İsimler

Almancada bütün isimler büyük harfle başlar. Mesela “Benim adım” demek için “mein
Name”, ya da “bir elma” demek için “ein Apfel” diyoruz. Bu aslında bir cümledeki isim leri
görmeniz için de kolaylık sağlar.

Dilbilgisi açısından cinsiyetler

Almancada isimler eril, dişil ya da nötr olarak kategorilere ayrılır. Mesela “Frau” (kadın)
dişil, “Mann” (erkek) eril, ve “çocuk” nötr. Fakat dilbilgisi açısından cinsiyet her zaman gerçek
cinsiyetle uyuşmayabilir. Mesela “ Mädchen” (kız çocuğu) nötr bir isimdir (das
Mädchen). Her ismi cinsiyetiyle beraber öğrenmek çok önemlidir! Sonradan öğrenmeye
çalışmak çok zordur ve bazen kelimelerin anlamları cinsiyetlerine göre değişebilir.

Genel olarak, belirtli harfitarif “die” (İngilizcedeki “the” gibi) ve belirsiz harfitarif “eine”
(İngilizcedeki a/an gibi) dişil isimler için, “der” ve “ein” eril isimler için, “das” ve “ein” is nötr
isimler için kullanılır. Örneğin "die Frau," "der Mann," ve "das Kind." Fakat Almanca
cümlelerde ismin hallerine göre harfitarifler de değişir. Bu konular ilerideki becerilerde
işlenecek.

eril nötr dişil

belirsiz ein Mann ein Mädchen eine Frau

belirli der Mann das Mädchen die Frau

sein (olmak) fiilinin çekimi
"sein" (olmak) gibi bazı fiiller tamamen düzensizdir ve çekimleri ezberlenmek zorundadır:

Almanca Türkçe

ich bin Ben ...m

du bist sen ...sin

er ist o (eril) …dir

sie ist o (dişil) …dir

es ist o (nötr) …dir

wir sind biz ...iz

ihr seid siz (çoğul, resmi değil) ...siniz

sie sind onlar …dirler

Sie sind siz (resmi) …siniz

Almancada Çoğullar – İsmin yalın hali

Türkçede bir ismi çoğul yapmak sonuna sadece –lar/-ler ekleyerek mümkün. Ne yazık ki
Almancada bu kadar basit değil ve çok farklı şekillerde çoğulluk belirtilebilir. Aşağıdaki beş
ipucu birçok çoğulu tahmin etmenize yardımcı olacaktır. Yalın haldeki çoğul isimler için
harfitarif (artikel) her zaman diedir.

1. –e çoğul eki: Tek heceli çoğu kelime çoğul eki olarak –e alır. Örneğin: das Brot-die
Brote, das Spiel-die Spiele

2. –er çoğul eki: Çoğu eril ve nötr isimler –er eki ile çoğul yapılır ve bazen “umlaut” (o-ö,
u-ü, a-ä) değişiklikleri de oluşabilir. Örneğin: das Kind-die Kinder, der Mann-die Männer

3. -n/-en çoğul eki: Çoğu dişil isim –n ya da –en ile çoğul yapılır ve “umlaut”
değişikliğine uğramaz. Örneğin: “die Frau-die Frauen”, “die Kartoffel-die Kartoffeln”

4. –s çoğul eki: Çoğu yabancı kökenli kelime –s eki ile çoğul yapılır. Örneğin: der Chef-
die Chefs, der Job-die Jobs

5. chen, -lein, -el, -er ile biten kelimeler genellikle çoğul eki almaz, sadece harfitarif
değişikliğinden çoğul oldukları anlaşılır. Bazen “umlaut” eklendiği de olur. Örneğin: das
Mädchen-die Mädchen, die Mutter-die Mütter, der Vater-die Väter
6. –nen: -in ile biten dişil kelimeler –nen eki ile çoğul yapılır. Örneğin: "die Köchin- die
Köchinnen "

İsmin Halleri
İsmin halleri Türkçede de bulunsa da, bunlar Almancadaki hallerle birebir örtüşmez. İsmin
yalın hali, yani nominativ, genel olarak sadece özneler için kullanılır. Nesneler fiile göre farklı
hallerde bulunabilirler. Almancada çoğu fiil Akkusativ nesne alır. Akkusativ kısmen Türkçede
ismin –i haline denk gelse de, bu tamamen doğru değildir. Akkusativ direkt olarak olaydan
etkilenen tüm nesneler için geçerlidir. Örneğin „Das Kind isst den Apfel - Çocuk elmayı yiyor“
derken „den Apfel“ Akkusativ haldedir ve bu ismin –i haline denk gelir. Ancak belirsiz bir
nesneden bahsederken Türkçede ismin –i halini kullanmamamıza rağmen Almancada yine
Akkusativ kullanıyoruz örneğin „Das Kind isst einen Apfel - Çocuk bir elma yiyor“

Türkçenin aksine Almancada ismin halleri eklerle değil, artikel değişiklikleriyle belirtilir:

İsmin Hali Eril Dişil Nötr Çoğul

Nominativ der die das die

Akkusativ den die das die

Nominativ ein eine ein

Akkusativ einen eine ein

Düzenli fiillerin çekimi

Birçok fiilin çekimi düzenlidir, ve Türkçedeki gibi her şahıs için fiilin sonuna farklı bir ek
getirilir. Fakat Türkçede olduğu gibi Almancada özneyi atmamız mümkün değildir (örn:
Türkçede “ben içerim” ya da “içerim” diyebiliriz fakat Almancada sadece “ich trinke” diyoruz,
sadece “trinke” demek mümkün değildir)

Türkçe örnek ek Almanca örnek

Ben içerim -e ich trinke

Sen içersin -st du trinkst

O içer -t er/sie/es trinkt

Biz içeriz -en wir trinken

Siz içersiniz -t ihr trinkt

Siz (resmi) içersiniz -en Sie trinken

Onlar içerler -en sie trinken

essen (yemek) fiilinin çekimi
Bu fiil kısmen düzensizdir:

Şahıs ek örnek

Ben -e ich esse

Sen -st du isst

o -t er/sie/es isst

biz -en wir essen

siz (çoğul) -t ihr esst

siz (resmi) -en Sie essen

onlar -en sie essen

haben (sahip olmak) fiili
Türkçede “sahip olmak” diye bir fiil olsa da “ben X’e sahibim”den daha çok “benim X’im var”
dediğimizi unutmayın. Yani Türkçede “var” ile bir isim cümlesi kullansak da Almancada bunu
belirtmek için bir fiil kullanıyoruz.

Şahıs Ek Örnek

Ben -e ich habe

Sen -st du hast

o -t er/sie/es hat

Biz -en wir haben

Siz (çoğul) -t ihr habt

siz (resmi) -en Sie haben

onlar -en sie haben

Şimdiki zaman/Geniş zaman için Almancada tek bir zaman
Almancada “ben içiyorum” ve “ben içerim” demek için farklı fiil çekimleri yoktur, bunlar aynı
şekilde ifade edilir (ich trinke), ve ancak konuşmanın genel içeriğinden hangisinin
kastedildiği anlaşılabilir.

Sıfatlar

Türkçede olduğu gibi Almancada da sıfatlar, isimleri niteler ve tanımlar. Ancak Almancada
sıfatlar, niteledikleri isim soylu sözcüklerin, cinsiyet ve hallerine göre değişiklik gösterirler.
Almancada sıfat kullanırken, aşağıdaki durumlar göz önünde bulundurulmalıdır:
Eğer tanımlayıcı belirsizse (genitiv halde sıfat sonek aldığı gibi, isim soylu sözcük de "-es"
soneki alır):

Eril Dişil Nötr

Nominativ ein guter Mann eine schöne Rose ein altes Buch

Akkusativ einen guten Mann eine schöne Rose ein altes Buch

Dativ einem guten Mann einer schönen Rose einem alten Buch

Genitiv eines guten Mannes einer schönen Rose eines alten Buches

Eğer tanımlayıcı belirliyse (genitiv halde sıfat sonek aldığı gibi, isim soylu sözcük de "-es"
soneki alır):

Eril Dişil Nötr

Nominativ der gute Mann die schöne Rose das alte Buch

Akkusativ den guten Mann eine schöne Rose ein alte Buch

Dativ dem guten Mann der schönen Rose dem alten Buch

Genitiv des guten Mannes der schönen Rose des alten Buches
Eğer kelime çoğulsa (hem belirli hem çoğul durumdaysa sıfattaki sonek her zaman "-en"
olur, ayrıca hem çoğul hem dativ haldeyken sıfat sonek aldığı gibi isim soylu sözcük de
sonek alır):

Belirli çoğul Belirsiz çoğul

Nominativ die guten Männer gute Männer

Akkusativ die guten Männer gute Männer

Dativ den guten Männern guten Männern

Genitiv der guten Männer guter Männer

Düzenli fiillerin çekimi
Birçok fiilin çekimi düzenlidir, ve Türkçedeki gibi her şahıs için fiilin sonuna farklı bir ek
getirilir. Fakat Türkçede olduğu gibi Almancada özneyi atmamız mümkün değildir (örn:
Türkçede “ben içerim” ya da “içerim” diyebiliriz fakat Almancada sadece “ich trinke” diyoruz,
sadece “trinke” demek mümkün değildir)

trinken (içmek)

Türkçe örnek ek Almanca örnek

Ben içerim -e ich trinke

Sen içersin -st du trinkst

O içer -t er/sie/es trinkt

Biz içeriz -en wir trinken

Siz içersiniz -t ihr trinkt

Siz (resmi) içersiniz -en Sie trinken

Onlar içerler -en sie trinken

Düzensiz fiillerin çekimlerini ezberlemek zorundasınız.

Şimdiki zaman/Geniş zaman için Almancada tek bir zaman

Almancada “ben içiyorum” ve “ben içerim” demek için farklı fiil çekimleri yoktur, bunlar aynı
şekilde ifade edilir (ich trinke), ve ancak konuşmanın genel içeriğinden hangisinin
kastedildiği anlaşılabilir.

İYELİK
 Eril/Nötr Dişil/Çoğul

benim mein meine

senin dein deine

onun (eril/nötr) sein seine

onun (dişil) ihr ihre

bizim unser unsere

sizin (çoğul) euer eure

onların ihr ihre

sizin (resmi) Ihr Ihre

ZAMİRLER: AKKUSATİV
İsmin -i halinde kişi çekimleri aşağıdaki gibidir. Yalnız unutma ki, Türkçede ismin -i halini
gerekitiren her fiil Almancada da ismin -i halini alacak diye bir kural yoktur.

Türkçe Almanca

beni mich

seni dich

onu sie/ihn/es

bizi uns

sizi (çoğul) euch

onları sie

sizi (resmi) Sie

ZAMİRLER: DATİV

Türkçe Almanca

bana mir

sana dir

ona (dişil) ihr

ona (eril/nötr) ihm

bize uns

size (çoğul) euch

onlara ihnen

size (resmi) Ihnen