Apanthseis Erwthsewn Vivlioy-A Lykeioy PDF

ÊÅÖÁËÁÉÏ ÄÅÕÔÅÑÏ
ÁÐÁÍÔÇÓÅÉÓ ÓÔÉÓ ÁÓÊÇÓÅÉÓ

ÔÏÕ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ
Ãëþóóá
êáé
ãëùóóéêÝò ðïéêéëßåò
58 ÅÊÖÑÁÓÇ – ÅÊÈÅÓÇ ãéá ôçí Á´ Ëõêåßïõ
É. ÔÁ ÏÑÉÁ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ
1. Ç áðåñáíôïóýíç ôçò
ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 16
ÐñïóðáèÞóôå íá áíé÷íåýóåôå óôï êåßìåíï â öñÜóåéò ðáñüìïéåò ìå åêåßíåò
ôïõ êåéìÝíïõ á. ÄçìéïõñãÞóôå êáé Üëëåò äéêÝò óáò. Áí, ìÜëéóôá, ó÷åäéÜæåôå
íá åêäþóåôå Ýíá ðåñéïäéêü ôçò ôÜîçò óáò, óõãêåíôñþóôå ôÝôïéåò öñÜóåéò,
áðü ôá êåßìåíá êáé áðü áõôÝò ðïõ äçìéïõñãÞóáôå, ãéá íá ôéò ÷ñçóéìïðïéÞ-
óåôå ùò ìçíýìáôá óôçí ðñþôç óåëßäá áëëÜ êáé óå Üëëåò óåëßäåò ôïõ ðå-
ñéïäéêïý óáò.
ÁðÜíôçóç:
Ðáñüìïéåò åêöñÜóåéò äýï êåéìÝíùí
Êåßìåíï á Êåßìåíï â
«Ãëþóóá åßíáé ï êüóìïò» → «Ãëþóóá åßíáé ïëüêëçñïò ï ëáüò»
«Ãëþóóá åßíáé ç áãÜðç....» → «.... ðáñÜ .... áãÜðç êáé ðÜèïò....»
«Ãëþóóá åßíáé .... ï ðüíïò» → «... ðáñÜ .... êëÜìá, .... êáçìüò...»
«Ãëþóóá åßíáé ç åðéêïéíùíßá» → «... ðáñÜ .... Üíïéãìá êáé åðáöÞ
øõ÷þí, áíôáëëáãÞ áéóèçìÜôùí êáé
óêÝøåùí ìÝóá óå óõíïìéëßá, åñþôçóç
êáé áðüêñéóç, Üñíçóç êáé êáôÜöáóç,
ðñïóôáãÞ, áðáãüñåõóç êáé ðáñÜêëçóç,
ìéêñïåðåéóüäéá, ðåæüôçôåò êáé
ôáðåéíüôçôåò ôçò êáèçìåñéíÞò æùÞò...»
«Ãëþóóá åßíáé ôï ãÝëéï» → «.... ðáñÜ .... ôñáãïýäé ...., ÷áñÜ»
«Ãëþóóá åßíáé ôï ìåãÜëùìá» → «.... ðáñÜ .... åíáôÝíéóç ôçò ìïßñáò.....»
«Ãëþóóá åßìáé åãþ» → «.... ðáñÜ ç Ýêöñáóç ôïõ åóùôåñéêïý
ìáò êüóìïõ....»
Äçìéïõñãßá íÝùí åêöñÜóåùí ðáñüìïéùí ìå åêåßíåò ôïõ êåéìÝíïõ á
êåßìåíï á íÝåò åêöñÜóåéò
«Ãëþóóá äåí åßíáé, êáèþò öáíôÜæïíôáé
êÜðïéïé, áñÜäéáóìá áðü ëÝîåéò, ôýðïõò
êáé êáíüíåò, üðùò áíáãñÜöïíôáé óå
ëåîéêÜ êáé ãñáììáôéêÝò....»
[Óçì.: ÷ñçóéìïðïéïýìå ùò åéóáãùãÞ/ïäçãü ôùí íÝùí åêöñÜóåùí ôçí åéóáãùãéêÞ
öñÜóç ôïõ êåéìÝíïõ â].
ÁÐÁÍÔÇÓÅÉÓ óôéò áóêÞóåéò ôïõ ó÷ïëéêïý âéâëßïõ 59
«Ãëþóóá åßíáé ï êüóìïò» → «.... ðáñÜ ïé áðüøåéò ìáò êáé ïé éäÝåò

ìáò»
«Ãëþóóá åßíáé .... ïé ÷åéñïíïìßåò....» → «.... ðáñÜ ïé ÷åéñáøßåò ìáò êáé ïé
áãêáëéÝò ìáò»
«Ãëþóóá åßíáé íá öáíôÜæåóáé, → «.... ðáñÜ ôá üíåéñá, ïé âëÝøåéò, ïé åðéôõ-
íá ó÷åäéÜæåéò, íá äçìéïõñãåßò → ÷ßåò êáé ïé áðïôõ÷ßåò ìáò»
íá êáôáóôñÝöåéò»
«Ãëþóóá åßíáé ï Ýëåã÷ïò êáé → «.... ðáñÜ ïé áíôéññÞóåéò ìáò êáé ôá
ç ðåéèþ» åðé÷åéñÞìáôÜ ìáò».
[Óçì.: Áðü ôïõò äýï ðßíáêåò ìðïñåßôå íá åðéëÝîåôå üðïéåò öñÜóåéò èÝëåôå, ðñïêåéìÝ-
íïõ íá ôéò ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ùò ìçíýìáôá óôçí ðñþôç Þ óå Üëëåò óåëßäåò ôïõ
ðåñéïäéêïý ôçò ôÜîçò óáò].
2. Ç ðïëõìïñößá ôçò
AÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 17
Ìåôáó÷çìáôßóôå ôç öñÜóç:
«Ç öéëßá åíþíåé ôïõò ëáïýò».
ÁðÜíôçóç:
Åíþíåé ç öéëßá ôïõò ëáïýò;
Ç öéëßá åíþíåé ôïõò ëáïýò!
Äåí åíþíåé ç öéëßá ôïõò ëáïýò;
Ôïõò ëáïýò åíþíåé ç öéëßá.
Ç öéëßá ôïõò ëáïýò åíþíåé.
Äåí åíþíåé ôïõò ëáïýò ç öéëßá;
3. Ç ðáíôïäõíáìßá ôçò
ÄéÜâáóå ôá êåßìåíá êáé ôéò öñÜóåéò ðïõ áêïëïõèïýí êáé ðñïóðÜèçóå íá
áíáãíùñßóåéò ôñüðïõò åðéâïëÞò êáé óõìðåñéöïñÜò. ÓêÝøïõ áêüìç ìå ðïéïí ôñü-
ðï óõìâÜëëïõí óôçí ðñïóÝããéóç Þ óôçí áðïìÜêñõíóç ôùí óõíäéáëåãïìÝíùí.
ÁðÜíôçóç:
«Óôñáôéùôéêüò íüìïò...»:
Åäþ ç åðéâïëÞ ãßíåôáé ìå ôñüðï áðüëõôï, ÷ùñßò íá õðÜñ÷åé äõíáôüôçôá óõæÞôçóçò
êáé åðéêïéíùíßáò. Óêïðüò åßíáé ï åêöïâéóìüò ôùí ðïëéôþí êáé öõóéêÜ äåí õðÜñ÷ïõí
óõíäéáëåãüìåíïé.
«Áí ôý÷åé...»:
Óôï ðáñÜäåéãìá áõôü Ý÷ïõìå êÜðïéá ìïñöÞ ðáñÜêëçóçò êáé äåí åßíáé áêñéâþò å-
ðéâïëÞ. Ç ðñüôáóç óõìâÜëëåé óôçí ðñïóÝããéóç ôùí áôüìùí ðïõ óõíäéáëÝãïíôáé, ìå
ôï íá åêèÝôåé ìéá ðéèáíüôçôá áñãïðïñßáò êáé ëåéôïõñãþíôáò ðñïåéäïðïéçôéêÜ.
«ÐåñßìåíÝ ìå, áí áñãÞóù»:
Åäþ õðÜñ÷åé åðéôáêôéêüôåñïò ôüíïò. ÁðïõóéÜæåé ôï åðßññçìá «ëßãï» ôïõ ðñïçãïý-
ìåíïõ ðáñáäåßãìáôïò êáé ç ðñüôáóç äåß÷íåé áðáéôçôéêüôåñç. ÕðÜñ÷åé ìéêñüôåñç äõíá-
ôüôçôá óõíïìéëßáò, áöïý ôï Üëëï ðñüóùðï íéþèåé ó÷åäüí õðï÷ñåùìÝíï íá õðáêïýóåé.
«Ðáñáêáëþ, ìçí...»:
Æçôåßôáé ìå äéáêñéôéêü êáé åõãåíéêü ôñüðï ç áðïöõãÞ ìéáò óõìðåñéöïñÜò. ÅìöáíÞò
ðáñÜêëçóç ðïõ áðåõèýíåôáé óôçí ðñïóùðéêÞ åõáéóèçóßá ôïõ áðïäÝêôç.
«Åõ÷áñéóôïýìå ðïõ...»:
Ôï ðñïêáôáâïëéêü «åõ÷áñéóôïýìå» ùèåß ôïí áðïäÝêôç íá äå÷ôåß åõ÷Üñéóôá ôï áß-
ôçìá áõôü, ÷ùñßò íá íéþèåé üôé õðï÷ñåþíåôáé íá óõììïñöùèåß· áíôéèÝôùò, ï ßäéïò ôï
èåùñåß óùóôüôåñï íá õðáêïýóåé.
«¢êïõóå, ìéêñÝ,...»:
ÕðÜñ÷åé öáíåñÞ çëéêéáêÞ äéáöïñÜ ìåôáîý ôùí äýï óõíäéáëåãïìÝíùí. Ï ìåãáëý-
ôåñïò åðéäåéêíýåé ýöïò åðéôáêôéêü, áðüôïìï êáé ðñïóâëçôéêü áðÝíáíôé óôï ìéêñüôåñï,
÷ùñßò íá ôïõ äßíåé êáíÝíá ðåñéèþñéï ãéá óõæÞôçóç.
«Èá óå ðåßñáæå...»:
Êáé åäþ Ý÷ïõìå ëüãï ðïõ áðåõèýíåôáé áðü ìåãáëýôåñï óå ìéêñüôåñï, áëëÜ ï ôñü-
ðïò åßíáé äéáêñéôéêüò, åõãåíéêüò- ó÷åäüí ðáñáêëçôéêüò. Ôï ýöïò åßíáé öéëéêü, æåóôü
êáé Þðéï êáé äåí Ý÷åé óêïðü íá åðéðëÞîåé ôï Üëëï Üôïìï. Äçìéïõñãåß ðïëý êáëÝò åðé-
êïéíùíéáêÝò óõíèÞêåò.
«ÊÜèéóå»:
Êïöôüò, áðüôïìïò ôüíïò, ÷ùñßò ðïëëÜ ðåñéèþñéá óõæÞôçóçò. Äçëþíåé áêüìç ôçí
åðéèõìßá ôïõ åíüò ïìéëçôÞ íá ôåèåß õðü óõæÞôçóç áìÝóùò ôï êýñéï èÝìá ÷ùñßò ðåñé-
óôñïöÝò.
«Äå èá Þèåëåò íá êáèßóåéò»;
Çðéüôåñïò ôüíïò, óõíïäåõüìåíïò ßóùò áðü Ýíá ìåéëß÷éï ýöïò ðïõ óêïðü Ý÷åé ôçí
ðñïóÝããéóç êáé ôïí åîåõìåíéóìü ôïõ Üëëïõ áôüìïõ. Äçëþíåôáé åðßóçò ç äéÜèåóç ãéá
öéëéêÞ êïõâÝíôá.
«Ãõíáßêá,...»:
Åäþ, êÜôé ðïõ èá Ýðñåðå íá åêöñÜæåôáé ùò ðáñÜêëçóç, åêöñÜæåôáé ùò ðñïóôáãÞ.
ÕðÜñ÷åé ìåãÜëç ïéêåéüôçôá ìåôáîý ôùí óõíäéáëåãïìÝíùí, ëåßðåé üìùò ç åõãÝíåéá êáé
ï óåâáóìüò.
«Èá óå óõìâïýëåõá...»:
Ðñüêåéôáé ãéá ìéá ðñüôáóç ôïõ åíüò óõíïìéëçôÞ ðñïò ôïí Üëëï ìå åõãåíéêü ôñü-
ðï, ðïõ ðáñÜëëçëá ÷áñáêôçñßæåôáé êáé áðü óéãïõñéÜ üôé ç óõãêåêñéìÝíç åðéëïãÞ èá
éêáíïðïéÞóåé ôï óõíäéáëåãüìåíï. Ôï ñÞìá «óõìâïõëåýù» åêðÝìðåé åìðéóôïóýíç ãéá ôï
èåôéêü áðïôÝëåóìá ôçò ðñÜîçò êáé ðåßèåé ôï óõíïìéëçôÞ ôïõ.
«Ðïý åßóáé, ÐÝôñï,...»:
Ç öñÜóç äéáöïñïðïéåßôáé áðü ðñïóôáãÞ ãéáôß ïé åãêëßóåéò åßíáé äõíçôéêÝò (Ý÷ïõí
ôï íüçìá «èá ìðïñïýóåò»), þóôå íá ìçí õðï÷ñåþíïõí, áëëÜ íá õðïäåéêíýïõí äéá-
êñéôéêÜ óôï óõíïìéëçôÞ ôçí åêôÝëåóç ôçò óõãêåêñéìÝíçò ðñÜîçò· áðåõèýíïíôáé äçëá-
äÞ óôçí êáëÞ äéÜèåóÞ ôïõ.
II. ÏÉ ÐÏÉÊÉËÉÅÓ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ

(Áðïôåëåóìáôéêüôåñç ãëþóóá)
1. ÃåùãñáöéêÝò ãëùóóéêÝò ðïéêéëßåò

ÌéëÞóôå ìå ôïõò ãïíåßò óáò êáé ìå ôïõò óõììáèçôÝò óáò ãéá ôçí êáôáãùãÞ
óáò êáé ãéá ôç ãëþóóá (éäßùìá, äéÜëåêôïò, ÊïéíÞ ÍåïåëëçíéêÞ) ôïõ óðéôéïý
óáò. ÐñïóÝîôå áêüìá ôç ãëþóóá ôïõ ðáððïý êáé ôçò ãéáãéÜò, ôùí ãåéôüíùí,
åíüò ïéêïãåíåéáêïý ößëïõ ðïõ Þñèå áðü ìáêñéÜ (ÈñÜêç, Ìáêåäïíßá, Èåó-
óáëßá, ¹ðåéñï, Êýðñï, ÊñÞôç, ÊÝñêõñá ê.ô.ë.) óôïí ôüðï óáò. ÐáñáôçñÞóôå
áí ç ãëþóóá ôïõ(ò) Þ åêåßíç ðïõ ìéëÜôå óôï óðßôé óáò åßíáé ç ßäéá ìå êåß-
íçí ðïõ ìéëÜôå óôçí ôÜîç.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ç óõãêåêñéìÝíç Üóêçóç åíäåßêíõôáé ãéá ðñïöïñéêÞ åîÜóêçóç. Ðñïôåéíüìåíï
ó÷åäéÜãñáììá ôçò áðÜíôçóçò åßíáé ôï áêüëïõèï:
1. ÅðéëÝãåôå íá óõãêñßíåôå ôç ãëþóóá åíüò áðü ôá Üôïìá ðïõ óáò õðïäåéêíýåé ç
Üóêçóç ìå åêåßíç ðïõ ìéëÜôå óôçí ôÜîç.
2. Åðéóçìáßíåôå ôá éäéþìáôá/ ôç äéÜëåêôï ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ äßíïíôáò áñêåôÜ ðáñá-
äåßãìáôá óå ïëïêëçñùìÝíåò ðñïôÜóåéò.
3. Äéáôõðþóôå ôéò ßäéåò åêöñÜóåéò óôç ãëþóóá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôå ìå ôïõò óõììáèç-
ôÝò óáò.
4. ÊÜíåôå ôéò áðáñáßôçôåò óõãêñßóåéò åíôïðßæïíôáò ôéò ïìïéüôçôåò êáé ôéò äéáöïñÝò ôùí
äýï ãëùóóéêþí ÷ñÞóåùí êáé ðñïóðáèÞóôå íá åîçãÞóåôå ðïý ïöåßëïíôáé].
ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 22-23

Íá äéáâÜóåôå ôéò ðáñïéìßåò ðïõ áêïëïõèïýí êáé íá åðéóçìÜíåôå ôá éäéùìá-
ôéêÜ óôïé÷åßá ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
• Ìßá ÷åëéäþí Váñ ï‰ ðïéår (Áñ÷áßá)
• ¸íá ÷åëéäüíé äå öÝñíåé ôçí Üíïéîç. (ÊïéíÞ)
ÉäéùìáôéêÜ óôïé÷åßá
Áñ÷áßá ÊïéíÞ
Váñ -
ï‰ ðïéår -
• Ìå ôïí êáéñüí ï áìðåëïõñãüò åöýôåøåí áìðÝëé, êé áãÜëéá áãÜëéá Ýãéíåí ç á-
ãïõñßäá ìÝëé (ÈÞñá)
• Ìå ôïõí êéñüí éöýôçõãé ãé’ áðéëïõñãüò áðÝëé, êé áãÜëéá áãÜëéá ãßíéôé ãç á-
ãïõñßäá ìÝëé. (ËÝóâïò)
ÈÞñá ËÝóâïò
– ôïõí
êáéñüí êéñüí
– ãé’ áðéëïõñãüò
åöýôåøåí éöýôçõãé
– áðÝëé
Ýãéíåí ãßíéôé
– ãç
• Ç áëðïý Ýëéãé ìéá öïõñÜ «ô’ ÷ñüí èá ãÝíïõí ðïõëëÜ óýêá.
– Ðïý îåñ’ò; -Ãéáôß ô’ áãáðÜåé ç êëéá ì’», åßðé. (ÉùÜííéíá)
• «ÌÜíá, ôïõ ÷ñüíïõ
èá ãßíïõí ðïëëÜ óýêá; -Ãéáôß, ãéå ìïõ; - Ãéáôß, ìÜíá ìïõ, ô’ áãáðþ.» (ÊïéíÞ)
ÉùÜííéíá ÊïéíÞ
áëðïý -
Ýëéãé -
öïõñÜ -
ô’ -
÷ñüí’ -
ãÝíïõí -
ðïõëëÜ -
îÝñ’ò -
êëéá -
ì’ - -
åßðé -
ô’ áãáðÜåé -
• ¢ãéïò ðïõ äåè èáìáôïõñãåß ôçä äüîá ôé ôçè èÝëåé (ÊÜñðáèïò)
• ¢ãéïò ðïõ äå èáìáôïõñãåß, ìçäÝ äïîïëïãéÝôáé (Ðåëïðüííçóïò)
ÊÜñðáèïò Ðåëïðüííçóïò
äåè –
èáìáôïõñãåß èáìáôïõñãåß
ôçä –
– ôçè
– äïîïëïãéÝôáé
• ¢ãéå ìïõ Ãéþñãç, âüçèá ìå
– êïýíá êáé óõ ôá ÷Ýñéá óïõ (ÊïéíÞ)
• Áú - Ãéþñãç âïýèá ìïõ!
– Êáé óõ ôïí ðüäá óÜëåõêå (Êýðñïò)
• Áú - Ãéþñãç ìïõ, âïÞèá ìïõ!
– Ìá óåßå êáé óõ ôá ðüäéá óïõ. (ÊñÞôç)
ÊïéíÞ Êýðñïò ÊñÞôç
- Áú Áú
- âïýèá -
- ìïõ ìïõ
- ðüäá -
- óÜëåõêå óåßå
ÓõæçôÞóôå ôïí áëëçãïñéêü ÷áñáêôÞñá ôùí ðáñïéìéþí ðïõ äéáâÜóáôå êáé
ðåßôå óå ðïéá ðåñßðôùóç ÷ñçóéìïðïéïýìå êáèåìéÜ áðü áõôÝò.
ÁðÜíôçóç:
• Ç ðáñïéìßá «Ìå ôïí êáéñü åöýôåøåí...» óçìáßíåé üôé ôï êÜèå ðñÜãìá ðñÝðåé
íá ãßíåôáé áñãÜ êáé ðñïóåêôéêÜ, ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôý÷åé. Äåí ðñÝðåé íá åðé-
óðåýäïíôáé ïé äéáäéêáóßåò Üóêïðá.
• Ç ðáñïéìßá «Ç áëðïý Ýëéãé...» óçìáßíåé üôé ðïëëÝò öïñÝò èåùñïýìå êÜôé ôå-
ôåëåóìÝíï ãåãïíüò ìüíï êáé ìüíï åðåéäÞ ôï åðéèõìïýìå ðïëý êáé ü÷é óôçñéæü-
ìåíïé óôá ðñáãìáôéêÜ äåäïìÝíá.
• «¢ãéïò ðïõ äå èáõìáôïõñãåß...». ÁõôÞí ôçí ðáñïéìßá ôç ÷ñçóéìïðïéïýìå ãéá
êÜðïéï ðñüóùðï ðïõ áðïëáýåé ôéìþí áðü ôïõò Üëëïõò êáé êÜðïéá óôéãìÞ ðñÝ-
ðåé í’ áðïäåßîåé üôé áîßæåé ôéò ôéìÝò ðïõ ôïõ áðïíÝìïíôáé. Áí äåí êÜíåé ôßðïôá
áîéüëïãï, ï êüóìïò èá ÷Üóåé ôçí åìðéóôïóýíç ôïõ êáé èá óôáìáôÞóåé íá ôïí ôé-
ìÜ· áõôü åßíáé êáé ôï âáèýôåñï íüçìá ôçò ðáñïéìßáò.
• «¢ãéå ìïõ Ãéþñãç...» ÁõôÞ ç ðáñïéìßá óõìâïõëåýåé åêåßíïõò ðïõ åðáößåíôáé
óôçí ôý÷ç ôïõò êáé óå áíþôåñåò äõíÜìåéò, íá êáôáâÜëëïõí êáé ïé ßäéïé ðñï-
óðÜèåéåò, ãéá íá ðåôý÷ïõí áõôü ðïõ èÝëïõí. Èåìéôü åßíáé íá æçôÜìå êÜðïéá
âïÞèåéá êáé íá ðéóôåýïõìå óå ìéá áíþôåñç äýíáìç, áëëÜ ÷ñåéÜæåôáé êáé ç äéêÞ
ìáò ðñïóðÜèåéá.
AÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 23-25
Áðïäþóôå óôçí ÊïéíÞ ÍåïåëëçíéêÞ ôá êåßìåíá.
ÁðÜíôçóç:
âïýéí ôó’ åþ, âïýéí ôá’ åóý
Ìéá ãõíáßêá áðü ôïí Ðýñãï ñùôÜ ìéá áññáâùíéáóìÝíç: «Ðüôå èá ðáíôñåõôåßò;»,
«Ôçí ÊõñéáêÞ». «Êé åãþ ôçí Üëëç ÊõñéáêÞ». «Êáé ôé èá óöÜîåéò;», «Âüäé». «Âüäé êáé
åãþ, âüäé êáé óõ».
Ôïõ ÌéóÝ ÔæáíÞ ôï êåöÜëé
Ï ÔæáíÞò, ï ÌðïõñëÞò êáé Üëëïé ðÞãáí ãéá êõíÞãé. ¸íá Üãñéï æþï Ýêïøå ôï êå-
öÜëé ôïõ ÔæáíÞ. ¼ôáí åßäáí ïé óýíôñïöïß ôïõ ôïí ÔæáíÞ ÷ùñßò êåöÜëé, ñùôïýóáí ï
Ýíáò ôïí Üëëï: «Åß÷å êåöÜëé ï ÔæáíÞò Þ äåí åß÷å». ÓêÝöôïíôáí êáé îáíáóêÝöôïíôáí
êáé äåí ìðïñïýóáí íá èõìçèïýí áí åß÷å êåöÜëé. ÐÞãáí ôüôå óôç ãõíáßêá ôïõ êáé ôçí
ñþôçóáí áí åß÷å êåöÜëé ï Üíäñáò ôçò. Åêåßíç ôïõò ëÝåé: «ÎÝñù åãþ áöåíôéêÜ; Åñ÷ü-
ôáí ï êïõñÝáò êáé ôïí êïýñåõå».
×ñéóôÝ ì’
×ñéóôÝ ìïõ, üëá ôá ’öôéáîåò êáëÜ, åêôüò áðü ôñßá. ¸öôéáîåò ôüóï øçëÜ ôïí ïõñá-
íü êáé óêÜëá äå öôÜíåé· Ýöôéáîåò ôüóï ðëáôéÜ ôç èÜëáóóá, êé åêåß ãÝöõñá äå óôå-
ñéþíåé· Ýöôéáîåò ôçí îåíéôéÜ ìáêñéÜ, êáé äå öôÜíåé ùò åêåß ïìéëßá.
Ç ôéìÞ ç öïõôéÜ êé ôïõ íéñü
¸êáíáí ìéá öïñÜ óõíôñïöéÜ ç ôéìÞ, ç öùôéÜ êáé ôï íåñü. Êáé åêåß ðïõ ðåñðáôïý-
óáí, ëÝíå óôç öùôéÜ ïé Üëëïé äýï óýíôñïöïß ôçò: «¢ìá óå ÷Üóïõìå, ðïý èá óå îáíá-
âñïýìå;» «¼ðïõ äåßôå êáðíü, ôïõò ëÝåé, åêåß èá ìå âñåßôå». Ñùôïýí êáé ôï íåñü: «Áí
óå ÷Üóïõìå åóÝíá, ðïý èá óå îáíáâñïýìå;» «¼ðïõ õðÜñ÷åé ÷ëùñü êáé ëéâÜäé, åêåß èá
åßìáé åãþ». ËÝíå óôï ôÝëïò êáé óôçí ôéìÞ: «Êáé óÝíá, êõñÜ ôéìÞ, áí óå ÷Üóïõìå, ðïý
èá óå îáíáâñïýìå;» «ÅìÝíá, ôïõò åßðå, íá ìç ì’ áöÞíåôå áðü êïíôÜ óáò. ¢ìá ìå ÷Ü-
óåôå ìéá öïñÜ, äå èá ìå âñåßôå ðïõèåíÜ».
ÓõæçôÞóôå ôçí ùöåëéìüôçôá (Þ êáé ôçí âëáðôéêüôçôá, áí ôï íïìßæåôå) ôùí
éäéùìÜôùí. ×ñÞóéìï õëéêü ìðïñåßôå íá áíôëÞóåôå áðü ôá êåßìåíá ðïõ
áêïëïõèïýí.
ÁðÜíôçóç:
Ùöåëéìüôçôá éäéùìÜôùí Âëáðôéêüôçôá éäéùìÜôùí
• Ðëïõôßæïõí ôçí åèíéêÞ ãëþóóá. • Ç ðåñéôôÞ êáé Üóêïðç
• Äéáôçñïýí ôïõò äåóìïýò ìå ÷ñÞóç ìðïñåß íá ïäçãÞóåé
ôçí ðáñÜäïóç. óå åèíéêéóôéêÝò ôÜóåéò.
• ÅêöñÜæïõí ôç æùíôÜíéá • Ç åðéìïíÞ óôç ÷ñÞóç
êáé ôçí áõèåíôéêüôçôá ôïõò ìðïñåß íá åßíáé
åíüò ëáïý. åðéêßíäõíç ãéá ôç óùóôÞ
• Óõíôåëïýí óôç äéáôÞñçóç åêìÜèçóç ôçò ÊïéíÞò
êáé ôç ãíþóç ôçò ãëþóóáò åíüò êñÜôïõò.
åèíéêÞò ãëþóóáò. • Ç áêñáßá ìïñöÞ éäéùìáôéóìþí
• Ôñïöïäïôïýí ôçí Ýêöñáóç äõóêïëåýåé ôçí åðéêïéíùíßá
éäéüôõðùí ëïãïôå÷íéêþí êÜðïéåò öïñÝò.
åéäþí, üðùò èåáôñéêþí
êåéìÝíùí ðïõ áíáöÝñïíôáé
óôç æùÞ óõãêåêñéìÝíùí
ðåñéï÷þí, üðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáí
ðáëáéüôåñá Þ åîáêïëïõèïýí
áêüìç íá õðÜñ÷ïõí ôá éäéþìáôá áõôÜ.
Ó÷ïëéÜóôå ôá êåßìåíá ðïõ áêïëïõèïýí. Ìðïñåßôå íá äéáöùíÞóåôå ìå ôéò
èÝóåéò ðïõ äéáôõðþíïíôáé ó’ áõôÜ· öôÜíåé íá ìéëÞóåôå ðåéóôéêÜ.
ÁðÜíôçóç:
Êåßìåíï (á)
Ç êáôÜêôçóç ôçò ìçôñéêÞò ãëþóóáò åßíáé ôï èåìÝëéï ôçò ìåëëïíôéêÞò åîÝëéîçò ôïõ
áíèñþðïõ. Áêüìç êáé óÞìåñá áðïôåëåß áíåîåñåýíçôï öáéíüìåíï ç äéáäéêáóßá ðïõ
áêïëïõèåßôáé áõôüìáôá áðü ôïí áíèñþðéíï íïõ ôá ðñþôá ðÝíôå Ýôç ôçò æùÞò ôïõ, ðñï-
êåéìÝíïõ íá åîïéêåéùèåß ìå ôç ãëþóóá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôá Üôïìá ôïõ Üìåóïõ ðåñé-
âÜëëïíôüò ôïõ êáé óôáäéáêÜ íá áðïêôÞóåé ôçí éêáíüôçôá íá áðïêñßíåôáé óôá ãëùóóé-
êÜ åñåèßóìáôá ðïõ äÝ÷åôáé áðü áõôü. Ç öõóéêÞ íïìïôÝëåéá Ý÷åé ðñïâëÝøåé ôçí Ýìöõ-
ôç áõôÞ äéåñãáóßá ôïõ áíèñþðéíïõ ìõáëïý áðü ôç âñåöéêÞ êáé ðáéäéêÞ çëéêßá ôïõ êÜ-
èå áôüìïõ. Åßíáé ï ðñþôïò ëßèïò ôïõ ðíåõìáôéêïý ïéêïäïìÞìáôïò ðïõ êáëåßôáé íá äç-
ìéïõñãÞóåé êáè’ üëç ôç äéÜñêåéá ôïõ âßïõ ôïõ, ãéá íá áíôåðåîÝëèåé ôüóï óôéò áðëÝò
êáèçìåñéíÝò áíÜãêåò ôïõ óôï äéáíïçôéêü åðßðåäï üóï êáé óå ðïëõðëïêüôåñåò áðáéôÞ-
óåéò, åöüóïí áðáó÷ïëçèåß óå åðáããÝëìáôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé Üøïãç ãíþóç ôçò ãëþó-
óáò êáé åõóôñïößá ôïõ íïõ.
Äå èá ìðïñïýóå üìùò íá èåùñçèåß åðáñêÞò ç êáôÜêôçóç ôçò ìçôñéêÞò ãëþóóáò
ìüíï ãéá ôçí ðåñáéôÝñù ðñüïäï ôïõ áôüìïõ. Åîßóïõ áíáãêáßá åßíáé ç åîÜóêçóç êáé ï
åìðëïõôéóìüò ôùí ðñùôáñ÷éêþí ãíþóåùí ìÝóù ôçò ìüñöùóçò, ðïõ åðéôõã÷Üíåôáé ôü-
óï óôá åêðáéäåõôéêÜ éäñýìáôá üëùí ôùí âáèìßäùí üóï êáé ìå ôçí ðñïóùðéêÞ åíá-
ó÷üëçóç ôïõ áíèñþðïõ ìå ôçí ðáñáêïëïýèçóç ôçò åîÝëéîçò ôçò ãëþóóáò· êÜôé ðïõ
ìðïñåß íá ðñïùèÞóåé ç áöéÝñùóç åíüò ìÝñïõò ôïõ åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ ôïõ óôç ìåëÝôç
âéâëßùí (ðïéêßëïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ) Þ ç óõíåéäçôïðïéçìÝíç ðñïóðÜèåéÜ ôïõ íá ìçí ðá-
ñåêêëßíåé áðü ôéò ïñèÝò ãëùóóéêÝò äïìÝò, áêïëïõèþíôáò ðñüóêáéñåò íåùôåñéóôéêÝò
ãëùóóéêÝò ôÜóåéò ðïõ êáôáóôñÝöïõí ôç ãëùóóéêÞ ðáñÜäïóç êáé ôçí ôáõôüôçôá ìéáò
êïéíùíßáò, ãéá íá åîõðçñåôÞóïõí åìðïñéêÜ Þ Üëëá ïéêïíïìéêÜ óõìöÝñïíôá.
Êåßìåíï (â)
Ç ãëþóóá áðïôåëåß ôï âáóéêü ôñüðï åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí áíèñþðùí. Ðñïêåé-
ìÝíïõ íá óõãêñïôçèïýí ïé áíèñþðéíåò êïéíùíßåò, Ýðñåðå ôá ìÝëç ôïõò íá åðéêïéíùíïýí.
Ç óùóôÞ ëÞøç ôùí ìçíõìÜôùí åßíáé âáóéêüò ðáñÜãïíôáò óõíåííüçóçò· êÜôé ðïõ
äéåõêïëýíåé éäéáßôåñá ôçí ïñãÜíùóç ìéáò êïéíùíßáò êáé ôçí áñìïíéêÞ óõìâßùóç ôùí
ìåëþí ôçò. Ïé éóïññïðçìÝíåò ó÷Ýóåéò ìåôáîý ôïõò êáèïñßæïíôáé áðü ôïõò íüìïõò, ïé ï-
ðïßïé äå èá Þôáí äõíáôü íá êáôáãñáöïýí, áí äåí õðÞñ÷å ç ãëþóóá.
Ç åîáóöÜëéóç ôçò ôÜîçò óôï åóùôåñéêü ìéáò êïéíùíßáò ðñïÜãåé ôáõôü÷ñïíá ôïí
ðïëéôéóìü êáé ôéò åðéóôÞìåò, åíþ ç ãëþóóá ôçò öñïíôßæåé íá ìåôáäßäïíôáé ôá åðéôåýã-
ìáôÜ ôïõò óôéò ìåëëïíôéêÝò ãåíéÝò.
Áêüìç êáé ïé áíèñþðéíåò ó÷Ýóåéò ïöåßëïõí ìåãÜëï ìÝñïò ôçò âåëôßùóÞò ôïõò óôç
ãëùóóéêÞ êëçñïíïìéÜ ôùí áôüìùí, áöïý ôïõò êáèéóôÜ éêáíïýò íá åêöñÜæïõí ìå áêñßâåéá
ôá ðïëýìïñöá êáé ðïëõÜñéèìá óõíáéóèÞìáôÜ ôïõò, ôéò óêÝøåéò êáèþò êáé ôéò áíÜãêåò ôïõò.
¼óï ãéá ôç óýíäåóç ôçò ãëþóóáò ìå ôç óêÝøç, èá Þôáí éäéáßôåñá äéáöùôéóôéêü
ãéá ôçí åîáêñßâùóÞ ôçò íá áíáëïãéóôåß êáíåßò üôé ç êáôÜêôçóç ôçò ìçôñéêÞò ãëþó-
óáò óçìáôïäïôåß êáé åêêéíåß ôçí ôáõôü÷ñïíç åîÝëéîç ôçò äéáíïçôéêÞò êáé ôçò ãëùóóé-
êÞò éêáíüôçôáò. Óôç óõíÝ÷åéá, ïé äýï áõôÝò áíèñþðéíåò éäéüôçôåò áêïëïõèïýí ìéá ðï-
ñåßá áíÜðôõîçò ðïõ Üëëïôå åßíáé ðáñÜëëçëç êáé ãéá ôéò äýï êáé Üëëïôå áìößäñïìç. Ç
åîÝëéîç ôçò ãëþóóáò êéíçôïðïéåß ôçí áíèñþðéíç óêÝøç, ðñïêåéìÝíïõ íá ôçí êáôáêôÞ-
óåé, åíþ ç äéáíïçôéêÞ ðñüïäïò, êõñßùò óôéò åðéóôÞìåò, óôïí ðïëéôéóìü êáé ôïõò ðïéêß-
ëïõò åðáããåëìáôéêïýò ôïìåßò, áðáéôåß êáé óõíåðþò äñáóôçñéïðïéåß ôïõò áíáíåùôéêïýò
ãëùóóéêïýò ìç÷áíéóìïýò ìéáò êïéíùíßáò.
2. ÊïéíùíéêÝò ãëùóóéêÝò ðïéêéëßåò
Ãëþóóá êáé çëéêßá
ÅðéóÞìáíå üóï ìðïñåßò ðåñéóóüôåñá åßäç êåéìÝíùí (ãñáðôþí Þ ðñïöïñéêþí
ðïõ áñÝóïõí óôéò äéÜöïñåò çëéêßåò: óôá ðáéäéÜ ôïõ äçìïôéêïý êáé ãõìíáóß-
ïõ, óôïõò /óôéò åöÞâïõò, óôïõò åíÞëéêåò, óôïõò ãÝñïíôåò, óôéò ãåñüíôéóóåò.
ÁðÜíôçóç:
• Óôá ðáéäéÜ: ðáñáìýèéá, êüìéêò, áóôõíïìéêÝò ðåñéðÝôåéåò, âéâëßá öáíôáóßáò.
• Óôïõò åöÞâïõò: íåáíéêÜ ðåñéïäéêÜ, áèëçôéêÜ êáé ìïõóéêÜ ðåñéïäéêÜ, ðåñéïäéêÜ
ãéá áõôïêßíçôá êáé ìç÷áíÝò êáé âéâëßá íåáíéêÞò ëïãïôå÷íßáò.
• Óôïõò åíÞëéêåò: åöçìåñßäåò, ðåñéïäéêÜ, ëïãïôå÷íéêÜ âéâëßá, êïéíùíéêÜ êáé ðï-
ëéôéêÜ áíáãíþóìáôá, áéóèçìáôéêÜ.
• Óôïõò çëéêéùìÝíïõò: åöçìåñßäåò, âéâëßá êëáóéêÜ, éóôïñéêÜ, èñçóêåõôéêÜ.
Ðïéï åßíáé ôï íüçìá ôïõ áñ÷áßïõ ãíùìéêïý: «ÃÝñùí ãÝñïíôé ãë™ôôáí _äß-
óôçí V÷åé, ðárò ðáéäß».
ÁðÜíôçóç:
ÊÜèå Üíèñùðïò, áíÜëïãá ìå ôçí çëéêßá ôïõ, ôï ìïñöùôéêü, ïéêïíïìéêü, êïéíùíéêü
ôïõ åðßðåäï, ÷ñçóéìïðïéåß ôç äéêÞ ôïõ ãëþóóá. Ó’ áõôÞ ôç äéáöïñïðïßçóç óõìâÜëëïõí
áñêåôÜ ôá åíäéáöÝñïíôá êáé ïé äñáóôçñéüôçôåò êáèåíüò. Åßíáé ëïéðüí öõóéêü ï ãç-
ñáéüôåñïò íá ìðïñåß íá åðéêïéíùíåß áðïôåëåóìáôéêüôåñá ìå Üëëïõò çëéêéùìÝíïõò, å-
íþ ï íÝïò óõíåííïåßôáé éêáíïðïéçôéêüôåñá ìå Ýíá óõíïìÞëéêü ôïõ.
Ï ãëùóóéêüò ôñüðïò Ýêöñáóçò êáèåíüò ìáñôõñåß åðßóçò êáé ôá åíäéáöÝñïíôÜ ôïõ,
ôéò åðéèõìßåò êáé ôçí éäéïóõãêñáóßá ôïõ.
Ðïéåò áðü ôéò ëÝîåéò: ðáãùíéÝñá, êïíäõëïöüñïò, éððéêü, Üñìáôá ìÜ÷çò, óôõ-
ëü, øõãåßï, ôñáì, ãéáëüò, ðëáæ, ôñüëåú, ìåëáíïäï÷åßï, ãñáììüöùíï, ðéê-áð,
çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò, äéáäßêôõï èá ôáßñéáæáí óôï óôüìá ôïõ ðáððïý

êáé ôçò ãéáãéÜò êáé ðïéåò óôï óôüìá ôïõ åããïíïý êáé ôçò åããïíÞò:
ÁðÜíôçóç:
• ðáððïýò/ãéáãéÜ • åããïíüò/åããïíÞ
ðáãùíéÝñá óôõëü
êïíäõëïöüñïò øõãåßï
éððéêü ðëáæ
Üñìáôá ìÜ÷çò, ôñáì ôñüëåú
ãéáëüò ðéê-áð
ìåëáíïäï÷åßï çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò
ãñáììüöùíï äéáäßêôõï
Ãëþóóá êáé ìüñöùóç
Ðïéåò áðü ôéò ðáñáêÜôù öñÜóåéò èá ôáßñéáæáí ðåñéóóüôåñï óôï óôüìá åíüò
åñãÜôç ëéãíéôùñõ÷åßïõ, áðüöïéôïõ äçìïôéêïý, êáé ðïéåò óôï óôüìá åíüò ÷ç-
ìéêïý-ìç÷áíéêïý, áðüöïéôïõ ðáíåðéóôçìßïõ; Åííïåßôáé üôé åñãÜæïíôáé êáé ïé
äýï óå åñãïóôÜóéï åîüñõîçò êáé åðåîåñãáóßáò ëéãíßôç.
ÁðÜíôçóç:
• «Ï ëéãíßôçò ó÷çìáôßæåôáé...ïõóéþí» Áðüöïéôïò ðáíåðéóôçìßïõ /÷çìéêüò-
ìç÷áíéêüò
• «ÐïëëÜ åßíáé...ëéãíßôç» Áðüöïéôïò ðáíåðéóôçìßïõ /÷çìéêüò-
ìç÷áíéêüò
• «Ç Ãåñìáíßá åßíáé...ëéãíßôç» Áðüöïéôïò äçìïôéêïý/ åñãÜôçò
• «Ç ðñþôç...ç Ãåñìáíßá» Áðüöïéôïò ðáíåðéóôçìßïõ /÷çìéêüò-
ìç÷áíéêüò
• «Ç ÅëëÜäá Ý÷åé ðïëý ëéãíßôç» Áðüöïéôïò äçìïôéêïý/ åñãÜôçò
• «Ç åîüñõîç...÷þñá ìáò» Áðüöïéôïò ðáíåðéóôçìßïõ /÷çìéêüò-
ìç÷áíéêüò
• «Ï êüóìïò Ý÷åé ðïëý ëéãíßôç» Áðüöïéôïò äçìïôéêïý/ åñãÜôçò
• «Áí ìéá ÷þñá...êáëÜ» Áðüöïéôïò äçìïôéêïý/ åñãÜôçò
• «Ç ÅëëÜäá... ëéãíßôç» Áðüöïéôïò ðáíåðéóôçìßïõ /÷çìéêüò-
ìç÷áíéêüò
ÓõæçôÞóôå ôçí Üðïøç áí äéáöïñïðïéïýíôáé ãëùóóéêÜ Þ ü÷é äýï Üíèñùðïé
ôçò ßäéáò çëéêßáò ðïõ êáôïéêïýí óôçí ßäéá ðåñéï÷Þ êáé áíÞêïõí óôçí ßäéá
ãëùóóéêÞ êïéíüôçôá, üôáí äéáöÝñïõí ùò ðñïò: ôç ìüñöùóç, ôçí êïéíùíéêÞ

ôÜîç, ôçí êáôáãùãÞ.
ÁðÜíôçóç:
Áõôïß ïé ðáñÜãïíôåò åßíáé ðïëý óçìáíôéêïß ãéá ôç ãëùóóéêÞ äéáöïñïðïßçóç ìåôá-
îý äýï áôüìùí, ôá õðüëïéðá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ïðïßùí åßíáé êïéíÜ.
Êáôáñ÷Üò, ç ìüñöùóç åðçñåÜæåé êáôáëõôéêÜ ôïí ôñüðï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß êÜðïéïò
ôç ãëþóóá. Ôï åßäïò ôùí ëÝîåùí, ç Ýêöñáóç, ç óýíôáîç, ç ôÞñçóç ãñáììáôéêþí êáé
óõíôáêôéêþí êáíüíùí êáèïñßæïíôáé áðü ôï ìïñöùôéêü åðßðåäï êáèåíüò.
Ç êïéíùíéêÞ ôÜîç åðßóçò åðçñåÜæåé ôçí éäéüëåêôï êáèåíüò. Ï êïéíùíéêüò ðåñß-
ãõñïò ôïõ áôüìïõ, ç ïéêïíïìéêÞ ôïõ êáôÜóôáóç, ïé áíÜãêåò óôéò ïðïßåò êáëåßôáé íá
áíôáðïêñéèåß, êáèþò êáé ôï åðÜããåëìá ðïõ áóêåß, ïñßæïõí êáé äéáìïñöþíïõí ôéò
ãëùóóéêÝò ôïõ åðéëïãÝò.
ÔÝëïò, ç êáôáãùãÞ ìðïñåß íá åðçñåÜóåé ôç ãëùóóéêÞ ôáõôüôçôá êÜðïéïõ, áöïý
åßíáé ðéèáíü íá åìðëïõôßóåé ôïí ôñüðï ïìéëßáò ôïõ ìå éäéùìáôéêÜ óôïé÷åßá ðñïåñ÷üìå-
íá áðü ôç ãåíÝôåéñÜ ôïõ.
Ãëþóóá êáé êïéíùíéêÞ ïìÜäá
Ôá êåßìåíá ðïõ áêïëïõèïýí áíáöÝñïíôáé óôçí áããëéêÞ êïéíùíßá. ÓõæçôÞ-
óôå ôá êáé ðåßôå áí éó÷ýïõí êáé ãéá ôçí åëëçíéêÞ.
ÁðÜíôçóç:
Óôçí áããëéêÞ êïéíùíßá ðáñáôçñïýìå üôé ïé ãëùóóéêÝò äéáöïñÝò äåí åßíáé ìåãÜëåò
êáé ïöåßëïíôáé óå ëåðôÜ ãëùóóéêÜ èÝìáôá ðïõ äéáöïñïðïéïýí üìùò ôéò áíþôåñåò
áðü ôéò êáôþôåñåò êïéíùíéêÝò ôÜîåéò. Ïé ðáñáëëáãÝò óôïí ôïíéóìü êáé óôçí ðñïöïñÜ
ðáñáôçñïýìå üôé äéáêñßíïíôáé ðïëý Ýíôïíá êáé áíôéìåôùðßæïíôáé õðïôéìçôéêÜ óå ó÷Ýóç
ìå ôçí åðßóçìç áããëéêÞ ãëþóóá.
Ç åëëçíéêÞ êïéíùíßá äå äßíåé ôüóç óçìáóßá óå áíôßóôïé÷åò ãëùóóéêÝò äéáöïñï-
ðïéÞóåéò. Ìüíï óå ðåñéðôþóåéò ðïõ õðÜñ÷åé áêñáßá ðñïóöïñÜ, ç ïðïßá õðïäçëþíåé êá-
ôáãùãÞ áðü åðáñ÷ßá, åíäÝ÷åôáé íá áíôéìåôùðéóôåß åéñùíéêÜ áðü ôïõò êáôïßêïõò ôçò
ðñùôåýïõóáò, åíþ Üëëåò öïñÝò éäéþìáôá ïñéóìÝíùí ðåñéï÷þí ìå áíôßóôïé÷ç ðñïöïñÜ
(åðôáíçóéáêÞ, êõðñéáêÞ) ìðïñåß íá áêïýãïíôáé êáé åõ÷Üñéóôá.
ÃñÜøôå Ýíá öáíôáóôéêü äéÜëïãï áíÜìåóá óôïõò ïäçãïýò ìéáò ñïëò-ñüéò êáé
åíüò öïñôçãïý, ðïõ ôá áõôïêßíçôÜ ôïõò ìüëéò óõãêñïýóôçêáí.
ÁðÜíôçóç:
– (Ïäçãüò ñïëò-ñüéò): Ôé íá óáò ðù êýñéå! Áðáîéþ êáé íá óáò áðåõèýíù ôï ëü-
ãï. Äåí åßóôå êáèüëïõ ðñïóåêôéêüò.
– (Ïäçãüò öïñôçãïý): Ôé åßðåò, ñå öéüãêï; Äåí îÝñù ôé åßíáé ôï «áðáîéþ» áëëÜ
áõôü ðïõ îÝñù åßíáé üôé äå âëÝðåéò ìðñïóôÜ óïõ.
– (Ïäçãüò ñïëò-ñüéò): Åßóôå áíÜãùãïò! ÊïéôÜîôå æçìéÜ ðïõ ìïõ êÜíáôå êáé ìé-
ëÜôå êáé áðü ðÜíù; Äþóôå ìïõ ãñÞãïñá ôá óôïé÷åßá óáò.
– (Ïäçãüò öïñôçãïý): Äå óïõ äßíù ôßðïôá. Èá öùíÜîïõìå ôïí êýñéï áóôõíüìï
êáé ìåôÜ èá äïýìå ðïéïò Ý÷åé äßêéï. Ôé íüìéæåò, üôé åðåéäÞ Ý÷åéò ÷ñÞìá, ìðïñåßò
íá êÜíåéò ó’ åìÜò ôá öôù÷áäÜêéá ü,ôé èÝëåéò;
– (Ïäçãüò ñïëò-ñüéò): ÔÝëïò ðÜíôùí. Äåí ìðïñþ íá óõíåííïçèþ ìáæß óáò, èá
êáëÝóù ôçí ôñï÷áßá êáé èá êÜíù áíáöïñÜ.
– (Ïäçãüò öïñôçãïý): Íá êÜíåéò ü,ôé èÝëåéò. Ï ìÜóôïñáò, ï ÌÞôóïò, äå öïâÜ-
ôáé êáíÝíáí...
Ãëþóóá êáé öýëï/ Êïéíùíéêü êáé õöïëïãéêü åðßðåäï
ÁÓÊÇÓÅÉÓ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 32-34
• ÓõæçôÞóôå ôçí Üðïøç ôïõ êåéìÝíïõ ðïõ áêïëïõèåß· ç ìéêñÞ Þ ç ìåãÜëç óáò
ðåßñá åîÜðáíôïò ìðïñåß íá áðïôåëÝóåé ðïëýôéìï õëéêü ãéá ôç óõæÞôçóÞ óáò.
• Óôçñßîôå ôç èÝóç óáò óå ãëùóóéêÜ, éóôïñéêÜ êáé êïéíùíéêÜ óôïé÷åßá ðïõ
èá âñåßôå ìÝóá óôï êåßìåíï ðïõ áêïëïõèåß.
ÁðÜíôçóç:
ÅðåéäÞ ïé ñüëïé ôùí äýï öýëùí êáèïñßæïíôáé áðü ôçí êïéíùíßá, åßíáé åðüìåíï íá
åðçñåÜæåôáé êáé ç ãëþóóá ôïõò áðü ôéò êïéíùíéêÝò éäéïìïñößåò.
Áí áíáëïãéóôïýìå üôé óôï ãõíáéêåßï öýëï áðïäßäïíôáé êáôÜ êýñéï ëüãï ÷áñáêôç-
ñéóôéêÜ üðùò åõáéóèçóßá, åõãÝíåéá, ôñõöåñüôçôá êáé ñïìáíôéêü ðíåýìá, èá êáôáíïÞ-
óïõìå ôçí áðáßôçóç ôïõ êïéíùíéêïý óõíüëïõ íá åßíáé éäéáéôÝñùò ðñïóåêôéêÝò êáé äéá-
êñéôéêÝò ïé ãëùóóéêÝò åðéëïãÝò ôçò ãõíáßêáò.
Ïé Üíäñåò üìùò óõ÷íÜ èåùñïýíôáé ðéï óêëçñïß, ëéãüôåñï åõãåíåßò, ðéï äõíáìéêïß
êáé áíåîÜñôçôïé. Äéêáéïëïãåßôáé ëïéðüí ç ãëþóóá ôïõò íá ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ìåãá-
ëýôåñç åëåõèåñßá Ýêöñáóçò, íá åßíáé ðéï ëáêùíéêüò ï ëüãïò ôïõò êáé ðåñéóóüôåñï
ôñá÷åßåò ïé åêöñÜóåéò ôïõò.
Èá ðñÝðåé üìùò íá óçìåéùèåß üôé åîßóïõ óçìáíôéêü ñüëï ãéá ôçí ïñèÞ åðéëïãÞ ôùí
êáôÜëëçëùí ãëùóóéêþí óôïé÷åßùí äéáäñáìáôßæåé ç åêÜóôïôå êïéíùíéêÞ ðåñßóôáóç· ï óõ-
ãêåêñéìÝíïò ðáñÜãïíôáò åðçñåÜæåé éóüôéìá ôá äýï öýëá, áöïý ðñÝðåé íá ðñïóáñìüóïõí
ôï ýöïò êáé ôçí éäéüëåêôü ôïõò áíÜëïãá ìå ôï ðñüóùðï óôï ïðïßï áðåõèýíïíôáé, ãéá
ðïéï óêïðü, ó÷åôéêÜ ìå ðïéï èÝìá, ðïéá ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ êáé ìÝóá óå ðïéá ôïðéêÜ üñéá.
Ãëþóóá êáé ðåñßóôáóç
ÓõæçôÞóôå ôçí Üðïøç êáé äþóôå ôéò óùóôÝò äéáóôÜóåéò êáé ôá üñéá: Ôé åí-
íïåß; ¼ôé üëá åßíáé ñåõóôÜ; Äåí õðÜñ÷ïõí óôáèåñÝò óôïõò áíèñþðïõò êáé
óôéò áíèñþðéíåò ó÷Ýóåéò; Ôüôå ðþò õðÜñ÷ïõí: íüìïé, èåóìïß, êïéíùíßåò, ðï-
ëéôéóìïß, áîßåò;
ÁðÜíôçóç:
Ç ãëþóóá äéáöïñïðïéåßôáé áðü Üôïìï óå Üôïìï, áöïý åîáñôÜôáé áðü ðïëëïýò ðá-
ñÜãïíôåò üðùò: öýëï, çëéêßá, êïéíùíéêÞ ôÜîç êáé ìüñöùóç.
ÕðÜñ÷ïõí üìùò ðåñéðôþóåéò ðïõ êáé ôï ßäéï ôï Üôïìï èá äéáöïñïðïéçèåß ùò ðñïò
ôïí ôñüðï ðïõ ìéëÜåé. Áõôü äå óçìáßíåé üôé äåí õðÜñ÷ïõí óôáèåñÝò áîßåò êáé éäÝåò,
áëëÜ üôé óå êÜèå êáôÜóôáóç ðñïóáñìüæåôáé áíÜëïãá êáé ç ãëþóóá ìáò. Äéáöïñåôé-
êÜ èá óõíïìéëÞóïõìå ãéá ôï ßäéï èÝìá ìå êÜðïéï ößëï ìáò áð’ üôé ìå Ýíáí áíþôåñü
ìáò, óå ìéá äçìüóéá õðçñåóßá Þ óå Ýíá ðëÞèïò Üëëùí êïéíùíéêþí óõíáíáóôñïöþí.
Áêüìç, ç ãëùóóéêÞ Ýêöñáóç ôïõ ßäéïõ áôüìïõ åßíáé äõíáôü íá äéáöïñïðïéåßôáé ìå
ôçí ðÜñïäï ôùí ÷ñüíùí. Äéáöïñåôéêü ôñüðï ïìéëßáò Ý÷ïõí ôá ðáéäéÜ êáé ïé íÝïé áðü
ôïõò þñéìïõò åíÞëéêåò. Åðßóçò, ïé óðïõäÝò êáé áñãüôåñá ôï åðÜããåëìÜ ôïýò áóêïýí
êáé áõôÜ ôç äéêÞ ôïõò ãëùóóéêÞ åðéññïÞ.
ÅðïìÝíùò, êáôáëÞãïõìå óôï óõìðÝñáóìá üôé õðÜñ÷ïõí óôáèåñÝò áîßåò êáé èåóìïß, åé-
äÜëëùò äå èá åß÷å êáíÝíá íüçìá ç ëåéôïõñãßá ôçò ãëþóóáò. ÐñïóáñìïóôéêÝò ìåôáôñïðÝò
åöáñìüæïíôáé ìüíï óôéò ãëùóóéêÝò åðéëïãÝò ôïõ áôüìïõ áíÜëïãá ìå ôç ÷ñïíéêÞ, ôïðéêÞ
êáé êïéíùíéêÞ ðåñßóôáóç· ü÷é ôá èåóìéêÜ èåìÝëéá (íüìïé, ðïëéôéóìïß, áîßåò) êÜèå êïéíùíßáò.

ÁíáæçôÞóôå óôéò åðéóôïëÝò ðïõ áêïëïõèïýí ãëùóóéêÜ óôïé÷åßá ðïõ ðñïó-
äéïñßæïõí ôï ýöïò ôïõò (ïéêåßï, åðßóçìï ê.ô.ë.) êáé ôï åðßðåäï ôùí ó÷Ýóåùí
åêåßíùí ðïõ áëëçëïãñáöïýí. ÐáñáôçñÞóôå äçëáäÞ ðþò ï ßäéïò Üíèñùðïò
äéáöïñïðïéåß ôï ýöïò ôïõ áíÜëïãá ìå ôï åðßðåäï ôùí ó÷Ýóåùí ðïõ Ý÷åé äç-
ìéïõñãÞóåé ìå äõï äéáöïñåôéêÜ ðñüóùðá.
ÁðÜíôçóç:
• Ôï åðßðåäï ôùí ó÷Ýóåùí ºùíá Äñáãïýìç- ÁëÝîáíäñïõ ÐÜëëç åßíáé ôõðéêü êáé
÷áñáêôçñßæåôáé áðü åõãåíéêü, öéëéêü, áëëÜ êáé åðßóçìï ýöïò· êÜôé ðïõ äéáðéóôþíïõìå
áðü ôçí ðñïóöþíçóç «ößëå êýñéå ÐÜëëç» êáèþò êáé áðü ôçí åðéöþíçóç «Ðïëý öé-
ëéêÜ, ºùí Äñáãïýìçò». ÅðéðëÝïí, ï áðïóôïëÝáò áðåõèýíåôáé óôïí ðáñáëÞðôç óå â’
ðëçèõíôéêü ðñüóùðï.
• Ôï åðßðåäï ôùí ó÷Ýóåùí ºùíá Äñáãïýìç -ÐÝôñïõ Âëáóôïý åßíáé éäéáßôåñá ïé-
êåßï êáé åãêÜñäéï. Ôá ãëùóóéêÜ óôïé÷åßá ðïõ ôï áðïäåéêíýïõí åßíáé ç ðñïóöþíçóç
«ÁãáðçôÝ ìïõ ÐÝôñï» êáé ç åðéöþíçóç «Ãåéá óïõ, ößëå». ÅðéðëÝïí, ï åðéóôïëïãñÜ-
öïò áðåõèýíåôáé óôïí ðáñáëÞðôç óå â’ åíéêü ðñüóùðï êáé õðåéóÝñ÷åôáé óå ðñïóùðé-
êÜ èÝìáôá, áíáöÝñåôáé óå êïéíïýò ößëïõò êáé ãíùóôïýò êáé ôï ýöïò ôïõ åßíáé áðáë-
ëáãìÝíï áðü åðéôçäåõìÝíåò åêöñÜóåéò.
ÐñïóÝîôå üôé ç ðñþôç åðéóôïëÞ (ç ðéï åðßóçìç) ðáñïõóéÜæåé ðåñéóóüôåñç óõ-
ãêÝíôñùóç óôï êåíôñéêü èÝìá (äçëáäÞ óôéò åöçìåñßäåò ðïõ ãñÜöïíôáé óôç
äçìïôéêÞ ãëþóóá), åíþ ç äåýôåñç áðëþíåôáé óå äéÜöïñá åðéìÝñïõò èÝìáôá.
– Ìðïñåßôå íá åíôïðßóåôå ôá èÝìáôá áõôÜ;
– Ãéá ðïéï ëüãï íïìßæåôå üôé óõìâáßíåé áõôÞ ç èåìáôéêÞ äéÜ÷õóç óå åðéóôï-
ëÝò ðñïò ïéêåßá ðñüóùðá;
ÁðÜíôçóç:
– Ôá åðéìÝñïõò èÝìáôá ðïõ ðåñéÝ÷åé ç äåýôåñç åðéóôïëÞ åßíáé: ç ðáñÜëåéøç ôïõ
ºùíá Äñáãïýìç íá áðáíôÞóåé óôçí ðñïçãïýìåíç åðéóôïëÞ ôïõ ößëïõ ôïõ ÐÝ-
ôñïõ Âëáóôïý, ç áíáöïñÜ ôïõ óôçí åôáéñåßá «Ç ÅèíéêÞ Ãëþóóá», ç åðéèõìßá
ôïõ íá óõììåôÜó÷åé óôçí åôáéñåßá ç êïéíÞ ôïõò ößëç ÁëåîÜíäñá êáé ç óõìöù-
íßá ôïõ ìå ôçí êñéôéêÞ ôïõ ößëïõ ôïõ ãéá ôï «ÄùäåêÜëïãï ôïõ Ãýöôïõ» ôïõ
ÊùóôÞ ÐáëáìÜ.
– Ç èåìáôéêÞ äéÜ÷õóç óôéò åðéóôïëÝò ðïõ áðåõèýíïíôáé óå ïéêåßá ðñüóùðá ï-
öåßëåôáé óôçí Ýëëåéøç åðéôçäåõìÝíïõ ýöïõò· ç áðëüôçôá áõôÞ ðçãÜæåé áðü ôçí
åëåõèåñßá ðïõ íéþèåé ï åðéóôïëïãñÜöïò óôïí ôñüðï Ýêöñáóçò, åîáéôßáò ôçò ïé-
êåéüôçôáò ðïõ ôïí óõíäÝåé ìå ôïí ðáñáëÞðôç. ÊáôÜ óõíÝðåéá, äå íéþèåé ôçí õ-
ðï÷ñÝùóç íá ðñïó÷åäéÜóåé ôç äïìÞ êáé ôï ðåñéå÷üìåíï ôçò åðéóôïëÞò ôïõ·
áíôéèÝôùò, êáôáãñÜöåé áõèüñìçôá, áíåðéôÞäåõôá -ó÷åäüí áõôüìáôá- éäÝåò, áðü-
øåéò, óõíáéóèÞìáôá êáé åéäÞóåéò ðïõ èÝëåé íá ìïéñáóôåß ìå ôï ðñïóöéëÝò ôïõ Ü-
ôïìï, óôï ïðïßï áðåõèýíåôáé.
ÃñÜøå êáé åóý äýï åðéóôïëÝò ðïõ äå èá îåðåñíïýí óå Ýêôáóç ôéò ðñïçãïý-
ìåíåò. Ç ðñþôç èá Ý÷åé èÝìá ôçí Ýêäïóç åíüò ó÷ïëéêïý åíôýðïõ êáé èá á-
ðåõèýíåôáé óå Ýíáí åðéóôÞèéï ößëï óïõ, ç äåýôåñç èá Ý÷åé èÝìá ôéò åíôõðþ-
óåéò óïõ áðü Ýíá âéâëßï êáé èá áðåõèýíåôáé óå Ýíáí ðáëéü óïõ êáèçãç-
ôÞ/äÜóêáëï ðïõ óïõ óýóôçóå áõôü ôï âéâëßï.
Ðñüóåîå üôé ìðïñåßò íá óõìðåñéëÜâåéò, êáé óôéò äýï åðéóôïëÝò, êáé êÜðïéåò
Üëëåò äåõôåñåýïõóåò ðëçñïöïñßåò ðïõ áöïñïýí èÝìáôá êïéíÞò åìðåéñßáò
áíÜìåóá óôïí áðïóôïëÝá êáé óôïí ðáñáëÞðôç. Ôï ìåãáëýôåñï, âÝâáéá, ìÝ-
ñïò ôçò åðéóôïëÞò èá åßíáé áöéåñùìÝíï óôï êýñéï èÝìá ôçò.
ÁðÜíôçóç:
Ðñþôç åðéóôïëÞ
Êáôåñßíá ìïõ, ãåéá óïõ.
¸÷ïõìå êáéñü íá áëëçëïãñáöÞóïõìå, áëëÜ íïìßæù üôé êáé ïé äýï ôñÝ÷ïõìå ðïëý.
Åãþ êÜèå ìÝñá Ý÷ù áñêåôÝò þñåò äéÜâáóìá åêôüò áðü ôï ó÷ïëåßï êáé ôï öñïíôéóôÞ-
ñéï ðïõ ìïõ ôñþíå ðïëëÝò þñåò. Êáé åóý åëðßæù íá åßóáé êáëÜ êáé íá ðçãáßíåéò êá-
ëÜ óôá ìáèÞìáôá.
Á! Ìçí îå÷Üóù íá óïõ ðù ôá íÝá. ÅðéôÝëïõò, óôï ó÷ïëåßï ìáò åêäßäåôáé ðåñéïäéêü
êáé åßìáé áñ÷éóõíôÜêôñéá. Äåí ôï ðåñßìåíåò, å; Åßíáé Ýíá ðñùôïðïñéáêü ðåñéïäéêü ðïõ
ðåñéëáìâÜíåé ãíþìåò êáèçãçôþí êáé ìáèçôþí ãéá äéÜöïñá åêðáéäåõôéêÜ èÝìáôá. Åðß-
óçò, ïé ìáèçôÝò ãñÜöïõí åëåýèåñá ãéá ü,ôé ôïõò åíäéáöÝñåé. Ðñïò ôï ðáñüí ðÜåé êáëÜ
êáé Ý÷åé ìåãÜëç åðéôõ÷ßá. ¼ôáí óå äù, èá óïõ äþóù Ýíá ôåý÷ïò íá ôï äéáâÜóåéò.
ÐåñéìÝíù óýíôïìá íÝá óïõ.
Óå öéëþ
ÃéÜííá
Äåýôåñç åðéóôïëÞ
Êýñéå êáèçãçôÜ, ÷áßñåôå.
Ìüëéò ôåëåßùóá ôçí áíÜãíùóç ôïõ âéâëßïõ ðïõ ìïõ åß÷áôå óõóôÞóåé. ¹ôáí ìéá õ-
ðÝñï÷ç áíáãíùóôéêÞ åìðåéñßá êáé íéþèù üôé ìå åðçñÝáóå ðÜñá ðïëý. Åíþ ðñïêáëïý-
óå ôïí Ýíôïíï ðñïâëçìáôéóìü ôïõ áíáãíþóôç ãéá ðïëëÜ óýã÷ñïíá èÝìáôá, áðü ôçí
Üëëç êÝíôñéæå ôç óõìðÜèåéá ðñïò ôïõò Þñùåò. Ìðïñþ ðëÝïí ìå âåâáéüôçôá íá äçëþ-
óù üôé ïñèÜ åðéìåßíáôå êáé üôé Þôáí Ýíá áðü ôá ùñáéüôåñá âéâëßá ðïõ Ý÷ù äéáâÜóåé.
Åëðßæù êáé åóåßò íá åßóôå êáëÜ êáé íá áðïëáìâÜíåôå ôçí Þóõ÷ç æùÞ ìáêñéÜ áðü
ôï ó÷ïëåßï êáé ôïõò ìáèçôÝò. Èá öñïíôßóù íá óáò åðéóêåöèþ êÜðïéá ìÝñá, áí äå óáò
åíï÷ëþ.
Ìå óåâáóìü
ç ðáëéÜ óáò ìáèÞôñéá,
×ñõóïýëá
III. ÏÐÔÉÊÅÓ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ
Äþóôå ïñéóìÝíá ðáñáäåßãìáôá ãéá êáèåìéÜ áðü ôéò ðåñéðôþóåéò (á) êáé (â),
êáé ó÷ïëéÜóôå ôçí áêüëïõèç åðéóôïëÞ.
ÁðÜíôçóç:
Ðåñßðôùóç (á)
Ôï äéÜâáóìá åíüò âéâëßïõ åßíáé:
• Ãéá ôï ìáèçôÞ, âáñåôÞ êáé áíïýóéá áðáó÷üëçóç:
«Ðù, ðù! ¸÷ù íá äéáâÜóù êáé Ýíá âéâëßï ãéá ôéò äéáêïðÝò. ÌáêÜñé íá ìðï-
ñïýóá íá ô’ áðïöýãù».
• Ãéá ôï ìïñöùìÝíï, îåêïýñáóç êáé öõãÞ áðü ôçí êáèçìåñéíüôçôá:
«ÌåôÜ ôç äïõëåéÜ èá ðÜù óðßôé, èá ÷áëáñþóù êáé èá äéáâÜóù ôï êáéíïýñéï ìïõ
âéâëßï».
• Ãéá ôïí åðéóôÞìïíá, êÜôé áðáñáßôçôï ãéá ôç óõíå÷Þ åíçìÝñùóÞ ôïõ:
«ÐñÝðåé íá äéáâÜóù ôï íÝï åðéóôçìïíéêü óýããñáììá ôïõ êáèçãçôÞ ×.Ô., ãéá
íá åíçìåñùèþ ãéá ôéò êáéíïýñéåò ìåèüäïõò ßáóçò ôùí äåñìáôéêþí ðáèÞóåùí».
Ðåñßðôùóç (â)
Ç Ýííïéá ôïõ êáëïý:
• ÊÜèå Üôïìï, êÜèå ðïëéôéóìüò, êÜèå êïéíùíßá, áíôéëáìâÜíåôáé äéáöïñåôéêÜ ôçí
Ýííïéá ôïõ êáëïý, ôçò äéêáéïóýíçò êáé ôçò åëåõèåñßáò.
Ó÷ïëéáóìüò åðéóôïëÞò:
ÁõôÞ ç åðéóôïëÞ áðïôåëåß ðáñÜäåéãìá ãéá ôï ðüóï äéáöïñåôéêü åííïéïëïãéêü ðå-
ñéå÷üìåíï ðáßñíïõí ïé ëÝîåéò áðü ôá ðñüóùðá ðïõ ôéò ÷ñçóéìïðïéïýí. Óôï óõãêåêñé-
ìÝíï ðáñÜäåéãìá ï óýæõãïò åßíáé ðïëý áõóôçñüò êáé êá÷ýðïðôïò ó÷åôéêÜ ìå ü,ôé êÜ-
íåé ç ãõíáßêá ôïõ· óôéò ßäéåò üìùò åíÝñãåéåò ï ßäéïò äßíåé Üëëç åñìçíåßá, üôáí ôéò
ðñÜôôåé åêåßíïò. Åßíáé öáíåñÞ ç ðñïêáôÜëçøÞ ôïõ üôé ïé ðñÜîåéò ôçò ãõíáßêáò ôïõ óôå-
ñïýíôáé óïâáñüôçôáò, åíþ ïé áíôßóôïé÷åò äéêÝò ôïõ Ý÷ïõí ðñïÝëèåé áðü þñéìç óêÝøç.
ÃñÜøôå ôþñá åóåßò ìéá åðéóôïëÞ áíÜëïãç óå ýöïò êáé äïìÞ ìå ôçí åðéóôïëÞ
ðïõ äéáâÜóáôå. Ôï ðåñéå÷üìåíü ôçò ìðïñåßôå íá ôï áíôëÞóåôå áðü ôéò ó÷Ýóåéò
óáò ìå áíèñþðïõò ôïõ ïéêïãåíåéáêïý, ôïõ ó÷ïëéêïý Þ êáé ôïõ åõñýôåñïõ ðå-
ñéâÜëëïíôïò óôï ïðïßï êéíåßóôå. Êáëü õëéêü, ùóôüóï, ìðïñïýí íá áðïôåëÝ-
óïõí ðåñéðôþóåéò êáôÜ ôéò ïðïßåò êÜðïéïé (éó÷õñïß, ìåãÜëïé, ößëïé, óõììáèç-
ôÝò, ê.ô.ë.) óáò áäéêïýí Þ äÝ÷ïíôáé/åñìçíåýïõí/÷áñáêôçñßæïõí/ïíïìÜæïõí ôá
ðñÜãìáôá ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï üôáí ðñüêåéôáé ãéá ôïí åáõôü ôïõò, ÷ñçóé-
ìïðïéþíôáò Üëëá ìÝôñá êáé Üëëá óôáèìÜ. Ç ðïñåßá ôçò åðéóôïëÞò ìðïñåß íá
åßíáé óõãêñéôéêÞ-áíôéèåôéêÞ, üðùò åßíáé êáé óôçí åðéóôïëÞ ðïõ äéáâÜóáôå.
ÁðÜíôçóç:
Áãáðçôü ðåñéïäéêü,
ÐïëëÝò öïñÝò óõìâáßíåé ìåôáîý áäåñöþí íá õðÜñ÷ïõí äéáöïñÝò, áëëÜ óôç äéêÞ
ìïõ ðåñßðôùóç ïé ßäéåò åíÝñãåéåò åñìçíåýïíôáé áðü ôçí áäåñöÞ ìïõ äéáöïñåôéêÜ ü-
ôáí ôéò ðñÜôôù åãþ êáé äéáöïñåôéêÜ üôáí ôéò êÜíåé åêåßíç. Ùò äéêáéïëïãßá ÷ñçóéìï-
ðïéåß óõíå÷þò ôç äéáöïñÜ Ýîé åôþí ðïõ õðÜñ÷åé ìåôáîý ìáò. ¼ôáí åêåßíç áñãåß ôï
âñÜäõ, åìåßò äåí ðñÝðåé íá áíçóõ÷ïýìå· åãþ üìùò, ðïõ åßìáé 20 ÷ñïíþí, äéáôñÝ÷ù
öïâåñïýò êéíäýíïõò, üôáí ãõñßæù áñãÜ. ¼ôáí åêåßíç ðáßñíåé ôï áõôïêßíçôï, ôï ÷ñåé-
Üæåôáé, ãéá íá ðÜåé óôç äïõëåéÜ ôçò. ¼ôáí üìùò ôï æçôÞóù åãþ êÜðïéåò öïñÝò, ãéá
íá ðÜù óôç ó÷ïëÞ ìïõ ãéá ìÜèçìá, èåùñïýìáé êáëïìáèçìÝíç êáé áíßêáíç áêüìá íá
ïäçãþ, áöïý Ý÷ù ìüíï Ýíá ÷ñüíï ôï äßðëùìá. ÔÝëïò, üôáí åêåßíç öÝñíåé ößëïõò óôï
êïéíü ìáò äùìÜôéï, äåí åíï÷ëåß êáíÝíáí, åðåéäÞ åãþ áó÷ïëïýìáé ìå Üëëá ðñÜãìáôá
Þ ëåßðù áðü ôï óðßôé. Áí üìùò åãþ êáëÝóù êÜðïéïõò ãíùóôïýò ìïõ, åêåßíç åíï÷ëåß-
ôáé, ãéáôß éó÷õñßæåôáé üôé äåí ìðïñåß íá êõêëïöïñÞóåé Üíåôá óôï óðßôé ôçò, ãé’ áõôü èá
Ýðñåðå íá ôïõò óõíáíôþ Ýîù.
¼ë’ áõôÜ âÝâáéá, êáé Üëëá áêüìá, êáëýðôïíôáé áðü åêåßíç ôç äéêáéïëïãßá ôçò ðñï-
óôáôåõôéêüôçôáò, åðåéäÞ åßíáé ìåãáëýôåñç. Ðñüêåéôáé üìùò ìÜëëïí ãéá åãùéóìü êáé Ü-
äéêç óõìðåñéöïñÜ áðÝíáíôß ìïõ.
Óáò åõ÷áñéóôþ,
Ìéá áíáãíþóôñéá
Ðïéåò åßíáé ïé äéáöïñåôéêÝò ïðôéêÝò êáé ðïý âñßóêåôáé ç áëÞèåéá óôï êåßìå-
íï «Ðïéïò åßíáé ï ÃéáííÜêçò»;
ÁðÜíôçóç:
• Ãéá ôïõò êáèçãçôÝò åßíáé áíÞóõ÷ï êáé êïõñáóôéêü ðáéäß.
• Ãéá ôïí ðáððïý åßíáé áîéïëÜôñåõôïò êáé áíôÜîéïò äéÜäï÷ïò.
• Ãéá ôç ìçôÝñá ôïõ åßíáé áããåëïýäé êáé êáëü ðáéäß.
• Ãéá ôïõò ößëïõò ôïõ: «êáëüò ößëïò».
• Ìåñéêïß ãåßôïíåò ðéóôåýïõí ðùò ÷Üñç óôï ðåßóìá ôïõ èá ðåôý÷åé óôç æùÞ ôïõ,
åíþ Üëëïé ôïí èåùñïýí óêëçñü êáé áäßóôáêôï, ðñïêåéìÝíïõ íá ðåôý÷åé.
Ç áëÞèåéá âñßóêåôáé áêñéâþò óôï üôé ï êáèÝíáò ôïí âëÝðåé áðü äéáöïñåôéêÞ óêï-
ðéÜ êáé ßóùò õðåñôïíßæåé êÜðïéï ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ ðáéäéïý áíÜëïãá ìå ôç ó÷Ýóç ðïõ
Ý÷åé ìáæß ôïõ. ÖõóéêÜ, äåí ðñüêåéôáé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ãéá Ýíá ðïëõðñüóùðï êáé
áéíéãìáôéêü Üôïìï, áëëÜ, üðùò ï êáèÝíáò, åßíáé ìéá îå÷ùñéóôÞ ðñïóùðéêüôçôá, ôçò ï-
ðïßáò ïé áíôéäñÜóåéò åñìçíåýïíôáé êáé áíôéìåôùðßæïíôáé ðïéêéëïôñüðùò áðü ôï ðåñé-
âÜëëïí ôïõ.
Äéáöïñåôéêïß Üíèñùðïé, äéáöïñåôéêÝò óêïðéÝò, äéáöïñåôéêÝò åêöñÜóåéò, êé

üôáí áêüìç ôï áíôéêåßìåíï ðáñáìÝíåé ôï ßäéï. Ðñüóèåóå êé åóý ðÝíôå ôïõ-
ëÜ÷éóôïí ðáñáäåßãìáôá:
ÁðÜíôçóç:
á) Ï ðñþôïò ëÝåé: â) Ï äåýôåñïò ëÝåé:
• Áõôüò åßíáé ðïëý øåýôçò. • Áõôüò áðïêñýðôåé ôçí áëÞèåéá.
• Áõôüò åßíáé êáèçãçôÞò, • Åßíáé êáèçãçôÞò,
äçëáäÞ äçìüóéïò õðÜëëçëïò. Üñá ëåéôïõñãüò.
• «¸ãñáøá êáëÜ». • «ÈñéÜìâåõóá óôéò åîåôÜóåéò».
• ÔÜóåéò åêìïíôåñíéóìïý • ÔÜóåéò áëëïôñßùóçò
• Ôïí óõíÝôéóå ìå • Ôïí õðüôáîå ìå
ôéò ðáñáéíÝóåéò ôïõ. ôéò õðïäåßîåéò ôïõ.
Áêüìá êáé ï ßäéïò Üíèñùðïò ìéëþíôáò ãéá ôï ßäéï áíôéêåßìåíï ìðïñåß íá

÷ñçóéìïðïéÞóåé äéáöïñåôéêü åðßðåäï ëüãïõ áíÜëïãá ìå ôçí ðåñßóôáóç. ¸-
ôóé ëÝåé:
ÁðÜíôçóç:
Åäþ: Åêåß:
• «ÌðñÜâï! ¹óïõí êáëüò· • «ÐÞñå ðñïáãùãÞ, åðåéäÞ
óïõ Üîéæå ç ðñïáãùãÞ». ôïõ Þñèáí âïëéêÜ».
• Åßíáé õðïôïíéêüò Üíèñùðïò. • Åßíáé áíèñùðÜêé.
• «Óáò ðáñáêáëþ, ìå áäéêåßôå». • Ôïí êáôçãüñçóá üôé ìå áäéêåß.
• Ôïõ æÞôçóá ìå åõãåíéêü • «Êëåßó’ôï, åðéôÝëïõò!».
ôñüðï íá ìç ìéëÞóåé.
ÃñÜøôå ãéá Ýíá íÝï ìáèçôÞ ôïõ ó÷ïëåßïõ óáò Þ ôïõ ãõìíáóôçñßïõ óáò Þ ôïõ
êïëõìâçôçñßïõ óáò Þ ôïõ ùäåßïõ Þ... Þ... ïñéóìÝíïõò êáíüíåò ðïõ ðñÝðåé íá
ôçñåß. Ôï ýöïò ôùí êáíüíùí (Þðéï, áõóôçñü/áõôáñ÷éêü, åðéåéêÝò êôë.) èá ôï
áðïöáóßóåôå åóåßò. Ùóôüóï, üðùò êáôáëáâáßíåôå, äåí ìðïñåß íá åßíáé Üó÷å-
ôï ìå ôï «ýöïò» ôïõ éäñýìáôïò (ó÷ïëåßïõ êôë.) óôï ïðïßï áíáöÝñåôáé.
ÐÜíôùò, áöïý ãñÜøåôå ôïõò êáíüíåò óôï ýöïò ôçò åðéëïãÞò óáò, äéáôõðþ-
óôå ôïõò óå Ýíá ôïõëÜ÷éóôïí áêüìç ýöïò, äéáöïñåôéêü áðü ôï ðñþôï.
ÁðÜíôçóç:
¾öïò áõôáñ÷éêü
1. Ôï ãõìíáóôÞñéï áíïßãåé óôéò 9:00 ð.ì. êáé êëåßíåé óôéò 21:00 ì.ì. ÊáíÝíáò äåí
ìðïñåß íá ðáñáìåßíåé óôï ÷þñï ðÝñáí ôïõ ùñáñßïõ áõôïý.
2. Ðñéí ôçí åããñáöÞ óôï ãõìíáóôÞñéï, áðáéôåßôáé Ýããñáöç éáôñéêÞ âåâáßùóç ãéá
ôçí êáëÞ óùìáôéêÞ êáôÜóôáóç êáé õãåßá ôïõ áèëïýìåíïõ.
3. Áðáãïñåýåôáé ôï êÜðíéóìá óå üëïõò ôïõò ÷þñïõò ôïõ ãõìíáóôçñßïõ.
4. ÅðéâÜëëåôáé ç äéáôÞñçóç ôçò êáèáñéüôçôáò óå üëïõò ôïõò ÷þñïõò ôïõ ãõìíá-
óôçñßïõ.
5. Áðáñáßôçôç ç ÷ñÞóç ðåôóÝôáò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò åêãýìíáóçò.
6. Ç ðëçñùìÞ ãßíåôáé êÜèå ðñþôç ôïõ ìçíüò.
7. Ç áñìüæïõóá óõìðåñéöïñÜ åßíáé áðáñáßôçôç.
¾öïò åõãåíéêü:
1. Åõ÷áñéóôïýìå ðïõ äåí ðáñáìÝíåôå óôï ÷þñï ôïõ ãõìíáóôçñßïõ ðÝñáí ôïõ ù-
ñáñßïõ 9:00 ð.ì.-21:00 ì.ì.
2. Ðñéí ôçí åããñáöÞ óáò, ðáñáêáëïýìå íá ðñïóêïìßóåôå Ýããñáöç éáôñéêÞ âåâáß-
ùóç ãéá ôçí êáëÞ óùìáôéêÞ êáôÜóôáóç êáé õãåßá óáò.
3. Öñïíôßóôå ôçí õãåßá óáò áðïöåýãïíôáò ôï êÜðíéóìá, éäéáßôåñá ìÝóá óôï ÷þñï
ôïõ ãõìíáóôçñßïõ.
4. ÂïçèÞóôå óôç äéáôÞñçóç ôçò êáèáñéüôçôáò óå üëïõò ôïõò ÷þñïõò ôïõ ãõìíá-
óôçñßïõ.
5. Óáò óõíéóôïýìå íá ÷ñçóéìïðïéåßôå ôçí ðåôóÝôá óáò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò åêãý-
ìíáóçò, þóôå íá áðïöåýãåôå äåñìáôéêÝò ðáèÞóåéò.
6. ÈåñìÞ ðáñÜêëçóç íá êáôáâÜëëåôå ôçí ðëçñùìÞ êÜèå ðñþôç ôïõ ìçíüò.
7. Ç êáëÞ óõìðåñéöïñÜ ôùí áèëïýìåíùí åîáóöáëßæåé ôï åõ÷Üñéóôï êëßìá ìÝóá
óôï ÷þñï ôïõ ãõìíáóôçñßïõ.
IV. ÄÇÌÉÏÕÑÃÉÊÏÔÇÔÁ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ
ÁíáöïñéêÞ êáé ðïéçôéêÞ ëåéôïõñãßá ôçò ãëþóóáò

Óå ðïéá áðü ôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ áêïëïõèïýí ç ãëþóóá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìå ôï

ëïãéêü ôñüðï, óå ðïéá ìå ôï óõãêéíçóéáêü êáé óå ðïéá ìåéêôÜ (êáé ìå ôïõò äýï);
ÁðÜíôçóç:
• «Êáé ôï âïñéÜ...êáñÜâéá»: Óõãêéíçóéáêüò ôñüðïò
• «Ôï Üèñïéóìá...äýï ïñèÝò»; Ëïãéêüò ôñüðïò
• «Óôïõò Öïßíéêåò...ÎÝñîçò»: Ëïãéêüò ôñüðïò
• «Ðïéï áðüóôáãìá...êáìùìÝíï»: Ìåéêôüò ôñüðïò
• «¸âãáëå ...ôóÜñïò»: Ìåéêôüò ôñüðïò
• Äéáôõðþóôå ðñïöïñéêÜ Þ ãñáðôÜ ôçí ÜðïøÞ óáò ãéá ôï ñüëï ðïõ ðáßæåé
áõôüò ï ôñüðïò Ýêöñáóçò (ãñáðôü ìÞíõìá óôï êéíçôü) óôçí êáèçìåñéíÞ óáò
åðéêïéíùíßá. Ôï êåßìåíü óáò íá Ý÷åé ðëçñïöïñéáêü ÷áñáêôÞñá, íá ÷ñçóé-
ìïðïéÞóåôå äçëáäÞ ôç ãëþóóá ìå ôçí áíáöïñéêÞ ôçò ëåéôïõñãßá.
• Äéáôõðþóôå ôéò áðüøåéò óáò ãéá ôï ßäéï èÝìá ðñïóðáèþíôáò íá åêöñÜóå-
ôå êáé ôá óõíáéóèÞìáôÜ óáò ãéá ôï óõãêåêñéìÝíï ôñüðï åðéêïéíùíßáò.
• ÐÜíôá ó÷åôéêÜ ìå ôï ßäéï èÝìá, ãñÜøôå Ýíá êåßìåíï óôï ïðïßï èá äþóåôå Ýì-
öáóç óôç ìïñöÞ: ÷ñçóéìïðïéÞóôå ãéá ðáñÜäåéãìá ìåôáöïñÝò, ðáñïìïéþóåéò, åé-
êüíåò êôë. Ìðïñåßôå íá äþóôå áêüìç êáé ðïéçôéêÞ ìïñöÞ óôï êåßìåíü óáò.
(ÓõæÞôçóç ìå ôïõò óõììáèçôÝò óáò óôçí ôÜîç Þ áíôáëëáãÞ áðüøåùí ìå ìá-
èçôÝò Üëëùí ó÷ïëåßùí, ìå ôï çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï).
ÁðÜíôçóç:
(Ãëþóóá ìå ôçí áíáöïñéêÞ ôçò ëåéôïõñãßá)
Ç ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç åðéäñÜ óå üëïõò ôïõò ôïìåßò ôçò áíèñþðéíçò êïéíùíßáò. Óç-
ìáíôéêüôáôï ñüëï äéáäñáìáôßæåé êáé óôçí åðéêïéíùíßá ôùí ìåëþí ôçò. Ðñüóöáôï åðß-
ôåõãìÜ ôçò óôï ÷þñï ôçò êéíçôÞò ôçëåöùíßáò åßíáé ç åíóùìÜôùóç ôùí ãñáðôþí ìç-
íõìÜôùí óôéò óõóêåõÝò êéíçôþí ôçëåöþíùí.
Ïé óõóêåõÝò áõôÝò, åíþ äçìéïõñãÞèçêáí ãéá ôç äéåõêüëõíóç ôçò Üìåóçò åðéêïé-
íùíßáò ôùí áôüìùí ìÝóù ôïõ ðñïöïñéêïý ëüãïõ óå üðïéï ãåùãñáöéêü óçìåßï êé áí
âñßóêïíôáé, åìðëïõôßæïíôáé ðëÝïí êáé ìå ôçí áîéïðïßçóç ôïõ ãñáðôïý ëüãïõ ùò ìÝóïõ
åðáöÞò êáé óõíåííüçóçò ôùí ÷ñçóôþí ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ ôçëåðéêïéíùíéáêïý ïñãÜ-
íïõ. Áîéïóçìåßùôç ìÜëéóôá åßíáé ç ôá÷ýôáôç êáé ôåñÜóôéá áðÞ÷çóç ðïõ åß÷å áõôÞ ç
êáéíïôïìßá êõñßùò óôïõò ÷ñÞóôåò ôçò íåáñüôåñçò çëéêßáò. Áõôü óõíÝâç, ãéáôß éêáíï-
ðïßçóå ôçí áíÜãêç ôïõò íá åêöñáóôïýí ÷ñçóéìïðïéþíôáò åõöõÝóôåñåò êáé ðéï ÷éïõ-
ìïñéóôéêÝò ìåèüäïõò åðéêïéíùíßáò üðùò áíÝêäïôá, åðéêñáôïýóåò «áñãêü» åêöñÜóåéò Þ
ôá ëåãüìåíá «åéêïíïìçíýìáôá» ðïõ óõíäõÜæïõí ôçí åéêüíá êáé ôç ãñáöÞ, êáèéóôþ-
íôáò ðéï äéáóêåäáóôéêÞ êáé åêóõã÷ñïíéóìÝíç ôçí åðéêïéíùíßá ìå ôïõò óõíïìÞëéêïýò
ôïõò. ¢ëëï ðëåïíÝêôçìá ôùí ãñáðôþí ìçíõìÜôùí åßíáé ç äõíáôüôçôá ôçò ìåãÜëçò óõ-
íôïìßáò ðïõ ðáñÝ÷ïõí óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõò, áöïý ôïõò åðéôñÝðïõí íá áøçöïýí Ýóôù
êáé ôçí õðïôõðþäç ôÞñçóç ãñáììáôéêþí êáé óõíôáêôéêþí êáíüíùí, åêöñÜæïíôáò ôéò
óêÝøåéò ôïõò ìå óõíôïìïãñáöçìÝíåò åêöñÜóåéò Þ óýìâïëá ðïõ Ý÷ïõí êùäéêïðïéçèåß
áðü ôïõò ßäéïõò êáé áíôéóôïé÷ïýí óå ëÝîåéò, öñÜóåéò Þ ðëÞñåéò ðñïôÜóåéò, ðïõ ï ðñï-
öïñéêüò ëüãïò èá áðáéôïýóå íá ôéò äéáôõðþóïõí ïëïêëçñùìÝíåò, ðñïêåéìÝíïõ íá ãß-
íïõí áíôéëçðôÝò áðü ôïõò óõíïìéëçôÝò ôïõò.
Éäéáßôåñï ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ åðéôåýãìáôïò áõôïý üìùò åßíáé êáé ç åîáóöÜëéóç ôçò
óõãêÜëõøçò ôùí áõèåíôéêþí óõíáéóèçìÜôùí ôïõ ÷ñÞóôç, åöüóïí ï ßäéïò ôï åðéèõìåß·
ìðïñåß äçëáäÞ íá ðñïóäþóåé óôá ìçíýìáôÜ ôïõ áðñüóùðï ýöïò, ðïõ ôïí âïçèÜ íá
áðïöýãåé ôçí Üìåóç áíôßäñáóç ôïõ óõíïìéëçôÞ ôïõ óå ðåñßðôùóç ðïõ äõóáñåóôçèåß
áðü ôçí ðïñåßá ôçò óõæÞôçóçò ðïõ âñßóêåôáé óå åîÝëéîç êÜèå öïñÜ. Ìå áõôüí ôïí ôñü-
ðï, áõîÜíïíôáé ïé ðéèáíüôçôåò íá õéïèåôÞóåé ï ÷ñÞóôçò ìéá óôÜóç áíåéëéêñßíåéáò êáé
åðéöõëáêôéêüôçôáò áðÝíáíôé óôïõò óõíáíèñþðïõò ôïõ· ìéá åðéëïãÞ ðïõ óôáäéáêÜ åß-
íáé äõíáôü íá ðñïêáëÝóåé åóùóôñÝöåéá êáé óõíáéóèçìáôéêÞ áðïìÜêñõíóç êõñßùò
óôïõò íÝïõò áíèñþðïõò, ïé ïðïßïé åßíáé ðåñéóóüôåñï åðéññåðåßò óôïí åíóôåñíéóìü ôÝ-
ôïéïõ åßäïõò óõìðåñéöïñþí, áöïý âñßóêïíôáé óôçí åõáßóèçôç çëéêßá ôçò äéáìüñöùóçò
ôçò ðñïóùðéêüôçôÜò ôïõò. ÅðéðëÝïí, åßíáé åîßóïõ ðéèáíü íá ðñïôéìÞóïõí ôï óýíôïìï,
õðåñáðëïõóôåõìÝíï êáé áóýìâáôï ìå ôïõò ãñáììáôéêïýò êáé óõíôáêôéêïýò êáíüíåò
ôñüðï ãñáöÞò, åìöáíßæïíôáò Ýôóé áäõíáìßá åêìÜèçóçò ôçò êïéíÜ áðïäåêôÞò ãëùóóé-
êÞò ìïñöÞò ôçò êïéíùíßáò ìÝóá óôçí ïðïßá æïõí, ëåéôïõñãïýí êáé åîåëßóóïíôáé.
¼ðùò üëá ôá ôå÷íïëïãéêÜ åðéôåýãìáôá, Ýôóé êáé ôá ãñáðôÜ ìçíýìáôá ðáñÝ÷ïõí äé-
åõêïëýíóåéò óôï êïéíü ðïõ ôá ÷ñçóéìïðïéåß· ðáñÜëëçëá üìùò óôçí êáôÜ÷ñçóç áõôÞò
ôçò ðáñï÷Þò åëëï÷åýïõí óïâáñïß êßíäõíïé ðïõ áðåéëïýí ôçí ðíåõìáôéêÞ êáé êïéíùíé-
êÞ áíÝëéîç ôùí íÝùí áíèñþðùí.
(ÓõíáéóèçìáôéêÞ ðñïóÝããéóç ôïõ èÝìáôïò)

Ç ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç åðéäñÜ óå üëïõò ôïõò ôïìåßò ôçò áíèñþðéíçò êïéíùíßáò. Åõ-
åñãåôéêü ñüëï Ý÷åé äéáäñáìáôßóåé êáé óôçí åðéêïéíùíßá ôùí ìåëþí ôçò. Ðñüóöáôï å-
ðßôåõãìÜ ôçò óôï ÷þñï ôçò êéíçôÞò ôçëåöùíßáò åßíáé ç åíóùìÜôùóç ôùí ãñáðôþí ìç-
íõìÜôùí óôéò ðñáêôéêüôáôåò óõóêåõÝò êéíçôþí ôçëåöþíùí.
Ïé óõóêåõÝò áõôÝò, åíþ äçìéïõñãÞèçêáí ãéá íá óðÜóïõí ôá äåóìÜ ôùí óôåíþí
ôïðéêþí ïñßùí ôçò åðéêïéíùíßáò ôùí áôüìùí, ôþñá êáôüñèùóáí íá óõíäõÜóïõí ôïí
ðñïöïñéêü êáé ôï ãñáðôü ëüãï èÝôïíôáò êáé ôïõò äýï óôçí áðüëõôç åîïõóßá ôùí ÷ñç-
óôþí ôïõò, ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôý÷ïõí åêåßíïé áðïôåëåóìáôéêüôåñç åðáöÞ êáé óõíåí-
íüçóç ìå ôïõò óõíáíèñþðïõò ôïõò. Ç âáèýôåñç áõôÞ áíÜãêç ôïõò êáëýöèçêå áðü ôï
íåùôåñéóìü ôùí ãñáðôþí ìçíõìÜôùí, êáèþò ìðïñïýí ðëÝïí íá åêöñÜæïíôáé ÷ñçóé-
ìïðïéþíôáò åõöõÝóôåñåò êáé ÷éïõìïñéóôéêÝò ìåèüäïõò åðéêïéíùíßáò üðùò áíÝêäïôá, å-
ðéêñáôïýóåò «áñãêü» åêöñÜóåéò Þ ôá ëåãüìåíá «åéêïíïìçíýìáôá» ðïõ óõíäõÜæïõí
ôçí áðáñÜìéëëç ðáñáóôáôéêüôçôá ôçò åéêüíáò ìå ôçí áäéáìöéóâÞôçôç áêñßâåéá êáé óá-
öÞíåéá ôçò ãñáöÞò, êáèéóôþíôáò ðåñéóóüôåñï áðïëáõóôéêÞ êáé ìïíôÝñíá (üðùò åßíáé
êáé ïé ßäéïé ïé ÷ñÞóôåò) ôçí åðéêïéíùíßá ôïõò ìå ôïõò óõíïìÞëéêïýò ôïõò. ¢ëëï ðëåï-
íÝêôçìá ôùí ãñáðôþí ìçíõìÜôùí åßíáé ç äõíáôüôçôá ôçò åîïéêïíüìçóçò ÷ñüíïõ ðïõ
ðáñÝ÷ïõí óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõò, áöïý ôïõò äßíïõí ôçí åõêáéñßá íá áðïôéíÜîïõí ôç «óôç-
ìÝíç» êáé ðñïáðáéôïýìåíç ìÝ÷ñé ôþñá ôõðéêÞ Ýêöñáóç ôùí óêÝøåþí ôïõò, ç ïðïßá öõ-
ëÜêéæå ôïí áõèïñìçôéóìü êáé ôçí Ýìöõôç äçìéïõñãéêÞ öáíôáóßá ôïõò. Áíôßèåôá, áé-
óèÜíïíôáé ðéá åëåýèåñïé íá åðéíïïýí êùäéêïðïéçìÝíá óýìâïëá ìå ôá ïðïßá áíôéêáèé-
óôïýí ëÝîåéò, öñÜóåéò Þ ðëÞñåéò ðñïôÜóåéò. ÌÝóá áðü áõôÜ êáôïñèþíïõí íá óõíåí-
íïçèïýí åõ÷Üñéóôá ìåôáîý ôïõò êáôáëýïíôáò ôá óõìâáôéêÜ êáé ðáñù÷çìÝíá ìÝóá å-
ðéêïéíùíßáò.
Èá ðñÝðåé üìùò íá áíáöåñèïýìå êáé óôç äõíáôüôçôá ðïõ áðïêôÜ ï ÷ñÞóôçò íá á-
ðïêñýøåé ôá áõèåíôéêÜ óõíáéóèÞìáôÜ ôïõ, åöüóïí åêåßíïò ôï åðéëÝîåé· áí äçëáäÞ èå-
ëÞóåé íá ìç öáíåß áðüëõôá åéëéêñéíÞò áðÝíáíôé óôï óõíïìéëçôÞ ôïõ, ôá ãñáðôÜ ìçíý-
ìáôá ôïõ äßíïõí ôçí åõêáéñßá áõôÞ, áöïý äåí åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá êïéôÜåé êáôÜ-
ìáôá ôï óõíäéáëåãüìåíï, üôáí åêåßíïò íéþóåé ðñïóâåâëçìÝíïò áðü ôçí åîÝëéîç ôçò
ãñáðôÞò åðéêïéíùíßáò ôïõò. Äåí áðïêëåßåôáé ëïéðüí íá åðáíáðáõôåß ó’ áõôÞ ôç äåéëÞ
êáé õðïêñéôéêÞ óôÜóç æùÞò, ðïõ åßíáé óå èÝóç íá ôïí áðïêüøåé áðü ôç æåóôáóéÜ ôùí
åéëéêñéíþí áíèñþðéíùí åðáöþí êáé íá ôïí èÝóåé óôáäéáêÜ óå Ýíáí ðåñéèùñéáêü, å-
ãùêåíôñéêü ôñüðï æùÞò. Éäéáßôåñá ïé íÝïé êéíäõíåýïõí íá ðÝóïõí èýìáôá áõôïý ôïõ
ñåýìáôïò ôçò áðïîÝíùóçò, ãéáôß âñßóêïíôáé óå ìéá çëéêßá êáôÜ ôçí ïðïßá åßíáé åîáé-
ñåôéêÜ åõÜëùôïé óôçí ðñïâïëÞ êáôáóôñåðôéêþí ðñïôýðùí. ÅðéðëÝïí, åßíáé ðïëý ðéèá-
íü íá ðáñáìåëÞóïõí ôçí åêìÜèçóç ôçò êïéíÞò ãëþóóáò ôçò ÷þñáò ôïõò, åðåéäÞ èá
Ý÷ïõí óõíçèßóåé ôçí õðåñáðëïõóôåõìÝíç ìïñöÞ ãñáöÞò ðïõ Ý÷ïõí êáèéåñþóåé óôçí
åðéêïéíùíßá ôïõò ìå ôá ãñáðôÜ ìçíýìáôá. Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç, ç åëðéäïöüñá ãå-
íéÜ åíüò êñÜôïõò èá ìðïñïýóå íá ìåôáôñáðåß óå ìéá ôÜîç çìéìáèþí, ïêíçñþí êáé óõ-
íåðþò èëéâåñþí áôüìùí, Ýôïéìùí êáé ðñüèõìùí íá ãßíïõí áíôéêåßìåíá åêìåôÜëëåõóçò
ôçò «óÜðéáò» åìðïñéêÞò êïéíùíßáò ðïõ èá ôïõò ðåñéÝâáëëå.
¼ëç áõôÞ ç äõóïßùíç åéêüíá âÝâáéá åßíáé äõíáôü íá áðïöåõ÷èåß, åöüóïí äå ãß-
íåé êáôÜ÷ñçóç ôùí ðáñï÷þí ôçò ôå÷íïëïãßáò êáé óôçí ðñïêåéìÝíç ðåñßðôùóç ôùí ãñá-
ðôþí ìçíõìÜôùí.
(Êåßìåíï óå ðïéçôéêÞ ìïñöÞ)
ÈÝëù ìå ëüãéá íá ìéëþ
÷ùñßò óêëçñïýò êáíüíåò·
íá óå ñùôÜù, í’ áðáíôÜò
ìå üìïñöåò åéêüíåò.
ÈÝëù ôç ãëþóóá íá ìðïñþ êé åãþ íá æùãñáößóù,

ðñéí åíçëéêéùèþ êé åãþ, ôï óôßãìá ìïõ í’ áöÞóù,
ôéò ëÝîåéò íá ðëïõôßóù,
ôï ÷ñüíï íá êåñäßóù,
óýã÷ñïíá ðéá íá æÞóù
÷ùñßò ôç ãíþóç í’ áøçöÞóù.
V. ÐÁÑÁÃÙÃÇ ÊÅÉÌÅÍÙÍ
Ôï äåêáðåíôáìåëÝò óõìâïýëéï ôïõ ó÷ïëåßïõ óáò êáëåß ôïõò ìáèçôÝò íá óõì-

ìåôÜó÷ïõí ìå ðñïóùðéêÝò Þ ïìáäéêÝò äçìéïõñãßåò (Ýêèåóç Ýñãùí ôÝ÷íçò, å-
êôÝëåóç ìïõóéêþí óõíèÝóåùí, ðáñïõóßáóç ëïãïôå÷íéêþí Þ èåáôñéêþí Ýñ-
ãùí êôë.) óôçí ïñãÜíùóç åíüò ôñéçìÝñïõ êáëëéôå÷íéêþí åêäçëþóåùí ðïõ
èá ðñáãìáôïðïéçèåß óå ãíùóôÞ ãéá ôç öéëïîåíßá ôÝôïéùí åêäçëþóåùí áß-
èïõóá ôçò ðüëçò óáò.
Íá óõíôÜîåôå ìéá áíáêïßíùóç åêáôü ðåñßðïõ ëÝîåùí ó÷åôéêÜ ìå ôçí åê-
äÞëùóç áõôÞ, ìå ôçí éäéüôçôá ôïõ ðñïÝäñïõ ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò óõìâïõ-
ëßïõ. Êáëü åßíáé ôá êåßìåíá ðïõ èá ðñïêýøïõí íá áöïñïýí ìéá ðñáãìáôéêÞ
åêäÞëùóç ôïõ ó÷ïëåßïõ.
ÁðÜíôçóç:
Ìáèçôéêü Óõìâïýëéï
Á’ Ëõêåßïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò
Áíáêïßíùóç
Êáëïýìå ôïõò ìáèçôÝò ôïõ Ëõêåßïõ ìáò íá ðÜñïõí ìÝñïò óôï ôñéÞìåñï ðïëéôéóôé-
êþí åêäçëþóåùí ðïõ èá ïñãáíþóåé ôï ó÷ïëåßï ìáò óôéò 25, 26, 27/6/2004, êáé þ-
ñá 16:00 ì.ì. óôï Ðíåõìáôéêü ÊÝíôñï ôïõ ÄÞìïõ ìáò.
Ïé ìáèçôÝò ìðïñïýí íá óõììåôÜó÷ïõí ìå ðñïóùðéêÝò Þ ïìáäéêÝò äçìéïõñãßåò êáé
íá äåßîïõí ôï êáëëéôå÷íéêü ôáëÝíôï ôïõò óôç æùãñáöéêÞ, óôç ìïõóéêÞ, óôï èÝáôñï êáé
ôç ãëõðôéêÞ.
Äçëþóåéò óõììåôï÷Þò áðü åíäéáöåñüìåíïõò ìáèçôÝò ãßíïíôáé äåêôÝò áðü áýñéï
êáé ãéá ìßá åâäïìÜäá.
Ãéá ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò áðåõèõíèåßôå óôá ìÝëç ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò óõì-
âïõëßïõ.
Ôï ðñïåäñåßï ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò
ÓõíôÜîôå ìéá äåýôåñç áíáêïßíùóç ìå ôï ßäéï áêñéâþò ðåñéå÷üìåíï. Äéáöïñï-

ðïéÞóôå üìùò ôþñá êÜðùò ôï ëüãï óáò: óôçí ðñïóðÜèåéÜ óáò íá ðåôý÷åôå ôï
óêïðü óáò, ðïõ åßíáé ç äéïñãÜíùóç ôïõ ôñéçìÝñïõ ôùí êáëëéôå÷íéêþí åêäçëþ-
óåùí, öñïíôßóôå íá óõãêéíÞóåôå ôïõò óõììáèçôÝò óáò êáé íá ôïõò åðçñåÜóåôå,
þóôå íá óõììåôÜó÷ïõí üóï ãßíåôáé ðåñéóóüôåñïé êáé ìå ðåñéóóüôåñá Ýñãá.
ÁðÜíôçóç:
Ìáèçôéêü Óõìâïýëéï
Á’ Ëõêåßïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò
Áíáêïßíùóç
Êáëïýìå üëïõò ôïõò ìáèçôÝò ôïõ Ëõêåßïõ ìáò íá ðÜñïõí ìÝñïò óôï ôñéÞìåñï ðï-
ëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí ðïõ èá ïñãáíþóåé ôï ó÷ïëåßï ìáò óôéò 25, 26, 27/6/2004,
þñá 16:00 ì.ì. óôï Ðíåõìáôéêü ÊÝíôñï ôïõ ÄÞìïõ ìáò. Ç ðáñïõóßá êáé êõñßùò ç å-
íåñãÞ óõììåôï÷Þ óáò èá óõìâÜëåé áðïöáóéóôéêÜ óôç óõíÝ÷éóç ôçò ìáêñü÷ñïíçò ëá-
ìðñÞò ðáñÜäïóçò ôïõ ó÷ïëåßïõ ìáò óôéò ðïëéôéóôéêÝò åêäçëþóåéò.
Ïé ìáèçôÝò ìðïñïýí íá óõììåôÜó÷ïõí ìå ðñïóùðéêÝò Þ ïìáäéêÝò äçìéïõñãßåò êáé
íá äåßîïõí ôï êáëëéôå÷íéêü ôáëÝíôï ôïõò óôç æùãñáöéêÞ, óôç ìïõóéêÞ, ôï èÝáôñï êáé
ôç ãëõðôéêÞ. Ïé íéêçôÝò èá âñáâåõôïýí êáé èá áðïêôÞóïõí ôï äéêáßùìá óõììåôï÷Þò
óôéò áíôßóôïé÷åò åêäçëþóåéò ôçò Ó÷ïëÞò Êáëþí Ôå÷íþí ôçò ÁèÞíáò, äéåêäéêþíôáò ìéá
õðïôñïößá ãéá ôç öïßôçóç óôçí ïìþíõìç ó÷ïëÞ.
Äçëþóôå óõììåôï÷Þ êáé óõìâÜëåôå óôçí ðñïâïëÞ ôïõ ó÷ïëåßïõ ìáò óå üëïõò ôïõò
äÞìïõò ôçò ÁèÞíáò.
Ãéá ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò áðåõèõíèåßôå óôá ìÝëç ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò óõì-
âïõëßïõ.
Ôï ðñïåäñåßï ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò
Íá ðáñïõóéÜóåôå, ùò ðñüåäñïé ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò óõìâïõëßïõ, óôç ãåíé-

êÞ óõíÝëåõóç ôçò ó÷ïëéêÞò êïéíüôçôáò ôï ðåñéå÷üìåíï ôçò äåýôåñçò áíá-
êïßíùóçò.
ÁðÜíôçóç:
Ôï èÝìá ôçò óçìåñéíÞò ìáò óõíÝëåõóçò åßíáé ôï ðïëéôéóôéêü ôñéÞìåñï ðïõ èá ïñ-
ãáíþóåé ôï ó÷ïëåßï ìáò óôéò 25, 26, 27/6/2004, óôï Ðíåõìáôéêü ÊÝíôñï ôïõ äÞìïõ
ìáò, óôéò 16:00 ì.ì.
ÅðéëÝîáìå íá áó÷ïëçèïýìå ìå ôéò åîÞò åêäçëþóåéò: æùãñáöéêÞ, ìïõóéêÞ, èÝáôñï
êáé ãëõðôéêÞ. Èá Þèåëá íá óáò åðéóçìÜíù ôç óçìáóßá ôçò óõììåôï÷Þò óáò, ðñïêåé-
ìÝíïõ íá äþóïõìå ôç äõíáôüôçôá óôï ó÷ïëåßï ìáò íá ðñïâëçèåß.
Óå êÜèå ðåñßðôùóç èá ùöåëçèïýí ôá ðáéäéÜ ðïõ èá óõììåôÜó÷ïõí. Ôïõò äßíåôáé
ç åõêáéñßá íá äéåêäéêÞóïõí ìéá õðïôñïößá óôç Ó÷ïëÞ Êáëþí Ôå÷íþí ôçò ÁèÞíáò.
Íá óáò õðåíèõìßóù üôé ïé äçëþóåéò ôçò óõììåôï÷Þò óáò èá ðñÝðåé íá êáôáôåèïýí
ìÝ÷ñé ôçí 1ç Éïõíßïõ óôï ãñáöåßï ðïõ ìáò Ý÷åé ðáñá÷ùñÞóåé ï ëõêåéÜñ÷çò ê. Ôáóü-
ðïõëïò- óôïí ðñþôï üñïöï ôïõ ó÷ïëéêïý ìáò êôéñßïõ.
Ðñéí êëåßóù ôç äéêÞ ìïõ ïìéëßá, èá Þèåëá íá åðáíáëÜâù, ìå êßíäõíï íá ãßíù êïõ-
ñáóôéêüò, üôé ÷ñåéáæüìáóôå ôüóï ôç óõíåñãáóßá óáò óôç äéïñãÜíùóç áõôÞò ôçò åêäÞ-
ëùóçò üóï êáé ôç óõììåôï÷Þ óáò. ÐñÝðåé íá óõíåéäçôïðïéÞóåôå üôé ç äéÜêñéóç ôùí
óõììáèçôþí ìáò äå èá åßíáé ìüíï ðñïóùðéêÞ ôïõò åðéôõ÷ßá áëëÜ êáé åõêáéñßá íá ðñï-
âëçèåß ç ðñïóðÜèåéá ôïõ ó÷ïëåßïõ ìáò íá ðñïÜãïõìå ôïí ðïëéôéóìü áðü ôçí ôïðéêÞ
åöçìåñßäá áëëÜ ðéèáíüôáôá êáé áðü Üëëá ìÝóá åíçìÝñùóçò. ºóùò Ýôóé íá êáôáöÝ-
ñïõìå íá åõáéóèçôïðïéÞóïõìå êáé Üëëïõò ìáèçôÝò íá åíéó÷ýóïõí ôÝôïéïõ åßäïõò äéïñ-
ãáíþóåéò, äçëþíïíôáò åíåñãÜ ôçí ðáñïõóßá ôïõò óôá ôåêôáéíüìåíá ôçò êïéíùíßáò, ìÝ-
óá óôçí ïðïßá æïýìå êáé áãùíéæüìáóôå íá åíôá÷èïýìå üëïé.
Åõ÷áñéóôþ ðïëý ãéá ôçí õðïìïíÞ óáò. ÓÜò ðåñéìÝíù óôïí ðñþôï üñïöï ãéá ôç äÞ-
ëùóç ôçò óõììåôï÷Þò óáò.

Íá ìåôáöÝñåôå ôï ðåñéå÷üìåíï ôçò áíáêïßíùóçò ùò ìáèçôÝò ôþñá, óôéò
ïéêïãÝíåéÝò óáò.
ÁðÜíôçóç:
«ÎÝñåôå ôé ìáò áíáêïßíùóáí óÞìåñá óôï ó÷ïëåßï; ¼ôé èá ãßíåé ôñéÞìåñï ðïëéôéóôé-
êþí åêäçëþóåùí êáé üðïéïò ìáèçôÞò èÝëåé, èá óõììåôÜó÷åé Þ óå êÜðïéá èåáôñéêÞ ðá-
ñÜóôáóç Þ óå Ýêèåóç æùãñáöéêÞò Þ ìå êÜðïéï ãëõðôü Þ ìðïñåß áêüìç íá ðáñïõóéÜ-
óåé êÜôé ó÷åôéêü ìå ôç ìïõóéêÞ. ¼ëá áõôÜ èá ãßíïõí óôï Ðíåõìáôéêü ÊÝíôñï ôïõ äÞ-
ìïõ ìáò óôéò 25, 26, 27/6, ìåôÜ ôï ôÝëïò ôùí ìáèçìÜôùí äçëáäÞ. Êáôáëáâáßíåôå ü-
ôé áõôü åßíáé äéáöÞìéóç êáé ðñïâïëÞ êáé ãéá ôá ðáéäéÜ ðïõ èá ðÜñïõí ìÝñïò êáé ãéá
ôï ó÷ïëåßï ìáò ãåíéêüôåñá. ËÝù íá ðÜñù ìÝñïò êáé åãþ óôéò èåáôñéêÝò åêäçëþóåéò.
ÖõóéêÜ èá Ýñèåôå íá ìáò äåßôå! ¸ôóé äåí åßíáé;»
Íá ãñÜøåôå äéáöçìéóôéêü öõëëÜäéï Þ/êáé áößóá 70 Ýùò 80 ëÝîåùí, ãéá íá êÜ-
íåôå ãíùóôÞ óôï êïéíü ôçí åêäÞëùóÞ óáò. ÓõíäõÜóôå ôï ëüãï ìå ôçí åéêüíá.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ó÷åôéêÜ ìå ôá óêßôóá, ôéò åéêüíåò êáé ôéò öùôïãñáößåò, ìðïñåßôå íá åðéëÝîåôå ï-
ôéäÞðïôå ó÷åôéêü åßíáé ôçò áñåóêåßáò óáò].
Äçìüôåò ôçò Áãßáò ÐáñáóêåõÞò,
Ïé ìáèçôÝò ôïõ 1ïõ Ëõêåßïõ ôçò ðåñéï÷Þò ìáò óáò áíáêïéíþíïõí üôé ìðïñåßôå íá Ýñ-
èåôå íá ðáñáêïëïõèÞóåôå ôï ôñéÞìåñï ðïëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí ðïõ äéïñãáíþíïõí. Èá
Ý÷åôå ôçí åõêáéñßá íá äåßôå êáé íá áîéïëïãÞóåôå ðñïóùðéêÝò äçìéïõñãßåò óôï èÝáôñï, ôç
ìïõóéêÞ, ôç ãëõðôéêÞ êáé ôç æùãñáöéêÞ. Ç ðáñïõóßá óáò èá ìáò åíèáññýíåé éäéáßôåñá.
Åßóïäïò åëåýèåñç. Çìåñïìçíßåò åêäçëþóåùí: 25, 26, 27/6/2004 óôï Ðíåõìáôé-
êü ÊÝíôñï ôïõ ÄÞìïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò. ¿ñá Ýíáñîçò: 16:00 ì.ì.
Ç ÐÁÑÏÕÓÉÁ ÓÁÓ
Ç ÐÑÏÓÐÁÈÅÉÁ ÌÁÓ
Ç ÊÁËËÉÔÅ×ÍÉÊÇ ÅÊÖÑÁÓÇ
¼ëïé èá åßíáé åêåß...
Ïé ìáèçôÝò ôïõ
1ïõ Ëõêåßïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò
Íá äçìïóéåýóåôå ìå ôï ßäéï ðåñéå÷üìåíï óýíôïìç áíáêïßíùóç, ðïõ äå èá îå-

ðåñíÜåé ôéò åßêïóé ëÝîåéò, óôéò åöçìåñßäåò. Äåßãìá ôÝôïéáò áíáêïßíùóçò ìðï-
ñåßôå íá äåßôå óôç óõíÝ÷åéá. ¼ðùò êáôáëáâáßíåôå, óôçí áíáêïßíùóç áõôÞ èá

äþóåôå ôá åíôåëþò áðáñáßôçôá óôïé÷åßá. Áõôü óçìáßíåé üôé ç áíáêïßíùóç
ôïõ Ôýðïõ èá åßíáé ðëÞñçò êáé óýíôïìç.
ÁðÜíôçóç:
ÅÊÄÇËÙÓÅÉÓ
Ôï 1ï Ëýêåéï Áã. ÐáñáóêåõÞò ïñãáíþíåé ôñéÞìåñï ðïëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí óôéò
25, 26, 27/6/2004, óôï Ðíåõìáôéêü ÊÝíôñï ôïõ ÄÞìïõ. Èá ðáñïõóéáóôïýí Ýñãá ìá-
èçôþí óôï ÷þñï ôùí ôå÷íþí [¿ñá Ýíáñîçò: 16:00 ì.ì.].
Íá áðåõèýíåôå ùò ìáèçôéêÞ êïéíüôçôá, áßôçóç ðñïò ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôé-

óìïý, ìå ôçí ïðïßá æçôÜôå ôçí ïéêïíïìéêÞ êÜëõøç ôùí åêäçëþóåþí óáò.
ÐáñÜëëçëá, ï êáèÝíáò áðü óáò áò óôåßëåé ìå ôïí ßäéï óôü÷ï (ôçò ïéêïíïìé-
êÞò êÜëõøçò ôùí åêäçëþóåþí óáò) åðéóôïëÞ óå ïéêïíïìéêÜ éó÷õñü ößëï Þ
óõããåíÞ ôïõ. (Äåßãìáôá áßôçóçò êáé åðéóôïëÞò ìðïñåßôå íá äåßôå óôï âéâëßï
«ÍåïåëëçíéêÞ Ãëþóóá ãéá ôï ÃõìíÜóéï», ô.Ã’, åíüô. 30, Ýêä. 2002).
ÁðÜíôçóç:
(Áßôçóç ðñïò ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý)
ÅËËÇÍÉÊÇ ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÁ
ÌÁÈÇÔÉÊÇ ÊÏÉÍÏÔÇÔÁ ÁèÞíá, 1 ÌáÀïõ 2004
1ïõ ËÕÊÅÉÏÕ ÁÃ. ÐÁÑÁÓÊÅÕÇÓ ÐÑÏÓ
Ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý
ÔìÞìá Ðïëéôéóôéêþí Åêäçëþóåùí
ÁèÞíáò 42
ÁèÞíá (35818)
ÁÉÔÇÓÇ
ÈÅÌÁ: ×ïñÞãçóç ðïóïý 800 åõñþ ãéá ôçí ïéêïíïìéêÞ åíßó÷õóç ôïõ êáëëéôå÷íé-
êïý ôñéÞìåñïõ ôçò ìáèçôéêÞò êïéíüôçôáò 1ïõ Ëõêåßïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò.
Ôï 1ï Ëýêåéï Áã. ÐáñáóêåõÞò, ýóôåñá áðü áðüöáóç ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò óõì-
âïõëßïõ, áðïöÜóéóå íá ïñãáíþóåé ôñéÞìåñï ðïëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí ìå ðñïóùðéêÝò
äçìéïõñãßåò ôùí ìáèçôþí, ïé ïðïßåò èá ðáñïõóéáóôïýí óôï Ðíåõìáôéêü ÊÝíôñï ôïõ
ÄÞìïõ óôéò 25, 26, 27 Éïõíßïõ. Óêïðüò ôùí åêäçëþóåùí åßíáé ç áíÜäåéîç ôïõ êáëëé-
ôå÷íéêïý ôáëÝíôïõ ôùí ìáèçôþí êáé ç åíèÜññõíóç ôÝôïéùí ðñïóðáèåéþí ãéá ôçí ðíåõ-
ìáôéêÞ áíÜðôõîç ôçò ðåñéï÷Þò ìáò.
Ïé áðáéôÞóåéò ìáò ãéá ôï áðïôÝëåóìá åßíáé ðïëëÝò. ¼ìùò äçìéïõñãïýíôáé Ýîïäá
ôá ïðïßá áäõíáôïýìå íá êáëýøïõìå êáé óêïðüò ìáò åßíáé íá ìçí áðïôåëÝóåé áõôü å-
ìðüäéï ãéá ôç óõììåôï÷Þ üóï ãßíåôáé ðåñéóóüôåñùí ìáèçôþí. Ïé äáðÜíåò ãéá ôá óêç-
íéêÜ, ôá êïóôïýìéá ôùí èåáôñéêþí ðáñáóôÜóåùí, ôéò åãêáôáóôÜóåéò öùôéóìïý êáé Þ-
÷ïõ ãéá ôç ìïõóéêÞ ðáñïõóßáóç êáèþò êáé ãéá ôá õëéêÜ ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôéò äç-
ìéïõñãßåò æùãñáöéêÞò êáé ãëõðôéêÞò, áíÝñ÷ïíôáé óôï õðÝñïãêï ãéá ôï óõìâïýëéü ìáò
ðïóü ôùí 800 åõñþ.
Áéôïýìáóôå ëïéðüí ôçí ðïëýôéìç âïÞèåéÜ óáò ãéá ôçí êÜëõøç áõôþí ôùí åîüäùí
êáé ðéóôåýïõìå üôé èá åíèáññýíåôå ôçí ðñïóðÜèåéÜ ìáò, ç ïðïßá ìðïñåß íá ãßíåé ç áñ-
÷Þ êáé ãéá Üëëåò áíÜëïãåò åêäçëþóåéò.
Åëðßæïõìå íá áíôáðïêñéèåßôå óôï áßôçìÜ ìáò êáé óáò åõ÷áñéóôïýìå åê ôùí ðñïôÝ-
ñùí.
Ï ðñüåäñïò
ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò
(ÅðéóôïëÞ ðñïò Ýíáí ïéêïíïìéêÜ éó÷õñü ößëï)
Ãéþñãï, ößëå ìïõ, ãåéá óïõ.
Ðñéí áðü êáéñü óïõ åß÷á áíáöÝñåé ðùò, ùò ðñüåäñïò ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò, óêå-
öôüìïõí íá ðñïôåßíù óôïõò óõììáèçôÝò ìïõ ôç äéïñãÜíùóç åíüò ðïëéôéóôéêïý ôñéç-
ìÝñïõ. ÔåëéêÜ, óõìöþíçóáí êáé Ý÷ïõìå îåêéíÞóåé ôéò áðáñáßôçôåò êáëëéôå÷íéêÝò åê-
äçëþóåéò ìå èÝáôñï, æùãñáöéêÞ, ìïõóéêÞ, ãëõðôéêÞ. Èá ðñáãìáôïðïéçèåß óôéò 25, 26
êáé 27 Éïõíßïõ. Åãþ Ý÷ù áíáëÜâåé ôç óêçíïèåóßá äýï èåáôñéêþí Ýñãùí êáèþò êáé ôç
ìïõóéêÞ åðéìÝëåéÜ ôïõò.
ÕðÜñ÷åé üìùò Ýíá ðñüâëçìá êáé èá ’èåëá ôç âïÞèåéÜ óïõ. Ãíùñßæù ðùò ï ðáôÝ-
ñáò óïõ åßíáé Ýíáò áðü ôïõò éó÷õñüôåñïõò âéïìç÷Üíïõò ôïõ íïìïý óáò. Èá ôï åêôé-
ìïýóá ðïëý áí ôïí åíçìÝñùíåò ãéá ôçí ðñïóðÜèåéá ôïõ ó÷ïëåßïõ ìïõ êáé ôïõ æçôïý-
óåò íá ìáò åíéó÷ýóåé ïéêïíïìéêÜ. Ôá Ýîïäá ðïõ Ý÷ïõìå åðùìéóôåß ãéá ôçí åíïéêßáóç
ôùí ìç÷áíçìÜôùí ôçò ìéêñïöùíéêÞò êáé ìåãáöùíéêÞò åãêáôÜóôáóçò, ãéá ôï ñÜøéìï
ôùí èåáôñéêþí êïóôïõìéþí, êáèþò êáé ãéá ôçí áãïñÜ ôùí õëéêþí ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé ãéá
ôç öéëïôÝ÷íçóç ôùí åêèåìÜôùí, Ý÷ïõí ðáñáëýóåé ôï ôáìåßï ôïõ óõìâïõëßïõ ìáò. Ìïõ
Ý÷åéò ðåé óôï ðáñåëèüí ðùò ï ðáôÝñáò óïõ åßíáé éäéáßôåñá öéëüôå÷íïò. Ãé’ áõôü êáé
ðáßñíù ôï èÜññïò íá óïõ æçôÞóù íá ôïõ ìåôáâéâÜóåéò ôçí ðáñÜêëçóÞ ìïõ íá ãßíåé
÷ïñçãüò ôçò åêäÞëùóÞò ìáò.
Èá ðåñéìÝíù ìå áíõðïìïíçóßá ôçí áðÜíôçóÞ óïõ.
Åëðßæù íá ôá ðïýìå óýíôïìá.
Ï ößëïò óïõ,
Áñéóôåßäçò
ÓõíôÜîôå, ôÝëïò, ìéá ðñüóêëçóç êáé Ýíá ðñüãñáììá ãéá ôï êïéíü, üðùò óõ-
íçèßæåôáé ó’ áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò, êáé êáôá÷ùñßóôå óôï âéâëßï ðñÜîåùí ôçò
ìáèçôéêÞò óáò êïéíüôçôáò ôç ó÷åôéêÞ ðñÜîç, ìå ôçí ïðïßá áðïöáóßóáôå íá
ðñáãìáôïðïéÞóåôå ôï ôñéÞìåñï ôùí êáëëéôå÷íéêþí åêäçëþóåùí.
ÁðÜíôçóç:
Áã. ÐáñáóêåõÞ 1-6-2004
Ìáèçôéêü óõìâïýëéï
ÐÑÏÓÊËÇÓÇ
Ç ìáèçôéêÞ êïéíüôçôá ôïõ 1ïõ Ëõêåßïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò óÜò ðñïóêáëåß óôï ôñéÞ-
ìåñï ðïëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí ðïõ äéïñãáíþíåé óôéò 25, 26, 27/6/2004 óôï Ðíåõ-
ìáôéêü ÊÝíôñï ôïõ ÄÞìïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò. Ïé ìáèçôÝò èá ðáñïõóéÜóïõí èåáôñéêÝò
ðáñáóôÜóåéò, ìïõóéêÝò åêôåëÝóåéò êáé ôï êáëëéôå÷íéêü ôïõò ôáëÝíôï óôç æùãñáöéêÞ êáé
óôç ãëõðôéêÞ. Èá ðáé÷ôïýí ôá èåáôñéêÜ:
«Ï êýêëïò ìå ôçí êéìùëßá» ôïõ Ìðñå÷ô
«ÖÜïõóô» ôïõ Ãêáßôå
«ÓôÝëëá ÂéïëÜíôç» ôïõ Ãñ. Îåíüðïõëïõ
Ïé ðáñáóôÜóåéò áñ÷ßæïõí êÜèå ìÝñá 18:00 ì.ì. Åßóïäïò Åëåýèåñç
ÐÑÏÃÑÁÌÌÁ
ÐÏËÉÔÉÓÔÉÊÙÍ ÅÊÄÇËÙÓÅÙÍ
Áßèïõóá Ðíåõìáôéêïý ÊÝíôñïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò
25, 26, 27/6/2004
ÅÊÈÅÓÅÉÓ ÆÙÃÑÁÖÉÊÇÓ ÊÁÉ ÃËÕÐÔÉÊÇÓ
ÊÜèå ìÝñá áðü 16:00 ì.ì.-18:00 ì.ì.
ÌÏÕÓÉÊÅÓ ÅÊÄÇËÙÓÅÉÓ
25/6: Ç ó÷ïëéêÞ ÷ïñùäßá ôñáãïõäÜ Ì. ×áôæéäÜêé 17:30 ì.ì.
26/6: ÑåóéôÜë êéèÜñáò ôçò ìáèÞôñéáò ×.Á., 17:30 ì.ì.
27/6: Óõíáõëßá åã÷üñäùí, ìå óõíèÝóåéò ìáèçôþí, 17:30 ì.ì.
ÈÅÁÔÑÉÊÅÓ ÐÁÑÁÓÔÁÓÅÉÓ
25/6: «Ï Êýêëïò ìå ôçí êéìùëßá», ôïõ Ìðñå÷ô, 18:00 ì.ì.
26/6: «ÖÜïõóô» ôïõ Ãêáßôå, 18:00 ì.ì.

27/6: «ÓôÝëëá ÂéïëÜíôç» ôïõ Ãñçãïñßïõ Îåíüðïõëïõ, 18:00 ì.ì.
ÅÉÓÏÄÏÓ ÅËÅÕÈÅÑÇ
ÂÉÂËÉÏ ÐÑÁÊÔÉÊÙÍ
ÌÁÈÇÔÉÊÏ ÓÕÌÂÏÕËÉÏ 1ÏÕ ËÕÊÅÉÏÕ ÁÃ. ÐÁÑÁÓÊÅÕÇÓ
ÐÑÁÎÇ 15ç
ÈÝìá: Ç äéïñãÜíùóç ðïëéôéóôéêïý ôñéçìÝñïõ
Ôï äåêáðåíôáìåëÝò ìáèçôéêü óõìâïýëéï ôïõ 1ïõ Ëõêåßïõ Áã. ÐáñáóêåõÞò, óõ-
íÞëèå óÞìåñá 1-5-2004, óôçí áßèïõóá åêäçëþóåùí ôïõ ó÷ïëåßïõ, ãéá íá óõæçôÞóåé
ôï èÝìá ôçò çìåñÞóéáò äéÜôáîçò. Ç äéïñãÜíùóç ôïõ ðïëéôéóôéêïý ôñéçìÝñïõ áðü ìá-
èçôÝò ôïõ ó÷ïëåßïõ.
Áðüíôåò: ôá ìÝëç Ê.Á. êáé Â.Ã.
Áöïý ôï äåêáðåíôáìåëÝò ìáèçôéêü óõìâïýëéï Ýëáâå õðüøç ôïõ ôá Üñèñá 5, 11,
12... ôïõ êáíïíéóìïý ìáèçôéêþí êïéíïôÞôùí, áðïöáóßæåé:
á. íá äéåîáãÜãåé ôçí åêäÞëùóç ìåôÜ áðü êïéíÞ áðüöáóç üëùí ôùí ôÜîåùí
â. íá õðïâÜëåé áßôçóç óôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý ãéá êÜëõøç ôùí åîüäùí
ã. íá ðáñïõóéáóôïýí ïé åêäçëþóåéò óôéò åîÞò çìåñïìçíßåò 25-26-27 Éïõíßïõ 2004.
Ôï äåêáðåíôáìåëÝò ìáèçôéêü óõìâïýëéï äéÜâáóå ôçí ðñÜîç áõôÞ, ôç âåâáßùóå êáé
ôçí õðïãñÜöåé.
Ï ðñüåäñïò Ôá ìÝëç
Ïíüìáôá ÕðïãñáöÝò
Áöçãçèåßôå, ôþñá, óå ãñáðôü ëüãï ðåíôáêïóßùí, ðåñßðïõ, ëÝîåùí üëá üóá

Ýêáíå ç ìáèçôéêÞ êïéíüôçôá, ãéá íá ïñãáíþóåé ôï ôñéÞìåñï ôùí êáëëéôå-
÷íéêþí åêäçëþóåùí, êáé óôåãÜóôå ôá êÜôù áðü ôïí ôßôëï:
«ÐïëéôéóôéêÝò åêäçëþóåéò: ç ðñïåôïéìáóßá êáé ç ïñãÜíùóç åíüò êáëëéôå-
÷íéêïý ôñéçìÝñïõ».
ÁðÜíôçóç:
ÐïëéôéóôéêÝò åêäçëþóåéò: ç ðñïåôïéìáóßá êáé ç ïñãÜíùóç åíüò êáëëéôå÷íéêïý ôñéç-
ìÝñïõ».
Ôï ó÷ïëéêü ðåñéâÜëëïí åßíáé áíÜóôáôï. ÕðÜñ÷ïõí äéåíÝîåéò ìåôáîý ìáèçôþí êáé
ìáèçôéêþí êïéíïôÞôùí, åðåéäÞ ïé åêðñüóùðïé ôùí äåýôåñùí äå óõìâÜëëïõí åíåñãÜ
óôçí ðñïâïëÞ ôïõ ó÷ïëåßïõ. ÔåëéêÜ, ìåôÜ áðü óõíÝëåõóç ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò, ðÜñ-
èçêå ç áðüöáóç íá ïñãáíùèåß Ýíá ôñéÞìåñï ðïëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí ìå Ýñãá æù-
ãñáöéêÞò, ãëõðôéêÞò, ìïõóéêÞò êáé èåÜôñïõ. Ïé ìáèçôÝò èá Ýðáéñíáí ìÝñïò ìå êáëëé-
ôå÷íÞìáôá äéêÜ ôïõò, óõììåôï÷Þ óå èåáôñéêÝò ðáñáóôÜóåéò, ìÝ÷ñé êáé äéêÝò ôïõò ìïõ-
óéêÝò óõíèÝóåéò. Äåí Ýìåíå, ëïéðüí, ðáñÜ í’ áñ÷ßóïõí ôç äïõëåéÜ, ãéá íá ôï ïñãáíþ-
óïõí üóï êáëýôåñá ìðïñïýóáí.
Ðñþôç ìÝñéìíÜ ôïõò Þôáí íá ðñïâëçèåß ç äéïñãÜíùóç. ÌïéñÜóôçêáí äéáöçìéóôé-
êÜ Ýíôõðá, âãÞêáí áíáêïéíþóåéò êáé ðñïãñÜììáôá êáé æçôÞèçêå ïéêïíïìéêÞ âïÞèåéá
áðü ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý. Ôáõôü÷ñïíá, ïé ìáèçôÝò ÷ùñßóôçêáí óå ïìÜäåò êáé á-
íÜëïãá ìå ôá åíäéáöÝñïíôÜ ôïõò åðÝëåîáí ìå ôé èá áó÷ïëçèåß ï êáèÝíáò. Áõôü ðïõ
÷áñáêôÞñéæå üëïõò Þôáí ôï êÝöé, ç üñåîç ãéá äïõëåéÜ êáé ôï ìåñÜêé ãé’ áõôü ðïõ Ý-
êáíáí.
Ï êáéñüò ðåñíïýóå êáé ïé ðñïåôïéìáóßåò âñßóêïíôáí óôçí êïñýöùóÞ ôïõò. Ôá ðáé-
äéÜ äåí ôá ðôïïýóå ôßðïôá. Åß÷áí áöïóéùèåß áðü ôç ìéá ðëåõñÜ óôéò åîåôÜóåéò êáé á-
ðü ôçí Üëëç óôïí ðõñåôü ôçò ðñïåôïéìáóßáò. Ïé ïéêïíïìéêÝò åíéó÷ýóåéò ðïõ Þñèáí á-
ðü ðïëëÝò ðëåõñÝò Ýäùóáí óôá ðáéäéÜ êïõñÜãéï íá óõíå÷ßóïõí ôéò ðñïóðÜèåéÝò ôïõò.
Êáé ôï ðáñÜîåíï åßíáé üôé óôéò åîåôÜóåéò ôïõò ðÞãáí êáëýôåñá áðü ðïôÝ.
¿óðïõ Ýöôáóå ç ìåãÜëç ìÝñá. ¼ëá Þôáí Ýôïéìá. Ïé êüðïé ôüóùí çìåñþí ðåñßìå-
íáí ôç äéêáßùóÞ ôïõò. Ïé áßèïõóåò ôïõ Ðíåõìáôéêïý ÊÝíôñïõ Þôáí ãåìÜôåò êüóìï.
ÓõììáèçôÝò, ößëïé, óõããåíåßò, êáèçãçôÝò åß÷áí Ýñèåé íá èáõìÜóïõí ôéò äçìéïõñãßåò
ôùí ðáéäéþí. ¼ëá åß÷áí ðÜåé êáëÜ. ÊáôÜëáâáí ëïéðüí üôé Üîéæáí ôïí êüðï üëåò ïé
ðñïóðÜèåéåò êáé üôé ôþñá èá äéêáéþíïíôáí áð’ üëïõò.
...ï áðïäÝêôçò óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç èá ìðïñïýóå íá åßíáé ôï Õðïõñãåßï

Ðïëéôéóìïý, ôï ïðïßï, üðùò êáôáëáâáßíåôå, äéêáéïýôáé íá ðëçñïöïñçèåß á-
ðü ìéá óõíïðôéêÞ /áêñéâÞ/ óáöÞ/ ëéôÞ/ åìðåñéóôáôùìÝíç ÝêèåóÞ óáò ôá
ó÷åôéêÜ ìå ôçí áðüöáóç, ôï ó÷åäéáóìü, ôçí ïñãÜíùóç êáé ôçí ðñáãìáôï-
ðïßçóç ôïõ ôñéçìÝñïõ ôùí êáëëéôå÷íéêþí óáò åêäçëþóåùí. Ôï äåýôåñï äçë.
êåßìåíï èá ìðïñïýóå íá ðÜñåé ôç ìïñöÞ Ýêèåóçò ðåðñáãìÝíùí Þ áíáöïñÜò.
ÁðÜíôçóç:
ÅÊÈÅÓÇ ÐÅÐÑÁÃÌÅÍÙÍ
ÌÁÈÇÔÉÊÇ ÊÏÉÍÏÔÇÔÁ
1ÏÕ ËÕÊÅÉÏÕ ÁÃ. ÐÁÑÁÓÊÅÕÇÓ
ÐÑÏÓ
Ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý
ÔìÞìá Ðïëéôéóôéêþí Åêäçëþóåùí
ÁèçíÜò 42
ÁèÞíá (35818)
ÈÅÌÁ: ÐïëéôéóôéêÝò åêäçëþóåéò: ç ðñïåôïéìáóßá êáé ç ïñãÜíùóç åíüò êáëëéôå-
÷íéêïý ôñéÞìåñïõ
Ó×ÅÔ: ¸ããñáöü óáò 10/5-14-53/3/29 Éïõíßïõ 2004
¾óôåñá áðü ôçí ïéêïíïìéêÞ åíßó÷õóç ðïõ ìáò ÷ïñçãÞ-
óáôå, áíôáðïêñéíüìåíïé óôçí áðü 1.5.2004 áßôçóÞ ìáò, óáò
ðëçñïöïñïýìå üôé ðñáãìáôïðïéÞóáìå ôï ôñéÞìåñï ôùí êáë-
ëéôå÷íéêþí åêäçëþóåùí, óõìâÜëëïíôáò ìå ôïí ôñüðï áõôü
óôçí ôüíùóç ôçò ðïëéôéóôéêÞò æùÞò óôçí ðüëç ìáò êáé óôçí
Åîáããåëßá ôïõ ðåñéï÷Þ ìáò. Ãé’ áõôü êáé óáò åõ÷áñéóôïýìå. Óáò ðáñïõóéÜ-
èÝìáôïò æïõìå óôç óõíÝ÷åéá, üðùò åîÜëëïõ æçôÞóáôå, áäñïìåñÞ Ýê-
èåóç ôùí áðïöÜóåùí, ôùí åíåñãåéþí êáé ôïõ ôñüðïõ ìå ôïí
ïðïßï ïñãáíþóáìå êáé ðñáãìáôïðïéÞóáìå ôï ôñéÞìåñï ôùí
ðïëéôéóôéêþí ìáò åêäçëþóåùí:
Óôç óõíåäñßáóç ôçò 1çò ÌáÀïõ 2004 ôï ìáèçôéêü óõì-
âïýëéï ôïõ ó÷ïëåßïõ ìáò áðïöÜóéóå, ýóôåñá áðü ó÷åôéêÞ åé-
óÞãçóç ôïõ ðñïÝäñïõ ôïõ, ôç äéïñãÜíùóç åíüò ôñéÞìåñïõ
Ç áðüöáóç ôïõ êáëëéôå÷íéêþí åêäçëþóåùí ìå óôü÷ïõò: á) ôïí åìðëïõôéóìü
Ìáèçôéêïý ôçò êïéíïôéêÞò æùÞò ôçò ó÷ïëéêÞò ìáò êïéíüôçôáò, â) ôçí å-
Óõìâïõëßïõ íßó÷õóç ôçò ðïëéôéóôéêÞò æùÞò ôçò ìéêñÞò ìáò ðüëçò êáé ôïõ
íïìïý ìáò, êáé ã) ôç äçìéïõñãßá åõêáéñéþí óôéò ïðïßåò ïé
ìáèçôÝò ôïõ ëõêåßïõ ìáò èá ðáñïõóßáæáí ôéò ðñïóùðéêÝò
ôïõò äçìéïõñãßåò: Ýñãá æùãñáöéêÞò êáé ãåíéêüôåñá, åéêá-
óôéêþí ôå÷íþí, ìïõóéêÞò, èåÜôñïõ êáé ëïãïôå÷íßáò.
Ôçí åðüìåíç ôçò óõíåäñßáóçò (2 ÌáÀïõ 2004) ç áðü-
Áíáêïßíùóç öáóç ôïõ óõìâïõëßïõ áíáñôÞèçêå óôçí ðéíáêßäá áíáêïéíþ-
ôçò áðüöáóçò óåùí ôïõ ó÷ïëåßïõ, åíþ ëßãåò çìÝñåò áñãüôåñá ï ðñüåäñïò
ìå ëüãï ðåéóôéêü ôç ãíùóôïðïßçóå óôç ãåíéêÞ óõíÝëåõóç.
Ç óõììåôï÷Þ ôùí ìáèçôþí õðÞñîå áèñüá. Óôç óõíÝ÷åéá, îå-

êßíçóáí ïé ðñïåôïéìáóßåò, óôéò ïðïßåò óõãêáôáëÝãïíôáí ç
ðñïâïëÞ ôçò äéïñãÜíùóçò, ç äéáíïìÞ äéáöçìéóôéêþí öõë-
Áðáñáßôçôåò ëáäßùí êáé ç áðïóôïëÞ ðñïóêëÞóåùí êáé ðñïãñáììÜôùí
ðñïåôïéìáóßåò óôïõò åíäéáöåñïìÝíïõò. Ïé óõììåôÝ÷ïíôåò êáôáíåìÞèçêáí
óôïõò ôïìåßò ôçò åðéëïãÞò ôïõò êáé ôï äåêáðåíôáìåëÝò ðñï-
Ýâç óôéò áðáñáßôçôåò êéíÞóåéò ãéá ôçí åîåýñåóç ÷ïñçãþí
ôçò åêäÞëùóçò.
Ôçí 25ç Éïõíßïõ îåêßíçóáí ïé ìïõóéêÝò åêäçëþóåéò, ïé
ïðïßåò êïñõöþèçêáí ôçí 27ç Éïõíßïõ ìå ôç óõíáõëßá åã-
÷üñäùí óå óõíèÝóåéò óõììåôå÷üíôùí ìáèçôþí. Ôáõôü÷ñï-
íá óçìåéþèçêå ç åêêßíçóç êáé ç ëÞîç ôùí èåáôñéêþí ðá-
ÄéåîáãùãÞ ñáóôÜóåùí êáé ôùí åêèÝóåùí æùãñáöéêÞò êáé ãëõðôéêÞò, ü-
ðïëéôéóôéêïý ðùò ìðïñåßôå íá äéáðéóôþóåôå êáé áðü ôï ðñüãñáììá ðïõ Ý-
ôñéçìÝñïõ ÷åé åðéóõíáöèåß óôçí ðáñïýóá Ýêèåóç ðåðñáãìÝíùí. Óç-
ìåéùôÝïí üôé ç ëÞîç ôïõ ðïëéôéóôéêïý ôñéçìÝñïõ óõíïäåýôç-
êå áðü ôçí áðïíïìÞ ôùí âñáâåßùí óôïõò äéáêñéèÝíôåò êáë-
ëéôÝ÷íåò êáèþò êáé áðü ôçí ðñïóöïñÜ ìéáò õðïôñïößáò öïß-
ôçóçò óôç Ó÷ïëÞ Êáëþí Ôå÷íþí Áèçíþí óôï ìáèçôÞ Ê.×.
ôçò Ã’ Ëõêåßïõ ãéá ôï ëåðôïýñãçìÜ ôïõ óôçí Ýêèåóç îõëï-
ãëõðôéêÞò ôçò 26çò Éïõíßïõ.
Êëåßíïíôáò áõôüí ôïí áðïëïãéóìü ôïõ ðïëéôéóôéêïý ôñéç-
Áðüäïóç
ìÝñïõ, ïöåßëïõìå íá åêöñÜóïõìå ôçí åõãíùìïóýíç ìáò á-
åõ÷áñéóôéþí
ðÝíáíôé óôçí õðçñåóßá óáò ÷ùñßò ôçí ïéêïíïìéêÞ åíßó÷õóç
ðñïò ôçí
ôçò ïðïßáò ôßðïôá áðü üëá ôá ðñïáíáöåñèÝíôá äå èá åß÷å
õðçñåóßá
ðñáãìáôïðïéçèåß.
ÌåôÜ ôéìÞò,
Ï ðñüåäñïò ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò
VI. ÅÉÄÉÊÅÓ ÃËÙÓÓÅÓ

Åéäéêü Ëåîéëüãéï
ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 60 - 64
×áñáêôÞñéóå áðü ôï åéäéêü ëåîéëüãéü ôïõò ôá áêüëïõèá êåßìåíá êáé êáôá-
÷þñéóå ôéò åéäéêÝò ëÝîåéò (üñïõò) ôïõò óôï ðéï êÜôù ðëáßóéï êáé óôçí ïéêåßá
ãéá ôçí êáèåìéÜ óôÞëç.
ÁðÜíôçóç:
(1) ÌáèçìáôéêÜ (2) ÂïôáíéêÞ - Æùïëïãßá
(3) ÖõóéêÞ (4) Éóôïñßá
(5) ÈñçóêåõôéêÜ (6) ×çìåßá
(7) Ñçôïñéêüò ëüãïò
ÂÏÔÁÍÉÊÇ ÑÇÔÏÑÉÊÏÓ
ÊÅÉÌÅÍÁ ÌÁÈÇÌÁÔÉÊÁ ÖÕÓÉÊÇ ÉÓÔÏÑÉÁ ÈÑÇÓÊÅÕÔÉÊÁ ÃÅÙÃÑÁÖÉÁ ×ÇÌÅÉÁ
ÆÙÏËÏÃÉÁ ËÏÃÏÓ
üñïò êýôôáñï Ýíôáóç åðßèåóç åêêëçóßá Ïëýíèéïé Áëêïüëåò öñïíþ

áêïëïõèßá ïñãáíéóìüò ðåäßï éìðåñéáëéóìüò ÐåíôçêïóôÞ ÷þñá ïñãáíéêÝò áìåëÞóåôå
Üèñïéóìá ìåìâñÜíç çëåêôñéêü ãåãïíüò ðñÜîåéò ¼ëõíèïò åíþóåéò
ÅÉÄÉÊÅÓ êõôôáñüðëá- Áðïóôüëùí
áñéèìüò öïñôßï çñùéóìüò ÐÝñóåò ìüñéï
ËÅÎÅÉÓ óìá ÷ñéóôéáíïß
áñéèìçôéêÞ ðõñÞíáò äéáíõóìáôéêü áõôáðÜñíçóç Ðíåýìá ¢ãéï ¸ëëçíåò õäñïîýëéï
ðñüïäïò öõôÜ éó÷õñü ðåäßï åðéâïõëÞ öáíÝñùóç èÜëáóóåò êïñåóìÝíïé
åëëçíéêüò
ãéíüìåíï æþá óçìåßï Ó äåóðïôéóìüò ìïíïóèåíåßò
êüóìïò
åëëçíéêÝò
åðß ìïíÜäåò äéåýèõíóç óôñáôéþôçò äéóèåíåßò
ðüëåéò
ãåùìåôñéêÞ óþìá öïñÜ ðïëåìéêüò ôñéóèåíåßò
ìïñöïëïãéêÞ
ëüãïò èåôéêü öïñôßï åêóôñáôåßá ãëõêåñßíç
ìïíÜäá
ëåéôïõñãéêÞ
ðçëßêï áðïêñïýù ïìüëïãç óåéñÜ
ìïíÜäá
æùíôáíÞ ýëç åðé÷åßñçóç áéèáíïäéüëç
õðïôÜóóù ãëõêüëç
ðïëéïñêçìÝíïò áíôéðçêôéêü
ðáôñßäá áíôéøõêôéêü
ðåäßá ìá÷þí
ÂÏÔÁÍÉÊÇ ÑÇÔÏÑÉÊÏÓ
ÊÅÉÌÅÍÁ ÌÁÈÇÌÁÔÉÊÁ ÖÕÓÉÊÇ ÉÓÔÏÑÉÁ ÈÑÇÓÊÅÕÔÉÊÁ ÃÅÙÃÑÁÖÉÁ ×ÇÌÅÉÁ
ÆÙÏËÏÃÉÁ ËÏÃÏÓ
íáõôéêÝò
óõãêñïýóåéò
åëåõèåñßá
ïéêïíïìéêÞ,
ðïëéôéêÞ,
ðïëéôéóôéêÞ
áíÜðôõîç
óõíôñßâù
äýíáìç
üðëá
ÓõæçôÞóôå ôïõò üñïõò êÜèå óôÞëçò ôïõ ðßíáêá ôçò óåë. 60 êáé êáôáôÜîôå ôïõò
óå äýï ïìÜäåò: óôçí ðñþôç ïìÜäá íá óõìðåñéëÜâåôå ôïõò üñïõò ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï áðü ôéò åéäéêÝò ãëþóóåò óôéò
ïðïßåò áíÞêïõí, óôç äåýôåñç ïìÜäá íá óõìðåñéëÜâåôå ôïõò üñïõò ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé Þ ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí, åêôüò áðü ôéò åéäéêÝò ãëþóóåò
óôéò ïðïßåò áíÞêïõí, êáé áëëïý: óå Üëëåò åéäéêÝò ãëþóóåò, óôçí êáèçìåñéíÞ
ïìéëßá êôë. Ó÷çìáôßóôå ýóôåñá ìå ôéò ëÝîåéò-üñïõò ôçò äåýôåñçò ïìÜäáò üóï
ìðïñåßôå ðåñéóóüôåñåò öñÜóåéò, ãéá íá äåßîåôå ôéò äéÜöïñåò ÷ñÞóåéò ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
ÏìÜäá Á ÏìÜäá Â
áñéèìçôéêÞ ðñüïäïò [Óçì.: ¼ëåò ïé õðüëïéðåò ëÝîåéò ôïõ ðß-
íáêá ôçò ðñïçãïýìåíçò Üóêçóçò]
ãéíüìåíï
ãåùìåôñéêÞ ðñüïäïò
ðçëßêï
êõôôáñüðëáóìá
ìïñöïëïãéêÞ ìïíÜäá
æùíôáíÞ ýëç
çëåêôñéêü öïñôßï
äéáíõóìáôéêü
èåôéêü öïñôßï
ÐåíôçêïóôÞ
Ðíåýìá ¢ãéï
áëêïüëåò
ïñãáíéêÝò åíþóåéò
õäñïîýëéï
ìïíïóèåíåßò
äéóèåíåßò
ôñéóèåíåßò
áéèáíïäéüëç
ãëõêüëç
Ðáñáäåßãìáôá ÷ñÞóåùí ëÝîåùí ôçò ïìÜäáò Â’
• Ç ðñéãêßðéóóá ìå ôçí áêïëïõèßá ôçò Ýêáíå ôï ãýñï ôçò ðüëçò.
• Ç áêïëïõèßá ôùí óõëëïãéóìþí ôïí ïäÞãçóå ó’ áõôü ôï óõìðÝñáóìá.
• Ç óõìöùíßá Ýãéíå ì’ áõôüí ôïí üñï.
• Ï ëüãïò ãéá ôïí ïðïßï óå êÜëåóá åßíáé....
• Ï ëüãïò ôïõ åßíáé óõìâüëáéï.
• Ï Ïñãáíéóìüò Åêäüóåùí Äéäáêôéêþí Âéâëßùí èá Ý÷åé ôá ãñáöåßá ôïõ áíïé÷ôÜ...
• Ï ïñãáíéóìüò ìáò Ý÷åé áíÜãêç áðü âéôáìßíåò
• Åßíáé ôüóï áãáðçôüò óå üëïõò, þóôå áðïôåëåß ðÜíôá ôïí ðõñÞíá ôçò ðáñÝáò.
• Åß÷å ôüóç Ýíôáóç, ðïõ Ýôñåìå.
• Ç óõæÞôçóÞ ôïõò äéáêñéíüôáí áðü ôñïìåñÞ Ýíôáóç.
• ÐñÝðåé íá ìåéþóåéò ôçí Ýíôáóç ôçò öùíÞò.
• ÄïõëåéÜ ôïõ á÷èïöüñïõ åßíáé ç ìåôáöïñÜ öïñôßïõ.
• ¸ðñåðå íá óçêþóåé ðïëëÜ öïñôßá óôç æùÞ ôçò.
• Ç äéåýèõíóç ôïõ ãñáöåßïõ ìïõ åßíáé....
• Ç ëåéôïõñãßá óôçí åêêëçóßá Üñ÷éóå.
• Ç åêêëçóßá ôïõ äÞìïõ áñíÞèçêå ôçí ðñüôáóÞ ôïõ.
• Ôï åðÜããåëìá ôïõ äéêçãüñïõ åßíáé ðëÝïí êïñåóìÝíï.
• Ïé ìáèçôÝò áãùíßæïíôáé íá óõãêåíôñþóïõí ìïñßá ãéá íá ìðïõí óôéò Áíþôáôåò
Ó÷ïëÝò.
• Ç áíÜðôõîç ìéáò ÷þñáò åîáñôÜôáé êõñßùò áðü ôçí ïéêïíïìßá ôçò.
VII. ÏÑÃÁÍÙÓÇ ÔÏÕ ËÏÃÏÕ

á) Ç ïñãÜíùóç ôïõ ëüãïõ êáé ïé åéäéêÝò ãëþóóåò
ÊëéìÜêùóå ôá êåßìåíá (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) ðïõ äéÜâáóåò ìå âÜóç ôïí ôñüðï

ìå ôïí ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôï êáèÝíá ç ãëþóóá: óå ðïéá äçëáäÞ áðü áõ-
ôÜ ç ãëþóóá åßíáé (ðåñéóóüôåñï Þ ëéãüôåñï) áðñüóùðç êáé áíôéêåéìåíéêÞ
êáé óå ðïéá åßíáé öïñôéóìÝíç ìå (êÜðïéá) õðïêåéìåíéêüôçôá Þ ìå (êÜðïéá)
äéÜèåóç/óõãêßíçóç.
ÁðÜíôçóç:
Êåßìåíá 1, 2, 3, 6: áðüëõôá áíôéêåéìåíéêÞ ãëþóóá
Êåßìåíá 4, 5: áñêåôÜ áíôéêåéìåíéêÞ ãëþóóá
Êåßìåíï 7: óõãêéíçóéáêÞ ãëþóóá
â) Ç ïñãÜíùóç ôïõ ëüãïõ êáé ç ðåéèþ]

[Óçì.: Äåí õðÜñ÷ïõí áóêÞóåéò óôï ó÷ïëéêü âéâëßï óôçí õðïåíüôçôá áõôÞ].
ã) Ç ïñãÜíùóç ôïõ ëüãïõ êáé ôï åðé÷åßñçìá
Ôï åðé÷åßñçìá
ÁíáæçôÞóôå áõôÞ ôç ó÷Ýóç ôùí ðñïôÜóåùí.

á) óôï êåßìåíï ôïõ ÄçìïóèÝíç ðïõ Þäç Ý÷åôå ìåëåôÞóåé (óåë. 70 ó÷ïëéêïý
âéâëßïõ).
â) óôá áêüëïõèá ðáñáäåßãìáôá...
ÁðÜíôçóç:
á) Ï ñÞôïñáò îåêéíÜ ìå ìéá áðüöáíóç (Ýêèåóç ôçò âáóéêÞò éäÝáò ôïõ) ôçò ïðïßáò
êýñéï èÝìá åßíáé ç «äéðëÞ åíÝñãåéá». Áêïëïýèùò, äéåõêñéíßæåé ôá äýï ìÝñç áõôÞò ôçò
åíÝñãåéáò ðïõ ðñïôåßíåé. Óôç óõíÝ÷åéá, ðñïóðáèåß íá áðïäåßîåé ôçí ïñèüôçôá ôçò èÝ-
óçò ôïõ ìå ìéá «åéò Üôïðïí áðáãùãÞ», åîåôÜæïíôáò äçëáäÞ õðïèåôéêÜ ôéò ìåëëïíôé-
êÝò óõíÝðåéåò, áí áðïññéöèåß ç «äéðëÞ åíÝñãåéá» ðïõ óõóôÞíåé ï ßäéïò. ÊáôáëÞãåé ìå
ôç äéáôýðùóç ôïõ óõìðåñÜóìáôïò üôé ç äñÜóç ôùí Áèçíáßùí ðñÝðåé íá êéíçèåß ðñïò
äýï êáôåõèýíóåéò.
â) • «Ôï ôñßãùíï ...... ôåôñÜðëåõñï»: ÃÝöõñá åßíáé ï üñïò ôñßãùíï, áöïý ç ïíï-
ìáóßá ðñïäßäåé üôé Ý÷åé ôñåéò ãùíßåò êáé ôñåéò ðëåõñÝò.
• «Ç ãç .... áðëáíÞò»: ÃÝöõñá åßíáé ï üñïò ãç ðïõ ïñßæåôáé ùò ðëáíÞôçò
• «Ï áíáêñéôÞò .... äéáññÞêôçò»:
ÃÝöõñåò åßíáé:
– áðü ôçí ðñüôáóç á ðñïò ôç â: «ïé åíôïìÝò óå ïñéóìÝíá óçìåßá»
– áðü ôçí ðñüôáóç â ðñïò ôç ã: «ôá óçìåßá áõôÜ»
– áðü ôçí ðñüôáóç ã ðñïò ôç ä: «Ïé åíôïìÝò ëïéðüí...ïöåßëïíôáé óôï
åñãáëåßï...»
– áðü ôçí ðñüôáóç ä ðñïò ôçí å: «... áðü åéäéêü åñãáëåßï ...»
– áðü ôçí ðñüôáóç å ðñïò ôçí óô: «Ýìðåéñïé êáé åðéäÝîéïé äéáññÞêôåò».
– óôçí ðñüôáóç óô äéáôõðþíåôáé ôï óõìðÝñáóìá: «¢ñá ï áõôïõñãüò ôçò
êëïðÞò åßíáé Ýíáò Ýìðåéñïò êáé åðéäÝîéïò äéáññÞêôçò»
Óôá åðüìåíá ðáñáäåßãìáôá ãÝöõñåò åßíáé:
– áðü ôçí ðñüôáóç á ðñïò ôç â: «åêåßíïò ðïõ ìå åéäéêü åñãáëåßï êáôïñ-
èþíåé íá áíïßîåé Ýíá êáëÜ áóöáëéóìÝíï ÷ñçìáôïêéâþôéï...»
– áðü ôçí ðñüôáóç â ðñïò ôç ã: «... ï áõôïõñãüò ôçò êëïðÞò ôïõ äéáìåñß-
óìáôïò ×...»
– áðü ôçí ðñüôáóç á ðñïò ôç ã: «... Ýíáò Ýìðåéñïò êáé åðéäÝîéïò äéáññÞêôçò»
– óôçí ðñüôáóç ã äéáôõðþíåôáé ôï óõìðÝñáóìá: «¢ñá ï áõôïõñãüò ôçò êëï-
ðÞò ôïõ äéáìåñßóìáôïò × åßíáé Ýíáò Ýìðåéñïò êáé åðéäÝîéïò äéáññÞêôçò»
ÅÉÄÇ ÓÕËËÏÃÉÓÌÙÍ
Óôï èåþñçìá ðïõ áêïëïõèåß íá äåßîåôå ðïéá åßíáé ç èÝóç/áðüöáíóç ðïéá

åßíáé ç óõëëïãéóôéêÞ äéáäéêáóßá êáé ðïéï ôï óõìðÝñáóìá.
ÁðÜíôçóç:
ÈÝóç: Óå êÜèå ôñßãùíï áðÝíáíôé áðü ßóåò ðëåõñÝò âñßóêïíôáé ßóåò ãùíßåò.
ÓõëëïãéóôéêÞ äéáäéêáóßá: Áí ÁÂ = ÁÃ óå ôñßãùíï ÁÂÃ (Õðüèåóç).
ÖÝñíïõìå ôç äé÷ïôüìï ÁÄ êáé Ý÷ïõìå ôñßã. ÁÄÂ = ôñéã. ÁÃÄ (ãéáôß ÁÂ = ÁÃ,
ÁÄ = ÁÄ, )
∧ ∧
ÓõìðÝñáóìá: ¢ñá ãùíßá Â = (ãùíßá) Ã
Íá ðåßôå óôç óõíÝ÷åéá áí ç óõëëïãéóôéêÞ äéáäéêáóßá óÜò ðåßèåé Þ ü÷é êáé

ãéáôß.
ÁðÜíôçóç:
Ç äéáäéêáóßá óõëëïãéóìïý åßíáé áðïëýôùò ðåéóôéêÞ, ãéáôß âáóßæåôáé óå áõóôçñÜ ëï-
ãéêÝò ó÷Ýóåéò ìåôáîý ôùí ðñïôÜóåùí. Åðßóçò, ç êÜèå ðñüôáóç óôçí áðïäåéêôéêÞ äéá-
äéêáóßá ðñïêýðôåé ùò åýëïãï óõìðÝñáóìá áðü ôçí ðñïçãïýìåíç.
ÎáíáãñÜøôå ôï èåþñçìá, ÷ñçóéìïðïéþíôáò ìüíï ëÝîåéò - ðåñéóóüôåñåò ëÝ-

îåéò. ÁíôéêáôáóôÞóôå ë.÷. ôá óýìâïëá ìå ëÝîåéò.
ÁðÜíôçóç:
(óõíÝ÷åéá óôï ðáñÜäåéãìá ôïõ âéâëßïõ)
Ç èÝóç/áðüöáíóç áõôÞ áðïäåéêíýåôáé ìå ôïí áêüëïõèï óõëëïãéóìü.
Áò èåùñÞóïõìå Ýíá ôñßãùíï ÁÂÃ ìå ôçí ðëåõñÜ ÁÂ ßóç ìå ôçí ðëåõñÜ ÁÃ. Áí öÝ-
ñïõìå ôç äé÷ïôüìï ôïõ ÁÄ, Ý÷ïõìå ôç äçìéïõñãßá äýï ßóùí ôñéãþíùí: ôï ÁÂÄ ôñßãù-
íï ðïõ åßíáé ßóï ìå ôï ÁÃÄ ôñßãùíï. Áõôü óõìâáßíåé, ãéáôß ðëåõñÜ ÁÂ åßíáé ßóç ìå ôçí
ÁÃ, ç ÁÄ åßíáé êïéíÞ ðëåõñÜ êáé óôá äýï ôñßãùíá, ðïõ áõôü åßíáé Üëëï Ýíá óôïé÷åßï
éóüôçôáò êáé ç ãùíßá Á1 åßíáé ßóç ìå ôç ãùíßá Á2. ¢ñá, óýìöùíá ìå ôï èåþñçìá ôçò
ãåùìåôñßáò «áí äýï ôñßãùíá Ý÷ïõí ôñßá óôïé÷åßá ßóá, åßíáé ßóá êáé ìåôáîý ôïõò»,
ôá ôñßãùíá ÁÂÄ êáé ÁÃÄ åßíáé ßóá êáé áöïý èá åßíáé ßóá, üëá ôïõò ôá óôïé÷åßá åßíáé
ßóá. ¸ôóé, éó÷ýåé êáé üôé ç Â ãùíßá åßíáé ßóç ìå ôç Ã ãùíßá.
ä) Ç ïñãÜíùóç ôïõ ëüãïõ êáé ç áéôéïëüãçóç
Ðáñáëëçëßóôå ôï ñçôïñéêü êåßìåíï ðïõ äéáâÜóáôå ðáñáðÜíù ìå ôï èåþñç-

ìá ö ùò ðñïò ôç óõëëïãéóôéêÞ ôïõò ðïñåßá êáé ùò ðñïò ôá åêöñáóôéêÜ ôïõò
óôïé÷åßá (ëÝîåéò, óýìâïëá êôë.), êáé áíáæçôÞóôå ôéò ïìïéüôçôåò êáé ôéò äéá-
öïñÝò ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
Ïìïéüôçôåò:
Êáé ôá äýï êåßìåíá áñ÷ßæïõí áðü ìéá èÝóç/áðüöáíóç, óôç óõíÝ÷åéá äéåõêñéíßæïõí
ôç èÝóç áõôÞ, áêïëïõèïýí ìéá óõëëïãéóôéêÞ ðïñåßá êáé ôÝëïò êáôáëÞãïõí óå Ýíá óõ-
ìðÝñáóìá.
Êáé ôá äýï, äçëáäÞ, áêïëïõèïýí ôçí ßäéá äïìÞ, ìéá êáé ðñüêåéôáé ãéá áðïäåéêôéêÝò
äéáäéêáóßåò. Ôï ñçôïñéêü êåßìåíï èÝëåé í’ áðïäåßîåé ôçí ïñèüôçôá ôçò ãíþìçò ôïõ ñÞ-
ôïñá, åíþ ôï ìáèçìáôéêü êåßìåíï ðñïóðáèåß í’ áðïäåßîåé ôï ìáèçìáôéêü èåþñçìá.
ÄéáöïñÝò:
Ôï ñçôïñéêü êåßìåíï áíáðôýóóåôáé ìå åðé÷åéñÞìáôá ëåêôéêÜ êáé ç ãëþóóá ôïõ åß-
íáé óõãêéíçóéáêÜ öïñôéóìÝíç, åíþ ç ãëþóóá ôïõ èåùñÞìáôïò åßíáé áðüëõôá ëïãéêÞ
êáé äåí ðåñéÝ÷åé ëåêôéêÜ óôïé÷åßá áëëÜ êõñßùò óýìâïëá.
ÐáñïõóéÜóôå ôç äïìÞ (èåìáôéêÞ ðåñßïäï, ó÷üëéá, êáôáêëåßäá) êáé ôçí áðï-

äåéêôéêÞ äéáäéêáóßá ôçò ðáñáãñÜöïõ.
ÁðÜíôçóç:
Ó÷åäéÜãñáììá äïìÞò
êáé áðïäåéêôéêÞò äéáäéêáóßáò ôçò ðáñáãñÜöïõ
«Ç áãÜðç ôïõ ðëïýôïõ»
ÈÅÓÇ
Ç áãÜðç ôïõ ðëïýôïõ êáé ç öéëçäïíßá êáôáðïíôßæïõí ôç æùÞ ìáò.
(Áðüöáíóç)
Ç öéëï÷ñçìáôßá ôáðåéíþíåé ôïí Üíèñùðï, ç öéëçäïíßá ôïí
ÄÉÅÕÊÑÉÍÉÓÇ åîåõôåëßæåé. Ìå ôïí ðëïýôï, åðåéäÞ ôïí Ý÷ïõìå èåïðïéÞóåé,
ìðáßíïõí óôçí øõ÷Þ ìáò ôá óýìöõôá ì’ áõôüí êáêÜ.
ÁÉÔÉÏËÏÃÇÓÇ ÐËÏÕÔÏÓ óõãêáôïéêåß ìå ÐÏËÕÔÅËÅÉÁ
(ÃÉÁÔÉ) êáé ãåííïýí
ÐËÅÏÍÅÎÉÁ, ÁËÁÆÏÍÅÉÁ, ÔÑÕÖÇ
ðïõ ãåííïýí
ÐÁÑÁÍÏÌÉÁ, ÁÕÈÁÄÅÉÁ, ÁÍÁÉÓ×ÕÍÔÉÁ
áäõóþðçôïé ôýñáííïé
ÓÕÌÐÅÑÁÓÌÁ êáôáðïíôßæïõí ôç æùÞ ìáò
Ïé áðïäåéêôéêÝò ëåðôïìÝñåéåò äéáñèñþíïíôáé óôïí Üîïíá ôçò ëïãéêÞò (êáé ôïõ ÷ñü-
íïõ). Ç ìÝèïäïò ðïõ áêïëïõèåßôáé åßíáé ç åðáãùãéêÞ.
[áðü ôï âéâëßï ôïõ êáèçãçôÞ]
ÈåìáôéêÞ ðåñßïäïò: «Ç áãÜðç ôïõ ðëïýôïõ ... áýôáíäñç æùÞ ìáò»
Ó÷üëéá: «ôé äåí õðÜñ÷åé ... ðïëý ãíÞóéá».
Êáôáêëåßäá ðåñßïäïò: «Êé áí áöÞóç ... ôçí áíáéó÷õíôßá...».

Óçìåéþóôå ôéò åéäéêÝò ùò ðñïò ôï óõãêåêñéìÝíï èÝìá ëÝîåéò (åéäéêü ëåîéëü-
ãéï), ìå ôéò ïðïßåò ðëÝêåôáé ï åííïéïëïãéêüò éóôüò ôçò ðáñáãñÜöïõ.
ÁðÜíôçóç:
ðëïýôïò, á÷üñôáãç áíáæÞôçóç, ìüíéìç áññþóôéá, öéëçäïíßá, êáôáäïõëþíù, êáôá-
ðïíôßæïõí, ôáðåéíþíù, öéëáñãõñßá, åîåõôåëßæù, èåïðïéþ, óýìöùíá êáêÜ, Üìåôñïò ðëïý-
ôïò, ðëåïíåîßá, áëáæïíåßá, ôñõöÞ, ãåííïýí, áäõóþðçôïõò ôõñÜííïõò, áõèÜäåéá, ðáñá-
íïìßá, áíáéó÷õíôßá.
å) ÏñãÜíùóç åõñýôåñïõ êåéìÝíïõ (Ýêèåóçò) ìå áéôéïëüãçóç
ÌåëåôÞóôå ðñïóåêôéêÜ ôï ðéï êÜôù êåßìåíï, ðáñáôçñþíôáò ôçí åéêüíá ðïõ

ôï óõíïäåýåé êáé óõæçôÞóôå ôç ó÷Ýóç ðïõ ìðïñåß íá õðÜñ÷åé áíÜìåóá óôç
äïìÞ åíüò ôñáðåæéïý êáé óôç äïìÞ ìéáò ðáñáãñÜöïõ Þ åíüò åõñýôåñïõ êåé-
ìÝíïõ.
ÁðÜíôçóç:
Êáèåôß, ãéá íá õðÜñîåé êáé íá äþóåé Ýíá åíéáßï óýíïëï, ÷ñåéÜæåôáé ìéá äïìÞ. Ôï ß-
äéï êáé Ýíá ãñáðôü êåßìåíï.
¸ôóé, üðùò ôï ôñáðÝæé óôçñßæåôáé óôá óçìåßá É, ôï ßäéï êáé ç ðáñÜãñáöïò/Ýêèåóç
óôçñßæåôáé óå ìéá èåìáôéêÞ ðñüôáóç Þ óå Ýíáí ðñüëïãï. Ôá ìÝñç ÉÉ êáé ÉÉÉ áðïôåëïýí
ôá ó÷üëéá/åðé÷åéñÞìáôá êáé ãåíéêÜ ôçí áðïäåéêôéêÞ äéáäéêáóßá. Ôï ìÝñïò IV áðïôåëåß
ôï áíôßóôïé÷ï óõìðÝñáóìá ôïõ ãñáðôïý êåéìÝíïõ, åíþ ôï ìÝñïò V áðïôåëåß ôçí êáôá-
êëåßäá ôçò ðáñáãñÜöïõ/ôïí åðßëïãï ôïõ êåéìÝíïõ.
ÌåëåôÞóôå ôï êåßìåíï «Ç ÃëùóóïìÜèåéá» ðïõ áêïëïõèåß êáé ðáñïõóéÜóôå

ôï äïìéêü ôïõ äéÜãñáììá. ÓçìáíôéêÞ âïÞèåéá ìðïñåßôå íá Ý÷åôå áðü ôéò
åñùôÞóåéò.
ÁðÜíôçóç:
«Óçìáóßá êáé ÷ñçóéìüôçôá ôçò ãëùóóïìÜèåéáò»
ÄÉÁÃÑÁÌÌÁ ÄÏÌÇÓ
ÈÅÓÇ ÐñïâÜëëåôáé ç óçìáóßá êáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôçò

1ç
(áðüöáíóç) ãëùóóïìÜèåéáò: «Ç óçìáóßá ðïõ Ý÷åé ç ãëùó-
ðáñÜãñáöïò
Äéåõêñßíéóç óïìÜèåéá.... äéåîïäéêüò ëüãïò».
Áéôéïëïãåßôáé ç èÝóç: óôçñßæåôáé ìå åðé÷åéñÞ-
ìáôá, áíáðôýóóåôáé äçëáäÞ ãéáôß Ý÷åé áîßá ç
ãëùóóïìÜèåéá:
«Ïé ëüãïé ðïõ ìáò óðñþ÷íïõí óôç ãëùóóïìÜ-
èåéá... äåí ìðïñïýìå íá êáôáñôéóôïýìå åðéóôç-
ìïíéêÜ ÷ùñßò îÝíç ãëþóóá».
2ç
Åðé÷åéñÞìáôá:
ÁÉÔÉÏËÏÃÇÓÇ 3ç
– Óõíåííüçóç ìå ôïõò áëëüãëùóóïõò
(ãéáôß) 4ç
– ÅðéóôçìïíéêÞ êáôÜñôéóç
ðáñÜãñáöïé
– Åðéêïéíùíßá ìå îÝíåò ëïãïôå÷íßåò
– Âáèýôåñç ãíùñéìßá ìå ôï äéêü ìáò ëáü êáé ôç
äéêÞ ìáò ãëþóóá
– ¢óêçóç ôïõ íïõ ç îÝíç ãëþóóá
– Éäéáßôåñç ç óçìáóßá ôçò êáôï÷Þò ôùí îÝíùí
ãëùóóþí ãéá ôïõò ÍåïÝëëçíåò.
Êáôáôßèåôáé ðñïóùðéêÞ ìáñôõñßá ôïõ óõããñá-

ÐñïóùðéêÞ
öÝá ãéá ôçí áîßá ôçò ãëùóóïìÜèåéáò êáé åðé-
ìáñôõñßá ôïõ 5ç
öýëáîç ãéá ôï ðüôå, ðþò êáé ùò ðïéï óçìåßï èá
óõããñáöÝá ðáñÜãñáöïò
åðéäéù÷èåß:
Åðéöýëáîç
«Ãíþñéóá êé åãþ ãëþóóåò.... èá åðéäéþîåé áõôü».
ÁíÜðôõîç ôçò 6ç Äéåõêñéíßæåôáé ç åðéöýëáîç:
åðéöýëáîçò ðáñÜãñáöïò «Ãé’ áõôü äåí åßìáé óýìöùíïò... êáé ï Çñüäïôïò»
«¸ííïéá êáé âáèìïß ôçò ãëùóóïìÜèåéáò»
ÄÉÁÃÑÁÌÌÁ ÄÏÌÇÓ
Äéåõêñßíéóç 1ç Ïñéóìüò ôçò ãëùóóïìÜèåéáò êáôÜ ôï óõããñá-
ãëùóóïìÜèåéáò ðáñÜãñáöïò öÝá: «Åßíáé áõôü êÜôé.... ôõ÷áßíïõí óôç æùÞ».
Äéáôýðùóç
Åðéêñáôïýóá Üðïøç óôçí ÅëëÜäá ãéá ôï ôé óç-
èÝóçò ðïõ 2ç
ìáßíåé ðùò êÜðïéïò «.... êáôÝ÷åé ìéá ãëþóóá, ... ôç
óêïðåýåé íá ðáñÜãñáöïé
ìéëåß êáëÜ, ðùò åêöñÜæåôáé ó’ áõôÞí êáëÜ, ...»
áíáôñÝøåé
3ç Ïé âáèìïß ôçò ãëùóóïìÜèåéáò êáèïñßæïíôáé áðü
ðáñÜãñáöïò ôï óêïðü ðïõ åðéäéþêåé ï ìáèçôåõüìåíïò Þ áðü
Áéôéïëüãçóç ôï Þäç õðÜñ÷ïí åðßðåäï ôïõ óå ìéá îÝíç ãëþó-
ðñïóùðéêÞò óá. ¢ñá ç ãëùóóïìÜèåéá = óêïðüò Þ ìÝóï.
Üðïøçò Óêïðüò = íá ôç ÷ñçóéìïðïéÞóåé êÜðïéïò ãñá-
óõããñáöÝá ãéá ðôÜ Þ ðñïöïñéêÜ.
ôïõò âáèìïýò 4ç ÌÝóï = áðáñáßôçôç ðñïûðüèåóç, ãéá íá
ôïõò ãëùóóïìÜ- ðáñÜãñáöïò åíôñõöÞóåé êÜðïéïò óôç ëïãïôå÷íßá êáé ôç âé-
èåéáò âëéïãñáößá ðïõ áöïñÜ óå üëïõò ôïõò ôïìåßò
ôçò æùÞò ôùí ÷ùñþí óôéò ïðïßåò áíÞêåé ç óõ-
ãêåêñéìÝíç îÝíç ãëþóóá.
Ôï êåßìåíï, üðùò èá áíáêáëýøáôå Þäç, áíáðôýóóåôáé ìå áéôéïëüãçóç. Ìðï-
ñåßôå íá ðåßôå ðþò áíáðôýóóåôáé êáèåìéÜ áðü ôéò ðáñáãñÜöïõò 2,3,4 êáé 5;
ÁðÜíôçóç:
Óôéò ðáñáãñÜöïõò 2, 3, 4 êáé 5, üðùò êáé óå üëï ôï êåßìåíï, êõñéáñ÷åß ç áéôéïëüãç-
óç· ç óêÝøç ôïõ óõããñáöÝá åßíáé íá ðåßóåé ãéáôß ðñÝðåé íá ìáèáßíïõìå îÝíåò ãëþóóåò.
Áõôü Üëëïôå ãßíåôáé Üìåóá (ðáñÜãñáöïò 2: «ïé ëüãïé ðïõ ìáò óðñþ÷íïõí...», ðáñÜ-
ãñáöïò 3: «Ãéáôß ç ãíþóç ìéáò îÝíçò ãëþóóáò...»), Üëëïôå êÜðùò ðëÜãéá (4ç ðáñÜ-
ãñáöïò: «Áí ôÝôïéá åßíáé ãåíéêÜ ç óçìáóßá....», 5ç ðáñÜãñáöïò: «Ãíþñéóá êé åãþ....»).
ÐáñïõóéÜóôå ôç äïìÞ ôçò ðáñáãñÜöïõ 2 êáé ðåßôå óå ðïéá ó÷Ýóç âñßóêåôáé
ç êáôáêëåßäá ôçò ìå ôçí áñ÷Þ ôçò åðüìåíçò ðáñáãñÜöïõ 3. Èá áðáíôÞóåôå
óùóôÜ, áí ðáñáôçñÞóåôå ðïý áíáöÝñåôáé ç áéôéïëüãçóç ôçò ðáñáãñÜöïõ 3
ðïõ áñ÷ßæåé ìå ôï «Ãéáôß ç ãíþóç ìéáò îÝíçò ãëþóóáò...».
ÁðÜíôçóç:
ÄïìÞ ôçò ðáñáãñÜöïõ 2
ÈåìáôéêÞ ÈÝóç «Ïé ëüãïé ðïõ ìáò óðñþ÷íïõí óôç ãëùóóïìÜ-

ðåñßïäïò (áðüöáíóç) èåéá åßíáé ðïëëïß...»
«Ðñþôá ðñáêôéêïß: ÷ñåéáæüìáóôå ôçí îÝíç
ãëþóóá ãéá ôç æùÞ...»
ËåðôïìÝñåéåò Äéáßñåóç «Ìáò ÷ñåéÜæåôáé Ýðåéôá ç îÝíç ãëþóóá áí
/ ó÷üëéá åôïéìáæüìáóôå...»
êáôáêëåßäá «ÔÝëïò ìå ôçí îÝíç ãëþóóá..»
Áí ðáñáôçñÞóïõìå ðñïóåêôéêÜ ôçí ðáñÜãñáöï, èá äéáðéóôþóïõìå üôé ï äéáéñåôéêüò
ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï áíáðôýóóåôáé õðçñåôåß ôåëéêÜ ôïí áéôéïëïãéêü, ðïõ, üðùò óçìåéþóá-
ìå, åßíáé êáé ï êõñßáñ÷ïò ôñüðïò óôïí ïðïßï óôçñßæåôáé ç áðïäåéêôéêÞ äéáäéêáóßá ïëüêëç-
ñïõ ôïõ êåéìÝíïõ. Ïé äýï ôñüðïé, äçëáäÞ, äéáðëÝêïíôáé êáé äçìéïõñãïýí Ýíáí Üëëï ìåé-
êôü. ÅîÜëëïõ, áõôü ðáñáôçñåßôáé êáé ãåíéêüôåñá: ç åðåîÞãçóç, ç äéáßñåóç, ç áéôéïëüãçóç,
ç óýãêñéóç êáé ç áíôßèåóç, ç áíáëïãßá, ï ïñéóìüò êôë., ïé ôñüðïé äçëáäÞ ìå ôïõò ïðïß-
ïõò áíáðôýóóåôáé ìßá ðáñÜãñáöïò êáé, ãåíéêüôåñá, Ýíá êåßìåíï, äéáðëÝêïíôáé óõíÞèùò
Üëëïôå óå ìåãáëýôåñï êáé Üëëïôå óå ìéêñüôåñï âáèìü. Ïé áìéãåßò åßíáé êáé óðáíéüôåñïé.
Ìéá ðñïóåêôéêüôåñç óõó÷Ýôéóç ôùí ðáñáãñÜöùí 2 êáé 3 èá ìáò Ýðåéèå üôé ôï ôå-
ëåõôáßï ìÝñïò ôçò ðáñáãñÜöïõ 2, ç êáôáêëåßäá ôçò äçëáäÞ, áí ìðïñïýìå íá ôï ï-
íïìÜóïõìå Ýôóé («ÔÝëïò... ðïëéôéóìü»), áðïôåëåß ïõóéáóôéêÜ ôç èåìáôéêÞ ðåñßïäï ôçò
ðáñáãñÜöïõ 3. Ãé’ áõôü êáé ç ðáñÜãñáöïò áõôÞ áñ÷ßæåé ìå ôï «Ãéáôß...». Ôïí ôñüðï áõ-
ôü ôçò äéÜñèñùóçò ôùí ðáñáãñÜöùí èá ôïí äéáðéóôþóåôå êáé óå Üëëá óçìåßá áõôïý
ôïõ êåéìÝíïõ Üëëïôå ëáíèÜíïíôá (ôÝëïò ðáñáãñÜöïõ 4 - áñ÷Þ ðáñáãñÜöïõ 5) êáé
Üëëïôå ðéï öáíåñü (ôÝëïò ðáñáãñÜöïõ 5 - áñ÷Þ ðáñáãñÜöïõ 6).
Äåßôå ôéò ëÝîåéò/öñÜóåéò ìå ôéò ïðïßåò äéáñèñþíïíôáé ïé ðáñÜãñáöïé ìåôáîý ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
• Ç ëÝîç ëüãïé óõíäÝåé ôç ðáñÜãñáöï 2 ìå ôçí 1, áöïý áéôéïëïãåß ôç óçìáóßá
ôçò ãëùóóïìÜèåéáò.
• Ç ðáñÜãñáöïò 3 óõíäÝåôáé ìå ôç 2 ìå ôç ëÝîç ãéáôß êáé ðñïâÜëëåôáé ùò óõ-
íÝ÷åéá ôçò ðáñáãñÜöïõ 2.
• Ç 4 óõíäÝåôáé ìå ôéò 1, 2, 3 ìå ôç öñÜóç áí åßíáé ôÝôïéá ãåíéêÜ, óõíïøßæï-
íôáò üëåò ôéò ðñïçãïýìåíåò áðüøåéò ðïõ Ý÷ïõí ôåèåß.
• Ç 5 óõíäÝåôáé ìå ôçí 4 ìå ôï óýíäåóìï êáé êáé ôç öñÜóç «...ôáîßäåøá êáé êá-
ôïßêçóá óôï åîùôåñéêü,...».
• Ç 6 óõíäÝåôáé åðßóçò ìå üëåò ôéò ðñïçãïýìåíåò ìå ôç öñÜóç «ãé’ áõôü» ëåé-

ôïõñãþíôáò óõìðåñáóìáôéêÜ ãéá üëï ôï êåßìåíï.
Ðïéá åßíáé ç äéêÞ óáò èÝóç áðÝíáíôé óôï ðñüâëçìá; Ðïéá åßíáé ôá åðé÷åé-
ñÞìáôá ìå ôá ïðïßá óôçñßæåôå ôç èÝóç óáò;
Ìðïñåßôå íá óõìöùíÞóåôå Þ íá äéáöùíÞóåôå ìå ôç ãíþìç ôïõ óõããñáöÝá,
áñêåß íá áéôéïëïãÞóåôå ðåéóôéêÜ ôçí ÜðïøÞ óáò. Íá áíáðôýîåôå ôç èÝóç óáò
êáé ôá åðé÷åéñÞìáôÜ óáò óå Ýíá êåßìåíï 250 - 300 ëÝîåùí.
ÁðÜíôçóç:
Óçìáóßá êáé ÷ñçóéìüôçôá ôçò ãëùóóïìÜèåéáò
Ç óçìáóßá ôçò ãëùóóïìÜèåéáò óôç óýã÷ñïíç åðï÷Þ åßíáé ìåãÜëç, áöïý õðÜñ÷åé
Ýíôïíç ðïëéôéêÞ, ðïëéôéóôéêÞ, ïéêïíïìéêÞ êáé åìðïñéêÞ åðéêïéíùíßá· èá ìðïñïýóå ìÜëé-
óôá íá ÷áñáêôçñéóôåß êáé áõôïíüçôç áíÜãêç ôùí óýã÷ñïíùí áíèñþðùí ç åêìÜèçóç
ôïõëÜ÷éóôïí ôçò áããëéêÞò ãëþóóáò.
Áñ÷éêÜ, èá Ýðñåðå íá ëçöèåß õðüøç ç ìåôáêßíçóç êáé ç åãêáôÜóôáóç ïéêïíïìéêþí
ìåôáíáóôþí óôá äéÜöïñá êñÜôç. Ôï ãåãïíüò áõôü êáèéóôÜ áðáñáßôçôç ôçí éêáíüôçôá
ôüóï ôùí ìüíéìùí êáôïßêùí åíüò êñÜôïõò üóï êáé ôùí ìåôáíáóôþí íá óõíåííïïýíôáé
åðáñêþò ìÝóù êÜðïéáò óõãêåêñéìÝíçò ãëþóóáò, ðñïêåéìÝíïõ íá äéáôçñåßôáé ç ïìáëü-
ôçôá ôùí ìåôáîý ôïõò ó÷Ýóåùí óå åðáããåëìáôéêü êáé êïéíùíéêü åðßðåäï åõñýôåñá.
¢ëëùóôå, áêüìç êáé ç áðëÞ ìåôáêßíçóç åíüò åðáããåëìáôßá óå ÷þñåò ôïõ åîùôåñéêïý
- ÷ùñßò ôç ìüíéìç åãêáôÜóôáóç ôïõ åêåß - áðáéôåß ôç äõíáôüôçôÜ ôïõ íá åðéêïéíùíåß éêá-
íïðïéçôéêÜ ìå ôïõò áëëüãëùóóïõò óõíåñãÜôåò ôïõ êáèþò êáé íá åíçìåñþíåôáé ìÝóù ôçò
îÝíçò âéâëéïãñáößáò ãéá ôéò íÝåò åîåëßîåéò ðïõ áöïñïýí ôïí åðáããåëìáôéêü ôïõ ÷þñï.
ÅðéðëÝïí, ç åðáöÞ ôïõ óýã÷ñïíïõ áíèñþðïõ ìå ôïõò çëåêôñïíéêïýò õðïëïãéóôÝò
åßíáé óõíäåäåìÝíç êáé åîáñôùìÝíç ùò Ýíá âáèìü áðü ôç ãëùóóïìÜèåéá· åßíáé ðñïá-
ðáéôïýìåíç äçëáäÞ Ýóôù ç õðïôõðþäçò ãíþóç ôçò áããëéêÞò ãëþóóáò, ãéá íá ìðïñåß
íá ãßíåé óùóôüò ÷åéñéóìüò ôùí õðïëïãéóôþí.
Óôï åðßðåäï ôçò äéåýñõíóçò ôùí áíèñþðéíùí ó÷Ýóåùí ðáãêïóìßùò, ç ãíþóç îÝ-
íùí ãëùóóþí åîõðçñåôåß ôçí áíôáëëáãÞ ðïëéôéóôéêþí óôïé÷åßùí áíÜìåóá óôá êñÜôç,
äéáäéêáóßá ðïõ åðéôõã÷Üíåé ôçí åîïéêåßùóç ôùí ëáþí ìåôáîý ôïõò, áöïý áðïêôïýí ôç
äõíáôüôçôá íá Ýñèïõí óå åðáöÞ ìå äåßãìáôá ôçò ðïëéôéóôéêÞò ôáõôüôçôáò Üëëùí êñá-
ôþí. Ç åðáöÞ áõôÞ ìðïñåß íá äéåõñýíåé áðëÜ ôïõò ïñßæïíôÝò ôïõò Þ íá ôïõò êáôá-
óôÞóåé éêáíïýò íá åìðëïõôßóïõí ôï äéêü ôïõò ðïëéôéóìü áöïìïéþíïíôáò äçìéïõñãéêÜ
óôïé÷åßá ðïõ èåùñïýí üôé ïìïéÜæïõí óôçí éäéïóõãêñáóßá ôçò äéêÞò ôïõò ÷þñáò.
Êáôüðéí üëùí áõôþí, åßíáé óáöÝò ðùò ç ãëùóóïìÜèåéá áðïôåëåß ìÝãéóôç áíÜãêç
êáé ü÷é ðïëõôÝëåéá óôç óýã÷ñïíç êïéíùíßá, åöüóïí ôá ìÝëç ôçò åðéèõìïýí êáé åðé-
äéþêïõí ôç óõíå÷Þ åîÝëéîç êáé ðñüïäü ôïõò.
VII. ÈÅÌÁÔÁ ÃÉÁ ÓÕÆÇÔÇÓÇ ÊÁÉ

ÅÊÖÑÁÓÇ - ÅÊÈÅÓÇ
Ç ãëùóóïìÜèåéá êáé ç ÷ñçóéìüôçôÜ ôçò
Óôï ðáñáêÜôù êåßìåíï íá åíôïðßóåôå:

– Ôï èÝìá óôï ïðïßï áíáöÝñåôáé
– Ôéò äéÜöïñåò áðüøåéò ðïõ äéáôõðþíïíôáé ó÷åôéêÜ ìå ôï èÝìá êáé ôá åðé-
÷åéñÞìáôá ðïõ ôéò óôçñßæïõí.
ÁðÜíôçóç:
– Ôï èÝìá ðïõ ðñáãìáôåýåôáé ôï êåßìåíï åßíáé ç áíïìïéïãÝíåéá ùò ðñïò ôï ìïñöù-
ôéêü åðßðåäï êáé ôç ìáèçóéáêÞ éêáíüôçôá ôùí ðáéäéþí êáôÜ ôç äéäáóêáëßá ôùí îÝíùí
ãëùóóþí, ïé ðñïôåéíüìåíïé ôñüðïé áíôéìåôþðéóçò ôïõ ðñïâëÞìáôïò êáé ïé áíôéèÝóåéò
ôùí öïñÝùí áõôþí ôùí ìåèüäùí.
– Ðñþôç Üðïøç (ðñïôåéíüìåíç áðü êáèçãçôÝò):
ÅöáñìïãÞ (óå ðåéñáìáôéêü óôÜäéï) ôïõ äéá÷ùñéóìïý ôùí ìáèçôþí ôùí ãõìíáóßùí êáé
ôçò Á’ Ëõêåßïõ ôùí ó÷ïëåßùí áíÜëïãá ìå ôï åðßðåäï ôùí ãíþóåþí ôïõò óôá Áããëé-
êÜ, êáé ôçò êáôáíïìÞò ôïõò óå äéáöïñåôéêÝò ôÜîåéò.
Åðé÷åéñÞìáôá ðïõ ôç óôçñßæïõí:
• Ôå÷íéêÝò äõóêïëßåò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò äéäáóêáëßáò åîáëåßöïíôáé ìå ôç
ìÝèïäï áõôÞ· ç ïìïãÝíåéá ôïõ ãíùóôéêïý åðéðÝäïõ åðéôñÝðåé ôá÷åßá êáé ïñ-
ãáíùìÝíç äéäáóêáëßá.
• Êßíçôñï óôïí êáëü ìáèçôÞ íá âåëôéùèåß ðåñéóóüôåñï, ãéáôß äå âñßóêåé ðëÝ-
ïí ôçí ðáñÜäïóç áíéáñÞ, áëëÜ åíäéáöÝñïõóá êáé ãåìÜôç ðñïêëÞóåéò.
• Êßíçôñï êáé ãéá ôïí êáêü ìáèçôÞ íá óõììåôÝ÷åé óôç äéáäéêáóßá ôçò äéäá-
óêáëßáò ÷ùñßò íá íéþèåé ìåéïíåêôéêÜ áðÝíáíôé ôïõò Üñéóôïõò ìáèçôÝò.
(ðñïôåéíüìåíç áðü êáëïýò ìáèçôÝò):
ÅöáñìïãÞ ôçò ðáñáðÜíù ìåèüäïõ óå üëá ôá ìáèÞìáôá.
• Äéáðßóôùóç óôçí ðñÜîç üôé äéåõêïëýíåôáé ðïëý ç äéáäéêáóßá åêìÜèçóçò ôïõ
äéäáêôéêïý áíôéêåéìÝíïõ áðü ôïõò ßäéïõò.
– Äåýôåñç Üðïøç (õðïóôçñéæüìåíç áðü ôïí ðñüåäñï ôçò Á’ ÅËÌÅ ÁèÞíáò êáé áðü
ôçí ÏËÌÅ): ÊáôÜñãçóç ôçò ðåéñáìáôéêÞò åöáñìïãÞò ôïõ ó÷åäßïõ åðéðåäïðïßçóçò ôùí
ìáèçôþí.

• ÅðéâïëÞ ìïñöùôéêïý êáé êïéíùíéêïý äéá÷ùñéóìïý ôùí ìáèçôþí åîáéôßáò ôçò äé-
åõêüëõíóçò ôçò äéäáóêáëßáò ôïõ ìáèÞìáôïò ôçò îÝíçò ãëþóóáò óôá ó÷ïëåßá.
• ¸íôïíïò ï êßíäõíïò íá ãåíéêåõôåß áõôÞ ç ìÝèïäïò êáé óôá õðüëïéðá ìáèÞìáôá.
• Áýîçóç ðéèáíïôÞôùí íá áðïêëåéóôïýí êÜðïéïé áäýíáìïé ìáèçôÝò áðü ôçí ôñé-
ôïâÜèìéá åêðáßäåõóç.
• Õðïíüìåõóç ôçò çèéêÞò ôçò ðáéäáãùãéêÞò åðéóôÞìçò åîáéôßáò ôïõ êïéíùíéêïý
êáôáìåñéóìïý ôùí ìáèçôþí.
(õðïóôçñéæüìåíç áðü «áäýíáìïõò» ìáèçôÝò)
• Öüâïò ãéá ãåíßêåõóç ôçò ìåèüäïõ ôçò åðéðåäïðïßçóçò êáé óå Üëëá ìáèÞìáôá.
• Óýã÷õóç ùò ðñïò ôç ëåéôïõñãßá ôçò äéäáêôéêÞò äéáäéêáóßáò.
• Åðßäåéîç Ýììåóïõ êïéíùíéêïý ñáôóéóìïý óå âÜñïò ôïõò.
Ìéá ìçôÝñá óôÝëíåé Ýíá êåßìåíï óå ñáäéïöùíéêü óôáèìü. Óôï êåßìåíü ôçò
õðïóôçñßæåé ðùò ç åêìÜèçóç êáé äåýôåñçò îÝíçò ãëþóóáò óôï ó÷ïëåßï ïõ-
óéáóôéêÜ åðéâáñýíåé ôïõò ãïíåßò, åðåéäÞ áíáãêÜæïíôáé íá óôÝëíïõí ôá ðáé-
äéÜ ôïõò óôá öñïíôéóôÞñéá îÝíùí ãëùóóþí êáé ãéá äåýôåñç ãëþóóá.
Íá õðïèÝóåéò üôé óôÝëíåéò êáé åóý ìå ôç óåéñÜ óïõ Ýíá êåßìåíï óôï ñáäéï-
öùíéêü óôáèìü, óôï ïðïßï åêèÝôåéò ôç äéêÞ óïõ Üðïøç ãéá ôï èÝìá ðïõ
Ýèéîå ç ìçôÝñá (250 - 300 ëÝîåéò).
ÁðÜíôçóç:
Ðñïò ôï ñáäéïöùíéêü óôáèìü «NEWS FM»
ãéá ôçí åêðïìðÞ «Ç åêðáßäåõóç óôç óýã÷ñïíç ÅëëÜäá»
ÁãáðçôÝ ê. Ã.Ê.,
áðïöÜóéóá íá óáò óôåßëù áõôÞ ôçí åðéóôïëÞ, áöïý Üêïõóá ôçí ôåëåõôáßá óáò åê-
ðïìðÞ. Ìå áöïñìÞ ôï ãñÜììá ôçò êõñßáò ðïõ áíáöÝñèçêå óôçí åéóáãùãÞ ôçò äéäá-
óêáëßáò äåýôåñçò îÝíçò ãëþóóáò óôá ó÷ïëåßá, èá Þèåëá íá ôïðïèåôçèþ êáé åãþ åðß
ôïõ èÝìáôïò.
Êáôáëáâáßíù ðùò ç êáéíïôïìßá áõôÞ Ý÷åé ðñïêáëÝóåé ôçí áíçóõ÷ßá ðïëëþí ãïíÝ-
ùí, ãéáôß ôç óõíäÝïõí ìå ðñüóèåôç ïéêïíïìéêÞ åðéâÜñõíóç. ÁõôÞ ôïõò ç áíôßëçøç ü-
ìùò äåí åõóôáèåß áðüëõôá.
Êé åãþ áíÞêù óôç ìéêñïìåóáßá ïéêïíïìéêÞ ôÜîç. ÐáñÜ ôï ãåãïíüò áõôü, ìå ÷áñï-
ðïßçóå éäéáßôåñá ç åêðáéäåõôéêÞ áõôÞ åîÝëéîç. Èåùñþ ðùò óôéò ìÝñåò ìáò äåí åßíáé
áñêåôÞ ç ãíþóç ìéáò îÝíçò ãëþóóáò ãéá ôçí åðáããåëìáôéêÞ êáôÜñôéóç êáé áðïêáôÜ-
óôáóç ôùí ðáéäéþí ìáò. ¸÷åé êáôáóôåß áíáãêáßá ç ãíþóç ôïõëÜ÷éóôïí äýï ãëùóóþí
áêüìç êáé ãéá íá óðïõäÜóïõí óôï ðáíåðéóôÞìéï. Ç ìåãÜëç ìïõ êüñç äõóêïëåýåôáé
íá ôåëåéþóåé ôçí ðôõ÷éáêÞ ôçò åñãáóßá, ãéáôß äåí ìðïñåß íá óõãêåíôñþóåé ôá áðáñáß-
ôçôá óôïé÷åßá ðïõ õðÜñ÷ïõí óå îåíüãëùóóç âéâëéïãñáößá. ×áßñïìáé üìùò ðïõ ç íåü-
ôåñç êüñç ìïõ èá ôåëåéþóåé ôï ó÷ïëåßï êáôÝ÷ïíôáò ôïõëÜ÷éóôïí ôéò âÜóåéò ôçò ãáë-
ëéêÞò ãëþóóáò. ÅðéðëÝïí ðñïóüí èá èåùñåßôáé. Ìçí ôï ðáñáâëÝðïõìå áõôü. ¼ôáí èá
âãåé óôçí áãïñÜ åñãáóßáò, èá Ý÷åé Þäç ôñåéò ôßôëïõò óðïõäþí, Ýíáí ôçò ó÷ïëÞò ôçò
êáé äýï ðïõ èá ðéóôïðïéïýí ôç ãíþóç äýï îÝíùí ãëùóóþí· ãéáôß, ìçí îå÷íÜìå ðùò
Ý÷åé ôåèåß óå ëåéôïõñãßá êáé ôï êñáôéêü ðéóôïðïéçôéêü ãëùóóïìÜèåéáò. Íá, Ýíáò ôñü-
ðïò íá áðïöåõ÷èïýí õðÝñïãêá ðïóÜ ðïõ äéáèÝôïõìå ãéá ôá åîÝôáóôñá ðïõ êáôáâÜë-
ëïõí ôá ðáéäéÜ ìáò, ðñïêåéìÝíïõ íá óõììåôÜó÷ïõí óôéò åîåôÜóåéò ãéá ôï ðôõ÷ßï ôïõ
Lower êáé ôïõ Proficiency ãéá ðáñÜäåéãìá.
¸ðåéôá, äåí åßíáé áðáñáßôçôï íá ðëçñþóïõí åðéðëÝïí ÷ñÞìáôá óå îåíüãëùóóá
öñïíôéóôÞñéá ãéá ôç äåýôåñç ãëþóóá, ãéáôß áöåíüò êÜðïéá áðü áõôÜ ôçí ðñïóöÝñïõí
äùñåÜí êáé áöåôÝñïõ ðéóôåýù ðùò ïé êáèçãçôÝò ðïõ äéïñßæïíôáé ðéá óôï äçìüóéï åß-
íáé éêáíüôáôïé íÝïé Üíèñùðïé ðïõ ìðïñïýí íá ìåôáäþóïõí óôïõò ìáèçôÝò éêáíïðïéç-
ôéêüôáôåò ãíþóåéò.
Áò ìçí åßìáóôå ëïéðüí ôüóï áñíçôéêïß êáé áðáéóéüäïîïé. Åõ÷áñéóôþ ãéá ôçí åõêáé-
ñßá ðïõ ìïõ äßíåôå íá åêöñÜóù ôç ãíþìç ìïõ äçìïóßùò.
Óõã÷áñçôÞñéá ãéá ôçí åêðïìðÞ óáò,
Á.Ì.
Íá õðïèÝóåôå üôé ôï Õðïõñãåßï Ðáéäåßáò ïñãáíþíåé ìéá êáìðÜíéá -

åêóôñáôåßá ãéá ôç ãëùóóïìÜèåéá. ÌÝóá óôï ðëáßóéï áõôü íá ãñÜøåôå ìéá
åêôåôáìÝíç åíçìåñùôéêÞ áíáêïßíùóç, ìå óêïðü íá ðåéóôïýí ïé íÝïé êáé ïé
ãïíåßò ôïõò ãéá ôçí áîßá ôçò ãëùóóïìÜèåéáò, ìå âáóéêÞ ðñïûðüèåóç ôçí êá-
ëÞ ãíþóç ôçò ÍåïåëëçíéêÞò ãëþóóáò.
ÁðÜíôçóç:
ÕÐÏÕÑÃÅÉÏ ÅÈÍÉÊÇÓ ÐÁÉÄÅÉÁÓ

ÊÁÉ ÈÑÇÓÊÅÕÌÁÔÙÍ
ÔÌÇÌÁ ÅÍÇÌÅÑÙÓÇÓ ÐÏËÉÔÙÍ
ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÇ
Óôá ðëáßóéá ôçò åêóôñáôåßáò ðïõ Ý÷åé îåêéíÞóåé ç õðçñåóßá ìáò ãéá ôçí õðïóôÞñé-
îç ôçò ãëùóóïìÜèåéáò óôç ÷þñá ìáò, óÜò áðïóôÝëëïõìå áõôÞí ôçí åðéóôïëÞ ðïõ Ý-
÷åé åíçìåñùôéêü ÷áñáêôÞñá ó÷åôéêÜ ìå ôï èÝìá ôçò åêìÜèçóçò îÝíùí ãëùóóþí.
Óáò åíçìåñþíïõìå ðùò Ý÷åé äñïìïëïãçèåß ç êáèéÝñùóç ôïõ êñáôéêïý ðôõ÷ßïõ âå-
âáßùóçò ãëùóóïìÜèåéáò. ¹äç, äéåîÜãïíôáé ïé ðñïêáôáñêôéêÝò ãñáðôÝò åîåôÜóåéò ãéá
ôï ðéóôïðïéçôéêü âåâáßùóçò ôçò ðïëý êáëÞò ãíþóçò ôçò ÁããëéêÞò ãëþóóáò (åðßðåäï
First Certificate of Cambridge College) êáé âñßóêïíôáé õðü ôïí ôåëéêü ó÷åäéáóìü ïé á-
íôßóôïé÷åò åîåôÜóåéò ãéá ôï åðßðåäï ôçò Üñéóôçò ãíþóçò ôçò ÁããëéêÞò ãëþóóáò (åðß-
ðåäï Certificate of Proficiency in English), ïé ïðïßåò èá äéåîá÷èïýí óôï ôÝëïò ôïõ ôñÝ-
÷ïíôïò Ýôïõò.
Ç êáèéÝñùóç áõôïý ôïõ êñáôéêïý ðôõ÷ßïõ èåùñÞèçêå áðáñáßôçôç, ðñïêåéìÝíïõ íá
ëÜâïõí ôá êáôÜëëçëá êßíçôñá ïé ìáèçôÝò ãéá ôçí åíåñãÞ åíáó÷üëçóÞ ôïõò ìå ôçí åê-
ìÜèçóç ðåñéóóüôåñùí áðü ìßá îÝíùí ãëùóóþí. Ç êáôï÷Þ ôïõ èá ôïõò åðéôñÝðåé ôçí
Üìåóç ðñïóêüìéóÞ ôïõ óôéò áñìüäéåò õðçñåóßåò ôïõ äçìüóéïõ ôïìÝá, üðïõ åðéèõìïýí
íá ðñïóëçöèïýí êáôüðéí ãñáðôþí åîåôÜóåùí Þ áéôÞóåùí ìå óåéñÜ ðñïôåñáéüôçôáò. Äå
èá åßíáé ðëÝïí õðï÷ñåùôéêÞ ç ìåóïëÜâçóç ôùí áñìüäéùí õðçñåóéþí ôùí îåíüãëùó-
óùí ðáíåðéóôçìßùí ãéá ôçí Ýêäïóç âåâáéþóåùí ôïõ åðéðÝäïõ ãíþóçò ôçò îÝíçò
ãëþóóáò ðïõ áðáéôåßôáé óå êÜèå ðåñßðôùóç. ÐáñÜëëçëá, èá áðïöåõ÷èåß êáé ç áíá-
ãêáéüôçôá äéåîáãùãÞò áíÜëïãùí ãñáðôþí äïêéìáóéþí ãéá ôç äéáðßóôùóç ôùí éêáíï-
ôÞôùí ôùí åíäéáöåñïìÝíùí ãéá ôéò óõãêåêñéìÝíåò èÝóåéò åñãáóßáò.
ÌÝ÷ñé áõôü ôï óçìåßï èá ðñÝðåé íá Ý÷åé ãßíåé áðüëõôá áíôéëçðôÞ ç ðñïôåñáéüôçôá
ðïõ äßíåé ôï Õðïõñãåßï Ðáéäåßáò ôçò ÷þñáò ìáò óôç ãëùóóïìÜèåéá ôùí íÝùí áíèñþ-
ðùí. Ç åíåñãÞ óõììåôï÷Þ ôçò ÅëëÜäáò óôá êïéíÜ ôçò ÅõñùðáúêÞò ¸íùóçò êáèþò êáé
ïé ãåíéêüôåñåò ôÜóåéò äéåèíïðïßçóçò, ïé ïðïßåò åðéêñáôïýí ðáãêïóìßùò, êáèéóôïýí ôç
ãíþóç îÝíùí ãëùóóþí õðï÷ñÝùóç ôçò ìáèçôéþóáò íåïëáßáò êáé ðñïáðáéôïýìåíï å-
ðáããåëìáôéêü ðñïóüí ôùí ìåëëïíôéêþí åðáããåëìáôéþí, ðñïêåéìÝíïõ íá áíôåðåîÝëèïõí
ïé ìåí óå ðëçñÝóôåñç ðáíåðéóôçìéáêÞ êáôÜñôéóç êáé ïé äå óôéò åðáããåëìáôéêÝò õðï-
÷ñåþóåéò ðïõ äéáñêþò áõîÜíïíôáé - ëüãù ôçò áêáôÜðáõóôçò ôå÷íïëïãéêÞò åîÝëéîçò êáé
ôùí äéáêñáôéêþí óõíåñãáóéþí óçìáíôéêüôáôùí âéïìç÷áíéêþí êáé åìðïñéêþí ïìßëùí.
ÐÝñá áðü ôçí áíáãêáéüôçôá ðïõ ÷áñáêôçñßæåé óôçí åðï÷Þ ìáò ôç ãëùóóïìÜèåéá,
åîÝ÷ïõóáò óçìáóßáò åßíáé êáé ïé ðïëëáðëÝò åðéëïãÝò øõ÷áãùãßáò ðïõ ðáñÝ÷åé. Äßíåé
ôç äõíáôüôçôá óôïõò íÝïõò áíèñþðïõò íá Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ êáé åðéêïéíùíßá ìå óõ-

íïìÞëéêïýò ôïõò áðü üëï ôïí êüóìï êáé ìå áõôüí ôïí ôñüðï íá áíôáëëÜóóïõí áðü-
øåéò, éäÝåò, ðñïôÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå èÝìáôá ðïõ ôïõò åíäéáöÝñïõí. Êáèßóôáíôáé, åðéðëÝ-
ïí, éêáíïß íá åíôñõöÞóïõí óôïí ðïëéôéóìü, óôç íïïôñïðßá êáé óôçí ðáñÜäïóç Üëëùí
êñáôþí ìÝóá áðü ôçí åíáó÷üëçóÞ ôïõò ìå ôçí îÝíç ëïãïôå÷íßá, ôçí êáôáãåãñáììÝ-
íç éóôïñßá, ôç ìïõóéêÞ, ôá Ýíôõðá ìÝóá ðëçñïöüñçóçò Üëëùí ÷ùñþí, áðü ôç âáèýôå-
ñç êáôáíüçóç ôïõ êéíçìáôïãñÜöïõ, ôïõ èåÜôñïõ Þ êÜðïéùí ôçëåïðôéêþí ðñïãñáììÜ-
ôùí áêüìç áëëüãëùóóùí êñáôþí.
Óôçí ðñïóðÜèåéá áõôÞ, ðïõ åëðßæïõìå ðñüèõìá íá êáôáâÜëåé ç åëëçíéêÞ íåïëáßá,
óõóôÞíïõìå óôïõò ãïíåßò íá ãßíïõí ðïëýôéìïé âïçèïß, ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôý÷ïõìå
üëïé ôçí åîÝëéîç ôçò ðáôñßäáò ìáò êáé ôç äéåêäßêçóç ëáìðñþí èÝóåùí óå üëïõò ôïõò
ôïìåßò ôçò äéåèíéêÞò êïéíùíßáò ðïõ âñßóêåôáé ðñï ôùí ðõëþí ìáò. Ç ðïëéôéóôéêÞ ôáõ-
ôüôçôá ôçò ÷þñáò ìáò äåí êéíäõíåýåé áðü êáôÜëëçëá êáôçñôéóìÝíïõò áíèñþðïõò áë-
ëÜ áðü ôçí åðßäåéîç áäéáöïñßáò ãéá ôçí ðñüïäï. Ç äéáôÞñçóç Üëëùóôå ôçò ôáõôüôç-
ôÜò ìáò åîáóöáëßæåôáé áðü ôçí ðñùôáñ÷éêÞ êáé ôçí áøåãÜäéáóôç êáôï÷Þ ôçò Íåïåë-
ëçíéêÞ ÊïéíÞò ãëþóóáò, ç ïðïßá êáé åîõðáêïýåôáé üôé èá áðïôåëÝóåé ôç âÜóç ãéá ôçí
åêìÜèçóç Üëëùí ãëùóóþí. Ôá ãåñÜ èåìÝëéá óôçñßæïõí ôá áðáñÜìéëëá ïéêïäïìÞìá-
ôá, Üëëùóôå.
Ìå ôçí õðüó÷åóç ôïõ Õðïõñãåßïõ íá óõíå÷ßóåé ôç äéáäéêáóßá åîåýñåóçò ìåèüäùí
áðáëëáãÞò ôùí ãïíÝùí áðü ðåñéôôÝò ïéêïíïìéêÝò åðéâáñýíóåéò óå ü,ôé áöïñÜ óôçí åê-
ìÜèçóç îÝíùí ãëùóóþí, êëåßíïõìå ôçí åíçìåñùôéêÞ áõôÞ åðéóôïëÞ ðñïóâëÝðïíôáò
óôçí áìÝñéóôç óõìðáñÜóôáóÞ óáò óôçí ðñïóðÜèåéá ðïõ Ý÷åé îåêéíÞóåé.
Ï ÐñïúóôÜìåíïò ôïõ ôìÞìáôïò
Ðïéï ìÞíõìá ó÷åôéêÜ ìå ôç ãëùóóïìÜèåéá ðñïóðáèåß íá ðåñÜóåé ç äéáöÞ-

ìéóç ðïõ áêïëïõèåß óôç óåëßäá 84;
ÁðÜíôçóç:
Ç óõãêåêñéìÝíç äéáöÞìéóç áðïóêïðåß óôï íá ðåßóåé ôïõò ãïíåßò ãéá ôçí áíá-
ãêáéüôçôá ôçò ãíþóçò ôçò ÁããëéêÞò ãëþóóáò óôç óýã÷ñïíç åðï÷Þ· áíáãêáéüôçôá
ðïõ ôá åðüìåíá ÷ñüíéá èá ãßíåé áêüìç ðéï åðéôáêôéêÞ. ÐñïêåéìÝíïõ ëïéðüí íá åîá-
óöáëßóïõí ôï ëáìðñü ìÝëëïí ôùí ðáéäéþí ôïõò, ïé ãïíåßò ïöåßëïõí íá ìçí õðïëïãß-
óïõí ôéò äáðÜíåò ìå ôéò ïðïßåò èá åðéâáñõíèïýí.
Áíáëýóôå ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï ðñïóðáèåß íá ðåßóåé ç äéáöÞìéóç ðïõ

áêïëïõèåß: ðïéåò áðü ôéò öñÜóåéò áðïôåëïýí ôá óôçñßãìáôÜ ôçò êáé ãéáôß.
Ðþò ðñïâÜëëïíôáé áõôÝò ïé öñÜóåéò êáé ãéáôß. ÓõæçôÞóôå åðßóçò áí õðÜñ-
÷åé áìåóüôçôá åðéêïéíùíßáò óôç äéáöÞìéóç êáé ðïõ ïöåßëåôáé áõôÞ.
ÁðÜíôçóç:
Ç äéáöÞìéóç èÝëåé íá ðåßóåé ôïõò ãïíåßò áðåõèõíüìåíç óôï óõíáßóèçìÜ ôïõò, êÜ-
íïíôÜò ôïõò íá óõíåéäçôïðïéÞóïõí ôçí áíáãêáéüôçôá åêìÜèçóçò ôçò áããëéêÞò ãëþó-
óáò. ÅðïìÝíùò, ãßíåôáé öáíåñü üôé ðñüêåéôáé ãéá äéáöÞìéóç öñïíôéóôçñßïõ áããëéêþí.
Ç ðáñüôñõíóç «Óêåöôåßôå ðñþôá ôï ðáéäß óáò», åßíáé ãñáììÝíç ìå ðïëý Ýíôïíá
ãñÜììáôá, ãéáôß ïé ãïíåßò ðÜíôá åõáéóèçôïðïéïýíôáé ìå êÜôé ðïõ áöïñÜ ôï ðáéäß ôïõò.
Ôá åðüìåíá óôïé÷åßá ôçò äéáöÞìéóçò åßíáé ãñáììÝíá äéáöïñåôéêÜ êáé öõóéêÜ ôå-
ëåõôáßá ðñïâÜëëåôáé ç ðñïóöïñÜ ôïõ öñïíôéóôçñßïõ.
Ðåñéóóüôåñï åõäéÜêñéôá åßíáé ãñáììÝíïò ï ôßôëïò «óôçñßæïõí ôï ìÝëëïí», öñÜóç
ðïõ äßíåé óôáèåñüôçôá êáé áóöÜëåéá ãéá ôçí åîÝëéîç ôùí ðáéäéþí. Åðßóçò, ï ôßôëïò ãéá
ôçí ýðáñîç åéäéêþí ôìçìÜôùí ãéá ðáéäéÜ Äçìïôéêïý öáíåñþíåé üôé ç ðñïóöïñÜ áöï-
ñÜ ðáéäéÜ üëùí ôùí çëéêéþí.
Ç áìåóüôçôá ôçò åðéêïéíùíßáò õðÜñ÷åé óôï óõãêåêñéìÝíï äéáöçìéóôéêü êåßìåíï êáé
óôçñßæåôáé óôç äïìÞ ôïõ êáé óôçí åðéôçäåõìÝíç ïðôéêÞ ìïñöïðïßçóç ôùí óôïé÷åßùí ôïõ
êåéìÝíïõ ðïõ èá åðçñåÜóïõí ðåñéóóüôåñï ôï êïéíü. Ç áìåóüôçôá áõôÞ åðéôåý÷èçêå
÷Üñç óôçí áðïôåëåóìáôéêüôçôá ðïõ ðñÝðåé íá Ý÷åé ç åðéêïéíùíßá ãéá ùöåëéìéóôéêïýò
ëüãïõò ôçò åðé÷åßñçóçò, ïé ïðïßïé âÝâáéá áðïóéùðïýíôáé äéáêñéôéêÜ óôç äéáöÞìéóç.
Ðþò ëåéôïõñãïýí ïé ðñïóôáêôéêÝò ôïõ êåéìÝíïõ;

ÁðÜíôçóç:
Ïé ðñïóôáêôéêÝò ôïõ êåéìÝíïõ åîõðçñåôïýí ôéò ðñïèÝóåéò ôïõ äéáöçìéóôÞ íá åðç-
ñåÜóåé óôï ìÝãéóôï âáèìü ôçí øõ÷ïëïãßá ôùí ãïíÝùí, óôïõò ïðïßïõò áðåõèýíåôáé.
ÁðïâëÝðåé äçëáäÞ óôï íá ðåßóåé ôïõò ãïíåßò üôé åßíáé åðéôáêôéêÞ õðï÷ñÝùóÞ ôïõò íá
åîáóöáëßóïõí ôï ìÝëëïí ôùí ðáéäéþí ôïõò.
Áíáðôýîôå ôá åðé÷åéñÞìáôá ðïõ ëáíèÜíïõí óôç äéáöÞìéóç, þóôå íá öáßíå-

ôáé êáèáñüôåñá ç ïñãÜíùóÞ ôïõ, óå Ýíá êåßìåíï 50 - 60 ëÝîåùí.
ÁðÜíôçóç:
Ðñïôåñáéüôçôá üëùí ôùí ãïíÝùí åßíáé ç óõíå÷Þò ðñïóðÜèåéÜ ôïõò íá åîáóöáëß-
óïõí ôï ìÝëëïí ôùí ôÝêíùí ôïõò. Óôá ðëáßóéá áõôïý ôïõ ÷ñÝïõò ôïõò ïöåßëïõí íá
åíçìåñþíïíôáé ãéá ôéò äéáñêþò áõîáíüìåíåò áðáéôÞóåéò ôçò óýã÷ñïíçò êïéíùíßáò,
þóôå íá åßíáé éêáíïß íá äéáâëÝðïõí êáé ôéò ìåëëïíôéêÝò. Ìßá áðü áõôÝò ôéò áðáéôÞóåéò
åßíáé ç ãíþóç ôçò ÁããëéêÞò ãëþóóáò. ÐñïêåéìÝíïõ íá áíôåðåîÝëèåé ó’ áõôÞí ôï ðáé-
äß, ïé ãïíåßò ïöåßëïõí íá ðáñáâëÝøïõí ôçí ïéêïíïìéêÞ åðéâÜñõíóÞ ôïõò êáé íá óðåý-
óïõí óôï óõãêåêñéìÝíï öñïíôéóôÞñéï, ôï ïðïßï èá óôáèåß óõìðáñáóôÜôçò óôçí åê-
ðëÞñùóç ôïõ ãïíåúêïý êáèÞêïíôïò êÜíïíôáò ôçí êáëýôåñç ÷ñçìáôéêÞ ðñïóöïñÜ óôá
äßäáêôñá, óõãêñéôéêÜ ìå Üëëá öñïíôéóôÞñéá ôïõ ßäéïõ åßäïõò.
ÐñïóÝîôå ôçí åéêüíá ôçò äéáöÞìéóçò êáé óõæçôÞóôå

– Ãéá ðïéï ëüãï åðéëÝ÷ôçêå ç óõãêåêñéìÝíç åéêüíá
– Ðüóç Ýêôáóç êáôáëáìâÜíåé óå ó÷Ýóç ìå ôï êåßìåíï
– Áí íïìßæåôå üôé ëåéôïõñãåß áðïôåëåóìáôéêÜ ãéá ôï óêïðü ðïõ åðéëÝ÷ôçêå.
ÁðÜíôçóç:
Ç óõãêåêñéìÝíç öùôïãñáößá åðéëÝ÷ôçêå, ãéáôß åéêïíßæåôáé óå áõôÞ Ýíá êïñßôóé ðï-
ëý ìéêñÞò çëéêßáò ðïõ áðëþíåé ôï ÷Ýñé ôïõ äåß÷íïíôáò êÜôé, üðùò áêñéâþò áíôéäñïýí
ôá ðáéäéÜ, üôáí æçôïýí êÜôé åðéôáêôéêÜ. Ç ßäéá ç ìïñöÞ ôïõ ðáéäéïý áããßæåé ôá ôñõöå-
ñÜ óõíáéóèÞìáôá ôïõ áíáãíþóôç, ï ïðïßïò ðáñáëëçëßæåé ôï óõãêåêñéìÝíï êïñßôóé ìå
êÜðïéï ðáéäß ôïõ Üìåóïõ ïéêïãåíåéáêïý ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò. Ì’ áõôüí ôïí ôñüðï ìåôá-
âÜëëåôáé óå áðïäÝêôç ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ äéáöçìéóôéêïý ìçíýìáôïò. Ç óôÜóç ôïõ óþ-
ìáôïò ôïõ ðáéäéïý õðïäçëþíåé ôçí õðïóõíåßäçôç åðéèõìßá ôïõ íá åðéôý÷åé ôç ìåëëï-
íôéêÞ ôïõ êáôáîßùóç óôçí êïéíùíßá.
Ç ìéêñÞ çëéêßá ôïõ êïñéôóéïý Ýñ÷åôáé óå áðüëõôç óõìöùíßá ìå ôï ìÞíõìá «óôçñß-
æïõí ôï ìÝëëïí» ðïõ áíáãñÜöåôáé áêñéâþò äßðëá óôç öùôïãñáößá ôïõ ðáéäéïý ìå
õðåñôïíéóìÝíïõò ëåêôéêïýò ÷áñáêôÞñåò. Óýìöùíá ìå ôéò áíôéëÞøåéò ôïõ ëáïý ìáò, «ôá
ðáéäéÜ åßíáé ôï ìÝëëïí åíüò ôüðïõ». ÅðéðëÝïí, óõìöùíåß êáé ìå ôç äéåõêñßíéóç üôé ëåé-
ôïõñãïýí «ÅéäéêÜ ôìÞìáôá ãéá ðáéäéÜ Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ».
Ãéá üëïõò ôïõò ðáñáðÜíù ëüãïõò, ç öùôïãñáößá êáôáëáìâÜíåé ôï ìåãáëýôåñï ìÝ-
ñïò ôçò óõãêåêñéìÝíçò äéáöçìéóôéêÞò áößóáò.
Ç ÷ñÞóç ôçò óõãêåêñéìÝíçò åéêüíáò ðñïÝêõøå ìåôÜ áðü éäéáßôåñá êáëïó÷åäéá-
óìÝíç ìåëÝôç ôùí äåäïìÝíùí ãýñù áðü ôï óõãêåêñéìÝíï èÝìá. ÅðïìÝíùò, åßíáé óå
èÝóç íá åðçñåÜóåé ôï êïéíü ðïõ èá ôçí ðñïóÝîåé.

ÄéáâÜóôå ôï êåßìåíï «Ôï êáëïêáßñé ôùí ãëùóóþí» ôïõ Ð. ÌðïõêÜëá,
ó. 35-36 óôï âéâëßï «Èåìáôéêïß êýêëïé», êáé óõæçôÞóôå ôéò åñùôÞóåéò ôïõ
êåéìÝíïõ.
¸÷ïíôáò õðüøç óáò ôá êåßìåíá ôïõ Ì. Ôñéáíôáöõëëßäç, ôçò Í. ÑïõããÝñç êáé
ôïõ Ð. ÌðïõêÜëá, êáèþò êáé ôï êåßìåíï ôçò äéáöÞìéóçò, óõæçôÞóôå óôçí ôÜ-
îç óáò ãéá ôç óçìáóßá êáé ôç ÷ñçóéìüôçôá ôçò ãëùóóïìÜèåéáò, ìå Üîïíåò ôá
ðáñáêÜôù åñùôÞìáôá:
– Åßíáé áðáñáßôçôç ç ãëùóóïìÜèåéá êáé ãéáôß; Ìðïñåßôå íá åðéêáëåóôåßôå
êáôÜ ôç óõæÞôçóç ôá âéþìáôÜ óáò êáé ôçí ðåßñá óáò, åöüóïí Ý÷åôå. Ìðï-
ñåßôå ë.÷. íá ðåßôå åóåßò ôé ùöåëçèÞêáôå Þ ôé æçìéùèÞêáôå áðü ôç ãëùó-
óïìÜèåéÜ óáò.
– Åßíáé ôï ßäéï áíáãêáßá ç ãëùóóïìÜèåéá óå Ýíáí ¸ëëçíá, óå Ýíá Óïõçäü,
óå Ýíáí ¢ããëï;
– Ðïëëïß Üíèñùðïé, ãéá äéÜöïñïõò ëüãïõò, ðçãáßíïõí ãéá íá æÞóïõí êáé íá
åñãáóôïýí óå îÝíç ÷þñá. Ðüóï óçìáíôéêÞ åßíáé ãéá ôïõò áíèñþðïõò áõ-
ôïýò ç åêìÜèçóç ôçò ãëþóóáò ôïõ ôüðïõ üðïõ äéáìÝíïõí;
– Ôé ñüëï ðáßæåé Þ ìðïñåß íá ðáßîåé ç åêìÜèçóç îÝíùí ãëùóóþí óôçí åê-
ðáßäåõóç ôçò ÷þñáò ìáò;
ÁðÜíôçóç:
Óçìáóßá ôçò ãëùóóïìÜèåéáò (ãéá ¸ëëçíåò, Óïõçäïýò, ¢ããëïõò)
Ç ãëùóóïìÜèåéá åßíáé áíáãêáßá óôçí åðï÷Þ ìáò éäéáßôåñá, áöïý ðõêíþíïõí ïé
ó÷Ýóåéò áíÜìåóá óôá êñÜôç êáé áíáðôýóóåôáé ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôïõò.
Ç áíÜãêç áõôÞ åßíáé ðñáêôéêÞ. Áöïý äçëáäÞ ç åðéêïéíùíßá åßíáé ôüóï áíáðôõã-
ìÝíç, ðñÝðåé íá ìðïñïýìå íá óõíåííïçèïýìå ìå áíèñþðïõò Üëëùí êñáôþí.
¸ðåéôá, ïé ëüãïé ðïõ ïäçãïýí óôç ãëùóóïìÜèåéá åßíáé åðáããåëìáôéêïß êáé åðé-
óôçìïíéêïß. ¼óï ôï åìðüñéï êáé ïé óõíáëëáãÝò áõîÜíïõí, ôüóï êáèßóôáôáé áðáñáßôç-
ôç ç åðéêïéíùíßá ìå îåíüãëùóóïõò. Ãéá ôïõò åðéóôÞìïíåò åßíáé áðáñáßôçôç ç ãíþóç
îÝíùí ãëùóóþí ãéá ôç ìåëÝôç ôçò ó÷åôéêÞò âéâëéïãñáößáò.
ÔÝëïò, õðÜñ÷ïõí êáé ðïëéôéóìéêïß ëüãïé, ãéáôß ãíùñßæïíôáò ôç ãëþóóá åíüò ëáïý,
ãíùñßæïõìå ôïí ðïëéôéóìü ôïõ, ôéò óõíÞèåéÝò ôïõ· ìáèáßíïõìå óôïé÷åßá ãé’ áõôüí, åíþ
ôáõôü÷ñïíá áðïêôïýìå ïìïøõ÷ßá êáé óõíåßäçóç ôçò äéêÞò ìáò åèíéêÞò ôáõôüôçôáò.
ÖõóéêÜ, äåí õðÜñ÷åé ç ßäéá áíÜãêç ãëùóóïìÜèåéáò ãéá üëïõò ôïõò ëáïýò. Åßíáé,
ãéá ðáñÜäåéãìá, öáíåñü üôé ï ¸ëëçíáò êáé ï Óïõçäüò Ý÷ïõí ìåãáëýôåñç áíÜãêç ãéá
åêìÜèçóç îÝíùí ãëùóóþí, ãéáôß ïé ãëþóóåò ôïõò äå ìéëéïýíôáé óôá Üëëá åõñùðáúêÜ
êñÜôç Þ Ýîù áðü ôçí Åõñþðç.
Äå óõìâáßíåé üìùò ôï ßäéï ìå Ýíáí ¢ããëï, ôïõ ïðïßïõ ç ãëþóóá ìéëéÝôáé óôá ðå-
ñéóóüôåñá êñÜôç ôïõ êüóìïõ. Åßíáé ç ðéï äéáäåäïìÝíç ãëþóóá ôçò åðï÷Þò ìáò êáé ï
¢ããëïò ìðïñåß íá åðéêïéíùíÞóåé ó÷åäüí ðáíôïý, ãíùñßæïíôáò ìüíï ôç ìçôñéêÞ ôïõ
ãëþóóá.
ÔÝëïò, ðñÝðåé íá ôïíßóïõìå üôé ç åêìÜèçóç ôçò îÝíçò ãëþóóáò åßíáé áíáãêáßï íá
ãßíåôáé éäéáßôåñá åðéìåëçìÝíá, þóôå íá ìçí êáèßóôáôáé åðéêßíäõíç ãéá ôç ìçôñéêÞ ìáò
ãëþóóá.
Ç óçìáóßá ôçò åêìÜèçóçò ôçò ãëþóóáò ôïõ ÷þñïõ
äéáìïíÞò ôùí ìåôáíáóôþí
Éäéáßôåñá óõ÷íÞ êáé óõíçèéóìÝíç åßíáé ç ìåôáêßíçóç êáé ç åãêáôÜóôáóç ïéêïíïìé-
êþí ìåôáíáóôþí óôá äéÜöïñá êñÜôç. Ôï ãåãïíüò áõôü êáèéóôÜ áðáñáßôçôç ôçí éêá-
íüôçôá ôüóï ôùí ìüíéìùí êáôïßêùí åíüò êñÜôïõò üóï êáé ôùí ìåôáíáóôþí íá óõ-
íåííïïýíôáé åðáñêþò ìÝóù êÜðïéáò óõãêåêñéìÝíçò ãëþóóáò, ðñïêåéìÝíïõ íá äéáôç-
ñåßôáé ç ïìáëüôçôá ôùí ìåôáîý ôïõò ó÷Ýóåùí óå åðáããåëìáôéêü êáé êïéíùíéêü åðßðå-
äï åõñýôåñá.
Ï ñüëïò ôçò åêìÜèçóçò îÝíùí ãëùóóþí
óôçí åêðáßäåõóç ôçò ÷þñáò ìáò
Ç åíåñãÞ óõììåôï÷Þ ôçò ÅëëÜäáò óôá êïéíÜ ôçò ÅõñùðáúêÞò ¸íùóçò êáèþò êáé
ïé ãåíéêüôåñåò ôÜóåéò äéåèíïðïßçóçò, ïé ïðïßåò åðéêñáôïýí ðáãêïóìßùò, êáèéóôïýí ôç
ãíþóç îÝíùí ãëùóóþí õðï÷ñÝùóç ôçò ìáèçôéþóáò íåïëáßáò êáé ðñïáðáéôïýìåíï ðñï-
óüí ôùí ìåëëïíôéêþí åðáããåëìáôéþí, ðñïêåéìÝíïõ íá áíôåðåîÝëèïõí ïé ìåí óå ðëç-
ñÝóôåñç ðáíåðéóôçìéáêÞ êáôÜñôéóç êáé ïé äå óôéò äéáñêþò áõîáíüìåíåò åðáããåëìáôé-
êÝò õðï÷ñåþóåéò, ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôçí áêáôÜðáõóôç ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç êáé ôéò
äéáêñáôéêÝò óõíåñãáóßåò óçìáíôéêüôáôùí âéïìç÷áíéêþí êáé åìðïñéêþí ïìßëùí.
ÐÝñá áðü ôçí áíáãêáéüôçôá ðïõ ÷áñáêôçñßæåé óôçí åðï÷Þ ìáò ôç ãëùóóïìÜèåéá,
åîÝ÷ïõóáò óçìáóßáò åßíáé êáé ïé ðïëëáðëÝò åðéëïãÝò øõ÷áãùãßáò ðïõ ðáñÝ÷åé. Äßíåé
ôç äõíáôüôçôá óôïõò íÝïõò áíèñþðïõò íá Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ ìå óõíïìÞëéêïýò ôïõò
áðü üëïí ôïí êüóìï êáé ìå áõôüí ôïí ôñüðï íá áíôáëëÜóóïõí áðüøåéò, éäÝåò, ðñï-
ôÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå èÝìáôá ðïõ ôïõò åíäéáöÝñïõí. Êáèßóôáíôáé, åðéðëÝïí, éêáíïß íá å-
íôñõöÞóïõí óôïí ðïëéôéóìü, óôç íïïôñïðßá êáé óôçí ðáñÜäïóç Üëëùí êñáôþí ìÝóá
áðü ôçí åíáó÷üëçóÞ ôïõò ìå ôçí îÝíç ëïãïôå÷íßá, ôçí êáôáãåãñáììÝíç éóôïñßá, ôç
ìïõóéêÞ, ôá Ýíôõðá ìÝóá ðëçñïöüñçóçò Üëëùí ÷ùñþí êáèþò êáé ìÝóá áðü ôç âáèý-
ôåñç êáôáíüçóç ôïõ êéíçìáôïãñÜöïõ, ôïõ èåÜôñïõ Þ êáé ôùí ôçëåïðôéêþí ðñïãñáì-
ìÜôùí áêüìç áëëüãëùóóùí êñáôþí.
Ç Ýíôáîç, óõíåðþò, ôçò åêìÜèçóçò îÝíùí ãëùóóþí óôçí åêðáßäåõóç ôçò ÷þñáò
ìáò èá ìðïñïýóå íá äéåõñýíåé ôïõò ìáèçóéáêïýò ïñßæïíôåò ôùí íÝùí êáèþò êáé íá
ôïõò ðñïåôïéìÜóåé êáôÜëëçëá ãéá ôç ìåëëïíôéêÞ åðáããåëìáôéêÞ ôïõò áðïêáôÜóôáóç.
Ìå áõôüí ôïí ôñüðï, èá åðéôåõ÷èåß ç åîÝëéîç ôçò ðáôñßäáò ìáò êáé ç äéåêäßêçóç ëá-
ìðñþí èÝóåùí óå üëïõò ôïõò ôïìåßò ôçò äéåèíéêÞò êïéíùíßáò ðïõ âñßóêåôáé ðñï ôùí
ðõëþí. Ç ðïëéôéóôéêÞ ôáõôüôçôá ôçò ÷þñáò ìáò äåí êéíäõíåýåé áðü êáôÜëëçëá êáôçñ-
ôéóìÝíïõò áíèñþðïõò áëëÜ áðü ôçí åðßäåéîç áäéáöïñßáò ãéá ôçí ðñüïäï.
Ç äéáôÞñçóç Üëëùóôå ôçò ôáõôüôçôáò ìáò åîáóöáëßæåôáé áðü ôçí ðñùôáñ÷éêÞ êáé
áøåãÜäéáóôç êáôï÷Þ ôçò ÍåïåëëçíéêÞò ÊïéíÞò ãëþóóáò, ç ïðïßá êáé åîõðáêïýåôáé
üôé èá áðïôåëÝóåé ôç âÜóç ãéá ôçí åêìÜèçóç Üëëùí ãëùóóþí. Ôá ãåñÜ èåìÝëéá óôç-
ñßæïõí ôá áðáñÜìéëëá ïéêïäïìÞìáôá Üëëùóôå.
ÐñïóÝîôå ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ. Ðþò èá ôï ÷áñáêôçñßæáôå; Óêåöèåßôå ôçí

ðåñßóôáóç ôçí ïðïßá «õðçñåôåß».
ÁðÜíôçóç:
Ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ åßíáé êáôÜ êýñéï ëüãï áõóôçñÜ äéäáêôéêü - ðáñáéíåôéêü. Ç
ìÝèïäïò ðïõ áêïëïõèåß ï ïìéëçôÞò åßíáé ç ðáñáãùãéêÞ áêñéâþò åðåéäÞ èÝëåé íá
õðïäåßîåé óôïõò áêñïáôÝò ôïõ ôçí ðñáãìáôéêÞ ñïÞ ôùí ãåãïíüôùí, üðùò ï ßäéïò ôá
áíôéëáìâÜíåôáé. Äéáôõðþíåé áñ÷éêÜ ãåíéêÝò èÝóåéò ãéá ôç óôåíÞ ó÷Ýóç êïéíùíéêïðïëé-
ôéêþí åîåëßîåùí êáé ãëþóóáò êáé áêïëïýèùò ðñáãìáôåýåôáé áõôÞí ôçí Üðïøç óå ó÷Ý-
óç ìå ôá óôåíÜ ôïðéêÜ üñéá ôïõ åëëçíéêïý ÷þñïõ. Áêñéâþò åðåéäÞ ïé áíôéëÞøåéò ôïõ
÷áñáêôçñßæïíôáé áðü áðáéóéïäïîßá, õéïèåôåß Ýíá Ýììåóá åðéêñéôéêü ýöïò áðÝíáíôé
óôïõò ¸ëëçíåò áêñïáôÝò ôïõ, åðéóçìáßíïíôáò ôçí ðáèçôéêüôçôÜ ôïõò êáé ôï áßóèçìá
ìåéïíåîßáò ôïõò áðÝíáíôé óôïõò Åõñùðáßïõò óõìðïëßôåò ôïõò.
Óôï ôÝëïò, ôï ýöïò ôïõ äéáêáôÝ÷åôáé áðü åìöáíÝóôáôï ëõñéóìü, áöïý ÷ñçóéìïðïé-
åß áñ÷áßá åëëçíéêÜ áðïöèÝãìáôá, áðïóðÜóìáôá ðïéçôéêïý ëüãïõ, ðáñïìïéþóåéò, åéêü-
íåò. Åßíáé ç ôåëåõôáßá êáé åíôïíüôåñç ðñïóðÜèåéÜ ôïõ íá áöõðíßóåé, êáôÜ ôçí ÜðïøÞ
ôïõ, ôïõò ¸ëëçíåò êáé íá ôïõò óõíåôßóåé, ðñïêåéìÝíïõ íá áðïöýãïõí ôçí áëëïôñßùóÞ
ôïõò áðü Üëëïõò ðïëéôéóìïýò ðïõ êáèïäçãïýíôáé áðü ôï óõìöÝñïí êõñßùò êáé ü÷é
áðü ôçí ðçãáßá Ýêöñáóç ôçò éäéïóõãêñáóßáò êáé ôïõ óõíáéóèÞìáôïò ôùí ëáþí ôïõò.
Ãåíéêüôåñá, ï ôñüðïò ïìéëßáò ôïõ ×.Ë. ÔóïëÜêç èõìßæåé ôï ýöïò ôùí ðïéçôþí êõ-
ñßùò áõôþí ðïõ õðçñåôïýí ôç «óôñáôåõìÝíç» ðïßçóç.
Ðïéïí êßíäõíï åðéóçìáßíåé ï ïìéëçôÞò ãéá ôéò «áäýíáôåò» ãëþóóåò;

ÁðÜíôçóç:
Ï ïìéëçôÞò åðéóçìáßíåé ôïí êßíäõíï ôçò ðáñáìüñöùóçò, ôçò áëëïôñßùóçò êáé ôçò
ðáñáêìÞò ôùí «áäýíáôùí» ãëùóóþí, ôùí ãëùóóþí äçëáäÞ ðïõ áíÞêïõí óôá êñÜôç
ðïõ Ý÷ïõí áóèåíÝóôåñç ðïëéôéêÞ êáé ïéêïíïìéêÞ äýíáìç óõãêñéôéêÜ ìå ôéò ðëïýóéåò
êáé ðáíßó÷õñåò ÷þñåò.
Íá óõæçôÞóåôå ôçí Üðïøç ôïõ ïìéëçôÞ: «Ãéá íá áðïöýãïõìå ôç ãëùóóéêÞ

ìáò ðáñáìüñöùóç, åßíáé áíÜãêç íá áðïöýãïõìå ôçí ðïëéôéóôéêÞ ìáò ðáñá-
ìüñöùóç. Áí èÝëïõìå íá Ý÷ïõìå äéêÞ ìáò ãëþóóá, åßíáé áíÜãêç íá Ý÷ïõ-
ìå äéêü ìáò ðïëéôéóìü, éêáíü íá åíóùìáôþíåé êáé íá áöïìïéþíåé ôá îÝíá
ãëùóóéêÜ óôïé÷åßá».
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: ç Üóêçóç ðñïôåßíåôáé ãéá äéåîáãùãÞ óõæÞôçóçò ìÝóá óôçí ôÜîç.
Ôá óçìåßá óôá ïðïßá ðñÝðåé íá åðéêåíôñùèåß ç óõæÞôçóç ìå ôïõò óõììáèçôÝò óáò åß-
íáé ôá áêüëïõèá:
• Ç ðñïó÷þñçóç ôçò ÷þñáò ìáò óå ìéá äéáêñáôéêÞ êïéíüôçôá ðñÝðåé íá ãßíåé óõíåé-
äçôÜ êáé ü÷é ýóôåñá áðü ðáñïñìçôéêÞ áíôßäñáóç ôùí êáôïßêùí ôçò, ðñïêåéìÝíïõ íá á-
íÞêïõí óôï áðïäåêôü óýíïëï áðü üëá ôá êñÜôç, åðåéäÞ áõôÞ åßíáé ç ôÜóç ôçò åðï÷Þò.
• Óôá ðëáßóéá ôçò óõíåéäçôïðïßçóçò áõôÞò, ïé ¸ëëçíåò èá ðñÝðåé íá åêðëçñþíïõí
ôéò õðï÷ñåþóåéò ôïõò, áëëÜ íá äéåêäéêïýí êáé ôá óõíôáãìáôéêÜ ôïõò äéêáéþìáôá ðå-
ñéóóüôåñï äõíáìéêÜ áðü ðïôÝ, üôáí âÝâáéá áõôÜ áðåéëïýíôáé.
• ÊáôÜ óõíÝðåéá, äåí åßíáé èåìéôü íá áöåèïýí óå ìéá áóõãêñÜôçôç ôÜóç åêìïíôåñ-
íéóìïý ðïõ êáôáíôÜ ìéìçôéóìüò îåíüöåñôùí óõíçèåéþí, ðñïêåéìÝíïõ íá ìçí áðïôå-
ëïýí ðáñáöùíßá óôçí ïìïéïìïñößá ôïõ óõíüëïõ.
• Ç ðáñÜäïóç ôïõ åëëçíéêïý ðïëéôéóìïý ðáñÝ÷åé éó÷õñüôáôåò âÜóåéò êáé êßíçôñá ãéá
ôç äéáôÞñçóç êáé ôç ìåôáëáìðÜäåõóç óôïé÷åßùí ôïõ óå ÷þñåò ôïõ åîùôåñéêïý.
• Ãéá íá ðñáãìáôïðïéçèåß êÜôé ôÝôïéï, åßíáé áðáñáßôçôç ç áýîçóç ôçò êñáôéêÞò ìÝñé-
ìíáò óå èÝìáôá ðáéäåßáò (åêðáßäåõóçò üëùí ôùí âáèìßäùí) êáé ðïëéôéóìïý (ðïëéôé-
óôéêþí äñùìÝíùí) êáèþò êáé ç ðñïþèçóç áðïôåëåóìáôéêüôåñùí ìåèüäùí äéáöýëáîçò
êáé ïñãÜíùóÞò ôïõò.
• Äå èá Þôáí óùóôü íá ðáñáëåéöèåß êáé ç êáëüðéóôç - áëëÜ ü÷é åýðéóôç - óôÜóç ôùí
ÅëëÞíùí áðÝíáíôé óôá äçìéïõñãéêÜ óôïé÷åßá ôùí áëëüãëùóóùí êñáôþí].
Ôï êåßìåíï êëåßíåé ìå ëüãï ìåôáöïñéêü.

• Ðþò áéóèÜíåóôå åóåßò ôï íüçìá ôçò ìåôáöïñÜò;
• Ãéá ðïéï ëüãï íïìßæåôå üôé ï ïìéëçôÞò åðéëÝãåé áõôüí ôïí ôñüðï, ãéá íá
êëåßóåé ôçí ïìéëßá ôïõ;
ÁðÜíôçóç:
• ÌåôáöïñÜ åßíáé ç ìåôáâßâáóç éäéïôÞôùí áíèñþðéíùí óå Üøõ÷á áíôéêåßìåíá Þ
æþá Þ ðôçíÜ, ðñïêåéìÝíïõ íá ðñïêëçèåß ìéá óõíåéñìéêÞ óçìáóßá ôùí ÷ñçóéìïðïéïý-
ìåíùí ëÝîåùí áíÜëïãá âÝâáéá ìå ôéò åìðåéñßåò êáé ôá âéþìáôá ðïõ Ý÷åé ï ÷ñÞóôçò
ôïõò êáé ïðùóäÞðïôå óýìöùíá ìå ôï ìÞíõìá ðïõ åðéäéþêåé ï ßäéïò íá ìåôáäþóåé óôïõò
äÝêôåò.
• Ï ïìéëçôÞò åðéèõìåß, êëåßíïíôáò ôï ëüãï ôïõ, íá êïñõöþóåé ôçí åõáéóèçôïðïß-
çóç ôïõ êïéíïý áðÝíáíôé óôéò ðáñáéíÝóåéò - õðïäåßîåéò ôïõ ãéá ôçí ðñïöýëáîç ôïõ åë-
ëçíéêïý ðïëéôéóìïý êáé ôçò åëëçíéêÞò ãëþóóáò êáèþò êáé ãéá ôçí áðïöõãÞ ôçò áë-
ëïôñßùóçò êáé ôçò ìáæïðïßçóçò ôïõ ¸ëëçíá ðïëßôç áðü ôç äéåèíïðïßçóç ôùí áíèñþ-
ðéíùí êïéíïôÞôùí ðáãêïóìßùò. Ãé’ áõôüí ôï ëüãï, áðåõèýíåôáé óôïí åðßëïãï óôï óõ-
íáßóèçìá ôùí áêñïáôþí êáé ôï ðåñßöçìï åëëçíéêü öéëüôéìï.
Íá «óõíïìéëÞóåôå» ìå ôï êåßìåíï ðïõ äéáâÜóáôå ãñÜöïíôáò Ýíá äéêü óáò

êåßìåíï ãéá ôç ãëþóóá ðïõ êïõâáëÜ ðïëéôéóìü, ôïí ðïëéôéóìü ôïõ êÜèå ëá-
ïý. ØÜîôå óôéò åìðåéñßåò óáò, óôá üóá ëÝãïíôáé óôï ïéêïãåíåéáêü êáé óôï
åõñýôåñï ðåñéâÜëëïí óáò. Ìðïñåßôå íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå êáé ëüãï ìåôáöï-
ñéêü, åéêüíåò êôë., áí áõôüò ï ôñüðïò óÜò âïçèÜåé íá åêöñÜóåôå êáëýôåñá
ôéò óêÝøåéò óáò.
ÁðÜíôçóç:
«Ç ãëþóóá êïõâáëÜ ðïëéôéóìü, ôïí ðïëéôéóìü ôïõ êÜèå ëáïý»
Ãëþóóá ÷ùñßò áíèñþðïõò äåí õößóôáôáé. ÕðÜñ÷åé, ãéá íá åîõðçñåôåß ôçí åðéêïé-
íùíßá ôïõò, íá åêöñÜæåé ôá óõíáéóèÞìáôá, ôéò óêÝøåéò, ôéò áíôéëÞøåéò ôïõò.
ÕðÞñîå ôï ìÝóï åîùôåñßêåõóçò ôùí áãþíùí ôïõò, ôï «üðëï» ôùí ìåãáëõôÝñùí ðñï-
óùðéêïôÞôùí (ðïëéôéêþí, óôñáôéùôéêþí, ðíåõìáôéêþí), ãéá íá ðñïóåôáéñéóôïýí, íá îå-
óçêþóïõí, íá áöõðíßóïõí, íá äþóïõí éóôïñéêÞ ôáõôüôçôá Þ íá ôÝñøïõí ôá ðëÞèç. Åß-
íáé ç áðïôåëåóìáôéêüôåñç ìÝèïäïò íá ðåßóïõìå, íá åíçìåñþóïõìå, íá êñßíïõìå, íá
êñéèïýìå, íá äéáðëçêôéóôïýìå, íá óõìöéëéùèïýìå, íá åñãáóôïýìå, íá ìïñöùèïýìå, íá
áðïôõðþóïõìå ôçí ßäéá ôç æùÞ ìáò êáé ôçí ýðáñîÞ ìáò. Èá ðáñáìåßíåé ç ðïëõôéìüôå-
ñç êëçñïíïìéÜ óå ìéá ãåíéÜ ðïõ äå ãíùñßæïõìå, áëëÜ ðñïóäïêïýìå ôïí åñ÷ïìü ôçò·
áðüãïíïé Üãíùóôïé ôïõ ìÝëëïíôïò èá ìåßíïõí áéþíéá óõíäåäåìÝíïé ìå ôïõò ëáïýò ôïý
ðáñüíôïò, üðùò êáé ïé óçìåñéíïß Üíèñùðïé ìå ôïõò ðñïðÜôïñåò ôïõ ðáñåëèüíôïò ôïõò.
Ç éóôïñßá, ç èñçóêåßá, ç äéáíüçóç, ïé ôÝ÷íåò (ãñáðôÝò, ðñïöïñéêÝò, Ýììåôñåò, äñþ-
ìåíåò, åéêáóôéêÝò), ïé åðéóôÞìåò, ôá áèëÞìáôá, áêüìç êáé ïé áðëÝò êáèçìåñéíÝò äñá-
óôçñéüôçôåò áêïëïõèïýí ôïí Üíèñùðï êáé åîåëßóóïíôáé ìá äå ÷Üíïíôáé, äåí åêëåß-
ðïõí· ç âÜóç ôïõò åßíáé ðÜíôá ç ßäéá, ãéáôß ðéóôüò áðüóôïëüò ôïõò õðÞñîå ç ãëþóóá,
ç ìüíç ðñáãìáôéêÜ áèÜíáôç ðôõ÷Þ ôïõ èíçôïý áíèñþðïõ· ç õðÝñôáôç åîÜñôçóç êáé é-
ó÷ýò ôïõ ëïãéêïý üíôïò.
Ï áðüëõôïò áõôüò óõíäåôéêüò êñßêïò üëùí ôùí áíèñþðéíùí ðëçèõóìþí ôïõ ðëá-
íÞôç - ðïõ ôüóï ëßãï õðïëïãßæåôáé áõôÞ ôïõ ç éäéüôçôá - êïõâáëÜ áãüããõóôá ôï öïñ-
ôßï ôïõ ðïëéôéóìïý, ôïõ ðïëéôéóìïý ôïõ êÜèå ëáïý, ãéá íá ôï ìåôáöÝñåé óå êÜèå áí-
èñþðéíï ðëÜóìá áøçöþíôáò ôá óôåíÜ Þ åõñýôåñá üñéá ôïõ ôüðïõ êáé ôïõ ÷ñüíïõ.
Ï Ëüãïò
É. ÐÑÏÖÏÑÉÊÏÓ ÊÁÉ ÃÑÁÐÔÏÓ ËÏÃÏÓ

[Óçì.: ¼óåò åñãáóßåò äåí ðåñéëáìâÜíïíôáé óôï âïÞèçìá åíäåßêíõíôáé ìüíï ãéá ðñï-
öïñéêÞ åîÜóêçóç].
1. Åðéóçìáßíù ôá óôïé÷åßá ôçò ïìéëßáò
Ôï ðáñáêÜôù áðïìáãíçôïöùíçìÝíï áðüóðáóìá (Á) ðñïÝñ÷åôáé áðü áðÜ-

íôçóç ðïõ äüèçêå óôá åîÞò åñùôÞìáôá:
Íïìßæåôå üôé õðÜñ÷åé áõîçìÝíç åðéèåôéêüôçôá óôïõò íÝïõò óÞìåñá;
Áí äÝ÷åóôå üôé õðÜñ÷åé, ðþò áéôéïëïãåßôáé ôï öáéíüìåíï;
ÐáñáôçñÞóôå ðþò áðïäßäåôáé ó’ áõôü (ôï áðüóðáóìá Á) ï ðñïöïñéêüò ëü-
ãïò.
ÁðÜíôçóç:
Áðïäßäåôáé ìå:
• áóýíäåôåò ðñïôÜóåéò:
«Êïßôáîå äåí ìðïñþ í’ áðáíôÞóù.....»
«.... äå íïìßæù üôé õðÜñ÷åé ðåñéóóüôåñç Þ åêöñÜæåôáé ðåñéóóüôåñï áð’ ü,ôé ðáëéÜ
áðëþò åßíáé ìå äéáöïñåôéêïýò ôñüðïõò....» ê.ô.ë.
• ×ùñßò óçìåßá óôßîçò:
«.... äçëáäÞ õðÜñ÷ïõí ôÝôïéá Ýì èÝìáôá êïéíùíéêÜ ðñÜãìáôá áò ðïýìå óå êïé-
íùíßåò üðïõ ôá êáôáíáëùôéêÜ áãáèÜ åßíáé óôç âéôñßíá Ýôóé êáé áíïßãïõíå ôçí
üñåîç....».
• ìå ðïëëÝò ðáýóåéò (-) ìéêñÝò, ìÝôñéåò (+) Þ ðáñáôåôáìÝíåò (++)
«.... Þ ì’ Ýíá ü÷é - ãéáôß åßíáé ðïëý óýíèåôï ôï èÝìá - ....»
«..... êé Ý÷ïõìå Ýíá äéáöïñåôéêü åßäïò êïéíùíßáò - åì+ôï ôé....»
«.... áò ðïýìå îÝñù ãù - ãåãïíüôá åðéèåôéêüôçôáò óôïõò íÝïõò - ».
«... ç âßá ôùí áðïðÜíù äå èåùñïýíôáí åðéèåôéêüôçôá [....] ++ ôþñá, áí óÞìåñá...»
ê.ô.ë.
• ìå ãåìßóìáôá êáé íïçìáôéêÜ êåíÜ ([....])
«... åßíáé ðïëý óýíèåôï ôï èÝìá - å ÷ì . ÷ì äåí....»
«... Ýíá äéáöïñåôéêü åßäïò êïéíùíßáò -åì....»
«Þ üñåãåôáé ïñéóìÝíá áò ðïýìå - å äåí ìðïñåß....»
«.... Þôáí ðéï áõôáñ÷éêÜ åå ç âßá ôùí áðïðÜíù äå èåùñïýíôáí åðéèåôéêüôçôá [....]»
«... äåí ôï âëÝðù óôïõò íÝïõò ôï âëÝðù ãåíéêüôåñá [....]»
Áí åß÷áôå ôç äõíáôüôçôá íá áêïýóåôå ôç ìáãíçôïöþíçóç ôïõ ßäéïõ áðï-

óðÜóìáôïò Þ íá ðáñáêïëïõèÞóåôå ôç ìáãíçôïóêüðçóÞ ôïõ, ðïéá åðéðëÝïí
ãíùñßóìáôá ôçò ïìéëßáò èá åíôïðßæáôå;
ÁðÜíôçóç:
¼ôáí áêïýìå ôïí ðñïöïñéêü ëüãï, ìðïñïýìå íá åíôïðßóïõìå äéÜöïñá ðáñáãëùó-
óéêÜ óôïé÷åßá, üðùò åßíáé: ç Ýíôáóç êáé ç ÷ñïéÜ ôçò öùíÞò, ç óõ÷íüôçôá ôùí ðáý-
óåùí êáé ôùí ãåìéóìÜôùí, ç Üñèñùóç, ç ðñïöïñÜ.
¼ôáí åðßóçò âëÝðïõìå óå ìáãíçôïóêüðçóç ôï Üôïìï, ìðïñïýìå íá åíôïðßóïõìå
êáé Ýêöñáóç, ýöïò, êßíçóç, ÷åéñïíïìßåò êáé íá êáôáëÜâïõìå áñêåôÜ ÷áñáêôçñéóôé-
êÜ ôïõ áôüìïõ üðùò åðßóçò êáé óõíáéóèÞìáôá åêåßíçò ôçò óôéãìÞò.
ÁõôÜ ëÝãïíôáé åîùãëùóóéêÜ ãíùñßóìáôá.
2. Óõãêñßíù ôïí ðñïöïñéêü ìå ôï ãñáðôü ëüãï
á) Ï ðñïöïñéêüò êáé ï ãñáðôüò ëüãïò ùò ìÝóá åðéêïéíùíßáò
ÓõæçôÞóôå ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ ðñïöïñéêïý ëüãïõ ùò ìÝóïõ åðéêïéíùíßáò.

Ôé ñüëï ðáßæåé óôçí ðñüóëçøç êáé óôçí êáôáíüçóç ôïõ ìçíýìáôïò ôï ãåãï-
íüò üôé ï äÝêôçò åßíáé ðáñþí óôçí ðñïöïñéêÞ åðéêïéíùíßá;
ÁðÜíôçóç:
Óôçí åðéêïéíùíßá ìå ðñïöïñéêü ëüãï ôï ìÞíõìá åêðÝìðåôáé áðü ôïí ðïìðü êáé ôçí
ßäéá óôéãìÞ ðñïóëáìâÜíåôáé áðü ôï äÝêôç ðïõ âñßóêåôáé (óõíÞèùò) óôïí ßäéï ÷þñï. ¸-
ôóé, ï äÝêôçò Ý÷åé Üìåóç åðáöÞ ìå ôï óõíïìéëçôÞ ôïõ êáé ìðïñåß íá êáëýøåé áðïñßåò
ôïõ åêöñÜæïíôÜò ôåò óå åêåßíïí (åñùôáðïêñßóåéò). ÅðéðëÝïí, ï ðïìðüò Ý÷åé ôçí åõ-
êáéñßá íá âåëôéþíåé ôç äéáôýðùóÞ ôïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíåôáé ðåñéóóüôåñï áíáëõôé-
êüò Þ óáöÞò êÜèå öïñÜ.
ÓõæçôÞóôå ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ ãñáðôïý ëüãïõ ùò ìÝóïõ åðéêïéíùíßáò,

ëáìâÜíïíôáò õðüøç üôé ï ðïìðüò äéáèÝôåé óõíÞèùò ÷ñüíï, ãéá íá åðåîåñ-
ãáóôåß ôï êåßìåíü ôïõ, ðñéí íá ôï ðáñáëÜâåé ï äÝêôçò.
ÁðÜíôçóç:
Óôï ãñáðôü ëüãï, ï ðïìðüò äéáèÝôåé óõíÞèùò ÷ñüíï, ãéá íá ðñïó÷åäéÜóåé êáé íá
åðéìåëçèåß ôï ëüãï ôïõ. ¸ôóé, äßíåé óôï êåßìåíü ôïõ óáöÞíåéá, áêñßâåéá, ðõêíüôçôá
ëüãïõ, öñïíôéóìÝíç óýíôáîç, óõíï÷Þ êáé óõíåêôéêüôçôá ôùí óõëëïãéóìþí ôïõ

êáé ëïãéêÞ óåéñÜ óôéò éäÝåò ôïõ. ÊáôÜ óõíÝðåéá, ï äÝêôçò ðñïóëáìâÜíåé Ýíá éäéáß-
ôåñá ðñïóåãìÝíï óå ìïñöÞ êáé ðåñéå÷üìåíï ìÞíõìá, ðïõ äåí ôïí êïõñÜæåé ìå ðåñéô-
ôÜ óôïé÷åßá ðïõ äåí åîõðçñåôïýí ôçí åðéêïéíùíßá.
â) ÄéáöïñÝò ôïõ ðñïöïñéêïý ëüãïõ áðü ôï ãñáðôü (óýíôáîç, äéáôýðùóç,

ëåîéëüãéï, íïçìáôéêÞ ðõêíüôçôá, óõíï÷Þ)
Íá äéáâÜóåôå ðñïóåêôéêÜ ôá ðáñáêÜôù áðïóðÜóìáôá áðü ðñïöïñéêü êáé

ãñáðôü ëüãï ôïõ ßäéïõ ðñüóùðïõ ãéá ôï ßäéï èÝìá êáé íá ôá óõãêñßíåôå.
ÁðÜíôçóç:
Óôïí áðïìáãíçôïöùíçìÝíï ðñïöïñéêü ëüãï ìðïñïýìå íá åðéóçìÜíïõìå ôï ìåãÜ-
ëï áõèïñìçôéóìü ôïõ ïìéëçôÞ («Êïßôáîå», «áò ðïýìå îÝñù ãù» ê.ô.ë.), ôçí ðñï÷åé-
ñüôçôá óôçí Ýêöñáóç («...üôé õðÜñ÷åé ðåñéóóüôåñç Þ åêöñÜæåôáé ðåñéóóüôåñï...»,
«....èÝìáôá êïéíùíéêÜ áò ðïýìå....», «...óôç âéôñßíá Ýôóé êáé áíïßãïõíå ôçí üñåîç....»),
íïçìáôéêÜ êåíÜ («....ôùí áðïðÜíù äåí èåùñïýíôáí åðéèåôéêüôçôá [....]» ê.ô.ë.), åëëåé-
ðôéêÝò ðñïôÜóåéò («... - å áõôÝò åßíáé -...» ê.ô.ë.), ãåìßóìáôá êáé ðáýóåéò («...- å ÷ì ÷ì
å äåí åãþ...», «.... Ýíá äéáöïñåôéêü åßäïò êïéíùíßáò -åì+»). ÅðéðëÝïí, ðáñáôçñïýìå üôé
ç áðïìáãíçôïöùíçìÝíç ïìéëßá Ý÷åé éäéáßôåñç Ýêôáóç êé áõôü ïöåßëåôáé êõñßùò óôá
ðáñáãëùóóéêÜ ôçò óôïé÷åßá, ðïõ áíáöÝñèçêáí ðñéí.
Óå áíôßèåóç, ôï ãñáðôü êåßìåíï Â’ åßíáé ðïëý óõíôïìüôåñï áðü ôçí ðñïöïñéêÞ
ïìéëßá Á’. Ç óõíôïìßá áõôÞ ïöåßëåôáé óôçí ðõêíüôçôá ôïõ ëüãïõ ôïõ, ç ïðïßá ðñï-
Ýêõøå áðü ôç óõíï÷Þ, ôç ëïãéêÞ óýíäåóç ôùí ðñïôÜóåùí (ðïõ ôï áðïôåëïýí) ìåôáîý
ôïõò. Óçìáíôéêü ñüëï äéáäñáìÜôéóå ç åðéìåëçìÝíç óýíôáîç êáé ôï äüêéìï ëåîéëüãéï
ðïõ ðåñéÝ÷åé. Óôï Â’ êåßìåíï äåí êïðéÜæåé ï äÝêôçò íá êáôáíïÞóåé êáé íá åìðåäþóåé
ôï ìÞíõìá, ãéáôß õðÜñ÷åé óõíåêôéêüôçôá êáé ëïãéêÞ áêïëïõèßá ôùí ëåãïìÝíùí ôïõ.
ã) Áðñïó÷åäßáóôïò êáé ðñïó÷åäéáóìÝíïò ëüãïò
¸íá ìåéêôü åßäïò ëüãïõ áíÜìåóá óôïí ðñïöïñéêü êáé óôï ãñáðôü ëüãï

Ôï êåßìåíï ðïõ áêïëïõèåß åßíáé ðáñìÝíï áðü ôïí çìåñÞóéï ôýðï êáé áíá-
öÝñåôáé óôá ìÝóá åíçìÝñùóçò. ÄéáâÜóôå ôï êáé åðé÷åéñÞóôå íá ôï ðáñïõ-
óéÜóåôå óå ðñïó÷åäéáóìÝíï ðñïöïñéêü ëüãï óôçí ôÜîç. Ó÷åäéÜóôå ôçí
åéóÞãçóÞ óáò ìå âÜóç ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ êåéìÝíïõ, ëáìâÜíïíôáò üìùò
õðüøç üôé ç åéóÞãçóÞ óáò äå èá äéáâáóôåß, áëëÜ èá áêïõóôåß. Áõôü óçìáß-

íåé üôé ðñÝðåé íá ìåôáôñÝøåôå ôï ãñáðôü ëüãï óå ðñïöïñéêü, üôé äçëáäÞ
ðñÝðåé íá êÜíåôå ôéò êáôÜëëçëåò áëëáãÝò, ð.÷. åðéëÝîôå ìéêñüôåñåò öñÜóåéò,
êõñßùò ðáñáôáêôéêÞ óýíôáîç, áðëïýóôåñï ëåîéëüãéï êôë., ãéá íá ìðïñÝóåé ôï
êïéíü íá ðáñáêïëïõèÞóåé ôçí ðñïöïñéêÞ óáò åéóÞãçóç. Öñïíôßóôå áêüìç
íá áîéïðïéÞóåôå ôá ðáñáãëùóóéêÜ êáé ôá åîùãëùóóéêÜ óôïé÷åßá ôçò ïìéëßáò,
ãéá íá ãßíåé ç åéóÞãçóÞ óáò æùíôáíÞ êáé åíäéáöÝñïõóá ãéá ôï êïéíü. Ç åé-
óÞãçóç óáò ìðïñåß, åîÜëëïõ, íá âáóéóôåß óå êÜðïéï Üëëï äçìïóßåõìá áðü
ôïí ôýðï Þ áðü ôï äéáäßêôõï ðïõ óáò åíäéáöÝñåé ðåñéóóüôåñï.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: ÅðåéäÞ ç åñãáóßá åßíáé ðñïöïñéêÞ, óáò äßíåôáé åäþ ôï ðñïó÷Ýäéï ðïõ ðñÝðåé
íá áêïëïõèÞóåôå óôçí åéóÞãçóÞ óáò. Ðñéí ôçí åêöùíÞóåôå, öñïíôßóôå íá Ý-
÷åôå êáôáíïÞóåé ðëÞñùò ôï êåßìåíï, ðñïêåéìÝíïõ íá ìåôáôñÝøåôå ôï ðñïó÷Ýäéï
óå ïëïêëçñùìÝíç ïìéëßá].
ÅéóáãùãÞ: Ðåßôå ëßãá ëüãéá ãéá ôï ÌÜñóáë Ìáñê Ëïýáí êáé ôç óõìâïëÞ ôïõ óôçí
åìâÝëåéá ôùí ìÝóùí ìáæéêÞò åíçìÝñùóçò.
Êýñéï ÌÝñïò: Áíáöåñüìáóôå óôéò ôñåéò ðåñéüäïõò ôçò áíèñþðéíçò éóôïñßáò óýì-
öùíá ìå ôï ÷ùñéóìü ôïõ Ì.Ì. Ëïýáí.
á) Ç «áêïõóôéêÞ åðï÷Þ»: Ãéáôß ïíïìÜóôçêå Ýôóé, ôé åìâÝëåéá åß÷å êáé ðïý âáóéæüôáí.
â) Ç «ïðôéêÞ åðï÷Þ»: Ãéáôß èåùñÞèçêå «åðáíáóôáôéêÞ», ïé äõíáôüôçôåò ðïõ ðñï-
óÝöåñå, ç áðïöáóéóôéêÞ þèçóç ðïõ Ýäùóå.
ã) Ç «çëåêôñïíéêÞ åðï÷Þ»: Ïé äõíáôüôçôåò ðïõ ðñïóÝöåñå óôï óýã÷ñïíï ðïëé-
ôéóìü, ôá áðïôåëÝóìáôÜ ôçò.
• Ó÷ïëéáóìüò ôçò öñÜóçò: «Ç åîÝëéîç ôùí ìÝóùí áõôþí áðïôåëåß ôáõôü÷ñï-
íá ìéá õðüó÷åóç åëåõèåñßáò êáé ìéá áðåéëÞ êáé-
íïýñéáò äïõëåßáò».
• ÁíáöïñÜ óôï ìÝãåèïò ôçò åîÜñôçóçò ôùí óýã÷ñïíùí áíèñþðùí áðü ôá ìÝóá áõôÜ.
• Ðñüôáóç ôñüðùí ÷ñçóéìïðïßçóçò ôùí ìÝóùí áõôþí, þóôå íá Ý÷ïõìå ìüíï ôá
èåôéêÜ ôïõò áðïôåëÝóìáôá.
ä) Áðüäïóç ôïõ ðñïöïñéêïý ëüãïõ óå ãñáðôü
ÄéåõèÝôçóç áðïìáãíçôïöùíçìÝíïõ êåéìÝíïõ
Íá óõãêñßíåôå ôï áðïìáãíçôïöùíçìÝíï êåßìåíï (Á) (ó. 92) ìå ôç ìåôáãñáöÞ
ôïõ ßäéïõ êåéìÝíïõ ðïõ áêïëïõèåß, ãéá íá äéáðéóôþóåôå ôéò äéáöïñÝò.
ÁðÜíôçóç:
Ôï êåßìåíï (Á) Ý÷åé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ áðñïó÷åäßáóôïõ ðñïöïñéêïý ëüãïõ.
¸÷åé ðïëëÜ ãåìßóìáôá, ðáýóåéò, áóõíôáîßåò, áóýíäåôåò åêöñÜóåéò êáé ðñïôÜóåéò,
åëëåéðôéêÝò öñÜóåéò, þóôå óå ìåñéêÜ óçìåßá äåí Ý÷ïõìå ïëïêëçñùìÝíï íüçìá.
Ôï (Â) êåßìåíï åßíáé ðïëý êïíôÜ óôï ðñþôï, áëëÜ åßíáé ðéï öñïíôéóìÝíï, Ý÷åé
óçìåßá óôßîçò, ïé ðñïôÜóåéò ðáñïõóéÜæïíôáé ðåñéóóüôåñï ïëïêëçñùìÝíåò, áëëÜ
ç ãëþóóá åîáêïëïõèåß íá åßíáé êáèçìåñéíÞ êáé áðëÞ.
Ìå âÜóç ôéò ðáñáôçñÞóåéò ðïõ êÜíáôå ðñïçãïõìÝíùò, ðñïóðáèÞóôå ôþñá íá

äéåõèåôÞóåôå (óôßîç, ðáñáãñáöïðïßçóç) ôï áêüëïõèï áðïìáãíçôïöùíçìÝíï
êåßìåíï (Â).
ÁðÜíôçóç:
Êåßìåíï (Â)
«Åðßóçò åßíáé åí ìÝñåé ç êáôáðßåóç, ßóùò åíôüò åéóáãùãéêþí, ç ïðïßá ðñïÝñ÷åôáé
áðü ôï óðßôé ôïõ íÝïõ· ìåñéêÝò öïñÝò ôçí êñßíåé óáí êáôáðßåóç, Üëëåò öïñÝò åßíáé
ðñáãìáôéêÞ êáôáðßåóç. Áõôü ïöåßëåôáé óõ÷íÜ êáé óôçí áëëáãÞ, ðþò íá ôï ðïýìå
áõôü ôþñá, óôçí áëëáãÞ ôçò áíôßëçøçò ãéá ôá ðñÜãìáôá óÞìåñá. Êáé ç åðéèåôéêüôç-
ôá åßíáé Ýíáò ôñüðïò íá îåäþóåé ï Üíèñùðïò áõôüò, ï ïðïßïò äåí Ý÷åé Üëëï ôñüðï íá
îåäþóåé. ÐÜíôùò ðñáãìáôéêÜ ðáñáôçñåßôáé üôé üëïé ìéëïýí ãéá ôçí åðéèåôéêüôçôá ôùí
íÝùí óôá ãÞðåäá. Ðñþôá ðñþôá êáé ïé áíôéäñÜóåéò óôïõò ãïíåßò ôïõò, óôï ó÷ïëåßï
êáé óôá ðåñéóóüôåñá êáôåóôçìÝíá ðñÜãìáôá åßíáé [åðéèåôéêüôçôá], Üó÷åôá áí áõôü
åßíáé êáëü Þ êáêü. ÌåñéêÝò öïñÝò ìÜëéóôá íïìßæù üôé åßíáé êáëü, äéüôé áõôÞ ç áíôß-
äñáóç åßíáé æùïãüíá êáé ãéá ôïõò ìáèçôÝò êáé ãéá ôï ó÷ïëåßï ôï ßäéï, êáèþò êáé ãéá
ôçí ïéêïãÝíåéá. Äéüôé, áí äåí õðÜñ÷åé áõôÞ ç áíôßäñáóç, èá ìåßíïõìå óõíÝ÷åéá óôéò
ßäéåò áíôéëÞøåéò êáé óôá ßäéá ðñÜãìáôá êáé ðñÝðåé êáôÜ êÜðïéï ôñüðï êáé ìå ïðïéï-
äÞðïôå ôñüðï íá áëëÜîïõí áõôÜ».
å) Ôï öáíåñü êáé ôï ëáíèÜíïí ìÞíõìá
Íá ÷áñáêôçñßóåôå óõíôáêôéêÜ ôéò ðáñáêÜôù öñÜóåéò ùò ðñïò ôï ðåñéå÷üìå-

íü ôïõò. Óôç óõíÝ÷åéá ðñïóðáèÞóôå íá öáíôáóôåßôå óå ôé åßäïõò åðéêïéíù-
íéáêÞ ðåñßóôáóç ìðïñåß íá åêöùíÞèçêå ç êáèåìßá êáé ðïéá Þôáí ç ðñüèåóç
ôïõ ðïìðïý. Ìðïñåßôå íá áðïäþóåôå ôï ßäéï ìÞíõìá ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï;
ÁðÜíôçóç:
– «ÐÝñáóå ç þñá»: ÓõíôáêôéêÜ, ÷áñáêôçñßæåôáé ùò ðñüôáóç êñßóåùò. Èá ìðï-
ñïýóå üìùò íá Ý÷åé åêöùíçèåß áðü ôïí ïéêïäåóðüôç ìéáò ãéïñôÞò, ðñïêåéìÝíïõ
íá õðåíèõìßóåé åõãåíéêÜ óôïõò êáëåóìÝíïõò ôïõ üôé ðñÝðåé íá áíá÷ùñÞóïõí.
Èá ìðïñïýóå íá åß÷å ðåé: «Åßíáé þñá íá öýãåôå».
– «Äå íïìßæåéò .... óðßôé;»: ÓõíôáêôéêÜ, ÷áñáêôçñßæåôáé åõèåßá åñþôçóç. Èá ìðï-
ñïýóå íá åß÷å åêöùíçèåß áðü ôç ìçôÝñá åíüò ðáéäéïý ðïõ öéëïîåíåß Ýíá ößëï
ôïõ ãéá ôï Óáââáôïêýñéáêï, óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôï äåýôåñï áìÝëçóå íá åðé-
êïéíùíÞóåé ìå ôïõò ãïíåßò ôïõ êáé ç ìçôÝñá ôïõ Üëëïõ ðáéäéïý èÝëåé íá ôï
åðéêñßíåé ìå Ýììåóï êáé åõãåíéêü ôñüðï.
Èá ìðïñïýóå íá ôïõ ðåé: «ÍôñïðÞ ðïõ îÝ÷áóåò íá ôçëåöùíÞóåéò óôï óðßôé óïõ!»
– «Ìì.... ôï öáãçôü ìõñßæåé ùñáßá»: ÓõíôáêôéêÜ, ÷áñáêôçñßæåôáé ùò ðñüôáóç
êñßóåùò. Èá ìðïñïýóå üìùò íá åß÷å åêöùíçèåß áðü ôï óýæõãï ìéáò êõñßáò, ï
ïðïßïò ãõñßæåé óôï óðßôé ôïõ ìåôÜ ôç äïõëåéÜ åîáéñåôéêÜ ðåéíáóìÝíïò.
Èá ìðïñïýóå íá åß÷å ðåé: «ÈÝëù íá öÜù ü,ôé âñù ìðñïóôÜ ìïõ».
óô) Ôåëåóôéêüò ëüãïò (ðñïöïñéêüò êáé ãñáðôüò)
Íá äéáêñßíåôå ôéò öñÜóåéò ðïõ áêïëïõèïýí óå äýï êáôçãïñßåò, äéêáéïëï-

ãþíôáò öõóéêÜ ôçí êáôÜôáîç ðïõ ðñïôåßíåôå: á) óå áõôÝò ðïõ Ý÷ïõí ùò óôü-
÷ï íá ìåôáäþóïõí áðëÜ ìéá ðëçñïöïñßá ó÷åôéêÜ ìå Ýíá ãåãïíüò, êáé â) óå
áõôÝò ðïõ áðïôåëïýí óõã÷ñüíùò ëåêôéêÝò ðñÜîåéò.
ÁðÜíôçóç:
Á’ ïìÜäá
– Ìå åõ÷áñéóôåß ãéá ôï äþñï ðïõ ôïõ Ýêáíá.
(ðëçñïöïñßá ãéá êÜôé ðïõ ãßíåôáé)
– Âáöôßóôçêå ÷èåò ôï ðñùß.
(ðëçñïöïñßá ãåãïíüôïò)
– ÊáôáäéêÜóôçêå óå öõëÜêéóç ôñéþí åôþí.
(ðëçñïöïñßá ãéá ìéá áðüöáóç ðïõ Ý÷åé Þäç ðáñèåß)
– Ìïõ õðïó÷Ýèçêå üôé èá Ýñèåé.
(áíáêïßíùóç ëåêôéêÞò ðñÜîçò)
Â’ ÏìÜäá
– Ó’ åõ÷áñéóôþ ãéá ôï äþñï óïõ.
(ôáõôü÷ñïíá ãßíåôáé êáé ç ðñÜîç)
– Óïõ áíáèÝôù ôï áðïõóéïëüãéï ôçò ôÜîçò.

(ôáõôü÷ñïíá ãßíåôáé êáé ç áíÜèåóç ôçò ðñÜîçò)
– Óå óõã÷áßñù ãéá ôçí åðéôõ÷ßá óïõ.
(ëåêôéêÞ ðñÜîç)
– Óôïé÷çèåßôå.
(åíôïëÞ åêôÝëåóçò ðñÜîçò)
– Ï êáôçãïñïýìåíïò êñßíåôáé Ýíï÷ïò.
(ç áðüöáóç éóïäõíáìåß êáé ìå ôçí åêôÝëåóç ôçò áíôßóôïé÷çò ðñÜîçò)
– Ëýåôáé ç óõíåäñßáóç.
(áíáêïßíùóç ôçò ðñÜîçò êáé ðñÜîç óõìâáßíïõí ôáõôü÷ñïíá)
– Óïõ õðüó÷ïìáé üôé èá Ýñèù.
(äÞëùóç êáé ëåêôéêÞ ðñÜîç)
ÈÝìáôá ãéá óõæÞôçóç êáé Ýêöñáóç/Ýêèåóç
ó÷åôéêÜ ìå ôïí ðñïöïñéêü êáé ôï ãñáðôü ëüãï
Ðáëáéüôåñá, ç ðñïóÞëùóç ôùí ëïãßùí óôá ãñáðôÜ êåßìåíá êáé ç áðïîÝíù-

óÞ ôïõò áðü ôç æùíôáíÞ ãëþóóá ïäÞãçóáí óôçí áíôßëçøç üôé ï ãñáðôüò ëü-
ãïò åßíáé óçìáíôéêüôåñïò áðü ôïí ðñïöïñéêü. Ùóôüóï, ç óýã÷ñïíç ãëùó-
óïëïãßá äßíåé ðñïôåñáéüôçôá óôïí ðñïöïñéêü ëüãï. ÐñïóðáèÞóôå íá ôåê-
ìçñéþóåôå ìå äéêÜ óáò åðé÷åéñÞìáôá áõôÞ ôç èÝóç.
ÁðÜíôçóç:
Ï ãñáðôüò ëüãïò åßíáé ðéï åðéìåëçìÝíïò, Ý÷åé ðéï áõóôçñÞ äïìÞ êáé åßíáé Ýììå-
óïò ëüãïò. ¼ëá áõôÜ ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáèéóôïýí äõóêïëüôåñç ôçí ïñèÞ ÷ñÞóç ôïõ
áðü üëïõò ôïõò áíèñþðïõò áíåîáéñÝôùò.
Ï ðñïöïñéêüò üìùò ëüãïò åßíáé Üìåóïò êáé äå äéäÜóêåôáé. ¼ëïé ìðïñïýí íá åðé-
êïéíùíÞóïõí ìå áõôüí, åöüóïí âÝâáéá áíÞêïõí óôçí ßäéá ãëùóóéêÞ êïéíüôçôá. Áíôß-
èåôá, ï ãñáðôüò ÷ñåéÜæåôáé åéäéêÞ äéäáóêáëßá ãéá ôçí åêìÜèçóÞ ôïõ. ¸ðåéôá, óôçí ðñï-
öïñéêÞ åðéêïéíùíßá õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá åðåîçãÞóåùí, äéáëüãïõ êáé ãåíéêÜ áíôáë-
ëáãÞò áðüøåùí, êÜôé ðïõ äåí õðÜñ÷åé óôï ãñáðôü ëüãï. ÅðéðëÝïí, åßíáé ðéï áõèüñ-
ìçôç êáé óõíïäåýåôáé áðü ðáñáãëùóóéêÜ êáé åîùãëùóóéêÜ óôïé÷åßá ðïõ ìáò äßíïõí
÷ñÞóéìåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôï óõíïìéëçôÞ.
ÓõìðåñáóìáôéêÜ ëïéðüí, ï ðñïöïñéêüò ëüãïò åßíáé Ýíá ìÝóï åðéêïéíùíßáò ðïõ ìðï-
ñïýí íá ÷åéñéóôïýí - ìå äéáâáèìßóåéò óôçí éêáíüôçôá ôïõ êáèåíüò âÝâáéá - üëïé ïé Üí-
èñùðïé, áöïý åßíáé ðéï ðñïóéôüò ó’ åêåßíïõò· éäéáßôåñá ìåôÜ ôçí åêìÜèçóç ôçò ìçôñé-
êÞò ôïõò ãëþóóáò. Ãé’ áõôüí áêñéâþò ôï ëüãï, ç óýã÷ñïíç ãëùóóïëïãßá ôïý áðïäß-
äåé óáöÞ ðñïôåñáéüôçôá.
Èá áêïýóáôå íá ëÝíå Þ èá äéáâÜóáôå ßóùò üôé ï ãñáðôüò ëüãïò:

– áðïôåëåß óôáèìü óôçí áíÜðôõîç ôïõ ðïëéôéóìïý - åîÜëëïõ åßíáé ãíùóôü
üôé äéáêñßíåé ôçí éóôïñéêÞ áðü ôçí ðñïúóôïñéêÞ ðåñßïäï ôïõ áíèñþðïõ·
– áðïèçêåýåé ãíþóåéò, âïçèÜåé ôçí áíÜðôõîç ôùí åðéóôçìþí êáé ôùí ôå-
÷íþí êáé åðéôá÷ýíåé Ýôóé ôçí åîÝëéîç ôçò áíèñþðéíçò êïéíüôçôáò·
– äéÝäùóå ôç ãíþóç êáôÜ ôçí áñ÷áéüôçôá êáé ðåñéüñéóå ôç äýíáìç ôïý
éåñáôåßïõ ðïõ ôüôå ôç ìïíïðùëïýóå (ôç ãíþóç), áöïý Þôáí ôï ìüíï ðïõ
÷ñçóéìïðïéïýóå áíÜãíùóç êáé ãñáöÞ·
– áðïôõðþíïíôáò ôïõò íüìïõò, ôïõò êÜíåé ãíùóôïýò óå üëïõò êáé óõìâÜë-
ëåé óôïí åêäçìïêñáôéóìü·
– õðï÷ñåþíåé óå áõóôçñÞ êáé ëïãéêÞ ÷ñÞóç ôçò ãëþóóáò·
– êÜíåé ôï ãëùóóéêü ìÞíõìá áíåîÜñôçôï áðü ôï äçìéïõñãü ôïõ êáé ôï êá-
èéóôÜ áèÜíáôï.
Ðïéåò áðü ôéò ðáñáðÜíù éäéüôçôåò/ëåéôïõñãßåò ôïõ ãñáðôïý ëüãïõ èåù-
ñåßôå óçìáíôéêüôåñåò êáé ãéáôß;
Íá åðéëÝîåôå ìßá áðü áõôÝò êáé íá ôçí áíáðôýîåôå.
ÁðÜíôçóç:
Áðü ôéò óðïõäáéüôåñåò éäéüôçôåò ôïõ ãñáðôïý ëüãïõ åßíáé áñ÷éêÜ üôé áðïôåëåß óôáè-
ìü óôçí áíÜðôõîç ôïõ ðïëéôéóìïý. Äå èá Þôáí äõíáôü íá áíáðôõ÷èåß êáé íá äéáôçñç-
èåß óôéò åðï÷Ýò ïðïéïäÞðïôå óôïé÷åßï ðïëéôéóìïý, ÷ùñßò ôçí ýðáñîç ôïõ ãñáðôïý ëü-
ãïõ. Ïé ôÝ÷íåò êáé ïé åðéóôÞìåò äå èá ìðïñïýóáí íá áíáðôõ÷èïýí, íá äéäá÷èïýí êáé
íá ìåôáäïèïýí ÷ùñßò ôï ãñáðôü ëüãï. ¢ñá, ìéá áêüìá óçìáíôéêÞ ëåéôïõñãßá ðïõ ó÷å-
ôßæåôáé ìå ôçí ðñïçãïýìåíç åßíáé üôé âïçèÜåé óôçí áðïèÞêåõóç ôùí ãíþóåùí, óôçí
áíÜðôõîç ôùí åðéóôçìþí êáé ôùí ôå÷íþí êáé åðïìÝíùò óôçí åîÝëéîç ôçò áíèñþðéíçò
êïéíüôçôáò.
¢ëëç âáóéêÞ ëåéôïõñãßá åßíáé ç êáôáãñáöÞ ôùí íüìùí· êÜôé ðïõ Ýêáíå åöéêôü ôïí
ðåñéïñéóìü ôùí áõèáéñåóéþí, ôç óõíÝôéóç ôùí ðïëéôþí êáé ôïí Ýëåã÷ï êÜèå ìïñöÞò å-
îïõóßáò. Óõíåðþò, ï ãñáðôüò ëüãïò Ýèåóå ôç âÜóç ôïõ åêäçìïêñáôéóìïý ôùí áíèñþ-
ðéíùí êïéíùíéþí.
ÔÝëïò, ï ãñáðôüò ëüãïò åðéôñÝðåé óôï äçìéïõñãü íá êÜíåé ôá êåßìåíÜ ôïõ áèÜíá-
ôá. Êáé áõôü åßíáé óçìáíôéêü, ãéáôß, åíþ ï äçìéïõñãüò åßíáé èíçôüò, ôï Ýñãï ôïõ ãß-
íåôáé êôÞìá Üëëùí ãåíåþí· ç ãíþóç Þ ôï äçìéïõñãéêü ìÞíõìá ìåôáäßäåôáé áêüìç êáé
ãéá ÷éëéÜäåò ÷ñüíéá êáé áõôü óõìâÜëëåé óôçí åõñåßá äéÜäïóç ôùí ãíþóåùí êáé óôçí
áèáíáóßá ôùí êáëëéôå÷íéêþí äçìéïõñãçìÜôùí.
Ìå âÜóç ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï íá áðáíôÞóåôå óôï áêüëïõèï åñþôçìá:

Ðïéá ðñïâëÞìáôá ðñïêýðôïõí áðü ôç äõóêáìøßá ôïõ ãñáðôïý ëüãïõ íá ðá-
ñáêïëïõèÞóåé ôçí åîÝëéîç ôçò ãëþóóáò;
ÁðÜíôçóç:
Ç äõóêáìøßá ôïõ ãñáðôïý ëüãïõ åßíáé äõíáôü íá ðñïâÜëåé åìðüäéá óôçí åîÝëéîç ôçò
ãëþóóáò. Áõôü óõìâáßíåé, ãéáôß äå äéáèÝôåé ôçí «åõëõãéóßá» ôïõ ðñïöïñéêïý ðïõ ìðïñåß
ôçí þñá ðïõ äçìéïõñãåßôáé íá ôñïðïðïéåßôáé ùò ðñïò ôç ìïñöÞ ôïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá ôç-
ñåß ôéò åêÜóôïôå ãëùóóéêÝò ìåôáâïëÝò Þ êáéíïôïìßåò êáé êáôÜ óõíÝðåéá íá åßíáé ðåñéó-
óüôåñï åýëçðôïò êáé óõìâáôüò ìå ôçí åðï÷Þ ôïõ. Áíôßèåôá, ôá ãñáðôÜ êåßìåíá ðáñáìÝ-
íïõí áðáñÜëëá÷ôá ìå ôï ðÝñáóìá ôïõ ÷ñüíïõ, áí äåí õðïóôïýí ôéò áðáñáßôçôåò ìåôá-
ôñïðÝò· äéáäéêáóßá ðïõ åßíáé åîáéñåôéêÜ ÷ñïíïâüñá, äáðáíçñÞ êáé óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþ-
óåéò áíÝöéêôç ëüãù ôïõ êéíäýíïõ ðïõ äéáôñÝ÷ïõí íá ìåôáâëçèåß êáé ôï íïçìáôéêü ôïõò
ðåñéå÷üìåíï. Áõôüò åßíáé êáé ï ëüãïò ðïõ êÜðïéåò öïñÝò èåùñïýíôáé áíá÷ñïíéóôéêÜ.
Íá äéáâÜóåôå êáé íá óõæçôÞóåôå ôéò ðáñáêÜôù áðüøåéò ó÷åôéêÜ ìå ôïí

áíáëöáâçôéóìü.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Óôçí Üóêçóç áõôÞ èá äïèåß Ýíá óõãêåíôñùôéêü ó÷åäéÜãñáììá ôùí ëåðôïìå-
ñåéþí ðïõ áöïñïýí óôï öáéíüìåíï ôïõ áíáëöáâçôéóìïý. Ìðïñåß íá öáíåß ÷ñÞ-
óéìï êáé óôçí áíÜðôõîç åõñýôåñïõ êåéìÝíïõ (Ýêèåóçò) ìå ôï èÝìá áõôü].
Ôï öáéíüìåíï ôïõ áíáëöáâçôéóìïý

¸íá áðü ôá ìåãáëýôåñá êïéíùíéêÜ ðñïâëÞìáôá ðïõ äåí áíôéìåôùðßæïõí ìüíï ôá
õðïáíÜðôõêôá êñÜôç áëëÜ êáé ôá áíáðôõãìÝíá åßíáé ï áíáëöáâçôéóìüò.
Ìå ôïí üñï áíáëöáâçôéóìüò åííïïýìå ôçí áäõíáìßá êÜðïéïõ áôüìïõ íá äéáâÜ-
æåé, íá ãñÜöåé êáé íá áñéèìåß, ëüãù Ýëëåéøç ãíþóåùí. ÕðÜñ÷ïõí áêüìá êáé ïé ïíï-
ìáæüìåíïé «ëåéôïõñãéêÜ áíáëöÜâçôïé», ïé ïðïßïé Ý÷ïõí õðïôõðþäåéò ãíþóåéò ãñá-
öÞò êáé áíÜãíùóçò êáé Ý÷ïõí öïéôÞóåé ìÝ÷ñé êáé ôéò ðñþôåò ôÜîåéò ôïõ äçìïôéêïý.
Áéôßåò áíáëöáâçôéóìïý:
– Åìðüëåìåò êáôáóôÜóåéò ðïõ äåí åðÝôñåðáí ôçí åíáó÷üëçóç ìå ôçí åêðáßäåõóç.
– ÁðïìáêñõóìÝíåò ðåñéï÷Ýò, üðïõ äåí åß÷áí ôç äõíáôüôçôá ïé êÜôïéêïé íá óôåß-
ëïõí ôá ðáéäéÜ ôïõò íá öïéôÞóïõí óå ó÷ïëåßï.
– ÁõîçìÝíåò ïéêïíïìéêÝò áíÜãêåò ôçò ïéêïãÝíåéáò ùèïýóáí ôá ðáéäéÜ íá åãêá-
ôáëåßøïõí ôï ó÷ïëåßï êáé íá åñãáóôïýí ìáæß ìå ôïõò ãïíåßò.
– Áðüøåéò ãéá ôï ñüëï êáé ôç èÝóç ôçò ãõíáßêáò óôçí ïéêïãÝíåéá õðÞñîáí óõ-
÷íÜ ç áéôßá ãéá íá åìðïäéóôïýí ôá êïñßôóéá áðü ôç ìüñöùóç êáé ôçí åêðáß-
äåõóç, ðñïêåéìÝíïõ íá áó÷ïëçèïýí áðïêëåéóôéêÜ ìå ôï íïéêïêõñéü êáé ôçí
áíáôñïöÞ ôùí ìéêñüôåñùí óå çëéêßá ìåëþí ôçò ïéêïãÝíåéáò.
ÓõíÝðåéåò ôïõ áíáëöáâçôéóìïý
á) Ãéá ôçí êïéíùíßá:
– Äåí ìðïñåß íá áíáðôõ÷èåß ìéá êïéíùíßá Ý÷ïíôáò ìåãÜëï ðïóïóôü áíáëöÜ-
âçôùí.
– ¸÷åé ðåñéïñéóìÝíåò äõíáôüôçôåò íá áîéïðïéÞóåé Üôïìá óå õøçëÝò èÝóåéò.
– Áýîçóç ðïóïóôïý áíåñãßáò.
– Ç áíïìïéïìïñößá ôïõ ìïñöùôéêïý åðéðÝäïõ ôùí ìåëþí ìéáò êïéíùíßáò ìðï-
ñåß íá ïäçãÞóåé óå êïéíùíéêü ñáôóéóìü óå âÜñïò ôùí áíáëöÜâçôùí.
– ÕðÜñ÷åé ìåãÜëç ðéèáíüôçôá êáôÜëõóçò ôùí äçìïêñáôéêþí èåóìþí, åðåéäÞ
ïé áíáëöÜâçôïé äåí åßíáé óå èÝóç íá áóêÞóïõí êñéôéêÞ.
– ÔÝëïò, ðïëéôéóôéêÜ äåí õðÜñ÷åé äõíáôüôçôá ðñïüäïõ, áöïý ôï êïéíü äåí
åßíáé éêáíü, óôï óýíïëü ôïõ, íá áíôáðïêñéèåß óå ðïëéôéóôéêÜ êáé êáëëéôå÷íé-
êÜ èÝìáôá.
â) Ãéá ôï Üôïìï:
– Ôï áíáëöÜâçôï Üôïìï áéóèÜíåôáé «ôõöëü». Âñßóêåôáé óå åîÜñôçóç áðü ôïõò
Üëëïõò ó÷åäüí ãéá êÜèå ðñïóùðéêÞ ôïõ õðüèåóç.
– ÓõíáíôÜ áìÝôñçôåò åðéêïéíùíéáêÝò äõóêïëßåò. Äåí åßíáé óå èÝóç íá êáôá-
íïÞóåé åéäÞóåéò, Üñèñá åöçìåñßäáò, ëïãáñéáóìïýò, áéôÞóåéò áêüìá êáé óõ-
æÞôçóç êÜðïéïõ åðéðÝäïõ.
– ÌåôáôñÝðåôáé óõ÷íÜ óå èýìá åêìåôÜëëåõóçò, áöïý äåí ìðïñåß íá åëÝãîåé
ïýôå êáé ôéò ðéï áðëÝò óõíáëëáãÝò ôïõ ìå Üëëá Üôïìá.
– Äåí Ý÷åé äõíáôüôçôåò, ðáñÜ ìüíï ãéá ÷åéñùíáêôéêÞ åñãáóßá, ìå áðïôÝëåóìá
ç ïéêïíïìéêÞ ôïõ êáôÜóôáóç íá åßíáé ðÜíôá äõó÷åñÞò.
– ÃåíéêÜ, ï áíáëöÜâçôïò äåí ìðïñåß íá êáëëéåñãÞóåé ôéò éêáíüôçôÝò ôïõ, ôéò
êëßóåéò ôïõ êáé íá âåëôéþóåé ôï åðßðåäï ôçò æùÞò ôïõ.
– ÔÝëïò, áäõíáôåß íá ðáñÝ÷åé óôá ðáéäéÜ ôïõ âïÞèåéá óôéò ó÷ïëéêÝò áðáéôÞóåéò.
Ôñüðïé áíôéìåôþðéóçò:
– ÐñïãñÜììáôá åðéìüñöùóçò åíçëßêùí óå äÞìïõò êáé êïéíüôçôåò.
– ÅêðáéäåõôéêÜ ôçëåïðôéêÜ ðñïãñÜììáôá áðïêëåéóôéêÜ ãéá áíáëöÜâçôïõò.
– ÐñïãñÜììáôá åðáããåëìáôéêÞò êáôÜñôéóçò
– ÄéáóöÜëéóç ôïõ íüìïõ ðåñß õðï÷ñåùôéêÞò åêðáßäåõóçò.

Óýìöùíá ìå ôçí ðáíåëëÞíéá Ýñåõíá ãéá ôïí áíáëöáâçôéóìü ðïõ äéåîÞãáãå ôï
Åèíéêü ÊÝíôñï Âéâëßïõ (1998), ï ìéóüò ðåñßðïõ ðëçèõóìüò ôçò ÅëëÜäáò åßíáé
õðïåêðáéäåõüìåíïò, äçëáäÞ äåí Ý÷åé ïëïêëçñþóåé ôçí åííéÜ÷ñïíç õðï÷ñåù-
ôéêÞ åêðáßäåõóç. Ðéï óõãêåêñéìÝíá ôï 12,2% ôùí åñùôþìåíùí äåí Ý÷åé ðá-
ñáêïëïõèÞóåé êáèüëïõ ôï ó÷ïëåßï Þ Ý÷åé ïëïêëçñþóåé ìüíï ìåñéêÝò ôÜîåéò
ôïõ Äçìïôéêïý, ôï 26,7% Ý÷åé ïëïêëçñþóåé ìüíï ôï Äçìïôéêü, ôï 9,1% áðü
ôïõò ôåëåõôáßïõò óõíÝ÷éóå ãéá Ýíá äýï ÷ñüíéá óå êÜðïéá ôå÷íéêÞ Þ åðáããåë-
ìáôéêÞ ó÷ïëÞ, êáé ïé õðüëïéðïé ðáñáêïëïýèçóáí ìéá Þ ðåñéóóüôåñåò ôÜîåéò ôïõ
Ãõìíáóßïõ ÷ùñßò íá ôï ïëïêëçñþóïõí. ÓõæçôÞóôå ó÷åôéêÜ ìå ôï öáéíüìåíï ôçò
õðïåêðáßäåõóçò óôç ÷þñá ìáò. Ðïéïé ðáñÜãïíôåò ôï ðñïêáëïýí; Ðïéåò óõíÝ-
ðåéåò ìðïñåß íá Ý÷åé; Ðïéá ìÝôñá ðñÝðåé íá ëçöèïýí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõ;
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Êáé óå áõôÞí ôçí åñãáóßá èá äïèåß óõãêåíôñùôéêü ó÷åäéÜãñáììá ôùí ëåðôï-
ìåñåéþí ðïõ áöïñïýí óôï èÝìá ôçò õðïåêðáßäåõóçò óôçí ÅëëÜäá].
Ôï öáéíüìåíï ôçò õðïåêðáßäåõóçò óôçí ÅëëÜäá
¸ñåõíåò ðïõ Ý÷ïõí äéåîá÷èåß Ý÷ïõí áðïêáëýøåé üôé ðïëý ìåãÜëï ðïóïóôü ôùí Åë-
ëÞíùí Ý÷ïõí åãêáôáëåßøåé ôç ó÷ïëéêÞ ìüñöùóç, áöÞíïíôáò áíïëïêëÞñùôç ôç öïßôç-
óÞ ôïõò åßôå óôçí ðñùôïâÜèìéá (äçìïôéêü) åßôå óôç äåõôåñïâÜèìéá åêðáßäåõóç (ãõìíÜ-
óéï, ëýêåéï, Ô.Å.Å.). Ï ïñãáíéêüò áíáëöáâçôéóìüò óßãïõñá Ý÷åé ìåéùèåß óçìáíôéêÜ óôç
÷þñá ìáò, áëëÜ ï ëåéôïõñãéêüò áíáëöáâçôéóìüò (õðïåêðáßäåõóç) ðáñáìÝíåé óå åðé-
êßíäõíá åðßðåäá.
Áéôßåò/ðáñÜãïíôåò ðïõ ðñïêáëïýí ôï öáéíüìåíï
Óôçí åðáñ÷ßá
– ÁðïìáêñõóìÝíåò ðåñéï÷Ýò, üðïõ äå ëåéôïõñãïýí åêðáéäåõôéêÜ éäñýìáôá üëùí
ôùí âáèìßäùí êáé ÷ñåéÜæïíôáé ìåãÜëåò ìåôáêéíÞóåéò êáé ðñüóèåôá Ýîïäá, ãéá
íá öïéôÞóïõí ôá ðáéäéÜ óôï Äçìïôéêü, ÃõìíÜóéï Þ Ëýêåéï, ðïõ ëåßðåé áðü ôïí
ôüðï ìüíéìçò äéáìïíÞò ôïõò.
– ÁõîçìÝíåò ïéêïíïìéêÝò áíÜãêåò ôçò ïéêïãÝíåéáò, ïé ïðïßåò ùèïýí áêüìç êáé ôá
ìéêñüôåñá ìÝëç ôçò íá åãêáôáëåßðïõí ôç ó÷ïëéêÞ ìüñöùóç êáé íá åíôÜóóïíôáé

íùñßò óôçí áãïñÜ åñãáóßáò.
– ÅììïíÞ óå áíá÷ñïíéóôéêÝò áíôéëÞøåéò ãéá ôç èÝóç ôçò ãõíáßêáò óôçí êïéíù-
íßá. Óýìöùíá ìå áõôÝò, êáèÞêïí ôçò áðïôåëåß ç åíáó÷üëçóÞ ôçò ìå ôï íïéêï-
êõñéü êáé ç áíáôñïöÞ ôùí ðáéäéþí.
Óôá áóôéêÜ êÝíôñá
– ÌåãÜëïò áñéèìüò êáôïßêùí ôùí ðüëåùí Ý÷åé ðñïÝëèåé áðü ôç ìåôáêßíçóç óå
ìåãÜëá áóôéêÜ êÝíôñá ðëçèõóìþí áðü åðáñ÷éáêÝò ðüëåéò üðïõ åðéêñáôïýóáí Þ
åîáêïëïõèïýí íá éó÷ýïõí ïé ðáñáðÜíù ðáñÜãïíôåò.
– Åðßäåéîç óôÜóçò áäéáöïñßáò ðñïò ôéò ìáèçóéáêÝò äéáäéêáóßåò áðü ôá ßäéá ôá ðáéäéÜ
åîáéôßáò ôçò Ýëëåéøçò ðáñáêïëïýèçóçò ôçò ó÷ïëéêÞò ðñïüäïõ ôïõò áðü ôïõò ãï-
íåßò ôïõò· áõôÞ ç áðïõóßá ãïíåúêïý åëÝã÷ïõ ìðïñåß íá ðñïÝñ÷åôáé áðü:
→ ôçí Ýëëåéøç åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ ôïõò åîáé-
ôßáò ôïõ ðéåóôéêïý ùñáñßïõ åñãáóßáò
→ ôçí éäéüôõðç éäéïóõãêñáóßá ôïõò, ç ïðïßá
ôïõò õðïäåéêíýåé üôé áíåîÜñôçôá áðü ôçí
çëéêßá êÜèå Üôïìï ðñÝðåé íá áíáëáìâÜíåé
áõóôçñÜ ðñïóùðéêÜ ôçí åêðëÞñùóç ôùí
êáèçêüíôùí ôïõ
→ ôï ãåãïíüò üôé êáé ïé ßäéïé åßíáé ïñãáíéêÜ
Þ ëåéôïõñãéêÜ áíáëöÜâçôïé
– ÐñïâëÞìáôá ìáèçóéáêÞò óõìðåñéöïñÜò ôùí ðáéäéþí åîáéôßáò ôïõ éäéüìïñöïõ
øõ÷éóìïý ôçò åöçâéêÞò çëéêßáò Þ ôçò êïéíùíéêÞò ôïõò ðåñéèùñéïðïßçóçò ëüãù
ôùí âëáâåñþí êïéíùíéêþí óõíáíáóôñïöþí ôïõò.
ÓõíÝðåéåò ôçò õðïåêðáßäåõóçò
Ãéá ôçí êïéíùíßá:
– ÐåñéïñéóìÝíåò äõíáôüôçôåò íá áîéïðïéÞóåé Üôïìá óå õøçëÝò èÝóåéò.
– Áýîçóç ðïóïóôïý áíåñãßáò åîáéôßáò ôùí ìåãáëõôÝñùí áðáéôÞóåùí ôùí åñãï-
äïôþí óå ü,ôé áöïñÜ óôéò áêáäçìáúêÝò ãíþóåéò ôùí åñãáæïìÝíùí ôïõò.
– ÕðïâÜèìéóç ôïõ ðïëéôéóìïý êáèþò ïé åêäçëþóåéò ôïõ äå ãßíïíôáé êáôáíïçôÝò
êáé óåâáóôÝò áðü Üôïìá ðïõ Ý÷ïõí åëëéðÞ ìüñöùóç.
Ãéá ôï Üôïìï:
– Äåí åßíáé óå èÝóç íá äéåêäéêÞóåé êáëýôåñá áìïéâüìåíåò èÝóåéò åñãáóßáò ëüãù
ôùí áíåðáñêþí ðñïóüíôùí ðïõ äéáèÝôåé.
– Õößóôáôáé åêìåôÜëëåõóç óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò ïéêïíïìéêþí Þ ãñáöåéïêñá-

ôéêþí óõíáëëáãþí ôïõ ìå Üëëá Üôïìá, åîáéôßáò ôçò ÜãíïéÜò ôïõ ãýñù áðü áõ-
ôÝò ôéò äéáäéêáóßåò.
– ¸ñ÷åôáé áíôéìÝôùðïò ìå ôçí ðñïóâëçôéêÞ óõìðåñéöïñÜ ôùí ìïñöùìÝíùí óõ-
íáíèñþðùí ôïõ êáé íéþèåé íá âÜëëåôáé áðü Ýíá åßäïò êïéíùíéêïý ñáôóéóìïý.
ÌÝôñá áíôéìåôþðéóçò ôïõ öáéíïìÝíïõ
– ÊñáôéêÞ ìÝñéìíá óå èÝìáôá åêðáßäåõóçò êáé ðáéäåßáò ãåíéêüôåñá (êáôáóêåõÞ
ðåñéóóüôåñùí ó÷ïëåßùí, äéïñéóìüò ìåãáëýôåñïõ áñéèìïý åêðáéäåõôéêïý ðñïóù-
ðéêïý).
– ÄéïñãÜíùóç ðñïãñáììÜôùí åðéìüñöùóçò åíçëßêùí óå äÞìïõò êáé êïéíüôçôåò.
– ÄéáóöÜëéóç ôçò éó÷ýïò ôïõ íüìïõ ðåñß õðï÷ñåùôéêÞò åêðáßäåõóçò.
– ÐñïóùðéêÞ ìåëÝôç êáé ðñïóðÜèåéá ôïõ áôüìïõ íá âåëôéþóåé ôï ìïñöùôéêü ôïõ
åðßðåäï.
– ÅíåñãÞ óõìðáñÜóôáóç ôùí ãïíÝùí óôéò ìáèçóéáêÝò ðñïóðÜèåéåò ôùí ðáéäéþí
êáé åðßäåéîç åõáéóèçóßáò óôá ðñïâëÞìáôá ðïõ áíôéìåôùðßæïõí.
ÉÉ. ÄÉÁËÏÃÏÓ
1. ÄéÜëïãïò
Ç ó÷Ýóç ôïõ ëüãïõ ìå ôï óþìá, ôï ÷ñüíï êáé ôï ÷þñï
ÁÓÊÇÓÅÉÓ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 110 -111
• Íá ðáñáêïëïõèÞóåôå äéÜöïñåò óõæçôÞóåéò, ð.÷. ìéá öéëéêÞ êïõâÝíôá, ìéá

ôçëåïðôéêÞ óõæÞôçóç Þ ôç óõæÞôçóç óå ìéá ãåíéêÞ óõíÝëåõóç ôçò ôÜîçò óáò
êáé íá ðáñáôçñÞóåôå óå ðïéá ó÷Ýóç âñßóêåôáé ï ëüãïò ìå ôï óþìá, ìå ôï
÷ñüíï.
• Íá ðáñáôçñÞóåôå ôçí åðßäñáóç ôïõ ÷þñïõ óôïí ïìéëçôÞ. Ðþò ðñïóáñìü-
æåé ï ïìéëçôÞò ôï ëüãï ôïõ áíÜëïãá ìå ôï ÷þñï;
[Óçì.: ôéò áðáíôÞóåéò ìðïñåßôå íá ôéò áíáæçôÞóåôå óôçí áíôßóôïé÷ç õðïåíüôçôá ôçò èå-
ùñßáò ôïõ âïçèÞìáôïò].
2. ÐñïûðïèÝóåéò ãéá ôçí åðéôõ÷ßá åíüò
äéáëüãïõ/ìéáò óõíïìéëßáò
Óå ðïéá áðü ôá ðáñáêÜôù ðáñáäåßãìáôá äéåîÜãåôáé ìå åðéôõ÷ßá ï äéÜëïãïò êáé

óå ðïéá äéáôáñÜóóåôáé ç åðéêïéíùíßá; Íá ðáñáôçñÞóåôå ôá ðáñáäåßãìáôá
áðïôõ÷çìÝíïõ äéáëüãïõ êáé íá âñåßôå óå ðïéá ðåñßðôùóç õðÜñ÷åé áóÜöåéá, óå
ðïéá áíåðÜñêåéá ôùí ðëçñïöïñéþí êáé óå ðïéá áðÜíôçóç Üó÷åôç ìå ôï èÝìá
ôçò óõæÞôçóçò. Íïìßæåôå üôé ç áðïôõ÷ßá ôçò åðéêïéíùíßáò ïöåßëåôáé óå áíåéëé-
êñßíåéá êáé, åðïìÝíùò, óå óêüðéìç ðáñáâßáóç ôùí êáíüíùí ôçò Þ óôçí áäõ-
íáìßá ôïõ ïìéëçôÞ íá åðéêïéíùíÞóåé áðïôåëåóìáôéêÜ;
ÁðÜíôçóç:
Á. Ôï áõôïêßíçôü ìïõ Ýðáèå âëÜâç.
Â. ÕðÜñ÷åé Ýíá ãêáñÜæ ìüëéò óôñßøåéò.
(ÕðÜñ÷åé åðéêïéíùíßá. Ï Â ðáñÝ÷åé ìéá ÷ñÞóéìç ðëçñïöïñßá óôïí Á ôç óôéãìÞ ðïõ
ôç ÷ñåéÜæåôáé).
Á. Âïýñôóéóåò ôá äüíôéá óïõ êáé ôáêôïðïßçóåò ôï äùìÜôéü óïõ;
Â. Íáé, âïýñôóéóá ôá äüíôéá ìïõ.
(Ç åðéêïéíùíßá äåí åßíáé ðëÞñçò, ãéáôß ï Â áðÜíôçóå ìüíï óôï ðñþôï óêÝëïò ôçò å-
ñþôçóçò ôïõ Á. Ðéèáíþò íá áðÝöõãå íá áðáíôÞóåé, ãéáôß äåí åß÷å êÜíåé ôçí ðñÜîç).
Á. (Áóôõíïìéêüò): Åßíáé ï ðáôÝñáò Þ ç ìçôÝñá óïõ óôï óðßôé;

Â. (Ãéïò): Ç ìçôÝñá ìïõ Þ åßíáé ìÝóá Þ âãÞêå óôçí áãïñÜ.
(Åäþ, ç åðéêïéíùíßá åßíáé áíåðéôõ÷Þò, ãéáôß ï Â äßíåé áóáöÞ áðÜíôçóç óôïí Á.
ºóùò åßíáé óêüðéìç ç áíáêñéâÞò áðÜíôçóç ëüãù ôçò éäéüôçôáò ôïõ Á).
Á. Ôé óðïõäÜæåé ç êüñç óáò;
Â. ÐÜíôùò äå óðïõäÜæåé Öéëïëïãßá.
(Êáé åäþ Ý÷ïõìå áíåðéôõ÷Þ åðéêïéíùíßá, ãéáôß ï Á ïõóéáóôéêÜ äåí ðáßñíåé êáìéÜ
áðÜíôçóç ãé’ áõôü ðïõ ñþôçóå. Ï Â áðáíôÜåé ìÜëëïí ìå êÜôé óõãêåêñéìÝíï ðïõ
Ý÷åé óôï ìõáëü ôïõ, ôï ïðïßï üìùò áãíïåß ï Á).
Á. ÊáôÜöåñåò íá óõíåííïçèåßò ìå ôï óõíåñãÜôç óïõ ôåëéêÜ;
Â. ÐñïóðÜèçóá ðïëý.
(Åäþ, ç åðéêïéíùíßá ìïéÜæåé áíïëïêëÞñùôç, ïõóéáóôéêÜ üìùò ðáñáëåßðïíôáé ðñÜã-
ìáôá ðïõ åííïïýíôáé åýêïëá: ï Á äçëáäÞ åííïåß üôé, ðáñüëï ðïõ ðñïóðÜèçóå, äåí
ôá êáôÜöåñå íá óõíåííïçèåß).
Á. (Ï ôåëùíåéáêüò): Ôé Ý÷åôå íá äçëþóåôå, êýñéå;
Â. (Ï åðéâÜôçò ôñÝíïõ): Äçëþíù üôé åßìáé ¸ëëçíáò êáé áéóèÜíïìáé åõôõ÷Þò ðïõ
åðéóôñÝöù óôçí ðáôñßäá ìïõ.
(Ç åðéêïéíùíßá åßíáé ôåëåßùò áíåðéôõ÷Þò êáé ï Â áðáíôÜåé óå êÜôé åíôåëþò äéáöï-
ñåôéêü áðü åêåßíï ðïõ æçôÜåé ï Á. ºóùò ãßíåôáé óêüðéìá, ßóùò ãßíåôáé êáé áðü á-
äõíáìßá ôïõ Â íá êáôáëÜâåé ôé æçôÜåé ï Á).
Á. (Ï êáèçãçôÞò): Ðïéá åßíáé ôá åßäç ôùí ðñïôÜóåùí ùò ðñïò ôï ðåñéå÷üìåíï;
Â. (Ï ìáèçôÞò): Ç ïñãáíùìÝíç ïìÜäá ëÝîåùí ðïõ åêöñÜæåé ìüíï Ýíá íüçìá, ìå
óýíôïìç óõíÞèùò äéáôýðùóç, ëÝãåôáé ðñüôáóç.
(Áíåðéôõ÷Þò åðéêïéíùíßá, ãéáôß ï Â áðÜíôçóå ôåëåßùò äéáöïñåôéêÜ áðü ü,ôé ôïõ æç-
ôÞèçêå. Ðñïöáíþò Ý÷ïõìå áäõíáìßá êáôáíüçóçò ôçò åñþôçóçò ôïõ Á).
3. Ï ëïãïôå÷íéêüò äéÜëïãïò
á) Ï äéÜëïãïò óôá áöçãçìáôéêÜ ëïãïôå÷íéêÜ êåßìåíá
Ðïéá ìÝóá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôï ãñáðôü áöçãçìáôéêü ëüãï, ãéá íá áðïäïèåß ï

ðñïöïñéêüò ëüãïò ìå ôá ðáñáãëùóóéêÜ êáé åîùãëùóóéêÜ ãíùñßóìáôÜ ôïõ; Íá
áðáíôÞóåôå ìå âÜóç ôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá áðü ôçí Áñãþ ôïõ Ã. ÈåïôïêÜ.
ÁðÜíôçóç:
Áñ÷éêÜ, ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðåñéãñáöÝò åêöñÜóåùí ôïõ ðñïóþðïõ ôùí çñþùí: «Ôï
âëÝììá ôïõ ãõÜëéæå....», «....ìå ôï ßäéï ðÜíôá áöáéñåìÝíï êáé ðáñÜîåíï ýöïò», «.... óôåêü-
ôáíå áðïëéèùìÝíïò êáé ôïí êïßôáæå êáôÜìáôá äß÷ùò íá êáôáëáâáßíåé ôá ëüãéá ôïõ....».
¸ðåéôá, ïé ðåñéãñáöÝò êéíÞóåùí Ý÷ïõí ôïí ßäéï óêïðü: «Ï Ðáðáóßäåñïò âÜäéóå

ìïíïìéÜò ðáñáêÜôù ôïõ», «ñþôçóå âßáéá», «áðïêñßèçêå ï ìéêñüò áõèüñìçôá», «ðñü-
óôáîå ï ðáðÜò», «....ôïõ öþíáîå áêüìá ðéï âßáéá, óçêþíïíôáò êéüëáò ôçí êïêáëéÜñéêç
÷åñïýêëá ôïõ». Ðñïò ôçí ßäéá êáôåýèõíóç êéíïýíôáé êáé ïé ðåñéãñáöÝò óõíáéóèç-
ìáôéêþí êáôáóôÜóåùí: «¹ôáíå ðïëý íåõñéáóìÝíïò êáé Ýìïéáæå áðåéëçôéêüò».
Óçìáíôéêü ñüëï åðßóçò óôçí áðüäïóç åîùãëùóóéêþí êáé ðáñáãëùóóéêþí óôïé÷åß-
ùí ðáßæïõí êáé ôá óçìåßá óôßîçò, ðïõ áðïäßäïõí óôïé÷åßá Ýìöáóçò, ôïíéóìïý öùíÞò
êáé Ýíôáóçò. ÃåíéêÜ, ç åðéëïãÞ êáôÜëëçëùí ëÝîåùí âïçèÜ ôïí áíáãíþóôç íá äéá-
ìïñöþóåé ìéá ðëÞñç åéêüíá ôùí çñþùí.
Íá åíôïðßóåôå ôá äéáëïãéêÜ ìÝñç óå äéÜöïñá áöçãçìáôéêÜ êåßìåíá êáé íá

ðáñáôçñÞóåôå ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ äéáëüãïõ: ìå ðïéïí ôñüðï åîõðçñåôåß ï
äéÜëïãïò ôçí åîÝëéîç ôçò äñÜóçò êÜèå öïñÜ êáé ðþò óõíôåëåß óôç äéáãñá-
öÞ ôùí ÷áñáêôÞñùí; Ìðïñåßôå ð.÷. íá áíáôñÝîåôå óôá ðáñáêÜôù êåßìåíá á-
ðü ôï âéâëßï Ê.Í.Ë. «Ç ìðïãÜôóá» ó. 350 êáé ï «Ðáðá-ÍÜñêéóóïò» ó. 321.
ÁðÜíôçóç:
¼ðùò ðáñáôçñïýìå áðü ôá äéáëïãéêÜ óçìåßá ôïõ êåéìÝíïõ, ï äéÜëïãïò ôßèåôáé óôéò
óôéãìÝò ôçò óýãêñïõóçò êáé Ýôóé äéåõêïëýíåé ôçí åîÝëéîç ôçò äñÜóçò ÷ùñßò íá ÷ñåé-
Üæåôáé áöÞãçóç. Ôéò óôéãìÝò êïñýöùóçò, ï äéÜëïãïò êéíåß ôï åíäéáöÝñïí ôïõ áíá-
ãíþóôç, áöïý æùíôáíåýåé ôï êåßìåíï, êáé áõîÜíåé ôç óõììåôï÷Þ ôïõ óôç äñÜóç. Áêü-
ìç, ìÝóù ôùí äéáëïãéêþí ìåñþí, ï áíáãíþóôçò ðñïâëÝðåé, åñìçíåýåé êáé êáôáíïåß ôá
ãåãïíüôá ðïõ èá áêïëïõèÞóïõí.
Ï äéÜëïãïò üìùò óõíôåëåß êáé óôç äéáãñáöÞ ôùí ÷áñáêôÞñùí. ÌÝóù ôïõ äéáëü-
ãïõ, ôá ðñüóùðá «áðïêáëýðôïíôáé» êáèáñüôåñá óôïí áíáãíþóôç êáé õðÜñ÷åé ç äõ-
íáôüôçôá íá ÷áñáêôçñéóôïýí áðü ôá ëüãéá Þ ôéò ðñÜîåéò ôïõò êáé ü÷é áðü ôñéôïðñü-
óùðç áöÞãçóç, äçëáäÞ áðü ó÷ïëéáóìïýò ôïõ áöçãçôÞ. ¸ôóé, ôï êåßìåíï ãßíåôáé ðéï
Üìåóï, ðéï æùíôáíü êáé ðéï êïíôéíü óôç äåêôéêüôçôá ôïõ áíáãíþóôç.
â) Ï èåáôñéêüò äéÜëïãïò
Íá óõãêñßíåôå Ýíá èåáôñéêü äéÜëïãï áðü ôá Ê.Í.Ë. ìå Ýíá äéÜëïãï ðïõ ðå-
ñéÝ÷åôáé óå áöçãçìáôéêü êåßìåíï ùò ðñïò ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï ðñïóäéï-
ñßæåôáé ï ïìéëçôÞò êáé ôïí ôñüðï ðïõ áðïäßäïíôáé ôá åîùãëùóóéêÜ êáé ðá-
ñáãëùóóéêÜ ãíùñßóìáôá ôçò ïìéëßáò. Íá ðñïóÝîåôå ôï åßäïò ôçò óôßîçò óå
êÜèå ðåñßðôùóç.
ÁðÜíôçóç:
Óôï èåáôñéêü êåßìåíï ç åíáëëáãÞ ôùí ïìéëïýíôùí ðñïóþðùí äçëþíåôáé ìå ôçí ôï-
ðïèÝôçóç ôùí áñ÷éêþí ôùí ïíïìÜôùí ôïõò. Åðßóçò, óôá êåßìåíá áõôÜ äåí åßíáé
áðáñáßôçôï íá áíáöåñèïýí ðáñáãëùóóéêÜ êáé åîùãëùóóéêÜ óôïé÷åßá (ðïõ áöïñïýí
åêöñÜóåéò, êéíÞóåéò êáé Üëëåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôïõò Þñùåò êáé ôï óêçíéêü), ãéáôß ï
èåáôÞò èá ôá ðáñáêïëïõèÞóåé ìÝóù ôçò èåáôñéêÞò ðáñÜóôáóçò.
¼óá áðü áõôÜ ôá óôïé÷åßá äßíïíôáé ìå ìåãÜëç áêñßâåéá åíôüò ðáñåíèÝóåùí
Ý÷ïõí óêïðü íá êáèïäçãÞóïõí ôïõò çèïðïéïýò ùò ðñïò ôïí ôñüðï ðïõ èá áðïäþ-
óïõí ìéá êáôÜóôáóç, Ý÷ïõí äçëáäÞ óêçíïèåôéêÞ ëåéôïõñãßá. Ôï ßäéï áêñéâþò éó÷ýåé
êáé ãéá ôá óçìåßá óôßîçò ôá ïðïßá ðëåïíÜæïõí óôï èåáôñéêü êåßìåíï.
Óôï äéÜëïãï ðïõ ðåñéÝ÷åôáé óå áöçãçìáôéêü êåßìåíï, ï óõããñáöÝáò áíáöÝñåé
ôá ðñüóùðá ðïõ ïìéëïýí ìÝóá óôçí áöÞãçóÞ ôïõ êáé öñïíôßæåé íá äßíåé ðåñéãñáöéêÜ
ôéò åíÝñãåéåò êáé ôá ëüãéá ôùí çñþùí ôïõ («ñþôçóå ç ê. ÐéôóéëÜ», «êÜíåé ç ÖáíÞ»
[áðü ôï «Ôáîßäé ìå ôïí ¸óðåñï» ôïõ Á. ÔåñæÜêç]). Ìå ôéò ðáýëåò äçëþíåé ôçí áë-
ëáãÞ ôùí ðñïóþðùí, åíþ ìå ôï êüììá ìåôÜ ôá ëüãéá ôïõ êÜèå ïìéëçôÞ, ðñïóäéïñßæåé
ôá ðñüóùðá êáé ðáñáèÝôåé ôá äéêÜ ôïõ ó÷üëéá. Ïé ðñïôÜóåéò ìåôÜ ôï åñùôçìáôéêü Þ ôï
èáõìáóôéêü áñ÷ßæïõí ìå ìéêñü ãñÜììá, ãéá íá äçëþóåé ï áöçãçôÞò ôç óôåíÞ ó÷Ýóç
ìå üóá ðñïçãÞèçêáí.
Êáé óôéò äýï ðåñéðôþóåéò üìùò (èåáôñéêüò äéÜëïãïò, äéÜëïãïò óå áöçãçìáôéêü
êåßìåíï) ôá áðïóéùðçôéêÜ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, ãéá íá äçëþóïõí ôéò ðáýóåéò.
¼ðùò åßäáìå, óôï áöçãçìáôéêü êåßìåíï ï äéÜëïãïò óõíïäåýåôáé áðü ìéá ëå-
ðôïìåñÞ ðåñéãñáöÞ ôùí åîùãëùóóéêþí êáé ôùí ðáñáãëùóóéêþí óôïé÷åßùí.
Ìðïñåßôå íá ðåßôå ãéáôß áõôü äå óõìâáßíåé óå ôÝôïéá Ýêôáóç êáé óôï èåáôñé-
êü êåßìåíï;
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ç áðÜíôçóç õðÜñ÷åé óôçí ðñïçãïýìåíç Üóêçóç].
ã) Ç öõóéêüôçôá óôï äéÜëïãï

Äñáìáôïðïßçóç
Íá ðáñïõóéÜóåôå óôçí ôÜîç ìéá óêçíÞ ðïõ äéáäñáìáôßæåôáé áíÜìåóá óå
Ýíáí Ýöçâï êáé óôïõò ãïíåßò ôïõ. Ï äéÜëïãïò ìðïñåß íá áñ÷ßæåé ìå ìéá áðü
ôéò ðáñáêÜôù öñÜóåéò.
ÁðÜíôçóç:
Ç ïéêïãÝíåéá åßíáé óõãêåíôñùìÝíç ãýñù áðü ôï ìåóçìåñéáíü ôñáðÝæé. Åíþ ãéá ðïë-
ëÞ þñá äå ìéëÜåé êáíÝíáò, îáöíéêÜ ôï äåêáåîÜ÷ñïíï áãüñé ôçò ïéêïãÝíåéáò ëÝåé:
Á(áãüñé): Óáò ôï ëÝù áðü ôþñá. ÖÝôïò ôï êáëïêáßñé èá ðÜù äéáêïðÝò ìå ôïõò
ößëïõò ìïõ.
Â(ðáôÝñáò): ÊáëÜ, èá äïýìå ìÝ÷ñé ôüôå.
Á(áãüñé): ¼÷é èá äïýìå! Ôï èÝìá Ýêëåéóå. Åãþ èá ðÜù.
Â(ðáôÝñáò): Äå íïìßæåéò üôé åßíáé êáéñüò ãéá äéÜâáóìá êáé ü÷é ãéá ôÝôïéåò óõæçôÞ-
óåéò ôþñá;
Á(áãüñé): Ãéáôß äåí åßíáé þñá ãéá ôÝôïéåò óõæçôÞóåéò;
Â(ðáôÝñáò): Ãéáôß ôþñá ðñÝðåé íá ó’ åíäéáöÝñïõí ôá ìáèÞìáôÜ óïõ.
Á(áãüñé): Ôï Ãéþñãï üìùò ôïí Üöçóáí ïé ãïíåßò ôïõ.
Â(ðáôÝñáò): Äå ìå åíäéáöÝñåé ôé êÜíïõí ïé Üëëïé. ¢ëëùóôå íïìßæù üôé äåí åßóáé
áñêåôÜ ìåãÜëïò, ãéá íá ðáßñíåéò ôÝôïéåò ðñùôïâïõëßåò.
Á(áãüñé): Åãþ ðÜíôùò èá ðÜù. Ðüóï ðñÝðåé íá åßìáé äçëáäÞ, ãéá íá ðÜù ëßãåò
ìÝñåò êÜðïõ ìå ôïõò ößëïõò ìïõ;
Â(ðáôÝñáò): ÊáëÜ, èá äïýìå áí åßíáé ãéá ëßãåò ìÝñåò. Ôåëåßùíå ôþñá ôï öáãçôü
óïõ.
á) ÐñïóðáèÞóôå íá ãñÜøåôå óå èåáôñéêÞ ìïñöÞ Ýíáí áðü ôïõò äéÜëïãïõò

ðïõ ðáñïõóéÜóôçêáí óôçí ôÜîç· â) íá áöçãçèåßôå ýóôåñá ôç óêçíÞ óå Ýíá
ãñÜììá ðïõ áðåõèýíåôáé óå êÜðïéï ößëï åßôå áðü ôçí ðëåõñÜ/ïðôéêÞ ãùíßá
ôïõ åöÞâïõ åßôå áðü ôçí ðëåõñÜ/ïðôéêÞ ãùíßá ôùí ãïíéþí. Óôï ãñÜììá óáò
íá áöçãçèåßôå ôá ãåãïíüôá êáé íá ìåôáöÝñåôå óå ðëÜãéï ëüãï ôá âáóéêÜ
óçìåßá ôçò óõæÞôçóçò. Öñïíôßóôå, ùóôüóï, íá æùíôáíÝøåôå ôçí áöÞãçóÞ
óáò ðáñåìâÜëëïíôáò êÜðïéá äéáëïãéêÜ ìÝñç ðïõ èá áðïäßäïõí óå åõèý ëü-
ãï ôéò ÷áñáêôçñéóôéêÝò öñÜóåéò ôùí ïìéëçôþí. Åííïåßôáé üôé êáé óôéò äýï
ðåñéðôþóåéò (á, â) óôü÷ïò óáò äåí åßíáé íá ãñÜøåôå Ýíá ëïãïôå÷íéêü êåßìå-
íï, áëëÜ áðëþò íá áðïäþóåôå ìå öõóéêüôçôá Ýíá äéÜëïãï.
ÁðÜíôçóç:
á) ÈåáôñéêÞ ìïñöÞ ôïõ äéáëüãïõ
Ç ïéêïãÝíåéá åßíáé óõãêåíôñùìÝíç ãýñù áðü ôï ìåóçìåñéáíü ôñáðÝæé. Åíþ ãéá
ðïëëÞ þñá äå ìéëÜåé êáíÝíáò, îáöíéêÜ ôï äåêáåîÜ÷ñïíï áãüñé ëÝåé:
(¸öçâïò): Óáò ôï ëÝù áðü ôþñá. ÖÝôïò ôï êáëïêáßñé èá ðÜù äéáêïðÝò ìå ôïõò
ößëïõò ìïõ.
(ÐáôÝñáò, ÷ùñßò íá äßíåé éäéáßôåñç óçìáóßá): ÊáëÜ, èá äïýìå ìÝ÷ñé ôüôå.

(¸öçâïò, ìå åðéèåôéêü ôüíï): ¼÷é, èá äïýìå! Ôï èÝìá Ýêëåéóå. Åãþ èá ðÜù.
(ÐáôÝñáò, ó÷åôéêÜ Þñåìïò): Äå íïìßæåéò üôé åßíáé êáéñüò ãéá äéÜâáóìá êáé ü÷é
ãéá ôÝôïéåò óõæçôÞóåéò;
(¸öçâïò, ìå ðáñÜðïíï): Ãéáôß äåí åßíáé þñá ãéá ôÝôïéåò óõæçôÞóåéò;
(ÐáôÝñáò ìå áõóôçñüôçôá): Ãéáôß ôþñá ðñÝðåé íá ó’ åíäéáöÝñïõí ôá ìáèÞìáôÜ
óïõ!
(¸öçâïò, ìå ðáñÜðïíï): Ôï Ãéþñãï üìùò ôïí Üöçóáí ïé ãïíåßò ôïõ.
(ÐáôÝñáò ìå áõóôçñüôçôá): Äå ìå åíäéáöÝñåé ôé êÜíïõí ïé Üëëïé. ¢ëëùóôå íï-
ìßæù üôé äåí åßóáé áñêåôÜ ìåãÜëïò ãéá íá ðáßñíåéò ôÝôïéåò ðñùôïâïõëßåò.
(¸öçâïò ìå áðïöáóéóôéêüôçôá): Åãþ ðÜíôùò èá ðÜù. Ðüóï ðñÝðåé íá åßìáé äç-
ëáäÞ, ãéá íá ðÜù ëßãåò ìÝñåò êÜðïõ ìå ôïõò ößëïõò ìïõ;
(ÐáôÝñáò, êÜðùò ðéï ìáëáêÜ êáé ìå êñõöü ÷áìüãåëï): ÊáëÜ, èá äïýìå áí åß-
íáé ãéá ëßãåò ìÝñåò. Ôåëåßùíå ôþñá ôï öáãçôü óïõ.
â) ÃñÜììá ðñïò Ýíá ößëï
Ãåéá óïõ ÃéÜííç,
Ôé êÜíåéò; Åß÷áìå êáéñü íá åðéêïéíùíÞóïõìå ëüãù ôùí åîåôÜóåùí. ÁëÞèåéá,
ðÞãåò êáëÜ; Åãþ äéÜâáóá ðÜñá ðïëý êáé åëðßæù íá áðïäþóåé áõôü. Ãé’ áõôüí
ôï ëüãï, ðñïóðáèþ íá ðåßóù ôïõò ãïíåßò ìïõ íá ìå áöÞóïõí íá ðÜù äéáêï-
ðÝò ìå ðáñÝá.
Ðñï÷èÝò, óôï ôñáðÝæé, Ýêáíá ìéá ðñþôç óõæÞôçóç. Ôïõò ôï îåêáèÜñéóá áðü
ôçí áñ÷Þ, ãéá íá ôï ðáßñíïõí áðüöáóç óéãÜ-óéãÜ. Ï ðáôÝñáò ìïõ óôçí áñ÷Þ
åßðå: «ÊáëÜ, èá äïýìå», áëëÜ åãþ åðÝìåéíá êáé ôïõ åßðá üôé óßãïõñá èá ðÜù.
ÌåôÜ, Üñ÷éóå íá ìïõ ëÝåé üôé åßíáé êáéñüò ãéá äéÜâáóìá êáé ü÷é ãéá ôÝôïéåò
óõæçôÞóåéò êáé åãþ ôïõ áðÜíôçóá üôé Üëëïõò óõììáèçôÝò ìïõ ôïõò Üöçóáí ïé
ãïíåßò ôïõò. Ôüôå, Üñ÷éóå ôá ãíùóôÜ: üôé äåí ôïí åíäéáöÝñïõí ïé Üëëïé êáé
üôé åßìáé áêüìá ìéêñüò ãéá ôÝôïéá, áëëÜ ôåëéêÜ ìÜëëïí èá ôï äåé èåôéêÜ, áí åß-
íáé ãéá ëßãåò ìÝñåò.
Èá äïýìå. ÐÜíôùò, èá ôï ðñïóðáèÞóù ðÜñá ðïëý. Åëðßæù êáé åóý íá ðåñÜ-
óåéò êáëÜ ü,ôé êáé áí êÜíåéò.
Ï ößëïò óïõ,
ÓôÝëéïò

ó÷åôéêÜ ìå ôï äéÜëïãï
Íá áíáðôýîåôå ôéò ðáñáêÜôù áðüøåéò ãéá ôï äéÜëïãï.

ÁðÜíôçóç:
Ìßá áðü ôéò âáóéêüôåñåò ðñïûðïèÝóåéò, ãéá íá åßíáé ïõóéáóôéêüò Ýíáò äéÜëïãïò, åß-
íáé íá âñåèåß ç áëÞèåéá. Ãéá íá ãßíåé üìùò áõôü, ÷ñåéÜæåôáé áíïé÷ôÞ, áðåëåõèåñùìÝ-
íç óêÝøç, áðáëëáãìÝíç áðü äïãìáôéóìü êáé áðïëõôüôçôá.
¼ôáí êÜðïéïò äéáèÝôåé åëåýèåñï ðíåýìá êáé èÜññïò, åßíáé óå èÝóç íá äåé êáé ôçí
áëÞèåéá ðïõ êñýâåôáé óôéò áðüøåéò ôùí Üëëùí, Ýóôù êáé áí áñ÷éêÜ Þôáí áíôßèåôåò ìå
ôç äéêÞ ôïõ. Ç äéåîáãùãÞ ìéáò óõæÞôçóçò, Üëëùóôå, äåí áðïôåëåß áõôïóêïðü. Ç âá-
èýôåñç óçìáóßá ôçò Ýãêåéôáé óôçí áíôáëëáãÞ áðüøåùí êáé óôçí êáëüðéóôç óôÜóç ôùí
óõíïìéëçôþí ìåôáîý ôïõò· óôü÷ïò äåí åßíáé ç åðéêñÜôçóç êÜðïéáò áðü ôéò áíôéôéèÝìå-
íåò áðüøåéò, áëëÜ ç áíåýñåóç êáé ç õðåñßó÷õóç ôçò áëÞèåéáò.
Ìüíï ôüôå ï äéÜëïãïò êáèßóôáôáé ãÝöõñá ìåôáîý áíôßèåôùí áðüøåùí, óõìâÜëëåé
óôçí ðñïþèçóç ôçò óêÝøçò êáé äßíåé ôçí åõêáéñßá óôïõò áíèñþðïõò íá ðñïóåããßóïõí
ï Ýíáò ôïí Üëëïí.
Ìå âÜóç ôá ðïñßóìáôá áðü ôç óõæÞôçóç «óôñïããõëÞò ôñáðÝæçò» êáé ôï êåß-

ìåíï ôïõ Å. Ðáðáíïýôóïõ ãéá ôï äéÜëïãï, íá åêèÝóåôå ðñïöïñéêÜ Þ ãñáðôÜ
ôéò áðüøåéò óáò ãéá ôá ðáñáêÜôù èÝìáôá [ó÷åôéêÜ ìå ôï äéÜëïãï].
ÁðÜíôçóç:
ÐïëëÝò öïñÝò óôçí êáèçìåñéíÞ ìáò æùÞ äçìéïõñãïýíôáé äéÜöïñåò ðáñåîçãÞóåéò êáé
áíôéìá÷ßåò. Èåùñåßôáé ëïéðüí üôé ï êáëýôåñïò ôñüðïò åðßëõóÞò ôïõò åßíáé ï äéÜëïãïò.
Ìå ôïí üñï äéÜëïãïò åííïïýìå ôçí áíôáëëáãÞ áðüøåùí ìåôáîý äýï Þ ðåñéóóüôå-
ñùí áôüìùí ðÜíù ó’ Ýíá êïéíü èÝìá, ìå óêïðü ôçí áíáæÞôçóç ôçò êáëýôåñçò ëýóçò.
Óçìáóßá:
Ç óçìáóßá ôïõ äéáëüãïõ åßíáé ìåãÜëç óå üëåò ôéò ìïñöÝò ôçò æùÞò ìáò. ÐñÝðåé äç-
ëáäÞ íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå üëïõò ôïõò ÷þñïõò êáé ôïõò ôïìåßò, üðïõ õðÜñ÷åé óõíáíá-
óôñïöÞ ìå Üëëïõò áíèñþðïõò. ÔÝôïéïé ôïìåßò åßíáé ç ïéêïãÝíåéá, ôï ó÷ïëåßï, ï åðáã-
ãåëìáôéêüò ÷þñïò, ôï êïéíùíéêü ðåñéâÜëëïí êáé, ôÝëïò, ïé äéáêñáôéêÝò óõíäéáóêÝøåéò.
Ï äéÜëïãïò åßíáé ôï áðïôåëåóìáôéêüôåñï ìÝóï åðßëõóçò ôùí äéáöùíéþí, ãéáôß á-
ðïôåëåß ôï ðñþôï âÞìá ãéá óõìöéëßùóç êáé åðéêïéíùíßá ôùí áíôéìá÷üìåíùí ðëåõñþí.
¸ðåéôá, óõíôåëåß óôïí êáôåõíáóìü ôçò ôåôáìÝíçò áôìüóöáéñáò. ÅðéôñÝðåé ôçí åëåýèå-
ñç Ýêèåóç áðüøåùí êáé ôç óõììåôï÷Þ óôçí åýñåóç ôçò áëÞèåéáò Þ ôçò êáëýôåñçò ëý-
óçò. Áðïêáëýðôåé ðëÜíåò, áðïäéþ÷íåé áìöéâïëßåò êáé åðéôñÝðåé óôá Üôïìá íá Ý÷ïõí
áíôéêåéìåíéêüôåñç ãíþìç ãéá ôá ðñÜãìáôá. ÅðéôñÝðåé óå êÜèå Üíèñùðï íá ãíùñßóåé
ôï óõíïìéëçôÞ ôïõ ùò ðñïò ôï ÷áñáêôÞñá êáé ôéò ðñïèÝóåéò ôïõ.
Åßíáé ãåíéêÜ ðáñáäåêôü üôé ï äéÜëïãïò êáëëéåñãåß ôç óõíåñãáóßá ìåôáîý ôùí
áôüìùí, ôçí ïìüíïéá êáé ôç óõíáäÝëöùóç. ÐñïÜãåé ôç öéëßá, ôç äéáëëáêôéêüôçôá êáé
ôçí åîÜëåéøç ôùí Üëïãùí êáé áâÜóéìùí ðáèþí. ÅðçñåÜæåé èåôéêÜ ôüóï ôçí áôïìéêÞ
æùÞ üóï êáé ôç óõëëïãéêÞ. Óôçí êïéíùíßá êáé óôçí ðïëéôéêÞ, üôáí õðÜñ÷åé äéÜëïãïò,
êáëëéåñãåßôáé ç êïéíùíéêÞ ãáëÞíç, ç óôáèåñüôçôá êáé ãåíéêÜ ç åéñçíéêÞ æùÞ.
ÐñïûðïèÝóåéò:
¼ìùò, ãéá íá áðïâåß ï äéÜëïãïò ïõóéáóôéêüò, ðñÝðåé íá äéåîÜãåôáé êÜôù áðü ïñé-
óìÝíåò ðñïûðïèÝóåéò.
Êáôáñ÷Üò, ï êÜèå óõíïìéëçôÞò ðñÝðåé íá åßíáé áðáëëáãìÝíïò áðü ðñïêáôáëÞøåéò
êáé öáíáôéóìïýò, ãéá íá åßíáé óå èÝóç íá áêïýóåé ðñüèõìá ôéò áðüøåéò êáé ôá åðé-
÷åéñÞìáôá ôùí Üëëùí.
Ç åéëéêñßíåéá êáé ç áðïõóßá ìéóáëëïäïîßáò åßíáé êáé áõôÝò âáóéêÝò ðñïûðïèÝóåéò
ìéáò ïõóéáóôéêÞò óõæÞôçóçò. Ãßíåôáé êáôáíïçôü üôé, áí äåí õðÜñ÷åé óåâáóìüò áðÝíá-
íôé óôéò áðüøåéò ôùí Üëëùí, üðïéåò êáé áí åßíáé, êÜðïéá Üôïìá èá äéóôÜóïõí íá åê-
öñáóôïýí êáé ï äéÜëïãïò äå èá Ý÷åé ïõóéáóôéêü áðïôÝëåóìá.
¢ëëç óçìáíôéêÞ ðñïûðüèåóç åßíáé ç ðëÞñçò ãíþóç ôïõ èÝìáôïò áð’ üëïõò ôïõò
óõíïìéëçôÝò, ãéáôß äéáöïñåôéêÜ äå èá åßíáé óå èÝóç íá åðé÷åéñçìáôïëïãÞóïõí ó÷åôé-
êÜ ìå ôéò áðüøåéò ôïõò, þóôå íá ìðïñïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí.
Åðßóçò, ç éóïôéìßá ôùí óõæçôçôþí êáé ç åëåõèåñßá Ýêöñáóçò ôùí áðüøåþí ôïõò
óõìâÜëëåé óôçí åíåñãü óõììåôï÷Þ üëùí. Ãé’ áõôü, êÜèå óõíïìéëçôÞò ðñÝðåé íá óõ-
íåéäçôïðïéåß ôï êÝñäïò ðïõ áðïêïìßæåé áêïýãïíôáò ôïõò õðüëïéðïõò ÷ùñßò íá õðïâé-
âÜæåé ôïõò óõíäéáëåãüìåíïõò.
ÄéÜëïãïò ìå ôïí åáõôü ìáò:
Åêôüò áðü ôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå ôï äéÜëïãï óôéò äéáðñïóùðéêÝò ìáò
ó÷Ýóåéò Þ óôçí êïéíùíéêÞ ìáò æùÞ, ðïëëÝò öïñÝò óõíäéáëåãüìáóôå êáé ìå ôïí ßäéï
ìáò ôïí åáõôü.
Ðïëý óõ÷íÜ êáôáëÞãïõìå ó’ áõôÞ ôçí åðéëïãÞ, üôáí êÜíïõìå áðïëïãéóìü ðáëáé-
üôåñùí åíåñãåéþí ìáò, üôáí êáôáóôñþíïõìå ôá ìåëëïíôéêÜ ìáò ó÷Ýäéá, üôáí áíáæç-
ôïýìå ëýóåéò, êñßóåéò Þ áðïöÜóåéò ãéá õðïèÝóåéò ðïõ áöïñïýí ôï ðáñüí ìáò.
¢ëëç ðåñßðôùóç åóùôåñéêïý äéáëüãïõ óõíáíôÜôáé, üôáí ìåëåôÜìå Ýíá áíôéêåßìåíï
Þ Ýíá Ýñãï ÔÝ÷íçò ãåíéêüôåñá. ÊÜèå åßäïõò óêÝøç ðïõ êÜíïõìå Þ êÜèå êñéôéêÞ ðïõ
áóêïýìå ó÷åôéêÜ ìå áõôü ðïõ äéáâÜæïõìå Þ ðáñáôçñïýìå, ìáò ïäçãåß óå Ýíá äéÜëï-
ãï ìå ôïí åáõôü ìáò.
Ïé áéôßåò ðïõ ìáò ïäçãïýí óôçí äéáâïýëåõóç áõôÞ ìå ôïí åáõôü ìáò åßíáé ç Ýë-
ëåéøç ôïõ êáôÜëëçëïõ óõíïìéëçôÞ, ç åðéèõìßá ìáò íá ìçí áðïêáëýøïõìå ôéò âáèýôå-
ñåò óêÝøåéò ìáò Þ áðëþò ç øõ÷éêÞ ìáò äéÜèåóç íá áðïëáýóïõìå ôç óõãêåêñéìÝíç
óôéãìÞ.
Ëåîéëüãéï
Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ ìå ìéá áðü ôéò ëÝîåéò: óõíÝäñéï, óõíÝëåõóç, óõ-

íåäñßáóç, óõìâïýëéï, óýóêåøç, óõíäéÜóêåøç.
ÁðÜíôçóç:
1. óõìâïýëéï, óõíäéÜóêåøç 2. óõíÝäñéï
3. óõíäéÜóêåøç 4. óõíÝëåõóç
5. óõíåäñßáóç 6. óõíÝëåõóç
[Óçì.: üðïõ 1,2....6 åßíáé ç óåéñÜ ìå ôçí ïðïßá ðáñáôßèåíôáé ïé ðñïôÜóåéò ôçò Üóêçóçò].
ÊáôáãñÜøôå üóï ôï äõíáôüí ðåñéóóüôåñåò óýíèåôåò ëÝîåéò ìå ðñþôï Þ äåý-

ôåñï óõíèåôéêü ôéò ëÝîåéò ãñÜöù êáé ëüãïò, ð.÷. ãñáöïìç÷áíÞ/óôåíïãñáöþ,
ëïãïêëüðïò/ðáñÜëïãïò.
ÁðÜíôçóç:
ãñáöïëüãïò ëåðôïëüãïò áîéüëïãïò
ãñáöåéïêñáôéêüò õðüëïãïò ëåðôïëüãïò
ãñáöïëïãéêüò åðßëïãïò åôïéìüëïãïò
åðéãñÜöù äéÜëïãïò ëïãïèåñáðåßá
êáôáãñÜöù êáôÜëïãïò èåáôñïëïãßá
õðïãñÜöù ðáñÜëïãïò ôå÷íïëüãïò
óõããñÜöù ëïãïôÝ÷íçò
äéáãñÜöù ëïãïôå÷íßá
ïñèïãñáößá ëïãïãñÜöïò
êáëëéãñáößá ëïãïäéÜññïéá
ëïãïäüóéìï
ëïãïäïôþ
ëïãïêñéôÞò
Ó÷çìáôßóôå öñÜóåéò ìå ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò, áöïý ðñïçãïõìÝíùò áðïäþóå-

ôå ìå óõíôïìßá ôç óçìáóßá ôïõò.
ëïãïêëüðïò, õðüëïãïò, åôõìïëïãßá, ôáõôïëïãßá, ëïãïêñéóßá, ëåðôïëüãïò,
âñá÷õëïãßá
ÁðÜíôçóç:
• ëïãïêëüðïò: áõôüò ðïõ ðáñïõóéÜæåé ðíåõìáôéêÞ êôÞóç êÜðïéïõ óáí äéêÞ ôïõ.
ð.÷. Ôïõ Ýêáíáí ìÞíõóç, åðåéäÞ áíáêáëýöèçêå üôé Þôáí ëïãïêëüðïò óôï ôå-
ëåõôáßï ôïõ âéâëßï.
• õðüëïãïò: áõôüò ðïõ åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá áíáöÝñåé ôéò åíÝñãåéÝò ôïõ.
ð.÷. Åßíáé õðüëïãïò óôïõò áíùôÝñïõò ôïõ ãéá ôçí ðñùôïâïõëßá ðïõ ðÞñå.
• åôõìïëïãßá: ç áíáæÞôçóç ôçò ñßæáò ìéáò ëÝîçò.
ð.÷. Ç åôõìïëïãßá ôùí ëÝîåùí âïçèÜåé êáé óôçí ïñèïãñáößá ôïõò.
• ôáõôïëïãßá: ç åðáíÜëçøç ôïõ ßäéïõ íïÞìáôïò ìå äéáöïñåôéêÝò ëÝîåéò.
ð.÷. Ç ðñüèåóÞ ôïõ íá åðéöÝñåé áëëáãÝò óôïí ôïìÝá ôçò õãåßáò äåí áðïäåß-
÷ôçêå, ãéáôß ï ëüãïò ôïõ ðåñéåß÷å ðïëëÝò ôáõôïëïãßåò ìå ôïí ðñïçãïýìåíï.
• ëïãïäïóßá: ç áðüäïóç ëïãáñéáóìïý, ðñÜîçò Þ åíÝñãåéáò áðü Ýíá Üôïìï óå
êÜðïéá Üëëá.
ð.÷. Ç ëïãïäïóßá ðïõ Ý÷åé êáèéåñþóåé ç åôáéñåßá áðïôñÝðåé ôïõò ëïãéóôÝò ôçò
áðü ðéèáíÞ êáôÜ÷ñçóç ôïõ ôáìåßïõ.
• ëåðôïëüãïò: áõôüò ðïõ ìéëÜåé ìå ìåãÜëç áêñßâåéá êáé óáöÞíåéá.
ð.÷. Åßíáé ðïëý ëåðôïëüãïò êáé ðñïóÝ÷åé ðÜíôá ôá ëüãéá ôïõ.
• âñá÷õëïãßá: Ýêèåóç áðüøåùí ìå ëßãá ëüãéá.
ð.÷. Ï ëüãïò ôïõ óõããñáöÝá Þôáí éäéáßôåñá ðõêíüò, ãéáôß ðåñéåß÷å ðïëëÝò âñá-
÷õëïãßåò.
Íá âñåßôå ôá éóïäýíáìá åðßèåôá ãéá ôïõò ðáñáêÜôù ÷áñáêôçñéóìïýò, ð.÷. ëÝ-
åé ìå ëßãá ëüãéá → ëéãüëïãïò.
ÁðÜíôçóç:
• ìéëÜåé ìå êáëü êáé ãëõêü ôñüðï = åõðñïóÞãïñïò
• åêöñÜæåôáé ìå óõíôïìßá êáé åõóôï÷ßá = ëáêùíéêüò, åýóôï÷ïò
• êñáôÜåé ôï ìõóôéêü ðïõ ôïõ åìðéóôåýôçêáí = å÷Ýìõèïò
• ìéëÜåé ìå èñÜóïò êáé ìå ðñïðÝôåéá, ÷ùñßò óåâáóìü ðñïò ôïõò Üëëïõò = áõèÜ-
äçò, èñáóýò
• Ý÷åé Ýôïéìåò ôéò áðáíôÞóåéò óôéò óôé÷ïìõèßåò êáé óôá ðåéñÜãìáôá = åôïéìüëïãïò
• ëÝåé ìåãÜëá êáé êåíÜ ëüãéá, õðüó÷åôáé ðïëëÜ êáé äåí êÜíåé ôßðïôá = öáöëá-
ôÜò, ðïëõëïãÜò
• ìéëÜåé ìå åõ÷Ýñåéá êáé ðåéóôéêüôçôá = åõöñáäÞò, ðåéóôéêüò
ÐñïóðáèÞóôå íá åôõìïëïãÞóåôå ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò êáé íá ÷ñçóéìïðïéÞ-

óåôå ìåñéêÝò áðü áõôÝò óå öñÜóåéò.
ÁðÜíôçóç:
Åôõìïëïãßá ëÝîåùí
êïéíïôïðßá = (êïéíüò + ôüðïò)
óôé÷ïìõèßá = (óôß÷ïò + ìýèïò)
áêñéôïìõèßá = (á(óôåñçôéêü) + êñßíù + ìýèïò)
äéáîéöéóìüò = (äéá + îßöïò)
íýîç < íýóóù = ôóéìðþ, êåíôþ
õðáéíéãìüò = (õðü + áéíßôôïìáé)
áìåôñïÝðåéá = (á(óôåñçôéêü) + ìÝôñï + Ýðïò)
äçìïêïðßá = (äÞìïò + êüðôù)
áèõñüóôïìïò = (á(óôåñçôéêü) + èýñá + óôüìá)
óôñåøüäéêïò = (óôñÝöù + äßêç)
Üññçôïò = (á(óôåñçôéêü) + ñçôüò)
ó÷ïéíïôåíÞò = (ó÷ïéíß + ôåßíù)
Üíáõäïò = (á(óôåñçôéêü) + áõäÞ = öùíÞ)
ëåîéèçñþ = (ëÝîç + èÞñá = êõíÞãé)
áêñïèéãþò = (Üêñç + èßãù)
åõöñÜäåéá = (åõ + öñÜæù = ïìéëþ)
ÖñÜóåéò
Åßíáé ôüóï áèõñüóôïìïò ðïõ óå êÜíåé íá áéóèÜíåóáé Üó÷çìá, üôáí ôïí áêïýò.
Áêïýóôçêáí Üññçôá ðñÜãìáôá áðü ôï óôüìá ôïõ.
Ï ëüãïò ôïõ Þôáí ôüóï ó÷ïéíïôåíÞò ðïõ üëïé åß÷áí âáñåèåß.
¸ìåéíå Üíáõäïò óôï Üêïõóìá ôçò åßäçóçò.
ÓõæÞôçóáí ôï èÝìá áêñïèéãþò êáé åßðáí íá ôï îáíáóõæçôÞóïõí åêôåíÝóôåñá êÜ-
ðïéá Üëëç óôéãìÞ.
Íá âñåßôå åðßèåôá ðïõ ÷áñáêôçñßæïõí ôï ëüãï êÜðïéïõ áôüìïõ, ð.÷. áíáëõ-
ôéêüò ëüãïò.
ÁðÜíôçóç:
óýíôïìïò, ðåñéåêôéêüò, óõíïðôéêüò, ìáêñïóêåëÞò, âáñåôüò, åíäéáöÝñùí, ïõóéáóôé-
êüò, ëåðôïìåñÞò, äéåîïäéêüò, Üêáéñïò, åðéãñáììáôéêüò, óôïìöþäçò, óáöÞò, ãëáöõ-
ñüò, õðáéíéêôéêüò, îåêÜèáñïò, áðëüò, áóáöÞò.
Íá áðïäþóåôå ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï ôç óçìáóßá ôùí õðïãñáììéóìÝíùí

öñÜóåùí.
ÁðÜíôçóç:
• åí ôç ñýìç ôïõ ëüãïõ = êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò óõæÞôçóçò
• ôçñåß óéãÞí é÷èýïò = äå ëÝåé áðïëýôùò ôßðïôá ãéá ôï èÝìá
• «èïõ, Êýñéå, öõëáêÞí ôù óôüìáôß ìïõ» = ìáêÜñé íá óõãêñáôçèþ êáé íá ìç
ìéëÞóù
• åéñÞóèù åí ðáñüäù = ðáñåìðéðôüíôùò
• Ýèåóáí ôï èÝìá åðß ôÜðçôïò = áíôéìåôþðéóáí áðïöáóéóôéêÜ êÜôé ãéá ôï
ïðïßï êùëõóéåñãïýóáí
• öëçíáöÞìáôá ... ðïìöüëõãåò = öëõáñßåò, êïýöéåò õðïó÷Ýóåéò
ÈÝìáôá ãéá óõæÞôçóç êáé Ýêöñáóç/Ýêèåóç ó÷åôéêÜ

ìå ôçí åöçâåßá
[Óçì.: Óôçí õðïåíüôçôá áõôÞ èá ðáñáôåèïýí ôÝóóåñá ó÷åäéáãñÜììáôá ðïõ áöïñïýí
óôá âáóéêÜ èÝìáôá ðïõ ðñáãìáôåýåôáé ôï ó÷ïëéêü âéâëßï ìå ôá ðáñáôéèÝìåíá
êåßìåíá êáé ôéò åñãáóßåò ðïõ áíáèÝôåé óôïõò ìáèçôÝò: Ôá ðñïâëÞìáôá ôùí íÝ-
ùí, ôá ðñüôõðÜ ôïõò, ôï ÷Üóìá ôùí ãåíåþí, ç áîéïðïßçóç ôïõ åëåýèåñïõ
÷ñüíïõ ôùí íÝùí. Áðü áõôÜ èá âïçèçèåßôå óå üðïéï ôýðï åõñýôåñïõ êåéìÝ-
íïõ óáò æçôçèåß íá áíáðôýîåôå. Óôç óõíÝ÷åéá, èá áêïëïõèÞóïõí ïé áðáíôÞóåéò
óôéò åñãáóßåò ôïõ ó÷ïëéêïý âéâëßïõ ðïõ åíäåßêíõíôáé ãéá ãñáðôÞ åîÝôáóç].
Ó×ÅÄÉÁÃÑÁÌÌÁÔÁ ÊÅÍÔÑÉÊÙÍ
ÈÅÌÁÔÙÍ ÕÐÏÅÍÏÔÇÔÁÓ
1. ÔÁ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÁ ÔÙÍ ÍÅÙÍ
– Ç õðåñâïëéêÞ ðåðïßèçóç ôïõò üôé äåí ôïõò êáôáëáâáßíåé êáíåßò, åíþ óôçí
ðñáãìáôéêüôçôá äåí åßíáé óå èÝóç ïé ßäéïé - ëüãù Ýëëåéøçò åðáñêþí åìðåéñéþí
êáé âéùìÜôùí - íá óõíåéäçôïðïéÞóïõí ôéò ðñáãìáôéêÝò åðéèõìßåò êáé áíÜãêåò
ôïõò.
– Ç äéáöïñåôéêüôçôá ôçò êÜèå ãåíéÜò áðü ôéò ðñïçãïýìåíåò, åîáéôßáò ôçò åêÜ-
óôïôå åðéêñáôïýóáò åöçâéêÞò «êïõëôïýñáò» (åíüò óõóôÞìáôïò äåóìåõôéêþí êá-
íüíùí, óõìâüëùí, ôñüðùí óõìðåñéöïñÜò, êñßóåùí êáé ðñïêáôáëÞøåùí), ç ï-
ðïßá óõãêñïýåôáé ìå ôçí áíôßóôïé÷ç ôùí ðñïçãïýìåíùí ãåíåþí, ðïõ áðïôåëïýí
ôïõò óýã÷ñïíïýò ôïõò åíÞëéêåò Þ çëéêéùìÝíïõò.
– Ç åðéêÝíôñùóç ôïõ åíäéáöÝñïíôïò, ôçò áíçóõ÷ßáò êáé ôùí öüâùí ôïõò óå èÝ-
ìáôá êáé ðñïâëÞìáôá ðïõ áðáó÷ïëïýí ôç äéêÞ ôïõò åðï÷Þ êáé ðéèáíüôáôá îå-
öåýãïõí áðü ôçí ðñïóï÷Þ ôùí ìåãáëýôåñùí, ïé ïðïßïé Ý÷ïõí áðüëõôç Üãíïéá
Þ ìéêñÞ åîïéêåßùóç ìå ôéò íÝåò áõôÝò óõíèÞêåò.
– Êõêëïèõìßá óõíáéóèçìÜôùí: áðü ôçí õðÝñìåôñç áõôïðåðïßèçóç êáé áéóéïäïîßá
óôç âáèýôáôç ìåëáã÷ïëßá êáé Üñíçóç ôùí èåôéêþí ðëåõñþí ôçò æùÞò· áðü ôçí
ïíåéñïðüëçóç êáé ôçí éäåïëïãßá óôï óôõãíü ñåáëéóìü êáé óôçí Üñíçóç ôùí
áîéþí êáé ôùí éäáíéêþí.
– Ç Ýìöõôç åðáíáóôáôéêüôçôá êáé äéÜèåóç áìöéóâÞôçóçò ôùí áõèåíôéþí êáé ôïõ
åêÜóôïôå êáôåóôçìÝíïõ ïñéóìÝíåò öïñÝò ôïýò ïäçãïýí óå õéïèÝôçóç ðåñéèù-
ñéáêþí Þ ðáñáâáôéêþí óõìðåñéöïñþí.
– ÁíáôñÝöïíôáé ìÝóá óå ìéá êïéíùíßá, üðïõ åðéêñáôåß ÷áëáñüôçôá óôéò áíèñþðé-
íåò ó÷Ýóåéò êáé óôç äéáóöÜëéóç ôçò ðïéüôçôáò æùÞò. Ôï óõìöÝñïí áíôéêáèéóôÜ
ôï åéëéêñéíÝò óõíáßóèçìá êáé ï áìïñáëéóìüò êáôáíéêÜ ôç äéêáéïóýíç óå ðïëëÝò
ðåñéðôþóåéò. ÁõôÞ ç êáôÜóôáóç ôïýò ðñïêáëåß áíáóöÜëåéá êáé óýã÷õóç ó÷åôé-
êÜ ìå ôç óôÜóç æùÞò ðïõ ðñÝðåé íá õéïèåôÞóïõí. Ç óýã÷õóç áõôÞ ôïõò ïäçãåß
óå Ýíôïíåò áðïãïçôåýóåéò Þ óôçí åðßäåéîç éäéáßôåñçò óêëçñüôçôáò óôéò äéáðñï-
óùðéêÝò ôïõò ó÷Ýóåéò.
– ËáìâÜíïõí áíåðáñêÞ ìüñöùóç åîáéôßáò ïñãáíùôéêþí åëëåßøåùí ôçò ðáéäåßáò
(åëëéðÞò áñéèìüò ó÷ïëéêþí êôéñßùí êáé äéäáêôéêïý ðñïóùðéêïý, ïñèÜ ðñïóáíá-
ôïëéóìÝíùí åêðáéäåõôéêþí óõóôçìÜôùí), ìå áðïôÝëåóìá íá áíôéìåôùðßæïõí áñ-
ãüôåñá ðñïâëÞìáôá óôçí åýñåóç åñãáóßáò Þ óôçí ÝíôáîÞ ôïõò óôï êïéíùíéêü
óýíïëï.
– Äåí Ý÷ïõí ðïëëÝò äçìéïõñãéêÝò åðéëïãÝò äéï÷Ýôåõóçò ôçò Ýìöõôçò æùôéêüôçôáò
êáé åíÝñãåéÜò ôïõò· ãé’ áõôü êáé êáôáöåýãïõí óå åõôåëåßò ôñüðïõò äéáóêÝäá-
óçò, ïé ïðïßïé õðïâéâÜæïõí ôéò äéáíïçôéêÝò ôïõò éêáíüôçôåò êáé êáëýðôïõí ìü-
íï ôá êáôþôåñá ÝíóôéêôÜ ôïõò.
– Äåí ôïõò ðáñÝ÷ïíôáé êáôÜëëçëá ðñüôõðá, éíäÜëìáôá· ïé ìåãáëýôåñïé ôïýò ìå-
ôáäßäïõí ôéò áëëïôñéùìÝíåò áðüøåéò óôéò ïðïßåò Ý÷ïõí êáé ïé ßäéïé ðáñáäïèåß,
áøçöþíôáò óå ìéêñü Þ ìåãÜëï âáèìü áîßåò üðùò ç çèéêÞ, ç äéêáéïóýíç, ï áë-
ëçëïóåâáóìüò, ç áëëçëåããýç, ç éóüôçôá, ç êñéôéêÞ óôÜóç æùÞò.
2. ÔÁ ÐÑÏÔÕÐÁ/ÉÄÁÍÉÊÁ ÔÙÍ ÍÅÙÍ

Ïñéóìüò ôùí éäáíéêþí
Ïé áíþôåñïé óôü÷ïé ðïõ èÝôïíôáé áðü ôçí ðßóôç óå ðíåõìáôéêÝò êáé çèéêÝò áîßåò.
Ç óçìáóßá ôùí ðñïôýðùí ãéá ôç æùÞ ôùí íÝùí áíèñþðùí
– Ìðïñïýí íá åìðíåýóïõí õãéÞ áãùíéóôéêüôçôá åíÜíôéá óôçí çèéêÞ êñßóç ôçò
êïéíùíßáò ìÝóá óôçí ïðïßá æïõí êáé ì’ áõôüí ôïí ôñüðï íá áíôéìåôùðßóïõí á-
ðïôåëåóìáôéêÜ ôéò äõóêïëßåò ðïõ èá óõíáíôÞóïõí.
– ÐñïóöÝñïõí Ýíá áßóèçìá åóùôåñéêÞò ðëçñüôçôáò êáé çèéêïý äéá÷ùñéóìïý ôïõò
áðü ôçí éóïðÝäùóç êáé ôçí áíßá ðïõ åðéêñáôåß ãýñù ôïõò.
– Åíéó÷ýïõí ôçí ðñïèõìßá ôùí íÝùí ãéá êïéíùíéêÞ ðñïóöïñÜ.
– Ï÷õñþíïõí ôçí áíôßóôáóç ôùí íÝùí áðÝíáíôé óôéò äåëåáóôéêÝò ðñïêëÞóåéò ôçò
êáôáíáëùôéêÞò êïéíùíßáò.
– Ôïõò ôñïöïäïôïýí ìå áíþôåñåò ðíåõìáôéêÝò áíáæçôÞóåéò, ðïõ ëåéôïõñãïýí ùò
áìõíôéêïß ìç÷áíéóìïß ðïõ åêôïðßæïõí ôçí áëëïôñßùóç ðïõ ôïõò ðåñéâÜëëåé ìÝ-
óù ôùí êßâäçëùí éíäáëìÜôùí ðïõ ðñïâÜëëåé ç ôçëåüñáóç, ôá ÌÌÅ, ôá Ýíôõðá
åíçìåñùôéêÜ ìÝóá. Ôá éíäÜëìáôá áõôÜ ðñïóùðïðïéïýíôáé óå äéÜóçìïõò êáëëé-
ôÝ÷íåò üëùí ôùí ìïñöþí, ôùí ïðïßùí ç äçìïôéêüôçôá óôçñßæåôáé óôçí ïéêïíï-
ìéêÞ åõñùóôßá êáé ôïí åíôõðùóéáóìü ðïõ ðñïêáëïýí óôïí êüóìï.
Ôá éäáíéêÜ ðïõ èá ìðïñïýóáí íá åõåñãåôÞóïõí ôïõò íÝïõò
– Ç åëåõèåñßá
– Ç äçìïêñáôßá
– Ç åéñÞíç
– Ç éóïíïìßá
Ôá áðïôåëÝóìáôá ðïõ ìðïñåß íá åðéöÝñåé ç õéïèÝôçóÞ ôïõò áðü ôïõò íÝïõò
– Ôç âåëôßùóç ôçò ðïéüôçôáò æùÞò ôïõò.
– Ôïí åîáíèñùðéóìü ôçò êïéíùíßáò ìÝóá óôçí ïðïßá æïõí êáé áíáðôýóóïíôáé.
– Ôçí åîÜëåéøç ôçò åêìåôÜëëåõóçò ôïõ áíèñþðïõ.
– Ôç óõíåñãáóßá êáé áëëçëåããýç ôùí ëáþí.
3. ÔÏ ×ÁÓÌÁ ÔÙÍ ÃÅÍÅÙÍ

Ïñéóìüò ôïõ öáéíïìÝíïõ
Ç ôåñÜóôéá äéáöïñÜ óôïí ôñüðï óêÝøçò êáé äñÜóçò áíÜìåóá óôïõò íÝïõò êáé ôïõò
ìåãáëýôåñïõò óå çëéêßá ðñïêáëåß ôçí áðïõóßá óõíåííüçóçò êáé êáôáíüçóçò ìåôáîý ôïõò.
Ôï öáéíüìåíï áõôü åíôïðßæåôáé óå üëïõò ôïõò ôïìåßò ôçò áíèñþðéíçò äñáóôçñéü-
ôçôáò êáé óõíäÝåôáé óôåíÜ ìå ôï ãåíéêüôåñï ðñüâëçìá ôçò Ýëëåéøçò åðéêïéíùíßáò, ôçò
ìïíáîéÜò, ôçò áðïîÝíùóçò êáé ôùí áíôéêïéíùíéêþí ôÜóåùí ôùí áíèñþðùí.
Ôá áßôéá ðñüêëçóçò ôïõ öáéíïìÝíïõ

– Ç ãåíéêüôåñç äéáöïñÜ ôùí äýï ãåíåþí ùò ðñïò ôç âéïëïãéêÞ, ðíåõìáôéêÞ êáé
øõ÷ïëïãéêÞ ôïõò óõãêñüôçóç.
→ Ï íÝïò åêöñÜæåé ôç æùÞ, ôç æùíôÜíéá, ôç äñáóôçñéüôçôá,
ôçí åíåñãçôéêüôçôá, êÜèå ìïñöÞ áíáíÝùóçò êáé íåùôå-
ñéóìïý. Óõíåðþò, åêäçëþíåé Ýíôïíåò åðáíáóôáôéêÝò ôÜ-
óåéò. Ï åíÞëéêïò åêöñÜæåé ôçí ðáñÜäïóç, ôç óõíôÞñçóç,
ôçí Ýíôïíç Þ çðéüôåñç óôáóéìüôçôá. Óõíåðþò, óðÜíéá
ðñïâáßíåé óå ñçîéêÝëåõèåò ìåôáññõèìßóåéò.
→ Ï íÝïò äéáêñßíåôáé áðü áãíüôçôá, áèùüôçôá, áìåñïëç-
øßá, ôÜóç ãéá äéêáéïóýíç, åëåõèåñßá óêÝøçò êáé ðñï-
âëçìáôéóìïý êáé, åðåéäÞ äå äåóìåýåôáé áðü åðáããåëìá-
ôéêÝò õðï÷ñåþóåéò êáé ïéêïíïìéêÜ óõìöÝñïíôá, õðïóôç-
ñßæåé ôá óõíáéóèÞìáôá, ôï ñïìáíôéêü ðíåýìá êáé ôïí
éäåáëéóìü. Áíôßèåôá, ïé ìåãáëýôåñïé åßíáé åêöñáóôÝò ôçò
ðåßñáò, áöïý äñïõí õðïëïãéóôéêÜ êáé ìåèïäéêÜ, ðñïêåé-
ìÝíïõ íá áíôåðåîÝëèïõí óôéò êáèçìåñéíÝò ïéêïíïìéêÝò
êáé åðáããåëìáôéêÝò õðï÷ñåþóåéò ôïõò. Äéáêñßíïíôáé áðü
äéóôáêôéêüôçôá, áðáéóéïäïîßá êáé óêåðôéêéóìü.
→ Ïé íÝïé áðïññßðôïõí ôéò êáôåóôçìÝíåò éäÝåò, ìå ôéò
ïðïßåò äåí Ý÷ïõí äåèåß óõíáéóèçìáôéêÜ-âéùìáôéêÜ, êáé
ôïõò äçìéïõñãïýò ôïõò, åíþ ïé ìåãÜëïé äåí áðïäÝ÷ïíôáé
ôéò êáéíïôïìßåò, ïé ïðïßåò áðåéëïýí ìå áíáôñïðÞ ôçí êá-
èéåñùìÝíç áóöÜëåéÜ ôïõò, êáé ôïõò åêöñáóôÝò ôïõò.
– Ï ãñÞãïñïò ñõèìüò åîÝëéîçò ôçò êïéíùíßáò ðïõ äéáôñáíþíåé ôç óýãêñïõóç ðá-
ëéïý-íÝïõ.
– Ç ôåñÜóôéá êáé ïëïêëçñùôéêÞ äéáöïñïðïßçóç óôéò óõíèÞêåò æùÞò, ìÝóá óôéò
ïðïßåò áíáôñÜöçêáí ïé åíÞëéêåò ðëÝïí, êáé óå åêåßíåò ðïõ âéþíïõí ïé íÝïé óôï
îåêßíçìá ôçò ðïñåßáò ôïõò.
– Ç ðëÞñçò äéáöïñïðïßçóç ôïõ øõ÷éóìïý êáé ôçò íïïôñïðßáò ôïõ óýã÷ñïíïõ áí-
èñþðïõ êáé ç åðßäñáóç ôïõ ðñïôýðïõ áõôïý óôç äéáìüñöùóç ôçò ðñïóùðéêü-
ôçôáò ôùí íÝùí.
ÌïñöÝò ôïõ öáéíïìÝíïõ
– Ïé çëéêéùìÝíïé áñíïýíôáé íá åîåôÜóïõí Ýóôù ôçí ïñèüôçôá ôùí íåùôåñéóôéêþí
áðüøåùí ôùí íÝùí· ôéò áðïêáëïýí áíáñ÷éêÝò êáé áíôéêïéíùíéêÝò ôÜóåéò êáé êá-
ôÜ óõíÝðåéá êáôçãïñïýí ôïõò íÝïõò ãéá áäéáöïñßá, áíåõèõíüôçôá, áðåéèáñ÷ßá

êáé Ýëëåéøç óåâáóìïý.
– Ïé ìéêñüôåñïé áðïäßäïõí ôéò åõèýíåò ôùí óýã÷ñïíùí äõóìåíþí êáôáóôÜóåùí
áðïêëåéóôéêÜ óôïõò ìåãÜëïõò êáé áñíïýíôáé íá áíáãíùñßóïõí ôçí ðñïóöïñÜ
åêåßíùí ìçäåíßæïíôÜò ôçí· ôïõò êáôçãïñïýí ùò áíÞèéêïõò, óõìöåñïíôïëüãïõò,
«áðïóôåùìÝíïõò», äåéëïýò.
ÁðïôåëÝóìáôá öáéíïìÝíïõ
– áíõðáñîßá äéáëüãïõ
– áäõíáìßá óõíåííüçóçò
– áäõíáìßá êïéíÞò áíôéìåôþðéóçò ôùí ðñïâëçìÜôùí êáé óõíåðþò áðïõóßá ìåôá-
âïëþí êáé ôñïðïðïéÞóåùí ôùí «êáêþò êåéìÝíùí» ôçò óýã÷ñïíÞò ôïõò êïéíù-
íßáò
– áðïõóßá íÝùí áðü êáßñéåò êáé õðåýèõíåò èÝóåéò, ìå áðïôÝëåóìá íá ìçí áíá-
íåþíåôáé ôï äõíáìéêü ìéáò ÷þñáò
– áíôéêïéíùíéêÝò ôÜóåéò ôùí íÝùí, âßá, åãêëçìáôéêüôçôá
– ìåãáëýôåñïò êëïíéóìüò ôùí êïéíùíéêþí èåóìþí êáé áîéþí (üðùò áõôüò ôçò ïé-
êïãÝíåéáò)
– óôáóéìüôçôá êáé ïðéóèïäñüìçóç ôçò êïéíùíßáò
ÌÝôñá áíôéìåôþðéóÞò ôïõ
– áðïöõãÞ áêñïôÞôùí êáé áðïëõôüôçôáò êáé áðü ôéò äýï ðëåõñÝò
– ðñïóðÜèåéá êáôáíüçóçò ôùí âáèýôåñùí áßôéùí ôïõ ðñïâëÞìáôïò, ôùí âáóéêþí
÷áñáêôçñéóôéêþí ôùí äýï áíôéìá÷üìåíùí êáé ôùí óýã÷ñïíùí áíáãêþí
– êáôáðïëÝìçóç ôçò áìïéâáßáò äõóðéóôßáò ìÝóù ôçò óõíåñãáóßáò êáé ôçò êáëÞò
äéÜèåóçò ôùí óõãêñïõüìåíùí ãåíåþí
– ðáñï÷Þ åëåõèåñéþí, äéêáéùìÜôùí êáé ðñùôïâïõëéþí óôïõò íÝïõò, ðñïêåéìÝíïõ
íá ìåôáôñáðïýí áðü áðëïýò áñíçôÝò óå õðåýèõíïõò äçìéïõñãïýò
– åêóõã÷ñïíéóìüò êáé åêäçìïêñáôéóìüò ôçò åêðáßäåõóçò, ìå óêïðü ôç ãåíéêÞ
Üíïäï ôïõ ðíåõìáôéêïý êáé ðïëéôéóôéêïý åðéðÝäïõ ôùí óýã÷ñïíùí áíèñþðùí
– íïìéêÞ êáé ðñáêôéêÞ áíáìüñöùóç üëùí ôùí êïéíùíéêþí èåóìþí óýìöùíá ìå
ôéò áðáéôÞóåéò ôçò åðï÷Þò.
4. Ç ÁÎÉÏÐÏÉÇÓÇ ÔÏÕ ÅËÅÕÈÅÑÏÕ ×ÑÏÍÏÕ ÔÙÍ ÍÅÙÍ

Ç óçìáóßá ôïõ åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ ãéá ôç óõãêñüôçóç ôçò áíèñþðéíçò
ðñïóùðéêüôçôáò
Óôç óýã÷ñïíç åðï÷Þ ïé êáèçìåñéíÝò õðï÷ñåþóåéò ôùí íÝùí Ý÷ïõí ðëçèýíåé (ó÷ï-
ëåßï, öñïíôéóôÞñéá îÝíùí ãëùóóþí, âïçèçôéêÜ ìáèÞìáôá ãéá ôçí åîáóöÜëéóç êáëýôå-
ñçò ìáèçóéáêÞò ðáñÜäïóçò ê.ô.ë.) åîáéôßáò ôùí áõîçìÝíùí áðáéôÞóåùí ôçò êïéíùíßáò,
ìå áðïôÝëåóìá ïé ßäéïé íá ìçí åßíáé óå èÝóç íá íéþóïõí äçìéïõñãéêïß êáé íá áðï-
ëáýóïõí ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò íåáñÞò ôïõò çëéêßáò. Ç ðßåóç áõôÞ ðïõ äÝ÷ïíôáé
áíáêëÜôáé êáé óôéò ðñïóùðéêÝò ôïõò ó÷Ýóåéò ìå ôçí ïéêïãÝíåéá, ôïõò ößëïõò êáé ôï
õðüëïéðï êïéíùíéêü ðåñéâÜëëïí ôïõò. Êáëïýíôáé, ëïéðüí, óôïí åëåýèåñï ÷ñüíï ðïõ
ôïõò áðïìÝíåé íá êáëýøïõí ôá êåíÜ ðïõ ôïõò äçìéïõñãïýí ïé ðáñáðÜíù äõóìåíåßò
óõíèÞêåò· áðïôåëåß, äçëáäÞ, ï åëåýèåñïò ÷ñüíïò ôçí ôåëåõôáßá äõíáôüôçôá ãéá ôçí
ïëïêëÞñùóÞ ôïõò ùò êïéíùíéêÜ üíôá. Ðéï óõãêåêñéìÝíá:
→ ïîýíåé ôéò äéáíïçôéêÝò ôïõò éêáíüôçôåò
→ êáëëéåñãåß ôçí êñéôéêÞ ôïõò éêáíüôçôá
→ áóêåß ôç öáíôáóßá êáé ôïí áõôïó÷åäéáóìü ôïõò
→ êéíåß ôç äçìéïõñãéêüôçôÜ ôïõò
→ ðñïóöÝñåé äéÝîïäï óôçí áóôåßñåõôç åíÝñãåéá ðïõ ôïõò
äéáêñßíåé ðáñÝ÷ïíôáò ìåãÜëç ðïéêéëßá ðñáêôéêþí åöáñ-
ìïãþí ôùí éäéáßôåñùí êëßóåùí êáé åíäéáöåñüíôùí ôïõò
→ áðïôåëåß ìÝóï øõ÷áãùãßáò êáé åêôüíùóçò ôçò øõ÷ïëï-
ãéêÞò ðßåóçò ðïõ õößóôáíôáé
Áîéïðïßçóç ôïõ åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ ôùí íÝùí
×ñåéÜæåôáé ìåãÜëç ðñïóï÷Þ áðü ôïõò ßäéïõò ôïõò íÝïõò, ôçí ïéêïãÝíåéÜ ôïõò, ôï
ó÷ïëåßï êáé ôï êñÜôïò, ðñïêåéìÝíïõ íá áðïöåõ÷èåß ç åìðïñåõìáôïðïßçóç ôïõ åëåýèå-
ñïõ ÷ñüíïõ. ÐñÝðåé üëïé ïé ðáñáðÜíù ðáñÜãïíôåò íá ðñïùèÞóïõí ôç äçìéïõñãéêÞ á-
îéïðïßçóç ôïõ åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ áíÜëïãá ìå ôçí éäéïóõãêñáóßá, ôéò áíÜãêåò êáé ôéò
äõíáôüôçôåò ôïõ êÜèå íÝïõ. Ãé’ áõôü ðñÝðåé íá ðñïôéìþíôáé äñáóôçñéüôçôåò ðïõ:
– ðáñÝ÷ïõí ôç äõíáôüôçôá ãéá ðíåõìáôéêÞ Ýêöñáóç, óõíåñãáóßá êáé óõëëïãéêü-
ôçôá, åõãåíÞ Üìéëëá (åíáó÷üëçóç ìå ìåëÝôç óýã÷ñïíçò êáé óõìâáôÞò ìå ôçí
çëéêßá ôïõò ëïãïôå÷íßáò Þ åðéìåëçìÝíùí Ýíôõðùí ðåñéïäéêþí, óõììåôï÷Þ ôïõò
óå äéïñãáíþóåéò ðïõ ðñïùèïýí ðíåõìáôéêÜ ðáé÷íßäéá Þ óå ðïëéôéóôéêÝò åêäç-
ëþóåéò ðïõ ðñïÜãïõí ôéò ôÝ÷íåò üëùí ôùí åéäþí:
→ ìïõóéêÝò óõíáõëßåò
→ èåáôñéêÝò ðáñáóôÜóåéò
→ äéáãùíéóìïýò óõããñáöÞò
→ åêèÝóåéò êáëëéôå÷íçìÜôùí íÝùí äçìéïõñãþí Þ áêüìç
êáé Ýñãùí ôùí ßäéùí)
– ðáñáêéíïýí ôïõò íÝïõò íá óõììåôÝ÷ïõí óôç óõëëïãéêÞ äéåêäßêçóç êáé óôçí
ðñïóùðéêÞ äñáóôçñéïðïßçóÞ ôïõò ãéá ôçí åðßëõóç ôùí ðñïâëçìÜôùí ôïõò êáé
ôçí ðñïâïëÞ äçìïêñáôéêïý êëßìáôïò:
→ óõììåôï÷Þ ôïõò óå óõëëüãïõò ðïëéôéóôéêïýò Þ êïéíùíé-

êïý ðåñéå÷ïìÝíïõ (ðåñéâáëëïíôïëïãéêÞò ðñïóôáóßáò,
åðéìüñöùóçò ôùí áíáëöÜâçôùí, øõ÷ïëïãéêÞò õðïóôÞñé-
îçò ôùí åöÞâùí ê.ô.ë.)
→ äçìéïõñãßá - ìå äéêÞ ôïõò ðñùôïâïõëßá êáé åñãáóßá - ï-
ìáäéêþí êáôÜ ôüðïõò ðñïóðáèåéþí, ìå óêïðü ôç óõãêÝ-
íôñùóç ôùí åêðáéäåõôéêþí ðñïâëçìÜôùí ðïõ áíôéìåôù-
ðßæïõí, ôçí åíçìÝñùóç ôùí áñìüäéùí öïñÝùí êáé ôçí õ-
ðïâïëÞ ðñïóùðéêþí ôïõò ðñïôÜóåùí ãéá ôçí åðßëõóç
ôùí èåìÜôùí áõôþí
– áðïóêïðïýí óôç óùìáôéêÞ ôïõò åêãýìíáóç, ðñïêåéìÝíïõ íá áðïöïñôßæïíôáé á-
ðü ôçí êáèçìåñéíÞ Ýíôáóç êáé íá ðñïÜãïõí ôçí «õãéÞ» äéÜêñéóç ôïõ áíèñþ-
ðïõ óôá ðïéêßëá áèëÞìáôá:
→ åããñáöÞ ôïõò óå ãõìíáóôÞñéá Þ áèëçôéêïýò óõëëüãïõò,
üðïõ èá áóêïýíôáé óôï Üèëçìá ôçò ðñïôßìçóÞò ôïõò
→ åíáó÷üëçóÞ ôïõò ìå ôïí ðñùôáèëçôéóìü
Íá óõæçôÞóåôå ôéò áðüøåéò ôïõ ðïéçôÞ ×áëßë ÃêéìðñÜí ãéá ôç ó÷Ýóç ôùí ãï-
íÝùí ìå ôá ðáéäéÜ ôïõò óôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá.
ÁðÜíôçóç:
Ôï óõãêåêñéìÝíï ðïßçìá ôïõ ×áëßë ÃêéìðñÜí ôïíßæåé ôçí áõôïíïìßá ôçò ðñïóùðéêü-
ôçôáò ôïõ êÜèå ðáéäéïý, ôï ïðïßï áðü ôç óôéãìÞ ðïõ ãåííéÝôáé Ý÷åé ôï äéêü ôïõ ÷áñáêôÞ-
ñá, ôï äéêü ôïõ ìõáëü, ôéò éäÝåò ôïõ, ôéò åðéèõìßåò ôïõ êáé ôá ðñïóùðéêÜ ôïõ üíåéñá.
Äåí åßíáé óùóôü ïé ãïíåßò íá áíôéìåôùðßæïõí ôï ðáéäß ôïõò ùò ìÝóï ìå ôï ïðïßï
èá ðñáãìáôïðïéçèïýí ó÷Ýäéá êáé åðéèõìßåò ðïõ äåí õëïðïßçóáí ïé ßäéïé. ÊÜèå íÝïò
Ý÷åé ôï äéêáßùìá íá áêïëïõèÞóåé ôï äñüìï ðïõ èá åðéëÝîåé ï ßäéïò êáé ü÷é áõôüí ðïõ
èá ôïõ åðéâëçèåß.
Ãé’ áõôü, ïé ãïíåßò äåí ðñÝðåé íá èåùñïýí ôá ðáéäéÜ éäéïêôçóßá ôïõò, ãéáôß åßíáé áõ-
ôüíïìá êáé îå÷ùñéóôÜ Üôïìá. Ìðïñïýí íá ðñïóöÝñïõí ôçí áãÜðç ôïõò, áëëÜ äåí å-
ðéôñÝðåôáé íá «êáëïõðþíïõí» ôç óêÝøç ôïõò· ç ðñùôïâïõëßá ôùí íÝùí èá ïäçãÞóåé
êáé åêåßíïõò êáé ôçí êïéíùíßá óôçí åîÝëéîç.

ÁôïìéêÞ åñãáóßá
ÅðéëÝîôå ìéá áðü ôéò ðáñáêÜôù áóêÞóåéò:
– ÃñÜøå Ýíá ãñÜììá ðïõ áñ÷ßæåé ìå ôç öñÜóç: «Áí èÝëåéò íá ìå ãíùñßóåéò
ðñáãìáôéêÜ, äéÜâáóå áõôü ôï ãñÜììá». Ôï ãñÜììá óïõ ìðïñåßò íá ôï áðåõèý-
íåéò óôïõò ãïíåßò óïõ, óôïí/óôçí êáèçãçôÞ/ êáèçãÞôñéÜ óïõ Þ óå Ýíá ößëï.
– «Êáëü ìïõ çìåñïëüãéï, êÜèå ìÝñá ðáñáôçñþ ôïí åáõôü ìïõ íá áëëÜ-
æåé....». (ÓõíÝ÷éóå).
ÁðÜíôçóç:
«Êáëü ìïõ çìåñïëüãéï, êÜèå ìÝñá ðáñáôçñþ ôïí åáõôü ìïõ íá áëëÜæåé. Ðñéí ìå-
ñéêÜ ÷ñüíéá, èåùñïýóá ðùò üëç ìïõ ç æùÞ Þôáí ç ïéêïãÝíåéÜ ìïõ êáé ôï ðáé÷íßäé. Áé-
óèáíüìïõí Ýîù áðü ôá íåñÜ ìïõ, üôáí áðïìáêñõíüìïõí áðü ôïõò ãïíåßò ìïõ.... ¸÷á-
íá ôçí áóöÜëåéÜ ìïõ. Áêüìç êé üôáí Ýðáéæá, Þèåëá íá ôïõò íéþèù äßðëá ìïõ.
Ôþñá ðéá, óôá äåêáÝîé ìïõ, íéþèù üôé áëëÜæù êÜèå ìÝñá. ¸÷ù áíÜãêç íá ìÝíù
êëåéóìÝíç óôï äùìÜôéü ìïõ ãéá áñêåôÝò þñåò êáé íá óêÝöôïìáé, íá ïíåéñïðïëþ. ¼ëá
ìïõ öáßíïíôáé áðïãïçôåõôéêÜ. Ìå ôïõò ãïíåßò ìïõ óõãêñïýïìáé ó÷åäüí êáèçìåñéíÜ.
Ìå ðéÝæïõí íá ìåëåôþ, íá ðñïóÝ÷ù ôéò óõíáíáóôñïöÝò ìïõ, ìå áðïêáëïýí áíåýèõíç
êáé íåõñéêÞ. Ç áëÞèåéá åßíáé üôé, åðåéäÞ íéþèù ðùò äå ìå êáôáëáâáßíïõí, áíáãêÜæï-
ìáé íá ôïõò öùíÜæù· äåí Ý÷ù Üëëï ôñüðï íá ôïõò áíôéìåôùðßóù. Ãéáôß äçëáäÞ Ý÷ïõí
ðÜíôá äßêéï åêåßíïé; Ãéáôß ðñÝðåé íá ìå êáôáðéÝæïõí êáé íá ìå ìåéþíïõí Ýôóé; ¸÷ù
áíÜãêç íá áíôéäñÜóù. Äåí ìðïñþ íá äå÷ôþ ôéò éäÝåò ôïõò. Æïõí óå Üëëç åðï÷Þ.....
Ìüíï ìå ôéò ðáñÝåò ìïõ áéóèÜíïìáé óçìáíôéêÞ. Ìðïñïýìå êáé óõæçôÜìå ôá ðÜíôá.
ÄéáóêåäÜæïõìå, âãáßíïõìå, ìéëÜìå óôï ôçëÝöùíï, óõíïìéëïýìå ìÝóù Internet. Ìåñé-
êÝò öïñÝò óêÝöôïìáé ðùò èá’èåëá íá ìÝíïõìå üëïé ìáæß, íá æïýìå ôç äéêÞ ìáò æùÞ·
÷ùñßò «ü÷é», «ìç» êáé «ðñÝðåé»· åëåýèåñïé.
Ï êüóìïò äå ì’ áñÝóåé üðùò åßíáé. ÌÞðùò Þñèá áðü Üëëï ðëáíÞôç; ÐïëëÝò ïé áë-
ëáãÝò êé åãþ íéþèù ðïëý ìüíç ìïõ êáé ôñïìÜæù....ãéáôß êáé ïé ößëïé ìïõ êÜðùò Ýôóé
íéþèïõí, üôáí äåí åßìáóôå ìáæß. Èá ôá êáôáöÝñù;».
Íá ãñÜøåéò ìéá õðïèåôéêÞ óõíÝíôåõîç, ðïõ èá åðéèõìïýóåò íá ðÜñåéò áðü

êÜðïéï ðñüóùðï ðïõ èáõìÜæåéò. ÓêÝøïõ: ðïéåò åñùôÞóåéò èá ôïõ Ýêáíåò;
ðïéåò áðáíôÞóåéò èá óïõ Ýäéíå;
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Èá óáò äïèïýí ìüíï ïé åñùôÞóåéò ðïõ èá ìðïñïýóáôå íá äéáôõðþóåôå. Ìðï-
ñåßôå íá äþóåôå ôéò áðáíôÞóåéò ôçò ðñïôßìçóÞò óáò áíÜëïãá ìå ôï ðñüóùðï

ðïõ èá åðéëÝîåôå].
– Ðüôå êáôÜëáâåò üôé Þèåëåò íá áó÷ïëçèåßò åðáããåëìáôéêÜ ìå .....
– Ç åöçâåßá óïý Ý÷åé áöÞóåé ùñáßåò áíáìíÞóåéò; Ðïéá èá Þèåëåò íá ìïéñáóôåßò ìáæß ìáò;
– Ðüóï äýóêïëç óôÜèçêå ç ðñïóðÜèåéÜ óïõ íá áðïêôÞóåéò ôçí êáôáîßùóç óôï ÷þ-
ñïõ ôïõ/ôçò .....
– Ôé äå èá Þèåëåò íá åðáíáëÜâåéò áðü ôéò åíÝñãåéÝò óïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíåéò äç-
ìïöéëÞò;
– Ðïéï Þôáí ôï ÷åéñüôåñï åìðüäéï ðïõ óõíÜíôçóåò;
– Ðüóï óçìáíôéêü åßíáé ãéá óÝíá íá âñßóêåóáé ðÜíôá óôçí êïñõöÞ ôïõ åíäéáöÝñï-
íôïò ôïõ êïéíïý;
– Áí åêëåßøåé áõôÞ ç äüîá, ðþò èá ôï áíôéìåôùðßóåéò;
– Ðïéá åßíáé ôá ìåëëïíôéêÜ óïõ ó÷Ýäéá (åðáããåëìáôéêÜ êáé ðñïóùðéêÜ);
– Èá Þèåëåò íá óõìâïõëÝøåéò êÜôé ôïõò èáõìáóôÝò/ôéò èáõìÜóôñéÝò óïõ;
– Åõ÷áñéóôþ ðïëý ðïõ ìïõ áöéÝñùóåò áñêåôü áðü ôïí ðïëýôéìï ÷ñüíï óïõ.
ÈÝìáôá ãéá óõæÞôçóç êáé Ýêöñáóç/Ýêèåóç ó÷åôéêÜ

ìå ôçí áãÜðç êáé ìå ôïí Ýñùôá
[Óçì.: Óôçí õðïÝíïôçôá áõôÞ èá äïèåß Ýíá áíáëõôéêü ó÷åäéÜãñáììá ó÷åôéêü ìå ôï êå-
íôñéêü èÝìá ôçò: ôéò ó÷Ýóåéò áãÜðçò óôç óýã÷ñïíç åðï÷Þ. Ôï ó÷åäéÜãñáììá
áõôü èá óáò âïçèÞóåé íá áíáðôýîåôå üðïéï åõñýôåñï êåßìåíï (Ýêèåóç) óÜò æç-
ôçèåß, ôï ïðïßï èá âáóßæåôáé óôï èÝìá ðïõ ðñáãìáôåýïíôáé ôá êåßìåíá ðïõ ðá-
ñáôßèåíôáé].
Ó×ÅÄÉÁÃÑÁÌÌÁ ÔÏÕ ÊÅÍÔÑÉÊÏÕ ÈÅÌÁÔÏÓ
ÔÇÓ ÕÐÏÅÍÏÔÇÔÁÓ
ÏÉ Ó×ÅÓÅÉÓ ÁÃÁÐÇÓ ÓÔÇ ÓÕÃ×ÑÏÍÇ ÅÐÏ×Ç
Ðñïóäéïñéóìüò ó÷Ýóåùí áãÜðçò
Ç áãÜðç åßíáé Ýíá âáèý óõíáßóèçìá ìå ðïëëÝò ìïñöÝò Ýêöñáóçò êáé ðïéêßëåò
ó÷Ýóåéò óôéò ïðïßåò áðåõèýíïíôáé áõôÝò ïé ìïñöÝò. Îåêéíþíôáò áðü ôçí ïéêïãÝíåéá
áíôéëáìâáíüìáóôå ôçí áãÜðç, ôçí ôñõöåñüôçôá, ôï óåâáóìü êáé - ùò êÜðïéï âáèìü -
ôç óõíáéóèçìáôéêÞ êáé øõ÷ïëïãéêÞ åîÜñôçóç ðïõ åðéäåéêíýïõí ôá ìÝëç ôçò ìåôáîý
ôïõò. ÐáñáðëÞóéá ìïñöÞ Ý÷åé ç áãÜðç êáé óôéò ó÷Ýóåéò ôïõ áíèñþðïõ ìå ôï óõããå-
íéêü ôïõ ðåñßãõñï, áëëÜ ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ìéêñüôåñç Ýíôáóç - óõãêñéôéêÜ ìå ôï ïé-
êïãåíåéáêü ðåñéâÜëëïí ôïõ - óôçí åêäÞëùóÞ ôïõ.
Ç öéëßá åßíáé ìéá áðü ôéò óçìáíôéêüôåñåò ìïñöÝò ôçò, áöïý äçìéïõñãåßôáé ìåôÜ
áðü ôçí áõôüâïõëç åðéëïãÞ ôïõ áôüìïõ ó÷åôéêÜ ìå ôï/ôá ðñüóùðï/á ðïõ èá ãß-
íåé/ïõí áðïäÝêôçò/åò ôïõ óõíáéóèÞìáôïò áõôïý êáé ôçò ó÷Ýóçò ðïõ èá ðñïêýøåé· ç
åðéëïãÞ áõôÞ ðñïóäßäåé ôçí ôåñÜóôéá óçìáóßá ôçò öéëßáò óôç æùÞ ôïõ áíèñþðïõ, êá-
èþò ðñïóöÝñåé ôçí åìðéóôïóýíç êáé ôçí åîùôåñßêåõóç ôïõ åíäüôåñïõ øõ÷éêïý êüóìïõ
ôïõ óå Üôïìï/á ðïõ äå óõíäÝïíôáé ìáæß ôïõ ìÝóù ïéêïãåíåéáêÞò Þ Üëëçò óõããåíéêÞò
(åî áßìáôïò) ó÷Ýóçò.
Ï Ýñùôáò åßíáé ìéá áêüìç ìïñöÞ ôçò áãÜðçò, ç ïðïßá âÝâáéá ó÷åôßæåôáé êõñßùò ìå
ôá ãåíåôÞóéá Ýíóôéêôá ôïõ áíèñþðïõ óõíäõáóìÝíá ìå ôçí áíÜãêç Ýêöñáóçò ôçò Ýë-
îçò ðñïò ôçí åîùôåñéêÞ åìöÜíéóç ôïõ/ôçò ìåëëïíôéêïý/Þò åñùôéêïý/Þò óõíôñüöïõ
ôïõ êáèþò êáé ìå ôï èáõìáóìü ðñïò ôçí ðñïóùðéêüôçôÜ ôïõ/ôçò. Ï óõíäõáóìüò áõ-
ôþí ôùí óõíáéóèçìÜôùí êáèéóôÜ ôï Üôïìï éäéáßôåñá åõÜëùôï øõ÷ïëïãéêÜ Ýíáíôé
ôïõ/ôçò óõíôñüöïõ ôïõ êáé ãé’ áõôüí ôï ëüãï áíôéìåôùðßæåôáé ìå ìéá ôÜóç õðåñâïëÞò
áðü Üôïìá ðïõ åßôå âñßóêïíôáé óå åöçâéêÞ çëéêßá åßôå äéáêñßíïíôáé áðü åîáéñåôéêÜ åõ-
áßóèçôç éäéïóõãêñáóßá.
Èá ðñÝðåé íá åðéóçìáíèïýí ïé ìïñöÝò ôçò áãÜðçò ðïõ áöïñïýí óôç èñçóêåßá,
óôïí éäåïëïãéêü ÷þñï ãåíéêüôåñá êáé óôéò êáèçìåñéíÝò êïéíùíéêÝò óõíáíáóôñïöÝò
ôïõ áôüìïõ. Ùò ðñïò ôá èñçóêåõôéêÜ èÝìáôá, ç áãÜðç íïåßôáé ùò ç õðÝñìåôñç ðßóôç
óå Ýíá èñçóêåõôéêü äüãìá. Ìå ôçí Ýííïéá ôçò áðüëõôçò áöïóßùóçò ìðïñåß íá íïç-
èåß êáé ç áãÜðç ðñïò ìéá éäåïëïãßá, ôï äçìéïõñãü Þ ôïõò öïñåßò ôçò. ÔÝëïò, áãÜðç
ðñïò ôïõò óõíáíèñþðïõò ìáò åßíáé ç åðßäåéîç áëëçëåããýçò, óåâáóìïý ðñïò ôçí ðñï-
óùðéêüôçôá êáé ôá äéêáéþìáôÜ ôïõò Þ áðëþò ç óõìðÜèåéá ðïõ ôñÝöïõìå áðÝíáíôé óå
êÜðïéïõò áðü áõôïýò.
Ôá áßôéá ðïõ ïäçãïýí óå êñßóç ôéò ó÷Ýóåéò áãÜðçò ôçò óçìåñéíÞò åðï÷Þò
– Ç ðñïóðÜèåéá ôïõ áíèñþðïõ íá áíôáðïêñéèåß óôéò áðáéôÞóåéò ôçò óýã÷ñïíçò
õëéóôéêÞò êïéíùíßáò ôïí ïäçãåß óôçí áðåìðüëéóç ôùí ðñïóùðéêþí ôïõ áíáãêþí
êáé ôïõ åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ ôïõ. Ïé áíèñþðéíåò ó÷Ýóåéò êáé ç áãÜðç áðïêôïýí
äåõôåñåýïõóá óçìáóßá.
– Ï åñãáæüìåíïò ðïõ äéáñêþò êáôáðéÝæåôáé ÷Üíåé ôçí áãÜðç ãéá ôï Ýñãï ôïõ, ôç
æùÞ êáé ôïõò Üëëïõò.
– Ç áýîçóç ôïõ ðïóïóôïý áíåñãßáò ôïí èÝôåé ìðñïóôÜ óôï ðñüâëçìá åðåßãïõóáò
åîåýñåóçò âéïðïñéóôéêþí ìÝóùí, ìå áðïôÝëåóìá íá áíáðôýóóåé áéóèÞìáôá á-
íôáãùíéóìïý êáé áäéêáéïëüãçôçò åðéèåôéêüôçôáò áêüìç êáé áðÝíáíôé óå ïéêåß-
ïõò ôïõ ëüãù ôçò åíôïíüôáôçò øõ÷ïëïãéêÞò öüñôéóçò.
– Ç ðñïâïëÞ âëáâåñþí ðñïôýðùí ó÷Ýóåùí áðü ôá ÌÌÅ åðçñåÜæåé ôçí êñßóç ôïõ
êáé ôïí ïäçãåß óå áíåéëéêñéíÞ óõìðåñéöïñÜ.
– Ç áðïññüöçóÞ ôïõ áðü ôá ìÝóá ðñüóêáéñçò êáé áíïýóéáò äéáóêÝäáóçò.

– Ç Ýëëåéøç ðïëýðëåõñçò ðáéäåßáò ôïí êáèéóôÜ óôõãíü, áõóôçñÜ åîåéäéêåõìÝíï
êáé óêëçñü åðáããåëìáôßá, êåíü áðü ïõóéþäç óõíáéóèÞìáôá.
Ïé óõíÝðåéåò
– Ç æùÞ ôïõ áíèñþðïõ öôù÷áßíåé óå ðåñéå÷üìåíï.
– ÁõîÜíåôáé ôï ðïóïóôü ôçò ìåëáã÷ïëßáò êáé ôçò ìïíáîéÜò.
– Åðéêñáôïýí ï áôïìéóìüò êáé ïé óõìâáôéêÝò êáé åðéäåñìéêÝò ó÷Ýóåéò.
– Ç êïéíùíéêÞ íïóçñüôçôá ðïõ ðñïêáëïýí üëá ôá ðáñáðÜíù åõíïåß ôçí áðïêëß-
íïõóá óõìðåñéöïñÜ, ôç âßá, ôçí åãêëçìáôéêüôçôá, ôïí êïéíùíéêü ñáôóéóìü, ôïí
áëêïïëéóìü, ôïí åèéóìü óå íáñêùôéêÝò ïõóßåò.
– Éäéáßôåñá ïé íÝïé äåí ïëïêëçñþíïõí ôçí ðñïóùðéêüôçôÜ ôïõò êáé ãßíïíôáé ðñù-
ôáãùíéóôÝò ôùí öáéíïìÝíùí êïéíùíéêÞò ðáèïãÝíåéáò.
– Ç êïéíùíßá êáôáäéêÜæåôáé êáé óå ðïëéôéóôéêÞ óôáóéìüôçôá.
Ôñüðïé áíôéìåôþðéóçò
– Áôïìéêüò êáé óõëëïãéêüò áãþíáò ãéá äéåêäßêçóç åíüò ðéï áíèñùðéóôéêïý ðïëé-
ôéóìïý.
– Áíôßóôáóç óå åýêïëá, êáôáíáëùôéêÜ ðñüôõðá æùÞò.
– ÓôÞñéîç ôùí ðáôñïðáñÜäïôùí áîéþí êáé éäáíéêþí.
– Åíáñìüíéóç ôçò ðáéäåßáò êáé ôçò ôÝ÷íçò ìå ìéá ðéï «áíèñþðéíç» ìïñöÞ ðïëéôé-
óìïý, ðïõ èá ðñïùèåß ôç óõëëïãéêüôçôá.
ÐåñéãñáöÞ
É. ÃÅÍÉÊÅÓ ÐÁÑÁÔÇÑÇÓÅÉÓ
1. Ìåèüäåõóç ôçò ðåñéãñáöÞò

á) Ç åðéëïãÞ êáé ç ðáñÜèåóç / ïñãÜíùóç
ôùí ëåðôïìåñåéþí
Íá ðáñáôçñÞóåôå óôï íïìéêü êåßìåíï ðïõ áêïëïõèåß ôéò ëåðôïìÝñåéåò êáé

ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï áõôÝò ïñãáíþíïíôáé. Ðïéï óêïðü íïìßæåôå üôé åîõ-
ðçñåôïýí ïé ëåðôïìÝñåéåò ðïõ åðéëÝ÷ôçêáí ãéá ôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç;
Óå ðïéåò Üëëåò ðåñéðôþóåéò íïìßæåôå üôé èá ìðïñïýóáí íá Ý÷ïõí ðáñáëåé-
öèåß ïñéóìÝíåò áðü áõôÝò;
ÁðÜíôçóç:
Óêïðüò ôùí ëåðôïìåñåéþí ðïõ åðéëÝ÷ôçêáí ãéá ôçí ðåñéãñáöÞ ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ
åìðïñéêïý óÞìáôïò åßíáé ç äéÜêñéóÞ ôïõ áðü Üëëá ïìïåéäÞ óÞìáôá. Ïé ëåðôïìÝñåéåò
áõôÝò åßíáé áíáãêáßåò, þóôå íá ìçí õðÜñ÷åé ðéèáíüôçôá óýã÷õóçò Þ åêìåôÜëëåõóçò
ôïõ óÞìáôïò áðü áíôáãùíßóôñéåò åðé÷åéñÞóåéò.
ÏñéóìÝíåò ëåðôïìÝñåéåò ôçò ðåñéãñáöÞò, üðùò ð.÷. ïé áêñéâåßò äéáóôÜóåéò ôïõ ðëáé-
óßïõ, èá ìðïñïýóáí íá ðáñáëåéöèïýí, áí ç ðåñéãñáöÞ ãéíüôáí óôá ðëáßóéá ìéáò óõ-
æÞôçóçò ãéá ôçí áéóèçôéêÞ áîßá ôïõ óÞìáôïò, ãéá ôï áí åßíáé åýêïëá áíáãíùñßóéìï,
åõäéÜêñéôï, ÷áñáêôçñéóôéêü ê.ë.ð.
Ìå âÜóç ôá óôïé÷åßá ðïõ åíôïðßóáôå ðñïçãïõìÝíùò ãéá ôçí ðåñéãñáöÞ ôçò

åëëçíéêÞò öïñåóéÜò íá ðåßôå:
– Ðïéá ëïãéêÞ óåéñÜ áêïëïõèåß ç ðåñéãñáöÞ ôùí óôïé÷åßùí ôçò åíäõìáóßáò
êáé ôùí êïóìçìÜôùí;
– Ìðïñåßôå íá ðñïôåßíåôå ìéá äéáöïñåôéêÞ ïñãÜíùóç ôùí ëåðôïìåñåéþí óå
üëç ôçí ðåñéãñáöÞ ôçò öïñåóéÜò;
ÁðÜíôçóç:
– Ç ðåñéãñáöÞ ôùí óôïé÷åßùí ôçò åíäõìáóßáò êáé ôùí êïóìçìÜôùí áêïëïõèåß ôç
ëïãéêÞ óåéñÜ áðü ôá åóùôåñéêÜ ðñïò ôá åîùôåñéêÜ åíäýìáôá êáé ôá ðñüóèåôá óôïé÷åßá
(ð.÷. æùíÜñé) êáé êïóìÞìáôá, êáé áðü êÜôù (åíäýìáôá ðïõ êáëýðôïõí ôï ãõíáéêåßï
êïñìü) ðñïò ôá ðÜíù (êïóìÞìáôá êåöáëÞò).
– Ç ðåñéãñáöÞ èá ìðïñïýóå íá áñ÷ßæåé áðü ôéò ëåðôïìÝñåéåò ôçò åíäõìáóßáò óôçí

êåöáëÞ êáé íá ðñï÷ùñåß ðñïò ôá êÜôù, åíþ ìáæß ìå ôá âáóéêÜ óôïé÷åßá èá ìðïñïý-
óáí íá äßíïíôáé êáé ïé ëåðôïìÝñåéÝò ôïõò.
ÕðïèÝóôå üôé åðéóêåöôÞêáôå Ýíá ëáïãñáöéêü ìïõóåßï êáé èáõìÜóáôå ôçí

ðáñáðÜíù öïñåóéÜ. Ðþò èá ôçí ðåñéãñÜöáôå áñãüôåñá óå ößëïõò-åò óáò;
(Ðïéåò ëåðôïìÝñåéåò èá óõãêñáôïýóáôå êáé ðïéåò èá ðáñáëåßðáôå);
ÁðÜíôçóç:
«¸íá áðü ôá ðéï åíäéáöÝñïíôá ôìÞìáôá ôïõ ëáïãñáöéêïý ìïõóåßïõ åßíáé ç áßèïõ-
óá üðïõ åêôßèåíôáé äéÜöïñåò åëëçíéêÝò öïñåóéÝò. Éäéáßôåñç åíôýðùóç ìïý Ýêáíå ç ìå-
óïãåßôéêç íõöéêÞ öïñåóéÜ, ôçí ïðïßá -åêôüò áðü ôï ãÜìï- ïé ãõíáßêåò öïñïýóáí êáé
óå üëåò ôéò ãéïñôÝò ìÝ÷ñé ôç ãÝííçóç ôïõ äåýôåñïõ ðáéäéïý ôïõò.
Ôá åíäýìáôá êáé ôá äéáêïóìçôéêÜ åîáñôÞìáôá êÜëõðôáí åíôåëþò ôï ãõíáéêåßï óþ-
ìá, áðü ôçí êïñõöÞ Ýùò ôá ðüäéá. Óôï êåöÜëé Ýìðáéíå Ýíá öÝóé, ìéá ìáíôÞëá, öëïõ-
ñéÜ êáé Üëëá óôïëßäéá ãéá ôá ìáëëéÜ, üëá ÷ñõóïý ÷ñþìáôïò. Óôï ëáéìü êáé óôï óôÞ-
èïò êñÝìïíôáí ðïëëÜ ÷ñõóÜ êïóìÞìáôá áðü ÷Üíôñåò, êïñäüíéá êáé ðïëëÝò óåéñÝò á-
ðü öëïõñéÜ êáé áëõóßäåò. ÊÜôù áðü ôá óôïëßäéá, ç íýöç öïñïýóå ôï «ðïõêÜìéóï», Ý-
íá ìáêñý ðïëý÷ñùìï Þ ÷ñõóü êåíôçôü öüñåìá. ÐÜíù áðü áõôü Ýìðáéíå ìéá ìðëïýæá
ìå ìáêñéÜ ïëïóôüëéóôá ìáíßêéá êáé ìéá êüêêéíç æþíç ìå öýëëá õöÜóìáôïò ðïõ êñÝ-
ìïíôáí óôï ìðñïóôéíü ìÝñïò. Óôç ìÝóç ôçò íýöçò, ðÜíù áðü ôï «ðïõêÜìéóï», äåíü-
ôáí ìéá Üóðñç ðïäéÜ ìå êïöôü êÝíôçìá, ðïõ Ýêáíå Ýíôïíç áíôßèåóç ìå ôïí ðïëý÷ñù-
ìï ðïäüãõñï ôïõ «ðïõêáìßóïõ».
Ç ìåóïãåßôéêç öïñåóéÜ, ÷Üñç óôá ÷ñþìáôá êáé ôá ÷ñõóÜ êïóìÞìáôá, äçìéïõñãïý-
óå ëáìðñÞ êáé ìåãáëïðñåðÞ åíôýðùóç».
[Óçì.: ¼ôáí êÜíïõìå ìéá ðåñéãñáöÞ ðñïöïñéêÜ óå ïéêåßá ðñüóùðá, öñïíôßæïõìå íá
äþóïõìå ìéá ãåíéêÞ êáé ÷áñáêôçñéóôéêÞ åéêüíá ôïõ ðåñéãñáöüìåíïõ «áíôéêåé-
ìÝíïõ», ÷ùñßò íá áíáöÝñïõìå ðïëëÜ íÝá óôïé÷åßá êáé Üãíùóôåò ïíïìáóßåò, ðïõ
èá êïõñÜóïõí ôïí áêñïáôÞ. Óôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç êñáôÞóáìå âáóéêÜ
óôïé÷åßá (üðùò åßíáé ôï ðïõêÜìéóï, ôï öÝóé, ç ðïäéÜ êáé ôá öëïõñéÜ) êáé ðáñá-
ëåßøáìå ôçí åîáíôëçôéêÞ áíáöïñÜ êáé ðåñéãñáöÞ ôùí äéáöüñùí êïóìçìÜôùí].
ÐñïóðáèÞóôå íá ðåñéãñÜøåôå ìéá ëáúêÞ öïñåóéÜ ôïõ ôüðïõ óáò, ðïõ åßôå
áðïôåëåß ïéêïãåíåéáêü êåéìÞëéï åßôå áðåéêïíßæåôáé óå êÜðïéá ðáëéÜ öùôï-
ãñáößá Þ âñßóêåôáé óå ëáïãñáöéêü ìïõóåßï ôçò ðåñéï÷Þò óáò. ÕðïèÝóôå üôé

ôï êåßìåíü óáò èá äçìïóéåõôåß óå Ýíáí ïäçãü ëáïãñáöéêïý ìïõóåßïõ.
ÁðÜíôçóç:
Ç íõöéêÞ óôïëÞ ôçò Óáëáìßíáò Þ Êïýëïõñçò (åéê. 1,2) åßíáé ìéá ëáìðñÞ åíäõ-
ìáóßá ìå ðïëëÜ äéáêïóìçôéêÜ óôïé÷åßá. Óôï êåöÜëé ôïðïèåôåßôáé ï íõöéêüò ðÝðëïò ðïõ
ïíïìÜæåôáé óêÝðç êáé åßíáé ìéá áñá÷íïàöáíôç ìåôáîùôÞ ôáéíßá ìÞêïõò 2-3 ìÝôñùí êáé
ðëÜôïõò 65 åê. ðïõ óôçí Üêñç ôçò öÝñåé êåíôÞìáôá êáé êñüóóéá áðü ÷ñõóü íÞìá. Á-
ðü êÜôù öïñéÝôáé ôï êüêêéíï öåóÜêé ìå ôï ñáììÝíï ôÜóé. Ôï ôÜóé åßíáé Ýíá êïßëï áñ-
ãõñü Þ åðß÷ñõóï äéóêßï äéáìÝôñïõ 6-7 åê. ìå êüêêéíï çìéðïëýôéìï ëßèï êáé áóçìÝíéá
íïìßóìáôá. Ôï öåóÜêé óôçñßæåôáé óôï êåöÜëé ìå ôï êáðïõôóÜëé, ìéá êüêêéíç âåëïýäé-
íç ôáéíßá äéáêïóìçìÝíç ìå ëïõëïýäéá, ç ïðïßá êëåßíåé óôï óáãüíé ìå ðüñðç, êáé ìå
ôçí êïñþíá, Ýíá óôñéììÝíï ìáýñï óôáìðùôü ìáíôÞëé, ôï ìðÜëåóé. Ôá ìáëëéÜ ôçò íý-
öçò óôïëßæïõí ðëåîßäåò Þ ðåóêïýëéá.
Ç êïðÝëá öïñÜåé ôï ëåõêü ðïõêÜìéóï ðïõ êáôáëÞãåé óå ðïäüãõñï áðü ëåõêÞ äá-
íôÝëá. Óôï óôÞèïò ìðáßíåé ôï åðéóôÞèéï, Ýíá ôåôñÜãùíï ëåõêü ìåôáîùôü ýöáóìá ìå êÝ-
íôçìá 50 x 50 åê., ôá äýï ðÜíù Üêñá ôïõ ïðïßïõ äÝíïíôáé ìå ñÝëéá ðßóù óôï óâÝñ-
êï êáé ôá Üëëá äýï óôç ñÜ÷ç. Ôï öïõóôÜíé áðïôåëåßôáé áðü ôüñóï (êïñìß) ìÜëëéíçò
ôóü÷áò óå ÷ñþìá âáèõãÜëáæï ìå óôüëéóìá áðü ÷ñõóÜ óåéñÞôéá êáé ãáúôÜíéá êáé êëåß-
íåé óôï óôÝñíï, ìå äýï åðß÷ñõóåò ðüñðåò Þ ãÜíôæïõò. ÊÜôù áðü ôï ôüñóï ôïõ öïõ-
óôáíéïý öïñéÝôáé ôï ôæÜêï Þ æéðïýíé, ôï ïðïßï êáëýðôåé ôï êïñìß ìÝ÷ñé ôç ìÝóç, áöÞ-
íïíôáò áêÜëõðôï ôï óôÞèïò. Ôá ìáíßêéá ôïõ æéðïõíéïý öÝñïõí ðëïýóéåò êåíôçôÝò äéá-
êïóìÞóåéò áðü ÷ñõóü íÞìá ìå ìïôßâá ñïäÜêùí, åëßêùí, êëçìáôßäùí êëð.
Óôç ìÝóç äÝíåôáé ç ÷ñõóïêÝíôçôç ðïäéÜ áðü âáèõêüêêéíï óéöüí Þ âáìâáêåñü âåëïýäï.
Ôï óôÞèïò óôïëßæåôáé ìå ôï ãéïñíôÜíé, ðïõ åßíáé Ýíá ðëÝãìá áðü êïñáëëÝíéåò öéë-
íôéóÝíéåò, ìáýñåò êáé áóçìÝíéåò, ÷Üíôñåò ìå äýï óåéñÝò 25 öëïõñéþí. Ç êïéëéÜ óôïëß-
æåôáé ìå ôá Üëõóá, ôñßá êïììÜôéá áëõóßäáò ðïõ ïíïìÜæïíôáé «êëùíéÜ». Óôá äýï êëùíéÜ
ìðáßíïõí äéÜöïñá öëïõñéÜ êáé âõæáíôéíÜ íïìßóìáôá êáé óôï ôñßôï êñåìéÝôáé ï óôáõñüò.
Óôá ðüäéá ç íýöç öïñÜåé âáìâáêåñÝò êÜëôóåò êáé ÷ñõóïêÝíôçôá êüêêéíá âåëïý-
äéíá êáëßêéá (åßäïò ðáíôüöëáò ìå ÷áìçëÜ ôáêïýíéá).
(ðçãÞ: ëáïãñáöéêü ìïõóåßï Óáëáìßíáò)
Åéê. 1 Åéê. 2
Åéê. 3 Åéê. 4
Áðü ôï äéáäßêôõï.

ÅíáëëáêôéêÞ Üóêçóç
Ìðïñåßôå, áíôß ãéá ìéá ëáúêÞ öïñåóéÜ, íá ðåñéãñÜøåôå êáé íá ó÷åäéÜóôå
Ýíá óýã÷ñïíï ñïý÷ï. ÕðïèÝóôå áõôÞ ôç öïñÜ üôé ôï êåßìåíü óáò èá äçìï-
óéåõôåß óå ðåñéïäéêü ìüäáò. Öñïíôßóôå, óå êÜèå ðåñßðôùóç, ç åðéëïãÞ ôùí
ëåðôïìåñåéþí êáé ç ïñãÜíùóÞ ôïõò íá åíáñìïíßæïíôáé ìå ôï óêïðü ôçò ðå-
ñéãñáöÞò óáò.
ÁðÜíôçóç:
¸íá áðü ôá ðéï ÷áñáêôçñéóôéêÜ ñïý÷á ðïõ ó÷åäßáóå óôç äéÜñêåéá ôçò êáñéÝñáò ôïõ
ï ÃÜëëïò ìüäéóôñïò Yves Saint Laurent åßíáé ôï ðåñßöçìï öüñåìá ÌïíôñéÜí (åéê. 3),
ðïõ ðáñïõóéÜóôçêå ãéá ðñþôç öïñÜ ôï ÷åéìþíá ôïõ 1965. Ôá åðüìåíá ÷ñüíéá áêï-
ëïýèçóáí Üëëåò Ýîé åêäï÷Ýò ôïõ ßäéïõ åíäýìáôïò, ìå ìéêñÝò ðáñáëëáãÝò.
Ôï áñ÷éêü êïììÜôé åßíáé Ýíá áìÜíéêï öüñåìá ôýðïõ «êïêôÝéë», áðü ìÜëëéíï æÝñ-
óåú. Ç ãñáììÞ ôïõ åíäýìáôïò åßíáé åîáéñåôéêÜ ëéôÞ: ç ëáéìüêïøç åßíáé óôñïããõëÞ êáé
áãêáëéÜæåé áðáëÜ ôï ëáéìü, ôá ÷Ýñéá ìÝíïõí áêÜëõðôá êáé ôï öüñåìá ðÝöôåé ßóéï ùò
ôï ãüíáôï. Ôï ìåãáëýôåñï åíäéáöÝñïí ðáñïõóéÜæåé ôï ó÷Ýäéï ðïõ õðÜñ÷åé óå üëï ôï
ìðñïóôéíü ìÝñïò êáé åßíáé åìðíåõóìÝíï áðü ðßíáêåò ôïõ ðåñßöçìïõ Ïëëáíäïý æù-
ãñÜöïõ Ðéô ÌïíôñéÜí (ð.÷. «Óýíèåóç óå Êüêêéíï, Êßôñéíï êáé ÃáëÜæéï», 1921, «Óýí-
èåóç ó’ Ýíá ÔåôñÜãùíï», 1929) áðü ôïí ïðïßï ðÞñå ôï ñïý÷ï ôï üíïìÜ ôïõ.
Ôï ó÷Ýäéï ÷ùñßæåé ìå öáñäéÝò ìáýñåò ãñáììÝò ôï öüñåìá óå åöôÜ ïñèïãþíéá
Üíéóá ìÝñç ìå äéáöïñåôéêÜ ÷ñþìáôá: ëåõêü, êüêêéíï, ãáëÜæéï êáé êßôñéíï.
Ïé Ýíôïíåò ãñáììÝò ôïõ ó÷åäßïõ êáé ôá «êáèáñÜ» ÷ñþìáôá äçìéïõñãïýí óáöÞ ãå-
ùìåôñéêÞ åíôýðùóç êáé öáíåñþíïõí ìå ÷áñáêôçñéóôéêü ôñüðï ôçí êáôáãùãÞ ôïõ åí-
äýìáôïò-Ýñãïõ ôÝ÷íçò áðü ôï êáëëéôå÷íéêü ñåýìá ôïõ êõâéóìïý.
â) Ç áêñßâåéá êáé ç óáöÞíåéá óôçí ðåñéãñáöÞ
Íá åðéóçìÜíåôå óôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá óõìâïëáéïãñáöéêÞò ðñÜîçò ôïõò

ðñïóäéïñéóìïýò /óôïé÷åßá ðïõ ðáñáôßèåíôáé, ãéá íá ðåñéãñÜøïõí ìå áêñß-
âåéá åêåßíá ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãíùñßóìáôá ôïõ äéáìåñßóìáôïò ðïõ åßíáé
áðáñáßôçôá ãéá ôï ðùëçôÞñéï óõìâüëáéï.
Ç åñãïëáâéêÞ åôáéñåßá «ÁêìÞ» ðùëåß óÞìåñá, ðáñá÷ùñåß, ìåôáâéâÜæåé êáé
ðáñáäßäåé êáôÜ ðëÞñç êõñéüôçôá, íïìÞ êáé êáôï÷Þ, óýìöùíá ìå ôéò äéáôÜ-
îåéò ôùí íüìùí ôéò ó÷åôéêÝò ìå ôçí ïñéæüíôéá êáé êÜèåôç éäéïêôçóßá, óôïí
áãïñáóôÞ Èåüäùñï Áëåîüðïõëï, Ýíá äéáéñåìÝíï êáé áõôïôåëÝò äéáìÝñéóìá

ôïõ ðñþôïõ ïñüöïõ, ðïõ êáôáëáìâÜíåé ôç íïôéïáíáôïëéêÞ ãùíßá ôçò ïéêï-
äïìÞò, Ý÷åé åìâáäüí ìåéêôü, ìå ôá êïéíü÷ñçóôá 80 ô.ì., áðïôåëåßôáé áðü ôñßá
äùìÜôéá, ÷ïë (ðñïèÜëáìï), êïõæßíá, áðï÷ùñçôÞñéï, êáé åìöáíßæåôáé ìå ôá
óôïé÷åßá ÁÂÃÄÅÆÇÈÁ óôï ó÷åäéÜãñáììá ôïõ ðñþôïõ ïñüöïõ, ðïõ åßíáé
ðñïóáñôçìÝíï óôï ðáñüí óõìâüëáéï.
– ÐñïóÝîôå áêüìç ôç ÷ñÞóç ôçò åéäéêÞò (íïìéêÞò) ïñïëïãßáò ðïõ äéáóáöçíß-
æåé ôçí ðåñéãñáöÞ ôùí üñùí ôïõ óõìâïëáßïõ ð.÷. (ðëÞñçò) êõñéüôçôá = ôï
äéêáßùìá íá ÷ñçóéìïðïéåßò áðïêëåéóôéêÜ, íá êáñðþíåóáé êáé íá äéáèÝôåéò
Ýíá áíôéêåßìåíï· íïìÞ = ôï äéêáßùìá íá ìåôá÷åéñßæåóáé êáé íá êáñðþíåóáé
Ýíá áíôéêåßìåíï ðïõ äå óïõ áíÞêåé (îÝíï)· êáôï÷Þ = ôï äéêáßùìá íá êáôÝ-
÷åéò Ýíá áíôéêåßìåíï, ÷ùñßò íá Ý÷åéò áíáãêáóôéêÜ êáé ôçí êõñéüôçôÜ ôïõ.
– Ôé óõíÝðåéåò èá åß÷å ãéá ôïí áãïñáóôÞ ç ðáñÜëåéøç Ýóôù êáé ìéáò áðü ôéò
ðáñáðÜíù ëÝîåéò;
ÁðÜíôçóç:
• Ïé ðñïóäéïñéóìïß /óôïé÷åßá ðïõ ðáñáôßèåíôáé óôï óõìâüëáéï, ãéá íá ðåñéãñÜ-
øïõí ìå áêñßâåéá ôï äéáìÝñéóìá, åßíáé ïé åîÞò:
– Ýíá äéáéñåìÝíï êáé áõôïôåëÝò äéáìÝñéóìá (åßäïò êôßóìáôïò)
– ôïõ ðñþôïõ ïñüöïõ (èÝóç óôçí ïéêïäïìÞ)
– ðïõ êáôáëáìâÜíåé ôç íïôéïáíáôïëéêÞ ãùíßá ôçò ïéêïäïìÞò
– Ý÷åé åìâáäüí ìåéêôü, ìå ôá êïéíü÷ñçóôá 80 ô.ì. (ìÝãåèïò)
– áðïôåëåßôáé áðü ôñßá äùìÜôéá, ÷ïë (ðñïèÜëáìï), êïõæßíá, áðï÷ùñçôÞñéï
(÷þñïé ôïõ äéáìåñßóìáôïò, áñéèìüò êáé ÷ñÞóç ôïõò)
– åìöáíßæåôáé ìå ôá óôïé÷åßá ÁÂÃÄÅÆÇÈÁ óôï ó÷åäéÜãñáììá ôïõ ðñþôïõ
ïñüöïõ.
• Áðáñáßôçôá óôï ðùëçôÞñéï óõìâüëáéï åßíáé êáé ôá óçìåßá ðïõ ðñïóäéïñßæïõí
êáé äéáóáöçíßæïõí ôçí ðåñéãñáöÞ ôùí üñùí ôïõ óõìâïëáßïõ:
– ðùëåß, ðáñá÷ùñåß, ìåôáâéâÜæåé êáé ðáñáäßäåé
– êáôÜ ðëÞñç êõñéüôçôá, íïìÞ êáé êáôï÷Þ
Áí ðáñáëåßðïíôáí êÜðïéïé áðü ôïõò ðáñáðÜíù íïìéêïýò üñïõò, ôï óõìâüëáéï èá
ðáñïõóßáæå åëëåßøåéò êáé ßóùò íá èåùñåßôï áêüìç êáé Üêõñï. Óßãïõñá ðÜíôùò èá äç-
ìéïõñãïýóå ðñïâëÞìáôá íïìéìüôçôáò, ð.÷. ï áãïñáóôÞò ßóùò íá ìçí áíáãíùñéæüôáí
ùò ï áðïêëåéóôéêüò éäéïêôÞôçò ôïõ óðéôéïý, íá ìçí ìðïñïýóå íá ôï åêìåôáëëåõôåß êëð.
Éäéáßôåñç óçìáóßá Ý÷åé êáé ï ÷ñïíéêüò ðñïóäéïñéóìüò ôçò áãïñáðùëçóßáò (óÞìå-
ñá), þóôå íá ãßíåôáé óáöÞò ç çìåñïìçíßá áãïñÜò ôïõ äéáìåñßóìáôïò êáé íá ìç äçìé-
ïõñãïýíôáé ðñïâëÞìáôá ãéá ôï ÷ñüíï ðáñÜäïóçò êëð.
Ç áêñßâåéá êáé ç óáöÞíåéá ìéáò ðåñéãñáöÞò, ðñïöïñéêÞò Þ ãñáðôÞò, ó’ Ýíá

êåßìåíï ðïõ åîõðçñåôåß Ýíáí ðñáêôéêü óêïðü ìðïñåß íá Ý÷åé óïâáñÝò óõíÝ-
ðåéåò ãéá ôçí áôïìéêÞ Þ ôç óõëëïãéêÞ /êïéíùíéêÞ æùÞ. Ìðïñåßôå íá áíáöÝ-
ñåôå ìåñéêÝò ôÝôïéåò ðåñéðôþóåéò;
ÁðÜíôçóç:
Ç áêñßâåéá êáé ç óáöÞíåéá ìéáò ðåñéãñáöÞò óå Ýíá êåßìåíï ðïõ åîõðçñåôåß ðñá-
êôéêïýò óêïðïýò åßíáé áíáãêáßåò, ãéá íá áðïöåýãïíôáé äõóÜñåóôåò óõíÝðåéåò óôçí á-
ôïìéêÞ Þ óôç óõëëïãéêÞ æùÞ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ïé íüìïé ðñÝðåé íá åßíáé óáöåßò êáé íá
ðåñéãñÜöïõí ìå áêñßâåéá êÜèå ðåñßðôùóç, þóôå íá ìç äçìéïõñãïýíôáé ðñïâëÞìáôá á-
ðü ôçí áóÜöåéá Þ áðü ôéò äéáöïñåôéêÝò åñìçíåßåò ôùí åðéìÝñïõò äéáôÜîåùí. Ìéá Üë-
ëç ðåñßðôùóç ðïõ áðáéôåßôáé áêñßâåéá êáé óáöÞíåéá óôçí ðåñéãñáöÞ åßíáé ïé áóôõíï-
ìéêÝò êëÞóåéò, ãéá íá åíôïðßæïíôáé ïé ðáñáâÜôåò. ÃåíéêÜ, óå êÜèå äçìüóéï Ýããñáöï,
ç ðåñéãñáöÞ ðñÝðåé íá åßíáé ðëÞñçò, þóôå íá áöïñÜ ìüíï ôïí åíäéáöåñüìåíï êáé íá
ìçí õðÜñ÷åé óýã÷õóç ìå Üëëá ðñüóùðá.
Óôçí áôïìéêÞ æùÞ åßíáé åîßóïõ áíáãêáßá ç áêñéâÞò ðåñéãñáöÞ óå ðåñéðôþóåéò ðïõ
ðáñáããÝëíïõìå áðü ìéá åôáéñåßá Ýíá ðñïúüí, üôáí óõíôÜóóïõìå óõìöùíçôéêÜ ãéá ðñï-
óöïñÜ åñãáóßáò, åíïéêßáóç Þ ðþëçóç áêéíÞôùí, üôáí æçôÜìå ðëçñïöïñßåò ãéá êÜðïé-
ïí Þ êÜôé êëð.
ÄéáâÜóôå ðñïóåêôéêÜ ôéò ðáñáêÜôù áããåëßåò êáé óõæçôÞóôå ðïéåò áðü áõôÝò
èåùñåßôå åëëéðåßò êáé ðþò èá ìðïñïýóáí íá óõìðëçñùèïýí. Ðþò ð.÷. íïìß-
æåôå üôé èá ìðïñïýóå íá óõìðëçñùèåß ç áããåëßá «Ðùëåßôáé ÖÉÁÔ êïõðÝ...»;
ÁðÜíôçóç:
ÅÑÃÁÓÉÁ
1ç áããåëßá (Æçôåßôáé õðÜëëçëïò...): ÐëÞñçò/ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç; ÙñÜñéï; Ðïéá
åôáéñåßá; Ðïý âñßóêåôáé; Ìéóèüò; ¢ëëåò ðáñï÷Ýò; (ð.÷. áóöÜëéóç).
2ç áããåëßá (Æçôåßôáé ãñáììáôÝáò...): ÐëÞñçò/ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç; ÙñÜñéï; Ðïý
âñßóêåôáé ôï ãñáöåßï; Ìéóèüò; ¢ëëåò ðáñï÷Ýò;
3ç áããåëßá (Æçôïýíôáé åéäéêåõìÝíïé åñãÜôåò...): Ðïý âñßóêåôáé ç âéïôå÷íßá; Ìéóèüò;
¢ëëåò ðáñï÷Ýò;
ÁÊÉÍÇÔÁ
4ç áããåëßá (Ðùëåßôáé çìéõðüãåéï...): Óå ðïéá ðåñéï÷Þ âñßóêåôáé; Áðü ðüóïõò ÷þ-
ñïõò/ äùìÜôéá áðïôåëåßôáé; Ðïéá åßíáé ç ôéìÞ ôïõ;
ÁÕÔÏÊÉÍÇÔÁ - ÌÏÔÏ
6ç áããåëßá (Ðùëåßôáé Ößáô 128 êïõðÝ óå Üñéóôç...): ¸ôïò êáôáóêåõÞò; ×éëéüìåôñá;
×ñþìá;
7ç áããåëßá: ÐÙËÅÉÔÁÉ Ößáô 128 êïõðÝ åíôüò ôåëùíåßïõ ãéá åìðüñïõò, ìï-
íôÝëï 1980, ÷ëì. 70.000, ÷ñþìáôïò âõóóéíß, ðñþôï ÷Ýñé, ôéìÞ
3.000 åõñþ, Ôçë..... 10-18 ì.ì.
8ç áããåëßá: ÊõâéêÜ; ×ñþìá; ÔéìÞ;
×ÁÈÇÊÅ - ÂÑÅÈÇÊÅ
10ç áããåëßá: (ÅêëÜðç Óßìêá...): Óå ðïéá ðåñéï÷Þ êëÜðçêå; Ðïéá åßíáé ç áìïéâÞ;
Íá ãñÜøåôå ìéá ìéêñÞ áããåëßá ãéá ôéò åöçìåñßäåò (ðùëÞóåéò áêéíÞôùí), óôçí
ïðïßá íá öáßíåôáé üôé ðùëåßôáé ôï äéáìÝñéóìá ðïõ áíáöÝñåôáé óôï ðñïç-
ãïýìåíï ðùëçôÞñéï óõìâüëáéï. Ðïéá óôïé÷åßá/ëåðôïìÝñåéåò ôïõ ðùëçôçñßïõ
óõìâïëáßïõ èá ðáñáëåßðïíôáí êáé ðïéá Üëëá èá ÷ñåéÜæïíôáí íá ðñïóôåèïýí
óõìðëçñùìáôéêÜ;
ÁðÜíôçóç:
• Ðùëåßôáé ôñéÜñé ðñþôïõ ïñüöïõ, íïôéïáíáôïëéêü, 80 ô.ì., ÷ïë, êïõæßíá, ìðÜíéï,
ðåñéï÷Þ..., ïäüò ..., ôéìÞ..., Ðëçñïöïñßåò óôï ôçë...., þñåò 7-10 ì.ì.
• Áðü ôç ìéêñÞ áããåëßá èá ðáñáëåßðïíôáí üëá ôá íïìéêÜ óôïé÷åßá ôïõ óõìâï-
ëáßïõ (ð.÷. «äéáéñåìÝíï êáé áõôïôåëÝò äéáìÝñéóìá ôïõ ðñþôïõ ïñüöïõ»), ôá ï-
ðïßá åßíáé ðåñéôôÜ óå Ýíá ôüóï óýíôïìï êåßìåíï ðïõ óêïðü Ý÷åé íá äþóåé ìßá
ðñþôç ãåíéêÞ åéêüíá ãéá ôï áíôéêåßìåíï ðïõ ðùëåßôáé. Èá Þôáí üìùò áíá-
ãêáßï íá ðñïóôåèïýí ïñéóìÝíåò âáóéêÝò ðëçñïöïñßåò, üðùò ç ðåñéï÷Þ óôçí
ïðïßá âñßóêåôáé ôï áêßíçôï, ç ôéìÞ ôïõ êáé êÜðïéá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ Þ
ðëåïíåêôÞìáôá (ð.÷. ãùíéáßï, äéáìðåñÝò, íåüäìçôï êëð.).
ÐñïóðÜèçóå íá âñåéò áðü ôéò åöçìåñßäåò ìåñéêÝò ÷áñáêôçñéóôéêÝò ìéêñÝò áã-

ãåëßåò ãéá áãïñÝò/ ðùëÞóåéò áêéíÞôùí, áõôïêéíÞôùí Þ Üëëùí áíôéêåéìÝíùí.
ÁðÜíôçóç:
• ÐÙËÅÉÔÁÉ, Óáñùíßäá äéáìÝñéóìá 86 ô.ì., 2ïõ, ìå 2 õ/ä, wc, ôæÜêé, ëïõî êá-
ôáóêåõÞ, ãêáñÜæ, áðïèÞêç, ÷ñÞóç ôáñÜôóáò, ðáíïñáìéêÞ èÝá èÜëáóóá, 250
ìÝôñá áðü ðáñáëßá, ôéìÞ 230.000 åõñþ, ôçë..., áðïãåõìáôéíÝò þñåò.
• ÊÁËËÉÈÅÁ êáé ãýñù ðåñéï÷Ýò, ïéêüðåäï Þ çìéôåëÞò ïéêïäïìÞ, æçôåßôáé ãéá
Üìåóç áãïñÜ êáé áíôéðáñï÷Þ, ôçë..., 17.00-21.00.
• PEUGEOT 106 Rallye, ìïíôÝëï 1996, 1300 c.c., óõíáãåñìüò, ñáäéïêáóåôüöù-

íï, A/C, óå Üñéóôç êáôÜóôáóç, ôéìÞ 7.600 åõñþ, ôçë..., 10.00-22.00 ì.ì.
• ÈÁËÁÌÇÃÏÓ TECHNOMARINE, 25 ì., ðÝíôå êáìðßíåò, 2 x 750 G.M., êá-
ôáóêåõÞò 1985, áíáêáßíéóç 2002, Tender, Jet Ski, ðëÞñùò åîïðëéóìÝíï, Üñé-
óôç óõíôÞñçóç, ôçë...., 8.00-14.00.
• ÐÙËÅÉÔÁÉ Laptop Toshiba Satellite PIO-304, Pentium IV, 2.6 GHz, 256 MB,
30 GB, CDRW, DVD, 15.4 TFT êáéíïýñéï, 1.400 åõñþ, ôçë. ..., 18.00-21.00
• ÂÉÍÔÅÏÊÁÌÅÑÁ Canon X1, Digital 8, ìïíô. ’95, 8 mm, æçôåßôáé ðñïò áãï-
ñÜ óå êáëÞ ôéìÞ, ôçë. ..., 18.00-21.00
ÐñïóðÜèçóå íá óõíôÜîåéò ìéá «ìéêñÞ áããåëßá» ãéá Ýíá áõôïêßíçôï, äéáìÝ-
ñéóìá, ìïõóéêü üñãáíï Þ ïôéäÞðïôå Üëëï, ðïõ õðïôßèåôáé üôé èÝëåéò íá ðïõ-
ëÞóåéò Þ åíäéáöÝñåóáé íá áãïñÜóåéò. Öñüíôéóå íá äþóåéò ìå áêñßâåéá êáé
óáöÞíåéá ôéò áíáãêáßåò êáé åðáñêåßò ðëçñïöïñßåò ãéá ôïõò åíäéáöåñüìå-
íïõò. Áí ðñáãìáôéêÜ èÝëåéò íá áãïñÜóåéò Þ íá ðïõëÞóåéò êÜôé, ôïðïèÝôçóå
ôçí áããåëßá óïõ óôïí ðßíáêá áíáêïéíþóåùí ôçò ôÜîçò.
ÁðÜíôçóç:
«ÐÙËÅÉÔÁÉ åíõäñåßï äéáóôÜóåùí 65x35x35, ìå ößëôñï âõèïý, êõêëïöïñçôÞ, ößëôñï
åóùôåñéêü, èåñìïóôÜôç 300W, ðÝôñåò âõèïý, äéáêüóìçóç, ôéìÞ 100 åõñþ, ôçë.., 9-4 ì.ì.»
¢óêçóç ðñïáéñåôéêÞ: «ÌéêñÞ áããåëßá» ãéá ôï Äéáäßêôõï (Internet)
Íá óõíôÜîåéò ìéá «ìéêñÞ áããåëßá» ìå èÝìá ðïõ åóý èá åðéëÝîåéò. ÐñïóðÜ-
èçóå íá ðñïóåëêýóåéò ôï åíäéáöÝñïí ôùí áíáãíùóôþí ìå ôçí ðñùôïôõðßá
ôïõ êåéìÝíïõ óïõ, ÷ñçóéìïðïéþíôáò êáé ÷éïýìïñ, áí íïìßæåéò üôé ÷ñåéÜæåôáé.
ÁðÜíôçóç:
«ÐÙËÅÉÔÁÉ ðáíÝìïñöï ìðëå ðáðß KAWASAKI KAZER, ðéóôü êáé õðÜêïõï óå êÜ-
èå åíôïëÞ ôïõ ïäçãïý. Ôá 110 c.c. óå ðçãáßíïõí ðáíôïý, áðü âüëôá óôçí ðáñá-
ëßá ìÝ÷ñé... Óïýíéï ãéá êáöÝ. ÅîÜôìéóç êáéíïýñéá áóôñáöôåñÞ, æáíôïëÜóôé÷á ôïõ
êïõôéïý, ëïõêÝôá, Üñéóôç êáôÜóôáóç, áôñáêÜñéóôï, ìïíôÝëï 2001, ôéìÞ 1000 åõñþ,
ôçë..., þñåò áðïãåõìáôéíÝò (ãéáôß ôï ðñùß Ý÷ïõìå ó÷ïëåßï)».
ÅíåñãçôéêÞ êáé ðáèçôéêÞ óýíôáîç
Íá åíôïðßóåôå ôéò ðåñéðôþóåéò ðáèçôéêÞò óýíôáîçò óôéò ðñïçãïýìåíåò áããå-
ëßåò. Ìå ðïéïí ôñüðï ç ðáèçôéêÞ óýíôáîç åðçñåÜæåé ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ;
• ÂïçèçôéêÜ óôïé÷åßá: ×ñçóéìïðïéïýìå ôçí åíåñãçôéêÞ óýíôáîç, ãéá íá

ðñïâÜëïõìå ôï ðñüóùðï Þ ôï ðñÜãìá ðïõ åíåñãåß (õðïêåßìåíï ôïõ ìå-
ôáâáôéêïý ñÞìáôïò), åíþ åðéëÝãïõìå ôçí ðáèçôéêÞ óýíôáîç, ãéá íá ðñï-
âÜëïõìå ôï õðïêåßìåíï ôïõ ñÞìáôïò êáé íá åîÜñïõìå ôï ðïéçôéêü áßôéï
(üôáí áíáöÝñåôáé).
ÁðÜíôçóç:
Óå üëåò ó÷åäüí ôéò ìéêñÝò áããåëßåò ÷ñçóéìïðïéïýìå ôçí ðáèçôéêÞ óýíôáîç (ðù-
ëåßôáé, æçôåßôáé ðñïò áãïñÜ, åíïéêéÜæåôáé êëð), ãéáôß êáôÜ êýñéï ëüãï óçìáóßá äåí Ý-
÷åé ðïéïò ðïõëÜåé Þ áãïñÜæåé êÜôé áëëÜ ôï ßäéï ôï áíôéêåßìåíï ôï ïðïßï ð.÷. ðùëåßôáé
(ðïõ åßíáé õðïêåßìåíï ôïõ ñÞìáôïò). ¼ôáí èÝëïõìå íá ôïíßóïõìå êáé ôï ðïéçôéêü áß-
ôéï, ôï áíáöÝñïõìå óõíÞèùò ìå ôéò åîÞò öñÜóåéò: (ðùëåßôáé) áðü éäéþôç, áðü êáôá-
óêåõáóôÞ, áðü éäéïêôÞôç êëð.
Íá äéáâÜóåôå ôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá áðü äéáöçìéóôéêü öõëëÜäéï ôïõ Åë-

ëçíéêïý Ïñãáíéóìïý Ôïõñéóìïý êáé íá åëÝãîåôå áí ôï ðëÞèïò ôùí ëåðôï-
ìåñåéþí âïçèÜåé ôïí áíáãíþóôç íá ó÷çìáôßóåé ìéá óáöÞ åéêüíá ãéá ôï Ðõñ-
ãß ôçò ×ßïõ.
Ð Õ Ñ Ã É : Ôï æ ù ã ñ á ö é ó ô ü ÷ ù ñ é ü
Åäþ ôá ÷ñþìáôá öéëÜíå ôá óðßôéá.
ÖéëéÜ ðáñÜîåíá óå êýêëïõò, ñüìâïõò, óå êáìðýëåò.
ÖéëéÜ ðïõ êáèñåöôßæïõí ôïí Þëéï êáôáìåóÞìåñï.
Ðõñãß, ôï æùãñáöéóìÝíï ÷ùñéü, üðïõ Üíôñåò, ãõíáßêåò, æþá, ðïõëéÜ
ìïéÜæïõí ìå ðéíåëéÝò áðü áüñáôï ÷Ýñé.
Óðßôéá äéþñïöá Þ ôñéþñïöá óôåãáóìÝíá ìå èüëïõò.
ÊáìÜñåò ðïõ óêéÜæïõí óôåíÜ äñïìÜêéá.
Óðßôéá ìåóáéùíéêÜ ìå ôïîùôÜ áíïßãìáôá.
Ìðáëêüíéá üðïõ îåñáßíïíôáé íôïìáôïýëåò êáôáêüêêéíåò,
êáóôáíü÷ñùìá êñåììýäéá. ÐáñÜäåéóïò åõùäéÜò êáé ÷ñùìÜôùí.
[...] Ìéá óôåíÞ êáìáñïóêÝðáóôç óôïÜ ìå öÝñíåé óôçí åêêëçóéÜ
ôùí Áãßùí Áðïóôüëùí.
Ç ñïÞ áð’ ôï ÂõæÜíôéï, ãñáöéêÞ Þ áëëüêïôç, Ýöôáíå ìÝóá ìïõ.
ÁðÜíôçóç:
Ôï ðëÞèïò ôùí ëåðôïìåñåéþí ôïõ êåéìÝíïõ äå âïçèÜåé ôïí áíáãíþóôç íá ó÷çìáôß-
óåé ìéá óáöÞ åéêüíá ãéá ôï Ðõñãß ôçò ×ßïõ· áíôßèåôá, äçìéïõñãåß Ýíá éäáíéêü ðñüôõðï
ðïõ äéêáéïëïãåßôáé, áöïý ðñüêåéôáé ãéá äéáöçìéóôéêü öõëëÜäéï ôïõ Å.Ï.Ô., ôï ïðïßï óêï-
ðü Ý÷åé íá ðñïóåëêýóåé ôïõñßóôåò óôçí ðåñéï÷Þ. Ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ åßíáé Ýíôïíá
«ëïãïôå÷íéêü», åìðëïõôéóìÝíï ìå ìåôáöïñÝò, õðåñâïëÝò êáé ðëçèþñá åðéèÝôùí, åíþ á-
ðïõóéÜæïõí ðëçñïöïñßåò ðñáêôéêïý ÷áñáêôÞñá. Ìå ôïí ôñüðï áõôü, ï óõíôÜêôçò ôïõ
êåéìÝíïõ óôï÷åýåé óôï óõíáßóèçìá ôùí áíáãíùóôþí ðïõ èÝëïõí íá áðïäñÜóïõí áðü
ôçí êáèçìåñéíüôçôá ôçò áóôéêÞò æùÞò óå Ýíáí üìïñöï êáé ãñáöéêü ôüðï.
Ãéá ðïéïõò ëüãïõò íïìßæåôå üôé Ý÷ïõìå ìåôáöïñéêÞ ÷ñÞóç ôçò ãëþóóáò êáé
«ëïãïôå÷íéêü» ýöïò óôçí ðáñáðÜíù ðåñéãñáöÞ; Ðéóôåýåôå üôé èá ìðïñïý-
óå íá åëêýóåé ôïõò ôïõñßóôåò ìéá äéáöïñåôéêÞ ðåñéãñáöÞ ôïõ ôüðïõ, ðïõ èá
÷áñáêôçñéæüôáí áðü ôçí êõñéïëåêôéêÞ ÷ñÞóç ôçò ãëþóóáò êáé ôçí áêñßâåéÜ
ôçò óôçí áðüäïóç ôùí ëåðôïìåñåéþí;
ÁðÜíôçóç:
Ôï «ëïãïôå÷íéêü» ýöïò ôçò ðåñéãñáöÞò êáé ç êáôåîï÷Þí ìåôáöïñéêÞ ÷ñÞóç ôçò
ãëþóóáò óôï÷åýåé íá äçìéïõñãÞóåé óôïí áíáãíþóôç ìéá éäáíéêÞ åéêüíá ãéá ôï Ðõñ-
ãß ôçò ×ßïõ, þóôå íá åëêýóåé ôáîéäéþôåò íá åðéóêåöôïýí ôçí ðåñéï÷Þ.
Áí ç ðåñéãñáöÞ ÷áñáêôçñéæüôáí áðü ôçí êõñéïëåêôéêÞ ÷ñÞóç ôçò ãëþóóáò, ôï
ýöïò èá Þôáí óáöþò ðéï ôõðéêü êáé áðñüóùðï êáé äå èá åðçñÝáæå óõíáéóèçìáôéêÜ ôï
äÝêôç. ÂÝâáéá, üôáí ìéëÜìå õðïèåôéêÜ ãéá ôï ýöïò åíüò êåéìÝíïõ êáé ôç ÷ñÞóç ôçò
ãëþóóáò, äåí ìðïñïýìå íá åßìáóôå áðüëõôïé, êáèþò óçìáíôéêü ñüëï ãéá ôçí åðßôåõîç
ôïõ óêïðïý ôïõ êåéìÝíïõ ðáßæåé êáé ç ðñïóùðéêüôçôá êáé ï éäéáßôåñïò ôñüðïò ìå ôïí ï-
ðïßï åêöñÜæåôáé êáèÝíáò. Ìðïñåß äçëáäÞ Ýíáò óõíôÜêôçò ðéï öåéäùëüò óôéò ìåôáöï-
ñéêÝò åêöñÜóåéò êáé ôá êáëïëïãéêÜ óôïé÷åßá íá Ýöôéá÷íå Ýíá êåßìåíï ñåáëéóôéêü áëëÜ
êáé åëêõóôéêü ãéá ôïí õðïøÞöéï ôáîéäéþôç. ÃåíéêÜ ðÜíôùò, ç ìåôáöïñéêÞ ÷ñÞóç ôçò
ãëþóóáò êáé ôï «ëïãïôå÷íéêü» ýöïò óõíçèßæïíôáé óå ôÝôïéïõ åßäïõò êåßìåíá, áöïý
åðéäñïýí áðïôåëåóìáôéêÜ óôïí áíáãíþóôç åíþ, áíôßèåôá, ç «áðïãõìíùìÝíç» áðü ðïé-
çôéêÜ óôïé÷åßá êáé ìåôáöïñÝò ãëþóóá ìïéÜæåé áôáßñéáóôç ó’ áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç.
Äñáóôçñéüôçôá
Íá åñãáóôåßôå ïìáäéêÜ ãéá íá åôïéìÜóåôå êé åóåßò Ýíá äéáöçìéóôéêü öõë-
ëÜäéï ãéá ôïí ôüðï óáò ìå ðåñéãñáöÝò, öùôïãñáößåò, ó÷åäéáãñÜììáôá, ÷Üñ-
ôåò êôë. Óôü÷ïò óáò èá åßíáé íá ðñïóåëêýóåôå ôïõò åðéóêÝðôåò, ðáñïõóéÜ-
æïíôáò ôá áîéïèÝáôá ôïõ ôüðïõ óáò åßôå ìå áêñéâåßò êáé óáöåßò ðåñéãñáöÝò
åßôå õéïèåôþíôáò óôçí ðåñéãñáöÞ óáò ôï «ëïãïôå÷íéêü» ýöïò ôïõ öõëëáäß-

ïõ ãéá ôï Ðõñãß.
ÁðÜíôçóç:
[Ç óõãêåêñéìÝíç Üóêçóç äåí åßíáé äõíáôüí íá áðáíôçèåß åäþ, áöïý ðåñéëáìâÜíåé
Ýñåõíá êáé óõëëïãÞ öùôïãñáöéêïý êëð. õëéêïý. Áöïý åñãáóôåßôå óýìöùíá ìå ôéò ï-
äçãßåò ôçò äñáóôçñéüôçôáò, äßíïíôáò Ýìöáóç óôéò öõóéêÝò ïìïñöéÝò ôïõ ôüðïõ óáò, óôá
éóôïñéêÜ, áñ÷áéïëïãéêÜ êáé ëáïãñáöéêÜ óôïé÷åßá (ð.÷. ìïõóåßá, íáïß, éóôïñéêïß ôüðïé, óç-
ìáíôéêÝò ðñïóùðéêüôçôåò) êáé óôç óýã÷ñïíç ðñáãìáôéêüôçôá (øõ÷áãùãßá, äéáóêÝäáóç,
ðïëéôéóôéêÝò äñáóôçñéüôçôåò ð.÷. öåóôéâÜë), íá óõíôÜîåôå Ýíá êåßìåíï üðïõ èá ðñïóåë-
êýåôå ôï åíäéáöÝñïí ôïõ åðéóêÝðôç ãéá ôçí ðåñéï÷Þ óáò. Ìðïñåßôå íá óõìâïõëåõôåßôå
ôáîéäéùôéêïýò ïäçãïýò, âéâëßá êáé ðåñéïäéêÜ (ôá ðåñéóóüôåñá ðåñéïäéêÜ ðïéêßëçò ýëçò
äçìïóéåýïõí ôáîéäéùôéêÜ Üñèñá)].
2. Ç ãëþóóá ôçò ðåñéãñáöÞò

á) Ç åðéëïãÞ ôùí êáôÜëëçëùí ëÝîåùí/ öñÜóåùí
Ðüóï áêñéâÞ åßíáé ôá åðßèåôá «ìåãÜëïò» êáé «ïëïöþôåéíïò» óôéò ðáñáêÜ-

ôù áããåëßåò; Ãéá ðïéï ëüãï íïìßæåôå üôé ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí;
ÁÓÊËÇÐÉÏÕ. ÌåãÜëï äéáìÝñéóìá 3 äùìáôßùí,
4ïò üñïöïò, áðïèÞêç óôï õðüãåéï, ôçë. ...
ÁÌÐÅËÏÊÇÐÏÉ. Ïëïöþôåéíï çìéõðüãåéï äõÜñé
ìå êÞðï åóùôåñéêü, åõêáéñßá, ôçë...
ÁðÜíôçóç:
– Ôï åðßèåôï «ìåãÜëïò» ãéá ôï äéáìÝñéóìá ôñéþí äùìáôßùí åßíáé áóáöÝò, áöïý
äåí áíáãñÜöïíôáé óôçí áããåëßá ôá áêñéâÞ ôåôñáãùíéêÜ ìÝôñá ôïõ äéáìåñß-
óìáôïò. Ï óõíôÜêôçò ôçò áããåëßáò ÷ñçóéìïðïßçóå ôï óõãêåêñéìÝíï åðßèåôï,
ãéá íá åíôõðùóéÜóåé ôïí õðïøÞöéï áãïñáóôÞ Þ åíïéêéáóôÞ.
– Ôï åðßèåôï «ïëïöþôåéíïò» åßíáé Üêñùò ðáñáðëáíçôéêü, áöïý ðñüêåéôáé ãéá ç-
ìéõðüãåéï ÷þñï. Ï óõíôÜêôçò ôçò áããåëßáò åðÝëåîå ôï óõãêåêñéìÝíï åðßèåôï,
ãéá íá ìåéþóåé ôçí áñíçôéêÞ åíôýðùóç ðïõ èá ðñïêáëïýóå ç ëÝîç «çìéõðü-
ãåéï», êáëýðôïíôáò Ýôóé ôï óïâáñü ìåéïíÝêôçìá ôïõ äéáìåñßóìáôïò, ðïõ åßíáé
ç óêïôåéíüôçôá.
â) ÊõñéïëåêôéêÞ (äçëùôéêÞ) êáé ìåôáöïñéêÞ

(óõíõðïäçëùôéêÞ) ÷ñÞóç ôçò ãëþóóáò
Íá õðïãñáììßóåôå ôéò öñÜóåéò ðïõ öáíåñþíïõí ôçí ðñïóðÜèåéá ôïõ óõíôÜ-

êôç ãéá áêñéâïëïãßá óôï ðáñáêÜôù ìåôåùñïëïãéêü äåëôßï.
ÁðÜíôçóç:
Ôï ìåôåùñïëïãéêü äåëôßï ôçò ôçëåüñáóçò áíáêïéíþíåé:
Óôçí ÁôôéêÞ ðñïâëÝðåôáé ãéá óÞìåñá áßèñéïò êáé æåóôüò êáéñüò. Ïé Üíåìïé èá ðíÝïõí
ìåôáâëçôïß áóèåíåßò. Ç èÜëáóóá óôï Óáñùíéêü êáé Íüôéï Åõâïúêü èá åßíáé ó÷åäüí
Þñåìç. Ç èåñìïêñáóßá èá óçìåéþóåé ìéêñÞ Üíïäï êáé èá êõìáíèåß óôçí ÁèÞíá áðü 34°
Ýùò 41° âáèìïýò, åíþ óôá ðáñÜêôéá ç ìÝãéóôç èåñìïêñáóßá èá åßíáé ÷áìçëüôåñç.
ÄéáâÜóôå ôþñá Ýíá áðüóðáóìá áðü ìéá äçìïóéïãñáöéêÞ åßäçóç ðïõ áíá-
öÝñåôáé óôéò ßäéåò êáéñéêÝò óõíèÞêåò êáé åíôïðßóôå ôéò ìåôáöïñÝò ðïõ ÷ñç-
óéìïðïéïýíôáé ãéá ôçí ðåñéãñáöÞ ôïõ.
Êáìßíé ç ÁèÞíá ìå 41° âáèìïýò óÞìåñá êáé áýñéï. ØçèÞ-
êáìå! ¸óöéîáí ïé æÝóôåò êáé ç Ïìüíïéá Ýãéíå ðëáæ! Ìðï-
ñïýóåò íá ôçãáíßóåéò áõãü óå ðåæïäñüìéï, íá öôéÜîåéò êá-
íïíéêÞ øáñüóïõðá óôéò ëéìíïýëåò ôùí ðÜñêùí êáé áêüìá
-÷ùñßò õðåñâïëÝò- íá áíáðïëÞóåéò ôï ÷åéìþíá.
ÁðÜíôçóç:
Ïé ìåôáöïñÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôï êåßìåíï åßíáé ïé åîÞò:
– «Êáìßíé ç ÁèÞíá»
– «ØçèÞêáìå!»
– «¸óöéîáí ïé æÝóôåò»
– «ç Ïìüíïéá Ýãéíå ðëáæ!»
– «Ìðïñïýóåò íá ôçãáíßóåéò áõãü óå ðåæïäñüìéï, íá öôéÜîåéò êáíïíéêÞ øáñü-
óïõðá óôéò ëéìíïýëåò ôùí ðÜñêùí».
Íá óõãêñßíåôå ôá äýï ðáñáðÜíù êåßìåíá êáé íá áéôéïëïãÞóåôå ôç äéáöïñå-

ôéêÞ ÷ñÞóç ôçò ãëþóóáò (êõñéïëåêôéêÞ - ìåôáöïñéêÞ).
ÁðÜíôçóç:
Óôï êåßìåíï ôïõ ìåôåùñïëïãéêïý äåëôßïõ, ï óõíôÜêôçò, ãéá íá ðåñéãñÜøåé ôïí êáé-
ñü, ÷ñçóéìïðïéåß áêñéâåßò ëÝîåéò ìå ôçí êõñéïëåêôéêÞ ôïõò óçìáóßá åíþ ôï ýöïò ôïõ
åßíáé ëéôü, áðëü, ôõðéêü, ÷ùñßò éäéáßôåñá åêöñáóôéêÜ ìÝóá êáé ÷ùñßò õðïêåéìåíéêÜ ó÷ü-
ëéá. Áíôßèåôá, óôï äçìïóéïãñáöéêü êåßìåíï ï óõíôÜêôçò ÷ñçóéìïðïéåß áöåéäþò ìåôá-
öïñéêÝò öñÜóåéò ìå ôñüðï ÷éïõìïñéóôéêü (ð.÷. «Ìðïñïýóåò íá ôçãáíßóåéò áõãü óå ðå-
æïäñüìéï, íá öôéÜîåéò êáíïíéêÞ øáñüóïõðá óôéò ëéìíïýëåò ôùí ðÜñêùí»).
Ç äéáöïñÜ óôï ýöïò êáé ôç ãëþóóá ïöåßëåôáé óôï üôé ðñüêåéôáé ãéá êåßìåíá ðïõ
áíÞêïõí óå äéáöïñåôéêü åßäïò (ôï ðñþôï åßíáé åðßóçìï, åðéóôçìïíéêü, åíþ ôï äåýôåñï
åßíáé Üñèñï, ìå Ýíôïíç ôçí ðñïóùðéêÞ óöñáãßäá ôïõ óõããñáöÝá) êáé Ý÷ïõí äéáöï-
ñåôéêü óêïðü (ôï ðñþôï êåßìåíï ðñïïñßæåôáé íá åíçìåñþóåé ôïõò ðïëßôåò ãéá ôéò á-
êñéâåßò êáéñéêÝò óõíèÞêåò, åíþ ôï äåýôåñï èÝëåé íá ó÷ïëéÜóåé ìå áóôåßï ôñüðï ôçí
êáôÜóôáóç ðïõ åðéêñáôåß óôçí ÁèÞíá ëüãù æÝóôçò, þóôå íá øõ÷áãùãÞóåé ôïõò áíá-
ãíþóôåò).
3. Ôï ó÷üëéï êáé ç ïðôéêÞ ãùíßá óôçí ðåñéãñáöÞ

Ïé äýï ðáñáêÜôù áããåëßåò áíáöÝñïíôáé, üðùò âëÝðåéò, óôçí ðþëçóç åíüò

áíôéêåéìÝíïõ (äéáìåñßóìáôïò, ïéêïðÝäïõ), ôï ïðïßï êáé ðåñéãñÜöïõí ìå óõ-
íôïìßá, ãéá íá ðëçñïöïñÞóïõí ó÷åôéêÜ ôïí åíäéáöåñüìåíï áíáãíþóôç.
• (1) ÁÍÙ ÃËÕÖÁÄÁ. Äéáìåñßóìáôá 105-111-122 ô.ì.
ôñéþí üøåùí, 3 ìåãÜëåò âåñÜíôåò, ðáôþìáôá ìå ðëáêÜêéá
äñýéíá, êïõæßíåò ðëÞñåéò, 2 ôæÜêéá, áðïèÞêç, ðÜñêéãê,
áêÜëõðôïò ÷þñïò 1000 ô.ì., ôçë...
• (2) ÌÏÍÁÄÉÊÇ åõêáéñßá íá áãïñÜóåôå Ýíá êïììÜôé ÷ñõ-
óÞò ãçò óôç ìáãåõôéêÞ ÁíÜâõóóï. Âßëåò, èÝá, èÜëáóóá,
ðñÜóéíï, öùò, íåñü, ôçëÝöùíï. Åîüöëçóç óå 35 ìÞíåò,
ðñïëÜâåôå! ôçë....
– Ðïéá áðü ôéò äýï áããåëßåò äåí êáôáãñÜöåé áðëþò ôá óôïé÷åßá ôïõ ðåñé-
ãñáöüìåíïõ áíôéêåéìÝíïõ, áëëÜ óõã÷ñüíùò ðåñéÝ÷åé êáé ìéá ãíþìç/ åêôß-
ìçóç, Ýíá åðéäïêéìáóôéêü ó÷üëéï ãéá ôï áíôéêåßìåíï; Ðïéïò åßíáé ï óêï-
ðüò ôïõ ó÷ïëßïõ;
– Ðïéá áðü ôéò äýï áããåëßåò ìÜò äßíåé óáöÝóôåñåò ðëçñïöïñßåò; Ìå ðïéá
ìÝóá ôï ðåôõ÷áßíåé;
ÁðÜíôçóç:
– Ç äåýôåñç áããåëßá äåí êáôáãñÜöåé áðëþò ôá óôïé÷åßá ôïõ ðåñéãñáöüìåíïõ
«áíôéêåéìÝíïõ», áëëÜ ðåñéÝ÷åé êáé åðéäïêéìáóôéêÜ ó÷üëéá ôüóï ãéá ôá ïéêüðåäá
(«ìïíáäéêÞ åõêáéñßá, êïììÜôé ÷ñõóÞò ãçò») üóï êáé ãéá ôçí ðåñéï÷Þ óôçí ïðïßá
âñßóêïíôáé («ìáãåõôéêÞ ÁíÜâõóóï»). Óêïðüò ôùí ó÷ïëßùí åßíáé íá äçìéïõñãÞóïõí
ìéá éäáíéêÞ åéêüíá ôùí ïéêïðÝäùí, þóôå íá ðñïóåëêýóïõí õðïøÞöéïõò áãïñáóôÝò.
– ÓáöÝóôåñåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôï «áíôéêåßìåíï» ðþëçóçò ìÜò äßíåé ç ðñþôç áããåëßá,
êáèþò áíáãñÜöïíôáé ó’ áõôÞ ôá ôåôñáãùíéêÜ ìÝôñá ôùí äéáìåñéóìÜôùí («105-111-
122 ô.ì.»), ïé üøåéò («ôñéþí üøåùí»), ï áñéèìüò ôùí âåñáíôþí («3»), êÜðïéá õëéêÜ
êáôáóêåõÞò («äñýéíá ðëáêÜêéá»), ï åîïðëéóìüò («êïõæßíåò ðëÞñåéò, 2 ôæÜêéá»), ïé
âïçèçôéêïß Þ Üëëïé ÷þñïé («áðïèÞêç, ðÜñêéãê, áêÜëõðôïò ÷þñïò 1.000 ô.ì.»).
Äåßôå ôþñá ðþò ðåñéãñÜöåé ôéò óýã÷ñïíåò ðïëõêáôïéêßåò Ýíáò öýëáñ÷ïò

áðü ôï íçóß ÔéáâÝá ôïõ Í. Åéñçíéêïý. Åíôïðßóôå ôéò ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ
åðéëÝãåé ï öýëáñ÷ïò ÔïõéÜâéé, ãéá íá ðåñéãñÜøåé ôéò êáôïéêßåò ôùí «ðïëéôé-
óìÝíùí» ëåõêþí óôïõò Üëëïõò éèáãåíåßò. ÓõæçôÞóôå ðþò ïé ëÝîåéò/ öñÜóåéò
áõôÝò ó÷ïëéÜæïõí (Üìåóá Þ Ýììåóá) ôïí ðïëéôéóìü ìáò êáé áðïäßäïõí ôçí
ïðôéêÞ ãùíßá ôïõ ÔïõéÜâéé.
ÁðÜíôçóç:
Ïé ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ï öýëáñ÷ïò ÔïõéÜâéé, ãéá íá ðåñéãñÜøåé
ôéò êáôïéêßåò ôùí «ðïëéôéóìÝíùí» ëåõêþí (ÐáðáëÜíãêé), áðç÷ïýí ôïí ðïëéôéóìü ôïõ
öýëáñ÷ïõ êáé ó÷ïëéÜæïõí ôï äéêü ìáò ðïëéôéóìü Üìåóá Þ Ýììåóá:
– «êáôïéêåß óáí ôï ìýäé ó’ Ýíá óêëçñü êáâïýêé»: üðùò ôá ìýäéá æïõí ôï Ýíá äßðëá
óôï Üëëï áëëÜ áðïìïíùìÝíá óôá üóôñáêÜ ôïõò, Ýôóé êáé ïé ëåõêïß æïõí óõãêåíôñù-
ìÝíïé óôéò ðïëõêáôïéêßåò, ÷ùñßò üìùò íá Ý÷ïõí ìåôáîý ôïõò åðáöÞ.
– «Æåé áíÜìåóá óå ðÝôñåò, üðùò ç óêïëüðåíôñá ìÝóá óôéò ñùãìÝò ôçò ðåôñùìÝ-
íçò ëÜâáò. ÐÝôñåò åßíáé ãýñù ôïõ, äßðëá ôïõ êáé ðÜíù ôïõ»: Ïé Üíèñùðïé ðïõ
æïõí êëåéóìÝíïé óôéò ôåñÜóôéåò ôóéìåíôÝíéåò ðïëõêáôïéêßåò ìïéÜæïõí ìå ôéò óáñáíôáðï-
äáñïýóåò, ðïõ êñýâïíôáé óôéò ñùãìÝò ôçò ðÝôñáò, ãéá íá áðïöýãïõí ôïí êáõôü Þëéï.
– «Ç êáëýâá ôïõ ìïéÜæåé ì’ Ýíá üñèéï ìðáïýëï áðü ðÝôñá: ¸íá ìðáïýëï ìå
ðïëëÜ óõñôÜñéá êáé ðïëëÝò ôñýðåò»: Ïé ðïëõêáôïéêßåò, ëüãù ôïõ ó÷Þìáôïò áë-
ëÜ êáé ôçò áóöõêôéêÞò åíôýðùóçò ðïõ ðñïêáëïýí, ðáñïìïéÜæïíôáé ìå ìðáïýëá.
«ÓõñôÜñéá» åßíáé ïé üñïöïé ôùí ðïëõêáôïéêéþí êáé «ôñýðåò» ôá ðáñÜèõñÜ ôïõò.
– «Áðü Ýíá óçìåßï ìðïñåß êáíåßò íá ìðåé êáé íá âãåé óôï ðÝôñéíï êáâïýêé»:
Ïé åßóïäïé ôùí ðïëõêáôïéêéþí.
– «...õðÜñ÷åé ìéá ìåãÜëç óáíßäá... ðïëëÝò áêüìç óáíßäåò»: ç ðüñôá ôçò åéóüäïõ
ôçò ðïëõêáôïéêßáò êáé ïé ðüñôåò ôùí äéáìåñéóìÜôùí.
– «Êáé ìßá ¢éãêá óõ÷íÜ äåí îÝñåé ôßðïôá áðïëýôùò ãéá ôéò Üëëåò, ëåò êáé äåí
ôïõò ÷ùñßæåé ìüíï Ýíáò ðÝôñéíïò ôïß÷ïò, áëëÜ åßíáé óáí íá âñßóêïíôáé áíÜ-
ìåóÜ ôïõò ç Ìáíüíï, ç Áðïëßìá êáé ç ÓáâÜé êáé ðïëëÝò èÜëáóóåò»: Ï öý-
ëáñ÷ïò, ðåñéãñÜöïíôáò ôéò ðïëõêáôïéêßåò, ó÷ïëéÜæåé ôçí áðïìüíùóç êáé ôçí øõ÷é-
êÞ áðüóôáóç ôùí áíèñþðùí ôïõ äõôéêïý êüóìïõ.
– «Áí ôþñá ç ¢éãêá ìÝíåé åðÜíù, êÜôù áêñéâþò áðü ôç óôÝãç ôçò êáëýâáò, èá
ðñÝðåé êáíåßò íá óêáñöáëþóåé óå ðïëëÜ êëáäéÜ, æéãê-æáãê Þ óôñéöïãõñéóôÜ,
ìÝ÷ñé íá öôÜóåé óôï óçìåßï üðïõ åßíáé ãñáììÝíï óôïí ôïß÷ï ôï üíïìá ôçò
¢éãêá»: ôá «æéãê-æáãê Þ óôñéöïãõñéóôÜ êëáäéÜ» åßíáé ïé óêÜëåò ôùí ðïëõêáôïé-
êéþí, åíþ õðÜñ÷åé áíáöïñÜ êáé óôï êïõäïýíé êÜèå óðéôéïý üðïõ áíáãñÜöåôáé ôï
üíïìá ôïõ åíïßêïõ.
– «...êïéôÜæåé ìÝóá áðü ìéá ìéêñÞ, óôñïããõëÞ ôñýðá, ìÞðùò åßíáé êáíÝíáò
å÷èñüò...»: åäþ ï öýëáñ÷ïò ìéëÜåé ãéá ôï «ìáôÜêé», ôçí åéäéêÞ ïðÞ óôçí ðüñôá ôùí
äéáìåñéóìÜôùí áðü ôçí ïðïßá ï Ýíïéêïò ìðïñåß íá äåé ðïéïò ôïõ ÷ôõðÜ ôçí ðüñôá.
– «...ìåãÜëç óáíßäá, ðïõ åßíáé êáëÜ óöáëéóìÝíç ìå áëõóßäá»: ïé ðüñôåò ôùí
äéáìåñéóìÜôùí êáé ôá óõóôÞìáôá áóöáëåßáò.
– «Ç ðñáãìáôéêÞ êáëýâá ôþñá åßíáé ÷ùñéóìÝíç ìå ðïëëïýò ðÝôñéíïõò üñèéïõò
ôïß÷ïõò, êáé óðñþ÷íïíôáò ðïëëÝò óáíßäåò, ðñï÷ùñÜ êáíåßò áðü ìðáïýëï óå
ìðáïýëï»: ðåñéãñáöÞ ôïõ åóùôåñéêïý ôùí óðéôéþí, ìå ôá äùìÜôéá êáé ôéò ðüñôåò
ôïõò.
– «...Ý÷åé ìéá ôñýðá, áí åßíáé ìåãáëýôåñï, Ý÷åé äýï Þ ðåñéóóüôåñåò, áð’ üðïõ
ìðáßíåé öùò. Ïé ôñýðåò áõôÝò åßíáé óêåðáóìÝíåò ìå ãõáëß»: ôá ðáñÜèõñá êáé
ïé ìðáëêïíüðïñôåò.
– «...ìåãÜëç ðéáôÝëá áðü ìÝôáëëï Þ ðÝôñá, ìÝóá óôçí ïðïßá ôñÝ÷åé ëéáóìÝíï
êáé Üëéáóôï íåñü»: ç ìðáíéÝñá óôçí ïðïßá ôñÝ÷åé æåóôü êáé êñýï íåñü.
Åêôüò áðü ôéò ðáñáðÜíù åðéëåãìÝíåò öñÜóåéò, ç ïðôéêÞ ãùíßá êáé ôá åìöáíÞ Þ Ýì-
ìåóá ó÷üëéá ôïõ öýëáñ÷ïõ ãéá ôïí ôñüðï æùÞò ôùí ëåõêþí åßíáé äéÜ÷õôá óå üëï ôï
êåßìåíï. Ï áíáãíþóôçò åýêïëá êáôáëáâáßíåé üôé ï ÔïõéÜâéé âëÝðåé ôïí ðïëéôéóìü ìáò
ìÝóá áðü ôç ìáôéÜ ôïõ áãíïý áíèñþðïõ, ðïõ áðïôåëåß áíáðüóðáóôï êïììÜôé ôïõ öõ-
óéêïý ðåñéâÜëëïíôïò, êáé ðáñáîåíåýåôáé áðü ôïí áöýóéêï ôñüðï æùÞò óôéò ìåãáëïõ-
ðüëåéò.
II. ÄÉÁÖÏÑÁ ÈÅÌÁÔÁ/ÁÍÔÉÊÅÉÌÅÍÁ

ÔÇÓ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇÓ
1. ÐåñéãñáöÞ åíüò ÷þñïõ/ êôéñßïõ
Óôá ðáñáêÜôù êåßìåíá Ý÷ïõìå (1) ôçí ðåñéãñáöÞ (ôïõ åîùôåñéêïý) åíüò óðé-
ôéïý ìå óêïðü íá ðáñïõóéáóôåß ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ äïìÞ êáé (2) ôç ëïãï-
ôå÷íéêÞ ðåñéãñáöÞ åíüò êáöåíåßïõ.
Íá óõãêñßíåôå ôá äýï êåßìåíá, êáé íá åíôïðßóåôå ôéò äéáöïñÝò óôï ýöïò
ôïõò, êáèþò êáé ôïõò ëüãïõò ðïõ ðñïêáëïýí ôéò äéáöïñÝò áõôÝò.
ÁðÜíôçóç:
Óôï ðñþôï êåßìåíï, ôïõ ðåñßöçìïõ ¸ëëçíá áñ÷éôÝêôïíá ¢ñç Êùíóôáíôéíßäç, ç ðå-
ñéãñáöÞ ÷áñáêôçñßæåôáé áðü óáöÞíåéá, ëéôüôçôá, áêñßâåéá êáé óõíÝ÷åéá. Ç ãëþóóá
÷ñçóéìïðïéåßôáé êõñéïëåêôéêÜ êáé åßíáé öñïíôéóìÝíç áëëÜ êáôáíïçôÞ, üðùò ôáéñéÜæåé óå
Ýíá êåßìåíï åðéóôçìïíéêü ðïõ áðåõèýíåôáé üìùò óôï åõñý áíáãíùóôéêü êïéíü. Ç ðå-
ñéãñáöÞ ãßíåôáé áðü ôçí ïðôéêÞ ãùíßá ôïõ åéäéêïý êáé Ý÷åé óêïðü íá áðïäþóåé ôçí
üøç êáé ôç ëåéôïõñãéêüôçôá ôùí ðáëáéþí ëáúêþí óðéôéþí ôçò ÁèÞíáò, ÷ùñßò íá èÝëåé
íá åðçñåÜóåé óõíáéóèçìáôéêÜ ôïí áíáãíþóôç. Åíôïýôïéò, óôï ôÝëïò ôïõ áðïóðÜóìá-
ôïò ç ãëþóóá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìåôáöïñéêÜ («ÁõôÞ åßíáé ç ãåíéêÞ Ýêöñáóç ôïõ ëáúêïý
óðéôéïý ôçò Ôïõñêïêñáôßáò: áðëÞ, êëåéóôÞ êáé óéùðçëÞ», «Ç áõëÞ...÷áñßæåé ôï öùò êáé
ôç ÷áñÜ ó’ üëï ôï óðßôé»), äéáêñßíåôáé íïóôáëãßá êáé ôñõöåñüôçôá, óôïé÷åßá ðïõ óõ-
íåéóöÝñïõí óôçí ðåñéãñáöÞ, êÜíïíôÜò ôçí ðéï æùíôáíÞ êáé Üìåóç.
Óôï äåýôåñï êåßìåíï, ôïõ óðïõäáßïõ ëïãïôÝ÷íç ÓôñáôÞ Ôóßñêá, ç ðåñéãñáöÞ îå÷åé-
ëßæåé áðü ãëáöõñüôçôá, åêöñáóôéêüôçôá êáé ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ôï éäéáßôåñï ýöïò ôïõ
óõããñáöÝá. Ç ãëþóóá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìåôáöïñéêÜ, åßíáé ðëïýóéá êáé æùçñÞ, ìå ðïëëÜ
áóýíäåôá ó÷Þìáôá, ðñïóäéïñéóìïýò êáé åðßèåôá ðïõ «æùíôáíåýïõí» ôçí áôìüóöáéñá êáé
ôçí åðï÷Þ. ¢ëëùóôå áõôüò åßíáé ï óêïðüò ôïõ óõããñáöÝá, íá áðïäþóåé ôçí áôìüóöáé-
ñá ôïõ êáöåíåßïõ êáé ü÷é íá êÜíåé ìéá áõóôçñÞ ðåñéãñáöÞ ôïõ ÷þñïõ. Ãé’ áõôü ôï ëü-
ãï ïé áíáöïñÝò óôï êôßóìá Þ óôá óôïé÷åßá ðïõ ôï óõíèÝôïõí åßíáé åëÜ÷éóôåò áíáëïãé-
êÜ ìå áõôÝò ðïõ ðåñéãñÜöïõí ôï êëßìá ðïõ åðéêñáôïýóå óôï óõãêåêñéìÝíï êáöåíåßï êáé
üðùò áõôü äéáìïñöùíüôáí áðü ôï ðëÞèïò ôùí áíèñþðùí ðïõ óý÷íáæáí åêåß êáé áðü
ôïõò ðåñáóôéêïýò. ÂÝâáéá, õðÜñ÷ïõí ðåñéãñáöÝò ôùí âáóéêþí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôïõ êá-
öåíåßïõ (ôñßðïäá óéäåñÝíéá ôñáðåæÜêéá, îåöôéóìÝíá áðü ôï ÷ñüíï, êáèñÝöôåò ðïõ óêå-
ðÜæïõí ôïõò ôïß÷ïõò, Üëëïé öèáñìÝíïé, Üëëïé áóôñáöôåñïß ìå ÷ñõóÝò êïñíßæåò ê.ëð).
ËåîéëïãéêÝò êáé ãëùóóéêÝò áóêÞóåéò
ÅðåéäÞ óçìáíôéêü ñüëï óôçí ðåñéãñáöÞ ðáßæåé ï ôïðéêüò Üîïíáò, éäßùò óôçí
ðåñéãñáöÞ ôïðßïõ, ìíçìåßïõ, êôéñßïõ, íá óõãêåíôñþóåôå üóï ôï äõíáôüí ðå-
ñéóóüôåñá åðßèåôá ðïõ óõíäõÜæïíôáé ìå ôá ïõóéáóôéêÜ ôüðïò êáé ÷þñïò, ð.÷.
÷þñïò Üíåôïò, ôüðïò ïñåéíüò.
ÁðÜíôçóç:
• ôüðïò: Üâáôïò, Üãéïò, Üãíùóôïò, Üãïíïò, Üãñéïò, áäéÝîïäïò, áêáôïßêçôïò, áíÞëéáãïò,
áíÞëéïò, áíèüóðáñôïò, áíï÷ýñùôïò, Üíõäñïò, áðüêñçìíïò, áðüìáêñïò, áðüìåñïò,
áðüñèçôïò, áðñüóéôïò, áðñïóðÝëáóôïò, Üóðáñôïò, âïõåñüò, âïõíßóéïò, âñá÷þäçò, ãü-
íéìïò, ãñáöéêüò, äáóþäçò, äýóâáôïò, äõóðñüóéôïò, åéäõëëéáêüò, åëþäçò, åîï÷éêüò,
åñçìéêüò, Ýñçìïò, çëéüëïõóôïò, Þóõ÷ïò, èáìíþäçò, èëéâåñüò, éåñüò, éæçìáôïãåíÞò,
éóôïñéêüò, êáëëéåñãÞóéìïò, êáñðïöüñïò, êáôÜöõôïò, êáôïéêÞóéìïò, ëáóðþäçò, ìáêñé-
íüò, îåñüò, ïëüãõìíïò, üìïñöïò, ïñåéíüò, ï÷õñüò, ðáíÝñçìïò, ðáñáäåéóÝíéïò, ðáñá-
èáëÜóóéïò, ðåäéíüò, ðåôñþäçò, ðåõêüöõôïò, ðïëõóý÷íáóôïò, (êáôÜ)ðñÜóéíïò, ðõêíï-
êáôïéêçìÝíïò, ðõêíïöõôåìÝíïò, óåéóìïãåíÞò, óêéåñüò, óðçëáéþäçò, ÷Ýñóïò, ÷ëïåñüò.
• ÷þñïò: Üäåéïò, áäéáìüñöùôïò, áèÝáôïò, Üèëéïò, áêÜëõðôïò, áêáôïßêçôïò,
áíåêìåôÜëëåõôïò, áíåîÜñôçôïò, áíåðáñêÞò, Üíåôïò, áíèïóôüëéóôïò, áðåñéüñéóôïò,
Üðëåôïò, áðåñéðïßçôïò, áðïèçêåõôéêüò, áðïðíéêôéêüò, áñ÷áéïëïãéêüò, Üóêáöôïò,
áóýììåôñïò, áôåëåßùôïò, áõôüíïìïò, áõôïôåëÞò, Üöåããïò, áöåããÞò, áöýëáêôïò,
áöýôåõôïò, á÷áíÞò, Ü÷ôéóôïò, ãåìÜôïò, äáéäáëþäçò, äçìüóéïò, äéáìðåñÞò, äéá÷ùñé-
óôéêüò, äñïóåñüò, åðáñêÞò, åðéêïõñéêüò (= âïçèçôéêüò), åðßðåäïò, åóùôåñéêüò, åõÜ-
åñïò, åõÞëéïò, åõñýò, çëéüëïõóôïò, çìéêõêëéêüò, çìéôåëÞò, èåïóêüôåéíïò, èëéâåñüò,
èïëïóêÝðáóôïò, éäéáßôåñïò, éäéüêôçôïò, éäéùôéêüò, éêáíüò, éóüðëåõñïò, éóïûøÞò, êá-
ãêåëüöñá÷ôïò, êáèáñüò, êáëáßóèçôïò, êáëüãïõóôïò, êáôáèëéðôéêüò, êáôÜêëåéóôïò,
êáôÜëëçëïò, êáôáóêüôåéíïò, êåíüò, êåíôñéêüò, êëåéóôüò, êïéíü÷ñçóôïò, êôéóôüò, êý-
ñéïò, ëáâõñéíèþäçò, ëåéôïõñãéêüò, ëéèüêôéóôïò, ëéèüóôñùôïò, ìåãáëïðñåðÞò, ìåéï-
íåêôéêüò, ìåôáôñÝøéìïò, ìéóïÜäåéïò, ìéóïãåìÜôïò, ìïíôÝñíïò, ìïõóåéáêüò, ìðñïóôé-
íüò, íåü÷ôéóôïò, îÝöñáãïò, ïéêéáêüò, ïéêïäïìÞóéìïò, ïëÜíïé÷ôïò, üìïñöïò, ïñáôüò,
ïñéæüíôéïò, ðáëáéüò, ðáñÜíïìïò, ðáñÜðëåõñïò, ðåæïäñïìéáêüò, ðåëþñéïò, ðåñßðëï-
êïò, ðëáúíüò, ðëáêüóôñùôïò, ðëåïíåêôéêüò, ðëéíèüêôéóôïò, ðíéãçñüò, ðïëõäáßäáëïò,
ðïëõåäñéêüò, ðïëýðëïêïò, ðïëõôåëÞò, ðñïóôáôåõôéêüò, óêïôåéíüò, óôåíüò, óõìðëç-
ñùìáôéêüò, ôåñÜóôéïò, ôïõñéóôéêüò, ôñéãùíéêüò, õðáßèñéïò, õðüãåéïò, öáñäýò, öéëü-
îåíïò, öùôåéíüò, ÷áìçëüò, ÷áþäçò, øõ÷ñüò, ùöÝëéìïò.
Ìå ôéò ðáñáêÜôù óõíþíõìåò ëÝîåéò íá ó÷çìáôßóåôå ðñïôÜóåéò, þóôå íá äéá-

êñßíåôáé ç éäéáßôåñç óçìáóßá ôçò êÜèå ëÝîçò.
ðñïóðÝëáóç, ðñïóÝããéóç, ðñïó÷þñçóç, ðñüóâáóç

ÁðÜíôçóç:
• ÐïëëÝò öïñÝò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ÷åéìþíá ç ðñïóðÝëáóç ôùí íçóéþí ôçò
Üãïíçò ãñáììÞò åßíáé áäýíáôç, åîáéôßáò ôùí äõíáôþí áíÝìùí ðïõ åìðïäß-
æïõí ôçí ðëåýóç ôùí ðëïßùí.
• Ïé ôåëåõôáßåò åîåëßîåéò óôï óõíÝäñéï ôçò ÅõñùðáúêÞò ¸íùóçò äçìéïõñãïýí
åõíïúêü êëßìá ãéá ôçí ðñïóÝããéóç ôùí äýï ÷ùñþí.
• Ç ðñïó÷þñçóç ôïõ áíåîÜñôçôïõ âïõëåõôÞ óôç óõíôçñçôéêÞ ðáñÜôáîç Üëëá-
îå ôï ðïëéôéêü óêçíéêü.
• Äåí Ý÷ù ðñüóâáóç óôá áñ÷åßá ôçò åôáéñåßáò.
Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ ìå ìéá áðü ôéò ëÝîåéò ðïõ äçëþíïõí áëëáãÞ èÝ-
óçò Þ ìåôáêßíçóç: (ìåôáöïñÜ, ìåôÜèåóç, ìåôáêßíçóç, åêôïðéóìüò, åîïñßá,
áðüóðáóç, ìåôÜôáîç, áíáãñáììáôéóìüò, ìåôáíÜóôåõóç, ìåôáôüðéóç).
ÁðÜíôçóç:
– Ôá Óáââáôïêýñéáêá åßíáé äýóêïëç ç ìåôáêßíçóç.
– Ç áëëáãÞ óåéñÜò ôùí ãñáììÜôùí óå ìéá ëÝîç ëÝãåôáé áíáãñáììáôéóìüò.
– ¸ãéíå ìåôÜôáîç 20 áîéùìáôéêþí ôùí üðëùí óôçí áåñïðïñßá.
– Ç åêïýóéá áðïìÜêñõíóç åíüò áôüìïõ áðü ôïí ôüðï äéáìïíÞò ôïõ ïíïìÜæåôáé ìå-
ôáíÜóôåõóç, åíþ ç áêïýóéá åîïñßá.
– Ç ìåôáêßíçóç åíüò õðáëëÞëïõ óå ìéá ïñãáíéêÞ èÝóç ëÝãåôáé ìåôÜèåóç. Áíôßèåôá,
ç ðñïóùñéíÞ ìåôáêßíçóç õðáëëÞëïõ óå ìéá ïñãáíéêÞ èÝóç ëÝãåôáé áðüóðáóç.
– Ðñïóï÷Þ, óôç ìåôáöïñÜ ôïõ áíôéêåéìÝíïõ! Åßíáé åýèñáõóôï.
– Óå åìðüëåìç êáôÜóôáóç ðáñáôçñåßôáé óõ÷íÜ âßáéç ìåôáöïñÜ ðëçèõóìþí.
Íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå óå öñÜóåéò ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò ìå ôçí êõñéïëåêôéêÞ
(äçëùôéêÞ) êáé ôç ìåôáöïñéêÞ (óõíõðïäçëùôéêÞ) ôïõò óçìáóßá
ðïëéïñêþ, Ýñåéóìá, áðñüóéôïò, åêôñï÷éáóìüò, äéÜâñùóç

ÁðÜíôçóç:
• ðïëéïñêþ
Êõñ: Ïé Á÷áéïß ðïëéïñêïýóáí äÝêá ÷ñüíéá ôçí Ôñïßá ìÝ÷ñé íá ôçí êõñéåýóïõí.
Ìåô.: Óôï áåñïäñüìéï ïé äçìïóéïãñÜöïé ðïëéïñêïýóáí áñêåôÞ þñá ìå åñùôÞóåéò
ôï äéåèíÞ ðïäïóöáéñéóôÞ.
• Ýñåéóìá
Êõñ: Ãéá íá óçêþóïõí íÝï üñïöï ðÜíù óôï õðÜñ÷ïí êôßóìá, èá ðñÝðåé íá ðñï-
óèÝóïõí äõíáôÜ åñåßóìáôá.
Ìåô: Äåí ðñüêåéôáé íá ìå ðåßóåéò ü,ôé êé áí ìïõ ëåò, ãéáôß ïé áðüøåéò óïõ äåí Ý-
÷ïõí êáíÝíá ëïãéêü Ýñåéóìá.
• áðñüóéôïò
Êõñ: Ôá öÜñìáêá èá ðñÝðåé íá öõëÜóóïíôáé óå ìÝñïò áðñüóéôï óôá ðáéäéÜ.
Ìåô: Ôï âëïóõñü ôïõ ýöïò ôïí êÜíåé íá öáßíåôáé áðñüóéôïò.
• åêôñï÷éáóìüò
Êõñ: Åõôõ÷þò äåí õðÞñîáí èýìáôá áðü ôïí åêôñï÷éáóìü ôïõ ôñÝíïõ êïíôÜ óôç ËÜ-
ñéóá.
Ìåô: Ï åêôñï÷éáóìüò ìåñßäáò öéëÜèëùí óôï ãÞðåäï äçìéïýñãçóå áñíçôéêü êëßìá
óôïõò ðáßêôåò ôùí äýï ïìÜäùí.
• äéÜâñùóç
Êõñ: Ç ìüëõíóç ôçò áôìüóöáéñáò ðñïêáëåß äéÜâñùóç óôá ðåôñþìáôá ôùí áñ÷áßùí
ìíçìåßùí.
Ìåô: Ç áëëïôñßùóç ôïõ óýã÷ñïíïõ áíèñþðïõ ïöåßëåôáé óå ìåãÜëï âáèìü óôç äéÜ-
âñùóç ôùí çèéêþí áîéþí.
ÐáñáôçñÞóôå ôéò ðáñáêÜôù óôÞëåò ôùí ëÝîåùí. Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ

Ý÷ïíôáò õðüøç üôé ç óôÞëç Â ðåñéëáìâÜíåé ëÝîåéò ðïõ ôáéñéÜæïõí ìå Ýíá ý-
öïò áíåðßóçìï êáé ïéêåßï, åíþ ç óôÞëç Á ðåñéëáìâÜíåé óõíþíõìåò ëÝîåéò
ðïõ óõíäõÜæïíôáé óå Ýíá ýöïò ðéï åðßóçìï. Áí ÷ñåéáóôåß, ìðïñåßôå íá óõì-
âïõëåõôåßôå êáé Ýíá ëåîéêü ôçò íÝáò åëëçíéêÞò.
ÁðÜíôçóç:
Á Â
êáôåäáößæù ãêñåìßæù
ðñïóåããßæù æõãþíù
Ýñåéóìá óôÞñéãìá
äÜðåäï/üñïöïò ðÜôùìá
êëéìáêïóôÜóéï óêÜëá
åîþóôçò ìðáëêüíé
áíáñôþ êñåìþ
éêñßùìá óêáëùóéÜ
õðïóêåëßæù ðáñáìåñßæù
ðáñåéóöñÝù/ äéåéóäýù ìðáßíù / ÷þíïìáé
Íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå óå öñÜóåéò ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò ìå ôçí êõñéïëåêôéêÞ

êáé ôç ìåôáöïñéêÞ ôïõò óçìáóßá, üðïõ õðÜñ÷åé.
áíáðáëáéþíù/áíáðáëáßùóç, áíáêáéíßæù/áíáêáßíéóç, áíáðïëþ/
áíáðüëçóç, öèåßñïìáé/öèïñÜ, åðéóêåõÜæù/åðéóêåõÞ, êáôáññÝù/êá-
ôÜññåõóç, áíïéêïäïìþ/áíïéêïäüìçóç, áíåãåßñù/áíÝãåñóç, óõíôç-
ñþ/óõíôÞñçóç, äéáâñþíïìáé/äéÜâñùóç, åêðïéþ/åêðïßçóç
ÁðÜíôçóç:
• Ôï õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý Ýêñéíå ôï êôßóìá äéáôçñçôÝï êáé áíáêïßíùóå ðùò óý-
íôïìá èá áíáðáëáéùèåß, ãéá íá óôåãÜóåé ôï «Ìïõóåßï ÌïíôÝñíáò ÔÝ÷íçò êáé Óýã-
÷ñïíïõ Ðïëéôéóìïý» (êõñ).
• Ç áíáêáßíéóç ôïõ ðáëéïý óðéôéïý èá êïóôßóåé ðïëëÜ ÷ñÞìáôá (êõñ).
– ×ñåéÜæåôáé ñéæéêÞ áíáêáßíéóç ôïõ êñáôéêïý ìç÷áíéóìïý, þóôå íá áíôéìåôùðéóôåß
ç ãñáöåéïêñáôßá êáé ôá öáéíüìåíá äéáöèïñÜò ôùí äçìüóéùí ëåéôïõñãþí (ìôö).
• Åêåßíï ôï âñÜäõ ïé ðáëéïß óõììáèçôÝò áíáðüëçóáí ÷áñïýìåíåò óôéãìÝò ôùí íåá-
íéêþí ôïõò ÷ñüíùí (êõñ).
• Ç áôìïóöáéñéêÞ ñýðáíóç öèåßñåé ôá áñ÷áßá ìíçìåßá (êõñ).
– ÌåôÜ áðü ôüóá ÷ñüíéá óôçí åîïõóßá, Þôáí öõóéêü ôï êüììá íá Ý÷åé õðïóôåß
öèïñÜ (ìôö).
• Ç ôçëåüñáóç ÷ñåéÜæåôáé åðéóêåõÞ, ãéáôß ç Ýíôáóç Þ÷ïõ áõîïìåéþíåôáé ÷ùñßò íá ðá-
ôçèåß êáíÝíá êïõìðß (êõñ).
• ¸ðåéôá áðü ôçí êáèßæçóç ôïõ åäÜöïõò, ôá ðåñéóóüôåñá óðßôéá ôïõ ÷ùñéïý êáôÝñ-
ñåõóáí (êõñ).
– Ìüëéò Üêïõóå ôç äõóÜñåóôç åßäçóç, êáôÝññåõóå (ìôö).
• Ç áíïéêïäüìçóç ôïõ íáïý êñÜôçóå ôñåéò ìÞíåò (êõñ).
• Ï äÞìïò áðïöÜóéóå íá áíåãåßñåé ìíçìåßï ðñïò ôéìÞí ôùí áíèñþðùí ðïõ Ýðåóáí
çñùéêÜ ãéá ôçí ðáôñßäá (êõñ).
• Ðñüóöáôá áíáêáëýöèçêå âõæáíôéíÞ åéêüíá ìåãÜëçò áîßáò, ç ïðïßá äüèçêå ãéá óõ-
íôÞñçóç óå åéäéêïýò åðéóôÞìïíåò (êõñ).
• Ç áðïøßëùóç ôùí äáóþí ðñïêáëåß äéÜâñùóç ôïõ åäÜöïõò (êõñ).
– Ç äéÜâñùóç ôùí áîéþí ïäçãåß óôçí áëëïôñßùóç ôïõ áíèñþðïõ (ìôö).
• Ôï êáôÜóôçìá êÜíåé åêðïßçóç ôïõ åìðïñåýìáôüò ôïõ (êõñ).
– Äå èá åðéôñÝøïõìå óå êáíÝíáí íá åêðïéÞóåé ôá éäáíéêÜ ôïõ ëáïý (ìôö).
[Óçì.: ïñéóìÝíåò áðü ôéò ðáñáðÜíù ëÝîåéò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êÜðïéåò öïñÝò åéñùíéêÜ
(ð.÷. Ç êõñßá Ýêáíå ðñüóöáôá «áíáðáëáßùóç» ðñïóþðïõ) ÷ùñßò üìùò íá Ý-
÷ïõí ìåôáöïñéêÞ óçìáóßá êáé ãéá ôïýôï ôï ëüãï äåí ôéò ÷ñçóéìïðïéÞóáìå óå
áíôßóôïé÷åò ðñïôÜóåéò. Ç ëÝîç «óõíôÞñçóç» Ý÷åé ðïëëÝò Ýííïéåò (äéáôÞñçóç,
êÜëõøç âéïôéêþí áíáãêþí, åñãáóßåò áðïêáôÜóôáóçò êëð.)]
ÕðïèÝóôå üôé óôçí ðüëç/ ÷ùñéü óáò õðÜñ÷åé Ýíá êôßóìá ðïõ Ý÷åé êñéèåß äéá-
ôçñçôÝï, ÷ùñßò üìùò íá Ý÷åé ãßíåé êáìéÜ åðéóêåõÞ ó’ áõôü. ÐñïóðáèÞóôå íá
«äåßôå» êáé íá ðåñéãñÜøåôå ôï êôßóìá áõôü áðü ôçí ïðôéêÞ ãùíßá ôïõ éäéïêôÞôç
ðïõ åðéèõìåß ôçí êáôåäÜöéóÞ ôïõ êáé åíüò åêðñïóþðïõ ôçò äçìïôéêÞò áñ÷Þò
ðïõ ðéóôåýåé üôé ôï êôßñéï áõôü ðñÝðåé íá äéáôçñçèåß, áöïý áíáðáëáéùèåß.
ÁðÜíôçóç:
• ÉäéïêôÞôçò:
«Ìïõ Ýóôåéëáí Ýíá ÷áñôß áðü ôï äÞìï ìå ôï ïðïßï ìå ðëçñïöïñïýí üôé ôï óðß-
ôé ôïõ ðáôÝñá ìïõ êñßèçêå äéáôçñçôÝï êáé üôé áðáãïñåýåôáé íá ôï ãêñåìßóïõìå...
Áí åßíáé äõíáôüí! Ôï óðßôé Ý÷åé ôá ÷Üëéá ôïõ. Ç ëéèïäïìÞ åßíáé Ýôïéìç íá ðÝóåé, ç
óôÝãç åßíáé åôïéìüññïðç, ïé óêÜëåò ôñßæïõí. ÌÝóá, ôá ðáôþìáôá åßíáé üëá óÜðéá
óå óçìåßï ðïõ, üôáí ðåñðáôÜò óôïí ðÜíù üñïöï, íïìßæåéò ðùò èá âñåèåßò óôï êá-
ôþé. Êé åãþ ðïõ õðïëüãéæá íá ôï äþóù áíôéðáñï÷Þ êáé íá ðÜñù äõï-ôñßá äéáìåñß-
óìáôá!... Ôþñá, äåí ìðïñþ íá ðïõëÞóù ïýôå ôéò ðüñôåò ãéá êáõóüîõëá...».
• Åêðñüóùðïò ôçò äçìïôéêÞò áñ÷Þò:
«Ôï ðÝôñéíï óðßôé ôçò ïäïý Áéüëïõ åßíáé Ýíá åîáéñåôéêü äåßãìá çðåéñþôéêçò áñ-
÷éôåêôïíéêÞò. ÖôéáãìÝíï áðü ãêñßæá æáãïñßóéá ðÝôñá, äéþñïöï, ìå ôÝóóåñéò Üíåôïõò
÷þñïõò óôïí åðÜíù üñïöï, ìå îýëéíï ìðáëêüíé êáé ìå ôç ÷áñáêôçñéóôéêÞ óêåðÞ å-
ðßóçò áðü ãêñßæá ðÝôñá. Óôïí êÜôù üñïöï õðÜñ÷åé Ýíáò åíéáßïò ÷þñïò ìå ôæÜêé óôï
êÝíôñï ðïõ ðåñéâÜëëåôáé áðü ìåãÜëá ðáñÜèõñá óôïõò ôñåéò ôïß÷ïõò êáé áðü ÷ôé-
óôïýò êáíáðÝäåò. Íïìßæù ðùò ôï êôßóìá åßíáé éäáíéêü ãéá íá öéëïîåíÞóåé ôï ëáï-
ãñáöéêü ìïõóåßï ôçò ðåñéï÷Þò».
ÕðïèÝóôå üôé åðéóêåöôÞêáôå Ýíá ìíçìåßï (íáü, áñ÷áéïëïãéêü êôßóìá êôë.)

êáé ôï âñÞêáôå óå êáêÞ êáôÜóôáóç: á) Íá ðåñéãñÜøåôå ó’ Ýíá ößëï óáò ôçí
åéêüíá ôïõ ìíçìåßïõ êáé â) íá áðåõèýíåôå ìéá åðéóôïëÞ óå áñìüäéá õðçñå-
óßá, óôçí ïðïßá èá ðåñéãñÜöåôå ôçí êáôÜóôáóç ôïõ ìíçìåßïõ êáé èá õðï-
âÜëëåôå êÜðïéåò ðñïôÜóåéò ãéá ôçí áðïêáôÜóôáóÞ ôïõ.
Óôçí êÜèå ðåñßðôùóç íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ôï êáôÜëëçëï ýöïò. Ìðïñåßôå
íá áîéïðïéÞóåôå, åêôüò áðü ôï ëåîéëüãéï ôùí ðñïçãïýìåíùí áóêÞóåùí, êáé
ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò/ öñÜóåéò Þ Üëëåò éóïäýíáìåò:
öèïñïðïéüò åðßäñáóç, ðáñù÷çìÝíç åðï÷Þ, ðåñßïðôç èÝóç,

üøéìï åíäéáöÝñïí, åðéêëéíÞò èÝóç, áíåãåßñù ïéêïäïìÞ,
åñìçôéêÜ êëåéóôüò, áíáäñïìÞ óôï ðáñåëèüí, åêìïíôåñíéóìüò
ÁðÜíôçóç:
á) «Óôï ÷ùñéü ôïõ ðáôÝñá ìïõ õðÜñ÷åé Ýíá êáôáðëçêôéêü ìïíáóôÞñé ôïõ 16ïõ áé-
þíá, ðïõ ëÝíå üôé ôï Ý÷åé æùãñáößóåé Ýíáò óðïõäáßïò ìåôÜâõæáíôéíüò æùãñÜöïò.
Äõóôõ÷þò, ôï êôßóìá åßíáé åãêáôáëåëåéììÝíï êáé Ý÷åé õðïóôåß ôüóåò öèïñÝò
åîùôåñéêÜ, ðïõ ó÷åäüí äåí áíáãíùñßæåéò üôé ðñüêåéôáé ãéá åêêëçóßá. ÌÝóá óôï
íáü ìðïñåß êáíåßò íá äéáêñßíåé ôéò üìïñöåò ôïé÷ïãñáößåò óå üóá óçìåßá äåí
Ý÷åé ðñï÷ùñÞóåé ðïëý ç äéÜâñùóç. ÂÝâáéá, ôá ÷ñþìáôá Ý÷ïõí îåèùñéÜóåé êáé ï
óïâÜò ôñßâåôáé, ìüëéò áêïõìðÞóåéò ìå ðßåóç ôï ÷Ýñé óïõ. Åßíáé êñßìá Ýíá ôüóï
ùñáßï ìíçìåßï íá åñåéðþíåôáé. Áí óõíôçñçèåß óùóôÜ êáé áíáðáëáéùèåß, èá ôñá-
âÞîåé ðïëëïýò åðéóêÝðôåò óôçí ðåñéï÷Þ».
â) «Ðñïò ôçí Åöïñåßá äÞìïõ Éùáííßíùí
Åßìáé êÜôïéêïò ôïõ ÷ùñéïý Ðåôñßôóá Éùáííßíùí êáé ìå ôçí ðáñïýóá åðéóôï-
ëÞ èÝëù íá åêöñÜóù ôçí Ýíôïíç äéáìáñôõñßá ìïõ ãéá ôçí áäéáöïñßá ôçí ïðïßá
åðéäåéêíýåôå ãéá Ýíá áðü ôá óçìáíôéêüôåñá ìåôáâõæáíôéíÜ ìíçìåßá ôïõ íïìïý
ìáò. ÁíáöÝñïìáé óôç ìïíÞ Áã. Äçìçôñßïõ ðïõ âñßóêåôáé óå ðåñßïðôç èÝóç óôï
ëüöï Êáëüíïõ.
¼ðùò ãíùñßæåôå, åßíáé êôßóìá ôïõ 16ïõ áéþíá êáé Ýíá áðü ôá ùñáéüôåñá
äåßãìáôá ôçò çðåéñþôéêçò áñ÷éôåêôïíéêÞò, åíþ óôï åóùôåñéêü õðÜñ÷ïõí ôïé÷ï-
ãñáößåò ôïõ ìåãÜëïõ æùãñÜöïõ ÖñÜãêïõ ÊáôåëÜíïõ.
Ï íáüò ÷ñüíï ìå ôï ÷ñüíï ìåôáâÜëëåôáé óå åñåßðéï, áöïý êáíåßò äåí Ý÷åé öñï-
íôßóåé ãéá ôçí áðïêáôÜóôáóÞ ôïõ. Ç öèïñïðïéüò åðßäñáóç ôçò õãñáóßáò êáôá-
óôñÝöåé ôéò óðïõäáßåò ôïé÷ïãñáößåò êáé äéáâñþíåé ôá îýëéíá ìÝñç ôïõ êôßóìáôïò.
Èá óáò ðáñáêáëïýóá íá äåßîåôå Ýóôù êáé üøéìï åíäéáöÝñïí ãé’ áõôü ôï å-

îáéñåôéêü ìíçìåßï êáé íá áñ÷ßóåôå åñãáóßåò ãéá ôçí áíáóôÞëùóÞ ôïõ üóï ôï äõ-
íáôüí óõíôïìüôåñá. Åßíáé óöÜëìá íá êáôáññÝåé Ýíá ìïíáäéêü äåßãìá íáúêÞò
áñ÷éôåêôïíéêÞò êáé ìåôáâõæáíôéêÞò æùãñáöéêÞò, êáé íá ðáñáìÝíåé åñìçôéêÜ
êëåéóôü, åíþ èá ìðïñïýóå íá ãßíåé ðüëïò Ýëîçò ãéá ðïëëïýò åðéóêÝðôåò ðïõ
èá Þèåëáí íá êÜíïõí ìéá áíáäñïìÞ óôï ðáñåëèüí ôïõ ôüðïõ ìáò.
Ó.Ð.».
ÕðïèÝóôå ðùò Ýíáò ôïõñßóôáò óÜò æçôÜåé ðëçñïöïñßåò ãéá íá åðéóêåöôåß
Ýíá ìíçìåßï ôçò ðüëçò óáò Þ ôïõ ÷ùñéïý. ÐñïóðáèÞóôå íá ôïõ äþóåôå ðñï-
öïñéêÜ óáöåßò ïäçãßåò ãéá ôçí ðïñåßá ðïõ ðñÝðåé íá áêïëïõèÞóåé, ðåñé-
ãñÜöïíôÜò ôïõ ïñéóìÝíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ óçìåßá ôçò äéáäñïìÞò êáé êÜíï-
íôáò Ýíá ðñü÷åéñï ó÷åäéÜãñáììá.
ÁðÜíôçóç
[Ãéá ôçí Üóêçóç áõôÞ èá äïèåß óõíïðôéêü äéÜãñáììá:
– Èá îåêéíÞóåôå ôçí ðåñéãñáöÞ ôçò ðïñåßáò áðü ôï õðïôéèÝìåíï óçìåßï üðïõ âñß-
óêåôáé ï ôïõñßóôáò.
– Èá áíáöÝñåôå ðñþôá ôïõò ìåãÜëïõò äñüìïõò êáé Ýðåéôá ôá ìïíïðÜôéá, óïêÜêéá
êëð. ðïõ ïäçãïýí óôï ìíçìåßï, öñïíôßæïíôáò íá õðïäåéêíýåôå áí ðñÝðåé íá óôñß-
øåé óôçí áñéóôåñÞ Þ ôç äåîéÜ ðëåõñÜ ôïõ äñüìïõ.
– Íá êÜíåôå ìíåßá óå ÷áñáêôçñéóôéêÜ óçìåßá ôçò ðåñéï÷Þò (ð.÷. ðëáôåßåò, ìåãÜëá êá-
ôáóôÞìáôá ìå åõáíÜãíùóôåò åðéãñáöÝò, âñýóåò êëð.).
– Öñïíôßóôå ïé ïäçãßåò óáò íá åßíáé áêñéâåßò êáé óáöåßò êáé íá ðåñéÝ÷ïõí ôéò áíá-
ãêáßåò ëåðôïìÝñåéåò. Äåí ðñÝðåé íá ãßíåôå ðïëý äéåîïäéêïß áíáöÝñïíôáò êÜèå êá-
öåíåßï Þ êáôÜóôçìá ôçò ðåñéï÷Þò óáò, ãéáôß ï åðéóêÝðôçò èá ìðåñäåõôåß.
– ÔÝëïò, ç ãëþóóá ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå èá ðñÝðåé íá åßíáé áðëÞ êáé êáôáíïçôÞ].
ÏìáäéêÞ åñãáóßá
Íá ÷ùñéóôåßôå óå ïìÜäåò äýï ôñéþí áôüìùí. ÊÜèå ïìÜäá íá åðéëÝîåé ãéá íá
ðåñéãñÜøåé Ýíáí éäéáßôåñï ÷þñï Þ êôßóìá (ôçí ôÜîç, ôï ó÷ïëåßï, êÜðïéï óõ-
ãêåêñéìÝíï ôìÞìá ôçò ðüëçò), áëëÜ êáé êÜèå ìÝëïò ôçò ïìÜäáò íá åñãáóôåß
÷ùñéóôÜ, åðéëÝãïíôáò ìéá óõãêåêñéìÝíç ïðôéêÞ ãùíßá êáé Ýíáí ïñéóìÝíï

óêïðü. ¾óôåñá ôá ìÝëç êÜèå ïìÜäáò íá óõãêñßíïõí ôéò ðåñéãñáöÝò ôïõò,
ãéá íá åíôïðßóïõí ôá êïéíÜ óôïé÷åßá/ ëåðôïìÝñåéåò êáé ôéò äéáöïñÝò óôçí
ðåñéãñáöÞ.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: ÅðåéäÞ ðñüêåéôáé ãéá ïìáäéêÞ åñãáóßá, äåí åßíáé äõíáôüí ç Üóêçóç íá áðá-
íôçèåß åäþ. ÐáñáèÝôïõìå ïñéóìÝíá âïçèçôéêÜ óôïé÷åßá:
[Óçì.: ÏðôéêÞ ãùíßá êáé óêïðüò: åðéóêÝðôçò/ ôïõñßóôáò, ìüíéìïò êÜôïéêïò ôçò ðüëçò
ðïõ áíôéìåôùðßæåé ðñïâëÞìáôá ìåôáêßíçóçò, Ýëëåéøçò ÷þñùí ðñáóßíïõ êëð, ìá-
èçôÞò ðïõ áéóèÜíåôáé öõëáêéóìÝíïò óôï áðñüóùðï êáé «êëåéóôïöïâéêü» ó÷ï-
ëéêü êôßñéï, óõìâïýëéï ôùí êáèçãçôþí ðïõ ðñïóðáèåß íá æçôÞóåé ÷ñÞìáôá áðü
ôï êñÜôïò ãéá ôçí áíáìüñöùóç ôïõ ó÷ïëéêïý êôéñßïõ, ãïíÝáò ðïõ áíçóõ÷åß ãéá
ôçí áóöÜëåéá ôùí ðáéäéþí (åîáéôßáò åôïéìüññïðïõ êôßóìáôïò êëð.)].
Íá êÜíåôå ôçí ðåñéãñáöÞ ôïõ ó÷ïëåßïõ óáò êáé íá ôç óôåßëåôå (áí õðÜñ÷åé
ç äõíáôüôçôá) ìå çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï óå Ýíá Üëëï ó÷ïëåßï. ÆçôÞóôå
áðü ôïõò ìáèçôÝò ôïõ Üëëïõ ó÷ïëåßïõ íá ðåñéãñÜøïõí ôï äéêü ôïõò ó÷ï-
ëåßï. Áí ïé ðåñéãñáöÝò óõíïäåýïíôáé áðü öùôïãñáößåò, óõæçôÞóôå áí ç ãñá-
ðôÞ ðåñéãñáöÞ ôùí ìáèçôþí ôïõ ó÷ïëåßïõ, ìå ôï ïðïßï åðéêïéíùíÞóáôå,
áíôáðïêñßíåôáé óôéò öùôïãñáößåò ðïõ óáò Ýóôåéëáí.
Ãéá ôçí åñãáóßá óáò áõôÞ ìðïñåßôå íá åðéóêåöôåßôå ôéò ðáñáêÜôù çëåêôñï-
íéêÝò äéåõèýíóåéò:
http:/www.sch.gr ÐáíåëëÞíéï Ó÷ïëéêü äßêôõï
http:/filologia.gr Þ http:/odysseia.cti.gr
(ÅëëçíéêÜ ó÷ïëåßá óôçí êïéíùíßá ôçò Ðëçñïöïñßáò).
ÁðÜíôçóç:
[Óå áõôÞ ôçí åñãáóßá èá äïèïýí ïñéóìÝíá âïçèçôéêÜ óôïé÷åßá ãéá ôçí ðåñéãñáöÞ ôïõ
ó÷ïëåßïõ:
– Ç ðåñéãñáöÞ èá ðñÝðåé íá îåêéíÜåé áðü ôçí ðñþôç åéêüíá ðïõ Ý÷åé ï åðéóêÝðôçò
(åîùôåñéêü ôïõ êôéñßïõ, ðýëç, äéÜäñïìïò, ðñïáýëéï êëð).
– Ç ðåñéãñáöÞ óõíå÷ßæåôáé óôáäéáêÜ áðü êÜôù ðñïò ôá ðÜíù (éóüãåéï, ðñþôïò üñï-
öïò êëð.) êáé áðü ôï åîùôåñéêü óôï åóùôåñéêü.
– ¸ðåéôá ðåñéãñÜöïíôáé ôá ãÞðåäá ð.÷. ôïõ ðïäïóöáßñïõ, ôïõ ìðÜóêåô, ôï ãõìíá-
óôÞñéï êëð.
– Íá äïèåß Ýìöáóç óôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ Þ éäéáßôåñá óôïé÷åßá ôïõ ó÷ïëåßïõ óáò (ð.÷.
ãêñÜöéôé, ôïé÷ïãñáößåò, ÷þñïò öõôåìÝíïò ìå äÝíôñá, êåñáìïóêåðÞ êëð.)].

Ç áíôéðáñÜèåóç ôùí ðáñáêÜôù öùôïãñáöéþí äåß÷íåé êáèáñÜ ôç äéáöïñÜ
ôïõ «ðáëéïý» áðü ôï «êáéíïýñéï». Áöïý ðåñéãñÜøåôå Ýíá ðáëéü êáé Ýíá
êáéíïýñéï êôßñéï, ìå âÜóç ôç óýãêñéóç ôùí öùôïãñáöéþí íá óõæçôÞóåôå
óôçí ôÜîç ôéò ìåôáâïëÝò ðïõ Ý÷åé õðïóôåß ôï äïìçìÝíï ðåñéâÜëëïí êáé ãå-
íéêüôåñá ï ôñüðïò ôçò æùÞò óôç äéÜñêåéá ôïõ åéêïóôïý áéþíá.
ÁðÜíôçóç:
• ÐåñéãñáöÞ ðáëáéïý êôéñßïõ
(Ôï óðßôé ìå ôéò ÊáñõÜôéäåò, öùôïãñáößåò óôç óåë. 166 ó÷ïë. âéâë.)
Ôï «óðßôé ìå ôéò ÊáñõÜôéäåò», ðïõ âñßóêåôáé óôï êÝíôñï ôçò ÁèÞíáò, åßíáé Ýíá
áðü ôá åëÜ÷éóôá äåßãìáôá áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí áñ÷þí ôïõ 20ïõ áéþíá ðïõ Ý÷ïõí
óùèåß. Åßíáé Ýíá äéþñïöï êôßóìá ìå ìéêñÞ ðñüóïøç. Ôï éóüãåéï, ðïõ Üëëïôå öé-
ëïîåíïýóå Ýíá êïõñåßï, åß÷å ìéá ìéêñÞ âéôñßíá áðü ôæÜìé êáé ìéá ëéôÞ ðüñôá áðü
îýëï. Ï ðñþôïò üñïöïò ðáñïõóéÜæåé éäéáßôåñï åíäéáöÝñïí, êáèþò ôï ìéêñü ìðáë-
êüíé äéáêïóìåßôáé áðü äýï ÊáñõÜôéäåò óå öõóéêü ó÷åäüí ìÝãåèïò. Ç ðåñßöñáîç
ôïõ ìðáëêïíéïý êáé ôçò ôáñÜôóáò áðïôåëåßôáé áðü ãýøéíá ìÝñç åíþ ôá ðáñáèõñü-
öõëëá åßíáé îýëéíá, ëéôÜ, âáììÝíá óÞìåñá óå âáèý ìðëå ÷ñþìá. (Ôï óðßôé Ý÷åé á-
ðåéêïíßóåé óå Ýñãï ôïõ ï Ã. Ôóáñïý÷çò).
• ÐåñéãñáöÞ êáéíïýñéïõ êôéñßïõ
(Ðïëõêáôïéêßá óôçí áñéóôåñÞ ðëåõñÜ ôçò öùôïãñáößáò ðïõ áðåéêïíßæåé ôçí ðáñá-
ëßá ôçò Èåóóáëïíßêçò óÞìåñá, óôç óåë. 166 ó÷ïë. âéâë.).
Ç ðïëõêáôïéêßá óôçí ðáñáëßá ôçò Èåóóáëïíßêçò åßíáé ìéá ïêôáþñïöç êáôá-
óêåõÞ, ÷ôéóìÝíç ðéèáíüí óôç äåêáåôßá ôïõ 1970 Þ 1980. Óôï éóüãåéï õðÜñ÷åé êá-
ôÜóôçìá ìå ðáôÜñé Þ çìéþñïöï, üðùò öáßíåôáé áðü ôéò ôÝíôåò ðÜíù áðü ôï ãåßóï
ôïõ êáôáóôÞìáôïò. Ï äåýôåñïò êáé ï ôÝôáñôïò üñïöïò áêïëïõèïýí äéáöïñåôéêü
ó÷Ýäéï ìå ìéêñÜ ÷ôéóôÜ ìðáëêüíéá óôçí ðëáúíÞ ðëåõñÜ, åíþ ïé õðüëïéðïé Ý÷ïõí
ìðáëêüíéá ìå óéäåñÝíéá êéãêëéäþìáôá êáé ôá ðáñÜèõñá åßíáé ðéèáíüí áðü áëïõìß-
íéï. (Ç öùôïãñáößá äåí åðéôñÝðåé áíáëõôéêüôåñç ðåñéãñáöÞ, áöïý åßíáé ïñáôü
Ýíá ìüíï ôìÞìá ôçò ðïëõêáôïéêßáò).
• ÌåôáâïëÝò ôïõ äïìçìÝíïõ ðåñéâÜëëïíôïò óôïí 20ï áéþíá
Ôá äýï êôßóìáôá ðïõ ðåñéãñÜøáìå ðáñáðÜíù, êáôáäåéêíýïõí ôéò äñáìáôéêÝò ìå-
ôáâïëÝò ðïõ õðÝóôç ôï äïìçìÝíï ðåñéâÜëëïí óôç äéÜñêåéá ôïõ åéêïóôïý áéþíá. Ôá
ëéôÜ óðßôéá ðïõ áðïôåëïýíôáí áðü Ýíáí Þ äýï ïñüöïõò, ìå ôéò åóùôåñéêÝò áõëÝò Þ
ôïõò áíïé÷ôïýò êÞðïõò, Ýäùóáí ôç èÝóç ôïõò óå ïãêþäåéò ðïëõêáôïéêßåò ðïõ êá-
ëýðôïõí ó÷åäüí üëç ôçí åðéöÜíåéá ôïõ ïéêïðÝäïõ. Ïé ìåôáâïëÝò áõôÝò ó÷åôßæïíôáé
ìå ôéò áëëáãÝò óôïí ôñüðï æùÞò. Ç óõãêÝíôñùóç ìåãÜëïõ ôìÞìáôïò ôïõ ðëçèõ-
óìïý óôéò ðüëåéò äçìéïýñãçóå ðñüâëçìá ÷þñïõ, ìå áðïôÝëåóìá ôçí êÜèåôç áíÜ-
ðôõîç ôùí êáôïéêéþí. Ïé ðïëõêáôïéêßåò äéáöçìßóôçêáí ùò óýìâïëá åíüò ìïíôÝñíïõ
ôñüðïõ æùÞò, ðïõ áðÝêëåéå ôéò «åíï÷ëçôéêÝò» åðéäñÜóåéò ôïõ êïéíùíéêïý ðåñéâÜë-
ëïíôïò (üðùò óõíÝâáéíå óôéò êëåéóôÝò áãñïôéêÝò êïéíùíßåò Þ óôéò ìéêñÝò ðüëåéò).
Ðïëý ãñÞãïñá üìùò, ôï äïìçìÝíï ðåñéâÜëëïí, ôá êôßóìáôá-ìåãáèÞñéá åðÝäñáóáí
áñíçôéêÜ êáé äéáìüñöùóáí ôï óýã÷ñïíï áóôéêü ôñüðï æùÞò ðïõ ÷áñáêôçñßæåôáé á-
ðü áðïîÝíùóç, Ýëëåéøç åðéêïéíùíßáò, ìïíáîéÜ êáé áëëïôñßùóç.
ÐáñÜëëçëá, ìðïñïýìå íá äéáðéóôþóïõìå ìåôáâïëÝò óôçí áéóèçôéêÞ ôùí êôéñßùí. Ôá
ðáëáéÜ êôßóìáôá Þôáí ðéï ëéôÜ êáé êáëüãïõóôá (áêüìç êáé ôï «öïñôùìÝíï» óðßôé ìå ôéò
ÊáñõÜôéäåò åßíáé ðñüôõðï áéóèçôéêÞò êáé äåí ïëéóèáßíåé óôï êéôò), áöïý ãéá ôçí êáôá-
óêåõÞ ôïõò ÷ñçóéìïðïéïýíôáí öõóéêÜ õëéêÜ ðïõ ÷áñáêôÞñéæáí ôçí ðåñéï÷Þ (ð.÷. ðÝôñá
Þ îýëï óôéò ïñåéíÝò ðåñéï÷Ýò, ëåõêü áóâåóôïêïíßáìá óôá íçóéÜ ôïõ Áéãáßïõ êëð), åíþ
êÜèå áñ÷éôåêôïíéêü óôïé÷åßï áðïóêïðïýóå óôçí êÜëõøç ìéáò ðñáêôéêÞò áíÜãêçò. Á-
íôßèåôá, óôá ðåñéóóüôåñá êôßñéá áðü ôï 1960 êáé Ýðåéôá äéáêñßíïõìå ôçí ðñï÷åéñüôçôá
ôçò êáôáóêåõÞò, åõôåëÞ õëéêÜ, Ýëëåéøç áéóèçôéêÞò, ðñïóðÜèåéá åðßäåéîçò, áíÜìåéîç äéá-
öïñåôéêþí ôå÷íïôñïðéþí Þ áóõìöùíßá êôßóìáôïò ìå ôï ðåñéâÜëëïí (ð.÷. êôßñéá áðü ìðå-
ôüí óå íçóéÜ Þ ëåõêáäßôéêï óðßôé óå ïñåéíü ÷ùñéü ð.÷. ôçò Èåóóáëßáò).
2. ÐåñéãñáöÞ ðñïóþðïõ/ áôüìïõ

á) Ôá ôõðéêÜ êáé ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ
åíüò ðñïóþðïõ /áôüìïõ
Óáò âïçèïýí ôá óôïé÷åßá ðïõ äßíïíôáé óôçí ðáñáêÜôù ðåñéãñáöÞ íá ó÷ç-

ìáôßóåôå ìéá óáöÞ åéêüíá ìéáò ãõíáßêáò ðïõ åîáöáíßóôçêå; Ðïéï éäéáßôåñï
÷áñáêôçñéóôéêü ôçò ôïíßæåôáé óôçí ðåñéãñáöÞ êáé ðüóï íïìßæåôå üôé ìðïñåß
íá óõìâÜëåé óôçí áíáãíþñéóÞ ôçò;
Åîáöáíßóôçêå ôçí ðåñáóìÝíç ÄåõôÝñá, 18-9-1986, ç Ä.Á.,
69 ÷ñüíùí. Ç Ä.Á. Ý÷åé ãêñßæá êïíôÜ ìáëëéÜ, êáóôáíÜ ìÜ-
ôéá, åßíáé áäýíáôç êáé Ý÷åé ìÝôñéï áíÜóôçìá. ÐÜíù áðü ôï
äåîß öñýäé Ý÷åé ìéá êñåáôïåëéÜ. Ôçí çìÝñá ðïõ åîáöáíß-
óôçêå öïñïýóå ìðëå öïýóôá, ãêñé ìðëïýæá êáé êáìçëü

ðáëôü. Ç Ä.Á. Ý÷áóå ðñüóöáôá ôï óýæõãü ôçò êáé ðáñïõ-
óéÜæåé óõìðôþìáôá ìåëáã÷ïëßáò. Ôï ðñùß ôçò ðåñáóìÝíçò
ÄåõôÝñáò îåêßíçóå íá åðéóêåöôåß ôç ößëç ôçò É.Ê., ôçí ï-
ðïßá üìùò äå óõíÜíôçóå ôåëéêÜ. Áðü ôüôå áãíïåßôáé ç ôý-
÷ç ôçò. Ðáñáêáëåßôáé üðïéïò åßäå ôç Ä.Á. Þ ãíùñßæåé êÜôé
ó÷åôéêü ìå ôçí õðüèåóç íá ôçëåöùíÞóåé óôï....
(Áíáêïßíùóç áðü ñáäéüöùíï)
ÁðÜíôçóç:
Ôá óôïé÷åßá ðïõ äßíïíôáé óôçí ðáñáðÜíù ðåñéãñáöÞ âïçèïýí óå ìåãÜëï âáèìü íá
ó÷çìáôßóïõìå ìéá åéêüíá ôçò ãõíáßêáò ðïõ åîáöáíßóôçêå (çëéêßá, ÷ñþìá êáé ìÞêïò ìáë-
ëéþí, ÷ñþìá ìáôéþí, óùìáôüôõðïò, ýøïò). Ôï óçìáíôéêüôåñï üìùò óôïé÷åßï ôçò ðåñé-
ãñáöÞò åßíáé ç êñåáôïåëéÜ ðïõ Ý÷åé ç ãõíáßêá ðÜíù áðü ôï äåîß öñýäé. Ðñüêåéôáé ãéá
Ýíá ðïëý éäéáßôåñï ÷áñáêôçñéóôéêü ôï ïðïßï, óå óõíäõáóìü ìå ôá õðüëïéðá óôïé÷åßá, óõì-
âÜëëåé óôï ó÷çìáôéóìü ìéáò óáöïýò åéêüíáò ãéá ôï åîáöáíéóìÝíï ðñüóùðï.
Íá óõãêåíôñþóåôå áðü åöçìåñßäåò êáé ðåñéïäéêÜ äéÜöïñá ãåëïéïãñáöéêÜ

óêßôóá åðþíõìùí áíäñþí êáé íá ðáñáôçñÞóåôå ðïéï åßíáé óå êÜèå ðåñß-
ðôùóç ôï éäéáßôåñï ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ ãåëïéïãñáöçìÝíïõ ðñïóþðïõ ðïõ
ðñïâÜëëåôáé áðü ôï óêßôóï. Óôç óõíÝ÷åéá, ìðïñåßôå íá äéáëÝîåôå Ýíá ãåëïé-
ïãñáöéêü óêßôóï êáé íá ôï ðåñéãñÜøåôå.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì: ÃåëïéïãñáöéêÜ óêßôóá äéáöüñùí åðùíýìùí õðÜñ÷ïõí óå üëåò ôéò êáèçìåñé-
íÝò åöçìåñßäåò êáé óå êÜðïéá ðåñéïäéêÜ ðïéêßëçò ýëçò. ÓõíÞèùò ïé ãåëïéï-
ãñÜöïé óáôéñßæïõí ðïëéôéêÜ ðñüóùðá ôçò åðéêáéñüôçôáò, ðñïâÜëëïíôáò êÜ-
ðïéï éäéáßôåñï áôïìéêü ÷áñáêôçñéóôéêü: ðïëý ìåãÜëç Þ ðïëý ìéêñÞ óùìáôéêÞ
äéÜðëáóç, ÷ïíôñÜ ìÜãïõëá, ìåãÜëç Þ ãáìøÞ ìýôç, èëéììÝíá ìÜôéá, ìåãÜëç
êïéëéÜ, á÷ôÝíéóôá ìáëëéÜ, ðá÷éÜ öñýäéá, ôåñÜóôéï óôüìá êëð.].
Ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï êáé ïé öùôïãñáößåò áíáöÝñïíôáé óå êÜðïéï áðü ôá

óçìáíôéêÜ åõñÞìáôá ôçò Âåñãßíáò. Ðïéá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ Ì. Á-
ëåîÜíäñïõ ïäÞãçóáí ôï Ìáíüëç Áíäñüíéêï íá áíáãíùñßóåé óôï êåöÜëé
áðü ôç Âåñãßíá ôç ìïñöÞ ôïõ Ì. ÁëåîÜíäñïõ;
ÁðÜíôçóç:
Ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ Ì. ÁëåîÜíäñïõ, ðïõ ðåñéãñÜöåé ãëáöõñÜ ï Ðëïý-
ôáñ÷ïò, ìðïñïýí íá åíôïðéóôïýí óôçí êåöáëÞ ðïõ áíáêÜëõøå ï Ìáíüëçò Áíäñüíé-
êïò óôç Âåñãßíá, þóôå íá ãßíåé áóöáëÞò ôáýôéóç:
• «ôÞí ô’ AíÜôáóéí ôïˆ á‰÷Ýíïò åsò å‰þíõìïí _óõ÷j êåêëéìÝíïõ» (ôÝíôùìá ôïõ
áõ÷Ýíá ðñïò ôá ðÜíù ìå åëáöñéÜ êëßóç ðñïò áñéóôåñÜ) → «ï õøçëüò ëáéìüò
ðïõ ãÝñíåé åëáöñÜ ðñïò ôá áñéóôåñÜ ôïõ».
• «êáß ôÞí Šãñüôçôá ô™í t ììÜôùí» (=ôñõöåñüôçôá ôùí ïöèáëìþí), «ït ä’ Cëëïé
ôÞí AðïóôñïöÞí ôïˆ ôñá÷Þëïõ êáß ô™í t ììÜôùí ôÞí Šãñüôçôá ìéìåróèáé èÝ-
ëïíôåò ï‰ äéåöýëëáôïí á‰ôïˆ ôü Aññåíùðüí êáß ëåïíô™äåò» → «ç áðüäïóç
ôùí ìáôéþí ðïõ õøþíïõí ôï âëÝììá ôïõò ðñïò ôá ðÜíù ìå äýíáìç, ãåìÜôç
üìùò ìå ìéáí áäéüñáôç ôñõöåñüôçôá».
â) Ôï ó÷üëéï óôçí ðåñéãñáöÞ åíüò áôüìïõ
ÄéáâÜóôå ðþò ðåñéãñÜöïõí ôïí ðïéçôÞ Ê.Ð. ÊáâÜöç äéÜöïñá åðþíõìá ðñü-
óùðá (ïé ðåñéãñáöÝò ãßíïíôáé ìÝóá óôçí ßäéá äåêáåôßá, 1916-1926, üôáí
äçëáäÞ ï ðïéçôÞò Þôáí óôá 53-63 ÷ñüíéá ôïõ).
Ðïéá ó÷üëéá ãéá ôïí Ê.Ð. ÊáâÜöç óõìðßðôïõí óôéò ðáñáðÜíù ðåñéãñáöÝò;
ÁðÜíôçóç:
Ç ðåñéãñáöÞ ôïõ ÊáâÜöç áðü ôÝóóåñá äéáöïñåôéêÜ ðñüóùðá ðáñïõóéÜæåé ïìïéü-
ôçôåò ü÷é ìüíï óôá (ðñïöáíÞ) ôõðéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ óþìáôïò
(ìáýñá ìáëëéÜ, ìåëá÷ñéíü äÝñìá, ãõáëéÜ, ìáýñá ìÜôéá, áäýíáôï óþìá), áëëÜ êáé óôá
ó÷üëéá ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï ýöïò, óôçí Ýêöñáóç êáé óôçí ðñïóùðéêüôçôá ôïõ ðïéç-
ôÞ, üðùò áõôÞ áðïôõðþíåôáé óôçí åîùôåñéêÞ ôïõ åìöÜíéóç. Ìïëïíüôé äéáêñßíïõìå óá-
öþò ôéò äéáöïñåôéêÝò ïðôéêÝò ãùíßåò êáé ôá ðñïóùðéêïý ýöïõò ó÷üëéá ôùí ôåóóÜñùí
óõããñáöÝùí, åíôïýôïéò äéáðéóôþíïõìå ðïëëÜ êïéíÜ óôïé÷åßá óôéò ðåñéãñáöÝò.
Ï Ãñçãüñéïò Îåíüðïõëïò ôïíßæåé ôç óôéëðíüôçôá ðïõ åîÝðåìðå ç ìïñöÞ ôïõ Êá-
âÜöç óôï óýíïëü ôçò: Ýóôéëâáí (óôßëâù = ëÜìðù), ôá ìáëëéÜ, ç ÷ùñßóôñá, ôá ìÜôéá, ôï
äÝñìá, ôï íôýóéìï êáé ôá óôïëßäéá ôïõ. Ï Ôßìïò ÌáëÜíïò ìéëÜåé ãéá ìéá «ãõáëÜäá ëé-
ðáñÞ óôï ðåóìÝíï ôïõ äÝñìá», êáé óõìöùíåß ôüóï ìå ôïí Îåíüðïõëï üóï êáé ìå ôïõò
Üëëïõò äýï óõããñáöåßò ãéá ôçí éäéáéôåñüôçôá ôùí ìáôéþí êáé ôïõ âëÝììáôïò ôïõ
Áëåîáíäñéíïý ðïéçôÞ:
– «Ýíá âëÝììá áäéêáéïëüãçôá öïâéóìÝíï, áëëÜ êáé ÷áñáêôçñéóôéêÜ ÷áìçëùìÝ-
íï, Ýíá âëÝììá ðïõ áðïöåýãåé áéíéãìáôéêÜ ôéò ìáôéÝò ôùí Üëëùí, åíþ ôáõôü-
÷ñïíá êïéôÜæåé ìå ðåñéÝñãåéá ôïýò ãýñù ôïõ. Ôá ìÜôéá ôïõ åßíáé ìåãÜëá [...]
Óôá ìÜôéá ôïõ âñßóêåôáé ïëüêëçñïò [...] Áðïöåýãïõí í’ áíôéêñßóïõí ôïí áðÝ-
íáíôß ôïõò. Êé üìùò ìå ôá ëáèñáßá ôïõò êïéôÜãìáôá, ì’ åêåßíåò ôéò ìéóïìáôéÝò
ôïõò, æõãßæïõí, õðïëïãßæïõí êáé åííïïýí»
Ôßìïò ÌáëÜíïò
– «¸óôéëâáí [...] ôá ìÜôéá ôïõ ðßóù áðü ôá ìáôïãõÜëéá»
Ãñ. Îåíüðïõëïò
– «Ìá åêåßíï ðïõ êñáôÜ ôçí ðñïóï÷Þ óïõ üëç åßíáé ôá ìÜôéá ôá äýï ðáììÝãé-
óôá, ðáñÜîåíá áéíéãìáôéêÜ ôïõ ìÜôéá. Äýï ôÝôïéá ìÜôéá êáíåßò ìáò ðïôÝ äå èá
ôá éäåß ó’ Üëëïí Üíèñùðï, áðëïýóôáôá ãéáôß äåí åßíáé ìÜôéá óçìåñéíïý áí-
èñþðïõ»
Ìõñôéþôéóóá
– «ìå æùçñüôáôá êáé ìåãáëüôáôá ìÜôéá ðßóù áðü ôá ìáôïãõÜëéá, ô’ áåéêßíçôá
ïóÜêéò äå âïçèïýí ôï âëÝììá íá êáñöùèåß ùò ðåñüíç áôóÜëéíç».
Ã.Ä. ÊïñïìçëÜò
Ôá ó÷üëéá ôùí ôåóóÜñùí áíèñþðùí ðïõ ðåñéãñÜöïõí ôïí ÊáâÜöç óõìðßðôïõí êáé
ùò ðñïò ôçí éäéáßôåñç áßóèçóç ðïõ áðÝðíåå ï ðïéçôÞò· üëïé ìéëïýí -ìå ôï äéêü ôïõ
ôñüðï ï êáèÝíáò- ãéá êÜôé áðñïóäéüñéóôá ðáñÜîåíï ðïõ ÷áñáêôÞñéæå ôéò êéíÞóåéò, ôçí
ïìéëßá êáé ôçí Ýêöñáóç ôïõ ÊáâÜöç, ðïõ ôïí Ýêáíå ìïíáäéêü:
– «Ç ïìéëßá ôïõ ðïëý áëëéþôéêç áð’ ôç äéêÞ ìáò åäþ, ìïõ öÜíçêå ëéãÜêé åðé-
ôçäåõìÝíç. Äå ìéëïýóå åëåýèåñá. Óôåêüôáí, èá ’ëåãåò, íá âñßóêåé Þ íá äéá-
ëÝãåé ôéò ëÝîåéò. Óýíïëï ùóôüóï ðïëý éäéüññõèìï, ðïëý óõìðáèçôéêü êáé ðï-
ëý åðéâëçôéêü»
Ãñ. Îåíüðïõëïò
– «Óôï üëï ôïõ äéáêñßíåé êáíåßò Ýíáí áêïßìçôï õðïëïãéóìü, ðïõ ôïõ ðáñá-
ìïñöþíåé óôáèåñÜ êÜèå ôïõ ÷åéñïíïìßá, êÜèå ôïõ êßíçóç, êáé ðïõ ôïí áðï-
ìáêñýíåé áðü ôç öõóéêüôçôá, äçìéïõñãþíôáò ôïõ Ýôóé ìéá ôå÷íçôÞ, èá Ýëåãá,
öõóéêüôçôá. ÃåíéêÜ, óôïõò ôñüðïõò ôïõ Ý÷åé êÜôé ôï ðñïóðïéçìÝíï, Ýíá äé-
êü ôïõ ôñüðï íá öÝñåôáé, íá ðåñðáôÜ, íá ÷áéñåôÜ, íá äßíåé ôï ÷Ýñé, êÜôé ôÝ-
ëïò áðü ôç ãïçôåßá ôïõ çèïðïéïý, ðïõ åðéäéþêåé ìéëþíôáò í’ áðïóðÜóåé ôçí
ðñïóï÷Þ, íá ðñïêáëÝóåé ôï èáõìáóìü»
Ôßìïò ÌáëÜíïò
– «¸ìïéáæå ðëÜóìá åîùôéêü, ðïõ æïýóå ó’ Üëëç áðü ìáò áôìüóöáéñá, ðïõ
Ýðñåðå íá ô’ áêïýò êáé íá ôï âëÝðåéò áðü ìáêñéÜ êáé íá ìçí ðáñáîåíåõôåßò êá-
èüëïõ, áí Üîáöíá ôï äåéò íá ÷áèåß ïëüôåëá áðü ìðñïóôÜ óïõ êáé íá óùðÜóåé»
Ìõñôéþôéóóá
– «¼ôáí ïìéëåß, ï êüóìïò ðçãáéíïÝñ÷åôáé åéò ìåãÜëá óêáìðáíåâÜóìáôá, åíþ ôá

÷Ýñéá, ùò áõôüìáôá, ðüôå óçêþíïíôáé ìáæß, ðüôå ôï Ýíá ôçí þñá ðïõ êáôå-
âáßíåé ôï Üëëï êáé ðÜíôïôå äéá íá ôïíßóïõí ôï öèåããüìåíïí äüãìá. Ïðüôå ï
ÊáâÜöçò äåí ïìéëåß, äïãìáôßæåé»
Ã.Ä. ÊïñïìçëÜò
ÐñïóðáèÞóôå íá êÜíåôå ôç «æùãñáöéÜ óáò» óáôéñßæïíôáò ôïí åáõôü óáò,

üðùò ï Ã. ÓïõñÞò óôï ðïßçìá ðïõ áêïëïõèåß («Ç æùãñáöéÜ ìïõ»).
ÁðÜíôçóç:
• áãüñé: • êïñßôóé:
ÌÝôñéï ýøïò Ìáýñá ìáëëéÜ
óþìá ëåðôü ãåìÜôá øáëßäá
äß÷ùò ðïíôßêéá ðñüóùðï Üóðñï
êáé ëßãï óêõöôü. ïýôå ìßá öáêßäá.
ÌÝôùðï ßóéï Óþìá äß÷ùò ó÷Þìá
ìÜôéá ìéêñÜ êÜðùò ëåðôü
óáí åóêéìþïõ ãåìÜôï áôÝëåéåò
êÜðùò ó÷éóôÜ. ðïõ âëÝðù ìüíï åãþ.
Óôüìá ìåãÜëï
ìýôç ãáìøÞ
ìÜãïõëá ëåßá
óáí ôï ÷áñôß.
ÐñïóðáèÞóôå íá äéáêñßíåôå ôá ó÷üëéá ôïõ áöçãçôÞ ãéá ôçí åîùôåñéêÞ

åìöÜíéóç êáé ôï ÷áñáêôÞñá ôçò ÖáíÞò óôçí ðáñáêÜôù ëïãïôå÷íéêÞ ðåñé-
ãñáöÞ.
Ìðïñåßôå ìå âÜóç ôá ó÷üëéá áõôÜ íá áíé÷íåýóåôå ôá óõíáéóèÞìáôá ôïõ
áöçãçôÞ ãéá ôï ðåñéãñáöüìåíï ðñüóùðï;
ÁðÜíôçóç:
• Ç ðåñéãñáöÞ ôçò ÖáíÞò ðåñéÝ÷åé êáé ôá ó÷üëéá ôïõ áöçãçôÞ ãéá ôï êïñßôóé.
Ãéá ôçí åîùôåñéêÞ ôçò åìöÜíéóç:
– «öôåíÞ ìõôïýëá, ðïõ óôñÜâùíå êùìéêÜ êáôÜ ôï Ýíá ìÜãïõëï»
– «ôá óôñïããõëÜ ìáôÜêéá ôçò ðáé÷íßäéáæáí Ýîõðíá êáé ÷áñïýìåíá»
– «Äåí Þôáí üìïñöç, êáèüëïõ»

– «äåí Ýìïéáæå áêüìá êïðÝëá äåìÝíç. ÊÜôé ôï áäéüñáôá êá÷åêôéêü åß÷å óôçí
áóõíÞèéóôç áäõíáìßá ôïõ êïñìéïý ôçò, ôçí êñõììÝíç åðéôÞäåéá áðü ìéá êïì-
øüôçôá óôï íôýóéìï óïöÞ».
– «Ôï ðñüóùðü ôçò, ó’ áíôßèåóç ìå ôï ðåñéðïéçìÝíï íôýóéìü ôçò, ôï åß÷å
áäÝîéá ðïõäñÜñåé».
– «Ç óôñáâÞ ìõôïýëá Ýìïéáæå óáí áëåõñùìÝíç, êé áõôü ôçí Ýêáíå êùìéêÞ».
Ãéá ôï ÷áñáêôÞñá ôçò:
– «ôá óôñïããõëÜ ìáôÜêéá ôçò ðáé÷íßäéáæáí Ýîõðíá êáé ÷áñïýìåíá»
– «åß÷å ìéá êÜðïéá ãëýêá áéóéüäïîç, ðïõ ôçí Ýêáíå ìå ôï ðñþôï óõìðáèçôéêÞ»
– «ìéáí áöÝëåéá ðïëéôéóìÝíç»
• Óôçí ðáñáðÜíù ðåñéãñáöÞ, äéáöáßíåôáé ç óõìðÜèåéá êáé ç ôñõöåñüôçôá ðïõ
íéþèåé ï áöçãçôÞò ãéá ôç ÖáíÞ. Ìïëïíüôé äåí áéóèÜíåôáé åíôõðùóéáóìÝíïò
áðü ôçí åîùôåñéêÞ ôçò åìöÜíéóç, öáßíåôáé ðùò ìÜëëïí ôïõ ðñïêáëåß Ýëîç ç
áäåîéüôçôá, ç áóõììåôñßá áëëÜ êáé ç Ýîõðíç êáé ÷áñïýìåíç öýóç ôïõ ëåðôåðß-
ëåðôïõ êïñéôóéïý.
Ç ðåñéãñáöÞ åíüò áôüìïõ åîáñôÜôáé êáôÜ ðïëý áðü ôï Üôïìï ðïõ êÜíåé ôçí
ðåñéãñáöÞ (ôçí çëéêßá ôïõ, ôç ìüñöùóÞ ôïõ, ôéò áíôéëÞøåéò ôïõ ãéá ôç æùÞ
êôë.). Ç ïðôéêÞ ãùíßá äéáöïñïðïéåßôáé áíÜëïãá ìå ôïí ðïìðü. Óêåöôåßôå ðþò
èá ðåñéÝãñáöáí/èá ÷áñáêôÞñéæáí Ýíá íÝï ìå îõñéóìÝíï êåöÜëé, ìáêñéÜ ãÝ-
íéá êáé áôçìÝëçôç åìöÜíéóç
– Ýíáò çëéêéùìÝíïò êýñéïò
– Ýíáò óõíïìÞëéêüò ôïõ
– Ýíáò Üëëïò íÝïò ìå ôçí ßäéá åìöÜíéóç
ÁðÜíôçóç:
– ÇëéêéùìÝíïò êýñéïò:
Íá ç êáôÜíôéá ôçò óçìåñéíÞò íåïëáßáò! Áíôß íá ðñïóðáèïýí íá âåëôéþóïõí ôçí
åìöÜíéóÞ ôïõò ïé óçìåñéíïß íÝïé, ôçí êáôáóôñÝöïõí. Áõôüò åäþ Ý÷åé îõñßóåé åíôåëþò
ôï êåöÜëé ôïõ. Ôé èÝëåé íá ðáñáóôÞóåé; Áõôü ãéá ôçí åðï÷Þ ìïõ Þôáí ðñïóâïëÞ êáé
êïýñåõáí Ýôóé ôïõò íÝïõò ãéá ôéìùñßá. Ìá êáëÜ, äå âëÝðåé ôé ÷Üëéá Ý÷åé; Èá Þôáí ðï-
ëý ùñáéüôåñïò ìå Ýíá êïíôü êïýñåìá. Ôé íá ðåéò; Ìïíôåñíéóìïß.
– ÓõíïìÞëéêïò:
Ìåñéêïß ðïõ èÝëïõí íá îå÷ùñßæïõí ìå ôçí åêêåíôñéêÞ ôïõò åìöÜíéóç îõñßæïõí ôï
êåöÜëé ôïõò. Äå ìïõ êÜíåé éäéáßôåñç åíôýðùóç, áëëÜ äå ìïõ áñÝóåé áõôü ôï óôõë. Ôï
ðáéäß ìå ôï îõñéóìÝíï êåöÜëé íïìßæù üôé èá Þôáí êáëýôåñï ìå ìáêñýôåñï ìáëëß. Áí
èÝëåé êáíåßò íá îå÷ùñßóåé, õðÜñ÷ïõí êáé Üëëïé ôñüðïé. ÐÜíôùò åßíáé áñêåôÜ óõíçèé-
óìÝíç ìüäá óôç ãåíéÜ ìïõ.
– ÍÝïò ìå ôçí ßäéá åìöÜíéóç:
Ðïëý ùñáßïò ôýðïò! Áõôü èá ðåé Üíåóç. Äå èá áó÷ïëïýìáóôå ìå «ôñß÷åò»! Öáßíå-
ôáé üôé ï ôýðïò åßíáé Üíåôïò, äåí ôïí åíäéáöÝñåé ôï êáôåóôçìÝíï, ïýôå ôé èá ðïõí ïé
Üëëïé. ÅìÜò Ýôóé ìáò áñÝóåé êáé üðïéïò èÝëåé áò ìáò äå÷ôåß üðùò åßìáóôå. Ôá Ý÷ïõìå
âñåé ìå ôïí åáõôü ìáò êáé äå èÝëïõìå íá ìïéÜæïõìå ìå êáíÝíáí.
ËåîéëïãéêÝò áóêÞóåéò
ÄéáâÜóôå ôï ðáñáðÜíù ëåîéëüãéï êáé õðïãñáììßóôå ôéò ëÝîåéò åêåßíåò ðïõ

äåí ðåñéãñÜöïõí áðëþò Ýíá ðñüóùðï, áëëÜ áðïôåëïýí óõã÷ñüíùò êáé Ýíá
ó÷üëéï, èåôéêü Þ áñíçôéêü.
ÁðÜíôçóç:
ËÝîåéò ïé ïðïßåò ðåñéãñÜöïõí Ýíá ðñüóùðï êáé ôáõôü÷ñïíá áðïôåëïýí Ýíá ó÷ü-
ëéï-èåôéêü Þ áñíçôéêü- åßíáé ïé åîÞò:
– (ìÜôéá) ãëáñÜ, ôóáêßñéêá
– (âëÝììá) âëïóõñü, Üãñéï, áðëáíÝò, èïëü, áìÞ÷áíï, áíÞóõ÷ï
– (÷åßëç) æá÷áñÝíéá
– (äüíôéá) áóôñáöôåñÜ, ìáñãáñéôáñÝíéá
– (÷áìüãåëï) øåýôéêï, åéñùíéêü, ãïçôåõôéêü, óáñêáóôéêü, óáôáíéêü
– (ìáëëéÜ) ìåôáîÝíéá
– (÷Ýñéá) åðéäÝîéá, ðåñéðïéçìÝíá
– (óþìá) ãåñü, åõêßíçôï, êáëïäåìÝíï, óôçôü, áôñïöéêü, áóïõëïýðùôï, áóèåíéêü,
íôåëéêÜôï, ðëáäáñü· êïíôïðßèáñïò, âåñãïëõãåñüò, åõêßíçôïò, óôçôüò· (êïñìß) ëá-
ìðÜäá, êõðáñßóóé, Üãáëìá
– (âÜäéóìá) æùçñü, áðïöáóéóôéêü, ðåñÞöáíï, ÷áñéôùìÝíï
– (íôýóéìï-åìöÜíéóç) êïìøü, ðïëõôåëÝò· íôõìÝíïò óôçí ôñß÷á, ôïõ êïõôéïý, êáêï-
íôõìÝíïò, áôçìÝëçôïò, ñáêÝíäõôïò, êïìøüò, Üêïìøïò, ÷áñéôùìÝíïò· (åìöÜíéóç)
èåßá, áéèÝñéá, åêëåðôõóìÝíç, áðïêñïõóôéêÞ· ¢äùíéò, Êïõáóéìüäïò, êáñéêáôïýñá,
óêéÜ÷ôñï.

×ñçóéìïðïéþíôáò ëÝîåéò ôïõ ðáñáðÜíù ëåîéëïãßïõ êáé ìåñéêÝò áðü ôéò ëÝîåéò
ðïõ áíáãñÜöïíôáé ðáñáêÜôù, íá ãñÜøåôå Ýíá ÷éïõìïñéóôéêü êåßìåíï (ðåæü Þ
Ýììåôñï), óôï ïðïßï íá ðåñéãñÜöåôå Ýíá Üôïìï ðïõ âñßóêåôáé óôçí ðëáôåßá
/óôïí åîþóôç ôïõ èåÜôñïõ êáé ôï ïðïßï óáò êÜíåé éäéáßôåñç åíôýðùóç:
(íôõìÝíïò) óôçí ôñß÷á, ôïõ êïõôéïý, óôçí ðÝíá · åîåæçôçìÝíïò, ößíïò, åêêå-
íôñéêüò, êïìøåõüìåíïò, åêëåðôõóìÝíïò, öéëÜñåóêïò · áðÝñéôôïò, áíåðéôÞäåõ-
ôïò, ìå ñïý÷á ôïõ óõñìïý · áôçìÝëçôïò, áêáëáßóèçôïò, ñáêÝíäõôïò.
ÁðÜíôçóç:
«Ëßãá ëåðôÜ ðñéí áñ÷ßóåé ç ðáñÜóôáóç, åìöáíßóôçêå óôçí ðëáôåßá ôïõ èåÜôñïõ
Ýíáò êýñéïò ãýñù óôá ðåíÞíôá. Êáèþò âñéóêüìïõí óôïí åîþóôç, ìðïñïýóá íá äù êá-
èáñÜ êÜèå ëåðôïìÝñåéá óôï íôýóéìï êáé óôï ýöïò ôïõ. ¹ôáí øçëüò êáé ëåðôüò ìå åõ-
êßíçôï êïñìß. Ðåñðáôïýóå æùçñÜ êáé ìå ðåñÞöáíï âÜäéóìá, ìÝ÷ñé ôç óôéãìÞ ðïõ
áðïöÜóéóå íá êáèßóåé óôç èÝóç ôïõ. Áöïý Ýóðñùîå, æïýëçîå êáé ðÜôçóå ôïõò äõóôõ-
÷åßò èåáôÝò ðïõ åß÷áí ôçí áôõ÷ßá íá âñßóêïíôáé Þäç óôá êáèßóìáôÜ ôïõò, Ýöôáóå ôå-
ëéêÜ óôïí ðñïïñéóìü ôïõ. Ìå ìéá õðïøßá öéëáñÝóêåéáò Ýâãáëå ôï êïìøü ôïõ êáðÝëï
êáé ôá ëåõêÜ ôïõ ãÜíôéá, ðåñéöÝñïíôáò ãýñù Ýíá èïëü êáé áðëáíÝò âëÝììá. Ôá äõ-
íáôÜ êáé ðåñéðïéçìÝíá ÷Ýñéá ôïõ Üíïéîáí ôá êïõìðéÜ ôïõ ößíïõ ðáíùöïñéïý áðïêá-
ëýðôïíôáò Ýíá áðåñßãñáðôï èÝáìá: êÜôù áðü ôï ðáëôü ï êýñéïò öïñïýóå ÷áâáíÝæéêï
ðïõêÜìéóï ìå êïíôÜ ìáíßêéá ðïõ ôüíéæáí ôá ìõþäç ìðñÜôóá ôïõ. Ôï ðïõêÜìéóï Þôáí
áíïé÷ôü óôï óôÞèïò áð’ üðïõ îåðñüâáëëå ôï ôñé÷ùôü ôïõ óôÝñíï óôïëéóìÝíï ìå ÷ñõ-
óü óôáõñü ìåãÜëïõ ìåãÝèïõò.
Ç åíôýðùóç ðïõ ðñïîÝíçóå ç áëëüêïôç åìöÜíéóÞ ôïõ Þôáí æùçñÞ: üëïé ãýñéóáí
ðñïò ôï ìÝñïò ôïõ êïéôþíôáò ôïí åîåôáóôéêÜ. Óôá õãñÜ ÷åßëç ôïõ Üíôñá äéáãñÜöçêå
Ýíá åëáöñÜ åéñùíéêü ÷áìüãåëï êáé, áöïý ÷Üéäåøå ôï óïõâëåñü ôïõ ðéãïýíé, áöïóéþ-
èçêå óôçí ðáñÜóôáóç, äß÷ùò íá áó÷ïëåßôáé ìå ôïí áðïóâïëùìÝíï ðåñßãõñï».
ÅîçãÞóôå ôï íüçìá ôùí ðáñáêÜôù õðïãñáììéóìÝíùí ëÝîåùí/ öñÜóåùí êáé

ðñïóðáèÞóôå íá ôéò áíôéêáôáóôÞóåôå, üðïõ åßíáé äõíáôüí, ìå Üëëåò éóïäý-
íáìåò. Ãéá ôç óçìáóßá ïñéóìÝíùí ëÝîåùí ìðïñåßôå íá óõìâïõëåõôåßôå êáé
Ýíá Ýãêõñï ðáëáéüôåñï åñìçíåõôéêü ëåîéêü.
ÁðÜíôçóç:
• ÅîÞãçóç ôïõ íïÞìáôïò ôùí õðïãñáììéóìÝíùí ëÝîåùí êáé öñÜóåùí:
– åõóôáëÞò = áõôüò ðïõ Ý÷åé ùñáßï ðáñÜóôçìá, ãåñïäåìÝíïò, ëåâÝíôéêïò
– ìéêñüò ôï äÝìáò = ìéêñüóùìïò (äÝìáò = ôï óþìá êáé ôï ðáñÜóôçìá, ç åîùôå-

ñéêÞ åìöÜíéóç)
– åí ÷ñù êåêáñìÝíïõò = ôåëåßùò êïõñåìÝíïõò, ìå ôá ìáëëéÜ êïììÝíá óýññéæá
(÷ñùò = ôï äÝñìá, ç åðéäåñìßäá, êåêáñìÝíïò = êïõñåìÝíïò < ñ. êåßñù = êüâù
ôá ìáëëéÜ)
– åêðÜãëïõ êáëëïíÞò = åêèáìâùôéêÞò ïìïñöéÜò, åîáéñåôéêïý êÜëëïõò
– ðåñéâïëÞ = ü,ôé êáëýðôåé ôï óþìá ìáò, Ýíäõìá
– Ýíäõìá ðåñéðÜôïõ = ñïý÷á áðëÜ, êáèçìåñéíÜ áëëÜ ðåñéðïéçìÝíá, ü÷é ðñü÷åéñá
– áìößåóç = ôï óýíïëï ôùí åíäõìÜôùí ðïõ öïñÜìå / Ýíäõìá ðïõ öïñÜìå óå
éäéáßôåñåò ðåñéóôÜóåéò
– åõðñåðÞò = áõôüò ðïõ âñßóêåôáé óôï ðëáßóéï ôçò êïéíÞò áéóèçôéêÞò, ðïõ åßíáé
áðïäåêôüò êáôÜ ôçí éó÷ýïõóá Üðïøç
– åðéìåëçìÝíïé âüóôñõ÷ïé = öñïíôéóìÝíåò, êáëï÷ôåíéóìÝíåò ìðïýêëåò
• ÁíôéêáôÜóôáóç ôùí õðïãñáììéóìÝíùí ëÝîåùí êáé öñÜóåùí ìå Üëëåò
éóïäýíáìåò:
– Ìïëïíüôé Þôáí ìõþäçò, äå èá ìðïñïýóå íá ÷áñáêôçñéóôåß ðá÷ýò êáé âáñýò·
Þôáí êáëïó÷çìáôéóìÝíïò êáé êïìøüò.
– ÌéêñïêáìùìÝíïò, áëëÜ ìåãÜëïò óôçí øõ÷Þ.
– Ìüëéò ðÞãáí óôï óôñáôü, óôåñÞèçêáí ôá ðëïýóéá ìáëëéÜ ôïõò. Ôïõò åßäáìå êïõ-
ñåìÝíïõò ãïõëß.
– ¹ôáí (ãõíáßêá) åêèáìâùôéêÞò ïìïñöéÜò. Ç öÞìç ãéá ôçí ïìïñöéÜ ôçò åß÷å
áðëùèåß ðáíôïý.
– Ðáñüëï ðïõ ç ðñüóêëçóç üñéæå üôé Þôáí õðï÷ñåùôéêü ôï åðßóçìï Ýíäõìá,
áõôüò Þñèå ìå óðïñ íôýóéìï.
– Óýìöùíá ìå ôïõò êáíïíéóìïýò ôïõ ó÷ïëåßïõ, ç åíäõìáóßá óáò ðñÝðåé íá åßíáé
êüóìéá.
– Ôï êåöÜëé ôïõ áãÜëìáôïò óôåöÜíùíáí ðåñéðïéçìÝíåò ìðïýêëåò.
ÄéáëÝîôå êÜðïéá ðåñéãñáöÞ ðñïóþðïõ/ áôüìïõ ðïõ åíôïðßóáôå ó’ Ýíá áðü

ôá êåßìåíá ôçò ÍåïåëëçíéêÞò Ëïãïôå÷íßáò ðïõ äéäá÷ôÞêáôå Þ äéáâÜóáôå óå
êÜðïéï Üëëï âéâëßï· ÷áñáêôçñßóôå ôçí, äéêáéïëïãþíôáò ôçí ÜðïøÞ óáò.
Ìåñéêïß ôÝôïéïé ÷áñáêôçñéóìïß ìðïñïýí íá åßíáé ïé åîÞò:
ñåáëéóôéêÞ, ðáñáóôáôéêÞ, ðéóôÞ, ïëïæþíôáíç, óðáñôáñéóôÞ, äéåîïäéêÞ, åêôå-
íÞò, óýíôïìç, áíéáñÞ, ÷éïõìïñéóôéêÞ
ÁðÜíôçóç:
«Ôï ìéêñü ôçò êïñìß óôåêüôáíå óå êÜôé ðüäéá ëéãíÜ, ÷ùñßò êáèüëïõ êáìðýëåò êáé
êáôáëÞãáíå óå ðáôïýóåò áöýóéêá ìåãÜëåò. Ôï êåöÜëé ôçò ìå ôá êáóôáíüìáõñá, ßóéá,
êïíôÜ êïììÝíá ìáëëéÜ ôçò Þôáí üëï áðü ôá êïéíüôåñá ðïõ ’÷ù äåé: Ôï ìÝôùðï ëßãï
ìéêñü -ü÷é áðü åêåßíá ôá ðïëý êïíôÜ. Óôï ðñüóùðï, êáìéÜ ãñáììÞ îå÷ùñéóôÞò ïìïñ-
öéÜò, áó÷Þìéáò îå÷ùñéóôÞò, ìéá ãëýêá êÜðïõ Þ ìéá áãñéÜäá. ÌÜôáéá ðñïóðÜèçóá íá
äù êáíÝíá óçìÜäé ôçò ìåãáëïöõÀáò áðÜíù, ôçò ôñÝëáò, ôïõ åêöõëéóìïý, äýíáìçò å-
óùôåñéêÞò, ôáñá÷Þò, áðüãíùóçò -Þôáí Ýíá êåöÜëé êïéíüôáôï. Ôá ìÜôéá, ðïõ èá ðåñß-
ìåíå êáíÝíáò êÜôé íá äåß÷íïõí -äå ëÝãáíå ôßðïôå, óå êïéôïýóå êáé êáíÝíáò êüóìïò
äåí Üíïéãå ðßóù. Ôá ÷åßëéá ìïíÜ÷á, ëåðôÜ êáé ðÜíôá óöéãìÝíá, ìðïñåß íá äåß÷íáíå
êÜðïéá äýíáìç, ìéá ðñïóÞëùóç.
Óôï ëáéìü ôçò, ôá ãõìíÜ ôçò ìðñÜôóá, ðñüóåîá êáé ôï äÝñìá ôçò. Ëßãï óêëçñü, ëß-
ãï êßôñéíï, ëßãï ôñé÷ùôü -ôßðïôá äåí Þôáíå ðïëý, ÷áñáêôçñéóôéêü, îå÷ùñéóôü. ¹ôáí á-
ðëïýóôáôá Ýîù áðü ôá óýìâïëá ðïõ îÝñïõìå, ôá óçìÜäéá, ôá óôïé÷åßá ôçò åñùôéêÞò Ýë-
îçò, ôçò åñùôéêÞò æùÞò.
Êáé ðñüóåîá ðÜñá ðïëý êáé ôá äÜ÷ôõëÜ ôçò. Äåí ðéóôåýù ðùò äåß÷íïõí ôïí Üí-
èñùðï - ì’ áñÝóåé ìüíï íá ôá êïéôÜæù. Äåí Þôáí áðü êåßíá ôá ìáêñéÜ, êïêáëéÜñéêá,
îýëéíá, äÜ÷ôõëá -ðüäéá ôçò áñÜ÷íçò, ðïõ ôá ëÝù. Êáé äåí Þôáí áðü ô’ Üëëá, ôá ãõ-
íáéêåßá äÜ÷ôõëá, æåóôÜ êáé ãåìÜôá- åêåßíá ôçò äéêÞò ìïõ ãõíáßêáò -ìåñéêÝò öïñÝò íï-
ìßæù ðùò ç øõ÷Þ ôçò ìáæåýåôáé üëç ó’ áõôÜ. ÌÞôå êáí ôá ÷Ýñéá ôïõ äïõëåõôÞ ìå ôïõò
ñüæïõò êáé ôïõò êüìðïõò, üðùò èá ðåñßìåíå êáíÝíáò ãéá ôá äéêÜ ôçò. ¹ôáíå êé áõôÜ
êïéíüôáôá ÷Ýñéá -áìßëçôá äÜ÷ôõëá».
Äçì. ×áôæÞò, Ôï öïíéêü ôçò ÉæáìðÝëáò Ìüëíáñ,
ÓðïõäÝò, 1976, ÊÍË ã´ ëõêåßïõ
Ç ðåñéãñáöÞ ôçò çñùßäáò åßíáé äéåîïäéêÞ, êáèþò ï óõããñáöÝáò ðåñéãñÜöåé ìå
ðïëëÝò ëåðôïìÝñåéåò ôá åðéìÝñïõò óôïé÷åßá ôçò åîùôåñéêÞò ôçò åìöÜíéóçò. Ôá åðßèåôá
êáé ïé ðñïóäéïñéóìïß êÜíïõí ôçí ðåñéãñáöÞ ðáñáóôáôéêÞ êáé æùíôáíÞ, äßíïíôáò ìéá
ðéóôÞ, ñåáëéóôéêÞ áíáðáñÜóôáóç ôçò ãõíáéêåßáò ìïñöÞò.

Öáíôáóôåßôå Ýíá õðïèåôéêü ðáñáóôáôéêü (áôý÷çìá, óýãêñïõóç áõôïêéíÞôùí
êôë.) êáôÜ ôï ïðïßï Ýíáò áðü ôïõò áéôßïõò ôïõ åðåéóïäßïõ èåþñçóå êáëü íá
áðïìáêñõíèåß áäéêáéïëüãçôá. Áöçãçèåßôå ôï åðåéóüäéï êáé õðïèÝóôå üôé óôç
èÝóç ôïõ õðáéôßïõ ôïõ ðåñéóôáôéêïý Þôáí Ýíáò óõììáèçôÞò óáò. ÐåñéãñÜøôå
ôïí êáé áöÞóôå ôçí ôÜîç íá õðïèÝóåé ðïéïò Þôáí.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ç Üóêçóç èá åêôåëåóôåß óôçí ôÜîç. Öñïíôßóôå íá åíôïðßóåôå ôá ÷áñáêôçñéóôé-
êÜ óôïé÷åßá ðïõ óõíèÝôïõí ôçí åìöÜíéóç ôïõ óõììáèçôÞ óáò (óùìáôéêÞ äéÜ-
ðëáóç, ÷ñþìá ìáëëéþí êáé ìáôéþí êëð.) êáèþò êáé êÜðïéåò éäéáéôåñüôçôåò ðïõ
ìðïñåß íá Ý÷åé (óôï âÜäéóìá, íôýóéìï, Ýêöñáóç êëð)].
3. ÐåñéãñáöÞ æùãñáöéêïý ðßíáêá Þ Üëëïõ Ýñãïõ ôÝ÷íçò

ÄéáëÝîôå Ýíá æùãñáöéêü ðßíáêá Þ êÜðïéï áðü ôá åêèÝìáôá åíüò Ìïõóåßïõ
êáé ðñïóðáèÞóôå íá ôï ðåñéãñÜøåôå ì’ Ýíá ãñÜììá óå êÜðïéïí ößëï óáò ðïõ
åíäéáöÝñåôáé ãéá ôçí ÔÝ÷íç. Ìðïñåßôå íá óõìâïõëåõôåßôå êáé ôçí çëåêôñï-
íéêÞ äéåýèõíóç www.culture.gr
ÁðÜíôçóç:
ÁãáðçôÝ ÃéÜííç,
óïõ ãñÜöù áõôü ôï ãñÜììá, ãéá íá åêöñÜóù ôïí åíèïõóéáóìü ìïõ ãéá ôçí ðñü-
óöáôç åðßóêåøÞ ìïõ óôï Áñ÷áéïëïãéêü Ìïõóåßï. Ãíùñßæïíôáò ôçí áãÜðç êáé ôï åí-
äéáöÝñïí ðïõ Ý÷åéò ãéá ôçí áñ÷áéïëïãßá, èÝëù íá óïõ ìéëÞóù ãéá Ýíá áíÜãëõöï
Ýñãï ôçò åðï÷Þò ôïõ «áõóôçñïý ñõèìïý» (460 ð.×.- êëáóéêÞ ðåñßïäïò), ôï ïðïßï
ðáñéóôÜíåé ôç èåÜ ÁèçíÜ üñèéá, óå êáôáôïìÞ (åéê. 4). Ç ìïñöÞ óôçñßæåôáé ìå ôï á-
ñéóôåñü ôçò ÷Ýñé óôï áíáðïäïãõñéóìÝíï äüñõ êáé âñßóêåôáé óå óôÜóç ðåñéóõëëïãÞò
(ãé’ áõôü Üëëùóôå ôï ãëõðôü ïíïìÜæåôáé «Óêåðôüìåíç ÁèçíÜ»). Óôï êåöÜëé öïñÜåé
êïñéíèéáêÞ ðåñéêåöáëáßá, ç ïðïßá ìáæß ìå ôï äüñõ êáé ôçí áéãßäá åßíáé ôá óýìâïëá
ôçò èåÜò. Ôï óþìá ôçò êáëýðôåôáé áðü ôï äùñéêü ðÝðëï ðïõ óõãêñáôåßôáé óôïõò þ-
ìïõò ìå ðüñðåò, åíþ ìéá æþíç óôç ìÝóç äçìéïõñãåß ðëïýóéï áðüðôõãìá. Ç ÁèçíÜ
åßíáé îõðüëõôç ìå ôï áñéóôåñü ðüäé íá áêïõìðÜåé åëáöñÜ óôï Ýäáöïò. Ôï Ýñãï åß-
íáé ðïëý üìïñöï êáé ìáñôõñåß ôçí åõáéóèçóßá ôïõ êáëëéôÝ÷íç, ï ïðïßïò Ýðëáóå ìéá
èåÜ ðñïóéôÞ êáé áíèñþðéíç.
Åëðßæù íá Ýñèåéò óýíôïìá óôçí ÁèÞíá, þóôå íá èáõìÜóåéò áðü êïíôÜ ôá åõñÞìá-
ôá ôïõ ìïõóåßïõ.
ÐïëëÜ öéëéÜ
¢ííá
4. ÅéäéêÜ èÝìáôá
á) ÐåñéãñáöÞ ôçò ëåéôïõñãßáò åíüò áíôéêåéìÝíïõ
Íá äéáâÜóåôå ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï êáé íá äþóåôå Ýíáí ðëáãéüôéôëï óå êÜ-
èå ðáñÜãñáöï, ãéá íá ðáñáôçñÞóåôå ôçí ïñãÜíùóç ôçò ðåñéãñáöÞò.
ÁðÜíôçóç:
§1: ÄïìÞ êáé ëåéôïõñãßá ôùí öùôïãñáöéêþí ìç÷áíþí.
§2: ÐåñéãñáöÞ ôçò ÷ñÞóçò êáé ôçò ëåéôïõñãßáò ôùí ìåñþí ôçò öùôïãñáöéêÞò ìç÷áíÞò.
§3: Ôýðïé êáé êáôçãïñßåò öùôïãñáöéêþí ìç÷áíþí.
ÐñïóðÜèçóå íá ðåñéãñÜøåéò ôç ëåéôïõñãßá ìéáò ìç÷áíÞò Þ åíüò ïñãÜíïõ ðïõ
îÝñåéò íá ÷åéñßæåóáé. Ðñïóäéüñéóå óå ðïéïõò áðåõèýíåôáé ç ðåñéãñáöÞ óïõ,
ãéá íá ðñïóáñìüóåéò áíÜëïãá êáé ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ. Ç ðáñáêÜôù ðåñé-
ãñáöÞ ôïõ ôá÷ýìåôñïõ ìðïñåß íá ÷ñçóéìåýóåé ùò ðáñÜäåéãìá.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ç ðåñéãñáöÞ áðåõèýíåôáé óå êÜðïéïí ðïõ ìáèáßíåé íá ÷ñçóéìïðïéåß õðïëïãéóôÝò].
Ï åêôõðùôÞò øåêáóìïý
Ïé åêôõðùôÝò øåêáóìïý øåêÜæïõí ìåëÜíé áðåõèåßáò ðÜíù óôï ÷áñôß. ÓõíÞèùò, Ý-
íáò åêôõðùôÞò äéáèÝôåé êáóÝôåò ìå ìåëÜíéá óôá ôñßá âáóéêÜ ÷ñþìáôá (êüêêéíï, ðñÜ-
óéíï, ìðëå Þ ãáëÜæéï, ìïâ, êßôñéíï) êáé ìéá êáóÝôá ìå ìáýñï ìåëÜíé.
Ï åêôõðùôÞò äéáèÝôåé Ýíá ìç÷áíéóìü ìå ôïí ïðïßï ðñïùèåßôáé ôï ÷áñôß, êáé ìéá êå-
öáëÞ ìå ôéò êáóÝôåò ôùí ìåëáíéþí. Êáèþò ðñïùèåßôáé ôï ÷áñôß, ç êåöáëÞ êéíåßôáé äå-
îéÜ-áñéóôåñÜ êáé øåêÜæåé óå êÜèå óçìåßï Ýíá ìåßãìá ìåëáíéþí ôÝôïéï, þóôå íá ðñï-
êýøåé ôï ÷ñþìá ðïõ ðñÝðåé (ð.÷. ôï ðñÜóéíï åßíáé óõíäõáóìüò ìðëå êáé êßôñéíïõ). Ï
óõíäõáóìüò áõôüò êáèïñßæåôáé áðü ôï ëïãéóìéêü ðïõ Ý÷åé ï åêôõðùôÞò.
â) ÐåñéãñáöÞ ôçò äéáäéêáóßáò ãéá ôçí êáôáóêåõÞ

Þ ôç ÷ñÞóç åíüò áíôéêåéìÝíïõ
ÐáñáôçñÞóôå ôç ÷ñÞóç ôçò ðñïóôáêôéêÞò óôéò ðáñáðÜíù ïäçãßåò. Ôé íïìßæå-
ôå ðùò åêöñÜæåé ç ðñïóôáêôéêÞ óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ (ðñïóôáãÞ, ðñïôñïðÞ,
åõ÷Þ, ðáñÜêëçóç);
– ÐñïóðáèÞóôå íá áíôéêáôáóôÞóåôå ôçí ðñïóôáêôéêÞ ôïõ â’ ðëçèõíôéêïý
ðñïóþðïõ ôùí ñçìÜôùí ìå ôçí õðïôáêôéêÞ ôïõ â’ ðëçèõíôéêïý Þ ìå ôçí
ïñéóôéêÞ ôïõ á’ ðëçèõíôéêïý ðñïóþðïõ. Ðþò äéáöïñïðïéåßôáé ôï ýöïò ôïý
êåéìÝíïõ;
– Óå ðïéï ðñüóùðï êáé óå ðïéá Ýãêëéóç ðñïôéìÜôå íá äßíïíôáé ïé ïäçãßåò
ãéá ôç ÷ñÞóç Þ ôçí êáôáóêåõÞ êÜðïéïõ áíôéêåéìÝíïõ;
ÁðÜíôçóç:
– êüøôå, êáëýøôå, ìçí ôçí ôñßâåôå, áöÞóôå, âÜëôå, áöÞóôå, âõèßóôå, áðëþ-
óôå, óõíå÷ßóôå, ôñáâÞîôå/êáëýøôå, êÜíåôå, êüøôå, âõèßóôå, áðëþóôå, êá-
ëýøôå: ç ðñïóôáêôéêÞ óôéò ïäçãßåò ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ìÜóêáò åêöñÜæåé ðñï-
ôñïðÞ, áöïý óêïðüò ôïõ óõíôÜêôç ôùí ïäçãéþí åßíáé íá ðáñáêéíÞóåé ôïí
áíáãíþóôç íá êáôáóêåõÜóåé ìéá ìÜóêá, õðïäåéêíýïíôáò ôç äéáäéêáóßá ðïõ
ðñÝðåé íá áêïëïõèÞóåé.
ÐÑÏÓÔÁÊÔÉÊÇ ÕÐÏÔÁÊÔÉÊÇ ÏÑÉÓÔÉÊÇ
â~ ðëçè. â~ ðëçè. á~ ðëçè.
êüøôå → íá êüøåôå êüâïõìå
êáëýøôå → íá êáëýøåôå êáëýðôïõìå
ìçí ôçí ôñßâåôå → íá ìçí ôçí ôñßøåôå äåí ôçí ôñßâïõìå
áöÞóôå → íá áöÞóåôå áöÞíïõìå
âÜëôå → íá âÜëåôå âÜæïõìå
âõèßóôå → íá âõèßóåôå âõèßæïõìå
áðëþóôå → íá áðëþóåôå áðëþíïõìå
óõíå÷ßóôå → íá óõíå÷ßóåôå óõíå÷ßæïõìå
ôñáâÞîôå → íá ôñáâÞîåôå ôñáâÜìå
êÜíåôå → íá êÜíåôå êÜíïõìå
• ÐáñÜäåéãìá:
1) Íá êüøåôå áñêåôÜ ôåôñÜãùíá êïììÜôéá ãÜæáò, åðéöÜíåéáò 3 ôåôñáãùíé-
êþí åêáôïóôþí (õðïôáêôéêÞ â’ ðëçè.) Þ
Êüâïõìå áñêåôÜ ôåôñÜãùíá êïììÜôéá ãÜæáò, åðéöÜíåéáò 3 ôåôñáãùíéêþí
åêáôïóôþí (ïñéóôéêÞ á’ ðëçè.)
2) Íá êáëýøåôå åíôåëþò ôï ðñüóùðï /ðñüôõðï ãéá ôçí åêôýðùóç ôçò ìÜóêáò
ìå Üöèïíç âáæåëßíç· íá ìçí ôçí ôñßøåôå, áëëÜ íá ôçí áöÞóåôå óôçí åðé-
öÜíåéá ôïõ äÝñìáôïò. Íá âÜëåôå Ýíá ðá÷ý óôñþìá ðÜíù óôá öñýäéá, áë-
ëÜ íá áöÞóåôå áíÝðáöá ôá ìÜôéá, ôá ñïõèïýíéá êáé ôï óôüìá (õðïôáêôéêÞ
â’ ðëçè.) Þ
Êáëýðôïõìå åíôåëþò ôï ðñüóùðï /ðñüôõðï ãéá ôçí åêôýðùóç ôçò ìÜóêáò
ìå Üöèïíç âáæåëßíç. Äåí ôçí ôñßâïõìå, áëëÜ ôçí áöÞíïõìå óôçí åðéöÜ-
íåéá ôïõ äÝñìáôïò. ÂÜæïõìå Ýíá ðá÷ý óôñþìá ðÜíù óôá öñýäéá, áëëÜ á-
öÞíïõìå áíÝðáöá ôá ìÜôéá, ôá ñïõèïýíéá êáé ôï óôüìá (ïñéóôéêÞ á’ ðëçè.)
êëð....
– Áí áíôéêáôáóôÞóïõìå ôçí ðñïóôáêôéêÞ ìå ôçí õðïôáêôéêÞ Þ ôçí ïñéóôéêÞ, ôï

ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ äéáöïñïðïéåßôáé ùò åîÞò:
• Ç ÷ñÞóç ôçò õðïôáêôéêÞò (íá êüøåôå, íá êáëýøåôå...) êÜíåé ðéï Ýíôïíç
ôçí ðñïóôáãÞ.
• Ç ÷ñÞóç ôçò ïñéóôéêÞò óôï á’ ðëçè. ðñüóùðï (êüâïõìå, êáëýðôïõìå...)
êÜíåé ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ ðåñéóóüôåñï ïéêåßï áëëÜ êáé óõãêáôáâáôé-
êü.
– Ïé ïäçãßåò ãéá ôç ÷ñÞóç Þ ôçí êáôáóêåõÞ êÜðïéïõ áíôéêåéìÝíïõ åßíáé ðñï-
ôéìüôåñï íá äßíïíôáé óôï â’ ðëçè. ðñïó. ôçò ðñïóôáêôéêÞò (êüøôå, êáëýø-
ôå), ðïõ åêöñÜæåé óáöþò ðñïôñïðÞ, ðáñÜ óôï â’ ðëçè. ðñïó. õðïôáêôéêÞò
(ðïõ êÜíåé ôï ýöïò ðéï åðéôáêôéêü) Þ óôï á’ ðëçè. ðñïó. ôçò ïñéóôéêÞò (ðïõ
èá ôáßñéáæå ßóùò ðåñéóóüôåñï óå ïäçãïýò ìáãåéñéêÞò, óå êåßìåíï ôï ïðïßï
áðåõèýíåôáé óå ìéêñÜ ðáéäéÜ Þ óôçí ðñïöïñéêÞ äéáôýðùóç, ðïõ áðáéôåß ðéï
öéëéêü êáé Üìåóï ýöïò).

Íá äþóåéò ãñáðôÝò ïäçãßåò ãéá ôïõò êáíüíåò åíüò ïìáäéêïý ðáé÷íéäéïý óå
êÜðïéïí ðïõ äåí îÝñåé ôßðïôå ãé’ áõôü. ×ñçóéìïðïßçóå ôçí Ýãêëéóç êáé ôï
ðñüóùðï ðïõ íïìßæåéò üôé ôáéñéÜæïõí óôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ óïõ. Ðéóôåýåéò
üôé ïé ïäçãßåò èá ãßíïíôáí êáëýôåñá êáôáíïçôÝò, áí ôéò ðáñïõóßáæåò ðñï-
öïñéêÜ;
ÁðÜíôçóç:
Ðáíôïìßìá
1. Ðñþôá ïé ðáßêôåò ÷ùñßæïíôáé óå äýï ïìÜäåò.
2. Óôïí åêðñüóùðï ôçò ðñþôçò ïìÜäáò ç áíôßðáëç ïìÜäá áíáêïéíþíåé êÜðïéï ôßôëï
ôáéíßáò, ôñáãïõäéïý Þ èåáôñéêïý Ýñãïõ, ÷ùñßò íá áêïõóôåß áðü ôïõò õðïëïßðïõò
ðáßêôåò ôçò ðñþôçò ïìÜäáò.
3. Ï åêðñüóùðïò ðñïóðáèåß íá åîçãÞóåé óôçí ïìÜäá ôïõ, ÷ùñßò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé
ëüãéá áëëÜ ìüíï ìå êéíÞóåéò, ôïí ôßôëï ôïí ïðïßï ôïõ áíáêïßíùóå ç áíôßðáëç ï-
ìÜäá.
4. Ïé õðüëïéðïé óõìðáßêôåò ôïõ åêðñïóþðïõ ðñÝðåé íá âñïõí ìå áêñßâåéá ôïí ôßôëï
óå óõãêåêñéìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðïõ êáèïñßæåôáé áðü ôçí áñ÷Þ ôïõ ðáé÷íéäéïý.
5. Ôï ðáé÷íßäé ëÞãåé ïðüôå ôï áðïöáóßóïõí êáé ïé äýï ïìÜäåò.
6. Ïé åêðñüóùðïé ôùí äýï ïìÜäùí åíáëëÜóóïíôáé óõíå÷þò ìåôÜ áðü êÜèå ôßôëï.
7. Êåñäßæåé ç ïìÜäá ðïõ âñÞêå ôïõò ðåñéóóüôåñïõò ôßôëïõò.
– Åßíáé ðñïôéìüôåñï ïé ïäçãßåò íá äßíïíôáé óôçí ïñéóôéêÞ Ýãêëéóç, ãéáôß åßíáé ôï ýöïò
öéëéêüôåñï, üðùò ôáéñéÜæåé óå Ýíá ïìáäéêü ðáé÷íßäé.
– Óôï óõãêåêñéìÝíï ðáé÷íßäé ïé ïäçãßåò èá ãßíïíôáí êáëýôåñá êáôáíïçôÝò áí ðáñïõ-
óéÜæïíôáí ðñïöïñéêÜ, ãéáôß èá õðÞñ÷å áìåóüôçôá êáé èá óõíïäåýïíôáí áðü êéíÞ-
óåéò ôïõ óþìáôïò, ðïõ âïçèïýí ôï ëüãï.
ÉÉÉ. ÅÊÖÑÁÓÇ - ÅÊÈÅÓÇ
ÈÝìáôá ó÷åôéêÜ ìå ôçí åíäõìáóßá êáé ôç ìüäá

ÕðÜñ÷åé ç Üðïøç üôé ç åíäõìáóßá êáé ôï Ýíäõìá åßíáé Ýíá åßäïò ãëþóóáò
êáé ïìéëßáò. «Ìéëïýìå» ìå ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï íôõíüìáóôå. ÄéáâÜóôå
ó÷åôéêÜ ôá ðáñáêÜôù êåßìåíá êáé ó÷ïëéÜóôå ôá.
«ÔÏ ÍÏÇÌÁ ÅÍÏÓ ÐÅÑÉÆÙÌÁÔÏÓ: Ï ÃÊÁÍÔÉ, Ç ÅÍÄÕÓÇ ÊÁÉ Ï
ÉÍÄÉÊÏÓ ÅÈÍÉÊÉÓÌÏÓ» (Emma Tario).
Ðþò öáßíåôáé óôçí ðåñßðôùóç ôïõ ÃêÜíôé ç óçìáóßá ôçò Ýíäõóçò ùò ìÝóïõ
åðéäßùîçò ðïëéôéêþí óôü÷ùí;
ÁðÜíôçóç:
Ï Ìá÷Üôìá ÃêÜíôé ÷ñçóéìïðïßçóå ôçí åíäõìáóßá ìå óõìâïëéêü ôñüðï, ùò ìÝóï
åðéäßùîçò ðïëéôéêþí óôü÷ùí. Ìïëïíüôé ãéá ðåñéóóüôåñï áðü åßêïóé ÷ñüíéá öïñïýóå
åõñùðáúêÜ ñïý÷á (óýìöùíá ìå ôï ðñüôõðï ôïõ ìïñöùìÝíïõ Üíäñá ôçò éíäéêÞò á-
óôéêÞò åëßô), åðÝëåîå ôåëéêÜ íá öïñÜåé ôï áðëü ðáñáäïóéáêü ðåñßæùìá ôùí Éíäþí. Ç
íÝá åéêüíá ôïõ åîõðçñåôïýóå Ýíá óõãêåêñéìÝíï óêïðü: óõíüäåõå ôï íåùôåñéóôéêü ôïõ
ëüãï ðïõ áðÝññéðôå êÜèå äõôéêÞ åðéññïÞ, êÜèå óýìâïëï õðïôÝëåéáò ôçò Éíäßáò óôç
Äýóç.
Ôï 1919 êáëïýóå üëïõò ôïõò Éíäïýò íá öïñïýí åíäýìáôá áðü ÷åéñïðïßçôï âáì-
âáêåñü ýöáóìá (khadi), ôï ïðïßï èá ãéíüôáí ôï Ýìâëçìá ôçò áíåîáñôçóßáò ôùí Éíäþí
áðü ôéò îÝíåò äõíÜìåéò ìå äéôôü ôñüðï: óõìâüëéæå ôçí éó÷õñïðïßçóç ôçò éíäéêÞò ðá-
ñáãùãÞò õöáóìÜôùí öôéáãìÝíùí óôï ÷Ýñé (Üñá åñãáóßá êáé ïéêïíïìéêÞ áíÜðôõîç) êáé
çèéêÞ áðåëåõèÝñùóç áðü îåíüöåñôåò íüñìåò.

«ÁÐÏÐÅÉÑÁ ÌÅÔÁÑÑÕÈÌÉÓÇÓ ÔÇÓ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÁÓÔÉÊÇÓ ÅÍÄÕ-
ÌÁÓÉÁÓ ÓÔÁ ÔÅËÇ ÔÏÕ 19ïõ ÁÉÙÍÁ» (Åõöñïóýíç Ñïýðá).
1. Ðþò êáôÜ ôç ãíþìç óáò, åîçãåßôáé ç ôåëéêÞ åðéêñÜôçóç ôçò äõôéêÞò

åõñùðáúêÞò åíäõìáóßáò;
2. Ðüóï óçìáíôéêÞ èåùñåßôå ôçí ðëåõñÜ ôçò õãéåéíÞò óôéò åíäõìáôïëïãéêÝò
óõíÞèåéåò;
ÁðÜíôçóç:
1. Ç äéÜäïóç ôçò äõôéêÞò åõñùðáúêÞò åíäõìáóßáò óôçí ÅëëÜäá Ýãéíå óôáäéáêÜ
êáé ãéá ëüãïõò ðñáêôéêïýò áëëÜ êõñßùò éäåïëïãéêïýò. Ïé ôïðéêÝò åíäõìáóßåò á-
íôéêáôáóôÜèçêáí óéãÜ - óéãÜ áðü ôá åõñùðáúêÜ ñïý÷á. Ïé ðñþôïé ðïõ íôýèçêáí
óýìöùíá ìå ôï äõôéêü ôñüðï Þôáí üóïé åß÷áí åðáöÞ ìå ôï åîùôåñéêü, êõñßùò ïé Ý-
ìðïñïé êáé ïé ïìïãåíåßò, äçëáäÞ ôá ìÝëç ôçò áíåñ÷üìåíçò áóôéêÞò ôÜîçò, êáèþò
êáé Üíèñùðïé ðïõ åß÷áí ëÜâåé áíþôåñç ìüñöùóç (óôá ðáíåðéóôÞìéá ôïõ åîùôåñé-
êïý, áöïý ç åëëçíéêÞ åêðáßäåõóç âñéóêüôáí óôá ðñþôá ôçò âÞìáôá).
Ôï äõôéêü ñïý÷ï Ýãéíå óýìâïëï ïéêïíïìéêÞò äýíáìçò êáé ðíåõìáôéêÞò êáë-
ëéÝñãåéáò· ï ñüëïò ôïõ åíéó÷ýèçêå áðü ôï ðñüôõðï ôùí îÝíùí ðïõ åãêáôáóôÜèç-
êáí óôçí ÅëëÜäá (áêïëïõèßá ôïõ Âáõáñïý âáóéëéÜ, îÝíïé åðé÷åéñçìáôßåò êáé äéïé-
êçôéêÜ óôåëÝ÷ç ôïõ íåïóýóôáôïõ åëëçíéêïý êñÜôïõò). Óôá áóôéêÜ êÝíôñá ïé ðåñéó-
óüôåñïé ìéìÞèçêáí ãñÞãïñá ôï ðáñÜäåéãìá ôùí îÝíùí, áí êáé õðÞñîáí êÜðïéïé ðïõ
ðñïóðÜèçóáí íá óõíäõÜóïõí óôçí åíäõìáóßá ôïõò åëëçíéêÜ êáé åõñùðáúêÜ óôïé-
÷åßá (ð.÷. áíäñéêÞ ðïõêáìßóá óå óõíäõáóìü ìå ôï «öñÜãêéêï» ðáíôåëüíé).
ÐáñÜëëçëá, ôï åõñùðáúêü Ýíäõìá áðïäåß÷ôçêå ðéï ðñáêôéêü áðü ôéò ôïðéêÝò åí-
äõìáóßåò, êáèþò áðáéôïýóå ëéãüôåñá ìÝôñá õöÜóìáôïò ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ (óõ-
ãêñßíåôå ôçí åëëçíéêÞ öïõóôáíÝëá ìå ôï ðáíôåëüíé), ôï íôýóéìï ãéíüôáí óå ëéãü-
ôåñï ÷ñüíï êáé Þôáí ðéï Üíåôï áðü ôá ìáêñéÜ öïñÝìáôá ãéá ôéò áèëïýìåíåò ãõ-
íáßêåò ôùí áñ÷þí ôïõ 20ïõ áéþíá.
2. Ï ðáñÜãïíôáò ôçò õãéåéíÞò ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï óôéò åíäõìáôïëïãéêÝò óõíÞ-
èåéåò ôùí áíèñþðùí. Ç Üíåóç, ç êáèáñéüôçôá êáé ç õãåßá ôïõ óþìáôïò åßíáé ðñù-
ôåýïíôåò óôü÷ïé, ðïõ êáèïñßæïõí óå ìåãÜëï âáèìü ôï íôýóéìü ìáò. Ôïõò ðñïç-
ãïýìåíïõò áéþíåò ïé åíäõìáôïëïãéêÝò áíáæçôÞóåéò ôçò áñéóôïêñáôéêÞò ôÜîçò Ý-
öôáóáí óôçí õðåñâïëÞ áðü ðëåõñÜò áéóèçôéêÞò áëëÜ êáé Ýèåóáí óå êßíäõíï ôçí
õãåßá. Ãõíáßêåò êáé Üíôñåò ìåãáëïáóôïß ÷ñçóéìïðïßçóáí ôï Ýíäõìá ùò óýìâïëï
ôçò «ãáëáæïáßìáôçò» êáôáãùãÞò ôïõò, ôçò ïéêïíïìéêÞò êáé êïéíùíéêÞò ôïõò äýíá-
ìçò, áäéáöïñþíôáò ãéá ôçí õãéåéíÞ ôïõ óþìáôïò. Öïñïýóáí ñïý÷á óôá ïðïßá á-
óöõêôéïýóáí, êïñóÝäåò ðïõ ðßåæáí ôá åóùôåñéêÜ üñãáíá ôïõ óþìáôïò, ðåñïýêåò,
êñéíïëßíá ðïõ óõãêÝíôñùíáí ìéêñüâéá, ðáðïýôóéá ìå ôüóï øçëÜ ôáêïýíéá (Ýùò êáé
51 åê!) þóôå, ãéá íá ðåñðáôÞóåé ìéá ãõíáßêá, ÷ñåéáæüôáí êÜðïéïí íá ôçí õðïâá-
óôÜæåé.
Ìå ôçí ðÜñïäï ôùí ÷ñüíùí, ôçí áëëáãÞ ôïõ ôñüðïõ æùÞò êáé ôç ÷åéñáöÝôçóç ôçò
ãõíáßêáò, Üëëáîáí êáé ïé ðñïôåñáéüôçôåò óôï èÝìá ôïõ íôõóßìáôïò. Ç åñãáæüìåíç ãõ-
íáßêá ÷ñåéáæüôáí êáèçìåñéíÜ ðñáêôéêÜ ñïý÷á, ôá ïðïßá èá ôçò åîáóöÜëéæáí ôçí áðá-
ñáßôçôç Üíåóç óôçí åñãáóßá ôçò. ÐáñÜëëçëá, óôïí åéêïóôü áéþíá äéáöïñïðïéÞèçêå êáé
ç Ýííïéá ôçò êáèáñéüôçôáò. Ïé Üíèñùðïé Üñ÷éóáí íá åíäéáöÝñïíôáé ðåñéóóüôåñï ãéá
ôç óùìáôéêÞ õãéåéíÞ, ôçí åéêüíá ôïõ êïñìéïý ÷ùñßò ñïý÷á êáé ãéá ôç ìõñùäéÜ ôïõ. Ôá
êáëëõíôéêÜ, ôá áñþìáôá êáé ôá áðïóìçôéêÜ ðÞñáí ôç èÝóç ôïõò óôï êáèçìåñéíü ðñü-
ãñáììá ðåñéðïßçóçò. Ó’ áõôü óõíåôÝëåóáí êáé ïé ðåñéâáëëïíôéêÝò áëëáãÝò. Ç ìüëõí-
óç ôçò áôìüóöáéñáò, ç åêâéïìç÷Üíéóç ôçò æùÞò êáé ãåíéêÜ ç áðïìÜêñõíóç áðü ôï öõ-
óéêü ôñüðï æùÞò äçìéïýñãçóå ñýðïõò êáé ïóìÝò ðïõ äåí õðÞñ÷áí ðáëáéüôåñá.
Åßíáé, ëïéðüí, ðïëý óçìáíôéêü íá öñïíôßæïõìå ãéá ôçí õãéåéíÞ ôïõ óþìáôüò ìáò êáé
íá åðéëÝãïõìå åíäýìáôá ôá ïðïßá äå èÝôïõí óå êßíäõíï ôç óùìáôéêÞ ìáò áêåñáéüôç-
ôá ïýôå ðñïêáëïýí ìáêñï÷ñüíéåò êáé áíåðáíüñèùôåò âëÜâåò óôïí ïñãáíéóìü ìáò.
Íá ó÷çìáôßóåôå óôçí ôÜîç Ýíáí êáôÜëïãï áðü åíäõìáóßåò ðïõ ÷áñáêôçñß-
æïõí ïìÜäåò áôüìùí (êïéíùíéêÝò, åðáããåëìáôéêÝò, õðçñåóéáêÝò ê.Ü.) ð.÷. íï-
óïêüìùí, äçìïôéêÞò áóôõíïìßáò.
Óôç óõíÝ÷åéá íá ÷ùñéóôåßôå óå ïìÜäåò êáé íá åðéëÝîåôå ìéá åíäõìáóßá ãéá
íá ôçí ðåñéãñÜøåôå ìå ëüãï (Þ êáé ìå ó÷Ýäéï) êáé íá ôç ó÷ïëéÜóåôå.
ÁðÜíôçóç:
• åèíéêÝò ó÷ïëÝò: ôïðéêÝò åíäõìáóßåò ðïõ èåùñïýíôáé ðáñáäïóéáêÝò, ð.÷. óáñá-
êáôóÜíéêç.
• õðçñåóéáêÝò óôïëÝò: ïé åíäõìáóßåò ðïõ öïñïýí ïé ðõñïóâÝóôåò, áóôõíïìéêïß
(äçìïôéêïß, ðüëåùò, óõíïñéáêïß), óôñáôéùôéêïß, ëéìåíéêïß,
åéóðñÜêôïñåò (ðáëáéüôåñá) ê.ëð.
• åðáããåëìáôéêÝò óôïëÝò: íïóïêüìïé, ãéáôñïß, ÷ïñåõôÝò, èõñùñïß, ôáìßåò, ðùëç-
ôÝò, îåíïäï÷ïûðÜëëçëïé, ìÜãåéñåò, áåñïóõíïäïß,
ðéëüôïé ê.ëð.
• Üëëåò êïéíùíéêÝò ïìÜäåò: áèëçôÝò, éåñåßò, ìÝëç èñçóêåõôéêþí ïìÜäùí, ìáèç-
ôÝò éäéùôéêþí ó÷ïëåßùí.
Íá äéáâÜóåôå ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï êáé íá ó÷ïëéÜóåôå ôçí Üðïøç ôïõ Å.Ð.
Ðáíïýôóïõ üôé ç áìößåóç «áðïôåëåéþíåé êáé åðéóöñáãßæåé ôï ðñüóùðü ìáò,
ôï óõìðëçñþíåé êáé ôï ðáñïõóéÜæåé».
ÁðÜíôçóç:
Ç åíäõìáóßá, åêôüò áðü óýìâïëï ôïðéêüôçôáò (ðáëáéüôåñá) êáé óõëëïãéêüôçôáò
üìïéùí êïéíùíéêþí ïìÜäùí, åßíáé êáé áôïìéêüò «êáèñÝöôçò». Ï ôñüðïò íôõóßìáôïò

áðåéêïíßæåé ôçí ðñïóùðéêüôçôá êáé ôï ÷áñáêôÞñá ìáò. Áí ìåëåôÞóïõìå ôá ñïý÷á ðïõ
öïñÜåé êÜðïéïò óå äéÜöïñåò åêäçëþóåéò ôçò êáèçìåñéíüôçôáò Þ ôá åðßóçìá åíäýìá-
ôÜ ôïõ, èá äéáðéóôþóïõìå ðþò óõìðåñéöÝñåôáé óôçí éäéùôéêÞ êáé óôç äçìüóéá æùÞ.
Ç åíäõìáóßá åêöñÜæåé ôéò ðñïôéìÞóåéò, ôï ãïýóôï, ôçí ðïéüôçôá, ôçí éäéïóõãêñáóßá
êáé ôçí êïéíùíéêÞ èÝóç åíüò áíèñþðïõ êáé ôáõôü÷ñïíá ôïí «åîïðëßæåé» êáôÜëëçëá
áíÜëïãá ìå ôçí ðåñßóôáóç. Áí äå èÝëïõìå íá åßìáóôå éóïðåäùôéêïß, íôõíüìáóôå äéá-
öïñåôéêÜ óå äéáöïñåôéêïýò ÷þñïõò êáé óå äéáöïñåôéêÝò óôéãìÝò óôçí êïéíùíéêÞ êáé
óôçí ðñïóùðéêÞ ìáò æùÞ. ÌÝóá áðü ôçí áìößåóç ìðïñïýìå íá äéáìïñöþóïõìå ìéá åé-
êüíá ðïõ èÝëïõìå íá äåßîïõìå óôïõò Üëëïõò, íá åíéó÷ýóïõìå ôï êýñïò êáé ôç äýíá-
ìÞ ìáò, íá åðéâëçèïýìå, íá öáíïýìå åõÜëùôïé êëð.
ÄéáâÜóôå ôþñá Ýíá Üëëï áðüóðáóìá áðü ôï ßäéï âéâëßï ôïõ Å.Ð. Ðáðáíïý-
ôóïõ. Óõìöùíåßôå ìå ôçí Üðïøç ôïõ óõããñáöÝá üôé ìðïñïýìå ðéèáíüí íá ìá-
íôÝøïõìå ôïí åóùôåñéêü êüóìï åíüò áôüìïõ áðü ôçí åîùôåñéêÞ ôïõ åìöÜíé-
óç; Áí óõìöùíåßôå, ðåñéãñÜøôå ôçí áìößåóç ðïõ èá ÷áñáêôÞñéæå êÜðïéïí
áðü ôïõò ôýðïõò ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï áðüóðáóìá Þ êÜðïéïí Üëëïí ôýðï,
ð.÷. Ýíáí áêáôÜóôáôï, ìáôáéüäïîï, öéëÜñåóêï, ó÷ïëáóôéêü, ðñïóåêôéêü.
ÁðÜíôçóç:
Ç åîùôåñéêÞ åìöÜíéóç áðïêáëýðôåé ðïëëÜ óôïé÷åßá ãéá ôïí åóùôåñéêü êüóìï åíüò áí-
èñþðïõ. ¸íá Ýìðåéñï ìÜôé ìðïñåß íá êáôáëÜâåé ôï ÷áñáêôÞñá êÜðïéïõ áðü ôï íôýóéìü ôïõ
êáé ßóùò êÜðïéåò éäéáéôåñüôçôåò ôçò ðñïóùðéêüôçôÜò ôïõ. ÕðÜñ÷ïõí ïñéóìÝíïé ôýðïé áí-
èñþðùí ðïõ ç åîùôåñéêÞ ôïõò åìöÜíéóç åßíáé áäéÜøåõóôïò êáèñÝöôçò ôïõ åáõôïý ôïõò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýíáò ó÷ïëáóôéêüò êõêëïöïñåß ðÜíôïôå ðåñéðïéçìÝíïò, ìå ñïý÷á ðñïóå-
êôéêÜ äéáëåãìÝíá êáé áôóáëÜêùôá. Ôá ìáëëéÜ ôïõ åßíáé Üøïãá ÷ôåíéóìÝíá, Ý÷åé ôÝëåéï ìá-
íéêéïýñ, ç ãñáâÜôá ôïõ åßíáé äåìÝíç ìå éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ êáé ôá ðáðïýôóéá ôïõ öñåóêï-
ãõáëéóìÝíá. Ï Üíèñùðïò áõôüò ðñïóÝ÷åé ðÜíôá ôéò êéíÞóåéò ôïõ, óôÝêåôáé Þ êÜèåôáé ìå é-
äéáßôåñï ôñüðï, þóôå íá ìçí ôóáëáêùèïýí ôá åíäýìáôÜ ôïõ êáé äéáñêþò äéïñèþíåé êÜðïéá
áôÝëåéá óôçí åìöÜíéóÞ ôïõ: ôï ðïõêÜìéóï ðïõ îåöåýãåé «Üôáêôá» áðü ôï ðáíôåëüíé, ìåñé-
êÝò ôïýöåò áðü ôá ìáëëéÜ ðïõ ðÝöôïõí óôï ìÝôùðï, ìéá õðïøßá óêüíçò óôá ðáðïýôóéá....
Íá äéáâÜóåôå ðñïóåêôéêÜ ôï ðïßçìá ôïõ ÊáâÜöç ðïõ áêïëïõèåß êáé íá
åñìçíåýóåôå ôïõò ëüãïõò ãéá ôïõò ïðïßïõò ï ÁñéóôïìÝíçò õéïèåôåß ìéá óõ-
ìðåñéöïñÜ îÝíç ðñïò ôï ÷áñáêôÞñá ôïõ. Ìå ðïéï ôßìçìá ðëçñþíåé «ôçí êá-
ëïýôóéêçí åíôýðùóé» ðïõ äçìéïõñãåß ç óõìðåñéöïñÜ áõôÞ; Áí ðéóôåýåôå üôé
ôï ðïßçìá ôïõ ÊáâÜöç Ý÷åé äéá÷ñïíéêÞ áîßá, äïêéìÜóôå íá ðåñéãñÜøåôå Ý-
íáí ðáñüìïéï ôýðï. Ìðïñåßôå íá äéáôçñÞóåôå ôï åéñùíéêü ýöïò ôïõ ðïéçôÞ;
ÁðÜíôçóç:
Ï ÁñéóôïìÝíçò ôïõ ÊáâÜöç õéïèåôåß ìéá óõìðåñéöïñÜ îÝíç ðñïò ôï ÷áñáêôÞñá ôïõ.
Õðïäýåôáé ôïí Üíèñùðï ðïõ Ý÷åé ëÜâåé óå âÜèïò åëëçíéêÞ ðáéäåßá, åßíáé êáëëéåñãç-
ìÝíïò, íôýíåôáé êáé óõìðåñéöÝñåôáé üðùò ïé ¸ëëçíåò, ãéá íá ãßíåé áñåóôüò óôï ðåñé-
âÜëëïí ôïõ. «ÌåôáìöéÝæåôáé» äçëáäÞ óå Ýíáí Üíèñùðï åêëåðôõóìÝíï, âáèõóôü÷áóôï
êáé óçìáíôéêü, åðåéäÞ áõôü åßíáé ôï ðñüôõðï ôçò åðï÷Þò ôïõ, êáëýðôïíôáò êÜèå óôïé-
÷åßï ðïõ èá ìáñôõñïýóå ôçí ðñáãìáôéêÞ êïéíùíéêÞ ôïõ êáôáãùãÞ.
Ôï ôßìçìá ìå ôï ïðïßï ðëçñþíåé ï ÁñéóôïìÝíçò ôçí «êáëïýôóéêçí åíôýðùóé» ðïõ äç-
ìéïõñãåß óôïõò Üëëïõò åßíáé âáñý: ç æùÞ ôïõ åßíáé øåýôéêç, üðùò êáé ôï êáôáóêåýáóìá
ôçò ðñïóùðéêüôçôÜò ôïõ. Áíáëþíåé ôï ÷ñüíï ôïõ ðñïóðáèþíôáò íá ìïéÜæåé ìå ôïõò ¸ë-
ëçíåò êáé ìÝóá ôïõ ôñÝìåé ìÞðùò êÜíåé êÜðïéï ëÜèïò êáé ïé Áëåîáíäñéíïß «ôïí ðÜñïõí
óôï øéëü». Ìðïñïýìå åýêïëá íá êáôáëÜâïõìå ðüóï äýóêïëç êáé áã÷ùôéêÞ åßíáé ç êáèç-
ìåñéíüôçôá åíüò áíèñþðïõ ðïõ äåí åßíáé áõèåíôéêüò êáé óõìöéëéùìÝíïò ìå ôçí åéêüíá ôïõ,
áëëÜ, êéíïýìåíïò óôçí åðéöÜíåéá, êáôáäéêÜæåé ôïí åáõôü ôïõ óå áãùíßá êáé ìïíáîéÜ.
¢íèñùðïé ðïõ ìïéÜæïõí ìå ôïí ÁñéóôïìÝíç õðÜñ÷ïõí óå üëåò ôéò åðï÷Ýò êáé óå êÜ-
èå êïéíùíéêü ðåñéâÜëëïí, ç óõìðåñéöïñÜ üìùò áõôÞ ÷áñáêôçñßæåé êáôåîï÷Þí ôïõò íåü-
ðëïõôïõò. ¸íá ôÝôïéï ðáñÜäåéãìá èá ìðïñïýóå íá åßíáé ï êýñéïò ðïõ, áöïý ðÝñáóå Ýíá
ìåãÜëï ìÝñïò ôçò æùÞò ôïõ óôåñçìÝíïò áðü ÷ñÞìáôá êáé õëéêÜ áãáèÜ, ðñüóöáôá êáé
îáöíéêÜ Ý÷åé ðëïõôßóåé êáé áðïöáóßæåé íá áëëÜîåé ôïí ôñüðï æùÞò ôïõ. Îå÷íÜåé ôïõò ðá-
ëéïýò «ëáúêïýò» ôïõ ößëïõò, óõ÷íÜæåé óå êïóìéêÜ ìÝñç êáé áêïëïõèåß êáôÜ ðüäáò éó÷õ-
ñïýò ïéêïíïìéêÜ áíèñþðïõò, ôçò ìåãáëïáóôéêÞò ôÜîçò. Êõêëïöïñåß ìå áõôïêßíçôï ðïëõ-
ôåëåßáò, öïñÜåé ìüíï åðþíõìá ñïý÷á êáé ìéìåßôáé ôïí ôñüðï ôùí ðëïõóßùí. ÃåìÜôïò óõ-
ìðëÝãìáôá ãéá ôç ìéêñïáóôéêÞ ôïõ êáôáãùãÞ êáé ôñÝìïíôáò ìçí ôõ÷üí ãßíåé ãíùóôü óôï
íÝï ôïõ êýêëï üôé ìÝ÷ñé ôþñá Ýìåíå ó’ åêåßíï ôï äõÜñé óôï êÝíôñï ôçò ÁèÞíáò, åðéíïåß
Ýíá ðáñåëèüí ðïõ äåí ôïõ áíÞêåé: óðïõäÝò óôç Óïñâüííç, ÷åéìåñéíÝò äéáêïðÝò ìå ôïõò
ãïíåßò óôçí Åëâåôßá, áñéóôïêñáôéêÞ êáôáãùãÞ..... ¼ìùò ïé êáéíïýñéïé ôïõ «ößëïé» âëÝðïõí
ðÜíù ôïõ êÜôé ðáñÜôáéñï ìå üëá áõôÜ: ßóùò åßíáé ìéá áäéüñáôç äïõëïðñÝðåéá Þ ìðïñåß
ðÜëé íá öôáßåé åêåßíï ôï «åîáðáíÝêáèåí» ðïõ ôïõ îÝöõãå ôéò ðñïÜëëåò.....

ÄïêéìÜóôå íá ðåñéãñÜøåôå êé åóåßò Ýíá íÝï Þ ìéá íÝá ìå éäéáßôåñï íôýóéìï
êáé ðñïóðáèÞóôå íá åñìçíåýóåôå ôç óõìðåñéöïñÜ ôïõ.
ÁðÜíôçóç:
¸íáò ôÝôïéïò Üíèñùðïò èá ìðïñïýóå íá åßíáé êÜðïéïò ìå ìáêñéÜ ìáëëéÜ, óêéóìÝ-
íï êáé ôñõðçìÝíï ðáíôåëüíé ôæéí, áäýíáôïò, ìå öáñäéÜ ðïõêáìßóá, ðáðïýôóéá äéáëõ-
ìÝíá, ÷áúìáëéÜ óôï ëáéìü, óôá ÷Ýñéá êáé óôá ðüäéá. Óôçí ðëÜôç Ý÷åé ìéá êéèÜñá êáé
óôï ÷Ýñé Ýíá ìéóïôåëåéùìÝíï ôóéãÜñï.
Ï íÝïò áñíåßôáé íá äå÷ôåß ôç óõìâáôéêÞ êïéíùíßá ðïõ æïýìå êáé ìå áõôü ôïí ôñü-
ðï åêöñÜæåé ôç äéáìáñôõñßá ôïõ. Äåß÷íåé üôé áäéáöïñåß ãéá ôïí êüóìï ìáò, áäéáöïñåß
ãéá ôç ãíþìç ðïõ Ý÷ïõí ïé Üëëïé êáé èÝëåé íá æÞóåé óå Ýíá äéêü ôïõ ñïìáíôéêü êü-
óìï. Åßíáé ãåìÜôïò ìå åõáéóèçóßåò ðïõ äåí ôéò äåß÷íåé åýêïëá ðáñÜ ìüíï óå åêåßíïí
ðïõ èá ôïí ðëçóéÜóåé.
ÄïêéìÜóôå íá ðåñéãñÜøåôå ôïí Þñùá åíüò ëïãïôå÷íéêïý Ýñãïõ áðü ôï ó÷ï-
ëéêü âéâëßï ôçò íåïåëëçíéêÞò ëïãïôå÷íßáò. Óôçí áñ÷Þ óõãêåíôñþóôå üëá ôá
óôïé÷åßá ðïõ äßíïíôáé áðü ôï óõããñáöÝá ãéá ôçí åîùôåñéêÞ åìöÜíéóç êáé
ãéá ôï ÷áñáêôÞñá ôïõ Þñùá. Óôç óõíÝ÷åéá, óõæçôÞóôå áí ôá óôïé÷åßá áõôÜ
åßíáé åðáñêÞ ãéá íá ó÷çìáôßóåôå ìéá ïëïêëçñùìÝíç åéêüíá ôïõ Þñùá. Áí
äåí åßíáé åðáñêÞ, ðñïóèÝóôå üóá èåùñåßôå áðáñáßôçôá.
ÁðÜíôçóç:
Ï ÃêïõíôÞò, óôï äéÞãçìá ôïõ Ì. ÊáñáãÜôóç «Ôï Ìðïõñßíé», åßíáé Ýíáò ÷áñáêôçñé-
óôéêüò ôýðïò ÷ùñéêïý, áíèñþðïõ ðïõ Ý÷åé ðåñÜóåé ôç æùÞ ôïõ äïõëåýïíôáò óôá ÷ùñÜöéá.
ÅîùôåñéêÜ åßíáé ãåñáóìÝíïò, óêõöôüò, êáìðïõñéáóìÝíïò, ìå ñïæéÜñéêá ÷Ýñéá êáé
âáèéÝò ñõôßäåò óôï ðñüóùðï, ðïõ öáíåñþíïõí ôç âáóáíéóìÝíç ôïõ æùÞ. Áðåñéðïßçôïò,
áîýñéóôïò êáé Üðëõôïò, êõêëïöïñåß ìå ñïý÷á ðáëéÜ êáé öôù÷éêÜ. Åßíáé Üíèñùðïò ôñá-
÷ýò, Üîåóôïò óôïõò ôñüðïõò, áëëÜ áãáèüò, ôßìéïò êáé êáëüò ïéêïãåíåéÜñ÷çò. Åßíáé õ-
ðïìïíåôéêüò êáé êÜðïéåò öïñÝò öôÜíåé óôï óçìåßï íá ãßíåé äïõëéêüò, áõôü üìùò äé-
êáéïëïãåßôáé áðü ôéò äýóêïëåò óõíèÞêåò æùÞò ôçí åðï÷Þ åêåßíç.
Ï óõããñáöÝáò óêéáãñáöåß ôçí åìöÜíéóç êáé ôç ðñïóùðéêüôçôá ôïõ ÞñùÜ ôïõ ðá-
ñáèÝôïíôáò åðáñêÞ óôïé÷åßá (ð.÷. ôï èåóóáëéêü ãëùóóéêü éäßùìá), þóôå íá ó÷çìáôß-
óïõìå ìéá ïëïêëçñùìÝíç åéêüíá ãéá ôïí ÃêïõíôÞ.
ÄéáâÜóôå ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï ãéá ôï ñüëï ôïõ óêçíïèÝôç êáé ôïõ åíäõìá-
ôïëüãïõ óå ìéá èåáôñéêÞ ðáñÜóôáóç.
Óôç óõíÝ÷åéá íá ðåñéãñÜøåôå êáé íá ó÷ïëéÜóåôå ôï óêçíéêü êáé êÜðïéá
áðü ôá êïóôïýìéá ôùí çñþùí ìéáò èåáôñéêÞò ðáñÜóôáóçò ðïõ ðáñáêïëïõ-
èÞóáôå Þ åßäáôå áðü ôçí ôçëåüñáóç.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Áñ÷éêÜ èá ðñÝðåé íá áíáöÝñåôå ôïí ôßôëï êáé ôï óõããñáöÝá ôïõ Ýñãïõ, êáèþò
êáé ôïõò âáóéêïýò óõíôåëåóôÝò ôçò ðáñÜóôáóçò (óêçíïèÝôç, çèïðïéïýò ê.ëð.).
¸ðåéôá, íá ðåñéãñÜøåôå åîáíôëçôéêÜ ôï óêçíéêü (öüíôï, Ýðéðëá, áíôéêåßìåíá)
êáé ôá êïóôïýìéá (õëéêÜ, ó÷Ýäéï, ÷ñþìáôá) êáé íá ó÷ïëéÜóåôå ôçí áéóèçôéêÞ
ôïõò áîßá, áí áíôáðïêñßíïíôáé óôçí åðï÷Þ êáé óôï ýöïò ôïõ Ýñãïõ êáé ôçò ðá-
ñÜóôáóçò, óôï óêïðü ôïõ óêçíïèÝôç ê.ëð.]

Íá åñãáóôåßôå óå ïìÜäåò. Ç êÜèå ïìÜäá íá åðéëÝîåé Ýíá èåáôñéêü Ýñãï ðïõ
äéÜâáóå· óôç óõíÝ÷åéá, íá ðñïóðáèÞóåé íá ó÷åäéÜóåé ôá êïóôïýìéá ïñéóìÝ-
íùí ðñïóþðùí ôïõ Ýñãïõ êáé ôï óêçíéêü ìéáò óõãêåêñéìÝíçò ðñÜîçò êáé
íá ôá ðåñéãñÜøåé ðñïöïñéêÜ óôïõò ìáèçôÝò ôùí Üëëùí ïìÜäùí.
×ñÞóéìåò ðëçñïöïñßåò:
1. ÌåëåôÞóôå ðñïóåêôéêÜ ôï Ýñãï êáé óõãêåíôñþóôå ðëçñïöïñßåò:
á) ãéá ôá ðñüóùðá (öýëï, çëéêßá, åîùôåñéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ, Ýíäõìá, ÷á-
ñáêôÞñá êôë.)
â) ãéá ôçí åðï÷Þ ðïõ äéáäñáìáôßæïíôáé ôá ãåãïíüôá.
2. Ìðïñåßôå íá íôýóåôå ôá ðñüóùðá ìå ñïý÷á åðï÷Þò, ïðüôå åßíáé áðáñáßôç-
ôç êÜðïéá Ýñåõíá (óå åãêõêëïðáßäåéåò, âéâëßá éóôïñßáò êôë.) ãéá ôéò åíäõ-
ìáóßåò ôçò åðï÷Þò ôïõ Ýñãïõ.
ÄéáöïñåôéêÜ, ìðïñåßôå íá áõôïó÷åäéÜóåôå, íôýíïíôáò ôïõò Þñùåò ìå ïðïéáäÞ-
ðïôå ñïý÷á íïìßæåôå üôé ôïõò ôáéñéÜæïõí (óýã÷ñïíï íôýóéìï, öáíôáóôéêü, åîù-
ðñáãìáôéêü êôë.) áñêåß áõôÜ íá åíáñìïíßæïíôáé ìå ôï ãåíéêü êëßìá ôïõ Ýñãïõ,
üðùò ôï Ý÷åôå óõëëÜâåé. Ôï ßäéï éó÷ýåé êáé ãéá ôá óêçíéêÜ. ÊïéôÜîôå ãéá ðáñÜ-
äåéãìá ôéò ðáñáêÜôù öùôïãñáößåò áðü óêçíïãñáöéêÝò êáé åíäõìáôïëïãéêÝò
ëýóåéò ðïõ Ýäùóáí êáôÜ êáéñïýò äéáöïñåôéêïß êáëëéôÝ÷íåò ãéá ôï ßäéï Ýñãï.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ç Üóêçóç äåí åíäåßêíõôáé ãéá ãñáðôÞ ðáñïõóßáóç. Ãéá ôï ó÷åäéáóìü ôùí êï-
óôïõìéþí, ìðïñåßôå íá ðÜñåôå éäÝåò áðü ôéò öùôïãñáößåò ðïõ õðÜñ÷ïõí óôéò
óåë. 197 - 199 ôïõ ó÷ïëéêïý âéâëßïõ êáé áðü åöçìåñßäåò, ðåñéïäéêÜ êáé ðñï-
ãñÜììáôá èåáôñéêþí ðáñáóôÜóåùí].
ÕðïèÝóôå üôé ïñãáíþíåôå ãéá ôçí ôçëåüñáóç ìéá óõæÞôçóç ìå èÝìá: «Ôï
ñïý÷ï ùò ìÝóï åðéêïéíùíßáò, áëëÜ êáé ôáîéíüìçóçò ôùí áíèñþðùí óå êïé-
íùíéêÝò ïìÜäåò». Ï êÜèå ïìéëçôÞò íá ðáñïõóéÜóåé ìå åðé÷åéñÞìáôá, áðü ôç
äéêÞ ôïõ ïðôéêÞ ãùíßá, ôéò áðüøåéò ôïõ ãéá ôï èÝìá.
Ïé ñüëïé ðïõ ìðïñåßôå íá õðïäõèåßôå åßíáé ïé áêüëïõèïé: Ýíáò/ìßá êïéíù-
íéïëüãïò, Ýíáò ó÷åäéáóôÞò Þ ìéá ó÷åäéÜóôñéá ìüäáò, ìéá ïéêïêõñÜ, Ýíáò
Ýìðïñïò, ìéá åêðñüóùðïò öåìéíéóôéêïý êéíÞìáôïò.
ÁðÜíôçóç
[Óçì.: Óå áõôÞ ôçí åñãáóßá èá äïèåß óõãêåíôñùôéêü ó÷åäéÜãñáììá ôùí ëåðôïìåñåéþí
ðïõ áöïñïýí óôï èÝìá:
• êïéíùíéïëüãïò:
– Èá ðñïóåããßóåé ôï èÝìá áðü êïéíùíéïëïãéêÞò ðëåõñÜò.
– Èá áíáðôýîåé ôç ó÷Ýóç áíÜìåóá óôï Ýíäõìá êáé óôçí åéêüíá ðïõ âãÜæïõ-
ìå ðñïò ôïõò Üëëïõò.
– Ôï ýöïò êáé ôï ëåîéëüãéü ôïõ/ôçò èá åßíáé åðßóçìï, öñïíôéóìÝíï, ìå üñïõò
ôïõ åéäéêïý ëåîéëïãßïõ ôçò êïéíùíéïëïãßáò.
• ó÷åäéáóôÞò/-óôñéá ìüäáò
– Èá ìéëÞóåé êõñßùò ãéá ôçí áéóèçôéêÞ áîßá ôïõ ñïý÷ïõ êáé ãéá ôç óçìáóßá
ôïõ óôçí åéêüíá ìáò.
• ïéêïêõñÜ:
– Èá ðñïóåããßóåé ôï èÝìá ìÝóá áðü ôçí ðñïóùðéêÞ ôçò åìðåéñßá.
• Ýìðïñïò:
– Èá ìéëÞóåé ãéá ôçí õëéêÞ äéÜóôáóç ôïõ ñïý÷ïõ êáé ãéá ôïí ðñïóäéïñéóìü
ôçò êïéíùíéêÞò ïìÜäáò óôçí ïðïßá áíÞêåé êÜðïéïò áíÜëïãá ìå ôçí ôéìÞ/ðïé-
üôçôá ôïõ õöÜóìáôïò/åíäýìáôïò.
• åêðñüóùðïò öåìéíéóôéêïý êéíÞìáôïò
– Èá áíé÷íåýóåé óôçí åíäõìáóßá óõìâïëéóìïýò ôçò êïéíùíéêÞò õðåñï÷Þò ôùí
áíäñþí, ôçò óåîïõáëéêÞò êáôáðßåóçò êáé ôçò ðñïóðÜèåéáò õðïôáãÞò ôçò ãõ-
íáßêáò óå óåîéóôéêÜ ðñüôõðá].
IV. ÏÑÃÁÍÙÓÇ ÔÏÕ ËÏÃÏÕ
ÐáñÜãñáöïò
ÁíÜðôõîç ìéáò ðáñáãñÜöïõ ìå áíáëïãßá
Íá äéáâÜóåôå ôçí ðáñáêÜôù ðáñÜãñáöï êáé íá åíôïðßóåôå ôá ìÝñç/óêÝëç
ôçò áíáëïãßáò.
ÁðÜíôçóç:
Ôá ìÝñç/óêÝëç ôçò áíáëïãßáò óôçí ðáñÜãñáöï áõôÞ åßíáé äýï: ôï ðåñéãñáöüìå-
íï «áíôéêåßìåíï» (áíèñþðéíïò ïñãáíéóìüò) êáé ôï áíôéêåßìåíï ðïõ ðáñïõóéÜæåé áíá-
ëïãßåò/ïìïéüôçôåò ðñïò áõôü (ìç÷áíÞ).
Ç áíáëïãßá/ïìïéüôçôá ôùí äýï åßíáé ç êáôáíÜëùóç åíÝñãåéáò (âåíæßíç Þ çëå-
êôñéêÞ åíÝñãåéá - ôñïöÞ).
Íá ðáñáôçñÞóåôå ôç äïìÞ êáé ôçí ïñãÜíùóç ôçò ðéï ðÜíù ðáñáãñÜöïõ êáé
íá åíôïðßóåôå:
á) Ôï ôìÞìá óôï ïðïßï åéóÜãåôáé ç áíáëïãßá.

â) Ðþò äéáñèñþíåôáé ôï êýñéï ìÝñïò ôçò ðáñáãñÜöïõ óôï ïðïßï áíá-
ðôýóóåôáé ç áíáëïãßá. ÐñïóðáèÞóôå íá áíáðôýîåôå ôçí áíáëïãßá, äéáñ-
èñþíïíôáò äéáöïñåôéêÜ ôçí ðáñáðÜíù ðáñÜãñáöï êáé åðéöÝñïíôáò ôéò
áíáãêáßåò áëëáãÝò, üðïõ ÷ñåéÜæåôáé.
ÁðÜíôçóç:
á) Ôï ôìÞìá óôï ïðïßï åóôéÜæåôáé ç áíáëïãßá åßíáé ç èåìáôéêÞ ðåñßïäïò ôçò ðá-
ñáãñÜöïõ: «Ï ïñãáíéóìüò êáôáíáëþíåé åíÝñãåéá üðùò êáé ìßá ìç÷áíÞ».
â) Óôï êýñéï ìÝñïò ôçò ðáñáãñÜöïõ áíáðôýóóåôáé ðñþôï ôï äåýôåñï ìÝñïò ôçò á-
íáëïãßáò, äçëáäÞ ôï áíôéêåßìåíï ðïõ ðáñïõóéÜæåé ïìïéüôçôåò/áíáëïãßåò (ç ìç-
÷áíÞ) êáé áêïëïõèåß ôï ðñþôï ìÝñïò ôçò áíáëïãßáò, äçëáäÞ ôï ðåñéãñáöüìå-
íï «áíôéêåßìåíï» (ï áíèñþðéíïò ïñãáíéóìüò). Áõôü ãßíåôáé åðåéäÞ ç ëåéôïõñãßá
ôçò ìç÷áíÞò êáé ðéï óõãêåêñéìÝíá ç êáôáíÜëùóç ð.÷. çëåêôñéêÞò åíÝñãåéáò
áðü ôï øõãåßï, åßíáé êÜôé åõñÝùò ãíùóôü ðïõ èá âïçèÞóåé ôïí áíáãíþóôç íá
êáôáíïÞóåé ôç ëåéôïõñãßá ôïõ áíèñþðéíïõ ïñãáíéóìïý.
• ÁíÜðôõîç ôçò áíáëïãßáò ìå äéáöïñåôéêÞ äéÜñèñùóç ôçò ðáñáãñÜöïõ
Ï ïñãáíéóìüò êáôáíáëþíåé åíÝñãåéá üðùò êáé ìßá ìç÷áíÞ. Ï ïñãáíéóìüò
âñßóêåé ôçí áíáãêáßá ãéá ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ åíÝñãåéá êáßãïíôáò Þ äéáóðþíôáò
÷çìéêÝò åíþóåéò. Ï ìç÷áíéóìüò áõôüò ôçò ðáñáãùãÞò åíÝñãåéáò ëÝãåôáé ê á ô á -
â ï ë é ó ì ü ò . Êáé ôï áõôïêßíçôï ë.÷. Þ ç èåñéæïáëùíéóôéêÞ ìç÷áíÞ åîáóöáëßæïõí
ôçí áíáãêáßá ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôïõò (êßíçóç êôë.) åíÝñãåéá ìå áíÜëïãï ôñüðï,
êáßãïíôáò âåíæßíç. Ôï çëåêôñéêü øõãåßï Þ ï çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò, äýï Üë-
ëåò ìç÷áíÝò, ÷ñçóéìïðïéïýí çëåêôñéêÞ åíÝñãåéá, çëåêôñéêü ñåýìá. Åßíáé öáíåñü
ðùò ï êáôáâïëéóìüò åßíáé öáéíüìåíï êïéíü êáé ãéá ôïõò ïñãáíéóìïýò êáé ãéá ï-
ñéóìÝíåò ìç÷áíÝò, áöïý êáé óôéò äýï ðåñéðôþóåéò ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôïõò êáôá-
íáëþíåôáé åíÝñãåéá ðïõ ðáñÜãåôáé áðü ôç äéÜóðáóç ÷çìéêþí åíþóåùí.....

Óôï ðáñáêÜôù ëïãïôå÷íéêü êåßìåíï íá åðéóçìÜíåôå êáé íá ó÷ïëéÜóåôå ôéò
áíáëïãéêÝò óõó÷åôßóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ç ëïãïôÝ÷íéäá. Ôé åðéôõã÷Üíåôáé
ìå ôçí áíáöïñÜ ôùí áíáëïãéþí;
ÁðÜíôçóç:
Óôï óõãêåêñéìÝíï áðüóðáóìá ç óõããñáöÝáò óõó÷åôßæåé áíáëïãéêÜ ôá äÜ÷ôõëá ôïõ
÷åñéïý ìå ôá ìÝëç ôçò ïéêïãÝíåéáò. Ï ìÝóïò åßíáé ç ìçôÝñá, ï äåßêôçò ï ðáôÝñáò, ôï ôÝ-
ôáñôï êáé ðÝìðôï äÜ÷ôõëï åßíáé ïé êüñåò êáé ï áíôß÷åéñáò ï ãéïò. Ôá ó÷üëéá ðïõ êÜíåé ç
óõããñáöÝáò óå êÜèå áíáëïãßá ðáñïõóéÜæïõí ìåãÜëï åíäéáöÝñïí: óôçí áñ÷Þ äõóêï-
ëåýôçêå íá áðïöáóßóåé áí ï ìÝóïò èá Þôáí ï ðáôÝñáò Þ ç ìçôÝñá, åðÝëåîå üìùò ôç äåý-

ôåñç, ãéáôß áõôü ôï äÜ÷ôõëï - áí êáé åßíáé ôï ìáêñýôåñï êáé ðáñáðÝìðåé óôïõò ðáôåñÜäåò
ðïõ ðñÝðåé íá åßíáé øçëïß êé åðéâëçôéêïß - Ý÷åé «ìéá êïìøüôçôá êáé ìéá ÷Üñç» ðïõ áñ-
ìüæåé óå ãõíáßêá. Ï äåßêôçò åßíáé ï ðáôÝñáò, ãéáôß Ý÷åé «ãåñü äÝóéìï êáé óôåñåüôçôá, êý-
ñïò», «åßíáé ôï äÜ÷ôõëï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßò ãéá íá äéáôÜæåéò, íá ðáñáêéíåßò, íá äåß÷íåéò,
íá åîåôÜæåéò: ôï ðéï äñáóôÞñéï äÜ÷ôõëï áð’ üëá». Ôá äýï ìéêñüôåñá äÜ÷ôõëá åßíáé ïé êü-
ñåò, «ìÜëëïí üìïéåò, ÷ëïìÝò áðïìéìÞóåéò ôçò ìçôÝñáò ôïõò, ëåðôÝò êé ïíåéñïðüëåò, ìå ôá
êÜðùò ìõôåñÜ ôïõò êåöÜëéá. ºóùò ç ìéêñüôåñç áäåñöÞ íá ìçí åßíáé ôüóï Ü÷ñùìç üóï ç
áäåñöÞ ôçò· åß÷å ðÜíù ôçò Ýíáí áÝñá óêáíäáëéÜò êáé ìßá ôÜóç êéíçôéêüôçôáò». ÔÝëïò, ï
áíôß÷åéñáò åßíáé ìïíá÷ïãéüò ðïõ «óôÝêåôáé ìéá éäÝá áðüìåñá, áëëÜ äßðëá óôïí ðáôÝñá».
Ìå ôçí áíáöïñÜ ôùí áíáëïãéþí ç óõããñáöÝáò åðéôõã÷Üíåé íá äþóåé ìå ðïëý ðá-
ñáóôáôéêü ôñüðï ôçí áíôßëçøç ðïõ åß÷å ãéá ôç äéáöïñÜ ôùí äýï öýëùí üôáí Þôáí ìé-
êñÞ êáé üðùò äéáìïñöþèçêå áõôÞ ç áíôßëçøç óôï ðëáßóéï ôçò äéêÞò ôçò ïéêïãÝíåéáò.
Áîßæåé íá ðñïóÝîïõìå éäéáßôåñá ôïí áíáëïãéêü óõó÷åôéóìü áíôß÷åéñá - ãéïõ, óôïí ï-
ðïßï öáßíåôáé îåêÜèáñá ç ãíþìç ðïõ åß÷å ðåñß áðüëõôçò åëåõèåñßáò êáé õðåñï÷Þò ôùí
áãïñéþí Ýíáíôé ôïõ äéêïý ôçò öýëïõ.

Ç áíáëïãßá - ðïõ áðïôåëåß ìéá ìïñöÞ áíáðôõãìÝíçò ðáñïìïßùóçò - Üëëïôå
åßíáé öáíåñÞ êáé Üëëïôå åýñçìá/Ýìðíåõóç ôïõ óõããñáöÝá ãéá íá äéáôõðþ-
óåé ìå ìåãáëýôåñç åíÜñãåéá ôç óêÝøç ôïõ.
Íá åðéóçìÜíåôå óôï ðáñáêÜôù êåßìåíï ðïéá ðñÜãìáôá óõó÷åôßæïíôáé
áíáëïãéêÜ êáé ìå ðïéá êïéíÞ éäéüôçôá.
ÁðÜíôçóç:
Óôï êåßìåíï óõó÷åôßæïíôáé áíáëïãéêÜ ïé óôß÷ïé åíüò äçìïôéêïý ôñáãïõäéïý (ðåñé-
ãñáöüìåíï «áíôéêåßìåíï») ìå ôïõò ëéèüðëéíèïõò åíüò áñ÷áßïõ éóïäïìéêïý ôïß÷ïõ
(áíôéêåßìåíï ðïõ ðáñïõóéÜæåé áíáëïãßåò/ïìïéüôçôåò ðñïò ôï ðåñéãñáöüìåíï). ÊïéíÞ
éäéüôçôá ôùí äýï óõó÷åôéæüìåíùí áíôéêåéìÝíùí åßíáé ç Ýëëåéøç óõíäåôéêïý õëéêïý, ç
áõôïôÝëåéá, ç óõíï÷Þ êáé ç áíôï÷Þ.

Ìå âÜóç ôçí áíáëïãßá ðïõ õðÜñ÷åé áíÜìåóá óå ìéá ðõñêáãéÜ ðïõ åîáðëþ-
íåôáé êáé óå ìéá åðéäçìéêÞ áóèÝíåéá, ãñÜøôå ìßá ðáñÜãñáöï ãýñù óôéò äÝêá
óåéñÝò (100 - 130 ëÝîåéò). ÈåùñÞóôå ðåñéãñáöüìåíï áíôéêåßìåíï (áõôü ðïõ
÷ñåéÜæåôáé åðåîÞãçóç) ôçí ðïñåßá ôçò åðéäçìéêÞò áóèÝíåéáò êáé ïñãáíþóôå
ôçí ðåñéãñáöÞ óáò Ýôóé, þóôå íá åîõðçñåôåß áðïôåëåóìáôéêÜ ôï óêïðü óáò.
– Ìðïñåßò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò êïéíÝò Þ ðáñüìïéåò ñçìáôéêÝò öñÜóåéò êáé

óôá äýï óêÝëç,
ð.÷. ðõñêáãéÜ - åðéäçìéêÞ áóèÝíåéá
– óôçí áñ÷Þ äå ãßíåôáé åýêïëá áíôéëçðôÞ

– åîáðëþíåôáé ãñÞãïñá êôë.
ÁðÜíôçóç:
Ìéá åðéäçìéêÞ áóèÝíåéá åîáðëþíåôáé üðùò ìéá ðõñêáãéÜ. Ç öùôéÜ îåêéíÜåé áðü ëß-
ãá îåñüêëáäá Þ ÷áñôéÜ· ëßãåò óðßèåò áñêïýí ãéá íá öïõíôþóåé êáé íá ðñï÷ùñÞóåé
êáßãïíôáò ü,ôé âñåèåß óôï äñüìï ôçò: èÜìíïõò, øçëÜ öõôÜ, äÝíôñá. Ç ðõñêáãéÜ åðå-
êôåßíåôáé ãñÞãïñá óôï äÜóïò êáé, áí äåí õðÜñîåé Ýãêáéñç åðÝìâáóç, êáôáêáßåé óðßôéá
êáé ïéêéóìïýò ïëüêëçñïõò. Ìå ôïí ßäéï ôñüðï åîáðëþíåôáé êáé ìéá åðéäçìßá: óôçí áñ-
÷Þ ðñïóâÜëëåé åëÜ÷éóôïõò áíèñþðïõò ïé ïðïßïé, êáèþò Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ ìå Üëëïõò,
ìåôáäßäïõí ôçí áóèÝíåéá. ÓôáäéáêÜ, ç åðéäçìßá åîáðëþíåôáé óå ðåñéóóüôåñá Üôïìá êáé,
áí äå ëçöèïýí ôá êáôÜëëçëá ðñïëçðôéêÜ êáé èåñáðåõôéêÜ ìÝôñá, ìðïñåß íá óêïñðßóåé
ôïí ôñüìï êáé ôïí ðáíéêü óå ìéá ïëüêëçñç ÷þñá êáé íá áöáíßóåé ðëçèõóìïýò....
ÄéáâÜóôå ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï êáé óõæçôÞóôå ôï íüçìÜ ôïõ. Ðïéåò áíáëï-
ãéêÝò ó÷Ýóåéò õðïêñýðôïíôáé;
ÁðÜíôçóç:
Ç äéÞãçóç «Ç ðáñáâïëÞ ôïõ áåôïý», üðùò Üëëùóôå äçëþíåé êáé ï ôßôëïò, åßíáé
Ýíá áëëçãïñéêü êåßìåíï óôï ïðïßï õðïêñýðôïíôáé ïé åîÞò áíáëïãéêÝò ó÷Ýóåéò:
– ï «éäéïêôÞôçò» ôïõ áåôïý (äçëáäÞ ï Üíèñùðïò ðïõ áé÷ìáëùôßæåé ôï ðïõëß) óõìâï-
ëßæåé ôïõò ëåõêïýò áðïéêéïêñÜôåò ðïõ åîáíäñáðüäéóáí ôïõò ìáýñïõò ôçò ÁöñéêÞò,
– ï áåôüò óõìâïëßæåé ôï ëáü ôçò ÁöñéêÞò,
– ï öõóéïäßöçò áíôéðñïóùðåýåé üóïõò óôÜèçêáí ðëÜé óôïí áöñéêáíéêü ëáü, æçôþ-
íôáò ôçí áðåëåõèÝñùóÞ ôïõ áðü ôï ñáôóéóôéêü êáèåóôþò äïõëåßáò,
– ðÜðéåò, êüôåò, ãáëüðïõëá åßíáé ïé õðïôáãìÝíïé ëáïß,
– ï Þëéïò óõìâïëßæåé ôçí åëåõèåñßá.
Ôï êåßìåíï åßíáé ðáñáâïëéêü/áëëçãïñéêü. Ç áëëçãïñßá/ðáñáâïëÞ åßíáé ìéá ìå-
ôáöïñéêÞ Ýêöñáóç, ç ïðïßá êñýâåé íïÞìáôá äéáöïñåôéêÜ áðü åêåßíá ðïõ öá-
íåñþíïõí ïé ëÝîåéò ôçò. Ðïéåò ïìïéüôçôåò êáé äéáöïñÝò äéáêñßíåôå áíÜìåóá óå
ìéá ðáñïìïßùóç, ìéá áëëçãïñßá êáé ìéá ðáñáâïëÞ, á) ùò ðñïò ôïí ôñüðï ðïõ
åêöÝñïíôáé, â) ùò ðñïò ôçí Ýêôáóç êáé ã) ùò ðñïò ôï óêïðü ðïõ åîõðçñåôïýí;
(âëÝðå êáé ÍÅ.Ó. óåë. 180)
ÁðÜíôçóç:
Ïìïéüôçôåò ÄéáöïñÝò
– Óôçí ðáñïìïßùóç ïé ëÝîåéò ÷ñçóéìïðïé-
Óôçí áëëçãïñßá êáé ïýíôáé ìå ôçí êõñéïëåêôéêÞ ôïõò óçìá-
óôçí ðáñáâïëÞ ïé ëÝ- óßá, ìå ôç óõíïäåßá ôùí ðáñïìïéáóôé-
á) ôñüðïò
îåéò/åêöñÜóåéò ÷ñçóé- êþí ëÝîåùí: óáí, êáèþò, üðùò, ëåò, ùò.
åêöïñÜò
ìïðïéïýíôáé ìåôáöïñéêÜ – Óôçí ðáñïìïßùóç õðÜñ÷ïõí äýï üñïé, ï
êáé ìå óõìâïëéêü ôñüðï. ðñþôïò ï ïðïßïò óõãêñßíåôáé êáé ï äåý-
ôåñïò ðñïò ôïí ïðïßï ãßíåôáé ç óýãêñéóç
Ç ðáñáâïëÞ êáé ç áë-
Ç ðáñïìïßùóç åêôåßíåôáé áðü ìßá Ýùò
â) Ýêôáóç ëçãïñßá Ý÷ïõí óõíÞ-
ëßãåò óåéñÝò.
èùò ìåãÜëç Ýêôáóç.
Óôü÷ïò ôçò ðáñïìïßùóçò
åßíáé íá ôïíéóôåß ìéá
éäéüôçôá ðïõ Ý÷åé Ýíá
ðñüóùðï/ðñÜãìá/éäÝá.
Óôü÷ïò ôçò áëëçãïñßáò
Ç ðáñáâïëÞ Ý÷åé óõíÞèùò äéäáêôéêïýò
ã) óêïðüò êáé ôçò ðáñáâïëÞò åßíáé
óôü÷ïõò.
íá êÜíïõí Ýíá ìÞíõìá
ðéï áéóèçôü óôïí áíá-
ãíþóôç/áêñïáôÞ, íá ôïí
óõãêéíÞóïõí, íá êåíôñß-
óïõí ôï åíäéáöÝñïí ôïõ.

ÐñïóðáèÞóôå íá ãñÜøåôå êé åóåßò Ýíá êåßìåíï ìå ðáñáâïëéêü/áëëçãïñéêü
÷áñáêôÞñá (Ìðïñåßôå íá âïçèçèåßôå åêôüò áðü Üëëá êåßìåíá áðü ôçí áíÜ-
ãíùóç ïñéóìÝíùí ïìçñéêþí ðáñïìïéþóåùí, áðü ôïõò Áéóþðåéïõò ìýèïõò
êáé áðü åõáããåëéêÝò ðáñáâïëÝò).
ÁðÜíôçóç:
ÌðñïóôÜ óôï íüìï óôÝêåé Ýíáò èõñùñüò, ó’ áõôü ôï èõñùñü Ýñ÷åôáé Ýíáò ÷ùñéêüò
êáé æçôÜ íá ìðåé ìÝóá. Ìá ï èõñùñüò ëÝåé ðùò äåí ìðïñåß íá ôïí áöÞóåé ôþñá íá
ìðåé. Ï Üíèñùðïò óõëëïãéÝôáé êáé ýóôåñá ñùôÜ ìÞðùò èá ìðïñïýóå íá ìðåé áñãüôå-
ñá. «ºóùò», ëÝåé ï èõñùñüò, «ôþñá üìùò ü÷é». Ç ðüñôá åßíáé áíïé÷ôÞ üðùò ðÜíôá êáé
êáèþò ðáñáìåñßæåé ï èõñùñüò, óêýâåé ï Üíèñùðïò, ãéá íá êïéôÜîåé ìÝóá áðü ôçí ðüñ-
ôá. Ìüëéò ôï áíôéëÞöèçêå áõôü ï èõñùñüò, ãåëÜ êáé ëÝåé: «Áí ôï ôñáâÜ ç üñåîÞ óïõ,
äïêßìáóå íá ìðåéò, ì’ üëï ðïõ óïõ ôï áðáãüñåøá. Ðñüóåîå üìùò: åßìáé äõíáôüò. Êáé
äåí åßìáé ðáñÜ ï ðéï êÜôù áð’ üëïõò ôïõò èõñùñïýò. Áðü áßèïõóá ó’ áßèïõóá åßíáé
êé Üëëïé èõñùñïß, ï Ýíáò ðéï äõíáôüò áðü ôïí Üëëï. Ôç èÝá ôïõ ôñßôïõ ìüëéò, ïýô’
åãþ ìðïñþ íá ôçí áíôÝîù». ÔÝôïéåò äõóêïëßåò äåí ôéò ðåñßìåíå ï ÷ùñéêüò. Ï íüìïò
ùóôüóï ðñÝðåé íá ’íáé óôïí êáèÝíá êáé ðÜíôá ðñïóéôüò, óêÝðôåôáé, êáé êÜèùò ôþñá
êïéôÜæåé ðñïóå÷ôéêÜ ôï èõñùñü, ôõëéãìÝíï óôï ãïýíéíï ðáíùöüñé ôïõ, ôç ìåãÜëç óïõ-
âëåñÞ ôïõ ìýôç, ôç ìáêñéÜ, áñáéÞ, ìáýñç, ôáôÜñéêç ãåíåéÜäá, áðïöáóßæåé íá ðåñéìÝíåé
êáëýôåñá ßóáìå íá ðÜñåé ôçí Üäåéá íá ìðåé. Ï èõñùñüò ôïý äßíåé Ýíá óêáìíß êáé ôïí
áöÞíåé íá êáèßóåé ðëÜé óôçí ðüñôá. Åêåß äá êÜèåôáé ìÝñåò êáé ÷ñüíéá. ÊÜíåé ðïëëÝò
ðñïóðÜèåéåò íá ôïõ åðéôñÝøïõí íá ìðåé, êáé êïõñÜæåé ôï èõñùñü ìå ôá ðáñáêÜëéá ôïõ.
Ï èõñùñüò ôïý êÜíåé óõ÷íÜ ìéêñïåñùôÞìáôá, óáí áõôÜ ðïõ êÜíïõí ïé ìåãÜëïé êýñé-
ïé, êáé óôï ôÝëïò ôïõ ëÝåé ïëïÝíá ðùò äåí ìðïñåß áêüìá íá ôïí áöÞóåé íá ìðåé. Ï
Üíèñùðïò, ðïõ Þôáí êáëÜ åöïäéáóìÝíïò ãéá ôï ôáîßäé ôïõ, îüäåøå üëá, áêüìç êé ü,ôé
ðïëýôéìï åß÷å, óå äùñïäïêßåò ãéá ôï èõñùñü. Åêåßíïò ôá äÝ÷åôáé üëá êáé ýóôåñá ëÝ-
åé: «Ôá äÝ÷ïìáé ìüíï êáé ìüíï ãéá íá ìç íïìßóåéò ðùò ðáñÜëåéøåò ôßðïôá». ¼ëá áõ-
ôÜ ôá ðïëëÜ ÷ñüíéá ï Üíèñùðïò ðáñáôçñåß ôï èõñùñü ó÷åäüí áäéÜêïðá. Áðïîå÷íÜ
ôïõò Üëëïõò èõñùñïýò, êé áõôüò ï ðñþôïò ôïý öáßíåôáé ôï ìïíáäéêü åìðüäéï ãéá íá
ìðåé óôï íüìï. ÊáôáñôéÝôáé ôçí êáêÞ ôý÷ç. Ôá ðñþôá ÷ñüíéá ÷ùñßò óõãêñáôçìü êáé
äõíáôÜ, áñãüôåñá, üóï ãåñÜæåé, ìïõñìïõñßæåé ìüíï. Áñ÷ßæåé íá ðáéäéáñßæåé êáé, ìéá êáé
ìåëåôþíôáò ÷ñüíéá ôï èõñùñü ãíþñéóå êáé ôïõò øýëëïõò ôïõ ãïýíéíïõ ãéáêÜ ôïõ, ðá-
ñáêáëåß êáé ôïõò øýëëïõò íá ôïí âïçèÞóïõí êáé í’ áëëÜîïõí ôç ãíþìç ôïõ èõñùñïý.
ÔÝëïò, ôï öùò ëéãïóôåýåé êáé äåí îÝñåé áí ãýñù ôïõ áëÞèåéá óêïôåéíéÜæåé, Þ áí ìï-
íÜ÷á ôá ìÜôéá ôïõ ôïí áðáôïýí. Ùóôüóï, áíáãíùñßæåé ôþñá ìéá ëÜìøç ìÝóá óôï óêï-
ôÜäé, ðïõ îå÷ýíåôáé Üóâåóôç ìÝóá áðü ôïõ íüìïõ ôçí ðüñôá. Äåí Ý÷åé ðéá ðïëëÞ æùÞ.
Ðñéí áðü ôï èÜíáôü ôïõ óìßãïõí ïé ðåßñåò üëçò ôïõ ôçò æùÞò óå Ýíá ñþôçìá, ðïõ äåí
åß÷å êÜíåé ùò óÞìåñá óôï èõñùñü. Ôïõ ãíÝöåé, ãéáôß äåí ìðïñåß ðéá í’ áíáóçêþóåé ôï
îõëéáóìÝíï ôïõ êïñìß. Ï èõñùñüò ðñÝðåé íá óêýøåé ðïëý êïíôÜ ôïõ, ãéáôß ôï ýøïò
ôïõ áíèñþðïõ Ý÷åé ðïëý áëëÜîåé. «Ôé èåò ëïéðüí áêüìá íá ìÜèåéò;» ñùôÜ ï èõñùñüò,
«åßóáé á÷üñôáãïò...» «¼ëïé ìÜ÷ïíôáé ãéá ôï íüìï», ëÝåé ï Üíèñùðïò, «ðþò ôõ÷áßíåé íá
ìç æçôÜ êáíÝíáò Üëëïò åêôüò áðü ìÝíá íá ìðåé;» Ï èõñùñüò íéþèåé ðùò ï Üíèñùðïò
áããßæåé êéüëáò óôï ôÝëïò êáé, ãéá íá öôÜóåé ôçí áêïÞ ôïõ ðïõ ÷Üíåôáé, ïõñëéÜæåé: «Êá-
íÝíáò Üëëïò äå ìðïñïýóå íá ãßíåé äåêôüò åäþ, ãéáôß ç åßóïäïò Þôáí ãéá óÝíá ðñïï-
ñéóìÝíç. Ðçãáßíù ôþñá íá ôçí êëåßóù.»
ÖñÜíôò ÊÜöêá, ÌðñïóôÜ óôï íüìï,
ìôö. ÔÝá ÁíåìïãéÜííç ÊÍË ã´ ëõêåßïõ
ÁöÞãçóç
É. ÁÖÇÃÇÓÇ
1. Ïñéóìüò ôçò áöÞãçóçò

ÐñïóðáèÞóôå íá áðïäþóåôå ìå áíáëõôéêü ôñüðï ôçí ôçëåãñáöéêÞ áóôõíï-
ìéêÞ áíáöïñÜ.
ÁðÜíôçóç:
Ðñïò....
ÁíáöÝñù üôé:
Óôéò 15.3.1986 êáé þñá 17.30 óôç Èåóóáëïíßêç åîáöáíßóôçêå ç Ê.Ì. ôïõ Ã. êáé
ôçò Ê., ðïõ Ý÷åé ãåííçèåß ôï 1970 óôç.... êáé åßíáé åñãÜôñéá, êÜôïéêïò Èåóóáëïíßêçò.
¸÷åé áíÜóôçìá 1.70, ëåðôÞ óùìáôéêÞ äéÜðëáóç, ÷ñþìá ðñïóþðïõ ëåõêü, ìáëëéÜ ìáý-
ñá, ìÜôéá êáóôáíÜ, ó÷Þìá ðñïóþðïõ ùïåéäÝò êáé êáíïíéêÞ ìýôç. Ôçí çìÝñá ôçò åîá-
öÜíéóÞò ôçò öïñïýóå ìáýñç öïýóôá, Üóðñç öáíÝëá êáé ìáýñï ðÝôóéíï ìðïõöÜí.
Óýìöùíá ìå ðëçñïöïñßåò ôïõ ðáôÝñá, ï ïðïßïò äÞëùóå ôçí åîáöÜíéóç óôéò
18.3.1986, ç Ê.Ì. ðÞãå óôçí åñãáóßá ôçò áð’ üðïõ êáé åîáöáíßóôçêå êáé äçëþíåé ðùò
ôá áßôéá ôçò åîáöÜíéóçò åßíáé ïéêïãåíåéáêÜ ðñïâëÞìáôá. Ðéèáíïëïãåßôáé ðùò ôüðïò
ìåôÜâáóÞò ôçò åßíáé ç äõôéêÞ ðåñéï÷Þ ôçò ðüëçò ôçò Èåóóáëïíßêçò.
Ï ÄÉÏÉÊÇÔÇÓ Ï ÄÉÁÂÉÂÁÓÁÓ
Ê. Ã. ÕÐÁÓÔÕÍÏÌÏÓ Ó. Ì. ÁÑ×ÉÖÕËÁÊÁÓ
2. Áöçãçìáôéêü ðåñéå÷üìåíï êáé áöçãçìáôéêÞ ðñÜîç

Íá äéáâÜóåôå ôï áêüëïõèï áðüóðáóìá áðü Ýíá áóôõíïìéêü ìõèéóôüñçìá.
¾óôåñá, ëáìâÜíïíôáò õðüøç ôçí ðñïçãïýìåíç áíáëõôéêÞ áóôõíïìéêÞ áíá-
öïñÜ (2), íá óõíôÜîåôå, ùò áóôõíïìéêüò ôçò ÅãêëçìáôïëïãéêÞò Õðçñå-
óßáò/Äßùîçò Êïéíïý ÅãêëÞìáôïò, ìéá áíáöïñÜ ðïõ èá áðåõèýíåôáé óôïí
åðéèåùñçôÞ ËéæÝí.
• ×ñÞóéìç ðëçñïöïñßá
Óôéò áöçãÞóåéò ðïõ êáëýðôïõí êáèçìåñéíÝò áíÜãêåò, êáé ìÜëéóôá ó’ áõôÝò
ðïõ Ý÷ïõí Ýíáí åðßóçìï ÷áñáêôÞñá, üðùò åßíáé ð.÷. ç êáôÜèåóç ìÜñôõñá, ç
õðçñåóéáêÞ áíáöïñÜ êôë., ï óõíôÜêôçò êÜíåé óõíÞèùò ìßá óýíôïìç êáé
üóï ãßíåôáé ðéï áíôéêåéìåíéêÞ ðáñïõóßáóç ôùí ãåãïíüôùí óå ÷ñïíïëïãéêÞ
óåéñÜ, áðïöåýãïíôáò íá åêöñÜóåé ôá ðñïóùðéêÜ ôïõ áéóèÞìáôá.
ÁðÜíôçóç:
Ðñïò
ÅðéèåùñçôÞ ê. ËéæÝí
ÁíáöÝñù üôé:
×ôåò 25.3.1932, óå êÜðïéá öéëáíèñùðéêÞ ãéïñôÞ üðïõ ç ê. ¼ëéâåñ, ç äéÜóçìç óõã-
ãñáöÝáò, èá õðÝãñáöå ôá âéâëßá ôçò, óå Ýíá ÷ùñéü ðåñßðïõ 30 ÷éëéüìåôñá Ýîù áðü ôï
Ëïíäßíï, äéÝêñéíá áíÜìåóá óôï ðëÞèïò ôïí Üíèñùðï ðïõ óõíüäåõóå ôïí ðáôÝñá-Ãéïñ-
ìÜ ôç âñáäéÜ ôçò äïëïöïíßáò ôïõ. Ï Üíèñùðïò áõôüò Þôáí üðùò áêñéâþò óáò ôïí ðå-
ñéÝãñáøá ôçí çìÝñá ðïõ ìå åðéóêåöèÞêáôå, ìå ôç äéáöïñÜ üôé ðåñéöåñüôáí ðÜíù óå
Ýíá áíáðçñéêü êáñïôóÜêé, êáèþò ßóùò åí ôù ìåôáîý Ýðáèå êÜðïéï áôý÷çìá. Ðëçñï-
öïñÞèçêá ðùò ôï üíïìá ôïõ åßíáé ÂÝíáìðë, ìÝíåé óå Ýíáí ðýñãï ôçò ðåñéï÷Þò, ôï
ÐñÜéïñò Êïñô, êáé ÷áßñåé åêôéìÞóåùò êáé óåâáóìïý.
Óáò äéáâéâÜæù ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ óõíÝëåîá, èåùñþíôáò êáèÞêïí ìïõ íá âïçèÞ-
óù óôï Ýñãï óáò.
Æ.Ï.
Áóôõíïìéêüò ÅãêëçìáôïëïãéêÞò Õðçñåóßáò

Ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï åßíáé êáôÜèåóç áõôüðôç ìÜñôõñá óå ôñï÷áßï áôý÷çìá.
Óôéò 20 ÌáÀïõ êáé þñá 18.15, åíþ âñéóêüìïõí óôï êáôÜóôçìÜ ìïõ óôçí
ïäü Áãßïõ Äçìçôñßïõ 41, óôç Èåóóáëïíßêç, åßäá ôï ËÁ 9857 É× áõôïêßíçôï
ïäçãïýìåíï áðü ôïí åíáãüìåíï ÄçìÞôñéï ×áôæçóôåöÜíïõ óôçí ïäü Áãßïõ Äç-
ìçôñßïõ, ìå êáôåýèõíóç ðñïò ôçí Ýîïäï ôçò ðüëçò, êáé êéíïýìåíï óôçí åóù-
ôåñéêÞ ëùñßäá êõêëïöïñßáò, íá ðñïóêñïýåé, üôáí Ýöèáóå óôï ýøïò ôïõ Êáõ-
ôáíôæïãëåßïõ óôáäßïõ, ëüãù áðüôïìçò ìåôáêßíçóÞò ôïõ ðñïò ôç äåîéÜ ëùñßäá
êõêëïöïñßáò, áðü áðñïóåîßá êáé áäåîéüôçôá ôïõ ïäçãïý, óôï ðßóù áñéóôåñü
ìÝñïò ôïõ ÄÆ 4985 É× áõôïêéíÞôïõ ôïõ åíÜãïíôïò ðïõ êéíïýíôáí êáíïíéêÜ,
ðñïçãïýìåíï, óôç äåîéÜ ëùñßäá êõêëïöïñßáò.
ÕðïèÝóôå üôé åßóôå ï áõôüðôçò ìÜñôõñáò ôïõ áôõ÷Þìáôïò êáé äéçãåßóôå ôï ðå-
ñéóôáôéêü óôïõò ößëïõò óáò. ÐñïóðáèÞóôå íá æùíôáíÝøåôå ôçí áöÞãçóÞ óáò
åêöñÜæïíôáò ôá ðñïóùðéêÜ óáò óõíáéóèÞìáôá êáé ðñïóèÝôïíôáò ó÷üëéá äéêÜ
óáò êáé ôùí ðáñåõñéóêïìÝíùí, êáèþò êáé ÷áñáêôçñéóôéêÝò ëåðôïìÝñåéåò ãéá ôï
áôý÷çìá. Íá Ý÷åôå õðüøç óáò üôé óêïðüò óáò äåí åßíáé íá äþóåôå ôéò áðáñáß-
ôçôåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôçí åêäßêáóç ôçò õðïèÝóåùò, áëëÜ íá ìåôáäþóåôå ôéò
åíôõðþóåéò êáé ôéò åìðåéñßåò óáò. Óõìâïõëåõôåßôå ôï ðáñáêÜôù ëåîéëüãéï, üðùò
êáé ôï ëåîéëüãéï ôçò ó. 234.
• áíçóõ÷ßá, áãùíßá, êáñäéï÷ôýðé, óõãêñáôçìÝíç áíáðíïÞ, ôáñá÷Þ, áíáóôÜ-

ôùóç, ðéÜíåôáé ç øõ÷Þ ìïõ, áíáóôáôþíïìáé, ãßíïìáé Üíù-êÜôù, ìå ðåñé-
ëïýæåé êñýïò éäñþôáò, ìïõ êüâïíôáé ôá Þðáôá (=öïâÜìáé ðïëý), Ýêðëçîç,
îÜöíéóìá, óïêÜñéóìá, óÜóôéóìá, áéóèÜíïìáé Ýêðëçîç, ðáãþíù, áíáðçäþ,
ìÝíù ìå áíïé÷ôü ôï óôüìá, êïêáëþíù, êåñþíù.
• áðñüóå÷ôïò ïäçãüò, áöçìÝíïò-, åðéðüëáéïò-, áôæáìÞò- (=áäÝîéïò), áäÝîéïò-
• åðéôá÷ýíù, áíáðôýóóù ôá÷ýôçôá, öïñôóÜñù, åðéâñáäýíù ôçí êßíçóç, ìåé-
þíù ôçí ôá÷ýôçôá, öñåíÜñù, ðÝöôù åðÜíù, ôñáêÜñù.
• âßáéç óýãêñïõóç, óöïäñÞ-, Üãñéá-, áðüôïìç ìåôáêßíçóç, îáöíéêÞ-, áðñü-
âëåðôç-
ÁðÜíôçóç:
«Ìçí áíçóõ÷åßôå, ðáéäéÜ. Íá ðéù ëßãï íåñü, ãéá íá óõíÝëèù áðü ôï óïêÜñéóìá,
êáé èá óáò ðù. Íéþèù ðïëý áíáóôáôùìÝíïò áêüìá. ¹ìïõí, ðïõ ëåôå, óôï êáôÜóôç-
ìá. Åß÷á ðïëý êüóìï íá åîõðçñåôÞóù åêåßíç ôç óôéãìÞ, åß÷å öýãåé ãéá ëßãï êáé ï õ-
ðÜëëçëïò êáé ðíéãüìïõí óôçí äïõëåéÜ. ¹ìïõí ôüóï áðïññïöçìÝíïò ðïõ, üôáí îáö-
íéêÜ Üêïõóá åêåßíï ôï áðüôïìï öñåíÜñéóìá êáé ôïí áíáôñé÷éáóôéêü Þ÷ï ôçò óöï-
äñÞò óýãêñïõóçò, ðÜãùóá, ðéÜóôçêå ç øõ÷Þ ìïõ. ¸íéùóá ôÝôïéá ôáñá÷Þ ðïõ äåí
ìðïñïýóá íá âãù, ãéá íá äù ôé åß÷å óõìâåß. ÔåëéêÜ âãÞêá êáé åßäá ôï èëéâåñü óõì-
âÜí. Åß÷áí óõãêñïõóôåß äýï áõôïêßíçôá É.×. Áõôüò ðïõ Ýâãáéíå ðñþôïò áðü ôçí
Áãßïõ Äçìçôñßïõ ðñï÷ùñïýóå êáíïíéêÜ óôç äåîéÜ ëùñßäá, üôáí ôïí ðñïóðÝñáóå
ïäçãþíôáò Üôóáëá, Ýíáò áäÝîéïò, åðéðüëáéïò ïäçãüò. Äå öñÝíáñå, ïýôå êáí ìåß-
ùóå ôá÷ýôçôá êé Ýðåóå åðÜíù óôïí ðñþôï óôï ðßóù áñéóôåñü ìÝñïò êáé ôïí ÷ôýðç-
óå. Ç óýãêñïõóç Þôáí ðïëý Üãñéá. ¹ôáí ç áñ÷Þ ìéáò ôñáãùäßáò. Ï ðñþôïò ïäç-
ãüò ìåôáöÝñèçêå ìå ðïëëáðëÝò óùìáôéêÝò êáêþóåéò óôï íïóïêïìåßï. Ï äåýôå-
ñïò Ýìåéíå ìéóÞ þñá åãêëùâéóìÝíïò óôï áõôïêßíçôü ôïõ, ìÝ÷ñé ðïõ ôïí Ýâãáëáí ïé
Üíôñåò ôçò ðõñïóâåóôéêÞò. Ïé ðéï ðïëëïß ôïõ Ýóõñáí ôá «åî áìÜîçò». Áõôü ðïõ äåí
ìðïñþ íá êáôáëÜâù åßíáé ãéáôß äå âÜæïõìå ìõáëü åðéôÝëïõò! ÊÜèå ìÝñá âëÝðïõìå êáé
áêïýìå ôé ãßíåôáé, êÜèå ìÝñá óõìâïõëÝò êáé óõóôÜóåéò. Ôé íá óïõ êÜíåé êáé ç ôñï-
÷áßá, áí ï êÜèå ïäçãüò õðåñôéìÜ ôéò éêáíüôçôÝò ôïõ Þ ïäçãåß áðñüóå÷ôïò êáé
áöçñçìÝíïò.....
×ñåéÜæåôáé ðáñáäåéãìáôéóìüò, íá âÜëïõìå ãíþóç åðéôÝëïõò. ÔÝëïò ðÜíôùí, íá ìç
ëÝù êáé ðïëëÜ, óôï óõãêåêñéìÝíï óõìâÜí äåí îÝñù ôé áêñéâþò Ýãéíå, ãéáôß äåí åßäá
ôá ðÜíôá áðü ôçí áñ÷Þ. Ãé’ áõôü êáé óôçí êáôÜèåóç ðïõ ìïõ æÞôçóáí äÞëùóá ìüíï
ü,ôé åßäá. Äåí Þèåëá íá åêôïîåýóù êáôçãïñßåò ðÜíù óôçí ôáñá÷Þ ìïõ êáé íá êá-
ôáäéêÜóù Üäéêá êÜðïéïí. ÐÜíôùò ôþñá íéþèù êáëýôåñá! Åý÷ïìáé íá ìç æÞóåôå ðïôÝ
ôÝôïéï êáñäéï÷ôýðé».
3. ÁöçãçìáôéêÜ åßäç, ôï ýöïò êáé ï óêïðüò ôïõò

Ôá áöçãçìáôéêÜ åßäç ìðïñïýí íá åíôá÷èïýí óå äýï âáóéêÝò êáôçãïñßåò:
óôéò áöçãÞóåéò ðñáãìáôéêþí ãåãïíüôùí êáé óôéò áöçãÞóåéò ðëáóìáôéêþí
ãåãïíüôùí.
ÐñïóðáèÞóôå íá êáôáôÜîåôå óôçí êáôÜëëçëç êáôçãïñßá ôá ðáñáêÜôù åßäç:
éóôïñéïãñáößá, (áõôï)âéïãñáößá, ìõèéóôïñçìáôéêÞ âéïãñáößá, çìåñïëüãéï,
áðïìíçìïíåýìáôá, õðçñåóéáêÞ áíáöïñÜ, åðéóôïëÞ, ìõèéóôüñçìá, éóôïñéêü
ìõèéóôüñçìá. Óôçí êáôçãïñéïðïßçóç áõôÞ äå èá óõìðåñéëÜâåôå üóá åßäç
áíÞêïõí óå ìéá åíäéÜìåóç êáôçãïñßá, åöüóïí ðåñéÝ÷ïõí êáé ðñáãìáôéêÜ êáé
ðëáóìáôéêÜ óôïé÷åßá.
ÁðÜíôçóç:
ÁöçãÞóåéò ðñáãìáôéêþí ÁöçãÞóåéò ðëáóìáôéêþí
ãåãïíüôùí ãåãïíüôùí
éóôïñéïãñáößá ìõèéóôüñçìá
(áõôï)âéïãñáößá
çìåñïëüãéï
áðïìíçìïíåýìáôá
õðçñåóéáêÞ áíáöïñÜ
åðéóôïëÞ
• Óôçí ðáñáðÜíù êáôçãïñéïðïßçóç äå óõìðåñéëáìâÜíïíôáé ç ìõèéóôïñçìáôéêÞ

âéïãñáößá êáé ôï éóôïñéêü ìõèéóôüñçìá, ðïõ áíÞêïõí óå ìéá åíäéÜìåóç êáôç-
ãïñßá, êáèþò ðåñéÝ÷ïõí êáé ðñáãìáôéêÜ êáé ðëáóìáôéêÜ óôïé÷åßá.

Íá äéáâÜóåôå ôá ðáñáêÜôù êåßìåíá êáé íá ðñïóäéïñßóåôå ôï åßäïò ôïõò (ð.÷.
åðéóôçìïíéêÞ áíáêïßíùóç, õðçñåóéáêÞ áíáöïñÜ, ðñáêôéêÜ óõíåäñßáóçò
êôë.) Ý÷ïíôáò ùò êñéôÞñéï ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõò êáé ôï óêïðü ãéá ôïí ïðïßï
ãñÜöôçêáí. ÐñïóðáèÞóôå áêüìç íá ÷áñáêôçñßóåôå ôï ýöïò ôïõò (åðßóçìï,
ïéêåßï, ëïãïôå÷íéêü, åðéóôçìïíéêü) êáé íá êáèïñßóåôå ôïõò ðáñÜãïíôåò ðïõ
óõíôåëïýí óôç äéáìüñöùóÞ ôïõ.
Íá Ý÷åôå õðüøç óáò üôé ôï ýöïò åíüò êåéìÝíïõ åðéäÝ÷åôáé ðåñéóóüôåñïõò
áðü Ýíáí ÷áñáêôçñéóìïýò, ð.÷. åðßóçìï êáé åðéóôçìïíéêü.
ÁðÜíôçóç:
(1) ÐñáêôéêÜ óõíåäñßáóçò (óåë. 215)
Ôï ýöïò åßíáé åðßóçìï êáé áõóôçñü, üðùò åðéâÜëëåôáé áðü ôï óêïðü ôçò óõ-
íåäñßáóçò êáé áðü ôçí øõ÷éêÞ äéÜèåóç ôùí ìåôå÷üíôùí ó’ áõôÞ. Óêïðüò åßíáé
ç åðéâïëÞ ìéáò âáñýôáôçò ðåéèáñ÷éêÞò ðïéíÞò óå ìáèçôÞ ôïõ ó÷ïëåßïõ (ïñéóôé-
êÞ áðïâïëÞ), êáèþò ïé êáèçãçôÝò óôï óýíïëü ôïõò áéóèÜíïíôáé ðñïóâåâëçìÝ-
íïé áðü ôçí áíÜñìïóôç óõìðåñéöïñÜ ôïõ ìáèçôÞ. Ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ (êáé ç
ôéìùñßá ðïõ åðéâëÞèçêå) óå ó÷Ýóç ìå ôï ðáñÜðôùìá ôïõ ìáèçôÞ èá ìðïñïýóå
íá èåùñçèåß, óÞìåñá ôïõëÜ÷éóôïí, õðåñâïëéêÜ áõóôçñü.
(2) ÕðçñåóéáêÞ áíáöïñÜ (óåë. 215)
Ôï ýöïò åßíáé ôõðéêü, ëéôü êáé åðßóçìï. Óêïðüò ôçò áíáöïñÜò åßíáé ç õðåý-
èõíç ðëçñïöüñçóç ãéá ðñáãìáôéêÜ ãåãïíüôá, ðñÜãìá ðïõ åðéâÜëëåé ôçí ôõðé-
êÞ ðáñÜèåóç ôùí óôïé÷åßùí, ìå ëüãï áðëü êáé óáöÞ.
(3) ÐñïóùðéêÞ åðéóôïëÞ (óåë. 216)
Ôï ýöïò óå ãåíéêÝò ãñáììÝò åßíáé ïéêåßï, üðùò öáßíåôáé áðü ôçí ðáñÜèåóç
ðñïóùðéêþí óôïé÷åßùí, äéáôçñåß üìùò áíÜëïãá ìå ôçí ðåñßðôùóç êáé êÜðïéá á-
ðüóôáóç. Ï åðéóôïëïãñÜöïò áðåõèýíåôáé óå ðñüóùðá ãíþñéìá, ìå óêïðü íá
ìåôáäþóåé ðñïóùðéêÝò åìðåéñßåò êáé åíôõðþóåéò áðü ôçí êáèçìåñéíÞ æùÞ. Ôï
èÝìá ôïõ ó÷ïëåßïõ ôïí áðáó÷ïëåß éäéáßôåñá êáé ç áíáöïñÜ ó’ áõôü óõíïäåýå-
ôáé áðü óõíáéóèçìáôéêÞ öüñôéóç. Ç óïâáñüôçôá ôïõ èÝìáôïò öáßíåôáé íá ðå-
ñéïñßæåé ôï ýöïò ôçò ïéêåéüôçôáò.
(4) Ðïßçìá ìå äéçãçìáôéêü ÷áñáêôÞñá (óåë. 217)
Ôï ýöïò åßíáé ëéôü êáé ðåñéãñáöéêü êáé áðïäßäåé ôçí ðñáãìáôéêüôçôá ìå á-
íôéêåéìåíéêü ôñüðï. Óêïðüò åßíáé íá åõáéóèçôïðïéÞóåé, íá óõãêéíÞóåé êáé íá
ðñïóöÝñåé áéóèçôéêÞ áðüëáõóç ìÝóá áðü ôçí ðïéçôéêÞ áðüäïóç êáèçìåñéíþí,
êïéíþí ãåãïíüôùí.
(5) Ëïãïôå÷íéêü ðåæïãñÜöçìá (óåë. 218)
Ôï ýöïò åßíáé áðëü êáé ïéêåßï, ìå åõäéÜêñéôá óôïé÷åßá óõíáéóèçìáôéêÞò öüñ-
ôéóçò. Ôï óõãêéíçóéáêü óôïé÷åßï åßíáé Ýíôïíï, êáèþò ç áãÜðç, ç ÷áñÜ êáé ç
ôñõöåñüôçôá óõãêñïýïíôáé ìå ôçí ðßêñá, ôçí áãùíßá êáé ôçí áâåâáéüôçôá ðïõ
ãåííÜ ï ðüëåìïò.
(6) ÐñáêôéêÜ éáôñéêÞò óõíåäñßáò-Ýêèåóç éáôñéêïý ðåñéóôáôéêïý
(óåë. 219 - 220)
Ôï ýöïò åßíáé åðéóôçìïíéêü êáé åðßóçìï. Óêïðüò åßíáé ç åíçìÝñùóç åéäéêþí
åðéóôçìüíùí (ãéáôñþí) ãéá ôï ðåñéóôáôéêü, êáé ãé’ áõôü áðáéôåßôáé ÷ñÞóç åîåéäé-
êåõìÝíçò ïñïëïãßáò êáé åðéóôçìïíéêÞ áêñéâïëïãßá.

ÐáñáôçñÞóôå ôþñá üóá êåßìåíá Ý÷ïõí åðßóçìï Þ êáé åðéóôçìïíéêü ýöïò êáé
óõæçôÞóôå ðþò ôï ýöïò áõôü äéáöïñïðïéåßôáé áðü ôï ïéêåßï óå ó÷Ýóç ìå ôï
åßäïò ôçò óýíôáîçò, ôï ñçìáôéêü ðñüóùðï, ôï åßäïò ôïõ ëåîéëïãßïõ.
ÁðÜíôçóç:
Ôá êåßìåíá (1),(2) êáé (6) Ý÷ïõí ýöïò åðßóçìï Þ åðßóçìï êáé åðéóôçìïíéêü, ôï ï-
ðïßï äéáöÝñåé áðü ôï ïéêåßï ýöïò ôùí õðüëïéðùí êåéìÝíùí. ÄéáöïñÝò ðáñáôçñïýíôáé
êõñßùò óôç óýíôáîç óôï ñçìáôéêü ðñüóùðï êáé óôï åßäïò ôïõ ëåîéëïãßïõ.
• Óýíôáîç
Óå Ýíá êåßìåíï ìå åðßóçìï Þ/êáé åðéóôçìïíéêü ýöïò ï ëüãïò åßíáé ìáêñïðåñßï-
äïò êáé ç óýíôáîç õðïôáêôéêÞ. Êáé óå Ýíá êåßìåíï ìå ïéêåßï ýöïò ï ëüãïò ìðïñåß
íá åßíáé ìáêñïðåñßïäïò, áëëÜ ç óýíôáîç åßíáé êõñßùò ðáñáôáêôéêÞ (óõíÞèùò üìùò
óôï ïéêåßï ýöïò ðáñáôçñåßôáé ó÷çìáôéóìüò ìéêñþí ðåñéüäùí). Ç äéáöïñÜ áõôÞ óôç
óýíôáîç ìðïñåß íá ãßíåé ðéï åýêïëá êáôáíïçôÞ ìÝóá áðü ôç óýãêñéóç ôùí áíôß-
óôïé÷ùí êåéìÝíùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìðïñïýìå íá óõãêñßíïõìå ìéá ðåñßïäï ôïõ êåé-
ìÝíïõ (3) «Ï óýëëïãïò ôùí äçìïäéäáóêÜëùí....êáé ôïõ æÞôçóå....êáé áí äåí õðá-
êïýóïõí...» - 3 ðñïôÜóåéò ìå ðáñáôáêôéêÞ óýíäåóç - ìå ôï êåßìåíï (1) ðïõ áðïôå-
ëåßôáé ïëüêëçñï áðü ìßá ðåñßïäï ôçò ïðïßáò ïé ðñïôÜóåéò óõíäÝïíôáé ìå õðüôáîç.
• Ñçìáôéêü ðñüóùðï
Ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ óå ó÷Ýóç ìå ôï óêïðü êáé ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ êáèïñß-
æåôáé êáé ìå ôçí áíÜëïãç ÷ñÞóç ôïõ ñçìáôéêïý ðñïóþðïõ. Ôï åðßóçìï Þ/êáé åðé-
óôçìïíéêü ýöïò Ý÷åé ÷áñáêôÞñá áíôéêåéìåíéêü, ðïõ åîáóöáëßæåôáé ìå ôç ÷ñÞóç êá-
ôÜ êáíüíá ã’ ðñïóþðïõ åíéêïý Þ ðëçèõíôéêïý êáé -óðáíéüôåñá- á’ ðñïóþðïõ ðëç-
èõíôéêïý. Óôï ïéêåßï ýöïò êõñéáñ÷åß ôï õðïêåéìåíéêü óôïé÷åßï êáé ôá ãåãïíüôá äåí
ðáñáôßèåíôáé ìå øõ÷ñü ôñüðï, áëëÜ åêöñÜæïíôáé óõíáéóèÞìáôá, óêÝøåéò êáé åíôõ-
ðþóåéò ìå Üìåóï ôñüðï. Ç áìåóüôçôá áõôÞ åîáóöáëßæåôáé ìå ôç ÷ñÞóç á’ êáé â’ å-
íéêïý ðñïóþðïõ êáé â’ ðëçèõíôéêïý. ¸ôóé, óôá êåßìåíá (3), (4) êáé (5) ôá ñÞìáôá
êáé ïé áíôùíõìßåò âñßóêïíôáé óôá ðñüóùðá áõôÜ, åíþ óôá êåßìåíá (1), (2) êáé (6)
âñßóêïíôáé êõñßùò óå ã’ ðñüóùðï åíéêïý Þ ðëçèõíôéêïý êáé óðáíéüôåñá óå á’ ðñü-
óùðï ðëçèõíôéêïý (êåßìåíï 2).
• Åßäïò ëåîéëïãßïõ
Ôï ëåîéëüãéï åßíáé Ýíá áðü âáóéêÜ óôïé÷åßá ðïõ êáèïñßæïõí ôï ýöïò åíüò êåé-
ìÝíïõ. Óôá êåßìåíá ìå ïéêåßï ýöïò (4) êáé (5) ïé ëÝîåéò åßíáé áðëÝò, êáèçìåñéíÝò
êáé åõêïëïíüçôåò, åíþ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõãêåêñéìÝíá ïõóéáóôéêÜ, åðßèåôá, ñÞìá-
ôá, ðïõ óõ÷íÜ åêöñÜæïõí óõíáéóèÞìáôá êáé ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü áìåóüôçôá (ð.÷.
îõðüëõôá, ðáóðáôåýåé, óôñáãáëáôæÞäùí). Óôá êåßìåíá (1) êáé (2) ÷ñçóéìïðïéïýíôáé

õðçñåóéáêïß üñïé (ð.÷. çìåñÞóéùí ðåñéðÜôùí), áöïý ï ÷áñáêôÞñáò ôùí êåéìÝíùí åß-
íáé áíÜëïãïò êáé óêïðüò ôïõò åßíáé íá äçëþóïõí õðçñåóéáêÝò åíÝñãåéåò êáé ó÷Ý-
óåéò. Óôï êåßìåíï (6) ôï ëåîéëüãéï åßíáé êáèáñÜ åðéóôçìïíéêü (ð.÷. åìðåðáñìÝíá
óêÝëç), ÷ñçóéìïðïéïýíôáé üñïé áðü ôçí åðéóôÞìç ôçò éáôñéêÞò. Ôï êåßìåíï (3) Ý÷åé
ìåéêôÜ ëåîéëïãéêÜ óôïé÷åßá (ð.÷. ìïó÷ïâïëïýí, äçìïäéäáóêÜëùí) êáèþò ôï ýöïò åß-
íáé ïéêåßï áëëÜ êáôÜ ðåñßóôáóç åðßóçìï. ¸ôóé, ïé ëÝîåéò åßíáé êáé áðëÝò, êáèçìå-
ñéíÝò áëëÜ êáé õðçñåóéáêÝò, ðïõ áöïñïýí óôï ó÷ïëåßï êáé óôçí åêðáéäåõôéêÞ á-
ðïóôïëÞ ôïõ åðéóôïëïãñÜöïõ.

Ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï åßíáé ìéá ìÞíõóç ôùí öïéôçôþí ôçò ÖéëïóïöéêÞò Ó÷ï-
ëÞò åíáíôßïí åíüò ôáîéäéùôéêïý ðñÜêôïñá. Óå ôé áðïóêïðåß ìéá ôÝôïéá åêôåôá-
ìÝíç êáé ëåðôïìåñÞò áöÞãçóç ôùí ãåãïíüôùí; Íïìßæåôå üôé åßíáé âÜóéìåò êáé
ðåéóôéêÝò ïé êáôçãïñßåò ôùí ìçíõôþí; Íá äéêáéïëïãÞóåôå ôçí áðÜíôçóÞ óáò.
ÁðÜíôçóç:
Ôï êåßìåíï ôçò ìÞíõóçò ôùí öïéôçôþí ôçò ÖéëïóïöéêÞò Ó÷ïëÞò åíáíôßïí ôïõ ôá-
îéäéùôéêïý ðñÜêôïñá åßíáé áñêåôÜ åêôåôáìÝíï, êáèþò ðåñéëáìâÜíåé ëåðôïìåñÞ ðáñÜ-
èåóç óôïé÷åßùí, ôá ïðïßá èá óõìâÜëïõí, þóôå íá ðåéóôåß ôï äéêáóôÞñéï ðùò ïé êáôç-
ãïñßåò åßíáé âÜóéìåò êáé óôçñßæïíôáé óå ðñáãìáôéêÜ ãåãïíüôá. ¸ôóé, áíáöÝñïíôáé á-
êñéâåßò çìåñïìçíßåò êáé ðïóÜ, ï ôñüðïò êáôáâïëÞò ôùí ðïóþí, ï ðñïïñéóìüò ôçò åê-
äñïìÞò, ïé åíÝñãåéåò ôïõ ìçíõüìåíïõ åí áãíïßá ôùí öïéôçôþí, ïé äéÜöïñåò äéêáéïëï-
ãßåò ôïõ. Ôï êåßìåíï ðñïïñßæåôáé ãéá äéêáóôéêÞ ÷ñÞóç, åðïìÝíùò ç ðáñÜèåóç ëåðôï-
ìåñåéþí, ç áêñéâïëïãßá êáé ïé äéáóáöÞóåéò åßíáé áðáñáßôçôá óôïé÷åßá ãéá ôçí ôåêìç-
ñßùóç ôùí êáôçãïñéþí, þóôå ôï äéêáóôÞñéï íá ðåéóôåß êáé íá äéêáéþóåé ôïõò öïéôçôÝò.
Ïé êáôçãïñßåò ôùí ìçíõôþí, üðùò ðáñïõóéÜæïíôáé ìÝóá áðü ôçí åêôåôáìÝíç êáé
ëåðôïìåñÞ áöÞãçóç, ðåßèïõí ôïí áíáãíþóôç üôé åßíáé âÜóéìåò êáé ðåéóôéêÝò.

ÄéáâÜóôå ôçí ðáñáêÜôù åðéóôïëÞ äéáìáñôõñßáò ðïõ äçìïóéåýôçêå óå åöç-
ìåñßäá.
– Ðïéï ôï èÝìá ôçò åðéóôïëÞò;
– Ìå ðïéï ôñüðï áíáðôýóóåôáé; Ìå åðé÷åéñÞìáôá, ìå ðáñáäåßãìáôá;
– Åíôïðßóôå óçìåßá ôïõ êåéìÝíïõ üðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç åéñùíåßá.
– Ó÷ïëéÜóôå ôï óõìðÝñáóìá óôï ïðïßï êáôáëÞãïõí ïé óõíôÜêôñéåò.
– Åßíáé áðïôåëåóìáôéêü ôï êåßìåíï; Ðåôõ÷áßíåé ôï óôü÷ï ôïõ;
– Óôçí åðéóôïëÞ äéáìáñôõñßáò õðÜñ÷åé ôï èÝìá ãéá ôï ïðïßï äéáìáñôýñï-

íôáé ïé óõíôÜêôñéåò áëëÜ êáé ïé ðñïôÜóåéò ôïõò. Åßíáé õðï÷ñåùôéêü íá
õðÜñ÷ïõí ðñïôÜóåéò óå ìéá åðéóôïëÞ äéáìáñôõñßáò; Åßíáé ÷ñÞóéìï;
ÁðÜíôçóç:
– Ôï èÝìá ôçò åðéóôïëÞò åßíáé ç Üó÷çìç áíôéìåôþðéóç ðïõ Ý÷ïõí ïé ¸ëëçíåò ôïõñß-
óôåò ôùí åëëçíéêþí íçóéþí áðü ôïõò íôüðéïõò (ìå áöïñìÞ ôï êåíôñéêü èÝìá èß-
ãïíôáé êáé Üëëá ðñïâëÞìáôá ôïõ åëëçíéêïý ôïõñéóìïý, üðùò ç êáêÞ õðïäïìÞ êáé
ïé õøçëÝò ôéìÝò ôùí äùìáôßùí, ôéò ïðïßåò åãêñßíåé êáé ï ÅÏÔ).
– Ôï èÝìá ôçò åðéóôïëÞò áíáðôýóóåôáé ìå ðïëëÜ ðáñáäåßãìáôá áðü ôçí ðñïóùðéêÞ
åìðåéñßá ôùí óõíôáêôñéþí (êáôÜóôáóç ôùí îåíïäï÷åßùí êáé ôùí åíïéêéáæüìåíùí
äùìáôßùí, äéáóôÜóåéò, äéáèåóéìüôçôá, êáèáñéüôçôá, ôéìÝò, åîõðçñÝôçóç).
– Ç åéñùíåßá åßíáé äéÜ÷õôç óå üëï ôï êåßìåíï êáé éäéáßôåñá åíôïðßæåôáé óôá åîÞò óçìåßá:
• «Ôï ßäéï óõíÝâáéíå êáé óå êÜèå «ðïëéôéóìÝíï» îåíïäï÷åßï ôïõ íçóéïý ðïõ ñù-
ôÞóáìå óôá ....åëëçíéêÜ».
• «Ðþò ìáò Þñèå ç åðéöïßôçóç êáé áðåõèõíèÞêáìå áããëéêÜ óôïí ìðáêÜëç ôïõ
÷ùñéïý, ï ïðïßïò ìáò ðñüóöåñå äùìÜôéï, ðïõ âÝâáéá äåí åß÷å æåóôü íåñü (“ôï
âëÝðåé ï Þëéïò”!!!)».
• «Åêåß, ðÜíôïôå ìéëþíôáò áããëéêÜ, âñÞêáìå - ù ôïõ èáýìáôïò - äùìÜôéï, Þ êá-
ëýôåñá êïôÝôóé».
• «Ôï ìðÜíéï, ìå åôïéìüññïðï êáæáíÜêé, “ðåíôáêÜèáñï”».
• «ÂÝâáéá, ýóôåñá áðü ôñåéò çìÝñåò ðåñéìÝíáìå áêüìá ôéò ðåôóÝôåò.....».
• «Óôï åóôéáôüñéï, öõóéêÜ, üôáí ìéëÞóáìå åëëçíéêÜ ãßíáìå ðåëÜôåò â’ êáôçãï-
ñßáò.... áò ìç ìéëÞóïõìå ãéá ôçí «ôá÷ýôçôá» ìå ôçí ïðïßá óåñâéñéóôÞêáìå, óå
ó÷Ýóç ìå ôéò ðáñÝåò ôùí îÝíùí».
• «Áðü ôç óôéãìÞ, âåâáßùò, ðïõ ìáò åßäáí.....üëïé ìéëïýí ôç ãëþóóá ôïõ!!!».
• «Çèéêüí äßäáãìá .... Íá Ýíáò áêüìá ëüãïò ãéá íá ìáèáßíåé êáíåßò îÝíåò
ãëþóóåò: íá êÜíåé ôïõñéóìü óôïí åëëáäéêü ÷þñï».
– Óôï ôÝëïò ôçò åðéóôïëÞò ïé äýï óõíôÜêôñéåò êáôáëÞãïõí óôï óõìðÝñáóìá üôé «Ý-
íáò áêüìç ëüãïò ãéá íá ìáèáßíåé êáíåßò îÝíåò ãëþóóåò» åßíáé «íá êÜíåé ôïõñé-
óìü óôïí åëëáäéêü ÷þñï». Äåí ðñüêåéôáé âÝâáéá ãéá ðñáãìáôéêÞ ðñïôñïðÞ ïýôå ãéá
êõñéïëåêôéêÞ ÷ñÞóç ôçò ãëþóóáò. Ïé óõíôÜêôñéåò ÷ñçóéìïðïéïýí ôçí åéñùíåßá, ãéá
íá óôçëéôåýóïõí ôç óõìðåñéöïñÜ ïñéóìÝíùí ÅëëÞíùí áðÝíáíôé óôïõò óõìðáôñéþ-
ôåò ôïõò ðïõ åðéóêÝðôïíôáé ôï íçóß ôïõò.
– Ôï êåßìåíï ìå ôï Ýíôïíï ýöïò, ôçí åéñùíåßá êáé ôç ãëáöõñüôçôá ðïõ ôï äéáêñßíåé,
åßíáé áðïôåëåóìáôéêü. Ï áíáãíþóôçò ëáìâÜíåé óáöþò ôï ìÞíõìá ðïõ èÝëïõí íá
ìåôáäþóïõí ïé óõíôÜêôñéåò: íá ðñïâëçìáôßóïõí êáé íá åõáéóèçôïðïéÞóïõí ôïõò
¸ëëçíåò ó÷åôéêÜ ìå ôï öëÝãïí æÞôçìá ôçò ðáñï÷Þò õðçñåóéþí óôïõò ôïõñßóôåò.
– Óôçí åðéóôïëÞ äéáìáñôõñßáò ç ðñüôáóç ôùí óõíôáêôñéþí íá ìáèáßíïõí ïé ¸ëëçíåò

îÝíåò ãëþóóåò, ãéá íá êÜíïõí ôïõñéóìü ôçí ÅëëÜäá, Þ íá ðñïóðïéïýíôáé ôïõò îÝ-
íïõò ôïõñßóôåò óôá åëëçíéêÜ íçóéÜ åßíáé âÝâáéá åéñùíéêÞ êáé Ý÷åé óôü÷ï íá äçìé-
ïõñãÞóåé ìéá æùçñÞ åíôýðùóç.
Óå ìéá åðéóôïëÞ äéáìáñôõñßáò, ìïëïíüôé äåí åßíáé õðï÷ñåùôéêü, åßíáé ÷ñÞóéìï íá õ-
ðÜñ÷ïõí ðñïôÜóåéò, þóôå ç ðáñïõóßáóç ôïõ èÝìáôïò/ðñïâëÞìáôïò íá åßíáé ïëïêëç-
ñùìÝíç, ìå óôéâáñÜ åðé÷åéñÞìáôá. Ïé ðñïôÜóåéò/ðñïôåéíüìåíåò ëýóåéò ôïíßæïõí ôï äß-
êáéï ôïõ áíèñþðïõ ðïõ äéáìáñôýñåôáé êáé óôçñßæïõí ôç äéáöùíßá ôïõ.

Âáóéóôåßôå óôçí ðáñáêÜôù åßäçóç, ãéá íá ãñÜøåôå ìéá åðéóôïëÞ äéáìáñôõ-
ñßáò ðïõ èá óôåßëåôå ãéá äçìïóßåõóç óå êÜðïéá åöçìåñßäá. Áöçãçèåßôå ôï
ðåñéóôáôéêü êáé öñïíôßóôå íá åßóôå áðïôåëåóìáôéêïß ìå ôï êáôÜëëçëï ýöïò,
ìå ôçí ðåéóôéêüôçôá ôùí åðé÷åéñçìÜôùí óáò êôë.
×ôåò, 11.8.86, óôç 1 ôï ìåóçìÝñé, ôñáõìáôßóôçêå âáñéÜ ï Ð.×., 9 åôþí, ÔóéããÜíïò,
óôç óõìâïëÞ ôùí ïäþí... êáé .... Ï ìéêñüò Ð.×., ìáæß ìå äýï ìéêñüôåñá áäÝëöéá ôïõ,
åß÷å «óôÝêé» ôá öáíÜñéá ôçò äéáóôáýñùóçò êáé êáèÜñéæå ôæÜìéá áõôïêéíÞôùí. Ôçí
þñá ôïõ áôõ÷Þìáôïò, åíþ åß÷å áíÜøåé ðñÜóéíï, åðÝìåéíå íá êáèáñßóåé ôá ôæÜìéá É×
áõôïêéíÞôïõ êáé, ìÝóá óå Ýíá ðáíäáéìüíéï áðü êïñíáñßóìáôá, ìßá ìïôïóéêëÝôá, ï-
äçãïýìåíç áðü ôïí Ê.Ð., 22 åôþí, ôïí ðáñÝóõñå êáé ôïí ôñáõìÜôéóå. Ï Ê.Ð. äÞëù-
óå üôé åß÷å Þäç îåêéíÞóåé êáé äåí ìðüñåóå íá êüøåé ôá÷ýôçôá, üôáí áíôéëÞöèçêå ôï
ìéêñü Ð.×. Ï ìéêñüò ÔóéããÜíïò ìåôáöÝñèçêå óôï ÉððïêñÜôåéï Íïóïêïìåßï.
áðü ôïí çìåñÞóéï Ôýðï
Ïäçãßá: Ìðïñåßôå íá óõìâïõëåõôåßôå êáé íá áîéïðïéÞóåôå ôï ðáñáêÜôù ëåîéëü-
ãéï óôçí áöÞãçóÞ óáò.
• åõèýíç çèéêÞ, -íïìéêÞ, -ðñïóùðéêÞ, åðßãíùóç åõèõíþí, óõíáßóèçóç-, êá-
ôáëïãéóìüò-, áíÜëçøç-, åßìáé õðåýèõíïò, Ý÷ù åõèýíç, öÝñù ôï âÜñïò ôçò
åõèýíçò, êáèéóôþ õðåýèõíï.
• ðñïóôáóßá, ðñïÜóðéóç (=õðåñÜóðéóç), ðñïöýëáîç, ðåñéöñïýñçóç, ðñïóôá-
ôåýù, ðáñáóôÝêïìáé (=âïçèþ), ðáñÝ÷ù ðñïóôáóßá, «Ý÷ù õðü ôçí ðñïóôá-
óßá ìïõ», èÝôù-, åðáãñõðíþ, åãêáôáëåßðù, öñïíôßäá, ðåñéðïßçóç, ðåñßèáë-
øç, ìÝñéìíá (=öñïíôßäá), êïéíùíéêÞ ìÝñéìíá, -ðñüíïéá.
• äéêáßùìá íüìéìï, áíáìöéóâÞôçôï-, áíáöáßñåôï-, áíáãíùñéóìÝíï-, êåêôç-
ìÝíï, åßíáé äéêáßùìÜ ìïõ, Ý÷ù ôï äéêáßùìá, äéêáéïýìáé, äéåêäéêþ.
• õðï÷ñÝùóç, êáèÞêïí, äÝóìåõóç, åðéâåâëçìÝíç áíÜãêç, åðéôáêôéêÞ-, êïéíùíé-
êÞ-, áäéêßá, Ýëëåéøç äéêáéïóýíçò, ìåñïëçøßá, «ôï äßêáéï ôïõ éó÷õñüôåñïõ».
ÁðÜíôçóç:
Êýñéå ÄéåõèõíôÜ
Ìå áöïñìÞ ôï ÷èåóéíü ôñáãéêü ðåñéóôáôéêü ðïõ äéáâÜóáìå óôéò åöçìåñßäåò Ýñ÷åôáé
ðÜëé óôï öùò ôï èÝìá ôçò êïéíùíéêÞò ðñüíïéáò ãéá ôïõò ìéêñïýò ÔóéããÜíïõò. Öáß-
íåôáé ðùò ðñÝðåé êÜèå öïñÜ ìéá ôñáãùäßá íá îõðíÜ ôéò óõíåéäÞóåéò, þóôå íá áíáæç-
ôïýìå åõèýíåò · ôüôå, üìùò, åßíáé ðëÝïí áñãÜ.... ¢ëëï Ýíá ìéêñü ôóéããáíüðïõëï, ìüëéò
9 åôþí, ôñáõìáôßóôçêå âáñéÜ óôçí ðñïóðÜèåéÜ ôïõ íá äéåêäéêÞóåé ôç æùÞ. ¼ìùò ç ðñï-
óðÜèåéá áõôÞ öáßíåôáé ðùò äåí ðåñéâÜëëåôáé áðü öñïíôßäá. Ôá ðåñéóóüôåñá ôóéããá-
íüðïõëá æïõí óôï ðåñéèþñéï ôçò êïéíùíßáò, ÷ùñßò ðåñéðïßçóç êáé ðñïóôáóßá, ÷ùñßò
íá äéáöõëÜóóïíôáé ôá âáóéêÜ äéêáéþìáôÜ ôïõò. ÐåñéöÝñïíôáé óôá öáíÜñéá ôùí äéá-
óôáõñþóåùí ÷ùñßò ðñïöýëáîç, èÝôïíôáò óå êßíäõíï ôç æùÞ ôïõò, ãéá íá êáèáñßóïõí
ôá ôæÜìéá ôùí áõôïêéíÞôùí. ¼ìùò, áõôÞ ôç öïñÜ äå óôÜèçêå ôõ÷åñüò ï ìéêñüò Ôóéã-
ãÜíïò. Ï ïäçãüò ôçò ìïôïóéêëÝôáò åßäå ôï ðñÜóéíï ÷ñþìá óôï öáíÜñé êáé îåêßíçóå
ôçí ðïñåßá ôïõ ÷ùñßò íá ðñïóÝîåé ôï ìéêñü, ìå áðïôÝëåóìá íá ôïí ÷ôõðÞóåé Üó÷çìá.
Ï ïäçãüò ôçò ìïôïóéêëÝôáò öÝñåé ôï âÜñïò ôçò åõèýíçò ãéá ôï áôý÷çìá. ºóùò,
üìùò, äåí ðñÝðåé íá óôáèïýìå ìüíï óôçí ðñïóùðéêÞ åõèýíç, óôï íïìéêü ìÝñïò ôçò
õðüèåóçò. ºóùò ðñÝðåé íá êïéôÜîïõìå óå âÜèïò, íá áíáæçôÞóïõìå ôçí çèéêÞ åõèýíç, ç
ïðïßá âáñýíåé ôïí êÜèå ðïëßôç ÷ùñéóôÜ êáé éäéáßôåñá üóïõò Ý÷ïõí êáèÞêïí íá ðñïáóðß-
æïíôáé ôïõò áóèåíÝóôåñïõò, üóïõò Ý÷ïõí äåóìåõôåß íá áãùíéóôïýí ãéá ôçí êïéíùíéêÞ
äéêáéïóýíç êáé ïé ïðïßïé äå öÝñïõí äõóôõ÷þò åéò ðÝñáò áðïôåëåóìáôéêÜ ôçí áðïóôïëÞ
ôïõò. Åßíáé ðëÝïí åðéâåâëçìÝíç áíÜãêç íá õðÜñîåé êïéíùíéêÞ ìÝñéìíá åðß ôçò ïõóßáò
ãéá ôá ôóéããáíüðïõëá. Åßíáé êïéíùíéêÞ åðéôáãÞ ç ðñïÜóðéóç ôùí áíáìöéóâÞôçôùí äé-
êáéùìÜôùí ôïõò óôç æùÞ êáé ç ðñïöýëáîÞ ôïõò áðü ôçí áäéêßá. Ç ëýóç ôïõ ðñïâëÞìá-
ôïò âñßóêåôáé óôï íá óõíåéäçôïðïéÞóïõìå ùò êïéíùíßá ðùò åßíáé åõèýíç üëùí ìáò íá ðá-
ñÝ÷ïõìå óôá ðáéäéÜ ßóåò åõêáéñßåò óôçí áíÜðôõîç, ôçí áóöÜëåéá, ôçí ðáéäåßá, áíåîáñôÞ-
ôùò öõëÞò, ÷ñþìáôïò, ãÝíïõò, èñçóêåßáò, ìÝóá óå óõíèÞêåò åëåõèåñßáò êáé áîéïðñÝðåéáò.
Ìå ôéìÞ,
Á.Ó.
Ëåîéëüãéï
ó÷åôéêü ìå ôá êåßìåíá ôçò åíüôçôáò
ÐñïóðáèÞóôå íá óõó÷åôßóåôå ôéò ðáñáêÜôù ïìÜäåò ëÝîåùí ìå ôá êåßìåíá
ðïõ äéáâÜóáôå ðñïçãïõìÝíùò.
ÁðÜíôçóç:
• ïìÜäá 1 (áíáöÝñù, ãíùóôïðïéþ...åéäïðïéçôÞñéï) → êåßìåíï (2) (óåë. 211 ó÷ïë. âé-
âë.), êåßìåíï (2) (óåë. 215 ó÷ïë. âéâë.).
• ïìÜäá 2 (åíôïðßæù...áðïîå÷íéÝìáé) → êåßìåíá óôç óåë. 213 ó÷ïë. âéâëßïõ (Áãá-

ðçôÝ åðéèåùñçôÜ ËéæÝí...., Óôéò 20 ÌáÀïõ êáé þñá 18.15....)
• ïìÜäá 3 (áôý÷çìá, äõóôý÷çìá...ìå óõíôñïöéÜ) → êåßìåíï óôç óåë. 213 ó÷ïë. âé-
âë. (Óôéò 20 ÌáÀïõ êáé þñá 18.15...), êåßìåíï (6) (óåë. 219 - 220 ó÷ïë. âéâë.), êåß-
ìåíï óôç óåë. 223 ó÷ïë. âéâë. (×ôåò, 11.8.86, óôç 1 ôï ìåóçìÝñé....).
• ïìÜäá 4 (äéïñãáíþíù, êáôáñôßæù ðñüãñáììá.....õðåñôéìþ) → êåßìåíï (3) (óåë. 216
ó÷ïë. âéâë.)
• ïìÜäá 5 (íïõèåôþ, óõìâïõëåýù....óõìâïõëÞ) → êåßìåíï (1) (óåë. 215 ó÷ïë. âéâë.).
• ïìÜäá 6 (õâñßæù, èßãù....óÝñíù üóá óÝñíåé ç óêïýðá) → êåßìåíï (1) (óåë. 215
ó÷ïë. âéâë.).
• ïìÜäá 7 (êáôçãïñþ, ìÝìöïìáé....åíï÷ïðïéþ) → êåßìåíï (2) (óåë. 211 ó÷ïë. âéâë.),
êåßìåíï óôç óåë. 214 ó÷ïë. âéâë. (Óôéò 20 ÌáÀïõ êáé þñá 18.15...), êåßìåíï óôéò óåë.
220 - 221 (Åßìáóôå ôåëåéüöïéôïé....), êåßìåíï óôéò óåë. 222 - 223 (Êýñéå ÄéåõèõíôÜ....).
• ïìÜäá 8 (ôéìùñþ, êáôáäéêÜæù....âÜæù ãíþóç) → êåßìåíï (1) (óåë. 215 ó÷ïë. âé-
âë.).
• ïìÜäá 9 (ðáñáíïìßá, áäßêçìá....óïõöñþíù) → êåßìåíï (2) (óåë. 211 ó÷ïë. âéâë.),
êåßìåíï óôç óåë. 213 ó÷ïë. âéâë. (Óôéò 20 ÌáÀïõ êáé þñá 18.15....), êåßìåíï (1)
(óåë. 215 ó÷ïë. âéâë.), êåßìåíï óôéò óåë. 220-221 (Åßìáóôå ôåëåéüöïéôïé ...) êåßìå-
íï óôç óåë. 223 ó÷ïë. âéâë. (×ôåò, 11.8.86, óôç 1 ôï ìåóçìÝñé....).
ÁÓÊÇÓÇ 1 Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 225

Ìå ôá ñÞìáôá êïéíïðïéþ, åíçìåñþíù, öÝñù óôç äçìïóéüôçôá íá ó÷çìáôßóå-
ôå öñÜóåéò ðïõ íá äçëþíïõí ôçí áêñéâÞ óçìáóßá ôùí ëÝîåùí.
ÁðÜíôçóç:
• Ôçí ðñïçãïýìåíç åâäïìÜäá ôï Õðïõñãåßï Åóùôåñéêþí ôïý êïéíïðïßçóå ôçí
áðüëõóÞ ôïõ.
• Ðñéí áðü ëßãá ëåðôÜ ï åêðñüóùðïò ôçò êõâÝñíçóçò åíçìÝñùóå ôïõò äçìï-
óéïãñÜöïõò ãéá ôïí åðéêåßìåíï áíáó÷çìáôéóìü.
• Óôçí ôåëåõôáßá óõíåäñßáóç ôçò ÂïõëÞò, ï áíåîÜñôçôïò âïõëåõôÞò Ýöåñå óôç
äçìïóéüôçôá íÝá óôïé÷åßá ó÷åôéêÜ ìå ôá ðáíùôüêéá ôùí äáíåßùí.

¸÷ïíôáò õðüøç óáò ôïõò áêüëïõèïõò ïñéóìïýò ôùí ëÝîåùí åãêýêëéïò, êïé-
íïðïßçóç, õðüìíçìá, äéÜããåëìá, íá ó÷çìáôßóåôå öñÜóåéò óõíäõÜæïíôáò ôéò
ëÝîåéò áõôÝò (ÏÓ-áíôéêåßìåíá) ìå ôá êáôÜëëçëá ñÞìáôá, ìå ÏÓ - õðïêåßìåíá
êáé ìå åìðñüèåôïõò ðñïóäéïñéóìïýò áðü ôïí áêüëïõèï ðßíáêá.
ÏÓ - Õðïêåßìåíá ÑÞìáôá ÏÓ - Áíôéêåßìåíá ÅðéññçìáôéêÜ óýíïëá

Ï õðïõñãüò Ýóôåéëå äéÜããåëìá ðñïò üëá ôá ó÷ïëåßá
ðñïò ôï Õðïõñãåßï
Ï ðñùèõðïõñãüò õðÝâáëå êïéíïðïßçóç
Åñãáóßáò
Ç óõíäéêáëéóôéêÞ
ïñãÜíùóç ôùí åñãá- ðñïò ôïí åëëçíéêü
êïéíïðïßçóå åãêýêëéï
æïìÝíùí ðïõ åêëÝ- ëáü
÷ôçêå ðñüóöáôá
áãùãÞò åîþóåùò
Ï äéêáóôéêüò
åðÝäùóå õðüìíçìá óôïí Ýíïéêï ôïõ
õðÜëëçëïò
äéáìåñßóìáôïò
• åãêýêëéïò: (äéáôáãÞ, ïäçãßá, áíáããåëßá êôë.) ðïõ êïéíïðïéåßôáé óõã-

÷ñüíùò óå ðïëëÝò áñ÷Ýò Þ ðñüóùðá.
• êïéíïðïßçóç: åðßäïóç äçìïóßïõ åããñÜöïõ Þ äéêïãñÜöïõ.
• õðüìíçìá: Ýããñáöç êáôÜèåóç ó÷åôéêÜ ìå êÜðïéá õðüèåóç. Óôç íïìé-
êÞ ïñïëïãßá åßíáé ôï Ýããñáöï áðü ôï ïðïßï äéáðéóôþíåôáé
üôé êÜðïéá ðñÜîç Ýãéíå óôï ðáñåëèüí.
• äéÜããåëìá: ðñïêÞñõîç ðïõ åêäßäåôáé áðü ôïí áíþôáôï Üñ÷ïíôá Þ ôçí êõ-
âÝñíçóç ìéáò ÷þñáò, êáèþò êáé áðü ôïõò áñ÷çãïýò ôùí ðï-
ëéôéêþí êïììÜôùí Þ Üëëùí ïñãáíþóåùí, êáé ôï ïðïßï áðåõ-
èýíåôáé ðñïò ôï óýíïëï ôïõ ëáïý êáé ôïõ ãíùóôïðïéåß äéá-
ôáãÝò, áðïöÜóåéò êôë. ãéá æçôÞìáôá ìåãÜëïõ åíäéáöÝñïíôïò.
ÁðÜíôçóç:
• Ï õðïõñãüò Ýóôåéëå åãêýêëéï ðñïò üëá ôá ó÷ïëåßá.
• Ï ðñùèõðïõñãüò êïéíïðïßçóå äéÜããåëìá ðñïò ôïí åëëçíéêü ëáü.
• Ç óõíäéêáëéóôéêÞ ïñãÜíùóç ôùí åñãáæïìÝíùí ðïõ åêëÝ÷ôçêå ðñüóöáôá õðÝ-
âáëå õðüìíçìá ðñïò ôï Õðïõñãåßï Åñãáóßáò.
• Ï äéêáóôéêüò õðÜëëçëïò åðÝäùóå êïéíïðïßçóç áãùãÞò åîþóåùò óôïí Ýíïéêï
ôïõ äéáìåñßóìáôïò.

ðñïþèçóç, ïðéóèïäñüìçóç: íá ó÷çìáôßóåôå öñÜóåéò ìå ôéò ëÝîåéò óôçí êõ-
ñéïëåêôéêÞ (äçëùôéêÞ) êáé óôç ìåôáöïñéêÞ (óõíõðïäçëùôéêÞ) óçìáóßá ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
• Êõñ.: Ç ðñïþèçóç ôïõ áìõíôéêïý óôç ìåãÜëç ðåñéï÷Þ ôïõ áíôéðÜëïõ äçìéïýñ-
ãçóå ìéá åðéêßíäõíç öÜóç.
Ìåô.: Ç åôáéñåßá èá îåêéíÞóåé ðñïþèçóç íÝáò óåéñÜò ðñïúüíôùí.
• Êõñ: Óôá óýã÷ñïíá áõôïêßíçôá åßíáé õðï÷ñåùôéêÞ ç ýðáñîç öþôùí óôï ðßóù
ìÝñïò, ôá ïðïßá áíÜâïõí êáôÜ ôçí ïðéóèïäñüìçóç.
Ìåô: Ï áñ÷çãüò ôçò áîéùìáôéêÞò áíôéðïëßôåõóçò êáôçãüñçóå ôçí êõâÝñíçóç
ãéá ïðéóèïäñüìçóç óôïí ôïìÝá ôçò ðáéäåßáò.

Íá åðéëÝîåôå ôéò êáôÜëëçëåò ëÝîåéò áðü ôï ðáñáêÜôù ëåîéëüãéï êáé íá óõ-
ìðëçñþóåôå ôá êåíÜ óôï êåßìåíï ðïõ áêïëïõèåß:
áäßêçìá, åêäßêçóç, ðïéíÞ, ðáñáäåéãìáôéóìüò, åíåñãåß, áðïôñÝðåôáé,
óùöñïíéóìüò, åðéâÜëëåôáé, åðéóåßåôáé, äñÜóôç, óõíåéñìüò, áðïôñå-
ðôéêü, áîéüðïéíåò, áíáèåùñïýí, ðïéíéêÞ
ÁðÜíôçóç:
.... Áðü äéÜöïñåò ðëåõñÝò (ë.÷. áðü ôçí Áããëßá, ôçí Éôáëßá) áêïýïíôáí äéáìáñôõ-
ñßåò ãéá ôçí êáêÞ êáôÜóôáóç ôùí öõëáêþí êáé ôçí áðÜíèñùðç ìåôá÷åßñéóç ôùí
êñáôïõìÝíùí.
Ï Éôáëüò ÔóÝæáñå Ìðåêáñßá (CESARE BECCARIA) äçìïóßåõóå óôï ÌéëÜíï Ýíá
«Äïêßìéï ðåñß ÅãêëçìÜôùí êáé Ðïéíþí» êáé äéáôýðùóå ôñåéò èåìåëéáêÝò áñ÷Ýò ãéá
ôï íüçìá ôçò ðïéíÞò êáé ôçò áðïíïìÞò äéêáéïóýíçò. ÕðïóôÞñéîå üôé:
(1) Óêïðüò ôçò ðïéíÞò äåí åßíáé åêäßêçóç áëëÜ ï óùöñïíéóìüò åêåßíïõ ðïõ äéÝ-
ðñáîå áäßêçìá êáé ï ðáñáäåéãìáôéóìüò ôùí Üëëùí· Üñá, óùóôü åßíáé íá åðéëÝ-
ãåôáé ü÷é ç ðéï åîïíôùôéêÞ áëëÜ åêåßíç ðïõ èá Ý÷åé ôï äéáñêÝóôåñï áðïôÝëåóìá
óôç óêÝøç êáé óôç âïýëçóç ôïõ äñÜóôç êáé ôùí Üëëùí.
(2) Ç äéêáéïóýíç ðñÝðåé íá åíåñãåß Üìåóá, óýíôïìá· ãéáôß üóï ðéï óýíôïìá Ýë-
èåé ç ðïéíÞ ôüóï ðéï óôåíüò èá åßíáé ï óõíåéñìüò ôùí äýï (áäéêÞìáôïò - ðïéíÞò)
óôç óêÝøç üëùí, þóôå íá áðïöåýãïõí áîéüðïéíåò ðñÜîåéò.
(3) Ôï áäßêçìá áðïôñÝðåôáé ðéï áðïôåëåóìáôéêÜ ìÜëëïí üôáí õðÜñ÷åé ç âåâáéüôçôá
êÜðïéáò ðïéíÞò ðáñÜ üôáí åðéóåßåôáé ç áõóôçñüôçôá áâÝâáéçò ôéìùñßáò· ç âåâáéüôçôá
ìéáò ìéêñÞò ðïéíÞò åíåñãåß áðïôñåðôéêÜ ðéï ðïëý áðü ìéá ìåãÜëç ðïéíÞ ðïõ èåùñåß-
ôáé ðéèáíÞ ìüíï. Óå ðïëëÝò ÷þñåò Üñ÷éóáí íá áíáèåùñïýí ôçí ðïéíéêÞ íïìïèåóßá
ðñïò ôï áíèñùðéíüôåñï (âåëôßùóç üñùí æùÞò óôéò öõëáêÝò, åëáöñüôåñåò ðïéíÝò êôë.).
ÈÝìáôá Íåüôåñçò êáé Óýã÷ñïíçò Éóôïñßáò
Ã’ Ëõêåßïõ, ô. Á’, ó. 19

Óå Ýíá óýíôïìï êåßìåíï 200 - 250 ëÝîåùí íá äéáôõðþóåôå ôéò ðñïóùðéêÝò
óáò áðüøåéò ãéá ôï íüçìá ôçò ðïéíÞò êáé åéäéêÜ ãéá ôéò ðïéíÝò ðïõ åðéâÜë-
ëïíôáé óôï ó÷ïëåßï, êáèþò êáé óôïõò áíçëßêïõò áðü ôá áñìüäéá äéêáóôÞñéá
(äéêáóôÞñéá áíçëßêùí). ÄéáâÜóôå êáé ôï ó÷åôéêü êåö. ÉÃ’ áðü ôïí Ðñùôáãü-
ñá ðïõ áíáöÝñåôáé óôï íüçìá ôçò ðïéíÞò. Öñïíôßóôå íá áîéïðïéÞóåôå ôï
ðñïçãïýìåíï ëåîéëüãéï.
ÁðÜíôçóç:
Ïé èåóìïèåôçìÝíåò ðïéíÝò ðïõ åðéâÜëëïíôáé ãéá êÜðïéï áäßêçìá åßíáé ðñïúüí ôçò
ïñãáíùìÝíçò êïéíùíßáò. Ç Ýííïéá ôçò ðïéíÞò õðÞñ÷å ðÜíôïôå, áöïý ðñïêýðôåé ùò á-
íÜãêç íá åîáóöáëéóôåß ôï áßóèçìá äéêáßïõ êáé ç éóïññïðßá ôçò êïéíùíéêÞò
ïìÜäáò. Áðü ôçí áõôïäéêßá êáé ôçí áíôåêäßêçóç ôùí áñ÷áßùí êïéíùíéþí Ýùò ôçí êïé-
íùíéêÞ åñãáóßá ôùí çìåñþí ìáò, ôï íüçìá ôçò ðïéíÞò åîåëßóóåôáé ìáæß ìå ôïí ðïëé-
ôéóìü. Óêïðüò ôçò ðïéíÞò äåí ðñÝðåé íá åßíáé ç åêäßêçóç, áëëÜ ï óùöñïíéóìüò ôïõ
äñÜóôç êáé ï ðáñáäåéãìáôéóìüò ôùí Üëëùí. Ç ôéìùñßá äåí ðñÝðåé íá åîáíôëåß óùìá-
ôéêÜ Þ øõ÷ïëïãéêÜ áõôüí ðïõ Ýêáíå ôï áäßêçìá, ãé’ áõôü êáé êáôáäéêÜæïõìå ôá âá-
óáíéóôÞñéá ðïõ ãßíïíôáé óå öõëáêÝò óå äéÜöïñá ìÝñç ôïõ êüóìïõ, êáèþò êáé ôç èá-
íáôéêÞ ðïéíÞ.
Áêüìç ìåãáëýôåñç ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ ï äñÜóôçò åßíáé áíÞ-
ëéêïò. Åßíáé áíåðßôñåðôï ãéá ìéá ðïëéôéóìÝíç êïéíùíßá íá åðéâÜëëåé åîïíôùôéêÝò ðïé-
íÝò óå Üôïìá ðïõ äåí Ý÷ïõí ïëïêëçñþóåé ôçí áíÜðôõîÞ ôïõò, âñßóêïíôáé óå åõáßóèçôç
çëéêßá êáé åßíáé åðéññåðÞ óôï ìéìçôéóìü. Éäéáßôåñá óôçí åðï÷Þ ìáò, ðïõ ç âßá ðñïâÜë-
ëåôáé üóï ðïôÝ, ôá ðáéäéÜ åßíáé åêôåèåéìÝíá óå ðñüôõðá áíôéêïéíùíéêÞò óõìðåñéöïñÜò.
Óôï ó÷ïëåßï, ôïõëÜ÷éóôïí óôç ÷þñá ìáò, Ý÷åé ãßíåé êáôáíïçôü üôé ïé óêëçñÝò ðïéíÝò
äåí ëåéôïõñãïýí ðÜíôá áðïôñåðôéêÜ· ãé’ áõôü ôï ëüãï ïé ôéìùñßåò äåí åßíáé ðëÝïí
óêëçñÝò êáé åðéâÜëëïíôáé ìüíï üôáí ï ìáèçôÞò äéáðñÜîåé êÜôé ðïëý óïâáñü Þ áêñáßï,
áí èÝóåé óå êßíäõíï ôçí áêåñáéüôçôá ôùí Üëëùí, ôçí ðåñéïõóßá ôïõ ó÷ïëåßïõ êëð.

Ó÷çìáôßóôå öñÜóåéò ìå ôñåéò áðü ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò. Ðþò èá áðïäßäáôå ôï
íüçìá ôùí öñÜóåùí áõôþí ÷ñçóéìïðïéþíôáò ðéï åðßóçìï ýöïò; Äåßôå êáé ôï
ðáñÜäåéãìá:
– Ï óõíåôáßñïò ôïõ ìå äéÜöïñåò êïìðßíåò ôïí Ýãäåñíå óõóôçìáôéêÜ.
Ï óõíåôáßñïò ôïõ áðïìõæïýóå óõóôçìáôéêÜ ôï êåöÜëáéï ôçò åôáéñåßáò.
ãäÝñíù (ìôö.), îáöñßæù, åñãÜæïìáé ôóáðáôóïýëéêá, îå÷áñâáëþíù,

óõìâïõëåýù/ïñìçíåýù, æõãéÜæù, áóôü÷áóôïò, öñïíôßäá
ÁðÜíôçóç:
• Ðñï÷ôÝò óôï ìåôñü êÜðïéïò åðéôÞäåéïò îÜöñéóå ôï ðïñôïöüëé ôïõ ðáôÝñá ìïõ.
– Ðñï÷ôÝò óôï ìåôñü êÜðïéïò åðéäÝîéïò êëÝöôçò áöáßñåóå áðü ôçí ôóÝðç ôïõ ðá-
ôÝñá ìïõ ôï ðïñôïöüëé ôïõ.
• Ï äéåõèõíôÞò Ýêáíå ìåãÜëç öáóáñßá, åðåéäÞ ìåñéêïß õðÜëëçëïé ôïí ôåëåõôáßï êáé-
ñü åñãÜæïíôáé ôóáðáôóïýëéêá.
– Ï äéåõèõíôÞò Ýêáíå ðáñáôçñÞóåéò ìå Ýíôïíï ýöïò óå ìåñéêïýò õðáëëÞëïõò ðïõ
ôïí ôåëåõôáßï êáéñü åñãÜæïíôáé áðñüóåêôá êáé åðéðüëáéá.
• Ï ìéêñüò îå÷áñâÜëùóå ôï áõôïêéíçôÜêé ðïõ ôïõ ÷Üñéóå ï èåßïò ôïõ.
– Ï ìéêñüò äéÝëõóå áíåðáíüñèùôá ôï áõôïêéíçôÜêé ðïõ ôïõ ÷Üñéóå ï èåßïò ôïõ.
• Ç ãéáãéÜ ðÜíôá ïñìÞíåõå ôá åããüíéá ôçò ðþò ðñÝðåé íá öÝñïíôáé.
– Ç ãéáãéÜ ðÜíôá íïõèåôïýóå ôá åããüíéá ôçò.
• Ðñéí ðÜñåéò ìéá áðüöáóç, ðñÝðåé íá æõãéÜæåéò üëåò ôéò ìåñéÝò.
– Ðñéí ðÜñåéò ìéá áðüöáóç, ðñÝðåé íá óôáèìßæåéò üëïõò ôïõò ðáñÜãïíôåò.
• ¿ñåò - þñåò ïé ðñÜîåéò óïõ åßíáé áóôü÷áóôåò!
– ÌåñéêÝò öïñÝò åíåñãåßò ìå áðåñéóêåøßá!
• ÐñÝðåé íá äåß÷íïõìå îå÷ùñéóôÞ öñïíôßäá óôïõò çëéêéùìÝíïõò.
– Ïé çëéêéùìÝíïé ÷ñåéÜæïíôáé éäéáßôåñç ìÝñéìíá.

Íá áíôéêáôáóôÞóåôå ôéò áêüëïõèåò éäéùìáôéêÝò öñÜóåéò ìå ìéá éóïäýíáìç
ëÝîç/Ýêöñáóç êáé íá ôéò åíôÜîåôå óôï êáôÜëëçëï ãëùóóéêü ðëáßóéï.
ÁðÜíôçóç:
• «ôïõ Ýóõñá/ôïõ Ýøáëëá ôá åî áìÜîçò»
– ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçëåïðôéêÞò åêðïìðÞò ï âïõëåõôÞò ìßëçóå ðïëý åðéêñéôéêÜ
óôïí ðïëéôéêü ôïõ áíôßðáëï.
• ìïõ Ýóõñå «üóá óÝñíåé ç óêïýðá»
– Ìå åðÝðëçîå Ýíôïíá ãéá ôï ëÜèïò ðïõ Ýêáíá.
• «ôïõ âÜæù ãíþóç»
– ÌÜôáéá ðñïóðáèþ íá ôïí óõíåôßóù, áõôüò äåí áêïýåé êáíÝíáí!
• «ôá ðñïò ôï æçí»
– Ç äïõëåéÜ ðïõ âñÞêå ìüëéò êáé ìåôÜ âßáò ôïý åîáóöáëßæåé ôá áðáñáßôçôá ãéá
ôçí åðéâßùóÞ ôïõ.
• «èÝëù óþíåé êáé êáëÜ»

– ÈÝëù ìå êÜèå ôñüðï íá ãíùñßóù áõôü ôï êïñßôóé.
• «ôïõ äßíù Ýíá ìÜèçìá»
– Ôïí ôéìþñçóá ãé’ áõôü ðïõ ìïõ Ýêáíå.

Ìå ôá ïõóéáóôéêÜ êëïðÞ, ëçóôåßá, êáôÜ÷ñçóç, ïéêåéïðïßçóç Þ ôá áíôßóôïé÷á
ñÞìáôá íá ó÷çìáôßóåôå öñÜóåéò ðïõ íá äçëþíïõí ôçí áêñéâÞ óçìáóßá ôùí
ëÝîåùí.
ÁðÜíôçóç:
• Ï óõëëçöèåßò êáêïðïéüò êáôçãïñåßôáé ãéá óùñåßá êëïðþí.
• Óôéò 10 ôï ðñùß Ýãéíå ëçóôåßá óå õðïêáôÜóôçìá ôñÜðåæáò óôï êÝíôñï ôçò ÁèÞíáò.
• Ï äéåõèõíôÞò ôçò ôñÜðåæáò óõíåëÞöèç ãéá êáôÜ÷ñçóç êåöáëáßùí.
• Ç ïéêåéïðïßçóç îÝíçò ðåñéïõóßáò åßíáé ðáñÜíïìç.
4. Ðïéïò áöçãåßôáé;
ÄéáâÜóôå ôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá áðü ëïãïôå÷íéêü êåßìåíï êáé ðñïóðáèÞ-
óôå íá áíôëÞóåôå óôïé÷åßá ãéá ôïí áöçãçôÞ.
ÁðÜíôçóç:
ÁöçãçôÞò ôïõ êåéìÝíïõ åßíáé ìéá ãõíáßêá, ìÜëëïí ðñï÷ùñçìÝíçò çëéêßáò («ßóùò
åßíáé æÞôçìá çëéêßáò»), ðïõ ðçãáßíåé óôçí ôñÜðåæá ãéá êÜðïéá äïõëåéÜ. ÌÝóá áðü ôçí
áöÞãçóç îåäéðëþíåé óéãÜ óéãÜ ùò Ýíá âáèìü ôïí øõ÷éêü ôçò êüóìï, ôéò óêÝøåéò, ôéò
áíçóõ÷ßåò êáé ôéò åõáéóèçóßåò ôçò. Ç õðåñâïëéêÞ åðéññïÞ ðïõ áóêåß ðÜíù ôçò ôï á-
ôý÷çìá ôïõ æþïõ êáé ç áíôßäñáóÞ ôçò äåß÷íïõí Ýíáí Üíèñùðï íåõñùôéêü, áíßêáíï íá
éåñáñ÷Þóåé ôá óçìáíôéêÜ ðñïâëÞìáôá êáé íá åðéâëçèåß óôïí åáõôü ôïõ. Óôçí áöÞãç-
óç äéáêñßíåôáé Ýíáò ôüíïò åéñùíåßáò êáé ãßíåôáé äéáêùìþäçóç ãåãïíüôùí êáé óõíáé-
óèçìÜôùí («èá Üñ÷éæá íá êëáßù.... åßíáé Üó÷çìá»).
• Ç áöçãÞôñéá óôï óõãêåêñéìÝíï áðüóðáóìá óõììåôÝ÷åé óôá ãåãïíüôá ùò ðñùôá-
ãùíßóôñéá.
5. Ç ïðôéêÞ ãùíßá óôçí áöÞãçóç

ÄéáâÜóôå ôá ðáñáêÜôù êåßìåíá êáé äåßôå ðþò ðáñïõóéÜæåôáé ôï ßäéï ðåñé-
óôáôéêü áðü äéáöïñåôéêÞ ïðôéêÞ ãùíßá (ôçò êáèçãÞôñéáò êáé ôùí ìáèçôþí).
– Ðþò ãßíåôáé ç éåñÜñ÷çóç ôùí ðëçñïöïñéþí óôï êÜèå êåßìåíï; Åéäéêüôå-

ñá, ðïéá ðëçñïöïñßá, óçìáíôéêÞ ãéá ôçí üëç åîÝëéîç ôçò õðïèÝóåùò, ðá-
ñáëåßðåôáé óôçí áíáöïñÜ ôïõ ðåñéóôáôéêïý áðü ôçí êáèçãÞôñéá, åíþ ðñï-
âÜëëåôáé óôçí áíáöïñÜ ôùí ìáèçôþí;
– Ðïéá ó÷üëéá åíôïðßæåôå óôçí êÜèå áöÞãçóç êáé ðïéï óêïðü åîõðçñåôïýí;
– Ðïéïò åßíáé ï ôüíïò (íçöÜëéïò, åðéèåôéêüò) ôçò áöÞãçóçò êÜèå öïñÜ;
ÁðÜíôçóç:
Óôá äýï êåßìåíá ðáñáôçñïýìå ðþò ôï ßäéï ðåñéóôáôéêü ðáñïõóéÜæåôáé áðü äéáöï-
ñåôéêÝò ïðôéêÝò ãùíßåò. Óôï ðñþôï êåßìåíï ðáñïõóéÜæåôáé áðü ôçí ïðôéêÞ ãùíßá ôçò
êáèçãÞôñéáò êáé óôï äåýôåñï áðü ôçí ïðôéêÞ ãùíßá ôùí ìáèçôþí.
• Óôï ðñþôï êåßìåíï ç éåñÜñ÷çóç ôùí ðëçñïöïñéþí ãßíåôáé ìå âÜóç ôç ÷ñïíéêÞ
áêïëïõèßá («÷ôýðçóå ôï êïõäïýíé.....áíÝâçêá....êáôåõèýíèçêá...» êëð.) êáé ðá-
ñïõóéÜæïíôáé ðñþôá ïé åíÝñãåéåò ôçò êáèçãÞôñéáò êáé Ýðåéôá ôùí ìáèçôþí.
• Óôï äåýôåñï êåßìåíï ç éåñÜñ÷çóç ôùí ðëçñïöïñéþí ãßíåôáé ùò åîÞò:
– ãéá ðïéï ëüãï äçìéïõñãÞèçêå ç áíáóôÜôùóç (ðñùôáðñéëéÜôéêï áóôåßï)
– áöÞãçóç ôïõ ãåãïíüôïò áðü ôçí ðëåõñÜ ôùí ìáèçôþí ìå ÷ñïíïëïãéêÞ óåéñÜ
(«ÐÞãáìå ... êÜíáìå ... ìðÞêå ... áíÜøáìå.....» êëð.).
Áîéïóçìåßùôï åßíáé üôé ç êáèçãÞôñéá óôçí áíáöïñÜ ôçò ðáñáëåßðåé ôçí ðëçñïöï-
ñßá üôé ôï ðåñéóôáôéêü Ýãéíå ÐñùôáðñéëéÜ êáé üôé Þôáí ìéá áèþá öÜñóá, üðùò óõíçèß-
æåôáé ôçí çìÝñá áõôÞ. Áíôßèåôá, ïé ìáèçôÝò åðéìÝíïõí íá ôïíßæïõí ôç óõãêåêñéìÝíç
ðëçñïöïñßá, áöïý åßíáé ôï óôïé÷åßï ðïõ ìðïñåß íá äéêáéïëïãÞóåé ôçí ðñÜîç ôïõò. Ç
ðñïâïëÞ Þ ç ðáñÜëåéøç åíüò óôïé÷åßïõ åßíáé äõíáôüí íá äþóåé äéáöïñåôéêÞ äéÜóôá-
óç óå Ýíá èÝìá êáé íá ìáò êÜíåé íá áëëÜîïõìå Üðïøç ãé’ áõôü.
Ùò ðñïò ôá ó÷üëéá, áõôÜ åîáñôþíôáé áðü ôï ðïéïò åßíáé ï áöçãçôÞò êÜèå öïñÜ êáé
áðü ðïéá óêïðéÜ åîåôÜæåé ôï èÝìá. Ôá ó÷üëéá êáé ïé ëåðôïìÝñåéåò óå êÜèå áöÞãçóç å-
îõðçñåôïýí áíôßóôïé÷á ôï óêïðü ôçò êáèçãÞôñéáò êáé ôùí ìáèçôþí êáé, áíÜëïãá ìå ôïí
ôñüðï ðïõ åðéèõìïýí íá ðáñïõóéÜóïõí Ýíá èÝìá, ìðïñåß áõôÜ íá Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå ðá-
ñÜèåóç ðñïóùðéêþí óêÝøåùí, óõíáéóèçìÜôùí, õðïêåéìåíéêþí êñßóåùí êôë. (ð.÷. êåßìå-
íï á’: «ÓêÝöôçêá üôé èá Ýêáíáí ïìáäéêÞ áðï÷Þ, êáôÝâçêá óõã÷õóìÝíç, åßäá ìå Ýêðëç-
îç», êåßìåíï â’ «åðåéäÞ Þôáí ÐñùôáðñéëéÜ....ìüíï ãéá ëßãï ðñéí íá ðñïëÜâïõìå üìùò»).
Ôá äýï êåßìåíá äéáöÝñïõí ìåôáîý ôïõò êáé ùò ðñïò ôïí ôüíï ôçò áöÞãçóçò. Óôçí
áöÞãçóç ôçò êáèçãÞôñéáò äéáêñßíïõìå áõóôçñüôçôá êáé åðéèåôéêÞ äéÜèåóç («ðñüêåé-
ôáé ãéá Üôáêôï ôìÞìá, ðñïóðïéçôÞ áðïñßá, áðáñÜäåêôç êáé ðñïóâëçôéêÞ óõìðåñéöïñÜ»).
Óôçí áöÞãçóç ôùí ðáéäéþí ï ôüíïò åßíáé Þðéïò, äéáêñßíåôáé äéÜèåóç ìåôáìÝëåéáò. Ôá
ãåãïíüôá ðáñïõóéÜæïíôáé ìå Ýîõðíï ôñüðï, ÷ùñßò ðïëëÝò ëåðôïìÝñåéåò, åíþ åßíáé åõ-
äéÜêñéôï êáé ôï áðïëïãçôéêü ýöïò óôçí áöÞãçóç áõôÞ êáèþò êáé ç äéÜèåóç ïìáëÞò
ëýóçò ôçò ðáñåîÞãçóçò («äåí åß÷áìå óêïðü... ôï ìÜèçìá, ôüôå ï Ã.Ð. ðïõ åß÷å ÷éïý-
ìïñ, åìåßò ðñïóðáèÞóáìå... ðïõ ÜèåëÜ ìáò ôç óôåíï÷ùñÞóáìå, Ëõðïýìáóôå..... íá ôçí
ðñïóâÜëïõìå»).

Åñãáóôåßôå óå ïìÜäåò ôùí ôåóóÜñùí áôüìùí êáé ðñïóðáèÞóôå íá åðéíïÞ-
óåôå óå 10’ ìéá öáíôáóôéêÞ éóôïñßá êëïðÞò, óôçí ïðïßá ï äñÜóôçò ôåëéêÜ
óõëëáìâÜíåôáé êáé äéêÜæåôáé. ÓêçíïèåôÞóôå ôçí õðüèåóç êáèïñßæïíôáò ôá
áßôéá/êßíçôñá ðïõ ïäÞãçóáí ôï äñÜóôç óôçí êëïðÞ, ôéò óõíèÞêåò ôçò óýë-
ëçøÞò ôïõ, ôç óôÜóç ôïõ èýìáôïò êáé ôïõ áõôüðôç ìÜñôõñá, êáé ôçí áðüöá-
óç ôïõ äéêáóôÞ. ÐáñïõóéÜóôå ôçí éóôïñßá óáò áõôïó÷åäéÜæïíôáò, áöïý êÜ-
íåôå ôçí êáôáíïìÞ ôùí ñüëùí: äñÜóôçò, èýìá, áõôüðôçò ìÜñôõñáò, äéêáóôÞò.
ÁðÜíôçóç:
«Óôá ÷Ýñéá ôçò áóôõíïìßáò Ýðåóå åðßäïîïò ëçóôÞò óôçí ÊçöéóéÜ. Ï 23÷ñïíïò öïé-
ôçôÞò ×.Ð., êÜôïéêïò Ðáãêñáôßïõ, åðé÷åßñçóå íá ëçóôÝøåé ïéêßá, åõôõ÷þò ÷ùñßò áðïôÝ-
ëåóìá. Óýìöùíá ìå ôçí ïìïëïãßá ôïõ, ï íåáñüò åß÷å ÷Üóåé óå ôõ÷åñü ðáé÷íßäé ôá ÷ñÞ-
ìáôá ðïõ ôïõ åß÷áí óôåßëåé ïé ãïíåßò ôïõ êáé íôñåðüôáí íá ôïõò åîçãÞóåé ôé áêñéâþò åß-
÷å óõìâåß. Óôçí ßäéá èÝóç âñßóêïíôáí êáé ïé ößëïé ôïõ ïé ïðïßïé, üðùò êáôÝèåóå, ôïí Ý-
ðåéóáí íá åðé÷åéñÞóåé ôçí ðáñÜíïìç ðñÜîç. Ï öïéôçôÞò ðáñáêïëïõèïýóå áðü ôï ðñùß
ôçí ïéêßá êáé, üôáí äéáðßóôùóå ðùò ç ïéêïãÝíåéá áðï÷þñçóå ìå ôï áõôïêßíçôü ôçò, ðñï-
óðÜèçóå ìå áé÷ìçñü üñãáíï íá ðáñáâéÜóåé ôçí ðüñôá. Ôõ÷áßá, Ýíáò ãåßôïíáò êáé ößëïò
ôçò ïéêïãÝíåéáò ç ïðïßá ëßãï Ýëåéøå íá ðÝóåé èýìá ëçóôåßáò, êáèþò âãÞêå óôçí áõëÞ
ôïõ, åßäå ôï íåáñü ðïõ ðñïóðáèïýóå íá áíïßîåé ôçí ðüñôá êáé, ìå ìåãÜëç ðñïóï÷Þ, ãéá
íá ìçí ãßíåé áíôéëçðôüò áðü ôï äñÜóôç, åéäïðïßçóå ôçí áóôõíïìßá. ¼ôáí Ýöôáóå ç á-
óôõíïìßá, ï íåáñüò öïéôçôÞò Þôáí Þäç óôï óðßôé êáé Ýøá÷íå ãéá ÷ñÞìáôá. Ï áõôüðôçò
ìÜñôõñáò Ýäùóå êáôÜèåóç êáé ðåñéÝãñáøå ôï ãåãïíüò. Ï ×.Ð. óõíåëÞöèç åð’ áõôïöþ-
ñù êáé ôçí åðüìåíç ìÝñá ï äéêáóôÞò ôïý åðÝâáëå ðïéíÞ öõëÜêéóçò Ýîé ìçíþí».

Åñãáóôåßôå ôþñá ãéá íá ãñÜøåôå ôñåéò îå÷ùñéóôÝò áöçãÞóåéò ðïõ õðïôßèå-
ôáé üôé åßíáé ãñáðôÝò êáôáèÝóåéò: á) ôïõ äñÜóôç, â) ôïõ èýìáôïò, ã) ôïõ
áõôüðôç ìÜñôõñá. ÐñïóÝîôå üôé ôï êÜèå ðñüóùðï ðáñïõóéÜæåé ôçí õðüèåóç
áðü ôç äéêÞ ôïõ ïðôéêÞ ãùíßá êáé åðïìÝíùò åðéëÝãåé êáé ðñïâÜëëåé ôá ãå-
ãïíüôá áíÜëïãá ìå ôï óêïðü ðïõ åðéäéþêåé (óõìöÝñïí, áíôéêåéìåíéêÞ ðá-
ñïõóßáóç ôùí ãåãïíüôùí), ôç óõíáéóèçìáôéêÞ ôïõ öüñôéóç, êáé ãåíéêüôåñá

ôçí ðñïóùðéêÞ ôïõ óôÜóç áðÝíáíôé óôç óõãêåêñéìÝíç õðüèåóç. Öñïíôßóôå
áêüìç íá áîéïðïéÞóåôå ôï ðáñáêÜôù ëåîéëüãéï:*
ôõ÷áßá, óõìðôùìáôéêÜ,
Ý÷ù ôç ãíþìç, -ôçí õðüíïéá, -ôçí õðïøßá, íïìßæù, èåùñþ, ðéóôåýù,
ðñåóâåýù (= ðéóôåýù), öáíôÜæïìáé,
ðáñáíïìßá, áäßêçìá, ðáñÜâáóç ôïõ íüìïõ, áîéüðïéíç -, åðéëÞøéìç - (= êáôá-
êñéôÝá, áîéüìåìðôç), êïëÜóéìç (= ðïõ ðñÝðåé íá ôéìùñçèåß) ðñÜîç,
ìçíýù, êáôçãïñþ, äéáôõðþíù êáôçãïñßá, êáôáããÝëëù, øÝãù (= êáôáêñßíù,
êáôçãïñþ), êáôáìáñôõñþ (= êáôáèÝôù åðéâáñõíôéêÜ óôïé÷åßá, êáôçãïñþ),
åíï÷ïðïéþ, æçôþ ôçí ôéìùñßá,
ðïéíÞ, ôéìùñßá, êïëáóìüò (= ôéìùñßá), êýñùóç (= ðïéíÞ), êáôáäßêç, óùöñïíé-
óìüò (= óõììüñöùóç, ðáñáäåéãìáôéóìüò), ôéìùñßá/ðïéíÞ -åëáöñÞ, -áõóôçñÞ, -
ðáñáäåéãìáôéêÞ, -óêëçñÞ, -Üìåóç,
áíáêáëýðôïìáé, óõëëáìâÜíïìáé, ðéÜíïìáé åð’ áõôïöþñù,
êëïðÞ, óöåôåñéóìüò (= ðáñÜíïìç ïéêåéïðïßçóç), êáôÜ÷ñçóç, õðåîáßñåóç (= êëï-
ðÞ), ëçóôåßá,
éäéïðïéïýìáé, ïéêåéïðïéïýìáé,
áíÜãêç ìåãÜëç, -åîáéñåôéêÞ, -åðéôáêôéêÞ, -åðåßãïõóá, -óêëçñÞ, áìåßëéêôç,
-Üìåóç, - ÷ñåßá (=áíÜãêç), âéïôéêÝò áíÜãêåò, ôá áíáãêáßá, ôá áðïëýôùò áíá-
ãêáßá, ôá ðñïò ôï æçí, ðüñïé (= ìÝóá åðéâßùóçò),
æçôþ, áéôþ, åðéæçôþ, åðéäéþêù, áðáéôþ, åðéèõìþ.
ÁðÜíôçóç:
á) ÃñáðôÞ êáôÜèåóç ôïõ äñÜóôç
«ÎÝñù ðùò ç ðñÜîç ìïõ åßíáé áîéüðïéíç, èá Þèåëá üìùò íá ëÜâåôå õð’
üøéí óáò ðùò äåí åß÷á äüëï Þ óêïðü íá âëÜøù êÜðïéïí. ¸äñáóá ðéåóìÝíïò
áðü ìåãÜëç êáé Üìåóç áíÜãêç ãéá ÷ñÞìáôá êáé åðçñåáóìÝíïò øõ÷ïëïãéêÜ á-
ðü ôïõò ößëïõò ìïõ. ¸÷áóá ôá ÷ñÞìáôÜ ìïõ áðü åðéðïëáéüôçôá, óå ôõ÷åñü ðáé-
÷íßäé. Äåí åß÷á íá ðëçñþóù ôï åíïßêéï ôïõ óðéôéïý ìïõ, ïýôå íá êáëýøù ôá
ðñïóùðéêÜ ìïõ Ýîïäá. Áí ôï ìÜèáéíáí ïé ãïíåßò ìïõ, ßóùò íá ìç ìå Üöçíáí
íá óõíå÷ßóù ôéò óðïõäÝò ìïõ. ¹ìïõí óå áäéÝîïäï. ÐáñÜëëçëá, ïé ößëïé ìïõ,
ðïõ âñßóêïíôáí óå áíÜëïãç èÝóç, ìå ðñïÝôñåøáí íá êëÝøù, ëÝãïíôÜò ìïõ ðùò
äåí Þôáí êáêü, áöïý äå èá Ýâëáðôá óùìáôéêÜ êÜðïéïí êáé áöïý ç óõãêåêñé-
ìÝíç ïéêïãÝíåéá Þôáí áñêåôÜ ðëïýóéá. Ìå Ýðåéóáí êáé åãþ ðáñáóýñèçêá. ¸÷ù
* Óôï ëåîéëüãéï äßíåôáé êáé ç åñìçíåßá ïñéóìÝíùí üñùí.

ìåôáíéþóåé, æçôþ óõããíþìç áðü ôçí ïéêïãÝíåéá ðïõ ðñïóðÜèçóá íá áäéêÞóù

êáé ðáñáêáëþ íá äåßîåôå êáôáíüçóç êáé åðéåßêåéá».
â) ÃñáðôÞ êáôÜèåóç ôïõ èýìáôïò
«Ôï ðñùß Ýöõãá áðü ôï óðßôé ìáæß ìå ôçí ïéêïãÝíåéá ìïõ, ãéá íá ðÜìå äéÞ-
ìåñç åêäñïìÞ. Äåí åß÷áí ðåñÜóåé äýï þñåò, üôáí ÷ôýðçóå ôï êéíçôü ôçëÝöùíï.
ÁðÜíôçóå ç ãõíáßêá ìïõ êáé ôçí åßäá ðïëý ôáñáãìÝíç. ÓôáìÜôçóá íá ïäçãþ
êáé ìßëçóá ï ßäéïò óôï ôçëÝöùíï. ¹ôáí ï ãåßôïíáò êáé ößëïò ìïõ Ä.Í., ï ï-
ðïßïò ìå åíçìÝñùóå ãéá ôçí áðüðåéñá êëïðÞò ðïõ Ýãéíå óôï óðßôé ìïõ. Åðé-
óôñÝøáìå áìÝóùò. ÖáíôÜóôçêá ðùò êÜôé èá Ýëåéðå êáé Üñ÷éóá íá åîåôÜæù ôï
óðßôé. Äå äéáðßóôùóá íá Ý÷åé áöáéñåèåß êÜôé, õðÞñ÷å üìùò áíáóôÜôùóç ôçí
ïðïßá ðñïêÜëåóå ï êáôçãïñïýìåíïò ðñïóðáèþíôáò íá ëçóôÝøåé. Åðéèõìþ íá
åðéâëçèåß åëáöñéÜ ðïéíÞ óôï íåáñü, ìå óêïðü ôï óùöñïíéóìü ôïõ· äåí åðéèõ-
ìþ ôç óêëçñÞ ôéìùñßá ôïõ, ëáìâÜíïíôáò õð’ üøéí ôï íåáñü ôçò çëéêßáò ôïõ êáé
ôéò óõíèÞêåò êÜôù áðü ôéò ïðïßåò Ýäñáóå».
ã) ÃñáðôÞ êáôÜèåóç ôïõ áõôüðôç ìÜñôõñá
«Åß÷á âãåé óôçí áõëÞ ìïõ íá ðïôßóù ôá ëïõëïýäéá. Ðñï÷ùñþíôáò ðñïò ôçí
ðëåõñÜ ôïõ êÞðïõ ðïõ âëÝðåé óôï ãåéôïíéêü óðßôé, åßäá ôïí íåáñü ×.Ð. íá ðñï-
óðáèåß íá ðáñáâéÜóåé ôçí ðüñôá ôùí ößëùí ìïõ, êïéôÜæïíôáò ìå áãùíßá ãýñù ìïõ.
ÓêÝöôçêá íá êñõöôþ, ãéá íá ìçí ôïí ôñïìÜîù êáé öýãåé, êáé ôáõôü÷ñïíá êÜëåóá
ôçí áóôõíïìßá. Óôï ìåôáîý, ôïí ðáñáêïëïõèïýóá äéáêñéôéêÜ, êñõììÝíïò ðßóù áðü
Ýíá äÝíôñï. Äåí ðñüëáâå ôåëéêÜ íá äéáöýãåé, üðùò öïâüìïõí, ãéáôß ç áóôõíïìßá
Ýöôáóå ðïëý ãñÞãïñá êáé ôïí óõíÝëáâå ìÝóá óôï óðßôé åð’ áõôïöþñù».

Ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï åßíáé ìéá äçìïóéïãñáöéêÞ åßäçóç ðïõ óêïðü Ý÷åé íá
ðáñïõóéÜóåé ôçí «êáôáíáëùôéêÞ õóôåñßá» ôùí Áèçíáßùí, üôáí Ýãéíå ãíù-
óôü ôï ðõñçíéêü áôý÷çìá ôïõ ÔóÝñíïìðéë.
Ðþò èá áöçãïýíôáí óôçí ïéêïãÝíåéÜ ôïõ ôçí åðßóêåøÞ ôïõ óôï óïýðåñ ìÜñ-
êåô ï âéáóôéêüò áãïñáóôÞò ðïõ Ýðåóå ðÜíù óôçí ôæáìáñßá; Ó’ áõôÞ ôçí ðå-
ñßðôùóç íá ðÜñåôå âÝâáéá õðüøç óáò üôé ôï óõãêåêñéìÝíï ãåãïíüò, ðïõ á-
ðïôåëåß ìßá ìüíï ëåðôïìÝñåéá ôçò «êáôáíáëùôéêÞò õóôåñßáò» óôï äçìïóéï-
ãñáöéêü êåßìåíï, èá ðñïâëçèåß ùò êåíôñéêü ãåãïíüò, åðåéäÞ ç éåñÜñ÷çóç
ôùí ãåãïíüôùí ãßíåôáé áðü äéáöïñåôéêÞ ïðôéêÞ ãùíßá (ôïõ äçìïóéïãñÜöïõ
óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç êáé ôïõ ðáèüíôá áãïñáóôÞ óôç äåýôåñç) êáé ìå äéá-
öïñåôéêü óêïðü.
ÁðÜíôçóç:
«¸ôñå÷á áðü ôï Ýíá óïýðåñ ìÜñêåô óôï Üëëï, ãéáôß óôá ðåñéóóüôåñá åß÷áí åîáíôëç-
èåß ôá ðñïúüíôá êáé óå Üëëá ï êüóìïò Þôáí ôüóïò, ðïõ äåí ìðïñïýóá êáí íá ðëçóéÜóù.
ÔåëéêÜ, ôçí ôåëåõôáßá óôéãìÞ åßäá Ýíá óïýðåñ ìÜñêåô ðïõ äåí åß÷å êáôáêëõóôåß áðü ðá-
íéêïâëçìÝíï ðëÞèïò. Óáí èáýìá ìïõ öáéíüôáí ðùò åß÷á ôç äõíáôüôçôá Ýóôù êáé íá åë-
ðßæù ðùò ßóùò èá êáôÜöåñíá íá ðëçóéÜóù ôï êáôÜóôçìá, áí åß÷á âÝâáéá áñêåôÞ õðïìï-
íÞ, þóôå íá ðñïìçèåõôþ ôá áðáñáßôçôá ôñüöéìá. Äåí Þôáí ôüóï åîùðñáãìáôéêÞ ç åëðß-
äá ìïõ, ãéáôß Ýâëåðá ôïõò õðáëëÞëïõò íá öÝñíïõí ðñÜãìáôá êáé áðü ôçí áðïèÞêç. ÐÞ-
ñá ëïéðüí Ýíá ìåãÜëï êáñüôóé êáé Üñ÷éóá íá óêÝöôïìáé ôé ÷ñåéáæüôáí íá áãïñÜóù. Äåí
Ýðñåðå íá îå÷Üóù ôßðïôá êáé ìÜëéóôá Ýðñåðå íá âéáóôþ ãéá íá ðñïëÜâù..... Áðïññïöç-
ìÝíïò áðü áõôÝò ôéò óêÝøåéò êáé ôçí áãùíßá ìïõ, Ýðåóá óôçí ôæáìáñßá. Ç ôæáìáñßá Ýãé-
íå èñýøáëá, áëëÜ äåí Ýðáèá ôßðïôá· ìüíï æáëßóôçêá ëßãï áðü ôï ÷ôýðçìá. Äõï - ôñåéò
Ýôñåîáí íá ìå âïçèÞóïõí, ïé ðåñéóóüôåñïé üìùò ðåëÜôåò ïýôå êáí ðñüóåîáí ôï ðåñéóôá-
ôéêü ðÜíù óôïí ðáíéêü ôïõò....».

Óôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá ï Çñüäïôïò áöçãåßôáé Ýíá ðåñéóôáôéêü áðü ôç
íáõìá÷ßá ôçò Óáëáìßíáò.
ÐñïóðáèÞóôå íá áðïäþóåôå ôï ßäéï ðåñéóôáôéêü ìå áöçãçôÞ á) ôçí Áñôåìé-
óßá, â) ôïí ÎÝñîç êáé ã) Ýíáí áðëü íáýôç ôïõ êáëõíäßôéêïõ ðëïßïõ, ï ïðïßïò
õðïôßèåôáé üôé óþèçêå.
ÁðÜíôçóç:
á) Ç áöÞãçóç ôçò Áñôåìéóßáò
«ÐÜíôá åß÷á ôçí åêôßìçóç ôïõ âáóéëéÜ· ôç ìÝñá åêåßíç, üìùò, êÝñäéóá ôï èáõ-
ìáóìü ôïõ. ¹ìáóôáí óôçí ÅëëÜäá, óôç Óáëáìßíá, üðïõ äþóáìå ôçí ôåëåõôáßá ìáò
íáõìá÷ßá, ôçí ðéï äýóêïëç. Óôçí ðáñÜôáîÞ ìáò åðéêñáôïýóå ìåãÜëç óýã÷õóç. Ôï
ðëïßï ìïõ Þôáí êáíïíéêÜ ðáñáôáãìÝíï áíÜìåóá óôá Üëëá ðåñóéêÜ êáé óõììá÷éêÜ
ðëïßá êáé áðÝíáíôß ìáò âñßóêïíôáí ôá ðëïßá ôùí ÅëëÞíùí. ÎáöíéêÜ, âëÝðù íá êõ-
íçãÜ ôï ðëïßï ìïõ Ýíá áôôéêü. ×ßëéåò óêÝøåéò Üñ÷éóáí íá ðåñíïýí áðü ôï ìõáëü
ìïõ. Äåí Þîåñá ôé íá êÜíù. ÐåñóéêÜ, åëëçíéêÜ, óõììá÷éêÜ ðëïßá åß÷áí óìßîåé. Ðñï-
óðÜèçóá íá äéáôçñÞóù ôçí øõ÷ñáéìßá ìïõ êáé íá åðéëÝîù ôç ëýóç ìå ôéò ëéãüôå-
ñåò áñíçôéêÝò óõíÝðåéåò. ÔåëéêÜ, ç áðüöáóÞ ìïõ ìïý âãÞêå óå êáëü. Åìâüëéóá êáé
âïýëéáîá ôï êáëõíäßôéêï ðëïßï... ÂñÝèçêå ôõ÷áßá ìðñïóôÜ ìïõ.... ¹ôáí ìÝóá êáé áõ-
ôüò ï Äáìáóßèõìïò. ÐïôÝ äå èá ðåñßìåíå ôÝôïéá ôý÷ç! Ï åìâïëéóìüò ðÝôõ÷å ðëÞ-
ñùò êáé ôï ðëïßï ôùí Êïëõíäßùí âõèßóôçêå áýôáíäñï.
¼ðùò ìïõ åßðáí áñãüôåñá, äå óþèçêå êáíåßò. ¸ôóé, ãëßôùóá ôï ðëïßï ìïõ áðü
ôï êõíÞãé ôïõ áèçíáúêïý. Ï ôñéÞñáñ÷ïò ôïõ áèçíáúêïý ðëïßïõ, üôáí ìå åßäå íá åì-
âïëßæù ðëïßï ðåñóéêü, èåþñçóå ðéèáíüí ðùò åßìáé óôç äéêÞ ôïõ ðáñÜôáîç êáé óôá-
ìÜôçóå ôçí êáôáäßùîç. ÕðÞñ÷å, üìùò, êáé Ýíá äåýôåñï êáëü. Ï âáóéëéÜò åíôõðù-
óéÜóôçêå áðü ôï óðïõäáßï êáôüñèùìÜ ìïõ. Ôïí âåâáßùóáí ðùò åãþ âýèéóá ôï
ðëïßï, ãéáôß ôï óÞìá ôïõ ðëïßïõ ìïõ ôï Þîåñáí ðïëý êáëÜ. Ï âáóéëéÜò ôüóï ðïëý
èáýìáóå ôç ãåííáéüôçôÜ ìïõ, ðïõ åßðå ôï åîÞò: “ïé Üíôñåò ìïõ Ýãéíáí ãõíáßêåò êáé
ïé ãõíáßêåò Üíôñåò”».
â) ÁöÞãçóç ôïõ ÎÝñîç
«Ðáñáêïëïõèïýóá ôç íáõìá÷ßá. ¹ôáí ðñáãìáôéêÜ óêëçñÞ êáé äåí Ýëåãå íá ôå-
ëåéþóåé. Äýóêïëá äéÝêñéíå êáíåßò ôá ðåñóéêÜ áðü ôá åëëçíéêÜ ðëïßá Ýôóé
üðùò åß÷áí ìðëå÷ôåß ìåôáîý ôïõò. Óå ìéá óôéãìÞ ôçí ðñïóï÷Þ ìïõ ôñÜâçîå Ýíáò å-
íôõðùóéáêüò åìâïëéóìüò. Äå äéÝêñéíá ðïéïò Ýêáíå áõôüí ôïí èáõìáóôü ÷åéñéóìü, áí
Þôáí å÷èñüò Þ ÐÝñóçò. ÊÜðïéïò áðü ôïõò ðáñüíôåò ìïý åßðå: «Êýñéå, âëÝðåéò ðüóï
óðïõäáßá áãùíßæåôáé ç Áñôåìéóßá, þóôå âïýëéáîå êáé å÷èñéêü ðëïßï;» Åãþ Ýêðëç-
êôïò ñþôçóá áí ôï êáôüñèùìá Þôáí ðñÜãìáôé ôçò Áñôåìéóßáò êáé áõôïß ìïõ ôï âå-
âáßùóáí, åðåéäÞ Þîåñáí êáëÜ ôï óÞìá ôïõ ðëïßïõ ôçò êáé üôé ôï ðëïßï ðïõ âõèß-
óôçêå Þôáí å÷èñéêü. ¼ôáí ôá Üêïõóá áõôÜ, ãåìÜôïò èáõìáóìü êáé áðïñßá, åßðá “Ïé
Üíôñåò ìïõ Ýãéíáí ãõíáßêåò êáé ïé ãõíáßêåò Üíôñåò”».
ã) ÁöÞãçóç åíüò íáýôç ôïõ êáëõíäßôéêïõ ðëïßïõ (ï ïðïßïò õðïôßèåôáé üôé
óþèçêå)
«Ïýôå ðïõ ðñüëáâá íá êáôáëÜâù ðþò Ýãéíáí ôá ðñÜãìáôá. ÓõíÝâçóáí üëá ðï-
ëý îáöíéêÜ. Åß÷á äåé ðùò ôï ðëïßï ôçò Áñôåìéóßáò ôï êõíçãïýóå Ýíá áèçíáúêü, áë-
ëÜ äåí ðåñßìåíá üôé åêåßíç èá åíåñãïýóå ìå áõôüí ôïí ôñüðï. ¹ìïõí áíáóôáôù-
ìÝíïò ìÝóá óå üëç åêåßíç ôçí ôáñá÷Þ, üôáí åßäá ôï ðëïßï ôçò Áñôåìéóßáò íá ÷ôõ-
ðÜ ôï ðëïßï ìáò ìå ïñìÞ, êÜíïíôáò Ýíáí åðéäÝîéï ÷åéñéóìü. ¸ìåéíá Üöùíïò. Ãéáôß
ôï êÜíåé áõôü; ¹ôáí ôõ÷áßï Þ ðñïìåëåôçìÝíï; ÌÞðùò Þôáí áëÞèåéá áõôü ðïõ åß÷å
áêïõóôåß, ðùò åß÷å öéëïíéêÞóåé óôïí ÅëëÞóðïíôï ìå ôï âáóéëéÜ ìáò, ï ïðïßïò âñé-
óêüôáí åðÜíù óôï ðëïßï; Ç ïõóßá åßíáé ðùò ôï ðëïßï ìáò âïýëéáîå. ¼ëï ôï ðëÞ-
ñùìá ÷Üèçêå. Åãþ óþèçêá áðü èáýìá. Ç Áñôåìéóßá ðÜíôùò áðïêüìéóå äéðëü êÝñ-
äïò. Êáé ôçí êáôáäßùîç ãëßôùóå, áöïý ï Áèçíáßïò ôñéÞñáñ÷ïò íüìéóå ðùò ôï ðëïßï
ôçò Þôáí åëëçíéêü, êáé ôï èáõìáóìü ôïõ ÎÝñîç êÝñäéóå. ¸ìáèá ðùò ï ÐÝñóçò âá-
óéëéÜò åíèïõóéÜóôçêå ìå ôï êáôüñèùìÜ ôçò êáé æÞôçóå íá ìÜèåé áí Þôáí ðñÜãìáôé
äéêü ôçò. Ïé Üíèñùðïß ôïõ ôïí äéáâåâáßùóáí ðùò áíáãíþñéóáí ôï ðëïßï ôçò áðü
ôï åõäéÜêñéôï óÞìá êáé üôé ôï ðëïßï ðïõ âõèßóôçêå Þôáí å÷èñéêü. Áõôüò ôüóï ðïëý
ôç èáýìáóå ðïõ åßðå: «Ïé Üíôñåò ìïõ Ýãéíáí ãõíáßêåò êáé ïé ãõíáßêåò Üíôñåò».
Äåí ìðïñþ íá äå÷ôþ ìéá ôÝôïéá áäéêßá. Íá äïîÜæåôáé áõôÞ Ý÷ïíôáò âõèßóåé óõì-
ìá÷éêü ðëïßï êáé Ý÷ïíôáò èáíáôþóåé óõììÜ÷ïõò ôçò. Íïìßæù üôé ïöåßëù, êáèþò åß-
ìáé ï ìüíïò ðïõ óþèçêå, íá áðïêáëýøù ôçí áëÞèåéá».

ÄéáâÜóôå ôçí ðáñáêÜôù áöÞãçóç-ìáñôõñßá ãéá ôéò ðåñéðÝôåéåò ôùí ðñïóöý-
ãùí áðü ôç ÌéêñÜ Áóßá êáé ðñïóÝîôå ôç äýíáìç ðïõ Ý÷åé ç áöÞãçóç, üôáí
óôçñßæåôáé óôá âéþìáôá ôïõ áöçãçôÞ. Áí Ý÷åôå êé åóåßò êÜðïéá óõãêëïíé-
óôéêÞ åìðåéñßá, êáôáèÝóôå ôç ìáñôõñßá óáò óôçí ôÜîç.
ÁðÜíôçóç:
«Ç ìÝñá êõëïýóå õðÝñï÷á. Ç ðáñáëßá Þôáí ãåìÜôç êüóìï. ÐáéäéÜ Ýðáéæáí ÷á-
ñïýìåíá öôéÜ÷íïíôáò ðõñãÜêéá óôçí Üììï, ïé ìåãáëýôåñïé äéÜâáæáí ðåñéïäéêÜ Þ áðï-
ëÜìâáíáí ôïí êáöÝ ôïõò. Åãþ êáé ç ðáñÝá ìïõ åß÷áìå âïõôÞîåé óôç èÜëáóóá, ãéá íá
äñïóéóôïýìå. ÎáöíéêÜ, Üñ÷éóå íá öõóÜåé êáé óÞêùóå êýìá. ÂãÞêáìå áðü ôç èÜëáó-
óá, üðùò êáé ï õðüëïéðïò êüóìïò, êáé îáðëþóáìå óôéò ðåôóÝôåò ìáò. Ôï âëÝììá ìïõ
Ýðåóå óå Ýíá ìéêñü êïñéôóÜêé, ðïõ ðáñÝìåíå ìÝóá óôç èÜëáóóá, îáðëùìÝíï óå Ýíá
óôñþìá èáëÜóóçò. ÎáöíéêÜ, âëÝðù ôï óôñþìá íá ãõñßæåé áíÜðïäá êáé ôï êïñéôóÜêé
íá âñßóêåôáé ìÝóá óôï íåñü. Ôá êýìáôá ìåãÜëùíáí óõíå÷þò. Ôï êïñéôóÜêé äåí åì-
öáíéæüôáí óôçí åðéöÜíåéá. ¸âáëá ôéò öùíÝò. Ðñïóðáèïýóá íá åîçãÞóù ôé åß÷å óõì-
âåß. Ï ÷ñüíïò êõëïýóå ãñÞãïñá. ¸ðñåðå íá âéáóôïýìå. Ç ðëáæ äåí Þôáí ïñãáíùìÝ-
íç êáé äåí åß÷å íáõáãïóþóôç. ¼óïé åðé÷åßñçóáí íá ìðïõí óôï íåñü îáíáâãÞêáí á-
ìÝóùò, êáèþò äåí ìðïñïýóáí íá ðáëÝøïõí ìå ôá êýìáôá.
Óå ëßãá äåõôåñüëåðôá åìöáíßóôçêå Ýíáò íåáñüò. ÆÞôçóå íá ôïõ äåßîù ðïý áêñéâþò
åß÷á äåé ôï êïñéôóÜêé êáé âïýôçîå ìå áðïöáóéóôéêÝò êéíÞóåéò. Ãéá ëßãï äå äéáêñéíüôáí
ïýôå áõôüò. ÐÜãùóá, óêÝöôçêá ôï ÷åéñüôåñï. ÎáöíéêÜ, ôïí åßäá íá ðåôéÝôáé ìÝóá áðü
ôá êýìáôá. Êñáôïýóå ôï ðáéäß. Ìå ðïëý êüðï ôï Ýâãáëå Ýîù. Åß÷å Þäç öôÜóåé Ýíáò ãéá-
ôñüò, ï ïðïßïò Ýóêõøå óôç ìéêñÞ êáé ìå åðéäÝîéåò êéíÞóåéò êáé áíáðíïÝò Ýäùóå ôéò ðñþ-
ôåò âïÞèåéåò. Óå ëßãï Þñèå áóèåíïöüñï, ðïõ ìåôÝöåñå ôï êïñßôóé óôï íïóïêïìåßï».

Ôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá ðñïÝñ÷åôáé áðü ìáñôõñßåò áãùíéóôþí ôçò áíôß-
óôáóçò åíáíôßïí ôùí Ãåñìáíþí êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ Â’ Ðáãêïóìßïõ ðïëÝ-
ìïõ. ÐñïóðáèÞóôå íá åíôïðßóåôå óôïé÷åßá ôïõ ðñïöïñéêïý ëüãïõ.
ÁðÜíôçóç
ÓÔÏÉ×ÅÉÁ ÔÏÕ ÐÑÏÖÏÑÉÊÏÕ ËÏÃÏÕ
• ÄÉÁÔÕÐÙÓÇ:
– åëëåéðôéêÝò ðñïôÜóåéò Þ áíïëïêëÞñùôåò öñÜóåéò, ð.÷.
– «Êßíçóç ìåò óô’ áåñïäñüìéï».

– «Ôßðïôá ôï ðïëý áóõíÞèéóôï äçëáäÞ Þ áðñïóäüêçôï».
– «ÊÜôé óõñìáôïðëÝãìáôá óô’ áíáôïëéêÜ» êëð.
– óôïí ðñïöïñéêü ëüãï õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ «ãåìßóìáôá» êáé ðáýóåéò, ð.÷.:
– «íá ðïýìå»
– «Ýíá ðñÜìá»
– «ÔÝëïò ðÜíôùí» êëð.
– ðñï÷åéñüôçôá óôçí Ýêöñáóç, ð.÷.:
– «Áõôü íá êñáôÜ, íá ðïýìå, þñåò áôåëåßùôåò, Ýíá ðñÜìá, áäýíáôï íá ìðïýìå ìÝ-
óá. Áäýíáôï íá ãßíåé äçëáäÞ ôï åã÷åßñçìá» êëð.
– ï ðñïöïñéêüò ëüãïò åßíáé ðéï áóáöÞò êáé ðéï áíáëõôéêüò áðü ôï ãñáðôü, ð.÷.:
– «ÈõìÜìáé ìÜëéóôá óå ìéá ðëÜêá ôïýò Ýêáìá êÜôé ó÷Ýäéá, ôé åßäá, ôé åßíáé»
– «Çñåìßá, êáìéÜ ðåñßðïëïò áð’ åêåß, Ýíáò óêýëïò íá õëáêôåß ðÝñá - äþèå, ôßðï-
ôá ðåñéóóüôåñï» êëð.
– éäéùìáôéêÝò åêöñÜóåéò, êáèçìåñéíÝò ëÝîåéò, áöñüíôéóôï ëåîéëüãéï, ð.÷.:
– «ôó’ ßäéáò ìÝñáò»
– «ôç âÝñãá ’óá ðßóù»
– «Óêïôþèçêå ôóé Ôñåéò ÊáìÜñåò»
– «ðïõ âãáßíåé áðÜíù»
– «×áëïýóå ç ãçò»
– «åêñáãÞêáíå» êëð.
• ÓÕÍÔÁÎÇ:
– óôïí ðñïöïñéêü ëüãï ðáñáôçñïýíôáé áóõíôáîßåò, ð.÷.:
– «Ôþñá Ýìïéáæá ôóïìðÜíçò áñåéìÜíéïò, ôç âÝñãá ’óá ðßóù, áåñÜôïò, êáôÝâçêá ÷á-
ìçëÜ ôçí ðëáãéÜ, êýôôáîá åäþ êé åêåß, ðëçóßáóá êáëÜ ÷áìçëÜ» êëð.
– ìéêñÝò ðñïôÜóåéò, ð.÷.:
– «ÐåñéìÝíáìå ôé èá ðåé ï ÌðåñæÝ».
– «Ãíùóôüò åßíáé óôï ÇñÜêëåéï ï âïìâáñäéóìüò».
– «Óêïôþèçêå êáé ç ìáèÞôñéÜ ìïõ ç ÁíùãåéáíÜêç»,
– óõ÷íÞ ÷ñÞóç ðáñáôáêôéêÞò óýíôáîçò, ð.÷.:
– «¸ãéíå Ýíá ðëçóßáóìá åêåß, áëëÜ ôþñá õðÞñ÷å Ýíá ðñÜìá áðñïóäüêçôï»
• óôïí ðñïöïñéêü ëüãï ç óõíï÷Þ åßíáé ìéêñÞ, êáèþò áðïõóéÜæïõí ìåôáâáôéêÝò
ëÝîåéò êáé öñÜóåéò, ð.÷.:
– «¸ãéíå ìéá ôïìÞ óå êÜôé óõñìáôïðëÝãìáôá, åßóïäïò. ¼ñèéïé ìÝóá, ãéáôß åß÷å êáé
áðïóôÜóåéò, âÝâáéá, êáé íôïãñïý. Åóçìåéþèçêå Ýíá ðïëý ðåñßåñãï, üðïõ ìéá ðå-
ñßðïëïò ãåñìáíéêÞ...» êëð.
[Óçì.: ÃåíéêÜ ï ðñïöïñéêüò ëüãïò åßíáé ëéãüôåñï öñïíôéóìÝíïò áðü ôï ãñáðôü, ÷ùñßò
üìùò ôïýôï íá óçìáßíåé ðùò åßíáé «êáôþôåñïò». Ðñüêåéôáé áðëþò ãéá äýï äéá-
öïñåôéêÜ åßäç ëüãïõ ðïõ ôï êáèÝíá Ý÷åé ôéò éäéáéôåñüôçôåò êáé ôçí áîßá ôïõ (ï
ðñïöïñéêüò ëüãïò Ý÷åé áìåóüôçôá êáé æùíôÜíéá)].

¸ñåõíá
×ùñéóôåßôå óå ïìÜäåò 4 - 5 áôüìùí. Íá óõãêåíôñþóåôå ìáãíçôïöùíçìÝíåò
áöçãÞóåéò - ìáñôõñßåò, êõñßùò çëéêéùìÝíùí áôüìùí ãéá Ýíá ðïëý óçìáíôé-
êü ãåãïíüò ðïõ áöïñÜ ôïí ôüðï ôïõò, üðùò ð.÷. ôïí ðüëåìï ôïõ ’40, áðü Ý-
íá óåéóìü êëð. ÐñïóðáèÞóôå åðßóçò íá óõãêåíôñþóåôå ðñüóèåôï õëéêü
(öùôïãñáößåò, óêßôóá, ëïãïôå÷íéêÝò ðåñéãñáöÝò, éóôïñéêÝò áíáöïñÝò, ðáñá-
äüóåéò) ãéá ôï ßäéï ãåãïíüò. ÄïêéìÜóôå íá äþóåôå ìéá äéêÞ óáò áöÞãçóç
óõíèÝôïíôáò ôçí åéêüíá ôïõ ãåãïíüôïò ìå âÜóç ôéò ìáñôõñßåò, ÷ùñßò öõóé-
êÜ íá õðÜñ÷åé áðáßôçóç ãéá áêñéâÞ éóôïñéêÞ áíáðáñÜóôáóç.
Áí êáôïñèþóåôå íá âñåßôå ôçí áíáöïñÜ ôïõ ãåãïíüôïò óå Ýíá åðßóçìï
éóôïñéêü êåßìåíï, ìðïñåßôå íá óõãêñßíåôå ôçí áíáöïñÜ áõôÞ ìå ôéò ðñïóù-
ðéêÝò ìáñôõñßåò ôùí áíèñþðùí ðïõ ìåôåß÷áí óôá ãåãïíüôá ùò ðñïò:
• ôï ýöïò ôçò áöÞãçóçò (ïõäÝôåñï, åðßóçìï, êáèçìåñéíü, æùíôáíü êôë.)
• ôï ëüãï ôçò áöÞãçóçò (ëåîéëüãéï, óýíôáîç êôë.)
• ôçí ïðôéêÞ ãùíßá ôïõ áöçãçôÞ
• ôç óõíáéóèçìáôéêÞ öüñôéóç ôïõ áöçãçôÞ
• ôï ñçìáôéêü ðñüóùðï ôçò áöÞãçóçò
• ôçí ýðáñîç Þ ôçí áðïõóßá ó÷ïëßùí
Áðü ôï õëéêü ðïõ èá óõãêåíôñùèåß (ìáñôõñßåò, ðáñáäüóåéò, öùôïãñáößåò, äé-
êÞ óáò áöÞãçóç êáé óýãêñéóç) íá ó÷çìáôßóåôå Ýíá ëåýêùìá áöéåñùìÝíï
óôï ãåãïíüò ìå ôï ïðïßï áó÷ïëçèÞêáôå.
ÁðÜíôçóç
[Óçì.: ÅðåéäÞ ç åñãáóßá áõôÞ áðáéôåß ðñïóùðéêÞ Ýñåõíá ôùí ìáèçôþí, ìáãíçôïöþíç-
óç, óõãêÝíôñùóç ïðôéêïý õëéêïý êëð, äåí åßíáé äõíáôü íá äïèåß åäþ áðÜíôçóç.
Ðñüóèåôï õëéêü ðïõ áíáöÝñåôáé óôïí ðüëåìï ôïõ ’40 ìðïñåßôå íá âñåßôå êáé óôá
ó÷ïëéêÜ âéâëßá ôçò ëïãïôå÷íßáò êáé ôçò éóôïñßáò (ãõìíáóßïõ - ëõêåßïõ).
¢ëëá óçìáíôéêÜ ãåãïíüôá ìå ôá ïðïßá ìðïñåßôå íá áó÷ïëçèåßôå åßíáé:
• ç ìéêñáóéáôéêÞ êáôáóôñïöÞ
• ìåãÜëïé óåéóìïß
• ç äéêôáôïñßá ôùí óõíôáãìáôáñ÷þí (1967 - 1974)

• ôá ãåãïíüôá ôïõ Ðïëõôå÷íåßïõ
• Ýíá óçìáíôéêü áèëçôéêü ãåãïíüò êëð.]
Ç ïðôéêÞ ãùíßá óôç ëïãïôå÷íéêÞ áöÞãçóç

Íá äéáâÜóåôå áðü ôï âéâëßï Ê.Í.Ë. Â’ Ëõêåßïõ ôá êåßìåíá: á) Ã. ÈåïôïêÜ Áñ-
ãþ, ó. 347 - 353, â) Ó. ÌõñéâÞëç Ç ÆùÞ åí ôÜöù (ÆÜâáëç ìÜéêù) ó. 277 -
280. ÐñïóðáèÞóôå íá äéáêñßíåôå: á) óå ðïéï áðü áõôÜ ï áöçãçôÞò óõììå-
ôÝ÷åé óôá ãåãïíüôá êáé óå ðïéï äå óõììåôÝ÷åé, â) óå ðïéï Ý÷ïõìå áöÞãçóç
ìå åóùôåñéêÞ êáé óå ðïéï áöÞãçóç ìå ìçäåíéêÞ åóôßáóç. Íá ôåêìçñéþóåôå
ôçí áðÜíôçóÞ óáò, ðáñáðÝìðïíôáò óå óõãêåêñéìÝíá óçìåßá ôùí êåéìÝíùí.
ÁðÜíôçóç:
á) Óôï áðüóðáóìá áðü ôçí Áñãþ ôïõ Ã. ÈåïôïêÜ ï áöçãçôÞò äå óõììåôÝ÷åé óôá
ãåãïíüôá, êáé ôá äñþìåíá åîéóôïñïýíôáé óå ã’ ðñüóùðï (åêôüò áðü ôéò äéáëïãéêÝò óêç-
íÝò). Óôï êåßìåíï ÆÜâáëç ìÜéêù ï áöçãçôÞò äñá êáé óõììåôÝ÷åé óôá ãåãïíüôá, êáèþò
åßíáé Ýíáò áðü ôïõò Þñùåò. Ãé’ áõôü Ý÷ïõìå áöÞãçóç óå á’ ñçìáôéêü ðñüóùðï.
â) Óôï êåßìåíï ôïõ ÈåïôïêÜ Ý÷ïõìå ìçäåíéêÞ åóôßáóç. ÕðÜñ÷åé, äçëáäÞ, Ýíáò
áöçãçôÞò ðáíôïãíþóôçò ðïõ ãíùñßæåé êÜèå óêÝøç ôùí çñþùí ôïõ, ÷ùñßò ï
ßäéïò íá óõììåôÝ÷åé óôá äñþìåíá. ÐáñÜäåéãìá áðïôåëïýí ôá óçìåßá óôá ïðïßá ðá-
ñïõóéÜæåôáé ç óêÝøç êáé ôá óõíáéóèÞìáôá ôùí çñþùí.
Óôï ÆÜâáëç ìÜéêù, üìùò, åðåéäÞ ï áöçãçôÞò äñá ìáæß ìå ôïõò Üëëïõò Þñùåò,
Ý÷åé ðåñéïñéóìÝíç ãíþóç êáé Ý÷ïõìå åóùôåñéêÞ åóôßáóç, ôçí ïðôéêÞ äçëáäÞ åíüò ðñï-
óþðïõ ðïõ âëÝðåé ôá ðñÜãìáôá áðü ôç äéêÞ ôïõ ðëåõñÜ: ãéá ðáñÜäåéãìá, åíþ ï áöçãç-
ôÞò äÝ÷åôáé ôéò ðåñéðïéÞóåéò áðü ôçí ïéêïãÝíåéá ðïõ ôïí öéëïîåíåß, äåí ìðïñåß íá ìç óêÝ-
öôåôáé üôé áíÞêïõí óôï áíôßðáëï óôñáôüðåäï.
7. Áöçãçìáôéêüò ÷ñüíïò
á) Ï ÷ñüíïò ôïõ ðïìðïý, ôïõ äÝêôç, ôùí ãåãïíüôùí

ÓõæçôÞóôå ãéá ôç ó÷Ýóç áíÜìåóá óôï ÷ñüíï ôïõ ðïìðïý êáé óôï ÷ñüíï ôïõ
äÝêôç óôçí ðåñßðôùóç: á) ôçò ðñïöïñéêÞò áöÞãçóçò êáé â) ôçò ãñáðôÞò
áöÞãçóçò. Óå ðïéá ðåñßðôùóç ôáõôßæïíôáé ïé äýï ÷ñüíïé êáé óå ðïéá áðÝ÷ïõí
ìåôáîý ôïõò; Ôåêìçñéþóôå ôçí ÜðïøÞ óáò ìå óõãêåêñéìÝíá ðáñáäåßãìáôá.
ÁðÜíôçóç
á) Óôçí ðñïöïñéêÞ áöÞãçóç ï ÷ñüíïò ôïõ ðïìðïý êáé ï ÷ñüíïò ôïõ äÝêôç ôáõ-
ôßæïíôáé, ãéáôß ôçí ßäéá óôéãìÞ ðïõ ï ðïìðüò åêðÝìðåé ôï ìÞíõìá, ï äÝêôçò ôï ëáìâÜ-
íåé. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå ìéá äéäáêôéêÞ þñá ï ÷ñüíïò ôïõ ðïìðïý-êáèçãçôÞ êáé ôïõ äÝ-
êôç-ìáèçôÞ ôáõôßæïíôáé, ãéáôß ôçí þñá ðïõ ï Ýíáò ìéëÜåé, ï Üëëïò áêïýåé.
â) Óôç ãñáðôÞ áöÞãçóç ï ÷ñüíïò ôïõ ðïìðïý êáé ï ÷ñüíïò ôïõ äÝêôç áðÝ÷ïõí
ìåôáîý ôïõò, áöïý ôï êåßìåíï ãñÜöåôáé êÜðïéá ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ (óõãêåêñéìÝíïò ÷ñü-
íïò ðïìðïý), áëëÜ ìðïñåß íá äéáâáóôåß ïðïéáäÞðïôå óôéãìÞ áðü ôç óõããñáöÞ ôïõ êáé
ìåôÜ (ï ÷ñüíïò ôïõ äÝêôç äåí åßíáé óõãêåêñéìÝíïò). Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýíáò óõããñá-
öÝáò ãñÜöåé ôï âéâëßï ôïõ óå Ýíá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé ôï åêäßäåé êÜðïéá óôéãìÞ (äé-
ðëüò ÷ñüíïò ðïìðïý) êáé ìðïñåß íá äéáâáóôåß áðü ôç óôéãìÞ ôçò Ýêäïóçò êáé ãéá á-
ðåñéüñéóôï ÷ñüíï ìåôÜ (÷ñüíïò äÝêôç).

Óå ðïéá áðü ôéò ðáñáðÜíù ðåñéðôþóåéò èá êáôáôÜóóáôå ôçí áíáìåôÜäïóç
åíüò ðïäïóöáéñéêïý áãþíá, ôçí ðñïöïñéêÞ áöÞãçóç ôùí áíáìíÞóåùí êÜ-
ðïéïõ ðñïóþðïõ, ôç ãñáöÞ åíüò çìåñïëïãßïõ, ìéáò áõôïâéïãñáößáò, åíüò
éóôïñéêïý Ýñãïõ;
ÁðÜíôçóç:
• Óôçí áíáìåôÜäïóç åíüò ðïäïóöáéñéêïý áãþíá ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðïõ ìå-
óïëáâåß áíÜìåóá óôï ÷ñüíï ôùí ãåãïíüôùí êáé óôï ÷ñüíï ôïõ ðïìðïý åßíáé ëßãåò
óôéãìÝò, óõíÞèùò äåõôåñüëåðôá êáé, óðÜíéá, ëåðôÜ.
• Óôçí ðñïöïñéêÞ áöÞãçóç áíáìíÞóåùí êÜðïéïõ ðñïóþðïõ ôï ÷ñïíéêü äéÜ-
óôçìá ðïõ ìåóïëáâåß áíÜìåóá óôï ÷ñüíï ôùí ãåãïíüôùí êáé óôï ÷ñüíï ôïõ ðïìðïý
ìðïñåß íá åßíáé ìåñéêÝò þñåò, ìÝñåò áëëÜ êáé ìÞíåò Þ êáé ðïëëÜ ÷ñüíéá.
• Óôç ãñáöÞ çìåñïëïãßïõ ï ÷ñüíïò áõôüò êõìáßíåôáé áðü þñåò, ìÝñåò ìÝ÷ñé áñ-
êåôÜ ÷ñüíéá.
• Óôçí áõôïâéïãñáößá áðü ìÝñåò ùò ðÜñá ðïëëÜ ÷ñüíéá, ùò ïëüêëçñç æùÞ.
• Óå éóôïñéêü Ýñãï áðü ÷ñüíéá ìÝ÷ñé êáé áéþíåò.

Óå ìéá áöÞãçóç ðëáóôþí ãåãïíüôùí ï ÷ñüíïò ôïõ ðïìðïý ìðïñåß íá åßíáé
êáé ðñïãåíÝóôåñïò áðü ôï ÷ñüíï ôùí ãåãïíüôùí, äçëáäÞ ï ðïìðüò íá á-
öçãåßôáé ôá ãåãïíüôá ðïõ èá óõìâïýí óôï ìÝëëïí. Ìðïñåßôå íá áíáöÝñåôå
êÜðïéá ðáñáäåßãìáôá áðü áöçãÞóåéò áõôïý ôïõ åßäïõò;
ÁðÜíôçóç:
á) Ðáñáäåßãìáôá áðü ôçí êáèçìåñéíÞ æùÞ:

• Óôïí ðñïöïñéêü ëüãï, áöÞãçóç ðïõ äéáôõðþíåôáé áðü ôïí ðïìðü óå ÷ñüíï ðñï-
ãåíÝóôåñï áðü ôï ÷ñüíï ôùí ãåãïíüôùí, ìðïñåß íá åßíáé:
– ðñïáíáããåëßá ãåãïíüôùí Þ õðüó÷åóç (èá ðÜìå äéÞìåñç åêäñïìÞ)
– ðñüâëåøç - åéêáóßá (èá Ý÷åé êáëü êáéñü áýñéï)
– ðñïåéäïðïßçóç - áðåéëÞ (äå èá åðéôñÝøù íá óõìâåß áõôü)
– õðüäåéîç - óõìâïõëÞ (èá áêïëïõèÞóåéò áõôÞ ôç ìÝèïäï åñãáóßáò ðïõ èá Ý÷åé
áðïôåëÝóìáôá)
• Óôï ãñáðôü ëüãï ï ðïìðüò ìðïñåß íá áíáöÝñåôáé óå ãåãïíüôá ðïõ èá óõìâïýí
óôï ìÝëëïí, íá êÜíåé ãñáðôÞ äéáôýðùóç ôùí ðáñáðÜíù áöçãÞóåùí êáé óôéò åîÞò
ðåñéðôþóåéò:
– äåëôßï êáéñïý óå åöçìåñßäá - ðåñéïäéêü (èá ðíÝïõí âüñåéïé Üíåìïé, èá ðÝóåé ç
èåñìïêñáóßá)
– áíáêïéíþóåéò
– ÷ñïíïäéáãñÜììáôá åðé÷åéñÞóåùí
– êõâåñíçôéêÜ ðñïãñÜììáôá
– åîáããåëßåò ðïëéôéêþí ðñïóþðùí êáé êïììÜôùí óå ðñïåêëïãéêÝò ðåñéüäïõò
– óõìöùíçôéêÜ Ýããñáöá
– äçìïóéïãñáöéêÜ ðñïãíùóôéêÜ (ãéá èÝìáôá ðïëéôéêÜ, áèëçôéêÜ êôë.)
â) Ðáñáäåßãìáôá áðü ôç ëïãïôå÷íßá:
• Óôçí Ïäýóóåéá óõ÷íÜ ï ÷ñüíïò ôïõ ðïìðïý åßíáé ðñïãåíÝóôåñïò áðü ôï ÷ñüíï
ôùí ãåãïíüôùí, äçëáäÞ ðñþôá ï ðïìðüò áöçãåßôáé ôï ãåãïíüò êáé Ýðåéôá áõôü
óõìâáßíåé (ðñïúäåáóìüò), ãéá ðáñÜäåéãìá óôïõò óô. 556-560 óôç ñáøùäßá ê ç Êßñ-
êç ëÝåé óôïí ÏäõóóÝá üôé èá ðÜåé óôïí ¢äç. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï ï ðïéçôÞò ðñï-
åôïéìÜæåé ôïõò áêñïáôÝò ãéá üóá èá óõìâïýí áñãüôåñá, óôç ñáøùäßá ë.
• Óôï ÄùäåêÜëïãï ôïõ Ãýöôïõ:
«Êáé è’ áêïýóåéò ôç öùíÞ ôïõ ëõôñùôÞ, èá ãäõèåßò ôçò áìáñôßáò ôï íôýìá, êáé îá-
íÜ êõâåñíçìÝíç êé áëáöñÞ èá óáëÝøåéò óáí ôç ÷ëüç, óáí ôï ðïõëß, óáí ôïí êüñ-
öï ôï ãõíáßêåéï...»
• Óôá Åêáôü ×ñüíéá ÌïíáîéÜò ÃêÜìðñéåë Ãêáñóßá ÌÜñêåò:
«ÐïëëÜ ÷ñüíéá áñãüôåñá, ìðñïóôÜ óôï åêôåëåóôéêü áðüóðáóìá, ï óõíôáãìáôÜñ÷çò
ÁïõñåëéÜíï Ìðïõåíäßá èá èõìüôáí åêåßíï ôï ìáêñéíü áðüãåõìá, ðïõ ï ðáôÝñáò
ôïõ ôïí åß÷å ðÜåé íá ðñùôïäåß ôïí ðÜãï».
â) Ï ÷ñüíïò ôçò éóôïñßáò êáé ï ÷ñüíïò ôçò áöÞãçóçò

ÄéáâÜóôå ôï äéÞãçìá ôïõ Êáñêáâßôóá «ÍáõÜãéá». ÐñïóðáèÞóôå íá åîçãÞ-
óåôå ôç ëåéôïõñãßá: á) ôçò áíáäñïìéêÞò áöÞãçóçò, â) ôçò «óêçíÞò» êáé ã)
ôçò óõíïðôéêÞò áöÞãçóçò.
ÁðÜíôçóç
á) Ç ëåéôïõñãßá ôçò áíáäñïìéêÞò áöÞãçóçò åßíáé ðïëý óçìáíôéêÞ ãéá ôï äéÞãçìá.
Ìå ôïí ôñüðï áõôü ðëçñïöïñåßôáé ï áíáãíþóôçò ôá ãåãïíüôá ðïõ ðñïãÞèçêáí
êáé ìðïñåß Ýôóé íá êáôáëÜâåé êáëýôåñá ôçí øõ÷ïëïãßá êáé ôç óõíáéóèçìáôéêÞ êá-
ôÜóôáóç ôïõ Þñùá.
â) Ç óêçíÞ (üôáí äçëáäÞ ôáõôßæåôáé ï ÷ñüíïò ôçò áöÞãçóçò ìå ôï ÷ñüíï ôçò éóôï-
ñßáò), ðïõ óõ÷íÜ åßíáé äéáëïãéêÞ, äßíåé æùíôÜíéá êáé ðïéêßëëåé ôï êåßìåíï, êÜíåé ôçí
áöÞãçóç ðéï ðáñáóôáôéêÞ, êáé åðéôñÝðåé óôï óõããñáöÝá, ìÝóá áðü ôçí áíáðáñáãù-
ãÞ «æùíôáíïý» ëüãïõ, íá óêéáãñáöÞóåé ðéï áäñÜ ôçí ðñïóùðéêüôçôá ôùí çñþùí.
ã) Ç óõíïðôéêÞ áöÞãçóç âïçèÜåé óôçí ïéêïíïìßá ôïõ êåéìÝíïõ, êáèþò óå ìéêñÞ
Ýêôáóç äßíïíôáé ôá ïõóéþäç óôïé÷åßá êÜðïéïõ ãåãïíüôïò, ÷ùñßò íá êïõñÜæåôáé ï
áíáãíþóôçò ìå ðåñéôôÝò ëåðôïìÝñåéåò.

ÁíáôñÝîôå óôá äéáâÜóìáôÜ óáò êáé èõìçèåßôå ìéá ðåñßðôùóç áöçãçìáôéêïý
êåéìÝíïõ ìå êáíïíéêÞ ÷ñïíïëïãéêÞ óåéñÜ êáé ìéá ðñüäñïìç áöÞãçóç.
ÁðÜíôçóç:
Ôá ðåñéóóüôåñá áöçãçìáôéêÜ êåßìåíá ðáñïõóéÜæïõí ôá ãåãïíüôá óå êáíïíéêÞ
÷ñïíïëïãéêÞ óåéñÜ (ð.÷. Áñãþ ôïõ Ã. ÈåïôïêÜ). Ðñüäñïìç áöÞãçóç õðÜñ÷åé óôç Ìõ-
óôéêÞ Ðáðáñïýíá óôï óçìåßï ðïõ ðåñéãñÜöåôáé ðþò Ýöôáóå ï Þñùáò óôï ÷áñÜêùìá,
ìÝóá óôçí åñçìéÜ.

Íá óõíôÜîåôå ôï ÷ñïíéêü ìéáò åêäÞëùóçò ðïõ Ýêáíå ç ôÜîç Þ ôï ó÷ïëåßï
óáò ôçí ðåñáóìÝíç ÷ñïíéÜ (ð.÷. ìéáò èåáôñéêÞò ðáñÜóôáóçò, ìéáò Ýêèåóçò
æùãñáöéêÞò/âéâëßïõ, ìéáò Ýñåõíáò êôë.), ðáñáèÝôïíôáò ôá ãåãïíüôá ìå óõ-
íôïìßá êáé óýìöùíá ìå ôçí êáíïíéêÞ ÷ñïíïëïãéêÞ óåéñÜ. ÕðïèÝóôå üôé ðñü-
êåéôáé íá ðáñïõóéÜóåôå ôï ÷ñïíéêü óôçí ôïðéêÞ áõôïäéïßêçóç, ãéá íá ðåôý-
÷åôå ôçí åðé÷ïñÞãçóç áíÜëïãçò åêäÞëùóçò ôç öåôéíÞ ÷ñïíéÜ.
ÁðÜíôçóç:
Ðñïò ôï ÄÞìï Í.Ó.
Ôï ó÷ïëéêü Ýôïò 2002-2003 ç ôÜîç ìáò áíÝëáâå íá ðáñïõóéÜóåé óå èåáôñéêÞ ðá-
ñÜóôáóç ôï Ýñãï ôïõ Åõñéðßäç «ÉöéãÝíåéá åí Ôáýñïéò». Ïé ðñïåôïéìáóßåò Üñ÷éóáí á-
ðü ôçí áñ÷Þ ôçò ÷ñïíéÜò: ïñßóôçêáí ïé óêçíïèÝôåò, ìïéñÜóôçêáí ïé ñüëïé, Ýãéíáí ôá
óêçíéêÜ êáé ôá êïóôïýìéá. ÌåôÜ áðü ðïëëÝò ðñüâåò êáé áöïý êáèïñßóôçêå ç çìåñï-
ìçíßá ðïõ èá ãéíüôáí ç ðáñÜóôáóç, ç åêäÞëùóç ðáñïõóéÜóôçêå ìå åðéôõ÷ßá êáé Ýãé-
íå äåêôÞ ìå åíèïõóéáóìü áðü ôïõò óõììáèçôÝò ìáò.
ÌåôÜ ôçí ðåñóéíÞ åðéôõ÷ßá êáé ÷Üñç óôç äéêÞ óáò ïéêïíïìéêÞ âïÞèåéá, ðïõ åëðß-
æïõìå íá óõíå÷éóôåß êáé öÝôïò, Ý÷ïõìå áðïöáóßóåé íá áíåâÜóïõìå ìéá íÝá èåáôñéêÞ
ðáñÜóôáóç, ìå óêïðü ôç óõíÝ÷éóç ôÝôïéùí äçìéïõñãéêþí ðñïóðáèåéþí.
Ìå åêôßìçóç
ïé ìáèçôÝò ôçò Á´ ôÜîçò
ôïõ 3ïõ Ëõêåßïõ Í.Ó.

ÅðéëÝîôå ìßá áðü ôéò ðáñáêÜôù ïäçãßåò, ãéá íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ôçí ôå÷íé-
êÞ ôçò áíáäñïìéêÞò áöÞãçóçò óå Ýíá áöÞãçìá ãéá ôçí åöçìåñßäá ôïõ ó÷ï-
ëåßïõ óáò:
á) áñ÷ßóôå ôçí áöÞãçóÞ óáò ðåñéãñÜöïíôáò ôçí øõ÷ïëïãéêÞ êáôÜóôáóç (á-
íõðïìïíçóßá, áðåëðéóßá, åíèïõóéáóìü êôë.) ôïõ ðñùôáãùíéóôÞ Þ êÜðïéá ðñÜ-
îç ôïõ (ìßá êëïðÞ, ìßá ðñÜîç áõôïèõóßáò/çñùéóìïý êôë.). ¾óôåñá, ìå ìßá
áíáäñïìéêÞ áöÞãçóç öùôßóôå ôá ãåãïíüôá ðïõ ôïí ïäÞãçóáí óôç óõãêåêñé-
ìÝíç øõ÷ïëïãéêÞ êáôÜóôáóç Þ ðñÜîç (âë. Á. Êáñêáâßôóá, ÍáõÜãéá).
â) áñ÷ßóôå áðü Ýíá ðåñéóôáôéêü ðåñéãñÜöïíôÜò ôï ôç óôéãìÞ ðïõ óõìâáßíåé êáé
ýóôåñá äþóôå ðëçñïöïñßåò ãéá üóá ðñïçãÞèçêáí, ð.÷. «Ìðáì. ¸ãéíå óå ìéá
óôéãìÞ. ¸íáò Üíèñùðïò êáôáêñåïõñãåßôáé áðü ôéò âáñéÝò ìåôáëëéêÝò ñüäåò ôïõ
ôñáì. ¹ôáí ï êýñéïò ÔÜäå, ìüëéò åß÷å âãåé áðü ôï óðßôé ôïõ êáé äéÝó÷éæå ôï
äñüìï. Ïé ðåñáóôéêïß êñáýãáæáí ôñïìïêñáôçìÝíïé» (U. Eco, Ç óçìåéïëïãßá
óôçí êáèçìåñéíÞ æùÞ, åêä. ÌáëëéÜñçò - Ðáéäåßá, 1983, ó. 49).
ã) áöçãçèåßôå ìå ôçí êáíïíéêÞ ÷ñïíïëïãéêÞ óåéñÜ êÜðïéá ãåãïíüôá êáé Ý-
ðåéôá ìå áöïñìÞ Ýíá åñÝèéóìá ïðôéêü (êÜðïéá öùôïãñáößá), Ýíá áêïõóôéêü
(êÜðïéï ôñáãïýäé) êôë. ìåôáöåñèåßôå óõíåéñìéêÜ óôï ðáñåëèüí (âë. ð.÷. ðá-
ñáêÜôù ôï êåßìåíï ôïõ Ì. Ðñïõóô).
ÁðÜíôçóç:
Ôï ðåñéóôáôéêü óõíÝâç üôáí Þìïõíá óôï Êáßìðñéôæ, ôï ÖåâñïõÜñéï ôïõ 1969. Å-
êåßíç ôçí åðï÷Þ äåí Ýêáíá êáìéÜ áðüðåéñá íá ôï êáôáãñÜøù, ãéáôß, êáèþò öïâü-
ìïõíá ãéá ôï ìõáëü ìïõ, åß÷á ôçí ðñüèåóç íá ôï îå÷Üóù. Ôþñá, ðïõ Ý÷ïõí ðåñÜóåé
ìåñéêÜ ÷ñüíéá áðü ôüôå, áéóèÜíïìáé ðùò áí ôï åìðéóôåõèþ óôï ÷áñôß ïé Üëëïé èá ôï
äéáâÜóïõí óáí Ýíá äéÞãçìá, êé åëðßæù üôé êÜðïéá ìÝñá èá ãßíåé äéÞãçìá êáé ãéá ìÝ-
íá ôïí ßäéï. ÎÝñù ðùò Þôáí ôñïìåñÞ åìðåéñßá – êé ç áíÜìíçóÞ ôçò Þôáí áêüìá ðéï
ôñïìåñÞ, óôéò Üãñõðíåò íý÷ôåò ðïõ áêïëïýèçóáí – áëë’ áõôü äå óçìáßíåé ðùò ç
áöÞãçóç ôïõ ðåñéóôáôéêïý èá óõãêéíÞóåé, êáô’ áíÜãêçí, êáé êÜðïéïí Üëëï.
Èá ’ôáí ãýñù óôéò äÝêá ôï ðñùß. Êáèüìïõíá ó’ Ýíá ðáãêÜêé óôñáììÝíï ðñïò ôï ðï-
ôÜìé Ôóáñëò. ÊáìéÜ ðåíôáêïóáñéÜ ãéÜñäåò äåîéÜ ìïõ Þôáí Ýíá øçëü êôßñéï ðïõ ðïôÝ äåí
Ýìáèá ôï üíïìÜ ôïõ. ÌåãÜëá êïììÜôéá ðÜãïõ áñãïêõëïýóáí ðÜíù óôï ãêñßæï íåñü.
Ìïéñáßá ôï ðïôÜìé ì’ Ýêáíå íá óêåöôþ ôï ÷ñüíï - ç ðáìðÜëáéç åéêüíá ôïõ ÇñÜêëåéôïõ.
Åß÷á êïéìçèåß êáëÜ· ôï ìÜèçìÜ ìïõ ôï ðñïçãïýìåíï áðüãåõìá åß÷å, íïìßæù, êáôáöÝñåé
íá óõãêñáôÞóåé ôï åíäéáöÝñïí ôùí óðïõäáóôþí ìïõ. Øõ÷Þ äå öáéíüôáí ãýñù.
ÎáöíéêÜ, åß÷á ôçí åíôýðùóç (êáôÜ ôïõò øõ÷ïëüãïõò áõôü óõìâáßíåé üôáí åßíáé êá-
íåßò êïõñáóìÝíïò) ðùò åß÷á îáíáæÞóåé áõôÞ ôç óôéãìÞ óôï ðáñåëèüí. ÊÜðïéïò åß÷å êá-
èßóåé óôï ðáãêÜêé, óôçí Üëëç Üêñç. Èá ðñïôéìïýóá íá ’ìåíá ìüíïò ìïõ, áëëÜ ìç èÝ-
ëïíôáò íá öáíþ áêïéíþíçôïò, áðÝöõãá íá óçêùèþ ðÜíù áðüôïìá. Ï Üëëïò åß÷å áñ-
÷ßóåé íá óöõñßæåé. Ôüôå óõíÝâç ôï ðñþôï áðü ìéá ïëüêëçñç óåéñÜ áíçóõ÷çôéêÜ ðñÜã-
ìáôá ðïõ åðñüêåéôï íá óõìâïýí åêåßíï ôï ðñùß. Áõôü ðïõ óöýñéæå, áõôü ðïõ ðñüóðá-
èïýóå íá óöõñßîåé (äåí Ý÷ù äéüëïõ ìïõóéêü áõôß), Þôáí ï óêïðüò «Ëá ÔáðÝñá»*, ìéá
ìéëüíãêá* ôïõ Åëßáò Ñåãïýëåò. Ç ìåëùäßá ìå ðÞãå ðßóù óôï ÌðïõÝíïò ¢éñåò, óå ìéá
ïñéóìÝíç ìåóáõëÞ ðïõ Ý÷åé åîáöáíéóôåß åäþ êáé ÷ñüíéá, êáé èõìÞèçêá ôïí îÜäåñöü
ìïõ, ôïí ÁëâÜñï Ìåëßáí Ëáöéíïýñ ðïõ ðÝèáíå ðñéí êÜìðïóá ÷ñüíéá. [...]
×üñ÷å Ëïõßò Ìðüñ÷åò, Ï Üëëïò,
ìôö. Óð. ÔóáêíéÜò, ÊÍË ã´ ëõêåßïõ
ÄéáâÜóôå ôá ðáñáêÜôù áðïóðÜóìáôá (1, 2) áðü ôï äéÞãçìá ôïõ Á. Ðáðáäéá-
ìÜíôç «ÂáñäéÜíïò óôá Óðüñêá», üðïõ ôï ßäéï ãåãïíüò ðáñïõóéÜæåôáé óôçí
áöÞãçóç äýï öïñÝò, êÜèå öïñÜ ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï. Ðñüêåéôáé ãéá ôï äéï-
ñéóìü ôçò ãñéÜò Óêåýùò ùò âáñäéÜíïõ óôá Óðüñêá, äçëáäÞ ùò öýëáêá óôá
ðëïßá ðïõ âñßóêïíôáé óå êáñáíôßíá, åðåéäÞ õðÜñ÷åé åðéäçìßá ÷ïëÝñáò. Óôç
óêçíÞ áõôÞ ï õãåéïíüìïò, ï åðéóôÜôçò ôïõ ëïéìïêáèáñôçñßïõ êáé ï ëéìåíÜñ-
÷çò åîáðáôïýíôáé áðü ôç ìåôáìößåóÞ ôçò êáé ôç äéïñßæïõí âáñäéÜíï.
* «Ëá ÔáðÝñá» = Ôï ñçìáãìÝíï ÷ùñéü
Ìéëüíãêá: ëáúêüò ÷ïñüò
Íá óõãêñßíåôå ôéò äýï áöçãÞóåéò, Ý÷ïíôáò õðüøç üôé óôï áðüóðáóìá (1)
ôï ðåñéóôáôéêü ðáñïõóéÜæåôáé áðü ôïí áöçãçôÞ, åíþ óôï (2) ï áöçãçôÞò äß-
íåé ôï ëüãï óôç Óêåýù ðïõ áöçãåßôáé ôï ðåñéóôáôéêü óôï ãéáôñü.
ÁðÜíôçóç:
Ïé äýï áöçãÞóåéò óôï äéÞãçìá «ÂáñäéÜíïò óôá Óðüñêá» ôïõ Áë. ÐáðáäéáìÜíôç
ðáñïõóéÜæïõí ôï ßäéï ãåãïíüò, äçëáäÞ ôï äéïñéóìü ôçò ãñéÜò Óêåýùò ùò öýëáêá óôá
ðëïßá ðïõ âñßóêïíôáé óå êáñáíôßíá, åðåéäÞ õðÜñ÷åé åðéäçìßá ÷ïëÝñáò. Áõôü ðïõ äéá-
öÝñåé åßíáé ç áöçãçìáôéêÞ óêïðéÜ.
Óôï ðñþôï áðüóðáóìá Ý÷ïõìå áöÞãçóç ìå ìçäåíéêÞ åóôßáóç, äçëáäÞ ÷ùñßò óõ-
ãêåêñéìÝíç ïðôéêÞ ãùíßá, áðü Ýíáí ðáíôïãíþóôç áöçãçôÞ, ï ïðïßïò äåí Ý÷åé óõììå-
ôï÷Þ ó’ áõôü ðïõ áöçãåßôáé.
Óôï áðüóðáóìá (2) ç áöÞãçóç Ý÷åé åóùôåñéêÞ åóôßáóç, Ý÷ïõìå äçëáäÞ áöÞãçóç
áðü ôçí ïðôéêÞ ãùíßá ôçò çñùßäáò. Ï áöçãçôÞò åßíáé ðñüóùðï ôçò áöÞãçóçò êáé
Ý÷åé ðñïóùðéêÞ óõììåôï÷Þ óôá ãåãïíüôá.
Ëåîéëüãéï ó÷åôéêü ìå ôá èÝìáôá ãéá óõæÞôçóç

êáé Ýêöñáóç/Ýêèåóç ðïõ áêïëïõèïýí

Íá óõãêåíôñþóåôå ïíïìáôéêÜ óýíïëá ðïõ áíáöÝñïíôáé óå Ýíáí Üíèñùðï
ìåãÜëçò çëéêßáò, üðùò ð.÷. ðñåóâýôçò, èáëåñüò ãÝñïò. Ðïéá áðü áõôÜ åßíáé
öïñôéóìÝíá ìå èåôéêü Þ áñíçôéêü ó÷üëéï;
ÁðÜíôçóç:
• èåôéêÜ: ãåñüëõêïò, óåâÜóìéïò ãÝñïíôáò, èáëåñüò ãÝñïíôáò, ëåâåíôüãåñïò,
áåéèáëÞò, áêìáßïò, áêáôÜâëçôïò, êïôóïíÜôïò, êáëïóôåêïýìåíïò,
äñáóôÞñéïò, æùçñüò, åõóôáëÞò.
• áñíçôéêÜ: ãåñïìðáìðáëÞò, ãåñïîåêïýôçò, ãåñïðáñÜîåíïò, ãåñïôóéöïýôçò,
÷ïýöôáëï, åñåßðéï, îåìùñáìÝíïò ãÝñïò, ðáëéüãåñïò, ôñåëüãåñïò, ñá-
ìïëéìÝíôï.
• ïõäÝôåñá: çëéêéùìÝíïò, ãÝñïíôáò, áóðñïìÜëëçò, Üíèñùðïò ðñï÷ùñçìÝíçò
çëéêßáò, õðåñÞëéêáò.

Ó÷çìÜôéóå öñÜóåéò ìå ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò ðïõ ÷áñáêôçñßæïõí Ýíáí õãéÞ
ãÝñïíôá: èáëåñüò, áêìáßïò, åõóôáëÞò, ëåâåíôüãåñïò, êáôáëïóôåêïýìåíïò.
ÁðÜíôçóç:
• Ï ðáððïýò ìïõ, áí êáé åßíáé 87 ÷ñïíþí, ðáñáìÝíåé õãéÞò êáé èáëåñüò.
• Ç ãåñüíôéóóá, ðáñÜ ôéò ï÷ôþ äåêáåôßåò ðïõ ôç âÜñáéíáí, óêÜëéæå ôïí êÞðï æù-
çñÞ êáé áêìáßá.
• Óôï âÜèïò ôïõ êÞðïõ äéÝêñéíá Ýíáí øçëü åõóôáëÞ ãÝñïíôá ðïõ ìïõ ÷áìïãå-
ëïýóå.
• Ôï ëÝåé áêüìá ç êáñäéÜ ôïõ, åßíáé ëåâåíôüãåñïò.
• Ï êýñéïò ÌÜñêïõ åßíáé 85 ÷ñüíùí, áëëÜ äåí ôïõ öáßíåôáé, åßíáé êáëïóôåêïýìåíïò.

Ìå ðïéá ñÞìáôá Þ ñçìáôéêÝò åêöñÜóåéò Ýíáò ãÝñïíôáò èá áíáöåñüôáí óôçí
çëéêßá ôïõ; ð.÷. ãÝñáóá, ìå ðÞñáí ôá ÷ñüíéá.
ÁðÜíôçóç:
• Ôá Ýöáãá ôá øùìéÜ ìïõ.
• ÐÝñáóáí ôá íéÜôá ìïõ.
• Êýëçóå ç æùÞ ìïõ.
• ÐÝñáóáí ôá ÷ñüíéá ìïõ.
• Óôçí çëéêßá ðïõ âñßóêïìáé....
• Ìå ðÞñáí ôá ÷ñüíéá.
• ¸æçóá ôç æùÞ ìïõ.
• Åßìáé ãÝñïò ðéá.

Åßíáé íÝïò/á: Ìå ðïéá óõíþíõìá ïõóéáóôéêÜ Þ åêöñÜóåéò ìðïñåß íá áíôé-
êáôáóôáèåß ç ðñüôáóç;
ÁðÜíôçóç:
• Óõíþíõìá ïõóéáóôéêÜ: íåáñüò/-Þ, íåáíßáò, íåáíßóêïò, íåïëáßïò, áãüñé/
êïñßôóé, ðáëëçêÜñé, ðáëëçêáñÜêé, êïðÝëá, ìéêñüò/-Þ.
• Óõíþíõìåò åêöñÜóåéò: âñßóêåôáé óôï Üíèïò ôçò çëéêßáò ôïõ, äéáíýåé ôç
íåáíéêÞ ðåñßïäï ôçò æùÞò ôïõ, åßíáé óôçí ðñþôç
íåüôçôÜ ôïõ.

ÐñïóÝîôå ôïí ðáñáêÜôù ðßíáêá êáé óõíäõÜóôå ôá ñÞìáôá ìå ôá êáôÜëëçëá
ïíïìáôéêÜ óýíïëá (õðïêåßìåíá) êáé ìå ôá êáôÜëëçëá ðñïèåôéêÜ óýíïëá, ãéá
íá ó÷çìáôßóåôå öñÜóåéò.
ÑÞìáôá ÏíïìáôéêÜ óýíïëá ÐñïèåôéêÜ óýíïëá

áíáó÷çìáôéóìüò ôçò
ðñüêåéôáé
êõâÝñíçóçò
åíäÝ÷åôáé ç þñá ôçò êñßóçò
ðñïâëÝðåôáé íá õðïöÝñåé ôá ðÜíäåéíá
åðßêåéôáé óôï ÷åßëïò ôçò êáôáóôñïöÞò
ðñïìçíýåôáé
ðëçóéÜæåé/æõãþíåé íá îåóðÜóåé ðüëåìïò óôá ðñüèõñá ôçò äéÜëõóçò
ôïõ ìÝëëåôáé èýåëëá óôéò ðáñáìïíÝò ôïõ ðïëÝìïõ
ðñïåîïöëåßôáé ç êáôáóôñïöÞ
åðéêñÝìáôáé ç áðïôõ÷ßá ôïõ
Þããéêåí
âñßóêåôáé ç þñá
ÁðÜíôçóç:
– Ðñüêåéôáé íá îåóðÜóåé ðüëåìïò.
– ÅíäÝ÷åôáé íá îåóðÜóåé ðüëåìïò.
– ÐñïâëÝðåôáé íá îåóðÜóåé ðüëåìïò.
– ÐñïâëÝðåôáé áíáó÷çìáôéóìüò ôçò êõâÝñíçóçò.
– ÐñïâëÝðåôáé èýåëëá.
– Åðßêåéôáé áíáó÷çìáôéóìüò ôçò êõâÝñíçóçò.
– Åðßêåéôáé èýåëëá.
– Ðñïìçíýåôáé èýåëëá.
– ÐëçóéÜæåé / æõãþíåé ç þñá ôçò êñßóçò.
– ÐëçóéÜæåé / æõãþíåé ç êáôáóôñïöÞ.
– ÐëçóéÜæåé / æõãþíåé èýåëëá.
– ÐëçóéÜæåé / æõãþíåé ç þñá.
– Ôïõ ìÝëëåôáé íá õðïöÝñåé ôá ðÜíäåéíá.
– Ðñïåîïöëåßôáé ç êáôáóôñïöÞ.
– Ðñïåîïöëåßôáé ç áðïôõ÷ßá ôïõ.
– ÅðéêñÝìáôáé ç êáôáóôñïöÞ.
– ¹ããéêåí ç þñá ôçò êñßóçò.
– ¹ããéêåí ç þñá.
– Âñßóêåôáé óôï ÷åßëïò ôçò êáôáóôñïöÞò.
– Âñßóêåôáé óôá ðñüèõñá ôçò äéÜëõóçò.
– Âñßóêåôáé óôéò ðáñáìïíÝò ôïõ ðïëÝìïõ.

á) Ó÷çìÜôéóå ïíïìáôéêÜ óýíïëá ðñïóèÝôïíôáò óôá ïõóéáóôéêÜ ìÝëëïí êáé
ðáñåëèüí ôá êáôÜëëçëá åðßèåôá Þ åðéèåôéêÝò ìåôï÷Ýò ð.÷. áâÝâáéï ìÝë-
ëïí, äïîáóìÝíï ðáñåëèüí.
â) ÓõãêÝíôñùóå ñÞìáôá ãéá íá ó÷çìáôßóåéò ñçìáôéêÜ óýíïëá ìå ôá ïõóéá-
óôéêÜ ìÝëëïí êáé ðáñåëèüí ùò áíôéêåßìåíá ð.÷. ïñáìáôßæïìáé ôï ìÝëëïí,
áíáðïëþ ôï ðáñåëèüí. Ó÷çìÜôéóå ìå ïñéóìÝíá áðü áõôÜ öñÜóåéò.
ÁðÜíôçóç
á) – áüñáôï ìÝëëïí – ðñïóå÷Ýò ìÝëëïí
– Üäçëï ìÝëëïí – åëðéäïöüñï ìÝëëïí
– Üãíùóôï ìÝëëïí – åîáóöáëéóìÝíï ìÝëëïí
– åããýò ìÝëëïí – åõïßùíï ìÝëëïí
– Üìåóï ìÝëëïí – äõóïßùíï ìÝëëïí
– êïíôéíü ìÝëëïí – åðáããåëìáôéêü ìÝëëïí
– óêïôåéíü ìÝëëïí – åããõçìÝíï ìÝëëïí
– Ýíäïîï ðáñåëèüí – éóôïñéêü ðáñåëèüí
– âåâáñçìÝíï ðáñåëèüí – æùíôáíü ðáñåëèüí
– Üãíùóôï ðáñåëèüí – áøåãÜäéáóôï ðáñåëèüí
– óêïôåéíü ðáñåëèüí – óåâáóôü ðáñåëèüí
– ýðïðôï ðáñåëèüí – çñùéêü ðáñåëèüí
– ìáêñéíü ðáñåëèüí – êáèáñü ðáñåëèüí
– êïíôéíü ðáñåëèüí
â) – ðñïäéáãñÜöù ôï ìÝëëïí – áíáêáëþ óôç ìíÞìç ìïõ ôï ðáñåëèüí

– öáíôÜæïìáé ôï ìÝëëïí – èõìÜìáé ôï ðáñåëèüí
– êáèïñßæù ôï ìÝëëïí – áíáëïãßæïìáé ôï ðáñåëèüí
– âëÝðù ôï ìÝëëïí – áíáæçôþ ôï ðáñåëèüí
– äéáâëÝðù ôï ìÝëëïí – íïóôáëãþ ôï ðáñåëèüí
– ìáíôåýù ôï ìÝëëïí – îáíáæþ ôï ðáñåëèüí
– ðñïâëÝðù ôï ìÝëëïí – îå÷íþ ôï ðáñåëèüí
– äéáìïñöþíù ôï ìÝëëïí – ëçóìïíþ ôï ðáñåëèüí
– áíáæçôþ ôï ìÝëëïí – ìåëåôþ ôï ðáñåëèüí
– ÷ôßæù ôï ìÝëëïí – åñåõíþ ôï ðáñåëèüí
– ðñïäéêÜæù ôï ìÝëëïí – äïîÜæù ôï ðáñåëèüí
– ðñïåîïöëþ ôï ìÝëëïí – óðéëþíù ôï ðáñåëèüí
– öïâÜìáé ôï ìÝëëïí – ðñïóâÜëëù ôï ðáñåëèüí
– áôåíßæù ôï ìÝëëïí – áôéìÜæù ôï ðáñåëèüí

– ôéìþ ôï ðáñåëèüí
– óÝâïìáé ôï ðáñåëèüí
– áíáðëÜèù ôï ðáñåëèüí
• ÖñÜóåéò:
– Ïé Üíèñùðïé óå ìåãÜëï âáèìü êáèïñßæïõìå ïé ßäéïé ôï ìÝëëïí ìáò.
– ¼óïé éó÷õñßæïíôáé üôé ìðïñïýí íá ðñïâëÝøïõí ôï ìÝëëïí åßíáé óõ÷íÜ áðá-
ôåþíåò.
– Ôïí óõìâïýëåøå íá áíáæçôÞóåé Ýíá êáëýôåñï ìÝëëïí óå ìéá Üëëç ðüëç.
– ÓõíÞèéæå íá êÜèåôáé ðëÜé óôï ðáñÜèõñï êáé íá áíáðïëåß ôï ðáñåëèüí.
– Ïé áñ÷áéïëüãïé ìåëåôïýí ôï ðáñåëèüí åíüò ëáïý ìÝóá áðü ôá ìíçìåßá ðïõ
Ý÷ïõí óùèåß.
– Ïé íåüôåñïé ôéìïýí ôï Ýíäïîï ðáñåëèüí ôçò ðáôñßäáò.

Íá áíôéêáôáóôÞóôå ôéò ðáñáêÜôù õðïãñáììéóìÝíåò öñÜóåéò ìå Üëëåò éóï-
äýíáìåò.
ÁðÜíôçóç:
– Ãéá íá áíáèåùñÞóïõìå ôçí éóôïñßá, ðñÝðåé íá ðñïçãçèåß ç áíáóêüðçóç ôïõ
ðáñåëèüíôïò → ç åðáíåîÝôáóç ãåãïíüôùí ôïõ ðáñåëèüíôïò.
– Åßíáé ðñïóçëùìÝíïò óôç ìåëÝôç ôùí éóôïñéêþí êåéìÝíùí· ôïí åëêýåé ç áíáäß-
öçóç ôçò éóôïñßáò → ç Ýñåõíá ôùí éóôïñéêþí ðçãþí.
– Êáôáíïþ ôï åíäéáöÝñïí óïõ íá åîé÷íéÜóåéò ôï ìõóôÞñéï, áëëÜ èá óå óõìâïý-
ëåõá íá ìçí áíáêéíåßò ëçóìïíçìÝíåò õðïèÝóåéò → íá ìçí îåèÜâåéò îå÷á-
óìÝíåò õðïèÝóåéò.

Ìå åðéññÞìáôá Þ åðéññçìáôéêÝò åêöñÜóåéò ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï ìÝëëïí óõ-
ìðëÞñùóå ôç öñÜóç: Èá óõìâåß, ð.÷.: Èá óõìâåß óýíôïìá, Èá óõìâåß óôï
ðñïóå÷Ýò ìÝëëïí
ÁðÜíôçóç:
Èá óõìâåß (ëßãï/ðïëý) áñãüôåñá
óå ëßãï êáéñü
óå ìéêñü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá
óôï åããýò ìÝëëïí
óôï êïíôéíü ìÝëëïí
óôï ðñïóå÷Ýò ìÝëëïí

óôï Üìåóï ìÝëëïí
óôï ìáêñéíü ìÝëëïí
óôï áðþôåñï ìÝëëïí
êÜðïéá óôéãìÞ
óå ëßãï
ìåôÜ áðü ëßãï ÷ñüíï
ìåôÜ áðü ðïëëÜ / ëßãá ÷ñüíéá
ìåôÜ áðü ìåñéêÝò çìÝñåò
êÜðïôå
ôïõ ÷ñüíïõ
áýñéï / ìåèáýñéï
óå ìéá ðåíôáåôßá / äåêáåôßá êëð.
ÈÝìáôá ãéá óõæÞôçóç Þ Ýêöñáóç / Ýêèåóç

ÃçñáôåéÜ êáé íåüôçôá
×èåò - ÓÞìåñá - Áýñéï
ÁöçãÞóåéò ãéá ôï ðáñåëèüí êáé ôï ìÝëëïí

Ðþò áíôéìåôùðßæåôå ôïõò çëéêéùìÝíïõò; Íïìßæåôå üôé ìðïñåßôå íá ùöåëçèåß-
ôå áðü ôçí åðéêïéíùíßá óáò ì’ áõôïýò;
ÁðÜíôçóç:
Ïé çëéêéùìÝíïé áîßæïõí áðü ôïõò íåþôåñïõò óåâáóìü, áãÜðç, áðïäï÷Þ êáé êáôá-
íüçóç ôùí éäéáßôåñùí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôçò çëéêßáò ôïõò. Èá ðñÝðåé íá êáôáëÜâïõìå
ðùò ïé çëéêéùìÝíïé äåí åßíáé Üíèñùðïé ðïõ áðëþò áíå÷üìáóôå ôçí ðáñïõóßá ôïõò Þ
ðïõ ðñÝðåé íá æïõí ðáñáãêùíéóìÝíïé. ¸÷ïõí áíÜãêåò, åðéèõìßåò êáé üíåéñá. Ìðï-
ñïýìå íá ôïõò áãêáëéÜóïõìå êáé íá æÞóïõìå áñìïíéêÜ ìáæß ôïõò. Ïé ôõ÷üí äéáöïñÝò
êáé äéáöùíßåò ìðïñïýí íá åðéëõèïýí ìå áìïéâáßåò õðï÷ùñÞóåéò, ìå êáôáíüçóç êáé
äéÜëïãï. Áò ìçí îå÷íÜìå üôé ïé éäéáéôåñüôçôåò óôç óõìðåñéöïñÜ ôùí ãåñïíôüôåñùí ðç-
ãÜæïõí óõ÷íÜ áðü ðñïâëÞìáôá õãåßáò, êüðùóç Þ áðü ìïíáîéÜ. Áí óêåöôïýìå ðùò êÜ-
ðïôå èá âñåèïýìå ó’ áõôÞ ôç èÝóç, ßóùò ãßíïõìå ðåñéóóüôåñï áíåêôéêïß êáé äéáëëá-
êôéêïß.
¢ëëùóôå, üôáí ç åðéêïéíùíßá ìå ôïõò çëéêéùìÝíïõò, åßíáé ïõóéáóôéêÞ, ìðïñåß íá ù-

öåëÞóåé ôïõò íÝïõò óôç æùÞ ôïõò êáé óôç äéáìüñöùóç ôïõ ÷áñáêôÞñá ôïõò. Ïé íÝïé
Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ ìå ôéò ñßæåò ôïõò êáé, ãíùñßæïíôáò ôçí ïéêïãåíåéáêÞ ôïõò ðáñÜ-
äïóç, áðïêôïýí Ýíá áßóèçìá óõíÝ÷åéáò. Ï èåóìüò ôçò ïéêïãÝíåéáò äéåõñýíåôáé, ðá-
ñÝ÷åé óõíáéóèçìáôéêÞ êÜëõøç êáé åîáóöáëßæåôáé ç óõíï÷Þ ôçò ïéêïãÝíåéáò. Áíáðôýó-
óïíôáé áéóèÞìáôá ïéêåéüôçôáò, èáëðùñÞò êáé áãÜðçò. Åðßóçò, ïé íÝïé ìðïñïýí íá
áîéïðïéÞóïõí ôçí ðåßñá ôùí ìåãáëýôåñùí, ôéò éäÝåò, ôéò óêÝøåéò ôïõò, ôéò áñ÷Ýò ôá
éäáíéêÜ ôïõò, íá ôá èÝóïõí óå êñéôéêÞ êáé íá äå÷ôïýí ôá èåôéêÜ ôïõò óôïé÷åßá, ðïõ èá
óõìâÜëëïõí óôç äéáìüñöùóç ôçò ðñïóùðéêüôçôÜò ôïõò. ¸ôóé, óôçñßæïíôáò ç ìßá ãåíéÜ
ôçí Üëëç, áëëçëïóõìðëçñþíïíôáé êáé ôï ÷Üóìá ôùí ãåíåþí ðåñéïñßæåôáé.

Ðïéá åéêüíá ôçò æùÞò êáé ôçò óõìðåñéöïñÜò ôùí çëéêùìÝíùí ðñïâÜëëïõí
ôá ìÝóá ìáæéêÞò åíçìÝñùóçò; Íá áíáöÝñåôå ó÷åôéêÜ ðáñáäåßãìáôá.
ÁðÜíôçóç:
Ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ðñïâÜëëïíôáé ïé çëéêéùìÝíïé óôá Ì.Ì.Å. ðïéêßëåé áíÜëïãá
ìå ôï óêïðü ôçò ðñïâïëÞò Þ ôï åßäïò ôçò åêðïìðÞò. ÁñêåôÝò öïñÝò Ý÷ïõìå ðáñáêï-
ëïõèÞóåé, éäéáßôåñá óôá äåëôßá åéäÞóåùí ôçò ôçëåüñáóçò, íá ðñïâÜëëïíôáé Üíèñùðïé
ðïëý ìåãÜëçò çëéêßáò ðïõ Ý÷ïõí ðåñÜóåé äýóêïëåò óõíèÞêåò, áëëÜ äéáôçñïýí ôç æù-
íôÜíéá ôïõò, ôç äßøá ãéá æùÞ· Üíèñùðïé ðïõ èá ðåñéìÝíáìå íá Ý÷ïõí ëõãßóåé êÜôù á-
ðü ôï âÜñïò ôçò ìáêñü÷ñïíçò ðïñåßáò ôïõò óôç âéïðÜëç åëðßæïõí, ÷áßñïíôáé ôçí çëé-
êßá ôïõò êáé ôïëìïýí íá ïíåéñåýïíôáé, äßíïíôáò Ýíá ìÞíõìá åëðßäáò êáé áéóéïäïîßáò.
¢ëëïôå ðñïâÜëëïíôáé Üíèñùðïé ìåãÜëçò çëéêßáò ðïõ åîáêïëïõèïýí íá ðñïóöÝñïõí
ôéò ãíþóåéò êáé ôçí ðåßñá ôïõò óôçí åðéóôÞìç, óôçí ôÝ÷íç, óôá ãñÜììáôá, ïé ïðïßïé
áðïôåëïýí õãéÞ ðñüôõðá ãéá üëïõò ìáò.
ÐïëëÝò öïñÝò, üìùò, ðáñïõóéÜæåôáé ç åéêüíá ôïõ ìïíá÷éêïý çëéêéùìÝíïõ, ðïõ Ý-
÷åé åãêáôáëåéöèåß óå êÜðïéï áöéëüîåíï ãçñïêïìåßï, íïóïêïìåßï Þ ßäñõìá, ðïõ ðáñá-
ðïíåßôáé ãéá ôéò óõíèÞêåò æùÞò ôïõ êáé íïóôáëãåß ôçí ïéêïãåíåéáêÞ èáëðùñÞ. Ôá ìÝ-
óá ìáæéêÞò åíçìÝñùóçò Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá êáé èá ðñÝðåé íá åðéäéþêïõí íá ðñï-
âÜëëïõí ìéá åéêüíá æùÞò ôùí çëéêéùìÝíùí ðïõ íá åîáóöáëßæåé ôçí áîéïðñÝðåéÜ ôïõò
êáé íá êåñäßæåé ôï óåâáóìü ôùí íÝùí. Óå êáìéÜ ðåñßðôùóç ç äýóêïëç æùÞ ôùí ãåñü-
íôùí äå èá ðñÝðåé íá ãßíåôáé áíôéêåßìåíï åêìåôÜëëåõóçò ãéá åìðïñéêïýò óêïðïýò.

Óå ïñéóìÝíåò êïéíùíßåò ôá çëéêéùìÝíá Üôïìá êáôåß÷áí ìéá åîÝ÷ïõóá èÝóç
êáé áðïëÜìâáíáí éäéáßôåñåò ôéìÝò, ð.÷. ç ãåñïõóßá óôç ÓðÜñôç, ïé äçìïãÝ-
ñïíôåò ôùí êïéíïôÞôùí óôçí åðï÷Þ ôçò ôïõñêïêñáôßáò êôë. Èõìçèåßôå êáé
ôéò ðáñïéìßåò «Áí äåí Ý÷åéò ãÝñï, äùó’ êé áãüñáóå» êáé «ÐÜñå ôïõ ãÝñï-
íôïò âïõëÞ, ôïõ ðáéäåìÝíïõ ãíþóç». Ðïéá èÝóç êáôÝ÷ïõí ïé çëéêéùìÝíïé
óôçí êïéíùíßá óÞìåñá; Áí äÝ÷åóôå üôé ç èÝóç ôïõò Ý÷åé õðïâéâáóôåß, ðñï-
óðáèÞóôå íá äþóåôå ìéá åîÞãçóç óôï ãåãïíüò áõôü.
ÁðÜíôçóç:
Óôç óýã÷ñïíç åðï÷Þ, ç èÝóç ôùí çëéêéùìÝíùí óôçí êïéíùíßá åßíáé äéáöïñåôéêÞ
áð’ ü,ôé ðáëáéüôåñá. Ï ñüëïò ôçò ãéáãéÜò êáé ôïõ ðáððïý óôçí ïéêïãÝíåéá Ý÷åé õðï-
âáèìéóôåß, êáèþò ïé ìïñöÝò äåí Ý÷ïõí ôï êýñïò ðïõ åß÷áí óå ðñïçãïýìåíåò åðï÷Ýò.
ÓÞìåñá, ôï ìåãÜëùìá ôùí ðáéäéþí áíáëáìâÜíïõí êõñßùò åðáããåëìáôßåò åßôå ãéáôß ïé
ðáððïýäåò âñßóêïíôáé ìáêñéÜ, óå êÜðïéï ÷ùñéü, åßôå ãéáôß ïé íåüôåñïé äåí ôïõò åìðé-
óôåýïíôáé. ÂÝâáéá, õðÜñ÷åé êáé ç Üëëç üøç, ôùí çëéêéùìÝíùí ðïõ ðáñáìÝíïõí õãéåßò,
äñáóôÞñéïé êáé áêìáßïé. Óôçí åðï÷Þ ìáò, Ýíáò Üíèñùðïò 75 ÷ñüíùí èåùñåßôáé êáé åß-
íáé íÝïò, åíþ ðáëáéüôåñá, ëüãù ôùí äýóêïëùí óõíèçêþí ôçò æùÞò, áðü ôá 60 ÷ñü-
íéá ôïõò ðïëëïß Üíèñùðïé áéóèÜíïíôáí êáé öáßíïíôáé ãåñáóìÝíïé.
Áêñáßï êáé èëéâåñü åßíáé ôï öáéíüìåíï ôùí çëéêéùìÝíùí, ïé ïðïßïé, áí êáé åßíáé
óùìáôéêÜ êáé øõ÷éêÜ õãéåßò êáé Ý÷ïõí ïéêïãÝíåéåò, åãêáôáëåßðïíôáé óå éäñýìáôá êáé
ãçñïêïìåßá. ÐÜíôùò, óôçí ÅëëÜäá ï èåóìüò ôçò ïéêïãÝíåéáò åßíáé áêüìç æùíôáíüò
êáé ïé ðáððïýäåò óõíÞèùò Ý÷ïõí ôçí áãÜðç êáé ôç ìÝñéìíá ôùí õðüëïéðùí ìåëþí.
Ç èÝóç ôùí çëéêéùìÝíùí åßíáé êáëýôåñç óôçí åðáñ÷ßá, êáèþò åêåß Ý÷ïõí ôï äéêü
ôïõò ôñüðï æùÞò, åëåõèåñßá êéíÞóåùí, äõíáôüôçôá áõôåíÝñãåéáò êáé êïéíùíéêÞò åðá-
öÞò. ÃåíéêÜ, üìùò, ç èÝóç ôïõò Ý÷åé õðïâáèìéóôåß ëüãù ôïõ äéáöïñåôéêïý ôñüðïõ æù-
Þò ôïõ óýã÷ñïíïõ áíèñþðïõ. Ïé ãñÞãïñïé ñõèìïß, ïé áõîçìÝíåò áðáéôÞóåéò, ç áóôé-
êïðïßçóç, ç öýóç ôçò åñãáóßáò Ý÷ïõí óõìâÜëåé óôç äéáìüñöùóç åíüò óýã÷ñïíïõ ôý-
ðïõ «ðõñçíéêÞò» ïéêïãÝíåéáò üðïõ ï ðáððïýò êáé ç ãéáãéÜ äåí Ý÷ïõí óõ÷íÜ èÝóç.
Óôéò ìåãáëïõðüëåéò, ïé øõ÷ñÝò êáé áðñüóùðåò ðïëõêáôïéêßåò åßíáé áöéëüîåíåò ãéá ôá
çëéêéùìÝíá ìÝëç ôçò ïéêïãÝíåéáò.
Ç êñßóç ôïõ èåóìïý ôçò ïéêïãÝíåéáò, ç áìöéóâÞôçóç ðáñáäïóéáêþí áîéþí êáé áñ-
÷þí, ç áðïìÜêñõíóç áðü ôïí ðáëáéüôåñï ôñüðï æùÞò, ïé óõ÷íÜ óõìâáôéêÝò óõããåíé-
êÝò ó÷Ýóåéò êáé ç äéåýñõíóç ôïõ ÷Üóìáôïò ôùí ãåíåþí, åßíáé ïñéóìÝíïé åðéðëÝïí ëü-
ãïé óôïõò ïðïßïõò ïöåßëåôáé óôçí õðïâÜèìéóç ôçò èÝóçò ôùí çëéêéùìÝíùí. Ôï ðñü-
âëçìá åíôåßíåôáé, êáèþò äåí õðÜñ÷åé ïõóéáóôéêÞ êñáôéêÞ ìÝñéìíá êáé êïéíùíéêÞ ðñü-
íïéá ãéá ôïõò çëéêéùìÝíïõò áíèñþðïõò.

Èá Ýðñåðå ïé íÝïé íá óÝâïíôáé ôïõò çëéêéùìÝíïõò ìüíï êáé ìüíï åðåéäÞ åßíáé
ìåãáëýôåñïé; Ôé óçìáßíåé «óåâáóìüò» ðñïò Ýíá çëéêéùìÝíï Üôïìï; ÄéáâÜóôå

ó÷åôéêÜ êáé ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï (Á. ÔåñæÜêç, Ôá ðáéäéÜ ìå ôá êëùíÜñéá).
ÁðÜíôçóç:
Ï óåâáóìüò äåí åßíáé ìéá áîßá ðïõ áðïäßäåôáé óå êÜðïéïí ìüíï åðåéäÞ åßíáé ìå-
ãáëýôåñïò. Ï óåâáóìüò äåí åßíáé áðáßôçóç, êåêôçìÝíï äéêáßùìá ôùí ðñåóâýôåñùí, áë-
ëÜ êåñäßæåôáé ìå ðñÜîåéò êáé ëüãéá ìÝóá áðü ôçí êáèçìåñéíÞ åðáöÞ. Ïé íÝïé óôç óç-
ìåñéíÞ åðï÷Þ Ý÷ïõí ôéò ãíþóåéò, ôá åñåèßóìáôá êáé ôçí åëåõèåñßá íá êñßíïõí ôïõò áí-
èñþðïõò êáé íá áðïöáóßæïõí áí áîßæïõí ôï óåâáóìü ôïõò. Ìå ôç íåáíéêÞ ôïõò åéëé-
êñßíåéá, èá áíáãíùñßóïõí ôï ãÝñïíôá ðïõ åßíáé ëïãéêüò, óõíåñãÜóéìïò, óõæçôÞóéìïò,
æùíôáíüò, ðïõ ðñüóöåñå ìå üóåò äõíÜìåéò äéÝèåôå óôçí ïéêïãÝíåéá Þ óôçí ðñüïäï
ôçò êïéíùíßáò, ðïõ ïñáìáôßóôçêå êáé äéåêäßêçóå Ýíáí êáëýôåñï êüóìï êáé áãùíßóôç-
êå ãéá ôéò éäÝåò êáé ôá éäáíéêÜ ôïõ. Áõôüí ï íÝïò èá ôïí åêôéìÞóåé êáé èá ôïõ äåßîåé
óåâáóìü. Èá áìöéóâçôÞóåé, üìùò, êáé èá åðáíáóôáôÞóåé óôï óõíôçñçôéóìü, óôçí áõ-
óôçñÞ ëïãéêÞ, óôçí áõèåíôßá êáé óôï óõìâéâáóìü ïñéóìÝíùí ìåãÜëùí. Èá êñßíåé áõ-
óôçñÜ ôá ðåðñáãìÝíá ôùí áíèñþðùí ôçò ðáëáéüôåñçò ãåíéÜò ðïõ ïäÞãçóáí óôçí á-
íáîéïêñáôßá, óôç äõóôõ÷ßá ôùí áíèñþðùí, óôç äéáöèïñÜ ôçò êïéíùíéêÞò êáé ôçò ðï-
ëéôéêÞò æùÞò.

Äýï çëéêéùìÝíá Üôïìá óõæçôïýí. Ï Ýíáò áöçãåßôáé óôïí Üëëï ìéá éóôïñßá
ðïõ äåß÷íåé Ýëëåéøç óåâáóìïý ðñïò ôïõò çëéêéùìÝíïõò. Õðïäõèåßôå ôïõò ñü-
ëïõò.
ÁðÜíôçóç:
Á: – ÓÞìåñá ôá ðñÜãìáôá Ý÷ïõí áëëÜîåé, ðÜíå áðü ôï êáêü óôï ÷åéñüôåñï.... Ïé Üí-
èñùðïé Ýãéíáí óêëçñïß, êáé ãéá ìáò ôïõò ìåãáëýôåñïõò äåí õðÜñ÷åé ÷þñïò ó’
áõôÞ ôçí êïéíùíßá....
Â: – Åßíáé áëÞèåéá ðùò äåí õðÜñ÷åé ðéá óåâáóìüò óôïõò çëéêéùìÝíïõò. Íïìßæù
üìùò üôé ãßíåóáé áðüëõôïò· äåí åßíáé ôüóï Üó÷çìç ç êáôÜóôáóç.
Á: – Ãéá íá êáôáëÜâåéò, Üêïõ ôé Ýãéíå ôéò ðñïÜëëåò: ¹ìïõí óôï ëåùöïñåßï - üñèéïò
öõóéêÜ, áöïý êáíÝíáò íåáñüò äåí ìðÞêå óôïí êüðï íá ìïõ ðáñá÷ùñÞóåé ôç
èÝóç ôïõ - êáé êÜðïéá óôéãìÞ ðÜôçóá ôï êïõìðß ãéá íá êáôåâþ óôç óôÜóç. Ôá
ðüäéá ìïõ äå ìå êñáôïýí êáëÜ êáé óå Ýíá áðüôïìï öñåíÜñéóìá Ýðåóá ðÜíù óå
äýï áãüñéá, ãýñù óôá 17. «Å, ôé êÜíåéò ðáððïý!» ìïõ öþíáîå áíáéäÝóôáôá ï Ý-
íáò, åíþ ï Üëëïò ìå Ýóðñùîå áðüôïìá ñß÷íïíôáò ìïõ Ýíá âëÝììá ãåìÜôï ïñ-
ãÞ. Ðñéí ðñïëÜâù íá áíôéäñÜóù, ôá áãüñéá åß÷áí Þäç êáôåâåß áðü ôï ëåùöï-
ñåßï ìáæß ìå Ýíá óùñü êüóìï ðïõ âéáæüôáí. Óôï ôÝëïò Ýìåéíá åãþ, íá ðñïóðá-
èþ íá âãù ôñÝìïíôáò áðü ôï áõôïêßíçôï, üôáí ï ïäçãüò Üñ÷éóå íá öùíÜæåé

«¢íôå ñå ãÝñï, ôé êÜíåéò ôüóç þñá; Áöïý äåí ìðïñåßò íá ðÜñåéò ôá ðüäéá óïõ,
ôé èåò êáé êõêëïöïñåßò Ýîù; ÊÜôóå óðßôé óïõ íá çóõ÷Üóïõìå êé åìåßò!.. ¸ëá, ðñï-
÷þñá, ãéáôß èá ìå ðéÜóåé êüêêéíï! ¸÷ïõìå êáé äïõëåéÝò....».
Â: – ÕðÜñ÷ïõí ìåñéêïß Üíèñùðïé áðáñÜäåêôïé, äå ëÝù....
Á: – Ôï ÷åéñüôåñï äåí åßíáé üôé ôá äýï ðáéäéÜ êáé ï ïäçãüò ìïý ôóáëÜêùóáí ôçí
áîéïðñÝðåéá. Ôï ÷åéñüôåñï åßíáé ðïõ äå âñÝèçêå ïýôå Ýíáò áðü ôïõò åðéâÜôåò
íá ìå õðåñáóðéóôåß.....

Áñ÷ßæåé êáíåßò íá ãåñíÜ, üôáí ïé Üëëïé ôïõ öÝñïíôáé óáí íá åßíáé ãÝñïò.
ÓõæçôÞóôå ôçí Üðïøç áõôÞ.
ÁðÜíôçóç:
ÁíáìöéóâÞôçôá, áðü êÜðïéá çëéêßá êáé ìåôÜ ï Üíèñùðïò áëëÜæåé óå ìåãÜëï âáè-
ìü. Ï ïñãáíéóìüò êáé ç åîùôåñéêÞ åìöÜíéóç õößóôáíôáé öèïñÜ, ïé øõ÷éêÝò äõíÜìåéò
áñ÷ßæïõí íá åîáóèåíïýí, áõôü üìùò äå óçìáßíåé üôé ï çëéêéùìÝíïò äåí åßíáé áêüìç
æùíôáíüò êáé õãéÞò, éêáíüò íá äçìéïõñãÞóåé, íá ÷áñåß êáé íá ðñïóöÝñåé.
Ç ðñáãìáôéêÞ öèïñÜ áñ÷ßæåé, üôáí ïé Üëëïé ôïõ öÝñïíôáé óáí íá åßíáé ãÝñïò, á-
íßêáíïò íá óõììåôÝ÷åé óôéò ÷áñÝò êáé óôéò åõèýíåò ôçò æùÞò. ¸íáò Üíèñùðïò ðáñá-
ãêùíéóìÝíïò êáé áðïìïíùìÝíïò, ðïõ áíôéìåôùðßæåôáé óáí áðüêëçñïò ôçò êïéíùíßáò,
ìïéñáßá áéóèÜíåôáé üôé ç æùÞ Ý÷åé ðåñÜóåé, ðåñéèùñéïðïéåßôáé êáé ÷Üíåé ôï åíäéáöÝñïí
êáé ôï êïõñÜãéï ôïõ.
Áíôßèåôá, üôáí ïé íåüôåñïé áíôéìåôùðßæïõí ôïõò çëéêéùìÝíïõò éóüôéìá, ìå óåâáóìü,
êáôáíüçóç êáé áíï÷Þ, ïé ìåãÜëïé Üíèñùðïé íéþèïõí ÷ñÞóéìïé, óõíå÷ßæïõí äñáóôçñéü-
ôçôåò ðïõ ôïõò êñáôïýí æùíôáíïýò êáé ðñïóöÝñïõí ìå ôï äéêü ôïõò ôñüðï.

«Ôé èá ãßíåé ìå ôïí ðáððïý êáé ôç ãéáãéÜ;»
ÕðÜñ÷åé ðåñßðôùóç:
• íá óõãêáôïéêÞóïõí ìå ôçí õðüëïéðç ïéêïãÝíåéá
• íá æÞóïõí ìüíïé ôïõò, óå Ýíá äéêü ôïõò óðßôé
• íá êáôáöýãïõí óå Ýíáí ïßêï åõãçñßáò
ÕðïèÝóôå üôé óõãêáëåßôáé ïéêïãåíåéáêü óõìâïýëéï óôï óðßôé. Ôá ìÝëç ôçò ïé-
êïãÝíåéáò (ãïíåßò, ðáéäéÜ, ðáððïýò/ãéáãéÜ) óõæçôïýí ôéò ðáñáðÜíù äõíáôü-
ôçôåò. Õðïäõèåßôå ôïõò ñüëïõò. Áöçãçèåßôå ýóôåñá ôç óõæÞôçóç óå Ýíá ãñÜì-
ìá ðïõ áðåõèýíåôáé óå êÜðïéï ößëï, åßôå áðü ôçí ðëåõñÜ/ïðôéêÞ ãùíßá åíüò
ðáéäéïý åßôå áðü ôçí ðëåõñÜ/ïðôéêÞ ãùíßá ôïõ ðáððïý/ôçò ãéáãéÜò åßôå áðü
ôçí ðëåõñÜ ôùí ãïíÝùí óáò.
ÁðÜíôçóç:
ÁãáðçìÝíç ìïõ Ìáñßá,
Ý÷ù êáéñü íá åðéêïéíùíÞóù ìáæß óïõ, ãéáôß áõôü ôï äéÜóôçìá äçìéïõñãÞèçêáí
ïñéóìÝíá ðñïâëÞìáôá óôï óðßôé. Åëðßæù íá åßóáé êáëÜ. Åãþ åßìáé ðïëý ðñïâëçìáôé-
óìÝíç ãéá ôï ôé èá êÜíù ìå ôïõò ãïíåßò ìïõ. ¸÷ïõí ìåãáëþóåé ðéá êáé äåí ìðïñïýí
íá êÜèïíôáé ìüíïé ôïõò óôçí åðáñ÷ßá.
Ôï ôåëåõôáßï äéÜóôçìá, ëïéðüí, ôïõò Ý÷ïõìå óôï óðßôé, ìÝ÷ñé íá äïýìå ôé èá êÜ-
íïõìå. ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò ðéèáíüôçôåò: íá ìåßíïõí ìáæß ìáò, íá ôïõò âñïýìå Ýíá äéêü
ôïõò óðßôé êïíôÜ ìáò Þ íá ðÜíå óå Ýíáí ïßêï åõãçñßáò. Ôï óõæçôïýóáìå üëï áõôü ôï
äéÜóôçìá, áëëÜ ðñáãìáôéêÜ åßíáé äýóêïëç ç áðüöáóç. Åßíáé Þóõ÷ïé Üíèñùðïé êáé äéá-
êñéôéêïß. Êáé ôá ðáéäéÜ ÷áßñïíôáé ðïëý üôáí Ýñ÷ïíôáé óôï óðßôé êáé ï óýæõãüò ìïõ äåí
Ý÷åé ðñüâëçìá. Ôï èÝìá åßíáé üôé ôï óðßôé åßíáé ó÷åôéêÜ ìéêñü, äåí Ý÷ïõí ôï äéêü ôïõò
÷þñï êáé åßìáóôå ðïëý óôñéìùãìÝíïé. Åìåßò ëåßðïõìå üëç ìÝñá -îÝñåéò ðüóï äïõëåýù
- Ýôóé ðÜëé ìüíïé ôïõò èá ìÝíïõí.
Åðßóçò äå íïìßæù üôé åßíáé êáëÞ ëýóç íá ôïõò ðÜù óå ïßêï åõãçñßáò. Ìå óôåíï-
÷ùñåß ç éäÝá üôé èá âñßóêïíôáé ìå îÝíïõò áíèñþðïõò. Ïé ßäéïé ëÝíå ðùò èá åßíáé ðï-
ëý êáëÜ, åãþ üìùò äå óõæçôþ áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç. Íïìßæù üôé ôï êáëýôåñï èá Þôáí
íá Ý÷ïõí Ýíá äéêü ôïõò óðßôé êïíôÜ ìáò. ¸ôóé, èá Ý÷ïõí ôï ÷þñï ôïõò, èá ôïõò óõ-
íáíôïýìå óõ÷íÜ êáé èá ôïõò öñïíôßæïõìå. Ìðïñïýìå íá óôÝëíïõìå êÜðïéåò ìÝñåò ìéá
ãõíáßêá íá ôïõò âïçèÜåé óôï óðßôé, ãéá íá ìçí êïõñÜæïíôáé. ÁõôÞ åßíáé, ðéóôåýù, ç
êáëýôåñç ëýóç, áí êáé áðáéôïýíôáé ìåãÜëá Ýîïäá ãéá ôç óõíôÞñçóç ôïõ óðéôéïý. Íï-
ìßæù üìùò ðùò èá ôá êáôáöÝñïõìå.
ÁõôÜ ëïéðüí ôá íÝá ìïõ. ÃñÜøå ìïõ áí èÝëåéò êáé åóý ôç ãíþìç óïõ.
ÐïëëÜ öéëéÜ
Êáôåñßíá

ÐñïóðáèÞóôå íá äþóåôå ôçí «åéêüíá» ôïõ ðáððïý Þ ôçò ãéáãéÜò óáò ìÝóá
áðü ôçí áöÞãçóç äýï ôñéþí ðåñéóôáôéêþí ôçò æùÞò ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Óôçí Üóêçóç áõôÞ ï ìáèçôÞò èá ðñÝðåé íá åðéëÝîåé ôá ðéï ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðåñé-
óôáôéêÜ, ðïõ äåß÷íïõí ôçí åéêüíá ðïõ Ý÷åé ãéá ôïõò ðáððïýäåò ôïõ: ð.÷. ç óôÜóç
ôïõò óå êÜðïéï ïéêïãåíåéáêü ðñüâëçìá, ç âïÞèåéá ðïõ ðñüóöåñáí óôá åããüíéá,
óùóôÝò óõìâïõëÝò ðïõ Ý÷ïõí äþóåé, áóôåßá Þ ÷áñïýìåíá ðåñéóôáôéêÜ êëð.].

Óå ìéá óõíÝíôåõîç ðïõ èá ðÜñåôå áðü ôç ãéáãéÜ, ôïí ðáððïý Þ êÜðïéï Üëëï
çëéêéùìÝíï Üôïìï, æçôÞóôå íá óáò ðåñéãñÜøïõí ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï äéá-
óêÝäáæáí ïé íÝïé óôçí åðï÷Þ ôïõò, êáé ýóôåñá íá óáò áöçãçèïýí Ýíá óõ-
ãêåêñéìÝíï ðåñéóôáôéêü (ð.÷. áðü ìéá åêäñïìÞ, áðü ôïí ðñþôï ôïõò ÷ïñü
êôë.). ÌáãíçôïöùíÞóôå ôç óõíÝíôåõîç Þ êñáôÞóôå óçìåéþóåéò.
– ÐåñéãñÜøôå êé åóåßò, ãñáðôÜ, ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï äéáóêåäÜæïõí ïé íÝ-
ïé óÞìåñá êáé áöçãçèåßôå Ýíá áíôßóôïé÷ï ðåñéóôáôéêü.
– ÐáñïõóéÜóôå ôï õëéêü ðïõ óõãêåíôñþóáôå óôçí ôÜîç êáé ðñïóðáèÞóôå
íá êáôáëÞîåôå óå ïñéóìÝíá óõìðåñÜóìáôá ãéá ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï
äéáóêÝäáæáí ïé íÝïé Üëëïôå êáé ôþñá.
– Ðïéåò áëëáãÝò íïìßæåôå üôé èá åðÝëèïõí óôï ìÝëëïí ó÷åôéêÜ ìå ôïí ôñü-
ðï ðïõ äéáóêåäÜæïõí ïé íÝïé;
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ôï ðñþôï ìÝñïò ôçò Üóêçóçò èá åêôåëåóôåß áðü ôïí êÜèå ìáèçôÞ ðñïóùðéêÜ.
Ãéá ôá åðéìÝñïõò åñùôÞìáôá èá äïèïýí ãåíéêÝò ðáñáôçñÞóåéò:
– Ïé íÝïé óÞìåñá Ý÷ïõí ðïëëÝò äõíáôüôçôåò íá åðéëÝîïõí ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï
èÝëïõí íá äéáóêåäÜæïõí: óõíáõëßåò, íõ÷ôåñéíÜ êÝíôñá äéáóêÝäáóçò, êáöåôÝñéåò, å-
óôéáôüñéá, êéíçìáôïãñÜöïé, èÝáôñá, ïñãáíùìÝíåò áèëçôéêÝò äñáóôçñéüôçôåò, ïñãá-
íùìÝíá ïìáäéêÜ ðáé÷íßäéá, ôçëåüñáóç, ðáé÷íßäéá óôïí õðïëïãéóôÞ êëð.
– ÓÞìåñá ç äéáóêÝäáóç ôùí íÝùí åßíáé ðéï ìáæéêÞ, ôõðïðïéçìÝíç êáé áðñüóùðç. Ôá
ôåñÜóôéá êëáìð ìå ôç äõíáôÞ ìïõóéêÞ äåí åõíïïýí ôçí åðéêïéíùíßá, ôç óõæÞôçóç,
ôï öëåñô êáé ôéò ãíùñéìßåò, áëëÜ åßíáé êõñßùò ÷þñïé åêôüíùóçò.
Ïé óçìåñéíïß íÝïé åðéëÝãïõí óõ÷íÜ ìïíá÷éêïýò ôñüðïõò äéáóêÝäáóçò, üðùò ãéá
ðáñÜäåéãìá ðáé÷íßäéá óôïí õðïëïãéóôÞ, ðïõ ôïõò áðïîåíþíïõí áðü ôï êïéíùíéêü ðå-
ñéâÜëëïí. ÂÝâáéá, êÜðïéá áðü áõôÜ ôá ðáé÷íßäéá áíáðôýóóïõí äåîéüôçôåò êáé áðáéôïýí
ãíþóåéò êáé éêáíüôçôåò ðïõ èåùñïýíôáé áíáãêáßåò óôç óýã÷ñïíç ðñáãìáôéêüôçôá.
Ðáëáéüôåñá, ç äéáóêÝäáóç Þôáí êõñßùò åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí áíèñþðùí, åõêáé-
ñßá íá îåöýãïõí áðü ôçí êáèçìåñéíüôçôá. Ôüôå, ðïõ äåí õðÞñ÷å ç ôåñÜóôéá ðñïóöï-
ñÜ øõ÷áãùãßáò ðïõ õðÜñ÷åé óÞìåñá êáé üôáí ç ôå÷íïëïãßá äåí åß÷å åéó÷ùñÞóåé óôç
äéáóêÝäáóç, ïé Üíèñùðïé éêáíïðïéïýíôáí êáé Þôáí åõôõ÷éóìÝíïé ìå ëßãá êáé áðëÜ
ðñÜãìáôá.
– ÕðÜñ÷ïõí ðïëëïß ðïõ ðñïâëÝðïõí äõóïßùíá óåíÜñéá ãéá ôï ìÝëëïí ó÷åôéêÜ ìå ôïí
ôñüðï ðïõ äéáóêåäÜæïõí ïé Üíèñùðïé. Ç ìåãÜëç äéÜäïóç ôçò ôå÷íïëïãßáò èá êÜ-
íåé ôïõò áíèñþðïõò áêüìç ðéï åîáñôçìÝíïõò áðü áõôÞ, èá ôïõò áðïîåíþóåé ðëÞ-
ñùò áðü ôï ðåñéâÜëëïí, êáèçëþíïíôÜò ôïõò ìðñïóôÜ óôçí ïèüíç ôïõ õðïëïãéóôÞ.
Ïé íÝïé èá øõ÷áãùãïýíôáé ìå çëåêôñïíéêÜ ðáé÷íßäéá ìå ôá ïðïßá èá ìåôáöÝñïíôáé

óå ìéá åéêïíéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá ðïõ èá åðéëÝãïõí.
¸íá ôÝôïéï óåíÜñéï «åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò» åßíáé ìÜëëïí õðåñâïëéêü, áöïý äåí
åßíáé äõíáôü ï Üíèñùðïò íá áðïìïíùèåß ðëÞñùò áðü ôïõò Üëëïõò. ¼ëïé Ý÷ïõìå á-
íÜãêç ôçí áíèñþðéíç åðáöÞ êáé ôç æåóôáóéÜ ìéáò öéëéêÞò ðáñÝáò. ¢ëëùóôå, ïé óçìå-
ñéíïß íÝïé, áí êáé áöéåñþíïõí Ýíá ìåãÜëï ìÝñïò ôïõ åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ ôïõò óå ìï-
íá÷éêÝò äñáóôçñéüôçôåò ìðñïóôÜ óôçí ôçëåüñáóç Þ óôïí õðïëïãéóôÞ, åíôïýôïéò óõíå-
÷ßæïõí íá ÷áßñïíôáé ôç óõíôñïöéÜ ôùí ößëùí ôïõò, íá ðçãáßíïõí âüëôåò óå ðëáôåßåò
êáé óå ìÝñç üðïõ ìðïñïýí íá óõæçôÞóïõí êáé íá äéáóêåäÜóïõí ïìáäéêÜ].

Ï Üíèñùðïò äýóêïëá áðïäÝ÷åôáé ôá ãçñáôåéÜ, ãéáôß, üðùò ëÝåé êáé ï Ìß-
ìíåñìïò, «ôï ãÞñáò åßíáé Ü÷áñï êáé Üó÷çìï, Ýíá âáñý öïñôßï ðïõ êÜíåé ôïí
Üíèñùðï áãíþñéóôï êáé ìéóçôü óôïõò Üëëïõò». Ç âáèéÜ åðéèõìßá ôïõ áí-
èñþðïõ íá ðáñáìåßíåé íÝïò öáßíåôáé áðü ôï ðáñÜäåéãìá ôïõ ÖÜïõóô ðïõ ðïõ-
ëÜåé ôçí øõ÷Þ ôïõ óôï ÄéÜâïëï, ãéá íá êåñäßóåé ôç íéüôç («ÖÜïõóô» ôïõ Ãêáß-
ôå). Ï Üíèñùðïò áãùíßæåôáé ìå ôç âïÞèåéá ôçò åðéóôÞìçò ãéá Ýíáí êüóìï ÷ù-
ñßò ãçñáôåéÜ. ¼ìùò ôé åßäïõò êüóìïò ìðïñåß íá åßíáé áõôüò; Ï ¢ëíôïõò ×Üî-
ëåú ð.÷. ïñáìáôßóôçêå Ýíáí ôÝôïéï êüóìï êáé ôïí ðáñïõóßáóå óôï âéâëßï ôïõ
«Èáõìáóôüò Êáéíïýñéïò Êüóìïò». Ðñüêåéôáé ãéá Ýíáí êüóìï ìç÷áíïðïéçìÝ-
íï, üðïõ ïé Üíèñùðïé íßêçóáí ôá ãçñáôåéÜ, áëëÜ Ý÷áóáí ôï óõíáßóèçìá. Äï-
êéìÜóôå íá ãñÜøåôå êé åóåßò ìéá áöÞãçóç ãéá Ýíáí êüóìï ÷ùñßò ãçñáôåéÜ.
ÁðÜíôçóç:
«ÌåôÜ áðü ÷éëéÜäåò ÷ñüíéá åñåõíþí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ãçñáôåéþí, ïé Üí-
èñùðïé ôåëéêÜ êáôÜöåñáí íá íéêÞóïõí ôçí áñíçôéêÞ åðßäñáóç ôïõ ÷ñüíïõ.
Âñéóêüìáóôå óå ìéá êïéíùíßá üðïõ ï ÷ñüíïò åßíáé ðëÝïí ó÷åôéêÞ õðüèåóç. Ïé Üí-
èñùðïé, ìå ôçí êáôÜëëçëç öñïíôßäá êáé ìå ðñüëçøç áðü ôá ðñþôá ÷ñüíéá ôçò æùÞò
ôïõò, äå ãåñíïýí ðéá. ÓôáìáôÜåé íá öáßíåôáé ç ùñßìáíóç óôïõò áíèñþðïõò ãýñù óôá
30 ôïõò ÷ñüíéá. ¼ëïé ìïéÜæïõí óõíïìÞëéêïé, áíåîÜñôçôá áðü ôï ðüôå Ý÷ïõí ãåííçèåß.
Ç åîùôåñéêÞ öèïñÜ Ý÷åé óôáìáôÞóåé, ç øõ÷ïëïãéêÞ üìùò êüðùóç óõíå÷ßæåé íá
õðÜñ÷åé. Ïé Üíèñùðïé äåß÷íïõí íÝïé êáé õãéåßò, äïõëåýïõí áäéÜêïðá, üìùò óôï âÜèïò
ôçò øõ÷Þò ôïõò íéþèïõí êïõñáóìÝíïé. Äåí Ý÷ïõí ôçí øõ÷éêÞ áíôï÷Þ íá ÷áñïýí, íá ãå-
ëÜóïõí, íá ïíåéñåõôïýí, áöïý ãíùñßæïõí üôé äåí õðÜñ÷åé ôÝëïò, üôé åßíáé êáôáäéêáóìÝ-
íïé íá æïõí ãéá ðÜíôá, åðáíáëáìâÜíïíôáò, ìç÷áíéêÜ ðéá, ôç æùÞ ôçò íåüôçôÜò ôïõò. Ðá-
ñáôçñþíôáò ãýñù ôïõò ôï ðåñéâÜëëïí ðïõ áëëÜæåé, ôç öèïñÜ, ôï èÜíáôï êáé ôçí áíá-
ãÝííçóç, íïóôáëãïýí ôçí åðï÷Þ ðïõ Þôáí êáé ïé ßäéïé öèáñôïß, åõÜëùôïé êáé èíçôïß...»

Ùóôüóï õðÜñ÷ïõí çëéêéùìÝíïé ðïõ äéáôçñïýí ôç æùôéêüôçôá êáé ôç «íåáíé-
êüôçôÜ ôïõò». Èõìçèåßôå ð.÷. ôç Ìéò Ìáñðë (ôçò Á. Êñßóôé), ôç ËùîÜíôñá (ôçò
Ì. Éïñäáíßäïõ), ôï ÆïñìðÜ (ôïõ Í. ÊáæáíôæÜêç), ôçí ßäéá ôç Ì. Éïñäáíßäïõ,
ôçí Å. Áëåîßïõ, ôïí ÐéêÜóï, ôïí ÔóÜñëé ÔóÜðëéí êôë. Ðïéåò áíôéóôÜóåéò ìðï-
ñïýí íá ðñïâÜëïõí ïé ßäéïé ïé çëéêéùìÝíïé áðÝíáíôé óôá ãçñáôåéÜ êáé ìå
ðïéïõò ôñüðïõò ìðïñåß íá ôïõò âïçèÞóåé ç ïéêïãÝíåéá êáé ï êïéíùíéêüò ðå-
ñßãõñïò; Ôé ìÝôñá ìðïñåß íá ðÜñåé ç ðïëéôåßá, ãéá íá Ý÷ïõí ïé çëéêéùìÝíïé
ìéá æùÞ «ãåìÜôç» êáé åíäéáöÝñïõóá;
ÁðÜíôçóç:
ÊÜèå çëéêßá Ý÷åé ôá ðñïâëÞìáôá êáé ôéò áðïëáýóåéò ôçò. ¸ôóé êáé ôá ãçñáôåéÜ åß-
íáé ìéá ðåñßïäïò ðïõ óõíïäåýåôáé áðü êÜðïéïõò ðåñéïñéóìïýò êáé äõóêïëßåò, áëëÜ Ý-
÷åé êáé ôç äéêÞ ôçò ÷Üñç.
Ïé çëéêéùìÝíïé, êáèþò åßíáé ðéá áðáëëáãìÝíïé áðü ôéò åðáããåëìáôéêÝò åõèýíåò êáé
ôá Üã÷ç ôçò íåüôçôáò, ìðïñïýí íá ÷áñïýí ôç æùÞ ôïõò êáé íá áó÷ïëçèïýí ìå ðïëëÜ
åíäéáöÝñïíôá ðñÜãìáôá. ¸íáò çëéêéùìÝíïò ìðïñåß íá ôáîéäÝøåé, íá ãíùñßóåé ôïí êü-
óìï, íá äéáâÜóåé, íá áèëçèåß, íá óõíáíáóôñáöåß ìå Üëëïõò. Ìå ôï íá êéíåßôáé êáé íá
äñáóôçñéïðïéåßôáé, äéáôçñåß ôç äéÜèåóÞ ôïõ ãéá æùÞ, áíôëåß øõ÷éêÝò äõíÜìåéò, îåðåñíÜ
óùìáôéêÜ ðñïâëÞìáôá êáé ìåôáäßäåé áéóéïäïîßá êáé æùíôÜíéá óôïí ðåñßãõñü ôïõ.
Ç ïéêïãÝíåéá êáé ï êïéíùíéêüò ðåñßãõñïò ìðïñïýí êáé áõôïß íá óõìâÜëïõí, þóôå
íá áíôéìåôùðßæïõí ïé çëéêéùìÝíïé ðéï áéóéüäïîá ôçí þñéìç ðåñßïäï ôçò æùÞò ôïõò.
Ðñþôá-ðñþôá ðñÝðåé íá ôïõò äåßîïõí üôé äåí ôïõò èåùñïýí Ü÷ñçóôïõò, áëëÜ üôé ôïõò
áãáðïýí êáé íïéÜæïíôáé ãé’ áõôïýò. ¸ðåéôá, ðñÝðåé íá ôïõò ùèïýí íá åßíáé äñáóôÞñé-
ïé êáé äçìéïõñãéêïß. ÃåíéêÜ, ï ðåñßãõñïò êáé ç ïéêïãÝíåéá âïçèïýí ôïõò ãåñïíôüôå-
ñïõò, üôáí ôïõò èåùñïýí éóüôéìá ìÝëç ôçò êïéíùíßáò.
Êáé ç ðïëéôåßá ìðïñåß êáé ðñÝðåé íá âïçèÞóåé ôïõò çëéêéùìÝíïõò íá Ý÷ïõí ìéá æùÞ
«ãåìÜôç» êáé åíäéáöÝñïõóá, êõñßùò üìùò áîéïðñåðÞ, ðáñÝ÷ïíôáò éáôñïöáñìáêåõôéêÞ
ðåñßèáëøç, êáëÝò óõíôÜîåéò, áóöÜëåéá. Ç äçìéïõñãßá óõìâïõëåõôéêþí êÝíôñùí ãéá
ôçí ôñßôç çëéêßá èá âïçèïýóå íá äïõí ïé çëéêéùìÝíïé ôá ðñïâëÞìáôÜ ôïõò áðü Üëëç
ïðôéêÞ. ÔÝëïò, ðñÝðåé íá äßíåé ôï êñÜôïò äõíáôüôçôåò øõ÷áãùãßáò êáé áðáó÷üëçóçò
óôïõò çëéêéùìÝíïõò, áöïý ç áðáó÷üëçóç åßíáé ï êáëýôåñïò ôñüðïò íá äéáôçñÞóïõí
ôç æùôéêüôçôá êáé ôçí áéóéïäïîßá ôïõò.

«Áí ç áöÞãçóç åßíáé Ýíáò ôñüðïò ãéá íá æùíôáíÝøåé ôï ÷áìÝíï ãéá ðÜíôá
ðáñåëèüí, ôüôå ïé éóôïñßåò ôïõ ðáððïý êáé ôçò ãéáãéÜò äåí åßíáé ôßðïôá Üëëï
ðáñÜ ìéá áíôßóôáóç óôï ðÝñáóìá ôïõ ÷ñüíïõ». ÓõæçôÞóåôå ôçí Üðïøç áõôÞ.
ÁðÜíôçóç:
Ïé Üíèñùðïé åðéäéþêïõí ìÝóá áðü ôçí áöÞãçóç íá ðëÜóïõí ìéá ðñáãìáôéêüôçôá
Þ íá æùíôáíÝøïõí ãåãïíüôá êáé óôéãìÝò áðü ôï ðáñåëèüí, ðïõ Ý÷ïõí ÷áèåß ïñéóôéêÜ.
ÊÜðïôå ðñïóðáèïýí íá ùñáéïðïéÞóïõí êáôáóôÜóåéò êáé íá íéþóïõí ëßãï óáí Þñùåò
ôçò äéêÞò ôïõò æùÞò.
¸ôóé, ïé çëéêéùìÝíïé, üôáí áöçãïýíôáé éóôïñßåò óå íåüôåñïõò, áéóèÜíïíôáé ðÜëé íÝ-
ïé êáé äõíáôïß, óçìáíôéêïß. Ì’ áõôüí ôñüðï ðñïóðáèïýí íá îåöýãïõí áðü ôá ðñïâëÞ-
ìáôá ôïõ ðáñüíôïò, ðïõ ôïõò öáßíåôáé ëéãüôåñï åíäéáöÝñïí, êáé íá áíáóôÞóïõí ôï ðá-
ñåëèüí, üôáí äçìéïõñãïýóáí êáé óõììåôåß÷áí åíåñãÜ óôç æùÞ. Ç äéáöõãÞ áðü ôçí
êáèçìåñéíüôçôá åßíáé ìéá áíôßóôáóç óôï ÷ñüíï ðïõ ôñÝ÷åé, ìéá åõêáéñßá áíáâßùóçò åõ-
ôõ÷éóìÝíùí óôéãìþí.

ÓÞìåñá Ý÷åé åðéêñáôÞóåé ç ìïñöÞ ôçò ðõñçíéêÞò (óõæõãéêÞò Þ ìéêñÞò) ïéêï-
ãÝíåéáò, ç ïðïßá áðïôåëåßôáé áðü ôïõò ãïíåßò êáé üóá ðáéäéÜ åßíáé áêüìç á-
íÞëéêá Þ êáé áíýðáíôñá êáé æïõí ìáæß ìå ôïõò ãïíåßò. ¢ëëïôå ç ðéï óõíç-
èéóìÝíç ìïñöÞ ïéêïãÝíåéáò Þôáí ç ðáôñéáñ÷éêÞ· áõôÞ áðïôåëïýíôáí áðü Ý-
íá ðëáôýôåñï êýêëï ðñïóþðùí Þ óõæõãéêþí ïéêïãåíåéþí ðïõ êáôÜãïíôáí
áðü Ýíá êïéíü ãåíÜñ÷ç êáé æïýóáí ìáæß.
Áðåõèõíèåßôå óôïõò ãïíåßò óáò êáé óå ðñüóùðá ôçò ôñßôçò çëéêßáò ðïõ á-
íÞêïõí óôï ïéêïãåíåéáêü Þ öéëéêü óáò ðåñéâÜëëïí êáé ñùôÞóôå ôïõò: Ðïéá
ìïñöÞ åß÷å ç äéêÞ ôïõò ïéêïãÝíåéá; Ðïéïé óõìâßùíáí óôï ßäéï óðßôé; ¹ôáí
åõ÷áñéóôçìÝíïé áðü ôç óõìâßùóç; Ðïéïò èåùñïýíôáí áñ÷çãüò ôçò ïéêïãÝ-
íåéáò êáé ðïéïò Þôáí ï ñüëïò ðïõ Ýðáéæáí ôá Üëëá ìÝëç ôçò; Óõãêåíôñþóôå,
áí ìðïñåßôå, ÷áñáêôçñéóôéêÝò öùôïãñáößåò ðïõ íá äåß÷íïõí ôç óýíèåóç ôçò
ïéêïãÝíåéáò óå êÜèå ðåñßðôùóç.
– Ðïéïé ëüãïé óõíåôÝëåóáí, þóôå íá áëëÜîåé ç óýíèåóç ôçò ïéêïãÝíåéáò;
– Ðþò öáíôÜæåóôå ôçí ïéêïãÝíåéá óôï ìÝëëïí;
ÁðÜíôçóç:
Ç ðáñáäïóéáêÞ åëëçíéêÞ ïéêïãÝíåéá óôéò áãñïôéêÝò êõñßùò êïéíùíßåò Þôáí ðá-
ôñéáñ÷éêÞ êáé äéåõñõìÝíç. ÌÝ÷ñé ôç äåêáåôßá ôïõ 1970 (áëëÜ êáé óôéò ìÝñåò ìáò, êõ-
ñßùò óå ÷ùñéÜ) óôï ßäéï óðßôé óõìâßùíáí ôï æåõãÜñé, ôá ðáéäéÜ, ïé ðáððïýäåò êáé óõ-
÷íÜ èåßïé êáé èåßåò. Áñ÷çãüò ôçò ïéêïãÝíåéáò Þôáí ï ðáôÝñáò Þ ï ðáððïýò, áí äéáôç-
ñïýóå ôçí áðáñáßôçôç óùìáôéêÞ êáé øõ÷éêÞ áíôï÷Þ. Ç ãéáãéÜ (óõíÞèùò ç ðåèåñÜ ôçò
ãõíáßêáò) êñáôïýóå éó÷õñü ñüëï óôç äéïßêçóç ôïõ óðéôéïý êáé êÜðïéåò öïñÝò óôçí ïé-
êïíïìéêÞ äéá÷åßñéóç. Ç íåüôåñç óýæõãïò öñüíôéæå ôï óðßôé, ôá ðáéäéÜ êáé âïçèïýóå
óôéò ãåùñãéêÝò åñãáóßåò. Ôá íåüôåñá ìÝëç ôçò ïéêïãÝíåéáò ðñüóöåñáí ôç âïÞèåéÜ
ôïõò óôá ÷ùñÜöéá, áëëÜ ìÝóá óôï óðßôé äå óõììåôåß÷áí óôéò áðïöÜóåéò.
Ç óõíï÷Þ ôçò ðáôñéáñ÷éêÞò ïéêïãÝíåéáò óôçñéæüôáí óôçí ðåéèáñ÷ßá êáé ôï öüâï. Ç
áíäñéêÞ öéãïýñá Þôáí êõñßáñ÷ç êáé óõ÷íÜ êáôáðéåóôéêÞ. Ïé ãõíáßêåò äåí åß÷áí ôï êý-
ñïò ôùí áíäñþí, áëëÜ äéáêñéôéêÜ ìðïñïýóáí íá ôïõò åðçñåÜæïõí êáé íá êñáôïýí ôéò
éóïññïðßåò óôï óðßôé.
– Ç óýíèåóç ôçò ïéêïãÝíåéáò ôéò ôåëåõôáßåò äåêáåôßåò Ý÷åé Üñäçí áëëÜîåé. Ïé ïéêï-
ãÝíåéåò åßíáé óáöþò ìéêñüôåñåò (êõñßùò ôñéìåëåßò Þ ôåôñáìåëåßò), åíþ ç
åîïõóßá åßíáé ìïéñáóìÝíç óôïõò äýï ãïíåßò. Ôá ðáéäéÜ áíôéìåôùðßæïíôáé ùò
éóüôéìá ìÝëç, ðïõ Ý÷ïõí öùíÞ êáé äýíáìç ìÝóá óôçí ïéêïãÝíåéá. Ï ñüëïò ôùí
ðáððïýäùí Ý÷åé ÷Üóåé ôçí ðáëéÜ ôïõ áßãëç êáé Ý÷åé ðåñéïñéóôåß óôç âïÞèåéá ðïõ
ðñïóöÝñïõí óôï ìåãÜëùìá ôùí åããïíéþí.
Ïé êõñéüôåñïé ëüãïé ðïõ óõíåôÝëåóáí, þóôå íá áëëÜîåé ç óýíèåóç ôçò ïéêïãÝíåéáò
áëëÜ êáé ïé ñüëïé ôùí ìåëþí åßíáé:
• ÏéêïíïìéêÝò áíÜãêåò ðïõ ïäÞãçóáí ôç ãõíáßêá íá äïõëåýåé Ýîù áðü ôï óðßôé.
• Ç ãõíáéêåßá áðåëåõèÝñùóç. Ïé ãõíáßêåò óÞìåñá ðñïóöÝñïõí åîßóïõ ìå ôïõò Ü-
íôñåò, åßíáé ìïñöùìÝíåò, áíåîÜñôçôåò êáé Ý÷ïõí êýñïò ôüóï ìÝóá óôçí ïéêïãÝíåéá
üóï êáé óôçí êïéíùíßá.
• Ç áóôéêïðïßçóç. Ç óõãêÝíôñùóç ìåãÜëïõ ôìÞìáôïò ôïõ ðëçèõóìïý óôéò ðüëåéò êáé êõ-
ñßùò óôçí ÁèÞíá Üëëáîå ôç äïìÞ ôçò ïéêïãÝíåéáò (ïé ðáððïýäåò åßíáé ìáêñéÜ, ïé Üí-
èñùðïé æïõí óå ðïëõêáôïéêßåò êáé ïñéïèåôïýí óáöþò ôï ïéêïãåíåéáêü ôïõò ðåñéâÜëëïí).
• ÁëëáãÝò óôéò ðáñáäïóéáêÝò áíôéëÞøåéò êáé áîßåò. Ç åõñåßá äéÜäïóç ôùí ðëçñï-
öïñéþí (áðü ôá ìÝóá ìáæéêÞò åíçìÝñùóçò) êáé ç óõììåôï÷Þ ìåãÜëïõ ðïóïóôïý
áíèñþðùí óôçí åêðáßäåõóç ïäÞãçóå óôçí áìöéóâÞôçóç ðáñáäåäïìÝíùí áñ÷þí
êáé ðñïôýðùí.
– Ìïëïíüôé ïé äåóìïß ìåôáîý ôùí ìåëþí ôçò ïéêïãÝíåéáò ãßíïíôáé üëï êáé ðéï ÷á-
ëáñïß (êõñßùò óôï äõôéêü êüóìï), äåí åßíáé äõíáôü íá åêëåßøåé ï èåóìüò ôçò ïé-
êïãÝíåéáò, ãéáôß ïé Üíèñùðïé Ý÷ïõí áíÜãêç ôç æåóôáóéÜ, ôçí áóöÜëåéá êáé ôç âïÞ-
èåéá ðïõ ôïõò ðñïóöÝñåé. Óôï ìÝëëïí ðéèáíüí ôá ìÝëç èá åßíáé ðéï áíåîÜñôçôá êáé
ðéï áðïìïíùìÝíá, áí ïé ñõèìïß ôçò æùÞò ãßíïõí ðåñéóóüôåñï åîïíôùôéêïß.

Ðþò åý÷åóôå íá åßíáé ï êüóìïò ôïõ ìÝëëïíôïò; ÕðïèÝóôå üôé æåßôå óå Ýíáí
ôÝôïéï êüóìï êáé ðåñéãñÜöåôå ôá ãåãïíüôá ìéáò çìÝñáò óôï çìåñïëüãéü óáò.
ÁðÜíôçóç:
«ÄåõôÝñá 15/6 2060
Îýðíçóá ðïëý îåêïýñáóôá êáé åôïéìÜæïìáé íá ðáù óôç äïõëåéÜ. ÌåôÜ áðü Ýíá ôï-
íùôéêü ìðÜíéï êáé Ýíá õãéåéíüôáôá ðñùéíü, îåêéíþ ãéá ôç äïõëåéÜ.
Ôþñá ðéá ìðïñïýìå íá êéíïýìáóôå Üíåôá óôï äñüìï, áöïý áíôéìåôùðßóôçêå ôï
ðñüâëçìá ôçò êõêëïöïñßáò ôùí áõôïêéíÞôùí. Ìðáßíù óôï çëéáêü ìïõ áõôïêßíçôï ëïé-
ðüí êáé, áêïëïõèþíôáò ìéá åîáéñåôéêÞ äéáäñïìÞ áíÜìåóá óå äÝíôñá, öôÜíù óôç äïõ-
ëåéÜ áêñéâþò óôçí þñá ìïõ.
Ïé óõíÜäåëöïé åßíáé ðïëý åõ÷Üñéóôïé êáé üëïé åßìáóôå îåêïýñáóôïé êáé ÷ùñßò Üã-
÷ïò, áöïý ïé ñõèìïß ôçò æùÞò ìáò åßíáé ðëÝïí ÷áëáñïß. ¸ôóé, ç äïõëåéÜ îåêéíÜåé êá-
ëÜ. Äïõëåýïõìå åíôáôéêÜ ãéá ôÝóóåñéò þñåò êáé ôéò åðüìåíåò äýï þñåò êÜíïõìå óõ-
ìðëçñùìáôéêÝò åñãáóßåò.
Ôï ìåóçìÝñé ôåëåéþíù ôç äïõëåéÜ êáé åðéóôñÝöù óôï óðßôé. Ôñþù ìå ôçí ïéêïãÝ-
íåéÜ ìïõ óõæçôþíôáò êáé Ýðåéôá îåêïõñáæüìáóôå ãéá ìéá äýï þñåò.
Ôï áðüãåõìá áó÷ïëïýìáé, üðùò êáé üëïé ìáò, ìå ôá åíäéáöÝñïíôÜ ìïõ. Ìïõ áñÝ-
óåé ðïëý ç ìïõóéêÞ êáé ç æùãñáöéêÞ, êáé óõíèÝôù ìåëùäßåò Þ æùãñáößæù, Üëëïôå
óôïõò óýã÷ñïíïõò õðïëïãéóôÝò êáé Üëëïôå ìå ôïí ðáñáäïóéáêü ôñüðï, óå êáâáëÝôï
ìå ðéíÝëá êáé ìðïãéÝò.
Ôï âñÜäõ äéáâÜæù êÜðïéï âéâëßï, êáëïýìå ößëïõò óôï óðßôé Þ ðçãáßíïõìå óôï èÝ-
áôñï Þ óôïí êéíçìáôïãñÜöï.
ÃåíéêÜ ðåñíÜù ðïëý êáëÜ, üðùò êáé ïé ðåñéóóüôåñïé Üíèñùðïé ãýñù ìïõ. ÕðÜñ÷åé
çñåìßá, åëÜ÷éóôï Üã÷ïò êáé ç ôå÷íïëïãßá ðëåüí ìáò åîõðçñåôåß, êáëýðôïíôáò ôéò á-
íÜãêåò ìáò, ÷ùñßò íá åßìáóôå åîáñôçìÝíïé áðü áõôÞ. Ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ áðáó÷ï-
ëïýóáí ôïõò áíèñþðïõò óå ðáëáéüôåñåò åðï÷Ýò Ý÷ïõí ó÷åäüí ëõèåß.
Ç åðï÷Þ ìáò ðëÝïí åìðíÝåé áéóéïäïîßá».

Ï ¼ñãïõåë óôï âéâëßï ôïõ «1984» ïñáìáôßóôçêå Ýíáí êüóìï åöéáëôéêü êÜ-
ôù áðü ôçí êõñéáñ÷ßá åíüò ïëïêëçñùôéêïý êáèåóôþôïò. ÄéáâÜóôå ôá ðáñá-
êÜôù áðïóðÜóìáôá [....].
ÕðïèÝóôå üôé åßóôå Ýíáò íÝïò ðïõ æåé óôïí åöéáëôéêü áõôüí êüóìï êáé
áöçãçèåßôå óôï çìåñïëüãéü óáò ôï ÷ñïíéêü ìéáò çìÝñáò.
– Ðïéá åßíáé ç ãíþìç óáò ãéá ôá ëåãüìåíá «reality shows» (ð.÷. Big broth-
er, ÖÜñìá, Fame story ê.Ü.);
ÁðÜíôçóç:
«ÄåõôÝñá ðñùß:
ÎõðíÜù âéáóôéêÜ êáé áã÷ùìÝíá. Ðáßñíù ôï óõãêåêñéìÝíï ðñùéíü ðïõ ìáò êáèïñß-
æåé ï ÌåãÜëïò Áäåñöüò, íôýíïìáé êáé öåýãù ãéá ôï ó÷ïëåßï.
Óôçí ôÜîç óÞìåñá èá ìÜèïõìå ðþò íá êáôáóôñÝöïõìå Ýíáí áíÞìðïñï å÷èñü. Óå
êáíÝíá äåí áñÝóåé ôï ìÜèçìá. Ïé äÜóêáëïé êáé ïé êáèçãçôÝò åßíáé óêëçñïß êáé ìáò
ðåñíÜåé áðü ôï ìõáëü üôé äå èá ìðïñÝóïõìå íá åöáñìüóïõìå áõôÜ ðïõ ìáò ìáèáß-
íïõí. ÁëëÜ ç óêÝøç äåí ðñÝðåé íá êñáôÞóåé ðïëý, ãéáôß èá ôçí åíôïðßóåé ç Áóôõíï-
ìßá ÓêÝøçò êáé ç ôéìùñßá èá åßíáé öïâåñÞ.
Ôï ìåóçìÝñé ðçãáßíù óôï óðßôé êáé åôïéìÜæù ìüíïò ìïõ öáãçôü. Äåí ðñÝðåé íá
ôñþìå üëïé ìáæß ïýôå íá âëåðüìáóôå, ãéáôß ï ÌåãÜëïò Áäåñöüò áðáãïñåýåé ôéò óôå-
íÝò ó÷Ýóåéò ìÝóá óôçí ïéêïãÝíåéá. Äåí ðñÝðåé íá áéóèáíüìáóôå ôßðïôá ãéá ôïõò ãï-
íåßò êáé ôá áäÝëöéá ìáò. ¸ôóé, ôá ðáéäéÜ æïõí ìüíá ôïõò ìå ôçí êáèïäÞãçóç ôïõ õ-
ðïëïãéóôÞ.
Ôï áðüãåõìá êÜíù åðáíÜëçøç ìÝóù ôïõ õðïëïãéóôÞ óôï ìÜèçìá ôçò çìÝñáò: «Ðþò
íá êáôáóôñÝöåôå Ýíáí áíÞìðïñï å÷èñü». Äå ìïõ áñÝóåé, áëëÜ ðñÝðåé íá ôï óõíçèßóù.
Ôï âñÜäõ âëÝðù ðáéäéêü ðñüãñáììá óôçí ôçëåüñáóç. Åßíáé ôáéíßá âßáò. ÐñÝðåé íá
âëÝðïõìå ìßá êÜèå ìÝñá, ãéáôß óôï ó÷ïëåßï ìÜò åîåôÜæïõí ðÜíù ó’ áõôÝò.
ÔÝëïò, ðÜù ãéá ýðíï. Åßíáé ç ìüíç þñá ðïõ îåöåýãïõìå áðü ôçí Áóôõíïìßá óêÝ-
øçò, áí êáé óå ëßãï êáéñü èá Ý÷ïõí Ýôïéìï Ýíá ðñüãñáììá ìå ôï ïðïßï èá åëÝã÷ïõí
ôá üíåéñÜ ìáò.....».
– Reality Shows
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá Ýêáíå ôçí åìöÜíéóÞ ôïõ óôçí ôçëåüñáóç Ýíá íÝï åßäïò ðñï-
ãñÜììáôïò, ðïõ óõíäõÜæåé ôï ôçëåðáé÷íßäé, ôï «show», ìå ôçí êáèçìåñéíÞ æùÞ. Ôá «re-
ality shows» åßíáé åêðïìðÝò ðïõ ðáñïõóéÜæïõí ôçí êáèçìåñéíüôçôá ìéáò ïìÜäáò «ðáé-
êôþí», ïé ïðïßïé æïõí Ýãêëåéóôïé Þ áðïìïíùìÝíïé ãéá ïñéóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá óå Ý-
íá óðßôé, óå Ýíá åñçìéêü ìÝñïò ê.ëð. ÄåêÜäåò êÜìåñåò óå êÜèå óçìåßï ôïõ óðéôéïý/÷þ-
ñïõ êáôáãñÜöïõí ôéò êéíÞóåéò êáé ôéò óõíïìéëßåò ôùí ðáéêôþí, ïé ïðïßåò ðñïâÜëëïíôáé
óôçí ôçëåüñáóç (ãéá ôïõò ðïëý... åèéóìÝíïõò ôçëåèåáôÝò õðÜñ÷åé êáé óõíäñïìçôéêü êá-
íÜëé êáé ðñïâÜëëåé üëï ôï 24ùñï ôùí ðáéêôþí óå æùíôáíÞ óýíäåóç!). ÊÜèå åâäïìÜäá
ïé ðáßêôåò áðïöáóßæïõí ðïéïé èá åßíáé ðñïôåéíüìåíïé ãéá áðï÷þñçóç. ¸íáò áðü áõôïýò,
ðïõ èá øçöéóôåß áðü ôï ôçëåïðôéêü êïéíü, èá öýãåé áðü ôï óðßôé. Óôü÷ïò êÜèå ðáßêôç
åßíáé íá ìåßíåé ôåëåõôáßïò, þóôå íá êåñäßóåé ôï ìåãÜëï ÷ñçìáôéêü Ýðáèëï (ðåñßðïõ
200.000 åõñþ)
Ôá «ðáé÷íßäéá» áõôÜ åßíáé ç õëïðïßçóç ôçò åöéáëôéêÞò éäÝáò ôïõ ðñïöçôéêïý âé-
âëßïõ ôïõ Ôæ. ¼ñãïõåë «1984», ðïõ ðåñéÝãñáöå Ýíáí êüóìï óôïí ïðïßï ìéá ìéêñÞ
åëßô ðáñáêïëïõèïýóå, êáôÝãñáöå êáé Þëåã÷å ôç æùÞ, ôéò êéíÞóåéò êáé ôç óêÝøç êÜ-
èå ðïëßôç. Ôá «reality shows» ðáñïõóéÜæïíôáé ùò áèþá øõ÷áãùãéêÜ ðñïãñÜììáôá,
ìðïñïýí üìùò íá ãßíïõí åðéêßíäõíá, êáèþò åéóÞãáãáí óôï åõñý êïéíü ôçí éäÝá
ôçò áäéÜêïðçò ðáñáêïëïýèçóçò ôùí áíèñþðùí êáé ôï óõìöéëßùóáí ìå ôçí éäÝá
áõôÞ. Áðü ôçí Üëëç ðëåõñÜ åìðåñéÝ÷ïõí óôïé÷åßá áíçèéêüôçôáò, ãéáôß äçìéïõñãïýí
øåýôéêåò åëðßäåò óôïõò íÝïõò ãéá äüîá êáé ÷ñÞìáôá, åíþ ïé ßäéïé ïé üñïé ôïõ ðáé-
÷íéäéïý ôïýò áíáãêÜæïõí íá äïëïðëïêïýí êáé íá õðïêñßíïíôáé åéò âÜñïò ôùí óõ-
ìðáéêôþí ôïõò. Áêüìç, óôá ðñïãñÜììáôá áõôÜ ôï ìüíï ðïõ âëÝðåé êáíåßò åßíáé áí-
èñþðïõò íá âáñéïýíôáé, íá öëõáñïýí, íá áìðåëïöéëïóïöïýí, íá ìç÷áíïññáöïýí,
ãéá íá éêáíïðïéåßôáé ç äéÜèåóç «êïéíùíéêÞò êñéôéêÞò» êáé ç çäïíïâëåøßá ôïõ á-
äçöÜãïõ ôçëåïðôéêïý êïéíïý...

ÄéáâÜóôå ôá ðáñáêÜôù áðïóðÜóìáôá êáé óõæçôÞóôå ôç ó÷Ýóç ôùí ìõèéóôï-
ñçìÜôùí åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò:
– ìå ôçí åðéóôÞìç
– ìå ôç ëïãïôå÷íßá
¼óïé äéáâÜæåôå áöçãÞóåéò åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò ðñïóðáèÞóôå íá ðåñé-
ãñÜøåôå:
á) ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ ðáñïõóéÜæïõí ôá ìõèéóôïñÞìáôá áõôÜ, êáé
â) ôá êÝñäç ðïõ áðïêïìßæåôå áðü ôçí áíÜãíùóÞ ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
Ôï ìõèéóôüñçìá åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò åßíáé Ýíá éäéáßôåñï ëïãïôå÷íéêü åßäïò, ôï
ïðïßï óôçñßæåôáé óôç öáíôáóßá êáé óôï äçìéïõñãéêü ðíåýìá ôïõ óõããñáöÝá êáé óå ìå-
ãÜëï âáèìü óôçí åðéóôÞìç. Ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá áõôü ôï åßäïò ëïãïôå÷íßáò èåùñåßôï õðï-
ðñïúüí, «õðïêïõëôïýñá», ëáúêü áíÜãíùóìá ðñïò ôÝñøç, ðïõ äåí Ý÷áéñå åêôéìÞóåùò áðü
ôïõò åêðñïóþðïõò ôçò «õøçëÞò» ëïãïôå÷íßáò. Ç ëïãïôå÷íßá üìùò ôçò åðéóôçìïíéêÞò öá-
íôáóßáò Ý÷åé íá åðéäåßîåé êáé óðïõäáßá Ýñãá, ãñáììÝíá áðü óçìáíôéêïýò óõããñáöåßò,
üðùò «2001 Ïäýóóåéá ôïõ äéáóôÞìáôïò» ôïõ ¢ñèïõñ Êëáñê, «Ç ìç÷áíÞ ôïõ ÷ñüíïõ»
ôïõ ×. Ãê. ÃïõÝëò, «ÓïëÜñéò» ôïõ ÓôÜíéóëáâ Ëåì, ðïëëÜ Ýñãá ôïõ Éïõëßïõ Âåñí êëð.
– Ôá Ýñãá ðïõ áíÞêïõí óôï óõãêåêñéìÝíï åßäïò áíôëïýí ôá èÝìáôÜ ôïõò áðü åðé-
ôåýãìáôá ôçò åðéóôÞìçò. Ç äñÜóç êáé ç ðëïêÞ ôïõò óôçñßæåôáé ëßãï Þ ðïëý óå å-
ðéóôçìïíéêÜ äåäïìÝíá êáé åðéóôçìïíéêïöáíÞ óôïé÷åßá ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé
áðü ôç öáíôáóßá ôïõ óõããñáöÝá.
– Ôá ìõèéóôïñÞìáôá åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò åßíáé åßäïò ôçò ëïãïôå÷íßáò, êáèþò

ó÷åôßæïíôáé ìå áõôÞ ùò ðñïò ôç äïìÞ, ôçí Ýêöñáóç êáé ôéò ôå÷íéêÝò áöÞãçóçò.
á) Ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìõèéóôïñÞìáôïò åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò:
• ÈÝìáôá ðïõ áöïñïýí óå Ýíá ìåëëïíôéêü êüóìï.
• ×þñïò äñÜóçò åßíáé óõ÷íÜ Üëëïé ðëáíÞôåò, ðñáãìáôéêïß Þ öáíôáóôéêïß.
• Êõñéáñ÷ïýí ôá åðéôåýãìáôá ôçò ôå÷íïëïãßáò, ôá ïðïßá ç öáíôáóßá ôïõ óõã-
ãñáöÝá äéáíèßæåé ìå åðéóôçìïíéêïöáíÞ óôïé÷åßá.
• Óõ÷íÜ èÝôïõí åñùôÞìáôá ó÷åôéêÜ ìå ôï ìÝëëïí ôïõ áíèñþðïõ, ôç ó÷Ýóç ôïõ ìå
ôçí ôå÷íïëïãßá êáé ôï öõóéêü ðåñéâÜëëïí.
• ¸÷ïõí Ýíôïíç äñÜóç êáé åîùðñáãìáôéêÜ óôïé÷åßá.
• Ëåßðåé ôï ñïìáíôéêü óôïé÷åßï.
• Óôá ðáëáéüôåñá Ýñãá ç ðáñïõóßá ôùí ãõíáéêþí Þôáí õðïôõðþäçò.
â) Ôï êÝñäïò áðü ôç áíÜãíùóÞ ôïõò:
• ÅîÜðôïõí ôç öáíôáóßá ôïõ áíáãíþóôç.
• Ôá Ýñãá ôïõ åßäïõò åßíáé óõ÷íÜ ðïëý øõ÷áãùãéêÜ êáé åõ÷Üñéóôá.
• Ðñïâëçìáôßæïõí ôïí Üíèñùðï ãéá ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìåëëïíôéêïý êüóìïõ.
• ÖÝñíïõí ôïí Üíèñùðï ðéï êïíôÜ óôçí ôå÷íïëïãßá.
• ¸÷ïõí óõ÷íÜ ðïëéôéêÝò êáé êïéíùíéêÝò ðñïåêôÜóåéò.
ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ ÊÁÉ ÁÖÇÃÇÓÇ

á) ÄéÜêñéóç ôçò ðåñéãñáöÞò áðü ôçí áöÞãçóç

ÐñïóðáèÞóôå íá äéáêñßíåôå ôá ðåñéãñáöéêÜ ìÝñç (ðåñéãñáöÞ ôïõ áíôéêåéìÝ-
íïõ ðïõ êéíåßôáé) áðü ôá áöçãçìáôéêÜ (áðïôåëÝóìáôá ôçò êßíçóçò) óôï ðá-
ñáêÜôù áðüóðáóìá. ÐáñáôçñÞóôå áêüìç ðïéïò ÷ñüíïò ôïõ ñÞìáôïò ÷ñçóé-
ìïðïéåßôáé óôá ðåñéãñáöéêÜ ìÝñç êáé ðïéïò óôá áöçãçìáôéêÜ êáé åðé÷åéñÞóôå
íá äþóåôå ìéá åîÞãçóç ãéá ôç ÷ñÞóç ôùí ÷ñüíùí (âë. êáé ÍÅ.Ó. ó. 70 - 72).
ÁðÜíôçóç:
• ÐåñéãñáöéêÜ ìÝñç: «áóõãêñÜôçôï ôÝñáò ... ðñïêáôáêëõóìéáßï Ýíôïìï», «ìå ôç
ëéêíéóôéêÞ êßíçóç .... âáñý íåñü».
Óôá ðåñéãñáöéêÜ ìÝñç ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï ðáñáôáôéêüò ãéáôß åßíáé ÷ñüíïò ðá-
ñåëèïíôéêüò (ç ðåñéãñáöÞ áöïñÜ óôï ðáñåëèüí) êáé åîáêïëïõèçôéêüò (ðáñïõ-
óéÜæåé ôçí åðáíÜëçøç Þ ôç óõíÞèåéá óôç äéÜñêåéá).
• ÁöçãçìáôéêÜ ìÝñç: «÷ßìçîå ìÝóá óôçí êïéëÜäá», «Ç êïéëÜäá óõíôáñÜ÷ôç-

êå...ÐÞãáí êé Þñèáíå».
Óôá áöçãçìáôéêÜ ìÝñç ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï áüñéóôïò, ãéáôß åßíáé ÷ñüíïò ðáñåë-
èïíôéêüò (ç áöÞãçóç áöïñÜ óôï ðáñåëèüí) êáé óõíïðôéêüò Þ óôéãìéáßïò (ðá-
ñïõóéÜæåé áõôü ðïõ óçìáßíåé ôï ñÞìá èåùñçìÝíï óôï óýíïëü ôïõ, Üó÷åôá áí
êñÜôçóå ðïëý Þ ëßãï).
â) Ç ðåñéãñáöÞ ìÝóá óôçí áöÞãçóç
[Óçì.: ¼óåò åñãáóßåò äåí ðåñéëáìâÜíïíôáé óôçí åíüôçôá (óåë. 260 - 261 ó÷ïë. âéâë.)
åíäåßêíõíôáé ìüíï ãéá ðñïöïñéêÞ åîÜóêçóç].

ÂáóéóìÝíïé óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï áöçãçìáôéêü êåßìåíï (ð.÷. «Ç ïìïñöéÜ ôïõ
êüóìïõ» ôïõ Ê. Ðïëßôç), Ê.Í.Ë. Â’ Ëõêåßïõ, óåë. 287 - 298), åëÝãîôå áí
áëçèåýïõí üóá åðéóçìÜíèçêáí ðñïçãïõìÝíùò ãéá ôï ñüëï ôçò ðåñéãñáöÞò
ìÝóá óôçí áöÞãçóç.
ÁðÜíôçóç:
• Óôï óõãêåêñéìÝíï áðüóðáóìá ç ðåñéãñáöÞ óõíõðÜñ÷åé ìå ôçí áöÞãçóç, ð.÷.:
– «ÂáñéÝò ðÝôñåò .... óôçí Üììï».
– «Áðü ðßóù, öáéíüôáíå .... ëåò êáé ôçí áêïëïõèïýóå».
– «ô’ ù÷ñü ôïõ ðñüóùðï ãßíçêå ðáíôæÜñé»
– «ìÝóá óôçí êáñüôóá .... ìÝóá óïõ»
– «åßêïóé ìå åéêïóéäýï ÷ñïíþ ... ñïäüóôáìï»
– «Ç êõñßá .... êÜôé óá ÍéñâÜíá»
• Ï óõããñáöÝáò ðáñåìâÜëëåé ôçí ðåñéãñáöÞ óôï áöçãçìáôéêü êåßìåíï:
– ãéá íá óêéáãñáöÞóåé ôá ðñüóùðá («Äýï ìÜôéá ðåëþñéá, öïõíôïõêéÜ, ïñèÜíïé-
÷ôá....»)
– ãéá íá ðåôý÷åé ôç ìåôÜâáóç áðü ôï Ýíá áöçãçìáôéêü ìÝñïò óôï Üëëï («Îåêé-
íÞóáìå ìáæß, öáñöïõñÝíéá êáé ëåðôïêáìùìÝíç ðëÜé óôïí üãêï....»
– ãéá íá ðñïêáëÝóåé suspense óôïí áíáãíþóôç ìå ôçí åðéâñÜäõíóç ôçò äñÜóçò
(ïñéóìÝíåò ðåñéãñáöÝò åßíáé áíáëõôéêÝò)
– ãéá íá ðñïóöÝñåé áéóèçôéêÞ áðüëáõóç óôïí áíáãíþóôç (÷ñÞóç åðéèÝôùí, ð.÷.
«Äýï ìÜôéá ðåëþñéá, öïõíôïõêéÜ, ïñèÜíïé÷ôá....»).
Ëåîéëüãéï ó÷åôéêÜ ìå ôá èÝìáôá ãéá óõæÞôçóç

êáé Ýêöñáóç / Ýêèåóç ðïõ áêïëïõèïýí
á) îåêáñäßæïìáé óôá ãÝëéá, ìåéäéþ, ãåëþ: Íá ôá êáôáôÜîåôå áðü ôá áóèåíÝ-
óôåñá óôá éó÷õñüôåñá.
â) Íá âñåßôå óõíþíõìá ôçò ñçìáôéêÞò Ýêöñáóçò «îåêáñäßæïìáé óôá ãÝëéá».
ÁðÜíôçóç:
á) ìåéäéþ, ãåëþ, îåêáñäßæïìáé óôá ãÝëéá
â) óêÜù óôá ãÝëéá,
– ðåèáßíù óôá ãÝëéá
– ëýíïìáé óôá ãÝëéá
– êëáßù áðü ôá ãÝëéá
– äáêñýæù áðü ôá ãÝëéá
– ôñåëáßíïìáé áðü ôá ãÝëéá
– âÜæù ôá ãÝëéá
– ìå ðéÜíïõí ôá ãÝëéá

Íá ó÷çìáôßóåôå óýíèåôá ñÞìáôá ìå â’ óõíèåôéêü ôï ñ. ãåëþ.
ÁðÜíôçóç:
áíáãåëþ ðåñéãåëþ
êñõöïãåëþ óéãïãåëþ
÷áìïãåëþ îáíáãåëþ
îåãåëþ ÷áæïãåëþ

Ìå ôï ïõóéáóôéêü ãÝëéï êáé ôá êáôÜëëçëá åðßèåôá ó÷çìáôßóôå ïíïìáôéêÜ óý-
íïëá êáé ÷ñçóéìïðïéÞóôå êÜðïéï áðü áõôÜ, ãéá íá ðåñéãñÜøåôå ìå ëßãåò
öñÜóåéò ôï ÷áñáêôÞñá åíüò áôüìïõ, ð.÷. Åßíáé Ýíáò Üíèñùðïò áíïé÷ôüêáñ-
äïò ðïõ áãáðÜåé ôç æùÞ êáé îÝñåé íá ôç ÷áßñåôáé. ÊÜèå öïñÜ ðïõ ìáò Ýñ-
÷åôáé, ôï ôñáíôá÷ôü ôïõ ãÝëéï ãåìßæåé ôï óðßôé ìáò.
ÁðÜíôçóç:
• ôñáíôá÷ôü ãÝëéï, îåêáñäéóôéêü ãÝëéï, áõèüñìçôï ãÝëéï, ðáéäéêü ãÝëéï, åéñùíéêü
ãÝëéï, õðïêñéôéêü ãÝëéï, óáôáíéêü ãÝëéï, ðéêñü ãÝëéï.
• Ç ¢ííá åßíáé Ýíá êïñßôóé æùçñü êáé êåöÜôï. ¼ðïôå ôç óõíáíôþ, ôï áõèüñìçôï ðáé-
äéêü ôçò ãÝëéï ìå ãåìßæåé ÷áñÜ.

Íá óõãêåíôñþóåôå ôá óõíþíõìá ôïõ ñ. êïñïúäåýù êáé íá ôá êáôáôÜîåôå
áðü ôá áóèåíÝóôåñá óôá éó÷õñüôåñá, ð.÷. óêþðôù, åìðáßæù, ìõêôçñßæù.
ÁðÜíôçóç:
îåãåëþ - ðåñéðáßæù - åìðáßæù - áíáãåëþ - åéñùíåýïìáé - ðåñéãåëþ - óêþðôù -
ìõêôçñßæù - óáñêÜæù - ÷ëåõÜæù - ñåæéëåýù- äéáóýñù.

Íá ó÷çìáôßóåôå öñÜóåéò ìå ôá ñÞìáôá äéáêùìùäþ êáé ðáñùäþ Þ ìå ôá
áíôßóôïé÷á ïõóéáóôéêÜ (äéáêùìþäçóç, ðáñùäßá), þóôå íá äçëùèåß ìå óáöÞ-
íåéá ç óçìáóßá ôùí ëÝîåùí áõôþí.
ÁðÜíôçóç
• Ï ÁñéóôïöÜíçò äéáêùìùäïýóå óõ÷íÜ óôá Ýñãá ôïõ êïéíùíéêÝò êáôáóôÜóåéò ôçò
åðï÷Þò ôïõ (äéáêùìùäþ = óáôéñßæù, ðåñéãåëþ, ãåëïéïðïéþ).
• Ôï èåáôñéêü Ýñãï «¢ìëåô ï â’» ôïõ Ó.Ìðüìðñéê åßíáé ìéá ðáñùäßá ôïõ ãíùóôïý
Ýñãïõ «¢ìëåô» ôïõ Óáßîðçñ (ðáñùäßá = óáôéñéêÞ ìßìçóç ôïõ ýöïõò êáé ôïõ èÝ-
ìáôïò ãíùóôïý ëïãïôå÷íéêïý, êéíçìáôïãñáöéêïý êëð. Ýñãïõ, ìå Ýìöáóç óôéò á-
äõíáìßåò ôïõ).

Íá óõìðëçñþóåôå ôç óôÞëç Â ìå åêöñÜóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå Ýíá
êåßìåíï ìå åðßóçìï ýöïò.
ÁðÜíôçóç:
Á Â
á) ôïí ðÞñáí óôï ìåæÝ, -øéëü á) Ýãéíå óôü÷ïò óêùììÜôùí
ôïí äïýëåøáí
â) ôïí ãéïõ÷Üéóáí â) ôïí áðïäïêßìáóáí Ýíôïíá
ã) Ýãéíå ñåæßëé, èÝáôñï ã) äéáóýñèçêå, ãåëïéïðïéÞèçêå

ÐñïóðáèÞóôå íá áðïäþóåôå ôï íüçìá ôùí ðáñáêÜôù öñÜóåùí ÷ñçóéìïðïé-
þíôáò Üëëåò éóïäýíáìåò.
ÁðÜíôçóç:
• Åßíáé ìåãÜëïò ÷ùñáôáôæÞò = ëÝåé óõíå÷þò áóôåßá, êÜíåé ðïëëÜ êáëáìðïýñéá,
åßíáé ðëáêáôæÞò.
• Ðñïêáëåß ôç èõìçäßá = åßíáé öáéäñüò, áóôåßïò.

Íá âñåßôå ôá ïõóéáóôéêÜ ìå ôá ïðïßá äçëþíïõìå ôïí áóôåúóìü óå âÜñïò êÜ-
ðïéïõ óå åðßóçìï êáé áíåðßóçìï ýöïò.
ÁðÜíôçóç:
• óå åðßóçìï ýöïò: • óå áíåðßóçìï ýöïò:
äéáêùìþäçóç êïñïúäßá
åéñùíåßá ðëÜêá
åìðáéãìüò ðåßñáãìá
÷ëåýç êáëáìðïýñé
äéáóõñìüò
óáñêáóìüò
óÜôéñá
ãåëïéïðïßçóç
óêþììá

Ìå ôï ïõóéáóôéêü áóôåßï êáé ôá êáôÜëëçëá åðßèåôá ó÷çìÜôéóå ïíïìáôéêÜ óý-
íïëá êáé ÷ñçóéìïðïßçóÝ ôá, ãéá íá ðåñéãñÜøåéò/÷áñáêôçñßóåéò Ýíá Üôïìï
ùò ðñïò ôçí ðïéüôçôá ôùí áóôåúóìþí ôïõ, ð.÷. Åßíáé Üîåóôïò êáé áãñïßêïò.
Óå ðñïóâÜëëåé óõíÝ÷åéá ìå ôç óõìðåñéöïñÜ ôïõ. Áêüìç êáé ôá áóôåßá ôïõ
åßíáé ÷ïíôñïêïììÝíá.
ÁðÜíôçóç
• áóôåßï: Ýîõðíï, ÷áñéôùìÝíï, ÷ïíôñïêïììÝíï, áíüçôï, ðïíçñü, áèþï, Üó÷çìï, ÷áæü,
êñýï, ðñïóâëçôéêü, ÷ïíôñü, ôõðéêü, óõíçèéóìÝíï, ðåôõ÷çìÝíï.
• Áõôüò ï Üíèñùðïò Ý÷åé áßóèçóç ôïõ ÷éïýìïñ. Ôá áóôåßá ôïõ åßíáé ðïëý Ýîõðíá êáé
ðÜíôïôå ðåôõ÷çìÝíá.
Íá áíôéóôïé÷ßóåôå ôéò äýï óôÞëåò.
ÁðÜíôçóç:
Á Â
äéáóõñìüò → äçìüóéïò åìðáéãìüò, äõóöÞìéóç
ëïãïðáßãíéï → ðáé÷íßäé ìå ëÝîåéò, ðïõ óôçñßæåôáé óôçí ðïëëáðëÞ óçìáóßá
ôçò ßäéáò ëÝîçò Þ ðáé÷íßäé ìå ïìüç÷åò ëÝîåéò ðïõ Ý÷ïõí äéá-
öïñåôéêÞ óçìáóßá, êïéíþò êáëáìðïýñé
÷áñéåíôéóìüò → ÷áñéôùìÝíï ðåßñáãìá, áóôåúóìüò, åõöõïëïãßá, åõöõïëüãçìá
äçêôéêüôçôá → ðéêñÞ åéñùíåßá

óêþììá → äçêôéêü ðåßñáãìá, êïñïúäßá
êáã÷áóìüò → åðéäåéêôéêü, óáñêáóôéêü ãÝëéï
åìðáéãìüò → áðÜôç, ðåñéãÝëáóìá, ÷ëåýç

åõôñÜðåëç äéÞãçóç, óêùðôéêÞ äéÜèåóç, êáêåíôñå÷Þ ó÷üëéá, äçêôéêüò õðáé-
íéãìüò, ÷áéñÝêáêï ãÝëéï: Íá åíôÜîåôå ôá ïíïìáôéêÜ áõôÜ óýíïëá óôï êá-
ôÜëëçëï ãëùóóéêü ðëáßóéï.
ÁðÜíôçóç:
• Óôï íÝï ôïõ âéâëßï, ï óõããñáöÝáò ðáñåìâÜëëåé óôçí êýñéá áöÞãçóç ôùí
ãåãïíüôùí åõôñÜðåëåò äéçãÞóåéò, ðïõ ðñïêáëïýí Üöèïíï ãÝëéï.
• Ï äçìïóéïãñÜöïò ðåñéãñÜöåé óôï óçìåñéíü Üñèñï ôïõ ôïí õðïõñãü Õãåßáò ìå
óêùðôéêÞ äéÜèåóç.
• Äå óõíçèßæåé íá áðáíôÜ óå êáêåíôñå÷Þ ó÷üëéá, ðïõ ìüíï óêïðü Ý÷ïõí íá
âëÜøïõí ôç äçìüóéá åéêüíá ôïõ.
• Íüìéæá ðùò Þôáí êáëïß ößëïé, ï ÃéÜííçò üìùò Üöçóå ãéá ôïí ÐÝôñï Ýíá
äçêôéêü õðáéíéãìü ðïõ ìå Ýâáëå óå õðïøßåò ãéá ôï ðüóï åéëéêñéíÞò åßíáé ç öé-
ëßá ôïõò.
• Åßíáé Ýíáò áðü ôïõò ÷åéñüôåñïõò áíèñþðïõò ðïõ Ý÷ù ãíùñßóåé· íïìßæù ðùò ôï
÷áéñÝêáêï ãÝëéï ôïõ áíôç÷åß áêüìç óô’ áõôéÜ ìïõ....

Ôï êùìéêü êáé ç óçìáóßá ôïõ ãÝëéïõ

Áðü ôçí áñ÷áéüôçôá ùò ôéò ìÝñåò ìáò Ý÷ïõí ãßíåé ðïëëÝò ðñïóðÜèåéåò íá
ïñéóôåß ôï êùìéêü. Ïé ïñéóìïß áõôïß äéáöÝñïõí âÝâáéá ìåôáîý ôïõò, ðáñïõ-
óéÜæïõí üìùò êáé êÜðïéá êïéíÜ óçìåßá. ÄéáâÜóôå ôïõò ðáñáêÜôù ïñéóìïýò
êáé ðñïóðáèÞóôå íá åðéóçìÜíåôå ïñéóìÝíá êïéíÜ óçìåßá ôïõò.
ÁðÜíôçóç:
ÊïéíÜ óçìåßá ôùí ïñéóìþí:
• Ç êùìùäßá áíáðáñéóôÜ êÜðïéï åëÜôôùìá ôùí áíèñþðùí.
• Ç êùìùäßá äåí ðñïêáëåß èëßøç êáé ðüíï áëëÜ åõèõìßá.
• Ôï êùìéêü ðñïêýðôåé áðü ôç äéÜøåõóç ìéáò ðñïóäïêßáò Þ áðü êÜôé ðïõ öáßíå-
ôáé óðïõäáßï, áëëÜ áðïäåéêíýåôáé áóÞìáíôï.

Óõãêåíôñþóôå ôþñá õëéêü ó÷åôéêÜ ìå ôï êùìéêü (åõèõìïãñÜöçìá, êùìùäßá,
áíÝêäïôï, ëïãïðáßãíéï, ãåëïéïãñáößá êôë.) êáé ðáñáôçñÞóôå áí åðáëçèåýï-
íôáé ïé ðáñáðÜíù ïñéóìïß. Ìðïñåßôå ð.÷. íá äéáâÜóåôå áðü ôá ÊÍË ôçò Á’
êáé Â’ Ëõêåßïõ ôá Ýñãá: Öïí ÄçìçôñÜêçò ôïõ Ä. ØáèÜ, Ï Äïí Êé÷þôçò ôïõ
Ì. ÈåñâÜíôåò, Ï Áñ÷ïíôï÷ùñéÜôçò ôïõ ÌïëéÝñïõ, Ï Êáõ÷çóéÜñçò óôñáôéù-
ôéêüò ôïõ Ðëáýôïõ, Ìïíüëïãïò åõáßóèçôïõ ôïõ Å. ÑïÀäç, Ï Ðáôïý÷áò ôïõ É.
ÊïíäõëÜêç.
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Õëéêü ó÷åôéêÜ ìå ôï êùìéêü ìðïñåßôå íá óõãêåíôñþóåôå áðü áíÜëïãá âéâëßá,
áðü ðåñéïäéêÜ êáé åöçìåñßäåò, áðü ôï äéáäßêôõï êáé áðü ôéò åéóáãùãÝò ôùí ó÷ï-
ëéêþí âéâëßùí ð.÷. åéóáãùãÞ óôïõò «¼ñíéèåò» ôïõ ÁñéóôïöÜíç, ã´ ãõìíáóßïõ]
ÕðïèÝóôå üôé ðáñïõóéÜæåôå óôç èåáôñéêÞ /êéíçìáôïãñáöéêÞ óôÞëç åíüò ìá-

èçôéêïý ðåñéïäéêïý ìéá êùìùäßá ðïõ óáò Ýêáíå åíôýðùóç. Áöçãçèåßôå ôÞí
õðüèåóç êáé ðñïóðáèÞóôå íá áíáëýóåôå êáé íá ó÷ïëéÜóåôå ôá åõñçìáôéêÜ
óôïé÷åßá ôïõ Ýñãïõ ðïõ ðñïêÜëåóáí ôï ãÝëéï ôïõ êïéíïý.
ÁðÜíôçóç:
«Ìéá áðü ôéò ðéï áðïëáõóôéêÝò êùìùäßåò ôïõ åëëçíéêïý êéíçìáôïãñÜöïõ åßíáé ç
ôáéíßá ôïõ Íôßíïõ Êáôóïõñßäç «Ôçò Êáêïìïßñáò», óôçí ïðïßá ðñùôáãùíéóôåß ï Êþ-
óôáò ×áôæç÷ñÞóôïò. Ôï Ýñãï äéáäñáìáôßæåôáé óôéò áñ÷Ýò ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1960 óå
Ýíá ìðáêÜëéêï ðïõ âñßóêåôáé óå ìéá ëáúêÞ ãåéôïíéÜ ôçò ÁèÞíáò. Ï éäéïêôÞôçò ôïõ êá-
ôáóôÞìáôïò (Êþóôáò Äïýêáò), êýñéïò ðñï÷ùñçìÝíçò çëéêßáò êáé ìÜëëïí êùìéêÞò åì-
öÜíéóçò áëëÜ ìå ðïëëÜ - ãéá ôá äåäïìÝíá ôçò óõíïéêßáò - ÷ñÞìáôá, áðïöáóßæåé íá
ðáíôñåõôåß ìéá üìïñöç íåáñÞ êïðÝëá. Ãéá ôï óêïðü áõôü êáëåß ôçí ðñïîåíÞôñá ôçò
ãåéôïíéÜò (Ìáñßêá ÍÝæåñ) íá áíáëÜâåé äñÜóç. Ï õðÜëëçëüò ôïõ (Ê. ×áôæç÷ñÞóôïò)
åßíáé åñùôåõìÝíïò ìå ôç ößëç ôçò êïðÝëáò êáé êÜèåôá áíôßèåôïò óôçí áðüöáóç ôïõ
áöåíôéêïý ôïõ. Ôá äýï êïñßôóéá (Íôßíá ÔñéÜíôç, ÍÝëëç ÐáððÜ) äéáôçñïýí êñõöÞ ó÷Ý-
óç ìå äýï íÝïõò (Íßêïò Ñßæïò, ÈáíÜóçò ÌõëùíÜò), áëëÜ åõíïïýí ôï êëßìá óõìðÜ-
èåéáò ðïõ åðéêñáôåß óôï ìðáêÜëéêï, ãéáôß äéáóêåäÜæïõí ìå ôïõò äýï åñùôåõìÝíïõò áë-
ëÜ êáé ãéá íá ìç ÷Üóïõí ôçí ðßóôùóç.
ÌÝóá áðü ìéá óåéñÜ êùìéêþí åðåéóïäßùí (ðïõ ðåñéëáìâÜíïõí åñùôéêÝò åîïìïëï-
ãÞóåéò, êáíôÜäåò, ðñïåôïéìáóßá áññáâþíùí, «áðáãùãÞ» ôùí êïñéôóéþí) ÷ùñßò Ýíôïíç
äñÜóç êáé ìå ðïëëÜ êëéóÝ ôïõ åßäïõò öôÜíïõìå óôï ôÝëïò ôçò ôáéíßáò, üðïõ ïé äýï
êïðÝëåò öáíåñþíïõí ôç ó÷Ýóç ôïõò, ç ïðïßá ãßíåôáé áðïäåêôÞ áðü ôïõò ãïíåßò, êáé
ïé äýï ðñùôáãùíéóôÝò (ï... áñ÷éìðáêÜëçò êáé ôï ìðáêáëïãáôß) ìÝíïõí ïé äõï ôïõò íá
ìáëþíïõí óáí ôï óêýëï ìå ôç ãÜôá, üðùò êáé óôçí áñ÷Þ ôïõ Ýñãïõ.
Ç õðüèåóç ôçò ôáéíßáò ìüíï ó÷çìáôéêÜ ìðïñåß íá áðïäïèåß, ãéáôß ôï óåíÜñéï åßíáé
õðïôõðþäåò. Ôç ìåãáëýôåñç áîßá Ý÷ïõí ïé äéÜëïãïé, ïé áôÜêåò ðïõ äéáäÝ÷ïíôáé ç ìßá
ôçí Üëëç óå ñõèìïýò êáôáéãéóôéêïýò êáé ïé áõôïó÷åäéáóìïß êõñßùò ôïõ Ê. ×áôæç÷ñÞ-
óôïõ (óå áõôÞ ôçí ôáéíßá îåäéðëþíåé ìïíáäéêÜ ôï ìåãÜëï êùìéêü ôïõ ôáëÝíôï). Äåí åß-
íáé ôõ÷áßï üôé ðïëëÝò áðü ôéò áôÜêåò Ý÷ïõí åðéâéþóåé ìÝ÷ñé óÞìåñá êáé ÷ñçóéìïðïé-
ïýíôáé êáèçìåñéíÜ óôïí ðñïöïñéêü ëüãï.
Ôï Ýñãï âáóßæåôáé åðßóçò óôéò áíôéèÝóåéò öôù÷üò – ðëïýóéïò, áöåëÞò – ðïíçñüò,
óôç äéáöïñÜ çëéêßáò ôùí «ìåëëïíýìöùí», ïé ïðïßåò áîéïðïéïýíôáé óôçí êùìéêÞ ôïõò
äéÜóôáóç. ÐáñÜëëçëá, âëÝðïõìå ìéá óåéñÜ áíèñþðéíùí ôýðùí ôçò åðï÷Þò (ï êáôá-
óôçìáôÜñ÷çò, ç ðñïîåíÞôñá, ï êáôáöåñôæÞò, ï êáëüêáñäïò áöåëÞò âéïðáëáéóôÞò) ðïõ
åíóáñêþíïíôáé áðïëáõóôéêÜ áðü ôïõò çèïðïéïýò. Ç êùìùäßá, ðáñÜ ôï Üöèïíï ãÝëéï
ðïõ ðñïêáëåß, êñýâåé óôï âÜèïò ëßãç ðéêñßá êáé èëßøç, êé áõôÞ ç áíôßèåóç åßíáé ðïõ
êÜíåé ôï êùìéêü ðéï åýóôï÷ï, êáèþò óõíäõÜæåé ôç öÜñóá ìå ôç ëåðôÞ óÜôéñá».
Íá äéáâÜóåôå ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï êáé íá âñåßôå áðü ôá ëåîéêÜ ôç óçìáóßá

ôïõ êáèåíüò áðü ôïõò ôüíïõò ôïõ óáôéñéêïý öÜóìáôïò ðïõ õðïãñáììßæïíôáé.
Íá äþóåôå êáôÜëëçëá ðáñáäåßãìáôá.
ÁðÜíôçóç:
• äéáêùìþäçóç = ãåëïéïðïßçóç
ð.÷. Óôçí åðéèåþñçóç ãßíåôáé äéáêùìþäçóç ðñïóþðùí ôçò åðéêáéñüôçôáò
• ðáñùäßá = óáôéñéêÞ ìßìçóç ôïõ èÝìáôïò Þ ôïõ ýöïõò ëïãïôå÷íéêïý, êéíçìáôï-
ãñáöéêïý êëð. Ýñãïõ, ìå Ýìöáóç óôéò áäõíáìßåò ôïõ /ãåëïßá
áðïìßìçóç, áíåðéôõ÷Þò åêôÝëåóç Þ ðñÜîç.
ð.÷. Ôï Ýñãï áõôü åßíáé ìéá ðáñùäßá ôùí ôáéíéþí åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò.
– ÁõôÝò äåí Þôáí åêëïãÝò, Þôáí ðáñùäßá åêëïãþí.
• ãåëïéïðïßçóç = äéáóõñìüò, äéáêùìþäçóç, åîåõôåëéóìüò.
ð.÷. ÌåôÜ ôç ãåëïéïðïßçóÞ ôïõ áðü ãíùóôü äçìïóéïãñÜöï óå æùíôáíÞ åêðïìðÞ, ï
ãíùóôüò ðïëéôéêüò äÞëùóå üôé èá ðñïóöýãåé óôç äéêáéïóýíç.
• óáñêáóìüò = ÷ëåõáóìüò, ÷áéñÝêáêç åéñùíåßá.
ð.÷. Ï Ýíôïíïò óáñêáóìüò ôïõ ôïí Ýêáíå áíôéðáèÞ óå üëïõò.
• êõíéóìüò = ùìÞ åéëéêñßíåéá ÷ùñßò óåâáóìü óôïõò êáèéåñùìÝíïõò êáíüíåò óõ-
ìðåñéöïñÜò /ôï öéëïóïöéêü óýóôçìá êáé ï ôñüðïò æùÞò ôùí êõíé-

êþí öéëïóüöùí ôçò áñ÷áéüôçôáò.
ð.÷. Ï äñÜóôçò ðåñéÝãñáøå ôï Ýãêëçìá ìå êõíéóìü, ÷ùñßò ß÷íïò ìåôáìÝëåéáò Þ
íôñïðÞò.
• óáñäüíéï ãÝëéï = ãÝëéï ãåìÜôï êáêßá, óáñêáóìü, ìï÷èçñü ãÝëéï
ð.÷. Áíôß íá áðáíôÞóåé, îÝóðáóå óå Ýíá óáñäüíéï ãÝëéï, ðïõ ðÜãùóå ôïõò ðáñåõ-
ñéóêüìåíïõò.
• ëïéäïñßá = ÷ëåõáóìüò, åìðáéãìüò, õâñéóôéêÞ óõìðåñéöïñÜ
ð.÷. Ìå ôçí åéñùíåßá êáé ôéò ëïéäïñßåò äåí ðñüêåéôáé íá êáôáöÝñåéò ôßðïôá.
Íá äéáâÜóåôå ôï óáôéñéêü ðïßçìá ôïõ Ê. ÊáñõùôÜêç «Äçìüóéïé ÕðÜëëçëïé».

Ðïéïò åßíáé ï ôüíïò ôïõ óáôéñéêïý öÜóìáôïò ðïõ ÷áñáêôçñßæåé ôï ðïßçìá;
ÁðÜíôçóç:
Ï ôüíïò ôïõ ðïéÞìáôïò ôïõ Ê. ÊáñõùôÜêç åßíáé óáñêáóôéêüò. Ï ðïéçôÞò ìå âáèéÜ
åéñùíåßá ðåñéãñÜöåé ôç ìéæÝñéá ôùí äçìïóßùí õðáëëÞëùí ðïõ «üëïé ëéþíïõí êáé ôå-
ëåéþíïõí óáí óôÞëåò» áëëÜ åõôõ÷þò õðÜñ÷åé «ç Ðïëéôåßá êáé ï èÜíáôïò ðïõ ôïõò
áíáíåþíïõí». Ï óáñêáóìüò åßíáé éäéáßôåñá Ýíôïíïò óôéò öñÜóåéò «ìïõíôæïõñþíïõí
áèþá ëåõêÜ ÷áñôéÜ, ÷ùñßò áéôßá», «êáé ìïíá÷Ü ç ôéìÞ ôïõò áðïìÝíåé... óáí êïõñíôé-
óìÝíïé». Ï ÊáñõùôÜêçò ìå ôïí éäéáßôåñï ôüíï ôïõ ÷ëåõÜæåé ôç æùÞ ôçí ïðïßá åßíáé êá-
ôáäéêáóìÝíïé íá æïõí ïé äçìüóéïé õðÜëëçëïé: ìéá æùÞ ìåôñçìÝíç, ìïíüôïíç, åðáíá-
ëáìâáíüìåíç, ÷ùñßò ðñùôïôõðßá êáé äçìéïõñãéêüôçôá.
ÄïêéìÜóôå íá áöçãçèåßôå Ýíá åðåéóüäéï áðü ôç æùÞ óáò óáôéñßæïíôáò ðñü-

óùðá êáé ðñÜãìáôá ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå áõôü. Ãéá ðáñÜäåéãìá, áöçãçèåßôå
Ýíá ðåñéóôáôéêü ó÷åôéêÜ ìå ôçí Ýêäïóç åíüò ðéóôïðïéçôéêïý êáõôçñéÜæïíôáò
ôç ãñáöåéïêñáôßá ðïõ ðáñáëýåé ôéò äçìüóéåò õðçñåóßåò êáé áðïîåíþíåé ôïí
ðïëßôç áðü ôï êñÜôïò. Áí ç áöÞãçóÞ óáò åßíáé ðñïöïñéêÞ, èåùñÞóôå üôé ôçí
áðåõèýíåôå óå Ýíá öéëéêü ðñüóùðï. Áí åßíáé ãñáðôÞ, õðïèÝóôå üôé ðñüêåé-
ôáé íá äçìïóéåõôåß óôçí åöçìåñßäá ùò åðéóôïëÞ äéáìáñôõñßáò ãéá ôï åðåé-
óüäéï.
ÁðÜíôçóç:
Êýñéå ÄéåõèõíôÜ,
äéÜâáóá óôï öýëëï ôçò åöçìåñßäáò óáò ôçí ðåñáóìÝíç Ôñßôç ôç äÞëùóç ôïõ
õðïõñãïý Åóùôåñéêþí ãéá ôçí ðïñåßá ôçò äçìüóéáò äéïßêçóçò. Ï êýñéïò õðïõñãüò åîÝ-
öñáóå ôçí éêáíïðïßçóÞ ôïõ ãéá ôçí åýñõèìç ëåéôïõñãßá ôùí äçìïóßùí õðçñåóéþí êáé
áðÝäùóå ôá åýóçìá óôïõò õðáëëÞëïõò, ôïíßæïíôáò üôé ç ãñáöåéïêñáôßá êáé ôá öáéíü-
ìåíá äéáöèïñÜò Ý÷ïõí ðåñéïñéóôåß óôï åëÜ÷éóôï... ÌÞðùò ï ê. õðïõñãüò æåé óå Üëëç ÷þ-
ñá; ¹ ìÞðùò ïé ðïëßôåò ðïõ Ý÷ïõìå äïóïëçøßåò ìå äçìüóéåò õðçñåóßåò æïýìå êÜðïéï
åßäïò ïìáäéêÞò ðáñáßóèçóçò; Ìüíï Ýôóé ìðïñþ íá åîçãÞóù ôçí ðñüóöáôç ðåñéðÝôåéá -
êáé ôïíßæù ôï «ðñüóöáôç», ãéáôß äåí åßíáé ç ìïíáäéêÞ- ðïõ åß÷á óôç Íïìáñ÷ßá Á.
×ñåéáæüìïõí êÜðïéï ðéóôïðïéçôéêü êáé åß÷á óôç äéÜèåóÞ ìïõ Ýîé ïëüêëçñåò çìÝñåò
ãéá ôçí åêäïóÞ ôïõ. ¼ôáí ðÞãá óôï áñìüäéï, õðïôßèåôáé, ãñáöåßï ôçò Íïìáñ÷ßáò, Üñ-
÷éóáí ôá ðñïâëÞìáôá. Ôï ðñþôï ðñÜãìá ðïõ ðåñßìåíá íá áêïýóù, üðùò êáé ôï Üêïõ-
óá, Þôáí üôé äåí Þìïõí óôï óùóôü ìÝñïò. Ñþôçóá ëïéðüí ðïý Ýðñåðå íá ðÜù. Ìå Ý-
óôåéëáí óå Ýíá Üëëï ãñáöåßï, óôï ïðïßï õðÜëëçëïò Þôáí ìéá ãõíáßêá ìåãÜëç óå çëé-
êßá, ðïõ ìå äõóêïëßá Ýêáíå ïðïéáäÞðïôå êßíçóç. ×ñåéÜóôçêå ìéóÞ þñá ðåñßðïõ íá óõ-
íåéäçôïðïéÞóåé ôé æçôïýóá êáé íá ìïõ ðåé ôé åðéðëÝïí ÷áñôéÜ Ýðñåðå íá ðñïóêïìßóù ãéá
ôçí Ýêäïóç ôïõ ðéóôïðïéçôéêïý. Áöïý Ýôñåîá ìüíç ìïõ (ãéáôß êáôÜëáâá üôé, áí áðåõ-
èõíüìïõí óå õðáëëÞëïõò, èá Ý÷áíá ðåñéóóüôåñç þñá), ðñïóðÜèçóá íá âñù êÜðïéá
Üêñç áðü Üëëïõò áíèñþðïõò ðïõ Ýêáíáí áíôßóôïé÷åò äïõëåéÝò. (ÊáìéÜ öïñÜ ôï åíäéá-
öåñüìåíï êïéíü åßíáé ðåñéóóüôåñï ðëçñïöïñçìÝíï áðü ôïõò áñìüäéïõò õðáëëÞëïõò).
Âñéóêüìïõí ëïéðüí ìðñïóôÜ áðü Ýíá ãñáöåßï, óôï ïðïßï åß÷å ó÷çìáôéóôåß «ïõñÜ» ðïõ
Ýöôáíå ìÝ÷ñé ôï äéÜäñïìï. Ï õðÜëëçëïò äåí Þôáí óôç èÝóç ôïõ êáé óôç äéáìáñôõñßá
ôïõ êüóìïõ äüèçêå áðÜíôçóç ðùò åêåßíç ôç óôéãìÞ ï õðÜëëçëïò Ýêáíå äéÜëåéììá!
Áöïý êáôÜëáâá üôé åêåßíç ôç ìÝñá äå èá ôÝëåéùíá, Ýöõãá, ãéáôß åß÷å ðÜåé ÷áìÝíï
üëï ôï ðñùéíü, ÷ùñßò íá Ý÷ù ðåôý÷åé ïõóéáóôéêÜ ôßðïôá. Ôï Üëëï ðñùß ðÜëé ôá ßäéá.
ÎáíáðÞãá óôï ãñáöåßï ìå ôïí «áðüíôá» õðÜëëçëï· ëÜèïò ìïõ üìùò, ãéáôß Ýðñåðå
ðñþôá íá åðéóêåöèþ Üëëï ãñáöåßï êáé ìåôÜ íá êáôáëÞîù åêåß. Áöïý Ýêáíá ãéá Üë-
ëç ìéá öïñÜ Ýíá «ìáñáèþíéï» åíôüò êôéñßïõ, áíåâïêáôåâáßíïíôáò Üðåéñåò óêÜëåò êáé
ðåñéìÝíïíôáò óå áôåëåßùôåò «ïõñÝò», ðÝñáóå êáé ôï äåýôåñï ðñùéíü, ÷ùñßò íá Ý÷ù ôï
ðéóôïðïéçôéêü ðïõ ÷ñåéáæüìïõí. Åß÷á áêüìç äýï åñãÜóéìåò ìÝñåò åêìåôáëëåýóéìåò êáé
Ýíá Óáââáôïêýñéáêï ðïõ ìïõ Þôáí Ü÷ñçóôï, áöïý ïé äçìüóéåò õðçñåóßåò åßíáé êëåé-
óôÝò. Ôï ôñáãåëáöéêü Þôáí üôé ôáëáéðùñïýìïõí ãéá ðñÜãìáôá ôá ïðïßá Ýíáò åõóõ-
íåßäçôïò õðÜëëçëïò ìå üñåîç ãéá äïõëåéÜ èá ôá åß÷å ôáêôïðïéÞóåé áìÝóùò.
Åêåß ëïéðüí ðïõ åß÷á áñ÷ßóåé íá áðåëðßæïìáé êáé íá öïâÜìáé üôé èá Ý÷áíá ôçí ðñï-
èåóìßá ôçò áßôçóçò, óõíÜíôçóá ìéá ãëõêýôáôç êïðÝëá ðïõ Þôáí õðÜëëçëïò óå Ýíá
áðü ôá ãñáöåßá ðïõ âñÝèçêá.
Ìïõ åßðå üôé èá ðñïùèïýóå åêåßíç üëåò ôéò åíÝñãåéåò êáé ðùò èá Ýðñåðå íá ðå-
ñéìÝíù ðåñßðïõ ìéóÞ þñá, ãéá íá Ý÷ù ôï ðéóôïðïéçôéêü. Ìïõ åßðå áêüìç üôé, áí åß÷á
Ýñèåé ó’ áõôÞ áðü ôçí áñ÷Þ, èá ôï åß÷á ðÜñåé áìÝóùò. Ôç ñþôçóá ðüóï êáéñü äïõ-
ëåýåé êáé ðïéï åßíáé ôï üíïìÜ ôçò, ãéá íá ðù óôç äéåýèõíóç ôá êáëýôåñá ãéá åêåßíç.
Ôüôå ìïõ áðÜíôçóå üôé äåí åß÷å íüçìá, ãéáôß Þôáí ìå óýìâáóç ç ïðïßá óå ëßãï ôå-
ëåßùíå êáé èá Ýøá÷íå áëëïý ãéá äïõëåéÜ. Ïé ìüíéìïé õðÜëëçëïé óêüôùíáí ôïí êáéñü
ôïõò åêåß ìÝóá êáé ìáæß «óêüôùíáí» êáé ôá íåýñá ôïõ êïéíïý, åíþ íÝïé Üíèñùðïé ìå
üñåîç ãéá äïõëåéÜ Þôáí ìå óõìâÜóåéò ðñïóùñéíÝò. Íïìßæù üôé ìåôÜ áðü áõôÜ åßíáé åõ-
íüçôï ôé äåí ðÜåé êáëÜ ó’ áõôü ôï êñÜôïò!
Ìå ôéìÞ Ä.Ð.
Íá ó÷ïëéÜóåôå ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï ìå ôïí ôßôëï ôçò åßäçóçò ðïõ áêïëïõ-

èåß. Íá äéáôõðþóåôå ôéò áðüøåéò óáò ó÷åôéêÜ ìå ôï ñüëï ôçò óÜôéñáò êáé ôïõ
êùìéêïý óôçí êïéíùíéêÞ ìáò æùÞ êáé óôéò äéáðñïóùðéêÝò ìáò ó÷Ýóåéò.
ÁðÜíôçóç:
Ôï êùìéêü óôïé÷åßï õðÜñ÷åé óå üëåò ôéò êïéíùíéêÝò ïìÜäåò êáé ìðïñåß íá åêöñá-
óôåß óå êÜèå åêäÞëùóç, áðü ôéò ðéï åðßóçìåò êáé óïâáñÝò Ýùò ôéò ðéï ÷áëáñÝò óôéã-
ìÝò ôçò éäéùôéêÞò ìáò æùÞò. Áí êáé ãíùñßæïõìå üôé äåí åõíïïýí üëåò ïé ðåñéóôÜóåéò
ôç óÜôéñá êáé ôï ãÝëéï, åíôïýôïéò ôï êùìéêü óôçí êáèçìåñéíÞ æùÞ (êáé ü÷é óôï èÝá-
ôñï, óôïí êéíçìáôïãñÜöï Þ üôáí áöçãïýìáóôå ð.÷. Ýíá áíÝêäïôï) ìðïñåß íá ðñïêý-
øåé áõèüñìçôá áêüìç êáé áðü ìéá êßíçóç, áðü ìéá öñÜóç Þ áðü Ýíá óõíåéñìü ðïõ èá
êÜíïõìå. Åßíáé áëÞèåéá üôé áõôüò ðïõ óáôéñßæåé èÝëåé óôï âÜèïò íá èßîåé, íá óáñêÜ-
óåé, íá ÷ôõðÞóåé ìéá áäõíáìßá ôïõ ðñïóþðïõ ðïõ óáôéñßæåé. Ç óÜôéñá êñýâåé, Ýóôù êáé
óå åëÜ÷éóôï âáèìü, åìðÜèåéá, åíþ ôï êùìéêü åßíáé ðéï áèþï, ðéï «åõãåíÝò».
Óôéò äéáðñïóùðéêÝò ìáò ó÷Ýóåéò ç óÜôéñá ìðïñåß íá èßîåé êáé íá ðñïóâÜëåé, ìðï-
ñåß üìùò êáé íá ìáò âïçèÞóåé íá äéïñèþóïõìå êÜðïéï åëÜôôùìá. Ï ñüëïò ôçò åîáñ-
ôÜôáé áðü ôçí ðñüèåóç áõôïý ðïõ êÜíåé ôç óÜôéñá, áðü ôïí ôñüðï ðïõ ôçí åêöñÜæåé
êáé áðü ôçí ùñéìüôçôá ôïõ áðïäÝêôç. ¸íáò Üíèñùðïò ðïõ Ý÷åé ìÜèåé íá áõôïóáñêÜ-
æåôáé ìðïñåß ßóùò íá äå÷ôåß åõêïëüôåñá ôç äéáêùìþäçóç êÜðïéïõ ÷áñáêôçñéóôéêïý ôïõ.
×ñåéÜæåôáé ðÜíôùò ðñïóï÷Þ, þóôå íá ìçí îåöåýãïõìå áðü ôá áíåêôÜ üñéá, éóïðåäþ-
íïíôáò Þ åê÷õäáÀæïíôáò ðñüóùðá, óõìðåñéöïñÝò êáé êáôáóôÜóåéò.
Ìå ðïéïí ôñüðï áíôéëáìâÜíåóôå ôçí Üðïøç ôçò áñèïãñÜöïõ üôé ç ðñùôá-

ðñéëéÜôéêç öÜñóá Ý÷åé óôü÷ï ôç óôáèåñïðïßçóç ôçò êïéíùíéêÞò äïìÞò, åíþ
ç «öÜñóá ôçò âüìâáò» ôçí áðïóôáèåñïðïßçóÞ ôçò;
ÁðÜíôçóç:
Ç ðñùôáðñéëéÜôéêç öÜñóá âïçèÜåé óôç óôáèåñïðïßçóç ôçò êïéíùíéêÞò äïìÞò, áöïý
åßíáé ìéá êáèéåñùìÝíç ðñÜîç áðïäåêôÞ áðü üëïõò, ðïõ êÜíåé ôá ìÝëç ìéáò êïéíùíßáò
íá îåöåýãïõí ãéá ëßãï áðü ôïõò êáèçìåñéíïýò ñõèìïýò. Ìå áõôü ôïí ôñüðï áðïôåëåß
äéêëåßäá áóöáëåßáò ãéá ôçí øõ÷éêÞ õãåßá ôùí ìåëþí ôïõ óõíüëïõ êáé óõìâÜëëåé óôçí
êïéíùíéêÞ éóïññïðßá.
Áíôßèåôá, ç «öÜñóá ôçò âüìâáò» Ý÷åé óôü÷ï ôçí áðïóôáèåñïðïßçóç ôçò êïéíùíéêÞò
äïìÞò, êáèþò äåí åßíáé áðïäåêôÞ áðü ôï óýíïëï, êáé áöïý äåí ðåñéÝ÷åé ôï óôïé÷åßï
ôïõ êùìéêïý, áëëÜ ðñïêáëåß Ýíôáóç, áíáôáñá÷Þ, áíáóöÜëåéá êáé ðáíéêü óôçí êïéíù-
íéêÞ ïìÜäá.
¸íáò öáñóÝñ êáé ôï èýìá ôïõ Ýñ÷ïíôáé óå áíôéðáñÜèåóç óå ìéá ôçëåïðôéêÞ
åêðïìðÞ. Ï êáèÝíáò áöçãåßôáé êáé ó÷ïëéÜæåé ôç öÜñóá áðü ôç äéêÞ ôïõ
ïðôéêÞ ãùíßá. Äýï ìáèçôÝò íá õðïäõèïýí ôïõò ó÷åôéêïýò ñüëïõò.
ÁðÜíôçóç
[Óçì.: Ç åñãáóßá áõôÞ åíäåßêíõôáé ãéá ðñïöïñéêÞ åîÜóêçóç].
Íá óõæçôÞóåôå ôçí Üðïøç ôïõ óõããñáöÝá. Åßíáé äõíáôüí íá ÷áñáêôçñßóïõ-

ìå Ýíá ëáü Þ Ýíá Üôïìï áðü ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï áíôéëáìâÜíåôáé ôï êù-
ìéêü; Ìðïñåßôå ó’ áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç íá áíáöÝñåôå êÜðïéá ðáñáäåßãìáôá;
ÁðÜíôçóç:
Ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï áíôéëáìâÜíåôáé Ýíáò Üíèñùðïò Þ Ýíáò ëáüò ôï êùìéêü, ôé èå-
ùñåß áóôåßï êáé ôé ü÷é, ìå ðïéá ðñÜãìáôá ãåëÜåé êáé ðþò áíôéäñÜ óôï êùìéêü, üëá âïç-
èïýí íá êáôáëÜâïõìå ôçí ðñïóùðéêüôçôá, ôçí éäéïóõãêñáóßá Þ ôç íïïôñïðßá ôïõ. Ìå âÜ-
óç ôçí áíôßëçøç ðïõ Ý÷åé êÜðïéïò ãéá ôï êùìéêü ìðïñåß íá ÷áñáêôçñéóôåß åýèõìïò, á-
íïé÷ôüò, ÷áñïýìåíïò, óïâáñüò, øõ÷ñüò, êá÷ýðïðôïò, óõìðëåãìáôéêüò, åõöõÞò Þ áíüçôïò.
Áðü ôá áíÝêäïôá ìå ôá ïðïßá ãåëÜåé Ýíáò Üíèñùðïò Þ Ýíáò ëáüò êáôáëáâáßíïõ-
ìå ôéò áíôéëÞøåéò, ôçí êïóìïèåùñßá, ôçí åîõðíÜäá, ôç ìüñöùóç êáé ôéò ðñïêáôáëÞøåéò
ôïõ. Ïé êùìùäßåò óôï èÝáôñï Þ óôïí êéíçìáôïãñÜöï, ìðïñïýí åðßóçò íá áðïêáëýøïõí
ðïëëÜ. ×áñáêôçñéóôéêü åßíáé ôï «õðüãåéï» êáõóôéêü ÷éïýìïñ ôùí ¢ããëùí, ôá «÷ï-
íôñïêïììÝíá» áóôåßá ôùí Áìåñéêáíþí, ôï Ýîõðíï êáé áðñüâëåðôï êùìéêü óôïé÷åßï óôéò
ãáëëéêÝò ôáéíßåò.
Áöïý ôï ãÝëéï, üðùò âëÝðïõìå áðü ôá áêüëïõèá áðïóðÜóìáôá, ðáßæåé êá-

èïñéóôéêü ñüëï óôç æùÞ ìáò, ãéá ðïéïõò ëüãïõò íïìßæåôå üôé ïé Üíèñùðïé
óÞìåñá ãåëïýí üëï êáé ëéãüôåñï;
ÁðÜíôçóç:
Ôï ãÝëéï ðñïêýðôåé ùò áíôßäñáóç óå êÜðïéï êùìéêü åñÝèéóìá. Åßíáé ìéá Ýêöñáóç
ôùí óõíáéóèçìÜôùí ìáò ìå ëõôñùôéêÞ äñÜóç, ãéáôß ìáò áðïöïñôßæåé áðü ôï Üã÷ïò êáé
ôçí áñíçôéêÞ åíÝñãåéá, âïçèÜåé íá åêôïíùèïýìå, ìáò öÝñíåé ðéï êïíôÜ.
ÐáñÜ ôçí åõåñãåôéêÞ äñÜóç ôïõ ãÝëéïõ óôïí øõ÷éóìü êáé ðáñÜ ôïí êáèïñéóôéêü
ôïõ ñüëï óôçí áíèñþðéíç åðéêïéíùíßá, ïé Üíèñùðïé óÞìåñá ãåëïýí üëï êáé ëéãüôåñï.
Ï óýã÷ñïíïò ôñüðïò æùÞò ìå ôïõò åîïíôùôéêïýò ñõèìïýò, ôï Üã÷ïò, ç Ýíôáóç êáé ç
Ýëëåéøç åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ äåí åðéôñÝðïõí óôïõò áíèñþðïõò íá ÷áëáñþóïõí êáé íá
åõèõìÞóïõí. Ôï äéáñêþò áõîáíüìåíï êüóôïò æùÞò êáé ç ðñïóðÜèåéá íá êáëýøïõìå
üëï êáé ðåñéóóüôåñåò áíÜãêåò ìÜò ðåñéïñßæïõí óôïí åñãáóéáêü êáé ïéêïãåíåéáêü ÷þ-
ñï. Ç áðïîÝíùóç, ç Ýëëåéøç åðéêïéíùíßáò, ç áðïõóßá áõèïñìçôéóìïý Ý÷ïõí êÜíåé ôéò
áíèñþðéíåò ó÷Ýóåéò óå ìåãÜëï âáèìü õðïêñéôéêÝò, åíþ åìåßò Ý÷ïõìå ãßíåé óïâáñïöá-
íåßò. Äåí áöÞíïõìå ôïí åáõôü ìáò åëåýèåñï íá ÷áñåß êáé íá ãåëÜóåé, åßìáóôå êá÷ý-
ðïðôïé ìå ôïõò Üëëïõò êáé Ýôóé ðáñáäéíüìáóôå ìüíï óôï ôõðïðïéçìÝíï «÷éïýìïñ» ôçò
ôçëåïðôéêÞò âéïìç÷áíßáò, ðïõ åßíáé óõ÷íÜ êáêüãïõóôï êáé ÷õäáßï.
ÐñïóðáèÞóôå íá áîéïðïéÞóåôå üóá Ý÷åôå õðüøç óáò ãéá ôï êùìéêü, ãéá «íá
âãÜëåôå ãÝëéï». Ìðïñåßôå:
• íá ãñÜøåôå ìéá êùìéêÞ éóôïñßá (åõèõìïãñÜöçìá), ìéá óÜôéñá, ìéá ðáñùäßá
• íá åðéíïÞóåôå Ýíá ëïãïðáßãíéï, Ýíá áíÝêäïôï
• íá ðáñïõóéÜóåôå áõôïó÷åäéÜæïíôáò ìéá êùìéêÞ óêçíÞ
• íá ó÷åäéÜóåôå ìéá ãåëïéïãñáößá
ÁðÜíôçóç:
• êùìéêÞ éóôïñßá:
Ï êïìÞôçò ôïõ ×Üëëåû
– Ï äéïéêçôÞò åíüò ôÜãìáôïò åîÝäùóå ôçí áêüëïõèï äéáôáãÞ ðñïò ôïõò åðéôå-
ëåßò ôïõ:
«Áýñéï ôï âñÜäõ ðåñß ôéò 20.00 ï êïìÞôçò ôïõ ×Üëëåû èá åßíáé ïñáôüò óôçí ðå-
ñéï÷Þ ìáò, ãåãïíüò ôï ïðïßïí óõìâáßíåé ìüíï ìßá öïñÜ êÜèå 75 ÷ñüíéá. Ïé Üí-
äñåò, ìå óôïëÞ áóêÞóåùí, íá âñßóêïíôáé óõãêåíôñùìÝíïé óôïí ÷þñï óõãêå-
íôñþóåùò ôïõ ôÜãìáôïò üðïõ èá ôïõò åîçãÞóù ôï óðÜíéï áõôü öáéíüìåíï. Óå
ðåñßðôùóç âñï÷Þò, äåí èá ìðïñïýìå íá äïýìå ôßðïôå, ïðüôå óõãêåíôñþóáôå ôïõò
Üíäñåò óôï áìöéèÝáôñï êáé èá ôïõò äåßîù ôáéíßåò ôïõ öáéíïìÝíïõ».
– Ï åðéôåëÞò ðñïò ôï ëï÷áãü:
«ÊáôÜ äéáôáãÞ ôïõ Äéïéêçôïý, áýñéï ðåñß ôçí 20.00, ï êïìÞôçò ôïõ ×Üëëåû èá
åìöáíéóôåß ðÜíù áðü ôï ÷þñï óõãêåíôñþóåùò ôïõ ôÜãìáôïò. Áí âñÝîåé, óõãêå-
íôñþóôå ôïõò Üíäñåò Ýîù ìå óôïëÞ áóêÞóåùí êáé öÝñôå ôïõò ìå âÞìá óôï áì-
öéèÝáôñï, üðïõ èá ëÜâåé ÷þñá ôï óðÜíéï áõôü öáéíüìåíï, êÜôé ðïõ óõìâáßíåé ìéá
öïñÜ êÜèå 75 ÷ñüíéá».
– Ï ëï÷áãüò ðñïò ôïõò äéìïéñßôåò:
«ÊáôÜ äéáôáãÞ ôïõ Äéïéêçôïý, ìå óôïëÞ áóêÞóåùí ðåñß ôéò 20.00 áýñéï ôï âñÜ-
äõ, ôï öáéíüìåíï ôïõ êïìÞôç ôïõ ×Üëëåû èá åìöáíéóôåß óôï áìöéèÝáôñï. Óå ðå-
ñßðôùóç âñï÷Þò óôï ÷þñï óõãêåíôñþóåùò ôïõ ôÜãìáôïò, ï ÄéïéêçôÞò èá äþóåé
Üëëç äéáôáãÞ, êÜôé ôï ïðïßï óõìâáßíåé ìéá öïñÜ êÜèå 75 ÷ñüíéá»
– Ï äéìïéñßôçò ðñïò ôï ëï÷ßá:
«Áýñéï ðåñß ôéò 20.00 ï äéïéêçôÞò èá åìöáíéóôåß óôï áìöéèÝáôñï ìå ôïí êïìÞôç
ôïõ ×Üëëåû, êÜôé ôï ïðïßï óõìâáßíåé êÜèå 75 ÷ñüíéá. Áí âñÝîåé, ï äéïéêçôÞò èá
äéáôÜîåé ôïí êïìÞôç óôï ÷þñï óõãêåíôñþóåùò ôïõ ôÜãìáôïò».
– Ï ëï÷ßáò ðñïò ôç äéìïéñßá:
«¼ôáí âñÝîåé áýñéï ðåñß ôéò 20.00, Ýíá öáéíüìåíï, ï 75÷ñïíïò Óôñáôçãüò ×Üë-
ëåû, óõíïäåõüìåíïò áðü ôï ÄéïéêçôÞ, èá äéáó÷ßóåé ïäçãþíôáò ôïí êïìÞôç ôïõ ôï
÷þñï óõãêåíôñþóåùò ôïõ ôÜãìáôïò, ìå óôïëÞ áóêÞóåùí».
– Äýï óôñáôéþôåò ìåôáîý ôïõò:
«¹ñèå ï Óôñáôçãüò ìåó’ ôç âñï÷Þ, ìå ìéá ×Üñëåû, óáí êïìÞôçò, êáé öïñïýóå
óôïëÞ áóêÞóåùí».
• ëïãïðáßãíéï:
– Ôé åßíáé áõôü ðïõ ðåôÜåé øçëÜ êáé ìõñßæåé æáìðüí - ôõñß;
– Ï áåôüóô.
• áíÝêäïôï:
Ìéá ìÝñá óôï äÜóïò êõêëïöüñçóå ç åßäçóç üôé ÷ôßóôçêå êáéíïýñéá êáíôßíá êáé ü-
ôé ôçí åðüìåíç ìÝñá èá ãßíïíôáí ôá åãêáßíéá ôçò. ÅíèïõóéáóìÝíá, ôá æþá ôïõ äÜóïõò
åß÷áí óôçèåß óôçí ïõñÜ áðü íùñßò ôï ðñùß, ðåñéìÝíïíôáò íá áíïßîåé ç íÝá êáíôßíá:
ðñþôï ôï ëéïíôÜñé ùò âáóéëéÜò ôùí æþùí, äåýôåñç ç áñêïýäá ùò äõíáôüôåñï æþï, ôñß-
ôç ç ôßãñç ê.ï.ê.
ÊÜðïéá óôéãìÞ Ýñ÷åôáé ï ëáãüò, ï ïðïßïò ðñïóðáèåß íá ðåñÜóåé ìðñïóôÜ áðü ôï

ëéïíôÜñé. Ôï ëéïíôÜñé ôïí êïéôÜæåé áö’ õøçëïý, ôïõ ëÝåé õðïôéìçôéêÜ «Áðïêëåßåôáé...»,
ôïõ äßíåé ìßá ìå ôçí ðáôïýóá êáé ôïí ðåôÜåé ìáêñéÜ.
×ùñßò íá ðôïçèåß, ï ëáãüò óçêþíåôáé, îåóêïíßæåôáé êáé ðñïóðáèåß íá ÷ùèåß áíÜ-
ìåóá óôï ëéïíôÜñé êáé óôçí áñêïýäá. Ç áñêïýäá ôïí êïéôÜæåé, ëÝåé «Áðïêëåßåôáé...»,
ôïõ äßíåé ìßá êáé ôïí ðåôÜåé ìáêñéÜ.
ÅêíåõñéóìÝíïò, ï ëáãüò åðé÷åéñåß îáíÜ íá óôñéìù÷ôåß áíÜìåóá óôçí áñêïýäá êáé
ôçí ôßãñç. Ç ôßãñç ôïí êïéôÜæåé, ëÝåé êé áõôÞ «Áðïêëåßåôáé...» êáé ôïí ðåôÜåé ìáêñéÜ.
Ôüôå ï ëáãüò óçêþíåôáé ïñãéóìÝíïò, îåóêïíßæåôáé êáé ìïõñìïõñßæåé: «Áí åßóôå Ý-
ôóé, ôüôå êé åãþ äåí áíïßãù óÞìåñá!».

Íá óõæçôÞóåôå ó÷åôéêÜ ìå ôç èÝóç ôïõ «ãÝëéïõ» óôç ó÷ïëéêÞ æùÞ êáé íá
äþóåôå ôåêìçñéùìÝíåò áðáíôÞóåéò óôá ðáñáêÜôù åñùôÞìáôá.
– Íïìßæåôå üôé ôï ÷éïýìïñ áðïôåëåß èåôéêü óôïé÷åßï ãéá ôç ó÷ïëéêÞ æùÞ Þ,
áíôßèåôá, ðéóôåýåôå üôé ôï «ãÝëéï» åßíáé áíÜñìïóôï êáé áíáôñåðôéêü ãéá
ôç ó÷ïëéêÞ ôÜîç êáé ðåéèáñ÷ßá;
– Áí óõìöùíåßôå ìå ôçí ðñþôç Üðïøç, íá áíáöÝñåôå ôéò ðñïûðïèÝóåéò ðïõ
áðáéôïýíôáé, ãéá íá ìçí ïäçãåß ôï «ãÝëéï» óôçí áðïäéïñãÜíùóç, áëëÜ
áíôßèåôá íá åîáóöáëßæåé ìéá åõ÷Üñéóôç êáé äçìéïõñãéêÞ áôìüóöáéñá ìÝóá
óôçí ôÜîç.
ÁðÜíôçóç:
• Ôï ÷éïýìïñ áðïôåëåß èåôéêü óôïé÷åßï óå êÜèå ÷þñï êáé åêäÞëùóç ôçò áíèñþðé-
íçò äñáóôçñéüôçôáò, áñêåß íá ãßíåôáé ôçí êáôÜëëçëç óôéãìÞ êáé õðü êÜðïéåò ðñïûðï-
èÝóåéò. Óôç ó÷ïëéêÞ æùÞ ôï ãÝëéï åßíáé áðáñáßôçôï, êáèþò äéáêüðôåé ôç ìïíïôïíßá êáé
ôçí Ýíôáóç ôçò ðáñÜäïóçò, äçìéïõñãåß åõ÷Üñéóôç áôìüóöáéñá êáé îåêïõñÜæåé ôïõò
ìáèçôÝò, þóôå óôç óõíÝ÷åéá íá ðáñáêïëïõèÞóïõí ôï ìÜèçìá ìå ìåãáëýôåñç ðñïóï-
÷Þ. Ìå ôï ÷éïýìïñ ï êáèçãçôÞò Ýñ÷åôáé ðéï êïíôÜ óôïõò ìáèçôÝò êáé äçìéïõñãåßôáé
ìéá ó÷Ýóç Üëëçò ðïéüôçôáò ìåôáîý ôïõò áëëÜ êáé ìåôáîý ôùí ìáèçôþí.
• ÅðåéäÞ ôï ãÝëéï åßíáé åî ïñéóìïý áíáôñåðôéêü, ÷ñåéÜæïíôáé ïñéóìÝíåò ðñïûðïèÝ-
óåéò, ãéá íá ìçí ïäçãåßôáé ç ôÜîç óôçí áðïäéïñãÜíùóç, áëëÜ íá åîáóöáëßæåôáé ìéá
áôìüóöáéñá åõ÷Üñéóôç êáé äçìéïõñãéêÞ:
– Ôï ãÝëéï ðñïêýðôåé áõèüñìçôá êáé áâßáóôá êáé ü÷é ìå ôçí õðïêßíçóç êÜðïéùí ìá-
èçôþí ìå óêïðü ôç äéáôÜñáîç ôïõ ìáèÞìáôïò.
– Ôï ãÝëéï äçìéïõñãåß åõ÷Üñéóôç áôìüóöáéñá êáé äåí ðñÝðåé íá óõã÷Ýåôáé ìå ôç íåõ-
ñéêÞ áíôßäñáóç êÜðïéïõ.
– Ï êáèçãçôÞò ðñÝðåé íá åëÝã÷åé ôéò äéáóôÜóåéò ðïõ ìðïñåß íá ðÜñåé ð.÷. ìéá êùìéêÞ
ðáñáôÞñçóç, þóôå íá ìç äéáôáñÜóóåôáé ç äéáäéêáóßá ôïõ ìáèÞìáôïò.
– Ïé ìáèçôÝò ðñÝðåé íá áõôïðåñéïñßæïíôáé, þóôå íá ìçí õðåñâáßíïõí ôá üñéá.
– ¸íá áóôåßï ìÝóá óôçí ôÜîç äåí ðñÝðåé ðïôÝ íá åßíáé ðñïóâëçôéêü ãéá êÜðïéï ìá-
èçôÞ Þ ãéá ôï äéäÜóêïíôá.
¸ñåõíá
Íá åñãáóôåßôå óå ïìÜäåò, ãéá íá åñåõíÞóåôå ðþò áíôéìåôùðßæåôáé ôï «ãÝ-
ëéï» óôç ó÷ïëéêÞ æùÞ. Ìðïñåßôå íá âáóßóåôå ôçí ÝñåõíÜ óáò óå ðáñáôçñÞ-
óåéò ðïõ èá êÜíåôå ó÷åôéêÜ:
á) ìå ôï áí áóêåßôáé êáé óå ðïéï âáèìü ìéá «áãùãÞ ôïõ ãÝëéïõ» óôï ó÷ï-
ëåßï ìÝóá áðü ôá äéäáóêüìåíá êåßìåíá. Ãéá íá ôï äéáðéóôþóåôå áõôü, ðñÝ-
ðåé êáôáñ÷Þí ìå ôç âïÞèåéá ôïõ êáèçãçôÞ óáò íá êÜíåôå Ýíáí êáôÜëïãï ìå
ôá Ýñãá ôçò áñ÷áßáò êáé ôçò íåïåëëçíéêÞò ëïãïôå÷íßáò ðïõ Ý÷ïõí ÷áñáêôÞ-
ñá êùìéêü. ¸ðåéôá íá åîåôÜóåôå ðïéá áðü áõôÜ ðñïâëÝðåôáé áðü ôï áíáëõ-
ôéêü ðñüãñáììá íá äéäá÷ôïýí. ÔÝëïò, íá óõæçôÞóåôå áí ôá êåßìåíá áõôÜ äé-
äÜóêïíôáé ìå ôÝôïéï ôñüðï, þóôå íá åõáéóèçôïðïéïýíôáé ïé ìáèçôÝò áðÝíá-
íôé óôï êùìéêü, íá áðïêôïýí äçëáäÞ ôá êñéôÞñéá, ãéá íá ìðïñïýí íá êÜ-
íïõí ðïéïôéêÞ äéÜêñéóç ôùí áóôåúóìþí êáé íá áîéïðïéïýí ôçí Ýìöõôç éêá-
íüôçôÜ ôïõò ãéá ðåôõ÷çìÝíá áóôåßá, êùìéêÝò áöçãÞóåéò êáé ðåñéãñáöÝò.
â) ðþò áíôéìåôùðßæåôáé ôï ãÝëéï áðü ôïõò äéäÜóêïíôåò êáé ôïõò äéäáóêüìå-
íïõò. Ãéá íá ôï äéáðéóôþóåôå áõôü, íá êÜíåôå ìéá óöõãìïìÝôñçóç ìå óõ-
ãêåêñéìÝíá åñùôÞìáôá, üðùò ð.÷. ôá ðáñáêÜôù ðïõ äßíïíôáé åíäåéêôéêÜ:
• Èåùñåßôå ôï «ãÝëéï» âáóéêü êßíçôñï ãéá ôç ìÜèçóç;
• Íïìßæåôå üôé ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìå áõôüí ôïí óêïðü óôçí åêðáéäåõôéêÞ äéáäéêáóßá;
• Ðéóôåýåôå üôé ôï «ãÝëéï» ëåéôïõñãåß ùò ìÝóï, ãéá íá äçìéïõñãçèïýí öéëéêÝò
ó÷Ýóåéò áíÜìåóá óôïõò êáèçãçôÝò êáé ôïõò ìáèçôÝò;
• Íïìßæåôå üôé ç óïâáñüôçôá ðñÝðåé íá óõíäÝåôáé ïðùóäÞðïôå ìå ôï âëïóõñü ýöïò;
• Ðþò ìðïñïýìå íá äéáêñßíïõìå ôá üñéá áíÜìåóá óôç óïâáñüôçôá êáé ôç óïâá-
ñïöÜíåéá;
• Åíèáññýíåôáé Þ áðïèáññýíåôáé ôï «ãÝëéï» óôç ó÷ïëéêÞ ðñÜîç, êáé ãéá ðïéïõò
ëüãïõò;
Áí ôá óõìðåñÜóìáôÜ óáò áðü ôçí Ýñåõíá äåß÷íïõí üôé ôï ãÝëéï äåí åíèáññýíå-
ôáé óôç ó÷ïëéêÞ æùÞ, êáé åöüóïí ðéóôåýåôå üôé ôï ãÝëéï ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï
ãéá ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò ðñïóùðéêüôçôáò ôïõ íÝïõ áíèñþðïõ, íá êÜíåôå ðñï-
ôÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôá åîÞò èÝìáôá:
á) ðþò ìðïñåß íá áóêçèåß ìéá «áãùãÞ ôïõ ãÝëéïõ» óôï ó÷ïëåßï êáé
â) ðþò ìðïñåß ãåíéêüôåñá íá åîáóöáëéóôåß ìéá åõ÷Üñéóôç êáé äçìéïõñãéêÞ á-
ôìüóöáéñá óôï ó÷ïëéêü ÷þñï, áðü ôçí ïðïßá äå èá ëåßðåé ôï ãÝëéï.
ÁðÜíôçóç:
á) ¸ñãá ôçò áñ÷áßáò êáé íåïåëëçíéêÞò ëïãïôå÷íßáò ìå ÷áñáêôÞñá êùìéêü, ôá
ïðïßá äéäÜóêïíôáé óôï ó÷ïëåßï åßíáé ôá åîÞò:
– ÁñéóôïöÜíç, ¼ñíéèåò
– Æ. Ðáðáíôùíßïõ, Ôï ðáñáóôñÜôçìá ôïõ ðñïÝäñïõ
– Ä. ØáèÜ, Öïí ÄçìçôñÜêçò
– Ì. ÈåñâÜíôåò, Äïí Êé÷þôçò
– ÌïëéÝñïõ, Ï áñ÷ïíôï÷ùñéÜôçò
– Ðëáýôïõ, Ï êáõ÷çóéÜñçò óôñáôéùôéêüò
– Å. ÑïÀäç, Ìïíüëïãïò åõáßóèçôïõ
– É. ÊïíäõëÜêç, Ï Ðáôïý÷áò ê.ëð.
• ÃåíéêÜ, ôá êåßìåíá áõôÜ óôï ðëáßóéï ôïõ ìáèÞìáôïò åîåôÜæïíôáé óõíïëéêÜ ùò
ðñïò ôç ãëþóóá, ôï ýöïò, ôéò éäåïëïãéêÝò êëð. åðéññïÝò ôïõ óõããñáöÝá êáé äåí åõ-
áéóèçôïðïéïýí ôïõò ìáèçôÝò áðÝíáíôé óôï êùìéêü, þóôå íá ìðïñïýí íá êÜíïõí ðïéï-
ôéêÞ äéÜêñéóç Þ íá áîéïðïéïýí ôçí Ýìöõôç éêáíüôçôÜ ôïõò ãéá ðáñáãùãÞ êùìéêþí
áöçãÞóåùí êáé ðåñéãñáöþí.
â) Ðñüóèåôá åñùôÞìáôá ãéá ôç óöõãìïìÝôñçóç:
– Ðéóôåýåôå üôé ëåßðåé ôï ãÝëéï áðü ôçí åêðáéäåõôéêÞ äéáäéêáóßá;
– Èåùñåßôå üôé ôï ãÝëéï âïçèÜåé óôçí êïéíùíéêïðïßçóç ôùí ìáèçôþí;
– Áí áðáíôÞóáôå «íáé» óôçí ðñïçãïýìåíç åñþôçóç, ìå ðïéïí ôñüðï ãßíåôáé áõôü;
– Ôá êåßìåíá ìå êùìéêü ÷áñáêôÞñá ðïõ äéäÜóêåóôå óôï ó÷ïëåßï óÜò âïçèïýí íá
áîéïðïéÞóåôå ôçí Ýìöõôç éêáíüôçôÜ óáò ãéá ðåôõ÷çìÝíá áóôåßá, êùìéêÝò áöçãÞ-
óåéò êáé ðåñéãñáöÝò;
– Ðéóôåýåôå üôé Ýíáò êáèçãçôÞò ðïõ åðéôñÝðåé êÜðïéåò óôéãìÝò ôï ãÝëéï ìÝóá óôçí
ôÜîç Ý÷åé ëéãüôåñï êýñïò;
– Èá èÝëáôå íá äéäÜóêïíôáé ðåñéóóüôåñá êáé ðéï óýã÷ñïíá êåßìåíá êùìéêïý ÷á-
ñáêôÞñá;
á) Ðþò ìðïñåß íá áóêçèåß ìéá «áãùãÞ ôïõ ãÝëéïõ» óôï ó÷ïëåßï:
– ìå ðåñéóóüôåñá êáé ðéï óýã÷ñïíá êåßìåíá êùìéêïý ÷áñáêôÞñá
– ìå äéáöïñåôéêÞ áíôéìåôþðéóç ôùí êåéìÝíùí áõôþí óôçí åêðáéäåõôéêÞ äéáäéêáóßá,
þóôå ïé ìáèçôÝò íá êáëëéåñãïýí ôçí Ýìöõôç éêáíüôçôÜ ôïõò íá êÜíïõí ðåôõ÷ç-
ìÝíá áóôåßá, êùìéêÝò áöçãÞóåéò ê.ëð.
– ìå ôçí ðñïâïëÞ áîéüëïãùí êùìéêþí ôáéíéþí áðü ôïí åëëçíéêü êáé îÝíï êéíçìá-
ôïãñÜöï êáé óõæÞôçóç–áíÜëõóÞ ôïõò
– ìå ôçí ðáñáêïëïýèçóç èåáôñéêþí Ýñãùí êùìéêïý ÷áñáêôÞñá
– ìå ôçí ïñãÜíùóç èåáôñéêþí ðáñáóôÜóåùí áðü ôïõò ßäéïõò ôïõò ìáèçôÝò.
â) Ðþò ìðïñåß íá åîáóöáëéóôåß åõ÷Üñéóôç êáé äçìéïõñãéêÞ áôìüóöáéñá óôï
ó÷ïëéêü ÷þñï, áðü ôçí ïðïßá äå èá ëåßðåé ôï ãÝëéï:
– ¼ôáí ç äéäáóêáëßá ãßíåôáé ìå ôç ìïñöÞ äéáëüãïõ, åñùôÞóåùí – áðáíôÞóåùí, ç
äéáäéêáóßá ãßíåôáé äçìéïõñãéêÞ êáé ï ìáèçôÞò êáôáíïåß êáé áöïìïéþíåé ôá äå-
äïìÝíá ôïõ ìáèÞìáôïò.
– Ïé äñáóôçñéüôçôåò ðïõ ðåñéëáìâÜíïõí åìðåéñéêÞ åîÜóêçóç (ð÷. äñáìáôïðïßçóç,
óõëëïãÞ õëéêïý, Ýñåõíá) êáé ôá åêðáéäåõôéêÜ ðáé÷íßäéá åìðëïõôßæïõí ôç äéäá-
óêáëßá êáé äçìéïõñãïýí åõ÷Üñéóôç áôìüóöáéñá.
– ¼ôáí ï äéäÜóêùí, ðñïêåéìÝíïõ íá åîçãÞóåé êÜðïéï äåäïìÝíï ôïõ ìáèÞìáôïò, êÜ-
íåé áíáöïñÝò óå óýã÷ñïíá ãåãïíüôá, ðñïêáëåß ôï åíäéáöÝñïí ôùí ìáèçôþí, êáé
ôçí áíôßäñáóÞ ôïõò.
ÏÑÃÁÍÙÓÇ ÔÏÕ ËÏÃÏÕ
Óõíï÷Þ êåéìÝíïõ
Äåßôå ðþò ëåéôïõñãïýí ïé ôñüðïé â,ã,ä,óô,ç óôï ðáñáêÜôù êåßìåíï.

ÁðÜíôçóç:
Óôï êåßìåíï ðïõ åîåôÜæïõìå õðÜñ÷åé óõíï÷Þ, êáèþò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé êáôÜëëçëïé
ôñüðïé ìåôÜâáóçò áðü ôç ìéá ðåñßïäï óôçí åðüìåíç:
• åðáíÜëçøç ëÝîçò/öñÜóçò: ôï ìçíõüìåíï, ôïõ ìçíõüìåíïõ êëð.
• ðáñÜëåéøç ëÝîçò /öñÜóçò ðïõ Þäç áíáöÝñèçêå: üðïõ èá ðñáãìáôïðïéïýóáìå
(åíí. ïé ôåëåéüöïéôïé ôçò ÖéëïóïöéêÞò Ó÷ïëÞò ôïõ Á.Ð.È.).
• áíôéêáôÜóôáóç ëÝîçò ìå áíôùíõìßá Þ åðßññçìá Þ óõíþíõìç ëÝîç: ï ïðïßïò (åíí.
ï ìçíõüìåíïò), áðü ôï ïðïßï (åíí. ôï ðïóü)
• ÷ñÞóç üëïõ êáé ôùí ìåñþí ôïõ: ðñïêáôáâïëÞ, õðüëïéðï
• ÷ñÞóç ëÝîåùí ìå íïçìáôéêÞ óõããÝíåéá: óõíïëéêÞ áìïéâÞ, äñá÷ìþí, ðïóü.
Óõíï÷Þ óå Ýíá áöçãçìáôéêü êåßìåíï

Íá äéáâÜóåôå ôï êåßìåíï 7 «ÁóõíÞèéóôç ðåñßðôùóç ôñáýìáôïò ôïõ êüã÷ïõ»

óåë. 220 êáé íá åíôïðßóåôå ôéò ìåôáâáôéêÝò ëÝîåéò/åêöñÜóåéò ðïõ óçìáôï-
äïôïýí ôç óõíï÷Þ áíÜìåóá óôéò ðñïôÜóåéò êáé ôéò ðåñéüäïõò. ÕðÜñ÷åé óõ-
íï÷Þ áíÜìåóá óôéò ðáñáãñÜöïõò; Ìå ðïéï ôñüðï åðéôõã÷Üíåôáé;
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Óôï ó÷ïëéêü âéâëßï õðÜñ÷åé ëÜèïò óôçí åêöþíçóç ôçò Üóêçóçò, ç ïðïßá êá-
íïíéêÜ áíáöÝñåôáé óôï êåßìåíï (6) óåë. 219-220].
• ÌåôáâáôéêÝò ëÝîåéò /åêöñÜóåéò (äéáñèñùôéêÝò ëÝîåéò /åêöñÜóåéò)
– ðïõ áíôéèÝôïõí: åíþ ï äåîéüò, áëëÜ êÜðùò ìéêñüôåñï
– ðïõ äçëþíïõí óõìðÝñáóìá: áðïôÝëåóìá Þôáí, Ýôóé þóôå, ëïéðüí, ôåëéêÜ
– ðïõ äçëþíïõí ÷ñïíéêÝò ó÷Ýóåéò: åíþ åêåß êïíôÜ, üôáí, ¸ðåéôá áðü áõôÜ,
ÁìÝóùò ìåôÜ, ýóôåñá áðü áñêåôÝò çìÝñåò.
Ç óõíï÷Þ áíÜìåóá óôéò ðñïôÜóåéò êáé ôéò ðåñéüäïõò åðéôõã÷Üíåôáé áêüìç:
– ìå åðáíÜëçøç ëÝîåùí/ öñÜóåùí: ç ôñßáéíá... ç ôñßáéíá, ïöèáëìü... ïöèáëìü
– ìå ðáñÜëåéøç ëÝîåùí / öñÜóåùí ðïõ Þäç áíáöÝñèçêáí: åß÷å ïðëßóåé (åíí. ï
áíÞëéêïò óõããåíÞò).
• ÁíÜìåóá óôéò ðáñáãñÜöïõò õðÜñ÷åé óõíï÷Þ, ç ïðïßá åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôçí åðáíÜ-
ëçøç üñùí ôïõ åéäéêïý (éáôñéêïý) ëåîéëïãßïõ, ìå ôçí ðåñéãñáöÞ ôùí ãåãïíüôùí êá-
ôÜ ÷ñïíéêÞ óåéñÜ êáé ìå ôçí áëëçëïõ÷ßá ôùí íïçìÜôùí êÜèå ðáñáãñÜöïõ.
Ç ðñïçãïýìåíç áöÞãçóç ïñãáíþíåôáé, üðùò åßíáé öõóéêü, ðÜíù óôïí Üîï-

íá ôïõ ÷ñüíïõ ðáñïõóéÜæïíôáò ôç äéáäï÷Þ ôùí ãåãïíüôùí êáé ôç ÷ñïíéêÞ
ôïõò ó÷Ýóç (óýã÷ñïíï, ðñïôåñü÷ñïíï, õóôåñü÷ñïíï). ÐáñáôçñÞóôå óôï ðá-
ñáêÜôù ó÷åäéÜãñáììá ðþò ç ïñãÜíùóç ôçò áöÞãçóçò ãýñù áðü ôïí Üîïíá
ôïõ ÷ñüíïõ åîõðçñåôåß ôç óõíï÷Þ ôïõ êåéìÝíïõ, êáé óõìðëçñþóôå ôï äéÜ-
ãñáììá.
ÁðÜíôçóç:
ÈÝìá -êåíôñéêü ÏñãÜíùóç ôçò

×ñïíéêÞ ó÷Ýóç ôùí
ãåãïíüò êáôÜ áöÞãçóçò ãýñù áðü ôïí Üîïíá
ãåãïíüôùí
ðáñÜãñáöï: ôïõ ÷ñüíïõ
• Ôï ðåñéóôáôéêü [...] óõíÝâç ôï ðå-
ñáóìÝíï êáëïêáßñé
• Ç åííéÜ÷ñïíç ìéêñïýëá Á.Ì Ýðáé-
æå óôçí áììïõäéÜ êÜðïéïõ ðáñáèá-
1ç ðáñÜãñáöïò
ëÜóóéïõ èåñÝôñïõ, åíþ åêåß êïíôÜ óýã÷ñïíï
Ï ôñáõìáôéóìüò
êÜðïéïò åíÞëéêáò óõããåíÞò ôçò
ôçò 9÷ñïíçò ìé-
åôïßìáæå ôá óýíåñãá õðïâñõ÷ßïõ
êñïýëáò Á.Ì. óôçí
øáñÝìáôïò.
áììïõäéÜ óå ðáñá-
• Åß÷å ïðëßóåé... åíþ âñéóêüôáí áêü-
èáëÜóóéï èÝñåôñï.
ìç Ýîù áðü ôï íåñü óýã÷ñïíï
• êáé, üôáí ôõ÷áßá ðéÝóôçêå ç óêáí-
äÜëç, ç ôñßáéíá..... ÁðïôÝëåóìá Þ- õóôåñü÷ñïíï
ôáí ....ôçò ìéêñÞò
• Ïé ðáñåõñéóêüìåíïé ìåôÝöåñáí óýã÷ñïíï
ÌåôáöïñÜ ôïõ ðáé-
áìÝóùò ôï ðáéäß... óôÝëå÷ïò.
äéïý óå íïóïêïìåßï
• Íåõñï÷åéñïõñãüò ðïõ ôï åîÝôá- óýã÷ñïíï
ôçò Èåóóáëïíßêçò
óå....êïéëüôçôá.
êáé ðáñáðïìðÞ óôï
• ¸ðåéôá áðü áõôÜ... ÷åéñïõñãåßï õóôåñü÷ñïíï
÷åéñïõñãåßï.
• Ç ðñïóðÜèåéá áöáéñÝóåùò ....ôçò á- óýã÷ñïíï
óèåíïýò
ËåðôïìÝñåéåò áðü
• ÅêëÞèçóáí ëïéðüí ç êïðÞ ôùí õóôåñü÷ñïíï
ôçí åã÷åßñçóç.
óêåëþí ôçò ôñßáéíáò
Ç áöáßñåóç ôçò
• ÁìÝóùò ìåôÜ..... åéóäýóåùò õóôåñü÷ñïíï
ôñßáéíáò.
• Ôüôå ìüíï.... õãéÞò óýã÷ñïíï
4ç ðáñÜãñáöïò • Ôï ðáéäÜêé õðïâëÞèçêå óå èåñá- óýã÷ñïíï
ÊáôÜëçîç ðåßá ìå áíôéâßùóç
åðåéóïäßïõ. • ýóôåñá áðü áñêåôÝò .... ìÝãåèïò õóôåñü÷ñïíï
Ìå ôç öñÜóç «ÁðïôÝëåóìá Þôáí» äçëþíåôáé ç ó÷Ýóç áéôßïõ-áðïôåëÝóìáôïò

ìå ôçí ïðïßá óõíäÝïíôáé ôá ðñïçãïýìåíá ìå ôá åðüìåíá, åíþ óõã÷ñüíùò
õðïäçëþíåôáé êáé ç ÷ñïíéêÞ ó÷Ýóç ôùí ãåãïíüôùí. Ìðïñåßôå íá âñåßôå óôï

ßäéï êåßìåíï Üëëç ëÝîç/ öñÜóç ìå ðáñüìïéá ëåéôïõñãßá;
ÁðÜíôçóç:
Ðáñüìïéá ëåéôïõñãßá Ý÷åé ç öñÜóç «Ôüôå ìüíï Ýãéíå äõíáôü», ìå ôçí ïðïßá õðï-
äçëþíåôáé ó÷Ýóç áéôßïõ - áðïôåëÝóìáôïò («ôá åìðåðáñìÝíá óêÝëç ôñáâÞ÷ôçêáí... êáé
áöáéñÝèçêáí - åëÝã÷èçêå ç êáôÜóôáóç ôùí ïöèáëìþí») êáé óõã÷ñüíùò äçëþíåôáé
êáé ç ÷ñïíéêÞ ó÷Ýóç ôùí ãåãïíüôùí (ðñþôá ôñáâÞ÷ôçêáí ôá åìðåðáñìÝíá óêÝëç êáé
áöáéñÝèçêáí êáé Ýðåéôá åëÝã÷èçêå ç êáôÜóôáóç ôùí ïöèáëìþí).
Áí äå÷ôïýìå üôé ç ìéêñÞ ðïõ ôñáõìáôßóôçêå, ôï áíôéêåßìåíï ðïõ ôçí ôñáõ-

ìÜôéóå (ôñßáéíá) êáé ôï ìÝñïò ôïõ óþìáôïò ðïõ Ýöåñå ôï ôñáýìá (óðëá÷íéêü
êñáíßï) áðïôåëïýí âáóéêÜ êÝíôñá ãýñù áðü ôá ïðïßá óõíÝ÷åôáé ôï êåßìåíï,
ðáñáôçñïýìå üôé ç óõíï÷Þ ôïõ êåéìÝíïõ, óå ó÷Ýóç ìå ôá êÝíôñá áõôÜ, åðé-
ôõã÷Üíåôáé ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò. ÐñïóÝîôå ôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ óáò äß-
íïíôáé åíäåéêôéêÜ êáé óõìðëçñþóôå ôá êåíÜ óôç äåýôåñç óôÞëç (ÉÉ)
ÁðÜíôçóç:
– ç ìéêñïýëá
Á • ôï êïñéôóÜêé áíôéêáôÜóôáóç ìå óõíþíõìï
• ôçò ìéêñÞò ÷ñÞóç ëÝîçò ìå íïçìáôéêÞ óõããÝíåéá
• ôï ðáéäß ÷ñÞóç ãåíéêüôåñïõ üñïõ

• (ðïõ) ôï (åîÝôáóå) áíôéêáôÜóôáóç ìå áíôùíõìßá
• (áðü ôçí üëç) ôïõ (êáôÜóôáóç) áíôéêáôÜóôáóç ìå áíôùíõìßá
Â • ôï êïñéôóÜêé åðáíÜëçøç
• ôçò áóèåíïýò ÷ñÞóç õðåñþíõìçò ëÝîçò
• ôï ðáéäÜêé ÷ñÞóç ãåíéêüôåñïõ üñïõ
• (åíÞëéêáò óõããåíÞò) ôçò áíôéêáôÜóôáóç ìå áíôùíõìßá
– Ç ôñßáéíá
• óýíåñãá õðïâñý÷éïõ øáñÝìáôïò ÷ñÞóç ãåíéêüôåñïõ üñïõ
Á
• óêáíäÜëç ÷ñÞóç ôïõ ìÝñïõò åðáíÜëçøç
• ôñßáéíá åðáíÜëçøç
– Ôï êåíôñéêü óôÝëå÷ïò (ôçò ôñßáéíáò) ÷ñÞóç ôïõ ìÝñïõò

Â • (ôï êåíôñéêü) ôçò (óôÝëå÷ïò) áíôéêáôÜóôáóç ìå áíôùíõìßá
• ôá Üêñá ôùí óêåëþí ÷ñÞóç ìåñþí
– ôá åìðåðáñìÝíá ôìÞìáôá ÷ñÞóç ìåñþí

• ôá éó÷õñÜ óêÝëç ÷ñÞóç ìåñþí
Ã
• ôá åìðåðáñìÝíá óêÝëç ÷ñÞóç ìåñþí
• (áðü ôçí ÝìðáñóÞ) ôïõò áíôéêáôÜóôáóç ìå áíôùíõìßá
Á – óðëá÷íéêü êñáíßï
Â • åãêåöáëéêÞ êïéëüôçôá ëÝîç áðü ôïí ßäéï ÷þñï
• éóôïýò ÷ñÞóç ìåñþí

• ïóôÜ ÷ñÞóç ìåñþí
• ôùí ïöèáëìþí ÷ñÞóç ìåñþí
Ã
• ï (áñéóôåñüò) ïöèáëìüò ÷ñÞóç ôïõ ìÝñïõò (åðáíÜëçøç)
• ôïí ïöèáëìü ÷ñÞóç ôïõ ìÝñïõò (åðáíÜëçøç)
• (óôï ýøïò) ôïõ éóçìåñéíïý ÷ñÞóç ôïõ ìÝñïõò

Ç óõíï÷Þ åðéôõã÷Üíåôáé áêüìç êáé üôáí ôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ, ôï ïðïßï åß-
íáé öõóéêÜ áíÜëïãï ìå ôïí åðéäéùêüìåíï óêïðü, äéáôçñåßôáé åíéáßï. Ðþò èá
÷áñáêôçñßæáôå ôï ýöïò ôïõ ðñïçãïýìåíïõ êåéìÝíïõ; Íïìßæåôå üôé åßíáé åíé-
áßï; Ðþò åîçãåßôå ôç ÷ñÞóç ïñéóìÝíùí ëÝîåùí ðïõ ðáñïõóéÜæïõí õöïëïãé-
êÜ êÜðïéá áðüêëéóç;
ÁðÜíôçóç:
Ôï ýöïò ôïõ ðñïçãïýìåíïõ êåéìÝíïõ åßíáé óïâáñü, ëéôü, êáèçìåñéíü, ìå åîáßñåóç
ôïõò üñïõò ôïõ åéäéêïý éáôñéêïý ëåîéëïãßïõ (åãêåöáëéêÞ êïéëüôçôá, åìðåðáñìÝíá ôìÞ-
ìáôá, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, åðåéäÞ ôï êåßìåíï åßíáé áíáêïßíùóç óå éáôñéêü ðåñéïäé-
êü, óôá áñ÷åßá ôçò ÏöèáëìïëïãéêÞò Åôáéñåßáò.
Íá áðïêáôáóôÞóåôå ôéò ó÷Ýóåéò óõíï÷Þò óôçí ðáñáêÜôù óåéñÜ êýñéùí ðñï-
ôÜóåùí, ìå ôïõò åîÞò ôñüðïõò:
á) ìå ôç ÷ñÞóç ëÝîåùí êáé åêöñÜóåùí, Ýôóé þóôå íá äçìéïõñãçèåß Ýíá êåß-
ìåíï ìå óýíèåôåò öñÜóåéò,
â) ìå ôçí áíôéêáôÜóôáóç ïõóéáóôéêþí áðü áíôùíõìßåò, üðïõ ôï êñßíåôå

áðáñáßôçôï.
ÁðÜíôçóç:
Ìáò Ýìåéíå ìüíï íá áíïßîïõìå ôç ìáñìÜñéíç óáñêïöÜãï. Ç ðñïóäïêßá ðùò åêåß
ìÝóá õðÞñ÷å ôï ðéï ðïëýôéìï áíôéêåßìåíï äçìéïõñãïýóå ìÝóá ìïõ ìéáí áêáôáíßêçôç
ðåñéÝñãåéá, Ýíá áßóèçìá óõíçèéóìÝíï óôïí áñ÷áéïëüãï áëëÜ êáé Ýíá áßóèçìá åðéêßí-
äõíï. Ôï áßóèçìá üìùò ôçò åðéóôçìïíéêÞò åõèýíçò ìïý åðÝâáëëå ôçí õðïìïíÞ. Ôå-
ëéêÜ, Ýêñéíá ðùò Þìáóôáí Ýôïéìïé ãéá ôçí ôåëåõôáßá ðñÜîç. ÊáôÝâçêá áìÝóùò óôïí
ôÜöï ìå ôéò äýï âïçèïýò, ôïí ôå÷íßôç – óõíôçñçôÞ ôïõ Ìïõóåßïõ Èåóóáëïíßêçò êáé
ôïí åðéóôÜôç ôçò áíáóêáöÞò [...]. Ôüôå åßäáìå êÜôé ðïõ Þôáí áäýíáôï íá ôï öáíôá-
óôþ. ÐïôÝ ùò ôüôå äåí åß÷å âñåèåß ôÝôïéï ïóôåïäü÷ï óêåýïò: ìéá ïëü÷ñõóç ëÜñíáêá
ìå Ýíá åðéâëçôéêü áóôÝñé óôï êÜëõììÜ ôçò. Ðïëý ðñïóåêôéêÜ âãÜëáìå ôç ëÜñíáêá
áðü ôç óáñêïöÜãï, Ýðåéôá ôçí áðïèÝóáìå óôï äÜðåäï êáé ôçí áíïßîáìå.
Íá äéáâÜóåôå ìéá áðü ôéò áöçãÞóåéò ðïõ ãñÜøáôå êáé íá åëÝãîåôå ôç óõ-
íï÷Þ ôïõ êåéìÝíïõ. Ðïéïõò ôñüðïõò Ý÷åôå ÷ñçóéìïðïéÞóåé; Ìå ðïéïõò ìðï-
ñåßôå íá âåëôéþóåôå ôç óõíï÷Þ, áîéïðïéþíôáò üóá ðñüóöáôá äéäá÷ôÞêáôå;
ÁðÜíôçóç:
[Óçì.: Ãéá ôçí áðÜíôçóç áõôÞò ôçò Üóêçóçò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ùò ïäçãü ôç èåùñßá
óôç óåë. 273 ôïõ ó÷ïëéêïý âéâëßïõ. Áöïý åëÝãîåôå ðïéïõò ôñüðïõò ìåôÜâáóçò
Ý÷åôå ÷ñçóéìïðïéÞóåé óôçí áöÞãçóÞ óáò, íá óêåöôåßôå ìå ðïéïõò áêüìç ôñü-
ðïõò èá ìðïñïýóáôå íá âåëôéþóåôå ôç óõíï÷Þ ôïõ êåéìÝíïõ óáò].
×ñïíïãñÜöçìá
×ÑÏÍÏÃÑÁÖÇÌÁ
Óôï êåßìåíï ðïõ áêïëïõèåß ï Ðáýëïò ÍéñâÜíáò åðéóçìáßíåé êÜðïéá ÷áñá-

êôçñéóôéêÜ ãíùñßóìáôá ôïõ ÷ñïíïãñáöÞìáôïò ôïõ ÉùÜííç ÊïíäõëÜêç êáé ôá
ôåêìçñéþíåé ðáñáèÝôïíôáò ðåñéêïðÝò áðü ôï Ýñãï ôïõ. ÄéáâÜóôå ôï êåßìåíï
ôïõ ÍéñâÜíá, óçìåéþóôå ôá ãíùñßóìáôá ðïõ åðéóçìáßíåé êáé óõó÷åôßóôå ìå
ôá ãíùñßóìáôá ôïõ ÷ñïíïãñáöÞìáôïò, üðùò áõôÜ åêôßèåíôáé óôçí åéóáãùãÞ
ãéá ôï ÷ñïíïãñÜöçìá.
ÁðÜíôçóç:
• «ðþò áðü Ýíá ìéêñüí êáèçìåñéíüí ãåãïíüò åêðçãÜæåé ìßá ìåãÜëç öéëïóï-
ößá êáé ðþò åéò ôá ðáñïäéêÜ öáéíüìåíá êáé ðñÜãìáôá óõëëáìâÜíåôáé ï âá-
èýôåñïò ðáëìüò ìéáò æùÞò» → «ÐñüèåóÞ ôïõ (÷ñïíïãñáöÞìáôïò) åßíáé íá
ó÷ïëéÜóåé ôçí åðéêáéñüôçôá ôçò êïéíùíéêÞò, ôçò ðïëéôéóôéêÞò, ôçò ðïëéôéêÞò êôë.
æùÞò. Êéíåßôáé äçëáäÞ óå êÜèå êáôåýèõíóç êáé áãêáëéÜæåé êÜèå ìïñöÞ æùÞò ðïõ
ðáñïõóéÜæåé åõñýôåñï åíäéáöÝñïí», «óõóôåãÜæåé áñìïíéêÜ[...] ôçí åõöõïëïãßá êáé
ôïí êñéôéêü óôï÷áóìü[...] ôçí åéñùíéêÞ äéÜèåóç êáé ôç óïâáñÞ ðñüèåóç», «Åßíáé
ï ÷ñïíïãñÜöïò ï êáèçìåñéíüò ïäçãüò êáé äéäÜóêáëïò ðïëëþí áíèñþðùí êáé,
üðùò êÜèå äÜóêáëïò Ýôóé êé áõôüò, âáèýôåñï êßíçôñï Ý÷åé ôï «öéëÜíèñùðïí» ôïõ
ÁñéóôïôÝëç, ðáñáôçñåß ï ÅõÜããåëïò Ðáðáíïýôóïò».
• «Ï «ÄéáâÜôçò» éóôïñåß Ýíá ìéêñüí åðåéóüäéïí ôçò ìåãÜëçò ðëçììýñáò ôïõ
1916» → «åßíáé óýíôïìï êåßìåíï»
• «Áðü ôï åëÜ÷éóôïí áõôü ðñáãìáôÜêé ìå ôüóçí ëåðôüôçôá éóôïñçìÝíïí, äåí ìá-
íôåýåôå ëïéðüí ôçí öéëïóïößáí, ðïõ áíáäßäåôáé;», «Åßíáé ç åéñùíéêÞ öéëïóï-
ößá...», «¢ëëïôå Ýíáò äéÜëïãïò ìáèçôþí, åéò åðï÷Þí åîåôÜóåùí, ðïõ áñðÜæåé åéò
ôïí äñüìïí, ôïõ äßäåé áöïñìÞí åéò ôçí ÷áñéôùìÝíçí óêÝøéí üôé...» → «ÃñÜöå-
ôáé óå ôüíï åýèõìï, ÷áñéôùìÝíï, ÷éïõìïñéóôéêü... óõ÷íÜ åéñùíéêü», «óõóôåãÜæåé áñìï-
íéêÜ ôç ÷Üñç êáé ôç óêùðôéêüôçôá... ôçí åéñùíéêÞ äéÜèåóç êáé ôç óïâáñÞ ðñüèåóç»,
«ôá èÝìáôá ôá áíôëåß ï ÷ñïíïãñÜöïò áðü ôçí åðéêáéñüôçôá, ôçí ïðïßá êáé ó÷ïëéÜæåé:
[...] ôï óïâáñü êáé ôï áóôåßï [...] ôï áôïìéêü êáé ôï êïéíùíéêü ðñüâëçìá», «...åðéäéþêåé
íá ôá ðñáãìáôïðïéÞóåé ìå ôñüðï åõ÷Üñéóôï áëëÜ êáé êáõóôéêü», «ÐÜíôùò äåí åßíáé
ëßãïé ïé ÷ñïíïãñÜöïé ðïõ ÷ôßæïõí ôá ÷ñïíïãñáöÞìáôÜ ôïõò ìå ëïãïôå÷íéêÞ ÷Üñç».

Ðïéïò íïìßæåôå üôé åßíáé ï äçìéïõñãüò ôçò ôüóçò äõóôõ÷ßáò óôïõò áíèñþ-
ðïõò êáé óôá ðïõëéÜ; Ðïéá åßíáé ç óôÜóç ôïõ óçìåñéíïý áíèñþðïõ áðÝíá-
íôé óôá æþá êáé ôá öõôÜ; ÓÝâåôáé ï óçìåñéíüò Üíèñùðïò ôç öýóç;
ÁðÜíôçóç:
Äçìéïõñãüò ôçò äõóôõ÷ßáò óôïõò áíèñþðïõò êáé ôá ðïõëéÜ åßíáé ç âßá êáé ç óêëç-
ñüôçôá, ç Üãñéá ðëåõñÜ ôçò áíèñþðéíçò êïéíùíßáò. Óôï êåßìåíï, ìå ðáñáóôáôéêü êáé
åéñùíéêü ôñüðï ó÷ïëéÜæåôáé ç óõìðåñéöïñÜ ôùí áíèñþðùí ðïõ æïõí óå âßáéï ðåñé-
âÜëëïí: «ôï ëÜóôé÷ï åíüò ìéêñïý åíôïðßïõ ÔóÝôç ôïí åôüîåõóåí åéò ôá ýøç êáé äåí
åß÷å ôçí åõóðëá÷íßá íá ôïõ äþóç ôïõëÜ÷éóôïí ôïí èÜíáôïí», «áíßêáíïò ðëÝïí íá óù-
èÞ áðü ôïõò Üãñéïõò ÔóÝôåò ôçò ãåéôïíéÜò». Ôá ðáéäéÜ ìéìïýíôáé ôç óõìðåñéöïñÜ ôùí
ìåãÜëùí êáé åêäçëþíïõí ôçí êáôáðéåóìÝíç åðéèåôéêüôçôá óôá ðáé÷íßäéá ôïõò.
Óå ðáëáéüôåñåò åðï÷Ýò ðïõ ïé Üíèñùðïé æïýóáí ðéï êïíôÜ óôç öýóç, ç óõìðåñé-
öïñÜ ôïõò áðÝíáíôé óôá æþá Þôáí êáèáñÜ åíóôéêôþäçò êáé åðéâáëëüôáí áðü ôéò áíÜ-
ãêåò ôçò æùÞò. Äåí åß÷áí êáôïéêßäéá æþá ãéá óõíôñïöéÜ, áëëÜ æþá ôá ïðïßá óÝâïíôáí
êáé öñüíôéæáí, ãéáôß áõôÜ ôïõò åîáóöÜëéæáí ôçí åðéâßùóç. Ôï êõíÞãé Þôáí ìÝñïò ôçò
æùÞò êáé äéêáéïëïãïýíôáí óôï ðëáßóéï ôçò ðáñáäïóéáêÞò êïéíùíßáò.
ÓÞìåñá ðïõ åßìáóôå áðïêïììÝíïé áðü ôï öõóéêü ðåñéâÜëëïí, ðñïóðáèïýìå íá åíç-
ìåñùèïýìå êáé íá ãßíïõìå ðéï åõáßóèçôïé óå ðåñéâáëëïíôéêÜ æçôÞìáôá. Ïñãáíþóåéò ãéá
ôç óùôçñßá ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò êÜíïõí áãþíá ãéá ôçí ðñïóôáóßá êáé ôçí åðéâßùóç åé-
äþí õðü åîáöÜíéóç êáé ãéá ôçí áðïôñïðÞ ïéêïëïãéêþí êáôáóôñïöþí. ¼ëç áõôÞ ç ðñï-
óðÜèåéá, üìùò, äåß÷íåé ôï áäéÝîïäï ôïõ óçìåñéíïý áíèñþðïõ, ï ïðïßïò, õðåñôéìþíôáò ôç
äýíáìÞ ôïõ, åîÜíôëçóå áðïèÝìáôá ðñþôùí õëþí, åîáöÜíéóå êáé êáôÝóôñåøå Ýíá ìåãÜ-
ëï ìÝñïò æùíôáíþí ïñãáíéóìþí, äéáôáñÜóóïíôáò ôç öõóéêÞ éóïññïðßá óôïí ðëáíÞôç.
Ïé Üíèñùðïé ôïõ êáôáõëéóìïý óõìðüíåóáí êáé ðñïóôÜôåøáí ôï ðñïóöõãü-

ðïõëï ôïõ ïõñáíïý. Ãéáôß; ÓõæçôÞóôå ôéò ðñïôÜóåéò: «Ç äõóôõ÷ßá åííïåß ôçí
äõóôõ÷ßáí», «Ç ãëþóóá ôçò áãÜðçò åßíáé ìßá ãéá üëá ôá ðëÜóìáôá ôïõ èå-
ïý». ÁíáæçôÞóôå ôï ëüãï ôçò áãÜðçò ðïõ äéáôñÝ÷åé ôï êåßìåíï.
ÁðÜíôçóç:
– Ïé Üíèñùðïé ôïõ êáôáõëéóìïý óõìðüíåóáí êáé ðñïóôÜôåøáí ôï ðëÞãùìÝíï ðïõ-
ëÜêé, ãéáôß åß÷áí ïé ßäéïé âéþóåé ôïí êáôáôñåãìü. «Ç äõóôõ÷ßá åííïåß ôçí äõóôõ÷ßáí»
ëÝåé ï óõããñáöÝáò. Ï Üíèñùðïò ðïõ Ý÷åé íéþóåé ðüíï ìðïñåß íá êáôáëÜâåé ôïí ðü-
íï ôïõ Üëëïõ, ìðïñåß íá óõìðÜó÷åé êáé íá âïçèÞóåé. Áõôüò ðïõ Ý÷åé áðïèÝìáôá á-
ãÜðçò êáé åõáéóèçóßá áðÝíáíôé óôçí êáêßá êáé ôç óêëçñüôçôá äå äéá÷ùñßæåé ôï äõ-
óôõ÷éóìÝíï, áëëÜ äéï÷åôåýåé ôçí áãÜðç êáé ôç öñïíôßäá ôïõ óå êÜèå ðëÜóìá, áíèñþ-
ðéíï êáé ìç.
– Ï ëüãïò ôçò áãÜðçò äéáôñÝ÷åé ôï êåßìåíï. Ï óõããñáöÝáò, üôáí ìéëÜåé ãéá ôï
ôñáõìáôéóìÝíï ðïõëß, åãêáôáëåßðåé ôï åéñùíéêü Þ åýèõìï ýöïò êáé áããßæåé ôçí ôñõöå-
ñüôçôá. ×ñçóéìïðïéåß õðïêïñéóôéêÜ («ôïõ åôóÜêéóå ôï ðïäáñÜêé ôïõ»), ìåôáöïñÝò ðïõ
åêöñÜæïõí óõìðÜèåéá (« áíÝëðéóôïò, ðëçãùìÝíïò ðñüóöõî»), ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ
áðïðíÝïõí ïéêåéüôçôá êáé æåóôáóéÜ:
– «Êáé åðåéäÞ ç äõóôõ÷ßá... Þóáí áäåëöïß ôïõ»
– «ÁëëÜ äåí Üñãçóå íá âåâáéùèÞ üôé åõñßóêåôáé ìåôáîý ðïíåôéêþí øõ÷þí»
– «Ìéá áôìüóöáéñá óõìðáèåßáò êáé áãÜðçò åó÷çìáôßóèç ãýñù áðü ôç äõóôõ÷ßáí
ôïõ»
– «Ïé Üëëïé äõóôõ÷éóìÝíïé åííïïýóáí ôïí ðüíï ôïõ»
– «Ôá ðáéäÜêéá äåí Þóáí åêåß óêëçñÜ êáé Üóðëá÷íá, üðùò ôá Üëëá ðáéäéÜ»
– «ÁãáèÜ ÷Ýñéá ôïí åóÞêùóáí áðü ôï ÷þìá»
– «ÐíïÝò áãÜðçò ôïí å÷ïõ÷ïýëéóáí»
– « ìéá áêüìç ðïíåôéêÞ øõ÷Þ Ýóêõøå ðÜíù ôïõ, ùò Èåßá Ðñüíïéá. ¹ôáí ç áãá-
èÞ Ðñüíïéá êáé ôùí Üëëùí... êáôáõëéóìüí»
– « Ï ìéêñüò óðïõñãßôçò... ãëþóóá ôçò áãÜðçò åßíáé ìéá ãéá üëá ôá ðëÜóìáôá
ôïõ Èåïý»
– « Äýï ôñõöåñÜ ÷åñÜêéá»
Óôï ÷ñïíïãñÜöçìá óõóôåãÜæïíôáé äýï ðáñÜëëçëá èÝìáôá. Ðïéá åßíáé áõôÜ

êáé ðþò ôá óõíäÝåé ï ÷ñïíïãñÜöïò; Äéáêñßíåôå êÜðïéá öéëïóïöéêÞ/óôï÷á-
óôéêÞ äéÜèåóç óôï êåßìåíï; ÊïéôÜîôå ðÜëé ôçí åéóáãùãÞ óôï ÷ñïíïãñÜöçìá
êáé ðåßôå áí áõôÞ ç äéÜèåóç áðïôåëåß Ýíá áðü ôá ãíùñßóìáôÜ ôïõ.
ÁðÜíôçóç:
Ï óõããñáöÝáò ðñáãìáôåýåôáé óôï ßäéï êåßìåíï ôç óõìðåñéöïñÜ ôùí áíèñþðùí
áðÝíáíôé óôá æþá êáé ôï äñÜìá ôùí ðñïóöýãùí. Ìå áñéóôïôå÷íéêü ôñüðï óõíäõÜæåé
ôá äýï öáéíïìåíéêÜ Üó÷åôá èÝìáôá, ðïõ Ý÷ïõí üìùò ìéá êïéíÞ áéôßá: ôï âßáéï êáé á-
ðÜíèñùðï ðñüóùðï ôçò êïéíùíßáò. Ç óýíäåóç åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôç ÷ñÞóç ìåôáöïñé-
êþí åêöñÜóåùí ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï ðïõëß («ðëçãùìÝíïò ðñüóöõî», «ìéêñüí ðôåñù-
ôüí ðñüóöõãá») êáé ìå ôéò áíáëïãßåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ï óõããñáöÝáò (ôï áãüñé ðïõ
÷ôýðçóå ìå ôç óöåíôüíá ôï óðïõñãßôé ïíïìÜæåôáé «ìéêñüò åíôüðéïò ÔóÝôçò» êáé ôá ðáé-
äéÜ ðïõ ðáßæïõí ôï ðáé÷íßäé «Üãñéïé ÔóÝôåò ôçò ãåéôïíéÜò». Ïé ÔóÝôåò Þôáí Ôïýñêïé
áíôÜñôåò ðïõ Ýäñáóáí êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò åëëçíéêÞò åêóôñáôåßáò óôç Ì. Áóßá (1919
- 1922). Ç áíáöïñÜ ôïõ ïíüìáôïò äçìéïõñãåß óõíåéñìïýò ìå ôïõò ðñüóöõãåò ðïõ å-
ãêáôáóôÜèçêáí óôçí ÅëëÜäá ìåôÜ ôç ìéêñáóéáôéêÞ êáôáóôñïöÞ). Ìå ôïõò ðáñáðÜíù
ôñüðïõò ï óõããñáöÝáò óõíäÝåé ôá äýï èÝìáôá åóùôåñéêÜ êáé ðñïåôïéìÜæåé ôï åðåéóü-
äéï üðïõ ôï ðïõëß ðñïóãåéþíåôáé óôïí ðñïóöõãéêü êáôáõëéóìü, ïðüôå Ý÷ïõìå êáé óýí-
äåóç êáôÜ ôç ñïÞ ôçò áöÞãçóçò.
Óôï êåßìåíï äéáêñßíïíôáé ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãíùñßóìáôá ôïõ ÷ñïíïãñáöÞìáôïò: ï
óõããñáöÝáò îåêéíÜ áðü Ýíá êïéíü ãåãïíüò ôçò êáèçìåñéíüôçôáò (Ýíá ðáéäß ôñáõìá-
ôßæåé ìå ôç óöåíôüíá ôïõ Ýíá ðïõëß), ôï ó÷ïëéÜæåé êáé ðñï÷ùñåß óå âÜèïò, áíáëýïíôáò
Ýíá óïâáñü êïéíùíéêü æÞôçìá (ôï äñÜìá ôùí ðñïóöýãùí). Ç óôï÷áóôéêÞ äéÜèåóç ôïõ
÷ñïíïãñÜöïõ öáßíåôáé êõñßùò óôéò åîÞò öñÜóåéò: «Êáé åðåéäÞ ç äõóôõ÷ßá åííïåß ôçí
äõóôõ÷ßáí», «¹ôï êáé áõôüò Ýíá ðñïóöõãüðïõëï ôïõ ïõñáíïý, üðïõ ç êáêßá ôùí áí-
èñþðùí öèÜíåé êÜðïôå áãñßá êáé ôñïìåñÜ, ùò íá ìçí ôçò Ýöèáíå ãéá íá ÷ïñôÜóåé
üëç áõôÞ ç ìåãÜëç êáé áðÝñáíôç Ãç».
ÃñÜøôå Ýíá óýíôïìï êåßìåíï ãéá Ýíá æþï ðïõ ôï êáêïìåôá÷åéñßóôçêáí ïé

Üíèñùðïé. Äþóôå óôï êåßìåíü óáò ìïñöÞ ÷ñïíïãñáöÞìáôïò Þ üðïéá Üëëç
ðñïôéìÜôå åóåßò.
ÁðÜíôçóç:
Ç ðÝñäéêá ôçò Óêýñïò
Áêñéâþò ðïéïò ôçí Ýöåñå, äå öñüíôéóå öáßíåôáé íá ôï ìÜèåé êáíÝíáò. Ï ÷þñïò,
üðïõ ôïðïèåôÞèçêå, äå ÷ñçóéìïðïéüôáí: Ýíáò öùôáãùãüò ó÷åäüí ôõöëüò. Áð’ üëåò ôéò
ðëåõñÝò ôïõ õøþíïíôáé ôóéìåíôüôïé÷ïé ôåñÜóôéùí ðïëõêáôïéêéþí ìå ï÷ôþ êáé åííÝá
ïñüöïõò. Ìüíï ìéá ãñéÜ ðïõ íïéêéÜæåé Ýíá äùìÜôéï óôï éóüãåéï, ó’ Ýíá ìåãÜëï äéá-
ìÝñéóìá, Ý÷åé îåôñýðé, áò ôï ðïýìå ðáñÜèõñï, ðñïò ôï öùôáãùãü. ÁõôÞ åßäå áðü ôçí
ðñþôç ìÝñá ôï öôåñùôü êÜôïéêï ôçò áíÞëéáãçò ðçãÜäáò. ¢êïõóå îáöíéêÜ öôåñïêï-
ðÞìáôá êáé ðáñáðïíåìÝíá îåöùíçôÜ êáé ðñüâáëå áðü ôï ðáñÜèõñü ôçò íá äåé ôé óõì-
âáßíåé· ôé êÜíïõí óôï öùôáãùãü.
¸íáò íÝïò, ãéïò ôïõ èõñùñïý, êáé ç ãéáãéÜ ôïõ êñáôïýóáí óôá ÷Ýñéá ìéá ðÝñäéêá
æùíôáíÞ êáé ôçí îåðïõðïýëéáæáí. Ç ãñéÜ áãáíÜ÷ôçóå· øõ÷ïðüíåóå ôï áäýíáôï ðëÜóìá.
– Ôé êÜíåôå áõôïý... ìáäÜôå ôï æþï æùíôáíü;
– Äåí ôï ìáäÜìå. Ôïõ âãÜæïõìå ëßãá öôåñÜ áðü ôçí ïõñÜ, ãéá íá ìçí ìðïñåß íá
ðåôÜîåé êáé ìáò öýãåé.
Ôï áöüðëéóáí êáé ôï áìüëçóáí. Ôï ðïõëß áðüìåéíå ÷Üìù, ìáæåìÝíï óôç ãùíéÜ óáí
øüöéï. Ï íÝïò êé ç ãéáãéÜ öýãáíå áðü ôï öùôáãùãü, áðü ôç ÷áìçëÞ ðïñôïýëá ðïõ
öÝñíåé óôï ÷þñï ôïõ êáëïñéöÝñ, êëåßíïíôáò ðßóù ôïõò ôçí ðüñôá, êáé ç ãñéÜ íïéêÜ-
ñéóóá Ýìðáóå ôï êåöÜëé ôçò ìÝóá êé Ýêëåéóå ôï ðáñÜèõñï óõëëïãéóìÝíç: «üëïé ëÝìå
íá ’÷áìå öôåñÜ íá ðåôÜìå, íá ìç ìÝíïõìå êáñöùìÝíïé óå ôïýôï ôïí áíÞëéáãï ôÜöï,
êáé ôá âãÜæïõìå áð’ áõôïýò ðïõ ôá ’÷ïõí... ¼ëï ìïõ ôï ðñùß èá ôï öÜù ðÜëé óôï ìðá-
ëïëüçìá, Ýëåãá èá ðñïöôÜóù íá ôá óéäåñþóù ìá ðïëý öèáñìÝíá åßíáé, ôé ôá èåò, äåí
åßíáé êáé åßêïóé ÷ñüíéá ðïõ ôá ‘öôéáîá; èá ’íáé êáé ðáñáðÜíù».
Óå êåßíï ôï ðáñáèõñÜêé ôïõ öùôáãùãïý, êáèþò ôï äùìÜôéï åßíáé êáôáóêüôåéíï, ç
ãñéÜ äåí åß÷å âÜëåé ðïôÝ ôçò êïõñôßíåò. Ôçò Üñåóå íá óôÝêåé êáé óõ÷íÜ ìðñïò óôï
ôæÜìé íá ðáñáêïëïõèåß ôç... æùÞ ôçò ðçãÜäáò. ¸íáò êéóóüò åß÷å öõôñþóåé óôïí áíôé-
êñéíü ôïß÷ï. Ðïéïò îÝñåé áðü ðïõ êñáôïýóå ç ãåíéÜ ôïõ. Ç ãñéÜ ôïí ñÜíôéæå ðåôá÷ôÜ
êÜðïõ êÜðïõ, ãéá íá ìçí îåñáèåß.
«... ðáñçãïñéÜ ìåãÜëç ìáò åßóáé, ôïõ ’ëåãå, ìÝóá óå ôïýôç ôç ãêñßæá ôóéìåíôü-
óôñùóç ðïõ ìáò ðíßãåé...».
Ç ðÝñäéêá Þôáí Ýíá ïíôÜñéï, ðïõ ìÝóá ôïõ êõñéáñ÷ïýóå ï öüâïò. ¸ðåöôå êáíÝíá
óêïõðßäé áðü ôéò ôáñÜôóåò, êáíÝíá îýëï, êáíÝíá êïõñÝëé, ôá ’÷áíå. ¸ôñå÷å äåîéÜ æåñ-
âÜ óáóôéóìÝíï. ¼ôáí Üñ÷éæå øé÷Üëá Þ âñï÷Þ åñ÷üôáí óå áðüãíùóç. Åõôõ÷þò ç ðç-
ãÜäá óôïí Ýíá ôïß÷ï ÷áìçëÜ ÷áìçëÜ Ýöôéá÷íå ìéá ðñïåîï÷Þ · ôçí áíáêÜëõøå êáé ðÞ-
ãáéíå êé áðÜãêéáæå áðü êÜôù. ¼ôáí ç ãñéÜ êñÝìáãå ôá óôñùóßäéá ôçò óôï ðáñÜèõñï,
ãéá íá ôá áåñßóåé, ç äýóìïéñç ðÝñäéêá âáíüôáíå ðÜëé íá ÷ôõðéÝôáé óáí âïõñëéóìÝíç.
Ôï áðüôïìï Üíïéãìá ôïõ ðáñáèõñéïý, ôá ðïëý÷ñùìá ÷éñÜìéá, ïé ÷ôýðïé ôçò îåóêïíß-
óôñáò áðÜíù ôïõò ôñÝëáéíáí ôï æùíôáíü...
– Ôé íá óïõ êÜìù... íá ìïõ÷ëéÜóù; ðñÝðåé êé áõôü íá ôï ðÜñåéò áðüöáóç... íá ôï
óõíçèßóåéò.
Ðñùß ðñùß ç ãéáãéÜ, ðïõ ôçí åß÷å óôçí êáôï÷Þ ôçò, Üíïéãå ôçí ðüñôá ôïõ êáëïñé-
öÝñ êáé ôçò áêïýìðáãå êáôáãÞò ìéá öïý÷ôá øéëü óéôáñÜêé êáé ôçò öñåóêÜñéæå ôï íå-
ñü óôï ÷ùìáôÝíéï êýðåëëï. Äå èá ðÝèáéíå áðü ôçí ðåßíá... Ìá ç ãñéÜ êáèþò ôçí Ý-
âëåðå íá ôóéìðÜ, áíüñåîá ôçò öáéíüôáí, ôï óéôáñÜêé, áíáëïãéæüôáíå ôé ðïéêéëßåò æùÞò,
ôé áíèéóìÝíåò ðñáóéíÜäåò, ôé ÷ñùìáôéóìÝíåò áíáôïëÝò, ðüóùí ëïãéþí ìõñùäÜôá óðü-
ñéá åß÷å óôåñçèåß... Ìéá ìÝñá ôçò ðÝôáîå äïêéìáóôéêÜ ìéá ñþãá óôáöýëé. ÅíèïõóéÜóôçêå
ç ðÝñäéêá. Ôçí ôñáâïëïãïýóå ó’ üëï ôï ÷þñï. Ôçí ôóßìðáãå, ôçí Üíïéîå, Ýöáãå ôá
êïõêïýôóéá, ôç ãëÝíôçóå êáëÜ áëÜ ôçí áíáðÜíôå÷ç åõù÷ßá. Áðü ôüôå êé Ýðåéôá ôï ’÷å
åîáóöáëéóìÝíï ôï óôáöýëé ôçò êáèçìåñéíÜ...
– Íáé, ìá Üìá ôåëåéþóïõí ôá óôáöýëéá, ìå ôé èá ôá áíôéêáôáóôÞóïõìå, äå ìïõ ëåò;
Ìéá ìÝñá ðÜëé äïêéìáóôéêÜ ôçò ðÝôáîå äõï ìðïõêßôóåò îåñáìÝíï øùìÜêé. ¸ðåóå
êáé ó’ áõôü ìå âïõëéìßá. ¢ëëç öïñÜ ôçò Ýñéîå ìáñïõëÜêé... ôÝëïò ðÜíôùí óéãÜ óéãÜ
ðåéñáìáôéæüôáí ç ãñéÜ óôï ôé ôçí ôñÜâáãå êáé óôï ôé áäéáöïñïýóå, ìá êáé ç ðÝñäéêá
åß÷å ôþñá óõíäõÜóåé óôï íïõ ôçò ôï Üíïéãìá ôïõ ðáñáèõñéïý ìå ôï «åî ïõñáíïý ìÜí-
íá» êé áíôßò íá ôñïìÜæåé Ýôñå÷å, üðïõ êé áí âñéóêüôáí, êé ü,ôé êé áí Ýêáíå, êé åñ÷ü-
ôáíå áêñéâþò êáé óôáìáôïýóå êÜôù áðü ðáñÜèõñï. Óçêþíïíôáò øçëÜ ôï êåöÜëé, ðÜ-
íôá áðü ôï Ýíá ðëÜé ãéá íá äåé ìå ôï ìáôÜêé ôçò ôç «ñßøç» ôùí áãáèþí, ðåñßìåíå ìå
óéãïõñéÜ. Ôçò ãñéÜò ôçò öáéíüôáíå ðùò ôçò ÷áìïãåëïýóå êéüëáò.
-...ðëÜóìá ôïõ Èåïý ìå ôçí áíáðÜíôå÷ç ìïßñá, ðïéïò óïõ ôï ’÷å ãñáììÝíï íá âñå-
èåßò áðü ôéò ðëáãéÝò ôçò Óêýñïò - åß÷å ìáèåõôåß ç êáôáãùãÞ ôçò - öõëáêéóìÝíï óå
ôïýôï ôï áöéëüîåíï õãñü ôåôñÜãùíï... üðïõ êáé ôá óðüñéá ðïõ êïõâáëÜíå ïé áíÝìïé
øïöÜíå áæùôÜíåõôá...». [...]
áðüóðáóìá áðü ôï äéÞãçìá
«Ç ðÝñäéêá ôçò Óêýñïò» ôçò ¸ëëçò Áëåîßïõ,
ÊÍË â´ ãõíáóßïõ
ÄéáâÜóôå ôá áêüëïõèá ÷ñïíïãñáöÞìáôá êáé öñïíôßóôå íá åðéóçìÜíåôå ôá

êõñéüôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãíùñßóìáôá ôïõ ÷ñïíïãñáöÞìáôïò ìå âÜóç ôéò
áðüøåéò ðïõ ðñïçãÞèçêáí.
ÁðÜíôçóç:
• ‘‘Åõôõ÷åßò... «ôÝùò»’’ ôïõ Äçì. ØáèÜ
– Óôï êåßìåíï ó÷ïëéÜæïíôáé ðñüóùðá êáé êáôáóôÜóåéò áðü ôçí åðéêáéñüôçôá ôçò ðï-
ëéôéêÞò êõñßùò (áëëÜ êáé ôçò êïéíùíéêÞò) æùÞò, üðùò öáßíåôáé áðü ôçí áíáöïñÜ
ïíïìÜôùí (ð.÷. ÙíÜóçò, ÔæÜêõ) êáé áðü ôéò ðñïóöùíÞóåéò (ð÷. «õøçëüôáôå»).
– Åßíáé óýíôïìï åõ÷Üñéóôï êåßìåíï, óå ôüíï åýèõìï, ÷éïõìïñéóôéêü, áëëÜ êáé äç-
êôéêü, åéñùíéêü. Ç ÷Üñç óõíõðÜñ÷åé ìå ôç óêùðôéêüôçôá (ð.÷. «Êáé ï áðïëáìâÜíùí
ãÝñíåé ëéãÜêé ôïí þìï ðñïò ôá êÜôù, ôïí äåîéü Þ ôïí áñéóôåñü, áíÜëïãá ìå ôï ðïý
ôïí âáñáßíåé ðåñéóóüôåñï ç äüîá»), ç åõöõïëïãßá ìå ôïí êñéôéêü óôï÷áóìü (ð.÷. «Ùò
‘‘íõí’’ äåí åß÷åò, âÝâáéá, íá êáõ÷çèåßò éäéáéôÝñùò ãéá ôç äüîá óïõ, äéüôé ïëüêëçñç ç
æùÞ óïõ Þôáí ôåìåíÜäåò... êýøåéò êáé åðéêýøåéò»), ç åéñùíéêÞ äéÜèåóç ìå ôç óïâáñÞ
ðñüèåóç.
– Óêïðüò ôïõ ÷ñïíïãñÜöïõ åßíáé íá ùöåëÞóåé ôçí êïéíùíéêÞ ïìÜäá, ìå ôñüðï åõ-
÷Üñéóôï êáé êáõóôéêü.
– Ôï ýöïò ôïõ åßíáé êïöôü (ð÷. «Äéüôé ôÝùò óçìáßíåé... ôÝùò!»), ëéôü êáé æùíôáíü,
êáé âñßóêåôáé êïíôÜ óôïí ðñïöïñéêü ëüãï: åëëåéðôéêÝò ðñïôÜóåéò (ð.÷. «¼÷é íõí!»,
«ÁðñïóìÝôñçôç ç ãëýêá ôçò åîïõóßáò!»), êõñéáñ÷åß ç ðáñáôáêôéêÞ óýíäåóç êáé ôï

áóýíäåôï ó÷Þìá (ð.÷. «¾øéóôå, ðüóïõò... êïõâÝíôá!»).
• ‘‘Áãþíáò ÷ùñßò êýðåëëï’’ ôïõ Ðáýëïõ Ðáëáéïëüãïõ
– Óôï ÷ñïíïãñÜöçìá áõôü ï óõããñáöÝáò áíôëåß ôï èÝìá ôïõ áðü Ýíá åðåéóüäéï
ôçò êáèçìåñéíüôçôáò (þñá ìáèÞìáôïò óå êÜðïéï ó÷ïëåßï), êáé ó÷ïëéÜæåé ôá êáêþò êåß-
ìåíá ôïõ åêðáéäåõôéêïý óõóôÞìáôïò ôçò åðï÷Þò (ð÷. «ÁëëÜ ç Ðáéäåßá Ý÷åé ôïí ôõ-
öëïóïýñôç ôçò. ÑçôÜ, ãíùìéêÜ, óõíèÞìáôá - ðáëéÜò ÷ñÞóåùò üëá. Åðáããåëìáôßáò, ðïõ
ôáëáéðùñÞèçêå óôá íéÜôá ôïõ ãéá í’ áðïêïìßóåé Ýíá ìéóèü áðáèëéþóåùò, ï êáèçãç-
ôÞò ôïõ Ìðïýëç, äßíåé üìùò èÝìáôá óôá ïðïßá äåí ðéóôåýåé, ðïõ äå âãáßíïõí, ðÜíôùò,
áðü ôç äéêÞ ôïõ æùÞ».
– Ôï ó÷üëéï ôïõ óõããñáöÝá ðñï÷ùñåß óôçí ïõóßá ôùí ðñáãìÜôùí, èßãåé êïéíùíé-
êÜ ðñïâëÞìáôá êáé áîßåò, åìðåñéÝ÷åé êñéôéêü óôï÷áóìü ãéá ôçí åëëçíéêÞ êïéíùíßá ôçò
åðï÷Þò (ð.÷. «Ðïý åßíáé ô’ áãáèÜ ðïõ Ýäùóáí ïé èåïß óôïí ðáôÝñá ôïõ åöÞâïõ; ...óå
óõíå÷Þ ðáñáæÜëç ï ðáôÝñáò», «Ç çèéêÞ ãéá ôï ðïõñìðïõÜñ. Äå óå ïäçãïýí óôçí á-
ñåôÞ ãéá ôçí áñåôÞ, áëëÜ ãéáôß êÜðïéï êÝñäïò Ý÷åéò ãéá ôçí ÜóêçóÞ ôçò», «Ðþò íá
ìç ãßíïõí åìðïñÜêéá ôá ðáéäéÜ; Ðþò íá ìç ãßíåé ðÝñá ùò ðÝñá åðÜããåëìá ç åðéóôÞ-
ìç; Ðþò íá ìç äéáôéìçèïýí ôá éäáíéêÜ;» êëð).
– Ï óêïðüò ôïõ óõããñáöÝá íá ùöåëÞóåé ôçí êïéíùíßá åßíáé äéÜ÷õôïò óå üëï ôï
êåßìåíï. Ç ðñïóðÜèåéÜ ôïõ íá áöõðíßóåé ôïõò áíáãíþóôåò åßíáé Ýêäçëç êõñßùò óôï
äåýôåñï ôìÞìá ôïõ ÷ñïíïãñáöÞìáôïò («ÁëëÜ ç Ðáéäåßá... ôéò óöéãìÝíåò ãñïèéÝò
ôïõò»).
– Óå ìåñéêÜ óçìåßá ôïõ êåéìÝíïõ õðïêñýðôåôáé åéñùíåßá («“Ôßìá ôïí ðáôÝñá óïõ
êáé ôç ìçôÝñá óïõ ßíá åõ óïé ãÝíçôáé...’’ Ðñïðáíôüò ôï áíôÜëëáãìá. Ôï ðéëÜöé óôï
ôÝñìá ôçò ðïñåßáò»).
– Ï ôüíïò åßíáé Ýíôïíá åðéêñéôéêüò («Ëåßðåé áðü ôçí Ðáéäåßá ìáò ç åõèýôçôá ðïõ
÷ñåéÜæåôáé ãéá íá ðåé üôé ç ðñïóðÜèåéá äåí Ý÷åé ðÜíôá ãéá åðßëïãï ôçí åðéôõ÷ßá»).
– Ôï ýöïò åßíáé êïöôü, ëéôü æùíôáíü, ï ëüãïò ìéêñïðåñßïäïò (ð÷. «èá ôçí ïíïìÜ-
óù áãùãÞ ôïõ öéëïäùñÞìáôïò»), êõñéáñ÷åß ç ðáñáôáêôéêÞ óýíäåóç, õðÜñ÷åé äñáìá-
ôïðïßçóç (ï äéÜëïãïò êáèçãçôÞ - ìáèçôÞ).
– Ôï üíïìá ôïõ ìáèçôÞ – Ìðïýëçò – äßíåé Ýíáí åýèõìï ôüíï óôï êåßìåíï.
• ‘‘ÃêáãêÜñéí’’ ôïõ ËåõôÝñç Ðáðáäüðïõëïõ
– Ï óõããñáöÝáò áíôëåß ôï èÝìá ôïõ áðü Ýíá ìéêñü ðåñéóôáôéêü ôçò åðéêáéñüôçôáò
(Ýíá íÝï êïñßôóé ðåôÜ÷ôçêå ìÝóá áðü ôï ðëÞèïò, áãêÜëéáóå êáé ößëçóå ôï Óïâéåôéêü
êïóìïíáýôç ÃêáãêÜñéí).
– Ï Ë. Ðáðáäüðïõëïò ìå áöïñìÞ ôï áóÞìáíôï áõôü åðåéóüäéï äïìåß ìå ôÝôïéï ôñü-
ðï ôï êåßìåíü ôïõ, þóôå íá åîÜñåé ôï êáôüñèùìá ôïõ êïóìïíáýôç.
– Ï ôüíïò åßíáé áíÜëáöñïò, áëëÜ êñýâåé åéñùíåßá ( «‘‘Äå öáíôÜæïìáé íá óõíÝëá-

âáí ôçí êïðåëßôóá ïé ãêñßæïé öýëáêåò ôçò ôÜîçò, ôïõ ðñùôïêüëëïõ êáé ôçò... çèéêÞò;’’»),
õðÜñ÷åé óôï÷áóôéêÞ äéÜèåóç («‘‘ÓõëëáìâÜíåôáé ç åðéèõìßá; ÓõëëáìâÜíåôáé ôï üíåéñï;’’»).
– Ôï ýöïò åßíáé êïöôü, ëéôü, æùíôáíü, ï ëüãïò ìéêñïðåñßïäïò, êõñéáñ÷åß ç ðáñá-
ôáêôéêÞ óýíäåóç. ¼ëï ôï êåßìåíï ðáñáðÝìðåé óôïí ðñïöïñéêü ëüãï (ð÷. äñáìáôïðïß-
çóç óôï äéÜëïãï óõããñáöÝá – ËÜìðç).
• ‘‘Ôñßëëéåò’’ ôïõ Íßêïõ ÄÞìïõ
– Ôï êåßìåíï åßíáé óýíôïìï, åõ÷Üñéóôï, ãñáììÝíï óå åýèõìï êáé ÷áñéôùìÝíï ôüíï
áðü ôïí ïðïßï äå ëåßðåé ç åéñùíåßá (« õðåñâáßíïõí ôá êáêáñßóìáôá ôçò Ñ... êáé ôïõò
êñùãìïýò ôïõ Â... áíôç÷ïýí ìÝóá óå ðïëõôåëÞ ‘‘ëßâéíãê ñïõì’’ êáé ‘‘ðëáßç ñïõì’’, äé-
åéóäýïõí ìÝóá óå ‘‘êáðéôïíÝ’’ êñåâáôïêÜìáñåò», «Ç ÊÜëáò ìå óÜëôóá óôï ðéÜôï óáò»).
– ÁöïñìÞ ôïõ ÷ñïíïãñáöÞìáôïò åßíáé Ýíá áóÞìáíôï áëëÜ óðÜíéï ãåãïíüò: Ýíá
áçäüíé ðïõ êåëáçäåß óôï êÝíôñï ôçò ÁèÞíáò. Ï óõããñáöÝáò ðñáãìáôåýåôáé ôï èÝìá,
ìå óêïðü íá êáõôçñéÜóåé ôï óýã÷ñïíï ôñüðï æùÞò. Óå åëÜ÷éóôåò ãñáììÝò êáôïñèþ-
íåé íá ó÷ïëéÜóåé ôçí áðïðíéêôéêÞ áôìüóöáéñá ôçò ðüëçò, ôçí ç÷ïññýðáíóç, ôï ìéêñï-
áóôéóìü ôùí íåïåëëÞíùí (‘‘ëßâéíãê ñïõì’’, ‘‘ðëáßç ñïõì’’, ‘‘êáðéôïíÝ’’), ôçí áðïìÜ-
êñõíóç ôïõ êáôïßêïõ ôçò ìåãáëïýðïëçò áðü ôï öõóéêü ðåñéâÜëëïí êáé áðü ôá
áðëÜ ðñÜãìáôá ðïõ ðñïîåíïýí åõ÷áñßóôçóç üðùò åßíáé ôï êåëÜçäéóìá åíüò áçäïíéïý.

Apanthseis Erwthsewn Vivlioy-A Lykeioy PDF

Загружено:

Сведения о документе

Оригинальное название

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

Apanthseis Erwthsewn Vivlioy-A Lykeioy PDF

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

ÊÅÖÁËÁÉÏ ÄÅÕÔÅÑÏ

ÁÐÁÍÔÇÓÅÉÓ ÓÔÉÓ ÁÓÊÇÓÅÉÓ

É. ÔÁ ÏÑÉÁ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ

«Ãëþóóá åßíáé ï êüóìïò» → «.... ðáñÜ ïé áðüøåéò ìáò êáé ïé éäÝåò

II. ÏÉ ÐÏÉÊÉËÉÅÓ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ

1. ÃåùãñáöéêÝò ãëùóóéêÝò ðïéêéëßåò

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 22-23

çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò, äéáäßêôõï èá ôáßñéáæáí óôï óôüìá ôïõ ðáððïý

ãëùóóéêÞ êïéíüôçôá, üôáí äéáöÝñïõí ùò ðñïò: ôç ìüñöùóç, ôçí êïéíùíéêÞ

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 36-37

III. ÏÐÔÉÊÅÓ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 40

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 40

AÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 42

Äéáöïñåôéêïß Üíèñùðïé, äéáöïñåôéêÝò óêïðéÝò, äéáöïñåôéêÝò åêöñÜóåéò, êé

AÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 42

Áêüìá êáé ï ßäéïò Üíèñùðïò ìéëþíôáò ãéá ôï ßäéï áíôéêåßìåíï ìðïñåß íá

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 42

IV. ÄÇÌÉÏÕÑÃÉÊÏÔÇÔÁ ÔÇÓ ÃËÙÓÓÁÓ

ÁíáöïñéêÞ êáé ðïéçôéêÞ ëåéôïõñãßá ôçò ãëþóóáò

Óå ðïéá áðü ôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ áêïëïõèïýí ç ãëþóóá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìå ôï

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 47

(ÓõíáéóèçìáôéêÞ ðñïóÝããéóç ôïõ èÝìáôïò)

ÈÝëù ôç ãëþóóá íá ìðïñþ êé åãþ íá æùãñáößóù,

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 48-49

Ôï äåêáðåíôáìåëÝò óõìâïýëéï ôïõ ó÷ïëåßïõ óáò êáëåß ôïõò ìáèçôÝò íá óõì-

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 50

ÓõíôÜîôå ìéá äåýôåñç áíáêïßíùóç ìå ôï ßäéï áêñéâþò ðåñéå÷üìåíï. Äéáöïñï-

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 50

Íá ðáñïõóéÜóåôå, ùò ðñüåäñïé ôïõ äåêáðåíôáìåëïýò óõìâïõëßïõ, óôç ãåíé-

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 50

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 50

Íá äçìïóéåýóåôå ìå ôï ßäéï ðåñéå÷üìåíï óýíôïìç áíáêïßíùóç, ðïõ äå èá îå-

ñåßôå íá äåßôå óôç óõíÝ÷åéá. ¼ðùò êáôáëáâáßíåôå, óôçí áíáêïßíùóç áõôÞ èá

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 51

Íá áðåõèýíåôå ùò ìáèçôéêÞ êïéíüôçôá, áßôçóç ðñïò ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôé-

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 52

26/6: «ÖÜïõóô» ôïõ Ãêáßôå, 18:00 ì.ì.

AÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 55

Áöçãçèåßôå, ôþñá, óå ãñáðôü ëüãï ðåíôáêïóßùí, ðåñßðïõ, ëÝîåùí üëá üóá

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 56

...ï áðïäÝêôçò óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç èá ìðïñïýóå íá åßíáé ôï Õðïõñãåßï

Ç óõììåôï÷Þ ôùí ìáèçôþí õðÞñîå áèñüá. Óôç óõíÝ÷åéá, îå-

VI. ÅÉÄÉÊÅÓ ÃËÙÓÓÅÓ

üñïò êýôôáñï Ýíôáóç åðßèåóç åêêëçóßá Ïëýíèéïé Áëêïüëåò öñïíþ

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 64

VII. ÏÑÃÁÍÙÓÇ ÔÏÕ ËÏÃÏÕ

ÊëéìÜêùóå ôá êåßìåíá (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) ðïõ äéÜâáóåò ìå âÜóç ôïí ôñüðï

â) Ç ïñãÜíùóç ôïõ ëüãïõ êáé ç ðåéèþ]

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 71

ÁíáæçôÞóôå áõôÞ ôç ó÷Ýóç ôùí ðñïôÜóåùí.

Óôï èåþñçìá ðïõ áêïëïõèåß íá äåßîåôå ðïéá åßíáé ç èÝóç/áðüöáíóç ðïéá

Íá ðåßôå óôç óõíÝ÷åéá áí ç óõëëïãéóôéêÞ äéáäéêáóßá óÜò ðåßèåé Þ ü÷é êáé

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 73

ÎáíáãñÜøôå ôï èåþñçìá, ÷ñçóéìïðïéþíôáò ìüíï ëÝîåéò - ðåñéóóüôåñåò ëÝ-

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 73

Ðáñáëëçëßóôå ôï ñçôïñéêü êåßìåíï ðïõ äéáâÜóáôå ðáñáðÜíù ìå ôï èåþñç-

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 74

ÐáñïõóéÜóôå ôç äïìÞ (èåìáôéêÞ ðåñßïäï, ó÷üëéá, êáôáêëåßäá) êáé ôçí áðï-

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 75

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 75 - 76

ÌåëåôÞóôå ðñïóåêôéêÜ ôï ðéï êÜôù êåßìåíï, ðáñáôçñþíôáò ôçí åéêüíá ðïõ

ÁÓÊÇÓÇ Ó×ÏËÉÊÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ ÓÅË. 77 - 80