zaterdag 22 oktober 2016 - Algemeen

(/)

Om een goede zorggarantie te bieden, zou minstens 10 procent van wie

overlijdt in een ziekenhuis post-mortem moeten worden onderzocht. Een
cijfer dat ons land helemaal niet haalt. © Dries Luyten

De basis van onze gezondheids-

zorg is volgens experts drijf-
zand. De reden? 30 tot 50 pro-
cent van de vastgestelde doods-
oorzaken is fout.

ANN-SOFIE DEKEYSER

Het kan niet langer dat in ons land het deskundige on-
derzoek naar overlijdens niet is geregeld, stellen vooraan-
 staande pathologen-anatomen. De
Belgische wet voor het vaststellen
Kabinet-De
(/) van een overlijden is nagenoeg on-
Block:
‘Beschikbare veranderd sinds de Code Napoléon
tools meer uit 1804. Eender welke arts mag
gebruiken’
een doodsoorzaak invullen op het
Lees verder onderaan
overlijdensattest. ‘Niet gehinderd
door enige kennis ter zake en met
dramatische vergissingen tot ge-
volg’, stelt forensisch patholoog Wim Van de Voorde (UZ
Leuven).
Samen met enkele collega’s dringt hij bij de minister
van Volksgezondheid, Maggie De Block (Open VLD), en
die van Justitie, Koen Geens (CD&V), aan op een systema-
tische aanpak. ‘Het volstaat niet om alleen die dode licha-
men te onderzoeken die uiterlijke tekenen van geweld ver-
tonen.’ De experts pleiten voor een autopsie bij alle ver-
keersdoden, alle suïcides en alle plotse en onverwachte
overlijdens.

Tot 200 onontdekte moorden per jaar

De lijkschouwing mag voor hen niet langer door ‘een
gewone’ arts gebeuren, maar moet worden uitgevoerd
door een forensisch patholoog. Bij voorkeur in gespeciali-
seerde centra. ‘Wij zijn het enige land in Europa waar
slachtoffers van moord en doodslag nog in de verkeerde
handen terechtkomen’, stelt Van de Voorde. ‘Wanneer het
parket een wetsdokter aanstelt, kan dat eender welke arts
zijn. Daardoor kampt ons land naar schatting met 150 à
200 onontdekte moorden.’

Ook de basis van ons gezondheidsbeleid is volgens experts

‘drijfzand’. 30 tot 50 procent van de vastgestelde doods-
oorzaken is fout – gegevens op basis waarvan ministers
van Volksgezondheid verkeerde prioriteiten stellen. Hart-
infarcten blijken eigenlijk maagbloedingen. Een hersen-
bloeding is een longontsteking. Een darmkanker is griep
 of een verkeersdode blijkt niet zo-
‘Wij pleiten voor een maar de controle over het stuur ver-
(/) autopsie bij alle loren te zijn, maar zijn longkanker is
suïcides, alle hem fataal geworden.
verkeersdoden, Voor de doden zelf maakt het niet
en alle plotse en
veel meer uit, maar uit de ware toe-
onverwachte
dracht van hun overlijden valt veel te
overlijdens’
leren dat de levenden kan redden.
WIM VAN DE VOORDE
‘Autopsies waren dé kwaliteitscon-
trole op het medische handelen in
ziekenhuizen’, legt patholoog-ana-
toom Werner Jacobs (UZ Antwerpen) uit. ‘En zouden dat
nog altijd moeten zijn. Op die manier kun je nagaan of de
juiste diagnose is gesteld, de behandeling correct is verlo-
pen en er niets over het hoofd is gezien.’

Buiten het ziekenhuis? Pech, geen au-

topsie
Van de Voorde zegt ook ongerust te zijn over de manier
waarop nieuwe medicatie op mensen wordt getest. ‘Bij
grote klinische studies in gerenommeerde ziekenhuizen
sterven altijd mensen. Dat kan allerlei oorzaken hebben.
Maar er volgt haast nooit een autopsie die zou kunnen uit-
wijzen of de dood het gevolg is van een nevenwerking van
de medicatie.’

‘Wij zijn het enige Om een goede zorggarantie te bie-

land in Europa den, zou minstens 10 procent van
waar slachtoffers wie overlijdt in een ziekenhuis
van moord en post-mortem moeten worden onder-
doodslag nog in de zocht. De meest recente cijfers (van
verkeerde handen 2014) tonen dat het in ons land
terechtkomen’ slechts in 2,9 procent van de geval-
WIM VAN DE VOORDE len gebeurt – bijna een halvering in
Forensisch patholoog UZ zes jaar tijd.
Leuven
Een klinische autopsie – puur om
medische redenen – kan momenteel
 alleen worden aangevraagd door een arts van het zieken-
huis waar de patiënt is overleden.
(/) ‘Voor wie doodvalt buiten het ziekenhuis, is geen me-
disch post-mortemonderzoek mogelijk’, stelt Van de Voor-
de. ‘Alle doden buiten het ziekenhuis komen ofwel ner-
gens ofwel bij justitie terecht. Maar justitie is niet geïnte-
resseerd in de doodsoorzaak, alleen in de vraag of er
kwaad opzet in het spel was. Joggers die neerzijgen of jon-
ge voetballers die op het veld sterven, worden niet onder-
zocht.’

(https://dsocdn.akamaized.net/Assets/Ima-
ges_Upload/2016/10/22/c6b26036-97ca-
11e6-b0b9-7e3cae780e55.jpg?width=1152&for-
mat=jpg)
 Kabinet-De Block: ‘Beschikbare tools
meer gebruiken’
(/)
‘De statistieken van doodsoorzaken zijn een belangrijke para-
meter in het gezondheidsbeleid van minister De Block’, zegt
persattaché Tijs Ruysschaert in een eerste reactie. ‘De minister
beseft heel goed dat het vaststellen van een juiste doodsoor-
zaak belangrijk is, vandaar dat het Riziv klinische autopsies te-
rugbetaalt. De tools zijn dus voorhanden, we moeten er wel
nog meer gebruik van maken.’
Op het kabinet-Geens klinkt het
dat vorig jaar 681 inwendige forensische lijkschouwingen
plaatsvonden voor een totaal van 930.472 euro. ‘Meer dan in
Nederland, waar de cijfers tussen 400 en 450 fluctueren.’ (De
experts noemen Nederland een rampland op dit gebied.) ‘Mi-
nister Geens zal binnenkort samenzitten met het college van
procureurs-generaal om deze kwestie te bespreken.’ (asd)

ALLE ARTIKELS VAN DE LAATSTE 24 UUR » (/NIEUWS/MEEST-RECENT)