_etle_W02 C2 D.W14
wiadomo zasad funkcjonowania zespou terapeutycznego 5
zna kulturowe, etniczne i narodowe uwarunkowania zachowa
LK1_etle_W03 C3 s2,c1-5 D.W15
ludzkich
umiejtnoci
LK1_etle_U01 przestrzega wzorcw etycznych w dziaaniach zawodowych C1 c1-5 D.U12
posiada zdolno rozpoznawania etycznych wymiarw decyzji
LK1_etle_U02 medycznych i odrniania aspektw faktualnych od C1 c1-5 D.U13
normatywnych
przestrzega praw pacjenta, w tym: prawa do ochrony danych
osobowych, prawa do intymnoci, prawa do informacji o stanie w1,w3,c1
LK1_etle_U03 C2, C3 D.U14
zdrowia, prawa do wyraenia wiadomej zgody na leczenie lub -5
odstpienie od niego oraz prawa do godnej mierci
wykazuje odpowiedzialno za podnoszenie swoich kwalifikacji i
LK1_etle_U04 C3 w1,s3 D.U15
przekazywanie wiedzy innym
kompetencje
potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z
LK1_etle_K01 C1,C2,C3 w1-3,c1-5 K.1
chorym
LK1_etle_K02 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C2 w3,c1-5 K.2
LK1_etle_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2 w3,c1-5 K.3

posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno staego
LK1_etle_K04 C3 s3, c1-5 K.4
doksztacania si
Liczba
godzin
w1 Kontekst historyczno-spoczny powstania etyki biomedycznej 2
w2 Gwne zasady etyki lekarskiej 2
w3 Kodeksy etyki zawodowej (krajowe i midzynarodowe) 1
5
Liczba
godzin
s1 Uzasadnienie antropologiczne dla norm etycznych 2
s2 Pluralizm moralny a obowizki etyczne 2
s3 Charakter prima facie/aktualny norm moralnych. Rola roztropnoci. 1
5
Liczba
godzin
c1 Kazusy etyczne dotyczce medycznych ingerencji w prokreacj 2
c2 Problematyka aborcji 2
c3 wiadoma zgoda pacjenta - jej podstawowe typy 2
c4 Transplantacje - sprawiedliwa alokacja rodkw w medycynie 2
Prawo do godnej mierci, problem terapii bezuytecznej i nadzwyczajnych rodkw
2
c5 terapeutycznych
10
1. Wykad
2. Prezentacje multumedialne
3. Odgrywanie scenek
4. Dyskusja ukierunkowana
zaliczenie pisemne/pytania otwarte odpowiedzi poprawne na 60% pyta
LK1_etle_W01
LK1_etle_W02
LK1_etle_W03
aktywno na wiczeniach realizacja zada w programie wicze
LK1_etle_U01
LK1_etle_U02
LK1_etle_U03

LK1-etle_U04
LK1_etle_K01 aktywno na wiczeniach realizacja zada w programie wicze
Nakad pracy studenta (bilans punktw

25. ECTS)
Przecitna ilo godzin na zrealizowanie
udzia w wykadach 5
20
40
cznia ilo godzin 60
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych 0,5
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach o charakterze praktycznym 0,5
27. Literatura
1. Beauchamp TL., Childress JF., Zasady etyki medycznej, Warszawa: KiW 1996
2. Niebrj LT., Bioetyka programw yciowych, Katowice: SUM 2010
Jonkisz A, Niebrj LT (red). Wprowadzenie do filozofii. Podrcznik dla studentw kierunkw
3. meddycznych, Katowice: Sum 2013
1. Niebrj LT., Dziecko pacjentem. Dylematy etyczne w pediatrii, Katowice: SUM 2012
2. Medycyna a prawa czowieka, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 1996
nie potrafi potrafi definiowa potrafi definiowa terminy realizuje wymagania na
definiowa podstawowe terminy etyczne, rozumie gwne ocen dobr o ponadto
podstawowych etyczne rozumioe tre zasady i umie wyprowadza umie specyfikowa i
LK1_etle_W01
terminw gownych zasad bioetyki reguy z nich wynikajce balansowa zasady
etycznych , zasad i moralne
norm moralnych
nie potrafi potrafi wymieni gwne potrafi wymieni dokumenty realizuje wymagania na
wskazagwnyc dokumenty deontologii deontologiczne wiata ocen dobr o ponadto
dokumentw medycznej, wykazuje medycznego i treci zawartych umie samodzielnie
deontologii orientacj co do w nich norm a podato umie rozwizywa dylematy
LK1_etle_W02
medycznej ani gwnych norm w nich powiza je z oglnymi moralne powoujc si
wymieni zapisanych zasadami etycznymi na zosady deontologii
obowizujcych w medycznej
nich zasad
nie potrafi wskaza potrafi wymieni gwne spenia wymagania stawiane spenia wymagania
na rnice moralne rnice w postrzeganiu na ocen dostateczn, a stawiane na ocen
obecne w rnych moralnoci w gwnych ponadto potrafi do rznic dobr, a ponadto
tradycjach tradycjach kulturowych kulturowych odnie teori wykazuje si
LK1_etle_W03
kulturowych wspczesnoci tolerancji praktyczn wiedzo
prowadzeniu dyskursu
na poziomie szerokiej
rwnowagi refleksyjnej
w czasie realizacji w czasei realizacji zada jest wiadom wzorcw etyki spenia wymagania
zada wiczeniowych potrafi zawodowej obowizujcych w stawiane na ocen
wiczeniowych nie odnie si do danej sytuacji i potrafi dobr, a ponadto umie
potrafi wskaza podstawowych wzorcw uzasadni ich suszno rozwizywa konflikty
LK1_etle_U01
gwnych wzorcw etyki zawodowej pomidzy wzorcami
etycznych etycznymi, ktre w
obowizujcyc w danej sytuacji wchodz
dancyh stytuacjach w konflikt
nie potrafi wskaza jest wiadomy wartoci spenia wymogi na ocen spenia wymogi
na warto moralnej dostateczn a ponadto potrafi stawiane na ocen
moraln podejmowanych przez powiza ocen moraln dobr a ponadto
LK1_etle_U02 podejmowanych siebie dziaa dziaa z teori etyczn potrafii krytycznie
przez siebie ocenia stosowalno
dziaa poszczeglnych zasad
w konkretnej sytuacji
nie potrafi potrafi wymieni prawa rozumie prawa pacjenta w rozumie dynamiczny
wymieni pacjenta i wskaza na szerszej perspektywie praw chcarakter prawa
gwnych praw dokumenty o nich czowieka naturalnego i jego
LK1_etle_U03
pacjenta mwice znaczenie dla
interpretacji praw
pacjenta
nie rozumie rozumie dynamiczny spenia wymagania stawiane spenia wymogi
powizania charakter nauki i na ocen dostateczn, a stawiane na ocen
pomidzy wynikajcy z niego ponadto potrafi wskaza na dobr a ponadto
posiadan przez etyczny obowizek gwne drogi samoksztaecnia potrafii krytycznie
LK1_etle_U04 siebie wiedz ustawicznego (ustawicznego ksztacenia) ocenia warto oferty
medyczn a samoksztacenia dostpne dla lekarzy edukacyjnej ksztacenia
odpowiedzialnoci ustawicznego
moraln za
pacjenta
student potrafi nawiza student potrafi dobrze student spenia
oparty na zasadach nawia kontakt z drugim wymagania stawiane
student nie potrafi
etyczncyh kontakt z czowiekiem, ze zrozumieniem na ocen dobr, a
nawiza opartego
drugim czowiekiem, specyficznej sytuacji chorego,
ponadto cechuje si
na szacunku dla
LK1_etle_K01 potrafi te go utrzyma w podejmujc dziaania kompetencj kulturow
godnoci
stopniu zadawalajcym minimalizujce asymetri pozwalajc na
czowieka kontaktu
realacji lekarz-pacjent zachowanie zasad
z drug osob
etycznych w relacjach
midzykulturowych
student spenia
student nie potrafi wymagania stawiane
student potrafi wykaza
przeama student w stopniu dobrym i z na ocen dobr, a
si altruizmem, rozumie
dylematu wypracowan umiejtnoci ponadto cechuje si
istot sdw rozwanych
LK1_etle_K02 praktycznego podejmuje dziaania kierujce spostrzegawczoci i
w medycynie i
pomidzy dobrem si zasad pierwszestwa wraliwoci na
implementuje je w realcji
wasnym a dobrem dobra pacjenta naruszenie zasady
z chorym
chorego pierwszestwa dobra
pacjenta
studnet nie student stosuje regulacje student spenia
kontroluje norm deontologicznych wymagania stawiane
przekazu i ochrony (gwnie Kodeksu etyki na ocen dobr, a
studnet praktycznie
tajemnicy lekarskiej) w sprawie ponadto wykazuje si
wprowadza w ycie zasad
zawodowej, zachowania tajemnicy krytyczn
ochrony danych pacjenta
narusza prawa lekarskiej i praw pacjenta kreatywnoci w
LK1_etle_K03 wic j w swoim
pacjenta ocnenie zastanych
postepowaniu (ufundowujc)
standardw
w zasadzie szacunku dla
deontologicznych w
autonomii
zakresie przestrzegania
tajemnicy zawodowej i
praw pacjenta
student nie student rozumie student umie wskaza i podj student wykazuje si
wykazuje si dynamiczny charakter dziaania zmierzajce do zdolnoci powizania
wiadomoci wiedzy medycznej i ustawicznego zobowizania do
ogranicze wiedzy potrzeb ustawicznego samoksztalcenia, jest ustawicznego
medycznie, nie samoksztacenia zorientowany w ofercie ksztacenia z normami
LK1_etle_K04
wykazuje dostpnej pod tym wzgldem moralnymi i
sipostaw dla lekarzy standardami charakteru
otwartoci na moralnego
zdobywanie nowej
wiedzy
seminaryjch 20
29.1 Liczebno grup
wiczenioch 20
29.2 Miejsce odbywania si zaj CDiSM
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Zakad Filozofii, ul. Medykw 12, pokj 202
1. Nazwa moduu/przedmiotu Genetyka

2. Kod moduu/przedmiotu gene
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Nauki Przedkliniczne
5. Poziom ksztacenia studia magisterskie jednolite
10. Rok 1
11. Semestr 2
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczenie
Zakad Genetyki Klinicznej Katedry Biologii i
Genetyki
15. Adres/telefon/strona internetowa http://biolmolgen.slam.katowice.pl
16. Kierownik jednostki dr n. med. Magorzata Zofia Lisik
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu dr n. med. Magorzata Zofia Lisik
17.
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) (mlisik@sum.edu.pl)
Prof. Aleksander l.Siero
(alsieron@sum.edu.pl), dr n. med. Magorzata
18. Zofia Lisik (mlisik@sum.edu.pl), dr n. med.
nazwisko, email)
Antoni Pyrkosz (apyrkosz@sum.edu.pl), lek.
Jacek Anio (janiol@sum.edu.pl)
Nr Opis wymagania
1. Znajomo podstawowych poj z zakresu genetyki na poziomie szkoy redniej
2. Znajomo molekularnych mechanizmw genetycznych
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Poznanie mechanizmw dziedziczenia
C2 Poznanie molekularnych molekularnych podstaw mutagenezy
C3 Poznanie zasad konstuowania i analizy rodowodw (danych z wywiadu rodzinnego)
C4 Poznanie podstaw diagnostyki aberracji choromosomowych oraz mutacji genowych
wiedza
LK1_gene_
W01
zna zasady uzyskiwania danych z wywiadu rodzinnego C3 c4 C.W5.
LK1_gene_ w1,
zna podstawowe pojcia z zakresu genetyki C1 A.W4.
W02 w2,w8
LK1_gene_ opisuje prawidowy kariotyp czowieka C4 w3, s1,c1 B.W21.
W03
LK1_gene_
W04
opisuje molekularne podoe mutagenezy C2 w5,s3 C.W4
opisuje aberracje chromosomowe bdce przyczyn chorb
LK1_gene_ C4 s2, c2 C.W10.
W05 czowieka
umiejtnoci
LK1_gene_ potrafi przedstawi dabne z wywiadu rodzinnego w postaci
U01
C1 c4 C.U1.
rodowodu
LK1_gene_
U02
potrafi okreli typ dziedziczenia na podstawie analizy rodowodu C1 w6,s3,c5 C.U1.
LK1_gene_ w4,
U03
potrafi okresli ryzyko wystapienia choroby w danej rodzinie C1 C.U1.
w6,w7,c5
kompetencje
LK1_gene_
K01
potrafi wspdziaa i pracowa w grupie przyjmujc rne role C1 c1 K.4
LK1_gene_ jest wiadomy wasnych ogranicze i wie kiedy zwrci si do

K02
C1 c1 K.4
eksperta
Liczba
godzin
w1 Wprowadzenie do genetyki 2
w2 Cytogenetyczne podstawy dziedziczenia 2
w3 Genom czowieka 2
w4 Prawa Mendla 2
w5 Mutageneza i mutacje 2
w6 Dziedziczenie pozajdrowe
w7 Metody bada cytogenetycznych 2
w8 Wybrane zagadnienia z genetyki populacyjnej 1
15

godzin
s1 Prawidowy kariotyp czowieka. Nomenklatura cytogenetyczna 1
s2 Aberracje chromosomowe liczbowe i strukturalne 1
s3 Molekularne podoe mutagenezy 1
s4 Zasady konstruowania i analizy rodowodw 1
s5 Analiza i interpretacja wynikw bada molekularnych 1
5
Liczba
godzin
c1 Analiza kariotypw czowieka 2
Aberracje chromosomowe - obraz kliniczny zapis i interpretacja nieprawidowego
c2 kariotypu 2
c3 Wybrane choroby jednogenowe. Korelacje fenotyp genotyp 2
c4 Konstruowanie i analiza rodowodw 2
c5 Okrelanie ryzyka wystpienia choroby w danej rodzinie na podstawie analizy rodowodu 2
10
1. Wykady
2. Seminaria
3. wiczenia
4. Prelekcje wykonywane przez nauczyciela i studentw na wybrane tematy
LK1_gene_W
01
sprawdzian ustny uzyskanie prawidowej odpowiedzi
LK1_gene_W
02
sprawdzian pisemny uzyskanie prawidowej odpowiedzi
LK1_geen_W
03
sprawdzain ustny uzyskanie prawidowej odpowiedzi
LK1_gene_W
04
LK1_gene_W
05
LK1_geen_U
prawidowe wykonanie dokumentacji zaliczenie
01-U03
LK1_geen_K stosowanie metod ustawicznego
obserwowanie studentw w trakcie wicze
01-K02 poszerzania swojej wiedzy
udzia w wykadach 15
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udzia w wiczeniach
10
30
75
cznia ilo godzin
Sumaryczna liczba punktw ECTS dla przedmiotu 2,5
udziau nauczyciela akademickiego 1

0,5

1
27. Literatura
1. Genetyka medyczna (red B. Kauewski) Elsevier Urban& Partner 2013
1. Biologia molekularna. Elementy genetyki klinicznej. (red. J.Bal) PWN 2001
nie zna zasad uzyskiwania zna zasady uzyskiwania danych zna zasady uzyskiwania zna zasady uzyskiwania
LK1_gene-
danych z wywiadu z wywiadu rodzinnego w danych z wywiadu rodzinnego danych z wywiadu rodzinnego
W01
rodzinnego stopniu dostatecznym w stopniu dobrym w stopniu bardzo dobrym
zna podstawowe pojcia z zna podstawowe pojcia z zna podstawowe pojcia z

LK1_gene_W nie podstawowych poj z
zakresu genetyki w stopniu zakresu genetyki w stopniu zakresu genetyki w stopniu
02 zakresu genetyki
dostatecznym dobrym bardzo dobrym
nie potrafi opisa potrafi opisa prawidowy potrafi opisa prawidowy

LK1_gene_W potrafi opisa prawidowy
prawidowego kariotypu ariotyp czowieka w stopniu kariotyp czowieka w stopniu
03 kariotyp w stopniu dobrym
czowieka dostatecznym bardzo dobrym
nie potrafi opisa potrafi opisa molekularne potrafi opisa molekularne potrafi opisa molekularne
LK1_gene_W
molekularnego podoa podoe mutagenezy w stopniu podoe mutagenezy w podoe mutagenezy w
04
mutagenezy dostatecznym stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
potrafi opisa aberracje potrafi opisa aberracje potrafi opisa aberracje
LK1_gene_W nie potrafi opisa aberracji
chromosomowe w stopniu chromosomowe w stopniu chromosomowe w stopniu
05 chromosomowych
dostatecznyn dobrym bardzo dobrym
nie potrafi przedstawi potrafi przedstawi dane z potrafi przedstawi dane z
potrafi przedstawi dane z
LK1_gene_U danych z wywiadu wywiadu rodzinnego w postaci wywiadu rodzinnego w
wywiadu rodzinnego w
01 rodzinnego w postaci rodowodu w stopniu postaci rodowodu w stopniu
stopniu bardzo dobrym
rodowodu dostatecznym dobrym
potrafi okreli typ potrafi okreli typ
nie potrafi okreli typu potrafi okreli typ
LK1_gene_U dziedziczenia na postawie dziedziczenia na podstawie
dziedziczenia na postawie dziedziczenia na podstawie
02 analizy rodowodu w stopniu analizy rodowodu w stopniu
analizy rodowodu rodowodu w stopniu dobrym
dostatecznym bardzo dobrym
potrafi okreli ryzyko potrafi okreli ryzyko

nie pokreli ryzyka potrafi okreli ryzyko
LK1_gene_U wystpienia choroby w danej wystpienia choroby w danej
wystpienia choroby w wystpienia choroby w danej
03 rodzinie w stopniu rodzinie w stopniu bardzo
danej rodzinie rodzinie w stopniu dobrym
dostatecznym dobrym
LK1_gene_K nie potrafi wspdziaa w potrafi wspdziaa w grupie w potrafi wspdziaa w grupie potrafi wspdziaa w grupie
01 grupie stopniu dostatecznym w stopniu dobrym w stopniu bardzo dobrym
jest waidom wasnych jest wiadom wasnych

LK1_gene_K nie jest waidimy jest wiadom wasnych
ogranicze w stopniu ogranicze w stopniu bardzo
02 wasnych ogranicze ogranicze w stopniu dobrym
dostatecznym dobrym
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Sale wicze 101 i 102 Katedry Biologii
29.2 Miejsce odbywania si zaj Molekularnej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji dostpne w Zakadzie Genetyki Klinicznej
29.4 Materiay do zaj fartuchy lekarskie
HISTOLOGIA Z EMBRIOLOGI I ELEMENTAMI

1. Nazwa moduu/przedmiotu
CYTOFIZJOLOGII
2. Kod moduu/przedmiotu heec
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Nauki Morfologiczne/Naukowe Podstawy Medycyny
4. Status Obowizkowy
moduu/przedmiotu
5. Poziom ksztacenia Studia II stopnia, jednolite magisterskie
6. Forma studiw Stacjonarne
7. Profil ksztacenia Oglnoakademicki
8. Jzyk prowadzenia zaj Polski
10. Rok Pierwszy
11. Semestr I i II
13. Forma zakoczenia przedmiotu Egzamin
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot KATEDRA I ZAKAD HISTOLOGII I EMBRIOLOGII
ul. Medykw 18, 40-752 Katowice/tel. 32 2526574
15. Adres/telefon/strona internetowa /histologia.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Prof.dr hab. Ryszard Wiaderkiewicz
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, Dr Danuta Plewka; dplewka@sum.edu.pl
nazwisko, email)
prof.dr hab. Ryszard Wiaderkiewicz, wiader@sum.edu.pl;
dr hab. Piotr Czekaj, pcz@sum.edu.pl; dr Danuta Plewka,
dplewka@sum.edu.pl; dr Aleksandra Suszka-witek,
Nauczyciele akademiccy realizujcy aswitek@sum.edu.pl; dr Anna Wiaderkiewicz,
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) awiaderkiewicz@sum.edu.pl; mgr Aleksandra Bryzek,
abryzek@sum.edu.pl; mgr Katarzyna Bogus,
kbogus@sum.edu.pl; dr Artur Paasz;
apalasz@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
Brak
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu w zakresie wiedzy
C1 Nauczenie mianownictwa histologicznego i embriologicznego.
C2 Poznanie struktur komrkowych i ich specjalizacji funkcjonalnej.
C3 Zapoznanie z mikroarchitektur tkanek, macierzy pozakomrkowej oraz narzdw.
Poznanie stadiw rozwojowych zarodka ludzkiego, budowy bon podowych i oyska oraz etapw rozwoju
C4
poszczeglnych narzdw.
Zapoznanie ze sposobami komunikacji midzy komrkami, komrk a macierz zewntrzkomrkow oraz
C6
szlakami przekazywania sygnaw w komrce.
Zapoznanie z procesami proliferacji, rnicowania i starzenia komrek, apoptozy i nekrozy oraz przedstawienie
C7
znaczenia tych procesw dla funkcjonowania organizmu.
Opis celu w zakresie umiejtnoci
C8 Nauczenie obsugi mikroskopu optycznego - take w zakresie korzystania z imersji.
Nauczenie rozpoznawania w obrazach z mikroskopu optycznego struktur histologicznych odpowiadajcych
C9 narzdom, tkankom, komrkom. Nauczenie opisu i interpretacji ich budowy oraz relacji midzy budow i
funkcj.
C10 Nauczenie posugiwania si mianownictwem histologicznym i embriologicznym w mowie i pimie.
Opis celu w zakresie kompetencji spoecznych
C11 Nabycie umiejtnoci staego doksztacania
wiedza
LK1_heec_ W1-W20, S2-
W01
Zna mianownictwo histologiczne i embriologiczne C1 A.W1
S19
LK1_heec_ Zna struktury komrkowe i ich specjalizacje

W02
C2 W2, S2 A.W4
funkcjonalne
W3, W6,
LK1_heec_ Zna mikroarchitektur tkanek, macierzy
W03
C3 W11-W17, S2, A.W5
pozakomrkowej oraz narzdw
S8-S19
Zna stadia rozwojowe zarodka ludzkiego, budow bon W3, W6,
LK1_heec_
W04
podowych i ozyska oraz etapy rozwoju poszczeglnych C4 W11-W18, S4, A.W6
narzdw S5, S19
Zna sposoby komunikacji midzy komrkami, komrk a

LK1_heec_
W05
macierz zewntrzkomrkow oraz szlaki przekazywania C5 W3, W8, S14 B.W21
sygnaw w komrce
Zna procesy proliferacji, rnicowania i starzenia
LK1_heec_
W06
komrek, apoptozy i nekrozy oraz ich znaczenie dla C6 W10, S2 B.W22
funkcjonowania organizmu.
LK1_heec_
W07
Zna problematyk komrek macierzystych C7 W19 B.W23
umiejtnoci
LK1_heec_ Obsuguje mikroskop optyczny - take w zakresie

U01
C8 C1, C4 A.U1
korzystania z imersji
Rozpoznaje w mikroskopie optycznym struktury
LK1_heec_ charakterystyczne dla narzdw, tkanek i komrek. S2-S19, C2-
U02
C9 A.U2
Interpretuje ich budow oraz relacje midzy ich budow C16
a funkcj.
LK1_heec_ Posuguje si mianownictwem histologicznym i S2-S19, C2-
U03
C10 A.U5
embriologicznym w mowie i pimie C16
kompetencje
LK1_heec_K S1-S19; C1-
01
Posiada umiejtno staego doksztacania C11 K.4
C16
22. Treci
programowe
Liczba
godzin
w1 Wprowadzenie do histologii 1
w2 Ultrastruktura komrki - specjalizacje funkcjonalne 1
w3 Tkanka czna - macierz midzykomrkowa-komunikacja komrki-macierz. 1

Kociotworzenie
w4 Tkanka miniowa - mechanizm skurczu 1
w5 Ukad limfatyczny 1
w6 Ukad nerwowy, transport aksoplazmatyczny. Neurogeneza 1
w7 Narzdy zmysw - oko 1
w8 Przekaniki, synapsy, receptory 1
w9 Waskulogeneza i angiogeneza 1
w10 Apoptoza, nekroza. Regeneracja tkanek i narzdw 1
w11 Ukad pokarmowy - due gruczoy ukadu pokarmowego (wtroba, trzustka) 2
Ukad endokrynowy - narzdy wydzielania wewntrznego oraz ukad rozproszonych
w12 1
komrek endokrynowych
w13 Ukad moczowy - budowa i funkcja nerki 1
w14 Ukad oddechowy 1
w15 Ukad pciowy mski 1
w16 Ukad pciowy eski 1
w17 Budowa i czynno bon podowych i oyska 1
w18 Embriogeneza - stadia rozwoju zarodka i poszczeglnych narzdw 1
w19 Komrki macierzyste 1
20
Liczba
godzin
Wprowadzenie do histologii, techniki histologiczne. Przygotowanie materiau do bada
S1 2
w mikroskopie optycznym.
S2 Struktura komrki. Rnorodno budowy. mier komrki: apoptoza i nekroza. 2
Nabonek oraz gruczoy egzokrynowe: klasyfikacja, budowa i funkcja. Modyfikacja

S3 2
budowy nabonka w zalenoci od funkcji.
Tkanka czna - budowa i skad substancji midzykomrkowej. Komrki - pochodzenie

S4 2
budowa i funkcja. Budowa koci, procesy kociotworzenia.
Krew i hemopoeza: skad krwi, rola komrek krwi. Budowa szpiku. Hemopoeza:
S5 2
komrki macierzyste, linie rozwojowe, regulacja.
Tkanka miniowa - klasyfikacja. Skurcz mini poprzecznie prkowanych i gadkich.

S6 2
Ukad przewodzcy serca. Komrki mioepitelialne.
Ukad krenia krwi: budowa naczy. rdbonek budowa i funkcja. Typy naczy
S7 2
wosowatych. Anastomozy. Budowa serca.
Ukad limfatyczny - podstawowe pojcia, typy odpornoci, komrki uczestniczce w

S8 2
odpowiedzi immunologicznej. Centralne i obwodowe ukady limfatyczne.
Tkanka nerwowa. Klasyfikacja komrek nerwowych. Typy wkien nerwowych.

S9 Neuroglej. Pie nerwowy i zwj nerwowy. Orodkowy ukad nerwowy - organizacja 2
rdzenia krgowego, kory mdku i mzgu.
Skra: komrki i wytwory naskrka. Budowa skry waciwej i tkanki podskrnej.

S10 2
Unaczynienie i unerwienie oraz zakoczenia nerwowe w skrze.
Narzdy zmysw - budowa gaki ocznej. Powieka i gruczo zowy. Narzd suchu i
S11 2
rwnowagi - budowa ucha zewntrznego, rodkowego, wewntrzenego.
Ukad pokarmowy cz. 1 - jama ustna, gruczoy linowe, budowa zba, rozwj zba.
S12 3
Due gruczoy ukadu pokarmowego. Wtroba i trzustka.
Ukad pokarmowy cz. 2 - Budowa cewy pokarmowej, przystosowanie poszczeglnych

S13 3
odcinkw do ich funkcji. Komrki dokrewne w cewie pokarmowej.
Ukad endokrynowy: przysadka mzgowa, tarczyca, przytarczyce, nadnercza,
S14 2
szyszynka - budowa i funkcje.Szlaki przekazywania sygnaw w komrce.
Ukad oddechowy: budowa poszczeglnych odcinkw, organizacja miszu pucnego

S15 2
(pcherzyki pucne, bariera powietrze-krew, typy pneumocytw, surfaktant i jego rola.
Ukad moczowy, nerka, budowa i lokalizacja odcinkw nefronu. Aparat

S16 przykbuszkowy - budowa i funkcje. Drogi moczowe, moczowd, pcherz moczowy, 2
cewka moczowa.
Ukad pciowy mski: jdro - budowa i funkcje. Budowa i czynno drg

S17 wyprowadzajcych. Budowa i czynno gruczou krokowego, pcherzykw nasiennych, 2
gruczow opuszkowo-cewkowych.
Ukad pciowy eski cz.1 - jajnik - oglna organizacja, stadia rozwoju pcherzykw.
Atrezja pcherzykw. Budowa i powstawanie i funkcje ciaka tego. Ciako biaawe.
S18 2
Komrki dokrewne jajnika. Budowa i funkcje jajowodu, macicy i pochwy (zmiany w
przebiegu cyklu miesicznego). Cytologia rozmazw pochwowych.
S19 Ukad pciowy eski cz.2 - budowa i funkcje oyska. 2
40
Liczba
godzin
C1 Obsuga mikroskopu optycznego. 2
C2 Tkanka nabonkowa. 2
C3 Tkanka czna. 4
C4 Krew - technika imersyjna. 2
C5 Tkanka miniowa. 4
C6 Ukad krenia krwi. 4
C7 Ukad limfatyczny. 4
C8 Tkanka nerwowa i ukad nerwowy. 4
C9 Skra 4
C10 Narzdy zmysu. 4
C11 Ukad pokarmowy. 12
C12 Gruczoy wydzielania wewntrznego. 4
C13 Ukad moczowy. 4
C14 Ukad oddechowy. 4
C15 Ukad pciowy mski. 4
C16 Ukad pciowy eski. 8
70
1. Prezentacje multimedialne (na wykadach, seminariach i wiczeniach)
2. Prezentacje obrazw mikroskopowych na wiczeniach
3. Samodzielne wyszukiwanie struktur w wiczeniowych preparatach histologicznych
4. Rysowanie struktur tkankowych na podstawie obserwacji w mikroskopie wietlnym
LK1_heec_
Ciga ocena na seminariach. Znajomo mianownictwa histologicznego i embriologicznego.
W01
Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania (65%
Zaliczenie testowe - czstkowe
poprawnych odpowiedzi).
Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania (60%

Egzamin testowy - kocowy poprawnych odpowiedzi).
Ocena na seminarium. Znajomo struktur komrkowych i ich specjalizacji.
LK1_heec_ Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania (65%

W02 poprawnych odpowiedzi).
Znajomo mikroarchitektury tkanek, macierzy

Ciga ocena na seminariach.
pozakomrkowej oraz narzdw.

Znajomo stadiw rozwojowych zarodka ludzkiego, budowy

Ciga ocena na seminariach. bon podowych i oyska oraz etapw rozwoju poszczeglnych
narzdw.
W04 Zaliczenie testowe - czstkowe
Znajomo sposobw komunikacji midzy komrkami,

Ocena na seminarium. komrk a macierz zewntrzkomrkow oraz szlakw
przekazywania sygnaw w komrce
LK1_heec_
W05 Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania (65%
Znajomo procesw proliferacji, rnicowania i starzenia
Ocena na seminarium. komrek, apoptozy i nekrozy oraz ich znaczenia dla
funkcjonowania organizmu
LK1_heec_
W06 Zaliczenie testowe - czstkowe
Egzamin testowy poprawnych odpowiedzi).
LK1_heec_ Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania (60%
Egzamin testowy - kocowy
Bieca ocena na wiczeniach.
LK1_heec_ Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego Prawidowa obsuga mikroskopu wietlnego na wiczeniach
U01 praktycznego oraz w trakcie zalicze praktycznych i egzaminu praktycznego
Ocena w trakcie egzaminu praktycznego
Prawidowe znajdowanie i rozpoznanie w mikroskopie optycznym
Ciga ocena na wiczeniach.
struktur charakterystycznych dla narzdw, tkanek i komrek.
Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania

Zaliczenie testowe - czstkowe dotyczce budowy oraz relacji midzy budow a funkcj (65%
LK1_heec_ Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego Prawidowe rozpoznanie i nazwanie 3/3 preparatw i 1/3
U02 praktycznego zadanych szczegw.
Prawidowe rozpoznanie i nazwanie 9/10 preparatw i 8/10
szczegw na preparatach.
Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego -
testowego
dotyczce budowy oraz relacji midzy budow a funkcj (60%
Ocena w trakcie egzaminu kocowego -
testowego
Prawidowe zastosowanie mianownictwa, w tym do
Ciga ocena na wiczeniach i seminariach.
rozpoznania nazw preparatw i zadanych szczegw.

LK1_heec_ Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego Prawidowe rozpoznanie i nazwanie 3/3 preparatw i 1/3
U03 praktycznego zadanych szczegw.
Prawidowe rozpoznanie i nazwanie 9/10 preparatw i 8/10
szczegw na preparatach.
Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego -
testowego Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania (60%
Ocena w trakcie egzaminu kocowego - poprawnych odpowiedzi).
testowego
LK1_heec_K Pozytywnie zalicza kolejne tematy zaj, wykazuje postpy w
Ciga ocena na wiczeniach i seminariach.
01 nauce, szybko nadrabia zalegoci
ECTS)
Forma
aktywnoci Przecitna ilo godzin na zrealizowanie aktywnoci
udzia w wykadach 20
130
145
cznia ilo
275
godzin
27. Literatura
1. HISTOLOGIA, Wojciech Sawicki, Wyd. Lek. PZWL wyd.VI 2012
WHEATER. HISTOLOGIA. Podrcznik i atlas. A. Steavens, B. Young, J.S. Lowe, J.W. Heath, red. J.
2.
Malejczyk, wydawnictwo Urban & Partner, wyd. 2010
1. Kompedium histologii. T. Cichocki, J. Litwin, J. Mirecka. Wydawnictwo UJ wyd. 2009
2. Histologia pod red. K. Ostrowskiego. Wydawnictwo PZWL, wyd. 1995
Nie zna Zna mianownictwo Zna mianownictwo Zna mianownictwo
mianownictwa histologiczne i histologiczne i histologiczne i embriologiczne
histologicznego i embriologiczne na co embriologiczne na co na co najmniej 90% w ocenie
LK1_heec_ embriologicznego najmniej 65% w ocenie najmniej 80% w ocenie testw czstkowych, testu
W01 testw czstkowych i co testw czstkowych, testu semestralnego i
najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego.
semestralnego i egzaminacyjnego.
egzaminacyjnego.
Nie zna struktur Zna struktury komrkowe i Zna struktury komrkowe i Zna struktury komrkowe i ich
komrkowych i ich ich specjalizacje ich specjalizacje specjalizacje funkcjonalne na
specjalizacji funkcjonalne na co funkcjonalne na co co najmniej 90% w ocenie
LK1_heec_ funkcjonalnych najmniej 65% w ocenie najmniej 80% w ocenie testw czstkowych, testu
W02 testw czstkowych i co testw czstkowych, testu semestralnego i
najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego.
egzaminacyjnego.
Nie zna Zna mikroarchitektur Zna mikroarchitektur Zna mikroarchitektur tkanek,
mikroarchitektury tkanek, macierzy tkanek, macierzy macierzy pozakomrkowej
tkanek, macierzy pozakomrkowej oraz pozakomrkowej oraz oraz narzdw na co najmniej
pozakomrkowej oraz narzdw na co najmniej narzdw na co najmniej 90% w ocenie testw
LK1_heec_
narzdw 65% w ocenie testw 80% w ocenie testw czstkowych, testu
W03
czstkowych i co najmniej czstkowych, testu semestralnego i
60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego.
egzaminacyjnego.
Nie zna stadiw Zna stadia rozwojowe Zna stadia rozwojowe Zna stadia rozwojowe zarodka
rozwojowych zarodka zarodka ludzkiego, budow zarodka ludzkiego, budow ludzkiego, budow bon
ludzkiego, budowy bon podowych i oyska bon podowych i oyska podowych i oyska oraz
bon podowych i oraz etapy rozwoju oraz etapy rozwoju etapy rozwoju poszczeglnych
LK1_heec_ oyska oraz etapw poszczeglnych narzdw poszczeglnych narzdw narzdw na co najmniej 90%
W04 rozwoju na co najmniej 65% w na co najmniej 80% w w ocenie testw czstkowych,
poszczeglnych ocenie testw czstkowych ocenie testw testu semestralnego i
narzdw i co najmniej 60% z testu czstkowych, testu egzaminacyjnego.
semestralnego i semestralnego i
egzaminacyjnego. egzaminacyjnego.
Nie zna sposobw Zna sposoby komunikacji Zna sposoby komunikacji Zna sposoby komunikacji
komunikacji midzy midzy komrkami, midzy komrkami, midzy komrkami, komrk
komrkami, komrk komrk a macierz komrk a macierz a macierz
a macierz zewntrzkomrkow oraz zewntrzkomrkow oraz zewntrzkomrkow oraz
zewntrzkomrkow szlaki przekazywania szlaki przekazywania szlaki przekazywania
LK1_heec_
oraz szlakw sygnaw w komrce na co sygnaw w komrce na co sygnaw w komrce na co
W05
przekazywania najmniej 65% w ocenie najmniej 80% w ocenie najmniej 90% w ocenie testu
sygnaw w komrce testu czstkowego i co testu czstkowego, testu czstkowego, testu
najmniej 60% z testu semestralnego i semestralnego i
semestralnego i egzaminacyjnego. egzaminacyjnego.
egzaminacyjnego.
Nie zna procesw Zna procesy proliferacji, Zna procesy proliferacji, Zna procesy proliferacji,
proliferacji, rnicowania i starzenia rnicowania i starzenia rnicowania i starzenia
rnicowania i komrek, apoptozy i komrek, apoptozy i komrek, apoptozy i nekrozy
starzenia komrek, nekrozy oraz ich znaczenie nekrozy oraz ich znaczenie oraz ich znaczenie dla
apoptozy i nekrozy dla funkcjonowania dla funkcjonowania funkcjonowania organizmu na
LK1_heec_
oraz ich znaczenia dla organizmu na co najmniej organizmu na co najmniej co najmniej 90% w ocenie
W06
funkcjonowania 65% w ocenie testu 80% w ocenie testu testu czstkowego, testu
organizmu. czstkowego i co najmniej czstkowego, testu semestralnego i
60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego.
egzaminacyjnego.
Nie zna problematyki Zna problematyk Zna problematyk Zna problematyk komrek
komrek komrek macierzystych na komrek macierzystych na macierzystych na co najmniej
macierzystych co najmniej 60% w ocenie co najmniej 80% w ocenie 90% w ocenie testu
LK1_heec_
W07
(poniej 60% w testu semestralnego i testu semestralnego i semestralnego i
ocenie testu egzaminacyjnego. egzaminacyjnego. egzaminacyjnego.
semestralnego i
egzaminacyjnego).
Nie potrafi Obsuguje mikroskop optyczny - take w zakresie korzystania z imersji.
obsugiwa
LK1_heec_ mikroskopu
U01 optycznego - take w
zakresie korzystania z
imersji.
Nie rozpoznaje w Rozpoznaje w Rozpoznaje w mikroskopie Rozpoznaje w mikroskopie
mikroskopie mikroskopie optycznym struktury optycznym struktury
optycznym struktur optycznym struktury charakterystyczne dla charakterystyczne dla narzdw,
charakterystycznych charakterystyczne dla narzdw, tkanek i tkanek i komrek - wypenia
dla narzdw, tkanek narzdw, tkanek i komrek - wypenia minimum przyjte dla zaliczenia
i komrek. Nie potrafi komrek - wypenia minimum przyjte dla semestralnego i egzaminu
zinterpretowa ich minimum przyjte dla zaliczenia semestralnego i praktycznego. Interpretuje ich
budowy oraz relacji zaliczenia egzaminu praktycznego. budow oraz relacje midzy ich
midzy ich budow a semestralnego i Interpretuje ich budow budow a funkcj na co najmniej
funkcj (poniej 65% egzaminu oraz relacje midzy ich 90% w ocenie testw czstkowych,
LK1_heec_
w ocenie testw praktycznego. budow a funkcj na co testu semestralnego i
U02
czstkowych i poniej Interpretuje ich najmniej 80% w ocenie egzaminacyjnego.
60% w ocenie testu budow oraz relacje testw czstkowych, testu
semestralnego i midzy ich budow a semestralnego i
egzaminacyjnego). funkcj na co najmniej egzaminacyjnego.
65% w ocenie testw
czstkowych i co
najmniej 60% w
ocenie testu
semestralnego i
egzaminacyjnego.
Nie posuguje si Posuguje si Posuguje si Posuguje si mianownictwem
mianownictwem mianownictwem mianownictwem histologicznym i embriologicznym
histologicznym i histologicznym i histologicznym i w mowie i pimie, wypenia
embriologicznym w embriologicznym w embriologicznym w mowie minimum przyjte dla zaliczenia
mowie i pimie mowie i pimie, i pimie wypenia semestralnego i egzaminu
wypenia minimum minimum przyjte dla praktycznego oraz uzyskuje co
przyjte dla zaliczenia zaliczenia semestralnego i najmniej 90% w ocenie testw
LK1_heec_ semestralnego i egzaminu praktycznego czstkowych, testu semestralnego i
U03 egzaminu oraz uzyskuje co najmniej egzaminacyjnego.
praktycznego oraz 80% w ocenie testw
uzyskuje co najmniej czstkowych, testu
65% w ocenie testw semestralnego i
czstkowych i co egzaminacyjnego.
najmniej 60% z testu
semestralnego i
egzaminacyjnego.
Nie posiada Regularnie uczszcza na wykady, seminaria i wiczenia. Pozytywnie zalicza kolejne
LK1_heec_K umiejtnoci staego tematy zaj regulaminem i harmonogramem zaj z przedmiotu.
01 doksztacania

Liczebno seminaryjnych 20
29.1
grup wiczeniowych 8 do 12
29.2 Miejsce odbywania si zaj Sala wicze Katedry i Zakadu Histologii i Embriologii
Katedra i Zakad Histologii i Embriologii. Harmonogram uzgodniony
przez asystentw z poszczeglnymi grupami wiczeniowymi, podany do
wiadomoci studentw na tablicy ogosze i na stronie internetowej
Katedry.
Materiay do
Preparaty histologiczne, materiay multimedialne.
29.4 zaj
1. Nazwa moduu/przedmiotu INFORMATYKA

2. Kod moduu/przedmiotu info
Przynaleno do grupy
3. przedmiotw NAUKOWE PODSTAWY MEDYCYNY
Status
4. moduu/przedmiotu OBOWIZKOWY
Jzyk prowadzenia
8. zaj POLSKI
10. Rok 1
11. Semestr 1
W: 0 S: 10 w: 10
12. dydaktycznych
13. Forma zakoczenia przedmiotu ZALICZENIE NA OCEN 1 SEMESTR
Jednostka realizujca
KATEDRA I ZAKAD BIOFIZYKI LEKARSKIEJ
14. modu/przedmiot
UL. MEDYKW 18, KATOWICE - LIGOTA; TEL.: +48 (32) 20 88
15. Adres/telefon/strona internetowa 424
WWW.BIOFIZYKA.SUM.EDU.PL
16. Kierownik jednostki PROF. DR HAB. N MED. ANDRZEJ FRANEK
Osoba odpowidzialna za
prowadzenie przedmiotu
17. DR N FIZ. MARIUSZ NIEMIEC; MNIEMIEC@SUM.EDU.PL
(kierownik wicze: imi,
nazwisko, email)
Nauczyciele akademiccy prof. dr hab. n. med. Andrzej Franek, dr hab. n. med. Edward
18. realizujcy przedmiot (imi, Baszczak, dr Krzysztof Pawlicki,, dr Patrycja Dolibog, dr Mariusz
nazwisko, email) Niemiec, mgr Lidia Wiercigroch,

Nr Opis wymagania
1. Znajomo zagadnie z informatyki na poziomie szkoy redniej
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Biege opanowanie obsugi edytora Word, arkusza Excel, progr. Power Point. Obsuga wyszukiwarek i
C1 przegldarek. Poznanie obsugi baz bibliografii naukowej. Poznanie obsugi Portalu SUM, programw
edukacyjnych i narzdziowych.
Poznanie podstawowych poj z informatyki. Encyklopedia elementarnych terminw i ich znaczenie. Struktura
C2 logiczna komputera PC i zasada jego dziaania. Urzdzenia peryferyjne. Rodzaje oprogramowania.
Poznanie podstaw teorii bdw. Rodzaje uchybw, sposoby opracowania wynikw pomiarw i oszacowania
C3 uchybw. Wiarogodno pomiarw. Zasady posugiwania si miernikami rnych wielkoci fizycznych.
Poznanie podstaw metod statystycznych analizy danych pomiarowych. Elementy statystyki obliczeniowej jako
C4 dziau informatyki z wykorzystaniem zintegrowanego pakietu STATISTICA.
Efekty ksztacenia
20. (EK)
Odniesi
Odniesienie do Odniesienie enie do
Nr EK Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi: celw do treci EK ze
ksztacenia program. standar
du
wiedza
LK1_info_ Student zna podstawowe pojcia informatyki, elementarne terminy i ich
C2 s1 B.W31.
W01 znaczenie.
Student zna budow oraz zasad dziaania komputera PC, urzdze B.W31.
LK1_info_
peryferyjnych i rozrnia oprogramowanie. Rozumie znaczenie sieci C2 s1 ,
W02
komputerowych lokalnych i globalnej sieci Internet dla telemedycyny. B.W33.
LK1_info_ Student zna podstawy teorii bdw, rodzaje bdw oraz sposoby
C3 s2 B.W32.
W03 opracowania wynikw pomiarw.
LK1_info_ Student zna znaczenie podstawowych metod statystycznych w

C4 s3 B.W32.
W04 opracowaniu i analizie danych pomiarowych.
umiejtnoci
LK1_info_ Student potrafi biegle posugiwa si edytorem Word, arkuszem Excel,
progr. Power Point. C1 c1 B.U11.
U01
LK1_info_ Student umie obsugiwa wyszukiwarki i przegldarki, bazy bibliografii
naukowej, portal SUM, programy edukacyjne i narzdziowe. C1 c2 B.U11.
U02
LK1_info_ Student potrafi posugiwa si miernikami rnych wielkoci fizycznych.

Ocenia dokadno pomiarw rnych wielkoci fizycznych. C3 s2 B.U10.
U03
Student umie wykorzysta pakiet STATISTICA do elementarnych oblicze
LK1_info_
statystycznych w analizie danych pomiarowych. C4 s3, c3 B.U12.
U04
kompetencje
Potrafi wykorzysta zdobyt wiedz i umiejtnoci do realizacji
LK1_info_ praktycznych zada zwizanych z przetwarzaniem informacji w s1-s3, c1-
medycynie naukowej. Posiada wiadomo znaczenia narzdzi C1-C4 K.4
K01 c3
technologicznych informatyki dla zdrowia publicznego.
Treci
22. programowe
Liczba
godzin
Podstawowe pojcia z informatyki. Encyklopedia elementarnych terminw i ich znaczenie. Struktura
s1 3
logiczna komputera PC i zasada jego dziaania. Urzdzenia peryferyjne. Rodzaje oprogramowania.
Podstawy teorii niepewnoci pomiarowych. Rodzaje uchybw, sposoby opracowania wynikw pomiarw
s2 i oszacowania uchybw. Wiarogodno pomiarw. Zasady posugiwania si miernikami rnych 3
wielkoci fizycznych.
Statystyka obliczeniowa jako dzia informatyki. Podstawy metod statystycznych w opracowaniu i analizie
s3 4
danych pomiarowych.
10
Liczba
godzin
c1 Biege opanowanie edytora Word. Poznanie pakietu programowego Office (Excel, Power Point, Access). 3
Obsuga wyszukiwarek i przegldarek. Poznanie obsugi baz bibliografii naukowej. Poznanie obsugi
c2 3
Portalu SUM, programw edukacyjnych i narzdziowych.
Przykady wykorzystania pakietu STATISTICA do elementarnych oblicze statystycznych w opracowaniu

c3 4
i analizie danych dowiadczalnych.
10
Stosowane narzdzia
23. dydaktyczne
1. WYKAD
2. PREZENTACJA
3. WICZENIA LABORATORYJNE
4. SEMINARIUM
5. POKAZ
Sposoby weryfikacji efektw ksztacenia i
24. sposoby oceny
LK1_info_ Student zna podstawowe pojcia informatyki, test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte,
W01 elementarne terminy i ich znaczenie. odpowied ustna
Student zna budow oraz zasad dziaania
LK1_info_ test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte,
komputera PC, urzdze peryferyjnych i
W02 odpowied ustna
rozrnia oprogramowanie.
Student zna podstawy teorii bdw, rodzaje
niepewnoci pomiarowych i podstawowe
W03 odpowied ustna
metody opracowania danych pomiarowych.
Student zna elementy metod statystycznych
w opracowaniu i analizie danych
W04 odpowied ustna
pomiarowych.
Student potrafi biegle posugiwa si
LK1_info_ kolokwium - pytania otwarte, odpowied ustna, rozwizanie
edytorem Word, arkuszem Excel, progr.
U01 praktyczne zadanego problemu
Power Point.
Student umie obsugiwa wyszukiwarki i
LK1_info_ przegldarki, bazy bibliografii naukowej, kolokwium - pytania otwarte, odpowied ustna, rozwizanie
U02 portal SUM, programy edukacyjne i praktyczne zadanego problemu
narzdziowe.
LK1_info_ Student potrafi posugiwa si miernikami kolokwium - pytania otwarte, odpowied ustna, rozwizanie
U03 rnych wielkoci fizycznych. praktyczne zadanego problemu
Student umie wykona elementarne
LK1_info_ kolokwium - pytania otwarte, odpowied ustna, rozwizanie
obliczenia statystyczne za pomoc pakietu
U04 praktyczne zadanego problemu
STATISTICA.
Student potrafi wykorzysta narzdzia
LK1_info_ rozwizywanie praktycznego zadania przetwarzania informacji w
informatyczne w przykadowych zadaniach
K01 medycynie
przetwarzania informacji w medycynie.
25. ECTS)
Forma
aktywnoci Przecietna ilo godzin na zrealizowanie aktywnoci
udzia w wykadach 0
Godziny kontaktowe z udzia w seminariach 10
nauczycielem akademickim udzia w wiczeniach 10
20
40
cznia ilo godzin 60
Sumaryczne wskaniki charakteryzujce
26. przedmiot
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach
wymagajacych bezporedniego udziau nauczyciela 0,5
akademickiego
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach o
0,5
charakterze praktycznym
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie
1
samodzielnej pracy
27. Literatura
Literatura
26.1. podstawowa
1. Szczsny S., Grzegorczyn S., Turczyski B.: Podstawy informatyki. Wyd. AM, Katowice, 1997.
Maliski M., Szymszal J.: Wspczesna statystyka matematyczna w medycynie w arkuszach kalkulacyjnych. Wyd.
2.
AM, Katowice, 1999.
Literatura
27.2. uzupeniajca
Dowolne podrczniki, poradniki, skrypty itp., pomagajce w opanowaniu, wymienionych w powyszym
1. opracowaniu, programw komputerowych (oferta na rynku ksigarskim bardzo bogata) w zakresie wskazanym
przez prowadzcych zajcia.
Student nie zna Student zna w Student zna w wystarczajco Student zna samodzielnie i
podstawowych poj podstawowym zakresie szerokim zakresie pojcia bezbdnie podstawowe
informatyki, podstawowe pojcia informatyki, elementarne pojcia informatyki,
LK1_info_
elementarnych informatyki, elementarne terminy i ich znaczenie. Nie elementarne terminy i ich
W01
terminw i ich terminy i ich znaczenie. popenia omyek i bdw znaczenie.
znaczenia. Popenia bdy grubych. Dopuszczalne
wymagajce korekty. drobne niedoskonaoci.
Student nie zna budowy Student zna w Student zna w wystarczajco Student zna samodzielnie i
oraz zasady dziaania podstawowym budow szerokim zakresie budow bezbdnie budow oraz
komputera PC, oraz zasad dziaania oraz zasad dziaania zasad dziaania komputera
urzdze peryferyjnych komputera PC, urzdze komputera PC, urzdze PC, urzdze peryferyjnych
LK1_info_ i nie rozrnia peryferyjnych i rozrnia peryferyjnych i rozrnia i rozrnia oprogramowanie
W02 aoprogramowanie. oprogramowanie. Popenia oprogramowanie. Nie
bdy wymagajce korekty. popenia omyek i bdw
grubych. Dopuszczalne
drobne niedoskonaoci.
Student nie zna Student zna w Student zna w wystarczajco Student zna samodzielnie i
podstaw teorii bdw, podstawowym zakresie szerokim zakresie podstawy bezbdnie podstawy teorii
rodzajw bdw oraz podstawy teorii bdw, teorii bdw, rodzaje bdw, rodzaje bdw
sposobw opracowania rodzaje bdw oraz bdw oraz sposoby oraz sposoby opracowania
LK1_info_
wynikw pomiarw. sposoby opracowania opracowania wynikw wynikw pomiarw.
W03
wynikw pomiarw. pomiarw. Nie popenia
Popenia bdy omyek i bdw grubych.
niedoskonaoci.
Student nie zna Student zna w Student zna w wystarczajco Student zna i rozumie
elementw metod podstawowym zakresie szerokim zakresie elementy bezbdnie elementy metod
statystycznych w elementy metod metod statystycznych w statystycznych w
LK1_info_ opracowaniu i analizie statystycznych w opracowaniu i analizie opracowaniu i analizie
W04 danych pomiarowych. opracowaniu i analizie danych. Nie popenia omyek danych.
danych. Popenia bdy i bdw grubych.
niedoskonaoci.
Student nie potrafi Student potrafi w Student potrafi w Student samodzielnie i
posugiwa si podstawowym zakresie wystarczajco szerokim bezbdnie potrafi biegle
edytorem Word, posugiwa si edytorem zakresie posugiwa si posugiwa si edytorem
arkuszem Excel, progr. Word, arkuszem Excel, edytorem Word, arkuszem Word, arkuszem Excel,
LK1_info_
Power Point. progr. Power Point. Excel, progr. Power Point. progr. Power Point.
U01
Popenia bdy Nie popenia omyek i
Dopuszczalne drobne
niedoskonaoci.
Student nie umie Student umie w Student umie w Student umie samodzielnie i
obsugiwa podstawowym zakresie wystarczajco szerokim bezbdnie obsugiwa
wyszukiwarek i obsugiwa wyszukiwarki i zakresie obsugiwa wyszukiwarki i przegldarki,
przegldarek, baz przegldarki, bazy wyszukiwarki i przegldarki, bazy bibliografii naukowej,
bibliografii naukowej, bibliografii naukowej, bazy bibliografii naukowej, Portalu SUM, programy
LK1_info_
Portalu SUM, Portalu SUM, programy Portalu SUM, programy edukacyjne i narzdziowe.
U02
programw edukacyjne i narzdziowe. edukacyjne i
edukacyjnych i Popenia bdy narzdziowe.Nie popenia
narzdziowych. wymagajce korekty. omyek i bdw grubych.
Dopuszczalne drobne
niedoskonaoci.
Student nie potrafi Student potrafi w Student potrafi w Student potrafi
posugiwa si podstawowym zakresie wystarczajco szerokim samodzielnie i bezbdnie
miernikami rnych posugiwa si miernikami zakresie posugiwa si posugiwa si miernikami
LK1_info_ wielkoci fizycznych. rnych wielkoci miernikami rnych wielkoci rnych wielkoci
U03 fizycznych. Popenia bdy fizycznych.Nie popenia fizycznych.
wymagajce korekty. omyek i bdw grubych.
Dopuszczalne drobne
niedoskonaoci.
Student nie potrafi Student potrafi w Student potrafi w Student potrafi
wykona elementarnych podstawowym zakresie wystarczajco szerokim samodzielnie i bezbdnie
oblicze statystycznych wykona elementarne zakresie wykona wykona elementarne
w pakiecie STATISTICA. obliczenia statystyczne w elementarne obliczenia obliczenia statystyczne w
LK1_info_
pakiecie STATISTICA. statystyczne w pakiecie pakiecie STATISTICA.
U04
Popenia bdy STATISTICA. Nie popenia
wymagajce korekty. omyek i bdw grubych.
Dopuszczalne drobne
niedoskonaoci.
Student nie potrafi Student w podstawowym Student w zadowalajcy Student bezbdnie i z
rozwiza praktycznego zakresie rozwizuje zadanie. sposb rozwizuje zadanie. pomoc optymalnej metody
zadania i nie rozumie Popenia bdy wymagajce Dopuszczalne s drobne rozwizuje zadanie. Ma
korekty. Nie w peni rozumie
znaczenia narzdzi niedoskonaoci. Rozumie wiadomo koniecznoci
znaczenie informatyki dla
LK1_info_ informatycznych we medycyny naukowej i zdrowia
znaczenie informatyki dla cigego poznawania
K01 wspczesnej publicznego. medycyny i zdrowia nowych uytecznych w
medycynie i zdrowiu publicznego. medycynie i zdrowiu
publicznym. publicznym narzdzi
technologii
informatycznych.
Liczebno seminaryjnych 20
29.1
grup wiczeniowych 10
29,2 Miejsce odbywania si zaj Katedra i Zakad Biofizyki Lekarskiej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji www.biofizyka.sum.edu.pl
29.4 Materiay do zaj www.biofizyka.sum.edu.pl
1. Nazwa moduu/przedmiotu Jzyk angielski I

2. Kod moduu/przedmiotu jan1
3. Przynaleno do grupy przedmiotw D-nauki behawioralne i spoeczne
8. Jzyk prowadzenia zaj angielski/polski
10. Rok I
11. Semestr I , II
w:
W: 0 S: 0
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych 60
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Studium Jzykw Obcych WLK
15. Adres/telefon/strona internetowa Katowice, ul. Medykw 18, tel 32 204 62 36
16. Kierownik jednostki
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, mgr Barbara Pawlicka bpawlicka@sum.edu.pl
nazwisko, email)
mgr D.Budzy-Sota, mgr I.Chory, mgr
18. H.Didkowski, mgr J.Ku, mgr B.Pawlicka, mgr K.
ydek studiumjobcych@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
Znajomo jzyka angielskiego na poziomie redniozazawansowanym B1 Europejskiego Opisu
1. Ksztacenia Jzykowego
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Zapoznanie z podstawow terminologi medyczn
Przygotowanie do samodzielnej pracy z tekstem medycznym specjalistycznym i
C2 popularnonaukowym
C3 Przygotowanie do wygoszenie prezentacji na tematy medyczne
Ksztatowanie umiejtnoci komunikacji z pacjentem, rodzin pacjenta, innymi lekarzami oraz
C4 pozostaym personelem medycznym
Ksztatowanie umiejtnoci aktywnego udziau w dyskusji na wybrane tematy zwizane ze
C5 studiowanym kierunkiem
wiedza
LK1_jan1_ Opisuje budow oraz czynnoci narzdw C2,C3,C5C
C1 D.W.1.
W01 7,C8,C9
LK1_jan1_ Opisuje objawy chorobowe i przypadki medyczne C4,C10, D.W.3.,
C1
W02 C11,C15, D.W.7.
LK1_jan1_ Nazywa oddziay szpitalne, specjalnoci medyczne,
W03 czynnoci pielgniarskie oraz procedury szpitalne C1 C24, C25 D.W.1.
LK1_jan1_ Omawia stan pacjentw C5, C10, D.W.4.,

C4, C1
W04 C11 D.W.14.
LK1_jan1_ Dobiera odpowiedni rejestr jzykowy do komunikacji z
W05 pacjentem/innymi lekarzami/personelem medycznym C17, C18, D.W.5.,
C4, C1
C21,C22 D.W.6.
LK1_jan1_ Prezentuje wybrane zagadnienia medyczne w formie

W06 wystpienia konferencyjnego C3, C5 C29 D.W.4.
LK1_jan1_ Rozumie teksty medyczne specjalistyczne i D.W.1.,

W07 popularnonaukowe C2, C1 C14 D.W.18.,D.
W.19.
umiejtnoci
LK1_jan1_ Uywa poznanych struktur leksykalno-gramatycznych do C17,C18,C
U01 wsppracy z innymi lekarzami i personelem medycznym C1, C4, D.U11.,
19,C20,
C5 D.U15.
C24,C25
LK1_jan1_ Wykorzystuje znajomo jzyka specjalistycznego do D.U15.,
U02 wyszukiwania informacji na tematy medyczne C15, C19,
C3, C1 D.U16.,
C20
D.U17.
LK1_jan1_ Stosuje poznane struktury jzykowe do tworzenia C3, C2, D.U.15.,
U03 prezentacji na tematy medyczne C20, C29
C1 D.U.17.
LK1_jan1_ Wykorzystuje poznane struktury jzykowe do komunikacji z D.U4.,
U04 pacjentem D.U5.,
C17,C18,C D.U6.,
C4, C1
21,C22 D.U7.,
D.U8.,
D.U18.
LK1_jan1_ Analizuje, interpretuje i tumaczy teksty medyczne D.U15.,
U05 C14,
C2, C1 D.U16.,
C15,C16
D.U17.
kompetencje
LK1_jan1_ Jest zdolny do dziaania w midzynarodowym rodowisku C17,C18,C
K01 studenckim i zawodowym C3, C4,
19,C20, K1
C5
C24,C25
LK1_jan1_ Jest otwarty i wraliwy na problemy pacjentw C17,C18,C K1, K2, K3
C4
K02 20,C30
LK1_jan1_ Jest wiadomy midzynarodowego znaczenia jzyka
K03 angielskiego jako jzyka medycyny C1, C2 C14, C29 K4
LK1_jan1_ Jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia si

C3, C5 C1 - C30 K4
K04
LK1_jan1_ Jest chtny do pracy w zespole
C4, C5 C1 - C30 K4
K05
LK1_jan1_ Systematycznie wzbogaca wiedz i umiejtnoci jzykowe C2, C3,
C1 - C30 K4
K06 C4, C5
Liczba
godzin
Informacje o programie nauczania i warunkach zaliczenia. Autoprezentacje
c1 studentw. 2
c2 Podstawowa anatomia czowieka: budowa zewntrzna i wewntrzna. 2
c3 Podstawowe funkcje organizmu. Przegld czasw gramatycznych. 2
c4 Zdrowie i choroba - objawy chorb w jzyku medycznym i potocznym. 2
c5 Krew i ukad krwionony. 2
c6 Pisemny sprawdzian wiadomoci 1 - test leksykalno-gramatyczny. 2
c7 Ukad nerwowy. Ukad wewntrzwydzielniczy. 2
c8 Ukad moczowy. Strona bierna. 2
c9 Ukad trawienny. Mowa zalena. 2
c10 Infekcje. 2
c11 Choroby wieku dziecicego. 2
c12 Ukad oddechowy. 2
c14 Tekst medyczny - charakterystyka stylu i jzyka. 2
c15 Zdrowy styl ycia. Konsolidacja materiau semestru I. 2
c16 Podstawowa opieka zdrowotna w Wielkiej Brytanii i w Polsce. 2
c17 Wywiad lekarski 1. Tworzenie pyta. 2
c18 Wywiad lekarski 2. Tworzenie pyta. 2
c19 Badanie lekarskie. 2
c20 Wyjanianie rozpoznania i postpowania. 2
c21 Wizyta u lekarza rodzinnego 1. Czasowniki modalne. 2
c22 Wizyta u lekarza rodzinnego. 2
c24 Praca lekarza 1 - specjalnoci, zespoy medyczne. 2
c25 Praca lekarza 2 - organizacja pracy, zakres obowizkw. 2
c26 Praca pielgniarek - czynnoci pelgniarskie. 2
c27 Szpital - oddziay szpitalne i przychodnie specjalistyczne. 2
c29 Prezentacje konferencyjne - charakterystyka i jzyk. 2
c30 Wybrane zagadnienia etyczne. 2
60
1. Prezentacja wybranych zagadnie leksykalnych i gramatycznych.
2. Praca w parach i maych grupach pod kierunkiem nauczyciela.
3. Praca z tekstem (analiza, interpretacja, tumaczenie).
4. Metoda sytuacyjna.
5. Odgrywanie rl.
6. Dyskusja.
7. Gry dydaktyczne.
LK1_jan1_ test pisemny, wypowied ustna uzyskanie oceny pozytywnej
W01
W02
LK1_jan1_ test pisemny, prezentacja ustna uzyskanie oceny pozytywnej
W03
LK1_jan1_ test pisemny, ocena pracy domowej uzyskanie oceny pozytywnej
W04
LK1_jan1_ test pisemny, ocena pracy w parach uzyskanie oceny pozytywnej
W05
LK1_jan1_ wypowied ustna uzyskanie oceny pozytywnej
W06
W07
U01
LK1_jan1_ praca domowa, aktywno na zajciach uzyskanie oceny pozytywnej
U02
LK1_jan1_ prezentacja ustna uzyskanie oceny pozytywnej
U03
U04
LK1_jan1_ praca domowa, aktywno na zajciach uzyskanie oceny pozytywnej
U05
LK1_jan1_ obserwacja pracy w grupie uzyskanie oceny pozytywnej
K01
LK1_jan1_ praca domowa (esej refleksyjny) uzyskanie oceny pozytywnej
K02
LK1_jan1_ aktywno na zajciach uzyskanie oceny pozytywnej
K03
LK1_jan1_ obserwacja przez nauczyciela uzyskanie oceny pozytywnej
K04
LK1_jan1_ obserwacja pracy w grupie uzyskanie oceny pozytywnej
K05
LK1_jan1_ aktywno na zajciach uzyskanie oceny pozytywnej
K06
udzia w wykadach 0
60
30
cznia ilo godzin 90
1
praktycznym
27. Literatura
1. Glendinning E., Howard R.: Professional English in Use. Medicine, CUP 2007
1. Murphy R.: English Grammar in Use, CUP 2004
2. Ciecierska J., Jenike B., Tudruj K.: English in Medicine, PZWL 2004
LK1_jan1_ Student nie opisuje Student dostatecznie Student dobrze opisuje Student bardzo dobrze i
W01 lub opisuje opisuje budow oraz budow oraz czynnoci wyczerpujco opisuje budow
niewystarczajco czynnoci narzdw i narzdw i ukadw. oraz czynnoci narzdw i
budow i czynnoci ukadw. ukadw posugujc si
narzdw i ukladw. zaawansowanymi strukturami
jzykowymi.
LK1_jan1_ Student nie opisuje Student dostatecznie Student dobrze opisuje Student bardzo dobrze i
W02 lub opisuje opisuje objawy objawy chorobowe i wyczerpujco opisuje objawy
niewystarczajco chorobowe i przypadki przypadki medyczne. chorobowe i przypadki
objawy chorobowe i medyczne. medyczne uywajc
przypadki zaawansowanych struktur
medyczne. jzykowych.
LK1_jan1_ Student nie nazywa Student nazywa oddziay Student prawidowo Student bardzo dobrze i
W03 oddziaw szpitalne, specjalnoci nazywa oddziay szczegowo nazywa oddziay
szpitalnych, medyczne, czynnci szpitalne, specjalnoci szpitalne, specjalnoci
specjalnoci pielgniarskie, procedury medyczne, czynnoci medyczne, czynnoci
medycznych, szpitalne w stopniu pielgniarskie, pielgniarskie, procedury
czynnoci dostatecznym. procedury szpitalne. szpitalne z zastosowaniem
pielgniarskich, zaawansowanych struktur
procedur jzykowych.
szpitalnych.
LK1_jan1_ Student nie omawia Student omawia stan Student dobrze omawia Student bardzo dobrze i
W04 lub omawia stan pacjentw w stopniu stan pacjentw. wyczerpujco omawia stan
pacjentw w stopniu dostatecznym. pacjentw uywajc
niewystarczajcym. zaawansowanych struktur
jzykowych.
LK1_jan1_ Student nie dobiera Student w dostatecznym Student dobrze dobiera Student bardzo dobrze dobiera
W05 odpowiedniego stopniu dobiera rejestr odpowiedni rejestr odpowiedni rejestr jzykowy do
rejestru jzykowego jzykowy do komunikacji jzykowy do komunikacji z
do komunikacji z z pacjentem/innymi komunikacji z pacjentem/innymi
pacjentem/innymi lekarzami/personelem pacjentem/innymi lekarzami/personelem
lekarzami/ medycznym. lekarzami/personelem medycznym posugujc si
personelem medycznym. zaawansowanymi strukturami
medycznym jzykowymi.
LK1_jan1_ Student nie Student w stopniu Student dobrze prezentuje Student bardzo dobrze
W06 prezentuje dostatecznym prezentuje wybrane zagadnienia prezentuje wybrane
wybranych wybrane zagadnienia medyczne w formie zagadnienia medyczne w
wystpienia
zagadnie medyczne w formie formie wystpienia
konferencyjnego
medycznych w wystpienia poprawnie uywajc
konferencyjnego posugujc si
formie wystpienia konferencyjnego. struktur jzykowych.
zaawansowanymi strukturami
konferencyjnego. jzykowymi..
LK1_jan1_ Student nie rozumie Student rozumie teksty Student dobrze rozumie Student bardzo dobrze rozumie
W07 lub niewystarczajco medyczne teksty medyczne teksty medyczne
rozumie teksty specjalistyczne i specjalistyczne i specjalistyczne i
medyczne popularnonaukowe w popularnonaukowe. popularnonaukowe.
specjalistyczne i stopniu dostatecznym.
popularnonaukowe.
LK1_jan1_ Student nie uywa Student w dostatecznym Student dobrze korzysta Student bardzo dobrze i
U01 poznanych struktur stopniu korzysta z z poznanych struktur swobodnie korzysta z
leksykalno- poznanych struktur leksykalno- zaawansowanych struktur
gramatycznych do leksykalno- gramatycznych do leksykalno-gramatycznych do
wsppracy z innymi gramatycznych do wsppracy z innymi wsppracy z innymi lekarzami
lekarzami i wsppracy z innymi lekarzami i personelem i personelem medycznym.
personelem lekarzami i personelem medycznym.
medycznym. medycznym.
LK1_jan1_ Student nie Student dostatecznie Student dobrze Student bardzo dobrze i
U02 wykorzystuje lub wykorzystuje znajomo wykorzystuje znajomo aktywnie wykorzystuje
niewystarczajco jzyka specjalistycznego jzyka specjalistycznego znajomo jzyka
wykorzystuje do wyszukiwania do wyszukiwania specjalistycznego do
znajomo jzyka informacji na tematy informacji na tematy wyszukiwania informacji na
specjalistycznego do medyczne. medyczne. tematy medyczne.
wyszukiwania
informacji na tematy
medyczne.
LK1_jan1_ Student nie stosuje Student dostatecznie Student dobrze stosuje Student bardzo dobrze stosuje
U03 poznanych struktur stosuje poznane poznane struktury zaawansowane struktury
jzykowych do struktury jzykowe do jzykowe do tworzenia jzykowe do tworzenia
tworzenia tworzenia prezentacji na prezentacji na tematy prezentacji na tematy
prezentacji na tematy medyczne. medyczne. medyczne.
tematy medyczne.
LK1_jan1_ Student nie Student w dostatecznym Student dobrze Student bardzo dobrze
U04 wykorzystuje lub stopniu wykorzystuje wykorzystuje poznane wykorzystuje zaawansowane
niewystarczajco poznane struktury struktury jzykowe do struktury jzykowe do
wykorzystuje jzykowe do komunikacji komunikacji z komunikacji z pacjentem.
poznane struktury z pacjentem. pacjentem.
jzykowe do
komunikacji z
pacjentem.
LK1_jan1_ Student w Student w dostatecznym Student dobrze Student bardzo dobrze i
U05 niewystarczajcym stopniu analizuje, analizuje, interpretuje i sprawnie analizuje, interpretuje
stopniu analizuje, interpretuje i tumaczy tumaczy teksty i tumaczy teksty medyczne
interpretuje i teksty medyczne medyczne specjalistyczne oraz
tumaczy teksty specjalistyczne oraz specjalistyczne oraz popularnonaukowe.
medyczne popularnonaukowe. popularnonaukowe.
specjalistyczne oraz
popularnonaukowe.
LK_jan2_ Student nie jest Student jest zdolny do Student jest zdolny do Student jest zdolny do
K01 zdolny do dziaania dziaania w dziaania w aktywnego i kreatywnego
w midzynarodowym midzynarodowym dziaania w midzynarodowym
midzynarodowym rodowisku studenckim i rodowisku studenckim i rodowisku studenckim i
rodowisku zawodowym w zawodowym. zawodowym.
studenckim i ograniczonym zakresie.
zawodowym.
LK_jan2_ Student nie jest Student jest w Student jest otwarty i Student jest otwarty i wraliwy
K02 otwarty i wraliwy dostatecznym stopniu wraliwy na problemy na problemy pacjentw,
na problemy otwarty i wraliwy na pacjentw i przejawia ch przejawia ch niesienia
niesienia pomocy.
pacjentw. problemy pacjentw. pomocy i udziela wsparcia.
LK_jan2_ Student nie jest Student jest czciowo Student jest wiadomy Student jest w peni wiadomy
K03 wiadomy wiadomy midzynarodowego midzynarodowego znaczenia
midzynarodowegoz midzynarodowego znaczenia j.angielskiego j.angielskiego jako jzyka
naczenia znaczenia j.angielskiego jako jzyka medycyny medycyny
j.angielskiego jako jako jzyka medycyny
jzyka medycyny.
LK_jan2_ Student nie jest Student jest w niewielkm Student jest aktywny i Student przejawia du
K04 aktywny i kreatywny stopniu aktywny i kreatywny w procesie aktywno i kreatywno w
w procesie uczenia kreatywny w procesie uczenia si. procesie uczenia si i
si. uczenia si. zdobywaniu wiedzy.
LK_jan2_ Student nie jest Student jest chtny do Student jest chtny do Student przejawia du
K05 chtny do pracy w pracy w zespole w pracy w zespole. aktywno i kreatywno
zespole. niewielkim stopniu. pracujc w zespole .
LK_jan2_ Student nie Student w ograniczonym Student wzbogaca Student wiadomie i aktywnie
K06 wzbogaca wiedzy i stopniu wzbogaca wiedz i umiejtnoci wzbogaca wiedz i
umiejtnoci wiedz i umiejtnoci jzykowe. umiejtnoci jzykowe.
jzykowych. jzykowe.
seminaryj
nych
29.1 Liczebno grup
wiczenio
wyh 20
wg tablicy ogosze Studium Jzykw Obcych, ul. Medykw 18,
29.2 Miejsce odbywania si zaj
II p., informacje na stronie internetowej SUM www.sum.edu.p
wg tablicy ogosze Studium Jzykw Obcych, ul. Medykw 18,
II p.
podrcznik, czasopisma medyczne - informacje dla studentw na
zajciach
1. Nazwa moduu/przedmiotu medycyna ratunkowa

2. Kod moduu/przedmiotu mrat
10. Rok I
11. Semestr I
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 5 S: 5 w: 10
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczenie naocen
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii
15. Adres/telefon/strona internetowa
16. Kierownik jednostki dr n. med. Izabela Duda
dr n. med. Anna Duawa - Budak,
adulawa@sum.edu.pl
17.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot (imi, dr n. med. Anna Duawa - Budak, lek med.
18. nazwisko, email) Edyta Gogka

Nr Opis wymagania
1. brak wymaga
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 nauczenie wytycznych resuscytacji kreniowo oddechowej
C2 nauczenie prawidowego wykonywania resuscytacji kreniowo -oddechowej
C3 zapoznanie z funkcjonowaniem zintegrowanego systemu tarownictwa w Polsce

wiedza
LK1_mrat_W0 znajomo wytycznych resuscytacji kreniowo-oddechowej
1 C1, w1 F.W7
LK1_mrat_W0 znajomo funkcjonowania zintegrowanego systemu

2 ratownictwa w Polsce C3 w3 F.W8
umiejtnoci
LK1_mrat_U01 wykonywanie podstawowych zabiegw resuscytacyjnych z s1, s2,
uyciem defibrylatora w1, c1,
C2 F.U10
c2, c3,
c4, s3
LK1_mrat_U02 udzielanie pierwszej pomocy
C2 s1, s2, F.U10
LK1_mrat_U03 prowadzenie zaawansowanych zabiegw resuscytacyjnych

C2 c4 F.U11
kompetencje
LK1_mrat_K01 potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt
z chorym C2 c1 K.1
LK1_mrat_K02 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym

miejscu C2 c1 K.2
LK1_mrat_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta,

C3 w3 K.3
LK1_mrat_K04 posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno
staego doksztacania si C2 w2 K.4

Liczba
godzin
w1 resuscytacja kreniowo - oddechowa 2
w2 stany zagroenia ycia 2
w3 funkcjonowanie zintegrowanego systemu ratownictwa w Polsce 1
5
Liczba
godzin
s1 ostra niewydolno oddechowa 2
s2 ostra niewydolno krenia 2
s3 odmiennoci resuscytacji dzieci 1
5
Liczba
godzin
c1 rozpoznawanie stanw zagroenia ycia 2
c2 leczenie ostrej niewydolnoci oddechowej, oddech zastpczy 2
c3 prowadzenie resuscytacji kreniowo oddechowej 3
c4 zaawansowane zabiegi resuscytacyjne 3
10
1. wykady
2. prelekcje
3. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem fantomw
LK1_mrat_W01,
LK1_mrat_W02
zaliczenie teoretyczne znajomo wymaganych treci
LK1_mrat_U01,
LK1_mrat_U02, zaliczenie praktyczne prawidowe prowadzenie resuscytacji na fantomie
LK1_mrat_U03

25. ECTS)
Przecitna ilo godzin na
Forma aktywnoci zrealizowanie aktywnoci
udzia w wykadach 5
20
10
cznia ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 0,25
27. Literatura
1. Wytyczne resuscytacji 2010 Europejskiej Rady Resuscytacji.
Pierwsza pomoc medyczna z elementami postpowania specjalistycznego, Hanna Misioek,
1. Piotr Knapik
2. Pierwsza pomoc: podrcznik dla studentw, Mariusz Goniewicz
LK1_mrat_W01, nieznajomo zasad dostateczna znajomo dobra znajomo bardzo dobra
LK1_mrat_W02 prowadzenia zasad prowadzenia zasad prowadzenia znajomo zasad
resuscytacji resuscytacji kreniowo - resuscytacji prowadzenia
kreniowo - oddechowej kreniowo - resuscytacji
oddechowej oddechowej kreniowo -
oddechowej
LK1_mrat_U01, brak umiejtnoci dostateczna umiejtno dobra umiejtno bardzo dobra
LK1_mrat_U02, prowadzenia prowadzenia resuscytacji prowadzenia umiejtno
LK1_mrat_U03 resuscytacji kreniowo-oddechowej resuscytacji prowadzenia
kreniowo- kreniowo- resuscytacji
oddechowej oddechowej kreniowo-
oddechowej

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj CDiSM
29.3 Miejsce i godziny konsultacji CDiSM, czwartek 7.30-9.00
1. Nazwa moduu/przedmiotu Psychologia lekarska

2. Kod moduu/przedmiotu psle
Nauki behawioralne i spo. z elem.
3. Przynaleno do grupy przedmiotw
profesjonalizmu
10. Rok I
11. Semestr II
zaliczenie na
13. Forma zakoczenia przedmiotu ocen
Zakad Psychologii; Katedra Filozofii i Nauk
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Humanistycznych; Wydzia Nauk o Zdrowiu;
SUM
ul. Medykw 12, 40-752 Katowice, tel.
32/2088642, 32/2088645 (sekretariat), email:
15. Adres/telefon/strona internetowa znh_sekretariat@sum.edu.pl, strona
internetowa:
www.zakladpsychologii.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki dr n. hum. Monika Bk-Sosnowska
mgr Barbara Szczyrba Maro: baqsia77@o2.pl,
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu
mgr Agata Wons: agata.wons@sum.edu.pl
17.
dr n. hum. Monika Bk-Sosnowska, mgr Anna
Bator, mgr Magdalena Gruszczyska, dr n.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot
med. Alicja Michalak, dr n. hum. Katarzyna
(imi, nazwisko, email)
Sitnik-Warchulska, mgr Barbara Szczyrba-
18. Maro, mgr Agata Wons

Nr Opis wymagania
1. brak wymaga wstpnych
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
student zna podstawowe prawidowoci funkcjonowania poznawczego, emocjonalno-
C1 motywacyjnego i spoecznego czowieka
C2 student rozumie psychologiczne mechanizmy funkcjonowania czowieka w chorobie
student umie dokona systemowej analizy sytuacji czowieka chorego
C3 i jego rodziny
student doskonali umiejtnoci prawidowego porozumiewania si
C4 z pacjentem i jego rodzin
C5 student zna sposoby radzenia sobie ze stresem i zapobiegania wypaleniu zawodowemu
wiedza
D.W1.,
D.W3.,
Zna podstawowe pojcia z zakresu psychologii zdrowia w tym D.W5.,
LK1_psle_W C1, C2,
biopsychospoeczny model zdrowia i choroby, w tym aktualn W1 D.W7.,
01 C3
koncepcj jakoci ycia uwarunkowan stanem zdrowia D.W8.,
D.W9.,
D.W10.
Zna podstawowe zagadnienia w obszarze temperamentu i D.W1.,

D.W2.,
LK1_psle_W osobowoci oraz jej zaburze. Zna formy przemocy, modele
C1 W2 D.W7.,
02 wyjaniajce przemoc w rodzinie i w instytucjach oraz rozumie D.W8.,
rol lekarza w jej rozpoznawaniu. D.W10.
D.W1.,
Ma wiedz w zakresie procesw poznawczych, emocji i D.W5.,
LK1_psle_W motywacji, rozumie zagadnienie psychicznych mechanizmw D.W7.,
C1, C2 W3
03 obronnych. Zna mechanizmy oraz cele i sposoby leczenia D.W9.,
uzalenie od substancji psychoaktywnych. D.W10.,
D.W11.
D.W1.,
Zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania D.W3.,
czowieka w zdrowiu i w chorobie, rozumie psychospoeczne D.W5.,
LK1_psle_W C1, C2,
konsekwencje niepenosprawnoci, staroci, hospitalizacji i W4 D.W7.,
04 C3
choroby przewlekej. Wie jaka jest rola rodziny w procesie D.W8.,
leczenia. D.W9.,
D.W10.
D.W1.,
D.W3.,
D.W5.,
LK1_psle_W Zna rol stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorb oraz C1, C2,
W5 D.W7.,
05 rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie ze stresem. C5 D.W9.,
D.W10.,
D.W11.
D.W1.,
D.W3.,
D.W5.,
Zna problematyk adaptacji pacjenta do choroby jako sytuacji
LK1_psle_W C1, C2, D.W7.,
trudnej, etapw przystosowania do zagraajcych wydarze i W6
06 C3 D.W8.,
mierci oraz procesu aoby rodziny. D.W9.,
D.W10.,
D.W12.
Rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w

D.W4.,
procesie komunikowania si z pacjentami oraz pojcie zaufania
LK1_psle_W D.W6.,
w interakcji z pacjentem. Charakteryzuje istot i zjawiska C4 W7
07 D.W12.,
zachodzce w procesie przekazywania i wymiany informacji, D.W14.
definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej.
D.W4.,
Zna podstawowe techniki skutecznej komunikacji. Rozumie
LK1_psle_W D.W6.,
bdy jatrogenne w relacjach personel medyczny-pacjent i jego C4 W8
08 D.W12.,
rodzina. D.W14.
D.W6.,
Zna podstawowe interwencje psychologiczne w praktyce D.W7.,
medycznej, rozumie rol wsparcia spoecznego w procesie D.W8.,
LK1_psle_W C1, C3,
zdrowienia. Zna zasady motywowania pacjentw do W9 D.W9.,
09 C4
prozdrowotnych zachowa i informowania o niepomylnym D.W10.,
rokowaniu D.W12.,
D.W14.
D.W1.,
D.W3.,
LK1_psle_W Rozumie mechanizmy powstawania, dziaania i zapobiegania C1, C2, D.W9.,
W10
10 zespoowi wypalenia zawodowego. Zna zasady pracy w grupie. C5 D.W10.,
D.W11.,
D.W15.
umiejtnoci
D.U1.,
D.U2.,
Potrafi oceni wpyw choroby, hospitalizacji i innych sytuacji D.U3.,
S1, S2,
trudnych na stan fizyczny, psychiczny i funkcjonowanie D.U4.,
LK1_psle_U0 C1, C2, S3, S7,
spoeczne czowieka oraz dostrzega oznaki zachowa D.U5.,
1 C3 S8, S9,
antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych; waciwie na nie D.U6.,
S10, S13 D.U7.,
reaguje.
D.U8.,
D.U10.
D.U1.,
D.U2.,
S1, S2, D.U3.,
LK1_psle_U0 Rnicuje procesy poznawcze, zachowania prawidowe, C1, C2,
S3, S8, D.U5.,
2 zaburzone i patologiczne C3
S10, S13 D.U8.,
D.U9.,
D.U10.
D.U1.,
S2, S3, D.U4.,
D.U5.,
LK1_psle_U0 Uwzgldnia w procesie leczenia potrzeby i oczekiwania pacjenta S7, S9,
C1, C3 D.U6.,
3 wynikajce z uwarunkowa spoeczno-kulturowych S10, S13, D.U7.,
S14 D.U8.,
D.U10.
D.U1.,
D.U2.,
D.U3.,
S1, S2, D.U4.,
LK1_psle_U0 Dokonuje analizy i oceny funkcjonowania czowieka w C1, C2, S3, S8, D.U5.,
4 sytuacjach trudnych (stres, frustracja, konflikt, trauma, aoba) C3, C5 S10, S13, D.U6.,
S14 D.U7.,
D.U8.,
D.U9.,
D.U10.
D.U3.,
Informuje pacjenta o niekorzystnym rokowaniu; celu, przebiegu D.U4.,
S2, S4, D.U5.,
i ewentualnym ryzyku proponowanych dziaa diagnostycznych
LK1_psle_U0 C1, C3, S7, S10, D.U6.,
lub terapeutycznych i uzyskuje jego wiadom zgod. Udziela
5 C4 S11, S12, D.U7.,
porady w kwestii przestrzegania zalece terapeutycznych i D.U8.,
S13, S14
prozdrowotnego stylu ycia. D.U10.,
D.U14.
D.U4.,
D.U5.,
LK1_psle_U0 Identyfikuje czyniki ryzyka wystpienia przemocy, rozpoznaje
C3, C4 S7 D.U9.,
6 przemoc i odpowiednio reaguje. D.W10.,
D.W12.
D.U1.,
D.U4.,
D.U5.,
S1, S3, D.U6.,
Udziela wsparcia pacjentowi i jego rodzinie oraz wykorzystuje
LK1_psle_U0 C1, C3, S4, S7, D.U7.,
elementarne formy pomocy psychologicznej (m.in.
7 C4 S10, S11, D.U8.,
psychologiczne interwencje motywujce i wspierajce) D.U9.,
S13, S14
D.U10.,
D.W12.,
D.W14.
D.U4.,
D.U5.,
Stwarza warunki prawidowej komunikacji z pacjentem i jego S1, S3, D.U6.,
LK1_psle_U0 rodzin, kontroluje bdy w procesie komunikowania si oraz C1, C3, S4, S7, D.U7.,
8 wykazuje umiejtno aktywnego suchania, wyraania empatii i C4 S10, S11, D.U8.,
budowania zaufania podczas caego procesu leczenia. S13, S14 D.U10.,
D.W11.,
D.W14.
D.U1.,
D.U2.,
D.U3.,
S1, S2,
LK1_psle_U0 Stosuje techniki redukcji stresu, zapobiegania i przeciwdziaania D.U4.,
C1, C5 S3, S6,
9 zespoowi wypalenia zawodowego. D.U10.,
S12, S15 D.U11.,
D.U12.,
D.U16.
LK1_psle_U1 Komunikuje si ze wsppracownikami zespou, udzielajc D.U11.,
C4, C5 S15
0 konstruktywnej informacji i wsparcia. D.U15.
kompetencje
S3, S4,
D.K1.,
LK1_psle_K0 Szanuje godno i autonomi osb powierzonych opiece oraz C1, C2, S8, S10,
D.K2.,
1 okazuje zrozumienie dla rnic wiatopogldowych i kulturowych C3 S11, S13, D.K3.
S14
Posiada potrzeb systematycznego wzbogacania wiedzy
LK1_psle_K0 C1, C2, S1, S11, D.K2.,
zawodowej i ksztatowania wasnych umiejtnoci dla dobra
2 C3 S12, S15 D.K4.
pacjenta
D.K1.,
S4, S6,
LK1_psle_K0 Wykazuje odpowiedzialno za pacjenta i wykonywanie zada C1, C2, D.K2.,
S10, S11,
3 zawodowych, przestrzega tajemnicy zawodowej i praw pacjenta C3, C4 D.K3.,
S12, S13 D.K4.
S4, S5,
Wspdziaa w zespole interdyscyplinarnym w rozwizywaniu D.K2.,
LK1_psle_K0 C1, C4, S9, S10,
dylematw etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki D.K3.,
4 C5 S11, S12, D.K4.
zawodowej
S13, S15
S4, S5,
C1, C2, D.K1.,
LK1_psle_K0 Wykazuje gotowo do udzielania wsparcia oraz przejawia S7, S10,
C3, C4, D.K2.,
5 empati w relacji z pacjentem i jego rodzin S11, S12, D.K3.
C5
S13, S14
Liczba
godzin
Podstawowe pojcia z zakresu psychologii zdrowia. Biopsychospoeczny model zdrowia i
w1
choroby. Jako ycia uwarunkowana stanem zdrowia. 2
Podstawowe zagadnienia w obszarze temperamentu i osobowoci oraz jej zaburze.
w2 Formy przemocy, modele wyjaniajce przemoc w rodzinie i w instytucjach. Rola
lekarza w jej rozpoznawaniu. 2
Procesy poznawcze, emocje i motywacja, psychiczne mechanizmy obronne.
w3
Mechanizmy oraz cele i sposoby leczenia uzalenie od substancji psychoaktywnych. 2
Podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania czowieka w zdrowiu i w
w4 chorobie. Psychospoeczne konsekwencje niepenosprawnoci, staroci, hospitalizacji i
choroby przewlekej. Rola rodziny w procesie leczenia. 2
Rola stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorb. Mechanizmy radzenia sobie ze
w5
stresem. 2
Adaptacja pacjenta do choroby jako sytuacji trudnej. Etapy przystosowania do
w6
zagraajcych wydarze i mierci oraz proces aoby rodziny. 2
Znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania si z
pacjentami oraz pojcie zaufania w interakcji z pacjentem. Istota i zjawiska zachodzce
w7
w procesie przekazywania i wymiany informacji. Modele i style komunikacji
interpersonalnej. Podstawowe techniki skutecznej komunikacji. 2
Podstawowe techniki skutecznej komunikacji. Bdy jatrogenne w relacjach personel
w8
medyczny-pacjent i jego rodzina. 2
Podstawowe interwencje psychologiczne w praktyce medycznej. Zasady motywowania
w9 pacjentw do prozdrowotnych zachowa i informowania o niepomylnym rokowaniu.
Rola wsparcia spoecznego w procesie zdrowienia. 2
Mechanizmy powstawania zespou wypalenia zawodowego, skutki i metody
w10
zapobiegania. 2
20
Liczba
godzin
S1 Procesy poznawcze: wraenia i spostrzeenia, mylenie, inteligencja, pami. 2
S2 Procesy emocjonalno-motywacyjne. 2
S3 Osobowo i temperament. Cechy osobowosci a zdrowie. 2
S4 Relacje interpersonalne spostrzeganie, pierwsze wraenie, nawizywanie kontaktu. 2
S5 Komunikacja werbalna i pozawerbalna. Zasady efektywnego porozumiewania si. 2
Stres i metody radzenia sobie ze stresem.
Zesp wypalenia zawodowego. Zesp zmczenia wspczuciem. Przeciwdziaanie
S6 negatywnym konsekwencjom pracy zawodowej. 2
wiat jako system, rodzina jako system. Cechy rodziny funkcjonalnej i dysfunkcyjnej.
S7 Przemoc w rodzinie. 2
Czowiek jako system: zalenoci psychosomatyczne, choroby psychosomatyczne. Bl
S8 jako zjawisko wielowymiarowe. 2
S9 Sytuacja choroby perspektywa pacjenta, perspektywa rodziny, perspektywa lekarza. 2
Choroba w rozumieniu systemowym. Dziecko chore somatycznie. Zasady relacji z
S10 dzieckiem w opiece ambulatoryjnej i w trakcie hospitalizacji. 2
S11 Relacja lekarz-pacjent. Bdy jatrogenne, motywowanie do dziaania. 2
Sytuacje trudne w praktyce medycznej: niepomylna diagnoza, ze rokowania, bdy w
S12 sztuce medycznej, pacjent roszczeniowy, pacjent niewsppracujcy, mobbing. 2
Chory terminalnie. Reakcje rodziny w przebiegu leczenia chorego, opieki terminalnej,
S13 umierania i aoby. 2
Podstawowe interwencje psychologiczne w praktyce medycznej. Psychoterapia
S14 elementarna. Rola wsparcia spoecznego. 2
Zesp wypalenia zawodowego. Zesp zmczenia wspczuciem. Efektywna wsppraca
S15 w zespole terapeutycznym. Przeciwdziaanie negatywnym konsekwencjom pracy
zawodowej. 2
30
Liczba
godzin
c1 0
0
1. Wykad konwersatoryjny
2. Prelekcja
3. Prezentacja, film edukacyjny
4. Dyskusja, praca zbiorowa
5. Studium przypadku
6. wiczenia praktyczne
7. Pacjent symulowany
8. Praca z podrcznikiem
9. Krytyczna analiza
LK1_psle_W
kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium
01
LK1_psle_W
02
LK1_psle_W
03
LK1_psle_W
04
LK1_psle_W
05
LK1_psle_W
06
LK1_psle_W
07
LK1_psle_W
08
LK1_psle_W
09
LK1_psle_W
10
LK1_psle_U0
bezporednia obserwacja studenta obecno i aktywno
1
LK1_psle_U0
2
LK1_psle_U0
3
LK1_psle_U0
4
LK1_psle_U0
5
LK1_psle_U0
6
LK1_psle_U0
7
LK1_psle_U0
8
LK1_psle_U0
9
LK1_psle_U1
0
LK1_psle_K0
1
LK1_psle_K0
2
LK1_psle_K0
3
LK1_psle_K0
4
LK1_psle_K0
5
udzia w wykadach 20
50
25
cznia ilo godzin 75

0

1
27. Literatura
Btkowska- Korpaa B. i Gierowski J. Psychologia lekarska w leczeniu chorych somatycznie.
1. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloskiego 2007
2. Bishop G.D., Psychologia zdrowia, Astrum, Wrocaw 2007
Klasyfikacja zaburze psychicznych i zaburze zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazwki
3. diagnostyczne. World Health Organization,Wydawca: Vesalius 2000r
Makara-Studziska M., Komunikacja z pacjentem, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2012
4.
Rollnick S., Miller W. R., Butler C.C., Wywiad motywujcy w opiece zdrowotnej, Wydawnictwo
5. SWPS Academica, Warszawa 2010
Trzcieniecka-Green A. (red), Psychologia. Podrcznik dla studentw kierunkw medycznych,
6. Universitas, Krakw 2006
1. Fengler J., Pomaganie mczy: wypalenie w pracy zawodowej, GWP, Gdask 2000
Gordon T., W. Sterling Edwards, Rozmawia z pacjentem, Podrcznik doskonalenia umiejtnoci
2. komunikacyjnych i budowania partnerskich relacji, Wyd. SWPS Academica, Warszawa 2009
Grzesiak A., Myl zdrowo. Jak umys i ciao razem mog zwalcza choroby, Wydawnictwo Helion,
3. Gliwice 2012
Heszen I. Psychologia stresu. Korzystne i niekorzystne skutki stresu yciowego. PWN Warszawa
4. 2013
5. Madanes C., Przemoc w rodzinie. Psychoterapia ofiar i sprawcw przemocy, GWP, Gdask 2004
6. Ogiska-Bulik N., Juczyski Z., Osobowo stres a zdrowie, Difin, Warszawa 2010
LK1_psle_W Student nie opanowa Student w niewielkim Student w rednim Student w peni opanowa
01 podstawowych poj z zakresu stopniu opanowa stopniu opanowa podstawowe pojcia z zakresu
psychologii zdrowia - nie podstawowe pojcia z podstawowe pojcia z psychologii zdrowia - w
potrafi omwi zakresu psychologii zdrowia zakresu psychologii penym stopniu potrafi
biopsychospoecznego modelu - w niewelkim stopniu zdrowia - w rednim omwi biopsychospoeczny
zdrowia i choroby, w tym potrafi omwi stopniu potrafi omwi model zdrowia i choroby, w
aktualn koncepcj jakoci biopsychospoeczny model biopsychospoeczny tym aktualn koncepcj
ycia uwarunkowan stanem zdrowia i choroby, w tym model zdrowia i choroby, jakoci ycia uwarunkowan
zdrowia. aktualn koncepcj jakoci w tym aktualn koncepcj stanem zdrowia.
ycia uwarunkowan stanem jakoci ycia
zdrowia. uwarunkowan stanem
zdrowia.
LK1_psle_W Student nie zna podstawowych Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni zna
02 zagadnie w obszarze stopniu zna podstawowe stopniu zna podstawowe podstawowe zagadnienia w
temperamentu i osobowoci zagadnienia w obszarze zagadnienia w obszarze obszarze temperamentu i
oraz jej zaburze. Nie zna temperamentu i osobowoci temperamentu i osobowoci oraz jej zaburze.
form przemocy, modeli oraz jej zaburze. W osobowoci oraz jej W peni zna formy przemocy,
wyjaniajcych przemoc w niewielkim stopniu zna zaburze. W rednim modele wyjaniajce przemoc
rodzinie i w instytucjach oraz formy przemocy, modele stopniu zna formy w rodzinie i w instytucjach
nie rozumie roli lekarza w jej wyjaniajce przemoc w przemocy, modele oraz w peni rozumie rol
rozpoznawaniu. rodzinie i w instytucjach oraz wyjaniajce przemoc w lekarza w jej rozpoznawaniu.
nieznacznie rozumie rol rodzinie i w instytucjach
lekarza w jej rozpoznawaniu. oraz rozumie rol lekarza
w jej rozpoznawaniu.
LK1_psle_W Student nie ma wiedzy w Student ma niewielk Student ma redni poziom Student ma pen wiedz w
03 zakresie procesw wiedz w zakresie procesw wiedzy w zakresie zakresie procesw
poznawczych, emocji i poznawczych, emocji i procesw poznawczych, poznawczych, emocji i
motywacji, nie rozumie motywacji; w niewielkim emocji i motywacji, w motywacji, w peni rozumie
zagadnie psychicznych stopniu rozumie zagadnienie rednim stopniu rozumie zagadnienie psychicznych
mechanizmw obronnych. Nie psychicznych mechanizmw zagadnienie psychicznych mechanizmw obronnych. W
zna mechanizmw oraz celw i obronnych. W niewielkim mechanizmw obronnych. peni zna mechanizmy oraz
sposobw leczenia uzalenie stopniu zna mechanizmy W rednim stopniu zna cele i sposoby leczenia
od substancji oraz cele i sposoby leczenia mechanizmy oraz cele i uzalenie od substancji
psychoaktywnych. uzalenie od substancji sposoby leczenia psychoaktywnych.
psychoaktywnych. uzalenie od substancji
psychoaktywnych.
LK1_psle_W Student nie zna podstawowych Student w niewielkim Student czciowo zna Student w peni zna
04 psychologicznych zakresie zna podstawowe podstawowe podstawowe psychologiczne
mechanizmw funkcjonowania psychologiczne mechanizmy psychologiczne mechanizmy funkcjonowania
czowieka w zdrowiu i w funkcjonowania czowieka w mechanizmy czowieka w zdrowiu i w
chorobie, nie rozumie zdrowiu i w chorobie, w funkcjonowania czowieka chorobie. W peni rozumie
psychospoecznych niewielkim stopniu rozumie w zdrowiu i w chorobie, psychospoeczne
konsekwencji psychospoeczne rozumie psychospoeczne konsekwencje
niepenosprawnoci, staroci, konsekwencje konsekwencje niepenosprawnoci, staroci,
hospitalizacji i choroby niepenosprawnoci, niepenosprawnoci, hospitalizacji i choroby
przewlekej. Nie wie jaka jest staroci, hospitalizacji i staroci, hospitalizacji i przewlekej. Wie jaka jest rola
rola rodziny w procesie choroby przewlekej. W choroby przewlekej. w rodziny w procesie leczenia w
leczenia. niewielkim stopniu wie jaka rednim stopniu wie jaka penym zakresie.
jest rola rodziny w procesie jest rola rodziny w
leczenia. procesie leczenia.
LK1_psle_W Student nie zna roli stresu w Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni zna rol
05 etiopatogenezie i przebiegu zakresie zna rol stresu w stopniu zna rol stresu w stresu w etiopatogenezie i
chorb oraz nie rozpoznaje etiopatogenezie i przebiegu etiopatogenezie i przebiegu chorb oraz
mechanizmw radzenia sobie chorb oraz w niewielkim przebiegu chorb oraz rozpoznaje mechanizmy
ze stresem. stopniu rozpoznaje czciowo rozpoznaje radzenia sobie ze stresem.
mechanizmy radzenia sobie mechanizmy radzenia
ze stresem. sobie ze stresem.
LK1_psle_W Student nie zna problematyki Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni zna
06 adaptacji pacjenta do choroby zakresie zna problematyk stopniu zna problematyk problematyk adaptacji
jako sytuacji trudnej, etapw adaptacji pacjenta do adaptacji pacjenta do pacjenta do choroby jako
przystosowania do choroby jako sytuacji choroby jako sytuacji sytuacji trudnej, etapw
zagraajcych wydarze i trudnej, etapw trudnej, etapw przystosowania do
mierci oraz procesu aoby przystosowania do przystosowania do zagraajcych wydarze i
rodziny. zagraajcych wydarze i zagraajcych wydarze i mierci oraz procesu aoby
mierci oraz procesu aoby mierci oraz procesu rodziny.
rodziny. aoby rodziny.
LK1_psle_W Student nie rozumie znaczenia Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni rozumie
07 komunikacji werbalnej i zakresie rozumie znaczeniestopniu rozumie znaczenie znaczenie komunikacji
niewerbalnej w procesie komunikacji werbalnej i komunikacji werbalnej i werbalnej i niewerbalnej w
komunikowania si z niewerbalnej w procesie niewerbalnej w procesie procesie komunikowania si z
pacjentami oraz pojcia komunikowania si z komunikowania si z pacjentami oraz pojcie
zaufania w interakcji z pacjentami oraz pojcie pacjentami oraz pojcie zaufania w interakcji z
pacjentem. Nie charakteryzuje zaufania w interakcji z zaufania w interakcji z pacjentem. Charakteryzuje
istoty i zjawisk zachodzcych pacjentem. W niewielkim pacjentem. Czciowo istot i zjawiska zachodzce w
w procesie przekazywania i stopniu charakteryzuje istot
charakteryzuje istot i procesie przekazywania i
wymiany informacji, nie i zjawiska zachodzce w zjawiska zachodzce w wymiany informacji, definiuje
definiuje modeli i stylw procesie przekazywania i procesie przekazywania i modele i style komunikacji
komunikacji interpersonalnej. wymiany informacji; w wymiany informacji, interpersonalnej w penym
niewielkim zakresie definiuje
definiuje modele i style zakresie.
modele i style komunikacjikomunikacji
interpersonalnej. interpersonalnej w
umiarkowanym zakresie.
08 technik skutecznej zakresie zna podstawowe stopniu zna podstawowe podstawowe techniki
komunikacji; nie rozumie techniki skutecznej techniki skutecznej skutecznej komunikacji.
bdw jatrogennych w komunikacji. W niewielkim komunikacji. Rozumie Rozumie bdy jatrogenne w
relacjach personel medyczny- stopniu rozumie bdy bdy jatrogenne w relacjach personel medyczny-
pacjent i jego rodzina. jatrogenne w relacjach relacjach personel pacjent i jego rodzina w
personel medyczny-pacjent i medyczny-pacjent i jego penym zakresie.
jego rodzina. rodzina w rednim
stopniu.
09 interwencji psychologicznych zakresie zna podstawowe stopniu zna podstawowe podstawowe interwencje
w praktyce medycznej, nie interwencje psychologiczne interwencje psychologiczne w praktyce
rozumie roli wsparcia w praktyce medycznej, psychologiczne w medycznej, rozumie rol
spoecznego w procesie rozumie rol wsparcia praktyce medycznej i wsparcia spoecznego w
zdrowienia. Nie zna zasad spoecznego w procesie rozumie rol wsparcia procesie zdrowienia; zna
motywowania pacjentw do zdrowienia. Zna zasady spoecznego w procesie zasady motywowania
prozdrowotnych zachowa i motywowania pacjentw do zdrowienia. Zna zasady pacjentw do prozdrowotnych
informowania o niepomylnym prozdrowotnych zachowa i motywowania pacjentw zachowa i informowania o
rokowaniu. informowania o do prozdrowotnych niepomylnym rokowaniu w
niepomylnym rokowaniu w zachowa i informowania penym zakresie.
niewielkim stopniu. o niepomylnym
rokowaniu w rednim
stopniu.
LK1_psle_W Student nie rozumie Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni rozumie
10 mechanizmw powstawania, zakresie rozumie stopniu rozumie mechanizmy powstawania,
dziaania i zapobiegania mechanizmy powstawania, mechanizmy dziaania i zapobiegania
zespoowi wypalenia dziaania i zapobiegania powstawania, dziaania i zespoowi wypalenia
zawodowego; nie zna zasad zespoowi wypalenia zapobiegania zespoowi zawodowego. W peni zna
pracy w grupie. zawodowego. Zna zasady wypalenia zawodowego. zasady pracy w grupie.
pracy w grupie w niewielkim Zna zasady pracy w
stopniu. grupie w umiarkowanym
zakresie.
LK1_psle_U0 Student nie potrafi oceni Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni potrafi oceni
1 wpywu choroby, hospitalizacji stopniu potrafi oceni wpyw stopniu potrafi oceni wpyw choroby, hospitalizacji i
i innych sytuacji trudnych na choroby, hospitalizacji i wpyw choroby, innych sytuacji trudnych na
stan fizyczny, psychiczny i innych sytuacji trudnych na hospitalizacji i innych stan fizyczny, psychiczny i
funkcjonowanie spo. stan fizyczny, psychiczny i sytuacji trudnych na stan funkcjonowanie spoeczne
czowieka oraz nie dostrzega funkcjonowanie spoeczne fizyczny, psychiczny i czowieka oraz dostrzega
oznak zachowa czowieka oraz dostrzega funkcjonowanie spoeczne oznaki zachowa
antyzdrowotnych i oznaki zachowa czowieka oraz dostrzega antyzdrowotnych i
autodestrukcyjnych oraz nie antyzdrowotnych i oznaki zachowa autodestrukcyjnych oraz
waciwie na nie reaguje. autodestrukcyjnych oraz antyzdrowotnych i waciwie na nie reaguje.
waciwie na nie reaguje w autodestrukcyjnych oraz
niewielkim zakresie. waciwie na nie reaguje
w rednim zakresie.
LK1_psle_U0 Student nie rnicuje Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni rnicuje
2 procesw poznawczych, stopniu waciwie rnicuje stopniu rnicuje procesy procesy poznawcze,
zachowa prawidowych, procesy poznawcze, poznawcze, zachowania zachowania prawidowe,
zaburzonych i patologicznych. zachowania prawidowe, prawidowe, zaburzone i zaburzone i patologiczne.
zaburzone i patologiczne. patologiczne.
LK1_psle_U0 Student nie uwzgldnia w Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni uwzgldnia w
3 procesie leczenia potrzeb i zakresie uwzgldnia w zakresie uwzgldnia w procesie leczenia potrzeby i
oczekiwa pacjenta procesie leczenia potrzeby i procesie leczenia potrzeby oczekiwania pacjenta
wynikajcych z uwarunkowa oczekiwania pacjenta i oczekiwania pacjenta wynikajce z uwarunkowa
spoeczno-kulturowych. wynikajce z uwarunkowa wynikajce z spoeczno-kulturowych.
spoeczno-kulturowych. uwarunkowa spoeczno-
kulturowych.
LK1_psle_U0 Student nie dokonuje analizy i Student w niewielkim Student w rednim Student w peni dokonuje
4 oceny funkcjonowania stopniu dokonuje analizy i zakresie dokonuje analizy poprawnej analizy i oceny
czowieka w sytuacjach oceny funkcjonowania i oceny funkcjonowania funkcjonowania czowieka w
trudnych (stres, frustracja, czowieka w sytuacjach czowieka w sytuacjach sytuacjach trudnych (stres,
konflikt, trauma, aoba). trudnych (stres, frustracja, trudnych (stres, frustracja, konflikt, trauma,
konflikt, trauma, aoba). frustracja, konflikt, aoba).
trauma, aoba).
LK1_psle_U0 Student nie informuje pacjenta Student w niewielkim Student informuje Student w peni poprawnie
5 o niekorzystnym rokowaniu, zakresie potrafi informowa pacjenta o niekorzystnym informuje pacjenta o
celu, przebiegu i ewentualnym pacjenta o niekorzystnym rokowaniu, celu, niekorzystnym rokowaniu,
ryzyku proponowanych dziaa rokowaniu; celu, przebiegu i przebiegu i ewentualnym celu, przebiegu i ewentualnym
diagnostycznych lub ewentualnym ryzyku ryzyku proponowanych ryzyku proponowanych
terapeutycznych i nie potrafi proponowanych dziaa dziaa diagnostycznych dziaa diagnostycznych lub
uzyska jego wiadomej diagnostycznych lub lub terapeutycznych oraz terapeutycznych i uzyskuje
zgody. Nie udziela porady w terapeutycznych i uzyskiwa uzyskuje jego wiadom jego wiadom zgod.
kwestii przestrzegania zalece jego wiadom zgod. zgod i udziela porady w Waciwie udziela porady w
terapeutycznych i Potrafi udziela porad w kwestii przestrzegania kwestii przestrzegania zalece
prozdrowotnego stylu ycia. kwestii przestrzegania zalece terapeutycznych i terapeutycznych i
zalece terapeutycznych i prozdrowotnego stylu prozdrowotnego stylu ycia.
prozdrowotnego stylu ycia ycia w umiarkowanym
w niewielkim stopniu. zakresie.
LK1_psle_U0 Student nie identyfikuje Student potrafi Student w umiarkowanym Student w peni identyfikuje
6 czynnikw ryzyka wystpienia identyfikowa czyniki ryzyka zakresie identyfikuje czyniki ryzyka wystpienia
przemocy, nie rozpoznaje wystpienia przemocy, czyniki ryzyka wystpienia przemocy, potrafi waciwie
przemocy i odpowiednio nie rozpoznawa przemoc i przemocy, rozpoznaje rozpoznawa przemoc i
reaguje. odpowiednio na ni przemoc i odpowiednio odpowiednio reagowa.
reagowa w niewielkim reaguje.
stopniu.
LK1_psle_U0 Student nie udziela wsparcia Student w niewielkim Student potrafi udziela Student potrafi udziela
7 pacjentowi i jego rodzinie oraz stopniu potrafi udziela wsparcia pacjentowi i wsparcia pacjentowi i jego
nie wykorzystuje wsparcia pacjentowi i jego jego rodzinie oraz rodzinie oraz wykorzystywa
elementarnych form pomocy rodzinie oraz wykorzystywa wykorzystywa w elementarne formy pomocy
psychologicznej (m.in. elementarne formy pomocy umiarkowanym zakresie psychologicznej (m.in.
psychologicznych interwencji psychologicznej (m.in. elementarne formy psychologiczne interwencje
motywujcych i psychologiczne interwencje pomocy psychologicznej motywujce i wspierajce)
wspierajcych). motywujce i wspierajce). (m.in. psychologiczne
interwencje motywujce i
wspierajce).
LK1_psle_U0 Student nie stwarza warunkw Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student potrafi stwarza
8 prawidowej komunikacji z stopniu potrafi stwarza zakresie potrafi stwarza warunki prawidowej
pacjentem i jego rodzin, nie warunki prawidowej warunki prawidowej komunikacji z pacjentem i
kontroluje bdw w procesie komunikacji z pacjentem i komunikacji z pacjentem i jego rodzin, kontrolowa
komunikowania si oraz nie jego rodzin, kontrolowa jego rodzin oraz bdy w procesie
wykazuje umiejtnoci bdy w procesie kontrolowa bdy w komunikowania si oraz
aktywnego suchania, komunikowania si oraz procesie komunikowania wykazuje umiejtno
wyraania empatii i budowania aktywnie sucha, wyraa si i wykazywa aktywnego suchania,
zaufania podczas caego empati i budowa zaufanie umiejtno aktywnego wyraania empatii i
procesu leczenia. podczas caego procesu suchania, wyraania budowania zaufania podczas
leczenia. empatii i budowania caego procesu leczenia.
zaufania podczas caego
procesu leczenia.
LK1_psle_U0 Student nie stosuje Student stosuje w Student stosuje techniki Student stosuje waciwe
9 waciwych technik redukcji niewielkim zakresie stosuje redukcji stresu, techniki redukcji stresu,
stresu, zapobiegania i techniki redukcji stresu, zapobiegania i zapobiegania i
przeciwdziaania zespoowi zapobiegania i przeciwdziaania przeciwdziaania zespoowi
wypalenia zawodowego. przeciwdziaania zespoowi zespoowi wypalenia wypalenia zawodowego.
wypalenia zawodowego. zawodowego w
umiarkowanym zakresie.
LK1_psle_U1 Student nie potrafi Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni poprawnie
0 komunikowa si ze stopniu potafi komunikowa stopniu potrafi komunikuje si ze
wsppracownikami zespou, si ze wsppracownikami komunikowa si ze wsppracownikami zespou,
udzielajc konstruktywnej zespou, udzielajc wsppracownikami udzielajc konstruktywnej
informacji i wsparcia. konstruktywnej informacji i zespou, udzielajc informacji i wsparcia.
wsparcia. konstruktywnej informacji
i wsparcia.
LK1_psle_K0 Student nie wykazuje Student wykazuje szacunek Student wykazuje Student wykazuje waciwy
1 szacunku wobec godnoci i wobec godnoci i autonomii szacunek wobec godnoci szacunek wobec godnoci i
autonomii osb powierzonych osb powierzonych opiece i autonomii osb autonomii osb powierzonych
opiece oraz nie okazuje oraz okazuje zrozumienie dla powierzonych opiece oraz opiece oraz okazuje pene
zrozumienia dla rnic rnic wiatopogldowych i okazuje zrozumienie dla zrozumienie dla rnic
wiatopogldowych i kulturowych w niewielkim rnic wiatopogldowych wiatopogldowych i
kulturowych. stopniu. i kulturowych w kulturowych.
umiarkowanym stopniu.
LK1_psle_K0 Student nie wykazuje potrzeby Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student wyranie wykazuje
2 systematycznego wzbogacania stopniu wykazuje potrzeb stopniu posiada potrzeb potrzeb systematycznego
wiedzy zawodowej i systematycznego systematycznego wzbogacania wiedzy
ksztatowania wasnych wzbogacania wiedzy wzbogacania wiedzy zawodowej i ksztatowania
umiejtnoci dla dobra zawodowej i ksztatowania zawodowej i wasnych umiejtnoci dla
pacjenta. wasnych umiejtnoci dla ksztatowania wasnych dobra pacjenta.
dobra pacjenta. umiejtnoci dla dobra
pacjenta.
LK1_psle_K0 Student nie wykazuje Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student w peni wykazuje
3 odpowiedzialnoci za pacjenta zakresie wykazuje stopniu wykazuje odpowiedzialno za pacjenta
i wykonywania zada odpowiedzialno za odpowiedzialno za i wykonywanie zada
zawodowych, przestrzegania pacjenta i wykonywanie pacjenta i wykonywanie zawodowych, przestrzeganie
tajemnicy zawodowej i praw zada zawodowych, zada zawodowych, tajemnicy zawodowej i praw
pacjenta. przestrzeganie tajemnicy przestrzeganie tajemnicy pacjenta.
zawodowej i praw pacjenta. zawodowej i praw
pacjenta.
LK1_psle_K0 Student nie potrafi Student w niewielkim Student potrafi Student wspdziaa w
4 wspdziaa w zespole zakresie potrafi wspdziaa wspdziaa w zespole zespole interdyscyplinarnym w
interdyscyplinarnym w w zespole interdyscyplinarnym w rozwizywaniu dylematw
rozwizywaniu dylematw interdyscyplinarnym w rozwizywaniu dylematw etycznych z zachowaniem
etycznych z zachowaniem rozwizywaniu dylematw etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki
zasad kodeksu etyki etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej w penym
zawodowej. zasad kodeksu etyki zawodowej w wymaganym zakresie.
zawodowej. umiarkowanym zakresie.
LK1_psle_K0 Student nie wykazuje Student w niewielkim Student w umiarkowanym Student wyranie wykazuje
5 gotowoci do udzielania zakresie wykazuje gotowo stopniu wykazuje gotowo do udzielania
wsparcia oraz nie przejawia do udzielania wsparcia oraz gotowo do udzielania wsparcia oraz w peni
empatii w relacji z pacjentem i przejawia empati w relacji z wsparcia oraz w rednim przejawia empati w relacji z
jego rodzin. pacjentem i jego rodzin. stopniu przejawia empati pacjentem i jego rodzin.
w relacji z pacjentem i
jego rodzin.
seminaryjnych 15-25
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych nie dot.
Wydzia Lekarski w Katowicach - ul. Medykw 18;
Centrum Symulacji i Dydaktyki Medycznej - ul.
29.2 Miejsce odbywania si zaj Medykw 8b
Zakad Psychologii WNoZ, ul. Medykw 12, pokj
212 (II pitro); godziny wedug informacji podanej
na tablicy ogosze i stronie internetowej Zakadu
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Psychologii
29.4 Materiay do zaj nie dot.
1. Nazwa moduu/przedmiotu Socjologia medyczna

2. Kod moduu/przedmiotu some
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Nauki behawioralne i spoeczne z elementami
profesjonalizmu
4. Status moduu/przedmiotu Przedmot obowizkowy
5. Poziom ksztacenia Jednolite magisterskie
7. Profil ksztacenia Praktyczny
10. Rok 1
11. Semestr I
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 0 S:30 w: 0
13. Forma zakoczenia przedmiotu Zaliczenie na ocen
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Zakad Propedeutyki Pielgniarstwa WNOZ
ul. Francuska 20/24, 40-027 Katowice/252-80-
060/kkup@sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Dr n. hum. Halina Kulik
przedmiotu (kierownik wicze: imi, Dr n. hum. Halina Kulik/kkup@sum.edu.pl
17. nazwisko, email)
Nauczyciele akademiccy realizujcy Dr n. hum. Halina Kulik, mgr Szymon
18. przedmiot (imi, nazwisko, email) Szemik/kkup@sum.edu.pl
Nr Opis wymagania
1. brak wymaga
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Dostarczenie wiedzy na temat specyfiki "socjologii" oraz jej znaczenia w naukach medycznych.
C2 Zapoznanie ze struktur i funkcjonowaniem spoeczestwa.
C3 Zapoznanie z wybranymi teoriami modelowania rzeczywistoci spoecznej.
C4 Zapoznanie z aktualnym stanem wiedzy na temat spoecznego wymiaru zdrowia i choroby.
Zapoznanie z aktualnym stanem wiedzy na temat wpywu odowiska spoecznego (rodziny, sieci
C5
relacji spoecznych) na stan zdrowia.
C6 Zapoznanie z aktualnym stanem wiedzy na temat wywu nierwnoci spolecznych na stan zdrowia.
Zwrcenie uwagi na temat form przemocy, modeli wyjaniajcych przemoc w rodzinie i w

C7 instytuacjach, spoeczne uwarunkowania rnych form przemocy oraz role lekarza w jej
rozpoznawaniu.
Zapoznanie ze spoeczno-kulturowymi uwarunkowaniami zachowa w zdrowiu, chorobie i
C8
niepenosprawnoci
C9 Zapoznanie ze spoeczno-kulturowymi aspektami pracy lekarza.
wiedza
LK1_some
Zdefiniowa relacj "czowiek - rodowisko". C1 s1,s2 D.W1
_W01
LK1_some
Omwi struktur i zasady funkcjonowania spoeczestwa. C2 s1,s2 D.W1
_W02
LK1_some Wyjani wybrane teorie modelowania rzeczywistoci
C3 s1,s2 D.W1
_W03 spoecznej.
LK1_some
Scharakteryzowa spoeczny wymiar zdrowia i choroby. C4 s3 D.W1
_W04
LK1_some
Scharakteryzowa wpyw rodziny na stan zdrowia. C4 s4 D.W2
_W05
LK1_some Omwi kulturowe uwarunkowania zachowa w zdrowiu, D.W1,D.W
C8 s3,s8
_W06 chorobie, niepenosprawnoci. 3
LK1_some Omwi struktur i funkcjonowanie rodziny, scharakteryzowa
C5 s4 D.W2
_W07 przemiany w funkcjonowaniu rodziny.
LK1_some Wskaza i wyjani wpyw nierwnoci spoecznych na stan
C6 s2 D.W1
_W08 zdrowia w wymiarze jednostkowym i populayjnym.
LK1_some Wymieni i opisa modele wyjaniajce przemoc w rodzinie i w
C7 s4,s5 D.W2
_W09 instytucjach.
LK1_some Scharakteryzowa spoeczno-kulturowe uwarunkowania
C8 s3 D.W3
_W10 zdrowia, choroby i niepenosprawnoci.
LK1_some Okrela moliwe dziaania lekarza na rzecz jednostki i rodziny
C5,C9 s3,s4,s10 D.W2
_W11 prowadzone w instytucjach spoecznych.
LK1_some Charakteryzuje rda wsparcia spoecznego dla jednostki i
C5 s3,s4,s12 D.W2
_W12 rodziny.
LK1_some Wskaza i scharakteryzowa kulturowe uwarunkowania i
C9 D.W6
_W13 przemiany w pracy lekarza.
umiejtnoci
LK1_some Wskazuje i wykorzystuje wyniki bada socjologicznych w D.U3,D.U4,
C1 s1,s2
_U1 praktyce lekarskiej. D.U9
LK1_some Opisuje spoeczno-kulturowe czynniki ryzyka wystpowania
C4,C8 s3 D.U1,D.U2,
_U2 chorb.
Okrela moliwe dziaania lekarza na rzecz jednostki i rodziny s3,s4,s9,s

LK1_some C5 D.U9
prowadzone w instytucjach spoecznych. 10,s12,
_U3
s3,s4,s9,s
LK1_some Wskazuje rda wsparcia spoecznego dla jednostki i rodziny. C5 10,s11,s1 ,D.U3
_U4 2,
LK1_some Wskazuje i krytycznie ocenia zjawisko nierwnoci zdrowotnych D.U1,
C6 s2
_U5 w spoeczestwie. D.U8
LK1_some Identyfikuje czynniki ryzyka wystpienia przemocy, rozpoznaje
C7 s5 D.U9
_U6 przemoc i odpowiednio reaguje.
kompetencje
LK1_some
_K1 Jest wiadomy spoecznych i kulturowych uwarunkowa
wpywajcych na zachowania zarwno jednostki, jak i grupy C8 s1,s3,s9 K1,K2
spoecznej w sytuacji zdrowia i choroby.
LK1_some Ksztatuje postaw woln od zjawiska nietolerancji w

_K2 C1,C2,C3, s1,s3,s7,s
odniesieniu do pacjentw yjcych w innej kulturze oraz K1,K2
C9 8
wyznajcych inne religie.
LK1_some Ksztatuje postaw odnoszc si do rwnego traktowania C1,C2,C3, s1,s3,s7,s
K1,K2
_K3 pacjetw bez wzgldu na ich pozycj spoeczn. C9 8
LK1_some Ksztatuje postaw empatii i wraliwoci wobec trudnej sytuacji C1,C2,C3, s1,s3,s7,s K1,K2,K3,K
_K4 pacjentw. C9 8 4
LK1_some Okazuje szacunek dla osb o innej orientacji seksualnej i C1,C2,C3, s1,s3,s7,s
K1,K2
_K5 potpia zjawisko dyskryminacji. C9 8
Liczba
godzin
Przedmiot i zakres socjologii. Miejsce socjologii w systemie nauk. Przedmiot
i zakres socjologii medycyny. Moliwoci wykorzystania wynikw bada spoecznych
s1 w praktyce medycznej. 2
Stratyfikacja spoeczna. Klasy spoeczne i ruchliwo spoeczna. Nierwnoci zdrowotne
s2 we wspczesnych spoeczestwach. 2
s3 Spoeczno-kulturowe uwarunkowania zdrowia i choroby. 6
s4 Rodzina a problemy zdrowia, choroby, niepenosprawnoci. 2
s5 Spoeczno-kulturowe uwarunkowania wystpowania przemocy. 2
Niepenosprawno w perspektywie koncepcji socjologicznych. Spoeczna
s6 i indywidualna percepcja niepenosprawnoci. Stygmat spoeczny. 2
Wybrane aspekty wspczesnej socjologii medycyny: uzalenienia jako problem
medyczny i spoeczny, eutanazja, aborcja/In vitro, kulturowe uwarunkowania
s7 wspczesnej transplantologii, itp. 4
s8 Podstawy komunikacji spoecznej. Komunikacja lekarza z pacjentem. 2
Wybrane aspekty socjologii zawodw medycznych: zawd w ujciu socjologicznym,
specyfika zawodw medycznych, stres zawodowy, spoeczno-kulturowe wyznaczniki roli
zawodowej lekarza, presti zawodu lekarza, predyspozycje do penienia zawodu
s9 lekarza. 2
Wybrane problemy socjologii instytucji medycznych. Pojcie instytucji. Instytucje
medyczne i ich funkcje. Dysfunkcjonalno instytucji medycznych. Uwarunkowania
s10 wystpowania korupcji w subie zdrowia. 2
s11 Medycyna niekonwencjonalna. 2
s12 Ruchy samopomocowe pacjentw. 2
30
1. Wykad problemowy prowadzcego.
2. Prezentacje studentw.
3. Duskusja na temat problematyki poruszanej podczas zaj.
LK1_some Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji powiconej
_W01 Prezentacje studentw, kolokwium zaliczeniowe danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z
kolokwium zaliczeniowego
_U1 Prezentacje studentw, kolokwium zaliczeniowe danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z
_K1 Prezentacje studentw, konwersatorium danemu problemowi, aktywny udzia w dyskusji podczas
konwersatorium
konwersatorium
konwersatorium
konwersatorium
konwersatorium
udzia w wykadach 0
30
przygotowanie do wicze/seminarium 10
15
cznia ilo godzin 45
26. przedmiot
27. Literatura
1. Maciarz A.,Macierzystwo w kontekcie zmian spoecznych. Wyd. Akad. ak. Warszawa 2004
2. Kawczyska-Butrym Z., Rodzina zdrowie choroba. Wyd. Czelej. Lublin 2001.
3. Keirse M., ycie z chorob. Wyd. Encyklop. Radom 2007.
4. Tobiasz-Adamczyk B.,Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Krakw 2000.
5. Tobiasz-Adamczyk B.,Bajka J.,Wybrane elementy socjologii zawodw medycznych. Krakw 1996.
Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny. Red. Baraski J., Pitkowski W.
6. Wrocaw 2002.
7. Zdrowie, choroba, spoeczestwo. Red. Pitkowski W., Lublin 2004.
1. Adamski F., Rodzina. Wymiar spoeczno-kulturowy. Krakw 2002.
2. Jako ycia w chorobie. Red. S. Steuden, W. Oko. Lublin. 2007.
3. Czykwin E., Stygmat spoeczny. PWN Warszawa 2007.
LK1_some Nie potrafi zdefiniowa Charakteryzuje nieliczne Dokonuje niepenej Samodzielnie dokonuje
_W01 relacji "czowiek - aspekty relacji "czowiek charakterystyki relacji penej charakterystyki relacji
rodowisko". - rodowisko". "czowiek - rodowisko". "czowiek - rodowisko".
LK1_some Nie potrafi omwi Omawia nieliczne pojcia Omawia podstawowe Samodzielnie dokonuje
_W02 struktury i zasad zwizane ze struktur i pojecia zwizane ze penej charaktersyrtyki
funkcjonowania funkcjonowaniem struktur i struktury i zasad
spoeczestwa. spoeczestwa. funkcjonowaniem funkcjonowania
spoeczestwa. spoeczestwa.
LK1_some Nie potrafi wskaza i Wymienia ale nie potrafi Wymienia i wyjasnia Samodzielnie wymienia i
_W03 wyjani wybranych wyjani podstawowych czciowo teorie wyczerpujco wyjania
teorii modedlowania teorii spoecznych. socjologiczne. teorie socjologiczne. Podaje
rzeczywistoci przykady.
spoecznej.
LK1_some Nie potrafi Charakteryzuje nieliczne Wyjania czciowo Samodzielnie charakteryzuje
_W04 scharakteryzowa aspekty spoecznego pojcie spoecznego spoeczny wymiaru zdrowia i
spoecznego wymiaru wymiaru zdrowia i wymiaru zdrowia i choroby. Podaje przykady.
zdrowia i choroby. choroby. choroby.
LK1_some Nie potrafi Charakteryzuje nieliczne Czciowo wyjania Samodzielnie charakteryzuje
_W05 scharakteryzowa aspekty wpywu rodziny zakres wpywu rodziny wpyw rodziny na stan
wpywu rodziny na stan na stan zdrowia. na stan zdrowia. zdrowia. Podaje przykady.
zdrowia.
LK1_some Nie potrafi omwi Charakteryzuje nieliczne Czciowo wyjania Samodzielnie omawia
_W06 kulturowych aspekty kulturowych charakter kulturowych kulturowe uwarunkowania
uwarunkowa zachowa uwarunkowa zachowa uwarunkowa zachowa zachowa w zdrowiu,
w zdrowiu, chorobie, w zdrowiu, chorobie, w zdrowiu, chorobie, chorobie,
niepenosprawnoci. niepenosprawnoci. niepenosprawnoci. niepenosprawnoci. Podaje
przykady.
LK1_some Nie potrafi omwi Charakteryzuje nieliczne Czciowo wyjania Samodzielnie wyjania
_W07 struktury i aspekty struktury i struktur i struktur i funkcjonowanie
funkcjonowania rodziny funkcjonowania rodziny funkcjonowanie rodziny rodziny oraz przemiany w
oraz scharakteryzowa oraz przemian w oraz przemiany w funkcjonowaniu rodziny.
przemian w funkcjonowaniu rodziny. funkcjonowaniu rodziny. Podaje przykady.
funkcjonowaniu rodziny.
LK1_some Nie potrafi wskaza i Charakteryzuje nieliczne Czciowo wskazuje i Samodzielnie wyjania
_W08 wyjani wpywu aspekty wpywu wyjania wpyw wpyw nierwnoci
nierwnoci spoecznych nierwnoci spoecznych nierwnoci spoecznych spoecznych na stan zdrowia
na stan zdrowia w na stan zdrowia w na stan zdrowia w w wymiarze jednostkowym i
wymiarze jednostkowym wymiarze jednostkowym i wymiarze jednostkowym populayjnym. Podaje
i populayjnym. populayjnym. i populayjnym. przykady.
LK1_some Nie potrafi wymieni i Charakteryzuje nieliczne Czciowo wymienia i Samodzielnie wymienia i
_W09 opisa modeli modele wyjaniajce opisuje modele opisuje modele wyjaniajce
wyjaniajcych przemoc przemoc w rodzinie i w wyjaniajce przemoc w przemoc w rodzinie i w
w rodzinie i w instytucjach. rodzinie i w instytucjach. instytucjach. Podaje
instytucjach. przykady.
LK1_some Nie potrafi Charakteryzuje nieliczne Czciowo charakteryzuje Samodzielnie charakteryzuje
_W10 scharakteryzowa spoeczno-kulturowe spoeczno-kulturowe spoeczno-kulturowe
spoeczno-kulturowych uwarunkowania zdrowia, uwarunkowania zdrowia, uwarunkowania zdrowia,
uwarunkowa zdrowia, choroby i choroby i choroby i
choroby i niepenosprawnoci. niepenosprawnoci. niepenosprawnoci. Podaje
niepenosprawnoci. przykady.
LK1_some Nie potrafi okreli Okrela nieliczne moliwe Czciowo okrela Samodzielnie okrela
_W11 moliwych dziaa dziaania lekarza na rzecz moliwe dziaania lekarza moliwe dziaania lekarza na
lekarza na rzecz jednostki i rodziny na rzecz jednostki i rzecz jednostki i rodziny
jednostki i rodziny prowadzone w rodziny prowadzone w prowadzone w instytucjach
prowadzonych w instytucjach spoecznych. instytucjach spoecznych. spoecznych. Podaje
instytucjach spoecznych. przykady.
LK1_some Nie potrafi Charakteryzuje nieliczne Czciowo charakteryzuje Samodzielnie charakteryzuje
_W12 scharakteryzowa rde rda wsparcia rda wsparcia rda wsparcia spoecznego
wsparcia spoecznego dla spoecznego dla jednostki spoecznego dla jednostki dla jednostki i rodziny.
jednostki i rodziny. i rodziny. i rodziny. Podaje przykady.
LK1_some Nie potrafi wskaza i Wskazuje i Czciowo wskazuje i Samodzielnie wskazuje i
_W13 scharakteryzowa charakteryzuje nieliczne charakteryzuje kulturowe charakteryzuje kulturowe
kulturowych kulturowe uwarunkowania i uwarunkowania i przemiany
uwarunkowa i przemian uwarunkowania i przemiany w pracy w pracy lekarza.
w pracy lekarza. przemiany w pracy lekarza.
lekarza.
LK1_some Nie potrafi wskaza i Wskazuje i Czciowo wskazuje i Samodzielnie wskazuje i
_U1 wykorzysta wynikw charakteryzuje nieliczne charakteryzuje charakteryzuje moliwoci
bada socjologicznych w aspekty zwizane z moliwoci wykorzystania wykorzystania wynikw
praktyce lekarskiej. wykorzystaniem wynikw wynikw bada bada socjologicznych w
bada socjologicznych w socjologicznych w praktyce lekarskiej.
praktyce lekarskiej. praktyce lekarskiej.
LK1_some Nie potrafi opisa Wskazuje i Czciowo wskazuje i Samodzielnie wskazuje i
_U2 spoeczno-kulturowych charakteryzuje nieliczne charakteryzuje charakteryzuje spoeczno-
czynniki ryzyka spoeczno-kulturowe spoeczno-kulturowe kulturowe czynniki ryzyka
wystpowania chorb. czynniki ryzyka czynniki ryzyka wystpowania chorb.
wystpowania chorb. wystpowania chorb.
LK1_some Nie potrafi okreli Okrela nieliczne moliwe Czciowo wskazuje Samodzielnie wskazuje
_U3 moliwych dziaa dziaania lekarza na rzecz moliwe dziaania lekarza moliwe dziaania lekarza na
lekarza na rzecz jednostki i rodziny na rzecz jednostki i rzecz jednostki i rodziny
jednostki i rodziny prowadzone w rodziny prowadzone w prowadzone w instytucjach
prowadzonych w instytucjach spoecznych. instytucjach spoecznych. spoecznych.
instytucjach spoecznych.
LK1_some Nie potrafi wskaza Wskazuje nieliczne rda Czciowo wskazuje Samodzielnie wskazuje
_U4 rde wsparcia wsparcia spoecznego dla rda wsparcia rda wsparcia spoecznego
spoecznego dla jednostki i rodziny. spoecznego dla jednostki dla jednostki i rodziny.
jednostki i rodziny. i rodziny.
LK1_some Nie potrafi wskaza i Wskazuje i krytycznie Czciowo wskazuje i Samodzielnie wskazuje i
_U5 krytycznie oceni ocenia nieliczne aspekty krytycznie ocenia krytycznie ocenia zjawisko
zjawiska nierwnoci zjawiska nierwnoci okrelone aspekty nierwnoci zdrowotnych w
zdrowotnych w zdrowotnych w zjawiska nierwnoci spoeczestwie. Podaje
spoeczestwie. spoeczestwie. zdrowotnych w przykdy.
spoeczestwie.
LK1_some Nie potrafi Identyfikuje nieliczne Czciowo wskazuje Samodzielnie wskazuje
_U6 zidentyfikowa czynniki ryzyka czynniki ryzyka czynniki ryzyka wystpienia
czynnikw ryzyka wystpienia przemocy. wystpienia przemocy. przemocy.
wystpienia przemocy.
LK1_some Nie jest wiadomy Jest wiadomy Czciowo jest wiadomy Jest w peni wiadomy
_K1 spoecznych i nielicznych spoecznych i spoecznych i spoecznych i kulturowych
kulturowych kulturowych kulturowych uwarunkowa wpywajcych
uwarunkowa uwarunkowa uwarunkowa na zachowania zarwno
wpywajcych na wpywajcych na wpywajcych na jednostki, jak i grupy
zachowania zarwno zachowania zarwno zachowania zarwno spoecznej w sytuacji
jednostki, jak i grupy jednostki, jak i grupy jednostki, jak i grupy zdrowia i choroby.
spoecznej w sytuacji spoecznej w sytuacji spoecznej w sytuacji
zdrowia i choroby. zdrowia i choroby. zdrowia i choroby.
LK1_some Nie reprezentuje W niewielkim stopni Czciowo reprezentuje W peni reprezentuje
_K2 postawy wolnej od reprezentuje postaw postaw woln od postaw woln od zjawiska
zjawiska nietolerancji w woln od zjawiska zjawiska nietolerancji w nietolerancji w odniesieniu
odniesieniu do pacjentw nietolerancji w odniesieniu do pacjentw do pacjentw yjcych w
yjcych w innej kulturze odniesieniu do pacjentw yjcych w innej kulturze innej kulturze oraz
oraz wyznajcych inne yjcych w innej kulturze oraz wyznajcych inne wyznajcych inne religie.
religie. oraz wyznajcych inne religie.
religie.
LK1_some Nie ksztatuje postawy W niewielkim stopniu Czciowo ksztatuje W peni reprezentuje
_K3 odnoszcej si do ksztatuje postaw postaw odnoszc si postaw odnoszc si do
rwnego traktowania odnoszc si do rwnego do rwnego traktowania rwnego traktowania
traktowania pacjetw bez
pacjetw bez wzgldu na pacjetw bez wzgldu na pacjetw bez wzgldu na ich
wzgldu na ich pozycj
ich pozycj spoeczn. ich pozycj spoeczn. pozycj spoeczn.
spoeczn.
LK1_some Nie ksztatuje postawy W niewielkim stopniu Czciowo ksztatuje W peni ksztatuje postaw
_K4 empatii i wraliwoci ksztatuje postaw postaw empatii i empatii i wraliwoci wobec
wobec trudnej sytuacji empatii i wraliwoci wraliwoci wobec trudnej sytuacji pacjentw.
pacjentw. wobec trudnej sytuacji trudnej sytuacji
pacjentw. pacjentw.
LK1_some Nie okazuje szacunku dla W niewielkim stopniiu Czciowo okazuje W peni okazuje szacunek
_K5 osb o innej orientacji okazuje szacunek dla szacunek dla osb o dla osb o innej orientacji
seksualnej i nie potpia osb o innej orientacji innej orientacji seksualnej i zdecydowanie
zjawiska dyskryminacji. seksualnej i w niewielkim seksualnej i czciowo potpia zjawisko
stopniu potpia zjawiska potpia zjawiska dyskryminacji.
dyskryminacji. dyskryminacji.

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych
Wydzia Lekarski w Katowicach, ul. Medykw 18, 40-752
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katowice
Zakad Propedeutyki Pielgniarstwa, ul. Francuska 20/24,
29.3 Miejsce i godziny konsultacji 40-027 Katowice/Godziny konsultacji podawane s do
informacji po rozpoczciu roku akademickiego
29.4 Materiay do zaj Teksty wyszczeglnione w pkt.27
1. Nazwa moduu/przedmiotu Zdrowie publiczne
2. Kod moduu/przedmiotu zdpu
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Prawne i organizacyjne aspekty medycyny (G)
10. Rok pierwszy
11. Semestr pierwszy
zaliczenie na
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Zakad Epidemiologii
Katowice 40-752, ul. Medykw 18, tel: 32 25 23 734,
15. Adres/telefon/strona internetowa www.epidemiologia.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. med. Jan E. Zejda
17. (kierownik wicze: imi, nazwisko, email) Magorzata Kowalska
Bogumia Braczkowska (bbraczkowska@sum.edu.pl),
Grzegorz Broek (brozekg@mp.pl), Magorzata
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot (imi, Kowalska (mkowalska@sum.edu.pl), Anna
nazwisko, email) Korczyska (korczynska.ania@gmail.com) Kamil
Baraski (kamil.baranski@op.pl) oraz inni nauczyciele
akademiccy zatrudnieni w ramach umowy o dzieo
18.
Nr Opis wymagania
1. brak wymaga
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
przekazanie wiedzy na temat metod oceny stanu zdrowia jednostki i populacji, systemw klasyfikacji chorb i
C1 procedur medycznych
zapoznanie studenta z definicj zdrowia publicznego, jego celami i zadaniami, a take przekazanie wiedzy na
temat struktury i organizacji systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i globalnym oraz wpywu
C2 uwarunkowa ekonomicznych na moliwoci ochrony zdrowia
zapoznanie studenta z aktualnymi regulacjami prawnymi dotyczcymi udzielania wiadcze zdrowotnych,
praw pacjenta,podstaw wykonywania zawodu lekarza i funkcjonowania samorzdu lekarskiego
C3
przekazanie wiedzy na temat podstawowych regulacji dotyczcych organizacji i finansowania suby zdrowia,
powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, a take zasad organizacji przedsibiorstw podmiotu leczniczego
C4
wiedza
LK1_zdpu_W student zna metody oceny stanu zdrowia jednostki i populacji,
C1 s3 GW.1
01 rne systemy klasyfikacji chorb i procedur medycznych;
student zna pojcie zdrowia publicznego, jego cele, zadania, a
LK1_zdpu_W take struktur i organizacj systemu ochrony zdrowia
C2 s1 GW.4
02 na poziomie krajowym i globalnym oraz wpyw uwarunkowa
ekonomicznych na moliwoci ochrony zdrowia;
student zna zasady promocji zdrowia, jej zadania oraz gwne
kierunki dziaania, ze szczeglnym uwzgldnieniem znajomoci
LK1_zdpu_W
roli elementw zdrowego stylu ycia; student zna take programy C2 s4 GW.5
03
profilaktyki w odniesieniu do chorb o duym znaczeniu
spoecznym
studentowi znane s regulacje prawne dotyczce udzielania
LK1_zdpu_W
wiadcze zdrowotnych, praw pacjenta, podstaw wykonywania C3 s5 GW.6
04
zawodu lekarza i funkcjonowania samorzdu lekarskiego;
student wie jakie s podstawowe regulacje dotyczce organizacji i
LK1_zdpu_W finansowania suby zdrowia, powszechnego ubezpieczenia
C4 s2 GW.7
05 zdrowotnego oraz zasady organizacji przedsibiorstw podmiotu
leczniczego;
student interpretuje miary czstoci wystpowania chorb i
LK1_zdpu_W
niepenosprawnoci, ocenia sytuacj epidemiologiczn chorb C1 s3 GW.13
06
powszechnie wystpujcych w kraju;
umiejtnoci
LK1_zdpu_U student umie opisa struktur demograficzn ludnoci oraz potrafi
C1 s3 GU.1
01 oceni problemy zdrowotne populacji
student potrafi wyjani osobom korzystajcym ze wiadcze
LK1_zdpu_U
medycznych ich podstawowe uprawnienia oraz podstawy prawne C3 s5 GU.3
02
udzielania wiadcze
student umie stosowa w praktyce regulacje prawne dotyczce
LK1_zdpu_U
wydawania zawiadcze lekarskich na potrzeby pacjentw, ich C3 s5 GU.4
03
rodzin oraz instytucji zewntrznych;
kompetencje
LK1_zdpu_K0
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C3 s5 GW.6
1
LK1_zdpu_K0 posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno staego
2 doksztacania si
LK1_zdpu_K0
posiada umiejtno pracy w zespole profesjonalistw
3
Liczba
godzin
w1 brak tej formy zaj 0
0
Liczba
godzin
s1 Cele i zadania zdrowia publicznego 3
s2 Polityka zdrowotna i systemy ochrony zdrowia 3
s3 Monitoring i uwarunkowania stanu zdrowia populacji 3
s4 Profilaktyka chorb i urazw 3
s5 Regulacje prawne i analizy ekonomiczne w ochronie zdrowia 3
15
Liczba
godzin
c1 brak tej formy zaj 0
0
1. prezentacje multimedialne
bezporedni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie realizacji przydzielonych zada wraz
2. z interaktywn dyskusj uzyskanych wynikw lub poczynionych obserwacji
konspekty zaj umieszczone na stronie internetowej Katedry i Zakadu Epidemiologii dostpne dla kadego
3. studenta po zalogowaniu
krtkie ustrukturyzowane pytania podczas zaj obecno studenta na zajciach i pozytywna opinia
LK1_zdpu_W oraz test zaliczeniowy prowadzcego zajcia, pozytywna ocena uzyskana w
01 tecie zaliczeniowym
krtkie ustrukturyzowane pytania podczas zaj zaliczenie na ocen na postawie waciwej interpretacji
oraz test zaliczeniowy celw Narodowego Programu Zdrowia 2007-2015
LK1_zdpu_W dokonanej przez studenta podczas zaj, obecno
02 studenta na zajciach i pozytywna ocena uzyskana w
tecie zaliczeniowym
LK1_zdpu_W
oraz test zaliczeniowy prowadzcego zajcia, pozytywna ocena uzyskana w
03
tecie zaliczeniowym
LK1_zdpu_W
04
tecie zaliczeniowym
LK1_zdpu_W
05
tecie zaliczeniowym
przygotowanie krkiego raportu na temat stanu zaliczenie na ocen na postawie waciwej interpretacji
LK1_zdpu_W zdrowia populacji w Polsce na podstawie wskazanych klasycznych i syntetycznych miernikw
06 udostpnionych przez prowadzcego zajcia stanu zdrowia populacji
materiaw
LK1_zdpu_U
01
tecie zaliczeniowym
LK1_zdpu_U
02
tecie zaliczeniowym
LK1_zdpu_U oraz test zaliczeniowy prowadzcego zajcia, pozytywna ocena uzyskana w
03 tecie zaliczeniowym
bezporednia obserwacja studenta podczas pozytywna opinia prowadzcego zajcia

LK1_zdpu_K0 komunikowania treci w zakresie respektowania
1 praw pacjenta i znajomoci przepisw
obowizujcego prawa
LK1_zdpu_K0 realizacji przydzielonych zada problemowych w
2 zakresie umiejtnoci zbierania i interpretacji
najnowszej wiedzy w zakresie zdrowia publicznego
LK1_zdpu_K0 realizacji przydzielonych zada problemowych w
3 zakresie umiejtnoci komunikowania si i pracy w
zespole
udzia w wykadach 0
15
10
cznia ilo godzin 25
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego udziau
nauczyciela akademickiego 0,5
27. Literatura
Opolski J.(red.): Zdrowie Publiczne. Wybrane Zagadnienia Tom 1 i 2. Szkoa Zdrowia Publicznego CMKP,
1. Warszawa 2011. Dostp: www.cmkp.edu.pl/dok_eu/CMKP_Zdrowie_Publiczne_T_1.pdf (tom I)
www.cmkp.edu.pl/dok_eu/CMKP_Zdrowie_Publiczne_T_2.pdf (tom II)
Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015. Zacznik do Uchway Rady Ministrw nr 90/2007 z dnia 15
1.
maja 2007 r.NIZP-PZH, Warszawa 2007
2.
studenta po zalogowaniu
LK1_zdpu_W student nie zna metod student zna metody oceny student dobrze radzi student biegle stosuje rne
01 oceny stanu zdrowia stanu zdrowia jednostki i sobie z ocen stanu metody oceny stanu zdrowia
jednostki i populacji, nie populacji, potrafi wymieni zdrowia jednostki i jednostki i populacji,
potrafi wymieni adnego rne systemy klasyfikacji populacji, dobrze zna wietnie orientuje si w
systemu klasyfikacji chorb i procedur rne systemy rnych systemach
chorb i procedur medycznych klasyfikacji chorb i klasyfikacji chorb i
medycznych procedur medycznych procedur medycznych -
potrafi wymieni ich zalety i
ograniczenia
LK1_zdpu_W student nie zna pojcia student zna pojcie student zna pojcie student zna pojcie zdrowia
02 zdrowia publicznego, zdrowia publicznego, jego zdrowia publicznego, publicznego, jego cele,
jego celw, zada ani cele, zadania, a take jego cele, zadania, a zadania, a take struktur i
struktury i organizacji struktur i organizacj take struktur i organizacj systemu
systemu ochrony zdrowia systemu ochrony zdrowia organizacj systemu ochrony zdrowia na
na poziomie krajowym i na poziomie krajowym, wie ochrony zdrowia poziomie krajowym i
globalnym, nie wie jaki jakie znaczenie maj na poziomie krajowym globalnym, bardzo dobrze
jest wpyw uwarunkowa uwarunkowania i globalnym, potrafi radzi sobie z ocen wpywu
ekonomicznych na ekonomiczne na dobrze oceni wpyw uwarunkowa
moliwoci ochrony moliwoci ochrony uwarunko-wa ekonomicznych na
zdrowia zdrowia ekonomicznych na moliwoci ochrony zdrowia
moliwoci ochrony
zdrowia
LK1_zdpu_W student nie zna zasad student zna zasady student dobrze zna student bardzo dobrze zna
03 promocji zdrowia, jej promocji zdrowia, jej zasady promocji zasady promocji zdrowia, jej
zada oraz gwnych zadania oraz gwne zdrowia, jej zadania zadania oraz gwne
kierunkw dziaania; kierunki dziaania ; student oraz gwne kierunki kierunki dziaania, potrafi je
student nie potrafi potrafi wymieni cechy dziaania, ze stosowa przy
wymieni cech skutecznego programu szczeglnym konstruowaniu programw
skutecznego programu profilaktycznego w uwzgldnie-niem uwzgldniajcych
profilaktycznego w odniesieniu do chorb o znajomoci roli prozdrowotny styl ycia;
odniesieniu do chorb o duym znaczeniu elementw zdrowego student potrafi zaplanowa i
duym znaczeniu spoecznym stylu ycia; potrafi oceni skuteczno
spoecznym oceni skuteczno proponowanych rozwiza
lokalnych programw profilaktycznych w
profilaktycznych odniesieniu do wybranych
realizowanych w chorb o duym znaczeniu
odniesieniu do chorb spoecznym
o duym znaczeniu
spoecznym
LK1_zdpu_W studentowi nie s znane studentowi znane s student dobrze zna studentowi s bardzo dobrze
04 regulacje prawne regulacje prawne regulacje prawne znane regulacje prawne
dotyczce udzielania dotyczce udzielania dotyczce udzielania dotyczce udzielania
wiadcze zdrowotnych, wiadcze zdrowotnych, wiadcze wiadcze zdrowotnych,
praw pacjenta, podstaw praw pacjenta, podstaw zdrowotnych, praw praw pacjenta, podstaw
wykonywania zawodu wykonywania zawodu pacjenta, podstaw wykonywania zawodu
lekarza i funkcjonowania lekarza i funkcjonowania wykonywania zawodu lekarza i funkcjonowania
samorzdu lekarskiego samorzdu lekarskiego lekarza i samorzdu lekarskiego,
funkcjonowania student dobrze stosuje t
samorzdu wiedz w kontakcie z
lekarskiego, potrafi je pacjentem i jego rodzin
wykorzystywa w oraz instytucjami zdrowia
przyszej pracy publicznego
zawodowej
LK1_zdpu_W student nie wie jakie s student wie jakie s student dobrze zna student bardzo dobrzez zna
05 podstawowe regulacje podstawowe regulacje podstawowe regulacje podstawowe regulacje
dotyczce organizacji i dotyczce organizacji i dotyczce organizacji i dotyczce organizacji i
finansowania suby finansowania suby finansowania suby finansowania suby
zdrowia, powszechnego zdrowia, powszechnego zdrowia, zdrowia, powszechnego
ubezpieczenia ubezpieczenia zdrowot- powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego
zdrowotnego oraz zasady nego oraz zasady ubezpieczenia oraz zasady organizacji
organizacji organizacji przedsi- zdrowotnego oraz przedsibiorstw podmiotu
przedsibiorstw podmiotu biorstw podmiotu zasady organizacji leczniczego, potrafi t
leczniczego leczniczego przedsibiorstw iwedz wykorzysta w
podmiotu leczniczego kreowaniu polityki
zdrowotnej populacji
LK1_zdpu_W student nie potrafi student umie student dobrze student bardzo dobrze
06 zinterpretowa miar zinterpretowa miary interpretuje miary nterpretuje miary czstoci
czstoci wystpowa-nia czstoci wystpowania czstoci wystpowania chorb i
chorb i niepeno- chorb i niepenospraw- wystpowania chorb niepenosprawnoci,
sprawnoci, nie umie noci, potrafi oceni i niepeno-sprawnoci, wietnie radzi sobie z ocen
oceni sytuacji sytuacj epidemiologiczn dobrze radzi sobie z sytuacji epidemiologicznej
epidemiologicznej chorb chorb powszechnie ocen sytuacji chorb powszechnie
powszechnie wystpujcych w kraju epidemiologicznej wystpujcych w kraju i na
wystpujcych w kraju chorb powszechnie wiecie
wystpujcych w
kraju
LK1_zdpu_U student nie umie opisa student umie opisa student umie dobrze student umie bardzo dobrze
01 struktury demograficznej struktur demograficzn opisa struktur opisa struktur
ludnoci oraz nie potrafi ludnoci oraz potrafi demograficzn demograficzn ludnoci oraz
wymieni problemw wymieni problemy ludnoci oraz potrafi doskonale radzi sobie z
zdrowotnych populacji zdrowotne populacji oceni problemy ocen problemw
zdrowotne populacji zdrowotnych
zrnicowanych
demograficznie populacji
LK1_zdpu_U student nie potrafi student potrafi wskaza student potrafi dobrze student potrafi bardzo
02 wyjani osobom osobom korzystajcym ze wyjani osobom dobrze wyjani osobom
korzystajcym ze wiadcze medycznych ich korzystajcym ze korzystajcym ze wiadcze
wiadcze medycznych podstawowe uprawnienia wiadcze medycznych ich
ich podstawowe oraz podstawy prawne medycznych ich podstawowe uprawnienia
uprawnienia oraz udzielania wiadcze podstawowe oraz podstawy prawne
podstawy prawne uprawnienia oraz udzielania wiadcze
udzielania wiadcze podstawy prawne
udzielania wiadcze
LK1_zdpu_U student nie zna regulacji student zna i umie student dobrze zna i student biegle zna i
03 prawnych dotyczcych zastosowa w praktyce umie prawidowo umiejtnie stosuje w
wydawania zawiadcze regulacje prawne zastosowa w praktyce regulacje prawne
lekarskich na potrzeby dotyczce wydawania praktyce regulacje dotyczce wydawania
pacjentw, ich rodzin zawiadcze lekarskich na prawne dotyczce zawiadcze lekarskich na
oraz instytucji potrzeby pacjentw, ich wydawania potrzeby pacjentw, ich
zewntrznych rodzin oraz instytucji zawiadcze rodzin oraz instytucji
zewntrznych lekarskich na potrzeby zewntrznych
pacjentw, ich rodzin
oraz instytucji
zewntrznych
LK1_zdpu_K0 student nie przejawia student wie, e powinien student wie, e student przestrzega
1 umiejtnoci przestrzega tajemnicy powinien przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw
przestrzegania tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta tajemnicy lekarskiej i pacjenta
lekarskiej i praw pacjenta praw pacjenta, umie
wykorzysta t wiedz
w konkretnej sytuacji
LK1_zdpu_K0 student nie zrealizowa student zrealizowa student zrealizowa student posiada wiadomo
2 zada przydzielonych do zadania przydzielone do zadania przydzielone wasnych ogranicze i
wykonania w ramach wykonania w ramach do wykonania w umiejtno staego
procesu samoksztacenia procesu samoksztacenia i ramach procesu doksztacania si, jego
zostay one ocenione na samoksztacenia i wiedza i umiejtnoci
ocen dostateczn zostay one ocenione wykraczaj poza zakres
na ocen dobr przydzielonych zaj w
ramach procesu
samoksztacenia
LK1_zdpu_K0 student nie potrafi student posiada student dobrze student zazwyczaj przejmuje
3 pracowa w grupie umiejtno pracy w wsppracuje w grupie rol lidera w grupie
zespole kolegw kolegw, zdarza mu kolegw, ktrym
si przej inicjatyw przydzielono zadanie do
wykonania, co potwierdza
jego potencjalne
umiejtnoci pracy w
zespole profesjonalistw
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 0
29.2 Miejsce odbywania si zaj sala 122/123
zgodnie z regulaminem zaj dostpnym na stronie
29.3 Miejsce i godziny konsultacji internetowej Katedry i Zakadu Epidemiologii
dostpne w formie elektronicznej na stronie
29.4 Materiay do zaj internetowej Katedry i Zakadu Epidemiologii
KIERUNEK LEKARSKI
II rok
biochemia z elementami chemii
elementy prawa medycznego
fizjologia z elementami patofizjologii
higiena i epidemiologia
patomorfologia I
immunologia
jzyk angielski II
onkologia I
promocja zdrowia
1. Nazwa moduu/przedmiotu Biochemia z elementami chemii

2. Kod moduu/przedmiotu bich
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Naukowe Podstawy Medycyny
4. Status moduu/przedmiotu Obowizkowy
5. Poziom ksztacenia Jednolite studia magisterskie
6. Forma studiw Stacjonarna
9. Kierunek Lekarski (LK2)
10. Rok II
11. Semestr III i IV
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Zakad Biochemii
ul. Medykw 18, 40-752 Katowice/tel.
15. Adres/telefon/strona internetowa 322525088/http://biochem.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Tomasz Francuz

(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) Dr hab. n. med. Tomasz Francuz, dr n. przyr. Elbieta Kotrys-
17. Puchalska - Kierownik wicze
Dr hab. n. med. Tomasz Francuz (tfrancuz@sum.edu.pl), dr n.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot przyr. Elbieta Kotrys-Puchalska, dr n. biol. Aneta Wjcik, dr n.
(imi, nazwisko, email) med. Krzysztof Siemianowicz, dr n. med. Wojciech Garczorz, dr
18. n. przyr. Barbara Posielna, mgr Agnieszka Kosowska
Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji

19.
Nr Opis wymagania
1. Posiada podstawowe wiadomoci z zakresu chemii organicznej i nieorganicznej
2. Zna budow organizmw (komrki, tkanki, narzdy)
3. Zna w podstawowym stopniu anatomi czowieka
4. Posiada podstawowe wiadomoci na temat budowy kwasw nukleinowych i ich funkcji
5. Zna podstawowe pojcia statystyczne, miary rozproszenia, podstawow statystyk opisow
6. Zna biologi czowieka
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Posuguje si nowoczesnymi technikami analitycznymi i potrafi je zastosowa do oceny stanu pacjenta

C1
Zna podstawowe przemiany biochemiczne w organizmie czowieka i umie je powiza ze stanem chorego
C2
C3 Rozumie zaleno pomidzy przemianami biochemicznymi a funkcj organizmu
C4 Potrafi rozrni przemiany fizjologiczne od patologicznych
C5 Posiada umiejtno identyfikacji potencjalnych punktw uchwytu terapii i dziaa terapeutycznych
C6 Rozumie molekularne podoe funkcjonowania organizmu
wiedza
LK2_bich_EK
Zna gospodark wodno-elektrolitow w ukadach biologicznych C3, C2 c1, c2 B.W1
_W01
LK2_bich_EK Opisuje mechanizm dziaania buforw, ich znaczenie w
_W02 C3, C2 c2, s2 B.W2
homeostazie i dla utrzymania rwnowagi wodno-elektrolitowej
LK2_bich_EK Zna pojcie rozpuszczalnoci, mieszania roztworw, cinienia
_W03 C3 c1, c2 B.W3
osmotycznego, izojonii i izotonii.
LK2_bich_EK Zna budow i podstawowe reakcje zwizkw nieorganicznych i
_W04 c2,c3,s1,s2,
organicznych w roztworach wodnych; ich znaczenie dla C1, C2 B.W4
w1,w2
organizmu ywego
LK2_bich_EK Zna molekularne podstawy dziaania narzdu wzroku, funkcje i c9, s4, s7,
_W05 C6 B.W7
metabolizm witaminy A w siatkwce w7
LK2_bich_EK Zna budow i funkcje czsteczek, biaek i kwasw nukleinowych
c3, c4, c5,
_W06 obecnych w organizmie czowieka
C2, C3, C5 s1,s2,s3,w1, B.W10
w2
LK2_bich_EK Zna budow, funkcje i metabolizm lipidw i wglowodanw
c14, c15, s9,
_W07
s10, s11,
B.W11,
C3, C4, C5 s12, w9,
B.W15
w10, w11,
w12
LK2_bich_EK Zna budow, funkcje, struktur biaek, ich modyfikacje oraz ich
c5, c6, c7,
_W08 znaczenie dla funkcjonowania biaka B.W12,
C3, C4, C5 c8, s2, s3,
B.W15
w2, w3
LK2_bich_EK Zna funkcj nukleotydw, struktur i funkcj kwasw
c3, c4, c18,
_W09 nukleinowych
C3 s1, s14, w1, B.W13
w15
LK2_bich_EK
Zna i opisuje funkcje DNA, RNA i innych nonikw informacji,
_W10 c3, c4, s1,
metody suce do ich analizy i diagnostyki, zna procesy C1, C3 B.W14
w1
naprawy, mutagenezy
LK2_bich_EK Opisuje podstawowe szlaki metaboliczne, ich wzajemne
c11, c13,
_W11 zalenoci, regulacj i wpyw na funkcjonowanie organizmu
c14-cc20,
C3, C4, C5 B.W15
s4-s17, w3-
w19
LK2_bich_EK Zna profil metaboliczny wtroby, nerek, mini, mzgu, serca.
_W12 Potrafi scharakteryzowa zachodzce w tych narzdach c11, c14,
przemiany i ich odmiennoci c15, c16,
C3, C4 B.W16
c17, s7, s10,
s12, s13, w3
LK2_bich_EK Zna mechanizmy prowadzce do powstawania wolnych rodnikw,
_W13 c15, s15,
mechanizmy obronne i konsekwencje dziaa wolnych rodnikw C3, C4 B.W17
w14
oraz metody oceny statusu antyoksydacyjnego
LK2_bich_EK Zna mechanizmy prowadzce do trawienia i wchaniania
c14, c15, s9,
_W14 wglowodanw i lipidw z przewodu pokarmowego
C2, C3, C4 s11, w9, B.W18
w11
LK2_bich_EK Zna mechanizmy syntezy kwasu solnego w odku, metody jej
_W15 oceny i regulacj, katabolizm i wydalanie hemu i kwasw c20, c21,
C2, C3, C4 B.W18
ciowych c22, w15
LK2_bich_EK Zna rda, wchanianie i funcje witamin, konsekwencje ich B.W18,

_W16 niedoboru dla zdrowia czowieka C2, C3, C4,
c9, s4, w4 B.W19,
C5
B.W20
LK2_bich_EK Zna wpyw diety na profil lipidowy osocza, metabolizm lipoprotein
c15, s11,
_W17 i wglowodanw
s12, c14, s9,
C4, C5 s10, w9, B.W19
w10, w11,
w12
LK2_bich_EK Zna rda pierwiastkw ladowych, konsekwencje ich niedoboru C2, C3, C4,
_W18 c13, s5, w6 B.W20
i nadmiaru dla metabolizmu C5
LK2_bich_EK Zna biosyntez hormonw peptydowych, biakowych i
_W19 c9, s7, s8,
steroidowych, receptory dla hormonw, szlaki C2, C6 B.W21
w7, w8
wewntrzkomrkowego przekazywania sygnau
LK2_bich_EK Zna pojcie apoptozy i nekrozy komrki, czynniki wywoujce te
_W20 procesy, czynniki wpywajce na proliferacj i rnicowanie C6 s1, w1 B.W22
komrek
LK2_bich_EK Zna mechanizmy oddziaywania hormonw na receptory i
_W21 konsekwencje takiego oddziaywania c9, c10, s7,
C3, C5, C6 B.W26
s8, w7, w8
LK2_bich_EK Zna profile metaboliczne narzdw i enzymy mogce suy do

_W22 oceny ich funkcji, markery nieenzymatyczne suace do oceny c8, c11, c12,
fukcji narzdw oraz markery nowotworowe c17, c18,
c19, c20,
C1, C2, C3, c21, c22,
B.W29
C4 s13, s16,
w3, w9,
w12, w16,
w18, w19
umiejtnoci
LK2_bich_EK Oblicza stenia roztworw, potrafi przelicza stenia,
_U01 przygotowywa roztwory o zadanym steniu procentowym lub C1 c1, c2 B.U3
molowym
LK2_bich_EK Oblicza PH roztworw, umie przygotowa roztwory izotoniczne i

_U02 izoosmotyczne C1 c1, c2, c5 B.U3, B.U5
LK2_bich_EK okrela wpyw polarnoci i niepolarnoci zwizkw na ich

_U03 rozpuszczalno i dystrybucj w organizmie, oblicza c1, c2, c3,
C1, C3 B.U4
rozpuszczalno zwizkw c5, c9
LK2_bich_EK Przewiduje stan energetyczny komrek, oraz kierunek procesw s9-s17, w9-
_U04 biochemicznych w zalenoci od biecego stanu metabolicznego C3 B.U6
w19
LK2_bich_EK Wykonuje test OGTT, testy oceniajce metabolizm organizmu i
c14, c15,
_U05 homeostaz podstawowych zwizkw: wglowodanw, lipidw C1, C2, C3,
c16, w10, B.U8
C4
w12
LK2_bich_EK Wykonuje testy obcieniowe suace do oceny niedoboru C1, C2, C3,
_U06 witamin i pierwiastkw ladowych c7, c9 B.U8, E.U29
C4
LK2_bich_EK Posuguje si aparatur analityczn, zna pojcia PH-metrii,
_U07 kolorymetrii, spektrofotometrii, wykonuje podstawowe analizy
jakociowe i ilociowe w tym elektroforez biaek, kwasw C1 c1-c22 B.U9
nukleinowych i lipidw
LK2_bich_EK Zna pojcie bdw przedlaboratoryjnych, laboratoryjnych,

_U08 analitycznych, czuoci i dokadnoci metody, wartoci C1, C2, C3,
c1-c22 B.U10
predykcyjnych C4
kompetencje
LK2_bich_EK Posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego
_K01 doksztacania si c1-c22, s1-
C1-C6 K.3; K.4
s17, w1-w19
LK2_bich_EK Posiada wiadomo ogranicze stosowanych metod

_K02 laboratoryjnych, potrafi wybra i zastosowa waciw metod c1-c22, s1-
C1-C6 K.3; K.4
analityczn s17, w1-w19
LK2_bich_EK Posiada umiejtno wizania uzyskanych wynikw bada

_K03 biochemicznych z funkcj okrelonych narzdw i stanem c1-c22, s1-
C1-C6 K.3; K.4
metabolicznym ogranizmu s17, w1-w19
LK2_bich_EK Opisuje szlaki metaboliczne zachodzce u czowieka

_K04 c1-c22, s1-
C1-C6 K.3; K.4
s17, w1-w19
LK2_bich_EK Zna biochemiczne podoe chorb cywilizacyjnych, potrafi

_K05 powiza przemiany biochemiczne z funkcjami organizmu c14-c16, s9-
C1-C6 s12, w7, K.3; K.4
w9-w12

godzin
Kwasy nukleinowe - budowa, funkcje, genom czowieka, mechanizmy regulacji ekspresji
w1 4
genw
Biaka - budowa i funkcje, biaka macierzy zewntrzkomrkowej, biaka osocza, budowa i 4
w2 funkcje immunoglobulin
Enzymy - budowa, funkcje, znaczenie, mechanizmy regulacji aktywnoci, znaczenie 4
w3 biomedyczne
w4 Witaminy - funkcje w organizmie, metabolizm, znaczenie 2
w5 Koenzymy - budowa i funkcje 2
Pierwiastki ladowe - rda, znaczenie, mechanizmy dziaania, niedobr i nadmiar w
w6 2
organizmie
Hormony klasyczne - biosynteza, wydzielanie, recetory, mechanizmy transdukcji 3
w7 sygnau,wpyw na metabolizm
Cytokiny - podzia, funkcje w organizmie, cytokiny prozapalne, moliwoci wykorzytania w 3
w8 medycynie
Wglowodany I - regulacja homeostazy glukozy, mechanizmy wchaniania wglowodanw,

budowa, funkcje, trawienie wglowodanw, hormony zaangaowane w regulacj metabolizmu 2
w9 wglowodanw
Wglowodany II - metabolizm wewntrzkomrkowy - funkcje metabolitw, glikoliza, 4
w10 glukoneogeneza, glikogenoliza i glikogenogeneza. Wglowodany zoone - funkcje.
Lipidy I - podzia plipidw, znaczenie, wchanianie lipidw i ich trawienie. Lipidy osocza, 4
w11 frakcje, znaczenie, metody oznaczania, diagnostyka ukadu lipidowego
Lipidy II - metabolizm lipidw naczyniowy i wewntrzkomrkowy, regulacja metabolizmu
cholestrolu i izoprenoidw, znaczenie izoprenoidw. Inne lipidy o znaczeniu w metabolizmie 4
w12 czowieka.
w13 Cykl krebsa - znaczenie w metabolizmie, regulacja. 4
Oddychanie komrkowe - wytwarzanie energii w komrce, organizacja acucha 2

w14 oddechowego. Konsekwencje zaburze jego funkcjonowania.
w15 Porfiryny - biosynteza, funkcje, konsekwencje zaburze biosyntezy 2
Katabolizm hemu - produkty kocowe, ich znaczenie i wydalanie, konsekwencje zaburze 2

w16 katabolizmu hemu
Puryny i pirymidyny - biosynteza i katabolizm, funkcje, konsekwencje zaburze ich
2
w17 metabolizmu
Metabolizm azotu aminokwasw - metabolizm komrkowy, mechanizmy detoksyfikacji
3
w18 amoniaku, cykl mocznikowy - konsekwencje jego zaburze
Aminokwasy - metabolizm, znaczenie, powizania metaboliczne, konsekwencje zaburze
2
w19 metabolizmu
55
Liczba
godzin
s1 Kwasy nukleinowe 4
s2 Biaka 4
s3 Enzymy 2
s4 Witaminy 2
s5 Pierwiastki ladowe 2
s6 Koenzymy 2
s7 Hormony 3
s8 Cytokiny 3
s9 Wglowodany I 2
s10 Wglowodany II 2
s11 Lipidy I 2
s12 Lipidy II 2
s13 Porfiryny 2
s14 Puryny i pirymidyny 2
s15 Cykl Krebsa i oddychanie tkankowe 2
s16 Aminokwasy I 2
s17 Aminokwasy II 2
40
Liczba
godzin
c1 Obliczenia chemiczne 6
c2 Pehametria, roztwory, bufory 4
c3 Kwasy nukleinowe - izolacja, waciwioci, podstawowe techniki analizy 4
c4 Kwasy nukleinowe - metody analityczne stosowane w diagnostyce 4
c5 Metody badania biaek, biaka osocza, elektroforeza biaek 8
c6 Enzymy i koenzymy - pomiar aktywnoci enzymu, czynniki wpywajce na aktywno 4
c7 Metody immunologiczne oznaczania biaek i innych substancji o znaczeniu diagnostycznym 8
c8 Markery biochemiczne rnych stanw chorobowych 8
c9 Witaminy - metody oznaczania i wykrywania, testy obcieniowe i dynamiczne 4
c10 Wap i fosfor, udzia witaminy D w homeostazie gospodarki wapniowej i fosforanowej 4
c11 Markery biochemiczne wybranych stanw klinicznych 8
c12 Markery nowotworowe - metody oznaczania, kinetyka zmian 4
c13 Pierwiastki ladowe - testy diagnostyczne, stany niedoboru i nadmiaru 4
Wglowodany - metody stosowane w diagnostyce zaburze wchaniania i metabolizmu
8
c14 wglowodanw
Lipidy - metody stosowane w diagnostyce ukadu lipidowego, elektroforeza lipoprotein osocza 8

c15
c16 Alkohol etylowy i substancje psychoaktywne 4
c17 Kreatynina, znaczenie, klirens kreatyniny 4
c18 Kwas moczowy - zaburzenia metabolizmu puryn 4
c19 Azot pozabiakowy, mocznik 4
c20 Barwniki ciowe i porfiryny 7
c21 Mocz - badanie oglne moczu, skadniki prawidowe i patologiczne moczu, kamica 4
c22 Metody biochemiczne stosowane w diagnostyce chorb przewodu pokarmowego 4
115
1. Wykady
2. Zajcia seminaryjne, z moderowan dyskusj dotyczc tematu zaj
3. Prezentacje multimedialne przygotowywane przez studentw i prowadzcych zajcia
wiczenia laboratoryjne obejmujce wykonywanie praktyczne wicze z wykorzystaniem sprztu
4. laboratoryjnego, rozwizywanie zada i problemw zwizanych z tematyk wicze
5. Materiay multimedialne ilustrujce tematych wykonywanych wicze
6. Prelekcje omawiajce tematyk wykonywanych wicze
LK2_bich_EK_
Dyskusja na seminarium, przedstawienie tematu
W01 -
przez studenta, sprawdzian ustny lub pisemny w Uzyskanie 66% moliwych do zdobycia punktw
LK2_bich_EK_
czasie wicze, kolokwia zaliczeniowe
W22
LK2_bich_EK_
U01 -
Kolokwia, egzamin praktyczny Uzyskanie 66% moliwych do zdobycia punktw
LK2_bich_EK_
U08
LK2_bich_EK_
K01 - Kolokwia, egzamin praktyczny, egzamin testowy lub
Uzyskanie 66% moliwych do zdobycia punktw
LK2_bich_EK_ ustny
K05
udzia w wykadach 55
210
215
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego udziau 4
nauczyciela akademickiego
27. Literatura
1. Robert Murray, Daryl Granner, Victor Rodwell "Biochemia Harpera"
2. Edward Bakowski "Biochemia. Podrcznik dla studentw uczelni medycznych"
3. "Skrypt do wicze z Biochemii" pod redakcj dr hab. n. med. Tomasza Francuza
4. Dembiska-Kie A., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej
rda Internetowe, oglnodostne bazy medyczne, m.in. PubMed, medyczne czasopisma dostpne w
1. bibliotece SUM
LK2_bich_EK_ student nie potrafi student zna suche student potrafi student analizuje stan
W01 zaprezewntowa informacji fakty dotyczce zanalizowa dane pacjenta na podstawie danych
o gospodarce wodno gospodarki wodno- dotyczce gospodarki o gospodarce wodno-
elektrolitowej elektrolitowej wodno-elektrolitowej elektrolitowej, interpretuje
wyniki i wyciga wnioski
LK2_bich_EK_ Student nie zna Student zna suche Student rozumie Student potrafi wyciga
W02 mechanizmu dziaania fakty dotyczce znaczenie buforw i wasne wnioski i przewidywa
buforw, ani pojcia buforw i wzory mechanizm ich zachowanie si roztworw
buforowania dziaania buforowych po dodaniu kwasu
lub zasady
LK2_bich_EK_ Student nie zna poj Student zna Student potrafi Student proponuje sposoby
W03 cinienie osmotyczne, podstawowe fakty zinterpretowa skutki przygotowania roztworw
izojoniia, izotonia, nie dotyczce mieszania rnych potrzebnych w danej sytuacji,
potrafi wyliczy mieszanin, roztworw, przewidzie potrafi wyliczy ich cinienie
rozpuszczalnoci substancji rozpuszczalnoci, ich cinienie osmotyczne, odnie je do
lub ste procentowych zna wzory osmotyczne skadu i cinienia pynw
lub molowych po biologicznych
zmieszaniu roztworw
LK2_bich_EK_ Nie zna budowy lub funkcji Student zna Student potrafi Student dodatkowo potrafi
W04 podstawowych zwizkw podstawowe fakty przewidzie zmiany przewidzie wpyw zmiany
organicznych i dotyczce budowy i ste zwizkw budowy zwizku na jego
nieorganicznych funkcji zwizkw chemicznych w rnych funkcj, potrafi przewidzie
wchodzcych w skd chemicznych w stanach fizjologii i jakie zwizki powstaj i jak s
organizmu czowieka organizmie patologii, zna ich metabolizowane w sytuacjach
czowieka budow i funkcje patologicznych
LK2_bich_EK_ Student nie zna funkcji Student zna suche Student rozumie Student przewiduje wpyw
W05 witaminy A, jej fakty zwizane z znaczenie metabolizmu zmian metabolizmu wit. A lub
metabolizmu, lub metabolizmem wit. wit. A i rol jej biaek z ni wsppracujcych
znaczenia dla procesu A i jej funkcj w pochodnych w procesie dla procesu widzenia i funkcji
widzenia narzdzie wzroku widzenia narzdu wzroku
LK2_bich_EK_ Student nie zna funkcji i Student ma Student rozumie Student potrafi zinterpretowa
W06 budowy makromoleku podstawow wiedz powizania pomidzy dane na temat budowy i
wchodzcych w skad na temat budowy, budow i funkcj funkcji makromoleku w
organizmu czowieka roli i funkcji makromoleku, na kontekcie dziaania caego
makromoleku: podstawie ich budowy organizmu, przewiduje zmiany
kwasw przewiduje ich funkcje i ich ste,budowy i funkcji w
nukleinowych, biaek znaczenie rnych stanach
i innych czstek fizjologicznych i patologicznych
LK2_bich_EK_ Student nie zna budowy i Student potrafi Student rozumie Student rozumie powizania
W07 funkcji lipidw i przedstawi suche kolejne etapy pomidzy metasbolizmem
wglowodanw lub nie zna fakty dotyczce metabolizmw lipidw i rnych zwizkw i ich
szlakw ich metabolizmu budowy tych wglowodanw i wie konsekwencje dla
zwizakw i zna je w logiczn cao metabolizmu
przebieg szlakw ich oglnoustrojowego
metabolizmu
LK2_bich_EK_ Student nie zna budowy i Student zna budow Student rozumie Student przewiduje wpw
W08 funkcji biaek, lub i struktur biaek, funkcje i dziaanie modyfikacji biaek na ich
modyfikacji jakim ich funkcje, potrafi biaek oraz wpyw ich funkcje, rozumie znaczenie
podlegaj opisa modyfikacje modyfikacji na funkcjnasilonej lub zahamowanej
biaek modyfikacji w procesach
patologicznych, potrafi
wskaza odpowiednie
przykady i je wyjani
LK2_bich_EK_ Student nie zna funkcji, Student zna suche Student Student przewiduje
W09 budowy lub roli fakty dotyczce rozumiebudow kwas konsekwencje modyfikacji
poszczeglnych kwas metabolizmu nukleinowych i kwasw nukleinowych, potrafi
nukleinowych lub nukleotydw, zna metabolizm zinterpretowa metabolizm
nukleotydw rnice pomidzy nukleotydw, wie go nukleotydw i zaproponowa
poszczeglnymi z metabolizmem innych strategie ingerujce w ten
typami kwasw zwizkw metabolizm
nukleinowych
LK2_bich_EK_ Student nie zna roli Student zna suche Student rozumie rol Student rozumie informacyjn
W10 kwasw nukleinowych lub fakty dotyczce kwasw nukleinowych, rol kwasw nukleinowych,
nie zna metod sucych funkcji i roli kwasw wie ich sekwencj z potrafi wybra i
do ich analizy i diagnostyki nukleinowych, ma funkcj, przewiduje zinterfpretowa wyniki
lub nie zna procesw podstawowe rol na podstawie nowoczesnych technik analizy
prowadzcych do informacje znanych sekwencji, kwasw nukleinowych, potrafi
mutagenezy lub naprawy dotyczce testw potrafi wybra i przewidzie konsekwencje
sucych do ich zastosowa waciwe hybrydyzacji rnych typw
badania testy suce do analizy kwasw nukleinowych
kwasw nukleinowych
LK2_bich_EK_ Student nie zna Student zna suche Student rozumie Dodatkowo student przewiduje
W11 podstawowych szlak fakty dotyczce mechanizmy regulacji konsekwencje zaburze
metabolicznych szlakw szlakw metabolizmu: wrodzonych i
metabolicznych metabolicznych, nabytych wad metabolizmu,
przewiduje ich wpyw oddziaywania rodowiska
na metabolizm, wie zewntrznego i ksenobiotykw
regulacj na metabolizm
poszczeglnych
szlakw z funkcj
caego organizmu
LK2_bich_EK_ Student nie zna profili Student potrafi Student rozumie Student potrafi przewidywa
W12 metabolicznych narzdw i scharakteryzowa konsekwencje zmiany metabolizmu narzdw
ich odmiennoci podstawowe profile odmiennego w rnych sytuacjach, a take
metaboliczne metabolizmu zaproponowa metody
narzdw, narzdowego, rozumie wywoywania podanych
scharakteryzowa rda ich pochodzenia zmian
zachodzce w nich i znaczenie
zmiany i wybra
markery tych zmian
LK2_bich_EK_ Student nie zna proces Student zna Student przewiduje Student wie procesy
W13 wolnorodnikowych lub ich podstawowe reakcje wpyw zmian wolnorodnikowe ze stanem
konsekwencji i wolnorodnikowe, metabolizmu na metabolicznym organizmu w
mechanizm ochronnych punkty szlakw procesy warunkach fizjologii i patologii,
metabolicznych w wolnorodnikowe, potrafi krytycznie oceni
ktrych powstaj, potrafi zaproponowa wpyw rnych substancji na
mechanizmy ich strategie majce wpyw przebieg procesw
neutralizacji na przebieg procesw wolnorodnikowych
wolnorodnikowych
LK2_bich_EK_ Student nie zna Student zna Student rozumie Student przewiduje
W14 mechanizm wchaniania podstawowe fakty znaczenie i przebieg mechanizmy konkurencji
substancji z przewodu dotyczce trawienia procesw trawienia i rnych substancji o enzym
pokarmowego wglowodanw, wchaniania substancji, lub receptor, potrafi
lipidw i inbnych rozumie zalenoi zproponowa strategie
zwizkw w pomidzy prowadzce do zachamowania
przewodzie wchanianiem rnych wchaniania i konsekwencje
pokarmowym, zna substancji dla metabolizmu
mechanizmy
receptorowego i
pozareceptorowego
wchaniania
substancji, zna testy
suce do oceny
wchaniania i
podstawowe
zaburzenia
wchniania
LK2_bich_EK_ Student nie zna Student zna suche Student zna Student rozumie metabolizm
W15 podstawowych faktw fakty dotyczce mechanizmy hemu i kwasw ciowych,
dotyczcych mechanizm metabolizmu tych regulacyjne, potrafi zaproponowa sposoby
syntezy kwasu solnego, zwizkw, ich przewiduje wpyw wpywu na ten metabolizm,
metabolizmu hemu i biosyntezy i rnych sytuacji na rozumie znaczenie dla fizjologii
kwasw ciowych wydalania, potrafi metabolizm tych i patologii czowieka
zaproponowa testy zwizkw
oceniajce ten
metabolizm
LK2_bich_EK_ Nie zna rde lub funkcji Student zna rda i Student przewiduje Student rozumie powizania
W16 witamin lub konsekwencji funkcje witamin, zna konsekwencje pomidzy metabolizmem
ich niedoboru lub ich metabolizm i niedoboru lub witamin a innymi zwizkami,
nadmiaru testy suce do nadmiaru witamin dla przewiduje mechanizmy i
jego oceny metabolizmu, konsekwencje podania
krytycznie ocenia substancji interferujcych z
funkcje witamin, metabolizmem witamin
przewiduje wpyw
poday witamin na
metabolizm
LK2_bich_EK_ Nie zna wpwu odywiania Zna suche fakty Potrafi przewidzie Potrafi krytycznie oceni
W17 si czowieka na dotyczce wpyw diety na doniesienia na temat
metabolizm i zdrowie odywiania si metabolizm, wie konsekwencji diety dla zrowia,
czowieka i diet z chorobami potrawi wskaza punkty
konsekwencji dla cywilizacyjnymi uchwytu dieta w metabolizmie
zdrowia
LK2_bich_EK_ Nie zna rde lub funkcji Zna suche fakty Wie konsekwencje Przewiduje wpyw
W18 pierwiastkw ladowych dotyczce rde i niedoboru lub pierwiastkw ladowych na
funkcji pierwiastk nadmiaru pierwiastkw organizm czowieka, rozumie
ladowych, potrafi ladowych z powizania metaboliczne,
wskaza tesy patologiami u rozumie konsekwencje zmiany
suce do oceny ich czowieka, rozumie te struktury biaek lub enzymw
stenia konsekwencje i potrafi wywoane metalami
je logicznie
wytumaczy
LK2_bich_EK_ Nie zna funkcji i Zna suche fakty Rozumie funkcje Przewiduje konsekwencje
W19 metabolizmu hormon lub dotyczce hormonw, wie ich pobudzenia lub zahamowania
nie zna ich receptorw i hormonw, ich budow z receptorw dla hormonw,
szlakw przekazywania metabolizmu, odpowiednimi wpyw zmiany budowy
informacji receptorw i receptorami, receptora na jego funkcje,
konsekwencji ich przewiduje potrafi praktycznie
pobudzenia konsekwencje ich wykorzysta posiadan wiedz
pobudzenia lub
zahamowania
LK2_bich_EK_ Nie zna podstawowych Zna suche fakty Rozumie powizania Przewiduje konsekwencje tych
W20 fakt dotyczcych dotyczce tych pomidzy tymi procesw dla organizmu,
apoptozy, nekrozy lub procesw, zna ich procesami a funkcj wie je z chorobami
proliferacji komrek przebieg i organizmu, rozumie ich czowieka, potrafi
konsekwencje znaczenie w fizjologii i zaproponowa strategie
patologii modulacji tych procesw
LK2_bich_EK_ Nie zna mechanizm Zna receptory dla Rozumie znaczenie Potrafi wykorzysta wiedz
W21 receptorowego hormonw i receptorw i praktycznie, proponujc
oddziaywania hormonw i konsekwencje ich przewiduje strategie modulacji funkcji
konsekwencji tego pobudzenia konsekwencje ich receptorw w rnych stanach
oddziaywania pobudzenia lub
zahamowania
LK2_bich_EK_ Nie zna profili Potrafi wymieni Potrafi zaproponowa Rozumie metabolizm i czynniki
W22 metabolicznych narzdw markery specyficzne wykorzystanie z nim zwizane, potrafi
lub markerw funkcji narzdowo, zna ich odpowiednich wskaza potencjalnie nowe
narzdw funkcj w ocenie markerw markery lub charakterystyczne
funkcji narzdu w diagnostycznych, dla narzdu/stanu zmiany
odniesieniu do krytycznie ocenia ich metaboliczne, potrafi dokona
fizjologii i patologii przydatno, potrafi wasnej interpretacji
umiejscowi je w przydatnoci markerw w
procesie konkretnych stanach
diagnostycznym
LK2_bich_EK_ Nie potrafi przelicza Zna suche fakty Potrafi zaproponowa Potrafi przygotowa roztwr o
U01 ste, rozwizywa dotyczce inne rozwizania zada zadanych parametrach,
podstawowych zada roztworw, zada chemicznych, zna i przygotowa roztwr jako
chemicznych lub chemicznych potrafi przygotowa rozpuszczalnik dla leku dobra
przygotowywa roztwory o roztwory o zadanych rozpuszczalnik do
zadanych steniach lub steniach rozpuszczanej substancji
waciwociach
LK2_bich_EK_ Nie zna pojcia PH, Zna suche fakty i Rozumie znaczenie Przewiduje cinienie
U02 roztworw izotonicznych definicje tych poj w osmotyczne roztworw na
lub izoosmotycznych wymienionych poj odniesieniu do podstawie ich skadu, wylicza
czowieka cinienie dla pynw
biologicznych
LK2_bich_EK_ Nie potrafi powiza Zna suche fakty Rozumie p[owizania Potrafi przewidzie
U03 struktury zwizkw z ich dotyczce wpwu pomidzy struktur konsekwencje zmiany
funkcj i waciwociami struktury na funkcje zwizku a jego struktury zwizku na jego
zwizaku, jego funkcjami, dystrybucj oddziaywanie z organizmem
dystrybucj i i metabolizmem
metabolizm
LK2_bich_EK_ Nie potrafi wskaza Zna procesy Rozumie zalenoci Przewiduje wpyw czynnikw
U04 zwizkw pomidzy metaboliczne, ich pomidzy nasileniem zewntrznych na aktywno
metabolizmem a stanem przebieg i dziaania rnych szlak metabolicznych,
organizmu konsekwencje szlakw konsekwencje ich zaburze dla
metabolicznych a funkcji organizmu, potrafi
stanem organizmu, wskaza moliwoci ingerencji
rozumie powizania w metabolizm i konsekwencje
pomidzy rnymi takiej ingerencji
szlakami
metabolicznymi
LK2_bich_EK_ Nie potrafi wskaza, Zna podstawowe Potrafi zaproponowa Potrafi dostosowa test do
U05 wykona lub testy oceniajce odpowiednie testy biecych potrzeb i
zinterpretowa wynik metabolizm lipidw, suce do oceny konkretnego procesu
podstawowych testw wglowodan, interesujcego aspektu diagnostycznego, rozumie
oceniajcych metabolizmy i witamin, metabolizu, rozumie rnice pomidzy testami
markery diagnostyczne pierwiastkw podstaw dziaania oceniajcymi podobne
ladowych, biaek i testu, jego parametry, potrafi krytycznie
nukleotydw, potrafi ograniczenia, zalety i oceni wynik testu i szeroko
okreli czy wnik wady go zinterpretowa
jest prawidowy
LK2_bich_EK_ Nie potrafi wykona lub Potrafi wskaza Rozumie biochemiczne Szeroko wie wyniki testu z
U06 wskaza testw sucych odpowiednie testy, podstawy testw metabolizmem czowieka,
do oceny metabolizmu wykona je i diagnostycznych, ich potrafi je krytycznie oceni,
witami lub pierwiastk zinterpretowa ograniczenia, wpyw wskaza potencjalne przyczyny
ladowych metabolizmu na i je zweryfikowa
uzyskane wyniki
LK2_bich_EK_ Nie zna zasady dziaania Na zasad dziaania Rozumie rnice Potrafi wskaza alternatywne
U07 lub nierpotrafi posugiwa i potrafi posugiwa pomidzy techniki analityczne, wskaza
si aparatur laboratoryjn si aparatur poszczeglnymi ich zalety i wady, oceni wynik
laboratoryjn technikami w zalenoci od zastosowanej
analitycznymi, ich metody
podstawy fizyczne i
ograniczenia
LK2_bich_EK_ Nie zna pojcia bw i ich Zna podstawowe Potrafi zinterpretowa Potrafi zaproponowa
U08 wpywu na wynik pojcia wynik testu w modyfikacj testu, zmian
charakteryzujce kontekcie znanych progw odcicia itd. W celu
testy danych o wyeksponowania podanych
waciwociach testu w danych warunkach
waciwoci testu, potrafi
zaproponowa dziaania w celu
poprawy i wyeliminowania
potencjalnych bdw
LK2_bich_EK_ Nie zna wasnych Posiada wiadomo
Rozumie potrzeb Zna rda informacji
K01 ogranicze, ani stanu koniecznoci cigego ksztacenia medycznej, potrafi z nich
swojej wiedzy cigego ksztacenia
si, sposoby korzysta i wprowadzi
si polepszenia wasnych uzyskane informacje w swj
moliwoci i zasb wiedzy
poszerzenia wiedzy
LK2_bich_EK_ Nie zna ogranicze Potrafi wymieni Rozumie rda Potrafi zaproponowa metody
K02 stosowanych technik, lub ograniczenia technik ogranicze obejcia ogranicze,
wpywu tych ogranicze na i ich wpyw na wynik stosowanych technik, polepszenia efektw
interpretacj wynik interpretuje uzyskane stosowanych technik lub
rezultaty w kontekcie moliwoci ich modyfikacji
tych ogranicze
LK2_bich_EK_ Nie potrafi powiza Wie posiadan Rozumie powizania Na podstawie swojej wiedzy
K03 posiadanej wiedzy z wiedz z dziaaniem pomidzy dziaaniem przewiduje konsekwencje
funkcj organizmu i funkcj organizmu organizmu a szlakami rnych zaburze na stan
metabolicznymi, potrafi
organizmu, widzi i rozumie
w praktyce zastosowa zalenoci pomidzy
posiadan wiedz posiadanymi informacjami o
funkcjonowaniu organizmu
LK2_bich_EK_ Nie zna szlak Zna suche fakty Rozumie logiczn Przewiduje wpyw zmian w
K04 metabolicznych cowieka dotyczce kolejno metabolizmie na
metabolizmu u poszczeglnych etapw funkcjonowanie organizmu,
czowieka metabolizmu, ich potrafi oceni metabolizm i
regulacj i cel wykorzysta uzyskane dane do
oceny stanu i funkcji
organizmu, potrafi
zaproponowa metody
ingerencji w metabolizm
LK2_bich_EK_ Nie potrafi powiza Zna suche fakty Rozumie powizania Potrafi zaproponowa moliwe
K05 wiedzy biochemicznej z dotyczce podoa pomidzy chorobami ingerencje w metabolizm
funkcjami organizmu i biochemicznego cywilizacyjnymi a czowieka w celu zniwelowania
rozwojem chorb chorb procesami niekorzystnych skutkw
cywilizacyjnych cywilizacyjnych biochemicznymi oddziaywania rodowiska,
diety i zachowa na rozwj
chorb cywilizacyjnych
seminaryjnych 20 osb
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10 osb
Sale seminaryjne i wiczeniowe nalece do
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedry i Zakadu Biochemii, ul. Medykw 18, 40-
752 Katowice
Katedra i Zakad Biochemii, codziennie w godzinach
29.3 Miejsce i godziny konsultacji pracy Katedry
29.4 Materiay do zaj Podrczniki, skrypt do wicze z biochemii
1. Nazwa moduu/przedmiotu Elementy prawa medycznego

2. Kod moduu/przedmiotu epme
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Prawne i organizacyjne aspekty medycyny
10. Rok II
11. Semestr 3
zaliczeni
13. Forma zakoczenia przedmiotu e
Katedra i Zakad Medycyny Sdowej i
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Toksykologii Sdowo-Lekarskiej
40-752 Katowice ul. Medykw 18 tel. 32 20 88
15. Adres/telefon/strona internetowa 437
16. Kierownik jednostki dr n. med. Czesaw Chowaniec
Osoba odpowidzialna za prowadzenie dr n. med. Joanna Nowicka,
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko, joanna_nowicka@poczta.onet.pl
email)
dr n. med. Czesaw Chowaniec, dr n. med.
Kornelia Drodziok, dr n. med. Christian
18. Jaboski, dr n. med. Mariusz Kobek, dr n. farm.
Joanna Kulikowska, dr n. med. Joanna Nowicka,
dr n. med. Krystial Rygol, lek. Agnieszka Nowak

Nr Opis wymagania
1. Znajomo podstawowych zagadnie dotyczcych prawa medycznego.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Student zna zagadnienia prawa medycznego w zakresie przydatnym w codziennej praktyce
C1
lekarskiej.
wiedza
LK2_epme
_W01 Student wie, jakie przepisy reguluj wykonywanie zawodu lekarza
C1 w1, w2 G.W6
w RP, zna zasady funkcjonowania samorzdu lekarskiego.
LK2_epm Student zna prawa pacjenta, wie czym si charakteryzuje
e_W02 C1 w5, s2 G.W6
wiadoma zgoda pacjenta.
LK2_epm Student wie, czym jest wiadczenie zdrowotne, zabieg leczniczy. C1 w1 G.W6
e_W03
LK2_epm Student wie jakie przepisy reguluj przeprowadzanie
e_W04 C1 w3 G.W9
eksperymentu medycznego.
LK2_epm Student wie jakie przepisy reguluj przerywanie ciy, pobieranie i
e_W05 C1 s3 G.W10
przeszczepianie narzdw, leczenie paliatywne.
LK2_epm
e_W06 Student zna zasady prawa farmaceutycznego. C1 w4 G.W11
LK2_epm Student wie, czym jest dokumentacja medyczna i jak si j
e_W07 C1 s1 G.W12
udostpnia, zna zasady prowadzenia dokumentacji medycznej.
LK2_epm
e_W08
Student wie, czym jest odpowiedzialno karna, cywilna i
zawodowa. Student wie jakie okolicznoci uchylaj obowizek C1 w2 G.W12
zachowania tajemnicy lekarskiej.
LK2_epm
e_W09 Student wie, czym jest bd medyczny, jakie s najczstsze C1 s4 G.W18
przyczyny bdw medycznych.
umiejtnoci
LK2_epm Student potrafi wyjani pacjentom przysugujce im podstawowe
e_U01 C1 w5 G.U3
prawa.
LK2_epm Student umie zastosowa w praktyce regulacje prawne dotyczce
e_U02 C1 s1 G.U4
wydawania zawiadcze lekarskich.
LK2_epm Student potrafi rozpozna sytuacj predysponujc do popenienia
e_U03 C1 s4, s5 G.U6
bdu medycznego.
kompetencje
LK2_epm
e_K01 Student przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 w5, s1 K.2, K.3

Liczba
godzin
Pojcie prawa medycznego. Pojcie wykonywania zawodu lekarza. Pojcie wiadczenia
w1
zdrowotnego. Pojcie zabiegu leczniczego. 1
w2 Samorzd lekarski. Odpowiedzialno karna, cywilna i zawodowa lekarza. 1
w3 Pojcie eksperymentu medycznego. Pobieranie i przeszczepianie narzdw, tkanek i
komrek. 1
w4 Prawo farmaceutyczne. 1
w5 Prawa pacjenta. Zgoda na leczenie. Leczenie bez zgody. 1
5
Liczba
godzin
s1 Tajemnica lekarska. Rodzaje, zasady prowadzenia oraz znaczenie dokumentacji lekarskiej. 1
s2 Pacjent w stanie terminalnym. Eutanazja. Pomoc w samobjstwie. 1
s3 Ochrona prawna podu a zabieg przerwania ciy. Klauzula sumienia. 1
s4 Niepowodzenie lecznicze i bd medyczny. Przyczyny bdw medycznych. 1
s5 Zasady opiniowania w przypadkach bdw medycznych. 1
5
1. wykad z prezentacj multimedialn
2. analiza przepisw prawa wraz z przykadami zastosowania
3. kazusy dotyczce podstawowych zagadnie prawnych
LK2_epm
e_W01 ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
LK2_epm
LK2_epm
LK2_epm
LK2_epm
LK2_epm
LK2_epm
LK2_epm
LK2_epm
LK2_epm
e_U01 ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
LK2_epm
LK2_epm
udzia w wykadach 5
10
20
czna ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajcaich wymagajacych bezporedniego
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajcaich o charakterze praktycznym

0

0,5
27. Literatura
1. Filar M.: Lekarskie prawo karne, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Krakw 2000
2. Kubicki L.: Prawo medyczne. Urban i Partner. Wrocaw, 2003.
3. Kubiak R.: Prawo medyczne. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010
Zieliska E.: Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Komentarz. Wolters Kluwer, Warszawa 2008
1.
2. Ustawa z dnia 6 wrzenia 2001r. Prawo farmaceutyczne
Karkowska D.: Ustawa o prawach pacejenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz. Wolters Kluwer,
3. Warszawa 2012.
LK2_epm Student nie zna przepisw Student zna przepisy Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
e_W01 regulujcych wykonywanie regulujce wykonywanie przepisy regulujce przepisy regulujce
zawodu lekarza, nie zna zawodu lekarza oraz zasady wykonywanie wykonywanie zawodu lekarza
zasad funkcjoowania funkcjonowania samorzdu zawodu lekarza oraz oraz zasady funkcjonowania
samorzdu lekarskiego. lekarskiego w stopniu zasady samorzdu lekarskiego.
dostatecznym. funkcjonowania
samorzdu
lekarskiego.
LK2_epm Student nie zna praw Student zna prawa Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
e_W02 pacjenta, nie wie czym pacjenta, wie czym prawa pacjenta, wie prawa pacjenta, wie czym
charakteryzuje si charakteryzuje si czym charakteryzuje charakteryzuje si wiadoma
wiadoma zgoda pacjenta. wiadoma zgoda pacjenta w si wiadoma zgoda zgoda pacjenta.
stopniu dostatecznym. pacjenta.
LK2_epm Student nie wie czym jest Student wie czym jest Student wie dobrze Student wie bardzo dobrze
e_W03 wiadczenie zdrowotne i wiadczenie zdrowotne i czym jest czym jest wiadczenie
zabieg leczniczy. zabieg leczniczy w stopniu wiadczenie zdrowotne i zabieg leczniczy.
dostatecznym. zdrowotne i zabieg
leczniczy.
e_W04 regulujcych prowadzenie regulujce prowadzenie przepisy regulujce przepisy regulujce
eksperymentu eksperymentu medycznego prowadzenie prowadzenie eksperymentu
medycznego. w stopniu dostatecznym. eksperymentu medycznego.
medycznego.
e_W05 regulujcych przerywanie regulujce przerywanie przepisy regulujce przepisy regulujce
ciy, pobieranie i ciy, pobieranie i przerywanie ciy, przerywanie ciy, pobieranie i
przeszczepianie narzdw, przeszczepianie narzdw, pobieranie i przeszczepianie narzdw,
leczenie paliatywne. leczenie paliatywne w przeszczepianie leczenie paliatywne.
stopniu dostatecznym. narzdw, leczenie
paliatywne.
LK2_epm Student nie zna zasad Student zna zasady prawa Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
e_W06 prawa farmaceutycznego. farmaceutycznego w zasady prawa zasady prawa
stopniu dostatecznym. farmaceutycznego. farmaceutycznego.
e_W07 dokumentacja medyczna i dokumentacja medyczna i czym jest czym jest dokumentacja
jak si j udostpnia, nie jak si j udostpnia, zna dokumentacja medyczna i jak si j
zna zasad prowadzenia zasady prowadzenia medyczna i jak si j udostpnia, zna zasady
dokumentacji lekarskiej. dokumentacji lekarskiej w udostpnia, zna prowadzenia dokumentacji
stopniu dostatecznym. zasady prowadzenia lekarskiej.
dokumentacji
lekarskiej.
e_W08 odpowiedzialno karna, odpowiedzialno karna, czym jest czym jest odpowiedzialno
cywilna i zawodowa cywilna i zawodowa lekarza odpowiedzialno karna, cywilna i zawodowa
lekarza. w stopniu dostatecznym. karna, cywilna i lekarza.
zawodowa lekarza.
LK2_epm Student nie wie czym jest Student wie czym jest bdStudent wie dobrze Student wie bardzo dobrze
e_W09 bd medyczny i jakie s medyczny i jakie s jego czym jest bd czym jest bd medyczny i jakie
jego najczstsze przyczyny. najczstsze przyczyny w medyczny i jakie s s jego najczstsze przyczyny.
stopniu dostatecznym. jego najczstsze
przyczyny.
LK2_epm Student nie potrafi wyjani Student potrafi wyjani Student dobrze Student bardzo dobrze potrafi
e_U01 pacjentom przysugujcych pacjentom przysugujce im potrafi wyjani wyjani pacjentom
im praw. prawa w stopniu pacjentom przysugujce im prawa.
dostatecznym. przysugujce im
prawa.
LK2_epm Student nie potrafi Student potrafi zastosowa Student dobrze Student bardzo dobrze potrafi
e_U02 zastosowa w praktyce w praktyce regulacje potrafi zastosowa w zastosowa w praktyce
regulacji prawnych prawne dotyczce praktyce regulacje regulacje prawne dotyczce
dotyczcych wydawania wydawania zawiadcze prawne dotyczce wydawania zawiadcze
zawiadcze lekarskich. lekarskich w stopniu wydawania lekarskich.
dostatecznym. zawiadcze
lekarskich.
LK_epme Student nie potrafi Student potrafi rozpozna Student potrafi Student potrafi rozpozna
_U03 rozpozna sytuacji sytuacj predysponujc do rozpozna sytuacj sytuacj predysponujc do
predysponujcej do popenienia bdu predysponujc do popenienia bdu medycznego
popenienia bdu medycznego w stopniu popenienia bdu w stopniu bardzo dobrym.
medycznego. dostatecznym. medycznego w
stopniu dobrym.
29.1 Liczebno grup seminaryjnych 20
wiczeniowych 10
Katedra Medycyny Sdowej i Toksykologii Sdowo-
29.2 Miejsce odbywania si zaj Lekarskiej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Lekarskiej, poniedziaki w godz. 12:00 - 15:00
1. Nazwa moduu/przedmiotu Fizjologia z elementami patofizjologii

2. Kod moduu/przedmiotu felp
Przynaleno do grupy
3. przedmiotw naukowe podstawy medycyny
10. Rok II
11. Semestr III, IV
Ilo realizowanych godzin w:10
W:60 S:30
12. dydaktycznych 5
13. Forma zakoczenia przedmiotu Egzamin testowy
Katedra i Zakad Fizjologii
14. modu/przedmiot
40-752 Katowice ul. Medykw 18 ,32 2525087,
15. Adres/telefon/strona internetowa fzjkatpl@sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n. med. Joanna Lewin-Kowalik
dr n. przyr. Izabella Woszczycka-Korczyska, i.korczynska@interia.pl
prof. dr hab. n. med. Joanna Lewin-Kowalik, dr hab. Halina
Jdrzejowska-Szypuka,dr hab. Jarosaw Barski dr hab. Wiesaw Marcol,
Nauczyciele akademiccy
dr n. przyr. Izabella Woszczycka-Korczyska, dr n. med. Edyta
realizujcy przedmiot (imi,
Olakowska, dr n. med. Magdalena Larysz-Brysz, dr n. med. Marita
nazwisko, email) Pietrucha-Dutczak, dr n. med. Dariusz Grka, dr n. med. Wojciech
lusarczyk, dr n. med. Adam Waszczuk
18.

Nr Opis wymagania
1. podstawowa wiedza na poziomie szkoy redniej z zakresu biologii oglnej
2. podstawowa wiedza na poziomie szkoy redniej z zakresu anatomii
3. podstawowa wiedza na poziomie szkoy redniej z zakresu histologii
4. podstawowa wiedza na poziomie szkoy redniej z zakresu biochemii
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
przekazanie wiadomoci dotyczacych prawidowego funkcjonowania poszczeglnych ukadw i
C1 narzdw w organizmie czowieka
C2 umiejtno interpretowania procesw fizjologicznych
C3 wykorzystanie zdobytych wiadomoci w praktyce zawodowej
wiedza
w1,10,11s
LK2_felp_ opisuje gospodark wodno-elektrolitow w ukadach
C1,C2,C3 1,11,12,c B.W1
W01 biologicznych
9
w1,10,11,
LK2_felp_ opisuje rwnowag kwasowo-zasadow oraz mechanizm
C1,C2,C3 s1,11,12, B.W2
W02 dziaania buforw i ich znaczenie w homeostazie ustrojowej
c9
LK2_felp_ zna i rozumie pojcia: rozpuszczalno, cinienie osmotyczne,
C1,C2,C3 w1,s1, B.W3
W03 izotonia, rwnowaga Gibbsa-Donana
LK2_felp_ zna prawa fizyczne opisujce przepyw cieczy oraz czynniki w9, s10,
C1,C2,C3 B.W5
W04 wpywajce na opr naczyniowy przepywu krwi c8,11
LK2_felp_ zna fizykochemiczne i molekularne podstawy dziaania w5, s6,
C1,C2,C3 B.W7
W05 narzdw zmysu c10,12
zna enzymy biorce udzia w trawieniu, mechanizm
LK2_felp_ wytwarzania kwasu solnego w odku, rol ci, przebieg
C1,C2,C3 w7, s8 B.W18
W06 wchaniania produktw trawienia oraz zaburzenia z nimi
zwizane
zna sposoby komunikacji midzy komrkami, a take midzy
w2,3,4,
LK2_felp_ komrk a macierz zewntrzkomrkow oraz szlaki
C1,C2,C3 s2,3,4,5, B.W21
W07 przekazywania sygnaw w komrce i przykady zaburze w
c6
tych procesach
w1,2,3,4,
zna podstawy pobudzenia i przewodzenia w ukadzie nerwowym s1,2,3,4,5
LK2_felp_
oraz wysze czynnoci nerwowe, a take fizjologi mini C1,C2,C3 , B.W24
W08
prkowych i gadkich oraz funkcj krwi c1,2,3,4,5
,10
zna czynno i mechanizmy regulacji wszystkich narzdw i
w1-14,
LK2_felp_ ukadw organizmu czowieka, w tym ukadu: krenia,
C1,C2,C3 s1-14, s1- B.W25
W09 oddechowego, pokarmowego, moczowego oraz rozumie
13
zalenoci istniejce midzy nimi
LK2_felp_ zna mechanizm dziaania hormonw oraz konsekwencj
C1,C2,C3 w6, s7 B.W26
W10 zaburze regulacji hormonalnej
LK2_felp_
zna przebieg i regulacj funkcji rozrodczych u kobiet i mczyzn C1,C2,C3 w6, s7 B.W27
W11
w8,9,10,1
LK2_felp_ zna podstawowe ilociowe parametry opisujce wydolno 3,14,s9,1
C1,C2,C3 B.W29
W12 poszczeglnych narzdw i ukadw 0,11,13,1
4,c7-11
zna zwiazek midzy czynnikami zaburzajcymi stan rwnowagi
LK2_felp_ W1-14, s1-
procesw biologicznych a zmianami fizjologicznymi i C1,C2,C3 W.30
W13 14, c1-13
patofizjologicznymi
umiejtnoci
opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu w sytuacji w1,4,5,8,
zaburzenia homeostazy, okrela jego zintegrowan odpowied 9,13,14,
LK2_felp_
na wysiek fizyczny, ekspozycj na wysok i nisk temp., utrat C1,C2,C3 s1,4,9,10, B.U7
U01
krwi lub wody, nag pionizacj, przejcie od stanu snu do 13,14,
stanu czuwania c8,11
wykonuje proste testy czynnociowe (testy obcieniowe,
LK2_felp_ w1,14,s1,
wysikowe), interpretuje dane liczbowe dotyczce C1,C2,C3 B.U8
U02 14, c1-14
podstawowych zmiennych fizjologicznych
LK2_felp_ obsuguje proste przyrzdy pomiarowe oraz ocenia dokadno
C1,C2,C3 c1-14 B.U10
U03 wykonanych pomiarw
kompetencje
w1-14,
LK2_felp_ posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno staego s1-14,c1-
C1,C2,C3 K.4
K01 doksztacania si 14
Liczba
godzin
w1 rodowisko wewntrzne ustroju 4
w2 Pobudliwo i minie 4
w3 Obwodowy i wegetatywny ukad nerwowy 6
w4 Orodkowy ukad nerwowy 10
w5 Receptory 6
w6 Wydzielanie wewntrzne i rozrd 4
w7 Ukad pokarmowy 4
w8 Fizjologia serca 4
w9 Ukad krenia 4
w10 Ukad oddechowy 4
w11 Nerka 4
w12 Metabolizm 2
w13 Termoregulacja 2
w14 Fizjologia wysiku fizycznego 2
60
Liczba
godzin
s1 rodowisko wewntrzne ustroju (krew, limfa, pyn mzgowo-rzdeniowy) 2
s2 Pobudliwo 2
s3 Minie 2
s4 Obwodowy i wegetatywny ukad nerwowy 2
s5 Orodkowy ukad nerwowy 4
s6 Receptory 2
s7 Wydzielanie wewntrzne i rozrd 2
s8 Ukad pokarmowy 2
s9 Serce 2
s10 Krenie 2
s11 Oddychanie 2
s12 Nerka i ukad moczowy 2
s13 Metabolizm i termoregulacja 2
s14 Fizjologia wysiku fizycznego 2
30
Liczba
godzin
Oznaczanie: liczby czerwonych krwinek w 1 l krwi ludzkiej, wskanika
c1 hematokrytowego, stenia hemoglobiny we krwi metod Sahligo i Drabkina, opadanie 8
krwinek metod "mikro", charakterystyka krwinek czerwonych
Oznaczanie: liczby biaych krwinek w 1 l krwi ludzkiej, krysztakw chlorheminy,
c2 wyznaczanie wzoru leukocytarnego, ocena parametrw morfologicznych krwi za 10
pomoc analizatora hematologicznego
Liczenie trombocytw we krwi czowieka metod Fonio i Pappenheima. Oznaczanie
c3 liczby retikulocytw we krwi ludzkiej. Zachowanie si krwi w rnych roztworach. 8
wiczenia z wykorzystaniem programw komputerowych.
Pomiar: czasu protrombinowego metod jednostopniow Quicka, czasu krzepnicia
c4 metod Lee-White,a, czasu krwawienia metod Duke,a. Oznaczanie opornoci krwinek 6
czerwonych. Obliczanie kurczliwoci skrzepu
Oznaczanie grup krwi w ukadzie ABO. Oznaczanie czynnika Rh. Przedtransfuzyjny
c5 10
odczyn serologiczny (matoda Liss)
c6 Wybrane dowiadczenia na zwierztach - zajcia wirtualne 5
Rejestracja potencjaw czynnociowych serca (EKG) u czowieka. Wpyw prby
c7 Valsalvy i wysiku na EKG. Wyznaczanie osi elektrycznej serca. Pomiar cinienia 10
ttniczego krwi i ttna. Cechy ttna.
Reakcje naczy krwiononych na niedokrwienie i przekrwienie. Wpyw zmian napicia
c8 unerwienia wegetatywnego - odruch z zatoki szyjnej. Dermografizm. Wpyw grawitacji i 8
temp. na cinienie ttnicze i czsto skurczw serca. Badanie uderzenia
koniuszkowego. Osuchiwanie tonw serca.
Pomiar pojemnoci yciowej puc. Badanie nasilonego wydechu (FEV1) i pomiar
c9 szczytowego przepywu powietrza wydechowego. Czas bezdechu dowolnego, obliczanie 7
minimalnej objtoci wydechowej. Gospodarka wodna ustroju. Oznaczanie nalenej
masy ciaa i BMI.
Prby zbornociowe. Badanie: odruchw bezwarunkowych, odruchw postawy ciaa na
c10 podstawie prby pobudliwoci bdnika, zmysu dotyku i blu, czucia gbokiego, 8
rozdzielczoci dotyku, czasu odruchu na bodziec wietlny i akustyczny, sprawnoci
ukadu postawy (test posturalny Fukudy).
Prby czynnociowe sprawnoci ukadu krenia u czowieka (prba wysikowa
Martineta i harwardzka). Oznaczanie wydolnosci fizycznej za pomoc wskanika W170,
c11 maksymalnego zuycia tlenu VO2max. Oznaczanie wydatku energetycznego. Zmiany 10
adaptacyjne w ukladzie sercowo-naczyniowym pod wpywem wysiku fizycznego
rnego typu. Zmczenie minia w trakcie skurczu izotonicznego i izometrycznego.
Badanie ostroci wzroku i pola widzenia. Wykazanie obecnoci plamki lepej. Badanie
c12 powidokw, zdolnoci widzenia barw. Figury dwuznaczne. Badanie suchu mow i 5
szeptem. Prby stroikowe.
c13 wiczenia praktyczne z wykorzystaniem fantomw i programw wirtualnych. 10
105
1. Wykad konwencjonalny
2. Prelekcje
3. wiczenia teoretyczne z wykorzystaniem sprztu audiowizualnego
4. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprztu laboratoryjnego i diagnostycznego
5. wiczenia teoretyczne i praktyczne z wykorzystaniem fantomw
6. Praca z ksik
LK2_felp_ wykazanie si podstawow wiedz dotyczc tematu
Testy zamknite i otwarte, dyskusja
W01 seminarium
W02 seminarium
W03 seminarium
W04 seminarium
Testy zamknite i otwarte, dyskusja,
prawidowe wykonanie wicze i
W05 seminarium i prawidowe wykonanie wicze
interpretacja uzyskanych wynikw
Testy zamknite i otwarte, dyskusja seminarium
W06
W07 seminarium
wykazanie si podstawowymi wiadomociami dotyczcymi
LK2_felp_ Testy zamknite i otwarte, dyskusja, tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej
W08 prawidowe wykonanie wicze oraz prawidowe wykonanie wicze
wykazanie si podstawowymi wiadomociami dotyczcymi

Testy zamknite i otwarte, dyskusja, tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej
LK2_felp_
prawidowe wykonanie wicze i oraz prawidowe wykonanie wicze
W09
interpretacja uzyskanych wynikw

W10 seminarium
W11
W12 seminarium
W13
Testy zamknite i otwarte, dyskusja, wykazanie si podstawowymi wiadomociami dotyczcymi

LK2_felp_
prawidowe wykonanie wicze i tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej
U01
interpretacja uzyskanych wynikw oraz prawidowe wykonanie wicze

LK2_felp_
U02

LK2_felp_
U03
LK2_felp_ wykazanie si stosowaniem znanych metod dotyczcych

Obserwacja studentw w trakcie zaj
K01 pogebiania wiedzy i samoksztacenia

udzia w wykadach 60
Godziny kontaktowe z
nauczycielem akademickim
195
270
Sumaryczna liczba punktw ECTS dla
przedmiotu 16
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego 3
udziau nauczyciela akademickiego
27. Literatura
1. W. Ganong "Fizjologia". Pod redakcj prof. J. Lewin-Kowalik. PZWL 2007
2. S. Konturek "Fizjologia czowieka"- podrcznik dla studentw medycyny. Rban&Partner 2013
3. W. Z. Traczyk "Fizjologia Czowieka z elementami fizjologii klinicznej i stosowanej. PZWL 2001
4. "Skrypt do wicze z fizjologii czowieka" pod redakcj prof. J. Lewin-Kowalik
1. ST. Sibernagl. "Ilustrowana fizjologia czowieka" Pod redakcj prof. J. Lewin-Kowalik. PZWL 2009
student nie zna student tylko w niewielkim student zna podstawy student zna i potrafi opisa
podstawowych poj zakresie opisuje gospodark dotyczce gospodarki gospodark wodno-
LK2_felp_ opisujacych gospodark wodno-elektrolitow w wodno-elektrolitowej w elektrolitow w ukadach
W01 wodno-elektrolitowa w ukadach biologicznych ukladach biologicznych biologicznych
ukladach biologicznych
student nie umie opisa student umie opisa w student umie opisa w student umie opisa wszystkie
mechanizmw gospodarki niewielkim zakresie podstawowym zakresie podstawowe mechanizmy
LK2_felp_ wodno-elektrolitowej i mechanizmy gospodarki mechanizmy gospodarki gospodarki wodno-
W02 kwasowo-zasadowej wodno-elektrolitowej i wodno-elektrolitowej i elektrolitowej i kwasowo-
kwasowo-zasadowej kwasowo-zasadowej zasadowej
student nie zna i nie student zna i rozumie w student zna i rozumie w student bez problemu potrawi
LK2_felp_ rozumie podstawowych niewielkim stopniu pojcia podstawowym zakresie opisa wszystkie podstawowe
poj dotyczcych dotyczace roztworw pojcia dotyczace pojecia dotyczce roztworw
W03
roztworw roztworw
student nie zna student w niewielkim student zna w student zna prawa fizyczne
podstawowych praw stopniu zna prawa fizyczne podstawowym zakresie opisujce przepyw cieczy i
LK2_felp_
opisujcych przepyw cieczy opisujace przepyw cieczy i prawa fizyczne opisujce czynniki wpywajace na opr
W04 opr naczyniowy przepyw cieczy i opr naczyniowy przepywu krwi
naczyniowy
student nie zna student tylko w niewielkim student zna w student potrafi omwi
molekularnych podstaw zakresie zna podstawowym zakresie wszystkie molekularne i
LK2_felp_ dziaania narzdw zmysu fizykochemiczne i fizykochemiczne i fizykochemiczne podstawy
W05 molekularne podstawy mlekularne podstawy dziaania narzdw zmysu
dziaania narzdw zmysu dziaania narzdow zmysu
student nie potrafi omwi student potrafi w niewielkim student potrafi w student potrafi omwi
procesw trawienia i zakresie omwi procesy podstawowym zakresie wszystkie podstawowe procesy
LK2_felp_ wchaniania w przewodzie trawienia i wchaniania w omwi procesy trawienia i trawienia i wchaniania w
W06 pokarmowym przewodzie pokarmowym wchaniania w przewodzie przewodzie pokarmowym
pokarmowym
student nie zna sposoby student w niewielkim student potrafi w student zna szlaki
komunikacji midzy stopniu zna zna sposoby podstawowym zakresie przekazywania sygnaw w
komrkami komunikacji miedzy opisa sposoby komrce oraz przykady
LK2_felp_
komrkami i szlaki komunikowania komorek zaburze w tym procesie
W07 przekazywania sygnaw w midzy sob orazmidzy
komrce komrk a macierz
zewntrzkomrkow
student nie potrafi opisa student potrafi w niewielkim studnent potrafi w student potrafi opisa wpyw
wpywu ukadu nerwowego zakresie opisa wpyw podstawowym zakresie ukadu nerwowego na czynno
LK2_felp_ na czynno organizmu ukadu nerwowego na opisac wpyw ukadu organizmu
W08 czynno organizmu nerwowego na czynno
organizmu
student nie charakteryzuje student potrafi omwi student potrafi omwi student potrafi omwi
podstawowych poj nieliczne zagadnienia podstawowe zagadnienia wszystkie zagadnienia
LK2_felp_ dotyczcych funkcjonowania dotyczce funkcjonowania dotyczce funkcjonowania dotyczce funkcjonowania
W09 poszczeglnych narzdw i poszczeglnych narzdw i poszczeglnych narzdw i poszczeglnych narzdw i
ukadw ukadw ukadw ukadw
student nie potrafi opisa student w niewielkim student w stopniu student potrafi opisa
podstawowych stopniu potrafi opisa zadowalajcym potrafi podstawowe mechanizmy
LK2_felp_
mechanizmw regulacji podstawowe mechanizmy opisa podstawowe regulacji hormonalnej
W10 hormonalnej regulacji hormonalnej mechanizmy regulacji
hormonalnej
student nie zna przebiegu i student w niewielkim student zna podstawy student potrafi dokadnie
regulacji funkcji rozrodczych stopniu znaprzebieg i przebiegu i regulacji funkcji opisa przebieg i regulacj
LK2_felp_
u kobiet i mczyzn regulacj funkcji rozrodczych u kobiet i funkcji rozrodczych u kobiet i
W11 rozrodczych u kobiet i mczyzn mczyzn
mczyzn
student nie zna student zna tylko w student zna podstawowe student zna podstawowe
podstawowych parametrw niewielkim zakresie parametry opisujace ilosciowe parametry opisujace
LK2_felp_
opisujcych wydolno parametry opisujce poszczeglne uklady i poszczeglne uklady i narzady
W12 poszczeglnych ukadw i wydolno poszczeglnych narzady oraz zakres norm i czynniki
narzdw ukadw i narzadw wpywajce na ich warto
student nie zna zwizku student zna w niewielkim student zna w student zna zwizek midzy
midzy czynnikami zakresie zwizek midzy podstawowym zakresie czynnikami zaburzajcymi stan
zaburzajcymi stan czynnikami zaburzajcymi zwizek midzy czynnikami rwnowagi procesw
LK2_felp_
rwnowagi procesw stan rwnowagi procesw zaburzajcymi stan biologicznych a zmianami
W13 biologicznych a zmianami biologicznych a zmianami rwnowagi procesw fizjologicznymi i
fizjologicznymi fizjologicznymi biologicznych a zmianami patofizjologicznymi
fizjologicznymi
student nie potrafi wykaza student w niewielkim student w stopniu student samodzielnie potrafi
rnic w funkcjonowaniu stopniu potrafi wykaza podstawowym potrafi wykaza rnice w
LK2_felp_ organizmu w warunkach rnice w funkcjonowaniu wykaza rnice w funkcjonowaniu organizmu w
homeostazy i jej zaburze organizmu w warunkach funkcjonowaniu organizmu warunkach homeostazy i jej
U01
homeostazy i jej zaburze w warunkach homeostazy i zaburze
jej zaburze
student nie potrafi student w niewielkim student potrafi student samodzielnie potrafi
zinterpretowa stopniu potrafi zinterpretowa podstawowe zinterpretowa podstawowe
podstawowych wynikw zinterpretowa podstawowe wyniki bada wyniki bada diagnostycznych:
LK2_felp_ bada diagnostycznych: wyniki bada diagnostycznych: krwi, krwi, ukadu krenia, ukadu
U02 krwi, ukadu krenia, diagnostycznych: krwi, ukadu krenia, ukadu oddechowego i sprawnoci
ukadu oddechowego i ukadu krenia, ukadu oddechowego i sprawnoci fizycznej
sprawnoci fizycznej oddechowego i sprawnoci fizycznej
fizycznej
student nie potrafi student w niewielkim student potrafi obsuga student samodzielnie potrafi
obsuga prostych stopniu potrafi obsuga proste przyrzdy pomiarowe obsuga proste przyrzdy
LK2_felp_ przyrzdw pomiarowych proste przyrzdy pomiarowe oraz ocenia dokadno pomiarowe oraz ocenia
U03 oraz ocenia dokadnoci oraz ocenia dokadno wykonanych pomiarw dokadno wykonanych
wykonanych pomiarw wykonanych pomiarw pomiarw
student nie posiada student w niewielkim student posiada student posiada wiadomo
wiadomoci wasnych stopniu posiada wiadomo wasnych wasnych ogranicze i
LK2_felp_ ogranicze i umiejtnoci wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno umiejtno staego
K01 staego doksztacania si ogranicze i umiejtno staego doksztacania si doksztacania si
staego doksztacania si
wiczeniowych 10
Sala wykadowa, sale seminaryjne i wiczeniowe Katedry i Zakadu
29.2 Miejsce odbywania si zaj Fizjologii
Katedra I Zakad Fizjologii w godz.ustalonych przez pracownikw
dydaktycznych
29.4 Materiay do zaj fartuch ochronny
1. Nazwa moduu/przedmiotu Higiena i epidemiologia
2. Kod moduu/przedmiotu hiep
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Prawne i organizacyjne aspekty medyczne (G)
Status
4. moduu/przedmiot przedmiot obowizkowy
Jzyk prowadzenia
8. zaj polski
9. Kierune lekarski
10. Rok drugi
11. Semestr trzeci i czwarty
dydaktycznych W:8 S:10 w:27
12.
Katedra i Zakad Epidemiologii
14. modu/przedmiot
Katowice 40-752, ul. Medykw 18, tel. 32 25 23 734,
15. Adres/telefon/strona internetowa www.epidemiologia.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n med. Jan E. Zejda
17. nazwisko, email) Magorzata Kowalska
Jan E. Zejda (jzejda@sum.edu.pl), Bogumia Braczkowska
Nauczyciele akademiccy
(bbraczkowska@sum.edu.pl), Grzegorz Broek (brozekg@mp.pl),
realizujcy przedmiot (imi,
Magorzata Kowalska (mkowalska@sum.edu.pl), Anna Korczyska
nazwisko, email)
18. (korczynska.ania@gmail.com), Kamil Baraski (kamil.baranski@op.pl)
Nr Opis wymagania
1. brak wymaga
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 omwienie znaczenia higieny oraz epidemiologii wrd nauk medycznych
przekazanie wiedzy na temat znaczenia higieny i epidemiologii dla ksztatowania prawidowego funkcjonowania
systemu ochrony zdrowia, w odniesieniu do indywidualnych i zbiorowych potrzeb zdrowotnych
C2
zapoznanie z metodami oceny stanu zdrowia populacji, z uwzgldnieniem danych demograficznych i
C3 midzynarodowej klasyfikacji chorb oraz podstawowych typw bada epidemiologicznych
przekazanie wiedzy na temat wpywu czynnikw rodowiskowych na stan zdrowia i metod oceny tych
C4 zalenoci
C5 przekazanie wiedzy na temat aktualnych metod epidemiologii klinicznej
Efekty ksztacenia
21. (EK)
wiedza
LK2_hiep_
student posiada wiedz na temat podstawowych uwarunkowa
W01 C3 i C4 w1, s1 G.W1
stanu zdrowia jednostki i populacji, zna systemy klasyfikacji chorb
LK2_hiep_ student zna metody pozyskiwania danych niezbdnych dla oceny
W02 stanu zdrowia, a take bazy danych przydatne dla oceny stanu C3 i C2 w4, s1, c3 G.W1
zdrowia populacji
LK2_hiep_ student zna epidemiologi chorb zakanych i przewlekych, sposoby
W03 zapobiegania ich wystpowaniu na rnych etapach naturalnej C2 i C3 s4, c6 G.W3
historii choroby oraz zna rol nadzoru epidemiologicznego
LK2_hiep_ student zna podstawy dziaa interwencyjnych wobec pojedynczych
C2 i C4 w2, c6 G.W3
W04 osb i grup spoecznych
LK2_hiep_ student zna sposoby identyfikacji i badania czynnikw ryzyka, wady i w1, w3, s2,
W05 zaletry rnego typu bada epidemiologicznych oraz miary C1 i C3 s3, c4, c5, G.W2
wiadczce o obecnoci zalenoci przyczynowo-skutkowej c7, c8
LK2_hiep_ student zna regulacje dotyczace prowadzenia bada w2, w4, c1,
C3 i C5 G.W9
W06 epidemiologicznych c4
LK2_hiep_ student zna zasady prowadzenia dokumentacji medycznej w
W07 C1 s1, c3
zakresie karty zgonu i karty zgoszenia wybranych chorb G.W12
LK2_hiep_ student interpretuje miary czstoci wystpowania chorb i
W08 niepenosprawnoci, ocenia sytuacj epidemiologiczn chorb C2 i C3 w2, s1, c3
powszechnie wystpujcych w kraju G.W13
umiejtnoci
LK2_hiep_ c3, c4, c5,
U01 student umie oceni problemy zdrowotne wybranej populacji C2 G.U1
c6
LK2_hiep_ student potrafi zebra informacje na temat obecnoci czynnikw s2, s5, c1,
U02 C2 i C3 G.U2
ryzyka chorb zakanych i przewlekych c9
LK2_hiep_
U03 w2, w4, s2,
student potrafi zaplanowa badanie epidemiologiczne C3, C4 i C5 G.U4
c1, c2, c7
LK2_hiep_ student umie dokona krytycznego przegldu doniesie naukowych i w4, c1,c2,
C3, C4 i C5 D.U17
U04 podda interpretacji ich wyniki c4, c9
kompetencje
LK2_hiep_
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2 c7, c2 K.1
K01
LK2_hiep_ posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno staego
K02 C1-C5 s1-s5 K.2
doksztacania si
Treci
22. programowe
Liczba
godzin
w1 Podstawy epidemiologii - I 2
w2 Podstawy epidemiologii - II 2
w3 Epidemiologia rodowiskowa 2
w4 Podstawy biostatystyki 2
8
Liczba
godzin
s1 Epidemiologia opisowa - zalety i wady modelu badania opisowego, moliwoci pozyskiwania 2
danych do opisu sytuacji zdrowotnej wskazanej populacji z uwzgldnieniem m.in. czasu, miejsca
oraz innych czynnikw (pierwotne i wtrne dane)
s2 Epidemiologia analityczna - Metodologia bada epidemiologicznych. Charakterystyka 2
podstawowych typw bada cele, sposb realizacji i przykady epidemiologicznego badania
ekologicznego, przekrojowego, kohortowego i kliniczno-referencyjnego: zalety i ograniczenia
w/w bada. Bdy w badaniach epidemiologicznych; rda, znaczenie bdu przypadkowego i
systematycznego oraz moliwoci ograniczenia ich wpywu na wyniki bada
s3 Epidemiologia rodowiskowa koncepcja dziedziny i jej znaczenie dla zdrowia publicznego, 2
moliwoci oceny ryzyka zdrowotnego z wykorzystaniem wynikw bada epidemiologicznych i
umiejtno interpretacji poszczeglnych miar ryzyka na wybranych przykadach
s4 Epidemiologia chorb zakanych - podstawy prawne i wytyczne dotyczce zgaszalnoci, 2
podejrze i rozpoznanych chorb zakanych. Midzynarodowe przepisy zdrowotne (rda
informacji). Nowe zagroenia czynnikami zakanymi. Okolicznoci sprzyjajce szerzeniu si
chorb zakanych.
Nadzr epidemiologiczny: oglna i szczegowa charakterystyka w stosunku do wybranych
chorb.
s5 Higiena i medycyna pracy definicja higieny pracy i medycyny pracy, pojcie choroby 2
zawodowej i choroby zwizanej z wykonywaniem pracy, demonstracja listy chorb zawodowych,
omwienie procedury rozpoznawania i zgaszania chorb zawodowych, moliwoci dziaa
profilaktycznych w higienie i medycynie pracy
10
Liczba
godzin
Interpretacja wynikw bada epidemiologicznych. Koncepcje bezwarunkowej i warunkowej
zalenoci przyczynowo-skutkowej w opisie etiopatogenezy chorb. Postulaty Henle-Kocha i
kryteria Hilla w ocenie zwizkw przyczynowo-skutkowych w epidemiologii. Definicja i przykady
ustrojowych (osobniczych) i rodowiskowych czynnikw ryzyka. Definicja i przykady czynnikw
c1 3
zakcajcych. Koncepcja ryzyka i jego miary (ryzyko bezwzgldne, ryzyko wzgldne i ryzyko
przypisane naraeniu). Doniesienie naukowe - poszukiwanie bdw i czynnikw zakcajcych w
doniesieniu naukowym, obliczanie miar ryzyka oraz rnicy ryzyka, praktyczna interpretacja
przedziau ufnoci.
Epidemiologia kliniczna definicja i zadania epidemiologii klinicznej, koncepcja i ustalanie
c2 wartoci nalenej. Wiarygodno testw diagnostycznych, eksperymentalne badanie kliniczne, 3
znamienno statystyczna a kliniczna wyniku.
Epidemiologia opisowa realizacja zada praktycznych w oparciu o dane zawarte w bazach
danych: HFA-Db, krajowym rejestrze nowotworw, epimeldunkach w zakresie chorb zakanych,
c3 bazie chorobowoci hospitalizowanej NIZP-PZH. Standaryzacja wspczynnikw opisujacych stan 3
zdrowia.
Epidemiologia analityczna - protok badawczy, przygotowanie standardowego protokou
c4 epidemiologicznego badania opisowego, przekrojowego, kohortowego, i kliniczno- 3
referencyjnego. Interpretacja wynikw bada.
Epidemiologia rodowiskowa - realizacja zada praktycznych zmierzajcych do poznania
aktualnych dowodw rakotwrczoci dla wskazanych czynnikw lub okolicznoci wg IARC, do
c5 wyksztacenia umiejtnoci interpretacji wynikw biomonitoringu, a take prowadzenia i 3
interpretacji procedury oceny ryzyka zdrowotnego.
Epidemiologia chorb zakanych - analiza sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorb
zakanych ze szczeglnym zwrceniem uwagi na zakaenia szerzce si drog krwi: wzw B,
wzw C, HIV/AIDS. Szczegowa analiza sytuacji w zakresie grulicy w Polsce i w wybranych
c6 krajach Europy. Zakaenia szpitalne metody bada stosowane w nadzorze epidemiologicznym 3
zakae. Metody profilaktyki - standardy w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy z zakadach
opieki zdrowotnej. Kalendarz szczepie.
Badanie kwestionariuszowe - konstrukcja kwestionariusza bada oraz ocena jego wiarygodnoci.
c7 3
Higiena i medycyna pracy - demonstracja listy chorb zawodowych, procedura rozpoznawania i

c8 zgaszania wybranych chorb zawodowych, moliwoci dziaa profilaktycznych na praktycznych 3
przykadach; epidemiologia chorb zawodowych i parazawodowych w Polsce.
Biostatystyka przykady zastosowania i interpretacji wynikw prostych testw statystycznej
c9 znamiennoci rnic i zalenoci w medycznych badaniach naukowych. 3
27
bezporedni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie realizacji przydzielonych zada wraz z
2. interaktywn dyskusj uzyskanych wynikw lub poczynionych obserwacji
konspekty zaj i treci zada przeznaczone do pracy wasnej studenta, umieszczone na stronie internetowej
3. Katedry i Zakadu Epidemiologii, dostpne dla kadego studenta po zalogowaniu
LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zaj, w trakcie warunkiem zaliczenia jest obecno na zajciach
W01 ktrego realizowany jest temat zaj poruszajcych zakadany efekt ksztacenia oraz zdobycie
obejmujcy ten efekt ksztacenia oraz kocowy przynajmniej 65 punktw na egzaminie kocowym (zasady
test egzaminacyjny zawierajcy pytania zaliczenia przedmiotu zawarto w odrbnym Regulaminie,
zamknite z czterema moliwymi do wyboru ktry podano do wiadomoci studentw na pocztku roku
wariantami odpowiedzi, spord ktrych tylko akademickiego)
jedna odpowied jest prawidowa
LK2_hiep_ weryfikacja przez osob prowadzc warunkiem zaliczenia jest przedstawienie przez studenta
U01 umiejtnoci studenta w zakresie oceny krtkiego raportu wraz z podsumowaniem wynikw w trakcie
problemw zdrowotnych populacji na podstawie zaj wiczeniowych
wynikw zada przeznaczonych do pracy
wasnej studenta podczas zaj wiczeniowych
LK2_hiep_ weryfikacja przez osob prowadzc warunkiem zaliczenia jest potwierdzona praktycznie
U02 umiejtnoci studenta w zakresie poprawnoci umiejtno pracy studenta ze wskazanymi bazami danych
zbierania aktualnych informacji na temat podczas zaj wiczeniowych oraz krtkie sprawozdanie z
obecnoci czynnikw ryzyka chorb zakanych i uzyskanych wynikw
przewlekych wraz z interpretacj trendw
czasowych i zrnicowania geograficznego
podczas zaj wiczeniowych
LK2_hiep_ weryfikacja przez osob prowadzc warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej opinii
U03 umiejtnoci studenta w zakresie planowania prowadzcego dla ocenianej grupy, a take pozytywny wynik
badania epidemiologicznego poprzez dobr indywidualnego kocowego testu egzaminacyjnego
waciwego typu badania dla postawionego celu,
konstrukcj badania i krytyczn ocen
uzyskanych wynikw - praca w grupach 2-3
osobowych i dyskusja wynikw na forum caej
grupy
LK2_hiep_ weryfikacja przez osob prowadzc warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej opinii
U04 umiejtnoci studenta w zakresie krytycznego prowadzcego dla ocenianej grupy, a take pozytywny wynik
przegldu doniesie naukowych wraz z dyskusj indywidualnego kocowego testu egzaminacyjnego
wynikw - praca w zespoach 2 osobowych i
dyskusja na forum caej grupy
LK2_hiep_ weryfikacja przez prowadzcego zajcia kwalifikacji warunkiem zaliczenia jest pozytywna ocena kwestionariusza
K01 studenta w zakresie umiejtnoci dochowania badawczego konstruowanego podczas zaj wiczeniowych
tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta wraz z ochron
danych osobowych pozyskiwanych w trakcie bada
epidemiologicznych - praca z kwestionariuszem
badawczym
LK2_hiep_ weryfikacja umiejtnoci staego doksztacania si warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej opinii
K02 poprzez ocen studenta w zakresie wiedzy dostpnej prowadzcego na zadane pytania, a take pozytywny wynik
w materiaach zamieszczonych na stronie indywidualnego kocowego testu egzaminacyjnego
internetowej Katedry i Zakadu Epidemiologii -
sprawdzenie umiejtnoci samoksztacenia z
wykorzystaniem formy e-learningu
25. ECTS)
Forma
aktywnoci Przecitna ilo godzin na zrealizowanie aktywnoci
udzia w wykadach 8
45
15
cznia ilo godzin 60
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych
bezporedniego udziau nauczyciela akademickiego 1
praktycznym 0,5
0,5
27. Literatura
Beaglehole R., Bonita R., Kjellstrom T.: Podstawy epidemiologii. Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy. d
1. 2002
Kolarzyk E. (red.): Wybrane problemy higieny i ekologii czowieka. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloskiego.
2. Krakw 2008
Materiay dydaktyczne zamieszczone na stronie internetowej Katedry (www.epidemiologia.sum.edu.pl)
3.
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakae i chorb zakanych u ludzi (Dz. U. z
1 dnia 30 grudnia 2008 r.)
2 studenta po zalogowaniu
Formy oceny -
28. szczegy
LK2_hiep_ student nie zna student zna student dobrze zna student bardzo dobrze zna
W01 podstawowych podstawowe podstawowe podstawowe uwarunkowania stanu
uwarunkowa stanu uwarunkowania stanu uwarunkowania stanu zdrowia jednostki i populacji,
zdrowia jednostki i zdrowia jednostki i zdrowia jednostki i potrafi je kontrolowa w trakcie
populacji, nie zna populacji, zna system populacji, zna systemy badania epidemiologicznego, zna
systemw klasyfikacji klasyfikacji chorb klasyfikacji chorb i wie aktualnie obowizujce systemy
chorb ICD-10 w jaki sposb z nich klasyfikacji chorb i potrafi
naley korzysta dokona prawidowego zgoszenia
choroby na waciwym druku
zgodnie z obowizujcym prawem
LK2_hiep_ student nie zna metod student zna student dobrze zna student bardzo dobrze zna metody
W02 pozyskiwania danych podstawowe metody metody pozyskiwania pozyskiwania danych niezbdnych
niezbdnych dla oceny pozyskiwania danych danych niezbdnych dla dla oceny stanu zdrowia, biegle
stanu zdrowia, a take niezbdnych dla oceny stanu zdrowia, a pracuje z bazami danych
baz danych przydatnych oceny stanu zdrowia, take umie korzysta z przydatnymi dla oceny stanu
dla oceny stanu zdrowia a take wie jakie s baz danych przydatnych zdrowia populacji
populacji podstawowe bazy dla oceny stanu zdrowia
danych przydatne dla populacji
oceny stanu zdrowia
populacji
LK2_hiep_ student nie zna student orientuje si student dobrze zna student jest doskonale
W03 epidemiologii chorb w epidemiologii epidemiologi chorb zorientowany w epidemiologii
zakanych i chorb zakanych i zakanych i chorb zakanych i przewlekych w
przewlekych, nie zna przewlekych, potrafi przewlekych, zna skali regionu, kraju i w skali
sposobw zapobiegania wymieni sposoby sposoby zapobiegania globalnej, zna sposoby
ich wystpowaniu, nie zapobiegania ich ich wystpowaniu na zapobiegania ich wystpowaniu na
zna roli nadzoru wystpowaniu oraz rnych etapach rnych etapach naturalnej historii
epidemiologicznego zna rol nadzoru naturalnej historii choroby oraz doskonale zna rol
epidemiologicznego choroby oraz dobrze nadzoru epidemiologicznego w
wie jak rol spenia sprawowaniu kontroli i
nadzr zapobieganiu chorobom zakanym
epidemiologiczny
LK2_hiep_ student nie zna podstaw student zna podstawy student jest dobrze student bardzo dobrze opanowa
W04 dziaa interwencyjnych dziaa zorientowany w podstawy dziaa interwencyjnych
wobec pojedynczych interwencyjnych zakresie mozliwoci wobec pojedynczych osb i grup
osb i grup spoecznych wobec pojedynczych dziaa interwencyjnych spoecznych, potrafi zaplanowa i
osb i grup wobec pojedynczych wykona takie dziaanie
spoecznych osb i grup spoecznych
LK2_hiep_ student nie zna student zna sposoby student dobrze zna student bardzo dobrze umie
W05 sposobw identyfikacji i identyfikacji i badania sposoby identyfikacji i zidentyfikowa i oceni czynniki
badania czynnikw czynnikw ryzyka, badania czynnikw ryzyka, potrafi kontrolowa je na
ryzyka, wad i zalet potrafi wymieni wady ryzyka, potrafi poziomie planowania badania i
rnego typu bada i zaletry rnego typu wymieni wady i zaletry analizy danych, dobrze zna
epidemiologicznych oraz bada rnego typu bada ograniczenia i zaletry rnego typu
miar wiadczcych o epidemiologicznych epidemiologicznych bada epidemiologicznych oraz
obecnoci zalenoci oraz miary wiadczce oraz zna i umie zna i umie zinterpretowa miary
przyczynowo-skutkowej o obecnoci zalenoci zinterpretowa miary wiadczce o obecnoci zalenoci
przyczynowo- wiadczce o obecnoci przyczynowo-skutkowej
skutkowej zalenoci
przyczynowo-skutkowej
LK2_hiep_ student nie zna regulacji student wie jakie s student dobrze zna
student bardzo dobrze zna
W06 dotyczacych prowadzenia regulacje dotyczce regulacje dotyczce
regulacje dotyczce prowadzenia
bada prowadzenia bada prowadzenia badabada epidemiologicznych i potrafi
epidemiologicznych epidemiologicznych epidemiologicznych
je zastosowa w planowanym
badaniu - umie np. skonstruowa
wniosek do waciwej komisji
bioetycznej
LK2_hiep_ student nie zna zasad student zna student dobrze zna student bardzo dobrze orientuje
W07 prowadzenia podstawowe zasady zasady prowadzenia si w zakresie zalet i
dokumentacji medycznej prowadzenia dokumentacji mankamentw dotyczcych zasad
w zakresie karty zgonu i dokumentacji medycznej w zakresie prowadzenia dokumentacji
karty zgoszenia medycznej w zakresie karty zgonu i karty medycznej w zakresie karty zgonu
wybranych chorb karty zgonu i karty zgoszenia wybranych i kart zgoszenia wybranych
zgoszenia wybranych chorb, zna wady i chorb - potrafi przeprowadzi
chorb zalety prowadzonej krytyczn dyskusj zebranych
statystyki medycznej danych statystycznych w oparciu o
omawiane dokumenty w Polsce i
innych krajach EU
LK2_hiep_ student nie umie student interpretuje w student dobrze student prawidowo interpretuje
W08 zinterpretowa miar stopniu interpretuje miary miary czstoci wystpowania
czstoci wystpowania wystarczajcym miary czstoci wystpowania chorb i niepenosprawnoci oraz
chorb i czstoci chorb i wie jakie s ich ograniczenia oraz
niepenosprawnoci, nie wystpowania chorb niepenosprawnoci, zalety, doskonale ocenia sytuacj
potrafi prawidowo i niepenosprawnoci, dobrze radzi sobie z epidemiologiczn chorb
oceni sytuacji potrafi oceni sytuacj ocen sytuacji powszechnie wystpujcych w
epidemiologicznej chorb epidemiologiczn epidemiologicznej kraju i umie zestawi wasne
powszechnie chorb powszechnie chorb powszechnie obserwacje z danymi innych
wystpujcych w kraju wystpujcych w wystpujcych w kraju autorw
kraju
LK2_hiep_ student nie potrafi oceni student w student dobrze radzi student jest doskonale
U01 problemw zdrowotnych zadowalajcy sposb sobie z ocen przygotowany do oceny
wybranej populacji umie oceni problemy problemw problemw zdrowotnych wybranej
zdrowotne wybranej zdrowotnych wybranej populacji - zna bazy danych, biegle
populacji populacji - zna bazy je wykorzystuje i potrafi jasno
danych i potrfi z nich sformuowa wnioski
skorzysta
LK2_hiep_ student nie potrafi student potrafi zebra student dobrze radzi student w stopniu bardzo dobrym
U02 zebra informacji na informacje na temat sobie ze zbieraniem opanowa technik zbierania
temat obecnoci obecnoci czynnikw informacji na temat informacji na temat obecnoci
czynnikw ryzyka chorb ryzyka chorb obecnoci czynnikw czynnikw ryzyka chorb
zakanych i przewlekych zakanych i ryzyka chorb zakanych i przewlekych zarwno
przewlekych w Polsce zakanych i z baz polskich jak i
przewlekych w naszym midzynarodowych i wietnie radzi
kraju - zna rda sobie z interpretacj uzyskanych
informacji i dobrze z danych
nich korzysta
LK2_hiep_ student nie potrafi student zna typy student potrafi student jest dobrze przygotowany
U03 zaplanowa badania bada zaplanowa badanie do planowania i realizacji kadego
epidemiologicznego epidemiologicznych i epidemiologiczne typu z rodzajw bada
potrafi zaplanowa przekrojowego i epidemiologicznych
proste badanie typu kliniczno-kontrolnego
przekrojowego
LK2_hiep_ student nie umie student w sposb student dobrze radzi student bardzo dobrze dokonuje
U04 dokona krytycznego dostateczny umie sobie z krytycznym krytycznego przegldu doniesie
przegldu doniesie dokona krytycznego przegldem doniesie naukowych zarwno w jzyku
naukowych i podda przegldu doniesie naukowych w jzyku polskim jak i angielskim, a take
interpretacji ich wyniki naukowychw jzyku polskim i angielskim umie zinterpretowai ich wyniki
polskim i podda oraz zna zasady
interpretacji ich wyniki
interpretacji ich
wynikw
LK2_hiep_ student nie zna zasad student zna zasady student dobrze zna student bardzo dobrze zna zasady
K01 opisujcych konieczno opisujce konieczno zasady opisujce opisujce konieczno
przestrzegania tajemnicy przestrzegania konieczno przestrzegania tajemnicy lekarskiej
lekarskiej i praw tajemnicy lekarskiej i przestrzegania i praw pacjenta - umie je
pacjenta praw pacjenta tajemnicy lekarskiej i wykorzysta podczas pracy nad
praw pacjenta - wie, e kwestionariuszem badawczym
powinny by konstruowanym podczas zaj
wykorzystywane wiczeniowych
podczas pracy nad
kwestionariuszem
badawczym
LK2_hiep_ student nie posiada student jest wiadomy student jest dobrze i student jest bardzo dobrze
K02 wiadomoci wasnych koniecznoci systematycznie przygotowany na kolejne zajcia
ogranicze i umiejtno ustawicznego przygotowany na dydaktyczne a jego wiedza
staego doksztacania si ksztacenia si, korzysta kolejne zajcia wykracza poza proponowane treci
z proponowanej formy
seminaryjne i programowe zawarte w literaturze
e-learningu i wykonuje
zadania powierzone wiczeniowe, take z uzupeniajcej
przez prowadzcego zakresu literatury
zajcia - korzysta z uzupeniajcej
literatury podstawowej
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj sala 122/123 oraz sala 401
zgodnie z regulaminem zaj dostpnym na stronie internetowej Katedry i
Zakadu Epidemiologii
dostpne w formie elektronicznej na stronie internetowej Katedry i Zakadu
Epidemiologii
1. Nazwa moduu/przedmiotu Immunologia

2. Kod moduu/przedmiotu immu
3. Przynaleno do grupy przedmiotw nauki przedkliniczne
10. Rok II
11. Semestr III
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 15h S: 15h w: 30h
zaliczenie na
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Zakad Mikrobiologii Lekarskiej
ul. Medykw 18, 40-752 Katowice / 32 20 88
15. 550; 32 25 26 075 /
Adres/telefon/strona internetowa mikrobiologialekarska.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian
prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko,
gmartir@sum.edu.pl
email)
Dr hab. n. med. Alicja Ekiel aekiel@sum.edu.pl
Dr n. biol. Halina Radosz-Komoniewska
hradosz@sum.edu.pl
Dr n. med. Piotr Kuciski pklucinski@sum.edu.pl
18. Dr n. przyr. Maria Zientara
(imi, nazwisko, email) mikrobiologia@sum.edu.pl
Dr n. med. Magorzata Romanik
mikrobiologia@sum.edu.pl
Mgr Dominka Rady drady@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
1. znajomo podstaw biologii
2. znajomo podstaw histologii
3. znajomo podstaw biochemii
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 potrafi oceni stan odpornoci pacjenta
zna i umie stosowa w praktyce laboratoryjne techniki bada oceniajcych stan odpornoci
C2 organizmu
zna i umie dobra i pobra waciwy materia diagnostyczny od pacjenta

C3 posiada umiejtnoci interpretowania wynikw bada laboratoryjnych
C4 posiada umiejtno interpretowania wynikw bada laboratoryjnych
zna i umie wdroy waciwe postpowanie profilaktyczne, lecznicze, immunomodulacyjne w

przypadku chorb zakanych, nowotworowych, alergicznych, autoimmunizacyjnych,
C5
immunohematologicznych, niedoborw odpornoci, w transplantologii oraz zwizane ze
stosowaniem szczepionek i preparatw immunoglobulinowych
wiedza
zna podstawowe pojcia, budow i znaczenie ukadu
w1, w2,
LK2_immu_ odpornociowego, podstawy rozwoju oraz mechanizmy
C1, C2 w3, s1-s5, C.W20.
W01 dziaania ukadu odpornociowego w tym swoiste i
c1-c5
nieswoiste mechanizmy odpornoci humoralnej i komrkowej
LK2_immu_
opisuje gwny ukad zgodnoci tkankowej C3, C4 w3, s7, c7 C.W21.
W02
w6, s9,
LK2_immu_ zna typy reakcji nadwraliwoci, rodzaje niedoborw C1, C2, s10, s12,
C.W22.
W03 odpornoci oraz podstawy immunomodulacji C3 c9, c10,
c14
LK2_immu_ w8, s13,
zna zagadnienia z zakresu immunologii nowotworw C1, C2 C.W23.
W04 c13
LK2_immu_ zna uwarunkowania genetyczne grup krwi czowieka oraz
C5 w5, s8, c8 C.W6.
W05 konfliktu serologicznego w ukadzie Rh
LK2_immu_ okrela genetyczne podstawy doboru dawcy i biorcy oraz C2, C3,
w5, s8, c8 C.W24.
W06 podstawy immunologii transplantacyjnej; C5
w4-w7,
zna podstawy diagnostyki chorb autogresyjnych,
s7-10,
LK2_immu_ alergicznych, niedoborw odpornoci, immunohematologii i
C3, C4 s14, c7, C.W18.
W07 transplantologii oraz serologicznej diagnostyki
c9, c10,
mikrobiologicznej
c13-c15
LK2_immu_ zna zasady profilaktyki przeciwbakteryjnej i w4, s12,
C5 C.W14.
W08 przeciwwirusowej c11
umiejtnoci
LK2_immu_ posuguje si reakcj antygen-przeciwciao w aktualnych s1, s2, s6,
U01 modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorb C1, C2, s14, c1-
C.U8.
zakanych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorb krwi i C3, c10, c12-
nowotworowych; c15
LK2_immu_
przygotowuje preparat i obserwuje pod mikroskopem C2 c4, c5, c6 C.U9.
U02
LK2_immu_ c10, c12-
interpretuje wyniki bada immunologicznych C4 C.U10.
U03 c15
LK2_immu_ analizuje zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze
w4, s7,
U04 oraz zaburzenia regulacji wywoywane przez czynnik C1, C5 C.U12.
s9-s15
etiologiczny
LK2_immu_ w4, s12,
U05 potrafi zaplanowa terapi immunomodulacyjn C5 C.U15.
c11
kompetencje
LK2_immu_ student jest wiadom koniecznoci przestrzega tajemnicy
K01 lekarskiej dotyczcej stanu klinicznego pacjenta, wynikw C5 s14, c14 K.3
bada
LK2_immu_ student jest wiadom wasnych ogranicze oraz potrzeby
K02 staego doksztaca si zapoznajc si z nowymi osigniciami C5 s14, c14 K.4
i standardami
Liczba
godzin
w1 Odporno naturalna. 2
w2 Odporno nabyta. 2
w3 Molekuy adhezyjne i HLA. 1
w4 Odporno przeciwzakana. 2
w5 Tolerancja immunologiczna. Immunologia przeszczepw. 2
w6 Nadwraliwo. 2
w7 Choroby autoagresyjne. 2
w8 Immunologia nowotworw. 2
15
Liczba
godzin
Typy odpowiedzi immunologicznej. Antygeny grasiczozalene i grasiczoniezalene.
s1
Genetyczne podstawy rnorodnoci przeciwcia. 1
s2 Swoista odporno humoralna. Budowa i waciwoci przeciwcia, ich rnorodno.

Przeciwciaa monoklonalne i ich rodzaje. 1
s3 Nieswoista odpowied humoralna. Drogi aktywacji dopeniacza - funkcje biologiczne. 1
Nieswoista odpowied komrkowa. Efekt cytotoksyczny komrek NK. Funkcje
s4
makrofagw i granulocytw. 1
s5 Swoista odporno komrkowa. Populacje, subpopulacje limfocytw. Pobieranie i

przesyanie materiaw do bada immunologicznych. 1
Metody immunologiczne z zastosowaniem znacznikw: radioimmunologiczne (RIA),
s6 immunoenzymatyczne (ELISA), immunofluorescencyjne (lF). Zasady cytometrii
przepywowej - moliwoci badawczo-diagnostyczne. 1
s7 Podstawowe waciwoci cytokin.Gwny ukad zgodnoci tkankowej czowieka. 1
s8 Badania przedtransfuzyjne. Konflikt serologiczny. 1
s9 Niedobory odpornoci. 1
s10 HIV i AIDS 1
Wirusowe zapalenia wtroby: odpowied immunologiczna, profilaktyka swoista,
s11
leczenie. 1
s12 Immunoprofilaktyka. 1
s13 Rodzaje odpornoci w zakaeniach wirusami DNA i RNA. 1
Podstawy laboratoryjnej diagnostyki schorze wirusowych, alergicznych i
s14
autoimmunologicznych. 1
s15 Zaliczenie materiau seminaryjnego. 1
15
Liczba
godzin
Aglutynacja czynna i bierna: wykonanie. Prezentacja przykadw aglutynacji czynnej
c1 2
i biernej stosowanych w diagnostyce medycznej.
c2 Odczyny precypitacji: wykonanie. Zastosowanie przeciwcia monoklonalnych w 2

diagnostyce.
Metody oznaczania aktywnoci dopeniacza, ilociowe oznaczanie skadowych
c3 dopeniacza. Oznaczanie biaek ostrej fazy. Oznaczanie poziomu lizozymu. Odczyn 2
wizania dopeniacza.
Izolacja granulocytw z krwi obwodowej. Przeprowadzenie testw fagocytozy.
c4 2
Oznaczenie indeksu fagocytarnego. Wykonanie testu NBT.
c5 2
Izolacja limfocytw z krwi obwodowej. Przeprowadzenie testu rozetkowego "E".
Testy immunoenzymatyczne, testy immunofluorescencji bezporedniej i poredniej.
Wykrywanie obecnoci markerw powierzchniowych (CD) na komrkach w
c6 utrwalonych tkankach z wykorzystaniem reakcji peroksydaza anty-peroksydaza 2
(tabele). Zastosowanie cystometrii przepywowej w badaniach
przedtransplantacyjnych - film.
c7 Ocena poziomu cytokin jako warto diagnostyczna. Terapeutyczne zastosowanie 2

cytokin. Podstawy dziedziczenia i doboru dawcy w ukladzie HLA.
c8 Bezporedni i poredni odczyn antyglobulinowy. Prezentacja przykadw odczynu 2

antyglobulinowego w diagnostyce medycznej.
c9 Metody diagnostyczne stosowane w niedoborach odpornoci. 2
c10 Interpretacja testw stosowanych w diagnostyce zakaenia wirusem HIV. 2
c11 Szczepionki i preparaty immunoglobulinowe. 2
c12 Interpretacja profili serologicznych w zakaeniach: HAV, HBV, HCV, HDV. 2
Interpretacja testw stosowanych w diagnostyce zakae wirusowych. Schematy
c13 2
diagnostyczne.
c14 Interpretacja wynikw bada stosowanych w diagnostyce zakae wirusowych, 2
chorb alergicznych i autoimmunologicznych.
c15 Zaliczenie praktyczne wicze. 2
30
1. wykad konwencjonalny
2. prelekcje
3. prezentacje
4. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprztu laboratoryjnego
5. obserwacje mikroskopowe
6. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem testw diagnostycznych
7. praca z ksik i komputerm
8. filmy i animacje komputerowe
LK2_immu_ obecno na zajciach, zaliczenie sprawdzianw
W01 odpowied ustna lub sprawdzian pisemny ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z
tego zakresu
tego zakresu
tego zakresu
tego zakresu
tego zakresu
tego zakresu
tego zakresu
tego zakresu
LK2_immu_ odpowied ustna w trakcie wykonywania obecno na zajciach oraz zaliczenie czci
U01 czynnoci diagnostycznych praktycznej wicze i testu z tego zakresu
K01 odpowied ustna lub sprawdzian pisemny ustnych lub pisemnych oraz czci praktycznej i
testowego zaliczenia z tego zakresu
K02 odpowied ustna lub sprawdzian pisemny ustnych lub pisemnych oraz czci praktycznej i
testowego zaliczenia z tego zakresu
udzia w wykadach 15
60
90
27. Literatura
1. J. Gob, M. Jakbisiak, W. Lasek: "Immunologia", Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2013
2. Richard Coico, G. Sunshine: Immunology: A Short Coure, 6th edition, Wiley-Blackwell 2009
H. Chapel, M. Haeney, S. Misbah, N. Snowden: "Immunologia kliniczna" Wydawnictwo Czelej
1. 2009.
LK2_immu_ niedostateczna dobre opanowanie bardzo dobre opanowanie
W01 dostateczna wiedza
wiedza z tego wymaganej w tym wymaganej w tym
z tego zakresu
zakresu zakresie wiedzy zakresie wiedzy
z tego zakresu
z tego zakresu
z tego zakresu
z tego zakresu
z tego zakresu
z tego zakresu
z tego zakresu
LK2_immu_ niedostateczne dostateczne dobre opanowanie bardzo dobre opanowanie
U01 umiejtnoci z umiejtnoci z tego wymaganych w tym wymaganych w tym
tego zakresu zakresu zakresie umiejtnoci zakresie umiejtnoci
dostateczna wiedza i
K01 wiedza i wymaganej w tym wymaganej w tym
umiejtnoci z tego
umiejtnoci z zakresie wiedzy i zakresie wiedzy i
zakresu
tego zakresu umiejtnoci umiejtnoci
K02 dostateczna wiedza i
wiedza i wymaganej w tym wymaganej w tym
umiejtnoci z tego
umiejtnoci z zakresie wiedzy i zakresie wiedzy i
zakresu
tego zakresu umiejtnoci umiejtnoci
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj sala wykadowa aula A-3, sala wiczeniowa
29.3 Miejsce i godziny konsultacji wg ustalonego harmonogramu
szczegowy plan wicze, schematy i standardy
29.4 Materiay do zaj diagnostyczne, metodyki testw, opracowania
wybranych zagadnie
1. Nazwa moduu/przedmiotu Jzyk angielski II

2. Kod moduu/przedmiotu jan2
3. Przynaleno do grupy przedmiotw D-nauki behawioralne i spoeczne
8. Jzyk prowadzenia zaj angielski/polski
10. Rok II
11. Semestr III
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: S: w: 30
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Studium Jzykw Obcych WLK
15. Adres/telefon/strona internetowa ul. Medykw 18, Katowice tel. 32 204 62 36
16. Kierownik jednostki p.o. mgr Barbara Pawlicka
Osoba odpowidzialna za prowadzenie mgr Barbara Pawlicka, bpawlicka@sum.edu.pl
nazwisko, email)
18. H.Didkowski, mgr J.Ku, mgr B.Pawlicka, mgr
K.ydek studiumjobcych@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
Znajomo jzyka angielskiego na poziomie redniozaawansowanym B1 Europejskiego Opisu
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Zapoznanie z podstawow terminologi medyczn
Przygotowanie do samodzielnej pracy z tekstem medycznym specjalistycznym i
C2 popularnonaukowym
C3 Przygotowanie do wygoszenia prezentacji na tematy medyczne
Ksztatowanie umiejtnoci komunikacji z pacjentem, rodzin pacjenta, innymi lekarzami oraz
C4 pozostaym personelem medycznym
Ksztatowanie umiejtnoci aktywnego udziau w dyskusji na wybrane temety zwizane ze
C5 studiowanym kierunkiem
wiedza
LK2_jan2_ Zna format prezentacji i zwroty konferencyjne C3,C5 c9 c1 D.W4.

W01
LK2_jan2_ Opisuje przypadek kliniczny, objawy chorobowe i sposb c2,c4,c5,c D.W3.,
C1,C2
W02 leczenia 6 D.W7.
LK2_jan2_ Zna sownictwo zwizane ze szpitalem , z praktyk

C1,C3 c3 D.W1.
W03 pielgniarsk
LK2_jan2_ c2,c4,c5,c D.W4.,
Omawia stan pacjentw C1,C4
W04 6 D.W14.
LK2_jan2_ Dobiera odpowiedni rejestr jzykowy do komunikacji z c2,c4,c5,c D.W5.,
C4
W05 pacjentem, innymi lekarzami i personelem medycznym 6 D.W6.
D.W1.,
LK2_jan2_ c7,c4,c5,c
Rozumie teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe C1, C2 D.W18.,
W06 6
D.W19.
D.W1.,
LK2_jan2_
Opisuje zagadnienia zwizane ze studiowanym kierunkiem C5,C1,C3 c73, c7 D.W3.,
W07
D.W5.
umiejtnoci
D.U4.,
D.U5.,
LK2_jan2_U Wykorzystuje poznane struktury jzykowe do komunikacji z D.U6.,
C4 c4,c5,c6
01 pacjentami D.U7.,
D.U8.,
D.U18.
LK2_jan2_U Wykorzystuje poznany jzyk konferencyjny do wygoszenia D.U15.,

C3,C5 c1,c3,c9
02 prezentacji na temat medyczny D.U17.
LK2_jan2_U D.U11.,
Uywa poznanego sownictwa do dyskusji na tematy medyczne C5 c7,c9
03 D.U15.
LK2_jan2_U Uywa struktur leksykalno-gramatycznych do wsppracy z c2,c4,c5,c D.U11.,

C4,C1
04 innymi lekarzami i personelem medycznym 6,c7 D.U15.
D.U15.,
LK2_jan2_U
Analizuje, interpretuje i tumaczy teksty medyczne C2, C1 c7,c2 D.U16.,
05
D.U17.
D.U15.,
Lk2_jan2_U Wykorzystuje znajomo jzyka specjalistycznego do
C3,C2,C1 c9,c7 D.U16.,
06 wyszukiwania informacji na tematy medyczne
D.U17.
kompetencje
LK2_jan2_K Jest zdolny do dziaania w midzynarodowym rodowisku
C3,C4,C5 c2,c9 K4
01 studenckim i zawodowym
LK2_jan2_K Jest otwarty i wraliwy na problemy pacjentw C4 c9,c2 K1, K2, K3
02
LK2_jan2_K Jest wiadomy midzynarodowego znaczenia jzyka C1,C2,
c1,c2,c9 K4
03 angielskiego jako jzyka medycyny C4,C5
LK2_jan2_K c4,c5,c6,c
Jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia si C2,C3,C5 K4
04 7
LK2_jan2_K C2, C3,
Jest chtny do pracy w zespole c4,c5,c6 K4
05 C4,C5
LK2_jan2_K C2,C3,
Systematycznie wzbogaca wiedz i umiejtnoci jzykowe c1,c2,c7 K4
06 C4,C5
Liczba
godzin
c1 Prezentacje konferencyjne - charakterystyka i jzyk. 2
c2 Opis kliniczny przypadku. 2
c3 Sprawdzian ustny - prezentacje na temat wakacyjnej praktyki w szpitalu. 2
c4 Zapalenie puc - wywiad, objawy, leczenie. 4
c5 Zawa minia sercowego- wywiad, objawy, leczenie. 4
c6 Wrzd trawienny - informacje o przypadku, objawy. 2
c7 Przeszczepy - czytanie tekstu ze zrozumieniem, dyskusja. Zdania warunkowe. 4
c8 Pisemny sprawdzian wiadomoci - test leksykalno-gramatyczny. 2
c9 Ustne prezentacje studentw na wybrane tematy medyczne. 6
c10 Konsolidacja materiau semestrw I-III. 2
30
1. Prezentacja wybranych zagadnie leksykalnych i gramatycznych
2. Praca w parach i maych grupach pod kierunkiem nauczyciela
3. Praca z tekstem (analiza, interpretacja, tumaczenie)
4. Metoda sytuacyjna
5. Odgrywanie rl
6. Dyskusja
7. Gry dydaktyczne
LK2_jan2_
Wypowied ustna Uzyskanie oceny pozytywnej
W01
LK2_jan2_
Wypowied ustna, test pisemny Uzyskanie oceny pozytywnej
W02
LK2_jan2_
Test pisemny, wypowied ustna Uzyskanie oceny pozytywnej
W03
LK2_jan2_
Wypowied ustna i pisemna Uzyskanie oceny pozytywnej
W04
LK2_jan2_
Praca w parach, wypowied ustna Uzyskanie oceny pozytywnej
W05
LK2_jan2_
Test pisemny, wypowied ustna Uzyskanie oceny pozytywnej
W06
LK2_jan2_
Wypowied ustna, dyskusja, praca domowa Uzyskanie oceny pozytywnej
W07
LK2_jan2_U
Praca w parach, maych grupach Uzyskanie oceny pozytywnej
01
LK2_jan2_U
Prezentacja ustna, aktywno na zajciach Uzyskanie oceny pozytywnej
02
LK2_jan2_U
Wypowied ustna, praca w grupach Uzyskanie oceny pozytywnej
03
LK2_jan2_U
Praca w parach, grupach, aktywno na zajciach Uzyskanie oceny pozytywnej
04
LK2_jan2_U
Test pisemny, praca domowa Uzyskanie oceny pozytywnej
05
LK2_jan2_U
Praca domowa, aktywno na zajciach Uzyskanie oceny pozytywnej
06
LK2_jan2_K
Praca w parach, grupach, aktywno na zajciach Uzyskanie oceny pozytywnej
01
LK2_jan2_K Praca w parach, obserwacja przez nauczyciela, praca
Uzyskanie oceny pozytywnej
02 domowa
LK2_jan2_K Aktywno na zajciach, obserwacja przez nauczyciela,
03 praca domowa
LK2_jan2_K Obserwacja przez nauczyciela, praca w grupach,
04 aktywno na zajciach
LK2_jan2_K
Praca w parach, grupach, udzia w dyskusji Uzyskanie oceny pozytywnej
05
LK2_jan2_K
Praca domowa, obserwacja przez nauczyciela Uzyskanie oceny pozytywnej
06

udzia w wykadach 0
30
30
cznia ilo godzin 60

0,5

1
27. Literatura
1. Ciecierska J., Jenike B., Tudruj K.: English in Medicine, PZWL 2004
1. Murphy R.: Grammar in Use, CUP
2. Arcario P.: Health Watch, Prentice Hall
3. McPartland-Fairman P.: Focus on Health, Prentice Hall
4 P.L. Sandler: Medically Speaking, BBC English
LK2_jan2_ Student nie zna lub zna Student dostatecznie Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
W01 niewystarczajco format zna format prezentacji i format prezentacji i format prezentacji i
prezentacji i zwroty zwroty konferencyjne zwroty konferencyjne zaawansowane struktury
konferencyjne jzyka konferencyjnego
LK2_jan2_ Student nie opisuje lub Student dostatecznie Student dobrze i Student wyczerpujco i
W02 opisuje niewystarczajco opisuje przypadek poprawnie opisuje bardzo dobrze opisuje
przypadek kliniczny, kliniczny, objawy przypadek kliniczny, przypadek kliniczny, objawy
objawy chorobowe i chorobowe i sposb objawy chorobowe i chorobowe i sposb leczenia
sposb leczenia leczenia sposb leczenia
LK2_jan2_ Student nie zna lub zna Student dostatecznie Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
W03 niewystarczajco zna sownictwo sownictwo zwizane z sownictwo zwizane z
sownictwo zwizane z zwizane z praktyk praktyk pielgniarsk w praktyk pielgniarsk w
praktyk pielgniarsk w pielgniarsk w szpitalu szpitalu szpitalu
szpitalu
LK2_jan2_ Student nie omawia lub Student dostatecznie Student dobrze omawia Student bardzo dobrze i
W04 niewystarczajco omawia omawia stan pacjenta stan pacjenta wyczerpujco omawia stan
stan pacjenta pacjenta
LK2_jan2_ Student nie dobiera Student dobiera Student dobrze dobiera Student bardzo dobrze i
W05 odpowiedniego rejestru odpowiedni rejestr odpowiedni rejestr swobodnie dobiera
jzykowego do jzykowy do jzykowy do komunikacji odpowiedni rejestr jzykowy
komunikacji z pacjentem, komunikacji z z pacjentem/ do komunikacji z pacjentem/
innymi lekarzami i pacjentem/ lekarzami/ lekarzami/personelem lekarzami/ personelem
personelem medycznym personelem medycznym medycznym medycznym
w dostatecznym stopniu
LK2_jan2_ Student nie rozumie lub Student analizuje, Student dobrze analizuje, Student bardzo dobrze i
W06 niewystarczajco interpretuje i tumaczy interpretuje i tumaczy sprawnie analizuje,
analizuje, interpretuje i teksty medyczne teksty medyczne interpretuje i tumaczy teksty
tumaczy teksty specjalistyczne oraz specjalistyczne oraz medyczne specjalistyczne
medyczne specjalistyczne popularnonaukowe w popularnonaukowe oraz popularnonaukowe
i popularnonaukowe stopniu dostatecznym
LK2_jan2_ Student nie opisuje lub Student dostatecznie Student dobrze opisuje Student bardzo dobrze i
W07 niewystarczajco opisuje opisuje zagadnienia zagadnienia zwizane ze szczegowo opisuje
zagadnienia zwizane ze zwizane ze studiowanym kierunkiem zagadnienia zwizane ze
studiowanym kierunkiem studiowanym studiowanym kierunkiem
kierunkiem
LK2_jan2_U Student nie wykorzystuje Student w Student dobrze Student bardzo dobrze i
01 lub niewystarczajco dostatecznym stopniu wykorzystuje poznane swobodnie uywa poznanych
wykorzystuje poznane wykorzystuje poznane struktury jzykowe do zaawansowanych struktur
struktury jzykowe do struktury jzykowe do komunikacji z pacjentem jzykowych do komunikacji z
komunikacji z pacjentem komunikacji z pacjentem
pacjentem
LK2_jan2_U Student nie posuguje si Student w Student dobrze i Student bardzo dobrze
02 poznanym jzykiem dostatecznym zakresie prawidowo posuguje si posuguje si
konferencyjnym do posuguje si poznanym poznanym jzykiem zaawansowanymi strukturami
wygoszenia prezentacji jzykiem konferencyjnym do jzyka konferencyjnego do
na temat medyczny konferencyjnym do wygoszenia prezentacji wygoszenia prezentacji na
wygoszenia prezentacji na temat medyczny temat medyczny
na temat medyczny
LK2_jan2_U Student nie uywa lub Student uywa Student uywa Student bardzo dobrze i
03 niewystarczajco uywa poznanych struktur poznanych struktur swobodnie uywa
poznane sownictwo do jzykowych do dyskusji jzykowych do dyskusji zaawansowantych struktur
uczestnictwa w dyskusji na tematy medyczne w na tematy medyczne jzykowych uczestniczc
na tematy medyczne stopniu dostatecznym dyskusji na tematy medyczne
LK2_jan2_U Student nie stosuje lub w Student dostatecznie Student dobrze stosuje Student bardzo dobrze uywa
04 niewystarczajcym stosuje poznane poznane struktury zaawansowanych struktur
stopniu stosuje poznane struktury leksykalno- leksykalno-gramatyczne jzykowych do wsppracy z
struktury leksykalno- gramatyczne do do wsppracy z innymi innymi lekarzami i persnelem
gramatyczne do wsplpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym
wsppracy z innymi lekarzami i personelem medycznym
lekarzami i personelem medycznym
medycznym
LK2_jan2_U Student w Student w Student dobrze analizuje, Student bardzo dobrze i
05 niewystarczajcym dostatecznym zakresie interpretuje i tumaczy sprawnie analizuje,
stopniu analizuje, analizuje, interpretuje i teksty medyczne interpretuje i tumaczy teksty
interpretuje i tumaczy tumaczy teksty specjalistyczne i medyczne specjalistyczne
teksty medyczne medyczne popularnonaukowe oraz popularnonaukowe
specjalistyczne i specjalistyczne i
popularnonaukowe popularnonaukowe
LK2_jan2_U Student nie wykorzystuje Student w niewielkim Student poprawnie Student bardzo dobrze i
06 lub niewystarczajco stopniu wykorzystuje wykorzystuje znajomo aktywnie wykorzystuje
wykorzystuje znajomo znajomo jzyka jzyka specjalistycznego znajomo jzyka
jzyka specjalistycznego specjalistycznego do do wyszukiwania specjalistycznego do
do wyszukiwania wyszukiwania informacji informacji na tematy wyszukiwania informacji na
informacji na tematy natematy medyczne medyczne tematy medyczne
medyczne
LK2_jan2_K Student nie jest zdolny Student jest zdolny do Student jest zdolny do Student jest zdolny do
01 do dziaania w dziaania w dziaania w aktywnego i kreatywnego
midzynarodowym midzynarodowym midzynarodowym dziaania w
rodowisku studenckim i rodowisku studenckim rodowisku studenckim i midzynarodowym
zawodowym i zawodowym w zawodowym rodowisku studenckim i
ograniczonym zakresie zawodowym
LK2_jan2_K Student nie jest otwarty i Student jest w Student jest otwarty i Student jest otwarty i
02 wraliwy na problemy niewielkim stopniu wraliwy na problemy wraliwy na problemy
pacjentw otwarty i wraliwy na pacjentw i wyraa ch pacjentw, wyraa ch
potrzeby pacjentw niesienia pomocy niesienia pomocy i udziela
wsparcia
LK2_jan2_K Student nie jest Student jest czciowo Student jest wiadomy Student jest w peni
03 wiadomy wiadomy midzynarodowego wiadomy
midzynarodowego midzynarodowego znaczenia jzyka midzynarodowego
znaczenia jzyka znaczenia jzyka angielskiego jako jzyka znaczenia jzyka angielskiego
angielskiego jako jzyka angielskiego jako jzyka medycyny jako jzyka medycyny
medycyny medycyny
LK2_jan2_K Student nie jest aktywny Student jest w Student jest aktywny i Student przejawia du
04 i kreatywny w procesie niewielkim stopniu kreatywny w procesie aktywno i kreatywno w
uczenia si aktywny i kreatywny w uczenia si procesie uczenia si
procesie uczenia si
LK2_jan2_K Student nie jest chtny Student jest w Student jest chtny do Student przejawia du
05 do pracy w zespole niewielkim stopniu pracy w zespole aktywno i kreatywno
chtny do pracy w pracujc w zespole
zespole
LK2_jan2_K Student nie wzbogaca Student w Student wzbogaca Student wiadomie wzbogaca
06 wiedzy i umiejtnoci ograniczonym zakresie wiedz i umiejtnoci wiedz i umiejtnoci
jzykowych wzbogaca wiedz i jzykowe jzykowe dc do
umiejtnoci jzykowe profesjonalizmu

seminaryjnych x
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 20
29.2 Miejsce odbywania si zaj wg tablicy ogosze Studium Jzykw Obcych, Katowice, ul.
Medykw 18, II pitro, informacje na stronie internetowej
SUM www.sum.edu.pl
29.3 Miejsce i godziny konsultacji wg tablicy ogosze Studium Jzykw Obcych, Katowice, ul.
Medykw 18, II pitro
29.4 Materiay do zaj podrcznik, materiay z czasopism medycznych - informacje
na zajciach
1. Nazwa moduu/przedmiotu Onkologia I

2. Kod moduu/przedmiotu on1a
3. Przynaleno do grupy przedmiotw nauki kliniczne niezabiegowe
4. Status moduu/przedmiot przedmiot obowizkowy
10. Rok II
11. Semestr I
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 0 S: 16/20 w: 8/10
Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i
Chemioterapii Onkologicznej
40-029 Katowice, Reymonta 8/ tel: 32 2591202
15.
Adres/telefon/strona internetowa / interna@sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr n. med. Hanna Wichary, hwichary@orange.pl
nazwisko, email)
prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar; dr n. med. Hanna
Nauczyciele akademiccy realizujcy Wichary; dr n. med. Barbara Rygo, lek. med. Anna
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) Bednarek; dr n. med. Joanna Mykaa-Ciela; dr n. med.
Mirella Krawczyk
Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza z zakresu biologii powstania nowotworw oraz czynnikw rakotwrczych
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Przygotowanie do zbierania wywiadu u pacjenta z chorob nowotworow, obecnoci czynnikw
C1 rakotwrczych, wpywu rodowiska i narae zawodowych
C2 Zaznajomienie studentw z czstoci wystopwania przeycia chorych na nowotwory zoliwe
Nauczanie studentw zasad wczesnej wykrywalnoci nowotworw oraz markerw nowotworowych i
C3 wybranych wskanikw laboratoryjnych w onkologii
wiedza
LK2_on1a_W0 Zna uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologiczne s1, s2, s3,
C2 E.W23
1 najczstszych chorb nowotworowych s6, c1, c2
LK2_on1a_W0 zna podstawy wczesnej wykrywalnoci nowotworw i zasady s4, s5, s7,
C1, C3 E.W23
2 bada przesiewowych w onkologii s8, c3, c4
zna moliwoci wspczesnej terapii nowotworw (z
LK2_on1a_W0 s9, s10, E.W24,
uwzgldnieniem terapii wielomodalnej), perspektywy terapii C3
3 s11, c5 E.W25
komrkowych i genowych oraz ich niepodane skutki
zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy
LK2_on1a_W0
postpowania diagnostyczno-leczniczego w najczciej C3 s12, s8 E.W26
4
wystpujcych nowotworach czowieka
LK2_on1a_W0 zna zasady postpowania paliatywnego z pacjentem w stanie E.W27,
C3, C2 s9, s12, c6
5 terminalnym w chorobie nowotworowej E.W28
umiejtnoci
Potrafi przeprowadzi wywiad lekarski z pacjentem chorym na c1,c2, s2,
LK2_on1a_U01 C1, E.U1
nowotwr,potrafi oceni wpyw czynnikw rakotwrczych s1, s12, s6
Potrafi oceni stan oglny , stan przytomnoci i wiadomoci

LK2_on1a_U02 C2 s3, s7, s9 E.U7
pacjenta oraz czynniki rakotwrcze
c3, c4, c5,

Potrafi planow postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i c6, s5, s7, E.U20,
LK2_on1a_U03 C2, C3
profilaktyczne s8, s9, s10, E.U21
s11
kompetencje
Student potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku s12, c1, c2,
LK2_on1a_K01 C1 K.1
kontakt z pacjentem chorym na nowotwr c6
Liczba
godzin
s1 Czsto wystpowania nowotworw zoliwych 2
s2 Przeycia chorych na nowotwory zoliwe i prowadzone dziaania profilaktyczne 1
s3 czynniki rakotwrcze 1
s4 Najczstrze objawy nowotworowe 2
s5 Badania przesiewowe w onkologii 1
s6 Podstawy powstania nowotworw 2
s7 Badania obrazowe w onkologii 1
s8 Markery nowotworowe 1
s9 Oglne zasady w chemioterapii i hormonoterapii nowotworw 2
s10 Objawy niepodane w trakcie leczenia nowotworw 1
s11 Leczenie celowane w nowotworach 1
s12 System opieki nad chorym na nowotwr w Polsce i na wiecie 1
16
godzin
c1 Prezentacja chorych z rnymi schorzeniami nowotworowymi 2
Zbieranie wywiadu majce na celu rozpoznanie i ocen stopnia zaawansowania
c2 choroby nowotworowej 2
c3 Badania laboratoryjne wykorzystywane w diagnostyce schorze nowotwoorowych 1
c4 Badania obrazowe wykorzystywane w diagnostyce schorze nowotworowych 1
c5 Zapoznanie studentw z planowaniem leczenia onkologicznego 1
c6 Zapozanie z dziaaniami ubocznymi stosowanych lekw przeciwnowotworwych 1
8
1. Seminaria multimedialne, prezentacje przypadkw klinicznych
2. Zajcia praktyczne przy ku chorego
LK2_on1a_W0
zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzcego zajcia
1
LK2_on1a_W0
2
LK2_on1a_W0
3
LK2_on1a_W0
4
LK2_on1a_W0
5
LK2_on1a_U01 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzcego zajcia
student stosuje si do oglnie przyjtych

LK2_on1a_K01 obserwacja studenw w trakcie pracy
zasad
student stosuje si do oglnie przyjtych
LK2_on1a_K02 obserwacja studenw w trakcie pracy
zasad
25. ECTS)
udzia w wykadach 0
30
30
cznia ilo godzin 60
bezporedniego udziau nauczyciela akademickiego 0,5
praktycznym 0,5

1
27. Literatura
1. "Onkologia, podrcznik dla studentw i lekarzy" pod red. Radzisawa Kordka, Gdask 2007
1. "Onkologia kliniczna" red. Maciej Krzakowski, Warszawa 2006
Student nie zna Student zna w stopniu Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
uwarunkowa dostatecznym uwarunkowania uwarunkowania rodowiskowe
rodowiskowych i uwarunkowania rodowiskowe i i epidemiologiczne
LK2_on1a_W0
epidemiologicznych rodowiskowe i epidemiologiczne najczstszych chorb
1
najczstszych chorb epidemiologiczne najczstszych chorb nowotworowych
nowotworowych najczstszych chorb nowotworowych
nowotworowych
Student nie zna Sudent zna w stopniu Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
podstaw wczesnej dostatecznym podstawy podstawy wczesnej podstawy wczesnej
wykrywalnoci wczesnej wykrywalnoci wykrywalnoci wykrywalnoci nowotworw i
LK2_on1a_W0
nowotworw i zasad nowotworw i zasady nowotworw i zasady zasady bada przesiewowych
2
bada bada przesiewowych w bada w onkologii
przesiewowych w onkologii przesiewowych w
onkologii onkologii
moliwoci dostatecznym moliwoci moliwoci moliwoci wspczesnej terapii
wspczesnej terapii wspczesnej terapii wspczesnej terapii nowotworw (z
nowotworw (z nowotworw (z nowotworw (z uwzgldnieniem terapii
uwzgldnieniem uwzgldnieniem terapii uwzgldnieniem wielomodalnej), perspektywy
LK2_on1a_W0 terapii wielomodalnej), terapii terapii komrkowych i
3 wielomodalnej), perspektywy terapii wielomodalnej), genowych oraz ich
perspektyw terapii komrkowych i genowych perspektywy terapii niepodane skutki
komrkowych i oraz ich niepodane komrkowych i
genowych oraz ich skutki genowych oraz ich
niepodanych niepodane skutki
skutkw
zasad terapii dostatecznym zasady zasady terapii zasady terapii skojarzonych w
skojarzonych w terapii skojarzonych w skojarzonych w onkologii, algorytmy
onkologii oraz onkologii, algorytmy onkologii, algorytmy postpowania diagnostyczno-
algorytmw postpowania postpowania leczniczego w najczciej
LK2_on1a_W0 postpowania diagnostyczno-leczniczego diagnostyczno- wystpujcych nowotworach
4 diagnostyczno- w najczciej leczniczego w czowieka
leczniczego w wystpujcych najczciej
najczciej nowotworach czowieka wystpujcych
wystpujcych nowotworach
nowotworach czowieka
czowieka
zasad postpowania dostatecznym zasady zasady postpowania zasady postpowania
paliatywnego z postpowania paliatywnego z paliatywnego z pacjentem w
LK2_on1a_W0 pacjentem w stanie paliatywnego z pacjentem pacjentem w stanie stanie terminalnym w chorobie
5 terminalnym w w stanie terminalnym w terminalnym w nowotworowej
chorobie chorobie nowotworowej chorobie
nowotworowej nowotworowej
Student nie potrafi Student potrafi w stopniu Student dobrze Student bardzo dobrze potrafi
przeprowadzi dostatecznym potrafi przeprowadzi przeprowadzi wywiad lekarski
wywiadu lekarskiego przeprowadzi wywiad wywiad lekarski z z pacjentem chorym na
z pacjentem chorym lekarski z pacjentem pacjentem chorym na nowotwr, bardzo dobrze
LK2_on1a_U01 na nowotwr, nie chorym na nowotwr,dobrze potrafi oceni wpyw
potrafi oceni nowotwr,ptrafi w stopniu optrafi oceni wpyw czynnikw rakotwrczych
wpywu czynnikw dostatecznym oceni czynnikw
rakotwrczych wpyw czynnikw rakotwrczych
rakotwrczych
oceni stanu dostatecznym oceni stan potrafi oceni stan oceni stan oglny , stan
oglnego , stanu oglny , stan oglny , stan przytomnoci i wiadomoci
przytomnoci i przytomnoci i przytomnoci i pacjenta oraz czynniki
LK2_on1a_U02
wiadomoci wiadomoci pacjenta wiadomoci rakotwrcze
pacjenta oraz oraz czynniki rakotwrcze pacjenta oraz
czynnikw czynniki rakotwrcze
rakotwrczych
planowa dostatecznym planow potrafi planow planow postpowanie
postpowania postpowanie postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i
LK2_on1a_U03
diagnostycznego, diagnostyczne, diagnostyczne, profilaktyczne
terapeutycznego i terapeutyczne i terapeutyczne i
profilaktycznego profilaktyczne profilaktyczne
uwarunkowa dostatecznym uwarunkowania uwarunkowania rodowiskowe
rodowiskowych i uwarunkowania rodowiskowe i i epidemiologiczne
epidemiologicznych rodowiskowe i epidemiologiczne najczstrzych nowotworw
najczstrzych epidemiologiczne najczstrzych czowieka, bardzo dobrze zna
nowotworw najczstrzych nowotworw zasady wczesnej
LK2_on1a_K01 czowieka, nie zna nowotworw czowieka, czowieka, dobrze wykrywalnoci nowotworw i
zasad wczesnej zna w stopniu zna zasady wczesnej bada przesiewowych w
wykrywalnoci dostatecznym zasady wykrywalnoci onkologii
nowotworw i bada wczesnej wykrywalnoci nowotworw i bada
przesiewowych w nowotworw i bada przesiewowych w
onkologii przesiewowych w onkologii
onkologii
Student nie potrafi Student stara si Student dobrze Student bardzo dobrze
nawiza i utrzyma nawiza i utrzyma nawizuje i nawizuje i utrzymuje gboki i
gboki i peen gboki i peen szacunku utrzymuje gboki i peen szacunku kontakt z
LK2_on1a_K01
szacunku kontakt z kontakt z pacjentem peen szacunku pacjentem chorym na
pacjentem chorym chorym na nowotwr kontakt z pacjentem nowotwr
na nowotwr chorym na nowotwr
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Klinika Chorb Wewntrznych i Chemioterapii
29.2 Miejsce odbywania si zaj Onkologicznej
Onkologicznej, po zajciach z onkologii klinicznej
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie ochronne
1. Nazwa moduu/przedmiotu Patomorfologia I
2. Kod moduu/przedmiotu pam1

Przynaleno do grupy
3. przedmiotw Nauki Morfologiczne/Naukowe Podstawy Medycyny
9. Kierune Lekarski
10. Rok Drugi
11. Semestr IV
13. Forma zakoczenia przedmiotu Zaliczenie
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot KATEDRA I ZAKAD PATOMORFOLOGII
15. Adres/telefon/strona internetowa /patologia.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki dr hab. med. Maciej Kajor
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, Dr n. med. Piotr Pale; ppp17@poczta.onet.pl
nazwisko, email)
dr hab. n. med. Maciej Kajor,
maciej_kajor@poczta.onet.pl; dr n. med. Monika
Ciupiska-Kajor, monanet@poczta.onet.pl;dr n. med.
Zuzanna Dobrosz, dobrosz.zuza@vp.pl; dr n. med.
Nauczyciele akademiccy realizujcy Weronika Karczewska, weronika_karczewska@interia.pl;
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) dr n. med.. ukasz Liszka, dr n. med. Jacek Pajk,
makpaj@o2.pl; dr n. med. Piotr Pale,
ppp17@poczta.onet.pl; dr n. med. Pawe Waszczuk,
pawel.wlaszczuk@sum.edu.pl; dr n. med. Ewa Zieliska-
Pajk, e.j.pajaki@interia.pl

Nr Opis wymagania
Anatomia czowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia czowieka, Podstawy
biologii, Jzyk aciski medyczny, Jzyk angielski medyczny
20. Cele ksztacenia
C1 Nauczenie mianownictwa patomorfologicznego.
C2 Poznanie podstawowych mechanizmw uszkodzenia komrek i tkanek.
Poznanie przebiegu klinicznego zapale swoistych i nieswoistych oraz procesw regeneracji
C3
tkanek i narzdw.
C4 Poznanie etiologii zaburze hemodynamicznych, zmian wstecznych i zmian postpowych
Poznanie zagadnie z zakresu szczegowej patologii narzdowej, obrazw makro- i
C5 mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego zmian patomorfologicznych w poszczeglnych
narzdach
Zapoznanie z konsewkwencjami rozwijajcych si zmian patologicznych dla ssiadujcych
C6
topograficznie narzdw.
Poznanie czynnikw chorobotwrczych zewntrznych i wewntrznych, modyfikowalnych i

C7
niemodyfikowalnych
Poznanie postaci klinicznych najczstszych chorb poszczeglnych ukadw i narzdw, chorb

C8
metabolicznych oraz zaburze gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
Opis celu w zakresie umiejtnoci

C9 Waciwe przygotowanie i opis materiau tkankowego do bada histopatologicznych.
Nauczenie rozpoznawania w obrazach z mikroskopu wietlnego struktur i zmian
C10
histopatologicznych.
Nauczenie powizywania obrazw uszkodze tkankowych i narzdowych z objawami klinicznymi
C11
choroby, wywiadem i wynikami oznacze laboratoryjnych
C12 Nauczenie posugiwania si mianownictwem histopatologicznym w mowie i pimie.
Opis celu w zakresie kompetencji spoecznych
wiedza
LK2_pam1` W1-W15,
Zna mianownictwo patomorfologiczne i histopatologiczne C1 C.W25
_W01 S1-S10
LK2_pam1_ W1, W3,
Zna podstawowe mechanizmu uszkodzenia komrek i tkanek C2 C.W26
W02 S1-S3
W1, W4,
LK2_pam1_ Zna przebieg kliniczny zapale swoistych i nieswoistych oraz
C3 W5, W9, C.W27
W03 procesw regeneracji tkanek i narzdw
S2
LK2_pam1_ Zna etiologi zaburze hemodynamicznych, zmian wstecznych i W3, W5,
C4 C.W29
W04 zmian postpowych S1
Zna zagadnienia z zakresu szczegowej patologii narzdowej,
LK2_pam1_ W4-W15,
obrazw makro- i mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego C5 C.W30
W05 S4-S10
zmian patomorfologicznych w poszczeglnych narzdach
LK2_pam1_ Zna konsewkwencje rozwijajcych si zmian patologicznych dla W1-W15,
C6 C.W31
W06 ssiadujcych topograficznie narzdw. S1-S10
LK2_pam1_ Zna czynniki chorobotwrcze zewntrzne i wewntrzne, W1, S1-

C7 C.W32
W07 modyfikowalne i niemodyfikowalne S3
Zna postacie kliniczne najczstszych chorb poszczeglnych
LK2_pam1_ W3-W15,
ukadw i narzdw, chorb metabolicznych oraz zaburze C8 C.W33
W08 S4-S10
gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
umiejtnoci
Powizuje obrazy uszkodze tkankowych i narzdowych z
LK2_pam1_ S2-S19,
objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznacze C11 C.U11
U01 C2-C16
laboratoryjnych
kompetencje
LK2_pam1_ S1-S10;
Posiada umiejtno staego doksztacania C13 K.4
K01 C1-C16
Liczba
godzin
w1 Wprowadzenie do histopatologii 1
w2 Technika sekcyjna 1
w3 Podstawowe zagadnienia z patologii stanw przedrakowych i nowotworw 1
w4 Patologia wyrostka robaczkowego 1
w5 Przeyka Barretta 1
w6 Mezotelioma 1
w7 Rak szyjki macicy, misaki trzonu macicy 1
w8 Neuroendokrynne nowotwory przewodu pokarmowego 1
w9 Patologia nienowotworowa puc 1
w10 Znamiona barwnikowe, czerniak zoliwy 1
w11 Nowotwory przewodu pokarmowego 1
w12 Nowotwory orodkowego ukadu nerwowego 1
w13 Nowotwory sutka 1
w14 Nowotwory ukadu moczowego i pciowego mskiego 1
w15 Nowotwory ukadu pciowego eskiego 1
15
Liczba
godzin
S1 Zaburzenia hemodynamiczne 1
S2 Procesy zapalne ostre i przewleke, zapalenia swoiste i nieswoiste. 1
S3 Patologia oglna nowotworw 1
S4 Ukad krenia - patologia serca i naczy 1
S5 Patologia ukadu krwiotwrczego i limfatycznego 1
S6 Ukad oddechowy - patologia puc i grnych drg oddechowych 1
S7 Ukad moczowy - patologia nerki i drg wyprowadzajacych mocz 1
S8 Patologia przewodu pokarmowego cz. 1 1

S9 Patologia przewodu pokarmowego cz. 2 (trzustka, wtroba i drogi ciowe) 1
S10 Patologia ukadu pciowego mskiego 1
10
Liczba
godzin
C1 Wprowadzenie do histopatologii. 2
C2 Zaburzenia hemodynamiczne. 2
C3 Patologia oglna zapale. 2
C4 Patologia oglna nowotworw 6
C5 Ukad krenia - patologia serca i naczy - zmiany nienowotworowe 2
C6 Ukad krenia - patologia serca i naczy - zmiany nowotworowe 1
C7 Patologia ukadu krwiotwrczego i limfatycznego - zmiany nienowotworowe 1
C8 Patologia ukadu krwiotwrczego i limfatycznego - zmiany nowotworowe 4
Ukad oddechowy - patologia puc i grnych drg oddechowych - zmiany
C9 2
nienowotwor.
Ukad oddechowy - patologia puc i grnych drg oddechowych - zmiany
C10 2
nowotworowe
Ukad moczowy - patologia nerki i drg wyprowadzajacych mocz - zmiany
C11 4
nienowotw.
Ukad moczowy - patologia nerki i drg wyprowadzajcych mocz - zmiany
C12 4
nowotworowe
C13 Patologia przewodu pokarmowego cz. 1 - zmiany nienowotworowe 2
C14 Patologia przewodu pokarmowego cz. 1 - zmiany nowotworowe 6
Patologia przewodu pokarmowego cz. 2 (trzustka, wtroba i dr. c) -
C15 1
nienowotworowe
Patologia przewodu pokarmowego cz. 2 (trzustka, wtroba i dr. c) -
C16 4
nowotworowe
C17 Patologia ukadu pciowego mskiego - zmiany nienowotworowe 1
C18 Patologia ukadu pciowego mskiego - zmiany nowotworowe 4
50
3. Samodzielne wyszukiwanie struktur w wiczeniowych preparatach histopatologicznych
Ciga ocena na seminariach. Znajomo mianownictwa histopatologicznego.

LK2_pam1_W0 Zaliczenie testowe - czstkowe
(65% poprawnych odpowiedzi).
1
Zaliczenie testowe - semestralne
Znajomo podstawowych mechanizmw uszkodzenia

komrek i tkanek.

LK2_pam1_W02 Zaliczenie testowe - czstkowe

Poznanie przebiegu klinicznego zapale swoistych i
Ciga ocena na seminariach. nieswoistych oraz procesw regeneracji tkanek i
narzdw.
LK2_pam1_W0 Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania
3 (65% poprawnych odpowiedzi).

Poznanie etiologii zaburze hemodynamicznych, zmian

wstecznych i zmian postpowych
LK2_pam1_W0 Zaliczenie testowe - czstkowe Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania

4
Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania
Egzamin testowy - kocowy (60% poprawnych odpowiedzi).
Poznanie zagadnie z zakresu szczegowej patologii

narzdowej, obrazw makro- i mikroskopowych oraz
Ocena na seminarium.
przebiegu klinicznego zmian patomorfologicznych w
poszczeglnych narzdach
LK2_pam1_W0
5 Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania

Zapoznanie z konsewkwencjami rozwijajcych si zmian
Ocena na seminarium. patologicznych dla ssiadujcych topograficznie
narzdw.
LK2_pam1_W0 Zaliczenie testowe - czstkowe Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania

6 (65% poprawnych odpowiedzi).

Poznanie czynnikw chorobotwrczych zewntrznych i

wewntrznych, modyfikowalnych i niemodyfikowalnych
LK2_pam1_W0
7
Poznanie postaci klinicznych najczstszych chorb

poszczeglnych ukadw i narzdw, chorb
metabolicznych oraz zaburze gospodarki wodno-
LK2_pam1_W08
elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
Nauczenie powizywania obrazw uszkodze
tkankowych i narzdowych z objawami klinicznymi
Ciga ocena na wiczeniach
choroby, wywiadem i wynikami oznacze
laboratoryjnych
LK2_pam1_U0
1 Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego - Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania
testowego (60% poprawnych odpowiedzi).
Nakad pracy studenta (bilans punktw ECTS)

udzia w wykadach 15
75
105
bezporedniego udziau nauczyciela akademickiego 2
2
3
27. Literatura
1. 1. Robins Patologia, wyd. I polskie pod redakcj W. T. Olszewskiego; Wyd. Medyczne Urban
and Prtner, 2005
2. 2. Podstawy Patologii pod red. W. Domagay, PZWL 2010
1. Zarys patomorfologii kompendium dla studentw medycyny, podrcznik dla studentw
1.
pielgniarstwa ; wyd. II po redakcj M. Kajora; 2005
2. Patologia znaczy sowo o chorobie, wyd. II pod redakcj J. Stachury i W. Domagay; PAU
2.
Krakw 2009
Nie zna mianownictwa Zna mianownictwo Zna mianownictwo Zna mianownictwo
histopatologicznego histopatologiczne na co histopatologiczne na co histopatologiczne na co
LK2_pam1_W0 najmniej 65% w ocenie najmniej 80% w ocenie najmniej 90% w ocenie
1 testw czstkowych i co testw czstkowych i testw czstkowych i testu
najmniej 60% z testu testu semestralnego. semestralnego.
semestralnego.
Nie zna podstawowych Zna podstawowe Zna podstawowe Zna podstawowe

mechanizmw mechanizmy uszkodzenia mechanizmy mechanizmy uszkodzenia
uszkodzenia komrek i komrek i tkanek na co uszkodzenia komrek i komrek i tkanek na co
LK2_pam1_W0
tkanek najmniej 65% w ocenie tkanek na co najmniej najmniej 90% w ocenie
2 testw czstkowych i co 80% w ocenie testw testw czstkowych i testu
najmniej 60% z testu czstkowych i testu semestralnego.
semestralnego. semestralnego.
Nie zna przebiegu Zna przebieg kliniczny Zna przebieg kliniczny Zna przebieg kliniczny
klinicznego zapale zapale swoistych i zapale swoistych i zapale swoistych i
swoistych i nieswoistych oraz nieswoistych oraz nieswoistych oraz
nieswoistych oraz procesw regeneracji procesw regeneracji procesw regeneracji
LK2_pam1_W0
procesw regeneracji tkanek i narzdw na co tkanek i narzdw na tkanek i narzdw na co
3 tkanek i narzdw najmniej 65% w ocenie co najmniej 80% w najmniej 90% w ocenie
testw czstkowych i co ocenie testw testw czstkowych i testu
najmniej 60% z testu czstkowych i testu semestralnego.
semestralnego. semestralnego.
Nie zna etiologii Zna stadia rozwojowe Zna etiologi zaburze Zna etiologi zaburze
zaburze etiologi zaburze hemodynamicznych, hemodynamicznych, zmian
hemodynamicznych, hemodynamicznych, zmian wstecznych i wstecznych i zmian
zmian wstecznych i zmian wstecznych i zmian zmian postpowych na postpowych na co
LK2_pam1_W0
zmian postpowych postpowych na co co najmniej 80% w najmniej 90% w ocenie
4 najmniej 65% w ocenie ocenie testw testw czstkowych i testu
testw czstkowych i co czstkowych i testu semestralnego
najmniej 60% z testu semestralnego.
semestralnego.
Nie zna zagadnie z Zna zaganienia z zakresu Zna zaganienia z Zna zagadnienia z zakresu
zakresu szczegowej szczegowej patologii zakresu szczegowej szczegowej patologii
patologii narzdowej, narzdowej, obrazw patologii narzdowej, narzdowej, obrazw
obrazw makro- i makro- i mikroskopowych obrazw makro- i makro- i mikroskopowych
mikroskopowych oraz oraz przebiegu mikroskopowych oraz oraz przebiegu klinicznego
LK2_pam1_W0
przebiegu klinicznego klinicznego na co przebiegu klinicznego na co najmniej 90% w
5 zmian najmniej 65% w ocenie na co najmniej 80% w ocenie testu czstkowego i
patomorfologicznych w testu czstkowego i co ocenie testu testu semestralnego.
poszczeglnych najmniej 60% z testu czstkowego i testu
narzdach semestralnego i semestralnego.
egzaminacyjnego.
Nie zna konsewkwencji Zna konsekwencje Zna konsekwencje Zna konsekwencje
rozwijajcych si zmian rozwijajcych si zmian rozwijajcych si zmian rozwijajcych si zmian
patologicznych dla patologicznych dla patologicznych dla patologicznych dla
ssiadujcych ssiadujcych ssiadujcych ssiadujcych narzdw na
LK2_pam1_W0 topograficznie topograficznie narzdw topograficznie co najmniej 90% w ocenie
6 narzdw. na co najmniej 65% w narzdw na co testu czstkowego i testu
ocenie testu czstkowego najmniej 80% w ocenie semestralnego.
i co najmniej 60% z testu testu czstkowego i
semestralnego i testu semestralnego.
egzaminacyjnego.
Nie zna czynnikw Zna czynniki Zna czynniki Zna czynniki
chorobotwrczych chorobotwrcze chorobotwrcze chorobotwrcze
zewntrznych i zewntrzne i zewntrzne i zewntrzne i wewntrzne,
wewntrznych, wewntrzne, wewntrzne, modyfikowalne i
LK2_pam1_W0 modyfikowalnych i modyfikowalne i modyfikowalne i niemodyfikowalne na co
7 niemodyfikowalnych niemodyfikowalne na coniemodyfikowalne na najmniej 90% w ocenie
najmniej 65% w ocenie co najmniej 80% w terstw czstkowych i
testu czstkowego i coocenie testu testu semestralnego.
najmniej 60% w ocenie czstkowego i
testu semestralnego. semestralnego.
Nie zna postaci Zna postacie kliniczneZna postacie kliniczne Zna postacie kliniczne
klinicznych najczstszych chorb najczstszych chorb najczstszych chorb
najczstszych chorb poszczeglnych ukadw i
poszczeglnych poszczeglnych ukadw i
poszczeglnych narzdw, chorb ukadw i narzdw, narzdw, chorb
ukadw i narzdw, metabolicznych oraz chorb metabolicznych metabolicznych oraz
chorb metabolicznych zaburze gospodarki oraz zaburze zaburze gospodarki
LK2_pam1_W0
oraz zaburze wodno-elektrolitowej igospodarki wodno- wodno-elektrolitowej i
8 gospodarki wodno- kwasowo-zasadowej na elektrolitowej i kwasowo-zasadowej na co
elektrolitowej i co najmniej 60% w kwasowo-zasadowej na najmniej 90% w ocenie
kwasowo-zasadowej ocenie testw co najmniej 80% w testw czstkowych i testu
czstkowych i testu ocenie testw semestralnego
semestralnego czstkowych i testu
semestralnego
Nie powizuje obrazw Powizuje obrazy Powizuje obrazy Powizuje obrazy
uszkodze tkankowych uszkodze tkankowych i uszkodze tkankowych i uszkodze tkankowych i
i narzdowych z narzdowych z objawami narzdowych z narzdowych z objawami
LK2_pam1_U0
objawami klinicznymi klinicznymi choroby, objawami klinicznymi klinicznymi choroby,
1 choroby, wywiadem i wywiadem i wynikami choroby, wywiadem i wywiadem i wynikami
wynikami oznacze oznacze laboratoryjnych wynikami oznacze oznacze laboratoryjnych
laboratoryjnych w 60% laboratoryjnych w 80% w co najmniej 90%
Nie posiada Regularnie uczszcza na wykady, seminaria i wiczenia. Pozytywnie zalicza
LK2_pam1_K01 umiejtnoci staego kolejne tematy zaj zgodnie z regulaminem i harmonogramem zaj z
doksztacania przedmiotu. Zapoznaje si z najnowszymi osigniciami nauk medycznych.
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Sala wicze Katedry i Zakadu Patomorfologii
Katedra i Zakad Patomorfologii. Harmonogram
uzgodniony przez asystentw z poszczeglnymi
29.3 Miejsce i godziny konsultacji grupami wiczeniowymi.
29.4 Materiay do zaj Fartuch lekarski, zeszyt, kredki do rysowania.
1. Nazwa moduu/przedmiotu Promocja zdrowia

2. Kod moduu/przedmiotu przd
3. Przynaleno do grupy przedmiotw prawno organizacyjne podstawy medycyny
6. Forma studiw stacjonarne/niestacjonarne
8. Jzyk prowadzenia zaj jzyk polski
10. Rok II
11. Semestr III
W: 0 S: 10 w: 0
12. dydaktycznych
Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci, Katedry
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Patofizjologii

Patofizjologii ul. Medykw 18 tel. 32 2526091
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz

Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz,
przedmiotu (kierownik wicze: imi,
molszanecka@sum.edu.pl
molszanecka@sum.edu.pl; dr n. med. Piotr Koceak
pkocelak@sum.edu.pl; lek. Bartomiej Orlik
orlik.bartek@gmail.com, lek. Katarzyna Wyskida
18. kasiawys@gmail.com

Nr Opis wymagania
1. brak
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
zapoznanie z podstawowymi pojciami zwizanymi ze zdrowiem, stylem ycia i stanem zdrowia
C1 populacji
C2 zapoznanie z koncepcj i modelami promocji zdrowia
wyrobienie prawidowego stosunku do znaczenia promocji zdrowia i roli lekarza w promocji zdrowia
C3 oraz jego odpowiedzialnoci za podejmowanie takich dziaa
wiedza
LK2_przd_ Student zna charakterystyk wspczesnej promocji zdrowia C2 s1 G.W2

W01
LK2_przd_
Student zna miejsce promocji zdrowia w systemie opieki
C2 s2 G.W7
W02 zdrowotnej
LK2_przd_ Student zna rol samorzdu i spoecznoci lokalnej w promocji
C2 s3 G.W2
W03 zdrowia
LK2_przd_ Student posiada wiedz na temat zasad tworzenia promocji
C2 s4 G.W2
W04 zdrowia opartej na faktach
LK2_przd_
Student zna odmiiennoci promocji zdrowia u osb w wieku
C3 s6 G.W2
W05 podeszym
LK2_przd_ Student wie jakie s rnice midzy promocj zdrowia i
C1 s7 G.W3
W06 profilaktyk
LK2_przd_
Student zna podstawowe pojcia z zakresu samoopieki i
C3 s8 G.W3
W07 samoleczenia
LK2_przd_ Student zna podstawowe pojcia z zakresu edukacji zdrowotnej C3 s9 G.W3

W08
umiejtnoci
LK2_przd_
U01
Student potrafi zaplanowa program promocji zdrowia C2 s5 G.U9
LK2_przd_
U02
Student umie dokona ewaluacji progrmu promocji zdrowiia C2 s5 G.U11
LK2_przd_
U03
Student potrafi oceni jako programu promocji zdrowia C2 s5 G.U11
LK2_przd_
U04
Student umie przeprowadzi edukacj zdrowotn pacjenta C3 s9 G.U9
kompetencje
LK2_przd_
K01 Student jest wiadomy znaczenia promocji zdrowia i edukacji s1,s2,s3,s6
C3 K4
zdrowotnej w ksztatowaniu stanu zdrowia populacji ,s7,s8,s9

Liczba
godzin
s1 Charakterystyka wspczesnej promocji zdrowia 1
s2 Miejsce promocji zdrowia w systemie zdrowotnym 1
s3 Rola samorzdu i spoecznoci lokalnej w promocji zdrowia 1
s4 Promocja zdrowia oparta na faktach 1
s5 Programy promocji zdrowia - planowanie, realizacja, ewaluacja, ocena jakoci 2
s6 Promocja zdrowia w populacji osb w wieku podeszym 1
Promocja zdrowia i profilaktyka - dwie wane strategie wpywajce na modyfikowalne
s7
czynniki ryzyka 1
s8 Samoopieka i samoleczenie 1
s9 Edukacja zdrowotna i edukacja pacjenta 1
10
1. prelekcje multimedialne
2. prezentacje
LK2_przd_W
01
pytania testowe udzielenie prawidowej odpowiedzi
LK2_przd_W
02
LK2_przd_W
03
LK2_przd_W
04
LK2_przd_W
05
LK2_przd_W
06
LK2_przd_W
07
LK2_przd_U0
1
zaplanowanie programu promocji zdrowia prawidowe zaplanowanie
LK2_przd_U0 przeprowadzenie ewaluacji programu promocji
prawidowe przeprowadzenie
2 zdrowia
LK2_przd_U0
przeprowadzenie oceny jakoci programu promocji
prawidowe przeprowadzenie
3 zdrowia
LK2_przd_U0 symulacja edukacji zdrowotnej pacjenta prawidowe przeprowadzenie

4
obserwacja studenta w czasie zaj oraz ocena jego uzyskanie odpowiedniego poziomu wiedzy i
LK2_przd_K0
1 wiedzy i umiejtnoci umiejtnoci
udzia w wykadach 0
10
20
cznia ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego 0,25
27. Literatura
1. Cianciara D. Zarys wspczesnej promocji zdrowia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010
2. Karski JB. Promocja zdrowia dzi i perspektywy jej rozwoju w Europie. CeDeWu 2009
Krajewski-Siuda K, Olszanecka-Glinianowicz M, Kaczmarek K. Samorzdowa promocja zdrowia. AM
3. 2006
Bari I, Osiska H. Dziaalno i odpowiedzialno w owiacie zdrowotnej i promocji zdrowia.
1. Podrcznik dla studentw i praktykw. PTOZ 2009
2. Syrek E, Borzucka-Sitkiewicz K. Edukacja zdrowotna. WAiP 2009
Student nie zna Student zna Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
LK2_przd_W charakterystyki charakterystyk charakterystyk charakterystyk
01 wspczesnej promocji wspczesnej promocji wspczesnej promocji wspczesnej promocji
zdrowia zdrowia zdrowia zdrowia
Student nie zna miejsca Student zna miejsce Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
LK2_przd_W promocji zdrowia w promocji zdrowia w miejsce promocji zdrowia miejsce promocji zdrowia w
02 systemie opieki systemie opieki w systemie opieki systemie opieki zdrowotnej
zdrowotnej zdrowotnej zdrowotnej
Student nie zna roli Student zna rol Student dobrze zna rol Student bardzo dobrze zna
LK2_przd_W samorzdu i spoecznoci samorzdu i samorzdu i spoecznoci rol samorzdu i
03 lokalnej w promocji spoecznoci lokalnej w lokalnej w promocji spoecznoci lokalnej w
zdrowia promocji zdrowia zdrowia promocji zdrowia
Student nie posiada Student posiada wiedz Student posiada dobr Student posiada bardzo
wiedzy na temat zasad na temat zasad wiedz na temat zasad dobr wiedz na temat
LK2_przd_W
04
tworzenia promocji tworzenia promocji tworzenia promocji zasad tworzenia promocji
zdrowia opartej na faktach zdrowia opartej na zdrowia opartej na zdrowia opartej na faktach
faktach faktach
LK2_przd_W odmiiennoci promocji odmiiennoci promocji odmiiennoci promocji odmiiennoci promocji
05 zdrowia u osb w wieku zdrowia u osb w wieku zdrowia u osb w wieku zdrowia u osb w wieku
podeszym podeszym podeszym podeszym
Student nie wie jakie s Student wie jakie s Student dobrze wie jakie Student bardzo dobrze wie
LK2_przd_W rnice midzy promocj rnice midzy s rnice midzy jakie s rnice midzy
06 zdrowia i profilaktyk promocj zdrowia i promocj zdrowia i promocj zdrowia i
profilaktyk profilaktyk profilaktyk
LK2_przd_W podstawowych poj z podstawowe pojcia z podstawowe pojcia z podstawowe pojcia z
07 zakresu samoopieki i zakresu samoopieki i zakresu samoopieki i zakresu samoopieki i
samoleczenia samoleczenia samoleczenia samoleczenia
Student nie zna rnicy Student zna rnice Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
LK2_przd_W pomidzy promocj pomidzy promocj rnice pomidzy rnice pomidzy promocj
07 zdrowia a profilaktyk zdrowia a profilaktyk promocj zdrowia a zdrowia a profilaktyk
profilaktyk
Student nie potrafi Student potrafi Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
LK2_przd_U0
zaplanowa programu zaplanowa programu zaplanowa programu potrafi zaplanowa
1
promocji zdrowia promocji zdrowia promocji zdrowia programu promocji zdrowia
Student nie umie dokona Student umie dokona Student dobre umie Student bardzo dobre umie
LK2_przd_U0 ewaluacji programu ewaluacji programu dokona ewaluacji dokona ewaluacji programu
2 promocji zdrowia promocji zdrowia programu promocji promocji zdrowia
zdrowia
Student nie potrafi Student potrafi dokona Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
LK2_przd_U0 dokona oceny jakoci oceny jakoci programu dokona oceny jakoci potrafi dokona oceny
3 programu promocji promocji zdrowia programu promocji jakoci programu promocji
zdrowia zdrowia zdrowia
Student nie umie Student umie Student dobrze umie Student bardzo dobrze umie
LK2_przd_U0
4
przeprowadzi edukacji przeprowadzi edukacj przeprowadzi edukacj przeprowadzi edukacj
zdrowotnej pacjenta zdrowotn pacjenta zdrowotn pacjenta zdrowotn pacjenta
Student nie jest wiadomy Student jest wiadomy Student jest dobrze Student jest bardzo dobrze
znaczenia promocji znaczenia promocji wiadomy znaczenia wiadomy znaczenia
LK2_przd_K0 zdrowia i edukacji zdrowia i edukacji promocji zdrowia i promocji zdrowia i edukacji
1 zdrowotnej w zdrowotnej w edukacji zdrowotnej w zdrowotnej w ksztatowaniu
ksztatowaniu stanu ksztatowaniu stanu ksztatowaniu stanu stanu zdrowia populacji
zdrowia populacji zdrowia populacji zdrowia populacji
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 0
Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci Katedry
29.2 Miejsce odbywania si zaj Patofizjologii ul. Medykw 18 tel. 32 2526091
j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzcym zajcia
29.4 Materiay do zaj materiay pimiennicze
KIERUNEK LEKARSKI
III rok
chirurgia I
choroby wewntrzne I
diagnostyka laboratoryjna
diagnostyka obrazowa II
farmakologia z toksykologi
mikrobiologia
neurologia I
ortopedia i traumatologia
patomorfologia II
patofizjologia
pediatria I
1. Nazwa moduu/przedmiotu CHIRURGIA I

2. Kod moduu/przedmiotu chi1
3. Przynaleno do grupy przedmiotw NAUKI KLINICZNE
4. Status moduu/przedmiotu PRZEDMIOT OBOWIZKOWY
8. Jzyk prowadzenia zaj POLSKI
10. Rok III
11. Semestr V,VI
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczenie VI semestr
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Chirurgii Oglnej i Naczy SUM
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 im.pProf.
15. Adres/telefon/strona internetowa Leszka Gieca Grnolskie Centrum Medyczne w
Katowicach ul. Zioowa 45-47, 40-635 Katowice
16. Kierownik jednostki Prof. zw. dr hab..n.med. Krzysztof Ziaja.
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, Dr n.med. Grzegorz Biolik grzegorz.biolik@onet.pl
nazwisko, email)
Dr hab.n.med. Tomasz Urbanek urbanek.tom@interia.pl,
Dr hab.n.md. Wacaw Kuczmik wkuczmik@interia.pl, Dr
Nauczyciele akademiccy realizujcy n.med. Grzegorz Biolik grzegorz.biolik@onet.pl, Dr n.med.
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) Jacek Kostecki kosteckij@op.pl, Lek.med. Aleksander
Czajka optk@wp.pl , Lek.med. Jakub mudzki
j.zmudzki@poczta.fm

Nr Opis wymagania
znajomo definicji aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji, znajomoi sposobw sterylizacji wykorzystywanych w
1.
medycynie
znjomo defnicji ran, pozdiau ran ze wzgldu na mechanizm powstawania oraz stopie czystoci,
znajomo zastad pierwszej pomocy w rnego rodzaju ranach, znajomo zasad prawidowego badania i
2.
zaopatrywania ran, znajomo podstaw szwu chirurgicznego oraz rodzaju stosowanych materiaw
opatrunkowych, znajomo zasad profilaktyki przeciwtcowej czynnej oraz biernej
znajomo defiznicji ropnia, ropniaka, ropowicy, zasad leczenia, wskaza do antybiotykoterapii, znajomo
3. metod oceny antybiotykoopornoci, znajomo zasad prawidowego leczenia ran w warunkach: domowych,
ambulatoryjnych, szpitalnych
umiejtno rozpoznwania chorych nieprzytomnych, znajomo skal oceny gbokoci zaburze wiadomoci,
znajomo podstawowych zasad pierwszej pomocy w przypadku chorego nieprzytomnego, znajomo zasad
4.
trnasportu chorego nieprzytomnego, znajomo definicji rznych postaci blw jak: bl ostry, bl przewleky,
bl fantomowy, bl trzewny, bl somatyczny zasady zrozpoznawania, waciwej klasyfikacji i leczenia blu
znajomo algorytmw postepowania lekarskiego na ostrym dyurze, znajomo zasad postpowania w

5. przyapdku stwierdzenia zgonu w Izbie Przyj szpitala, znajomo i umiejtno interpretacji wynikw bada
laboratoryjnych, bada obrazowych, innych bada inwazyjnych (endoskopia zabiegowa/diagnostyczna)
znajomo zbierania wywiadu lekarskiego w rznych sytuacjach klinicznych, znajomo zasad i technik
6.
badania fizykalnego pacjenta
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
zapoznanie z zasadami aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji i rnych sposobw sterylizacji wykorzystywanych
C1
w medycynie
zapoznanie z rnego rodzajami ran w odniesieniu do mechanizmu ich powstania jak i stopnia czystoci,
zapoznanie z zasadami badania ran i prawidowego zaopatrywania ran, zapoznanie z zasadami szwu
C2
chirurgicznego oraz rznymi rodzajami opatrunkw wykorzystywanych w medycynie, zapoznanie z zasadami
profilaktyki przeciwtcowej
zapoznanie z definicjami ropnia, ropniaka, ropowicy, zapoznanie z zasadami leczenia w/w zmian, ze
C3 wskazaniami i przeciwwskazaniami do antybiotykoterapii, zapoznanie z zasadami prawidowego leczenia w/w
schorze w warunkach szpitalnych, ambulatoryjnych i szpitalnych
zapozanie z zasadmi oceny stanu wiadomoci pacjenta, punktowymi skalami oceny, zapoznanie z
C4 podstawamia udzielania pierwszej pomocy oraz transportu chorego nieprzytomnego, zapoznanie z definicj i
rozpoznawniem rznych postaci blw, wasciwej ich klasyfikacji i rznymi sposobami leczenia
zapoznanie z rnymi algortymami postepowania lekarskiego na ostrym dyurze, zapoznanie z procedurami w

C5 przypadku stwierdzenia zgonu pacjenta na Izbie Przyj szpitala, zapoznanie z zasadami interpretacji
wynikw bada obrazowych laboratoryjnych i inwazyjnych
zapozanie z algorytmem i zasadami zbierania wywiadu lekarskiego w rnych sytuacjach klinicznych oraz z
C6
technikami badania fizykalnego pacjenta
wiedza
student zna zasady aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji i sterylizacji
LK3_chi1_W01
wykorzystywane w w medycynie C1 s1,c1 F.W4
student potrafi zdefiniowa rne rodzaje ran, zna zasady oceny

stopnia czystosci rany, zna algorytm postepowania w czasie badania EW32
rany, zna podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy w E.W33
LK3_chi1_W02 C2 s2,c2
odniesnieu do ran, zna rne rodzaje materiaw opatrunkowych, zna E.W36
zasady profilaktyki przeciwtcowej czynnej oraz biernej E.W37
zna definicje ropnia, ropniaka, ropowicy, zna zasady leczenia w/w

schorze, zna wskazania do antybiotykoterapii, zna sposoby oceny
antybiotykoopornosci i antybiotykowraliwosci baketrii, zna algorytmy C3 s3,c3 E.W32
LK3_chi1_W03
leczenia ran w warunkachszpitalnych, ambulatoryjnych oraz domowych

zna definicje rznycch postaci zaburze wiadomoci, zna objawy
wskazuje na cikie Zaburzenia wiadomoci, zna rne skale oceny
stannu wiadomoci pacjenta, zna zasadu udzielania pierwszej pomocy
E.W36
LK3_chi1_W04 u chorego nieprzytomnego, zna zasady transportu chorego C4 s4,c4
E.W39
nieprzytomengo, zna definicje rznych rodzajw blw, zna
klasyfikacje stopnia ansilenia blu, zna podstawy leczenia rznych
postaci blu
zna podstawowe algorytmy postepowania na ostrym dyurze, zna E.W32
algorytm postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie E.W33
LK3_chi1_W05 przyj szpitala, zna zasady pobierania materiau do bada i C5 s5,c5 E.W36
interpetacji otrzymanych wynikw bada laboratoryjnych, obrazowych, E.W38
inwazyjnych E.W39
E.W33
zna zasady zbierana wywiadu lekarskiego w odniesniu do rznych
E.W36
LK3_chi1_W06 stanw klinicznych, zna technik ,zasady i algorytm badania C6 s6,c6
E.W38
fizyklanego pacjenta
E.W39
umiejtnoci
student potrafi praktycznie zstosowa i zachowa zasady asepryki,
LK3_chi1_U0
antyseptyki, potrafi zastosowa rzne rodzaje dezynfekcji, potrafi C1 s1,c1 F.U1 F.U3
1
wskaza waciw metode sterylizacji
student potrafi rozpozna rne rodzaje ran, potrafi oceni stopie
czystosci rany, potrafi wdroy prawidowy algorytm postepowania w
czasie badania rany, opanowa podstawowe zasady udzielania F.U1 F.U2
LK3_chi1_U0
pierwszej pomocy w odniesnieu do ran, potrafi praktycznie C2 s2,c2 F.U4 F.U5
2
wwykorzysta rne rodzaje materiaw opatrunkowych, potrafi F.U9
wdroy prawidow profilaktyke przeciwtcow
student potrafi zrzznicowa ropie, ropniak, ropowice, potrafi
zastosowa odpowiednie leczenie w odniesieniu do w/w schorze,
potrafi zastosowa waciwo profilaktyk / leczenie przy uyciu F.U1 F.U2
LK3_chi1_U0
antybiotykw, potrafi ropzozna i wdroy waciwe leczenie w C3 s3,c3 F.U4 F.U5
3
przypadki antybiotykoopornoci lub antybiotykowraliwoci baketrii, F.U9
prawidowo posuguje si algorytmami leczenia ran w warunkach
szpitalnych, ambulatoryjnych oraz domowych
student potrafi rozpozna rzne postacie zaburze wiadomoci,
potrafi rozpozna stany cikich zaburze wiadomoci, potrafi oceni
w rznych skalach stopie anislenia zaburze wiadomoci, potrafi
LK3_chi1_U0 wdroy zasady udzielania pierwszej pomocy u chorego
C4 s4,c4 F.U21
4 nieprzytomnego, potrafi prawidowo transportowa chorego
nieprzytomengo, potrafi zrznicowa rzne rodzaje blw, potrafi
okreli stopie nasilenia blu, potrafi zastosowa waciwe leczenie w
odniesniu do danej postaci blu
student posuguje si waciwymi algorytmami postepowania na
ostrym dyurze, potrafi zastosowa odpowiedni algorytm w przypadku
LK3_chi1_U0 stwierdzenia zgonu na Izbie przyj szpitala, potrafiw sposb waciwy F.U10
C5 s5,c5
5 pobra materia do bada, potrafi wasciwie zinterpretowa wyniki F.U11
bada laboratoryjnych, obrazowych, inwazyjnych
zna zasady zbierana wywiadu lekarskiego w odniesniu do rznych
LK3_chi1_U0
stanw klinicznych, zna technik ,zasady i algorytm badania C6 s6,c6 F.U6 F.U7
6
fizyklanego pacjenta
kompetencje
LK3_chi1_K0 potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z
C1-6 s1-6 c1-6 K.1
1 chorym
LK3_chi1_K0
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C1-6 s1-6 c1-6 K.2
2
LK3_chi1_K0
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1-6 s1-6 c1-6 K.3
3
LK3_chi1_K0 posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego
C1-6 s1-6 c1-6 K.4
4 doksztacania si
Liczba
godzin
Aseptyka, antyseptyka, dezynfekcja. Wsplczesne sposoby sterylizacji stosowane w
w1 2
medycynie
w2 Urazy z przerwaniem cigosci tkanek, rodzaje ran i spsoby ich leczenia 2
Ropne zakaenia skry, tkanek powierzchownych, gebokich, jam ciaa i narzadw
w3 2
wewnetrznych
w4 Nage zaburzenia wiadomoci, spsoby rozpoznawania, oceny stopnia nasilenia 2
w5 Ostry dyur w warunkach SOR 2
10
Liczba
godzin
Aseptyka, antyseptyka, dezynfekcja. Wsplczesne sposoby sterylizacji stosowane w
2
s1 medycynie
s2 Urazy z przerwaniem cigosci tkanek, rodzaje ran i spsoby ich leczenia 2
Ropne zakaenia skry, tkanek powierzchownych, gebokich, jam ciaa i narzadw
2
s3 wewnetrznych
s4 Nage zaburzenia wiadomoci, spsoby rozpoznawania, oceny stopnia nasilenia 2
s5 Ostry dyur w warunkach SOR 2
s6 Wiywiad lekarski i badanie fizykalne pacjenta 2
12
Liczba
godzin
praktyczne aspekty zastosowania aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji i sterylizacji w medycynie -
c1 wiczenia przy u chorego, w pokoju zabiegowym oraz na Sali operacyjnej, udzia w formie 6
asysty w zabiegach lekarskich
praktyczne zajecia z zakresu zaopatrywania ran w warunkach izby przyj, bloku operacyjnego -
asysta do zabiegw chirurgicznych - w pokoju zabiegowym oraz przy ku chorego, nauka
c2 5
zmiany opatrunkw u chorych z ranami pooperacyjnymi oraz u chorych z ranami troficznymi
przed leczeniem operacyjnym
c3 nauka zaopatrywania i leczenia schorze ropnych w warunkach SOR oraz oddziau 6
ocena stanu swiadomoci pacjentw hospitalizowanych w oddziale, w oddziale intensywnego

c4 5
nadzoru pooperacyjnego oraz SOR
c5 zajcia w SOR - pacjent ostrodyurowy 6
nauka zbiernia wywiadu u chorych w rnych schorzeniach chirurgicznych, nauka prawidowego
c6 4
badania fizykalnego
32
2. zajcia praktyczne z asystentem przy ku chorego
3. zajcia praktyczne na bloku operacyjnym
4. zajcia praktyczne w SOR
5. nauka szwu chirurgicznego na fantomach
6. prezentacje przyadkw klinicznych
LK3_chi1_W01 pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi

zadanie praktyczne polegajce na wykazaniu prawidowo przeprowadzone postepowania lekarskie z
umiejtnoci: zachowania zasad jaowoci, zachowaniem zasad aseptyki, antyseptyki, dezynfekccji,
LK3_chi1_U0
okaania ran, pola operacyjnego, przedmiotw, umiejtno prawidowej oceny wysterylizowania i
1
przeciwdziaania zakaeniom oraz weryfikacji zachowania jaowoci sprzetu i narzdzi
wynikw testw sterylnoci medycznych/chirurgicznych
LK3_chi1_U0 Zadanie praktyczne w zakresie dezynfekcji i
prawidowo przeprowadzona procedura opatrywania ran
2 oparywania ran
prowadiowo przeprowadzona diagnostyka, prawidowo
LK3_chi1_U0 zadanie prktyczne dotyczce rozpoznwania
pobarny mateiral do bada, prawidowo zapalnowany
3 zakaenia ran i sposobw ich leczenia
algorytm dalszego postepowania leczniczego
prawidowo przeprowadzona procedura z
LK3_chi1_U0 zadanie praktyczne dotyczce oceny stopnia
wwykorzystaniem punktowych skal oceny stanu
4 wiadomoci pacjenta
wiadomoci
zadanie praktyczne dotyczce zebrania wywiadu,
prawidowo zebrany wywiad, prawidowo
LK3_chi1_U0 zbadania, zaproponowania algorytmu
przeprowadzone badanie fizykalne, prowidowo okrelony
5 postepowania w odniesnieu do pacjenta w
algorytm postepownia diagnostyczno-teraputycznego
oddziale SOR
zdanie praktyczne dotyczce zebrania wywiadu
LK3_chi1_U0 prawidowo zebrany wwywiad, prawidowo
oraz przeprowadzenia badania fizykalnego
6 preprowadzone badanie fizykalne
pacjenta hospitalizowanego w oddziale
sposobem weryfikacji bdzie obserwcja zachowa w
LK3_chi1_K0 potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen
czasie zaj, a warunkiem zaliczenia np. stosowanie si
1 szacunku kontakt z chorym
do przyjetych zasad, praw
LK3_chi1_K0 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na
2 pierwszym miejscu
LK3_chi1_K0
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta czasie zaj, a warunkiem zaliczenia np. stosowanie si
3
LK3_chi1_K0 posiada wiadomo wasnych ogranicze i
4 umiejtnoci staego doksztacania si
25. ECTS)
udzia w wykadach 10
64
26
cznia ilo godzin 90
27. Literatura
1. Jan Fibak. Chirurgia. Podrcznik dla studentw medycyny. PZWL
2. Jan Fibak. Chirurgia. Repetytorium. PZWL
3. Wojciech Noszczyk: Chirurgia Repetytorium PZWL
1. Ziaja K. Zarys chirurgii tetnic i y, PZWL 2005
2. Ziaja K. Vademecum chorb ttnic. MDP W-wa 2010
O.J. Garden, A.W. Bradbury, J.L.R. Forsythe, R.W. Parks: Chirurgia. Podrcznik dla studentwwyd. I polskie,
3. red. A. Borwka, A. Dziak, J. Koodziej, T. Popiela, J. Szmidt, M. Zembala, M. Zbek
640 stron rok wydania: 2009
student nie zna student zna podstawowe student zna podstawowe student zna podstawowe
podstawowych zagadnienia z zakresu zagadnienia z zakresu zagadnienia z zakresu
zagadnie z zakresu aseptyki, antyseptyki, aseptyki, antyseptyki, aseptyki, antyseptyki,
aseptyki antyseptyki, dezynfekcji oraz zna rzne dezynfekcji oraz zna dezynfekcji oraz zna rzne
LK3_chi1_W01
dezynfecji, nie zna sposoby sterylizacji rzne sposoby sterylizacji sposoby sterylizacji
sposobw sterylizacji wykorzystywane w wykorzystywane w wykorzystywane w
wykorzystywanych w medycynie w stopniu medycynie w stopniu medycynie w stopniu
medycynie dostatecznym dobrym bardzo dobrym
student nie zna definicji student zna definicj rany, student zna definicj student zna definicj rany,
ran, nie potrafi dokona potrafi zdefiniowa i rany, potrafi zdefiniowa i potrafi zdefiniowa i
podziau ran ze wzgldu podzieli rany ze wzgldu podzieli rany ze wzgldu podzieli rany ze wzgldu
na stopi czystosci oraz na mechanizm ich na mechanizm ich na mechanizm ich
mechanizm ich powstania jak i stopie powstania jak i stopie powstania jak i stopie
powstania, nie zna czystoci, zna zasady czystoci, zna zasady czystoci, zna zasady
podstaw badania i badania i zaopatrywania badania i zaopatrywania badania i zaopatrywania
zaopatrywania ran, nie rnych rodzajw ran, zna rnych rodzajw ran, rnych rodzajw ran, zna
LK3_chi1_W02
zna podstaw szwu podstawy szwu zna podstawy szwu podstawy szwu
chirurgicznego, nie zna chirurgicznego, zna rzne chirurgicznego, zna rzne chirurgicznego, zna rzne
podstawowych rodzajw rodzaej materiaw rodzaej materiaw rodzaej materiaw
materiaw opatrunkowych, zna opatrunkowych, zna opatrunkowych, zna
opatrunkowych, nie zna zasady profilaktyki zasady profilaktyki zasady profilaktyki
zasad profilaktyki przeciwtzcowej czynnej przeciwtzcowej czynnej przeciwtzcowej czynnej
przeciwtcowej jak i biernej w stopniu jak i biernej w stopniu jak i biernej w stopniu
dostatecznym dobrym bardzo dobrym
student nie zna definicji student potrafi zdefiniowa student potrafi student potrafi zdefiniowa
ropnia, ropniaka, ropnia, ropniaka, ropowice, zdefiniowa ropnia, ropnia, ropniaka,
ropowicy, nie zna zasad zna zasady leczenia oraz ropniaka, ropowice, zna ropowice, zna zasady
leczenia w/w schorze, wskazania i zasady leczenia oraz leczenia oraz wskazania i
nie zna wskaza i przeciwwskazania do wskazania i przeciwwskazania do
przeciwwskaza do antybiotykoterapii, zna przeciwwskazania do antybiotykoterapii, zna
antybiotykoterapii, nie metody oceny antybiotykoterapii, zna metody oceny
zna zasad praiwdowego antybiotykowraliwosci i metody oceny antybiotykowraliwosci i
LK3_chi1_W03
leczenia w/w schorze antybiotykoopornoci, zna antybiotykowraliwosci i antybiotykoopornoci, zna
w warunkach zasady lecznia w/w antybiotykoopornoci, zasady lecznia w/w
domowych,ambulatoryj schorze w warunkach zna zasady lecznia w/w schorze w warunkach
nych oraz szpitalnych domowych, schorze w warunkach domowych,
ambulatoryjnych i domowych, ambulatoryjnych i
szpitalnych w stopniu ambulatoryjnych i szpitalnych w stopniu
dostatecznym szpitalnych w stopniu bardzo dobrym
dobrym
student nie potrafii student potrafi rozpozna student potrafi rozpozna student potrafi rozpozna
rozpoznac chorego chorego nieprzytomengo, chorego nieprzytomengo, chorego nieprzytomengo,
nieprzytomnego, nie zna punktowe skale oceny zna punktowe skale zna punktowe skale oceny
zna skal oceny zaburze wiadomoci, oceny zaburze zaburze wiadomoci,
gebokoci zaburze zna zasady pierwszej wiadomoci, zna zasady zna zasady pierwszej
wiadomoci, nie zna pomocy wu chorych pierwszej pomocy wu pomocy wu chorych
zasad pierwszej pomocy nieprzytomnych, zna chorych nieprzytomnych, nieprzytomnych, zna
u chorych definicje i rodzaje blw, zna definicje i rodzaje definicje i rodzaje blw,
LK3_chi1_W04 nieeprzytomnych, nie zna zasady rozpzonawania blw, zna zasady zna zasady rozpzonawania
zna zasad transportu i leczenia blu w stopniu rozpzonawania i leczenia i leczenia blu w stopniu
chorego dostatecznym blu w stopniu dobrym bardzo dobrym
nieprzytomnego, nie
zna definicji rznych
postaci blw, nie zna
zasad rozpoznwania i
wasciwego leczenia
blu
student nie zna student zna algorytmy student zna algorytmy student zna algorytmy
algorytmw postepowania lekarskiego postepowania lekarskiego postepowania lekarskiego
postpowania na ostrym dyurze, zna na ostrym dyurze, zna na ostrym dyurze, zna
lekarskiego na ostrym zasady postepowania w zasady postepowania w zasady postepowania w
dyurze, nie zna przypadku stwierdzenia przypadku stwierdzenia przypadku stwierdzenia
algorytmu zgonu na Izbie Przyj zgonu na Izbie Przyj zgonu na Izbie Przyj
postepowania w szpitala, zna zakresy norm szpitala, zna zakresy szpitala, zna zakresy norm
przypadku stwierdzenia i potrafi zinterpretowa norm i potrafi i potrafi zinterpretowa
LK3_chi1_W05
zgonu na Izzbie Przyj wwyniki bada zinterpretowa wwyniki wwyniki bada
szpitala,, nie posiada laboratoryjnych, bada laboratoryjnych, laboratoryjnych,
znajommosci ani obarozowych oraz obarozowych oraz obarozowych oraz
umiejtnoci inwazyjnych w stopniu inwazyjnych w stopniu inwazyjnych w stopniu
interpretacji wynikw dostatecznym dobrym bardzo ddobrym
bada laboratoryjnych,
obrazowych,
inwazyjnych
student nie zna zasad student zna zasady student zna zasady student zna zasady
zbierania wywiadu zbierania wywidu zbierania wywidu zbierania wywidu
LK3_chi1_W06 lekarskiego ani pdstaw lekarskiego, zna zasady lekarskiego, zna zasady lekarskiego, zna zasady
badania fizykalnego badania fizykalnego w badania fizykalnego w badania fizykalnego w
pacjenta stopniu dostatecznym stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
student nie potrafii student potrafi zachowa student potrafi zachowa student potrafi zachowa
stosowa si do zasad zasady aseptyki i zasady aseptyki i zasady aseptyki i
aseptyki, antyseptyki, antyesptyki, potrafi antyesptyki, potrafi antyesptyki, potrafi
nie potrafi zdezzynfekowac tkanki jak zdezzynfekowac tkanki zdezzynfekowac tkanki jak
przeprowadzi i przedmioty, zna rzne jak i przedmioty, zna i przedmioty, zna rzne
dezynfekcji tkanek ani sposoby sterylizacji rzne sposoby sterylizacji sposoby sterylizacji
LK3_chi1_U0
przedmiotw nie zna stosowane w modycynie, stosowane w modycynie, stosowane w modycynie,
1
podstaw sterylizacji ani potrafi oceni i potrafi oceni i potrafi oceni i
zasad weryfikacji zweryfikowa skuteczno zweryfikowa zweryfikowa skuteczno
skutecznoci sterylizacji przeprowadzonej skuteczno przeprowadzonej
sterylizacji w stopniu przeprowadzonej sterylizacji w stopniu
dostatecznym sterylizacji w stopniu bardzo dobrym
dobrym
student ne znia definicji student zna definicje ran, i student zna definicje ran, student zna definicje ran, i
ran i ich podziau ze ich podzia ze wzgldu na i ich podzia ze wzgldu ich podzia ze wzgldu na
wzgldu na mechanizm mechanizm powstania jak i na mechanizm powstania mechanizm powstania jak i
powastnia jak i stopie stopie czystoci, zna jak i stopie czystoci, stopie czystoci, zna
czystosci, nie zna zasad zasady prawidowego zna zasady prawidowego zasady prawidowego
prawidlowego badania i badania i zaopatrywania badania i zaopatrywania badania i zaopatrywania
zaopatrywaniaa ran, nie ran, zna podstawy szwu ran, zna podstawy szwu ran, zna podstawy szwu
zna podstaw szwu chirurgicznego, zna chirurgicznego, zna chirurgicznego, zna
LK3_chi1_U0
chirurgicznego, nie zna rodzaje podstawowych rodzaje podstawowych rodzaje podstawowych
2
podstawowych opatrunkw uzywanych w opatrunkw uzywanych w opatrunkw uzywanych w
materiaw leczeniu ran, zna sposoby leczeniu ran, zna sposoby leczeniu ran, zna sposoby
opatrunkowych czynnej jak i biernej czynnej jak i biernej czynnej jak i biernej
wwykorzystywanych w profilaktyki profilaktyki profilaktyki
leczeniu ran, nie zna przeciwtcowej w stopniu przeciwtcowej w przeciwtcowej w stopniu
zasad czynnej jak i dostatecznym stopniu dobrym bardzo dobrym
biernej profilaktyki
przeciwtcowej
student nie potrafi student potrafi student potrafi student potrafi
rozpoznac ronia, zrnicowac ropie zrnicowac ropie zrnicowac ropie
ropniaka, ropowicy,nie ropniak, ropowice, zna ropniak, ropowice, zna ropniak, ropowice, zna
zna zasad ani wskaza zasady i wskazania do zasady i wskazania do zasady i wskazania do
do antybiotykoterapii antybiotykoterapii, potrafi antybiotykoterapii, potrafi antybiotykoterapii, potrafi
w/w schorze, nie rozpozna rozpozna rozpozna
LK3_chi1_U0 potrafi zinterpretowa antybiotykooporonoc jak i antybiotykooporonoc jak antybiotykooporonoc jak i
3 antybiotykoopornoci, antybiotykowraliwo, zna i antybiotykowraliwo, antybiotykowraliwo, zna
nie posiada znajomoci zasady leczenia ropnych zna zasady leczenia zasady leczenia ropnych
zasad leczenia schorze schrzen tkanek w ropnych schrzen tkanek schrzen tkanek w
ropnych w warunkach warunkach domowych, w warunkach domowych, warunkach domowych,
domowych, ambulatoryjnych jak i ambulatoryjnych jak i ambulatoryjnych jak i
ambulatoryjnych czy szpitalnych w stopniu szpitalnych w stopniu szpitalnych w stopniu
szpitalnych dostatecznym dobrym bardzo dobrym
student nie potrafi student potrafi rozpzonac student potrafi rozpzonac student potrafi rozpzonac
rozpoznac chorego chorego niprzytomnego, chorego niprzytomnego, chorego niprzytomnego,
nieprzytomnego, nie potrafi posugiwa si potrafi posugiwa si potrafi posugiwa si
potrafi zastosowa punktowymi skalami do punktowymi skalami do punktowymi skalami do
punktowysk skal oceny coeny stopnia nasilenia coeny stopnia nasilenia coeny stopnia nasilenia
stanu wiadomoci, nie zaburze wiadommoci, zaburze wiadommoci, zaburze wiadommoci,
zna zasad udzielania zna zasady udzielania zna zasady udzielania zna zasady udzielania
pierwszej pomocy pierwszej pomocy chorym pierwszej pomocy chorym pierwszej pomocy chorym
LK3_chi1_U0
chorym nieprzytomnym, nieprzytomnym, zna nieprzytomnym, zna nieprzytomnym, zna
4
nie zna zasad zasady transportu chorego zasady transportu zasady transportu chorego
transportu chorego nieprzytomnego, student chorego nieprzytomnego, nieprzytomnego, student
nieprzytomnego, nie zna definicje rnych student zna definicje zna definicje rnych
potrafi rozpoznac i rodzajw blw, potrafi je rnych rodzajw blw, rodzajw blw, potrafi je
zdefiniowac rznych rozpoznawa, waciwie potrafi je rozpoznawa, rozpoznawa, waciwie
postaci bolw, nie zna sklasyfikowa i leczy w waciwie sklasyfikowa i sklasyfikowa i leczy w
zasad klasyfikacji ani stopniu dostatecznym leczy w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
leczenia blu
student nie zna student zna algorytmy student zna algorytmy student zna algorytmy
algorytmw postepowania postepowania na ostrym postepowania na ostrym postepowania na ostrym
na ostrym dyurze, nie zna dyurze, zna zasady dyurze, zna zasady dyurze, zna zasady
algorytmw postepowania
postepowania w przypadku postepowania w postepowania w
w przypadku stwierdzenia
zgonu na Izbie Przyj
stwierdzenia zgonu na przypadku stwierdzenia przypadku stwierdzenia
Izbie Przyj szpitala, zna zgonu na Izbie Przyj zgonu na Izbie Przyj
LK3_chi1_U0 szpitala, znie zna zakresu
norm ani nie potrafi zakresy norm jak i potrafi szpitala, zna zakresy szpitala, zna zakresy norm
5
zinterpretowa wynikw zinterpretowa wyniki norm jak i potrafi jak i potrafi zinterpretowa
badan laboratoryjnych, bada laboratoryjnych, zinterpretowa wyniki wyniki bada
obrazowych, inwazyjnych obrazowych oraz bada laboratoryjnych, laboratoryjnych,
inwazyjnych w stopniu obrazowych oraz obrazowych oraz
dostatecznym inwazyjnych w stopniu inwazyjnych w stopniu
dobrym bardzo dobrym
student nie potrafi student potrafi prawidowo student potrafi student potrafi prawidowo
prawidowo zebrac zebrac wywiad lekarski, prawidowo zebrac zebrac wywiad lekarski,
wywiadu lekrskiego nie potrafi prawidowo wywiad lekarski, potrafi potrafi prawidowo
LK3_chi1_U0 zna zasad ani technik zabada fizykalnie pacjenta prawidowo zabada zabada fizykalnie
6 badania fizykalnego z zastosowanem rznych fizykalnie pacjenta z pacjenta z zastosowanem
pacjenta technik badania w stopniu zastosowanem rznych rznych technik badania w
dostatecznym technik badania w stopniu bardzo dobrym
stopniu dobrym
nie potrafi nawiza i nawizuje kontakt w potrafi prawidowo bardzo dobrze nawizuje
utrzyma gebokiego i niewystarcajcym stopniu nawiza kontakt, kontak z pacjentem i
LK3_chi1_K0
peenego szacunku okazuje szacunek potrafi utrzyma ten
1
kontaktu z chorym choremu kontakt okazujc gboki
szacunek
nie potrafi kierowa si kieruje si dobrem chorego kieruje si dobrem kieruje si dobrem
LK3_chi1_K0
dobrem chorego w w niewystarczajacym chorego w stopniu chorego, stawiajc je na
2
nalezyty sposb stopniu wystarczajcym pierwszym miejscu
nie przestrzega przestrzega tajmnicy przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy
LK3_chi1_K0 tajemnicy lekarskiej i lekarskiej w podstawowym lekarskiej w sposb lekarskiej w sposb
3 praw pacjenta zakresie prawidowy nebudzcy adnych
zastrzee
nie posiada wiadomo posiada nisk wiedz na posiada wiedze na temat posiada wiedze i ma
wasnych ogranicze i temat wlasnych ogranicze wasnych ogranicze i wiadomo wasnych
LK3_chi1_K0 umiejtnoci staego posiada umiejtno ogranicze w sposb
4 doksztacania si staego doksztacania si aktywny doksztaca si i
podnosi swoje
umiejtnoci
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Samodzielny Pubiczny Szpital Kliniczny Nr 7 im Prof.
Leszka Gieca Grnolskie Centrum Medyczne w
Katowicach, ul. Zioowa 45-47, 40-635 Katowice,
Oddzia Chirurgii Oglnej Naczyniowej i Angiologii
29.3 Miejsce i godziny konsultacji j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzcym
29.4 Materiay do zaj fartuch lekarski, obuwie zmienne, stetoskop
1. Nazwa moduu/przedmiotu Choroby Wewntrzne I

2. Kod moduu/przedmiotu chw1
6. Forma studiw studia stacjonarne
10. Rok III
11. Semestr V i VI
Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i
Chemioterapii Onkologicznej
40-029 Katowice, Reymonta 8/ tel: 32
15.
Adres/telefon/strona internetowa 2591202 / interna@sum.edu.pl

17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko, dr n. med. Hanna Wichary, hwichary@orange.pl
email)
prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar; dr n. med. Hanna

Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot Wichary; dr n. med. Barbara Rygo, lek. med. Anna
18.
(imi, nazwisko, email) Bednarek; dr n. med. Joanna Mykaa-Ciela; lek. med.
Kamil Wdowiak, lek. med.Piotr Kruk
Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza z zakresu badania podmiotowego
2. Podstawowa wiedza z zakresu badania przedmiotowego
Najczstrze objawy w badaniu podmiotowym schorze w zakresie jamy brzusznej oraz przy
3.
powikszeniu wzw chonnych
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Przygotowanie studentw do zbierania wywiadu dotyczcego obecnej choroby, ycia osobistego i
C1 ycia rodzinnego
Nauczanie badania przedmiotowego, zwaszcza powikszonych wzw chonnych, wtroby i
C2 ledziony, szmerw oddechowych, szmerw serca
C3 Nauczanie waciwego kontaktowania si z osob chor i osobami upowanionymi przez chorego
wiedza
zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i
LK3_chw1_ postpowania terapeutycznego w odniesieniu do najczstrzych
C1 s1, c1 E.W7
W01 chorb wewntrznych wystpyjcych u osb dorosych oraz ich
powika
zna zasady badania przedmiotowego w zakresie badania
LK3_chw1_
oglnego ze szczeglnym uwzgldnieniem badania wtroby i C2 s2, c2 E.W7
W02
ledziony
zna zasady kontaktowania si z pacjentem milczcym,
gadatliwym, paczcym, zakcajcym spokj, majcym trudnoci
LK3_chw1_ z czytaniem, z upoledzeniem suchu, z upoledzeniem wzroku, z
C3 s3, c3 W.W7
W03 ograniczon inteligencj. Zna zasady przekazywania informacji o
stanie zdrowia chorego osobie upowanionej do udzielania
informacji
zna rodzaje szmerw oddechowych, szmerw serca, objawy
LK3_chw1_
najczciej wystpujce w zakresie badania gowy, klatki C2 s4, c4 E.W7
W04
piersiowej i jamy brzusznej
umiejtnoci
LK3_chw1_U
potrafi przeprowadzi wywiad lekarski z pacjentem dorosym C1,C2,C3 s1, c1 E.U1
01
LK3_chw1_U potrafi przeprowadzi oglne i ukierunkowane badanie fizykalne
C1,C2,C3 s2, c2 E.U3
02 pacjenta dorosego
LK3_chw1_U potrafi przeprowadzi diagnostyk rnicow powikszonych s3, c1, c2,
C1,C2,C3 E.U12
03 wzw chonnych, wtroby i ledziony c3, c4
potrafi planowa postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i
LK3_chw1_U
profilaktyczne przy powikszonych wzach chonnych, C1,C2,C3 s4, c4 E.U16
04
powikszonej wtrobie i ledzionie
kompetencje
LK3_chw1_K potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z s1, c1, c2,
C1,C2,C3 K.1
01 chorym c3
LK3_chw1_K s2,c1,c2,
przestrzega tajemnicy lekarskiej i prawa pacjenta C1,C2,C3 K.3
02 c3,c4
s3,
LK3_chw1_K posiada wiadomo o potrzebie staego doksztacacnia w
C1,C2,C3 s4,c1,c2,c3,c K.4
03 zakresie badania podmiotowego i przedmiotowego
4
Liczba
godzin
s1 Zasady zbierania wywiadu 1
Badanie fizykalne oglne ze szczeglnym uwzgldnieniem wzw chonnych i
s2 obrzkw 1
Badanie jamy brzusznej z uwzgldnieniem powikszonej wtroby i ledziony. Badania
s3 diagnostyczne przy powikszonych wzach chonnych, wtrobie i ledzionie 1
3
godzin
badanie podmiotowe chorego i badanie przedmiotowe oglne ze szczeglnym
c1 4
uwzgldnieniem powikszonych wzw chonnych i obrzkw
c2 badanie fizykalne ukadu oddechowego oraz ukdu krenia 4
badanie fizyklalne jamy brzusznej z uwzgldnieniem badania wtroby i ledziony.
c3
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentw z rnymi schorzeniami 4
12
wiczenia praktyczne - bezporedni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie
2. zaj
3. wiczenia praktyczne zbierania wywiadu
LK3_chw1_
W01
LK3_chw1_
W02
LK3_chw1_
W03
LK3_chw1_
W04
LK3_chw1_U
01
LK3_chw1_U
02
LK3_chw1_U
03
LK3_chw1_U
04
LK3_chw1_K
obserwacja studentw w trakcie zaj student stosuje si do oglnie przyjtych zasad
01
LK3_chw1_K
02
LK3_chw1_K
03
25. ECTS)
udzia w wykadach 0
90
60
27. Literatura
1. E. Szczeklik - Diagnostyka oglna chorb wewntrznych
1. A. Szczeklik - Choroby Wewntrzne
student nie zna i nie student zna i rozumie w student dobrze zna i student bardzo dobrze
rozumie przyczyny, stopniu dostatecznym rozumie przyczyny, zna i rozumie przyczyny,
objawy, zasady przyczyny, objawy, zasady objawy, zasady objawy, zasady
diagnozowania i diagnozowania i diagnozowania i diagnozowania i
postpowania postpowania postpowania postpowania
LK3_chw1_ terapeutycznego w terapeutycznego w terapeutycznego w terapeutycznego w
W01 odniesieniu do odniesieniu do najczstrzych odniesieniu do odniesieniu do
najczstrzych chorb chorb wewntrznych najczstrzych chorb najczstrzych chorb
wewntrznych wystpyjcych u osb wewntrznych wewntrznych
wystpyjcych u osb dorosych oraz ich powika wystpyjcych u osb wystpyjcych u osb
dorosych oraz ich dorosych oraz ich dorosych oraz ich
powika powika powika
student nie zna zasad student zna w stopniu student dobrze zna student bardzo dobrze
badania dostatecznym zasady zasady badania zna zasady badania
przedmiotowego w badania przedmiotowego w przedmiotowego w przedmiotowego w
zakresie badania zakresie badania oglnego zakresie badania zakresie badania
LK3_chw1_ oglnego ze ze szczeglnym oglnego ze szczeglnym oglnego ze szczeglnym
W02 szczeglnym uwzgldnieniem badania uwzgldnieniem badania uwzgldnieniem badania
uwzgldnieniem wtroby i ledziony wtroby i ledziony wtroby i ledziony
badania wtroby i
ledziony
student nie zna zasad student zna w stopniu student dobrze zna Student bardzo dobrze
kontaktowania si z dostatecznym zasady zasady kontaktowania si zna zasady
pacjentem milczcym, kontaktowania si z z pacjentem milczcym, kontaktowania si z
gadatliwym, paczcym, pacjentem milczcym, gadatliwym, paczcym, pacjentem milczcym,
zakcajcym spokj, gadatliwym, paczcym, zakcajcym spokj, gadatliwym, paczcym,
majcym trudnoci z zakcajcym spokj, majcym trudnoci z zakcajcym spokj,
czytaniem, z majcym trudnoci z czytaniem, z majcym trudnoci z
upoledzeniem suchu, z czytaniem, z upoledzeniem upoledzeniem suchu, z czytaniem, z
LK3_chw1_ upoledzeniem wzroku, suchu, z upoledzeniem upoledzeniem wzroku, z upoledzeniem suchu, z
W03 z ograniczon wzroku, z ograniczon ograniczon inteligencj. upoledzeniem wzroku, z
inteligencj. Nie zna inteligencj. Zna w stopniu Student dobrze zna ograniczon
zasad przekazywania dostatecznym zasady zasady przekazywania inteligencj.Student
informacji o stanie przekazywania informacji o informacji o stanie bardzo dobrze zna
zdrowia chorego osobie stanie zdrowia chorego zdrowia chorego osobie zasady przekazywania
upowanionej do osobie upowanionej do upowanionej do informacji o stanie
udzielania informacji udzielania informacji udzielania informacji zdrowia chorego osobie
upowanionej do
udzielania informacji
Student nie zna Student zna w stopniu Student dobrze zna Student bardzo dobrze
rodzajw szmerw dostatecznym rodzaje rodzaje szmerw zna rodzaje szmerw
oddechowych, szmerw szmerw oddechowych, oddechowych, szmerw oddechowych, szmerw
serca, objaww szmerw serca, objawy serca, objawy najczciej serca, objawy najczciej
LK3_chw1_
najczciej najczciej wystpujce w wystpujce w zakresie wystpujce w zakresie
W04
wystpujcych w zakresie badania gowy, badania gowy, klatki badania gowy, klatki
zakresie badania gowy, klatki piersiowej i jamy piersiowej i jamy piersiowej i jamy
klatki piersiowej i jamy brzusznej brzusznej brzusznej
brzusznej
Student nie potrafi Student potrafiw stopniu Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
przeprowadzi wywiadu dostatecznym przeprowadzi wywiad potrafi przeprowadzi
LK3_chw1_U lekarskiego z pacjentem przeprowadzi wywiad lekarski z pacjentem wywiad lekarski z
01 dorosym lekarski z pacjentem dorosym pacjentem dorosym
dorosym
Student nie potrafi Student potrafi w stopniu student dobrze potrafi student bardzo dobrze
przeprowadzi oglnego dostatecznym przeprowadzi oglne i potrafi przeprowadzi
LK3_chw1_U i ukierunkowanego przeprowadzi oglne i ukierunkowane badanie oglne i ukierunkowane
02 badania fizykalnego ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta badanie fizykalne
pacjenta dorosego fizykalne pacjenta dorosego dorosego pacjenta dorosego
Student nie potrafi Student potrafi w stopniu potrafi przeprowadzi potrafi przeprowadzi
przeprowadzi dostatecznym diagnostyk rnicow diagnostyk rnicow
LK3_chw1_U diagnostyki rnicowej przeprowadzi diagnostyk powikszonych wzw powikszonych wzw
03 powikszonych wzw rnicow powikszonych chonnych, wtroby i chonnych, wtroby i
chonnych, wtroby i wzw chonnych, wtroby i ledziony ledziony
ledziony ledziony
potrafi planowa potrafi planowa student dobrze potrafi student bardzo dobrze
postpowanie postpowanie planowa postpowanie potrafi planowa
diagnostyczne, diagnostyczne, diagnostyczne, postpowanie
terapeutyczne i terapeutyczne i terapeutyczne i diagnostyczne,
LK3_chw1_U profilaktyczne przy profilaktyczne przy profilaktyczne przy terapeutyczne i
04 powikszonych wzach powikszonych wzach powikszonych wzach profilaktyczne przy
chonnych, chonnych, powikszonej chonnych, powikszonej powikszonych wzach
powikszonej wtrobie i wtrobie i ledzionie wtrobie i ledzionie chonnych, powikszonej
ledzionie wtrobie i ledzionie
Student nie potrafi student stara si nawiza i student dobrze student bardzo dobrze
nawiza i utrzyma utrzyma gboki i peen nawizuje i utrzymuje nawizuje i utrzymuje
gbokiego i peenego szacunku kontakt z chorym gboki i peen szacunku gboki i peen szacunku
LK3_chw1_K szacunku kontaktu z kontakt z chorym kontakt z chorym czego
01 chorym wyrazem jest sympatia
pacjenta w trakcie
badania podmiotowego i
przedmiotowego
student nie przejawia student wie, e powinien student wie, e powinien student przestrzega
umiejtnoci przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy tajemnicy lekarskiej i
LK3_chw1_K przestrzegania lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta praw pacjenta
02 tajemnicy lekarskiej i i umie wykorzysta r
praw pacjenta wiedz w konkretnej
sytuacji
student nie kieruje si student stara si kierowa student kieruje si student kieruje si
dobrem chorego w dobrem chorego, stawiajc dobrem chorego dobrem chorego
LK3_chw1_K pracy z pacjentem je na pierwszym miejscu stawiajc je na stawiajc je na
03 pierwszym miejscu pierwszym miejscu oraz
daje przykad kolegom z
grupy
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Onkologicznej
Onkologicznej, po zajciach z onkologii klinicznej
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie ochronne, stetoskop
1. Nazwa moduu/przedmiotu Choroby wewntrzne I

2. Kod moduu/przedmiotu chwk1
10. Rok III
11. Semestr V i VI
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7

15. Adres/telefon/strona internetowa lskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Grnolskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca
ul. Zioowa 45/47, 40-635 Katowice tel. (32) 252 39 30
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Micha Tendera
Dr hab. n. med. Krystyna Kozakiewicz
kozakiewicz.krystyna@gmail.com
nazwisko, email)
Prof. dr hab. n. med. Micha Tendera
michal.tendera@gmail.com
Prof. dr hab. n. med. Andrzej Ochaa
aochala1@gmail.com
Prof. dr hab. n. med. Maciej Sosnowski
18. maciejsosnowski@gmail.com
(imi, nazwisko, email) Prof. dr hab. n. med. Wojciech Wojakowski
wojtek.wojakowski@gmail.com
Dr n. med. Barbara Korzeniowska
bkorzeniowska@poczta.onet.pl
Dr hab. n. med. Maciej Kamierski
kazmierski.maciej@gmail.com
Lek. Marcin Syzd msyzdol@gmail.com
Nr Opis wymagania
1. Wiedza z zakresu anatomii i fizjologii zwaszcza dotyczca ukadu oddechowego i krenia.
2. Podstawowa wiedza o objawach chorb ukadu oddechowego i krenia.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Nabycie umiejtnoci zbierania wywiadu lekarskiego oraz przeprowadzenia badania
C1 przedmiotowego.
C2 Poznanie zasad prowadzenia historii choroby.
C3 Opanowanie umiejtnoci stawiania rozpozna wstpnych, rnicowych i kocowych.
C4 Nabycie umiejtnoci planowania i interpretowania bada laboratoryjnych oraz diagnostycznych.
Opanowanie wiedzy z zakresu epidemiologii, symptomatologii, diagnostyki i leczenia chorb ukadu
C5 oddechowego i ukadu krenia.
wiedza
s3, s4, s5,
LK3_chwk1_ zna uwarunkowania epidemiologiczne wybranych chorb
W01
C5 s7, c3, c4, E.W1
ukadu oddechowego i ukadu krenia c5, c7
s3, s4, s5,

LK3_chwk1_ zna etiologi oraz symptomatologi wybranych chorb ukadu
W02
C5 s7, c3, c4, E.W7
oddechowego i ukadu krenia c5, c7
LK3_chwk1_ zna zasady diagnozowania i leczenia wybranych chorb ukadu s5, s6, s8, E.W7
W03
C4, C5
oddechowego i ukadu krenia c5, c6, c8 E.W38
umiejtnoci
LK3_chwk1_U
01
umie przeprowadzi wywiad lekarski C1 s1, c1 E.U1
s1, s2, s3,

LK3_chwk1_U
02
umie wykona badanie fizykalne C1 s4, c1, c2, E.U3
c3, c4
s1, s2, s3,

s4, s5, s6,
LK3_chwk1_U s7, s8, c1,
03
potrafi postawi rozpoznanie wstpne, rnicowe, kocowe C3, C4, C5 E.U12
c2, c3, c4,
c5, c6, c7,
c8
LK3_chwk1_U umie zaplanowa badania laboratoryjne i diagnostyczne oraz s5, s6, c5, E.U16 E.U18
04
C4
zinterpretowa ich wyniki c6 E.U24
umie oceni ttno, cinienie ttnicze i obsugiwa

LK3_chwk1_U
05
kardiomonitor oraz defibrylator, umie wykona kardiowersj i C1 s2, c2 E.U29
defibyrlacj
LK3_chwk1_U
06
potrafi prowadzi histori choroby pacjenta C2 s1, c1 E.U38
potrafi zaproponowa badania diagnostyczne oraz odpowiednie s3, s4, s5, E.U12 E.U16
LK3_chwk1_U
07
leczenie w przypadku wybranych chorb ukadu oddechowego i C5 s7, c3, c4, E.U18 E.U24
ukadu krenia c5, c7 E.U32
LK3_chwk1_U
08
potrafi wykona i zinterpretowa elektrokardiogram C4 s8, c8 E.U29
kompetencje
s1, s2, s3,
s4, s5, s6,
LK3_chwk1_K potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z s7, s8, c1,
01
C1, C2 K.1
chorym c2, c3, c4,
c5, c6, c7,
c8
s1, s2, s3,
s4, s5, s6,
LK3_chwk1_K s7, s8, c1,
02
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C1, C2 c2, c3, c4,
K.2
c5, c6, c7,
c8
s1, s2, s3,

s4, s5, s6,
LK3_chwk1_K s7, s8, c1,
03
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1, C2 c2, c3, c4,
K.3
c5, c6, c7,
c8
s1, s2, s3,

s4, s5, s6,
LK3_chwk1_K posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoc s7, s8, c1,
04
C1, C2 K.4
staego doksztacania si c2, c3, c4,
c5, c6, c7,
c8

Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Zasady badania lekarskiego: wywiad oglny i szczegowy. Badanie przedmiotowe: 1

badanie oglne, badanie szczegowe gowy i szyi.
s2 Badanie fizykalne klatki piersiowej: ogldanie, opukiwanie, badanie ttna, badanie 1
cinienia ttniczego.
s3 Ukad oddechowy: osuchiwanie, rodzaje i cechy szmerw oddechowych, objawy 1
podmiotowe i przedmiotowe najwaniejszych chorb ukadu oddechowego.
s4 Ukad krenia: osuchiwanie serca, tony i szmery serca. Wady serca. 1
s5 Choroba niedokrwienna, zawa minia sercowego. Diagnostyka inwazyjna ukadu 1

krenia.
s6 Nieinwazyjna diagnostyka ukadu krenia. 0,5
s7 Niewydolno serca. Objawy podmiotowe i przedmiotowe. 1
s8 Podstawy elektrokardiografii. 0,5
7
Liczba
godzin
Zasady badania lekarskiego: wywiad oglny i szczegowy. Badanie przedmiotowe: 3
c1 badanie oglne, badanie szczegowe gowy i szyi.
Badanie fizykalne klatki piersiowej: ogldanie, opukiwanie, badanie ttna, badanie 3
c2 cinienia ttniczego.
Ukad oddechowy: osuchiwanie, rodzaje i cechy szmerw oddechowych, objawy 3
c3 podmiotowe i przedmiotowe najwaniejszych chorb ukadu oddechowego.
c4 Ukad krenia: osuchiwanie serca, tony i szmery serca. Wady serca. 3
Choroba niedokrwienna, zawa minia sercowego. Diagnostyka inwazyjna ukadu 3
c5 krenia.
c6 Nieinwazyjna diagnostyka ukadu krenia. 3
c7 Niewydolno serca. Objawy podmiotowe i przedmiotowe. 3
c8 Podstawy elektrokardiografii. 2
23
1. seminaria
2. wiczenia praktyczne z pacjentami
2. wiczenia praktyczne z symulatorami medycznymi
3. udzia studentw w wizytach lekarskich
4. udzia studentw w konsultacjach specjalistycznych
5. udzia studentw w badaniach diagnostycznych i procedurach medycznych
LK3_chwk1_
test uzyskanie powyej 60% poprawnych odpowiedzi
W01
LK3_chwk1_
W02
LK3_chwk1_
W03
LK3_chwk1_U
zaliczenie praktyczne opanowanie ocenianej umiejtnoci w stopniu dostatecznym
01
LK3_chwk1_U
02
LK3_chwk1_U
03
LK3_chwk1_U
04
LK3_chwk1_U
05
LK3_chwk1_U
06
LK3_chwk1_U
07
LK3_chwk1_U
08
LK3_chwk1_K
01
LK3_chwk1_K
02
LK3_chwk1_K
03
LK3_chwk1_K
04

udzia w wykadach 0
90
60
27. Literatura
1. A. Szczeklik. Choroby wewntrzne. Stan wiedzy na rok 2011. Krakw 2011
2. E. Szczeklik, A. Szczeklik. Diagnostyka oglna chorb wewntrznych. Warszawa 1979
1. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 1. Podrcznik oparty na zasadach EBM. Krakw 2009
3. B. Dbrowska, A. Dbrowski. Podrcznik elektrokardiografii. Warszawa 2005
posiada wiedz posiada wiedz dotyczc posiada wiedz posiada wiedz dotyczc
LK3_chwk1_ dotyczc zagadnienia w zagadnienia w stopniu dotyczc zagadnienia zagadnienia w stopniu bardzo
W01
stopniu niedostatecznym dostatecznym w stopniu dobrym dobrym
LK3_chwk1_ dotyczc zagadnienia w zagadnienia w stopniu dotyczc zagadnienia zagadnienia w stopniu bardzo
W02 stopniu niedostatecznym dostatecznym w stopniu dobrym dobrym
LK3_chwk1_
dotyczc zagadnienia w zagadnienia w stopniu dotyczc zagadnienia zagadnienia w stopniu bardzo
W03
stopniu niedostatecznym dostatecznym w stopniu dobrym dobrym
posiada umiejtnoci posiada umiejtnoci posiada umiejtnoci posiada umiejtnoci
LK3_chwk1_U dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia dotyczce zagadnienia w
01
stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
LK3_chwk1_U
02
dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia dotyczce zagadnienia w
LK3_chwk1_U
03
04
LK3_chwk1_U
05
06
LK3_chwk1_U
07
08
posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje
LK3_chwk1_K dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia dotyczce zagadnienia w
01 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
1) Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii Samodzielny
Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 lskiego Uniwersytetu
Medycznego w Katowicach
29.2 Miejsce odbywania si zaj ul. Zioowa 45/47, 40-635 Katowice 2) Centrum Dydaktyki i
Symulacji Medycznej lskiego Uniwersytetu Medycznego
lskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach ul.
Medykw 8b, 40-959 Katowice
Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii Samodzielny
Publiczny Szpital Kliniczny nr 7
lskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Grnolskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca
ul. Zioowa 45/47, 40-635 Katowice godziny do ustalenia z
Kierownikiem wicze
fartuch, stetoskop, literatura podstawowa i

29.4 Materiay do zaj uzupeniajca
1. Nazwa moduu/przedmiotu Choroby wewntrzne I

2. Kod moduu/przedmiotu chw1
10. Rok III
11. Semestr V i VI
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W:0 S: 10/20 w: 35/70
Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych,
Autoimmunologicznych i Metabolicznych
15. Adres/telefon/strona internetowa ul. Medykw 14; 40-752 Katowice; 32 7894301;
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n med. Antoni Hrycek
prof. dr hab. n. med. Antoni Hrycek, dr n. med.
Agnieszka ak-Gob (agzak@poczta.onet.pl)
nazwisko, email)
oprcz osb jak wyej: prof. P. Buszman; dr hab. J.
18. cieszka; dr P. Cielik; dr Osawska-Dzierga; dr
Urbaska-Krawiec D.
Nr Opis wymagania
podstawowe wiadomoci w zakresie badania podmiotowego i przedmiotowego oraz nabycie
1.
umiejtnoci pozwalajacych na odrnienie zjawisk fizjologicznych od patologii w badaniu fizycznym
nabycie kompetencji w zakresie uwarunkowa rodowiskowych i epidemiologicznych najczstszych
2.
chorb
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
przygotowanie studentw do mylenia analitycznego z nastpcz syntez obejmujac nieprawidlowoci
C1 w zakresie bada laboratoryjnych i obrazowych w celu przeprowadzenia dogbnej diagnostyki
rnicowej chorb obejmujacych dziedzin - choroby wewntrzne
nauczanie waciwego sposobu kontaktowania si z osob chor i osobami upowanionymi do
C2 otrzymywania informacji o stanie chorego
C3 nauczanie umiejtnoci postpowania z chorym ambulatoryjnym
wiedza
s2,s6,s9,s10,
zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postpowania
LK3_chw s12,c2,c4,c5
terapeutycznego w odniesieniu do najczstszych chorb wewntrznych C1,C2,C3 E.W7
1_W01 wystpujcych u osb dorosych oraz ich powika
,c6,c9,c10,c
11,c12
s2,s6,s9,s10,
zna i rozumie przebieg oraz objawy procesu starzenia si, a take s12,,
LK3_chw
zasady caociowej oceny geriatrycznej i opieki interdyscyplinarnej w C1,C2,C3 c2,c4,c5,c6,c E.W8
1_W02 odniesieniu do pacjenta w podeszym wieku 9,c10,c11,c1
2
s2,s6,s9,s10,
LK3_chw zna uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologiczne najczstszych s12,
C1 E.W23
1_W03 nowotworw czowieka c2,c4,c6,c7,c
9,c10,c11
s2,s6,s9,s10,
LK3_chw s12,c2,c4,c5
terapeutycznego w najczstszych chorobach i specyficznych C1,C3 E.W36
1_W04 problemach w praktyce lekarza rodzinnego
,c6,c9,c10,c
11,c12
LK3_chw zna rodzaje materiaw biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce s7,c2,c7,c9,c

C1 E.W37
1_W05 laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiaw do bada 11
LK3_chw s7,c2,c7,c9,c
zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej C1 E.W38
1_W06 11
LK3_chw zna i rozumie moliwoci i ograniczenia bada laboratoryjnych w s2c2,c4,c7,c
C1 E.W39
1_W07 stanach nagych 9,c11
umiejtnoci
LK3_chw1 przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem dorosym C1,C2,C3 s1,c1,c3 E.U1
_U01
s1,s2,s4,s5,s
9,s10,s11,s1
LK3_chw1 przeprowadza pene i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta
C1,C2,C3 2,c1,c2,c3,c E.U3
_U02 dorosego
4,c5,c9,c10,
c11
LK3_chw1
ocenia stan oglny, stan przytomnoci i wiadomoci pacjenta C1,C2,C3 s1,c1,c3 E.U7
_U03
s2,s5,s6,s9,s
LK3_chw1 przeprowadza diagnostyk rnicow najczstszych chorb osb 10,s11,s12,c
C1,C2,C3 E.U12
_U04 dorosych 2,c4,c5,c6,c
9,c10,c11
LK3_chw1
rozpoznaje stany bezporedniego zagroenia ycia C1,C2 s1,s2,c1,c3 E.U14
_U05
s2,s6,s9,s10,
LK3_chw1 s12,c2,c4,c5
planuje postepowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne C1,C2,C3 E.U16
_U06 ,c6,c9,c10,c
11,c12
s7,c2,c5,c7,c
LK3_chw1
interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyle C1,C2,C3 9,c10,c11,c1 E.U24
_U07
2
asystuje przy przeprowadzaniu nastpujacych procedur i zabiegw
LK3_chw1
lekarskich: przetaczaniu preparatw krwiopochodnych, drenau jamy C1,C2 s2,s4,c1-c12 E.U30
_U08
opucnowej, nakuciu jamy otrzewnowej
kompetencje
LK3_chw1 s1-s12,c1-
potrafi nawiaza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z chorym C1,C2,C3 K.1
_K01 c12
LK3_chw1 s1-s12,c1-
kieruje si dobrem chorego, stawiajac je na pierwszym miejscu C1,C2,C3 K.2
_K02 c12
LK3_chw1 s1-s12,c1-
przestrzega tajemnicy lekarskiej i prawa pacjenta C1,C2,C3 K.3
_K03 c12
LK3_chw1 posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego s1-s12,c1-
C1,C2,C3 K.4
_K04 doksztacania si c12
Liczba
godzin
Zasady badania lekarskiego - wywiad. Badanie przedmiotowe oglnie - badanie gowy, szyi,
s1 wzw chonnych. 1
Badanie fizykalne ukadu oddechowego. Zarys badania przedmiotowego ukadu krenia
s2 (serce, ukad naczyniowo-ttniczy, ylny) 1
s3 Podstawy UKG i badania dopplerowskiego naczy 1
s4 Badanie przedmiotowe jamy brzusznej 1
Badanie przedmiotowe ukadu kostno-stawowego i badanie dodatkowe w chorobach ukadu
s5 ruchu. Symptomatologia chorb ukladu kostno-stawowego - kolagenozy 1
Symptomatologia chorb przewodu pokarmowego. Badania laboratoryjne w chorobach
s6 przewodu pokarmowego i badanie endoskopowe przewodu pokarmowego 1
s7 Techniki obrazowania w diagnostyce chorb przewodu pokarmowego (USG, TK, MRI) 1
s8 Symptomatologia chorb ukadu krwiotwrczego 1
s9 Symptomatologia chorb ukadu moczowego 1
s10 Symptomatologia wybranych chorb ukladu gruczow wydzielania wewntrznego 1
10
Liczba
godzin
c1 Badanie przedmiotowe oglnie - badanie gowy, szyi, wzw chonnych 3
c2 Badanie fizykalne ukladu oddechowego oraz ukadu krenia 3
c3 Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentw 3
c4 Badanie przedmiotowe jamy brzusznej 3
c5 Badanie przedmiotowe ukadu kostno-stawowego 2
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentw. Omowienie symptomatologii najczstszych
c6 chorb przewodu pokarmowego. 3
Omawianie wynikw bada laboratoryjnych oraz endoskopowych przewodu pokarmowego
c7 pacjentw 3
c8 Omawianie wynikw bada obrazowych przewodu pokarmowego pacjentw 3
c9 Symptomatologia chorb ukadu krwiotwrczego - badanie przedmiotowe pacjentw 3
c10 Symptomatologia chorb ukadu moczowego - badanie przedmiotowe pacjentw 3
Symptomatologia wybranych chorb ukadu gruczow wydzielania wewntrznego - badanie
c11 przedmiotowe pacjentw 3
Symptomatologia chorb ukadu kostno-stawowego. Omwienie najczstszych chorb
c12 tkanki cznej - badanie fizykalne 3
35
1. wykady konwencjonalne
wiczenia praktyczne - bezporedni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie
3. realizacji przydzielonych zada oraz dyskusja nad poczynionymi obserwacjami
4. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem aparatu ultrasonograficznego
LK3_chw1
_W01
LK3_chw1
_W02
LK3_chw1
_W03
LK3_chw1
_W04
LK3_chw1
_W05
LK3_chw1
_W06
LK3_chw1
_W07
LK3_chw1
_U01
LK3_chw1
_U02
LK3_chw1
_U03
LK3_chw1
_U04
LK3_chw1
_U05
LK3_chw1
_U06
LK3_chw1
_U07
LK3_chw1
_U08
LK3_chw1
_K01
LK3_chw1
_K02
LK3_chw1
dyskusja ze studentami student stosuje si do oglnie przyjtych zasad
_K03
LK3_chw1
dyskusja ze studentami student stosuje si do oglnie przyjtych zasad
_K04
Godziny kontaktowe z nauczycielem udzia w wykadach 0
akademickim udzia w seminariach 20
90
60
przedmiotu 5
26. przedmiot
27. Literatura
1. E. Szczeklik - Diagnostyka oglna chorb wewntrznych
1. A. Szczeklik - Choroby wewntrzne
student nie zna student zna w stopniu student dobrze zna student bardzo dobrze zna
przyczyn, objaww, dostatecznym przyczyny, przyczyny, objawy, zasady przyczyny, objawy, zasady
zasad diagnozowania i objawy, zasady diagnozowania i diagnozowania i
LK3_chw postpowania diagnozowania i postpowania postpowania
terapeutycznego w postpowania terapeutycznego w terapeutycznego w
1_W01
odniesieniu do terapeutycznego w odniesieniu do odniesieniu do
najczstszych chorb odniesieniu do najczstszych najczstszych chorb najczstszych chorb
wewntrznych chorb wewntrznych wewntrznych wewntrznych
przebiegu oraz objaww dostatecznym przebieg oraz przebieg oraz objawy przebieg oraz objawy
procesu starzenia si, a objawy procesu starzenia procesu starzenia si, a procesu starzenia si, a
LK3_chw take zasad caociowej si, a take zasady take zasady caociowej take zasady caociowej
1_W02 oceny i opieki w caociowej oceny i opieki w oceny i opieki w oceny i opieki w
odniesieniu do pacjenta odniesieniu do pacjenta w odniesieniu do pacjenta w odniesieniu do pacjenta w
w podeszym wieku podeszym wieku podeszym wieku podeszym wieku
uwarunkowa dostatecznym uwarunkowania uwarunkowania
srodowiskowych i uwarunkowania srodowiskowe i srodowiskowe i
LK3_chw epidemiologicznych srodowiskowe i epidemiologiczne epidemiologiczne
1_W03 najczstszych epidemiologiczne najczstszych nowotworw najczstszych nowotworw
nowotworw czowieka najczstszych nowotworw czowieka czowieka
czowieka
student nie zna i nie zna i rozumie w stopniu student dobrze zna i student bardzo dobrze zna i
rozumie przyczyn, dostatecznym przyczyny, rozumie przyczyny, rozumie przyczyny, objawy,
objaww, zasad objawy, zasady objawy, zasady zasady diagnozowania i
diagnozowania i diagnozowania i diagnozowania i postpowania
LK3_chw
postpowania postpowania postpowania terapeutycznego w
1_W04 terapeutycznego w terapeutycznego w terapeutycznego w najczstszych chorobach w
najczstszych najczstszych chorobach w najczstszych chorobach w praktyce lekarza
chorobachw praktyce praktyce lekarza rodzinnego praktyce lekarza rodzinnego
lekarza rodzinnego rodzinnego
student nie zna rodzajw student w stopniu student dobrze zna rodzaje student bardzo dobrze zna
i materiaw dostatecznym zna rodzaje i i materiay biologiczne rodzaje i materiay
biologicznych materiay biologiczne wykorzystywane w biologiczne
LK3_chw wykorzystywanych w wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej wykorzystywane w
1_W05 diagnostyce diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania diagnostyce laboratoryjnej
laboratoryjnej oraz oraz zasady pobierania materialw do bada oraz zasady pobierania
zasad pobierania materialw do bada materialw do bada
materialw do bada
student nie zna podstaw student zna w stopniu student dobrze zna student bardzo dobrze zna
LK3_chw teoretycznych i dostatecznym podstawy podstawy teoretyczne i podstawy teoretyczne i
1_W06 praktycznych diagnostyki teoretyczne i praktyczne praktyczne diagnostyki praktyczne diagnostyki
laboratoryjnej diagnostyki laboratoryjnej laboratoryjnej laboratoryjnej
student nie zna i nie student zna i rozumie w student dobrze zna i student bardzo dobrze zna i
rozumie moliwoci i stopniu dostatecznym rozumie moliwoci i rozumie moliwoci i
LK3_chw ogranicze bada moliwoci i ograniczenia ograniczenia bada ograniczenia bada
1_W07 laboratoryjnych w bada laboratoryjnych w laboratoryjnych w stanach laboratoryjnych w stanach
stanach naglych stanach naglych naglych naglych
student nie potrafi student potrafi w stopniu student dobrze potrafi student bardzo dobrze
przeprowadzi wywiadu dostatecznym przeprowadzi przeprowadzi wywiad potrafi przeprowadzi
LK3_chw lekarskiego z pacjentem wywiad lekarski z pacjentem lekarski z pacjentem wywiad lekarski z
1_U01 dorosym dorosym dorosym pacjentem dorosym
przeprowadzi penego i dostatecznym przeprowadzi przeprowadzi pene i potrafi przeprowadzi pene
LK3_chw ukierunkowanego pene i ukierunkowane ukierunkowane badanie i ukierunkowane badanie
1_U02 badania fizykalnego badanie fizykalne pacjenta fizykalne pacjenta fizykalne pacjenta
pacjenta
LK3_chw oceni stanu oglnego, dostatecznym oceni stan oceni stan oglny, stan potrafi oceni stan oglny,
1_U03 stanu przytomnoci i oglny, stan przytomnoci i przytomnoci i stan przytomnoci i
wiadomoci pacjenta wiadomoci pacjenta wiadomoci pacjenta wiadomoci pacjenta
przeprowadzi dostatecznym przeprowadzi przeprowadzi diagnostyk potrafi przeprowadzi
LK3_chw diagnostyki rnicowej diagnostyk rnicow rnicow najczstszych diagnostyk rnicow
1_U04 najczstszych chorb najczstszych chorb osb chorb osb dorosych najczstszych chorb osb
osb dorosych dorosych dorosych
student nie rozpoznaje student rozpoznaje w student dobrze rozpoznaje student bardzo dobrze
LK3_chw stanw bezporedniego stopniu dostatecznym stany stany bezporedniego rozpoznaje stany
1_U05 zagroenia ycia bezporedniego zagroenia zagroenia ycia bezporedniego zagroenia
ycia ycia
student nie potrafi student potrafi w stopniu student potrafi dobrze student bardzo dobrze
zaplanowa dostatecznym zaplanowa zaplanowa postpowanie potrafi zaplanowa
LK3_chw postpowania postpowanie diagnostyczne, diagnostyczne, postpowanie
1_U06 diagnostycznego, terapeutyczne i terapeutyczne i diagnostyczne,
terapeutycznego i profilaktyczne profilaktyczne terapeutyczne i
profilaktycznego profilaktyczne
zinterpretowa wynikw dostatecznym zinterpretowa zinterpretowa wyniki potrafi zinterpretowa
LK3_chw bada laboratoryjnych i wyniki bada laboratoryjnych bada laboratoryjnych i wyniki bada
1_U07 nie identyfikuje przyczyn i zidentyfikowa przyczyny zidentyfikowa przyczyny laboratoryjnych i
odchyle odchyle odchyle zidentyfikowa przyczyny
odchyle
student nie asystuje przy student asystuje i student asystuje i dobrze student asystuje i biegle
przeprowadzaniu dostatecznie zna podstawy zna podstawy teoretyczne zna podstawy teoretyczne
nastpujacych procedur i teoretyczne nastpujacych nastpujacych procedur i nastpujacych procedur i
zabiegw lekarskich: procedur i zabiegw zabiegw lekarskich: zabiegw lekarskich:
LK3_chw przetaczaniu preparatw lekarskich: przetaczaniu przetaczaniu preparatw przetaczaniu preparatw
1_U08 krwiopochodnych, preparatw krwiopochodnych, drenazu krwiopochodnych, drenazu
drenazu jamy krwiopochodnych, drenazu jamy opucnowej, nakuciu jamy opucnowej, nakuciu
opucnowej, nakuciu jamy opucnowej, nakuciu jamy otrzewnowej jamy otrzewnowej
jamy otrzewnowej jamy otrzewnowej
student nie potrafi student stara si nawiazac student bardzo dobrze student bardzo dobrze
nawiza i utzryma gboki i pelen szacunku nawizuje gboki i peen nawizuje gboki i peen
penego szacunku kontakt z chorym szacunku kontakt z chorym szacunku kontakt z
LK3_chw kontaktu z chorym chorym, czego wyrazem
1_K01 jest sympatia pacjenta w
trakcie badania
podmiotowego i
przedmiotowego
student nie kieruje si student stara si kierowa student kieruje si dobrem student kieruje si dobrem
dobrem chorego w pracy dobrem chorego, stawiajc chorego, stawiajc je na chorego, stawiajc je na
LK3_chw
z pacjentem je na pierwszym miejscu pierwszym miejscu pierwszym miejscu oraz
1_K02 daje przykad kolegom z
grupy
student nie przejawia student wie, e powinien student wie, e powinien student przestrzega
umiejtnoci przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy tajemnicy lekarskiej i praw
LK3_chw przestrzegania tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta i pacjenta
1_K03 lekarskiej i praw umie wykorzysta t
pacjenta wiedz w konkretnej
sytuacji
student nie zrealizowal student zrealizowa zadania student dobrze i chtnie student bardzo dobrze
zada wczeniej mu wczeniej mu przydzielone w zrealizowa zadania zrealizowa zadania
LK3_chw przydzielonych stopniu dostatecznym wczeniej mu przydzielone wczeniej mu przydzielone,
1_K04 a niejednokrotnie jego
wiedza wykracza poza
zakres przydzielonych zaj
Inne przydatne informacje o module/przedmiocie
29.
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych, Autoimmunologicznych i
Metabolicznych
29.3 Miejsce i godziny konsultacji stae godziny zgodnie z rozpisem
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie ochronne, stetoskop
1. Nazwa moduu/przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna

2. Kod moduu/przedmiotu dib
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Naukowe Podstawy Medycyny
5. Poziom ksztacenia Jednolite studia magisterskie
6. Forma studiw Stacjonarna
9. Kierunek Lekarski (LK3)
10. Rok III
11. Semestr III
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Zakad Biochemii
ul. Medykw 18, 40-752 Katowice/tel.
15. Adres/telefon/strona internetowa 322525088/http://biochem.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Tomasz Francuz
Dr n. med. Wojciech Garczorz, e-mail:
wojtekg@sum.edu.pl
Dr hab. n. med. Tomasz Francuz
(tfrancuz@sum.edu.pl), dr n. med. Krzysztof
18. Siemianowicz dr n. med. Wojciech Garczorz

Nr Opis wymagania
1. Posiada podstawowe wiadomoci z zakresu biochemii, chemii i fizjologii
2. Zna budow organizmw (komrki, tkanki, narzdy)
3. Zna podstawowe pojcia statystyczne, miary rozproszenia, podstawow statystyk opisow
4. Zna biologi czowieka
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Posuguje si nowoczesnymi technikami analitycznymi i potrafi je zastosowa do oceny stanu
C1 pacjenta
Potrafi wybra waciwe techniki z zakresu diagnostyki laboratoryjnej do oceny funkcji organizmu
C2 chorego
C3 Zna zastosowanie diagnostyczne testw laboratoryjnych
wiedza
LK3_dib_W Zna parametry laboratoryjne okrelajce funkcje poszczeglnych c1, c2;
C2 B.W29
01 narzdw s1-s3
E.W3,
LK3_dib_W c1-c2, s2,
Zna i rozumie zasady diagnozowania najczstszych chorb C1, C3 E.W7,
02 s3
W.W36
LK3_dib_W
Rozumie i zna podstawy teoretyczne diagnostyki laboratoryjnej C1-C3 c1-c2, s1 E.W38
03
umiejtnoci
LK3_dib_U
Ocenia dokadno wykonywanych pomiarw C1 c1-c2 B.U10
01
LK3_dib_U Planuje postpowanie diagnostyczne w przypadku najczstszych

C1-C3 c1-c2 E.U.16
02 chorb
LK3_dib_U
Interpretuje i ocenia wyniki bada laboratoryjnych C1 - C3 c1-c2 E.U24
03
kompetencje
LK3_dib_K Posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego c1-c2, s1-
C1-C3 K.3; K.4
01 doksztacania si s3
Posiada wiadomo ogranicze stosowanych metod
LK3_dib_K c1-c2, s1-
laboratoryjnych, potrafi wybra i zastosowa waciw metod C1-C3 K.3; K.4
02 s3
analityczn
Posiada umiejtno wizania uzyskanych wynikw bada
laboratoryjnych z funkcj okrelonych narzdw i stanem C1-C3 K.3; K.4
03 s3
metabolicznym ogranizmu
Opisuje szlaki metaboliczne zachodzce u czowieka C1-C3 K.3; K.4
04 s3

godzin
0
Liczba
godzin
Podstawowe pojcia statystyczne zwizane z badaniami laboratoryjnymi. Interpretacja 2
s1 wyniku badania
Markery metabolizmu biaek macierzy i ich zastosowanie w diagnostyce m.in. 1
s2 osteoporozy
s3 Diagnostyka ukadu lipidowego i zaburze metabolizmu wglowodanw 2
5
Liczba
godzin
c1 Interpretacja wynikw bada oceniajcych metabolizm lipidw i wglowodanw 1
c2 Markery biochemiczne rnych stanw chorobowych 4
5
1. Zajcia seminaryjne, z moderowan dyskusj dotyczc tematu zaj
2. Prezentacje multimedialne
3. Analiza przypadkw
LK3_dib_W Moderowana dyskusja, aktywno studenta, umiejtno Poprawna interpretacja przedstawionego
01 interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego
Moderowana dyskusja, aktywno studenta, umiejtno Poprawna interpretacja przedstawionego

LK3_dib_U interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego
01
LK3_dib_U Moderowana dyskusja, aktywno studenta, umiejtno Poprawna interpretacja przedstawionego

LK3_dib_U Moderowana dyskusja, aktywno studenta, umiejtno Poprawna interpretacja przedstawionego

Moderowana dyskusja, aktywno studenta, umiejtno Poprawna interpretacja przedstawionego

LK3_dib_K interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego
01
LK2_dib_K Moderowana dyskusja, aktywno studenta, umiejtno Poprawna interpretacja przedstawionego



udzia w wykadach 0
40
20
cznia ilo godzin 60
27. Literatura
1. Dembiska-Kie A., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej
rda Internetowe, oglnodostne bazy medyczne, m.in. PubMed, medyczne czasopisma dostpne
1. w bibliotece SUM
Student nie potrafi Student zna podstawowe Student zna nowoczesne Student potrafi wybra testy
LK3_dib_W
wybra odpowiednich testy laboratoryjne testy diagnostyczne rnych generacji wskazujc
01 testw diagnostycznych ich wady i zalety
Student nie zna Student zna zakresy Student potrafi powiza Student potrafi dobra
zakresw referencyjnych referencyjne testw wyniki z patologiami i najlepszy test w procesie
testw wyjani przyczyn diagnostycznym, powiza
LK3_dib_W uzyskanego wyniku testu uzyskany wynik z
02 patomechanizmem choroby,
przewidzie i uzasadni testy,
ktre w danej sytuacji maj
mniejsz przydatno
Student nie potrafi Student potrafi powiza Student rozumie wpyw Student potrafi ustali
zinterpretowa uzyskane wyniki z chorb wspistniejcych warto diagnostyczn
LK3_dib_W uzyskanych wynikw najczstszymi na uzyskany wynik testu. wybranego testu w oparciu o
03 testw laboratoryjnych przyczynami ich zasady EBM, rozumie wpyw
wystpowania takich poj jak NPV, PPV,
LH na interpretacj wyniku.
Student nie zna Student zna definicje Student rozumie Student potrafi
podstawowych poj poj parametry zinterpretowa wynik w
okrelajcych charakteryzujce test kontekcie parametrw
dokadno diagnostyczny i potrafi charakteryzujcych test,
LK3_dib_U wykonywanych okreli na ich podstawie rozumie konsekwencje
01 pomiarw jego przydatno ograniczonej dokadnoci
testu dla procesu
diagnostycznego i
interpretacji wyniku.
Student nie zna Student zna schematy Student rozumie i potrafi Student potrafi zintegrowa
schematw diagnostyczne. wyjani celowo i now wiedz z istniejcymi
LK3_dib_U diagnostycznych kolejno bada schematami, a take
02 najczstszych chorb. wynikajc ze schematu. dostosowa je do
szczeglnych przypadkw
klinicznych.
Student nie potrafi Student potrafi powiza Student rozumie wpyw Student prawidowo
zinterpretowa uzyskane wyniki z chorb wspistniejcych interpretuje wyniki bada,
uzyskanych wynikw najczstszymi na uzyskany wynik testu. potrafi zaproponowa
LK3_dib_U
testw laboratoryjnych przyczynami ich schematy diagnostyczne w
03 wystpowania przypadku wtpliwoci
dotyczcych uzyskanych
wynikw.
Nie zna wasnych Posiada wiadomo Rozumie potrzeb Zna rda informacji
ogranicze, ani stanu koniecznoci cigego cigego ksztacenia si, medycznej, potrafi z nich
swojej wiedzy ksztacenia si sposoby polepszenia korzysta i wprowadzi
wasnych moliwoci i uzyskane informacje w swj
LK3_dib_K poszerzenia wiedzy zasb wiedzy
01
Student nie zna Student zna podstawowe Student napotykajc na Student rozumie z czego
ogranicze stosowanych ograniczenia metod problem potrafi wybra wynikaj problemy i
metod, nie potrafi diagnostycznych. metod alternatywn. ograniczenia stosowanych
LK3_dib_K wybra waciwej metod, potrafi zaproponowa
02 metody diagnostycznej. metody alternatywne,
najlepsze w danejh sytuacji
klinicznej.
Student nie potrafi Student wie uzyskane Student rozumie wpyw Student potrafi powiza
powiza uzyskanych wyniki z funkcjami zaburze metabolizm z markerami
wynikw testu z poszczeglnych funkcjonowania diagnostycznymi, potrafi
dysfunkcj okrelonych narzdw lub szlakami narzdw lub szlak wykorzysta uzyskane wyniki
narzdw lub szlakw metabolicznymi. metabolicznych na do przewidywania nasilenia
LK3_dib_K metabolicznych. podstawowe parametry procesu chorobowego,
03 mierzone w testach zaproponowa markery
diagnostycznych potrafi diagnostyczne na podstawie
przewidzie wyniki posiadanej wiedzy o
testw w rnych patogenezie chorb.
jednostkach
chorobowych.
Student nie zna szlakw Student zna podstawowe Student potrafi powiza Student potrafi przewidywa
metabolicznych szlaki metaboliczne i zaburzenia metabolizmu konsekwencje zaburze
czowieka. konsekwencje ich z objawami klinicznymi i metabolizmu, ich potencjalne
LK3_dib_K
dysfunkcji. wynikami testw objawy, a take dobra testy
04 diagnostycznych. diagnostyczne je
potwierdzajce, a take
zintegrowa now wiedz.
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10 osb
Sale seminaryjne i wiczeniowe nalece do
Katedry i Zakadu Biochemii, ul. Medykw 18,
29.2 Miejsce odbywania si zaj 40-752 Katowice
Katedra i Zakad Biochemii, codziennie w
godzinach pracy Katedry
29.4 Materiay do zaj Wskazane podrczniki, rda Internetowe

2. Kod moduu/przedmiotu dig
3. Przynaleno do grupy przedmiotw E - nauki kliniczne niezabiegowe
4. Status moduu/przedmiotu obowizkowe
10. Rok III
11. Semestr V
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczenie na ocen
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii
40-752 Katowice, ul. Medykw 14 / 327894401 /
15.
Adres/telefon/strona internetowa www.csk.katowice.pl
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Marek Hartleb
dr hab. med. Marek Waluga,
mwaluga@sum.edu.pl
email)
Prof. Marek Hartleb, dr hab. Ewa Nowakowska-Duawa,
dr hab. Marek Waluga, dr hab. Micha Kukla, dr n. med.
18. Tomasz Marek,
(imi, nazwisko, email) dr n. med. Anna Dziurkowska-Marek, dr n. med.
Agnieszka Budzyska, Grzegorz Boryczka
Nr Opis wymagania
1. Znajomo rodzaju bada laboratoryjnych stosowanych w gastroenterologii i hepatologii
2. Znajomo norm podstawowych bada laboratoryjnych
3. Opanowane badanie lekarskie
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Poznanie rodzajw materiaw biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce schorze przewodu
C1 pokarmowego oraz ich pobierania
Waciwa interpretacja wynikw bada laboratoryjnych w korelacji z caoksztatem obrazu
klinicznego chorb przewodu pokarmowego oraz rnicowanie i rokowanie w chorobach przewodu
C2 pokarmowego na podstawie wynikw bada laboratoryjnych
Wykorzystanie odpowiedniego badania w diagnozowaniu okrelonego schorzenia przewodu
C3 pokarmowego
wiedza
zna rodzaje materiaw biologicznych wykorzystywanych w
LK3_dig_W01 diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiau do C1 s1,s2 E.W37.
bada
zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki
LK3_dig_W02 C1,C2,C3 s1,s2 E.W38.
laboratoryjnej
zna i rozumie moliwoci i ograniczenia bada laboratoryjnych
LK3_dig_W03 C1,C2,C3 s1,s2 E.W39.
w stanach nagych
umiejtnoci
pobiera materia do bada wykorzystywanych w diagnostyce
LK3_dig_U01 C1 c1-c4 E.U28.
laboratoryjnej
LK3_dig_U02 wykonuje pobranie krwi ylnej, pobranie posieww krwi C1 c1-c4 E.U29.
asystuje przy nakuciu jamy otrzewnowej oraz interpretuje ich
LK3_dig_U03 C1 c2 E.U30.
wyniki
kompetencje
LK3_dig_K01 C2 c1-c4 K.1
chorym
LK3_dig_K02 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C2,C3 c1-c4 K.2
LK3_dig_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2,C3 c1-c4 K.3
posiada wiadomo wasnych ogranicze, ogranicze

LK3_dig_K04 C3 c1-c4 K.4
medycyny i umiejtno staego doksztacania si
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach przeyku, odka i jelit 1
s2 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach wtroby, drg ciowych, trzustki 1
2
Liczba
godzin
c1 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach przeyku, odka i jelit 1
c2 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach wtroby 1
c3 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach drg ciowych 1
c4 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach trzustki 1
4
1. komputer, rzutnik multimedialny
2. rkawiczki lateksowe
3. sprzt jednorazowego uytku do pobierania materiau biologicznego
LK3_dig_W01 odpowied na zadane pytania udzielenie odpowiedzi na 1 z 3 zadanych pyta
LK3_dig_U01 obserwacja wykonywanych czynnoci prawidowe wykonanie czynnoci
LK3_dig_K01 obserwacja przy chorym utrzymanie szacunku dla chorego
LK3_dig_K02 obserwacja przy chorym kierowanie si dobrem chorego
LK3_dig_K03 obserwacja przy chorym przestrzeganie tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta
LK3_dig_K04 obserwacja przy chorym pokora wobec siebie, medycyny
25. ECTS)
udzia w wykadach 0
40
20
cznia ilo godzin 60

27. Literatura
"Normy i kliniczna interpretacja bada diagnostycznych w medyczynie wewntrznej red. Pawelski
1. S, Maj S
1. Zarys biochemii klinicznej i analityki red. Angielski S, Rogulski J
LK3_dig_W
brak odpowiedzi 1 odpowied 2 odpowiedzi 3 odpowiedzi
01
LK3_dig_W
02
LK3_dig_W
03
nie potrafi pobiera dostatecznie potrafi dobrze potrafi pobiera
bardzo dobrze potrafi
materiau do bada pobiera materia do materia do bada
LK3_dig_U pobiera materia do bada
wykorzystywanych w bada wykorzystywanych wykorzystywanych w
01 diagnostyce w diagnostyce diagnostyce
wykorzystywanych w
diagnostyce laboratoryjnej
laboratoryjnej laboratoryjnej laboratoryjnej
dostatecznie potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
nie potrafi wykonywa
LK3_dig_U wykonywa pobrania wykonywa pobrania wykonuywa pobrania krwi
pobrania krwi ylnej,
02 pobrania posieww krwi
krwi ylnej, pobrania krwi ylnej, pobrania ylnej, pobrania posieww
posieww krwi posieww krwi krwi
LK3_dig_U nie potrafi interpretowa dostatecznie potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
03 wynikw interpretowa wyniki interpretowa wyniki interpretowa wyniki
nie potrafi nawiza i dostatecznie potrafi dobrze potrafi nawiza i bardzo dobrze potrafi
LK3_dig_K utrzyma gbokiego i nawiza i utrzyma utrzyma gboki i peen nawiza i utrzyma gboki
01 peen szacunku kontaktu gboki i peen szacunku szacunku kontakt z i peen szacunku kontakt z
z chorym kontakt z chorym chorym chorym
nie potrafi kierowa si dostatecznie potrafi dobrze potrafi kierowa bardzo dobrze potrafi
LK3_dig_K dobrem chorego, kierowa si dobrem si dobrem chorego, kierowa si dobrem
02 stawia je na pierwszym chorego, stawiajc je na stawiajc je na chorego, stawiajc je na
miejscu pierwszym miejscu pierwszym miejscu pierwszym miejscu
nie potrafi przestrzega dostatecznie potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
LK3_dig_K
tajemnicy lekarskiej i przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy
03 praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta
nie posiada wiadomoci dostatecznie posiada dobrze posiada bardzo dobrze posiada
wasnych ogranicze, wiadomo wasnych wiadomo wasnych wiadomo wasnych
LK3_dig_K
ogranicze medycyny i ogranicze, ogranicze ogranicze, ogranicze ogranicze, ogranicze
04 umiejtnoci staego medycyny i umiejtno medycyny i umiejtno medycyny i umiejtno
doksztacania si staego doksztacania si staego doksztacania si staego doksztacania si

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii,
29.2 Miejsce odbywania si zaj ul. Medykw 14, 40-752 Katowice
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii,
ul. Medykw 14, 40-752 Katowice - po
29.3 Miejsce i godziny konsultacji uzgodnieniu z prowadzcym zajcia
obuwie zmienne, fartuch, stetoskop, notatnik,
przybory do pisania
1. Nazwa moduu/przedmiotu diagnostyka laboratoryjna

2. Kod moduu/przedmiotu dis
10. Rok III
11. Semestr 5
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku
15. Adres/telefon/strona internetowa ul. Dbrowskiego 25, Katowice 40-032
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Sawomira Kyrcz-Krzemie
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie dr n.med. Monika Dzierak-Mieta, monajka13@o2.pl,
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr n.med. Patrycja Zieliska,
nazwisko, email) patrycja.knapczyk@interia.pl
Prof. dr hab.n.med. Sawomira Kyrcz-Krzemie
klinhem@sum.edu.pl, Dr hab. n.med. Magorzata
Krawczyk-Kuli kulism@interia.pl, Dr hab. n.med.
Beata Stella-Hoowiecka stellaholo@tlen.pl, Prof. Dr
hab.n.med. Grzegorz Helbig ghelbig@o2.pl, Dr
18. hab.n.med. Mirosaw Markiewicz
mir.markiewicz@wp.pl, Dr n.med. Magorzata Kopera
tysiu3@interia.pl, Dr n.med. Dariusz Kata
dkata@wp.pl, Dr n.med. Monika Dzierak-Mieta
monajka13@02.pl, Dr n.med. Patrycja Zieliska
patrycja.knpaczyk@interia.pl
Nr Opis wymagania
1. wiedza z zakresu podstawowych metod analitycznych stosowanych w hematologii i koagulologii
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
przygotowanie do prowadzenia nowoczesnej diagnostyki hematologicznej ze szceglnym
uwzgldnieniem doboru odpowiedniego panelu bada laboratoryjnych celem nabycia umiejtnoci
samodzielnego prowadzenia diagnostyki schorze hematologicznych oraz monitorowania leczenia ,
C1 a take interpretacji wynikw zleconych bada diagnostycznych z zakresu hematologii i koagulologii
wiedza
LK3_dis_W s1, s2, s3,
diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiau do C1 E.W37
01 c1, c2, c3
bada
LK3_dis_W zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki s1, s2, s3,
C1 E.W38
02 laboratoryjnej c1, c2, c3
LK3_dis_W zna i rozumie moliwoci i ograniczenia bada laboratoryjnych s1, s2, s3,
C1 E.W39
03 w stanach nagych c1, c2, c3
umiejtnoci
LK3_dis_U interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny s1, s2, s3,
C1 E.U24
01 odchyle c1, c2, c3
kompetencje
LK3_dis_K s1, s2, s3,
kieruje si dobrem chorego stawiajc je na pierwszym miejscu C1 K.2
02 c1, c2, c3
LK3_dis_K s1, s2, s3,
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 K.3
03 c1, c2, c3
LK3_dis_K posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno s1, s2, s3,
C1 K.4
04 staego doksztacania si c1, c2, c3
Liczba
godzin

godzin
s1 Ontogeneza ukadu krwiotwrczego. Metody identyfikacji, pozyskiwania i 1

przechowywania krwiotwrczych komrek macierzystych
s2 Interpretacja wynikw bada laboratoryjnych w hematologii 2
s3 Podstawowe i specjalistyczne testy laboratoryjne w zaburzeniach koagulologicznych 1
4
Liczba
godzin
c1 wiczenia mikroskopowania - rozmazy krwi obwodowej i szpiku. Wizyta w Banku 2

Komrek i Pracowni Cytaferez.
Rutynowe badania hematologiczne - wizyta w Laboratorium Hematologicznym. Badania

c2 specjalistyczne w hematologii (cytometria przepywowa, cytogenetyka, biologia 4
molekularna) - wizyta w Laboratorium Specjalistycznym. Planowanie postepowania
diagnostycznego w chorobach krwi.
Interpretacja podstawowych wynikw bada laboratoryjnych ukadu krzepnicia i
c3 hemostazy. Dobr metod dignostycznych dla rozpoznania osoczowych skaz 2
krwotocznych.
8
1. seminaria z prezentacj power point
wiczenia praktyczne w Laboratorium Hematologicznym, w pracowni bada rutynowych oraz
specjalistycznych: Pracownia Cytometrii Przepywowej, Cytogenetyki, Biologii Molekularnej,
2. Inynierii Szpiku, Banku Komrek i Pracowni Cytaferez
wiczenia z oceny cytologicznej i cytochemicznej preparatw krwi obwodowej i szpiku, pynu
3. mzgowo-rdzeniowego oraz innych pynw ustrojowych
4. interpretacja wynikw bada laboratoryjnych
prezentacja testw skriningowych w zaburzeniach krzepnicia, testy specjalistyczne dotyczce
zaburze hemostazy pierwotnej i wtrnej, prezentacja agregometru impedancyjnego i
5. tromboelastometru
LK3_dis_W
omwienie zasad pobierania materiau biologicznego zaliczenie na ocen
01
LK3_dis_W rozwizywanie problemw dot. interpretacji bada
zaliczenie na ocen
02 laboratoryjnych w teorii i praktyce
LK3_dis_W interpretacja przykadowych wynikw bada
zaliczenie na ocen
03 laboratoryjnych pacjenta w stanie nagym
LK3_dis_U interpretacja przykadowych wynikw bada
zaliczenie na ocen
01 laboratoryjnych
LK3_dis_K prezentowanie cieki diagnostycznej w wybranych

zaliczenie na ocen
02 sytuacjach klinicznych kadc nacisk na dobro chorego
LK3_dis_K
zachowanie tajemnicy lekarskiej zaliczenie na ocen
03
LK3_dis_K
denie do poszerzania swojej wiedzy zaliczenie na ocen
04
udzia w wykadach 0
40
20
cznia ilo godzin 60
27. Literatura
1. Badania laboratoryjne. Zakres norm i interpretacja. Kokot F. Hyla-Klekot L, Kokot S. PZWL, 2011.
1. Interna Szczeklika. Podrcznik chorb wewntrznych 2013. Wyd. Medycyna Praktyczna
2. Badania laboratoryjne w hematologii. B. Mariaska, J. Fabijaska-Mitek, J. Windyga. PZWL, 2011.
nie zna rodzajw materiaw zna rodzaje materiaw zna rodzaje materiaw bardzo dobrze zna rodzaje
biologicznych biologicznych biologicznych materiaw biologicznych
wykorzystywanych w wykorzystywanych w wykorzystywanych w wykorzystywanych w
LK3_dis_W diagnostyce laboratoryjnej diagnostyce laboratoryjnej diagnostyce laboratoryjnej diagnostyce laboratoryjnej oraz
01 oraz zasad pobierania oraz zasady pobierania oraz zasady pobierania zasady pobierania materiau do
materiu do bada materiau do bada w materiau do bada w bada
stopniu dostatecznym stopniu zadowalajcym
nie zna podstaw zna podstawy teoretyczne zna podstawy teoretyczne i bardzo dobrze zna podstawy
LK3_dis_W teoretycznych i praktycznych i praktyczne diagnostyki praktyczne diagnostyki teoretyczne i praktyczne
02 diagnostyki laboratoryjnej laboratoryjnej w stopniu laboratoryjnej w stopniu diagnostyki laboratoryjnej
dostatecznym zadowalajcym
nie zna i nie rozumie zna i rozumie moliwoci zna i rozumie moliwocii brdzpo dobrze zna i rozumie
moliwocii ogranicze bada ogranicze bada ogranicze bada moliwoci i ograniczenia bada
LK3_dis_W laboratoryjnych w stanach laboratoryjnych w stanach laboratoryjnych w stanach laboratoryjnych w stanach
03 nagych nagych w stopniu nagych w stopniu nagych
dostatecznym zadowalajcym
nie interpretuje bada interpretuje bada interpretuje badania bardzo dobrze interpretuje
laboratoryjnych, nie laboratoryjnych, laboratoryjne i identyfikuje badania laboratoryjne i
LK3_dis_U identyfikuje przyczyn identyfikuje przyczyn przyczyny odchyle w identyfikuje przyczyny odchyle
01 odchyle odchyle w stopniu stopniu zadowalajcym
dostatecznym
nie kieruje si dobrem kieruje si dobrem kieruje si dobrem chorego kieruje si dobrem chorego
LK3_dis_K chorego, nie stawia na chorego stawiajc je na stawiajc je na pierwszym stawiajc je na pierwszym
02 pierwszym miejscu dobra pierwszym miejscu miejscu miejscu
chorego
LK3_dis_K nie przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy lekarskiej
03 lekarskieji praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta i praw pacjenta
nie posiada wiadomoci nie posiada wiadomoci posiada wiadomo posiada wiadomo wsnych
LK3_dis_K wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i wsnych ogranicze i ogranicze i umiejtno staego
umiejtnoci staego umiejtnoci staego umiejtno staego doksztacania si
04
doksztacania si doksztacania si doksztacania si

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku
29.3 Miejsce i godziny konsultacji po uzgodnieniu z prowadzcym zajcia
29.4 Materiay do zaj nie

2. Kod moduu/przedmiotu Dil
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Nauki kliniczne niezabiegowe
4. Status moduu/przedmiotu Przedmiot obowizkowy
5. Poziom ksztacenia Jednolite magisterskie
7. Profil ksztacenia praktyczne
10. Rok III
11. Semestr V
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i

Chorb Przemiany Materii
Katowice, ul. Francuska 20-24, tel.(32)2591401
www.nefro.slam.katowice.pl
16. Kierownik jednostki prof.dr hab.n.med.Andrzej Wicek
dr hab.n.med. Teresa Nieszporek
teresa.nieszporek@gmail.com
email)
prof.dr hab.n med. Andrzej Wicek, dr hab.n.med
Teresa Nieszporek, dr hab.med.Marcin Adamczak, dr
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot n.med. Aureliusz Kolonko, dr hab. n.med. Grzegorz
18.
(imi, nazwisko, email) Piecha, dr n. med Beata Czerwieska, dr n.med.Rafa
Ficek, dr n. med. Henryk Karkoszka, dr n.med. Piotr
Kuczera
Nr Opis wymagania
Znajomo materiaw biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce chorb nerek, diagnostyce
laboratoryjnej nadcinienia ttniczego i chorb ukadu wewntrzwydzielniczego (m.in. Badanie oglne moczu
1. z osadem, dobowa zbirka moczu, hormonalne testy dynamiczne). Zasady wykonywania bada
laboratoryjnych w chorobach nerek, nadcinieniu ttniczym i endokrynopatiach ((m.in. Badanie oglne
moczu z osadem, dobowa zbirka moczu, hormonalne testy dynamiczne)
Znajomo celu wykonywania oraz interpretacja bada laboratoryjnych w poszczeglnych chorobach nerek,
nadcinieniu ttniczym oraz chorobach ukadu wewntrzwydzielniczego (badanie oglne moczu, albuminuria,
2. biako w dobowej zbirce moczu, elektroforeza biaek moczu, badanie osadu moczu, badanie wydalania
elektrolitw z moczem, badanie czynnikw litogennych, badania hormonw. Badania biochemiczne krwi:
oceniajce czynno nerek, stenie elektrolitw oraz wybrane testy dynamiczne w endokrynopatiach).
Znajomo pojcia bdu przedlaboratoryjnego i laboratoryjnego, znajomo warunkw pobierania
3.
wybranych bada biochemicznych oraz sytuacji klinicznych, ktre je zmieniaj w tym stany nage.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Poznanie rodzaju materiaw biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasad
wykonywania bada laboratoryjnych w chorobach nerek, nadcisnieniu ttniczym i chorobach ukadu
C1 wewntrzwydzielniczego.
Znajomo celu wykonywania oraz interpretacja bada laboratoryjnych w poszczeglnych chorobach nerek,
C2 nadcinieniu ttniczym oraz chorobach ukadu wewntrzwydzielniczego.
Znajomo pojcia bdu przedlaboratoryjnego i laboratoryjnego, znajomo warunkw pobierania
C3 wybranych bada biochemicznych oraz sytuacji klinicznych, ktre je zmieniaj w tym stany nage.
wiedza
Zna rodzaje materiaw biologicznych wykorzystywanych w
LK3_Dil_W0
diagnostyce laboratoryjne oraz zasady pobierania materiaw C1 c1 E.W37.
1
do bada.
LK3_Dil_W0 Zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki C2
s1,s2; c1-
E.W38.
2 laboratoryjnej. c3, c4
LK3_Dil_W0 Zna i rozumie moliwoci i ograniczenia bada laboratoryjnych C3 c1 E.W39.
3 w stanach nagych.
umiejtnoci
LK3_Dil_U0 Potrafi pobiera materia do bada wykorzystywane w
C1 c1 E.U28.
1 diagnostyce laboratoryjnej.
kompetencje
LK3_Dil_K0 posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno s1-s2; c1-
C1-C3 K.4
1 staego doksztacania si. c4
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Badania laboratoryjne w nadcinieniu ttniczym 1
s2 Diagnostyka laboratoryjna kamicy nerkowej 1
4
Liczba
godzin
Badanie oglne moczu, przydatno bada diagnostycznych wykonywanych w moczu
dobowym. Rodzaje materiaw biologinych i zasady ich pobierania do bada
laboratoryjnych w chorobach nerek i nadcinieniu ttniczym. Bdy przedlaboratoryjne i
c1 laboratoryjne w diagnostyce chorb nerek. 2
Badania biochemiczne krwi w diagnostyce schorze nerek, ocena przesczania
c2 kbuszkowego. 2
Interpretacja bada biochemicznych krwi i moczu w diagnostyce zaburze gospodarki
c3 wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej 2
Interpretacja bada biochemicznych i hormonalnych we wtrnych postaciach
c4 nadcinienia ttniczego. 2
8
1. seminaria
2. wiczenia z wykorzystaniem dokumentacji medczynej (wyniki bada laboratoryjnych)
3. wiczenia z wykorzystaniem sprztu laboratoryjnego i diagnostycznego
4. praca z ksik i komputerem
LK3_Dil_W0 test wyboru udzielenie poprawnej odpowiedzi na 60%
1 pyta.
2 pyta.
3 pyta.
poprawne objanienie pacjentowi zasady
zaliczenie praktyczne (umiejtno pobrania materiau oddania moczu do badania oglnego oraz
biologicznego do bada i przeprowadzania zasad przeprowadzenia dobowej zbirki
LK3_Dil_U0 hormonalnych testw dynamicznych). moczu. Znajomo zasad przeprowadzania
1 hormonalnych testw dynamicznych.
LK3_Dil_K0 obserwcja studentw w trakcie zaj, analiza stosowanie odpowiednich metod
1 postpw w nauce samoksztacenia
40
20
cznia ilo godzin 60
27. Literatura
wybrane rozdziay z Podrcznika Chorb Wewntrznych-Interna Szczeklika 2013, wydawnictwo
1. Medycyna praktyczna
1. Interpretacja bada laboratoryjnych, red.Jacques Wallach, wydawnictwo Medipage

nie zna rodzajw zna rodzaje materiaw zna dobrze rodzaje zna bardzo dobrze rodzaje
materiaw biologicznych biologicznych materiaw biologicznych materiaw biologicznych
wykorzystywanych w wykorzystywanych w wykorzystywanych w wykorzystywanych w
LK3_Dil_W0
diagnostyce diagnostyce laboratoryjne diagnostyce diagnostyce laboratoryjne
1 laboratoryjne oraz oraz zasady pobierania laboratoryjne oraz oraz zasady pobierania
zasady pobierania materiaw do bada w zasady pobierania materiaw do bada.
materiaw do bada. stopniu dostatecznym. materiaw do bada.
nie zna podstaw Zna podstawy Zna dobrze podstawy Zna bardzo dobrze
LK3_Dil_W0 teoretycznych i teoretyczne i praktyczne teoretyczne i praktyczne podstawy teoretyczne i
2 praktycznych diagnostyki diagnostyki laboratoryjnej diagnostyki praktyczne diagnostyki
laboratoryjnej. w stopniu dostatecznym. laboratoryjnej. laboratoryjnej.
Nie zna i nie rozumie Zna i rozumie moliwoci Zna dobrze i rozumie Zna bardzo dobrze i
moliwoci i ograniczenia i ograniczenia bada moliwoci i ograniczenia rozumie moliwoci i
LK3_Dil_W0 bada laboratoryjnych w laboratoryjnych w bada laboratoryjnych w ograniczenia bada
3 stanach nagych. stanach nagych w stanach nagych . laboratoryjnych w stanach
stopniu dostatecznym. nagych.
Nie potrafi pobiera Potrafi w stopniu Potrafi dobrze pobiera Potrafi bardzo dobrze
materia do bada dostatecznym pobiera materia do bada pobiera materia do bada
LK3_Dil_U0 wykorzystywane w materia do bada wykorzystywane w wykorzystywane w
1 diagnostyce wykorzystywane w diagnostyce diagnostyce laboratoryjnej.
laboratoryjnej. diagnostyce laboratoryjnej.
laboratoryjnej.
Nie posiada wiadomo Jest wiadom wasnych Jest wiadom wasnych Jest wiadom wasnych
wasnych ogranicze i ogranicze i umiejtno ogranicze i umiejtno ogranicze i umiejtno
LK3_Dil_K0 umiejtno staego staego doksztacania si. staego doksztacania si staego doksztacania si,
1 doksztacania si. i potrafi je definiowa . potrafi je definiowa i
stosowa odpowiednie
techniki samoksztacenia .
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorb
29.2 Miejsce odbywania si zaj Przemiany Materii, Katowice, ul. Francuska 20-24
Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorb
Przemiany Materii, Katowice, ul. Francuska 20-24,
29.3 Miejsce i godziny konsultacji poniedziaki godzina 14:00-15:00
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie
1. Nazwa moduu/przedmiotu Diagnostyka obrazowa II

2. Kod moduu/przedmiotu di2
10. Rok III
11. Semestr V,VI
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M.
15. Adres/telefon/strona internetowa http://radiologiakatowice.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Jan Baron
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, Dr hab. n. med. Joanna Pilch- Kowalczyk
nazwisko, email)
Jan Baron, Katarzyna Gruszczyska, Magdalena
Nauczyciele akademiccy realizujcy Machnikowska- Sokoowska, Joanna Machnik- Broncel,
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) Magorzata Korzekwa, Tomasz Lebda- Wyborny, Daniel
Knap
Nr Opis wymagania
1. Znajomo podstaw fizycznych metod obrazowania RTG, TK, USG, MR
2. Znajomo struktur anatomicznych poszczeglnych okolic ciaa
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Student zna fizyczne podstawy metod obrazowania RTG, TK, USG, MR
Student zna zasady ochrony radiologicznej, potrafi oszacowa negatywne skutki badania
wynikajce z naraenia pacjenta na promieniowanie jonizujce, pole elektromagnetyczne, rodki
C2 kontrastowe
C3 Student zna i potrafi wskaza zmiany patologiczne przewodu pokarmowego
C4 Student zna i potrafi wskaza zmiany patologiczne wtroby i drg ciowych
C5 Student zna i potrafi wskaza zmiany patologiczne nerek i drg moczowych
wiedza
c1-c5,
LK3_di2_W0 Student zna fizyczne podstawy metod obrazowania RTG, TK,
C1 w1-w5, F.W10
1 USG, MR
s1-s3
Student zna zasady ochrony radiologicznej, potrafi oszacowa
LK3_di2_W0 negatywne skutki badania wynikajce z naraenia pacjenta na w1-w7, B.W.8,
C2
2 promieniowanie jonizujce,pole elektromagnetyczne, rodki s1-s3 B.W9
kontrastowe
Student zna wskaza zmiany patologiczne przewodu
LK3_di2_W0 w2-w7, F.W1,
pokarmowego, wtroby, drg ciowych, trzustki, ledziony, C3- C5
3 s1-s3 F.W10
nerek i drg moczowych
umiejtnoci
Student stosuje si do zasad ochrony radiologicznej, potrafi
w1-w7, B.U2,
LK3_di2_U01 oszacowa negatywne skutki badania wynikajce z naraenia C1-C2
s1-s3 B.U.11
pacjenta na promieniowanie jonizujce.
Student potrafi wskaza zmiany patologiczne przewodu pokarmowego, w2-w7,

LK3_di2_U02 C3-C5 E.U12
wtroby, drg ciowych, trzustki, ledziony, nerek i drg moczowych s1-s3
Wnioskuje o relacjach midzy strukturami anatomicznymi na w1-w7, A.U4,
LK3_di2_U03 C1-C5
podstawie bada obrazowych s1-s3 A.U5
kompetencje
c1-c5,
Student posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno
LK3_di2_K01 C1-C5 w1-w7, K.04
staego ksztacenia si
s1-s2
Liczba
godzin
Wybr metod obrazowania w chorobach puc. Klatka piersiowa- stany nage puc i
w1 2
naczy
Przewleke i ostre zapalenie trzustki- diagnostyka radiologiczna.Rola TK w ocenie
w2 3
przedoperacyjnej guzw trzustki.
w3 Zmiany rdmiszowe puc. Metody obrazowania drg ciowych. 2
w4 Postpy w diagnostyce wtroby. 2
Diagnostyka ttniaka aorty brzusznej. Angio TK ttnic pucnych. MR serca i duych
w5 2
naczy.
Diagnostyka zmian ogniskowych wtroby. Diagnostyka patologii gruczou piersiowego.
w6 2
Koloskopia wirtualna.
w7 Diagnostyka urazu ledziony i patologii jelita cienkiego. 2
15
Liczba
godzin
Promieniowanie RTG, powstawanie obrazu RTG. Ultrasonografia, tomografia
komputerowa, rezonans magnetyczny- podstawy metody. Ochrona radiologiczna.
s1 rodki kontrastowe. Przewd pokarmowy. 2
Metody obrazowania i wybrane patologie narzdwe: wtroba, drogi ciowe,trzustka i
s2 ledziona. 2
s3 Metody obrazowania i wybrane patologie narzdwe: nerki i drogi moczowe. 1
5
Liczba
godzin
c1 Prezentacja poszczeglnych pracowni i omawianie poznanych metod obrazowania. 2
c2 Anatomia radiologiczna w rnych metodach obrazowych. 3
c3 Przewd pokarmowy- anatomia 2
c4 Przewd pokarmowy- patologia 3
c5 Wtroba, drogi ciowe, trzustka, ledziona 2
c6 Wtroba, drogi ciowe, trzustka, ledziona 3
c7 Nerki, drogi moczowe 2
c8 Przestrze zaotrzewnowa 3
20
Prezentacje multimedialneprzedstawiane na moniitorze komputerw , ewentualnie z uyciem
1. rzurnika
2. Stanowiska komputerowe do samodzielnej pracy
LK3_di2_W0 Ciga ocena w czasie wicze- student zna fizyczne Pozytywnie zalicza poszczeglne wiczenia i
1 podstawy metod obrazowania RTG, TK, USG, MR nadrabia zalegoci
Ciga ocena w czasie wicze- student zna zasady
ochrony radiologicznej, potrafi oszacowa
LK3_di2_W0 Pozytywnie zalicza poszczeglne wiczenia i
negatywne skutki badania wynikajce z naraenia
2 nadrabia zalegoci
pacjenta na promieniowanie jonizujce,pole
elektromagnetyczne, rodki kontrastowe
Ciga ocena w czasie wicze- student potrafi
LK3_di2_W0 wskaza zmiany patologiczne przewodu Pozytywnie zalicza poszczeglne wiczenia i
3 pokarmowego, wtroby, drg ciowych, trzustki, nadrabia zalegoci
ledziony, nerek i drg moczowych
Ciga ocena w czasie wicze- student stosuje si
do zasad ochrony radiologicznej, potrafi oszacowa Pozytywnie zalicza poszczeglne wiczenia i
LK3_di2_U01
negatywne skutki badania wynikajce z naraenia nadrabia zalegoci
pacjenta na promieniowanie jonizujce.
Ciga ocena w czasie wicze- student potrafi

wskaza zmiany patologiczne przewodu Pozytywnie zalicza poszczeglne wiczenia i
LK3_di2_U02
pokarmowego, wtroby, drg ciowych, trzustki, nadrabia zalegoci
ledziony, nerek i drg moczowych
Ciga ocena w czasie wicze- student wnioskuje o
Pozytywnie zalicza poszczeglne wiczenia i
LK3_di2_U03 relacjach midzy strukturami anatomicznymi na
nadrabia zalegoci
podstawie bada obrazowych
Ciga ocena w czasie wicze- student posiada
Pozytywnie zalicza poszczeglne wiczenia i
LK3_di2_K01 wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno
nadrabia zalegoci
udzia w wykadach 15
Godziny kontaktowe z nauczycielem
akademickim
40
10
cznia ilo godzin 50
27. Literatura
1. "Radiologia" pod red. B.Pru2011szyskiego, wyd II, PZWL, Warszawa 2003-
2. "Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej" pod red.J.Barona, J.Pilch- Kowalczyk, S.U.M, 2012
3. "Anatomia radilogiczna RTG, TK, MR, USG, SC" B.Daniel, B.Pruszyski, PZWL, Warszawa 2005
1. "Atlas obrazowy anatomii czowieka"J.Weir, P.H.Abrahams, Elsevier Urban &Partner, Wrocaw 2005
Nie posiada wiedzy na temat
LK3_di2_W0 Posiada wiedz Posiada wiedz w Posiada wiedz w stopniu
fizycznych podstaw metod
1 dostateczn stopniu dobrym bardzo dobrym
obrazowania RTG, TK, USG, MR
Nie posiada wiedzy na temat zasad Posiada wiedz Posiada wiedz w Posiada wiedz w stopniu
ochrony radiologicznej, potrafi dostateczn stopniu dobrym bardzo dobrym
oszacowa negatywne skutki
LK3_di2_W0 badania wynikajce z naraenia
2 pacjenta na promieniowanie
jonizujce,pole
elektromagnetyczne, rodki
kontrastowe
Nie potrafi wskaza zmian Posiada wiedz Posiada wiedz w Posiada wiedz w stopniu
patologicznych przewodu dostateczn stopniu dobrym bardzo dobrym
LK3_di2_W0
pokarmowego, wtroby, drg
3
ciowych, trzustki, ledziony,
Student nie stosuje si do zasad Stosuje w stopniu Stosuje w stopniu Stosuje w stopniu bardzo
ochrony radiologicznej, nie potrafi dostatecznym dobrym dobrym
oszacowa negatywne skutki
LK3_di2_U01
badania wynikajce z naraenia
pacjenta na promieniowanie
jonizujce.
Student nie potrafi wskaza zmian Potrafi w stopniu Potrafi w stopniu Potrafi w stopniu bardzo
patologicznych przewodu dostatecznym dobrym dobrym
LK3_di2_U02 pokarmowego, wtroby, drg
ciowych, trzustki, ledziony,
Nie wnioskuje o relacjach midzy Wnioskuje w Wnioskuje w stopniu Wnioskuje w stopniu
LK3_di2_U03 strukturami anatomicznymi na stopniu dobrym bardzo dobrym
podstawie bada obrazowych dostatecznym
Student nie posiada wiadomoci Posiada w stopniu Posiada w stopniu Posiada w stopniu bardzo
LK3_di2_K01 wasnych ogranicze i umiejtno dostatecznym dobrym dobrym
seminaryjnych 20- 25
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M., SP
29.2 Miejsce odbywania si zaj CSK
Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M., SP
29.3 Miejsce i godziny konsultacji CSK
29.4 Materiay do zaj zmienne obuwie, fartuch lekarski
1. Nazwa moduu/przedmiotu FARMAKOLOGIA Z TOKSYKOLOGI

2. Kod moduu/przedmiotu fat
10. Rok III
11. Semestr V, VI
13. Forma zakoczenia przedmiotu egzamin testowy
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Farmakologii
40-752 Katowice ul. Medykw 18 ,32 2523902,
farmklin@sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n. med. Bogusaw Okopie
przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr n. med. Dariusz Belowski dbelowski@poczta.onet.pl
17. nazwisko, email) dr n.med. Marcin Basiak mbasiak@sum.edu.pl
prof. dr hab. n. med.Bogusaw Okopie, prof.dr hab.
n.med. Ewa Obuchowicz, prof.dr hab.n.med. Robert
Krysiak, dr hab.n.med. Krzysztof abuzek, dr hab.n.med.
Nauczyciele akademiccy realizujcy Magorzata Huzarska, dr hab.n.med. Boena Gabryel,
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) dr.n.med. Marcin Basiak, dr n.med. Dariusz Belowski, Dr
n.med. Witold Szkrbka, dr n.med. ukasz Budak,
dr.n.med. Grzegorz Machnik, dr.n.med. Anna Pudeko,
dr.n.med. Anna Bielecka, mgr Marta Plato

Nr Opis wymagania
1. podstawowa wiedza na poziomie studiw medycznych z zakresu biologii oglnej
2. podstawowa wiedza na poziomie studiw medycznych z zakresu anatomii
3. podstawowa wiedza na poziomie studiw medycznych z zakresu fizjologii
4. podstawowa wiedza na poziomie studiw medycznych z zakresu biochemii
5. podstawowa wiedza na poziomie studiw medycznych z zakresu chemii oglnej
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 umiejtno charakterystyki poszczeglnych grup rodkw leczniczych
C2 umiejtno prowadzenia prawidowej farmakoterapii
C3 wykorzystanie zdobytych wiadomoci w praktyce lekarskiej
wiedza
w2-w8,w10-
LK3_fat_W0 w25, s2-
charakteryzuje poszczeglne grupy rodkw leczniczych; C1,C2,C3 C.W34.
1 s15,c3-
c9,c11-c26
zna gwne mechanizmy dziaania lekw oraz ich przemiany w w1-w8,w10-
LK3_fat_W0 ustroju zalene od wieku; w25, s1-
C1,C2,C3 C.W35.
2 s15, c1-c9,
c11-c26
okrela wpyw procesw chorobowych na metabolizm i
LK3_fat_W0
eliminacj lekw; C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W36.
3
zna podstawowe zasady farmakoterapii; w2-w8,
LK3_fat_W0 w10-w25,
C1,C2,C3 s2-s15, c3- C.W37.
4
c9, c11-c26
zna waniejsze dziaania niepodane lekw, w tym wynikajce w2-w8,w10-
LK3_fat_W0 z ich interakcji; w25, s2-
C1,C2,C3 C.W38.
5 s15,c3-
c9,c11-c26
LK3_fat_W0 rozumie problem lekoopornoci, w tym lekoopornoci

wielolekowej; C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W39.
6
LK3_fat_W0 zna wskazania do bada genetycznych przeprowadzanych w
C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W40.
7 celu indywidualizacji farmakoterapii;
zna podstawowe kierunki rozwoju terapii, w szczeglnoci w1, c1-2,
LK3_fat_W0 s1, w17-18,
moliwoci terapii komrkowej oraz terapii genowej C1,C2,C3 C.W41.
8 s14, c18-19
i celowanej w okrelonych chorobach
LK3_fat_W0 zna podstawowe pojcia z zakresu toksykologii oglnej;
C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W42.
9
LK3_fat_W1 zna grupy lekw, ktrych naduywanie moe prowadzi do w1-2, w7-8
zatru; C1,C2,C3 c1-3, c8-9 C.W43.
0 s1, s2, s6
zna objawy najczciej wystpujcych ostrych zatru, w tym
w1-2, w7-8
LK3_fat_W1 alkoholami, narkotykami i innymi substancjami
C1,C2,C3 c1-3, c8-9 C.W44.
1 psychoaktywnymi, metalami cikimi oraz wybranymi grupami s1, s2, s6
lekw;
zna podstawowe zasady postpowania diagnostycznego i w1-2, w7-8
LK3_fat_W1
tarapeutycznego w zatruciach. C1,C2,C3 c1-3, c8-9 C.W45.
2 s1, s2, s6
umiejtnoci
LK3_fat_U01 wykonuje proste obliczenia farmakokinetyczne C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.U13.
dobiera leki w odpowiednich dawkach w celu korygowania w2-w8,w10-
w25, s2-
LK3_fat_U02 zjawisk patologicznych w ustroju i w poszczeglnych C1,C2,C3 s15,c3-
C.U14.
narzdach c9,c11-c26
projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakae, w3-4, s3-4,
LK3_fat_U03 C1,C2,C3 C.U15.
empirycznej i celowanej c4-5
poprawnie przygotowuje zapisy wszystkich form recepturowych

LK3_fat_U04 C1,C2,C3 w9, c10 C.U16.
substancji leczniczych
posuguje si informatorami farmaceutycznymi i bazami danych w2-25, s2-

LK3_fat_U05 C1,C2,C3 C.U17.
o produktach leczniczych 15,c3-26
szacuje niebezpieczestwo toksykologiczne w okrelonych

w2-25, s2-
LK3_fat_U06 grupach wiekowych oraz w stanach niewydolnoci C1,C2,C3 15,c3-26
C.U18.
wtroby i nerek, a take zapobiega zatruciom lekami
LK3_fat_U07 interpretuje wyniki bada toksykologicznych C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.U19.
kompetencje
posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno w1-25 s1-
LK3_fat_K01 C1,C2,C3 K.4
staego doksztacania si 15,c1-26

Liczba
godzin
w1 Podstawy farmakologii oglnej i toksykologii 2
w2 Leki przeciwblowe 2
w3 Antybiotyki cz1 2
w4 Antybiotyki cz2 2
w5 Leki ukadu wegetatywnego cz1 2
w6 Leki ukadu wegetatywnego cz2 2
w7 Leki psychotropowe cz1 2
w8 Leki psychotropowe cz2 2
w9 Receptura 2
w10 Leki hipotensyjne 2
w11 Leki w chorobie niedokrwiennej serca 2
w12 Leki antyarytmiczne 2
w13 Leki stosowane w ch. Parkinsona, Alzheimera oraz padaczce 2
w14 Leki stosowane w chorobach ukadu pokarmowego 2
w15 Leki stosowane w chorobach ukadu oddechowego 2
w16 Leki stosowane w chorobach ukadu krwiotwrczego 2
w17 Leki przeciwnowotworowe 2
w18 Leki przeciwcukrzycowe 2
w19 Leki hipolipemizujce 2
w20 Hormony pciowe i leki przeciwhormonalne 2
w21 Glikokortykosterydy i antagonici kortykosterydw 2
w22 Leki stosowane w chorobach tarczycy 2
w23 Anestetyki 2
w24 Leki pochodzenia naturalnego 2
w25 Szczepionki, witaminy, biopierwiastki 2
50
Liczba
godzin
s1 Podstawy farmakologii oglnej i toksykologii 1
s2 Leki przeciwblowe 1
s3 Antybiotykoterapia cz1 1
s4 Antybiotykoterapia cz2 1
s5 Leki ukadu wegetatywnego 1
s6 Leki psychotropowe 1
s7 Leki przeciwnadcinieniowe 1
s8 Leki stosowane w chorobie wiecowej 1
s9 Leki antyarytmiczne 1
s10 Leki stosowane w leczeniu ch Parkinsona, Alzheimera, padaczki 1
s11 Leki ukadu pokarmowego 1
s12 Leki ukadu oddechowego 1
s13 Leki w chorobach ukadu krwiotwrczego 1
s14 Leki przeciwcukrzycowe, hipolipemizujce, w leczeniu otyoci 1
s15 Gospodarka hormonalna 1
15
Liczba
godzin
Podstawy farmakologii oglnej cz.1.

c1 definicja leku, postacie lekw, waciwoci lekw, rodzaje reakcji organizmu na dziaanie lekw, 3
mechanizmy dziaania lekw (komrkowe i molekularne)
Podstawy farmakologii oglnej cz.2.
czynniki wpywajce na dziaanie lekw, drogi podawania lekw, dawkowanie lekw, dziaania
c2 niepodane i toksyczne, interakcje lekowe, losy lekw w organizmie - podstawy farmakokinetyki 3
(uwalnianie, wchanianie, dystrybucja, metabolizm, wydalanie)
Opioidowe leki przeciwblowe
Mechanizmy dziaania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepodane, postacie
recepturowe.
Morfina i pochodne, pochodne morfinanu, pochodne piperydyny, fentanyl i pochodne, pochodne
difenyloheptanonu, difenyloizopentanolu, benzomorfanu, fenantrenu, nalorfina, lewalorfan, nalokson,
naltrekson.
c3 Niesteroidowe leki przeciwzapalne 3
recepturowe.
Kwas salicylowy i pochodne, pochodne p-aminofenolu, pirazolonu, pirazolidyny, pochodne kwasu
arylooctowego, arylopropionowego, pirazolony, oksykamy, kwasy fenamowe, nabumeton, nimesulid,
diacereina, sole zota, chlorochina, sulfasalazyna, kolchicyna,
Glikokortykosterydy
Antybiotyki cz. 1
Mechanizmy dziaania, spektrum przeciwbakteryjne, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy
c4 niepodane, postacie recepturowe. 3
antybiotyki beta-laktamowe, aminoglikozydy, makrolidy, tetracykliny, linkozamidy, glikopeptydy,
polimyksyny, nowe antybiotyki.
Antybiotyki cz.2
Mechanizmy dziaania, spektrum przeciwbakteryjne, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy
c5 niepodane, postacie recepturowe. 3
fluorochinolony, sulfonamidy, sulfony, pochodne nitroimidazolu, pochadne nitrofuranu, leki
przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne, przeciwgrulicze, rodki odkaajce i antyseptyczne.
Leki ukadu wegetatywnego cz.1.
Leki ukadu cholinergicznego (cholinomimetyki, cholinolityki), katecholaminy
c6 Mechanizmy dziaania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepodane, postacie
2
recepturowe.
Leki ukadu wegetatywnego cz.2.
Leki ukadu adrenergicznego: adrenomimetyki, adrenolityki, leki sympatykolityczne
c7 Mechanizmy dziaania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepodane, postacie
3
recepturowe.
Leki psychotropowe cz.1
Leki neuroleptyczne pochodne fenotiazyny, pochodne tioksantenu, butyrofenonu,
difenylobutylopiperydyny, benzamidu, indolu, neuroleptyki atypowe.
c8 Leki anksjolityczne benzodiazepiny, selektywni agonici receptorw benzodiazepinowych, agonici 3
receptorw serotoninergicznych.
recepturowe.
Leki psychotropowe cz.2
Leki przeciwdepresyjne trjpiercieniowe leki przeciwdepresyjne, inhibitory monoaminooksydazy,
selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, sole litu
Leki uspokajajce i nasenne sole bromu, pochodne kwasu barbiturowego, karbaminiany, pochodne
c9 piperydyny, chinazolonu, karbinolu, tiazolu, benzodiazepiny, nowe leki nasenne.
3
Leki nootropowe i prokognitywne
recepturowe.
c10 Receptura 2
Leki hipotensyjne: inhibitory konwertazy angiotensyny, leki blokujce receptory dla angiotensyny II, leki
blokujce kanay wapniowe, leki alfa-adrenolityczne, leki beta-adrenolityczne, leki hamujce aktywno
c11 ukadu wspczulnego, leki moczopdne, 3
leki o orodkowym mechanizmie dziaanie, leki rozszrzajce ttniczki, nowe leki hipotensyjne
Leki stosowane w leczeniu choroby niedokrwiennej serca oraz ostrych zespow wiecowych: azotany,
molsidomina, leki beta-adrenolityczne, inhibitory konwertazy angiotensyny, leki o dziaaniu
c12 metabolicznym, leki blokujce kanay wapniowe, statyny, leki przeciwagregacyjne, leki fibrynolityczne,
3
aminy katecholowe
Glikozydy nasercowe, leki antyarytmiczne (podzia wg. Vaughena-Williamsa), leki moczopdne (tiazydy i
c13 tiazydopochodne, diuretyki ptlowe, diuretyki oszczdzajce patas, diuretyki osmotyczne, inhibitory 3
anhydrazy wglanowej)
Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu (leki zwikszajce stenie dopaminy, leki cholinolityczne), leki
przeciwpadaczkowe (pochodne kwasu walproinowego, pochodne iminostilbenu, barbiturany,
c14 benzodiazepiny, pochodne difenylohydantoiny, pochodne kwasu bursztynowego, pochodne mocznika, 3
blokery kanaw wapniowych, glikokortykosterydy, nowe leki przeciwpadaczkowe), leki stosowane w
leczeniu choroby Alzheimera (leki nootropowe, memantyna, inhibitory cholinoesterazy)
Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego: leki hamujce wydzielanie soku odkowego
(inhibitory pompy protonowej, leki przeciwhistaminowe, leki cholinolityczne, pochodne prostaglandyn,
c15 rodki zobojtniajce, rodko osaniajce), leki przeczyszczajce i zapierajce, leki przeciwwymiotne, leki 3
prokinetyczne, leki hepatoprotekcyjne, leki ciotwrcze i ciopdne, kwasy ciowe, enzymy
trzustkowe, leki przeciwrobacze
Leki stosowane w chorobach ukadu oddechowego: leki wykrztune i sekretolityczne, leki przecikaszlowe,
c16 leki beta-adrenomimetyczne, leki cholinolityczne, metyloksantyny, glikokortykosterydy, leki 3
antyleukotrienowe, leki hamujce uwalnianie mediatorw zapalenia, leki przeciwhistaminowe.
: Leki stosowane w chorobach ukadu krwiotwrczego: czynniki wzrostowe, czynniki immunomodulujce,
preparaty elaza. Leki stosowane w zaburzeniach krzepnicia: doustne leki przeciwzakrzepowe, leki
c17 przeciwpytkowe, leki defibrynujce, leki hamujce krzepnicie krwi, leki hamujce fibrynoliz, nowe leki 3
przeciwkrzepliwe.
Preparaty krwi i leki krwiopochodne, preparaty krwiozastpcze.
Leki przeciwnowotworowe: leki alkilujce, antymetabolity, pochodne kamptoteryny, antybiotyki, alkaloidy,
c18 pochodne podofilotoksyny, taksoidy. Nowe leki przecinowotworowe 3
Leki przeciwcukrzycowe: insuliny, pochodne sulfonylomocznika, biguanidy, glinidy, glitazony, inhibitory
c19 alfa-glukozydazy, nowe leki przeciwcukrzycowe 3
Leki hipolipemiczne: statyny, fibraty, ywice jonowymienne, nowe leki hipolipemizujce.
Leki stosowane w leczeniu osteopatii: sole wapnia i fluoru, witamina D, parathormon, kalcytonina,
c20 bisfosfoniany, renalinian strontu. 3
Leki stosowane w leczeniu otyoci: leki orodkowe, leki dziaajce na metabolizm tkanki tuszczowej, leki
dziaajce na przewd pokarmowy
Hormony pciowe i leki przeciwhormonalne: androgeny, antyandrogeny, estrogeny, gestageny,
c21 selektywne modulatory receptora estrogenowego. 2
Leki antykoncepcyjne.
c22 Glikokortykosterydy. Antagonici kortykosterydw 2

c23 Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe: tioamidy, jod. Inne leki hormonalne 2
Anestetyki: wziewne rodki znieczulajce oglnie, rodki znieczulajce oglnie do stosowania doylnego.
Leki znieczulajce miejscowo: estry, amidy, inne leki znieczulenia miejscowego. rodki zwiotczajce:
c24 rodki niedepolaryzujce, rodki depolaryzujce, rodki o dziaaniu presynaptycznym, rodki zmniejszajce 2
napicie mini szkieletowych
c25 Leki pochodzenia naturalnego 2
c26 Szczepionki. Witaminy i biopierwiastki. 2
70
1. Wykad konwencjonalny
2. Prelekcje
3. wiczenia teoretyczne z wykorzystaniem sprztu audiowizualnego
4. Praca z ksik
wykazanie si podstawowymi wiadomociami
LK3_fat_W0
Testy zamknite i otwarte, dyskusja dotyczcymi tematu seminarium w formie testu lub
1 odpowiedzi ustnej
LK3_fat_W0 wykazanie si podstawow wiedz dotyczc tematu
2
LK3_fat_W0
3 odpowiedzi ustnej
LK3_fat_W0 dotyczcymi tematu seminarium w formie testu lub
4 odpowiedzi ustnej
5 odpowiedzi ustnej
LK3_fat_W0
6 odpowiedzi ustnej
LK3_fat_W0
7 odpowiedzi ustnej
LK3_fat_W0
8 odpowiedzi ustnej
LK3_fat_W0
9 odpowiedzi ustnej
0 odpowiedzi ustnej
1 odpowiedzi ustnej
2 odpowiedzi ustnej
LK3_fat_U01 Testy zamknite i otwarte, dyskusja dotyczcymi tematu seminarium w formie testu lub
odpowiedzi ustnej
odpowiedzi ustnej
odpowiedzi ustnej
odpowiedzi ustnej

odpowiedzi ustnej
odpowiedzi ustnej
odpowiedzi ustnej
LK3_fat_K01 Testy zamknite i otwarte, dyskusja dotyczcymi tematu seminarium w formie testu lub
odpowiedzi ustnej
udzia w wykadach 50
135
195
27. Literatura
1. Farmakologia. Ryszard Korbut, Rafa Olszanecki, Pawe Wokow, Jacek Jawie, PZWL 2012
Farmakologia dla studentw i absolwentw kierunkw medycznych. Ewa Obuchowicz, Andrzej
2. Maecki, Krystyna Kmieciak-Koada, Bogusaw Okopie, Medkar 2011
Mutschler Farmakologia i toksykologia. Podrcznik.E. Mutschler, G. Gesslinger, H.K. Kroemer, P.
3. Ruth, M. Schfer-Korting. Elsevier 2013
1. Farmakologia Goodmana & Gilmana, Tom 1 i 2. Czelej 2010
Farmakologia - podstawy farmakoterapii tom 1-2. Wojciech Kostowski, Zbigniew S. Herman. PZWL
2. 2004 i nowsze
student nie potrafi opisa student tylko w niewielkim student zna podstawy student zna i potrafi opisa
LK3_fat_W0 poszczeglnych grup zakresie dotyczce poszczeglnych poszczeglne grupy rodkw
1 rodkw leczniczych opisujeposzczeglne grupy grup rodkw leczniczych leczniczych
rodkw leczniczych
student nie umie opisa student umie opisa w student umie opisa w student umie opisa wszystkie
mechanizmw dziaania niewielkim zakresie podstawowym zakresie podstawowe mechanizmy
LK3_fat_W0
lekw oraz ich przemian mechanizmy dziaania mechanizmy dziaania dziaania lekw oraz ich przemian
2 w ustroju lekw oraz ich przemian w lekw oraz ich przemian w w ustroju
ustroju ustroju
student nie zna i nie student zna i rozumie w student zna i rozumie w student bez problemu potrawi
rozumie wpywu niewielkim stopniu wpyw podstawowym zakresie opisa wszystkie wpywy
LK3_fat_W0 procesw chorobowych procesw chorobowych na wpyw procesw procesw chorobowych na
3 na metabolizm i metabolizm i eliminacje chorobowych na metabolizm i eliminacje lekw
eliminacje lekw lekw metabolizm i eliminacje
lekw
student nie zna student w niewielkim student zna w student zna i potrafi opisa
LK3_fat_W0 podstawowych zasad stopniu zna podstawowe podstawowym zakresie zasady farmakoterapii
4 farmakoterapii zasady farmakoterapii zasady farmakoterapii
student nie zna wanych student tylko w niewielkim student zna w student zna i potrafi omwi
dziaa niepodanych zakresie zna wane podstawowym zakresie wszystkie wane dziaania
LK3_fat_W0
lekw i ich interakcji dziaania niepodane wane dziaania niepodane lekw i ich
5 lekw i ich interakcje niepodane lekw i ich interakcje
interakcje
student nie potrafi student potrafi w student potrafi w student zna i potrafi omwi
LK3_fat_W0 omwi problemw niewielkim zakresie podstawowym zakresie wszystkie problemy lekoopornoci
6 lekoopornoci omwi problemy omwi problemy
lekoopornoci lekoopornoci
student nie zna wskaza student w niewielkim student potrafi w student zna i potrafi omwi
LK3_fat_W0 do bada stopniu zna wskazania do podstawowym zakresie wskazania do bada
7 farmakogenetycznych bada opisa wskazania do bada farmakogenetycznych
farmakogenetycznych farmakogenetycznych
student nie potrafi opisa student potrafi w studnent potrafi w student potrafi opisa i omwi
podstawowcych niewielkim zakresie opisa podstawowym zakresie podstawowe kierunki rozwoju
LK3_fat_W0 kierunkw rozwoju podstawowe kierunki opisac podstawowe nowoczesnej farmakoterapii
8 nowoczesnej rozwoju nowoczesnej kierunki rozwoju
farmakoterapii farmakoterapii nowoczesnej farmakoterapii
student nie student potrafi omwi student potrafi omwi student potrafi omwi wszystkie
charakteryzuje nieliczne zagadnienia podstawowe zagadnienia zagadnienia dotyczce poj z
LK3_fat_W0 podstawowych poj z dotyczce poj z zakresu poj z zakresu toksykologii zakresu toksykologii oglnej
9 zakresu toksykologii toksykologii oglnej oglnej
oglnej
student nie potrafi opisa student w niewielkim student w stopniu student potrafi opisa
podstawowych grup stopniu potrafi opisazadowalajcym potrafi podstawowe grupy lekw
LK3_fat_W1 lekw najczciej podstawowe grupy lekwopisa podstawowe grupy najczciej naduywanych
0 naduywanych najczciej naduywanych
lekw najczciej
naduywanych
student nie zna objaww student w niewielkim student zna podstawowe student potrafi dokadnie opisa i
LK3_fat_W1 najczciej wystpujcych stopniu zna objawy objawy najczciej omwi objawy najczciej
1 ostrych zatru lekowych najczciej wystpujcych wystpujcych ostrych wystpujcych ostrych zatru
ostrych zatru lekowych zatru lekowych lekowych
student nie zna student zna tylko w student zna podstawowe student potrafi dokadnie opisa
LK3_fat_W1 podstawowych zasad niewielkim zasady zasady postepowania w zasady postepowania w
2 postepowania w postepowania w zatruciach zatruciach zatruciach
zatruciach
student nie potrafi student zna w niewielkim student zna w student zna dokadnie i potrafi
wykonywa prostych zakresie potrafi podstawowym zakresie i wykonywa proste obliczenia
LK3_fat_U01 oblicze wykonywa proste potrafi wykonywa proste farmakokinetyczne
farmakokinetycznych obliczenia obliczenia
farmakokinetyczne farmakokinetyczne
student nie potrafi student w niewielkim student w stopniu student samodzielnie potrafi
dobiera adekwatnych stopniu potrafi dobiera podstawowym potrafi dobiera adekwatne dawki lekw
dawek lekw w celu adekwatne dawki lekw w potrafi dobiera adekwatne w celu korygowania zjawisk
LK3_fat_U02 korygowania zjawisk celu korygowania zjawisk dawki lekw w celu patologicznych ustroju
patologicznych ustroju patologicznych ustroju korygowania zjawisk
patologicznych ustroju
student nie potrafi ustali student w niewielkim student w stopniu student samodzielnie potrafi
racjonalnej chemioterapii stopniu potrafi ustali podstawowym potrafi ustali racjonaln chemioterapi
LK3_fat_U03 zakae racjonaln chemioterapi ustali racjonaln zakae
zakae chemioterapi zakae
przygotowa zapisw stopniu potrafi podstawowym potrafi przygotowa zapisy form
LK3_fat_U04 form recepturowych przygotowa zapisy form przygotowa zapisy form recepturowych substancji
substancji leczniczych recepturowych substancji recepturowych substancji leczniczych
leczniczych leczniczych
posugiwa si bazami stopniu potrafi posugiwa podstawowym potrafi posugiwa si bazami danych i
danych i rodkami si bazami danych i posugiwa si bazami rodkami informacyjnymi o
LK3_fat_U05 informacyjnymi o rodkami informacyjnymi o danych i rodkami produktach leczniczych
produktach leczniczych produktach leczniczych informacyjnymi o
produktach leczniczych
oszacowa stopniu potrafi oszacowa podstawowym potrafi oszacowa niebezpieczestwo
niebezpieczestwa niebezpieczestwo oszacowa toksykologiczne w okrelonych
LK3_fat_U06 toksykologicznego w toksykologiczne w niebezpieczestwo stanach niewydolnoci narzdowe
okrelonych stanach okrelonych stanach toksykologiczne w
niewydolnoci narzdowej niewydolnoci narzdowe okrelonych stanach
niewydolnoci narzdowe
student nie potrafi student w niewielkim student potrafi student samodzielnie potrafi
zinterpretowa wynikw stopniu potrafi zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki bada
LK3_fat_U07 bada toksykologicznych zinterpretowa wyniki bada toksykologicznych toksykologicznych
bada toksykologicznych
student nie posiada student posiada w student posiada w student posiada w szerokim
wiadomoci wasnycch niewielkim stopniu podstawowym wiadomo zakresie wiadomo wasnych
ogranicze i umiejtnoci wiadomo wasnych wasnych ogranicze i ogranicze i umiejtnoci staego
LK3_fat_K01
staego doksztacania si ogranicze i umiejtnoci umiejtnoci staego doksztacania sii
staego doksztacania si doksztacania sii

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Sala wykadowa, sale seminaryjne i wiczeniowe Katedry
29.2 Miejsce odbywania si zaj Farmakologii
Katedra Farmakologiii w godz.ustalonych przez
29.3 Miejsce i godziny konsultacji pracownikw dydaktycznych
1. Nazwa moduu/przedmiotu Mikrobiologia

2. Kod moduu/przedmiotu mil
10. Rok III
11. Semestr VI
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 15h S: 15h w: 30h
ul. Medykw 18, 40-752 Katowice / 32 20 88 550;
32 25 26 075 / mikrobiologialekarska.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian
prof.dr hab. n. med. Gayane Martirosian
przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko,
gmartirl@sum.edu.pl
17. email)
Prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian
gmartir@sum.edu.pl
hradosz@sum.edu.pl
(imi, nazwisko, email) Dr n. med. Piotr Kuciski pklucinski@sum.edu.pl
18. Mgr Dominka Rady drady@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
1. znajomo podstaw biologii
2. znajomo podstaw fizjologii
3. znajomo podstaw immunologii
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zna podstawy morfologii, fizjologii, genetyki mikroorganizmw
C2 klasyfikuje drobnoustroje w odniesieniu do ich patogennoci oraz przynalenoci do flory fizjologicznej

zna i potrafi dobra oraz pobra od pacjenta waciwy materia diagnostyczny na podstawie objaww
C3 klinicznych; potrafi odpowiednio zabezpieczy i przesa pobrany materia
zna i umie wykorzystywa w praktyce klinicznej medody diagnostyki mikrobiologicznej; potrafi interpretowa
C4 wyniki bada mikrobiologicznych
na rda, drogi przenoszenia czynnikw zakanych, objawy kliniczne i umie wdroy waciwe postepowanie
C5 terapeutyczne i profilaktyczne
zna i rozumie podstawy lekoopornoci w tym opornoci wielolekowej, posiada umiejtno zastosowania
C6 odpowiedniej, celowanej i empirycznej terapii
C7 zna i umie zastosowa zasady aseptyki i antyseptyki, zna podstawy sterylizacji i dezynfekcji
zna i umie zdiagnozowa zakaenia zwizane z opiek zdrowotn oraz wdroy waciwe procedury zwalczania
C8 i zapobiegania
wiedza
w2,4;s3,4,
LK3_mil_W zna genetyczne mechanizmy nabywania lekoopornoci przez
C1, C6 6,10; C.W11
01 drobnoustroje c3,4,6,10
w1,2; s3-
LK3_mil_W klasyfikuje drobnoustroje, z uwzgldnieniem chorobotwrczych i
C2 9,11-14; C.W12
02 nalecych do flory fizjologicznej c3-9,11-14
w1,5,6,7;
zna epidemiologi zakae wirusami, bakteriami i grzybami oraz
LK3_mil_W s3-9,11-
zarae pasoytami, z uwzgldnieniem geograficznego zasigu C5 C.W13
03 14; c3-
ich wystpowania 9,11-14
zna wpyw biotycznych (wirusy, bakterie) czynnikw rodowiska
w1,3,5,6,7
na organizm czowieka i populacj ludzi oraz drogi ich wnikania
LK3_mil_W ; s3-9,11-
do organizmu czowieka; opisuje konsekwencje naraenia C2, C5, C8 C.W14
04 14; c3-
organizmu czowieka na rne czynniki biologiczne oraz zasady 9,11-14
profilaktyki
zna inwazyjne dla czowieka formy lub stadia rozwojowe
w1,2;
LK3_mil_W wybranych pasoytniczych grzybw, pierwotniakw, helmintw i
C1, C5 s9,13,14; C.W15
05 stawonogw, z uwzgldnieniem geograficznego zasigu ich c9,13,14
wystpowania;
omawia zasad funkcjonowania ukadu pasoyt ywiciel oraz
LK3_mil_W w1,2;s13,1
zna podstawowe objawy chorobowe wywoywane przez C1, C2, C5 C.W16
06 4; c13,14
pasoyty
LK3_mil_W zna i rozumie podstawy diagnostyki mikrobiologicznej i s1,3-
C3, C4 C.W18
07 parazytologicznej; 14,c1,3-15
LK3_mil_W zna podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postpowania
C7 w6; s2; c2 C.W19
08 aseptycznego
LK3_mil_W w4,5;
charakteryzuje poszczeglne grupy rodkw leczniczych C5, C6 C.W34
09 s10,c10
w4;s3-
LK3_mil_W rozumie problem lekoopornoci, w tym lekoopornoci
C6 6,10; c3- C.W39
010 wielolekowej 12
umiejetnoci
w1,3,6;
ocenia zagroenia rodowiskowe oraz posuguje si
LK3_mil_U0 C2, C3, C5, s1-9,11-
podstawowymi metodami pozwalajcymi na wykrycie obecnoci C.U6
1 C7 14;c1-
czynnikw szkodliwych (biologicznych) w biosferze 9,11-14
rozpoznaje najczciej spotykane pasoyty czowieka na w1,2;
LK3_mil_U0
podstawie ich budowy, cykli yciowych oraz objaww C1, C5 s13,14; C.U7
2
chorobowych c13,14
LK3_mil_U0 posuguje si reakcj antygen przeciwciao w aktualnych s1,3-14,

C4 C.U8
3 modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorb zakanych c1,3-14
s1,3-9,
LK3_mil_U0 13,14;
przygotowuje preparat i rozpoznaje patogeny pod mikroskopem C4 C.U9
4 c1,3-9,
13,14
LK3_mil_U0 s3-14; c3-
interpretuje wyniki bada mikrobiologicznych C4 C.U10
5 14
w1,3; s3-
powizuje obrazy uszkodze tkankowych i narzdowych z
LK3_mil_U0 9,11-
objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznacze C3, C4 C.U11
6 14,c3-
laboratoryjnych 9,11-14
w1,2,3;s3-
LK3_mil_U0 analizuje zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze oraz 9,11-
C1, C2 C.U12
7 zaburzenia regulacji wywoywane przez czynnik etiologiczny 14;c3-
9,11-14
LK3_mil_U0 projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakae, w4,5;s3-
C5, C6, C8 C.U15
8 empirycznej i celowanej 14; c3-14
kompetencje
LK3_mil_K0 rozumie i uznaje konieczno przestrzegania tajemnicy s1-14, c1-
C4 K.3
1 lekarskiej i praw pacjenta 14
LK3_mil_K0 posiada wiadomo wasnych ogranicze i koniecznoci staego s1-14,c1-
C1-8 K.4
2 doksztacania si 14
Liczba
godzin
w1 Rola zakae bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych i pasoytniczych w patologii czowieka. 2
Nomenklatura drobnoustrojw. Interakcje makroorganizm mikroorganizm. Flora fizjologiczna
w2 czowieka. Fizjologia i genetyka drobnoustrojw. 2
w3 Czynniki zjadliwoci bakterii i podstawy profilaktyki zakae bakteryjnych. 2
w4 Chemioterapia zakae bakteryjnych, grzybiczych i pasoytniczych. Lekooporno bakterii. 2
Budowa, klasyfikacja i chorobotwrczo wirusw. Podstawy profilaktyki i terapii zakae
w5 wirusowych. 2
Zakaenia zwizane z opiek zdrowotn (zakaenia szpitalne), profilaktyka i zwalczanie tych
w6 zakae. 2
w7 Czynniki etiologiczne chorb odzwierzcych. Bakterie beztlenowe. 3
15
Liczba
godzin
Materiay kliniczne do badan mikrobiologicznych
s1 Zasady pobierania i przesyania materiaw pobranych od chorego. Metody bada. Metody 1
hodowli bakterii.
Sterylizacja i dezynfekcja
Definicje. Charakterystyka i zastosowanie metod sterylizacji i dezynfekcji.
s2 1
Kontrole urzadze wyjaawiajacych.
Higiena i dezynfekcja w jednostkach suby zdrowia.
Gronkowce.
Czynniki determinujce chorobotwrczo. Epidemiologia i klinika zakae wywoywanych
s3 przez gronkowce. Mechanizmy opornoci gronkowcw na antybiotyki (produkcja beta-laktamaz, 1
meticylinooporno, MLSB) oporno na glikopeptydy i inne antybiotyki.
Diagnostyka laboratoryjna zakae gronkowcowych.
Paciorkowce (rodzaj Streptococcus i Enterococcus)
Oglna charakterystyka, podzia, czynniki determinujce chorobotwrczo paciorkowcw.
s4 1
Zakaenia wywoywane przez paciorkowce oraz diagnostyka laboratoryjna.
Problem lekoopornosci paciorkowcw. Profilaktyka zakae.
Charakterystyka bakterii z rodzaju Mycobacterium, Corynebacterium, Listeria i Erysipelotrix.
Udzia wymienionych bakterii w zakaeniach czowieka. Diagnostyka zakae
s5 i oznaczanie lekoopornoci. Lekooporno bakterii z rodzaju Mycobacterium. 1
Zakaenia ukadu oddechowego
Oglna charakterystyka i podzia Gram-ujemnych paeczek fermentujcych z rodziny
Enterobacteriaceae i niefermentujcych. Chorobotwrczo paeczek i diagnostyka laboratoryjna
s6 zakae. Mechanizmy opornoci na antybiotyki beta-laktamowe: produkcja beta-laktamaz (Amp 1
C, ESBL, MBL, KPC), zmiany w przepuszczalnoci oson komrkowych.
Zakaenie ukadu moczowego: czynniki etiologiczne, tok badania.
Bakterie kapnofilne, mikroaerofilne i krtki: charakterystyka, chorobotwrczo, diagnostyka.
s7 1
Badanie pynu mzgowo-rdzeniowego.
Beztlenowce flory fizjologicznej organizmu czowieka, zakaenia bakteriami beztlenowymi.
Dobr, pobieranie i przesyanie prbek materiaw klinicznych do bada mikrobiologicznych w
s8 kierunku bakterii rosncych beztlenowo. Chorobotwrczo beztlenowcw sporulujcych i 1
niesporulujcych.
Leczenie zakae wywoanych przez bakterie beztlenowe.
Grzyby chorobotwrcze dla czowieka: drodaki, grzyby dimorficzne, dermatofity i grzyby
s9 1
nitkowate. Mykotoksykozy. Grzybice oportunistyczne. Diagnostyka grzybic.
Preparaty o dziaaniu przeciwdrobnoustrojowym: antybiotyki i chemioterapeutyki.
Mechanizm i spektrum dziaania antybiotykw i chemioterapeutykw na drobnoustroje. Metody
s10 1
badania wraliwoci drobnoustrojw na antybiotyki i chemioterapeutyki. Antybiotykoterapia
empiryczna i celowana.
Czynniki etiologiczne i patogeneza zakae przewodu pokarmowego oraz zatru pokarmowych.
s11 Zasady pobierania i przesyania materiaw. Tok badania mikrobiologicznego. 1
Drobnoustroje z rodzaju Chlamydia, Chlamydophila, Mycoplasma, Ureaplasma, Rickettsia, Coxiella
s12 i Bartonella. Chorobotwrczo, epidemiologia i diagnostyka zakae. Zakaenia przenoszone 1
drog pciow.
Podstawowe pojcia z zakresu parazytologii. Definicje. Ukad pasoyt ywiciel. Klasyfikacja
s13 pasoytw. Mechanizmy chorobotwrczego oddziaywania pasoytw na organizm czowieka. 1
Epiemiologia i profilaktyka chorb pasoytniczych
Pierwotniaki i robaki przewodu pokarmowego. Pasoyty drg moczowo-plciowych. Pasoyty krwi i
s14 tkanek. Cykle yciowe, inwazyjne dla czowieka stadia rozwojowe, podstawowe objawy 1
chorobowe towarzyszce inwazjom pasoytniczym. Diagnostyka zakae.
s15 Zaliczenie materiau seminaryjnego 1
15
Liczba
godzin
Badanie mikroflory otoczenia i czowieka. Obserwacja wzrostu bakterii na podoach. Prezentacja
c1 2
pojemnikw i podoy do pobierania i transportu materiau klinicznego.
Sterylizacja i dezynfekcja. Chemiczne rodki stosowane w dezynfekcji i antyseptyce Badanie
c2 2
mikroflory otoczenia (2).
Hodowla i identyfikacja szczepw z rodzaju Staphylococcus. Wykrywanie mechanizmw
c3 lekoopornoci gronkowcw. Barwienie metod Grama preparatu z hodowli Staphylococcus 2
aureus. Oznaczenie katalazy i czynnika CF.
Hodowla i identyfikacja paciorkowcw. Wykrywanie mechanizmw lekoopornosci paciorkowcw.
Barwienie metod Grama preparatu z hodowli paciorkowcw, oznaczenie katalazy.
c4 Odczyn antystreptolizynowy - ASO. 2
Swoista profilaktyka zakae pneumokokowych.
Bakterie z rodzajw Mycobacterium, Corynebacterium, Listeria, Erysipelothrix. Barwienie
preparatw (metody: Ziehl-Neelsena, Grama i Neissera). Demonstracja wzrostu bakterii na
c5 2
podoach.
Zakaenia ukadu oddechowego.
Posiew moczu metod Hoepricha. Interpretacja wynikw badania bakteriologicznego moczu.
Wykonanie i ocena preparatu bezporedniego z wymazu z rany oparzeniowej.
c6 Metody hodowli paeczek Gram-ujemnych. Wykrywanie mechanizmw opornoci na antybiotyki
2
paeczek Gram-ujemnych.
Identyfikacja i badanie lekowraliwosci paeczek Haemophilus.
c7 Hodowla i identyfikacja bakterii z rodzaju Campylobacter i Helicobacter pylori. Diagnostyka 2
boreliozy. Interpretacja wynikw bada.
Metody hodowli beztlenowcw, identyfikacja (wykrywanie produkcji lecytynazy, CAMP test,
identyfikacja biochemiczna) i oznaczanie lekowraliwoci beztlenowcw. Diagnostyka waginozy
c8 bakteryjnej. 2
Preparaty barwione: metoda Grama i Trujillo (barwienie spor).
Metody hodowli i identyfikacji grzybw, oznaczanie lekowraliwoci grzybw . Diagnostyka grzybic
c9 oportunistycznych. Preparaty (bezposrednie i posrednie barwione metoda Grama, preparaty 2
przyyciowe dermatofitw). Test filamentacji
Zasady doboru testw wraliwosci bakterii na chemioterapeutyki wg EUCAST. Badanie
c10 lekowraliwoci bakterii. Wykrywanie wybranych mechanizmw opornoci. Badanie 2
lekowraliwoci grzybw. Interpretacja wynikw bada mikrobiologicznych.
Badanie krwi pobranej od chorego z podejrzeniem duru brzusznego, durw rzekomych. Posiew
kau w kierunku paeczek Salmonella i Shigella. Identyfikacja serologiczna paeczek z rodzaju
c11 2
Salmonella, Shigella, EPEC, EHEC. Interpretacja wynikw odczynu Widala. Wykrywanie toksyn
Clostridium difficile w kale. Interpretacja wynikw bada.
Wykrywanie Chlamydia trachomatis i Chlamydophila pneumoniae. Serodiagnostyka zakae
c12 Chlamydophila pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae. Interpretacja wynikw bada. 2
Diagnostyka zakae mykoplazmami urogenitalnymi. STI.
Pobieranie i przesyanie materiaw do bada parazytologicznych. Cechy budowy pierwotniakw.
c13 Metody diagnostyczne stosowane w identyfikacji pierwotniakw. Pasoyty tropikalne i ich 2
diagnostyka.
Robaki budowa, cykle yciowe. Metody diagnostyczne stosowane w identyfikacji robakw.
c14 2
Stawonogi pasoytnicze.
c15 Zaliczenie praktyczne wicze 2
30
2. prelekcje
3. prezentacje
5. obserwacje mikroskopowe
6. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem testw diagnostycznych
7. praca z ksik i komputerm
obecno na zajciach, zaliczenie sprawdzianw
LK3_mil_W
odpowied ustna lub sprawdzian pisemny ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego
01
zakresu
LK3_mil_W
02
zakresu
LK3_mil_W
03
zakresu
LK3_mil_W
04
zakresu
LK3_mil_W
05
zakresu
LK3_mil_W
06
zakresu
LK3_mil_W
07
zakresu
LK3_mil_W
08
zakresu
LK3_mil_W
09
zakresu
LK3_mil_W
10
zakresu
LK3_mil_U0 odpowied ustna w trakcie wykonywania obecno na zajciach oraz zaliczenie czci
1 czynnoci diagnostycznych praktycznej wicze i testu z tego zakresu
LK3_mil_K0
obserwacja, dyskusja w trakcie zaj waciwe podejcie do dyskutowanych problemw
1
LK3_mil_K0
2
udzia w wykadach 15
60
90
27. Literatura
Gabriel Virella (red.): Mikrobiologia i choroby zakane, Wydanie I polskie pod red. P.P. Heczki, Wydawnictwo
1.
Medyczne Urban i Partner Wrocaw 2009.
P.R. Murray, K.S. Rosenthal, M.A. Pfaller: Mikrobiologia (6 edycja), Wydanie I polskie pod red. A. Przondo-
2.
Mordarskiej, Gayane Martirosian, A. Szkaradkiewicz, Elsevier Urban&Partner Wrocaw 2011
F.H. Kayser, K.A. Bienz, J. Eckert, R.M. Zinkernagel: Mikrobiologia Lekarska, Wydanie I polskie pod red. P.P.
3.
Heczki, A. Pietrzyk, PZWL Warszawa 2007
W. Levinson: Review of Medical Microbiology and Immunology (12th edition) McGraw-Hill Medical Publishing
4.
2012
5. Parazytologia i akaroentymologia medyczna. Red. A. Deryo, PWN, Warszawa, 2011
R.A. Harvey, P.C. Champe, B.D. Fisher: Lippincotts Illustrated Reviews: Microbiology, (3rd Edition)
1. Lippincott Williams & Wilkins 2012
2. D. Dzieranowska: Zakaenia szpitalne -medica press 2008
dobre opanowanie bardzo dobre opanowanie
LK3_mil_W niedostateczna wiedza dostateczna wiedza
wymaganej w tym zakresie wymaganej w tym zakresie
01 z tego zakresu z tego zakresu
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
wiedzy wiedzy
niedostateczne dostateczne dobre opanowanie bardzo dobre opanowanie
LK3_mil_U0
umiejtnoci z tego umiejtnoci z tego wymaganych w tym zakresie wymaganych w tym zakresie
1
zakresu zakresu umiejtnoci umiejtnoci
LK3_mil_U0
2
LK3_mil_U0
3
LK3_mil_U0
4
LK3_mil_U0
5
LK3_mil_U0
6
LK3_mil_U0
7
LK3_mil_U0
8
maa aktywno w dostateczna aktywno due zaangaowanie w bardzo due zaangaowanie w
dyskusji, brak w dyskusji, waciwe dyskusj, zrozumienie dyskusj, bardzo dobre
LK3_mil_K0 podejcie do
zrozumienia problemw w tym zakresie podejcie do problemw w tym
1 problemw w tym
omawianych zakresie
zakresie
problemw
maa aktywno w dostateczna due zaangaowanie w bardzo due zaangaowanie w
dyskusji, brak aktywno w dyskusj, zrozumienie dyskusj, bardzo dobre
LK3_mil_K0 zrozumienia dyskusji, waciwe problemw w tym zakresie podejcie do problemw w tym
2 omawianych podejcie do zakresie
problemw problemw w tym
zakresie
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj sala wykadowa aula A-3, sala wiczeniowa
diagnostyczne, metodyki testw, opracowania
29.4 Materiay do zaj wybranych zagadnie
1. Nazwa moduu/przedmiotu Neurologia I

2. Kod moduu/przedmiotu nur1
4. Status moduu/przedmiotu obowizkowe
5. Poziom ksztacenia wydzia lekarski: jednolite magisterskie
10. Rok III
11. Semestr VI
12. W: 15 S:10 w:35
dydaktycznych
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Neurologii
15. Adres/telefon/strona internetowa Katowice, ul. Medykw 14, tel. 32 7894601
16. Kierownik jednostki dr hab. n.med. Monika Rudziska
dr hab. n.med. Ewa Krzystanek,
ekrzystanek@sum.edu.pl
nazwisko, email)
Monika Rudziska, Ewa Krzystanek, Agnieszka
18. Gorzkowska, Joanna Siuda, Micha Arkuszewski,
Elbieta Zych-Twardowska, Maria Flak
Nr Opis wymagania
1. Znajomo neuroanatomii i neurofizjologii.
2. Umiejtno zebrania wywiadu.
3. Umiejetno badania internistycznego i jego interpretacji.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Nauczenie si schematu i wykonania badania neurologicznego.
C2 Interpretacja badania neurologicznego.
C3 Nauczenie si zespow neurologicznych.
C4 Nauczenie si rozpoznawania i leczenia schorze neurologicznych.
wiedza
s1-s6,
LK3_nur1_W0 zna zasady i technik prowadzenia badania neurologicznego C1 s10, c1- E.W2
1 c15
potrafi interpretowa badanie neurologiczne (zespoy

LK3_nur1_W0 neurologiczne) C2, C3 c16-c21 E.W13
2
w1-w15,
LK3_nur1_W0 zna objawy i przebieg chorb neurologicznych C4 s9,c16- E.W14.
3 c26
w1-15,
zna sposoby postpowania diagnostycznego i
LK3_nur1_W0 terapeutycznego w chorobach neurologicznych C4 s8, s10, E.W14
4 c27-C35
umiejtnoci
LK3_nur1_U0 Ocenia stan oglny, stan przytomnoci i wiadomoci s1-8,c1-
C2 E.U7.
1 pacjenta 15
LK3_nur1_U0 Przeprowadza diagnostyk rnicow najczstszych chorb w1-15,
C4 E.U12.
2 neurologicznych c22-31
w1-15,
LK3_nur1_U0 planuje postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i
C4 S9, c22- E.U16.
3 profilaktyczne
35.
LK3_nur1_U0 w1-15,
Interpretuje badania lab. i identyfikuje przyczyny odchyle C4 E.U24.
4 c21-31
LK3_nur1_U0 s1-7, s10,

Ddokonuje oceny funkcjonalnej pacjenta niepenosprawnego C2, C4 E.U22.
5 c1-15.
LK3_nur1_U0
Asystuje przy punkcji ldwiowej i interpretuje jej wyniki. C4 c27-31 E.U30
6
kompetencje
potrafi nawizywa i utrzyma gboki i peen szacunku
C1 c1-15 K1
LK3_nur1_K01 kontakt z chorym
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym
C1, C4 c1-15 K2
LK3_nur1_K02 miejscu
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 c1-15 K3
LK3_nur1_K03
posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno
C4 c1-15 K4
LK3_nur1_K04 staego doksztacania si
Liczba
godzin
w1 Neurologia - wprowadzenie 1
w2 Choroby naczyniowe ukadu nerwowego 1. 1
w3 Choroby naczyniowe ukadu nerwowego 2. 1
w4 Zaburzenia pozapiramidowe; choroba Parkinsona i inne parkinsonizmy 1
Zaburzenia pozapiramidowe; objawy pozaruchowe choroby Parkinsona, dystonia,
w5 plsawica 1
w6 Choroby przebiegajce z otpieniem 1. 1
w7 Choroby przebiegajce z otpieniem 2. 1
w8 Ble gowy - diagnostyka. 1
w9 Ble gowy - leczenie. 1
w10 Stwardnienie rozsiane. 1
w11 Leczenie stwardnienia rozsianego. 1
w12 Choroby obwodowego ukadu nerwowego 1
w13 Choroby mini i zcza nerwowo-miniowego 1
w14 Padaczka. 1
w15 Leczenie padaczki. 1
15
Liczba
godzin
s1 Nerwy czaszkowe oraz analizatory; wzrokowy, suchowy i wchowy. 1
s2 Nerwy czaskowe oraz analizatory; wzrokowy, suchowy i wchowy. 1
s3 Orodkowy i obwodowy neuron ruchowy - diagnostyka. 1
s4 Ukad pozapiramidowy - diagnostyka. 1
s5 Zaburzenia rwnowagi i czucia. Objawy oponowe - diagnostyka. 1
s6 Badanie chorego nieprzytomnego. Zaburzenia ilociowe i jakociowe wiadomoci. 1
s7 Zaburzenia wyszych czynnoci nerwowych. Diagnostyka zaburze mowy. 1
s8 Badania diagnostyczne w neurologii. 1
s9 Stany nage zagroenia ycia w neurologii. 1
s10 Badanie neuroloiczne (cao) - prezentacja multimedialna. 1
10
Liczba
godzin
c1 Badanie podmiotowe i przedmiotowe neurologiczne chorych. 1
c16 Okrelenie zespou neurologicznego. 1
c22 Rozpoznanie rnicowe w neurologii. 1
c27 Zastosowanie bada dodatkowych w diagnostyce rnicowej. 1
c32 Proponowane schematy leczenia (farmakoterapia, rehabilitacja, fizjoterapia). 1
35
1. Wykad konwencjonalny z prezentacj multimedialn
2. Wykad konwersatoryjny
3. Prelekcje, prezentacja filmw ze schorzeniami neurologicznymi
4. wiczenia praktyczne przy ku chorego
5. Praca z komputerem w sieci szpitalnej, przegldanie, analiza wynikw bada
6. Praca z ksiak
LK3_nur1_W0 zna zasady i technik prowadzenia badania
zaliczenie ustne
1 neurologicznego
LK3_nur1_W0 potrafi interpretowa badanie neurologiczne
zaliczenie pisemne
2 (zespoy neurologiczne)
LK3_nur1_W0
zaliczenie ustne zna objawy i przebieg chorb neurologicznych
3
LK3_nur1_W0 zna sposoby postpowania diagnostycznego i
zaliczenie ustne
4 terapeutycznego w chorobach neurologicznych
LK3_nur1_U0 Ocenia stan oglny, stan przytomnoci i
zaliczenie ustne
1 wiadomoci pacjenta
LK3_nur1_U0 Przeprowadza diagnostyk rnicow najczstszych
zaliczenie ustne
2 chorb neurologicznych
LK3_nur1_U0 planuje postpowanie diagnostyczne,
zaliczenie ustne
3 terapeutyczne i profilaktyczne
LK3_nur1_U0 Interpretuje badania lab. i identyfikuje przyczyny
zaliczenie ustne
4 odchyle
LK3_nur1_U0 Ddokonuje oceny funkcjonalnej pacjenta
zaliczenie ustne
5 niepenosprawnego
LK3_nur1_U0 Asystuje przy punkcji ldwiowej i interpretuje jej
zaliczenie ustne
6 wyniki.
LK3_nur1_K01 obserwacja potrafi nawizywa i utrzyma kontakt z chorym
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na
LK3_nur1_K02 obserwacja
pierwszym miejscu
LK3_nur1_K03 obserwacja przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta
prezentuje waciwa postaw ze wiadomocia

LK3_nur1_K04 obserwacja
koniecznoci staego ksztacenia si
25. ECTS)
udzia w wykadach 15
60
60
27. Literatura
1. Podemski R.: Kompendium Neurologii. Via-Medica, Gdask 2008.
1. Fuller G.: "Badanie Neurologiczne - to proste". Urban&Partner, wyd III, W-wa 2013.
LK3_nur1_W0 nie zna zasad i techniki sabo zna zasady i dobrze zna zasady i wietnie zna zasady i
1 bad.neurologicznego techniki techniki techniki
bad.neurologicznego bad.neurologicznego bad.neurologicznego
LK3_nur1_W0 nie potrafi interpretowa sabo potrafi dobrze potrafi wietnie potrafi
2 bad. Neurologicznego interpretowa bad. interpretowa bad. interpretowa bad.
Neurologiczne Neurologiczne Neurologiczne
LK3_nur1_W0 nie zna objaww i sabo zna objawy i dobrze zna objawy i wietnie zna objawy i
3 przebiegu chorb przebieg chorb przebieg chorb przebieg chorb
neurologicznych neurologicznych neurologicznych neurologicznych
LK3_nur1_W0 nie zna postpowania sabo zna postpowanie dobrze zna postpowanie wietnie zna
4 diagnostycznego i diagnostyczne i diagnostyczne i postpowanie
terapeutycznego w terapeutyczne w terapeutyczne w diagnostyczne i
chorobach chorobach chorobach terapeutyczne w
neurologicznych neurologicznych neurologicznych chorobach
neurologicznych
LK3_nur1_U0 nie potrafi oceni stanu sabo potrafi oceni stan dobrze potrafi oceni wietnie potrafi oceni
1 oglnego, przytomnoci oglny, przytomnoci i stan oglny, stan oglny,
i wiadomoci pacjenta wiadomoci pacjenta przytomnoci i przytomnoci i
wiadomoci pacjenta wiadomoci pacjenta
LK3_nur1_U0 nie potrafi sabo przeprowadza dobrze przeprowadza wietnie przeprowadza
2 przeprowadzi diagnostyk rnicow diagnostyk rnicow diagnostyk rnicow
diagnostyki rnicowej najczstszych chorb najczstszych chorb najczstszych chorb
najczstszych chorb neurologicznych neurologicznych neurologicznych
neurologicznych
LK3_nur1_U0 nie potrafi zaplanowa sabo planuje dobrze planuje wietnie planuje
3 postpowania postpowanie postpowanie postpowanie
diagnostycznego, diagnostyczne, diagnostyczne, diagnostyczne,
terapeutycznego i terapeutyczne i terapeutyczne i terapeutyczne i
profilaktycznego profilaktyczne profilaktyczne profilaktyczne
LK3_nur1_U0 nie potrafi sabo interpretuje dobrze interpretuje wietnie interpretuje
4 zinterpretowa bada badania lab. i sabo badania lab. i dobrze badania lab. i wietnie
lab. I nie identyfikuje identyfikuje przyczyny identyfikuje przyczyny identyfikuje przyczyny
przyczyny odchyle odchyle odchyle odchyle
LK3_nur1_U0 nie potrafi dokona sabo dokonuje oceny dobrze dokonuje oceny wietnie dokonuje oceny
5 oceny funkcjonalnej funkcjonalnej pacjenta funkcjonalnej pacjenta funkcjonalnej pacjenta
pacjenta niepenosprawnego niepenosprawnego niepenosprawnego
niepenosprawnego
LK3_nur1_U0 nie potrafi sabo interpretuje wynik dobrze interpretuje wynik wietnie interpretuje
6 zinterpretowa wyniku nakucia ldwiowego nakucia ldwiowego wynik nakucia
nakucia ldwiowego ldwiowego
LK3_nur1_K01 nie potrafi nawizywa i sabo nawizuje i dobrze nawizuje i wietnie nawizuje i
utrzyma gboki i peen utrzymuje gboki i peen utrzymuje gboki i peen utrzymuje gboki i peen
szacunku kontakt z szacunku kontakt z szacunku kontakt z szacunku kontakt z
chorym chorym chorym chorym
LK3_nur1_K02 nie kieruje si dobrem kieruje si kieruje si dobrem wzorowo kieruje si
chorego, stawiajc je na niewystarczajco dobrem chorego dobrem chorego,
pierwszym miejscu chorego, stawiajc je na stawiajc je na
pierwszym miejscu pierwszym miejscu
LK3_nur1_K03 nie przestrzega wybirczo przestrzega przestrzega tajemnicy wzorowo przestrzega
tajemnicy lekarskiej i tajemnicy lekarskiej i lekarskiej i praw pacjenta tajemnicy lekarskiej i
praw pacjenta praw pacjenta praw pacjenta
LK3_nur1_K04 nie ma wiadomoci ma niewielk ma dobr wiadomo ma bardzo dobr
wasnych ogranicze i wiadomo wasnych wasnych ogranicze i wiadomo wasnych
umiejtno staego ogranicze i umiejtno umiejtno staego ogranicze i umiejtno
doksztacania si staego doksztacania si doksztacania si staego doksztacania si
seminaryjnych 20
Liczebno grup
29.1 wiczeniowych 5
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedra i Klinika Neurologii, CSK, Katowice
wg ustale z kierownikiem wicze lub prowadzcym
29.3 Miejsce i godziny konsultacji zajcia
fartuch, zmienne obuwie, stetoskop, motek
29.4 Materiay do zaj neurologiczny dla dorosych.
1. Nazwa moduu/przedmiotu Ortopedia i traumatologia

2. Kod moduu/przedmiotu oru
3. Przynaleno do grupy przedmiotw Nauki kliniczne zabiegowe
10. Rok III
11. Semestr V, VI
14. Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narzdu

Jednostka realizujca modu/przedmiot Ruchu
15. Adres/telefon/strona internetowa 40-635 Katowice, ul. Zioowa 45/47; tel. 32 3598270
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Damian Kusz
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, Lek. Przemysaw Bereza, e-mail: ortopedia@gcm.pl
nazwisko, email)
Prof. dr hab. n. med. Damian Kusz, dr n. med.

Nauczyciele akademiccy realizujcy Mariusz Nowak, lek. ukasz Cieliski, lek. Micha
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) aszczyca, lek. Przemysaw Bereza, lek. Jakub
Kamiski (e-mail: ortopedia@gcm.pl)
Nr Opis wymagania
1. Znajomo budowy anatomicznej czowieka, w tym anatomii radiologicznej.
2. Znajomo fizjologii i patofizjologii narzdu ruchu.
3. Znajomo zasad udzielania pierwszej pomocy w przypadkach skrce, zwichni i zama.
4. Znajomo najczstszych schorze przewlekych narzdu ruchu.
Umiejtno przeprowadzenia badania lekarskiego ze szczeglnym uwzgldnieniem badania
5.
narzdu ruchu.
6. Umiejtno udzielenia pierwszej pomocy w przypadkach skrce, zwichni i zama.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Student zna zasady badania ortopedycznego.
Student zna badania dodatkowe wykorzystywane w ortopedii i traumatologii narzdu ruchu oraz
C2 potrafi zinterpretowa wyniki tych bada.
C3 Student zna zasady prawidowego udzielania pierwszej pomocy w urazach narzdu ruchu.
C4 Student zna metody leczenia urazw narzdu ruchu (leczenie operacyjne i nieoperacyjne).
C5 Student potrafi wykona podstawowe techniki ortopedyczne (unieruchomienie gipsowe).
Student potrafi wymieni najczstsze schorzenia przewleke narzdu ruchu oraz zna metody ich
C6 leczenia
Student potrafi wymieni najczstsze wady wrodzone, nowotwory oraz zmiany zapalne i
C7 nowotworo-podobne narzdu ruchu.
C8 Student zna patogenez i leczenie osteoporozy oraz jej nastpstw.
C9 Student zna wytyczne dotyczce stosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej
wiedza
zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania oraz
postpowania terapeutycznego w odniesieniu do najczstszych
LK3_oru_W0 chorb wymagajcych interwencji chirurgicznej, z C1-C4, C8, w1-w6, s1-
F.W1.c-d
1 uwzgldnieniem odrbnoci wieku dziecicego, w tym w C9 s5, c1-c6
szczeglnoci: chorb koczyn i gowy, zama koci i urazw
narzdw.
umiejtnoci
LK3_oru_U0 asystuje przy typowym zabiegu operacyjnym, przygotowuje pole
C5 w5, s2, c4 F.U1
1 operacyjne i znieczula miejscowo okolic operowan
LK3_oru_U0
posuguje si podstawowymi narzdziami chirurgicznymi C4 w5, s2, c4 F.U2
2
LK3_oru_U0 w2, w5, s1,
stosuje si do zasad aseptyki i antyseptyki C3, C4 F.U3
3 s2, c4
LK3_oru_U0 zaopatruje prost ran, zakada i zmienia jaowy opatrunek w2, s1, c4,
C3 F.U4
4 chirurgiczny c7
LK3_oru_U0 ocenia wynik badania radiologicznego w zakresie najczstszych w1, s3, s4,
C2 F.U7
5 typw zama, szczeglnie zama koci dugich c1, c4
wykonuje dorane unieruchomienie koczyny, wybiera rodzaj
LK3_oru_U0 unieruchomienia konieczny do zastosowania w typowych w2, s3, s4,
C3, C4, C5 F.U8
6 sytuacjach klinicznych oraz kontroluje poprawno ukrwienia c4, c7, c8
koczyny po zaoeniu opatrunku unieruchamiajcego
kompetencje
potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z c2, c4, c7,
C1 K1
LK3_oru_K01 chorym c8
c2, c4, c7,
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C1 K2
LK3_oru_K02 c8
c2, c4, c7,
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 K3
LK3_oru_K03 c8
posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego c2, c4, c7,
C1 K4
LK3_oru_K04 doksztacania si c8
Liczba
godzin
w1 Diagnostyka obrazowa w ortopedii i traumatologii narzdu ruchu. 1
w2 Zasady postpowania z pacjentem po urazie wielonarzdowym. 1
w3 Artroza. Etiopatogeneza, rozpoznawanie i leczenie. 1
w4 Swoiste i nieswoiste zapalenia koci. 1
w5 Podstawy operacyjnego leczenia zama. 1
w6 Nowotwory koci i zmiany nowotworopodobne. 1
6
Liczba
godzin
s1 Wprowadzenie do ortopedii i traumatologii narzdu ruchu. 3
s2 Zasady badania ortopedycznego. Metody operacyjnego leczenia zama. 3
s3 Urazy koczyny grnej i dolnej. 3
s4 Urazy krgosupa i miednicy. 2
s5 Podstawy ortopedii dziecicej. Zamania i zwichnicia u dzieci. 2
13
Liczba
godzin
c1 Badania obrazowe w ortopedii i traumatologii wiczenia na radiogramach. 5
c2 Badanie ortopedyczne wiczenia na oddziaach 5
c3 Najczstsze schorzenia ortopedyczne wiczenia w poradni. 5
c4 Leczenie ambulatoryjne obrae narzdu ruchu wiczenia w Poradni i Izbie Przyj 5
c5 Zasady unieruchamiania koczyn. Zakadanie opatrunkw gipsowych. 3
c6 Wady wrodzone i rozwojowe u dzieci 2
c7 Leczenie szpitalne schorze narzdu ruchu wiczenia na oddziaach 5
c8 Leczenie szpitalne obrae narzdu ruchu wiczenia na oddziaach 5
35
1. Prezentacje multimedialne
2. Baza zdj rentgenowskich i skanw z tomografii komputerowej.
3. Pokazy filmw przedstawiajce zabiegi operacyjne.
Demonstracje przypadkw klinicznych na salach chorych, w Poradni Urazowo-Ortopedycznej, Izbie
5. Przyj z wykorzystaniem bieacej dokumentacji medycznej.
6. Modele sztucznych koci, pokazowe narzdzia chirurgiczne i implanty ortopedyczne.
7 Materiay opatrunkowe i unieruchamiajce.
ilo poprawnych odpowiedzi: < 60% - 2, 60
LK3_oru_W0
egzamin testowy; ew. odpowied ustna - <68% - 3,0; 68 - <78% - 3,5; 78 - <84%
1
- 4,0; 84 - <94% - 4,5; 94 - 100% - 5
LK3_oru_U01
LK3_oru_U02
prezentacja badania fizykalnego pacjenta, poprawne wykonanie wikszoci zada
LK3_oru_U03
wykonanie zadanego wiczenia, aktywny udzia w praktycznych, waciwa prezentacja
LK3_oru_U04
zajciach. wikszoci zadanych wicze
LK3_oru_U05
LK3_oru_U06
LK3_oru_K01 student potrafi dostosowa si do oglnie
LK3_oru_K02 przyjtych zasad, dotrzymuje tajemnicy
obserwacja na zajciach
LK3_oru_K03 lekarskiej, potrafi nawiza i utrzyma gboki
LK3_oru_K04 i peen szacunku kontakt z chorym,
udzia w wykadach 6
54
36
cznia ilo godzin 90
bezporedniego udziau nauczyciela akademickiego 0.7

1.1
1.2
27. Literatura
1. Kompendium Ortopedii - Kusz D. (red.), PZWL
2. Kompendium Traumatologii - Kusz D. (red.), PZWL
3. Anatomia czowieka, tom I - Bochenek A., PZWL
1. Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. - Marciniak W, Szulc A (red.), PZWL, 2003
2. Leczenie operacyjne obrae narzdu ruchu. Stannard J (red.), Medipage, 2010
3. Czasopismo "Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja"
nie potrafi si Umie / interpretuje w student samodzielnie bardzo dobrze umie /
wypowiedzie na temat, stopniu dostatecznym, si wypowiada, zna interpretuje, odpowied
nie wie, nie zna posiada niezbdn wiedz, wikszoc studenta jest wyczerpujca,
wymaganych treci, konieczn z punktu wymaganych treci, swobodnie operuje
LK3_oru_W0
pomimo pomocy realizacji celw uywa poprawnego pojciami, uywa
1 nauczyciela przedmiotu, zna jzyka. poprawnego jzyka,
podstawowe fakty i przy dostrzega zwizki
pomocy nauczyciela przyczynowoskutkowe,
udziela odpowiedzi. wyciga wnioski,
LK3_oru_U01 wykonuje w stopniu bardzo dobrze wykonuje
dobrze wykonuje
LK3_oru_U02 dostatecznym, zna zadane wiczenia,
wiczenia,
LK3_oru_U03 nie potrafi wykona podstawowe fakty i przy bezbdnie je prezentuje i
samodzielnie
pomimo pomocy pomocy nauczyciela interpretuje, potrafi
LK3_oru_U04 prezentuje zadane
nauczyciela poprawnie prezentuje wycign wnioski z badania
LK3_oru_U05 wiczenia i potrafi je
zadane wiczenia, i dokonuje samodzielnej
zinterpretowa.
LK3_oru_U06 interpretuje wyniki oceny.
Nawizuje kontakt z
dobrze nawizuje bardzo dobrze nawizuje
LK3_oru_K01 pacjentem w stopniu
kontakt z chorym kontakt z chorym
dostatecznym
kieruje si dobrem
LK3_oru_K02 kieruje si dobrem chorego kieruje si dobrem
nie porafi nawiza chorego
kontaktu z pacjentem,
przestrzega tajemnicy
nie potrafi dochowa przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy
LK3_oru_K03 lekarskiej i praw
tajemnicy lekarskiej, nie lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta
pacjenta
przestrzega praw
pacjenta
posiada umiejtoci
posiada umiejtoci staego
staego doksztacania
posiada umiejtoci doksztacania si i posiada
LK3_oru_K04 si i posiada
staego doksztacania si wiadomoc wasnych
wiadomoc wasnych
ogranicze
ogranicze
Inne przydatne informacje o module/przedmiocie
seminaryjnych ok.20 osb
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5-osobowe sekcje
Sala prelekcyjna Katedry i Kliniki Ortopedii i
Traumatologii Narzdu Ruchu, Samodzielny Publiczny
29.2 Miejsce odbywania si zaj Szpital Kliniczny SUM w Katowicach, Grnolskie
Centrum Medyczne im. Prof. Leszka Gieca, 40-635
Katowice, ul. Zioowa 45/47
29.4 Materiay do zaj fartuch, zmienne obuwie
1. Nazwa moduu/przedmiotu Patofizjologia

2. Kod moduu/przedmiotu pti
10. Rok III
11. Semestr V i VI
Jednostka realizujca modu/przedmiot
Zakad Patofizjologii Katedry Patofizjologii
14.
Zakad Patofizjologii, Katedry Patofizjologii ul. Medykw 18
15. Adres/telefon/strona internetowa tel. 32 2526091
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. Jerzy Chudek
przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr n.med. Barbara Pietrzyk, bpietrzyk@sum.edu.pl
Prof.dr hab.Jarzy Chudek, jchudek@sum.edu.pl, Prof. dr hab.
Magdalena Olszanecka-Glinianowicz, molszanecka@sum.edu.pl;
dr hab. Joanna Janowska,j.d.janowska@gmail.com, dr
n.med.Joanna Ficek, jficek@sum.edu.pl, dr n.med.Barbara
przedmiot (imi, nazwisko, email) Pietrzyk, bpietrzyk@sum.edu.pl, lek.Katarzyna Wyskida,
kasiawys@gmail.com ,dr n.med.Piotr Koceak,
18. pkocelak@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
1. znajomo anatomii i fizjologii czowieka
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapoznanie z podstawowymi pojciami zwizanymi z patofizjologi czowieka oraz podstawowymi

postaciami najczstszych chorb poszczeglnych ukadw i narzdw.
zapoznanie z patogenez wybranych jednostek chorobowych-czynnikw etiologicznych prowadzcych do
C2 rozwoju procesu chorobowego,a take mechanizmw regulacyjnych i adaptacyjnych powstajacych w
odpowiedzi na rozwj procesu chorobowego.
umiejtno i znajomo okrelenia zalenoci midzy ogniwami patogenezy a wystpowaniem objaww
C3
chorobowych
wiedza
Student zna zagadnienia zwizane z patofizjologi czowieka oraz c1 - c
LK3_pti_W
01
podstawowymi postaciami najczstszych chorb poszczeglnych C1 15,s1- C.W26.
ukadw i narzdw 15,w1-8
Student zna patogenez wybranych jednostek chorobowych-
c1 - c
LK3_pti_W czynnikw etiologicznych prowadzcych do rozwoju procesu
02
C2 15,s1- C.W30.
chorobowego,a take mechanizmy regulacyjne i adaptacyjnych
15,w1-8
powstajacych w odpowiedzi na rozwj procesu chorobowego
c 1-c
Student posiada wiedz na temat patomechanizmw wybranych
LK3_pti_W 15,s1-
03
jednostek chorobowych, zna postacie kliniczne najczstszych C1-C2 C.W33.
15,w1-
chorb ukadw i narzdw
5,w8
LK3_pti_W Student posiada wiedz i znajomo zalenosci midzy ogniwami s 12-s
04
C3 C.W26-33.
patogenezy a wystpieniem objaww chorobowych 15,w1-5
umiejtnoci
LK3_pti_U0 Student potrafi prawidowo rozpozna postaci kliniczne s1-15,c1-
1
C3 C.W30.
najczstszych chorb poszczeglnych ukadw i narzdw 15,w1-8
Student umie wymieni postacie kliniczne chorb metabolicznych
LK3_pti_U0 s15,w3,s1
2
oraz zaburze gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo- C2 C.W33.
,s2
zasadowej
w1-5,c1-
LK3_pti_U0 Student potrafi oceni i wskaza zalenoci midzy ogniwami
3
C1-C3 c15,s12- C.W26-33.
patogenezy a wystpieniem objaww chorobowych
15,w1-8
kompetencje
LK3_pti_K0 Student posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejetnoci

1
C3 s12-s15 K.4

Liczba
godzin
w1 Cukrzycowa choroba nerek.Nefropatia nadcinieniowa.Nefropatia zwizana z otyoci. 2
w2 Hiperandrogenizm,patogeneza zespou PCOS 2
w3 Patomechanizmy rozwoju insulinoopornoci 2
w4 Patofizjologia chorb przytarczyc 2
w5 Zaburzenia krzepnicia 2
w6 Oglne zagadnienia dotyczce etiologii,patogenezy,przebieg i powikania choroby 2
w7 Wpyw czynnikw rodowiskowych na organizm 2
w8 Patofizjologia udaru 1
15
Liczba
godzin
s1 Zaburzenia przemiany materii - otyo ,cukrzyca,niedoywienie 2
s2 Patofizjologia ukadu krwiotwrczego 2
s3 Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej 2
s4 Patofizjologia ukadu krenia - nadcinienie ttnicze,miadyca 2
s5 Patofizjologia ukadu oddechowego 2
s6 Patofizjologia ukadu krenia - niewydolno serca,wstrzs 2
s7 Patofizjologia ukadu kostnego i mini 2
2
s8 Patofizjologia tarczycy i przytarczyc,choroby rozproszonego ukadu wewnatrzwydzielniczego
s9 Patofizjologia nadnerczy i gonad 2
s10 Patofizjologia nerek 2
s11 Patofizjologia ukadu podwzgrza-przysadki 2
s12 zaliczenie bloku - ukad pokarmowy 2
s13 zaliczenie bloku - ukad wewntrzwydzielniczy 2
s14 zaliczenie bloku -ukad krenia i ukad oddechowy 2
s15 zaliczenie bloku - ukad krwionony,zaburzenia metaboliczne i elektrolitowe 2
30
Liczba
godzin
c1 Choroby nadnerczy i gonad,zaburzenia rnicowania i determinacji pci 3
c2 Choroby tarczycy i przytarczyc,choroby wielogruczoowe 3
c3 Choroby podwzgrza i przysadki,zaburzenia wzrastania 3
c4 Choroby ukadu kostnego- osteoporoza,osteomalacja 3
c5 Choroby nerek i ukadu moczowego 3
c6 Choroby przemiany materii- niedoywienie,otyo,cukrzyca 3
c7 Choroby ukadu pokarmowego 3
c8 Choroby ukadu oddechowego.Zaburzenia spirometryczne i gazometryczne 3
c9 Choroby ukadu krwiotwrczego 3
c10 Choroba niedokrwienna 3
c11 Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej 3
c12 Zaburzenia przemiany materii - otyo ,cukrzyca,niedoywienie 3
Choroby uk. krenia: NT, choroby
c13 ttnic,y, EKG-zaburzenia rytmu i 3
przewodzenia.
c14 Choroby ukadu krenia- niewydolno serca,wstrzs,wady serca 3
c15 Choroby wtroby i trzustki 3
45
1. prelekcje multimedialne,analizy przypadkw
2. prezentacje,dyskusja
LK3_pti_ udzielenie prawidowej odpowiedzi ustnej,udzielenie min. 60% poprawnych
W01
test pisemny,test ustny
odpowiedzi pisemnych -uzyskanie pozytywnej oceny
W02
test pisemny,test ustny
LK3_pti_ test pisemny,test udzielenie prawidowej odpowiedzi ustnej,udzielenie min. 60% poprawnych
W03 ustny,dyskusja odpowiedzi pisemnych -uzyskanie pozytywnej oceny
W04
pytania testowe
LK3_pti_
U01
test ustny ,dyskusja prawidowe udzielenie odpowiedzi
LK3_pti_
U02
test pisemny,test ustny prawidowe udzielenie odpowiedzi
LK3_pti_
U03
test pisemny,test ustny prawidowe udzielenie odpowiedzi
obserwacja studenta w
LK3_pti_ uzyskanie odpowiedniego poziomu wiedzy i umiejtnosci - obserwacja
czasie zaj oraz ocena
K01 zachowa studenta i jego przekazw merytorycznych
jego wiedzy i umiejtnoci
udzia w wykadach 10
85
125
27. Literatura
1. "Patofizjologia kliniczna"red.B.Zahorska-Markiewicz,E.Maecka-Tendera, 2009 Wrocaw
2. "Patofizjologia kliniczna"red.S.Maliski, J.Ryewski, 2010 Warszawa
1. "Choroby wewntrzne"red.A.Szczeklik,2010 Krakw
Student nie zna Student zna na Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
podstawowych zagadnie i poziomnie dostatecznym zagadnienia zwizane z zagadnienia zwizane z
poj patofizjologii zagadnienia zwizane z patofizjologi czowieka i patofizjologi czowieka oraz
LK3_pti_ czowieka oraz nie zna patofizjologi czowieka i chorobami poszczeglnych postaciami najczstszych
W01 podstawowych i chorb poszczeglnych ukadw i narzdw chorb poszczeglnych
najczstszych postaci ukadw i narzdw ukadw i narzdw
chorb poszczeglnych
ukadw i narzdw
Student nie zna Student zna dostatecznie Student zna dobrze Student posiada
patogenezy wybranych patogenez wybranych patogenez wybranych
gbok,bardzo dobr
jednostek chorobowych- jednostek chorobowych- jednostek chorobowych-
wiedz nt; patogenezy
czynnikw etiologicznych czynnikw etiologicznych czynnikw etiologicznych
wybranych jednostek
prowadzcych do rozwoju prowadzcych do prowadzcych do rozwoju
chorobowych-czynnikw
procesu chorobowego,a rozwoju procesu procesu chorobowego,a
etiologicznych
LK3_pti_
take nie zna chorobowego,a take take mechanizmy prowadzcych do rozwoju
W02
mechanizmw mechanizmy regulacyjne regulacyjne i procesu chorobowego,a
regulacyjnych i i adaptacyjnych adaptacyjnych take mechanizmy
adaptacyjnych powstajacych w powstajacych w regulacyjne i adaptacyjnych
powstajacych w odpowiedzi na rozwj odpowiedzi na rozwj
powstajacych w odpowiedzi
odpowiedzi na rozwj procesu chorobowego procesu chorobowegona rozwj procesu
procesu chorobowego chorobowego
Student nie posiada Student posiada Student posiada dobr Student posiada bardzo
wiedzy na temat dostateczn wiedz na wiedz na temat dobr wiedz na temat
patomechanizmw temat patomechanizmw patomechanizmw patomechanizmw
LK3_pti_ wybranych jednostek wybranych jednostek wybranych jednostek wybranych jednostek
W03 chorobowych, nie zna chorobowych, zna chorobowych, zna postacie chorobowych, zna bdb
postaci klinicznych postacie kliniczne kliniczne najczstszych postaci kliniczne
najczstszych chorb najczstszych chorb chorb ukadw i narzdw najczstszych chorb
ukadw i narzdw ukadw i narzdw ukadw i narzdw
Student nie posiada adnej Student posiada Student posiada dobr Student posiada bardzo
wiedzy zalenoci midzy dostateczn wiedz o wiedz o zalenociach wysok wiedz o
ogniwami patogenezy a zalenociach midzy midzy ogniwami zalenociach midzy
LK3_pti_
W04
wystpieniem objaww ogniwami patogenezy a patogenezy a ogniwami patogenezy a
chorobowych,nie umie ich wystpieniem objaww wystpieniem objaww wystpieniem objaww
okreli chorobowych,umie chorobowych,dobrze umie chorobowych, bardzo
jeokreli je okreli dobrze umie je okreli
Student nie potrafi Student dostatecznie Student potrafi dobrze i Student umie bardzo
prawidowo rozpozna umie rozpozna postacie prawidowo rozpozna dobrze rozpoznawa
LK3_pti_ postaci klinicznych kliniczne najczstszych postacie kliniczne postacie kliniczne
U01 najczstszych chorb chorb poszczeglnych najczstszych chorb najczstszych chorb
poszczeglnych ukadw i ukadw i narzdw poszczeglnych ukadw i poszczeglnych ukadw i
narzdw narzdw narzdw
Student nie umie Student umie na Student dobrze umie Student bardzo dobrze
wymieni postaci poziomie podstawowym- wymieni postacie kliniczne umie wymieni postaci
klinicznych chorb dostatecznym wymieni chorb metabolicznych klinicznych chorb
LK3_pti_ metabolicznych oraz postacie klinicznych oraz zaburze gospodarki metabolicznych oraz
U02 zaburze gospodarki chorb metabolicznych wodno-elektrolitowej i zaburze gospodarki
wodno-elektrolitowej i oraz zaburze gospodarki kwasowo-zasadowej wodno-elektrolitowej i
kwasowo-zasadowej wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
kwasowo-zasadowej
Student nie potrafi oceni i Student dostatecznie Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
wskaza zalenoci midzy potrafi oceni i wskaza oceni i wskaza zalenoci potrafi oceni i wskaza
LK3_pti_ ogniwami patogenezy a zalenoci midzy midzy ogniwami zalenoci midzy ogniwami
U03 wystpieniem objaww ogniwami patogenezy a patogenezy a patogenezy a wystpieniem
chorobowych wystpieniem objaww wystpieniem objaww objaww chorobowych
chorobowych chorobowych
Student nie posiada Student posiada Student posiada wysok Student posiada bardzo
wiadomoci wasnych dostateczn wiadomo wiadomo wasnych wysok (bdb) wiadomo
LK3_pti_
ogranicze i nie ma wasnych ogranicze i ogranicze i wysokie wasnych ogranicze i
K01
umiejetnoci staego dostateczn umiejetno umiejetnoci staego bardzo dobre umiejetnoci
doksztacania si staego doksztacania si doksztacania si staego doksztacania si
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
sale dydaktyczne Zakadu i Katedry Patofizjologii,Centrum Symulacji
Zakad Patofizjologii Katedry Patofizjologii po telefonicznym uzgodnieniu
z kierownikiem wicze bd w czasie dyuru kierownika dla
29.3 Miejsce i godziny konsultacji studentw - poniedziaki
29.4 Materiay do zaj materiay pimiennicze,fartuchy
1. Nazwa moduu/przedmiotu Patomorfologia II

2. Kod moduu/przedmiotu pat2
10. Rok III
11. Semestr V
14. Jednostka realizujca modu/przedmio KATEDRA I ZAKAD PATOMORFOLOGII
15. Adres/telefon/strona internetowa /patologia.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki dr hab. med. Maciej Kajor
dr n. med. Pawe Waszczuk ;
pawel.wlaszczuk@sum.edu.pl
nazwisko, email)
Ciupiska-Kajor, monanet@poczta.onet.pl;dr n. med.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot Weronika Karczewska, weronika_karczewska@interia.pl;
18.
(imi, nazwisko, email) dr n. med.. ukasz Liszka, dr n. med. Jacek Pajk,
Nr Opis wymagania
Patomorfologia I, Anatomia czowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia czowieka,
Podstawy biologii, Jzyk aciski medyczny, Jzyk angielski medyczny
20. Cele ksztacenia
Poznanie zagadnie z zakresu szczegowej patologii narzdowej, obrazw makro- i
C1 mikroskopowych zmian patomorfologicznych w poszczeglnych narzdach w odniesieniu do
przebiegu klinicznego jednostek chorobowych.
C2 Nauczenie mianownictwa patomorfologicznego zdgodnego z normami WHO.
Waciwe przygotowanie i opis materiau tkankowego do bada histopatologicznych - wypenienie

C3
skierowania do badania.
Nauczenie powizywania rozpoznanych obrazw uszkodze tkankowych i narzdowych z objawami
C4
klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznacze laboratoryjnych.
wiedza
LK3_pat2 w1-w15, s1-
Zna mianownictwo patomorfologiczne i histopatologiczne C2 C.W25
_W01 s10
LK3_pat2 Zna postacie kliniczne najczstszych chorb poszczeglnych w1-w15, s1-
C1 C.W33
_W02 ukadw i narzdw. s10
LK3_pat2 Zna zagadnienia z zakresu patologii eskiego ukadu
C1 w5-w6, s3 C.W30
_W03 pciowego
LK3_pat2
Zna zagadnienia z zaktesu patologii sutka C1 w5-w6, s4 C.W30
_W04
LK3_pat2 w14-w15,
Zna zagadnienia z zaktesu patologii ukadu dokrewnego C1 C.W30
_W05 s5
LK3_pat2 Zna zagadnienia z zaktesu patologii ukadu miniowo-
C1 w10, s6 C.W30
_W06 szkieletowego
LK3_pat2
Zna zagadnienia z zaktesu patologii skry C1 w8, w11, s7 C.W30
_W07
LK3_pat2 Zna zagadnienia z zaktesu patologii orodkowego i
C1 w9, s8-s9 C.W30
_W08 obwodowego ukadu nerwowego
LK3_pat2 Zna zagadnienia z zakresu patologii chorb uwarunkowanych
C1 w12, s1 C.W7
_W09 genetycznie i wieku dzieccego
LK3_pat2
Zna zagadnienia z zakresu patologii chorb rodowiskowych C1 w1-w15, s2 C.W32
_W10
umiejtnoci
LK3_pat2 Waciwe przygotowuje i opisuje materiau tkankowego do w1-w15, s1-
C3 C.U9
_U11 bada histopatologicznych - wypenia skierowania do badania. s10
LK3_pat2 Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu wietlnego struktury i w1-w15, s1-
C4 C.U11
_U12 zmiany histopatologicznych. s10
Powizuje obrazy uszkodze tkankowych i narzdowych z
objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznacze C4 C.U11
_U13 s10
laboratoryjnych
Posuguje si mianownictwem histopatologicznym. C2 A.U5
_U14 s10
kompetencje
LK3_pat2
Posiada umiejtno staego doksztacania C5 s1-s10; K.4
_K01
Liczba
godzin
w1 ZESPOY MIELOPROLIFERACYJNE 1
w2 PATOLOGIA JAMY USTNEJ 1
w3 PATOLOGIA GAKI OCZNEJ 1
w4 PATOLOGIA NARZDU SUCHU 1
w5 TKANKI MIKKIE CZ.1 (zmiany nienowtworowe, stany przednowotworowe) 1
w6 TKANKI MIKKIE CZ.2 (nowotwory agodne i zoliwe) 1
w7 PATOLOGIA PRZEYKU (nowotwory) 1
w8 AGODE I ZOLIWE ZMIANY MELANOCYTARNE SKRY 1
w9 PATOLOGIA NERWW OBWODOWYCH 1
w10 PATOLOGIA MINI SZKIELETOWYCH 1
w11 NIEMELANOCYTARNE ZMIANY SKRY 1
w12 NOWOTWORY WIEKU DZIECICEGO 1
w13 PATOLOGIA TARCZYCY (zmiany nienowotworowe) 1
w14 PATOLOGIA TARCZYCY (nowotwory agodne i zoliwe) 1
w15 NOWOTWORY PUC 1
15
godzin
s1 Choroby uwarunkowane genetycznie i wieku dziecicego 1

s2 Choroby rodowiskowe 1
s3 Patologia eskiego narzdu pciowego 1
s4 Patologia sutka 1
s5 Patologia ukadu dokrewnego 1
s6 Patologia ukadu miniowo-szkieletowego 1
s7 Patologia skry 1
s8 Patologia oun 1
s9 Patologia obwodowego ukadu nerwowego. 1
s10 Patologia chorb ukadu odpornociowego 1
10
Liczba
godzin
c1 Choroby uwarunkowane genetycznie 4
c2 Choroby wieku dziecicego 2
c3 Chroby ukadu odpornociowego 2
c4 Choroby rodowiskowe 2
c5 eski ukad pciowy (zmiany nienowotworowe) 4
c6 eski ukad pciowy (choroby nowotworowe) 6
c7 Patologia gruczou piersiowego (zmiany nienowotworowe) 2
Patologia gruczou piersiowego (nowotwory agodne i zoliwe, biologiczny profil raka
c8 6
sutka)
c9 Patologia ukadu dokrewnego (zmiany nienowotworowe) 2
c10 Patologia ukadu dokrewnego (nowotwory agodne i zoliwe) 4
c11 Patologia skry (zmiany melanocytarne) 3
c12 Patologia skry (zmiany niemelanocytarne) 2
c13 Patologia oun - zmiany nienowotworowe 3
c14 Patologia oun - zmiany nowotworowe 4
c15 Patologia obwodowego ukadu nerwowego (zmiany nienowotworowe i nowotworowe) 4
50
3. Samodzielne wyszukiwanie struktur w wiczeniowych preparatach histopatologicznych
Ciga ocena na seminariach. Znajomo mianownictwa histopatologicznego.
LK3_pat2 Zaliczenie testowe - czstkowe
_W01
Zaliczenie testowe - semestralne i/lub kocowe
Znajomo postaci klinicznych najczstszych chorb
poszczeglnych ukadw i narzdw.
LK3_pat2 Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania
_W02 (65% poprawnych odpowiedzi).
Znajomo zagadnie z zakresu patologii eskiego
ukadu pciowego
_W03 Zaliczenie testowe - czstkowe
Zaliczenie testowe - semestralne i/lub kocowe Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania
Ciga ocena na seminariach. Znajomo zagadnie z zaktesu patologii sutka
LK3_pat2 Zaliczenie testowe - czstkowe (65% poprawnych odpowiedzi).
_W04
Znajomo zagadnie z zaktesu patologii ukadu
dokrewnego
Znajomo zagadnie z zaktesu patologii ukadu
miniowo-szkieletowego
Ciga ocena na seminariach. Znajomo zagadnie z zakresu patologii skry
LK3_pat2 Zaliczenie testowe - czstkowe Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania


Znajomo zagadnie z zaktesu patologii orodkowego i
obwodowego ukadu nerwowego


Znajomo zagadnie z zakresu patologii chorb
uwarunkowanych genetycznie i wieku dzieccego
Znajomo zagadnie z zakresu patologii chorb

rodowiskowych


Potrafi waciwie przygotowa i opisa materia
Ocena na seminarium. tkankowey do bada histopatologicznych oraz wypeni
LK3_pat2 skierowanie do badania.
_U11
Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu wietlnego

struktury i zmiany histopatologiczne.

_U12 Zaliczenie testowe - czstkowe

Potrafi powiza obrazy uszkodze tkankowych i

Ocena na seminarium. narzdowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem
i wynikami oznacze laboratoryjnych
LK3_pat2
_U13 Udzielenie prawidowej odpowiedzi na zadane pytania

Potrafi posugiwa si mianownictwem

histopatologicznym w mowie i pimie.
_U14 Zaliczenie testowe - czstkowe
LK3_pat2 Posiad umiejtno staego doksztacania, Zapoznaje si

_K01 z najnowszymi osigniciami nauk medycznych

udzia w wykadach 15
75
105
27. Literatura
1. Robins Patologia, wyd. I polskie pod redakcj W. T. Olszewskiego; Wyd. Medyczne Urban and
1.
Prtner, 2005
1. Zarys patomorfologii kompendium dla studentw medycyny, podrcznik dla studentw
1.
pielgniarstwa ; wyd. II po redakcj M. Kajora; 2005
2. Patologia znaczy sowo o chorobie, wyd. II pod redakcj J. Stachury i W. Domagay; PAU
2.
Krakw 2009
Nie zna Zna mianownictwo Zna mianownictwo Zna mianownictwo
mianownictwa histopatologiczne na co histopatologiczne na co histopatologiczne na co
LK3_pat histopatologicznego najmniej 65% w ocenie najmniej 80% w ocenie najmniej 90% w ocenie
2_W01 testw czstkowych i co testw czstkowych i testu testw czstkowych i testu
najmniej 60% z testu semestralnego/kocowego semestralnego/kocowego
semestralnego/kocowego
Nie zna postacie Zna postacie klinicznyne Zna postacie klinicznyne Zna postacie klinicznyne
klinicznyne najczstszych chorb najczstszych chorb najczstszych chorb
najczstszych poszczeglnych ukadw i poszczeglnych ukadw i poszczeglnych ukadw i
LK3_pat chorb narzdw na co najmniej narzdwna co najmniej narzdwna co najmniej
2_W02 poszczeglnych 65% w ocenie testw 80% w ocenie testw 90% w ocenie testw
ukadw i narzdw. czstkowych i co najmniej czstkowych i testu czstkowych i testu
60% z testu semestralnego semestralnego / semestralnego/kocowego
/ kocowego. kocowego.
Nie zna zagadnie z Zna zagadnienia z zakresu Zna zagadnienia z zakresu Zna zagadnienia z zakresu
zakresu patologii patologii eskiego ukadu patologii eskiego ukadu patologii eskiego ukadu
eskiego ukadu pciowego na co najmniej pciowego co najmniej 80% pciowego co najmniej
LK3_pat
pciowego 65% w ocenie testw w ocenie testw 90% w ocenie testw
2_W03 czstkowych i co najmniej czstkowych i testu czstkowych i testu
zakresu patologii patologii sutka na co patologii sutka co najmniej patologii sutka co najmniej
LK3_pat sutka najmniej 65% w ocenie 80% w ocenie testw 90% w ocenie testw
2_W04 testw czstkowych i co czstkowych i testu czstkowych i testu
najmniej 60% z testu semestralnego / semestralnego/kocowego
semestralnego / kocowego. kocowego.
zakresu patologii patologii ukadu patologii ukadu patologii ukadu
ukadu dokrewnego dokrewnego co najmniej dokrewnego co najmniej dokrewnego co najmniej
LK3_pat
65% w ocenie testw 80% w ocenie testw 90% w ocenie testw
2_W05 czstkowych i co najmniej czstkowych i testu czstkowych i testu
zakresu patologii patologii ukadu miniowo- patologii ukadu miniowo- patologii ukadu
ukadu miniowo- szkieletowego co najmniej szkieletowego co najmniej miniowo-szkieletowego
LK3_pat
szkieletowego 65% w ocenie testw 80% w ocenie testw co najmniej 90% w ocenie
2_W06 czstkowych i co najmniej czstkowych i testu testw czstkowych i testu
zakresu patologii patologii skry co najmniej patologii skry co najmniej patologii skry co
LK3_pat skry 65% w ocenie testw 80% w ocenie testw najmniej 90% w ocenie
2_W07 czstkowych i co najmniej czstkowych i testu testw czstkowych i testu
zakresu patologii patologii orodkowego i patologii orodkowego i patologii orodkowego i
orodkowego i obwodowego ukadu obwodowego ukadu obwodowego ukadu
LK3_pat obwodowego ukadu nerwowego co najmniej nerwowego co najmniej nerwowego co najmniej
2_W08 nerwowego 65% w ocenie testw 80% w ocenie testw 90% w ocenie testw
czstkowych i co najmniej czstkowych i testu czstkowych i testu
zakresu patologii patologii chorb patologii chorb patologii chorb
chorb uwarunkowanych uwarunkowanych uwarunkowanych
uwarunkowanych genetycznie i wieku genetycznie i wieku genetycznie i wieku
LK3_pat genetycznie i wieku dzieccego co najmniej 65% dzieccego co najmniej dzieccego co najmniej
2_W09 dzieccego w ocenie testw 80% w ocenie testw 90% w ocenie testw
czstkowych i co najmniej czstkowych i testu czstkowych i testu
zakresu patologii patologii chorb patologii chorb patologii chorb
chorb rodowiskowych co najmniej rodowiskowych co rodowiskowych co
LK3_pat
rodowiskowych 65% w ocenie testw najmniej 80% w ocenie najmniej 90% w ocenie
2_W10 czstkowych i co najmniej testw czstkowych i testu testw czstkowych i testu
Nie potrafi waciwie Potrafi waciwie Potrafi waciwie Potrafi waciwie
przygotowa i opisa przygotowa i opisa przygotowa i opisa przygotowa i opisa
materiau materia tkankowy do bada materia tkankowy do materia tkankowy do
tkankowego do histopatologicznych oraz bada histopatologicznych bada histopatologicznych
LK3_pat bada wypeni skierowania do oraz wypeni skierowania oraz wypeni skierowania
2_U11 histopatologicznych bada co najmniej 65% w do bada co najmniej 80% do bada co najmniej
oraz wypeni ocenie testw czstkowych i w ocenie testw 90% w ocenie testw
skierowania do co najmniej 60% z testu czstkowych i testu czstkowych i testu
badania. semestralnego / kocowego. semestralnego / semestralnego/kocowego
kocowego.
Nie rozpoznaje w Rozpoznaje w obrazach z Rozpoznaje w obrazach z Rozpoznaje w obrazach z
obrazach z mikroskopu wietlnego mikroskopu wietlnego mikroskopu wietlnego
mikroskopu struktury i zmiany struktury i zmiany struktury i zmiany
LK3_pat wietlnego struktur i histopatologiczne co histopatologiczne co histopatologiczne co
2_U12 zmian najmniej 65% w ocenie najmniej 80% w ocenie najmniej 90% w ocenie
histopatologicznych testw czstkowych i co testw czstkowych i testu testw czstkowych i testu
najmniej 60% z testu semestralnego / semestralnego/kocowego
Nie potrafi powiza Potrafi powiza obrazy Potrafi powiza obrazy Potrafi powiza obrazy
obrazw uszkodze uszkodze tkankowych i uszkodze tkankowych i uszkodze tkankowych i
tkankowych i narzdowych z objawami narzdowych z objawami narzdowych z objawami
narzdowych z klinicznymi choroby, klinicznymi choroby, klinicznymi choroby,
LK3_pat objawami wywiadem i wynikami wywiadem i wynikami wywiadem i wynikami
2_U13 klinicznymi choroby, oznacze laboratoryjnych co oznacze laboratoryjnych oznacze laboratoryjnych
wywiadem i najmniej 65% w ocenie co najmniej 80% w ocenie co najmniej 90% w ocenie
wynikami oznacze testw czstkowych i co testw czstkowych i testu testw czstkowych i testu
laboratoryjnych najmniej 60% z testu semestralnego / semestralnego/kocowego
Nie potrafi Potrafi posugiwa si Potrafi posugiwa si Potrafi posugiwa si
posugiwa si mianownictwem mianownictwem mianownictwem
mianownictwem histopatologicznym w mowie histopatologicznym w histopatologicznym w
LK3_pat histopatologicznym i pimie co najmniej 65% w mowie i pimie co najmniej mowie i pimie co
2_U14 w mowie i pimie ocenie testw czstkowych i 80% w ocenie testw najmniej 90% w ocenie
co najmniej 60% z testu czstkowych i testu testw czstkowych i testu
semestralnego / kocowego. semestralnego / semestralnego/kocowego
kocowego.
Nie posiada Regularnie uczszcza na wykady, seminaria i wiczenia. Pozytywnie zalicza kolejne
LK3_pat
umiejtnoci staego tematy zaj zgodnie z regulaminem i harmonogramem zaj z przedmiotu. Zapoznaje
2_K01 doksztacania si z najnowszymi osigniciami nauk medycznych.
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Sale wicze Katedry i Zakadu Patomorfologii; Sale audytoryjne
SUM
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Katedra i Zakad Patomorfologii. Harmonogram uzgodniony
przez asystentw z poszczeglnymi grupami wiczeniowymi.
29.4 Materiay do zaj Fartuch lekarski, zeszyt, kredki do rysowania.
1. Nazwa moduu/przedmiotu Pediatria 1

2. Kod moduu/przedmiotu ped1
10. Rok III
11. Semestr V/VI
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W:8/8 S:4/8 w: 24/44
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Klinika Pediatrii Katedry Pediatrii
Klinika Pediatrii Katedry Pediatrii lski Uniwersytet
Medyczny tel. 32 207 17 00
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n. med. Halina Wo
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie dr hab. n.med. Urszula Grzybowska-Chlebowczyk
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, klinikapediatrii@sum.edu.plklinikapediatrii@sum.ed
nazwisko, email) u.pl
1. prof. dr hab. n. med. Halina Wo 2. dr hab. n.med.
Urszula Grzybowska-Chlebowczyk 3. dr n. med.
18. Grayna Sobol-Milejska 4. dr n.med. Sabina Wicek 5.
(imi, nazwisko, email) dr n.med. Maria Szymaska 6. dr n. med. Katarzyna
Musio 7. dr n.med. Agnieszka Mizia-Malarz

Nr Opis wymagania
1. podstawowe wiadomoci z zakresu anatomii, biochemii i fizjologii wieku rozwojowego
20. Cele ksztacenia

Nr Opis celu
znajomo rozwoju fizycznego i psychoruchowego niemowlcia, dziecka maego, przedszkolnego i szkolnego
C1
Umiejtno wykonywania badanie podmiotowe i przedmiotowe dziecka z uwzgldnieniem
C2
odrbnoci zwizanych z procesem wzrastania
C3 Znajomo zasad dziaa profilaktycznych w medycynie wieku rozwojowego.
Znajomo zasad ywienia niemowlcia, dziecka maego i szkolnego i umiejtno zastosowania w
C4
praktyce.
C5 Znajomo symptomatologii schorze poszczeglnych ukadw
C6 Znajomo norm laboratoryjnych
wiedza
LK3_ped1_W0 zna uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologiczne w1, w3,
C3 E.W1.
1 najczstszych chorb c11, c12
w5, w8,
LK3_ped1_W0 zna zasady ywienia dzieci zdrowych i chorych, szczepie
C4 c7, c8, E.W2.
2 ochronnych i prowadzenia bilansu zdrowia dziecka
c12 , c10
umiejtnoci
LK3_ped1_U0
2
przeprowadza wywiad lekarski z dzieckiem i jego rodzin C2 c1 E.U2.
LK3_ped1_U0 c2, c3,
3
przeprowadza badanie fizykalne dziecka w kadym wieku C2 c4, c5, c6
E.U4.
LK3_ped1_U0 ocenia stan oglny, stan przytomnoci i wiadomoci

C2 c2 E.U7.
4 pacjenta
LK3_ped1_U0 zestawia pomiary antropometryczne i cinienia krwi z
C1 c11 E.U9.
5 danymi na siatkach centylowych
LK3_ped1_U0
6
przeprowadzana badania bilansowe C1, C6 c11 E.U11.
LK3_ped1_U0 C1, C2,

7
ocenia i opisuje stan somatyczny i psychiczny pacjenta c1-c6 E.U13.
C5
c2, c3,
LK3_ped1_U0 C2, C5,
8
rozpoznaje stany bezporedniego zagroenia ycia c5, w2, E.U14.
C6
w4
LK3_ped1_U0 interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny
C6, w8, c9 E.U24.
9 odchyle
LK3_ped1_U1
0
kwalifikuje pacjenta do szczepie C3 c14, w7 E.U27.
kompetencje
LK3_ped1_K0 potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku
1
C1 w1, w7 K.1
kontakt z chorym
LK3_ped1_K0 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym
2
C1 w1, w7 K.2
miejscu
LK3_ped1_K0 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta
3
C1 w1, w7 K.3
LK3_ped1_K0 posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci
4
C1 w1, w7 K.4
Liczba
godzin
w1 Karta praw dziecka w szpitalu. Probiotyki i prebiotyki w szpitalu 1
w2 Krwawienia z przewodu pokarmowego u dzieci 1
w3 Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej. Rola witaminy D3 1
w4 Wymioty u niemowlt i dzieci. 1
w5 Gospodarka elazem 1
w6 Zakaenia ukadu moczowego 1
w7 Pediatra w poradni 1
w8 Wybrane badania diagnostyczne w pediatrii 1
8
Liczba
godzin
s1 Podstawy klinicznej symptomatologii schorze ukadu oddechowego 1
s2 Podstawy klinicznej symptomatologii schorze ukadu pokarmowego 1
Podstawy klinicznej symptomatologii schorze ukadu sercowo-
s3 naczyniowego 1
s4 Podstawy klinicznej symptomatologii schorze ukadu krwiotwrczego 1
4
Liczba
godzin
c1 Wywiad lekarski w pediatrii 2
c2 Badanie przedmiotowe: wraenie oglne, uoenie ciaa wzy chonne, skra 2
Badanie ukadu sercowo-naczyniowego - ogldanie, badanie palpacyjne,
c3 2
opukiwanie, osuchanie
Badanie ukadu pokarmowego - ogldanie, badanie palpacyjne, opukiwanie,
c4 2
osuchanie
Badanie ukadu oddechowego - ogldanie, badanie palpacyjne, opukiwanie,
c5 2
osuchanie
c6 Badanie ukadu wydzielniczego 2
c7 ywienie naturalne niemowlt 1
c8 ywienie sztuczne niemowlt 1
c9 Badania diagnostyczne w pediatrii 2
Rozwj psycho-fizyczny dziecka przedszkolnego, szkolnego, badania
c10 2
przesiewowe i profilaktyczne w wieku 0,2,4,7,13,18lat
c11 Zagroenia chorobami cywilizacyjnymi, metodyka bada 2
Szczepienia ochronne obowizkowe i zalecane Zasady kwalifikacji lekarskiej do

c12 2
szczepie ochronnych
c13 Niedokrwistoci u dzieci 2
24
2. wykad konwersatoryjny
3. prelekcje
4. prezentacje
6. wiczenia praktyczne w Centrum Symulacji Medycznej
LK3_ped1_W01 rozmowa ze studentem udziela wystarczajcej odpowiedzi ustnej
LK3_ped1_W02 rozmowa ze studentem udziela wystarczajcej odpowiedzi ustnej
LK3_ped1_U02 rozmowa ze studentem udziela wystarczajcej odpowiedzi ustnej
LK3_ped1_U03 obserwacja studenta ocena umiejtnoci praktycznych
student stosuje si do oglnie przyjtych norm
LK3_ped1_K01 ocena zachowania studenta
spoecznych i zasad wychowania
udzia w wykadach 8
60
60
27. Literatura
Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii (red.) Anna Obuchowicz
1.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, wyd.1
2. Propedeutyka pediatrii. M. Krawczyski. PZWL Warszawa 2009
1. Standardy Medyczne Pediatria
LK3_ped1_W0 dostatecznie zna dobrze zna bardzo dobrze zna
nie zna uwarunkowa
1 uwarunkowania uwarunkowania uwarunkowania
LK3_ped1_W0 dostatecznie zna
nie zna zasad dobrze zna zasady bardzo dobrze zna zasady
2 zasady
LK3_ped1_U0 potrafi w sposb
nie potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
2 dostateczny
potrafi przeprowadzi
LK3_ped1_U0 nie potrafi przeprowadzi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
badanie w sposb
3 badanie przeprowadzi badanie przeprowadzi badanie
dostateczny
LK3_ped1_U0 potrafi oceni w
nie potrafi oceni dobrze potrafi oceni bardzo dobrze potrafi oceni
4 sposb dostateczny
LK3_ped1_U0 potrafi zestawi w bardzo dobrze potrafi
nie potrafi zestawi dobrze potrafi zestawi
5 sposb dostateczny zestawi
potrafi przeprowadzi
LK3_ped1_U0 nie potrafi przeprowadzi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
badanie w sposb
6 badanie przeprowadzi badanie przeprowadzi badanie
dostateczny
LK3_ped1_U0 potrafi oceni w
nie potrafi oceni dobrze potrafi oceni bardzo dobrze potrafi oceni
7 sposb dostateczny
LK3_ped1_U0 potrafi rozpozna w bardzo dobrze potrafi
nie potrafi rozpozna dobrze rozpozna oceni
8 sposb dostateczny rozpozna
LK3_ped1_U0 potrafi zinterpretowa dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
nie potrafi interpretowa
9 w sposb dostateczny zinterpretowa zinterpretowa
LK3_ped1_U1 potrafi zakwalifikowa dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
nie potrafi zakwalifikowa
0 w sposb dostateczny zakwalifikowa zakwalifikowa
LK3_ped1_K0 potrafi w sposb
1 dostateczny
2 dostateczny
3 dostateczny
4 dostateczny
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5 osb
29.2 Miejsce odbywania si zaj Klinika Pediatrii Katedry pediatrii
29.4 Materiay do zaj obuwie zamienne, fartuch, stetoskop
KIERUNEK LEKARSKI
IV rok
bioetyka
chirurgia I
choroby wewntrzne I
dermatologia i wenerologia
diagnostyka obrazowa II
farmakologia z toksykologi II
higiena i epidemiologia
medycyna paliatywna
neurologia I
patomorfologia II
pediatria I
promocja zdrowia
psychiatria I
radiologia
Nazwa przedmiotu Bioetyka
Kod przedmiotu 4-be
Typ przedmiotu treci podstawowe
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR: VIII
Formy prowadzenia
WYKAD: 0h SEMINARIA: 15h WICZENIA: 0h
przedmiotu
Forma zaliczenia zaliczenie
Liczba punktw ECTS 1
Jzyk wykadowy Polski
Jednostka prowadzca Zakad Filozofii i Pedagogiki Wydziau Opieki Zdrowotnej SUM
zajcia
Wykadowca Dr n. hum. Lesaw Niebrj
Wymagania wstpne Oglne przygotowanie w zakresie dziedzin humanistycznych na poziomie szkoy
redniej, wiedza medyczna i dowiadczenie w praktyce klinicznej na poziomie
waciwym dla studenta IV roku jednolitych studiw magisterskich na kierunku
lekarskim
Metody dydaktyczne Prelekcja z elementami dyskusji kierowanej. Wykorzystanie rodkw
multimedialnych.
Cele przedmiotu 1. Zapoznanie studentw z terminologi z zakresu etyki oglnej a zwaszcza bioetyki;
2. Wskazanie metod uzasadniania norm moralnych w bioetyce;
3. Rozwizywanie dylematw moralnych w medycynie w spoeczestwach
pluralistycznych wiatopogldowo.
Treci merytoryczne Kontekst historyczno-spoeczny powstania bioetyki jako to dla wspczesnych
przedmiotu rozwaa etycznych. Bioetyka czterech zasad (pryncypializm) jako gwna szkoa
bioetyczna: metoda uzasadniania norm bioetycznych. Zasada szacunku dla autonomii i
reguy od niej zalene: koncepcja wiadomej zgody i poszanowania prywatnoci
pacjenta.. wiadoma zgoda pacjenta maoletniego. Zasada nieszkodzenia. Zasada
dobroczynnoci: obowizki a czyny supererogatywne. Zasada sprawiedliwoci:
formalna i materialne zasady dotyczce alokacji rodkw w ochronie zdrowia.
Problem korupcji
Metody oceny Egzamin pisemny
Literatura 1. Niebrj LT., Bioetyka programw yciowych, Katowice: SUM 2010
obowizkowa 2. Beauchamp TL., Childress JF., Zasady etyki medycznej, Warszawa: KiW 1996
Literatura 1.Medycyna a prawa czowieka. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 1996
uzupeniajca 2. Niebrj L., U pocztkw ludzkiego ycia. Krakw: WN PAT 1997
3. Niebrj L., Pampuszko P., Prawo medyczne. Bioetyka. Wrocaw: Elsevier 2010
SZCZEGOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU
SEMINARIA
Liczba godzin
Lp Temat zaj seminaryjnych Sposb realizacji
dydaktycznych
1. Wprowadzenie. Gwne koncepcje z zakresu etyki 4 Prelekacja, metody
oglnej: koncepcja czynu ludzkiego, moralnoci/ a aktywizujce
etycznoci czynw, charakter prima facie/aktualny norm
etycznych
2. Kontekst historyczno-spoeczny powstania bioetyki i jego 4 Prelekacja, metody
znaczenie dla zrozumienia wspczesnego dyskursu aktywizujce
bioetycznego.
3 Tradycyjne metody uzasadniania norm etycznych i ich 4 Prelekacja, metody
krytyka. Koncepcja moralnoci uniwersalnej / moralnoci aktywizujce
partykularnych jako rde uzasadnienia norm moralnych.
Szeroka i wska rwnowaga refleksyjna.
4. Gwne kwestie z zakresu antropologii bioetycznej. status 3 Prelekacja, metody
ontologiczny osoby ludzkiej/czowieka. Cielesno aktywizujce
czowieka. Tosamo pciowa czowieka.
Nazwa przedmiotu Chirurgia I

Kod przedmiotu 4-chi
Typ przedmiotu treci kierunkowe
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR:VII , VIII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jzyk wykadowy polski
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. n med. Pawe Lampe
Wymagania wstpne Znajomo anatomii, fizjologii i patofizjologii czowieka, propedeutyki chirurgii.
Metody dydaktyczne Pokaz, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji
medycznej
Cele przedmiotu Nauczenie studentw chirurgii klinicznej w zakresie podanym poniej.
Treci merytoryczne 1. Choroby przeyku
przedmiotu - rak; patogeneza, diagnostyka kliniczna i morfologiczna, badania radiologiczne i
endoskopowe. Leczenie radykalne i paliatywne.
- stany zapalne, zaburzenia czynnociowe, zwenia nienowotworowe; diagnostyka i
leczenie.
2. Choroby odka i dwunastnicy
- rak; diagnostyka kliniczna i morfologiczna, leczenie operacyjne, uzupeniajce
leczenie pooperacyjne
- choroba wrzodowa i jej powikania; krwawienie z wrzodu, zwenie odwiernika,
przedziurawienie wrzodu. Diagnostyka. Leczenie zachowawcze, endoskopowe i
chirurgiczne.
- polipy, stany zapalne, krwotoczny nieyt bony luzowej odka.
3. Choroby pcherzyka i drg ciowych
- diagnostyka USG, TK, EPCW, cholangio-NMR drg ciowych. Objawy,
powikania oraz wskazania do leczenia operacyjnego.
- jatrogenne uszkodzenia drg ciowych. Zalety i ograniczenia metody
laparoskopowej.
- taczka zaporowa rnicowanie przyczyn
- rak pcherzyka ciowego i nowotwory drg ciowych
4. Choroby trzustki
- ostre zapalenie trzustki; rozpoznanie OZT w rnych jego postaciach. Wskazania do
interwencji chirurgicznej. Powikania: ropie, ropowica, krwotok.
- przewleke zapalenie trzustki i jego nastpstwa. Diagnostyka (USG, TK, NMR,
ECPW). Wskazania do leczenia operacyjnego.
- rak i inne nowotwory trzustki. Objawy i rozpoznanie. Ocena moliwoci leczenia
chirurgicznego. Leczenie guzw wywodzcych si z komrek ukadu
wewntrzwydzielniczego.
Metody oceny Zaliczenie ustne
Literatura 1/ Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
obowizkowa Warszawa.
2/ Podstawy chirurgii w podrczniku dla specjalizujcych si w chirurgii oglnej, Pod
red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Krakw
Literatura 1/Chirurgia. Podrcznik dla studentw. Tadeusz Popiela (red.), Jacek Szmidt (red.),
uzupeniajca Marian Zembala (red.), M Zbek (red.), A Borwka (red.) i inni. Elsevier Urban &
Partner, 2009.
2/Chirurgia repetytorium. Noszczyk Wojciech. Wydawnictwo: PZWL, 2009.
3/Podstawy chirurgii w podrczniku dla specjalizujcych si w chirurgii oglnej, Pod
red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Krakw
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Chirurgia przeyku 2
2 Chirurgia oadka 2
3 Nadcinienie wrotne 2
4 Rola chirurgii w ostrym zapaleniu trzustki 2
5 Rak jelita grubego 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Dysfagia zwracanie, wymioty, ciao obce w przeyku; 4 Prezentacja multimedialna
przebicie przeyku (urazowe, jatrogenne).
Zwenie przeyku: 3 Prezentacja multimedialna
rak przeyku
zwenie nienowotworowe
zaburzenia czynnociowe
stany zapalne
Wczesne rozpoznawanie nowotworu grnego odcinka 3 Prezentacja multimedialna
przewodu pokarmowego
Krwawienie z grnego odcinka przewodu 3 Prezentacja multimedialna
pokarmowego:
choroba wrzodowa
nowotwr
uraz jatrogenny
Choroby pcherzyka i drg ciowych: taczka 4 Prezentacja multimedialna
mechaniczna; diagnostyka i rnicowanie; laparoskopia
Choroby wtroby, urazy wtroby 3 jak wyej
Ostre zapalenie trzustki 3 jak wyej
Choroby odka i dwunastnicy: rola rtg i endoskopii w 3 jak wyej
diagnostyce; leczenie powika choroby wrzodowej
perforacja, krwawienie z wrzodu, rak odka, polipy,
stany zapalne, nieyt krwotoczny.
WICZENIA
Liczba godzin
Lp Temat wicze Sposb realizacji
dydaktycznych
1 Choroby pcherzyka i drg ciowych: taczka 7 Pokaz, praca z pacjentem,
mechaniczna; diagnostyka i rnicowanie; laparoskopia wywiad, pogadanka,
obserwacja, analiza
dokumentacji medycznej
2 Choroby wtroby, urazy wtroby 6 jak wyej
3 Choroby odka i dwunastnicy: rola rtg i endoskopii w 6 jak wyej
diagnostyce; leczenie powika choroby wrzodowej
perforacja, krwawienie z wrzodu, rak odka, polipy,
stany zapalne, nieyt krwotoczny.
4 Ostre zapalenie trzustki 6 jak wyej
5 Dysfagia zwracanie, wymioty, ciao obce w przeyku, 7 jak wyej
przebicie przeyku: urazowe, jatrogenne.
6 Zwenie przeyku: rak przeyku, zwenie nie 6 jak wyej
nowotworowe, zaburzenia czynnociowe, stany zapalne.
7 Krwawienie z grnego odcinka przewodu pokarmowego: 6 jak wyej
choroba wrzodowa, nowotwr, uraz jatrogenny
8 Wczesne rozpoznawanie nowotworu grnego odcinka 6 jak wyej
Nazwa przedmiotu Choroby wewntrzne I

Kod przedmiotu 4-cho
Typ przedmiotu Treci kierunkowe
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR: VII,VIII
Formy prowadzenia
WYKAD: 20 h SEMINARIA: 30 h WICZENIA: 100 h
przedmiotu
Jednostka prowadzca I Katedra i Klinika Kardiologii
zajcia WYKAD: 7 h SEMINARIA: 10 h WICZENIA: 34 h
Wykadowca prof.dr hab.med. Maria Trusz-Gluza, dr hab.med. Anna MariaWnuk-Wojnar, dr
hab.med. Krystian Wita, dr med. Krzysztof Szydo, dr med. Artur Filipecki, dr med.
Andrzej Hoffmann, dr med. Przemysaw Wglarz, dr med. Tomasz Bochenek
Wymagania wstpne Znajomo tematyki wicze, znajomo podstaw propedeutyki chorb wewntrznych
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne: osuchiwanie serca, diagnostyka elektrokardiograficzna,
echokardiograficzna, angiograficzna
zabiegi elektroterapii
Cele przedmiotu Rozwj wiedzy na temat zapobiegania, rozpoznawania i leczenia schorze ukadu
krenia.
Ksztacenie umiejtnoci w zakresie badania fizykalnego ukadu krenia, wykonania
i/lub interpretacji podstawowych bada pomocniczych stosowanych w kardiologii (np.
EKG).
Treci merytoryczne Omwienie podstawowych zagadnie patogenezy, diagnostyki oraz leczenia chorb
przedmiotu ukadu krenia, ze szczeglnym uwzgldnieniem najnowszych metod obrazowania,
oceny ryzyka wystpienia zgonu sercowego oraz wykorzystania metod inwazyjnych w
terapii choroby wiecowej i zaburze rytmu serca.
Metody oceny Ocena przygotowania studenta- bieca. Zaliczenie kocowe w formie testu
Literatura Choroby wewntrzne- kompendium red. A. Szczeklik, P. Gajewski, Medycyna
obowizkowa Praktyczna 2009
Choroby wewntrzne, red. A. Szczeklik, Medycyna Wewntrzna 2010, wyd 2
Literatura Choroby wewntrzne- podrcznik akademicki red. F. Kokot, Wydawnictwo
uzupeniajca Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, wyd. 8
WYKADY
Lp Temat wykadu Liczba godzin dydaktycznych
1 Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca 2
2 Interwencyjne leczenie choroby niedokrwiennej serca 2
3 Elektrostymulacja serca 2
4 Nagy zgon sercowy 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Stenoza mitralna 1 Wykad
2 Niedomykalno mitralna 1 Wykad
3 Wady zastawki aortalnej 2 Wykad
4 Przewleka choroba niedokrwienna serca, prewencja 2 Wykad
pierwotna i wtrna
5 Ostre zespoy wiecowe z uniesieniem odcinka ST 2 Wykad
6 Ostre zespoy wiecowe bez uniesienia ST 2 Wykad
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Choroby zapalne: wsierdzia, minia sercowego, 4 Zajcia w obrbie Kliniki-
osierdzia, kardiomiopatie badanie pacjenta, udzia w
wizycie porannej, prezentacja
bada w pracowniach
diagnostycznych, zajcia z
asystentami
2 Niewydolno serca 5 jak wyej
3 Nadcinienie ttnicze 5 jak wyej
4 Wady serca 5 jak wyej
5 Zaburzenia rytmu serca 5 jak wyej
6 Przewleka choroba niedokrwienna serca 5 jak wyej
7 Ostre zespoy wiecowe 5 jak wyej

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii
zajcia WYKAD: 7h SEMINARIA: 10h WICZENIA: 33h
Wykadowca Prof.Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duawa, dr hab.Maciej Kohut, dr
n.med.Marek Waluga, dr n.med.Tomasz Marek, dr n.med.Anna Dziurkowska-Marek,
dr n.med.Agnieszka Budzyska
Wymagania wstpne Wiedza z zakresu propedeutyki chorb wewntrznych, umiejtno zbierania
wywiadu od pacjenta, umiejtno badania fizykalnego jamy brzusznej
Metody dydaktyczne Wykady, seminaria, wiczenia przy chorych
Cele przedmiotu Zaznajomienie studentw z podstawow wiedz w zakresie gastroenterologii, z
badaniami diagnostycznymi, praktyczne pokazanie zastosowania bada obrazujcych,
interpretacja wynikw bada endoskopowych
Treci merytoryczne Omwienie patogenezy, diagnostyki i postpowania w chorobach przeyku, odka,
przedmiotu jelita cienkiego, jelita grubego, trzustki i wtroby, omwienie zasad postpowania w
krwawieniu z przewodu pokarmowego, w przypadku stanw cikich w
gastroenterologii jak ostre zapalenie trzustki, niewydolno wtroby, przedstawienie
oglnych zasad diagnostyki obrazowej w gastroenterologii
Metody oceny Codzienna ocena w trakcie seminariw i wicze, zaliczenie kocowe w postaci
zaliczenia ustnego oraz zaliczenia historii choroby
Literatura Choroby wewntrzne kompendium red.A.Szczeklik
obowizkowa Choroby wewntrzne red.A.Szczeklik, t.2
uzupeniajca Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, wyd. 8, t.1
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Nadcinienie wrotne 1
2 Choroby zapalne jelit 1
3 Krwawienie z przewodu pokarmowego 1
4 Marsko wtroby, rak wtrobowo-komrkowy, stuszczenie wtroby 1
5 Infekcja H.pylori. Choroba wrzodowa. Dyspepsja. 1
6 Nowotwory odka 1
7 Nowotwory drg ciowych i trzustki 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Rak jelita grubego. Polipy i zespoy polipowatoci. 2 seminarium
2 Biegunka. Zespoy zego wchaniania. Choroba trzewna. 2 seminarium
3 Choroba refleksowa przeyku i przeyk Barretta 1 seminarium
4 Choroby zapalne jelit 1 seminarium
5 Kamica i zapalenie drg ciowych 1 seminarium
6 taczka przyczyny - rnicowanie 1 seminarium
7 Ostre i przewleke zapalenie trzustki 1 seminarium
8 Krwawienie z przewodu pokarmowego 1 seminarium
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Choroby przeyku 4 wiczenia na oddziale i
w pracowni
endoskopowej
2 Choroby odka i dwunastnicy 4 jak wyej
3 Choroby jelita cienkiego i grubego 4 jak wyej

4 Krwawienie w gastroenterologii 4 jak wyej
5 Interpretacja obrazw endoskopowych 4 wiczenia w pracowni
endoskopowej
6 Choroby wtroby i drg ciowych 5 wiczenia na oddziale
7 Choroby trzustki 4 wiczenia na oddziale i
w pracowni USG
8 Zabiegi w gastroenterologii 4 wiczenia na oddziale

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i Reumatologii
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Eugeniusz Jzef Kucharz, dr n. med. Przemysaw Kotyla, dr n.
med. Magdalena Kope-Mdrek, dr n. med. Robert Pieczyrak, dr n. med. Magorzata
Widuchowska, lek. Maciej Lewicki
Wymagania wstpne Podstawowe wiadomoci z zakresu zbierania wywiadu z chorymi i podstawy badania
lekarskiego
Metody dydaktyczne wykady, seminaria, wiczenia przy chorych
Cele przedmiotu Poszerzenie umiejtnoci w zakresie badania podmiotowego i przedmiotowego w
chorobach wewntrznych ze szczeglnym uwzgldnieniem reumatologii
Treci merytoryczne Doskonalenie umiejtnoci badania podmiotowego i przedmiotowego w chorobach
przedmiotu wewntrznych ze szczeglnym uwzgldnieniem problemw reumatologicznych.
Omwienie wybranych jednostek reumatologicznych.
Prezentacja pacjentw w zakresie wybranych jednostek reumatologicznych.
Poznanie zasad diagnostyki i leczenia wybranych jednostek reumatologicznych w
oddziale chorb wewntrznych i reumatologii.
Wspuczestniczenie w wizytach lekarskich na oddziale.
Literatura 1. Szczeklik A red. Choroby Wewntrzne. Krakw: Medycyna Praktyczna 2009
obowizkowa 2. Szczeklik A , Gajewski P red. Kompedium medycyny praktycznej. Choroby
Wewntrzne. Krakw: Medycyna Praktyczna 2010
Literatura 1. Buckup K. Testy kliniczne w badaniu koci, mini i staww. Warszawa:
uzupeniajca PZWL 2008
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Leczenie biologiczne w chorobach reumatycznych reumatoidalne 1
zapalenie staww, tocze rumieniowaty ukadowy
2. Leczenie biologiczne w chorobach reumatycznych reumatoidalne 1
zapalenie staww zesztywniajce zapalenie staww krgosupa,
uszczycowe zapalenie staww
3. Zastosowanie USG w chorobach narzdu ruchu 1
4. Gorczki niewiadomego pochodzenia 1
5. Zespoy paranowotworowe w ukadowych zapalnych chorobach tkanki 1
cznej
6. Znaczenie statyn w reumatologii 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Badanie staww koczyna grna 1 Prezentacja multimedialna
poczona z badaniem pacjenta
2. Badanie staww koczyna dolna 1 jak wyej
3. Badanie krgosupa 1 jak wyej
4. Reumatoidalne zapalenie staww 1 jak wyej
5. Tocze rumieniowaty ukadowy 1 jak wyej
6. Zapalenie skrno-miniowe 1 jak wyej
7. Zapalenia naczy guzkowe zapalenie naczy, 1 jak wyej
leukocytoklastyczne zapalenie naczy, zapalenie
naczy z przeciwciaami ANCA
8. Polimialgia reumatyczna i zapalenie 1 jak wyej
olbrzymiokomrkowe ttnic
9. Zesp Sjgrena 1 jak wyej
10. Spondyloartropatie seronegatywne 1 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Zbieranie wywiadu oraz badanie fizykalne pacjentw 13 Zajcia praktyczne
2. Badanie staww 8 Zajcia praktyczne
3. Problemy w diagnostyce wybranych jednostek w 8 Dyskusja, rozwizywanie
reumatologii problemw w maych grupach
4. Ciekawe przypadki reumatologiczne 4 Rozwizywanie problemw w
maych grupach, dyskusja
Nazwa przedmiotu Dermatologia i wenerologia

Kod przedmiotu 4-de
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR:VII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Forma zaliczenia egzamin
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Dermatologii
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. med. Ligia Brzeziska-Wciso
Wymagania wstpne I. BUDOWA SKRY I PRZYDATKW
1. Naskrek
2. Bona podstawna
3. Skra waciwa
4. Tkanka podskrna
5. Ukad naczyniowy skry
6. Unerwienie skry
7. Bony luzowe otworw naturalnych
8. Gruczoy ojowe
9. Gruczoy potowe ekrynowe i apokrynowe
10. Wosy
11. Paznokcie
II. CZYNNOCI SKRY

1. Rola ochronna
2. Regulacja cieplna i rwnowagi wodno-elektrolitowej
3. Czynno resorpcyjna
4. Udzia w przemianie biaek, tuszczw, wglowodanw i witamin
5. Czynno recepcyjna
6. Udzia w procesach odpornociowych ustroju
III. SCHORZENIA BAKTERYJNE, WIRUSOWE, PASOYTNICZE I GRZYBICE

SKRY
1. Flora bakteryjna zdrowej skry
2. Czynniki patogenetyczne infekcyjnych chorb skry
IV. CHOROBY ALERGICZNE I AUTOIMMUNOLOGICZNE SKRY

1. Pojcie alergii i zaburze autoimmunologicznych
2. Mechanizmy alergii i zaburze autoimmunologicznych
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, prezentacje przypadkw klinicznych, praktyczne
wiczenia z pacjentami (wywiady, badanie fizykalne), prezentacje zabiegw
diagnostycznych i procedur leczniczych.
Cele przedmiotu 1. Zapoznanie z symptomatologi chorb skry i badaniem dermatologicznym.
2. Zapoznanie z etiologi, patogenez, klinik, rnicowaniem, diagnostyk i
leczeniem schorze skry i chorb wenerycznych.
3. Zapoznanie z metodami diagnostycznymi i terapeutycznymi stosowanymi w
dermatologii i wenerologii.
Treci merytoryczne I. SYMPTOMATOLOGIA OGLNA CHORB SKRY (SEMIOTYKA)
przedmiotu Wykwity pierwotne definicja
Wykwity wtrne definicja
Dermatologiczne badanie chorego
II. SCHORZENIA BAKTERYJNE SKRY
1. Zakaenia gronkowcowe (objawy, przebieg, rnicowanie)
2. Zakaenia paciorkowe ra (objawy, przebieg, odmiany kliniczne, rnicowanie,
powikania)
Zakaenia mieszane paciorkowo-gronkowcowe (objawy, przebieg, rnicowanie)
Diagnostyka chorb ropnych skry (badanie bakteriologiczne, antybiogram)
Leczenie chorb ropnych skry (zasady antybiotykoterapii)
Profilaktyka chorb ropnych skry
Inne choroby bakteryjne skry (etiopatogeneza, objawy, przebieg, rozpoznanie, leczenie)
Boreliozy (etiopatogeneza, postacie skrne, diagnostyka, leczenie)
Grulica skry
III. CHOROBY PASOYTNICZE SKRY
Wszawica (etiopatogeneza, postacie, objawy, przebieg i leczenie)
wierzb
IV. CHOROBY WIRUSOWE SKRY
Opryszczka zwyka
Eczema herpeticum
Ppasiec
Ospa wietrzna
Miczak zakany
Brodawki (etiopatogeneza, odmiany kliniczne, objawy i przebieg, rnicowanie, leczenie)
Pryszczyca. Zaraza pyska i racic
V. RUMIENIE, DERMATOZY RUMIENIOWO-ZUSZCZAJCE, GRUDKOWE
Rumie wielopostaciowy wysikowy
Toksyczna nekroliza naskrka (TEN) Lyell
Rumie trway
Rumie guzowaty
upie rowy Giberta
Liszaj paski
VI. OWRZODZENIA PODUDZI
Etiopatogeneza
Objawy i przebieg
Diagnostyka
Rnicowanie
Leczenie (kompresoterapia, terapia okluzyjna, leczenie tradycyjne, nowoczesne opatrunki,
antybiotykoterapia, leki naczyniowe, leki wspomagajce, gojenie)
Profilaktyka owrzodze w przebiegu niewydolnoci ylnej
VII. CHOROBY NACZYNIOWE SKRY
Plamice (etiopatogeneza, objawy, przebieg, diagnostyka, leczenie)
Piodermia zgorzelinowa
Guzowate zapalenie naczy
VIII. GRZYBICE
Podzia grzybic
Etiopatogeneza
Diagnostyka grzybic i drodyc
Grzybice waciwe ( definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg)
Zakaenia drodakowe (definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg)
upie pstry definicja
Leczenie grzybic
Leczenie zakae drodakowych
Leczenie upieu pstrego
Profilaktyka zakae grzybiczych i drodakowych
IX. CHOROBY ALERGICZNE SKRY
1. Pojcie atopii
2. Pokrzywka definicja
Wyprysk definicja
Atopowe zapalenie skry (AZS) definicja
Neurodermit ograniczony definicja
wierzbiczka guzkowa Hyde
Wstrzs anafilaktyczny
Osutki polekowe definicja
X. CHOROBY ZAWODOWE SKRY
Definicja prawna
Definicja lekarska
Wyprysk zawodowy definicja
XI. FOTODERMATOZY
Dziaanie promieni sonecznych na skr
Klasyfikacja fotodermatoz
Fotodermatozy idiopatyczne (etiopatogeneza, objawy i przebieg, diagnostyka, rnicowanie,
leczenie)
Odczyny fototoksyczne i fotoalergiczne
Fotodermatozy genetycznie uwarunkowane
XII. CHOROBY ZWIZANE Z ZABURZENIAMI METABOLICZNYMI
Zmiany chorobowe przypadkowo wspistniejce
Zmiany chorobowe czsto wspistniejce z cukrzyc
Zmiany skrne w ktrych rozwoju zasadnicze znaczenie ma uszkodzenie ukadu
naczyniowego
Objawy uboczne w przebiegu leczenia cukrzycy
XIII. GENODERMATOZY
Choroby zwizane z nadmiernym rogowaceniem
Choroby pcherzowe
XIV. USZCZYCA
Definicja uszczycy
Etiopatogeneza
Epidemiologia uszczycy
Objawy i przebieg schorzenia
Postacie kliniczne uszczycy objawy i przebieg
Rozpoznanie rnicowe uszczycy
Leczenie uszczycy
Fototerapia uszczycy
XV. CHOROBY PCHERZOWE O PODOU AUTOIMMUNOLOGICZNYM
Immunologia chorb pcherzowych skry
Pcherzyca definicja
Pemphigoid definicja
Opryszczki (pemfigoid) ciarnych definicja
Pemfigoid bliznowaciejcy definicja
Nabyte pcherzowe oddzielanie si naskrka definicja
Zapalenie opryszczkowate skry definicja
Linijna IgA dermatoza pcherzowa definicja
XVI. CHOROBY TKANKI CZNEJ
Pojcie kolagenozy, etiopatogeneza, zjawiska immunologiczne, diagnostyka
Tocze rumieniowaty
Zesp antykardiolipinowy i zesp Sneddona
Zesp Sjogrena
Twardzina ukadowa
Twardzina ograniczona
Liszaj twardzinowy i zanikowy
Fasciitis eosinophilica
Eosinophilia myalgia syndrom (EMS)
Zapalenie skry i mini
Zespoy nakadania (definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg, diagnostyka, markery
immunologiczne, rnicowanie, leczenie)
Guzkowe zapalenie ttnic
XVII. ZAPALENIE TKANKI PODSKRNEJ
Panniculitis Weber-Christian
Zapalenie tkanki podskrnej w przebiegu chorb trzustki
ZIARNINIAKI I ZMIANY ODCZYNOWE

Sarkoidoza
Ziarniniak obrczkowaty
ZNAMIONA I NOWOTWORY AGODNE

Znamiona naskrkowe
Znamiona melanocytowe barwnikowe
Znamiona wychodzce z gruczow ojowych
Znamiona wychodzce z gruczow potowych
Znamiona naczyniowe
agodne nowotwory cznotkankowe
STANY PRZEDRAKOWE I RAKI IN SITU

Rogowacenie soneczne
Raki in situ
Rak kolczystokomrkowy
Rak brodawkujcy
Czerniak zoliwy
Zesp znamion dysplastycznych
Choroba Pageta
Choniaki skry i stany poprzedzajce definicja
Ziarniniak grzybiasty
Zesp Sezary`ego definicja
Siatkowica pagetoidalna i lymphomatoid papulosis
STANY RZEKOMONOWOTWOROWE
Keratoacanthoma
Samoistnie gojce si raki kolczystokomrkowe
Papillomatosis cutis carcinoides Gottron
Papillomatosis florida oris
Dyskeratoma verrucosum
NOWOTWORY ZOLIWE SKRY

Rak podstawnokomrkowy
Zesp naboniakw podstawnokomrkowych (Zesp Gorlina)
XVIII. CHOROBY GRUCZOW OJOWYCH I POTOWYCH
ojotok (definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg, postpowanie)
upie ojotokowy (objawy i przebieg, rnicowanie, postpowanie)
Trdzik pospolity
Nadmierne pocenie
XIX. ZABURZENIA BARWNIKOWE
Bielactwo nabyte
CHOROBY WOSW
Fizjologia wzrostu wosw
Charakterystyka cyklu wosowego u czowieka i patomechanizmy ysienia
ysienia zwizane z chorobami ustroju
Monilethrix zesp zmian strukturalnych wosw
Zesp Nethertona
Choroby owosionej skry gowy powodujce ysienie bliznowaciejce
ysienie plackowate
ysienie androgenowe u mczyzn
ysienie androgenowe u kobiet
Zmiany morfologiczne paznokci
SKRNE ZESPOY PARANEOPLASTYCZNE

Definicja skrnych zespow paraneoplastycznych
Podzia zespow paraneoplastycznych
Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne przy podejrzeniu zespou paraneoplastycznego
DERMATOZY W CIY
Typowe zmiany w prawidowej ciy bez specjalnego zagroenia
Specyficzna choroba spowodowana ci
Dermatozy, ktre nie s specyficzne dla ciy wystpujce przypadkowo
XX. WID SKRY
Swdzce choroby skry
Stany fizjologiczne przebiegajce ze widem
wid okolic pciowych u kobiet
wid genitaliw i okolicy krocza u mczyzn
wid odbytu
XXI. LECZENIE CHORB SKRY
Zasady leczenia zewntrznego, postaci lekw
Zasady miejscowego stosowania sterydw i antybiotykw
Kortykoterapia w schorzeniach skry (zasady, wskazania, dziaania uboczne, powikania,
zapobieganie)
Zasady stosowania cytostatykw w dermatologii (wskazania, dziaania uboczne, powikania,
zapobieganie)
Zasady stosowania retinoidw w chorobach skry (wskazania, dziaania uboczne, powikania,
zapobieganie)
Zasady stosowania lekw przeciwalergicznych
Fototerapia
Dermatochirurgia
AIDS
Definicja zespou
Epidemiologia schorzenia
Etiopatogeneza
Podzia AIDS
ARC (zesp zwizany z AIDS)
Rozpoznanie AIDS
Zmiany skrne w przebiegu AIDS
Zakaenia oportunistyczne w przebiegu zespou
Badania diagnostyczne w AIDS
Profilaktyka AIDS
Leczenie AIDS, mechanizm dziaania Zydowudyny
RZECZKA
Etiopatogeneza
Obraz kliniczny u dorosych
Obraz kliniczny u dzieci
Obraz kliniczny u niemowlt
Powikania rzeczki u mczyzn
Powikania rzeczki u obu pci
Diagnostyka laboratoryjna
Leczenie
NIERZECZKOWE ZAPALENIE CEWKI MOCZOWEJ (NGU)
Definicja schorzenia
Epidemiologia
Etiopatogeneza czynniki najczciej wywoujce schorzenie
Objawy i przebieg choroby
Badania diagnostyczne
Rozpoznanie rnicowe
Leczenie
KIA
Kia podzia
Etiologia, epidemiologia i patogeneza
Diagnostyka laboratoryjna
Kia nabyta
Kia wrodzona
WRZD WENERYCZNY [wrzd mikki]
Etiopatogeneza
Klinika
Leczenie
Metody oceny 1. Zaliczenie wicze na ocen student uzyskuje po:
a) odbyciu wszystkich wicze i zaliczeniu tematw wiczeniowych (na bieco u
nauczyciela akademickiego prowadzcego aktualny temat)
b) zaliczeniu w ostatnim dniu II bloku wiczeniowego z zakresu nastpujcych tematw:
budowa i fizjologia skry, semiotyka, leczenie zewntrzne, kia I i II rzdowa i
przydzielonego przypadku (np. uszczyca). Zaliczenie odbywa si u opiekuna sekcji
c) studenta obowizuje rwnie przedstawienie historii choroby jednego pacjenta z
podaniem rozpoznania rnicowego oraz leczenia w II bloku wiczeniowym (oddanie
historii choroby przygotowanej w formie pisemnej).
2. Egzamin praktyczny ustny na ocen: przedstawienie historii choroby
przydzielonego przypadku z uwzgldnieniem proponowanego rozpoznania,
rozpoznania rnicowego, bada diagnostycznych i leczenia wraz z omwieniem
etiopatogenezy i kliniki z danej grupy schorze w ktrej znajduje si przypadek
chorobowy.
3. Egzamin testowy pisemny na ocen 150 pyta testowych wielokrotnego wyboru,
w tym: 15% pyta problemowych.
Literatura 1. Wykady
obowizkowa 2. Prelekcje
3. Jaboska S., Majewski S.
Choroby skry i choroby przenoszone drog pciow.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
4. Brzeziska-Wciso L.
Choroby weneryczne i inne schorzenia przenoszone drog pciow.
Skrypt AM 2002 i 2005 (dostpna wersja elektroniczna).
5. Mroczkowski T.
Zesp nabytego upoledzenia odpornoci (AIDS) w: Choroby przenoszone drog
pciow dla studentw i lekarzy.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998.
Literatura Braun Falco O., Plewig G., Wolff H.H., Burgdorf W.H.C.:
uzupeniajca Dermatologia.Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004.
WYKADY
1. Kia nabyta wczesna. Dermatozy niezakane i zakane okolic 2
narzdw pciowych u obu pci.
2. Wypadanie wosw przyczyny i metody zapobiegania. 2
ysienia zwizane z chorobami ustroju.
3. Naczyniaki. ysienie plackowate. ysienie bliznowaciejce 2
ysienie androgenowe. Wrodzone i nabyte zmiany strukturalne
wosw. Najczstsze choroby owosionej skry gowy wieku
dziecicego.
4. Zmiany w obrbie pytek paznokciowych. Zastosowanie PUVA- 2
terapii w dermatologii. Skrne zespoy pareneoplastyczne.
Zmiany skrne w cukrzycy. wid skry.
5. Choroby skry w podeszym wieku. Semiotyka dermatologiczna 2
w wybranych chorobach narzdu ruchu.
6. Zoliwe nowotwory nabonkowe. 2
7. Krioterapia, laseroterapia i terapia fotodynamiczna w 2
dermatologii.
8. Zmiany skrne GVHD. Skrne reakcje polekowe. 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Fotodermatozy rola wiata w etiologii i patogenezie 2 Prelekcja
niektrych dermatoz, odczyny fotoalergiczne i
fototoksyczne, postacie kliniczne, profilaktyka i
leczenie.
2. Zastosowanie fototerapii w dermatologii. 2 Prelekcja
3. Zastosowanie metod chirurgicznych 2 Prelekcja
(dermatochirurgia), moliwoci zastosowania metod
chirurgicznych w onkologicznych i
nieonkologicznych schorzeniach skry.
4. Wybrane dermatozy dziecice. 2 Prelekcja
5. Retinoidy w terapii trdziku. 2 Prelekcja
6. Tocze rumieniowaty ukadowy obraz kliniczny i 2 Prelekcja
diagnostyka.
7. Stany przednowotworowe, rzekomonowotworowe i 2 Prelekcja
nowotwory agodne skry.
8. Historia choroby. 1 Zaliczenie
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Semiotyka, wizyta profesorska. 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni, pracowni trichologii
2. Choroby bakteryjne, owrzodzenia podudzi. 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni
3. Grzybice skry. 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni, pracowni mikologicznej
4. uszczyca i przyuszczyca. Fototerapia. 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni, gabinecie wiatoterapii
5. Zakaenia wirusowe i pasoytnicze, grulica 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
skry. poradni, gabinecie fizykoterapii
6. Choroby alergiczne skry. 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni
7. Choroby pcherzowe skry. 3 jak wyej
8. Choroby tkanki cznej. 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni, pracowni kapilaroskopii
9. Nowotwory agodne i zoliwe skry. Choniaki 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
skry. poradni, gabinecie dermatochirurgii,
pracowni laseroterapii i fizykoterapii
10. Choroby ojotokowe i trdziki. 3 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni
11. Liszaj paski, rumienie, boreliozy. 3 jak wyej
12. Przypadki rne. 5 Zajcia w oddziale, przyklinicznej
poradni, gabinecie dermatochirurgii,
pracowni laseroterapii i fizykoterapii,
gabinecie wiatoterapii
13. Histologia i fizjologia skry. 1 Zaliczenie
14. Leczenie zewntrzne - postacie lekw 1 Zaliczenie
zewntrznych, zasady leczenia.
15. Kia I i II rzdowa - klinika, diagnostyka i leczenie. 1 Zaliczenie
16. Historia choroby - przypadek. 4 Wywiad i badanie fizykalne,
przygotowanie historii w formie
pisemnej
Nazwa przedmiotu Farmakologia z toksykologi II

Kod przedmiotu 4-fa
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR: VII
Formy prowadzenia
WYKAD:30 SEMINARIA: 15 WICZENIA: 45
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Farmakologii
zajcia
Wykadowca Prof. Bogusaw Okopie, dr hab.Ewa Obuchowicz, dr hab.Boena Gabryel, dr hab.
Magorzata Huzarska, dr hab.Robert Krysiak, dr Krzysztof abuzek, dr Dariusz
Belowski, dr Witold Szkrbka, dr Anna Pudeko, dr Anna Bielecka, dr Grzegorz
Machnik
Wymagania wstpne Znajomo podstaw fizjologii, biochemii, patofizjologii oraz podstaw farmakologii
oglnej.
Metody dydaktyczne Prezentacja multimedialna, przekaz ustny
Cele przedmiotu Zapoznanie z farmakokinetyk i farmakodynamik wskazaniami terapeutycznymi,
zasadniczymi przeciwwskazaniami oraz dziaaniami niepodanymi poszczeglnych
grup lekw.
Treci merytoryczne Leki hipotensyjne: inhibitory konwertazy angiotensyny, leki blokujce receptory dla
przedmiotu angiotensyny II, leki blokujce kanay wapniowe, leki alfa-adrenolityczne, leki beta-
adrenolityczne, leki hamujce aktywno ukadu wspczulnego, leki moczopdne,
leki o orodkowym mechanizmie dziaanie, leki rozszrzajce ttniczki, nowe leki
hipotensyjne.
Leki stosowane w leczeniu choroby niedokrwiennej serca oraz ostrych zespow
wiecowych: azotany, molsidomina, leki beta-adrenolityczne, inhibitory konwertazy
angiotensyny, leki o dziaaniu metabolicznym, leki blokujce kanay wapniowe,
statyny, leki przeciwagregacyjne, leki fibrynolityczne, aminy katecholowe.
Glikozydy nasercowe, leki antyarytmiczne (podzia wg. Vaughena-Williamsa), leki
moczopdne (tiazydy i tiazydopochodne, diuretyki ptlowe, diuretyki oszczdzajce
potas, diuretyki osmotyczne, inhibitory anhydrazy wglanowej).
Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu (leki zwikszajce stenie dopaminy, leki
cholinolityczne), leki przeciwpadaczkowe (pochodne kwasu walproinowego,
pochodne iminostilbenu, barbiturany, benzodiazepiny, pochodne difenylohydantoiny,
pochodne kwasu bursztynowego, pochodne mocznika, blokery kanaw wapniowych,
glikokortykosterydy, nowe leki przeciwpadaczkowe), leki stosowane w leczeniu
choroby Alzheimera (leki nootropowe, memantyna, ihibitory cholinoesterazy).
Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego: leki hamujce wydzielanie
soku odkowego (inhibitory pompy protonowej, leki przeciwhistaminowe, leki
cholinolityczne, pochodne prostaglandyn, rodki zobojtniajce, rodko osaniajce),
leki przeczyszczajce i zapierajce, leki przeciwwymiotne, leki prokinetyczne, leki
hepatoprotekcyjne, leki ciotwrcze i ciopdne, kwasy ciowe, enzymy
trzustkowe, leki przeciwrobacze.
Leki stosowane w chorobach ukdu oddechowego: leki wykrztune i sekretolityczne,
leki przecikaszlowe, leki beta-adrenomimetyczne, leki cholinolityczne,
metyloksantyny, glikokortykosterydy, leki antyleukotrienowe, leki hamujce
uwalnianie mediatorw zapalenia, leki przeciwhistaminowe.
Leki stosowane w chorobach ukadu krwiotwrczego: czynniki wzrostowe, czynniki
immunomodulujce, preparaty elaza. Leki stosowane w zaburzeniach krzepnicia:
doustne leki przeciwzakrzepowe, leki przeciwpytkowe, leki defibrynujce, leki
hamujce krzepnicie krwi, leki hamujce fibrynoliz, nowe leki przeciwkrzepliwe.
Preparaty krwi i leki krwiopochodne, preparaty krwiozastpcze.
Leki przeciwnowotworowe: leki alkilujce, antymetabolity, pochodne kamptoteryny,
antybiotyki, alkaloidy, pochodne podofilotoksyny, taksoidy.
Leki przeciwcukrzycowe: insuliny, pochodne sulfonylomocznika, biguanidy, glinidy,
glitazony, inhibitory alfa-glukozydazy, nowe leki przeciwcukrzycowe.
Leki hipolipemiczne: statyny, fibraty, ywice jonowymienne, nowe leki
hipolipemizujce.
Leki stosowane w leczeniu osteopatii: sole wapnia i fluoru, witamina D, parathormon,
kalcytonina, bisfosfoniany, renalinian strontu.
Leki stosowane w leczeniu otyoci: leki orodkowe, leki dziaajce na metabolizm
tkanki tuszczowej, leki dziaajce na przewd pokarmowy.
Hormony pciowe i leki przeciwhormonalne: androgeny, antyandrogeny, steroidy
anaboliczne, estrogeny, gestageny, selektywne modulatory receptora estrogenowego.
Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe: tioamidy, jod.
Glikokortykosterydy, antagonici kortykosterydw.
Anestetyki: wziewne rodki znieczulajce oglnie, rodki znieczulajce oglnie do
stosowania doylnego. Leki znieczulajce miejscowo: estry, amidy, inne leki
znieczulenia miejscowego. rodki zwiotczajce: rodki niedepolaryzujce, rodki
depolaryzujce, rodki o dziaaniu presynaptycznym, rodki zmniejszajce napicie
mini szkieletowych.
Leki pochodzenia naturalnego. Szczepionki.
Witaminy i biopierwiastki.
Metody oceny Zaliczenia testowe, zaliczenia ustne, testowy egzamin kocowy
Literatura W. Kostowski, Z.S. Herman Podstawy farmakoterapii
obowizkowa
Literatura E. Mutschler Farmakologia i toksykologia
uzupeniajca E. Obuchowicz, A. Maecki, K. Kmieciak Koada, B. Okopie Farmakologia dla
studentw i absolwentw kierunkw medycznych
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Charakterystyka lekw hipotensyjnych 3
2. Charakterystyka lekw stosowanych w terapii choroby niedokrwiennej serca 3
oraz w ostrych stanach kardiologicznych
3. Charakterystyka lekw stosowanych w terapii niewydolnoci krenia 4
4. Charakterystyka lekw przeciwpadaczkowych, przeciwparkinsonowskich, 3
stosowanych w leczeniu zespow otpiennych oraz ostrych stanach
neurologicznych
5. Charakterystyka lekw stosowanych w schorzeniach ukadu pokarmowego 3
6. Charakterystyka lekw stosowanych w schorzeniach ukadu oddechowego 3
7. Charakterystyka lekw stosowanych w leczeniu schorze hematologicznych 2
oraz w zaburzeniach krzepnicia
8. Charakterystyka lekw przeciwcukrzycowych oraz hipolipemicznych 3
9. Charakterystyka lekw hormonalnych oraz lekw stosowanych w leczeniu 2
zaburze endokrynologicznych
10 Charakterystyka lekw przeciwnowotworowych 3
11 Charakterystyka lekw znieczulajcych oglnie i miejscowo 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Leki stosowane w leczeniu nadcinienia ttniczego, 6 Przekaz ustny
choroby niedokrwiennej serca, ostrych zespow
wiecowych, niewydolnoci krenia.
2. Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu, padaczki, 2 Przekaz ustny
choroby Alzheimera.
3. Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego. 1 Przekaz ustny
4. Leki stosowane w chorobach ukadu oddechowego. 1
5. Leki stosowane w chorobach ukadu krwiotwrczego i 1 Przekaz ustny
zaburzeniach krzepnicia. Preparaty krwiozastpcze.
6. Leki przeciwcukrzycowe. Leki hipolipemiczne. Leki 2 Przekaz ustny
stosowane w leczeniu osteopatii. Leki stosowane w
leczeniu otyoci
7. Hormony pciowe, leki przeciwhormonalne. Leki 1 Przekaz ustny
antykoncepcyjne.
8. Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe: tioamidy, jod. 1 Przekaz ustny
Glikokortykosterydy, antagonici kortykosterydw.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Leki hipotensyjne 4 Przekaz ustny/prezentacja
multimedialna
2. Leki stosowane w leczeniu choroby niedokrwiennej serca 4 jak wyej
oraz ostrych zespow wiecowych
3. Leki stosowane w niewydolnoci krenia. 4 jak wyej
4. Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu, leki 4 jak wyej
przeciwpadaczkowe, leki stosowane w leczeniu choroby
Alzheimera
5. Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego 3 jak wyej
6. Leki stosowane w chorobach ukadu oddechowego 3 jak wyej
7. Leki stosowane w chorobach ukadu krwiotwrczego oraz 3 jak wyej
w zaburzeniach krzepniecia.
Preparaty krwi i leki krwiopochodne, preparaty
krwiozastpcze.
8. Leki przeciwnowotworowe 4 jak wyej
9. Leki przeciwcukrzycowe. 4 jak wyej
Leki hipolipemiczne.
Leki stosowane w leczeniu osteopatii.
Leki stosowane w leczeniu otyoci.
10 Hormony pciowe i leki przeciwhormonalne. 3 jak wyej
11 Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe. 3 jak wyej
Glikokortykosterydy.
12 Anestetyki: wziewne rodki znieczulajce oglnie, rodki 3 jak wyej
znieczulajce oglnie do stosowania doylnego. Leki
znieczulajce miejscowo.
13 Leki pochodzenia naturalnego. Szczepionki. Witaminy i 3 jak wyej
biopierwiastki.
Nazwa przedmiotu Higiena i epidemiologia

Kod przedmiotu 4-hg
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR: VII , VIII
Formy prowadzenia
WYKAD:10h SEMINARIA: 15h WICZENIA: 30h
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Epidemiologii
zajcia
Wykadowca prof. dr hab. med. Jan E. Zejda, dr n med. Bogumia Braczkowska, dr n med.
Magorzata Kowalska, dr n med. Grzegorz Broek, mgr Anna Kukielczak
Wymagania wstpne brak
Metody dydaktyczne Wykady, seminaria, wiczenia
Cele przedmiotu Przekazanie studentom wiedzy i umiejtnoci na temat definicji i roli higieny oraz
epidemiologii wrd nauk medycznych, a take znaczenia obu dziedzin dla
ksztatowania prawidowego funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w odniesieniu
do zbiorowych i indywidualnych potrzeb zdrowotnych.
Treci merytoryczne 1. Podstawy epidemiologii i biostatystyki
przedmiotu a. Definicja epidemiologii i jej podzia, uwarunkowania stanu zdrowia populacji.
b. Epidemiologia a zdrowie publiczne, epidemiologia a nauki medyczne.
c. Badania epidemiologiczne i ich podzia.
d. Kwestionariusz jako narzdzie badania epidemiologicznego.
e. Koncepcja standardw diagnostycznych i terapeutycznych.
f. Definicja biostatystyki, koncepcja zmiennoci wewntrz- i midzyosobniczej.
g. Bd przypadkowy i systematyczny. Koncepcja zmiennych i statystycznej
znamiennoci.
h. Proste testy statystycznej znamiennoci rnic i zalenoci. Podstawy analizy
wielu zmiennych.
2. Epidemiologia opisowa
a. Podstawy demografii.
b. Metody oceny i monitorowania stanu zdrowia populacji
c. Zapadalno, chorobowo, umieralno, miertelno.
d. Standaryzacja wspczynnikw.
e. Midzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorb i Problemw Zdrowotnych
f. Systemy informatyczne i bazy danych w ochronie zdrowia
3. Epidemiologia analityczna
a. Cele i zadania epidemiologii analitycznej.
b. Badanie ekologiczne, przekrojowe, kohortowe, kliniczno-referencyjne.
c. Protok badawczy. Definicja i dobr prb.
d. Wiarygodno wynikw bada epidemiologicznych (koncepcja i przykady
bdu systematycznego i bdu przypadkowego; poprawno wewntrzna i
poprawno zewntrzna badania epidemiologicznego)
4. Epidemiologia kliniczna
a. Definicja i zadanie epidemiologii klinicznej.
b. Koncepcja i ustalanie wartoci nalenej.
c. Wiarygodno testw diagnostycznych.
d. Eksperymentalne badanie kliniczne.
5. Epidemiologia chorb zakanych
a. Epidemie, proces epidemiczny
b. Dochodzenie i nadzr epidemiologiczny
c. Kalendarz szczepie
d. Wybrane choroby zakane zakaenia HIV, HBV i HCV wrd personelu
medycznego
e. Zakaenia szpitalne
f. Pastwowa Inspekcja Sanitarna
6. Epidemiologia rodowiskowa
a. Definicja epidemiologii rodowiskowej.
b. Klasyfikacja szkodliwych czynnikw rodowiskowych.
c. Metody pomiaru naraenia na czynniki rodowiskowe.
d. Koncepcja naraenia skumulowanego.
e. Monitoring biologiczny i monitoring rodowiskowy
f. Klasyfikacja czynnikw rakotwrczych wg Midzynarodowej Agencji Bada
nad Rakiem
7. Interpretacja obserwacji epidemiologicznych
a. Koncepcje bezwarunkowej i warunkowej zalenoci przyczynowo-skutkowej w
opisie etiopatogenezy chorb.
b. Postulaty Henle-Kocha i kryteria Hilla w ocenie zwizkw przyczynowo-
skutkowych w epidemiologii.
c. Definicja i przykady ustrojowych (osobniczych) i rodowiskowych czynnikw
ryzyka.
d. Definicja i przykady czynnikw zakcajcych.
e. Koncepcja ryzyka i jego miary (ryzyko bezwzgldne, ryzyko wzgldne i ryzyko
przypisane naraeniu).
f. Doniesienie naukowe.
8. Uwarunkowania stanu zdrowia
a. Szkodliwe dla zdrowia rodowiskowe czynniki chemiczne, fizyczne i
biologiczne
b. Zaburzenia stanu zdrowia zwizane z niewaciw jakoci rodowiska
komunalnego wybrane zagadnienia
c. Koncepcja ryzyka zdrowotnego, podstawy medycyny rodowiskowej
d. Zaburzenia stanu zdrowia zalene od stylu ycia i czynnikw spoeczno-
ekonomicznych
9. Higiena rodowiska komunalnego oraz higiena ywnoci i ywienia
a. Normatywy higieniczne
b. Monitoring rodowiska
c. Higiena w instytucjach ochrony zdrowia
d. Mikroklimat
e. Uwarunkowania psychospoeczne stanu zdrowia zwizane z narkomani,
alkoholizmem, nikotynizmem oraz stresem
f. Normy ywieniowe, wartoci odywcze poywienia, jakociowa i ilociowa
ocena ywienia, zatrucia i zakaenia pokarmowe
10. Higiena i medycyna pracy
a. Zadania higieny i medycyny pracy, profilaktyka lekarska chorb zawodowych
b. Patologie zawodowe
c. Orzecznictwo w zakresie chorb zawodowych
Metody oceny egzamin pisemny - test
Literatura obowizkowa Beaglehole R., Bonita R., Kjellstrom T.: Podstawy epidemiologii. Wydawnictwo
Instytutu Medycyny Pracy. d 2002
Kolarzyk E. (red.): Wybrane problemy higieny i ekologii czowieka. Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagielloskiego. Krakw 2008
Materiay dydaktyczne zamieszczone na stronie internetowej Katedry
(www.epidemiologia.sum.edu.pl)
Literatura uzupeniajca Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakae i chorb
zakanych u ludzi (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2008 r.)
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Podstawy epidemiologii 2
2 Typy bada epidemiologicznych 2
3 Ocena zwizkw przyczynowo-skutkowych w epidemiologii 2
4 Biostatystyka cz.1 2
5 Biostatystyka cz.2 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Biostatystyka - cele i zadania biostatystyki, koncepcja zmiennoci 2 Prezentacja
midzyosobniczej i wewntrzosobniczej, koncepcja statystycznej multimedialna
znamiennoci, zastosowanie statystyki opisowej i analitycznej, (koncepcje,
demonstracja procedury szacowania, definicje), dyskusja
2. Epidemiologia opisowa - zalety i wady modelu badania opisowego, 2 Prezentacja
moliwoci pozyskiwania danych do opisu sytuacji zdrowotnej multimedialna wraz
wskazanej populacji z uwzgldnieniem m.in. czasu, miejsca oraz z dyskusj
innych czynnikw (pierwotne i wtrne dane)
3 Epidemiologia analityczna - Metodologia bada epidemiologicznych. 2 Prezentacja
Charakterystyka podstawowych typw bada cele, sposb realizacji i multimedialna
przykady epidemiologicznego badania opisowego, ekologicznego,
przekrojowego, interpretacja wynikw. Zalety i ograniczenia w/w
bada. Cel, sposb realizacji i przykady epidemiologicznego badania
kohortowego i kliniczno-referencyjnego: zalety i ograniczenia w/w
bada.
Bdy w badaniach epidemiologicznych; rda, znaczenie bdu
przypadkowego i systematycznego oraz moliwoci ograniczenia ich
wpywu na wyniki bada
4 Interpretacja wynikw bada epidemiologicznych - realizacja zada 2 Prezentacja
przewidzianych w treciach merytorycznych zapisanych w punkcie 7a- multimedialna wraz
f sylabusa (Koncepcje bezwarunkowej i warunkowej zalenoci z dyskusj.
przyczynowo-skutkowej w opisie etiopatogenezy chorb.
Postulaty Henle-Kocha i kryteria Hilla w ocenie zwizkw
przyczynowo-skutkowych w epidemiologii. Definicja i przykady
ustrojowych (osobniczych) i rodowiskowych czynnikw ryzyka.
Definicja i przykady czynnikw zakcajcych. Koncepcja ryzyka i
jego miary (ryzyko bezwzgldne, ryzyko wzgldne i ryzyko przypisane
naraeniu).
Doniesienie naukowe.)
5 Higiena i medycyna pracy definicja higieny pracy i medycyny pracy, 2 Prezentacja
pojcie choroby zawodowej i choroby zwizanej z wykonywaniem multimedialna,
pracy, demonstracja listy chorb zawodowych, omwienie procedury przegld artykuw
rozpoznawania i zgaszania chorb zawodowych, moliwoci dziaa naukowych
profilaktycznych w higienie i medycynie pracy
6 Epidemiologia Kliniczna realizacja zada przewidzianych w 2 Prezentacja
treciach merytorycznych zapisanych w punkcie 4a-d sylabusa multimedialna wraz
(definicja i zadanie epidemiologii klinicznej, koncepcja i ustalanie z dyskusj.
wartoci nalenej, Wiarygodno testw diagnostycznych,
eksperymentalne badanie kliniczne, znamienno statystyczna a
kliniczna wyniku.)
7 Epidemiologia rodowiskowa koncepcja dziedziny i jej znaczenie dla 2 Prezentacja
zdrowia publicznego, moliwoci oceny ryzyka zdrowotnego z multimedialna wraz
wykorzystaniem wynikw bada epidemiologicznych i umiejtno z dyskusj
interpretacji poszczeglnych miar ryzyka na wybranych przykadach
8 Epidemiologia chorb zakanych - podstawy prawne i wytyczne 1 Prezentacja
dotyczce zgaszalnoci, podejrze i rozpoznanych chorb zakanych. multimedialna
Midzynarodowe przepisy zdrowotne (rda informacji).
Nowe zagroenia czynnikami zakanymi. Okolicznoci sprzyjajce
szerzeniu si chorb zakanych.
Nadzr epidemiologiczny: oglna charakterystyka (cel, zakres, rodzaj)
i szczegowa w stosunku do wybranych chorb.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Biostatystyka przykady zastosowania i interpretacji wynikw 4 Prezentacja faktografii,
prostych testw statystycznej znamiennoci rnic i zalenoci w dyskusja ze studentami
medycznych badaniach naukowych.
2 Epidemiologia opisowa realizacja zada przewidzianych w 4 Praca studentw ze
treciach merytorycznych zapisanych w punkcie 2a-f sylabusa (baza wskazanymi bazami
danych HFA-Db, krajowy rejestr nowotworw, epimeldunki w danych
zakresie chorb zakanych, baza chorobowoci hospitalizowanej
NIZP-PZH)
3 Epidemiologia analityczna - protok badawczy; przygotowanie 4 Prezentacja, dyskusja
standardowego protokou epidemiologicznego badania opisowego,
przekrojowego, kohortowego, i kliniczno-referencyjnego.
Interpretacja wynikw bada.
4 Interpretacja wynikw bada epidemiologicznych - realizacja zada 4 Praca studentw nad
przewidzianych w treciach merytorycznych zapisanych w punkcie rozwizaniem
7a-f sylabusa w ramach wicze praktycznych z zakresu: koncepcji problemw
bezwarunkowej i warunkowej zalenoci przyczynowo-skutkowej w wskazanych przez
opisie etiopatogenezy chorb, kryteriw Hilla w ocenie zwizkw prowadzcego praca
przyczynowo-skutkowych w epidemiologii, analizy i udowadniania z artykuami
istnienia ustrojowych (osobniczych) i rodowiskowych czynnikw naukowymi
ryzyka, poszukiwanie bdw i czynnikw zakcajcych w
doniesieniu naukowym, oblicze ryzyka wzgldnego, ilorazu szans,
ryzyka przypisanego oraz rnicy ryzyka, praktycznej interpretacji
przedziau ufnoci.
5 Higiena i medycyna pracy - definicja higieny pracy i medycyny 3 Prezentacja
pracy, pojcie choroby zawodowej i choroby zwizanej z multimedialna,
wykonywaniem pracy, demonstracja listy chorb zawodowych, dyskusja,
omwienie procedury rozpoznawania i zgaszania chorb wykonywanie oblicze
zawodowych, moliwoci dziaa profilaktycznych w higienie i
medycynie pracy, praktyczne przykady
6 Epidemiologia Kliniczna realizacja zada przewidzianych w 4 Prezentacja
treciach merytorycznych zapisanych w punkcie 4a-d sylabusa. multimedialna. Praca
Praktyczne wyznaczanie wartoci nalenej, ocena wiarygodno studentw nad
testw diagnostycznych, analiza i interpretacja eksperymentalnych rozwizaniem
bada klinicznych, ocena znamiennoci statystycznej a klinicznej problemw
wyniku. wskazanych przez
prowadzcego praca
z artykuami
naukowymi.
Obliczenia wartoci
nalenej
7 Epidemiologia rodowiskowa - realizacja zada przewidzianych w 3 Praca studentw nad
treciach merytorycznych zapisanych w punkcie 6a-f sylabusa rozwizywa-niem
(aktualne dowody rakotwrczoci dla wskazanych czynnikw lub problemw
okolicznoci wg IARC, umiejtno interpretacji wynikw wskazanych przez
biomonitoringu, a take prowadzenia i interpretacji procedury oceny nauczyciela praca z
ryzyka zdrowotnego) raportami i artykuami
naukowymi
8 Epidemiologia chorb zakanych - analiza sytuacji 4 Prezentacja, dyskusja
epidemiologicznej w zakresie chorb zakanych ze szczeglnym
zwrceniem uwagi na zakaenia szerzce si drog krwi wzw B,
wzw C, HIV/AIDS. Szczegowa analiza sytuacji w zakresie
grulicy w Polsce i w wybranych krajach Europy.
Zakaenia szpitalne metody bada stosowane w nadzorze
epidemiologicznym zakae. Metody profilaktyki - standardy w
zakresie bezpieczestwa i higieny pracy z zakadach opieki
zdrowotnej.
Nazwa przedmiotu Medycyna paliatywna

Kod przedmiotu 4-mp
Typ przedmiotu inne wymagania standarw ksztacenia
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR: VII, VIII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Zakad Medycyny i Opieki Paliatywnej Katedry Pielgniarstwa Wydzia Opieki
zajcia Zdrowotnej
Wykadowca Dr n. med. Marcin Janecki
Wymagania wstpne W wyniku procesu ksztacenia student powinien:
- zrozumie holistyczny i specjalistyczny charakter zespoowej i specjalistycznej
opieki paliatywnej;
- oceni potrzeby chorych umierajcych ze zwrceniem uwagi na popraw jakoci ich
ycia;
- prawidowo rozpoznawa objawy cierpienia totalnego: fizycz-nego, psychicznego i
egzystencjalnego (duchowego);
- zaznajomi si z problemami rodzin chorych w okresie ter-minalnym i osieroconych;
- opanowa podstawy komunikacji interpersonalnej w zespole: chory- rodzina-
pielgniarka- lekarz;
- oswoi si z problemami nadchodzcej mierci (usunicie lku studentw przed
pojciem hospicjum);
- zapozna si z zasadami funkcjonowania jednostek opieki paliatywnej.
Metody dydaktyczne prezentacja multimedialna, dyskusja, psychodramy
Cele przedmiotu Student powinien uzyska wiadomo zoonoci okresu terminalnego choroby
przewlekej, interdyscyplinarnoci podej-cia opieki paliatywnej, koniecznoci
stosowania rnorodnych form opieki nad chorym. Powinien zrozumie zagadnienia
autonomii pacjenta, znaczenia prawdy, indywidualnoci chorego, rozpoznawania i
zabezpieczania potrzeb chorego i jego rodziny, zoonoci sytuacji spoeczno-socjalnej
chorego i jego rodziny, identyfikacji i strategii radzenia sobie z prawidowym i pato-
logicznym przeywaniem aoby po stracie bliskiej osoby. Student powinien zrozumie
zoono zasad podejmowania wanych decyzji medycznych u kresu ycia chorego,
zoono roli lekarza i innych opiekunw w terapii chorych u kresu ycia. Student
powinien mie wiadomo szans na popraw jakoci ycia chorego, konieczno
podejcia multiprofesjonalnego i in-terdyscyplinarnego do kontroli objaww,
zrozumie aspekty fizykalne, psychologiczne, socjalne i duchowe leczenia objawo-
wego chorego u kresu ycia.
Treci merytoryczne Historia i rozwj idei opieki hospicyjnej i paliatywnej na wiecie i w Polsce. Definicja
przedmiotu opieki paliatywnej. Formy organizacji opie-ki paliatywnej. Jako ycia.
Aspekty psychosocjalne i duchowe- psychologiczna reakcja na chorob przewlek,
aob, strat osoby bliskiej; wpyw utraty niezalenoci, zamiany rl spoecznych,
zmiany wygldu, sek-sualnoci na chorego i jego rodzin. Zmiany funkcjonowania
rodziny chorego u kresu ycia. al i aoba po stracie bliskich- ocena, czynniki ryzyka
wystpienia sytuacji patologicznej.
Problemy etyczne i prawne- podejmowanie decyzji, uporczywa terapia, sedacja
terminalna, eutanazja, samobjstwo w asycie lekarza.
Zagadnienia komunikacji w obszarze pacjent- rodzina- opiekunowie (sytuacje
szczeglne- przekazywanie trudnych wiadomoci, radzenie sobie z sytuacj
konfliktow).
Podstawowe zasady leczenia objawowego- bl przewleky, zaparcia lub biegunki,
nudnoci i wymioty, duszno, kaszel, zaburzenia neuropsychiatryczne, zesp
wyniszczenia nowo-tworowego, problemy dermatologiczne, ostatnie godziny ycia
chorych.
Metody oceny Zaliczenie pisemne- test
Literatura 1. de Walden-Gauszko K. (red.): Podstawy opieki paliatywnej. Wydawnictwo
obowizkowa Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
2. Krajnik M., Rogiewicz M. (red.): Opieka Paliatywna. Wydawnictwo Uczelniane
Akademii Medycznej im. Ludwika Rydygiera, Bydgoszcz 1998.
Literatura 1. Dobrogowski J., Wordliczek J. (red.): Medycyna Blu.
uzupeniajca Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
2. Kbler-Ross E.: yciodajna mier. Ksigarnia w. Wojciecha, Pozna 1996.

3. Kbler-Ross E.: Rozmowy o mierci i umieraniu. Media Rodzina of Pozna
1998
4. de Walden-Gauszko K., Majkowicz M. (red.): Jako ycia w chorobie
nowotworowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdaskiego, Gdask 1994.
5. de Walden-Gauszko K.: U kresu. Opieka psychopaliatywna, czyli jak pomc
choremu, rodzinie i personelowi medycznemu rodkami psychologicznymi.
Wydawnicwo Medyczne MAKmed, Gdask 1996.

WYKADY
1 Okres terminalny - charakterystyka i zadania wobec chorego. 1
2 Idea i zaoenia opieki holistycznej. 1

3 Organizacja i struktury opieki paliatywnej i hospicyjnej. 1
4 Zasady i zaoenia opieki paliatywnej. 1
5 Potrzeby biologiczne, psychiczne, duchowe i spoeczne chorych 1
u kresu ycia. Reakcja na chorob. Budowanie nadziei.
6 Objawy i stany emocjonalne umierajcych. 1
7 Postpowanie przeciwobjawowe. 3
8 Bl somatyczny, psychiczny i duchowy - cierpienie totalne. 3
9 Ostatnie godziny ycia postpowanie medyczne i niemedyczne. 2
10 Jakoci ycia u chorych objtych opiek paliatywn. 2
Metody poprawy jakoci ycia chorych w okresie terminalnym.
11 Zasady komunikacji z chorym w okresie terminalnym i jego rodzin. 2
Budowanie podmiotowoci chorego w okresie terminalnym.
12 Wsparcie rodziny i osieroconych w opiece paliatywnej. 1
13 Zasady odpowiedzialnego i godnego umierania. 1
Bioetyczne zasady w opiece paliatywnej.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Definicja, istota, organizacja i zadania opieki 1 Zaliczenie teoretyczne i
paliatywnej wiczenia praktyczne
2 Praktyczne zasady komunikacji z chorym i jego 4 wiczenia praktyczne
rodzin- przekazywanie zych informacji
3 Rozpoznanie objaww u przydzielonego chorego u 2 jak wyej
kresu ycia
4 Scharakteryzowanie czterech gwnych grup potrzeb 2 jak wyej
(somatyczne, psychiczne, spoeczne i duchowe) u przy-
dzielonego chorego
5 Propozycje metod agodzenia rozpoznanych objaww 3 jak wyej
i sposoby zaspokojenia rozpoznanych potrzeb u
przydzie-lonego chorego u kresu ycia
6 al i aoba po stracie bliskich- ocena, czynniki ryzyka 3 jak wyej
wystpienia sytuacji patologicznej
Nazwa przedmiotu Neurologia

Kod przedmiotu 4-ne
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR: VIII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Neurologii
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. med. Grzegorz Opala
Wymagania wstpne Znajomo anatomii funkcjonalnej orodkowego i obwodowego ukadu nerwowego.
Metody dydaktyczne wykady, seminaria, wiczenia kliniczne
Cele przedmiotu Umiejtno badania neurologicznego z okreleniem zespou neurologicznego i
postawieniem rozpoznania lokalizacyjnego.
Treci merytoryczne Badanie neurologiczne. Zespoy neurologiczne. Badania diagnostyczne.
przedmiotu Symptomatologia, diagnostyka i leczenie, w tym rehabilitacja, ostrych oraz
przewlekych chorb orodkowego i obwodowego ukadu nerwowego.
Literatura Podemski R.: Kompendium Neurologii. Via-Medica, Gdask 2008
obowizkowa Prusiski A.: Neurologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL. Warszawa 2007
Gob BK.: Anatomia czynnociowa orodkowego ukadu
nerwowego. PZWL. Warszawa 2004
Gob BK.: Anatomia czynnociowa obwodowego ukadu nerwowego. Czelej. Lublin
1998
Literatura Mumenthaler M.: Neurologia. Urban&Partner. Wrocaw 2001
uzupeniajca Opala G.: Stany zagroenia ycia pochodzenia neurogennego. [W:]
Ostre stany zagroenia ycia w chorobach wewntrznych. Red.
Kokot F. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Wyd.III W-wa 2008
Kozubski W., Liberski P.: Neurologia. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL Warszawa 2006
Prusiski A.: Neurogeriatria. Praktyczne problemy neurologii w
wieku podeszym. Wydawnictwo Czelej. Lublin 2004
WYKADY
1 Choroby mzgu wieku podeszego 2
2. Zaburzenia pamici -otpienia, MCI, choroba Alzheimera 2
3. piczka, stan wegetatywny, stan minimalnej wiadomoci 2
4. Zaburzenia ruchowe ch. Parkinsona i inne parkinsonizmy 2
5. Zaburzenia ruchowe dystonia, tiki, ruchy plsawicze, atetoza 2
6. Udar mzgu definicja, epidemiologia, etiologia i czynniki ryzyka 2
7. Udar mzgu patomechanizm, diagnostyka w ostrej fazie 2
8. Stwardnienie rozsiane patomechanizm, diagnostyka, 2
9. Padaczka podzia, diagnostyka, 2
10 Stany naglce w neurologii. 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Seminarium wprowadzajce podstawy mylenia 1 prezentacja
neurologicznego / lokalizacyjnego multimedialna
2. Diagnostyka zaburze dotyczcych nerww czaszkowych 4 jak wyej
oraz analizatorw wchowego, wzrokowego i statyczno-
suchowego
3. Diagnostyka zaburze ukadu rwnowagi i zaburze 2 jak wyej
czucia. Objawy oponowe
4. Diagnostyka zaburze ukadu ruchu (orodkowy neuron 3 jak wyej
ruchowy, obwodowy neuron ruchowy, ukad
pozapiramidowy)
5. Epidemiologia i spoeczne znaczenie chorb ukadu 1 jak wyej
nerwowego
6. Diagnostyka zaburze wyszych czynnoci nerwowych 2 jak wyej
(pami, funkcje amnestyczne, funkcje gnostyczne,
funkcje praksyjne). Diagnostyka zaburze mowy
7. Badanie chorego nieprzytomnego. Zaburzenia 1 jak wyej
wiadomoci jakociowe i ilociowe.
8. Badania diagnostyczne w neurologii 1 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Zbieranie wywiadu z uwzgldnieniem specyfiki schorze 5 wiczenia w oddz.
neurologicznych neurologii, oddz.
udarowym, oddz.
neurorehabilitacji oraz w
poradni przyklinicznej
2. Ocena stanu wiadomoci chorego skala Glasgow (GCS) 5 jak wyej
3. Badanie funkcjonowania poznawczego (MMSE, TRZ), 5 jak wyej
badanie mowy afazja, dyzartria
4. Badanie nerww czaszkowych 5 jak wyej
5. Badanie ukadu ruchu 10 jak wyej
6. Badanie ukadu rwnowagi 5 jak wyej
7. Interpretacja wyniku badania neurologicznego okrelenie 10 jak wyej
zespou neurologicznego
Nazwa przedmiotu Patomorfologia II

Kod przedmiotu 4-ap
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Zakad Histopatologii Katedry Marfologii
zajcia
Wykadowca Kierownik Katedry - Prof. dr hab. n. med. Marcin Kamiski
Kierownik wicze IV roku dr n. med. Pawe Waszczuk
Poszczeglne tematy (15) realizuj wszyscy asystenci i wykadowcy Zakadu
Histopatologii
Wymagania wstpne Anatomia czowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia czowieka,
Podstawy biologii, Mikrobiologia, Jzyk aciski medyczny, Jzyk angielski medyczny,
Postawy Patomorfologii I patologia oglna (program roku III).
Metody dydaktyczne Wykad, prelekcja mulimedialna, prezentacja (mikroskopowa) przypadkw, zaliczenie
testowe, egzamin pisemny.
Cele przedmiotu Opanowanie przez Studentw Wydziau Lekarskiego Patomorfologii (narzdowej) w
stopniu zaawansowanym.
Treci merytoryczne Patologia narzdowa
przedmiotu 1. Ukad krenia patologia naczy i serca.
2. Patologia ukadu krwiotwrczego i limfatycznego.
3. Ukad oddechowy patologia puc i grnych drg oddechowych.
4. Ukad moczowy patologia nerki i drg wyprowadzajcych mocz.
5. Patologia przewodu pokarmowego cz.1.
6. Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wtroba, drogi ciowe i trzustka).
7. Patologia mskich narzdw pciowych.
8. Patologia eskich narzdw pciowych.
9. Patologia sutka.
10. Patologia ukadu dokrewnego.
11. Patologia ukadu miniowo-szkieletowego i tkanek mikkich.
12. Patologia skry i narzdw zmysu (oka i ucha).
13. Patologia orodkowego ukadu nerwowego.
14. Patologia obwodowego ukadu nerwowego.
15. Patologia podu, wieku dziecicego i wybranych chorb uwarunkowanych
genetycznie.
Metody oceny Zaliczenia czstkowe kolokwia lub testy
Zaliczenia kocowe przedmiotu - Egzamin pisemny test.
Literatura 1. Robins Patologia, wyd. I polskie pod redakcj W. T. Olszewskiego; Wyd.
obowizkowa Medyczne Urban and Prtner, 2005
2. Atlas Histopatologii Tajemniczy wiat chorych komrek czowieka; wyd. II pod
redakcj W. Domagay; 2007
Literatura 1. Zarys patomorfologii kompendium dla studentw medycyny, podrcznik dla
uzupeniajca studentw pielgniarstwa ; wyd. II po redakcj M. Kajora; 2005
2. Patologia znaczy sowo o chorobie, wyd. II pod redakcj J. Stachury i W.
Domagay; PAU Krakw 2009
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. 1
ZESPOY MIELOPROLIFERACYJNE
2. PATOLOGIA JAMY USTNEJ 1
3. PATOLOGIA GAKI OCZNEJ 1
4. PATOLOGIA NARZDU SUCHU 1
5. TKANKI MIKKIE CZ.1 1
6. TKANKI MIKKIE CZ.2 1
7. PATOLOGIA PRZEYKU (NPL) 1
8. AGODE ZMIANY MELANOCYTARNE SKRY 1
9. ZOLIWE ZMIANY MELANOCYTARNE SKRY 1
10 PATOLOGIA NERWW OBWODOWYCH 1
11 PATOLOGIA MINI SZKIELETOWYCH 1
12 NIEMELANOCYTARNE ZMIANY SKRY 1
13 NOWOTWORY WIEKU DZIECICEGO 1
14 1
ZESPOY MIELOPROLIFERACYJNE
15 PATOLOGIA JAMY USTNEJ 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Ukad krenia patologia naczy i serca. 1 test / kolokwium/ dyskusja
2. Patologia ukadu krwiotwrczego i limfatycznego. 1 jak wyej
3. Ukad oddechowy patologia puc i grnych drg 1 jak wyej
oddechowych.
4. Ukad moczowy patologia nerki i drg 1 jak wyej
wyprowadzajcych mocz.
5. Patologia przewodu pokarmowego cz.1. 1 jak wyej
6. Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wtroba, drogi 1 jak wyej
ciowe i trzustka).
7. Patologia mskich narzdw pciowych. 1 jak wyej
8. Patologia eskich narzdw pciowych. 1 jak wyej
9. Patologia sutka. 1 jak wyej
10 Patologia ukadu dokrewnego. 1 jak wyej
11 Patologia ukadu miniowo-szkieletowego i tkanek 1 jak wyej
mikkich.
12 Patologia skry i narzdw zmysu (oka i ucha). 1 jak wyej
13 Patologia orodkowego ukadu nerwowego. 1 jak wyej
14 Patologia obwodowego ukadu nerwowego. 1 jak wyej
15 Patologia podu, wieku dziecicego i wybranych chorb 1 jak wyej
uwarunkowanych genetycznie.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Ukad krenia patologia naczy i serca zmiany 1 przegld slajdw,
nienowotworowe omwienie przypadkw,
dyskusja
2. Ukad krenia patologia naczy i serca zmiany 1 jak wyej
nowotworowe
3. Patologia ukadu krwiotwrczego i limfatycznego 1 jak wyej
zmiany nienowotworowe
4. Patologia ukadu krwiotwrczego i limfatycznego 1 jak wyej
zmiany nowotworowe
oddechowych zmiany nienowotworowe
oddechowych zmiany nowotworowe
wyprowadzajcych mocz zmiany nienowotworowe
wyprowadzajcych mocz - zmiany nowotworowe
9. Patologia przewodu pokarmowego cz.1. zmiany 1 jak wyej
nienowotworowe
10 Patologia przewodu pokarmowego cz.1. zmiany 1 jak wyej
. nowotworowe
11 Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wtroba, drogi 1 jak wyej
. ciowe i trzustka) zmiany nienowotworowe
12 Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wtroba, drogi 1 jak wyej
. ciowe i trzustka) zmiany nowotworowe
13 Patologia mskich narzdw pciowych zmiany 1 jak wyej
. nienowotworowe
14 Patologia mskich narzdw pciowych. zmiany 1 jak wyej
. nowotworowe
15 Patologia eskich narzdw pciowych zmiany 1 jak wyej
. nienowotworowe
16 Patologia eskich narzdw pciowych zmiany 1 jak wyej
. nowotworowe
17 Patologia sutka zmiany nienowotworowe 1 jak wyej
18 Patologia sutka zmiany nowotworowe 1 jak wyej
.
19 Patologia ukadu dokrewnego zmiany nienowotworowe 1 jak wyej
22 Patologia ukadu dokrewnego zmiany nowotworowe 1 jak wyej
. mikkich zmiany nienowotworowe
. mikkich. zmiany nienowotworowe zmiany
nowotworowe
23 Patologia skry i narzdw zmysu (oka i ucha) zmiany 1 jak wyej
. nienowotworowe
24 Patologia skry i narzdw zmysu (oka i ucha) zmiany 1 jak wyej
. nowotworowe
25 Patologia orodkowego ukadu nerwowego zmiany 1 jak wyej
. nienowotworowe
26 Patologia orodkowego ukadu nerwowego zmiany 1 jak wyej
. nowotworowe
27 Patologia obwodowego ukadu nerwowego zmiany 1 jak wyej
nienowotworowe
28 Patologia obwodowego ukadu nerwowego zmiany 1 jak wyej
. nowotworowe
. uwarunkowanych genetycznie zmiany nienowotworowe
. uwarunkowanych genetycznie zmiany nowotworowe
Nazwa przedmiotu Pediatria I

Kod przedmiotu 4-pe
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Pediatrii, Klinika Pediatrii, Klinika Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego
zajcia
Wykadowca Dr hab. n. med. Halina Wo
Wymagania wstpne Opanowanie badania podmiotowego i przedmiotowego w pediatrii. Znajmo
symptomatologii schorze
Metody dydaktyczne Zajcia fakultatywne, seminarium, wiczenia przy ku chorego, prezentacje zdj
radiologicznych i fotograficznych, demonstracja wybranych jednostek chorobowych
przy ku pacjenta
Cele przedmiotu Rozpoznawanie postawowych objaww chorobowych i omwienie ich znaczenia w
diagnostyce pediatrycznej i neurolologicznej dziecka na wszystkich etapach jego
rozwoju z uwzgldnieniem terapii i diagnostyki rnicowej.
Treci merytoryczne Wybrane zagadnienia z gastroenterologii dziecicej, nawadnianie doustne i dojelitowe:
przedmiotu praktyczne wiczenia wyrwnania zaburze gospodarki wodno-elektrolitowej,
podstawy leczenia ywieniowego w schorzeniach przewlekych przewodu
pokarmowego i w chorobach metabolicznych.
Zapalenie puc, powikania. Astma oskrzelowa. Ostra niewydolno oddechowa u
noworodkw i dzieci
Wybrane zagadnienia z immunologii wieku rozwojowego
Algortym postpowania w przypadku biakomoczu i krwinkomoczu u dzieci.
Wybrane zagadnienia z hematologii: niedokrwistoci i choroby rozrostowe
Mzgowe poraenie dziecice
Stany napadowe u dzieci
Znaczenie bada genetycznych w neurologii dzieci.
Metody oceny Egzamin kocowy na VI roku studiw
Literatura 1. Pediatria tom I, II red. Krystyna Kubicka, Kawalec Wanda, Wydawnictwo
obowizkowa PZWL 2008
2. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii (red.) Anna Obuchowicz
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, wyd.1
3. Pediatria Tom Lissauer, Graham Clayden - red. wyd.pol. Andrzej Milanowski -
Elsevier Urban & Partner, Wrocaw 2009, wyd. 1
Literatura
Brak wskaza
uzupeniajca
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Europejska Karta Praw Dziecka. FAS 1
2 Trendy ywieniowe w pediatrii. Rola kwasw 3 i 6 w pediatrii 1
3 Zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego u niemowlt 1
4 Bla brzucha ostre i przewleke 2
5 Leczenie ywieniowe w wybranych schorzeniach przewodu pokarmowego 1
6 Autoimmunologiczne zapalenie wtroby - badania diagnostyczne, przebieg 1
7 Astma oskrzelowa u dzieci poniej 5r. ycia i starszych 1
8 Choroby przenoszone przez stawonogi - borelioza 1
9 Etiologia i epidemiologia chorb nowotworowych 2
10 Guzy rdpiersia u dzieci 1
11 Nienapadowe stany padaczkowe 1
12 Ble i zawroty gowy. Zaburzenia psychogenne w neurologii dziecicej ADHD 1
13 Choroby demielinizacyjne 1
14 Padaczka u dzieci i modziey 1
15 Alergia pokarmowa diagnostyka i leczenie 2
16 Nadcinienie ttnicze u dzieci 2
17 Problemy reumatologiczne w pediatrii 2
18 Podobiestwa i odrbnoci w gastroenterologii dziecicej 2
19 Podstawy genetyczne schorze przewodu pokarmowego 2
20 Wybrane zakaenia ukadu nerwowego 2
21 Problemy genetyczne w pediatrii 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Biegunki ostre. Zaburzenia wodno-elektrolitowe 2
2 Krwinkomocz 1
3 Choroby mini. Choroby nerww obwodowych. Choroby 2
rdzenia. Wskazania i efekty leczenia toksyn botulinow
4 Ostre stany zapalne: grnych drg oddechowych,dolnych 2
drg oddechowych
5 Celiakia. Wtrne zespoy zego wchaniania 2
6 Przewleke schorzenia nieinfekcyjne ukadu oddechowego 1 Omwienie problemw w
oparciu o przygotowane
7 Zakaenia ukadu nerwowego. Fakomatozy 2
materiay multimedialne
8 Choroby rozrostowe ukadu krwiotwrczego i chonnego u 2
przez adiunktw, doktorw
dzieci
habilitowanych,
9 Zesp nerczycowy. Biakomocz 2
wykadowcw
10 Padaczka 2
11 Choroby metaboliczne. Autyzm 2
12 Przewleke schorzenia alergiczne ukadu oddechowego 2
13 Choroby cholestatyczne wtroby 2
14 Kbkowe zapalenie nerek 2
15 Urazy gowy. Choroby naczy mzgowych 2
16 Klinika guzw litych u dzieci guzy mzgu 2
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Biegunki nieinfekcyjne. Zapalenia jelit (ch. 4 wiczenia na salach chorych i Pracowni
Leniowskiego-Crohna, wrzodziejce zapalenie Endoskopowej.
jelit)
2 Celiakia Klinika, diagnostyka, leczenie. Refluks 4 wiczenia na salach chorych i w
odkowo-przeykowy pracowni bada czynnociowych
3 Cholestaza noworodkowa. Autoimmunologiczne 4 wiczenia na salach chorych Oddziau
zapalenie wtroby. Przewleke zapalenia wtroby Gastrologicznego
4 Ostre kbuszkowe zapalenie nerek. Nadcinienie 4 wiczenia na salach chorych
nerkopochodne
5 Zesp neczycowy. Tubulopatia. Zakaenia drg 4 wiczenia na salach chorych Oddziau
moczowych u niemowlt i dzieci starszych. Nefrologicznego
6 Ostra I przewleka niewydolno nerek 4 wiczenia na salach chorych Oddziau
wiczenia na salach chorych. Nefrologicznego
7 Zapalenie puc u niemowlt I dzieci. Diagnostyka, 4 wiczenia na salach chorych Oddziau
leczenie Pulmonologicznego
8 Duszno u niemowlt I dzieci. Diagnostyka, 2 sale chorych, pracownia bada
postpowanie lecznicze. Terapia inhalacyjna. spirometrycznych.
Badanie spirometryczne
9 Diagnostyka alergii pokarmowej I wziewnej. 2 wiczenia na salach i pracownia bada
Wykonywanie testw skrnych, patkowych. spirometrycznych.
Diagnostyka i leczenie AZS.
10 Choroby rozrostowe ukadu krwiotwrczego. 4 wiczenia na salach chorych w Oddziale
Niedokrwisto. Skazy krwotoczne Onkohematologii.
11 Guzy lite mzgu klinika, diagnostyka 4 wiczenia na salach chorych w
Oddziale Onkohematologii
12 Choroby mini, nerww obwodowych i rdzenia. 4 wiczenia na salach chorych w Klinice
Leczenie toksyn botulinow Pediatrii i Neurologii Wieku
Rozwojowego.
13 Zapalenie opon mzgowo-rdzeniowych. Zapalenie 4 wiczenia na salach chorych w Klinice
mzgu. Fakomatozy Pediatrii i Neurologii Wieku
Rozwojowego.
14 Padaczka i stany napadowe u niemowlt. 4 wiczenia na salach chorych w Klinice
Pediatrii i Neurologii Wieku
Rozwojowego.
15 Choroby metaboliczne - objawy kliniczne, 4 wiczenia na salach chorych w Klinice
biochemiczne, diagnostyka rnicowa, leczenia Pediatrii i Neurologii Wieku
Rozwojowego.
16 Urazy gowy u dzieci - postpowanie, 4 wiczenia na salach chorych w Klinice
diagnostyka. Choroby zakrzepowe naczy Pediatrii i Neurologii Wieku
mzgowych. Objawy kliniczne, diagnostyka , Rozwojowego.
leczenie
Nazwa przedmiotu Promocja zdrowia

Kod przedmiotu 4-pz
Typ przedmiotu inne wymagania standarw ksztacenia
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci, Katedry Patofizjologii
zajcia
Wykadowca dr hab. n. med. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz
dr n. med. Piotr Koceak
lek. Piotr Dbrowski
lek. Tomasz Wikarek
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Chudek
Wymagania wstpne Znajomo podstawowych definicji dotyczcych promocji zdrowia i zdrowia
publicznego
Metody dydaktyczne pogadanka, metody aktywizujce: metoda sytuacyjna, dyskusja dydaktyczna zwizana z
pogadank, metody eksponujce: filmy, metody praktyczne: wiczenia przedmiotowe,
symulacja.
Cele przedmiotu Zrozumienie znaczenia promocji zdrowia rozumianej jako idea, nauka i sztuka
umacniania zdrowia spoecznoci przy pomocy i uczestnictwie samych
zainteresowanych w zdrowiu publicznym i roli lekarza w promocji zdrowia i edukacji
zdrowotnej
Treci merytoryczne Strategia dziaania w zakresie promocji zdrowia
przedmiotu Spoeczny model promocji zdrowia (polityka zdrowotna pastwa)
Medyczne podejcie do promocji zdrowia
Etapy tworzenia programw
Pozyskiwanie rodkw finansowych
Etapy realizacji programw
Przykady realizowanych programw
Promocja zdrowia w wieku podeszym
ywienie czowiaka a promocja zdrowia
Edukacja zdrowotna
Metody oceny Zaliczenie pisemne
Literatura 1.Cianciara D. Zarys wspczesnej promocji zdrowia, Wydawnictwo Lekarskie
obowizkowa PZWL 2010
2.Gawcki J., Roszkowski W. ywienie czowieka a zdrowie
publiczne Wydawnictwo Naukowe PWN 2009
3. Karski JB. Promocja zdrowia dzi i perspektywy jej rozwoju w Europie CeDeWu
2009
4. Krajewski-Siuda K., Olszanecka-Glinianowicz M.KaczmaK. Samorzdowa
promocja zdrowia AM 2006
Literatura 1. Bari L., Osiska H. Dziaalno i odpowiedzialno w owiacie zdrowotnej i

uzupeniajca promocji zdrowia. Podrcznik dla studentw i praktykw PTOZ 2009
2. Blaxter M. Zdrowie Sic! 2009
3. Karski JB. Postpy promocji zdrowia. Przegld midzynarodowy PWN 2007
4. Syrek E., Borzucka-Sitkiewicz K. Edukacja zdrowotna WAiP 2009
SEMINARIA
Liczba
godzin
dydaktycz
nych
1 Charakterystyka wspczesnej promocji zdrowia 3 Prezentacja multimedialna,
dyskusja
2 Miejsce promocji zdrowia w systemie zdrowotnym 2 jak wyej
3 Rola samorzdu i spoecznoci lokalnej w promocji 2 jak wyej
zdrowia
4 Promocja zdrowia oparta na faktach 1 jak wyej
5 Programy promocji zdrowia planowanie, realizacja, 2 jak wyej
ewaluacja, ocena jakoci
6 Edukacja zdrowotna 1 jak wyej
7 Promocja zdrowia w populacji osb w wieku podeszym 3 jak wyej
8 Promocja zdrowia i profilaktyka dwie wane strategie 1 jak wyej
wpywajce na modyfikowalne czynniki ryzyka
9 ywienie czowieka a promocja zdrowia 5 Prezentacja multimedialna,
Dyskusja, zbieranie wywiadu
ywieniowego, ocena
energetycznoci i skadu rnych
diet
Nazwa przedmiotu Psychiatria I

Kod przedmiotu 4-pa
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Psychiatrii i Psychoterapii SUM
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Irena Krupka Matuszczyk Kierownik Kliniki oraz Kierownik
wicze
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne. Prezentacje i badanie pacjenta. Przekaz ustny. Plakaty i
postery.
Cele przedmiotu Student powinien umie prawidowo przeprowadzi badanie psychiatryczne, zna
zagadnienia prawne i etyczne w psychiatrii, oceni bezpieczestwo stosowanego
leczenia, zna tematyk zespow psychopatologicznych i zaburze
psychofizjologicznych.
Treci merytoryczne Badanie psychiatryczne. Przedstawienie obowizujcych ustaw koniecznych dla
przedmiotu prawidowego postpowania wobec pacjenta i ochraniajce dziaania personelu
leczcego. Syndromologia; Omwienie poszczeglnych zespow
psychopatologiczncyh. Zaburzenia psychofizjologiczne; Zwizki chorb somatycznych
i zaburze afektywnych; Udzia w wizycie lekarskiej i zebraniu spoecznoci oddziau;
Zajcia z muzykoterapii i artetarapii w ramach grupy studentw.
Metody oceny Zaliczenie z psychopatologii
Literatura Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej Podrcznik dla studentw medycyny i
obowizkowa lekarzy pod redakcja Prof. Ireny Krupki Matuszczyk; Psychiatria Podrcznik dla
studentw medycyny pod redakcj prof. Marka Jaremy, prof. Jolanty Rabe
Jaboskiej.
Literatura Podrcznik dla studentw pielgniarstwa pod redakcj Prof. Ireny Krupki
uzupeniajca Matuszczyk, dr n. med. Macieja Matuszczyka
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Pojcie zdrowia psychicznego i choroby psychicznej 2 Prezentacje i omwienie
( z uwzgldnieniem wpywu czynnikw kulturowych).
Klasyfikacja psychiatryczna; Narodowy Program Ochrony
Zdrowia Psychicznego.
2. Psychopatologia. 1 Prezentacje objaww i
prezentacje przypadkw
3. Symptomatologia. 1 Prezentacje objaww i
prezentacje przypadkw
4. Syndromologia. 1 Omwienie zespow
5. Konsultacje z Kierownikiem Kliniki. 3 Omwienie trudnych spraw
dla studentw
6. Psychologiczne mechanizmy zachowania czowieka. 2 Prezentacja sposobw
zachowania si.
7. Zespoy z zaburzeniami wiadomoci. 1 Omwienie objaww z
dyskusj
8. Zaburzenia reaktywne. 1 Omwienie objaww z
dyskusj
9. Zaburzenia somatyzacyjne. 1 Prezentacja multimedialna
10. Zaliczenie z psychopatologii. 2 Test zaliczeniowy Omwienie
wynikw
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Ustawa o Ochronie Zdrowia Psychicznego 1 Omwienie wg przypadkw
art. Ustaw
2. Symptomatologia 1 Badanie chorych
3. Syndromologia 1 Badanie chorych
4. Muzykoterapia 1 Udzia czynny studentw w
zajciach z pacjentami
5. Wybrane zagadnienia z psychologii lekarskiej (relacja 2 wiczenia umiejtnoci
lekarz pacjent: wpyw kontaktu z lekarzem na stan kontaktu.
emocjonalny pacjenta i jatrogenia ).
6. Lk i zaburzenia psychosomatyczne 3 Badanie chorych z
omwieniem
7. Arteterapia 1 Zajcia plastyczne i ich
interpretacja
8. Plan badania psychiatrycznego; Psychiatryczna historia 2 wiczenia badania chorych z
choroby. umiejtnoci prowadzenia
dokumentacji medycznej
9. Zaburzenia lkowe, zaburzenia adaptacyjne, 2 Prezentacja i badanie chorych
Demonstracja badania, badanie samodzielne.
10. wiatolecznictwo. Zaburzenia odywiania. Ble gowy. 2 Pobyt w pracowni
Zaburzenia snu. wiatoterapii. Prezentacja
chorych zgodnie z
okrelonymi zaburzeniami
11 Zaburzenia psychofizjologiczne. 1 Demonstracja badania.
12. JCD 10 Kryteria diagnostyczne. 2 Analiza poszczeglnych
Kategorii
13. Demonstracja badania. 1 Przydzia chorych do
samodzielne-go prowadzenia
historii choroby
Nazwa przedmiotu Radiologia

Kod przedmiotu 4-ra
Rok, semestr studiw ROK: IV SEMESTR: VII , VIII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej
zajcia
Wykadowca dr hab.Jan Baron, dr hab. Joanna Pilch-Kowalczyk
Wymagania wstpne Znajomo w zakresie podstawowym:
Fizycznych podstaw metod obrazowania (RTG, USG, TK, MR)
ochrony radiologicznej, radiobiologii,
Metody dydaktyczne Teoretyczne: wykady,
Praktyczne: dyskusja na temat poszczeglnych metod diagnostycznych oraz wskaza i
przeciwwskaza do nich, a take sposobw skutecznego przygotowania pacjentw do
bada, sporzdzanie przykadowych skierowa na rne badania diagnostyczne z
uwzgldnieniem danych klinicznych, ocena zdj uwzgldniajca teoretyczne
wiadomoci uzyskane w trakcie wykadw i seminariw.
Cele przedmiotu Zdobycie umiejtnoci w zakresie:
- anatomii radiologicznej.
- sporzdzania skierowa na badanie diagnostyczne
- poznanie rodzajw metod obrazowania oraz wskaza i przeciwwskaza do nich,
- prawidowego przygotowania i kierowania chorych do bada obrazowych,
- rozpoznawania powika po poszczeglnych badaniach,
- podstaw prawnych diagnostyki z zastosowaniem promieniowania jonizujcego wraz z
ochron radiologiczn,
Treci merytoryczne - Promieniowanie RTG, powstawanie obrazu RTG.
przedmiotu - Ultrasonografia podstawy metody.
- Ochrona radiologiczna, prawo atomowe.
- Tomografia komputerowa,
- Rezonans magnetyczny,
- rodki kontrastowe.
- Ultrasonografia jamy brzusznej moliwoci diagnostyczne w
najwaniejszych jednostkach chorobowych.
- Przewd pokarmowy wskazania i przeciwwskazania do bada
obrazowych, przygotowanie pacjentw do poszczeglnych bada
Studenci zapoznaj si z technikami bada radiologicznych, ich wykorzystaniem w
algorytmie diagnostycznym. Poznaj rwnie elementy radiobiologii i ochrony
radiologicznej oraz organizacj pracowni diagnostyki obrazowej
W ramach wicze zapoznaj si z metodyk USG i radiologii klasycznej a take z
obrazami wszystkich bada diagnostyki obrazowej stosowanych dla oceny przewodu
pokarmowego.
Zarwno zajcia seminaryjne jak i wiczenia dotycz: wtroby, drg ciowych,
trzustki, ledziony,nerek i drg moczowych oraz przestrzeni zaotrzewnowej.
W tracie seminariw studenci poznaj metody diagnostyczne dla oceny wyej
wymienionych narzdw, poznaj wskazania do bada jak i moliwoci wystpienia
powika.
W trakcie wicze maj moliwo bezporedniej oceny obrazw bada
diagnostycznych wtroby, drg ciowych, trzustki, ledziony,
Nerek, drg moczowych i przestrzeni zaotrzewnowej.
Metody oceny Zaliczenie poszczeglnych wicze:
obecno,
aktywno,
stopie przygotowania.
Literatura 1. Radiologia pod redakcj B. Pruszyskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa 2003 i
obowizkowa 2011 (dodruk)
2. Atlas anatomii radiologicznej, L.Wicke, Elsevier 2009
3. Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC B. Daniel, B. Pruszyski
4. Diagnostyka ultrasonograficzna P.E.S. Palmer
5. Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej pod red. J. Barona, J. Pilch-Kowalczyk
6. Metody obrazowania radiologicznego S. Chapman, R. Nakielny, Medycyna
Praktyczna 2006.
Literatura 1.Anatomia ultrasonograficzna (kolorowy atlas) B. Block.
uzupeniajca 2.Radiologia jamy brzusznej - atwe sposoby interpretacji J.D. Begg, Czelej, Lublin
2006.
WYKADY
1. Klatka piersiowa stany nage puc i naczy 2 godz.
2. MR serca i duych naczy. Angio TK ttnic wiecowych 2 godz.
3. Zmiany rdmiszowe puc. Metody obrazowania drg ciowych. 2 godz.
4. Przewleke i ostre zapalenie trzustki diagnostyka radiologiczna. 2 godz.
5. Diagnostyka zmian ogniskowych wtroby. 2 godz.
6. Diagnostyka patologii gruczou piersiowego. Koloskopia wirtualna. 2 godz.
7. Diagnostyka urazu ledziony i patologii jelita cienkiego 3 godz.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Radiodiagonostyka i ultrasonografia. Podstawy metodyki. 1 godz. prezentacja
Ochrona pacjentw i personelu medycznego przed
szkodliwym promieniowaniem rentgenowskim.
2. Tomografia komputerowa. Rezonans Magnetyczny. rodki 1 godz. jak wyej.
kontrastowe.
3. Rola bada obrazowych w diagnostyce przewodu 1 godz. jak wyej.
pokarmowego.
4. Diagnostyka obrazowa trzustki, wtroby, drg ciowych 1 godz. jak wyej.
i ledziony.
5. Ukad moczowy i moczowo-pciowy. 1 godz. jak wyej.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Diagnostyka obrazowa przewodu pokarmowego. 10 godz ocena zdj
2. Diagnostyka obrazowa trzustki, wtroby, drg ciowych 5 godz jak wyej.
i ledziony. Ultrasonografia jamy brzusznej.
3. Diagnostyka obrazowa ukadu moczowo-pciowego. 5 godz jak wyej.
KIERUNEK LEKARSKI
V rok
chirurgia z urologi
choroby puc
choroby wewntrzne II
choroby zakane
diagnostyka laboratoryjna
farmakologia kliniczna
ginekologia i poonictwo I
medycyna nuklearna
medycyna ratunkowa z elementami medycyny katastrof
neurologia z neurochirurgi
pediatria z chirurgi dziecic
pediatria I
radiologia kliniczna
Nazwa przedmiotu Chirurgia z urologi
Kod przedmiotu 5-ca
Rok, semestr studiw ROK: V SEMESTR: IX, X
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra I Klinika Chirurgii Oglnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej
Wykadowca Prof.dr hab.n.med. Lech Cierpka
Metody dydaktyczne wykad, prezentacja multumedialna, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka,
obserwacja, analiza dokumentacji medycznej
Cele przedmiotu Symptomatologia diagnostyka i zasady kwalifikacji chorych do leczenia
operacyjnego w ostrych i przewlekych chorobach chirurgicznych, ze szczeglnym
uwzgldnieniem nowotworw. Podstawy i problemy wspczesnej transplantacji.
Zasady rozpoznawania i leczenia najczstszych schorze urologicznych. Wspczesne
moliwoci leczenia operacyjnego chorb serca i naczy. Patofizjologia i leczenie
oparze. Zasady chirurgicznego postpowania ambulatoryjnego.
Treci merytoryczne A- rak tarczycy. Rak przytarczyc. Zakres operacji w rnych postaciach raka tarczycy.
przedmiotu Postpowanie po niedoszcztnym wyciciu gruczou. Powikania pooperacyjne.
B-choroby gruczou tarczowego. Guzki agodne tarczycy. Diagnostyka. Wskazania do
operacji. Substytucja hormonalna.
C-choroby wtroby: zmiany ogniskowe, nowotwory niezoliwe. Rak pierwotny i
przerzutowy wtroby. Diagnostyka obrazowa w rnicowaniu zmian. Wskazania do
leczenia operacyjnego. Rodzaje hepatektomii. Leczenie przerzutw do wtroby.
Kwalifikacja do przeszczepienia wtroby.
D-nadcinienie wrotne i jego nastpstwa. Splenomegalia i hipersplenizm,
wodobrzusze, ylaki przeyku. Etiopatogeneza. Postpowanie chirurgiczne.
E-chirurgia transplantacyjna. Organizacja i koordynacja przeszczepiania. Przepisy
prawne obowizujce w Polsce. Zasady i tryb orzekania o mierci pnia mzgu.
Techniki pobierania narzdw. Pobrania wielonarzdowe. Prezerwacja narzdw i
warunki transportu. Wskazania do przeszczepiania wtroby, trzustki i nerek. Ocena
pilnoci, kryteria doboru narzdu dla biorcy.
F-zwenie i niedrono ttnic zewntrzczaszkowych zaopatrujcych OUN.
Zwenia ttnicy nerkowej i pnia trzewnego. Diagnostyka i leczenie. Zastosowanie
technik wewntrznaczyniowych. Powikania.
G-nowotwory puc.
Metody oceny Zaliczenie ustne u prowadzcego asystenta
2/ Podstawy urologii. Podrcznik dla studentw medycyny i lekarzy pierwszego
kontaktu. / Pod red. M.FRYCZKOWSKI. [ebook], wydanie II, 2009
3/ Zarys kardiochirurgii. Pod red. Z. Religa. PZWL,Warszawa, 1993.
4/ Podstawy chirurgii w podrczniku dla specjalizujcych si w chirurgii oglnej, Pod
red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Krakw [Tom 1 rozdia 10.- Gojenie ran 21-
Oparzenia i odmroenia]
Literatura
bez wskaza
uzupeniajca
WYKADY
1 Transplantacja narzdw unaczynionych j. brzusznej (wtroba, 2
trzustka, nerka)
2 Chirurgia gruczow dokrewnych 2
3 Przewleka niewydolno ylna 1
SEMINARIA
Liczba godzin
Lp Temat zaj seminaryjnych w za. Sposb realizacji
dydaktycznych
1 Tarczyca-wole obojtne, guzowate ,nadczynne. 1 prezentacja multimedialna
Diagnostyka. Wskazania do leczenia operacyjnego.
Przygotowanie do operacji chorych z nadczynnoci
2 Rak tarczycy. Zakres operacji w rnych postaciach 2 prezentacja multimedialna
raka. Postpowanie po niedoszcztnym wyciciu
gruczou (rozpoznanie ex post).Powikania po
operacjach.
3 Objawy i diagnostyka chorb przytarczyc. 1 prezentacja multimedialna
Nadczynno. Diagnostyka rnicowa hiperkalcemii.
Wskazania do leczenia operacyjnego.
4 Zaburzenia kory nadnercza. Diagnostyka i wskazania 1 prezentacja multimedialna
do leczenia operacyjnego. Zasady postpowania z
guzem chromochonnym.
5 Rak puc. Czynniki ryzyka dla rozwoju raka puc. 2 prezentacja multimedialna
Podzia histologiczny wg WHO. Diagnostyka. Ocena
zaawansowania. Leczenie operacyjne .Radio i
chemioterapia. Leczenie skojarzone.
6 Nowotwory endokrynne trzustki. Wyspiak, 1 prezentacja multimedialna
Gastrinoma. Rzadkie guzy endokrynne trzustki.
Operacje guzw endokrynnych trzustki .
7 Guzy neuroendokrynne przewodu pokarmowego. 1 prezentacja multimedialna
Guzy neuroendokrynne odka, dwunastnicy i jelita
grubego. Diagnostyka. Postpowanie terapeutyczne.
8 ylna choroba zakrzepowo-zatorowa u chorych z 1 prezentacja multimedialna
nowotworem zoliwym. Profilaktyka zakrzepicy
ylnej w okresie okoo- i pooperacyjnym.
9 Pierwotne zoliwe guzy wtroby. Czynniki ryzyka. 2 prezentacja multimedialna
Objawy. Diagnostyka obrazowa . Klasyfikacja
TNM. Chirurgia guzw wtroby. Leczenie
paliatywne. Leczenie raka przerzutowego.
Wskazania do transplantacji wtroby.
10 Nadcinienie wrotne i jego nastpstwa. 2 prezentacja multimedialna
Splenomegalia i hipersplenizm. Postpowanie w
krwotoku z ylakw przeyku.
11 Organizacja i koordynacja przeszczepiania. Przepisy 2 prezentacja multimedialna
prawne dotyczce pobrania narzdw i tkanek.
Zasady i tryb orzekania o mierci pnia mzgu.
12 Techniki pobierania narzdw. Przygotowanie dawcy 2 prezentacja multimedialna
do pobrania wielonarzdowego standard
postpowania.Niedokrwienie ciepe i zimne.
Prezerwacja narzdw. Wpyw skadnikw pynw
do przechowywania narzdw na ich trwao i
waciwoci biochemiczne.
13 Przeszczepianie wtroby, trzustki i nerek. 2 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
Lp Temat wicze w za. Sposb realizacji
dydaktycznych
1 Chirurgia tarczycy i przytarczyc
-wole obojtne, nadczynne, guzowate. Diagnostyka.
Rak tarczycy. Zakres operacji w rnych postaciach Pokaz, praca z pacjentem,
raka. Postpowanie po niedoszcztnym wyciciu wywiad, pogadanka,
8
gruczou (rozpoznanie ex post).Powikania po obserwacja, analiza
leczeniu operacyjnym. Substytucja hormonalna. dokumentacji medycznej
Objawy i diagnostyka chorb przytarczyc.
Diagnostyka rnicowa hiperkalcemii.
2 Chirurgia nadnerczy
-guzy rdzenia i kory nadnercza. Rak nadnercza.
Diagnostyka obrazowa i hormonalna. 8 jak wyej
Pheochromocytoma .Wskazania do leczenia
operacyjnego.
3 Guzy endokrynne
Nowotwory endokrynne trzustki : Wyspiak i
Gastrinoma . Rzadkie guzy endokrynne trzustki.
Diagnostyka i sposoby leczenia guzw
8 jak wyej
endokrynnych. Guzy neuroendokrynne przewodu
pokarmowego tym: odka, dwunastnicy i jelita
grubego. Diagnostyka. Strategia postpowania
terapeutycznego.
4 Zakrzepica ylna a choroba nowotworowa 1 jak wyej
5 Nadcinienie wrotne
-nastpstwa nadcinienia wrotnego. Wodobrzusze.
4 jak wyej
Splenomegalia i hipersplenizm. Postpowanie w
krwotoku z ylakw przeyku.
6 Choroby wtroby
-zmiany ogniskowe wtroby(torbiele, niezoliwe
nowotwory, rak pierwotny i
przerzutowy).Diagnostyka : USG, TK, BMR i
arteriografia. Leczenie chirurgiczne :torbieli 4 jak wyej
pasoytniczych, raka wtrobowo komrkowego,
raka przerzutowego. Nowotwr wtroby a
kwalifikacja do przeszczepu.
7 Zarys chirurgii transplantacyjnej

-Przepisy prawne, organizacja i koordynacja
przeszczepiania narzdw w Polsce. Zasady i tryb
orzekania mierci pnia mzgu.
-Techniki pobierania i prezerwacji narzdw.
Niedokrwienie ciepe i zimne. Pyny do prezerwacji
12 jak wyej
serca, puc, wtroby, trzustki i nerek. Warunki
transportu.
- Wskazania do przeszczepiania wtroby, trzustki i
nerek. Ocena pilnoci, kryteria doboru narzdu dla
biorcy.
Nazwa przedmiotu Choroby puc

Kod przedmiotu 5-chc
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Pneumonologii
zajcia
Wykadowca Prof. dr. hab. med. Wadysaw Pierzchaa,
dr hab. Adam Barczyk
dr n. med. Mariola Ograbek-Krl,
dr n. med. Magorzata Farnik,
dr n. med. Marzena Trzaska-Sobczak
dr n. med. Maciej Tabirek
Wymagania wstpne Znajomo fizjologii i anatomii ukadu oddechowego, mechanika oddychania
Metody dydaktyczne wiczenia, demonstracje przypadkw, seminaria,
Cele przedmiotu Praktyczne umiejtnoci rnicowania podstawowych objaww kaszel, duszno, bl
w klatce piersiowej
Znajomo wskaza do przeprowadzenia bada dodatkowych, metodyki ich
wykonania, umiejtno interpretacji wynikw
Praktyczne umiejtnoci w zakresie rozpoznawania, leczenia chorb ukadu
oddechowego zgodnie z zakresem treci merytorycznych przedmiotu
Treci merytoryczne Badania diagnostyczne (badania obrazowe, badania czynnociowe ukadu
przedmiotu oddechowego, prby prowokacyjne, gazometria i pulsoksymetria, bronchoskopia,
badania mikrobiologiczne, badania diagnostyczne w chorobach alergicznych, odczyn
tuberkulinowy
Choroby drg oddechowych
Zapalenia puc wywoane przez drobnoustroje pozaszpitalne i szpitalne
Choroby rdmiszowe puc
Grulica i mykobakteriozy
Nowotwory puc i opucnej
Choroby zawodowe ukadu oddechowego
Zaburzenia oddychania podczas snu
Choroby opucnej i rdpiersia
Manifestacje chorb tkanki cznej w ukadzie oddechowym
Wady wrodzone i rozwojowe ukadu oddechowego
Niepodane reakcje polekowe w ukadzie oddechowym,
Urazy puc
Rehabilitacja w chorobach ukadu oddechowego
Leczenie uzalenienia od tytoniu
Choroby alergiczne, zasady immunoterapii swoistej
Literatura Szczeklik A (red.) Choroby wewntrzne stan wiedzy na rok 2010, Medycyna
obowizkowa Praktyczna Krakw 2010
Literatura Wytyczne GOLD oraz GINA
uzupeniajca
WYKADY
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Diagnostyka rznicowa objaww duszno 1 Omwienie i analiza bada dodatkowych
kaszel, krwioplucie, bl w klatce piersiowej pozwalajcych na rozpoznanie i
Badania diagnostyczne (badania obrazowe, monitorowanie jednostek klinicznych;
badania czynnociowe ukadu oddechowego, sprawdzenie wiedzy studenta z zakresu
prby prowokacyjne, gazometria i patofizjologii oraz umiejtnoci
dot.postpowania, leczenia i zasad prewencji
pulsoksymetria, bronchoskopia, badania
mikrobiologiczne, badania diagnostyczne w
chorobach alergicznych, odczyn
tuberkulinowy)
2 Choroby drg oddechowych
Zapalenia puc wywoane przez 2 jak wyej
drobnoustroje pozaszpitalne i szpitalne
3 Choroby rdmiszowe puc
2 jak wyej
4 Nowotwory puc i opucnej
1 jak wyej
5 Zaburzenia oddychania podczas snu
Choroby opucnej i rdpiersia
1 jak wyej
Manifestacje chorb tkanki cznej w
ukadzie oddechowym
6 Wady wrodzone i rozwojowe ukadu
1 jak wyej
oddechowego.Urazy puc
7 Rehabilitacja w chorobach ukadu
oddechowego 1 jak wyej
8 Choroby alergiczne, zasady immunoterapii
1 jak wyej
swoistej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Badania diagnostyczne (badania obrazowe,
badania czynnociowe ukadu oddechowego,
prby prowokacyjne, gazometria i
pulsoksymetria, bronchoskopia, badania 10 Zajcia praktyczne, demostracja bada
mikrobiologiczne, badania diagnostyczne w
chorobach alergicznych, odczyn
tuberkulinowy, bronchoskopia)
2 Choroby drg oddechowych
Zapalenia puc wywoane przez 5 Omwienie przypadkw
drobnoustroje pozaszpitalne i szpitalne
3 Choroby rdmiszowe puc
5 Omwienie przypadkw
4 Nowotwory puc i opucnej
5 Manifestacje chorb tkanki cznej w
ukadzie oddechowym
Wady wrodzone i rozwojowe ukadu
oddechowego.Urazy puc
6 Rehabilitacja w chorobach ukadu
oddechowego 2 Omwienie przypadkw
7 Choroby alergiczne, zasady immunoterapii Omwienie przypadkw
3
swoistej
Nazwa przedmiotu Choroby wewntrzne II
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku
Wykadowca - prof. dr hab. n. med. Sawomira Kyrcz-Krzemie
- dr hab. n. med. Magorzata Krawczyk-Kuli
- dr hab. n. med. Beata Stella-Hoowiecka
- dr hab. n. med. Grzegorz Helbig
- dr hab. n. med. Mirosaw Markiewicz
- dr n. med. Magorzata Kopera
- dr n. med. Dariusz Kata
- dr n. med. Patrycja Zieliska
- lek. med. Monika Dzierak-Mieta
Wymagania wstpne Wiedza z zakresu fizjologii ukadu krwiotwrczego i ukadu krzepnicia, umiejtno
badania podmiotowego i przedmiotowego, umiejtno mikroskopowania
Metody dydaktyczne 1. Prezentacje przypadkw praca z pacjentem hospitalizowanym i praca z
pacjentem ambulatoryjnym obejmujca zbieranie wywiadu lekarskiego,
badanie fizykalne, wspudzia w prowadzeniu diagnostyki rnicowej i
planowaniu leczenia
2. Mikroskopowanie samodzielna ocena preparatw cytologicznych krwi i
szpiku
3. Udzia obserwacja inwazyjnych zabiegw diagnostycznych: biopsji szpiku,
trepanobiopsji, zakadania centralnej linii infuzyjnej
4. Udzia w badaniach laboratoryjnych ukadu krzepnicia w laboratorium
hematologicznym i interpretacja wynikw bada
5. Demonstracje multimedialne rzadko wystpujcych schorze oraz przypadkw
opublikowanych.
Cele przedmiotu Przygotowanie przyszych lekarzy do prowadzenia nowoczesnej diagnostyki i leczenia
chorych z objawami hematologicznymi (m.in. niedokrwistoci, objawy skaz
krwotocznych) oraz z chorobami krwi ze szczeglnym uwzgldnieniem chorb
rozrostowych ukadu krwiotwrczego
Treci merytoryczne I. NIEDOKRWISTOCI
przedmiotu - patogeneza
- podzia
- leczenie
II. NOWOTWORY MIELOPROLIFERACYJNE
- Przewleka biaaczka szpikowa
- Samoistne wknienie szpiku
- Nadpytkowo samoistna
- Nadkrwisto prawdziwa (czerwienica prawdziwa)
III. BIAACZKI OSTRE (szpikowe i limfoblastyczne).
ZESPOY MIELODYSPLASTYCZNE
- etiopatogeneza, klasyfikacja wg WHO
- charakterystyka kliniczna
- rozpoznanie (badania pomocnicze, kryteria rozpoznania,
rozpoznanie, rnicowanie)
IV. KRZEPNICIE. MECHANIZMY HEMOSTAZY.
- podzia zaburze hemostazy w oparciu o jej mechanizmy (m.i. krzepncie krwi,
fibrynoliza)
- zasady stopniowej diagnozy w oparciu o objawy kliniczne i testy selekcyjne (czas
krwawienia, badanie liczby pytek, czas protrombinowy, czas APTT, test etanolowy,
badanie produktw degradacji fibrynogenu oraz oznaczenie poziomu D-dimerw)
- skazy maopytkowe: podzia, rozpoznanie, leczenie
- zaburzenia funkcji pytek
- hemofilia A i B: rozpoznanie, udzielanie pomocy doranej i postpowanie z chorym
- niedobory kompleksu protrombiny
- Zesp DIC
- stany nadkrzepliwoci krwi
- trombofilia
wiczenia z koagulologii s prowadzone w formie seminaryjnej poczonej z prezentacj
chorych na skazy krwotoczne.
V. ZASADY LECZENIA ONKOHEMATOLOGICZNEGO
- leczenie ostrych biaaczek: oglne zasady leczenia nowotworw ukadu
krwiotwrczego, polichemioterapia, leczenie wspomagajce
- transplantacja komrek hematopoetycznych szpiku: rodzaje transplantacji,
podstawowe wskazania , rola lekarza rnych specjalnoci w opiece nad chorymi po
transplantacji
- nowe kierunki w leczeniu nowotworw krwi: zastosowanie przeciwcia
monoklonalnych, rola czynnikw wzrostu i terapii celowanej genetycznie.
VI. CHONIAKI ZOLIWE NIEZIARNICZE
- odczynowe powikszenie wzw chonnych i ledziony (przyczyny, zasady
postpowania diagnostycznego, rola lekarza rodzinnego w ustaleniu rozpoznania i
skierowania pacjenta do leczenia w orodku referencyjnym)
- klasyfikacja choniakw zoliwych nieziarniczych w oparciu o obraz kliniczny i
patomorfologiczny
- patogeneza i epidemiologia choniakw zoliwych nieziarniczych
- oglne cechy kliniczne w oparciu o wywiad i badanie fizykalne
- charakterystyka kliniczna choniakw zoliwych nieziarniczych (o mniejszej
zoliwoci, poredniej zokliwoci, agresywne)
- zasady leczenia choniakw zoliwych nieziarniczych
VII.
1. CHONIAKI ZOLIWE ZIARNICZE CHOROBA HODGKINA
- klasyfikacja choniakw zoliwych ziarniczych w oparciu o obraz kliniczny i
patomorfologiczny
- patogeneza i epidemiologia choniakw zoliwych ziarniczych
- oglne cechy kliniczne w oparciu o wywiad i badanie fizykalne
- charakterystyka kliniczna choniakw zoliwych ziarniczych
- zasady leczenia choniakw zoliwych ziarniczych
2. SZPICZAK PLAZMOCYTOWY I INNE GAMMAPATIE
- klasyfikacja chorb z obecnoci biaka monoklonalnego
- kryteria rozpoznania gammapatii monoklonalnych
- szpiczak plazmocytowy: patogeneza, szczeglne postaci szpiczaka, objawy kliniczne
- zasady leczenia gammapatii monoklonalnych (podstawowe programy, leczenie
wspomagajce, postpowanie w wypadku opornoci i nawrotw)
Metody oceny Zaliczenie ustne po kadym dniu wicze oraz na zakoczenie bloku wiczeniowego
w Klinice zaliczenie pisemne (testowe) z wystawieniem oceny zbiorczej zgodnie ze
skal ocen obowizujcych w Wydziale.
Literatura 1) Choroby wewntrzne stan wiedzy na rok 2010 pod red. prof. Andrzeja
obowizkowa Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Krakw 2010
Literatura 1) Hematologia kliniczna, Baglin Trevor,, Provan Drew i wsp. PZWL, Warszawa
uzupeniajca 2008
2) Podstawy hematologii pod red. Anny Dmoszyskiej i Tadeusz Robaka, Czelej
Lublin 2008
3) Badania laboratoryjne w hematologii pod red. Boeny Mariaskiej, Jadwiga
Fabijaska-Mitek, Jerzy Windyga, PZWL, Warszawa 2011
4) Hematologia w praktyce, Kazimierz Suek, Ewa Wasak-
Szulkowska, PZWL, Warszawa 2007
WYKADY
1. Zasady poszukiwania dawcy komrek krwiotwrczych. 2
2. Aktualne zasady leczenia ostrych biaaczek limfoblastycznych u 2
dorosych
3. Kliniczne i terapeutyczne implikacje zmian genetycznych w 2
przewlekych zespoach mieloproliferacyjnych
4. Zastosowanie terapii celowanej w hematologii 2
5. Interdyscyplinarny charakter procedur transplantacyjnych 3
krwiotwrczych komrek macierzystych
6. Postpy w diagnostyce i leczeniu ostrych biaaczek 2
7. Aktualne wytyczne dotyczce leczenia schorze limfoproliferacyjnych 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Niedokrwistoci- podzia, rozpoznanie i leczenie. 2 audiowizualna, prezentacja
pacjentw
2. Nowotwory mieloproliferacyjne, choroby ledziony. 2 jak wyej
3. Zespoy mielodysplatyczne i biaaczki ostre. 2 jak wyej
4. Zaburzenia hemostazy. 2 jak wyej
5. Zasady leczenia onkohematologicznego. 2 jak wyej
6. Choniaki zoliwe. 2 jak wyej
7. Choroba Hodgkina. 2 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Niedokrwistosci 5 Demonstracja pacjentw,
mikroskopowanie
2 Ostra biaaczka szpikowa- diagnostyka, leczenie 5 jak wyej
3 Ostra biaaczka limfoblastyczna diagnostyka,
5 jak wyej
leczenie
4 Schorzenia mieloproliferacyjne diagnostyka,
5 jak wyej
leczenie
5 Choniak Hodgkina diagnostyka, leczenie 5 jak wyej
6 Choniaki niehodgkinowskie diagnostyka, leczenie 5 jak wyej
7 Zaburzenia hemostazy diagnostyka, leczenie 4 Demonstracja pacjentw i metod
oceny ukadu krzepnicia

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Nefrologii Endokrynologii i Chorb Przemiany Materii
Wykadowca Prof. A.Wicek, dr hab. A. Wystrychowski, dr hab. T.Nieszporek, dr hab. M.
Adamczak, dr A. Kolonko, dr H. Karkoszka, dr B. Czerwieska, dr U. Spiechowicz,
dr R. Ficek, dr J. Ficek
Wymagania wstpne Podstawowa wiedza w zakresie fizjologii, patofizjologii, biochemii.
Opanowanie umiejtnoci zbierania wywiadw i badania fizykalnego chorych
Opanowanie propedeutyki chorb wewntrznych
Metody dydaktyczne wiczenia przy ku chorego, doskonalenie umiejtnoci zbierania wywiadw i
badania fizykalnego, planowanie diagnostyki i postpowania terapeutycznego
Demonstracja przypadkw klinicznych
Prelekcje
Cele przedmiotu Opanowanie wiedzy w zakresie chorb nerek i nadcinienia ttniczego oraz w
zakresie endokrynologii
Zapoznanie sie z algorytmami diagnostycznymi i postpowaniem terapeutycznym w
chorobach nerek i w nadcinieniu ttniczym
Poznanie specjalistycznego leczenia chorb nerek (hemodializa, dializa otrzewnowa,
transplantacja nerki)
Treci merytoryczne Diagnostyka i terapia chorb nerek, chorb endokrynnych i nadcinienia ttniczego
przedmiotu
Metody oceny Zaliczenie testowe w kadym semestrze, egzamin kocowy
Literatura Choroby Wewntrzne pod red. A. Szczeklika
obowizkowa Choroby wewntrzne dla studentw, pod red. F.Kokota
Literatura Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i patologii
uzupeniajca pod red. F.Kokota
WYKADY
1. Pierwotny hiperaldosteronizm 2
2. Nadcisnienie ttnicze oporne na leczenie 2
3. Nowe leki przeciwcukrzycowe 2
4. Diagnostyka chorb nerek 2
5. Zakaenia drg moczowych 2
6. Kbuszkowe zapalenia nerek 2
7. Przemiana elaza w ustroju 3
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Ocena czynnoci nerek, klasyfikacja przewlekej 2 Prelekcja, obliczanie eGFR
choroby nerek
2 Biakomocz, zesp nerczycowy 1 Prelekcja. Demonstracja
przypadku
3. Zaburzenia gospodarki potasowej 1 Prelekcja
4. Leczenie nerkozastepcze 1 Prelekcja
5. Przestrzenie wodne, zaburzenia gospodarki wodnej i 1 Prelekcja,
sodowej
6.. Choroby przytarczyc 1 Prelekcja, demonstracja
przypadku
7. Hormony przedniego pata przysadki mzgowej 1 jak wyej
8. Zaburzenia odywiania, otyo, niedoywienie 1 Prelekcja
9. Horomony kory nadnerczy, niedoczynno kory 1 Prelekcja, demonstracja
nadnerczy przypadku
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Kbuszkowe zapalenia nerek ostre i 3 wiczenia przy ku chorego, zbieranie
przewleke wywiadw, omawianie sposobu postpowania
diagnostycznego i leczenia chorych na
kbuszkowe zapalenie nerek, demonstracja
przypadkw
2 Przewleka choroba nerek 2 Demonstracja przypadkw chorych w rnych
stadiach przewlekej choroby nerek, omawianie
diagnostyki i leczenia dietetycznego i
farmakologicznego
3 Ostra niewydolno nerek 2 Demonstracja przypadkw, zbieranie wywiadw
i badanie chorych, wykorzystanie bada
biochemicznych i obrazowych w rozpoznaniu
choroby moczu
4 rdmiszowe zapalenia nerek 2 Demonstracja przypadkw, zbieranie wywiadw
i badanie chorych
5 Zakaenia drg moczowych 1 Demonstracja przypadkw, omawianie leczenia
6 Hemodializa, hemofiltracja 2 Demonstracja aparatu do hemodializy,
omwienie sposobu leczenia
7 Transplantacja nerki 2 Omwienie kwalifikacji chorych do
transplantacji nerki, omwienie schematw
leczenia immunosupresyjnego, wywiady i
badanie chorych
8 Dializa otrzewnowa 1 Omwienie dializy otrzewnowej jako metody
leczenia nerkozastpczego
9 Nadcinienie ttnicze samoistne 2 Omwienie diagnostyki i leczenia nadcinienia
ttniczego, wywiady i badanie chorych
10 Nadcinienie ttnicze naczyniowo- 1 Prezentacja przypadkw, bada obrazowych,
nerkowe badanie chorych
11 Zaburzenia gospodarki kwasowo- 2 Zbieranie wywiadw, badanie chorych,
zasadowej interpretacja bada dodatkowych, korekcja
kwasicy metabolicznej
12 Hiperkalcemia 2 Omawianie diagnostyki rnicowej
hiperkalcemi i leczenia, demonstracja
przypadkw
13 Hipokalcemia 1 Omawianie diagnostyki rnicowej
hipokalcemii, demonstracja przypadkw
14 Obrzki 2 wiczenia przy zku chorego, badanie chorych,
poznanie algorytmu diagnostycznego u chorego
z obrzkami
15 Osteoporoza, osteomalacja 2 Interpretacja badania densytometrycznego,
demonstracja przypadkw, omwienie leczenia
chorych
16 Porfirie, dna moczanowa 1 Demonstracja przypadkw, omawianie
postepowania diagnostycznego i
terapeutycznego
17 Zatrucia barbituranami, glikolem 2 Omawianie postpowania diagnostycznego i
etylenowym, metanolem terapeutycznego
18 Niedobr i nadmiar wazopresyny 2 wiczenia przy ku chorego, wywiady,
badanie fizykalne, omawianie postpowania
diagnostycznego i terapeutycznego
19 Nadczynno i niedoczynno przysadki 2 wiczenia przy ku chorego, wywiady,
mzgowej badanie fizykalne, omawianie postpowania
diagnostycznego i terapeutycznego
20 Hiperprolaktynemia 1 Demonstracja przypadkw, omawianie
diagnostyki i leczenia
21 Choroba Wilsona, zaburzenia gospodarki 2 Omwienie diagnostyki i leczenia
biakowej
22 Zaburzenia gospodarki pierwiastkami 2 Demonstracja przypadkw, omwienie
ladowymi, niedobory witamin postpowania terapeutycznego
23 Amyloidoza 1 Demonstracja przypadkw, demonstracja bada
histologicznych
24 Nefropatia cukrzycowa 2 Wywiady, badanie fizykalne, postpowanie
diagnostyczne i terapeutyczne
25 Hipoglikemia 2 Algorytm postpowania diagnostycznego,
demonstracja przypadkw
26 Hipoaldosteronizm 1 Demonstracja przypadkw, badanie chorych
27 Choroba i zesp Cushinga 3 wiczenia przy ku chorych, wywiady,
badanie chorych, interpretacja bada
biochemicznych i hormonalnych, omawianie
sposobw leczenia
28 Guz chromochonny 2 Wywiady, badanie chorych, interpretacja bada
biochemicznych i hormonalnych i obrazowych,
omawianie sposobw leczenia

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i Chemioterapii Onkologicznej
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Teresa Gasiska
Wymagania wstpne 1. Znajomo podstaw fizjologii gospodarki wglowodanowej, lipidowej,
biakowej, wodno-elektrolitowej.
2. Znajomo propedeutyki chorb wewntrznych.
3. Obecno na zajciach.
4. Posiadanie biaego fartucha, obuwia zastpczego, suchawek lekarskich.
Metody dydaktyczne Wykady, seminaria i wiczenia.
Cele przedmiotu Uzyskanie teoretycznych i praktycznych umiejtnoci z zakresu cukrzycy i chorb
tarczycy.
Treci merytoryczne - etiologiczny podzia cukrzycy
przedmiotu - metody rozpoznawania cukrzycy
- przewleke powikania cukrzycy o charakterze mikroangiopatii i
makroangiopatii
- ostre powikania cukrzycy
- cukrzyca ciowa
- monogenowe formy cukrzycy
- leczenie cukrzycy i jej powika
- edukacja i samokontrola w cukrzycy
- rozpoznawanie i leczenie nadczynnoci i niedoczynnoci tarczycy
- badanie wytrzeszczu gaek ocznych
Metody oceny Zaliczenie umiejtnoci praktycznych, przygotowanie do egzaminu testowego z
chorb wewntrznych z zakresu cukrzycy i chorb tarczycy.
Literatura Choroby wewntrzne pod red. Prof. A. Szczeklika 2006
obowizkowa Kompendium choroby wewntrzne 2010
Literatura Wytyczne Polskiego Tow. Diabetologicznego na rok 2011
uzupeniajca www.cukrzyca.info.pl
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Hiperprolaktynemia przyczyny, diagnostyka rnicowa, leczenie. 2
2 Oftalmopatia tarczycowa, patogeneza, rozpoznawanie i leczenie 2
3 Akromegalia-postpy w diagnostyce i leczeniu. 2
4 Guzy neuroendokrynne 2
5 Choroba i zesp Cusinga. 2
6 Testy dynamiczne stosowane w endokrynologii. 2
7 Guzy przypadki. 3
SEMINARIA
L Liczba godzin
Temat zaj seminaryjnych Sposb realizacji
p dydaktycznych
Objawy kliniczne cukrzycy, rozpoznawanie cukrzycy, 2,5 Prezentacja podstawowych danych
podzia cukrzycy, rnicowanie przyczyn cukromoczu, klinicznych, dyskusja ze studentami
interpretacje bada laboratoryjnych i prb obciania w majca na celu prawidow
1 cukrzycy, rnica pomidzy cukrzyc typu I i II, interpretacj bada laboratoryjnych
cukrzyca modych, dorosych, cukrzyca wtrna, potrzebnych dla rozpoznania
cukrzyca ciarnych, nietolerancja wglowodanw. cukrzycy i stanw przed
cukrzycowych.
2 Powikania cukrzycy ostre i przewleke, piczki w 2,5 Prezentacja podstawowych danych w
cukrzycy ich patogeneza, rozpoznawanie i zakresie powika cukrzycy, pokaz
rnicowanie, powikania naczyniowe w cukrzycy - praktycznego badania glukometrem
makroangiopatie i mikroangiopatie. poziomu glukozy.
Uszkodzenia ukadu nerwowego w cukrzycy, neuropatie
czuciowe, ruchowe i wegetatywne ich rozpoznawanie i
znaczenie kliniczne.
3 Leczenie cukrzycy, zasady leczenia dietetycznego, 2,5 Przedstawienie podstawowych
rodzaje insulin i sposoby ich dawkowania, doustne leki wiadomoci z zakresu praktycznego
przeciwcukrzycowe ich mechanizmy dziaania, obliczania kalorycznoci diety,
wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania, zapoznanie studentw z rodzajami
objawy uboczne i interakcje lekowe. insulin i ustalania dawki nalenej.
Metody oceny wyrwnania cukrzycy, hemoglobina
glukozylowa i jej znaczenie kliniczne.
Leczenie powika cukrzycy poszczeglnych rodzajw
piczek, makro i mikro angiopatii oraz innych
powika i nastpstw cukrzycy.
4 Choroby tarczycy. 2,5 Prezentacja danych klinicznych w
Diagnostyka chorb tarczycy. Wole, nadczynno i zakresie chorb tarczycy, praktyczny
niedoczynno tarczycy. Zapalenie tarczycy. Patologia pokaz stopnia wytrzeszczu oczu,
tarczycy u ciarnych. dyskusja ze studentami na temat
Oftalmopatia tarczycowa. chorb tarczycy i omawianych treci
z zakresu cukrzycy.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Objawy kliniczne cukrzycy, rozpoznawanie cukrzycy, 4 wiczenia przy ku chorego,
1 podzia cukrzycy, rnicowanie przyczyn cukromoczu, analiza przypadkw chorobowych
interpretacje bada laboratoryjnych i prb obciania w pacjentw z cukrzyc, dyskusja na
cukrzycy, rnica pomidzy cukrzyc typu I i II, temat praktycznego rozpoznawania
cukrzyca modych, dorosych, cukrzyca wtrna, cukrzycy i ukierunkowanie leczenia.
cukrzyca ciarnych, nietolerancja wglowodanw.
2 Powikania cukrzycy ostre i przewleke, piczki w 4 wiczenia przy ku chorego,
cukrzycy ich patogeneza, rozpoznawanie i badanie przedmiotowe z
rnicowanie, powikania naczyniowe w cukrzycy - uwzgldnieniem powika cukrzycy
makroangiopatie i mikroangiopatie.
Uszkodzenia ukadu nerwowego w cukrzycy, neuropatie
czuciowe, ruchowe i wegetatywne ich rozpoznawanie i
znaczenie kliniczne.
3 Leczenie cukrzycy, zasady leczenia dietetycznego, 4 Badanie podmiotowe i przedmiotowe
rodzaje insulin i sposoby ich dawkowania, doustne leki pacjentw z cukrzyc z ustaleniem
przeciwcukrzycowe ich mechanizmy dziaania, dla nich odpowiedniej diety i
wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania, stosowanych dawek insuliny,
objawy uboczne i interakcje lekowe. zapoznanie praktyczne z rodzajami
Metody oceny wyrwnania cukrzycy, hemoglobina stosowanych insulin oraz dziaaniem
glukozylowa i jej znaczenie kliniczne. pomp insulinowych
Leczenie powika cukrzycy poszczeglnych rodzajw
piczek, makro i mikro angiopatii oraz innych
powika i nastpstw cukrzycy.
4 Choroby tarczycy. 5 Dyskusja ze studentami na temat
Diagnostyka chorb tarczycy. Wole, nadczynno i badanych pacjentw z rnymi
niedoczynno tarczycy. Zapalenie tarczycy. Patologia chorobami tarczycy, badanie
tarczycy u ciarnych. wytrzeszczu oczu, zapoznanie
Oftalmopatia tarczycowa. praktyczne z badaniem USG
tarczycy. Zaliczenie ustne tygodnia
wicze z cukrzycy i chorb
tarczycy.

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii,
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Micha Tendera
Wymagania wstpne Obecno na zajciach (dopuszczalna jest jedna nieobecno usprawiedliwiona w
roku), posiadanie biaego fartucha lekarskiego, obuwia zastpczego i suchawek
lekarskich.
Metody dydaktyczne wykady, seminaria, prelekcje, wiczenia praktyczne
Cele przedmiotu wiczenie umiejtnoci zbierania wywiadu lekarskiego, badania przedmiotowego,
prowadzenia historii choroby.
Doskonalenie ustalania rozpozna wstpnego, rnicowych i kocowego.
Doskonalenie doboru odpowiednich bada diagnostycznych oraz interpretacji ich
wynikw.
Utrwalenie wiadomoci z zakresu leczenia chorb ukadu krenia.
Treci merytoryczne Badanie lekarskie: wywiad i badanie fizykalne.
przedmiotu Symptomatologia chorb ukadu krenia.
Diagnostyka rnicowa chorb ukadu krenia.
Nieinwazyjna diagnostyka ukadu krenia.
Inwazyjna diagnostyka ukadu krenia.
Elektrokardiografia.
Leczenie chorb ukadu krenia.
Metody oceny Zaliczenie ustne obejmujce materia programowy oraz zaliczenie praktyczne przy
ku chorego (badanie przedmiotowe).
Literatura 1. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 1. Podrcznik oparty na zasadach EBM.
obowizkowa Krakw 2009
2. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 2. Podrcznik oparty na zasadach EBM.
Krakw 2010
4. Wykady
5. Seminaria
Literatura A. Szczeklik. Choroby wewntrzne. Stan wiedzy na rok 2010. Krakw 2010
uzupeniajca
WYKADY
Liczba godzin dydaktycz-nych
Lp Temat wykadu
1 Nadcinienie pucne, patogeneza, rozpoznanie i leczenie. 2
2 Przewleka choroba niedokrwienna serca. 2
3 Tomografia komputerowa serca. 2
4 Ostry zesp wiecowy. 2
5 Wady zastawki aortalnej. 2
6 Niewydolno serca. 2
7 Kardiomiopatie. 3
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Podstawy elektrokardiografii. Zasady opisu
1 1
elektrokardiogramu.
2 Choroba niedokrwienna serca. Zawa minia sercowego. 1
3 Tachyarytmie komorowe i nadkomorowe. 1 prelekcja poczona z

dyskusj, interpretacja
Migotanie i trzepotanie przedsionkw.
4 1 elektrokar-diogramw
Zespoy preekscytacji.
Zaburzenia przewodzenia: bloki odng pczka Hisa, bloki
5 1
przedsionkowo-komorowe.
6 Przerost minia sercowego. 1
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Stabilna choroba wiecowa. 2
zajcia praktyczne z
pacjentem (wywiad,
2 Ostre zespoy wiecowe. 1
badanie fizykalne,
rozpoznanie wstpne,
3 Niewydolno serca. 1
rnicowe, kocowe,
badania dodatkowe,
4 Wrodzone i nabyte wady serca. 1
interpretacja wynikw
bada, leczenie)
5 Zaburzenia rytmu serca. 1
6 Nadcinienie ttnicze. 1
Gorczka reumatyczna, infekcyjne zapalenie wsierdzia,
7 1
zapalenie minia sercowego.
8 Choroby naczy obwodowych. 1
Nazwa przedmiotu Choroby zakane

Kod przedmiotu 5-chzb
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Biologii Oglnej, Molekularnej i Genetyki
zajcia WICZENIA: 10h
Wykadowca dr Zbigniew Pokora
Wymagania wstpne Parazytologia oglna i lekarska
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne; analiza, obecnych w przebiegu parazytoz, zmian
chorobowych obrazowanych technikami radiologii, CT, NMR, USG, histopatologii;
analiza mikroskopowych preparatw diagnostycznych
Cele przedmiotu Zasady rozpoznawania chorb pasoytniczych czowieka
Treci merytoryczne Wprowadzenie do parazytologii klinicznej: laboratoryjne techniki diagnostyczne w
przedmiotu parazytologii, wynik i jego interpretacja, rozpoznawanie obrazowe w parazytologii klinicznej;
immunologia inwazji pasoytniczych, nastpstwa immunopatologiczne inwazji pasoytw;
stany naglce w parazytologii klinicznej; inwazje pasoytnicze podlegajce obowizkowi
zgaszania (Dz. U. 2001, nr 126 poz. 1384, z pniejszymi zmianami).
Wykrywanie i rozpoznawanie pasoytw ukadu krwiononego:
Objawy chorobowe (kliniczne obrazy pasoytniczych schorze ukadu krwiononego):
pobieranie, przechowywanie i transport materiau do bada; metody bada diagnostycznych;
zlecenie specjalistycznych bada diagnostycznych; interpretacja wynikw bada; rnicowa
diagnostyka pasoytw krwi.
Wykaz obowizujcych gatunkw:
Protozoa: Trypanosoma brucei, Trypanosoma cruzi, Plasmodium spp., Babesia spp.
Nematoda: Wuchereria bancrofti, Loa loa, Brugia spp., Mansonella spp.
Wykrywanie i rozpoznawanie pasoytw ukadu pokarmowego: objawy chorobowe (kliniczne
obrazy pasoytniczych schorze ukadu pokarmowego); pobr, transport i przechowywanie
materiau do bada; metody koproskopowych bada laboratoryjnych; techniki
immunologiczne i molekularne; rozpoznawanie/rnicowanie obecnych w kale pasoytw
przewodu pokarmowego; specjalistyczne badania pasoytw przewodu pokarmowego;
badanie jamy ustnej, treci dwunastniczej, wymazw okooodbytniczych; badania
rektoskopowe; interpretacja wynikw bada.
Protozoa: Giardia intestinalis, Trichomonas tenax, wiciowce jelita grubego o nie
potwierdzonej patogenicznoci, Dientamoeba fragilis, Entamoeba spp., Balantidium coli.
Platyhelminthes: Fasciola hepatica, Dicrocoelium dendriticum, Opisthorchis spp., Clonorchis
sinensis, Fasciolopsis buski, Heterophyes heterophyes, Metagonimus yokogawai, Taenia spp.,
Diphyllobothrium latum, Dipylidium caninum, Hymenolepis spp.
Nematoda: Ascaris lumbricoides, Enterobius vermicularis, Ancylostoma duodenale/Necator
americanus, Strongyloides stercoralis, Trichostrongylus spp., Trichuris trichiura
(=Trichocephalus trichiurus). Capillaria spp.
Wykrywanie i rozpoznawanie pasoytw ukadu moczowo-pciowego: objawy chorobowe
(kliniczne obrazy pasoytniczych schorze ukadu moczowo-pciowego); pobr i konserwacja
materiau do bada; metody bada diagnostycznych (standardowe i specjalistyczne);
interpretacja wynikw bada.
Protozoa: Trichomonas vaginalis; Trematoda: Schistosoma haematobium
Diagnostyka pasoytw rdtkankowych: objawy chorobowe (kliniczne obrazy
pasoytniczych schorze tkanek narzdowych); pobieranie i konserwacja materiau do bada;
metody diagnostyczne; interpretacja wynikw bada.
Protozoa: Trypanosoma cruzi, Leishmania spp., Entamoeba histolytica s. lato, Naegleria
fowleri, Acanthamoeba spp. i inne pezaki uczestniczce w etiologii GAE, Toxoplasma gondii,
Pneumocystis carinii
Platyhelminthes: Schistosoma spp., Paragonimus spp., Taenia solium/asiatica, Echinococcus
spp.
Nematoda: Trichinella spiralis s. lato, Toxocara spp., Angiostrongylus cantonensis,
Wuchereria bancrofti, Brugia spp., Loa loa, Onchocerca volvulus, Capillaria hepatica.
Inwazje pasoytw zewntrznych: wierzb (scabies); wszawica gowowa (pediculosis capiti),
odzieowa (pediculosis vestimenti) i onowa (pediculosis pubis = pthiriasis); ukucia pche,
pluskwiakw i muchwek; muszyce (myoses); inwazje nueca ludzkiego (Demodex
folliculorum); trombikuloza (trombiculosis, inwazja larw Neotrombicula autumnalis); zmiany
powodowane przez kleszcze; lejszmanioza skrna; larwa wdrujca skrna (larva migrans
cutanea).
Acari: Sarcoptes scabiei, Demodex folliculorum, Neotrombicula autumnalis, Ixodes ricinus,

Argas reflexus, Dermacentor spp,
Insecta: Pediculus humanus, Pthirus pubis, Cimex lectularius, Pulex irritans, Xenopsylla
cheopis, muchwki wskazane w etiologii muszyc.
Metody oceny Test praktyczny rozpoznawanie preparatw diagnostycznych; zaliczenie ustne na
bazie problemu: dyskusja w kontekcie rozpoznanego obiektu diagnostycznego na
temat wstpnego rozpoznania lekarskiego (dane z wywiadu, specyfika obrazu i
przebiegu klinicznego parazytozy, dobr metod obrazowania), poprzedzajcego
zlecenie poboru materiau biologicznego do analizy bezporedniej; pytania testowe
wczone w pul pyta egzaminu z zakresu chorb zakanych.
Literatura A. Deryo (red.): Laboratoryjna diagnostyka chorb pasoytniczych czowieka. Wyd.
obowizkowa l.AM, Katowice 1992
Z. Dziubek (red.): Choroby zakane i pasoytnicze. PZWL 2010 Warszawa,
R. Kadubowski: Zarys parazytologii lekarskiej. PWN 1999 Warszawa.
Literatura B. Neumeister, I. Besenthal, H. Liebich : Diagnostyka laboratoryjna poradnik
uzupeniajca kliniczny. Urban & Partner Wrocaw 2001.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Wprowadzenie do parazytologii klinicznej, 5 wiczenia praktyczne
rozpoznawanie parazytoz./pasoytw przewodu mikroskopowanie;
pokarmowgo i tkanek narzdowych (1)
analiza obiektu diagnostycznego i
2 Rozpoznawanie parazytoz/pasoytw tkanek 5 zmian chorobowych, dyskusja obrazu
narzdowych (2), krwi/chonki oraz skrnych; wybranych schorze pasoytniczych
zaliczenie w oparciu o dane pimiennicze.

Kod przedmiotu 5-chzg
Formy prowadzenia
przedmiotu
zajcia SEMINARIA: 1h WICZENIA: 5h
Wykadowca Prof.Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duawa,
dr hab. Maciej Kohut, dr n.med. Marek Waluga
Wymagania wstpne Wiedza z zakresu chorb wtroby wg programu zaj z roku IV, umiejtno badania
fizykalnego jamy brzusznej ze szczeglnym uwzgldnieniem badania wtroby i
pcherzyka ciowego
Metody dydaktyczne Wykady, wiczenia przy chorych, seminaria
Cele przedmiotu Rozszerzenie teoretycznej i praktycznej wiedzy studentw w zakresie chorb wtroby
o etiologii wirusowej, metabolicznej, autoimmunologicznej oraz postpowanie w
przypadkach niewydolnoci tego narzdu.
Treci merytoryczne Choroby wtroby diagnostyka, rnicowanie i leczenie
przedmiotu
Metody oceny Seminarium z wystawieniem ocen
Literatura Choroby wewntrzne pod redakcj A. Szczeklika, t. I
obowizkowa
Literatura Interna t. I pod redakcj W. Januszewicza, F.Kokota
uzupeniajca Gastroenterologia i hepatologia pod redakcj B. Porro
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Objawy chorb wtroby Badania dodatkowe w 1 seminarium
chorobach wtroby Rozpoznanie rnicowe chorb
wtroby. Diagnostyka obrazowa w chorobach
wtroby.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Diagnostyka etiologiczna przewlekych chorb 1
wiczenia z chorymi
wtroby; charakterystyka testw laboratoryjnych
2. Diagnostyka rnicowa wodobrzusza 1 wiczenia z chorymi
3. Powikania nadcinienia wrotnego; rozpoznawanie i 1
wiczenia z chorymi
leczenie
4. Zmiany ogniskowe wtrobie 1 wiczenia z chorymi
5. Diagnostyka rnicowa taczek 1 wiczenia z chorymi

Kod przedmiotu 5-chzm
Formy prowadzenia WYKAD: 15h SEMINARIA: 30h WICZENIA: 45h
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Mikrobiologii Lekarskiej SUM
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian
Wymagania wstpne Wiedza zdobyta z przedmiotu mikrobiologia lekarska (III rok)
Metody dydaktyczne Dyskusja na temat diagnostyki mikrobiologicznej chorb zakanych, interpretacja
wynikw bada diagnostycznych i oznaczanie antybiotykowraliwoci i praktyczne
umiejtnoci wykorzystywania nowoczesnych technik mikrobiologicznych w
diagnostyce i leczeniu chorb zakanych.
Cele przedmiotu Wyksztacenie lekarza, ktry posiada umiejtnoci i kompetencje w rozpoznawaniu
czynnikw etiologicznych, diagnostyce i leczeniu:
zakae ukadowych (oddechowy, pokarmowy, drogi pciowe, moczowy,
nerwowy, skra i tkanki mikkie),
bakteriemii i sepsy,
zakae zwizanych ze sub zdrowia (szpitalnych) i metodami dochodze
epidemiologicznych,
a take w profilaktyce i zwalczaniu zakae, w rozwizywaniu problemw
zwizanych z narastaniem lekoopornoci drobnoustrojw, i umiejtnoci wsppracy
z laboratorium mikrobiologicznym.
Treci merytoryczne Drobnoustroje o znaczeniu klinicznym wspczesne waciwoci starych
przedmiotu patogenw i pojawianie si nowych z uwzgldnieniem zakae ukadowych.
Etiopatogeneza, epidemiologia, diagnostyka sepsy.
Problem opornoci drobnoustrojw na antybiotyki. Znaczenie wieloopornych
szczepw w zakaeniach ukadowych i szpitalnych. Zasady doboru antybiotykw i
chemioterapeutykw w leczeniu zakae ukadowych
Interpretacja wynikw bada mikrobiologicznych w diagnostyce zakae
ukadowych.
Nowoczesne metody stosowane w diagnostyce chorb zakanych
Metody oceny Zaliczenie
Literatura J. Cianciara, J. Juszczyk Choroby zakane i pasoytnicze. Czelej 2007
obowizkowa D. Dzieranowska Zakaenia szpitalne Alfa Medica Press, Bielsko-Biaa 2008
D. Dzieranowska Antybiotykoterapia praktyczna Alfa Medica Press, Bielsko-Biaa
2009
D. Dzieranowska Kompendium antybiotykw 2009 Alfa Medica Press, Bielsko-
Biaa 2009,
Aktualne artykuy z czasopism: Clin Infect Dis J Clin Microbiol
Literatura
Brak zalece
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Drobnoustroje o znaczeniu klinicznym 2 Dyskusja na temat zagadnie i
wspczesne waciwoci starych patogenw i przykadw diagnosty-cznych
pojawianie si nowych z uwzgldnieniem zakae przedsta-wianych
ukadowych. przez asystenta. Interpretacja
wynikw bada w kontekcie
dalszego
postpowa-nia leczniczego i
diagnosty-cznego.
Omwienie moliwych schematw
leczenia zakae ukadowych na
przykadach klinicznych.
2 Etiopatogeneza, epidemiologia, diagnostyka sepsy. 1. jak wyej.
3 Problem opornoci drobnoustrojw na antybiotyki. 1 jak wyej.
Znaczenie wieloopornych szczepw w zakaeniach
ukadowych i szpitalnych.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Zasady doboru antybiotykw i chemioterapeutykw 2 Wykonanie i interpretacja
w leczeniu zakae ukadowych preparatw bezpore-dnich z
wybranych
materiaw klinicznych
Wykonanie i interpretacja poszcze-
glnych
(wybranych) etapw diagnostyki
mikrobiolo-gicznej (molekularnej)
stosujc
kryteria Good Laboratory Practice
- "dobrej praktyki laboratoryjnej"
2 Interpretacja wynikw bada mikrobiologicznych w 2 jak wyej.
diagnostyce zakae ukadowych.
3 Nowoczesne metody stosowane w diagnostyce 1 jak wyej.
chorb zakanych

Kod przedmiotu 5-chzg
Formy prowadzenia
przedmiotu
zajcia
Wykadowca Prof.Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duawa,
dr hab. Maciej Kohut, dr n.med. Marek Waluga
Wymagania wstpne Wiedza z zakresu chorb wtroby wg programu zaj z roku IV, umiejtno badania
fizykalnego jamy brzusznej ze szczeglnym uwzgldnieniem badania wtroby i
pcherzyka ciowego
Metody dydaktyczne Wykady, wiczenia przy chorych, seminaria
Cele przedmiotu Rozszerzenie teoretycznej i praktycznej wiedzy studentw w zakresie chorb wtroby
o etiologii wirusowej, metabolicznej, autoimmunologicznej oraz postpowanie w
przypadkach niewydolnoci tego narzdu.
Treci merytoryczne Choroby wtroby diagnostyka, rnicowanie i leczenie
przedmiotu
Metody oceny Seminarium z wystawieniem ocen
Literatura Choroby wewntrzne pod redakcj A. Szczeklika, t. I
obowizkowa
Literatura Interna t. I pod redakcj W. Januszewicza, F.Kokota
uzupeniajca Gastroenterologia i hepatologia pod redakcj B. Porro
WYKADY
1. Choroby autoimmunologiczne wtroby 6
2. Choroby metaboliczne wtroby 6
3. Leczenie wodobrzusza 3
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Objawy chorb wtroby 8 seminarium
2. Badania dodatkowe w chorobach wtroby 8 seminarium
3. Diagnostyka obrazowa w chorobach wtroby 8 seminarium
4. Rozpoznanie rnicowe chorb wtroby 6 seminarium
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Diagnostyka etiologiczna przewlekych chorb 10
wiczenia z chorymi
wtroby; charakterystyka testw laboratoryjnych
2. Diagnostyka rnicowa wodobrzusza 10 wiczenia z chorymi
3. Powikania nadcinienia wrotnego; rozpoznawanie i 8
wiczenia z chorymi
leczenie
4. Zmiany ogniskowe wtrobie 5 wiczenia z chorymi
5. Diagnostyka rnicowa taczek 12 wiczenia z chorymi

Kod przedmiotu 5-chz
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Oddzia Kliniczny Chorb Zakanych
Wykadowca Dr hab. n.med. Wodzimierz Mazur
Wymagania wstpne Jako wymaganie wstpne stawiana jest znajomo podstawowych zagadnie
dotyczcych patofizjologii chorb zakanych ze szczeglnym uwzgldnieniem chorb
wtroby, oraz badania przedmiotowego i podmiotowego pacjentw.
Metody dydaktyczne Szczeglny nacisk jest pooony na omawianie zagadnie tematycznych dotyczcych
chorb zakanych w kontekcie indywidualnie przygotowanych i opracowanych
przypadkw medycznych oraz jednostek chorobowych.
Warunkiem dopuszczenia do kocowego zaliczenia jest obecno na wszystkich
zajciach. Usprawiedliwione nieobecnoci naley odrobi w terminie uzgodnionym z
kierownikiem katedry lub wyznaczonym przez niego asystentem.
Cele przedmiotu Przekazanie informacji na temat zasad bezpieczestwa pracy w szpitalu ze
szczeglnym uwzgldnieniem profilaktyki poekspozycyjnej zakae : HBV, HCV
oraz HIV.
Przekazanie podstawowych informacji z zakresu epidemiologii , patogenezy, obrazu
klinicznego oraz terapii chorb zakanych. Prezentacja przypadkw klinicznych -
omwienie i rozwinicie zagadnienia z wykorzystaniem technik multimedialnych
Zapoznanie studentw z aktualnym stanem wiedzy w zakresie postpu w diagnostyce
i terapii schorze wirusologicznych o charakterze spoecznym (hepatologia zakana,
AIDS)
Przedstawienie jednostek chorobowych, etiologii, diagnostyki laboratoryjnej oraz
terapii medycyny podry.
Przedstawienie aktualnych zasad profilaktyki w chorobach zakanych (stosowanie
surowic i szczepionek)
Treci merytoryczne Oglno systemowe reakcje zapalenie (SIRS). Bakteriemia i posocznica.
przedmiotu Zakane choroby wysypkowe, w tym szczeglnie choroby wieku dziecicego.
Diagnostyka i terapia wirusowych zapale wtroby szczeglnie o charakterze
przewlekym.
Postpowanie w marskoci wtroby na tle zakaenia wirusami hepatotropowymi.
Diagnostyka i leczenie zakaenia wirusem HIV.
Wspczesne zasady postpowania z chorymi na AIDS.
Zakaenia i zatrucia pokarmowe.
Neuroinfekcje, diagnostyka i leczenie.
Wybrane aspekty medycyny podry.
Zakaenia wirusami HSV.
Bioterroryzm
Metody oceny Indywidualna ocena przez asystentw w trakcie zaj w Klinice oraz zaliczenie
kocowe. Egzamin dwustopniowy - praktyczny a po jego zdaniu testowy egzamin
kocowy.
Literatura 1. Dziubek Z., red. Choroby zakane i pasoytnicze. PZWL, 2003, Warszawa
obowizkowa 2. Cianciara J., Juszczyk J.: Choroby zakane i pasoytnicze. Czelej Wydawnictwo,
2007, Lublin - wybrane rozdziay
3. Bannister B i wsp.: Choroby zakane. Wydawnictwo medyczne Urban Urban,
1998, Wrocaw.
4. Nickerson E.: Choroby zakane. Wydawnictwo Elsevier Urban i Partner 2007,
Wrocaw.
Literatura 1. Dbrowski A., red. Wielka interna. Gastroenterologia. Cz 1, Medical Tribune
uzupeniajca Polska, 2010, Warszawa - rozdzia "Wirusowe zapalenie wtroby"
2. Gadysz A., red. Zakaenia HIV/AIDS. Poradnik dla lekarzy praktykw, Continuo,
2007, Wrocaw
WYKADY
1 Postpy w leczeniu zapale wtroby na tle zakaenia HBV i HCV. 2
2 Postpowanie u chorych z marskoci wtroby w przebiegu zakae 2
wirusami hepatotropowymi.
3 Postpy w diagnostyce, postpowaniu i leczeniu zakae 2
orodkowego ukady nerwowego.
4 Wybrane aspekty medycyny podry (malaria) 2
5 Bioterroryzm wybrane aspekty. 2
6 Bakteriemia i posocznica 2
7 Nowe pojawiajce si zagroenia zakane we wspczesnym wiecie. 3
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Oglne zasady postpowania z chorymi zakanymi. 2 Prezentacja multimedialna
2. Omwienie zasad profilaktyki po ekspozycji na 2 Prezentacja multimedialna
potencjalnie zakany materia.
3. Zakaenie wirusem HIV oraz AIDS. Diagnostyka, 2 Prezentacja multimedialna
obraz kliniczny, leczenie.
4. Bakteriemia oraz posocznica. Zasady diagnostyki 2 Prezentacja multimedialna
laboratoryjnej, obraz kliniczny, zasady postpowania.
5. Szczepionki i immunoglobuliny, zasady 3 Prezentacja multimedialna
przeprowadzania szczepie ochronnych, program
szczepie ochronnych w Polsce.
6. Zakane zatrucia pokarmowe. Diagnostyka, obrazy 2 Prezentacja multimedialna
kliniczne oraz leczenie przyczynowe i objawowe.
7. Jadzice. 2 Prezentacja multimedialna
8. Borelioza obraz choroby. Wspczesna diagnostyka, 2 Prezentacja multimedialna
postpowanie i leczenie.
9. Toksoplazmoza i toksokarozy jako przykady 3 Prezentacja multimedialna
zakae pasoytniczych o znamiennie rnych
obrazach klinicznych.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Rnicowanie taczek. Diagnostyka laboratoryjna 4 Prezentacja przypadkw
wirusowych zapale wtroby. klinicznych
2. Wybrane zakaenia oportunistyczne u chorych na 4 Prezentacja przypadkw
AIDS. klinicznych
3. Biopsja wtroby wskazania, przeciwwskazania, 5 Prezentacja procedury ( w miar
technika wykonania zabiegu. Postpowanie z moliwoci)
pacjentem z niewyrwnan marskoci wtroby.
4. Nakucie ldwiowe wskazania, przeciwwskazania, 4 Prezentacja procedury (w miar
technika wykonania zabiegu. moliwoci)
5. Zakane zatrucia pokarmowe omwienie 4 Prezentacja przypadkw
przypadkw. Postepowanie przeciwtcowe, zasady klinicznych
profilaktyki.
6. Najczstsze choroby pasoytnicze. 4 Prezentacja przypadkw
klinicznych
Nazwa przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna

Kod przedmiotu 5-dl
Typ przedmiotu Treci podstawowe
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedry Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Wydziau
zajcia Lekarskiego z Oddziaem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu
WICZENIA: 5h
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Danuta Kokociska; Dr n. med. Robert Partyka
Metody dydaktyczne Prelekcja; prezentacje multimedialne
Cele przedmiotu Praktyczne wykorzystanie oznacze markerw nowotworowych
Treci merytoryczne Przyczyny nowotworzenia; Zaburzenia cyklu komrkowego; Udzia wybranych
przedmiotu genw w powstawaniu raka; gen supresorowy p53, markery nowotworowe masy
guza i proliferacji, praktyczne zastosowanie oznacze antygenw nowotworowych;
immunodetekcja wznowy raka; immunoterapia.
Metody oceny kolokwia ustne i pisemne
Literatura 1. Choroby wewntrzne tom 2. Podrcznik pod red. Andrzeja
obowizkowa Szczeklika Medycyna Praktyczna, Krakw 2006, wyd. 1.
2. Onkologia. Podrcznik dla studentw i lekarzy. Pod red.
Radzisawa Kordka, Jacka Jassema, Macieja
Krzakowskiego, Arkadiusza Jeziorskiego. Medical Press
Gdask 2004.
3. Onkologia. Podrcznik pod red. Andrzeja Kuakowskiego.
Wydawnictwo PZWL 2003.
Literatura 1. Kokociska D.: Przydatno oznacze markerw
uzupeniajca nowotworowych w chirurgii ukadu pokarmowego. Chir.Pol.
1999 T.l nr 2 s.101-115.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Metody immunodiagnostyczne czuo i Prelekcja oraz udzia bierny przy
swoisto oznacze w onkologii. Zwizek wykonywaniu oznacze.
1. 1 godz.
nowotworzenia z cyklami komrkowymi, punkty
restrykcyjne.
2. Geny uczestniczce w rwnowadze proliferacja-
apoptoza; gen supresorowy p53 i jego rola w cyklu 1 godz. jak wyej
komrkowym.
3. Markery nowotworowe praktyczne
wykorzystanie w zalenoci od lokalizacji i
1. godz. jak wyej
rozpoznania histopatologicznego raka; schemat
oznacze wedug WHO i Unii Onkologicznej
4. Nienowotworowe podwyszenie antygenw
nowotworowych trudnoci w interpretacji 1 godz. jak wyej
wynikw.
5. Nienowotworowe choroby przewodu
pokarmowego; diagnostyka; przydatno oznacze 1 godz. jak wyej
wybranych antygenw nowotworowych.

Kod przedmiotu 5-dlg
Formy prowadzenia
przedmiotu
Wykadowca Prof. Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duawa, dr hab.Maciej Kohut, dr
n.med.Marek Waluga, dr n.med.Tomasz Marek, dr n.med.Anna Dziurkowska-
Marek, dr n.med.Agnieszka Budzyska
Wymagania wstpne Znajomo rodzaju bada biochemicznych stosowanych w gastroenterologii oraz
podstawowych norm laboratoryjnych
Metody dydaktyczne wiczenia przy chorych z wgldem do historii chorb i wynikw bada
laboratoryjnych
Cele przedmiotu Waciwa interpretacja wynikw bada laboratoryjnych w korelacji z caoksztatem
obrazu klinicznego chorb przewodu pokarmowego; rnicowanie i rokowanie na
podstawie wynikw bada laboratoryjnych.
Treci merytoryczne Badania laboratoryjne w chorobach odka, wtroby, trzustki i drg ciowych
przedmiotu
Metody oceny Zaliczenie w trakcie wicze
Literatura Normy i kliniczna interpretacja bada diagnostycznych w medycynie wewntrznej
obowizkowa red. Pawelski S, Maj S
Literatura Zarys biochemii klinicznej i analityki red. Angielski S, Rogulski J
uzupeniajca
WYKADY
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach odka 2,5 wiczenia na oddziale przy
chorych
2 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach wtroby 2,5 jak wyej
3 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach trzustki 2,5 jak wyej
4 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach drg 2,5 jak wyej
ciowych

Kod przedmiotu 5-dlh
Formy prowadzenia
WYKAD: 0h SEMINARIA: 0h WICZENIA:45h
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku
zajcia WICZENIA:15h
Wykadowca - prof. dr hab. n. med. Sawomira Kyrcz-Krzemie
- dr hab. n. med. Magorzata Krawczyk-Kuli
- dr hab. n. med. Beata Stella-Hoowiecka
- dr hab. n. med. Grzegorz Helbig
- dr hab. n. med. Mirosaw Markiewicz
- dr n. med. Magorzata Kopera
- dr n. med. Dariusz Kata
- dr n. med. Patrycja Zieliska
- lek. med. Monika Dzierak-Mieta
Wymagania wstpne Wiedza z zakresu fizjologii ukadu krwiotwrczego i ukadu krzepnicia oraz z
zakresu podstawowych metod analitycznych a take posiadanie umiejtnoci
mikroskopowania
Metody dydaktyczne 6. Mikroskopowanie samodzielna ocena preparatw cytologicznych krwi i
szpiku
7. Udzia w badaniach laboratoryjnych ukadu krzepnicia w laboratorium
hematologicznym i interpretacja wynikw bada
8. Obserwacja wykonywania podstawowych (morfologia krwi, ocena liczby
pytek krwi, barwienie rozmazw MGG) i specjalistycznych
(immunofenotypizacja, hodowle komrek i badania kariogramu, badania z
uyciem technik PCR) bada diagnostycznych stosowanych w Klinice
Hematologii
Cele przedmiotu Przygotowanie przyszych lekarzy do prowadzenia nowoczesnej diagnostyki
hematologicznej ze szczeglnym uwzgldnieniem doboru odpowiedniego panelu
bada laboratoryjnych celem nabycia umiejtnoci samodzielnego prowadzenia
diagnostyki schorze hematologicznych oraz monitorowania leczenia a take
interpretacji wynikw zleconych bada diagnostycznych z zakresu hematologii i
koagulologii.
Treci merytoryczne Zapoznanie z panelem bada z zakresu hematologii obejmujcym kompleksow
przedmiotu ocen badania morfologii krwi cznie z cytologiczn analiz rozmazu krwi
obwodowej, ocen szpiku, badania biochemiczne, immunofenotypizacj komrek
krwi i szpiku, badania cytogenetyczne stosowane w hematologii, metodyk i
interpretacj bada markerw genetycznych-biomolekularnych i koagulologicznych.
Metody oceny Zaliczenie ustne po kadym dniu wicze oraz na zakoczenie bloku wiczeniowego
w Klinice zaliczenie pisemne (testowe) z wystawieniem oceny zbiorczej zgodnie ze
skal ocen obowizujcych w Wydziale.
Literatura 5) Badania laboratoryjne w hematologii pod red. Boeny Mariaskiej, Jadwiga
obowizkowa Fabijaska-Mitek, Jerzy Windyga, PZWL, Warszawa 2011
Literatura 1. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Dembiska-
uzupeniajca Kie A., Naskalski J., Elsevier Urban&Partner, Wrocaw 2010
2. Clinical Laboratory Medicine, Ravel R., Mosby, 2009
3. Choroby wewntrzne stan wiedzy na rok 2010 pod red. prof. Andrzeja
Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Krakw 2010
4. Hematologia w praktyce, Kazimierz Suek, Ewa Wasak-
Szulkowska, PZWL, Warszawa 2007
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Ontogeneza Ukadu Krwiotwrczego wiczenia mikroskopowe,
samodzielna ocena
5 prawidowych i
patologicznych rozmazw
krwi i szpiku
2 Interpretacja Wynikw Bada Laboratoryjnych w 1) samodzielna ocena
Hematologii wynikw morfologii krwi i
bada specjalistycznych
5 (fenotypizacja , genotypizacja)
2) planowanie bada
diagnostycznych w chorobach
krwi.
3 Koagulologia Udzia i interpretacja w
podstawowych badaniach
ukadu krzepnicia i
hemostazy, dobr metod
5
diagnostycznych dla
rozpoznania osoczowych skaz
krwotocznych (hemofilia i
trombofilia).

Kod przedmiotu 5-dl
Formy prowadzenia
przedmiotu
Adamczak, dr A. Kolonko, dr H. Karkoszka, dr B. Czerwieska, dr U.
Spiechowicz, dr R. Ficek, dr J. Ficek
Wymagania wstpne Podstawowa wiedza w zakresie fizjologii, patofizjologii i biochemii klinicznej.
Opanowanie podstaw diagnostyki rnicowej chorb wewntrznych
Metody dydaktyczne wiczenia przy ku chorego, konfrontowanie wynikw bada dodatkowych ze
stanem klinicznym, interpretacja bada laboratoryjnych, samodzielne
wykonywanie niektrych bada
Cele przedmiotu Opanowanie zasad diagnostyki wybranych chorb nerek i nadcinienia ttniczego
Zapoznanie sie z algorytmami diagnostycznymi w chorobach nerek i w
nadcinieniu ttniczym
Analiza bdw przedlaboratoryjnych i laboratoryjnych i ich wpywu na
postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne
Treci merytoryczne Postpowanie diagnostyczne w wybranych jednostkach chorobowych nefrologia i
przedmiotu nadcinienie
Metody oceny Sprawdzanie wiedzy , zaliczenie ustne
Literatura Choroby Wewntrzne pod red. A. Szczeklika
obowizkowa Diagnostyka objaww chorobowych pod red. F.Kokota
Literatura Choroby wewntrzne dla studentw pod red. F.Kokota
uzupeniajca Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i
patologii pod red. F.Kokota
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Diagnostyka kamicy nerkowej 2 Omawianie sposobu postpowania
diagnostycznego u chorych na nawrotow
kamic nerkow, demonstracja przypadkw
2 Diagnostyka zaburze gospodarki wodno- 3 Demonstracja typowych zaburze gospodarki
elektrolitowej i kwasowo-zasadowej wodno elektrolitowej i kwasowo-zasadowej,
ocena bdw przed laboratoryjnych i
laboratoryjnych
3 Diagnostyka wielomoczu 4 Omawianie algorytmu postpowania u
Diagnostyka krwinkomoczu chorych z krwinkomoczem i wielomoczem,
demonstracja przypadkw, mikroskopowe
badanie osadu moczu
4 Diagnostyka kbuszkowych zapale 3 Omawianie pogbionej diagnostyki
nerek kbuszkowych zapale nerek, demonstracja
przypadkw
5 Diagnostyka przypadkowo wykrytych 3 Omawianie algorytmw diagnostycznych,
guzw nadnercza analiza wpywu lekw na wyniki bada
hormonalnych, demonstracja przypadkw
Nazwa przedmiotu Farmakologia kliniczna

Kod przedmiotu 5-fk
Rok, semestr studiw ROK: V SEMESTR: X
Formy prowadzenia
przedmiotu
Forma zaliczenia Zaliczenie na ocen
Jednostka prowadzca Katedra Farmakologii SUM
zajcia
Wykadowca Prof. Bogusaw Okopie, dr hab.Robert Krysiak, dr Krzysztof abuzek,
dr Dariusz Belowski, dr Witold Szkrbka
Wymagania wstpne Znajomo podstaw farmakologii z toksykologi oraz propedeutyki podstawowych
przedmiotw klinicznych.
Metody dydaktyczne wiczenia przy ku pacjenta, prezentacja multimedialna, przekaz ustny
Cele przedmiotu Zapoznanie z zasadami terapii opartymi na aktualnych wytycznych w
poszczeglnych dyscyplinach klinicznych. Znajomo dziaa jatrogennych i
interakcji lekowych. Praktyczna indywidualizacja farmakoterapii.
Treci merytoryczne Farmakoterapia chorb ukadu sercowo-naczyniowego.
przedmiotu Farmakoterapia stanw nagych.
Farmakoterapia schorze ukadu oddechowego.
Farmakoterapia schorze ukadu pokarmowego.
Farmakoterapia schorze ukadu krwiotwrczego oraz chorb
autoimmunologicznych.
Farmakoterapia w chorobach endokrynologicznych.
Zasady chemioterapii onkologicznej.
Zasady terapii w schorzeniach neurologicznych.
Zasady farmakoterapii w psychiatrii.
Zasady racjonalnej antybiotykoterapii.
Zasady terapii przeciwblowej.
Podstawy farmakokinetyki klinicznej.
Indywidualizacja terapii.
Terapia monitorowana.
Interakcje lekowe.
Badania kliniczne.
Metody oceny Kocowe zaliczenie testowe
Literatura K. Orzechowska-Juzwenko Podstawy farmakologii klinicznej
obowizkowa
Literatura H.P. Rang Farmakologia kliniczna
uzupeniajca W. Kostowski, Z.S. Herman Podstawy farmakoterapii
WYKADY
1. Zasady farmakoterapii chorb ukadu sercowo - naczyniowego 3
2. Leki psychotropowe w praktyce lekarza oglnego 3
3. Zasady racjonalnej antybiotykoterapii 2
4. Indywidualizacja terapii. Zasady terapii monitorowanej 3
5. Interakcje lekowe, dziaania niepodane lekw 2
6. Podstawy farmakoekonomiki 2
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Zasady farmakoterapii chorb ukadu sercowo- wiczenia przy ku
naczyniowego oraz ostrych stanw zagroenia ycia pacjenta, przekaz
4
ustny/prezentacja
multimedialna
2. Zasady farmakoterapii chorb ukadu pokarmowego i
2 jak wyej
oddechowego
3. Zasady farmakoterapii chorb ukadu
krwiotwrczego, endokrynnego oraz chorb 2 jak wyej
autoimmunologicznych.
4. Zasady farmakoterapii onkologicznej. Terapia 2 jak wyej
przeciwblowa.
5. Zasady farmakoterapii w schorzeniach
neurologicznych psychiatrycznej oraz farmakoterapii 3 jak wyej
psychiatrycznej
6. Podstawy farmakokinetyki klinicznej 1 jak wyej
7. Zasady prowadzenia oraz interpretacja wynikw
1 jak wyej
bad klinicznych
Nazwa przedmiotu Ginekologia i poonictwo I

Kod przedmiotu 5-pg
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Ginekologii i Poonictwa
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Andrzej Witek, dr n. med. Stanisaw Woch, dr n. med. Marek
Kuda, dr n. med. Tomasz Machalski, dr n. med. W. Szanecki, prof. dr hab. n. med.
Jerzy Sikora, dr n. med. Lucyna Kobielska, dr n. med. Jerzy Zitek, dr n. med. Jacek
Magnucki, dr n. med. Igor Bakon, dr hab. n. med. Magorzata Baumert, dr n. med.
Magdalena Paprotny, lek. Zofia Walencka, prof. dr hab. n. med. Piotr Skaba, dr
hab. n. med. Pawe Madej, dr n. med. Anna Dbkowska-Hu
Wymagania wstpne Zaliczenie kolokwium z zakresu fizjologii porodu
Metody dydaktyczne Seminaria w grupach seminaryjnych (10 osb), wiczenia w grupach wiczeniowych
(5 osb)
Cele przedmiotu Opanowanie podstaw poonictwa, prowadzenia porodu, opieki nad noworodkiem,
podstawy diagnostyki i postpowania klinicznego w ginekologii
Treci merytoryczne cia fizjologiczna, pord fizjologiczny, badanie poonicze, badanie
przedmiotu ginekologiczne, ocena stanu podu, stany naglce w poonictwie, noworodek
zdrowy i wczeniak, wady wrodzone, choroby infekcyjne w ginekologii, metody
leczenia operacyjnego w ginekologii, laparoskopia, histeroskopia, ultrasonografia.
Metody oceny Test pojedynczego wyboru
Literatura Troszyski M., Poonictwo wiczenia, Wyd. II, PZWL 2003
obowizkowa Brborowicz G., Poonictwo i Ginekologia, PZWL 2009
Literatura Skaba P., Endokrynologia ginekologiczna, wyd. III, PZWL 2006
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Diagnostyka endokrynologiczna 2 seminarium
2 Zaburzenia miesiczkowania 1 seminarium
3 Hiperprolaktynemia 1 seminarium
4 Prezentacja przypadkw chorb 2 seminarium
endokrynologicznych i omwienie
5 Testy przesiewowe w neonatologii 1 seminarium
6 Wady wrodzone 1 seminarium
7 Transport noworodka 1 seminarium
8 Noworodek zdrowy, donoszony, hipotroficzny, 2 seminarium
hipertroficzny
9 Zjawiska adaptacyjne u noworodka 1 seminarium
10 Rozpoznanie ciy 1 seminarium
11 Pord prawidowy. Fantom pooniczy 2 seminarium
12 Nadzr nad stanem podu w I i II okresie porodu 2 seminarium
13 Patologia wczesnej ciy 1 seminarium
14 Pord w pooeniu miednicowym 1 seminarium
15 Wysokie proste i niskie poprzeczne stanie gwki 2 seminarium
16 Niepodno. Techniki rozrodu wspomaganego 1 seminarium
17 Ginekologia dziecica i dziewczca. 1 seminarium
18 Zmiany fizjologiczne w ciy 1 seminarium
19 Cia wielopodowa 1 seminarium
20 Profilaktyka onkologiczna 2 seminarium
21 Wspczesne metody planowania rodziny 1 seminarium
22 Ginekologia operacyjna. Przegld najwaniejszych 3 seminarium
rodzajw operacji w ginekologii
23 Techniki endoskopowe w ginekologii 2 seminarium
24 Diagnostyka obrazowa w ginekologii 2 seminarium
25 Przekwitanie. Hormonalna terapia zastpcza 1 seminarium
26 Odprawa poranna. Omwienie przypadkw z dyuru 4 seminarium
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Prowadzenie porodu fizjologicznego. Badanie 30 wiczenia praktyczne
poonicze. Ocena postpu porodu. Prowadzenie
partogramu
2 Nage przypadki w ginekologii. Badanie 15 wiczenia praktyczne
ginekologiczne, wywiad, postpowanie
3 Ocena stanu chorych pooperacyjnych. Wizyta 10 wiczenia praktyczne
lekarska
4 Ocena stanu noworodka. Badanie przedmiotowe 5 wiczenia praktyczne
Nazwa przedmiotu Medycyna nuklearna

Kod przedmiotu 5-mn
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej
zajcia
Wykadowca dr n. med. Renata Dec i dr n.techn. Krystian Rudzki
fizyki jdrowej,
ochrony radiologicznej,
radiofarmacji.
Znajomo w zakresie zaawansowanym:
farmakokinetyki niektrych farmaceutykw,
fizjologii i patofizjologii,
diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej bez uycia preparatw radioizotopowych.
Metody dydaktyczne wiczenia
Cele przedmiotu Zdobycie umiejtnoci w zakresie:
podstawowych elementw metodyki bada radioizotopowych,
wskaza i przeciwwskaza do diagnostyki i terapii radioizotopowej,
prawidowego przygotowania i kierowania chorych do radioizotopowych bada
diagnostycznych oraz do terapii radioizotopowej wedug obowizujcych wskaza,
interpretacji wynikw bada laboratoryjnych,
analizy i oceny wynikw bada obrazowych (scyntygraficznych).
Treci merytoryczne Radioizotopy i radiofarmaceutyki
przedmiotu izotopy i radioizotopy,
rodzaje promieniowania jonizujcego wykorzystywane w medycynie nuklearnej,
radioizotopy stosowane w diagnostyce laboratoryjnej,
najczciej stosowane izotopy promieniotwrcze w diagnostyce i terapii,
radiofarmaceutyki, wasnoci, zakres zastosowa,
naraenie toksyczne oraz interakcje.
Urzdzenia radiometryczne oraz obrazowe
oddziaywanie z materi rnych rodzajw promieniowania jonizujcego
stosowanych w medycynie nuklearnej,
detektory promieniowania jonizujcego stosowane w medycynie nuklearnej,
radiometry i detektory dawek indywidualnych,
aparatura radiometryczna w diagnostyce laboratoryjnej,
urzdzenia radiometryczne do bada czynnociowych,
o zestawy jedno i wielo detektorowe,
o diagnostyka przykowa i rdoperacyjna,
aparatura odwzorowujca rozmieszczenie radiofarmaceutykw w obiektach
biologicznych,
o skanery (scyntygrafy),
o gammakamery,
o SPECT i SPECT-CT,
o PET i PET-CT.
prawo atomowe i ochrona radiologiczna pacjenta oraz pracownika (ucznia, studenta)
naraonego na promieniowanie jonizujce.
Ukad endokrynny
tarczyca
o wychwyt jodu,
o testy hamowania, stymulacji, uwalniania jodkw,
o scyntygrafia.
gruczolaki przytarczyc
o scyntygrafia planarna,
o subtrakcyjna,
o tomografia emisyjna (SPECT).
nadnercza
o scyntygrafia kory nadnerczy,
o lokalizacja guzw chromochonnych.
Ukad kostno stawowy
scyntygrafia planarna celowana
o jednofazowa
o trjfazowa,
scyntygrafia caego ciaa (WBI),
tomografia emisyjna celowana (SPECT).
Nowotwory i stany zapalne
immunoscyntygrafia,
lokalizacja guzw endokrynnych (SPECT/PET),
poszukiwanie ognisk zapalnych.
Radioizotopowa diagnostyka laboratoryjna
metody RIA, IRMA,
testy metaboliczne.
Terapia radioizotopowa
agodnych schorze tarczycy,
raka tarczycy,
paliatywna blw kostnych,
inne rodzaje.
Ukad moczowy
scyntygrafia statyczna planarna i/lub SPECT,
scyntygrafia dynamiczna,
o test diuretyczny,
o test kaptoprylowy.
Ukad trawienny
linianki
o scyntygrafia statyczna i dynamiczna,
o testy hamowania i stymulacji.
przeyk i odek
o tranzyt i oprnianie,
o refluks odkowo-przeykowy,
o ocena kurczliwoci odka w czci przedodwiernikowej.
wtroba i ledziona
o scyntygrafia statyczna i dynamiczna,
ocena perfuzji z wyznaczeniem stosunku krenia ttniczego do
wrotnego,
ocena miszu wtroby i ledziony.
o scyntygrafia z uyciem znakowanych erytrocytw
planarna,
SPECT.
hepatocholescyntygrafia
o ocena miszu wtroby i dronoci drg ciowych,
o refluks dwunastniczo-odkowy,
o badanie kinetyki pcherzyka zciowego.
portoscyntygrafia
wykrywanie krwawie do wiata przewodu pokarmowego,
wykrywanie ektopii bony luzowej odka (uchyka Meckela).
Ukad oddechowy
scyntygrafia perfuzyjna puc,
scyntygrafia wentylacyjna puc.
Ukad nerwowy
scyntygrafia statyczna i angioscyntygrafia znacznikami nie przenikajcymi przez
barier krew-mzg,
ocena perfuzji mzgu (SPECT/PET),
badania metaboliczne (PET),
badania receptorowe (SPECT/PET).
Ukad krenia
angiokardiografia (first pass),
wentrykulografia bramkowana (MUGA),
scyntygraficzna ocena perfuzji minia sercowego (SPECT/PET),
ocena pozawaowych zmian martwiczych,
badania metaboliczne (SPECT/PET),
badania receptorowe (SPECT/PET).
obecno,
aktywno,
Zaliczenie przedmiotu na podstawie:
testu (w przypadku niepowodzenia student ma do wyboru odpowied ustn lub powtrny
test).
Literatura Podrczniki
obowizkowa S. Nowak: ZARYS MEDYCYNY NUKLEARNEJ, PZWL 1998,
L. Krlicki: MEDYCYNA NUKLEARNA. Fundacja im. L. Rydygiera 1996.
Literatura Czasopisma
uzupeniajca PROBLEMY MEDYCYNY NUKLEARNEJ
NUCLEAR MEDICINE REVIEW
EUROPEAN JOURNAL OF NUCLEAR MEDICINE AND MOLECULAR
IMAGING
THE JOURNAL OF NUCLEAR MEDICINE
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Radioizotopy i radiofarmaceutyki 3 prezentacje
2 Urzdzenia radiometryczne oraz obrazowe 2 prezentacje
3 Ukad kostno stawowy 1 prezentacje, przykady
kliniczne
4 Ukad endokrynny 1 jak wyej
5 Nowotwory i stany zapalne 1 jak wyej
6 Radioizotopowa diagnostyka laboratoryjna 1 jak wyej
7 Terapia radioizotopowa 1 jak wyej
8 Ukad moczowy 1 jak wyej
9 Ukad trawienny 1 jak wyej
10 Ukad oddechowy 1 jak wyej
11 Ukad nerwowy 1 jak wyej
12 Ukad krenia 1 jak wyej
Nazwa przedmiotu Medycyna ratunkowa z elementami medycyny katastrof

Kod przedmiotu 5-mr
Rok, semestr studiw ROK: V SEMESTR: IX, X ( po1/2 roku)
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej, Wydzia
zajcia Lekarski z Oddziaem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu,
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Przemysaw Jaowiecki
Wymagania wstpne Wczeniejsze opanowanie podstawowych treci ksztacenia w zakresie: anatomii,
fizjologii, patofizjologii, mikrobiologii, farmakologii i toksykologii oraz psychologii
lekarskiej. Przyswojenie kierunkowych treci ksztacenia w zakresie: chorb
wewntrznych, pediatrii, chirurgii, ginekologii i poonictwa, neurologii i
neurochirurgii, otolaryngologii, okulistyki, dermatologii oraz ortopedii i
traumatologii. Zaliczenie zaj z zakresu udzielania pierwszej pomocy
przedlekarskiej w stanach nagych, wykonywania podstawowych zabiegw
pielgniarskich oraz opieki nad chorym.
Metody dydaktyczne Wykady z wykorzystaniem nowoczesnych rodkw przekazu. Symulowane
wiczenia praktyczne na symulatorach i fantomach (manekinach) oraz z
wykorzystaniem urzdze i sprztu stosowanego w ratownictwie medycznym.
Seminaria i wiczenia praktyczne przy ku chorego w Szpitalnym Oddziale
Ratunkowym, Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Oddziale
Neurochirurgii oraz Centrum Leczenia Oparze. Seminaria i wiczenia praktyczne w
Jednostce Ratownioczo-Ganiczej Pastwowej Stray Poarnej.
Cele przedmiotu Przekazanie zasad postpowania oraz nabycie podstawowych oraz zaawansowanych
umiejtnoci ratowniczych w rnych stanach zagroenia ycia u dorosych i dzieci.
Zaznajomienie z organizacyjnymi, etycznymi i psychologicznymi aspektami akcji
ratunkowej. Upowszechnienie zagadnie zawartych w Ustawie o Pastwowym
Ratownictwie Medycznym.
Treci merytoryczne 1. Organizacja struktur medycyny ratunkowej w Polsce.
przedmiotu 2. Fazy akcji ratunkowej.
3. Zasady segregacji poszkodowanych.
4. Standardy postpowania przedszpitalnego oraz organizowanie akcji ratunkowej.
5. Zagroenia epidemiologiczne w miejscu katastrofy.
6. Opracowywanie planw zabezpieczenia wypadkw masowych i katastrof.
7. Prawno-etyczne i psychologiczne aspekty wypadkw masowych i katastrof.
8. Modele i zasady wsppracy midzynarodowej.
9. Prawa czowieka w sytuacjach nadzwyczajnych.
10. Bioterroryzm.
11. Swoiste zespoy chorobowe.
12. Zasady oceny czynnoci yciowych.
13. Podstawowe i zaawansowane zabiegi reanimacyjne u dorosych i dzieci (BLS i
ALS).
14. Nage zagroenie pochodzenia wewntrznego.
15. Postpowanie ratunkowe w zagroeniach rodowiskowych.
16. Dorane postpowanie i terapia ostrych zatru.
17. Zasady doranego postpowania w rnych urazowych obraeniach ciaa.
18. Zasady doranego postpowania w zaburzeniach przytomnoci, obraeniach
czaszkowo-mzgowych, krgosupa i rdzenia krgowego.
19. Zasady postpowania w przypadku mnogich obrae ciaa.
20. Zasady udzielania pierwszej pomocy w przypadkach oparze, odmroe,
poraenia piorunem lub prdem, utonicia lub powieszenia.
21. Postpowanie ratunkowe w stanach zagroe u dzieci.
22. Techniki leczenia w klinicznym postpowaniu ratunkowym.
Metody oceny Egzamin testowy
Literatura 1. Plantz SH, Wipfler EJ. Medycyna ratunkowa. Wyd. II polskie. Elsevier Urban &
obowizkowa Partner, Wrocaw 2008.
2. Gaszyski W. Intensywna terapia i wybrane zagadnienia medycyny ratunkowej
Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
3. Aktualne (2010) Wytyczne Resuscytacji Kreniowo-Oddechowej
www.prc.krakow.pl
Literatura 1. Zawadzki A. (Red.). Medycyna ratunkowa i katastrof. Wydawnictwo Lekarskie
uzupeniajca PZWL, Warszawa 2006.
2. Misioek H, Knapik P. Pierwsza pomoc medyczna z elementami postpowania
specjalistycznego. lski Uniwersytet Medyczny, Katowice 2007.
WYKADY
1. Wprowadzenie do medycyny ratunkowej. 1
Zasady organizacji i struktury systemu Pastwowego Systemu
Ratownictwa Medycznego. Jednostki systemu organizacja i funkcja.
2. 3
Podstawy prawne dziaania ratownictwa medycznego w Polsce -
Ustawa o Pastwowym Ratownictwie Medycznym.
3. Psychologiczne aspekty wypadkw masowych i katastrof. 2
Zagadnienia terroryzmu. Jednostki ochrony zdrowia wobec w/w
4. 1
zagroe.
Kataklizmy, katastrofy i wypadki masowe. Zagroenia broni

5. 1
biologiczn i chemiczn. Skaenie promieniotwrcze, choroba
popromienna priorytety i strategia postpowania.
Rola intensywnej terapii w systemie ratownictwa medycznego.
Praktyczna ocena cikoci i rozlegoci obrae ciaa na podstawie
obowizujcych skal. Ocena wiadomoci poszkodowanego.
6. 2
Wspczesna koncepcja organizacji systemu opieki w obraeniach
czaszkowo-mzgowych u dorosych i dzieci. Wczesne postpowanie w
obrzku mzgu.
Patofizjologia, epidemiologia urazw przedziay miertelnoci w
urazach, pojcie zotej godziny. Wypadki masowe i katastrofy
7. 2
zasady segregacji poszkodowanych w wypadkach masowych i
katastrofach. Kolejno i zakres udzielanej pomocy doranej.
Obraenia klatki piersiowej w mnogich obraenia ciaa u dorosych i
dzieci. Obraenia narzdw jamy brzusznej u dorosych i dzieci tpe
8. 2
urazy brzucha, rany kute i postrzaowe. Zasady postpowania
ratunkowego.
9. Nage zatrzymanie krenia. Aktualne standardy BLS i ALS 3
10
Rokowanie w chorobie poresuscytacyjnej. 1
.
Obraenia krgosupa i rdzenia krgowego specyfika postpowania na
miejscu wypadku i podczas transportu. Udar mzgu, krwotok
11
rdczaszkowy diagnostyka, postpowanie, moliwoci terapeutyczne 3
.
w praktyce medycyny ratunkowej. Zasady postpowania w obraeniach
twarzoczaszki (w tym gaki ocznej).
Ostre stany kardiologiczne w medycynie ratunkowej. Ostra
12 niewydolno krenia. Zawa minia sercowego. Zagraajce yciu
2
. zaburzenia rytmu serca. Zasady rozpoznawania i leczenia wstrzsu
kardiogennego.
Zasady rozpoznawania i leczenia rnych rodzajw wstrzsu. Zasady
13
prowadzenia pynoterapii oraz stosowania krwi i preparatw 2
.
krwiopochodnych w stanach nagego zagroenia ycia.
Pomoc dorana u kobiet ciarnych w rnych stanach zagroenia
14
ycia. Obraenia ciaa u ciarnej rozpoznanie, postpowanie i 1
.
transport. Zasady odebrania porodu w warunkach pozaszpitalnych.
Metaboliczne i endokrynologiczne schorzenia zagraajce yciu
15
chorego - hipoglikemia, hiperglikemia, przeom nadnerczowy i 1
.
tarczycowy.
Zagraajce yciu zatrucia rodkami farmakologicznymi i substancjami
toksycznymi. Dorane postpowanie w ostrych zatruciach lekami,
16
rodkami chemicznymi, toksycznymi (m.in. dymami, tlenkiem wgla, 1
.
alkoholem) pukanie odka, neutralizacja rodkw chemicznych.
Zasady dekontaminacji.
17 Ostra niewydolno oddechowa przyczyny, rozpoznanie, pomoc
2
. dorana. Zasady wentylacji mechanicznej.
18 Postpowanie w stanach zagroenia ycia u dzieci. 1
Obraenia ukadu kostno-stawowego. Postpowanie dorane oraz
19 zasady nowoczesnego unieruchamiania i transportu chorych z cikimi
1
. obraeniami ciaa. Zadania i aktualna rola Lotniczego Pogotowia
Ratunkowego.
Dorana pomoc chorym z odmroeniami, poraonych piorunem lub
20
prdem. Postpowanie ratunkowe z osob tonc. Patofizjologia 1
.
utoni, choroby wysokociowej.
Granice stosowania zabiegw ratujcych ycie i podtrzymujcych
21 funkcje yciowe. Rozpoznanie mierci osobniczej w wyniku trwaego, 2
. nieodwracalnego ustania czynnoci mzgu. Medycyna ratunkowa a
problemy transplantologii.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Algorytmy w zawale minia sercowego, wstrzsie
kardiogennym, obrzku puc, zatorze pucnym i stanie
astmatycznym. Zasady sedacji i analgezji w medycynie
Wprowadzenie,
1. ratunkowej. Terapia pynami (krystaloidy, koloidy, 3
prezentacja, dyskusja
preparaty krwiopochodne i krwiozastpcze). Stany nage
zwizane z dziaaniem czynnikw rodowiska i osb
trzecich. Zatrucia rozpoznanie i postpowanie dorane.
Rozpoznanie i pomoc dorana w obraeniach
wielonarzdowych z uwzgldnieniem obrae czaszkowo
mzgowych i krgosupa. Zasady postpowania z
Wprowadzenie,
2. chorymi nieprzytomnymi. Pomoc dorana w innych 1
stanach naglcych u dorosych i dzieci postpowanie u
chorych z zespoem drgawkowym, napadem padaczki,
udarem mzgowym, zapaleniem opon mzgowych.
Organizacja ratownictwa medycznego w strefie
zagroenia w najczstszych wypadkach (w zakresie
ratownictwa drogowego, technicznego, chemicznego i
ekologicznego). Zasady wspdziaania sub ratownictwa
medycznego i technicznego na miejscu wypadku.
Koordynacja dziaa poszukiwawczo-ratowniczych z
Wprowadzenie,
3. udziaem rnych sub ratownictwa medycznego i 4
pozamedycznego z uwzgldnieniem zakresu i kolejnoci
dziaa. Zasady medycznego zabezpieczenia imprez
masowych imprezy sportowe, artystyczne,
zgromadzenia. Organizacja pomocy medycznej w rzadkich
sytuacjach specjalnych wypadki lotnicze, morskie,
budowlane, ekologiczne.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Praktyczna ocena czynnoci ukadu oddechowego i
krenia wskazania do rozpoczcia zabiegw
reanimacyjnych. Kryteria rozpoznania zgonu na miejscu
wypadku. Podstawowe (BLS) i zawansowane (ALS)
zabiegi reanimacyjne u dorosych i dzieci cz I.
Zabezpieczenie dronoci drg oddechowych: zakadanie
wiczenia
1. rurki ustno-gardowej, nosowo-gardowej, intubacja. 8
praktyczne
Zastosowanie masek krtaniowych, konikotomia,
tracheotomia, zgbnikowanie odka. Elektroterapia
defibrylacja, kardiowersja, elektrostymulacja. Dorane
postpowanie w zagraajcych yciu zaburzeniach rytmu
serca. Dostpy naczyniowe obwodowe, centralne,
ttnicze. Cele i technika wykonania. Postpowanie przy
powikaniach. Stany nage w pediatrii, poonictwie i
ginekologii, laryngologii oraz endokrynologii. Omwienie
postpowania w wybranych przypadkach.
Podstawowe (BLS) i zawansowane (ALS) zabiegi
reanimacyjne u dorosych i dzieci cz II. Resuscytacja
ciarnej, noworodka. Ocena skutecznoci zabiegw
reanimacyjnych. Transport chorego w sytuacjach
krytycznych w zalenoci od rodzaju zachorowania,
obrae itp. Zespoy Ratunkowe w strukturze szpitala,
transport na siebie, zasada jednych noszy. Praktyczne
przykady realizacji zotej godziny i acucha
przeycia. Praktyczne sposoby unieruchomienia koczyn
w zamaniach i zwichniciach (szyny druciane, typu Sam
wiczenia
2. Splint, podcinieniowe i wycigowe). Unieruchomienie 6
praktyczne
poszkodowanego z wykorzystaniem noszy (deski)
ortopedycznych, materaca podcinieniowego, noszy
podbierajcych. Sposoby unieruchamiania gowy
zakadanie konierzy ortopedycznych-szyjnych,
uniwersalnego systemu unieruchamiania gowy (do deski
ortopedycznej). Zastosowanie kamizelki typu KED (urazy
krgosupa, miednicy, urazy komunikacyjne). Zasady
zdejmowania rnego typu kaskw. Transport
poszkodowanego szczeglnych sytuacjach (akweny
wodne, uwizieni w pojazdach i inne).
Techniki intensywnej terapii w medycynie ratunkowej.
Definitywna stabilizacja zama rnych okolic ciaa
(prezentacja przypadkw). Intensywna pielgnacja
chorych. Zasady ywienia. Zastosowanie tzw.
analizatorw parametrw krytycznych w OIT.
Diagnostyka inwazyjna i nieinwazyjna w stanach
zagroenia ycia z uwzgldnieniem ultrasonografii,
tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego,
wideoskopii.
Standardy funkcjonowania i wyposaenia Szpitalnego
Oddziau Ratunkowego. Wymagania kadrowe, struktura
wewntrzna /obszary/ SOR. Rola, zadania i wzajemne
relacje SOR z innymi jednostkami szpitala. Zasady
przyjmowania i przekazywania pacjentw. Obowizujce
3. zasady postpowania i procedury realizowane w SOR. 8 wiczenia praktyczne
Profil chorych leczonych w Szpitalnym Oddziale
Ratunkowym na przykadzie dowiadcze Oddziau
funkcjonujcego w WSS nr 5 im. w. Barbary w
Sosnowcu (prezentacja przypadkw). Moliwoci
definitywnego leczenia w SOR. Kompleksowa
diagnostyka i zaopatrzenie, w tym stabilizacja zama
rnych okolic ciaa. Techniki medyczne w medycynie
ratunkowej w rnych stanach chorobowych w tym w
stanach zagroenia ycia. Postpowanie z chorym
nieprzytomnym, niewydolnym oddechowo, po nagym
zatrzymaniu krenia, ofiarami wypadkw drogowych i
innych zdarze nagych. Strategia SOR wobec ofiar
urazw wielonarzdowych. Elementy badania pacjentw,
diagnostyka rnicowa, interpretacja bada obrazowych
itp. Przygotowanie SOR na wypadek katastrof, wypadkw
masowych oraz zagroe zewntrznych i wewntrznych.
Zajcia praktyczne w obszarach SOR. Zasady dziaanie
zespoowego i postpowania interdyscyplinarnego.
Monitorowanie parametrw yciowych chorych w SOR.
Diagnostyka inwazyjna i nieinwazyjna (zastosowanie tzw.
analizatorw parametrw krytycznych). Moliwoci
diagnostyki obrazowej przy ku chorego. Wykorzystanie
ultrasonografii, tomografii komputerowej, nuklearnego
rezonansu magnetycznego, wideoskopii i innych metod
diagnostycznych w praktyce SOR.
Sposoby bezpiecznego uoenia chorego w zalenoci od
rodzaju obrae ciaa. Uoenie w pozycji bocznej
bezpiecznej. Dorane zaopatrzenie obrae twarzoczaszki i
gaki ocznej. Opanowanie techniki zakadania opatrunkw
4. na rany pourazowe, oparzenia, odmroenia itp. Praktyczne 6 wiczenia praktyczne
sposoby tamowania zewntrznych krwotokw ylnych i
ttniczych na miejscu wypadku. Opanowanie techniki
chirurgicznego opracowania ran. Zasady zaopatrywania
doranego ran penetrujcych, z ciaem obcym itp.
Epidemiologia oparze, zasady oceny cikoci urazu
termicznego. Przedlekarska i lekarska pomoc na miejscu
zdarzenia. Kwalifikacja do transportu chorego oparzonego.
Wstrzs w urazie termicznym, zasady leczenia, praktyczna
nauka stosowania regu przetoczeniowych, zabezpieczenie
chorego na czas transportu do orodka referencyjnego.
Oparzenia w urazie wielonarzdowym. Dorane zabiegi
5. chirurgiczne w klinice oparze. Miejscowe zaopatrywanie 6 wiczenia praktyczne
rany oparzeniowej. wiczenia praktyczne w oddziale
intensywnej terapii oparze. Kwalifikacja do leczenia
tlenem hyperbarycznym w stanach zagraajcych yciu
(zatrucia wziewne, piorunujce infekcje, choroba
dekompresyjna, zator powietrzny, zator naczy siatkwki).
wiczenia praktyczne w pracowni hyperbarii tlenowej
oraz spre w komorze hyperbarycznej.
Zajcia praktyczne w jednostce ratowniczo-ganiczej PSP.
Zabezpieczenie miejsca wypadku przed wtrnymi
skutkami z uwzgldnieniem bezpieczestwa
poszkodowanych oraz ratownikw. Praktyczne zadania
sub ratownictwa medycznego na rnych szczeblach
6. organizacyjnych podstawowym, wojewdzkim i 3 wiczenia praktyczne
regionalnym. Wyposaenie JRG PSP i logistyka.
Prezentacja sprztu technicznego bdcego na
wyposaeniu pozamedycznych sub ratunkowych rodki
cznoci, komputerowe bazy danych, rodki
radiolokacyjne itp.
Nazwa przedmiotu Neurologia z neurochirurgi

Kod przedmiotu 5-ner
Rok, semestr studiw ROK: V SEMESTR: IX
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klnika Neurologii
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. med. Grzegorz Opala
Umiejtno badania neurologicznego z okreleniem zespou neurologicznego i
postawieniem rozpoznania lokalizacyjnego.
Metody dydaktyczne wykady, seminaria, wiczenia kliniczne
Cele przedmiotu Umiejtno badania neurologicznego z okreleniem zespou neurologicznego i
postawieniem rozpoznania lokalizacyjnego. Umiejtno rozpoznania rnicowego
zaburze neurologicznych z ustaleniem rozpoznania ostatecznego. Umiejtno
zaplanowania postpowania diagnostycznego, leczenia, postpowania
rehabilitacyjnego i profilaktycznego.
Treci merytoryczne Badanie neurologiczne. Symptomatologia, diagnostyka i leczenie, w tym
przedmiotu rehabilitacja, ostrych oraz przewlekych chorb orodkowego i obwodowego ukadu
nerwowego. Zasady kwalifikacji do leczenia operacyjnego chorb ukadu
nerwowego. Postpowanie pooperacyjne. Urazy czaszkowo-mzgowe.
Metody oceny egzamin pisemny test
egzamin poprawkowy drugi termin egzamin ustny
Literatura Podemski R.: Kompendium Neurologii. Via-Medica, Gdask 2008
obowizkowa Prusiski A.: Neurologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL. Warszawa 2007
Gob BK.: Anatomia czynnociowa orodkowego ukadu
nerwowego. PZWL. Warszawa 2004
Gob BK.: Anatomia czynnociowa obwodowego ukadu nerwowego. Czelej.
Lublin 1998
Literatura Mumenthaler M.: Neurologia. Urban&Partner. Wrocaw 2001
uzupeniajca Opala G.: Stany zagroenia ycia pochodzenia neurogennego. [W:]
Ostre stany zagroenia ycia w chorobach wewntrznych. Red.
Kokot F. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Wyd.III W-wa 2008
PZWL Warszawa 2006
WYKADY
1 Choroby demielnizacyjne ukadu nerwowego. 2
2 Polineuropatie. Mopatie 1
3 Guzy mzgu. 2
4 Padaczka 1
5 Chirurgiczne leczenie chorb naczyniowych OUN 1
6 agodne zaburzenia funkcji poznawczych naturalny proces 1
starzenia czy choroba. Otpienie
7 Zaburzenia snu. Zesp niespokojnych ng. Pozaruchowe objawy 2
choroby Parkinsona.
8 Dystonie. 1
9 Pozapramidowe objawy udar mzgu 1
SEMINARIA
Lp Temat zaj seminaryjnych Liczba godzin Sposb realizacji
dydaktycznych
1 Zespoy otpienne 2 Prezentacja multimedalna
2 Choroby ukadu pozapiramidowego 2 jak wyej
3 Choroby naczyniowe mzgu i rdzenia 2 jak wyej
4 Choroby demielinizacyjne i zapalne OUN 2 jak wyej
5 Choroby obwodowego ukadu nerwowego i mini 2 jak wyej
6 Padaczka 2 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Badanie podmiotowe i przedmiotowe chorych 7 wiczenia w oddz. neurologii,
oddz. udarowym, oddz.
neurorehabilitacji oraz w poradni
przyklinicznej
2 Okrelenie zespou neurologicznego 7 jak wyej
3 Rozpoznanie rnicowe 7 jak wyej
4 Badania dodatkowe w diagnostyce rnicowej 8 jak wyej
5 Proponowane schematy leczenia (farmakoterapia, 7 jak wyej
fizjoterapia, rehabilitacja)
Nazwa przedmiotu Pediatria z chirurgi dziecic

Kod przedmiotu 5-pech
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Kardiologii Dziecicej
Wykadowca Dr hab. n. med. Lesaw Szydowski prof. nadzw. SUM
Wymagania wstpne Opanowanie badania podmiotowego i przedmiotowego w pediatrii
Metody dydaktyczne wykad, seminarium, wiczenia przy ku pacjenta, wiczenia w poradniach dla dzieci
Cele przedmiotu Rozpoznawanie podstawowych objaww chorobowych i ich znaczenie w diagnostyce
pediatrycznej ze szczeglnym uwzgldnieniem badania fizykalnego i diagnostyki w
zakresie kardiologii dziecicej.
Treci merytoryczne Wybrane zagadnienia z kardiologii dziecicej w tym: wrodzone wady serca, zaburzenia
przedmiotu rytmu i przewodnictwa, kardiomiopatie, niewydolno krenia.
Praktyczna ocena EKG.
Osuchiwanie tonw i szmerw serca.
Zaburzenia wiadomoci z przyczyn kardiologicznych.
Zasady badania lekarskiego dziecka w Poradni D.
Przeprowadzanie bilansw zdrowia u dzieci.
Ocena rozwoju psychosomatycznego dziecka.
Szczepienia ochronne z uwzgldnieniem aktualnego kalendarza szczepie
kwalifikacja dzieci do szczepie.
Literatura obowizkowa 1. Badania podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii pod redakcj Anny Obuchowicz.
Katowice 2001.
2. Propedeutyka Pediatrii Marian Krawczyski. Warszawa 2002.
3. Pediatria pod redakcj Krystyny Kubickiej i Wandy Kawalec. Warszawa 1999.
4. Pediatria pod redakcj Antoniego Dyducha, t. 2, wyd. SUM, 2009.
Literatura uzupeniajca 1. Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach autorstwa Jacek Wysocki, Hanna
Czajka
2. Pediatria Polska literatura bieca
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Diagnostyka prostych wad wrodzonych serca u dzieci 2
2. Diagnostyka zoonych wad wrodzonych serca u dzieci 2
3. Ukad krenia w okresie podowym moliwoci diagnostyczne 2
4. Nowoczesne metody leczenia interwencyjnego wad wrodzonych serca 2
5. Arytmie serca u dzieci. Rozpoznawanie i leczenie 2
6. Wskazania i moliwoci staej stymulacji w leczeniu zaburze rytmu 2
i przewodnictwa u dzieci
7. Wady wrodzone serca skojarzone z zespoami genetycznymi 2
8. Rozpoznawanie i leczenie przerostu minia sercowego u dzieci 2
9. Przyczyny, podstawy diagnostyczne i leczenie nadcinienia ttniczego 2
u dzieci
10. Omdlenie problem interdyscyplinarny wspczesna diagnostyka 2
i leczenie
11. Nowe metody postpowania diagnostycznego i terapeutycznego 2
w zapaleniu minia serca
12. Genetyczne uwarunkowania kardiomiopatii 2
13. Zagroenie infekcyjnym zapaleniem wsierdzia w chorobach ukadu krenia 2
u dzieci
14. Niewydolno serca nowe aspekty patogenezy i leczenia 2
15. Choroby tkanki cznej u dzieci patomechanizm diagnostyka 2
i leczenie
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Wady wrodzone serca 5 seminarium
2. Niewydolno serca 5 seminarium
3. Zaburzenia rytmu serca 5 seminarium
4. Omdlenia, zapalenia minia sercowego, 5 seminarium
kardiomiopatie, choroba Kawasaki
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Diagnostyka biecych przypadkw kardiologicznych. 8 wiczenia przy ku
Badanie pediatryczne i kardiologiczne dziecka. pacjenta
Praktyczna ocena Ekg.
Praktyczna ocena rtg klatki piersiowej.
2. Zasady badania lekarskiego dziecka w Poradni D. 8 wiczenia
z pacjentem
Rola badania podmiotowego i przedmiotowego
w poradni
lekarza pediatry w Poradni.
Podkrelenie elementw badania kardiologicznego
(waga oceny ttna udowego, cinienia krwi na
koczynach grnych i dolnych itp.).
Ocena rozwoju psychosomatycznego dziecka -
kwalifikacja do grup dyspanseryjnych
Objawy i leczenie najczstszych schorze ukadu
oddechowego zapalenie garda, migdakw
podniebiennych, zapalenie oskrzeli, zapalenie puc,
wskazania do hospitalizacji
3. Bilanse zdrowia i grupy dyspanseryjne. 7 wiczenia
z pacjentem
Uwzgldnienie losw dzieci leczonych z powodu
w poradni
wad ukadu krenia.
Odrbne zasady ywienia u dzieci ze schorzeniami
ukadu krenia, zespoami zaburzonego
wchaniania, kamic nerkow, uszkodzeniami OUN
leczenie stanw biegunkowych u niemowlt, maych
dzieci z uwzgldnieniem wskaza do leczenia
szpitalnego.
4. Szczepienia ochronne ze szczeglnym uwzgldnieniem 7 wiczenia
grulicy, u dzieci z wadami serca z pacjentem
w poradni
i dzieci z zaburzeniami odpornoci, zasady odraczania
szczepie, zgaszanie odczynw niepodanych
Szczepienia dzieci z wadami serca
Diagnostyka rnicowa biecych przypadkw.
Podstawowe wiadomoci o tzw. chorobach
wysypkowych u dzieci i dziecicych chorobach
zakanych.

Kod przedmiotu 5-pech
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chirurgii Dziecicej
Wykadowca Prof. dr hab. n med. Janusz Bohosiewicz, dr n med. Katarzyna Byrka- Owczarek, dr n
med. Andrzej Bulandra, dr n med. Ireneusz Bielecki, dr hab. n med. Marek Wites, dr n
med. Jacek Pajk
Wymagania wstpne Bez wymaga wstpnych
Metody dydaktyczne Prezentacja pacjentw
Cele przedmiotu Zapoznanie z chirurgi dziecic
Treci merytoryczne Wybrane zagadnienia z chirurgii dziecicej
przedmiotu
Metody oceny Zaliczenie wicze
Literatura Chirurgia Dziecica pod red. Jerzego Czernika - rok wydania 2005
obowizkowa
Literatura Chirurgia Noworodka pod red. Piotra Kaliciskiego - rok wydania 2004,
uzupeniajca Traumatologia wieku rozwojowego pod red. Krzysztofa Okota - rok wydania 1999
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Chirurgia noworodka 2
2. Oparzenia u dzieci 2 Pokaz slajdw, rozmowa
3. Diagnostyka i terpia wad podu 2
4. Sprawdzenie wiedzy z chirurgii dziecicej 2
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Wady wrodzone wymagajce leczenia chirurgicznego 3 wiczenia przy ku chorego i
2. Ostre choroby jamy brzusznej u dzieci 8 na bloku operacyjnym, zdjcia
3. Przepuklina pachwinowa, ppkowa, wodniak jadra, 6
stulejka objawy metody postpowania, leczenie
operacyjne
4. Ostra moszna u dzieci 3
5. Choroba Hirschprunga 2

Kod przedmiotu 5-peit
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Klinika Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka, Katedra Pediatrii
Wykadowca Dr hab n. med. Iwona Maruniak-Chudek, Dr n. med. Ewa Musialik-wietliska, Dr n.
med. Jolanta Wrblewska
Wymagania wstpne Zaliczenie kursu pediatrii roku IV
Metody dydaktyczne Seminarium, wiczenia przy ku chorego, wiczenia z prezentacj czynnoci
manualnych z uyciem fantomw, prezentacje zdj radiologicznych i
fotograficznych, obrazowanie ultrasonograficzne przy ku pacjenta, demonstracja
wybranych jednostek chorobowych przy ku pacjenta.
Cele przedmiotu Zapoznanie studentw ze specyfik okresu noworodkowego, podstawowymi
zaburzeniami i chorobami okresu noworodkowego
Przekazanie wiedzy teoretycznej i umiejtnoci praktycznych w zakresie
koniecznym do podstawowego zabezpieczenia zdrowego i chorego noworodka
Przygotowanie teoretyczne i praktyczne do podejmowania dziaa medycznych w
sytuacjach zagroenia ycia u noworodka
Zdobycie wiedzy na temat diagnostyki i leczenia poszczeglnych jednostek
chorobowych w neonatologii ze szczeglnym uwzgldnieniem wczeniactwa i
wrodzonych wad rozwojowych
Omwienie najnowszych osigni i standardw obowizujcych w neonatologii
Treci merytoryczne Ocena noworodka po porodzie i w okresie adaptacyjnym, w tym ocena dojrzaoci,
przedmiotu stanu klinicznego, badanie fizykalne, ocena i znaczenie wywiadu lekarskiego, analiza
stanu zdrowia dziecka w okresie okooporodowym na podstawie dostpnej
dokumentacji, zaburzenia okresu adaptacyjnego
Badanie przedmiotowe pacjenta z uwzgldnieniem czasu trwania ciy (noworodek
donoszony, urodzony przedwczenie, cechy hypotrofii wewntrzmacicznej)
Resuscytacja noworodka, podstawowe procedury ratujce ycie
Choroby ukadu oddechowego u noworodkw (zesp zaburze oddychania,
wrodzone zapalenie puc, przetrwae nadcinienie pucne, odma opucnowa)
Zakaenia okresu noworodkowego (zakaenie wrodzone, sepsa, zakaenia z grupy
TORCH)
taczki okresu noworodkowego (choroba hemolityczna noworodka, taczka
pokarmu kobiecego
Choroby metaboliczne (znaczenie wczesnej diagnostyki chorb metabolicznych,
objawy najczciej stwierdzanych zaburze metabolicznych, omwienie leczenia i
rokowania w wybranych przypadkach)
Choroby genetyczne (czsto wystpowania chorb genetycznych, zasady
diagnostyki, demonstracja wybranych pacjentw z chorobami genetycznymi wraz z
badaniem przedmiotowym, badania przesiewowe i ich znaczenie, rola poradnictwa
genetycznego)
Chirurgia noworodka (odrbno chirurgii okresu noworodkowego, transport
noworodka, najczciej wystpujce schorzenia chirurgiczne wymagajce leczenia w
okresie noworodkowym)
Problemy zwizane z wczeniactwem
Najczstsze schorzenia noworodka i opieka nad noworodkiem po wypisaniu z
oddziau
Metody oceny Ocena umiejtnoci praktycznych badania noworodka
Seminarium ustne po zakoczeniu cyklu zaj z neonatologii
Literatura Kubicka K.: Pediatria PZWL 2006; Koechler B, Marsza E, wietliski J.: Wybrane
obowizkowa zagadnienia z pediatrii. Skrypt 2002
Literatura Szczapa J.: Neonatologia. PZWL 2000; Gadzinowski J, Vidyasagar D.: Neonatologia.
uzupeniajca Wyd. Pozna, Dobrzaska A, Ryko J.: Pediatria. Podrcznik do LEP i specjalizacji
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Neonatologia. Badanie i ocena noworodka 1 Prelekcja z prezentacj
materiau zdjciowego
2 Resuscytacja noworodka. Podstawowe zabiegi ratujce 1 Prelekcja z prezentacj
ycie (intubacja, wkucie, odbarczenie odmy). materiau zdjciowego oraz
Prezentacja (fantom) na fantomach
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Noworodek donoszony-wczeniak-ELBW. Wygld 4 Prezentacja przypadku przy
(skra, deformacje, uoenie, zachowanie). Noworodek ku pacjenta
na stanowisku (wpyw czynnikw zewntrznych:
temperatura, haas, wiato), opieka pielgnacyjna
(toaleta, karmienie). Badanie fizykalne. Ocena
dojrzaoci. Ocena stanu klinicznego
2 Nowoczesna intensywna terapia noworodkowa 4 Prezentacja przypadku przy
(wentylacja mechaniczna z opcjami zaawansowanymi: ku pacjenta
iNO, HFO, IF), cakowite ywienie pozajelitowe i
minimalne ywienie troficzne (TPN, MTF), interwencje
chirurgiczne, leczenie retinopatii wczeniaczej, screening
suchu, prewencja i leczenie anemii wczeniakw,
leczenie hiperbilirubinemii
Nazwa przedmiotu Radiologia kliniczna

Kod przedmiotu 5-ra
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej lskiego Uniwersytetu Medycznego w
zajcia Katowicach
Wykadowca Jan Baron, Joanna Pilch-Kowalczyk
Fizycznych podstaw metod obrazowania (RTG, USG, TK, MR)
ochrony radiologicznej,
radiobiologii
Znajomo na poziomie redniozaawansowanym:
- anatomii radiologicznej.
- metod obrazowania oraz wskaza i przeciwwskaza do nich,
- prawidowego przygotowania i kierowania chorych do bada obrazowych,
- rozpoznawania powika po poszczeglnych badaniach,
- podstaw prawnych diagnostyki z zastosowaniem promieniowania jonizujcego
wraz z ochron radiologiczn,
Metody dydaktyczne Teoretyczne: wykady,
Praktyczne: dyskusja na temat poszczeglnych metod diagnostycznych, wskaza i
przeciwwskaza do nich, omawianie sposobw skutecznego przygotowania
pacjentw do bada, interpretacja zdj uwzgldniajca teoretyczne wiadomoci
uzyskane w trakcie wykadw i seminariw, rozwizywanie przykadowych
problemw diagnostycznych.
Cele przedmiotu Zdobycie umiejtnoci w zakresie wskaza i przeciwwskaza do bada diagnostyki
obrazowej.
Umiejtno prawidowego przygotowania pacjenta do badania diagnostycznego.
Umiejtno interpretacji podstawowych bada diagnostycznych w odniesieniu do
najwaniejszych jednostek chorobowych.
Treci merytoryczne W trakcie seminariw i wicze studenci zapoznaj si z metodyk, wskazaniami
przedmiotu przeciwwskazaniami do bada obrazowych nastpujcych ukadw narzdw:
ukadu oddechowego.
serca, rdpiersia i duych naczy.
ukadu kostno-stawowo-miniowego.
Neuroradiologia.
Zapoznaj si rwnie z obrazami otrzymanymi w trakcie bada i poznaj zasady ich
interpretacji
Zapoznaj si z metodyk, wskazaniami przeciwwskazaniami do bada obrazowych
w pediatrii oraz z odmiennociami diagnostyki u dzieci.
Nastpnie poznaj moliwoci radiologii interwencyjnej i poznaj zasady
kwalifikacji pacjentw do zabiegw endowaskularnych. oraz poznaj kryteria
oceny bada wykonywanych w trybie pilnym najczstsze problemy
diagnostyczne, metodyka.
W ostatnim bloku tematycznym istnieje moliwo konsultacji wszystkich tematw
zagadnie, ktre przedstawiano na wiczeniach na IV i V roku.
obecno,
aktywno,
Zaliczenie caoci przedmiotu bdce dopuszczeniem do egzaminu testowego na
podstawie opisu zdj:
2 zdjcia z zaznaczonymi 4 szczegami anatomicznymi oraz 13 zdj
wymagajcych opisu patologii. (w przypadku niepowodzenia powtrne zaliczenie
zdj).
Ostateczna ocena nauczania przedmiotu na postawie egzaminy testowego,
zawierajcego 100 pyta (test wyboru
Literatura 1. Radiologia pod redakcj B. Pruszyskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa
obowizkowa 2003 i 2011 (dodruk).
2. Atlas anatomii radiologicznej, L.Wicke, Elsevier 2009
3. Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC B. Daniel, B. Pruszyski
4. Diagnostyka ultrasonograficzna P.E.S. Palmer
5. Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej pod red. J. Barona, J. Pilch-
Kowalczyk
6. Metody obrazowania radiologicznego S. Chapman, R. Nakielny, Medycyna
Praktyczna 2006.
Literatura 1.Anatomia ultrasonograficzna (kolorowy atlas) B. Block.
uzupeniajca Diagnostyka obrazowa w ortopedii dla lekarza praktyka A. Greenspan, Medipage
Warszawa 2007.
2.Podstawy diagnostyki radiologicznej W.E.Brandt, C.A. Helms tom I-IV,
Medipage, Warszawa 2008.
3..Radiologia wypadkowa
4.Standardy Ultrasonograficzne W. Jakubowski, Zamo 2008.
5.Diagnostyka obrazowa -Pediatria R.J. Ward, H. Bickman, Elevier Urban
&Partner, Wrocaw 2009.
6.Rezonans Magnetyczny w praktyce klinicznej Elevier Urban &Partner,
Wrocaw 2007.
7.Ultrasonografia doplerowska P.L. Allan, P.A. Dubbins, M.A. Pozniak, W.N.
McDicken, tom I-II, Elevier Urban &Partner, Wrocaw 2009.
8.Radiologia jamy brzusznej - atwe sposoby interpretacji J.D. Begg, Czelej,
Lublin 2006.
9.Zdjcia rentgenowskie klatki piersiowej J. Crone, M. Carroll, I.Brown, D.
Delany, Czelej, Lublin 2006.
10. Radiologia w stanach nagych N. Raby, L. Berman, G. de 11.Lacey, Elevier
Urban &Partner, Wrocaw 2007.
12.Postpy neuroradiologii pod redakcj J. Waleckiego, PFUN PAN, Warszawa
2007.
13.Mammografia w diagnostyce raka sutka pod redakcj J.Dziukowej i Ewy
Wesoowskiej, Medipage Warszawa 2006
14.Tomografia Komputerowa zastosowanie kliniczne W.R. Webb, W.E. Brandt,
N.M. Major, Elevier Urban &Partner, Wrocaw 2007.

WYKADY
1. Rola bada naczyniowych w neuroradiologii. 2 godz
2. Obrazowanie TK, MR w udarach krwotocznych.Postpowanie 4 godz
diagnostyczne i terapia wewntrznaczyniowa w udarach
krwotocznych.
3. Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w udarach 4 godz
niedokrwiennych.Wczesne objawy urazw czaszkowo-
mzgowych.
4. Nowotwory mzgu.Nowoczesne metody rozpoznawania 2 godz
nowotworw mzgu.Demielinizacja
5. Moliwoci neuroobrazowania funkcjonalnego mzgu. 2 godz
Neuroobrazowanie zespow otpiennych
6. Urazy krgosupa i rdzenia krgowego. Guzy kanau krgowego. 2 godz
7. Obrazowanie ttnic obwodowych. Radiologia interwencyjna 2 godz
8. Diagnostyka obrazowa w pediatrii. 2 godz
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Rola bada obrazowych w diagnostyce patologii 2 godz prezentacja
ukadu oddechowego
2. Rola metod obrazowania w diagnostyce serca, 2 godz j.w.
rdpiersia i duych naczy
3. Ukad kostno-miniowy 2 godz j.w.
4. Neuroradiologia 1 godz j.w.
5. Ostre stany 1 godz j.w.
6. Radiologia pediatryczna 1 godz j.w.
7. Radiologia Interwencyjna 1 godz j.w.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Ukad oddechowy 5 godz ocena zdj
2. Serce 5 godz j.w.
3. Ukad kosno-miniowy 5 godz j.w.
4. Neuroradiologia 5 godz j.w.
5. Ostre stany 5 godz j.w.
6. Radiologia pediatryczna 3 godz j.w.
7. Radiologia interwencyjna 2 godz j.w.
KIERUNEK LEKARSKI
VI rok
anestezjologia i intensywna terapia
chirurgia II
etyka lekarska z deontologi
ginekologia i poonictwo II
genetyka kliniczna
medycyna oparta o dowody naukowe - EBM
medycyna rodzinna
medycyna sdowa z elementami prawa
okulistyka
onkologia
ortopedia z traumatologi
otolaryngologia
pediatria II
psychiatria II
propedeutyka stomatologii
rehabilitacja
transfuzjologia
warsztaty testowe II
Nazwa przedmiotu Anastezjologia i intensywna terapia
Kod przedmiotu 6-at
Rok, semestr studiw ROK: VI SEMESTR: XI i XII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
zajcia
Wykadowca Dr Izabela Duda
Wymagania wstpne Wiadomoci z zakresu anatomii i fizjologii ukadw krenia orodkowego ukadu
nerwowego i oddechowego oraz farmakologii lekw znieczulenia oglnego i
przewodowego.
Metody dydaktyczne Zajcia przy ku pacjenta na bloku operacyjnym i w oddziale intensywnej terapii ;
prezentacja przypadkw, scenariusze symulacyjne, dyskusja, prezentacja
multimedialna, sprawdzenie wiadomoci.
Cele przedmiotu Zapoznanie si z podstawami przedmiotu Anestezjologia Intensywna Terapia ze
szczeglnym uwzgldnieniem przygotowania lekarzy rnych specjalnoci do
wsppracy z anestezjologiem i zasadami medycyny okoooperacyjnej.
Treci merytoryczne Podstawowe zasady znieczulenia oglnego i przewodowego w salach operacyjnych.
przedmiotu Kwalifikacja do znieczulenia i wybr jego metody. Rozpoznanie i leczenie ostrej
niewydolnoci oddechowej i kreniowej. Zasady wentylacji mechanicznej.
Monitorowanie intensywnej terapii aparatura medyczna. Wykonanie zabiegw
stosowanych w anestezjologii, intensywnej terapii i pomocy doranej m.in. intubacji,
prowadzenia wentylacji puc workiem samorozpralym i z uyciem maski,
wkuciem do y obwodowych i odsysanie drzewa oskrzelowego. Poznanie technik
znieczulenia, zasad bezporedniej opieki rdoperacyjnej i pooperacyjnej oraz walki
z blem
Metody oceny egzamin, test 100 pyta w cigu 100 minut.
Literatura Kamiski B., Kbler A. : Anestezjologia i intensywna terapia Podrcznik dla
obowizkowa studentw medycyny Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002,
Rybicki Z. : Intensywna terapia dorosych Kompendium, Wydawnictwo Makmed,
Lublin 2010,
Literatura Larsen R. : Anestezjologia Wyd. Urban & Partner, Wrocaw 2003,
uzupeniajca Mayzner-Zawadzka E. (red. nauk.) : Anestezjologia kliniczna z elementami
intensywnej terapii i leczenia blu, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa,
2009.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Anestezjologia Intensywna Terapia wprowadzenie 6 Sprawdzenie wiadomoci,
do przedmiotu prezentacja multimedialna,
dyskusja, prezentacja
przypadkw
2 Przygotowanie chorego do znieczulenia 3 jak wyej
3 Powikania znieczulenia oglnego 3 jak wyej
4 Niewydolno oddechowa. Respiratory 3 jak wyej
5 Anestetyki ; znieczulenie oglne 3 jak wyej
6 Znieczulenie przewodowe 3 jak wyej
7 Blokada nerwowo-miniowa 3 jak wyej
8 Oddzia Intensywnej Terapii. Kwalifikacja chorych 6 jak wyej
do oit
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Podstawowe zasady znieczulenia oglnego 5 Zajcia przy ku pacjenta na
bloku operacyjnym; prezentacja
przypadkw, scenariusze
symulacyjne
2 Podstawowe zasady znieczulenia przewodowego 5 jak wyej
3 Kwalifikacja do znieczulenia i wybr jego metody 5 jak wyej
4 Rozpoznanie i leczenie ostrej niewydolnoci 5 Zajcia przy ku pacjenta w
oddechowej i kreniowej. Zasady wentylacji oddziale intensywnej terapii
mechanicznej prezentacja przypadkw,
scenariusze symulacyjne
5 Monitorowanie w intensywnej terapii i 5 Zajcia przy ku pacjenta w
anestezjologii aparatura medyczna oddziale intensywnej terapii
prezentacja przypadkw,
scenariusze symulacyjne
6 Wykonanie zabiegw stosowanych w anestezjologii 5 Zajcia przy ku pacjenta na
(m.in. intubacja, wentylacja z uyciem maski, bloku operacyjnym; prezentacja
odsysanie drzewa oskrzelowego, wkucie do y przypadkw, scenariusze
obwodowych) symulacyjne
7 Poznanie zasad bezporedniej opieki rd- i 5 jak wyej
pooperacyjnej
8 Poznanie technik walki z blem 5 jak wyej
Nazwa przedmiotu Chirurgia II

Kod przedmiotu 6-chi, 6-chop
Rok, semestr studiw ROK: VI SEMESTR: XI, XII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca I Katedra i Klinika Kardiochirurgii
Wykadowca Prof. Andrzej Bochenek
Dr hab. Marek Cisowski
Dr hab. Micha Krejca
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, dyskusje, omwienie przypadkw chorobowych,
wiczenia praktyczne na salach chorych. Transmisje na ywo z sal operacyjnych
(telekonferencje)
Cele przedmiotu Opanowanie przez studentw umiejtnoci teoretycznych i praktycznych z zakresu
kardiochirurgii
Treci merytoryczne 1. Przygotowanie chorego do operacji kardiochirurgicznej
przedmiotu a. Przygotowanie na oddziale kardiochirurgii.
b. Przygotowanie anestezjologiczne.
c. Przygotowanie chirurgiczne chorego na sali operacyjnej.
2. Monitorowanie chorego w czasie operacji w kreniu pozaustrojowym
3. Zasady i technika krenia pozaustrojowego
4. Podstawowe zasady i metody ochrony serca przed niedokrwieniem w czasie
operacji kardiochirurgicznej
5. Podstawowe zasady i techniki operacji kardiochirurgicznych w:
a. chorobie niedokrwiennej serca
b. wadach nabytych zastawek serca
c. ttniakach aorty piersiowej
Podstawy opieki pooperacyjnej u chorych kardiochirurgicznych
Metody oceny Zaliczenie ustne u prowadzcego wykadowcy
Literatura Chirurgia naczy wiecowych, pod red. M.Zembali, A.Bochenka, S.Wosia
obowizkowa Zarys kardiochirurgii pod red. Z.Religi
Literatura
brak wskaza
uzupeniajca
WYKADY
1 Inwazja w kardiochirurgii, w jakim kierunku zmierzamy? 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Leczenie chirurgiczne choroby niedokrwiennej 2 Prezentacje multimedialne,
serca wskazania, przeciwwskazania, Transmisje na ywo z sal
maoinwazyjne metody leczenia chirurgicznego operacyjnych (telekonferencje)
2 Ttniaki aorty. 1
3 Transplantologia (pobieranie materiau, problemy 1
etyczne i prawne, prowadzenie chorych).
4 Krenie pozaustrojowe 1
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Choroba wiecowa 2 Badanie przedmiotowe i
2 Wady nabyte serca 2 podmiotowe.
3 Ttniaki aorty 2 Zasady kierowania do poradni
4 Intensywna opieka kardiochirurgiczna 2 kardiochirurgicznej
5 Wprowadzenie do specyfiki oddziau klinicznego 2

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowe, Wydzia
zajcia Lekarski z Oddziaem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Centrum Lczenia
Oparze w Siemianowicach
SEMINARIA: 2h WICZENIA: 2h
Wykadowca dr hab. n. med. Marek Kawecki
Wymagania wstpne Zakres informacji z zaj z medycyny ratunkowej rok V
Metody dydaktyczne Prelekcja, zajcia praktyczne
Cele przedmiotu zapoznanie z problematyk chirurgii oparze
Treci merytoryczne Zapoznanie ze wspczesnymi metodami leczenia ran oparzeniowych
przedmiotu
Metody oceny Zaliczenie + egzamin testowy (caociowy)
Literatura 1. Struyna J.(red): Wczesne leczenie oparze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
obowizkowa Warszawa 2006
2. Rudowski W., Nasiowski W.,: Oparzenia jako problem badawczy i leczniczy,
Wyd. II. PZWL, Warszawa 1984,
Literatura 1. Herndon David: Total burn care, Wyd. III, Saunders Elsevier USA 2007,
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Zasady chirurgii kombustiologicznej 1 prelekcja
2 Transplantacja skry auto i alogenicznej. Zastosowanie 1 prelekcja
elementw hodowlanych naskrka i skry.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Wspczesne metody postpowania z ran oparzeniow 1 wiczenia przy ku
chorego
2 Zasady leczenia choroby oparzeniowej 1 wiczenia przy ku
chorego

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca II Katedra i Klinika Kardiochirurgii
Wykadowca Prof. dr hab.n.med. Stanisaw Wo, dr hab.n.med. Ryszard Bachowski, dr hab.n.med.
Marek Jasiski, dr hab.n.med. Marek Deja.
Wymagania wstpne Ukoczenie kursu kardiologii w ramach zaj z chorb wewntrznych.
Metody dydaktyczne Wykad, zajcia seminaryjne, wiczenia przy ku chorego i na sali operacyjnej
Cele przedmiotu Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie kwalifikacji do leczenia chirurgicznego
oraz metod leczenia chirurgicznego chorb serca i aorty piersiowej.
Treci merytoryczne Choroby serca poddane terapii technikami kardiochirurgicznymi
przedmiotu - Leczenie chirurgiczne choroby wiecowej.
- Krenie pozaustrojowe krwi i ochrona minia sercowego.
- Choroba wiecowa i jej powikania.
- Wady zastawkowe.
- Choroby aorty, guzy serca, urazy klatki piersiowej.
Metody oceny Zaliczenie.
Literatura Podstawy Chirurgii Prof.Jacek Szmidt
obowizkowa
Literatura Cardiac Surgery in the Adult (3rd Edition) by Lawrence H. Cohn
uzupeniajca
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Leczenie chirurgiczne choroby wiecowej. 1
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Krenie pozaustrojowe krwi i ochrona minia 1 seminarium
sercowego.
2 Choroba wiecowa i jej powikania 2 seminarium
3 Wady zastawkowe. 1 seminarium
4 Choroby aorty, guzy serca, urazy klatki piersiowej. 1 seminarium
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Krenie pozaustrojowe krwi. w. przy ku chorego i
2
na Sali operacyjnej
2 Ochrona minia sercowego. 2 jak wyej
3 Leczenie operacyjne choroby wiecowej. 1 jak wyej
4 Zasady postpowania w powikaniach choroby wiecowej. 1 jak wyej
5 Wada aortalna leczenie kardiochirurgiczne. 1 jak wyej
6 Wada mitralna leczenie kardiochirurgiczne. 1 jak wyej
7 Choroby aorty piersiowej. 1 jak wyej
8 Guzy serca i urazy klatki piersiowej 1 jak wyej

Kod przedmiotu 6-chi
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chirurgii Oglnej i Naczy
zajcia WYKAD: 5h SEMINARIA:10h WICZENIA: 25h
Wykadowca Prof.zw.dr hab.n.med. Krzysztof Ziaja
Wymagania wstpne - obecno na wszystkich zajciach
- przygotowanie teoretyczne do zaj
- pozytywna ocena z zaliczenia w dniu koczcym dany blok wicze
- w przypadku nieobecnoci na zajciach jak i seminariach koniecznym jest
odrobienie w innym terminie
Metody dydaktyczne Seminaria, wiczenia przy ku chorego, wiczenia w gabinecie zabiegowym,
wiczenia na Bloku Operacyjnym, wiczenia w pracowniach: USG, Dopplera,
Mikrokrenia
Cele przedmiotu Nauka podstawowych zasad postpowania lekarskiego w odniesieniu do chorego
chirurgicznego w ambulatorium, izbie przyj szpitala oraz w oddziale
chirurgicznym. Zapoznanie z podstawowymi zasadami postpowania chirurgicznego
przydatnego w kadej specjalnoci lekarskiej. Zasady udzielania pierwszej pomocy
w przypadku ostrych schorze chirurgicznych. Waciwe postpowanie w przypadku
rozpoznania schorzenia chirurgicznego oraz dalszego w trakcie leczenia
chirurgicznego poszpitalnego oraz dalszego postpowania z pacjentem po leczeniu
chirurgicznym
Treci merytoryczne 1. Ostre niedokrwienie koczyn dolnych i grnych
przedmiotu 2. Przewleke niedokrwienie koczyn dolnych i grnych
3. Choroby aorty
4. Ttniaki ttnic obwodowych i trzewnych
5. ylna choroba zakrzepowo-zatorowa
6. zapalne choroby naczy
7. zaburzenia urkwienia OUN
8. podzia i rodzaje, wspczesne zasady kwalifikacji do leczenia
endowaskularnego jak i klasycznego, ostre rozwarstwienie aorty podzia,
zasady wasciwej intepretacji bad obrazowych i kwalifikacji do leczenia
naprawczego
9. ttniaki tnic obwodowych, ttniaki ttnic trzewnych zasady
rozpoznawania, monitorowania i leczenia
10. ylna choroba zakrzepowo-zatorowa rodzaje, podzia, zasady
rozpoznawania i leczenia, zespoy ciasnoty powiziowej, obrzk w przebiegu
DVT, zator ttnicy pucnej, mikrozatorowo 0- zasady rozpoznawania,
klasyfikacji, rokowania i waciwego leczenia
11. ylaki koczyn dolnych, zesp pozakrzepowy, owrzodzenie podudzia/stopy
o etiologii ylnej, ttniczej, ttniczo-ylnej, owrzodzenie neurtroficzne,
odleyna rnicoanie i zasady leczenia
12. zapalne i niezaplne choroby ttnic podzia, zasady rozpoznawania, leczenie
farmakologiczne i zabiegowe
13. nadcinienie naczynio-nerkowe zasady rozpoznawania, waciwa
interpretacja wynikw bada obrazowych i laboratoryjnych, wskazania do
leczenia naprawczego jak i leczenia farmakologicznego
14. zaburzenia ukrwienia OUN zwizane z patologi w obrbie ttnic
domzgowych w odcinku poza czaszkowym zasady diagnostyki i
kwalifikacji do leczenia naprawczego
Metody oceny Zaliczenie w formie ustnej na ustnej na koniec kadego dnia wicze oraz w formie
pisemnej na koniec bloku wiczeniowego
Literatura Jan Fibak, CHIRURGIA. Podrcznik dla studentw medycyny., Wydawnictwo
obowizkowa Lekarskie PZWL
Wojciech Noszczyk. CHIRURGIA. Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Tadeusz Ginko ZARYS PROPEDEUTYKI CHIRURGII Katowice AM skrypt dla
studentw medycyny
Literatura Wojciech Noszczyk CHIRURGIA TTNIC I Y OBWODOWYCH Wydawnictwo
uzupeniajca Lekarskie PZWL W-wa 2007
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Ostre niedokrwienie koczyn dolnych 1
2 Przewleke niedokrwienie koczyn dolnych 1
3 ylna choroba zakrzepowo-zatorowa 1
4 Choroby chirurgiczne ttnic odchodzcych od uku aorty 1
Krwotok ttniczy, krwotok ylny
5 Ttniak aorty i rozwarstwienie aorty 1
Chirurgia endowaskularne vs chirurgia rekonstrukcyjna
SEMINARIA
Lp Temat zaj seminaryjnych Liczba godzin Sposb realizacji
dydaktycznych
1 1. ostre niedokrwienie koczyny skale oceny stopnia 2 Zajcia z lekarzami KCHONA
niedokrwienia, zasady pierwszej pomocy, diagnostyka wykad + wiczenia przy ku
rnicowa. chorego, w gabinecie
2. krwotok ttniczy otwarty, zamknity, uraz zabiegowym, pracowniach
naczyniowy w obrbie koczyny grnej, dolnej. dydaktycznych zakoczone
Krwawica rana szyi zasady postpowania, zaliczeniem
penetrujca rana klatki piersiowej jamy brzusznej,
miednicy, rana postrzaowa.
3. krwotok ylny do jam ciaa.
4. zator ttniczy w obrbie koczyny grnej, koczyny
dolnej, ttnic domzgowych, ttnic trzewnych
5. zakrzepica ttnicza rnicowanie, zasady pierwszej
pomocy oraz leczenia, wskazania i przeciwwskazania
do leczenia litycznego, endowaskularnego czy
chirurgicznego.
2 1. przewleke niedokrwienie koczyn dolnych 2 Zajcia z lekarzami KCHONA
przyczyny wykad + wiczenia przy ku
2. klasyfikacja przewlekego niedokrwienia koczyn chorego, w gabinecie
dolnych zabiegowym, pracowniach
3. diagnostyka rnicowa dydaktycznych zakoczone
4. wskazania do leczenia rekonstrukcyjnego, zaliczeniem
endowaskularnego
5. wskazania do pierwotnej amputacji
6. Postpowanie poszpitalne z pacjentem po leczeniu
naprawczym oraz po amputacji koczyny w ramach
praktyki Lekarza Rodzinnego
3 1. ylna choroba zakrzepowo-zatorowa 2 jak wyej
2. przyczyny
3. rozpoznawanie i diagnostyka rnicowa
4. postpowanie wstpne w przypadku podejrzenia
ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
5. standardy leczenia pacjentw z DVT oraz PE
4 1. zwenie/niedrono ttnic szyjnych: 2 jak wyej
wsplnych, wewntrznych oraz zewntrznych w
odcinku poza czaszkowym
2. zwenie/niedrono ttnic krgowych
postpowanie diagnostyczno-lecznicze
3. zesp podkradania ttnicy podobojczykowej
wskazania do leczenia naprawczego
4. sposoby naprawy chirurgicznej oraz
endowskularnej tetnic szyjnych, krgowych i
podobojczykowych
5. dalsze leczenie po wypisaniu ze szpitala
5 1. ttniak aorty wstpujcej, luku aorty oraz aorty 2 jak wyej
zstpujcej - aorty piersiowej rozpoznawanie i
wskazania do leczenia chirurgicznego
2. ttniak aorty brzusznej rozpoznanie, podziay,
wskazania do leczenia naprawczego
3. monitorowanie pacjenta z ttniakiem aorty brzusznej
przed jak i po leczeniu naprawczym
4. stent-graft aorty nowa metoda leczenia nowe
problemy prowadzenia chorego po leczeniu
zabiegowym
5. ropne powikania leczenia rekonstrukcyjnego aorty
sposoby rozpoznawania i dalsze postpowanie
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Ostre niedokrwienie koczyn dolnych nowe i stare 5 jak wyej
kryteria rozpoznawania choroby
Diagnostyka rnicowa
Formy leczenia specjalistycznego
Postpowanie po leczeniu naprawczym po leczeniu
szpitalnym w ramach praktyki Lekarza Rodzinnego
2 Przewleke niedokrwienie koczyn dolnych 5 jak wyej
Przewleke niedokriwnie konczyn grnych
Sposoby leczenia farmakologicznego
Metody leczenia rekonstrukcyjnego w tym leczenie
endowaskularne
Leczenie trombolityczne w chorobach ttnic oraz w
chorobach y
3 Ttniak aorty brzusznej 5 jak wyej
4 ylna choroba zakrzepowo-zatorowa 5 jak wyej
5 Ttniak aorty 5 jak wyej

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra I Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
zajcia SEMINARIA: 3h WICZENIA: 13
Wykadowca Prof. Pawe Lampe, dr n med. Mieczysawa Lesiecka
Wymagania wstpne 1. Znajomo anatomii, fizjologii i patofizjologii czowieka.
2. Znajomo podstawowych zagadnie z zakresu chirurgii.
Metody dydaktyczne Pokaz, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji
medycznej, prezentacja multimedialna
Cele przedmiotu Zapoznanie z tematyk na seminariach i wiczeniach praktycznych przy pacjentach
na oddziaach szpitalnych i podczas operacji na bloku operacyjnym.
Treci merytoryczne Rak jelita grubego
przedmiotu Choroby zapalne jelita grubego- diagnostyka i leczenie
Polip i polipowato
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Literatura Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Literatura Podstawy chirurgii w podrczniku dla specjalizujcych si w chirurgii oglnej, Pod
uzupeniajca red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Krakw
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Rak jelita grubego 1
-Diagnostyka
-Postpowanie przed i pooperacyjne
-Chory ze stomi Prezentacja multimedialna
2. Choroby zapalne jelita grubego- diagnostyka i leczenie 1
Polip i polipowato
-diagnostyka i leczenie
-wskazania do leczenia chirurgicznego
3. Zapalenie wyrostka robaczkowego 1
-diagnostyka
-moliwe puapki diagnostyczne
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Rak jelita grubego 4
-Diagnostyka
-Postpowanie przed i pooperacyjne
-Chory ze stomi Pokaz, praca z pacjentem,
2 Choroby zapalne jelita grubego- diagnostyka i 4 wywiad, pogadanka,
leczenie obserwacja, analiza
Polip i polipowato dokumentacji medycznej,
-diagnostyka i leczenie
-wskazania do leczenia chirurgicznego
3 Zapalenie wyrostka robaczkowego 5
-diagnostyka
-moliwe puapki diagnostyczne
Nazwa przedmiotu Etyka lekarska z deontologi

Kod przedmiotu 6-et
Rok, semestr studiw ROK: VI SEMESTR: XI
Formy prowadzenia
przedmiotu
Forma zaliczenia Zaliczenie
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Medycyny Sdowej i Toksykologii Sdowo-Lekarskiej SUM w
zajcia Katowicach
Wykadowca Czesaw Chowaniec, Magorzata Chowaniec, Kobek Mariusz, Nowak Agnieszka,
Jaboski Christian, Rygol Krystian, Neniczka Stanisawa,
Nowicka Joanna, Kulikowska Joanna, Drodzik Kornelia.
Wymagania wstpne Znajomo podrcznika: Nesterowicz M : Prawo Medyczne, Wydanie IX, Wyd.
Dom Organizatora, Toru 2010.
Metody dydaktyczne Wykady i seminaria w oparciu o prezentacje multimedialne. wiczenia - analiza akt
sprawy.
Cele przedmiotu 1.Zaznajomienie studenta z podstawowymi przepisami prawymi niezbdnymi w
wykonywaniu zawodu lekarza. Umiejtno poprawnego odczytywania treci
przepisw prawnych. Znajomo regulacji szczegowych sytuacji prawnych
spotykanych w medycynie w relacjach: lekarz-pacjent, lekarz-rodzina pacjenta,
lekarz- personel medyczny, lekarz- instytucje pastwowe, lekarz- media.
Dokumentacja medyczna znaczenie kliniczne i prawne.
2 Zaznajomienie studenta ze szczegowymi przepisami prawymi z zakresu prawa
medycznego rozwizujcymi okrelone sytuacje medyczne. Prawa pacjenta. Zgoda
na leczenie. Informacja o stanie zdrowia. Tajemnica lekarska. Lekarski obowizek
ratowania ycia. Zgon uregulowania prawne. Prokreacja, badania prenatalne,
przerywanie ciy rozwizania prawne. Transplantacja, eutanazja rozwizania
prawne.
3.Zaznajomienie studenta z zasadami odpowiedzialnoci karnej, cywilnej i
zawodowej lekarza. Informacja o moliwych relacjach pomidzy lekarzem a
organami cigania i instytucjami wymiaru sprawiedliwoci. Zasady oceny
prawidowoci postpowania lekarskiego. Przypadki podejrzenia bdu medycznego
reakcje lekarzy i pacjentw. Pacjent roszczeniowy. Rodzaje i przyczyny
najczciej popenianych bdw medycznych. Przykady pism procesowych,
postanowie i wyrokw. Kazuistyka bdw medycznych w poszczeglnych
dziedzinach medycyny. Lekarz wobec wymiaru sprawiedliwoci. Lekarz wiadek,
lekarz podejrzany, lekarz oskarony, lekarz skazany, lekarz w postpowaniu
cywilnym i zawodowym. Prawa i obowizki lekarza.
Treci merytoryczne Prawa pacjenta. Warunki i znaczenie wiadomej zgody pacjenta.
przedmiotu Znaczenie kliniczne i prawne dokumentacji medycznej, zasady jej prawidowego
prowadzenia i udostpniania, odpowiedzialno za faszowanie dokumentacji i
powiadczenie nieprawdy.
Formalne zasady pobierania i przeszczepiania komrek, tkanek i narzdw ze zwok i od
osoby ywej.
Prawne i medyczno sdowe aspekty dzieciobjstwa.
Warunki dopuszczalnoci przerywania ciy w prawie polskim.
Eutanazja, opieka hospicyjna.
Postpowanie lekarskie w przypadkach mierci czowieka. Prawne aspekty stwierdzania
zgonu.
Podstawy prawne wykonywania zawodu lekarza.
Bd medyczny. Zasady odpowiedzialnoci za popenienie bdu medycznego.
. Odpowiedzialno karna, cywilna i zawodowa lekarza.
. Szczeglne sytuacje prawne w praktyce klinicznej: pacjent nieprzytomny, pod wpywem
alkoholu, chory psychicznie, pacjent ubezwasnowolniony, pacjent nieletni.
. Obowizek wsppracy lekarza z organami cigania i instytucjami wymiaru
sprawiedliwoci.
. Informacja o stanie zdrowia pacjenta. Tajemnica lekarska.
. Kodeks etyki lekarskiej. Bioetyka, konwencje i uregulowania midzynarodowe.
. Niektre regulacje prawne dotyczce dowodu z bada w sprawach sdowego ustalania
ojcostwa i dowodu w sprawach karnych.
. Orzecznictwo nietrzewoci (lekarz nietrzewy aspekty prawne).
. Przypadki kazuistyczne analiza akt sprawy materiau wasnego, metodyka opiniowania,
konstrukcja wnioskw.
Metody oceny Zaliczenie ustne.
Literatura 1. VII Nadzwyczajny Zjazd Lekarzy 2004.: Kodeks Etyki Lekarskiej.
obowizkowa 2. Nesterowicz M : Prawo Medyczne, Wydanie IX, Wyd. Dom Organizatora,
Toru 2010.
3. www.isip.sejm.gov.pl
Literatura 1. Safjan M. Prawo i medycyna ochrona praw jednostki, a dylematy wspczesnej
uzupeniajca medycyny ; Oficyna naukowa. 1998.
2. Filar M., Krze S., Marszakowska Krze E., Zaborowski P.: Odpowiedzialno
lekarzy i zakadw opieki zdrowotnej, LexisNexis, Warszawa 2004.
3. Filar M.: Lekarskie prawo karne. Kantor Wyd. Zakamycze, Krakw 2000.
4. Zieliska E.: Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty komentarz. Wolters
Kluwer business, Warszawa 2008.
5. Kubicki L.: Prawo medyczne. Urban i Partner. Wrocaw, 2003
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Zakres etyki lekarskiej omwienie poj oglnych. Dokumenty o 2
znaczeniu midzynarodowym dotyczce etyki i bioetyki: Deklaracja
Genewska WHO, Deklaracja Helsiska i Tokijska, Konwencja Rady Europy
o ochronie czowieka i godnoci osoby. Prywatna praktyka lekarska
wymagania dotyczce uzyskiwania zezwole i rejestracji praktyk. Ustawa z
dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Rzecznik Praw Lekarzy przy Okrgowych Izbach Lekarskich. Kodeks etyki
lekarskiej.
2 Ustawa o izbach lekarskich. Sdownictwo zawodowe. Transplantologia 2
problemy prawne i etyczne. Opieka terminalna i eutanazja aspekty etyczne.
Hospicja i opieka paliatywna.
3 Pojcie prawa medycznego. Podmiotowo chorego, autonomia pacjenta; 2
obowizki lekarza i prawa pacjenta. Paternalizm medyczny. Pojcie zabiegu
lekarskiego. Zgoda chorego na zabieg.
4 Badania naukowe i eksperymenty biomedyczne aspekty etyczne. 2
Prokreacja ludzka. Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie podu ludzkiego i
warunkach dopuszczalnoci przerywania ciy. Etyczne problemy
przerywania ciy.
5 Bd medyczny i niepowodzenie lecznicze. Odpowiedzialno karna, 2
cywilna i zawodowa lekarzy i personelu medycznego. Tajemnica lekarska.
Lekarza nietrzewy aspekty prawne. Odpowiedzialno cywilna zakadu
opieki zdrowotnej. Odpowiedzialno lekarza zatrudnionego w gabinecie
prywatnym. Wina organizacyjna. Orzecznictwo cywilne i ubezpieczeniowe.
Prawo w medycynie sdowej.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 1. Prawa pacjenta. Warunki i znaczenie wiadomej zgody 5 prowadzenie
pacjenta. teoretyczne w oparciu
2. Znaczenie kliniczne i prawne dokumentacji medycznej, o prezentacje
zasady jej prawidowego prowadzenia i udostpniania, multimed.
odpowiedzialno za faszowanie dokumentacji i
powiadczenie nieprawdy.
3. Formalne zasady pobierania i przeszczepiania komrek,
tkanek i narzdw ze zwok i od osoby ywej.
4. Prawne i medyczno sdowe aspekty dzieciobjstwa.
5. Warunki dopuszczalnoci przerywania ciy w prawie
polskim.
6. Eutanazja, opieka hospicyjna.
7. Postpowanie lekarskie w przypadkach mierci czowieka.
Prawne aspekty stwierdzania zgonu.
8. Podstawy prawne wykonywania zawodu lekarza.
9. Bd medyczny. Zasady odpowiedzialnoci za popenienie
bdu medycznego.
10. Odpowiedzialno karna, cywilna i zawodowa lekarza.
11. Szczeglne sytuacje prawne w praktyce klinicznej: pacjent
nieprzytomny, pod wpywem alkoholu, chory psychicznie,
pacjent ubezwasnowolniony, pacjent nieletni.
12. Obowizek wsppracy lekarza z organami cigania i
instytucjami wymiaru sprawiedliwoci.
13. Informacja o stanie zdrowia pacjenta. Tajemnica lekarska.
14. Kodeks etyki lekarskiej. Bioetyka, konwencje i
uregulowania midzynarodowe.
15. Niektre regulacje prawne dotyczce dowodu z bada w
sprawach sdowego ustalania ojcostwa i dowodu w
sprawach karnych.
16. Orzecznictwo nietrzewoci (lekarz nietrzewy aspekty
prawne).
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Przypadki kazuistyczne analiza akt sprawy materiau 5 wiczenia praktyczne z
wasnego, metodyka opiniowania, konstrukcja wnioskw, materiaem aktowym w
w zakresie programu realizowanego podczas zaj 5-osob. grupach
seminaryjnych.
Pozyskanie umiejtnoci pracy z materiaem aktowym.
Nazwa przedmiotu Genetyka kliniczna II

Kod przedmiotu 6-gk II
Formy prowadzenia
przedmiotu
Forma zaliczenia Zaliczenie na ocen
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Biologii Oglnej, Molekualrnej i Genetyki
zajcia
Wykadowca prof. Aleksander L. Siero
Wymagania wstpne Znajomo genetyki i biologii molekularnej z elementami biotechnologii
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, dyskusja
Cele przedmiotu Wiedza z podstaw genetycznych chorb dziedzicznych w tym najczstszych
wrodzonych zaburze metabolicznych i predyspozycji do chorb nowotworowych, a
take wrodzonych zaburze rozwojowych oraz wykorzystania metod
diagnostycznych. Praktyczne umiejtnoci w prowadzeniu wywiadu genetycznego i
wyprowadzania rodowodu. Praktyczna umiejtno rozpoznawania chorb o
podou genetycznym i oszacowanie czynnika genetycznego w innych powszechnie
spotykanych schorzeniach oraz zasad postpowania z pacjentami. Poradnictwo
genetyczne.
Treci merytoryczne Aberracje chromosomalne ilociowe, strukturalne, zaburzenia epigenetyczne;
przedmiotu Zaburzenia o podou jednogenowym, nietypowe formy dziedziczenia, od fenotypu do
genotypu, relacja genotyp / fenotyp;
Zaburzenia o podou wieloczynnikowym cechy ilociowe i jakociowe wrodzone wady
rozwojowe oraz schorzenia cywilizacyjne;
Zaburzenia macierzy zewntrzkomrkowej o podou genetycznym;
Mutacje komrek somatycznych mozaikowato somatyczna, zaburzenia o zwikszonej
predyspozycji do chorb nowotworowych;
Choroby neurogenetyczne;
Wrodzone wady metabolizmu uwarunkowane genetycznie trzeciorzdowa profilaktyka
zapobieganie fenotypowej ekspresji genu testy przesiewowe;
Choroby uwarunkowane genetycznie rozpoznawane w rnych specjalnociach
medycznych;
Drugorzdowa profilaktyka genetyczna - poradnictwo genetyczne niedyrektywne (w tym
analiza wywiadu rodzinnego, metody oszacowania ryzyka genetycznego) i diagnostyka
prenatalna nieinwazyjna i inwazyjna omwienie najczstszych metod;
Wprowadzenie do specyfiki oddziau/w klinicznych;
Badanie pacjenta/probanta, ocena nieprawidowoci rozwoju, cechy dysmorficzne;
Zalecenie bada diagnostycznych i ich specyfika (uzyskanie i rodzaj materiau do
odpowiedniej analizy, kiedy i jak go pobra, czas i jego wpyw na wyniki bada) oraz
celowo otrzymania
wiadomej zgody pacjentw na zlecone badania;
Diagnostyka rnicowa;
Ostateczne ustalenie diagnozy i moliwoci dalszego postpowania - rodzaj i moliwoci
terapeutyczne, rokowanie;
Wywiad, rodowd, ocena ryzyka, porada, orodki specjalistyczne i grupy wspierajce;
etyczno- moralne aspekty w rodzinach obcionych schorzeniami o genetycznym podou;
Omwienie przypadkw chorobowych badanych w oddziaach klinicznych: propozycje
bada, konsultacji, prowadzenie diagnostyki rnicowej, zalecane dalsze postpowanie;
Wykorzystywanie programw komputerowych i stron internetowych z zakresu Genetyki
Czowieka w procesie diagnostycznym.
Metody oceny Zaliczenie na ocen. Oceniane s: przygotowanie teoretyczne do zaj oraz
praktyczne umiejtnoci studenta w badaniu pacjenta z chorob genetyczn i
poprawnym toku rozumowania prowadzcym do postawienia rozpoznania
(wiczenia).
Testy sprawdzajce po zakoczeniu bloku wiczeniowego. Test kocowy.
Literatura Jorde LB, Carem JC, Bamshad MJ, White RL Genetyka Medyczna Wydawnictwo
obowizkowa Czelej Lublin 2002
Literatura Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej
uzupeniajca Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2001
Korniszewski L. Dziecko z zespoem wad wrodzonych. Diagnostyka
dysmorfologiczna. Wydanie II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005 r.
Rosenberg R. N., Prusiner S. B., Di Mauro S., Barchi R. L. Kliniczne Kompendium
do Molekularnych i Genetycznych Podstaw Chorb Neurologicznych. Polish
Edition D. W. Publishing Co. Cleveland OH, USA, 1999. (Tumaczenie pod
redakcj prof. dr hab. n. med. Zbigniewa Stelmasiaka).
Hausmanowa Petrusewicz I. (red.) Choroby Nerwowo miniowe.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
Zschocke J, Hoffmann G. F. Vademecum Metabolicum. Podrcznik pediatrii
metabolicznej. Wyd drugie w tumaczeniu Ewy Pronickiej. Milupa,
Perfect2005.
Lubiski J. red. Genetyka Kliniczna Nowotworw. Wyd. Hogben, Szczecin, 2009.

WYKADY
1. Aberracje chromosomowe ilociowe, jakociowe. Diagnostyka 2
prenatalna
2. Zaburzenia o podou monogenowym, nietypowe formy dziedziczenia 2
od fenotypu do genotypu
3. Zaburzenia o podou wieloczynnikowym cechy ilociowe i 2
jakociowe
4. Zaburzenia macierzy zewntrzkomrkowej o podou genetycznym 2
5. Zaburzenia neurogenetyczne 2
6. Zaburzenia metabolizmu uwarunkowane genetycznie 2
7 Poradnictwo genetyczne. EuroGeneTest. 2
8 Mutacje komrek somatycznych 1
SEMINARIA
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Badanie probanda, wywiad rodzinny, konstruowanie 10 Badanie przedmiotowe i
rodowodu, analiza dokumentacji medycznej, zlecenie podmiotowe probanta
bada diagnostycznych, diagnostyka rnicowa, Analiza danych z wywiadu
ustalenie ostatecznej diagnozy rodzinnego
2 Poradnictwo genetyczne prospektywne i retrospektywne. 5 Diagnostyka choroby w

Zasady kierowania do Poradni Genetycznej. Diagnostyka oparciu o dysmorfologiczne
fenotypowa i genotypowa. Opracowanie porady programy komputerowe
genetycznej, okrelenie ryzyka genetycznego. POSSUM oraz internetowe
Wykorzystanie programw komputerowych oraz baz bazy danych OMIM
GeneTests
danych w diagnostyce chorb uwarunkowanych
genetycznie
Nazwa przedmiotu Ginekologia i poonictwo II

Kod przedmiotu 6-gp
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Ginekologii i Poonictwa
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Andrzej Witek, dr n. med. Stanisaw Woch, dr n. med. Marek
Kuda, dr n. med. Tomasz Machalski, dr n. med. W. Szanecki, prof. dr hab. n. med.
Jerzy Sikora, dr n. med. Lucyna Kobielska, dr n. med. Jerzy Zitek, dr n. med. Jacek
Magnucki, dr n. med. Igor Bakon, dr hab. n. med. Magorzata Baumert, dr n. med.
Magdalena Paprotny, lek. Zofia Walencka, prof. dr hab. n. med. Piotr Skaba, dr
hab. n. med. Pawe Madej, dr n. med. Anna Dbkowska-Hu
Wymagania wstpne Zaliczenie kolokwium z zakresu przedmiotu Poonictwo i ginekologia I
Metody dydaktyczne Seminaria w grupach seminaryjnych 10-osobowych, wiczenia z pacjentami w
grupach wiczeniowych 5-osobowych
Cele przedmiotu Opieka lekarska nad ciarn I rodzc, postpowanie z chor ciarn,
postpowanie profilaktyczne, diagnostyczne i leczenie w ginekologii
Treci merytoryczne Prowadzenie ciy, prowadzenie porodu, , choroby wspistniejce z ci, leczenie
przedmiotu zachowawcze I operacyjne w ginekologii, ci o nieprawidowym przebiegu,
operacje poonicze
Metody oceny Test zaliczeniowy pojedynczego wyboru, ocena partogramu, ocena studenta na
odprawie po dyurach
Literatura Troszyski M., Poonictwo wiczenia, wyd. II, PZWL 2003
obowizkowa Brborowicz G., Poonictwo i Ginekologia, PZWL 2009
Skaba P., Endokrynologia Ginekologiczna, wyd. III, PZWL 2006
Literatura Brborowicz G., Poonictwo i Ginekologia repetytorium, PZWL, 2010
uzupeniajca
SEMINARIA
L Liczba godzin
Temat zaj seminaryjnych Sposb realizacji
p dydaktycznych
1 Zaburzenia rnicowania pci 1 seminarium
2 Hiperandrogenizm 1 seminarium
3 Leczenie hormonalne. Nowotwory hormonalnie czynne 2 seminarium
4 Nadcinienie ttnicze indukowane ci. Rozpoznanie, 2 seminarium
leczenie, powikania, profilaktyka.
5 Krwawienia w II i III trymestrze ciy. Przyczyny, objawy, 2 seminarium
badania laboratoryjne, postpowanie
6 Stany przednowotworowe i rak szyjki macicy 1 seminarium
7 Rozrosty i rak endometrium 1 seminarium
8 Zaburzenia statyki narzdu rodnego. Wysikowe 1 seminarium
nietrzymanie moczu
9 Pord u kobiet z nieprawidow miednic kostn. Pord 2 seminarium
przeduony. Niewspmierno podowo-miednicza
10 Stany naglce w poonictwie. Patomechanizm, 2 seminarium
rozpoznanie, postpowanie
11 Cia wielopodowa. Pord wielopodowy. Przodowanie i 1 seminarium
wypadnicie czci drobnych
12 taczki okresu noworodkowego, rozpoznanie, leczenie 1 seminarium
13 Zabiegi poonicze stosowane w czasie porodu w stanach 1 seminarium
zagroenia podu
14 Diagnostyka ultrasonograficzna w poonictwie 2 seminarium
15 Cia ektopowa. Przyczyny, przebieg kliniczny, 1 seminarium
diagnostyka, leczenie
16 Guzy jajnika 2 seminarium
17 Resuscytacja noworodkw 1 seminarium
18 Zaburzenia oddychania noworodkw 1 seminarium
19 Zakaenia narzdu rodnego. Rozpoznanie, przebieg 1 seminarium
kliniczny, leczenie, profilaktyka. Interpretacja wynikw
bada
20 Poronienie nawykowe 1 seminarium
21 Przedwczesne pknicie pcherza podowego. Maowodzie 2 seminarium
i wielowodzie
22 Endometrioza. 1 jak wyej
23 Diagnostyka ultrasonograficzna w ginekologii 1 jak wyej
24 Odprawa poranna. Omwienie przypadkw w wicze 5 jak wyej
25 Kolokwium wstpne 2 jak wyej
26 Zaliczenie wicze 2 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Postpowanie z ciarn, badanie poonicze, prowadzenie 30 wiczenia praktyczne
porodu. Prowadzenie partogramu
2 Przypadki nage. W poonictwie I ginekologii. Badanie 15 wiczenia praktyczne
ginekologiczne, wywiad, postpowanie
3 Ocena stanu chorych. Chore pooperacyjne, intensywny 15 wiczenia praktyczne
nadzr. Wizyta lekarska
4 Intensywna terapia noworodka. Ocena noworodka. Wizyta 10 wiczenia praktyczne
lekarska.
Nazwa przedmiotu Medycyna rodzinna

Kod przedmiotu 6-mro
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Kardiologii Dziecicej
Wykadowca Dr hab. n. med. Lesaw Szydowski prof. nadzw. SUM
Wymagania wstpne Opanowanie badania podmiotowego i przedmiotowego dziecka na poziomie lekarza
rodzinnego.
Metody dydaktyczne seminarium, wiczenia (na bazie oddziau ratunkowego
i poradni kardiologii dziecicej)
Cele przedmiotu Ocena podstawowych parametrw ukadu krenia u dziecka (ttno, cinienie
ttnicze, tony serca, szmery) i ich interpretacja
Treci merytoryczne Wybrane zagadnienia z kardiologii dziecicej w tym: wrodzone wady serca,
przedmiotu zaburzenia rytmu i przewodnictwa, kardiomiopatie, niewydolno krenia.
Praktyczna ocena EKG.
Osuchiwanie tonw i szmerw serca.
Pomiar i ocena wedug siatek centylowych wartoci cinienia ttniczego u dziecka.
Zaburzenia wiadomoci z przyczyn kardiologicznych i rnicowanie z innymi
przyczynami.
Bl w klatce piersiowej u dzieci i modziey rnicowanie przyczyn
kardiologicznych i nie kardiologicznych.
Literatura 5. Pediatria pod redakcj Krystyny Kubickiej i Wandy Kawalec. Warszawa
obowizkowa 1999.
6. Pediatria pod redakcj Antoniego Dyducha, t. 2, wyd. SUM, 2009.
Literatura
bezk wskaza
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Aspekty badania kardiologicznego dziecka przez 1 seminarium
lekarza rodzinnego oraz interpretacja bada
dodatkowych
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Rola wywiadu w schorzeniach pediatrycznych, z 4 wiczenia w poradni kardiolo-
uwzgldnieniem wywiadu kardiologicznego. gicznej
Badanie fizykalne noworodka, dziecka maego i
modziey z uwzgldnieniem badania
kardiologicznego.
Pomiar cinienia ttniczego u dziecka.
Nazwa przedmiotu MEDYCYNA RODZINNA

Formy prowadzenia
WYKAD: 0 SEMINARIA: 45 WICZENIA: 60
przedmiotu
Jednostka prowadzca I Katedra Kardiologii
zajcia SEMINARIA 1h WICZENIA 20h
Wykadowca prof.dr hab.med. Maria Trusz-Gluza, dr hab.med. Anna MariaWnuk-Wojnar, dr
hab.med. Krystian Wita, dr med. Krzysztof Szydo, dr med. Artur Filipecki, dr med.
Andrzej Hoffmann,
dr med. Przemysaw Wglarz, dr med. Tomasz Bochenek
Wymagania wstpne Znajomo tematyki wicze, podstaw propedeutyki chorb wewntrznych, podstaw
diagnostyki i leczenia chorb serca i ukadu krenia
Metody dydaktyczne Praca w Poradni Przyklinicznej- udzia w badaniu podmiotowym i przedmiotowym
pacjenta, przedstawienie studentom sposobu postpowania diagnostycznego i
terapeutycznego w wybranych przypadkach. Prezentacje multimedialne dotyczce
interpretacji bada dodatkowych wykorzystywanych w praktyce ambulatoryjnej-
m.in. echokardiograficznych i elektrokardiograficznych.
Cele przedmiotu Poszerzenie wiedzy na temat zapobiegania, rozpoznawania i leczenia schorze
ukadu krenia. Rozwj umiejtnoci w zakresie badania fizykalnego ukadu
krenia, interpretacji bada pomocniczych stosowanych w kardiologii.
Przedstawienie sposobw dokumentacji przebiegu choroby i leczenia.
Zaznajomienie studentw ze specyfik Poradni Specjalistycznej.
Treci merytoryczne Nauka waciwego prowadzenia dokumentacji przebiegu choroby i leczenia.
przedmiotu Interpretacja wynikw bada dodatkowych oraz ich dalsze planowanie.
Zaznajomienie studentw z zasadami kierowania pacjenta do leczenia szpitalnego.
Przedstawienie podstaw edukacji chorego kardiologicznego. Omwienie specyfiki
Poradni Specjalistycznej Kardiologicznej- zasady kwalifikacji chorego do procedur
inwazyjnych i wysokospecjalistycznych. Ocena ryzyka wystpienia nagego zgonu
sercowego u chorych z przebytym zawaem serca, niewydolnoci krenia.
Najnowsze standardy postpowania: leczenie p/krzepliwe w migotaniu
przedsionkw, leczenie farmakologiczne arytmii komorowych, leczenie
niewydolnoci krenia, nadcinienia ttniczego.
Metody oceny Ocena przygotowania studenta- bieca. Zaliczenie kocowe w formie ustnej.
Literatura Choroby wewntrzne- kompendium red. A. Szczeklik, P. Gajewski, Medycyna
obowizkowa Praktyczna 2009
Choroby wewntrzne, red. A. Szczeklik, Medycyna Wewntrzna 2010, wyd 2
uzupeniajca Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, wyd. 8
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Ocena ryzyka nagego zgonu sercowego i aktualne 1 Wykad z prezentacj
schematy postpowania z chorym wysokiego multimedialn
ryzyka.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Zasady postpowania z chorym w Poradni 8 Zajcia w Poradni
Specjalistycznej Kardiologicznej- Poradnia
Zaburze Rytmu Serca
2. Konsultacja kardiologiczna w Poradni 8 Zajcia w Poradni
Specjalistycznej
3. Schematy postpowania i kwalifikacji chorych do 2 Prezentacja multimedialna z
dalszego leczenia (zaburzenia rytmu serca, wady dyskusj nad przykadami
zastawkowe, niewydolno krenia, choroba
wiecowa)
4. Repetytorium z elektrokardiografii 2 Prezentacja multimedialna z
dyskusj nad przykadami
Formy prowadzenia
przedmiotu
zajcia SEMINARIA:1h WICZENIA: 20h
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Micha Tendera
Wymagania wstpne Obecno na zajciach, posiadanie biaego fartucha lekarskiego, obuwia zastpczego
i suchawek lekarskich.
Metody dydaktyczne seminaria, wiczenia praktyczne
Cele przedmiotu Zapoznanie z zasadami pracy Poradni Kardiologicznej.
Zapoznanie z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej.
Doskonalenie umiejtnoci zbierania wywiadu lekarskiego
oraz badania przedmiotowego.
Utrwalenie wiadomoci obejmujcych symptomatologi najczstszych chorb
ukadu krenia.
Doskonalenie doboru odpowiednich bada diagnostycznych
w warunkach ambulatoryjnych oraz interpretacji ich wynikw.
Utrwalenie wiadomoci z zakresu leczenia chorb ukadu krenia.
Zapoznanie z przebiegiem konsultacji kardiologicznej.
Treci merytoryczne Zasady pracy Poradni Kardiologicznej.
przedmiotu Dokumentacja medyczna w Poradni Kardiologicznej (historia choroby, recepty,
skierowania, zawiadczenia o stanie zdrowia, konsultacje).
Symptomatologia najczstszych chorb ukadu krenia leczonych w warunkach
ambulatoryjnych (choroba wiecowa, niewydolno serca, wady zastawkowe,
zaburzenia rytmu, nadcinienie ttnicze).
Diagnostyka rnicowa chorb ukadu krenia.
Badania diagnostyczne ukadu krenia dostpne w Poradni Kardiologicznej.
Leczenie chorb ukadu krenia.
Metody oceny Zaliczenie ustne obejmujce materia programowy oraz zaliczenie praktyczne.
Literatura 1. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 1. Podrcznik oparty na zasadach
obowizkowa EBM. Krakw 2009
2. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 2. Podrcznik oparty na zasadach
EBM. Krakw 2010
3. Seminarium
Literatura 1. B. Latkowski, W. Lukas. Medycyna rodzinna repetytorium. Warszawa 2008
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
prezentacja
1 Choroby ukadu krenia w praktyce Lekarza Rodzinnego. 1 multimedial-na,
dyskusja
WICZENIA
Lp Temat wicze Liczba godzin Sposb realizacji
dydaktycznych
wiczenia praktyczne
1 Dokumentacja medyczna w Poradni Kardiologicznej. 4 w Poradni Kardiolo-
gicznej, wywiad,
Choroby ukadu krenia w Poradni Kardiologicznej badanie fizykalne,
2 (choroba wiecowa, niewydolno serca, wady 4 diagnostyka
zastawkowe, zaburzenia rytmu, nadcinienie ttnicze). rnicowa,
interpreta-cja
Badania dodatkowe dostpne w Poradni Kardiologicznej.
3 4 wynikw bada
Przydatno diagnostyczna i interpretacja ich wynikw.
dodatko-wych,
leczenie
4 Wskazania do hospitalizacji pacjenta ambulatoryjnego. 4
5 Konsultacja kardiologiczna. 4

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Medycyny Rodzinnej Wydzia Lekarski z Oddziaem Lekarsko-
zajcia Dentystycznym w Zabrzu
Wykadowca Dr hab.n.med. W.Lukas
Dr n.med. E.Mizgaa
Dr n.med. E.Bujak-Rosenbeiger
Dr n.med. W.Drzastwa
Dr n.med. H.Matuszewska-Zbroska
Dr n.med. I.Szymczyk
Lek. A.Tomczyk
Lek. K.Adamik
Wymagania wstpne 1.Ocena poziomu wiedzy podstawowej z zakresu medycyny rodzinnej
(przeprowadzenie testu na pocztku i po zakoczeniu zaj w PLR)
2. Ocena umiejtnoci praktycznych za pomoc egzaminu OSEK
Metody dydaktyczne Seminaria, wiczenia z pacjentem, wiczenia procedur, rozwizywanie problemw
w maych grupach, burza mzgw, odgrywanie scenek, analiza przypadkw
Cele przedmiotu Poszerzenie podstaw teoretycznych i umiejtnoci praktycznych z medycyny
rodzinnej oraz zapoznanie z zakresem kompetencji lekarza rodzinnego/rol w
systemie ochrony zdrowia
Treci merytoryczne Doskonalenie umiejtnoci badania podmiotowego i przedmiotowego i
przedmiotu diagnostycznego.
Omawianie najczciej zgaszanych podstawowych problemw medycznych przez
pacjentw w PLR.
Prezentacja szczeglnych grup pacjentw
Doskonalenie umiejtnoci komunikowania si z pacjentem.
Obserwacja pracy w poszczeglnych stanowiskach w PLR.
Wspuczestniczenie w wizycie domowej.
Omwienie karty praw pacjenta.
Omwienie problemw etycznych.
Wspuczestniczenie w wizycie rodowiskowej.
Zasady kierowania i korzystania z konsultacji specjalistycznych oraz kierowania do
leczenia szpitalnego.
Studium przypadku.
Pryncypia medycyny rodzinnej,
Organizacja systemu ochrony zdrowia w Polsce i innych krajach,
Medycyna podrnych
Najczstsze problemy diagnostyczne, ostre epizody
Choroby przewleke, zaostrzenie, opieka czona
Opieka nad pacjentem w kontekcie jego rodziny i grupy spoecznej
Metody oceny Zaliczenie w formie pisemnej (test)
Literatura Medycyna rodzinna pod red. J.B. Latkowskiego, W. Lukasa, PZWL 2009
obowizkowa
Literatura Podrcznik Polskiego Forum Profilaktyki red. P. Podolec, wyd. Medycyna
uzupeniajca Praktyczna, Krakw, 2010;
Medycyna Rodzinna-co nowego? Red .A. Steciwko, Cornetis,Wrocaw, 2010
Seminaria
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Pryncypia medycyny rodzinnej 2 Dyskusja
Burza mzgw
Rozwizywanie problemw w
maych grupach.
Organizacja Praktyki Lekarza Rodzinnego 2 jak wyej
Najczstsze problemy zdrowotne w PLR 1 jak wyej
Bezpieczestwo pacjenta w POZ 1 jak wyej
2. Zesp metaboliczny i jego skadowe 1 Analiza przypadkw
Badania przesiewowe w PLR 2 wiczenie procedur
Relacja lekarz-pacjent 1 Odgrywanie scenek
3. Czynniki ryzyka chorb serca i naczy 2 Rozwizywanie probl. w maych
grupach
Przewleka niewydolno ylna 1 jak wyej
Stany naglce w POZ 1 jak wyej
4. Infekcje grnych drg oddechowych 1 Analza przypadkw
Astma oskrzelowa 1 Analza przypadkw
POCHP 1 Analza przypadkw
Nowe zasady postpowania w antybiotykoterapii 1 Rozwizywanie probl. w maych
schorze ukadu oddechowego grupach
Wybrane zagadnienia w reumatologii w PLR 1 jak wyej
5. Medycyna podrnych 2 Dyskusja
Dziecko z nawracajcymi infekcjami 1 Zajcia praktyczne
Ocena stanu zdrowia dziecka 1 Zajcia praktyczne
Szczepienia obowizkowe i zalecane 1 Zajcia praktyczne
Zasady wypisywania recept 1 Zajcia praktyczne
Omwienie karty praw pacjenta. Omwienie 2 prelekcja, dyskusja
problemw etycznych.
Zasady kierowania i korzystania z konsultacji 2 omwienie procedur
specjalistycznych oraz kierowania do leczenia
szpitalnego
Doskonalenie umiejtnoci badania 1
podmiotowego i przedmiotowego
Omawianie najczciej zgaszanych 1
podstawowych problemw medycznych przez
pacjentw w PLR
Szczeglne grupy pacjentw 1
Zaliczenie w formie testu 2 Zajcia praktyczne
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Doskonalenie umiejtnoci badania 4 wiczenie z pacjentem
podmiotowego i przedmiotowego
Obserwacja pracywposzczeglnychstanowiskach w 2 wiczenie procedur
PLR. obserwacja
3. Omawianie najczciej zgaszanych 7 Rozwiz.probl.w maych gr.
podstawowych problemw medycznych przez
pacjentw w PLR
5 Szczeglne grupy pacjentw. 7 Rozwizywanie problemw w
maych grupach
Obserwacja
Odgrywanie scenek
6 Wspuczestniczenie w wizycie domowej i 2 jak wyej
rodowiskowej.
7 Doskonalenie umiejtnoci komunikowania si z 2 jak wyej
pacjentem
8 Studium przypadku 1 jak wyej

Formy prowadzenia
przedmiotu
Liczba punktw 4
ECTS
Jednostka prowadzca Katedra I Klinika Pneumonologii
Wykadowca Prof. dr. hab. med. Wadysaw Pierzchaa,
Metody dydaktyczne wiczenia, demonstracje przypadkw, seminaria
Cele przedmiotu Nabycie umiejtnoci rnicowania podstawowych objaww kaszel, duszno, bl w
klatce piersiowej - z uwzgldnieniem potrzeb lekarza podstawowej opieki.
Znajomo wskaza do przeprowadzenia bada dodatkowych, metodyki ich
wykonania, umiejtno interpretacji wynikw
Praktyczne umiejtnoci w zakresie rozpoznawania, leczenia chorb ukadu
oddechowego zgodnie z zakresem treci merytorycznych przedmiotu
Treci merytoryczne Grulica, POChP, zapalenia puc, nowotwory ukadu oddechowego, badania
przedmiotu dodatkowego w chorobach ukadu oddechowego (badania czynnociowe,
radiologiczne).
Literatura Szczeklik A (red.) Choroby wewntrzne stan wiedzy na rok 2010, Medycyna
obowizkowa Praktyczna Krakw 2010
Literatura Wytyczne GOLD oraz GINA
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Grulica 1 Omwienie i analiza bada dodatkowych
pozwalajcych na rozpoznanie i monitorowanie
grulicy; sprawdzenie wiedzy studenta z zakresu
leczenia i zasad prewencji
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Grulica puc -demonstracja pacjentw, wiczenia praktyczne, demonstracja
2
dokumentacja radiologiczna przypadkw klinicznych
2 POChP 2 jak wyej
3 Praktyczna interpretacja badania
1 jak wyej
spirometrycznego
4 Nowotwory puc badania radiologiczne,
demonstracja konkretnych pacjentw
2 jak wyej
bronchoskopia, demonstracja, metody i
wartoci diagnostyczne
5 Zakaenia ukadu oddechowego atypowe
1 jak wyej
zapalenie puc
Nazwa przedmiotu Medycyna Rodzinna

Rok, semestr studiw ROK: VI SEMESTR: XII
Formy prowadzenia
przedmiotu WYKAD: 0h SEMINARIA: 45h WICZENIA: 60h

Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i Reumatologii
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Eugeniusz Jzef Kucharz, dr n. med. Przemysaw Kotyla, dr n.
med. Magdalena Kope-Mdrek, dr n. med. Robert Pieczyrak, dr n. med. Magorzata
Widuchowska, lek. Maciej Lewicki
Wymagania wstpne Podstawowe wiadomoci z zakresu reumatologii
Metody dydaktyczne seminaria, wiczenia przy chorych
Cele przedmiotu Zapoznanie si z problemami reumatologicznymi w praktyce lekarza rodzinnego
Treci merytoryczne Doskonalenie umiejtnoci badania podmiotowego i przedmiotowego ze
przedmiotu szczeglnym uwzgldnieniem problemw reumatologicznych.
Omwienie najczciej zgaszanych problemw reumatologicznych w praktyce
lekarze rodzinnego.
Prezentacja pacjentw.
Literatura 3. Szczeklik A red. Choroby Wewntrzne. Krakw: Medycyna Praktyczna 2009
obowizkowa 4. Szczeklik A , Gajewski P red. Kompedium medycyny praktycznej. Choroby
Wewntrzne. Krakw: Medycyna Praktyczna 2010
Literatura 1. Puszczewicz M red. Reumatologia. Warszawa: Medical Tribune Polska 2010
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Epidemiologia chorb reumatycznych 1 Prezentacja
multimedialna,
omwienie problemu
2. Bl staww w praktyce lekarza rodzinnego 1 jak wyej
3. Najczstsze problemy reumatologiczne w praktyce lekarza 1 jak wyej
rodzinnego choroba zwyrodnieniowa staww
4. Najczstsze problemy reumatologiczne w praktyce lekarza 1 jak wyej
rodzinnego - osteoporoza
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Prezentacja pacjentw z najczstszymi problemami 1 Rozwizywanie
reumatologicznymi problemw w maych
grupach, dyskusja
Nazwa przedmiotu Medycyna sdowa z elementami prawa

Kod przedmiotu 6-ms
Formy prowadzenia
WYKAD: 10 SEMINARIA: 15 WICZENIA: 35
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Medycyny Sdowej i Toksykologii Sdowo-Lekarskiej SUM w
zajcia Katowicach
Wykadowca Czesaw Chowaniec, Magorzata Chowaniec, Kobek Mariusz, Nowak Agnieszka,
Jaboski Christian, Rygol Krystian, Neniczka Stanisawa,
Nowicka Joanna, Kulikowska Joanna, Drodzik Kornelia.
Wymagania wstpne Znajomo podrcznika: Chrcielewski E., Raszeja S.: Sekcja zwok. PZWL,
Warszawa 1990.
Metody dydaktyczne Wykady i seminaria w oparciu o prezentacje multimedialne. wiczenia w
poszczeglnych pracowniach (prosektorium, toksykologicznej, genetycznej).
Analiza akt sprawy.
Cele przedmiotu 1. umiejtno zasad przeprowadzenia sdowo-lekarskich ogldziny i otwarcia
zwok; zabezpieczenia materiau do dalszych bada;
2. interpretacja wynikw bada
3.umiejtno sporzdzenia opinii z przeprowadzonych czynnoci, zgodnie z
obowizujcymi w Polsce przepisami.
4. znajomo zagadnie prawa medycznego w zakresie przydatnym w codziennej
klinicznej praktyce lekarskiej
4. znajomo zagadnie prawa medycznego w zakresie przydatnym lekarzowi w
postpowaniu przed organem procesowym (lekarz wiadek, lekarz biegy).
6. zatrucia w praktyce klinicznej i ich sdowo-lekarskie konsekwencje.
Treci merytoryczne 1. Tanatologia oglna:
przedmiotu a/ ogldziny zwok w miejscu ich znalezienia, rola lekarza biegego na miejscu
zdarzenia - stwierdzenie zgonu, okrelenie czasu zgonu, przypuszczalnej przyczyny
mierci, stwierdzenie obrae ciaa, pomoc subom kryminalistycznym w
zabezpieczeniu ladw, ogldziny odziey i ewentualnie ujawnionego narzdzia b/
wczesne i pne zmiany pomiertne c/ ustalanie czasu i przyczyny mierci e/
sdowo-lekarska identyfikacja zwok f/ sdowo-lekarska sekcja zwok - tok
postpowania, odmiennoci w technice sekcyjnej, pobieranie materiau do bada
dodatkowych, zasady sporzdzania protokou sekcyjnego i opiniowania sdowo-
lekarskiego na podstawie wyniku badania pomiertnego
2. Uszkodzenia ciaa, mier gwatowna:
a/ pojcie narzdzia w medycynie sdowej, zasady i moliwoci sdowo-lekarskiej
identyfikacji narzdzia
b/ nastpstwa dziaania urazu mechanicznego
c/ badanie ran w czasie sekcji zwok
d/ mechanizmy towarzyszce obraeniom ciaa; cechy przyyciowoci obrae
e/ obraenia postrzaowe
f/ rnicowanie: samobjstwo, wypadek, zabjstwo
3. Uduszenie gwatowne:
a/ zagardlenie (powieszenie, zadzierzgnicie, zadawienie)
b/ zamknicie naturalnych otworw oddechowych
c/ udawienie ksem (tzw. mier z ksa")
d/ uniemoliwienie ruchw oddechowych, mier wskutek braku tlenu w otoczeniu
e/ utonicie - obraz pomiertny, diagnostyka i rozpoznanie
4. Szczeglne rodzaje uszkodzenia ciaa i mierci gwatownej:
a/ zesp dziecka maltretowanego
b/ wypadkowo komunikacyjna; badanie sdowo-lekarskie ofiar wypadkw
komunikacyjnych
c/sdowo-lekarskie badanie ofiar zgwacenia.
d/badania sdowo-lekarskie w przypadkach podejrzenia zabiegu nielegalnego
przerwania ciy.
e/sdowo-lekarskie postpowanie w przypadkach zgonw noworodkw i
niemowlt.
5.Zatrucia miertelne
6.Zdarzenia katastrofalne
OPINIOWANIE SDOWO-LEKARSKIE:
1.Przestpstwa przeciwko yciu i zdrowiu - pojcia medyczne w rozumieniu
kodeksu karnego, ze szczeglnym uwzgldnieniem przypadkw przemocy w
rodzinie.
a. omwienie Ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie (zasady sporzdzenia
zawiadczenia lekarskiego, rola i obowizki personelu ochrony zdrowia w zakresie
opieki i wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie) 2 godz.
2.Zasady opiniowania sdowo-lekarskiego w sprawach karnych i cywilnych.
Opiniowanie w sprawach dotyczcych bdu medycznego.
3.Niezdolno do pracy w postpowaniu karnym, cywilnym i ubezpieczeniowym, a
niepenosprawno.
4.Kryteria sdowo-lekarskiej oceny wypadku przy pracy.
5.Opinie interdyscyplinarne.
TOKSYKOLOGIA
Toksykologia
1. Orzecznictwo nietrzewoci
oglne fizyko-chemiczne waciwoci etanolu, otrzymywanie, zastosowanie
dziaanie biologiczne etanolu
uwarunkowania prawne dot. pobierania materiau do bada na zawarto
etanolu (ustawa o wychowaniu w trzewoci z 1982 i 1991r, rozporzdzenie
ministra zdrowia i opieki spoecznej 1983r
okrelenie stanu nietrzewoci definicje prawne, lekarskie, dowody
nietrzewoci
rodki podobnie dziaajce do alkoholu kodeks wykrocze, prawo o ruchu
drogowym
pobieranie, zabezpieczanie, przechowywanie materiau do bada na zawarto
etanolu i rodkw dziaajcych podobnie do alkoholu
fizjologia etanolu wchanianie, rozmieszczenie, biotransformacja i wydalanie
alkoholu, krzywe alkoholowe, wspczynnik eliminacji, wspczynnik
rozmieszczenia, alkohol fizjologiczny, alkohol endogenny
opiniowanie nietrzewoci interpretacja wynikw bada materiau
zmienionego gnilnie, rachunek retrospektywny i prospektywny, warunki ich
stosowania
2. Chemia sdowo lekarska
- podstawowe pojcia w toksykologii: trucizna, zatrucia, rodzaje
zatru
- drogi przenikania trucizny do organizmu a efekt toksyczny
- pobieranie materiau do bada toksykologicznych od osb yjcych, zmarych,
przy podejrzeniu zatrucia pokarmowego, zabezpieczanie pobranych wycinkw i
pynw ustrojowych, rola ogldzin zewntrznych i wewntrznych zwok w
ukierunkowaniu analizy chemiczno-toksykologicznej
- wspczesna epidemiologia zatru alkohol etylowy i jego zamienniki, tlenek
wgla, cyjanowodr, rodki psychoaktywne, leki, lotne zwizki organiczne
- alkohol etylowy i jego zamienniki (metanol, izopropanol, glikol etylenowy)
metody oznaczania
- tlenek wgla rda naraenia, pobieranie materiau do bada, metody
analityczne
- Cyjanowodr rda zatru, materia do bada, analiz
- Substancje psychoaktywne i leki pobieranie materiau do bada, szybkie
metody analityczne, badania potwierdzajce nowoczesnymi metodami
instrumentalnymi, interpretacja wynikw
- Lotne zwizki organiczne inhalatomania rozpuszczalnikami organicznymi,
metody oznaczania
- Zwizki nieorganiczne stone kwasy i zasady
- Analiza materiau dowodowego zabezpieczanego do spraw przeciwko ustawie
o przeciwdziaaniu narkomanii, w sprawach dotyczcych nielegalnego
wytwarzania i handlu alkoholem, w sprawach o kradzie i gwat
GENETYKA SDOWA
1. Regulacje prawne dotyczce dowodu z bada w sprawach sdowego
ustalania ojcostwa i dowodu w sprawach karnych.
2. Badania biologiczne w sdowym ustalaniu ojcostwa dowd z bada
biologicznych.
- Dowd z bada hemogenetycznych badanie polimorfizmu DNA ekspertyza
IIIo;
- Dowd z bada ukadu zgodnoci tkankowej HLA ekspertyza IIo;
- Dowd z bada metodami serologii klasycznej ekspertyza Io; Warto
klasycznej ekspertyzy?
- Dowd z bada antropologicznych;
- Dowd z badania mczyzny w kierunku jego zdolnoci do podzenia;
- Dowd z porwnania stopnia rozwoju dziecka w chwili jego urodzenia z dat
obcowania pciowego (okres koncepcyjny);
3. Opiniowanie w dochodzeniu ojcostwa. Warto ekspertyzy DNA.
4. Analiza pokrewiestwa w badaniach sdowych. Identyfikacja NN osb.
5. Medyczno-sdowe badanie ladw biologicznych.
6. Profile pojedyncze i mieszane (komponenty mniejszociowe i wikszociowe).
Interpretacja wynikw.
7. Identyfikacja materiau pochodzenia zwierzcego i rolinnego nowoczesne
metody.
8. Dzieciobjstwo ustalanie macierzystwa;
9. Opinia sdowo-genetyczna z badania ladw biologicznych.
10. Perspektywy rozwoju genetyki sdowej. Badanie regionw DNA kodujcego dla
celw sdowych, nowoczesne techniki detekcji produktw PCR MALDI-TOF,
CHIP DNA, polimorfizm SNP, mtDNA.
Metody oceny Egzamin testowy.
Literatura 1. Raszeja S., Nasiowski W., Markiewicz J.: Medycyna sdowa. Podrcznik
obowizkowa dla studentw. PZWL, Warszawa 1990.
2. DiMaio V., DiMaio.: Medycyna sdowa. Wyd. Med. Urban&Partner,
Wrocaw 2003.
3. Z.Marek, M.Kys: Opiniowanie sdowo-lekarskie i toksykologiczne,
Krakw;
4. Toksykologia pod red. J. Brandysa, Krakw 1999
5. Badania DNA dla celw sdowych W. Branicki, T. Kupiec, P. Wolaska-
Nowak IES 2008.
Literatura 6. Jurek T. Opiniowanie sdowo-lekarskie w przestpstwach przeciwko
uzupeniajca zdrowiu. Wolters Kluwer 2010
7. Badania biologiczne w sdowym ustalaniu ojcostwa. Z. Szczerkowska
IES 1998.
8. Medyczno-sdowe badanie ladw biologicznych. R. Pawowski IES
1997
WYKADY
1 sdowo-lekarska sekcja zwok z uwzgldnieniem szczeglnych 2
przypadkw. Zakres i warto bada diagnostycznych przysekcyjnych.
ogldziny zwok i ich identyfikacja; okrelenie czasu mierci; zasady
sporzdzania protokou sekcyjnego; moliwo zastosowania
wspczesnych technik obrazowych w diagnostyce sekcyjnej.
Modyfikacje techniki sekcyjnej.
2 Rola i zadania medycyny sdowej. Gwne dziay medycyny sdowej; 2
Ogldziny zwok. Lekarza jako biegy na miejscu zdarzenia. Lekarz
jako biegy. Rola procesowa biegego sdowego. Opiniowanie sdowo-
lekarskie.
3 Traumatologia sdowo-lekarska; uraz mechaniczny; mier gwatowna; 2
obraenia postrzaowe; wypadkowo drogowa; seksuologia sdowo-
lekarska; dzieciobjstwo.
4 Hemogentyka sdowa. Sdowe ustalanie ojcostwa. Dowody rzeczowe 2
identyfikacja ladw biologicznych.
5 Toksykologa sdowo-lekarska. Narkomania. Alkohologia sdowo- 2
lekarska. Orzecznictwo nietrzewoci. Opiniowanie w zakresie
toksykologii sdowej.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 MEDYCYNA SDOWA 5 prowadzenie teoretyczne
1. Tanatologia oglna: w oparciu o prezentacje
a/ ogldziny zwok w miejscu ich znalezienia, rola lekarza multimed
biegego na miejscu zdarzenia - stwierdzenie zgonu,
okrelenie czasu zgonu, przypuszczalnej przyczyny
mierci, stwierdzenie obrae ciaa, pomoc subom
kryminalistycznym w zabezpieczeniu ladw, ogldziny
odziey i ewentualnie ujawnionego narzdzia b/ wczesne i
pne zmiany pomiertne c/ ustalanie czasu i przyczyny
mierci e/ sdowo-lekarska identyfikacja zwok f/ sdowo-
lekarska sekcja zwok - tok postpowania, odmiennoci w
technice sekcyjnej, pobieranie materiau do bada
dodatkowych, zasady sporzdzania protokou sekcyjnego i
opiniowania sdowo-lekarskiego na podstawie wyniku
badania pomiertnego
a/ pojcie narzdzia w medycynie sdowej, zasady i
moliwoci sdowo-lekarskiej identyfikacji narzdzia
d/ mechanizmy towarzyszce obraeniom ciaa;
cechy przyyciowoci obrae
d/ uniemoliwienie ruchw oddechowych, mier wskutek
braku tlenu w otoczeniu
4. Szczeglne rodzaje uszkodzenia ciaa i mierci
gwatownej:
b/ wypadkowo komunikacyjna; badanie sdowo-
lekarskie ofiar wypadkw komunikacyjnych
d/badania sdowo-lekarskie w przypadkach podejrzenia
zabiegu nielegalnego przerwania ciy.
e/sdowo-lekarskie postpowanie w przypadkach zgonw
noworodkw i niemowlt.
2 OPINIOWANIE SDOWO-LEKARSKIE: 4 prowadzenie teoretyczne
1.Przestpstwa przeciwko yciu i zdrowiu - pojcia w oparciu o prezentacje
medyczne w rozumieniu kodeksu karnego, ze szczeglnym multimed
uwzgldnieniem przypadkw przemocy w rodzinie.
a. omwienie Ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w
rodzinie (zasady sporzdzenia zawiadczenia lekarskiego,
rola i obowizki personelu ochrony zdrowia w zakresie
opieki i wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie).
2.Zasady opiniowania sdowo-lekarskiego w sprawach
karnych i cywilnych. Opiniowanie w sprawach
dotyczcych bdu medycznego.
3.Niezdolno do pracy w postpowaniu karnym,
cywilnym i ubezpieczeniowym, a niepenosprawno.
3 TOKSYKOLOGIA 3 prowadzenie teoretyczne
1. Orzecznictwo nietrzewoci w oparciu o prezentacje
oglne fizyko-chemiczne waciwoci etanolu, multimed
otrzymywanie, zastosowanie
uwarunkowania prawne dot. pobierania materiau do
bada na zawarto etanolu (ustawa o wychowaniu w
trzewoci z 1982 i 1991r, rozporzdzenie ministra
zdrowia i opieki spoecznej 1983r
okrelenie stanu nietrzewoci definicje prawne,
lekarskie, dowody nietrzewoci
rodki podobnie dziaajce do alkoholu kodeks
wykrocze, prawo o ruchu drogowym
pobieranie, zabezpieczanie, przechowywanie
materiau do bada na zawarto etanolu i rodkw
dziaajcych podobnie do alkoholu
fizjologia etanolu wchanianie, rozmieszczenie,
biotransformacja i wydalanie alkoholu, krzywe
alkoholowe, wspczynnik eliminacji, wspczynnik
rozmieszczenia, alkohol fizjologiczny, alkohol
endogenny
opiniowanie nietrzewoci interpretacja wynikw
bada materiau zmienionego gnilnie, rachunek
retrospektywny i prospektywny, warunki ich
stosowania
- podstawowe pojcia w toksykologii: trucizna,
zatrucia, rodzaje
zatru
- drogi przenikania trucizny do organizmu a efekt
toksyczny
- pobieranie materiau do bada toksykologicznych od
osb yjcych, zmarych, przy podejrzeniu zatrucia
pokarmowego, zabezpieczanie pobranych wycinkw i
pynw ustrojowych, rola ogldzin zewntrznych i
wewntrznych zwok w ukierunkowaniu analizy
chemiczno-toksykologicznej
- wspczesna epidemiologia zatru alkohol etylowy i
jego zamienniki, tlenek wgla, cyjanowodr, rodki
psychoaktywne, leki, lotne zwizki organiczne
- alkohol etylowy i jego zamienniki (metanol,
izopropanol, glikol etylenowy) metody oznaczania
- tlenek wgla rda naraenia, pobieranie materiau
do bada, metody analityczne
- Substancje psychoaktywne i leki pobieranie
materiau do bada, szybkie metody analityczne,
badania potwierdzajce nowoczesnymi metodami
instrumentalnymi, interpretacja wynikw
- Lotne zwizki organiczne inhalatomania
rozpuszczalnikami organicznymi, metody oznaczania
- Analiza materiau dowodowego zabezpieczanego do
spraw przeciwko ustawie o przeciwdziaaniu
narkomanii, w sprawach dotyczcych nielegalnego
wytwarzania i handlu alkoholem, w sprawach o
kradzie i gwat
4 GENETYKA SDOWA 3 prowadzenie teoretyczne
1. Regulacje prawne dotyczce dowodu z bada w w oparciu o prezentacje
sprawach sdowego ustalania ojcostwa i dowodu w multimed
sprawach karnych.
2. Badania biologiczne w sdowym ustalaniu ojcostwa
dowd z bada biologicznych.
- Dowd z bada hemogenetycznych badanie polimorfizmu
DNA ekspertyza IIIo;
- Dowd z bada ukadu zgodnoci tkankowej HLA
ekspertyza IIo;
- Dowd z bada metodami serologii klasycznej ekspertyza
Io; Warto klasycznej ekspertyzy?
- Dowd z badania mczyzny w kierunku jego zdolnoci do
podzenia;
- Dowd z porwnania stopnia rozwoju dziecka w chwili jego
urodzenia z dat obcowania pciowego (okres koncepcyjny);
3. Opiniowanie w dochodzeniu ojcostwa. Warto
ekspertyzy DNA.
4. Analiza pokrewiestwa w badaniach sdowych.
Identyfikacja NN osb.
6. Profile pojedyncze i mieszane (komponenty
mniejszociowe i wikszociowe). Interpretacja
wynikw.
7. Identyfikacja materiau pochodzenia zwierzcego i
rolinnego nowoczesne metody.
9. Opinia sdowo-genetyczna z badania ladw
biologicznych.
10. Perspektywy rozwoju genetyki sdowej. Badanie
regionw DNA kodujcego dla celw sdowych,
nowoczesne techniki detekcji produktw PCR
MALDI-TOF, CHIP DNA, polimorfizm SNP,
mtDNA.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 MEDYCYNA SDOWA 20 wiczenia praktyczne w
1. Tanatologia oglna: prosekt. w 5-osob. grupach
a/ ogldziny zwok w miejscu ich znalezienia, rola lekarza
biegego na miejscu zdarzenia - stwierdzenie zgonu, okrelenie
czasu zgonu, przypuszczalnej przyczyny mierci, stwierdzenie
obrae ciaa, pomoc subom kryminalistycznym w
zabezpieczeniu ladw, ogldziny odziey i ewentualnie
ujawnionego narzdzia b/ wczesne i pne zmiany pomiertne c/
ustalanie czasu i przyczyny mierci e/ sdowo-lekarska
identyfikacja zwok f/ sdowo-lekarska sekcja zwok - tok
postpowania, odmiennoci w technice sekcyjnej, pobieranie
materiau do bada dodatkowych, zasady sporzdzania
protokou sekcyjnego i opiniowania sdowo-lekarskiego na
podstawie wyniku badania pomiertnego
a/ pojcie narzdzia w medycynie sdowej, zasady i moliwoci
sdowo-lekarskiej identyfikacji narzdzia
d/ mechanizmy towarzyszce obraeniom ciaa; cechy
przyyciowoci obrae
d/ uniemoliwienie ruchw oddechowych, mier wskutek
braku tlenu w otoczeniu
4. Szczeglne rodzaje uszkodzenia ciaa i mierci gwatownej:
b/ wypadkowo komunikacyjna; badanie sdowo-lekarskie
ofiar wypadkw komunikacyjnych
d/badania sdowo-lekarskie w przypadkach podejrzenia zabiegu
nielegalnego przerwania ciy.
e/sdowo-lekarskie postpowanie w przypadkach zgonw
noworodkw i niemowlt.
2 OPINIOWANIE SDOWO-LEKARSKIE: 5 wiczenia praktyczne z
1.Przestpstwa przeciwko yciu i zdrowiu - pojcia medyczne w materiaem aktowym w 5-
rozumieniu kodeksu karnego, ze szczeglnym uwzgldnieniem osob. grupach
przypadkw przemocy w rodzinie.
a. omwienie Ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie
(zasady sporzdzenia zawiadczenia lekarskiego, rola i
obowizki personelu ochrony zdrowia w zakresie opieki i
wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie).
2.Zasady opiniowania sdowo-lekarskiego w sprawach karnych
i cywilnych. Opiniowanie w sprawach dotyczcych bdu
medycznego.
3.Niezdolno do pracy w postpowaniu karnym, cywilnym i
ubezpieczeniowym, a niepenosprawno.
3 TOKSYKOLOGIA 5 wiczenia praktyczne w
3. Orzecznictwo nietrzewoci pracowni toksyk. w 5-osob.
oglne fizyko-chemiczne waciwoci etanolu, grupach
otrzymywanie, zastosowanie
uwarunkowania prawne dot. pobierania materiau do
bada na zawarto etanolu (ustawa o wychowaniu w
trzewoci z 1982 i 1991r, rozporzdzenie ministra zdrowia
i opieki spoecznej 1983r
okrelenie stanu nietrzewoci definicje prawne, lekarskie,
dowody nietrzewoci
rodki podobnie dziaajce do alkoholu kodeks
wykrocze, prawo o ruchu drogowym
pobieranie, zabezpieczanie, przechowywanie materiau do
bada na zawarto etanolu i rodkw dziaajcych
podobnie do alkoholu
fizjologia etanolu wchanianie, rozmieszczenie,
biotransformacja i wydalanie alkoholu, krzywe alkoholowe,
wspczynnik eliminacji, wspczynnik rozmieszczenia,
alkohol fizjologiczny, alkohol endogenny
opiniowanie nietrzewoci interpretacja wynikw bada
materiau zmienionego gnilnie, rachunek retrospektywny i
prospektywny, warunki ich stosowania
- podstawowe pojcia w toksykologii: trucizna, zatrucia,
rodzaje
zatru
- drogi przenikania trucizny do organizmu a efekt toksyczny
- pobieranie materiau do bada toksykologicznych od osb
yjcych, zmarych, przy podejrzeniu zatrucia
pokarmowego, zabezpieczanie pobranych wycinkw i
pynw ustrojowych, rola ogldzin zewntrznych i
wewntrznych zwok w ukierunkowaniu analizy chemiczno-
toksykologicznej
- wspczesna epidemiologia zatru alkohol etylowy i jego
zamienniki, tlenek wgla, cyjanowodr, rodki
psychoaktywne, leki, lotne zwizki organiczne
- alkohol etylowy i jego zamienniki (metanol, izopropanol,
glikol etylenowy) metody oznaczania
- tlenek wgla rda naraenia, pobieranie materiau do
bada, metody analityczne
- Substancje psychoaktywne i leki pobieranie materiau do
bada, szybkie metody analityczne, badania potwierdzajce
nowoczesnymi metodami instrumentalnymi, interpretacja
wynikw
- Lotne zwizki organiczne inhalatomania
rozpuszczalnikami organicznymi, metody oznaczania
- Analiza materiau dowodowego zabezpieczanego do
spraw przeciwko ustawie o przeciwdziaaniu narkomanii, w
sprawach dotyczcych nielegalnego wytwarzania i handlu
alkoholem, w sprawach o kradzie i gwat
4 GENETYKA SDOWA 5 wiczenia praktyczne w
11. Regulacje prawne dotyczce dowodu z bada w pracowni genetyczne w 5-
sprawach sdowego ustalania ojcostwa i dowodu w osob. grupach
sprawach karnych.
12. Badania biologiczne w sdowym ustalaniu ojcostwa
dowd z bada biologicznych.
- Dowd z bada hemogenetycznych badanie polimorfizmu
DNA ekspertyza IIIo;
- Dowd z bada ukadu zgodnoci tkankowej HLA
ekspertyza IIo;
- Dowd z bada metodami serologii klasycznej ekspertyza
Io; Warto klasycznej ekspertyzy?
- Dowd z badania mczyzny w kierunku jego zdolnoci do
podzenia;
- Dowd z porwnania stopnia rozwoju dziecka w chwili jego
urodzenia z dat obcowania pciowego (okres koncepcyjny);
13. Opiniowanie w dochodzeniu ojcostwa. Warto
ekspertyzy DNA.
14. Analiza pokrewiestwa w badaniach sdowych.
Identyfikacja NN osb.
16. Profile pojedyncze i mieszane (komponenty
mniejszociowe i wikszociowe). Interpretacja
wynikw.
17. Identyfikacja materiau pochodzenia zwierzcego i
rolinnego nowoczesne metody.
19. Opinia sdowo-genetyczna z badania ladw
biologicznych.
20. Perspektywy rozwoju genetyki sdowej. Badanie
regionw DNA kodujcego dla celw sdowych,
nowoczesne techniki detekcji produktw PCR
MALDI-TOF, CHIP DNA, polimorfizm SNP,
mtDNA.
Nazwa przedmiotu Medycyna oparta o dowody naukowe - EBM

Kod przedmiotu 6-EBM
Typ przedmiotu inne wymagania standardw ksztacenia
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Biochemii
zajcia
Wykadowca Prof. dr n. med. Jan Gmiski
Dr n. med. Krzysztof Siemianowicz
Dr n. med. Tomasz Francuz
Metody dydaktyczne wykad, seminaria
Cele przedmiotu Nauczenie studentw zrozumienia zasad prowadzenia bada naukowych,
przyswojenie podstawowych poj uywanych w artykuach naukowych i
umiejtnoci krytycznej oceny czytanego artykuu naukowego.
Treci merytoryczne Rodzaje bada naukowych, publikacji naukowych, metody oceny ich wiarygodnoci
przedmiotu i przydatnoci
Metody oceny nie ocenia si studentw
Literatura nie podaje si
obowizkowa
uzupeniajca
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Koncepcja EBM, terminologia stosowana w EBM, podstawowa 2
terminologia uywana w badaniach naukowych.
2. Rodzaje bada naukowych, rodzaje publikacji, Metody selekcji 3
wiarygodnych publikacji medycznych. Korzystanie z baz danych.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Zastosowanie EBM w wyborze procedur screeningowych i 2 seminarium
diagnostycznych oraz ocenie rokowania
2. Zastosowanie EBM w ocenie metod terapeutycznych. 1 seminarium
Analiza decyzyjna
3. EBM w ocenie szkodliwoci i ryzyka 1 seminarium
4. Jak rozumie "wytyczne" w wietle EBM 1 seminarium
Nazwa przedmiotu Medycyna oparta o dowody naukowe - EBM

Kod przedmiotu 6-EBM
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Biochemii
zajcia
Wykadowca Prof. dr n. med. Jan Gmiski
Dr n. med. Krzysztof Siemianowicz
Metody dydaktyczne wykad, seminaria
Cele przedmiotu Nauczenie studentw zrozumienia zasad prowadzenia bada naukowych,
przyswojenie podstawowych poj uywanych w artykuach naukowych i
umiejtnoci krytycznej oceny czytanego artykuu naukowego.
Treci merytoryczne Rodzaje bada naukowych, publikacji naukowych, metody oceny ich wiarygodnoci
przedmiotu i przydatnoci
Metody oceny nie ocenia si studentw
obowizkowa
uzupeniajca
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Koncepcja EBM, terminologia stosowana w EBM, podstawowa 2
terminologia uywana w badaniach naukowych.
2. Rodzaje bada naukowych, rodzaje publikacji, Metody selekcji 3
wiarygodnych publikacji medycznych. Korzystanie z baz danych.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Zastosowanie EBM w wyborze procedur screeningowych i 2 seminarium
diagnostycznych oraz ocenie rokowania
2. Zastosowanie EBM w ocenie metod terapeutycznych. 1 seminarium
Analiza decyzyjna
3. EBM w ocenie szkodliwoci i ryzyka 1 seminarium
4. Jak rozumie "wytyczne" w wietle EBM 1 seminarium
Nazwa przedmiotu Okulistyka

Kod przedmiotu 6-ok
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Okulistyki
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Wanda Romaniuk
Wymagania wstpne znajomo anatomii i fizjologii narzdu wzroku
Metody dydaktyczne prezentacje multimedialne, zajcia przy ku chorego
i w gabinetach diagnostycznych, wiczenia praktyczne
Cele przedmiotu zapoznanie studentw z:
a/ podstawowymi metodami bada narzdu wzroku,
b/ diagnostyk rnicow blw oczu i gowy, ze szczeglnym uwzgldnieniem
jaskry, chorb zapalnych narzdu wzroku, czasem zwizanych z zaburzeniami lub
nag utrat widzenia,
c/ udzielaniem pierwszej pomocy w rnych zdarzeniach losowych dotyczcych oka
i wzroku,
d/ moliwoci uzupenienia i rozszerzenia diagnostyki chorb oglnych w oparciu o
badanie okulistyczne,
e/ objawami niepodanymi dla narzdu wzroku w przebiegu leczenia chorb
oglnych,
f/ fizjologi i warunkami prawidowego rozwoju widzenia od urodzenia oraz
profilaktyk niedowidzenia i nieprawidowego ustawienia oczu lub/i gowy,
g/ chorobami narzdu wzroku zwizanymi z zaburzeniami genetycznymi,
h/ funkcj narzdu wzroku w podeszym wieku,
i/ nowoczesnymi metodami diagnostyki i leczenia, w tym
z podstawami leczenia operacyjnego chorb oczu
j/ etycznymi zasadami w badaniu i leczeniu osb z chorob narzdu wzroku.
Treci merytoryczne Anatomia narzdu wzroku. Fizjologia widzenia. Wady wzroku. Podstawy okulistyki
przedmiotu dziecicej. Choroby oczodou, powiek
i spojwek. Schorzenia rogwki, twardwki i aparatu zowego. Choroby soczewki,
bony naczyniowej i siatkwki. Choroby nerwu wzrokowego. Jaskra. Schorzenia
odogniskowe narzdu wzroku. Pierwsza pomoc
w urazach i oparzeniach gaki ocznej i przydatkw oka. Zaburzenia narzdu wzroku
w miadycy, cukrzycy i nadcinieniu ttniczym. Wprowadzenie do chirurgii
okulistycznej.
Metody oceny zaliczenie wicze ustne, egzamin testowy z przedmiotu
Literatura Podstawy okulistyki- pod redakcj H. Niankowskiej
obowizkowa Celem rozszerzenia wiadomoci mona korzysta z innych dostpnych
podrcznikw okulistyki.
Literatura Podrczniki okulistyczne
uzupeniajca
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Najczstsze schorzenia okulistyczne stan obecny i nadzieje na przyszo 3
2 Jaskra 2
3 Zama 2
4 Urazy narzdu wzroku 2
5 Lasery w okulistyce 2
6 Wpyw lekw stosowanych oglnie na narzd wzroku 2
7 Materiay alloplastyczne 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Optyka okulistyczna, wady refrakcji, ostro wzroku 1 Wprowadzenie teoretyczne,
2 Schorzenia rogwki, twardwki i aparatu zowego. 1 jak wyej

"Suche oko"
3 Schorzenia oczodou, powiek i spojwek 1 jak wyej
4 adanie okulistyczne dzieci. Choroba zezowa. Rozwj 1 jak wyej
widzenia, niedowidzenie u dzieci. Oczopls
5 Schorzenia bony naczyniowej i soczewki 1 jak wyej
6 Jaskra a inne neuropatie nerwu wzrokowego: 2 jak wyej
niedokrwienne, zapalne, uciskowe.
7 Wprowadzenie do chirurgii okulistycznej 2 jak wyej
8 Choroby siatkwki: zapalenie, odwarstwienie, 2 jak wyej
zwyrodnienia (AMD), zator i zakrzep naczy
siatkwki. Zmiany na dnie oka w nadcinieniu,
cukrzycy i miadycy
9 Choroby narzdu wzroku u dzieci. Retinopatia 2 jak wyej
wczeniakw.
10 Urazy narzdu wzroku. Neuropatie toksyczne nerwu 2 jak wyej
wzrokowego. Choroby zawodowe.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Badanie ostroci wzroku i refrakcji, zasady doboru 4 Zaliczenie teoretyczne i
okularw, sposoby korekcji wad refrakcji. wiczenia praktyczne
2 Badanie zaburze ustawienia i ruchomoci gaek 4 jak wyej
ocznych. Widzenie obuoczne. Podwjne widzenie
3 Badanie osadzenia gaek ocznych w oczodole, badanie 4 jak wyej
przedniego odcinka gaek ocznych, odwracanie
powiek i badanie tarczki. Pukanie worka
spojwkowego, podawanie lekw. Leki okulistyczne.
4 Badanie cigoci nabonka rogwki, prba 4 jak wyej
fluoresceinowa, test Schirmera, sondowanie drg
zowych
5 Diagnostyka zmtnie orodkw optycznych. Badanie 4 jak wyej
w wietle przepuszczonym. Zaliczenie wicze.
6 Wykonywanie i interpretacja bada diagnostycznych 3 jak wyej
w jaskrze. Rodzaje perymetrii. Badanie widzenia
barw.
7 Leczenie operacyjne w okulistyce (chirurgia "na 3 jak wyej
ywo" - przekaz z bloku operacyjnego)
8 Znaczenie angiografii fluoresceinowej. Test Amslera. 3 jak wyej
Badanie dna oka.
9 Odmiennoci badania i leczenia dzieci. Prezentacja 3 jak wyej
pacjentw
10 Usuwanie ciaa obcego z worka spojwkowego i 3 jak wyej
rogwki, pierwsza pomoc w przypadkach oparzenia
oka i przydatkw, zasady zaopatrywania urazw
narzdu wzroku. Zaliczenie.
Nazwa przedmiotu Onkologia

Kod przedmiotu 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Zdrowia Kobiety Wydzia Opieki Zdrowotnej
Wykadowca dr hab. n. med. Bogdan Michalski
Wymagania wstpne Znajomo podstaw biologii molekularnej (w tym znajomo poj: gen, onkogen,
gen supresorowy, apoptoza, angiogeneza, telomeraza itp.) oraz patomorfologii
nowotworw.
Metody dydaktyczne Wykady, prezentacje audio-video metod leczenia (chirurgia, radioterapia) oraz
metod diagnostycznych (USG, TC, MR, PET i inne) w onkologii.
Cele przedmiotu Upowszechnienie wiedzy na temat biologii nowotworw, wczesnego rozpoznania i
profilaktyki dziesiciu najczciej wystpujcych nowotworw u kobiet i mczyzn.
Poznanie epidemiologii nowotworw zoliwych, wspczesnych pogldw na
etiologi nowotworw, metod diagnostyki i leczenia stosowanych w onkologii,
aspektw psychologicznych choroby nowotworowej. Znajomo wczesnych i
pnych objaww chorb nowotworowych. Umiejtno zebrania wywiadu
onkologicznego i badania pacjenta z podejrzeniem lub
rozpoznaniem nowotworu zoliwego. Umiejtno dobrania metod diagnostycznych
i stopniowania nowotworw. Znajomo zasad onkologicznego leczenia
skojarzonego. Umiejtno postpowania z chorym w trakcie leczenia
onkologicznego i po jego zakoczeniu. Znajomo zasad postpowania w przypadku
powika po leczeniu, protezowanie i wsparcie pozamedyczne, postpowanie w
sytuacjach
zagroenia ycia u chorego onkologicznego. Zasady pielgnacji i rozpoznawania,
leczenia i unikania powika kolostomii, jejunostomii i nefrostomii. Znajomo
systemu organizacji walki z rakiem w Polsce i zasad wsppracy z
wyspecjalizowanymi orodkami onkologicznymi i rejestrami nowotworw.
Umiejtno wykorzystania systemu bada
przesiewowych w Polsce.
Treci merytoryczne Rak piersi, jajnika, sromu i pochwy szyjki i trzonu macicy, prostaty, przewodu
przedmiotu pokarmowego, puca,tarczycy, nerki i skry. Misaki tkanek
mikkich i koci. Nowotwory skry, gowy i szyi. Markerynowotworowe.
Chorioncarcinoma. Nowotwory zoliwe jako problem medyczny i spoeczny -
epidemiologia iwyniki leczenia. Profilaktyka i organizacja walki z rakiem w Polsce.
Strategia rozpoznawania i leczenia
nowotworw. Radioterapia: podstawy fizyczne, techniki, zastosowanie w onkologii.
Szczegowe zastosowania radioterapii: nowotwory puca, gowy i szyi, odbytu.
Rola radioterapii w leczeniu oszczdzajcym nowotworw.
Szczegowe zastosowania radioterapii: onkologia ginekologiczna. Postpy
onkologii. Leczenie systemowe i wspomagajce w onkologii i problem jakoci ycia.
Chirurgia onkologiczna. Onkologia ginekologiczna.
Postpowanie z chorym po zakoczeniu leczenia onkologicznego. Sytuacje
szczeglne w leczeniu nowotworw. Psychosocjalne aspekty choroby
nowotworowej. rda wiedzy o aktualnych standardach leczenia i badaniach
klinicznych. Narodowy Program Zwalczania Chorb Nowotworowych. Medycyna
paliatywna. Komunikacja z pacjentem nieuleczalnie chorym. Leczenie blu
nowotworowego wg zasad WHO z uwzgldnieniem wytycznych polskich i
europejskich, leczenie objaww
zaawansowanej choroby nowotworowej, podstawy psychologii terminalnie chorego i
metod komunikacji z chorym i rodzin.
Metody oceny zaliczenie
Literatura Onkologia . Podrcznik dla studentw i lekarzy. Pod redakcj: Radzisawa
obowizkowa Kordka, Jacka Jassema, Macieja Krzakowskiego, Arkadiusza Jeziorskiego.
Zalecenia postpowania diagnostyczno terapeutycznego w nowotworach
zoliwych. Polskiej Unii Onkologicznej.
Literatura Ginekologia Onkologiczna. Pod redakcj Janiny Markowskiej
uzupeniajca Onkologia Kliniczna. Pod redakcj Macieja Krzakowskiego
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Epidemiologia, biologia nowotworw, wczesne 1 Prezentacje
rozpoznanie i profilaktyki dziesiciu najczciej multimedialne
wystpujcych nowotworw u kobiet i mczyzn w Polsce.
2. Leczenie w onkologii chirurgia, radioterapia, 1 Prezentacje
chemioterapia, leczenie paliatywne. multimedialne
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Badanie przedmiotowe i fizykalne chorego z nowotworem 1 Prezentacje
zasady profilaktyki pierwotnej, wtrnej i multimedialne oraz
trzeciorzdowej; Narodowy Program Zwalczania audiovideo
Nowotworw w Polsce.
2. Diagnostyka nowotworw metody wczesnego 1 jak wyej
rozpoznania; czynniki prognostyczne i rokownicze.
3. Zmczenie u pacjenta onkologicznego; jako ycia 1 Prezentacje
chorych leczonych z powodu nowotworw o rnej multimedialne oraz
lokalizacji. audiovideo

Formy prowadzenia WYKAD: 0h SEMINARIA: 15h WICZENIA: 30h
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i Chemioterapii Onkologicznej
Wykadowca Dr n. med. Joanna Mykaa-Ciela
Dr n. med. Hanna Wichary
Dr n. med. Barbara Rygo
Wymagania wstpne Podstawowe definicje z zakresu onkologii klinicznej.
Metody dydaktyczne -prezentacje przypadkw klinicznych
-wiczenia przy ku pacjenta
-prezentacje multimedialne
-omwienie dokumentacji radiologicznej
-nauka wykrywania zmian patologicznych na fantomach
-dyskusja
Cele przedmiotu - zapoznanie si z wytycznymi postpowania w zakresie metod
diagnostycznych i terapeutycznych w onkologii klinicznej,
- zalecenia postpowania, rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie w chorobach
nowotworowych przewodu pokarmowego, piersi, puca, narzdu rodnego,
narzdw endokrynnych
Treci merytoryczne Nowotwory narzdowe.
przedmiotu 1.Epidemiologia i etiologia nowotworw ukadu pokarmowego, rodnego, piersi,
puc, narzdw endokrynnych.
2. Badania profilaktyczne.
3. Poradnictwo genetyczne
4. Ocena stopnia zaawansowania klinicznego.
5. Czynniki prognostyczne i predykcyjne.
6. Leczenie rakw przedinwazyjnych.
7. Leczenie raka inwazyjnego.
- rola leczenia systemowego w postpowaniu indukcyjnym, uzupeniajcym i
paliatywnym.
8. Leczenie nawrotw nowotworw
9. Rola leczenia wspomagajcego.
10. Rehabilitacja chorych onkologicznych
Metody oceny Zaliczenie ustne.
Literatura Onkologia-podrcznik dla studentw i lekarzy pod redakcj R. Kordka.
obowizkowa
Literatura Onkologia kliniczna pod redakcj Macieja Krzakowskiego.
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Podstawy chemioterapii nowotworw. 2 Przedstawienie zalecanych
tematw na slajdach, dyskusja
2 Nowotwory narzdu rodnego. Nowotwory puca. 2 jak wyej
3 Nowotwory gruczow wydzielania wewntrznego. 2 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Podstawy chemioterapii 4 Zapoznanie si z rodzajami chemioterapii i
nowotworw. leczenia wspomagajcego. Zasady
kwalifikacji pacjentw do chemioterapii.
Przedstawienie pacjentw z nowotworami
ukadu pokarmowego.Analiza wynikw
biochemicznych i obrazowych. Kwalifikacja
wg TNM. Propozycje postpowania
leczniczego. Zakres kontroli po leczeniu.
2 Nowotwory narzdu rodnego. 4 Przedstawienie pacjentw z nowotworami
Nowotwory puca. puc i narzdu rodnego. Analiza wynikw
3 Nowotwory gruczow wydzielania 4 Przedstawienie pacjentw z nootworami
wewntrznego. narzdw endokrynnych. Analiza wynikw

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chirurgii Dziecicej
zajcia WICZENIA: 5h
Wykadowca Prof. dr hab. n med. Janusz Bohosiewicz, dr n med. Katarzyna Byrka- Owczarek, dr
n med. Andrzej Bulandra, dr n med. Ireneusz Bielecki, dr hab. n med. Marek Wites,
dr n med. Jacek Pajk
Wymagania wstpne Znajomo anatomii czowieka i patomorfologii nowotworw, podstawy onkologii
klinicznej
Metody dydaktyczne wiczenia przy ku pacjenta, pokaz zdj i dokumentacji medycznej, slajdy.
Cele przedmiotu Usystematyzowanie dotychczas zdobytych wiadomoci i umiejtnoci zdobytych na
innych zajciach klinicznych i teoretycznych w zakresie etiologii, epidemiologii,
profilaktyki rozpoznawania i leczenia chorb nowotworowych. Ze szczeglnym
zwrceniem uwagi na onkologi dziecic
Treci merytoryczne - organizacja leczenia onkologicznego dzieci w Polsce,
przedmiotu - epidemiologia i diagnostyka chorb nowotworowych u dzieci,
- leczenie skojarzone nowotworw
- nowotwory gowy i szyi u dzieci,
- guzy koci u dzieci,
- guzy jamy brzusznej i narzdw pciowych u dzieci
Metody oceny Zaliczenie na podstawie obecnoci
Literatura
bez wskaza
obowizkowa
Literatura Hematologia i onkologia dziecica Tom 1-2. pod red. Alicji Chybickiej, Krystyny
uzupeniajca Sawicz Birkowskiej - rok wydania- 2008
WICZENIA
dydaktycznych
1. Obraz kliniczny i postpowanie terapeutyczne oraz 2 wiczenia przy ku
wyniki leczenia w nowotworach wieku rozwojowego chorego, omawianie
2. Guzy koci u dzieci 1 dokumentacji medycznej,
3. Neuroblastoma 1 slajdy
4. Nephroblastoma 1

Formy prowadzenia
przedmiotu
Metody dydaktyczne Wykady
chirurgicznego-onkologicznego w ambulatorium oraz w oddziale chirurgicznym.
Zapoznanie z podstawowymi zasadami postpowania chirurgicznego przydatnego w
kadej specjalnoci lekarskiej. Zasady udzielania pierwszej pomocy chorym
onkologicznym. Zasady leczenia skojarzonego oraz interdyscyplinarnego w
odniesieniu do pacjenta onkologicznego zgodnie z obowizujcymi wytycznymi i
algorytmami leczenia
Treci merytoryczne Choroba nowotworowa wtroby
przedmiotu Choroba nowotworowa sutka
Choroba nowotworowa jelita grubego
Metody oceny Zaliczenie w formie pisemnej na koniec zaj
Literatura Kuakowski Andrzej ONKOLOGIA. PODRCZNIK DLA STUDENTW
uzupeniajca MEDYCYNY Wydawnictwo Lekarskie PZWL W-wa 2003
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Nowotwory wtroby i drg ciowych aktualne 1 seminarium
wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego
2 Nowotwr sutka aktualne metody diagnostyki i 1 seminarium

postpowania chirurgicznego oraz onkologicznego
3 Nowotwr jelita grubego aktualne wytyczne leczenia 1 seminarium
skojarzonego
Postpowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Nowotwory wtroby i drg ciowych aktualne 1 Zajecia przy ku
wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego chorego, w pracowniach
- zajcia przy ku chorego i w pracowniach diagnostycznych oraz na
diagnostycznych Bloku operacyjnym
2 Nowotwr sutka aktualne metody diagnostyki i 1 Zajecia przy ku
postpowania chirurgicznego oraz onkologicznego chorego, w pracowniach
3 Postpowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym 1 Zajecia przy ku

- zajcia przy ku chorego i w pracowniach chorego, w pracowniach
diagnostycznych diagnostycznych oraz na
Bloku operacyjnym

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chirurgii Oglnej, Naczyniowej iTransplantacyjnej
Wykadowca dr n.med. Grzegorz Oczkowicz
Metody dydaktyczne Seminaria-prelekcje
Cele przedmiotu Poszerzenie wiedzy z chirurgii onkologicznej
Treci merytoryczne 1. Guzy podcieliskowe przewodu pokarmowego, pochodzenia
przedmiotu mezenchymalnego (GIST)
2. Zasady chirurgicznego leczenia nowotworw GIST wg najnowszych
wytycznych
3. Nowotwory tarczycy, nadnercza diagnostyka i leczenie
4. Organizacja chirurgicznej poradni onkologicznej
5. ywienie pozajelitowe w chorobach nowotworowych
Metody oceny Zaliczenie ustne u prowadzcego asystenta
Literatura Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
obowizkowa Warszawa,
Standardy ywienia dojelitowego i pozajelitowego red. Pertkiewicz
Literatura
bez wskaza
uzupeniajca
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Gisty. Guzy neuroendokrynne odka, dwunastnicy, jelita 2 jak wyej
grubego. Diagnostyka, postpowanie terapeutyczne
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Poradnia onkologiczna 1 Pogadanka , pokaz
2 Nowotwory nadnercza. Diagnostyka obrazowa i 1
laboratoryjna
3 ywienie parentenalne u chorych nowotworowych jako 1 Prezentacja
przygotowaniei do operacji I prowadzenie pooperacyjne multimedialna
wiczeniaa

Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra I Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
Wykadowca Dr n. med. Sawomir Mrowiec, lek. Jakub Ciosek
Wymagania wstpne Znajomo anatomii, fizjologii i patofizjologii
Metody dydaktyczne Pogadanka, pokaz,
Cele przedmiotu Zapoznanie z tematyk na seminariach i wiczeniach praktycznych przy pacjentach
na oddziaach szpitalnych i podczas operacji na bloku operacyjnym.
Treci merytoryczne Nowotwory przeyku, odka i trzustki
przedmiotu
2/ Podstawy urologii. Podrcznik dla studentw medycyny i lekarzy pierwszego
kontaktu. / Pod red. M.FRYCZKOWSKI. [ebook], wydanie II, 2009
4/ Podstawy chirurgii w podrczniku dla specjalizujcych si w chirurgii
oglnej, pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Krakw [Tom 1 rozdia 10.-
Gojenie ran 21- Oparzenia i odmroenia]
Literatura 1/Chirurgia. Podrcznik dla studentw. Tadeusz Popiela (red.), Jacek Szmidt (red.),
uzupeniajca Marian Zembala (red.), M Zbek (red.), A Borwka (red.) i inni. Elsevier Urban &
Partner, 2009.
2/Chirurgia repetytorium. Noszczyk Wojciech. Wydawnictwo: PZWL, 2009.
3/Podstawy chirurgii w podrczniku dla specjalizujcych si w chirurgii oglnej,
Pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Krakw [Tom I, rozdzia 27. Chirurgia
ttnic , 28. Chirurgia y obwodowych]
4/Podstawy chirurgii w podrczniku dla specjalizujcych si w chirurgii oglnej,
Pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Krakw [Tom II, rozdzia 34. Urologia].
6/Podrcznik angiologii. Pod red. A. Siero, L. Cierpka, Z. Rybak, A. Stanek.
Katowice, 2009.
8/Transplantologia w zarysie. W. Dyszkiewicz i inni, - AM Pozna, 2009.
9/Podstawy transplantologii ebook, pod red. L.Cierpka - Katowice 2010
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Nowotwory przeyku, odka i trzustki 2 Prezentacja multimedialna
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Nowotwory przeyku, odka i trzustki 4 Praca z pacjentem (wywiad,
badanie) pogadanka, pokaz
Nazwa przedmiotu ONKOLOGIA

Formy prowadzenia
przedmiotu
Metody dydaktyczne Wykady
chirurgicznego-onkologicznego w ambulatorium oraz w oddziale chirurgicznym.
Zapoznanie z podstawowymi zasadami postpowania chirurgicznego przydatnego w
kadej specjalnoci lekarskiej. Zasady udzielania pierwszej pomocy chorym
onkologicznym. Zasady leczenia skojarzonego oraz interdyscyplinarnego w
odniesieniu do pacjenta onkologicznego zgodnie z obowizujcymi wytycznymi i
algorytmami leczenia
Treci merytoryczne Choroba nowotworowa wtroby
przedmiotu Choroba nowotworowa sutka
Choroba nowotworowa jelita grubego
Metody oceny Zaliczenie w formie pisemnej na koniec zaj
Literatura Kuakowski Andrzej ONKOLOGIA. PODRCZNIK DLA STUDENTW
uzupeniajca MEDYCYNY Wydawnictwo Lekarskie PZWL W-wa 2003
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Nowotwory wtroby i drg ciowych aktualne 1 Sala seminaryjna Kliniki
wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego
Nowotwr sutka aktualne metody diagnostyki i 1 Sala seminaryjna Kliniki
postpowania chirurgicznego oraz onkologicznego
Nowotwr jelita grubego aktualne wytyczne leczenia 1 Sala seminaryjna Kliniki

skojarzonego
Postpowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym 3 Sala seminaryjna Kliniki
WICZENIA
Liczba
godzin
dydaktyczny
ch
Nowotwory wtroby i drg ciowych aktualne 7,5 Zajecia przy ku chorego,
wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego w pracowniach
Nowotwr sutka aktualne metody diagnostyki i 7,5 Zajecia przy ku chorego,
postpowania chirurgicznego oraz onkologicznego w pracowniach
Nowotwr jelita grubego aktualne wytyczne leczenia 7,5 Zajecia przy ku chorego,
skojarzonego - - zajcia przy ku chorego i w w pracowniach
pracowniach diagnostycznych diagnostycznych oraz na
Bloku operacyjnym
Postpowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym 7,5 Zajecia przy ku chorego,
- zajcia przy ku chorego i w pracowniach w pracowniach
diagnostycznych diagnostycznych oraz na
Bloku operacyjnym
Nazwa przedmiotu Ortopedia z traumatologi

Kod przedmiotu 6-ort
Rok, semestr studiw ROK: VI SEMESTR: XI , XII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narzdu Ruchu
zajcia
Wykadowca dr hab. Damian Kusz, prof. SUM, dr med. Mariusz Nowak,
lek. ukasz Cieliski, lek. Adam Pierzchaa,
lek. Mirosaw od
Wymagania wstpne 4. Znajomo budowy anatomicznej czowieka, w tym anatomii radiologicznej.
5. Znajomo fizjologii i patofizjologii narzdu ruchu, ze szczeglnym
uwzgldnieniem wpywu zaburze hormonalnych na mineralizacj tkanki
kostnej.
6. Znajomo zasad udzielania pierwszej pomocy
w przypadkach zama i zwichni.
Metody dydaktyczne 1. Prezentacje multimedialne
2. Ogldanie zdj rentgenowskich i skanw z tomografii komputerowej.
3. Pokazy filmw przedstawiajce zabiegi operacyjne.
4. Pogadanki przy ku chorego oraz w Izbie Przyj.
5. Demonstracje przypadkw klinicznych na salach chorych oraz w poradni
urazowo-ortopedycznej.
Cele przedmiotu 1. Przyswojenie przez studentw zasad badania ortopedycznego.
2. Zapoznanie studenta z badaniami dodatkowymi wykorzystywanymi w ortopedii i
traumatologii narzdu ruchu oraz interpretacj tych bada.
3. Przedstawienie zasad prawidowego udzielania pierwszej pomocy w urazach
narzdu ruchu.
4. Zapoznanie studenta z metodami leczenia urazw narzdu ruchu (leczenie
operacyjne i nieoperacyjne). Znajomo podstawowych technik ortopedycznych
(unieruchomienie gipsowe, wycig szkieletowy). Profilaktyka
przeciwzakrzepowa.
5. Zapoznanie studenta z najczstszymi schorzeniami przewlekymi narzdu ruchu
oraz metodami ich leczenia.
6. Zapoznanie studenta z najczstszymi wadami wrodzonymi, nowotworami oraz
zmianami zapalnymi i nowotworo-podobnymi narzdu ruchu.
7. Omwienie patogenezy i leczenia osteoporozy oraz jej nastpstw.
Treci merytoryczne 1. Anatomiczne, fizjologiczne i fizjopatologiczne waciwoci narzdu ruchu.
przedmiotu 2. Badanie narzdu ruchu. Badanie chorego po urazie.
3. Badania obrazowe w diagnostyce ortopedycznej (rodzaje, wskazania i
przeciwwskazania, interpretacja wynikw).
4. Uraz - rodzaje urazw, zaburzenia metaboliczne po urazie, fizjologia zrostu
kostnego.
5. Uraz wielomiejscowy i wielonarzdowy. Postpowanie na miejscu wypadku oraz
w czasie transportu chorego do szpitala. Zasady wstpnego zaopatrzenia ran i
zama na miejscu wypadku
6. Obraenia czaszkowo-mzgowe. Objawy wzmoonego cinienia
wewntrzczaszkowego. Pomoc szpitalna.
7. Obraenia krgosupa i rdzenia krgowego. Pomoc przedszpitalna, transport
chorego po urazie krgosupa. Zamania stabilne i niestabilne krgw. Metody
leczenia.
8. Obraenia klatki piersiowej jako element urazu wielonarzdowego (pomoc
przedszpitalna, pomoc szpitalna, stany zagroenia ycia: tamponada serca,
krwiak opucnej, odma opucnowa, stuczenie puca). Tpe urazy serca.
9. Obraenia miednicy. Pomoc przedszpitalna i szpitalna. Podzia zama miednicy
Zamania panewki stawu biodrowego.
10. Obraenia obrczy koczyny grnej i koczyny grnej. (podzia, etiologia,
zasady rozpoznawania i leczenia, pierwsza pomoc przedszpitalna). Uszkodzenie
cigien.
11. Obraenia koczyny dolnej i zamania przecieniowe (podzia, etiologia, zasady
rozpoznawania i leczenia, pierwsza pomoc przedszpitalna).
12. Obraenia wystpujce u dzieci. Odmiennoci budowy anatomicznej. Urazy
okooporodowe. Uszkodzenia chrzstki nasadowej. Zamanie typu "zielonej
gazki".
13. Wady wrodzone i rozwojowe u dzieci (skolioza, rozwojowa dysplazja stawu
biodrowego, wrodzone i rozwojowe biodro szpotawe, wrodzona stopa
przywiedziona, stopa kosko-szpotawa, wrodzona stopa paska, stopa
wydrona, stopa pitowa, nierwno koczyn, wrodzone wysokie ustawienie
opatki - choroba Sprengla, wrodzony krcz szyi).
14. Osteochondrozy (tzw. martwice aseptyczne koci). Choroba Perthesa, Choroba
Scheuermanna, Choroba Blounta, oddzielajca martwica chrzstno-kostna.
15. Modziecze zuszczenie gowy koci udowej.
16. Choroba zwyrodnieniowa narzdu ruchu.
17. Swoiste i nieswoiste zapalenia koci i staww.
18. Nowotwory narzdu ruchu i zmiany nowotworopodobne (pierwotne nowotwory
koci, przerzuty nowotworowe, guzy staww).
19. Rehabilitacja w ortopedii i traumatologii.
20. Zaopatrzenie ortopedyczne. Podzia przedmiotw zaopatrzenia ortopedycznego
(protezy i ortezy). Cele stosowania zaopatrzenia.
Metody oceny Zaliczenie (test)
Literatura 1. Kompendium Ortopedii - Kusz D. (red.), PZWL
obowizkowa 2. Kompendium Traumatologii - Kusz D. (red.), PZWL
3. Anatomia czowieka, tom I - Bochenek A., PZWL
Literatura 1. Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. - Marciniak W, Szulc A (red.), PZWL,
uzupeniajca 2003
2. Leczenie operacyjne obrae narzdu ruchu. Stannard J (red.), Medipage, 2010
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Diagnostyka obrazowa w ortopedii i traumatologii narzdu ruchu. 2
2. Zasady postpowania z pacjentem po urazie wielonarzdowym. 2
3. Artroza. Etiopatogeneza, rozpoznawanie i leczenie. 2
4. Swoiste i nieswoiste zapalenia koci. Nowotwory koci i zmiany 2
nowotworopodobne.
5. Podstawy operacyjnego leczenia zama. 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
prezentacja
1. Wprowadzenie. Zasady badania ortopedycznego. 2
+ dyskusja
2. Urazy koczyny dolnej, krgosupa i miednicy. 2 jak wyej
Dysplazja stawu biodrowego. Modziecze zuszczenie gowy koci jak wyej
3. udowej. Jaowe martwice koci.
2
4. Zamania i zwichnicia u dzieci. 2 jak wyej
5. Urazy koczyny grnej. 2 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
Lp Temat wicze dydaktycznyc Sposb realizacji
h
1. Badania obrazowe w ortopedii i traumatologii wiczenia wiczenia na radiogramch
2
na radiogramach.
2. Badanie ortopedyczne wiczenia na oddziaach . 3 jak wyej
3. Najczstsze schorzenia ortopedyczne wiczenia w jak wyej
3
poradni.
4. Leczenie ambulatoryjne obrae narzdu ruchu jak wyej
3
wiczenia w poradni.
5. Zasady unieruchamiania koczyn. Zakadanie opatrunkw wiczenia
2 w Izbie Przyj
gipsowych.
6. Wady wrodzone i rozwojowe u dzieci 2
wiczenia
w Oddziaach
7. Leczenie szpitalne schorze narzdu ruchu wiczenia na jak wyej
5
oddziaach
8. Leczenie szpitalne obrae narzdu ruchu wiczenia na jak wyej
5
oddziaach
Nazwa przedmiotu Otolaryngologia
Kod przedmiotu 6-otl
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Laryngologii
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Tatiana Gierek
Dr hab. n. med. Jarosaw Markowski
Dr n. med. Aleksandra laska-Kaspera
Dr. n. med. Edyta Jura-Szotys
Dr n. med. Jarosaw Paluch
Wymagania wstpne Znajomo anatomii narzdu suchu i rwnowagi, anatomii zatok przynosowych i
gruczow linowych oraz krtani i ukadu chonnego szyi.
Metody dydaktyczne Zajcia seminaryjne, wykady, prelekcje z uyciem rodkw multimedialnych.
wiczenia w pracowniach kliniki. Zajcia w gabinecie zabiegowym i na bloku
operacyjnym. W wybranych przypadkach nauka prowadzona na zasadzie mistrz
ucze.
Cele przedmiotu Poznanie specyfiki specjalizacji
Treci merytoryczne Anatomia, fizjologia jednostki kliniczne z zakresu narzdw gowy i szyi.
przedmiotu
Metody oceny Test pisemny.
Literatura 1. Otolaryngologia Hans-Georg Boenninghaus
obowizkowa 2. Choroby uszu, nosa i garda Walter Becker, Hans Heinz Naumann, Carl
Rudolf Pfaltz.
Literatura
Brak wskaza
uzupeniajca
WYKADY
1. Anatomia i fizjologia narzdu suchu. 2
2. Anatomia i fizjologia narzdu mowy. 2
3. Anatomia i fizjologia nosa i zatok przynosowych. 2
4. Anatomia, fizjologia i schorzenia gruczow linowych. 2
5. Schorzenia narzdu suchu i rwnowagi. 2
6. Schorzenia narzdu gosu i mowy. 2
7. Schorzenia interdyscyplinarne z obszaru laryngologii i pokrewnych. 3
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Urazy w zakresie narzdw otolaryngologicznych. 1 ustna prezentacja
Krwawienia przyczyny, postepowanie.
2. Anatomia i fizjologia garda. Angina powikania 2 ustna prezentacja
ropnych schorze migdaw podniebiennych.
Adenotomia. Tossillectomia.
3. Anatomia i fizjologia ucha rodkowego. 2 ustna prezentacja
Ostre i przewleke stany zapalne ucha rodkowego.
Rola trbki suchowej w etiopatologii chorb ucha
rodkowego, powikania uszno-pochodne.
4. Anatomia, fizjologia nosa i zatok przynosowych. 1 ustna prezentacja
Ostre i przewleke stany zapalne nosa i zatok
przynosowych. Klinika i leczenie. Powikania.
5. Ostra duszno krtaniowa-przyczyny, objawy, 1 ustna prezentacja
postpowanie. Tracheotomia. Konikotomia.
6. Anatomia i fizjologia narzdu rwnowagi. 2 ustna prezentacja
Zawroty gowy. Diagnostyka rnicowa.
7. Podstawy anatomii i fizjologii narzdu suchu. 2 ustna prezentacja
Zasady rozpoznawania, leczenia i profilaktyki
upoledzenia suchu. Zawodowe uposledzenia suchu.
Zasady protezowania i rehabilitacji.
8. Stany przedrakowe krtani. Rak krtani. Rak garda, 2 ustna prezentacja
nosogarda. Guzy nerwu VIII.
9. Nowotwory w zakresie gowy i szyi diagnostyka, 2 ustna prezentacja
leczenie. Nowotwory nosa, zatok przynosowych,
nowotwory linianek.
WICZENIA
Liczba
godzin
dydaktycz
nych
1. Nauka samodzielnego badania laryngologicznego. 14 wiczenia praktyczne
2. wiczenia w pracowni audiometrycznej. 7 wiczenia praktyczne
3. wiczenia w pracowni otoneurologicznej. 7 wiczenia praktyczne
4. Badanie przedmiotowe i podmiotowe chorych. 7 wiczenia praktyczne
Nazwa przedmiotu Pediatria II

Kod przedmiotu 6-pep
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecicej
Wykadowca Kierownik Kliniki: prof. E. Maecka Tendera,
Pozostali wykadowcy: P. Jarosz-Chobot, B. Kalina-Faska, A. Januszek-
Trzcikowska, G. Deja, A. Gawlik, M. Kalina, P. Matusik, A. Zachurzok-Buczyska
Wymagania wstpne Studenci zgaszajcy si na zajcia w XI i XII semestrze posiadaj zawansowan
wiedz z zakresu pediatrii oraz medycyny oglnej. Powinni wykaza si
znajomoci propedeutyki pediatrii, umiejtnoci badania fizykalnego i zbierania
wywiadu ukierunkowanego na typowe nieprawidowoci spotykane w okresie
rozwojowym.
Powinni take umie zaproponowa przeprowadzenie bada diagnostycznych,
zinterpretowa ich wyniki, zaproponowa typowe leczenie.
Metody dydaktyczne Zajcia prowadzone s w systemie: seminarium ( cz w formie warsztatowej) oraz
praktyczne wiczenia z pacjentami aktualnie lecymi na oddziale.
Uzupenieniem zaj jest omwienie typowych oraz szczeglnie ciekawych
przypadkw klinicznych na podstawie archiwalnej dokumentacji medycznej.
Cele przedmiotu Celem przedmiotu jest opanowanie wiedzy oraz umiejtnoci praktycznych w
zakresie diagnostyki i leczenia chorb wieku rozwojowego ze szczeglnym
uwzgldnieniem specyfiki Kliniki - chorb ukadu dokrewnego. Studenci maja za
zadanie zinterpretowanie wynikw badania klinicznego, zaproponowanie bada
laboratoryjnych oraz przeprowadzenie diagnostyki rnicowej i zaproponowanie
leczenia. Uczestnicz w wizytach kontrolnych pacjentw prowadzonych w
Poradniach Klinicznych celem nabycia umiejtnoci przewlekego prowadzenia
pacjenta za schorzeniem endokrynologicznym.
Treci merytoryczne Szczegowy program zaj obejmuje symptomatologi i tematyk ukadu
przedmiotu dokrewnego wieku rozwojowego wraz z przeprowadzaniem i interpretacj testw
stymulacyjnych. Wykonuj take oznaczenia i interpretuj stenia glukozy we krwi
dzieci z cukrzyc i proponuj schemat terapii insulin.
Ponadto realizowane s w formie warsztatowej seminaria i zajcia praktyczne na
temat najczciej spotykanych problemw oglno pediatrycznych.
Metody oceny Egzamin praktyczny + testowy w sem XI oraz zaliczenie przedmiotu w sem. XII
Literatura 1. Pediatria t. 1 i 2, pod red. K. Kubickiej ,W. Kawalec
obowizkowa 2. Badania podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii, pod. red. A. Obuchowicz
3. Pediatria T. Lissauer, G. Clayden
Literatura 1. Zaburzenia hormonalne u dzieci i modziey-pod. red. T. Romera
uzupeniajca 2. Propedeutyka pediatrii pod red. Krawczyskiego
3. Pediatria-pod red. A. Dobrzaskiej i J. Ryko
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Niskoroso 2 Prelekcja lub
warsztaty
2. Cukrzyca 2 jak wyej
3. Zaburzenia dojrzewania pciowego 1 jak wyej
4. Choroby tarczycy 1 jak wyej
5. Choroby nadnerczy 1 jak wyej
6. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej 1 jak wyej
7. Diagnostyka kaszlu 1 jak wyej
8. Otyo 1 jak wyej
9. Zasady farmakoterapii 1 jak wyej
10 Suplementacja Wit. D3 1 jak wyej
11 Zasady prowadzenia pynoterapii 1 jak wyej
12 Diagnostyka i postpowanie w stanach gorczkowych 1 jak wyej
13 Choroby wysypkowe 1 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Diagnostyka biecych przypadkw endokrynologicznych. 25 Cwiczenia przy ku
-zbieranie wywiadu i badanie fizykalne pacjenta
-ocena rozwoju psychosomatycznego dziecka- waga,
wzrost i siatki centylowe
-ocena dojrzewania pciowego w skali Tannera
-diagnostyka rnicowa biecych przypadkw
2. Praca z pacjentami w Poradniach specjalistycznych 10 wiczenia z pacjentem
(endokrynologicznej , diabetologicznej, metabolicznej). w Poradni
-ocena tempa wzrastania dzieci niskorosych
-ocena dojrzewania pciowego dzieci leczonych z powodu
przedwczesnego dojrzewania
-analiza przebiegu leczenia pacjentw przewlekle
prowadzonych z powodu schorze endokrynologicznych:
wyniki bada laboratoryjnych , hormonalnych, rtg
- praca z pacjentem diabetologicznym-ocena wynikw
glikemii, insuilinoterapii, analiza odczytu glukometrw i
pomp insulinowych.
-omwienia zasad ywienia pacjentw z otyoci,
zaburzeniami lipidowymi, cukrzyc
3. Zajcia warsztatowe: 5 wiczenia przy ku
-zasady dawkowania lekw w pediatrii: obliczanie dawek , pacjenta oraz w Sali
wypisywanie recept
- zasady prowadzenia pynoterapii u dzieci: okrelanie
zapotrzebowania dobowego, uzupeniania elektrolitw.
Nazwa przedmiotu Pediatria II

Kod przedmiotu 6-pep
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Klinika Intensywnej Terapii I Noworodka
zajcia WICZENIA : 5h
Wykadowca Dr hab n. med. Iwona Maruniak-Chudek, Dr n. med. Ewa Musialik-wietliska, Dr
n. med. Jolanta Wrblewska
Wymagania wstpne Zaliczenie kursu pediatrii roku V
Metody dydaktyczne wiczenia przy ku chorego, wiczenia z prezentacj czynnoci manualnych z
uyciem fantomw, prezentacje zdj radiologicznych i fotograficznych,
obrazowanie ultrasonograficzne przy ku pacjenta, demonstracja wybranych
jednostek chorobowych przy ku pacjenta
Cele przedmiotu Zapoznanie studentw ze specyfik okresu noworodkowego, podstawowymi
zaburzeniami i chorobami okresu noworodkowego
Przekazanie wiedzy teoretycznej i umiejtnoci praktycznych w zakresie
koniecznym do podstawowego zabezpieczenia zdrowego i chorego noworodka
Przygotowanie teoretyczne i praktyczne do podejmowania dziaa medycznych w
sytuacjach zagroenia ycia u noworodka
Zdobycie wiedzy na temat diagnostyki i leczenia poszczeglnych jednostek
chorobowych w neonatologii ze szczeglnym uwzgldnieniem wczeniactwa i
wrodzonych wad rozwojowych
Omwienie najnowszych osigni i standardw obowizujcych w neonatologii
Zapoznanie z tematyk zakae. Umiejtnoci dokonania oceny klinicznej pacjenta
z uwzgldnieniem wywiadu, badania fizykalnego i wynikw bada dodatkowych,
propozycje terapeutyczne. Zwrcenie uwagi na rol kontroli poszpitalnej follow-
up w ramach Poradni Patologii Noworodka i Poradni Lekarza Podstawowej Opieki
Zdrowotnej
Treci merytoryczne Ocena noworodka po porodzie i w okresie adaptacyjnym, w tym ocena dojrzaoci,
przedmiotu stanu klinicznego, badanie fizykalne, ocena i znaczenie wywiadu lekarskiego,
analiza stanu zdrowia dziecka w okresie okooporodowym na podstawie dostpnej
dokumentacji, zaburzenia okresu adaptacyjnego
Badanie przedmiotowe pacjenta z uwzgldnieniem czasu trwania ciy
(noworodek donoszony, urodzony przedwczenie, cechy hypotrofii
wewntrzmacicznej)
Resuscytacja noworodka, podstawowe procedury ratujce ycie
Choroby ukadu oddechowego u noworodkw (zesp zaburze oddychania,
wrodzone zapalenie puc, przetrwae nadcinienie pucne, odma opucnowa)
Zakaenia okresu noworodkowego (zakaenie wrodzone, sepsa, zakaenia z grupy
TORCH)
taczki okresu noworodkowego (choroba hemolityczna noworodka, taczka
pokarmu kobiecego
Choroby metaboliczne (znaczenie wczesnej diagnostyki chorb metabolicznych,
objawy najczciej stwierdzanych zaburze metabolicznych, omwienie leczenia i
rokowania w wybranych przypadkach)
Choroby genetyczne (czsto wystpowania chorb genetycznych, zasady
diagnostyki, demonstracja wybranych pacjentw z chorobami genetycznymi wraz z
badaniem przedmiotowym, badania przesiewowe i ich znaczenie, rola poradnictwa
genetycznego)
Chirurgia noworodka (odrbno chirurgii okresu noworodkowego, transport
noworodka, najczciej wystpujce schorzenia chirurgiczne wymagajce leczenia
w okresie noworodkowym)
Problemy zwizane z wczeniactwem
Najczstsze schorzenia noworodka i opieka nad noworodkiem po wypisaniu z
oddziau
Zaraenia u noworodkw
Metody oceny Ocena umiejtnoci praktycznych badania noworodka
Literatura Kubicka K.: Pediatria PZWL; Koechler B, Marsza E, wietliski J.: Wybrane
obowizkowa zagadnienia z pediatrii. Skrypt 2002
Literatura Szczapa J.: Neonatologia. PZWL 2000; Gadzinowski J, Vidyasagar D.:
uzupeniajca Neonatologia. Wyd. Pozna, Dobrzaska A, Ryko J.: Pediatria. Podrcznik do LEP
i specjalizacji
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Zakaenia wrodzone i pne u noworodka ( czynniki 5 Prelekcja z prezentacj
ryzyka, diagnostyka, leczenie). Sepsa, cika sepsa i materiau zdjciowego
wstrzs septyczny. Noworodek jako szczeglny pacjent
pediatryczny. wiczenie : Jak zajmuj si moim
pacjentem ( badanie, ocena karty obserwacji, kontakt z
personelem pielgniarskim, diagnostyka, kontrola, zlecenia
pielgnacyjne i terapeutyczne, follow-up
Nazwa przedmiotu Propedeutyka stomatologii

Kod przedmiotu 6-pr
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chirurgii Czaszkowo-Szczkowo-Twarzowej Wydzia
zajcia Lekarskiego z Oddziaem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu
Wykadowca Dr n. med. Daria Wzitek-Kuczmik
Wymagania wstpne Obecno na wszystkich zajciach praktycznych i teoretycznych
Metody dydaktyczne Prelekcje, zajcia praktyczne z pacjentami, wiczenia na fantomach, prezentacje
multimedialne
Cele przedmiotu Praktyczna nauka rozpoznawania chorb stomatologicznych oraz objaww wtrnych
uwydatniajcych si w chorobach ukadowych; Ksztatowanie umiejtnoci
skierowania chorego do odpowiedniego specjalisty.
Treci merytoryczne Choroby zbw, przyzbia i bony luzowej jamy ustnej. Zmiany w bonie luzowej
przedmiotu jamy ustnej zwizane z chorobami oglnoustrojowymi. Manifestacja
oglnoustrojowa chorb zbw i przyzbia.
Metody oceny Zaliczenie na podstawie obecnoci
Literatura Chirurgia szczkowo-twarzowa
obowizkowa pod redakcj L. Krysta, PZWL Warszawa 2007
Literatura
Brak wskaza
uzupeniajca
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Zbopochodne ogniska zakaenia a choroby 2 wiczenia praktyczne
oglnoustrojowe
2 Torbiele tkanek mikkich i koci czaszki twarzowej 2 jak wyej
3 Diagnostyka i leczenie urazw twarzy 2 jak wyej
4 Nowotwory twarzy i jamy ustnej i stany przedrakowe 2 jak wyej
5 Schorzenia linianek 2 jak wyej
6 Schorzenia nerww czaszkowych 2 jak wyej
7 Schorzenia stawu skroniowo-uchwowego 2 jak wyej
8 Dorane leczenie chorych z chorobami czci 1 jak wyej
twarzowej czaszki
Nazwa przedmiotu Psychiatria II

Kod przedmiotu 6-pa
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Psychiatrii i Psychoterapii
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. n. med. Irena Krupka Matuszczyk Kierownik Kliniki i Kierownik
wicze
Wymagania wstpne Psychiatria I
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne. Prezentacje i badanie pacjenta. Przekaz ustny. Plakaty i
postery.
Cele przedmiotu Student powinien posiada wiedz na temat zaburze afektywnych, schizofrenii,
uzalenie, chorb wieku podeszego, mie rozeznanie w tematyce psychiatrii dzieci
i modziey, psychiatrii konsultacyjnej oraz rodzajw terapii w psychiatrii.
Treci merytoryczne Powtrzenie dziaw psychopatologii oglnej i syndromologii; Schizofrenia;
przedmiotu Zaburzenia afektywne; Psychiatria konsultacyjna; Choroby wieku podeszego;
Psychiatria dzieci i modziey; Uzalenienia; Psychiatria sdowa; Rodzaje terapii w
psychiatrii.
Metody oceny Zaliczenie zaj na podstawie kolokwium z psychologii, psychiatrii rozwojowej,
egzamin kocowy - test
Literatura Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej Podrcznik dla studentw
obowizkowa medycyny i lekarzy pod redakcja Prof. Ireny Krupki Matuszczyk; Psychiatria
Podrcznik dla studentw medycyny pod redakcj prof. Marka Jaremy, prof. Jolanty
Rabe Jaboskiej.
Literatura Podrcznik dla studentw pielgniarstwa pod redakcj Prof. Ireny Krupki
uzupeniajca Matuszczyk, dr n. med. Macieja Matuszczyka; Procesy poznawcze czowieka
norma a schizofrenia dr Adam Klasik, Prof. Irena Krupka Matuszczyk, dr n. med.
Krzysztof Krysta
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1. Ble gowy nie tylko w psychiatrii. 2
2. Wieloczynnikowo w samobjstwach i samouszkodzeniach. 2
3. Negocjacje z osob chcc odebra sobie ycie. 2
4. Mobing skutki psychosomatyczne. 2
5. Psychiatria konsultacyjna. 2
6. Okres dorastania adolescencja, midzy norm a patologi. 2
7. Zaburzenia odywiania si nowe rozpoznania, rozumienie 2
psychoterapeutyczne.
8. Zaburzenia zachowania kryteria rozpoznania i terapia. 2
9. Depresja w okresie rozwojowym. 2
10. Rne oblicza autyzmu. 2
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Stany nage w psychiatrii. 1 Prezentacja i omwienie stanw
nagych: samobjstwo samouszko-
dzenie, pobudzenie
2. Zaburzenia psychologiczne spowodowane 1 Prezentacja i omwienie
uywaniem alkoholu. Uzalenienia od rodkw uzalenienia od alkoholu i
psychoaktywnych. Problem AIDS. narkotykw, AIDS
3. Ustawa o wychowaniu w Trzewoci i 1 Prezentacja i omwienie
Przeciwdziaaniu Alkoholizmowi. Ustawa o Moliwoci leczenia (zastosowa-
Zapobieganiu Narkomanii. Zasady postpowania z nie przymusu bezpore-dniego),
osob uzalenion. Lecznictwo Odwykowe. Ruch postpowa-nie przed komisj ds.
Wychowania w Trzewoci.
Samopomocy. Organizacja Lecznictwa
Moliwoci umieszcze-
Psychiatrycznego. Ustawa o Pomocy Spoecznej. nia pacjentw w DPS
Formy Opieki Spoecznej.
4. Zaburzenia afektywne. Zesp presuicydalny. 1 Prezentacja z omwieniem
Agresja i lk w przebiegu choroby afektywnej. diagnostyki w okrelonych
Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii ( kategoriach diagnosty-cznych
schizotypowe) i urojeniowe.
5. Konsultacje z Kierownikiem Kliniki 4 Omwienie trudnych spraw dla
studentw
6. Osobowo i jej zaburzenia przyczyny, diagnoza, 1 Omwienie tematyki zaburze i
terapia formy terapii
7. Postacie lku i jego wystpowanie w zaburzeniach 1 Omwienie z samoocen przez
psychicznych i somatycznych. studentw
8. Upoledzenie umysowe i otpienie. Kompleksowe 1 Prezentacja z omwieniem
leczenie w psychiatrii. diagnostyki i moliwoci
postpowania rehabilitacyjnego.
9. Psychoterapia. Czynniki leczce w psychiatrii. 1 Prezentacja z omwieniem terapii
psychologicznej.
10. Orzecznictwo psychiatryczne. Standardy leczenia 1 Przykady orzecze sdowo-
psychoz schizofrenicznych. psychiatrycznych. Standardy
leczenia schizofrenii.
11. Odrbnoci w badaniu maego pacjenta. Zesp 1 Omwienie tematyki ADHD
nadpobudliwoci psychoruchowej (ADHD) diagnozowani terapia, przykady
wspdziaa-nia z rodzin
12. Farmakoterapia i psychologia zaburze wieku 1 Prezentacja i omwienie
rozwojowego.
13. Cykl yciowy rodziny. Zagadnienie terapii rodzin. 1 Prezentacja i omwienie ze
wskazaniem na role wsppracy
rodziny z teamem leczcym.
14. Problemu wieku starszego psychologiczne, 1 Prezentacja i omwienie.
somatyczne, spoeczne. Organiczne zaburzenia Wskazanie na koniecznoci
psychiczne wcznie z zespoami objawowymi wsppracy ze MOPS-em i
klasyfikacja. Otpienie czoowo skroniowe. Choroba organizacjami pozarzdo-wymi
Alzheuimera. Formy terapii i rehabilitacji osb z
chorob Alzheimera. Zaburzenia emocji i zachowania
spowodowane uszkodzeniem, chorob lub dysfunkcj
mzgu.
15. Podejcie holistyczne w psychiatrii zdrowie 1 Prezentacja i omwienie
duszy i ciaa.
16. Jadowstrt psychiczny i bulimia. 1 Prezentacja multimedia-lna
przypadkw z omwieniem
17. Pojcie normy w seksuologii. 1 Dyskusja nad pojciem normy w
seksuologii.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Psychopatologia oglna i syndromologia. 1 Przypomnie-
nie rodzajw zaburze psychopato-
logii i syndromolo-
gii
2. Stany nage w psychiatrii 1 Omwienie ze zwrceniem uwagi
zastosowania przymusu i
hospitalizacji wbrew woli.
3. Zaburzenia psychiczne w praktyce lekarza rodzinnego. 2 Omwienie wg art. Ustawy
Ustawa o Ochronie Zdrowia Psychicznego. Zaburzenia
psychiczne w chorobach somatycznych.
4. Demonstracja pacjentw. 2 Samodzielne badanie pacjentw
przez studentw, tygodniowa
opieka z prowadzeniem historii
choroby)
5. Udzia w wizycie lekarskiej 4 Uczestnictwo studentw w wizycie
lekarskiej
6. Standardy leczenia zaburze afektywnych. 1 Omwienie i prezentacja
obowizuj-
cych standardw w 2010/2011
7. Objawy uboczne i powikania w trakcie leczenia 1 Omwienie i prezentacja formy
tymoleptykami. leczenia i zapobiegania
8. Zaburzenia afektywne. 2 Demonstra-
cja pacjentw w oddziaach.
9. Zaburzenia osobowoci. 2 Prezentacja pacjentw.
10. Standardy leczenia zaburze nerwicowych i 1 Omwienie i prezentacja
lkowych. obowizuj-cych standardw w
2010/2011
11. Prezentacja przypadku przez psychologa. 1 Badanie pacjenta.
12. Kompleksowe leczenie w psychiatrii. 1 Samodzielne propozycja studenta
terapii leczenia pacjenta
13. Rehabilitacja osb ze schizofreni. 2 Omwienie i prezentacja
przypadkw
14. Schizofrenia i zaburzenia typu schizofrenii. 1 Demonstra-
cja pacjentw.
15. Zaliczenie z psychologii. 2 Zaliczenie pisemne (test).
Omwienie wynikw
16. Najczstsze problemy dziecka w wieku 2 Prezentacja pacjentw z
przedszkolnym omwieniem
17. Udzia studentw w spoecznoci leczniczej 1 Udzia czynny studentw w
spoecznoci leczniczej.
18. Omwienie spoecznoci leczniczych 2 Omwienie przebiegu spoecznoci
leczniczej.
19. Badanie psychiatryczne dziecka 2 Badanie
pacjentw z omwieniem
20. Psychologia wieku rozwojowego. 2 Omwienie, prezentacja pacjentw
21. Odrbnoci okresu dojrzewania. 2 jak wyej
22. Zaburzenia zachowania. 2 jak wyej
23. Zesp dziecka maltretowanego z uwzgldnieniem
1 jak wyej
zespou Munchausena per procura.
24. Terapia grupowa 2 Udzia czynny studentw w terapii
25. Badanie pacjentw z zaburzeniami na podou 1 Badanie pacjentw z omwieniem
organicznego uszkodzenia mzgu
26. Test zaliczeniowy z psychiatrii rozwojowej. 2 Test pisemny. Omwienie
wynikw testw
27. Zaliczenie pisemne z psychopatologii. 2 jak wyej
Nazwa przedmiotu Rehabilitacja

Kod przedmiotu 6-reha
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Rehabilitacji, Klinika Rehabilitacji Wydzia Opieki Zdrowotnej
zajcia
Wykadowca dr hab. n. med. Jacek Durmaa; adiunkt z tyt. hab.
dr n. med. Irena Dyner-Jama; adiunkt
dr n. med. Krzysztof Czernicki; adiunkt
dr n. med. Magorzata Szota; asystent
dr n. med. Anna Jdrzejewska; st. wykadowca
dr n. o kult. fiz. Bartosz Wnuk; wykadowca
mgr Joanna Frckiewicz; wykadowca
mgr Maciej Kolebacz; wykadowca
Wymagania wstpne Wiadomoci objte programem nauczania dla studentw medycyny z zakresu
anatomii prawidowej, fizjologii, diagnostyki obrazowej, ortopedii, neurologii,
chorb wewntrznych i farmakologii; w szczeglnoci budowa i funkcja ukadu
kostno-stawowego, nerwowego, krenia, oddechowego. Podstawowa
symptomatologia chorb ukadu ruchu, ukadu nerwowego, ukadu krenia i ukadu
oddechowego.
Metody dydaktyczne wykady (podajca) prezentacje multimedialne
seminaria (podajca i praktyczna)
wiczenia (praktyczna) prezentacje multimedialne oraz praktyczne
zastosowanie treci programowych
Cele przedmiotu Program nauczania obejmuje zapoznanie si z problematyk rehabilitacji
medycznej, poznanie jej definicji, celw, metod i rodkw oraz historii rozwoju.
Celem zaj praktycznych jest poznanie elementw badania klinicznego dla
potrzeb rehabilitacji, zapoznanie si z podstawowymi zasadami programowania
kompleksowego leczenia usprawniajcego.
Zapoznanie studenta z problematyk kompleksowej rehabilitacji chorych z
dysfunkcjami narzdu ruchu, leczenia usprawniajcego chorych po ostrym urazie
krgosupa z powikaniami neurologicznymi, leczenia usprawniajcego chorych
po urazach narzdu ruchu, kompleksowego leczenia usprawniajcego zmian
zwyrodnieniowych narzdu ruchu oraz okrelenie jego miejsca w postpowaniu
interdyscyplinarnym (rwnie zabiegowym), leczenia zachowawczego osb ze
schorzeniami krgosupa, rehabilitacji w schorzeniach drg oddechowych i
ukadu krenia.
Treci merytoryczne 1. Definicja rehabilitacji. Polska szkoa rehabilitacji. Pojcie kalectwa, inwalidztwa
przedmiotu i niepenosprawnoci oraz ich epidemiologia. Rehabilitacja jako proces
kompleksowy.
2. Metody dziaania leczniczego w rehabilitacji. Rehabilitacja a fizjoterapia.
Kinezyterapia. Fizykoterapia. Masa leczniczy. Balneoterapia. Klimatoterapia.
Rola farmakoterapii w rehabilitacji.
3. Rehabilitacja w schorzeniach ukadw: krenia, oddechowego, nerwowego i
ruchu. Rehabilitacja w geriatrii.
4. Sprzt rehabilitacyjny oraz pomoc ortopedyczna i techniczna w usprawnianiu
funkcjonowania osb niepenosprawnych. Ortozy. Amputacje i protezowanie.
5. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w rehabilitacji. Ocena funkcjonalna
pacjenta.
6. Elementy orzecznictwa lekarskiego.
Metody oceny Wykady - na podstawie obecnoci.
Zajcia praktyczne obecno, aktywno i poziomu wiedzy z zakresu
prowadzonego tematu zaj oraz bieca kontrola opanowania umiejtnoci
praktycznych.
Kocowe zaliczenie na podstawie zalicze czstkowych zaj oraz w formie ustnej.
Literatura 1. Marciniak W., Szulc A. (red.): Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL,
obowizkowa Warszawa 2003.
2. Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2005.
3. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna. Wyd. Med. Urban i Partner, Wrocaw
2003.
4. Dobosiewicz K.: Boczne idiopatyczne skrzywienia krgosupa. AM, Katowice
1997.
Literatura 1. Garrison S.J.: Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej. PZWL, Warszawa
uzupeniajca 1997.
2. Grochmal S.: Neurofizjologiczne podstawy usprawniania ruchowego. PZWL,
Warszawa 1992.
3. Kowalski I.M., Lewandowski R. (red.): Rehabilitacja dzieci i modziey
wybrane zagadnienia. W Sz R DZ A, Olsztyn 2001.
4. Kowalski I.M., Lewandowski R. (red.): Rehabilitacja pediatryczna wybrane
zagadnienia. WSRDA, Olsztyn 2003.
5. Tecklin J.S.: Fizjoterapia pediatryczna. PZWL, Warszawa 1996.
6. Kowalski I.M., Huro L.: Zaburzenia postawy ciaa w wieku rozwojowym.
UWM, Olsztyn 2001 (I wyd.), 2003 (II wyd.).
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu
dydaktycznych
1 Definicja i fizjologiczne podstawy rehabilitacji, kompleksowo rehabilitacji, 3
rodki oddziaywania w rehabilitacji, uwarunkowania skutecznoci i przeszkody w
rehabilitacji, postpowanie rehabilitacyjne a profilaktyka niepenosprawnoci,
specyfika rehabilitacji w schorzeniach ukadu ruchu, kreniowo- oddechowego,
nerwowego i osb w wieku rozwojowym i podeszym.
2 Wybrane metody stosowane w rehabilitacji. Wskazania i przeciwwskazania 2

do rehabilitacji.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Ocena funkcjonalna pacjenta. Wskazania i 2 podajcy i praktyczny
przeciwwskazania do rehabilitacji.
2 Podstawy kinezyterapii z uwzgldnieniem rodzajw 2 podajcy i praktyczny
wicze leczniczych.
3 Zastosowanie czynnikw fizykalnych w usprawnianiu 2 podajcy i praktyczny
leczniczym, rodzaje energii, jej dawkowanie i zmiany
wywoane jej dziaaniem.
4 Badania radiologiczne i obrazowe w rehabilitacji. 2 podajcy i praktyczny
5 Specyfika rehabilitacji w schorzeniach ukadu ruchu, 2 podajcy i praktyczny
kreniowo- oddechowego, nerwowego i osb w wieku
rozwojowym i podeszym.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Ocena sprawnoci ukadu ruchu w warunkach statycznych 2 praktyczny
i dynamicznych. Programowanie optymalnego
postpowania fizjoterapeutycznego w korelacji z
wynikami badania przedmiotowego.
2 Rehabilitacja w chorobach ukadu ruchu. Zabiegi 5 praktyczny
ortopedyczne pomocnicze w ortopedii, traumatologii i
reumatologii (wycigi, opatrunki gipsowe). Profilaktyka
i fizjoterapia nastpstw unieruchomienia. Fizjoterapia osb
operowanych z powodu nastpstw chorb ukadu ruchu.
Wady postawy i skoliozy. Leczenie blw grzbietu.
Rehabilitacja w osteoporozie.
3 Problemy kliniczne i podstawy rehabilitacji pacjentw z 3 praktyczny
chorobami orodkowego i obwodowego ukadu
nerwowego. Metody neurorehabilitacji oparte na
plastycznoci mzgu. Zasady postpowania
fizjoterapeutycznego u osb ze wzmoonym lub
obnionym napiciem mini. Spastyczno i sztywno
metody leczenia.
4 Podstawy kliniczne i zasady fizjoterapii w chorobach 3 praktyczny
naczy obwodowych oraz w wybranych chorobach
metabolicznych. Zasady prewencji pierwotnej i wtrnej
chorb ukadu krenia. Metody rehabilitacji w chorobach
ukadu krenia i oddechowego.
5 Terapia przeciwblowa. Usprawnianie osb z chorobami 2 praktyczny
przewlekle postpujcymi. Dobr zaopatrzenia
ortopedycznego. Problemy psychospoeczne osb
niepenosprawnych.
Nazwa przedmiotu Transfuzjologia

Kod przedmiotu 6-tr
Formy prowadzenia
przedmiotu
Liczba punktw ECTS 0,5
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Immunologii i Serologii Wydzia Farmaceutyczny z Oddziaem
zajcia medycyny Laboratoryjnej
Wykadowca Prof. dr hab.n.med.Zdzisawa Kondera-Anasz, dr Dorota Krl,
dr Henryk Bursig, mgr Boena Modliska, mgr Marta Smycz, mgr Iwona Machaj
Wymagania wstpne Podstawy immunologii i immunodiagnostyki. Podstawy serologii grup krwi.
Metody dydaktyczne Prezentacja multimedialna. Zajcia praktyczne w Regionalnym Centrum
Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa : Pracownia Poboru Krwi, Dzia Preparatyki Krwi,
Bank Tkanek.
Cele przedmiotu Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentw ze
wspczesnymi pogldami na temat leczenia krwi i
preparatami krwiopochodnymi. W czasie trwania zaj studenci dowiaduj si o
sposobach pobierania krwi i metodach wytwarzania preparatw krwiopochodnych.
Ksztatowana jest rwnie wiadomo studentw o niebezpieczestwie jakie niesie
przetaczanie krwi. Ponadto, zapoznaj si z zasadami profilaktyki i leczenia
alloimmunizacji poprzetoczeniowej i ciowej.
Treci merytoryczne Historia transfuzjologii. Ukad grupowy AB0 i Rh. Inne ukady grupowe krwinek
przedmiotu czerwonych. Antygeny pytek krwi. Antygeny granulocytw. Obowizki lekarza
transfuzjologa. Kryteria kwalifikacji krwiodawcw. Badania wykonywane u
krwiodawcw. Metody pobierania i konserwowania krwi. Preparaty krwiopochodne.
Badania immunohematologiczne wykonywane przed przetoczeniem krwi i
preparatw krwiopochodnych. Wskazania do przetoczenia krwi. Oglne zasady
przetaczania krwi i preparatw krwiopochodnych. Autotransfuzja. Powikania
poprzetoczeniowe. Konflikt serologiczny matczyno-podowy. Choroba hemolityczna
podu i noworodka.
Metody oceny Kolokwium pisemne
Literatura 1. Gob J, Jakbisiak M, Lasek W, Stokosa T: Immunologia Wydawnictwo
obowizkowa Naukowe PWN, Warszawa 2007.
2. Fabijaska-Mitek J (red.): Immunologia krwinki czerwonej. Grupy krwi.
OINPHARMA, Warszawa 2007.
Literatura 1. Fabijaska-Mitek J, Nowak J. Immunogenetyczne podstawy doboru dawcw
uzupeniajca oraz przeszczepiania komrek krwiotwrczych i narzdw. OINPHARMA,
Warszawa 2007.
2. towska M (red): Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej
skadnikw i wydawania, obowizujce w jednostkach organizacji publicznej
suby krwi. Instytut Hematologii i Transfuzjologii, Warszawa 2006.
3. Mariaska B, Fabijaska-Mitek J, Windyga J: Badania laboratoryjne w
hematologii, PZWL, Warszawa 2003.
4. Mintz P.D. Leczenie krwi. Zasady postpowania klinicznego. Sekcja
Transfuzjologiczna Polskiego Towarzystwa Hematologw i
Transfuzjologw, Warszawa 2001.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Wprowadzenie do transfuzjologii. Podstawy Prelekcja z czynnym udziaem
immunologii. Historia transfuzjologii. Podstawy studentw
1 serologii: ukad grupowy AB0, ukad grupowy Rh, 2
inne ukady grupowe krwinek czerwonych,
antygeny pytek krwi, antygeny granulocytw.
Kryteria kwalifikacji dawcw krwi. Badania Prelekcja z czynnym udziaem
2 wykonywane u krwiodawcw. 1 studentw
Metody pobierania i konserwowania krwi. Pracownia Poboru Krwi:

uczestnictw w procesie
pobierania krwi i jej skadnikw
3 0,5 rnymi technikami
Preparaty krwiopochodne : preparaty komrkowe Dzia Preparatyki Krwi:

i osoczowe. zapoznanie si procesami
przygotowania i
4 0,5 przechowywania preparatw
krwiopochodnych
Badania immunohematologiczne wykonywane Pracownia Kontroli

5 przed przetoczeniem krwi i preparatw 0,5 Serologicznej
krwiopochodnych.
Powikania poprzetoczeniowe: immunologiczne Pracownia Bada
6 0,5
i nieimmunologiczne. konsultacyjnych
Konflikt serologiczny matczyno-podowy. Prelekcja z czynnym udziaem
Badania immunohematologiczne wykonywane u studentw
kobiet w ciy.
7 Choroba hemolityczna podu i noworodka: 2
diagnostyka serologiczna i metody leczenia,
profilaktyka konfliktu serologicznego w ukadzie
Rh.
Pobieranie, przygotowywanie, przechowywanie Zapoznanie si z procesami
i dystrybucja biostatycznych przeszczepw auto przygotowania biostatycznych
8 i allogenicznych oraz przeszczepw biowitalnych. 1 przeszczepw allo i
Hodowla komrek w celu przygotowywania ksenogenicznych
autologicznych przeszczepw.
Nazwa przedmiotu Warsztaty testowe II

Kod przedmiotu 6-wt
Rok, semestr studiw ROK: VI SEMESTR: XI lub XII
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Biofizyki Lekarskiej
zajcia
Wykadowca dr Krzysztof Pawlicki
Metody dydaktyczne wykad w formie opisowej oraz multimedialnej
Cele przedmiotu Przygotowanie do Lekarskiego Egzaminu Pastwowego (LEP)
Treci merytoryczne Zapoznanie si z rodzajami testw , metodyczne wskazwki dotyczce sposobu ich
przedmiotu rozwizywania, rozwizywanie przykadowych testw
Metody oceny obecno
Literatura
-
obowizkowa
Literatura Sylabus medyczny dla absolwentw wydziaw lekarskich akademii medycznych
uzupeniajca
WYKADY
1 Analiza wymaga do Egzaminu Lekarskiego. Korelacja pomidzy
zagadnieniami okrelonymi przez LEP a wymaganiami stawianymi 3
przez Uczelnie
2 Omwnie przykadw testw. 2
Nazwa przedmiotu Zdrowie publiczne

Kod przedmiotu 6-zp
Formy prowadzenia
przedmiotu
Liczba punktw ECTS 1,5
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Epidemiologii
zajcia
Wykadowca prof. dr hab. med. Jan E. Zejda, dr n med. Bogumia Braczkowska, mgr Anna
Kukielczak, mgr Irena Smka
Metody dydaktyczne seminaria
Cele przedmiotu Przekazanie wiedzy na temat nastpujcych zagadnie:
funkcje zdrowia publicznego, koncepcja potrzeb zdrowotnych i ich pomiar,
czynniki ryzyka chorb spoecznych, podstawy promocji zdrowia, programy
profilaktyczne, jako i ekonomika w ochronie zdrowia, organizacja suby
zdrowia i kontraktowanie wiadcze medycznych, prawo medyczne i
orzecznictwo lekarskie.
Treci merytoryczne Metody oceny i monitorowania stanu zdrowia populacji.
przedmiotu Systemy informatyczne i bazy danych w ochronie zdrowia. Podstawy polityki
zdrowotnej.
Programy zdrowotne wiatowej Organizacji Zdrowia, Unii Europejskiej i
Narodowego Programu Zdrowia.
Promocja zdrowia i profilaktyka.
Systemy organizacyjne ochrony zdrowia.
Rozpoznanie i ocena potrzeb zdrowotnych spoeczestwa.
Sytuacje kryzysowe w ochronie zdrowia.
Metody oceny zaliczenie na podstawie obecnoci
Literatura obowizkowa Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015
Leowski J. Polityka Zdrowotna a Zdrowie Publiczne, wyd. CeDeWu Sp. z o.o.,
Warszawa 2004
Literatura uzupeniajca Czupryna A. (red.) Zdrowie publiczne. Tom 1 i 2, wyd. Vesalius, Krakw 2000
Kulik T., Latalski M. (red) Zdrowie Publiczne, wyd. Czelej, Lublin 2002
SZCZEGOWY OPIS REALIZACJI PROGRAM0U
SEMINARIA
Liczba
godzin
dydaktycz
nych
1 Naukowe podstawy zdrowia publicznego rozwj koncepcji zdrowia 6 Prezentacja
publicznego, spoeczny wymiar zdrowia, systemy ochrony zdrowia, multimedialna,
demonstracja zasad i wynikw rankingu systemw ochrony zdrowia w dyskusja
Europie, omwienie podstawowych funkcji nowoczesnego zdrowia
publicznego, rola dowodw naukowych w zdrowiu publicznym, omwienie
naukowych podstaw populacyjnych programw profilaktycznych, prezentacja
polskiego dorobku naukowego w zdrowiu publicznym
2 Wybrane problemy zdrowia publicznego - choroby nowotworowe jako 6 Prezentacja
problem zdrowia publicznego. System monitorowania nowotworw w multimedialna,
Polsce. dyskusja
Narodowy Program Zwalczania Chorb Nowotworowych w Polsce; cel,
zakres, dziaa, monitorowanie efektw NPZCHN. Bazy danych nt.
wystpowania nowotworw w Polsce i na wiecie. Analiza sytuacji w
zakresie nowotworw w Polsce:
- trendy w zakresie zachorowalnoci i umieralnoci na nowotwory w
populacji kobiet i mczyzn,
- dziaania prewencyjne (edukacja, badania profilaktyczne)
3 Polityka spoeczna i ubezpieczenia zdrowotne zadania polityki zdrowotnej 6 Prezentacja
pastwa, rola zdrowia w polskich dokumentach legislacyjnych, multimedialna,
ustawodawstwo zwizane z ubezpieczeniami spoecznymi i zdrowotnymi, dyskusja
koncepcja wiadcze zdrowotnych tematyczna,
przegld artykuw
naukowych
4 Profilaktyka i promocja zdrowia. Zdrowie Publiczne w pytaniach LEP 6 Prezentacja
definicja profilaktyki i jej poziomy, przykady profilaktyki, omwienie multimedialna,
wskaza i sposobu realizacji, a take oceny skutecznoci populacyjnych ada Quiz wiedzy dot.
przesiewowych, rozwj koncepcji promocji zdrowia i jej miejsce w polityce pyta LEP
zdrowotnej pastwa, narzdzia i programy promocji zdrowia, omwienie
treci pyta z zakresu zdrowia publicznego w zestawach lekarskiego
egzaminu podyplomowego
5 Monitoring stanu zdrowia i ocena potrzeb zdrowotnych populacji. Programy 6 Prezentacja
zdrowotne cele i zadania monitoringu stanu zdrowia populacji, rnice multimedialna,
pomidzy monitoringiem i badaniem epidemiologicznym, podstawowe dyskusja
wskaniki stanu zdrowia populacji (definicje, formuy obliczeniowe,
zastosowanie), koncepcja wyraonych i niewyraonych potrzeb zdrowotnych,
indywidualne i zbiorowe potrzeby zdrowotne, omwienie programw
zdrowotnych realizowanych w kraju (dyskusja nad moliwociami
wdroenia, realizacji i finansowania, a take obszarami priorytetowymi)
TEMATY ZAJ
FAKULTATYWNYCH
Depresja - uwarunkowania etiologiczne, diagnozowanie moliwoci terapii
Podstawy oceny stanu zdrowia jako wstp do nauczania klinicznego
Jzyk angielski w medycynie dla redniozaawansowanych i zaawansowanych - academic writing
and communication
Jzyk angielski w medycynie dla redniozaawansowanych i zaawansowanych - medical English in
use
Jzyk aciski w medycynie - poziom podstawowy
Metody biologii molekularnej w diagnostyce schorze o podou genetycznym
Niepenosprawno intelektualna - wpyw etiologii zaburzenia na opiek nad pacjentem i jego
rodzin
Genetyka kliniczna w innych dziedzinach medycznych
Miadyca - problem spoeczny i cywilizacyjny
Postpy chirurgii w ostatnim pidziesicioleciu
Bd medyczny w aspekcie odpowiedzialnoci karnej i zawodowej lekarza
Uzalenienie od alkoholu i narkotykw jako problem toksykologiczno-sdowy
Interakcje ksenobiotykw w opiniowaniu medyczno-sdowym
Zastosowanie bada genetycznych w identyfikacji ladw biologicznych
Zastosowanie bada genetycznych w ustalaniu spornego ojcostwa
Transgeniczne modele zwierzce w medycynie (nowy program)
Otyo a podno kobiety i mczyzny
Psychologiczne aspekty patogenezy i leczenia otyoci
ywienie czowieka zdrowego i chorego - fakty i mity
Rozmowa z pacjentem i rodzin pacjenta
Metody pozyskiwania informacji naukowej w internecie
Stany naglce w pediatrii, ze szczeglnym uwzgldnieniem endokrynologii i diabetologii
Leczenie ywieniowe w pediatrii
Odporno przeciwzakana, czynniki wpywajce na zwikszone ryzyko wystpienia zakae
opurtunistycznych, zakaenia u pacjentw z niedoborami odpornoci
Choroby obturacyjne - czy to astma czy POChP?
Kaszel
ywienie dojelitowe i pozajelitowe u chorych na oddziale chirurgicznym
Duszno jako problem laryngologiczny (konikotomia, tracheotomia)
Niedosuch - choroba spoeczna XXI wieku
Procedury wykonywane w anestezjologii i intensywnej terapii
Pacjent w Oddziale Intensywnej Terapii
ylna choroba zakrzepowo-zatorowa
Leczenie endowaskularne w chirurgii naczyniowej - zalety i ograniczenia
Pierwsza pomoc w ostrych schorzeniach naczyniowych
Nieswoiste choroby zapalenia jelit
Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w schorzeniach piersi
Zasady postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku ostrego blu w klatce
piersiowej. Najczciej spotykane zagadnienia kliniczne
Nowoczesna diagnostyka patomorfologiczna i czynniki prognostyczne guzw gruczou
piersiowego
Diagnostyka morfologiczna i rnicowa polipw przewodu pokarmowego
Podstawy diagnostyki kardiologicznej w praktyce lekarskiej - od standardowego EKG do metod
bardziej zaawansowanych
Ostry dyur kardiologiczny - stany nage w kardiologii - diagnostyka, postpowanie
Nowotwory zoliwe regionu gowy i szyi
Nowoczesne technologie w laryngologii: implanty limakowe, wszczepy, protezy gosowe,
neuronawigacja, lasery.
Zagadnienia diagnostyki i terapii w wieku podeszym
Postpowania w urazach czaszkowo-mzgowych u chorych z urazem wielomiejscowym
Zasady postpowania operacyjnego w urazach krgosupa powikanych deficytami
neurologicznymi
Wykorzystanie nowoczesnych metod nueroobrazowania w diagnostyce i terapii schorze
onkologicznych leczonych przez neurochirurgw
Pacjent po urazie czaszkowo-mzgowym
Fotobiologia
Symptomatologia chorb skry
Objawy dermatologiczne w schorzeniach narzdw wewntrznych
Determinacja pci i zaburzenia somatyczno-endokrynologiczne zwizane z chromosomem X
Nowotwory niezoliwe gruczow piersiowych - diagnostyka
Najczstsze jednostki chorobowe w endokrynologii ginekologicznej
Lekarz w sdzie: wiadek. Pokrzywdzony, oskarony, biegy
Ocena czynnociowa dolnych drg moczowych. Rola bada urodynamicznych w rnicowaniu
rodzaju dysfunkcji
Rak pcherza moczowego. diagnostyka i leczenie
Specyfika urazw ukadu moczowo-pciowego w aspekcie urazw wielonarzdowych
Leczenie nerkozastpcze: hemodializoterapia, dializa otrzewna, transplantacja nerki
Nowoczesne sposoby leczenia zama
Wspczesne leczenie artrozy
Serologiczna, molekularna, morfologiczna i rnicowa diagnostyka zespou zego wchaniania u
dzieci
Wsppraca chirurga i patomorfologa w diagnostyce i terapii chorb nowotworowych (metody
pobierania materiau do bada rdoperacyjnych, okrelania marginesw, interpretacja wynikw
Niewydolno serca, diagnostyka i leczenie)
Biostatystyka
Duszno: problem klinicznodiagnostyczny. Nage przypadki w pulmonologii i alergologii
Nadcinienie ttniczeepidemiologia, diagnostyka, standardy postpowania, powikania, leczenie
Nieswoiste choroby zapalne jelit
Otyo - patogeneza, leczenie
Zagadnienia diagnostyki i terapii w wieku podeszym
Profilaktyka, diagnostyka i leczenie choroby zakrzepowo-zatorowej
Resuscytacja kreniowo oddechowa. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji
Zesp dziecka maltretowanego - problem interdyscyplinarny
Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w schorzeniach piersi
Zasady postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku ostrego blu w klatce
piersiowej. Najczciej spotykane zagadnienia kliniczne
Zaburzenia rytmu serca - patofizjologia, nowoczesna diagnostyka, stratyfikacja ryzyka, leczenie
farmakologiczne i inwazyjne oraz prewencja nagego zgonu sercowego
Geriatria
Znaczenie diet w profilaktyce i leczenie chorb przewlekych
Transgeniczne modele zwierzce w medycynie
Biochemiczne metody diagnostyczne w wybranych jednostkach chorobowych
Diagnostyka i leczenie chorb cywilizacyjnych
Biologia molekularna w diagnostyce i terapii chorb
Metody pozyskiwania informacji naukowej w Internecie
Bd medyczny w aspekcie odpowiedzialnoci karnej i
1. Nazwa moduu/przedmiotu zawodowej lekarza.
2. Kod moduu/przedmiotu FZT - 50
3. Przynaleno do grupy przedmiotw zajcia fakultatywne
4. Status moduu/przedmiotu przedmiot fakultatywny
prak
tycz
7. Profil ksztacenia ny
10. Rok od II do V roku
11. Semestr od 3 do 10
W: 0 S: 4 w: 14
12. dydaktycznych
Katedra i Zakad Medycyny Sdowej i Toksykologii Sdowo-
Lekarskiej
15. Adres/telefon/strona internetowa 40-752 Katowice ul. Medykw 18 tel. 32 20 88 437

17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr n. med. Joanna Nowicka, joanna_nowicka@poczta.onet.pl
nazwisko, email)
dr n. med. Czesaw Chowaniec, dr. n. med. Christian

18. Jaboski, dr n. med. Mariusz Kobek, dr n. med. Krystian
Rygol, dr n. med. Stanisawa Kabiesz -Neniczka.

Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza prawno - medyczna dotyczca bdu medcznego.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
zapoznanie z przedmiotem i zakresem prawa medcznego w aspekcie odpowiedzalnoci karnej oraz
C1
zawodowej lekarza
C2 zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dotyczcymi bdu medycznego
wiedza
LK2-5_FZT-
50_W01 Student zna przesanki odpowiedzialnoci karnej i zawodowej lekarza. C1 s1, c1 G.W12
LK2-5_FZT- Student zna przepisy prawne dot. wykrocze zwizanych z prac w
50_W02 C1,C2 s3,c4 G.W12
zawodach medycznych.
LK2-5_FZT- Student zna problematyk bdu medycznego: diagnostycznego,
50_W03 C1,C2 s4,c5 G.W18
terapeutycznego, technicznego, organizacyjnego, opiniodawczego.
LK2-5_FZT-
50_W04 Student zna zasady opiniowania sdowo - lekarskiego. C1,C2 c4,s4 G.W18
LK2-5_FZT- Student zna podstawy prawne funkcjonowania samorzdu zawodowego
50_W05 C1,C2 c3, s1 G.W6
w Polsce
umiejtnoci
LK2-5_FZT-
50_U01 Student potrafi rozpozna zagroenie bdem medycznym w
C1,C2 s2,c2 G.U6
warunkach ochrony zdrowia w Polsce.
kompetencje
LK2-5_FZT- Student unika dziaa prowadzcych do bdu medycznego. C1, C2 s4,c5 K.2, K.3
50_K01
Liczba
godzin
s1 Prawo medyczne i jego zakres. 1
s2 Orzecznictwo medczno - sdowe w sprawach dot. bdu lekarskiego. 1
s3 Odpowiedzialno karna i zawodowa lekarza. 1
s4 Bd medyczny i niepowodzenie lecznicze. 1

4
Liczba
godzin
c1 Kodeks etyki lekarskiej. Prawo medyczne a etyka. Profesjonalizm w medycynie. 2
c2 Odpowiedzialno karna lekarza, w tym zatrudnionego w szpitalu i gabinecie prywatnym. 2
c3 Samorzd lekarski - sdownictwo zawodowe. 2
c4 Zasady opiniowania medyczno - sdowego. 2
c5 Kazuistyka prawno-karnych konsekwencji nieprawidowego postpowania lekarskiego. 6
14
2. prezentacje
3. zajcia praktyczne w laboratorium
LK2-5_FZT-
50_W01 ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
50_U01 ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
LK2-5_FZT-
50_K01 ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
Forma aktywnoci Przecietna ilo godzin na zrealizowanie aktywnoci
18
12
cznia ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajcaich wymagajacych 0,25
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajcaich o charakterze praktycznym 0,25
27. Literatura
1. Kubiak R.:Prawo medyczne. Wyd.C.H.Beck. W-wa, 2010.
Zieliska E.:Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza Dentysty - komentarz. ABC Wolters Kluwers
1.
Business W-wa 2008.
2. Filar M.: Lekarskie prawo karne.Kantor Wyd. Zakamycze, Krakw 2000.
LK2-5_FZT- Student nie zna zasad Student zna zasady Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
50_W01 i przesanek odpowiedzialnoci zasady zasady odpowiedzialnoci
odpowiedzialnoci zawodowej lekarza odpowiedzialnoci zawodowej lekarza (moralnej,
zawodowej lekarza (moralnej, etycznej, zawodowej lekarza etycznej, prawnej i subowej)
(moralnej, etycznej, prawnej i subowej) w (moralnej, etycznej,
prawnej i subowej) stopniu dostatecznym. prawnej i subowej)
LK2-5_FZT- Student nie zna Student zna przepisy Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
50_W02 przepisw prawnych prawne dot. wykrocze przepisy prawne dot. przepisy prawne dot. wykrocze
dot. wykrocze zwizanych z prac w wykrocze zwizanych zwizanych z prac w zawodach
zwizanych z prac w zawodach medycznych w z prac w zawodach medycznych.
zawodach stopniu dostatecznym. medycznych.
medycznych.
LK2-5_FZT- Student nie zna Student zna Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
50_W03 problematyki bdu problematyk bdu problematyk bdu problematyk bdu medycznego:
medycznego: medycznego: medycznego: diagnostycznego,
diagnostycznego, diagnostycznego, diagnostycznego, terapeutycznego, technicznego i
terapeutycznego, terapeutycznego, terapeutycznego, organizacyjnego
technicznego i technicznego i technicznego i
organizacyjnego organizacyjnego w organizacyjnego
stopniu dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie zna zasad Student zna zasady Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
50_W04 opiniowania sdowo - opiniowania sdowo - regulacje prawne regulacje prawne dotyczce
lekarskiego lekarskiego w stopniu dotyczce rodkw rodkw uzaleniajcych.
dostatecznym. uzaleniajcych.
LK2-5_FZT- Student nie zna Student zna podstawy Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
50_W05 podstaw prawnych prawne funkcjonowania podstawy prawne podstawy prawne funkcjonowania
funkcjonowania samorzdu zawodowego funkcjonowania samorzdu zawodowego w Polsce
samorzdu w Polsce w stopniu samorzdu
zawodowego w Polsce dostatecznym. zawodowego w Polsce
LK2-5_FZT- Student nie potrafi Student potrafi rozpozna Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze potrafi
50_U01 rozpozna zagroenia zagroenia bdem rozpozna zagroenia rozpozna zagroenia bdem
bdem medycznym medycznym w stopniu bdem medycznym medycznym
dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie unika Student unika dziaa Student unika dziaa Student unika dziaa
50_K01 dziaa prowadzcych prowadzcych do bdu prowadzcych do bdu prowadzcych do bdu
do bdu medycznego w stopniu medycznego w stopniu medycznego w stopniu bardzo
medycznego. dostatecznym. dobrym. dobrym.
wiczeniowych 10
Depresja - uwarunkowania etiologiczne, diagnozowanie

1. Nazwa moduu/przedmiotu moliwoci terapii
2. Kod moduu/przedmiotu FZT-3
7. Profil ksztacenia praktyczny i teoretyczny
9. Kierune lekarski w Katowicach
10. Rok II
11. Semestr od III do IV
W: 0 S: 4 w: 14
12. dydaktycznycH
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Klinika Psychiatrii i Psychoterapii
Klinika Psychiatrii i Psychotrerapii ul. Zioowa 45/47 Katowice;
tel. 32 2059260
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. Irena Krupka - Matuszczyk
17. nazwisko, email) prof. dr hab. Irena Krupka - Matuszczyk; psych1@sum.edu.pl
Nauczyciele akademiccy realizujcy prof. dr hab. Irena Krupka - Matuszczyk; dr n. med. Anna
18. przedmiot (imi, nazwisko, email) Warchala; dr n. med. Beata Trdzbor

Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza o depresji
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Przekazanie podstawowej wiedzy o etiologii i objawach depresji
C2 Omwienie agresji i autoagresji, przedstawienie moliwoci negocjacji z samobjc
C3 Wskazanie chorb somatycznych, neurologicznych wspistniejcych z depresj
C4 Depresjogenne dziaanie lekw
C5 Rnicowanie depresji i zaburze otpiennych
wiedza
LK2- s1, s2;
5_FZT- s3;s4;c8;c9
Student rozpozna objawy zespou depresyjnego C1;C5 E.W16
3_W01 ;c10;c11;c1
2;c13
LK2- C1 s1, E.W18
Student samodzielnie przekae testy samooceny depresji
5_FZT- s2;s3;s4
Becka i Raskina
3_W02
umiejtnoci
LK2-
Student potrafi oceni nasilenia depresji na podstawie c1;c2;c3;c4
5_FZT- C1 E.U13
wynikw badania i przeprowadzonych testw ;c5
3_U01
LK2-
5_FZT- Student posiada umiejtno rozmowy z chorym depresyjnym C2 c6 E.U18
3_U02
kompetencje
LK2- Student wykorzysta wiedz o depresji w ocenie stanu zdrowia
5_FZT- chorych leczonych w oddziaach i poradniach innych C3; C4 s1;c7 K1
3_K01 specjalnoci
Treci
22. programowe
Liczba
godzin
s1 Depresja w przebiegu choroby afektywnej 1
Zaburzenia depresyjne w przebiegu chorb somatycznych i lekami stosowanymi w ich
leczeniu.
s2 1
s3 Depresje uwarunkowane schorzeniami neurologicznymi. 1
Wybrane zaburzenia depresyjne: krtkotrwae nawracajace zaburzenia depresyjne,
s4 depresja sezonowa, dystymia, depresja u dzieci, depresja poporodowa. 1
4
Liczba
godzin
c1 Wspczesna klasyfikacja w diagnozowaniu choroby afektywnej - depresja nawracajaca. 1
c2 Samobjstwa. 1
c3 Negocjacje z osob chcc odebra sobie ycie. 1
Zespoy depresyjne w ginekologii, poonictwie - antykoncepcja, depresja po usuniciu ciy,
c4 depresja poporodowa. 2
Prezentacja zaburze depresyjnych, depresyjno - lkowych w przebiegu chorb
somatycznych.
c5 1
c6 Omwienie lekw o dziaaniu depresjogennym. 1
c7 Depresje przyczyn chorb somatycznych. 1
c8 Otpienie a zaburzenia depresyjne u chorych. 1
c9 Zaburzenia depreesyjne u opiekunw pacjentw z zespoem psychoorganicznym. 1
c10 Padaczka i depresja. 1
c11 Rnicowanie zespow depresyjncyh i lkowych. 1
c12 Zaburzenia snu w depresji. 1
c13 Stabilizatory nastroju w terapii depresji. 1
14
1. Prelekcje multimedialne.
2. Prezentacje przypadkw.
Zajcia praktyczne z zastosowaniem kwestionariuszy oceniajcych nasilenie depresji i myli
3. samobjczych.
Sposoby weryfikacji efektw ksztacenia i sposoby
24. oceny
LK2 -5_FZT- pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi
3_W01
3_W02
LK2 -5_FZT- ocena kwestionariuszowa prawidowa ocena kwestionariuszowa
3_U01
3_U02
3_K01
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
26. przedmiot
0,5
27. Literatura
"Psychiatria". Podrcznik dla studentw medycyny pod redakcj prof. Marka Jaremy, prof. Jolanty
1. Rabe - Jaboskiej; PZWL 2011
"Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej". Podrcznik dla studentw medycyny i lekarzy pod
2. redakcj Prof. Ireny Krupki - Matuszczyk; Wydawnictwo SUM 2004
"Psychiatria - podrcznik dla studentw pielgniarstwa" pod redakcj Ireny Krupki - Matuszczyk i
1. Macieja Matuszczyka - wersja elektroniczna znajduje si na stronie Biblioteki SUM
"Psychiatria dla studentw fizjoterapii" pod redakcj Prof. Ireny Krupki - Matuszczyk - wersja
2. elektroniczna znajduje si na stronie internetowej Biblioteki SUM
Formy oceny -
28. szczegy
Student nie zna Student zna kryteria
Student zna dobrze Student zna bardzo
kryterii oceny oceny zespou
LK2-5_ FZT- kryteria oceny zespou dobrze kryteria oceny
zespou depresyjnego i
3_W01 depresyjnego i zespou depresyjnego i
depresyjnego i suicydalnego w stopniu
suicydalnego suicydalnego
suicydalnego dostatecznym
Student potrafi si Student potrafi si
Student nie potrafi Student potrafi si
posuy posuy
LK2-5_ FZT- si posuy posuy bardzo dobrze
kwestionariuszami oceny kwestionariuszami
3W02 kwestionariuszami kwestionariuszami oceny
depresji w stopniu oceny depresji w
oceny depresji depresji
Student nie potrafi Student potrafi oceni Student potrafi bardzo
Student potrafi oceni
oceni stopnia stopie nasilenia dobrze oceni stopie
stopie nasilenia depresji
nasilenia depresji na depresji na podstawie nasilenia depresji na
LK2-5_ FZT- na podstawie wynikw
podstawie wynikw wynikw badania i podstawie wynikw
3_U01 badania i
badania i przeprowadzonych badania i
przeprowadzonych testw
przeprowadzonych testw w stopniu przeprowadzonych
w stopniu dostatecznym
testw dobrym testw
Student potrafi
Student nie potrafi Student potrafi rozmawia Student bardzo dobrze
LK2-5_ FZT- rozmawia z chorym
rozmawia z chorym z chorym depresyjnym w potrafi rozmawia z
3_U02 depresyjnym w stopniu
depresyjnym stopniu dostatecznym chorym depresyjnym
dobrym
Student potrafi
Student nie potrafi Student potrafi
wykorzysta wiedz o Student bardzo dobrze
wykorzysta wiedzy wykorzysta wiedz o
depresji w ocenie potrafi wykorzysta
o depresji w ocenie depresji w ocenie stanu
stanu zdrowia chorych wiedz o depresji w
LK2-5_ FZT- stanu zdrowia zdrowia chorych
leczonych w ocenie stanu zdrowia
3_K01 chorych leczonych leczonych w oddziaach i
oddziaach i chorych leczonych w
w oddziaach i poradniach innych
poradniach innych oddziaach i poradniach
poradniach innych spacjalnoci w stopniu
spacjalnoci w stopniu innych spacjalnoci
spacjalnoci. dostatecznym
dobrym
Inne przydatne informacje o
29. module/przedmiocie
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Klinika Psychiatrii i Psychoterapii; ul. Zioowa 45/47 Katowice
tel.322059260
29.3 Miejsce i godziny konsultacji j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzcym zajcia
Materiay do
fartuch lekarski, obuwie zmienne
29.4 zaj
Genetyka Kliniczna w innych dziedzinach

medycznych
4. Status moduu/przedmiotu zajcia fakultatywne
10. Rok 2
11. Semestr 2
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: S:4 w:14
Zaliczeni
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Biologii Molekularnej i Genetyki
40-752 Katowice ul. Medykw 18 Budynek-CI;
15. Adres/telefon/strona internetowa [48]322088382; http://biolmolgen.slam.katowice.pl
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr n. med. Antoni Pyrkosz; apyrkosz@sum.edu.pl
nazwisko, email)
Dr n.med. Magorzata Zofia Lisik
(mlisik@sum.edu.pl, dr n. med.Antoni Pyrkosz
18. (apyrkosz@sum.edu.pl), lek. Jacek Anio
(janiol@sum.edu.pl), dr n. med.Jacek Pilch
(jpilch@sum.edu.pl)

Nr Opis wymagania
1. Znajomo zasad analizy danych z wywiadu rodzinnego (konstrukcja rodowodu); czowiek jako
jednostka w rodzinie i okrelonej populacji
2. Znajomo podstaw diagnostyki aberracji chromosomowych oraz mutacji genowych
odpowiedzialnych za zaburzenia o uwarunkowaniu genetycznym
3. Znajomo wpywu czynnikw rodowiskowych na genom, zaburzenia epigenetyczne
4. Znajomo podstaw diagnostyki rnicowej, kwalifikacja do okrelonej grupy schorze
20. Cele ksztacenia

Nr Opis celu
Poznanie heterogennego molekularnego podoa schorze o genetycznym uwarunkowaniu w
C1
wybranych specjalnociach medycznych
Poznanie heterogennego molekularnego podoa schorze o genetycznym uwarunkowaniu w
C2
wybranych specjalnociach medycznych

Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi: do celw do treci do EK ze
wiedza
LK2-5_FZT-
29_W01
zna heterogenne podoe niepenosprawnoci intelektualnej C1, C2 s2,s3,s4 C.W.9
umiejtnoci
LK2-5_FZT- potrafi przedstawi dane z wywiadu rodzinnego w postaci
29_U01
C1 c1,c4 C.U.1
rodowodu
LK2-5_FZT-
29_U02
potrafi okreli typ dziedziczenia na podstawie rodowodu C1 c1,c2,c3 C.U.1
LK2-5_FZT- potrafi przeprowadczi ocen kliniczn pacjenta w tym udzia

29_U03
C1 s1,c5 C.U.4
czynnika genetycznego w etiologii schorzenia
LK2-5_FZT- wspudzia w profilaktyce, wczesnej diagnostyce i leczeniu

29_U04
C1, C2 s2, s3 C.U.1
chorb uwarunkowanych genetycznie,
LK2-5_FZT- samodzielne rozwizywanie problemw klinicznych

29_U05
C2 s2, s4 C.U.4
wystpujcych w genetyce
kompetencje
LK2-5_FZT- kierowanie si w swoich dziaaniach wycznie dobrem chorego i
29_K01
C1, C2 s2, s3, s4 K4
jego rodziny
LK2-5_FZT- potrafi wspdziaa i pracowa w grupie, przyjmujc w niej
29_K02
C1 c1 K4
rne role
LK2-5_FZT- posiadanie spoecznie akceptowanego, nie sprzecznego z
29_K03 zasadami i tradycjami etyki lekarskiej, systemu wartoci C2 c4 K4
LK2-5_FZT- jest wiadomy wasnych ogranicze i wie kiedy zwrci si do

29_K04
C1 c5 K4
eksperta
Liczba
Forma zaj: SEMINARIA
godzin
s1 Zasady analizy danych z wywiadu rodzinnego, podstawy badania klinicznego 1
s2 Genetyka kliniczna w Neonatologii, Pediatrii - podoe wrodzonych wad rozwojowych 1
Genetyka kliniczna w Neonatologii, Pediatrii - podstawy analizy wrodzonych bdw
s3 1
metabolicznych - zaburzenia neurometaboliczne
s4 Podstawy onkogenetyki 1
4
Liczba
Forma zaj: WICZENIA
22.2. godzin
Wywiad genetyczny: prenatalny i postnatalny z uwzgldnieniem czynnikw
c1 rodowiskowych; rodzinny - konstruowanie rodowodw, okrelanie typu dziedziczenia 3
Wrodzone wady rozwojowe izolowane; wystpujce w okrelonej konstelacji maych

c2 anomalii - dotyczce poszczeglnych ukadw 3
c3 Pacjent z podejrzeniem "choroby metabolicznej" 3

Predyspozycja genetyczna do nowotworw zoliwych - onkogeny, geny supresorowe i
c4 szlaku mutatorowego 3
c5 Elektroniczne bazy danych. Granice etyczne poradnictwa genetycznego 2

14
Seminaria
wiczenia z zastosowaniem baz danych oraz programw komputerowych (OMIM, GeneTests,LMD,
POSSUM)
Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia
LK2-5_FZT-
64_W01 Sprawdzian pisemny Uzyskanie prawidowej odpowiedzi
LK2-5_FZT-
64_U01 Prawidowe wykonanie dokumentacji zaliczenie
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
stosowanie metod cigego poszerzania
64_K01 Obserwowanie pracy studentw w trakcie wicze
wiedzy
LK2-5_FTZ- stosowanie metod cigego poszerzania
wiedzy
LK2-5_FZT- stosowanie metod cigego poszerzania
wiedzy
LK2-5_FZT- stosowanie metod cigego poszerzania
64_K04 obserwowanie pracy studentw w trakcie wicze
wiedzy
udzia w wykadach 0
18
7
cznia ilo godzin 25

0,25
27. Literatura
27.1 Literatura podstawowa
Genetyka medyczna red. naukowa wyd. polskiego Anna Latos-Bieleska, Wyd.Lek. PZWL W-wa 2013; Genetyka
medyczna. red. wyd. pol. Bogdan Kauewski Wyd Urban & Partner 2013
27.2 Literatura uzupeniajca
Nowotwory Dziedziczne. Profilaktyka, diagnostyka, leczenie. Red. Lubiski J. wyd. Termedia Wydawnictwa
Medyczne, Pozna 2010; Vademecum Metabolicum. Podrcznik pediatrii metabolicznej. Zschocke J. Hoffmann G. F.
tum. pol. Na podstawie wydania II Pronicka E. wyd. Milupa Perfect, Warszawa 2004. Dziecko z zespoem wad
wrodzonych. Diagnostyka dysmorfologiczna. Korniszewski L. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wydanie II, Warszawa
2005. Bates - kieszonkowy przewodnik po badaniu podmiotowym i przedmiotowym - Lynn Bickley, red. wyd. pol.
Zbigniew Gaciong, red. wyd. pol. Piotr Jdrusik, Termedia, Pozna, 2014 r. Diagnostyka rnicowa w pediatrii - D.
Michalk, E. Schnau, Elsevier Urban & Partner, Wrocaw, 2013 r.
LK2-5_FZT- nie zna zna heterogenne podoe zna heterogenne podoe zna heterogenne podoe
64_W01 heterogennego niepenosprawnoci niepenosprawnoci niepenosprawnoci
podoa intelektualnej w stopniu intelektualnej w stopniu intelektualnej w stopniu
niepenosprawnoci dostatecznym dobrym bardzo dobrym
intelektualnej
LK2-5_FZT- nie potrafi przedstawi potrafi przedstawi dane potrafi przedstawi dane z potrafi przedstawi dane z
64_U01 danych z wywiadu z wywiadu rodzinnego w wywiadu rodzinnego w wywiadu rodzinnego w
rodzinnego w postaci postaci rodowodu w postaci rodowodu w postaci rodowodu w stopniu
rodowodu stopniu dostatecznym stopniu dobrym bardzo dobrym
LK2-5_FZT- nie potrafi okreli potrafi okreli typ potrafi okreli typ potrafi okreli typ
64_U02 typu dziedziczenia na dziedziczenia na dziedziczenia na podstawie dziedziczenia na podstawie
podstawie analizy postawie analizy analizy rodowodu w analizy rodowodu w stopniu
rodowodu roodwodu w stopniu stopniu dobrym bardzo dobrym
dostatecznym
LK2-5_FTZ- nie potrafi potrafi przeprowadzi potrafi przeprowadzi potrafi przeprowadzi ocen
64_U03 przeprowadzi oceny ocen kliniczn i ocen kliniczn i kliniczn i dysmorfologiczn
dysmorfologicznej dysmorfologiczn dysmofologiczn fenotypu fenotypu pacjenta w stopniu
fenotypu pacjenta pacjenta w stopniu pacjenta w stopniu dobrym bardzo dobrym
dostatecznym
nie potrafi bra potrafi wspdziaa w potrafi wspudziaa w potrafi wspdziaa w
wspudziau w profilaktyce, wczesnej profilaktyce, wczesnej profilaktyce, wczesnej
profilaktyce, wczesnej diagnostyce i leczeniu diagnostyce i leczeniu diagnostyce i leczeniu
LK2-5_FZT-
64_U04
diagnostyce i leczeniu chorb uwarunkowanych chorb uwarunkowanych chorb uwarunkowanych
chorb genetycznie, w stopniu genetycznie, w stopniu genetycznie, w stopniu
uwarunkowanych dostatecznym dobrym bardzo dobrym
genetycznie,
nie potrafi potrafi samodzielne potrafi samodzielnie potrafi samodzielnie
samodzielne rozwizywa problemy rozwizywa problemy rozwizywa problemy
LK2-5_FZT- rozwizywa kliniczne wystpujce w kliniczne wystpujce w kliniczne wystpujce w
64_U05 problemw klinicznych genetyce w stopniu genetyce w stopniu genetyce w stopniu bardzo
wystpujcych w dostatecznym dobrym dobrym
genetyce
LK2- nie potrafi potrafi wspdziaa i potrafi pracowa potrafi wspdziaa i
5_FZT64_K0 wspldziaa i pracowa w grupie w wspdziaa i pracowa w wsppracowa w grupie w
1 pracowa w grupie stopniu dostatecznym grupie w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
LK2- nie jest wiadomy jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych
5_FZT64_K0 wasnych ogranicze ogranicze w stopniu ogranicze w stopniu ogranicze w stopniu bardzo
2 dotatecznym dobrym dobrym
nie posiada spoecznie posiada spoecznie posiada spoecznie posiada spoecznie
akceptowanego, nie akceptowany, nie akceptowany, nie akceptowany, nie sprzeczny
sprzecznego z sprzeczny z zasadami i sprzeczny z zasadami i z zasadami i tradycjami etyki
LK2-5_FZT- zasadami i tradycjami tradycjami etyki tradycjami etyki lekarskiej, lekarskiej, system wartoci
64_K03
etyki lekarskiej, lekarskiej, system system wartoci w stopniu w stopniu bardzo dobrym /
systemu wartoci wartoci w stopniu dobrym wyrniajcym si
dostatecznym
nie jest wiadomy jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych
LK2-5_FZT- wasnych ogranicze i ogranicze i wie kiedy ogranicze i wie kiedy ogranicze i wie kiedy
64_K04 nie wie kiedy zwrci zwrci si do eksperta - zwrci si do eksperta - w zwrci si do eksperta - w
si do eksperta w stopniu dostatecznym stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji dostpne w Katedrze i Zakadzie
29.4 Materiay do zaj http://biolmolgen.katowice.slam.pl
1. Nazwa moduu/przedmiotu Interakcje ksenobiotykw w opiniowaniu medyczno-

sdowym
zaliczeni
Katedra i Zakad Medycyny Sdowej i Toksykologii
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Sdowo-Lekarskiej

Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu dr n. med. Joanna Nowicka,
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) joanna_nowicka@poczta.onet.pl
17.
dr n. farm. Joanna Kulikowska, dr n. med. Joanna
Nowicka, dr n. med. Czesaw Chowaniec, dr. n.
18. med. Christian Jaboski, dr n. med. Mariusz Kobek,
dr n. med. Krystian Rygol, dr n. med. Stanisawa
Kabiesz -Neniczka

Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza z zakresu toksykologii lekw, alkoholu, narkotykw.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 poszerzenie wiedzy dotyczcej intrakcji lek-lek, lek-alkohol, narkotyk-alkohol, lek-skadniki diety.
C2 zapoznanie z problematyk opiniowania medyczno-sdowego dotyczcego zatru zoonych

wiedza
LK2-5_FZT-
52_W01
Student zna pojcie i rodzaje interakcji. C1 s1 C.W42
Student wie czym jest polipragmazja, zna konsekwencje
LK2-5_FZT- s2, s3, s4, C.W42,
52_W02
wybranych interakcji lek-lek, lek-alkohol, narkotyk-alkohol, lek- C1
c2, c3 C.W43
skadniki diety.
LK2-5_FZT- Student wie, jakie metody analityczne stosuje si do oznaczania
52_W03
C2 c1 C.W45
lekw, alkoholu i narkotykw.
LK2-5_FZT- Student zna problem zatru zoonych, wie jak interpretuje si
52_W04
C2 c4, c5 G.W17
wyniki bada dla potrzeb sdowych.
umiejtnoci
LK2-5_FZT- Student potrafi zabezpieczy materia biologiczny do bada na
52_U01
C2 c1 G.U7
obecno lekw, narkotykw, alkoholu.
kompetencje
LK2-5_FZT- Stdent jest wiadom zagroe zwizanych z interakcjami s2, s3, c2,
52_K01
C1 K.4
ksenobiotykw. c3
Liczba
godzin
s1 Pojcie i rodzaje interakcji. 1
s2 Pojcie polipragmazji. Interakcje lek-lek. 1
s3 Interakcje ksenobiotykw z alkoholem. 1
s4 Interakcje lekw ze skadnikami diety. 1
4
Liczba
godzin
c1 Metody analityczne stosowane do oznaczania lekw, narkotykw, alkoholu. 4
c2 Omwienie wybranych interakcji lekowych. 2
c3 Omwienie wybranych interakcji ksenobiotykw z alkoholem. 2
c4 Zatrucia zoone w praktyce toksykologii sdowej. 2
Analiza i omwienie przykadowych ekspertyz toksykologiczno-sdowych dotyczcych
c5 4
inetrakcji ksenobiotykw.
14
2. prezentacje
LK2-5_FZT-
52_W01
ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
LK2-5_FZT-
52_W02
LK2-5_FZT-
52_W03
LK2-5-_FZT-
52_W04
LK2-5_FZT-
52_U01
LK2-5_FZT-
52_K04

udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajcaich wymagajacych bezporedniego
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajcaich o charakterze praktycznym

0,25

0,5
27. Literatura
1. Seczuk W. (red.): Toksykologia wspczesna, PZWL, Warszawa 2006
1. Ziglmeier M., Hein T., red. Niewiski P.: Interakcje lekw. Wydawnictwo MedPharm, Wrocaw 2009
2. Jarosz M., Dzieniszewski J.: Interakcje lekw z ywnoci i alkoholem. Borgis, Warszawa 2004.
LK2-5_FZT- Student nie zna Student zna pojcie i Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
52_W01 pojcia i rodzajw rodzaje interakcji w stopniu pojcie i rodzaje pojcie i rodzaje interakcji.
interakcji. dostatecznym. interakcji.
LK2-5_FZT- Student nie wie czym Student wie czym jest Student wie dobrze czym Student wie bardzo dobrze
52_W02 jest polipragmazja, polipragmazja, zna jest polipragmazja, zna czym jest polipragmazja, zna
nie zna konsekwencji konsekwencje wybranych dobrze konsekwencje bardzo dobrze konsekwencje
wybranych interakcji interakcji lek-lek, lek- wybranych interakcji lek- wybranych interakcji lek-lek,
lek-lek, lek-alkohol, alkohol, narkotyk-alkohol, lek, lek-alkohol, lek-alkohol, narkotyk-alkohol,
narkotyk-alkohol, lek- lek-skadniki diety w narkotyk-alkohol, lek- lek-skadniki diety.
skadniki diety. stopniu dostatecznym. skadniki diety.
LK2-5_FZT- Student nie zna Student wie jakie metody Student wie dobrze jakie Student wie bardzo dobrze
52_W03 metod analitycznych, analityczne stosuje si do metody analityczne jakie metody analityczne
ktre stosuje si do oznaczania lekw, alkoholu stosuje si do stosuje si do oznaczania,
oznaczania lekw, i narkotykw w stopniu oznaczania, lekw, lekw, alkoholu i narkotykw.
alkoholu i dostatecznym. alkoholu i narkotykw.
narkotykw.
LK2-5_FZT- Student nie zna Student zna problem zatru Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
52_W04 problemu zatru zoonych, wie jak problem zatru problem zatru zoonych, wie
zoonych, nie wie jak interpretuje si wyniki zoonych, wie dobrze bardzo dobrze jak interpretuje
interpretuje si wyniki bada dla potrzeb jak interpretuje si si wyniki bada dla potrzeb
bada dla potrzeb sdowych w stopniu wyniki bada dla potrzeb sdowych.
sdowych. dostatecznym. sdowych.
LK2-5_FZT- Student nie potrafi Student potrafi zabezpiecz Student potrafi dobrze Student potrafi bardzo dobrze
52_U01 zabezpiecz materiau materia biologiczny do zabezpiecz materia zabezpiecz materia
biologicznego do bada na obecno lekw, biologiczny do bada na biologiczny do bada na
bada na obecno narkotykw, alkoholu w obecno lekw, obecno lekw, narkotykw,
lekw, narkotykw, stopniu dostatecznym. narkotykw, alkoholu. alkoholu.
alkoholu.
LK2-5_FZT- Student nie jest Student jest dostatecznie Student jest wiadom Student jest w peni wiadom
52_K04 wiadom zagroe wiadom zagroe zagroe zwizanych z zagroe zwizanych z
zwizanych z zwizanych z interakcjami interakcjami interakcjami ksenobiotykw.
interakcjami ksenobiotykw. ksenobiotykw.
ksenobiotykw.
wiczeniowych 10
Lekarskiej
Lekarskiej, poniedziaki w godz. 12:00 - 15:00
29.4 Materiay do zaj fartuch laboratoryjny
Jzyk angielski w medycynie dla

1. Nazwa moduu/przedmiotu sredniozaawansowanych i zaawansowanych -
academic writing and communication
8. Jzyk prowadzenia zaj polski/angielski
11. Semestr od 3 do 10 semestru
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W:0 S:4 w: 14
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Studium Jzykw Obcych
15. Adres/telefon/strona internetowa Katowice, ul Medykw 18, tel 32 204 62 36
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie p.o. mgr Barbara Pawlicka bpawlicka@sum.edu.pl
17. email)
H.Didkowski, mgr J.Ku, mgr B.Pawlicka, mgr K.
18. ydek studiumjobcych@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
1.
Ksztacenia Jzykowego
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Znajomo formy artykuu badawczego
C2 Umiejtno napisania abstraktu, opisu przypadku i skierowania
C3 Umiejtno wypeniania przykadowej dokumentacji medycznej
C4 Zdolno komunikowania si z rnymi grupami pacjentw
wiedza
Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi:
D.W1.,
LK2-5_FZT- Zna form artykuu badawczego, abstraktu, opisu przypadku i s1, s2, c3,
C1, C2, C3 D.W18.,
18 _ W01 podstawow dokumentacj medyczn c4
D.W20.
D.W1.,
LK2-5_ FZT-
18 _ W02
Zna sownictwo potrzebne do komunikowania si z pacjentami C4 c1, c2 D.W5.,
D.W6.
umiejtnoci
LK2-5_FZT- Wykorzystuje poznane formy i sownictwo do napisania artykuu, s1, s2, c3, D.U15.,
C1, C2, C3
18 _ U01 abstraktu, opisu przypadku i wypeniania dokumentacji medycznej c4 D.U17.
LK2-5_FZT- Uywa struktur leksykalno-gramatycznych do wsppracy z rnymi D.U4.,

18_U02 grupami pacjentw D.U5.,
D.U6.,
C4 c1, c2
D.U7.,
D.U8.,
D.U18.
kompetencje
s1, s2,
LK2-5_ FZT- Jest wiadomy midzynarodowego znaczenia j. angielskiego jako C1, C2,
18 _ K01
c1, c2, K4
jzyka medycyny C3, C4
c3, c4
Liczba
godzin
s1 Atyku naukowy 2
s2 Abstrakt 2
4
Liczba
godzin
Konsultacja lekarska (wywiad lekarski, badanie pacjenta, poruszanie kwestii draliwych,
c1 okazywanie wspczucia) 6
Kontakt z pacjentami stwarzajcymi trudnoci komunikacyjne (np. osobami w starszym
c2 wieku, dziemi i modzie) oraz z rodzin pacjenta 4
c3 Omawianie przypadkw chorobowych 2
c4 Dokumentacja medyczna 2
14
4. Odgrywanie rl
5. Dyskusja
LK2-5_FZT-
test pisemny, praca domowa uzyskanie oceny pozytywnej
18 _ W01
LK2-5_FZT-
pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi
18 _ W02
LK2-5_FZT-
praca domowa, pytania ustne uzyskanie oceny pozytywnej
18_U01
LK2-5_FZT-
pytania, wypowiedzi ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi
18 _ U02
LK2-5_FZT-
obserwacja przez nauczyciela na zajciach uzyskanie oceny pozytywnej
18 _ K01
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
bezporedniego udziau nauczyciela akademickiego 0,25

0,25

0,5
27. Literatura
McCullagh M., Wright R.: Good Practice. Communication Skills in English fot the Medical Practitioner,
1. CUP 2008
1. Goodman N.W., Edwards M.B.:Medical writing, CUP 2006
2. Parkinson J.: A Manual of English for the Overseas Doctor, Churchill Livingstone 1991
3. Brooks A., Grundy P.: Writing for Study Purposes, CUP 1990
LK2-5_ Student nie zna formy Student zna form Student dobrze na form Student bardzo dobrze zna
FZT-18 _ artykuu badawczego, artykuu badawczego, artykuu badawczego, form artykuu badawczego,
W01 abstraktu, opisu abstraktu, opisu abstraktu, opisu abstraktu, opisu przypadku i
przypadku i przypadku idokumentacji przypadku i dokumentacji dokumentacji med.
dokumentacji med. med. w stopniu med.
dostatecznym
LK2-5_ Student nie dobiera Student dobiera Student dobrze dobiera Student bardzo dobrze
FZT-18 _ odpowiedniego odpowiednie sownictwo odpowiednie sownictwo dobiera odpowiednie
W02 sownictwa do do komunikacji z do komunikacji z sownictwo do komunikacji z
komunikacji z pacjentem w stopniu pacjentem pacjentem
pacjentem dostatecznym
LK2-5_ Student nie uywa Student w dostatecznym Student dobrze uywa Student bardzo dobrze uywa
FZT-18 _ struktur leksykalno- stopniu uywa struktur struktur leksykalno- struktur leksykalno-
U02 gramatycznych do leksykalno-gramatycznych gramatycznych do gramatycznych do wsppracy
wsppracy z rnymi do wsppracy z rnymi wsppracy z rnymi z rnymi grupami pacjentw
grupami pacjentw grupami pacjentw grupami pacjentw
LK2-5_ Student nie jest Student jest w Student jest otwarty i Student jest otwarty i
FZT-18 _ otwarty i wraliwy na dostatecznym stopniu wraliwy na problemy wraliwy na problemy
K01 problemy pacjentw otwarty i wraliwy na pacjentw, wyraa ch pacjentw, wyraa ch
problemy pacjentw niesienia pomocy niesienia pomocy i udziela
wsparcia
LK2-5_ Student nie jest Student jest w Student jest wiadomy Student jest w peni wiadomy
FZT-18 wiadomy dostatecznym stopniu midzynarodowego midzynarodowego znaczenia
_K01 midzynarodowego wiadomy znaczenia j. angielskiego j. angielskiego jako jzyka
znaczenia j. midzynarodowego jako jzyka medycyny. medycyny.
angielskiego jako znaczenia j. angielskiego
jzyka medycyny. jako jzyka medycyny
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
wg tablicy ogosze Studium Jzykw Obcych, Katowice,
29.2 Miejsce odbywania si zaj ul. Medykw 18, II pitro, informacje na stronie
internetowej SUM www.sum.edu.pl
ul. Medykw 18, II pitro
podrcznik, materiay z czasopism medycznych -
informacje na zajciach
1. Nazwa moduu/przedmiotu Jzyk angielski w medycynie - Medical English in Use

8. Jzyk prowadzenia zaj polski/angielski
11. Semestr od 3 do 10 semestru
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W:0 S:4 w: 14
15. Adres/telefon/strona internetowa Katowice, ul Medykw 18, tel 32 204 62 36
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie p.o. mgr Barbara Pawlicka bpawlicka@sum.edu.pl
17. email)

mgr P. Zakrajewski studiumjobcych@sum.edu.pl
18.

Nr Opis wymagania
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Umiejtno implementacji podstawowych teorii komunikacji w kontaktach lekarz-pacjent.
Umiejtno analizy jzykowej oraz gatunkowej wybranych dokumentw/tekstw medycznych: historia

choroby, wypis ze szpitala, wypisanie recepty, opis zdjcia rentgenowskiego
C2
C3 Umiejtno interpretacji oraz przekazu wynikw bada: Plain English vs. Professional English
Zdolno udzielania informacji oraz efektywne (komunikacyjnie) uycie elementw jzyka perswazji i
sukcesu (instruowanie pacjenta oraz personelu medycznego) z wykorzystaniem zasad grzecznoci
C4 jzykowej
wiedza
Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi:
LK2- Zna form i sownictwo zwizane z omawianymi na zajciach gatunkami D.W1.,
s1, s2, c1,
5_FZT- cile zwizanymi z medycyn: historia choroby, wypis ze szpitala, C2, C3 D.W18.,
c4
8_W01 wypisanie recepty, opis zdjcia rentgenowskiego D.W20.
LK2-5_ D.W1.,
C1, C3,
FZT-87 _ Zna sownictwo oraz zwroty zwizane z grzecznoci jezykow c3, c4 D.W5.,
C4
W02 D.W6.
umiejtnoci
Potrafi wykorzysta poznane sownictwo, zwroty oraz struktury zdaniowe do
LK2-5_
napisania oraz interpretowania wybranych tekstw/dokumentw s1, s2, c1, D.U15.,
FZT-87 _ C2, C3
medycznych: historia choroby, wypis ze szpitala, wypisanie recepty, opis c2 D.U17.
U01
zdjecia rentgenowskiego
D.U4.,
D.U5.,
LK2-5_
Uywa rnorodnych struktur jezykowych oraz zwrotw podczas procesu C1, C3, s1, s2, c2, D.U6.,
FZT-87 _
komunikowania si z pacjentem C4 c3, c4 D.U7.,
U02
D.U8.,
D.U18.
kompetencje
LK2-5_
Jest wiadomy rnic kulturowych, ktre wywieraj wpyw na proces C1, C2, s1, s2, c1,
FZT-87_ K4
komunikowania si C3, C4 c2, c3, c4
K01
LK2-5_
Jest wiadomy zmian zachodzcych w j. angielskim i jego C1, C2, s1, s2, c1,
FZT-87_ K4
midzynarodowego znaczenia jako jzyka medycyny C3, C4 c2, c3, c4
K02
Liczba
godzin
s1 Podstawowe teorie komunikacji implementacja w komunikacji lekarz-pacjent 2
s2 Podstawowe zagadnienia z zakresu komunikacja werbalna i niewerbalna 2
4
Liczba
godzin
Analiza jzykowa oraz gatunkowa wybranych dokumentw / tekstw medycznych (historia
c1 6
choroby, wypis ze szpitala, wypisanie recepty, opis zdjcia rentgenowskiego)
c2 Omawianie wynikw bada: Plain English vs. Professional English 3
c3 Grzeczno jzykowa 2
Udzielanie informacji oraz efektywne (komunikacyjnie wykorzystanie elementw jzyka
c4 3
perswazji i sukcesu) instruowanie pacjenta oraz personelu medycznego
14
4. Odgrywanie rl
5. Dyskusja
LK2-5_FZT-
test pisemny uzyskanie oceny pozytywnej
87 _ W01
LK2-5_FZT-
87 _ W02
LK2-5_FZT-
praca domowa, test pisemny uzyskanie oceny pozytywnej
87_U01
LK2-5_FZT-
pytania, wypowiedzi ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi
87 _ U02
LK2-5_FZT-
obserwacja przez nauczyciela na zajciach uzyskanie oceny pozytywnej
87 _ K01
LK2-5_FZT-
aktywno na zajciach uzyskanie oceny pozytywnej
87_ K02
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
McCullagh M., Wright R.: Good Practice. Communication Skills in English fot the Medical Practitioner,
1. CUP 2008
1. Goodman N.W., Edwards M.B.:Medical writing, CUP 2006
2. Parkinson J.: A Manual of English for the Overseas Doctor, Churchill Livingstone 1991
3. Brooks A., Grundy P.: Writing for Study Purposes, CUP 1990
4. Bugajski M., Jezyk w komunikowaniu, PWN 2007
5. Macpherson R., English for Academic Purposes PWN 2006
Student nie zna formy i Student zna w stopniu Student zna w stopniu Student bardzo dobrze zna
sownictwa zwizanego dostatecznym form i dobrym form i sownictwo form i sownictwo zwizane
z omawianymi na sownictwo zwizane z zwizane z omawianymi na z omawianymi na zajeciach
zajciach gatunkami i omawianymi na zajeciach gatunkamii gatunkami wystpujcymi w
LK2-5_ wystpujcymi w zajeciach gatunkami wystpujcymi w medycynie: historia choroby,
FZT-87 _ medycynie: historia wystpujcymi w medycynie: historia wypis ze szpitala, wypisanie
W01 choroby, wypis ze medycynie: historia choroby, wypis ze szpitala, recepty, opis zdjcia
szpitala, wypisanie choroby, wypis ze wypisanie recepty, opis rentgenowskiego
recepty, opis zdjcia szpitala, wypisanie zdjcia rentgenowskiego
rentgenowskiego recepty, opis zdjcia
rentgenowskiego
Student nie zna Student w stopniu Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
LK2-5_ sownictwa oraz dostatecznym zna sownictwo oraz zwroty sownictwo oraz zwroty
FZT-87 _ zwrotw zwizanych z sownictwo oraz zwroty zwizane z grzecznoci zwizane z grzecznoci
W02 grzecznoci jzykow zwizane z grzecznoci jzykow jzykow
jzykow
Student nie uywa Student dostatecznie Student dobrze stosuje Student bardzo dobrze
poznanego sownictwa stosuje poznane poznane sownictwo do stosuje poznane sownictwo
do napisania tekstw i sownictwo do napisania napisania tekstw i do napisania tekstw i
dokumentw tekstw i dokumentw dokumentw omawianych dokumentw poznanych na
LK2-5_
omawianych na omawianych na na zajciach zajciach
FZT-87 _
zajciach (historia zajciach
U01
choroby, wypis ze
szpitala, wypisanie
recepty, opis zdjcia
rentgenowskiego)
Student nie uywa Student uywa Student w stopniu dobrym Student uywa rnorodnych
rnorodnych struktur rnorodnych struktur uywa rnorodnych struktur jzykowych oraz
jzykowych oraz jzykowych oraz struktur jzykowych oraz zwrotw podczas procesu
LK2-5_ zwrotw podczas zwrotw podczas zwrotw podczas procesu komunikowania si z
FZT-87 _ procesu komunikowania procesu komunikowania komunikowania si z pacjentem oraz otoczeniem
U02 si z pacjentem oraz si z pacjentem oraz pacjentem w stopniu bardzo dobrym
otoczeniem otoczeniem w stopniu
dostatecznym
Student nie jest Student nie jest w peni Student jest wiadomy Student jest w peni
wiadomy rnic wiadomy rnic rnic kulturowych, ktre wiadomy rnic
LK2-5_
kulturowych, ktre kulturowych, ktre wywieraj wpyw na proces kulturowych, ktre
FZT-87 _
wywieraj wpyw na wywieraj wpyw na komunikowania si wywieraj wpyw na proces
K01
proces komunikowania proces komunikowania komunikowania si
si si
Student nie jest Student nie jest w peni Student jest wiadomy Student jest w peni
wiadomy zmian wiadomy zmian zmian zachodzcych w wiadomy zmian
LK2-5_ zachodzcych w j. ang. zachodzcych w j.ang. j.ang. oraz jego zachodzcych w j. ang. oraz
FZT-87 oraz jego oraz jego midzynarodowego jego midzynarodowego
_K02 midzynarodowego midzynarodowego znaczenia jako jzyka znaczenia jako jzyka
znaczenia jako jzyka znaczenia jako jzyka medycyny medycyny
medycyny medycyny
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj ul. Medykw 18, II pitro, informacje na stronie
internetowej SUM www.sum.edu.pl
ul. Medykw 18, II pitro
podrcznik, materiay z czasopism medycznych -
informacje na zajciach
1. Nazwa moduu/przedmiotu Jzyk acinski w medycynie - poziom podstawowy

7. Profil ksztacenia oglnoakademicki
11. Semestr od III do X semestru
W: 0 S: 4 w: 14
12. dydaktycznych
15. Adres/telefon/strona internetowa Medykw 18, tel. 322088435
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie mgr Justyna ebracka-Mach, zebracka-mach@tlen.pl
Nauczyciele akademiccy realizujcy mgr Justyna ebracka-Mach, zebracka-mach@tlen.pl
18. przedmiot (imi, nazwisko, email)

Nr Opis wymagania
1. Oglna znajomo gramatyki polskiej na poziomie szkoy redniej
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Umiejtno tumaczenia aciskiej terminologii w zwrotach i rozpoznaniach medycznych
C2 Znajomo podstawowego sownictwa anatomicznego
C3 Znajomo podstawowego sownictwa diagnostycznego i wyrae interdyscyplinarnych
C4 Umiejtno tworzenia i rozumienia pochodnych i zoonych form acisko-greckich
wiedza
LK2-5_ FZT- Student zna podstawowe sownictwo medyczne potrzebne do C1, C2, s1,s2,c1,c2 D.W4,
19 _W01 tumaczenia wyrae anatomicznych i rozpozna medycznych C3 ,c4,c5,c6 D.W6,
LK2-5_ FZT- Student zna zasady tworzenia acisko-greckich form C4, s3,c2,c3,c5
19 _W02 D.W3,
zoonych ,
umiejtnoci
LK2-5_ FZT- Student uywa poznanych struktur leksykalno-gramatyczne do C1,C2,C3 s2,s3,c1,c2 D.U11,
19 _U01 tumaczenia wyrae medycznych C4 ,c3,c4,c5,c D.U17,
6
LK2-5_ FZT- Student uywa poznanych wyrae oraz sownictwa w C1,C2,C3 s2,s3,c1,c2 D.U11,
19 _U02 komunikacji z lekarzami i personelem medycznym C4 ,c3,c4,c5,c
6
LK2-5_ FZT- Student wykorzystuje poznane sownictwo w uczeniu si C1,C4 s1,c2,c3,c5 D.U15,
19 _U03 nowoytnych jzykw medycznych
kompetencje
LK2-5_ FZT- Student jest dobrze przygotowany do dziaania w rodowisku C1,C2,C3 s1,s3,c1,c2 K1,K2,K3
19 _K01 medycznym i pracy w swoim zawodzie C4 ,c4,c6
LK2-5_ FZT- Student jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia si C1,C4 s2,s3,c3,c5 K4,
19 _K02
Liczba
godzin
s1 De lingua Latina - jzyk aciski w medycynie 1
s2 Zarys gramatyki 2
s3 Zasady tworzenia form zoonych 1
4
Liczba
godzin
c1 De corpore humano - sownictwo anatomiczne 4
c2 Sownictwo acisko - greckie w terminologii medycznej 2
c3 Waniejsze przedrostki i przyrostki aciskie i greckie tworzce formy zoone 2
c4 Objawy i stany chorobowe spotykane w rnych specjalnociach 2
c5 Wyraenia interdyscyplinarne 2
c6 Wybrane rozpoznania medyczne 2
14
1. Prezentacja zagadnie leksykalnych i gramatycznych
2. Praca z tekstem
LK2-5_ FZT- Pytania ustne Udzielenie prawidowej odpowiedzi, ocena
19_ W01
19_ W02
LK2-5_ FZT- Test pisemny Uzyskanie oceny pozytywnej
19_ U01
LK2-5_ FZT- Praca w maych grupach Ocena aktywnoci na zajciach
19_ U02
19_ U03
LK2-5_ FZT- wiczenia i obserwacja studentw w trakcie Prawidowe rozwizanie wicze i ocena aktywnoci
19_ K01 zaj na zajciach
LK2-5_ FZT- Obserwacja studentw w trakcie zaj Ocena aktywnoci na zajciach
19_ K02
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Koodziej A., Koodziej S.: Lingua Latina medicinalis, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
1. Piekarz M.: Lingua Latina medicinalis, Medycyna Praktyczna, Krakw
LK2-5_ FZT- Student nie zna Student zna podstawowe Student zna podstawowe Student zna podstawowe
19_ W01 podstawowego sownictwo medyczne w sownictwo medyczne w sownictwo medyczne w
sownictwa stopniu dostatecznym stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
medycznego
LK2-5_ FZT- Student nie zna zasad Student zna zasady Student zna zasady Student zna zasady
19_ W02 tworzenia acisko- tworzenia acisko-greckich tworzenia acisko- tworzenia acisko-greckich
greckich form form zoonych w stopniu greckich form zoonych form zoonych w stopniu
zoonych dostatecznym w stopniu dobrym bardzo dobrym
LK2-5_ FZT- Student nie potrafi uy Student uywa poznane Student uywa poznane Student uywa poznane
19_ U01 poznanych struktur struktury leksykalno- struktury leksykalno- struktury leksykalno-
leksykalno- gramatyczne w stopniu gramatyczne w stopniu gramatyczne w stopniu
gramatycznych do dostatecznym dobrym bardzo dobrym
tumaczenia wyrae
medycznych
LK2-5_ FZT- Student nie potrafi uy Student uywa poznane Student uywa poznane Student uywa poznane
19_ U02 poznanych wyrae wyraenia oraz sownictwo wyraenia oraz wyraenia oraz sownictwo w
oraz sownictwa w w komunikacji z lekarzami i sownictwo w komunikacji z lekarzami i
komunikacji z lekarzami personelem medycznym w komunikacji z lekarzami i personelem medycznym w
i personelem stopniu dostatecznym personelem medycznym stopniu bardzo dobrym
medycznym w stopniu dobrym
LK2-5_ FZT- Student nie potrafi Student wykorzystuje Student dobrze Student bardzo dobrze
19_ U03 wykorzysta poznanego poznane sownictwo w wykorzystuje poznane wykorzystuje poznane
sownictwa w uczeniu uczeniu si nowoytnych sownictwo w uczeniu si sownictwo w uczeniu si
si nowoytnych jzykw medycznych w nowoytnych jzykw nowoytnych jzykw
jzykw med. stopniu dostatecznym medycznych medycznych
LK2-5_ FZT- Student nie jest Student jest przygotowany Student jest dobrze Student jest bardzo dobrze
19_ K01 przygotowany do do dziaania w rodowisku przygotowany do przygotowany do dziaania w
dziaania w rodowisku medycznym i pracy w dziaania w rodowisku rodowisku medycznym i
medycznym i pracy w swoim zawodzie w stopniu medycznym i pracy w pracy w swoim zawodzie
swoim zawodzie dostatecznym swoim zawodzie
LK2-5_ FZT- Student nie jest Student jest aktywny i Student jest aktywny i Student jest aktywny i
19_ K02 aktywny ani kreatywny kreatywny w procesie kreatywny w procesie kreatywny w procesie
w procesie uczenia si uczenia si w stopniu uczenia si w stopniu uczenia si w stopniu bardzo
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Studium Jzykw Obcych, ul.Medykw 18, tel. 322088435
29.3 Miejsce i godziny konsultacji j.w po uzgodnieniu z prowadzcym zajcia
29.4 Materiay do zaj materiay wasne prowadzcego zajcia
1. Nazwa moduu/przedmiotu Metody biologii molekularnej w diagnostyce schorze o

podou genetycznym
10. Rok II
11. Semestr zimowy
Zakad Biologii Molekularnej Katedry Biologii
Molekularnej i Genetyki
40-752 Katowice, ul. Medykw 18, Bud. C-1, tel./fax
(32) 208 8382, http://biolmolgen.slam.katowice.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. Aleksander L. Siero
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, prof. dr hab. Aleksander L. Siero alsieron@sum.edu.pl
nazwisko, email)
dr Danuta Grygierczyk (dgrygierczyk@sum.edu.pl),
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot mgr Daniel Krakowian
18.
(imi, nazwisko, email) (daniel.krakowian@med.sum.edu.pl), mgr ukasz
Siero (lukasz.sieron@med.sum.edu.pl)

Nr Opis wymagania
1. Znajomo podstawowych zagadnie z biologii molekularne
2. Teoretyczna znajomo podstawowych technik stosowanych w diagnostyce molekularnej
3. Znajomo dobrej praktyki laboratoryjnej
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapoznanie z molekularnymi technikami wykrywania mutacji i diagnostyki genetycznej
C2 opanowanie umijtonci projektowania i przeprowadzenia badania molekularnego
wiedza
zna podstawy diagnostyki mutacji genowych i
LK2_ZF7_W chromosomowych odpowiedzialnych za choroby dziedziczne C1 s2, s3, s4, C.W9.
01 oraz nabyte
zna zasady prowadzenia bada naukowych, obserwacyjnych i
s1, c1,
LK2_ZF7_W dowiadczalnych oraz bada in vitro sucych rozwojowi C2 B.W34
c2, c3, c7
02 medycyny
zna podstawowe metody informatyczne wykorzystywane w
LK2_ZF7_W C2 c7 B.W31
medycynie, w tym medyczne bazy danych
03
LK2_ZF7_W diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiau do C1 s1, E.W37
04 bada
LK2_ZF7_W zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki C1 s1, E.W38.
05 laboratoryjnej
umiejtnoci
posuguje si podstawowymi technikami laboratoryjnymi,
LK2_ZF7_U0 c1, c2,
takimi jak: analiza jakociowa, elektroforeza biaek i kwasw C2 B.U9.
1 c3, c6
nukleinowych
LK2_ZF7_U0 korzysta z baz danych, w tym internetowych, i wyszukuje
C2 c7 B.U11.
2 potrzebn informacj za pomoc dostpnych narzdzi
LK2_ZF7_U0 planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje c2, c3,
C2 B.U14.
3 jego wyniki i wyciga wnioski c6, c7
LK2_ZF7_U0 interpretuje wyniki bada laboratoryjnych i identyfikuje
C2, C1 c4 E.U24.
4 przyczyny odchyle
kompetencje
c1, c2,
LK2_ZF7_K0 posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtno
C1, C2 c3, c4, K.4
1 staego doksztacania si
c5, c6, c7

Liczba
godzin
s1 Pobieranie materiau biologicznego i hodowle komrkowe 1
s2 Molekularne metody analizy mutantw biakowych 1
s3 Molekularne metody wykrywania mutacji 1
Sekwencjonowanie kwasw nukleinowych i metody oparte o PCR stosowane w 1
s4 diagnostyce molekularnej
4
Liczba
godzin
Techniki stosowane w prowadzeniu hodowli komrkowej (obserwacja i liczenie

c1 2
komrek, analiza na cytometrze przepywowym)
c2 Przykadowa analiza jakociowa biaek 2

c3 Izolowanie kwasu nukleinowego 3
c4 Interpretacja wynikw wybranych metod molekularnych 1
c5 Barwienie preparatw cytogenteycznych 1
c6 PCR i elektroforeza DNA 2
c7 Zastosowanie narzdzi bioinformatycznych do projektowania badania molekularnego 3
14
1. prelekcje
3. praca z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania komputerowego
LK2_ZF7_W01 test sprawdzajcy wiedz 65% poprawnych odpowiedzi
LK2_ZF7_W03 sprawozdanie z wicze poprawne sporzdzenie sprawozdania

LK2_ZF7_U01 sprawozdanie z wicze poprawne sporzdzenie sprawozdania
obserwacja studentw w trakcie wicze, rozmowy ze
LK2_ZF7_K01 wiadomo wasnych ogranicze
studentami
udzia w wykadach 0
18
18
cznia ilo godzin 36
0,25
praktycznym
27. Literatura
"Analiza DNA Teoria i Praktyka"; praca zbiorowa pod redakcj Ryszarda Somskiego,
1.
Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu; 2008r; ISBN 978-83-7160-496-6
Magorzata I. Srebniak, Agnieszka Tomaszewska; "Badania cytogenetyczne w praktyce
2.
klinicznej"; Wydaw. Lekarskie PZWL; 2008; ISBM 978-83-200-3489-9
"Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej" Jerzy Bal
3.
Wydanie nowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013
"Biologia molekularna. Krtkie wykady" Phil C. Turner, Alexander G. McLennan, Andy D.
4.
Bates, Mike R.H. White. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013
1. T.A. Brown; "Genomy"; Wydaw. Naukowe PWN; 2012r; ISBN: 978-83-01-15634-3
Gerard Drewa, Tomasz Ferenc; Genetyka medycna -podrcznik dla studentw; Elsevier Urban
2.
& Partner; 2011; 978-83-7609-295-9
<65%
65-80% poprawnych 81-95% poprawnych 96-100% poprawnych
poprawnych
odpowiedzi odpowiedzi odpowiedzi
LK2_ZF7_W01 odpowiedzi
<65%
poprawnych
sprawozdanie sprawozdanie z
brak sprawozdania sprawozdanie kompletne
LK2_ZF7_W03 niekompletne drobnymi brakami
<65%
poprawnych
<65%
poprawnych
LK2_ZF7_U01 niekompletne drobnymi brakami
posiadanie
posiadanie posiadanie penej
wiadomoci o
brak wiadomoci wiadomoci o wiadomoci o wasnych
wasnych
LK2_Zf7_K01 wasnych wasnych ograniczeniach oraz
ograniczeniach oraz
ogranicze ograniczeniach w opanowanie umiejtnoci
ch staego
stopniu dostatecznym staego doksztacania si
doksztacania si
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Sala 102 i 101 Bud. D-4
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Katedra Biologii Molekularnej i Genetyki C-1 Ivp.
29.4 Materiay do zaj dostpne na http://biolmolgen.slam.katowice.pl
1. Nazwa moduu/przedmiotu Miadyca problem spoeczny

10. Rok II
11. Semestr III
W:0 S:4 w:14
12. dydaktycznych
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Chirurgii Oglnej i Naczy
zajcia odbywaj si w Samodzielnym Publicznym Szpitalu
Klinicznym nr 7 Grnolskie Centrum Medyczne im Prof.
Leszka Gieca, ul. Zioowa 45-47, 40-635 Katowice, tel do
15. Adres/telefon/strona internetowa sekretariatu kliniki 323598198, e-mail: chirurgia@gcm.pl
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n.med. Krzysztof Ziaja chirurgia @gcm.pl
przedmiotu (kierownik wicze: imi, Dr n.med. Grzegorz Biolik, grzegorz.biolik@onet.pl
Dr hab.n.med. Tomasz Urbanek urbanek.tom@interia.pl, Dr
hab.n.md. Wacaw Kuczmik wkuczmik@interia.pl, Dr n.med.
18. Grzegorz Biolik grzegorz.biolik@onet.pl, Dr n.med. Jacek
Kostecki kosteckij@op.pl, Lek.med. Aleksander Czajka
optk@wp.pl , Lek.med. Jakub mudzki j.zmudzki@poczta.fm

Nr Opis wymagania
1. podstawowa wiedza z zakresu miadycy zarostowej tetnic
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapoznanie si z mechanizmami starzenia si organizmu
zapoznannie si z podstawowymi ilociowymi parametrmi opisujcymi wydolno poszczegolnych
C2 ukadw i narzdw
poznanie zwizkw miedzy czynnikami zaburzajcymi stan rwnowagi procesw biologicznych a
C3 zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi
wiedza
LK2-FZT-
30_W01
student zna mechanizmy starzenia si organizmu C1 s1,s2,s3 B.W28
student zna podstawowe ilociowe parametry opisujce wydolno

LK2-FZT-
30_W02
poszczeglnych ukdw i narzdw, w tym zakres, normy i czynniki C1,C2 s1,s2,s3 B.W29
demograficzne wpywajce na wartoc tych parametrw
LK2-FZT- student zna zwizek miedzy czynnikami zaburzajcymi stan rwnowagi procesw
30_W03 biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi
C2,C3 s1,s2,s3 B.W30
umiejtnoci
LK2-FZT- student wykonuje proste testy czynnosciowe oceniajce oganizm czowieka jako
30_U01
C1,C2 s1,s2,c1 B.U8
ukad regulacji stabilnej
LK2-FZT- student korzysta z baz danych i wyszukuje potrzebn informacj za pomoc

30_U02
C1,C2,C3 s1,s2,c1,c2 B.U11
dostepnych narzdzi
student potrafi wyjani rznice pomiedzy badaniami prospektywnymi i
LK2-FZT- retrospektywnymi, randomizowanymi i kliniczno-kontrolnymi, opisami s1,s2,s3,c1,
30_U03
C1,C2,C3 B.U13
przypadkw i badaniami eksperymentalnymi oraz szereguje je wedug c2,c3,c4
wiarygodnoci i jakoci dowodw naukowych
kompetencje
LK2-FZT- s1,s2,s3,c1,
30_K01
Student jest wiadom odpowiedzialnoci zwizanej z promocj zdrowia C1,C2,C3 K4
c2,c3,c4
0
Liczba
godzin
s1 formy starzenia si organizmu czowieka 1
parametry opisujce wydolno i prawidowe funkcjonowanie organizmu, poszczeglnych
s2 jego ukdw i narzdw ze szczeglnym uwzgldnieniem ukadu krenia 2
s3 czynniki zaburzajce homeostaze ustroju funkcjonowania narzdw i ukadw 1
4
Liczba
godzin
prezentacja przyapdkw chorych z rnymi postaciami miadycy w zakresie koczyn
c1 dolnych 3
c2 wywiad oraz badanie fizykalne w rozpoznawaniu i ocenie stopnia zaawansowania miadzycy 3
c3 testy laboratoryjne wykorzystywane diagnostyce miadzycy 3
c4 badnia obrazowe wykorzystywane w diagnostyce miadycy 5
14
1. prelekcje mutimedialne
3. zjcia praktyczne przy ku chorego
LK2-FZT-
30_W01
LK2-FZT-
30_W02
LK2_FZT
-30_W03
LK2_FZT potrafi zapalnowa proste testy oceniajace oragnizm czowieka potrafi przeprowadzi proste testy oceniajce czowieka jako
-30_U01 jako ukad reuglacji stabilnej ukad regulacji stabilnej
LK2_FZT potrafi zapalanowa algorytm wyszukiwania potrzebnych potrafi wyszuka potreben informacje z baz danych zgodnie z
-30_U02 informacji z dostpnych baz danych zaproponowanym algorytmem
potrafi zaprojektowa badanie klniczene randomizowane i potrafi przeprowadzi badanie kliniczne randomizowane,
LK2_FZT
-30_U03
nierandomizowane, prospektywne i retrospektywne, wraz z nieradnomizowane, prospektywne, retrospektywne warz z
ocen siy dowodw ocen sily dowodw
LK2_FZT prowadzenie analizy przypadkw zgodnie z przyjtymi

-30_K01
obserwacja studentw w trakcie wicze
standardami

udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Wielopoziomowa miadzyca tetnic Wydawnictwo Uniwersystetu Jagielloskiego 2009
1. Miadyca u dzieci i modziey. Cornetis 2007
zna w stopniu dobrym zna w stopniu bardzo dobrym
nie zna podstawowych podstawy starzenia si podstwy starzenia si
LK2-FZT- zna podstawy starzenia
30_W01
mechanizmw starzenia organizmu czowieka oraz organizmu czoweka oraz
si organizmu czowieka
si organizmu czowieka czynniki majce wpyw na czynniki wpywajce na ten
ten proces proces
nie zna podstawowych zna podstawowe zna w stopniu dobrym zna w stopniu bardzo dobrym
ilociowych parametrw ilociowe parametry podstawowe ilociowe podstawowe ilociowe
LK2-FZT-
30_W02 opisujcycych wydolno opisujce wydolno parametry opisujce parametry opisujce wydolno
poszczegolnych ukadw poszczegolnych ukadw wydolno poszczegolnych poszczegolnych ukadw i
i narzdw i narzdw ukadw i narzdw narzdw
zna w stopniu
nie zna zwizku miedzy zna w stopniu dobrym
podstawowym zwizek zna w stopniu bardzo dobrym
czynnikami zwizek miedzy czynnikami
miedzy czynnikami zwizek miedzy czynnikami
zaburzajcymi stan zaburzajcymi stan
LK2-FZT- zaburzajcymi stan zaburzajcymi stan rwnowagi
30_W03
rwnowagi procesw rwnowagi procesw
rwnowagi procesw procesw biologicznych a
biologicznych a zmianami biologicznych a zmianami
biologicznych a zmianami zmianami fizjologicznymi i
fizjologicznymi i fizjologicznymi i
fizjologicznymi i patofizjologicznymi
patofizjologicznymi patofizjologicznymi
patofizjologicznymi
nie potrafi wykona potrafi w stopniu
potrafi w stopniu dobrym potrafi w stopniu bardzo
prostych testw podstawowym wykona
wykona proste testy dobrym wykona proste testy
LK2-FZT- czynnosciowych proste testy
30_U01
czynnosciowe oceniajce czynnosciowe oceniajce
oceniajcych oganizm czynnosciowe oceniajce
oganizm czowieka jako oganizm czowieka jako ukad
czowieka jako ukad oganizm czowieka jako
ukad regulacji stabilne regulacji stabilne
regulacji stabilnej ukad regulacji stabilnej
nie potrafi student potrafi korzysta z baz potrafi w stopniu dobrym potrafi z stopniu barzo dobrym
korzysta z baz danych i danych i wyszukiwa korzysta z baz danych i korzysta z baz danych i
Lk2-FZT-
30_U02
wyszukiwa potrzebn potrzebn informacj za wyszukiwa potrzebn wyszukiwa potrzebn
informacj za pomoc pomoc dostepnych informacj za pomoc informacj za pomoc
dostepnych narzdzi narzdzi dostepnych narzdzi dostepnych narzdzi
nie potrafi potrafi
potrafi wyjani rznice potrafi w stopniu dobrym pottafi w stopniu bardzo
wyjani rznice
pomiedzy badaniami wyjani rznice pomiedzy dobrym wyjani rznice
pomiedzy badaniami
prospektywnymi i badaniami prospektywnymi pomiedzy badaniami
prospektywnymi i
retrospektywnymi, i retrospektywnymi, prospektywnymi i
retrospektywnymi,
randomizowanymi i randomizowanymi i retrospektywnymi,
randomizowanymi i
LK2-FZT- kliniczno-kontrolnymi, kliniczno-kontrolnymi, randomizowanymi i kliniczno-
30_U03
kliniczno-kontrolnymi,
opisami przypadkw i opisami przypadkw i kontrolnymi, opisami
opisami przypadkw i
badaniami badaniami przypadkw i badaniami
badaniami
eksperymentalnymi oraz eksperymentalnymi oraz eksperymentalnymi oraz
eksperymentalnymi oraz
szereguje je wedug szereguje je wedug szereguje je wedug
szereguje je wedug
wiarygodnoci i jakoci wiarygodnoci i jakoci wiarygodnoci i jakoci
wiarygodnoci i jakoci
dowodw naukowych dowodw naukowych dowodw naukowych
dowodw naukowych
nie posiada wiadomoci posiada wiadomo posiada wiadomo
posiada wiadomo wasnych
LK2-FZT- asnych ogranicze i wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i
30_K01
ogranicze i umiejtnoci
umiejtnoci staego umiejtnoci staego umiejtnoci staego
doksztacania si doksztacania sie doksztacania si
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 GCM ul. Zioowa 45-47, 40-635
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katowice, Oddzia Chirurgii Oglnej Naczyniowej i Angiologii
29.4 Materiay do zaj fartuch lekarski, obwie zmienne
Niepenosprawno intelektualna wpyw etiologii na opiek nad

pacjentem i jego rodzin
4. Status moduu/przedmiotu zajcia fakultatywne
10. Rok 2
11. Semestr 1
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Biologii Molekularnej i Genetyki
15. Adres/telefon/strona internetowa http://biolmolgen.slam.katowice.pl
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, Dr n.med. Magorzata Zofia Lisik (mlisik@sum.edu.pl)
nazwisko, email)
Dr n.med. Magorzata Zofia Lisik (mlisik@sum.edu.pl,
Nauczyciele akademiccy realizujcy dr n. med.Antoni Pyrkosz (apyrkosz@sum.edu.pl), lek.
18.
przedmiot (imi, nazwisko, email) Jacek Anio (janiol@sum.edu.pl), dr n. med.Jacek Pilch
(jpilch@sum.edu.pl)
Nr Opis wymagania
1. Znajomo zasad analizy danych z wywiadu rodzinnego (konstrukcja rodowodu)
Znajomo podstaw diagnostyki aberracji chromosomowych oraz mutacji genowych
2. odpowiedzialnych za NI
3. Znajomo wpywu czynnikw rodowiskowych na organizm czowieka
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Poznanie heterogennego molekularnego podoa niepenosprawnoci intelektualnej
C2 Poznanie rodowiskowych uwarunkowa niepenosprawnoci intelektualnej.

Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/ potrafi: do celw do treci do EK ze
wiedza
LK2-5_FZT-
29_W01
zna heterogenne podoe niepenosprawnoci intelektualnej C1, C2 s2,s3,s4 C.W.9
umiejtnoci
LK2-5_FZT- potrafi przedstawi dane z wywiadu rodzinnego w postaci
29_U01
C1 c1,c4 C.U.1
rodowodu
LK2-5_FZT-
29_U02
potrafi okreli typ dziedziczenia na podstawie rodowodu C1 c1,c2,c3 C.U.1
LK2-5_FZT-
29_U03
potrafi przeprowadczi ocen dysmorfologiczn fenotypu pacjenta C1 s1,c5 C.U.4
kompetencje
LK2-5_FZT- potrafi wspdziaa i pracowa w grupie, przyjmujc w niej rne
29_K01
C1 c1 K4
role
LK2-5_FZT- jest wiadomy wasnych ogranicze i wie kiedy zwrci si do
29_K02
C1 c5 K4
eksperta
Liczba
Forma zaj: SEMINARIA
godzin
s1 Zasady analizy danych z wywiadu rodzinnego, podstawy badania 1
s2 Aberracje chromosomowe liczbowe i strukturalne, warianty liczby kopii 1
s3 Mutacje w genach zwizane z niepenosprawnoci intelektualn 1
s4 rodowiskowe uwarunkowanie niepenosprawnoci intelektualnej 1
4
Liczba
Forma zaj: WICZENIA
22.2. godzin
c1 Wywiad rodzinny, rysowanie rodowodw, okrelanie typu dziedziczenia 3
Aberracje chromosomowe - obraz kliniczny, zapis i interpretacja nieprawidowego
3
c2 kariotypu, poradnictwo genetyczne.
c3 Niepenosprawno intelektualna sprzona z chromosomem X 3
c4 Teratogeny jako istotna przyczyna niepenosprawnoci intelektualnej 3
Granice etyczne poradnictwa genetycznego w przypadku niepenosprawnoci
2
c5 intelektualnej
14
Seminaria
wiczenia z zastosowaniem baz danych oraz programw komputerowych (OMIM, GeneTests,LDDB)
Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia
LK2-5_FZT-
29_W01
Sprawdzian pisemny Uzyskanie prawidowej odpowiedzi
LK2-5_FZT-
29_U01
Prawidowe wykonanie dokumentacji zaliczenie
LK2-5_FZT- Prawidowe wykonanie dokumentacji zaliczenie
29_U02
LK2-
5_gene_U03
Prawidowe wykonanie dokumentacji zaliczenie
LK2- Obserwowanie pracy studentw w trakcie wicze stosowanie metod cigego poszerzania wiedzy
5_gene_K01
LK2-5_FTZ- Obserwowanie pracy studentw w trakcie wicze stosowanie metod cigego poszerzania wiedzy
29_K02
udzia w wykadach 0
18
7
cznia ilo godzin 25

0,25
27. Literatura
27.1 Literatura podstawowa
1. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. J. Bal (red.) PWN 2001
27.2 Literatura uzupeniajca
2. Genetyka medyczna. Red B.Kauewski Wyd Urban & Partner 2013
nie zna heterogennego zna heterogenne podoe zna heterogenne podoe
zna heterogenne podoe
LK2-5_FZT- podoa niepenosprawnoci niepenosprawnoci
niepenosprawnoci
29_W01 niepenosprawnoci intelektualnej w stopniu intelektualnej w stopniu
intelektualnej w stopniu dobrym
intelektualnej dostatecznym bardzo dobrym
nie potrafi przedstawi potrafi przedstawi dane z potrafi przedstawi dane z
potrafi przedstawi dane z
LK2-5_FZT- danych z wywiadu wywiadu rodzinnego w wywiadu rodzinnego w
wywiadu rodzinnego w postaci
29_U01 rodzinnego w postaci postaci rodowodu w stopniu postaci rodowodu w stopniu
rodowodu w stopniu dobrym
rodowodu dostatecznym bardzo dobrym
nie potrafi okreli typu potrafi okreli typ potrafi okreli typ
potrafi okreli typ dziedziczenia
LK2-5_FZT- dziedziczenia na dziedziczenia na postawie dziedziczenia na podstawie
na podstawie analizy rodowodu
29_U02 podstawie analizy analizy roodwodu w stopniu analizy rodowodu w stopniu
w stopniu dobrym
rodowodu dostatecznym bardzo dobrym
nie ppotrafi potrafi przeprowadzi ocen
potrafi przeprowadzi ocen potrafi przeprowadzi ocen
LK2-5_FTZ- przeprowadzi oceny dysmorfologiczn fenotypu
dysmorfologiczn pacjenta w dysmofologiczn fenotypu
29_U03 dysmorfologicznej pacjenta w stopniu bardzo
stopniu dostatecznym pacjenta w stopniu dobrym
fenotypu pacjenta dobrym
potrafi wspdziaa i potrafi pracowa wspdziaa i potrafi wspdziaa i
LK2-5_LKZ- nie potrafi wspldziaa i
pracowa w grupie w stopniu pracowa w grupie w stopniu wsppracowa w grupie w
29_K01 pracowa w grupie
dostatecznym dobrym stopniu bardzo dobrym
jest wiadomy wasnych jest wiadomy wasnych
LK2-5_FTZ- nie jest wiadomy jest wiadomy wasnych
ogranicze w stopniu ogranicze w stopniu bardzo
29_K02 wasnych ogranicze ogranicze w stopniu dobrym
dotatecznym dobrym
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji dostpne w Katedrze i Zakadzie
29.4 Materiay do zaj http://biolmolgen.katowice.slam.pl
1. Nazwa moduu/przedmiotu Otyo a podno kobiety i mczyzny

10. Rok od II do V
11. Semestr od III do X
Patofizjologii
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot molszanecka@sum.edu.pl; dr n. med. Piotr Koceak
(imi, nazwisko, email) pkocelak@sum.edu.pl; lek. Bartomiej Orlik
18. orlik.bartek@gmail.com
Nr Opis wymagania
1. znajomo fizjologii procesw rozrodczych czowieka
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapoznanie z wpywem otyoci na podno czowieka
zapoznanie z wpywem hormonw tkanki tuszczowej na rozwj zaburze endokrynologicznych
C2 powodujcych zaburzenia podnoci
C3 zapoznanie z wpywem zaburze emocjonalnych towarzyszcych otyoci na podno
C4 zapoznanie z rol reducji masy ciaa w leczeniu bezpodnoci
wiedza
Student zna patomechanizmy uczestniczce w rozwoju zaburze
LK2-5_FZT-
61_W01
podnoci u otyych kobiet i mczyzn bez rozpoznanych zaburze C1 s1,c1 D.W38
endokrynologicznych.
LK2-5_FZT- Student zna rol tkanki tuszczowej w rozwoju zaburze
C2 s2,c2 B.W31
61_W02 endokrynologicznych powodujcych bezpodno.
LK2-5_FZT- Student zna wpyw zaburze emocjonalnych towarzyszcych otyoci na
C3 s3,c4 D.W38
61_W03 podno.
LK2-5_FZT-
61_W04
Student zna rol redukcji masy ciaa w leczeniu bezpodnoci. C4 s4,c3 D.W38
umiejtnoci
Student potrafi samodzielnie przeprowadzi analiz przypadkw
LK2-5_FZT- klinicznych pacjentw otyych z problemami bezpodnoci oraz s1,s2,c1,c
61_U01
C1,C2 B.U48
zaplanowa diagnostyk laboratoryjn, a take zaproponowa wstpne 2
rozpoznanie.
Student potrafi samodzielnie przeprowadzi analiz przypadkw
LK2-5_FZT- klinicznych pacjentw otyych z problemami bezpodnoci oraz
61_U02
C3 s3,c4 B.U8
zaburzeniami emocjonalnymi oraz zaproponowa testy przesiewowe do
diagnostyki zaburze emocjonalnych i postpowanie terapeutyczne.
LK2-5_FZT- Student potrafi zaplanowa postpowanie terapeutyczne u pacjentw
C4 s4,c3 B.U48
61_U03 otyych z zaburzeniami podnoci.
kompetencje
Student potrafi nawiza peen szacunku kontakt z chorym celem
LK2-5_FZT- uwiadomienia mu wpywu otyoci na zaburzenia podnoci oraz C4 s1,s4 K1
61_K01 zaproponowania waciwego postpowania terapeutycznego
Liczba
godzin
Patomechanizmy bezpodnoci u otyych kobiet i mczyzn bez rozpoznanych zaburze
s1
endokrynologicznych 1
s2 Udzia tkanki tuszczowej w rozwoju zaburze endokrynologicznych powodujcych

bezpodno 1
s3 Wpyw zaburze emocjonalnych towarzyszcych otyoci na podno 1
s4 Rola redukcji masy ciaa w leczeniu bezpodnoci 1
4
Liczba
godzin
c1 anliza przypadkw klinicznych bezpodnoci spowodowanej otyoci bez rozpoznanych

schorze endokrynologicznych u kobiet i mczyzn 4
analiza przypadkw klinicznych spowodowanych schorzeniami endokrynologicznymi, w
c2
patogenezie ktrych otyoc odgrywa istotne znaczenie 4
c3 analiza przypadkw, klinicznych pacjentw otyych z niepowodzeniem metody zapodnienia
pozaustrojowego 4
analiza przypadkw wpywu zaburze emocjonalnych towarzyszcych otyoci na leczenie
c4
bezpodnoci 2
14
2. prezentacje
3. prezentacje i analizy przypadkw
LK2-5_FZT-
61_W01 pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
61_U01 analiza przypadkw prawidowe przeprowadzenie analizy
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT- prowadzenie analizy przypadkw i symulacji
61_K01 obserwacja studentw w czasie wicze
rozmw z zachowaniem naleytej powagi
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
Speroff L, Fritz MA. Kliniczna endokrynologia ginekologiczna i niepodno. Wydanie polskie. Medi
1. Page, 2007
1. Sattar N, Lean M. Abc otyoci. Wydanie polskie. PZWL Warszawa 2009
patomechanizmw patomechanizmy patomechanizmy patomechanizmy
uczestniczcych w uczestniczce w rozwoju uczestniczce w rozwoju uczestniczce w rozwoju
LK2-5_FZT- rozwoju zaburze zaburze podnoci u zaburze podnoci u zaburze podnoci u otyych
61_W01 podnoci u otyych otyych kobiet i mczyzn otyych kobiet i mczyzn kobiet i mczyzn bez
kobiet i mczyzn bez bez rozpoznanych bez rozpoznanych rozpoznanych zaburze
rozpoznanych zaburze zaburze zaburze endokrynologicznych.
endokrynologicznych. endokrynologicznych. endokrynologicznych.
Student nie zna roli Student zna rol tkanki Student dobrze zna rol Student bardzo dobrze zna
tkanki tuszczowej w tuszczowej w rozwoju tkanki tuszczowej w rol tkanki tuszczowej w
LK2-5_FZT- rozwoju zaburze zaburze rozwoju zaburze rozwoju zaburze
61_W02 endokrynologicznych endokrynologicznych endokrynologicznych endokrynologicznych
powodujcych powodujcych powodujcych powodujcych bezpodno.
bezpodno. bezpodno. bezpodno.
Student nie zna wpywu Student zna wpyw Student dobrze zna wpyw Student bardzo dobrze zna
zaburze zaburze emocjonalnych zaburze emocjonalnych wpyw zaburze
LK2-5_FZT-
emocjonalnych towarzyszcych otyoci towarzyszcych otyoci na emocjonalnych
61_W03
towarzyszcych otyoci na podno. podno. towarzyszcych otyoci na
na podno. podno.
Student nie zna roli Student zna rol redukcji Student dobrze zna rol Student bardzo dobrze zna
LK2-5_FZT- redukcji masy ciaa w masy ciaa w leczeniu redukcji masy ciaa w rol redukcji masy ciaa w
61_W04
leczeniu bezpodnoci. bezpodnoci. leczeniu bezpodnoci. leczeniu bezpodnoci.
samodzielnie samodzielnie samodzielnie potrafi samodzielnie
przeprowadzi analizy przeprowadzi analiz przeprowadzi analiz przeprowadzi analiz
przypadkw klinicznych przypadkw klinicznych przypadkw klinicznych przypadkw klinicznych
pacjentw otyych z pacjentw otyych z pacjentw otyych z pacjentw otyych z
LK2-5_FZT- problemami problemami bezpodnoci problemami bezpodnoci problemami bezpodnoci
61_U01 bezpodnoci oraz oraz zaplanowa oraz zaplanowa oraz zaplanowa
zaplanowa diagnostyki diagnostyk diagnostyk laboratoryjn diagnostyk laboratoryjn a
laboratoryjnej, a take laboratoryjn a take a take zaproponowa take zaproponowa
zaproponowa zaproponowa wstpne wstpne rozpoznanie. wstpne rozpoznanie.
wstpnego rozpoznanie.
rozpoznania.
samodzielnie samodzielnie samodzielnie potrafi samodzielnie
przeprowadzi analizy przeprowadzi analiz przeprowadzi analiz przeprowadzi analiz
przypadkw klinicznych przypadkw klinicznych przypadkw klinicznych przypadkw klinicznych
pacjentw otyych z pacjentw otyych z pacjentw otyych z pacjentw otyych z
problemami problemami bezpodnoci problemami bezpodnoci i problemami bezpodnoci i
bezpodnoci i i zaburzeniami zaburzeniami zaburzeniami emocjonalnymi
LK2-5_FZT-
zaburzeniami emocjonalnymi oraz emocjonalnymi oraz oraz zaproponowa testy
61_U02
emocjonalnymi oraz zaproponowa testy zaproponowa testy przesiewowe do diagnostyki
zaproponowa testw przesiewowe do przesiewowe do zaburze emocjonalnych i
przesiewowych do diagnostyki zaburze diagnostyki zaburze postpowanie
diagnostyki zaburze emocjonalnych i emocjonalnych i terapeutyczne.
emocjonalnych i postpowanie postpowanie
postpowania terapeutyczne. terapeutyczne.
terapeutycznego.
zaplanowa zaplanowa zaplanowa postpowanie potrafi zaplanowa
LK2-5_FZT- postpowania postpowanie terapeutyczne u pacjentw postpowanie terapeutyczne
61_U03 terapeutycznego u terapeutyczne u otyych z zaburzeniami u pacjentw otyych z
pacjentw otyych z pacjentw otyych z podnoci. zaburzeniami podnoci.
zaburzeniami podnoci. zaburzeniami podnoci.
Student nie potrafi Student potrafi nawiza Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
nawiza penego peen szacunku kontakt z nawiza peen szacunku potrafi nawiza peen
szacunku kontaktu z chorym celem kontakt z chorym celem szacunku kontakt z chorym
chorym celem uwiadomienia mu uwiadomienia mu wpywu celem uwiadomienia mu
uwiadomienia mu wpywu otyoci na otyoci na zaburzenia wpywu otyoci na
LK2-5_FZT-
wpywu otyoci na zaburzenia podnoci podnoci oraz zaburzenia podnoci oraz
61_K01
zaburzenia podnoci oraz zaproponowania zaproponowania zaproponowania waciwego
oraz zaproponowania waciwego waciwego postpowania postpowania
waciwego postpowania terapeutycznego terapeutycznego
postpowania terapeutycznego
terapeutycznego
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Patofizjologii ul. Medykw 18 tel. 32 2526091
j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzcym zajcia
1. Nazwa moduu/przedmiotu Podstawy oceny stanu zdrowia jako wstp do nauczania

klinicznego
10. Rok II-V
11. Semestr III-X
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i Chemioterapii Onkologicznej
15. 40-029 Katowice, Reymonta 8/ tel: 32 2591202 / interna@sum.edu.pl

Adres/telefon/strona internetowa

17. dr n. med. Hanna Wichary, hwichary@orange.pl
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar; dr n. med. Hanna Wichary; dr n. med.
18.
(imi, nazwisko, email) Barbara Rygo, lek. med. Anna Bednarek; dr n. med. Joanna Mykaa-Ciela;
Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza w zakresie komunikowania si z pacjentem oraz pojcie zaufania interakcji z pacjentem
20. Cele ksztacenia

Nr Opis celu
Zapoznanie studentw ze znaczeniem komunikowania si personelu medycznego z pacjentem

C1
Zapoznanie ze spoecznym wymiarem zdrowia i choroby, wpywu rodziny i relacji spoecznych

C2
Zapoznanie z problematyk adaptacji do choroby
C3
wiedza
LK2-5_FZT-
Student zna znaczenie komunikacji w procesie komunikowania si z pacjentem C1 s1,s2,sc1,c2 D.W04
6_W01
LK2-5_FZT- Student zna problematyk adaptacji do choroby, etapw przystosowania do
C2,C3 s3,c3 D.W09
6_W02 zagraajcych wydarze i potrzeb pacjentw
LK2-5_FZT- Student zna rol stresu w przebiegu chorb i zna zasady motywowania pacjentw D.W12,
C4 s4,c4,c1
6_W03 do prozdrowotnych zachow i informowania o niepomylnym rokowaniu D.W03
umiejtnoci
LK2-5_FZT- Student potrafi przeprowadzi rozmow z pacjentem dorosym z zastosowaniem
C1,C3 s1,s2,c1,c2 D.U05
6_U01 techniki aktywnego suchania i wyraania empatii
LK2-5_FZT- Student potrafi przestrzega praw pacjenta, w tym prawa do ochrony danych
C2,C3 s3,c3 D.U14
6_U02 osobowych, prawa do intymnoci, prawa do informacji o stanie zdrowia
LK2-5_FZT- Student potrafi budowa atmosfer w czasie zbierania wywiadu i potrafi udziela D.U04,
C1,C2 s4,c4,c1
6_U03 porady o prozdrowotnym trybie ycia D.U08
kompetencje
LK2-5_FZT-
Student potrafi nawiza i utrzyma peen szacunku kontakt z chorym C1,C2,C3 s1,s2 K.1
6_K01
LK2-5_FZT-
Student przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1,C2,C3 s1,s3 K.3
6_K02

Liczba
godzin
s1 Budowanie ralacji terapeutycznej, techniki umiejtnego zbierania wywiadu 1
s2 Dostosowanie zbierania wywiadw do szczeglnych sytuacji zwizanych nastawieniem pacjenta 1

s3 Spoeczne aspekty rozmw z pacjentami 1
s4 Wane elementy budowania stanu psychicznego pacjenta 1
4

godzin
c1 Elementy skdowe wywiadw chorobowych u osb dorosych 4
c2 Najczstsze objawy wystpujce w badaniu podmiotowym 4
c3 Techniki umiejtnego zbierania wywiadu 3
c4 Dostosowywabie prowadzneia rozmowy do szczeglnych sytuacji 3
14
2. prezentacje przypadkw klinicznych
3. zajcia praktyczne przy zku chorego
LK2-5_FZT-
Pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi
6_W01
LK2-5_FZT-
6_W02
LK2-5_FZT-
6_W03
LK2-5_FZT-
Potrafi nawiza w sposb kulturalny kontakt z pacjentem prawidowe zebranie wywiadu
6_U01
LK2-5_FZT-
Potrafi zaplanowa kolejno zadawanych pyta pacjentowi prawidowe zebranie wywiadu
6_U02
LK2-5_FZT-
Potrafi zachowa tajemnic lekarsk prawidowe zebranie wywiadu
6_U03
LK2-5_FZT-
Obserwacja studentw w trakcie wicze ocena rozmowy z pacjentem
6_K01
LK2-5_FZT-
Obserwacja studentw w trakcie wicze ocena rozmowy z pacjentem
6_K02
udzia w wykadach 0
18
10
cznia ilo godzin 28
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego udziau nauczyciela 0,25
akademickiego
27. Literatura
1. "Diagnostyka Oglna Chorb Wewntrznych" red. Edward Szczeklik, Warszawa
"Przewodnik Batesa po badaniu przedmiotowym i podmiotowym" red. Prof. Dr hab.n. med.Zbigniew Gaciong, dr n. med.
1.
Piotr Jdrusik, Pozna 2010
Student nie zna znaczenia Student zna podstawy Student dobrze zna znaczenie Student bardzo dobrze zna
LK2-5_FZT- komunikacji w procesie znaczenia komunikacji w komunikacji w procesie znaczenie komunikacji w procesie
6_W01 komunikowania si z procesie komunikowania komunikowania si z komunikowania si z pacjentem
pacjentem si z pacjentem pacjentem
Student nie zna Student zna podstawy Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
problematyki daptacji do problematyki adaptacji do problematyk adaptacji do problematyk adaptacji do
LK2-5_FZT- choroby, etapw choroby, etapw choroby, etapw choroby, etapw przystosowania
6_W02 przystosowania do przystosowania do przystosowania do do zagraajcych wydarze i
zagraajcych wydarze i zagraajcych wydarze i zagraajcych wydarze i potrzeb pacjentw
potrzeb pacjentw potrzeb pacjentw potrzeb pacjentw
Student nie zna roli stresu Student zna podstawy roli Student dobrze zna rol Student bardzo dobrze zna rol
w przebiegu chorb i nie stresu w przebiegu chorb stresu w przebiegu chorb i stresu w przebiegu chorb i
zna zasady motywowania i zna podstawy zasad dobrze zna zasady bardzo dobrze zna zasady
LK2-5_FZT-
pacjentw do motywowania pacjentw motywowania pacjentw do motywowania pacjentw do
6_W03
prozdrowotnych zachow i do prozdrowotnych prozdrowotnych zachow i prozdrowotnych zachow i
informowania o zachow i informowania o informowania o informowania o niepomylnym
niepomylnym rokowaniu niepomylnym rokowaniu niepomylnym rokowaniu rokowaniu
Student nie potrafi Student potrafi Student potrafi w stopniu Student potrafi bardzo dobrze
przeprowadzi rozmowy z przeprowadzi w stopniu dobrym przeprowadzi przeprowadzi rozmow z
pacjentem dorosym z podstawowym rozmow z rozmow z pacjentem pacjentem dorosym z
LK2-5_FZT-
zastosowaniem techniki pacjentem dorosym z dorosym z zastosowaniem zastosowaniem techniki
6_U01
aktywnego suchania i zastosowaniem techniki techniki aktywnego suchania aktywnego suchania i wyraania
wyraania empatii aktywnego suchania i i wyraania empatii empatii
wyraania empatii
Student nie potrafi Student potrafi w stopniu Student potrafi w stopniu Student potrafi w stopniu bardzo
przestrzega praw pacjenta, podstawowym dobrym przestrzega praw dobrym przestrzega praw
w tym prawa do ochrony przestrzega praw pacjenta, w tym prawa do pacjenta, w tym prawa do
LK2-5_FZT- danych osobowych, prawa pacjenta, w tym prawa do ochrony danych osobowych, ochrony danych osobowych,
6_U02 do intymnoci, prawa do ochrony danych prawa do intymnoci, prawa prawa do intymnoci, prawa do
informacji o stanie zdrowia osobowych, prawa do do informacji o stanie informacji o stanie zdrowia
intymnoci, prawa do zdrowia
informacji o stanie zdrowia
Student nie potrafi Student potrafi w stopniu Student potrafi w stopniu Student potrafi w stopniu bardzo
budowa atmosfery w dostatecznym budowa dobrym budowa atmosfer dobrym budowa atmosfer w
czasie zbierania wywiadu i atmosfer w czasie w czasie zbierania wywiadu i czasie zbierania wywiadu i potrafi
LK2-5_FZT- nie potrafi udziela porady o zbierania wywiadu i potrafi potrafi w stopniu dobrymm w stopniu bardzo dobrym
6_U03 prozdrowotnym trybie ycia w stopniu dostatecznym udziela porady o udziela porad o prozdrowotnym
udziela porady o prozdrowotnym trybie ycia trybie ycia
prozdrowotnym trybie
ycia
Student nie posiada Student stara si nawiza Student dobrze nawizujei Student bardzo dobrze potrafi
LK2-5_FZT- umiejtnoci nawizywania i i utrzyma peen szacunku utrzymuje peen szacunku nawiza i utrzyma peen
6_K01 utrzymywania peenego kontakt z chorym kontakt z chorym szacunku kontakt z chorym
szacunku kontaktu z chorym
Student nie przestrzega Student stara si Student w stopniu dobrym Student w stopniu bardzo dobrym
LK2-5_FZT- tajemnicy lekarskiej i praw przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy przestrzega tajemnicy lekarskiej i
6_K02 pacjenta lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta praw pacjenta
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Klinika Chorb Wewntrznych i Chemioterapii Onkologicznej
Klinika Chorb Wewntrznych i Chemioterapii Onkologicznej, po

zajciach z onkologii klinicznej
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie ochronne
1. Nazwa moduu/przedmiotu Postpy chirurgii w ostatnim pidziesiecioleciu

10. Rok II-V
11. Semestr III-X
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: S: 4 w: 14
13. Forma zakoczenia przedmiotu zalizenie
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedrai Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
Katedrai Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego ul.
Medykw 14, 40-752 Katowice www.kchpp.pl
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n med. Pawe Lampe

17. lek. Andrzej Grabarczyk graband@op.pl
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot dr hab.n. med. Marek Olakowski, dr n med. Andrzej
18. (imi, nazwisko, email) Lekstan, dr n. med. Jakub Ciosek

Nr Opis wymagania
1. uzyskanie zaliczenia i zoenie egzaminw na I roku studiw
20. Cele ksztacenia
Nr
C1 bierny udzia w pracy Kliniki Chirurgii, obserwacja pracy personelu, udzia w wizycie lekarskiej,
C2 demonstracja sprztu chirurgicznego, wizyta na bloku operacyjnym, izbie przyj
C3 zapoznanie z histori chirurgii
wiedza
zna wane postaci chirurgii polskiej, europejskiej, wiatowej oraz ich G.W12
LK2- dokonania, rozumie znaczenie ewolucji narzdzi chirurgicznych i postpu w
D.W 17,
LK5_FZT procesie leczenia chirurgicznego (np. nici atraumatyczne, sprzt c1, c2, c3 s1, c4
-39_W01 jednorazowy, zszywacze mechaniczne) Rozumie znaczenie aseptyki i D.W.18,
antyseptyki. D.W 19
umiejtnoci
LK2-
nabywa umiejtnoci zachowania na bloku operacyjnym, na salach chorych
LK5_FZT c1, c2, c3 c1, c2, c3 F.U3
-39_U01 i izbie przyj
kompetencje
LK2- rozumie konieczno zachowania tajemnicy lekarskiej, poszanowania
K.1, K.2,
LK5_FZT godnoci chorego, badania w warunkach zachowania intymnoci oraz ma c1, c2, c3 c1, c2, c3
-39_K01 wiadomo koniecznoci samoksztacenia
K.3, K.4

Liczba
godzin
s1 Postpy w chirurgii w ostatnim pidziesicioleciu 4
4
Liczba
godzin
c1 udzia bierny w pracy oddziau, 4
c2 bierny udzia w wizycie lekarskiej 3
c3 zapoznanie si z zasadami pracy na bloku operacyjnym 4
c4 pokaz sprztu medycznego 3
14
2. zajcia praktyczne z wykorzystaniem sprztu medycznego
LK2-LK5_FZT-
39_W01
dyskusja po wykadzie aktywny udzia w dyskusji
LK2-LK5_FZT-
39_U01
obserwacja studentw w trakcie wicze odpowiednie zachowanie
LK2-LK5_FZT-
39_K01
obserwacja studentw w trakcie wicze odpowiednie zachowanie

udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Chirurgia. T.2. / Red.: W. Noszczyk. Warszawa : Wydaw. Lekarskie PZWL, 2005
Podstawy chirurgii. : Podrcznik dla lekarzy specjalizujcych si w chirurgii oglnej. wyd. 2 / Red.:
J. Schmidt, J. Kuda oraz Z. Gruca, M. Krawczyk, P. Lampe, J.A. Polaski. Krakw : Medycyna
1. Praktyczna, 2010.
student nie zna postaci student zna wybrane student zna postacie student zna najwaniejsze polskie
zwiazanych z histori postacie zwiazane z historizwizane z histori chirugii, i zagraniczne postacie zwizane z
chirugii, nie rozumie chirugii, zna znaczenie potrafi przedstawi ich histori chirugii, potrafi
znaczenia rozwoju rozwoju aseptyki i najwaniejsze dokonania. przedstawi i omwi ich
aseptyki i antyseptyki, antyseptyki, zna stopniow Przedstawia przykady dokonania. Potrafi przedstawi
nie rozumie znaczenia ewolucj przeprowadzanych postpw w aseptyce i przykdy rozwoju aseptyki i
LK2-LK5_FZT-
ewolucji operacji, zna znaczenie antyseptyce. Potrafi antyseptyki, potrafi przedstawi
39_W01
przeprowadzanych rozwoju wybranych technik i przedstawi znaczenie ewolucj stosowanych technik
operacji ani znaczenia narzdzi chirurgicznych rozwoju technik i narzdzi operacyjnych i narzdzi
rozwoju wybranych chirurgicznych. Rozumie chirurgicznych dla wybranej
technik i narzdzi znaczenie ewolucji w operacji.
chirurgicznych stosowanych technikach
operacyjnych.
student nie potrafi student potrafi odpowiednio student potrafi student potrafi odpowiednio
odpowiednio zachowac zachowac si w izbie odpowiednio zachowac si zachowac si w izbie przyj, w
si w izbie przyj, w przyj, w oddziale, na w izbie przyj, w oddziale, oddziale, na bloku operacyjnym
LK2-LK5_FZT-
oddziale, na bloku bloku operacyjnym na bloku operacyjnym wykazuje zainteresowanie
39_U01
operacyjnym wykazuje zainteresowanie przeprowadzanymi procedurami,
przeprowadzanymi w miar swoich kompetencji
procedurami
student nie potrafi student potrafi odpowiednio student potrafi student potrafi odpowiednio
odpowiednio zachowac zachowac si w izbie odpowiednio zachowac si zachowac si w izbie przyj, w
si w izbie przyj, w przyj, w oddziale, na w izbie przyj, w oddziale, oddziale, na bloku operacyjnym
LK2-LK5_FZT-
oddziale, na bloku bloku operacyjnym na bloku operacyjnym wykazuje zainteresowanie
39_K01
operacyjnym wykazuje zainteresowanie przeprowadzanymi procedurami,
przeprowadzanymi w miar swoich kompetencji
procedurami
seminaria 20
29.1 Liczebno grup
wiczenia 10
Katedrai Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego ul.
Medykw 14, 40-752 Katowice
29.3 Miejsce i godziny konsultacji do uzgodnienia z prowadzcym.
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie zmienne
1. Nazwa moduu/przedmiotu Psychologiczne aspekty patogenezy i leczenia otyoci

14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Patofizjologii
17. email)
molszanecka@sum.edu.pl; dr n. med. Piotr Koceak
pkocelak@sum.edu.pl;
18.
Nr Opis wymagania
1. podstawowa wiedza z zakresu psychologii
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapoznanie z psychologicznymi aspektami patogenezy otyoci
zapoznanie z przesiewowymi metodamii rozpoznawania zaburze odywiania i oceny zaburze
C2 emocjonalnych u osb otyych
C3 wyrobienie waciwego do roli psychoterapii w zachowawczym i chirurgicznym leczeniu otyoci

wiedza
LK2-
5_FZT- Student zna zaburzenia odywiania uczestniczce w patogenezie otyoci. C1 s1,s2, c1 D.W6
62_W01
LK2-
Student zna przesiewowe metody diagnozowania zaburze odywiania i
5_FZT- C2 s3,c2,c3 D.W6
62_W02 emocjonalnych u osb otyych.
LK2-
5_FZT- Student zna rol psychoterapi w leczeniu otyoci C3 s4,c4 D.W4
62_W03
umiejtnoci
LK2-
Student potrafi dobra waciwy test do oceny zaburze
5_FZT- C2 s3,c2 DU.2
62_U01 odywiania i emocji u osoby otyej
LK2-
5_FZT- Student umie zinterpretowa wyniki przeprowadzonch testw
C2 s3,c3 DU.2
62_U02 przesiewowych w diagnozowaniu zaburze odywiania i emocji
LK2-
Student umie przeprowadzi rozmow z pacjentem dotyczc
5_FZT- C3 s4,c4 D.U4
62_U03 koniecznoci zasignicia porady psychologicznej
kompetencje
LK2-
Student potrafi nawiza peen szacunku kontakt z chorym celem
5_FZT- C3 s4,c4 K1
62_K01 uwiadomienia mu jego problemw psychologicznych
Liczba
godzin
s1 Jedzenie jako nag 1
Zaburzenia odywiania lece u podstaw rozwoju otyoci (zesp jedzenia nocnego,
s2 jedzenie kompulsywne, zajadanie stresu) 1
s3 Przesiewowe metody oceny wystpowania zaburze emocjonalnych u osb otyych 1
s4 Rola psychoterapii w leczeniu otyoci 1
4
Liczba
godzin
c1 analiza przypadkw klinicznych pacjentw z zaburzeniami odywiania 4
symulacja wizyty pacjenta z przeprowadzeniem wywiadu i wdroeniem przesiewowych
c2 testw diagnostycznych zaburze odywiania i emocjonalnych 4
c3 analiza przeprowadzonych testw i interpretacja wynikw 4
analiza przypadkw klinicznych pacjentw kwalfikowanych do operacji bariatrycznych w
c4 aspekcie uzyskanej diagnozy psychologicznej 2
14
2. prezentacje
3. prezentacje i analizy przypadkw
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT- dobr waciwego testu do zaprezentowanego
62_U01 prawidowy dobr testu
przypadku klinicznego
LK2-5_FZT-
interpretacja testw oceniajcych zaburzenia
62_U02 prawidowy interpretacja wynikw testw
odywiania i emocji
LK2-5_FZT- symulacja rozmowy z pacjentem wymagajcym
62_U03 umiejtno przeprowadzenia rozmowy
pomocy psychologicznej
LK2-5_FZT- prowadzenie analizy przypadkw i symulacji rozmw z
62_K01 obserwacja studentw w czasie wicze
zachowaniem naleytej powagi
25. ECTS)
Przecitna ilo godzin na zrealizowanie aktywnoci
Forma aktywnoci
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
0,25
0,5
27. Literatura
Ogden J. Psychologia odywiania si. Od zdrowych do zaburzonych zachowa ywieniowych.
1. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloskiego, Krakw 2011
Fainburn CG. Terapia poznawczo-behawioralna i zaburzenia odywiania. Wydawnictwo Uniwersytetu
1. Jagielloskiego. Krakw 2013
Student nie zna Student zna zaburzenia Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
LK2-5_FZT- zaburzenia odywiania odywiania uczestniczce w zaburzenia odywiania zaburzenia odywiania
62_W01 uczestniczce w patogenezie otyoci. uczestniczce w uczestniczce w patogenezie
patogenezie otyoci. patogenezie otyoci. otyoci.
Student nie zna Student zna przesiewowe Student dobrze zna Student bardzo dobrze zna
przesiewowych metod metody diagnozowania przesiewowe metody przesiewowe metody
LK2-5_FZT- diagnozowania zaburze zaburze odywiania i diagnozowania zaburze diagnozowania zaburze
62_W02 odywiania i emocjonalnych u osb odywiania i odywiania i emocjonalnych
emocjonalnych u osb otyych. emocjonalnych u osb u osb otyych.
otyych. otyych.
Student nie zna roli Student zna rol Student dobrze zna rol Student bardzo dobrze zna
LK2-5_FZT- psychoterapi w leczeniu psychoterapi w leczeniu psychoterapi w leczeniu rol psychoterapi w leczeniu
62_W03 otyoci otyoci otyoci otyoci
Student nie potrafi Student potrafi dobra Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
dobra waciwego testu waciwy test do oceny dobra waciwy test do potrafi dobra waciwy test
LK2-5_FZT-
do oceny zaburze zaburze odywiania i oceny zaburze do oceny zaburze
62_U01
odywiania i emocji u emocji u osoby otyej odywiania i emocji u odywiania i emocji u osoby
osoby otyej osoby otyej otyej
Student nie umie Student umie Student dobrze umie Student bardzo dobrze umie
zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki
przeprowadzonch testw przeprowadzonch testw przeprowadzonch przeprowadzonch testw
LK2-5_FZT-
przesiewowych w przesiewowych w testw przesiewowych przesiewowych w
62_U02
diagnozowaniu zaburze diagnozowaniu zaburze w diagnozowaniu diagnozowaniu zaburze
odywiania i emocji odywiania i emocji zaburze odywiania i odywiania i emocji
emocji
Student nie umie Student umie przeprowadzi Student dobrze umie Student bardzo dobrze umie
przeprowadzi rozmowy rozmow z pacjentem przeprowadzi rozmow przeprowadzi rozmow z
LK2-5_FZT- z pacjentem dotyczc dotyczc koniecznoci z pacjentem dotyczc pacjentem dotyczc
62_U03 koniecznoci zasignicia zasignicia porady koniecznoci koniecznoci zasignicia
porady psychologicznej psychologicznej zasignicia porady porady psychologicznej
psychologicznej
Student nie potrafi Student potrafi nawiza Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
nawiza penego peen szacunku kontakt z nawiza peen potrafi nawiza peen
szacunku kontaktu z chorym celem szacunku kontakt z szacunku kontakt z chorym
LK2-5_FZT- chorym celem uwiadomienia mu jego chorym celem celem uwiadomienia mu
62_K01 uwiadomienia mu jego problemw uwiadomienia mu jego jego problemw
problemw psychologicznych problemw psychologicznych
psychologicznych psychologicznych

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
1. Nazwa moduu/przedmiotu Rozmowa z pacjentem i rodzin pacjenta

4. Status moduu/przedmiotu fakultatywny
7. Profil ksztacenia oglnoakademicki
10. Rok II - V
11. Semestr III - X
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Neurologii Klinika Neurorehabilitacji
15. Adres/telefon/strona internetowa 40-752 Katowice ul. Medykw 14; neurowp@sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki p.o. dr n. med. Mariola Flak
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr.n. med. Agnieszka Gorzkowska
nazwisko, email)
18. dr n. med. Agnieszka Gorzkowska, mgr Weronika muda

Nr Opis wymagania - brak wymaga
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Przedstawienie znaczenia wiedzy psychologicznej dla lekarza.
C2 Poznanie zagadnie psychologicznych relacji lekarz-pacjent.
C3 Poznanie zagadnie psychologicznych relacji lekarz-rodzina pacjenta.
C4 Nauczenie czenia wiedzy teoretycznej z praktyczn - profesjonalny kontakt z pacjentem i rodzin
C5 Uiwadomienie wasnych ogranicze i potrzeby staego doksztacania si
Przedstawienie istoty nawizywania i utrzymywania gbokiego i penego szacunku kontaktu z chorym

C6
wiedza
LK2_FZT- zna podstawy i moliwoci wykorzystania psychologii w opiece
C1 s1 D.W7
96_W01 zdrowotnej
LK2_FZT- zna i rozumie zagadnienia psychologiczne relacji lekarz-pacjent i D.W4,

C2, C3 s2, c1-c6
96_W02 lekarz-rodzina pacjenta D.W8
LK2_FZT- s2-s4, c1- D.W10,

zna zasady profesjonalnego kontaktu z pacjentem i rodzin C2-C4
96_W03 c6 D.W12
umiejtnoci
D.U4,
LK2_FZT-
umie waciwie prowadzi rozmow z pacjentem i rodzin chorego C2-C4 c1-c5 DU5,
96_U01
D,U10
D.U6,
LK2_FZT- potrafi odnie zdobyt wiedz psychologiczn do zastosowa D.U7,
C2-C4 c1-c6
96_U02 praktycznych w ramach relacji lekarz-pacjent D.U8,
D.U10
LK2_FZT- umie wyjani na podstawie zdobytej wiedzy zjawiska zachodzce w D.U4-U8,

C1-C4 s1-s4
96_U03 relacji lekarz-pacjent D.U10
kompetencje
LK2_FZT- posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego
C5 s1-s4 K.4
96_K01 doksztacania si
LK2_FZT- potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z s1-s4, c1-
C6 K.1
96_K02 chorym c6

Liczba
godzin
s1 Wykorzystanie psychologii w praktyce lekarskiej 1
s2 Relacja lekarz-pacjent i lekarz-rodzina 1
s3 Wzmacnianie pacjenta i bdy jatrogenne 1
s4 Radzenie sobie z wasnymi emocjami 1
4
Liczba
godzin
c1 wiczenie technik prowadzenia rozmowy. 3
c2 wiczenie tworzenia waciwych relacji z pacjentami. 2
c3 Techniki udzialania informacji, pomocy w dokonywaniu wyborw i wzmacnienia kontroli. 3
c4 Techniki opanowywania oporu i konfliktw w praktyce. 2
c5 Reagowanie na specyficzne potrzeby pacjentw (konsultacje, hospitalizacji itp.) -praktyka 2
c6 Przykady technik redukcji stresu, zapobiegania wypaleniu zawodowemu - praktyka. 2
14
1. prezentacjee multimedialne
2. zajcia praktyczne
3. sprzt dostosowany do poszczeglnych wicze
LK2_FZT-
zaliczenie testowe Zaliczenie powyej 60%
96_W01
LK2_FZT-
96_W02
LK2_FZT-
96_W03
umiejtno nawizania i utrzymywania
LK2_FZT-
ciga ocena w czasie wicze profesjonalnego kontaktu z pacjentem ,
96_U01
stosowania technik kierowanej rozmowy
umiejtno nawizania i utrzymywania
LK2_FZT-
ocena w czasie wicze profesjonalnego kontaktu z pacjentem ,
96_U02
stosowania technik kierowanej rozmowy
LK2_FZT-
96_U03
LK2_FZT-
ciga ocena w czasie wicze i seminariw Pozytywnie zalicza seminaria i nadrabia zalegoci
96_K01
Potrafi pracowa w grupie rozumie podzia zada i
LK2_FZT-
ciga ocena w czasie wicze i seminariw konieczno wywizywania si jednostki z
96_K02
powierzonego zadania
udzia w wykadach 0
18
Samodzielna praca studenta przygotowanie do zaliczenia 6
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
27.1. Podstawowa
1. P.Salmon. Psychologia w medycynie.GWP, Gdask 2002.
2. red. M. Talarowska, A. Florkowski, P. Gaecki. Podstawy psychologii. Wyd.Continuo,Wrocaw, 2011
27.2. Uzupeniajca
red. B.Betkowska-Korpaa, J.K.Gierowski. Psychologia lekarska w leczeniu chorych somatycznie. WUJ,
1. Krakw, 2007.
student uzyska mniej ni student uzyska od 60% student uzyska od 75% student uzyska powyej
LK2_FZT-
60% poprawnych do 75%poprawnych do 90%poprawnych 90%poprawnych odpowiedzi
96_W01
student uzyska mniej ni student uzyska od 60% student uzyska od 75% student uzyska powyej
LK2_FZT-
60% poprawnych do 75%poprawnych do 90%poprawnych 90%poprawnych odpowiedzi
96_W02
student uzyska mniej ni student uzyska od 60% student uzyska od 75% student uzyska powyej 90%
LK2_FZT- 60% poprawnych do 75%poprawnych do 90%poprawnych poprawnych odpowiedzi
96_W03 odpowiedzi odpowiedzi odpowiedzi
nie umie prowadzi umie w niewielkim umie nawiza umie w peni profesjonalnie
profesjonalnej rozmowy z stopniu zastosowa profesjonaln relacj z nawiza i utrzyma relacj z
pacjentem i rodzin profesjonalne techniki pacjentem i rodzin, ale pacjentem i rodzin
LK2_FZT-
prowadzenia rozmowy z nie w peni umie poradzi
96_U01
pacjentem i rodzin sobie z trudnociami w
chorego utrzymaniu relacji (opr,
konflikt).
nie potrafi odnie dostatecznie potrafi dobrze potrafi odnie bardzo dobrze potrafi odnie
LK2_FZT- zdobytej wiedzy do odnie zdobyt wiedz zdobyt wiedz do zdobyt wiedz do
96_U02 zastosowa praktycznych do zastosowa zastosowa praktycznych zastosowa praktycznych
praktycznych
nie umie wyjani na dostatecznie potrafi dobrze potrafi wyjani na bardzo dobrze potrafi wyjani
podstawie zdobytej wyjani na podstawie podstawie zdobytej na podstawie zdobytej wiedzy
LK2_FZT- wiedzy zjawisk zdobytej wiedzy wiedzy zjawiska zjawiska zachodzce w relacji
96_U03 zachodzcych w relacji zjawiska zachodzce w zachodzce w relacji lekarz-pacjent
lekarz-pacjent relacji lekarz-pacjent lekarz-pacjent
nie zna ograniczenia zna ograniczenia zna ograniczenia wasnej zna ograniczenia wasnej
LK2_FZT- wasnej wiedzy i nie wasnej wiedzy i ma wiedzy i dobr potrzeb wiedzy i bardzo dobr
96_K01 rozumie potrzeby dostateczn potrzeb dalszego ksztacenia potrzeb dalszego ksztacenia
dalszego ksztacenia dalszego ksztacenia
nie umie pracowa w w dostateczny sposb na dobrym poziomie umie bardzo dobrym poziomie
grupie i nie rozumie umie pracowa w grupie pracowa w grupie, umie pracowa w grupie
podzia zada i i rozumie podzia zada rozumie podzia zada i rozumie podzia zada i
LK2_FZT-
konieczno oraz konieczno konieczno konieczno wywizywania si
96_K02
wywizywania si wywizywania si wywizywania si jednostki z powierzonego
jednostki z powierzonego jednostki z jednostki z powierzonego zadania
zadania powierzonego zadania zadania
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj i Klinika Neurorehabilitacji
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Katedra Neurologii Klinika Neurorehabilitacji
29.4 Materiay do zaj Materiay i narzdzia pracowni Katedry Neurologii
1. Nazwa moduu/przedmiotu Transgeniczne modele zwierzce w medycynie

4. Status moduu/przedmiotw przedmiot fakultatywny
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Zakad Fizjologii
zajcia odbywaj si w Centrum Medycyny
15. Adres/telefon/strona internetowa Dowiadczalnej, ul. Medykw 4; 322088593,
cmd.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki dr hab. n.med. Jarosaw Barski
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko, dr hab. n.med. Jarosaw Barski, jbarski@sum.edu.pl
email)
dr hab. n.med. Jarosaw Barski
18. (imi, nazwisko, email)

Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza z zakresu biologii molekularnej, podstawy genetyki
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapoznanie z podstawami planowania i prowadzenia eksperymentw naukowych
C2 zapoznanie z metodami hodowli zwierzt, ich znakowaniem i analiz
C3 wyrobienie waciwego stosunku do zwierzt wykorzystywanych w eksperymentach
wiedza
LK2-
Student zna podstawy planowania i projektowania eksperymentw s1, s2, c1,
5_FZT- C1 B.W34
60_W01 transgenicznych. c2
LK2-
Student zna podstawowe metody behawioralne i potrafi zinterpretowa s3, s4, c4,
5_FZT- C1 B.W34
60_W02 wyniki eksperymentw z ich wykorzystaniem. c5, c6
umiejtnoci
LK2- Student potrafi zaplanowa i prowadzi hodowl zwierzt laboratoryjnych
s1, c4, c5,
5_FZT- oraz wybra odpowiednie modele do bada rnych jednostek C1, C2 B.U14
60_U01 c6
chorobowych.
LK2- Student potrafi samodzielnie oznakowa zwierz hodowlane, pobra biopsj
5_FZT- tkanki do genotypizacji, wyizolowa DNA, wykona reakcj PCR i C2, C3 s1, c3 B.U14
60_U02 zinterpretowa wyniki genotypizacji.
kompetencje
LK2-
Student jest wiadom odpowiedzialnoci w stosunku do wykorzystania
5_FZT- C3 s1, c1 K4
60_K01 zwierzt laboratoryjnych w eksperymentach naukowych

Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Metodyka hodowli zwierzt laboratoryjnych 1
s2 Podstawowe metody transgeniczne 1
s3 Analiza zwierzt transgenicznych 1
s4 Metody behawioralne i sprawnociowe 1
4
Liczba
godzin
Podstawowe zasady prowadzenia hodowli zwierzt laboratoryjnych - prezentacja zwierzt
c1 laboratoryjnych hodowanych w Centrum Medycyny Dowiadczalnej. 2
c2 Metody znakowania zwierzt. 2
c3 Genotypizacja zwierzt laboratoryjnych 4
c4 Ocena koordynacji ruchowej myszy 2
c5 Analiza zachowania w tecie otwartego pola 2
c6 Analiza wokalizacji ultradwikowej 2
14
2. prezentacje
3. zajcia praktyczne z wykorzystaniem sprztu laboratoryjnego
LK2-5_FZT- pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi

60_W01
LK2-5_FZT- pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi

60_W02
prawidowo zaprojektowane
LK2-5_FZT- przedstawienie projektu dowiadczenia
60_U01 dowiadczenie
samodzielne wykonanie oznaczenie i genotypizacja prawidowa ocena genotypu i numeracji
LK2-5_FZT-
60_U02 zwierzcia zwierzcia
prowadzenie analizy zwierzt zgodnie z
LK2-5_FZT- obserwacja studentw w trakcie wicze
60_K01 przyjtymi standardami
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. J. Bishop Ssaki transgeniczne. Wydawnictwo naukowe PWN. 2001
1. H.Hedrich The laboratory mouse. Elsevier 2008
Student nie zna Student zna podstawy Student zna dobrze
Student zna bardzo dobrze
podstaw planowania i planowania i projektowania podstawy planowania i
LK2-5_FZT- podstawy planowania i
projektowania eksperymentw projektowania
60_W01 projektowania eksperymentw
eksperymentw transgenicznych w stopniu eksperymentw
transgenicznych .
transgenicznych. dostatecznym. transgenicznych .
Student nie zna
Student zna podstawowe Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
podstawowych metod
metody behawioralne i potrafi podstawowe metody podstawowe metody
behawioralnych i nie
LK2-5_FZT- zinterpretowa wyniki behawioralne i potrafi behawioralne i potrafi
potrafi zinterpretowa
60_W02 eksperymentw z ich zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki
wynikw
wykorzystaniem w stopniu eksperymentw z ich eksperymentw z ich
eksperymentw z ich
dostatecznym wykorzystaniem. wykorzystaniem.
wykorzystaniem.
Student nie potrafi
Student potrafi dobrze Student potrafi bardzo dobrze
zaplanowa i prowadzi Student potrafi zaplanowa i
zaplanowa i prowadzi zaplanowa i prowadzi
hodowli zwierzt prowadzi hodowl zwierzt
hodowl zwierzt hodowl zwierzt
LK2-5_FZT- laboratoryjnych oraz nie laboratoryjnych oraz wybra
laboratoryjnych oraz wybra laboratoryjnych oraz wybra
60_U01 potrafi wybra odpowiednie modele do bada
odpowiednie modele do odpowiednie modele do bada
odpowiednich modeli do rnych jednostek chorobowych
bada rnych jednostek rnych jednostek
bada rnych w stopniu dostatecznym
chorobowych. chorobowych.
jednostek chorobowych.
Student nie potrafi
Student potrafi w stopniu Student dobrze potrafi
samodzielnie oznakowa Student bardzo dobrze potrafi
dostatecznym samodzielnie samodzielnie oznakowa
zwierzcia hodowlanego, samodzielnie oznakowa
oznakowa zwierz hodowlane, zwierz hodowlane, pobra
nie potrafi pobra biopsji zwierz hodowlane, pobra
LK2-5_FZT- pobra biopsj tkanki do biopsj tkanki do
tkanki do genotypizacji, biopsj tkanki do genotypizacji,
60_U02 genotypizacji, wyizolowa DNA, genotypizacji, wyizolowa
wyizolowa DNA, wyizolowa DNA, wykona
wykona reakcj PCR i DNA, wykona reakcj PCR i
wykona reakcji PCR i reakcj PCR i zinterpretowa
zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki
zinterpretowa wynikw wyniki genotypizacji.
genotypizacji. genotypizacji.
genotypizacji.
Student nie jest
wiadom
Student jest dostetcznie Student jest wiadom Student jest w peni wiadom
odpowiedzialnoci w
wiadom odpowiedzialnoci w odpowiedzialnoci w odpowiedzialnoci w stosunku
LK2-5_FZT- stosunku do
stosunku do wykorzystania stosunku do wykorzystania do wykorzystania zwierzt
60_K01 wykorzystania zwierzt
zwierzt laboratoryjnych w zwierzt laboratoryjnych w laboratoryjnych w
laboratoryjnych w
eksperymentach naukowych eksperymentach naukowych eksperymentach naukowych
eksperymentach
naukowych
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Centrum Medycyny Dowiadczalnej, ul. Medykw 4;
322088593, cmd.sum.edu.pl
j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzcym
29.3 Miejsce i godziny konsultacji zajcia
Uzalenienie od alkoholu i narkotykw jako problem

1. Nazwa moduu/przedmiotu toksykologiczno-sdowy
9. Kierune lekarski
zaliczeni
Sdowo-Lekarskiej

Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu dr n. med. Joanna Nowicka,
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) joanna_nowicka@poczta.onet.pl
17.
dr n. farm. Joanna Kulikowska, dr n. med. Joanna
Nowicka, dr n. med. Czesaw Chowaniec, dr. n.
med. Christian Jaboski, dr n. med. Mariusz Kobek,
dr n. med. Krystian Rygol, dr n. med. Stanisawa
18. Kabiesz -Neniczka

Nr Opis wymagania
1. Podstawowa wiedza z zakresu toksykologii alkoholu i rodkw narkotycznych.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 poszerzenie wiedzy z zakresu toksykologii alkoholu i narkotykw
C2 zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dotyczcymi opiniowania toksykologiczno-sdowego
C3 zapoznanie z problematyk uzalenienia od alkoholu i narkotykw
wiedza
LK2-5_FZT- Student wie, czym jest uzalenienie od alkoholu i narkotykw, zna
51_W01 problemy spoeczne i toksykologiczno-sdowe zwizane z tym C1, C3 s1 C.W44
zjawiskiem.
LK2-5_FZT-
51_W02 Student wie jaka jest toksyczno rodkw uzaleniajcych. C1 s2 C.W44
LK2-5_FZT- Student wie, jakie metody analityczne stosuje si do oznaczania
51_W03 C1 s4, c1, c2 C.W45
alkoholu i narkotykw.
LK2-5_FZT-
51_W04 Student zna regulacje prawne dotyczce rodkw uzaleniajcych. C2 c3 G.W19
LK2-5_FZT- Student wie, jak interpretuje si wyniki bada na obecno alkoholu i
51_W05 C2 c4, c5 G.W17
narkotykw dla potrzeb sdowych.
umiejtnoci
LK2-5_FZT- Student potrafi zabezpieczy materia biologiczny do bada na obecno
51_U01 C1 s3 G.U7
kompetencje
LK2-5_FZT- Student jest wiadomy zagroe zwizanych z uzalenieniem od
51_K01 C1, C3 s1 K.4
Liczba
godzin
s1 Uzalenienie od alkoholu i narkotykw jako problem spoeczny i toksykologiczno-sdowy. 1
s2 Toksyczno rodkw uzaleniajcych. 1
Zasady pobierania i zabezpieczania materiau do bada na obecno alkoholu i
s3 narkotykw od osb podejrzanych o popenienie przestpstwa. 1
Podstawowe metody analityczne stosowane do identyfikacji i oznaczania alkoholu i
s4 narkotykw. 1
4
Liczba
godzin
c1 Oznaczanie alkoholu w materiale biologicznym. 3
c2 Oznaczanie narkotykw w materiale biologicznym. 3
c3 Regulacje prawne dotyczce rodkw uzaleniajcych. 2
c4 Interpretacja wynikw analitycznych dla potrzeb sdowych. 2
c5 Analiza i omwienie przykadowych ekspertyz toksykologiczno-sdowych. 4
14
2. prezentacje
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_LZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
udzia w wykadach 0
udzia w
akademickim
wiczeniach 14
18
12
czna ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajcaich wymagajacych bezporedniego 0,25
27. Literatura
1. Seczuk W. (red.): Toksykologia wspczesna, PZWL, Warszawa 2006
1. Kaa M.: Analiza toksykologiczna rodkw uzaleniajcych, Wydawnictwo IES, Krakw 2000
2. Gubaa W.: Toksykologia alkoholu, Wydawnictwo IES, Krakw 1997.
LK2-5_FZT- Student nie wie czym jest Student wie czym jest Student wie dobrze czym Student wie bardzo dobrze
51_W01 ualenienie od alkoholu i uzalenienie od alkoholu jest uzalenienie od czym jest uzalenienie od
narkotykw, nie zna i narkotykw, zna alkoholu i narkotykw, zna alkoholu i narkotykw, zna
problemw spoecznych i problemy spoeczne i problemy spoeczne i problemy spoeczne i
toksykologiczno- toksykologiczno-sdowe toksykologiczno-sdowe toksykologiczno-sdowe
sdowych zwizanych z zwizane z tym zwizane z tym zwizane z tym zjawiskiem.
tym zjawiskiem. zjawiskiem w stopniu zjawiskiem.
dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie wie jaka jest Student wie jaka jest Student wie dobrze jaka Student wie bardzo dobrze
51_W02 tokyczno rodkw toksyczno rodkw jest toksyczno rodkw jaka jest toksyczno
uzaleniajcych. uzaleniajcych w uzaleniajcych. rodkw uzaleniajcych.
LK2-5_FZT- Student nie wie jakie Student wie jakie Student wie dobrze jakie Student wie bardzo dobrze
51_W03 metody analityczne metody analityczne metody analityczne jakie metody analityczne
stosuje si do oznaczania stosuje si do stosuje si do oznaczania stosuje si do oznaczania
alkoholu i narkotykw. oznaczania alkoholu i alkoholu i narkotykw. alkoholu i narkotykw.
narkotykw w stopniu
dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie zna regulacji Student zna regulacje Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
51_W04 prawnych dotyczcych prawne dotyczce regulacje prawne regulacje prawne dotyczce
rodkw uzaleniajcych. rodkw uzaleniajcych dotyczce rodkw rodkw uzaleniajcych.
w stopniu uzaleniajcych.
dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie wie jak Student wie jak Student wie dobrze jak Student wie bardzo dobrze
51_W05 interpretuje si wyniki interpretuje si wyniki interpretuje si wyniki jak interpretuje si wyniki
bada na obecno bada na obecno bada na obecno bada na obecno alkoholu
alkoholu i narkotykw dla alkoholu i narkotykw alkoholu i narkotykw dla i narkotykw dla potrzeb
potrzeb sdowych. dla potrzeb sdowych w potrzeb sdowych. sdowych.
LK2-5_FZT- Student nie potrafi Student potrafi Student potrafi dobrze Student potrafi bardzo
51_U01 prawidowo zabezpieczy zabezpieczy materia zabezpieczy materia dobrze zabezpieczy
materiau biologicznego biologiczny do bada na biologiczny do bada na materia biologiczny do
do bada na obecno obecno alkoholu i obecno alkoholu i bada na obecno alkoholu
alkoholu i narkotykw. narkotykw w stopniu narkotykw. i narkotykw.
dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie jest wiadom Student jest Student jest wiadom Student jest w peni
51_K01 zagroe zwizanych z dostatecznie wiadom zagroe zwizanych z wiadom zagroe
uzalenieniem od zagroe zwizanych z uzalenieniem od alkoholu zwizanych z uzalenieniem
alkoholu i narkotykw uzalenieniem od i narkotykw. od alkoholu i narkotykw.
wiczeniowych 10
1. Nazwa moduu/przedmiotu Zastosowanie bada genetycznych w identyfikacji ladw

biologicznych
Przynaleno do grupy
3. przedmiotw zajcia fakultatywne
zaliczeni
Sdowo-Lekarskiej
437
Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu dr n. med. Kornelia Drodziok,
17.
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) koradrozdziok@poczta.onet.pl

18. dr n. med. Kornelia Drodziok,
nazwisko, email)

Nr Opis wymagania
Podstawowa wiedza z zakresu genetyki sdowej i jej zastosowania w badaniach ladw biologicznych
1. (krew, nasienie, lina, tkanki, lady LCN, mocz, koci, zby, smka, wody podowe).
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 poszerzenie wiedzy z zakresu genetyki sdowej, polska baza profili genetycznych - zakres bada.
C2 zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dotyczcymi opiniowania ladw biologicznych - DNA
C3 zapoznanie z zagadnieniami dotyczcymi identyfikacji NN w oparciu o badanie pokrewiestwa
wiedza
LK2-5_FZT-
53_W01
Student wie, czym jest badanie polimorfizmu DNA ladw
biologicznych, materiau porwnawczego dla celw C1 s1 C.W1
kryminalistycznych.
Student wie jakie s zasady interpretacji wartoci dowodu w
C.W5,
LK2-5_FZT- oparciu o baz profili genetycznych.Problemy legislacyjne i C2 s2, c5
C.W6
53_W02 etyczne.
Student wie, jakie nowoczesne metody analityczne stosuje si do s4, c1, C.W5,
LK2-5_FZT- C1, C3
oznaczania profilu DNA w badaniu ladw biol i u NN osb. c2 C.W6
53_W03
Student zna regulacje prawne dotyczce bad.ladw biol. i NN
LK2-5_FZT- C1 c3 G.W17
53_W04 osb.
LK2-5_FZT- Student wie, jak interpretuje si wyniki bada polimorfizmu DNA w
53_W05
ladach biologicznych, mieszaninach DNA, w identyfikacji osb NN C.W5,
C2, C3 s2, c4
w oparciu o prawdopodobiestwo pokrewiestwa - dla potrzeb C.W6
sdowych.
umiejtnoci
LK2-5_FZT-
53_U01 Student potrafi zabezpieczy materia biologicznego do bada
C1 s3 G.U7
polimorfizmu DNA jdrowego dla celw kryminalistycznych.
kompetencje
Student jest wiadom moliwoci jakie daj badania genetyczne w
LK2-5_FZT- C1 s1 K.4
53_K01 identyfikacji ladw biologicznych.
Liczba
godzin
Identyfikacja i indywidualizacja materiau biologicznego dla celw kryminalistycznych,
s1 problemy zwizane z degradacj ladw biologicznych. 1
s2 Zasady interpretacji wartoci dowodu w oparciu o baz profili DNA. 1
Zasady pobierania i zabezpieczania materiau do bada kryminalistycznych ze
szczeglnym uwzgldnieniem art.197kk oraz od osb podejrzanych o popenienie
s3 przestpstwa. 1
Podstawowe metody analityczne stosowane w badaniu ladw biologicznych i identyfikacji
s4 osb NN. 1
4
Liczba
godzin
c1 Izolacja DNA z rnego materiau biologicznego. 3
c2 Reakcja PCR rnymi zestawami dostosowanymi dla potrze kryminalistyki. 3
c3 Regulacje prawne dotyczce zabezpieczania ladw biologicznych. 2
c4 Interpretacja wynikw bada polimorfizmu DNA w ladach biol. dla potrzeb sdowych. 2
c5 Analiza i omwienie przykad.ekspertyz genetyczno-sdowych opartch o badanie ladw. 4
14
2. prezentacje
LK2-5_FZT-
53_W01
LK2-5_FZT-
53_W02
LK2-5_LZT- ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
53_W03
LK2-5_FZT- ustne pytanie udzielenie prawidowej odpowiedzi
53_W04
53_W05
LK2-5_FZT-
53_U01
53_K01
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajacych bezporedniego 0,25
27. Literatura
1. Branicki W. i wsp.: Badania DNA dla celw sdowych, Wydawnictwo IES, Krakw 2008
1. Pawowski R.: Medyczno-sdowe badanie ladw biologicznych, Wydawnictwo IES, Krakw 1997
2. Wjcikiewicz J.: Ekspertyza sdowa, Wydawnictwo Zakamycze, 2002.

LK2-5_FZT- Student nie wie jakie Student wie jakie rodzaje Student wie dobrze jakie Student wie bardzo dobrze
53_W01 rodzaje bada maj bada maj rodzaje bada maj jakie rodzaje bada maj
zastosowanie w zastosowanie w zastosowanie w zastosowanie w identyfikacji
identyfikacji i identyfikacji i identyfikacji i i indywidualizacji ladw
indywidualizacji ladw indywidualizacji ladw indywidualizacji ladw biologicznych, i zna
biologicznych, nie zna biologicznych, i zna biol., i zna problematyk problematyk zwizan z
problemw zwizanych z problematyk zwizan z zwizan z jakoci jakoci materiau
jakoci materiau jakoci materiau materiau biologicznego biologicznego uytego w
biologicznego uytego w biologicznego uytego w uytego w badaniach. badaniach.
badaniach. badaniach w stopniu
dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie wie jakie s Student wie jakie s Student wie dobrze jaka Student wie bardzo dobrze
53_W02 zasady interpretacji zasady interpretacji jakie s zasady jakie s zasady interpretacji
wartoci dowodu w wartoci dowodu w interpretacji wartoci wartoci dowodu w oparciu
oparciu o baz profili. oparciu o baz profili w dowodu w oparciu o baz o baz profili.
stopniu dostatecznym. profili.
LK2-5_FZT- Student nie wie jakie Student wie jakie metody Student wie dobrze jakie Student zna bardzo dobrze
53_W03 metody analityczne stosuje analityczne stosuje si metody analityczne metody analityczne stosuje
si do bada w do bada w stosuje si do bada w si do bada w
indywidualizacji ladw indywidualizacji ladw indywidualizacji ladw indywidualizacji ladw biol.
biol. i identyfikacji osb biol. i identyfikacji osb biol. i identyfikacji osb i identyfikacji osb NN.
NN. NN w stopniu NN.
dostatecznym.
53_W04 prawnych dotyczcych prawne dotyczce bada regulacje prawne regulacje prawne dotyczce
bada DNA dla celw DLA dla celw dotyczce bada DNA dla bada DNA dla celw
kryminalistycznych. kryminalistycznych w celw kryminalistycznych. kryminalistycznych.
bada polimorfizmu DNA w bada polimorfizmu DNA bada polimorfizmu DNA bada polimorfizmu DNA w
ladach biologicznych dla w ladach biologicznych w ladach biologicznych ladach biologicznych dla
potrzeb sdowych. dla potrzeb sdowych. dla potrzeb sdowych. potrzeb sdowych.
materiau biologicznego do biologiczny do bada biologiczny do bada meteria biologiczny do
bada kryminalistycznych. kryminalistycznych w kryminalistycznych. bada kryminalistycznych.
LK2-5_FZT- Student nie jest wiadom Student jest dostatecznie Student jest wiadom Student jest w peni
53_K01 moliwoci jakie daj wiadom moliwoci moliwoci jakie daj wiadom moliwoci jakie
badania genetyczne w jakie daj badania badania genetyczne w daj badania genetyczne w
zakresie identyfikacji genetyczne w zakresie zakresie identyfikacji zakresie identyfikacji ladw
ladw biologicznych. identyfikacji ladw ladw biologicznych. biologicznych.
biologicznych.
wiczeniowych 10
Lekarskiej
Lekarskiej, poniedziaki w godz. 12:00 - 15:00
fartuch laboratoryjny, maseczka, rkawice
jednorazowe
Zastosowanie bada genetycznych w ustalaniu

1. Nazwa moduu/przedmiotu spornego ojcostwa
zaliczeni
Sdowo-Lekarskiej
437
Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu dr n. med. Kornelia Drodziok,
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) koradrozdziok@poczta.onet.pl
17.
18. dr n. med. Kornelia Drodziok,
nazwisko, email)

Nr Opis wymagania
Podstawowa wiedza z zakresu genetyki sdowej i jej zastosowania w badaniach spornego ojcostwa,
1. macierzystwa i identyfikacji osb NN w oparciu o badanie pokrewiestwa.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 poszerzenie wiedzy z zakresu genetyki sdowej, polska baza profili genetycznych - zakres bada.
C2 zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dotyczcymi opiniowania spornego ojcostwa.
C3 zapoznanie z zagadnieniami dot. problemw w opiniowaniu - mutacje, himeryzm, przeszczep.
wiedza
LK2-5_FZT- Student wie, czym jest badanie pokrewiestwa w oparciu o badanie
54_W01 C.W5,
DNA jdrowego, badanie HLA, badanie serologiczne w dochodzeniu C1 s2, s4, c4
spornoci ojcostwa, macierzystwa innego rodzaju pokrewiestwa.
C.W6
LK2-5_FZT- Student wie jakie s zasady szacowania i interpretacji wartoci dowodu

54_W02
C2 s2, c4 G.W9
na rzecz biologicznego ojcostwa,prawdopodob. ojcostwa.
LK2-5_FZT- Student wie, jakie nowoczesne metody analityczne stosuje si do G.W5,
54_W03 C1 c1, c2
oznaczania profilu DNA w badaniu ojcostwa i pokrewiestwa. G.W6
LK2-5_FZT-
54_W04 Student zna regulacje prawne dot. dochodzenia spornoci ojcostwa. C2 s1, c3 G.W17
LK2-5_FZT- Student wie, jak interpretuje si wyniki bada polimorfizmu DNA w
54_W05 G.W5,
dochodzeniu spornoci ojcostwa i innych badaniach opartych o badanie C3 c4, c5
pokrewiestwa.
G.W6
umiejtnoci
LK2-5_FZT- Student potrafi zgodnie z wymogami prawnymi zabezpieczy materia
54_U01
biolog. do bada DNA jdrowego dla celw dochodzenia spornoci C1 s3 G.U7
ojcostwa.
kompetencje
LK2-5_FZT-
Student jest wiadom moliwoci jakie daj badania genetyczne w
54_K01 C1 s2, s4, c4 K.4
zakresie ustalania spornego ojcostwa.
Liczba
godzin
s1 Aspekty prawne w dochodzeniu spornoci ojcostwa. 1
s2 Oglne zasady interpretacji wartoci dowodu w dochodzeniu spornoci ojcostwa. 1
Zasady pobierania i zabezpieczania materiau do bada DNA w dochodzeniu spornoci
s3 ojcostwa. 1
Metody analityczne stosowane w dochodzeniu spornoci ojcostwa i problemy zwizane z
s4 mutacjami, bliskim pokrewiestwem pozwanych, himeryzmem, przeszczepem szpiku itd. 1
4
Liczba
godzin
c1 Izolacja DNA z wymazw z jamy ustnej i krwi obwodowej. 3
c2 Reakcja PCR rnymi zestawami dostosowanymi dla potrzeb dochodzenia spornoci ojcost. 3
c3 Regulacje prawne dotyczce dochodzenia spornoci ojcostwa. 2
c4 Interpretacja wynikw bada polimorfizmu DNA i wyliczenie prawd. pokrewiestwa. 2
c5 Analiza i omwienie przykad.ekspertyz genetyczno-sdowych w dochodz.sporn.ojcostwa. 4
14
2. prezentacje
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajacych bezporedniego 0,25
27. Literatura
1. Branicki W. i wsp.: Badania DNA dla celw sdowych, Wydawnictwo IES, Krakw 2008
Szczerkowska Z.: Badania biologiczne w sdowym ustalaniu ojcostwa, Wydawnictwo IES, Krakw
1. 1997
2. Wjcikiewicz J.: Ekspertyza sdowa, Wydawnictwo Zakamycze, 2002.

LK2-5_FZT- Student nie wie jakie Student wie jakie rodzaje Student wie dobrze jakie Student wie bardzo dobrze
54_W01 rodzaje bada maj bada maj rodzaje bada maj jakie rodzaje bada maj
zastosowanie w zastosowanie w zastosowanie w zastosowanie w dochodzeniu
dochodzeniu spornoci dochodzeniu spornoci dochodzeniu spornoci spornoci ojcostwa i analizie
ojcostwa i analizie ojcostwa i analizie ojcostwa i analizie pokrewiestwa osb NN.
pokrewiestwa osb NN. pokrewiestwa osb NN pokrewiestwa osb NN.
w stopniu dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie wie jakie s Student wie jakie s Student wie dobrze jaka Student wie bardzo dobrze
54_W02 zasady interpretacji zasady interpretacji jakie s zasady jakie s zasady interpretacji
wartoci dowodu i wartoci dowodu i interpretacji wartoci wartoci dowodu i rodzaje
rodzaje rodzaje dowodu i rodzaje prawdopodobiestw
prawdopodobiestwa prawdopodobiestw prawdopodobiestw pokrewiestwa w oparciu o
pokrewiestwa w oparciu pokrewiestwa w oparciu pokrewiestwa w oparciu badania populacyjne wasne.
o bad.popul.wasne. o bad.popul. wasne w o badania populacyjne
stopniu dostatecznym. wasne.
LK2-5_FZT- Student nie wie jakie Student wie jakie metody Student wie dobrze jakie Student zna bardzo dobrze
54_W03 metody analityczne analityczne stosowane s metody analityczne metody analityczne
stosowane s w w badaniach DNA i stosowane s w stosowane w badaniach DNA
badaniach DNA i innych innych dotyczcych badaniach DNA i innych i innych dotyczcych
dotyczcych dochodzenia dochodzenia spornoci dotyczcych dochodzenia dochodzenia spornoci
spornoci ojcostwa. ojcostwa w stopniu spornoci ojcostwa. ojcostwa.
dostatecznym.
54_W04 prawnych dotyczcych prawne dotyczce regulacje prawne regulacje prawne dotyczce
dochodzenia spornoci dochodzenia spornoci dotyczce dochodzenia dochodzenia spornoci
ojcostwa. ojcostwa w stopniu spornoci ojcostwa. ojcostwa.
dostatecznym.
bada DNA w bada polimorfizmu DNA bada polimorfizmu DNA bada polimorfizmu DNA
dochodzeniu spornoci w dochodzeniu spornoci w dochodzeniu spornoci dochodzeniu spornoci
ojcostwa dla potrzeb ojcostwa dla potrzeb ojcostwa dla potrzeb ojcostwa dla potrzeb
sdowych. sdowych w stopniu sdowych. sdowych.
dostatecznym.
materiau biologicznego biologiczny do bada w biologiczny do bada w materia do bada w
do bada w dochodzeniu dochodzeniu spornoci dochodzeniu spornoci dochodzeniu spornoci
spornoci ojcostwa. ojcostwa w stopniu ojcostwa. ojcostwa.
dostatecznym.
LK2-5_FZT- Student nie jest wiadom Student jest dostatecznie Student jest wiadom Student jest w peni
54_K01 moliwoci jakie daj wiadom moliwoci moliwoci jakie daj wiadom moliwoci jakie
badania genetyczne w jakie daj badania badania genetyczne w daj badania genetyczne w
zakresie ustalania genetyczne w zakresie zakresie ustalania zakresie ustalania spornego
spornego ojcostwa. ustalania spornego spornego ojcostwa. ojcostwa.
ojcostwa.
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedra Medycyny Sdowej i Toksykologii Sdowo-Lekarskiej
Katedra Medycyny Sdowej i Toksykologii Sdowo-Lekarskiej,
poniedziaki w godz. 12:00 - 15:00
29.4 Materiay do zaj fartuch laboratoryjny, maseczka, rkawice jednorazowe
1. Nazwa moduu/przedmiotu ywienie czowieka zdrowegoi chorego - fakty i mity

Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci,
Katedry Patofizjologii
Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci,
15. Adres/telefon/strona internetowa Katedry Patofizjologii ul. Medykw 18 tel. 32
2526091
Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-
16. Kierownik jednostki
Glinianowicz
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-
17.
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) Glinianowicz, molszanecka@sum.edu.pl
Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot (imi, Glinianowicz, molszanecka@sum.edu.pl; dr n.
18.
nazwisko, email) med. Piotr Koceak pkocelak@sum.edu.pl; lek.
Katarzyna Wyskida kasiawys@gmail.com
Nr Opis wymagania
1. Znajomo podstawowych szlakw metabolicznych
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapoznanie ze znaczeniem wpywu diety na zdrowie czowieka
C2 zapoznanie z metodami analizy ilociowej i jakociowej diety
C3 zapoznanie si z dietami eliminacyjnymi i szczeglnego przeznaczenia
wyrobienie umiejtnoci edukacji ywieniowej pacjenta, krytycznej oceny diet "cud" i opracowania
C4 penowartociowej diety dostosowanej do potrzeb zdrowotnych pacjenta
wiedza
LK2-5_FZT- Student zna wpyw makroskadnikw pokarmowych na zdrowie
63_W01 C1 s1,s2,s3 B.W22
czowieka.
LK2-5_FZT-
63_W02
Student zna metody analizy ilociowej i jakociowej diety. C2 c1 B.W19
LK2-5_FZT-
Student zna wskazania i zasady stosowania diet eliminacyjnych
63_W03 C3 c3 B.W22
szczeglnego przeznaczenia.
LK2-5_FZT-
63_W04
Student zna skutki zdrowotne stosowania diet "cud" C4 s4 B.W19
umiejtnoci
LK2-5_FZT- Student samodzielnie potrafi zebra 3 dniowy wywid ywieniowy i na
63_U01 jego podstawie dokona analizy ilociowej i jakociowej diety C2 c1 B.U4
pacjenta.
LK2-5_FZT- Student samodzielnie potrafi dokona analizy ilociowej i jakociowej
63_U02 C2 c1 B.U4
dzienniczka ywieniowego pacjenta
LK2-5_FZT- Student potrafi samodzielnie opracowa penowartociow diet o
63_U03 obnionej energetycznoci dostosowan do oglnego stanu zdrowia C4 c2 B.U4
pacjenta
LK2-5_FZT- Student potrafi samodzielnie przeprowadzi edukacj dietetyczn u
63_U04 C4 c4 D.U8
pacjenta z zaburzeniami metabolicznymi
kompetencje
LK2-5_FZT- Student jest wiady znaczenia wpywu diety na zdrowie czowieka oraz
63_K01 s1,s2,s3,
roli postpowania dietetycznego w leczeniu chorb przewlekych, a C4 K4
s4, c2,c4
take znaczeczenia edukacji w procesie terapeutycznym
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Wpyw bonnika pokarmowego na zdrowie czowieka 1
s2 Wpyw spoycia wglowodanw prostych na rozwj zaburze metabolicznych 1
s3 Dobre i ze tuszcze w diecie 1
s4 Dlaczego diety "cud" maj niekorzystny wpyw na zdrowie? 1
4
Liczba
godzin
c1 Metody analizy ilociowej i jakociowej diet 4
c2 Opracowanie diety o obnionej wartoci energetycznej 4
c3 Analiza diet eliminacyjnych i szczeglnego przeznaczenia 4
c4 Edukacja dietetyczna pacjentw z zaburzeniami metabolicznymi 2
14
2. prezentacje
3. przykady diet
LK2-5_FZT- pytania ustne udzielenie prawidowej
63_W01 odpowiedzi
63_W02 odpowiedzi
63_W03 odpowiedzi
63_W04 odpowiedzi
LK2-5_FZT- zebranie i analiza wywiadu ywieniowego prawidowe przeprowadzenie i
63_U01 analiza
LK2-5_FZT- analiza dzienniczka ywieniowego prawidowa analiza
63_U02
LK2-5_FZT- opracowanie diety o obnionej wartoci energetycznej dostosowanej do prawidowe opracowanie
63_U03 potrzeb indywidualnego pacjenta
LK2-5_FZT- prezentacja edukacji wskazanego pacjenta z zaburzeniami metabolicznymi prawidowe przeprowadzenie
63_U04 edukacji
LK2-5_FZT- obserwacja studenta w czasie wicze waciwa interpretacja
63_K01 przypadkw klinicznych oraz
dobr odpowiednich proporcji
makro- i mikroskadnikw
pokarmowych do potrzeb
pacjenta
Forma aktywnoci
Przecitna ilo godzin na zrealizowanie aktywnoci
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Lim M.Y., O'Neale Roach J., Brzozowski T. "Metabolizm i ywienie" Elsevier Urban & Partner, 2012,
Ciborowska H, Rudnicka A. "Dietetyka. ywienie zdrowego i chorego czowieka." Wydawnictwo
2. Lekarskie PZWL, 2012
1. Syrek E., Borzucka-Sitkiewicz K. Edukacja zdrowotna WAiP 2009
Student nie zna podstaw Student zna podstawy Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
wpywu makroskadnikw wpywu makroskadnikw podstawy wpywu podstawy wpywu
LK2-5_FZT- pokarmowych na procesy pokarmowych na procesy makroskadnikw makroskadnikw
63_W01 metaboliczne i oglny stan metaboliczne i oglny stan pokarmowych na procesy pokarmowych na procesy
zdrowia czowieka. zdrowia czowieka. metaboliczne i oglny stanmetaboliczne i oglny stan
zdrowia czowieka. zdrowia czowieka.
Student nie zna Student zna podstawowe Student zna dobrze Student zna bardzo dobrze
LK2-5_FZT- podstawowych metod oceny metody oceny ilociowej i podstawowe metody oceny podstawowe metody oceny
63_W02 ilociowej i jakociowej jakociowej diety pacjenta. ilociowej i jakociowej diety
ilociowej i jakociowej diety
diety pacjenta. pacjenta. pacjenta.
Student nie posiada wiedzy Student posiada wiedz na Student posiada dobr Student posiada bardzo
LK2-5_FZT-
na temat diet specjalnego temat diet specjalnego wiedz na temat diet dobr wiedz na temat diet
63_W03
przeznaczenia. przeznaczenia. specjalnego przeznaczenia.specjalnego przeznaczenia.
Student nie zna skutkw Student zna skutki Student posiada dobr Student posiada bardzo
LK2-5_FZT- zdrowotnych stosowania zdrowotne stosowania diet wiedz na temat skutkw dobr wiedz na temat
63_W04 diet "cud". "cud". zdrowotnych stosowania diet
skutkw zdrowotnych
"cud". stosowania diet "cud".
Student nie potrafi zebra 3 Student potrafi zebra 3 Student potrafi dobrze Student potrafi bardzo
dniowego wywiadu dniowy wywiad ywieniowy i zebra 3 dniowy wywiad dobrze zebra 3 dniowy
LK2-5_FZT- ywieniowego i na jego na jego podstawie dokona ywieniowy i na jego wywiad ywieniowy i na jego
63_U01 podstawie dokona analizy analizy ilociowej i podstawie dokona analizy podstawie dokona analizy
ilociowej i jakociowej jakociowej diety pacjenta. ilociowej i jakociowej diety
ilociowej i jakociowej diety
diety pacjenta. pacjenta. pacjenta.
Student nie potrafi Student potrafi samodzielnie Student potrafi dobrze Student potrafi bardzo
samodzielnie dokona dokona analizy ilociowej i samodzielnie dokona analizy
dobrze samodzielnie dokona
LK2-5_FZT- analizy ilociowej i jakociowej dzienniczka ilociowej i jakociowej analizy ilociowej i
63_U02 jakociowej dzienniczka ywieniowego pacjenta. dzienniczka ywieniowego jakociowej dzienniczka
ywieniowego pacjenta. pacjenta. ywieniowego pacjenta.
Student nie potrafi Student potrafi samodzielnie Student dobrze potrafi Student bardzo dobrze
samodzielnie opracowa opracowa samodzielnie opracowa potrafi samodzielnie
LK2-5_FZT- penowartociowej diety penowartociow diet penowartociow diet opracowa penowartociow
63_U03 dostosowanej do potrzeb dostosowan do potrzeb dostosowan do potrzeb diet dostosowan do
zdrowotnych pacjenta. zdrowotnych pacjenta. zdrowotnych pacjenta. potrzeb zdrowotnych
pacjenta.
Student nie zna Student zna podstawowe Student zna dobrze Student zna dobrze bardzo
LK2-5_FZT- podstawowych metod metody edukacji podstawowe metody dobrze podstawowe metody
63_U04 edukacji ywieniowej ywieniowej pacjenta. edukacji ywieniowej edukacji ywieniowej
pacjenta. pacjenta. pacjenta.
Student nie jest wiadomy Student jest dostatecznie Student jest dobrze Student jest bardzo dobrze
znaczenia wpywu diety na wiadomy znaczenia wiadomy znaczenia wpywu wiadomy znaczenia wpywu
zdrowie czowieka oraz roli wpywu diety na zdrowie diety na zdrowie czowieka diety na zdrowie czowieka
postpowania dietetycznego czowieka oraz roli oraz roli postpowania oraz roli postpowania
LK2-5_FZT- w leczeniu chorb postpowania dietetycznego dietetycznego w leczeniu dietetycznego w leczeniu
63_K04 przewlekych, a take w leczeniu chorb chorb przewlekych, a take chorb przewlekych, a take
znaczenia edukacji w przewlekych, a take znaczenia edukacji w znaczenia edukacji w
procesie terapeutycznym. znaczenia edukacji w procesie terapeutycznym. procesie terapeutycznym.
procesie terapeutycznym.

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Miejsce odbywania si zaj Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci Katedry
29.2
1. Nazwa moduu/przedmiotu Choroby obturacyjne czy to astma czy POChP?

3. Przynaleno do grupy przedmiotw nauki kliniczne
4. Status moduu/przedmiotu fakultatywne zajcia
5. Poziom ksztacenia przeddyplomowe
8. Jzyk prowadzenia zaj j polski
10. Rok III, IV, V
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczenie ustne
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Pneumonologii
15. Adres/telefon/strona internetowa ul. Medykw 14 40-752 Katowice tel 322523831
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n med.. Wadysaw Pierzchaa
kierownik wicze- dr n med. Magorzata Farnik,
pneumo@sum.edu.pl tel 32 2523831
email)
Dr hab. n med. Adam Barczyk; dr n med. Marzena

Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot Trzaska-Sobczak; dr n med. Magorzata Farnik; dr n
18.
(imi, nazwisko, email) med. Maciej Tabirek, dr n med. Mariola Ograbek -
Krl,
Nr Opis wymagania
1. znajomo anatomii i fizjologii ukadu oddechowego
2. znajomo patofizjologii podstawowych jednostek klinicznych ukadu oddechowego
3. umiejtno przeprowadzenia badania podmiotowego
4. umiejtno przeprowadzenia badania przedmiotowego
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 poznanie i omwienie chorb obturacyjnych
C2 umiejtno postpowania diagnostycznego w chorobach obturacynyjch
poprawa umiejtnoci prowadzenia badania przedmiotowego i podmiotowego w chorobach
C3 obturacyjnych
C4 nabycie praktycznej wiedzy z zakresu postpowania farmakologicznego u chorego z astm lub POChP
wiedza
LK3-5_FZT- zna uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologi chorb s1, s2, s3,
C1 E.W7
68_W01 obturacyjnych c1, c2, c3
LK3-5_FZT- zna i rozumie zasady diagnostyki rnicowej w chorobach s1, s2, s3,
C1, C2 E.W7
68_W02 obturacyjnych c1, c2, c3
LK3-5_FZT- zna rodzaje i klasyfikacj zaburze wentylacji, metodyk oceny C1, C2, s1, s2, s3,
E.W7
68_W03 zaburze wentylacji C3 c1, c2, c3
LK3-5_FZT- zna podstawowe jednostki kliniczne przebiegajce z zaburzeniami s1, s2, s3,
C1, C2 E.W7
68_W04 wentylacji o charakterze obturacji - astma, POChP c1, c2, c3
LK3-5_FZT- zna zasady mechanizmy odpowiedzialne za powstanie zaburze s1, s2, s3,
C1,C2, C3 c1, c2, c3 E.W7
68_W05 wentylacji w astmie i POChP
LK3-5_FZT- zna moliwe sytuacje zagroenia oraz stany nage zwizane w s1, s2, s3,
C4 E.W7
68_W06 wystpowaniem astmy/ POChP c1, c2, c3
zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania , s1, s2, s3,

LK3-5_FZT-
diagnostyki rnicowej oraz postpowania terapeutycznego w w C3, C4 s4, c1, c2, E.W7
68_W07 c3, c4
chorobach obturacyjnych
umiejtnoci
LK3-5_FZT- E.U3,
s1, s2, s3,
68_U01 Przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem C1, C2 c1, c2, c3
E.U12,
E.U14
LK3-5_FZT- E.U3,
68_U02
Przeprowadza pene i ukierunkowane badanie fizykalne w C1, C2, s1, s2, s3,
EU.12,
chorobach obturacyjnych C3 c1, c2, c3
E.U14
LK3-5_FZT- E.U3,
68_U03 s1, s2, s3,
planuje postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i C1, C2, E.U12,
s4, c1, c2,
profilaktyczne C3, C4 c3, c4 E.U14,
E.U18
LK3-5_FZT- E.U3,
68_U04 C1, C2, s1, s2, s3, E.U12,
przeprowadza diagnostyk rnicow chorb obturacyjnych
C3 c1, c2, c3 E.U14,
E.U18
LK3-5_FZT- E.U3,
68_U05 dokonuje interpretacji bada dodatkowych przydatnych w C1, C2, s1, s2, s3, E.U12,
postpowaniu diagnostycznym C3 c1, c2, c3 E.U14,
E.U18
kompetencje
LK3-5_FZT- potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z C1, C2, s1, s2, s3,
68_K01 s4, c1, c2, K.1
chorym C3, C4 c3, c4
LK3-5_FZT- s1, s2, s3,
68_K02 C1, C2,
kieruje si dobrem chorego stawiajc je na pierwszym miejscu s4, c1, c2, K.2
C3, C4 c3, c4
LK3-5_FZT- s1, s2, s3,
C1, C2,
68_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta s4, c1, c2, K.3
C3, C4 c3, c4
LK3-5_FZT- s1, s2, s3,
68_K04 posiada wiadomo wasny ogranicze i umiejtnoci staego C1, C2,
s4, c1, c2, K.4
doskonalenia si C3, C4 c3, c4

Liczba
godzin
s1 astma oskrzelowa - objawy, przebieg, rokowanie 1
s2 POChP - objawy, przebieg, rokowanie 1
s3 metody postpowania diagnostycznego w chorobach obturacyjnych 1
s4 zasady farmakoterapii w astmie i POChP 1
4
Liczba
godzin
c1 prezentacja przypadkw chorych z astm oraz POChP 3
c2 omwienie przykadw chorych wraz z diagnostyk rnicow 3
c3 omwienie dostpnej i przydatnej diagnostyki - badania dodatkowe np. rtg, TK, spirometria 3
c4 omwienie postpowania terapeutycznego 5
14
1. tablica , rzutnik multimedialny
2. negatoskop
3. omwienie, dyskusja
4. wydruki bada np spirometria
LK3-5_FZT- weryfikacja prawidlowoci odpowiedzi,
zaliczenie ustne
68_W01 inyterpretacji badania
zaliczenie ustne
zaliczenie ustne
zaliczenie ustne
zaliczenie ustne
zaliczenie ustne
zaliczenie ustne
LK3-5_FZT- obserwacja przeprowadzenia badania ocena zgodnoci z wymogami okrelonymi na
68_U01 przedmiotowego i podmiotowego podstwie literatury podstawowej
LK3-5_FZT- Obserwacja, czy sposb przeprowadzania badania
68_K01 Zgodno postaw z kodeksem etyki lekarskiej
respektuje godno pacjenta
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 18
27. Literatura
1. Choroby wewntrzne red A. Szczeklik
1. choroby ukadu oddechowego. Red J. Ku, E. Rowiska- Zakrzewska
niewystarczajca znajomo w stopniu znajomo w stopniu znajomo w stopniu bardzo
znajomo elementw wystarczajcym dobrym wszystkich dobrym wszystkich
wymaganych dla elementw wymaganych elementw wymaganych elementw wymaganych dla
LK35_FZT postpowania dla postpowania dla postpowania postpowania
diagnostyczno- diagnostyczno- diagnostyczno- diagnostyczno-
68_W01do
terapeutycznego u terapeutycznego u terapeutycznego u chorego terapeutycznego u chorego
W07 chorego na astm oraz chorego na astm oraz na astm oraz POChP, na astm oraz POChP, w
na POChP, brak POChP, znajomo znajomo literatury tym znajomo literatury
znajomoci literatury literatury podstawowej podstawowej dodatkowej
podstawowej
niewystarczajca umiejtnoci w stopniu umiejtnoci w stopniu umiejtnoci w stopniu
umiejtnoci wystarczajcym dobrym elementw bardzo dobrym elementw
elementw elementw wymaganych wymaganych dla wymaganych dla
LK35_FZT wymaganych dla dla postpowania postpowania postpowania
68_U01do postpowania diagnostyczno- diagnostyczno- diagnostyczno-
U05 diagnostyczno- terapeutycznego u terapeutycznego u chorego terapeutycznego u chorego
terapeutycznego u chorego na astm oraz na astm oraz POChP na astm oraz POChP
chorego na astm oraz POChP
POChP
brak waciwych wystarczajce dobre kompetencje bardzo dobre kompetencje
kompetencji kompetencje spoeczne spoeczne dla realizacji spoeczne dla realizacji
LK35_FZT spoecznych dla dla realizacji postpowania postpowania diagnostyczno
realizacji postpowania postpowania diagnostyczno terapeutycznego
68_K01do
diagnostyczno diagnostyczno terapeutycznego
K04 terapeutycznego u terapeutycznego
chorego na astm oraz
POChP
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Zgodnie z planem zaj dydaktycznych dla roku
Katedra i Klinika Pneumonologii Ul. Medykw 14
Katowice godz 8.00-10.00 poniedziaki
wymagane posiadanie fartucha, stetoskopu, kodeks
etyki lekarskiej
Diagnostyka morfologiczna i rnicowa polipw przewodu

pokarmowego.
4. Status moduu/przedmiotu Fakultatywny
10. Rok III-V
11. Semestr V-X
Zaliczeni
15. Adres/telefon/strona internetowa www.patomorfologia.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Maciej Kajor
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, ukasz Liszka, lliszka@mp.pl
nazwisko, email)
dr hab. n. med. Maciej Kajor, maciej_kajor@poczta.onet.pl; dr
n. med. Monika Ciupiska-Kajor, monanet@poczta.onet.pl; dr
n. med. Zuzanna Dobrosz, dobrosz.zuza@vp.pl; dr n. med.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot Weronika Karczewska, weronika_karczewska@interia.pl; lek.
18.
(imi, nazwisko, email) ukasz Liszka, lliszka@mp.pl, dr n. med. Jacek Pajk,
makpaj@o2.pl; dr n. med. Piotr Pale, ppp17@poczta.onet.pl;
dr n. med. Pawe Waszczuk, pawel.wlaszczuk@sum.edu.pl; dr
n. med. Ewa Zieliska-Pajk, e.j.pajaki@interia.pl
Opis wymagania
Nr
1. Anatomia czowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia czowieka, Podstawy biologii, Jzyk
angielski medyczny
20. Cele ksztacenia
Poznanie wasnoci biologicznych, cech patomorfologicznych i patologii molekularnej polipw przewodu
C1 pokarmowego (m.in. gruczolakw, polipw hiperplastycznych, hamartomatycznych, zbkowanych, oraz
polipowatych postaci nowotworw zoliwych).
Poznanie zasad wsppracy kliniczno-patologicznej w zakresie diagnostyki i terapii polipw przewodu
C2
pokarmowego.
Poznanie zasad interpretacji wynikw bada patomorfologicznych materiau pozyskanego z polipw
C3
przewodu pokarmowego.
C4 Waciwe przygotowanie i opis materiau tkankowego do bada histopatologicznych.
C5 Umiejtno podstawowej interpretacji obrazw mikroskopowych polipw przewodu pokarmowego.
Interpretacja wynikw bada patomorfologicznych materiau pozyskanego z polipw przewodu
C6
pokarmowego.

Nr EK Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/potrafi: do celw do treci do EK ze
wiedza
Zna podstawowe wasnoci biologiczne, cechy patomorfologiczne i
LK3-
patologi molekularn polipw przewodu pokarmowego (m.in. C.W30,
LK5_FZT- C1 s1, c1
gruczolakw, polipw hiperplastycznych, hamartomatycznych, C.W33
80_W01
zbkowanych, oraz polipowatych postaci nowotworw zoliwych).
LK3-
Zna zasady wsppracy kliniczno-patologicznej w zakresie diagnostyki i C.W30,
LK5_FZT- C2 s2, c2
terapii polipw przewodu pokarmowego. C.W33
80_W02
LK3-
Zna zasady interpretacji wynikw bada patomorfologicznych materiau C.W30,
LK5_FZT- C3 s2, c2
pozyskanego z polipw przewodu pokarmowego. C.W33
80_W03
umiejtnoci
LK3-
Przygotowuje i waciwie opisuje materia tkankowy do bada
LK5_FZT- C4 s2, c2 C.U11
80_U01
LK3-
W podstawowym zakresie interpretuje obrazy mikroskopowe polipw
przewodu pokarmowego.
80_U02
LK3-
Umie interpretowa wyniki bada patomorfologicznych materiau
pozyskanego z polipw przewodu pokarmowego.
80_U03
kompetencje
LK3-
LK5_FZT- Posiada umiejtno staego doksztacania C7 s1-2, c1-2 K.4
80_K01
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Patomorfologia polipw przewodu pokarmowego. 2

Wsppraca kliniczno-patologiczna w zakresie diagnostyki i terapii polipw przewodu
s2 2
pokarmowego.
4
Liczba
godzin
c1 Patomorfologia polipw przewodu pokarmowego. 7
Wsppraca kliniczno-patologiczna w zakresie diagnostyki i terapii polipw przewodu
c2 7
pokarmowego.
14
1. Prezentacje multimedialne.
2. Prezentacje obrazw mikroskopowych.
3. Samodzielne wyszukiwanie struktur w wiczeniowych preparatach histopatologicznych.
LK3- Znajomo podstawowych wasnoci biologicznych,
LK5_FZT- Aktywno na wiczeniach i seminariach. cech patomorfologicznych i zagadnie patologii
80_W01 molekularnej polipw przewodu pokarmowego.
LK3- Znajomo zasad wsppracy kliniczno-
LK5_FZT- Aktywno na wiczeniach i seminariach. patologicznej w zakresie diagnostyki i terapii
80_W02 polipw przewodu pokarmowego.
LK3- Znajomo zasad interpretacji wynikw bada
LK5_FZT- Aktywno na wiczeniach i seminariach. patomorfologicznych materiau pozyskanego z
80_W03 polipw przewodu pokarmowego.
LK3- Umiejtno przygotowania i waciwego opisania
LK5_FZT- Aktywno na wiczeniach i seminariach. materiau tkankowego do bada
80_U01 histopatologicznych.
LK3-
Umiejtno podstawowej interpretacji obrazw
LK5_FZT- Aktywno na wiczeniach i seminariach.
mikroskopowych polipw przewodu pokarmowego.
80_U02
LK3- Umiejtno interpretacji wynikw bada
LK5_FZT- Aktywno na wiczeniach i seminariach. patomorfologicznych materiau pozyskanego z
80_U03 polipw przewodu pokarmowego.
LK3-
Jest przygotowany do zaj, uzupenia wiadomoci
LK5_FZT- Aktywno na wiczeniach i seminariach.
w ramach nauki wasnej.
80_K01
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach wymagajcych bezporedniego udziau
nauczyciela akademickiego 0,25
27. Literatura
1.
Prtner, 2005
1. Patologia znaczy sowo o chorobie, wyd. II pod redakcj J. Stachury i W. Domagay; PAU Krakw 2009
Nie zna podstawowych Zna podstawowe wasnoci Zna podstawowe Zna podstawowe wasnoci
wasnoci biologiczne, cechy wasnoci biologiczne, biologiczne, cechy
biologicznych, cech patomorfologiczne i cechy patomorfologiczne patomorfologiczne i zagadnienia
LK3-
patomorfologicznych i zagadnienia patologii i zagadnienia patologii patologii molekularnej polipw
LK5_FZT-
zagadnie patologii molekularnej polipw molekularnej polipw przewodu pokarmowego na
80_W01
molekularnej polipw przewodu pokarmowego przewodu pokarmowego ocen bardzo dobr.
przewodu na ocen dostateczn. na ocen dobr.
pokarmowego.
Nie zna zasad Zna zasady wsppracy Zna zasady wsppracy Zna zasady wsppracy
wsppracy kliniczno- kliniczno-patologicznej w kliniczno-patologicznej w kliniczno-patologicznej w
LK3- patologicznej w zakresie diagnostyki i zakresie diagnostyki i zakresie diagnostyki i terapii
LK5_FZT- zakresie diagnostyki i terapii polipw przewodu terapii polipw przewodu polipw przewodu
80_W02 terapii polipw pokarmowego na ocen pokarmowego na ocen pokarmowego na ocen bardzo
przewodu dostateczn. dobr. dobr.
pokarmowego.
Nie zna zasad Zna zasady interpretacji Zna zasady interpretacji Zna zasady interpretacji
interpretacji wynikw wynikw bada wynikw bada wynikw bada
LK3- bada patomorfologicznych patomorfologicznych patomorfologicznych materiau
LK5_FZT- patomorfologicznych materiau pozyskanego z materiau pozyskanego z pozyskanego z polipw
80_W03 materiau pozyskanego polipw przewodu polipw przewodu przewodu pokarmowego na
z polipw przewodu pokarmowego na ocen pokarmowego na ocen ocen bardzo dobr.
pokarmowego. dostateczn. dobr.
Nie umie przygotowa i Umie przygotowa i Umie przygotowa i Umie przygotowa i waciwie
LK3- waciwie opisa waciwie opisa materia waciwie opisa materia opisa materia tkankowy do
LK5_FZT- materiau tkankowego tkankowy do bada tkankowy do bada bada histopatologicznych na
80_U01 do bada histopatologicznych na histopatologicznych na ocen bardzo dobr.
histopatologicznych. ocen dostateczn. ocen dobr.
Nie potrafi W podstawowym zakresie W podstawowym W podstawowym zakresie
interpretowa obrazw interpretuje obrazy zakresie interpretuje interpretuje obrazy
LK3-
mikroskopowych mikroskopowe polipw obrazy mikroskopowe mikroskopowe polipw
LK5_FZT-
polipw przewodu przewodu pokarmowego polipw przewodu przewodu pokarmowego na
80_U02
pokarmowego. na ocen dostateczn. pokarmowego na ocen ocen bardzo dobr.
dobr.
Nie umie interpretowa Umie interpretowa wyniki Umie interpretowa Umie interpretowa wyniki
wynikw bada bada wyniki bada bada patomorfologicznych
LK3- patomorfologicznych patomorfologicznych patomorfologicznych materiau pozyskanego z
LK5_FZT- materiau pozyskanego materiau pozyskanego z materiau pozyskanego z polipw przewodu
80_U03 z polipw przewodu polipw przewodu polipw przewodu pokarmowego na ocen bardzo
pokarmowego. pokarmowego na ocen pokarmowego na ocen dobr.
dostateczn. dobr.
LK3- Nie posiada
LK5_FZT- umiejtnoci staego Jest przygotowany do zaj, uzupenia wiadomoci w ramach nauki wasnej.
80_K01 doksztacania
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Katedra i Zakad Patomorfologii. Harmonogram uzgodniony z
Miejsce i godziny konsultacji
prowadzcymi zajcia.
29.3
29.4 Materiay do zaj Fartuch lekarski
Duszno jako problem laryngologiczny

(konikotomia, tracheotomia)
2. Kod moduu/przedmiotu FTZ - 7
7. Profil ksztacenia profil praktyczny
10. Rok III - V
11. Semestr V - 10
13. Forma zakoczenia przedmiotu na zaliczenie
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Laryngologii
40-027 Katowice, ul. Francuska 20/24 SP Szpital
15. Adres/telefon/strona internetowa Kliniczny im. A.Mielckiego SUM
tel. 256-43-09, 256-18-74255-32-57, 259-12-00
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Jarosaw Markowski
Kierownik wicze: Dr n. med.. Aleksandra laska -
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie Kaspera, mail: ola.slaska@op.pl ; osoba
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko, odpowiedzialna za kart przedmiotu: Lek. Katarzyna
email) Przytua - Kandzia, mail:
przytula.kandzia@gmail.com
Dr. Hab. n. med. Jarosaw Markowski, mail:
jmarkow1@poczta.onet.pl ;Dr n. med. Aleksandra
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot laska - Kaspera, mail: ola.slaska@op.pl; Dr n. med.
18.
(imi, nazwisko, email) Jarosaw Paluch; Dr n. med.. Edyta Jura - Szotys
mail: edytajura@interia.pl ; Dr n. med.. Piotr Wardas
mail: piotrwardas@onet.pl
Nr Opis wymagania
1. znajomo anatomii prawidowej w zakresie grnych drg odddechowych
2. znajomo BLS
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 F.W1. znajomo przyczyn dusznoci pochodzenia laryngologicznego
F.W12. znajomo postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w dusznoci pochodzenia
C2 larygologicznego
wiedza
LK3-5_FTZ-
7_W01
Zna przyczyny dusznoci pochodzenia laryngologicznego. C1 s1 F.W1.
LK3-5_FTZ- Zna postpowanie diagnostyczne i terapuetyczne w dusznoci

7_W02
C2 s2 F.W12.
pochodzenia laryngologicznego.
F.U1.,
F.U2.,
LK3-5_FTZ-
7_W03
Zna zasady wykonywania tracheotomii, konikotomii, tracheopukcji. C2 s2, c2 F.U3.,
F.U4.,
F.U10.,
umiejtnoci
LK3-5_FTZ-
7_U01
Umie zbada krta. C1 s1, c1 F.U25.
LK3-5_FTZ-
7_U02
Potrafi odrni/rozpozna duszno pochodzenia laryngologicznego. C1 s1, c1 F.U10.
LK3-5_FTZ-
7_U03
Umie zastosowa algorytm postpowania z pacjentem z dusznoci. C2 s2, c2 F.U10.
kompetencje
LK3-5_FTZ- potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z
7_K01
C2 c2 K.1
chorym
LK3-5_FTZ-
7_K02
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C2 c2 K.2
LK3-5_FTZ-
7_K03
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2 c2 K.3
LK3-5_FTZ- posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego

7_K04
C1 c1, c2 K.4
doksztacania si
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Wprowadzenie - ostra duszno krtaniowa. Przyczyny, rnicowanie. 2
s2 Tracheotomia, tracheopunkcja, konikotomia 2
4
Liczba
godzin
Praktyczna nauka badania badanie krtani ogldanie z zewntrz, badanie palpacyjne
zewntrzne, wziernikowanie krtani laryngoskopia porednia, pozycja Killiana, ogldanie 7
c1 bocznych cian krtani
Zajcia z pacjentem - oddzia kliniczny, sala operacyjna, gabinet zabiegiegowy, poradnia
7
c2 przykliniczna.
14
1. prelekcje
2. prezentacje
3. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprztu diagnostycznego
5. praca z komputerem i ksika
LK3-5_FTZ-
zaliczenie ustne uzykanie wikszoci poprawnych odpowiedzi
7_W01
LK3-5_FTZ-
7_W02
LK3-5_FTZ-
7_W03
LK3-5_FTZ-
7_U01
LK3-5_FTZ-
7_U02
LK3-5_FTZ- pozytywna ocena wsppracy studenta z
obserwacja studenta
7_K01 pacjentem
LK3-5_FTZ-
obserwacja studenta pozytywna ocena umiejtnoci
7_K02
obserwacja studenta
7_K03 pacjentem.
LK3-5_FTZ- ocena wkadu wasnego/zaangaowania
obserwacja studenta
7_K04 studenta
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
26. przedmiot
27. Literatura
1. H.G. Benninghaus - Otolaryngologia
2. W. Becker - Choroby uszu, nosa i garda
LK3-5_FTZ- brak opanowania opanowanie materiau w opanowanie materiau w opanowanie materiau w
7_W01 materiau sposb dostateczny sposb dobry sposb bardzo dobry

7_U01 materiau sposb dostateczny sposb dobry sposb bardzo dobry
7_U02 materiau sposb dostateczny sposb dobry sposb bardzo dobry
brak umiejtnoci
LK3-5_FTZ- dostateczna umiejetno dobra umiejtno bardzo dobra umijtno
komunikacji z
7_K01 wsppracy z pacjentem wsppracy z pacjentemn wsppracy z pacjentem
pacjentem
brak umiejtnoci
LK3-5_FTZ- dostateczna umiejetno dobra umiejtno bardzo dobra umijtno
komunikacji z
7_K02 wsppracy z pacjentem wsppracy z pacjentemn wsppracy z pacjentem
pacjentem
dostateczne
nieprzestrzeganie dobre przestrzeganie bardzo dobra przestrzega
LK3-5_FTZ- przestrzeganie tajemnicy
tajemnicy lekarskiej i tajemnicy lekarskiej i praw tajemnicy lekarskiej i praw
7_K03 lekarskiej i praw
praw pacjenta pacjenta pacjenta
pacjenta
brak wiadomoci dostateczna wiadomo dobra wiadomo bardzo dobra wiadomo
LK3-5_FTZ- wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i
7_K04 umiejtnoci staego umiejtnoci staego umiejtnoci staego umiejtnoci staego
doksztacania si doksztacania si doksztacania si doksztacania si
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Katedra i Klinika Laryngologii UM, 40-027 Katowice,
29.2 Miejsce odbywania si zaj ul.Francuska 20-24, tel. 32 2591460
29.3 Miejsce i godziny konsultacji po uzgodnieniu z prowadzcym
29.4 Materiay do zaj zeszyt, dugopis, obuwie zmienne, fartuch.
1. Nazwa moduu/przedmiotu KASZEL

3. Przynaleno do grupy przedmiotw nauki kliniczne
4. Status moduu/przedmiotu fakultatywne zajcia
5. Poziom ksztacenia przeddyplomowe
8. Jzyk prowadzenia zaj j polski
10. Rok III, IV, V
13. Forma zakoczenia przedmiotu zaliczenie ustne
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Pneumonologii
15. Adres/telefon/strona internetowa ul. Medykw 14 40-752 Katowice tel 322523831
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n med. Wadysaw Pierzchaa
kierownik wicze- dr n med. Magorzata Farnik,
pneumo@sum.edu.pl tel 32 2523831
email)
Dr hab. n med. Adam Barczyk; dr n med. Marzena
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot Trzaska-Sobczak; dr n med. Magorzata Farnik; dr n
18.
(imi, nazwisko, email) med. Maciej Tabirek, dr n med. Mariola Ograbek -
Krl,
Nr Opis wymagania
1. znajomo anatomii i fizjologii ukadu oddechowego
2. znajomo patofizjologii podstawowych jednostek klinicznych ukadu oddechowego
3. umiejtno przeprowadzenia badania podmiotowego
4. umiejtno przeprowadzenia badania przedmiotowego
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 poznanie i omwienie zasad rnicowania przyczyn kaszlu
C2 umiejtno postpowania diagnostycznego u chorego z kaszlem
C3 poprawa umiejtnoci prowadzenia badania przedmiotowego i podmiotowego u chorego z kaszlem
C4 nabycie praktycznej wiedzy z zakresu postpowania farmakologicznego u chorego z kaszlem
wiedza
LK3-5_FZT- zna uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologi najczstszych C1, C2, s1, s2,s3,
69_W01 E.W7
chorb powodujcych wystpowanie kaszlu C3 c1, c2, c3
LK3-5_FZT- C1, C2, s1, s2,s3,
69_W02 zna i rozumie zasady diagnostyki rnicowej u chorego z kaszlem E.W7
C3 c1, c2, c3
LK3-5_FZT- zna klasyfikacj kaszlu ze wzgldu na czas trwania, jego C1, C2, s1, s2,s3,
69_W03 E.W7
charakter C3 c1, c2, c3
LK3-5_FZT- C1, C2, s1, s2,s3,
69_W04 zna powikania kaszlu E.W7
C3 c1, c2, c3
LK3-5_FZT- C1, C2, s1, s2,s3,
69_W05 zna zasady mechanizmy odpowiedzialne za powstanie kaszlu E.W7
C3 c1, c2, c3
LK3-5_FZT- zna moliwe sytuacje zagroenia zwizane w wystpowaniem C1, C2, s1, s2,s3,
69_W06 E.W7
kaszlu C3 c1, c2, c3
LK3-5_FZT- zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i
69_W07 postpowania terapeutycznego w odniesieniu do chorb
C4 s4, c4 E.W7
mogcych powodowa wystpowanie kaszlu (np. astma, POChP,
rozstrzenia oskrzeli,mukowiscydoza i inne)
umiejtnoci
LK3-5_FZT- E.U3,
C1, C2, s1, s2,s3,
69_U01 Przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem E.U12,
C3 c1, c2, c3 E.U14
LK3-5_FZT- E.U3,
69_U02 Przeprowadza pene i ukierunkowane badanie fizykalne u C1, C2, s1, s2,s3,
E.U12,
chorego z objawami kaszlu C3 c1, c2, c3 E.U14
LK3-5_FZT- E.U3,
69_U03
s1, s2,s3,
planuje postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i C1, C2, E.U12,
s4, c1,
profilaktyczne C3, C4 E.U14,
c2, c3, c4 E.U18
LK3-5_FZT- E.U3,
69_U04 C1, C2, s1, s2,s3, E.U12,
przeprowadza diagnostyk rnicow wystpowania kaszlu
C3 c1, c2, c3 E.U14,
E.U18
LK3-5_FZT- E.U3,
69_U05 dokonuje interpretacji bada dodatkowych przydatnych w C1, C2, s1, s2,s3, E.U12,
postpowaniu diagnostycznym C3 c1, c2, c3 E.U14,
E.U18
kompetencje
LK3-5_FZT- s1, s2,s3,
69_K01 potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z C1, C2,
s4, c1, K.1
chorym C3, C4
c2, c3, c4
LK3-5_FZT- s1, s2,s3,
C1, C2,
69_K02 kieruje si dobrem chorego stawiajc je na pierwszym miejscu s4, c1, c2, K.2
C3, C4 c3, c4
LK3-5_FZT- s1, s2,s3,
69_K03
C1, C2,
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta s4, c1, c2, K.3
C3, C4 c3, c4
LK3-5_FZT- s1, s2,s3,
69_K04
posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego C1, C2,
s4, c1, c2, K.4
doszkalania si C3, C4 c3, c4
Liczba
godzin
s1 przyczyny kaszlu, klasyfikacja 1
s2 patomechanizmy odpowiedzialne za powstanie kaszlu 1
s3 metody postpowania diagnostycznego u chorego z kaszlem 1
s4 zasady farmakoterapii z przypadku kaszlu 1
4
Liczba
godzin
c1 prezentacja przypadkw chorych z kaszlem 3
c2 omwienie przykadw chorych wraz z diagnostyk rnicow 3
c3 omwienie dostpnej i przydatnej diagnostyki - badania dodatkowe np. rtg, TK, spirometria 3
c4 omwienie postpowania terapeutycznego 5
14
1. tablica , rzutnik multimedialny
2. negatoskop
3. omwienie, dyskusja
4. wydruki bada np spirometria
LK3-5_FZT- weryfikacja prawidowoci odpowiedzi,
69_W01 zaliczenie ustne
inyterpretacji badania
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Choroby wewntrzne red A. Szczeklik
1. choroby ukadu oddechowego. Red J. Ku, E. Rowiska- Zakrzewska
niewystarczajca znajomo w stopniu znajomo w stopniu znajomo w stopniu bardzo
znajomo elementw wystarczajcym dobrym wszystkich dobrym wszystkich elementw
wymaganych dla elementw elementw wymaganych wymaganych dla
postpowania wymaganych dla dla postpowania postpowania diagnostyczno-
LK3-5_FZT-
diagnostyczno- postpowania diagnostyczno- terapeutycznego u chorego z
69_W01 do
terapeutycznego u diagnostyczno- terapeutycznego u kaszlem, w tym znajomo
W07
chorego z kaszlem, brak terapeutycznego u chorego z kaszlem, literatury dodatkowej
znajomoci literatury chorego z kaszlem, znajomo literatury
podstawowej znajomo literatury podstawowej
podstawowej
niewystarczajca umiejtnoci w stopniu umiejtnoci w stopniu umiejtnoci w stopniu
umiejtnoci elementw wystarczajcym dobrym elementw bardzo dobrym elementw
wymaganych dla elementw wymaganych dla wymaganych dla
LK3-5_FZT-
postpowania wymaganych dla postpowania postpowania diagnostyczno-
69_U01 do
diagnostyczno- postpowania diagnostyczno- terapeutycznego u chorego z
U05
terapeutycznego u diagnostyczno- terapeutycznego u kaszlem
chorego z kaszlem terapeutycznego u chorego z kaszlem
chorego z kaszlem
brak waciwych wystarczajce dobre kompetencje bardzo dobre kompetencje
kompetencji spoecznych kompetencje spoeczne spoeczne dla realizacji spoeczne dla realizacji
LK3-5_FZT- dla realizacji dla realizacji postpowania postpowania diagnostyczno
69_K01 do postpowania postpowania diagnostyczno terapeutycznego u chorego z
K04 diagnostyczno diagnostyczno terapeutycznego u kaszlem
terapeutycznego u terapeutycznego u chorego z kaszlem
chorego z kaszlem chorego z kaszlem
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
29.2 Miejsce odbywania si zaj Zgodnie z planem zaj dydaktycznych dla roku
Katedra i Klinika Pneumonologii Ul. Medykw 14
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Katowice godz 8.00-10.00 poniedziaki
wymagane posiadanie fartucha, stetoskopu, kodeks etyki
29.4 Materiay do zaj lekarskiej
Leczenie endowskularne w chirurgii naczyniowej - zalety i

ograniczenia
Przynaleno do grupy przedmiotw
3. zajcia fakultatywne
10. Rok III-V
11. Semestr V-X
zaliczeni
Klinicznym nr 7 Grnolskie Centrum Medyczne im Prof. Leszka
Gieca, ul. Zioowa 45-47, 40-635 Katowice, tel do sekretariatu
kliniki 323598198, e-mail: chirurgia@gcm.pl
18. Grzegorz Biolik grzegorz.biolik@onet.pl, Dr n.med. Jacek Kostecki
przedmiot (imi, nazwisko, email) kosteckij@op.pl, Lek.med. Aleksander Czajka optk@wp.pl ,
Lek.med. Jakub mudzki j.zmudzki@poczta.fm

Nr Opis wymagania
1. podstawowa wiedza z zakresu medycyny maoinwazyjnej - leczenia endowaskularnego
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapozanie si z podstawami i zasadami leczenia endowskularnego
zapoznannie si z podstawowymi zasadami kwalifikacji do leczenia chirurgicznego i endowskularnego w
C2
zakresie obwodowego drzewa naczyniowego
zapoznanie z zasadami bezpieczenstwa okoooperacyjnego, przygotowania pacjenta do operacji oraz
C3
prowadzenia w okresie pozabiegowym - po zbiegach endowaskularnych
wiedza
terapeutycznego w odniesieniu do najczstszych chorb wewntrznych
LK3-
wystpujcych u osb dorosych oraz ich powika,zna zasady kwalifikacji E.W.7
FZT- C1 s1,s2,s3
76_W01 i wykonywania oraz najczstsze powikania podstawowych zabiegw F.W.3
operacyjnych i inwazyjnych procedur diagnostyczno-leczniczych, a)
chorb ukadu krenia, w tym: choroby niedokrwiennej serca
LK3- zna zasady bezpieczestwa okoooperacyjnego, przygotowania
FZT- pacjenta do operacji, wykonania znieczulenia oglnego i miejscowego C1,C2 s1,s2,s3 F.W.4
76_W02 oraz kontrolowanej sedacji
LK3- wymienia wskazania do wdroenia terapii monitorowane, zna leczenie E.W.40
FZT- pooperacyjne z terapi przeciwblow i monitorowaniem pooperacyjnym C2,C3 s1,s2,s3
F.W.5
76_W03
umiejtnoci
LK3- przeprowadza pene i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta
s1,s2,c1,c2, E.U3
FZT- dorosego, planuje postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i C1,C2
76_U01 profilaktyczne
c3,c4 E.U.16
LK3-
przeprowadza analiz ewentualnych dziaa niepodanych s1,s2,c1,c2,
FZT- C1,C2,C3 E.U.17
76_U02 poszczeglnych lekw oraz interakcji midzy nimi c3,c4
LK3- proponuje indywidualizacj obowizujcych wytycznych terapeutycznych
s1,s2,s3,c1,
FZT- oraz inne metody leczenia wobec nieskutecznoci albo przeciwwskaza do C1,C2,C3 E.U18
76_U03 terapii standardowej
c2,c3,c4
kompetencje
LK3- Student potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z s1,s2,s3,c1,c
FZT-
chorym C1,C2,C3 K1
76_K01 2,c3,c4
LK3- student kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu s1,s2,s3,c1,c
FZT- C1,C2,C3 K2
76_K02 2,c3,c4
LK3- student przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta s1,s2,s3,c1,c
FZT- C1,C2,C3 K3
76_K03 2,c3,c4
LK3- Student posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego
s1,s2,s3,c1,c
FZT- doksztacania si C1,C2,C3 K4
76_K04 2,c3,c4

Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 zapozanie z podstawami i zasadami leczenia endowskularnego 1
zapoznannie z podstawowymi zasadami kwalifikacji do leczenia chirurgicznego i
s2 endowskularnego w zakresie obwodowego drzewa naczyniowego 2
zapoznanie z zasadami bezpieczenstwa okoooperacyjnego, przygotowania pacjenta do

s3 operacji oraz prowadzenia w okresie pozabiegowym 1
4
Liczba
godzin
c1 prezentacja przyapdkw chorych z rnymi postaciami miadycy obwodowej 3
wywiad oraz badanie fizykalne w rozpoznawaniu i ocenie stopnia zaawansowania miadycy w
c2 naczyniach obwodowych - kwalifikacja do leczenia: chirurgicznego lub endowaskularnego 3
c3 testy czynnociowe wykorzystywane w diagnostyce miadycy obwdowej 3

c4 badnia obrazowe wykorzystywane w diagnostyce miadycy obwodowej 5
14
LK3-FZT-
76_W01
LK3-FZT-
76_W02
LK3_FZT- pytania ustne udzielenie prawidowej odpowiedzi

76_W03
pytanie ustne poaczone z zadaniem praktycznym przy potrafi przeprowadzi proste testy oceniajce
LK3_FZT- ku chorego aktualny stan ukrwienia obwodowego koczyn
76_U01
pytanie ustne poaczone z zadaniem praktycznym przy potrafi przeprowadzi podstawowe badania
ku chorego potwierdzajace lub wykluczajace miadzyce naczy
LK3_FZT-
76_U02 obwodowych
pytanie ustne poaczone z zadaniem praktycznym przy potrafi wdrozy waciw terapie miadycy
LK3_FZT-
76_U03
ku chorego
obserwacja studentw w trakcie wicze prowadzenie analizy przypadkw zgodnie z przyjtymi
LK3_FZT-
standardami
76_K01
LK3_FZT- obserwacja studentw w trakcie wicze prowadzenie analizy przypadkw zgodnie z przyjtymi
76_K02 standardami
76_K03 standardami
76_K04 standardami
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Chirurgia ttnic i y obwodowych W. Noszczyk PZWL 2007
1. Vademecum chorb ttnic Ziaja K. Medical Tribune 2010
student nie zna i nie zna i rozumie przyczyny, zna i rozumie przyczyny, zna i rozumie przyczyny,
rozumie przyczyn, objawy, zasady objawy, zasady objawy, zasady
objaww, zasad diagnozowania i diagnozowania i diagnozowania i postpowania
diagnozowania i postpowania postpowania terapeutycznego w
postpowania terapeutycznego w terapeutycznego w odniesieniu do najczstszych
terapeutycznego w odniesieniu do odniesieniu do chorb wewntrznych
odniesieniu do najczstszych chorb najczstszych chorb wystpujcych u osb
najczstszych chorb wewntrznych wewntrznych dorosych oraz ich
wewntrznych wystpujcych u osb wystpujcych u osb powika,zna zasady
wystpujcych u osb dorosych oraz ich dorosych oraz ich kwalifikacji i wykonywania
dorosych oraz ich powika,zna zasady powika,zna zasady oraz najczstsze powikania
LK3-FZT-
76_W01
powika, nie zna zasad kwalifikacji i kwalifikacji i wykonywania podstawowych zabiegw
kwalifikacji i wykonywania oraz oraz najczstsze operacyjnych i inwazyjnych
wykonywania oraz najczstsze powikania powikania podstawowych procedur diagnostyczno-
najczstszych powikan podstawowych zabiegw zabiegw operacyjnych i leczniczych, a) chorb ukadu
podstawowych operacyjnych i inwazyjnych procedur krenia, w tym: choroby
zabiegw operacyjnych inwazyjnych procedur diagnostyczno-leczniczych, niedokrwiennej sercaw
i inwazyjnych procedur diagnostyczno- a) chorb ukadu krenia, stopniu bardzo dobrym
diagnostyczno- leczniczych, a) chorb w tym: choroby
leczniczych, a) chorb ukadu krenia, w tym: niedokrwiennej serca w
ukadu krenia, w tym: choroby niedokrwiennej stopniu dobrym
choroby niedokrwiennej serca w stopniu
serca dostatecznym
nie zna zasad zna zasady zna zasady zna zasady bezpieczestwa
bezpieczestwa bezpieczestwa bezpieczestwa okoooperacyjnego,
okoooperacyjnego, okoooperacyjnego, okoooperacyjnego, przygotowania pacjenta do
przygotowania przygotowania pacjenta przygotowania pacjenta operacji, wykonania
LK3-FZT- pacjenta do operacji, do operacji, wykonania do operacji, wykonania znieczulenia
76_W02 wykonania znieczulenia znieczulenia znieczulenia oglnego i miejscowego oraz
oglnego i miejscowego oglnego i miejscowego oglnego i miejscowego kontrolowanej sedacji w
oraz kontrolowanej oraz kontrolowanej oraz kontrolowanej sedacji stopniu bardzo dobryn
sedacji sedacji w stopniu w stopniu dobrym
dostatecznym
nie potrafi wymieni wymienia wskazania do wymienia wskazania do wymienia wskazania do
wskaza do wdroenia wdroenia terapii wdroenia terapii wdroenia terapii
terapii monitorowane, monitorowane, zna monitorowane, zna monitorowane, zna leczenie
LK3-FZT- nie zna zasad leczenia leczenie pooperacyjne z leczenie pooperacyjne z pooperacyjne z terapi
76_W03 pooperacyjnego z terapi przeciwblow i terapi przeciwblow i przeciwblow i
terapi przeciwblow i monitorowaniem monitorowaniem monitorowaniem
monitorowaniem pooperacyjnym w stopniu pooperacyjnym w stopniu pooperacyjnym w stopniu
pooperacyjnym dostatecznym dobrym bardzo dobrym
nie potrafi przeprowadza pene i przeprowadza pene i przeprowadza pene i
przeprowadzi penego ukierunkowane badanie ukierunkowane badanie ukierunkowane badanie
i ukierunkowanego fizykalne pacjenta fizykalne pacjenta fizykalne pacjenta dorosego,
badania fizykalnego dorosego, planuje dorosego, planuje planuje postpowanie
LK3-FZT- pacjenta dorosego, nie postpowanie postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne
76_U01 potrafi zaplanowa diagnostyczne, diagnostyczne, i profilaktyczne w stopniu
postpowania terapeutyczne i terapeutyczne i bardzo dobrym
diagnostycznego, profilaktyczne w stopniu profilaktyczne w stopniu
terapeutycznego i dostatecznym dobrym
profilaktycznego
nie potrafi przeprowadza analiz przeprowadza analiz przeprowadza analiz

przeprowadzi analizy ewentualnych dziaa ewentualnych dziaa ewentualnych dziaa
LK3-FZT- ewentualnych dziaa niepodanych niepodanych niepodanych
76_U02 niepodanych poszczeglnych lekw poszczeglnych lekw oraz poszczeglnych lekw oraz
poszczeglnych lekw oraz interakcji midzy interakcji midzy nimi w interakcji midzy nimi w
oraz interakcji midzy nimi w stopniu stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
nimi dostatecznym
nie potrafi proponuje proponuje indywidualizacj proponuje indywidualizacj
zaproponowa indywidualizacj obowizujcych obowizujcych wytycznych
indywidualizacji obowizujcych wytycznych terapeutycznych oraz inne
obowizujcych wytycznych terapeutycznych oraz inne metody leczenia wobec
LK3-FZT- wytycznych terapeutycznych oraz metody leczenia wobec nieskutecznoci albo
76_U03 terapeutycznych oraz inne metody leczenia nieskutecznoci albo przeciwwskaza do terapii
innych metod leczenia wobec nieskutecznoci przeciwwskaza do terapii standardowej w stopniu
wobec nieskutecznoci albo przeciwwskaza do standardowej w stopniu bardzo dobrym
albo przeciwwskaza do terapii standardowej w dobrym
terapii standardowej stopniu dostatecznym
Student nie potrafi Student potrafi nawiza Student potrafi nawiza i Student potrafi nawiza i
nawiza i utrzyma i utrzyma geboki i peen utrzyma geboki i peen utrzyma geboki i peen
LK3-FZT- gebokiego i penego szacunku kontakt z szacunku kontakt z chorym szacunku kontakt z chorym w
76_K01
szacunku kontaktu z chorym w stopniu w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
chorym dostatecznym
student nie kieruje si student kieruje si student kieruje si student kieruje si dobrem
dobrem chorego, i nie dobrem chorego, dobrem chorego, stawiajc chorego, stawiajc je na
LK3-FZT- stawia je na pierwszym stawiajc je na je na pierwszym miejscu w pierwszym miejscu w stopniu
76_K02
miejscu pierwszym miejscu w stopniu dobrym bardzo dobrym
stopniu dostatecznym
student nie przestrzega student przestrzega student przestrzega student przestrzega tajemnicy
LK3-FZT- tajemnicy lekarskiej i tajemnicy lekarskiej i tajemnicy lekarskiej i praw lekarskiej i praw pacjenta w
76_K03 praw pacjenta praw pacjenta w stopniu pacjenta w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
odstatecznym
nie posiada posiada wiadomo posiada wiadomo posiada wiadomo wasnych
wiadomoci asnych wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i ogranicze i umiejtnoci
LK3-FZT- ogranicze i umiejtnoci staego umiejtnoci staego staego doksztacania si w
76_K04
umiejtnoci staego doksztacania si w doksztacania si w stopniu stopniu bardzo dobrym
doksztacania si stopniu doostatecznym dobrym
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 GCM ul. Zioowa
29.2 Miejsce odbywania si zaj 45-47, 40-635 Katowice, Oddzia Chirurgii Oglnej Naczyniowej
i Angiologii
1. Nazwa moduu/przedmiotu Leczenie ywieniowe w pediatrii

10. Rok III V
11. Semestr V-X
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 0 S:4 w: 14
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Klinika Pediatrii Katedry Pediatrii
Klinika Pediatrii Katedry Pediatrii lski Uniwersytet
Medyczny tel. 32 207 17 00
16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n. med. Halina Wo
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu dr hab. n.med. Urszula Grzybowska-Chlebowczyk,
17.
(kierownik wicze: imi, nazwisko, email) klinikapediatrii@sum.edu.pl
1. prof. dr hab. n. med. Halina Wo
2. dr hab. n.med. Urszula Grzybowska-Chlebowczyk
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot 3. dr n.med. Sabina Wicek
18.
(imi, nazwisko, email) 4. dr n.med. Maria Szymaska
5. dr n. med. Katarzyna Musio

Nr Opis wymagania
1. brak
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
znajomo rozwoju fizycznego i psychoruchowego niemowlcia, dziecka maego, przedszkolnego i
C1 szkolnego
Umiejtno wykonywania badanie podmiotowe i przedmiotowe dziecka z uwzgldnieniem odrbnoci

C2
zwizanych z procesem wzrastania
C3 Znajomo zasad dziaa profilaktycznych w medycynie wieku rozwojowego
Znajomo zasad ywienia niemowlcia, dziecka maego i szkolnego i umiejtno zastosowania w
C4
praktyce.
C5 Znajomo zasad ywienia poza i dojelitowego dzieci chorych
wiedza
LK2-
C1, C2, s1, s3,
5_FZT- zna zasady ywienia dzieci zdrowych i chorych E.W2.
66_W01
C3, C4 c1-c4
LK2- Zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i

postpowania terapeutycznego w przypadku chorb c5-c9, s1,
5_FZT- C5 E.W3.
66_W02 wymagajcych leczenia ywieniowego s4
umiejtnoci
LK2-
5_FZT- przeprowadza wywiad lekarski z dzieckiem i jego rodzin C2, c1 E.U2.
66_U01
LK2-
c2, c3,
5_FZT- przeprowadza badanie fizykalne dziecka w kadym wieku C2,
c4
E.U4.
66_U02
LK2-
ocenia stan oglny, stan przytomnoci i wiadomoci
5_FZT- C2, c4 E.U7.
66_U03 pacjenta
LK2-
zestawia pomiary antropometryczne i cinienia krwi z danymi c2, c3,
5_FZT- C1, C2 E.U9.
66_U04 na siatkach centylowych c4
LK2-
c2, c3,
5_FZT- ocenia i opisuje stan somatyczny pacjenta C1, C2
c4
E.U13.
66_U05
kompetencje
LK2-
potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt
5_FZT-66 C1, c1 K.1
_K01 z chorym
LK2-
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym c2, c3,
5_FZT-66 C2, K.2
_K02 miejscu c4
LK2-
5_FZT-66 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1, c1 K.3
_K03
LK2-
posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci C1, C2,
5_FZT-66 c1 K.4
_K04 staego doksztacania si C3, C4
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Podstawy leczenia ywieniowego dojelitowego u dzieci 1
s2 Leczenie dietetyczne zapar u dzieci 1
s3 ywienie dzieci zdrowych 1
s4 Program terapeutyczny domowego ywienia dojelitowego 1
4
Liczba
godzin
c2 Pomiary antropometryczne dziecka 1
c3 Ocena stanu odywienia niemowlt i dzieci 1
c4 Badanie przedmiotowe: wraenie oglne, uoenie ciaa wzy chonne, skra 1
c5 ywienie w alergii pokarmowej u dzieci 2
c6 Leczenie ywieniowe dzieci z uszkodzeniem OUN 2
c7 Leczenie ywieniowe dzieci z mukowiscydoz 2
c8 Leczenie ywieniowe dzieci z chorobami onkologicznymi 2
c9 leczenie ywieniowe dzieci z chorobami wtroby 2
14
1. prelekcje
2. prezentacje
LK2-5_FZT-
rozmowa ze studentem udziela wystarczajcej odpowiedzi ustnej
66_W01
LK2-5_FZT-
66_W02
LK2-5_FZT-
obserwacja studenta ocena umiejtnoci praktycznych
66_U01
LK2-5_FZT-
66_U02
LK2-5_FZT-
66_U03
LK2-5_FZT-
66_U04
LK2-5_FZT-
66_U05
LK2-5_FZT- student stosuje si do oglnie przyjtych norm
ocena zachowania studenta
66 _K01 spoecznych i zasad wychowania
udzia w wykadach 0
18
25
cznia ilo godzin
27. Literatura
Standardy Leczenia ywieniowego w Pediatrii 2013 , Pod redakcj prof.. dr hab. n.med. Janusza
1.
Ksiyka, Warszawa 2013
1. Standardy Medyczne Pediatria
LK2-5_FZT- dostatecznie zna
66_W01 zasady
LK2-5_FZT- dostatecznie zna
66_W02 zasady
LK2-5_FZT- potrafi w sposb
66_U01 dostateczny
nie potrafi potrafi przeprowadzi
LK2-5_FZT- dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
przeprowadzi badanie w sposb
66_U02 przeprowadzi badanie przeprowadzi badanie
badanie dostateczny
LK2-5_FZT- potrafi oceni w sposb bardzo dobrze potrafi
nie potrafi oceni dobrze potrafi oceni
66_U03 dostateczny oceni
LK2-5_FZT- potrafi zestawi w bardzo dobrze potrafi

nie potrafi zestawi dobrze potrafi zestawi
66_U04 sposb dostateczny zestawi
LK2-5_FZT- potrafi oceni w sposb bardzo dobrze potrafi

nie potrafi oceni dobrze potrafi oceni
66_U05 dostateczny oceni

66 _K01 dostateczny
66 _K02 dostateczny

66 _K03 dostateczny
66 _K04 dostateczny
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Klinika Pediatrii lski Uniwersytet Medyczny
1. Nazwa moduu/przedmiotu Niedosuch - choroba spoeczna XXI wieku.

2. Kod moduu/przedmiotu FTZ - 8
7. Profil ksztacenia profil praktyczny
10. Rok III - V
11. Semestr V - 10
13. Forma zakoczenia przedmiotu na zaliczenie
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Laryngologii
15. Adres/telefon/strona internetowa 40-027 Katowice, ul. Francuska 20/24 SP Szpital
Kliniczny im. A.Mielckiego SUM
tel. 256-43-09, 256-18-74255-32-57, 259-12-00
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Jarosaw Markowski
Kierownik wicze: Dr n. med.. Aleksandra laska -
Kaspera, mail: ola.slaska@op.pl ; osoba
odpowiedzialna za kart przedmiotu: Lek. Katarzyna
email)
Przytua - Kandzia, mail: przytula.kandzia@gmail.com
Dr. Hab. n. med. Jarosaw Markowski, mail:

jmarkow1@poczta.onet.pl ;Dr n. med. Aleksandra
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot laska - Kaspera, mail: ola.slaska@op.pl; Dr n. med.
18.
(imi, nazwisko, email) Jarosaw Paluch; Dr n. med.. Edyta Jura - Szotys
mail: edytajura@interia.pl ; Dr n. med.. Piotr Wardas
mail: piotrwardas@onet.pl

Nr Opis wymagania
1. znajomo anatomii prawidowej ucha
2. znajomo fizjologii syszenia
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 F.W12 Znajomo przyczyn, przebiegu klinicznego, metod leczenia w niedosuchu.
wiedza
LK3-5_FTZ-
Zna czynniki ryzyka niedosuchu. C1 s1 F.W12.
7_W01
LK3-5_FTZ- Zna moliwoci diagnostyczne chorb narzdu suchu oraz metody
C1 s2 F.W12.
7_W02 leczenia niedosuchw.
umiejtnoci
LK3-5_FTZ-
Potrafi zbada otoskopowo ucho. C1 s1, c1 F.U25.
7_U01
LK3-5_FTZ-
Potrafi wykona orientacyjne badanie suchu. C1 s1, c1 F.U26.
7_U02
LK3-5_FTZ- Potrafi zadstosowa algorytm postpowania z pacjentem z

C1 s2, c2 F.U26.
7_U03 niedosuchem.
kompetencje
LK3-5_FTZ- Potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z
C1 c2 K.1
7_K01 chorym
LK3-5_FTZ-
Kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C1 c2 K.2
7_K02
LK3-5_FTZ-
Przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 c2 K.3
7_K03
LK3-5_FTZ- Posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego

C1 c1, c2 K.4
7_K04 doksztacania si
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
Wprowadzenie -czynniki ryzyka w niedosuchach czuciowo-nerwowych; model badania
audiologicznego; jakociowa i ilociowa ocena ubytku suchu; topodiagnostyka uszkodzenia
s1 suchu 2
s2 Szczegowa ocena narzdu suchu, metody leczenia niedosuchw. 2
4
Liczba
godzin
Praktyczna nauka badania - otoskopia, badanie suchu przy pomocy stroikw, badania
c1 audiologiczne. 7
Zajcia z pacjentem - oddzia kliniczny, sala operacyjna, gabinet zabiegiegowy, poradnia
c2 przykliniczna. 7
14
1. prelekcje
2. prezentacje
3. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprztu diagnostycznego
5. praca z komputerem i ksika
LK3-5_FTZ-
7_W01
LK3-5_FTZ-
7_W02
LK3-5_FTZ-
7_U01
LK3-5_FTZ-
7_U02
LK3-5_FTZ-
7_U04
LK3-5_FTZ-
7_U01
obserwacja studenta
7_K01 pacjentem
LK3-5_FTZ-
obserwacja studenta pozytywna ocena umiejtnoci
7_K02
obserwacja studenta
7_K03 pacjentem
LK3-5_FTZ- ocena wkadu wasnego/zaangaowania

obserwacja studenta
7_K04 studenta
18
12
cznia ilo godzin 30
1
przedmiotu
26. przedmiot
27. Literatura
1. H.G. Benninghaus - Otolaryngologia
2. W. Becker - Choroby uszu, nosa i garda
opanowanie
LK3-5_FTZ- brak opanowania opanowanie materiau w opanowanie materiau w
materiau w sposb
7_W01 materiau sposb dostateczny sposb bardzo dobry
dobry
opanowanie
materiau w sposb
7_W02 materiau sposb dostateczny sposb bardzo dobry
dobry
opanowanie
materiau w sposb
7_U01 materiau sposb dostateczny sposb bardzo dobry
dobry
opanowanie
materiau w sposb
dobry
opanowanie
materiau w sposb
dobry
opanowanie
materiau w sposb
dobry
brak umijetnoci dobra umiejtno
LK3-5_FTZ- dostateczna umiejetno bardzo dobra umijtno
komunikacji z wsppracy z
7_K01 wsppracy z pacjentem wsppracy z pacjentem
pacjentem pacjentem
brak umiejtnoci dobra umiejtno
LK3-5_FTZ- dostateczna umiejetno bardzo dobra umijtno
komunikacji z wsppracy z
7_K02 wsppracy z pacjentem wsppracy z pacjentem
pacjentem pacjentem
dobre
nieprzestrzeganie dostateczne bardzo dobra przestrzega
LK3-5_FTZ- przestrzeganie
tajemnicy lekarskiej przestrzeganie tajemnicy tajemnicy lekarskiej i
7_K03 tajemnicy lekarskiej
i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta praw pacjenta
i praw pacjenta
brak wiadomoci
dobra wiadomo
wasnych dostateczna wiadomo bardzo dobra wiadomo
wasnych
LK3-5_FTZ- ogranicze i wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i
ogranicze i
7_K04 umiejtnoci umiejtnoci staego umiejtnoci staego
umiejtnoci staego
staego doksztacania si doksztacania si
doksztacania si
doksztacania si
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Katedra i Klinika Laryngologii UM, 40-027 Katowice,
ul.Francuska 20-24, tel. 32 2591460
29.3 Miejsce i godziny konsultacji po uzgodnieniu z prowadzcym
29.4 Materiay do zaj zeszyt, dugopis, obuwie zmienne, fartuch.
1. Nazwa moduu/przedmiotu Nieswoiste choroby zapalne jelit

2. Kod moduu/przedmiotu FTZ-85
3. Przynaleno do grupy przedmiotw zajcia fakltatywne
10. Rok III-V
11. Semestr V-X
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 0 S:4 w:14
Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu
Pokarmowego
40- 752 Katowice, ul. Medykw 14,
15.
Adres/telefon/strona internetowa www.kchpp.pl
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Pawe Lampe
17. lek. Andrzej Grabarczyk graband@op.pl
prof.dr hab. n. med. Pawe Lampe, dr hab.
Sawomir Mrowiec, dr hab.marek Olakowski, dr
n. med. Mieczysawa Lesiecka, dr n. med.
18. Katarzyna Kunierz, dr n. med. Beata Jaboska,
nazwisko, email) dr n. med. Andrzej Lekstan, dr n. med. Daria
Dranka - Bojarowska, dr n med. Jakub Ciosek,
lek. Andrzej Grabarczyk
Nr Opis wymagania
1. Uzyskanie zalicznia i zdanie egzaminw przewidzianych programem na II rok studiw
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
student zna wskazania do chirurgicznego leczenia choroby Crohna i wrzodziejcego zapalenia jelita
C1
grubego
student zna sposoby chirurgicznego leczenia choroby Crohna i wrzodziejcego zapalenia jelita
C2
grubego
C3 student zna sposoby diagnostyki choroby Crohna i wrzodziejcego zapalenia jelita grubego
C4 student zna objawy i klasyfikacj cikoci rzutu choroby
C5 student wie jakie mog wystpi powikania pozabiegowe oraz jak naley je leczy
ksztacenia programu standardu
wiedza
LK3-5_FTZ- Student wie jakie badania naley wykona aby zdiagnozowa s1 s2
85_W01 C3 C4 F.W1
pacjenta c1 c4
LK35_FTZ_85 s1 s2 F.W1
_W02 Student wie na czym polegaj zlecane badania C3
c4 F.W10
LK35_FTZ_85 s1 s2 F.W3
_W03 student zna wskazania oraz sposoby chirurgicznego leczenia C1 C2
c1 c4 F.W4
LK35_FTZ_85 s1 s2
_W04 student wie jakie mog wystpi powikania pozabiegowe C5 F.W3
c5
LK35_FTZ_85 student wie jak postpowa w przypadku wystpienia powika s1 s2
_W05 C5 F.W3
pozabiegowych c5
umiejtnoci
LK35_FTZ_85 c1, c2, A.U5
_U01 student umie dokona analizy dokumentacji medycznej c3
c3, c4, c5 E.U24
LK35_FTZ_85 A.U5
_U02 student umie zebra z pacjentem wywiad lekarski i zbada c1, c2, D.U14
c2
pacjenta fizykalnie c3, c4, c5 E.U1 E.U3
F.U3 F.U6
kompetencje
LK35_FTZ_85 potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z c1, c2,
_K01 c2 K.1
chorym c3, c4, c5
LK35_FTZ_85 c1, c2, s1 s2
_K02 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu K.2
c3, c4, c5 c1
LK35_FTZ_85 c1, c2,
_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta c2 c3 c4 K.3
c3, c4, c5
LK35_FTZ_85 s1 s2
_K04 posiada wiadomo swoich ogranicze i umiejtno staego c1, c2,
c1 c2 c3 K.4
doksztacania si c3, c4, c5
c4 c5
LK35_FTZ_85 zapewnia warunki do badania z poszanowaniem intymnoci c1, c2, K.1, K.2,
_K05 c2
pacjenta c3, c4, c5 K.3
Liczba
godzin
0
s1 Leczenie chirurgiczne wrzodziejcego zapalenia jelita grubego 2
s2 Leczenie chirurgiczne choroby Crohna 2
4
Liczba
godzin
c1 Leczenie chirurgiczne choroby Crohna i wrzodziejcego zapalenia jelita grubego 3
c2 Badanie fizykalen pacjenta. 3
c3 analiza dokumentacji medycznej 3
c4 analiza dokumentacji radiologicznej 2
c5 moliwe powikania zabiegowe 3
14
1. pogadanka
2. prelekcja i dyskusja
3. praca z pacjentem
4. praca z fantomem
5. pokaz
LK3-5_FTZ-
83_W01
sprawdzian ustny minimum 70% prawidowych odpowiedzi
LK35_FTZ_83_
W02
LK35_FTZ_83_
W03
LK35_FTZ_83_
W04
LK35_FTZ_83_
W05
LK3- potrafi przedstawi histori choroby
_FTZ_83_U01 sprawdzian ustny pacjenta, wyniki bada dodatkowych i
zaproponowa dalsze postpowanie
LK35_FTZ_83_ potrafi zebra wywiad i zbada fizykalnie
U02 obserwacja studenta w czasie wicze
pacjenta oraz wyciga wnioski z badania
LK35_FTZ_83_ nawizuje prawidowe relacje z
K01 obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze
pacjentem
LK35_FTZ_83_ prawidowo rozumuje w doborze
K02 obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze proponowanych bada i sposobu
dalszego leczenia
LK35_FTZ_83_
K03
obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze przestrzega wyznaczonych zasad
LK35_FTZ_83_ rozumie wystpujce ograniczenia oraz
K04 obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze
konieczno dalszego ksztacenia
LK35_FTZ_83_
K05
obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze bada pacjentw z zachowaniem regu
udzia w wykadach 0
18
Samodzielna praca studenta przygotowanie do zaliczenia 5
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
Podstawy chirurgii. : Podrcznik dla lekarzy specjalizujcych si w chirurgii oglnej. wyd. 2 / Red.:
1. J. Schmidt, J. Kuda oraz Z. Gruca, M. Krawczyk, P. Lampe, J.A. Polaski. Krakw : Medycyna
Praktyczna, 2010.

LK3- student nie zna student zna obraz student zna obraz student potrafi wymieni
5_FTZ_83_W obrazu klinicznego kliniczny choroby, zna kliniczny choroby i wszystkie badania
01 choroby, nie potrafi badania diagnostyczne, badania diagnostyczne, diagnostyczne oraz je
wymieni adnych potrafi zinterpretowa potrafi zinterpretowa zinterpretowa, oceni
bada wyniki bada wyniki bada i oceni ciko choroby i ryzyko
diagnostycznych ciko choroby i ryzyko
powika, zaproponowa
powika waciwe dalsze leczenie
LK3- student nie zna student zna sposoby student zna sposoby Student zna sposoby
5_FTZ_83_W sposobw przeprowadzenia bada przeprowadzenia bada, przeprowadzenia bada,
02 przeprowadzenia wskazania i wskazania i przeciwwskazania
bada przeciwwskazania do do bada, zna sposb
bada przygotowania pacjenta do
poszczeglnych bada
LK3- student nie zna student zna wskazania student zna wskazania student zna wskazania do
5_FTZ_83_W wskaza i sposobw do operacji, potrafi do operacji, potrafi operacji, potrafi wymieni
03 leczenia wymieni niektre wymieni sposoby sposoby leczenia
chirurgicznego sposoby leczenia leczenia chirurgicznego. chirurgicznego, zna
chirurgicznego nastpstwa leczenia
chirurgicznego
LK3- Student nie zna Student zna niektre Student zna moliwe Student zna moliwe
5_FTZ_83_W powika moliwe powikania powikania pooperacyjne powikania pooperacyjne, ich
04 pooperacyjnych pooperacyjne i ich znaczenie dla znaczenie dla dalszego
dalszego przebiegu przebiegu choroby oraz
choroby diagnostyk powika
LK3- student nie wie, jak student wie, jak student wie, jak Student wie, jak postpowa
5_FTZ_83_W postpowa w postpowa w przypadku postpowa w przypadku w przypadku wikszoci
05 przypadku powika niektrych powika wikszoci powika powika pozabiegowych i zna
pozabiegowych pozabiegowych pozabiegowych diagnostyk powika.
LK3- nie potrafi dokona potrafi na podstawie potrafi na podstawie potrafi na podstawie
5_FTZ_83_U analizy dokumentacji dokumentacji dokumentacji dokumentacji zaproponowa
01 medycznej zaproponowa waciwe zaproponowa waciwe waciwe rozpoznanie,
rozpoznanie i rozpoznanie, zinterpretowa wyniki bada i
zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki oceni stopie zaawansowania
bada bada i oceni ciko choroby, proponuje dalsze
rzutu choroby leczenie
LK3- Nie potrafi zebra Potrafi zebra wywiad i Potrafi zebra wywiad i Potrafi zebra wywiad i
5_FTZ_83_U wywiadu i zbada zbada fizykalnie zbada fizykalnie zbada fizykalnie pacjenta,
02 fizykalnie pacjenta pacjenta pacjenta, wyciga wyciga poprawne wnioski z
poprawne wnioski z badania, wykazuje staranno
badania. i biego w badaniu.
LK3- Nie nawizuje Nawizuje waciwy atwo nawizuje atwo nawizuje waciwy
5_FTZ_83_K waciwego kontaktu z kontakt z chorym waciwy kontakt z kontakt z chory, wykazuje
01 chorym chorym. zrozumienie dla sytuacji
pacjenta.
LK3- Nie kieruje si dobrem Kieruje si dobrem Kieruje si dobrem Kieruje si dobrem pacjenta
5_FTZ_83_K pacjenta. pacjenta podczas pacjenta podczas podczas badania i przy
02 badania. badania i przy proponowaniu dalszego
proponowaniu dalszego leczenia, rwnie przy
leczenia. doborze bada dodatkowych.
LK3- Nie przestrzega Przestrzega tajemnicy Przestrzega tajemnicy Przestrzega tajemnicy
5_FTZ_83_K tajemnicy lekarskiej lekarskiej, przestrzega lekarskiej, przestrzega lekarskiej, przestrzega praw
03 lub praw pacjenta praw pacjenta praw pacjenta pacjenta
LK3- Ma ma wiadomo Ma wiadomo wasnych Ma wiadomo Ma wiadomo wasnych
5_FTZ_83_K wasnych ogranicze, ogranicze, rozumie wasnych ogranicze, ogranicze, rozumie
04 nie widzi potrzeby konieczno staego rozumie konieczno konieczno staego
staego ksztacenia ksztacenia staego ksztacenia, ksztacenia, aktywnie dy
aktywnie dy podczas podczas zaj do zdobycia
zaj do zdobycia wiedzy wiedzy i umiejtnoci,
i umiejtnoci wykazuje usystematyzowane
wiadomoci
LK3- Bada pacjentw bez Bada pacjentw z Bada pacjentw z Bada pacjentw z
5_FTZ_83_K zachowania zachowaniem ustalonych zachowaniem ustalonych zachowaniem ustalonych
05 ustalonych warunkw warunkw warunkw warunkw
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
w godzinach uzgodnionych z prowadzcymi zajcia
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie zmienne, stetoskop.
Nowoczesna diagnostyka patomorfologiczna i czynniki

prognostyczne guzw gruczou piersiowego.
4. Status moduu/przedmiotu Fakultatywny
10. Rok III-V
11. Semestr VI-X
www.patomorfologia.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Maciej Kajor
17. ukasz Liszka, lliszka@mp.pl
Ciupiska-Kajor, monanet@poczta.onet.pl; dr n. med.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot Weronika Karczewska, weronika_karczewska@interia.pl;
18.
(imi, nazwisko, email) lek. ukasz Liszka, lliszka@mp.pl, dr n. med. Jacek Pajk,
Opis wymagania
Nr
Anatomia czowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia czowieka, Podstawy biologii, Jzyk
angielski medyczny
20. Cele ksztacenia
Poznanie wasnoci biologicznych, cech patomorfologicznych i patologii molekularnej nowotworw
C1
gruczou piersiowego.
C2 Poznanie czynnikw rokowniczych i predykcyjnych w raku gruczou piersiowego.
Poznanie zasad wsppracy kliniczno-patologicznej w zakresie diagnostyki i terapii raka gruczou
C3
piersiowego.
Poznanie zasad interpretacji wynikw bada patomorfologicznych materiau pozyskanego z tkanek
C4
C5 Dobr patomorfologicznych metod diagnostycznych w chorobach gruczou piersiowego.
Waciwe przygotowanie i opis materiau tkankowego z gruczou piersiowego do bada
C6
C7 Umiejtno podstawowej interpretacji obrazw mikroskopowych raka piersi.
Interpretacja wynikw bada patomorfologicznych materiau pozyskanego z tkanek gruczou
C8
piersiowego.

wiedza
Zna podstawowe wasnoci biologiczne, cechy
LK3-5_FZT- C.W30,
patomorfologiczne i zagadnienia patologii molekularnej C1 s1,c1
78_W01 C.W33
nowotworw gruczou piersiowego.
LK3-5_FZT- Zna czynniki rokownicze i predykcyjne w raku gruczou C.W30,
C2 s1,c1
78_W02 piersiowego. C.W33
LK3-5_FZT- Zna zasady wsppracy kliniczno-patologicznej w zakresie C.W30,
C3 s2, c2
78_W03 diagnostyki i terapii raka gruczou piersiowego. C.W33
LK3-5_FZT- Zna zasady interpretacji wynikw bada patomorfologicznych C.W30,

C4 s2, c2
78_W04 materiau pozyskanego z tkanek gruczou piersiowego. C.W33
umiejtnoci
LK3-5_FZT- Dobiera patomorfologiczne metody diagnostyczne w chorobach
C5 s2, c2 C.U11
78_U01 gruczou piersiowego.
LK3-5_FZT- Przygotowuje i waciwie opisuje materia tkankowy do bada
C6 s2, c2 C.U11
78_U02 histopatologicznych.
LK3-5_FZT- W podstawowym zakresie interpretuje obrazy mikroskopowe
C7 s1,c1 C.U11
78_U03 raka piersi.
LK3-5_FZT- Umie interpretowa wyniki bada patomorfologicznych
C8 s2, c2 C.U11
78_U04 materiau pozyskanego z tkanek gruczou piersiowego.
kompetencje
LK3-5_FZT-
Posiada umiejtno staego doksztacania C9 s1-2, c1-2 K.4
78_K01
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Patomorfologia nowotworw gruczou piersiowego. 2
Wsppraca kliniczno-patologiczna w zakresie diagnostyki i terapii nowotworw gruczou

s2 2
piersiowego.
4
Liczba
godzin
c1 Patomorfologia nowotworw gruczou piersiowego. 7
Wsppraca kliniczno-patologiczna w zakresie diagnostyki i terapii nowotworw gruczou
c2 7
piersiowego.
14
1. Prezentacje multimedialne.
2. Prezentacje obrazw mikroskopowych.
3. Samodzielne wyszukiwanie struktur w wiczeniowych preparatach histopatologicznych.
Znajomo podstawowych wasnoci
LK3-5_FZT- biologicznych, cech patomorfologicznych i
Aktywno na wiczeniach i seminariach.
78_W01 zagadnie patologii molekularnej
nowotworw gruczou piersiowego.
LK3-5_FZT- Znajomo czynnikw rokowniczych i
78_W02 predykcyjnych w raku gruczou piersiowego.
Znajomo zasad wsppracy kliniczno-

LK3-5_FZT-
Aktywno na wiczeniach i seminariach. patologicznej w zakresie diagnostyki i terapii
78_W03
raka gruczou piersiowego.
Znajomo zasad interpretacji wynikw
LK3-5_FZT-
Aktywno na wiczeniach i seminariach. bada patomorfologicznych materiau
78_W04
pozyskanego z tkanek gruczou piersiowego.
Umiejtno doboru patomorfologicznych
LK3-5_FZT-
Aktywno na wiczeniach i seminariach. metod diagnostycznych w chorobach
78_U01
Umiejtno przygotowania i waciwego
LK3-5_FZT-
Aktywno na wiczeniach i seminariach. opisania materiau tkankowego do bada
78_U02
LK3-5_FZT- Umiejtno podstawowej interpretacji
78_U03 obrazw mikroskopowych raka piersi.
Umiejtno interpretacji wynikw bada
LK3-5_FZT-
Aktywno na wiczeniach i seminariach. patomorfologicznych materiau pozyskanego
78_U04
z tkanek gruczou piersiowego.
LK3-5_FZT- Jest przygotowany do zaj, uzupenia
78_K01 wiadomoci w ramach nauki wasnej.
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1.
Prtner, 2005
2. 2. Rak piersi. Suplement czasopisma Polish Journal of Pathology, Nr. 4/2011.
1. Patologia znaczy sowo o chorobie, wyd. II pod redakcj J. Stachury i W. Domagay; PAU Krakw
1.
2009
Nie zna podstawowych Zna podstawowe Zna podstawowe Zna podstawowe wasnoci
wasnoci biologicznych, wasnoci biologiczne, wasnoci biologiczne, biologiczne, cechy
cech cechy cechy patomorfologiczne patomorfologiczne i
patomorfologicznych i patomorfologiczne i i zagadnienia patologii zagadnienia patologii
LK3-5_FZT-
zagadnie patologii zagadnienia patologii molekularnej molekularnej nowotworw
78_W01
molekularnej molekularnej nowotworw gruczou gruczou piersiowego na
nowotworw gruczou nowotworw gruczou piersiowego na ocen ocen bardzo dobr.
piersiowego. piersiowego na ocen dobr.
dostateczn.
Nie zna czynnikw Zna czynniki rokownicze Zna czynniki rokownicze i Zna czynniki rokownicze i
LK3-5_FZT- rokowniczych i i predykcyjne w raku predykcyjne w raku predykcyjne w raku gruczou
78_W02 predykcyjnych w raku gruczou piersiowego na gruczou piersiowego na piersiowego na ocen bardzo
gruczou piersiowego. ocen dostateczn. ocen dobr. dobr.
Nie zna zasad wsppracy Zna zasady wsppracy Zna zasady wsppracy Zna zasady wsppracy
kliniczno-patologicznej w kliniczno-patologicznej kliniczno-patologicznej w kliniczno-patologicznej w
LK3-5_FZT- zakresie diagnostyki i w zakresie diagnostyki i zakresie diagnostyki i zakresie diagnostyki i terapii
78_W03 terapii raka gruczou terapii raka gruczou terapii raka gruczou raka gruczou piersiowego na
piersiowego. piersiowego na ocen piersiowego na ocen ocen bardzo dobr.
dostateczn. dobr.
Nie zna zasad Zna zasady interpretacji Zna zasady interpretacji Zna zasady interpretacji
interpretacji wynikw wynikw bada wynikw bada wynikw bada
bada patomorfologicznych patomorfologicznych patomorfologicznych
LK3-5_FZT-
patomorfologicznych materiau pozyskanego materiau pozyskanego z materiau pozyskanego z
78_W04
materiau pozyskanego z z tkanek gruczou tkanek gruczou tkanek gruczou piersiowego
tkanek gruczou piersiowego na ocen piersiowego na ocen na ocen bardzo dobr.
piersiowego. dostateczn. dobr.
Nie umie dobiera Umie dobiera Umie dobiera Umie dobiera
patomorfologiczne patomorfologiczne patomorfologiczne patomorfologiczne metody
LK3-5_FZT- metody diagnostyczne metody diagnostyczne metody diagnostyczne w diagnostyczne w chorobach
78_U01 w chorobach gruczou w chorobach gruczou chorobach gruczou gruczou piersiowego na
piersiowego na ocen piersiowego na ocen ocen bardzo dobr.
piersiowego.
dostateczn. dobr.
Nie umie przygotowa i Umie przygotowa i Umie przygotowa i Umie przygotowa i waciwie
waciwie opisa waciwie opisa waciwie opisa materia opisa materia tkankowy do
LK3-5_FZT- materiau tkankowego do materia tkankowy do tkankowy do bada bada histopatologicznych na
78_U02 bada bada histopatologicznych na ocen bardzo dobr.
histopatologicznych. histopatologicznych na ocen dobr.
ocen dostateczn.
Nie potrafi interpretowa W podstawowym W podstawowym W podstawowym zakresie
obrazw mikroskopowych zakresie interpretuje zakresie interpretuje interpretuje obrazy
LK3-5_FZT- raka piersi. obrazy mikroskopowe obrazy mikroskopowe mikroskopowe raka piersi na
78_U03 raka piersi na ocen raka piersi na ocen ocen bardzo dobr.
dostateczn. dobr.
Nie umie interpretowa Umie interpretowa Umie interpretowa Umie interpretowa wyniki
wynikw bada wyniki bada wyniki bada bada patomorfologicznych
patomorfologicznych patomorfologicznych patomorfologicznych materiau pozyskanego z
LK3-5_FZT-
materiau pozyskanego z materiau pozyskanego materiau pozyskanego z tkanek gruczou piersiowego
78_U04
tkanek gruczou z tkanek gruczou tkanek gruczou na ocen bardzo dobr.
piersiowego. piersiowego na ocen piersiowego na ocen
dostateczn. dobr.
LK3-5_FZT- Nie posiada umiejtnoci
Jest przygotowany do zaj, uzupenia wiadomoci w ramach nauki wasnej.
78_K01 staego doksztacania
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 20
Katedra i Zakad Patomorfologii. Harmonogram
Miejsce i godziny konsultacji
uzgodniony z prowadzcymi zajcia.
29.3
29.4 Materiay do zaj Fartuch lekarski
Odporno przeciwzakana, czynniki wpywajce na

1. Nazwa moduu/przedmiotu zwiekszone ryzyko wystpienia zakae opurtunistycznych,
zakaenia u pacjentw z niedoborami odpornoci.
10. Rok III-V
11. Semestr V-X
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W: 0 S: 4h w: 14h
ul. Medykw 18, 40-752 Katowice / 32 20 88
15. Adres/telefon/strona internetowa 550; 32 25 26 075 /
mikrobiologialekarska.sum.edu.pl
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Gajane Martirosian
dr med. Piotr Kuciski
17.
Prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian
gmartir@sum.edu.pl
hradosz@sum.edu.pl
nazwisko, email) Dr n. med. Piotr Kuciski pklucinski@sum.edu.pl
18. Mgr Dominka Rady drady@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
1. znajomo podstaw immunologii
3. znajomo podstaw fizjologii
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zna budow i funkcjonowanie ukadu odpornociowego
C2 potrafi oceni stan odpornoci pacjenta
C3 zna, umie i interpretuje laboratoryjne wyniki bada oceniajce stan odpornoci organizmu

wiedza
zna podstawowe pojcia, budow i funkcjonowanie ukadu
LK3-5_FZT- s1,2; c1- C.W.20,
67_W01
odpornociowego, podstawy rozwoju oraz mechanizmy wrodzonej C1
4 C.W.21
i nabytej odpornoci humoralnej i komrkowej
LK3-5_FZT- zna zasady wspzalenoci pomidzy ukadem odpornociowym, s1,2; c1-
67_W02
C1 C.W.20
nerwowym i endokrynnym 4
LK3-5_FZT- s1,2; c1- C.W.20,
67_W03
zna zasady reakcji ostrej fazy w odpowiedzi na zakaenie C1-3
4 C.W.22
LK3-5_FZT- zna podstawy odpowiedzi przeciwzakanej w stosunku do bakterii C1-3 s1,2; C.W.20,
67_W04 i grzybw namnaajcych si wewntrz i zewntrzkomrkowo, c5,6 C.W.27
wirusw oraz pasoytw
LK3-5_FZT- s1,2; c1-
67_W05
zna metody oceniajce sprawno odpowiedzi przeciwzakanej C3 C.W.20
4, c7
umiejtnoci
LK3-5_FZT- potrafi dobra podstawowe badania immunologiczne i s1,2; c1- C.W.20,
C2,3
67_U01 zinterpretowa wynik 4 C.W.22
LK3-5_FZT- s1,2; c1- C.W.20,
potrafi wykorzysta zdobyta wiedz do zastosowa praktycznych C2,3
67_U02 7 C.W.23
kompetencje
LK3-5_FZT- rozumie potrzeb dalszego ksztacenia, potrafi inspirowa i C1-3
s1,2; c1-
K.4
67_K01 organizowa proces uczenia si innych osb 7
LK3-5_FZT- ma wiadomo ograniczenia wasnej wiedzy, wie kiedy zwrci s1,2; c1-
C1-3 K.4
67_K02 si do ekspertw 7

godzin
0
Liczba
godzin
s1 Odporno przeciwzakana wrodzona 2
s2 Odporno przeciwzakana nabyta 2

4
Liczba
godzin
c1 Humoralne czynniki odpornoci wrodzonej 2
c2 Komrkowe czynniki odpornoci wrodzonej 2
c3 Humoralne czynniki odpornoci nabytej 2
c4 Komrkowe czynniki odpornoci nabytej 2
c5 Drobnoustroje w zdrowiu i w chorobie 2
c6 Czynniki zjadliwoci drobnoustrojw 2
c7 Ocena efektywnoci szczepie. Dziaanie immunomodulacyjne. 2
14
2. zajcia praktyczne
3. sprzt dostosowany do poszczeglnych wicze
LK3-5_FZT- obecno na zajciach, zaliczenie sprawdzianw ustnych lub
67_W01
odpowied ustna lub sprawdzian pisemny
pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu
67_W02
67_W03
67_W04
67_W05
LK3-5_FZT- obecno na zajciach oraz zaliczenie czci praktycznej
odpowied ustna
67_U01 wicze i testu z tego zakresu
LK3-5_FZT- obecno na zajciach oraz zaliczenie czci praktycznej
odpowied ustna
67_U02 wicze i testu z tego zakresu
LK3-5_FZT-
67_K01
LK3-5_FZT-
67_K02
25. ECTS)
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. W. Lasek, J. Gob, M.Jakbisiak, T. Stokosa "Immunologia" Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013
2. R.R. Rich "Clinical Immunology Principles and Practice" Elsevier Saunders 2013
P.R. Murray, K.S. Rosenthal, M.A. Pfaller: Mikrobiologia (6 edycja), Wydanie I polskie pod red. A.
Przondo-Mordarskiej, Gayane Martirosian, A. Szkaradkiewicz, Elsevier Urban&Partner Wrocaw 2011
1.

niedostateczna dobre opanowanie bardzo dobre opanowanie
LK3-5_FZT- dostateczna wiedza z
67_W01
wiedza z tego wymaganej w tym wymaganej w tym zakresie
tego zakresu
zakresu zakresie wiedzy wiedzy
67_W02
tego zakresu
67_W03
tego zakresu
67_W04
tego zakresu
67_W05
tego zakresu
LK3-5_FZT-
umiejtnoci z tego umiejtnoci z tego wymaganych w tym wymaganych w tym
67_U01
zakresu zakresu zakresie umiejtnoci zakresie umiejtnoci
LK3-5_FZT-
umiejtnoci z tego umiejtnoci z tego wymaganych w tym wymaganych w tym
67_U02
zakresu zakresu zakresie umiejtnoci zakresie umiejtnoci
maa aktywno w dostateczna aktywno
due zaangaowanie w bardzo due zaangaowanie
dyskusji, brak w dyskusji, waciwe
LK3-5_FZT- dyskusj, zrozumienie w dyskusj, bardzo dobre
zrozumienia podejcie do
67_K01 problemw w tym podejcie do problemw w
omawianych problemw w tym
zakresie tym zakresie
problemw zakresie
maa aktywno w dostateczna aktywno
due zaangaowanie w bardzo due zaangaowanie
dyskusji, brak w dyskusji, waciwe
LK3-5_FZT- dyskusj, zrozumienie w dyskusj, bardzo dobre
zrozumienia podejcie do
67_K02 problemw w tym podejcie do problemw w
omawianych problemw w tym
zakresie tym zakresie
problemw zakresie
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj sala wiczeniowa
29.4 Materiay do zaj diagnostyczne, metodyki testw, opracowania wybranych
zagadnie
Zasady postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku

1. Nazwa moduu/przedmiotu ostergo blu w klatce piersiowej. Najczciej spotykane zagadnienia
kliniczne
Przynaleno do grupy
3.
przedmiotw nauki kliniczne niezabiegowe
10. Rok III-V
11. Semestr V -X
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Kardiochirurgii
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Marek Deja
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, Prof.dr hab.n. med. Micha Krejca mkrejca@wp.pl
nazwisko, email)
Prof. dr hab.. N. med.. Marek Deja mdeja@sum.edu.pl
Prof. dr hab. n. med. Micha Krejca mkrejca@wp.pl Prof.dr
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot hab.. n. med.. Ryszard Bachowski bachowski@op.pl
18. Prof.Dr hab.N. med.Andrzej Bochenek office@cardiosurg.pl
Prof. dr hab.N. med.Marek Jasiski mjasinski@sum.edu.pl
Dr n. med. Marcin Malinowski mmalinowski@sum.edu.pl

Nr Opis wymagania
2. Wiedza o objawach chorb ukadu oddechowego i krenia.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Opanowanie wiedzy z zakresu objaww podniotowych i przedmiotowych w rnych jednostkach
C1
chorobowych przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Opanowanie umiejtnoci stawiania rozpozna wstpnych, rnicowych i kocowych w rnych
C2
jednostkach chorobowych przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Nabycie umiejtnoci planowania i interpretowania bada laboratoryjnych oraz diagnostycznych w
C3
rnych jednostkach chorobowych przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Nabycie umiejtnoci kwalifikacji do leczenia operacyjnego pacjentw z ostrym blem w klatce
C4
piersiowej
Poznanie sposobw leczenia kardiochirurgicznego pacjentw kwalifikowanych do leczenia operacyjnego z
C5
powodu ostrego blu w klatce piersiowej
wiedza
LK3-5_FZT- zna uwarunkowania epidemiologiczne wybranych chorb przebiegajcych
85_W01
C1 s1, c1 E.W1
z ostrym blem w klatce piersiowej
LK3-5_FZT- zna etiologi oraz symptomatologi wybranych chorb przebiegajcych z
85_W02
C1 s1, c1 E.W7
ostrym blem w klatce piersiowej
LK3-5_FZT- zna zasady diagnozowania i leczenia wybranych chorb przebiegajcych z E.W7
85_W03
C2, C3, s1, c1
ostrym blem w klatce piersiowej E.W38
zna zasady kwalifikacji i wykonywania oraz najczstsze powikania
LK3-5-FZT-
85_W04
podstawowych zabiegw operacyjnych i inwazyjnych procedur C4, s1,c1 F.W3
diagnostyczno-leczniczych
zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania oraz
LK3-5-FZT- postpowania terapeutycznego w odniesieniu do najczstszych chorb
85_W05
C5 s1, c1 F.W1
wymagajcych interwencji chirurgicznej, z uwzgldnieniem odrbnoci
wieku dziecicego, w tym w szczeglnoci: chorb klatki piersiowej
umiejtnoci
LK3-5_FZT- umie przeprowadzi wywiad lekarski i badanie fizykalne pacjenta z ostrym
85_U01
C1 s1, c1 E.U1 E.U3
blem w klatce piersiowej
potrafi postawi rozpoznanie wstpne, rnicowe, kocowe w rnych
LK3-5_FZT-
85_U02
jednostkach chorobowych przebiegajcych z ostrym blem w klatce C2 s1, c1 E.U12
piersiowej
umie zaplanowa badania laboratoryjne i diagnostyczne oraz E.U16
LK3-5_FZT-
85_U03
zinterpretowa ich wyniki w rnych jednostkach chorobowych C3 s1, c1, E.U18
przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej E.U24
potrafi zaproponowa badania diagnostyczne oraz ewentualne
E.U12 E.U16
LK3-5_FZT- odpowiednie leczenie operacyjne w przypadku wybranych chorb
85_U04
C4, C5 s1, c1, E.U18 E.U24
przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej kwalifikujcych si E.U29 E.U32
do leczenia kardiochirurgicznego
kompetencje
LK3-5_FZT- potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z C1, C2, C3,
85_K01
s1, c1, K.1
chorym C4, C5
LK3-5_FZT- C1, C2, C3,
85_K02
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C4, C5
s1, c1, K.2
LK3-5_FZT- C1, C2, C3,

85_K03
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C4, C5
s1, c1, K.3
LK3-5_FZT- posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoc staego C1, C2, C3,
85_K04
s1, c1, K.4
doksztacania si C4, C5

Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Zasady postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku ostrego blu w klatce 2

piersiowej. Najczciej spotykane zagadnienia kliniczne w kardiochirurgii.
2
Liczba
godzin
c1 Zasady postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku ostrego blu w klatce 7
piersiowej. Najczciej spotykane zagadnienia kliniczne w kardiochirurgii.
7
1. seminaria
LK3-5_FZT- opanowanie ocenianej umiejtnoci w stopniu
zaliczenie praktyczne
85_W01 dostatecznym
85_W02
dostatecznym
85_W03
dostatecznym
85_W04 dostatecznym
85_W05 dostatecznym
85_U01 dostatecznym
85_U02 dostatecznym
85_U03 dostatecznym
85_U04 dostatecznym
LK3-5_FZT-
obserwacja studenta w trakcie zaj stosowanie si do oglnie przyjetych zasad i norm
85_K01
LK3-5_FZT-
85_K02
LK3-5_FZT-
85_K03
LK3-5_FZT- stosowanie metod zmierzajacych do pogbiania

obserwacja studenta w trakcie zaj
85_K04 wiedzy i ciagego doksztacania
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 18
27. Literatura
1. Z. Religa "Zarys kardiochirurgii", Wyd. Lekarskie, Warszawa, 1993
2. J. Szmidt "Chirurgia", Med.Praktyczna, Krakw, 2003
S. Wo "Choroba niedokrwienna serca. Postpy w leczeniu chirurgicznym", Wyd. lsk, Katowice,
1. 2001
posiada wiedz dotyczc posiada wiedz dotyczc posiada wiedz dotyczc posiada wiedz dotyczc
LK3-5_FZT-
zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu bardzo
85_W01
niedostatecznym dostatecznym dobrym dobrym
LK3-5_FZT- zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu bardzo
85_W02 niedostatecznym dostatecznym dobrym dobrym
LK3-5_FZT-
85_W03
LK3-5_FZT-
85_W04
LK3-5_FZT-
85_W05
posiada umiejtnoci posiada umiejtnoci posiada umiejtnoci posiada umiejtnoci dotyczce
LK3-5_FZT- dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia w zagadnienia w stopniu bardzo
85_U01 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym stopniu dobrym dobrym
LK3-5_FZT-
dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia w dotyczce zagadnienia w zagadnienia w stopniu bardzo
85_U02
stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym stopniu dobrym dobrym
LK3-5_FZT-
85_U03
LK3-5_FZT-
85_U04
posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje dotyczce
LK3-5_FZT-
85_K01
LK3-5_FZT-
85_K02
85_K03 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym stopniu dobrym dobrym
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Katedra i Klinika Kardiochirurgii Samodzielny Publiczny Szpital
Kliniczny nr 7
29.2 Miejsce odbywania si zaj lskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
ul. Zioowa 45/47, 40-635 Katowice
Katedra i Klinika Kardiochirurgii Samodzielny Publiczny Szpital
Kliniczny nr 7
Kierownikiem wicze
fartuch, stetoskop, literatura podstawowa i
29.4 Materiay do zaj uzupeniajca
Zasady postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku

1. Nazwa moduu/przedmiotu ostergo blu w klatce piersiowej. Najczciej spotykane zagadnienia
kliniczne
10. Rok III-V
11. Semestr V -X
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Micha Tendera
nazwisko, email)
Prof. dr hab. n. med. Micha Tendera
michal.tendera@gmail.com
Prof. dr hab. n. med. Andrzej Ochaa aochala1@gmail.com
Prof. dr hab. n. med. Maciej Sosnowski
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot maciejsosnowski@gmail.com
18.
(imi, nazwisko, email) Prof. dr hab. n. med. Wojciech Wojakowski
wojtek.wojakowski@gmail.com
Dr n. med. Barbara Korzeniowska
bkorzeniowska@poczta.onet.pl
Dr hab. n. med. Maciej Kamierski
kazmierski.maciej@gmail.com
Lek. Marcin Syzd msyzdol@gmail.com
Nr Opis wymagania
2. Wiedza o objawach chorb ukadu oddechowego i krenia.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
Opanowanie wiedzy z zakresu objaww podniotowych i przedmiotowych w rnych jednostkach
C1
chorobowych przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Opanowanie umiejtnoci stawiania rozpozna wstpnych, rnicowych i kocowych w rnych
C2
jednostkach chorobowych przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Nabycie umiejtnoci planowania i interpretowania bada laboratoryjnych oraz diagnostycznych w
C3
rnych jednostkach chorobowych przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Opanowanie umiejtnoci postpowania terapeutycznego i leczenia w rnych jednostkach chorobowych
C4
przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Nr EK Student, ktry zaliczy przedmiot wie/umie/potrafi: do celw do treci e do EK ze
wiedza
LK3-5_FZT- zna uwarunkowania epidemiologiczne wybranych chorb
85_W01
C1 s2, c2 E.W1
przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej
LK3-5_FZT- zna etiologi oraz symptomatologi wybranych chorb
85_W02
C1 s1, c1 E.W7
LK3-5_FZT- zna zasady diagnozowania i leczenia wybranych chorb C2, C3, E.W7
85_W03
s2, c2
przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej C4 E.W38
umiejtnoci
LK3-5_FZT- umie przeprowadzi wywiad lekarski i badanie fizykalne pacjenta z
85_U01
C1 s1, c1 E.U1 E.U3
ostrym blem w klatce piersiowej
potrafi postawi rozpoznanie wstpne, rnicowe, kocowe w
LK3-5_FZT- s1, s2,
85_U02
rnych jednostkach chorobowych przebiegajcych z ostrym C2 E.U12
c1, c2
blem w klatce piersiowej
umie zaplanowa badania laboratoryjne i diagnostyczne oraz E.U16
LK3-5_FZT- s1, s2,
85_U03
zinterpretowa ich wyniki w rnych jednostkach chorobowych C3 E.U18
c1, c2 E.U24
E.U12
potrafi zaproponowa badania diagnostyczne oraz odpowiednie E.U16
LK3-5_FZT- s1, s2, E.U18
85_U04
leczenie w przypadku wybranych chorb przebiegajcych z ostrym C4
c1, c2 E.U24
blem w klatce piersiowej E.U29
E.U32
kompetencje
LK3-5_FZT- potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku kontakt z C1, C2, s1, s2,
85_K01
K.1
chorym C3, C4 c1, c2
LK3-5_FZT- C1, C2, s1, s2,
85_K02
kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu K.2
C3, C4 c1, c2
LK3-5_FZT- C1, C2, s1, s2,
85_K03
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta K.3
C3, C4 c1, c2
LK3-5_FZT- posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoc staego C1, C2, s1, s2,
85_K04
K.4
doksztacania si C3, C4 c1, c2
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Przyczyny ostrego blu w klatce piersiowej w chorobach wewntrznych (zaszcza stany ostre 1
w kardiologii).
s2 Objawy podmiotowe i przedmiotowe, badania diagnostyczne, rnicowanie przyczyn oraz 1

leczenie w przypadku ostrego blu w klatce piersiowej.
2
Liczba
godzin
Przyczyny ostrego blu w klatce piersiowej w chorobach wewntrznych (zaszcza stany ostre 3
c1 w kardiologii).
Objawy podmiotowe i przedmiotowe, badania diagnostyczne, rnicowanie przyczyn oraz 4
c2 leczenie w przypadku ostrego blu w klatce piersiowej.
7
1. seminaria
85_W01
dostatecznym
85_W02
dostatecznym
85_W03 dostatecznym
85_U01 dostatecznym
85_U02
dostatecznym
85_U03 dostatecznym
85_U04 dostatecznym
LK3-5_FZT-
85_K01
LK3-5_FZT-
85_K02
LK3-5_FZT-
85_K03
LK3-5_FZT- stosowanie metod zmierzajacych do pogbiania

85_K04
obserwacja studenta w trakcie zaj
wiedzy i ciagego doksztacania
udzia w wykadach 0
18
Samodzielna praca studenta przygotowanie do wicze 4
12
cznia ilo godzin 18
27. Literatura
2. E. Szczeklik, A. Szczeklik. Diagnostyka oglna chorb wewntrznych. Warszawa 1979
posiada wiedz posiada wiedz dotyczc posiada wiedz dotyczc posiada wiedz dotyczc
LK3-5_FZT-
dotyczc zagadnienia w zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu bardzo
85_W01
stopniu niedostatecznym dostatecznym dobrym dobrym
LK3-5_FZT- dotyczc zagadnienia w zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu bardzo
85_W02 stopniu niedostatecznym dostatecznym dobrym dobrym
LK3-5_FZT- dotyczc zagadnienia w zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu zagadnienia w stopniu bardzo
85_W03 stopniu niedostatecznym dostatecznym dobrym dobrym
LK3-5_FZT-
85_U01
LK3-5_FZT-
85_U03
LK3-5_FZT-
85_K02
LK3-5_FZT-
85_K03
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii Samodzielny Publiczny
Szpital Kliniczny nr 7
29.2 Miejsce odbywania si zaj lskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
ul. Zioowa 45/47, 40-635 Katowice
Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii Samodzielny Publiczny
Szpital Kliniczny nr 7
Kierownikiem wicze
29.4 Materiay do zaj fartuch, stetoskop, literatura podstawowa i uzupeniajca
1. Nazwa moduu/przedmiotu Pacjent na Oddziale Intensywnej Terapii

10. Rok III-V
11. Semestr V-X
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii w Katowicach
15. Adres/telefon/strona internetowa 40-752 Katowice, Ul: Medykw 14, 327894201

16. Kierownik jednostki dr n.med Izabela Duda
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, dr n.med. Ewa Musio, email: mewcia2@o2.pl
nazwisko, email)
dr n.med Izabela Duda, dr n.med Ewa Musio, dr n.med.
18. Anna Duawa-Budak, dr n.med. Anna Skorupa, lek.
Aleksandra Rudnik-Lipiska, lek.Edyta Gogka

Nr Opis wymagania
1. Podstawy fizjologii czowieka
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Zasady kwalifikacji chorych do leczenia w ramach Oddziau Intensywnej Terapii
C2 Wskazania do intubacji tchawicy i zasady wentylacji mechanicznej.
C3 Leczenie i monitorowanie ukadu krenia.
C4 Diagnostyka i leczenie cizkiej sepsy.
wiedza
LK2-5_FZT-
72_W01
Student wie, ktrego chorego zakwalifikowa do leczenia OIT C1 s1 E.U14
Student zna wskazania do intubacji i zasady wentylacji
LK2-5_FZT- C2 s2,c1,c2 E.U14
72_W02 mechanicznej
LK2-5_FZT-
72_W03
Student zna sposoby monitorowania ukadu krenia C3 s3,c3 E.U16
s4,c1,c2,c
LK2-5_FZT- Student wie, jak zdiagnozowa i wyleczy cizk seps C4 E.U14
72_W04 3,c4
umiejtnoci
Student potrafi intubowa i prawidowo podczy fantoma do s1,s2,c1,c
LK2-5_FZT- C2 F.W6
72_U01 respiratora 2
Student potrafi odczyta i zinterpretowa wyniki pomiarw
LK2-5_FZT- C3 s3,c3,c4 F.W6
72_U02 hemodynamicznych
Student potrafi zaoy wkucie obwodowe i zna zasady kaniulacji
LK2-5_FZT- C3,C4 s3,s4,c4 F.U5
72_U03 y centralnych i ttnic
kompetencje
Student kieruje si dobrem chorego stawiajc je na pierwszym C1,C2,C3, s1,s2,s3,s
LK2-5_FZT- K.2
72_K01 miejscu C4 4
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Kwalifikacja chorych do leczenia w OIT 1
s2 Zasady wentylacji mechanicznej. 1
s3 Monitorowanie ukadu krenia, zastosowanie amin presyjnych. 1
s4 Wstrzs septyczny - rozpoznawanie i leczenie. 1
4
Liczba
godzin
c1 Interpretacja badania gazometrycznego. 2
c2 Intubacja fantomw z nastawieniem parametrw wentylacji. 4
c3 Odczytywanie i interpretacja danych z monitorowania hemodynamicznego 4
c4 Kaniulacja y i ttnic. 4
14
1. Prelekcje
2. Prezentacja przypadkw
4. E-learning
72_W01
LK2-5_FZT-
72_W02
LK2-5_FZT-
72_W03
LK2-5_FZT-
72_W04
LK2-5_FZT-
72_U01
wykonanie czynnoci na fantomie prawidowe wykonanie czynnoci
LK2-5_FZT-
72_U02
LK2-5_FZT-
72_U03
LK2-5_FZT-
72_K01
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Rybicki Z., Kompendium Intensywnej Terapii Dorosych, Makmed 2010
1. I.A.M Hennessey, Gazometria krwi Ttniczej, Elsevier 2008
Formy oceny -
28. szczegy
Student wie, jakie s
Student nie wie, jakie s Student wie, jakie s Student wie, jakie s zasady
zasady kwalifikacji
LK2-5_FZT- zasady kwalifikacji zasady kwalifikacji kwalifikacji chorych do
72_W01
chorych do leczenia w
chorych do leczenia w chorych do leczenia w leczenia w OIT w stopniu
OIT w stopniu
OIT OIT w stopniu dobrym bardzo dobrym
dostatecznym
Student zna wskazania Student zna wskazania Student zna wskazania do
Student nie zna wskaza
LK2-5_FZT- do intubacji i zasady do intubacji i zasady intubacji i zasady wentylacji
72_W02
do intubacji i zasad
wentylacji mechanicznej wentylacji mechanicznej mechanicznej w stopniu
wentylacji mechanicznej
w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym bardzo dobrym
Student zna sposoby Student zna sposoby Student zna sposoby
Student nie zna
LK2-5_FZT- monitorowania ukadu monitorowania ukadu monitorowania ukadu
72_W03
sposobw monitorowania
krenia w stopniu krenia w stopniu krenia w stopniu bardzo
ukadu krenia
Student wie, jak Student wie, jak
Student nie wie, jak Student wie, jak zdiagnozowa
LK2-5_FZT- zdiagnozowa i wyleczy zdiagnozowa i wyleczy
72_W04 zdiagnozowa i wyleczy i wyleczy cizk seps w
cizk seps w stopniu cizk seps w stopniu
cizk seps stopniu bardzo dobrym
dostatecznym dobrym
Student potrafi Student potrafi
Student nie potrafi Student potrafi intubowa i
intubowa i prawidowo intubowa i prawidowo
LK2-5_FZT- intubowa i prawidowo prawidowo podczy
72_U01
podczy fantoma do podczy fantoma do
podczy fantoma do fantoma do respiratora w
respiratora w stopniu respiratora w stopniu
respiratora stopniu bardzo dobrym
dostatecznym dobrym
Student potrafi odczyta i Student potrafi odczyta i
Student nie potrafi Student potrafi odczyta i
zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki
LK2-5_FZT- odczyta i zinterpretowa zinterpretowa wyniki
72_U02 pomiarw pomiarw
wyniki pomiarw pomiarw hemodynamicznych
hemodynamicznych w hemodynamicznych w
hemodynamicznych w stopniu bardzo dobrym
stopniu dostatecznym stopniu dobrym
Student nie potrafi Student potrafi zaoy Student potrafi zaoy Student potrafi zaoy
zaoy wkucia wkucie obwodowe i zna wkucie obwodowe i zna wkucie obwodowe i zna
LK2-5_FZT-
72_U03 obwodowego i nie zna zasady kaniulacji y zasady kaniulacji y zasady kaniulacji y
zasady kaniulacji y centralnych i ttnic w centralnych i ttnic w centralnych i ttnic w stopniu
centralnych i ttnic stopniu dostatecznym stopniu dobrym bardzo dobrym
Student kieruje si Student kieruje si Student kieruje si dobrem
LK2-5_FZT- Student nie kieruje si
72_K01 dobrem chorego w dobrem chorego w chorego stawiajc je na
dobrem chorego
stopniu dostatecznym stopniu dobrym pierwszym miejscu
seminaryjnych 10
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
29.2 Miejsce odbywania si zaj Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Po uzgodnieniu z kierownikiem wicze
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie zmienne, stetoskop
1. Nazwa moduu/przedmiotu Pierwsza pomoc w ostrych schorzeniach naczyniowych

10. Rok III-V
11. Semestr V-X
zaliczeni

Nr Opis wymagania
1. podstawowa wiedza z zakresu ostrych schorze naczyniowych w odniesieniu do naczy obwodowych
20. Cele ksztacenia

Nr Opis celu
C1 zapozanie z naczciej wystpujcym schorzeniami naczyniowymi w zakresie naczy obwodowych
C2 zapoznannie si z podstawowymi metodami rznicowania ostrych schorze naczyniowych
poznanie podstawowych algorytmw postepowania diagnostyczno-terapeutycznego w ostrych

C3
schorzeniach anczyniowych w zakresie tetnic obwodowych
wiedza
zna uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologiczne najczstszych
chorb, zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i
postpowania terapeutycznego w odniesieniu do najczstszych chorb
wewntrznych wystpujcych u osb dorosych oraz ich powika, a)
E.W1
LK3-FZT- chorb ukadu krenia, w tym: choroby niedokrwiennej serca, wad
77_W01 C1 s1,s2,s3 E.W.7
serca, chorb wsierdzia, minia serca,
osierdzia, niewydolnoci serca (ostrej i przewlekej), chorb naczy E.W.11
ttniczych i ylnych, nadcinienia ttniczego: pierwotnego i wtrnego,
nadcinienia pucnego, zna i rozumie zagroenia zwizane z
hospitalizacj ludzi w podeszym wieku
poszczeglnych ukdw i narzdw, w tym zakres, normy i czynniki
demograficzne wpywajce na wartoc tych parametrw, zna i rozumie E.W1
LK3-FZT-
77_W02 moliwoci i ograniczenia bada laboratoryjnych w stanach nagych, zna C1,C2 s1,s2,s3 E.W.7
i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postpowania E.W.14
terapeutycznego w najczstszych chorobach ukadu nerwowego, w tym:
b) chorobach naczyniowych mzgu, w szczeglnoci udarze mzgu
student zna zwizek miedzy czynnikami zaburzajcymi stan rwnowagi
LK3-FZT- B.W.30
77_W03
procesw biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi, C2,C3 s1,s2,s3
wymienia wskazania do wdroenia terapii monitorowanej
E.W.40
umiejtnoci
przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem dorosym, przeprowadza E.U.1
LK3-FZT-
77_U01 pene i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosego, C1,C2 s1,s2,c1 E.U.3
rozpoznaje stany bezporedniego zagroenia ycia E.U.14
planuje postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne,
LK3-FZT- s1,s2,c1,c E.U16
77_U02 przeprowadza analiz ewentualnych dziaa niepodanych C1,C2,C3
poszczeglnych lekw oraz interakcji midzy nimi
2 E.U.17
proponuje indywidualizacj obowizujcych wytycznych
terapeutycznych oraz inne metody leczenia wobec nieskutecznoci albo E.U18
LK3-FZT- s1,s2,s3,c
77_U03
przeciwwskaza do terapii standardowej, kwalifikuje pacjenta do C1,C2,C3 E.U.20
leczenia domowego i szpitalnego, interpretuje badania laboratoryjne i
1,c2,c3,c4
E.U.24
identyfikuje przyczyny odchyle
kompetencje
LK3-FZT- Student potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z s1,s2,s3,c1
77_K01 C1,C2,C3 K.1
chorym ,c2,c3,c4
LK3-FZT- s1,s2,s3,c1
77_K02 student kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C1,C2,C3 K.2
,c2,c3,c4
LK3-FZT- s1,s2,s3,c1
77_K03
student przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1,C2,C3 K.3
,c2,c3,c4
LK3-FZT- Student posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci s1,s2,s3,c1
77_K04 C1,C2,C3 K.4
staego doksztacania si ,c2,c3,c4
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 zapozanie z naczciej wystpujcym schorzeniami naczyniowymi w zakresie naczy 1

obwodowych
s2 zapoznannie z podstawowymi metodami rznicowania ostrych schorze naczyniowych 2
poznanie podstawowych algorytmw postepowania diagnostyczno-terapeutycznego w

s3 1
ostrych schorzeniach anczyniowych w zakresie tetnic obwodowych
4
Liczba
godzin
c1 prezentacja przyapdkw chorych z rnymi postaciami ostrego niedokrwienia koczyn dolnych 3
c2 prezentacja przypadkw z ostrymi schorzeniami ukadu ylnego kocz dolnych 3

c3 testy laboratoryjne wykorzystywane diagnostyce ostrych stanw naczyniowych 3
c4 badnia obrazowe wykorzystywane w diagnostyce ostrych stanw naczyniowych 5
14
LK3-FZT-
LK3-FZT-
LK3_FZT-
77_W03
potrafi przeprowadzi wywiad lekarski z pacjentem
dorosym, potrafi przeprowadzi pene i
LK3_FZT- pytanie ustne poaczone z zadaniem praktycznym przy
77_U01
ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta
ku chorego
dorosego,potrafi rozpozna stany bezporedniego
zagroenia ycia
potrafi zaplanowa postpowanie diagnostyczne,
LK3_FZT- pytanie ustne poaczone z zadaniem praktycznym przy terapeutyczne i profilaktyczne, potrafi przeprowadzi
77_U02 ku chorego analiz ewentualnych dziaa niepodanych
poszczeglnych lekw oraz interakcji midzy nimi
potrafi zindywidualizowa obowizujce wytyczne
terapeutyczne oraz inne metody leczenia wobec
LK3_FZT- pytanie ustne poaczone z zadaniem praktycznym przy nieskutecznoci albo przeciwwskaza do terapii
77_U03 ku chorego standardowej, kwalifikuje pacjenta do leczenia
domowego i szpitalnego, interpretuje badania
laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyle
LK3_FZT- prowadzenie analizy przypadkw zgodnie z przyjtymi
77_K01
standardami
77_K02
standardami
77_K03 obserwacja studentw w trakcie wicze
standardami
77_K04 obserwacja studentw w trakcie wicze
standardami
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. ylna chorba zakrzepowo-zatorowa w gabinecie lekarza rodzinnego ViaMedica 2010. 2.Chirurgia
1.
ttnic i y obwodowych Noszczyk W. PZWL 2010
1. Polskie wytyczne profilaktyki i leczenia ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej - aktualizacja 2012
Medycyna Praktyczna 20122.
1.
2. OSTRE NIEDOKRWIENIE KOCZYN Wytyczne TransAtlantic Inter-Society Consensus (TASC)Section
C: acute limb ischaemia European Journal of Vascular and Endovascular Surgery, 2000; 19: S115-S143
student nie zna student zna uwarunkowania student zna student zna uwarunkowania
uwarunkowan rodowiskowe i uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologiczne
rodowiskowych i epidemiologiczne rodowiskowe i najczstszych chorb, zna i rozumie
epidemiologicznych najczstszych chorb, zna i epidemiologiczne przyczyny, objawy, zasady
najczstszych chorb, nie rozumie przyczyny, objawy, najczstszych chorb, zna diagnozowania i postpowania
zna i nie rozumie przyczyn, zasady diagnozowania i i rozumie przyczyny, terapeutycznego w odniesieniu do
objaww, zasad postpowania objawy, zasady najczstszych chorb
diagnozowania i terapeutycznego w diagnozowania i wewntrznych wystpujcych u
postpowania odniesieniu do najczstszych postpowania osb dorosych oraz ich powika,
terapeutycznego w chorb wewntrznych terapeutycznego w a) chorb ukadu krenia, w tym:
odniesieniu do najczstszych wystpujcych u osb odniesieniu do choroby niedokrwiennej serca, wad
chorb wewntrznych dorosych oraz ich powika, najczstszych chorb serca, chorb wsierdzia, minia
wystpujcych u osb a) chorb ukadu krenia, wewntrznych serca,
dorosych oraz ich powika, w tym: choroby wystpujcych u osb osierdzia, niewydolnoci serca
a) chorb ukadu krenia, niedokrwiennej serca, wad dorosych oraz ich (ostrej i przewlekej), chorb
LK3-FZT- w tym: choroby serca, chorb wsierdzia, powika, a) chorb naczy ttniczych i ylnych,
77_W01 niedokrwiennej serca, wad minia serca, ukadu krenia, w tym: nadcinienia ttniczego:
serca, chorb wsierdzia, osierdzia, niewydolnoci choroby niedokrwiennej pierwotnego i wtrnego,
minia serca, serca (ostrej i przewlekej), serca, wad serca, chorb nadcinienia pucnego, zna i
osierdzia, niewydolnoci chorb naczy ttniczych i wsierdzia, minia serca, rozumie zagroenia zwizane z
serca (ostrej i przewlekej), ylnych, nadcinienia osierdzia, niewydolnoci hospitalizacj ludzi w podeszym
chorb naczy ttniczych i ttniczego: pierwotnego i serca (ostrej i wieku w stopniu bardzo dobryn
ylnych, nadcinienia wtrnego, nadcinienia przewlekej), chorb
ttniczego: pierwotnego i pucnego, zna i rozumie naczy ttniczych i
wtrnego, nadcinienia zagroenia zwizane z ylnych, nadcinienia
pucnego, nie zna i nie hospitalizacj ludzi w ttniczego: pierwotnego i
rozumie zagroenia podeszym wieku w stopniu wtrnego, nadcinienia
zwizanego z hospitalizacj dostatecznym pucnego, zna i rozumie
ludzi w podeszym wieku zagroenia zwizane z
hospitalizacj ludzi w
podeszym wieku w
stopniu dobrym
student nie zna student zna podstawowe student zna student zna podstawowe
podstawowych ilociowe parametry podstawowe ilociowe ilociowe parametry opisujce
ilociowych parametrw opisujce wydolno parametry opisujce wydolno poszczeglnych
opisujcych wydolno poszczeglnych ukdw i wydolno ukdw i narzdw, w tym
poszczeglnych ukdw i narzdw, w tym zakres, poszczeglnych zakres, normy i czynniki
narzdw, w tym zakres, normy i czynniki ukdw i narzdw, w demograficzne wpywajce na
normy i czynniki demograficzne tym zakres, normy i wartoc tych parametrw, zna i
demograficzne wpywajce na wartoc czynniki demograficzne rozumie moliwoci i
wpywajce na wartoc tych parametrw, zna i wpywajce na wartoc ograniczenia bada
tych parametrw, nie zna rozumie moliwoci i tych parametrw, zna i laboratoryjnych w stanach
i nie rozumie moliwoci i ograniczenia bada rozumie moliwoci i nagych, zna i rozumie
ograniczenia bada laboratoryjnych w stanach ograniczenia bada przyczyny, objawy, zasady
laboratoryjnych w stanach nagych, zna i rozumie laboratoryjnych w diagnozowania i postpowania
LK3-FZT-
77_W02
nagych, nie zna i nie przyczyny, objawy, zasady stanach nagych, zna i terapeutycznego w
rozumie przyczyn, diagnozowania i rozumie przyczyny, najczstszych chorobach ukadu
objaww, zasad postpowania objawy, zasady nerwowego, w tym: b)
diagnozowania i terapeutycznego w diagnozowania i chorobach naczyniowych
postpowania najczstszych chorobach postpowania mzgu, w szczeglnoci udarze
terapeutycznego w ukadu nerwowego, w terapeutycznego w mzgu w stopniu bardzo
najczstszych chorobach tym: b) chorobach najczstszych dobrym
ukadu nerwowego, w naczyniowych mzgu, w chorobach ukadu
tym: b) chorobach szczeglnoci udarze nerwowego, w tym: b)
naczyniowych mzgu, w mzgu w stopniu chorobach
szczeglnoci udarze dostatecznym naczyniowych mzgu,
mzgu w szczeglnoci udarze
mzgu w stopniu
dobrym
student nie zna student zna zwizek student zna zwizek student zna zwizek miedzy
zwizekw miedzy miedzy czynnikami miedzy czynnikami czynnikami zaburzajcymi stan
czynnikami zaburzajcymi zaburzajcymi stan zaburzajcymi stan rwnowagi procesw
stan rwnowagi procesw rwnowagi procesw rwnowagi procesw biologicznych a zmianami
biologicznych a zmianami biologicznych a zmianami biologicznych a fizjologicznymi i
LK3-FZT- fizjologicznymi i fizjologicznymi i zmianami patofizjologicznymi, wymienia
77_W03 patofizjologicznymi, nie patofizjologicznymi, fizjologicznymi i wskazania do wdroenia terapii
potrafi wymieni wskaza wymienia wskazania do patofizjologicznymi, monitorowanej w stopniu
do wdroenia terapii wdroenia terapii wymienia wskazania do bardzo dobrym
monitorowanej monitorowanej w stopniu wdroenia terapii
dostatecznym monitorowanej w
stopniu dobrym
student nie potrafi student przeprowadza student przeprowadza student przeprowadza wywiad
przeprowadzi wywiadu wywiad lekarski z wywiad lekarski z lekarski z pacjentem dorosym,
lekarskiego z pacjentem pacjentem dorosym, pacjentem dorosym, przeprowadza pene i
dorosym, nie potrafi przeprowadza pene i przeprowadza pene i ukierunkowane badanie
przeproadzi penego i ukierunkowane badanie ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosego,
LK3-FZT-
77_U01
ukierunkowanego badania fizykalne pacjenta fizykalne pacjenta rozpoznaje stany
fizykalnego pacjenta dorosego, rozpoznaje dorosego, rozpoznaje bezporedniego zagroenia
dorosego, nie potrafi stany bezporedniego stany bezporedniego ycia w stopniu bardzo dobrym
rozpozna stanw zagroenia ycia w stopniu zagroenia ycia w
bezporedniego dostatecznym stopniu dobrym
zagroenia ycia
student nie potrafi student planuje student planuje student planuje postpowanie
zaplanowa postpowania postpowanie postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i
diagnostycznego, diagnostyczne, diagnostyczne, profilaktyczne, przeprowadza
terapeutycznego i terapeutyczne i terapeutyczne i analiz ewentualnych dziaa
profilaktycznego, nie profilaktyczne, profilaktyczne, niepodanych poszczeglnych
LK3-FZT-
77_U02
potrafi przeprowadzi przeprowadza analiz przeprowadza analiz lekw oraz interakcji midzy
analizy ewentualnych ewentualnych dziaa ewentualnych dziaa nimi w stopniu bardzo dobrym
dziaa niepodanych niepodanych niepodanych
poszczeglnych lekw poszczeglnych lekw poszczeglnych lekw
oraz interakcji midzy oraz interakcji midzy nimi oraz interakcji midzy
nimi w stopniu dostatecznym nimi w stopniu dobrym
student nie potrafi student proponuje student proponuje proponuje indywidualizacj
zaproponowa indywidualizacj indywidualizacj obowizujcych wytycznych
indywidualizacji obowizujcych obowizujcych terapeutycznych oraz inne
obowizujcych wytycznych wytycznych metody leczenia wobec
wytycznych terapeutycznych oraz inne terapeutycznych oraz nieskutecznoci albo
terapeutycznych oraz metody leczenia wobec inne metody leczenia przeciwwskaza do terapii
innych metod leczenia nieskutecznoci albo wobec nieskutecznoci standardowej, kwalifikuje
wobec nieskutecznoci przeciwwskaza do terapii albo przeciwwskaza do pacjenta do leczenia domowego
LK3-FZT-
77_U03
albo przeciwwskaza do standardowej, kwalifikuje terapii standardowej, i szpitalnego, interpretuje
terapii standardowej, nie pacjenta do leczenia kwalifikuje pacjenta do badania laboratoryjne i
potrafi zakwalifikowa domowego i szpitalnego, leczenia domowego i identyfikuje przyczyny odchyle
pacjenta do leczenia interpretuje badania szpitalnego, w stopniu bardzo dobrym
domowego i szpitalnego, laboratoryjne i identyfikuje
interpretuje badania
nie potrafi zinterpretowa przyczyny odchyle w laboratoryjne i
badan laboratoryjnych i stopniu dostatecznym identyfikuje przyczyny
nie potrafi zidentyfikowa odchyle w stopniu
przyczyny odchyle dobrym
Student nie potrafi Student potrafi nawiza i Student potrafi Student potrafi nawiza i
nawiza i utrzyma utrzyma geboki i peen nawiza i utrzyma utrzyma geboki i peen
LK3-FZT- gebokiego i penego szacunku kontakt z geboki i peen szacunku kontakt z chorym w
77_K01 szacunku kontaktu z chorym w stopniu szacunku kontakt z stopniu bardzo dobrym
chorym dostatecznym chorym w stopniu
dobrym
student nie kieruje si student kieruje si student kieruje si student kieruje si dobrem
dobrem chorego, i nie dobrem chorego, dobrem chorego, chorego, stawiajc je na
LK3-FZT- stawia je na pierwszym stawiajc je na pierwszym stawiajc je na pierwszym miejscu w stopniu
77_K02
miejscu miejscu w stopniu pierwszym miejscu w bardzo dobrym
student nie przestrzega student przestrzega student przestrzega student przestrzega tajemnicy
tajemnicy lekarskiej i tajemnicy lekarskiej i praw tajemnicy lekarskiej i lekarskiej i praw pacjenta w
LK3-FZT-
77_K03 praw pacjenta pacjenta w stopniu praw pacjenta w stopniu bardzo dobrym
odstatecznym stopniu dobrym
nie posiada wiadomoci posiada wiadomo posiada wiadomo posiada wiadomo wasnych
asnych ogranicze i wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i ogranicze i umiejtnoci
LK3-FZT- umiejtnoci staego umiejtnoci staego umiejtnoci staego staego doksztacania si w
77_K04
doksztacania si doksztacania si w doksztacania si w stopniu bardzo dobrym
stopniu doostatecznym stopniu dobrym

seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 GCM ul. Zioowa
29.2 Miejsce odbywania si zaj 45-47, 40-635 Katowice, Oddzia Chirurgii Oglnej Naczyniowej
i Angiologii
1. Nazwa moduu/przedmiotu Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w

schorzeniach piersi
2. Kod moduu/przedmiotu FTZ-84
3. Przynaleno do grupy przedmiotw zajcia fakltatywne
7. Profil ksztacenia praktyczne
10. Rok od III roku
11. Semestr V-XII
14. Jednostka realizujca modu/przedmiot Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
15. Adres/telefon/strona internetowa 40- 752 Katowice, ul. Medykw 14, www.kchpp.pl
16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Pawe Lampe
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, lek. Andrzej Grabarczyk graband@op.pl
nazwisko, email)
prof.dr hab. n. med. Pawe Lampe, dr hab.
Sawomir Mrowiec, dr hab.marek Olakowski, dr n.
med. Mieczysawa Lesiecka, dr n. med. Katarzyna
18. Kunierz, dr n. med. Beata Jaboska, dr n. med.
Andrzej Lekstan, dr n. med. Daria Dranka -
Bojarowska, dr n med. Jakub Ciosek, lek. Andrzej
Grabarczyk
Nr Opis wymagania
1. Uzyskanie zalicznia i zdanie egzaminw przewidzianych programem na II rok studiw
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 student zna choroby piersi i metody diagnostyczne
C2 student zna patogenez wybranych chorb piersi

C3 student zna metody operacyjnego leczenia schorze piersi
C4 student wie jakie mog wystpi powikania pozabiegowe oraz jak naley je leczy
wiedza
A.W1
A.W5
LK3- C.W7
5_FTZ_84 Student zna choroby piersi i badania diagnostyczne C1 s1 c1 c2 C.W9
_W01 E.W24
F.W3
F.W10
A.U5 A.W5
LK3- C.W7
Student zna rozwj nowotworw piersi i zna badania
5_FTZ_84 C2 s1 c1 c2 C.W9
_W02
profilaktyczne E.W24
F.W10
LK3-
student zna wskazania oraz sposoby leczenia chirurgicznego
5_FTZ_84 C3 s2 c3 c4 F.W3
_W03
chorb piersi
LK3-
5_FTZ_84 student wie jakie mog wystpi powikania pozabiegowe C4 s2 c5 F.W3
_W04
LK35_FTZ student wie jak postpowa w przypadku wystpienia powika
C4 s2 c5 F.W3 F.W5
_84_W05 pozabiegowych
umiejtnoci
LK3- A.U4 A.U5
5_FTZ_84 student umie dokona analizy dokumentacji medycznej C1 C4 c3 C.U11
_U01 E.U16
LK3-
5_FTZ_84 student umie zebra z pacjentem wywiad lekarski C1 C4 c2 E.U1
_U02
LK3-
5_FTZ_84 student umie zbada pacjenta C1 C4 c2 E.U3 F.U6
_U03
kompetencje
LK3-
5_FTZ_84 C1 C3 C4 c2 K.1
_K1
chorym
LK3-
5_FTZ_84 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C1 C3 C4 c2 K.2
_K2
LK3-
5_FTZ_84 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 C3 C4 c2 K.3
_K3
LK3-
posiada wiadomo swoich ogranicze i umiejtno staego C1 C2 C3 c1 c2 c3
5_FTZ_84 K.4
_K4
doksztacania si C4 c4 c5
LK3-
zapewnia warunki do badania z poszanowaniem intymnoci K.,1 K.2,
5_FTZ_84 C1 C3 C4 c2
_K5
pacjenta K.3

Liczba
godzin
w1 0
0
Liczba
godzin
s1 Geneza, profilaktyka i diagnostyka chorb piersi. 2
s2 Leczenie chirurgiczne chorb piersi. 2
4
Liczba
godzin
c1 Profilaktyka i diagnostyka chorb piersi 3

c2 Badanie fizykalne pacjenta 3
c3 analiza dokumentacji medycznej 3
c4 analiza metod chirurgicznego leczenia schorze piersi 3
c5 moliwe powikania pozabiegowe 2
14
1. pogadanka
2. wykad
3. praca z pacjentem
4. praca z fantomem
5. pokaz
LK3- sprawdzian ustny minimum 70% prawidowych odpowiedzi
5_FTZ_84_W
01
5_FTZ_84_W
02
5_FTZ_84_W
03
5_FTZ_84_W
04
5_FTZ_84_W
05
LK3- obserwacja studenta w czasie wicze i dyskusja potrafi przedstawi histori choroby pacjenta i
5_FTZ_84_U wyniki bada, prawidowo rozumuje w doborze
01 proponowanych bada i sposobu dalszego
leczenia
LK3- obserwacja studenta w czasie wicze potrafi zebra wywiad
5_FTZ_84_U
02
LK3- obserwacja studenta w czasie wicze i dyskusja potrafi zbada fizykalnie pacjenta
5_FTZ_84_U
03
LK3- obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze nawizuje prawidowe relacje z pacjentem
5_FTZ_84_K
1
LK3- obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze prawidowo rozumuje w doborze proponowanych
5_FTZ_84_K bada i sposobu dalszego leczenia
2
LK3- obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze przestrzega wyznaczonych zasad
5_FTZ_84_K
3
LK3- obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze rozumie wystpujce ograniczenia oraz
5_FTZ_84_K konieczno dalszego ksztacenia
4
LK3- obserwacja studenta i dyskusja podczas wicze bada pacjentw z zachowaniem regu
5_FTZ_84_K
5
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
Podstawy chirurgii. : Podrcznik dla lekarzy specjalizujcych si w chirurgii oglnej. wyd. 2 / Red.: J.
1. Schmidt, J. Kuda oraz Z. Gruca, M. Krawczyk, P. Lampe, J.A. Polaski. Krakw : Medycyna Praktyczna,
2010.

student zna wszystkie
student nie zna chorb student zna
LK3- student zna wszystkie
omawiane choroby piersi i
piersi, nie potrafi najistotniejsze choroby
5_FTZ_84_W omawiane choroby piersi
badnia diagnostyczne,
wymieni adnych piersi i najwaniejsze
01 i badnia diagnostyczne
potrafi zaplanowa dalsz
bada diagnostycznych badnia diagnostyczne
diagnostyk i leczenie
student biegle zna rozwj
student zna rozwj
nowotworw piersi, zna
student nie zna rozwoju nowotworw piersi, zna
LK3- student zna rozwj czynniki sprzyjajce, zna
nowotworw piersi, nie badania profilaktyczne,
5_FTZ_84_W nowotworw piersi, zna badania profilaktyczne,
zna bada potrafi oceni znaczenie
02 badania profilaktyczne potrafi oceni znaczenie
profilaktycznych bada genetycznych i
bada genetycznych i
mammografii
mammografii.
student zna wskazania i
student zna wskazania i
sposoby chirurgicznego
sposoby chirurgicznego
student nie zna leczenia chorb piersi, zna
LK3- student zna wskazania i leczenia chorb piersi,
wskaza i sposobw nastpstwa leczenia
5_FTZ_84_W sposoby chirurgicznego zna nastpstwa leczenia
chirurgicznego leczenia chirurgicznego, zna
03 leczenia chorb piersi chirurgicznego, zna
chorb piersi wspczesne metody terapii
metody terapii
adjuwantowej i
adjuwantowej raka piersi
neoadjuwantowej raka piersi
Student nie zna Student zna niektre Student zna moliwe Student zna moliwe
LK3- powika moliwe powikania powikania pooperacyjne powikania pooperacyjne, ich
5_FTZ_84_W pooperacyjnych pooperacyjne i ich znaczenie dla znaczenie dla dalszego
04 dalszego przebiegu przebiegu choroby oraz
choroby diagnostyk powika
student nie wie, jak student wie, jak student wie, jak Student wie, jak postpowa
LK3- postpowa w postpowa w przypadku postpowa w przypadku w przypadku wikszoci
5_FTZ_84_W przypadku powika niektrych powika wikszoci powika powika pozabiegowych i
05 pozabiegowych pozabiegowych pozabiegowych zna diagnostyk powika.
nie potrafi dokona potrafi na podstawie potrafi na podstawie potrafi na podstawie
analizy dokumentacji dokumentacji dokumentacji dokumentacji zaproponowa
LK3- medycznej zaproponowa waciwe zaproponowa waciwe waciwe rozpoznanie,
5_FTZ_84_U rozpoznanie i rozpoznanie, zinterpretowa wyniki bada
01 zinterpretowa wyniki zinterpretowa wyniki i oceni ciko rzutu
bada bada i oceni stopie choroby, proponuje dalsze
zaawansowania choroby leczenie
Nie potrafi prawidowo Potrafi zebra wywiad Potrafi zebra wywiad, Potrafi zebra wywiad,
zebra wywiadu wyciga poprawne wyciga poprawne wnioski z
LK3-
wnioski z wywiadu. wywiadu, uwzgldnia w
5_FTZ_84_U
wywiadzie rodzinne
02 wystpowanie nowotworw
piersi.
Nie potrafi zbada Potrafi zbada fizykalnie Potrafi zbada fizykalnie Potrafi zbada fizykalnie
LK3- fizykalnie pacjenta pacjenta pacjenta, wyciga pacjenta, wyciga poprawne
5_FTZ_84_U poprawne wnioski z wnioski z badania, wykazuje
03 badania. staranno i biego w
badaniu.
Nie nawizuje Nawizuje waciwy atwo nawizuje atwo nawizuje waciwy
LK3-
waciwego kontaktu z kontakt z chorym waciwy kontakt z kontakt z chory, wykazuje
5_FTZ_84_K
chorym chorym. zrozumienie dla sytuacji
1 pacjenta.
Nie kieruje si dobrem Kieruje si dobrem Kieruje si dobrem Kieruje si dobrem pacjenta
pacjenta. pacjenta podczas pacjenta podczas podczas badania i przy
LK3-
badania. badania i przy proponowaniu dalszego
5_FTZ_84_K
proponowaniu dalszego leczenia, rwnie przy
2 leczenia. doborze bada
dodatkowych.
LK3- Nie przestrzega Przestrzega tajemnicy Przestrzega tajemnicy Przestrzega tajemnicy
5_FTZ_84_K tajemnicy lekarskiej lub lekarskiej, przestrzega lekarskiej, przestrzega lekarskiej, przestrzega praw
3 praw pacjenta praw pacjenta praw pacjenta pacjenta
Ma ma wiadomo Ma wiadomo Ma wiadomo Ma wiadomo wasnych
wasnych ogranicze, wasnych ogranicze, wasnych ogranicze, ogranicze, rozumie
nie widzi potrzeby rozumie konieczno rozumie konieczno konieczno staego
LK3-
staego ksztacenia staego ksztacenia staego ksztacenia, ksztacenia, aktywnie dy
5_FTZ_84_K
aktywnie dy podczas podczas zaj do zdobycia
4 zaj do zdobycia wiedzy wiedzy i umiejtnoci,
i umiejtnoci posiada usystematyzowane
wiadomoci
LK3- Bada pacjentw bez Bada pacjentw z Bada pacjentw z Bada pacjentw z
5_FTZ_84_K zachowania ustalonych zachowaniem ustalonych zachowaniem ustalonych zachowaniem ustalonych
warunkw warunkw warunkw warunkw
5
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego
Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego w
29.3 Miejsce i godziny konsultacji godzinach uzgodnionych z prowadzcymi zajcia
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie zmienne, stetoskop.
1. Nazwa moduu/przedmiotu Procedury wykonywane w anestezjologii i intensywnej terapii

Przynaleno do grupy
3.
przedmiotw
10. Rok III-V
11. Semestr V-X
Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii w
Katowicach
15. Adres/telefon/strona internetowa 40-752 Katowice, Ul: Medykw 14, 327894201
16. Kierownik jednostki dr n.med Izabela Duda
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko, dr n.med. Ewa Musio, email: mewcia2@o2.pl
email)
dr n.med Izabela Duda, dr n.med Ewa Musio, dr
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot n.med. Anna Duawa-Budak, dr n.med. Anna
18.
(imi, nazwisko, email) Skorupa, lek. Aleksandra Rudnik-Lipiska, lek.Edyta
Gogka
Nr Opis wymagania
1. Podstawy fizjologii czowieka
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Intubacja dotchawicza i wentylacja workiem ambu oraz respiratorem
C2 Kardiowersja i defibrylacja elektryczna
C3 Kaniulacja y obwodowych, y centralnych i ttnic
C4 Punkcja podpajczynwkowa
wiedza
LK2-5_FZT- Student zna wskazania do intubacji i zasady wentylacji
71_W01 C1 s1,c1 E.U14
mechanicznej
LK2-5_FZT-
71_W02 Student wie w jakim celu i kiedy uy defibrylatora C2 s2,c2 F.U11
LK2-5_FZT- Student zna rodzaje znieczule przewodowych oraz dziaanie lekw
71_W03 C4 s3,c4 F.W4
miejscowo-znieczulajcych
umiejtnoci
LK2-5_FZT- Student potrafi intubowa i prawidowo podczy fantoma do
71_U01 C1 s1,c1 F.W6
respiratora
LK2-5_FZT-
71_U02 Student potrafi prawidowo zastosowa defibrylator C2 s2,c2 F.U11
LK2-5_FZT- Student potrafi zaoy wkucie obwodowe i zna zasady kaniulacji
71_U03 C3 c3 F.U5
y centralnych i ttnic
LK2-5_FZT-
71_U04 Student umie wykona nakucie ldwiowe na fantomie C4 s3,c4 F.U3
kompetencje
LK2-5_FZT- Student kieruje si dobrem chorego stawiajc je na pierwszym C1,C2,C3,
71_K01 s1,s2,s3 K.2
miejscu C4
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Wskazania do intubacji i wentylacji mechanicznej 2
s2 Elektroterapia 1
s3 Specyfika znieczule przewodowych. 1
4
Liczba
godzin
c1 Intubacja dotchawicza i wentylacja workiem ambu oraz respiratorem 4
c2 Kardiowersja i defibrylacja elektryczna 4
c3 Kaniulacja y obwodowych, y centralnych i ttnic 4
c4 Punkcja podpajczynwkowa 2
14
1. Prelekcje
3. E-learning
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
71_U01 wykonanie czynnoci na fantomie prawidowe wykonanie czynnoci
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
LK2-5_FZT-
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Rybicki Z., Kompendium Intensywnej Terapii Dorosych, Makmed 2010
1. Dunn P.F., Procedury kliniczne w anestezjologii, Medipage 2011
Student nie zna Student zna Student zna wskazania Student zna wskazania do
wskaza do intubacji wskazania do intubacji do intubacji i zasady intubacji i zasady wentylacji
LK2-5_FZT-
71_W01 i zasad wentylacji i zasady wentylacji wentylacji mechanicznej mechanicznej w stopniu
mechanicznej mechanicznej w w stopniu dobrym bardzo dobrym
Student nie wie w Student wie w jakim Student wie w jakim celu Student wie w jakim celu i
LK2-5_FZT- jakim celu i kiedy celu i kiedy uy i kiedy uy defibrylatora kiedy uy defibrylatora w
71_W02 uy defibrylatora defibrylatora w w stopniu dobrym stopniu celujcym
Student nie zna Student zna rodzaje Student zna rodzaje Student zna rodzaje
rodzajw znieczule znieczule znieczule znieczule przewodowych
przewodowych oraz przewodowych oraz przewodowych oraz oraz dziaanie lekw
LK2-5_FZT-
71_W03 dziaania lekw dziaanie lekw dziaanie lekw miejscowo-znieczulajcych
miejscowo- miejscowo- miejscowo- w stopniu bardzo dobrym
znieczulajcych znieczulajcych w znieczulajcych w
stopniu dostatecznym stopniu dobrym
Student nie potrafi Student potrafi Student potrafi Student potrafi intubowa i
intubowa i intubowa i intubowa i prawidowo prawidowo podczy
LK2-5_FZT- prawidowo prawidowo podczy podczy fantoma do fantoma do respiratora w
71_U01 podczy fantoma do fantoma do respiratora w stopniu stopniu bardzo dobrym
respiratora respiratora w stopniu dobrym
dostatecznym
Student nie potrafi Student potrafi Student potrafi Student potrafi prawidowo
prawidowo prawidowo prawidowo zastosowa zastosowa defibrylator w
LK2-5_FZT-
71_U02
zastosowa zastosowa defibrylatorn w stopniu stopniu bardzo dobrym
defibrylatora defibrylator w stopniu dobrym
dostatecznym
Student nie potrafi Student potrafi Student potrafi zaoy Student potrafi zaoy
zaoy wkucia zaoy wkucie wkucie obwodowe i zna wkucie obwodowe i zna
LK2-5_FZT- obwodowego i nie obwodowe i zna zasady kaniulacji y zasady kaniulacji y
71_U03 zna zasady kaniulacji zasady kaniulacji y centralnych i ttnic w centralnych i ttnic w
y centralnych i centralnych i ttnic w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
ttnic stopniu dostatecznym
Student nie potrafi Student umie Student umie wykona Student umie wykona
wykona nakucia wykona nakucie nakucie ldwiowe na nakucie ldwiowe na
LK2-5_FZT-
71_U04 ldwiowego na ldwiowe na fantomie w stopniu fantomie w stopniu bardzo
fantomie fantomie w stopniu dobrym dobrym
dostatecznym
Student nie kieruje Student kieruje si Student kieruje si Student kieruje si dobrem
LK2-5_FZT-
71_K01 si dobrem chorego dobrem chorego w dobrem chorego w chorego stawiajc je na
stopniu dostatecznym stopniu dobrym pierwszym miejscu
seminaryjnych 10
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Centrum
Symulacji Medycznej
29.3 Miejsce i godziny konsultacji Po uzgodnieniu z kierownikiem wicze
29.4 Materiay do zaj fartuch, obuwie zmienne, stetoskop
Stany naglce w pediatrii, ze szczeglnym uwzgldnieniem

endokrynologii i diabetologii
10. Rok III V
11. Semestr V-X
Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii
Dziecicej
15. Adres/telefon/strona internetowa ul.Medykw 16, Katowice tel. 32 207 1654

16. Kierownik jednostki prof. Ewa Maecka-Tendera
17. dr hab. n.med. Grayna Deja gr.deja@gmail.com
1. prof. dr hab. n. med.Ewa Maecka-Tendera 2. prof. dr
hab. n.med. Przemysawa Jarosz-Chobot 3. dr hab.
Nauczyciele akademiccy realizujcy przedmiot n.med. Aneta Gawlik 4. dr hab. n.med. Grayna Deja 5. dr
18.
(imi, nazwisko, email) n. med. Aleksandra Januszek-Trzcikowska 6. dr n. med.
Barbara Kalina-Faska 7. dr n. med. Maria Kalina 8. dr
n.med. Pawe Matusik 9. dr n.med. Agnieszka Zachurzok
Nr Opis wymagania
znajomo propedeutyki pediatrii, umiejtno badania fizykalnego i zbierania wywiadu ukierunkowanego
1.
na nieprawidowoci spotykane w okresie rozwojowym
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
znajomo rozwoju fizycznego i psychoruchowego niemowlcia, dziecka maego, przedszkolnego i
szkolnego - fizjologia i patologia wzrastania i dojrzewania pciowego, utrzymanie homeostazy
C1
hormonalnej
Doskonalenie umiejtnoci wykonywania badania podmiotowego i przedmiotowego dziecka z

C2
uwzgldnieniem odrbnoci zwizanych z procesem wzrastania/dojrzewania
Znajomo symptomatologii schorze endokrynologicznych wieku rozwojowego ze szczeglnym
C3
uwzgldnieniem stanw naglcych
C4 Umiejetno postpowania w stanach ostrych
wiedza
zna fizjologiczny przebieg wzrastania/dojrzewania pciowego w C1, C2,
LK2-5_ FZT- wieku rozwojowym oraz objawy schorze gwnych narzdw C3, C4 S1-S4,
E.W3.
65_W01 endokrynnych: przysadka, tarczyca, nadnercza, gonady, C1-C9
trzustka
zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i
postpowania terapeutycznego w przypadku najczstszych
LK2-5_ FZT- S1-S4,
schorze endokrynologicznych w stanach nagych: cukrzyca- C3, C4 E.W6.
65_W02 C1-C9
kwasica ketonowa, hipoglikemia, dekompensacja WPN,
nadczynno tarczycy
umiejtnoci
LK2-5_ FZT-
65_U01
przeprowadza wywiad lekarski z dzieckiem i jego rodzin C1-C4 s1-s4, c1 E.U2.
LK2-5_ FZT- s1-s4,c2-

65_U02
przeprowadza badanie fizykalne dziecka w kadym wieku C1-C4
c4
E.U4.
LK2-5_ FZT-
65_U03
ocenia stopie zaawansowania dojrzewania pciowego C1-C2 s2, c3 E.U10.
LK2-5_ FZT- planuje postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w s1-s4,c1-

C1-C4 E.U16.
65_U04 biecych sytuacjach klinicznych c9
LK2-5_ FZT- s1-s4,c1-
65_U05
rozpoznaje stany bezporedniego zagroenia ycia C1-C4 E.U14.
c9
kompetencje
LK2-5_ FZT- potrafi nawiza i utrzyma gboki i peen szacunku s1-s4,c1-
C1-C4 K.1
65_K01 kontakt z chorym c9
LK2-5_ FZT- kieruje si dobrem chorego stawiajc je na pierwszym s1-s4,c1-
C1-C4 K.2
65_K02 miejscu c9
LK2-5_ FZT- s1-s4,c1-
65_K03
przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1-C4 K.3
c9
LK2-5_ FZT- posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci s1-s4,c1-
C1-C4 K.4
65_K04 staego doksztacania si c9
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Cukrzyca: kwasica ketonowa, cika hipoglikemia 1
Zaburzenia wzrastania/dojrzewania: przedwczesne /gwatowne dojrzewanie,
s2 podejrzenie choroby nowotworowej 1
s3 Choroby nadnerczy: przeom nadnerczowy, dekompensacja WPN 1
s4 Choroby tarczycy/przytarczyc: nadczynno tarczycy,tyczka 1
4
Liczba
godzin
Pomiary antropometryczne dziecka z uwzgldnieniem siatek centylowych, obliczniem
1
c2 BMI
c3 Ocena dojrzewania wg skali Tannera 1
c4 Badanie przedmiotowe: symptomatologia najczstszych chorb endokrynnych 2
c5 Cukrzyca: kwasica ketonowa, cika hipoglikemia 2
Zaburzenia wzrastania/dojrzewania: przedwczesne/gwatowne dojrzewanie,
C6 podejrzenie choroby nowotworowej 2
C7 Choroby nadnerczy: przeom nadnerczowy, dekompensacja WPN 2
C8 Choroby tarczycy: nadczynno tarczycy 2
C9 Choroby przytarczyc: tyczka 1
14
3. prelekcje
4. prezentacje
LK2-5_ FZT-
65_W01
LK2-5_ FZT-
65_W02
LK2-5_ FZT-
65_U01
LK2-5_ FZT-
65_U02
LK2-5_ FZT-
65_U03
LK2-5_ FZT-
65_U04
LK2-5_ FZT-
65_U05
LK2-5_ FZT- student stosuje si do oglnie przyjtych norm
65_K01 spoecznych i zasad wychowania
udzia w wykadach 0
18
10
cznia ilo godzin 28
27. Literatura
1. Pediatria 1,2 pod red, K.Kubickiej, W. Kawalec
1. Endokrynologia praktyczna, pod red. Ch. Brook, tumaczenie polskie prof. M Szalecki
LK2-5_ FZT- bardzo dobrze zna
nie zna zasad dostatecznie zna zasady dobrze zna zasady
65_W01 zasady
LK2-5_ FZT- bardzo dobrze zna
nie zna zasad dostatecznie zna zasady dobrze zna zasady
65_W02 zasady
nie potrafi
LK2-5_ FZT- potrafi w sposb
przeprowadzi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
65_U01 dostateczny
wywiadu
potrafi przeprowadzi dobrze potrafi
LK2-5_ FZT- nie potrafi bardzo dobrze potrafi
badanie w sposb przeprowadzi
65_U02 przeprowadzi badania przeprowadzi badanie
dostateczny badanie
LK2-5_ FZT- potrafi oceni w sposb dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
nie potrafi oceni
65_U03 dostateczny oceni oceni
LK2-5_ FZT- potrafi zaplanowa w dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
nie potrafi zaplanowa
65_U04 sposb dostateczny zaplanowa zaplanowa
LK2-5_ FZT- potrafi rozpozna w dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
nie potrafi rozpozna
65_U05 sposb dostateczny rozpozna rozpozna
65_K01 dostateczny
nie kieruje si dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi
65_K02 dostateczny
nie przestrzega dobrze potrafi przestrzega
65_K03 dostateczny
posiada w sposb Posiada Posiada wiadomo,
LK2-5_ FZT-
nie posiada dostateczny , nie wiadomo, dobrze bardzo dobrze
65_K04
wsppracuje wsppracuje wsppracuje
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Klinika Pediatrii , Endokrynologii i Diabetologii
Dziecicej, lski Uniwersytet Medyczny
1. Nazwa moduu/przedmiotu ywienie dojelitowe i pozajelitowe u chorych na oddziale

chirurgicznym
Przynaleno do grupy
3.
przedmiotw Naukowe podstawy medycyny/nauki kliniczne nieazabiegowe
4. Status moduu/przedmiotu obowizkowe/fakultatywne
7. Profil ksztacenia lek. praktyczny
8. Jzyk prowadzenia zaj j.polski
10. Rok III rok
11. Semestr 5i6
12. Ilo realizowanych godzin dydaktycznych W:-0 S:4 w:14
Katedra i Klinika Chirurgii Oglnej,Naczyniowej i
Transplantacyjnej
15. Adres/telefon/strona internetowa Katowice ul Francuska 20-24,tel:32 2555052
16. Kierownik jednostki Profesor Lech Cierpka
17. przedmiotu (kierownik wicze: imi, nazwisko, Dr n. med. Grzegorz Oczkowicz
email)
Dr n. med. Grzegorz Oczkowicz,Dr hab.Grzegorz

18. Budziski,Dr n.med Artur Caban,Dr n.med Wojciech
Wystrychowski,Doc hab.. Jacek Ziaja

Nr Opis wymagania
Przyswojenie studentom aktualnego stanu wiedzy z zakresu ywienia u chorych leczonych na oddziale
1.
chirugicznym.
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 Zapoznanie studentw z organizacj leczenia ywieniowego w oddziale chirurgicznym.
C2 Nauka prawidowej oceny stanu odywienia chorego i nastepstw niedoywienia.
C3 Dobr odpowiedniej metody, preparatw oraz waciwego planowania ywienia
C4 Zapobieganie najczstszym powikaniom w czasie ywienia dojelitowego jak i pozajelitowego.
wiedza
Zna konsekwencje niewaciwego odywiania, w tym
LK3_FZT-
dugotrwaego godowania oraz stosowania niezbilanowanej C2/C3 s2 B.W19
70_W01
diety
LK3_FZT- Zna konsekwencje niedoboru witamin lub mineraw oraz ich
C3/C4 s2 B.W20
70_W02 nadmiaru w organizmie
umiejtnoci
LK3_FZT- Umie stosowa leczenie ywieniowe ( z uwzgldnieniem s1/s3/c2/c
C1 E.U25
70_U01 ywienia dojelitowego i pozajelitowego) 3/c4
LK3_FZT- Potrafi interpretowabadania laboratoryjne i identyfikuje
C4 c1/c5 E.U24
70_U02 przyczyny odchyle
kompetencje
LK3_FZT- Kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym
C1 s1 K.2
70_K01 miejscu
LK3_FZT-
Przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 s1 K.3
70_K02
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
s1 Organizacja leczenia ywieniowego w szpitalu. 1
Zalecane normy spoycia biaka, wglowodanw, tuszczw, witamin, makro- i
mikropierwiastkw oraz wielkoci zapotrzebowania energetycznego.ywienie w przypadku
s2 2
rnych stanw patologicznych, np. w zatruciach pokarmowych, chorobach
nowotworowych, neurologicznych
s3 Wspczenie stosowane preparaty w ywieniu dojelitowym jak i pozajelitowym. 1
4
Liczba
godzin
c1 Ocena stanu odywienia chorego. Niedoywienie i jego nastepstwa.Bilansowanie pynw. 3
c2 Wybr metody. ywienie dojelitowe czy pozajelitowe.Korzyci i zagroenia. 3
c3 Dostpy jelitowe -zgbniki, przetoka odywcza.Pompa infuzyjna. 3
Dostpy naczyniowe.Cewnik centralny. Standarty postepowania w przypadku podejrzenia
c4 zakaenia. 3
c5 Monitorowanie leczenia ywieniowego.Zapobieganie powikaniom. 2
14
1. Prelekcja
2. wiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprztu demonastacyjnego
3. Prezentacja przypadkw klinicznych
LK3_FZT-
test ponad 50 % prawidowych odpowiedzi
70_W01
LK3_FZT-
test ponad 50% prawidowych odpowiedzi
70_W02
LK3_FZT-
70_U01
LK3_FZT-
70_U02
LK3_FZT-
obserwacja spenia oglnie przyjte normy
70_K01
LK3_FZT-
obserwacja spenia oglnie przyjte normy
70_K02
udzia w wykadach 0
18

cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. Standardy ywienia pozajelitowego i ywienia dojelitowego.M.Pertkiewicz Wyd.Lekarskie PZWL 2005
Dietetyka.ywienie zdrowego i chorego czowieka.H.Ciborowska,A.Rudnicka Wyd.Lekarskie PZWL
1. 2012
wykaza si wiedz z wykaza si wiedz z wykaza si wiedz z wykaza si wiedz z zakresu
zakresu interpretacji zakresu interpretacji bada zakresu interpretacji interpretacji bada oraz ich
bada oraz ich oraz ich wykarzystania do bada oraz ich wykarzystania do wdroenia
wykarzystania do wdroenia leczenia wykarzystania do leczenia ywieniowego w
wdroenia leczenia ywieniowego w zakresie wdroenia leczenia zakresie bardzo dobrym
LK3_FZT-
ywieniowego w dostateczym (50%-60% ywieniowego w (powyej 80% prawidowych
70_W01
zakresie prawidowych odpowiedzi w zakresie dobrym (61%- odpowiedzi w tecie)
niedostatecznym tecie) 80%) prawidowych
(poniej 50% odpowiedzi w tecie)
prawidowych
odpowiedzi w tecie)
LK3_FZT-
jw. jw. jw. jw.
70_W02
LK3_FZT-
jw. jw. jw. jw.
70_U01
LK3_FZT-
jw. jw. jw. jw.
70_U02
LK3_FZT- nieodpowiednia spenia oglnie przyjte spenia oglnie spenia oglnie przyjte
70_K01 postawa normy przyjte normy normy
LK3_FZT- nieodpowiednia spenia oglnie przyjte spenia oglnie spenia oglnie przyjte
70_K02 postawa normy przyjte normy normy
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 5
Klinika Chirurgii Oglnej Naczyniowej i
29.2 Miejsce odbywania si zaj Transplantacyjnej
29.4 Materiay do zaj notatnik,fartuch,zmienne obuwie
1. Nazwa moduu/przedmiotu ylna choroba zakrzepowo-zatorowa

10. Rok III-V
11. Semestr V-X

Nr Opis wymagania
1. podstawowa wiedza z zakresu ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
20. Cele ksztacenia
Nr Opis celu
C1 zapozanie si z hemostaz oraz zaburzeniami prowadzcymi do wystpienia ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
zapoznannie si z podstawowymi ilociowymi parametrmi opisujcymi wydolno poszczegolnych ukadw i

C2
narzdw, ocen ryzyka wystpienia ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
poznanie zwizkw miedzy czynnikami zaburzajcymi stan rwnowagi procesw biologicznych a zmianami
C3 fizjologicznymi i patofizjologicznymi, zapoznanie si z zasadami profilaktyki ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
oraz postpowaniem w przypadku wystapienia stanw nagych jak DVT/PE
wiedza
zna uwarunkowania rodowiskowe i epidemiologiczne najczstszych
LK3-FZT- chorb, zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i E.W1
75_W01 C1 s1,s2,s3
postpowania terapeutycznego w odniesieniu do najczstszych chorb E.W.7
wewntrznych wystpujcych u osb dorosych oraz ich powika
LK3-FZT- poszczeglnych ukdw i narzdw, w tym zakres, normy i czynniki B.W29
75_W02 C1,C2 s1,s2,s3
demograficzne wpywajce na wartoc tych parametrw, zna i rozumie E.W.39
moliwoci i ograniczenia bada laboratoryjnych w stanach nagych
student zna zwizek miedzy czynnikami zaburzajcymi stan rwnowagi
LK3-FZT- B.W.30
75_W03
procesw biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi, C2,C3 s1,s2,s3
wymienia wskazania do wdroenia terapii monitorowanej
E.W.40
umiejtnoci
student wykonuje proste testy czynnosciowe oceniajce oganizm czowieka
LK3-FZT- jako ukad regulacji stabilnej , rozpoznaje stany bezporedniego zagroenia C1,C2 B.U8
75_U01 s1,s2,c1
ycia E.U.14
planuje postpowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne,
LK3-FZT- E.U16
75_U02
przeprowadza analiz ewentualnych dziaa niepodanych poszczeglnych C1,C2,C3 s1,s2,c1,c2
lekw oraz interakcji midzy nimi
E.U.17
proponuje indywidualizacj obowizujcych wytycznych terapeutycznych
LK3-FZT- s1,s2,s3,c1,c
75_U03 oraz inne metody leczenia wobec nieskutecznoci albo przeciwwskaza do C1,C2,C3 E.U18
2,c3,c4
terapii standardowej
kompetencje
LK3-FZT- Student potrafi nawiza i utrzyma geboki i peen szacunku kontakt z s1,s2,s3,c1,c
75_K01 chorym C1,C2,C3 K.1
2,c3,c4
LK3-FZT- student kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu s1,s2,s3,c1,c
75_K02 C1,C2,C3 K.2
2,c3,c4
LK3-FZT- student przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta s1,s2,s3,c1,c
75_K03 C1,C2,C3 K.3
2,c3,c4
LK3-FZT- Student posiada wiadomo wasnych ogranicze i umiejtnoci staego s1,s2,s3,c1,c
75_K04 doksztacania si C1,C2,C3 K.4
2,c3,c4
Liczba
godzin
0
Liczba
godzin
zapozanie z hemostaz oraz zaburzeniami prowadzcymi do wystpienia ylnej choroby zakrzepowo-
s1 zatorowej 1
zapoznannie si z podstawowymi ilociowymi parametrmi opisujcymi wydolno poszczegolnych
s2 ukadw i narzdw, ocen ryzyka wystpienia ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej 2
poznanie zwizkw miedzy czynnikami zaburzajcymi stan rwnowagi procesw biologicznych a
s3 zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi, zapoznanie si z zasadami profilaktyki ylnej choroby 1
zakrzepowo-zatorowej oraz postpowaniem w przypadku wystapienia stanw nagych jak DVT/PE
4
Liczba
godzin
prezentacja przyapdkw chorych z rnymi postaciami ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w zakresie
c1 koczyn dolnych 3
wywiad oraz badanie fizykalne w rozpoznawaniu i ocenie stopnia zaawansowania akrzepicy ylnej w
c2 koczynach dolnych 3
c3 testy laboratoryjne wykorzystywane diagnostyce DVT/PE 3
c4 badnia obrazowe wykorzystywane w diagnostyce DVT/PE 5

14
LK3-FZT-
LK3-FZT-
LK3_FZT
-75_W03
LK3_FZT potrafi zapalnowa proste testy przesiewowe oceniajce potrafi przeprowadzi proste testy oceniajce aktualny
-75_U01 stan hemostazy stan hemostazy
potrafi zapalanowa algorytm diagnostyczno terapeutyczny potrafi przeprowadzi podstawowe badania
LK3_FZT
-75_U02
w przypadku stwierdzenia zaburzen w hemostazie i potwierdzajace lub wykluczajace DVT/PE
podejrzenia DVT/PE
LK3_FZT
-75_U03
potrafi oceni ryzko VTE/PE potrafi wdrozy waciw profilktyk VTE/PE
LK3_FZT obserwacja studentw w trakcie wicze prowadzenie analizy przypadkw zgodnie z przyjtymi
-75_K01 standardami
-75_K02 standardami
LK3_FZT
obserwacja studentw w trakcie wicze prowadzenie analizy przypadkw zgodnie z przyjtymi
-75_K03 standardami
-75_K04 standardami
udzia w wykadach 0
18
12
cznia ilo godzin 30
27. Literatura
1. ylna chorba zakrzepowo-zatorowa w gabinecie lekarza rodzinnego ViaMedica 2010
Polskie wytyczne profilaktyki i leczenia ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej - aktualizacja 2012
1.
Medycyna Praktyczna 2012
nie zna podstawowych zna podstawowe zna podstawowe zna podstawowe
mechanizmw z mechanizmy hemostazy mechanizmy hemostazy oraz mechanizmy hemostazy oraz
hemostazy oraz zaburze oraz zaburzenia zaburzenia prowadzce do zaburzenia prowadzce do
LK3-FZT-
75_W01
prowadzcych do prowadzce do wystpienia ylnej choroby wystpienia ylnej choroby
wystpienia ylnej wystpienia ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w zakrzepowo-zatorowej w
choroby zakrzepowo- zakrzepowo-zatorowej w stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
zatorowej stopniu dostatecznym
student nie zna student zna podstawowe student zna podstawowe student zna podstawowe
parametrw opisujcych ilociowe parametry ilociowe parametry ilociowe parametry
wydolno opisujce wydolno opisujce wydolno opisujce wydolno
poszczeglnych ukadw i poszczeglnych ukadw i poszczeglnych ukadw i poszczeglnych ukadw i
narzdw, w tym zakres, narzdw, w tym zakres, narzdw, w tym zakres, narzdw, w tym zakres,
normy i czynniki normy i czynniki normy i czynniki normy i czynniki
LK3-FZT- demograficzne demograficzne wpywajce demograficzne wpywajce demograficzne wpywajce
75_W02 wpywajce na wartoc na wartoc tych na wartoc tych na wartoc tych
tych parametrw, nie zna parametrw, zna i nie parametrw, zna i nie parametrw, zna i nie
i nie rozumie moliwoci i
rozumie moliwoci i rozumie moliwoci i rozumie moliwoci i
ograniczenia bada ograniczenia bada ograniczenia bada ograniczenia bada
laboratoryjnych w laboratoryjnych w stanach laboratoryjnych w stanach laboratoryjnych w stanach
stanach nagych nagych w stopniu nagych w stopniu dobrym nagych w stopniu bardzo
dostatecznym dobrym
student nie zna zwizkw student zna zwizek student zna zwizek miedzy student zna zwizek miedzy
miedzy czynnikami miedzy czynnikami czynnikami zaburzajcymi czynnikami zaburzajcymi
zaburzajcymi stan zaburzajcymi stan stan rwnowagi procesw stan rwnowagi procesw
rwnowagi procesw rwnowagi procesw biologicznych a zmianami biologicznych a zmianami
biologicznych a zmianami biologicznych a zmianami fizjologicznymi i fizjologicznymi i
LK3-FZT-
75_W03
fizjologicznymi i fizjologicznymi i patofizjologicznymi, patofizjologicznymi,
patofizjologicznymi, nie patofizjologicznymi, wymienia wskazania do wymienia wskazania do
potrafi wymieni wskazan wymienia wskazania do wdroenia terapii wdroenia terapii
do wdroenia terapii wdroenia terapii monitorowanej w stopniu monitorowanej w stopniu
monitorowanej monitorowanej w stopniu dobrym bardzo dobrym
dostatecznym
student nie zna student zna student zna uwarunkowania student zna uwarunkowania
uwarunkowan uwarunkowania rodowiskowe i rodowiskowe i
rodowiskowych i rodowiskowe i epidemiologiczne epidemiologiczne
epidemiologicznych epidemiologiczne najczstszych chorb, zna i najczstszych chorb, zna i
najczstszych chorb, nie najczstszych chorb, zna rozumie przyczyny, objawy, rozumie przyczyny, objawy,
zna i nie rozumie i rozumie przyczyny, zasady diagnozowania i zasady diagnozowania i
przyczyn, objaww, objawy, zasady postpowania postpowania
zasad diagnozowania i diagnozowania i terapeutycznego w terapeutycznego w
LK3-FZT-
75_U01 postpowania postpowania odniesieniu do najczstszych odniesieniu do najczstszych
terapeutycznego w terapeutycznego w chorb wewntrznych chorb wewntrznych
odniesieniu do odniesieniu do wystpujcych u osb wystpujcych u osb
najczstszych chorb najczstszych chorb dorosych oraz ich powika dorosych oraz ich powika
wewntrznych wewntrznych w stopniu dobrym w stopniu bardzo dobrym
wystpujcych u osb wystpujcych u osb
dorosych oraz ich dorosych oraz ich
powika powika w stopniu
dostatecznym
student nie wykonuje student wykonuje proste student wykonuje proste student wykonuje proste
prostych testw testy czynnosciowe testy czynnosciowe testy czynnosciowe
czynnosciowych oceniajce oganizm oceniajce oganizm oceniajce oganizm
oceniajcych oganizm czowieka jako ukad czowieka jako ukad czowieka jako ukad
LK3-FZT-
75_U02
czowieka jako ukad regulacji stabilnej , regulacji stabilnej , regulacji stabilnej ,
regulacji stabilnej , nie rozpoznaje stany rozpoznaje stany rozpoznaje stany
potrafi rozpoznawa bezporedniego zagroenia bezporedniego zagroenia bezporedniego zagroenia
stanw bezporedniego ycia w stopniu ycia w stopniu dobrym ycia w stopniu bardzo
zagroenia ycia odstatecznym dobrym
student nie zna student zna zwizek student zna zwizek miedzy student zna zwizek miedzy
zwizekw miedzy miedzy czynnikami czynnikami zaburzajcymi czynnikami zaburzajcymi
czynnikami zaburzajcymi stan stan rwnowagi procesw stan rwnowagi procesw
zaburzajcymi stan rwnowagi procesw biologicznych a zmianami biologicznych a zmianami
rwnowagi procesw biologicznych a zmianami fizjologicznymi i fizjologicznymi i
LK3-FZT-
75_U03
biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi, patofizjologicznymi,
fizjologicznymi i patofizjologicznymi, wymienia wskazania do wymienia wskazania do
patofizjologicznymi, nie wymienia wskazania do wdroenia terapii wdroenia terapii
potrafi wymieni wskazan wdroenia terapii monitorowanej w stopniu monitorowanej w stopniu
do wdroenia terapii monitorowanej w stopniu dobrym bardzo dobrym
monitorowanej dostatecznym
Student nie potrafi Student potrafi nawiza i Student potrafi nawiza i Student potrafi nawiza i
nawiza i utrzyma utrzyma geboki i peen utrzyma geboki i peen utrzyma geboki i peen
LK3-FZT-
75_K01
gebokiego i penego szacunku kontakt z szacunku kontakt z chorym szacunku kontakt z chorym
szacunku kontaktu z chorym w stopniu w stopniu dobrym w stopniu bardzo dobrym
chorym dostatecznym
student nie kieruje si student kieruje si student kieruje si dobrem student kieruje si dobrem
LK3-FZT- dobrem chorego, i nie dobrem chorego, stawiajc chorego, stawiajc je na chorego, stawiajc je na
75_K02 stawia je na pierwszym je na pierwszym miejscu w pierwszym miejscu w pierwszym miejscu w
miejscu stopniu dostatecznym stopniu dobrym stopniu bardzo dobrym
student nie przestrzega student przestrzega student przestrzega student przestrzega
LK3-FZT- tajemnicy lekarskiej i tajemnicy lekarskiej i praw tajemnicy lekarskiej i praw tajemnicy lekarskiej i praw
75_K03 praw pacjenta pacjenta w stopniu pacjenta w stopniu dobrym pacjenta w stopniu bardzo
odstatecznym dobrym
nie posiada wiadomoci posiada wiadomo posiada wiadomo posiada wiadomo
asnych ogranicze i wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i wasnych ogranicze i
LK3-FZT- umiejtnoci staego umiejtnoci staego umiejtnoci staego umiejtnoci staego
75_K04
doksztacania si doksztacania si w doksztacania si w stopniu doksztacania si w stopniu
stopniu doostatecznym dobrym bardzo dobrym
seminaryjnych 20
29.1 Liczebno grup
wiczeniowych 10
29.2 Miejsce odbywania si zaj Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 GCM ul. Zioowa
45-47, 40-635 Katowice, Oddzia Chirurgii Oglnej Naczyniowej i
Angiologii
Nazwa przedmiotu Biochemiczne metody diagnostyczne w wybranych jednostkach chorobowych

Kod przedmiotu ZF17
Typ przedmiotu Zajcia fakultatywne
Rok, semestr studiw ROK: IV-VI SEMESTR: VII-XII
Formy prowadzenia
SEMINARIA: 5 WICZENIA: 20
przedmiotu
Forma zaliczenia Zaliczenie na zasadzie obecnoci
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Biochemii
zajcia
Wykadowca Dr n. med. Krzysztof Siemianowicz
Dr n. med. Wojciech Garczorz
Wymagania wstpne Znajomo podstawowych procesw biochemicznych, podstawowe wiadomoci z
zakresu immunologii i endokrynologii, znajomo norm biochemicznych.
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, wiczenia praktyczne polegajce na interpretacji wynikw
uzyskanych bada.
Cele przedmiotu Przedmiot ma na celu przyblienie studentom bada laboratoryjnych i testw
czynnociowych stosowanych w diagnostyce chorb, ze szczeglnym uwzgldnieniem
zaburze endokrynologicznych i chorb ukadowych tkanki cznej. Studenci zapoznaj
si ze wskazaniami do wykonania poszczeglnych bada i testw, ich specyfik oraz
ograniczeniami wynikajcymi z metod przeprowadzenia poszczeglnych oznacze i
testw. Zapoznaj si z doborem i przydatnoci bada i testw sucych do wykrycia
danego zaburzenia oraz doborem i przydatnoci bada i testw sucych do
monitorowania leczenia. W trakcie zaj bdzie omwiona interpretacja otrzymanych
wynikw oraz algorytmy diagnostyczne. Na zajciach bd rwnie omwione
podstawowe cechy bada laboratoryjnych (czuo i swoisto analityczna, czuo i
swoisto diagnostyczna, dodatnia i ujemna warto predykcyjna). Studenci zostan
rwnie zapoznani z przyczynami bdw laboratoryjnych i bdw interpretacji.
Zajcia bd prowadzone przez dowiadczonych pracownikw Katedry i Zakadu
Biochemii, w tym przez lekarzy specjalistw z zakresu chorb wewntrznych.
Po odbyciu zaj student:
- zna pojcia czuoci, specyficznoci, wartoci predykcyjnych, AUC i innych metod
opisu przydatnoci testw, potrafi te informacje wykorzysta praktycznie do oceny
przydatnoci testu,
- zna rda bdw wpywajcych na wyniki testu,
- zna sposoby pobierania i zabezpieczania materiau biologicznego do przeprowadzenia
rnych testw, w tym testw toksykologicznych,
- zna podstawowe test i umie oceni ich przydatno w diagnostyce chorb
endokrynologicznych,
- zna testy stosowane w diagnostyce i monitorowaniu chorb autoimmunologicznych.
Treci merytoryczne 1. Podstawowe wiadomoci z zakresu analityki oglnej.
przedmiotu 2. Diagnostyka laboratoryjna chorb ukadu podwzgrze-przysadka.
3. Diagnostyka laboratoryjna ostrych zatru.
4. Diagnostyka laboratoryjna i monitorowanie leczenia kolagenoz.
5. Diagnostyka laboratoryjna chorb tarczycy.
Metody oceny -
Literatura Andrzej Szczeklik Choroby wewntrzne,
obowizkowa Aldona Dembiska-Kie, Jerzy W. Naskalski Diagnostyka laboratoryjna z elementami
biochemii klinicznej
Literatura
uzupeniajca
WYKADY
-
SEMINARIA
Liczba godzin
Lp Temat zaj seminaryjnych dydaktycznych
Sposb realizacji
1. Podstawowe wiadomoci z zakresu analityki 2 Prezentacja multimedialna

oglnej.
2. Zasady i metody stosowane w diagnostyce 1 Prezentacja multimedialna
laboratoryjnej. Testy dynamiczne.
3. Zastosowanie metod biologii molekularnej w 2 Prezentacja multimedialna
diagnostyce.
WICZENIA
Liczba godzin
Lp Temat wicze dydaktycznych
Sposb realizacji
1. Podstawowe wiadomoci z zakresu analityki oglnej. 4 1*

2. Diagnostyka laboratoryjna chorb ukadu podwzgrze- 4 1*
przysadka.
3. Diagnostyka laboratoryjna ostrych zatru. 4 1*
4. Diagnostyka laboratoryjna i monitorowanie leczenia 4 1*
kolagenoz.
5. Diagnostyka laboratoryjna chorb tarczycy. 4 1*
Nazwa przedmiotu Diagnostyka i leczenie chorb cywilizacyjnych

Kod przedmiotu ZF18
Rok, semestr studiw ROK: V SEMESTR: IX lub X
Formy prowadzenia
przedmiotu
zajcia
Wymagania wstpne Znajomo podstawowych poj z zakresu epidemiologii, patofizjologii i biochemii
czowieka.
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, wiczenia praktyczne z wykorzystaniem stanowisk
komputerowych i medycznych baz danych dostpnych w Internecie.
Cele przedmiotu Przedmiot ma na celu zintegrowane przedstawienie zagadnie zwizanych z
czynnikami ryzyka chorb cywilizacyjnych, i ich epidemiologi. Kolejnym etapem
zaj bdzie omwienie wykrywania poszczeglnych czynnikw ryzyka, diagnostyki
przedstawianych chorb cywilizacyjnych oraz znaczenia bada skriningowych. Bdzie
take omwione leczenie chorb cywilizacyjnych z uwzgldnieniem metod
niefarmakologicznych, a przy omawianiu farmakoterapii bdzie zwrcona uwaga na
plejotropowe dziaanie lekw i uzyskiwanie jak najwikszych korzyci z waciwego
doboru lekw.
Treci merytoryczne 1. Epidemiologia chorb cywilizacyjnych: cukrzycy, chorb ukadu krenia, zespou
przedmiotu metabolicznego, otyoci.
2. Czynniki ryzyka chorb cywilizacyjnych i ich wykrywanie. Rola bada
skriningowych.
3. Metody niefarmakologiczne leczenia chorb cywilizacyjnych. Kiedy mona od nich
zaczyna, a kiedy s tylko uzupenieniem farmakoterapii?
4. Metody farmakoterapii chorb cywilizacyjnych. Plejotropwe dziaanie lekw.
5. Ocena ryzyka i rokowania. Kalkulatory ryzyka.
Metody oceny -
obowizkowa Jan Tato, Anna Czech CUKRZYCA: Podrcznik diagnostyki i terapii
Literatura Wytyczne: European Society of Cardiology, European Atherosclerosis Society,
uzupeniajca European Society of Hypertension i American Diabetes Association
WYKADY
-
SEMINARIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1. Epidemiologia chorb cywilizacyjnych: cukrzycy, 2 Prezentacja multimedialna

chorb ukadu krenia, zespou metabolicznego,
otyoci.
2. Czynniki ryzyka chorb cywilizacyjnych i ich 1 Prezentacja multimedialna
wykrywanie. Rola bada skriningowych.
3. Metody farmakoterapii chorb cywilizacyjnych. 2 Prezentacja multimedialna
WICZENIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1. Choroba niedokrwienna serca profilaktyka, diagnostyka, 4 1*

leczenie w wietle aktualnych wytycznych opartych o
EBM.
2. Nadcinienie ttnicze profilaktyka, diagnostyka, leczenie 4 1*
w wietle aktualnych wytycznych opartych o EBM.
3. Cukrzyca profilaktyka, diagnostyka, leczenie w wietle 4 1*
aktualnych wytycznych opartych o EBM.
4. Otyo i zesp metaboliczny profilaktyka, podzia, 4 1*
leczenie.
5. Osteoporoza profilaktyka, diagnostyka, leczenie w 4 1*
wietle aktualnych wytycznych opartych o EBM.
*
wiczenia praktyczne realizowane w formie prezentacji multimedialnej, sterowanej dyskusji, poczonej z
wyszukiwaniem danych w Internetowych bazach medycznych oraz omawianiem przykadowych przypadkw
klinicznych
Nazwa przedmiotu Biologia molekularna w diagnostyce i terapii chorb.

Kod przedmiotu ZF16
Formy prowadzenia
przedmiotu
zajcia
Wymagania wstpne Znajomo podstawowych procesw biochemicznych, informacji dotyczcych budowy
kwasw nukleinowych, podstawowe wiadomoci z zakresu immunologii, w tym
budowy przeciwcia i reakcji przeciwciao-antygen.
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, wiczenia praktyczne polegajce na interpretacji wynikw
uzyskanych bada
Cele przedmiotu Celem przedmiotu jest przedstawienie studentom aktualnych informacji na temat metod
diagnostyki molekularnej stosowanych w rnych dziedzinach medycyny. Omwione
zostan zarwno metody ju rutynowo stosowane w orodkach referencyjnych, jak i te,
ktre maj szans wej w najbliszym czasie do powszechnego stosowania.
Przedstawione zostan aktualne moliwoci wykorzystania metod molekularnych w
terapii chorb. Ze wzgldu na szybki rozwj wiedzy i praktyki w zastosowaniu metod
molekularnych w medycynie przedstawione zostan metody wyszukiwania aktualnych
wytycznych w tej dziedzinie. Szczegowo zostan omwione metody wykorzystywane
w molekularnej diagnostyce mikrobiologicznej i wirusologicznej. Przedstawione
zostan zarwno metody diagnostyczne, jak i terapeutyczne w onkologii. Fakultet ma
na celu poszerzenie i aktualizacj wiedzy zebranej w toku studiw, ze szczeglnym
naciskiem na praktyczne aspekty diagnostyki molekularnej i powizanie jej z
pozostaymi metodami diagnostycznymi. W ramach zaj omawiane bd przykadowe
sytuacje kliniczne, podczas ktrych studenci planowa bd dalsze postpowanie z
pacjentem.
Treci merytoryczne Podstawowe wiadomoci z zakresu analityki oglnej.
przedmiotu Zastosowanie metod biologii molekularnej do wykrywania patogenw czowieka.
Zastosowanie metod biologii molekularnej do wykrywania chorb uwarunkowanych
genetycznie.
Genetyka nowotworw, metody analizy zmian genomu.
Terapia genowa i komrkowa.
Metody oceny -
obowizkowa Aldona Dembiska-Kie, Jerzy W. Naskalski Diagnostyka laboratoryjna z elementami
biochemii klinicznej,
P.C. Turner, A.G. McLennan, A.D. Bates, M.R.H. White Biologia molekularna.
Krtkie wykady.
Literatura Jerzy Bal Biologia molekularna w medycynie elementy genetyki klinicznej
uzupeniajca
WYKADY
-
SEMINARIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1. Metody amplifikacji i analizy kwasw 2 Prezentacja multimedialna

nukleinowych.
2. Metody immunologiczne w diagnostyce chorb. 2 Prezentacja multimedialna
3. Metody analizy biaek zastosowania 1 Prezentacja multimedialna
diagnostyczne.
WICZENIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1. Podstawowe wiadomoci z zakresu analityki oglnej. 4 1*

2. Zastosowanie metod biologii molekularnej do wykrywania 4 1*
patogenw czowieka.
3. Zastosowanie metod biologii molekularnej do wykrywania 4 1*
chorb uwarunkowanych genetycznie.
4. Genetyka nowotworw, metody analizy zmian genomu. 4 1*
5. Terapia genowa i komrkowa. 4 1*
*
wiczenia praktyczne realizowane w formie prezentacji multimedialnej, sterowanej dyskusji, poczonej z
wyszukiwaniem danych w Internetowych bazach medycznych oraz omawianiem przykadowych przypadkw
klinicznych
Nazwa przedmiotu Duszno; problem kliniczno-diagnostyczny.

Nage przypadki w pulmonologii i alergologii - fakultet
Kod przedmiotu ZF2
Typ przedmiotu do wyboru
Rok, semestr studiw ROK: IV,V,VI
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Pulmunologii
zajcia
Zesp dydaktyczny Prof.dr hab.Wadysaw Pierzchaa
Metody dydaktyczne wiczenia, demonstracje przypadkw, zajcia seminaryjne, wykady, prelekcje z
uyciem rodkw multimedialnych. wiczenia w pracowniach kliniki. Zajcia w
gabinecie zabiegowym i na bloku operacyjnym. W wybranych przypadkach nauka
prowadzona na zasadzie mistrz ucze.
Cele przedmiotu Student zna zasady postpowania z chorym z dusznoci. Student potrafi rnicowa
przyczyny dusznoci, postpowa w stanach nagych w pulmonologii, zastosowa
skale dusznoci (Skala Borga, Skala MRC, Skala ATS, Baseline Dyspnea Index
(BDI), Transition Dyspnea Index (TDI), Oxygen Cost Diagram
Treci merytoryczne Anatomia i fizjologia ukadu oddechowego.
przedmiotu Reakcja alergiczna i jej mediatory.
Warunki zaliczenia 1. Obecno na zajeciach.
2. Praktyczne zaliczenie sprawdzianu ustnego.
Literatura obowizkowa Szczeklik A (red) Choroby wewntrzne stan wiedzy na rok 2010, Medycyna
Praktyczna Krakw 2010
Otolaryngologia Hans-Georg Boenninghaus
Choroby uszu, nosa i garda Walter Becker, Hans Heinz Naumann, Carl Rudolf
Pfaltz.
Wentylacja mechaniczna N.R. MacIntyre, R. Branson ADI 2009
Literatura uzupeniajca Ku, Rowniska-Zakrzewska: Choroby ukadu oddechowego PZWL Warszawa 2004
Opieka czona w otorynolaryngologii Chris Milford, Aled Rowlands
Ostry dyur otorynolaryngologia G. Janczewski, E. Osuch-Wjcikiewicz
Otorynolaryngologia praktyczna podrcznik dla studentw i lekarzy tom I i II G.
Janczewski
Intensywna Terapia Z. Rybicki
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Definicja dusznoci, rodzaje dusznoci, 2h Omwienie i analiza bada
mechanizmy powstawania, Przyczyny dodatkowych pozwalajcych na
dusznoci, rnicowanie przyczyn rozpoznanie i monitorowanie jednostek
dusznoci klinicznych, w ktrych objawem
klinicznym jest duszno; sprawdzenie
wiedzy studenta z zakresu diagnostyki
rnicowej dusznoci
2 Anatomia i fizjologia ukadu oddechowego 1h wykad
Typy reakcji alegicznych i ich mediatory.
Duszno jako stan nagy w laryngologii.
Postpowanie z chorym z dusznoci.
Tracheotomia, intubacja, konikotomia.
3 Wskazania do wentylacji mechanicznej 2h wykad
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Definicja i rodzaje dusznoci 2 Omwienie i analiza bada
dodatkowych pozwalajcych na
rozpoznanie i monitorowanie jednostek
klinicznych, w ktrych objawem
klinicznym jest duszno; sprawdzenie
wiedzy studenta z zakresu diagnostyki
rnicowej dusznoci; demonstracja
przypadkw klinicznych
2 Mechanizmy powstawania 2 demonstracja przypadkw klinicznych
3 Przyczyny dusznoci 2 demonstracja przypadkw klinicznych
4 Rnicowanie przyczyn dusznoci na 2 sprawdzenie wiedzy teoretycznej
podstawie czasu jej wystpienia i objaww studenta, omwienie i demonstracja
towarzyszcych przypadkw klinicznych
5 Duszno ostra, duszno przewleka, 2 prowdzenie wiedzy teoretycznej
duszno napadowa ostra i orthopnoe, studenta, omwienie i demonstracja
platypnea przypadkw klinicznych
6 Zajcia na fantomach ukadu 1 wiczenia praktyczne, demonstracja
oddechowego. przypadkw klinicznych
7 Zajcia na bloku operacyjnym: technika 1 wiczenia praktyczne, demonstracja
tracheotomii, technika intubacji i przypadkw klinicznych
konikotomii.
8 Postpowanie z chorym z rurk 1 wiczenia praktyczne, demonstracja
tracheotomijn przypadkw klinicznych
9 Leczenie zachowawcze i operacyjne nagej 2 omwienie i prezentacja przypadkw
dusznoci krtaniowej. klinicznych
10 Monitorowanie czynnoci ukadu 2 Prezentacja i analiza praktyczna
oddechowego
11 Obsuga respiratora w OIT 2 Prezentacja i analiza praktyczna
12 Gazometria krwi ttniczej - przykady 1 Prezentacja i analiza praktyczna
Nazwa przedmiotu Geriatria - fakultet

Kod przedmiotu ZF13
Rok, semestr studiw ROK: IV, V, VI
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Klinika Geriatrii, Katedry Chorb Wewntrznych Wydzia Opieki Zdrowotnej
zajcia
Zesp dydaktyczny dr n. med. Agnieszka Batko-Szwaczka, wykadowca
dr n. med. Andrzej Kurek, asystent
lek. Marcin Sosnowski, wykadowca
dr n. med. Jan Szewieczek, kierownik jednostki
Wymagania wstpne Podstawowa wiedza z zakresu chorb wewntrznych.
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, Pogadanki, dyskusje, wiczenia przy zku chorego,
omawianie przypadkw chorobowych.
Cele przedmiotu Po odbyciu fakultetu student:
- Zna odmiennoci przebiegu chorb w starszym wieku,
- Potrafi dokona caociowej oceny geriatrycznej,
- Zna wielkie problemy geriatryczne
- Zna zaburzenia metaboliczne starszego wieku.
Treci merytoryczne Odmienno przebiegu chorb w starszym wieku,
przedmiotu Caociowa ocena geriatryczna,
Wielkie problemy geriatryczne,
Zabiurzenia metaboliczne starszego wieku.
Zespoy psychogeriatryczne. Upadki.
Warunki zaliczenia Zaliczenie na podstawie:
- obecnoci na zajciach,
- pozytywnego zaliczenia seminarium w formie ustnej,
- obserwacji nabytych przez studenta umiejtnoci podczas zaj praktycznych.
Literatura obowizkowa 1.Geriatria z elementami gerontologii oglnej T. Grodzicki, J. Kocemba, A.
Skalska Krakw 2006.
2. Geriatria i pielgniarstwo geriatryczne. Podrcznik dla studiw medycznych. K.
Wieczorkowska Tobis, D. Talarska. PZWL. Warszawa 2008.
Literatura uzupeniajca 1.Geriatria. red. Rosenthal T i wsp. Red nauk. wydania polskiego: Pczek L i WSP.
Wyd Czelej, Lublin, 2009.
2. MSD Podrcznik geriatrii Urban i Partner Wrocaw 1999
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Odmiennoci przebiegu chorb w starszym wieku, Caociowa Prezentacje
ocena geriatryczna. Wielkie problemy geriatryczne. multimedialne,
5
pogadanki,
dyskusje.
WICZENIA
dydaktycznych
1 Wprowadzenie do wicze. Organizacja pracy w oddziale dyskusje, wiczenia
geriatrycznym. Prawa pacjenta. Tajemnica przy ku chorego,
zawodowa. Zasady bezpieczestwa i higieny pracy. 5 omawianie
Opieka nad chorym z zaburzeniami poznawczymi, otpieniem, przypadkw
majaczeniami. chorobowych
2 Chory z przewlekym zespoem blowym. Wybrane choroby
ukadu krenia: nadcinienie ttnicze, niewydolno serca,
5 jak wyej
ostry zesp wiecowy.
Cukrzyca u pacjentw w podeszym wieku.
3 Opieka nad chorym z chorobami ukadu ruchu ze szczeglnym
zwrceniem uwagi na chorob zwyrodnieniow krgosupa i
5 jak wyej
staww, osteoporoz, RZS. Chory w podeszym wieku z
niepenosprawnoci ruchow. Problem nietrzymania moczu.
4 Wielkie problem geriatryczne: Zespoy
psychogeriatryczne (demencja, depresja, delirium).
Choroba Parkinsona. Opieka nad chorym z chorob 5 jak wyej
nowotworow. Opieka nad chorym z chorobami ukadu
oddechowego (astma, POCHP) i drg moczowych.
Nazwa przedmiotu Metody pozyskiwania informacji naukowej w Internecie.

Kod przedmiotu
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca zajcia Katedra i Zakad Biochemii
Wymagania wstpne Znajomo podstawowych zasad nawigacji w Internecie, znajomo
podstawowych poj z zakresu EBM.
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, wiczenia praktyczne przed komputerem polegajce
na wyszukiwaniu przydatnej informacji medycznej.
Cele przedmiotu Przedmiot ma na celu zdobycie umiejtnoci korzystania z zasobw Internetu,
ktre bd przydatne w pracy naukowej. Studenci naucz si przeszukiwa bazy
danych typu PubMed, Scopus, UpToDate, odpowiednio formuowa zapytania
odnonie interesujcego ich zagadnienia, odpowiednio segregowa otrzyman
informacj, oraz posugiwa si rnymi technikami przeszukiwania baz danych
(sowa kluczowe, MESH, wyszukiwania zoone). Studentom zaprezentuje si
rwnie moliwoci otrzymywania powiadomie mailowych o nowych
publikacjach z interesujcych ich dziedzin.
Studentom zaprezentuje si jak sprawdza za pomoc Internetu czy posiadane
informacje (np. wytyczne postpowania diagnostycznego i leczniczego w
okrelonych jednostkach chorobowych) zostay zaktualizowane.
Kolejnym etapem wicze bdzie nauczenie wyszukiwania w Internecie
materiaw dydaktycznych (prezentacje, wykady, slajdy, omwienia).
Proponowane zajcia fakultatywne stanowi uzupenienie zagadnie omawianych
w trakcie zaj obowizkowych z przedmiotu Evidence-Based Medicine
realizowanego na Wydziale Lekarskim.
Po odbyciu zaj student umie:
- formuowa pytania kliniczne w sposb umoliwiajcy znalezienie informacji w
bazach medycznych
- wyszukiwa informacje w bazach PubMed, Scopus, UpToDate, Cohrane
- wyszukiwa wytyczne i rekomendacje towarzystw naukowych
- posugiwa si kalkulatorami ryzyka
- ocenia wiarygodno informacji znalezionych w Internecie
- posugiwa si wyszukanymi informacjami w celu podejmowania optymalnych
decyzji klinicznych.
Treci merytoryczne Typy baz danych, rodzaje dostpnych w nich informacji, ocena wiarygodnoci
przedmiotu danych.
Publicznie dostpne bazy danych medycznych wyszukiwanie informacji, wady
i zalety.
Patne bazy danych medycznych wyszukiwanie informacji, wady i zalety.
PubMed charakterystyka bazy, metody wyszukiwania.
Bazy Scopus, Cohrane wyszukiwanie danych, przydatno.
Formuowanie problemw klinicznych i poszukiwanie ich rozwiza w
Internecie
Wyszukiwanie i analiza wytycznych na podstawie dostpnych danych.
Ocena ryzyka i rokowania, kalkulatory i tabele ryzyka.
Metody oceny -
Literatura obowizkowa -
Literatura uzupeniajca -
WYKADY
Liczba godzin
Lp Temat wykadu dydaktycznych
-
SEMINARIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1. Typy baz danych, rodzaje dostpnych w nich informacji, ocena 2 Prezentacja

wiarygodnoci danych. multimedialna
2. Publicznie dostpne bazy danych medycznych wyszukiwanie 2 Prezentacja
informacji, wady i zalety. multimedialna
3. Patne bazy danych medycznych wyszukiwanie informacji, 1 Prezentacja
wady i zalety. multimedialna
WICZENIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1. PubMed charakterystyka bazy, metody wyszukiwania. 4 1*

2. Bazy Scopus, Cohrane wyszukiwanie danych, przydatno. 4 1*
3. Formuowanie problemw klinicznych i poszukiwanie ich rozwiza w 4 1*
Internecie
4. Wyszukiwanie i analiza wytycznych na podstawie dostpnych danych. 4 1*
5. Ocena ryzyka i rokowania, kalkulatory i tabele ryzyka. 4 1*
*
wiczenia praktyczne realizowane w formie prezentacji multimedialnej, sterowanej dyskusji, poczonej z wyszukiwaniem danych w Internetowych
bazach medycznych oraz omawianiem przykadowych problemw klinicznych
Nazwa przedmiotu
Nieswoiste choroby zapalne jelit - fakultet
Kod przedmiotu ZF4
Formy prowadzenia
przedmiotu
Forma zaliczenia zaliczenie ustne
Jednostka prowadzca
zajcia Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii
Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej SUM

Wykadowca Prof.dr hab.Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duawa
Dr hab.Jan Baron, Dr hab. Joanna Pilch-Kowalczyk
Dr n. med. Beata Jaboska
Wymagania wstpne Wiedza o chorobach zapalnych jelita (patogeneza, diagnostyka i leczenie) uzyskana
w trakcie podstawowego programu gastroenterologii ( IV rok)
Metody dydaktyczne Bezporedni kontakt z chorymi,
Diagnostyka na podstawie zdj RTG i TK,
Prezentacja multimedialna, dyskusja, omawianie przypadkw chorobowych
Cele przedmiotu Rozszerzenie wiedzy o rozpoznawaniu i leczeniu chorb zapalnych jelit w oparciu o
diagnostyk obrazow.
Przedstawienie wskaza oraz sposobw chirurgicznego leczenia choroby Crohna i
wrzodziejcego zapalenia jelita grubego
Treci merytoryczne Wrzodziejce zapalenie jelita grubego i choroba Leniowskiego-Crohna
przedmiotu 1) Patofizjologia (nowe badania)
2) Immunologia przewodu pokarmowego
3) Postpy diagnostyczne
4) Postpy terapeutyczne (terapia biologiczna)
Wskazania do leczenia chirurgicznego w trybie planowym i pilnym. Rodzaje
zabiegw operacyjnych
Metody oceny zaliczenie ustne
Literatura obowizkowa Choroby Wewntrzne; red. A. Szczeklik
Radiologia pod redakcj B. Pruszyskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa 2003 i
2011 (dodruk).
Atlas anatomii radiologicznej, L.Wicke, Elsevier 2009
Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC B. Daniel, B. Pruszyski
Diagnostyka ultrasonograficzna P.E.S. Palmer
Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej pod red. J. Barona, J. Pilch-Kowalczyk
Metody obrazowania radiologicznego S. Chapman, R. Nakielny, Medycyna
Praktyczna 2006.
Chirurgia. T.2. / Red.: W. Noszczyk. Warszawa : Wydaw. Lekarskie PZWL, 2005
Literatura uzupeniajca
Choroba Leniowskiego-Crohna: 100 lat diagnostyki i terapii ; red. Rydzewska G.,
Maecka -Panas E.
Podstawy diagnostyki radiologicznej W.E.Brandt, C.A. Helms tom I-IV,
Medipage, Warszawa 2008.
Radiologia w stanach nagych N. Raby, L. Berman, G. de Lacey, Elevier Urban
&Partner, Wrocaw 2007.
Tomografia Komputerowa zastosowanie kliniczne W.R. Webb, W.E. Brandt, N.M.
Major, Elevier Urban &Partner, Wrocaw 2007.
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Immunologia przewodu pokarmowego 1 wykad
2 Terapia biologiczna 1 wykad
3 Wspczesne moliwoci diagnostyki obrazowej w chorobach 1 wykad
zapalnych jelit.
4 Leczenie chirurgiczne choroby Crohna 1 Prezentacja
multimedialna i
dyskusja
5 Leczenie chirurgiczne wrzodziejcego zapalenia jelita grubego 1 Prezentacja
multimedialna i
dyskusja
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Wrzodziejce zapalenie jelita grubego 4 wiczenia przy
ku chorego
2 Choroba Leniowskiego-Crohna 4 wiczenia przy
ku chorego
3 Inne choroby zapalne jelit 2 wiczenia przy
ku chorego
4 Diagnostyka obrazowa w chorobach zapalnych jelit 5 prezentacja power
point
5 Leczenie chirurgiczne choroby Crohna i wrzodziejcego zapalenia 5 wiczenia przy
jelita grubego (wywiad i badanie fizykalne oraz zapoznanie si z ku chorego
wynikami bada laboratoryjnych i obrazowych pacjentw z
chorob Crohna i wrzodziejcym zapaleniem jelita grubego przed
i po zabiegu operacyjnym w oddziale chirurgicznym)
Nazwa przedmiotu Otyo-patogeneza,leczenie - fakultet

Kod przedmiotu ZF5
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci Katedry Patofizjologii
zajcia Katedra i Zakad Biochemii
Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych, Metabolicznych i
Autoimmunologicznych
Zesp dydaktyczny dr hab.Magdalena Olszanecka-Glinianowicz
dr n. med. Krzysztof Siemianowicz
Prof. dr hab. Antoni Hrycek
Prof. dr hab. Pawe Lampe
Wymagania wstpne Podstawowa wiedza z biochemii i patofizjologii dotyczca zaburze
metabolicznych
Metody dydaktyczne pogadanka, metody aktywizujce: metoda sytuacyjna, dyskusja dydaktyczna
zwizana z pogadank, metody eksponujce: filmy, metody praktyczne: wiczenia
przedmiotowe, symulacja, wiczenia przy ku pacjenta
Cele przedmiotu Student rozumie znaczenie otyoci i jej powika, oraz nabywa praktyczne
umiejtnoci postpowania z pacjentami otyymi.
Treci merytoryczne Otyo jako choroba, konsekwencje zdrowotne otyoci (zesp metaboliczny).
przedmiotu Leczenie otyoci.
Psychologiczne aspekty otyoci
Zaburzenia przemian lipidowych dyslipidemia aterogenna,
Cukrzyca typu 2 i nadcinienie indukowane otyoci
Chirurgiczne leczenie otyoci.
Metody oceny Obecno na zajciach, pozytywne zaliczenie w formie pisemnej, opracowanie
diety niskokalorycznej, symulacja wywiadu z pacjentem otyym
Literatura obowizkowa Zahorska-Markiewicz B. Otyo poradnik dla lekarzyARCHIplus Krakw 2002
Cybulska B, Duniewski M. (red) Od otyoci do ostrego zespou wiecowego.
Medical Education Warszawa 2008
Literatura uzupeniajca Mamcarz A. (red.) Zesp metaboliczny. Medical Education Warszawa 2008
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Otyo jako choroba, konsekwencje zdrowotne otyoci 1 Prezentacja
multimedialna,
dyskusja
2 Psychologiczne aspekty otyoci 1 jak wyej
3 Dyslipidemia aterogenna 1 jak wyej
4 Cukrzyca typu 2 i nadcinienie indukowane otyoci 1 jak wyej
5 Chirurgiczne leczenie otyoci 1 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Wywiad z pacjentem otyym 4 Symulacja sytuacyjna,
Wywiad ywieniowy praca w podgrupach
omwienie
2 Leczenie dietetyczne otyoci 4 Opracowanie diet
niskokalorycznych, ocena
kalorycznoci pokarmw
3 Edukacja pacjenta otyego 2 Prezentacja i omwienie
4 Leczenie pacjenta z zespoem metabolicznym 4 Prezentacja i omwienie
5 Badanie pacjenta otyego, ocena stanu odywienia, 2 wiczenia przy ku
pomiary obwodu talii, ocena skadu ciaa chorego
6 Kwalifikacja do zabiegu chirurgicznego leczenia otyoci 2 Prezentacja i omwienie
7 Interpretacja bada laboratoryjnych u pacjenta z zespoem 2 Prezentacja i omwienie
metabolicznym przypadkw klinicznych
Nazwa przedmiotu Postpowanie diagnostyczno-terapeutyczne w schorzeniach piresi - fakultet

Kod przedmiotu ZF10
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Chorb Wewntrznych i Chemioterapii Onkologicznej: Seminaria:2 h
zajcia wiczenia:4 h
Katedra i Z-d Anatomii Prawidowej: Seminaria: 1 h wiczenia: 1 h
Katedra Morfologii - Z-d Histologii: Seminaria 1 h wiczenia 2 h
Katedra Morfologii - Z-d Histopatologii: Seminaria: 1 h wiczenia: 2 h
Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej: wiczenia: 3 h
Katedra i Klinika Endokrynologii Ginekologicznej: wiczenia 4 h
Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego: wiczenia: 4 h
Wykadowca Prof.dr hab.Teresa Gasiska
Wymagania wstpne Zainteresowanie onkologi kliniczn, rozmowa kwalifikacyjna. Anatomia
ukoczony kurs podstawowy, fizjologia i patofizjologia gruczou sutkowego.
Podstawowa wiedza z zakresu histologii.
Podstawy anatomii sutka i dou pachowego
Metody dydaktyczne - wiczenia prosektoryjne
- obserwacja preparatw tkankowych
- prezentacje przypadkw klinicznych
- wiczenia przy ku chorego
- prezentacje multimedialne
- omwienie dokumentacji radiologicznej
- nauka wykrywania zmian patologicznych na fantomach
- dyskusja
Cele przedmiotu - celem przedmiotu jest przedstawienie aspektw klinicznych zwizanych z
chorobami gruczou sutkowego w oparciu o anatomi
- zapoznanie studentw z biostruktur gruczou piersiowego zarwno prawidowego
jak dotknitego najwaniejszymi zmianami chorobowymi.
- prezentacja wybranych, nowoczesnych technik diagnostyki obrazowej narzdu.
- przyblienie studentom procesu embriogenezy gruczou piersiowego i jego
potencjalnych implikacji klinicznych.
- przygotowanie lekarzy do samodzielnego rozwizywania zoonych problemw z
zakresu epidemiologii, profilaktyki, diagnostyki i terapii chorb gruczou
piersiowego
- zapoznanie si z wytycznymi postpowania w zakresie metod diagnostycznych i
terapeutycznych w onkologii klinicznej
- zalecenia postpowania , rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie w chorobach
nowotworowych piersi
- rak piersi jako jednostka chorobowa wielodyscyplinarna ( wspdziaanie z
patomorfologiem, chirurgiem, radioterapeut , chemioterapeut
- wyniki najnowszych bada naukowych dotyczcych raka piersi
- nauczenie badania fizykalnego, diagnostyki, zapoznanie z metodami postpowania
operacyjnego w rnych stanach zaawansowania nowotworu.
Treci merytoryczne - Budowa i anatomia gruczou sutkowego
przedmiotu - Epidemiologia i etiologia raka piersi.
- Badania profilaktyczne.
-Poradnictwo genetyczne
- Ocena stopnia zaawansowania klinicznego.
- Czynniki prognostyczne i predykcyjne.
- Leczenie rakw przedinwazyjnych.
- Leczenie raka inwazyjnego.
- rola leczenia systemowego w postpowaniu indukcyjnym, uzupeniajcym i
paliatywnym.
- Leczenie hormonalne u kobiet przed i po menopauzie.
- Immunoterapia raka piersi-nowoczesne metody leczenia.
- Leczenie nawrotw raka piersi.
- Rola leczenia wspomagajcego.
- Rehabilitacja chorych na raka piersi.
- Podstawy anatomii gruczou piersiowego ze szczeglnym uwzgldnieniem drenau
limfatycznego narzdu.
- Wprowadzenie do wspczesnych metod diagnostyki obrazowej piersi: mammografia
klasyczna i cyfrowa, tomografia komputerowa (CT), rezonans magnetyczny(MRI),
scyntygrafia, termografia cyfrowa, elastotomografia cyfrowa (DIET), tomogafia optyczna
flourescencji rozproszonej (FDOT).
- Budowa histologiczna prawidowego gruczou mlekowego w fazie spoczynkowej,
aktywnej i w okresie inwolucji.
- Organogeneza gruczou piersiowego od najwczeniejszych zarodkowych etapw jego
rnicowania z uwzgldnieniem wpywu czynnikw regulatorowych (hormony, cytokiny
etc.).
- Zmiany biostruktury narzdu w okresie pokwitania, w czasie ciy, laktacji oraz w
okresie menopauzalnym.
- Mechanizmy cytofizjologiczne syntezy mleka i laktacji, hormonalna i nerwowa regulacja
wymienionych procesw.
-Podstawy histopatologii narzdu; analiza zmian strukturalnych czci wydzielniczych,
przewodw wyprowadzajcych oraz zrbu cznotkankowego gruczou piersiowego w
stanach zapalnych oraz zmianach nowotworowych.
-Prezentacja charakterystyki histopatologicznej najwaniejszych agodnych i zoliwych
nowotworw narzdu. - Omwienie kryteriw oceny stopnia zaawansowania nowotworu
wg Elstona-Ellisa oraz klasyfikacji TNM.
- Zarys mechanizmw onkogenezy gruczou piersiowego, rola czynnikw genetycznych i
rodowiskowych.
- Komrki macierzyste dojrzaego gruczou piersiowego i teoretycznego perspektywy ich
zastosowaklinicznych.
- Hodowle tkankowe laktocytw (mammosfery) w badaniach fizjologii narzdu .
- Rozpoznawanie guzw piersi i diagnostyka morfologiczna oraz badanie
immunohistochemiczne guzw piersi
- Wczesne wykrywanie raka sutka
- Wywiad ,badanie kliniczne
- Obrazowanie sutka
- Mammografia, ultrasonografia, MRI
- Badanie tkanki gruczou piersiowego
- Histologia
- Cytologia
- Objawy zmian niezoliwych gruczou sutkowego
- Chirurgia sutka. Stany przedrakowe sutka. Badanie gruczou sutkowego. Rak sutka.
Diagnostyka guzw sutka. Zabiegi operacyjne w raku sutka zabiegi oszczdzajce i
amputacje. Rehabilitacja pooperacyjna.
- Problemy diagnostyczne w sutku protezowanym.-
Metody oceny Obecno i aktywno na zajciach.
Sprawdzenie wiedzy z przeprowadzonych zaj w formie zaliczenia
Literatura obowizkowa - Adam Bochenek Anatomia Prawidowa
- Ostrowski. Histologia
- Kumar, Cotran, Robbins. Robbins Patologia
- Radiologia pod redakcj B. Pruszyskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa 2003 i 2011 (dodruk).
- Atlas anatomii radiologicznej, L.Wicke, Elsevier 2009
- Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC B. Daniel, B. Pruszyski
- Mammografia Janina Dziukowa
- Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej pod red. J. Barona, J. Pilch-Kowalczyk
- Metody obrazowania radiologicznego S. Chapman, R. Nakielny, Medycyna Praktyczna 2006.
- Bremborowicz G.:Poonictwo i Ginekologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2007,792-796,865-873
- I.Trojan: Atlas patologii piersi
- A. Robins: Patologia
- Podrcznik dla studentw i lekarzy pod redakcj R. Kordka
- Chirurgia red. W. Noszczyk
Literatura uzupeniajca - Stevens, Lowe, Young; Wheaters Basic Histopathology
Moinfar; Essentials of Diagnostic Breast Pathology
- Podstawy diagnostyki radiologicznej W.E.Brandt, C.A. Helms tom I-IV, Medipage, Warszawa
2008.
- Zdjcia rentgenowskie klatki piersiowej J. Crone, M. Carroll, I.Brown, D. Delany, Czelej,
Lublin 2006.
- Radiologia w stanach nagych N. Raby, L. Berman, G. de Lacey, Elevier Urban &Partner,
Wrocaw 2007.
- Mammografia w diagnostyce raka sutka pod redakcj J.Dziukowej i Ewy Wesoowskiej,
Medipage Warszawa 2006
- Tomografia Komputerowa zastosowanie kliniczne W.R. Webb, W.E. Brandt, N.M. Major,
Elevier Urban &Partner, Wrocaw 2007
- Onkologia Kliniczna pod redakcj Macieja Krzakowskiego
- Jonathan S. Berek.: Ginekologia. Lippincott Williams&Wilkins 2008
SEMINARIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1 Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w schorzeniach 2 Tak jak w punkcie
piersi. dot. treci
merytorycznych
2 Anatomia gruczou sutkowego. Spyw chonki z sutka 1
3 Podstawy biostruktury, organogenezy i fizjologii gruczou 1
mlekowego.
4 Diagnostyka morfologiczna i immunohistochemiczna rakw i 1 prezentacja
misakw piersi multimedialna,
dyskusja
WICZENIA
Liczba godzin
Sposb realizacji
1 Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w schorzeniach 4 Prezentacje
piersi. przypadkw
klinicznych,
wiczenia przy
ku chorego,
prezentacje
multimedialne.
2 Zajcia praktyczne 1
3 Analiza struktury histologicznej prawidowego gruczou 1 Ocena preparatw
mlekowego w rnych fazach rozwoju. tkankowych.
4 Wstp do charakterystyki histopatologicznej najwaniejszych 1
schorze piersi.
5 Diagnostyka obrazowania w schorzeniach piersi 3 Prezentacja, ocena
zdj rtg
6 Wywiad, badanie fizykalne, interpretacja bada obrazowych, 4
raport mammograficzny: BIRADS-interpretacja, prezentacja
przypadkw klicicznych.
7 Immunohistochemiczna ocena receptorw estrogenowych i 1 prezentacja
progesteronowych w guzach piersi multimedialna,
8 Ocena obecnoci biaaka Herr-2 w rakach piersi 1 ogldanie
preparatw
histopatologicznych
9 Diagnostyka guzw sutka, badanie gruczou sutkowego 1 Pokaz, pogadanka,
10 Problemy diagnostyczne w sutku protezowanym. Stany 1 praca z pacjentem
przedrakowe sutka. praca z fantomami,
11 Zabiegi operacyjne w raku sutka zabiegi oszczdzajce i 1 prezentacja.
amputacje
12 Rehabilitacja pooperacyjna 1
Nazwa przedmiotu Transgeniczne modele zwierzce w medycynie

Kod przedmiotu
Rok, semestr studiw ROK: 4,5,6
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Fizjologii
zajcia
Zesp dydaktyczny dr hab. Jarosaw Barski
Wymagania wstpne Podstawowa wiedza z zakresu biologii molekularnej, podstawy genetyki
Metody dydaktyczne Seminaria, pokazy multimedialne i wiczenia praktyczne
Cele przedmiotu Student zna podstawy planowania i projektowania eksperymentw transgenicznych.
Potrafi zaplanowa i prowadzi hodowl zwierzt laboratoryjnych oraz wybra
odpowiednie modele do bada rnych jednostek chorobowych. Potrafi samodzielnie
oznakowa zwierz hodowlane, pobra biopsj tkanki do genotypizacji, wyizolowa
DNA, wykona reakcj PCR i zinterpretowa wyniki genotypizacji. Student zna
podstawowe metody behawioralne i potrafi zinterpretowa wyniki eksperymentw z
ich wykorzystaniem.
Treci merytoryczne Hodowla zwierzt laboratoryjnych. Podstawowe metody wprowadzania mutacji do
przedmiotu DNA. Mutacje oglne i tkankowo specyficzne. Hodowla zwierzt transgenicznych.
Genotypizacja i znakowanie zwierzt. Metody behawioralne i sprawnociowe.
Wykorzystanie biaek rodziny GFP w eksperymentach transgenicznych. Nowe trendy
w transgenezie. Wybrane zwierzce modele schorze czowieka.
Warunki zaliczenia Obecno na zajciach, pozytywne zaliczenie testu w formie pisemnej
Literatura obowizkowa J. Bishop Ssaki transgeniczne. Wydawnictwo naukowe PWN. 2001
Literatura uzupeniajca H.Hedrich The laboratory mouse. Elsevier 2008

SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Metodyka hodowli zwierzt laboratoryjnych 1 Pokaz
2. Podstawowe metody transgeniczne 1 mutimedialny,
3. Analiza zwierzt transgenicznych 1 dyskusja
4. Metody behawioralne i sprawnociowe 1
5. Wybrane modele schorze 1
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. 1.Prezentacja zwierzt laboratoryjnych hodowanych w Centrum 2 Wykonanie
Medycyny Dowiadczalnej. wicze,
2.Metody znakowania zwierzt. sprawdzenie
3.Podstawowe zasady prowadzenia hodowli zwierzt sporzdzonego
przez studenta
laboratoryjnych
2. 1.Znakowanie myszy i szczurw poprzez kolczykowanie. 2 protokou z
2.Znakowanie myszy i szczurw metod chirurgiczn. wykonanych bada
3.Znakowanie myszy i szczurw metod tatuau
4.Znakowanie myszy i szczurw metoda tymczasow
3. 1.Pobieranie biopsji do genotypizacji. 2
2.Przygotowanie tkanki do izolacji DNA.
4. 1.Izolacja DNA. 2
2.Genotypizacja metod PCR.
5. 1.Rozdzia elektroforetyczny reakcji PCR. 2
6. 1.Analiza wynikw reakcji PCR. 2
2.Prowadzenie dokumentacji hodowli zwierzt transgenicznych.
7. 1.Ocena koordynacji ruchowej myszy na bieni podniesionej 2
8. 1.Ocena koordynacji ruchowej w tecie Rotorod 2
9. 1.Ocena aktywnoci eksploracyjnej myszy w tecie otwartego 2
pola
10 1.Analiza chodu w tecie CatWalk 2
Nazwa przedmiotu Zaburzenia rytmu serca-patofizjologia,nowoczesna

diagnostyka,stratyfikacja ryzyka,leczenie farmakologiczne i inwazyjne oraz
prewencja nagego zgonu sercowego - fakultet
Kod przedmiotu ZF12
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca zajcia I Katedra i Klinika Kardiologii
Wykadowca I Katedra i Klinika Kardiologii- prof.dr hab.med. Maria Trusz-Gluza, dr med.
Krzysztof Szydo (kierownik wicze)
I Katedra i Klinika Kardiochirurgii- dr hab.med. Micha Krejca (kierownik
wicze)
Katedra i Zakad Fizjologii- dr n. przyr. Izabella Woszczycka-
Korczyska (kierownik wicze)
Katedra Farmakologii- dr n. med. Dariusz Belowski (kierownik wicze)
Zakad Nieinwazyjnej Diagnostyki Serca i Naczy- dr hab.med. Maciej
Sosnowski
Wymagania wstpne Znajomo tematyki wicze, znajomo podstaw propedeutyki chorb
wewntrznych.
Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, przykady bada echokardiograficznych,
radiologicznych, elektrokardiograficznych, przeduonej rejestracji EKG
metodami Holtera i telemetryczn, prezentacja zabiegw elektrofizjologicznych
i ablacji arytmii nadkomorowych i komorowych.
Cele przedmiotu Rozwj wiedzy na temat patofizjologii, diagnostyki i leczenia zaburze rytmu
serca.
Ksztacenie umiejtnoci w zakresie wykonywania oraz interpretacji
podstawowych i zaawansowanych bada pomocniczych stosowanych w
arytmologii.
Treci merytoryczne Omwienie podstaw patofizjologii zaburze rytmu serca. Zapoznanie studentw
przedmiotu z nowoczesnymi metodami diagnostyki zaburze rytmu serca (EKG, Holter,
angio-CT, echokardiografia). Przedstawienie najnowszych zalece dotyczcych
farmakoterapii i leczenia inwazyjnego stosowanych w arytmologii. Omwienie
moliwoci leczenia kardiochirurgicznego zaburze rytmu serca. Zaznajomienie
studentw z podstawami oceny ryzyka wystpienia nagego zgonu sercowego.
Metody oceny Ocena przygotowania studenta- bieca. Zaliczenie kocowe w formie
seminarium ustnego.
Literatura obowizkowa Choroby wewntrzne- kompendium red. A. Szczeklik, P. Gajewski,
Medycyna Praktyczna 2009
Choroby wewntrzne, red. A. Szczeklik, Medycyna Wewntrzna 2010, wyd 2.
Literatura uzupeniajca Kardiologia. Podrcznik oparty na zasadach EBM red. A. Szczeklik, M.
Tendera, Medycyna Praktyczna 2009
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Fizjologia serca z uwzgldnieniem jego czynnoci 1 Wykad
elektrycznej.
(Katedra i Zakad Fizjologii)
2. Mechanizmy dziaania lekw anty-arytmicznych. 1 Wykad
(Katedra Farmakologii)
3. Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny- czy 1 Wykad
przydatne w diagnostyce arytmii?
(Zakad Nieinwazyjnej Diagnostyki Serca i Naczy)
4. Pomoc kardiochirurga w leczeniu zaburze rytmu serca- 1 Wykad
leczenie operacyjne chorych z migotaniem przedsionkw,
czstoskurczem komorowym.
(I Katedra i Klinika Kardiochirurgii)
5. Stratyfikacja ryzyka nagego zgonu sercowego- kwalifikacja 1 Wykad
pacjentw do wszczepienia kardiowertera-defibrylatora.
(I Katedra i Klinika Kardiologii)
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Patofizjologia zaburze rytmu serca. 2 Zajcia w
(Katedra i Zakad Fizjologii) podgrupach z
prezentacjami
multimedialnymi
2. Kliniczne zastosowanie lekw a/arytmicznych. (Katedra 3 jak wyej
Farmakologii)
3. Metody obrazowe w diagnostyce zaburze rytmu serca. 2 Prezentacja
(Zakad Nieinwazyjnej Diagnostyki Serca i Naczy) wynikw bada
4. Diagnostyka elektrokardiograficzna- ekg standardowe, 3 jak wyej
badanie holterowskie, telemetryczne
(I Katedra i Klinika Kardiologii)
5. Ablacja minia sercowego (czy arytmia moe by 3 Prezentacja
wyleczalna?) (I Katedra i Klinika Kardiologii) zabiegw
6. Wszczepialne ukady stymulujce i antyarytmiczne 3 Prezentacja
/kardiowerter-defibrylator serca- ICD/ zabiegw,
(I Katedra i Klinika Kardiologii) omwienie
postpowania z
chorymi z ICD
7. Leczenie kardiochirurgiczne zaburze rytmu serca- 4 Zajcia w
przykady, opieka nad chorym po zabiegu podgrupach z
kardiochirurgicznym- zapobieganie wystpieniu arytmii we prezentacjami
wczesnym okresie pozabiegowym. multimedialnymi
(I Katedra i Klinika Kardiochirurgii)
Nazwa przedmiotu Biostatystyka - fakultet

Kod przedmiotu ZF1
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Zakad Epidemiologii Wydzia Lekarski w Katowicach
zajcia
Zesp dydaktyczny Prof. dr hab. Jan Zejda, dr n med. Magorzata Kowalska, dr n med. Grzegorz
Broek
Wymagania wstpne Brak
Metody dydaktyczne Prezentacja multimedialna, dyskusja, obliczenia, analiza danych pod kontrol
instruktora
Cele przedmiotu student potrafi konstruowa bazy danych; zna proste metody statystyki opisowej i
metody transformacji zmiennych; (c) stosuje testy statystycznej znamiennoci
zalenoci wraz z umiejtnoci krytycznej oceny uzyskanych wynikw; (d) potrafi
stosowa testy statystyczne znamiennoci rnic i umie krytycznie ocenia
uzyskane wyniki;.
Treci merytoryczne 1. Klasyfikacja zmiennych: zmienne ilociowe i jakociowe, warto zmiennej i
przedmiotu moliwoci statystyki opisowej w arkuszu kalkulacyjnym Excel i programie
Statistica 9.0
2. Konstruowanie bazy danych w arkuszu Excel
3. Statystyka opisowa: miary pooenia i miary zmiennoci
4.Testy parametryczne i nieparametryczne, moliwoci arkusza kalkulacyjnego
Excel i programu Statistica 9.0
5. Obliczanie wspczynnikw korelacji Pearsona i ich interpretacja, moliwoci
graficznej prezentacji wynikw w programie Statistica 9.0
6. Obliczanie wspczynnikw korelacji rang Spearmana i ich interpretacja
7. Obliczanie wspczynnikw Yula i ich interpretacja
8. Prelekcja: testy statystycznej znamiennoci rnic dla zmiennych jakociowych i
ilociowych.
9. Identyfikacja zmiennych ilociowych i jakociowych w bazie danych
10. Sprawdzenie poprawnoci danych na podstawie analizy opisowej zmiennych;
korekta bazy.
11. Analiza rnic dla zmiennych ilociowych o rozkadzie normalnym
12. Analiza rnic dla zmiennych ilociowych o rozkadzie innym ni normalny
13. Analiza rnic dla zmiennych jakociowych
14. Graficzna prezentacja wynikw
15. Schemat analizy danych
16. Rola statystyki opisowej i analitycznej we wnioskowaniu statystycznym
17. Metody statystycznej oceny wartoci diagnostycznej testw klinicznych
19. Statystyczna analiza trafnoci diagnostycznej testu
Warunki zaliczenia Obecno podczas zaj i poprawne wykonanie zada i oblicze statystycznych
Literatura obowizkowa Materiay przekazywane studentom, zawierajce scenariusze zada realizowanych
w ramach zaj fakultatywnych
Literatura uzupeniajca bez wskaza
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Strategia analizy danych zasady konstrukcji bazy danych, 5 Prelekcja wraz z
znaczenie statystyki opisowej i analitycznej we wnioskowaniu dyskusj,
statystycznym, analizy proste, analizy stratyfikacyjne, analizy demonstracja
wielu zmiennych przykadw
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Statystyka opisowa - klasyfikacja zmiennych: zmienne 6 Prelekcja wraz z dyskusj
ilociowe i jakociowe, warto zmiennej i moliwoci Zajcia w pracowni
statystyki opisowej w arkuszu kalkulacyjnym Excel i komputerowej;
programie Statistica 9.0; strategia konstrukcji bazy oprogramowanie Statistica
danych 9.0
Konstruowanie bazy danych w arkuszu Excel; statystyka
opisowa: miary pooenia i miary zmiennoci
generowane z wykorzystaniem Excela i aplikacji
Statistica 9.0
2. Testy zalenoci - strategia stosowania testw zalenoci; 6 Prelekcja wraz z dyskusj.
zwizki pozorne. Zajcia w pracowni
Obliczanie wspczynnikw korelacji Pearsona i ich komputerowej;
interpretacja, moliwoci graficznej prezentacji wynikw oprogramowanie Statistica
w programie Statistica 9.0; obliczanie wspczynnikw 9.0
korelacji rang Spearmana i ich interpretacja; obliczanie
wspczynnikw Yula i ich interpretacja
3. Testy statystycznej znamiennoci rnic dobr 6 Zajcia w pracowni
waciwych testw rnic w zalenoci od charakteru komputerowej;
zmiennej, rozkadu i liczby porwnywanych grup. oprogramowanie Statistica 9.
Analiza normalnoci rozkadu zmiennych ilociowych. Wstpna prezentacja
Parametryczne i nieparametryczne testy rnic zagadnienia, wsplne z
zmiennych ilociowych powizanych i niepowizanych. prowadzcym obliczenia dla
Interpretacja wynikw. wybranych przykadw.
Samodzielna analiza danych.
4. Statystyczne metody oceny trafnoci testw 2 Zajcia w pracowni
diagnostycznych wyznaczanie wartoci referencyjnej, komputerowej;
transformacja zmiennych ilociowych do zmiennych oprogramowanie Statistica
jakociowych, test t, test chi-kwadrat i analiza korelacji 9.0 - nadzorowana analiza
w ocenie trafnoci testu diagnostycznego, obliczenie danych i interpretacja
czuoci, swoistoci i wskanika prawdopodobiestwa wynikw
diagnostycznego, analiza ROC
Nazwa przedmiotu Znaczenie diet w profilaktyce i leczeniu chorb przewlekych - fakultet

Kod przedmiotu ZF14
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Zakad Promocji Zdrowia i Leczenia Otyoci Katedry Patofizjologii
zajcia
Wykadowca Prof. dr hab. Jerzy Chudek
dr hab.Magdalena Olszanecka-Glinianowicz
dr n. med. Agnieszka ak-Gob
lek. med. Piotr Dbrowski
lek. med. Tomasz Wikarek
Wymagania wstpne Znajomo etiopatogenezy chorb przewodu pokarmowego, osteoporozy, chorb
nerek, niedoywienia biakowo-energetycznego oraz wpywu makro- i mikro-
skadnikw pokarmowych na zdrowie czowieka
Metody dydaktyczne pogadanka, metody aktywizujce: metoda sytuacyjna, dyskusja dydaktyczna
zwizana z pogadank, metody eksponujce: metody praktyczne: wiczenia
przedmiotowe, symulacja
Cele przedmiotu Zrozumienie znaczenia leczenia dietetycznego w profilaktyce i leczeniu chorb
przewlekych oraz nabycie praktycznej wiedzy zwizanej z leczeniem dietetycznym
wybranych jednostek chorobowych. Rola lekarza w leczeniu dietetycznym i
nauczenie si wsppracy z wykwalifikowanym dietetykiem.
Treci merytoryczne Leczenie dietetyczne w chorobach nerek
przedmiotu Leczenie dietetyczne w osteoporozie
Leczenie dietetyczne w chorobach przewodu pokarmowego
Leczenie dietetyczne w niedoywieniu
Wpyw na zdrowie cudownych diet
Metody oceny Zaliczenie pisemne, opracowanie diet waciwych dla wybranych jednostek
chorobowych,
Literatura obowizkowa Steciwko A.(red.) Zasady prawidowego odywiania czowieka. Zaburzenia
odywiania. ywienie w wybranych jednostkach chorobowych. Continuo Wrocaw
2007
Literatura uzupeniajca Ciborowska H, Rudnicka A. Dietetyka. ywienie zdrowego i chorego czowieka.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2007
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1. Leczenie dietetyczne w chorobach nerek 1 Prezentacja
multimedialna,
dyskusja
2 Leczenie dietetyczne w osteoporozie 1 jak wyej
3 Leczenie dietetyczne w chorobach przewodu pokarmowego 1 jak wyej
4 Leczenie dietetyczne w niedoywieniu 1 jak wyej
5 Wpyw na zdrowie cudownych diet 1 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Opracowanie diety dla pacjentw w rnych stadiach 4 Symulacja sytuacyjna,
przewlekej choroby nerek. praca w podgrupach
Omwienie
Edukacja dietetyczna pacjenta z przewlek chorob nerek. Prezentacja i omwienie
2 Opracowanie diety dla pacjenta z kamic nerkow 1 jak wyej
3 Opracowanie diety dla pacjenta z dn moczanow 2 jak wyej
4 Opracowanie diety dla pacjenta z osteoporoz 2 jak wyej
5 Opracowanie diety dla pacjenta z chorob wrzodow 1 jak wyej
6 Opracowanie diety dla pacjentw z nieswoistymi zapaleniami 2 jak wyej
jelit
7 Opracowanie diety dla chorego z rnymi postaciami zespou 2 jak wyej
jelita draliwego
8 Opracowanie diety dla pacjenta z zaparciami 1 jak wyej
9 Opracowanie diety dla pacjenta z niedoywieniem. 3 jak wyej
Diety przemysowe. Suplementy diet
10 Analiza wartoci odywczych i wpywu na stan zdrowia 2 jak wyej
najpopularniejszych cudownych diet
Nazwa przedmiotu Zesp dziecka maltretowanego, problem interdyscyplinarny - fakultet

Kod przedmiotu ZF9
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra Pediatrii
zajcia Klinika Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego
Wykadowca Prof.dr hab.Halina Wo
Wymagania wstpne Zajcia niezbdne dla zaliczenia semestru
Metody dydaktyczne Prezentacja multimedialna, wiczenia przy ku chorego, omawianie przypadkw
chorobowych
Cele przedmiotu Rozszerzenie wiedzy o zagadnienia z zakresu pediatrii spoecznej oraz wybrane
problemy z zakresu neurologii dziecicej
Treci merytoryczne Zagadnienia zwizane z zespoem dziecka maltretowanego jako problemu
przedmiotu interdyscyplinarnego
Metody oceny Sprawdzanie wiedzy nabytej przez studentw w trakcie zaj w formie
indywidualnych pyta lub zada testowych
Literatura obowizkowa Pediatria tom I i II pod red. K. Kubicka, W. Kawalec
Literatura uzupeniajca Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii - (red.) A. Obuchowicz, Pediatria
T. Lissauer, G. Clayden red. Wyd. Pol. A. Malinowski, Wybrane zagadnienia z pediatrii.
Podrcznik dla studentw i lekarzy pod red. B. Koehler, E. Marsza, J.wietliski
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Omwienie zagadnie prawnych dotyczcych zespou dziecka Prezentacja
1 1
krzywdzonego multimedialna
Zaznajomienie studentw ze specyfik zbierania wywiadu Prezentacja
2 1
lekarskiego w przypadkach podejrze o krzywdzenie dziecka multimedialna
Przyblienie zagadnie zwizanych z badaniem przedmiotowym Prezentacja
3 1
oraz neurologicznym w przypadkach dziecka krzywdzonego multimedialna
Prezentacja
4 Zaznajomienie ze schematem zalecanych bada diagnostycznych 1
multimedialna
Ustalenie stosownego postpowania terapeutycznego oraz trybu
Prezentacja
5 informaowania o problemie stosownych organw administracji 1
multimedialna
pastowowej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Zbieranie wywiadu lekarskiego oraz rodowiskowego w wiczenia przy
1 2
konkretnych przypadkach dziecka maltretowanego ku chorego
Badanie przemiotowe i neurologiczne chorych z objawami wiczenia przy
2 2
charakterystycznymi dla dziecka krzywdzonego ku chorego
wiczenia przy
3 Ustalanie rozpoznania rnicowego 2
ku chorego
Planowanie bada diagnostycznych: neuroobrazujcych,
wiczenia przy
4 elektrofizjologicznych oraz laboratoryjnych w konkretnych 2
ku chorego
przypadkach
Analiza i omawianie najczciej stwierdzanych nieprawidowoci wiczenia przy
5 2
w zakresie bada neuroobrazujcych u dzieci krzywdzonych ku chorego
6 2
w zakresie bada laboratoryjnych ku chorego
7 2
w zakresie bada elektrofizjologicznych ku chorego
wiczenia przy
8 Analiza dotychczas prowadzonej terapii 2
ku chorego
wiczenia przy
9 Planowanie postpowania terapeutycznego 2
ku chorego
wiczenia przy
10 Omwienie postpowania psychoterapeutycznego 2
ku chorego
Nazwa przedmiotu Nadcinienie ttnicze epidemiologia, diagnostyka, standardy postepowania,

powikania, leczenie - fakultet
Kod przedmiotu ZF3
Typ przedmiotu D wyboru
Rok, semestr studiw ROK: IV, V ,VI
Formy prowadzenia
przedmiotu
zajcia
Adamczak, dr A. Kolonko, dr H. Karkoszka, dr B. Czerwieska, dr U. Spiechowicz,
dr R. Ficek, dr J. Ficek
Wymagania wstpne Podstawowa wiedza w zakresie fizjologii, patofizjologii i biochemii klinicznej.
Opanowanie podstaw diagnostyki rnicowej chorb wewntrznych
Metody dydaktyczne wiczenia przy ku chorego, konfrontowanie wynikw bada dodatkowych ze
stanem klinicznym, interpretacja bada laboratoryjnych, samodzielne wykonywanie
niektrych bada
Cele przedmiotu Poznanie epidemiologii nadcinienia ttniczego
Opanowanie zasad postpowania diagnostycznego u chorych na nadcinienie
ttnicze
Zapoznanie sie z powikaniami narzdowymi nadcinienia ttniczego
Poznanie schematw terapeutycznych w nadcinieniu
Treci merytoryczne Opanowanie wiedzy na temat czstoci wystpowania nadcinienia i czynnikw
przedmiotu ryzyka powika sercowo-naczyniowych
Postpowanie diagnostyczne i terapeutyczne w nadcinieniu
Metody oceny Sprawdzanie wiedzy , zaliczenie ustne
Literatura obowizkowa Choroby Wewntrzne pod red. A. Szczeklika
Literatura uzupeniajca Choroby wewntrzne dla studentw pod red. F.Kokota
Postpowanie w nadcinieniu ttniczym wytyczne 2007 ESH/ESH Medycyna
Praktyczna, 2007, 7-8, 13-148
WYKADY
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Epidemiologia nadcinienia 2 Prelekcja, prezentacja multimedialna
2 Czynniki ryzyka powika sercowo- 1 Prelekcja, prezentacja multimedialna
naczyniowych
3 Badania laboratoryjne u chorego na 1 Prelekcja, prezentacja multimedialna
nadcinienie ttnicze
4 EKG, echokardiografia w nadcinieniu 1 Prelekcja, prezentacja multimedialna
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Wtrne postacie nadcinienia 4 Omawianie sposobu postpowania
diagnostycznego u chorych na
nadcinienie.
Demonstracja przypadkw chorych z
guzem chromochonnym, zespoem Conna,
zespoem Cushinga
2 Powikania sercowe nadcinienia 3 Demonstracja typowych zmian w EKG i
echokardiografii w przebiegu nadcinienia
ttniczego, samodzielna interpretacja
zapisu EKG
3 Powikania nerkowe nadcinienia 2 Obliczanie wartoci eGFR , demonstracja
badania usg w nadcinieniu, badanie
albuminurii
Demonstracja bada obrazowych (usg
Doppler, angioTK)
Poznanie algorytmu diagnostycznego w
zweniu ttnicy nerkowej
4 Zwenie ttnicy nerkowej 2 jak wyej
5 Niefarmakologiczne leczenie nadcinienia 2 wiczenia przy ku chorych, Omawianie
ttniczego wpywu czynnikw dietetycznych i stylu
ycia na rozwj i leczenie nadcinienia
Ukadanie przykadowych diet
6 Leczenie farmakologiczne nadcinienia 5 Omawianie postpowania terapeutycznego
w nadcinieniu, wiczenia przy ku
chorych, omawianie konkretnych
schematw terapeutycznych i dziaania
niepodanego lekw
7 Edukacja w nadcinieniu 2 Dyskusja na temat edukacji prozdrowotnej
chorych, poznanie metod osigania lepszej
wsppracy chorego z lekarzem
Nazwa przedmiotu Profilaktyka,diagnostyka i leczenie choroby zakrzepowo-zatorowej - fakultet

Kod przedmiotu ZF7
Formy prowadzenia
przedmiotu
Forma zaliczenia Obecno i czynny udzia na zajciach
zajcia
Wykadowca Prof.dr hab.Krzysztof Ziaja
Wymagania wstpne - przygotowanie teoretyczne z zakresu ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Metody dydaktyczne Wykady, prezentacje multimedialne, omawianie I prezentacja przypadkw
klinicznych aktualnie hospitalizowanych z powodu VTE
Cele przedmiotu Nauka podstawowych zasad postpowania lekarskiego w przypadku podejrzenia
ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Zapoznanie z podstawowymi zasadami
Zasady postepowania lekarskiego w przypadku rozpoznania ylnej choroby
zakrzepowo-zatorowej. Udzielania pierwszej pomocy chorym w przypadku
rozpoznania DVT/VTE. Zasady leczenia skojarzonego oraz interdyscyplinarnego w
odniesieniu do pacjenta z ylna choroba zakrzepowo-zatorow
Treci merytoryczne Zakrzepica y koczyn dolnych
przedmiotu Zakrzepica zy koczyn grnych
Zakrzepica ylna postacie narzdowe
Zator ttnicy pucnej
Metody oceny Zaleczenie u asystenta
Literatura obowizkowa Konsensus Polski leczenia ylnej Choroby Zakrzepowo-Zatorowej 2009
Literatura uzupeniajca ylna choroba zakrzepowo zatorowa - Tomkowski Witold Z. Via Medica 2010
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
DVT koczyn dolnych i grnych 2 Zajcia wykadowe na Sali
seminaryjnej KCHONA
Trombofilia 2 jakwyej
PE- zator ttnic pucnej 1 jakwyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
DVT koczyn dolnych i grnych 5 Zajcia na Sali wykadowej prezentacja
przypadkw, zajecia w pracowni dopplerowskiej
uczestnictwo w badaniu pacjenta i
rnicowaniu rznych postaci DVT
TRombofilia 5 Zajcia na Sali wykadowej prezentacje
multimedialne
PE zator tetnicy pucnej 5 Zajcia na Sali wykadowej prezentacje
multimedialne
Profilaktyka VTE 5 Nauka zasad kompresjoterapii, leczenia
doustnymi antykoagiulantami, LMWH, UFH,
oraz innymi lekami zaburzajcymi krzepnicie
krwi
Nazwa przedmiotu Resuscytacja kreniowo-oddechowa.

Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji - fakultet
Kod przedmiotu ZF8
Formy prowadzenia SEMINARIA: 5h WICZENIA: 20h
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
zajcia
Wykadowca dr n.med. Izabela Duda
Wymagania wstpne Znajomo podstawowych zagadnie z zakresu anatomii i fizjologii ukadu krenia,
oddychania i OUN.
Metody dydaktyczne Zajcia w pracowni medycznych czynnoci ratunkowych (fantomy), sprawdzenie
wiadomoci, prezentacja multimedialna, dyskusja, scenariusze symulacyjne
Cele przedmiotu Poznanie i zrozumienie: zasad prowadzenia resuscytacji kreniowo-oddechowej oraz AED,
problemw etycznych zwizanych z RKO.
Nabycie umiejtnoci: prowadzenia RKO u dzieci i dorosych w pomocy przedszpitalnej i
szpitalnej
Treci merytoryczne Rozpoznawanie i postpowanie w przypadku NZK u dorosych i dzieci w wietle
przedmiotu wytycznych 2005 i 2010 Europejskiej Rady Resuscytacji: BLS i ALS u dzieci i dorosych.
Przyrzdowe i bezprzyrzdowe techniki udraniania drg oddechowych. Technika masau
serca. Defibrylacja, kardiowersja, stymulacja przezskrna.
Metody oceny Zaliczenie praktyczne sprawdzajce nabycie umiejtnoci.
Literatura obowizkowa Wytyczne 2005 resuscytacji kreniowo-oddechowej Europejskiej Rady Resuscytacji,
Krakw 2005
Literatura uzupeniajca www.prc.krakow.pl
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 BLS oraz uycie AED 1 Sprawdzenie
wiadomoci,
prezentacja
multimedialna,
2 ALS doroli i dzieci 2 jak wyej
3 Zapewnienie dronoci drg oddechowych 1 jak wyej
4 NZK w sytuacjach szczeglnych 1 jak wyej
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Metody udraniania drg oddechowych 5 Fantomy, scenarisze
symulacyjne
2 BLS 5 jak wyej
3 ALS 10 jak wyej
SYLABUS na rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Zagadnienia diagnostyki i terapii w wieku podeszym - fakultet
Kod przedmiotu ZF6
Formy prowadzenia
przedmiotu
Jednostka prowadzca Katedra i Klinika Neurologii
zajcia
Wykadowca Prof.dr hab.Grzegorz Opala
Metody dydaktyczne seminaria, prezentacje multimedialne, wiczenia kliniczne
Cele przedmiotu odrbnoci chorb neurologicznych w wieku podeszym
Treci merytoryczne Symptomatologia, diagnostyka i leczenie, w tym rehabilitacja, ostrych oraz
przedmiotu przewlekych chorb orodkowego i obwodowego ukadu nerwowego
wystpujcych w wieku podeszym ze szczeglnym uwzgldnieniem chorb
naczyniowych i neurozwyrodnieniowych

Literatura obowizkowa Podemski R.: Kompendium Neurologii. Via-Medica, Gdask 2008
Prusiski A.: Neurologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL. Warszawa 2007
Literatura uzupeniajca Mumenthaler M.: Neurologia. Urban&Partner. Wrocaw 2001
PZWL Warszawa 2006
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Zaburzenia poznawcze zwizane z wiekiem, a agodne 1 prezentacja
zaburzenia poznawcze i otpienie multimedialna
2 Choroba Parkinsona a inne zespoy parkinsonowskie 1 prezentacja
multimedialna
3 Odmiennoci symptomatologii i terapii udarw w wieku 1 prezentacja
podeszym multimedialna
4 Padaczka wieku podeszego 1 prezentacja
multimedialna
5 Zawroty gowy i zaburzenia rwnowagi w wieku podeszym 1 prezentacja
multimedialna
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
1 Diagnostyka rnicowa i leczenie chorego z zespoem 4 wiczenia przy
otpiennym ku chorego
2 Diagnostyka rnicowa i leczenie chorego z zespoem 4 wiczenia przy
parkinsonowskim ku chorego
3 Diagnostyka rnicowa i leczenie chorego ze wieym udarem 4 wiczenia przy
mzgu ku chorego
w wieku podeszym
4 Diagnostyka rnicowa i leczenie chorego z podejrzeniem 4 wiczenia przy
padaczki ku chorego
z pierwszym napadem w wieku podeszym
5 Diagnostyka rnicowa i leczenie chorego z zaburzeniami 4 wiczenia przy
rwnowagi ku chorego
w wieku podeszym
Nazwa przedmiotu Zasady postpowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku ostrego

blu w klatce piersiowej.
Najczciej spotykane zagadnienia kliniczne - fakultet
Kod przedmiotu ZF11
Formy prowadzenia
przedmiotu
zajcia
Wykadowca Prof.dr hab. Micha Tendera
Wymagania wstpne Obecno na zajciach, posiadanie biaego fartucha lekarskiego, obuwia
zastpczego i suchawek lekarskich.
Metody dydaktyczne prezentacje multimedialne, dyskusje, wiczenia praktyczne przy ku chorego
Cele przedmiotu Utrwalenie wiadomoci z zakresu symptomatologii stanw chorobowych
przebiegajcych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Zapoznanie z diagnostyk rnicow ostrego blu w klatce piersiowej.
Omwienie zasad diagnostyki inwazyjnej i nieinwazyjnej.
Zapoznanie z aktualnymi standardami leczenia jednostek chorobowych
przebiegajcych z blem w klatce piersiowej.
Treci merytoryczne Ostry bl w klatce piersiowej przyczyny kardiologiczne.
przedmiotu Ostry bl w klatce piersiowej przyczyny kardiochirurgiczne.
Ostry bl w klatce piersiowej przyczyny chirurgiczne.
Diagnostyka inwazyjna i nieinwazyjna blu w klatce piersiowej.
Leczenie chorych z ostrym blem w klatce piersiowej.
Metody oceny Zaliczenie ustne obejmujce materia programowy oraz zaliczenie praktyczne przy
ku chorego (badanie przedmiotowe).
Literatura obowizkowa 1. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 1. Podrcznik oparty na zasadach
EBM. Krakw 2009
2. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 2. Podrcznik oparty na zasadach
EBM. Krakw 2010
4 . Seminaria
Literatura uzupeniajca 1. F. Kokot. Ostre stany zagroenia ycia w chorobach wewntrznych. Warszawa
2009
SEMINARIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Ostre zespoy wiecowe. Zaburzenia rytmu serca. Przeom
1 2
nadcinieniowy. prezentacja
Kardiochirurgiczne przyczyny ostrego blu w klatce multimedialna,
2 1
piersiowej. dyskusja
3 ylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Zatorowo pucna. 1
Wspczesne moliwoci diagnostyki obrazowej w chorobie jak wyej
4 1
zakrzepowo-zatorowej.
WICZENIA
Liczba godzin
dydaktycznych
Ostre zespoy wiecowe. Zaburzenia rytmu serca. Przeom praktyczne
1 7
nadcinieniowy. wiczenia przy
Kardiochirurgiczne przyczyny ostrego blu w klatce ku pacjenta,
2 6
piersiowej. przegld i
3 ylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Zatorowo pucna. 5 interpretacja
Diagnostyka obrazowa w chorobie zakrzepowo-zatorowej. wynikw bada
4 2
obrazowych

Epp 2014

Загружено:

Сведения о документе

Оригинальное название

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

Epp 2014

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

LSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY W KATOWICACH

WYDZIA LEKARSKI W KATOWICACH

III rok.............................................................................148 strona

TEMATY ZAJ FAKULTATYWNYCH...................................384 strona

1. Nazwa moduu/przedmiotu Anatomia

4. Status moduu/przedmiotu przedmiot obowizkowy

19. Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji

C3 poznanie podstawowych technik sekcyjnych

21. Efekty ksztacenia (EK)

Opis efektu ksztacenia i odniesienie do celw przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu

potrafi posugiwa si w mowie i w pimie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz

LK1_anat_U02 potrafi wyjani anatomiczne podstawy badania przedmiotowego C2 C2 A.U3.

potrafi opisa relacje midzy strukturami anatomicznymi na podstawie przyyciowych bada

22.1. Forma zaj: WYKADY Liczba

22.3. Forma zaj: WICZENIA Liczba

c31 sprawdzian: Orodkowy ukad nerwowy 3

c36 sprawdzian: jama brzuszna, miednica 3

LK1_anat_W02 Testy czstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu

LK1_anat_W03 Testy czstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu

LK1_anat_W04 Testy czstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu

LK1_anat_W05 Testy czstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu

LK1_anat_U01 Sprawdziany ustne i pisemne

LK1_anat_U02 Sprawdziany ustne i pisemne

LK1_anat_U03 Sprawdziany ustne i pisemne

Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach o charakterze praktycznym 4

Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 10

1. Nazwa moduu/przedmiotu BIOFIZYKA

UL. MEDYKW 18, KATOWICE - LIGOTA; TEL.:

16. Kierownik jednostki PROF. DR HAB. N MED. ANDRZEJ FRANEK

Poznanie mechanizmw i skutkw oddziaywania fizycznych i biofizycznych czynnikw

Poznanie biofizycznych podstaw funkcjonowania narzdw i ukadw narzdw organizmu

Wykorzystuje prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnie z zakresu C1, C2,

Nabiera sprawnoci i biegoci w metodyce wybranych bada C1, C2,

22. Treci programowe

w8 Zoone skutki synergicznego oddziaywania rnych czynnikw fizykalnych na organizm ludzki. 1

Magnetyczno - rezonansowa metoda obrazowania (tomografia) (MRI, NMR, MR) i

ODDZIAYWANIE FALI MECHANICZNEJ NA ORGANIZM CZOWIEKA. MASA MECHANICZNO-

POMIAR WSPCZYNNIKA NAPICIA POWIERZCHNIOWEGO CIECZY METOD ODRYWANIA

BADANIE CHARAKTERYSTYKI PRZEPYWW KRWI W NACZYNIACH KRWIONONYCH ZA

LABORATORYJNE METODY DIAGNOSTYCZNE. REFRAKTOMETRYCZNE WYZNACZANIE

25. Nakad pracy studenta (bilans punktw ECTS)

Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 3

1. Nazwa moduu/przedmiotu Biologia molekularna

jest wiadomy wasnych ogranicze i wie kiedy zwrci si do s1-s14; c1-

22.2. Forma zaj: SEMINARIA Liczba

22.3. Forma zaj: WICZENIA Liczba

25 Nakad pracy studenta (bilans punktw ECTS)

Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 2

1. Nazwa moduu/przedmiotu Diagnostyka Obrazowa 1

19. Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji

Student potrafi rozpoznawa poszczeglne struktury anatomiczne w rnych badaniach

LK1_dio1_ Potrafi prawidowo zastosowa zasady ochrony

LK1_dio1_ Potrafi oszacowa rzd wielkoci dawki

Wnioskuje o relacjach midzy strukturami anatomicznymi

Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje na zajciach o charakterze praktycznym

Liczba punktw ECTS, ktre student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy

Nie potrafi na bieco W stopniu W stoniu dobrym na W stopniu bdb. na bieco

1. Nazwa moduu/przedmiotu Etyka lekarska

19. Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji

LK1_etle_K02 kieruje si dobrem chorego, stawiajc je na pierwszym miejscu C2 w3,c1-5 K.2

LK1_etle_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2 w3,c1-5 K.3

aktywno na wiczeniach realizacja zada w programie wicze

LK1_etle_K01 aktywno na wiczeniach realizacja zada w programie wicze