Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.
2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.
*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.
4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.
5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.
6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.
CURSUS COMPLETUS
SIVE
BIBLIOTHECA DNIVERSALIS, INTEGRA, DNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,
YKKEUNTDUOTOMI ik FBANCISGALLICIS.
MISSALE MIXTUM
LESLEO, S. J. SACERDOTE,ORNATUM;
AB ALEXANDRO
POSTERIOK
:
RREVIARIUM GOTHICUM
OPEBA
RECOGNITUM. ^vfel':'
NOVA NDNC ET ACCDRATIORI EDITIONE DTRDMQUE MONDMENTDM REWji^lT"'
TOMUS PRIOR.
VBNBUNTDDOYOLCMINA
14 FRANCISGALLICIS.
nIN VIA
, DICTA PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,
D'AMB0ISE,PROPE PORTAMVULGODENFER NOMINATAM,
SKU PETIT-MONTROUGE.
1850
ELENCHUS RERUM
In admonitione Liturgia Galhcanm prremissa [Patrol. tom. LXXU, col. 99), nos Ope-
ribus S. Isidori Hispalensis Liturgiam Mozarabum adnexuros polliciti, nunc fidem solvimus,
duplex hujus Lilurgise monumentum pr»lo mandaturi,' nempe : Missale Mixtum, sivc Mo-
xarabum et Breviarium Golhicum. Qoibus sane venetaiidis antiquae Hispanorum Ecclesias
reliquiis novam editionem vindicabat longa quam obtinuere in calholicissima regione
aucloritas, locum vero quem illis nunc in Patrologia nostra assiguamus, ipsum S. Isidori
nomen, secundum cujus regulam Liturgia Mozarabum redacta fuit et composila.
His prsemissis, lectorem monitum volumus, nos editionem Hispanam verbatim ex-
scripturos, ne iota quidem uno aut apice mutato; imo etiam, ipsius paginarum notas
arithineticas crassiori characlere in columnis nostris expressuros, ad quas non semel
lcgeutem revocabil furmula Vide fol..., vel alia similis.
Ex t?|>isMIGNE,an Petlt-Moiilrouge.
SSMO DOMINO NOSTRO
BENEDICTO XIV,
PONTIFIGI MAXIMO
VENANTIUS
MQNALDINUS
BD3LI0P0LAROMANUSFELICITATKM,
111
PRJEFATIO.
1. Cum Missale Mozarabum, jussuet impensis A\ habebam , nec enim nioribus optimi cardinalis con-
Francisci cardinalis Ximenii de Cisneros, Toleti typis venire videbatur opus egregium de industria vitiare,
editum , in manus meas primum venisset, lisesi, el posteris fraudem facere voluisse. Utrumque autem
faleor , in ipso litulo. Quid hoc , aiebam , Missale fecisset, si, nulla proemissaadmonitione , Missale
mislumsecundumregulam beali Isidori diclumMoza- Mozarabum interpolari jussisset.
rabes? Numsanctus Isidorus Missale aliquando com- 5. Me etiain sollicitum habebant varisede Mozara-
posuit, quod Braulionem , et Hildefonsumlatuit ? bum ritibus doctorum hominum opiniones, quas alii
% Tum illud mistum cur additur ? an forlasse vetustos esse , et in Hispaniaj Ecclesiis diu usitatos
(quod Eugenius de Robles prodidit, De vita et gestis asserunt. Aliicontra e Romanorum Gallicanorumque
card. Ximenii, c. 32, et vulgo creditur) Missale ap- rituum permistione haud ita pridem natos coaten-
pellatum est mislum, quia illi recentiora qusedam, e dunt. Alii demnm libros liturgicos Mozarabum ab
MissaliToletano deprompta, de mandato Ximenii , hsereticisolim fuisse vitiatos opinantur.
inserta fuerunt ? Sed Roblesio cenlum et amplius 4. Ea mihi obversabanlur, cui MissaleXimeniisolo
annos posl editum Missaleh&c scribeoli segre lidem nomine adhuc uotum erat. Sed ubi librum per otiuui
PATBOL.LXXXV. 1
•Jl PRiEFATIO. 12
evolvere alque diligentius examinare licuit, tam \ rant, Toleti superstites numerabantur (a). Quaruui
crebra , nec ambigua , genuince aiHiqiiiiatis indicia presbyteri et clerus privilegiis haud conleninendis
occurrebant, ut de SacrameRlarii hujus antiquitate fruebantur, quse anno 1480 Ferdinandus et lsabella,
diu ambigendum noa fuerit. Foriqam celebranda; cathqiici regps, npvp diplomate conlirmarunt.
Eucbaristiaeinveiii, non modo a Grseeorum et Orien- 10. Sed presbyjeii Mozarabici missas aliaque divi-
talium- Anaphoris diversam, sed ab Ambrosiana na oflicia more Romano plerumque faciebant. Nec,
quoqueeta Roraana liturgiapleruu^uedis^eutieqtem. nisj certis quibusdam festivis diebus, rilu Mozarabico
5; Hanc autem in Hispania diu oblinuisse fidem sacra mysteria celebrare solebant. Huic malo Petrus
faxiebant a conciliis Hispaniensibus sancili, et a cardinalis de Mendoza, archiepiscopus Toletanus,
sancto Isidoro descripti ritus, [ii] qui constanter reti- remedium allerre cogitaverat, nullum tamen attulit.
uentur. Ingens prseterea orationum copia atque va- H. Mendozae, anno 1495, successit Franciscus
rietates, quarum alisevetustas Ecclesiarum Hispanise cardinalis Ximenius de Cisneros, qui, inter primas
consuetudines ad raemoriam revocant, alia fideidog- sui archiepiscopatus curas, ad res ecclesiasticas Mo-
jnata admentemconcUiorum Hispaniseaut explicant, zarabum reparandas aninmm appulit. Primumque
aut adversus priscos hsereticorum errores luentur. effecit ut presbyteri Mozarabici proprio ritu, soepius
6. Nec quidquam in lis oflendi quod pravam aca- t quam anlea, rem divinam facerent. Quod ut faciiius
tliolicorum doctrlnam sapiebat, et in mentem venie- prastarent, Missaleet Breviarium Mozarabum, cha-
bat Patres concilii Mantuani, anno 1064, coram ractere usitato, typis edenda curavit.
Alexandro II pontifice, libros liturgicos Mozarabum, 12. Mozarabesenim in choro et ad altare hactenus
accurate discussos, orthodoxos pronuntiasse. usi fuerant libris ecclesiasticis quos [iu] pauci anti-
7. Sunt quidem rufrricoe aliquot recentioris sevi. quarii expedite legere noverant. Erant enim Codices
Sed hse seipsas produnt, facile dignoscnntur, nec charactere Gothico manu exarati, qni a multis sa?culis
Sacramentarii antiquitati officiunt. in usu communiesse desierat.
8. Qusecnm saepiusrecogitassem, et ad maxima» 13. Hoc sublato legendi impedimento, Ximenius
affinitaiem attendissem quae missseMozarabicsecum collegium tredecim sacerdolum cum tribus minis-
prisca Galloram missa intercedebat, in hanc senten- tris instiluit, qui ritu Mozarabicomissas quotidie et
tiam deveni Missate Ximenii eam formam peragendi divina officia, celebraTent. Huic collegio unutn e
Bivina nohis exhibere quseln Hispania olim atque in dictis presbyteris prseesse voluit, qui capeilanus m«-
Gallia prisco usu recepla fuerat, optimumque cardi- jor, aut abbas denominaretur (6). Eidemque collegio
aalem Ximenium, insigni hoc opere typis vulgato, sacellum amplum, a corpore Christi nuncupalum, in
ttspaniensium pariter et Gallicanarum Ecclesiarum j metropolitana oedeToleti attribuit, proventus an-
vetustam ttturgiam ab ohlivione ei interitu vindi- nuos aliaque adjecil honoris et utilitalis commoda,
casse. quse duabus Julil papse secundi constitutionibus (c),
§ 1. Pars prima Missalis Mozarabici, suo et capituliToletaDi decrelis (d) confirmavit (e).
9. Liturgisequam postea Slozarahicam nominarurit 14. Curam Missaliset Breviarii Mozarabum eden-
a suscepta lide Christiana ad hanc usque diem usus dorum cardinalis Ximenius imposuit Alfonso Ortiz,
aliquis semper in flispama fuit. Exeunte ssecnlo xv canonico Toletano, utriusque juris doctori, et littera-
sex EcclesioeMozarabicoe, quibus Saraceni peperce- turse Gothicseprobe gnaro. Eique adjutores dedit
(a) Ese erant ecclesise parochiales sancli Marci, saltem feslivis diebus, reslituatur, si episcopus ali-
sanctse Eulalise, sanctarum Justse et Rufin;e , sancti qnis Gallus zelo et auctoritate Ximenio par id alten-
Lacee, saiieU Seba&tia*i,etsancli Torquati; de qui- tare voiuerH. At vir eraditi«s fallitur, uti iulii papsc
bus, de eorum clero et privilegiis , agit P. Joannes spcundi constitutiones citaloe splendide probant.
Pinius, in tractatu historicochronologico de Liturgia Proeterea Julius papa, in prima sua constilulione,
278 ad 314, et n. 309 et 364,,
arttiqua Hispanica, a n.Aclorum laudat Sinienium, quod, (ervore devolionisaccensus,
prcemisso tomo sexto sanctoruut Julii. officium Mozarabicum in certis Ecclesiis Tolelanse
(b) Cardinalis Ximenius, inn.instrumento fundatio- civt(a(i(, iit quibus celebrabalur, auclorilate ordinaria
rtis, apud Pinium cilatum, ad nulum 328, ila loquitur: ) confirmaverit, et in stalum priitinum reslituerit. Et
tum... tredecim amovibiles archiepiscopi sane archiepiscopus, ordinaria auctoritate usus, effi-
Toletani, pro lemporeexistentis,capeUmwsauctoritate cere pOtuit ut sacerdotes Mozarabicimissas et eccle-
nostra ordinaria instituerimus, qui dictum officium siastiea oflicia, ritu suo proprio celebrarent, ne ve-
(Mozarabicum) juxta aniiquam ordinationem debite tuslus Hispaniserilus in desuetudinem abiret, negli-
celebrent, ac unum eorum capellanum majorem seu geniiaeorum qui, ejus frequentandi celebrandique
abbatem depulaverimus, qui aliis prmessel, diclamque causa, pTivilcgfis,iinmunitalibus stipendiisque frue-
capettam regeret ac gubernarel, etc. xn Kal.
baulur.In Hispaniaenini usus liturgiaeGotho^ispa-
(c) Allera data xn KaLOctob. 1508, a'tera nse,sive Mozarabica;,nunquam ^enilus subl.itus fuil,
Feliruarii 1512. Exslant apiid Pinium, in citato irac- quamvis hqminummaliiia, ut Julius secundus papa
latu historicochronologico, cap. 8, sect. 3«* 4. loquitur, plurimum diminutusfuerit. At usns lilurgue
(d) Datis die prima Gctobris 1308. Exstanlapud :Gallicanse,pontilioum conseissn, el regum voluntale,
citatum Pinium, cap. 8, secL % a n. 327. suWaiiis, longa lemporum diiiiurnitaie ab omni Gal-
(e) P. Le Brun., Explic. Miss., lom. II, dis. 5, lia prorsus exsulavit. Unde difficilius erit cuilibet
art. 2, pag. 500. Ed. Gafl. Paris., animacrvertereju- episcopo Gallicano, qui id aggreleretur, iiturgiatn
bet liiurgiam Mozarabicam,inconsulte Romano pon- velerem Gallicanam a mortuis, ut ita dicam, «xci-
tifice, sola auctoritatecardiftalisXinjeiiiifuisseresti-ut lare, quain fuit cardinali Ximenio prsecawre ne lilur-
tulam. Unde, inquit, desperandum nori est fore gia Golho-Ilispana, sacerdotum Mozarabum negli-
aliquando celebratio Hturgise<GaIlicatioe, quibus lam gentia, penitus interiret.
13 PRJ-EFATIO. 14
AlfonsumMarlinez, Antonium Rodriquez, et Hiero- jA Missale Ximenii, pro titulo, appellalum fueritMistum,
nymum Guttierez, presbyteros Ecclesiarum Moza- suaque auclorilate viros quosdam eruditos iu erro-
rabicarura sanctse Eulalise, sanctarum Justseet Ru- rem induxit, ut crederent nonnulla, a ritibus Moza-
finse,et saneti Lucse parochos, viros probos, et lit- rabicis aliena, jubenje Ximenio, Missali, cum typis
terarum golhicarum peritos. ederetur, fuisse interpojaia.
15. Missale Mozarabum editum fuit Toleti anno 21, Missale Mozarabum ab Adventu inehoalur,
1500 a Petro Hagembach typographo, qui operam qua in re cum Oratipnali Golhico, rum BobiensiSa-
suara locaverat Melchiori [iv] Goricio nobili Nova- cramentario, aliisque libris liturgicis G.allicaiiis,eon-
rieusi, cujus industria, el impensis ars typographica cordat. [vj At velusta Sacramentaria riius Romaiii,
Toleti promovebatur; et post annos tres, scilicet 1502, aut a Kalendis Januarii initium uucebaiit, utde Sacra-
Breviarium Mozarahum Toleti prodiit, ab eodem Pe- mentario Leoniano suspicari licet, aql a vjgili.a Na-
tro Hagembaeh typis excusum. lalis Domini, a qua Sacramentarium gelasianum, et
16. Exemplaria MissalisMozarabici raro admodum Gregoriana antiquipra Sacrametitaria incipiunt.
iavetiiuntur. Tria mihi vidisse conligit, unum char- 22, DominicseAdventus sex in MissaliMozarabico
taceum, duo pergamena; quibus duobus usus sum. recensenlur, quibus sipgulis proprja est missa., Ea-
Uiium eral e bibliotheca eminentissimi cardinalis 3B rumque prima pro exemplo missc Mozarabicseponi-
Nerei Corsini, Clementis XII pontificis maximi fralris lur, elsi illi nonnulla desjnt ab ordinario Missoe,et a
filii; aliud e bibliolheca eminenlissimi eardinalis libro plferentiiirn pelenda
ShYiiYalenlii Gonzagse S. R. E. camerarii. Ulrum- 23, Missas dominicales Adventps sex missse pro-
que exemplar integrum, et folio majori, ul vocant, prioesanclorum excipiunt. Nimirum sancti Clemcnlis
impressum. primi paps et martyris, sancti Salurnini episcopi
17. Missale constat foliis quadringentis sexaginla Tolosani et martyris, sancii Andreaeaposloli et inar->
etnovem, proetertitulum, prsefationem,Kalendarium, tyris, sanctseEulalioeEmeritensis virginis et niartyris,
aquse benedictionem, ei, in fine, indicem brevem, AnnuntjatLonish?al?e Marioevirginis, et sancti Tlio-
quoeomnia foliis decem absolvuntur. Singula Missa- mse apostoli.
lis folia paginas duas, paginsesingulse columnas duas 24, Subsequuntur missa unica Natalis Domini, et
habent, paucis admodum exceplis. Characteres qui- alisc quatuor missse, scilicet sancli Stephani proto-
bus typographus usus est ad Germanicas accedunt, mariyris, sancli Jpannis apostoli, sancloruni Inno-
crebroe sunt litterarum vocumque contractiones. ceEtum martyrum, et sancti Jacobi fratris Do-
18. Prsemiltilur titulus Missale mislum secundum " mini.
regulam beati Isidori dictum Mozarabes, lilulumque 25. In Missali Ximenii non habeiur tnissa vigilise
ornal imago beatoeYirginis sanctum Isidorum casula Natalis Domini. Hispanis enim tempore Adventus
induenlis. Consequitur praefatio, sive potius epislola olim velitum fueral jejunare, aut vigilias celebrwe,
dedicatoria ad cardinalem Ximenium, qua Alfonsus ob impietatem Priscillianistarum, qui, Deum facUnii
Ortiz rationem reddit injuncti sibi operis, et suam in esse hominem neganles, hoc maxime tempore, nu-
exsequendis cardinalis Ximeniimandatis diligentiam dis pedibus incedebant, et jejunia frequentabant.
fidemque commemorat. 26. Diei Natalis Dominitam in MissaliMoanrabico
19.Deinde consequitur Kalendarium Mozarabieum,
quam in MissajlibusGallicanis unica missa attribui-
saepius auctum, in quo sancti leguntur Franciscus, tur; at jn velustis Sacranientariis ritus Roniani tres
Dominicus, Thomas de Aquino, Pelrus martyr, An- missse hac die inyeniuntur.
tonius de Padua ad saeculumxm perlinentes. Kalen-
27. Galli olim, et Goiho-Hispani Kalendis Januarii
dariuiu hoc excipit aqusebenedictio, formula scilieet
in contemptum superstitionis gentilium.
benedicendi aquam aspersionis, plane anliqua, et jejunabant,
At postea instituerunt ut, ineunte anno, Kalendis Ja-
Gotho-Hispana, atque hsec cum benediclione panis nuarii festum Circumcisionis Christi Domini celebra-
Eulogici, et indice in fine libri, exlra Missale quo-
dammodo sunt. 'Q retur (a), cujus miss.ain Missali Mozarahumhabelur.
20. Missale aulem Mozarabicum ejus generis est Et d.eindecoflisequiturmissa Dominica3ante Epipha-
eaui ipsam quam antea Kalendis Januaiii ce-
quod Plenarium perfeclum, sive Mistum, appellant. niam,
Non enim solas orationes et preces compleclitur, lebrare solebant. Eamdemque in jejunio Epiphanioe
sed benediciiones quoque, et aniiphonas, responso- repetuat, pra?ter lectiQJBes Scripturarum, laudam et
ria, cantica, hymnos, lectioiies Scripturarum, alia- sacriftciuiaj quse divejsa smjt.
que cuucta, qnse in Missa reckanlur rite disposita, 28. Consequitur uaissa Epiphanise,qua festivitate
ct, suis locis digesta, contiiiei. Ejusmodi autem libri Hispani antiquitus Adventum terminabant.
e commistione Missalis simplicis, Leclionarii, AUUT 29. Ab Epiphauia usque. ad iuitiwn Quadragesimse
phonarii et Beuedictionaliscompositi, MissaUa mista novem raissaedominicales nuajerant»r, quarum ul-
per(ecla,etpkn.aria uuncupabantiir. Cujus denomina- tiina iascribiilur anle diem Eiiieris, et ante carnes
tjojjii siguificationemcum Eugeuius ,de Robles igno - toUendas.
rasset, raiiojiem commeutus est, plane ialsain, cur 30. Nulla autem in Missali Mozarabum, aut in li-
(o) Cod. leg. Visigoth., lib. ;n, lit. i, leg. II; lib. xn, tit. iv, lcg. 6.
IJi PRiEFATIO. 16
bris liturgicis Gallicanis, mentio fit Sepluagesimse,iA quatriduaoum Lazarum ad vitam revocavit, uti ex
Sexagesiinse, aut Quinquagesimae. Orationali Gothico'apparet.
31. A die Cinerum ad UominicamPaschatis, in Mis- 36. Consequitur Dominica medianle,quarla Qua-
sali Ximenii misssesunt una et viginti; quarum sex dragesimae,cujtis niissa locuin suuin aiitiquum.reli-
sunt dominicales, cseteraeferiales. nuit. Evangelium ex Evangelio Joannis (Cap. \u); et
die festo
32. Ordinem vetustum missarum ferialium Quadra- orationessunidesermoneChristi intemplo,
mediante. Dominica quinla Quadragesimoe missam
gesimaeMozarabesrecentiores intactam ferme serva-
habet a Mozarabis recentioribus consarcinatam,
runt. At priscam missarum dominicalium seriem
male perturbarunt. Nani, cum prseter morem Gotho- Evangelium legitur ex Evangelio sancti Joannis (Cap.
a feria x), iti quo Chrislus, agens de legitimis sui gregis
Hispanum, Quadragesiinam inciperent quarta
officium illius pastoribus, se Pastorem bonum[vn] aperte dicit, qui
Quinquagesimoe, neque diei, neque oves suas
in suis officium cognoscit, et ab iis coguoscitur. Orationes,
[vi] missam propriani libris haberent,
benedicendi et distribuendi cineres totuui ferme a more suo,e Missaliet Breviariocollegerunt, quaenibil
habent commuue cum Evangelio; quaedamdejeju-
Missali Romano, quo Toletana Ecclesia utebatur,
r/iutuati sunt. Missamvero quse antea Dominica pri- - nio mentionem faciunl, seu alise ne quidem jejuniutn
'
B
wia Quadragesimse canebatur, die Cineris celebrare commemorant.
instituerunt. Eademque lege missam Dominicse se- 37. Dominicasexta Quadragesimae,quoeet Palma-
cundae ad Dominicam primain, tertiae Dominicsead rum, et in traditione Symboli denominatur, primum
habet benediclionem palmarum et olivarum, tum
secundam, et quintae ad terliam Dominicam protra-
xerunt. Missas Dominicsequartse mediante, et Domi- consequitur missa, quselocum suumimmota retinuit,
nicae sextae in traditione Symboli, immotas relique- postduas lectiones Veteris Fcederis, Symbolum apos-
tolorum solemniter traditur; deinde legitur Aposto-
runt, et pro quinta Dominica, cui missa deerat, novam
et postea de more Evangelium,quod ex capite xi
composuerunt, atque hunc ordinem niisssedomini- lus,
cales Quadragesimse, in MissaliXimenii, tenent. sancti Joannis desumitur, describilque Hriumphalem
Chrisli Domini ingressum in urbem Hierosolymita-
33. OffieiumCinerum conslat benedictione et di- nam.
Oraliones, ob traditionem, multa ha-
stribntione cinerum, processione, concione et missa. bent de Trinitatis Symboliet
qusedam de Incarna-
Formula benedicendi cineres utuntur nonnihil diversa tione. Oratio Postmysterio,meminit
pridie de solemnilale
ab ea quee in Missali sancli Pii V habetur. Cineres
Palmarum.
onmibus indiscriminatim distribuuntur, nulla mentio 38. Alque hsec est missarum dominicalium Qua-
ejectionis pcenitentum, ac cilicii i
poenitentibus irapo- dragesimae series,
nendi. Processio et concio nomine tenus indicantur. quam recentiores Mozarabes in-
duxerunt. Si quis autem voluerit ordinem vetustum
Iu Missa, prophetia legilur e capite primo Proverbio-
olim feria reslituere, is primum debet missara Mozarabicam
rnm, quse legebatur quarta post primam Dominicse
Dominicam Quadragesimae, Aposlolus idem legitur, quinlae auferre, et deinde missam pro-
priam ferioequartse Cinerum componere, ac demuiu
qui eadem quarta feria adhuc legi solet. Evangelium missas caelerassuse
e capite quarto sancti Matthoei,illud idem est quod quamque Dominicae reslituere,
ita ut Dominica prima fiat de Christo in deserto, Dc-
medo feria quarta post quartam Dominicam legitur,
minica secunda de Samaritana, Dominica tertia de
sed quod olim ipsa Dominica prima Quadragesimoe
Habet Chrisli cceco,Dominicaquarta de die feslomediante, Dominica
legebatur. jejunium ejusque tentationes de Lazaro, et demuin Dominica sexta de
in deserto. Quo spectant orationes quae in missa re- quinta
Palmis, el de traditione Symboli
cilantur, ad eamdem Dominicam pertinentes; quas 39. Praeter hasce missas dominicales, singulisQua-
Mozarabes recentiores ad feriam quartam Cinerum
dragesimae seplimanis, feria quarta, et feria sexia,
transtulerunt, etsi pleraque contineant quaenec diei
solemnis jejunii, neque quartae ferise conveniant. proprias habent missas, et septimana sancta feria
jx quinta in Ccena Domini, et Sa'bbaium sanctum mis-
34. Dominica prima Quadragesimae Evangelium sas proprias habent, feria autem sexta in Parasceve
legitur ex Evangelio sancli Joannis (Cap. iv). Habet fit missa Proesanclilicatorum.
colloquium Christi cum Samaritana, eodemque ora- 40. Missas quadragesimales excipiunt missac pas-
tiones hujus missse speclant, quae olim Domiiiicase- chales octo,
quarum prima die Dominica Resurrec-
cunda Quadragesimae recitabatur. Dominica secunda tionis Domini, sex
aliue,singulis consequentibus die-
Evangelium habet ex sancti Joannis (Cap. ix), de bus, singulaerecitantur.
cseco a nativitate, de quo agunt orationes, quse in 41. Post quas, in Missali Ximenii occurrunt prm-
eadem missa dicuntur
paralio Missm, et Liber omnium offerentium,quibus,
35. Doniinica tertia Evangelium habet ex Evange- praeter orationes, quas dicit sacerdos celebraturus,
lio sancti Joannis (Cap. xi), in quo de Lazaro a mor- easque quas dicitquando vesles sacras induit/coni-
tuis exeitato sermo est, eodemquespectant orationes, prehendunlur hymnus Puerorum, psalmus Confite-
quasiuraissacanunt. Atolim Gotho-Hispani Dominica mini, hymnus Salve,-Begina, missa sancli Jacobi Ze-
quinta Quadragesimae in missa et in officiocomme- bedei Hispaniarum apostoli, pro exemplari quodam
morare solebant insigneillud miraculum quo Christus missae Mozarabicae hoc loco proposita, pleraequt
17 PR/EFATIO. 18
iirationes, et-alia quac in missis omnibus recitantur. i gulorum una ; et una dominicalis quod Dominica
Post baecsubsequitur missa oclava paschalis, quse ante festum nativitatis sancti JoannisBaptislsedicitur.
die Dominicain octava Paschse dicitHr. 47. E sanclis quorum in Sanctorali sunt missse
42. Sunt deinde octo misscequrc a Paschate ad proprise tres ad Ecelesiam Gallicanam pertinent,
Penlecosten recitanlur, quarum primae quatuor to- Martinus episcopus Turonensis, [ix] Genesius Arela-
tidem Dominicis,ante festum Ascensionis, altribuun- tensis, et Columba Senonensis. Seplem sunt Ecclesise
tur. Rogationes Golho-Hispani, et Mozarabes, ante Romanse,Sebastianus, Laurentius, Cosmas et Damia-
festivitatem Ascensionis, non celebrabant, nec in nus, Agnes, Cseciliaet Eugenia; una Sabina, Cris-
missa Kimenii ulla est missa Bogationum; sed quinta pina; uua Sicula, Agatha; tres Afrieapi, Cyprianus,
ai AsceusionemDomini spectat, sexta ad Dominicam Speralus, et Marciana; una Paloestina, Maiia Magda-
post Ascensionem, septima ad vigiliam [viu] Pente- lene; duo Antiocheni Babilas episcopus et Roinanus,
costes, et octava ad diem Pentecostes cum Romano Thendulus infans, cum Babila tres
£3. Mos autem Gotho-Hispanorum, Gallorum et pueri commemorantur; unaCappadox, Dorolhea;
duo Nicomediae passi, Lucianus et Adrianus ; tres
Mozarabum, erat in hisce missis quse a Paschate ad
Pehtecosten recitabantur librum Apocalypsis legere, " incerlae gentis, et incerti loci passionis, Tyrsus, Ju-
lianus elChristQphorus, quanquam hic videatur in
euaidemque morem Missale Ximenii reiinuit.
Mcesiapassus.
ii. A Pentecoste ad linem anni liiurgici octo 48. Coeterinmnes martyres Hispani sunt, duo et
duntaxat missae dominieales inveniuntur. Harum
inscribitur In Dominko posl Penlecos- viginti numero, Vincenlius levita Caesaraugustanus,
prima primo Eulalia virgo Barcinonensis , Fractuosus episcopus
ten, et ullima in Dominicoante jejunium Kalendarum
Tarraconensis, Augurlus et Eulogius ejus diaconi;
Novembrium,quam subsequitur missa in Jejunio Ka- Emeterius et Celidonius milites
lendarum Novembrium. Calaguritani, Tor-
qualus episcopus Accitanus, cum quo, eadem missa,
45. His missis antiquis Mozarabesduas adjecerunt, Ctesjphon, Hesichius, Indaletius, Secundus, Euphra-
alteram Dominica Trinitatis, alteram die festivitatis sius et Ccecilius, coluntur; Jusla et Ruffina sorores
Corporis Christi. recitandam. Missa Trinitatis tres virgines Hispalenses; Justusel Pastor pueri Coniplu-
Scripturse lecliones a Dominica prima post Pente- tenses; Felix Gerundensis; Gerontius episcopus Ita-
costen desumil, orationes vero omnes a Dominica licensis; Fauslus, Januarius, Martialis et Acisclus
Palmarum. Missa festivitatis ConporisChrisli quiedam Cordubenses; Germanus et Servandus in Agro Gadi-
habet e Missali Romano desumpta , at plurima ejus , tano, ut ferunt, passi; Crispinus episcopus Astigi-
<
pars e missisGotho-Hispanis collecta est. Officiumad tanuset Leocadia virgo Toletana.
missam Cibaviteos, et oratio Deus qui nobis, Missale 49. Inter martyres coluntur Leocadia, Gerontius,
Romanum suppeditavit, Apostolus ex Epislola I ad
Crispinus, Torquatus, ejusque socii; nam Torquatus
Corinthios (Cap. xxni) segmentum ejus est qui in
aliique sex episcopi passim martyres appellantur, nec
CoenaDomini legitur, habetque verba illa donec ve- immerito; nam primi post aposlolos suo iabore et
niat INCLARITATEDEcoELis, quooGotho-Hispaniin suis sanguine Ecclesias in Hispania constiiuerunt. Crispi-
exemplaribus legebant. Evangelium e sancto Joanne nus Astigilanus in hyinno Breviarii martyr canitur;
(Cap. vi) idem est quod in Missali Romano legitur. Leocadia et Gerontius fidei causa carcere conditi in
Iilalioest segmentum illalionis missseGotho-Hispanse, vinculis obierunt.
Martyribus pariter sanctus Marti-
quaeferia quarU post Dominicamtertiam Quadrage- nus Turonensis adjungilur, qui ob orlhodoxam lidem
simaehabetur, adeo oscitanler huc translala, ut ne ludibria, verbera et a palria exsilium passus est;
ea quidem omiserint quae solemnis jejunii propria Maria Magdalene, a Gotho-Hispanis martyr habeba-
erant. Oralio Post pridie e missa Dominicoeante je- tur, uti ex ejus missa apparet.
junium Kalendarum Novembris, verbatim desumpla, 50. Demum in Sanclorali est etiam missa jejunii
de Eucharislia hsechabet : Panis hic TRANSMUTATUS
) sancti Cypriani, sive Kalendarum Septembris. Ha-
in carnem, calix hic TRANSFORMATUS in sanguinem sit rum missarum longe pars maxima Gotho-Hispana
offerenlibusgratia, et sumenlibusmedicina. est : paucaea Mozarabis conscriptae fuerunt. Conlra
§ II. Pars secundaMissalisMozarabici. antiquilatem nonnullarum ex istis missis non faciunt
46. Missamjejunii Kalendarum Novembrium con- Acta marlyrum vitiata, et interpolata, quibus earum
tinuo excipiunt Sanciorale, Commune, misssevotivae composiiores usi sunt; nam, ut in notis animad-
et mortuales. Sanctorale missas habet proprias bea- verto, Acta illa viiiata sseculo vi et vn pro legitimis
tseVirginis, et sanctorum, quas Ecclesia Toletana habebantur.
celebrare solebat; paucis exceptis, quae aut ante 51. A Mozarabis benedictio candelarum et missa
missam Natalis Domini, aut post eam in Missali col- Puriticationis beatseVirginis composita sunt; Aposto-
locantur. Sunt autem in Sanctorali missae qualuor lus, Evangelium, lauda, sacrificium, oratio, missa et
beatae Virginis, binae de cruce, una sancti Michaelis illatio desumpta sunt a missa Circumcisiopis Domini;
archangeli, binaesancti Joaanis Baptistic, quinque csetersevero orationes et benedictio e Breviario col-
«postolorum, una sanctorum Petri et Pauli, uua Si- leciae sunt.
moniset Judae.,Mathioe,Bartholomseiet Malthaei,sin- 52. Vetusta quidem, apud GaHossaltem, est festi
19 PRiEFATIO. 20
vitas Nativitatis bealae Virginis : at missa quae in JjLIn Lectionario Luxoviensi,n. 80, occurrunt legendain
Sanclorali Mozarabumei feslivitali altribuitur, par- profectioneilineris, et, n. 81, legendade redeundoab
tim e MissaliRomano, partim e missa Annunliationis itinere. Quinta de tribulationibus,et sexta pro sacer-
desumpta, Gotho-Hispana censenda nou est. dote|xi] vivoinscribitur. Septimademumet oclavasunt
55. Festum [x] Conceptionis beatoeVirginis, sae- pro inlirmis. His conjunguntur sex missaemortuales.
culo nono, Neapoli celebrabatur, ut fidem facit Ka- 58. Prima est pro episcopo, et in Lectionario
lendarium marmoreum Neapolilanum, hoc tempore, Luxoviensi, n. 73, sunl legendain deposilioneepisco-
quemadmodum eruditi opinantur, scalptum. In eo pi. Secunda est pro uno sacerdote defuncto, et in
enim legere est: vm, CONCEPTIO S ANEMARIE VIR.Die Sacramentario Bobiensiest missa saeerdolisdefuncti.
octavo Decembris Conceptio Sanclm Annm Marim Tertia est pro diacone aut subdiacono defuncto ,
Virginis; nihilominus missa Conceplionis bealse quarta pro uno defunctoquocunque, cui respondent
Virginis, quam in Missali Ximenii habemus, recen- legendain depositionecui volueris, qusem Lectiona-
tiorum Mozarabum opus est. Officiumad missam et rio Luxoviensi, exstant. Quinta esl missa parvulorum
psallendoa Missali Roman.o, oraliones a Missaliet defunclorum, eorum nimirum qui suscepto baplis-
BrCviario Mozarabum desumunlur. Missam Exalla- mate anle usum rationis moriuntur. Sexta est pro
tiouis sanclae Crucis, et ipsam festivitatem, Mozara- ]S pluribus defunctis, quam Mozarabesdie Commemo-
bes recenliores adjecerunt. Evangelium quod in rationis omnium defunctorum canere solent, huic
niissa legilur a Dominicaprima post Pentecoslen, similemmissam pro defunctishabet Sacramentarium
sacrificiuma Dominicaquarta post Pascha, reliqua a Bobiense.
missa ItiverilionisCrucis muluanlur. 59. Post missas defunciorum consequitur missa
54. Missa et festivitas Invenlionis sanctaj Crucis heatoe Mariaevirginis, qiiam Mozarabes diebus Sab-
ahliquse sunt, el a Gotho-Hispaniset Gallis celebra- bati non impeditis Celebrant, eaque MissaleMozara-
bahtur. Sed recentiofes Mozarabes a missa Inveii- bum lerminatur.
tionis Crucis orationem, missam et alleram oratio- §III. An Missale Mozatabum velustumsit
nem abstuierurit, easque missse Exallationis Crucis Sacramenlariunt.
ihseruerunl, et riiissaeInVenlionis fragmentum epi- 60. lllud autem vetuslum aliquod Sacramenlarium
stoloeundeciinsesancli Paulini Nolani ad Severum, nobis Cxhiberenemo, ut puto, negabit, cum viderit
pro oraliohe, missd et alia oralione intulerulit. Ut tot rilus a mullis socculisjam anliquatos frequenter
jgitur hsec missa pristiusc integritati restituatur, in eo commemorari: communionem quotidianain,
ahlato hoC fragmenlo Pauliniano, illi reddendsesunt calicem a diacono communicanti populo tradittim;
oratio, thissa elalid oratio, qiise in missa Exalta--<] (ideles tempoie paschali ve-tn Candida indulos; pu-
tionis Crucis leguntur. blice pcenitenlesad mannum imposilionein accedeu-
55. Post Sanctorale, iri Missali Ximenii, locum tes ab ecclesia ante illalionein munerum ejcctos;
obtinet Comttoihe,quod thissas communesmartyrum, Symbolum, Dominica Palmarum, competentibu»so-
coufessoruril et virginum complectitur, quas otim lemniter traditum; haptismum, lesto Epiphaniac,
apud Goiho-Hispanos in usu fuisse aperte indicat solemniter collalum; lac et mel neophytis data, eos-
Braiilib in prologo Viloe sancli yEmiliani Cuculati dem per dies octo circa allare , tempore sacrificii,
scritoerismahdasse se ut die solemnitatis ejusdem collocatos; sileiitiutn a diacono anle Scripturarum
missa reciietur commuhisunius scilicet confessoris. lectionem indictum; lectiombus, in missa, voce sa-
56. In MisSaliXirtieniimissaecommuriesdecemre- cerdotis finem iinposiluni; dyptica a diacono reci-
censehtut1,qiiarurii sex primse sunt martyrum, septl- tata.
ma et octava cbnfessorum, nona ct decima virginum. 61. Haecaliaque plurima vetustalis indicia si quis
Ejusmodi missas olim apiid Gallos exslitisse fidem perpenderit, et simul animadverterit nec tropas, nec
faciunt Missale Gallo-Golhicum,iii quo sunl mlssae prosai, nec sequentias, in hoc Missaliihveniri, quati-
coYatAuue&Uniusaposlolietmariyris una et tres pariter quam ante annos septingentos in Occidente canlatoe
de pturibtismarlijribus, liua missd unius cohfessoris, " fueriul (a), omriesque missas quibus liber constat
et ttna thissd d& piiiribuscon(essoribus. Et Lectiona- eamdem formafii liturgieam constanter relinere, a
riilni LUxovieWse, iri qiio occurrunt legenda in (esto Lalinorum pariter et a Grsecorumliturgiis dissen-
unmi mafiijris, legenda de plures marlyres, ila ehim tientctn, is minime dubitabit quin boc Missalevetus-
h&\>'6t; Ugehdd de uno bonfessore,et legenda de ptures tuiti Sacramentarium fueril, quodliturgiam quamdain
cohfeshbres. complectitur a missa Romana et Ambrosiana, a
'SVMissSS c&mmiiriesvoiivae excipiunt, quarum Graecorura quoque et Orientalium anaphoris plane
octo numerantur. Prima missa votiva omnimoda, diversam
ejtfsaemque lituli, iri Sacfaineritario Bobiensi, exstat [xn] § IV. An lilurgia MissalisMozarabici sit
missa. Secilrlda est pro seipso sacerdoie, cui similis Gotho-Hispana.
niissa , iii SaftrariieifttarioiBofeiehsi,inseribitur mis$a 62. Quam liturgiam eam ipsam esse quoe apud
qitomodosaierddi pi'o se 0'rare'debet.Tertia esl missa Golho-Hispanos el antiquiores Mozarabesolira obii-
volivasingutaris, qiiarta Pro UmerdnltbusiiiscriMlUr. uuit, .argunienta plurima evincunt, quorura tria hace
(a) Georgius, de Liturg. Rom. ponlif., tora. U, dissert. m, pag. 195, 201.
21 PRjEFATIO. 22
praccipuaseligo. Primum, in liturgia MissalisXime- A nectitur, post sanctus dicta, cui olim statim adnecte-
uii, ea omnia inveriiuntur quse sanctus Isidorus, tam bantur verba consecratoria eletrieiitofum, modo.vero,
in libris deOfiiCiisecclesiasticis, quam in epistolaad inter hanc appendicem et eorisecrationis forriiulam,
Ludifredum commemorat, et expiicat, tanquam par- ntediat brevis ofatiuhcula, a Mozarabisex,cogitata.
tes praecipuasliturgiaeEcclesiae Gotho-Hispanae.Se- Facta elemeritorum corisecratiorie, sexta oratio post
cundum, lilurgia Missalis Ximenii ea omnia retinuit pridie a Missali uosiro, a sancto Isidoro confirmalio
quaeconcilia Hispana in Eucharistiaecelebratione ut sacrarttehti denominftta(Jft^reeitatnf, quam septima,
observentur decreverunl. Tertium, maxima est li- qUe est Dominica, cum sua praefationeet appeudice
turgise MissalisXimenii cum prisca Gallorum lilurgia cor/sequitaf.
aflinitas, ut non tam similes quam esedemvideantur. 66.Donaa sacerdote, Utiotiifiin Gothd-Hispana, ita
63. Primum igitur, teste sancto Isidoro («), in Li- iriodo in lilurgia Missalis Xiirieriii, consecraritur,
turgia Gottio-Hispanaerant cantica, psalmi, hymni, prolalis Christi verbis (n), et iii corpus et sanguinem
aniiplionse,et responsoria, et in missis Mozarabicis Domini, operante Dei omriipotentia, trarismulatur. -
cantaiKurbenedicliones(b), sive caniicum trium pue- Corpus dominicum frangituf (o), Symbolum Con-
rorum, hymnus Gloria in eXcelsis,antiphona ad in- _ stantinopolitanuiti recitatur (p). Sacerdos populo so-
troitum, sive efficiumad missam, responsorium, sive leftini formula beriedictioneriiimpertilur (q). Corpus
psallendo, offertoria sive sacrificium(c), psalmus Christi coinhiunicamibus distribuitur (f), et, gratiis
Confitemini,laudes, et alleluia (d). Deo actis, populus dimitlitur.
64. Sanctus Isidorus in lilurgiaGotho-Hispana coni- 67. Prseterea sanclus Isidorus agit de vigiliis (s),
memorat Scriplurarum Veteris el Novi Testamenti de die Dominica, et de feslivitatibus, in Ecclesia
lecliones (e), silentium a diacono indictum (f), con-
Gotho-Hispana celebrari solitis ((), de jejuniis Qua-
cionem sacerdolis (g), oblaliones panis et vini a le-
dragesimse,Pentecostes, septinii, et noni niensis,.et
vilis altari illatis, a quibus mensa Domini compone- initii anni
(u). Missale vero Ximenii, plures habet
balur. Agit etiam de lotione manuum, de olficio
missas, quae in solemnitalibus Domini, beatae Virgi-
precum, de nominum, sive diptychoruni, recitatione, nis et sanclorum recitantur. Sunt missoe quae in
et de pace danda (h), quorum nihil in missa Mozara-
agendismortuorum, suiit aliaequsediebUsJejriniisaricti
bica desideralur. Nam lectiones Scripturarum, ple-
Cypriani, sancti Marlini, Pentecostes et Epiphaniae
rumque tres, una e Veteri, dUoee Novo Fcedere, re- celebrantur. Suas
binseex utro- quoque niissas et feriales, et do-
citantur, quandoque quatuor leguntur, habet Quadragesima. Et quamvis jejuiiia
Testamento. Lectores Velus minicales,
que Testamenlum, C initio anni olim a
levitoeNovum legunl. Silentium a diacono indicitur, Gotho-Hispanissuo loco mota fue-
festo prsemissa,adhuctamen niissa
sacerdos concionatur, oblationes panis et vini in rint, et Epiphaniac
missis solemnibus, levilse inferunt altari, easque quse anliquitus initio anni, cUtnjejunarent, recita-
in Missali noslro superest, et die Dominica
componunt et tegunt. Manus ad allare lavanlur, batur, anle Epiphauiam a Mozarabibuscelebratuf.
preces dicuntur, nomina reciiantur, et pax datur.
65. Neque sanctus Isidorus omisit explicare sep- 68. Demum eamdem ecclesiasticaehierarchiae for-
tem illas orationes, quibus liturgia Gotho-Hispana maiu iu Missali Ximenii observare licet, quam suo
maxime conslabat (i), eae aulem in missis omtiibus lemporesanctuslsidorus agnoverat (v),iisdem quibus
MissalisXimenii exslant, eumdemque ordinem obti- olira cleri et populi gradibus constantem. Haec bre-
nent, quem olim lempore sancti Isidori obtinuerunl. viter exposita, si quis atteuderit, videbit saue Mis-
Nullaenim est missa Mozarabica, in qua non inve- sale Ximenii, eamdem liturgiam exhibere, quam
niatur oralio Missa, tum alia oratio, et deinde tertia, sanctus Isidorus in suis libris descripserat.
qusepost nomina inscribitur, quain quarla oratio ad 69. Ad concilia Hispaniensiavenio,quae cum ptura
pacem dicta excipit [xni], quifita deinde consequitur, ad rem LiturgicamGotho-Hispanampertinentia statue-
illatio (j) Gotho-Hispanis, Romanis prafatio nuncu- 1) rint, quse in lilurgia MissalisXimenii adhuc retinen-
pata, cujus initio aures ad Dominum (k), ei sursum tur, aliud nobis efficax argumentum suppeditant, ad
corda proclamantur, et rn fine Sanctus latine, et probandum liturgiam Mozarabicam,[xiv] Gotho-His-
Agios Grsece, ter, et Qsanna in excelsis (l) semel panam esse. Primmn igitur rilu Mozarabicosacerdos
atque iteruin cantatur. Ifuic ofalioni appendix ad- sine orario missam noli celebrat, ex decreto concilii
(a) Sanclus Isidorus, de Off. eccl., lib. *i, cap. 4, (k) Sanctus Isid., epist. ad Ludifr.
5, 6, 7, 8, et episl. ad Ludifr. (/) SanclusetIsid., Off. I. i, c. 15.
(b) Sanctuslsid., epist. ad Ludifr. (m) Ibid., in epist. ad Ludifr.
(c) Sanctus Isid,, Off. 1.1, c. 14, ep. ad Ludifr. (n) Ibid., cap. 18, etlib. u, cap. 7 et 8.
(rf) Sanctuslsid., Off. 1. i, cap. 13. (o) Sanctuslsid.,de Off. Eccl., 1. i, c. 18.
(e) Ibid., cap. 10,12, et in epist. ad Ludifr. (p) Ibid., cap. 16.
(f) Sauctus Isid,, Off.lib. n, 8. (q) Ibid., cap. 17.
(g) Ibid., cap. 5. (r) Ibid., cap. 18, et 1, n, c.. 8.
(/() Sanctus lsid., Off. 1. n, c. 8, et in epist. ad (s) Sanctus Isid., Off.1. i, cap. 22.
Ludifr. (() Ibid., c. 24, ad 35, et lib. n, c. 27, 28.
(») Sanctus Isid., Off.1.1, c. 15. (i()SariClusIsid., lib. u, c. 56, ad 4l.
(j) Sanclus Isidorus, deOff. Eccl-, 1.1, c. 15. (u) Ibid., iib. u, c. 5, ad 14.
25 PRi-EFATIO. 24
iu Bracarensis (a), et unum duntaxat orarium induit, A tem eorumdem constanter explicat, et frequenter
ex couciKoiv Tbletano (6). In missa panis tandem et peculiares illis Ioquendi modos adhibet [xv], sic
vinuin aqua temperatum offertur, ex concilio III Spiritum sanctura a Patre Filioque procedere,juxta
Bracarensi (c), el sacerdos toties communicat, quo- velustam Hispanorum doctrinain, distincle prsedicat,
ties missam celebrat, ex concilio Toletano xn (d). sic hominem, pro nalura humana, non raro usurpat,
70. In missa canitur hymnus Gloria in excelsis, et et Chrislum unum de Trinilate dicit,modum loqueudi
canticura puerorura, ex concilio IV Toletano (e). concilii Toletani iv secutum (u). Denique ne quid
Evangelium post Apostolum in missa legitur, ex con- Missali Xiinenii deesset, quod Saeramentarii Gotho-
Cilio Valentino (/) et ex concilio iv Toletano (g) al- Hispani proprium foret, in eo raissaeinveniuntur quoe
leluia non canilur tempore Quadragesimae neque diebus festivis Circumcisionis Domini et Inventionis
iauda canitur post Apostolum , sed post lectum sanclae crucis celebrarent, quas leges Visigothoruui
Evangelium (h), et in omni missa oratio Dominica observari mandaverant (»).
recitatur (i). Nec .simpliciter dicitur Gtoria Pa- § V, An liturgia Missalit Ximenii eadem sit atque
tri, el Filio, etc, sed Gloria et honor Patri, el Filio, Gatlicana?
et Spirilui Sancto (j). Ex praecepto concilii Toletani 73. Terlium argumenlum quo probatur liturgiam
y,
Iii (k), SymbolumConstantinopoliianum in Missa re- Missalis Ximenii Gotho-Hispanam esse, in inliraa
citatur, priusquam Dominica oratio dicatur. Posl- ejus similitudine cum Lilurgia Gallicana positum est.
quam diclum est Symbolum, corpus Domini fran- Em. Bona (x) antea videral missam Gallicanam eam-
gitur, tum, ex decreto concilii iv Toletani, oralio dem esse atque Toletanam, sive Mozarabicam, et
Dominica recitatur, fit conjunclio panis el calicis, Mabillonius animadverterat missam Gallicanam eo-
deinde sacerdolis benedictio consequilur, et tum de- dem ritu celebratam fuisse quo Toletana seu Moza-
mum corporis et sanguinis Domini sacrdmenlum su- rabica celebrabatur (y). Sane qui in Gallia saeculoix
milur (l). vivebant, quando veteris Gallorum liturgiaememoria
71. Ex ejusdem concilii decreto Iucerna, et cereus adhuc supererat, pro coniperto habebant missam
paschalis, Sabbato sancto benedicanliir (m). Feria Mozarabicam Tolelanorum veterera Galliae sacrifi-
sexta majoris hebdomadaeofficio proprio gaudet, in- candi normara perfecte repraesentare. Quod adeo
dulgentia postulatur, et crucis mysteriumpraedicatur verum esl ut Carolus Augustus Calvus, cupiens ocu?
(n). Hymni humano ingenio compositi in ofiicio di- lis, el auribus percipere discrimen, quod inter Mis-
vino recilantur (o), in fiue psalmorum Gloriaet honor, sam Romanam, et Gallicanam inlercedebal, a Sa-
etc, canitur (p). Liber Apocalypsis a Paschate ad Q cerdotibus Toletanis Missam, suo ritu Mozarabico,
Penlecosten legitur (q). Concilium Gerundense jeju- coram se celebrari mandaverit, quemadmodum in
nio, et Litanias Pentecostes, etKalendarum Novem- Epistola, ad Clerum Ravennatem data, testalur:
brium instituit (r), quorum in Missali Ximenii sunt Usque ad tempora abavi noslri Gallicana Ecclesia
missae proprise. ConciliumToletanura x insliluit ut aliter quam Bomana vel Mediolanensisdivina cele-
festivitas dominicae matris, die xv Kalendarum Ja- brabal officia sicul vidimus, et audivimusab iis, qui
nuarii celebrarelur (s),quo die, etiam nunc in Missali ex parlibus Toletanm Ecclesimad nos venienlessacra
Ximenii missara habet propriam. Concilium Braca- officia celebrarunt. Quaeverba, ut scite notal Mabil-
rense u, conciliura Emeritense, et sanclus Isidorus lonius, (z) consequentiam non haberent, nisi eadem
meminerunt de pecunia, quam, certis quibusilam fuissel Tolelana alque Gallicana liturgia.
diebus festivis, populus sacerdoti offerebat ((;, et 74. Sed modo, inita comparatione, breviter os-
Missalis Ximenii rubrica praecipilul sacerdos, con- tendendum est liturgiam MissalisXimenii cum anti-
versus ad populum, oblatam pecuniam recipiat.
qua Gallicana omnino convenire, ut hoc etiam indi-
72. Missale Ximenii non modo observat ea quae cio appareat eamdem Golho-Hispanamesse. Primiun
circa ritus praescripseruntconcilia Hispanica, verum itaque tam Galli quam Mozarabes missam a cantu
etiam in orationibus doctrinam Catholicam ad meu- D inchoarunt, qui Gallis prmlegere(aa), aul antiphona
. j(a) Sacramentarium Bobiense, apud Mabillonium, cerdotis. Aliud est in Sacramentario Bobiensi, pag.
MusaeiItal. tom. I, part. u, pag. 281, 282. D 37S, et lertium in Missali Ximenii.
(b) Sanctus Germanus, in explic Miss. Gal. (m) Missale Gothicum, Missale Gallicanum velus.
(c) Missale Gallo-Gothicum, alias Gothicum, in (n) Ibid.
missa Nativitalis Domini. (o) lbid.
(d) Sanclus German., in Expl. miss. Gallic. (p) Ibid.
(e) Lectionarium Luxoviense. Sacramenlarium (q) Hilduinus, epist. ad Ludovic Pium, Areo-
Bouiense. Sanctus Germ., in Expl. miss. Gallic. pagiticis prsemissa.
Sanctus GregoriusTuronensis, Hist. lib. iv, c. 16. (r) Missale Golhic, MissaleGal. vetus.
(f) Sanctus Germanus, in Expl. Miss. Gall. (s) De Glor. martyr., cap. 87.
(g) Sanctus Germanus, ibid., et Lectionar. Luxo- (t) Sanctus German. , in Explicalione missae
viense, n. 8. Gallic
(/i) Sanctus Gregorius Turonensis, Hist. lib. vui, («) Sanctus Ger., Expl. miss. Gallic., Missale
cap. 3. Golhicum, et Gallicanumvetus.
(i) In Explic. missaeGallicanse,ubi litulus De ho- (v) Sanctus Germ., lbid.
melias. (x) Sanclus Germ.ibid. et Sanctus CaesariusArelat
(j) Ibid., ubi est titulus de Catecumino. hom. 8, inter editas a Baluzio.
(k) Ibid. (y) Sanctus Germ. , in Expl. miss. Gal.
(I) Missale Gothicum, re ipsa Gallicanum, in (2) MissaleGolh. el vet. Gallic.
missa diei Paschalis, habet exemplar Apologisesa-
27 I RiEFATlO. 28
Galli in missa hymnum Gloria in excelsis olim non A in eo discrimen inter liturgiam Gallitanam et Moza
cantabant, sed canticum Zachariae, qund Mozara- rabicam fundari non potest, nam rilus Gallicanus
bes canere non solebant. Deinde Galli litaniam, sive non est, sed concilii decreto (c) ab Italia et ab
Kyrie eleison in missa sua recitabanl, praeter morem urbe Roma translalilius. Proeterea Mozarabesanti-
Gotho-Hispanorum. Praeterea Honoralus a Sancta Ma- quiores in missa Kyrie eieisen repetebanl, cuin
ria (a) non dubitavit assererelilurgiam Mozarabicam preces diaconicae dicerentur. Et recentiores Moza-
a Gallicana differre in collectis, [xvm] in leclioni- rabes in quibusdam missis Kyrie eleison aliquolies
bus, in canone missarum multarum, in Symbolo dicunt.
apostolorum, quod Mozarabes anle oralionem Do- 84. Iisdem de causis discrimen inter iilurgiam
minicam recitant, et in modo dividendi hostiam. Mozarabicam etGallicanam conslilui nequitinSym-
Ad haectamen facilis est et expedita responsio. boli recitatione, nam valde credibile est Gallos,
79. Primum enim non satis constat an Galli in non secus alque
Gotho-Hispanos Symbolum in mis-
missa hymnum Gloria in excelsis recitaverint. De sarecitasse, saltem in quibusdam Ecclesiis, exstat
eo quidem hymno silet sanctus Germanus Parisien- enim, aputi Marteniuiri(d) homilia quaedamde dedi-
sis sive alius, quicunque fuerit, vetustus auctor, catione templi,[xix] quam eruditus Editor sanclo Ca>
Explicationis missseGallicanae. Sed cum alia plura » sario Arelatensi tribuit, in qua mentio lit Synibo-
omiseril, silentium ejus non evincit Gallos hune li, Credo in unum Deum Palrem omnipotentem, iu
hymnum in missa non cantasse, e contra Sacra- missa recitari soliti. Deinde rilus recitandi Syinboii
mentarium Bobiense, sub hoc titulo, Gloria ad iii missa, peculiari concilii Toletaui iu decreto (e)
missam decantanda, exhibet integrum hymnum Glo- instilutus fuit, isliusmodi autem ritibus trauslalitiis
ria in excelsis, etc. et duas orationes subjicil post accidebat ut Ecclesiae quae decrelis conciliorum, a
hymnum recitandas (b). quibus suscepti aut inslituti fuerant, non parebant,
80. Aiunt quidem Sacramentarium Bobiense, pro suo libito eos vel rejicerent, vel admilterent.
puram et putam liturgiam Gallicanam non exhibere. Quare varietas, ab ejusrnodi rilibus orta non sufficit
Quod sane verum est. At cum liturgiae Sacramen- ad probandum Gallos liturgiam habuisse diversam
tarii Bobiensis prima pars, quoe ad finem usque a Golho-Hispana sive Mozarabica.
conlestaiionis perlingit, Gallicana sit, et hymnus 85. Porro animadvertendum Gotho-Hispanos nou
Gloria utique ad hanc partem pertineat, dicendum recitasse in missa Symbolum apostolorum, ul scribit
videtur etiam Gallos hymnum Gloria in missa reci- Iionoratus a Sancta Maria (f), sed Symbolum Con-
lasse. Hanc conjecluram confirmant binae oraliones stantinopolilanum, uti ex concilio Toletano tu patet,
post hymnum recitandse, in eoileni Sacramentario C illudque idem est, quod sanctus Isidorus (g), aliique,
appositoe, nam ritu Gallicano, Golho-Hispano, et Nioaenumappellarunt. At, inquil (h), Mozarabes ho-
Mozarabicohymnum oratio consequitur. stiam in novein partes dividunt, quod Galli miiiime
81. Hac lamen iu re erat fortasse qusedam disci- faciebant.
plinoevarielas, quae ob defectum librorum oflicia- 86. Sed velim sdre an vir eruditus nos docere
lium, nobis satis p^specta non est, et aliaeEccle- possit in quol parles Galli antiquitus hoslias partiri
siaeGallicanae hymnuin Gloria cantabant, quod de solebant? Hoc igitur primum ostendat, et tum in
iis qui Visigolhorum imperio parebant, el concilio- fragmentorum numero discrimen liturgiarura ponat.
rum Hispaniaedecretis regebantur , certum videtur; 87. Quod idem ait (i) liturgiam Gallicanam in col-
afise vero, quandoque bunc hymnum cantabant, lectis, in leclionibus, in canone multarum missarum,
quaudoque canticum Zacharioe; et demum alioehym- a Mozarabica discriminari, ad rem non esl, quaeslio
num angelicum, simul cum cantico Zacharioe, in enim hic insliluitur de lilurgiarum Galliseet Hispanise
niissis solemnibus cantare solebant. concordia, aut diversitate, non autem de Missalium
82. Quem morem tenuhse Golho-Hispanos et an- et Lectionariorum (sive illa Gallicana, sive Golho-
tiquiores Mozarabes , mihi credibile est. Recentio- D Hispana fuerint) varietale et discrepantia.
res autem Mozarabes, in missa brevitatem secuii, 88. Utique eruditus critices doetor oplime noverat
canticum Zacharise frequenter omittere cceperunt, in eadem lilurgia, Missalium, Sacramenlariorum,
et modo, paucis exceptis, in missis id omnino non Lectionariorum, aliorumque librorum liturgicoruin
canunl. diversitalem inveuiri, non enim ignorabat Sacramen-
83. Ad ritum canendi Kyrie eleisonquod allinet, taria Gregorianum, Gelasianuui et Leonianum, non
(a) Animadversiones in usum critices, lom. Ed. III. Venetiis 1739, tom. III, lib. v, dissert. iu, sect. 4,
lib. v, diss. ni, art. 3, sect. 4, pag. 147, 148, pag. 147 : In Symbplo apostulorum, quod recilabant
Lat. Venet. 1739. unie oralionem Dominicum.Idem in Edilione Gallica,
(6) Sacr. Bobien., p. 281,282. Parisiis 1720, legilur, tom. III, lib. v, dis. m, sect. 4,
(c) Concilium Vasiense , can. 2. pag. 2 .2.
(d) Marienius, de antiq. Eccles. Rit. tromX, lib. (g) Sanclus Isidorus deOff. Eccles., lib. i, cap. 16.
in, cap. 12, col. 186. (h) Honoratus a Sancla Maria, Animad. in usum
(e) Can. 3. crit., t. III, p. 147,148, EJ. Lalinae, Venet. 1739.
(/') Animadversiones in usum critices, Edit. Lat., (i) Ibid.
29 PR/EFATIO. 30
rnodo in nuraero et prolixitate oraiionum missarum- A.hostiam et calicem tectum filiela elevare ; lempore
que, sed in verbis etiam atque in contextu discrepare, Advenlus omitti cantum hymni Gloria in excelsis;
quin plures admittendac sint liturgise Romanae, ab Missale mutationem quamdam passum esse in ora-
invicera, pro Missalium numero, dissentientes. No- tiuncula Adesto, adesto, Jesu bone, quse proecedit
verat quoque unam esse liturgiam Constantinopolila- consecratoria Chrisli verba ; omnes ferme rubricas
natn, etsi missa Chrysostomidiversa quandoque sit a DominiceePalmarum, ferise quintae, et sextse majoris
Basiliana; uuam esse liturgiain Syriacam in tanla hebdomadaee MissaliRomano-Toletano depromptas
varietale Anaphorarum; unam esse Copticam, unam esse; in Missali Ximenii desiderari rubricam lianc
Alexandrinam, quamvis misssesancti Marci, sancti [xxi], quam Etherius et Beatus retulerunl (c) : cum
Basilii, sancti Cyrilli, et sancti Gregorii, in multis Evangelium a levila super allare levatur, primum di-
dissentiant. Unam denique fuisse liiurgiam Gallica- citur LAUS TIBI,et ab omnibus respondelur LAUSTIBI,
nam, quamvis libri Missaleset Lectionarii frequenter DOMINE REX^ETERNJE GLORLE ; hanc aliam rubricam :
non concordabant, uti ex iis qui adhuc supersunt Quando chorus dicit PACEM MEAM accipiat sacerdos pa-
coujicere licet. cemde patena... el det eam diucono,vel puero, et puer
89. Quamvisigitur MissaleMozarabum in oratio- del populo,additam fuisse Missali, poslquam pax dari
nibus et in leclionibus Scripturarum non raro dis- '.B coepta est tabella quadam, quaeporla pace Hispanis
senliat a MissaliGallo-Gothico[xx], et a Lectionario nuncupatur; formam hymni Gloria in excelsis quoe
Luxoviensi, non inde consequitur hos librosaddi- iu Missali Ximenii legitur desumplam esse e MissaK
versas liturgias perlinuisse, aut Gallicanam, Gotlio- Tolelano; demum, tesleRoblesio(d), MissaleMozara-
Hispanam, et Mozarabicamunam eamdemque litur- bum inscriptum fuisse Missalemistum,quia mandante
giam non fuisse. Nam, cum in Missali Gallo-Gothico Ximeniopleraque recentiora, Mozarabibusignota, fue-
idem typus liturgicus inveniatur, qui in MissaliMo- runt immista, quae e MissaliTolelano desumpseraat.
zarabum Ximenii, et in utroque Missali deprehenda- 95. Hscc sunt, quae Missali noslro opponit erudi-
tur idem numerus, idem brdo, eademque dispositio tus Le Brun, et quae ab aliis passim objici solent.
orationum, lectionum, actiouumque liturgicarum, Quibus ipse noimulla adjeci. Si quid enim offendi
anibo hi libri censendi sunt ad unatn eamdemque li- quod a ritibus Gotho-IIispanis discrepare videbatur,
turgiam pertinere, quaein Gallia olim atque in Hispa- in nolis indicavi. II ,c tamen integritati lilurgioe
nia usu et praxi Ecclesiarum recepla fuit. E diversi- MissalisXimenii non ita nocent, ut Golho-Hispana
tale autem Missaliumid unum legitime colligipotest dici nequeat. Quidquid enim Mozarabes innovarunt,
eas a diversis auctoribus fuisse eompositas. id omne aul in paucis missis, auliu rubricis quibus-
90. Denique, quod addit (a), liturgiam Gallicanam <J dam reponendum est, ac missse Mozarabicseonines
in canone multarum missarum a Mozarabicodiscri- formam genuinam lituigiaeGotho-IIispanae retinue-
minari, plane fallitur : nam missaeGallicanre,et Mo- runt, nec una est earum quae ordinem Romanum aut
zarabicaecanonem omnino non habent, in ea vocis Ambrosianumsectetur.
acceptione qua utimur cum de missa Romana sermo 94. Rubricae vero quas tanquam recentes obji-
est. Oraliuucula illa Adeslo, adeslo, Jesu bone, etc, ciuut, et minus multae sunt, maxime si cum tota
rnanifeslumest recentiorum Mozarabum additnmen- mole missalis conferantur, et integrilali rilus Gotlio-
liKii, nec nomen caitonts merelur. Perperain etiam Hispani parum officiunt. Quod ut clarius pateat,
aliqui nomine canonisdonaruiil orationem pos( San- rubrieas has in classes aliquot divido.
ctus, quaeappendix illationn die.idebet. 95. El in prima classe eas rubricas colloco , quse
§ VIL Besyondeturiis qui aiait iiturgiam Missalis velustos rilus Gotho-Hispanos ad memoriam revo-
Ximenii viliatam esse. cant , quorum reliquise qusedam sunt, qui certe
,91. Majoris est momenti alia accusalio, liturgiam anliquitati Missalis ejusque lilurgise integrilaii mini-
Mozarabicammissalis Ximenii adeo vitialara esse, ut me obsunt, imo quodammodo prosunt. Ejusniodi
eadem dici nequeat atque Gotho-Hispana. Hanc ac- est rubrica illa qua in missa votiva omnimoda, et
cusationem prae caeteris magna erudiiionis specie I' in missis defunclorum sacerdos monetur ut post
promovet P. Pelrus Le Brun (b). Quoealii sparsira sacrificium dicat Ktjrie eieison, et chorus, ut
scripserant in unum congerit, suisque observalionibus respondeat Christe eteison , Kyrie eleison , quoe ves-
auget et illustrat. tigia quaedam retinuit precum fidelium, in quibus
92. At quid tandem opponit? scilicet, presbyteros ad singulas diaconi petilioues, populus, elata voce ,
Mozarabicos,priusquam sacras vestes induant, dicere respondebat Kyrie eleison, et Cliriste eleison.
Ave, Maria; quando ad aram accedunt, primum di- 96. Secundae classis rubricse ad missas privatas
cere Ave Maria, ac deinde confessionem facere ; ab perlinent, ad eas scilicet quas presbyter sine iiiinis-
ara.absolula missa, recessuros, dicere Salve, Begina; trorutn apparatu faciebat, ejusraodi sunt quoe
quando amicium induunt, dicere Impone, Bomine, monent presbyterum ut ipse dicat Oremus, ipse
elc. (amictus, inquit, tempore Leandri el Isidori in Aures ad Dominum, ipse Evangeliura, Aposlolum,
usu non erat); facta elementorum consecratioue, et prophetam legat, aliaque dicat et faciat quae
(a) Ibid. Parisiis
(b) P. Petrus Le Brun, Explicalio Missse,lo-n. II, ( c ) Lib. i advers. Elipantum.
uissert. v, art. 2, § 1, pag. 501, Editionis Galiioe ( d) lu Vita cardinalis Ximenii, cap. 32,
M PRJEFATIO. S?
in missa solemni diaconorum erant. Hae autem. A 100. Quarta classis eas rubricas complectitur,
rubricaeferme emnes antiquae sunt. Nam sacerdotes quae caeremoniasquasdam recentiores ita dirigunt,
Getho' Hispani, cum sine ministris sacra facerent, ipsi ut raore antiquo fiant. Ad hanc classem pertinent
ea agebant quoein missa solemni diaconus faciebat. benedictiones candelarum , die Purjficationis, et
97. Praetereundum non est Missalia mista, sive Cinerum, feria quarla, in capite jejunii, earum-
plenaria , quale est Missale Ximenii, praecipue ad que rubricae. Sed neque hae officiunt prisco ritui
usuci sacerdotum qui sacra privatim faciebant-, Gotbo-Hispano: nam cum formam vetustam bene-
[ XX-IIJ cemposita fuisse , aut eorum qui ecclesiis dicendi relineant, ad liturgiam Golho-Hispanam
ruralibus et tenuioribusdeserviebant, quihus librorum pertinere censendsesurit.
sacrorum copia el ministrorum apparatus deficiebat. 101. Quinta classis eas habet rubricas recentio-
98. In missis autem privalis curii non fieret con- res, quibus orationes Mlssalis contradicunl. Dolen-
c*io, nec piiblic*orumpcenitenlium, et catechume- dum sane has e Missalisublalas non foisse , [xxm ]
riorutn dimissienes, de concione, de precibus pro cum typis ederetur. Nihrlominusantiquitati liturgiae
pcenitenlibus, cum illis manus imponerentur, et Missalisnostri parum nocent, secum enim , ut ita
de eorum et catechumenorum prostcatione , alque dicam , suum deferunt antidotum : ejusmodi sunt
ab ecclesia ejectione, in libris Missalibus plenariis B rubricae officii sabbali sancti, quae praecipiunl ut
raro fit menlio. In hujusmodi libris raro etiam preces benedicanlur quinquegranathuris cereo inligenda(c);
diaconicse inveniuntur, nam diaconus , quando ut IHaconus ipse de lucerna accendal cereum (d).
ejusmodi missis inserviebat, inferioris clerici mu- Quibus apponilur oralio quae inscribitur Bene-
nere fungebatur. dictio cerei, (e ) e qua habemus ccreum Gotho-
99. In missa Gotho-Hispana, et in Mozarabicaan- Hispanum e cera alba duntaxat et papyro fuisse
tiquitus semel tantum Eucharistia elevabatur post composilum ([). Illi vero rubricae quae monet
diclum Te prmslanle (a), semel eliam liebat apo- diaconum ut cereum accendat contradicit oratio
logia, seu confessio(b), et semel fiebat commemora- ad benedicendosdiacones (g), et ea qua benedicitur
tio vivorum, et defunclorum, et semel sacerdos dice- cereus priusquam in ecclesiam deferatur (h) , in
bat Introibo ad altetreDei, etc. At recentiores Moza- qua sacerdos ait se cereum accendisse. Eodem re-
rabes in missa sua bis dicunt Introibo, semel, more vocanda est rubrica illa qua prohibetur ne in missa
Romano , prius qtiam sacerdos ad altare ascendat. Ccenaedomihicaepax delur , et ne presbyter accipiat
et iterum, more Gotho-Hispano, priusquara illalio- pacem , cui conlradicit oratio ad pacem, quse prae-
neni incipiat. Similiter bis confessionem faciunt, cedit (i) , et oralio ad oralionem Dominicam, quae
'
primum rilu Romano, priusquam sacerdos ad alta- in eadem missa consequitur (j) , et, quod magis
re ascendat, et iterum, ritu Golho-Hispano, ante- mirandum, illi opponitur anliphona Pacem meam,
quam oralio missa dicitur. <Bisquoque Eucharistiam etc, quam eadem rubrica mandat, ul cantelur (k).
in missa altollunl, ut adoretur a populo , primum Quorsum enira praescribitur ut cantetur antipbona
ritu recentiore, stalim facta consecratione, ele- illa quaein missa tunc solum cantari solet, quando
vanl corpus et sanguinem Domini, et iterum ritu pax datur (t),s\ in hacmissa paxomnino non detur?
vetusto Gotho-Hispano; post ea verba , Te prms- 102. Demum classis iiltima recenliorura rubrica-
tante, etc, panem sanctum allius elevanl. Vivorum rura iis constat quibus oraliones actionesque diii-
denique el mortuorum bis commemorationem fa- gunlur, qusemissaraaut proecedunt,aut consequunlur.
ciunt, primum ritu Golho-Hispano, dura nomina Ejusmodi suut quse praescribuniorationes recitandas
recitantur, et oratio post nomina dicitur, et rursus, a sacerdote quando sacras vestes induit, et eas quas
fracto corpore Doraini, priusquain dicatur oratio recitat antequam ad allare ascendat, et quas, abso-
Dominica , recenliore quodam instituto, fit memen- lulo sacro, recitat ab altari recedens. Haec autem
to pro vivis et priusquam communicent, tenentes antiquitati MissalisXimenii parura nocent, quemad-
manu particulam Gloria , faciunt mementopro mor- 1» modumnec irapediuntquorainus liturgia Romanaan-
tuis. Jam vero terlise classis sunt rubricaeomnes quae tiqua sit, et Gregoriana; iiam se ipsas statini pro-
prseter morem Golho-Hispanuin dirigunt hanc ite- dunt et quodammodo extra liturgiam sunt.
ralam ejusdem coeremoniae aclionem. Hae vero 103. His ita distributis, ad singulas oppositiones
ubric ae non multum nocent integritati liturgise nos- P. LeBrun expeditaesl et facilisresponsio. Et primum
trae, siquidem ritus quos dirigunt anliqui .sunt, opponit rubricam qua praescribitur ut presbyter ter
quanivis exlra locum antiquura iteralo perliciantur. aul quater dicat Ave,Maria, antequam sacras vesles
(a) Vide notas pag. 542. papyrus eliam niveo adoperla sub legmineflammarum
(6.)Apologia sacerdotis el confessio idem sonant, obsequilur incrcmenlo.... favel ignibiis res nutrita
ut in nolis monui pag. 537. gurgilibus.
(c) MissaleMozarabum, pag. 175. (g) Missale Mozarabum, [<ag.175.
(d) Ibid.,pag. 177. (/c) Ibid., pag. 175.
(e) Ibid., pag. 177. (t) Ibid., p.ag, 163.
(() Missale Mozarabum, pag. 177. Non hic thu- (j) Ihid., pag.' 164.
reis adoletur flamma virgullis.... sed cera famu- (k) Ibid., pag. 165.
latur ex lumine, qum non polluilur ex parente.... (I) Ibid., pag. 227.
53 PRJlFATiO. 34
induat, et rursus, antequam confessionem faciat-,A , pat rubricam qua praecipitar ut, prolalis verbis
Ave, Maria dicat. Sed hoe rubricse quoe circa illa consecratoriis, elevetur corpus Domini, et calix,
versantur quoe missam proecedunt et consequunlur, tectus filiola (t), at certe non ignoravit ritum ele-
ad liturgiam stricte nen pertinent, suam novitatem vandi Eucharistiam, in missa, ut a populo videri et
satis clare produnt, ne liturgise noceant; ille certe adorari queat, velustum esse, et ex iis qui in Occi-
infans iii rebus liturgicis dicendus erit qui putaret dentis pariter et Orientis lilurgiis inveniuntur (j).
hosee ritus Golho-Hispanos esse. Demum si ejus- Quod vero stalim post consecrationis verba elevari
mcwAi orationes noii ita liturgioe Romanaenocent, ut praecipiatur, [xxv] ad eas rubricas revocatur quae,
[x*iv.] Gregeriana dicenda non sit, nec Iiturgiae recentiori usu, ritum anliquura, semel tantum in
Missalis Ximenii ebesse possunl, ut Gotho-Hispana raissa peragi solitura, iterum, extra locum auti-
mini>mecenseatur. quum, fieri mandant. Olim enim in missa Gotho-
104. Qued addit amictum inter vesles sacerdotales Hispana, et Mozarabica corpus Christi semel attol-
tempore Leandri et Isidori locum non habuisse, lebatur, nunc vero, et ab aliquot saeculis,bis eleva-
quaestioaem de vocabulo instituit. Nam de re Ordo lur, tam in missa Mozarabica, quam iu Roinana.
Romanus antiquissimus, Missalenostrum, et sanctus Cujus rei causa, ut omnes norunt, ab haeresi Beren-
GermanusParisiensis («) ostendunt Romanos, Gallos R garii petenda est, ad quam aperte damnandam in
et Hispanos, inter vestes sacerdotales unara habuisse Gallia primum inslitulum fuit ut, prolalis couse-
qua colluin tegebant et .humeros. Hanc Ordo Roma- crationis verbis, illico corpus et sanguis Domini, a
nus, et Missale Mozarabum (b) anaboladium nuncu- populo adoranda, atlollerentur a sacerdote, eumque
pant, quam vocem Romani Ordines amiclum inter- ritum aliae ecclesiaesusceperunt. Hispani, anno 1255,
pretantur (c), et apud Mozarabes, ab anuo 1050, in concilio Valentino (k), et anno 1323, in concilio
amictus inter vestes sacerdotis recensebatur (d). Toletano, praecepere ut corpus et sanguis Christi,
105. Scite animadvertit P. Le Br.un recentiorem Statim post consecrationem, elevarentur. Quibus
esse rubricam qua prohibetur ne diebus Dominicis decretis Mozarabesobtemperarunt, et simul priscam
etfestivis Adventus hymnus Gloria in excelsis cante- consueludinem elevandi corpus Domini, ad ea verba,
tur in missa (e), at hsec ad eam classem rUbricarum Fidem quam corde credimus ore autem dicamus (l),
pertinet cui orationes contradicunt, illi enim clare qusc Symboli recitationem prsecedunt, constaoter
opponuntur oraliones quas recentiores Mozarabes in retinuerunt.
roissis Adventus recitant, quae probant ritum omit- 109. Quod vero calicem filiola tectum elevent, non
tendi hymnnm Gtoria inepte ab iis susceptum fuisse. est ritus recens, ul P. Le Brun opinatus est, sed plane
106. Male autem contendit P. Le Brun forinann'C vetustus, non quidem Golho-Hispanus, sed Romanus,
hynini Gloria, quse in MissaliXiraenii exstat, recen- ut alibi ostendo (m).
tioreui esse, atque e Missali Romano-Toletano de- 110. Non abnuo oratiunculam Adeslo, adesto,Jesu
promplam. Varise hujus hyrani Editiones, inter se bone, etc, a Mozarabis, inter orationem posl sanctus,
non nihil discrepantes, antiquitus circumferebantur, et verba consecratoria adjeclam esse, ut bene ino-
quarum quse primseva sit diflicile dictu est, crnn uet P. Le Brun, qui etiam animadvertit voces post
ouines in Codicibus anliquis inveniantur. Ea vero pridie in Missali Ximenii desiderari; at harum vocum
hymni Gloria formula, quoein Missali Ximenii legi- defectum titulus ipse orationis, quie consecrationem
tur, exstat in antiquo Codice Vaticano, e quo eam coasequitur, et quaeconstanter post pridie inscribittir,
edidit em. Thomasius ((), eamdem exhibet Sacra- aperte indicat. Imo eliam indicat oratiunculam Ades-
mentarium Bobiense (g), eamdemque e Codicibus to, praeter morem antiquum, quo verba conseorato-
Anglicanis edidil Usserius (h); quibus probatur hanc ria extremis vocibus oralionis posl Sanctus connec-
hymni forraulam vetustam esse, eaque Hispauos, tebantur, a Mozarabis adjeclam fuisse. Adeoque
Galloset Anglos olim usos esse. defectus hic et interpolatio ad classem eorum revocari
107. At, inquit eruditus Le Brun, formula hymni debent, quibus orationes Missalisconlradicunt,
Gloria, quou in Breviario Mozarabum adhibetur, di- B 111. Recte etiam animadverlil P. Le Brun in Mis-
versa est ab ea quse in Missali legitur. Noii abnuo, sali nostro non legi illud, Laus tibi, etc, quae dice-
sed inde male colligit formulam Missalisaut recen- bantnr quando diaconus Evangelium de altari tollebat.
tem esse, aut minus antiquam formula Breviarii. Sed cum hic ritus sit missarum solemnium, non erat
Nam utraque antiqua, et utraque apud Gotho-Hispa- cur Missali mislo inferretur. Nam, ut dixi, ejusmodi
nos usitata. Missalia praecipue excdgitata et compacta fuerint
108. Deinde P. Le Brun, tanquam recentem cul- in usum presbyterorum,
qui privatas missas celebra-
(a) Epist., Dedicatoria Missali preemissa. clerum et populum Tolelanum scribens, conqueritur
(b) Ibid. Mozarabes ArchiepiscopoToletano obedientiumdeite-
(c) Confer epistolam dedicatoriam Breviario Mo- gantes, ecclesias de manu laieorum recipere, et in sq%
zarabico praemissam. cramentis missnrum, et in aliis divinis officiis, tonsura
(rf) P. Petrus Le Brun. Explic missae, t. II, quoque clericidiel vestimenlis, suam antiquam consue-
pag. 333. tudinem subsequenles, ab apostelica sedediversa seu-
(e) Ab anno enim 711, aut 712, quo regnum Visi- lire prmsumere. Quapropter mandat universitaliTole-
golhorum Saraceni everterunt, ad an. 1500, quo tanorum, quatenus Mozarabes moneant, ut in Saera-
Missale Ximenii editum fuit, anni ferme seplingenti meniis missarum, et in aliis divinis officiisa catholica
octoginta et oclo intercipiunlur. Ecclesia dlssentire de cmtero non prmsumant, et ar-
(f) Credibile est -Mozarabes eos ritus invitos sus- chiepiscopo Tolelano, st in ipsius provinciaremanere
cepisse, quibps orationes, quas in missa recitabant voluerint, obediant, ejusqueprmcepta observent.Unde
aperte ooponuntar, quod post initum ab Eugenio III conjicere' licet Mozarabes, qui haclenus priscas suas
pontificaium contigisse videtur; is enim in epistola consueludines observaveFant, exinde, ne cogerentur
(dcqua em. de Aguirre, tom. III Conc.Hisp., p. 362, solum vertere, lonsuram, vestein clericalem, et ru-
*»*Labbcus»tom."X Goncil., col. 1099 memiuere) ad bficas quasdam Romanas, haud sponte admisisse.
U PR^FATIO. 491
eaqse rejiciendi quae lllis visa fuissent cum ritibus j\ nem fidetium, non ad Christi Filii Dei personampsv-
Gotho-Hispanisminus congruere. Et haec unica et tinet.
vera ratio est cur in Missali Ximenii rubrica; recen- 133. Quartum textum e missa de CeenaDomini
tioris aevi, quas Le Brun aliique reprehendunt, in-
citarunt, qui per ADOPTIVI hominis passionem, dum
tactse remanserint, el quas Roblesius perperam tra-
suo non indulgetcorpori, noslro demum, id est ilerum,
didit Xicneniumadjeeisse, cum ipse eas in Codicibus
non pepercil, hunc locum corruptum fuisse, male co-
masuscriplis invenerit, a Mozarabis antea adjectas. haerere verba, et pro assumpti hominis, reposiium
[xxsu] § VHL An MissateMozarabumimmunesit ab fuisse adoptivi hominis, Alcuinus notaverat (j). Se.d
erroribus Felicis el Elipandi. cum hic textus in missa feriaequintae in CoenaDomi-
130. Non defuerunt qui MissaleMozarabumpravse ni non inveniatur restilui debeat uon
doctrinse insimularunt, et maxime erroris Felicis satis constat. Id (k), quomodo hominis
plane videtur, adoplivi
Urgelitani et Elipandi Toletani, eorumque sectato-
Christum Dorainura Dei Filiuin passionem Mozarabes antiquos in libris suis non le-
rum, qui adoptivum gisse, sed assumpli hominis passionem, uti ex se-
asserebant (a). Huic accusationi Elipandus (b) et textu apparet,
quenli
Felix (c) occasionem praebuerunt, qui, ut prava
dograata tuerentur, velerum Patrum testimonia, et B 154. Hunc, quinto loco, Citant e missa, de (eria
auctoritatem librorum liturgicorum Ecclesiarum His- quinta Paschm, ubi se legisse aiunt : qui pietati tute
paniaein medium proferebant. per ADOPTIVI uoHiNispassionem, etc Locus integer
131. Textus aulem omnino septem e libris litur- exstat in illatione missaeferioequinlse post Pascha (/),
HOMINIS
gicis Ecclesiae sua Elipandus in epistola ad Albi- qui pielati lum per ASSUMPTI passionem, quasi
iium (d), et in libello suo, qui in concilio Francofur- quasdam, in prmsentispopuli acquisilione, manubias,
dense lectus fuerat, caus% suae, uli opinabatur, cum non exiveril e cmto, exhibueril e triumpho, et
aperle faventes, adduxerat, eosdemque Felix Urgeli- cum non habuerit divinitas immulttbilispugnam, hn-
tanus protulerat (e). Ex his tamen tres sunt, qui buerit fragililas ASSDMPTA victoriam, unde apparet
nibil uon catliolicum sapiunt. Elipando enim atque olim etiam Mozarabes legisse assumpti hominis, ei
FeEci,, ut animadvertit Alcuinus (f), adeo placebat enim correspondet fragilitas assumpta. Neque dicas
adoptionis vocabulum, ut ubicunque illud scriptum olim fragilitas adoplata, aut adoptiva, lectum esse.
invenerant sine omni consideralionereferri ad Be- Si enitn in suis Codicibus ita legisset, Elipanlus m-
demptoremnostrumcontenderent. tegrum texturn protulisset, nec secundam ejus par-
132. Prknum igitur textum ex oratione ante Do- tem, adeo clare illi faventem, omisisset.
minicamoraiionemmissae feriaequartae post Pascha Q '
155. Sexlus texlus e missa de Ascensione Domini
produxerunt: Bespice, Domine, tuorum fidelitimmul- profertur : HodieSalvalor nosler post ADOPTIONEM CAR-
titudinem,quemper ADOPTIONIS gratiam, Filio luo fa- NISsedem repetiit Deitatis. Alcuinus aniiuadverlit
cere dignutus es cohmredem(g). Alterum textum pro- melius mullohic dici ASSUMPTIONEM CABNIS, quam XDO-
tulerunt ex oratione missmferioequintaepost Resur- PTIONEM CARNIS, quia, inquit, FiliusDei assumpsit car-
rectionem : Prmcessil quidem in ADOPTIONE donum, nem, non adoplavil (m), et ita in Missali Mozarabum
sedadhttcreslat in conversaiionejudicium (h). Tertium hic locus adhuc legitur, in oratione missa, die Asceu-
e missa defunctorum protulerunt, et quos fecisli sionis Domini(n):HodieSalvalor nosler postASSUMPTIO-
ADOPTIONIS participesjubeas hmreditatistum esse con- NEM CARNIS sedemrepetiitDeitatis, hodiehominemsuum-
sortes. Hic texlus non legitur in ulla e missis defun- intulit Patri, quem obtulit passioni, et ita olim Moza-
ctoruin Missalis Ximenii. At in tribus hisce textibus rabes hunc locura legisse suadent verba quae
prsece-
vox adoplio orlhodoxum sensum habet, nec causse dunt in hac ipsa oratione : Placeat, dilectissimifra-
Elipandi patrocinalur [xxxm], nam, ut Alcuinus (i) tres impositam mtheris fasligio ASSUMPTI HOMIMS
animadverterat, in iis adoplionis nomen ad mulliludi- communionemsequacibuscordis oculis contueri, etc.,.
(a) Em. Bona, Rerum liturg. lib. i, cap. 2, sect. 2, D ' tur in eodemlibetlovestro item : Prmdecessoresnoslri
aperte hanc suspicionempromovet. Quamvis, inquit, Eugenius, Hildefonsus, Jutianus Tolelunmsedis an-
hoc officium,Mozarabicum,a viris sanctis el ortho- listites in suis dogmatibusdixerunl, etc.
doxis compositumfuerit, Hispania tamen ab infideti- (c) Apud Alcuinum, oper. col. 895.
bus vaslala, ita erroribus refertum est, ut Elipandus (d) Inter. opera Alcuini, col. 916.
Tolelanus, ex ipsis officiisaepravalis plura acceperil (e) ApudAlcuinum, lib. vn advers. Felicem Urgel.,
testimonia ad suam hmresimastruendam. P. Petrus col. 895.
Le Brun, Exp. miss., t. II, dis. v, art. 2, sect. 2, (f) Advers. Elipantum, lib. u, col. 954.
idem ferme verbatim scribit; et P. Joannes Pinius, (a) MissaleMozarabum,pag. 207.
tr. hist. chron. de Liturg. antiq. Hisp., cap. 4, § 3, (n.) Ibid., pag. 208.
quaestioneininslituit an el quousqueliturgim Mozara- (t) Contra Elipand., col. 955.
bicmexemplaria Felicis Urgelilani, et Elipandi Tele- (j) Ibid., lib. ii, col. 953.
tani erroribus corrupla fuerinl ? (k) Eruditissimus Fleuri, Hist. EccL lib. xEHr,
(b) Elipandus, in Epislola ad Albinum, oper. Al- sect. 57, ab iis deceptus, quibus curam dederat
cuin. col. 916, Ed. Paris. 1617, prolalis aliorum inspiciendi Missale Mozarabicum, scripsit hunc tex-
sanctnriira Patruni quibusdam textibus, subdit: Te- tum iu citato Missalisloco inveniri.
slimonia sanciorum Palrum Toleto deservieniiumin //) Missale Mozarab., p. 209.
missarumoracuiisedita sic dicunt, elc, at in concijio (m) Alcuinus, adversus Elipand., lib. n, col. 955
Francofurdensiverba Elipandi ita referuntur: Seaui- (») MissaleMosarabum,pag. 251.
PAXROL,LXXXV. 2 <$.
43 PR^FATIO. 44
quae Elipandus non praeterraisisset, si in iis adeptivi A possit(f), de quibus nolohoc loco contendero, eerte
homtnis communienemlegisset. non probalur scriptores Hispanos missarum el ora-
136. Septimus et ultimus locus quem lamlant e tionum de Christo loquenles, adhibuisse voces ado-
missa sancti Sperati depromilur : Ingeniti Palris ptio, adoptalus el adoplims, eo sensu quo assumplio,
unigenite Filius Dei.... qui.... hujus mundi infima assumptus el similes adhibentur. Ab ejusmodi enim
pelens [xxxiv] ADOPTIVI HOMINIS mn homtisti vesti- vocibus concilia Hispana, et antiquiores Patres His-
mentum sumere carnis, quse verba , in missa saneli pani, cum de Incarnatione agunt, ut plurimum
Sperali, MissalisXimenii, non leguntHr. Ut Alcuinus abstinent. Justus Urgeliianus(g) dislincte negat ado-
aiiiniadvertit («), inconveniens diclio est ABOPTIVIptionemcompetere [xxxv|Chrislo, et conciliumTole-
UOMINIS VESTIMENTHM CARNIS. At textus cilatus, uti in tanum nonum, lidem explicans, clare docet: Ilic
BrcviarioMozarabumexstat, in oratione admalutinas eliam Dei Filius, natura est Filius, non adoplione.
laudes sanetorura Sperati et comitum, nihil habet Unde in hymno Breviarii Mozarabum, die Circumci-
alienum a modo loquendi lilurgicorum Hispaniae: sionis, de Christo canunl : Pa(rt, non adoptione, sed
Ingeniti Palrius, unigcnite Filius Dei.... qui.... hu- comlernusgenete. Solebant enim lilurgici Hispani in
jus mundi infima pelens, ad ADOPTANDUM HOMINEM,missis et orationibus, fideidogmata secundum delini-
mn horruisli veslimentumsumere carnis.... 0 tioues conciliorum Hispaniensiuinexplicare, quorum
137. Singulis hisce textibus discussis, apparet e etiamverbis frequenter utebantur.
quatuor ultimis, qui soli pravo dogmati favere pos- 141. Praetereain Hispaniam penetraverat Bonosia-
sunt, ne unum quidem in MissaliMozarabum Xime- norum haeresis, illuc ab Arianis delata, qusc docebat
nii, eo modo legi quo ab auctoribus haereseoscitan- ChrislumDei Filium, noh proprium, sed adoptivum,
tur ; unde planum est falli eos qui Missale nostrum esse (/»). Contra quos, teste sancto"Isidoro Ju-
(»),
librosque liturgicos Mozarabum haereseos Felicis et stinianus episcopus Valentinus, anle saeculivi rae-
Elipandi hactenus accusarunU dium, scripserat. Quare haud credibile videlur scri-
138. An Felix vero et Eiipandus dicendi sint li- ptores liturgiaeHispanae,niodis loquendi conciliorum
bros SUQS ecclesiasticos recle legisse, sed male intel- et scriptorum Hispanorum omissis, voluisse usurpare
lexisse; an potius ceusendi sint libros suos ecclesia- ipsissimas voces quibus Bonosiani suam hairesiin
sticos corrumpere voluisse, qusestionessunt ad ortho- exprimebant. Notum enim est
quantum calholici
doxiam Missalisnostri parum spectantes, et breviter scriptores cavere solebant a vocibus et modis lo-
examinandae, AUqui putant Felicem et Elipandum quendi haereticorum propriis, quos, eliamsi significa-
libros suos, uii in iis scriptum invenerunt, bona fide tionem orthodoxam admittere poterant, vigente
citasse, sed non bene intellexisse; hanc opinionem (Z adhuc atque grassante secta, suspectos atque invisos
tenuil doctissimus Pagius (b), ratus Feticem et Eli- habebant.
paildumex male intetlectismissmsancli lsidori oratio- 142. si Codices liturgici Hispanorum fue-
nibus hseresimhausisse. Et alii, colleclis quibusdam runt Igitur, ut pro assumptuslegerent
Patres hasce aliquando corrupti,
eorum sententiis, contendunt sanctos
et ea adoptalus, et adoptivus(de qua re Alcuinus snbdu-
voces adoptio, adoptatus, adoptivus, similes, bitasse videtur) (j), Hlis profecto libris homines ne-
et
significationeadhibuisse, qua assumptio assumptus quam manus intulerunt, postquam Saraceni rerum
aumbentur (c). in Hispania potiti sunt, quemadmodum em. Bona (k),
139. Em. Bona (rf), et P. Petrus Le Brun (e), in
P. Petrus Le Brun (/), et alii recentiores opinali
diversam sententiam aheunt : ii enim putant priscos sunt, quibus lubens assentior. Ita tamen, ut Elipan-
auctores liturgiae Golho-Hispanae nihil eorum scri- dus, Felix
et favere vide- eorumque asseclac, auctores sceleris cen-
psisse quae dogmati Felicis Elipandi seantur.
hanlur, sed post ruinam regni Visigothorum libros
143. Illis enim falsi crimen imputandum videtur,
liturgicos Mozarabum fuisse corruptos, et ab istius-
modi vitialis Codicibus Felicem el Elipandum sen- quqrum intererat libroS ecclesiasticos corrumpere,
tentias quas laudant desumpsisse. J>ut vilialis Codicibus malam causam tuerenlur. Neque
140. Sed, quidquid sit de usu et signifieatione a moribus Felicis Urgelitani id facinoris alienum
llarum vocum adoptio, adoplivus%adoptalu.s, et an erat. Is enim, teste Hincmaro Rhemensi, Codici
ul!o vero sensu Christus Dei Filius adoptivus dici sancti Hilarii, in bibliolheca Caroli Magni, uianus in-
(a) AdversusEHpand. lib. u,.col. 955. ti) AdversusFelicem, lib. vn, eol. 895.
(b) In Baron, ad ann, Chr. 789, n. 9. (fc) Rerum liturg. lib. i, cap. 11, sect. 11, rerha
(c) Vide P. Petrum Coustant, ord. sancti Bened., superius retuli.
iu Vin liciis veterum Cadjcum confirmatis, cap. 8, (() P. Petrus Le Brun, Expl. miss.,t. II, diss. v,
p. 209. art. 2, 287 : Quamvis, inquit, Missale Mozarabicnm
(d) Rerum Liturg. lih,. i, cap, H, §2,5 composihtm (uerit a viris piis, et entdilis, tamen,
Expl. mtssae,t. H.dist. v, art. 2, 2. exeunte smculovui, in iltud errores aliquotirrepseranl,
(e) Vide oseitantia aut nequitia quorumdamllispanim episeer
(() Petavium, TheoL dogra. t, V»delucarn.,
]. vu, cap. 4. porum, hoeresiadoplivorumfavenlium,quorumanlesi-
(g) In canlica. gnani [uentnt Felir, Vrgetitams episcopuset Elipan
dus arekiepiseopusTotelanus.
lk), Sanctus Isidorus.Origin. I. vm»c. 5.
(« Idem, de Viris fliuslc»us, caj?, 55»
45 FRyEFATIO. 46
lulisse deprehensus est (a) et, corrupto librorum cu- A fortasse duo, auf tres, qups periisse potius opinan-
stode, pro ADORATUR scripsisse ADOPTATUR. Codex dum est, quan>censen4uu>libr.psliturgicos Mozara^
adhuc exstare traditur, non sine indiciis patrati erjV bum, pl vulgo japtalur, ppere catholicoruin episcor
uiinis (b). Felix autem, qui in palaljo Codicesregios poruin fjiisse emenijatos, quj|i ftpruin, qui Cpdhifis
vitiare ausus fuit, facile creditur EcclesiseToletanee vitiatos einendarpul, aut temppris quo fimendaiio
Codicibus(c), aut ipse manus [xxxvi] inlulisse, aut facta est, ulla ,a,dposterps no}itia pervenerij. Atque
Elipamlo ut eos depravaret persuasisse. haecad ea .diluendaqui» conlra MissalcMozajabum
144. De numero vero corruplorum librorum qqi,d objiciuntnrdixisse sufficiat. Nunc de Ijturgia Missaljs
tenendura sit, non est expeditum cerli quidquam sta- iiosHriagendunj. Eam a-Gotho-Pi.sp.ana,a Gallicana
tuere : mihi quidem exiguus videlur. Nani, vivo Eli- ef.a Mpzarabica, Ijaud djversam esse superjus indir
pando, id unum constabal, eum orationes quasdam cayi :niodo ejus prigo [xxxvii] jndaganda, ejusque iu
e l&ris liturgicis Toletanis cilasse, quas suoecaus.e liispania perpetu.ususus vin!jlj,candus, Jtuiude aucto-
favere Contendebat.Easdemomnino quas Felix Jau- rijbusMissaljsMozarabi disputandum, el taiidem da
dabat. At libri ilii nec episcopis Gallicanis, cum iij libris liturgieis Gallicanis uactenus edilis pauca ad-
synodis, de erroribus Felicis et Eljpandi agerent, jicieiida,ut, cpmparatione cuni MissaliXimenii injta,
nec viris idoneis unquam fuerupt exbibiti, uf, exami-}? ejus uiiljlas aj,quppr*stantia magis dignoscatur.
narentur, an corrupti fuerint, an bona fide citali, an § IX. An lilurgia MissalisXmenii apostolicasit.
plures essent, el sibi invicem consentientes. Nihjl 146. Christi ftiiei» primis Ecclesioesaeculisallas in
horum tum, cum oportebat, actum est. Episcopi Liispaniaradices pusuisse Inenaeus, Tertullianus et
Gallicani, de exstirpanda adpptivorum bseresi dun- Cyprianus aperte docent. SaucUis Irenasus, in libris
taxal solliciti, parum curarunt quid in libris Mozara- adversus hoereses, EccJesias iniberis, et in Celtis
bicis legeretur, nec inquirere vojuerunt an Felix et fupdatas commeniorat (g). Terlullianus, adversus
Elipandus hosce libr.osbona fide, an mendaciter, ci- Judscps (h) scribeus, liispamarum omnes lerminos et
tassent. Quamvisoplime noyerant »on deesse Hispa- Galliarumdiversasnationes in Cfaristurajam credidis-
nos qui negabant ea in suis libris liturgicis legi quse se test.atur, et sauctus Cyprianus,in epistola quadaiu
auctores hoeresis,ut malaecausoepalrocinarentur, ex syuodica , Ecclesias Hispanas et Hispanos episcopos
iis citaverant. Asserebantq#ejn illis ipsis orationibus, suis nomiiiilms appellat (i). Exstat etiam apud Gru-
in quibus Felix ct Etiparidjis aiejb,antadgptipnem,et lerum, jn Tliesauro (j), lapis quidam Lusitauus,
adopiiviItominisinveniri, Co.djcessups a&sjumplionem unde jnferuut Nerpnis pe)-secutioneai,rem Cbristia-
et assumptihominis,orthodoxe legere (rf), nain, in Hispsuiiaantea floientem, pene coutrivisse,
145. Exstincta autem, cum suis auc.loribus,adoj^ir <' eoque tenipore passi traduuturHiariyresCalagurUajii
vorum hoeresi, Joannes papa X, .annp 918 (e)., £t Emeteriys <et.CeUdonlus(k).
rursus Alexander H, iu concilio M.antuauo, snap M7- Nph es* igiftur?wbige»4uHi,quin EecJesiaeiu
1061, libros liturgicos atque Mozarabum Ikurgiani Hjspaniamature cwstitutae fueriut, sediaiiia £\an-
approbarunt (/").De libj-js y.ero isjis ab Elipando ,et gelicaeprsedicaiionis, in illis regionibus allius peten-
Felice laudatis, nihil post conci.li.umFrancofuf.dense da, ad apostolos eorumque pr.oxiiuos successores
amplius auditum est. Quos proinde minus multos haud temere referenda videntur.
exstitisse conjicere licet : si enim corruptorum Co- 148. Nara , prseter Jacobum Majore.m,queni ,om-
dicum major fuisset copia, freiiuenter venissenl in nium primum Hispaoiainevangelizandi causa adiisse
manus ecclesiasticoruiu, eorum uotilia certior, et veUista(/) et hactenus inconcussa Hispanoruiu per-
mentio frequentior recurreret. Pauci itaque fueront, suasio tenet (m), Paulum apQslolumin Hispa^yapra>
(a) VideGermonium, de veteribus haereticisSacr. (//) Cap. 7, Ed. Pamel.
et ecclesiaslicorumCodicum,corrup.loribus,part. u, (t) Epist. 67, Ed. Pamel.
cap. 1. (;) Pag. 238,9.
(b) Vide nolam ad sanclum Hilarium, lib. u de (k) Acta praesidialiamartyrii sanctorum Emelerii,
Trin.,n. 27, Edit. Ma,urin. ™ et Celedonii, Prudentii aevonon exslabant; a perse-
'
(c) Est observanduui Felicem et Elipaudnm non cutoribus enim ex actis publicis et ab Ecclesiarum
citasse CodjcesBracareuses,Cordubeoses, aut Urge- scriniis suhiala fuerant; qusesuperest, a viris lidc
litanos, sed soluiuwodo Xolelanos. Num quiahos dignis conscripta, passionis eorum historia tradit
solos corrumpere pptuenuDt?et fortasse Felix minus eos passos esse , quanilo Galliciacum Tarraconensi
tutuni pulavit suoeEcdesiaBCodicibusinanus inferr.e, sociata , eiterioris Hispanim habebalur; unle conse-
ajjiteos mala tide citare, ne produclis EcolesiaeTar- quilur, eos martyriuro fecisse priusquam Hispa-
racoiiensisIihris, in cujus prpvincia erat Urgelitana, nia in quinque provincias divideretur, quse divisio
falsi convinceretur. Adriano principi tribuilur.
(rf) Apud Alcuinum adversus Felicew, lib. vu, (I) Sanctus Isidorus , in librp qui Vita et morte
operum col. 39S, Hhm Toletani iaiid ignoti erant sahctorum Novi Testamentiinscribk-ur, tradit sanc-
Alcuino,qui videtur «pinatus Elipandura et JTelicem tuiu Jacobum Majorem Hispanim et Qccidentalium
eos non recte citasse, tamen noluit hac de re qusestio- locorumpopulisEvaiigeiiumpraedicasse.Hunc librum
nem instituere, nec inquirere voluit an Felixet Eli- plerique sanclo Isidoro abjudicant, alii contendunt
pandus, an alii, Codlces vitiayerint. ieuim esse genuinumhujus sancti doctoris, inter hos
(e) Card. Baronius, Annal. t. X, ad ann. ,Ghr. 918, est Nicolaus Antonins, in Bibiioihecaveleri Hispa-
et de Aguirre, Conc,.Hisp., t. HJ, pag. 147. nise, et em. de Aguirre, Conc. Hisp., toin. 1, pag.
(f) Card. Baron., in Annal., ad ann. Chr. 4064, 136, excurs. 2.
et de Aguirre, Couc. Hisp,, tom. W, pag. 147. (m) Consulas, si vacat, em. de Aguirre mox cita-
(g) Lib. i, cap. 3, E<3.Erasmi. tum apag.l54,et BdUandianos socios, tom. VI
H PR.&FATIO. 48
dicasse, antiquorum plurimi testantur (a), et ipse A.factum, testatur fragmenlum celebre, Codici Scoria-
Apostolus buic opinioni plarimum favet, [xxxvni] de lensi annexum (g), in quo Torquatus, ejusque socii,
sua in Hispaniam profectione, lanquam de itinere , st°ct((ab apostolis missam , doclrinamqueacceperunt,
faauddubie suscipiendo ad Romanos scribens (b). per Hispaniam ordinalis episcopistradidisse legun-
149. Clara quoque apud Hispanos est seplem tur, et sanctus Gregorius VII scribit (h) ordinem in
aposl-jlicorHmvirorum memoria , quos Romseordi- divinis ofliciis tenendum eosdem Hispanos docuisse,
iiatos, et a-bapostolis in Hispaniam missos , multas qui labore suo el sanguine Ecclesias constituerunt.
Ecclesias fundasse vetus traditio prodit (c) , quorum Atque inde facile deduceretur liturgiam MissalisXi-
nomina Toruuatus, Secundus, Indaletius, Ctesiphon, menii aposlolicam esse , si conslaret pnmsevam Hi-
Euphrasius , Hesichius , et Csecilius. Eos, Kalendis spanorum sacrificandinormam eam fuisse, quam con-
Maii, Mozarabes missa et oflicio proprio colunt. Cum cilium Tolelanum iv suis decretis conlirmavit, quam-
itaque Hispariia apostolos eorumque discipulos fidei que Gotho-Hispanam dicimus.
praecones'habuerit, eosdem liturgiae suae auclores 151. Sed non desunt viri eruditi qui contendunt
habuisse censenda est. Quaeenim potest esse Christi liturgiam quam Hispani una cum fide Christiana
Ecclesia sine sacrificio et sine sacramentis Chrisli ? susceperunt, Romanam fuisse, eam. vero, quam
At cerle sacramenta confici nequeunt, nec sacrifi- B Gotho-Hispanam et Mozarabicam appellarunt, au-
cium offerri sine forma quadam et ordine celebrandi ctores habuisse viros celeberrimos Leandrum et Isido-
conliciendique , hoc est, sine liturgia. rum, approbatores vero concilii Toletani iv Patres,
150. Ralio itaque suadet originem liturgiae ad qui hanc formam oflicia divina celebrandi Ecclesiis
Ecclesiarum conditores referendam esse . Nec ratio omnibus Hispaniae et GallioeGothicse irnposuerunt.
tantura , sed. praxis quoque aevi apostolici persuadet Hic igitur examinandum est an liturgia quam apostoli
eosdem lilurgiara tradidisse , qui Ecclesias consti- virique apostolici Hispanis tradiderunt Romana fue-
tuerunt;apostolienim, lestesaneto Clemenle(rf), so- rit; an potius primaevaliiurgia Hispana ea censenda
lebant primitias eorum, qui crediderant, in episcopos sit, quac postea Gotho-Hispana et Mozarabica dicta
et diaconos eorum qui crediluri erant constituere, qui- est.
bus et formam sanorum verborum (e), lidei Symbo- § X. An primmva Hispanorum liturgia eadem fuerit
lum, formam et ordinem offerendi sacrificium, et sa- atque Bomana.
cramenta couficiendiadniinistrandique tradebant. Mo- 152. Quamvis anliquorum nemo aperte docuerii
rem hunc apostolicum in Gallia tenuisse priraos ejus liturgiam Romanam a primis gentis apostolis Hispa-
genlis apostolos auctor esl Gregorius Turonensis (f): nos accepisse, tamen recentiores hanc opinionern
De horum discipulisquidam Biturigas civilatem[xxxix] C pluribus nec contemnendis argumeulis persuadere
aggressus, salutare omnium, ChristumDominumpopu- conati sunt. Primum enira, inquiuut, si mahifestum
Hs nuntiavit; ex his ergo pattci adtnodumcredentes , sil, ul sanctus Innocentius scribit, nullosinHispaiiia,
cterici ordinali, rilum psallendi suscipiunt, el qualiier in Gallia, in Africa, et in adjacenlibus insulis, Eecle-
ecclesiam conslruanl, vel omnipotenti Deo solemnia sias consliluisse, prmler eos ques venerabilisaposlolus
celebrare debeant, imbuuntur. Nec aliter in H spania Pelrus, aut ejus successores,constitueruit (i) sacerdo-
Julii, a pag. 69, qui aliorum criticorum difliculla- profectum esse. Eslo id non constet nobis ex ullo
tibus saiisfacere conautur. Scripturae textu, at antiquorum Patrum lestimouiis
(a) In horum niunero recensenlur sanctus Cle- constal,testatur quibus id notum erat. Sanctus Hieronyraus
mens, epist. I ad Cor. cap. v. Paulum ad exlremos aperle Paultim scripsisse s'e aliemgenarum
terminos Occidents , im xi ripft« rfis SUTSM? evange- navibusin Hhpaniam delatum esse ; et sanctus Gre-
lizando pervenisse scribit; sanclus Athanasius, epist. goiius VII, in epistola ad reges Hispaniae, apuJ Ba-
ad Diaconlium, oper. t. I, part. i, pag. 265, num. ron. , Ann. ad an. 1070 , scribii: Beatus Apostolus
4, Edil. Maurin: Paulus, inquit, non metuitBomam Uispaniam se adtisse scribil. In quanam epislola
ire, nequeusquead Hispanias properare. Sancliis Cy- Apostolus .ista scripserit, nobis modo ignotum est;
rillus Hieroaolymitanus, <al. xvn, n. 26, Eilit. Manr., al sancli Hieronymi aetate , imo et aetate sancti Gre-
testalur 1'auluui Evungelii prmdicationemin Hispa- gorii supereranlinonumeiila quae ad nos non perve-
niam extendisse. Tlieodoretus, iu ps. cxvi: Paulus , D neruiil. Qui vero minime dubiianter tradiderunt apo-
iuquit, tn Ilaliam venit, et in Hispanias pervenil. stiduuiPau uin liispanias adiisse,videntur certi fuissu
Sanclus Chrysostomus, in epist. 11ad Tim. hom. de iiiuere Pauli in Hispaniam, non quia ipse ad Ro-
10 , in illud vers. 20 : Trophimum reliqui infirmum manos scripserat: Cumin Hispaniam proficiscicmpe-
Mileti, scribit: Paulus, nempe, in Judmam navigans, ro, spero quodprmleriensvideamvos, ei a vobisdedu-
reiiquit Trophimiuu Mileii aeg olantem, aul id fecit, car itluc, Rom. xv, 24; sed quia ab antiquis scripto-
poslquam fuisset Bomm, rursus in Hispaniam profe- ribus acceperant in
Apostolum , re ipsa Uispaniam
clus. Idem Chrysostomus, hom. 75, aliis 76, in Mat- profectum, iu illis regionibus praedicasse.
thaeum : Vides, inquit, Paulum Hierosolymisin His- (c) Vide nolas pag. 572.
paniam currentem. Sanctus Hieronymus, in Isaise (rf) Epist. I ad Corinth., n. 42.
cap. xi, de apostolo Paulo scribit : Arf Italiam quo- (e) Sanctus Paulus Apost., Ep. II adTim., c.
que, et, UTIPSESCRIBIT , ad Hispanias, alienigenarum i. 15.
portatus esl navibus.Sanctus Gregorius Magnus,lib. ([) Hist. lib. i, cap. 31.
xxxi Mor., in Job cap. xxn : Paulus, cum nunc Ju- (g) Exstat apud Pinium, in tract. hist. chron., de
dmam , mmc Corinthum, nunc Ephesum, nunc Bo- antiq. Lilurg. Hisp., n. 9.
mam, nunc llispanias peteret, ul in peccati morleja- (h) Apud em. de Aguirre, Conc Hisp. tom. III
centibusmternmvilmgratiam nuntiarel. .... pag. 248.
(b) Episi.'ad Reni., xv., 24: At, inquiunt, nobis (t) Sancti Innoceulii I, epist. ad Decentium Eugu-
noii conslat apostolum Paulum in Hispaniam Roraa binum,
*-> PRJEFATIO. 50
tes, consequens videtur Romanam liturgiam non ALritibus liturgicis earum Eeclesiarum assueverant in
modo in totallalia, sed in Africa quoque, in Hispania, quibus baplizati fuerant.
el in Gallia, a primis fidei prxconibas propagalam 156. De sanctis Trophimo et lrenaeo refert ano-
fuisse; credibile eniin est primos illarum gentium nymus Spelmani, ambos Roma in Galliam ad evan-
apostolos,ad fidem conversis populis, eam tradidisse gelizandum missos esse, Irenseumquoque, a sancto
sacrilicandi, orandi et sacramenla corifieiendiadmi- Clemente papa episcopumordinatum, et Trophimum
nistrandique [XL]formain, quam ipsi in sinu Eccle- prodit cursum Bomanum Gallis tradidisse, Irenoeum
siaj Romanae didicerant. Hoc argumentum prima vero cursuni Asialicum, eamque normam divina
specie efficax, aucloritate sancli Isidori, et sancli celebrandi quoepostea liturgia Gallicana dicta est, in
Gregarii VH conliraiant , adduntque fragmentum Gallia omnium primum [xu] instituisse.
Scorialense, et cencilia Hispana Illiberitanum et 157. Aliis quoque Occidentis et AfricaeEcclesiis,
Tolelanura primum. quid simile contigisse reor; nam, ut concedamus eo-
153. Praelerea, inquiunt, sauctus Leander, et rum apostolos Romse missionem et sacerdotium
sanctus Isidorus composuerunt liturgiam, quam suscepisse, fateri lamen debemus in illis ritus et cse-
concilium Toletanum iv approbavit, et, ut sola in remonias liturgicas a Romanis discrepanles inveniri.
Ecclesiis regni Visigothorum observarelur, suis 1* Quae cum vetustoe sint, et earum origo ignoretur,
decretis mandavit. Hanc liturgiam, quam postea haud temere ad Ecclesiarum condilores referuntur.
Mozarabicam appellarunt, negant esse priinaevam Sic MediolanensisEcclesia suaiu habuit liturgiam, a
formam celebrandi divina, quam aposteli in Hispa- Roinariain multis disser.tienlem, qusc, etsi Ambro-
xiiam attulerunt, utpote quae, saeculoduntaxal vn, siana denoininelur, tainen est sancto Ambrosio anti-
concilii Toletani iv auctoritate invecta est. quior (b). Africani suam quoque hahebant, in qua
154. Haesunt prsecipusehujus sententiaeraliones, erant benedicliones episcopales (c), preces diaconi-
quam suspiciosam facit priscorum auctorum silen- cae (d), aliique ritus a Romanis diversi, quorum unus
tium, neque fuudamenta quibus innititur tam firma erat solemnis Ibrmula pos.iulandiSpiritum sanctum,
sunt quam apparent. Nam non satis conslat,eos solos «rf consecrandum sacrificiupi corporis el sanguinis
in Hispania conslituisse Ecclesias, quosbealus apo- Domini (e). Galli quoque suam et Hispani suam li-
stolusPetrus ejusque successoresilluc evangelizatum turgiam a Romana dissentientem habebant, quflius
roiserunt : ex hoc enim numero Hispani excipiunt planum est viros apostolieos, Ronia ad evangelizan-
sanclum Jacobum Majorem, et ab antiquorum testi- dum missos, rilus Romanos aliquando non tradidisse
monio excipiendusest aposlolus Paultis, imo el ipse ' Ecclesiis a se in nationibus fundatis. Quare eliamsi
aposlolorum princeps Petrus, quem in Hispania conslaret ( quod plane non constat) Hispanos noa
pradicasse aliqui conlendunt («").Discipulos aliquot alios habuisse lidei praecones quam quos apostolus
in Hispania reliquisse sanctum Jacobum aposiolum Petrus aut ejus successoresconstituerunt sacerdoles,
fama prodit. Paulum apostolum, nullos in Hispania non inde legitime deducerelur eos ab initio imbulos
consiituisse Ecclesias, siquidem in iis regionibus fuisse liturgia et ritibus Romanis. Opponunt lainen
evangeiizaverit, creditu difficile esl. IJemque de sanctum Isidorum, qui missae Hispanieiisis sanclum
apostolo Petro dicendum videlur. Unde non est cur Petrum agnoscit auctorem, unde concludunt missam
dicamus Hispanoslhurgiam Romanam una cum lide hanc non alianifui;.se quam Romanam. Quam enim
Christi suscepisse. Imo suspicari licet eos aliam aliam sanctus Pclrus Hispanistraderet, quam que ab
quamdani divina obeuudi normam a Jacobo, et a eo Romanistradita fuerat? En verba saucti doctoris,
Petro, vel a Paulo apostolo, aecepisse. e Iibro primo de Officiisecclesiasticis,capile decimo
155. Sed ponainusapostolorum neminem inHispa- quinto, cui titulus Demissa el orationibus,destunpla :
nia pracdicasse,lidemque Chrisii Ilispanos accepisse Ordo missmvel orationumquibusoblala Deo sacrificia
ab iis quos apostolus Petrus ejusque successoresilluc comecranturprimum a sancle Petro est inslitulus, cu-
evangclizatummiserunt, non inde conlinuo scquilur j) jus celebraliouno eodemquemodo universus peragit
priinacvamHispanorum liiurgiam Romanam fuissc, orbis. Hunc locum difficilem esse nenio ,uon vidit;
nam haud iucredibileest apostolicos viros, Rnma ad nam sanctus doctor loquitur de niissaeordine cujus
1rx.licandum missos, quandoque formam lilwgicam celebratio uno eodemquemode univerfus peragit orr
tradidisse Romanam, quandoque formam a Romana bis: quaenamaulem hcecfuerit lilurgia.quiinam ordo
diversam inslituisse. Quod tum maxime contigisse missae, difficile diclu est? Utique sanctus Isidonis
opinor, cum aposto'ici illi episcopi, qui Romaccon- optime noveral plures et inter se dissiJenles Iiturgias
stiluti fuerantsacerdotes, fide Christiaua, in Ecclesiis suo tempore exstitisse. Quoenamigitur ea missa fuit
Asiae, Syriae aut Palestinoe, iinbuti, disciplinae et quam arbitratus est omnes Ecclesiasuno eodemque
(a) Bnllandiani, tom. V Jun., pag. 403, num. 16; sancti Augustiniepist. 175, Ed. Maurin.
Gaspar Sancius, de Ptoedieaiione aposlolorum Petri (rf) Tertull., de Anim., cap. 9; idem, Apolog. cap.
et Pauli in ilispania. 39, et ad Scapulam, cap. 2. Sanctus Cypr., ad De-
(b) Jos<>ph Vicecomes,de anliq. missseSacr., lib. metr.; idem, epist. 15 et 55.
n, cap. 12. Em. Bona, divina Psalmod., cap. 18. (e) Sanctus Fulgentius, ad Monioi., lib. i, c. 2;
(c) Oplatus, conlra Parmenien. lib. vi; epist. con- lib. n, cap. 6, 8, 9, 10, 12.
ciliiCarth. ad InnocentiumI papam, inter epislolas
61 PiiJEFATIO. 52
nodo eelebrare ? Haeefieemissa Hisparia, neque missa h quse, tanquam pflhcta quaedam fixa 6f certa, in om-
Romana fuit. Non enim ignorabat quantiim mlssa nibus oftinium gentium jitrirgiis locurri habent, dici
quoesuo tempore in Hispania celehrabatur divefsa debeSrit ttibdiis bommuhisel brdo quidam generalis
erat a Romana, el quantHm Romana diversa erat a ubiqtteuniformis celebi-andi Eucharistiam, quod for-
Gallicana, ab Hispaniensi, et ab Orientalium missis. tassfenofi deerunt qui hegabunt. Sed, admisso hoe
At si sanctus Isidorus, hoc loco-,nec [XLII]de Hispana, loqdendi lriodflj inde s^qtiitui' sanctum Isidorum,
neque de Romana missa loquatur i exinde probari quSfidosferipsit thissm erdinem, a sancto Petffj insti-
nequit Iiturgiam primaevamHispanam eamdem fuisse tutum fuisse, hee de RdfnariOlieq-ie de HispariOor-
atque Romanam. dine intelligenduin 6sse, sed ds tnissse prsecipuis
158. Em. Bona (s) opirlsltur saiicliirtiiMdoruiride partibus, quse, a diviha et ab apristolica traditione
re et subitantlu toissselocuthtri ksse,Hoh de verbbfum tifolect*; ih fjrirnibustarii Orieiltis [SLIII]qhdiii Oc-
temre et cmmohiis. Ai, cutft de liiufgiarunl var.ie*- cidentis liturgiis, eaedemrecurrunt. At nobis quastio
tate agitur, non de ipsa re e*tsubstaiitia fiiissae,quaiiii est de iis quibus Hispana liturgia discriminatur a Ro-
eamdem obique esse omnes nofunt, sfedde ritibus et maiiaj noh vfcrdde iis in quibUsotnries iiiurgiae cciii-
coeremoriiissermo esl,- de ijuibiis si sahcHis IsidbrUs vehiUHt.
nou loquatur, lOCuscitatus ad fehi priesentenl omni- " 161. Sed concedamus, quod vix negari potest ([),
no non pertineti sahcturn Isiddruhi idciitum esse de missa quam, suo
159. Ehiliitisslhllis MabiltohiuS (b), cuHihuhc lo- tempore, iii Hispania celebrant, cujus primum aucto-
ciirii ex EtHerio et Beato (<•),retulisset, eurii putat torerii saiicliiiii Peirinn agnoscit. Num inde eonfici
a sancto Petro Hispani ac-
ihtelligeritlUmesse' de litiirgia Ecclesiaeuhiversaiis, pbssunt iiturgiam quam
sectindurd eiis paHes acfceptaqtise ih oriiriibusmissis ceperunt Romanam exstitisse? iiaud puto. Neque id
inVehihhlur, rjiialeS fcdnt Scripiurariitti lectio, ele- hi riienterii doctori Hispaniae venire potuit, quem
mentorurti oblatio et consecratio, cohimimio, etaliae non iatebat quantum a Romana dislabat liturgia
qilaedahipaites, qhDein orilnMs bmnium gentium Hispaniensis.
litUlrgiiSihvehiUllthr. PoHlt (<i)eriimvir-eruditus Ec- 162. Quid ergo ex hoc sancli Isidori testimonio
clesias tarti Orieritis qiiaHi Occideiitis m celebrando confici potest? Duo haec, ni fallor, dummodo locus
sacrdSdhclomissm sacrificio modum quemdamin sum- integer sit, nec interpolatus. Primum, sanctum Isi-
tno communemab ihi"io habuisse (e); el simul Eccle- dorum opinatum esse apostolorura principenl iu His-
sias singulas riftts dlidjuos singulares et diversos ab pania praedicasse Evangelium, et Ecclesias consti-
iriitio etialti hahuisse. ijubdilque eos qui ad rilus sin- G luisse, eisque eum liturgiae Ordinem tradidisse qui
gnlis Ecctesiis seu regidniHus proprios dttenderunt, Gotho-Hisiianus, et deinde Mozarabicus dielus est.
mitttum «ilscrtnilnis ih sacris bfficiis agnovisse,non Allerum, quod ex primo consequiturj sanctum Isidri-
tahMh ihi'er Oriehidletn el QccxdentaiemEcclesiam, rum opinalum esse apostolos uni eideinque form»
sed 'etiamihte)-Lalihas ?rit>icemticclesids. feos vero liturgicoe constanter non adhaesisse, sBd (demptis
qui alfcendeturitdd modum illurii cortimuhem, missm quibusdam punctis quaein omni liturgia, cum quadam
orttih'M ubique uhifofmeni esse dixisse. In horum tamen varielate, inveniuntur), pro temporurii, loco--
vero nuttiero una cUm sancto Isidbro repohit Ethe- rum et gentium, ad iidem venientirihij varia ratione,
riUHiet BeatHm, qui, ipsis sattcti Isidori verhis usi, modo unam formam celebrandi divina, modo aliain
asiserere nflhd!ul)ii.hhiht rhisSiieordinem uno eodem- lenuisse, ct Ecclesiis tradidisse (g), atqufe pj-oinde
yu modo orberri lihiVersitrh pteragere. Non ignora- Petrum aliam Romanos, aliam, eamque diVersam,
aht, inquit, erudiii illi duclores discrepantiam litur- liturgiam Hispanos docuisse. Sed quidquid sitdehac
ite Hhpahicm n ftomanit, seAitti loquebaniur, habiia conjectura, hoc textu sancti Isidoii ea opinio minitne
raliohe mOdiii/tiis geheralh «Hlforfejs. conlirmari potest, quae lenet Hispanos eum lide
160. Nrjtt iiic inquiro ari partes illae praecipuae, Christi liturgiam Romanam ab initio suscepisse.
D
lib.
(d) Rerum liturgic.aruri), ij bap. 5. admonitioniseslergaDeum. Seeundainvocationisadest,
De Liturg, Gallic,
(b) Adversus lib. i, c % n. 2. etc, et caeteras orationes, quibus missa Gotho-His-
(c) Elipand,, ,lib. i. , paha praecipue crinstat, et a caeteris distinguitur,
(d) Mabill.; de Liturg. Gallic, Iib. i, cap. 2, n. 1 singillatim enumerat, easque eohcHidit ApdSielicael
et2. Evangelica doctrina commendari. Ut dubitare vis
(e) Eusebius Renaudotiiis, in dissertatione .prae- possimus quin de missa Gotho-Hispana loquatur,
missa tomo primo suaeCollectionis lilurgiarum Orien- quarii suis propriis indiciis ab alia quacunque dis-
taliuin, cap. 3, conaliir ostendere veteres liturgias tinguit.
Grmcas et OHentrflekLaithU convehire,et ulrasque (a) Apostolus Petrus in Palaestina, Anliochioe, et
apostolicmmvsteriorumeetebfandorum(ormm * iti prrn- in Syria, in Ponto, in Galatia, Romae, in Italia et in
cipuis capitibusrespondere. aliis Orieptis et Occidpntis provinciis, Eucharistiam
([) Sanctum Isidorum, in loto hoc capite, agere non semel celebravit. Num eoderi*ribique ritu ? Si an
de raissa llispana, non quacunque, sed de ea quaesuo nuis, quaeronum Romano, num ilierosolymitario ? Si
tempore celebrari solebat, ex contextu apparet. Romano, cur in Oriente lilurgia Romana nuilibi ob-
Nam cum dixisset missaeet oratiorium ordinerin,qui- tinuit? Si Hierosolymitano, cur hic ritus Rorii* et in
bus oblata Deomunera consecrantui; sanctum Petrunl Occidente admissus non fuit' Est igitur credibile
inslituisse, subdit: Prima earumdem (scilicet oratio- sanctum Petrum ct alios aposlolos uni eidemquc Ji-
num quibus oblata Deo munera consecrantur) oratio, turgiae constanter non adbaesisse.
§3 PR/EFATIO. 54
163. Sed neque epistola sancti GregoriiVII, neque A Officiis Ecclesiasticis persuadet, idemque de ejus
rnonuineniiimScorialense eidem sentenliae magis fa- fratribus Leandro, Fiilgentio et Petro sentiendum.
vet. In regia Scorialensi hibliotheca conservatur in- Neque enim sanctus Isidorus unam, aliain vero fratres
signis manuscriptus Codex conciliorum, e monasterio ejus normam celebrandae Eucharistiae habuerunt.
sancti jEmiliani, iliuc, anno 1598, delatus. In hoc Unde fit liturgiam quam viri apostolici, Roma in
Codice legitur celebre illud monumentum ad originem Hispaniam ad praedicandumEvangelium missi, Eccle-
liturgise Hispanicseperlinens. Joannes Pinius, in suo siis Hispaniae tradiderunt Gotho-Hispanam fuisse,
traetatu bistorico [XLIV]chronologico de Liturgia non vero Romanam.
antiqua Hispana («), locum integrum dedit. E quo 166. Sanctus Gregorius VII, ad AlfonsumVI, Cas-
ea referam quaead rem nostram faciunt. Monumenti, telloeet Legionis regem, et ad Sancium IV (() Navarrae
sive auctor, sive scriptor, pracmisso hoc titulo: De [XLV]regem scribens, aperte asserit sanetum Paulum
missa aposlolicain Hispaniam ducla Julianus et Felix, in Hispania prsedicasse (g), et priscam Hispanorum
tradit sanctos Torquatum ejusque socios (b), apud traditionem deseptem illisaposloIicisepiscopis.Roma
urbemBomam a sanctis apostolis Petro el Paulo sacer- in Hispaniam ad Evangelium pracdicandum missis,
dottum suscepisse, in Hispaniamvenisse, ibique Eccle- distincte commemorat; unde, inquit, conjicere licet
sias constituisse, et sicut ab apostolis MISSAM IJOCTRI- B quantam concordiam cum Bomana urbe Hispani in
MAMOUE acceperunt, per Hispaniam ordinalis episcopis religione et in ordine divini officii habuerinU
tradidisse, et sic crevil fides catholica paulisper (c), 167. Sane ultro eonceditur quod sanctus pontifex
donec de ortltodoxis et catlwticis viris [uit illustrata, asserit. Notumenim est quanta solliciludine Hispaniae
irf est, Fulgentio, Pelro, Leandro, Isidoro, Fructuoso, episcopi concordiam cum sede Romana constanler
Juliano. Ab illis exemplum tenuerunt, et (rf) ncbis re- foverunt, non in iis modo quse ad lidem et mores
liquerunt. Mra 965 (e). Ex hoc monumenlo nonnulli spectanl, sed etiam in iis proecipuis capitibus quibus
conliciunt liturgiam Romanam eam fuisse quam apo- divini oflicii ordo maxime conslat. Quae, ut antea
stolici illi episcopi Hispaniae inlulerunt. Quia, in- dictum est, in lilurgiis omnibus, lam Orientis quam
quiunl, viri illi Romaesacerdotalem dignitatem adepti Occidentis, eadem observantur. Verumlamen, cum
suot, et Roma in Hispaniam Evangelium proedicaturi varietas liturgica sita noti sit in illis oflicii divini
venerunt. partibus quae ubique easdem observantur, sed in aliis
164. Sed huic argumentalioni superius satisfactum multis ritibus et caeremoniis quse salva catholica
est, ostendendo apostolicos viros, Roma ad Evange- pace et ecclesiastica communione, antiquitus et, ut
lizandum profectos, aliquando liturgiam tradidisse viris quibusdam eruditis vidctur (h), x\o aposlolico,
Ecclesiis quas fundaverant a Romana dissentientem. G ipsis apostolis sallem non repugnautibus, iulroducla
Quam responsionem monumentum Scorialense, si fuerunt, concordia Ecclesiarum Hispanioe cuui Ro-
quid valet, splendide confirmat, ostendendo missam mana sede etiam in ordine divini officii retineri po-
iltem apostolicam, quam Torquatus ejusque socii tuil, quamvis Iiispani propria utcrentur Jiturgia, a
ordinalis per Hispaniam episcopis tradiderunl, ipsis- Romana diversa.
simam Gotho-Hispanara exstilisse. 168. Quod aulem aiunt liturgiae Romanse usum in
165. Ea enim missa, seu liturgia, fuit quam Ful- Hispania sacculo iv et v viguisse, sine, suflicienti
gentius, Petrus, Leander, Isidorus, Frucluosus et probatione asserunt. Primum eorum argumentum
Julianus, usu atque operibus editis illustrartuit. Hi est canon vigesimus sex Illiberitauus, quo deeernitur
auiem sanctissimi Hispaniensis Ecclesiae episcopi, in ut diebus Sabbati jejunium observetur (t). Unde
missarum celebralione, liturgia Gotho-Hispana usi deducunt Hispanos ineunte saeculoiv ritibus Roma-
sunt. Delldefonso, Frucluoso et Juliano, ambigendum nis usos esse, quos uli]ue una cum religione Chrisli
non est, utpote qui pnst concilium Toletanum iv acceperunt, Fatemur quidem Htspanos et die Sabbati
Ecclesiis regendis admoli fuerunt. Eadem liturgia jejunasse, et quotidie Eueharistiam sumpsisse (j),
usum esse sanctum Isidorum, insigne ejus opus de quoeutraque consuetudo in Romana Ecclesia vigebat.
D . ,
(a) Gap. 1, sect. 1, n. 9, 10. et sangrtine suo Ecctestas dedicavere, vestra diligentia
(b) In hoc raonumento ita nominantur : Torcatus, non ignoret,' quanlam concoriliamcum Bomana urbe
Tisifon, Indalecius, Secundus, Eufrasius, Cmciliuset Hispania in religione et in ordine diviniofficii, habue-
Isicius. rit saiis patel, etc.
(c) Forlasse paulatim. (h) Josephus Vicecomes, de antiq. missaeRitibus,
(d) Forte legendum, qui nobis reiiquerunt. lib. n, cap. 1, fuse contendit varietatem lilur-
(e) Anno Christi 925, quo monumentum hoc scri- gicam sevo apostolico incepisse. Eamdem opiuionem
ptum fuit. tenet Lazarus Boquilot, in tractatu historico de Li-
(f) Exstat inter epistolas sancti Gregorii VII, lib. n, turgia sacra, lih.i, cap. 2.
epist. 68, et apud Baronium, in Annal., ad ann. 1074, (t) Verba canonis sunt: Errorem placuit corrigi,
et apud em. de Aguirro, Conc. Hisp. tom. III, ut, omni Sabbati die, jejuniorum superimpositionem
pag. 248. celebremus.
(g) Ita enim scribil: Cum beatus apostolus Paulus (j) Sanctus Hieronymus, epist. 71, ad Lucinium,
Hispaniam se adiisse ad
significet, postea septemepi- Edit. Veron. n. 6, col. 432: De Sabbalo quod qumris,
seoposab urbeBomaad instruendosHispanimpopulos, utrum jejunandum sit, el de Ewcharislia, an aecipien-
a Petro el Vauloapostolis directos fuisse, qui, deslru- da quotidie, quod Bomana Ecclesia et Hispanim ob-
Cta idololalria, Cltrislianilatem plantaverunt, ordinem servare perhibentur,smipsit, elc.
et officium in divinis cultibus agendum ostenderunt,
65 PR^EFATIO. Ml
At miiiiwe probatur Hispahos has consuetudines ab A est de lilnrgia [XLVII]Romana, consequens est ut
Ecclesia Romana accepisse. Nam jejunium Sabbati, dicamus lilurgiam Gotho-Hispanam, sive Mozarabi-
hoc ipso canone Patres Illiberitani inslituerunt, cum cam, diu ante antatem Leandri et Isidori usitatam
antea inininie observaretur. Etenim, ut animadvertit fuisse. Sed quia non defuerunt, nec desunt, viri eru-
Ga'briel Albaspineus (a), jejunii [XLVI]superimpositio- diti quibus persuasum est liturgiam Mozarabicam,
nem eelebrare, est jejunium imponere, quod antea seH Golho-Hispanam, auctores habuisse sanctum
rion dbservabalur. Unde apparet Hispanis consuetudi- Leandrum, autsanctum Isidorum, aututrosque, eorum
nem hanc jejunandi die Sabbati ab initio nou fuisse; argumenla hoc loco examinanda sunt, ut, iis aniolis,
et ex hac unica consuetudine, quse ad liturgiam non antiquitas liturgiae Missalis nostri clarius appareal.
pertinet, male inferri Hispanos Romanis ritibus, 173. Est autera animadvertendum aliquos com-
soeeulo iv, deditos fuisse. Altera vero consuetudo positionem Missalis el Breviarii a liturgiae composi-
quotidie Eucharistiam accipiendi, praeter Romanam tione minime distinguere, et ita de auctoribus Mis-
et Hispanise Ecclesias, ab aliis quibusdam observa- salis et Breviarii loqui, ac si iidem fuerint liturgiae
balur. Mozarabum conditores, cum tamen satis perspi-
169. Aliudargumentumeconcilio primo Toletano cuuin sit aliud esse Missale aliquod aut Breviarium
desumunt.lneoenim, canonesecundo, permissumfuit B componere, et aliud liturgiam condere. Quare haec
pcenitentesad gradum lecloris assumere,ubi aul neces- duo ita distinguo, ut modo de auctoribus lilurgise
sitas ita exigebat, aut approbabat consuetudo, ita ta- Gotho-HiSpanoe,seu Mozarabicae,agatur, postea vcro
men, ut ii £i)anae/tMme(A»os(o/t<mnon/eaeren(.Etea- ut sermo fiat de auctoribus Breviarii et Missalis
none quarto mandatum fuit utsubdiaconus,quidefun- Mozarabum.
cta priore uxore secundam duxeral, ad gradum lectoris 174. Primum itaque volunt sanctum Leandrum
detrudatur, ila ut Evangelium el Apostolumnon legat. fuisseauclorem liturgiaehujus, quia, aiunt, aptissimus
Unde inferunt Hispanos, ineunte saeculov, missam fuitsanctusLeander.qui liturgiam genli Visigothoruin
ritu Romano celebrasse, in qua binse tantummodo conderet (b), siquidem ejus industria ad fidem catho-
legebantur Scripturae lectiones, Evangeliuin scilicet, licam revocati fuerant, et, addunt sanclum Isidoruin
et Apostolum, sive Epistolam. scripsisse (c) Leandrum, in Ecclesiasticis Officiis,
170. Sed id male colligunt. Nam Patres Toletam non parvo sludio laborasse, quae verba putant ad li-
nec lectori pcenilentum e numero assumplo, neque turgiaeGotho-Hispanse compositionem alludere. Sed
subdiacono bigamo ofliciumlectoris interdicunt, sed undenam habuerunt Hispanos episcopos formain li-
solummodo prohibent ne libros INoviFoeJeris legant. lurgise novam , ob reditum Visigothorum ad calholi-
Unde consequitur in missa Hispana, practer Testa- '" cam communionem, in suas Ecclesias intromittere
mentum Novum, leclum fuisse Testamentum Vetus, voluisse? Quis unquam anliquorum de hae iiinova-
quod lectori pcenitenli et subdiacono, qui secundam tione mentionem fecit ? At si sine antiquorum aucto.-
duxerat uxorem, legere concessum fuit. Atque adeo ritate excogitata est hujus novae liturgise, in gratiain
niissam Hispanam , anno quadringenlesimo serac gentis Gothorum compositio, nonne tanquam merum
Christianse , in leclionum nuraero , cum liturgia iigmentum rejici debet? maxime cum plura sint nec
Missalis Ximenii, non vero cum Romana concor- levia argumenta quae persuadent catholicam Hispa-
dasse. norum ecclesiam eamdem retinuisse forniam liturgi-
171. Hsecsunt argumenta quibus demonstrare co- cam post conversionem gentis Gothorum, quam antea
nati sunt- Hispanos a viris apostolicis liturgiam Ro- frequentaverat.
manam una cum fideChristi accepisse, quorum alia 175. At, inquiunt, liturgiae appellationes supplent
incerta", alia levia, alia sunt quse in conlrariam par- defecium antiquorum scriptorum, et ostendunt eam
tem facile deducuntur. Nunc ad eas rationes exami- in gratiam gentis Goihorum conditam fui-sse: nam ej
nandas transeo, quibus persuadere volunt liturgiam Golliica appellari solet, et Gollw-Ilispana. Recle. Sed
Gotho-Hispanam, seu Mozarabicam, saeculovn ex- '_ hae appellaliones apud reeenliores taniummodo in-
cogilatam fuisse, et a viris sanctis Leandro et Isidoro veniuntur, apud scriptores antiquos, qui ante annum
in eum quem poslea ordinetn retinuit digestam fuisse septingentesimum scripsere, minime recurrunt.
alque dispositam. 176. Deinde, qui pro argumento liturgiae ejus no-
XI. An sanctus Leander auctor habendus sit iiturgim minaproducuni, utique norunt eam Mozarabicam di-
§
Gollto-Hispanm. ctam esse, non quidem quia in gratiam Mozarabura
172. Cum circa originem liturgiae Hispanicaedu- composita fuerat, sed qtiia Mozarabes ea in sacris
plex hactenus sententia fuerit, alia eorum qui tenent ofliciisutebantur. Eadem ratione Golho-Hispanadicla
prirtisevam liturgiam Hispanorum a Romana disiin- est, et Gothica, non quia apud Gothos orla, aut apud
guendam non esse, alia, huic opposita, eorum qui eos, priusquain in Hispaniam venissent, in usu fue-
tenent Hispanos ab iniiio ea sacrifieandi forma usos rat (rf); sed quia Hispani [XLVIII] et Visigoihi in unam
qusepostea Mozarabicadicta est, exclusa prima, quoe quodammodo gentem et in unam calholicam commu-
(a) In observationibus ad canonem 26 concili Eli- siaslicorum litteraria, ubi de sancto Leandro agil.
berilani. (c) Pe Viris illustribus, cap. 41.
(b) Guilielmus Cave, Historia scriptorum eccle- (d) Gothos, tempore Gallieni Augusti, Christi r«-
57 PR/EFATIO. 58
jionem coalescentes, hanc sacrificandi formam reti- .\. industria "perfecta, mentionem fecisset, de liturgiae
nuerunt, eamque solam in omni Visigothorum imperio Gotho-Hispanseauctore loqueretur, nec ambigenduiu
adhiberivoluerunt,satis apteaNeolericis etGothica, videtur, quin de eo mentionem fecisset, si saticlus
el Golho-Hispana dicta est. Sed iude male colligunt Leander is fuisset qui novam liturgiam condiderat,
eam in gratiam gentis Gothorum a sancto Leandro, aut veteri novum ordinem in gratiam gentis Visigo-
aut ab alio quocunque, fuisse composilam. thorum tribuerat.
177. Quodautem addunt, sanclum Leandrum, Isi- 180. Neque putandum est Patres concilii Toletani
doro teste,tn ecclesiasticisOfficiis,nonparvo laborasse iv sanctum Leandrum innominaluin praetermissuros
studio, verum quidem est, sed ad missam Mozarabi- fuisse, si eam formam lilurgiaeGotho-Hispanas tri-
cam, seu Golho-Hispanam nihil perlinet, ut infra buisset quam suis decretis comprobarunt. Cur enim
ostendam, quando de auclore Missalis Mozarahici auctorem ejus liturgiae silerent, quam ab omnibus
sermo erit (a), ea enim verba tantummodo respi- Ecclesiis Hispanise et Galliae Gothicae in posterum
ciunt Orationalem librum, quem sanctus Leander observari voluerunt ? At nullus erat istiusmodi au-
composuerat. ctor quem laudarent, si enim is exslilisset, utique
178. P. Pelrus Le Brun non modo assumit sanctum tempus inulililer, lot decrelis circa_ rem liturgicam
Leandrum lilurgiam Gotho-Hispanam composuisse, B condendis minime trivissent, sed ralione quadam
sed methodum quoque tradit quam in ea componenda magis expedita rem totam paucis verbis confecis-
secutus est (b). Non enim, inquit, putaudus est Lean- sent, praecipiendo ut secundum ordinem atque me-
der ordinem omnino novutn cxcogitasse, inio potius thodum a sancto Leandro (aut ab alio quocunque,
magnam partem veterum rituum Ecclesiarum Hispa- si ullus ejusmodi exslitisset) traditam, res divina iu
niae retinuisse, quibus plures Orientalis Ecclesiae posterum fieret. At illi plures canones queis ritus
consuetudines, plures etiam Gallicanas, inseruit, ut emendarent condidere, iisque, quasi totidem testi-
liturgiam conderet quse omnibus placeret. Al contra bus, probarunt liturgiam a sanclo Leandro composi-
Honoralus a S:mcta Maria opinatur sanctum Lean- tam nullara omnino exslitisse.
drura notiHtnordinem lilurgim apposuisse(c), cui ante 181. Ad conjecturas vero quibus indulget P. Le
eum mulli sancti episcopi manus adhibuerant. Brun si quis attenderit, is profecto inveniet eura sibi
179. At ne dicamus sanctum Leandrum novum in eo contradicere, quod dicat Leandruni ritus plu-
ordinem novamque [XLIX]dispositionem liturgise, res Gallicanos liturgiaeGotho-Hispanaeinseruisse, et
pracler allalas rationes, prohibet silenlium sancti in eo quod addit (rf) ordinem antiquum, quem iu
Isidori, et Palrum conciliorum Toletani ni et iv. Is liturgia Gotho-Hispana observare licet prmcipue a
enim, cui cerle gesta proeclarafratris sui oplime nola ^ prisco rilu Gallicano venire. Si enim, quod P. Le
erant, non praelermisit Leandri fide atque industria Brun fatetur (e), liturgia Gallicana eadem olim fue-
factum esieut populi gentis Gotltorumab Ariana insa- rit alque Hispana, ordo anliquus liturgiae Hispaiue
nia ad fidem culholicam reverlerentur, operaque ab non proveniebat a liturgia Gallicana, sed ipse litur-
co composita accurate recenset, de liturgia tamen gia Gallicana dicendus est. Nec opus erat ul sanclus
eo composita, de novo ordine ab eo veleri liturgiae Leander liturgiae Golho-Hispanaecompositioni ritus
dalo, ne verbum quidem profert, quamvis locus Gallicanos insererel, siquidem iidem erant Golho-
monebat ut cum de conversione Gothorum, Leandri Hispani.
ligione imbui coepisse, Sozomenus, lib. n, cap. 5, collocarunt, an liturgia Constantinopolitana in Thra-
prodidit, a fidelibus edocli, quos e Gallaiia , Ponlo cia ; an Romana, an Mediolanensis, in Ilalia ; an
et Cappadocia, caplivos duxerant, inter quos aliqui Gallicana et Hispana in Gallia et in Hispania usi sint;
fueruni presbyteii et episcopi, qui sarictitate morum an Ostrogothis et Visigothis eadem fuerit, an diversa
et iniraculorum dono multos e barbara gente ad liturgia. Omnia incerta et obscura. Haud incredihile
rectam lidem perduxere, quibus baptisma contule- videtur Gothos palria lingua in sacris officiis usos
runt. Conventus, more Christianorum, agere coepe- esse, hinc eorum ritus Italis, Gallis et Hispanis, mi-
ruut, et ecclesias consliluerunt, in quibus episcopi, • nus noti fuerunt, quibus etiam, ob impietatem Aria-
pre>byleri, diaconi, clerus, monacbi el plebs Chri- " nam, conlemptui erant et delestationi.
stiana fuerunl, atque procul dubio illis liturgia non (a) Honoratus a Sancta Maria, Animad. in usum
defuit, -necdefuere martyrja. Sanctus Hieronymus, crit., tom. III, lib. v, dissert. iu, art. 3, pag. 146, scri-
adLetam, epist. 107, sciibit Golhorum exercilus bit sanctum Isidorum animadverlisse sanctum Lean-
ecclesiarum circumtulisse tentoria. Gothi lidem ca- drum incubuisse ecclesiasticis officiis,et missmcmre-
tholicam ab initio susceperunt, postea vero, opere moniis reslituendis. Sed haecultima verba apud san-
Valenlis Augusti, adsectam Arianamii sallein trans- ctum Isidorum non leguntur.
ierunt qui, palria pulsi, in Italia, et in Hispania, et (b) P. Petrus Le Brun, Expos. miss., t. II, diss. v,
in Gallia, Gothorum regna constituerunl. De Theo- art. 1, pag. 279.
dorico secuudo Visigothorum rege Sidonius Apolli- (c) Animad. in usum crit., tom. III, lib. v, diss. m,
narins, lib. i, episl. 2, scribit : An/e/ncanos sacer- art. 3, sec 4, pag. 146. In hac re, inquit, magis veri
dotiimsuorum cmtusminimocomilalu expetit, grandi simileest multossanctos episcoposliturgimhuic operam
sedulitate ve.neralttr, quanquam, si sermo secretus, dedisse; sanclum Leandrum ei novum ordinem appo-
possisanimadverterequod servet ista pro consueludine, suisse, alque addilionibus quibusdamdilasse.
poiius qitam pro religione. Quaenairi autem fuerit ii- (d) Explic. missse, tom. II, diss. v, art. 3, p. 334.
turgia Gothorum , nenio haclenus, nisi divinando, (e) Ibid., arl. 4, p. 534, distincte scribit Hiurgiam
statuere potuit, an liturgiam mutaverint postquara Galhcanam [ermeintegram, saltem quoad [ormam, iu
in haeresiraArianam dilapsi sunt, et, patria pulsi, in Missali Ximenii, adhuc vigere.
Thracia, in Italia, in Gallia, et Hispania domicilium
"
5S
l/v PRJIFATIO. 60
182. In eo vero quod ait, sanctum Leandrum li- ^.quam corde credimus, etc, reciiationi Symboli pr»2-
turgiae Gotho-Hispanse ritus et consueludines Eccle- mittere solent; unde apparet ritum Gotho-Hispanum
siaeOrienlis intulisse, et antiquura ordinem, quem in recitandi Symboli plane alium esse atque diversuin
ea vidcre est, partim ah Eeelesiis Orientis deve- a Grxcorum et Orientalium ritibus (h). Consulto au-
nisse (*), egregie fallitur. [L] Nam ne unum quidem tem [LI] Hispani inter suum ritum recitandi Symbo-
ritum , iu tota Hlurgia Gotho-Hispana demonstrare lum et ritura Groecorum discrimina constiiuisse vi-
potest qui Graecormh aut Ofientalium dici de- denlur, ne crederentur, suscepta consuetudine reci-
beat (b). tandi Symboli In missa, Iegibus imperatoris Graeci
183. Statim occurrit Symbolum Constantinopoli- obtemperare voluisse. Hinc, nulla facta mentione
tanum, quod secundumformam Orientalium Ecclesia- edicti Justini, aperte dicunt hunc ritum synodum
rum Gotho-Hispani et Mozarabcs in missa recitant. statuisse consullu piissimi ac gloriosissimi Beccaredi
Sed priino recitatio Symboli Constantinopolitaui in regis, et addunt ratienes peculiares cur Symbolum
liturgiam Hispanam decreto concilii Toletani iu il- recitari in missa praeceperint, adeo illis cordi erat ne
lata fuit, non vero a sancto Leandro. aut dignitatem Ecelesioesuse, liturgiam alienis ritibus
184. Secundo, Symboli in missa recitatio censeri interpolando, aut majestatem regni, violasse vide-
non debet ritus proprius Ecclesiarum Orientis; quippe J rentur, ritum quemdam admitlendo qui imperatoris
quoe speciali edicto Juslini Junioris Augusti liturgiis Graeci edictis antea fuerat iu Oriente susceptus.
rilus reci-
jam olim constilulis addita ftiit. Terlio , 186. PraeterSymbolumCoustantinopolitanum,quod
tandi Symboli, in missa Gotho-Hispana, adeo dis- in argumentum rituum ab Orientalibus desumptoruiu
Orientalium , afferri solet, preces diaconicae, et solemne illud
crepat a reciiandi modo Graecorum et
ut proprie Gotho-Hispanus sit, nec dici debeat Grae- Sancta sanclis in missa Gotbo-Hispana et in Orien-
inde
cus, aut Orientalis, neque veiba illa, secundum (or- talium Anaphoris inveniuntur; sed perpersm
tnam Orienlalium, quse iu canone secundo concilii concludunt sanctos episcopos, Leandrum Hispa-
Toletani lii Ieguntur( referuntur ad ritum recitandi, lenseiu, Martinum Dumiensem et Joannem Geruu-
sed ad foriham ipsam Symboli. densem hosce ritus eGroecia in Hispaniam allulisse.
185. Nam saccrdos Gotho-Hispanus, juxta citatum Illi quidem Constantinopoli aliquandiu versali, Grsccis
eanonem concilii Toletaiti m (e), peracta donorum litterisprobe imbuti fuerunt; at eamobcausam (naui
consecratione, priusquam dicat orationem Domini- nulla alia profertur ) male (i) in suspicionem vo-
cam, elevaus altius panem sanctum, ut a populo Cantur, perinde ac si patriam liturgiam alienis Grsn-
videfi possil, elata voce, dieit: Fidem, quam corde ,' corum ritibus interpolassent.
credimus, ore autem dicamus, et continuo populus 187. Nam preees diaconicaeGolho-Hispanorum et
recilat Symbolum Gonstanlinopolitanum (d). At sa- numero et ordinedilferuntabiis quasGrscci et Orien-
cerdotes Graeciet Orientales Symbolum anle conse- talesrecilant, utminime eensendi sint Gotho-Hispaui
crationem elementorum recitant (e), et Graeci qui- hunc ritum ab Orientalibus desumpsisse. Quin potius
dem primum pacem faciunt, et deinde Symbolum Officimn precttm ex iis haberi debet, quaea priuiis
dicunt ([), Orientales vero primum recitant Symbo- lilurgiarura conditoribus institula fuerunt, nnm et iu
lum, et deinde pacis osculum sibi invicem tri- liturgiis Gallorum Mediolanensium, Afrorum et Ilis-
buunt (g). Sed nec Graeci, neque Orientales aut do- panorum, inveniebatur. Verba autem solemnia Srnctu
tiorum elevationem, atlt solemnem formuJanij Fidem, sanctis in liturgiis GothO-Hispana, Constantinopoli-
(a) Explic. missae,tom. II, diss. v, art 3, p. 334. l (g) Renaudotius, ibid.
(b) Huic lapidi etiam P. Joannes Pinius linpeglt, (h) Erit fortasse qui opponet Graecoset Orientales
de Liturgia olim Symbolum in missa ante orationem Doniinicain
qui <in tractalu historico-cbronologico
3, num. 83, vestigia recitasse. El sane Joannes Bicla'rensis, iu Chronico,
antiqua Hispana, cap. 2, sect.sectione
.P. Le Brun premens, integra hac tertia /i- huicassertioni aperte favet; scribit enim Juslinum
commistam Juniorem, aimo primo imperii suj, tnfromisisseSyin-
turgiam Bomano*Hispanam, ex OHentali ^ boluin Constantinopolitanum, inomni Ecclesiacatho-
esse contendit.
(c) GonciliumTuietanum iu, can. 2: Proreveren- lica cantanduiu a populo, pritisattam Dominica diea-
tia sanctissimmfidei, et jpropler corroborandas homi- tur oralio. At imnc, ut ex eorUrri libris liturgicis ap-
twm imalidus mentes, consullu piissimi ctc gloriosis- paret, nec Graeci, neque Orientales, Symbolum anle
attnt domini nostri Beccaredi regis, sancla constiiuit OTationemDominicam, sed, uti superins monui, ante
synodus ui per omnes Ecctesias Hbpanim , el Gallim, consecrationem elemeritorura, recitant. Num dicen-
secnndum fo.rmam Orienlalium Ecclesiarum, concitii dum eos edicto imperatoris, in hac parte, nunquam
Constantinopolitani., hoc est, centum qvinquaginta obtempera9se ? Hoc creditu difficile est. Num pulan-
episcoporum, Symbolumftdei recileHr, el priusquam dum eos ritum suum postea mulasse ? Neque hoc, de
Dominica dicalur eratio, voceclara, a populo prmdi- tot Ecclesiis facile concedendum , maxime cum non
eetur, quo et fides vera manifestuin testimoniumha- 1 appareat ratio mutandi loeum Symboli. Aiestodi-
beal, el ad Chnsti corpus , et sanguinem prmlibandum
• cantur liturgiac Orientalium hoc in loco mutaiionem
pectoru populovumfidepurificata 5accedant. . passae; lamen discriminaretur ritus Gotho-Hi<panus
(d) Missale Mozarahum, pag. et p. 236, et noise, ab Orientali.et elevatione corporis Domini, praemissa
pag. 542. Symboli recitationi, et solemni formula Fidem, eic.
(e) Euchologiuiu Graecorum Goarii, p. 6, loni. ed. Ve- (i) V. Le Brun, Expl. miss., dis. v, art. 1, pag.
net. 1730; et Renaudot., Iiturg. Orient., 1, 278. P. Jol. Pinius, in tract. de Lit. Hisp. cap. %
p. 336. sect. 3.
(f-) Euchol., ibid.
61 PR^FAtlO. 62
tana et Orientalium diversas actiohes liturgieas con- A Isidori scripserunt, de eura cohderidaeliturgiae illi
slituunt. Nain Groeci prius Sdncta sanctis dicunt, et imposita, et de conscripta ab eO [ LIU] lilurgia nien-
deinde hostiam frangunt (a), quera morem liturgia tionem facere debuisSent, de utraque tamen altum
Alexandrina saricti Marci retinet (b). At Golho- siluerunt.
Hispani prius panetn saticturii frangunt, et tum Sancta 191: Neque causa erat cur Patres concilii Tole-
sanclis dicunt (c). Pneterea tam Groeci qUamOrien- tani iv munus componendsenovam liturgiae formaiu
tales, quando Sancta sanctis dicunt, corpus Dohiini sancto Isidoro ullive committerent. Illis sane maxime
altollunt, ut a populo videatur, et adoretur (rf); cordi erat ut una et eadem forma celebrandi myste-
[ LII] at Gotho-Hispani ad ea verba hostiam non ria et ecclesiaslica obeundi officia in omni Visigo-
elevant, sed Iragmentum hoslisein calicem dimittunt thorum regno ocqualiter observaretur, eamque intro-
(e). Non esl igilur cur aures patuias iis proebere duxerunt quam postea Ecclesia Golho-Hispana con-
debeamus qui persuadere nituntur liturgiam Gotho- stanler relinuit. Sed forriia liturgica nova non erat,
Hispanarii a sancto Leandro, aliisque celeberrimis neque Ecclesiis Hispaniae et Gallise ignota, sed ea
viris, Grsecorum caereraoniis fuisse inspersam, cum ipsa, cui immemorabili consuetudine assueverant.
neunumquidem ritum assignarequeuntquem necesse Cum igitur Patres Toletani id unum assequi vellent,
sit fiteriGolho-Hispanos aGraecisaut ab Orientalibus ut antiquum Hispanorum ordinem, sublalis innova-
mulualos esse. tionibus, omnes Ecclesiae regni Visigothoruni reti-
§ XII. An sanctus Isidorus auctor fuerit iiturgim nerent, nulla illis causa supererat cur provinciaiu
Golho-Bispanm. sancto Isidoro imponerent novum aliquem rituum et
188. Alia opinio, quse sanctum Isidorum iiturgiae coeremoniarumordinem componendi.
Gotho-Hispanaeauctorem agnoscit, apud recentiores 192. Proeterea, satis manifestum est liturgiam illam
magis accepta et pervulgata esl (f). Ea duplici argu- quam sanctus Isidorus in libris suis de ecclesiasti-
mento fulcitur. Primum est recepta hominum per- cis Officiis illustrat et explicat non aliam quam
suasio.liturgiseappellationequoe/sirforiananominatur Gotho - Hispanam esse, illam scilicet quain conci-
confirmata. Aliud est concilii Patres Toletani iv hanc Iium toletanum iv sua auctoritate Cohfirinavit, et
provinciam sanclo Isidorodedisse, ut forinam lilurgiae stabilivit, et etiam satis cerlo conslat sanctum Isi-
componeret, quam, amota varietaterituum.Ecclesiae dorum libros de ecclesiaslicis Officiis scripsisse
omnes Hispaniaeet GalliaeGolhicaj in poslerum ob- antequam concilium Toletanum iv celebraretur, eos
servarent. enim libros Fulgentio Astigitano episcopo, fratri
189. At hsec etiam opinio antiquorum auctoritate f, suo, inscripserat, qui, prius quam concilium hoc
caret, et rneris conjecturis nititur. Neminemenim conveniret, pie obierat, sedemque Abentio cesserat,
antiquorum haclenus laudare potuerunt qui lilur- uti ex subscriptionibus episcoporumapparet. Jam vero
giam Gotho-Hispanam nominaverit Isidorianam. planum est Palres hujus concilii non demandasse
Guitmundus episcopus Aversanus, qui anno octo- sancto Isidoro curam componendi liturgiam, quam
gesirno supra millesimum acroeChrislianae defunctus optime noveraiit,diu antea compositam fuisse, et usu
traditur, omuium anliquissimiis citatur qui sanctum frequenlalam, neque credibile est ut Cassander, ad
Isidorum Missale quoddam Hispanum scripsisse Panielium scribens, animadverterat sanctum Isido-
dixeril (g), ut mirum sit Nicolaum Antonium, vi- rum, libris illis de Officiis ecclesiasticis, eam expli-
rum doctum et accuratum scripsisse (/t) Jsidorianum casse et illustrasse liturgiam quam ipse condiderat.
nomen Breviario et Missali Mozarabico ab ullima 193. Deinuiu sanclus Isidorus, in brevi prologo
antiquilate attributum esse. quem libris de Officiis eeclesiasticis praemisit, pro-
190. Neque aliud quo utuntur argumentum ma- fessus dicturum se quibus auctoribus orta [uerint ea
joris momenti est. Vulgo quidem jaclatur concilium quae in Offlciis ecclesiaslieis celebrantur, non se-
Toletanum iv curam condendi novam Liturgiam metipsum, non Leandrum, nec alios liturgioe Golho-
sancto Isidoro imposuisse; at haec asserlio antiquo- j) Hispanoeauctores agnoscit, quam Scripturam sacram,
rumauctoritaleminimefulcitur, de easilet concilium apostolorum traditionem, eorum nimirum qui in Hi-
Toletanum IV, quod, si id muneris sancto Isidoro spania Ecclesias consliluerunt et Ecclesiaeconsue-
tribuisset, canonem de ea re, ut fieri solet, utique tudinem.
constiluisset. Canon autem ejusmodi nullus exstat. 194. Nihil igilur auetoritalis hisce opjnionibus
Braulio quoque,etHildefonsus, qui de operibus sancti tribuendum est quse sanctum Leandrum, nut san-
(a) Euchol. Gracc, pag. 66. Ed. Veri. 1730. Joannes Mariana, de rebus Hispaniae, !i'b. vi, eap. 5,
(6) RenaMol.. Lit. Orient., toin. I, pag. 1G1, el ftlii auctores Hispahi, hene iiiulti, qiios omries no-
162. minatim recensere nimis longum foret, quoiiiui pte-
(c) Missale Mozarab., pag. 6, pag. 232, et nota nque auctorem liturgiae ab auctore Missalis Moza-
nag. 545 rabici non distinguunt.
(d, Euchol. Grrec, pag. 65. Renaudot., Lit. Or., Guitmundus, de Corporis et Sanguinis Ghristi
tom. I. |>. 23 et 265, tom. II, p. 40, 141. Sucharistia veritate, ubi de Missali Hispano, iion
io)
(e) Missale Mo/.arabuni, p. 6, 232. autem de lituigia, loquitur.
(f I Card. Barouius, in Aiuial., ad an. 653.Mabillo- (/t) Bibliothec vet, Hisp., lib.v, cap. t, n. 199,
nitii, de Liiurg. Gallic, lib. i, cap. 4, nutu. 8; Nieolaus pag. 269.
Antonius, Bibl. vet. Hisp., part, i, pag. 269, n. 194.
65 PRJEFATIO. 641
clum Isidorum liturgiae Gotho - Hispanae auctores A quam Evangetiumprmdketur, etc, et prsecipiunt ut
et conditores prsedic-ant.Sunt enim mera recentio- iaudes post lectum Evangelium eantentur. Haevoces,
rum ligraenta, post x et XJsaeculumnullo certo au- cum admodum frequenter in hisce decretis recur-
ctore orta, ab iis deinde propagata qui ritus patrios rant, ostendtiut, quod aiebam, ritus quos Patres
celoberrimis sanctormn Leandri et Isidori nomini- approbarunt nec recenles, neqHe ignotos fuisse, sed
bus. Tariquam scuto quodam, contra impugnatores jam antea passim receptos, abusus vero paucos ad-
prolegere atque tutari nitebanlur. misisse, ut qui nonnulli et quidam dici poluerint
195. At, inquiunt, saltem concedendura est 197. Neque pr:elermittendura videtur, in tol de-
datam fuisse sancl-olsidoro curain expurgandi ve- cretis, quoede rebus liturgicis eoncilia Hispana edi-
terem liturgiam ah innovationibus quse, episco- dere, ne unuin quidem inveniri, [LV]quo aut nume-
porura incuria, in eam irrepserant, eamque ob rus, aut ordo, constituitur illarum septem solem-
causam liturgiam Gotho -Hispanam [ nv J, baud nium oralionum , quibus liturgia Gotho - Hispana
immerito Isidorianam esse appellatam. Equidem maxime constat, et ab aliis secernitur, cujus rei
opinor non modo in iis quse ad liturgiam perli- non alia ratio apparet quam quia haee praecipua et
nent, sed in caeleris quoque hujus conCiliicanoni- maxima pars lilurgiae constanti usu in omnibus Hi-
bus condendis praecipuaspartes sancli Isidori fuisse; " spaniaeEcclesiis eodem ordine semper celebrata fuit.
is enim synodo praefuit, et magna doctrinoe et san- Si enim in hanc partem varietas aliqua aut abusus
clitalis fama vigebat; nihilominus, cum liturgia irrepsisset, procul dubio episcopi in synodis reme-
Golho-Hispana, apud antiquos scriptores Isidoriana dium stalim adhibuissent, quemadmodtim a conci-
non appelletur, et canones omnes concilii Tole- lii Tolelani IV Palribus factuiu est, qui canone de-
tani iv communi Patrum nomine editi sint, emenda- cimo insignem paucorum abusum casligaruut, a
tio Iilurgiaevidetur potius toti concilio quam sancto quibus oratio Dominica diebus duntaxal Domiuicis
Isidoro tribuenda. recilabalur, conlra quos decrevit synodus ut quisquis
§ XIH. An lilurgia Gotho-Hispana ab aposlolorum sacerdolum, vel subjacentium clericorum, hanc ora-
mvo ad excidium regni Visigolhorum in Hispania lionem Dominicam quotidie, aut in publico, aul in
conslanler obiinuerit. privalo officioprmterierit,propter superbiamjudicatus,
196. Jam vero lilurgiam quam concilii Toletani iv ordinis sui honore mulclelur.
Patres emendarunt, et solam, ab omnihus, in missa- 198. Praeterea, liturgise Gotho-Hispanaeinulla et
rum celebralione, et in malutinis vespertinisque insignia occurrunt. vesligia, tam in conciliis Hispa-
prccibus, aliisque ecclesiasticis olficiis, adhiheri nis quam in scriptoribus, et maxime in Breviario et
volueruni, eam esse, quam ab apostolis suis acce- " iri Miisali noslro, et in Orationali Gothico Blanchinii,
ptam Hispana Calholicorum Ecclesia perenni usu ut minime dubitandum sit quin haecea sit liturgia
retinuerat, prseler hactenus dicta, plura sunt quse cui a suscepta flde Chrisliana Hispani constanler
persuadenl. Nam in dccretis hujus concilii, quoe adhaeserint. Etuta concilio Toleianoiv(a) incipiam,
circa liturgioe conslilutionem versantur, haevoces, in eo nientio fit solemnis formulae, Erigile vos, qua
nonnulli, quidam, aliaequesimiles, frequeuter recur- diaconus populum monebat ut erecli orarent, eam-
runt, quoe haud obscure indicant abusus et innova- demque MissaleXimenii retinuit.
tiones quae emendanlur fuisse paucorum, ritus vero 199. Canoue nono lit mentio de lucerna et cereo
et cseremonias quse constituunlur, et communi Pa- paschali, qui juxta vetustam Hispaniaeconsuetudi-
trum voce approbantur, a maxima Ecclesiarura nem (b) in vigiliis paschalibus solemniter benedicun-
parte anlea fuisse longo usu receptas et conlirmatas. lur. Canone undecimo agunL de alleluia canendo,
Sic, exempli causa, canon septiraus habet: Compe- quem rilum apud Hispanos vetustum esse teslatur
rimus, quod per NONNULLAS Ecclesias, in die sextm sanctus Isidorus (c).
(erim passionis Dominicm,clausis basilicarum (oribus, 200. Canone decimo lertio agitur de missis, de
nec celebralur officium, nec passio Domini populis n precibus, de hymnis, de oralionibus, seu de manuum
prmdicatur. Tum coinmuni omnium nomine prscci- hnpositionibus quae, inquiunt, ut fierent, admonetat-
pitur ut die Veneris sancto fiat officium, mysterium que hortatur TimolheumAposlolus,quibus verbis au-
crucis praedicelur, et criminum indulgentia clara ctorem suaeliturgiae agnoscunt Paulum aposlolum.
voce ah omni populo postuletur. Sic canon nonus 201. Concilium Toletanum m, anno589, in minori
habet lucerna, el cereus in pervigiliis Paschm apud doxologia Gloria et honer, vetusto Hispanorum rilu,
QUASDAM Ecclesias non benedicuntur, etc, prsecipitur dicendum esse indicavit (rf). Canone secundo decre-
deinde ut quotannis lucerna et cereus benedicantur. vit ut anle orationem Dominicam Symbolum Con-
Sic canone duodecimo in QMBUSDAM quoqueHispanim stanlinopolitanum recitelur. Canone undecimo ine-
Ecctesiis laudes posl Aposlolum decanlanlur, prius- minit de imposilione manunm super peenilenles, et
s(ta, ut incruenta sit, cum viva sumalur... Eadem quas, inquit, sero admodum admisere. In hanc Re-
comparatio instiluilur in oralione posf Sanclus, naudolii senlentiam, quein innominalumpraetermisit,
misssedominicoepro adventu sancii Joannis Baptisiae, P. Petrus Le Brun descendit, Espl. Missae,t. II;
Miss. Mozar. p. 329 : Non enim mugitu pecudum, diss. i, art. 1, qucrn P. Joan. Pinius secutus est,
tristis hoslia taurus occtrftdtr; aut hircus rfe gregibus tract. hist. chron. de antiq. Litur. Hisp,, cap. 1,
immolatur, serf Hoslia, quam verusDominuset Sacer- sect. 2 et 3. Aiunt isti Christianos ab initio ratas et
dos instituit omnipolens... de idololatria aperle nie- solemnes foriuulas habuisse consecramli Euchari-
minit oratio, sivecapitulum quod sub finem laudura sliam, et Sacranienta conficjendi, nec iilis defuisss
prsemiltitur orationiDominicae,die prima jejuniorum ritus solemnes, neque sine oralinnibus preci.husque
Kalen larum Januarii. In Breviario Mozar., p. 85: conslitulis et ordine certo digestis mysteria cele-
Dileclitsimi [ratres, qui omnia idola gentium, cum .p brasse, segmenta quou,ueScripturarum in missa le-
Psalmista, dmmeniaesse creditis, iiiorum, quwsa, et gisse, el hyinnos psalmosque cantasse. Altamen eo«
ritus, et monstruososaclus, omnimoderespuamus. Et rum nihil scripto coiisignasse, sed rem omnein litur*
si aliquem ex Ecclesimfiliis talia aut agere, aul dele- gicam fideli epi^coporum, presbyterorum miuisiro-
ctari perspicilis, veslra admonitione corripite, et ad rumquememoriaeconsignalam,sola traditioneviguisse.
viam salutis ab erroribus revocate- Eodem spectat Al haecsinguiaris opiuio pnmus rejicienda esi. Naw
oratio quoe,hacdie adnrimam iji Breviar. Mozarab., praeier alia, assumit rem iucredibilem, -omniesscili-
pag. 88, legitur : Domine... da... ut mlsericordia tua cet sacerdoles, etiam ingenio, et iiieinoria dehiles*
de Ecclesim caelu simulacra excludat, el veritas ad etiam senio confeetos, niuitas variasque orationes,
culluslui cognitionemdubiaeorda converlal... Haeau- solemnes formulas et precatioties, p^Ulibus'caereIno-,
tem orationes eo tempore couiposhae videntur quo niis dislinctas, expedite et ordinaiini sjne Jjjjro r^ei-
cruenta sacrilicia palam licbant, et idolorum cultus tasse, quofies aul baptismus solemnit.er, aut Eucha-
splendide celebraretur, et quo nonnuili fidelium (de ristia celehranda erat. Cumque htec monstra devo-
quibus conquerehatur Tertuliianus, de ldololat., randa proponant, senteuiiam suam milla auctoriiate
cap. 6) ab idolis ornandis scalpendisquead Ecclesiam et argumentis plane debiiibus coulinuaut.
veniebant, et alii pompis, ludis et festivitalibus, ido* (() Pag. 103 : Domine, qui es super omnes genies
lorum delectabantur. excelsus... ac sicut Ecclesia tua, qumerat slerilhatis
(a) Miss. Mozarab., p,241; Offejamus,dilectissimi vilio impetiila.,iwne est, in te credens, pirtufum meri-
[ratres, panes proposilionum,quiilesideramusaccedere tis plena, et filiis tmmerosa, etc. Haecwatio legitu*
ad mensam Dei omnipotentis. Nec de morle Chrisli etiam in orationali Goihico, p, 18, oraj. 3,
coram populis erubescere,sed de gloriosa cupiamusD (g) Ju Oratioftah fiolhico, pag. 4«, o.ral, 4 et 5,
Besurreclionegaudere.Nulta nobis desperationiscatigo meiitionem faciunt 4e Jxipjtisuialedie Epi^haoia;
nascalur, sed lucernam fidei mens serenior conlemple- collajo. Et iu Breviario Mozarahuju,pag. 1<3I: Detfs
iur, ut viamvitmsimplicilerambulanles,quandocunque omnipoiens,cujusconlinupFilH efficimurdttm tiuciiom.
Christus lisiluveril, non inveniel dubilantes, nec ar- salutarisaqucepurga^nur... ei qui ues renovasli bene-
guat infideles. Demus hospilalilali sludiunt, receptun dictionis aqm per lavacrum... el in Missali Mozara-
in cmlestibusprmmium... Ea verba , mlta nobis de- bum, pag. o9, ofliciumad missam : Vpsqui ta Lhrhlo
sperationiscaligo nascgtur, videntur dicla ob pericu- baplizati estis Christum indtiistis, £lc.
lum quoddani Christianis imminens, (A)Circa annum.384, Himerius Tarr^conensis cpi-
(b) Acla sanctorum Fructuosi, Augurii et Eulogii, scopus ad sanptuni Damasum papam scrjjjeiis, iniei'
apud D. Theod. Ruinart, inter Acta marlyrum sin- alia conqueritur de abusu conferendi soleujniter ha-
cera et selecta, pag. 222, Ed. Parisien» ptismum die Epiphaniaealiisque,diebussolemnioribus.
(c) In sermone 273, de Sanciis, Huic epistolserespondit Sificius papa, e,t quauquam
(d) Mi>s,Mozar., p. 3, 224. a.busus coiitinuo sublatus non iuit, nsni .<ieeo est
(e) Non ignoro virum eruditum Eusebjuin Renau- canon quartiis icoiicilij Geruiidensis, tamen, post
dotium, i»*disseriationeprsemissatom. 1 suaeColle- epistolam decrelale» Siricu, vixet credibjle £St scri-
ctionis liturgianjm Orientalium, cap, 1, p, 2, £, fit plores liturg'icos in Orationibus Missis cousuelu-
fusius cap. 2, p. 8, contendere Curistianos prUnis dinem illam laudasse.
EoclesisestecjjdisnuJLlashabuisse liturgjas scriptas, («) Juler *epsqui pala/urij Jwnchyuiuum Pr,udeniii
C9 PR^EFATIO. 70
sionem inprivatis Christianorum sedibus, ut Nicolao JS h sanguine et caedibuscuncta replevere. De malis quoe
Beinsio placuit («), contexlus hymni abunde com- ab iis, hoc terapore, Hispani, maxime catholiei (ple-
probat, satis aperle indicans euni scriptum fuisse in rique enim barbarorum erant Ariani, multi quoque
landem lueernaequse accendebatur, non singulis die- Pagani) perpessi sunt frequenter menlio recurrit in
bus, sed vigiliisquibnsdani solemnioribus, [LX]quibus oralionibus Missaliset Breviarii Mozarabum, et Ora-
post noctem msomneni Eueharistia celebrabatur, tionalis Gothici, quoeapparent lum conscriptas fuisse
iia enim habet : Nas (estjs trahimus per pia gaudia, dum haecin Hispania gererentur (c).
noctemconeitiis,vetaque prospera, certatim vicjilicon^ 215. Circa haec tempora missa sancti Marlini [LXI]
gerimus prece, exslrucloqtteagimus liba sacrario. Has Turonensis, quae in Missali nostro exstat, videlur
autem vigiliaspaschales fuisse hymnus pariter docet, composila. Nam in oratione post nomina haechabet:
nam nocte illa celehrabantur, Hunc vtrum, quem, cmliculisadmirandum, martyribus
QuareslilDeus stagnis, adyregandum /«TATISNOSTRJE TEMPOHA PROTULERUNT
Ad superos, ex Acberociticis;
jubeas auxilium noslris ferre temporibus (d). Quae
et qua videnlur quando virtutum sancti Marlini re-
Marcentsupplicibus tartara scripta
mitibus,
Exsultatquesui carcerisolio cens erat memoria, et eorum qui virum admirabileiii
Umhraruiiipopulusliber ab lgnibus, 1 de facie noverant saltem aliqui adhuc vivebant,
B
Quae vigiliis paschalibus unice compelunt, Nam, ut Unde conjicere licet hanc missam triginta aut qua«
nonnullorum antiquorum ferebat opinio, daronati draginla annis post mortem sancti Martini composi-
apud inferos pcenis vacabant ea nocte qua singulis tam fuisse.
annis Christi Resurrectio celebrabatur. Non est igi- 216. P. Petrus Le Brun opinalur hanc misBamnon
tur cur a recepta antiquorum seutenlia recedamus nisi post annum quingentesimum sexagesimum esse
qu c lenet Prudentium scripsisse hunc bymnum in conscriptam (e), scilieet postquam Suevi ad catholi-
laudem paschalis luminis. cam communionem redierunt. Tum enim opinatur
213. Circa finem soeculiiv (b) Aslerius, episcopus ctiltum sancti Martini Ilispanos suscepisse. At quis
Toletanus, corpora marlyrum Complutensiuin Justi unquani diceret eum hominem mlatis noslrm lempora
et Pastoris detexit, illis basilicani erexit, et missain prolutisse, quem ante annos centum et sexaginta
eorum, quae in Missali Mozarabum legitur, com- mortuum esse constaret? Praelerea, etsi veneralio
posuit. sancti Martini plurimum apud Hispanos aucta Sit
214. Ineunte saeculov, ingens barharorum collu- post Suevorum reditum ad catholicam coiumunio-
vies, depopulala Gallia, Hispaniam inundavit, Saera nem, lamen diu antea sanctus Martinus in Hispania
profanaque pessumdedit, et primum cum Hispanis, < ^ colebatur, uti a sancto Gregorio Turouensi doce-
et cum milite Romano, deinde inter se pugnando, mur (f).
de lucernario quolidiano scriplum fuisse, est Hugo gum... ubi illud sensuale jugum idem sonat atque
Menardus,in concord. Regul., lib. xxu, sect. 2, cuisub- jugum sensu prseditum, quomodo etiam a Lucretio
scribit Mabillonius, de Liturg. Gallic, lib. n, p. 142, accipitur. Et in oratione praemissa orationi Domini-
hac duplici ratione nixi. Prima est Hbri Titulus qui cae: Clemenset immense,et admirabilis Deus... libera
KAOHMEPINON inscribitur, hoc est de iis quse per nos de aquis muliis,et demanu filiorumalienorum, ul
diem, sive quaequolidie fiunt. Talis non est accensio qui per le renali sumus ex aqtta et Spiritu sancto,
luminis paschalis. At hymni non correspondent libri non patiamur ab Elhnicis el irregeneratis divelli a
titulo. Nam ex duodecim hymnis quibus liber constat sancto proposiio, serf arcum eorum inconverlibilem
quinque duntaxat spectant ad eas acliones quaequo» contere, sagiltas destrue, pharetras relunde, gladios
lidie redeunt. Sic ex tilulo libri nihil conficitur. Nec perime, lancias divelle, consilia qum in nos acuunt
quidquam coniicitur ex ordine quem hymni in Hbro matigna confnnde, el in ipsos, si credere noluerint, re-
occupant. Quoe est secunda ratio. Nam ordo ille ab torquendo, converte, atque nos fidei scuto protege,
arbitrin librariorum pendet, quorum oscilanlise tri- qualiter, quia hic propter nomen Fitii lui...-diversa a
btiendum est quod hymnus ad incensum liicernm gentibus sustinemus opprobria, porlamus infanda /«-
locum ultimum non occupet, uti debet. Quando- dibria, illic, pro fide, quam credimus, et pro qua usque
quidem priusest de Nalivitule Christi agere, de qua p' arf mendicitalem el morlem disirahimur, conceilatur
est hymnus 11, tum de Epiuhania, de qua est hymnus remissiopeccaiorum, etc. Eodem speclat altera oratio
\% Deinde de miraculis Chrisli, de quibus est hyni- Doniinicaelerliae post Pascha, Miss. Mozar., p. 239,
nus 9, ac dcmum de lumine paschali, de quo est et Orationale Goihicum, p. 85, orat, 9 : Emitte ma-
hymnus 5. nnm tuam, Domine, el libera nos de manu filiorum
(a) In notis ad Prudentium, illi ratio est, quia, alienorum. Et ibid., p. 85, orat. 1.0, quae etiam ha-
itiquit, rilus solemniter accendendi lumen paschale betur in Breviario Mozarabum : Deus... tempera jam
posl setaiem Prudenlii exorlus est. Sed fallitur. Nam tandem miseriarum nostrarum mrumnas, ac ne gtadio
saiictu-i Augusiinus, qiii oetate Prudentii vixit, in maligno noslrm feriantur cervices,gtadio verbi tui nos
Hbro de Civii. Dei, lib. xv, cap. 22, Ed. Maur., te- reddito efficaces*Plura ejusmodi in orationibus et
slatur se laudem cerei paschalis versibus scripsisse. missis occurruiit. Quorum aliqua alludunt ad loca
(b) Vide notas, p. 584. . munila, in quacHispani se recipiebant, dum barbari
(c) De his plura occurrunt in missa, sancti Cle- onmem agrum depopularentur.
inentis papaeet mariyris, Miss. Mozar., p. 21 et >eq., Em. Bona, Rer. liturg. lib. 1, cap. 11, sect. 1,
in oralione alia le;,'imus • Nobis miseris (d)
pula parcens ex hoc loco missse sancti Martini scite animadverlil
mereamur, tepulsts adversariis, libi Dominodeservire.
Et in oialione ad pacem : Clemenset milissime Do- lilurgiam Mozarabicam setatem sancti lsidori long«
mine... salvare inlendas afflictasreliquias Christiano- superare.
ruin, qui, veram pacempqcifice prmdicande, durissi- (e) Explic Miss. tom. II, pag. 284.
mum el sensuate a diversis nationibus sufferimusju- (f) De Mirac sancli Martini, lib. ni, cap. 8.
71 PRJEFATIO. 74
217. Mabillonius,qui contendit liturgiam Moxara- jA Notura enim est receptam in Eeelesia disciplioam
bicam, hoc est, Gotho-Hispanam, minus antiquam non permisisse ut in missis et in orationibus publice
csse quam Gallicanam (a), contra hunc locum missae recitandis opiniones suspiciosaeinsererentur.
jancli Martini duo opponit. Primum, inquit illud 220. Ad soeculumvi (nisi forle, quod credibile est,
eetatisnostrm posse protrahi longiusquam ad unum antiquior sit) pertinel forraa confessionis, seu apolo-
smculum. Fateor, si sermo foret de longaevis illis gise, quam in missa sacerdotes Hispani faciebant, et
liominibus qui ante deluvium vixerunt. Sed quoniam quam adhuc in missa Mozarabica recitant ({): Ea
iempore sancti Martini hominum vita non fuit diu- enim scripta fuit quando concio sacerdotis habebatur
turnior quam modo est, ea quaeante annos cenlum post apologiam(g), atque adeo post oblalionem mu-
ucciderunt non mtale nostra, sed patrum, aut avo- nerum. Sed cum conciiium Valenlinum, anno 546,
rum, aetate gesta dicebantur, quemadmodum modo ordinem missse Hispanae in hac parte mutaverit,
dicuntur. praecipiendo ut concio sacerdolis in missa eatechu-
218. Deinde opponit vtrba illa setatis nostrse ex menorum haberetur, apparet formam hanc confes-
mntiquiori liturgia desumpta [uisse. Si vir eruditus sionis, sive, uti aiebant, apologia?,composilam fuisse
nomine titurgim intelligat Missalealiquod aut Sacra- sallem circa initium sseculi vi.
menlarium, non repugno. Planum enimest plerasque B 221. Ad haec tempora (nisi forte antiquior sit)
missas, quoe modo in Missali Mozarabicohabenlur pertinet missa sancti Vincentii martyris (A),in qua
ex antiquiori aliquo Missali Gotho-Hispano fuisse est, proeter consuetam, alia oratio ad pacem, anli-
depromptas. Sed Missale illud ejusdem erat ritus quitus, uli videtur, peculiaris EeclesiasCaesaraugu-
cujus est missa sancti Martini, scilicet Hispanici, stanae, quae tunicam sancti Vincentii diligenter cou-
atque adeo missa sancti Marlini, quamvis olim in servabat (t).
antiquiori Missali descripta fuerit, in argumentum 222. Eodem sseculo vi defluente, anno 538, (;')
antiquitatis ritus Hispani recle adducitur. Sin nomine Vigilius epistolam decretalem scripsit ad [LXIII]Pro-
tilurgim ritum ab Hispano Ordine diversum intelligat, futurum, Bracarensem episcopum, de qua infra
illi non assentior, eique missa sancti Marlini oppo- recurret sermo. In ea epistola innuit inter liturgiam
nitur, qua?ubique ritum Gotho-IIispanum repraesen- Romanam et Hispanam id discriminis intercedere,
tat, et argumenta hactenus prolata fidem faciunt quod Hispana, pro dierum festorum numero, missas
liturgiam Gotho-Hispanam, [LXII]ante annum Chrisli orationesque diversas haberet, Romana vero (quod
quadringentesiraumin Hispania obtinuisse. de canone missae intelligendum est) nullo tempore,
219. Ad sseculumv referri polest missa Dominicoe nullave interveniente festivitate, preces haberet di-
' versas, sed
quiutoepost Pascha, quamvis valde probabile sit ante C semper eodem tenore oblulio munera
aunum quadringentesimumscriptara fuisse. Ejus enira consecraret. Cumque eamdeni orationum missarum-
inlalio (b) haud obscure alludit ad opinionem illam que varietatem in liturgia MozarabicaMissalisXime-
quam MissaleGallicanumvetus (c) et MissaleGallo- nii inveniamus quae in liturgia Hispana ineunte sae-
Gothicum (rf) aperte tradunt, et antiquorum non culo vi, observabatur, haud temere asserere possura
pauci teuueruut (e). Moriente Christo Domino non liturgiam Gotho-Hispanam el Mozarabicama prisca
modo animam humanam, sed Verbuin quoque divi- Hispanorum lilurgia minime dissentire.
num, soluta ad breve tempus hypostatica unione, a 223. Occurrunt in Missalinostro, in Breviario Mo-
carne humana sejunctum fuisse, et corpus domini- zarabum et in Orationali Gothico, orationes quae
cum ab aninia et Verbo separatum jacuisse in se- alludunt ad persecutiones quas Calholiciab Arianis
pulcro. Hsec aulera opinio hseresi Apollinarii et patiebantur, quarum aliquae referri possunt ad per-
quorumdam Arianorum erroribus nimis favens posl - secutionem imperanle Constantio adversus clerum
concilium Chalcedonense adeo deseri ccepit, ut vix calholicum molam, alisead persecutionem ab Eurico
putandus sit auctor hujus misssesseculovi scripsisse. Gothorum rege motam (fe).At nullaeposteriores ha-
(a) De liturgia Gallicana, lib. i, cap. 4, num. 10. D (t) Sanctus Gregor. Turonen., Hist. Franc lib. m,
(b) Miss. Mozar., pag. 245 : Et spotians carne cap. 29. Vide eliam notas, pag. 560.
Verbum, liber ad inferos pergis, etc (j) Epistola Vigilii ad Profuturum in aliis exem-
(c) Pag. 448, in immolatione missse clausum plaribus data in est KalendisMartii, Volusianoet Joanne
Paschae. consulibus; aliis Wilisario et Joanne VV. CC.
(rf) Pag. 548, Ed. Rom. 1680, in immol. missae conss.; in Codice Colbertino (ut in nola marginali
clausum Paschae. apud Harduinum, Concil. t. II, col. 1429, legilur)
(e) Vide notas pag. 549,550. data est Roriiaem, Kal. Jul., Flavio Joanne VC.
consule. Silverius, die 20 Junir 538, serumniscon-
(f) Miss. Mozar., pag. 5 : Accedamad te, elc, et feclus obiil; quare si epistola data fuit Kalendis
pag. 224. Martii, a Vigilio nondum pontifice scripta fuit; sed
(g) Ex ipsis Apologise verbis apparet eam ante si exemplari Colbertino fides habealur, Vigiliuspo-
concionemrecitatam fuisse; rogant enira ut seraphim tuil esse pontifex legitiraus quando hanc epistolam
mentem sacerdotis enubilet, docendique materiam decretalem scripsit.
subminislret, etc (k) Euricus, qui et Eoricus, et Evarix, Visigotho-
(h) Miss. Mozar., pag. 291, in qua quaedamsunt rum regnum, fratre Theodorico interfecto, occupa-
quibus inducor ut credam hanc missamanle annum vit, sera 504, ut habet sanetus Isidorusin Chron.
auadringentesimum scriptam esse. Gothoruin, saevamquein Catholicos persecutionem
73 PR^EFATIO. "U
oendae sunt persecutione Leovigildi, qui ullimus.A Hispanos solam obtinuisse, praeter hactenus dicta,
regum Visigothorum Ecclesiam Hispanara persecu- persuadet scriptorum Hispanorum, et maxime sancti
tus est. Isidori, silentium de alia quacunque liturgia quae in
224. Eo enim exstincto, Visigothi, cum rege suo illis regionibus aliquando in usu fuerit. Si enim URUS
Reccaredo, ad Ecclesiam calholicam redierunt. Et excipiatur canon, quem mox exaininaho, nihil in
simul cuin Gothis roagna Suevorum multiludo (a) a scriptoribus, nihil in conciliisHispaniensibus inve-
perfidia Ariana ad orthodoxam fidem conversa est. nire est quod suspicionem moveat aliam liturgiam
ConciliumToletanum 111convocatum fuit, in quo, eos unquam suscepisse praeter hanc unam quain
quod ad rem liturgicam perlinel, constitutum fuit ut Gotho-Hispanam et postea Mozarabicara appella-
in missa SymbolumConstantinopolitanumrecitaretur runt.
priusquam Dominica diceretur oratio (b). Quem 228. Canon quem proxime indicavi est vigesimus
ritum Gotho-Hispaniet Mozarabesconstanler reti- secundus, aut, ut inaliis Codicibus ponitur, capitu-
nuerunt. lum quarlum concilii primi Bracarensis : Item pla-
225. Post conversionem gentis Golhorum ad ca- cuil ut eodemordine missm celebrenlur ob omnibut
tbolicam communionem sanctus Isidorus, jam epi- OUOMODO Profulurus (e) (alii, cum Garsia Loaisa, le-
scopus, hortante fratre suo Fulgentio, Asligitano B gunl QCEM Profuturus) quondam hujus metropolilanm
episcopo, libros duos de ecclesiaslicis Officiis, sedis episcopusab ipsa apostoticm sedis auetoritate
scripsit, quibus Hturgiam Gotho-Hispanara illustra- suscepit scriplum.
vit. Hos libros, ut ipse testatur, ex scriplis vetustissi- 22). Mabillonius(() ex hoc canone constare putat
morum auclorum composuit, quorum etiara verbis Bomanum ritum, saltem in provincia Bracarensi, Vi-
quandoque usus est. Dolendumsane ne nomina qui- gilioponlificemaximosusceptum fuisse. Et Cajetanus
dera istorum [LXIV]scriptorum superesse, at hoc Cenni(g), ex eodemcanone, et exCodice cauonum (h)
saltera ex testimonio saucti doctoris habemus, non in quo hic canon [LXV] refertur, putavit probari posse
defuisse scriplores qui ritus et caeremouiasEcclesiae liturgiam Romanam inorane Golhorum reguum in-
JKspanaevetuslissimis temporibus scripto consigna- tromissam fuisse.
verunt. 230. At canon Bracarensis, elsi Missam ab omni-
226. Elipandus Toletanus, »n epistola ad Albinum bus eodem ordine celebrandam esse prsescribat, et,
(c), locum quemdam citat ex oratione quaeBenedictio interposita apostolicoe sedis auctoritate, varietalem
lucernminscribitur (rf), quem sancto Isidoro altribuit. rituura et cseremoniaruma missarum celebratione
Et nunc ad conciliumToletanum iv redivimus, a quo auferre conetur , Roraanam tamen liturgiam susci-
liturgia Gotho-Hispana, quem tot indiciis semper' C piendam esse aperte non praecipit.Non ignoro viros
apud Hispauos viguisse deprehendimus, ita consti- erudilos contendere canonem hunc ad> epistolam
tuta et coufirmata fuit, ul ea in poslerum Ecclesiae decretalem Vigilii, Profuturo Bracarensi inscriptam,
omnes Hispaniae et GalliaeGothicaesola usaesunt; alludere, iii qua epistola exstat articulus de Ordine
exciso autera, Saracenorum arrais, regno Visigoiho- Romano. Attamen,si patres Bracarenses voluerunt
rwn, Hispani, qui et Mozarabes appellati sunt, eam- liturgiam Ronianainin Suevorum regnum inducere;
dem solam, per trecentos et amplius annos, in sacris quare tam obscure locuti sunt? Quare aperle non
celebrandis adhibuere. Cumquehaec eadem sit atque dixerunt: Ilem placuit ut omnesordine Bomano mis-
liturgia Missalis Ximenii, hanc quoque apostolicam sas faciant ? Si, hoc uno canone, et rituura concor-
sortitani esse originem asserere possumus. diam , et liturgiae Roraanaesusceptionem complecli
tam distincte primum edixerunt,
§ XIV. An liturgia Bomana ab Ecclesiis provincim voluerunt, quare
Bracarensisin concilio primo Bracarensi suscepta ut de eo nemo dubitare possit, secundum adeo obs-
(uit. cure, ut etiam a nomine liiurgise Romanaeabstinue-
227. Liturgiam Gotho-Hispanamapud catholicos rint ? Neque ex Decretali Vigilii(i) eruitur Braca-
(a) Explic Missse,tom. U, dissert. v, art. 4, pag. (e) De sacrificio, sive offertoriis, de laudibus et
271. de psalmis egit sanctus Isidorus Off. 1. i, c. 14,
(b) Ibid., pag. 539. 13,5.
(c) Ibid., pag. 334. (/') In-elogiooperibus sancti Isidori praemisso.
(d)Cap. 41. (g) De Viris illuslribus, cap. 9.
83 PRiEFATIO. 84
scripsil (a) MissaleMozarabumcitans, illud sanclo A non abs'tulit, sed singulis provinciis suas, in hac re,
Isidoro atlribuit. Guitmundusautem anno octogesimo consuetudines retinere inlactas permisit.
supra millesimum obiissctradilur. 270. Et hinc aliud argumentum desumitur ad pro-
267. At hoecopinio videtur in Hispania saeculoxi bandum neque sanctura Leandrum, neque sanctuni
nata, et in vicinam Galliam, et eliam in Italiam, ab Isidorum auctores esse MissalisMozarafjici.Hocenim
iis propagata qui ritus Mozarabicoscontra impugna- Missale non erat. commune toti Hispaniae, neque
lores, auctoritate sancti Isidori, tueri satagebanULi- proprium provinciaeBoeticse,sed Tolelanae,hoc est,
turgia enim Gotho-Hispana, qua Mozarabes uteban- Carthagineusis provinciaepeculiare. Nulia autem erat
tur, cum apud Romanum pontificemaccusala fuisset, ralio cur inelropolitanus Bselicc curam assumeret
. Hispani in Italiam episcopos aliquot rniserunt, qui conscribendi Missaleusibus provinciaeToletanaesin-
causam rituum Mozarabicorum agerent, eorumque gulariter destinaium.
normara consecrandi Eucharistiam legitimam esse 271. Demum Elipandus, cum Missalehoc citarel,
denionstrarent. Ii anno millesirao sexagesimo, in ejus auctores non Leandrum, non Isidorum, nomi-
concilio Mantuano, coram AlexandroII pontifice et navit, sed praedecessores suos episcopos Toletanos,
episcopis congregalis, libros suos lilurgicos exami- EUgenium,Hildelonsumet Julianum (f). lisque po-
nandos exhibuere, omnemquecausam ita egerunt, ut B tius qtiaiu sancto Isidoro tribuenda est Breviarii et
a pontifice et universo concilio liturgia Mozarabica MissalisMozarahicicompositio.
approbata fiierit (b). Exinde in Italia quoque compo- 272. Attamensi uomineauctoris hujus Missalisis in-
sitio MissalisMozarabici sancto Isidoro tribui coepla telligalur qui Missasquaein eo conlinentur conscripse-
est [LXXIV]. rat, nec sanclus Isidorus, neque sanctus Hildefonsus,
1 268. Nonnulli pularunt concilium Toletanum iv [LXXV] neque sanctus Julianus, neque unus aliquisejus
praecepisse ut in omni Visigothorum regno uiium auctor dicendus est. Quicunqueenim MissaleMozara-
esset Missale, et unum Breviariura, eorumque li- bicum paulo allenlius evolverit, inveniet illud ueque
brorura componendicurara sancto Isidoro inandatam uniusscriptoris, neque uniusaeviopusesse. Narnpraeter
fuisse (c). Sed.haecopinio antiquorum suffragiomi- Styli varielatem, quae in eadem niissa nonniinquam
nime fulcilur qui Breviarii aut Missalis a sanclo Isi- deprehenditur, plures sunt missaequae ante setatera
doro compositi mentionem non fecerunt. Praeterea, sancti Isidori compositaefuerunt. Plures eliam sunt
quiinea sunt opinione, putantvarietatem Missalium quae posl morlem sancti doctoris conscriptsesunt.
et Breviariorum a liturgiaediscrepantia sejungi non 273. Harura vero omnium missarum eumdera ho-
posse, Patresque Toletanos statuentes ut unusmodus minem auclorem esse neino dixerit. Sed si nomine
in missarum'solemnilatibus,unus in matutinis vesper- " auctoris MissalisMozarabiciis intelligatur qui Mis-
tinisque officiis teneatur, consequenter Missalium, sale Toletanum emendaverit, aut qui una aut"altera
Lectionariorum , Orationalium , Antiphonariorum, missa a se composita auxerit, plures hujusmodi au-
aliorumque librorum liturgicorum varietatem omnem ctores inter episcopos Toletanos inveniuntur. Hi-
sustulisse. pandus Eugenium, Hildefonsumet Julianum nomi-
269. At piane constat, coneordiara liturgicam una navit, et Julianus opera sancti Hildefonsi enurne-
cum varietate librorum liturgicoruni consistere pos- merans (g), eorum partem tertiam missarum, hymno-
se (rf),idque Patribus concilii Toletani iv experientia rumqueatque sermonumesse ait.
nolum erat. Hispani enira, quamvis una eademque 274. Nemo taraen, ut mihi quidem videtur, au-
liturgia omnes uterentur, tamen iisdem libris litur- ctor Missalis.et Breviarii Mozarabicimeliore jure
gicis ubique non utebantur. Imo singulaeprovinciae quam sanclus Julianus nominatur, de quo Felix, et
videntur suos habuisse proprios Leclionarios et Mis- ipse episcopus Toletanus, praedecessorissui opera
sales libros (e). Hanc aulem qualemcunquelibrorum recensens, scripsit (li): Ilem tibrum Missarum, de
liturgicorum discrepantiam concilium Toletanum iv toto circulo anni in quatuor partes divisum, in quibus
(a) Guitmundus, lib. m, rfe corporis et sanguinisD nonum EcclesiseGotho-Hispanse,lib. 4, tit. 15, rfe
Christi veritale in Euchamstia, haechabel : In quo- non legendisdiversis lectionibusper solemniumdierum
dam Missali Hispano, quod MCUNT dictassesanctum missas et vigiiias. UnJle consequitur diebus non so-
lsidorum, quae vcrba dicta quidem sunt de Missali lcmnibus permissum fuissediversas lectiones legere,
Mozarabico, non tamen asseveranter dicuntur, sed atque adleonon modo in diversis, sed in eadem pro-
tanquam opinio nullo certo auctore vulgata refe- vincia quandoqne exstiiisse Lectionaria diversa. Et
runtur. siquidem fas erat habere diversa Leclionaria, cur
(b) Baronius, Annal., ad an. 1604 ; de Aguirre, non etiam Missalia,et Antiphonaria, etc
Conc. Hisp. I. III, a pag, 174. (f) Elipandus, in epistola ad Albinum : Tesftmenta
(c) Mariana, de Reb. Hisp., lib. vi, cap. 5, inter sanctorumPalrum venerabiliumTolelo disservientium
decreta conciiii iv Toletani hoc etiam refert : Mis- in missarum oraculis edila sic dicunt. Et concilium
sale et Breviariumunum eslo in Hispania. Ejus rei Francofurdense verba Elipandiex libello ejus refert:
perficiendmcura, quoniam Isidoro creditur deman- Item prmdecessoresnostri Eugenius, Hiidefonsus,Ju-
data, usus obtinuitut Breviariumet MissaleMozara- lianus Tdlelanm sedis anlistites, in suis dogmalibus
bumilli tribuaritur. At ejusmodicanon nullus unquam dixerunt, etc.
a concilio Toletano iv conditus fuit. (g) Ad iinem operis sancti Hildefonsi de Vins
(rf) De hac re, n. 88, quoedamdicta sunt. illustribus, inter opera sancti Isidori editi.
(e) Huc speclal can. 20, vel, ut alii habenl, cap, 2, (A)Ihid.
concilii primi Bracarensis, relatus in Codicem ca-
85 PRJEFATIO. 86
aliquas vetustalis incuria viliatas et semiplenasemen- A rium, BenedictionaW,librosque ordinum, oralionum,
davit atque complevit; ilem librttm oralionum de fes- et precum haberenl, aple ordinatimque, in singulis
tivilalibus anni, quas Toletana Ecclesia, per lotum missis, ita disposilos, ut nihil ad expeditam
myste-
circulum anni, est solila celebrare, purlim slylo sui riorum celebrationem deficerel. Missale Mozarabi-
ingenii depromptum, parlim correctum, in unum con- cum non semel auclum fuisse credibile est, novis
gessil, atque EcclesimDei usibus, ob amorem reliquit quibusdam missis receptis. Rubricas quoque non-
sanctm retigionis. Quibus apparet sanctum Julianum nullas recenliores Mozarabesadjecisse apparet, ut
libros lilurgicos Ecclesiae suae dHigenier recogno- negandum non videatur plures exstitisse qui illius
visse, atque emendasse. compositioni nianus adhibuerint.
275. Uuo enim opera conimemorat Felix, quoruni
erat liber sive § XVI. Missale Mozarabum cum libris liturgicis
primum missantm, Missale, quod in . Gullicanis comparalur.
parles quatuordivisit, et, in quibusdam missis, ama- 278. Nunc denmm breviler de libris liturgicis
nuensium incuria, viliatum emendavit, et in aliis
Gallicanis hactenus edilis dicendum est, quos etiam
missis, quaesemiplenae eranl complevit, eas oratio- cum Missali Ximenii comparare lubet, inde enim et
nes addendo quaedefecerant. Integras tanien missas
novas Julianum adjecisse Felix miniine tradidit. Aliud praeslantia Missalis nostri, et quantum res liturgica,
non modo Hispanorum, sed Gallorum etiam, debeat
vero ejus opus liber erat oratioiium, de festivita-
libtts anni, sive Sanctorate Breviarii Toletani, quem optimo cardinali, splendidius apparebit. Seplem
libriun non modo emendavit, sed etiam auxit, ad- omnino in lucem prodierunt libri ad liturgiam Gal-
licanam perlinenles, quatuor libri Missales, Lectio-
jectis oralionibus quorumdara sanciorum quoe dee- narius unus, et duo Officiales, admodum breves.
rant (a).
276. Missale hoc sancti Juliani idem fuisse atque Eminentissimus [LXXVII] Thomasius, omnium primus,
e Codicibus Vaticanis (d) tres libros Missales Galli-
illud quod Missale Mozarabum postea dictum est,
canos Romae,anno 1680, edidit.
asserere iion audeo. Nam Missale Mozarabum est
perfecte mistum, sive plenarium, qualis, ut puto, 279. Quorum uni Missaie Gothicum, alteri Missale
non fuit liber missarum sancti Juliarii (b); et prae- Francorum, teriio MissaleGalticanum vetus, titulum
terea missas habet nonnullas post excidium [LXXVI] prsefixit. Mabillonius, cum in nionasterio Luxoviensi
regni Gothorum compositas. Atlamen puto Mozara- delexisset Leclionarium Gallicanum, hosce tres Mis-
bes antiquiores libro missarum sancti Juliani usos sales, et simul librum Lectionariuin, Parisiis anno
esse (c) in solemni missarura celebratione, et ex eo 1685 ilerum vulgavit, et opus rfe Lilurgia Gallicana
compositum fuisse Missale hoc mistum, quod Moza-^C inscripsit. Idem nunquam satis laudandus Mabillo-
rabicum audit. nius in monasterio Bobiensi invenit librum Missalem,
277. Quinam autem ejus compositores fuerint, quem in secunda parte sui MusoeiItalici edidit, proe-
pro certo dicere nequeo. Sed quicunque fuerint, misso tilulo Sacramenlarium Gallicanum.
videnlur de suo operam tantummodo et industriain 280. Denique erudilissimi viri Edmundus Marte-
conluUsse, missasque ab aliis antea coinpositas ita nius, et Ursinus Durandus, in tomo V sui Thesauri
disposuisse, ut sacerdotes sacra privalim facientes, novi Anecdotorum, e ms. Codice monasterii sancli
et qui in ecclesiis ruralibus et uiinime opulentis Marlini Augustodunensis, duas epistolas edidere, ex-
deserviebant, quibus librorum et miuistrorum copia plicalionem quamdamliturgiaeGallicansecontinentes.
deerat, in hoc uno libro Lectionarium, Antiphoria,, Primaeharum epistolarum pro titulo est : Quomodo
(a) De hoc volumine, an adhuc supersit iu biblio- erant, in sacris officiis libros liturgicos Ecclesise
theca EcclesioeToletanoe, consule Nicolaum Anto- Toletanae adhibuisse, habemus ex Luca Tudensi,
nium, Bib. vet. Hisp. 1. v, c. 7, n. 415, pag. 509. qui, aera 828, anno scilicet Chrisli 790, scribit:
(b) Mjssalia mista, sive plenaria, ante saecu- Adefonsus caslus... omnemGolhorum ordinem, sicut
lum vm, in usu fuisse probat Sacramentarium Bo- Toleto ferat, lam in ecclesa, quam in palatio, Ovelo
hiense, quod ejus generis est. Ejusmodi Missalia JD fieri ordinavit. El nirsus agens de morte Ferdiuaudi,
sacerdolibus privatim, sine miuistrorum concursu cogiiumento Magni, Castellre et Legionis regis, qui
sacra facientibus, non modo commoda alque ulilia, anno circiter 1( 65 obiit : In ipsa celebri Nalivilatis
sed ferme necessaria erant. Quare, cum apud Go- Domini nocle, cum clerici feslivo more natalilium
tho-Hispanos, sacra privatim facere solitum fnerit, malutinum canereHt, affuitlunc inler eos dominus rex...
rredibile est Missaliamisla apud eos in usu fuisse. advenilnobis versus, qtiem temporis MORE TOLE-
Tamen non puto librum missarum a sanclo Juliano TANOcanebunl, sncccntoribusrespondentibus ERUDI-
euiendalum, mistum luisse, lum quia Felii hanc MINIOMNES, QUIJUDICATIS TERRAM. In Breviario Mo-
qualitalem non praetermisisset, tum etiam quia san- zarabum, ad malutinas laudes, die Natalis Domini,
ctus Julianus librum missarum ad usum Ecclesioe post canticum Benediclus,adhuc idem versusin sono
Toletanaeemendaverat.ln splendidioribusvero Eccle- canitur, quae oslendunt Hispanos, tam sub imperio
siis, in quibus erat sacrorum librorum et minislro- Saracenorum , quam sub principibus Christianis ,
rum copia, inhoneslum habebatur et sordidum mis- degeutes, libris liturgicis Toletanis in missa et in
sale mistum allari admovisse, dum missa solemuiter officiisecclesiasticis usos esse.
canebatur. (d) Hi tres Missales libri e Bibliolheca mouasterii
(c) Mozarahes provincioeToletanoclibro uiissarum Floriacensis ab Hugonottis, anno 1562 , direpta
sancti Juliani aliis.queejusdem Ecclesiaelibris lilur- ablati, varia fortuna, in bibliothecam Valicanam ve-
gicis usos esse cerlum videtur. Mozarabes vei'o, nere. Vide Mabil., de Lit. Gailic, in pracf. sect. 12.
sive Hispauos, qui Chrislianis principibus subditi
87 PRiEFATIO. SS
sotemnisordoin Ecctesiaagilur, quibusvelinslructionibusA quibus tres sunt orationes ante canonem. Prima no-
canon ecclesiaslicusdecoralur. Alteri vero praemiltitur mine proprio caret. Secunda inscribitur secrela, ter-
Ineipitepistolasecundadecommuniofficio.Eruditi Edi- tia conteslatio, quam canon Romantis aliaequeoratio-
toresharum epistolarumauctoremagnoscuntsanctum nes ad fineui niisssede more consequuntur.
Gerrrianum, Parisiensem episcopum ; hos secutus, 284. Missale illud, quod em. Thomasius missale
epistolas istasfrequentersuunominesancti Germani Francorum inscripsit (quia in missa pro regibus Deum
citare soleo, quamvis mihi incertum sit an sanctus orant pro regni Francorum
principibus, et pro statu
Germanus, an alius, e spissiori aliquo libro officiali
regni Francorum) inlegrum non est, sed ab inilio
eas composuerit. Scatent enim mendis, quse sancto et in fine mutilnm. Habet
autem, prseler orationes
Germano vix tribui possunt. Sed quicunque sit ea- missales
pleraque ad ordinationem et benedictionem
rum auctor, is certe vetustus est, ejusque opus, etsi
episcopi, presbyteri, diaconi, et inferiorum clerico-
mendosum, magnorei liturgicae Gallicanaebono edi- rumn, pertinentia. Consecrationem quoque altaris,
tum fuit. Etenim plura quse antea in obscuro erant
ejusque niinisteiii, et virginum, atque viduarum be-
eo innotescunt, et plerique ritus Gotho-Hispani eo- oediclionein, exhibet, omnia ex Sacramenlario Ge-
rumque cum Gallicanis aflinitas confirmantur. lasiano em. Thomasii desumpta, ui conferenti pate-
281. Liber Missalis quem Mabillonius in monaste- B bit, lib. i, n. 95, 20, 98,103, 88, ubi quoedamoccur-
rio Bobiensi invenit, quemque Sacramenlarium Gal- runt quibus Gelasianum supplet ea que Missali
licanum inscripsit, inleger est, et ex eo Missalium Francorum desunt, et plura quaee missali Fraucorum
genere quaemista, aut plenaria dicuntur,habet enim, in Gelasianum transferri queunt.
proeter oratibnes missales , lectiones Scriplurarum, 285. Ordinem quemin missatenet MissaleFranco-
singulis missis proprias, frequenter binas, non raro rum, nec ad Romanani, nec ad Lityrgiam Gallieanam
ternas (a). Leotiones islaenonnunquani cum iis con- perlinet, sed ad confusum quemdam ritum e Roma-
veniunt quas iisdem diebus assignat Lectionanuih na et Gallicana lilurgia compaclum, ab eo tanien
Luxoviense, nonnunquam etiam cum iis quas mis- diversum queui lenet Sacramentarium Bobiense. Ha-
sale Ximenii assignat. Sed plerumque tam ab his bet autein oralionem post prophetiam , scilicet post
quam [LXXVIU] ab illis dissentiunt. Orationes missa- canticum Zachariae BenedictusDominusDeus Israel,
les hujus Sacramentarii non raro desumuntur e Mis- etc. Tum unam pos! precem,quam absolutis precibus
sali Gothico, sive-Gallo-Gothico, nonnunquam etiam diaconicis recitabant, postea dtias ante nomina,
e MissaliMozarabico,aut potius e vetusto Sacramen - deindeduas super oblata; has consequitur conlestala,
tario quo ii usi sunt qui Mozarabicum composuerunt. _ quam ritu Roniano [LXXIX] prmfalionemappellant,
MissseSacramentarii Bobiensis ad ritum Gallicanum contestatm subjicitur canon aclionis; facta auteui
stricte non pertinent. coiumunione, recitalur oratio posl communionem,
282. Nam ordinem quemdam e Gallicano el Ro- quam alia ad plebem excipit. ,
mano coramistum atque confusum tenent. Lecliones 286. Joaunes Morinus (b) opinatus est Missalehoc
tres, etOraliones omnes,usque ad linem contestalio- olim pertinuisse ad Ecclesiam Pictaviensera, quia
nis, hymnum Gloria in excelsis, cantirum Benedicite, nullius sancli, prmter sancli Hilarii missam speciali-
et alia qusedam, ex ordine Gallicano desumunt. At, ter conlinet, ipsius nomine tit oralionibus, in prm-
absoluta conteslatione, nulla illis est oratio post falione, et infra aclionem, expresso. Addilque exara-
Sanctus, sed pro ea,con(es(a(tontcontinuosubjungitur tum fuisse ante annum quingentesimum sexagesi-
inleger canon Romanus; qno expleto, recitatur oratio liiiim, Gallis nondum in unum populum cum Francis
Dominica,el, factacommunione, oratio pos(coinmtmto- coalescenlibus,ter enim pro regni Francorum nomine
nem, quam alia excipit consummatiomissm inscripla. preces fiunt, atias pro Francorum principatu, a/tas
283. Hic ordo Bomensis denominabalur, quemad- pro principibus Francorum, el semel pro salute et
rnodum ex titulo missse primaeconjicere Hcet, ea incolumitate regni Francorum. At mihi liber non
cnim pro ordinariomissm ponitur, et mtssa Bomensis n adeo vetustus videtur, sed eo tempore exaratus quo
cotlidiana inscribitur. Ritum hunc Romensem se- reges inertes regni Francorum habenas majoribus
quilur longe maxima pars missarum Sacramentarii domus moderandas tradiderant. Nam et majores
Bohiensis, quae in conteslationem desinunt, quibus domus principes Francorum denorhinabantur. Neque
canon Romanus et alia ael linem usque missoereci- argumenta probant Codicem ad usum EcclesiaePic-
tanda adduntur, e missa Bomensi collidiana petenda. taviensis fuisse descriptum. Si enim unica supersit
Sed praeter has, sunt in Sacramentario Bobiensi sep- missa sancti Hilarii, id contigit quia liber omnino
tcmdecim missoequoe ritum Gregorianum seclantur, mutilus est. Quod nomen sancti Hilarii in eanone
(a) De hoc Codice Mabillonius in praefatione sect. dum, quod integer sit, non mutilus, ul in illis velusiis
8 ita scribit: Codicemantiquum, ex quo subsequentem libris evenire solet. Porro conlinel collectiones, tec-
ordinemGallicanum descripsimus,invt>nimusin biblio- fones propheticas, apostolicas el evangelicas, alque
theca percelebris el perantiqui monaslerii Bobiensis. conteslaliones ad missam per tolum annum. In fine
Scripius est Codexanle annos mille, et quidem litleris eliam (quodrarissimum esl, et pene sinqulare) habeiur
mujusculis BEIITULFUS alicubi legitur in ora folii liber poenilenlialis,in quo multa scilu digna occurrttnl,
cujusdam,quemputamusesse ipsum Berlulfum loci ab- adveleris disciplinmecclesiasticmcognitionem.
batemmedio smctilovu Iltudin Codicemagni facien- (b) De sacris ordinationibus, pag. 261.
89 PRiEFATlO. 90
iegatur, non magis pro Pictaviensi Ecclesia facit, A Gregorianis aut feria quarta, aut feria sexta, majoris
quam nomen Martini, quod in eodem canone occur- hebdomadaerecilandaeexstant, quo loco eliam exstant
rit, faciat pro Ecclesia Turonensi. Demum, quod in Missali sancli Pii V. Unde apparet eas e libris
nomen Hilarii in missa ssepiusrecurrit,probat qui- liliirgiaeTtomanoein hoc Missaletranslalas fuisse, et
dem eam missara esse propriam sancti Hilarii, at quidem verbalim, nec ex iis tempus quo Iiher hic
non probat librum ad Ecclesiam Pictaviensem ali- compositus est indicari posse. Ea vero oralio quam
quando perlinuisse. in argumenlum adducunt, in Gregorianis Codicibus
287. Missalecui em. Thomasius nomen imposuit Rhemensi, et Ratoldi, et in Gelasiano Thomasi,
Gallicanmn vetus paucas habet missas integras, e habet : Bespice ad Bomanorum sive Francorum be-
quibus missa sancli Germani Antissiodorensis et nignus imperium; el in Codice Ottoboniano : Bespice
missa secunda Adventus for.mam Gallicanam reti- ad Christianum benignusimperium; el Ordo Romanus
nueruit. Aliaevero missaehujus libri ritum quemdam velustus : Et poslea dicit pro rege Francorum sive
eRomano elGallicano commislumsequuntur. Harum pro imperatore. Quare cum illud Bomanum imperium
alioe pro oialione post Sanctus partem Romani ca- non aliud signilicetquam Francorttm tmpertnmCaroli
nonis subjiciunt : talis est missa prima Adventus, in Magni et nepoium ejus, conjicere licet hunc librum
qua conteslalioni subjicitur canon Romanus, ab his B aetatem Caroti Calvi non superare.
verbis Uanc igitur oblationem, etc. Aliae vero inte- 291. Praestantissimum Missale Gallicani ritus,
grum canonem Romanum recipiunt. hactenusedilum, illud censendum est, quod em. Tho-
288. Talis est missa in Cmna Domini, in qua masius Missale Gothicum inscripsit, non alia de
canon Romanus subjicitur conlestationi, causa festi- causa, quam quia recentiori manu hunc titulum
vitatis, hoc modo interpolatus : Te igilur, etc Com- Codicivetusto inscriptum invenerat. Neque Mabillo-
tnunicantes, et diem sacralissimum celebranles, quo nius hunc titulum in Editione Parlsiensi mutandiun
traditus est Dominus noster Jesus Christus, sed et puiavit. Ambo lamen fatentur (quod antea era. Bo-
memoriam venerantes, etc Hanc igitur oblalionem, na (a) monuerat) librum hunc ad Ecclesiam aliquain
quam libi offerimus ob diem jejunii Cmrimdominicm, Gallicanam olim pertinuisse.
in qua Dominus noster Jesus Christus Filius tuus in . 292. Et Mabillonius quidem hoc Missalein usu
NovoTestamentosacrificandirilum inslituil, dumpanem fuisse putavit apud Gallos Golhorum imperio subjec-
ac vinum (qumMelchisedechin prmfiguratione futuri los (b). Ab eadein opinione alienus non erat em. Tho-
myslerii sacerdos obtulerai) in sacramenlo sui corporis masius (c), eamque P. Le Brun amplexus est (d).
el sanguinis transformavit, qumsitmus, Domine, ut 293. flfeti(o, inquit, Go(/to- Gatlicanum Mis-
placatus accipias, diesque nostros... qui pridie quam " sale hoc a Mabillonio nuncupatum est, quia usi-
pro omnium salule pateretur, hodierno die, stans in tatum fuil in Gallia Narbonensi, quae Gothis pa-
medio discipulorum suorum accepit panem, etc Ex- rebat; ego Missale hoc Gallo-Gothicum appello,
pleto canone, recitatur oratio Dominica, quam exci- etsi mihi persuasura sit illud non in Gallia Gnihka,
pi l benedictio[LXXX]ad poputum,tum communio, quam [LXXXI] sed in Gallia Francorum imperio subdita ,
una et allera oratio consequuntur. Atque huna ordi- usitatum fuisse. Occurrunt enim in hoc Missali
nempars maximamissarumhujus Missalisretinuerunt. consuetudines quaedam ecclesiasticae quas Ecclesia
289. Sunt qui suspicantur Missale hoc ad Eccle • Gotho-Hispana non admittebat. Puta Rogationes
siam Antissiodorensem spectasse, quia missa sancti triduo ante Ascensionem celebratoe, et jejuniuin
Germani in ejus initio statim occurrit. Sed cum pars quadragesimale, integris quadraginla diebus esu-
maxhna Codicis temporis injuria perierit, quod ex rialibus constans. Notum autem est Ecclesias Galliae
pluribus sanctorum missis quas ulique complecleba- Gothicse eosdem ritus easdemque consuetudines
•tur unica supersil missa propria sancti Germani, non ecclesiasticas habuisse atque Golho-Hispanas.
evincit librum ad usura Ecclesiae Antissiodorensis 294. De Rogationibus minime ambigeiidum, quan-
fuisse conscripluni. ~ doquidem ante missam ascensionis in MissaliGothico,
290. De tempore autem quo liber compositus fuit, seu Gallo-Golhico , inveniuiilur tres missae tolideut
opinatur em. Thomasius, nec dissentit Mabillonius, diebus Rogalionura celebrandae. De jejunio vero
aucloreiu ejus vixisse priusquam Galliarum provinciae quadragesimali, quod ab iis qui hoc Missali uteban-
a Romano imperio avulsoe in ditionem Barbarorum tur diebus integris quaJraginta esurialibus celebra-
transiverunt, quia, inquiunt, inler solemnes ora- tum fuerit, haud obscure indicat oratio post Sanc-
tiones quseferia quarta majoris hebddmadaerecitantur tus illius missae quaeiniiio Quadragesimseassignatur.
una est pro Romano imperio. At hoc argumentum Nam, cum ibi dictum sit Christurn Dominum in
milii minime satisfacit. Nain plane apparet hoc Mis- Moyse ei Elia , per quadraginta dies jejuuantibus,
sale scriptum esse posl MagniGregorii pontificatum. Quadragesimani dedicasse , subditur : Deinde eliant
Deinde orationes illae solemnes quoe feria quarta, in suo ipsejejunio eamdem numero dierum jejunii so-
in lioc Missalihabentur, in omnibus Sacramentariis lemnilatem significavit, ut quod ipse Dominus in nos-
(a) Ejusmodi sunt collectio ssquitur, die sancto- D pacem, desumpta ; oralio missa die sancti Marlini,
rum Infanlum, verbatim desumpla ab oralione post desumpta ex orationc post nomina Missalis uostri;
nomina Missalis nosiri; die Epiphanhe oratio pest orationes missmomnimodcedesumptae e missa Gclho-
mysterium , desumpla ab oratione post nomina; Hispana ejusdem cngnominis, et oraliones omnes
contestalio missoe, initio Qtiadragesimae, desumpta quoe in missa Sancti Joannis de passione recitanlur,
ablllalione Goibo-ilispana feriac scxtsc hebdomadis cx tiiiica oratione missa Goliio-Hispana , in parles
secuudae Quadragesimse; immolaiio inissoe fer/ee dissecla, composiUc.
quintse in CcenaDomini, desumpta ferme exfllatio- (c) Mabillonius, in praf. ad lib. n lifurg. Gallic,
ne Golho-Hispana ejusdem diei; colleclio sequitur , sect. 1, scribit Codieem Imnc litleris Franco Gallicis
el oratio post nominu missac sancti Saturnini, de- scd Merovingicisante annos mille scriptum fuisse. Et
sumptae a Missali nostro , iiaecenim est pars prima in praelalione a 1 libruui primura de litnrgia Gallica-
orationis missm; illa verbatim fernie , est alia cratio na , socl. 7 , scribit : llaud scio , an ulltim sil Lec-
ejusdem festivitaiis. Demum ut alia hujus generis tionarium hoc Galticano antiquius , si excipias librum
omittam, praefalio missie , et conteslalio , die sanc- comilisindicantem leclionesad usum EcclesimBoma-
tse Eulaiiae , sunl segmeiila illationis inissse Gotlio- nm, tie quo libro meniio fil in charla cornutiana. De
Hispanse quse in Missali noslro die sanctae Eulaliae venione scriplurariirn aulom Lectionarii Luxovien-
Emeritensis recilauir. sis ibidem ait . eam nec mulium a vulgala recedere,
(b) Ejusmodi sunloiafto ad pacem die sanctorum nec omninocum ea convenire
Iimoceiitium, exoratione GolhoHispana.pariterarf
»3 EPISTOLA DEDICATORIAEDITIONI TOLETAN^ PRJIMISSA. 94
lu quibus ritus ille ex Gallicano et Romano confusus,,/V.praecipua habetur, fateri debemus Missale Xiinenii
quem appellabant Romensem, invaluerat, usu etiam libris omnihus Gallicanis hactenus edilis longe prse-
receptum fuisse, contra morem Gallicanum, in cerlis stare. lis enim tam multa adhuc deliciunt ad expedi-
quibusdai»missis duas tantummodo lectiones, easque tam missarum celebrationem necessaria, ut nemo
e NovoTestamente, legere. istis iibris, quanturavis bene instructus, sine Missalis
301. Jam vero e quatuor Missalibuslibris Gallica- Xjmeniiauxilio, vel unicam missam Gallicanam reci-
nis hactenus editis, si Sacramentariura Bobiense ex- tare poterit, sacerdos vero Mozarabicus, cui unicum
cipiatur, nullus est cui aliquid non desit. Nara Mis- adest Missale Ximenii, missas Mozarabicas, atque
saii Gallicano veteri et Missali Francorum plura adeo Gotho-Hispanas, et GaUicanas, [LXXXIV] quoli-
deficiunt quara quae supersunt. Missalivero Gallo- die, si libuerit, expedite facere potest. Unde, quod
Gotliicononnulla initio, plura in line, desiderantur. ab initio dicebam plane confieilur, optiraum cardina-
Proeterea,derapto Sacramentario Bobiensi, in quo lciu Xiinenium, MissaliMozarabico,typis edito, non
suut lectiones propriae missarum, Missalia Gallicana modo Hispanorura, sed Gallorum etiam, prisco sa-
nihil praeter orationes quae in missa recilantur et crificandi ritui splendide consuluisse.
benediciionescontinent. Neque hactenus liber Anli- 305. Porro, in hac Editione, textus MissalisMoza-
phonarius Galiicanus deteclus est sine quo missa B rahicitalis exhibetur, qualis anno millesimoquingen-
Gallicana celebrari nequit. tesimo Toleti prodiit. Sunt quidem plura quaetuto
562. At Missale Mozarabum cardinalis Ximenii emendari potuerunt, et quae libenter eniendassem,
inlegrum est, missas oiunes integras habet, tam eas sed satius visum est texlum Editionis Toletanae, cuin
quas de tempore dicuul, quara volivas, morluales, oumibus suis raendis exhibere, quam, corrigendi stu-
sanctorum proprias, et communes, quibus nihil deest dio, quidquam mutare quod lector scrupulosus intac-
ad expeditam earuin celebratiouem. tum voluisset.
303. Deinde Missale Xiuieuii, in tolius liturgise 306. Nolas scripsi in margine aut in extremitale
ordine atque disposilione rilum Gotho-Hispanum cujusque paginae edendas, sed quas typographus ad
conslanter relinel, sine ulla comraistione Romani, finem libri adjecit. In his brevitalera sequor, nec
Ambrosiani, aut alterius cujuslibet ritus. At e libris omnia quoedici'potueruntingero, sed ea tantuminodo
Gallicanisnullus est qui ritum antiquum Gallicanura refero quoe sufficerevidebantur. ln antiquis rilibus
iu omuibus missis purura et sincerum conservavit. explicandis raroshie scriptorum velerum auctoritaie
Nam qui horum perfeclissimus est, Missale Gallo- quidquam mihi assumo. Eos per quos profecemn
Gothicum, ab interpOlatione liturgiae Romanae im- soepeac libenter laudo, eorumque verba quandoque
munis iion est. profero, eos autera a quibus dissentio, aut lacilo
304. Quare, sive iutegritas antiqui ritus specletur, nomine, aut etiain palam refello. Caeterajudicio lec-
6ive spectetur usus, cujus in hujusmodi libris ratio toris permitto.
EPISTOLA DEDICATORIA
EDITIONITOLETAN^EPR^EMISSA.
[LXXXV]Ad reverendissimum inChristo Patrem et dominum D. prceslanlimmum FHANCJSCUM
XIMENEM,archiepiscopum Toletanum, Alfonsi Ortis, divini et humani juris doctoris, et
canonici Toletani, preefatio incipit.
Immortales tibi, antistes celeberrime, referant gra- non dubitasli, quatenus summa cum diligentia uiissa^
tias soeculi nostri homines oportet, cum vetera et rum in primis solemnia recenserem, ac vigili lucubra-
quasi obsoleta nostrae religionis arcana tanto studio tione quae a vero characterum ruditate dimissa jain
renovare institueris, ul incipiant noslrates majorum •D diu fuerant styli non mutalo ductu reficerem, serva-
suorum monimenta incultis characteribus hactenus taque verborum dignitate, antiquorum majestalem
obstrusa ingenii tui igniculo respicere ac propius in- custodirem. Nam quaeproese anliquitatem ferebant
tueri. Beatissimi Isidori nostri ecclesiastica Officia, intacta esse jusseras, et tandem sic actum est. Naiu
quaein urbe regia Toletana, cui tu praees archiepi- dispersis in ordinem redactis, vitiis abrasis, dubiisque
scopus, quoudam Maurorum irruptione, cunclis ab- enucleata veritate lustratis, et ceu abdlita multa rc-
sorptis simul cum Christianis, ceu captiva auperfue- sarciens, tuo jussu, ut valui, omnia illustravi. Unde
rant, nostra setate propriis suinptibus reslaurare ac conflatus liber iste fuit, proubentibus ad id opeui
in lucem promere decreveras. Ac non immerito mihivenerabilibus presbyteris[LXXXVI] ejusdem oflicii
quidem, ne tam illustria fidei nostrae mysteria abdita peritioribus Antonio Roderico, Alfonso Martino, ac
jam penitus interirent, quaequeadeo situ et vetustate Hieronymo Guterio, beatarum Juslae et Eulaliae, ac
fuerant exesa, et errorum caligine respersa, ut vix beati Lucaeevangclistseecclesiarum rectoribus, quo-
callidus lector congruassenlentias multorum librorum ruin basilicae inler pressuras Christianorum Toleti
indagine rimari potuerit. Quam profecto durissimam fluctuaverant, cum Hispania pene omnis Arabuin
provinciam mihi servorum tuorum minimo mandare inundatione tahesceret. Quo lit ut habilantibus Cliris-
95 CALENDARIUMMOZARABICUM S^EPIUS AUCTUM. 90
tianis Toleli inter Arabes ejus urbis imperio potitos . ctorum pro fide certantium et martyrum gesta prse-
nomen Mozarabes inductum hucusque permanserit, clara intueri licebit, cum nullibi profecto copiosusac
ut opiiior dicti sunt Mozarabes, hoc est inler Arabes praeclariusreperire queat, dummodo singnla propen-
degentes. Ut autem ecelesiasiica eorum officiame- sius perluslret, qui si fidetiimihi praebererecusaverit,
moratu digna neminem de cselero lalerenf, lilteris credat Isiiioro clarissirao auctori. Tu quoque teslis
Latinis, explosis Golhicis, imprimenda nobili viro locupletissimusadsis, reverendissime pater, cujus lu-
Melchiori Gorricio Novariensi tribuisti («). Cujus mini pervigili adniota sunt omnia quse probata sta-
opera et impensis ars impressoria in ea urbe valde tuisti omnibus doctis comrounia reddere, cum im-
illustrata est. Adsit huc igitur lector, qui fideiChris- primi solertius ea jusseris. Sis felix oro alque diu
lianaemirificanosse cupit sacramenta, ubi etiara san- superstes, magniiicenlissimedomiue.
(a) MissaleMozarabumimpressumfuit operePelri Hagembach, impensis Melchioris Goricii (Vide pag.
CALENDARIUM MOZARABICUM
SJEPIUS AUCTUM.
JANUARIUS. B confesroris. ix lect.
Habet dies xxxi, luna xxx. Agnetis II. ix tect.
A IIII. Valerii episcopi. ix lect.
Aureus KAi ' Nox habet horas xv, dies XIIII.b III. SancteBalildis regine. ix lect.
nimicrus. vcro ix. Octava sancli Iltlefonsi. uii capp.
XIII.A JAN. CircumcisioDomini. IIII capp. lii. c II. Sanctoruin Ciri et Jo-
b llll. Octava sancti Stephani. nii capp. haunis martyrum. rx lect.
xi. c III. Octava sancii Joannis. im capp.
d II. OctavaInnocenliuin. mi capp. FEBRUARIUS.
xix. c Nonas. Vigilia. '
VM. f VIII. Epiphahia Domini. vi'capp. Aureus j,., ' Habet dies xxvm , Iuna xxvu.
g VII. Juliani et BasilisseMar- numerus. Nox habet horas xiv dies vero x.
tyrum. un capp. d FEBR. Ignatii episcopi et mar-
xvi. A VI. Sanclorum quadraginta tyris. ix lect.
niartyriim. ix lect. Brigide virginis. ix lecl.
v. b V. Pauli primi heremite. ix lect. XI. e IIII. Purificalio sancle Ma-
c Hil. rie. vi capp.
XIII.d III. Juliani presbyteri. ix lect. xix. f 111. Blasii episcopi et mar-
II. e II. tyris. vi capp.
f Idus. Sancti Hilarii episcopi. ix lecl. vni. g II. Gilberliconfessoris. vs.lect.dr.
Oclava cpiscopi. un capp. C A Nonas. Agate virginis et mar-
Kal. Fchruarii. lyris. vi capp.
x. g XIX. Felicis impincis con- xvi. b VIII. Vedasti et Amandi epi-
less. et niartyris. ix lect. seoporum. ix lect.
A XVIII. Mauri abbaiis. ix lect. y. c VU, Dorothee virginis et
Posl x luna Dominica raartyris. ix lect.
fac Sepluagesima. d VI.
xvm. b XVII. Marcelli Papc et mar- xni. e V. Apolonie virginis et
tyris. ix lecl. marlyris. ix lect.
vn. c XVII. Spenisippi ct Eleusippi, II. f IIII. Scolastice virginis. vi capp.
mariyruni. ix lect. g HI.
. Anlonii nionaclii. nu capp. x. A II. Eulalie virginis Barchi-
d XV. Prisce virginis. ix lect. nonensis. ix lect.
xv. e XIIll. Juliaiii episcopi et con- b Idus. Frucluosi, Augurii et
fessoris. ix lecl Eulogii, ejus comi-
1111.f XIII. Fabiani et Sebasliaui tuin. ix lect.
martyrum. vi capp. Eal. Martii.
Sancti Luciani preshy- xvm. c XVI. Valentini martyris. ix lect.
teri et martyris. ix lect. VII. d XV.
g XII. Agnelis virginis. vi capp. D e XIIII. Juliane virginis et mar-
vii. A XI. Vincentii martyiis. im capp. tyris. IX tect.
vi. b X. Ildelonsi confessoris. vi capp. xv. f XIII. Panlaleouis martyris
c IX. Babyleepiscopiettrium sociorumque ejus. vi capp.
puerorum. ix lect. IIII. g XII.
Timothei episcopi, disci- A XI.
puli Pauli. ix lect. xu. b X. Columbauiabbatis. ix lect.
Sancte Marie de Pace. vi capp. i. c IX.
ix. d VIII. Conversio sancti Pauli. vi capp. d VIII. Calhedra sancti Pelri. vi capp.
Projecti martyris. IX tect. ix. e VII. Vigilia.
e VII. Polycarpi episcopi et f VI. Malltie apost.
martyris. ix lect. xvn. g V. Locus bisexii in unno
Tirsi manyris. ix tect. VI. A 1III. bisexti quucumque die
xvn. f VI. JohannisCrisostomiepi- eveneril feslum sancli
scopi. ix lecl. Mathie in lali jejune-
vi. g V. Johannis presbyleri et b III. tur vigilia ejus; et in
97 CALENDARIUMMOZARABICUMSiEPIUS AUCTUM. 98
sequenli die cetebretur; A
A e Idus. Eufemie virginis el
el servetur (eslum; et si martyris. ix lect.
xiu. c II, Sabbato evenerit ipso Kal. Madii. Tiburtii et Valeriani
Sdbbato celebrelur; et xvin. f XVHI. marlyrum. IX lect.
jejunelur vigilia ejus vn/g XVH.
el servelur in sequenti A XVI.
die Dominico. xv. b XV.
MARTIUS. im. c XIIII.
d XIII.
Aureus K«i ' Habet diesxxxi, luna xix. Nox xii. e XII.
uumerus. habet horas xn, dies vero xn. i. f XI. Vitalis martyris. lx lecl.
ui. d MART. Adriani martyris, ix lecl. S X.
e VI. Donali martyris. IX lect. ix. A IX. Georgii martyris. nn cupp.
xi. f V. Emeterii et Celedonii Felicis et Fortunati
martyrum. im capp. martyris. ix lect.
g ira. b VIII. SanctiProficii marty-
xix. A III. ris. ix lect.
vin. b II. xvn. c VII. Marci evangeliste. vi cupp.
cNonas. Thome de Aquino : vi capp. vi. d VI. Cleti martyris. ix tecl.
Perpetue el Felicitatis. ix /ec(. JJ Marcelliet Petri. ix lect.
xvi. d VIII. Juliani episcopi et con- e V. Sancti Georgii marty-
fessoris. vi capp. ris. ix lect.
v. e VII. XIUI.f IIII. Vitalis martyris. ix lect.
f VI. Apolonie virginis. ix lect. lii. g III. Petri mariyris ordinis
Facundi et Primilive Predicatorum. vi cupp.
marlyrum. ix lecl. A H. Eutropii episcopi et
xiu. g V. martyris. n capp.
n. A IIII. Gregorii pape el con- MADIUS.
fessoris. vi capp.
b III. Leandri episcopi et IX lect. Aureus v-»i' ' Habet dies xxxi, luna xxx. Nox
. confessoris. 1111capp numerus. habet horas IX, dies vero xv.
x. c II. Leonis pape. ix lect. xi, b MADII. ApostolorumPhilippi el
d Idus. Jacobi. vi capp.
Kal. Aprilis. Torcati et comitumejus
xviii. e XVII. episcoporuro. ix lect.
vn. f XVI. Palricii episcopi. ix lect. c VI. Athanasii episcopi et
" XV. Gabrielis archangeli. vi capp. confessoris. vi capp.
Eduardi regis et mar- xix. d V. Invenlio sancte crucis. vi capp.
tyris. ix lect. Cf Alexandri,Eventii, mar-
xv. A XIV. Sancli Joseph confes- tyrum. ix tect.
soris. vi capp. viu. e IHI. Quiriaci episcopi et
uii. b XIII. Cuthberti episcopi et martyris. IX leet.
confessoris. ix lect. f III.
c XII. Benedicti abbalis et xvi. g II. Johannis ante Porlam
confessoris. vi capp. Lalinam. yi-capp.
xii, d XI. Pauli episcopi et con- v. A Nonas. Inventio clavorum do-
fessoris. ix lect. minicorum. vi capp.
i. e X. Sancte Trepete virgi-
f IX. nis. ix lect.
ix. g VUl. Annunciatio sanc(e Jlfa- Domilile virginis. ix lect.
rte. vi capp. b VIII. Revelatio Michaelis. vi capp.
A VII. Isidori Militis. ix lect.
xvii. b VI. xni. e VII. Gregorii Nazianzeni. ix lect.
vi. c V. Marcelli pape. ix lect. Eodem die, Translatio
d IIII. sancli Nicolai. vi capp.
XIIII.e III. ii. d VI. Gordiani, et Epimachi
ni. f II. martyris. ' ix lecl.
e V. Pontii martyris. nii capp.
APRILIS. (
C x. f IIII. Nerei, et Achilei, alque
Aureus g.] ' Habet diesxxx, luna xxix. Nox; Pancratii martyris" ix leci.
numerus. habel horas xi, dies vero xm. g III.
g APRILIS. xvm. A H. Victoriset Corone mar-
XI. A IIII. tyrum. ix lecl.
b III. Theodosie martyris. ix lect. Bonifacii martyris. ix tect.
xix. c .11. Ambrosii episcopi. vi capp. vn. I) Idos.
Isidori confessoris. vi capp. Kal. Junii.
vin. d Nonas. c XVII.
xvi. e VIII. xvi. d XVI.
g VI. xmi. e XV.
XIII.A V. Fructuosi episcopi Bra- f XIIII. Potentiane virginis. ix lect.
charensis. ix lecl. XII. g XIII.
Toribii confessoris. IX lect. i. A XII.
II. b 1111. Eleutherii episcopi et b XI.
marlyris. ix lect. ix. c X.
c III. d IX. Translalio sancti Domi-
x. d II. Victoris Bracharensis nici. ix lect.
martyris. ix lect. xvi. c VIII. Urbanipapeelmartyris. ix tect.
99 CALENDARIUMMOZARABICUMSJEPIUS AUCTUM. 100
Translatio sancti Fran- AA Visitatio sancte Marie. vi capp.
cisci. ix lect. b V.
vi. f. VII. AugustiniAnglorumepi- XVI.c IIII,
scopi. ix lect. v. d III.
g VI. e II. OclavaapostolorumPe-
XIIII,A V. Germaniepiscopietcon- tri et Pauli. im copp.
fessoris. ix lect. XIII.f Nonas. Marcialis episcopi. ix lect.
iii. b IIH. n. g VIII.
c III. A VII, Octava Visitationis vir-
n. d II. Petronillae virginis. ix lect. ginis Marie. nn capp.
x. b VI. Septem fratrum marty-
JUNIUS. rum. ix lect.
Habet dies luna xxix. c V. Translatio sancti Bene-
Aureusi,K 11 xxx, Nox dicti. vi capp.
numerus. habethoras vm, dies vero xvi. xviii. d UII. Sancte Marciane vir-
e IUNH.Nicomedis martyris. IX lect.
xix. f UII. Marcelliniet Petri mar- ginis. ix lect.
IX lect. vii. e III. Margarite virginis. ;.: lect.
tyrum. f II.
viii. g HL xv. g Idus. Quirici martyris.
H. ix lect.
xvi. A _ Kal. Augusti.
v. b Nonas. B
" ini. A XVII. Sancti Alexii confes-
c VIII. soris.
VII. ix lect.
xiti.d
ii. e VI. MedardietGeraldi epi- Triumphus Crucis. vi capp.
b XVI. Juste et Rufine virgi-
scoporum. ix lect. num et martyrum. ix lect.
f V. Primi el Feliciani mar- xn. c XV. Marine Virginis et mar-
tyrum. IX lect. ix lecl.
x. g HII. tyris.
A III. Barnabm aposloli. vi capp. i. d XIIII.
Onufri confessoris. e XIII. Margarite virginis et
ix /ec(. ix lect.
xvui. b [IL Basilidis Cirini Nabb- martyris.
ris martyrum. ix lect. ix. f XII. Praxedis virginis. vi capp.
Idus. Antonii de Padua con- g XI. JWatieMagdalene. vi capp.
vii. c xvn. A X. Apolinaris episcopi et
fessoris. ix lect. ix lect.
lial. Julii. martyris.
d XVIU. Basilii episcopi. ix lect. v. b IX. Christine virginis et
XVII. Viti et Modesti marty- martyris. ix tect^
xv. e
rum. IX tect. Vigilia.
c VIII. Jacofrt apostoli. vi capp.
IIII. f XVI. Girici et Julite marty- Christofori et Cucufati
rum. IX lect. C Q
XV. Adriani atque Nalalie et comitura ejus mar
g tyrum. ix lect.
manyrum. ix lect. xiin. d VII. Anne matris Marie.
A XIIII. Marci et Marcelliani vi capp.
|Xii. • iii. e VI. Septem dormienlium. ix lect.
martyrum. IX lect. f V. Nazarii, Celsi et Pan-
i„ b XIII. Gervasii et Prothasii taleonis , martyrum. ix lect.
marlyrum.- ix lect. xi. g IIIl. Felicis episcopi.
c XII. Florenliee virginis, ix lect. ix lect.
Silvestri pape et mar- Simplicii, Faustini, et
ix lect. Beatricis,martyrum. ix lecl.
tyris. Marthe virginis vi capp.
ix. d VI. .
e X. Consortie virginis cum xix. A III. Abdon et Sennen mar-
xi: millium marty- tyrum. ix lect.
rum. ix lect. b II. Germani episcopi et
xvn. f IIX. confessoris. ix lect.
Vigilia.
[vi. g VIU. Nativitas sancti Johan- AUGUSTUS.
nis Baptiste. vi capp. Aureus g». ' Habet dies xxx, luna xxrx. Nox
A VII. Translalio. sancti Eligii numerus. habet horas x, dies vero xim,
episcopi et confes- vni. c AUGUST. Vincula, Petri. vi capp.
soris. ix lect. -, Machabeorum raarty-
xiv. b " VI. Johanhis et Pauli mar- J
D
rum. ix lect.
tyrum. IX lect. xvi. d IIII. Slephani pape et mar-
im. e V." ix lecl.
d IHI. Leonis episcopi et con- lyris.
v. e III. Inventio sancti Ste-
fessoris. ix tect. ix leit.
IVigilia. 1 phani martyris.
II. Petri episcopi Exo-
xi, e III. Apostolorum Petri et . mensis. nii capp.
Pauli. vi capp. xiii. g Nonas. Dominiciconfessoris de
f II. Commemoratio sancti ordine Predicat. vi capp.
Pauli. vi capp. Sancte Marie de Nivi-
JULIUS. bus. vi capp.
n. A VHI. Trahsfiguralio Domini. vi capp.
Aureus KAr ' Habet dies xxxi, luna xxx. Nox s Justi et Pastoris. Sixli
numerus. \ habet horas ix, dies yero xv. pape, Felicissimi et
xix. g JULII.Octava sancti Johannis Agapiti martyruni. ix /ec(.
Baptiste. vi capp.'. b VII. Donati episcopi mar-
jyiu. A VI. Processi et Martiniani tyris. ix lect.
martyn.iai. ix lecl. Mammetis martyris. ix lect,'
,A, CALENDAKIOMMOZARABICUM S^EPIUS AUCTUM. 102
x. e VI. Ciriaci Largi socio- i
A b VII
d V. rumque ejus. ix tect. xi. c VI, Fortunati episcopi et confes-
Vigilia. soris. ix lect.
xvin. e IIII. Sancti Laurentii mar- xix. d V. Oosme et Damiani marty- -
tyris. vi capp. rum. i ix lect.
vn. f ffl. Tiburtii martyris. ix tect. e 1111.Fausti et Januarii et Martia-
g 11. Clare virginis de ordi- lis martyrum. ix tect.
ne Minorum. vi capp. vin. f III. Michaelis archangeli. vi capp.
xv. A Idus. Ipolili sociorumque g II. Hieronymipresbyteri et con-
ejus. ix leet. fessoris. vi capp.
Kal. Seplembris. Eusebii presbyteri et
IIII.b XIX. confessoris. ix lect. OCTOBER.
Vigilia. Aureus v\v,'" Habet dies xxxi, luna xxx. Nox
c XVIII. Assumplio sancie Ma- numerus. habet horasxn, dies vero xi.
rie. VI capp. xvi. A OCTOB.Veris"simi Maximi et ejus
XII.d XVII. sociorum martyrum. ix lect.
i. e XVI. OctavasanctiLaurentii. IX lect. y. b VI. Leodegarii episcopi et mar-
f XV. Agapiti marlyris. ix lect. lyris. ix lect.
ix. g XIIU. xin. c V.
A XIII. Bernardi abbatis. vi capp. nB] n. d IIII. Francisci confessoris. vi cnp».H
xn. b XII. c III.
vi. c XI. Octava sancte Marie. vi capp. x. f II.
Timothei et Simpho- g Nonas. Martii episc. et conressoris. ix lect.
riani martyrum. ix lecl. Sergii et "Bachimartyrum. ix lect.
d X. Vigilia. Marcelli martyris. ix lect.
xni. e IX. Barlliolomeiaposloli. vi capp. xvni. A VIII.
iii. f VIII. Genesii martyris. ix lect. vn. b VII. Dionysii sociorumque ejus
g VII. Gerontii episcopi et martyrum. n capp.
confessoris. ix lect. c VI.
xi. A VI. Rufi martyris. ix lect. vv. d V.
Victoris 'episcopi ix lect. nn. e IIII.
xix. b V. Augustini episcopi et f IH. Geraldi confessoris. ix lect.
confessoris, vi capp. xii. g II. Calixti pape et matyris. ix lect.
c IIII. Decollatio JohannisBa- i. A Idus. UnTraniepiscopi. ix lect.
ptiste. vi capp. Kal. Novemb.
Sabine virginis. ix lect. b XVII. Sancli Michaelis. ix lect.
VIII.d III. Felicis et Adaucti mar- ix. c XVI. Victoris martyris. ix lect.
tyrum. ix lect. Lupi 'episcopi et confes-
e II. p,^1 soris. ix lect.
SEPTEMBER. d XV. Luce cvangeliste. vi capp.
XVII.e XIII.
Aureus Kii ' Ilabet dies xxx, luna xxix. Nox vi. f XIII. Irene virginis et niartyris. ix lect.
numerus habet horas xn, dies vero xn. Caprasii martyris. IXlect.
xvi. f SEPT. Egidis abbatis et confesso- g XII. Ursule et xi millium virgi-
ris II capp. num, ii capp.
Vencentii et Leti marty- xnii. A XI,
rum. ix lect. III. b X. Servandi et Germani marty-
v. g IHI. Anlonini martyris. vi capp. rum. ix lect.
A III. c IX. Fructi confessoris. ix lect.
xin. b II. Marcellimartyris. ix lect. xi. d VIII. Crispini et Crispiniani mar-
n. c Nonas. Obdulie virginis. vi capp. lyrum. ix lect.
d VIII. xix. e VII. Vedasti et Amandi episco-
x. e VII. porum. ix lecl.
f VI. Nativitas beale Marie virgi- f VI. Vincentii et Sabine et Cri-
nis. vi capp. stete martyrum. vi capp.
xviu. g V. Gregorii martyris. ix lect. Vigilia.
vii. A HII. vni. g V. Apostolorum Simonis et
b III. Proti et Jacinthi niartyrum. ix lect. Jude. vi capp.
xv. c H. D A IIII. Eustachii sociorumque ejus
1111. d Idus. martyrum. ix lect.
Kal. Oetobris. Exallatio sancte crucis. vi capp. xvi. b UI. Bellum de Benomarin. vi capp.
e iVHI. Claudi et socioruin ejus. ix leci.
Corneliiet Cipriani. ix lect. v. c II. Quintini martyris. ix tect.
xn. f XVII. Octava sancte Marie. mi cspp. Vigilia.
Nicomedis martyris. ix lecl.
Saucti Vincentii. ix lecl. N0VEMBER.
i. g XVI. Eufemie virginis et marty- Aureus K. i ' Habet dies xxx , luna xxix. Nox
ris. ix lect. nunierus. habet horas xiv, dies vero x.
A XV. Lamlierti episcopi et marty- d NOVEM. Festiviias omnium sanclo-
ris. ix. lecl. rum. vi capp.
ix. b XUII. XIII.e IIII. Commemoratio omnium fi-
c XIV. delium defunctorum.
xvn. d XII. Vigilia. n. f III.
vi. e XI. Matihei apost. vi capp. g H.
f X. Mauiitii et sociorum ejus. n cupp. x. A Nonas,
xmi. g IX. Clete virginis. IXlect. b VIII.
iii. A VIII. xvin. c VII.
BENEDICTIOAQUE.
vii. d VI. Octava omniumSanctorum. nui capp. A confessoris. ix leci.
Qtiatuor Coronatorum mar- n. g IIII. Sancte Anastasie virginis. ix lect.
lyrum. , |ix lect. A 111.
e ' V. Theodori marlyris. ix lect. x. b II. Barbare virginis et marty-
xv. f ,1111.Menne martyris. ix lect. ris vi capp,
iv. g III. Martini episcopi et confes- c Nonas.
soris. vi capp. xvui. d VIII. Nicolai episcopi el confesso-
A II. Eniiliani abbatis. ix lect. ris. vi capp.
xn. b Idus. Britii episcopi et confessoris. ix lect. vn. e VII. Octava sancti Andree. im capp.
Kal. Decembr. Clementini et Theodoreni f VI. Conceptio virginis Marie. vi capp-
martyrum. ix lect. xv. g V. Leocadie virginis. vi capp.
i. c XVIII. Hii. A IIII. Eulalie virginis et Martyris. IXlecl.
d XVH. Eugenii archiepiscopi Tole- b III. Damasi pape. ix lcct.
lani martyris. vi capp. xii. c II. Eugenie virginis. ix lect.
Ix. e XVI. Sancti Sperati vel comitum 1.d Idus. Lucie virginis et marlyris. vi capp.
ejus martyrum. ix lect. Kal. Januarii.
f XV. Aciscli et Victorie Marty- e XIX.
rum. IXlect. IX. f XVIII. Octava couceptionis sancte
xvn. g XIIII. Octava sancti Martini. 1111 capp. Marie. im capp.
Romani monachi martyris. un capp. „B g XVII. Octavasancte Leocadie. nn capn.
vi. A XIII. Ehsabeth de Ungaria. vi capp. xvn. A XVI.
b XII. Odonis abbatis. ix lect. vi. b XV. Annunciatio sancle Marie de
xiiu. c XI. Presentationis virginis Ma- la 0. vi capp.
rie. vi capp. c XIIII.
III. d X. Cecilie virginis et martyris. vi capp. xiui. d XIII. Vigilia.
Octava sancti Eugenii. iiu capp. iii. e XII. Thommapostoli. vi capp.
e IX. Cleinehlis pape et martyris, vi capp. xi. f XI.
xi. f VIII. Crisdgoni marlyris. ix lecl. ..g X.
xix. g VII. Catharine virginis et mar- xix, A IX. Vigilia.
tvris. vi capp. b VIII. Nalivilas Domini nostri Jesu
A VI. Christi. ini capp.
viii. b V. Vitalis et Agricole. Facundi VIII.c VII. Stephuni marlyris. vi capp,
et Primitive Martyruui. ix lect. d VI. Johannis aposloli el evange-
c IV. lisle. vi capp.
xvi. d III. Saturnini martyris. vi capp. xvi. e V. Sanctorum Innocenlium. vi capp.
Vigilia. v. f IIII. Thome archiepiscopi et
v. e II. Sancli-Andree apostoli. vi capp. mariyris. iiu capp.
g UI. Trauslatio saucti Jaijobi
DECEMBER. vi capp.
apostoli.
Aureus ^»i ' Habet dies xxxi, luna xxx. Nox C XIII.A II. Silvestri pape et confesso-
numerus. habet horas xv, dies vero ix. ris. iiu eapp.
xiii. f DECEMB. Sancti Eligii Episcopi et Columbe virginis. ix lect.
BENEDICTIO AQUE.
[xcm] y , Adjutorium nostrum in nomine Domini. f, Sit nomen Domini benediclum. ^. Ex hoc
^. QUilecit celum et terram. nune et usque in seculum.
a Benedictio aque. Consuetudineni benedicendi et 667, n.21), refert sanctum hunc episcopum asper-
sanctificandi aquam apud fideles vetustissimam esse D sione aquaehenedictaeab aedibus Elprdiidiaeoni ma-
ii soli jgnorant gui nesciunt Ecclesias, tain Orientis, lum dsemonemfugasse. Et sanclus Braulio Caesarau-
quam Occidenlis, aquani baptismatis ab initio con- gustanus archiepiscopus, in Vita sancti ^Siniliani
secrasse. Sed praeter aquam regenerationis (qnam Cuculali (Mab,, ibid., p. 211, n. 24), scribit jEiui-
fideles in sedihus, in viueis, in agris spargere sole- lianum, a viro quodam nobili rogatum uli malura
bant) et aquam, quam in consecratione ecclesiarum daemonem,qui sedessuas infestas habebat, orationi-
beiiedicebant, cuju; meminere Vigilius (Epist. ad bus expelleret, salem exorcizasse, et aquae conimi-
Profuturum, n. 2) et Gregorhu Magnus(£pts(. 71, scuisse more ecelesiaslico, eumque aspergendo, dae-
lib. IX), mos consecrandi aquam ad malos daemones mone in lugam acto, aed.esab omni immundi spiritus
averruncandos, ad eorum vires cohibendas, ad prae- molestia immunes reddidisse. Orienlales salem iu
stigia dissipanda, ad morbos pellendos, et ad ea aquam aspersionis non immillunt, at cpntra Occi-
omnia amovenda quae fidelium incolumitali oberant, dentales Ecclesiae,prisco ritu, aqum benedictmsrjlcm
aut quieti, jam inde a saeculoiv, et fortasse antea, misceat. Hune morem in Hispania oblinuisse hicus
in Ecclesia obtinuit. Hanc aquam aut benedictam, Braulionis, in eitata Vita sancli ^Emiliani, probat:
aul sanctam, aut exorchalam, aut aspersionisappel- Salem exorcizat et aqum commiscet snRE ECCLESIA-
labant, et apud Gotho Hispanos et Gallos salis spar- STICO.Unde eliam apparet ritum immiltendi ^ajem
sum, et salis sparsio dicta est, eamque recentiores in aspersionis aqiiain, in Hispania, aevo Brauiioms
grammatici, vocabulo Latino polius quam ecclesia- recentem non fuisse, eumdemque Roraaeoblinuisse,
stico, lustralem aqitam dixere. Cyprianus, in Vita cx Sacramenlario Gelasiano Em. (Tlwmasii lib. in,
sancti CaesariiArclatensis (Mab., smc.i Bened., p. n. 75) conjicere licet, nam de sale benedicendo, et
105 BKNEDICTIOAQUE iOd
Ilic (aciat sacerdos signmn crucis in ipso \{ sli. ° Te
iso sale, et t\ T supplices exoramus : ut P hoc sal digneris
'iitsufftettribus vicibus: el postmodum dical hunc se- <iaspicere. Quaienus r majeslatis s
tue virtute contra
qtienlemexorcismum: omnes spiritus immundos valorem possil acci-
Exorcismus satis. pere ; expellat * ab omni loco ubi tua fuerit invo-
catione adspersum: quicquid potest esse pesliferuni;
a Exorcizo t<\ creatura salis. In nomine Pa )& tris ut exhibeat salutis cffectum. u Deterreat
plenum
ct Filii >J<el Spiri i3&tus Sancli, qui te per Elizcum oinncs prestigias Yinimici: et omnia x monstruoso-
in aqua mitii jussit, ut sanarentur b aque sleriles. rum genera longius faciat y effugere. Gravedines
Quique divina oris sui voce ait. Vos estis sal terre. onines : fantasiasque z cornpescat, et per aa signum
Et per Aposlolum suum e vas eleclionis: d sermo Crucis Filii tui Domini' nostri tulelam fidelissimam
vester sil sale condilus. Ideoque efficere sal exorci- desiderautibus bb prestet. l^. cc Ameu.
zizalum : e ut sis f in remissionem peccatorum et Deinde de[erl aquam in urceo ad sacrandam : el iu-
sinitatcm mentium. ln protectionem animi atque su[ftat ibidem tribus vicibuset dicii exorcismum.
[xciv] corporis : in coiifirmationem salutis ad expel-
lendas el excludendas omnes demonum tentalioncs. Exorcismus aque.
s In uomine Dei Pa %/>tris omnipotenlis i& et Jesu Oratio. dtl Discede immunde Spiiitus ab omnibus
Christi Filii ejns >BL qui in Trinitate unus vivit et quibus fidesnoslra usura estce religionisofliciisacra-
regnat iu secula seculoruin. Amen. uientis, nec prelendas culpam ciiminis: qui agno-
' f
Oratio. Virtulis lue i invictam forliludineiii de- scis potentiam Salvatoris.f Nou cx merili conliden-
precamur Douiine sancle, Patcr k elerne, omnipo- , lia : sed RBprecepto. Licet ipsa potcstas [xcv] mini-
lens Deus, qui inter oniniaml necessaria : que per R " slerii
dignitas sit ininislri. Te igitur b!' comiiiuiiem
Jesum Cliristum Dominum iiicum procreaie jus- Dominum aque '' creature convcuio : ut i J conser-
sisti. Nonminiinam graliam conferre dignatus es vante molus sensibilitalis intelligcns subjici servicio:
sali : ul ex illo possinl universa condiri u omnibus 1'kquod placere Deo ll utimur non recuses. Oninem
ad escam : iilium tuum Dominum nostrum procrea- a te communionem demonum : oinne collegium ini-
in aquam immittendo, expressa ibi fit mentio. Ex I Necessaria. Ita Pont. HelinarJi, at Bobien. Sa-
eodem pariter (Ibid.) habemus, non tanlum salem, cram. breviter sic: Qui inler cuncta qumprocreari jus-
sed vinum quoque et oleum sandilicalum in asper- sisli.
sionis aquam nonnimquam immissa fuisse. Rubrica mMeum. Helin., Dominumnoslrum.
enim Gelasianamonet: Hic tniuis vinum in ipsam II Omnibus. Lege, ul in Pont. Helinardi: Qumom-
aquam ; et deinde : 1'osl hmc mitlis de oleo sanclifi- nibus ad escam', per eumdemFilium luum Dominum
cato in aquam; et sic aspergis eam cum hyssopo per nosirumpfocreasti. Sacr. Bobien.: Qumhominibusad
domus. Hispani et Galli benedictionem aquaeasper- escam per Filium luumDominumnosirum, dignalus es
sionis, ab exorcisiv.o salis iuchoabant, uti ex hoc largiri. 0 Te supplices. Pout. Helin. :
loco Mhsalis nostri, ex Braulione, in Vila sancli Ideoque te supplices,
iEmiliani, et ex Bobiensi Sacramentario (P. 5JC) etc. Sacr. Bobien., perquem, Domine, suppticesexo-
apparet. ln quo litulus cxorcismumad salis sparsum ranuis, elc.
faciendum, cui primum subjicitur exoreismu5, ct !:e- p^* P Hoc sal. Ila Helin. et Bobien.
nedictio salis, lum cxorcismus, ct hcnediclio aquac, i Asptcere. Ita Helin., at Bobien., sancuficare.
ac demum benediclio salis et aquae, postea quam 1 Majestalis. Pont., Helin. : Ex majestalis lumvir-
fuerunt coimnisia. Qiiem ordinem Missale Xiiuenii tule. Sacr. Bobien. : Utex vullu majeslalis tttmvirlU'
relitiuit. Al ritu Romaiio priniuni aqua, atque deinde tem, contra omnes immuitdos spirilus possit acci-
sal benedicilur. Dcniuiu Mazarabes, in co:.cilioConi- pere.
poslellano, anno 1051 (cap. 3), decrcvcrutit ut prcs- 3 Valorem. ItaHelin., at Bobien., virltttem.
byieri omnibus diebus Dominicis SALISSPARSIONEM * Ab omni loco. Ila Ponl. Helin ; at Bobien., a
(acereiit. tabernaculis [amulorum luorum.
a Eaorcizo. Forma eadcm exoicizandi salcm ex- u Deterreat. Ita Helin.; at Bobien., delergas,
slal in Saeramenar:o Bobieiisi, qua Galli iUeban- T Prestigias. ItaBobien.; at Helin., omnia
prm-
lur. siiyia.
b Aque sleriles. Bnbiensc, ttl sanaretur sierilis. x Monslruosorum.ita Helinard., Bobien., monslro-
c Vas electionis.Bobiensi deficit. rum.
d Sermo vesier. Bobiensi, nosler. y Effugere. Ita Bob., Helin., effugari.
e Ul sis. Foite' legcnduin ctim Bobiensi: Ut ubi- z Compescat.ln Bobiensi additur : El tranquillitaiis
cuntnte[ueris aspersus, sis, etc. - tn omnibusconferat graliam, quod in nostro Missali,
1 In remissionempcccalorum In Bobicnsi isla defi- c-tin Ponlif. Helinardi desideratur.
ciunt, el rcliqua paulo aliter quam in noslro Missali E" Et per. Ila Helin. At Bobien., per, omisso et.
legunlur. i-i)Preslel. Ila Helin., Bob., prmsles.
« In nomine. Hxc forniula concludendi exorci- D cc Amen. Helin. Qui tecum , etc. Bobien. nihil
smum plane Gotho-llispana csl. Sacramentariuin Bo- addit.
biensc alj;er, s-ic: Per DominumnostrttmJesum Cltri- dd Discede. Formam hanc exorcizandi aquam e
slum, qtti venturusesl judicare smculumper ignein. Ponlificali Helinardi Martcnius, superius cilalus
h Qui in. Num forle lcgendum qui, de Trinilale (Col. 754) exhibuit. At in Sacrameniario Bobiensi,
unus, cumSpiriiu sanclo vivil, etc. ? ConciliumTolc- loco hujus, habetur consneta forma Gregofiana :
tanum IV, in professione fidei, habei: Idem Domi- Exorcizo te, creatura aqum, etc.
nttsJesus Cliristus, unus de sancla Irinilale, ctc. ee Betigionis. Pont. llelin., Beligiosi.
' l'tt(«(.s. Eadem oratio exsiat in Sacramenlario 11 Non e.r. Helin. recle habel non est.
Bobiensi, exslat quoque in Poniilicali ilelinardi ar- B Precepto. Lege, ut in Ponlificali Helinard., sed
chiepi.copi Lugduucnss, in benediclione aqusc, prac- prmcepli.
hii Communem.Lege, ut in Pont. Helinard,, per
niissaO:dini dedicaiiunis Ecclcsiae, apu.i Menaruum
(De anliq. Eccl. Bit., lom. II, lib. ll, cap. 15, ord. 9, communem
li
Dominum, etc.
col. 75;). 6'rea(ure. Lege crealura, ut inHelin.
i Iniictam. Ita Ponlif. Helinardi, al Bobiense Sa- i I Conservanle.Pont. Helinardi,«(, conservalomolu
craniciiiariu-.ii,imjiciissimain. sensibililalis, inlelligens subjici servilio, quo ptacere
k Mterne omnipolensDeus. Ita.Heliuardi Pontific. Deo uilimur, nou recuses.
Bobicusevero : Dominc sancte, Palcr omnipolens, kk Quod. lielin., quo.
alerne Dc:s. 11 Utimur. Helin., nitimur.
1'ATBOL.LXXXV. 4 i
407 BENEDICTIOAQUE 108
quitatis expurges. Tolam fanlasnialis labeni : eapax A ter baplismo k ad commodura: fxcvi] culpe traducis
dominice prolectionis extermines: ut gratia sancti- inimicum sapientie actum erroris nunifestas adver-
(icationis indepta : tuo noslroque pariter creatori sum : Sancti Spiritus tui sanctilate reddas sanetifica-
debito fauiulatu deserviens : omnem spiriluum pra- tum. Nec ullo contagio reddalur iminundum : quod
vorum nequiciam : quocumque locofueris ab adsparsa tua fieri credimus majeslate beatum : sed ita per te
dejicias : et sancte copiam beiiedictionis inducas. plenum prebeat sanctiticatinniseflectuin: ut ubicum-
R). Amen. Per misericordiani tuam Deusnosler: qui que invocato nomine tuo fuerit manu emissum vel
es benedictus et vivis et omnia regis in secula secu- modo qnolibet assumplum : expulsis et explosis om-
lorum. ^. c Araen. Jlumiliate vos benediclioni. y . nibus insidiis contrarie parlis : non solum cuncta
Dominus sit semper vobiscum. iii. Et. demonum niachinamenta ex eodem loco fugata defi-
Benediclio. Domine sancte Pater omnipotens ciant: l sed etiam Sanclorum Angelorum custodia
d
eterne Deus : instilulor et conditor omnium elemen- semper ibi mansura consislat. ii,. Ameu. Pcr mise-
torum : qui per Jesum Christum e Domiimmnostrum licordiam, etc. Dominussit semper vobi'cum. ^. Et.
elementum hoc aque in salutem humani gcneris esse Benediclio Dei Patris omnipotentis et Fihi, et Spiri-
voluisti : le supplicesdeprecamur : ut exaudilis ora- tus Sancti descendatet maiieatsuper hanc crealuram
tionibusnostris : f illud tue pietalis vespcclu sancti- salis et aque. $ . m Amen.
fices : atque ita ab ea omnium spirituum immundo- Antipltona." Sparsit nosDeus hyssopo : el niuiida-
rum recedat incursio : ut ubicumque fuerit innomine bimur : la^abis nos et super nivem dealbabis nos.
tuo adspersa : gratia tue benedictionis advenial : et y . Miserere mei Deussecundum magnam misericor-
mala s omnia te propiciante recedant. ^. Amen. T>diam tuam : etsecunduiniiiulliludinem miseraiionura
Per misericordiam, etc. Dominussit semper, etc. tuarum dele iuiquilatem meam. Presb. Lavabis.
Hec aqua jam sanctificata in crucesalis ponilur el f . Gloria et honor Patri et Filio el Spiritui. Presb.
dicitur. Commixtiosalis et aque. In nomine Pagjdris Lavabis. y . Ostende nobis Domine misericordiam
et Fii&lii et Spirilus i%fSancti qui regnat Deusin se- luain. ^. El salutare tuuni. y. Beali qui habilaiit
cula seculorum. ^ . h Ainen. in domo tua Domine. ^. Iu secula seculorum lau-
Posl mixtionemsalis et aque. dabunt te. y . Doraine exaudi orationem meam.
Oratio. { Eterne oranipote s Deus : qui nobis a te cum I^. Et clamor. Dominussit semper vobiscum. ^ . Et
conditam creaturam aque : i ubi dislinxisti ul liquo- spirilu.
rem simplicem ad lavacrum : salsam solidilatem Oremus.
preberes ad condiraenlum: qualenus et sordida pos- Oralio. Exaudi nos Domine sancte Pater elerne
sinl ablui : et fatua irobui : quo el noxa tollerelur Deus el mittere dignare sanctum Angelum tuum de
oriuiiialis; et corrigeretur error ad viam salulis. Te celis , qui nos custodiat: loveat : protegat: visitet;
olficiinostri functione : immeriti deprecamur : ut et defendat omnes habitantes vel convenientes in
hec salis et aque in luo nomine facla permixlio cle- hoc habitaculo Dei. Per CiiristumDominuui,elc.
nientie tue sanclilicelur obtutu, quodque my.-teriali-
n Adsparsa. Helin., aspersa. ciuntur; deinde in Missalinosirosolemne illud Goiho-
h Inducas. Helin., infundas. Hispanumper misericordiam tuam, etc, et salutatio
c n]. Amen.Helinardi Pontilicalehabei: perDomi- C PQpuli Dominussil semper, etc, quoe in Ponlilicali
num nostrum Jesum Chrisium, qui veniitrusest judi- Helinardi et etiam BobiensiSacraraentario deside-
care vivos,et morluos, et smculumper ignem. rantur.
d Domine. Hanc oralionem, qua; in FonlilicaliHe- 1 Elerne. Haec oralio in Pontiticali Helinardi ex-
linardi exslai, Martciiius(Cot.875) edidil, apud quem stat, et apud Martenium (Col. 756) edila est In Sa-
Benedictioaqum inscribilcr. At iu Sacra uenlarioBo- cramentario Bobien^i, pro bac oratione, ponilur ea
biensi, oratio, qusc Benediclioaqum insciibilur, est qua in MissaliXimenii, post exorcismum, sal bene-
consueta Gregoriana: Deus, qui salutemhumanige- dicitur, sed iionnihil immutala, uti' superius inonui.
neris, etc. Haec vero nostra, sed interpolata, et i Ubi distinxisii. Lege i(a dts(iuxts('i;in Pont. He-
nonnihil routata, post commistionem salis et aquae linardi tn fide disiinxisti.
inBobiensi exhibetur. Nononiitlendum.solemne illud k Ad commodum.Forle accommodum.Pont. He-
Humiliate vos, et salutalionem consuetam populi Do- lin., commodum.
minus sit sempervobiscum,quaein MissaliXimeniile- 1 Sed eliam. Pont. Helin., e(.
guntur, nec in Pontificali Helinardi, nec in Sacra- m i^. Amen. Pont. Helin., per Domtnum, etc.in
mentario Bobiensi, inveniri. nostro subsequunlur per mitericordiam,etc, etsalu-
e Dominumnoslrum.Helin., fiiium tuum. talin populi, et benediclio salis et aquse, quaeomnia
c Itlud. Helin., eam. PontificaliHelinardi desunt.
* Omnia. Helin., noslra. " Sparsil. Forte, asperges.
h ^. Amen.ln Helin., per Dominum,etc, subji-
MISSALE MIXTUM
DICTUM MOZARABES.
$<xx$ ptxm.
Ineipil Missu. Haecoratio proprio nomine missa orationum, de qua iidem : Secunda invocaiionisad
appellatur, esique prima illarum septem orationum , Deumest, ut clemenlersuscipial precesfideli»"'" ' 0hin^
quas sanctus Isidorus, lib. i de Off. eccl., cap. 14, lioncmque eorum.
Elherius ct Beatus, adv. Elipandum Archiep. Tole- » Post nomina. Haec orati^ osl
lanuin in Missa recensenl. Prima ora<io, inquiunt nomim dM
qma post dipiycha reci£rl consueverat. Tertia aulem.
Etherius et Beatus laudali, lib. i, admonitioniserga l.npiit sancius U,drjrus, effunditur pro offerentibus
fiovulumeslf ul omnes exciienlur ad orandum Deum. s:ve proMftthctis fidelibus, ut per id saerifichtm <w
*Mimhiaiiihemi Est h*fcsectinda illarum septem HIOM» rgiisequahlur,
115 MISSALE MIXTUMSIX. fiEG. H. ISIDORl. ~ PARS•I< fW
confundamur : ciini atl judicandum veueris orbein. Ai. Jesu Christo fdio Dei 'qui est in ceiis dignas lauttes
§. Chorus.Amen. diguasque gratias referamus, Et dicendo. Gratias
Dicat Presb. Quia tu es vita vivormn : sanilas in- referamus; Elevel Sacerdos manus in allum. ^.
lirmorum : ac requies omniunvlidelium defuncloimm Choms. Dignum et justum est. Postea dicaPPretbiter.
in eiema secula seculomm. i^. Chorus. Amen. 5 ° Inlatio. Dignumet justum esl. Nos tibi gratias
Dicat Presb. agere; Dumine sancte Paler elerne omnipotens
Oratio » ad palrem. Doniine Deus omnipoleiis : Deus : per Jesum Christum lilium tuum Dominura
qui pro liiunani generis rcdemplione coeiernum libi iiostrum. Quem Johaniies fidelis amicus precessit
coequalemque filium angelica annunciatione : per nascendo : precessit in desertis lteremi predicando:
Marie Vitginis uteruin usque ad nos voluisli trans- precessii bapiizando. Viam quoque preparans judicii
mittere : atque ante ipsius filii lui adventum Johan- ac reriemploris : convocavit peccatores ad peniten-
nem dignaius es deslinare preconem. Ut per ejus tiam : et populum salvatori adquirens baptizavit in
veridicam in deserlo heremi predicationem : populus Jordane peccata pnopria confitentes. Non homines in-
penitens velernorum facinorum acciperet veniam : novandopleuam conferensgratiam:sed piissimiSalva-
per iii)viaulem hominis Dei Regnum evangelizantis _ toris- ammonens expectare presenliam. Non remit-
divine Trinitatis plenam miiiidus consequi mereretur J lens ipse peccata ad se venieniibus : sed retuissio
ineffabilein gratiam. Donanobis in hoc tempore ad- nem peccatorum ad futurum pollicens esse creden-
veiitus unigeniti lui eandem pacis graliam : tpiani in lihus. Ul descendenlibus lI in aqua penitenlie : ab
preleriia largire dignams es secula : et illis nos iu illo speraretur remedium indulgentie : queni ventu-
occursu b fidei socies numerandos : quos in fidei riuii nudiebant plenuro dono veritalis et gratie.
priiriordio a Johanne in Jordane p.enitentie undis Baplizalus igitur ab eo Christus ex elemenlo visibili
aqiiarurii abliiios : a le postremo per lilium in Spi- et spirilu invisibili. Ducebantur per obedieniiam ad
rituSaiictoetigni cognoscimus baptizatos. Bespon- misericordiam per filium sterilis : ad liliuin virginis.
deat Chorus. Amen. DicatPresb. Quia lu es vera pax Per Johannem bominetn : atl Cbristum
leciim et jnagnum
riOStraet charitas indisrupia vivis regnas hominem Beawi.Quem cmn Palre, et Spiritu Sanclo
Cum Spiritu Sanclo unus Deus in secula seculorum. adoranl
Chorus.Auien. angeli atquc archangeli : throni domfna-
H). tiones : et potestates ita dicentes. fi . Chorus. San-
Dicat Presb. elevatls manibus in celum. Gratia Dei etus. Sanctus. Sanctus DorninusDeus
Sabbaoth :
Palris omnipotenlis pax : ac dileclio Domini nosiri
pleni sunt celi et terragloria majestatts tne : osanna
JfesuChristi : et communicaiio Spiritus Sancii : sit lilioDavid: osanna in excelsis. Benediclus qui venit
Chorus.Et cum ho- C
semper cum omnibus nobis. 0). in nomine Doiiiini: osanna in excelsis.
minibus bone volunlatis. iDical Presb. Quomodo
astatis pacehi facite. ^. Clwrus. Pacem meam do Cieal Presbyler.
vohis : pacem meairi commendo vobis : non sicut. Post Sanctus. Vere sanclus et glAriosjis Dominus
muhdus dat pacem do vobis. f . Novum raaiidalum noster Jesus Christus filius luus. Quem olim credi-
do vobis ut diligatis invicem. Beiieretur. Pacemmeam mus incarnatura fu^sse pco salule liuiuaiii geperis :
dd vohis. f . Gloria et honor Patri et Filio et Spi- ei niinc expeclamus ad judicium venturum in gloria
ritui Sanclo in secula seculorum amen. Beiiereiur. ciariiatis cuin oninibus sanclis : ipse poininus, ac
Pacem meam. Interim quod Chorus dicii. Pacem redemptor eternus. Deinde dicat Presb. in sitentio
irieam: accipiat Sacerdos pacemde palena dicendosic. junclis manibusinclinando se anie altaxe hai\c Qtra-
Habeie osculiim dilectionis el pacis : ut apti sitis tionem.
8acrbS:inclismysferiis Dei. Et statim det pacem Dia- e Adeslo adesio Jesu hone pontifex in medio
cono vel puero : ei ptter populo. Postea inclinet se nostri : sicut fuisli.in medio discipulorpm luorum :
Sacerdos junctis manibus et dicat. lntroibo ad allare sancli >£(fica liauc obiationem : ^s ut sanptificata i£
Dei iiiei. BespOndedtChorus. Ad Deum qui leiilicat iD sumamus per manus saiicii angeli tui sapcte pomipe
juveritntem mearii. Presbiler ponal manus super cali- ac redemptor eterne. f Dominus noster Jpsus Chri-
'
cem ei dicat. Aures ad Doroimim. $ . Chorus. Hahe- slus in qua npcle iradebatur accepit pancni : et gra-
:• mus ad Dominuiri. Dicat Presb. Sursuin corda. ^. tias ageus bene )$i dixit ac fregit: dediique discipu-
Chorus. Levemus ad Dominuro. Dicat Presb. incti- lis suis dicens. Accipiie el /iianducaic. &Hpc : est:
nando se juhctis manibus. Deo ac Domino noslro corpus : meum : quod : pro : vobis : iradetur. Hie
» Ad patrem. Cnr. ad pacem. Error est typograph. et Osanna in Ecclesiiscanlalur. Terminattir iilalio so-
llaic quarta oratio suo nomine ad pacem diciiur. lemni trisagio L.alineel Gnr.ceproniuiiiaio et excliji-
Quarta post hmc, ail sanclus Isidorus, inferinr pro lurdoralione posl sanctus dicta.
osculo pacis. Ea enim absolula astanles fideles sibi ln aqua. Corrige, aquam.
jnvicem paceni daht. e Adesto.Hic incipit canon, qui est brevissimus.
J>Fidei. Fortasse, filii. f Dominus noster. lioc cerie loco aliquid dce^' ,
cItiiu!:n- Quae iV/aitoMozarabis, Romano Missali quodsine manuscriptorum auctoriiate supplerc v,-;i
Drwfcaiodicilur Gallis «bm: eohtestatio, ant missm audeo.
mnla inferlur illutio « l'"ormaisia consecrationis poniiur, ne a.tiqni! s
immolaiio. Sauctus ls.^rus
in sanciificationeoblatidnis,m ^ ".,™ De\ 'aud°'"' ignorelur, sed diodie servetur'EcclesLe trail.ilio.,qi::c
'^miiUasi cst "issa: Hoc ; esl : enim ; corpus: meum Hic }
terrestrium creatufa, virtutum ''CfeleHtfuT,
117 MISSALE MIXTU.USEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 118
etevaiurcorpus. Quoliescumque manducaverit.s : hoc A et mortuos. Cujus regni non erit fiuis. El in Spiri-
faehe in nieam )& commemorationem. Similiter et lum Sanctum Dominum vivificatorem : et ex Patre
calicem poslquam cenavit dicens. Hic tj esl : calix : et Filio procedentem. Cum Patre et Filio adorandum
novi : testamenti : in : meo : sanguine : qui : pro : el conglorificandum. Qui locutusest per 1'rophelas.
vohis:et : pro : mullis : effundetnr : in : remissionem : Et unam sanctam Catholicam ei Apostolicain Eccle-
pecea^ortim. Hic etevelur calix coopertus cum filiola. siam. Corifiieor unum baptisma in remissioneiu pec-
Quotiescurnquebiberitis hoc facite in meam >$<com- caiorum. Expectamus resurreclionem mortuorum :
memorationem. Et cum perventum fuerit ubi dicit. et vitam veniuri seculi. Aroen.
In ineam commemnrationem. Dicat presb. alta voee
omnibusdiebus preter festivis : pari modo ubi dicit In
claritalem de celis. Et qualibet vice respondeat Cho-
rns. Amen. Quotiescumque manducaveritis panera
hunc et calicem istum biberitis : moriem Domini
.'inniinciabitisdonec veniel. In claritatem £< de ce-
lis. ^ Chorus. Amen.
Dicat Presti.
" Post pridie. Oralio. Domine Jesu Chrisle hanc
l.osliam vivam illuslraiione adventus sanclifica ut
ex ea libantes : mundemur a crimine : el tuatn gra-
tiam mereamur percipere sine fine. S. Amen. Po-
slea dical presb.
Te prestanle sancte Domine : quia lu hec omnia
nobis nidignis servis luis : valde bona creas : sancli
5» ficas : vivificas vj<benedi )$i cis :& ac preslas
nobis : D ut sit bcnedicla a le Deo nostro 111secula
seculorum. ^ . Chorus.Amen. Et tunc Presb. acci-
piat corpus Domini de patena ec ponat super calicem
diseooperlum:el dicatallavoceommbusdiebusvidelicet
lestms et Dominicis: preter in locis in quibus erit Q
mtiiphona propria ad confractionempanis. Dominus
sit semper vobiscuro. ^. Et cum. Dical presb. Fi-
dem ouain corde credimus: ore autem dicamus. Et
elevel Sacerdos Corpus Chrisli ul videalur a populo.
El dicat Chorussimbolumbiniac bini videticet.
< Credimus in unura Deum Patrem omnipolentem. Et deinde faciat Presbyler sic. Frangal Euchari-
Factorem celi et terre. Visibilium oinnium et invi- sliam pcr medium: et p>nalmediamparlemin Palena: et
sibilium condiiorem. Et in unum Dominum nosiruin de atia parle faciat quinqueparticulas et ponat in Pa-
Jesum Christuni Filiura Dei Unigenitum. El ex Patre tena : et accipial aHampartem et fnciat quatuor par-
natum ante omnia secula Deum ex Deo. Lumen ex ticulas et ponal in Patena simililer per ordinem faete
lumiiie. Deum verum ex Deo vero. Nalum non fac- per rotas istas que supra sunt. Et statim purgel bene
tuin. Omousion Patri hoc est ejusdem cum Patre digitos : et cooperto calice fiat memenlo pro vivis.
substanlie. Per quem omnia facta sunt que in celo et Postea dical Presbyter ad oralionem Dominicanicqua-
que in terra. Qui propter nos homines et propter liter istam oralionem.
nosiram saluiem descendit de celis. Et incaruatus d Oremus. Verbum Patris e quod cum fictum es
est de Spirilu Sancto ex Maria Virgine et homo factus _ ut habitares in nobis. Presta nobis ut qui te venisse
esi. Passus sub Ponlio Pilato. Sepultus lertia die jam credimus : ab oimii peccatorutn cruamur con-
resurrexit. Ascendit ad celos sedet ad dexteram Dei tagione : cum precepiiunis !ue oraculis proclamave-
Patris omnipoteniis. Inde venturus est judicare vivos rimus e terris.
cst: enim: calix :sanguinis: mei: novi: et: elerni: le- b Ut sii. Lege ut sint.
slamemi: myslerium: fidei: qui: pro: vobis:et: pro: c Credimus.ConciliumTolelanum m, can. 2, jus-
muttis : effundetur : in : remissionem: peccalorum, sit ui anie orationetn Dominif-ainrecitnreiur Symbo-
11Post pridie. Sic enim haecoraiio vocaiur in Mis- lum Consianiinopolitaniim. Sanctus Isirlorus Nicae-
sali nostro, a saucio lsidoro confirmalio sacramenti; nnm appellat, qnia iia vulgo vocari solebat.
in liturgiis Gallicanis, aliquando posl mysierium, ali- d Oremus. Post divisam in paries Eucharistiam
quando post secreta dicilur. Exhinc sexla succedil,ait sacerdos dicit Oienitts, et subdii capiluluin, quod est
sancius Isidorus, confirmaliosacramenli, ut oblatio, quasi introductio ad oraiionem Dominicam, quaesta-
qum Deo offertur, sanciificata per Spirilum sancium, lim adjungilur, et IISRC est nltima earum septem ora-
corpori Christi, el sanguini confirmelur, ita in Edil., tiomim qiiarum sanc:us Isidorus iu riiis>afacit men-
at in Codicibusomnibus mss. teste Hittorpio (in va- lioncm, qui addit : Hw sitnt itaqne septem sacrificii
riis lectionibus, pag. 591, adjeclis operi de divinis eraliones commendaim aposioiica evangelicaquedo-
caiholicaeEcclesia?Ofliciis)legilur corporiset sangui- ctrina.
nis confirmetur. • Quod cum (actum es. Lege, quod caro faclum es,
119 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 120
Paler nosler qui es in celis. i|. Anien. Sanctifi- A P. Alleluja : alleluja . allcluja. In dicendo. Gustate
ceuir nomen tuum. i?. Amen. Adveuiat regnum et videle. Accipiat Presbyler aliam parliculam se-
tuum. i^. Amen. Fiat voluutas tua : sicut in queniemque dicitur Gloria. Et ponat super calicemet
celo et in lerra. §. Amen. Panem noslrum quoti- dical cum silentioistam oralionem.
dianum da nobis iiodie. ^. Quia tu Deus es. Et Panera celestem de mensa Domini accipiam : et
dimitte nobis debita noslra : sicut et nos dimiitimus nomen Dominiinvocabo, Et dicat sacerdos. Memen-
debilorihtis uostris. 15. Amen. Et ne nos inducas in topro mortuis : tenendoillamparticiilamsupercalicem;
tempialionem. i^. Sed Hbera nos a malo. Dica( el dicto Memenlodt'ca( islas oraliones que sequunlur.
Presb. Liberati a malo : confirmati semper in bono :
DomineDeus meiis : da mihi corpus el sanguinem
tibi servire mereamur Deo ac Doroinonoslro. Pone Filii tui Domini nosiri
Jesu Christi ita sumere : ut
Dominefinem. 7/t'cpercutiatpeclus: peccatis nostris:
illud remissionem omnium peccatorum merear
da gatidium tribulaiis : prebe redemptionem capli- per
: et tuo sanclo Spiritu repleri Deus nosier :
vis : saniiaiem inlirmis : requiemque defunctis. accipere
vivis el regnas in secula seculornm. Ainen.
Concede pacem el securitatem iu omnibus diebus qui
nostris : frange audaciam inimicorum noslrorum : et Oraiio. Ave in evum sanctissima caro Chrisii im-
exaudi Deus orationes servorum tuorum omnium B perpeluum suiiima dnlcedo : panem celestem acci-
lidelium Christianorum in hac die et in omnl tem- piaro et nomen Domini invocabo. Ilic facial signuin
Dominumnostrum Jesum Chrislum filium cum liostia el sttmat pariiculam quam in manu hubet
pore. Per
tuum : qui tecum vivit et regnat in unitale Spiritus et cooperiatcalicem el veniai ad Patenam : etconsu.
Sancti Deus. Pcr omnia secula seculorum. ^. Amen. mat omnes parliculas per ordinem. El deinde aecipiul
Sic [acial presb. Accipialmodo purticiilam que dictlur palenam el ponat super caiicemel purget benecumdi-
de Pclena : a et calicem: in lem- gito polticis et dicat hanc oralionem.
regnum ponat super
pore resurreciionis videlicetdicat iribus vicibus. Vicit Ave in evum celeUis | oius : qui mihi ante omnia et
leo tle Iribu Juda radix David alleluja. ^ . Chorus supra omnia dulcis es.
qualibet vice. Qui sedes super Cherubin radix David Alia oratio. Corpus et ,-anguis Domininoslri Jesu
nlleluja. Et poslea dicat islam oraiionem inler se Christi cuslodiat corpus et animam meam in viiap-i
submissavoce. t ternam. Amen. Hic accipial sanguinem: et dum Sa-
Sancta sanctis el conjunctio corporis Domininoslri cerdos swnpseril sanguinemdicat immediulehanc ora-
Jesu Clu isti : sit sumentibus et polaniibus nnbis ad lionem.
veuiaiu : et defunciisfidelibus prestetur ad tequicm. DomineDeus meus Pater et Filius et Spiritus San-
Q
Et mitlat parliculam in calicem et cooperial calicem: clus : fac ine le
semper querere et diligere : et a le
et dical alla voce sic : si non fuerit ibi Diuchonus. 1er hanc sanctam communioncm nuu-
quam sumpsi
Humililaie vos benedictioni. Dominus sit semper vo- quam recedere :
quia lu es Deuset te non est
hiscum. i^ . Ei cum spiritu. b Benediclio.Illuslret vos alius in secula seculorum. Amen.preter Cantet Chorus
unigeniius lilius Dci lumine aclvenlus sui : qtii vos comm. Rifecti corpore etsanguine le laudamus Po-
redimere 11011dedignatus est precio sanguinis pro- mine. Alleluja :
alleluja : alleluja. Eal Sacerdos ad
prii. is). Amcu. Accingal vos virtulibus pacis : et eornu altaris el dicat hanc orationem,
diiet uuineiibus copiosis. i^. Amen. Ipsumque Do-
Refecti Christi corpore et sanguine pariter : quia
ininum scmper habeatis proteciorem : quem omni-
sanctificati Deo Pairi omnipoteniigratias referamus :
polens Pater susciiavit de tribu Juda victorem ^. ut nos in eandem refectionem et sanctificationeniha-
Amen.
bentes liic : et in fuluro seculo gloriam percipiamus.
Dical Presb. Per misericordiam ipsius Dei nostri:
i^. Anien.Dicat Presb. Per misericordiamtuam Deus
qui est benedictus et vivit "7 et omnia regit iu secula noster
seculorum. i^ Amen. Dominus sit semper vobiscum. qui es benedictus el vivis et omnia regis in sc-
Chorus. et ciia scculorum. \\. Amen. Dominussil semper vo-
B).Etcum. Dicai Gustale videte quam *' biscum.
suavis est Dominus alleluja : alleluja : allcluja. f . i^. Et cum. Dicat Presb. vet Diachonus.So-
Benedicam Dominura in onini lempore : seinper laus lennia cornplela sunt in nomine Doinini noslri Jesu
Cliristi : vtuiim nostrum sit acceptum cum pace. 15.
cjus in ore meo. P. Alleluja : alleluja ; alleluja. Deo
gratia3. hla oratio supradicta sit in medium alta-
f . Redimet Dominusanimas servorum suorura : et ris. In isla Missa et in aliis non vertitur Sacerdos ad
non derelinquel omnes qui sperant in eum. P. Alle-
. populum nisi quando dixerit. Adjuvale uie fraires in
: :
luja alleluja alleluja. f Gloria et honor Patri et
oraliouibus vestris.
Filio et Spiriiui Sancto in secula seculorum, Amen.
«.El ponat. Ad haec intelligenda nolandum quod a oralione quae sequitur. ROBLES.
Paschale usque ad Penlecosten, et in festo Corporis b Benediclio. Concilium Toletanum lv, can. 18 ,
Cbristi sacerdos lenens supra calicem pariicnlam Re- sancivii ut: Post oralionem Dominicamel conjuttciio-
gnum ler alia voce, quasi canens, dicit: Vt'ct'(leo de nem panis el calicisbeiiediclioin populum sequatur,et
iribu Juda radix David; quibus singulis vicibus re- tum demumcorporisei sanguinis Dominisacramentum
spondciur : Qui sedes super cherubim radix Duvid, sumatur. Juxia Missalo Romanum benedictio datur
alleluja. Aliis autein diefbus,accepta particula Be- petacla Missa.
$num iujicil calisi dicemij Santta M\eM, slc.»' ul in
Hl MISSALEMIXTUMSFX. REG. B. ISIDORI. - PARS I. 129
IN SECUNOODOMINICODE ADVENTUDOMINI.A \. lem sunl a Deo : ordinala sunt. llaque qui potestati
AdMhsam. Officium. resistit : Dei ordinationi resislit. Qui aiilem resi-
" Super iiicmtcni altissimum ascende lu qui evan- stunt : ipsi sihi daronalionem acquiruut. Nam prin-
sed inali. Vis au-
gelizasSyon : exalta in fortitudine vocem tuam qui cipes non sunt tiinori honi operis :
evangelizasHierusalem. Diccivitatibus Juda alleluja : leni non limere poteslatem : bomun fac : ct habebis
in bonum.
alleltija. f . b Deus manifeste veniet et Deus noster laudem ex illa. Deienim niinisler est tibi
ct non silebit. P. Dic civitatibus. f . Gloria et honor Si aulem inalum feceris : time. Non eniin sine cau-
Pairi et Filio et Spiritui Sanclo in secula seculorum. sa gladium portal. Dei enim minisler est : vindex in
k sub-
Amen. P. Dic civilatibus. Dical Presb. Per omnia iram ei qui malum agit. Ideo enim necessitati
dili estole : non solum propter iram : sed etiara
semper secula secnlorum. i>).Amen. Dicat Presb. 1 propter constaniiam : i et tributa prestantes. Minl-
Oraiio. Deus qui per angelicos choros : «( supra
in prima Missa, Et dicta oralionedicat Presb. Pcr mi- stri eiiim sunt Dei: in hoc ipsum servienles. Reddite
scricordiani tuam l)e'is nosler qui es benediclus et ergo omnibus debila. Cui tributum : tributum. Cui
vivis el omuia regis in secula seculorum. i^ , Amen. vectigal: vecligal. Cui timorem : timorem. Cui hono-
Dical Presb. Dominus sit semper vobiscum. ^. Et rem : honorcm. Nemini quicquam debeaiis : nisi ut
eum. St'c«(diclumesl in prima Missa. DicatClwrtis. gI invicem diligatis, i| . Amen. Dicat Presbyter vel Dia-
Leclio libri Esaye prophete c (Cap. LI). conus.
i\. Deo gratias. Lectiosancti EvdngeliisecundumMatlheum(Cap.^XI).
Ilec dicit Dominus. Audite qui scitis justum : po- In illo lempore. Cum audisset Johannes in vioculis
pulus meus : lex mea in corde eorum. Nolite timere opera Chrisli : millens duos de discipulis suis : ait
obprobrium hominum : et blasphemias eorum ne me- illi. Tu es qui vcnturus es : an alium expectamus?
tuatis. Sicut enim vestimenlum : sic comedet eos Et respondens Jesus ait illis. Eunles renunciate Jo-
vermis : et sicut lanam : sic devorabit eos tinea. Sa- hanni que audisiis et vidislis. Ceci vident ': claudi
lus autem mea in sempiternum erit : et jusiicia mea ambulant : leprosi mundanlur : surdi audiunl: inor-
in generationes generationum. Consurge, consurge : lui resurgunt : pauperes evangclizantur. Et bealus
induere fortitudinem brachium 8 Domini : consurge est qui non fuerit scandalizatus in me. Illis autein
sicut in diebusanliquis : in generationibus seculorum. abeuntibus : cepit Jesus dicere ad turhas de Johanne:
Numquidnon tu percussisti superbum: vulnerasiidra- Quid existis in desertum videre? Arundinem vento
conem? Numquid non tu siccasli mare : aquam agitatam? Sed quid existis videre? Homincramollibus
abyssi vehementis? Qui posuisli profundum maris vestitum : Ecce qui mollibusvestiunlur: in dornibus
viam : ut transirent liberati : El nunc quid redempti' regum sunt. Sed quid existis videro? Prophctam?
sunt a Domino: reverientur et venient in Syon lau- Eliam dico vohis: el plusquam Prophetam. Hic eniiu
dantes : et leticia sempilerna super capita eorum. esl de quo scriplum est. Ecce ego mitto angeluin
Gaudiumet leliciam oblinebunt : et fugiet dolor et meura ante faciem tuam : qui preparabit viam tuam
gemitus. Ego ego ipse consolabor vos. ri). Amen. ante le. Amen dico vobis: non surrexit inter natos
DicatPresb. Dominus sit semper vobiscum. ri). Et mulierum major Jolianne Baptista. Qui auieni minor
ctiiti spiritu. a Dicat Chorus. i^. Excita potentiam est in regno celorum major est illo. A diebus autem
luam Domine. c Et veni ad Hberandum nos. f . Qui Johannis Baptisle usque nunc regnum celorum vit»
regis Israe! intende qui dcducis velut ovem Joseph patilur : et violenti rapiunt illud. Omnes enim pro-
' appare. P. Et veni. Dicat Presb. Silentium facile.
pliete el lex : usque ad Johannem prophetaverunt. Et
DicalClwrus. si vultis reciperc : ipse est ilelias qui venturus est.
SequenliaepislolePauli apostoli ad Bomanos. Qui habet aures audiendi audial. ^. Amen. Dicat
(Cap. BXIII). Presb. Dominiis sit semper vobiscum. ii>. Et cum
^. Deo gratias. spiritu tuo.DicatChorus. lLauda. Alleluja. f .m Deus
Fratres. Ouinis anima potesiatibus sublimioribus convertens vivificabis nos : et plebs lua letabi-
snbdiia sit. Nonest eniin potestas nisi a Deo. Que au- 'D lur in te. P. Alleluja. Dicat Presb. Adjuvate me fra-
• Super monlem.Ex Isaia, XL,9.
*>Psal. XLIX,3. prmstatis.
k Cap. XI. Vers. 2-16. Hoc Evangeliumin Evange-
<=Cap. LI. Vers. 7-12. lislario Vaticanaehasilica;,sa2c.xu (Apud Em. Thom.,
d Dicat Cltarus.Adde psallendo. Psal. LXXIX,1,
• El veniad liberandumnos. Vulgata, LXX et Ila- in Capilulario Evangeliorttm,siqnato litiera S), legi-
lur Dominicasecunda Adventus, ut raodo in Missali
~Iica : E( veiti, u( salvosnos facias. Chald. : Tuum Rnmano sancli Pii V legitur. Olim legebatur Doini-
esl eniinu judicio nos redimere. nica secunda amc Nalale Domini, quaecadil in Do-
' Appare. Ita Ital. LXX, e/xp«v»8{. Chal. et Vulg., ininicam terliam Adventus, qua die legitur in Mis-
manifeslare. sali Toletano, anno 1550, Lugduni, in Gallia, edito.
BCap. XIII. Vers. 1-8. In Mozarabicolectio Evangelii prolixior est qtiaiii in
hIdeo enim. Illud enim non legitur in Yulgaia, ne- caeieris Missalibus.
que1 iu Syriac, nec in textu Graeco. 1 Lauda. f . Psal. LXXXIV, 7.
Propter constantiam.Lege, prepter conscienliam, mDeus convertens.ltal., Deus tu convertens. Tr.
ut in Graec, Syriac. et Vulgata, legitur. sancti Ilier.,. nonne IU reverteni? Vulgata, Deuslu
i Et tributa prestantes. Syr.: proptereaeliam pecu- conversus
mam cafitis datis, Vuigata ei Grsee,, ideo u tributa vivificabisnos.
125 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I 121
tres Ju oraiionibus veslris : et orate pro me ad Deum. .A Dicat Presb. Quia lu es viia vivortim. Ut supro
BespondeatChorus. Adjuvet te Paleret Filius et Spi- eol. 115.
rilus sanclus. Dicat Chorus. Sacrificium quod dicitur Ad pacem. Jcsu virlus infirmitatis nostre : B qui
offertorium.Nenienlad te populi mulli alleluja : et re- sine manibus precidenlium lapis verus es abscisus
ges genlium per portas tuas ingredientur : et voca- a monie : quo oniiiis latitudo repleta est terre. Tu
heris civitas Domini. Fitlelis Syon ultra non eris de- corda noslra reple dono pacis et gralie : ut qui in-
relicla alleluja : alleluja. f . Hec dicit Dominus daho carnationis lue celebramus solennia : per pacis bo-
in pace principes tuos Syon : et Sacerdotes luos in num fulure examinaiionis libereinur a pena.
exultalione : et Ietabunlur in salutare muri tni in l^. Amen.
eternum et in seculum seculi. P. Fidelis Syon. Dum DicatPresb. Quia tu es vera pax nostra, etc. Gratia
dicilur sacrificium offerat hosliam Sacerdos in calice Dei Patris, elc. Et postea dicai. Introibo ad Altare
cum orationibus. Hic incipil Missamdicendq. Dominus Dei mei, etc. Qitere supra fol. i.
sjt semper vobiscum. ^ . El. ciun spiritu tuo. lnlalio. Dignum et justura est : vere equum et
Missa. Accedentes ad mensam terribilis omnipo- salulare est : Domiui nostri Jesu Christi adventum
teniis Dei : cum summo gaudio Domino Den nostro in mirabilibus
II predicare : queniinter homines nasci-
illibatas hosiias JJofferamus fratres cliarissimi: quia turum celesiis nuncius nunciavit.
Yirgo terrena dum
dignalus est filii sui adventum per Johannern Bapti- salulaielur audivit : Spirilus Sanclus in utero : duin
slam hominibus nunciare. Sic enim affatur. a Venit veniret creavit : ut Gabriele : Maria cre-
pollicente
et fortior me post me : cujus non sum dignus corri- denle :
b Dei verbo Spirilu cooperanle : sequeretur
giam calciamenli solvere. Quos ego lingo in aqua salutationem Angelicaro securiias : promissionem
baptismi: « ipse baptizal in Spirilu Sancto et igni. perlicen t vei.itas ; ui allisshni obumbrante virtute :
Qiriaipse est filius Dei: quem princeps angelice &mi- h didicisset se esse fecuiida Ecce conci-
e
licie per ulerum Virginis sacre in mundo aiinun- virgiuilas.
pies in ulero et paries filium : Angelus predicavit :
ciavit venire. Poscaiuus ergo Detim Pairem : ut hec et
quomodo fiet istud Maria respondit. Sed quia liec
que ob solemnitatem adventus Filii sui offerimus ho- credendo non dubilaudo
respondit: implevit Spiritus
locausta : non discutiens nostra peccata : in suo con- Sanctus
quod Angehis spopondit. Yirgo ante concep-
spectu efficiat graciosa. lum : Virgosemper futura post partum. ' Deum suunt
B). Amen. prius mcnte : dehinc venlre concepit : salulem
flical Presfc. Per misericordiam luam Deus nosier mundi
ut prinia suscepit. Virgo plena gratia Dei: et
qui es benedictus et vivis etc. supra fol. o. ideo vera nialer Filii Dei : quem adorant Angeli.
G
Poslea dicat Oralionem. Throni, Dominaliones. Et Poteslates ita diccntes.
Oratio. Jocundatur Domine et tripudiat terra ; Dicat Chorus. Sanctus. Sanctus. Sanctus.
quia Verbuin caro factum habitat iu sacre Virginis
Dica.tPresb.
mcmbra. In ciijus adventu omnis de captivitate re-
Post Sanctus. Vere Sanctus : vere benediclus
diinitur terra : que detinebatur per transgressionem Dominus jioster Jesus Clnistus Filius tuus. cum
Nunc wovealur Qui
Ade in obscurala geheima. niare et in forma Dei essei:
' scmciipsuin exinanivit: formaiu
onniia que in eis sunt : montes exultent el omnia
silvarum : Deus liomo tite- accipiens servi : cum incarna.tus in uterp Virginis
ligna quia dignatur per ahscondens Diviniiateiii suam : suscepit infiruiila-
rum Beate Virginis Marie : de celo in mundiim ve- teni nostram : Dominus ac Redemptor etertius.
nire. Per ipsius igitur advenmm te deprecamur oin- ipse
Posien dicat. Adesto adeslo Jesu bone. Ut supra
nipotens Deus : ut nostre carnis fragilitatem a vin-
fol. 5.
culis peccatorum absolvas : et presenti familie tue
Deinde dicat
misericordia plenus occurras. Post pridie. Deus qui sic dilexisti roundum : ut
i^. Amen.
Filium tuum unigeniiuiu dares pro mundo. Tu hec
Dicat Presbyl. Per misericordiam tuam Deus no- "
4. libamina tibi benedicenda assume : et nobis tue be-
ster in cujus conspectu. Ut supxa fol. nediclionis dona largire. Ut qui ob mysterium In-
Pos( nomina. Domitie Jesu Clirisie quem venlu-
carnalioiiis tue hec tibi sacrificiaveneranda litamus :
rum esse credimus judicem : qui jam dudum in
horum sacrificiorum propiciationibus : ab oinnibu»
primq adventu glorie tue propler nostra scelera
criminibus expiemur. iij. Amen.
liumilis venire dignatus es : Petimus : ut dum ad-
ventus cleinentie tue secundus advenerit : noslra Dicat Presb. Te prestante Sancte Diie. Ut supra
nomina absterso peccato : cuni sanctis tuis facias (ol. 5. Dnus sit semper vobiscum. ^. Et 10 cum
prenotari. spirilu. Sicttt diclum tsl relro el umnia alia.
&. Araen,, Ad Orationem Dominicam. Confortamini luanus
0 Venit et fortior me. illud et ahundat. 8 Qui sine moniotts.Daniel. n, 35.
b In aqua Baplismi. Adde pmnilentim.. h Didicisset. Lege, disceret se etse fecunda ftrgi-
« Ipse baptizat. Forlasse legenduni baplizaoil. nilas.
d Milicie. Corrige militim. ' Deum suum. Sanctus Leo serm. 20, qui prinius
e ln mundo. Lege in mundum. esl de Nativiiate Domini, edit. Quesn.
1 Que in ets sunl. Lege avimin eo(sunt^
m MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS V 126
(atigale : roboramini pnsillanimes. Hilaresciie : nolile A
, laudis. Attendite ad ine popule inetis : et tribns mea
limere. Extollite a<JDeom manus vesiras : etexcitale me audite, Quia lex a me exiet : et jiidicium meuni
corda. Quia ecce ]am in pnoximo est redemplio iu lucem populorum requiescet. Prope est justus
nostra. Cujus incarnalio nos redemii : cujuspreces- meus : egressus est Salvaior meus : et bra(?hia mea
sio nativitatis illuniiiiahit : cujusquu eliam; precep- populos judicabunl. Me insiile expectitbiinl : et bra-
tum nos docuit orare semper et dicere., Paler nosier chwm meum sustinebunt. Levaie in celum oculos
qui es in celis. Toium sicut scriptum esi reiio. fol. w. vestros; ci videle sub lerra deorsum. Quia celi si-
Dicai Presb. Sancta Sanclis : et conjunctio corpo- cut fumus liquesccnt : et terra sicut vestiinenium
ris. Dical Presb. Iluiiiiliaie vos benediciioni. atteretur : et habiiatores ejus sicut hec interibunt.
Benedictio. Uitigenilus Filius Dei qui, incarnalus Salus autem mea in sempiternum eril : et justicia
in mundo oculos illuminavit cecorum,: ipse spiri- me.a uon deficiet. "^ . Ameu.
lualem in cordibus nostris imperliat iniellecluni. e Psallendo. Osleude nobis Duiiiiue misericordiam
i$. Amen. tuaui. El saluiare tuum da nobis. ,.y . Deus tu con-
Quique naius de Virgine adimplevit legem : im- versus vivilicabis nos : et plebs lua letabitur in te.
pleal in uobis onine projiii$snii)graiie,sue. ^ . Amen. P. Et salmare.
Ut ejus siiie confusione raereamini contueri fa- B ] Dical Presb. Silenlium facite.
ciem : cujus Incariialiouis solennitatem celebralis SequeniiaEpistglm Pauli Apostoliad Romanos
atnanter. v). Amen (iCap.XI).
Dicat Presb. Per misericordiam ipsius Dei noslri. B|-.Deo gratias.
Ul supra. Dicat Chorut, Gjustateet videle. Et amnia Fratres uolp vos ignorare uiyslerium hoc : ut non
alia que sequunlur
' itl i« primo Dominico de atfventu sitis vobis ipsis sapienles : quia ceciias ex partecon-
fol. C. tigil in Israel : donec pleiiitudo gentium intrarel: et
Oratio. Refecti Christi cprppre. Et dicat Presb. sic omnis Israel salvus lieret. Sicut scriptum est.
Iu nomine Domini nostri Jesu Christi. Voliitii no- Veniet ex Syon qui eripiai, et avertat impietatem ab
SJrumsil acceptum iu pace. R). Deo graiias. Jacob : et hoc illis a nie lestamenium : cura abslu-
DOMINJOATERTIA ADVENTUSD0M.INL Jero jieccaia eoruni. Secundum evangelium quidem
Ad Missam. " Officium. inimiii propter vos : secundum clectionem aulem
Ecce revelabiiur gloria Dominib genlibtis aljeluja. charissimi propler [ atres. Sine penileniia enim sunl
Et videbit oranis caro alleluja. Quod os Dominilo- dona et vocatio Dei. Sicut eniin aliquando et vos
cutiini est alleluja alleluja. c f . Deus manifesie non credidistis Deo : nunc aulein misericordiara
veuiei : Deus nostpr et non silebit. P. Quod ps. C consecuti estis propler illorum incredulitatein : ila
f . Gloria et honor Patri et Filio et Spiritui Sancfo et isti niinc non crediderunt in vestram miserieor-
in secula seculorum a.iiien. P. Quod os djam ; ut ei ipsi njisericordiam consequanlur. Con-
Oralio. Deus qui pcr angelicos. Ut suprat m prima cltisil enim Deus omnia incredulilate : ut omnibus
Missa, misereatur. 0 aliitudo diviiiarum sapientic et seicn-
Leclio l\bri Esaye Propliete (<•'Cap. Ll). tie Dei : quam incomprehensibilia sunt judicia ejus:
,1ecdicif Dominus. Audite me qui sequiminj quod et invesligabiles vie ejus. Quis enim cognovit sensum
r<sli.in est : et queritis Dominum. Alieiidite ad pe- Domini : aul quis consiliarius ejus fuil ? Aut quis
|i .1111: unde excisi eslis : et ad caveruam laci de qua prior dedit illis : ei relribuetur ei ? Quoniam ex ipso :
crecisi estis. Altenclitead Abrnliam pairem veslrum: . et per ipsum : el in ipso sunl orania. Ipsi gloria s in
ct ad Sarram qpe peperit vos : quia uniini vpcavi secula seculornra.
cum : et benedixi eum : et niultiplicayi eum. Coii- ^. Amen.
solabitur ergo Domimis Syon : consolabiiur omiies • Lecliq Sancli Eygngelii seci(tt,c/«)H
Mq.ltHeum
ruinas ejus. Et ponel deserlum ejus qua,si dclicias : (*Cap.XXi).
ei solitudinem ejus quasi orium Domin.}.Gaudiijni ,U Illo in lemppre. Doininus noster J,J Jesus Chri-
et leticia invenietur in eo : graliarum actio : et vox Stus cuni venissel Betphage ad mqntem Oliveli: nii-
i Officium.lsaiae XL,5. cam primam Advenlus, qua Romaeet in aliis Kccle-
b Geniibus.ln Vulgma, LXX, 3yr. el Cha,ldaiet, siis Qjiiiilegebatur
Evangolium.Jrfatthseicap. xxi, de
iion legiiur. ingressii solemni Christi Domiiii in urbem ilieroso-
c f . Psal. XLIX,5 lymitanam, obviam eunte populopciim ra>r<ispalma-
<tCap. Ll. Vers. 1-6. rum, el festivo clamore Hotamw ,w Uavid, ut ha-
e Psallendo. l's. LXXXIV, 8. Vide quaead laudam bcnt tam Kalendarium Krontonis, el Capitulare
notaia sunt pag. 2. em. Thomasii, quibus quatuor Domi-
t Cap. Xi. Vers. 25-38. Haeceadem epistola le- Evangeliorum
nicae anlc Natale Domini, quot liabel Sacramenta-
gitur Dominicaleriia Advenlus in hodierno Missali riiiin Gregorianum , numeranlur, quam Bomiliarium
Auibrosiano. Augiense, apud Mabillonium, tom. IV Anal. veier.,
B In secula secuiorum. ita Syriaca ; illud saculo- pag. 631; Kalendarium apud Marleniiim, tom. V
rumiuc in texiu Gra:co, nec in Vulgata versione Anecdoior. novor., pag. 65, et liber Comilis Daine-
apponilur. lii, aquihus quinque recensenlur DomiuicacanleNa-
* Cap. XXI. Vers. 1-17. Dominica lenia Adven- tale Domini.Hodiernum MissaleAmbrosianum Domi-
tus riiu Mozarahicoet Ambrosiano cadit m Domini- nica sequenti, quarta illis Adventus, habet Evange-
caui quariam anle Nalale Domini, sive iu Dyiniiii- liuiu de ingressu Chiisti Hierosolymam. Microlo^us,
197 MISSAI.E MIXTllM SEC. REG. B. ISIDORI. — PAKS I. 19R
sit uuos discipulos dicens eis. Ite in caslellum quod Ai quomodo polesi servus Domini loqui cum Doiuino
contra vos est: et stalim invenielis asinam alligatam : suo et locutus est dicens. P. Benedicite.
et pnlltim cum ea; solvite et adducile mihi. Et si- Missa. Dicat Presb. Dominussit semper vobiscura.
quis vobis aliquid dixerit : dicite quia Dominus his tf. Et cum.
opus habet. Et confestim dimiltet eos. a Hoc aulem Conforlentur queso Domine Jesu Christe in ad-
facluin esl: ut impleretur quod diclum est per Pro- ventu luo corda (idelium : tuoque in nomine genua
phetam dicenlem. Dicite filie Syon : ecce Rex tuus roborentur debilium : tua visitatione curentur vul-
venit lihi mansuetus : sedens super asinam et pul- nera egrotorum tuoque laclu oculi illuminentur ce-
lum filium subjugalis. Euntes aulem discipuli : fece- corum : tuo regimine vestigia lirmenturclaudoruni:
runt sicut praecepit illis Jesus. Et adduxerunt asinam tuaque miseratione vincula absoivantur peccantiura :
et pullum : et imposuerunt super eos vestimenta quosipie perspicis adventum olim ' mysiice peracle
sua : et cum desuper sedere fecerunt. Plurima au- incarnalionis lue nunc proroptissiina devolione su-
tem turba straveriint vesiimenia sua in via. Alii au- scipere : hos faciio in secundum judicii iui adven-
leni cedebant ramos de arboribus : et sternebanl in lum ad le exulianlibus aniinis pervenire : aique m
vi.i. Turbe aulem que precedebant, et que seque- amenitate paradisi jocundaturos inducere : ut ah
hanlur : clamabant dicenles : Osanna filio David : eiernis penis tua clementia liberati: viteque eterne
benediclus qui venit in nomine Domini : osanna in participes lacti: glorie tue decantent laudis canli-
altissimis. Et cum inirasset Hierosolimam : com- cum coronati.
roota est universa civitas dicens. Quis est Iiic? Po- i<}.Amen.
puli auiem dicebant, Hic est Iesus propheta a Naza- Alia. Domine Jesu Christe qui olim venisti oc-
retli Galilee. Et intravit Jesus in templum Dei: cultus cum apparueris manifestus : assiste propitius
h et ejecit omnes ementes et vendentes in templo, liberaturus populum luura ab impiorura et a crimi-
et mcnsas nummulariorum : et cathedras venden- num jugo : ut libi plebs tua serviat in equitate : a
lium columbas evertil. Et dicit eis. Scripluiii est : quo liberantur ab omni malorum oppressione.
domns mea : domus orationis vocabitur : vos antem fij. Ameii.
fecistis illam speluncnm latronum. Et accesserunt Post nomina. Chrisle Dei filius : cujus incarnatio
ad eum ceci et claudi in lemplo : et sanavit eos. reparavit mundum : cnjusque nomen angelica est
Videntes autem principes Sacerdotum el Scribe : voce denunciatum. Tu offei-entium nomina illuc as-
tnirabilia que fecit : et pueros clamantes ii: lemplo scribe : qno ipse precepisti in corpore. Ut quos hic
el dicenles. Osanna filio David : indignati stint : et advenius primi gralia rcdemisti : in secundi advcn-
dixeriuit ei. Audis qnid isii dicunt? Jesus autem tus examinaiioi:e : nulla exuranttir pena supplicii:
dixit eis. Utique. Nunquara legistis : quia ex ore sicque nunc pro defunctorum fidelium quiclc exau-
infantium, et lactentium perfeeisti laudem. Et reli- diamur : quo le opitulante eterno cum illis pariter
ciis illis : abiit foris extra civitatem in Betiianiam : fruamur consortio beaiorum.
ibique mansit. i^. Amen.
Ad pacem. Domine Deus Omnipotens Christe Rex
$. Amen.
glorie: qui es pax certa ct charilas sempilerna : que-
Dieat Presb. Dominus sit semper vobiscum. tf. Et suinus noslra archana
splendore tue pacis irradia :
cinn. d Dicat Chorus. Alleluja. f. Cantale Domino conscientiam charitatis tue dulcedine
canlicum novum : bene psallite k in jubilatione. P. nostramque
redde purissimam : ut pacifice pacis expecieimis 12
Alleluja. Dicat Presb. Adjuvate me fralres. fol. 8. auciorem, et m advcrsis hujus mundi le semper cu-
Cliorits dicaie. slodem habeamus el proleclorem. Quaienus tua
Sacrificium. Ingressus est Danicl in domum Do- custodia sepii: ita pacis studia certissime diligamus.
miiii, et elevavil sacrificium populo in loco sanctifi- Ut cum in gloriam adventus lul eqnus retribulor ad-
caiionis ejus dicens. Benedicite Dominuroet confite- t\ veneris: eterno potiamur gaudio exultationis.
mini ei alleluja. f. Conlortabit me similitudo filii i^. Chorus. Amen.
hominis : et dixit Daniel veritatem annuncio libi: Inlatio. Dignum et juslum est: vere digiram et
ego sum Michael princeps inagnus, et dixi ad eum : honorilicum est Dotnine Jesu Chrisle Deus noster
cap. 3, cum dixisset alios Dominica tertia Adventus rem servat MissaleRomanum jussu sancti Pii Vedi-
legere initiuin Ev^ngelii sancti Marci, alios erunt tum.
signa in sole, subdil : Nos aulem ex anliqua tradi- a Hoc aulem faclum esl. Vulgata et Syriaca : Hoe
tione CUMAPPKOPINOUARET legimus, non utique sedi aulem totum factum est.
apostolicmsi aliter jusserk prmjudicanles, quibus os- h El ejecit. Ita Syriaca, al Vulgata et Graeca, ej"t-
tendit illud Evangelium jam incle a saeculoxu Ro- ciebal.
mae legi desiisse in missa hujus Domiiiicac; et sane c Dicat Chorus. Adde Laudam. Ps. xxxu, 3.
Evatigelislarium basilicae Vaiicauae saeculi xu, ab d In jtibilalione. Ila Italica. In vociferalioneLXX
em. Thomasio Capilulari Evangeliorum annexum, et Vulgata.
Dominica prima Adventus ponit Evangelium ex san- e Sacn/icium. Ex verbis Danielis interpolatis,
cio Luca, cap. xxv, 7 : Erunt signa in sote, el in be- cap. III, 9d; cap. x; 17, 18; cap. xu, 1*
nedictioiie palmarum ex sancio Matihaeo,cap. xxi : ' Myslice.Fotiasse, mirificei
Gumappropinquassel Jem Hietosol\jmis\uuem ttie*
129 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. IRrt
adventum glorie lue ; et Incarnationis : et Naiivita- A cepla tiobis iribuisli orandi: lu que nos te docente
tis inysterium solenni devotione recolere : nostreque exposcimus propiciatus exaudi, ut qui dies istos
salutis insignia : que lantis sunt prolala virtutibus Incarnatidnis tue cum summa veneralione suscipi-
cum tripudio animi predicare. Sed quis dignas valeat mus: dono Sancti Spiritus muniamur proclamanles
dignationi tue rependere laudes? Cujus opera : nec in terris : Pater noster qui es in celis. Tolum sicul
mirabilia numerare possumus nec virtules. Quantus dicium est in prima Missa,
tamen ipse vel qualis sis : nullus a credo audeat di- Dical Presb. Sancla Sanctis.
cere: quoniam quanlitalem tui vel qualitalem hu- Posiea dical benediclionem.Deus pacis sanctifieet
mane sapientie non est datum scire. Sed cujus im- vos ad perfectum : cujus Incarnationis ovando cele-
mensitalcm humani sensus capacitas non valeat; bratis mysterium. ^ . Amen. Idem quoque voscastifi-
terminare: unum solummodoesi: b ut Triniiate Dei- cet menle et corpore : qui se voluii nasci de Virgine.
talis atque oranipolenlie tue simpliciter credamus : $. Amen. e Ut inleger spiriius vester anima et cor-
ct veraciler predicemus. Tu itaque clemenlissime: pus sine quercla servetur in adventum ipsius. i).
Deus vere credulitalis in sensibus noslris incremen- Amen. Per miseiicoidiam ipsius Dci nostri : qui
tum niulliplica : et imaginis ac similitudiuis (ue vivil ct omnia regit in secula seculorum.
c formam magisque restaura : ut te quem dudum B tf. Amen.
venisse credimus pro remediis capiivorum : in se- Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. i^. Et
cundo adventu tuo le in majestate venturum susti- cum. Dicat Chorus. Gustate et videle, fol. 7.
nentes videre mereamur : concessa nobis indulgenlia
1N QUARTA DOMINICADE ADVENTUDOMINI.
peccalorum : presta unitas equalis et indivisa Trini-
tas: Deus noster. Quem celorum mullitudo et inef- Ad Missam. Officium.
fabilis numerus : quem omnium Angelorum milicia Ecce super Monles pe. Bequire retro in primoDo,.
cum senioribus et Virtutibus cum Thronis et Domi- minicoAdvenlus.
nationihus laudare non cessant. In cujus preconium Oratio. Deus qui per Angelicos Choros.
quadriga illa senarum remigio suffultaalarum intrin- Lectio Libri Esaye Prophele (' Cap. XXIV).
secus et extrinsecus ; minulatim oculis d liminata : ^. Deo gratias.
cum Cherubin hymnum canlici novi concinuunt lau- 13 A Finibus terre laudes : audivimus gloriam
danles alque dicentes. justi: Et dixi:Secrelum meummihi.Secrelum ineum
Dical Chorus.Sanctus. Sanctus. Sanclus. ntihi. Yhe mihi. Prevaricantes prevaricati sunt: et
Dicat Presb. prevaricatione transgressorum prevaricali sunt. For-
Post Sancius. Vere Sanctus: vere benedictus Do- " mido et fovea et laqueus super te : qui habitator es
minus noster Jesus Chrislus filius luus : qui non ex terre. El erit qui fugerit t'a facie formidmis : cadet i.i
virili semiue natus: sed ex Spirilu Sancto a Deo foveam : et qui se explicaverit de fovea : tenebitur
Patre conceptus qui dedit mundo per Incarnaiionem laqueo : quia calaracle de excelsis aperte sunt: et
adventus sui novum fidei lumen : reserans viam que concucientur fundamenla lerre. Confractione coitfrin-
obslrusa fuerat homini primo prothoplauslo ipse gelur terra : contrilione conleietur terra : coinmo-
Dominus ac Redemptor eternus. tione commovebitur terra. Agitatione agiiabilur terra
Bic dicit Presb. Adeslo adesto. Sicul scriplum est sicut ebrius: et auferelur quasi labernaculuiu unius
in prima Missa fol. 5. nociis. Et gravabit eara iniquilas sua et corruet : et
Post pridie. Veni Domineet noli tardare : relaxa non adjiciet ut resurgat. Et erit in die illa : visitabit
facinora plebis tue: conferens omnibus vite pre- Dotniiius super miliciam celi in excelso: et super re-
mium repromisse. Ut sicut incarnatione tua olim ges terre qui sunt super lerram. Et congregabunlur
reparali sumus : ita quoque te ad judicium venien- incongregationeunius fascis in lacum : et claudentur
tem placabilem senliamus. His quoque le quesumus ibi iu carcere : et post dies multos visitabitur. Et
sacrificiis nostris ita saiictificationem tuam infunde : n erubescet Luna et confundelur Sol: cum regnaverit
quo ex his sumpturi nullo decidamus in crimine : Dominus exercituum inmonle Syonel iuHierusalem.
sed sanciificati tuum mereamur Domine advenlum Et in conspectu seniorum suorum fueril gloriticatus.
impavidi suslinere. ^. "Araen.
^ Amen. Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscttm
Te prestanle. (ol. 6. r^. Et cum.
A<i Oraiionem Dominicam. Domine Jesu Christe Dicat Chorus.
qui pro nobis carnera de Virgine suscepisti: et pre- h Psailendo. Exultabunt omnia ligna ' silve I anle
a Credo. Id est, reor, B A facie formidinis. Chal., a facie timoris. Vul-
oT^at.
* Trinitale. Forle, Trinitalem.
c Formam. Lege : Et imaginis, ac simitiludinislum rem gat., a voce formidinis. LXX : El erit, fugiens timo-
cadel in foveam.
formam magis, magisquereslaura, h Psallendo. i'sal. xcv, 13.
4 Liminala. Lege, luminata. > Silvm. Chal. : Omnes arbores silvm. Aquila, nc-
e Ut integer. Iisdein verbis sanctus Paulus Thes- moris. LXX, TOU8/juftoO.Ilalica el Vulgaia, silviiriim.
salonicensibusbenediclionera impertitus esl (IThess. i Anie faciein Dei, quia veniel. Vulgala el LXX : A
v, 23).
' Cap. XXIV, Vers. 16-23. faeie Domiui quia venil. Chaldaica «1 lialh-a : Ante
(aciem Domini,quoniam renil.
151 MISSALE MI-XTUMSEC, REG. B. ISIDORI. — PARS I. 132
facieiuDei quia seniet. » f . Canlate Domino can- .A ista fienl et quod signum erit quarido hec omnia inci-
licuni iiovuiiicaniate Deo oninisterra. P, Quia veniet. pient consiimmari? Et respondens Jesus : cepitdicere
Dicat Presb. Sileutium facile. iilis-.Videte ne quis vos seducai. Multi eniiii veuient
Gltorusrespondeat. « in nomine meo dicentes quia ego suni: etinuiios se-
SequentiaEpisiole Pauli ApostoliadCerinlhios. priiite ducent. Curaaudieritis autem bellaet opinionesbello-
(h Cap. XV). ruiii: ne timueritis. 14 Oportei enim hec fieri: sed
,Chorus Besp. Deo gratias. nondum finis, Exurget gens contra gentem : et re-
Fratres.In Chrislo omnesvivificabuniur.Unusquis- gnum super regnum. Et erunl terreinotus per loca et
(jue aulem in ordine suo : primilic Christus, Deinde fames. Inilium dolorum hec. Videte autein vosmeti-
hi qui sunt Christi: qui inadventumejuscrediderunt. psos. Tradent enitn vos in conciliis et in synagogis
Deinde finis cum tradiderit Regnum Deo et patri : vapulabilis : et anle Presides ct Reges stabilis pro-
cutn evacuaverit omneni principatum et potestatem pler ine in lestimouium illis. h Et in omnes primum
et virlutem. Oportet autein illum regnare, donec po- oportet predicari Evangeliura. Et cum duxerint vos
nal omnes iuimicos sub pedibus ejus. Omnia enitn tradenies : nolite precogilare quid loquamini: sed
subjeeii sub pedibus ejus. Novissime auiem inimica quod datuin vobis fuerit in illa lioia: id loquamini.
desirueiur inors. Cum autein dicat omnia snbjecla 8 Nou enim vos estis loqueutes : sed Spiritus Sanctus.
suntei: sinedubio pretereum qui subjecii ei omnia. Tradel anlem frater frairem in morlem : el pater fi-
Cum auleiu subjecla fuerint illi omnia : lunc ipse lium eicQiisurgent filii in parenies: et inorte alficient
filius sulijeclus erit illi qui sibi subjecil omnia : ul eos. Et eritis odio omnihus propter nomen meuin.
sil Deus omnia in omnibus. Alioquinquid facient qui Qui autem suslinuerit in finem : ' salvus erit. Cum
baplizantur pro morttiis. Si oranino mortui non re- autem videritis ablmminationemde-olaiioiiis stantem
surgunl: utquidelbapiizanlur pro illis. Ut quid c et ubi noii debet : qui lcgit inlelligat. Tunc qui in Judea
non periclitamur omnihora? d Quotidic morior pro- suntfugiant in montes. Etqui super tectum : nedes-
pter vestram gloriam fratres quam habeo. In Christo ccndat in doraura : nec introeat ut lollat quid de do-
Jesu Dominonostro. mo sua. Etqui in agro erit: non revertetur relro tol-
$\ Amen. lere veslimenium siium. Veaulempregnanlibusetnu-
Dicai Presb. Dominus sit semper vobiscum. irieniibns in illis diebus. Orate vero : ut hyeme non
%. El cura spirilu, fiant; Eriint enira dies illi tribtilaiionis tales : quales
LeclioSanctiEvangeliisecundumMarcum(eCap. XII). non fuerunl ab inilio creature : quam condidit Deus
Illo in iempore. Dominus noster Jesus Chrisius lo- usque nunc : neque fient. Et nisi breviasset Doininus
"
quebatur discipulis suis dicens. Cavete a Scribis: qui' dies : non fuissetsalvaomnis caro.. Sed propter ele-
volunl in stolis ambulare : et salutari in foro : et in clos quos elegii: breviavit dies. Eiiunc si quis vobis
primis calhedris sedere in Sinagogis : ei priinos dis- dixerit: ecce liicest Christus : ecceillic : ne credide-
cubitus in cenis.Qui devorant domos viduarum sub riiis. Exurgeiiteniiiipseudochiisti: et pseudoprophe-
obtentu prolixe orationis. Hi accipient prolixius ju- te :et dabun.lsigna et portenta ad seducendossi po.test
diciura. El sedens Jesus conlra gazophilacium : as- fieri: etiam electos. Vos ergo videte. Ecce predixi vo-
piciebal quomodo turba jactarel es in gaiophilacimn, bis oninia. Sed inillis diebus posltribuiationero illam:
Et multi divites jactabaiit niulla. Cuin venissct autem Sol contenebrabitur, et luna nou dabit splendorein
uua vidua pauper: raisil duominuta : quod est qtia- suum. El stelle celi ermit decidentes : et virtuies que
drans. Et convocans discipulossuosait illis. Auien sunt in celis niovebuntur. Et lunc videbunt filiuui
dico vobis; quoniam vidua hecpauper : plus oiunibns homiuis venientem in iiubibus cum viriute mulla et
misil: qui miserunt in gazophilaciuro. Omnes enim glo.ria. ,Et lunc roillet angelos suos : et congregabit
ex eo quod abundabat illis miserunl. Hec vero f de electos suos a qualuor yenlis a summo ierre : usque
pecunia sua omnia que habuit misit tolum viclum ad summum celi. A ficu aulem disciie parab >Iam.
smim.Gap. XIII. Et cum*egrederelurdetemplo:ait, p. Cum jara ramus ejus tener fuerit : et nata fuerint fo-
illi imus ex discipulissuis. Magisler :aspicequalesla- lia : cognoscetis quia in proximo sit estas. Sic et vos;
pides etquales slruclure. Et respondens Jesus aitilli. cum videritis hec fieri; scilote quod in proximo sii in
Vides has magnas edilicationes?Non relinrjuetiirlapis ostiis. Amen dicovobis: quoniam i non iransjet ge-
super lapidem : quinon destruatur. Et cum sederot in neraiio hec : donec omuia ista lianl. Celuin e: terra
monteOlivarum: interrogabanteumseparaiimPetnis traitsiLiu.nl:verba auLeii)raea non transibuat. Dedie
et Jolianiies: et Jacobus et An Ireas. Dic nobisquando autem illa vel hora. Neino scit: neque Angeli in celo:
a f . Psal. xcv, 1. s Egrederetur. lncipit bic caput xm, juxta Vulga-
i>Cap. XV. Vers. 22-51. lam.
c Ei non, Corrige et nos. h Et in omnes. Vulgaia et Graeca addunt gentes.
d Quolidiemorior propter veslramgloiiam. Vulgata, Syr., in omnibusgemibus.
jier vestram gloriam. Syriaca : Juro per vestram glo- < Salvus erit. Vulg., Syr. et Graeca, hic salfius
riitm. Gfaictis Texius, v« TIJV vp.itipaMY,a\)'/rx:iv. erit.
e Cap. XII. Vers. 5S>,ad capilis xm, ve s. 5-2. i Non irunsiel, Vulgata non transibit. GIICC, non
' Be pecunia. Lege de penuria sua , ut omnes aiiae prteleriiii.
versiones liabcnl.
155 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. - PARS I. 134
* neque filius hominis: ntsi pater. Vtdete : vigilate A ciantibus : advenius tuus claruit mtindo, Memoramus
et orale. Nescitis enim quando tcmpus sii. b Qui ha- eiiam Aposlolos tuos : qui adveniutti tiium a Pio-
bel aures audiendi audiat. phetis, Pairiarchisque preclicatuiu : ocuiis suis cer-
jij. Araen. nere merueruut. Facimus quoque et Ujoruui Mar.y-
Dieal Chorus. c Lauda. Allelluja. rum mentiouem : qui le Doininumredemptioneni jam
f. Qui regis Israel inlende qui deducis Joseph venisse confessi : ad inortera usque sunt cerlali pro
velut ovem. P. Alleluja. veritate. Fidelium preierea luorum i» hae adhuc
Dic.UPresb. Adjuvale me fratres in orationibus peregrinatione degentium nomina recensemus :' pro-
vestris. ut supra fol. 8. testantes : ut eoruiu vite cursum ^t perfeciionein
DicatCherus. consummes : quos Sanctos luos apud fe in celesti
ASacrificium. Ecce ostendit mihi Angeius Jesuiii habiiaciilo cautos perlectosque jam retines. Non uhli-
Sacerdolein maguum stanlem ame faciem Doraini : viscimur quoque defunclos nature nostre ac fidei so-
et Angelus Domini loquebatur ad eum dicens: tu cios. Sed precaniiir te D.oininum amplissiine piela-
conservabis populum tuum et cnstodies cum. Usque tis: ut eis refrigeria tribuas senipiterne quietis,
in elernum Alleluja Alleluja. ^. Amen.
e f. Locutus est AngelusZacharie dicens. Rever- B Dicat Presb. Quia iii es vita vivorum, etc
lar ad Hierusalem in misericordia : el domus roea Ad yacem. Christe Domine e ui cujus advculum
restaurabitur: et affluent civiiates imee bonis : ct pax est reddila terris : pax collala boininihjiisbone
multiplicabo populum meum et salvabo eum. P. Us- vojuntatis : concede quesumus h ut per priiiium ad-
quein elernum, ventum ad nos in humanitate veniens : et mundum
Missa. Dieat Presb. Dominussit semper vobiscum. tibi in pace reconciliare dignaius es : reconciliatos
^. Et cum spirilu. per te in tua pace prestes jugiter permanere : quate-
Oratio. Adventum Domini et Redemptoris nostri: nus in secundo adventu tuo dum in majestate et glo-
quem ab antiquis Patribus Palriarchis scilicel et Pro- ria veneris facias heredes pacis eterne : ' et quos hic
phetis : valicinantibus oiim pronuncialum : ac pro tue pacis depositum feceris : inviolabiliter facias cu-
salute itostra dudum constat impleturo: omni quidem stodire.
nos tempore condecet charissimi fratres cum gaudio ^. Amen.
merare: sed precipue in his diebus annua vicerecur- Dicat Presb. Quia lu es vera pax nostra totum
rentibus : oportet nos votis solemnibus celebrare. cum gratia Dei Patris. «( supra in prima Missa. To-
Nam quia diem illum ccleberrimum in quo pro nobis tum cum Introibo ad Altare Dei mei. ut supra dictum
est de Virgine natus : jam jamque revoluti anni cir- esl fot. 4.
culo appropinquare sentimus : dignum est ut adven- Inlatio. Dignum et jusium est: vere et nobis per
lum ejus qui ineo natus est: mente devotissiraareco- omnia e.pedibile : tuam nos clementiain Oranipoiens
lentes; nunc jam festa solenmia alacres solemniter Pater : quibus possumus semper laudibus predicare ;
agamus. qui bonitate nos i ingenuitateque condidisti : ac ser-
%. Amen. pcntis antiqui fraude k decepti: graiuita miseratiune
Dicat Presb. Per misericordiam iuam Deus noster a morte J velis eripere : qui filium tuum quem pro
etc. u( supra. nobis in carne missurus eras : ad terras veniurum
Alia. Deus qui Unigenitumtuum pro nobis in 15 nasciturumque de Virgine longe antea predixisli:
carne venturum : ac de Vrrgine nasciturum propheti- ejus nativitatis adventum pretonantibus Sanctis pre-
cis vocibus promisisli: et in novissimis temporibus nunciasti: ut expectalus diu qui fuerat repromissus :
que proiniseras adimplesti: presta quesumus,: utqui magnum mundo faceret gaudium in plenitudine lem-
eum jam venisse mundumque redemisse credinius : porum presentalus. Unde petimus et rogamus : ut
fatemur : et predicamus : rursumque venturum ad qui plasma luum : sicut vere pius : et misericors
judicium speramus : ejus praesenliam cum venerit JJ perire nou passus es : sed per humilem advenluni
sine confusionecernamus. filii tui Domini noslri : quod perierat revocasti : quod
^. Amen. jam inventum et reparatum : ac revocatum est : sic
Posl nomina. Sanctorum tuorum Domine commu- protegas : sic custodias: sic sanes : sie defendas :
nicanles meraorie Patriarcharum , Prophetarumque sic liberes. Ut in illo advenlu terribili quo iterato
luorum ncm sumus inimemores : ipsis enim renun- illos venlurus est judicare : a quibus et pro quibtis
a Neque filius hominis. Illud hominisin Vulgala, aaventum. Lege aaventu.
elncujus
Graecaet Syriaca, non legitur. h Ul per primum advenlum. Lege : Concede,qum-
b Qui habet, elc. In Vulgala, Grseca el Syriaca, sunius, ul qui per primum adventum ad nos in huma-
hoc loco non apponitur. niiate veniens, mundum tibi in pace reconciliare, etc,
c Lauda. Psal. LXXIX, 1. * Et quos hic tum pacis. Lege. B( quos hic tum pa-
d Secrificium. Ex Zachariae m, I. cis deposilarios (eceris, eosdem inviolabiliter facias,
e f.. Ex Zaehariaei, 14,16, 17.
' Protestanles. Fortasse legendum precanles, ut luum deposilum custodire.
i Ingenuilaleque. Forte, ingenila.
earumvitmcursum, el perfectionemconsummes,iisque• •<Decepti. Lege deceplos.
adjtmgas quos sanclos apud te in calesti habitaculo> t Velis. Lege voluisti.
caulos perfectosquejam retines
133 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 136
est judicatus : lales invcniat quos redemil: ut in ,d indigni. Diguos que^umus nos effice lanle dignilatis
etenium possideat quos precio sui sanguinis acquisi- solemniiale : ut possimus-ad te non iminerito pro-
v.it: ut cum ignifluis affeclibus redeinptorum : lecum clamare et dicere.
et Sancto Spirilu sine fine laudetur parili concentu : Dicat Presb. Pater i\osier. Tolum. Et postea dicat
cum Angelis et Archangelis laudanlibus atque ila benedictionem.Humiliale vos. Benediclio.
dicenlibus. Dicat Clwrus. Sanclus. Sanclus. San- Benedictio. Adveniat super vos placidus gralie su-
ctus, etc. perne respectus : el illustret vos Jesu Christi Do-
Dicat Presbyler. iiiini nostri el Salvaloris adventus. Kj. Anien.
Posl Sanctus. Oratio. Vere sanclus : vere benedi- Non recedat a cordibus veslris : qui nasci dignf.-
clus qui venit in nomine Domini: Rex Israel. qui lus est ex ulero Virginis malris.
jaro venit humilis : el adhuc venturus est in maje- Kj. Ameri.
state lerribilis. Quijam venil ul judicarelur in inundo; Qualenus in veslro maneal pectoie placidtis : man-
et aduc venturus est ul judicel mundum. Qui jam ve- sionem ibidem cum Patre et Spiritu Sanclo perpelim
nil ui redimereta morte : quos ad vitam predestina- habilurus. Oj. Amen.
vit: et adhuc venluriis est: ul remunerel quos re- Dicat Presb. Per misericordiam ipsius Dei noslri,
demit : ipse Dominus ac Redemptor elernus. B qui est benediclus et vivit el omnia regit in cecula
Deinde dicat Presbyler in silentio. Oratio. Adeslo seculorum.
adesto Iesu bone ponlifex. Ut supra fol. 5. Postea ^. Amen.
dicat orationem. Dtca( Presb. Dominus sit semper vobiscum. i$.
Post pridie. Facimus Domine Filii tui Domini uo- El ciiiii.
siri Jesu Chrisli commemorationem: quod veniens Dicat Chorus. Guslale et videte. Et Refecli Chrisli
ad nos humanam formam assumpsit: quod pro homi- corpoi e. El oralio ut supra in primo Dominicofol. 7.
nibus quos creaverat redimendis J.6 passionem Cru- 1N QUINTO DOMINICODE ADVENTU DOMIINl.
cis perpessus est. Quod superaturus alque conculca- Ad Missam.O/ficiuin.
llirus debitam mortem nostram : mortem ultra susce- Super monlera allissimum. Bequire in secundo Do-
pit ipse indebilam : quod infernum ex parte expolia- minico de Adventu Domini fol, 7.
vit relinquendo impios : el sanctos qui ibidem tene- Leciio libri Esaye Prophete (c Cap. XVI).
banlur : resurgen.s secum in celesiibus sublevando. j^. Deo gralias.
Quod rediens ad celum viam nobis patefecit : per d Emitte agnum dominatorem (erre : de pelra de-
quara conscendamus in celttm. Quod venlurus sit _ serli ad montem filie Syon. Et erit sicul avis fugiens :
iterum ad judicium vivorum et morluorum scelera- et pulli de nido advolanles. Sic erant filie Moab in
tores et peccatores eterno supplicio damnaluros : transgressu Arnon : ini consilium : coge concilium.
suisque fidelibus sua precepta servantibus eternilaiis Pone quasi noctem umbrara luam in meridie. Ab-
sue gloriam collaturus, Per ipsum te crgo summe sconde fugienles et vagos ne prodas : hahiiabunl apud
Pater exposcimus : ut hanc tue placationis hosliam : te profugii mei. Moab eslo latibiilum eorum : a facie
quam libi offerimus ; e manibus nostris placalus ac- vastatoris. Finitus est enim pulvis : consummatus
cipias : a eamque de celis a sede placato vultu re- est miser : defecit qui conculcabat lerram. Et pre-
spiciens benedicas : ut quotquot ex hujus sumptu parabitur in misericordia solium : et sedebit super
libaverimus : salubritatem ac remedium anime et eam in veritate : in tabernaculo David. Judicans et
corporis hauriamus. iij. Ainen. querens judicium; et velociter reddens quod justuiu
Et diclo memenlopro viviset perfectosimbolodical est. ^. Amen.
Pre.byler oralionem Dominicam equaliler. Dical Presb. Dominus sil semper vobiscura. i<j.Et
Summe sumine et omnipotens Deus Pater ingeni- cum spiritu.
lus : qui unigeniti tui in assumpiione carnis : adven- Dicat Chorus Lauda. e Ut inhabilet gloria in terra
lum reconciliaiionis nostre voluisti esse remedium : nostra : misericordia et veritas occuirerunt sihi : ju-
h ut cum eo graliam reciperemus adoptionis. qui a slicia et pax ' complexerunt se. <?
f. Veritas de
te ante omnia secula sine initio inelfabiliter genilus : terra orta est. Et justicia de celo prospexit : etenitu
|" in natura deilatis tibi exlat equalis. Ut efficeremur Dominusdabit h benediclionem : et terra nostra da-
tui adoptivi iilii : qui seivi ex nostro merito erainus bit frucliim suum. P. Juslicia.
a Eamque de cozlisa sede. Legendum forlasse : d Emiile agnum. Ita LXX. Vulgata addit Domine.
Eamque, de cmleslisede placalo vuttu respiciens,be- e Psatlendo. Psal. LXXXIV, 10.
nedicas. Cseterum hsec oratio eadem Christi mysleria ' Complexeruni.Corripius, de laudibus Justiniani:
complectitnr quaein canone missaeRomanaesacerdos
statim post consecrationem calicis commemorat ora- Portumquamgeniinaecomplexantbrachiaripae;
lione illa quaeincipit unde et memores, Domine. Uira- etalii ejusdem et posterioris aeviscripiores
que oratio eadem petitione lermiualur, ut scilicet: complexo
Deus dignelur oblala vultu ptacato respicere, et ex iis pro compteclordixerunt; caeterum ltalica versio ha-
bet complexasunt se. Chald., conjunclm sunt. Vul-
sumentibusdona cmlesliaimperiire. gala, oscuiatmsunl.
b Ut cum eo. Huc refert illud
Apostoli ad Galatas, e f . Ps. LXXXIV, 12.
in,«5, et ad Roroanos, viu, 32. h Benedictionem.
Vulg., Iial. et LXX, benignitalem.
Cap. XVI. Vers. 1-6. Cliald , beatitudinem.
137 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. i3!$
Oical Presb. Silenlium facite. A E( Presb. dicat aliam «raitonem.
SequenliaEpistele Pauli Apostotia'd Thetsalonkenses In proximoquidera est Domine dies adventus tui:
(» 1. Cap. V). sed quesumus ut antequam venias : expiari merea-
Sl. Deo graiias. mur ab omni conlagionedelicli. Prius dilue rogamus
Fratres : rogamus vos : eorripile inquielos. Con- in nobis omne quod in illa futuraexaminaiione pu-
solamini piisillauimes : suscipile infirmos. Palientes nilurus es : ut cum justus adveneris judex : non iu
estote ad omnes. Videte ne quis malum pro malo nobis invenias quod condemnes. i<j.Amen.
alicei reddal. Sed seroper quod bonum esl seclamini Dical Presb. Per misericordiam luam Deus noster
invicem : et in omnes : semper gaudete. Sine inter- • in cujus conspeclu. Ista el alia que sequunlurusqus
missione orate. In omnibus gratias agite. llec enim ad oratienem que dicilur posl nomina.
vblunias Dei est in Christo Jesu in omnibus nobis Dical Presb.
spiritum nolite extinguere : prophetiam nolile sper- Posl nomina. Te quesuraus Jesu DomineDetis no-
nere. Omniaautem probate : et quod bonum est re- ster: ut nos qui fideliter prestolamur adventum tuum:
tinete. Ab omni speciemala abstinete vos. Ipse au- nonincurramussupplicium sem|>iternum,quo adven-
tem Deus pacis sanctilicet vos per omnia : 17 in- tu tuo el offerentibus venia: et defunclis requies
teger spiritus vester : anima et corpus sine querela in B 1 condonelur eterna. ^. Amen. Dical Presb. Quia (u
advenlu Bomini nostri Jesu Christi servelur. ^. es. Ul diclumest.
Amen. Dicat Presb.
DicalPresb. Dominussit seraper vobiscum. %. Et Ad pacem. Pax tua Redemptor ac Deus nosier: que
cuin spirilu. le nascente olim proclamala est ab Angelis : habitet
Lectio Sancii Evangelii secundum Lucam ( h Cap. in mentibus nostris : quo ejus fulti presidiis : me-
XVII). reamur cum veneris tue contueri presentiam visio-
Illo in tempore. Dominus noster Jesus Chrisltis nis. ^. Amen. Presb. dica(. Quia lu es vera pax. Et
interrogatus a Pbariseis : quando venit Regnum omnia alia usqueinlalio.
Dei? « Respondit eis et dixit. d Non veniet Rfcgnum Inlalio. Dignumet justum est. Nos tibi gralias
Dei cum observatione : nec dicent: ecce hic : aut agere: Dominesancle pater elerne omnipotens Deus:
ecce illic. Ecce enim Regnum Dei inlra vos esl. Et pcr Jesum Christum filiiun tuum Dominumnostrum.
ait ad discipulos suos. Venient dies : quando deside- Cujus incarnatio salus facta est mundi: et passio
relis viderc unum diem lilii hominis: el non videbitis. exlilit redemplio hominis procreati. Ipse igilur nos
Et diccnl vobis. Ecce hic et ecce illic. Nolite ire : omnipotens paler quesuinus perducat ad preraium :
"
eque seclemini. Nam sicut fulgur corruscans de sub qui redemit de tenebris infernorum. Ipse carnem
celo : in ea que sub celo sunt fulget: ita erit filius noslram a delectis emaculet : qui eam suscepit ex
hominis in die sua. ^. Aroen. Virgine. lpse nos lesos tue restituat majesiati: qui
Dical Presb. Dominus sit sempcr vobiscum. tf. nos tibi per sanguinem suum reconciliavit. s lpse
Etcum. nos secundi advenlus examinatione justificet ; qui in
Can(e(chorus' Lauda. alleluja Alleluja. ii). Respice primo contulit donum gralie sue. Ipse ad judicandum
Domine de celo: et vide et visiia vineam istam. P. veniat mitis ; qui olim apparuit humilis. Ipse in ju-
Alleluja. dicium oslendatur nobis raiiissimus, qui dudum ve-
Dicat Presb. Adjuvate me fratres in oraiionibus nit occullus ; cui merito omnes Angeli, el Arcangel!
vestris. fel. 3. non cessant clamare quotidie ila dicenles. Dicat
Cantet chorus' Sacrificium. Aparebit tibi Dominus Chorui. SanctuS.
qui iu charitate perpettia dilexit le virgo Israel alle- jDtcatPresb.
luja. f. DominusDeus luus adduxit te ad miseri- Posl Sanclus. Vere Sanctus et gloriosus Dominus
cordiam et miseralionem : adhuc edificaberis et edi. nostcr Jesus Christus filius tuus. Qui nos et prioris
ficabis. P. Virgo Israel alleluja. n adventus stti gralia reparavit: et in secundo datu-
Missa. Hilarescile qucso dilectissimi fratres : et rum se nobis regnum cum sanctis Angelisrepromisit.
lctabundasursum attollite corda; quia jam in proxi- ipse Dominus ac Rederaplor eternus.
mo est redemptio vesira : parate illi viam in cordi- Dical Presb. Adestoadesto. ul supra. Postea dicat.
bus vestris: ut eo venienle : remuneremini donariis Post pridie. Veni Domine relaxa facinora nosira,
sempiiernis. $. Amen. et hec oblata libi pro ipsis facinoribus beuedicenda
Dicat Presb. Per misericordiam. ut supra fol. 3. assume libamina. Ut horum perceptione expiemur a
Dicat Presb. Oreraus. El chorus .ij. Agyos. el Presb. crimine : et tui adventus gloriam 18 mereamur in-
dicat Ecclesiam sanctam catholicam. Et chorus vj. lerriti prestolare. ^. Amen.
Presta elerne omnipotcns Deus. Dicat Presb. Te prestanle. et Dominus sit sempef
* Cap. V. Vers. 14-23. venit.
bCap,ZV7/.Vers. 20-24. 8 Lauda. Psal. LXXIX,lS.
' Besponditeis, et dixit. lta in Graeco; et ' Saerificium.Jeremiaexxxi, 3,4.
Vulgata,
Ttspondens eis dixit. s lpse nos secundi advenlus examinatione. Lege
* Non veniet. Ita Graec.et Syriitc. Vulgata, non In secundiadventus esaminalionejustificet.
-'IPATROL. LX-XXV,
'
.iiir*"<MniW~
!K' MIS8AI.E MIXiDI SBC, HEG. U. ISIOOIU, - PAftS I. 110
voUseum. Ei postea temndo corpus Domini tuper ca-, A Ipsi videbunl gloriam Domini: et decorem Dei 110-
ticem dical ella voce. Fidem quam corde credimus. stri. Conforiale manus dissolutas : el genua debiUa
Dicat Chorus. Credimus in unum Deura totum. Et roborale. Dicite d pusillanimes conforlamini: el 110-
tunc faciat illas particulas: ut supra dictutn esl in pri- lile timere. Eccc e Deus nosler ullionem adducet
ma Missa. Et Presb. faciat Memento pro vivis. Et retribulionis : Deus ipse veniet et salvabit nos. Tunc
perfeclo simboio dical Presb. ad Dominicamequaliler. aperientur oculi cecorum : et aures surdorum pate-
< Oralio. Venisse te Doniine pro nostra in lerris sa- bunt. Tunc saliet sicut cervus claudus: et aperta
lute credimus: venturum te quoque ad judicium eril lingua mutorum. Quia scisse sunt in descrlo
sustinemus; et ideo cum fiducia que docuisti: pro- aque : et torreutes in soliludine. Et que erat arida
clamamus.e lerris. Pater nosler. Ut supra. Post Ora- in siagnum : et sitiens in fontes aquarum. In culii-
tienem Dominicamdicat Pjresb. Liberati a malo. Post libus in quibus prius dracones habitabant: orietur
dicat benediclionem.Humiliate vos benediclioni. Do- viror calami et junci: ' et erit ibi semita: et via
minus sii seraper vobiscuro'. ^. El cum. sancla vocabiiur. Non transibit pcr eam pollutus : et
Benediciio.Advenius sui vosDominus illustratione hec erit vohis direcia via : ita et stulli non errent
sanctificet. 15. Amen. Vincula vestra dissolvat au- per eam. Non erit ibi leo ; et mala beslia non ascen-
tequaiii veniat. i^ . Ameii. Ul libcrati a vinculis pec-'.B det por eam : nec invenielur ibi. Et arabulabunt qui
catorum ; inlerrili expectetis ejus advenlum. ^. liberali luerint et redempti a Domino. s Converten-
Amen. Per misericordiam ipsius Dei nosiri: qui vi- tur et venienl: et laudabunf Dominum in Sion cuin
vit et omnia regit in secula seculorum. i|. Anien. Di- laude : et letilia sempiterna super capul eoruin. Gau-
cai Presb. Domiiius sit seinper vobiscum. El lunc dium et leticiara obtinebunl. Et fugiet dolor et gemi-
dicai Chorus. Gustute et videte.'£l hic facial Memen- tus. ^. Amen.
to pro morluis. et post Memenlodicat illas orationes Dicat Presb. Dominus sit seuper vobiscum. rj.
que diclesunl in 1. Missa. E( sttmal corpus et sangui- Et cum.
nem : et hoc faclo dicai Presb. orationes ut in prima h Psallendo. Suscipiant Domine montes' et colles
Missa. Et in fine orationis dicat. Per niisericordiam populo tuo pacem jusiiiiam : i judicabil egenos po-
tuara Deus noster qui es benediclus; et vivis et om- pulo. k Ut salves filios pauperum. l f. Deus judi-
tiia regis in secula seculorum. i<j. Atnen. Dominus cium tuum m dona Regi: et justiliam luam filio Re-
sit seraper vobiscum. ^. Et cum, Solennia com- gis: ul judicci populura tuum cura juslicia ct paupe-
pleta sunt in nomine Domini noslri Jesu Chrisli: res luos in judicio. P. Ut salves filios.
volum noslrura sit acceplum cum pace. Dkal Presb. Silenlium facite,
1]. Chorus. Deo gralias. "' Sequentia Epistole Pauli Apostoli ad Thessalonicenses
(vJI.Cap.U),
IN SEXTO DOMINICODE ADVENTU DOMINI.
i<j. Deo gialias.
a Officium. Fraires rogamus vos per advenlum Domini nostri
Sanctus Dominus Deus omnipotens. Qui crat et Jcsu Ci.risii et no:>trc congregationis in ipsum; ut
est et venturus est alleluja alleluja. b f. Deus mani- non cito moveamini a vestro sensu : nequc terrea-
feste veniet: Deus noster el non silebit. P. Qui eral, mini. Neque per spiriium : neque per sermonera :
f. Gloria et honor Palri et Filio et Spiritui Sancto neque per epistolara : lanquara per nos missam:
in secula seculorum amen. P. Qui erat. quasi inslet dies Domini. Ne quis vos seducat ullo
Oratio. Deus qui per AngelicosChoros. fot. 1. modo. Quoniam nisi venerit discessio prinuim ; et
Leclio libri Esaye prophete (e Cap. XXXV), revelatus fueril bomo peccati \Q filius perditionis.
^. Deo gralias. qui adversaitir et extollilur supra orane quod diciiur
Hec dicit Dominus. Letabitur deserta et invia ; et Dcus : aut quod colitur: ita ul in tetnplo Det sedeal:
exullabit solitudo: et ilorebit quasi lilium. Germi- osteudens se tanquaro sit Dcus. Non retinetis quod
nans germinabit: et exultabit letabunda et laudans. cum essemus apud vos : hec dicebam vobis ? Et uunc
Gloria Libani data est ei : decor Carraeli el Saron. D . quid detineat scitis: ut reveletur in suo teuipore.
a Officium. Apocal. iv, 8. In harura nulla, neque in Arabica versione, nec in
b y . Psal. XLIX,3. versionibus recentioiibus inveuiuntur verba illa : Et
e Cap. XXXV. Vers. 1-10. laudabunl Dominiiiu.
d Pusillanimes. Ita LXX. Vulgata, pusillanimis, t Psallendo. Psal. LXXI,3, 4.
Chald., feslinis corde. » Et coiles. Ilic error typographicus subesse vide-
0 Deus nosler et satvabit nos. Ita LXX. At (ur. Ilalica : Suscipiant montes pucem populo luo, et
Vulg. et Chald., Deusvester.,.. et salvabitnos. collesjustitiam. LXX et Vulgata hsbent: Pacem po-
' El cril ibi. Vulgata : e( eril ibi semita, et via, et pulo et collesjustitiam.
via sancla vocabilur. LXX : eril itlic via pura, viasan- i Judicabit egenospopulo. Vulg., LXX el Cha!d.,
eia vocabilur.Missaie accedit ad Vulgatam, sed illud paupercs populi. In Graeco, meniiicospopuii. Italica,
via non duplicatur, in quo cura LXX convenil. in sua justilia judicabit pauperes hujus popuii.
s Convertentur,et venient, et laudabunt Dominumin k Ut salves. Vulgata, Italica, LXX : Et salvosfit-
Sion cum laude. Yulgata et Chald, : Et venientin ciel fitios pauperhm. Chald., fiiws misenrum.
Sion cum laude. LXX : £( venient in Sion cum imii- 1 f . Psal. LXXI,1,2.
tia. Syriac. : Et ingr.edienturin Sionem cum gloria. ™fiotta Begi. Vulg., LXX, Ila|., Re§ida.
Hebr.i ad iiuerara : Et venient in Sion in prmconio. n Cap, //. Vers. 1-14.
141 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. iSIDORI. — PARS I. 142
« Nam minisleriumjam operalur iniquitatis tanlum \ A Di,at Presb. Adjuvate rae fratres'etc. ^. Adjuvat
ut qui tenel: nunc teneat: donec de medio liat. Et le pater. Dical Chorus.
lunc retelabitur ille iniquus quem Dominus Jesns h Sacrificium.Prope est dies Domini: quia prepa-
iuterMet spiritu eris sui: et deslruet illuslralione rabil Dominus sacrificium : sanciilicabit vocalossuos
adventus sui eum : cujus est advenlus secundum alieluja. < f . Lauda filia Syon : jubi-a tu Israel : le-
operationeraSalbane. In omni virlule : signis el pro- larc et exuita filia Jerusalem : absliiiit Domini,,'ju-
digiis mendacibus: et in omni seductione iniquilatis : dicium ttiuiii: avcrtit inimicos tuos Rex Israel Domi-
iiis qui pereunt: eo quia charitalem veritatig non nus : iu uiedio lui sanclificare. Dical Presb<
receperunt ut salvi fierenl. Ideo b miltet illos Deus Missa. Solennia lui adventus mysteria celebran-
in operalionem erroris : ut credant mendatio : ut les : libi Christe Domine stipplices fundiraus precei :
jiidicentur omnes qui non crediderunt veritali : sed ut nos primiiivi advenlus incarnalione rcdemplo:, ;
consenserunt iniquitati. Nos autcm debemus gratias in sccunda tua apparitione glorifices coronaudos.
agere Deo semper pro vobis fralres dilecti a Deo : S). Amen.
c quod elegerit nos Deus primitias in saluteln : in Alia Oratio. Sincera nos quesumus Domine tue iu-
sanctificaiioneoispirilus : et fidem veritatis. In qua ™carnationis semper fide corrobora : ut in lua dilec-
et vocavil nos per Evaogeliumnostrura : in acquisi- tione firmatos nunquam nos expugnare valeat caUi-
lionem gloriae Domini nostri Jesu Christi. dus inimicus.
«. Amen.. ^. Amen.
Dicat Presb. Dominussit semper vobiscum. i<. Et Pesl nomina, Oratio. Omnipotenssempiterne Deus:
cum. fi-ieliurnlunien : rector animarum : qui nos verbi tui
Principium Sancti EvangetiisecundumMarcum. incarnatioue i preparatum materie Virginis conse-
(^Cap.I). cras. Veniat quesumus super nos virtus Spirilus lui
Iniiiura e Sancli Evangelii Jesu Christi filii Dei : Sancti: et misericordia Allissirai obumbret nos.
sicul scriptum est in Esaya prophcta. Ecce roitto An- itj. Amen.
gelum meura ante faciem luani : qui preparabit viaro Ad pacem. Oralio. Charitalis lue.Dominein nos di-
tuara ante te. Vox clamaniis in deserlo parate viam stribue k unitalem : et una perpelim dilectionis co-
Domino : rectas facite semilas ejus. Fuil Johannes pula jungat: quod unius (idei sacramenta locuple-
in deserto baptizans : et predicans baplismum peni- tant. Araen.
leiitic in remissionem peccatorum. El egrediebatur Inkttio. Dignum et justum est: vere equum et sa-
ad iliumoranis Judee regio : et HieroiOlimiteuniver- lulare est : nos te Deum nostrum ac Dominum col-
si : et b.ipiizabanturab illo in Jordanis (luminc : coti- laudare : uui pieiatis tue magniludinem a nostre hu-
litenles peccala sua. Et eral Johannes vestitus pillis mililatis inopia l dislulisti : sed errorum noslrorum
cameli: et zona pellicia cirea lumbos ejus. Et locu- iniseratus m piacula : unigcnitum tuum ob nostre in-
stas et mel silvestre edebat : et predicabat dicens. firinilatis redemptionem misisti. Qui nobis vite eler-
Vonitfortior me post me : cujus non sum diguus nejanuam palefaceret : et omnes pravi seductoris a
procumhenssolvere corrigiam calciauieiilorum ejus. noslris mentibusdominaium excluderet : nosque sue
' Ego bapiizo vos in aqua : ille vero baptizabit vos opitulationis advocatione tibi Deo noslro per sancti
in Spirilu Sancto. operis exercicia rccoticiliarol. Cui merito 20 emnes
^. Ameii. Augeli et Arcliangeli non cessant clamare quotidie
Dical Presb. in mediumAltaris. Dominus sil sem- una voce diccires. Chorus. Sancius.
per vobiscura. ^. El cum spiritu. Pos( Sancius. Veram tue Trinitatis omnipoteniam
DicaiCltorussLauda. Alleluja.f . Yenile exultemus Domiueconcinciites : tui scmper nominis coiifeisione
in Dominojubilemus Deo salvatori nostro alleluja. locupleta : ut u quod tibi Cherubin ac Seraphin in-
a Nam ministerium. Est fortassc error ant ama- uero baplizabilvosin Spirilu sanctg.
nuensis, aut typographi: nam Vulgaia, Syriac. et u'U ks Lauda. Psal. xciv, i.
Graec.niys^rttun babenl, el ila Primasius, sanclus Sacri/icittm.Sophoniacm; el ibi Vulgala : /tta;(a
Chrysostomus, el interpres vetustus sub noinine sau- est1dies Domiui.
cti Ambrbsii, legunt. f . Sophon. III, 14, 15.
b Miliet illos Deus in operaiionem erroris. Vulg., i Prmparatum. Locus mendosus. Fortasse legen-
Graec. el Prim3sius: Miliit illis Detts operalioitem dum : Qui nos Verbi tui incarnalione,ac partu beulie
erroris, ul credant mendacio. Interpres apud sanclum Marim virginis consecrasli. In Ambrosiana liturgia
Ambmsiumlegil: In hoc ul credant mendacio,Syria- Pamelii oraiio supcr populum. ineunte die Nativitatis
ca : Immiliet illis Deus efficaciamseduciionis. Domini, est : Deus, qui Itunc diem sacralissimttmper
'« Quodclegeril nos Deus. Et infra : In qua et vo- incarnalionam Verbilui et partum Mariiv virginis c»n-
cavit ttos. Vulg., Syr. et Graec..habent vos, et ita, secrasti, da populisluis, etc, YideMissaleGallo-Golh.,,
puto, est legeudum. inoraiione pos( pacem, UicNalalis Domini.
•i Cap. I. Vers. 1-8. k Unilatem. lloc est animarum concordiam, quo
* Sancti. Deest Vulg., Gracc.etSyr. sensu Seneca in libro de Vila beata, cap. 9, hanc vo-
' Ego baplho vosin aqua, ilte vero baptitabit vot in ceni usurpavit, et eliani lib. iv, cap. 18, de Reueficiis.'
1 Ditiulisli. Videiur deesse particula non, el legen»
Spiritu sanclo. Vulgala: Ego boytizo vos aqua, ille
vero baplizabitvos Spirtln sanc(o."Syriac. : Ego btt- duin non djslulisti, id esl non amovisti.
ptizo vos aqua, ille vero bapiizabit vos Spirilu sancti- , m Piacula, id est crimina, deticta.
u Quod. Lege qum.
laiis, Graec.: Ego quidem bapimvi vos in aqua, iile
145 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISlDORl, — PARS I. 144
cessabifiter jubilanl : Spiritus Sanctus nos igne per- A vj. Gloria in exce!s:s Deo. Chorus. Et in terra pax.
a
flagrans : hec incorruple mentis slatuta nos tibi ju- totum.
f beas concinere. Quia lu es Dominus ac Redeinptor Iterum dieat Presb. Per omnia semper secula,
elernus. Oralio. Gloria nostra Deus noster : qui in celis ab
Pott-pridie. Preceptorum tuorum Domine mysieria Angelis demonstraris : et in perpetuum decantaris ;
brecolentes: oblationis hujus libamina sanctlficaredi- hic fideliter ac solcnniier predicaris : presla nohis
gncris : uttuegratie sanctificalionerespersa: abluat amplissima pietate tua a malis propriis liberari : et
sumerilium cordibus omne delictum. i^. Amen. semper in luis laudibus gloriari. ^, Amen.
Ad Orationem Dominicam. fltcal Presb. Per misericordiamtuam etc. tolum.
Oremus. Exurge Domine el prevale in virtute lua : Lectie libri Sapienlie Salomonis( e Cap, ////).
et ad nostram deTensionemexciia polentiam ttiara. Justus si morle preoccupalus fuerit: ' anima ejus
cordis : et
Respice propicius nostri presumptionem in refrigerio erit. Seneclus enim venerabilis est: non
ex presentium calamitalum angusliis palernain nobis
diuiuma nec numero annorum coniputatu, Gani sunt
exhibe pietatem. auiem sensus hominis : et elas sencctntis vita imma-
. Paler nosler. Dical Presb. Humiliate vos benedi- B culata. Placens Deo faclus dileetus : et vivens inter
ciioni. peccatores Iranslalus est. Raptus est ne malicia mu-
Behediciio.Doraine Jesu Chrisle qui discipulis tuis tarel intellectum ejus : aut ne fictiomalicie deciperet
tunm spirituin tribuisli: Ecclesie lue Catholice ipsius animam illius. Fascinatio enim nugacitaiis obscurat
muneris dona largire. ^, Amen. Ut quicunque ex bona : et inconstanlia s concupiscentia transvertit
aqua et Spiritu Saucto renaii sunt : te semper in- sensum sine malicia. Consumatus in hrevi explevit
duant ejus proleciione muniti. %. Amen. Redundet tempora multa : placila enim erat Deo aniroa illius.
in cis charilas dillusa per Spirilum Sanctum : qui Propter hoc properavit educere illum de medio ini-
operiat ac superet muliiludiiiem peccalorum. ^. quilatum. Populi autem videntes et non inielligentes :
Amen. nec ponentes in precordiis suis lalia. h Quoniam mi-
Dical Presb. Per misericordiam luam etc. sericordia Dei el gratia in sancto illius; et respectus
in eleclo ipsius. h). Amen.
<=
IN SANCTICLEMENTISPAPE ET MARTYRIS.
Dicat Presb. Dominussil semper vobiscum. A. Et
Ad Missam. d Officium.
cum spirilu.
De profundis clamavi ad te Domine alleluja. Do-.
1 Psallendo. Salvum me fac i Domine: quoniam
mine exaudi voccm meam aileluja alleluja. f . Fiant " k f In-
aures tue intendentes in vocem mee. ingresse sunt aque usque ad animam meam.
deprecationis
P. Doinine exaudi. y.Gloria ct honorPalri elFilio fixus sura in limo profundi et non est subslanlia : ve-
el Spiriiui Sancto in secula seculorum amen. P. Do- ni in altitudinem maris : et tempestas demersit me.
mine exaudi. P. Quoniam ingresse.
Dicat Presb. Per omnia semper secula seculorum. Dicat Presb. Silentium facile.
a Jubeas. Lege : Ut qum libi cherubim ac seraphim clissime rexit (CalalogusBucherianus, et aller Cata-
incessabiliter jttbilant, Spirilus sanctus nos suo igne logus, Jusliniano imperalorecompactus,apudBolland.,
perflagrans, hmcincorruptmmentisslatuta nos libi ju- 1.1 April.). Eo aulem anno, sive induclus desiderio
beal concinere, elc. Evangelii, per varias gentes, aposiolorum roore,
h liecolentes. Adde qumsumus. disseminandi, sive ut quieti Ecclesiae,sua causa, a
e Sancii ClementisPapm et Marlyris. Sanclus Cle- quibusdam sollicitalre, prospiceret, sponie ponlilica-
lum abdicavit (S. Epiphan., hmr. 27; Bolland., totn.
mens, patria Romanus ( Libir Poniificalis, Sacram. 1 April., el in propileo Maii; Franc. Blanchinus, in
S. Leonis, ad 9 Dec.), lidei inysleriis fortasse a D Anastasium,ibid.). Exinde nulli sedi allixus, propa-
sancto liarnaba (Leo^Osiien.,ex Actis, apud Bolland., gationi lidei omnem operam impendil, eamque ob
lom. II Mariii, p. 14), cerle ah apo-aolis, imbutus causara primum relegaliis, demum terlio Trajani
(Irenmus, lib. m, c. 5), a sancto Petro Caesareaein anno mariyr occubuit (Catalog., apud Boland., ibid.;
Palacstina bapiizatus (Leo Oslien., ibid.), Paulo apo- Fr. Blanchinus, ibid.; Euseb., Hitt. Eccl. lib. m, c.
slolo comilem peregrinaiionum, et in Evangelii prae- 54; S. Hieron., de Vir. iltuslr., c. 15, Edil. Ve-
dicaTione adjutorem se adjunxit (P/ti/tp. IV,3; S. ronen.).
Hier., de Viris illuslr., c. 15; Chrysoslomus,1 Tim., d Officium. Psal. cxxix, 1.
in prmf.). Romam rcdux, a sancto Petro episcopus e Cap. IV. Vers. 7-15.
oriiinalus esl (Tert., de Prmscrip., c. 52), die X Kal. ' Anima ejus. Hcecverba desunt in Gracc. et in
Fcbruarias, quo olim letlivilas Calhedrae sancti Cle-
ineniis celebrabatur (Leo Osiien., ibid.). Post apo- Vulgata.
siolorum Peiri et Pauli inai tyritim et brevem Lini pon- B Concupiscentia.Gracc. et Yulg., coticupisceiKtar.
tificatum, Clemens summam recepk Civitatis propriat h Quoniam. Sensus idem, sed verborum disposUio
dignitalem, curti anno Christi 18, Trachalo et Iialico diversa est in Graec.et Vulgala, iu quibus in sanctis
cos., Roinanam Ecclcsiam regcndam suscepit (Sac. ejus et tn eleclis ejtts legitur.
S. Leonis,ibid.; Caialogus Bucherii; Liber Pontijica- > Pstillendo. Psal. LXVIH,1.
tis; Blanchinus, in Chronolocj.,ad an. ()7, et in notis i Domine,quoniamingressmsunt aqum.LXX, Ilal.
ad Anaslasittm,lom. II, p. il, ct 31, 55), quara ad ct Yulg. : Deus, quoniaminUaverumaqua.
annuin Christi 70, Vespasianovij et Tito v cos., san- k f\ Psal. LXVIII, 3, 4.
iis MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. 1S1D0RI. — PARS I. 146
Sequentia Epittole Pauli Aposloli ad Timotheum. A eam. Et qui odit animam suam in hoc mundo : in
(b //, cap. II). vilam eternamh inveniet eam. Si quis mihi mini-
Charissime. Confortare in gratia que est in Chrislo slrat: me sequatur : et ubi sum ego: illic et mini-
Jesu : que audisti a me per mulios testes. Hec com- ster meus eril, Si quis mihi ministraverit: honorifica-
uienda lidelibus homihibus quic idonei sunt: et alios bit eutu Paler meus. Amen amen dico vobis : non
docere. Labpra sicul bonus miles Jesu Christi. Nemo est servus major Domino suo. Neque Apostolus ma-
mililans Deo : implicet se negociis secularibus : ut ei jor : eo qui misit illiini. Si hec scitis : beali erilis si
placeat cui se probavit. Nam et qui certant in agone feceritis ea. Qui accipit; sic quem misero : me ac-
nou coronanlur : nisi legitime certaverint. Laboran- cipit. Qui autem me accipil: accipit eura qui me
tem agricolam : oporlet pfimum de fruclibus acci- misit. Ego sum via : verilas et viia. Qui crcdit iu
pere. Inlellige que dico : dabit enim tibi Dominus in me : opera que ego facio et ipse faciet:-et majora
oiiinibus intellectum. Memoresto Jesum Christum re- horum faciet. i Et quodcunque pelierit in nomine
Surrexisse a mortuis ex seihine David : secundum meo : hoc faciam: tit clarificeiur pater in filio. ^.
Evangelium roeum in quo laboro usque ad vincula Amen.
dquasi latro : sed verbum Dei non est alligalum. Ideo Dical Presb. Dominussil semper vobiscum.
omnia sustineo propler electos : ut et ipsi salulem B k Lauda. Alleluja. y . De profundis clamavi ad te
consequantur. • In Christo Jesu Domino noslro. Domine : Domineexaudi vocem meam. P. Alleluja,
^-. Amen. Dicat Presb. Adjuvate me fratres.
21 Dkat Presb. Dorainus sit sempcr vobiscura. 1 Sacrificium. Fulgebit juslus sicut splendor fir-
j5. El cum. mamenti: et sicut stelle celi danles claritatem lucis
f Lectio Sancli Evangelii secundumJohannem ita et juslus splendebit: in perpetua elernitate al-
(sCap.XIl). leluja. f . Fulgebit et tanquam scinlille in arudi-
Una dierum Dominus noster Jesus Christus cum nelo discurrunt judicabil nationes : et doroinabitur
ascendisset in naviculam et discipuli ejus:ait ad il- populis et regnabit curo Domino. P. In perpetua.
los : Transfretemus trans stagnum. Et ascenderunt Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscura. ^.
et navigaverunt in regionem Gerascnorura : et cutn El cum.
egressus esset ad lerram : dixit discipulis suis. Nisi Missa. Clememissimura et inviclissimum clipeum
granum frumenli cadens in terra mortuum fuerit: Dominum noslrum Jesum Cliristum : fratres charis-
ipsum solum manet. Si autem mortuum fuerit: mul- simi deprecemur : ut convenientibus nobis in m ho-
tum fruclum affert. Qui amat animam suam : perdet dierna Clementis sui soleiinitaie clementein el inef-
• Sequentia. In Missali Toletano, Edit. ann. 1550, C k Lauda. Ps. cxxxix, 1.
lectio in inissa sancti Clemenlis est ex epistola acl 1 Sacrificium. Ex Daniele, xn, 3. f . Ex
Sapien-
Hebraeos,cap. xui, 9 : Doctrinis variis et peregrinis tia, iu,7.
nolite abduci, usque ad vers. 17 : Tatibus enim m Hodierna die. Die IXKal. Decembris celebris in
hostiis promeretur Deus, quaeuua est ex iis leclionibus Occidente, et vetuslus est cullus sancti Clementis
quas iu naiali unius confessoris pontilicis legunt. papae et mariyris. De eo hac die roissam propriam et
h Cap. II. Vers. 1-10. officium celebrant Gotho-Hispani; eodem-
° Idonei sunt. Graec.et Vulgala, idonei erunt; et ita proprium
que die roissaro propriam habet in Sacramentario
lcgit sanclus Ainbrosius. sancli Leonis,in Gelasiano et in Gregorianis vul-
d Qucst lairo. Ita vetus inlerpres inter opera sancli gatis. De
eodeni, die 25 Novembris, agunt Kaleuda-
Ambrosii. Syriaca, facinorosus. Vulgala, mate ope- rium Frontonis , Capitularia Evangelinrum , apud
rans. In Gra>co,xaxovpyo;. de Liiur. Rom. pont., t. III, in appen-
e /n Cltristo Jesu Domino noslro. Vulgata : In Georgium,
dice; vetusta quoque MartyrologiaGelonense et Cor-
Chrislo Jesu cum gloria cmlesti. Ila eliam Primasius beiense Acherii, utrumque Antissiodorense Martenii,
legit. Syriaca et Graec. : /n Ctrisio Jesu «ttm gloria Dedse genuinum, apud Rollandistas, tom. I Marlii,
mierna. collatum cum Codice Veronensi a clariss. P. Rlan-
' Lectio. In MissaliTolelano lectio est ex Evange- chinio, in
proleg. ad lom. IV Anastasii; Usuardi
lio Joannis, cap. xu, 24: Nisi granum frumenti,usque Sollerii Romanum Parvum; Adonis Georgii, et Ro-
ad vers. 27 : Hoiiorificabil eum Pater meus; quaeest manum Raronii. Iu Africa eodem die ix Kal. Decerob.
ex iis lectionibus quas in nutali unius marlyris le- JJ festivitas sancti Clementis celebraiur, ut ex velusto
gere solent. Kalendario Carlhaginensi suspicari licet, in quo
s Cap. XII. Lectio hsec, centonis insiar, ex plu- Kal. Decemb. sancti Clementis el (|iiamvis
ribus fragmeiitis con-ula est. Initium capit ex Evan- corrosa mcmbrana abstulerit dieilegilur,
notam, tamen cum
gelio Lucae, cap. vm, 23 : Faclum est autem in una continuo seiiuaiur... A'a/. Decemb.sancti Chrysogoni,
dierum, et statim aduectilur versiculus 27 ejusdem quem non alium quam sanclum Chrysogonum MabiU
cnpiiis ; El cum egressus esset in ierram. Tum ex lonius et Sollerjus, harum rerum periti, esse conten-
Joanne, cap. xn, 24, 25, 26 : jYtsi granum frumenti, dunt, quem laro Latini quain GraecivmKal. Decem-
ut modo in Missali Toletano legilur. Deinde ex bris colunt, verosimile estsanctum Clenientem die IX
Joaine, cap. xm, 16,17, 20; ac demum ex eodem, Kal. Decembr. Carthaginensi Kalendario iuscriptum
cap. xv, 6, 12, 13. fuisse. Gilli olim , fortasse quia nuilas sanctorum
* Inveniet eam. Joan. xn, 25.VuIg., Graec. elSyr., fesiivitates in Advenlu celebrabant, missam saneti
cuslodileam. Clementis, ul est in Gallo-Goihico, inter eas repo-
1 Sic, quem misero. Vulg. ct Graec. : Se
quem mi- suerunt quie ab ociava Epiphaniaead initium Quadra-
scro. Syr. : Quisquisrecipilquem ego misero. gesiroaccelebrabantur. Kalendarium Bucherii sanctum
i Et qtiodcunquepeiierit.In Graec. et Syr., quod- Clementem martyrem una cnm Semproniano, Claudio
cuiique pelieriiis. Vulg., petieriiis Palrem. Sanctus et Nicosirato, v Id. Noverabris commemorat. Sed
Augustinus, in hunc locum, qumcunquepelkriiis. hunc esse Clementem papam, alii incertum esse fa-
147 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORF.- PARS I. u*
fabilem ab arce sui numinis in his quibus degimus A , das affliclas reliquias clirislianorum. Ut quia veram
seeuli pressuris perpelnum porrigere gaudium : et pacem pacifici predicaiido durissimum eta sensuale
evadere prestet inferni supplicium. n). Amen. a diversis nationibus sufferimus jugum : per te qui
Alia. Clementissimo et per le Clementi tuo Do- vera et firraissima pax es pervenire mereamur ad
miue lachrimosas fundimus preces : ut suo intercessu paradis! gaudiuin sempiiernum. ^ . Amen.
a te Deus : qui sine initio clemens et pius: quos ju- /n/a(t'o. Dignum et justum est: clementem et
bes clementes in bonis actibus efficis. Prestelur Ec- pium : equum et vere salutare est: Doraine sancte
clesicetue pax indeficiens : bonifas affiuens : clenien- paler inestimabili et incomprehensibili clementie tue
tia regens: pletas benefaciens: protectio exuberans: perennes gratias agere : qui beatissimo Clcmeiui
lenitas mulceiis : patrociniuni delendens : mansue- b aposloli lui Petri discipulo nihilominus <= leri.io cjus
tudo corripiens : (ranquillitas juslificans : visiiatio in loco : calhedrali honore sublimasli: hanc giatiam
salvans : a misericordia subveniens : ct consueta conferre dignalus es : ut suavissimo oris ejus alio-
subVentio: nobis miseris parcens: quo mereamur quio : cullu relicto ydolorum et simulachronim
repulsis adversariis tibi Domino deservire: et ad figmento : quamplurimos populos ex lolo orbe credu-
tuam clementiam quandoque sine merilo jusiilicaii los signaverit crucis tue tropheo. Ipse enim ad cul-
letabundi attolli. i^ . Amen. B luiri vere fidei: ef ceremoniasd magistri Romuleos
Posl nomina. Clemens et cleraentissime Beus : qui simul et Italicos convocans cives: tyrannum Sisi-
per Clementem Romuleum Episcopum plurimos lue nium ete similes sui cepit sustinere cruenlissimos
diviniiatis congregas aggeres Marlyrum : et multi- hostes. Quem ad instar Sauli 22 f 1n0f' sonat lenta-
modam catervam accumulas confessorum : dona pro tio : poslea Pauli quod interpretalur mirabilis: ceci-
tu.i miseraiione spiritibus fidelium requiem defun- tale confusum : cum Theodora conjuge predicli Si-
ciorum ; et nobis omnibus cxoplalam remissionem sinii predicalione pontificali: Christiana eifecta pari-
omniiim peccatoruro. $j. Amen. ter orantes meruerunt saluti reddere s celitus casti-
Ad pacem. Clemens et milissime Domine: qui pa- galum. Unde et cum apucTAugustum rei hujus
cem ttiam per Clementem Episcopum cordibus radi- geslum : b per Mamertinum adminislratorera Romu-
casli fidelium : pace tua quc ipse es: salvare inten- leum fuisset delalum : tali relalione ceptrum impe-
tentur. In Marlyrologio Ilieronymiano Lucensi, die canos); Missale Gallo-Gothicum (In immolaiione
21 Novembris, legitur: Bomm,nalalissancti Ctementis. missm sancli Ctementis),ubi haec: Nam beatissimi
Sed an eliam hic sit Clcmens papa.in dubinm merilo Petri mox traditur disciplinis,quae ex Sacramciitaiio
vocalur. Vidc nolas clarissiroi Florentinii i;i huuc sancii Leonis verbaiim transsumpta sunt (Miss. S.
dlem et in diem 23 Novembris, quo in eodcm Mar- Clementis),
fyrologio recurrit natalis sancii Ctementis episcopiet e Tertio ejus loco. Sanctus Irenaeus (Adv. Hmres.,
mariyris. Graeci,in Menacis,et in Breviori MenologioIG lib. m) scribit: Terlio loco ab apostolis episcopatum
melrico, sanctum Clemenlem cotuiit die 24 Novem- sorlitur Clemens,qul et vidil ipsos apostotos, et con-
bris. In Menologio Rasilii, die 25 cjusdem mensis, tulit cum eis. Eusebius (Lib. m, c. 4) : CtemensBo-
quo die Moscliiin suo calendario liguraio (Bolland., mahorum Ecclesia terlius episcopus. Acla marlyrii
tom. I Maii) de snncto Clemente agunt, an sanctus sancti Clementis (Gr. Lal.; apud Cotelerium, Palres
Cleroens die 25 Novembris passus sit, neque asse- Apostolici, tom. V, pag. 801) : Tertius BomanmEc-
rere, neque refellere in animo est. Acta Gra?co-La- clesim prmfuit Ctemens'.Gregorius Turonensis (Hist.
tina, apud Coteleriiim, diem passionis prsetermittiinl. Francor. lib. i, c. 17, stift Trajano). Ciemenslerlius
Latina aptid Motilbriiium ediia, el Mss. in Codice BomanmEcciesimepiscopuspassus est.
Uarberino, passuni testanlur ix Kal. Decenibris. Li- d Magislri. Lege maaisirt SMI,uimirura divi Pelri
her Pontilicalis et Caialogus vetustus poiiiificum apostoli.
JRomanorunitempore Jusliniani Augusti compaclus • Similessui. Confer Epitome Clemehlin., n. 165,
(Bolland., tom. I Aprit.) Sancti Clementis elogium apud cilalum Coleleritim.
' Quod sonal lentatio, et rursus, mirabilis, glos-
concludunt his verbis : Obiit marttjr terlio Traiani
anno, sepulius ett in Grmciavm Kalendas Decembris, semaia snnt e sancto Isidoro (Origin, lib. vn, c. 9),
in dubium relinquenles, an eodem die passus sit quo Beda etS*. Hieroiiynio(De nominibus Hebraicis).
est sepultus, an pridie, ut Lalini videniur opinari. s Cmlituscastigatuni. Sisennius, vel Sisinnius, iste
a Sensuale. Hocest sentu prmdilum, qua significa- in Epilome Clemcntinarum, n. 152, apud Cotelcriurn
tione eodem voeabulo uiilttr Lucretius. Rogant Hi- (Paires Aposlolici,tom. 1), Ncrvae Augusli faniiliaris
spani ul, iulercedenle sancto Clemenie, ab eorum Ddiciiur.
; De eodem, el de ejus uxore Theodora, fuse
cervicibus anioveatur barbarorum hominuin jugura, inentio lit in marlyrio sancti Clementis, apud Cole-
Alanorum, Suevorum, Vandalorum, Goihorum, alia- lerium, elin Epitome Clcmeniinar., ubi bx-ceadciti
rutnque gentium, quae, his permistae, Hispaniam in- narrantur. Singulare est quod Galli olim, ut constat
vasc.ranl, ei sacra oronia et prolana pessumdabant. ex MissaliGallo-Goihico (Pag. 218, Etlit. Parisien.)
b Aposiolilui Peiri. Sancliim Clementem aposto- recurienie fcsto sancti Clemeniis, quoiaiinis, pro
lorum discipulum appellat Origenes (Principior. lib. Siscnnio et Thcodora ejus uxore orare consueverunl
n, pag. 82 oper., Edit. Maurin.; Gr. Kat., tom. I). (In colleclione posl nomina), ubi lncc : Memores
SanctiPauIi discipulum, et hi Evangelio cooperato- eliam simus fidelissimorum suorum Sisennii, alque
rem Clementem agnoscilipse Apostolus (Pkilipp. iv, Theodorm,ut quibus per beatum mariyrcm fidem se
5). Huncesse Clemenlem, postea papam, leslanlur eredendi inseruit, eis paradisi reyna participel; num
Eusebius (Hisl. lib. ui,c. 4); sanctus Chrysostomus furie Galli fuerunl ? cseierum hinc, ut noial Mabillo-
(Inprmfaiiunel Tim.); sanctus Hieroiiynius(/niJpis/. nius, probatur anliquitas Aclorum sancti Ctemeniis,
ad Philipp. iv, ct deViris illuslr., c. 15, Ed. Vero- in quibuslattdatur Sisinnius Nervm imper. familiaris,
nen.); Pnmasitis (In Episi. ad Philipp. iv, 3). Sancti ejusque uxor Theodora, a Clementead ftdem conversi,
Petri discipulmn ClementeuiappellautOrigenes(Tom. ncc facile credcnduiii asserentibus Acta sancli C.le-
11 oper. Gr. Lal., Ed. Maurin.) in Genesim scri- ineniis autesexlum saeculumcognita non fuisse.
hens (Pug. 20); Zosimus papa (Episl. 3, ad Afri- b Per Mameriinum.Maraertinus,qui hoc loco ad
149 MISSALE MIXTUMSEC. REG, D. I5ID0RI. — PARS I. 159
Hale comraonitum : hoc Publium « Tarquinium con- A scpicm quo mundus volvilur dics : suum inviuui
'
stat accipere in responsum : ut eum b trans ponlum siguum apparens demonstravit ejtis judicii allissi-
mare mittere non moretur in hererai crudele exi- muni locum : nitido sarcofago lumulalunr. Quod hoc
liura. In quo cum vir Domini Julianus cum ceteris divino jussu prestitit beneficium: ut nnnuali rccursu
Rome plebibus deplorantes : sui pasloris abseiiliaiu in ejus solemnitate hunc elemenlum martyri deferat
devenissent: c et sanctos ibidem ex diuturno lem- famulalum. 0 quam mirabile teslibus luis Christe
pore causa nominis Chrisli ad metalla precidenda tribuisli adjutorium : ut nihil sibi quod his nou con-
iinpiissime tentos reperissent: inler lues annosas et tuleris evenisso applaudeat 'plebs Judeoruin. Nihii
penales quas ibidem suslinebat pernicies. Hunc in- Domine anle lue incarnationis mysterium : tilli mor-
lullerabileiii (lendo et mugiendo dederunt respon- laliura prestilisti solacium : quera non tuis sanclis
sum : d qui a clivoso miliario aque sibi deportarent posl crucis exultalionem presliteris in cmolumsnto.
laboriosissimum poculum. Ad hec Sanctus Clemens Unde merilo omnes angeli et archangeli: throiii :
solari iucipiens ex divinis oraculis grave eorum exi- dominationes : virtuies : principatus: et poiestales :
liuin : gralias agens Deo : qui comraunicaveril neces- cherubin acseraphin in quorum sorle omnis consti-
silaiibus: oraiionis statim petit juvaculura. Necmora lit nuroerus eleclorum : le glorificare et magniPicare
solus inter horaines aspicit Dei agnura occultam aque B alquc laudare noncessant: ita dicentes.
venair, e ostendere dextro pede levato. ' Qui ad in- Chorus dicat. Sanclus.
star Mosaycum'inter cunctos manu propria : non vir- Bical Presb.
gam apprehendens meluentcm : sed sarculum fide- Post Sanctus. Vere sanctus el clemens: vere bene-
Iium corda exculpcnieni: modice fossorium in lcrra diclus el jusius : vere admirabilis et gloriosus Douii-
defixum: affluentes inundavcrunl gurgiles aquarum. nus Jesus Chrislus filius luus: qui incslimabili cle-
Ad hoc et tale miraculum omnis conveniens turba menlie sue dono nullum perirc jubet: sed omnes
civilaluui viciniumlaudant el magnificant procul dti- pielatis gremio convocat ad salutem : Chrislus Domi-
bio Dominum: equem olim spreverant concreli cul- nus ac Redcmpior etcrnus,
turis demoniorum. Unde labefaclus de lanlis mira- ja. Amen.
culis diabolus scdiliones : ad intcrpellandum Tiaja- Postpridie. (lemenlissimeacsanctissimeDomine:
num cxcital populorum.Qui statim perfidum millens sanctifica hec munera : impuris] manibus tibi deli-
h Aufidium:eum ancora ferri gravalum : iiiaiinis fiu- bala. Pcr que el offerenlium accipias vota : el ex ea
ctbus precepit demergendum. Cumque eum disci- sumentium cuncta dimittas peccata.
pnli coro omnihussanctis talividissent martyrio co- n). Amen.
ronalum : ceperunt per immensum mare ponere vi- Ad OrationemDominicam.
sum : si forte prospicerent eueriad litlora iparis vagis Clemens et immense et admirabilis Detis: cui
ihiciibus reciprocalum. QUod inare videns expave- omnia elcmenta famulantur el omnes elaliones ina-
scens collidiCbristi discipulum : ' fere tria milia per ris deserviunt: libera nos de aqnis mullis: i et de
minislralor Bomulens, et ab em. Baronio (Annal., legimus.
tom. II, ad ann. Clir. 100) praefectus Urbis appella- e Ostendere. Lcge ostendentem.
tttr, a scriptnre Gracco tnanyrii sancti Clementis o ' Qui ad inslar. Locus mendosus. Fortasse resti-
it!v.pyjngrov 7IO).ITIX.OUOpovov,el in Epitome Cle- lucndum sic : Quare, ad imlar Moysis, inter cunctos,
meniinariiin,n. ICG,b TJJ?Tzoi.toi; inap%ot, quae utro- manu propria apprehendens, non virgam metuendam,
que locoCotelerius Urbis interprelalus csi. sed sarculum, fidelium cordq exculpenlem, modice
* P. Tarquinium.prmfectus
ln Martyrio, n. 18, et in Epitome fossarium in lerram defixit, unde repente affluenles
Clemenlin., n. 104, isie Tarqiiiiianusappellatur. immdaverunl Corifer Acta mar-
b Trans ponlum mare. Ado (In libetlo Festivitalum) lyrii, n. 21, gurtjile» aquarum.
ait sanctum Clemenlem deporlaium fuisse (runs s Quem.Lcge : /n quemsperaverunl,olimconcreli
ponlummarein eremo, qui adjacet civitati Chersonm. •ulluris b
dmmoniorttm,
Beda, inMarlyroliTgio,irans pontummaris.Marlyrium Aufidium. Ado, in libello de Fcsl. apost. Aull-
sancti ClcmehtisEpito.ne Clemeniin., n. 106, Nice- dium hunc ducem appellat.
phorus (Bist. 1. m, c. 18), MenaeaGraecorum(Die 24 ** > Fere (rta millia, Est vulgalum »pud omnes mi-
Novembris)habeni, sanctum Clemcntem in exsilium raculum, de quo lege Tillemoiitium(Ci(a(,pag. 565),
pulsum esse in desertiim trans pontumadjacens oppi- et, apud Cotelerium(PatresAposlolici,lem. l,in fine).
dulo Chersonae.Caeterumde loco exsilii sancti Cle- Ilomiliam saticti Palris noslri Ephrem archiepiscopi
nieutis consulendi BaroniUsiu notis ad Alartyrolo- Chersonis, de quo etiam Allalius in Diatriba de tri-
gium RomauUm, Rosweydus in notis ad libellum bus Simeoiiibus uieminit, Sancius Gregorius Turo-
Adonisde Festivitatibus Apostolorum (Bibl. Pairum, nensis (DeGlor.martyr., lib, i, c, 55) de hocmira-
lom. XVI, pag. 917), Bollandisiaead diem 9 Marlii culo, lanquam derecerla, loquitur, quod suo lem-
agenles de sanclis Cyrillo et Meihodio (/. //, nela pore annis singuliscontingebat: Nunc aulem, inquit,
i%ad Vitam S. Clementis,pag. 5J5 el seq). die solemnitaiisejus (S. Clcmentis) recedit mare atl
« Et sanctos.Epilome Clement. christianosad opus iria millia siccum ingredientibus iter prmbensusque
in marmoris lapidieinis damiialos ad mille sanctum ad sepulcrummarlyris ; ibiquevola teddenlesel orantes
Clementerainvenisse leslalur, n. 167, quem nume- populi regrediuntur ad littus. Et capite sequenli re-
rum ad duo millia auget scriptor marlyrii, n. 19. fert de parvulo, qui, casu relictus a parenlibus, posl
" Quia clivosomilliario.Locus mendosus. Fortasse annum incolumisrepertus esl, in aede martyris.
legendum Qui: clivos iiinere a miltiario sexto aqum i £( de manu. llaecopiime conveniunt cum pessi-
siH deporlarenl laboriosissimumpocutum : nam in mo slalu reruin liispanicarum, cum Barbari priniiim
martyno, n. 21, aquam dislasse sex milliaribus, in conira militem Romanum et indigenas, lum inier se
Eptloitie Clemeiif,, stadiis quinque et quadraginla bellum saevissimegererent (Vide Idatium, in Cliro-
^St MISS\LE MIXTIIM SBf. RKG. K. ISIDORI. — PARS I. 152
tiiauti filimuin alieiiorum. Ut qui per te renaii sumus tA devicio diabolo futuro leteraini de triuinpho. $ . A-
cx aqua el Spiriiu.Sancto : non patiamur ab ethnicis men.
et irregeneralis divelli a sancto proposito : sed ar- Per misericordiam ipsius Dei nostri qui est bene-
cum eorum inconvertibilem contere : sagitlas de- dictus et vivit et om.nia regit in secula seculorum
strue f pharelras retunde : gladios perime : lanceas amen.
divelle : consilia que in nos acuunt maligna con- Dicat Presb, Dominussit semper vobiscum. ^. Et
funde :.et in ipsos si credere noluerinl: el in ipsa cum.
retorquendo 23 converte : atque semper fidei scuto Chorus dicat. Gustate et videle.
nos proiege. Qualiter qui hic propter nomen filii tui Communie. Kefecii Christi corpore. et Oratio. om-
novum quod iu niargaritum liilgidum : id esl in nia ul in prima Missa quere. fol. 7.
a calculum candidum scripsisti: diversa. a gentibus
IN NATALE « SANCTI SATURNINlEPISCOPI.
:
sustinemus opprobria porlamus infanda ludibria.
Illic pro fide quam crediraus et pro ea usque ad men- Ad Missam.d Officium.
dicitatem et mortera distrahimur : concedalur remis- Gloriara et magnum decorem impones super eum
sio peccatorum : ut potiatur infiniius locus juslorum allelnja : et dabis eum in benediciione. In seculum
proclamando ac dicendo in terris. Pater nosler qui. IB seculi alleluja alleluja. f. Beatus vir qui timet' Do
Betfediilio. Glemens et piissimus Dominus : Cle- minum : in mandatis ejus cupit nimis. P. In secu-
mentis sui tuealur amminiculo: et liberet ab omni lum. f. Gloria et honor Patri et Filio el Spiritui
Sanclo in secula seculorum aqsen. P. In seculum.
peccato. ^. Amen.
Dicat Presb. Gloria in excelsis.
Cleroentie sue dono vos lelificet in hoc seculo et
Oralio. Gloria nostra Deus noster : qui in celis ab
ab oiiini sorde purificalos rcstituat paradiso. fij.
Amcn. Angelis demonstraris : et in perpeluum decantaris :
hic fideliler ac solenuiter predicaris: presta nobis
Ut sicut Cleraens papa b per martyrii gratiam ho- araplissima pielate tua a malis propriis Iiberari: et
stem vincendo gloriosus migravit e 6eculo: ila vos luis sempcr laudibus gloriari. n|. Amen.
nico, ab Otympiade297). Huc etiam refert quae Avi- viario et Orationali Gothico a Mozarabis colitur. De
tus presbyter scribit papm Palconio, episcopo Bra- eo agunt MissaleGallo-Gothicum propria missa quse
car*ensi(Apud Mabillonium, Analect. veter. , lom. post Epiphaniam celebratur, et iu Kal. Decembris
IV, p. 181), cum illi per Oiosiiim niuteret reli- Martyrologia Adonis, Usuardi, Flori, Romanum Ba-
quias siincti Siephani nuperdetectas •.Tributaiionibus ronii, Lucense Ilieronymianum Florentinii, Gello-
vestris, inquit, compaliens, el pro discidio [excidio] nense, Fuldense Georgii, el quaedam alia. Acla
palrim incessabileslacrymas fundens, ut et [autj vobisC G sancti Saturnini Tolosani a scriplore, tantum non
Dominus restituat libertalem, quos admonere voluit, synchrono, exarala hahentur apud Surium die 29
aui illis tribuat mansuetudinem, quos prmvalereper- Novembiis, et casiigatiusapud D.Theodor. Ruinart.,
ntisil. inter Acta sinccra el
a Calculum candidum. Apocal. n, 17. Quae et Venantius Fortunalus selectau, martyrum, pag. 4t9.
(Lib. carm. 8) el Sidonius
qtiania pro sana fide et Deiculiu passi sint Hispani Apolliiiaris (Lib. ix, epist. 1U)sanclum Saturnitium
catliolici a barbaris islis naiionibus, conjicerc licet Tolnsanum versibus celebraruut. Ejusdem nieniio-
cx iis quaede Vandalica persecutione scripsit Viclor nem facit sanclus Gregiirius Turoneusis (Hist.
Viiensis (De Pers. Vand.), Sidmiius Apollinaris Franc. lib.t, cap. 30; deGlor. martyrum, lib. i, cap.
(Lib. vn, cap. 6), et Gregorius Turonensis (Hist. 28). De mense ac die passionis sancii Saturnini silent
Iib.u,cap. 2)de persecutione Evarici, et sancius Acta, quaeannum quoque marlyrii ejtis in dubio re-
Isidorus (Chron. Goih.) de perseculione Leovigildi, linquunt; ita enim habent: Ante annos quinquaginla,
tradiderunt. sicut actis conlinetur, id esl Decio el Grato
b Per martyrii graliam. Sanclum Clementem pa- consulibus,publicis sicul fideli recordalione relinetur, primum
paniimer manyres numerandum esse, praeter anti- ac summumChrisli Tolo>a civitas sanclum Satumi-
quiiatem cultus, et veluslam ejus memoriae Romae num haberecmperatsacerdolem. Quce videntur potius
struclam ecclesiam (S. Hier., ae Vir. illnslr., cap. indicare anuum quo sanctus Salurninus sedem suam
15), et. locum quem in canone missae Romanaeobli- Tolosaefixii, quam annum quo est martyrio corona-
nei, facit expressa auctoritas Zosimi papae(Episi. 3 lus. Sane si de anno martyrii iiiteJliganlur, passus
ad A(ricanos), Rulini ( De adulteratione libr. OH~ D ] est anno aeraevulgaris Chrisli 250, et verosimilius
genis), et EcclesiaeCarlhaginensis in suo Kalendario, esl Tolosam venisse iuiperanle Philippo. Atsi cum
cui nullius, nisi marlyris, dies natalis inscribitur. sancto Gregorio Turonensi (Hist. Franc. lib. i, cap.
Neque obslat silenlium Kalendarii Bucheriani, et 30) intelligenda sint de anno quo sanctus Saiiirniiius
sancii lrenaei; nam ad catalogum Bucherianum quod Tolosae sedem episcopalem conslituit, probabile est,
attinet, ab eo sanctusTelesphorus papa, celeherrimus eum imperante Valeriaiio marlyrium fecisse, scri-
martyr, aliique non pauci laciti praetermiltutilur : ploremque actorum passionis ejus ea quae oculalus
quorum unus est sanctus Clemens, nisi forte inter leslis viclit posteris Iradidisse. l)e Ecclesiisin Hispa-
inartyres v Idus Novemhris recensitus fuerit. San- nia a sancio Saturnino fundalis, consule Ainbrosium
ctiim anlem lrenaeum, qui Vitas Roinanorum ponti- Morales(In Cltronico,lib. ix, cap. l&), Franciscum
ficiim non texebat, necesse noneratdocere quamorie Padilla (Hist. Eccles. Hisp., centur. i, cap. 20),Saus-
ohierit sancius Clemens, maxime cum is pluribus saiuui (In MarlyroloyioGalUcano),FranciscumDiego.
ante moriem annis ponlificatura abdicaverit. ii Anliq. oscens.).
c Bini hac die 29 Novembris coluntur marlyres (Lib. d Officium. Ps. III, 1. /n mandalis ejus cupit nimis.
Saturnini, alter Romaevia Salaria, de quo Kalenda- Vulg., LXX el sanctus Augusiinus, votetnimis. Psal-
rium Fronlonis, Sacra-meniariaGelasianuin et Gre- terium Romanum, editum a veu. Thomasio (Oper.
gorianum, ei Marlyrologia fcrme omnia agunt. Alter tom, 11, Ed. Bom.), quod llaticam versionemap-
Saturninus Tolosanus episcopus, ritu duplici sex pello, cupit nimis. Psallerium Mozarahum, cupiel
capparuio, missa et officio proprio in Missali, Bre- nimis.
153 MISSALE MLXTUMSEC. REG. B.ISIDORI. — PARS 3. 154
Per misericordiam tuam Deus noster : qui es be- A . et doctrina. Erit enim tempus cum sanam dociri-
nedictus et vivis et omnia regis in secula seculorum nam non sustinebunt: sed ad sua desideria coacer-
amen. vahunt sibi Magislros prurien'es auri&ns : ei a veri-
Dominus sit semper vobiscum: tate quidem auditum avertent : ad fabulas autem
Leciiolibri EcclesiasliciSalomonis (" Cap. L). convertentur. Tu vero vigil-a: in omnibus labora.
itj. Deo gratias. Opus fac Evangeliste: Ministerium luum d miole.
Vir iste conservavit legem Dei excelsi: et in ten- Ego enim jam delibor : et terrpus resolutionis mee
tatione inventus est fidelis. Et statuit ei Dominus te- instat. Bonum cerlamen certavi: fidem servavi „•
staraenlum eternum : et declit illi sacerdotium gen- cursum consummavi. In reliquo reposita esi m.L?
tis : et beatificavil illum in gloria. Et circumcinxit corona justicie : quam reddet mihi Domhns Juslus:
illum zonam gloriae: et induit illumin vasis virtutum. judex in die illa. Non solum autera mihi; sed et his
Qui curavitgenlem suam : el liberavit illam a perni- qui diligunt adventum ejus.
tie. Qui prevaluit edificare civitalem : qui adeplus "i5. Amen.
est gloriam in conversalione gentis: et ingressus Dicai Presb. Dominus sit semper vobiscum.
domus et atrii amplificatus est. Quasi stella matulina. Leclio SanctiEvangeliisecundumLucam(eCap.XIX).
in mtVlia nube : et quasi luna plena in diebus suis " In diebus illis. Dominusnoster Jeuis Christus lo-
hicet. Et quasi sol refulgens : sic ille refulsit in lem- quebatur discipulis suis et turbis dicens. Hotno qui-
plo Dei. Quasi arcus refulgens inter nebulas glorie: dam nobilis ahiit in regionem Ionginqnam accipere
et quasi flos rosarum in diebus verni. Quasi lilia que sibi regnura et reverli. \Tocaiis autera decern servis
sunl in transitu aque : et quasi thus redolens in die- suis: dedit illis decera mnas. Et ait ad illos. Nego-
bus estatis. Quasi ignis refulgens : et thus ardens ciamini dum venio. Cives autem ejus oderant illum :
igni. Quasi vas auri solidum : ornatum orani lapide et miserunt legaiionem post etim dicenles. Nolurous
precioso. Quasi oliva pullulans : et cypressus in alli- hunc regnare super nos. Et facium est ut rediret
tudinem se tollens. In accipiendo ipsum stolam glo- accepto regno : jussit vocari servos quibus dedit
riae : et vestiri consummationevirlutis. In ascensu pecuniam : ut scirel quantura quis negocialus esset.
altaris sancti: gloriam dedit sanctitalis amictam. In Venit autem primus dicens : Doraine: mna tua de-
accipiendo autem partes de roanu sacerdolis: el ipse cem mnas acquisivit. Et ait ilii. Euge serve bone :
siaus juxta aram circa illum corona fratrum. Quasi quia in modico fidelisfuisti: cris potestatem habens
planiatio cedri in monte Libano : sic circa illum ste- supra decem civitales. Et alter veuit dicens : Do-
terunt quasi rami in palma. Porrexit manum suam _ mine : mna lua fecit quinque mnas. Et huic aii. Et
in libaiione : et libavit de sanguine uve : et fudit in tu esto supra quinque civilales. Et alius venit di-
fundaroentum altaris odorem clivinum excelso prin- cens. Domine : ecce mna lua : quara habui reposi-
cipi. Tunc exclamaverunt filii Aaron : in tubis per- tam in sudario. Timui enim quia homo austerus es :
ductilibus sonaveruiit: et audiiam fecerunt vocem tollis quod non posuisti: el roetis quod non semina-
in uiemoriam coram Deo. ii|. Amen. Dicat Presb. sti. Dicit ei. De ore luo te judico serve nequam :
Dominus sit semper vohiscum. b Psallendo. Posuisti sciebas quia ego austerus homo sum : tollens quod
super caput ejus coronam de lapide precioso. f ,Su- non posui : el melens quod non seminavi: ei quare
per salulare tuum Domine exultahit vehementer dc- non dedisli pecuniam meam ad mensaro : el ego ve-
sideriuro anime ejus dedisti ei: et voluntate labio- niens curo usuris utique exegissem illam? Et aslan-
rum ejus non fraudasti ei, P. Coronam. Pretb. Si- tibus dixit. Auferte ab illo mnam : et dale illi qui
leniium facile. decem mnas habet. Et dixerunt ei. Domine : habet
SequeniiaEpistole Pauli Apostoliad Timotheum (II, deccm mnas. Dico autem vobis : quia omni habenti
°cap.llll). dabilur et abundabit. Ab eo autem qui non habet:
^. Deo gratias. et qtiod bahet auferelur ab eo. Ve.rumlamen: ini-
Charissime. Omms scripfura diviniius inspirata: j) micos meos illos qui noluerunt me regnare super se :
utilis est. Ad docendum. Ad arguendum. Ad corri- adducite huc : et interficite ante me. Qui habet au-
gendum. Ad erudiendum in justicia : ut perfectus rem audiendi audiat.
sit homo Dei : ad omne opus bonum inslriictus. Te- it|. Amen.
stificor coram Deo el Christo Jcsu: qui judicalurus f Lauda. Alleluja. f . Tu es Sacerdos in etemum
est vivos el mortuos : et advenlum ipsius: et regnum secundum ordinem Melchisedechalleluja.
ejus. 24 Predica verhum. Insta. Opportune impor- e Sacrificium. StansSacerdos ad allare in circuitu
lune. Argue: obsecra : increpa in omni paiienlia ejus: corona fratrura quasi germen ccdroruni in
a
Cnp. L. Haec prophetia est cenlo consutus ex opus fac Evangelklm, minislerium tuum imple. At
fragmentis libri Ecclesiaslici, cap,- XLIV,20; cap. Gra;c, Syr., Primasioet pluribns Lalinis Codicibus
XLV,8 ; cap. L, 4,14, 10, 19. lnilio adjiciiur vir isie, hicc verba, sobrius esto, dcsiniL
quod ad Scripttiraelextum non peninet. e Cap. XIX. Vers. 12-27.
h Psullendo.Ps. xx, 4, f . Ibid., 2, 3. ' Lauda. Ps. cix, .4.
c C«p. III. Vers. 10, ad cap. IV, vers. 8. s Ex Ecclesiastico, cap. L, 13. f.
d Imple. Addit Vulgata, sobrius esle. Anihrosia- Ibid.,Sacrificium.
6,7, 8,9.
ster legii: Tu vero sobrius esto, in omnibus paiiens,
158 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. 1S1D0RI.— PARS I. 186
Libano : circumdederunt eum sicut arbores palnia- A nomine beatissimus Satuminus, Praesulet Martyr :
rum: et oblulil oblalionem Domino in con«peetu dum litare aris demonicis renuit ; ad Capitoliuma
universe Ecclesiaealleluja. f .Exallatus est refiilgens turbis atlrahitur : furenlisque lauri supplicio conse-
in lemplo Dei: quasi slella matuiina inmedia nubc : cratur. Tu ejus roeritis offerenlium suscipe vola : et
et sicul luna plena in diebus suis : sicut arcus pacis omnes in coromune pro lua justificatione commu-
' illuminans ih nubibus gloriae: et sicul oliva germi- nica. Quo exaudili pro nobis requiem eliam apud te
nans fructum accepit slolam sanctam. P. Et ohtu- inereamur impetrare defuncti.
lit nblalionem. i>j. Amen.
Missa. Maguuin nobis semper festivum a summi Ad pacem. Oralio. Christe Deus omniumgratiarum
ponlificis et marlyfis Satuniini : fratres charissiml Jargitor :' qui dprimum ac summumTolosanaecivila-
depensis fideliler precibus excolamus : qui Salvaloris tis Sanctum Salurninum Sacerdotem instituisti. Ad
nostri precepla eustodiens : non solum sacerdolium cujus praedicationem atque viritilem ita ora demo-
ac vite beatitudinem meruil: sed etiam tanli hono- num siluerunt: ut se consulentium cultoribus suis ob-
ris officium felici martyrio consecravit. Ad cujus strusa veluli absenlia probarentur. Tu ora noslra pre-
preseutiaro tanto demonum sagacitas limore conli- conio vere predicalionis accinge et viciorum inso-
cuit: ut largis victimis invocali: solita cultoribus suis B lentium simultates a nostris pectoribus abjice. Ut ita
responsa non redderent. Cujus rei genlilitas furore pacis monuraenlo convalescaraus ad invicem : quo
succensa comprehendere : ad supplicium vesano fu- dum ea quae predicamus sermonibus : opere imple- j
rore non timuil: quem in Dci confessioneconslan- vcritnus : ad le qui es retributor justissimus sine con-
leni evincere: presentis moriis inlerminalione non fusione perveniamus. Amen.
potuil. Proinde debemus in tanli marlyris laudem Inlatio. Dignum et justum esl: optimum saneest,
'Deo vivo et placationis hostiam adolere: quo per nobisque speciali devotione praecipuunt : ut tibi Do-
hunc cunclis nobis impartiat quod rogalur: qui per mine incessanter gratias : dum martyres tuos mira-
eum dedit populis : quo solus in Trinitate Dominus hiliter excolimus referamus. Neque enim Dominedia-
crederetur. Amen. bolici furoris impeturo humanse fragilitatis infirmitas
Atia. b Dehitas libijDomine eterne rcferimus gra- sustineret: nisi subjeclum inimicorum tentationibus
tias: et Jesu Christo filio tuo Domino nostro. In cerpus: anima spiritualis evinceret : tuisque con-
cujus simililudinem feeatissimus Saiurninus : dtim firmata doctrinis imbecillum habitaculi sui domici-
offert victimam: ipse est viciima. Dumque 25 ele- lium fidei munimine roboraret, Namcum praesentia
ctus agil marlyrium devolus implevil: ut per emi- Q antistitis tui et marlyris Saturnini garrula demonum
neniiam justiliac atque vicloriae et tcslis lieret et loquacitas siluisset: neque solutis laxarent ora falla-
antistes. In quo proficiens fidei laliludo, dum cathe- ciis : ad aras demonum horrendo gentilis populi fu-
drani suscepit sanclitatis , coronam rapuil passio- rore pertractus est; et eum sacrificare morlis inter-
nis. c Probus ad officium: improbus ad triumphum. minatione compulerunt. Ad cujus iroperiura repressa
Dum ungitur consecrans: dum occidilur consecra- demonum suoruro fallacia siluissent: qui cum cor-
tur. Prius fidei predicans sermone : post sanguine. repttim • ad Capitolium ducerent; et Sancti Spiriius
Loclor ad altarium: victor ad regnum. Erexit ad dono presentem perilur carnis exitium non paverel:
lac^em : quos erudiat ad salulem. Ambulansvere te uiiuiii in Trinitale Doroinura confileri: in tanla
de virtulibus in virtulem. Ut qui conversalione con- perverse plebis ' seditione non limuit. Ad cujus con-
tulerat imellectum : conferret consummaiione suf- stantiam acrior nefande vociferationislumuliusexar-
/ragium. Obtineat igilur Deus Summe apud le dare sil : in necem beatissimi Sacerdotis cunctus popu-
miseris indulgeniiam posl deliclum : qui meruit lus unico clamore conspirat. Cujus pedes prolinus
post Sacerdolium subire martyrium. vinculis inliganles : ad posteriora lauri quem vicli-
^. Amen. roe procuraverant nefandanectere teraerilate non tre-
Post nomina. Oraiio. DomineJesu Christe : qui es j) pidant : eumque acrioribus sliraulis verberalum :
ineflabilis bonitas : et invicla polestas : pro cujus et mullitudinis clamore succensumper gradus quibos
« Summi Poniificis. Episcopum inlellige. Anti- sanguine.
quiores episcopatum summi saccrdolii ministcrium d Primum ac summum.Haec ex actis desumpta
(Sacr. Gctas., in ord. episc.), sacerdotale culmen sunt, quae, si vacat, confer; in iis enim quacin ora-
(Missul. Ambros., in prmf. missm ord. S. Am- lionibiis el in illaiione referuntur, de sancti Salur-
brosii), et ipsos episcopos summosaniisiiics (S, Leo, nini 0 martyrio lideliter dcscripta inveuics.
ser. 10 de Quadrzg), suinmossacerdotes (Acta S. Ad Caphoitum. Non modo Romae, sed etiam in
S'tiumini, Terl., de baptismo,cep. 17), summos Dei praecipuisquibusdam provinciarum civiiatibus erant
sacerdotes (Conc Tol. ix, c. 17), summos pontifices Capitolia, tnaxime in iis quaecojoniaeRomanaedigui-
(Pass. Marcul., apud Mabiilonium, Analect. vet. t. tate fruebantur. Praeier Tolosanum hoc, apud scri-
/V, p. 116), el similibus bonorum litulis ornare con- ptores leguitlur Carthagine, Capuae,Narbonae,Au-
sueverunl. Treveris, eic. Vide Baronium
b DebiUs. Iniliuro hujus orationis eadcm est in gustaeVindelicorum,
(In notis ad Marlyrologium, die 29 Novembrit),
Gallo-GolhicoEdit. Paris., pag. 219. . Glossariumdu Fresne, verbo Capitolium, aliosque.
«
. Probus. Lege : Probus ecl officium,'probus ad ' Seditione. Nonenim senteiilia judicis, sed scdi-
triumphum, dum ungit consecrans,dttm occiditurcon- tione plebis ad siippiicium rapius est.
jecralur, prius fidei doclrinamprmdicunssermone,post
157 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 188
thpboli.im deSCendebalur turha precipitat. * Sta- A Deum commendet: qui supplicium nullum patiniur
timque inler ipsos primordii grfldus : confractis ca- propter fidera. Ut spes nos non destituat miseroa :
pitis compagibus soluta cerebri interna dissiliunt. quos non efficit effusio sanguinis gloriosos. Atque
Nec prius lacernm corpus trahi destilit: qoam rup- recreati per moraenia : divinis consolemur sermoni-
tus froctuosis cursibns funis conlisa turoulo roembra bus: cum ad Deum proclamaveriraus e tcrris. Paler
laxarei. Victricemque animam el gloriosa professio- nosler qui es in ccelis.
ne sublimem : ad beatesedisamenilatem tendentem: Benedictio. Christus Dominus: cujus nomen bea-
in Hftbraliesuscipiendamgremio securns emisii. Un- tissimus Saturninus inter furores gentiuro clara voce
de merito cnnetus ille angelice congregaiionis exer- confessus est: confiteatur nomina vestra coram Pa-
citus : in hac martyris tui congressione : tuam Do- tre suo et coram Angelis ejus. u]. Amen.
roine diebus ac noclibus viriutem magnifieare non Quique in praedictummartyrem habitans simulaeris
desinit: proclamans atque ita dicens. demonicis ademit rcsponsum : ipse orationibus ve-
Dicdt Chorus. Sanctus. stris aperiat sue pietalis auditum. ^. Amen.
Posl Sanctus. Vere sanctus : gloriosns : potens el Ul cum eo post illud seculum vilam retinealis per-
admirahilis Dominus noster Jesus Christus filius peluam : ob cnjus amorem presentis diei celebratis
ttitis : cujus 26 confessionem in mnrtyribtis illaltis B so!ennia, ^. Anien.
furor non admiltit : cujusque amorem insanientium Per miscricordiam ipsius Dei nostri qui vivil et
Crucialio non exlinguit. Hujus itaque notnen beatis- omnia regit in secula seculorum. ^.Amen.
simus Saturninus martyr tuus: et ante supplicium Hic dicat Chorus : Gustate et videte. Oratio post
prsedicavit: et inter supplicia non denegavit. Cum communionem. Gustantes Domine suavilatis. Cetera
persequentium circumdatus obicibus: coaciusque sa- omnia ut in prima Missa.
crificare demonibus renuit: te unum et verum Deum IN SANCTI <=ANDREE APOSTOLI.
Voceclara se teslatus est credere : pro quo etiam et Ad Missam. d Officium.
animam posuit usque ad mortem : per ipsum Domi- Sancta Crux antequam te Dominus ascenderet li-
nmn ac Redemptorem cternum. morem terrenum habuisii : modo vero amorem ce-
Posl pridie. Olilalum libi hoc sacrificium DeusPaler leslem obtines alleluja alleluja. • f. Doinine pro-
in hujus martyris lui Salurnini solennitate sercnus basti me et cognovisti me lu cognovisli sessionem
accepta : et illius invisibilis gralie tua benedictione meam et resurrectionem meam. P, Modo vero.
sanctifica. Et sicut idcm martyr participatione tua f. Gloria et honor Patri et Filio et Spiritui Sancto
gracidus presenlia stia deroonifica fecit simulacra si- P in secula scculorum. P. Modovero.
lere: ita nos hortim Sacramentorum perceptione ex- Dicat Presb. Gloria in excetsis.
tirpernus in nobis omnem diabolicc temptationis hor- Oralio. Gloria nostra Deus noster : qui in celis ah
rorem. Angelis demonstraris : el in perpeluum decanlaris :
^. Amen. hic solenniter ac fideliter predicaris : presta nobis
Kd OrationemDominicam, amplissima pielatis tue a malis propriis liberari : et
Ecce dileciissimi fratres fide relata cognovimus : seinper in tuis laudibus gioriari. li). Arnen.
beatissimum Saturninum : etb gladii pontificalis Sa- Per misericordiam, etc.
cerdotio functum : et adterga tauri illigatum pedibus Propheiia. Justus si morte occupalus. Bequire re-
marlyrio consecratuni. Unde omnipolenlem Detim tro in Sancli Clementisfol. 20
qui ei geminam coronam Sacerdotis scilicet et mar- ' Psall. MagnificaviiDominus sanctum suum : Do-
tyrii largitus est deprecemur. Ut vel fides nos apud minus exaudiel me dtim clamavero ad eum. f . Cum
a d Officium. Desumptum est ad missam officiumex
Stalimque. Consule Acta, Venantium Forluna-
tum, el Sidonium Apollinarem citatos. presbyterorumel diaconorum Acliaiae,
b Gladii Ponlificalis. Num forte legendum gratlus vulgata epistola
quap, inqttit Sollerius (In M-artyrotog.Usuardi, ad
ponlificalis; lamen episcopi jus gladii s.piritualis a -y.diem^) Novembr.), omniJerme Christiano aevocir-
Ghrisio acceperunt, ct ab initio eo jure usi sunt. csi. Ex hac epistola locum insignein de sa-
« S. Andrem.Kalendarium Bucherianum silet de cumlata crificio eucharistico depromunt Etherius et Beatus
festiviiate sancti Andreae apostoli, forlasse quia se- (Lib. i adv. Elipandum). Nonnulla ex eodem fonte
deme Liberio ponlifice nondum erat Rornaebusilica haiiserunt Missale Gallo-Gothicum, Aiitiphonarius
ejus nomini dicata. Simplicius enim, qui anuo 468 Gregorianus in introitu roissae sancli Andreae, ct
poniifex ordinatus est, translata ad liiinc usum ba- pncfaiio cjuidem missie in GregorianoMenardi, qui-
silica Siciniana, primus ecclesiam saticto Andre e hus. ul notant eruditi Editores opcrum sancti Gre-
consecravit, ut versus musivo opere apsidi basilicac gorii, corroboranlur Acta sancli Andrem, probatnrque
inscripti deraoiistrant. Vide Ciampinum Veter.Monu- non iia wcentem esse eor.umpublicationem. De liac re
ment. part. i, c. 7, 17). De eodem sancto apostolo plura Iege apud Tillemonlium (Tom.il, not.lin
silet pariter Kalendar. apud Bolland. (Tom. VII Ju- S.Andream), Bariholpmeum German. (De veter.Hie-
nii, pr,g. 1). Festivitas sancti Andrea;aposloli el mar- rel. sacr. Cod. corruplor., tib. .n, pag. 221), Naialem
tyris iiiscribilur veluslo Canhaginensi Kalendario. Alexandrum (Tom. 1, pag. 46), Andream Saussaium
De eodemagiintdie 50 Novembris Mariyrologia Lati- episcopum Tullensem, In Viudiciis quas
pro Histoiia
norum, GraecorumMenologia, ct libri liturgici, Mis- passionis adjecit duodecim libris de gloria sancti
sale et Breviarium Mozarahum,Oralionale Goiliicum, Andreao.
et Missale Gallo-Gothicum, in quo missa sancti An- e f. Ps, cxxxviu, 1.
drcae post Epiphaniam cum aliis quibusdam quae in •' Vsaltendo. Ps. IV, 3.
Adventurocadunt collocatur.
«9 MISSALE MIXTUMSEC. !REG. B. ISIDORI. — PARS I. 160
invocarem le exaudisti me Deus justiciae meaein Iri- Avocare Dominus dignaretur: audita voce vocatiouis
bulalione. P. Dominusexaudi. Christi : terrena omnia derelinquentes : cunctaque
Sequenlia Epistole Pauli Aposloli ad Galaihas simul vilia vite veleris respuenles : a mundatiaruiu
(*Cap.Vl). jamque rerum curis expediii et liberi : atque ab
Fratres Bonum facienies ne deficiamus: tempore omniiim viiiorum nexibus absoluti: Salvatoris ao
eniin suo meteiiius non delicientes. Ergo duiri tempus Domini vestigia sunt secuti. Horum
ergo nos exem-
:
habemus operemus bonum ad omnes homines : plis accensi : sequamur Chrislum : contemnamus
maxime autcm ad domeslicos fidei. Videte qualibus mundum : cum suis operibus transiturum. Nulla nos
liieris : scripsi vobis roanu mea. Quicumque volunt cupiditas mundana reiineat: nec
periturarum amor
hi
placere in carne : cogunl vos circumcidi : lantum rerum a Salvatoris nostri nos amoredisjungat. Qua-
ut ciucisChristi persecutioneni non paiianiur. Neque tenus Sanclorum
sequendo vestigia : pervenire roe-
euim qui circumcidunlur, legem custodiunt: sed vo- reamur ad gaudia sempilerna.
liint vos circiimcrdi*.Ut in veslra carne glorientur. ii). Aroen.
Mihiautem absit gloriari nisi in cruce Domini nostri Atia Oraiio. Supplices te rogamus clementissime
Jesu Clirisii : per quem mihi mundus crucifixus esl: Deus: utSancto tuo Andrea apostoloac martyre obli-
"
et ego mundo. In Chrisio enim Jesu : neque circum- nente : tue cognitionis gratiam uberiori copia
atquo
cisio aliquid valet: neque prepuciura : sed novacrea- eminenliori perspicatia consequamur. Nec enim hoc
tura, Etquicun<|ue hanc regulam seculi fuerint: pas rogantes: eodein interveniente nos adepturos esse
super illos :et misericordiaelsuperlsrael Dei. Dece- diffidimus : quem tanto tuac dilectionis calore suc-
tero: nemo 27 niitii moleslussit. Ego autero stigroata censum agnoscimus. Ut non solura eis qui eo predi-
Domini noslri. Jesu Christi in corpore meo porlo. cante in te credebant salutaria verbi pocula mini-
Gratia Domini nostri Jesu Christi cura spiritu ve- straret : sed ipsum quoque impiissiroum c Egeam
stro. perseeulorem : ut ab idolorum vanissimo cultu rece-
^. Amen, deret : et verum Deum agnosceret : piis adhortatio-
Leclio Sancti Evangelii secundum Matlheum nibus ammoneret. Yerum quia nepharius ille ac per-
(b Cap. XVI). fidus graliam tuae cognitionis : quam ceca superba-
lllo in tempore Dominus nosler Jesus Chrislus quemente contempsit: quia non raeruit : utique nec
loquebatur discipulis suis dicens. Si quis vult posl accepit. Presta nobis humillimis servis tuis : ut qui
me venire abneget semetipsum : el tollat crucem te Deum tuo dono credentes agnoscimus : et agno-
suam et sequalur me. Qui enim voluerit animam scentes fatemur : a te nunquam penitus recedamus.
siiara salvam facere : perdet eam. Qui enim perdide- C Sed dum tibi subjicimur: libique fideliter inhaeremus
rit animam suam propter me : inveniet eam. Quid elernilatis tue munera sortiaraur.
eniraprodest hominiutmunduinuniversumlucretur : Chorusrisp. Aroen.
se autem ipsum perdat: et delrimentum sui faciat ? Post nomina. Oratio. Nominibus Sanctorum Mar-
Nain qui me arguerit et meos sermones: hunc filius lyrum oflerentiumque lidelium : atque eorum qui ab
hominis crubescel: cum venerit in majestate sua : hoc seculo transierunt : a Minislris jam sacri Ordinis
ct Palris et sanctorum Angelorum. Dico autem vobis recensitis : tc DominuraDeum nostrum per iulerces-
vcre : sunt aliqui hic astantes : qui non gustabunt sum sancti lui Andree apostoli et marlyris depreca-
mortem : donec videant regnura Dei. mur. Ulet martyrum patrocinia nobis semper opitu-
^. Amen. lentur : et olferenlium obsequia a te cleinenter acci-
Lauda. Alleluja. y. Loquebar de testimoniis piantur : ac defunclorurofidelium aniroabus celes-
tuis in conspeclu Rcgura et non confundebar alle- tiuro receptacula mansionum : et sempiterna quietis
luja. tulamina tribuanlur.
Sacrificium. Fulgebit juslus. Bequire in Sandi ^. Amen.
Cleinentisfol. 21. Ad pacem. Redeniptor noster et Domine Oranipo-
Mitsa. Anniversaria beali Andree apnsloVtac mar- lens Jesu Christe : qui per sanguinem crucis tuae
tyris nalalicia celebraules : consideremusdileclissi- omnia pacificaredignalus es : sive que in celis sunt:
mi fralres quanla mcntisalacrilate isdem vir sanctus sive que in terris. Dumdiscordiam que inter Angelos
scqui cepit Salvatorera. Nam sicul Evangelia sacra et homines per culparo primi parenlis contracta fne-
testantur: dum secus mare ambulans hunc et Petrum rat : verum hominera assuraendo : ac pro omnibus
° Cap. VI. Vers. 9 18. tis Apnstolorum,versioni Graecaelibri sancli Hiero-
b Cap. XVI. Pars prima hujus Evangelii est ex nymi de Viiis illustribns adnexo, cruci affixusdicitur
Matihaeixvi, 24; pars altera cx Lncaeix, 25. sanclus Andreas ab jEgea, TOUp«o-tlea; 'ESEITWWV,
e Egeam. In Actis sancti Andreae ^Egeas dicitur rege Edessenorum,et in translatione Latina, a prmfe-
proconsul, nec obstat quod iiomen Romanum nou clo Edessenorum. Fortasse huic nairaiioni error ali-
sii. Romani enim nonnunquam Gr.cca cognomina qnis siibesticonstat ttinieii,ipsos Augustosaliquando,
habebanl. In hymno Bedae.desancto Andrea iEgeas honoris causa, gessisse magistralus inunicipales;
dicitur dux Achmus,quod.iis fovelqui opinanlur, san- quid niirum igitur si regulus ille susceperit suiiimum
clum Andream passuin esse poslquam Nero Acha>os apud Acha:os magisiraium, ut adularetur Neroni,
libertati restilueral; ii ^Egeam aiunt fuisse hominem qui Achajam liberam esse jusseral.
GraecumAclweorum iiiagislratum. In libello de Vi-
161 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1S1D0RI. — PARS 1. 162
moriendo: pcr crucis tue tropheum resolvisti: et A ipse sumine provocaret: ipse Dominus ac Redemptor
pacem inter celestes lerrestresque creaturas factor eteruus.
et reparalor omnium : atque Angelorum conditor re-
i^. Amen.
formasti: 28 acclines te cum omni humilate depo-
Post pridie. Credimus pariter et fatemur summe
scimus : ut per obtenuim sancti Apostoli et roartyris
tni Andree pacem tuam : que exuperat omnem sen- ac credulitatis impulsu tacere non sinimur : tc Deuin
suro IJOIIsolum horoimun : sed etiam ipsorum Ange- Redemptorem : quem nostrum pro nobis miseii« iu
lorum In nostris cordibus perhenniter exultare con- cruce fuisse suspensum. Descendisse etiam in infer-
num : ut nos resurgens elevares ad celos. Rcliquissc
cedas,
eliam nobis excmplum : ut te sequentes Dominuro:
^. Amen. lolleremus in mundum. d quoexpleto bea-
passiones
Iniatio. Bignum et justum esl : nos libi gratias tus Andreas
discipulus tuus ac martyr el apostolus
agere : le semper benedicere : teque laudare : summe informatus : e crucis
pro lesuppliciuin devota mente
et oinnipotens Deus Paler. A quo bealus Andreas portavit. Fac nos Domine ipso interce-
quesumus
apostolus insuperabili protectione munilus : conver- denie hoc tui corporis sanguinisque mysterium spi-
tens ad fidem populos gloriam crucis Ghrisli predi- •> rilus tui rore sanctificatum : ad noslrarum reraedium
cavit intrepidus : et crucis crucianienla pro cruci- suraere auiraarum.
fixo Domino suscepit letus atque securus. Dumque
de passionis sue crucialibus leiaretur: de persecuto- fi|. Amen.
ris sui tantumroodo interilu condolebat: eumdemque Ad OralionemDominicam.
persecutorem : ul elernas penas evadereta exorta- Oralio. Deus a quo ' unicus luus in hunc mundum
bat. Sed quod plerumque magis ac magis dannalio- missus : ac pro nobis in cruce suspensus : nostre
uis pena augmenlarelur : quo veritatis ejus predica- redemptionis precium dedit sanguinem suum : ut
lio nun lacetur. Unde apostolus el martyr salularia reconciliati pcr ejus mortem filiorum apud le prome-
b bonoramenta illi non tacuit: et inde persecutoris reremur
adopiionem : ejusdem nostri mediatoris
inimanis majori crudclilatis atrocitate sevieus in ne- obtentu nobis nec merenlibus s tribuat: ut possirous
cem apostoli quasi more frenetici : ad vindiclam me- le patrem fiducialiter appellare : et oralionem quam
dici consulentis exarsil: atque antidotum saluli con- ipso docente didiciraus ; ad te non solum vocibus :
gruiim quud illi medicus oblulit : quasi vitam medici sed et meritis proclamare in lerris. Pater noster qui
peremplurus: ipse medico furens eger bibendum es in celis.
dedit. Dunipaiibulumgloriosecrucis : quod oroni laude G
i|. Amen.
predicansaposlolus exlulit: persecutor crudeliseundera
Benedictio. Sanctus Andreas apostolus : qui pro>
apostolum subire precepit. Sed letus gaudensque hoc
medicus sumpsit: quod eger insanabilis non creden- crucifixo Domino ac Redemplore noslro : est in
do abjecil. Nesciens miser quia hoc anlidolura licet cruce suspensus: pro vobis ipsi Doraino graliaepro-
iii gustu r- paruni sentiat amarum : in suaviiate ta- vidus exislat semper palronus. ^ . Ainen.
rocn dulce est ac jocundum. Duin per hoc et salus Etob cujus celebrandam solennitalem alacer est
hahita perhenniter habenda servatur : et salus amis- hodie vester conventus : sil pro peccaris vestris ante
sa nunquam penitus amiilenda reeipitur. Per eum Deum intercessor assiduus. vi. Amen.
quem lecum et cum Sanclo Spiritu unum Deum col- Ac sicut hic sanclus virtule fretus Dei crucifixi
laudant Augeli: omnesque superne virlutes sine in- per crucis victoriam diaboluro 29 superavit: ita
ierroissioiie ita dicentes. vos per morlificationem crucis cuncia vilia concul-
Dical Chorus. Sanclus. Sanctus. cetis. i^ . Anien. Per misericordiam ipsius etc.
1 Dicat Presb. Dominus sit seinper vobiscum. %. Et
Posi Sancitts. Vere Sanclus : vere benedictus Re-
demptor noster et DomiuusJesusChristus. Qui ama- cum spiritu.
rum passionis poculum ideo quasi verus medicus Dical Chorus.Gustate el videte. ut supra m prima
pregustavit : et ul admissam noslre salulis nubis Missa.
copiam reslauret : et nos ad hoc sumendum prior
» Exortabat. Lege exhortabaiur. cui favet sanclus Pelrus Chrysologus (Serm. 133),
b Honoramenla. Forle, horiamenta. curo ait: Peous namque crucem, arborem Andreas
e ParttJUsentiat amarum, in suavitate lamen. Tolle ascendil. Crux sancti Andreae, quam apud Massilien-
parum sentiat amarnm, el iliud tn suavitale, et lege: ses in celebri sancti Victoris ccenobio vidi, cx duo-
Licet guslu amarum, percuniibus dulce lamen est, ac bus liguis dedolatis coinpacla est, ad angulos rectos
iucundum fidclihussanclis. conjunciis, adeo ut, pro situs v.irietate vei hane
d Quo expleto. Lege quoexemplo. ^f figuram, vel illam X efiicial; est autem longa pe-
• Crucis. Nihil magis vulgaluro quam quod sanctus des circiter octo, et tolidem lata, de quo Saussaius
Andreas crucis supplicium obierit. De ligura crucis (Martyrol. Gallican., die 30 Nov.; lib. de gloria S.
cui aflixus esl dispiitant Lipsius (De Crttce, cap. 7), Andrem, p. n, lib. III, c. 2, art. 2).
Joannes Jacobus Chiffletius (ln Hisloria civitalis Vi- ' 'Unicus tuus, Fortasse, unkus Filius tuus.
sunlinm, pait. i, c. 4). Si fides pseudo-Hippolyto, s Tribuat. Lege tribue.
sanctus Andreas crucilixus est recttts in arbore olea;
168 MiSSALE MIXIUM 6EC. fiEG, B, ISIDORl. - PARS 1. W
m * SAJSCTEELULIE VIRGINIS. A ecclesiis altissimi aperiet os suum: et in conspeciu
Ad Missam. b Officium. virtutis illius honorabilur. In medio populi exaltabi-
Alleluia : ortus conclusus soror mea : fons signa- lur : et in plenitudine sancta admirabitur. In mulii-
tus eroissiones tue alleluja. Paradisus cum pomorum tudiue electorum habebii laudem: et iuter benedictos
fructibus. Alleluja. Alleluja. f. Specie lua et pul- benedicetur dicens. d Quasi cedrus exaltata suin in
critudine tua inlende prospere procede et regna. P. Libano : et quasi cypressus in monte Syon : et quasi
Paradisus. f. Gloria et honor Patri et Filio et Spiri- palma exaluta sum in Cades : et quasi plantatio rose
tui Sancto in secula seculorum amen." P. Paradisus iu liiericho. Quasi oliva speciosa in campis: et quasi
cum. plalanus e dilatala sum juxia aquam. In plaleis sicut
/ Dicat Presb. Gloria in excelsis. cinamomura et ' affaltum aromatizans odorem dedi:
Oraito. Gloria nostra Beus ;noster: qni in celis ab quasi mirrha electa dedi suavitatemodoris. Quasistorax
Angelis demonstraris : et in perpetuum decantaris : el galbanus: et ungula et gutla: et quasi Libanus non
hic fideliter ac solenniter predicaris : presta nobis incisus. Vaporavi habitationem meam : et quasi bal-
amplissima pietate tua a malis propriis liberari : et samum nou mixlum odor meus. Ego quasi terebiu-
semper in tuis laudibus gloriari. ^. Araen. tusexpandi ramos meos et rami mei honoris et gralie.
- Per niisericordiam tuam Beus nosler : qui es be- B Ego quasi vitis fructilicavi odorem suavitatis: et iln-
nedictus et vivis et omnia regis in secula seculorum. res roei flores honoris el honeslatis. Ego mater pul-
ii). Aroen. cre dilectionis : et timoris et agnitionis el sancte
Leclio libri EcclesiasticiSalomonis (« Cap. XXIV). spei. In me graiu omnis vile et verhatis. Transite ad
^. Deo gratias. me omnes qui concupiscilis me : et a generaiionibus
Sapientia laiidabit animam suam : el in Domino meis impleroini.Spiritus enim meus super mel dulcis:
bonorabilur. In medio populi sui gloriabilur : et in et hereditas mea super mel el favum. Memoria mea
• S. Eulalie. In Marlyrologiis tres invenio Eula- Lusitanorumcaputoppidornm
lias virgines et martyres, uuam Romanam, et hinas {Jrbsadoratsecineres pueilae
ObviamChristorapiens, ad aratn
Hlspanas, alteram Barcinoneusera, Emeritensem al- Porriget ipsam.
teram. /// Idus Decembris, Bomce, sanclmEulalim
Traxonis, alii Trasonis Ponitant, etc, in Lucensi Hymno II de coron., passionem et feslum sancti
Florenlinii, in Corheiensi Acherii, ct in velustissirao Hippolyti describens, tnier solemnes Cypriani, vei
Anluerpiensi, apud Florentiniuin, iu notis, legitur. Chelidonii, reponil diem festum Eulaliae. Sanctae
Riirsus in MarlyrologioAnlissiodorensis monaslerii: Eulaliae Emeritensis menlionero quoque fecerunt
II Idus Decembrk, liomm, Eulalim; eademque die ldalius, in Chron. (Olymp. 202, 209), et sanclus Isi-
Eulaliam hanc colunt Morbacense et Laurishamense iG dorus (/n Chron. Voth., mr. 491) Theodoricum a
Georgii, in quo rtrgo el martyr dicilur. Saucta Eula- depraedanda Emeriiensi urbe beatm Eutatim ostetuit
lia Barcinonensis pr. Idus Februarii colilur, in vetu- prohibiium, mox adversis sibi nunliis terrilum, de
sii Mnrtyrologii llispani fragmeulo (Apud Boltand., Emerita egrcssiim Gallias repctiisse scribit. Paulus
tom. VI Julii), iu Romano Parvo, et ui aliis, de qui- Diaconus Emeritensis, in libello de Vitis Patrtim
bus in Sanctorali agani. Eulaliam Emeritensem ta- Emeritensium, plura passim commemorat de sancm
hulae ecclesiaslicac Laiinorum omnes ferme cele- Eulalia ejusque ecclesia, et c. 12 meminit de lunica
branl. Solus Beda, ex Martyrologiorumscriploribus, sauctae Eiiialiae,quam Massona episcopus renuit tra-
insigncm hanc martyrem ignorasse videtur, inqnii dere Leovigildo regi, qui eam Toleti in basilica Aria>
SoTlerius (In Marlyrol. Usuardi). Sed cum apud norum asservari volebat. Venanlius Foriunatus (iib.
omnes occidenialis Ecclesiae gentes celeberr.ma es- vin, carm. 4) el Adellielinus (De Gloria virginitatis)
set Eulalia Emeritensis, faclum esl ut ejus nomen sanclam Eulaliam carmine celebrant; eamque Moza-
prid. Id. Decembris, sanctaeEulaliaeRomanaesacra, rabes, in suo Missali et in Breviario, officio proprio,
Luceusi Floreutinii, Auluerpiensi, aliisquc quibus- et in OrationaliGolliieopluribus orationibus, iv Id. De-
clani Marlyrologiis, inscriberetur; at.contra, eadein cembriscolunt. Esietiam inMissaliGallo-Gotliicomissa
lamen de causa, accidit ut IVIdus Decerabris, qua propria sanclse Eulaliae; at an Emeritensis Eulaliae,
die colitur Eulalia Emeritensis, in Bedae genuino an polius Barcinonensis, alibi inquiram. Sancla Eu-
Mariyrologio, in Corbeiensi Martenii, et in Stabu- lalia Emeritensis passa esse crediiur in persecutione
leiisi, legatur Eulalia Barcinoncnsis. Porro sanctam Diocletiani anno aer, Christianae 303, sub Calphur-
Eiilaliara Emeriiensem passam esse iv Idus Decem-1Q uiano praeside, ut habent Acta martyrii ejus, apud
bris optimae el vetusiissimae Ecclesiarum tabul.c in- Tamajum de Salazar. (/n Marlyrol. Hitpan., tom.
dicare videntur, quibus ea die inscribitur nalalis VI, pag. 445), interpolata quidem, non tamen in
ejus. Carthaginense Kalendariam, iv ldus Decembr.: omnibus rejicienda.
Sanclm Eulalim; Corbeiense Marly.rologiumAcberii, b Officium. Cantic. iv, 12. f . Ps. XLIV,5.
iv Idus Dec.: /n Hispania civitateEmerila, passio san- e Vers. 1-31.
etm Eulalim; Lucense .Mar.lyrologiumFloreminii, IV d Cup.XXIV.
Quasi cedrus. Vers. 17.
ldus Dec: ln Hjspania civitateAlmeri [lege Emerila], e Ddalala. Vulg., exaltala.
sanctmEtttalim virginis et martyris. His unum Wan- ' Affallum.Yulg., bulsamum. gyr., J««s aromali-
delbertum addam, quibus religui subscribunt: cum. InGracco,Ktm«.'c/.Qo;; est aspalaihus, leste Plinio
Eulaliamsaoctoquarlis veneramuramore, (Hist. nat. lib. xn, § 52, Edil. Harduini) spina can-
Hispaoiam Emerilam cujuscruor ossaqueservant dida, flore rosae, ad modicao arboris slaiiu-am in
Sanclus Gregorius Turonensis (De Gloria marty- iEgypto crescens. De eadcro rursus, lib. xxiv, § 09,
rum, lib. i, c. 91) scribit passionem sanctae Eulaliae Plinius agit, ct, ibid., § G8, scribens de spiua quam
Emeriiae cclcbrari medio meiise decimo, fortasse byppophaesion appellant : llta, inquit, per Ilispanias
quia dieLus octo celebraretur, a deciroa ad dieiu multi inter odores et ad unguonla uiuntur, aspatathum
decimam cclavam Decembris. Prfudentius .iniegro nominantes. Undc patel aspalathum apud llispanos
liymno lertio de coronis marlyrium sanctae Eulaliae usitatum fuisse vocabulum; ab aspalatho aulem cor*
ceciuii, De eadem rursus, hymn. 4 de coron. caniu rupiione vulgi natum puio affakum.
"
185 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. IMDORI»- PARS I. §00
in generatione seculorum. Qui edunt me adhuc esu- A Dicuntei. Etiam. Ait illis. Idfeoomnis scriba doclus
rient : et qui bibunt me adhuc sitiunt. Qui audieut in regnocelorum similis est patrifamilias : qui pro-
me : non confundentur : el qui opeiantur in me : ferl dc thesauro suo nova et vetera.
non peccabunt. Qai elaeidant me vitam eternam $1.Amen.
possidcbuut. Dkat Presb. Dominussit semper vobiscum. i). Et
^. Amen. cum spirilu tuo.
DicatCherus. a Psallendo. Audi filiaet vide : quia CanietChorus. ' Lattda. Alleluja. f . Lauda filia
concupivitrex decorem luum. El ipse est Deustuus. Syon letare et exulta filia Iiierusalem. P. Alleluja.
f . Lingua tua calamus scribe velociier scribentis: DicatPresb. Adjuvate me fralrcs.
diffusaest gratia in labiisiuis proplerea benedixit (c « Sacrificium.Sicut cedrus exaliata sura in Libano
Deus in-eternum. P..EI ipse est Deusluus. et quasi cypressus in monte Syon ; quasi tuirrha
Dieat Presb. Sileniium facile. electa dedisuavitatcmodoris alleluja. f . Sicut storax
SequenliaEpistels Pault Aposloltad Corinlhios(b II, et galbanus et onix et gutla : et quasi Libanus b non
cap. X). incensus vaporavi habitalionem nieam ; ego quati
q. Deo gralias. terebintus expandi ramos : et rami mei honoris et
Charissimi. Qui gloriatur : in Dominoglorietur : B graiise : ego quasi vitis fructifkavi suavitalemodoris :
non eniih qui seipsum commendat: ille probalus sit: in me spes omnis vile et virtuiis : transite ad me
sed quem Deus commendal. c Utinam sustineretis omnes qui concupiscitisme; et a generaiionibusroeis
niodicumquid insipienlie mee: sed et supponatc me. adimplcmiiii; spiritus enim meussuper mel dulcis.
emuior enirovos Beiemulalione. Despondi enim vos P. Quasiinirrba electadedi suavilalemodoris alleluja.
uni viro : virginemcastam exhibere Christo. Timeo Missa. Omnes qui sub impugnantium certamine
autem ne sicut serpens Evaro seduxit astulia sua :
viciorum : aut vuluerati turpiler : aut perempti de
ita corruuipantur sensus vestri til excidant a simpli- caruis : * quique ignavie
fragilitate conquerimur
ciiate et charitate que est in Cbristo. Nam si is qui
non menlis excusatione corporee imbecillitatis occuliinus
veuii alium Chrislum predical quem predicavi fratres charissimi: el
vobis: aut alium spiritum accipitis quem non acce- propositumaspiciarausEulalie
virginis: et triumphum. Que uec sexui subjecia nec
pistis : aut aliud evangeliuraquod recepistis : rccte
corpori: virile contemnendo contagium : fit virilis.
pateremini. et extimo enira nihil me minus fecissein
In qua non fuit corruptele portio : ul esset gratie
vobis a magnis Aposlolis. Et si imperilus sumser- J Quam credulilalem fide : libidinem
niont : sed non scientia. In omnibus aiilem nianife- plenitudo.
vincentem : et ornavit virginem admirallo
stibsum vobis : d per fidemque est in Chrislo Jesu r castiiate
castitatis : et coronavit mariyrem gloria passionis :
Dominonostro.
que dum vitiis repugnat et gladiis. dum et ferrura
ii]. Anien.
et credulitatis sue hostem pertu-
LecltoSancti EvanqeliisecundumMatlhmum(e Cap. spernit: et coitum.
XIII). lit: el elatis. Hujus ergo intercessu oronipolentiam
Illoin tempore dixit DominusJcsus discipulis suis: sumrai patris oremus : ut sieut ab eo ejus invicla.
parabolara lianc. S mile esl 30 Rcguuin celorum virginitas locari meruit in regione celorum : ita nobis
llicsauro absconditoin agro : qucm tiui hiveiiithomo ; concessavenia deliclorum : concedaturlocus in re-
abscondit: et pre gaudioillius vadit : el vendii uni- gione viventium.
versa que habet : ct emit agruin iilum. Ileiumsiinile i^. Amen.
est regnum cclorum bomini negotialori : querenti AliaOralio. Leletur in te Domine quaeso vitgini-
honas margaritas. Invenla autem una preciosa mar- tas : el k huic proxima congaudeat continentia. Non
garita : abiit el vendidit universa quae babuit : et scxum querunt hujusmodi bella : sed animum. Non
emit eam. Ilerum simile estregnum celcrimi sagcno mucronis confidentiam : sed pudoris. Non etiain
misse in mare : et ex omni genere piscium congre- personas discussuras : sed causas. iropune inler
ganli. Quara cum irapleiaesset : educenles et secus D armaias transitacies innocens conscientia : que su-
Htussedenles : elegerunl bonos in vasa sua : malos peravit crimina : superat et metalla. Facile vincit
autemforas roiserunl. Sicerit in consummaiionese- alios : quisquis se vicerit. et cum laudabile sit viro
culi. Exibuni Angeli et separabunt malos: de niedio fecisse virlulem : majoris tamen praeconiiest fecisse
jusioruin : ct mittenl eos in caininuin ignis. lbi erit virginera rera virilera. Prophanuro sacra ingreditur
llettiset stridor dcniium. Intellexistis hec omnia? puelli conciltum: et solum Deumin pectore gestans
« Psallendo. Ps. XLIV,11, 12. f. lbid., 2,3. Ibid., 20-27.
Verba autem aliter disposita sunl quaui in lextu h Non incensus Lege non incisup.
Scrip:urae. 1 Quique.Lege : Quiqueignaviamtnenlis.
b Cap. X. Vers. 17, ad cap. xi vers. 6. i Quam credulilatemfide. Lege crudeliiatemfide.
° Utinam.Iniiium capilis undeciini. * k Huic proxima. Aucior de Bono pndicitiae,inter
d Per fidem. Haec, el quae supersunt hnjus Epi- opera sancti Cypriani; Sed enim pudicitia locum pri-
Slolae,in Vulgata,Grjcca,.Syriacanon leguntur. mum in virginibus lenet, secundum in coniinentibus,
• Cap. XIII. Vers. 44-52. tertium in matrimoniis,verumin omnibut gioriota ett
' Lauda. Sophon. m, 14. ctim gradibus suii.
( Sacfificium, Ex Ecclesiastici xxiv, 17,20. f.
467 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 108
j"nfertviolentiam passioni. Nec deest lictor tam impu- JK reniibus perhennis gratie lucrum : et defunelis eter-
dens quam crudelis : a qui sponsam ( secure dixe- ne pausaiionis solaiium.
rim) Christi : fornicamium verberibus oculorum : i^. Amen :
supplicio libidinante lorqueret. Ut que penas in adtil- Ad pacem. Deus elerne : cujus gralia protecta
terio non luebat: sallem penas adulteras suslineret. virgo Eulalia inler flairiiuas non crubuit conliteri:
Duduro quod gravius caroifex putat expeclantium quod ex flanmia tui amoris haurire promeruit. Tu
oculis Corpus exponit : et per divaricaias viscerum nos ejus precalu inter mundi hujus flammaruin pro-
parles : ictuum sulcos cursus fusi sanguinis anlece- cellosa discrimina protege : et tue pacis multiplici
dit. Periit tunc torloris iniqui commentum : sola incremenio adimple. Quo el hic bene vivamus : et
paiiunlur lormenia ludibrium. Habet quidem virgi- ad te de hac vila remuneraturi secura conscientia
nem nostram nuditas ' b sed pudicaro. Discat ergo: properemus.
discat ulerque sexus ex virgine: non pulchriludinem i|. Amen.
colere : sed virtuiem. Fidem amare : non formam. Dicat Presb. Quia tu es vera pax nostra elc.
Placiturus Domino: non decoris exspectare judicium: Inlaiio. Diguum ct juslumesl Domine Deus : d qui
sed pudoris. Sed quia tuum est 31 Chrisle lotum lam prudentem virginem Ddei sociata apice glo-
quod hec virgo vicerit: tuum quod meruit : luum B rie consecrasti: libi gratias agere. Ut per quem
etram quod peregit. Nec enim tela repellimus adver- facla est mater Maria : fierel martyr Eulalia : illa
sanlium : nisi tue divinilaiis beneficio sublevemur. pariendi affectu felix : isia raoriendi. llla iraplens
Nunc presia nobisut sicul hec beatissima martyr tua incarnalionis officium : isla rapiens passionis exem-
pugnando praemium adepla est castitatis : ila nos plum : Illa credidit angelo : ista resistit inimico. Illa
commissoruro noslrorum ad le dimissis contagiis: elecla per quam Chrislus nasceretur : isla assurapla
adipiscamur premia tue promissionis. per quam diaholus vinceretur. Dignare Eulalia mar-
i<). Amen. lyr et virgo placitura Domino suo : que Spiriiu
Post nomina. Domine sancte Pater elerne omni- Sancto protegenie * tenero sexu bellum forle sudave-
potens Deus : in cujus nomine beate Eulalie virginis rit: et ultra opinionem humane virtutis ad tolle-
ac marlyris tue solennia celebramus : que ° duro ad rantiam penarum zelo tui amoris se oblulerit: cum
confessionero ducereiur : non illam mortis liraor in- in specie preciosi Unigeniti sanguinem suura sub
lravit: nec vultus pallor obsedit. Non ira terruit teslimonio bone confessionis elfuderit : et incor-
comminantis : non dira vox ; non cruenla manus : rupla flammis viscera in odorem suavissimi thiinia-
non eliam turbidus aspectus a proposila passione malisadoleverit. ' Vaditad tribunal cruenli presidis:
submovit. Tu nobis roartyris hujus gaudenlibus de " non quesita. In qua tam soluro fuit animus inconti-
triumpho : et ad te converlendi aditum prebe : et nens ad secrelum : quam locus competens ad irium-
sancte conversationis tribuilo dignilalem. Concedens plium. Lucratura regnum : conleroptura supplicium :
per hanc oblationem libi a nobis oblatam : et offe- invenlura quesituin : visura confessum. Non tre-
a Qui sponsam. In Actis apud Joannem Tamajum minum sanctam Eulaliam ila impavidamreddidisse,
beatissima Eulalia sanctimonialis puella diciiur. In ui persecutionemsequentium impiorum(conquisiiores
Oraliouali Golhico (Pacj. 20, oral. 5) orant Gotho- intelligo) non FUGERET, nec DECLINARET. Ea auieni
:
llispani Domine Jesu Christe, cui et
virgo martyr quae non fugil insequeules, qtiaeducitur ad confes-
et
Eulalia inlegritate jungilur, sanguinesocialur, dum sionem, profecto se in periculum sponie non conji-
libi et CASTIMONIAM VOVIT,et pro te sanguinem fudil, cit. Adde quod Prudenlius, qui ex duabus Enlaliis
prmsta famulis tuts, etc. Demum Prudentius, in hy- unam fecit, cum virgiinculam tenellam, astatis ferme
mno de ejus martyrio eadem docet, cum non virgi- pucrilis, laceris pedibus, nocte obscura, miliia multa,
nem, sed aperte sacram virginemappellat Eulaliara. viginti ul niininium, emensam esse scribit, rero in-
b Sed pudicam. Lege sed pudica. credibilem narrat : addit ille quidem, jure poela-
c Dum. Sanciam Eulaliam Emeritensem in fundo rum, angelos comites, sed hos Lulaliam portasse
Porcejano, vel, ut alii leguul, Percejano, vigesimo, non ail, quod lamen necesse erat, m iier lam proli-
aut vigcsimo quarlo, lapide ab Emerila dissiio (Iti- xum per loca senla silu et vepribusnocte una conlice-
nerar. Antonin. edit. Wesselingi, pag. 452), laten- D ret. lllud etiaro non prxlermitiendum, Ecclesi* le-
tem, a conquisiloribus deiectain, et publico.vehiculo gibus vetitum fuisse ne quis se spoiite persequenli-
imposilaro, ut Calphurniano preesidi sistereiur, per- bus objiceret. Nec aliier quam speciali Dei impulsu
ductam esse Emeritam teslantur Acta ejus marlyrii excusatur faclum Eulaliae Barcinonensis et aliorum
apud laudatum Tamajum (In MarlyrologioHispano) quorumdam, qui contra hanc legem ecciesiasticam
et in antiquis Breviariis apud Franciscum Padrlla lecerunt.
(Hist. Eccl. Hispan.,cent. 4). Aclorum aucloriiatem d Qui tam. Haec, usque ad illa verba, dignarc
firmat sanctus -Eulogius (Memorial. sanci.. lib. i), Eulalia mariyr, verbalim eadem iiabenlur in prmfa-
qui cum illustribtis exemplis indigeret ad tuendam tioue missip.sanctae Eulalis MissalisGallo-Golhici.
* Teneto sexu. Ilacc ei sequentia ibidem, iisdem
causam mailyrum Cordubensium, Jusiuin et Pa>lo-
rem, Eulaliam Barcinonensem ct Babilam episcopum ferme verbis, habent-ir in immolationemissmsanctse
compellai, de Eulalia Eroeritensi tacet; quaro illus- Eulaliae,
'
ut opinor, Barcin-u^isis.
trem martyrem ulique silentio non praolcrmisisset, Vadii. Haec rd Eulaliam Barcinoiensem pe'ti-
siea sponte se tormenlis et morii Christicausa obje- nent, quae sine ullj miracui» tria aut nu4.tu.1rpas-
cisset. Egregie quoque eorumdem Aciorum lidem suum millia una i,oct(- facerz potuit^ Ast Eulalia
corroborant Missale nostrura bac oratione, in qua Emeritensis ad tribunal r.cn qcajsita minime acces-
sanctam Eulaliam dum ad confessionemDUCERI;TCRsit, sed ducla ad confessionemm>:.i proChris',0 noc
mortem non timuisse legitur; et Oralionale Cothi- timuii.
cum (Orat. 5, pag. 20) in quo legitur Chrisium Do-
159 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 170
pida de pena : non ambigua de corona : non defessa .\ in honorem martyris tue oblatam libi sanctifices
de eculeo : non diffisade premio. Interrogatur: con- hostiam : et cordibus nostris eonsequenlis gratie
filetur : occidilur : coronalur. Ingentique miraculo spiritualem impartias medicinam.
majesias tua exalatum virginis spiritum : a quein $. Araen.
assumpsit per flammam : suscepit per columbam. Ad orationem Dominicam. Recensito dilectissimi
Ut hoc prodigio in celis raarlyr ascenderet : quo in fralres d simbolo nostre credulitatis : Eulalie virgi-
terris lilium pater ostenderat. Siquidem nec inho- nis intueamur robur fidei vel etalis. Que inter (latn-
norum patiantur elementa corpusculum : quod deci- mas jam in consummaiione suppliciorum untini et
duis nix aspersa velleribus : et virtutis rigorem et verum Deum in Trinitale predicat adorandum. Et
virginiiatis tecta candorem eluceret. vesiirct. abscon- ideo accedamus ad Deum cum lachrimis : ad quem
deret : superni velaminis b operiroento. celum fu- illa accessit consummato supplicio passionis. Con-
neri presiat exequias. et per misericordiam Redem- querentes apud eum de infirmitate nostra : qui ejus
pioris daret anime sedem : pro sepullura redderet roboravit infantiara. Petentes ab eo quod precipit :
dignilatem. lpse quem collaudant omnes Angeli: ut ipse iribuat quod promisit. Invocantes cuin ea
omnesque Sancli ita'dicentes. DicalChorus. Sanctus. pietatis intentione e parcendum miserie noslre :
Post Sanctus. Vere sanclus: vere benedictus Do- B '. qua miseratione nos docuit orare semper et dicere.
minus nosler Jesus Christus filius tuus : pro cujtis Pater nosler qui esin.
nomine beatissima marlyr Eulalia cremandum cor- Benedictio. Jesus Christus Dominus qui martyrem
pus suum oblulit flammis : suscipiens candenlis olei suam Eulaliam ' coronavit post flammam : ipse iii
supplicium in mammillis : ac per reliqua supplicio- vobis roale cupiditatis restringat incendia. Et qui
rum genera finem faciens passionis. illa etenim ecu- ejus corpusculum nivei candoris velavit amictu :
Ieo imposila crucique appensa : le unum et verum ipse vos a peccato purificet et delicto. §. Amen.
Deum in Trinitaie professa est in voce sue confes- Quique ejus spiritum celesti locavit in regno : pre-
sionis: et laudem tui lionoris : Ob hoc te petimus im- roium vobis tribuat sempiternum. h). Amen.
mensa bonitas sumroeDeus: ut qui eam de tot pena- IIic dicat Chorus. Gustate et videte. Ut supra in
rum generibus triumphare fecisti : 32 nos ejus Dominica prima Advenlvs.
precibuset hic in seculo protegeudo salvifices: et per- KIN FESTIVITATE ANNUNCIATIONISSANCTE
acto luctamine mundi: sanctis luis efficiascoberedes: MARIEVIRGINIS
Chrisius Dominusac Redemptor eternus. Que dicitur h de ta 0. Ad Missam. * Officium.
Posi prirfie Oratio. Deus qui fervens c supplicium Alleluja : Christi generalio sic erat: cum esset
plumbi anle oculos illatum Eulalie virgini tue frigi- '" desponsata Mater ejus Maria Joseph. anlequam con-
dutn eifecisti: tu, e celis ignero illum tui amoris venirent inventa est in utero habens de Spiritu
emitte : qui nunquam novit frigescere : quo et hanc Sancto. Alleluja. f . Spiritus Sanctus superveniet
a Quemassumpsit.Eademin Gallo-Gothico,ibid., ha- bus (lammw,rogus et ignis lam recurrunt
morientesancta Eulalia frequenter
benlur. Decolumbaquae, Eme- ut amplius aliquid videanlur iiidicare quain lorraen-
ritensi, visaest in coelumvolans, testes sunt Pruden- tum haud insuetum lampadarum.
tius, sanctus Gregorius Turonensis (De Gloria marly- B In festivitate.QuaeGraecis lestivilas « ayia T»U
rum) aliiquenon pauci. Referl Paulus DiaconusEme- eva.yytho-[ioO iip-epa,ut, can. 52, loquilur coucilium
ritensis (In Vitit Patrum Emeritensium,cap. 1), san- TruIIanuin, sacra faustm Nunliationis dies, vel abso-
ctaro Eulaliam Emerilensem specie columbaecandi- lute i\>uyyiho-[tasNuntiatio appellalur, Latinis An-
dissimae apparuisse Massonae Emeritensi episcopo nunliatio
catholicae Udeicausa in exsilium a Leovigilclorege
pulso, eique redilum ad Ecclesiamsuam praedixisse; b De la 0. Solemnitas Annunliationis beatae Vir-
de colufflba quae, moriente Eulalia Rarcinonensi, in ginis bis in Missaliet Breviario Mozarabum recurrit,
ccelumevolavit, testanlur ejus Acla plauesincera, et etquolannis bis celebraturab iisdem, sub rilu duplici
Beda genuinus, in Martyrologio. sex capparum, die 18 Decembris, ex decreto citato
b Operimento.Idem utrique Eulaliae Hispanaecon- concilii Toletani x, et 25 Martii, ut receptae in Ec-
tigisse traditur. clesia Romana consueludini sese adaptarent. Haec,
" Supplicium plumbi. De supplicio piumbi liquati quae recentior apud illos feslivitas est, raodo Annun-
et olei candenlis, de quo in oratione post Sanctus, liationis nomen obtinet; illa vero antiquior solemni-
meminere acta vulgata ejus martyrii. Silet de his las, modo vel Exspectatiopartus, vel usu vulgi San-
Prudenlius. _ cta Maria de la 0 appellatur : quam doiiominaiionein
d Simbolo. Symbolum Constanlino politanum ante '" non ideo sortita est, quia a xv Kal. Januarii solemnes
orationem Dominicam, ex decreto Concilii Toletani antiphonae ab 0 littera incipientes in vespertinis
III recitant Mozarabes. decantentur, harumenira antiphonarum nul-
« Parcendum. Hoc est Christum Dominum, quera precibus luiii apparct vestigium in Breviario Muzarabnm; scd
speramus fore ut parcat. causa nominis peienda est ex peculiari usu Ecclesiae
' Coronavit post flammam. Acta sanctae Eulaliae Tolelanae, quem ex P. Ribadineira (F/os sanclorum)
Emeritensis habenl, eam, accenso circa crucero, in referl Joanues Tamajus (Martyrol. Hisp. T. VI, p.
qua pendebat, rogo* landem vivicomburio marty- 483). Absolutis namque vesperis festivilatis Exspe-
rium , hausta flamina, consumraasse; et quamvis ctationis parius, orones, quotquot adsunt, in choro ,
Prudentius earo igne lampadarum, et llamnia quam clerici, sine ordine, voce clara 0 longum proferunt,
comae conceperant, exstinctam esse dicat, quod de ad flagrans illud desiderium significanduiii <piosan-
Eulalia Barcinonensitestaniur ejus Acta,, tarneii actis cti omnes in limbo, in coelo angeli, tolusque orbis
sanctx EulaliaeEmeritensis patrocinantur Missaleet tenebatur Nativiiatis Redempiori.s.
Breviariumnostrum, et Orationale Goibicum, in qui- » Officium.Matthaeii, 18. f . Lucac i, 35.
PAIROI. LXXXV.
171 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDQRI. r-. PARS.J. 172
in te : et virtus altissimi obumbrabit tibi: P. Ante- tA ad roe. Fili hominis :,Iocus solii mei et locus ye-
' in eternuia.
quam convenirent. f . Gloria et honor Patri et Filio stigil pediini meqrum : ubi habito K
ct Spiritui "Sancto in secula seculorum. Amen. s Post hec coiweirti me ad viam porte sanctuarii:
P. Antequam. que respiciebait ad Orientem : que erat clausa. et
Dicat Presb. Gioria in excelsis. dixit Dominus ad me. Porta ista quam vides clausa :
Oratio. Gloria tibi Deus : libi semper gloria : cu- non aperietur : et vir non transibit per eam : quo-
*
jus assumptorem lrominem vidimus quasi gloriam niam Dominus Deus Israel ingredietur per eam : et
a erit clausa principi. Et princeps ipse i sedet in ea :
Unigeniii a Patre pleiuini graiia et veritate. Presta
ergo nobis Domine amplissime lue pielatis gratiam : ut comedat panem coram Domino. Rursumque vidi:
et coeternum tibi permanenlem in gloria deitatis. et ecce gloria Domini implevit domum Dei. Etk au-
E). Amen. divi vQ-eemdiceniis. Benedicta gloria Domini. De
Per miseric.ordiara, elc. loco sancto suo. ^ . Amen.
1 Psallendo. Mater Syon dicet homo : et honio
Lectio libri EzechielisProphete (b Cap. XLIII).
c Facla' esl super ine manus Domini : et elevavic factus est in ea : et ipse fundavit eam excelsus. f .
me spiritus : et duxit me ad portam : que respicie- Dominus narravit scripturas populorum suofuin et
bat ad viara orientalem, Et ecce gloria Dei Israel' B principum eorum qui fuerunt in ea. P. El ipse fun-
d'ihgrediebalur : et vox eratDei quasi voxaquaruiri davit eam. Dicat Presb. Silentium facite.
inuitarum : el lerra splendebate a majestaie ejus. Sequenlia epislole Pauli Apostoli ad Philippenses
Et cecidi super faciem meam : et majestas Domini (m Cap. IIU).
ingressa est Domini doinum : et audivi loquentem Fralres gaudete in Domino semper : iterum dico
ad me de donio. Et vir qui stabat juxta ine : dixit gaudete. Modestiavestra nota,sit omnibus homini-
nunfiatlo, vel Adnuntiatio dicilur. In Hieronymiano prima in sanclm Marimsolemniialead Aniiutiiiaiimiis
Lucensi Florentinii scribilur Adnunliatio sanclm Ma- soleinnilatem haud obscure perfmet; altera est missa
rhc de Conceptione.ln Corbeiensi Dacherii est An- in assumpiione sanctm Marim. ln Lectionario Luxo-
nuntiaiio'sahcim Marim per angelum. Kalendarium viensi est legenda in fesiivilate sanclm Marim, qu:e
Fronfonis habet Adnim/talto Bomini, Rouianiim Par- fortasse ad Annuntiatioiiem spectai. Caeterum missae
vum Adoni proemissumAnnuntiatio dominica. Iiisna- hae Gallieae non ante Nalivitatem Domini, sed post
nis oliui [estivilasdominicceMatrk, aul feslum sanclm. Epiphaniam celebrabantur'; quo argumento,si alia
virgink Marim, ut exconcilio Toletauo x, cap. 1, et deessent, probatur libros bosce Liturgicos Gallicos
ex Codice legurn Visigothoriim(hib. xn, lil. 5, ig. 6) esse, non Gotho-Hispanos.
colligilur. Quibus haec lestivitas in toio Goihcvrum a Presia. Fortasse legendnm : Presla ergo nobk,
imperio^die nv Kal. Januarii sacra cclelniiate servari
Festivitatem banc Annuntiiiioiiis , sive Q Domihe, amplissimcelum pielalis gfatia, le pfo nobis
praecipitur. humilemfide agnoscerein sinu Malris, et comternum
/ncarnijiioms Filii Dei, praecessisse decreiuin fcoiicilii Patri permanentem in gloria Deitatis. (Vide Orat.
Toleiani x, ex ipsius concilii verbis patet: lnvenitur
in multk Goth., p. 44, orat. 5.)
etenim, inquiunt Patres Tolelani, Uispanim h Cap. XLIII. Prophelia haec ex laciniis Ezechie-
parlibus hujus sanctm Virtjinis feslum noh uno die agi;
cadat lis prophetae cap. XL,XLIII,XLIV,el ex cap. n et m
quare, ctjm dies ipsa Annunlialionis angelicae
frequenter in Quadragesimale, et nohuunqiiaih in consuta c
est.
non cele- Facta est. lnitium prophetiae desumptum es( ex
tempus Paschale, quo festivaesolenmitates SL,1, cap. XLIII,1, 5.
brantur, statutum fnii ut, sublaia ouini varietate, so- cap. d
lcmnitas dominicmMatris die xv Kal, Jamariarum lngrediebalur. Yulg. et LXX. addunt per viam
omnimodocelebretur, eamque iion hiiiiori sbleiniiiiate ofientalem. e A majestate ejus. Post haec oroiltuniur lineae
1'requenta.ri volunt quam ipsa Christi Nativitas. Quod
inquiunt non sine exemplo statutum esl: in multis aliquot. ' Ubi habilo. Vulg. et Chal., ubi Itabito in medio
namque Ecclesiis a nobis et spatiis remotis el terrishic
mos agnoscitur retineri. Nihilomiuus suspicor myste- filiorum Israel in mternum. LXX, in medio domus
rium Auniintiationis peculiari festiviiaie coli coepisse Israel in mlernum.
6 Post hmc. Desumptum est ex capite XLIV,1 seq.
non diu ap.te initium sa^culi vn; quaeenim antiquiora b Sahctuarii. Vulg. elLXX addunt cxleriork.
pro ea citantur testimonia vel dubia suiu, vel conje- 1 Ingredielur. Yrulg.,ingres.us esl.
cluris tantummodo nitunlur. Concilium Trullaiuiiii,.
anno 692 celebralum , can. 5, staluil ut in, omnibus D } Sedel. Vulg., Chal., LXX, scdebit. Omilluiitur
sanctm Quadragesimmjejunii diebus, prmlerquamsab- aliqunt lincae.
k Et audivi. Prima pars hujusdesurapta esl exEzech.
balo et Dominica, et sancto Annuntiaiwnis die, ftal et secunda ex eodem, cap. ui, 12.
sacra iiturgia. Quibtis eviuciiur li, 2,
prmsanctificalorum 1
festum Annuntiationis in Oriente tempore Quidrage- At Psallendo. Ps. LXXXV, 5. Vulg., nunquid Sion.
simae celebiiitum esse. Romae pariter die 25 Marlii Italica, mater Sion. f . Ps. LXXXVI, <_>.
1'esium Annuntiationis celebrabanl. At de hac so- m Cap. IV. In Lectionario Lnxoviensi, el in Saera-
lemnilale silent Kalendaria Bucherianum et Cartha- mentario Bobiensibinae tantummodo lectiones huic
ginense; unde videtur sancli Augustini aevoin Africa festiviiati assignamur. lti Luxoviensi Epistok est cx
nondum agi consuevisse. Deeadem silet MissaleGal- Apostolo I Cor. vn, 25-40, Evangelium ex saiicu»
lo-Golhicum; unica enim quam habet de beata Vir- Luca, cap. i, 39-56. lu Bobiensi Epistola est ex Apo-
gine missa est tn Assumptwnesanctm Marim inalris stolo, Ep.hes. vi, 1-10, Evaugeluim ex sanclo Lucav
Domini noslri, qua ejus niors et in coelum translatio; cap. u, 41-50. ln Missali Toletano legitur Epistola
«omraemoraiur; in conteslaiione cujus sicul gratulali ex Isaia, xi, 1-5, quod olim, ut et in libro Comilis,
sumus ortu, tripudiavimus partu , ita gloriftcumur in legebalur in Ecclesia Romana; modo in Missali san-
transitu. Quibus videntur Galli innuere se festum cti Pii V legitur ex Isaia, vn, 10. Evangelium aulem
Nutivitatis Virgini.scelebrasse, de qua fesiivitate ni- tam in Tolelano, quam in Missali sancti Pii V, legt-
hil in MissalibusGallicis reperitur. ln Sacramentario tur ex sancto Luca, i, 26-38.
Bobiensi sunt biuaeMissaede beata Virgine, quaruiu
173 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I.. 174
DUS: Dominus prope est. Nihil soliciti sitis : sed in \. enim Deus noster retribuit judicium. Ipse veniet et
omni oratione et obsecratione : cum graiiarum ac- saivos nos faciet alleluja. Audite itaque domus
tione : petitiones vestre innotescant apud Deum. Et David : b non pusillum vobis certamen preslare
pax Dei que exuperat omnem sensum cuslodiat hominibusquoniam Dominus prestat certamen pro-
corda vestra et intelligentias 33 veslras : in Clirislo plereadabil vobis signum : ecce virgo in ulero conci-
Jesu. Decetero fratres : quecunque sunt vera : que- piet et pariet filinm : et vocabitis nomen ejus
cunque pudica : quecunquejusta : quecunque san- Emanuel. P. Ipseveniet.
cta : quecunque amabilia : quecunque bone fame. Missa. Erigamus qneso fratres cbarissimi in subli-
Si qua virtus. a Si qua laus : hec cogitateque et didi- me oculos nostros : visuri gloriam Salvatoris. Quo-
cistis : et accepistis : et audistis : et vidistis in me. modo Virginemdignatus : ut concipiat. quomodoma-
Hec agite : et Deus pacis erit vobiscuro. trem reniuiieraiur: ut pariai. Ipse et munus faclus et
it). Chorus.Amen filius: qui et iufususconfertquod deerat: eleffususnon
Principium Sancti Evangelii secundum Matth. aufert quod donaral. Qiiinec gerenterohonoreIraudat:
(b Cap. 1). necgenitricemlaborecontristat.Quietnascendi' abjur-
Liber generationis Iesu fihristi (ilii David : Dlii gat gemitum: et nati consignat aflecturo.Neque euiin
Abraam. Abraam genuit lsaac. Isaac autem genuit B faserat ut haberet illa suspiria; que omnium gaudiura
Jacob. c Jacob autem genuit Joseph virum Maried pariebat: aul origo exultationisnosceret vimdoloris.
de qua natus est Christus. Oranes ergo gencrationes ln recensu peccatoris serraoneracredulitas calefccit:
ab Abraam usque ad David: generationes quatuor- indubitaluraque verbum stringit audilus. Et ad virtu-
decim. Et a David usque ad transmigrationem Ba- lem Dei spemrepromissionisfides secura congluiinat.
bylonis generationesquatuordecim : el a transmigra- i Sic concepit anirous: quodcredidit: sic implevitspi-
tione Babylonis usque ad Christum generatioues ritusquemelegit: utin Redemptorenostronondisiaret
quatuordecim. Christi autem generatio sic erat. Cum hoininisveriias: ksed polestas. 0 ioeffabilisdiviiiitaiis
essetdespousatamaterejiis Maria Joseph : antequam opera : sic interior portio addite virtutis sensit au-
convenirent : inventa est in utero habens de Spirilu gmentum: 'neexlerior statuminlegritatis araitterelu-
Sancto. Joseph autem vir ejus cura esset justus : et nigenitusfiliusDeiinmaternisvisceribuspariendi viam
nollettraducere eam: voluitocculte dimitlereeam. Hec nec invenit: nec reliquit. Sic conceplusatqueeditus:
aulem eo cogitante : ecce AngelusDomini in somnis signat virginisulerum non desinat. In quoquantumad
apparuit ei dicens: Joseph fili David : noli timere acci- remedium salulis nostre pertinet: mipsanalura victo-
pere Mariamconjugem luam : quod enim in ea nalura ria est. Nam adversariuin hominis parlura superat
est: de Spirilu Sancto est est. Pariet aulem filium: et " n quacum in conceplionemysteriididicit regiiaturum.
tocabis nomen ejus Jesum : ipse enim salvum faciet Talis itaque homo habet vite potestatera : qua alios
populum suum a peccatis eoruni. Hoc aulem totum muneratur : qui eam non accepit aliunde qua utitur.
factumesr.ut adimplereturquod dictumest a Domino Necmirum est cum nascendo reciperetquos creavit:
per e Esaiam prophelam dicentem -.Ecce virgo in qui anlequam nasceretur habuit quos redemit.
utero habebit et pariet filium: et vocabuntnomenejus i^. Amen.
Einanuel : quod est inlerpretalum : nobiscum Deus. Atia Oratio. Domine Jesu Christe quo ita Verbum
$. Amen. caro factum est: ut in conceptionera tui virginalis
' Lauda. Alleluja.Adextns tuisDomineadsistit regi- uterus altissimi obumbratione susciperet: et ad pa-
na: in vestitudeaurato circumamictavarietale alleluja. rienduro te: porta materni corporis non pateret:
e Sacriftcium.Conforiamiiiieljamnoiilelimere :ecce solemnilatis hujus obsequia propicius suscipe: ac
3 Si qua laus. Ila sanctus Chr-ysostomuset teilus Beatahi Virgincm conveniebatmalrem absquedolore
Craecus; accedit Syriaca versi<>,in qua si qumlauda- fieri. Apud SacramentariuinBobiense, in contestalione
bilia. At Vulgaia, Ambrosiaster et Theorhiretus, si missmin assumptionesunctm Maricelegilur quod Dei
qtta taus disciplinm,Priinasius, si qua laus toleranlim, y Cenilrix nonsubdilaftdl labori per purtum, non dolori
legunt. transitum. Plura lege apud Petavitnn (De Theot.
b Cap. I. VerS. 1-24. Pralermissa tamen sunt per dogm. tom. VI, lib. xiv, cap. 6, §15).
niulia. i Sic concepii ahimus quod credidit. Sanctus AI.I.-
c Jacob. A versichlo 2 ad 16, omnia praelerraissa gusiinus, in Enchiridio, cilatus a sancto llildeplimiso
sunt. (Hom. adv. asserent.B. Virginemcontra leijem Domi-
d Dequanatus est Chrislus. Vulg., Syr., Gr. : De num peperisse)docet, Chrisiumnon taletn natum esse
quae natus esl Jesus, qui vocatur Christus. qualis de ulroque.sexu nascitur per cOncupiscentiam
Esaiam. Prophetia esi quidem Isaiae vu, 14,. carnk cum obligationematedicli,cujus reatus regene-
Ejus tamen nomen in Vulg., Gr.et Syr., non legitur. ratione diluitur, sedqualemde Virginenasci oportebat,
' Lauda. Ps. xi.iv, 10. Sanctus August,, circum- quein FIDESmatrk, non libido conceperat,
timiciii.Vulg., circumdata. k Sed potestas.Fortasse, nec poteslasdeitatis.
6 Sacrt/tctum. Isaiaexxxv, 4. f. lbid. vn, 13. I Ne exterior. Sanctus Pelrus Chrysologus,
h Non pusillum. Vulg., nunquid parum vobis est (Hom. 42) de Virgine ait : Beataqumdivinumpignus
motestdsesse hominibus,quiatiiolesiiesliset Deo meo. sic suo suscepit et servavit in veclore, ut itlud tota
Versio Missalis nosiri nec cum Vulgata, nec cum corporisexterna nescirenl.
ulla ferme ex editis Scripturaeversionibtisconvenit. 111lpsa natura. Fortasse ipsa naturm vktoria est,
1 Abjurgal.JoannesTamajus (In Marlyr. Hkpan., nam adversariumhominispartas superat...
t. II, pag. 583) habet abjugat; fortasselcgendiimabi- II Quacum. Locus mendosus vocnm quarnmdam,
qilqemilum.SauclUsEphrem(Ordt. de margar.prml.): ut videtur defectu.
1^5 MlSSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PAftS F. 110
nostrum quoque cor 34 dignatus ingredere. Tibi x homihibusfaclus de secretouterovirginaliiromaeiila-
soli sit pervium : cui soli id esse cupimus preparalum. tuseniicuit.Nuncialusest concipiendusab Angelo: con-
Ut cum nostrarum mentium puritalem beneplacitam ceplus fideisingularis arcano : et natus sine ullo pec-
libi ipsi fecerimus : operis t,ui custos etperpeluus caio.Cujus fuit solius sine corruplione nova etinusita
habitator esse digneris. $ . Amfli. ta conceplio : el sine dolorede matre virgine inviola-
Posl nomina Oralio. Eterne Dei filius : qui virgi- bilis i paritudo. Huic solum possibile fuit sine semi-
nee matris uterum sic intrasii ne rumperes. sic ape- ne mirabiliter concipi : et sine corruptione felicilcr
ruisti: ne signaia ullo modo violares. Suscipe beni- nasci. Propter quod eundem Salvatorem nostrtiui
gnus lioe sacrilicium : quod tibi ob incarnationis tue unigenituin tuum : lecuni semper et cum Spiritu
dedicaraus mysteriuro. Tribuens per hoc el vivis Sancio regnantem : celi celorum el angelice pole-
aniine corpoiisque salulem : el defunctis eterne re- statessinecessatione conlaudant ita dicentes. Respen-
parationis felicitatem. deat Chorus.Sanctus. Sanctus. Sanctus. „
RespondentChorus. Amen. Post Sanclus. Vere sanctus: vere benediclus Do-
AUpacem Oratie. Chrisie verbum summi patns: minus noster Chrislus Jesus filius luus : Ipse cst qui
qui c.iro factus es : ut habitares in nobis : illabere i*casiilatem contulit: virginitalis decus non abslulit
sensibus nostris : quo omnes qui lue incarnationis matri. Qui et pro nobis ex eadem dignalus est nasci:
niysterio suinus redempti: perpelue maneanius pacis et pro nostra adoptione non abhorruit suscipere mor-
societateconnexi. r^.Amen. tem. Ipse Dominus ac Redeinptor elernus.
Inlatio. Dignum etjuslum est: nos tibiomnipotens Post pridie. NunciamusDoroinequod credimus: ncc
Pater gratias agere. Si debitoribus qui reddere de- tacemus. Te lotis visceribus deprecantes: ut qui
beant dignatus fueris prorogare'per Jesum Christum genitrici prestilisli ut mater esset et virgo : tribuas
filium tuum Doininum nostrum. Ex te Deo Patre Ecclesie tue ut sit fide ineorrupta : et castitate fecun-
sine initio natum : tibique indifferenter : alque da : atque hec libamina iia lue gralie dulcedo san-
* indemutabiliter coeternum ac per orania coequa- clificet: ut sumentibus et salutem corporum : et
lem.b Non adoptione sed genere :.nec graiia sed natu- delictorum veniam prestent. iij. Amen.
ra. Qui in ut«ro sanciificate sancteac virginis clemen- Ad OrationemDominicam.Deum cujus magniludo
ter illapsus : et sine ulla sorde peccati ineffabiliter divinitatis capi non potest: quique sine inicio Deus
natus. c Vidi virginem : ut inatrem se diceret; aut summus et pater esl: depreceinur dilectissiiui fra-
Tirgiiiem qui diligeret duhitabat. Quia duplex homo tres : ut idem pater qui nasci filium suum voluit ex
d in formam hominem ligabat. lncluditur intra bo- utero Virginis matris : iniindet nos ab orani inqui-
minem Deus : cui totus parvus esl mundus: illic -<namento carnis et sanguinis. Quo sicut divina 35
tenebatur utero matris : • illic tecti pudoris pulsalur oburobratione concepit virgo ut pareret: ila nos divina
tumoris invidia : et secura est conscientia. Mater- inspiratione accensi : conceptum Spiritus Saucti
num nomen accepit : et damnum virginitatis nesci- quem ipso DominoJesu Christo docenle accepimus ;
vit. Maria quid agis. Elige jam quid voceris. Sic proferamus publice et dicamus. Pater noster.
caslilalis polestas oburobrari : nec virginitas aliquan- Benediciio.Dominus Jesus Christus: qui in seculo-
do mentiri. Tuus esl enim uterus :' et alienus est rum fine processit ex virgine cor vestrum: virginila-
partus. Novum denique miraculum vidi in virgine: tis incorruple nitoreclariticet. ^. Amen.
s utnomen virginilatis non aroilteret : nec genitricis Et qui nunciante Angelo Virgiuisingressus est ute-
ferre ponderadidicisset. Hec sola roeruitferre Deum ruro. ejusdem vos mysterii et instruat et muniat Sa-
posl celum : et solameruit virgo inveniri postpartura. cramentum. i>).Araen. Quique hodie virginee festum
Hec sola meruit Deum et hominem:h Deum imperiis k coneeptionis devoiissime celebratis: ad nativitateni
suis lacte uberis portat. Hunc diem nobis quem de- noslri Redemptoris exultantibus animis et mundo
votissime celebremus instituil:' et homo rediraendis corde perveniatis. i>).Amen.
» Indemutabiliter, hoc esl immutabiliter, ut inde- e lllic tecti. Lege, t'//t'ctectum pudoris pultatur tu-
D
mutabilis pro immuiabili legiiur. morisinvidia.
b Non adoplione. Concilium Toletanum xi ( J« ' Et alienus. Fortasse, nec alienus est parlus.
prmfalione, ses. 8 ) definivit : Hic etiam Dei filius, s Ut nomen. Lege, et nomen Virginis non amisit,
nutura ett filius, non adopiione. Sanclus Hildephon- el genilrick ferre pondera didicit.
sus (De perpet. Virginil. sanclceMariw) de Christo h Deum imperik. Lege, /IOJC sola meruit Deum el
, ait : Non est ille adoplivus filius, sed adoptalor, ut hominemsubdilum imperiissuk lacte uberk potare.
'. itadicam calerorum, qui cum sint corruplm nalitrm 1 El homo. Lege : Hunc diem nobk, quem devo-
filii, el filii vm, INOHENTSACRAMENTO BAPTISMATIStissime celebremus, insliluil, qui homo, redimendis
per quod solventur ex Chrkli gratia a delictis primce hominibus, faclus de secreto uteri virginalis immacu-
damnalionis, et adoptentur in filios Dei; at vero latus emicuit.
Christus non adoplivus, sed proprius Dei filius, in i Paritudo. Vox Plaulina.
plenitudine temporum, venit, missus a Patre, natus k Conceptionk,nimirum, qua beata VirgoCbristum
ex muliere , et in Ilymno Breviarii ad vesperas concepit. Tradunt sanctum Hildephonsum dum,
fes'i circumcisionis Christus canilur Patri non adop- hujus feslivitatis die recurrente , noctu, in basilica
tionc, sed comternusgenere. oraret, a beata Virgine veslem illamaccer
o Vidi. Fortasse uidt virginem,qum an matrem se Toletana,
pisse , qua in sacris solemnitaiibus postea usus est,
diterel, anvirginem.,quid eligerel dubitabat. eamque ob causam, tesie Loaisa, haec fesiiviias
d In formam.Fortasse, in forma.
majori cum solemnitale Toleti celehrari consuevit.
175 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS L 178
Per misericordiam ipsius Dei nostri qui est bene- j Lriumquod absconditum fuit-a seculiset generationi-
diclus et vivit et omnia regit in secnla seculorum. biis*.Nunc auteni manifestum est Sanctis ejus: qui-
Dominussit seinper vobiscum. ^-. Et cum. bus voltiit Deus notas lacere divitias glorie Sacra-
llic dical Chorus. Gustate. menti hujus in gentibus: quod est Christus in vobis
Posl Cemmunio.Oratio. Gratias libi agiraus Domine spes glorie quem nos adnunciamus. Corripientes om-
Deus: etteDeumhenediciniusdedie.indiem:qui nos nem honiinein et docenles in omni sapientia: ut ex-
bacdie sancte solennitatis tue perducere dignatus es, hibeamusomnem hominemperfectuminChristoJesu:
fac nos diem istura annunciationis per multa curri- In quo et laboro cerlando secundem operalionem
cula annoruro in pace et tranquillitate suscipere cum ejus quam operatur in me in virtute. e Ctii cst honor
fideli populotuo. ^. Amen. et gloria in secula seculorem. ^. Amen.
Per niiserlcordiamtuain Deus noster qui es bene-
dictus: et vivis et omnia regis in secula seculorum. LectiosanciiEvangeliisecundumJoannem (' Gap,XX).
Illo in tempore Thomasunus ex duodecim qui di-
^. Amen, Dominussit semper vobiscum.n). Et cum.
Solennia complela sunt in noroineBomini nostri citur Didimusnon eratcum eis quando venil Jesus. Di-
Jesu Christi. Votum nostrum silacceplum cum pace. xerunt ei alti discipuli: vidimus Dominuro.Ille autem
^. Deo gratias. 15dixit eis : nisi videro in manibus ejus fixuramclavo-
IN BIE « SANCTITHOME APOSTOLI. rum: et mitlam digitum meum in loctim clavorum:
Ad Mksam. Officium. et mittam manum meam in latus ejus: non credatn.
Gloriamet magnumdecorem. Bequire in sancti Sa- Et post dies octo ilernm erant discipuli ejus intus :
turnini. fol. 23. et Thornas cum eis. VenilJesus januis clausis et ste-
Orafio. Gloria noslra Deus noster. Require in lit in niedio: et dixit eis. Pax vobis. Deinde dicit
codemfesio. Thorae : infer digitum tuum liuc: et vide manus
Prophetia. Justus si morte preoccupatus. Bequire in meas: et affer manum luam : et milte in latus meum
Sancli Ctemenlis.fel. 20. et noli esse incredulus: sed fidelis. Respondit Tho-
flt'ca(Presb. Dominus sit semper vobiseum. mas: et dixil: Dominus meus et Deus meus. Dixit
Chorus ^. et caniet. h Psallendo. Posuisli super ei Jesus: quia vidisti me Thoma credidisii. Beati qui
non viderunt: et crediderunt. B). Amen.
caput ejus coronam de lapide precioso. c f . Super
salutarc tuum Domineexultabit vehementer. Deside- ffLauda. Alleluia. f . Loquebar de testimoniis tuis
rium anime ejus tribuisli ei: et volunlale labiorum in conspecluRegum et non confundebar. P. Alleluia.
ejus non fraudasti eum. P. Coronam'de lapide pre- h Sacrificium. Fulgebit Justus. Bequire retro in
eioso. DicatPresb. Silenliumfaciie. ' J Sancti Clemenlk
fol. 21.
SequenliaepistolePauli Aposloliad Cellessens. Mksa. Ad Deum fratres charissimi puras mentes
(d Cap. 1). erigite: ejusipie pietalem suppliciter implorate: ut
Fralres gaudeo in passionibuspro vobis: et adim- qui per priraum nos redemit advenluma labe peccati:
pleo ea qttedesunl passionium Christi in carne mea ipse nos sic in ev6 degere faciat: ut in secundo ad-
pro corpore ejus quod est Ecclesia. Cujus faclus sum veniens in Supernis coronandos attollal. Sicque patro-
ego minisier : Secundum dispensationem Dei : que cinante nobis 36 suffragio beatissimi Aposloli sui
dala est mihi in vos: ut impleam verbum Dei mysle- 1 Didimi: et hic per ejus exempla vilam ducentes :
a Solemnitas sancti Thomm apostoli anle finem nalale sanclorum Pelri et Pauli consequitur in sancti
nerae Christianae saecnli iv, in Ecclesiis Orientis ' Thomm aposloli; forlasse die 5 Julii lesiivitas cjus
passim frequenlabatur ( Hom. 36, inter opera S. celebrabattir, qua, ut animadvertit (Ibid'. ) ven.
C/irt/soslomitom. VI). Eilessa? in Osroena spaiiosa 1'homasius, Translaiionis sancli Thomaelit mentio.
sancti Thomaebasilica, imperanle MagnoThcodosio, Sero lestivitas sancii Thomaerecepia est Romae,si
dedicata est, inqtiam, an. E94, «acrum ejus corpus siandum sit silentio Kalendarii Frontonis, et Capiiu-
die 22 Augusti illatum est (Chron. Edess., apud' n' Iarii Evangeliorutn Thnmasii. De eadem festivitate.
Assemanum,Bibl. Orient. tom. I, pag. 399; Socra- lacent Missale Gallo-Gothicum, Sacramentarium
tes, lib. iv, c. 18; Sozomenus,lib. vi, c. 18). Alense Bobianum, Leciionarius Luxoviensis, el Oralionale
autem Julii, ut scribit sanctiis Gregorius Turonensis Golliicum; unde sero, ut suspicor, celebrata est in
(DeGlor. marlyr., cap. 51, lib. i), solemnitas sancti Gallia et in Hispania. Tamen roemoriam sancti
Thomaeper niulios dies agebaiur Edessa»,ad quam Thomre celehrant die 21 Decembris Missale et Bre-
undique conlluebant fidelium et geutilium lurbae. viarium Mozarabum, Sacramenlaria C.eiasianura
Sed anle.qiiam ampla baec basilica aedilicaretur, Thomasii, et Gregoriana, MarlyrologiaBedae, Ado-
siabat Edessaealia quaedam sancti Thoniae Ecclesia, nis, Usuardi, Ilieron.ymiaua, el Roinanuin Baronii;
ad cujus fores sanctus Ephrem paralyticum sanitali Graecivero die sexto Octobris.
restituit. Siqua fidesest Vitaeejusdem sancii levitae, b Psallendo. Ps. xx, 4.
apud Assemanum(Bibl. Orient. t. I, p. 49), reli- « f . Ps. xx, 2, 3.
quiarum sancti Thoniae, qnae lale per Orienlem d Cap. 1. Vers. 24-29.
sparsac erant (Hom. 30, inler oper. S. Chrys. , * Cut honor. Haecin textu Apostolihoc loco non
tom. VI), quaedam fragmenla sanctus Gaudentius Iegilur.
Brixiensis episcopus in Occidentem detnlit, pritnus ' Cap. XX. Vers. 24-30.
fortasse (S. Gaudeniius,7V,dededic. basil., png. 53&, B Lauda. P.s.cxvm, 46.
Edit. Brixiensis). Exiride cullus ejusdem apostoli in h Sacrificium,ut in sancti Ciemenlis.
Iialif. etin reliquo Occidente pro.pagnri coepil. In ' Didimi. Joann. xx, 24 : T.homasaulem w.us e*
vetusto Lectionario Anibrosianoem. Thoraasii, post duodecim,quidicilurDidymus,nonerat cumeit. Thomas
179 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I 180
ejus mereamur esse sequjpedes : et illic felicitatis A unitate letaris: scilicet qui aiictor es pacis : et pax
ejus inveniamur consorles: ah angelicis conclamatus es choris. Concede per hu-
^.Aipen. jus intercessionem allecte : ut ipsius dilectionis vin-
Alia Oralio. Te te igittir summee| admirabilis Dens: culo quo discipulos ad celos remeans conglobasti:
lotis precordiis deprecarpur. Ul qui heatissimo Thome ipso nos almifico nexu in tua et proximi dilectione
et sagacitatem ? inqnirendo inspiras : nobis et indul- constringe.
geniiam peccamimiiniribuas: etdonis tuis inspirando ^. Araen.
prevenias. b Quiqtie sanciissiroi Thome duhiiatione Inlatio. Dignum et justum est: vere suave ac
nos rohoras ejus quesumus roerito nos in lide ita sla- pulcrtim est: te pater omnipolens per Jesum Cliri-
hiles operibus solida : ut judicante le digng inyenias sturo Dominumnoslrum : ineffabililerconlaudare hanc
quos coronandn : etherea sustollas in patria. Qoate- creaturam (uam in lerris : qui eliam a celestibtis vir-
nus el fidelium servornm tuorum acceptes libainina : tutibus indesinenler preconiis sublimaris. Merito
que hodierno die plebs tibi Deo nostro mente offerunt enim nullus sermo tibi allingit laudes deferre. quia
grata: et pro quilius te submisso obsecrantcapile tue pax tuasensum exuperaiomnem.Quisnainque crealus
pielaiis clemenliam sese adeotos congaudeant. "
creatori exhibeat dignam carminum laudem ? Cum se
^. Amen. B horiscunctis indigere luam prospicitopem : et figmeu-
Post nomina.Oraiw. Deusqui tuum Thomam,c egre- tum stium reeolat fragilem ac sumptum ex pulvere :
ginm predicis archifeclum : et in foro non dedignas cum uec illa pulverea virtus sufficienter tibi insonet
ambulare venalium : tu nos ex illis lapidibus eflice laudem. In cujus laude Thomas Apostolus tuus popu-
vivis: a quibus illa visio pacis instauratur celestis. los convertit d judaicos a pristino cultu erroris: et in
Qualiter candore castilatis niveo reniientes 1: Sancio- lilios adopiavit sacro gurgite tinctionis miracula npe-
rum qui nos in Domino jam precesserunt possimus runi: fides extiiit perdiiorum. Operabalur visibilisin
esse in participatione equales : ul qui pro peccatori- corporibus virtus : et invisibilis curabat magnalia in-
hus ab illa sublimi sede descendisti ad lerras : pre- trinsecus morbos: redditurseulire lumen corporeum:
cibus noslris placatus assistas : oronibus requiem de- ut secum illuminat cecum e Treplie merilo ulcerosus
functis lidelibus prestes. curatur: ut strabedo idolorum ab omnibus effugetur.
^ -.Amen. ' Solis corruit idolum: s ut auctor ejus edilicet tbro-
Ad pacem. Qratio. Clemenlissinie Detis qui in pacis num. h Rex lerrenus per fugam dilabilur: ut eter-
Syris idemsonalquod AtSoftofGrfecis, n/emtnumenim, tms talis, quem si volueris comparabis, eique Thomam
sive yemellum signilicat. Porro sanciiiiii hunc aposio- C ( ostendit, quem emplum Abba secum duxit. Ilaec
liun nomine appellatnm esse Judam, cognoroine Ahdias, et Hisce similia in Menaeis,et Menologiis
T/ioiiiamSyris^DirfymttJnGraBcis.aperleiinceiii sanclus Graccorum, in Niceta Paphlagone, et ip Orienlalium
Ephicm Syrus (Hymn. 7, de fide, apud Assemanum, lihris iiiurgicis de sancto Tlioina passim leguntur.
Bibl. Orienl., lom. I, p. 101, et Eusebium, Hist. licct. <iJuclaicos. Lege Indicos. Sanciuui Thomani in
lib. i, cap. 13), cl in Pcriodis Tliomx' (apud Coiele- Mcsopoiamia, Chahhra, Assyria, Perside, Media et
rium, Palres Aposlolici, t. 1, p. 501) legitur Juilam, llircania, proedicasseEvangelium constans estOrien-
qui et Thomas dicitur, sorliiuin esse Indiani, ct rur- talis ct Occidenlalis Ecclesiaescriptorum opinio ; in
sus Judum qui el Tliomam. lndiam penelrasse, etapud eas gentes fidem Christi
a Inquirendo. Lege in inquirendo. disseminasse, monumenlaomnia Ecclesiaslica,
b Quiquc sanctissimi Thome dubitatione. Huc spe- Latina, Syriaca, teslanlur, inquit AssemanusGrmca, (Bibl.
ctat effaium illud sancli Gregorii Magni (Ilom. 2'J, Orient., t, III, part. u, pag. 35o), et Floreniiniiis
injoannem): Plus nobis infidelitas Thomm ud fidem (iil nolis ad Indiculum apostolorum, pag. 140). Nihil
quam fldes eredentium discipulorwt profuit, quia dtim certius apud sancios Patres inveni uuam Thomam
ille ad fidem palpandoreducitur, nostra mens, oiunii lndis Evaiigelium vulgasse. Vide apud ipsum ciiatos
dubilalione poslposita, in fide solidaluf. Singularis; NiiEianzenum, Ambrosium, Hieronymiim, et Gati-
autem est gpinio sancli Gaudenlii Rrixiensis (Tract. dentium ; et adde Paulinum (Nal. xi, vers. 81), Gre-
in Dedicat. basilicm, pag. 336, edit. Brixien.) cuin as- gorium Magnuro (In Evang. hom. 15), Giegorium
serit sanctum Thoma.m de veritate Resurrec| onisi Turonensem (De Glor. mart. lib. i, cap. 52), Nice-
Cliristi initiiine dubiiasse, auque illud, Nki videroetI n1 phorum (Cap. 40, lib. u), et Mariyrologia Epierna-
contrectavero,non credam, fuisse.desiderii, non incre- cense (Passio S. Thommin lndia), BedseGenuinum,
dulitiilis vocein ; sienim, iuquit, infi.deliiqj.isfuissel, Corbeiense Acberii, Gellonense, eic.
Chrktus illi post Resttrrectionemapparere non digna- e Trepiie. In llagiographo apud Floreiilinium et
lus fuisset. Tum ad rem nostcaih subdit: Sancli Tlto- in Pseudo-Abdia Threpsia est uxor Regis lndorum.
mm aposloli curiositas ambiguiiatis futurm. scrupuloi f Solis corruil idolum. Sancius Thoinas cum a rege
satkfecit; quod enim absens fuit, quod avidus et videve ; ad templura solis ductus fuisset, ut solem adorarei,
et attreciare Dominum perqukivil, tolum noslrw pro- imperavit daemonilalenii in idolo m statuam com-
curabaiur saluti, ut evidenlius uosceremusresurrectio- niinueret: stalimque quasi cera juxta ignem posita
nis dominicmverilaiem. liquejactum idolum resoiutum est, referl Pseudo-Ab-
« Egregium predick architectum. Refert Pseudo- dias. Subdit Hagiographus , apud Florenlinium,
Abcliassanctum Thoinam, cum Hierosolymis diutius5 p. 149, relatus : Ponlifex aulem templi, elevans gla-
iuoraretur, a Domino non semel jussum esse in In- dium, transverberavitapostolum, cujus corpus cum
diaiii proficisci, ut in ea regione Evangelium disse- Iionore tumulatum luit.
iiinaret. At cum illeiter dilferret, el Dominum ro- s Ut author ejus edificetthronum. Lege : ut auctori
garet ne ad eam gentem, ciuam valde nequam essei ejus mdificeturihronus.
audierat, miuereiur, accidit Ahbam quemdara ai h Bex. Hagiographus Florentinii et Pseudo-Ab-
rege liidoriitn inissuni Hierosolymam venirc, ut ser- dias refcrunt regem, slalim atque vidii solis .-la-
vuui pcriium archilecluiu enierci; huicaulem Christus s tuam esse liquefactam, prae limore e teniulo fuga
Dominus,in formahumanaapparens.dhit: Est mihiser- lapsum esse.
181 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISlDORl. — PARS I. 182
nus in eorum mentibus innovetur. Tua sunt rector, A Dominus hoster Jesus Christus qui est filius tuus
ista miracula: que ih tuo ndmine sancti mente impe- natura non adoptione hec gratia : sed f^ieratione.
trant cernua.Quia et- tiftim *uhigenitum eum fidelefh Qui in utraque hatnra uniis filius cfeditur : f etter-
denuneiat servum : et architectufti asserit esse peri- tia in Trinitale persona' tecum et cufn Spifitu San-
ium-. Vere in edificaiiorierii dbctus Ecctesie : et in clo unus Deus creditur et adoraiur : Christus Do-
a
congregaiidum populum tihi laudabilis vaide. Ter- minus ac Redemptor eternUs.
"rena erogas ut celestia largiaris : argentum iiidigen- Pos( pridie. Concede nobis Domine inlerventu
'tium •visceribus congerens et cetus amplissimos in aposloli lui Thome et remissionem peccaminum : et
celestibus instruens. Carcere inlruditur ul virtus ejus bone vite inspirate nobis peragere cflrsum. Ut et
tn omnibus propaletur. b Bat migrat e seculo : lit sacrificia in s hujus solennitate passionis atcceples:
tue inlu-
Apbstolus liberetur a vinculo. Wcciditur temeratrix et sumenlibus ea sanctificationis gratia . -
* puella que percutere ausa est aposlolum palma: pre- stres.
: f
"sentatHTa c'anecomesa: ut omnis illa sit salva ca- ^. Amen.
kd Dominieam.' "" "' ' '
"terva. Hcrnoratur a bestia : quem natura despexit hU- Orationem
mana. Et miro modo' ab irrationablli ralionabilis Christe qui beaiissimis ApoStofistuis orandi pre-
Ut tui Tho-
perdocetur. ^ ConsecranlUrjiivenes benedictione ce- B cepta ihslitiiis': presta suffragio apostoli
lesti per venerationem animaiis bruti: quos antea me digni effecti: ipsa tua deifica verba proclaman-
briitortim more fedefa conjunxerant nuptialia. e Ut tes mereamur exandiri e lerris, Pater hoster.
sieuti arioli confundiluf oiim insipietia peranimalin- Benedictio. Christus Dominus qui apostolo suo
sensai«:ila nuncel istoru comgitur 37 per hujus Thome copiain dimicandi concessit viftulis : ipse
meritum. Tunc per locutionem inaudilaiii resagitur eniundet vos ab omni conlagione facinoris. ^. A-
nec corrigitur : nunc' per virtutem virtus geritur et men. Quique etiam in agone eum fecit victorem :.
"curatur : hoc heihpe tuo ab Unigeniio agitur qui cum Ipse vobis sui auxilii porrigat opem. ^.Aihen. Uf,
'SaricioSpiritu uiiUS Deus ab invisibilibus et visi- qui in illius festivitate letamini inlervehlu ejus
Mibus conlaudatur ila dicenles,"^. Sanctus. San- eterno premio munereminr. Sj. Amen. Per miseri-
«lus. Sancius. cordiam ipsius. .-..,., > . „ .,
' ' " '
Pou Sanclus. Vere sanctus : yere benedictus JJic CAorusdicat. .Gustate. .
a Terrena erogas. Lege : Terrena erogans ut cmle- Edit. Maurin.),
'siia largiatur. Alludii enirti ad Illudquod de sancto e Ut siciiti. Ad ea spectant quae pseudo-prophetae
Thoraa narrat Pseudo-Abdras, eum pecuniam quam C Balaam acciderunt (iVuin. XXII).
ad impensas palatii regis acdificandi acceperai, in ' El lertia. Modus loquendi apud Patres et theolo-
pauperes erogasse, quam ob causam in carcerem gos infrequens tantum, non verbalim exsanclo Hil-
truditur. dephonso (De perpet. Virgin. Mariai) desumptus
b Bat. Num hoc nomine frater regis appellabatur? est: Personam vero hominis ideo noh assumpsit Dei
In periodis Thoinae legitnr fralrem regis gravi cor- Filius, sed tanlum hominem, quid ipsepersona tertia
replum febri e smculo migrasse, et. ab apo^lolo vilae cum Palre el Spiritu sancto in Trihitate Deus unus
festitutuin fuisse. At Pseudo-Abdias scribit Iratreiii semper fuil (Bibl. Palr. Colonien., t. VII, pag. 448,
regis, mortui instar, triduo jacuisse, in se landem col. 2, E.). Ei sanclus Isidorus, ad soiorem Floren-
reversura mira narrasse de splendore palatii quod liam (In libro de Nativuate Domini, Passione, elc,
exstruxerat Thouias ; qua visione illectus rex, ejus- cap. 4), scribit: Post hmcde tertia persona, id est, de
que frater, Chrisli fidem ampleetuiitur. Tliomas cum Filio, ita subjicit, etc. Et Panlo infra : Eece duce per-
Iionnre de carcere educitur, re.x, ejusque frater, et sonm Dominus el Spiritus ejus qui mktunt, et tertia
jnulii de populo, baptizantur. Huc etiam respicit persona ejusdem Domini qui mitlitur.
Waudclbertus in Martyrologio suo canens : s liujus solemniiote Passionis. Sanctnm Tliomam
TranslatiThomseceiebrat duodenushonorem apostoluni martyrem occubuisse, praeler Graecorum
Aurei, quo siructoreDei cognoscereregna Menologia, Marlyrologia Latinorum et constans Ec-
Indja promeruit signiscoinitatatremendis. clesiarum Orientis pefsuasio aperte testanlur : san-
clus Asterius (Hon. 10), sanctus
' Gaudenlius (Tr. in
« Puella. Apud Pseudo-Abdiam, Hagiographum Dedic. basil.), Theodorelus (De cur. Grmc. Affect.,
Floreiiiinii, et juxta libros Manichaeorum, apud di- D cap. 8). Neque audiendi sunt qui in dubiuhi vocant
yum Aiigustinuih(Lib. XXIIconlra Faustum, cap. 79, ejus martyrium, nixi auplor.i.lateHeracleonis vetusti
'et contra Adimanlum,cqp. il,'num. 2), sanctus Tho- hacreiic} sectae Valentjriianorum. Apud Ciem. Alc-
mas nohest percussus a puella, sed a pincerna regis, xandrinum (Sirpm. lib. iv), inlrtdia passum esse ple-
quod, cum interesset convivionuptiali, puellam He- riqne scriptores testanlur, alii gladioi" alii lancea
ljracamcalamis canentcm in^piceret. Nec percussori percussum aiunt. De anhiipasgioiiis nihil certi con-
imjirec.iiiis est aposiolus, utapud sanetutn Augusii- Stat. Locum martyr-ii Calaminamdesighant auctdr
juim iiarrabant Manichaei, sed, tesie Abdia, dixit: sub nnmine Sophfonii, ad calcern libri sancli Hierb-
lndulgeal libi Dominusin futuro judicio, fili. Egressus nymi (De Virk illustribus) edilus (Edit. Veron. oper
autcni pincerna ad aquam hauriendam, a leone, ut S. Hier. l. II, pag. \)&d),anonymus apud OEcume
jpraedixerat Tbomas, occiditur, ejusque maniis dex- ni.uui, aliique. At urbem Calaminan) in India apud
i.era a cane in convivium delata omnibus timorem priscos geograpbos frustra quaesieris. Foriasse locus
ingentem intulit. - olim obscurus, fortasse alio vocabulo appellata urbs.
d Consecraniur. Rogatu .fegis Thoroas filiae ejiis Receniiores Calaminameain urbem esse conlendunt,
cum spouso benedixjt. Illi castitaiem proiilentur, et qure modo Meliapor appellatur, in qua urbt: glorian-
lidem Christi •pradicant. Rex^ primum ifascilur, lur Chaldaci apud se repositas esse reliquias sancti
deinde ad fidem conversiis diacoiius ordinaluf. Tliomae aposloli (Bibl. Orient, i. III, parl. u, pag.
(Pseudo-Abdias, tt Ifber 'ResjponsorialisS. Gregprii, .' 24), et Lusilani a se invenium corpus sancti Tliomae
fesio S. Thomce,oper. S. Gregorii foin. III, col. 842, in urbe Meliapor cum vase fictlliet lahceac"cuspide
183 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 184
a 1N NATIVITATE DOMINI NOSTRI JESU j\ Domine per gloriam nativitalis tue a malis propriis
CHRISTl. liberari: et in luis laudibus sempergloriari. i<j, Amen.
Ad Missam. h Offlcium. Prophetia. Lectio libri Esaye prophele. (<=Cap. iAr'),'
Alleluja. Benedictus qui venit alleluja in nomine ^. Deo gratias.
Domini alleluja alleluja. f . Deus Dominus et illuxit Primo tempore alleviata est terra Zabulon et terra
nobis. P. In nomine Domini. y . Gloria et honor Neptalim : et in novissimo aggravata est via maris
Patri et Filio : et Spirilui Sancto in secula seculo- trans Jordanem Galilee gentiuro. Populus qui sede-
rum amen. P. In nomine Doroini. bat in lenebris : vidit lucem magnam : habitantibus
Dical Presb. Per omnia semper secula seculerum. in regione umbre mortis : lux orta est eis. Multipli-
r}. Amen. casti gentera : sed non magnificasti leticiam. Leta-
Dicat Presb. Gloria in excelsis Deo. Postea dicla huntur coram te : sicut qtii letantur in messe. Et
Gloria in excelsis, dicat hanc Orationem. sicut exultanl victores quandodividuntspolia. Jugura
Hodie nohis thesaurus natus est. Hodie nobis lu- enim oneris ejus et virgam humeri ejus et sce-
cerna virgiifis quam Spiritus Sanctus ignivit verum ptrum exactoris ejus superasti; sicut in die Madian,
luroen apparuit. Hodie cecorum medicus natus est. quia omnis violenta predaiio cum tumultu: et ve-
Hodie paraliticorum sanitas. Hodie debilium firma- B slimentum mixtum sanguine erit in combustione et
mentum. infirmantiumvirtules. Hodieresurrectio mor- cibus ignis. Parvulus enim nalus est nobis : filius
tuorum Salvator nosleradvenit. Hodie nobisinter no- datus est nobis : et factus est principatus ejus super
ctem ignitam luxnova apparuil. Hodie nobis Salvator humeros ejus. Et vocabitur noinen ejus : Ammirabi-
advenit quem prqphele predixerant ex Maria virgine lis. Consiliarius. Deus. Forlis. d Dominator. Pater
uascituruni. Hodie nobis presepio posilus perpetuus futuri seculi. Princeps pacis. Multiplicabitur ejus
panis lucis ostendilur : qui dixitego sum panis verus imperium : et pacis.ejus non erit finis. Super soliura
qui de celo descendi. Si quis autem de pane isto David sedebit: et super regnum ejus. Ut confirmet
manducaverit non esuriet in eternum. Presta nobis illud : et corroboret in judicio et in justitia : amodo
Goam transtulisse. Maffaus (Ber. Indic. lib. vm), evangelicae praedicaiionis die VIII Kal. Jan. cele-
Osorius (Lib. m), ct alii qui res Lusilandrum brasse. In Kalendario Bucheriano, rjuod circa annura
in India geslas litteris consignarunt. At tnce clarius 360 compactum creditur, vm Kal. Jan. natus Chri-
constut, inquit Baronius (ln Marlyrol., dieZJulii) , stus in BethleemJudm legimus. Sanctus Chrysosto-
corpus sancti Thomae Edessam translatum fuisse. mus, qui circa an. Chrivti 386 Anliochiaehomiliam
Riifinus (Lib. n, c. 5) Edessam sancti Thomae apo- citatarn in Natal. Domini habuit (Montfaucon., in
stoli reliquiis ornari scrib t, tanquam de re cerla ; (C prmnol.adhancHomit.^p.ZbSjom.H oper.S.Chrys.),
jpse, qui circa an. 571 in Syria pracsens fuit, Baro- iu ea aperte lestatur hanc solemniiaiem in 0'rienle
nius (In Mariyrol.,ibid., etin AnnaHbus,adan. 236) ante decennium celebrari cceptam esse. In Ecclesiis
non iiitegrmn curpus fuisse Edessam translaium ait, Ponti et Cappadociie ciiius, in ^Egypto serius idera
ut omnibus saiisfacial; alii, brevi post inartyrinin mos receptus est. Anno 425, lex Theodosii Junioris
ejus, corpus sancti Thomae Edessam translatum de speclaculis edita esl (L. Dominico3, Th. de Spe-
aiiint; alii iroperante Severo Alexandro, probabilius ciaculk), qua spectacula edi prohibenlur die Natali
est imperante magno Theodosio, Eile<.samdelatum - Domini, die Epiphaniorum, P.iscliae, et Pentecostes
fuisse. Sane Chronicon Edessenuni (Bibt. Or., t. 1, dielius. ln Kalendario apud Bollandistas (Tom. VII,
pag. 599) habei: Anno 705 Graecorum, mense Augu- Junii, pag. 178), quod anno 448 exaratum est, VIII
sti, die 22, advexerunlarcam mar. Tltommapostoli in Kal. Jan. signatur Naialis Domini corporalk. Apud
templummagnum eidem dicatum. H:cc anno aer. vul- eosdem (lbid., pag. 186) sunt fasti consulares ad an.
garis 594, nec antea quidquam de reliquiis sancti aer. vulgaris 495 pertinentes, iu quibus, Augustoxn,
Tbomae commemoraiur a scriplore Chronici, eisi et Syllano (lege Sir//a) cos., legitur: Christus nalus
plura minoris momenti referat. Quare opinor lum eslwtiKal.Jan., luna 14. Calendarium Carthaginense
primum, aut certe brevi antea, corpus sancii I hoinae habet: vm Kal. Jan.Domini noslri JesuChristi Fiiii Dei
delatum es e Edcssam. Huic opinivuii favet sancius Naialis. Sacrameniarium sanciiLeonis : vm Kal. Jan.
Gregorins Turmieiisis, qui (Lib. i, cap. 3, de Glor. Natate Domini. ln Hispania concilium Bracarense i,
marlyr.) sciibit corpus s^ncii Thomae mullum lem- anno 501 (Can. 4), sancivit: Si quis Nalalem Do-
pws posl ejus niai tyriuin Edessam translatuin esse. irj mini non bene honoral anathemasit, et legibus
Ilujus translationis memoria die 3 Julii cele- Visigothorum (itb. n ft(. i, de Indiciis el Judicatk,
bratur. lege 11, et lib. xu, lil. m, de noveltis legibusJudmo-
» /n Nativilale. Concilium Toletanum x (Cap.i) rum, leg. 6) forum vacare die Natalis Domini, et
slalnit ul Nativitas Domini nnstri Salvatoris oclavo fcsium sollicita devotione celebrari jubetur.
Kaiendarum Januarii celebrelur, quo lamen decreto b Officium.Ps. cxvn, 26. f . Ibid.,27.
nihi! novae consuciudinis indueium est; nam procul c Cap. IX. Vers. 1-8. In Leclionario Gallicano
dubio ante annum 6J6 snlemuilas Natalis Domini Luxoviensi prophelia cenlonis instar consuia esl ex
fixa eral ad dieni 25 Decembris in omnibus Eccle- fragmentis Isaiae(vn, 10;ix, 9). In.Bobiensi brevis-
siis Hispaniae. Joannes episcopus Nicacnus, incertae siina est ex Isaia (IX, 6-8). In Missaii Toletano ad
aetatis si riptor, apud Combefisiuir, (Hist. Monothe- singulas missas Naiivitalis legenda, apponitur pro-
lil.) ail Juiium potililiccm Romaiiuin Ecclesiis om- phelia, praeter Epistolam et Evangelium. In prima
nibus die 26 Decembris Nalalem Chrisli celebran- missa legiiur ex lsaia (ix, 2-8), omissis tribus versi-
dum tradidisse : magis credibile est festivitatem lianc culis, deinde canitur tractns, et posiea legiiur homi-
ab aposlolis et aposlolicisviris, qui fideroChrisii in Oc- lia quae prophetia inscribitur, qiueque in missa se-
cidente disseminaverunt, et instilulam, et vm Kal. Jan. cunda et tertia omittitur, et statjm post homiliani
celebraiatn esse. SaneChrysostomus,(Hom.innat.Do- legitur E|ijstola. In secunda missa propheiia esi ex
mini, lom. H oper., p. 355, Edit.novm) aperte asse- Isaia (LXI,1-5, LXU,11,12). ln tertia missa legitui
rit cunclos a Thracia Gades usque incoientes fideles, propheiiaex Isaia.(Lii,6-H).
d Domihator. In Vulgala et LXX non Jegiuir.
atque adeo Hispanos, Nativitatem Chrislt a principio
1«5 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 186
et usque in sempilemum. Zelus Domini exercituum A Et dixit illis angelus. Nolite timere. Ecce enim
faciethoc. *). Amen. evangelizo vobis gaudium : quod erit omni populo:
Dicat Presb. fioroinus sit semper vobiscum. $. Quia natus esl vobis hodie Salvator: qui est Chri-
Et cum. Dicat Chorus. » Psallendo. 38 Dominus stus Dominus in civitate David : et noc vobis si-
dixit ad me filius meus es tu : ego hodie genui te. gnum. Invenietis infantem in pannis involutum : et
f. Pete a me: et dabo tibi gentes heredilatem tuam positum in presepio. Et subilo facta est cura angelo
et possessionem tuam terminos terre. P. Ego. multiiudo militie celestis laudanlium Deum et dicen>
Dicat Presb. Silentium facile. lium. Gloria in altissimis Deo : et in terra pax liouii-
Prihcipium epistotePauli apostoti ad Hebreos nibus bone voluntatis: el factum esl ut discesserunt
(b Cap. /). ab illis angeli in celnm pastores loquebantur ad invi-
$. Deo gratias. cem dicentes. Transeamus usque in Belhleem : et
Fratres. Multifarie mullisque niodis olim Deus videamus hoc verbum quod factum est : quo.d Do-
Iocuius est patribus nostris in Prophetis. Novissi- minus ostendit nobis. Et venerunt feslinanter : et
mis diebus locutus esfnobis in filio suo: quem con- invenerunt Mariam et Joseph et Infanlem positura
stituit heredem universorum. Per quem fecit hec se- in presepio. Yidentes autem cognoverunt de verbo
cula.Qui ctimsit splendor glorie: et figurasubstantie " quod diclum erat illis de puero hoc : et onines qui
cjus : portansque omnia verbo virtutis sue : purga- audierunl mirati sunt de his que clicta eranl a pasto-
tionem peccatorum faciens : sedet ad dexleram ma- ribus ad ipsos. Maria autem conservabat omnia
jeslatis in excelsis. Tanlo melior angelis effectus : verba hec : conferens in corde suo. Et reversi sunt
ijuanto differentius pre illis nomen hereditavit. Cui pastores glorificantes et laudantes Deum in oronibus
enim dixit aliquando angelorum. Filius meus es lu : que audierant el viderant: sicut dictum est ad illos.
ego hodie genui te? Et rursus : ego ero illi in pa- E|. ' Amen.
trem : et ipse mihi erit in filium. Et cum iterum in- * Lauda. Alleluja. f. Redemptionem misit Domi-
troducit primogenitom in orbem terre dicit. Et ims pnpulo suo : mandavit in eternum testamentum
adorent eum omnes Angeli Dei. Et ad angelos qui- suum : 6anctum et terribile nomen ejus. P. Alle-
dem dicit. Qui facit angelos suos spiriius : el mini- luja.
stros suos flammamignis. Ad filium autem. Thronus Dicai Presb. Adjuvate me fralres in orationibus
autem luus Deus in seculum seculi. Virga equitatis vestris.
virga regni tui. Dilexisti justiciam et edisti iniquiia- b Sacrificium. Parvulus natus est nobis : et filius
tem : proplerea unxil le Deus : Deus tuus c in eler- datus est nobis : et factus' est principalus ejus super
f,
num oleo leticie pre parlicipibus tuis. Et tu in prin- humeros ejus. Alleluja alleluja.
cipio Domineterram fundasti et opera manuum lua- 1 Jlftssa. Ecce. nunc tempus acceptabile : ecce
rum suntceli, ipsi peribunl: lu autem permanebis : nunc dies salulis : lux a terra prodiit: exeanius a
et omnes sicut vestimenliim veterasceut. Et velut tenebris. Advocaius e celo descendit : quod oportet
amictum mulabiseos-: et mutabuniur. Tu autem agamus. Redemptor mundi apparuit : pro liberiate
idem ipse es : ei anni tui non deficient. Bespondeal clamemus : venil ad egrotos medicus : vulnera pro-
Chorus. Amen. * feramus. Panis vivus credentibus dalus est : hunc
Lectio sancti Evanyelii secundum Lucam (d Cap. II). sumamus. Fons perennis fidelibus orius est : animas
Factum est autem cum essent ibi: impleti sunt implearaus, Cujus misericordia virtute et gralia m
dies ut pareret: et peperit filinm suum primogeni- illo fidei processu justicie cultu confessionis gradu
tura : et pannis eum involvit et reclinavit eum in pre- caslitatis affectu : stare 39 nos faciat: in quo ani-
gepio : quia non erat • ibi locus in divcrsorio. Et mas floruisse sibi non aruisse convincat. Atque in
pastores erant in regionem eandem vigilantes et ilio stalu illum vita nostra delectelur, nobisque fru-
cnstodientes vigilias noctis: super gregem suum, ciificet : in quo se generis non criminis nostri
Et ecce angelus Domini stetit juxta illos : et clarilas iJJ permanens Deus in nobis nasciturus inseriiil : et
Dei circumfulsitillos : et timuerunt timore roagno, pro nobis rooriturus apparuit. i§• Amen. Concedente
a Psallendo. Ps. n, 7. f . Ibid., 8. (Can. 9) post "lectitmEvangelium, episcopus, aut, si
i> Cep. I. Vers. 1-13. Eadem Epistola legilur in episcopus non aderal, presbyter, populo astanti clara
Lectionario Luxoviensi, in Sacramentario Bobiensi, voce nuntiabat quo mense et quota die mensis jeju-
in quoad vers. 6 tantuinmodo pertingit, et ad ter- iiium quadragesiroale iucipiebat, ut introitum Qua-
liam missamin MissaliToletano. dragesimae nullus ignoraret.
« fu eiernum. In Yulg. et Gr. non legitur. e Lauda. Ps. cx, 9, 10.
d Cap. II. Vers. 6-22. Idem Evangelium legitur b Sacrificium. Isaiae,ix, 6.
;n Luxoviensi Lectionario, et ad primam missam in Mksa. Unicam missam'festo Natalis Domini at-
Missali Toletano, in quibus a vers. 1 iroipit. In Sa- tribuit Missale Gallo-Golhicum, Leclionarius Luxo-
craincnlario Bobieusi bina legiintur Evangelia ex viensis, el Sacrameniarium Bobiense. At Bomae,ve-
Evangelio sancli Malihafi : primum ex eap. i, 1, ad tusto more, tres missae in NataliDomini celebrantur:
fiuern capiiis, pluribus proeieriiiissis; aliud ex cap. unam nocte, aliam mane primo, tertiam de die :
n,l-7. conler Sacramenlaria sancti Leonis, Gelasianum, et
• lbi locus. Vulg. et Gr., non erat eis locus, Missale Gregoriana, et simul Kalendaria Frontonis et Marle-
Toletauum, non erat ei locus. nii el Capitularia Thomasii et Georgii.
' Amen. Ex praescriplo concilii Bracarensis n
187 M1SSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 188
gratia mlserationisillius : cujus regnum et imperium j& ahnisti horoiuibus lionevoluntatis: in hoc die uaialis
pige et gloriosum in secula seculorum. i^. Chorus; efficiasnos nuncios ac filios pacis.
Amen. . -^. Amen.- » ;«...,;.
Inlatio. Dignum et jusium.est: nos omiiipotenlie
Alia Oratio. Te Domine Jesu Christe : te Deum
: et hominem in Deo et pietati lue referre quas posse d.onaveris laudcs
pluraliter homines salvantem
clementissime paler. Quia post muita lempora in
singulariter potenlem invocamus,laudamus.rogarous. hac die c anle non multa
Ut adsis: parcas : miseraris : ignoscas.Des in corde tempora : que tl-I>Ivel silu
crat : nobis natus est Cbrisius Jesus uni-
vota que compleas : des in ore yerba que exaudias 1 semper
desin opere facia que benedicas. Non petimus reno- {,1 genitus tuus. Factus est ancille iilius : Dominns
vari nobis : sicut in hac die olim acta est corporaliS Matris sue. Parlus Marie : fructtis Ecclesie. Qui ab
nativitas lua : sed petimus incorporari hobis ihvisibi- illa editur : ab ista suscipitur. Quiper illam pusillus
lem diviifiialem tuam : quod presiiliim est carnali- egreditur : per istam roirificus dilatatur. Illa salu-
4em populis creavit: hec populos.JHa ulero viiam
ler : sed singulariter tunc Mariae: nunc spirilualitei'
Ecclesie. Ut te fides indubilata ^ortavit: hec lavacro;: iro illius,membris Christus
prestelur concipiat': infusus esi: in istius aquis Ghristus indutus est.
te mens de corrufiiione liberata parturiat; te seih-;,B
Per illam qui erat:nascilur;: per isiam qui perierat
per aifima virtute allissimi obunibrata coniineai. Ne invetiitur. In illa
disceda-sa nobis : sed procedas exnbbis: Sis revera redemptor geniium vivificatur ; in
.ista geules vivificanlur. Per illaiu venit ut peccata
Eroanuel nostcr nobiscum Deus. Bigneris manere ih
tolleret: per istara tulit peccata propter que venit.
nob'is : et pugnare pro nobis. Te enim pugnanle':
Per i,,am "°s ploravit : per istam nos curavit:
rios vieimus. Solve nos quesumus a pannis piiiribus 40 d gigans : ibi exulat : hic
.in illa infans : in ista
peccatorum : qui te pro peccatis nostris dignatiis e;s
Lac.tuum Ecclesie tue triuraphat. Per illam crcpundia gestavit: per istam
putredine ligari pannorum.
nulriat. Adco infirmos tt delicatus olerum regna subjecit. Hlam parvuli jocundiiaie demtilsit :
par.vulos isiam sponsi credulitate despondit. Extant denique
cjbus pascat: ut ad percipiendum fortiorem ac soli- amoris incorrupta commertia. Dedil spon-
dum cibum : validiores quotidie vires crescant. Et preciosi
sus sponse sue rounera : • aquas vivas : id est Chri-
ila uoverimus defecalara voluntatem et
; .fideni ex-
stus Ecclesie : e quibus semel ad placendi meritum
hibere firmissirnam : ut jugiter enitamur auxilio luo
lavaretur. Dedit ' oleum leticie :, pro odoiifero
ad vitam pervenire perpetuam.
unguenlo crisroatis ungeretur. Vocavi.t eara s ad
R). Amen. jnensam suain : adipe frumenti. sa.tiavitillam. Vino
Posl nomina. Famuli tui et
indigni exigui sacer-1C suavitaljs. implevit:. juslicie,,imposuii ornamentum.
dotes tremende majestatitue spirituales victimas im- .Donavit deauralum virlutnm: varietate vesiilum,
molantes. b Offerimusti.bi Deus hostiam immacula- Animam suam pro illa- posuit.,
Suscepte et calcate
tara : quam maternus ulerus impolluta virginiiate niorlis spolia in dotem ille regnaturus victor exhi-
produxit: pudor edidit : sanctifiratio genuit: inte- buit: se ipsum ille in cibo ac potu indumeiiloque
gcitas fudit. Hostiaque immolata vivit: et viyens concessit. Promisit ei se illi daturum regnum eter-
jtigiier immolatur. Hostia que sola Deo placere pre- num. Ipsam pollicitus est statuendam in dextere sue
valet,: quia' Dominus est. Hanc tibi summe paler parte reginam. Concessit et ipsi : quod concessuin
offerimus pro sancta Ecclesia tua : pro satisfactione cst gcniirici : impleri : non violari. Parere : non
seculi delinquentis : pro emundalione animarum corrumpi : illi semel : isti semper : scdere lan-
nostrarum : pro sanitate oninium infirniorum: ac quam sponsam in tbalamo pulcritudinis : et multi-
requie : vel indulgentia fidelium defunclorum. Ut, plicare lilios gremio pielatis. Fectosam esse proleui:
mutala sorle trisiiuni matisionum : fclici perfruau- uon fetidam voltintate. Sic et ipsa in ipso per ipsum
tur societate justorum. dives effecta : sponso ac dominosuo humilia refert
i5). Chorus. Aroen. munera. lloc enira de proprio suo offerendoquod crc-
Ad pacem. Oralio. Excelsum le Deum pariter at- ^didit. hoc de exemplo quod emn redamavit. Hoc de
que bumilem hominem Christum Jesuin : ncclives dono ipsius id ipsam potuisse quod voluit: id ipsam
servuli supplices deprecamur : ut pacem quam voluisse quod poiuit. Dedit illi tanquam rosas roar-
asceusurus ad celos ; tuis charis noticia commen- tyres : velut lilia virgines, quasi violas conlinenles.
dasti : dones : augmentes : perficias : aique cuslo- Hec ad illam per ministros voluntalis ejus aposto-
dias. Atque ita fiat pax tua in virluie : et abundantia los: conferta opcris sui impensa transmisit. Unde
in lurribus tuis : ne officiioscula sint tegmina virus nuiic a dextris ejus felici : et gloriosa perenniiate
occulti. Sed qui decanlautibiis angelis pacem tri- consistens : eum tecum omnipotens Paler et cuin
a Delicatus. Hic est rainime gravis, et qui facile arabum.
concoquatur cibus. d Gigans. Vox haud temere excludenda.
h Offerimus.Egregius plane locus de veritate cor- e Aquas vivas.Sa.cramenlibaptismaiis.
poris et sanguinis Cliristi in oucharistico missae sa- f Oleum ehrkmatk. Sacramentorumconfirma-
crifieio a sacerdotihns pro vivis el defunclis oblaio, linnis. ordinis, exlreniaeunctionis.
<•Aute iioiimulta lempora. Animadver.lequam v.e- b' Ad mensam.Sacramenti <>uchar-istic>.
nista sil iia;c illatio, aiqcc adco ipsa lituigia Moz-
ikd MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 190
Sancto Spiritu regnantem :cum omnibus angelis con- .\. vescendus. ^. Chorus. Amen. Per misericordiam
fitendo conlaudat et drcit. ^ . Chorus. Sanctus. San- ipsius Dei nostri qui est benedictus et vivit et om-
ctus. Sanctus. nia regit in secula scculorum. B). Amen.
Dicat Presb. Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum.
Pou Sancius. Vere sanctus : vere benedictus Do- Hic dical Chorus. Guslate et videte.
raimis nosler JesusChristusfiliu-stuus qui venit ecelis: Post communio.Oraiio. Gralias tibi agimus Domine
ut conversaretur in lerris : caro factus est ut habita- Deus : et te Deura benedicimus de die in diem : qui
ret in nobis Christus Doroinusac Redemptor eternus. nosinhac die sancte solennitatis lue perducere digna-
Dicat Presb. tuses. fac nos diem istum nativitatis tue per multa
Post pridie. Hec Domine dona tua et precepta curricula annorurn in pace et tranquillitate suscipere
scrvanles : in altare tuuro panis ac vini holocausla cum fideli populo luo. $ . Chorus. Araen.
proponimus. Rogantes profusissimam tue raisericor» f. Per misericordiam luam Deus noster qui es
die pietatem : ut in eodem spiritu quo te in carne bencdiclus : et vivis et omnia regis in secula secu-
virginitas incorrupta concepit: has hostias Trinitas lorum. ^. Amen, f. Dominus sit semper vobis-
indivisa sanctificet: ut cum a nobis fuerit non mi- cum. ^. Et cum. f. Solennia completa sunt in
nori trepidatione quam veneralione percepla : quic- B nomine Domini nostri Jesu Christi: votum nostrum
quid contra animam male vivit intereat: quicquid sil acceptum cum pace. h). Deo gralias.
inlerierat nullalenus reviviscat. « IN SANCTI STEPHANI LEVITE ET
41
^. Amen. MARTYRIS,
Dicat Presb. ad orationem Dominicam. Ari Missam. b Officiuw.
Quod via : ut sequeremur ostendit: quod vita : c Fremebant cordibus suis adversus Slephanum.
ut loqueremur edocuit: quod veritas : ul leneremus Stridebant deniibus in eura : ipse aulem plenus Spi-
inslituit : tibi summe Paler cum tremore cordis ritu Sanclo intendens celos : vidit gloriam Dei alle*
prroclamemuse terris. Pater nosler. luja alleluja alleluja. d f . Bealus vir qui tiraet Do-
Dkal Presb, roinum : in mandatis ejus cupit nimis. P, Stridebant.
Benediciio.Dominus Jesus Chrislus : qui olim pro f . Gloria et honor Palri el Filio et Spirilui Sancto
nobis hodie dignatus est nasci : ipse vos sua Na- in secula seculorum araen, P. Stridebant.
tivitate vivificel. R|. Amen. Et qui infanliam sumens Dicat Presb. Gloria in excelsis Deo.
liumanitaiis : vilibus indutus est pannis : celestium Oraiio. Laudamus te Domine cum angelis : bene-
virtutum vos vestiat indumenlis. i|. Chorus. Amen. dicimus te cum virtutibus sanctis. Glorificamus cum
Silque vestrorum cordium inlerior paslus : qui in potestatibus supernis. e Et qui te opilicem nostrum
presepio positus credeniibus se voluit monstrari nos subsistere non hesimtis recte honore lui nomini?
a In S. Stephani. De sanclo
protomariyr.i Stepha- critici, qui integrum hoc caput octavum de sancto
no prolixeagii sanclus Lucas in Aclis (vi, 5 seq. et Augustino auferunl. Sancii Stephani reliquias pritnus
inlegro cap. VII); auctor Consiitutionum Apostolica- in Occidontcra misii Avitus presbyter Hispamis, qui
rum (Lib. vni, cap. 55, Edii. Lni. Turriani , el Gr. tum Hicrosolyniis degcbat. Has reliquias ad Ecele-
Lal. Cotelerii, Patres Apostolici, lom. /) sancium Pe- siam liracarensem delerendas tradidit Orosio pres-
trum inducit aliis festivitatibus diem sancii Stephani bylero llispano, cui ctiam tradidit iiarraiiouem Laiine
annumerantem. Velusiani quidem esse oliaui in Gc- scriptam lotius revelationis factae Luciano presby-
cidenie apostolorumquepraedicaiioni coaevamsolem- tero, et inveniionis corporum sanctorum Stephaui,
nilalem sancti Siephani, suspicari hatid trmeris licet Gamalielis, Nicodemi, et Abibbonis (Epis(. Aviii ad
ex iis quae sanctus Augustinns ( Serm. 355, tom. V, papam Palconium,apud cl. MabilloniumAnatect.veter.
edit, nov.) refert de lapide quo percussus est sanclus t. IV p.118, ct in appendice tom. VII oper. S. Auy.),
Protoroartyr, a fideli quodam hoiii.iiie,qui forte ejus ubi epistola legitur scripta ad Palclw.niuniBracaren-
passioni interfuit, sublato, et Anconae,quae celebris sem epkcopum. Narratio revelationis et detectiouis
est in Piceno, ad mare superum, civiias, ab eodem corporum sancti Stepliani et alioruui exstat t. VII,
pio viro, Dei nutti,deposito, utique apud fideles; nam tj oper. sancti Angustini, ^d. noy., in appendice; au
ex illo cmpitesseAnconaebasilica, seu memoriasancti vero reliquioe illae sancli Stephani, quas Orosio tra-
Siephani, in qua Deus mulla operabatur niiracula. diderat Avitus, aliqnando in llispap(iam devenerint,
Haecenim potuerunt fieri viginti (irciter aul viginii iiicertum est (Nicot. Anion., Bibl. vei. Hisp., lib. m,
qninque annis post sancti Stephani martyrium. pag. 187 , n. 45, et lib. m, pag. 180, n. 19). Est ni-
Basilicae hujus sancti Stephani, qune juxia urbem hilominus valde credibile festivilalem sancii Siepha-
Anconam in ediio colle stabal, sanctus Gregotius ni ex Afiica in Hispaniam delatam esse, et hrevi
(Dial. Ub. i,c. 5) meminit; modo in ejus ruiiiis, ut post annuiii415 celebrari consuevisse.
iiise ssepiusvidi, exslructum est non inelegans sancti b Officium. Act. vii, 54, 55.
Stephani sacellum, et lapis cum aliis reliquiis san- c Fremebant. Vtilg. et Gr., dissecabanlur cprdibus
ciorum el cuspide lanceaequa lalus Chrisii in cruce suis.
apertum est servaiur in thesauro ecclesiaccathedralis <t f .Ps. m,I.
A'iconilanae.Detectis anno aeraeChristianae413 reli- e F.t qui. Fortasse legendum : Et qui per le
qniis sancti Stephani, cultus ejus per omnem Eccle- opificemnostrum nos subsklere non hmsimus,reci.e
siam mirum in roodumauctus est, Deo per primura honorare , per officium creqlurm crealricem tuam
inanyrem suum ingentia et crebra patrante miracula potentiam non negamus. Quare nostrum facilo bonce
(Libvi duo de Mirac. S. Stepli., in append, tom. VII volnntati tum placerescnilium, el vel in cmliscuman-
Opei. S. Amjusimi,Edil. novm; S. Augustinus,de Ci- gelis, vel in lerris cum hominibvs pacifice gloriari,
«t;. Dd, lib, xxu, cap. 8). Ncc audiendi suiit hutero- in luam atorificat.ionemascensumormbenteS:
doxi nonuulli; et, si qui sint, e Catholicis pseudo-
191 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORL — PARS I. 192
h locum san-
per officiumcreature creatricem tuara potentiam non A iste non cessat loqui verba adversus
negamus : pro qua re nos facito bone voluntati tue ctum hunc el legem. Audivimuseum dicentem : qm>-
placere servicium. Et vel in celis cum angelis et vel niam Jesus Nazarenus hic destruet locum istura •: ct
in terris cutn hominibus pacifice gloriari in tua glo- mutabit traditiones : quas tradidit nobis Moyses : ct
rificatione assensum. ^. Amen. intuentes eum omnes qui sedebant in concilio : vide-
Per miseficordiam. Prophetia. Justus si morte. runt faciem ejus tanquam faciem angeli. » Dixit
Require in S. Clemenlisfol. 26. autem princeps Sacerdotum Slephano. Si hec ita
Psailendo. Posuisii Domine. Require relro in San- se habent! I Qui ait. Dura cervice : et incircumcisi
cti Saturnini fo'l.-25. corde el auribus : vos semper Spiritui Sancto resti-
Dicat Presb. Silentium facile. listis : sicut paires vestri iia et vos. Quem proplie-
Lefcftelibri Acluum Apostelorum(a Cap. VI). tarum non sunt persecuti patres veslri ? Et occide-
$ .•Deo gratias. runt eos qui prenunciabant de advenlu jusli : cujus
In illis diebus : crescente numero discipulorum vos nunc proditores et homicide fuistis. Qui acce-
h in llierusalem: faclum est munnur grecorum adver- pistis legem in disposilione angelorum : et uon cu-
sus hebreos : eo quod despicerentur in ministerio stodistis : k ut viveretis. Audienles aulem hec:
quoiiUianovidue eorum c a ministris hebreorum. " dissecabantur cordibus suis. Et stridebant dentibus
Convtfeantesautem d apostoli multitudinem discipu- in eum. Cum autem esset plenus Spirilu Sancto :
lorum : dixerunt. Non est equum e vos relicto verbo intendens in celum vidil gloriam Dei : et Jesum
Dei ministrare mensis. Eligite ergo fratres viros ex stanlem a dextris Dei. Et ait. Ecce video celos aper-
vobis boni teslimonii septem : plenos Spiritu Sancto tos : et filium hominis slantem a dexlris l virlutis
et sapientia : quos constiluamus super hoc opus. Nos Dei. Exclamantes autem voce magna : continuerunt
vero orationi et ministerii verbis instabimus. Etpla- aures suas : et impetum fecerunt unanimiler in eum.
cuit serrao coram omni mullitudine : et elegeront Et ejicientcs eum extra civitatem lapidabant : et te-
Stephanuin plenum fide et virtute et Spirilu Sancto : sles deposuerunl vestimenta sua secus pedes adole-
et Philippum et Prochorum : et Nicanorem et Thi- scentis qui vocabatur Saulus. Et lapidabant Sleplia-
monem : et Parmenam : et Nicolaum advenara An- num invocantem et dicentem : Domine 42 Iesu *
tiochenum. Hos statuerunt ante conspectum Aposlo- suscipe spiritum meum. Positis autem genibus :
lorum. Et orantes imposuerunt eis manus : et clamavit voce roagna. Domine : ne statuas illis hoc
verburo Domini crescebat et multiplicabatur nume- peccatum. El cum hoc dixisset : obdormivit in Do-
rus discipulorum in Hierusalem valde. Multa etiam r mino. m Saulas autem eral consenliens neci ejus.
tnrba Sacerdolum obediehat fidei. Stephanus aulem Facia esl autem in illa die persecutio magna in Ec-
plenus graiia et fortitudine facicbat' signa in populo. clesia que erat Hierosolimis : et omnes dispersi sunt
Surrexerunt autem quidam de Synagoga que appel- per regiones Judee et Samarie : preter apostolos
labaiur Libertinorum et Cirenensiumet Alexandrino- n qui remanserunt in Hierusalem. Curaverunt autem
rum : et eorum qui erant a Cilicia et Asia dispu- Slephanum viri timorati : et fecerunt planctum roa-
latiles cum Slcphano : et non poteranl resistere sa- gnum super illum. Saultts aulem devastabat Eccle-
pieniie ct spiritui : qui loquebaiur. s Propter quod siam per domos inlrans : viros ac mulieres tradebat
arguerenlur ab eo cum omni fiducia. Tunc summi- in custodiam. Hli igitur qui dispersi erant : pertran-
serunt viros qui dicerent se audisse eum diccntem sibant evangelizantes verbum Dei.
verba blasplicmie : in Moysen et Deum. Conimove- ^. Amen.
mnt itaque plebem : et Seniores et scribas : et con- LectioSancli Evangelii secundumMattheum
currenles rapuerunt eura : et adduxerunt eum in (o Cap. XXIII).
concilio. Et staluerunt tesles falsos dicentes. Homo Ulo in tempore : Dominusnoster Jesus Christus
1 Cap. VI. Vers. l-vm,4, pluribus tamen praeler- ' Dixil aulem. Incipit caput septimum, juxla Vu!-i
missis. In Leclionario Luxoviensi eadem est Leclio, *' gatam.
quaeperrtiigit lanlum ad cap. vni, 2. IriBobiensi uulla i Qui ai(. Et stalim, omissa magna parie prolixae
esl proplieiia ad miss. in sancii Slephani, uii nec in cnnciniiissancti Slephani, transit ad vers. 51, Dura
Luxoviensi. Epislola aulem desumilur ex'Epist. ad cervice
Rom. l, 15-18. k Ut viveretk. In Gr., Syr. et Vulg., non legilur.
h In Hierusalem. Haecnon habentur in Vulgata 1 Viriutit Dei. Illud virlutk in lextu Vulg., Syr.
et Gracc. et Fr., non habelur; legilur in margine aliquorum
c A minklrk Hebreorum.Haec verba in Vulg. et Codiciini Latiiiorum.
Graec.hon legunlur. m Saulus eutem. Inilium capilis oclavi...
d Aposloli.Syr., duodecimaposloli. Vulg. et Gr., n Qui remanserttnlin Hierusalem. In Syr., Gr. ct
duodecim, omissa voce apostoli. Vulg., non reperiiinlur.
e Vos. Lege tios, ut in Vulg. et Gr. «Cap. XXlII.Vers. 1-59. Missale Toletanum,
* Stona. Vulg. et Graec, prodigiael signa magna. Kalendarium Fronlonis, liber Coinilis Pamelii ct
• Missale Roinaiiuiwsancti Pii V, Evangeliumex saiir
Syr,, signa et miracuta.
e Propter qtiodarguerenlur ab eo cum omni fiducia. cto M.ilth*o (xxm, 54-59) legunt. In Lectionario
Deest in Vulg. Gr. et Syr. In roargiue quorumdam Luxoviensiex sancto Malthaeo ( xvn, 25-xvui, 12 ).
Codicum legilur. In BobiensiSacramenlario legitur ex sanclo Maithaeo
* Locumsanclum hunc. Illud hunc legitur in Sy- (xvii, 25-26).
riaco. in Viilg. et Gr. non legitur.
193 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 194
loquebatur discipulis suis dicens. Super cathedram A ^ Amen,
Moysi sederunt Scribe et Pharisei. Omnia ergo que- Dicat Presb. Dominussit semper vobiscum,
cunque dixerint vobis : servate et facile : secundum j^. Et cum spiritu.
vero opera eorum : nolite facere. Dicunt enim : et c Lauda. Alleluja. f . Exultabit justus in gloria :
non faciunt. A-lligantautein onera gravia et impor- etgaudebit in leticia sempiterna. P. Alleluja.
tabilia : et imponunt in humeros hominum : digito d Sacrificium. Ego Daniel intellexi nuroerum an-
autem suo noluntea moverei Omniavero opera sua norum in quo facltis est sermo Domini : (ibi autem
facitiiil : ut videanlur » ab hominibus. Dilalant ehiui Boinino Deo noslro propilialio et misericordia alle-
philateria sua : et magnificant flmbrias. Amant au- luja. f . Dum aspicerem in nubibus celi . ecce quasi
tein primos recubitus in cenis : etprimas cathedras filius hominis amictus auro purissimo veniebat :
in sinagogis : et salutationes in foro : et vocari ab principatus et honor et regnum. P. Tibi aulera Do-
hoininibus rabbi. Vos autem nolile vocari ab homi- mino Deo nostro.
nibus rabbi. Unus est eniro roagister vester : omnes Missa. Primum licet hominihusdileclissiini fralres
aulem fratres estis. Et patrem nolite vocare vobis e sub eandem passionis formam crux Christi in qua
super lerram • unus est enim pater vesler qui in cunclorum martyrum priroilie continenlur ' impres-
ce'lis esl. Ve vobis Scribe et Pharisei hypocrite: quia B serit: sed tamen in similitudine carnis peccali; con-
muiida'tisquod de foris est calicis et parapsidis : in- formis 43 uobis s extiiit non equalis. Nam inter
tus autcm pleni estis rapina et iromundicia. Pharisee homines nostre praviiatis : nostreque condilionis :
cece ihunda prius quod inlus esl calicis et parapsi- nalivitatis : legis : vel sortis . primus hanc viara Sie-
dis : ul fiat id quod de foris est mundum. Ve vobis phanus martyr intravit : duriciam ardui itineris
Scribe et Pharisei hypocrite : quia similes estis se- vicit : palmam proposiii muneris occupavil :b qui
pulchris dealbatis : que foris parent hominibus spe- Deum et hominem sequeretur ostendit. Anle ipsum
ciosa : intus vero plena sunt ossibus morluorum : et quidem Christus : sed taraen priraus ipse post Cliri-
oroni spurcicia. Sic et vos : foris quidem paretis stum. Hic homo fecitadjulus a Deo : quod ibi homo
hominibus jusli: intus auteni plcni estis hypocrisi et perfecil unitus in Deo. Ille servo previus : iste con-
iniquitale. Ve vobis Scribe et Pharisei bypocrite : servis. Ille generaliter pro magislerio : iste specialiter
qui edificalis sepulchra prophelarum : et ornatis pro magistro. Hic egit suum martyrium : ille multo-
raonumenla justorum : et dicitis. Si fuissemus in rum. Iste in se non ingloriosus : ille pro ouinihus
diebus patrura nostrorum : non essemus socii eorum gloriosus. * Perfecta igiiur fides honoret teslem :
in sanguine prophetarum. Itaque testimonium estis laudet aitctorem et sua cuique debita discretis reddat
Vobismetipsis: quia filii eslis eorum qui propbetas G officiis : et zelo imitationis accensa : et adjulorio
occiderunt : et vos implete mensuram patrum ve- proficiat et exemplo : si dislincte et Domino serviat
strorum. Serpentes: genimina viperarum : quo fu- et patrono.
gielis a judicio gehenne ? ldeo dico vobis. Ecce ego i<j. Amen.
millo ad vos Propbetas el Scribas : et ex illis occi- Atia Oraiio. Te Domine Jesu Christe benedici-
detis et crucifigelis : et ex eis ilagellabitis in sin- mus : teque laudamus : i qui tam beatum lamque
agogis veslris : et persequemini de civitate in civita- perfectuin martyrem luum Stephanuro lui iroitaiione
leni : ut veniat super vos omnis sanguis jusii qui fecisti : ut quod etiam in reliquis sanctis rarum at-
effusus est super terram : a sanguine Abel justi: que difficile est: sic perseculionis tormenla porta-
usque ad sanguineni Zacharie filii Barachie : quein ret : ut uliionis vota de persequentibus non haberet:
occidistis inter teroplum et altare. Amen dico vobis : et eorum impuniiatem intrepide in perseculione
veuient bec omnia super geueraiionem islam. Jeru- peleret : quorum impietaiem inter saxa sentiret.
salem Jerusalem : que occidis Prophelas : ct lapidas Ulique cum illi Iapides mitierent super eum : ille
eos qui ad le missi sunt: Quotiens volui congregare pro eis prec.es fundebat ad Deum. Domine Jesu : ne
filios tuos queinadmodum gallina congregat pullos._ hoc illis statuas ad peccatum. Cerlabat impatientia :
suossubalas : et noluisti ? Ecce relinqueiur domus ' cum indulgentia. Illi vulnera niferre : iste odia non
vestra deserla. Dico euim vobis : non me videbitis referre. Illi doloribus non cedere : iste pro hostibus
amodo : donec dicalis. Benediclus qui venit in no- supplicare. Poslremo erat in benignitate niartyris :
mine Domini : b Rex Israel, quod non erat in voluntate carnificis. Nolle hos pu-
a Ab hominibus... Hae voces desunt in Vulg. et chaeorumet Priscillianislarum, breviter et dilucide
Graec. proponilur doctrina EcclesiaeGoiho-llispanaede culiii
b Rex Itraet. Deest Vulgatse. sanctorum.
« Lauda. Ex Ps. CXLIX, 5, ad usum festivilalis j Qui tam beatum.Sanclus Auguslinus (Serm. 315,
aptato.
d Sacrificium. Ex Daniele, ix, 2, 9. 319, oper. tom. V, Ed. nov.) pJuribus ostendit mar-
f. Ibid., lyrium sancti Slephani dominicae passioni exstitisse
vn,e 15. , simile. Et i.i Gelasiano em. Thcimasii legilur ( Orat.
Sub. Lege : sub eadempassionisfortna. 3, de S. Stepliano) : Prmsla utbeatus S.tephanus...
' Impresserit.Lege sicul ante alks imitator dominictepatsionis et pietatis
prmcesserit.
8 Extiiit. Adde Chrktus. eniluit, ita sit (ragilitalis noslrmpromptusadjutor. Ea
k Qui. Hoc est, quomodo. dem de sancto Stephano missaseptima in Sacraraen-
i Perfecla. Conira calumnias
'paganorum, Mani- tario sancti Leonis leguntur.
ii)S MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 19«»
hiri : per quos se videbat corbriari. Hec igitur tam A criminum : per quem olim confutata est infideiifas
gloriosa pietas : lam perfecta benignitas : que pro Judeorura.
illis precem fundebat: credentium populorum vota i$. Amen.
commendet : fideliura spera conforlet : spectantium Ad pacem. Deus qui Stephanum plenum graiia et
necessitates adjuvet : supplicantium culpas excusel: viriute levilici ordinis ministerio per Aposiolorum
et pro Ecclesie unitate et pace catholice plebis invi- tuorum eleclionem vel impositioneui manuum coii-
gilet. Hic semper pro subjectis dum rogat ohtineat: secrasti : tu presta nobis ut qui adducti sumus in
qui pro inimicis dum lapidaretur orabat. sorlem lue vocationis : simus filii pacis : teriorein-
^. Amen. que relineamus perfecte dilectionis : quo graiia tua
Post fiomina. Oratio. Domine Jesu Cliriste : qui que in Stephano martyre vere predicatiouis jecit
heatissimo primoque martyri tuo Slephano : post fundamina : in nobis siucere pacis ei charitatis
ictus lapidum concessisti premium sempiternum : mulliplicet nutrimenta. ^. Araen
tii sereno vultu respice hoc sacrificium nostrum : et Inlatio. Dignum et justum est: pulcrumque satis
pre'sta"nobis famtilis tuis : ut prece hujus martyris est: nos libi a in die sancli martyris tui Siephani
lam viveiifibus quam defunctis donetur indulgenlia artnuo nobis circulo revoluto : laudis hosiias iinmo-
a ln die S. Stephani. Festivitas sancti Stephani B Floriacensi (Append. oper. S.
Ang.. tom. V, Ed.
primi martyris in Missali et Breviario Mozarabum, nov.) additur : lnvenlm sunt aulem retiqnimbeatissimi
in Orationali Golhico, in Missali Gallo-Gothico, Sa- Slephani III Non. Augustas; quod vel ipso Luciano
cramentario Bobiensi et Leciionario Luxoviensi, sta- tesle falsitatis evinciiur, qui primani appariiioiiein
tim coiisequitur festum Naiivilaiis Domini, quo die Gamalielis Sibi factam esse scribit die Parasceve, id
jam inde a saeculoiv celebrabaturinEccIesiisPonti et est, feria sexla iu Nonas Decembris, Honorio x et
Cappadociae,ul ex sanclo Gregorio Nysseno eruilur Theodosio VII (legcvi) consulibus. Ideo autem, ut
(Laudalione altera S. Siepliani,inler collec.laneacl. suspicattir em. Baronius (In Martyrol. Bom., die 3
Zacagni, lom. 1, pag. 330, et Oralione funebri in Augusli, pag. 346), in Ecclesiis nonnullis Occidentis
S. Basiliam cjusciem S. Greg. Nysseni, apud cl. celebraia est Translatio, sive Inventio, reliquiarum
Zacagnium, in prmf., pag. 40); cui adstiptilatur san- sancti Slephani, quae diverso anni teinpore fesia est^
etus Asterius (Iiom.de S. Siepliano); nec alio die quia, diu ante hanc reliquiarum solemnem inventio-
celebraiiatur memoria sancti Stepbani in Ecclesiis liem, Anconae,et fortasse in quibusdam aliis Eccle-
Africanis. Tesles sunt Kalendarium Carthagincnse, siis, ea die celebris erat memoria saneii Siephani,
in quo : VIII Kal. sancti Slephani primi mariyrk, ut teslalur vetustum sancli Cyriaci Maftyrologium,
et sermo inter opera sancii Fulgentii, de sancto Sle- in quo iv Non. Aug. nnlla fit menlio inventionis re-
phano, in quo : Heri celebravimuslemporalemsempi- liquiarum, scd sancii Sleplianiprolomariyrkin Ancona,
lemi Begis noslri Natalem, hodie celebramus trium- ubi haberi dkitur unus de lapidibus, quopercussusest,
phalem militis passionem; et ipSe sanclus Augusti- dislincie legilur. Eadem in addilamentis Martyrolo-
nus, in quo his similia legunlur (Serm. 314, tom. V {Q gio Bedaeleguniur, sed pro Ancona Autiochia scri-
oper., Ed. nov., pctrl. u, col. 1260), traclat de sanclo biiur. In Bedaegenuino nihil bac die de sancto Ste-
Stepbano. Eodem pariter die solemnitas sancti Ste- phaiio recurrit. Ad ultimiim notandum quod in Ka-
phani agebalur in aliis Occideniis Ecclesiis. Pro lendario Bucheriano de sancto Stephano prolomar-
Ilalia el Gallia tcstanlur sancius Maximus Taurinen- tyre nihil. De eo etiam in Sacramentario sancti Leo-
sis, sanclus CaesariusArelatensis, aliive auctores ser- nis, VIIKal. Januarii siletur. At meuse Augusii in
mciniiin l,2,et6, de sancto Stephano, inier opera eodem Sacramentaiio litteris quadratis legilur ; IV
saiicii Auguslini (In Appendicetom. V, col. 350 e( NON., Naiale sancli Slephani in coemeterioCullisii
seq.); iKalendarium vetusium (Botland,, tom. VII via Appia. Hunc autem esse Stepbanum papam pro-
Junii, p. 178) anno aer. Cbr. 448 exar.itum, in quo : bant Kalendariuni Biichtrianum, ubi inler dcpostito-
VII Kal. Jan., sancti Stephani primi martyris, cui nes episcoporumIegilur : IV Non. Aug., Stephani in
subscribunt MariyrologiaCorbeieuse Dacherii, Luceri- Callisli; Corbeiense Dacherii, IV Non. Aug.: Romm,
se Florentinii, Gellonense, in quibusoinnibus : VII in cwmelerioCallistisancli. Stephani martyris; Lucense
Kal. Jan., passio sancti Slephani, dislincte legilur, Floientinii: liommsancliSlephani martyrk; etin notis
ct in Bedsegenuino : Natale sancti Slepltani. Demum (Ibid.) cilaliini veluslissiiuum Marlyrologium : IV
Sacramenlaria Gelasianum, Gregorianum et Am- Non. Aug., BomceStephani epkcopi; Gellonense :san-
brosianum, Capitularia Evaiigelioruiii, et Lectiona- ciiStephani epkcopi el mnriyrk. Prsediciotamen lilulo
ria vetusia; quibus omnibus sancius Stepbanus die atiiii|uuscoiisarciiialorilliusSacrainenlariisubjecitmis-
26 Beccmbris coliliir. Non desunt viri docti qui hac sas novem, inni onines iuiegras, nec ounies cjusdcm
die non passionem, sed translaiioneni reliiiuiarum ,p actaLis; onines verosunt de sancto Stepliano proio-
sancli proiomartyris e villa Capharaganiala Hieroso- mariyre, praeler octavam, quae uihil peculiare de eo
lyniam anno aer. Christi 414 laciain coniiiieiiiorari cominet, nulla de saucto Siepliano papa. llarurn
opiiiauliir. Sed hanc opinionem everlit auctoritas seplima in praefatione clare osiendit festum proto-
Patrum, Sacranientariorum, et Martyrologioruni, in marlyris celebiaium esse postridic.Naiivilaiis Chrisii.
quibus de passione oninino agitur : ex his auieni Nona est de Dedicatione eccle^iae in liouoreni saucii
sancius Asierius et Gregorius Nyssenus ad bealam Siephani : fortasse pertinet ad dedicationem spatioaa
viiam ante deiectas rcliquias sancli Stephani transie- illius ecclesiaeforma rolunda, quam in inonte lioelio
ranl. ln epislola Luciani presbyteii (Oper. S. Au- in hoiiorem sancti prolomarlyris Simplicius papa
gust., tom. VII, in append., nov. Ed.) scribitur : consecravil (Anaslas., in Simpticio). H;ec animad-
TranslaHe sunl reliquim marlyrts seplimo Kalendas verii, ne aucioritas libri incautos decipiat, ut cro-
Januarias; sed inde solummodo eviiicitur translatio- dant die secunda Augusli olim Romac protoiuarlyiis
tiem lactatn fuisse ipso die quo passio ejusdem cele- Slephani coli consuevisse diem passionis, cum sex
brari coiisueverat. ln pluribus Martyrologiis Latinis primaemissaede passione agant. Recentiores Grasci,
ni Non. Augusti coiiiinemoraltir translalio reliquia- et ciini his Moscbi, in suis Menaeis et Menologiis,
rum saucti Siephani : iia in Adonis, Usuardi, Not- piaecipuam solemnitatem sancii Stephani protomar-
keri, et in apo^raphis Hieronyiiiiauis, Lucensi Flo- lyris die vigesimo seplimo Decembris celebranl;
rentinii, Corheiensi Dacherii, iu Mariyrologio Baro- uam postridie Naiivilatis beatam Virginem,et fugaiu
nii, etifl aliis legilur; et epistolae Luciani in Ms. in ^gypium peculiaii devotione colunt.
197 MISSALE MIXTUMSEC. REG, B, ISIDORl, — PARS I. 198
lare sacrificium solenne persolvefe. QUeriiita Do-',A ruenint. Hbc' irtis furor jecit: quo cecus error im-
mini nostri Jesu'ChriSti filii tui gralia elegit: do- i pegit. Inde obruerat docenteiii : unde ceciderant
ctrina erudttt: pbtentia conftrmavit. Ut intor LeVttas non credeutes. Qui illis-facttis-est pelra Tjeahdali-:
preraium : inier discipulos regnum : intef martyres Stephanus factus esf coroha ihartyrii. Gtii merito
leneat principatum. Qut veritatis verbo errantes Ihler gloriosos angelos : celestesque virtutes : hym-
conndentius arguendo : ibi sluderel ponere causam : num lauclis dcbite sine cessatione proclamat: aique
tibi inielligeret pendere victoriam. Ut objeclo:in dicit.
faciem Judeis impielatis elogio : si non corriperet Dicat chorus. Sanctus Sanctus Sahctus.
devlos : non timeret iratos. Sciens in alterutrutri
fructuosam predicationem esse justicie : si aut illi . Posl Sanctns. Vere sanctus : vere in allissimis
suscepla penitentia placeret oblalio sanitalis : aut gloriosiisDomiuus noster Jesus Cbristiis filius tuus.
sibi excitau invidia fieret occasio passionis. Erat ibi A (|uo Siephainus Inarlyr.primus atque levita coro-
Christi ct proximorum' in tali voluittaie dilecilo aut iiariproHieruUupassione suscepta : dum et cumce-
de emendatis gaudiurri Optare cognaiis : aul de illa- teris consecrandus Aposlolorum electione in mi-
lis premiuirtetpectare suppliciis : suum quidem ho- nisterio eligilur septifflus et singulariter pro Christo
norem alieno crimine non querebat: sed videbat jj martyrium adtptus est priraus. Qui ideo lapidari se
voluil saxeiS'ictibus perfidorum : ut facilius perve-
ut-rumquesibi sine 44 gloria non futurum. Si au-
tem per veriiateih ipgealios predicando acquirerel i uire possit ad^lapidem preciosum. Christum Domi-
aut se pro Verilatequispiani persecutor oceideret. num ac Rederoptorein eternum.
Agnoscebat locum suUm: cogilahat officiuin, » quist Post pridie.1 OrUtio. Omnipotens Deus pater : qui
altare se esse' noverat: Semetipsum hostiam prepa- post oblatiohera uiijgeniii ttii liostiam vivam Ste-
rabal. Plehus Spiritu Sancto sacramenta ruclabat: phanum primum martyrem. suscepisli : tu nos ad
b
volens calicem bibere quem tradebat. Slabat inter ejus cxemplum-facito esse victimara placationis: et
illos populos : qui servis non parcere : Doroinlmorte hostiam puritaiis. Quo dum ipsi per trictionem spi-
didicerat, aut qui magis usque ad Domini neceni rilus immolamur: hec libamina in ablulionein pec-
servorum moite prevenerant. 0 ingens Domini de- carainum a te sanctificata sumamus. B). Ameu.
siderium eharitatis : qhid est niii occidi velle pro
Ad oralionemDominicam,
Domino : et occisi amorem inler hoinicidas Impa-
vida devotione fateri ? Noverat se illi moriendo jun- Elerne Dei filius Domine Jesu : quem Stephanus
gendum : cui se dolebatc superbienclo disjunctum. dum lapidaretur : ut ejus spiriium suscipereS invo-
Tenebat Magistri precepta que didlcerat : noti sibi C eabat ; quem positis genibus pro inimicis orabat:
dignum esse discipulum : qui se non portala cfuce tu nos facild et aroicos in te fideuter diligere : et
Sequeretur. Volebai pervenire quo erat : qni cupie- pro inimicis te sinceriter postulare. Quo durh de-
hat levare quod jusserat. nec faltit sua opinio jam bentibus nobis ex corde dimiltimus: ea que preee-
paratum. Ecce illi qui in Christo lanquam in lapi- pisti fiducialiter proclamemus e ferris. Pater noster
dem offeuderunt: iu Stephanum cum lapidibus ir- qui es in celis. ^. Amen.
« Quiaaltare se etse noverat. Hoc eodem sensu dir sumehant. Sumpto autem corpore Dornini, arcliidia»
ctum est, quo sanctus Chrysostomus (Hom. 20 in, II conus calicem deferebat ad sedem potiiillcalem, et
ad Corinl.) dixit : Cttm pauperemfideprmdilum, at- anie poniilicem manibus leuebat; e quo pontifex fi-
que adeo quemcunque pium Christianum cernk, stula, seu ealamo, autOrdo pipa ex auro, vel argenlo,
existima teallare videre; et Origenes (Hom. 1 in Le- sanguinem sumebat. Koniaiius VI (apud Ma-
vit.) eos dixit altare Dei^ in quibus semper ardet divi- billonium, Mtts. Ital. lom. II, paij. 75) : Ipse nulem
nus ignis ebarilatis, et quo Clemens Alexandrinus diaconus tenens calicemet fislulam siet ante epkcopum
(Strom. vn) dixit aram vere sanctam esse animamju- usque dum ex sanguine et corpore Ghristi qiianium
siam; etsanclus Augustinus (Enarr. in Ps. xciv) ail: volueril sumat; et Honorius Augimtodunensis(Lib. r,
Si nos sumus lemplum Dei, ara Dei anima noslra est, c, 63) ait: Diaconk calicemlenet dttm papa sangui-
et plura istiusmodi, quae apud Patres passim recur- D nem sumit. Haec, et nihil aliud, innuunt UrdinesRo-
runt. mani; primus (Ibid. p. 14) cum ait: et pontifex con-
b Quem tradebat. More anliquo diaconus ealicera firmatur ab crcliidiacono. Tertius vcro (Ibid., p. 59)
populo comihunicanti porrigebat (S. Cyprianus, de distinctius, curn ait: Et ipse pontifex cdnfirmaiur ab
Laps.; S. Ambr., lib. i de Off., c. 41) nec tantum archidiaconode calicesancto. Lege si vac.il cl. Geor-
sanguinera, sed aliquando corpus quoqueChristi tra- giuin (De Liturg. Rom. Poutif. lem. 1, disquk. de
debani diaconi communicantibiis(/us(inus,apo/o(ji.2). sacro minislerio, cap. 18, el tohi. III, cap. 18, pag.
Concilium Ancyranura (Can. 2) hmic morem aperte 164 et seq.), Modumcoiiiniuriicandiin Hispania, con-
indicat. Sed a concilio Nicaeno (Can. 18, al. 16) cilium Toletanum iv (Can. 18) constiiuit; Quod ad
Arelatensi ii (Can. 15), et Carihagiiiensi iv (Can< rem prsesentem spectat, episcopus anlealtare sacer-
38), vetitum fuit ne diacohi, aut presbyteris trade- dotesetdiaconoscoramuhicabatjClerhmveroinclioro,
lent corpus Christi, aut aHiS traderent, pr*senie extra cliorUin in senatorio et maironeo splendidio-
presbyterb. Maiisit tairien diaconis jus tradendi cali- res civium utriusque sexds; popiittimvero presby-
cis saltem Romae, in Hispania, et in omni Occi- teri corpore Domini reliciebaiit, iis autem quibus
dente. SanciuS ISidorus (De Officik, lib. n, cap. 8) episcopus corpus Domini tradiderat calicem porrige-
scribit : Ipsis enim sacerdotibus tion licet a mensa bat areliidiaconus, reliquo popuio diaconi. VideOr-
Domini lollere calicem;nki ek traditus sil a diacono. dinem Romauum tertium (N. 16 et seq. pag. Sd,60).
Romae,et in aliis quibusdam Ecclesiis, episcopi non 0 Superbiendo. Lege supervivendo.
ad altare, sed ad sedeni corpus Ghristi et sanguinem
199 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 20D
Dicat Presb. Humiliate vos benedictioni. Dominus.A Hic dicat Presb. Gloria in excelsis Deo.
eit seuiper vobiscum. ^. Et cum spiritu. Oratio. Hodie nobis thesaurus natus est: Require
Benedictio.Christus Dei filius : pro cujus nomine in Natale Domini fol. 37.
Steplianus raartyr lapidalus est innocens : contra Prophetia. Lecliolibri sapientie Salomonis(" Cap. X).
incursantium demonum ictus vos elficiat fortiores. i§. Deo graiias.
i<).Amen. Quique eum pro iniraicis oraniem con- Sapienlia justum deduxit pervias recias : etosten-
summato martyrio provexit ad celum: conferat in dit illi regnuin Dei: et dedit i|Ii scienliam sancto-
vobis ut sine cpnfusione ad eum veniatis post tran- rum. Honestavit illum in laboribus: et complevit
silum. i\. Araen. Ut illic letatura post islud secu- Iabores illius. In fraudc circumvenientiuni illum af-
lum accedat anima vestra : quo predictus marlyr fuitiili • et honesliim fecitillum. Custodivitillum ab
spiritum suumsuscipi exorabat. ^. Amen. inimicis: et a seductoribus tutavit illum. Et cerla-
Dicat Presb. Dominussit semper vobiscum. ii). Et men fortium dedit illi ut vinccret: etsciret quoniam
cum spiritu tuo. oinnium potentior est sapientia: Haec vendituin ju-
Dicat Chorus. Gustate et videte. stura non dereliquit : sed a peccatoribus liberavit
Post Communio. Oralio. Gustantes Domine suavi- illum. Descendit cum illo in foveam : et in vinculis
lulis dulcediuis pleniludinem quesumus : ut sit no- B non dereliquit illura : donec afferret illi scepirum
bis hoc i'n remissionem peccatorum et sanitatem regni et potentiara adversus eos qui eum deprime-
menlium. fi). Amen. Per misericordiam tuam Deus bant: etmendaces ostendit: qui maciilaverunt illiini;
noster : qui es benedictus et oimiia regis in secula et dedit illi claritatem eternam. Et reddidit justis
seculorum. ^. Amen. Dominus sit semper vobis- mercedera laborum suorum : et deduxit illos in via
cum. i^. Et cum. mirabili: et fuit illis in velamento diei: et in luce
Dicat Presb. Solennia completa sunt in nominc stellarum nocte. Et transtulit illos permare rubrwn:
Douiini nostri Jesu Christi: votum nostrum sit ac- et transvexit illos per aquam nimiara. Dominus Dens
ceptuin cum pace. noster.
ij. Deo gratias. $. Amen,
<»IN SANCTIJOHANNISAPOSTOLIET EVANGE- d Psallendo. Factus est in pace Iocus ejus: et ha-
LISTE. bitatio ejusin Syon. f . Notusin JudeaDeus: in Israel
Ad missam. b Officium. magnum nomen ejus. P. ln Syon.
Gloriam et magnum decorem irapones super eum
Sequentia epktole Pauli eaposloli ad Thessalonicense*
alleluja : et dabis eum in henedictionem. El in se- (Prime, cap. ////).
culuni 45 seculi alleluja alleluja. f . Vilam petiil a '
^. Deo gratias.
te tribuisti ei Domine in longiludinem dierum in Fraires. Nolo vos ignorare de dormientibus: ut
eternuro. P. Et in seculum. f. Gloria et honor non contristemini: sicut et ceteri qui spem non ha-
Patri et Filio et Spiritui Sancto in secula seculo- bent. Si enim credimus: quod Jesus mortuus estet
rum amen. P. Et in seculura. resurrexit: ita et Deus eos qui dormierunt per Je-
a In S. Johannis. Ephesi, et in Ecclesiis Asiae
Seplembris mernoriam ejus colunt; et rursus die 8
credibile est sanclum Joannem apostolum ab inilio Maii festnm celebrant ob pulverem, seu mannam.quae
peculiari festivitate donatum esse. De eo silet Kalen- ex sepulcro ejus Ephesi ebulliebat (Menol. Basil. Gn
darium Bucherianum, et Carthaginense; in hoc qui- Lat. Ed, Urbini; Ephemer. Grmco-Mosehi,apud Bot-
dem legiiur: VI Kal. Jan., sancli Joannis Baptklm, land., tom. I Maii). In Missali Gallo-Gothicoduas
et Jacobi apostoli, quem Herodes occidit; quo loco missas proprias habet sanctus Joannes: alleram post
suhesse errorem Anianuensis Baptktam pro evange- festum sancti Stephani, qua ambo fratres Jacobus et
lista scribeutis suspicatur Mabillonius: Sollerius (ln Joannes commeraorantur; alteram post Inventionem
Usuardum) de errore cerlus est. Alii tamen nullum sanctm crucis, quaesolius sancti Joaunis evangelistae
hic agnoscunt errorem. In hoc enini Kalendario soli est. At praccipuaejus festivitas in Occidente die 27
scribmiiur martyres, nec in eo sanctus Andreas, et Decembris celebratur, ut aiiclor est sanctus Grego-
sanctuS Lucas, nisi sub marlyris tilulo leguntur. n rius Nyssenus (Laudat. allera in S. Stephanum, et
Ephesi ante concilium Ephesinum eiat ecciesia Oralione (uneb. in S. Basil. apud cl. Zacagnium,
sancti Joannis. In Ponto ejus feslivitas una cum Collect. lom. I, p. 330, et iu vrmfalione,pag. 40); et
sanciorum Peiri, Pauli et Jacobi, eadem die celebra- saeculo xi, eadem die, in Ecclesiis^Egypticolebatur
baiur. Romae Hilarus Papa, votireus, sanctoJoanni (Zacag., Collect. 1.1, p. 716). Die quoque 27 Decem-
liberatori suo aedemin baptisterioLateranensierexit, bris in Missali et Breviario Mozarabiimin Ambro-
ut inscriplio epistylio januae insculpla liclemfacit: siano Pamelii, in Sacramenlariis sancti Leonis, Ge-
Liberatori suo bealoJoanni evangelistmllilarus epi- lasii, el sancti Gregorii, in Lectionario Luxoviensj,
scopusfamulus Chrkli. Aliam sanclo Joanni ecclesiam et Martyrologiis inscribiiur. In Sacramentario Bo-
erexit ex voto Galla Placidia Augusta, quod anno biensi, fortasse per errorem, postlnfantesapponitur
oer.Chr. 425 immani tempeslale iu Adria curo liberis missa Jacobi et Joannis. In quibusdam Martyrologiis,
jactata emiseral, de qua inscriptio apud Agnellum ut in Corbeiensi Dacherii hac die cum sancto Joanne
(Poniific. liavenat., in Joanne l), et Grulerum (P, commemoratur ordiuatio sancti Jacobi fratris Do-
1048, 1), aliosque : Sancto ac beatissimo apostolo mini.
Joanni evangelktmGalla Plaeidia Auguslacumfilio suo b Officium. Ps. xx. 6, 7. f . Ibid., 4,
Placidio ValeminianoAuguslo,et filia suajusla Grata e Cap. X. Vers. 10-1.
Honoria Augusla iiberalionk a periculo maris votum d Psallendo. Ps. LXXV,5. f . Ibid., 1.
solvit. Exinde cultus sancti Joannis apostoli per Ec- e Cap. IV. Vers. 12 - 17. ln Luxoviensi Epistola
clesias Occidenlis magis propagari ccepit. Incertum esl ex Apocal. xiv, 1 - 7. In BobiensiSacrameuta
plaue est quo die in Domino dormiveril. Graeci27 rio legitur ex Actibus, xn, 1-3.
80i HISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 202
sum adddcet cum eo. Hoc enim vobis dicimus in A j 46 Considerantes dilectissimi fratres beatissimum
verbo Boraini: quod nos qui vivimus qui residui su- • Johannem apostolum inter ceteros a Domino plus
mus in adveutu Domini: non preveniemus eos qui dilectum : offeramus ipsi Christo Deo et Salvatori
dormierunt. Quoniam ipse Dominus in jussn et in nostro singularis victime hostiam : ob ipsius sancti
voce Archangeli: et in tuba Dei clescendetde celo: apostoli sacrate f assumptionis memoriam. Petentes
et mortui qui in Christo sunt resurgent primi. Dein- ab eo: ut hunc nobis concedat esse patronum : quem
de nos qui vivimus: qui relinquimur: simul rapie- suum voluit dilectum esse discipulum. Efficiatqua
oiur cum illis in nubibus obviam Christo in aera : eum rueutis evi sustentatorem : quem sui pectoria
etsic seropercum Domino erimus. fecit recubam esse. Exaudiens illum pro roemhris
$. Amen. totius Ecclesiae: quem matris sue voluit curamhabere.
Leetiosancti evanqelil stcundum Joannem jfj. Amen.
(« Cip. XXI). Alia Oratio. Genite ingeniti filius Dei sumtni: qui
^. Gloria tibi Domine. sacrum illud archanum pectoris tui dilecto tuo Jo-
Hlo in tempore: Dominus noster Jesus Cbristus: hanni apostolo reserasti: cum in sinu tuo recubans
dixit Simoni Petro: Siroon Johannis diligis me plus evangelii sui fluenla ex ipso pectoris sui fonte hau-
his? Dicit ei. Eliam Domine: tu scis quia amo te. B riri promeruit. Tu nos inluere propicius: nt per te
Dicit ei. Pasce aguos meos. Dicit ei iterum. Simon abdita cognoscamus: per te bona que manifesta sunt
Johaiinis diligisme? Al ille : etiam Domine : tu scis impleamus. Reserans nobis pectoris tui occulla :
quia amoie. Dicit ei. Pasce agnos nieos. Dicit ei quibus possimus cognoscere: et condiiionis nostre
tertio. Simon Johannis amasme. Etdicit ei: Domi- infirmitatem: et ad tue divinitatis pervenire cogni-
ue: tu oronia nosti: tu scis quia amo le. Dicit ei. tionem. Manifestans de te quid amemus: indicans
Pasce oves meas. Amen amen dico tibi: cum esses de nobis quid corrigamus. Quo hujus dilecti tui suf-
junior cingebas te': etb ibas ubi volebas : cum au- fragiis : moribus noslris in melius commutatis : aufu-
tcm sehueris : extendes manus tuas : et alius te cin- giat pestis : dispereat languor : pellatur mucro:
get: et ducet quo tu non vis: hoc autem dixit: si- quicquid adversum est fidei christiane intereat: quic-
gnificansqua morte clarificalurus esset Deum. Et quid prosperum : convalescat. Arceantur fames: se-
Itoc cum dixisset: dixit ei. Sequere me. Conversus dentur lites: heresum obtrudantur fautores. Fecun-
Petrus vidit illum discipulum quem diligebat Jesus detur frugibus terra: vestialur virtutibus anima :
sequenlem: qui et recubuit in cena super pectus atque cuncla nobis in" commune proveniant boua.
ejus ', et dixit. Domine: hic autem quid ? Dicit ei Quo tibi Deo nostro fideliter seryienles; et his siue.
Jesus : sic eum volo manere donec veniam. Quid ad C peccato uiamur concessis : et post deliciis fruamur
tu? Tu me sequere. Exivit ergo sermo iste inter fra- elerne possessionis.
tres: quia discipulus ille non moritur: et non dixit i^. Amen.
Jesus : non moritur : sed sic eum volo manere do- .Post nomina. Oratio. Jesu Rex noster et Domine :
nec veniarn : quid ad te? Hic est discipulus qui te- qui es vita morlalium: tu spes unica redemptorum:
stimonium perhibet de his: et qui scripsit hec. Et suscipe hoc sacrificium quod tibi in honorem Johan-
seimus quia verum est lestimonium ejus. nis apostoli tui dedicandum offertur: ac presta pro-
£. Amen. picius: ut sicut olim idem dileclus tuus presenti in
«tLauda. Alleluja. f. Deus meus es tu: et conli- seculo degens: exanimata corpora revocavit e ad
tebor tibi: Deustneus es tu: et exaltabo (e. P. Alle- vitam : ita nunc suffragio suo: et viventium torpen-
Iuja. Adjuvaie me fratres. tes animas suscipiat ad virtutem : et defunctoruiu
e Sacrificium. Oninis qui me confessus fuerit co- spiritus liberet a penali conditione. Quo per istum
raui hominibus dicit Doniinus: conlitebor eum co- a te Deus tam vivi quam defuncti speciale se gau-
ram Paire meo alleluja: f . Et quicumque perdide- deaut invenisse remedium: quem manere predixisli
rit animam suam propter me : in vitam eternam in- donec venias incorruptum.
veniet eam. P. Confiiebor. D i§. Amen.
Mitsa. Dicat Presb. Dominussil semper vobiscum. Ad pacem. Novimus Domine quod pax multa sit
4 • Et cum spiritu. diligentibus nomen tuum : neque sit in illis scauda-
^Cap. XXI. Vers. 15-24. In Luxoviensi Evan- tyrologio Lucensi Florentinii, Corbeiensi Dacherii,
de sancto Marco (Cap. x) desumitur. In Bo- Gellonensi, Vaticano praefixo Sacramentario sancti
iensi Sacramentario de sancto Maltbaeo (Cap. xx,
felium Gregorii, in Fuldensi, et Oltoboniano Georgii, et in
20 - 24). aliis Assumptio sancli Joannis dicitur; quem lo-
b Ibas. Vulg., ambulabas. quendi modum in Hispania receplum fuisse colligere
c E( dixit. ln Vulgata etGr. sic legilur : El dixit, licet ex fragmento chronologico quod ex Kalendario
Quis est qui tradet le? Hunc ergo cum vidksel Petrus, Hispano desumplum edidit cl. Muratorius (Tom. II
dixitJesu : Domine,hic autem, quid? Script. rer. ItaL, part. 11,pag. 1*024),ubi legitur :
d Lauda. Ps. cxvn, 28. Mra 138, Joannes evangelkta assumpiusest.
e Sacrificium. Matlh.x, 32. f Ibid., 39; Joan. xu, s Ad vilam. Apollonius, apud Eusebium (Lib. v
26. Hislor Eccles., cap. 17, al. 18) scribit sanctum Jcan-
' Astumptionis. Transitus sancti Joannis apostoli nem Ephesi mortuum suscitasse.
in MenolosioBasilii i uszcurxc/.o-is,
translatio: in Mar-
Piiaot. LXXXV.
203 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 204
mm : sicuti falemur fuissc Johannem apostolura Pest Sanclus. Vere sanctus : vere pius : vere iu-
tuum: qui de pectoris tui archano vividos alteme A eslimabiiiler gloriosus Dorainus noster Jesus Chri-
dilectionis rivulos hauriens predicat omnes iii com- slus filius tuus. d Qui profluenlibus ex venlre suo
inune: non solum sermone diligere: sed opere et fluniinibus recumbentem in sinu suo dilectum Johan-
veritate. Cujus veridica precepli sanctione coinmo- nem sic irrigavit: sic docuit: sic replevil: ut cor
niti: te " siropliciter quesumus fili Dei: ut ea nos ipsius illuc ad enarrandum incorruptibile principium
facias implere que predicat: ea de le sentire que ascendere posset : quo alius non valuit penetrare.
ipse sentit: ea veritale et te diligere: et a te diligi Hicvera de verbe sentieiis predicamenta conscripsit:
mereamur : qua ipse vel te dilexit: vel a leconstat cui idem unigeuilus filius tuus : et matrem mo-
esse dilectus. Ut in pace viventes: et pacis gloriam riens e commendavit. Et rursus eura materno houori
amplectentes : ad te perveniarous fructibus pleni pa- coiisimilem reddidit : cum uno eodemque munere:
cis : et copia benedictionis. et matrem glorificat : et discipulum inter fratres
Sj. Amen. exallat: cum matrem gloria pariendi honorat : et
Inlatio. Dignum et justum est omnipotens Deus : discipulum recumbendi honore glorificat. O quam
libi in omnibus ac pro omnibus sanctorum tuorum felix vetiter qui talem genuit prolem : quam hono-
nieritis: ex tuis scilicet donis quantum possuraus g rabile caput : quod et alias recubavit in pectore.
semper agere gratias: luasque predicare virtuies. Gloriosa quidem Maria que genuit Christum. Sed
Qui excelsus humilia respicis: et attollis humiies in et Johannes qui recubuit supra Christum. 0 parile
excelsis. Qui nobis post manilestationem in carne preinium in utrisque virginitatis : quod sic commen-
redemptoris nostri Domini Jesu Christi Salvatoris : datur in exitu finis cum et Maria nullo persecutionis
\erbi predicatores; censu pauperes: Spiritu Sancto morlis sue coangusliata tormento letanter ex bac
locupletes: apostolos predeslinasti. Inter quos glo- vila subduciiur:l el Joliannesdiem recessus sui antea
riosissiiuus Evangelista Johannes doctrina vitaque* presciens effodi ipse sibi precepit locuui sepulcri.
insignis muitum emicuit: qui in exordio evangelii In quo valedieens fratribus : sine nullo mortis do-
sui in principio vcrbum tuum apud te Deuiii esse lore ingressus: requiescit osque ad adventuui Do-
semper doeuifr. Cui Dominus jam eruciifixusquem mini incorruptus. Tam extraneus a tormento mor-
celibem elegerat : matrem suam virgiiiera fccom- tis: quam alienus a corruptione extitit s carnis.
nieudavit, eique revelatione mirilica quid inystice Hiuc igilur quia preciosa est in conspectu tuo Do-
doceret ostendit. Quem sine effusione satiguinis ef- niine mors horuoi sanclorum luorum : te depreca-
ficiens gloriosum usque ad adventiiin suse daritaiis iiiur ut hsec bolocausta nostra suscipieus : nostris
«onservat sibimet« incorruptum. 47 Qm nn,1ctibi- < <Gcriminibus vcniatu prestes. Quo ad instar Aposloli
niet spiritu junclus : inter sanetorut» atigelorum tui: et ie incorrupto sequamur ex corde : et tu ad
innumeras legiones splendifico apostolorum lu cftoro nos veniens apud nos facias mansionem Deus uoster
refulgens: te Deum cum Glierubin ac Seraphin sine ac Redemptor eternus.
cessatione conlaudat et dicit. Post pridie. Oratie. Christe filiusDei: qui elevatus
Chorus. Sanctus. Sanclus. Sanctos. ifi cruce dtscipnlum matri : matremque discipulo
« Simpliciier. Fortasse, le suppiiciter. (Litttrgicorum tom. 11), ea quae (Pag. 551) festo
h Commendavil:Sanctus Hieronymus (epislola127, sancti Joannis attribuilur, magtiam habet cum initio
tom. I, Ed. Veron.) ad Principiam scribit : Virginem hujus orationis siiniliiu linem.
matrem Joannes filius virgosuscepit. Et tom II (Lib. * Commendavii. Missale Ambrosianum, in prmfa-
j adv. Jovinian., n. 26) ait: A Dominovirginemater tione sancli Joaunis : Quem OominmJesus Ckrhius
virgo Joanni virmni dkcipulo commendalur. Sancto non solum peculiari semper decore ontavil, ted et in
Epipbanio (Hmr, /8, Autidicom.) asserit quod jnant- cruce positus lanquam hmreditariomunere proseculus
festum est Joanni propter virginitatemChrisinm Do- vicarium pro se matri fifiuviclementerallribuit
miinim de cruce matreni virginem conwnendasse. Eadeni verbatim in AmbposianoPawieliileguntur.
Plura similia apud sanctos Paipes reciirrunt. ]D £ Et Johannes. Eadetu habenltir apud sanctum
c Inconuplum. De morte sancti Joannis evangeli- Aiignstinum (Tr. 124, m Joannem); in Menologio
slae mira est dissensio inter antiquos e't receniiores Basilii, die 27 Septembris (Edit. Gr. Lat.Urbini); in
scriptores: loage oredibilior «orum videuir opinio libro de Vita et Morte sanclorum {Cap. 73), ititer
qui sanctura Apostolum mortuum, et Ephesi sepul- opera sancti Isidori.
ium tradunt. At contrariae opiniones noncarentma- &Camis. Sancius Augustinus(7Y.124,inJoannem)
gni nominis fauloribus : Florenlinius (In lndic.apo- ostendit suo tempore creditum iuisse satietuni Joan-
itoiica, exerc.Z,p. 125 et seq.), Tillemonlius (Tom./, nem revera iion esse mortuum, sed in iiio sepulcro
art. 10, 11, de S. Joanne Apostoio, etnot. 17). Mis- ejus, quod est apud Ephesum, dormire eum potius
sali nostro asiipulanlur sancius Hilarius (Lib. vi de quam mortuumjacere; qui vero in hacerant opinione
Trin.), scribens : Joannes sic usquead adventumDo- pro argumenlo aiebant illic terram sensimscatere, et
mini manens, et sub sacramento divinm voluntdtis quasi ehullire, ataue hocejus anhelilu /teri.el post nou
fetictns depulatuf; et alii apud Florentinitim citati, pauca tandem concludil: Cedamusopinioniquamcerlit
quibus addamsancluiiiMaximumTaurinensem (Hom, documenlk re[etlere non valemus. llaec ternc ebuili-
denatut. Sanctor. Marlyr., apud cl. Muratorium, lio ad sancti Joanuis sepnlcrum, quam sanctus Augu-
Anecdot. 1.1 V, pag. 26), tibi b;ec, ul alia praeiermit- stinus (Ibid.) teslatur se a non levibus hominibus
tain : Joannis tamen apostoli habenius exemplum, accepisse, adeo ceria erat, ut Ecclesia Graeca, eam
quem tumulus susceptumclauderepoluit, cuslodire non ob rem, die octava Maii (Menol. Basit.) festivilateni
potuit.
d Qui profiuenlibus. Inler praefationes a Pamelio celebraverit.
i05 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 20?
commendans: passionis nostre calicem ebibens con-,A qui es benedictus et vivis et omn.a regis in secula
sununasti : lu nos placabiles efficito tibi : ut tam seculorum. tij. Amen. Dominus sit semper vobis-
oblationes quam oblatores ita respiciendo sanctifi- cum. %. Et cum spiritu. Solemnia complela suut in
ces: vivificandoquetibi ipse commendes : quo Johan- noroine Domini Jnostri Jesu Christi: votum nostrum
nem apostolum tuum dilcctio tua fecit honorabilem sit acceptum cum pace. H. Deo gratias.-
inter fratres. ^. Amen. IN « NATALE SS. INNOCENTUM
Ad orationemDominicam. Ad Missam, d Officium.
Vide vide Dens quibus gravati delictis obruimur: Babo sanctis meis priinam sessionem alleluja : in
qnaliierque nobis ipsi quolidie efficimur causa veneni resurrectione eierna et exquiram illos in gaudio
et pena supplicii: dum cura quolidiano cartiis nostre meo : et lux perpetua lucebit alleluja : et eternitas
venenopolluimur: et de reparaiione meliorisvite nullo lemporum preparata est alleluja alleluja. e f. Do-
modocogilamus. Sed quia certum est quod hoc vi- mine probasii me et cognovisti rae : tii cognovisti
deas : qui semper es clemens : el ideoper confessio- sessionem meam et resurrectionem meam. P. Etlux
nem nos ad te redituros expectas: ideo suggerimus. perpelua. 7 . Gloria el honor PatrietFilio et Spirilu
ut apostolo tuo Johanne intercedente: qui invocato Sancto in secula seculorum amen. P. Et lux.
noiuine tuo lelhale a ebibens virus : non soluro ipse B Oratio. Hodie nobis thesaurus nalus est; Require
evasit: sed etiam alios ex eodem exstinctos poculo relro in Natale Domini. fol. 57.
suscilavit. Procul a nobis efficias : et inceiiiivam ' Leciio tibri
Hieremie prophele (' Cap. XXXI),
carnis noslre libidinem : etvirus persuasionis hostis ii). Deo gralias.
antiqui. Ul fide te colentes : sicut Johannem aposto- Hec dicit Dominus. s Vox in Rama audita est:
lura non nocuit oblatum venenum : ita nos non no- lamenlationis fleius et luctus : ploratus et ululatus
ceat laienliura vitiorum virus occullum : proclaman- multus, Rachel plorans filios suos : et noluit conso-
tes atque ila dicentes. Pater noster qui es, etc, lari super eos quia non sunt. Hec dicit Dominus.
Benedictio.Deus eternus : qui Johannem aposto- Quiescat vox tua a ploratu : et oculi tui a lacbrimis :
lum suum pre celeris plus dilexit discipulis : efficiat que est merces operi tuo : ait Dominus. Et reverten-
vos sue parlicipes cbaritatis. ^ . Amen. Quique per tur de terra inimici. Et erit spes novissimis tuis .
eura b Drusianamsuscitavit a somno mortis : susci- ail Dominus. Et revertentur filii tui ad terminos
let vos a torporibus vite carnalis. ^. Amen. Ut eum suos. Audiens audivi ElTraimtransmigrantem. CastU
seinper reiineaiis in pectore : in cujus sinu ipse gasti me et erudilus sum: quasi juvenculusk in do-
promeruit reeubare. ^. Amen. Per misericordiam mihus. Converte me ; et reverlar: quia tu es Deus
fpsius Dei nostri: qui est benedictus et vivit et omnia meus. Postquam enim convertisti me : egi peniten-
regit in secula seculorum. ^ . Amen. tiam : et poslquam ostendisti mihi : percussi femur
Dicat Presb. Dominus sitsemper vobiscum. tf. Et nrieuni.Confusus sum et erubui: quoniam sustinui
cum spiritu tuo. obprobrium adolescentie mee : si filius meus hono-
Chorus. Gustate et videte. rabilis mihi Etfraim : si puer delicatus : quia ex quo
Posl communionem Oratio. Gratias tibi agimus locutus sum Deo adhuc recordabor ejus. Idcirco
Domine Deus et te Deum benedicimus de die in conturbata sunt viscera mea super eum. Miserebor
diem : qui nos in hac die sancte solennitatis tue per- miserans ejus : ait Dominus omuipotens. i^. Amen.
ducere dignatus es: fac nos diem 48 istura sancti 1 Psallendo. Ex ore infantium et lactentium per-
Jobannis apostoli tui etevangeliste per multa curri- fecisti laudem propter inimicos tuos. Ut destruas
cula annorum in pace ettranquillitale suscipere cum inimicum et i defensorera. y. Quoniam videbo celos
fldeli populo tuo. ^ . Amen. luos : opera digitorum tuorum : lunam et stellas
Dicat Presb. Per raisericordiam luam Deus noster quas lu fundasti. P. Ut.
a Ebibensvirus. Sahctus Isidorus (de Vila et morte velustissimum Marlyrologium : V Kal. Jan., Betle-
sanctorum, cap. 75) eadem hahet; et Passio sancti D hem, Nalatk sauclorum Infantium el lactentium, qui
Joannis, quaeuomen Melliti Laudociae episcopi prae- sub Herode pro Chrkto passi sunt. Eadem quoque
fert, apud cl. Floreniinium (In lndic. aposlol., pag. Sacramentaria suncti Leonis, Gelasianum, Grego-
150), de eadem re fuse agil. riana, et Amhrosianum Pamelii horum manyruin
b Drutianam. Apollouius, apud Eusebium, san- memoriam recolunt. In Orationaii Gnthico (Pag. 52)
elum Joannem roorluum Ephesi suscitasse scribit, ut per oscilantiaro quamdam oratinnes de allkione ln-
supra monui. Mellitus ille Laudociae episcopus (In fantwn post festum sancti Juliani collocanlur.
Patsione S. Joannk) refert apostolum Drusianam d Officium.EsdraeIV, 11,23, 35.
suscitasse. * f . Ps. cxxxvin, 1.
e Natale sanctorum Innotentum. Haec fesliviias, ».Cap. XXXI. Vers. 15-20. In Lectionario Luxo-
quae in aliis Natalesanclorum Innocentium, aut bea- viensi eadem prophetia legitur. In Bobiensi Sacra-
lorum Innocentittm, in aliis Naiale Infantum, aut menlario huc die nulla est prophetia.
sanciorwnlnfantum, inquihusdam NecatioInfantum, e Voxin Bama. Ita Matth. n, 18, et LXX. Vulgaia
aut eliam AltisioInfahtum, inscribitur, a Graecisdie cum Hebrsco: Vox in excelso.
29 Decembris celebratur (Menol. Basilii), a Latinis b lndomibus. Vulgala, indomitus.
die 28 Decembris, quamvis de die quo interfecti > Psatlendo. Ps. viu, 3. f . lbid. 4.
sunt nihil certi constet. In vetuslissimo Carlhagi- J Defensorem. lta Iial. et sanctus Augustinus
jiensi Kalendario: V Kal, Jan., Natale sanctorum Vulg., ultorem.
Infanittm, quos occidit Herodes. Corbeiense pariter
207 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS I, 208
Sequentia epistole Pauli Apostoli ad Corinthios j\. Dicat Presb. Dominussit semper vobiscum.^. Et
(« //, cap. I). eum.
0 Lauda. Alleluja. f . Ambulabuntsaneli
i<).Deo gratias. gaudenles
Fratres. Gratia vobis et pax a Deo Palre nostro velut agni pleni pascue. P. Alleluja.
d Sacrificium. Vidi sub ara Dei animas occisorum
et Domino Jesu Chrisfo. Benedictus Deus el Pater
Bomiui nostri Jcsu Chrisli : Pater misericordiarum propter verbum Dei et martyrium suum : et magno
et Deus totius consolalionis : qui consolatur nos in clamore dicebant salus Deo noslro alleluja alleluja.
omni tribulatione nostra : ut possimus et ipsi con- Jtftssa.eCatholicamdileclissimifratres religiosa fides
solari eos qui in onirii pressura sunt: per exhorta- ammonet pietatem : interemptis pro Christo infanti-
tionem qua exhortamur et ipsi a Deo.Quoniam sicut bus cultuin exhibere non luctum: honoris impendere
abundant passiones Christi in nobis : ita et per cerimonias: non doloris. Sacramelilis dare vota:
Chrislum abundet consolatio noslra. Sive autem non lachrymis. Quia ipsum mortis causara habeant
iribulamur: pro vestra exhortatione et salute. Sive quem corone. ipsum odio conslet interesse : quein
consolamur pro vestra consolalione. Sive exhorta- premio. Recte enim in illis a credenlibus laudabatur:
mur pro vestra exhortatione et salute : que ope- inter quos a persequentibus querebatur. Etiam no-
ratur tolerantiam earundem passionum : quas et nos centes Christum non putabant esse: nisi inter inno-
patimur: et spes nostra firma pro vobis. Scientes centes: cuin taroen hoc non haberet veneralio pro
quoniam sicut socii passionum eslis : sic eritis et fide: sed estimatio f pro etate. Quos incerto falsitas
consolationis. perdebal: hos pro cerlo veritas acquirebat. Ubi cru-
delitas impietatis errabat: ibi hostiam suam Salva-
H. Amen.
toris pietas agnoscebat. Scientes igitur illos : sic
Leetio Sancti Evangelii secundumMattheum melius moriendo crevisse: el quod tuuc annis defuit:
(b Cap. XVIII). non meritis deesse. Rogemusut qui suh persecutorutu
In diebus illis : oblati sunt Domino nostro Jesu
manibus perire non dubitanl parvuli: in supplicantium
Chrislo parvuli: ut manus eis poneret: et oraret.
autem eos. Jesus vero ait eis : precibus dignentur intervenire perfecii.
Discipuli increpabant
sinite parvulos : et nolite eos prohibere ad me veni- i<j. Amen.
re : talium est enim regnum cclorum. Et cum impo- Alia oralio. Deus cujus misericordia per utruroque
suisset eis roanus : abiit inde. In illa hora accesse- sexum et per omnem cucurrit etatera : ita plurimum
runl discipuli ad Jesum dicentes. Quis putas major infantibus affecium paterne pietatis indulgens: ut
est in regno celorum. Etadvocans Jesus parvulum : ig parvulos nec ab * Egipto teneri sineres: nec ab
statuit eum in medio eorum. Et dixit. Amen dico evaugelioprohiberi: dum in lege cum patribus eva-
vobis : nisi conversi fueritis : et efliciaminisicut par- derent mundum : et in gratia cum perfectis vocaren-
vuli: non intrabitis in regnum celorum. Quicunque tur ad regnum : atque institutione doctrine: irmo-
humiliaverit se sicut parvulus iste: hic est major in centia exspers mali forraa induceretur exempli.
regno celorum. Et qui susceperit parvulum talem in Dona nobis famulis tuis: ut malicie viribus defe-
nomine meo : me suscepit. Qui autera scandalizave- cati : in usum concupiscentie carnalis invalidi :
ril unum de pusillis istis qui in me credunt: expe- docibilem servemus disciplinis voluntatem. Quo
dit ei ut suspendatur mola asinaria jn collo ejus : mens uec rigida nec superba: sic sit blauda: ne
et demergatur in profundum maris. Videte 49 ne facilis : sic innoceus: ne iniprudens: sic humilis :
contemnatis unum ex his pusillis. Dico enim vobis : ne imbecillis. Quatenus maluro discretionis judicio
quia angeli eorum semper vident faciem Patris mei: sic sufficial probare quod placeat:' ut affectare ne-
.qui in celis est. Venit enim filius hominis salvare sciat quod delinquat. Atque ita salubrero sumat tem-
quod perierat. ^ . Amen. perantiam moderanle coHsilio: ut et siroplicitalem
a Cap. I. Vers. 2-7. Lectionarius Luxoviensis, D nitur; el Benedictus, ille sancti Petri Canonicus (qui
et Sacramenlarium Bobiense Epistolam ex Apoca- circa aiinum 1140 librum Pollicilum scripsit, quem
]ypsi, vi, 9 - 12, exhibent. cl. Mabillonius inter Ordines edidit, Musaei ital.
b Cap. XVIII. Evangelium ex Laciniis cap. xix, tom. II) tradit (Ibid.: p. 130) quod Romani Innoccn-
xviu, Matth. consutum est. Incipita capile xix, 13- tum die nen comedunlcarnem, nec sagimennisi vene-
45; tum adnectitur caput xvm, 1-6; ad ultimum ver- rit in Dominicodie; rationes niysticas lege apud Mi-
siculi 10, 11, ejusdem capitis, adjiciuntur.ln lectio- crologum (cap. 36), Amalariura, aliosque. Porro
nario Luxoviensi, pro Evangelio legitur integrum isla consuetudo hoc loco improbari, videtur. Sane
caput secundum sancti Matlhaei. In Sacramentario sanctus Chrodegangus, in regula (Cap. 74), festivi-
Bobiensi legitur exeodem capite sancti Matthaei13- tatem Infantuminter prmcipuasselemnitatesrecenset.
25. ldem Evangelium in Kalendario Frontonis le- Et in Ecclesiis Galliarum, tesle Amalario, et in mo-
gitur. nasteriis, in officioInnocentum Te Deum canebatur,
» Lauda. Ex Sapienlia, xix, 9. et in MissaAlleluia et Gloria. Soli quidem clerici
,J Sacrificium. Apocal., vi, 9. usum Romanum imilabanlur.
6 Catholicam. ln Lilurgia Gregoriana consueta f Pro mtate. SanclusCyprianus (Epis(. 56): JEiat
laetiliaesigna in festiviiate Innocentium praeterrnit- necdumhabilk ad pugnam idonea exsiitil ad coronam,
lunlur. In officionon dicitur 2'e Deum, iu missa non ut appareret lnnocentesesse qui propter Chrislum ne-
canitur Gloria, nec Alleluia, sed ejus loco tractus canlur, Irifantia innocens ob nomen ejus occisaesl,
dicilur, nec in fine Ile, sed BcnedicamusDominoca- s jEgypto. Exodi x, 9; xiv, 37.
209 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 210
imiletur infanlium : et fortitudinem vindicet pugna- Ji illis defuit serroo : quos consiat perire pro verbo.
toruni. ^. Amen. bocuit esse vocera sanguinis mors fralerna: infautia
Pos( nomina. " Deus omnipolentie ac benignitatis: quam intellectus non adiit: exitus coronavit: 0 ne-
Deus misericordie ac pielatis : qui belhleemitice ac fandi furoris immanitas ipso quo periinebalur vul-
domiuicecivilali pro temporalihus erumuis gaudia nere: porlabstur occisuset tenerum peudebat cada-
eterna tribuisii : ut Rachel sanctos plorans filios ver in capullum: plus lactis c egrediens : quam
suos: que proferebat ex dolore luctum : nollet ex cruoris. Sic dulcia Christi ubera parvulorum labia
consolalione solatium : que licet videretur de praa- suxerunt. El qui tunc non poterant discernere quid
senti infantium amissione conterrita : erat tamen sitirent: nunc hahent in gaudio quod biberunt. Unde
beala : ac de martyrum perpetuitate secura. Da merito tibi Domine omnes angeli non cessant cla-
cunctis Domine in hoc loco consistentibus ct uni- mare ita dicenles. Chorus. Sanctus. Sanctus. San-
verse plebi istius loci : ul sic habeant ex sancte ctus.
vile conversatione palmam : sictit habuerunt parvuli Post Sanctus. Vere sanctus : vere benedicSus es
ex passione victoriam : quo eoruui meritis : et salus Nazarene: qui ex ore infantium perfecisti laudem.
viventium : el defunctorum requies impetretur. ut non humana sed divina confessio nasceretur : et
$. Amen. immatura loquendi etas agnosceret : quem periti
Ad pacem. b Deus qui martyrio innocentium par- lege nescirent. Fer te Domine ac Redemptor eterne.
vulorum triumphalem hunc diem esse fecisti: et Post pridie. Oado.Tibi soli Ghriste Dominea nobis
exempla ad angendam ecclesie tue fidem proficieijti- gloria et honor gratiarumque actio datur: qui fecisli
bus tribuere dignalus es: dum beatissimi infantes parvulos per ignotam temporis mortem pervenire ad
illi eliam passionem hodie prompte c vicerunt. Da elernitatis beale hereditalem.Quiglorificatus es melius
huic populo tuo nomini consecrato per consimilis in eorum sanguinis voce: quam in etatis professione.
gratie admirationem meritorum similium dignitatem: Apud quem non est quesila cognitio ralionis : in
ut ad hanc sanctorum infantium beatitudinem et pro- quibus coronala est materia parvitatis. Tribue
feclum fidei et pacis semper ascendat. proinde nobis illis inlercedenlibus : et deesse in
3. Amen. quo male sumus: et adesse in quo semper bene tecura
Inlatio. Dignumet justum est omnipotens Pater : vivamus. £j. Amen.
nos tibi gratias agere semper: et Jesu Christo filio Ad OralionemDominicam.
tuo Domiuonostro: cujus suscepte in carne nativi- Oratio. Fratres charissimi Martyrum parvulorum
tatis infantiam sic rex irapius ac profanus expavit: C exempla incitent nos ad virorum fortium acta. Et
ut cogeretur metuere, quem non merebaiur agnos- sicut illorum vox sanguinis clamavit ad Deum: ita
cere. Et habel conscientia dejecta tremendum: nos unita pietatis voce exclamemus ad celum : et di-
quem uon habebat superbia peritura dejectum. Hic camus in terris. Pater nosler, etc. '
ipsum specialiter perire volens: quo inveoire posset; Benec/tcuo.Dominus Jesus Christus : cui parvulo-
ignarus omnes jussit infantes interfici: si fortuitu
ruin non vox etatis: sed effusio sanguinis laudem
usque ad ipsius caput membris 50 pereuntibus per- dedit: clamorem vestre confessionis miseratus ac-
d
veniret: et regalem necera vagantis gladii funera cendal.
Sic furoris insania l^.Amen.Qui illos moriend: aclione: non
prebella compingeret. decepti certamine coronavit: ipse det vobis
fecit martyres esse per mortem : qui adhuc confes- expugnationis
contra omnia spiritualia Lnequicie gloriari spirituali
sores non erant per etatem. Et ubi non accessit victoria.
: cessit felicilas : ^. Amen. Et qui illos non ex elate: sed
possibilitas judicandi pereundi ex sanguine consecravit: ipse vos nou pro opere
Christura igitur in omnium visceribus ceca litloris
manus mucrone querebat: et cum non inveniret condemiiet: sed pro sua miseratione juslificet. t%.
Amen. Per misericordiain ipsius Dei _etc. Dominus
ignorantia quem interrogaret: non discernebat im-
sit semper vobiscum.
prudeniia quera feriret. Eratdecretus ad occidendum: jy
qui uon eral idoneus ad loquendum. Sed nihil laudis Cnorus. Gustate et videle.
derogat infantibus non loquentibus. Plus est enim Oratio. Posi Communio.Gratias agimus tibi. Quere
catisa clamare quam lingua. Nec prejudicat: quod in natale Domini fol. 40.
* Beus. Haccoratio eadem est atque colleciio se- martyrik lnfanlum slalim cmpit.Sanctus Hilarius (In
quitur in missa Infantium MissalisGallo-Goihici. In cap. i Maiih.) de infanlibus ab Herode occisis ait:
Sacramentarie Bobiano eadem quoque est, sed bre- Non enim ii erant qui morlui pulabanlur; in mlemila-
viialis causa dimidiata. tis enim profectumper marlyrii gloriam efferebantur,
b Deus. Iniiiuro hujus oralionis in Sacramentario His sirailia apud Patres tam Latinos quam Graecps
Bobiensipro tota eralione post pacemadhibeliir. recurrunt passira, cumde iislnfantibiisloqtii eoutingjt.
e Vicerunt. Ecclesia hosce infantcs Chrisii causa d Begalem necem. Sanctus Leo (Serni. 5 ae Eni-
inlerfeelos inler martyres ab iniiio recensuit. San- phania) : Herodes enim in omnes Belhlehempuerof
cius Irenaeus (Lib. in, cap. 18): Chrislus ipse infans rabiemcrudelitaiiseffundit mstimansfore ut nullo
cum infanles.hominum martyres parans Sanclus illic puerulo non occisooecidereturChristui.
Cyprianus (Epi«(. 56 ) seribit : Chrkti nativitas a e Egrediens. Lege egerens.
£H MISSALE M4XTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 21»
° )N SANCTlJACOBIFRATRISDOMINI. Aet Alexander : quoi.' tradidi Salhane : ut discant
Ad Missam. Officium. non blasphemare. i Obsecro igitur primuni omniutu
. Gloriam et magnum decorem. Require in sancti Sa- fieri obsecraliones : orationes : postulationes ; gra-
Smini fol. 25. liarum actiones. Pro omnibus hominibus : pro regi-
Oratio. Hodie nobis thesaurus. Require in natale bus : et pro omnibus qui in sublimilate sunt; ut
Domini fol. 37. quietam et tranquillam vitam agamus : in omni pie-
tale et caslitate. Mocenim bonum esl et acceptum
Lectio libri saptentie Salomonis (b Gap. XV111).
" coram Salvatore nostro Deo. Qui omnes hoinines
4. Deo gratias. vult salvos fieri: et ad agniiionem veritatis venire.
Teligit <=jusJum tentatio morlis : et commolio in Dominusenim Deus : unus et mediatorDei et homi-
heremo facla est multiludinis : sed non diu perman- nura horao Christus Jesus. Qui dedit redemptionem
sit ira tua. Properans enim homo sine querela d pro- semetipsum pro omnibus : lestimonium lemporibus
pugnavit proferens servitutis sue scutum orationem : suis. in quo positus sum ego predicator et aposlolus
et per incensura deprecationem alligans. Restitit ire k et magister. Veritalem dico : nou menlior. Doctor
et finem imposuit necessitati: ostendens quoniam gentium in fide et verilate.
tuus est famulus. Vicit autem turbas non virtule B 0). Amen.
corporis : sed e armature potentieque verbo vexato- Evangeltum.
rem sobjecit:f juramenta parentum commemorans: Una dierura Domiiius noster Jesos etc. Quere in
cumenim jam « catervatim cecidissent super alteru- feslo Sancti Clementk Pape (ol. 21.
truiu morlui: intersletit: et aroputavit impetum et 1 Lauda. Alleluja, f. Beatus homo quem tu eru-
divisit iilam que ad vivos ducebat viam. In veste disti Domine : et de lege tua docuisli eum. P. AI-
enim poderis quam habebat: totus erat orbis terra- leluja.
ruin : et parentum magnalia in quatuor ordinibus m Sacfificium. Justiciara tuam Domine non abs-
lapidum erant sculpla: et magnificentia tua in diade- eondi in corde meo : verilaiem luam et salutare
maie capiiis illius inscripta. B). Amen. tnum dixi. non celavi misericordiam tuam et veriia-
b Pmilendo. Os justi meditabitur sapientiam : et tem tuam. A congregatione multa alleluja. » f. Ia
lingua ejus loquetur judicium. f . Lex 51 Dei ejus capite libri scriptum est de me ut faciam voluntaiem
in corde ipsius: et non supplantabuntur gressusejus. tuam : Deusmeus volui et legem tuam iu medio cor-
P. Etlingua. dis mei : bene nunciavi jusliciam tuatn in Ecclesia
- Sequentia epistole Pauti apostoli ad Timolheum magna. P. A congregatione.
(i /, Cap. 1,11). C Mtssa. Leiare sterilis que non paris : gaude ni-
Deo gralias. mium quod habes premium : nou tantum per inte-
Chaiissime. Hoc preccptum commendo libi fili gritatem meutis : sed et per dignitatem illibate car-
Timothee .secundum precedenles in te prophetias ; nis. Maguutn tibi siquidem est premium : si servas
ut milites in .illis bonam miliciam : habens fidem et pudicitiam corporis : magnificenlius si conserves et
bonam conscientiam. Quam qtiidam repellentes : Gordis. Intuere gloriam Jacobi: qui dignus est nun-
Circa fldem naufragaverunt: ex quibus est Himineus cupari ° fraler Domjni. Esloque constans in Domino :
a In sancti Jacobi fralris Domini. Minimedubium 0 Ffater Domini. Sancttim Jacobum primum Hie-
est quin Mozarabes hac die in Missaet oflicio cele- rosolymorum episcopum divus Paulus ( Gaial. i, 19)
brent natalem passionis sancti Jacobi fratris Domini, et antiqui omnes fratrem Domini conslanler appel-
cognotnento Justi, Hierosolymorum episcopi, eisi lant. Josephus quoque (Anliquilai., lib. x, ca$. 9)
tilulus qui summis paginis inscribitur, et Kalenda- Jacobum hunc dicit frairem illius Jesu qui dicebalur
ria, tam Breviario quam Missali praelixa, festum Christm. Uude et a Graecis aSelfoOtoi, frater Dei,
Transldtionis sancti Jacobi exhibeant. Vide plura de et Ecclesia Hier.osolyniitana bonoris causa sedes
hac re in nota ad Breviarium. Theadelphica cggiioniinatiir. Id autera appellationis
b Cap. XVIII.\ers. 20-24. sancto Jacobo a'dh:csit, uoii qtiod ex Deo natus fue-
« Jusium. Vulg. etGraec, Justos. r. rit, ut Christus Dominus (Dial. impaiibiik, inter
d Propugnavit. In Vulgj et Gr. non reperilur. v
operaTkeodoreli), neque quod beatam Virginem ma-
e Sed armalurm. Vulgaia : iVecarmaturm petenlia, trem habuerit, ut impii cfUidamasserere non dubi-
sed verboillum qui se vexabat subjecit. taverunt, de quibus sanctus Hilarius (In Matth: c. i),
* Juramenta parenlum. Vulgata addit : Et testa- sanclus Hieronymus (Adv. Helvidium), sanctus
menlum commemorans. Epiphanius (Hmr. 78 Aniidicomar.), Anvbrosiaster
s Catervatim.Vulg., acervalim. (In Epist ad Galat. c. i, 19), sed, ve.1quia erat filius
h Psallendo. Ps. xxxiv, SO. f. lbid., 31- sancti Jo-ephi ex alia uxore, ut antiquorura plurimi
' Cap.l. Vers. 18. n, 1-8. tenuerunt: in his Eusebius (Hkt. I. u, c. 1), sanctus
i Obsecro.Initium capitis secutidi. Epiphanius (Hwr. 66,78),sanctus Gregorius Nysse-
k Et Magisler. Nec in Vulg. nec in Graecolegitur, nus (Orat. 2 de Resurtect.), Ambrosiaster (In Episl.
neque apud Theodoretum , Primasium et divum ad Galat. c. i), sanctus Gregorius Turonensis (Htst.
Chrysostomura. Fraitc. /. i, c. 22); vcl, ut alii melius doceni, quibus
1 Lauda. Ps. xcm, 12. Vulg. et sanclus Augusti- evangelistae (Maiih. xxvn,55; Marc. xv, 14; xvi, 1)
nus, etudieris et docuerk habent. faveut, quia Jacobns natus erat ex Maria, sorore
° Sacrt/Soum. Ps. xxxix, II, 12, a congregalione beate Virginis, et Cleopha fratre sancti Josephi. In
multa legit sanctus Augusiinus. Vulgata, concilio his sunt sanctus Chrysosiomus(In Epkt. ad Galat.,
nmlte. LXX, a Synagoga multa. c.i), Theodoretus (/« £pts(. adGaiat., c.i, 19),
a t. Ps. xxxix, 9; xxx, 10. sanclus Hieronymus (De Viris illustribus, cap. 2).
213 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 214
el ejus mereberis computari collegio. llli etemm soh JA. festum Jacobi apostoli tui summe te flagitat precibus
ingredi licuit a sancta sanctorum et merito. Ut qui ut sicut idem ab omnibus cognominari proraeruit
b ex utero matris gestabat castimonie puritatem : f justus : ila nos roereamur in melius mutatis mori-
adipiscerelur in interiora templi veram a Domino bus remota vanitate : et esse et appellari tara jusii-
claritatera. Ideoque hunc digne susiulit hec passio cie culiores : quam misericordie eectatores. Obti-
ad paradisum : et castitas exaltavil usque ad celum. nentes apud te dum vivimus : et nobis pietatis tue
Nam elsi qui similia ascendunt certamina si inlesi solacium : et defunciis beatitndints locum. quo cliiic
viriliter dimicando permaneant : parili exornantur misericordia tua in nobis miseris ostendatur : et
corona. post justificantis io nobis reumneralio declaretur.
^. Amen. 4. Amen.
Alia Oratio. Molta quidera erant replicanda quan- Ad pacem Otatio. Deus qui beatissimura Jacobum
lam habeat castimonia gratiam : sed quod ex con- Apostolum tuum a Phariseis ex alto precipitatum :
servato pudore eonfertur a Deo : humana lingua non valentem efficis et robustum. cum fides tua inter
valet proferre ia medio. Cum et inestimabile sit undas evexerit Pelrum : hunc ex alto salvaret ela-
quo'd speratur : et gloriosum quod acquiritur. Qui psum. Tu ecclesiam tuam inter procellosas comroo-
eniin carnem roentemque suam geslat: « ul Johan- " tionum 52 seeuIaTiuinundas pius gubernator tuere.
ntfs et laeobus pudicam : pectoris Christi Domini et quotidie gubernationis amminiculo ad portuin sa-
esse merebiiur * recuba. Nec enim quispiatn in san- lutis eam facito pervenire, quo hic liberata a ma-
ctum pecti» poterit recumbere; qui non suura do- lorum pressuris : ad te perveniat in abundantia
niicitium mundum certaverit custodire : illosque so- pacis. i$. Amen,
lum puto quod • digne suscipiet Christus in requiem : Inlaiio. Dignum et justum est: equum vere et
quos aut inlegritas mentis commendat : aut cruoris pulchrum est: nos tibi gratias agere : Domine sancte
effusio juste defibat. Unde precamur te Christe Dei Pater omnipotens : et Jesu Christo filio tuo Domino
filius et Salvator noster; ut hujus viri jusli suffragio nostro. Cujus ineffabilibus diviliis ditatus est nomine
ecclesiam tuam liberes ab adversis ; qui eaia ejus Jacobus : qui semper vocatus est justus: ut qui pro-
dignatus es ampliare doctriuis. missa justis premia populis predicabat : justi uomeu
$. Amen. merito « subjetaret. Mec defuit nomini sancto pro-
Posl nomina. Exullans plebs tua Domine in hoc nomini sacro martyrium a plebe impia irrogalum :
a Sancta Sanctorum. Hcgesippus, apud Eusebium (Hmr. 58, Fa/estdnornm) scribit: Joannes quidem et
(tib. II, c. 22), sanctns Epiphanius (llccr. 29), san- < C Jacobus filii Zebedmimanserunt in virginitate, neque
cius Hieronymiis(DeVir. itlusir., cap. 2) apeiie scri- nuptias contraxerunt. Suspicor hanc orationem de-
bunt sancto Jacobo fralri Doiuini soli ticitum fukse sumplam esse ex missa quae olim (ut est in Missali
ingredi sancla tanclorum. Scaligerus, in suis aniroad- Gallb-Gothico et in Sacramentario Bobiensi) de
versionibus ad Chronologica Eusebii (Pag. 177, duobus fratribuS Jacoho et Joanne apostofis diceba-
col. 2 ei seqq.), mulia congerit ad ancloriiaiein He- tur, et sane suspicari licebit in quibusdam Ecclesiis
gesippi infriugendam; quae fuse postea prosecutus Hispaniae olim una curo sancto Joanne celebrari
esl Arnaldus, cujus difficuliaies Galliceeditaesunt ad consuevisse diem pa«sionis, aut ordinationis sancti
calcem tonii primi Hisl. Eccles. Tillemonlii. Coulra Jacobi fratris Dominidie 27 Decembris. Sane ex
Scaligsrum Petavius conaiur lueri llegesippum in Epiphanio constat (Hmr. 78, Antfdtcom.) hos tres
notis ad Epiphanium (Hmr. 78 Anitdicom., n. 4, p. apostolos caelibesyixisse, et de sancto Jacobo fratre
332 et seq.), et Tillemontiuseumdem tuetur (Tom. I) Domini scribit sanctus Hieronymus (Adv. Helvidium)
tam in Xita sancli Jacobi (Ari. 5 et 7) quam in notis eum perpetumvirgmitatis cultorem exstiiisse.
10, 17, et in notis marginalibus contra dilficullates d Recuba. Fortasse. recubus.
Arnaldi. Hanc rem tolam ad exatnen iterum vocat e Digne suscipietChrktus. Non ait Christum om-
reverendissimus Paier F. Antonius Orsi, ordin. prae- nino non susceplurum in requiem quos aut marty-
dicatorum sacri palatii apostolici magister, in eru- rium aut integritas mentis non commendat; sed opi-
dito et praeclaro opere quod de Hisloria Ecclesia- nando ait Christum digne non suscepturum in re-
stica ltalice edidit (Tom. /, lib. u, p. 214 et seq.). quiem, nisiquos, etc. Crjeierumcastitas, ut auctor
Nodus sane Gordio indissolubilior est. Nam si lidera T. i est sanctus Cyprianus, simodo ille auctor sit libri
Hegesippo habes, ut alia plura omittam, incredibile ide Bono pudicitiae, ad orones omnino pertinet; ea
videtur concessum luisse soli Jacobo, episcopo Chri- enim non solum in virginibus, sed in conlineniibus,
slianaeplebis, ingredi sancta sanclorum, quod lex et eliam in matrimohiisinven*ilur. Qui autem fomi-
non nisi summo Judaeorum pontifici, idque semel in cati aut mcechali fuerant, aegre, nec nisi post mul-
anno, permitiebat. Difficultateraquidem minuit, sed tOrura annorum exaciam poenitentiam, ad commu-
noii cliiuit, quod notat P. llalloix (ln Hegesippum, nionem Ecclesiae recipiebantur. At si iterum in ea-
p. 722) in textu Graecoscriptum T« &yut}sancta, et dem prolapsi fuissent peccata, poetiiteniia illis mini-
ila revera legitur in Editione Valesii; additque Peta- me concedehatur. Non igitur mirandum si anliqui,
vius sancla aliquando sancta sanctorum deuominari. juxta suorum temporum disciplinani 'loqnemes,
At ex alia parte si Hegesippum mendacii damnas, dura de iis sentire videnlur qui in conservanda
quod durura est, cogeris simul omnem aiitiquitaLem, menlis et corporis integritale negligeiuiores fuerint.
quaeei fidemhabuit, el inter caeteros Eusebium Cae- Lege quae sanclus Cyprianus io tractalu de disci-
sariensem, et sanclum Hieronymum, viros rerum et plina et habiiu virginum scrihit, qui sane longe
consuetudinuui Judaicarum periiissimos, temere abfuit a dograateNovatiani.
credulitatis dauinare. * Justus. Eusebius (Hist. EccL lib. 11, c. 1) : Ja-
'>Ex uiero tnatris. Hegesippus apud Eusebium cobus, qui ob eximiam virlutemJusius est ab antiquk
(L. II, c. 22) de sancto Jacobo ait: Ilic ab uleroma- cognominatus.
iris sanclus fnit. * e Subjetaret. Lege : Jusit nomen merito eum sn&-
c Ut Joaunes ct Jacobus. Sanctus Epipliaiiius sequereiur.
215 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1S1D0RI. — PARS I. 216
ctim ab eis et templi sublimatus a pinaculo et inde, A regat suffragio. Cuique olim remunerandam
predi-
dejeclus pro nomine filii tui lapidibus impressis cans :
exhibuit fidem nunc precibus impendat salu-
b
obruilur. Qui dum tot turideretur saxis quotque lem : ut eam tueatur patrociuio indefesso : ob cujus
flagellis : inler suprema supplicia advocat miseri- edificationem raeruit de cnnsumniato exultare mar-
cordiam tue pietatis aroicam : non immemor prece- tyrio. Per te Domine ac Redemplor eterne.
plorum Magistri et Bomini persecutoribus ad percu- Post pridie. Conserva Deus in nobis tue tniseri-
tiendum terga prebebat: et parciturum te Dominum cordie donum : qui in Jacobo et meritorura et no-
liis flebili oratione rogabat. In hujus ergo honore minis beneficium gralie conservasti collatum. Cum
ob"Ia*tionesquas sancto nomini tuo offerimus omui- non immerilo cognominatus est juslus : qui justicie
potens Deus : lrbenter suscipe mitis atque placabilis : operibus habeatur idoneus. Et ideo te rogarous et
nosque tuis semper facilo inherere mandalis. per petimus : ut in hac solennitate d passionis ejus hoe
ipsum quem collaudant omnes angeli atque archan- sacrificium serenus accipias: sanctifices : el pietate
geli: throni: dominatione's: et polestates ila dicen- solita benedicas sumemibusque ex eo donum san-
tes. Hj. Sanctus. Sanctus. Sanctus. ctificationrs impendas. ^. Amen.
Post Sanclus. Vere sanctus : vere benedictus Do- Ad orationem Dominicam.
iuiiius noster Jesus Christus filius qui fihram germi- B 1 Sit Christe Deus Jacobus Apostolus tuus apud le
uis sui m Jacoho tanta sublimitatis gloria extulit : emundalor facinoris nostri : qui carne fraler extitit
ul eum etc sacerdolio dignum : et martyrem pro se tibi : sit pro nobis advocatus piaculis : qui tibi fuit
efiiceret gloriosum. Cum idem vir Dei sanctus et affinis. Silque nobis patronus : qui tuus fuit ex ad-
commissos predicatione presentes imbuit populos : vocatione e discipulus. Ut precepta orandi que in ler-
et passionis exemplo instruit securos. His igitur Deus ris posilus discipulis ostendisii : hic luus inartyr
Pater ecclesiam quam vivens edocuit verbo : nunc tibi commeudet prece : qui ea a te propria percepit
* Pinaeulo. Notat P. Halloix (In
Hegesippum, panos hac die memoriam passionis sanctt Jacobi
pag. 726) pinnaculura boc loco non accipiendum lratris Domini recolere, et sane die prima Maii nihil
esse pro suprema interioris templi pinna in acumen de eo agunt. Sanctus Jacobus diebus paschalibus
desinente, sed pro edito quodam loco exterioris martyrium subiit, et in aniiqnissiinis Occidenlis
templi, in quo plures simul consistere poterant. Martyrologiis Epternacensi, Corbeiensi Dacherii,
b Qui dum. Sanctum Jacobum lapidibus obrulum Gelonensi, Lucensi Florenlinii, sancti Cyriaei ad
fuisse testaniur Josephus (Antiq. tib. xx, cap. 9), Euse- Thermas , aliisque bene niuhis dies passionis ejus
bius (Demonst. Evang. iib. vn, eap. 1; Hkt. Eccl. viu Kal. Aprilis inscribilui; sed quia circa hoc tera-
lib. II, cap. 22), sancius Hieronymus (De Viris illu- C < pus passio Christi in universa Ecclesia coliiur, cre-
siribus, cap. 2), Hegesippus et Clemens Alexandri- dibile est Golho-Hispanos in linem tneusis Decein-
nus, apud Eusebium (Hist. Eccl. u, c. 1, 22), qui bris feslum sancli Jaeobi fralris Domini transiulisse,
addunt sancium Jacobum, de ediio templi loco de- et sane in plerisque Marlyrologiis ordinaiionis ejus
jectum, cum pro populo, a quo lapidibus petehatur, dies 27 Decembris comraejnoraiur.
Deum oraret, fullonis vecte capite percussum inter- e Discipulus. Eusebio (Hist. F.ccles. I. I, c. 12)
iisse : id autem inter Hegesippum et Josephum di- sanctus Jaeobus aperte unus tepluaginia discipulor
scriminis est, quod Hegesippus sanctum Jacobum a rum dicilur. Sanctus Epiphanius (Umr. 79, Coltyri-
plebe, seditione concitata, sine ullo magisiratus im- dian.) nominatim recenset duodecim apostolos, et
perio, interfectum exhibet, nec de ullo qui cum eo in his Jacobum Alphaei, liun exlra hunc nuraerum
passus sit loquitur. At Josephus (Anliq. lib xx, c. 9) Pauluro, Barnabam et Jacobum fratrem Dumini no-
scrihit Ananum Juniorem, secta Saducaeum, Pontifi- minatim compellat. Sanctus Hieronymus (In cap.
cem, cum naclus esset opportunilatem quod Festus xvu Isaim, vers. 7) praeter duodeciro apostolos Ja-
mortuus essel, et Alhinus, quem Nero procuralo- cobum fralrem Domini et Paulum recenset, ut sint
rem Judaeaeconslituerat, adhuc in iiinere versaretur, quatuordecim qui Apostoli noniinabantur, idemque
convocato judicum concilio, sanctum Jacobum alios- (InEpist. ad Gatalas), scribens : Quodautem, exceptis
que quosdam impietalis damnandos curavisse, et duodecim,quidam vocenlurapotloli, illud in causa est,
eosdem statim populo tradidisse lapidandos. omnes qui Chrktum viderant, et illum poslea prmdi-
c Saeerdotio dignum. Hoc est epkcopatu, ut san- cabant, fuisseapostolos appellatos, satis clare innuit
clus Isidorus (De off. Ecct., l. u, cap. 5), concilia . se opinari sanctum Jacobum frairem Domini fuisse
Toletana, et Missale nostrum passim loquuntur. D * soluin e discipulorum numero. Caeteruman "Jacobus
Sanclus Chrysostomiis (Hom. 38, inEpisl. adGa- Alphaei distinguendus sit a Jacobo fratre Doraiiti,
lalas) sanctum Jacobuni ab ipso Chrislo episcopura vetusta est et saepius agitata qua&stio,de (|ua consule
ordinaturo scribit, cui consentire videiur sanctus Henscbenium (Apud Boltand., tom. I Maii, p. 18 et
Hieronymus (In Epkt. ad Galatas). Eusebius (Hkt. ser/.),Florentinium (In Breviar. Apostol. exereitaiione
Eccl. lib. vn, c. 14) ait Jacobum a Christo et aposto- secunda), Tillemontium (Collect. ad Hitt. Eccles.,
lis fuisse ordinatum, idemque ipse Jacobus apud tom. 1). In Vila sancii Jacobi fratris Doiuini, pro
auctorem Constitulionum aposlolicarum (lib. \m, utraque opinione citatur divus 1'aulus, qui tameii
c 35) teslatur. Ut aliis placet, ab apostolis consti- neutri aperte patrocinatur; nam exeo quod(/ Cor. xv,
tutus fuit episcopus Hierosolymitanus. Ambrosiaster 7) dicat Clirisiuma morie susciiaium visum esse
(In Epist. ad Galatas), Eusebius (Hist. Eccl. I. u, undecim...deinde... Jaccbo, deinde apostolit omnibus,
c. 1), Clemens Alexandrinus, apud Eusebium (Ibid). non bene colligilur Jacobum ex nuraero uudecim
Nec ab hac opinione multuin recedit quod idem Cle- apostolorum non fuisse, sed solummodoquod Jacobo
roens Alesandrinus (Ibid.) tradit, sanclum Jacobum singillaliro visus est Christus; neque ex eo quod
fratrem Doroini e.piscopumordinatum esse at>apos- Apostolus (Galat. i, 19) scribal : Alium auiem Apo-
tolis Pctro, Joanne et Jacobo Zebedaei, additque stolorumvidi neminem, nisi Jacobum ftaltem Domini,
Eusebius (lbid.) hoc couiigisse posl raartyrium recte infertur ex numero duodecim apostolorum Ja-
sancii Slephani. cobuni fratrem Domini fuiss»: nam, ul animadver-
d Passionis ejus. Vel hinc
aperle paiet Golho-His- tunt sanclus Hieronymus el sanctus Chrysostomus,
217 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 818
in aure : quo effectum capiamus in his verbis cum A vissimus. Manus quoque mea fundavit terram : et
ad patrem proclamaverimus e terris. Pater noster dexlera mea mensa est celos. Ego voco eos et sta-
qui es in celis. bunt 53 simuU Congregamini omnes vos : et au-
Benediclio.Christus Dominus quem predicare in- dile : quis de eis annunciavil bec ? Dominus dilexit
ter Phariseorum cuneos Jacobus non veretur : inlre- eum. Faciet voluntatem suam in Babylone : et bra-
pidos vos pro sui nominis defensione efficiat ad lo- chium suum in Chaldeis. e Ego locutus sum et vo-
quendum. i^. Amen. Ejusque precibus vos susiollat cavi eum : adduxi eum : et direcla est via ejus.
in celo : quem pro se passus est persequentium Accedile ad me et audite hoc : non a principio iu
marnibusprecipitari ab alto. ^ . Amen. Ut ad eum abscondito locutus sum : ex tempore antequam fie-
presenlem respuentes vitam remuneraturi pervenia- ret ibi eram. Et nunc Dominus Deus misit me : et
tis : cum quo nunc idem apostolus collisis cerebris Spiritus ejus. Hec dicit Dominus Redemplor tuus
lelaiur de consummata gloria passionis. $. Araen. sauctus Israel. Ego Dominus Deus tuus docens te
Per misericordiam ipsius etc. Dominus sit semper utilia : gubernans te in via qua ambulas. Ulinam ad-
vobiscura. i>).Gustate et videte. tendisses mandata mea : facta fuisset quasi flumen
Posi communio.Gratias tibi agimus. fol. 40. pax tua : et justicia tua sicut gurges maris.f Et fuis-
B set quasi areua semen tuum : et stirps uteri tui ut
» LNCIRCUMCISIONEDOMINI.
b lapilli ejus : non interisset : et fuisset nomen ejus
Ad Missam. Gfficium. attrilum a facie mea. Egredimini a Babylone : fu-
Dominusregnavit decorem c induit alleluja. f. In- gite a Chaldeis. In voce exullationis annunciate : et
duit Dominusfortitudinem et precinxit se. P. Allc- audilum facite hoc : et ferte illum usque ad extre-
luja. f. Gloria et honor Patri et Filio et Spirilui roum terre. Et dicite. Redemit Dominus servuiu
Sancto in secula seculorum araen. P. Alleluja. suura Jacob. ^ . Amen.
Oratio. Hodie nobis thesaurus. Quere in Nalate « Psallendo. Notumfecit Doroinussalutare suum :
Domini fol. XXXVII. ante conspectum gentium revelavit justiciam suam.
Lectio Esaye prophete (Cap. AXLVIII). f. Viderunt omnes Onesterre salutare Dei nostri :
Hec dicit Dominus. Audi me Jacob : et Israel jubilate Domino omnis terra : cantate et exultate et
quem ego voco. Ego ipse ego primus : et ego no- psallite. P. Ante.
aliqui, qui non erant de numero duodecim , apostoli hujus solemnitatis certum aliquod testimonium. Nam
vocabantur, et in-his ipse divus Paulus qui se con- concilium-Turonense u (Can. 17) aperte Kalendas
slanter Apostolumappellat. Graeci Jacobura Alphaei „ Januarii de festorum numero excipit, et statuta Eccle-
a Jacobo fratre Domini distinguunt: hunccoluntdie " siaeRhemensis (Apud Labbe,Concilior. t. V,col. 1695)
23 0ctobris, Jacobum Alphaeidie OOctobris (Menol. quae Sonnatio episcopo, ei qui an. 625 concilio Rhe-
Batil., Menma).ln Martyrologiis quoque antiquiori- mensi praefuil,tribuuntur, opus sunt recenlioris aevi,
bus Latinoruin Jacobus Alphaeisignatur die 22 Juiii: ut animadvertit P. Longueval, eruditus Historiae
ita in Epternacensi, in Corbeiensi Dacherii, in Gelo- Ecclesiasticae Gallicanae scriptor (Hist. Eccl. Gall.
ncnsi, in Lucensi Florentinii, et in aliis haud paucis. tom. III, l. ix, p.459),ex Hispania brevi in Galliam,
Dies vero passionis sancti Jacobi fratris Domini in inde in Germaniam festivitas Circumcisionis propa-
iisdem aliisque tabulis ecclesiasticis die 25 Martii gata est, ut probantstatula sancti BonifaciiGermaniae
legitur. Quare cura dies passionis diversus inve- apostoli et martyris,(Sptct/. Dacher. tom. IX, p. 66),
niatur, cum plurimi ex antiquis Jacobum Alphaeiin quibus praescribitur, ut CircumcisioDomini Kal. Ja-
nuraero duodecimaperterecenseant, etaliquid Jaco- nuarii observelur immunis ab omni opere servili. Et
bum fratrem Domini ex numero duodecim aposlo- antea, Missale Gallo-Goihicum,Sacrameniarium Bo-
lorum excludaut, mihi, spectata antiquoruin aucto- biense.et Lectionarius Luxoviensis Kal. Januarii ce-
ritate, credibile videtur Jacobum fratrem Domini lebrant Circumcisionem Domini. Libri antiquiores
aliuin esse a Jacobo Alphaei; el libri liturgici Lalino- Liturgici ct Marlyrologia, vel actavasDomini, ui Gela-
rum, quamvis a pluribus saeculiseosdera distinguere sianum em. Thomasii, et Ambrosianum Pamelii, vel
nou videantur, raro taraen eosdem distioguendos CircumcisionemDomini, ut Missaleet Breviarium Mo-
esse negant. Neque ex eo quod in aliquibus Marty- zarabum, vel utrumque, ut pluraque Martyrologia
rologiis die 1 Maii signetur festivitas sancti Jacobi commemorant. Caeterura, qui circumcisionis myste-
fratris Domini, in aliis sancti Jacobi Alphaei,sequi- -D rium dislincte colunt, non pauca de Incarnalione, de
tur liunc unum eumdemque esse apostolum Jaco- Infantia [Christi, et de octavis Nativitalis miscent, ii
bum, qui pluribus noroinibus appellatur. Sed lan- vero qui octavarum Domini diem celebrant, Circum-
lutn sequitur iu aliis Ecclesiis et Martyrotogiis com- cisionem non praeterraittunt, et in omnibusvetuslio-
memorari Jacobuni Alpbaei, in al.iis vero Jacobuin rihus liturgiis, hac die, aliqua invenire est quibus fi-
fralrein Domiui. delium mentes contra profaiios paganorum ritus prae-
«/n Circumcuioneflomtni.Ineuntesaeculovu Gotho- muniunlur.
Hispani Kalendis Januarii novum aiinum cum jejunio b Officium.Ps. xcn, 1.
iucipiebant(Conc. Tolel. iv,can. 11; S.lsidorus, de c lnduit. Ita Ital. Vulg., indulus est.
offic.lib. i, c. 40) et ad vesperam missaroCircumci- d Cap. XLVIII.Vers. 12-20. in Luxoviensi legitur
sionis celebrabant (Orai. Goth. pag. 40). Idero mos in prophetia ex Isaia, XLIV,24-XLV,1-7. In fiobiano
Gallia servahalur (Conc. Turonen. n, can. 17). Sed nulla est prophetia.
ante morlem sancti lsidori, quae anno 036 contigit, 0 Ego loculus tum. Vulg. etLXX, ecjo,ego locutus
Kalendis Januarii solemnitas Circumcisioniscelebrari sum.
coepit (S. Isidorus, Reg. mon., cap. 12), quae circa ' El fuisset. Vtilg., e( non fuisset. Caelerum haec
roedium hujus saeculivn legibus Visigoihoruin inter lectio spectat ad lideles ab idoloruravanitate et a ri-
praecipuas festivitates, quibus etiara forum vacabat, tibus pagaiiortiinaverlendos.
rclala est (Cod.leg.Visigoth. t. n, (. i, /. 11 ; lib. xu, s Psallendo. Ps. xcvn, 2. f, Ibid., 3.
lii. iv, /. 6), anie quam epocham difficile eritinveuire
419 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 220
Sequentta evklole Pauli apostoli ad Philippenses.A bus mnliis: et vixerat cum viro suo annos 'septem
(« Cap. III). a virginitate sua. et hec vtdua usque ad annos octo-
$. Deo gratias. ginta quatuor. que non descendebat de templo :
Fralres. Gaudete in Domino. Eadem vobis scri- jejuniis et orationibus serviens nocte el die. El hec
here mihi qnidem non pigrum : vobis autem neces- ipsa hora superveniens confitebatur Domino : et
sarium. Videte canes: videte malos operarios : vi- loquebatur de iHo omnibus qui expectabanle re-
dele concisionem. Nos enim sumus circumcisio: dcroptionem Hierusalem. Et ut perfecerunt oinnia
qtii spiritu deservimus : et gloriamur in Christo secunduro legem Domiiii : reversi sunl in Galileam :
Jesu ; et non in carne fiduciam habentes : quam- in civitate sua Nazareth. Puer autem crescebat et
quam et ego habeam confidenliam in came : si quis confortabatur plenus sapientia : et gratia Dei erat
alius videtur confidere in carne : ego magis cir- in illo.
cumcisus octavo die ex genere Israel de tribu Ben- i>).Amen.
Hebreus ex Hebreis : secundum Pha- 54 d Lauda. Alleluja. f. Omnes gentes plaudite
jaroin. legem
riseus : secundum emulationem persequens eccle- manibus : jubilate Deo in voce leticie. P. Alleluja.
siam Dei: secundum justiciam que ex lege est con- e Sacrificium. Suscepirous Deus miserieordiam
versatus sine querela, sed que mihi fuerunt lucra ? 6 tuam in medio templi lui: secundum nomen luum
hec arbitratus sura propter Christum deirimenta, Deus : ita et laus tua in finihus terre alleluja alle-
Verumiamen existhno omnia detrimenlum esse Itija. i<). Juslicia plena est dextera tua : leletur
P. In
propter eminentem scientiam Domini nostri Jesu mons Syon et exultent filie Jude alleluja.
Chrisli. r^. Aiuen. finibus.
Missa. Deus qui nobis id prespicit convenire • ut
Secundum Lucam. (h Cap. II). eum debeamus jugiter conlaudare : tota poscaraus
Illo in tempore : poslquam consummali sunt dies dilectissimi fratres mentis inleniione. ut concedat
octo ; ut circumcideretur puer : vocatum esl nomen nobis bodierna die redemptionis et Domini nostri
ejus Jesus : quod vocattini est ab angelo priusquam Jesu Christi filii sui preconiis solennibus exultare :
in ulero conciperetur. Et postquam impleti sunt dies ut mysterium incarnationif ejus pro nostre salutis
purgattonis ejus : secundum legem Moysi lulerunt redemptione { celebratum : augeat in nobis gaudia
illum in Hierusaletn : ut sisterent eutn Doiiiino. nuiiquam ulterius (inienda : et vota multiplicet
Sicut scriptum est in lege Domini : quia omne indisrupta : ul dum officiis impensius manciparour :
masculinam adaperiens vulvam : Sanctum Doroino celestium sacramentorum participiura consequi me-
vocabitur. Et ut darent hostiam secundum quod ** reamur. ^. Amen.
dicfuffl est in lege Domini: par turturum aut duos Alia oratio. Perfecta ingenili sapienlia Patris raeti-
pullos columharum. Et ecce homo erat iu Hierusa- tibus celesti munere inlabere uostris : contemneudo
lem : cui noroen Simeon : et homo iste justus et (jijod offendimos et condonando te iuspirante quod
timoratus expeclans consolationem Israel : et Spi- querimus. Abscide quesumus cordiuro nostrorum
ritus Sanctus erat in eo. Et responsum acceperat a auriuinque prepucia : qui pro nobis dignatus es
Spiritu Sanclo : non visunmi se tnortem : nisi infantie gestare crepuudia. Ul quod in lua earne
prius wieret Christum Domini. Et Venit in spiritu secundura legis litieram fieri circumcisione voluisli
in templum : et cum induceient puerum Jesum carporea ; id nostre saluti compelenter impendens :
parenles ejus: ut facerent secundum consuetudinem ab omni superstitione voiuptatum absterge nostra
legis pro eo. Et ipse aceepit eura in ulnas suas: et precordia. Lac luum nutriat parvulos: qui fieri
benedixii Beum el dixit. Nunc diniiitis servuro tuum dignatus es pro noslra redemplione pusillus. Ut
Domine : secuudum verbum tuum in pace. Quia sicnl in te cum ista prestares nullwn sensit omni-
viderunt oculi roei salulare tuum. Quod parasti poteutia detrimentum : rta et fides nostra tuo mu-
ante faciem oroniUtn populorum. Ltimen ad revela- .. nere confortata : nullum patiatiir aliquando de-
lionem genlium : et gloriam plebis tue Israel. Et fecttim : sed ad solidum gratie tue perveniat firroa-
erat pater ejus el mater miraiiies super his que meritum. ^. Amen.
dicebantur de illo. Et benedixit illi Simeon : et Post nomina. Domine Jesu Christe qui mortalila-
dixit ad Mariam Inatrem ejus. Ecce positus est hic tis lioniinein sic assumpsisti: ut roortem nosirain
in ruitiam et resurreeiioncin mullortim in Israel: consuroeres. sic jugum legis in lua came •soseepisli:
et in signum cui contradicelur : et luara ipsius ut a nostra carne eum discuteres : sic circumcisus
animam pertransibit gkdius : ul revelenlur ex mul- in carne corporis es : ut nos sine vuluere carnis in
lis cordibus cogitationes. Et erat Anna prophetissa corde purgares : atque utroque sexui proficeret
filia Phanuel de tribu Aser. Hec processerat in die- circumcisio spirilualis : cum ex virginttate genitricis
Ut solvam calciamenta. Vulg. et Gr.; Ut soham festum luminum, appellalur; quo nominesaiictus Asr
ejut catciamenli. terius (Hom. in fesi. Kalendar.) uliiur. Legibus Visi-
b corrigiam
Post me, Vulg. Gr., Syr.: Post me venit vir, qui gothorum citatis prohibettir ne festo Epiphaniae fo-
ante mefaclus est, quiu priot me erat. rum contentiosura frequenteiur; et Theodosius Ju-
c Lauda. Ps. CXLI,1. nior Augustus (Cod. Th. leg. Dominico 5 de spect.)
* Sacrificium. Deut. xxvn, 45; Josue vm, 31. prohibet ue hac solemnitale spectacuia ederentur.
e 1n Apparitione.Breviario Mozarabuminscribilur; Caeterum, apud scriptores ecclesiaslicos Epiphania
ln festo Apparitionk Domini; Oralionali Golhico : numero singulari et genere femininopassim legitur, et
Orationes in die apparilionis Domini; fragmenlo ve- iioiiiiunqiiam Epiphania numero singulari genere
tusti KalendariiGtrtho-Hispani,vm Id. Januarii : Ap- neutro, et pariter numero multitudinis genere neutro
paritio, qued est Epipltania; Codici legum Visi- apud eosdem recurrit.
Gothorun»(Lib. », lit. J, leg. 11): Epiphania; el lib. f Officium. Ex Epistola Pauli ad Romanos, vi, 3.
xn (Tit. iv, leg. 6): Apparitio Domini.Sciiicet Golho- f . Ps. cxiu, 15. Hoc olfieiumiiidjcium m aiitiquita-
Hispani ulraque appellatione aut Appariiionis Domini tis Missalis Mozarabum, el simul osiendit Hispauo.s
atil kpiphanim proinjscue ulebaiilcir. Sanclus Isido- more vetuslissimo missaui diebus festivis psatmorum
ms{Orig. tib. vi, c. 18): Epiphania Gmee, Laline «p. cantu inchoasse, quem ritum in Ecclesia Roniana
pariiio tive manifeslatio vocaiur. Eadem solemnitas Ccelestinus papa I inslituisse perhjbelur; pertinet
passim Theophanimetiam a Lalinis nuncupatur et a enim hoc officium ad ea tempora quihus in Hispaiiia
Gothe-Hispanis peculiari iMisvocabulo Aceeptatio,de 0 baptismus soleiuaiter conferebatur, in yigiliis, aut in
quo jnfra recurrit wentio. De soleinniiale Epiphaniae soleranitate Epiphaniae. llujus coiisuetiidiuis exstant
silet Kalendariuro Bucheriaiittm : de ea meniiniiKa- haud obscura indicia in Breviario Mozarabum; et ih
lendarium Carthagiuense : VIII Id. Jan., sancium OrationaliG«ibico(|)cj0. 48,«ra(.6), Deeadena Hime-
Epiphania, Est cnim veluslissima festivitas, quae rjus, Tarraconensis e.piscopus, tanquam de abusu
an.te Unemsaeculini in Occidente seorsim a Nativitate eonquestus est in Epistola ad Damasum papam, Mos
Domini celebrabalur. De ea distincte mentionem fa- idem inAfrica(Vict. Vilens., deVersec, Vandal.,lib.
ciunt Acia sancti Philippi Heraclaeaeepiscopi, quem vi), etin quibusdam Occidentisproviuciis olim vigebat,
credibitius est ante immanem Diocletiani perseculio- Ct in Oriente adhuc vigel, ubi die Epiphaniac sofem-
uem passumesse, cum vix persuasibde sit edicta per- uiier heuedicuutur Jonteset fliimina, At hi Hispaiii.a
secutionis non nisi posl decem menses e Bithinia in suhlaius est decrelis concilii Gerundensis (Can. 4),
Thraciam allata osse. De eadem festivitale, in Gallis Siiicii papae (Epkt, ad Himer. farrac., cap. 2), aliis-
celebri, nieroinit Ammianus Marcellinus (Lib. xxi). que, in Codice canonuin Ecclesiae Goiho-llispaiiac
Plurimae supersunt Patrum conciones et homiliaehac (Lib. lv, Tit. xxvi) relatis, quem si lubel consulas, a
die ad populum habitse: iuter quas est oratio 59 viro elarissimo Cajetano Cenni, in librode AutiquUate
sancti Grtgorii Nazianzeni (In sacra lumina, ii; zk Ecclesiae Hispaniae (Tom. 1) editum, et ab em. de
«7ia&wx«<);a Graeciseuim Epipliania ka.pvomvym&v, Aguirre (Gonc, Hisp: t, III).
251 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 234
nnlli se nobis errorum objices interponant: quo ad .A Sequentiaepistole Pauli aposloii ad Galalas
te videndum ctirramus: et te viso jocundemur in- (c Cap. 111).
etanter. tf. Aroen. Per misericordiam tuara Deus nj. Deo gratias.
nosler: qui es benedictus et vivis et omnia regis in Fratres. Quicumque in Christo baptizati eslis:
secula seculoruni. ^. Amen. Christum induistis. Non est Judeus: neque Grecus:
Dooiinussit semper vobiscum. non est servus : neque liber. Non est masculus neque
femina. Omnes enim vos unum estis in Christo Jesu.
Lectie libri Esaye prophete( Cap. LX). Si autem vos Christi : ergo Abrahe semen estis: se-
^. Deo gratias. cundum promissionem heredes. Dico autem. Quanto
£9 Surge illuminare Hierusalem : quia venit lu- lempore heres parvulus est: nihil differt a servo :
meu luura : et gloria Domini super te orla est. Quia cum sit Dominus omnium : sed sub tutoribus et au-
ecce tenebre operient terram : et caligo populos. ctoribus : usque ad prefinitum tempus a palre. Ita
Super te autem orietur Dominus: et gloria ejus in et nos cum essemus parvuli.- sub eleineutis hujus
te videbitur. Et ambulabunt genles in lumine tuo : roundi erauius servientes. At ubi venit plenitudo
et reges in splendore ortus tui. Leva in circuilu ocu- temporis: misit Deus filium suum d natum ex mulie-
los tuos : et vide. Omnes isti congregati sunt: ve- B re : factum sub lege: ut eos qui sub lege erant re-
neruiit tibi. Filii tui de longe venient: et filie lue a dimeret: ul adoptionem filiorum reciperemus. Quo-
latere surgent. Tunc videbis et afflues : et mirabitur niam autem estis filii Dei : misit Deus spiritutn filii
et dilalabilur cor tuum. Quando conversa fuerit ad sui in corda vestra : clamantem abba pater. ltaque
le multitudo maris : fortitudo gentium venerit tibi. jani nou est servus: sed filius. Quod si filius: el
Inundatio camelorum operiet te : dromedarii Madian heres per Deum.
et Epha. Omnes de Sabba venient: aurum et thus tf. Amen.
deferentes: el laudem Domino annunciantes. Argen- Lectidsancti evangeliisecundumMaltheum («Cap. II).
tuin et aurum eorum cum eis : nomini Domini Dei
Illo iti tempore. Cum natus esset Jesus in Be-
lui: et sancto Israel qui glorificavit te. Et edifica- thleem Jude : in diebus Herodis Regis : ecce Magi
bunt filii peregrinorum muros tuos : ,et reges eorum ab
Oriente venerunt Hierosolymam dicentes. Ubi est
miuislrabunt tibi. In indignatione aulem mea per-
qui naius est Rex Judeorum? Vidimus enim slellam
cussi te.: et in reconciliatione mea miserlus sum
tui. Et aperientur porte tue jugiter : die et nocte : autem ejus in Oriente: et vcnimus adorare eum. Audiens
Herodes Rex : turbatus est: el oranis Hiero-
et non claudenlur. Ut auferatur a te fortitudo gen-
Q solyroa cura illo. Et congregans omnes priucipes Sa-
tium: et reges eorum adducantur. Gens enim et
cerdotum et Scribas populi sci?ciiabatur ab eis uhi
regnum quod non servierit tibi peribit. Et gentes so- Christus nascerelur. At illi dixerunt. In Belhleeni
litudine vastabuntur. Gloria Libani ad te veniet : Jude. Sic enim
scriptum est per Prophetam. Et tu
abies et buxus et pinus simul : ad ornandum locum Belhleem terra Juda : nequaquam minima es in prin-
sanctificationis mee : et locum pedum meorum glo-
: cipibus Juda. Ex te enim exiet dux qui regat popu-
rificabo. Et venient ad te curvi filii eorum qui hu- luui meum Israel. Tunc llerodes clam vocatis Magis :
iniliaveruut te : et adorabunt ve.stigiapedum tuoruro.
diligcnler didicit ab eis tempus stelle: que apparuit
Non audielur ultra iniquitas in terra tua : vastitasaut eis. Et miltens illos in Belbleem dixit. Ite et inler-
contritio in terminis tuis. Sed occupabit salus muros de puero : et cum invenerilis: re-
rogate diligenter
tuos : et portas luas laudatio. Non erit libi Sol am- nunciate mihi: ut et
ego veniens adorem eum. Qui
plius ad lucendum per diem : nec splendor Luneillu- cum audissent Regem : abierunt. Et ecce stella quam
niiiiabit te. Sed erit lihi Domiuusin lucem sempiter- viderant in Oriente : anlecedebat eos :
usque dum
naui: et Deus tuus in gloriam tuam. veniens staret supra ubi erat puer. Videntes aulem
i). Amen. stellam : gavisi sunt gaudio magno f}l valde. Et
•>Psallendo. Omnis terra adoret te et psallat tibi. f . D intrantes domum: invenerunt puerum cum Maria
Psalmum dicam nomini tuo allissime super filios ho- matre ejus. Et procidentes adoraverunt eum: et
niinum. P. Et psallat. apertis thesauris suis: obtulerunt ei in munera. Au-
« Cap. LX. Vers. 1-20, quibusdam omissis.Eadem sime. Ita legit sanctus Augustinus; in Vulgata vox illa
propbetia in Leclionario Luxovieusi, sed ad versum deficit. c Cap. III. Vers. 27-iv,l-7. In Luxoviensi, et
17 lantummodo pertingit. Eadem quoque olim in Ec-
clesia Taurinensi, die hac legebatur , ut ex homilia 6 Bobiano legilur ex Epistola ad Tiuim,cap. n. ln Luxo-
iri Epiphaniaro sancii Maximi Taurinensis colligere viensi leciio prolixior a vers. 11 ad cap. m, 8, per-
licel. Sic enim incipit : Ait prophetarum prmcipuus lingit; in Bobanio brevior a vers. 11 ad 14. Et hic
Esaias, sicut audistis, fratres charissimi: llluminare , cum Mabillonio, si lubet, nota pseudographiam vocis
illuminare, Jerusalem, adest enimlumen tuum el ma- Epiphaniaequae in BobianoEpiphania, in Lectionario
jestas Domini in le exorta est; ubi etiam animadver- Luxoviensi et MissaliGallo-GolbicoEphiphania pin-
tenda Scripturac lectio diversa a versione Vulgala , gitur.
d Nalu/n, Vulg., faclum.
quatn Lectionarius Luxoviensis, el Missale Moza- e Cap. II. In Luxoviensi et Bobiauo Evangelium
rabum sequuntur; caeterum in Bobiano deficit pro-
phetia. consutum est ex fragmenlis Matlb. m, 13-17 : Luca?
b Ptaltendo. Ps. LXV,4. f. Ibid., 5. P. 60, aliis- III, 23; Joannis u,l-ll.
233 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. 1S1D0RL — PARS. I. 234
rum : Tbus: et Mirrham. Et responso acceplo in J\1 Salvatoris Redemptorisque noslri charitatis excitetur
soamis : ne redirent ad Herodem : per aliam viam officium. Spei ponalur inlegriias: fidei.surgat devota.
reversi sunt in regionem suam. Qui cum recessis- confessio. Quinobis per istam suam c assutupte ma-
sent': ecce angelus Domini apparuit in somnis Jo- tris d nativilatera : illani ingenilip.itris dignalus est
seph dicens. Surge el accipe puerum et matrem significare naturam. Quia verhum caro faclum iu.de
ejus et fuge in Egyplum : et eslo ibi usque dum di- in agniiionem Dei locum generaliouis oslendit: unde
cara tibi. Futurum est enim: ul Herodes querat in virginem initium originis introduxit. Ea Cbristus
puerum ad perdendum eum. Qui consurgens accepit prodilus virlule: qua genitus. novoque sidere daret
puerum eimatrcm ejus nocte : et recessit in Egyp- infantie signum : poientie ministerium : ignorantie
lum. Et erat ibi: usque ad ohilum Herodis. Ut docunientura. Et qui terram faclus ex muliere: lege
adimpleretur ,quod dictum csl a Domino pcr pro- parturiiionis inviseret: celura indiscrelo palris jure
phelam dicentem. Ex Egyplo vocavi filium meum. coherens possideret: Novamque elementi : quara
Tunc videns Herodes: quoniam illusus essel a Ma- creaverat claritatem habuit Deus iu oflicio. parvulus
gis: iralus est valde. Et miltens occidit omnes pue- in lestimonio: mundus in nuncio. Reges in miracu-
ros: qui er.int in Bethleem : et in omnibus finibus lo : pastores in gaudio. Gentiliias in stupore: credu-
ejus: a bimaiu et infra: secundum tempus quod B ] litas in munere: crudelitas iu tiroore. ln hac iremiie-
exquisierat a Magis. Tunc adimplelum est quod di- runlimpii : in hac exuliaverunt comrooniti: in hac
cluiii est per Ilieremiam prophelam dicenlem : Vox adoravere subjecti. Hac inluminante qui fueral sal-
in Rama audila esl: ploralus et ululalusmullus : Ra- vandus occurrit. bac lerrente qui fuerat periturus
chel plorans iilios suos: el noluit cousolari : quia expavit. Sic celo nova lampadecorruscante: et illu-
noii sunt. Defuncto aulem Herode: ecce angelus minala fides est : et cecata perfidia.
Domini apparuit in somnis Joseph in Egypto dicens. i^. Amen.
Surge : accipe puerum et malrein ejus: et vade in Alia Oratio. Deus qui nohis ad ° rcvelandos isiius
terram Israel: defuncti sunt enim qui querebant vite labores diversa donorum tuorura solatia et gau-
animam pueri. Qui consurgens : accepit puerum et dia conitilisii: quibus insignis aiinur* recursibus dies
matrem ejus: et venit in terram Israel. Audiens agimus. Ut Ecclesie tue vola solennia presenti lesti-
autem quod Arclielaus regriaret in Judea pro Herode viiale celebremus. Unde et proxime Natalem Domini
palre suo: limuitilluc ire. Et admonitus in somnis: Salvatoris peregimus: qtii nobisnaius in tempore est:
secessit in parles Galilee : et veniens habitavit in ci- qui de te natus sine tempore : omniuin seculorum et
vitale que vocatur Nazareth : ut adimpleretur quod temporum est antecessor et conditor. Deinde suhse-
dictum est per prophetam : quoniam Nazareus vo-' C culum diem circumcisionis oetavum : unigenili luce
cabitur. i§. Amen. signatum pari observantia recolentes: sacrificiis so-
* Lauda. Alleluja. f. Laudate Dominum Sol et lennibus honoravimus. 62 NuncEpiphaniediemre-
Luna : laudate eura omnes slelle et lumen. P. Alle- velante in homine divinitate excolimus; diversa
luja. Domininostri Jesu Christi filii tui in hoc mundosuum
b Sacrificium. Omnesde Sabba venient offerentes: adventum manifestantia insignia predicantes. f Sive
aurura et thus et lapides preciosos : salutare Domini quod stellam ortus sui nunciam misit e celo : quam
evangelizabantalleluja alleluja. y . Viri excelsiad te stupentibus Magis usque ad cunabula sue carnalis
transibunt el tui ertinl servi subsequentes le colligali infanlie previam fecit. Sive quod aquas baptismate
viuculis : et adorabunt te. quia in te esl Deus: et suo ad oranium gentium lavationem Jordanis alveum
preter le non est alius: renovamini insule Israel et sanctificaturus intravit. Ubi ipsum esse filium uni-
salvamini a Dominoin salute eterna. P. Salulare. genitum dileclum spirilu columbe specie advolante
Missa. Omne dilectissimi fralres in laudem Dei monstrasti: ei paterna insuper voce docuisti. Sive
a Lauda. Ps. CXLVHI, 3. dixit: Dum sunt, inquit Hispaniaedoclor, Epiphanim,
b Sacrificium. Isaiaevi, 6. prima in qua natus Chrktus pastoribus Webrmorum
p.
'
c Atsumptmmatris. Lege, ut habet codex Erainen- angelo nuntiante apparuil; secunda, in qua ex gentium
tissimi Corsini, assumptmcarnis. , populk stella indicead prmsepkcunabula magosadora-
d Naiivitatem.Etiam in Gallia die Epiphaniae Chri- luros exhibuit. Ulraroque hanc Epiphaniam una ea-
sli JVaiititiaiemex Virgine ilerum celebrabant (iftss. demque festivitale Orienlaleset ^Egypiiidie ym Jdus
Gall. Goth., prmf. in vigil.Epiph.), et erdo Romanus, Januarii olim celebrabant (Cassian., coll. 10,"eap. 1).
quintus liillorpii (P. 21), Epiphaniam secundara Ctiri- Al modo Ecclesiarum Occidentisconsuetudinein irai-
sli nativitaiem appellat. Ubi Nativitas accipienda est laniur, qute ab iniiio ulraraque hanc festiviiatera sub
pro feslo Nativitutk, sic enitn ail: Nec hoc prmiermit- die VIII Kal. ct vtn Idus Januarii singilalim colue-
lendum quod secunda Nalivilas Christi, lot illuslrata runt.
mysleriis, til honoratiorquam prima, nimiruin majori 6 Revelandos.Lege relevandos.
cum solemnitalein quibusdam Ecclesiis celebrabatur f Sive quod. Sanctus Isidorus (Orig. Lib.vi, c. 18.
Epiphania, qnam festuin Naialis Chrisli, quia practer Offtc. lib. i, c. (i), MaximusTaurinensis ( Hom. 6 dt
Natalem Gliristi, in Epiphaniac solemnitate pleraque Bapl. C7tris(.),SanctusPelrusChrysologus(S«r»t.l57,
alia celebrabantur mysteria.At sanctus lsidorus (Orig. 1C0, Edil. Rainaud.), MissaleGallo-Goihicum(Inmis-
lib. vi, cop. 18) voceui Epiphunia pro nuiiiinis prae- sa Epiph.), Sancltis Paulinus (Carm. 9), ordo Roma-
seiilia, apparilione et manifestatione usurpans (quo nus quimus ilitiorpii, easdem causas hujus solemni-
sciisu iizKfuvs!?.eliam ab auctoribus proianis usur- laiis celebrandaealferunt.
,>ator), Naialero Chrisii priroam ejus Epiphauia u
PAT.»SI,.LX XXV. H
23> MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS»L 286
quod primura in Chana Galilee prodidit signum : cum A qne in fesiiviiale presenii : in qua Riultimodaiui-
in * connubiontipliali aquas in vinum vertit. Altoet rabilium luorum prcconia celebrantur : ex totis pre-
admirabili Sacramento docens : quod b a secttlis cordiis venerari. Et licet ea ipsa que pcrslringere
.sponse sibi jungendus Ecclesie advenerat: e ac vi- de. pluribus pauca presuroimus : sacrameulis sint
num prudenlie spiritualis saporis fidem veritaiis esse preciosiora qtiam factis. Eoque fiat: ut quodjmcus
mutandam. Itaque in his tribus mirabilium tuorum non concipit : lingua non pariat. attamen si qua vel
causis fide hodierne solennitatis ediia : Dominusno- forinsecus ammirationi fuere perspicua convenit
ster Jesus Chrislus filius (uus : nihilominus tue vir- meaiorare. Hodierna igilur die quod iBcarnalionis
tiitis operatio : et nostre salutis preparatio est. Pro- lue testimonium perhibet igneruiilum : lucilatuum :
pterea Domtne secundum hec tria magna mirabilia contetnplatione placidum : expeciatione votivum:
roaneat in nobis gratie spiritualis integritas. Sapiat nativitate mirabile : significationeterribile sidus ap-
in cordibus nostris vinum prudentre : fulgeat in ope- paruit. cujus splendoris tnagniludiiiem expavit
ribus stellajuslicie. subilo Clialcleoruiiiceivicosa curiosiias : et in omni
i>).Amen. Babylonioriim rilu vetusln superslitione calcata :
Posl nomina. Oralio. d Ecclesie luequcsumus Do- Magisagaces viderunt quantis jacerent in leneliris:
mine munera propitius inluere : quibus non jam au- 8 qui nisi discuterent visibilium lumiuum qualilaiein
rum : thus : etmirrha profertur : e sed iisdem rou- nescissent lucis auctorem. Neque ullra supercilio
neribus unigenituslutis declaratur : offerlur: iinmo- gentis Assyrie colendos homines inter celeslia que-
latur: et sumitur. Offerentibusquoque Domine gau- sierunt : qui ccelo judice adorandaro divinitateui
*J:aIribue sempilerna : et refrigerium quielis deran- inter huraana repererunt. Additurhis quod Jordanis
ctis accumula. aquas sanctificalurus inlrasti ad humilitateniexem-
$. Amen. pli : non ad necessilatem peccati. ' Et vox patris de
Ad pacem Oratio. Christe qui ad humana veniens lilio leslificanlis audita est: alque novum Adam spi-
humilis Deus in sidere declararis: inlabere sensibus ritus gratie septiformis insedit : hinc in quo bapli-
nostris quo Ecclesia lua que apparilionis tue festum zari Baplista possit ostendit. Nec hunc euiidemquc
hodierno die ovando concelebrat : in pace tua jugi Jordanem seculis anlerioribus illustralum esse plug
lempore solidata consistat. Ut el hic opera charitatis dixerim : cujus gurgilibus abruptis undifluisflucli-
instanli devotioneretenlet: f sed ad te « remunera- bns qui precesserantinmarerecondilis. llinc exaltalis
lura perveniatgaudens : qui olim ad liberationemejus qui subsisterant: et in elliera fastigiatisjuxla scevaqi
per b aromirabilesidus apparere dignatus es. Hquentis elemenli secures tribus per vada pulve-
^1 rulenla transduxit.
it). Amen. Insuper infudisli aquas hydriis :
lnlatio. Dignum et justum est: omnipoientiam aquis vinum ; atque ad tue jussionis imperium j vo-
tuam DomineJesu Christe per vite nostre vel maxi- tivi distingunttir in aquis : et vindemie 63 oriuntur
ma spacia : vel minimamomenla laudare. Maxime- ex bydriis. Nec minori miraculo quondam largilas
• Connubio.Forte, convivio. 88, Edit. clare locutus est: Cumquetum ad
•>A seculk. Forte , a cmlis.Ordo'RomanusHiltor- JordanemMaurin.) fluviumvenkset,nbi Joannet baptizabat,de-
pii, haud dissimiliscnsu, eidemquecmleslisponso Ec- scendenleJesu in aquam, ctiam ianis accensusest in
clesia conjunclaest, de Epiphania habet. Jordane, el ei, de aqua prodeunli, Spiritum sanclum
'Ac vinum.Aliquidvideturhic deesse.Fortasse sup- inslar columbmvolassescripseritnlhujus Christi nostri
pleiidum el aqua prudenliae carnatis in vinum Spiri- aposloli. Ilic aiilem animadverlendum,sanclum Justi-
tualis saporis, umbra legalk in (idemveriiatis esset ninn utrumqtie rairaculum parlicula copulativa?.vl,
mulanda. Galli, in MissaliGallo-Goihicoaperlius de ei, conjungere, eoderaque conlextu utramque appa-
Eucharistia loquuniur quando (In prmf. Epiphanicv) rilionem ignis et columbsccomplecti; et sine ullo di-
Doininum roganl ul qui tttnc aquas in vina mutavii, scrimine, pro utroque miraculo aucloritatem aposio-
nunc insanguinemsuum obtalionumvinaconveriat. id est, evangelislaritm,citare; altamen, cum
d Ecclesie. Eadem ferme est oratio post myslerium lorum, Evangeliorumtesliinonioconsiel de apparilione san-
missaeGallo-Gothicae,et secundnoraiioin Sacramen- ]Q cti Spiritus instar columbae, de igne in JOrdaneac-
tario Gregoriano, et in MissaliRomanosancii Pii V, ccnso in Evangeliis, paucis adraoduin Codicibusex-
quae fortasse e lilurgia Hispana aut Gallicanain Sa- ceplis, alluin silentium e.-:t.Alolim ignis miraculum
cramentarium Gregoriauum transtata e-t ; cerle in in quibusdam EvangciioriiiiiCodicibus legebatur, tit
Sacramentario Gelasianohac die non legitur. atictoritas minimedubia saitcli Juslini evincil; et in
i Sed ikdem muneribus. Forte, sed munera qui- CodicevetiistissimoVercellensia sancto Eusebio, ut
but, etc. creditur , exaralo , Mallh. III, 15 , legitur : Et cum
1 Sed. Lege et. baplizarelur, lumeningens circumfulsitde aqua, ila ut
« Remitneralura. Lege remuneranda. Frequenter limerentomnesqui veneranl; el in CocliceSangeima-
in hoc Missali(larticipiumfulurumterminationisacli- nensi (apud cl. virum Josepiiuni Blancliinium in
vaepro participio teiminationis passivaeusurpatiir. Evangelislario quadrupliei) : Et cunt bapiizarelurJe-
b Ammirabile.L.egeadintrafti/e. Ejusdem rationis sus, lumen magnumfulgdmt de aqua, ita ul limerent
sunt ammiralio, pro admiratio, ammiror, pro admi- omnesqui congregatieran<; iiuui forie, ab hac luce ,
ror,1 et similia quaehaud raro oecurruni. festum Epiplia::i:e,qun baplismus ChiUli colebatur,
Et vox Palris. Praelermissa est appariiio sancti festum lutninisdictum est? Baplizare a Graecisyuti-
Spirilus instarcolumbae,ei ignis illein llumineaecen- Kut, illuminare (Hebr. x, 52), ab apostolorumaevo,
aus, de quo forte sanctus Ephrem Syrus (Apud Atse- et bap.lismusilluminalio,foirio-psn,dicuntur, quarum
manum,Bib. orient. i. 1, p. 101), in hymno dc fide appellalionum aliaequidem alTeruiiturraliones , sod
cecinit : En ignis et Spiritus in fluminequo bapliza- haecfortasse primaevafuit.
tus fuisti; et sanctusJustinus IDial. cum Trypli., sect. J Votitit. Legefto(ri,
237 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. - PARS I. 233
tua flumenirriguum de visceribus aride a cutis eli- A . tute. Deetaratns in sidere : adoratus in munere.
cuil. sed non amplius est verbo liquorera siccis : Ostensus in flumine • creditus in fide : habiius in
quam saporem accidis indidisse. b Quinque quoque nube : promissus in judice. Ul sacrate solenniiatis
pauibus et pisce geminato quinque virorum milia gratia ita suscipiat ecclesia tua nunc gaudia : ut pre-
iutra deserta pavisti. Hoc potentialiter lue bene- tulit quondam mysteria. ^. Amen :
diciionis operatus : ut lanlus populus qui magno Ad oralionemDominicam.
impleri vix poterat : parvo posset impleri. Ita in Christe Deus qui virginali prodiens ex utero no-
ora hominumcibus ipsa sui imminutione proficiens : vum hodie lumen apparuisti : in mundo agnitus in
incrementum proprium inter detrimenta sumebat : stella : adoratus per munera. ciba nos * favo mellis
ul c edulibus ampliatis fragmine crescenle : d fru- et sermonibus bonis : orationibus justis ac respou-
strorum plurima relala sunt cophinis : e que non siohibus pietatis. Ut dutcedo audilus tui sanilas sit
fuerant illala conviviis. Operante hoc omnipotentia aniine vel corporis noslri: Ut gustanies et videntes
lua ad magnificandam gloriam, luam : cui omnes quam suavis es Domine: nequaquam percogamur ad
angeli non cessant clamare ita dicentes. amaritudinem seculi declinare : sed celeslibus su-
Chorut. Sancius. Sanctus. Sanctus. spensi oraculis : cordibus et vocibus per patrem im-
Posl Sanctus. Veresanclus: vere benediclus Deus: B petremus e lerris. Pater noster qui es in celis.
qui observationem diei hujus : atque revereotiam Dicat Presb. Humiliale vos benedictioni. Dorainus
toto orbe venerabilem tripliciler ' et acceptionis et »' sit semper vobiscum.
Iiiininatioiiiset declarationis bonore donasli. Appare Benediciio.Jesus Christus Rex noster qui 1 profa-
in his solennilatibus: et accepla oratione plebis lue : num Regem sua nativitate terruit: ipse in vobis cura
qui solenuiiatem hanc ipso acceptionis nomine con- suis virtulibus regnet. fij Amen. Ctijusque signum
secrasti. Hluminasacrificantem cultui tuo populum : stella radiante Magisapparuit: ejus vos gratia sine
qui fesla hec etiam k vocabulo illuminasti : declara fine clarificet. tif. Amen. Det vohis spiritualem in-
cordibus noslris veritalis lue lucem : qui et ipsara lelligentiam : qui aquarum naluram vini in suavitate
appellaiionem dedisti his solennitaiibus claritaiem : fecit esse saporem. i^. Amen. Et qui populoruin
Quia lu es Deus ac Redempior elernus. millia exiguo panis fragmine satiavil: corda vestra
Poi( pridie. Oraiio. Appare Domine : cognoscere doctrine 'sue alimenio locupletet. ^. Amen. Con-
Doraine: sicul apparuisti manifeslusin carne : ortus ferens vobis veram innocentiam : qui Spiritus Sancti
ex virgine : inventus a pasloribus : cognitus in vir- tranquillam simplicitatem demonstrare voluit per
» Cuiis. Lege caulis. <
Q nativilatem, unum lac, unum stipendium, unam Spiri-
b Quinque.MiraculummuHiplicalipanis , feslo Epi- lus sancti prcestalomnibusdignitatem. Et sanctus Pe-
plisuiiae,celebraium esse lestantur Hymnus Breviarii trus(/ Petr. n, 2): Quasimoclogenitiinfantes, rationa-
Mozaraburo, MissaleGallo-Gotliicumin Beuediclione bile, sine dolo, lac concupkcite.Nihilominuslac et mel
hujus diei, ordo Ronianus Hittorpii, sanclus Peirtis non seorsim dabantur, sed simul commisla ad mo-
Chrysolugns (Serm. 160), aliique. diim potus neopbytis porrigcbantur; unde sanctus
c Eduiibus. Lege ettuliis. Hieronymus (ConlraLuciferian., n. 8) lavacro egres-
0 Fruslrorum. Lege fruslorum. soslaciiset mellis prmgustareconcordiamdixil. Tertul-
• Quenon. Lcge quamquw fuerant. lianus (De Coron. milil., c. 3) inler tradiiiones apo-
f El acceptionis. Rursus, iulra, qui solemnilatem stolicas et hanc enumerat quod a fonte suscepti lactis
hoc ipso Acceptionisnomine consecrasii. Iu Hispania et mellk prmgustqmusconcordhm; et (Lib. i, adv.
igitur EpiphaniaAccepitoet fcsium Acceptionisappel- Marcion. , cap. 14) idem Teriullianus lactis et mellis
labaiur. Uutc appellationi alludunt oratioues in Bre- socieiaiempotum hiinc mysticum nuncupavii, ad mo-
viario Mozarabum et in Orationali Gotliico(P. 51, dum eiiiin potus eam mistionemlactis el mellis daiam
orai. 3, 7). Ratio auiero noininis inde fortasse petun- fuisse neopbylis probat eiiain vetusta forrrjulabenedi-
da esl,quemadinodum citatacorationes innuunl, quod cendi lac et mel, quaein Sacramenlario sancti Leonis
hac die Christus Doininus in magis adoralorihus pri- cxstat (Tom. 1 V Anastas., \roleg. 2, pag. 19), eadem
initias genlium acceptavit. atque illa quaeexstat in ordine Itoriianolliitorpii (Pag.
s Luminaiionk.Lege illuminaiwnis. Benedic, Domine, has creaturas fontis meilis et
h Vecabuloilluminasti.Sauclus Petrus Chrysologus r. 79):
laclis, el pola famulos luos ex hoc fonie et enulri
(Hom. lo7) Epiphaniam diem illuminaiienk Christi' eosde hoc lacleet melle conjunge, Domine,famu-
los luos sanclo , siculi conjunclum est lac et
< Favo mellk. Addo ei lacte. Sanctus Barnabas (Iu mel, etc.Spiriiui
appeilavii.
Et in Episiola Joannis Diaconi (ejusqui Yi-
Epistola, secl. 5, Ed. Menurd.): Quidergo lac ei mel? lara sancti Gregorii scripsit, ut opinatur Mabi.llonius)
Qtda nimirum infans I.icle et melle vivificatur, sicet ad Senai iiiiii (MusmiIlal. par(. u, pag. 72) iegilur :
nos fidepromissioniset verbonulrimur. Allttdil autem Lac erge etmel potanlui novihomines,elc, atqtie adeo
a'd liiuiu veiusiiiin uccideuialiuiii Eccle^iarumdandi saeculoix iu llalia mos poiandi neophytos lacte et
neophyiis lac et niel, ipiem iu liispania receplum melle adluic vigebat. Adverle lanicn, ex eadem epi-
filisse, praeter aiia , suadet quod aptissimus fueril ad stoia.quod saeculoix Itali lac et meliii sacro calice of-
Mauichxos alque adeo Prisciliiauislas, deiegendos, fereliant, ct henedicebant, cum oliui Koini'., ct iu
qui, teste sanclo Aiigustino (Hmres. 4u, tom. VIII, llalia, lac et mel nec in sacro calice , nec ad altare ,
Ed. Maur., col. 16), iaclis idimonianon vescuntur.Ut sed m bapiislerio benedicerentur, in Afri.caautem lac
in Missalinoslro faiuus mellk, ila in aliis scriptoribus et mei semel quotannis in myslerioInfanlum , ad al-
lac taiituin comnieinoratiii. Zeno Veronensis(Tr. 52) tare offerebantur,non lamen eadem qua sacramenlum
proxiine baplzandos atloqueus : lnlrate enjo, iuquil, dominicicorpor-ket sanguink benedictimiesanciifica-
iuiiale fplicesmox omnessimul subito fuluri lactenles, hantur (Cod. Eccl.Afric, c. 37), quem riluro ox Alri-
ctlraci. 42: Ecclesia , inquit, cotnmunis omniuiii ca in Italiam venissc credibilecst.
iiiuter, nequemptus amare videalur, aut minus, unam i Profamm regem. Herodcm, scilicel, Mailh. n, 3
259 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS I. 240
columbam. ^. Amen. Quod ipse prestare dignetur : A Oratio. Te excelsa laus in altissimis decet: tibi o
cujus regnum et imperium sine line manet in secula terris gloria Ecclesia canil : alque hiijus caierve
seculorum. i<j. Amen. concenlu ad astra hymnum eniitlit. Rogamus omm-
Dorainussilsemper vohiscum.$ .Etcum spirituluo. polens Deus : ut sicul luas solenuiler porrigimus
Pott communio.Qratio. Verbum ante secula inefla- laudes : ila precum nosiraruin jubeas efficaciter su-
hiliter patris ore prol.itum : et in lempore hominem scipere voces. i<J.Amcn. Per roisericordiam luam
pro nobis ex virgine orlum : humili prece poscaraus : Deus nosler qui es benediclus et vivis et omuia regis
ut invocationem nostram de monte sancto suo pla- in secula seculorum. ^. Amen. Doininus sil seroper
catus exaudiat: ejusque benedictio pectora creden- vobiscuro. R). Et cum.
tium repleal. Ac sicut incerta secretorum sapienlia Lecliolibri Esaye prophete (h Cap. LII)
manifeslans ad se agnoscendum corda excitet nostra: Deo gratias.
i>).
ita catholicam plebern alarum suarum protectione
defendat : eisque eum judex venerit existat placa- Hec dicit Dominus. Consurge consurge : iuduerc
bilis : pro quibus redimendis in carne apparuit hu- forliludine tua Syon induere vestimentis glorie lue
Hierusalem c civitas sancla. Quia non adjiciet ultra :
inilis. 4. Amen.
Per roisericordiam tuam Deus noster : qui es be- g ut perlranseat per te incircurocisus el iinmundus.
nedictus et vivis et omnia regis in secula seculorum. Excutere depulvere : consurge : sede Hierusalein :
solve vincula colli lui captiva filia Syon : quia bec
tij. Amen.
Dominus sit semper vobiscum. ^ . Et cum. dicil Dominus. Gratis venundati estis ; et sine ar-
Dicat Presb. Solennia completa sunt in nomine gento redimemini. Quia ego ipse qui loquebar : ecce
Doroini Jesu Christi : votum nostruro sit acceptum adsum. Quam pulcri super montes pedes annuncian-
cum pace. tis et predicanlis pacem. annuncianlis bonum : pre-
nl. Chotus. Deo gratias. dicantis saluteui: dicentis Syon : regnabit Dominus
Deus tuus. Quia oculum ad oculum videhunt: cum
64 1N PRIMO DOMINICOPOST OCTAVAM
EPIPHANIE DOMINI. conveiterit Dominus Syou. Gaudete el Iaudale simul
a Officium. deserta Hierusalem : qufa consolalus est Dotiiiuus
Dominus regnavit decorem induit alleluja. f . In- populura suum : redemit Hierusalem. Paravit Domi-
nus brachium sanctum suum in oculis omnium geu-
iuit Dominus fortitudinem et precinxit se. P. Alle-
tiura. Et videbunt omnes fines terre : salutare Dei
luja. f. Gloria et honor Palri et Filio et Spirilui nostri.
Sancto in secula seculorum amen. P. Alleluja. i$. Amen.
Dicat Presb. Per omnia semper secula seculorum. u d Psallendo. Deus docuisii me a juventute mea et
^. Amen. usquc ad seneclam et summam senectutem ne dere-
Gloria. Chorus H). In excelsis Deo. linquas me Domine. f . Ne projicias me in (empore
Per omnia semper secula seculorum. i<).Amen. senecluliscum defecerilvirtusmea. P. Ne derelinquas.'
« Officium.Ps. xcn, 1. Cantus ille, quem vetusla Civ. Dei, cap. 8) scribit cm. Thomasius (Disquis. de
consueludine Ecclesia Gotho-Hispanica divinorum antiph. ad introiium missm) animadvertit; alii autem
niysteriorum celebralioni praemidebat, in MissaliMo- canlura psalmorum anle initium missae, dum populus
aabarum, et in MissaliToletano, aut simpliciler offi- conveniret, et Ponlifex ad altare procederel, insli-
cium, aut certe officiumad missamdenominalur, qua tuisse sanctum Cceleslinum concedunt. Antiphonas
appellatione in Missali Carlhusianorum, leste P. Le autem ad inlroitum missac,eo fermeordine quo modo
Brun , et in Pontificali Arelatensi, teste Martenio(De canuntur sanclum Gregorium digessisse (Bona, Rer.
ant. Eccl. Rit., I. iv, c. 15) denominatur; apud Gal- lilurg. I. n , c. 3). Sed quidquid sit de Ecclesia
los aul prmlegereaut anliphona ad prmlegendumdici- Romana, Hispanos anle Coelestini tempora missam
tur, teste sancio Gerroano Parisiensi (Thes. twvus cantu inccepisse suadet officiumad missara quod die
anecdot., I. V, col. 91). ln Missali Ambrosiano j'n- Epiphaniaecanitur,quodque mauifeste ad ea lempora
gressa, in Ecclesia Romana introitus, vel anliphonaad D peninel quibus baptismus soleroniler die Epiphaniae
inlroitum, ab aliis invitatorium, ab Amalario (De eccl. conferebatur, ul supra, pag. 59, notavi, quo eliara spe-
Off., i. III, c. 5) describitur officiumquod dicilur in- . ctat sacrificiumquod pridie in missa canitur : Vos qui-
troitus missm.Conslal hoc oflicium apud Mozarabes transituri eslis Jordanem, etc. Et sane, cura prisco
antiphona, versu, psalrao et Gtoria ; additur alleluia rum Patrum auctoritate et Plinii secundi (Lib. x,
iis temporibus quibus canitur. Oflicium ad tiiissam episl. 105) lesiimonio constot fideles olim in sacris
bis profertur, semel anle Gloria et honor, et iterum conventibus psalmos ct hymnos cantasse, ad quam
posl Gloria el honor. A Cosleslinoprimo canluni ante consueiudinem alludere videtur Apostolus(l Cor. xiv;
initium missse insiilutum tradunlqui de rebui lilur- Ephes. v), non video cur lain sero, hoc est saeculov,
gicis scripserunl, quibus prseivit liber Pontilicalis, in psalraos anle iniiium sacrificii canere coeperint, cum
Ca-leslino : Hic constiluil , ut psalmi David cenlum aptissimus sit psalmorurocanttis acfpopulum, dum in
quinquagintaante sacrificiumpsallerenluraniiphonalim ecclesiam convenitur, pie delinendum, et hinc foriasse
nb omnibus, quod antea non fiebal, sed lanium Episto- Dionysiusille, quisquis landem sit, vetuslus scriptor
imPanli recilabantur, et sanctumEvangelium,scilicet, (Eccles. Hierar. cap. 5, n. 2) slatiin post thuris in-
ut interprelanlur , anle Coelestinumroissa a lectione censum niissania psalmoruin cantu ordilur.
Scriplurarum incipiebat, quemadmodum adhuc apud b Cap. Lll. Vers. 1-10, quibusdam omissis.
Mozarabes, diebusjejunii, incipil; ille aulem inslituit In Lectionario.Luxoviensi die Dominicoposl Epipha-
ul camus psalmorumanliphonatim leclioni Scriptura- niam prophelia ex lsaia legitur cap. LX, Vers. 1-16.
ruro praemitteretur. ln Alrica, sancli Auguslini aevo, « Civitas Sancta. Ila LXX. Al Vulgata, sancti.
missama Scripturarum lectioneeliam diebus Domiui- d Psallendo. Ps. LXX,17, 18. f . Ibid., 9.
ci» incepigse, ex iis quae sanctus doctor (libro xxu de
M MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. - PARS 1. 249
Principiumepktele Pauli apostoli ad Romanos A Lectio Sancti Evangelii secundumLucam (hCap. II).
("Csp. /). Illo in tempore : Dominus nosler Jesus Chrislus
^. Deo gratias. cum factus esset annorum duodecim : ascendentibqs
Paulus servus Jesu Chrisli vocatus apostolus : se- illis in Hierosolymam secundum consuetudinem diei
gregatus in evangelium Dei : quod anle promiserat festi : consummalisque diebus eum redirent : re-
per prophelas suos in scripturis suis sanctis de filio mansit puer Jesus in Hicrusalem : el non cogno-
suo. qiii factus est ex semine David secundum car- verunt parentes ejus. Existimantes aulem 65 iHum
nem : qui praedestinalus est filiusDei in virlule : se- esse in comitaiu : venerunt iler diei et requirebant
ctnfdum spiritum sanciificalionis ex resurrectione eum c inler cognatos. Et non invenientes regressi
morluortim Jesu Christi Domini noslri. Per quem sunt in Hierusalem requirentes eum. Et factura est
accepimus gratiam et apostolatum ad obediendum post liiduum : invenerunt in templo sedenlem in
lidei in omnibus geutibus pro nomine ejus : in quibus medio doclorum audienlem illos et d inlerrogantem.
estis et vos vocali Jesu Chrisli: omnibus qui sunt Stupebant atilem omnes qui eum audiebant: super
Roinaedilectis Dei vocatis sanctis. Graiia vobis et prudenlia et responsis ejus. Et vidcntes admirali
pax a Deo patre noslro et DominoJesu Chrislo. Pri- suni. Et dixit maler ejus ad illum. Fili : quid fecisti
mum qtiidemgratias ago Deo meo pcr Jesum Cliri- R nobis sic? Ecce pater luus et ego dolentes. quereba-
sium pro omnibus vobis : quia fides veslra annun- mus te. Et ait ad illos. Quid est quod me querebalis?
ciatur in univcrso muudo. Testis enim milii esl Nesciebatis: quia in bis que patris mei sunt: oportet
Deus : cui servio in spiritu meo in evangelio filii me esse. Et ipsi non iutellexerunt verba que locutus
ejus: quod sine intermissione memoriam veslri facio est ad illos. Etdescendil curoeis: el venit Nazareth:
setnper in orationibus meis. Obsecrans si quomodo et erat subditus illis. Et mater ejus conservabat om-
landem aliquando prosperum iter habeam iu volun- nia verha hec in corde suo. Et Jesus proficiebat sa-
late Bei veniendi ad vos. Desidero enim videre vos: pientia et etate et gratia apud Deum ct homines,
ul aliquid impartiar gratie vobis spiritualis ad confir- VJ. Amen.
mandum vos : id est simul consolari in vobis per Dominus sit semper vobisctun. $. Et cum spi-
eam que invicem est fides vestra aique mea. Nolo rilu.
aulem vos ignorare fratres quia sepe proposui ve- * Lauda. Allel.uja. f . Laudale Dominumquia be-
nire ad vos et prohibitus sum usque adhuc : ut ali- nignus est Dominus : psallite nomini ejus quoniain
quem fructum habeam in vobis : sicut et in ceteris suave est. P. Allelujo.
gentibus : Grecis ac Barbaris : sapienlibus atque in- r Sacrificium, Forniavit Dominus Deus hominem de
sipienlibus debitor sum. liaque in me promptum est limo terre : et inspiravit in faciem ejus spiraculum
et vobis qui Rome estis evangelizare. Non enim eru- vite : el factus est homo in animam viventem alle-
besco evangelium. Virtus enim Dei est in salutem luja alleluja. f . Plantaverat Doroinus Deus paradi-
omni credenii: (udeoprimum et Greco. Justicia enim sum volupiatis a principio in Eden ab Orienie in quo
Dei in eo revelatur ex fide in fidem. Sicut scriptum posuit horainem quem formaverat. P, El factus est.
est. Juslus autem ex fide vivit. ^. Amen, Jtftssa.f Dominicosdies dilectissimi fraires sancle
1 Cap I. Vers. 1-18. In Luxoviensi, Ex 1 Cor. i, ad Casulanum. SanctusLeo episl. ad Turibiuni, cap.
G-3I. 4. Sanctus Isidorus (Off. eccl. I. i, c. 24). Sanctus
b Cap. II. Vers. 42-52. In Luxovieusi ex Lucae Augustinus (Senn. 169, de verb. Dom.) : Domini re-
iv, 1*6-22. suscitatio consecravit nobis diem Dominieum, qui
c Inter cognaios.Vulg. et Gr. addunt et notos. vocatur Dominicus, quia eo die Dominus resuriexit.
d Imerrogantem.Vulg. el Gr. addunt eos. A fidelibus singulari veneratione dies Domiuicus
e Lauda. Ps. cxxxiv, 5. semper habitus esl, ct tanqtiam festiimChristiatiorum
f Dominicos. 1'rimus seplimanae dies quique cth- sempereiubique celebratus. Christiani omnes, ioquit
nicis Latine dies Solis, Judaeis,una Sabbuti,vel Sab- Eusebius (De Laud. Constantini),per orbem univer-
balorum, et prima Sabbati dicebaiur, Clirislianis dies sum dispersi, sive in mari, sive in terra versanlur,
Dominicusdictus est. Cod. Tli., Ieg.5, despectaculis: D J diem Dominicuracultn feslivocelebrant, qui in agris,
Dominicodie, qtti seplimanmlotius primusesl; et leg. et qui in urbibus degunt, die solis, adEcclesiam con-
3, lit. 8. So/is die, qttem Dominicum rile dixere fluunt. Justinus (Apol.2). Plinius Junbtr (£pt's(. 10,
majores. Sanctus Marcusiu Evangelio (Cap. xvi, 9): lib. 97). Neque id teinpore persecutionis omissum,
Surgens auiem mane prima Sabbaii, apparuit, etc. etiam eura vitae prriculo nefas (Acta SS. Saturnini, Da-
Sanctus Joannes in Evangelio (Cap. xx, 1): Una livi, elc). Die Dominico erat opera servilia
autem Sabbati, el ibid. (Vers. 19) : Cum sero esset, aut ipsis facere, aut servis eorum. (Cons(.apol. lib.
die illo, una Sabbatorum. Apostoli, abdicato Judaic.o Viii, cnp. 33; concil. Laod., can. 29 ; Cod. leg. Visi-
Sabbato, qui dies ultimus bebdomadis erat, in ejus gotli., tib. XII,/il.xiu, /. 6; Cod. Just., teg. 3, til. de
locurodieni primum hebdomadis subslituerunt, quia feriis), nisi forte quauaul cbariia*, aul necessitas exi-
eo die Christus a morluis resurrexit, qua de causa gebat; nefas quoque erat negutiis forensibus vacare
et diera hunc speciali rnodo Dominicum appellave- (Cod. Th., leg. 8, de ferik; Cod. leg. Vkigolh., lib.
runt, et cultui divino sacrisque conventibushabendis ii, tit. i, teg. 11), n.isi cansa cliarilatis, ut servum
dedicaverunt (Act. xx, 7; / Cor. xvi, 2). Sanctus manumiltere, autnecessitatis, uljproditoremaccusare.
Joannes iu Apocalypsi: Fui in spirilu die Dominico. Die Dominicoelegantiori cultu corporis, et lautiori
Sanclus lrenaeusepisl. ad Victorem (Euseb. lib. v, c. niensi utebantur fideles (Teri., de ldolol., cap. 14;
24). Sanclus Justinus (Apol. 2, 'al. 1). Sanclus Dyoni- Apot., c. 16 ; Euseb., de Besurrecl. el Ascensione,
sius, Corinth. episc, epist. ad Sancluin Solerem lib. n ; Sirm., oper. t. I, vol. 85). Solebant qtioque
(Eustb. lib. iv, c, 25). Sancius Augustinus,epist. 36, Agapes et collectiones pecuniarum facere die Domi-
M3 MIS8ALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI.— PARS I. 311
religionis legibus consecratos: grandi diligentia mens, A Post nomina. Bicato solenniler famulatu : oronipo
ad solenne ofliciumparala concelehret. Non sinl hinc teuiiam tua Domine supplices imploramus : ut con-
studio despicahiles : quod in nuroero sint frequentes. cesso uobis sanctorum omnium patrocinio : oblatio-
Nec ex eo exiguus eorum cullus : quo assiduus sit nes populi tiii cleniens accipias : et propitius benedi-
recursus. Desiderabile enim debet esse omnibus tem- c.is. Prestes etiam prosperitatem vivis : refrigerium
pus quod humana fragilitas tante majestatis ministe- et quieiem hdelibus defunciis. El qui ad testiraonium
rio jubetur assistere : quo in offerendis sacrificiis devotionis defuerunt consecranda : ad remedium sa-
Deus hominem dignatur assumere. Cutn mortalibus luiis mereantur recipere consecrata. ^. Amen. Quia
iroroonalitas per fidem quesita » participat: quepa- tu es vila vivorum elc.
nishac vice oblatione suscepta gratia sanctificationis Ad pacem, Dens omnipotens : qui docuisti humi-
aspectiim corporis Christi ac sanguinis munere fide- litatis bono et charitatis studio posse servari : rrs-
'ibtis b represenlat. Et dum celesti benediciione pice ad meinbra Ecclesie 66tue : atque ea que emu
creatura visibilis c animalur : credentium viscera latione discreta : aut indignatione viciata sunt in pa-
invisibilis creator ingreditur: qui ad hoc inferri sibi ceni revoca atque compone. i). Amen. Quia tu es
imperat: que dicavit. Ut ad salutem nostrara illa vera pax nostra.
rcdeant : que requirit: et ad bealitudinem illa pro- B lnlatio. Dignum et jtislum est omnipotens Deus qui
ficiantque promisit."^. Arnen. lihi credulitalem cordis : confessionem oris : devo-
Per misericordiaro ipsius Christi Dei noslri qui tionem laudis : obedienliam voluntatis : quam in
cuiii Patre el Spirilu Sancto unus Deus vivil etregnat potestaie nostra ponere dignalus es exhibere. Atque
in secula seculorum. r<j.Ainen. uliiiam tam coutinue : quain debite : tantoque stu-
Alia Oratio. Deus quem omni lempore colere et dio e aucti : quanto beneficio sublimati. Quaroque
laudare sine inlermissione debemus. Dona ut quate- abundanii gratia vivimus : taro cura perpetim servi-
nus perpelim serviendi curam per negligentiam non remus. Ut qui tolum accepimus : aliquid reddereinus.
implemus : saltem Dominicorum dierum fesliviiatem Per te boininem facis : quamvis iu opere non labo-
diligemius excolamus. Cedat cura seculi : pereat res. lnclinat pietas : quem necessitas non faiigat. f
causa peccali. Convaiescat potentia fidei: vigeat Tuis illis gloriosis manibus e luto iracias : Hmo iroa-
gratia Sacramenti. Sibi homo prestet : quod libi de- giiiem divinilatis imponis : vultus Angis : membra
bel. Ut dum Dominicorum dierum jocuuditate per- discriminas: flatum lui oris inspiras : atque animam
fruitur : intollerabilium occupationum onere non ratioue secum exstante vivillcas. Totaiu lanien ante
prematur. Anima dominantibus sibi vitiis voluptatis mundi roachinam parans : cuncias fuluri orbis deli-
sue Iassa servitio : in tristicia refeclionem inveniat. cias coacervas : ad quas eura quem tibi aroabilem :
Et que libertatis sue arbilrio patilur : quod laborat non Soliim faclum sed facicndum feceras : b intro-
pietatis tue beneficio ; pareat ul quiescat, Negotium ducas. Ut bonorum omnium copia servirel ocio. Et
bonis : otium roalis ponat. Sinl excubie precuro fcrie ut dominum se judicio nosset esse : sed Deo au-
peccatorum : salubriori se aniraus commulalione ctori > debilurus beatiludinem : non lahori. Ponitor
(Kstendal : ut in eo se reficiat: si ad meliora conver- lex precepli: ne mens fieret ignara consilii. Diciiur
tat. Et bonorum actuum saltim habeat vicem : si quod prcceperit : quid vitarel: ne nesciret quid es-
jion habeat jugitatem. i^ . Amen. Per misericordiara set : si non metueret quicquid didicisset. Scd quam-
tuam Deus noster d qui in luo conspeclu sanctorum vis jubentis imperium temeritas plectenda i trans-
Apostolorum. iret : et concupiscentie ciilpam secula sit morlis
nico (/ Cor. xvi, 1, 2), et divites mensa tenuioresi familiaris. Unum do exemplum ex libio de Paiientia
excipere; die Dominiconcc jejunare, nec genua flec- (cnp. 3). Lnquens de illo oppicloSarnaritanoriim in
tere mos erat (Conc. i Cmsaraug., can. i; Bracar. i, (juo non est receplus Christus (Luc. ix, 54), inquii:
cap. 4; Tertull., de Coron. mil., c. 3 ; lsid., de Offic. Cum etiam discipuli lam contumeliosooppido cmlesles
I. I, c. 24). Nefas erat die Doroinico spectacula pu- r. ignesreprmsentare voluissent.
blica edere (Cod. Th., leg. 2, 5, de spectaculk; Cod. c Animatur. Scilicet cum verbis Christi Doniini
Just., leg. 11, de feriis), aut eadeni, reliclo Ecclesie et vinum in ejus corpus et sanguinem trans-
conveiitu, frequentare (Gtmc. IV Carlh., can. 88). panis creatura visibilis animaiur, est Eucha-
Demum concilium Cojacense, anno Christi 1050, substanliaiiir,
ristia pants vivus (Joan. vi).
noiidum abrogata liturgia Gotho-Hispana, celebra- d 0"» in luo. Foriasse, quia in luo. In libro omniuni
tum (Cap. 9) siatuit ul omnesChristiani, die Sabbalo
advespefascenle, ad Ecciesiam concurrant, et die Do- Oflerenlium etc.
: In cujus conspectu sanclorum aposlolo-
miniea, Malulina, Missas et omnes horas audianl, rum,
opus servile non exerceant, non seclentur ilinera nisi c Aucti. Lege acti.
oralionk causa, aut sepeliendi moriuos, aut vkitandit ' Tukillk. Esl contra Manichaeoset Priscillianisias,
infirmos, aut pro recjk secreio, attt pro Suracenorum qui negabani cmpus liumaniiincl creaimnemunivertm
impeiu siquis aulem hanc nostram constitulionem t carnk esse opus Dei, sed contra aiebaul opus esse
fregerit, per seplem dies pmnilentiam agat; quod sii pravorum angetorum. (Co«c. Brac. i, in dtcreio
notuerit, si major persona sit, per annum inlegrumt contra Prkcillianktas n. 7, 12, 13.)
communionecareat, si inferior persona fueril, cenlumt s Luto. Lege lulum.
floyellaaccipiat. b Introducas. Lege Iniroducis.
a Parliciput. Lege participatttr. 1 Debiturus.Lege debiturum.
b Bepresentat. Id est pracsentenireddii.vel praesen- i Transirel. Lege Transieril.
teni, fe ipsa, exhihei. Vox Tertulliano, hoc sensu,
2*5 MISSALE MliTUM SEC. REG. R. ISIDORI. — PARS L 246
petia : rediit tamen in damnatum pietalis affecius. A est nosire salutis : sic dicere mercamur e lerris.
Major fnit misericordia liberare eum voluisse ; quam Paler nosler.
fieri. Et plus iiidu'gentieprestitit remiltere iiijuriam : 67 Humilialevos benediclioni.Dominussitseroper
quam a contraclare reatum. Quia iion lantuin debue- vobiscuro.
rat ut existeret : qui nen erat : quantum debuil ut Benedictio. Multiplicct vos Dominiis copia bene-
evaderel que nolebat. Non parcis filio • parcis reo : dictionis : et confirmet propitius in spe regni cele-
tradiiur morii volens : cruci affigitur acquiescens. stis. ^. Amen. id vos in presenti seculo diligeie
Secura divinitate vel conscienlia : quod sic pietas non libeat: quod e oelestis paradisi heredilate divi-
rcdimendo eriperet : ut non consumerel impietas u"al. ii). Amen. Atque liis repleamini beneficiis:
redemptorem. Cui merito omnes angeli et archan- quibus omnipotenti Deo in pcrpetuuin placeaiur. i»).
geli non cessant clamare quotidie una voce dicentes. Ainei). Per misericonliam ipsius Dei etc. Doiuitnis
$. Sancuis. Sanctus. Sanclus sil semper vobiscum. i§ . Et cum.
Post Sanctus. Osanna in excelsis quanta nobis om- Post Communio. Refecli Christi corpore et san-
nipotens pater hoc sacrilicium reverentia metuen- guine pariterque sanctificati Deo palri ouinipolenti
diim : quo adeundum tremore : quo honore sit cele- gralias referamus : ut nos in eadem refectione san-
bra::dum : iste dominicis laudibus perhenniler ser- 3 ctificalionem habentes : bic et in futuro seeulo glo-
vicntes celestium voces ammoneiit potestatum : qui- liam percipiamus. ^. Amen.
bus nos agere officiisui similitudinem contestanlur : Per misericordiam tuam Deus noster etc. Domi-
ut ad facieudam Dei voluntatem : eos pro nostris nus sil semper vobiscum. i<j. Et cum.
viiibus iinitemur : quos ad predicandam Dei majes- Dieat Presb. In nomine Domini Jesu Christi perfi-
(atem nostris vocibus imitamur. Ad iustar superni cianius cum pace. ii). Deo gratias.
aliaris : hoc nobis ad quod accedimus constitulum b IN SECUNDODOMINICOPOST OCTAVAS
panem ncs angelorum accipere manducandum : cum EPIPHANIE.
illorum stalum meritis gloriosum : nostrum peccalis
Officium.
obsilum noverimus. Illi nunquam peccant: et sem- Dominus regnavit. Querein Citcumctsione Domini
per laudant: nos et crebro peccamus : el raro lau- Lll.
damus. Rei per frequentiam criminum : rei per ne- fol.Oralio. Hic est
jtistus nosler. Quere in Dominico
gligentiam graliarum. Sed ab liis nos conscieiilie ante Epiphaniam fol. L V.
peccatricis debitis : unici tui hostia in sanguine suo
tibi oblata mundavit. illa nobis etiam posl redem- Lectio libri Esaye prophete (c Cap. LXV).
Hec dicit Dominus. Ecce ego creo celos novos et
ptionem delinquentibus: hac spe et confessione sub- C
veniat: que etiam usque ad ultimum judicii diem so- terram novam : et non erunt in memoria priora. £t
lurn in spiritu non peccantibus triboit gratiam rever- nos ascendent super eor t «ed gaudebitis et exulta-
lendi. Ut qui ad redimendos nos se fecil apud Palrem bitis usque in sempiternum iu his que ego creo.
alvocatum :-ipsepro nostris iniquilatibus sit inter- Qnia ccce ego creo Hierusaiera exultationem : et
ve::lor Chrislus Dominus acRedemptor eternus. populum ejus gaiidium. Et exullaboiti Hierusalem :
ii]. Amen. «t gaudebo in populo meo. £t nOn audietur ifi «o
Posi pridte Oratio. Domine satrificia dependentes ulira vox fletus : et vox ciamoris. Non erit ibi am-
supplices flagitamus : ut effundas iu his hosliis saii- plius infans clierum : et senex qni non impleat dies
cti tui spiritus largitatem. Ut dum a te benedicta su- wios. Nam puer centum annorum morietur: et pee-
mimus: oroni nos benedicltone refectos: et a eri- cator centuiii anuorum maledictus eril. Et edifici-
minum vinculis liberatos: omnibus modis gaudeamus. hunt donios et habilabunt: el plantabunt vitieas et
j>).Amen. Te prestanle sancte Domine : perquem comedent fructum earum. Non edificabunt: et alius
lu hec omnia nobis indignis etc. hahilabit. Non plantabunt t et alius comedet. Se-
Ad orationemDominieam. cundum eniin dies ligni; erunt dies popnli mei: d et
D
Diligentos Deum fraires charissimi: pietatis ejus opera manum eorum inveterabunt electis meis. Nou
In nos petamus operari dilectionem : ut divme vir- laborabunl frustra : neqtie generabunl filios in con-
ttiiis dono repleli: orationem dominicam in quaspes Uirbatione. Quia semen benedictorum Oomini est :
a Contraclare.Forte, contreclarereum, hoc esl jus in Sacramentarii) Bobiano nullae siint Domhiicae seu
Dominiexercere in reum. missacDomiuicales liuic anni tempori specialiter at-
b ln secundo. In Missali et Breviario Mozarabum, (rihutac, neque ulla mentio fit Sepluagesimae,Sexa-
milU facta nienlione ejus Dominicaeciuaeinfra octa- eesimae, aut Quinquagesimae, in libris liiurgicis
vaui Epiplianiaecadit, ab ociava Epiphaniaeusque ad Gallorum, aut Goiho-ilispanorum, qiias concilia
DoiuinicamprimamQuadragesirnae,Dominicaenovem Aurelianensia primum (Can. 24) el secundum (Cah.
lecciisenlur, quarum ultima Dominicaanle diem ci- 2) «prohibiierant.
neris, vel Dominicaanie Carnes tollendas appellatur. Cap. LXV. Vers. I 7-28. ln Lectionaiio Luxo-
In Lectionario Luxoviensi, hnic lemporis spatio, viensi Dominicasecunda posl Epiphaniam prophelia
(liiinqiie Dominic:t>assignantur, quaruin binae post legitnr ex Jeremia xvi, 0 15.
Epiphaniam, tres reliquae post Cathedram sancli d El opera. In Vulgata et LXX : Ei opera manuttm
Petri, a festiviiatihus quas proxime conseqtitinlur eorum inveterabunt,electi mei non laborabtthi fruslra.
iiomensoriiue sunt; at inj Missali Gallo-Gotliieo et
2*7 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 248
ct nepoles eorum cum eis. Eritque antequam cla-- A . verbis gratie : que procedebant de ore ipsius.
ment: ego exaudiam. Adhuc illis loqueniibus: ego iij. Amen.
audiam : dicit Dominus oronipotens. i>).Amen, Dicat Prcsft.Dominus sit semper vobiscura. $. Et
Dkat Ptesft.Dominus sitsempervobiscum. i$. Et ctim spiritu (uo.
cum. 1 Lauda. Alleluja. f . Laudate Dominum in tym-
« Piallendo. Paratum cor meum Deus paratum pano et choro : laudate eum in cordis ct orgauo.
cor meum : canlabo b et psallat tibi gloria mea. P. mAlleluja.
c f. In me sunt Deus votajmeajque reddam :lauda- Sacrificium. Edificavil Noe altare Domino et
tioives tibi: qnia liberasii aniraam roeam de morle sumpsit ex omni pecude mundo : et ex omni ave
d cwtilosmeos a lachrimis pedes meos a munda et obtulit hostias ad altare : et immolavit et
lapsu ut pla-
ceat tibi. P. Et psallat. cremavit: el odoratus est Dominus odorem suavita-
tis allelnja. n f . Locutus est Dominus ad Noe di-
Sequenlia cpistole Pauli Aposteli ad Romanos cens : egredere de archa lua tu et * omnis co-
(e Cap. VI).
. Deo gnaiio lua et cuncta aniroantia que sunt apud te ex
R) gratias. omni carne : tam in voluerihus quam in besliis uni-
Fratres. Non regnet peccatum in vestro mortali; ™
versis reptilibus que erant super terrani: crescite et
corpore: ul obediat is concupiscentiis ejus.Sed neque iuuUiplieaminisuper eani : et est Noe. /',
exhibeatis niembra vestra arma iniquitatis peccato : Et immolavit. egressus
sed exhibete vos Deo tamquam ex morluis viventes : Missa. Si credimus fratres charissimi diviuura esse
et meinbra veslra arma justicie Deo. Peccatum enim
quod agimus : studium affectum.queplacendi homini-
in vobis non dominabitur. Non enim sub lege estis: bus omnibus modis respuamus. Offeramus Deo si
f
sed sub gralia. Quid ergo? Peccavimus : quoniam non
acceptabiles hostias : voces saltim F patientie
non sumus sub lege: sed sub gratia ? Absit. Nescitis
lachrymosas. Non debemus hic quasi nulloreatu ob-
s
quoniam cui exhibuistis vos servos ad obediendum: noxii impudenles assistere : sed velut in priesentia
servi estis ejus cui obedistis : sive peccati ad mor- metuendi judicis cum limore saltim diebus domiui-
tem : sive obeditionis ad justitiam. Gratias autem cis convenire. Ne idcirco Deum latuisse
que gerirous
Deo quod fuislis servi peccati : obedistis autem ex
suspicerour: quod in presenti non puniamur : cuc?
corde in cam formam doclrine : in qua tradiii eslis. ideo forsilan
adpenas poslerasdifferamur : quia mo-
Liberaii aulem a peccato : servi facli estis juslicie. mentanea emendatione
b In Christo Jesu Domino nostro. t}. Amen. corrigi non meremur. Siigi-
tur filii sumus: dulciora nobis sint verbera paterna :
Lecltosancii Evangelii secunclumLucam (l Cap.'IHl). quam melia. Si servi solliciti : panero Domhiicuui
IIIo in tempore : Dominus nosler lesus Chrislus non debemus comedere ociosi. Hec nostrum singuli
regressus esl in virlule spiritus in Galileam. Et fama quique prout universitati congruit cogitantes : aut
exiit per universam regionem de illo. Et ipse doce- debemus plangere si defecimus : aut de aliis sollici-
bal in synagogis eorum : et magiiiPcabalur j ab ho- ludinem gerere : per gratiam Domini qua valemus.
winibus. Et venit Nazareth : ubi erat nutntus: el in- itj, Amen. Per misericordiara ipsiusDei.
travit secundum consueludinem suam die sabbati in Alia Oralio. Deus sine principio qui fecisli i eler-
sinagogam : el surrexit legere. Et traditus cst ei li- na : principiis perpelua condidisli : sine condilione
ber Esaye prophete. Et ut revolvit librura : invenit perpeluus : te fusis ex affeclu meiilis precibus im-
locura ubi scriptum erat. Spirilus Domini super me: ploramus. Ut concessa nobis in presenti seculo ve-
propter quod unxit me : evangelizare pauperibus k uia : dignos misericordie eteme nbs facias. Illudque
misit me. Predicare captivis remissionem : et cecis nobis dura misereris indulgeas : unde in nohis pro-
visum. Dimittere confractos in remissionem : predi- pter quod semper miserearis invenias. $ . Amen.
care annum Domini acceptum : et diem retributio- Post nomina Oraiio. Altende Deus oranipotcns de-
nis. Et cum plicuisset librum : reddidit minislro : et r, votionem populorttm fidelium : et propicius accipe
sedit. Et omnium in 68 sinagoga oculi erant inten- hoc munus oblatum. Sit nobis oramus ita Sancto-
dentes in eum. Cepit aulem dicere ad illos : quia rum tuorum commemoratio in sulfragium : ut eo-
hodie impleta est hec Scriptura in auribus vestris. rum meritis impetremus et remedia vivenlium : cl
Et omnes lestimonium illi dabant: et mirahantur in requiem fidelium delunctorum. i). Amen.
a Psallendo. Ps. LVI,8. 1 Cap. IV. Vers. 14-22. In Leclionario Luxo-
b El psaltal. Vulg : Canlabo et psalmumdicam, ex- viensi legilur exMattb. xxu, 3b-xxin, 1-12.
sutge gtoria mea. i Ab hcminibus. Vulg. el Gr., ab omnibus.
c f Ps. LV, 12, 13. k Mkit me. Vulg. et Gr. addunl sanare contritos
d Oculos tneosa tachrimk. Ita LXX. At lisec verba corde.
in Vulgata non leguntur, ncc in sanclo Auguslino. 1 Lauda. Ps. CL,4.
• Cap. VI. Vers. 12-18. ln Luxoviensi (/ Cor. i, m Sacrificium. Genesis cap. vm 20
n Ibid., cap. VIII,15, 16, 17.
6-31). « Omniscognatio tua. Vulgata, el uxor tua, el filit
f Peccavimus. Vulg., peccabimus.
s Exltibukiis. Vulg. et Gr., exhibeis. tui, et uxores filiorum luorum.
h ln Chrkto. Sunt verba quibus linis iectioni im- p Palieniie. Foriasse, Pmnitentim,
ponebatur. i Eiema, Forte, exierna.
249 MISSALEMIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I 250
Ad pacemOratio. Deus bouorum oninium copia : A ccssabili voce proclamant: ila dicentes. jtj. Sanctus,
et Satictorum indcliciens chariias : presia nobis in Sanclus. Sanctus.
bona voluntate concordiam : ut lua semper pacifici Post Sanctus. Otatio. Vere Sanclus : vere bencdi-
sequamur: et faciamus precepta. i»). Amen. ctus Dominus noster Jesus Christus filius tuus. Illa
Inlatio. Dignumet justum cst: vere equum et sa- palriarcharum (ides. ille plenitudo legis. ille unibra
lutare esl : nos lue pielati semper gratias agere veritatis. ille predicatio proplietarum. ille 69 aP°-
omnipoiens Deus: et omnium solennitalum in tuo slolorum magister : ille omnium credentiura pater.
noinine mysteria celebrare : et offerre libi hoc sacri- Ille debiliura firmamentum : ille infirmaniium virtus:
ficium : quod nulla possunt digne preconia conlau- ille redemplio captivorum : ille hereditas redemplo-
dare : ad offerendum populo facile : delectabile ad rum. Ille viventiuro salus : ille morientiuro vita.
suniendum. Non hic balatus ovium : non mugitus c Qui sacrificandamnovam legem Sacerdos Dei verus
bovium : non volalilium vox sub ictu morlis ° dolo- instiluit: hostiam se libi placitam et ipse obtulit;
rem incurrU. Non horror est sanguinis : non fasli- et d a nobis jussit offerri: Christus Dominus ac re-
dii crudttas : se'd tam roirabilis alque stupenda est demplor eternus.
hestia : ut incruenta sit: cum viva sumatur. Nam li- Post pridie. Vilam noslram Domine unigenili lui
cet verum corpus edatur: et sangnis manifestissimus B mortem votiva confessione promerenles : ° in resur-
haurialur : nullus tamen horror incutitur : cum sa- rectionem ejus el ascensionem in celis vita indubitala
lus animarum b in spirituali cibo et poculo ministra- falemur: vetus quoque rursus: ac pro merilis singu-
tur. Benedictuseniro Dominus noster Jesus Christus los judicaturus reatu licet trepidi : sed ttia freti mi-
Slins Luus: in nomine tuo veniens : hec tibi sacrifi- sericordia ]>restolamur.Ob hoc ergo quesumus famu
cia deferri mandavii. Cujus nos precepta tenentes: lantes : ul oblationem hanc spirilus tui permixtione
et jussa meminimus : et gesta memoramus. Quem sanctifices ; et corporis ac saiiguinis Domini nostri
merilo tecum et cum Spiritu Sanclo laudant celestia Jesu Christi plena transformatione f conformes. Ut
pariler ac terrena : Cherubin quoque ac Seraphin in- hosiia qua nos rcdempios esse roeminirous: mundari
* Dolorem.Adde exprimens. Videtur haec illatio prmcepit,el rursus (Ibid., n.70) cum
retulissetljjftuia^
scripta esse cum adliuc in Hispania fierent cruenla Isaiae (Cap. xxxvi, 16), panis ei dalus est, suhdJf: Li-*-'-
geiiiilium sacrificia. quel, in Itac quoque prophetia el de pane ijfaprmdici,
b ln spirituali. Non igitur opponitur veritati corporis quem nobk Christus nosler in memoriam cforjforisa se
ct sangtiinis Christi quod cibus spiritualis fit, nam assumpti.... ei de calicequemin memoriam'ianguiiiissui
verumcorpusedilur, elsangukChristimanifestksimus cttm gratiarum actionefieri prcvcepil.Eairi'd§mdociri-'
hauriiur. Cibtis autem spirilualis dicilur, quia cibus nu nam tradii s:incius livnrciis,ttini alibi, luniHh,.IV'aifv. \-
estquo aiimia reliciiur, quia cibus est qui roodo spi- Haer. (Cap. 3-2, Edil. Erasmi). Sanclis Palriftiis^asti*'^;
rituali existit; quia instar spirilus, sine ullo sui pulantur liturgiae. ln liturgia sancti ChrysostoriSi^ffSM*"*'
dispendio;etomnibus,etsingulisdispensatur;demiim chol.Grmc.pag. 77) poslverbaChristisubditSacerdns:
spiiitualis dicitur cibus, quia corpus est Dei, ut Memoresigiiursalutaris hujusmandali... lua de luisiibi
sancius Ambrosius (De Myster., cap. 9) docet: /n offerimus. In liturgia quae libro octavo conslilutioiiiiin
tacramenlo Chrislus est, quia corpus esl Christi, non Apostolicarum inscriiur : Offerimus libi Begi el Deo
ergo corporalk esca, sed spirilualk ; unde el Apostolus nostro secundttmipsius Christi mandatum , el in aliis,
de lypo ejm ait quia Patres nostri escam spiritualem ulin liiurgiisNestoriaiioruiii prcecfjp/Miudicilur, inaliis
manducaverunt; et polum spirilualem biberunt, corpus monilum, aut doctrina divina Chrkli, ul in liturgiis
enim Dei, corpus cst spiriiuale, corpus Christi corpus pluribus Syrorum(Apur/ Renaudol., Lilurg. Orient.
esl divini Spirilus. tom. II). ln canoue Romano, recitatum Christi
c Qui sacriHcandam.Sanctus Isidorus, Offic.I. i, mandatuiij, subdimt: Unde et pnsl memores, alludenies
cap. i#;Sacrificium quod a Chrislianis Deo offeriur ad prtecedens niandatum, eodeinque modo in liturgiis
Chrktus Dominusnoster el magister inslituit. Copblitarum el in sancii Marci Alcxandisoa, et in
d Eta nobis jussit offerri. Sciiiret a nobis sacerdoli- Hturgia sancti Jacobi tam Gracca quam Syriaca, de
bits, aut presbyierk. Christitm Dominum praecepisse hoce praecepto Dominimentionem faciuut.
ut in sui inemoriam offeratur sacrificium eucharisti- /n Resurrectionem.Tolle illud in et lege Resur- -
cum, liturgiae passim testanlur, de qoo pracepio reclionemelAscensionemincmlosfideindubilatafatemur.
distiucle sanctus Paulus (/ Cor. xi, 24) et evangelisia f Conformes.Lege : Et corpork et sanguinis Domini
sanclus Lucas (xxm, 19) raentionem fecerunt :Hoc D nostri Jesu Chrisli plenaintrausformationemconfirmes.
(acite in meamcommemoralionem.Quare Theodoretus Hic transformalio corporis ct sanguinis Christi idcm
(fit Epist. ad Heb. vm, 4, 5), scribit, sacerdotes non soiiiit atque transformalum corpus et sanguiiiem
aliud sacrilicium offerre quamquodChrisiusobtuleral: Cliristi, eadem analogia qua consecraliononnunquara
lloc eiim, inquit, prmcepitipse Dominus: Hoc [acite rem consecratam, sanctificalio rero sanclificalam, et
in meamcommemorationem;et sanclus Chrysoslomus aliaesimiles voces non ipsam actionem, sed effectmn
(llom. 34, in Ep.l ad Cor.):Christus, inquit, mulavit actionis signilicanl. Postulant igitur ul Deus hostiam
sacrificium,et pro caedehrulorum animaliuui seipsum oblatam benedicat, caque vcrba adhibent quae iu
;'usst(o/feni.SanciusCyprianus(Ep. 63,Ad Cmcilium); aliis rebusbenedicendis adhiberi solebant, etut palam
Jesus Chrktus, DominusDeus noster, ipse est summus laciant oblationero suain non aliam esse quain ipsum
Sacerdos Dei Palris, el sacrificium seipsum obtulit, Christum, speciebus sacramentalibus tectum, sub-
ei hoc fieri in sui eommemoralionemptmcepit. Terti;i- dunt, eamdem pelitionem aliis verbis repetenles, Et
liatius (Apol. cap. 30) : Deo offerre opimam ei majo- corporis el sanguink Domininoslri Jesu Chrkli plenam
rem hosliam quam ipse prmcevil. Sanetus Justinus Iransformalionemconfirmes. Quod autem legendum
(Dial. cum Tryph., Edit. Mattr., n. 41) docet quod sit confirmes, er.uitur turo ex ipso orationis contexiu
oblaiio similae a lege pracscripla pro iis qui a lepra qua;, si retinealur conformes,sensu caret, tum eliaro
purgabantur offerenda figura erat panit Eucharistim, quia hic aperl-: alluditur ad modum loquendi Isido,-
qiiemDominusnoslerJesus, in recordalionempassionis, rianiiii)(0/'/ic. ,'tft. i, cap. 15), ubi Hispaniae doctoi
pro liit qui ab otWityWitatepurgantur sutceptce,fieri (16liac ipsa ojr^tioiie (<4u;epoit pridie eonslaiiter in
251 MISSALEMtXTUMSEG. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 252
a sordibus facinorum mereamur : nec nos (ransfixus .A gno eterno tribual mansionem siue fine viveudi.
vulnere : a tua reprobrs euralione. Medicusenim es: R). Amen. Per misericordiam ipsius Dei noslri: qui
egri sumus. Misericors es : nos miseri. Ergo qui vivit et omnia regit in secula seeulorum. n). Amen.
tibl nostra non abseondimus vulneri quibus placa- Dominus sit semper vobiscmn. R). Et cum.
ris: sana nos sacriflcio. $ : Amen. Presta Pater Post Communio. Oralio. Refecti Chrisli corpore.
ingenile pcr unigenitum tuuni Dominum nosirum Requirein primo Dominico post octavas Epipliania;.
Jesum Chrisiam : per quem tu hec omnia nobis in- fot. 67.
dignis servis etc. IN TERTIO DOMINICOPOST OCTAVASEPIPHA-
Ad orationemDominicam. NIE DOMIINl.
Preceptorum Domini memores fratres cbarissimi Ad Missam Officiutnel eralio : ut in primo Domi-
brationis Bominice verba dieluri : majestatem ejus nico pott oclavasEpipli. fol. di.
fleprecemur acclives : ul peccatorum misericorditer • Leclio libri Esaye prophele (Cap. b LXVI).
obliviscens: doiio gratie sue corpora nostra eordaque o). Deo gralias.
snnctificet. Quatenus ompium criminum labe pur- Hec dicil Dominus.Celuinsedes mea esl: el lerra
gati: libera vncedicamus e terris. Pater noster. scabellui') pedum meorum. Que ista domus quaui
Hitmiiiaievos benedictioni. Dominus sit semper B ediflcabilis milii : et quis isle locns quietis mee ?
vobiscum. Omiiia bec mflnus mea fecit : et facta sunt universa
Benediclio.OmnipolentisDeinoslri benedictionibus ista dicit Douiinus. Ad quem autem respiciam nisi
ropleamini : cujus estis sanguine precioso redempli. ad pauperculum et contritum spiritu : et tremenlem
R). Amen. Ejus vos indeficiens gralia repleat : cujns sermones meos. Qui immolat bovem : quasi qui ia-
ineffabilis plasmavil poientia. R). Amen. El quibus terficial virum. Qui mancat pocus : quasi qui excere-
i» lioc mundo prestitit conditionem nascendi: in re- bret canem. Qni offert oblationem : quasi qui sangui-
Missali appellatur) lo [uens ail : Ex hinc sexta oraiio etiones tres e Sacra Scriptura cunclis diebus Domini-
succedit, confirmatiosacramenli; ul obtatio, quw Do- cis, etfestis, et ferialibus perannum in inissa legeban-
niino o/fertur sanclificalaperSpiritumsanclum corporis tur : una eveteri Scriplura, quani prophetiamappella-
Chrisli et sanguinis con/irmetur; in cditis quidem banl; binse e NovoTestamenlo,quarum tina dicebalur
libris corpori Chrkti et sanguini legitur, at, ut mo- Eptslold, aut Apostoins; altera Evangelwm. Diebus
nei llitlorpius {in variis teclionibusad calcem operis vero Dominicis,dempla prima, et ferialibusQuadrage-
de divinis Ecclesiae officiis adjectis), omnes co- siina?,diebusquejejuniiquatnor.inmissa.recitabanlur
dices manuicripti corporisChrisli el sanguinisconfir- lectiones, hinase Veteri, biuaee NovoFoedere. Est ta-
melur legum. Cacterum plenam transforniationeni ' men notatidum, quod a Paschate ad Pentecosten nul-
corporis et sanguinis Cbristi, sive, quod in idem « laesuut iectiones eScriptura Veleris Teslamenti, sed
recidit, corpus Cbristi et sanguinem ejusdem plene prima lectio ex Apocalypsidepromilur, qua3ex decre-
iraiisforiiialum, Iraiissiibstanliatumqtieconfirniariin- toconeiiii ivToletani (Can. 17) hoc tempore legitur.
lelligebant per divini Spiritus benediclionem, non Gallosquoqnetres olimin rnissalegisse lectienes die-
qua elemenla transmulanlur, siqulde n transsubstan- busDominicis el ferialibusper annum,qriarum nnaex
tiala suppnnebaiii, sed qua, donis jain rite transmu- Antiquo Testamenlo, iriua?e Novo, snadent Lectio-
lalis,oinniumaeleninruni eUeniporaliumbeneliciorum narius Gaihcaims, et Sacramentarium Bobianum, a
copia infunderetur, intercoinmmlicaiilesdispertienda, nunquatti satis iaudando MabiUoniu edita. Consue-
lioc, el niliilaliud, niagna quidemvarietale verborum, tudo quoque Gallorum erat, pro veleri Scriptura,
ham orationes posl pridie omnes ferine divetsse sunt, Apocalypsim lempore Paschali legere; solebaut
sed cadem mente coniinuo flagitabani; duo enim etiani, diebus festivis sanctorum, pro prima lectio-
pr.rcipue in Eucharistia spectabant, quorum aliud ad ne, Acta eorum legere : hinc in Lectionario Luxo-
sacriliciuii), alind ad sacramentum pertinet : trans- viensi hujusuiodi diebus binse plerumque assignan-
sulistaniiiilioherapanis etvini in corpus et sanguinem tur lectiones. Ilaec salis constant; miniis certuin est
Cliristi, eiSpiritussanclidona rite coinmuiiicaniibus an iliebns jejuoii mos Ecclesia3 Gallicanae fuerit
conferenila; sive, ul nunc loquimur, effectus sacra- tres lectionesin inissa iegendi, an potius quatuor : de
liientalcs; horum primum solis Chrisli verbis conse- qua re aliqua jam in prxfatione notavi. Romaeaul (n,
ciatoriis petfici pro cerlo babebant, ut Vel ex hoc paucis quibusdam diebus exceplis, duas lantiun in
Missaii consiat : alteriim vero speciali oralione pos- missa lectas csse lecliones veiusia oumia Leciiona-
tiilabaul, qUiieGotlio-llispanis posi pridie, Gailis post ]D ria, et Capitularia comprobanl. Porro lcctoris erat
mysterium, aut post secrela denominabatui\ neque prophetiam (ila primam leclionem appellant) legere,
hoc iliis peculiare fuit, siquidem in omnibus liturgiis ut aperle sanctus Isidorus (Epist. ad Ludifredum
CKSiantoralioncs qnibus effectns sacramentales pos- Cordubensem)docet. Igitur, absoluta prima oratione,
tulaniiir, ciiiri hoc discriinine, qiiod.in aliquibus, ut qiuc posl cantatum liymnum angelicum Gleria in
in Roriiaha, et in Coiistnnlinopolilanis, orationes excelsis Dee, etr., Tundiiur,sacerdos, more consue-
tstae et ante, ct post coiisecralionem recilanlur, in lo, populum salulai, tum lector de loco superiore
Gotho-HiSpana ct Gallicana conseciationrin pleruin- proplieiism, voce claia, legebat, et primum libri
que coiiseiitauiitur;idenilanien omniumsensus, quam- titulum pronuniiabat, pilia leciio libri Exodi, aul
vis modi loquehdi diversi sinl, aut locum diversum in dicendo lectio IsaUe proplieive,eldeinde texlum lege-
sacroiummysieriorumcelebraiioneocaipeiii. Anliijui bat. 1'opulus autem, audilo libri lilulo slaliin res-
eiiiin caliiol.ci episcopi circa Euchirisliam idem sen- pondebai Deo uratias, et faclo silcntio, alque signo
liebant quod modo docelLcclesia, eisi verbis noiiniin- crucis Ironte prsesignato, attente auiiiiUal (S. lsid.
quam uterehtur diversis. Cxterum Gallosetiam voces Offic. I. I, c. 10, et l. II, c. 11). Leclione auteni ab-
tiaiisforinafevllransfvrntaiio adliibuisse ad transsub- snluta, populus amendicebat.
b Cap. LXVl. Vers. 14. Sed tres versicuH prae-
Siantiaiionein elenienlorum significandam ex eoruin
liturgiis aperte constat. lermitlunlur. In Lectionario Luxoviensi die Domi-
u Lectio. Apud Gotlio-Hispanos,ut ex sanclo lsido- nico post Cathedramsancli Peiri propbetialegitur ex
to\Ep. ad Ludi(red.) el cx Missalinostro eruitur, ie- Osea, iv, 1-19.
453 MISSALE MtXTUSfSEG. REC. B. ISIDORI. - PARS I. 254
oem siiillum offeral. Qni recordalur thuHs : quasi A illos : quia vehit a finibus terre audire sapiehiiain
qui benedical idolo. Ilec oinnia elegernnlln viis stiis : Salomonis : et ccce plusquam Salomon liic. Viri
et in abbominationibussuis anima eonim deleclata Ninivite siirgent in judicio cum generatione hac : et
est. Unde et ego eligam illusiones eorum : et que condennabunt illam : quia penitenliam egerunt a
timebant adducam eis. Quia vocavi : et non erat predicatione Jone : et ecce plusquam Jonas hic.
jnl responderet. Loculus sum : el non audierunt. Nemo Iucernam accendit : et in absconso ponit :
Feceruntque malum in oculis meis : el qiie nolui neque sub modio : sed super candelabrum : ut qui
clegerunt. Audile verbum Dotiiini : qui tremitis ad ingrediunlur videantlumen. Lucerna corporis lui est
verbiun ejus. Dixerunt fratres vestri odientps vos : et oculus luus : si oculus tuus fuerit simplex : totum
abjicientcs propter nomen meuin. Glorificelur Do- ctfrpus luum lucidum erit. Si aulem nequam fuerit :
minus et videbimus in leticia vestra : ipsi autem 'eiiam Corpus tuurii tenebrosum erit. Vide ergu ne
confundeniur. Letamini cum Hierusalem : et exul- lumen quod in te esi : lenebre sint. Si ergo corpus
talein ea onines qui diiigiliseai». Gaudete cum eain ttiuiii totum luciduin erit : non liabetts aliquam par-
gaudio universi qui lugelis super eam : ut suggaiis tem lenebrarum : eril lucidiim totum : et sieut lu-
et repleamini nb ubere consolalionis ejus. Ul mulgea- cerfla fulgoris illuminabitur. Hec cum loqueretur :
tis : et deliciie afflualis • ab omnimoda gloria ejus. B rogavit illum quidam phariseus : ut prahderet apud
Qnia liec dicit Dominus. Ecce ego declinabo super se. Et ingressus recubuil. Phariseus aulem cepil in-
eam quasi fluvium pacis : et quasi torrenlem inun- tra se reputans dicere : quare non baptizatus esset
ilanieni gloriaui gentium : quam suggetis. Ad ubera ante prandiuin ? Et ait Dominus ad eum. Nunc vos
portabimiui : et super genua blandietur vobis. Quo- pharisei quod deforis estcalicis et parapsidls et ca-
moilo si cui mater blaudiatur : ita ego consolabor tini mundatis : quod aulem intus est vestrum : ple-
vos : et in 70 Hierusalem cnnsolabimini. Videbilis: num est rapina et iniquiiate. Slulte : nonne qui fecit
et gaudebit cor vestruin : ei ossa vestra quasi herba quod deforis est : etiam id quod deintus est fecit ?
germinabunl. t}. Amen. Verumtamen quod superest t date elemosynain.
Dical Presb. Dominus silsemper vobiseum. $ . Et « Kt hec omnia munda sunt vobis. n). Amen.
cum spiritu lun. Dicat Presb. Dominussit semper vobisCUtn.%. Et
a Psallendo. Adjulor meus esto Domine : ne dere-
ciim.
linquas me : el ne despicias me Deussalularis lneus. d Lauda. Alleluja. j. Laudabo nomen Dei mei
t • Quoniam pater meus et mater mea dereliiique- cum canlico :
runlme : Dominus autem assumpsil me. P. Et ne magnificabo eum in laude. P. Alleluja.
G < Sacrificium. Edificavit Abraliam allai^ein locum
despicias.
Sequentia epislole l'auli apostoti a:i Uominos queni osienderat ei Deus : et obtulit super illud
(Cap. VI). jsaac filium suum : et elevans oculos vidit post ler-
R). Deo gralias. gum arietem queTh accepil: et olilulit bolocauslum
Fralres. Humanum dico propler iulinniiatein car- pro filio alleluja. j, Dixit Dominus ad Abrahani :
nis vestre. Sicul enim exhibuistis membra veslra tolle filium luum unigenituiu : quem diligis Isaac :
servire ininiundicie ; et iniquitati ad iniquitatem. Iia et vade iii terram visionis ; et offeres inilii iliud lio-
et nunc exhibete membra vestra servire justicie in iocaustum super unum moiiiiuin quem ostendero
sanclificaiionem. Cum enim servi essetis peccali : libi. Tunc Abrabam consurgens concidit ligna ad
liberi eratis justicie. Quem cnim fructum habuislis holocauslum : et abiil nd locum quein ostemlerat et
lunc in quibus nunc erubescitis? Nam flnis illormn Deus. P. Et elevans.
mors est. Nunc vero liberaii a peccato : servj autem ! Missa. Ad obtinendnm Dominimisericordiam fra-
facti Deo : habeiis frucium vestrum in sanclifica- ires cbarissimi: tota menlis nostre dirigatur oralio :
lioncm ; finem vero vitani eternam. Siipendia enirn et uniie voluntalis societate : vel votis : nd euin a
pcccali mors. Gratia atilem Dei : vita eterna. In . quo audiri cupimus exclamemus : ul ecclesia sua
Clnisto Jesu Domino nostro. ^ . Amen. J sancta calholica utilitalum noslrarum niater at(|iio
Leeiie sancii evungeliisecundum Lucam (b Cap. XI). viriiiitnn : ita nmnium desideria in suo amore con-
A). Deo gratias. tineat: ut omnibus hene desiderala dispenset. Sit
lllo ih tempore : Dominus nosler Jesus Clirisltis confessioue una : dilalaiione numerosa : singularis
Inquebalur discipulis suis et turbis dicens. Generat o Sacramento : non loco. Diffusasit : non divisa. Sit
becgeneralio nequam cst. Signum querit : etsignum in Sacerdolibus gloriosa : in doctoribus cireumspeeta :
iion dahitur illi : nisi signum Jone prophete. Nam in fraternilale pacilica : in miuislris sancta : in ini-
sicut Jonas fuil siguum Ninivilis : ila erit et filius nistciiis inlibata. In virginibus incorrupla : in viduis
Iioiuinis generalioni isii. Regina auslri surget in ju- fructuosa. 71 I" credenlibus fecunda ; in geniibus
dicio cum tiris generationis hu>us: el coiideiinabit' libera : in languenlibus medicina : in penilentibus
Icciionis pronunliabat dicendo, v. g. Sequeniia Epi- veniens asceodebat in supremum pulpiti gradum, et
slolm primm Pauli ad Corinlhios,:aut : Leclio libri inde clara voce litulum lectionis pronuntiabat di-
Actuum Apostolorum,etc. Populus respondebat Deo cendo : Lecliosancti Evangelii secundumLucam, aut
gratias, et qiisque se crucis signo muniens, aures secundum Matthmum aut Joannem, et piipulus re-
allentas lectori prsebebat; absolutaque leclione dice- spondebat : Gloria tibi, Domine, et signum crucis
bat amen, et lecior, de ambone desceiuleiis, librum faciebat; tum diaconus incipiebat lcctionem dicendo •
in sacrarium relerebai, aut ei cui sacrarii cura erat ln illo tempore, ant in illis diebus, Dominus noster
jnandata tradebal. Jesus loquebatur discipulis suis, ant mnbulabat, eic.
* Cap. XIV. Vers. 26-35, omisso inlegro versu 27. Absoluta leclione, pnpulus respondfbat amen; oinnes
In Hispania olim Evangelium a lectoribus legebatur, autem, tam episcopus quain clerus, et populus,
dciude munus legendi Evangelii diacono mandatum erecii stabant cum legeretur Evangeliiim, et attente
est. Sanctus lVidorus (Epist. ad Ludifr.) docel, ad iD audiebant. Diaconns de ainbone descendens cum
diaconum perlinere prmdicure Evangetinm el Aposlo- Evangelio ad altare redibai. Cndicem tnmen suner
lum; eadem disciplina in Gallia vigebat (Greg.Turon., altare non deponebat, sed apertum alteri tradebat,
Hist. lib. vui, cap. 4). Diaconus leclurus Evangelium qui eum osculandum ad episcopmii deferebat. Epi-
submissa voce hanc orationem dicebat: Munda cor scopus auiem osculando Evangelium dicebat : Ave,
nieum, corpusqueet labia mea, omnipotensDeus, elc, verbum divinum,refonnalio virtulum ct restitutio sani-
ut in libro omnium Offerentium(pag. 219,/. 78),lum tatum, infra {Pa0. 21!)). Galli, saliem in nonnullls
ad episcopum accedens benediciionem petebat, di- Eccleslis, proeedente ad ambonem Evangelio, canta-
cendo : Jube, domne, benedicere; et episcopus bene- bant Grece Hagios, et redeunte Evangelio ab ain-
dictionem impertiens dicebat : Corroboret Dominus bone Sanclus Latine cantabant.
sensum luum ac labia lua ul recte pronunties nobis b Deo gratias. Lege Laus libi, Christe. Oscilanter
eloquiasanciasua (Vid. p. 219). Accepiabenedictione, hoc loco Deo gratiaa irrepsit, ha2Cenim respondebat
diaconus ad altare accedens, inclinalo capite, Evan- chorits, aut populus, cnm litulus Apostoli legeretur.
gelium veneratus, elata voce dicebat: Laus tibi, et « Lauda. Ps. xxv, I. Statiin post icctionem Evan-
continuo populus et clerus respondebant: Laus tibi, gelii canebalur Lauda; a psalmisiis autein caneba-
Domine Jesu Christe, Iiex mterncegtorim; tum ele- tur, neque unquam omitlebatur, nam lempore qua-
vans Codicem de altari ad ambonem proccdebat, dragesimali, omisso alleluia, eanitur Lauda.
prxeuulibus cereis accensis, et fortassc tburibulo, d Sacrificium. Judicum vi, 20, 24, f. Ibid., vi,
quanivis de 'bure Etherius sileat; ad ambonem per- 12 sea.
271 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 2.72
Alia oratio. DomineDeus n qui tu a nobis indesi- A flendo dum de morte rediit ad vitam : solis occiduas
nenter rogaris ; et clementer tribuis : ut rogeris. horas converlit in ortum. Sic Helias quasi clavem
Qui das votum optanti : et pie vivenfibusnihil dene- etheris ore gestaret: oralione celum clausit et rese-
gas: preroga quod audias : aut perlicias quod ac- ravit. Sic Heliseus exanimes incumbendo calefaciens
ceptasi Da nobis quod ames in nobis : ut digneris arlus : vivificavitoratione defuuclum. Sic Jonas pe-
semper exaudiri pro nobis. Tribue vota tidelia : lago imraersus per cetum voratus nequaquam ab ora-
sancta desideria prompta officia sedula mysteria : tione cessavit: quem in sinuosi ventris antro precan-
verba supplicia grata eloquia : preconia indefessa. lem: nec bellua potuil ledere : nec procella. Sic tres
Sint pure preces peiiciones commode supplicationes orantes pueri incendia non sensere rotancia : et cre-
juste: rogationes crebre : laudes assidue : nt ad sa- pitantium flammarura strepitum precum conceniu vi-
lutein eternain omnia prestes omnibus dum invocaris cere. Sic in lacu Danielis oralio leonum avidos riclns
ab emnibus. i|. Amen. Post nomin. el edacia ora restrinxit. Sic diem Dominus noster
Omuipoiens sempiteme Deus : adeslo quesumus Jesus Chrislus fidelis in verbis suis : et sanclus in
precibus suppiicantium tibi propicius : et humilitatis omnibus operibus suis: sequentibus se orandi nor-
sancte otflalionem adtende placatus: ac presta Do- mam in qua sit siimma salutis instituit. Sed orarc et
mine ut sacrificium hoc quod offerimus : et nobis B nunquam deficere apostolis imperavil. Sic pie tiiteli-
omnibus proficiat ad salutera : et defunclis prestetur terqueposcentibus quicquid oratione credentes petie-
ad requiem. ^ Amen. rint : se presiaturum spondit. Sic ante passionetn
Ad pacem. Omnipotens Domine a quo est humili- orando non solum palri discipulos commendavit:
latis bonum el charitatis studium. 79 Da quesumus sed etiam in passione pro inimicis oravit. Sic in Dei
nobis omnibus charitatis et humililaiis affectum : dexlera exaltalus perpetim regnat: et pro nobis ju-
ut humiles ac pacilicos in eharitate Dei et proximi: giter interpellat. Quem lecum paler in unitate Spiri-
nos vivere gratulemur- ^. Amen. tus Sancti celorum ille exercitus innumerabiliscrea-
Inlatio. Dignum et justum est le Domine orare lorem laudat: extollit: precatur : adorat: glorift-
semper et invocare: qui servorum tuorum precibus cat: houorat : veneratur : exaltat: atque indefesso
ab initio propicius annuis : et placatus ostenderis. preconio benedicit: attollit: confitetur : ac dioit.
Quibusque te invocanlibus et beneficia prorogas : et $. Sanclus. Sanclus. Sanctus.
nrirabilia patras : indulgentiamnon denegas: benevo- Post Sanctus. Vere sanclus : vere benedictus Do-
lentiam prestas: et providentiam monstras. Sic Moy- minus noster Jesus Christus filiustuus. Qui repudiala
ses manibus in tipum crucis te orando porrectis in immundorum cogitatione libaminum : simplicem ri-
Amalech diabolum supcravit. Sic Josue invocans " lum b nove sanctionis instiluit: docuitque diseipulos
Deum in tanto nomine: dumhostem prostemit: diem suos : inter liec sacrosancla soleunia innocentiani
tetendit: ut Jesus nosler lux vera crescerel: ven- puram vovere et Deo soli hostiam Jaudis offerre.
turus in exordio tenebrarumsemperexcresceret. Sic c Ipso Dominoredemplorique nostro elerno.
Samuel teste Christo Dei evangelicis intonans moni- Posl pridie. Oraiio. Credenles Domine universa
tis : populi dura precordia precibus emissis turbine mirabilia Domini nostri Jesu Cbrisii fiiii tui: atque
terruil tonilruaque concessit. Sic David hynnidicus incarnationis ejus : et divinilalis potentiam conOten-
oraiioiiuin gratiam psalraorum modulatione reddidit tes in tuis laudibus exultamus tibique sacrificiutn
dulciorem. Sic Saiomouextensis et ipse manibus dura laudis offeriraus. Rogamus clementiam luam summa
erando crucis figuram cxpressit : templum Domini Triniias Deus el infinita majestas : ut hec oblatio
dedicavit. Sic Asaph et Josaphat nobilissimi reges : quam in sancto altario tuo deferimus. pro nostrorum
dum pie Deipopulopresunt hostium catervas immen- expiatione facinorum : sit oculis tnis placita : d sit
sas prece potius quam enseprostrarunt. SicEzecbias semper accepta : simulque efficiatur illo seculo su-
* Qui tu. Tolle illud tu, el lege : Qui a nobis in- n cundum nos, vinum, suum sanguinemconfessusest, et
desinenterroyaris. NOVI TESTAMENTI NOVAM DOCUIT OBLA-
b Novmsanciionis. Hoc est Novi Testamenli. Huc TIONEM, quam Ecclesia ab apostolis accipiens >n
Spectat illud MissalisGallicani in oratione post san- universo mundo offerl Deo.... De quo, in duodecim
etui, feria 5 in CoenaDoraini: Uanc igitur obktionem prophetis, Matachias sic prmsignavit: Non est mihi
quam tibi offerimus ob diem jejunii Lcenmdominicm, volunlas in vobis, etc. Matach. i, 10, 11.
in qua Dominus nosler Jesus Christus Filius tuus in - c Ipso Domino. Lege ipse Dominus et Redemptor
Novo Teslamentosacrificandiritum desliluit, dum pa- aternus.
nem et vinum, qum Melchizedech, in prmfiguratione . d Sit semperaccepla. In omnibus liiurgiis habetur
futuri mysterii, sacerdos ebluleral, in sacramentosui vel expressa vel tacita oratio pro donis sacris conse-
corporis et sanguinis transforinavit, qumsumus, Do- cralis. Hujusmodi est in canone MissajRomauae: Su-
mine, ut placatus accipias, elc; et illud sancti Irenoei pra qumpropilio ac serenovullu respiceredigneris, et
Hmr., lib. iv, cap. 32, Edit. Eratmi), docenlis, accepta habere,etc, quibus in bac noslra oratioue
IAdv.
Ihristum Dominum, repudiatis Judseorura sacrificiis, post pridie correspondent : Sit oculis tuis placita, sit
NoviTestamenlinovaininstituisseobIationem,quando semperaccepta, quae minime dicuntur nomine princi-
in ullima coena panem in corpus, vinum in sangui- palis et primarii offerentis, qui estChrislus Dominus,
ncm transformavit : Discipulis suis .dans consilium neque ratione victimse, sed nomine secundarii offe-
primitias Deo offerre... Eum qui ex creatura pauit est rentis proferuntur, sacerdolis nimirum mortalis, pec-
aecepit, et gralias egit dicens : Hoc etl corput meum; calis ei imperlectionibus plurimis obnoxii. Rogat
et calicemsimiliter qui est ex ea creatura, qna' est, se- igiilir saccrdos, minister Chrisii, ut sacrificium, quod
273 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 274
perveuiente a septiformispirttu benedictab quo ubi- A * Psallendo. Deus virtutum convertera nunc res-
que Deus veraciter manifesletur c in eo. Ut te iianc pice de celo et vide et visila vineam istam. f . Ex-
bostiam benedicente: si qui ex ea libaverint te lar- tendisii palmites ejus usque ad mare et usque ad
giente: el in.lioc seculo percipiant inedicinam el in fluineu propagines ejus. Quare Domine destruxisti
fuluro consequanlur viteeterne coronam. R). Amen. maceriam vinee lue : et vindemiant eamomnes trans-
AUorationemDominicam. euntes viam : devastavit eam aper de silva et sin-
Simus ad Deum fralres charissimi solliciti: qui gularis ferus depastusesteam. P. Respice.
de meritorum noslrorum non sumus felicitate securi. Dicat Presb. Silentium facile.
Et quia omnibus opus est indulgentia redemptoris: SequenliaepistoiePauliadChorinthios(b/, cap. II, III).
ad impetramiamejus misericordiam omnes unanimi- R). Deo gralias.
ter clamemus c lerris. Paier noster. Fratres. Nobis revelavit Deus per Spiritum suum
B). Amen. sanctura. Spiritus enira orania scrutatur etiam pro-
Bicat Presb. Huniiliate vos benedictioni. Dominus funda Dei. Quis enim scit hominum que sunt homi-
sit semper vobiscum. i^. El cum, nis : nisi spiritus hominis: qui in ipso est. Ita et qui
Benediclio.ClemenlissimusBominus in cujus manu Dei sunt: nemocognovit nisispiritumDei. Nosautem
est universa prosperiias: carilatis semper el pacis B spiritum mundi non accepimus : sed spihtum qui ex
vobis tfibuat incremenla. R). Amen. 80 'n bonis Deo est: ut sciamus que a Deo donata sunt nobis :
actibus unanimes atque concordes sitis : ut a precep- que et loquimur. Nonin doctishumane sapienliever-
tis Domininullatenus devietis. R). Amen. In timore bis : sed in doctrina spirilus spiritalibus spirilalia
Domini mens vestra firma perraaneat: et ejus vos comparantes. Animalis autem hoiuo non percipil ea
misericordia perenniter regat. i$. Amen. Per mise- que sunt Spiritus Dei. Slulticia est enim illi: et non
ricordiam ipsius Dei nostri qui est benedictus et vi- potest inlelligere. Quia spiritualitcr examinatur. Spi-
vit et omnia regit in secula seculoruin. R). Amen. ritualis autem judicat omnia : et ipse a nemine judi-
Dominus sit semper vobiscum. n). El cum. calur. Quis enim cognovit sensum Domini: aut quis
Hic dicat Chorus. Gustale et videte. Post commu- instrual eum. Nos autem sensum Chrisli babemus. Et
vio alia oralio. Require relro in DominicoquintoEpi- ego fratres non potui vobis loqui quasi spiritualibus :
phanie. fol. 77. sed quasi carnalibus: tanquam parvulisin Christo lac
1N SEPTIMODOMINICOPOST OCTAVAS EPI- vobis potum dedi: non escam. Nondum enim potera-
PHANIE DOMINI. : tis: sed nec nunc quidem polestis: adhuc enim estis
Ad Missam officiumel oralio ut in primoDominico. carnales. Cum enim sit inler vos zelus et contentio :
LXIIIl. C nonne carnales estis : et secundum homioem ambu-
Lectiolibri Hieremieprophete(dCap. VII). latis: cum enira quis dicit: ego quidem sum Pauli:
tj. Deo gratias. alius autem: ego Apollo: nonne homines estis?Quid
Verbum quod faetumest ad Hieremiam a Domino igitur estApollo? quid vero Paulus ? Ministri ejus cui
dicens : Sla in porta domus Domini et predica ibi credidistis: et unicuique sicut Dominus dedit. Ego
verbum istud : et dic. Audite verbum Dominie do- plantavi: Apollo rigavil: el Dominus incrementum,
mus Juda: qui ingredimini per porlas has : ut ado- dedit.
retis Doniinum.Hoc dicit Dominusexercituura : do- $. Amen.
mus Israel: bonas facitevias vestras et studia vestra: Leeliosancti evangeliisecundumLucam (l Ca». XV).
el habitabo vobiscumiu loco isto. Nolite confidere In diebus illis. Dominusnoster Jesus Christus lo-
in verbis mendacii dicentes. Templura Domini lem- quebatur discipulis suis in parabolis diccns. Homo
plum Domini: teinpluui Dominiest. Quoniam si' be- quidam habuitduos filios: etdixit adolescentiorex il-
nedixerilisvias vestras et sludia vestra. Si feceriiis lis patri. Pater da mihi portionem substanlie que mihi
judicium inter viruin et proximum ejus; advene et contingit. El divisit illi subslantiam suam. Et non post
pupillo et vidue non feceritis calumniam : necsan- _. multos dies congregatis omnibus: adolescentior filius
guinem innocenlem effuderilis iu loco hoc et post peregre profectus est in regionem longinquam : et ibi
Deosalieoos non ambulaverilisin malum vobismet- * dissipavit subslantiam suam vivendo luxuriose. Et
ipsis: habitabo vobiscumin loco isto a seculo et us- postquam omnia consummasset facta estfames vali-
que in seculum. R). Amen. da in regione illa : et ipse cepit egere. Et abiit et
DicatPresb. Dominus siisemper vobiscum. $. Et. adhesit uniciviuraregionis illius: eimisitilluiuinvil*
ratione victima>et primarii offeremis non polest non et conferendo gratiam, sive ut omnipotentia mani-
esse gratissimum, et maxime acceplum Deo, sit etiam festelur per transsubstantiationem elenienlorum, et
suo notriineDeo gratum, placilum et acceplum. divina beneficenlia per septiformis gratise donum.
« Septiformis(Sic). Adde gratix, el lege: Illo sancto c In eo. Lege in ea, scilicet oblalione.
tupervenienteteptiformis gratim Spiritu. Benediclio *Cap. VII. Vers. 1-8.
enim qiiani petunl ad elfeclussacramenlales spectat, e DomusJuda. Vulg. et LXX, omnisJuda.
scilicet iit dona Spirilus sancti rite Eucharisliam 1 Benedixeritis. Vulg., benedirexeritis.
suscipieutibus confernntur. s Psallendo. Ps. LXXIX,15. f. Ibid., 12.
b Quo ubique. Scilicet ul Deus in bac oblatione b Cap. 11. Vers. 10-ui, 1-7.
ubique lam quoad eflecius sacrilicii, quam quoad ef- i Cap. XV. Vers. H-52.
fectus sacramenti manifestetur, condoiiando peccaia,
275 MISSALE MlXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS 1. 27«
lamsuamuf pasceret porcbs. Etcupiebafimpfere veri- A ferat munera : et si quis in vobis sapiens est et
ircmde siliquis quas porci manducabant: et nemo rectus corde : veniens operetur. P. In omnibus.
81 illi dabat. Iri se autem reversus dixit. Quanti Missa. Deum qui est eternitas angelorura : pax
«'ercenarii a patris mei abundant panibus : ego au- beatorum : et vita fidelium fratres charissiini at-
te:n fame pereo? Surgam et ibo ad patrem meum et lente rogemus. Ut quia ipso inspirante percepimus :
dicam illi. Pater peccavi in celum : et coram te. . ut hunc veraciter invocemus : ipso faventeimpetrare
'.-;Jam non sum digntis vocari filius tuus : fac me si- possiiiius : quod ab illo fideliter poslulamus. i^. Amen.
cni nniim de mercenariis tuis. Et surgens venit ad Alia Oratio. Deus une et d immense lam miseri-
'
j pairem suum. Cum autem adhtic longeesset : vidit cordiier lapsorum defeclum reparas ; quam potenter
1 illtjni pnter .ipsius : et misericordia molus est; Et eorum que non erant statum edificas. Da Ecclesie
i Ailciirreris cecidit supra collum cjus : et oscutalus tue Caibolice fidei pleniludinem : quam illi dedisti
esl iHum.Dixitque ei filitis. Paler peccavi in celi>m; perfecte tenere : et his qui per lapsum operis in illa
et coram le : jam non sum dignus vocari filius tUug. siiccumbunt: ex miseralione reparalionem adesse.
Dixit autem paier ail servffs cjus. Gilo proferte slo- Quo et eternilatem per fidem acqnirant: et glorie
lam primam et induite illtini : et dale anritilum in dignitatem per opus obtineant. i^. Anien.
lriahu ejus et calciamenla in pedibus ejus : el occi- " Post nomina. Oratio. Eternum te Deum et inde-
dite vitnlum saginatum el manducemuset epulemur : ficiens bonum acclives servi tui bumiliter obsecra-
quia bic filius meus mortuus fuerat': et revixit : mus. Ut qui et bealiludinem fidelibus : et rcmissio-
perierat et inventus est. Et cepcrunt epulari. Erat , nem delinquenlibus ° non nisi inlia sanciam eccle-
aulem filius cjus senior in agrol Et curii veniretet siam conferri posse sanxisli: des et vivenlibus in ea
appropinquaretdomuiaudivilsimphoniametcliorum: sine lapsu consistere : et defunctis per ejus snppli-
et vocavit unum de servis : et inierrogavit quid hec cationem a debitis suppliciis liberari. Ut el viveutiuin
essenl. Et dixit illi. Frater tuus venit : et occidit , le liugua simul et vita glorificet: et defunctorum
pater tuus vitulum saginatum : quia salvum illum u_uieseterna exultatione concelebret. Amen.
recepit. Indignatus est autem : et nolebat introire. : Ad pacem. Oratio. Pax indiscissa et premium pcr- -
Pater illius egressus cepil rogare illum. At ille ; eterne Deus : qui et pacem angelis
tot petue pacis
rcspondens dixit patri suo. Ecce annis servio ti- ' eterno fedcre conlorasti : et ad
hujus participium
bi : et nunquam mandatum tuum preterivi : el nu«- pervenire aditum etiam hoiniuibus
mihi edum : ut cum amicis meis prebnisti : da
quara dedisti epit- nobisservis tuis et pacera lemporis
sequi : et pacem
larer. Sed postquam filius tuus bic qui devoravit r<eternitatis habere. Ut dum in voto transeunt
cum merelricibus venit : occi-' pacis
substauliam suam
At dixit illi. Fili tu tempora : in pncis reguo conquiratur possessio sem-
disti illi vilultiin saginaluni. ipse : piterna. R). Amcu.
mccum semper es : et omnia mea tua su'nt. Epularj
lnlalio. Dignum et jnstum est magnarum virtutum
autem et gnuderc le oportebai: quia hic frnter tuus
Deus: et copiosnrum82 miseratiomun inef-
moriuus fuerat ct revixit : perieral et inventus est. terribilis
Amen. fabilis Domine le benedicere: tcglorificare: et voci-
i$.
Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. i|. bus quibus possomus perenni devolionelaudare. Qui ;
Et cum. Ecclesiam lnani sanclam Catholicam f tanlo tibi re-
'*>Lauda. Alleluja. f . Dexlera Domini fecit vir- demplionis ejus mysieriorum celcbritate junxisli:
luteui: dextera Dei exaliavit me. P. Alleluja. quanto et illara tibi conjungendam elernitatis con-
c Sacrificium. Accepit librum Moysescoram allare silio diffinisli. « Que quoniain nescit aliene perfidie
Domini : et reciiavit in aui-es populi dicens : hic contagio sauciari: merito libi inherens : teque dili-
est sanguis te.-tameiiti. Iri omnibus preceplis que gens atque sequens : in suis pres-uris le invocat:
cOnstituit vobis Dominus alleluja. f . CoilvocaVit teque rogat in hujussacrificii singularis sacramenlo:
Sancti Spiritus acceptum pignus : veram fidu-
Moyses omnem synngogam liliorum Israel : et dixil per
adeos': bec suni verba (]iieprecepit lnihi Dominus:] D ciam lenens : ul ab eis sinceritalis statu omiiem
uf laelatis ea : et suinite vobis ipsis decimationem conlradictionem omnesque contradicentes aveitas.
Domiuo : et omnis qui suscipit : ex lolo corde of- Toiias quesliones heresum : dissipes impugnaiiuues
„« Patris mei. Ita in Graeco. Vulgala legit in domo 1 Tanlo. Legc lanla.
Palris mei. B Qum,qttoniamnescil atiene perfidie contagiosau-
b Luuda. Ps. cxvn, 16. ciari. Ralionem dat saiiclus Augusliiius: quia Eecle-
"c Sacrficium. Ex Kxod. xxiv, 6,7, 8. f. Ibid., sia pvgnare poiest, expugnari von poiest, quia nianet
\i.\s, 15 seq., qiiibiisdam iuinaiis, aliis omissis. iiiconcussa in radice sua, quia porim inferi non pra>
ll lunun.e (Sic). Lege immense,qut tam misericor- valent adversus eam (l)e Symbolo ad cutechumen.,
diler, cic. lib. i, in fiite): Ipsa esl Eccl sia sancla, Ecclesiauna,
o S'on m'51'.lliic specmt quod (Lib. n advers. Eli- Ecclesiavera, Ecclesiacalltotica,conlra omnesitmeses
pandum) Linenus scribit : Onmes intra Eectesiam pugnans; pugnare potesl, expugnari non polest. Hce-
per eam satvari cretio, exira illum, -licetquanta bona reses omnes de illa exierunt, tanquam sarmeniainuti-
quis videaiur agere, eliamsipro Cltristinommesangui- lia de vite prmcisa, ipsa lamen manel in radice sua, in
nem fuderit, salvuse se non puterit, nisi ad Ecclesiam charitale sua, in vite sua; portminferorumnon vmcent
redieril catholicam,qumsotarectecredit,sotadiligiipro- eam.
xiinum, sota valilur pro Chrislo, sola morilur pro eo.
277 M4SSALEMiXTUM SEC. REG. 15.ISIDORI. — PARS I. 278
temptationum. Abjicias erecliones insullantium :. A omnium sanciorum nobis patrocinia acquirat: et p.er
obstruas ora adversus veritatem ejus falsa loquen- eorum fortissimas preces firmamenta auxilii celeslis
tium : et comminuas prorsus omne quod in contra- obtineat. ^. Amen.
dictionis : vel conlurbalionis ejus acie aut veneno- Ad orationem Dominicdm.
stim serpit: aut falsum insurgit : aiil'b heretum sub- Sit jugis ad Deum fratres charissimi nostre humi-
slat: aut exorlum ttirbat : aut quodlibet recte fidei lilalis intenlio : et pro quotidianis peccatis indefessa
et sancte operationis dignilatem impugnal. Non lin- precatio. Ut corde creduli : et devotione slrenui
gua verbis elata : non manus gladiis plena : non fidcliicr clamemus e terris. Pater noster.
teraptatio crebra vel valida. Non potestas quelibet Dicat Presb. Humiliaievos benedictioni. Dominus
quocumque ictu nocendi pavenda insurgat: vel no- sit semper vobiscum. R). Et cum.
ceat: aut improbe convalescat. Sed elisis ac de- Benedictio. Largilor graliarum Dominus Jesus
structis adversantibus cunclis : tanto tibi in hac vita Chrislus benedictionis sue nobis remedia largiatur.
tranquilla serviat liberiate : quanto tibi veritalis r). Amen. Abstergat propitius mala omnia que ges-
preconio eum universitate mililie celestis : hunc lau- sitis ; et tribuat veniam quarh ab eo deposcitis. ^.
dis hymnum concinit : et proclamat : ita fideliter Amen. Ejusque concedente clementia : et indulgen-
dicens. $. Sanctus. Sanctus. Saucius. B liam criminum : et celestis glorie mereamini perci-
Post Sanctut.Yere sanctus vere gloriosus: vere mulle pereregnum. $. Amen. Per misericordiam ipsius
pielalis Domiuus Unigenitus Jesus Christus filius Dei Dei nostri quiestbenedictus et vivit et omnia regit
vivi. Qui cum Patre manenseterniiatis tue prospectu 83 in secula seculorum. R). Amen. Dominus sit
c diffinieras unara tibi de gentibus congregandam semper vobiscum. ^. Et cum. Dicat Chorus. Gu-
ecclesiam copulare; Cujus copulationismysterium in slate.
hoc d Sacramenlum corporis et sanguinis tui vera Post communio.Passionis Dominice calicem deli-
exhibitione complesii: ad inherendum tibiemundans banles : et sacrosancti corporis suavitatem gustan-
illam aqua baptismatis : exbilaraus oleo unciionis : les : gratias et laudem ei referamus : in domo ejus
satians pane corporis : et letificans vino cffusi leti et hilares ambulanles. R). Amen. Per miseri-
cruoris. Ipse redemptor ejus : ipse pro ea factus pre- cordiam tuam Deus noster qui es benedictus et vi-
cium emplionis. Non dans pro ea quamlibet precio- vis et omnia regis in secula seculorum. i$. Amen.
sam rem : que tamen esset: que emenda erat: nec Dominus sit semper vobiscum. ^. Et cum. Iu
vetustalis putredine : et vilitatis sorde polerat quan- nominc Domini nosiri Jesu Cliristi perficiamus cuni
doque fatiscere : sed vere le ipsum dans : et eter- pace. $. Deo gratias.
num atque immortalemad mortem humilians" emisi- C 1N OCTAVODOMINICOPOST EPIPHANIE
sti illam ila' erudiens eam a diiione mortis : ul con- DOMINI.
formares eam immorlalitalis tue gloriam et beatittidi- Ad Missam officiumel oratio ut in primo Dominico.
nem sempiternam. Unde et bec lalium benificiorum fo. 64.
indesinenler raemor exislens : cum fide et gratula- Lectio libri Hieremie prophete (l Cap. XVII, XIV).
tione sincera tue inslitutionis et sue redcmptionis R). Deo gratias.
verba commemorat Christus Dominus ac redemptot Hec dicit Dominus. Benedictus vir qui coiifidit In
eternus. Domino : ct erit Dominus fiducia ejus. Et erit quast
Pott pridie. Oratio. Deferentes altaribus tuis Do- lignum quod transplantatur super aquas : quoil ad
mine oblationum vota non merita : precamur mul- huinorem mittit radices suas: et non timebit cum
tarum misericordiarum tuarum gloriam tuam; et veneril estus. El erit folium ejus viride : et in lem-
illa que se omnibus offert: si sit qui eam mereatur pore siccitalis non erit sollicitum : nec aliquando de-
accipere pietatis tue omnipotentissimarn bonitatem. sinet facere fructum. Maledictushomo qui confidilin
Ut sit ralionabile obsequium e vestrum : et fial liec homine: et ponet carnem brachium suum : nt a Do-
oblatio in remissionem peccatorum : per viscera mino recedat cor ejus. Erit enim quasi mirice in de-
misericordie charitatis divine : faciasqite hanc ho- " serto : et non videbit cum venerit bonum. Sed habi-
stiam vivam placentem libi sanclam ac benediciam. tabit in deserlo el in terra salsuginis et inhabitabili.
Referatur in sacrificio justitie : ex quo in cxcelsis Pravum est cor hominiset inscrulabile : quis cogno-
suaviiatis odor ascendat: et holocaiislum igne fidei scet illud? Ego Dominus scrutans cor : et probans
ardens per membra poputi dividendum :h quotl renes: qui do unicuique juxta viam suam : et juxta
j _a Erectiones.Apud sanctum Atigusiinuiii (Scrm. in ted te ipium dant emisii itlam, ita eripiens eam a di-
vigil. Penlec.) legitur : De summa erecliopeullima rfe- tione morlis, ut conformaresimmorlalilatis lum gtoria}
jectio.
b Heretum. Lege ereclum. ac beatitudini sempiternm.
R Vestrum. Lege notlrum.
e Diffinieras.Lege definieras. b Quod. Videtur iflud quod abundare:
d Sacramentum.Lege sacramenlo. 1 Cap. XVII. Haec prophetia consuta est laciniis
0 Emisisti. emisti.
f Erudient.Lege capiiunrxvii et xiy Jereroiae. (nchoaiur ab extremi-
Lege eripiens. Fortasse tolus bic locus tate yersiculi 7 capitis xvn : Benedictusvir; mox adr
legi poterit: Non dans pro ea, qum tamen redimenda juugiiur versicu.lus 5 ejusdem capitis : Pravum eor
er.at, qugmlibetrem preliosam, qux aul vetustalis pu- hominis; tum, esxcapite xjv, p»rs media versiculi 18 :
tredine, aut vililatis torde, polerdleuandoquefatiscere, Prophetiaquoque,et pars ultimaversiculi 9: Tu aulem.
27.9 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 280
fructum adinventionum suarum. Perdixfovit que non A irritatur ; non cogital malum. Non gaudet super iui-
peperit: fecil divitias et non in ju'dicio. In dimidio quitate : congnudet autem verilati : orauia sufferl:
dierum suorum derelinquet eas: et in novissimo suo omnia credit: omnia sperat: omnia sustinet. Chari-
eiit insipiens. Solium glorie allitudinis a principio las nunquam 84 excidit: que est iu Chrislo Jesu
locus sanctificationis nostre. Expectatio Israel. Do- Domino nostro. R). Amen.
miue omnes qui te derelinquunt: confundentur. Re- LectiosanctievdngeliisecundumLucam (e Cap. XVI).
cedenles a te in terra scribentur: quoniam derelique- IIIo in tempore Dominus noster Jesus Cbristus
runt venam aquarum viventium Dominum. Propheta loquebatur discipulis suis dicens. Homo quidam erat
quoque et Saeerdos abierunt in terram : quam igno- dives qui habebat villicum : et bic diffamatus est
rabant. Numquid projiciens abjecisli Judam: aut apud illum : quia dissipasset bona ipsius. Et. vocavit
Syon abhominata est anima tua ? Quare ergo per- illum : et ait illi. Quid hoc audio de te ? Redde ra-
cussisli nos: ila ut nulla sit sanitas. Expectavimus tionem f villicationis: jam enim non poleris villi-
pacem et non est bonum : et tempus curationis : et care. Ait autem villicus intra se : quid faciam : quia
ecce turbatio. Cognoscimiis Domine iniquitates no- Dominus meus auferet a me villicationem. Fodere
slras : impietatem patrum nostrorum qua peccavi- non valeo: mendicare erubesco. Scio quid faciam :
rnus tibi. Ne nos des in opprobrium propter nomen *» ut cum amolus fuero a villicatjone : recipjant me in
tuum : neque facias nobis conturaeliam. Solium glo- doraos suas. Convocatis ilaque singulis debitoribus
rie tue recordare : ne irrilum facias fedus tuum no- Domini sui: dicebat primo. Quantum debes Domino
biscum. Tu aulem in nobis es Domine et nomen uieo? At ille dixit. Cenlum cados olei. Dixilque illi.
tuum invocatum est super nos: ne derelinquas. ^. Accipe R caulionem tuam : et scribe quiuquaginta.
Amen. Deinde alii dixit. Tu vero quantum debes? Qui ait:
Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. ^. Centum coros iritici. Ait illi. Accipe litleras tuas :
Et cum. et scribe ocloginta. Et laudavit Dominus villicum
» Psallendo. Deus judex justus fortis et patiens : iniquilatis : quia prudenter fecisset: quia filii hujus
non iram inferens per singulos dies. f. Conlilebor seculi prudentiores filiis lucis in generatione sua
Domino secundum justitiara ejus psallam nomini sunt. Ego dico vobis facile vobis amicos de maiu-
Domini altissimi. P. Per sin. mona iniquitatis : ut cum defeceritis : recipiant vos
Dicat Presb. Silentium facile. in eterna tabernacula. Qui fidelis esl in minimu : et
in inajoti lidelis est. Et qui in raodico iniquus est :
Sequentia epislole Pauli apostoliad Corinlhiot
(b Cap. XII, XIII). j, et in majori iniqiius est. Si ergo in iniquo mammona
R). Deo gratias. fideies non fuistis : quod vestrura est: quis credet
Fratres. Vos estis corpus Chrisli et membra de vobis ? Etsi in alieno fideles non fuislis : el quod ve-
rormhro: et quosdam quidem pnsuii Deus in Eccle- Strura esl: quis dabit vobis? u Nemo polest duobus
sia. Primuni Apostolos. Secundo Propheias. Tenio douiinis servire. Aut enim unum odio babel: et al-
Doctores. Deimle Virluies. Exinde gratias curatio- leriiiti diliget: aut unum adherehit et alterum con-
nuin. Opitulationes. Gubernaliones. 'Geuera lin- temnet. Non potestis Deo servire et mammone. Au-
giiarum. Numquid oranes Apostoli? Numquid ornnes diebant aulem omnia hec Pharisei: qui erant avari
Prophele? Nuraquid oranes Doctores? Numquid ora- et deridebant iltum. Et ait illis. Vos estis qui juslifi-
ues virtutes? Numquid omnes gratiam habent cura- caiis vos coram hominibus. Deus autera novit corda
tionum? Numquid omnes linguis loquentur ? Num- vestra : quia quod hominibus allum est: ablioiniiiaiio
quid omnes interpretantur? Emulamini autera chari- csl ante Deum. Qui habet aurem audiendi audiat.
smaia meliora : et adlitic exeelleniiorem viam vobisd i\. Amen.
demonstrabo. Si linguis hominum loquar et angelo- Dicat Presb. Douiinus sit semper vobiscum. ^.
rum charitatem autem non habeam : factus sum ve- Etcum.
lut es sonans: aut cimbalum linniens. Et si habuero p >Lauda. Alleluja. f. Lauda Hierusalem Dorai-
propheliam : et noverim mysteria omnia et omnem num : conlauda Deum tuum Syon. P. Alleluja.
scienliam : et habuero omnem fidem ila ut montes j Sacrificium. Sacerdoles Dominiet levile : et om-
transferam : charitatem aulem non babuero nihil nis Israel qui convenerant ad Dominum : ambula-
suui. Et si dislribuero in cibos paupertim omnes bant anle arcam: et immolabant victimas Domino
facultates meas : et si tradidero corpus meum ita ut alleluja: alleluja : alleluja. f . Venerunt omnes se-
ardeam : charitatem autem non habeam: nihil mihi niores ex Israel: et tulerunt arcam Doraini et por-
prodest. Charisas patiens est: benigna est. Charitas taverunt in tabernaculum (eslimonii ~:et omnia vasa .
non emulatur: non agifperperam. Non inflatur : sanctuarii que erant in tabernaculum. P. Et immo-
non est 'ambiciosa : non querit que sua sunt: non labant vi.
a Ptallendo. Ps. vn, 12. f . Ibid., 18. e Cap. XVI. Vers. 1-15.
b Cap. XII. Vers. 27-xin, 1-8. f Villicationis.Vulg. et Grac. addunt tum.
c Genera linguarum. Vulgala, Theodoretus,et Am-. u Caulionemluam. Yulg. Et vadecito scribe,
brosiaster addnnt interpretationes sermonum. Textus •>Nemo. Vulg. ei Gr. addunt servus.
Grsecus cum noslro Missaliconvenit. ' Lauda. Ps. CXLVH, 1.
d Demontlrabo.Vulg. et Gr. demonstro. I Sacrificium. Ex lib. III Reg. vm, 1-5.T. Ibid. 3.
281 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORL—PARS I. 282
Slissa. Cuslodientesordinem rei fralres charissimi t^ redemptnr conservet operaiionem gratie : qiiain
prius ad Deum pro peccatis nostris preces funda- redemit. R). Amen. Ipse omniuui judex pro nullo
mus. Quid compunclio cogitationum habeat: qnid vos realiis examinalione futura condemnet. $,
vanilas secularis exiorqueat conlitentes. Quo a sal- Anien. Pcr misericordiam ipsius Dei nosiri qui
tini hic diaboli vincalur astucia : ubi omnipotenlis est benedicliis et vivit ei omnia regit in secula se-
est Dei exoranda clemenlia. R). An.en. culorum.u). Amen. Dominus sit semper vobiscum.
Alia oratio. Deu^ qui vastaloris antiqui perfidiam u). Et cum.
virtute filii tui : et Spiritus Sancii dona distribuendo Ilic dicai Chorus.Guslateet videte.
vicisli: et Jedisti nobis de captivilaie victoriam: Post communio. Oralio. Require retro in seplimo
concede quesumus : ut qui nos impetere moliuntur: Dominico.fol. 81.
tue potentie dextera refrenentur. i$. Anien. f IN DOMINICO ANTE DIEMCINERIS.
Posl nomina.Oratio. Offerentium Deus pater que- Ad Missam. Officium.
sumus vota suscipito : quo viventium oblatione ' Dominusregnavit decorem induit alleluja : alle-
suscepta : defunclis fidelibus requics impelretur luja. f. Induit Dominusfortitudinem et prsecinxit
eterna. —§. Amen. se. P. Alleluja : alleluja. f . Gloria et honor Patri
"
Ad pacem. Oralib. Effice nos Domine filios pacis : et Filio et Spiritui Sanclo in secula seculorum.
quo's fecisli filios tue adoplionis. Ut pacificiviventes Amen. P. Alleluja.
in terra : ad promissa pervenire mereamur celeslia. Dkat Presb. Per omnia semper secula seculorum.
— u). Amen. iij. Araen.
lnlatio. Dignuin et justum est : equum et salutare Oralio. Te excelsa laus in allissimis decet: tibi
est: nos tibi semper laudes et grntias agcre Domine e terris gloriam ecclesia canil: alque hujus caterve
sancte pater elerne om.iipotens Deus. Una divinitas. concentu ad aslra hymnum emittit. Rogamus ouini-
Trina majestas. Natura inseparabilis :l persona in- potens Deus : ut sicut luas solemniter porrigiuius
dividua. Deusunus : c et non solus : unitas triplex : laudes : ita precum noslrarum jubeas efficaciler sus-
trinilas simplex : sapientia multiplex. d Inconfusa cipere voces. l^. Amen. Per misericordiam tuaiu
conjiinclio: et indivisa distinetio. Quem unum sub- Deus noster qui es benedictus et vivis et omnia re-
stanlialiter confuemur: et trinum personaliter nun- gis in secula seculorun. ij. Amen. Dominussil sent-
ciainus : Patrem et Filium el Spiriium Sanctum. per vobiscum. ^ . Et cum.
Qui in uno Irinus appares : ei in trino uiius agnosce- Lecliolibri Esuyeprophete(e Cap. LV).
ris. Quem conlaudaut Angeli et Archangeli una voce Q i^ . Deo gratias.
ita dicenles. —^ . Sanclus. Sanctus. Sanctus. Hec dicit Dominus.Audite audienles me: et co-
Post Sanctus. Osanna in excelsis benedictus qui medite bonum : et delectabilur in crassitudine anima
venit in nomine Domini: Deus Dominus £5 ei in- vestra. Inclinate aurem vestram : et venite ad me:
luxit nobis : DeusDominusac redemplor eternus. audite me et vivet anima veslra. Et feriam vobiscum
PoUpridie. SanctificaDomineminislerium : exilara pactum sempiternum : misericordias David fidelis.
mintsirantem: inluslratemplum:orna altarium: orditia Ecce testem populis dedi eum : ducem ac precepto-
populum: cura morbum : dona remcdium : proba rem gentibus. Ecce genlem quara nesciebas : voca-
votum. Ut omnes de diabolica aslucia liberali: non bis: et gentes que te non [cognoverunt: ad te cur?
insidiantemtimeant sed curanlem. ii). Amen. rent propter Dominutn Deum, luum et sanctum
Ad orationemDominicam. Jsrael qui glorificavit te. Querite Dominumdum in*
e Preceptorum suorum : qitesumus quod Clirislus veniri poiest: invocate eum : dum propc est. Dere-
suis commendavildiscipulis : nos quoque fratres cum linquat impius vias suas : et vir iniquus cogilationes
geiiiitucotdis proclamemus e terris. Pater noster. suas: et revertatur ad Dominura: et miserebilur
j DicatPresb. Humiliate vos benedictioni. Dominus ejus ct ad Deum nostrum : quoniam multus est ad
sit sempc? vobiscum. R). Et cum. f) ignoscendum. Non enim cogiialiones mee: cogiia-
Benediclio. Deusconditor vesler innovet in vobis tiones vestre: neque vie veslre : vie mee : dicjt
dignitaiis originem quam creavit. R). Amen. ldcm Dominus. Quia sicul exaltantur celi a terra: sic
a Saliim. Lege saltem; frequenter e pro t, et praefat.
vicissimi proeexaraia occurruni. 0 Prmceplorum. Lege : Prmceptorum Sacrorum,
b Persona iudividua. Forte personm intlividum,id qum quondam Christussuis commendavitdiscipulis,
est, inseparabiles.Coiiciliuin Toleianum vi, de vera memores, nes quoquefratres.... proclamemuse terris.
tide Catliolica,n. 2 : Credimus Trinilalein discrelam r In Dominico.UsecDominica, quas ritu Romaiio
inseparttbiliterpersonis; et concilium Toletanum xi, Dominicaquinquagesimmin MissaliMozarabum Do-
in praif., docet tres personas dici ut cognoscan- minica ante diem Cineris, et etiam Dominica aule
lur, non ut dividaniuret infra additur : inseparabi- carnes loltendas appellatur : porro Douiinica i»
les eniminveniunlurct in eo quod sunt, el in eo quod carneslollendasMozarabimidislinguendaest aDomi-
faciunt, aul forte personalitaleindividua. nicain carnes toltendas Goibo-flispana,qua>,ut habet
c El iton sohis. Forie, non solitarius. Concilium Oialionale Gotliicum(Pag. 63), esl Dominica1 Qua-
Tolelanumvi, de Plen. Cath. fid., n. 2 : Credimus dragesiiinc. Est eliam distinguenda a Dominicacarnis
Trinitatem Patrem, et Filium et Spiritum sanclitm, priviiGnccorum, quaa cadit in DoniinicamSexnge*
unum Deuni solum, non solitarium. siiiise.
d lnconfuta^ Confer concilium Tolclanuiu xi, in sCap. LV. Vers. 2-13.
283 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 284
exaltate sunt vie mee a viis vestris: et cogitaiiones jA habere noticiam : tradidit illos Deus in reprobum
mee a cogitationibus veslris. Et quomodo descendit sensuni: ut laciant que non eonveniunt. Repletos
imber et nix de celo : et illuc ultra non revertelur : omni iniquitale. Malicia, Fornicalione. Avaricia. Ne-
sed inebriat lerrarn et infundil eam : et germinare quicia. Plenns invidia. Homicidiis. f Conleniptione.
eam facit: et dat semen serenti : et panem come- Dolo. Malignitate. Susurrones. Detractores. Dee
denti : sic erit verbum meum quod egredielur de odibiles. Contumeliosos. Superbos. Elatos. Sibi pla-
ore meo. Non revertelur ad me vactium : sed faciet : centes. Inventores malorum. Parentibus non obe-
quodcumque volui : et prosperabitur in his ad que dienles.Insipientes.slncompositores. Sine affcciione:
misi illud. Quia in leticia egrediemini : et in pace absqtte federe, Sinc misericordia. Qui cum jusiiiiam
deduceniini. Montes et coiles canlabunt a coram Dei cognovissenl : non intellexerunt. Quuniam qui
Deo laudcm : et omnia ligna regionis plaudent manu. talia agunt: digni sunt morte : non solum qui ca
Pro saliunca ascendet abies : el pro uriica crescet faciunt. Sed et qui consenliunt facientibus. Propter
myrthus. Et eril Dominus nominalus in signum elcr- quod inexcusabilis o Iiomo es omnis qui judicas: in
num : quod ,non auferetur. 4 • Amen. Dicat Presb. quo enim judicas alterum : te ipsuin condemnas.
Sominus sit scmper. R). Et cum. b Psallendo. Deus Eadem enim agis : que judicas. Scimus eniin iiuo-
virtnlum convertere nunc. P. Respice de celo et B ^ niam judicium Dei est secundum veritatem in eos
vide el visita vineam islam. f . Extendisti palriiites qui talia agunt, Existimans autem lioc o homo qui
ejus usque ad mare et usi|ue ad flumeu propagines judicas eos qui lalia agunt: et facis ea quia tu effugies
ejus. Qunre Domine delruxisli niaceriam vinee tue : jiidiciuin Dei. Aii divitjas bonjiaiis ejus : et paiien-
et viridemianl eam omncs transeuntes : devastabit tie : et longanimitatis contemnis? Ignoras quoniam
eairi aper de silva : et slngularis ferus depaslus est benignitas Dei ad penifenliam te adilucit? Secundiim
eam. P. Respice. Dicat Presb. Stlentium facite. diiritiam autem et impenitens cor thesaurizas libi
Sequenlia epislole Pauli aposloli ud Romanot iram in die ire : et revelaiionis justi judicii Dei: qtti
(«Cap. 1, II). reddet unicuique secundum opera ejus. h His quidera
\%. Deo graiias. qui secundum palieiuiam: boni operis gloriam et bo-
- Fralrcs. d Revelabilur ira Dei de celo
super norem et incorruplionem querentibus vitameiernam.
oninem impietatem et injustiliam 86 bominura His autem qui ex conteniptione sunt et qui non ac-
eorum c qui veriialem in Injusticia detinem, Quia quiesciint veritali: credunt autem iniquitati: ira et
quod notum est Dei: manifestura est in illis. Deus indignalio. Tribulatio et angustia in oninem animnm
enim illis manifesiavit. Invisibilia enim ipsius a crea- (£ hominis operantis malum : Judei primum et Greci.
tura mundi perea que facla sunt intelleCta, conspi- Gloriaaulem et honor et pax omni operanti bonum
cimitur. Sempiterna quoque ejus virlus ac divinilas : Judeo primum ct Greco. Non est enim personarum
ulsint inexcusabiles. Quia cum cognovisset Deuin : acceptio apud Deum. Quicumque enim sine lege
non sicut Deum : glorificaverunt : aut gratias ege- peccaverunt : sine lege peribunt. Et quicumque in
runt: sed evanuerunt iu cogitalionibus suis : et ob- legem peccaverunt: per legem judicabuntur. Non
scumtum est insipiens cor eorum dicentes enim se enim auditores legisjusti gunt apud Deum; sed fac-
esse sapientes: stulii faeti sunt ; et mulaverunt tores legis ju~tificabuntur. Cum enim gentes que
gloriam incorruplibilis l)ei in similitudinem imagi- legem non habent: naiuraliter ea que legis sunt
n!s corruplibilis hominfs : et volucrum : el qua- faciunt: hujusmodi legem non habentes : ipsi sunt
drupedum : etserpentium. Propler quod tradidit lex: qui ostendunt opus legis scriptum in cordibus
illos Deus in desideria cordis corum in immundi- suis. Testlmonium reddentes illis conscientia ipso-
ciam : ut conlumeliis afficiant corpora sua in semel- rum : et inler se iovjcem i cogitationum accusan-
ipsis. Qui commutaverunt verilatem Dei in menda- tium ; aut etiani derendentiuin in die qua judicabit
cium: et colucrunt et servierunt crealure potius Deus occulta bominu.m: secundum evangeliura iiieuiii
quam creatori : qui esl Dens benedictus in secula. P per Jesum Chrislum Dominum nostrum.
Amen. Propter quod tradidit ilios Deus jn passio- R). Ameq.
nes ignominie. Nam femine eorum immutaverinit Lecliosancti evangeliisiScundumLucqnt (i Cap,XVI).
Daturalem usum : in eum usum qui est contra na- Illo in temporc; Dominus nosler Jesus Christus
turaiTf. Simililer autem et masculj rejicto nalurali loquebalur discipulis suis dicens. Homo quidam erat
usu feminarum : exarseruiit jn deeiderijs suis in iu- dives : et induebatur purpura el bysso : et epula-
vicem masculi in masculos turpitudinem eperanies. batur quotidie splendide. Et erat quidam mendicus
Et mercedem (juaui oporiuit errorjs sui, in semet- nomine Lazarus : qui jacebat ad januam ejus ulceri-
ipsos recipienjes. Et sicuf.non probaverunt Deum bus plenus : et cupiens saturari de micis que cade-
8 Coram Deo. Vulg. Coram vobit. LXX, montet et f Contemptione. Lege contentione.
coltesextilienl escspectanlesves in gaudio, s Iucomposilores.Vulg. incomposilos.
* Psallendo. Ps. LXXIX. 15. jbid. 12. h His quidemqui. Ita Ambrosiaster, et Primasius,
* Cap. /.Yers. 18-u, 1-16. f : lis quideinqui qumrunl..
a Revelabitur. Vulg. revelalur. Vulgata
i Cogilationum accusantium. Verbatim § Grajcp,
* Quiverilatem.lia in
Gracco,yujgafa, Ambrosias- Vulgala, coqitationibusaceusanlibus.
ter, qui veritatem Dei, i Cap. XVI. Vers. l'J-31.
285 MISSALE MIXTUMSEC. REG. G. ISIDORI. — PARS I. , 886
bant de mcnsa a divitis. Sed el canes veniebant el. A dedita : immoderata grassalur ruina : et iudiscrcto *
lingebantulcera ejus. Factum estaulem ut moreretur temulciitia vicio non solum incendilur culpa : sed
niendicus et porlareiur ab angelis in sinum Abralie. etiam fuscata memoria creatoris sui obliviscitur be-
Mortuus esl et dives : et sepultus est in inferno. ncvolentiara : a quo statim non recipit secundum
Elevans nutem oculos suos : g7 Cl,messet ln 'ormen- culpam : verura dum in utroque vicio refrenata con-
tis : vidit Abraama longe et Lazarum iu sinti ejus : et sistit : quid aliud agit nisi quod ab imis ad sursuiu r
ipse clamans dixit. Pater Abraani miserere inei : et ascendil. Qui dudum corporali gravedirie onerata: -
mitte Lazaruin ut inlingat exlremum digiti sui in leiro berebi profundo devenerat mancipanda. Sed
aqua : ul refrigeret linguam meam : quia crucior in dum nbstinentie miseratio conjungitur elemosyne:
bac flamma. Et dixit illi Abaam; Fili recordare lanquam pinnato more sive mens ipsa : sive oratio
elevatur in elhera. Et cum tanta superna benefioia
quia recepisti bona in vita lua : et La/.aius simililer
inala. Nuncautem liic consolatur: tu vero cruciaris. nostra nobis non ambiant desideria : saliim ador-
Et in his oiiuiibus inler nos ct vos cliaos magnum nanle nos gratia divina alacres debemus occurrere
firmaium est. Ut lii qui volunl binc transire ad vos ad bcc celeslia medicamenta. Ut concesso nobis pe- [
non possint: neque inde buc transmeare. Rogo ergo nilcndi spacio : sic defleamuscommissa : ne iterum
te paler ut mittas eum in domum patris mei. Ilabeo admittamus deflenda : sed boc seminemus in laclui-
°
enim quinque fratres : ut lestelur illis ne et ipsi ve- mis : quod metamus in gaudiis. i?. Amen.
niani in locum lormentorum. Et aitilli Abraam. Ha- Post nomina. Orqtio. Reccnsita Doinine tuorura
bent M ysen el prophelas : audiant illos. At ille dixit. fulcliimi nomina : quesumus ut iiber vite elerne ,
Non paler Abraaro : sed si quis ex moriuis ierit ad comineat. Ut qui misericordiler cuncla regisac mo- ,
eos penilentiam agent. Ait autem illi. Si Moysenet deras : et vivis prestes feliciter vivere ; et defunehs
prophetas non audiunt: neque siquis ex mortuis eruas a tenebrosa infernali caligine. i). Anieu,
resurrexerit credent, Qui liabet aurem audiendi au- Ad pacem. Oraiio. Cbriste Dei filius qui per sup-
diat. plicium suscepte crucis paciflcasli oninia que stiiit :
$. Amen. in celis et in lerris: quesumus ut nos pace illa locu-
Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. pleles: in qua electos tuos consistere facis. Ul pa-
3 • El cum. calo inentis receptaculo sic tibi in cordibus nostris
b Lauda. Alleluja. f. Respice Dominede celo:
dignum preparemus hospitium. Ut semper ad nos.
et vide visita vineam istam. P. Alleluja. 88 venias : et apud nos cum Patre mansionem fa-
c Sacrificium.Accepil librtim Moyses. Requre re- . cias. Et ila nos tibi
peculiares efficias : ut semper
tro in Dominicoseptimoposl Epiphaniam Domini.fo- C Spiritus Sancti gratiam s in nos habitare concedas, ,
lio 81. ^.Arnen.
Mitsa. Ecce jam in proximo suntdies ilii salutis: Inlatio. Dignum ct justum est equum et salutare
iil quibus revoluto anni circulo : per saluiaris absli- est : nos tibi gratias agere Domine Deus noster.
nentie opus : remedia cupimus suscipere pravorum A quo indigni digne protegimur : et protcctionis
actuum nostrorum. Etenim sicutail Apostolus : lioc munera cecato cordis oculo non pensamus : duia
est accepiabile tempus : et lii sunt dies salutis. lu sepe proni in culpa labimur : et iiihil justum agi
quibus spiritualis raedela exquirenti ndveuiat anime: mus : ex quo surgamus. Cum ergo nos tua larga
et niala dulcia : scrabra peccaminum evellantur a clementia et per digna Patriarcharum invitat exeun-
niente. Ut qui consuetudine noxia semper cogimur pla : et per prophetarum salubria docet oracula : et
deorsum fluere : landem divina nos erigente cle- per rutilantia incarnalionis Domini nostri JesuCbri-
mentia conemur sursum surgere. Ul horitm dierum sli inlustrat miracula : adbuc etiam et Apostolorum
votiva exibentes stisceplione : et malorum nostro- ejns melliflua predicamenta b noslra inserit corda.
rum levemur a crimine : et beatitudinis clectorum Ut elernam amanles vilam : desideria' abjiciamus
mereamur compoles esse. R). Amen. vana : et ea sequamur quam inluminatisine fine ma-
Alia oratio. Quantum nos divina cleraenlia fratres D rtere scimus perpelua. Sic Enoch perniciosam pra-
charissimi expectat ad penitentiam : iti hoc debemus vorum execrans vitam : delectabilia paradisi oblinet
cognoscere : in quo dum nos prospicit prava sine arva. Sic Noe justiciam servans in opere : rector
termino agere scelerum nostrorum : in liujus viie arce fnctus est in diluvii lempestate, Sic Habraam
spacio terminationem dignemr concedere. Cum in divino precepto ohediens : dum domum reliquit et;
ipsa etiam anni spacia staluta decrevit lempora : in patriam : amicus Dei effectus beatitudinem obtiuet
qua nos ad bonorum operuni acta invitai. Ut caro infinitam. Sic Isaac castimonie dono prefulgens in
d que se ad sue combustionisinceodia e crapulationi seminc suo ' heredilat omnes gentes, Sic Jacob hu-
Evangelia distribiua, eadem lectio feria 6 hebdo- mam humanarn et hominem animalia appellabant.
nia.l* primx, feria 4 el 6 hebdomadae secundaele- Sanclus Gregurius papn(Hom. 10 i« Evang.,qum ett
gitur. de Epiphania)angelura rationaleanimaldixit.'liieodu-
» Dabit. Vulg., Gr. : Dal vobis panem de ccelo ve- relus (ln Ezechietit caput i, 1) : Est, inquit, unimat
rum. Cod.Vcrcellensis: Dal vobispanemde caetoillum ralionale et homo, ei angelus, sed ille rationale mor-
verum.Cod.Veronen.: Dat vobit panem de cotlo,itlum lale animal, hic ralionale immortale animal. Eodein
verumpanem. sensu sanctus Cyrillus Hierosolymitanus (Cat. i)
b Qui misit me. Ila eiiam legit Vulgata; at Sacra- aniiuam huiuaiiain delinivit animal rutionate incor-
menlarium Bobianum legit qui misitmePalris. Codex ruplibile.
Vercellensis, qui me misil Patrit. Veroneusis, sed » Sotlicilum. Lege solicilum.
voluntatemPatris qui me misit. h Exirusil. Foilasse lcgeudum : Qui pottea quam
« Lauda. Ps. xxi, 24. f . Ps. xxi, 27. plasmaium inlemperans,fullaci sibi appetitu in trans-
. d Peccali fomitem.Giilamappellat peccati fomitem. gressittnemprmcepiionisabduclum,habitatulo jucundi
' Ad immolandum.F»tte ad imitandum. tatis exlrusitli, etc.
f Illud peslilens animal. Diabolum indigilat; an- 1 Archana. Lege ercana, sacra nimirum lideliucr.
tiquiores enim angelos taui bonos quara malos, ani- mysleria.
315 MISSALE MIXTUMSEC. JtEG. B. ISIDORi.— PARS I. S1«
sionis impleret::et per verbi potentiam prestaret. A lux inundi: et qui sequitur me non ambulabit in te-
alimoniam : a nec senliret expeiisam. Doceretque ila nebris : sed babebil loceni vile. P. Qui venil ad me.
probabili jejunio se querendum : ut. npn escis ser- j^. Qui manducat carnem meam «t bibil nieutu sao-
yjre uos cupiat: b sed preceptis. Solumque si esset guinem : iu me maiiet el ego in illo. P. Qui venit.
simjilex fldes : vielrix esset esuries. et vivere se f . Gloria et bonor Patri et Filio,et Spiritui Sancto
credere possct in verbo : qui se redemptuin nosset in secula sectilorum Amen. P. Qui bibit et credit in
e.x vefbo. Ac fidei beneficio hoc sibi esset in cibo : me non morietur in elernura.
quoil fuisset in precio. Suique corporis oblatione Hec Antifona dicatur post communionem. Reple-
yel sangujnis : gui erat vita :,hoc,daret ad yitam : tum est gaudio os nostrum : et lingua noslra in
uiide redimerei vitam. Et per.hoc roaneremus in il- exullatione..
luna : per quod raaneret in nobis. Sic potentiam re- Oralio. Reple Domine cor nostrum leticia : <jui
IjnCns deitatis : sic gratiam dileclioois oslendens : uobis dare dignaius es sacri corporis lui Euchari-
utjper ciijus cibisubstantiam in elernum vellet vi- stiam : ul qui escarum perceptione reficimur : spi-
yere.: quos vocasset : sed in ipsum vellent vivere : ritualibus beueficiis adimpleri feliciler 'mereamur.
qups pavisset. Cui merito omnes angeli et archan- ^. Araen. Per miseiicordiam luam Deus noster : qui
geli non cessaut qlaraare quotidie : una voce dicen-' B es benedictus et vivis et omnia regis iu secula se-
tes.. $. Sanctus. Sanctus. Sanctus. culorum. E). Amen. Dorainus-sit semper vobiscum.
. Post Sanfitus. Vere sanctus : vere gloriosus Domi- ^ . Et. In nomine Domini nostri JestiCbristi perficia-
BtlSnoster Jesus Chrislus filius tiius : qui subsistendi mus cum pace.
uobis in iabore fortitudinem donat: cum inedie no-
DOMINICASECUNDA IN QUADRAGES1HA.
stre uberiatem sue dulcedinis adminislrat : ipse Do-
minns ac Redemptor eternus. Ad Missam. Prophelia.
Post pridie. Pelie Doinine a corde npslro scanda- Lectiolibri proverbiorumSalomonis (c Cap. XIIII,
luin: et oblatum tibi hujus jejunii nostri suscipe sa- XV).
crificium. Quo emundati delictis horum sacramen- tij. Deo gratias.
torura perceptione : et parsimonie apud le merea- Fili: in corde prudenlis requiescit sapientia : et
mur invenire mercedein : et virlttlum spirituaHum iiidoctos quoque erudiel. Juslicia elevat gentem :
eeuseqUi dignitatem. R). Amen. riiiseros facit populos peccatum. Acceptus esl Regd
v A4 aonfractiomm panis. Aniifona. Fiat misericordia Minister intelligens : iracundiam ejus inulilis susli-
tua Domine super nos : sicut speravimus in te. nebit. Responsio mollis frarigit iram : sermo diirus
Ad orationem Dominicdm. Redemplor fortissime 'C suscitat furorem. Liogua sapientium ornat scieretiani.
Deus uoster: qui inspicis contritionis nostre affe- Os fatuorum ebullit stulticiam. In onini loco oculi
ctum '. probabiletibi.efficehocjejunium nostrum. Ut Deicontemplaiiturbonos et.malos. Lingua placabilis
qui te Patrem habere dignoscimur : paternitatis a te lignuui vite : que ininioderala est conleret spiritum.
exaudiri e terris. Pater noster Stultus irridet disciplinam a patris : qui aulem custo-
gratia promereamur
qui. Humiliatevos benediciioni. Dominus sitsemper dit increpaliones : astutior fit. Domus jusii plurima
vobiscum. IR). Et. Benediclio. Sanctificet Dominus forlitudo : et in fructibus impii conturbatio. Labia
crirda et corpora vestra : et sibi vos faciat militare sapientium disseminabunt scientiam : cor stuliorura
per abstinentiam. ^. Amen.Eo quippe auxiliante ab dissimile erit. Victime impiorum abhominabiles Do-
illicitis abstinere possitis : quo inspirante jejunii vos mino : vota justorum placabilia.
uaaceraiione affl'gitis. ^ . Amen. Ab eo quoqtie re- Sj. Amen.
ficiamiiii spirilualibus epulis : qtti nostris apud Pa- Lectiolibri Genesis (e Gap. XLf).
trem intercessor est pro peccatis. »). Amen. Per EJ. Deo gratias.
misericordiam etc. In diebus illis. Post duos annos vidit Pbarao som-
Dical Chorus. Qui venil ad me non esuriet : qui nium. Putabat se stare super fiuvium : de quo ascen-
credit in me non sitiet 104 unquam. f . Ego sum debant septem boves pulchre etf grasse riimis : et
. a Nec senlirel. EorXs\s&<d,.qumnec.$enlirete.r.pensam. rum et Manichaaorum insaoia est; sed jejunat ut
Sanctus>Chrysostonius(J/oiH. 1.7, UiEpist. ad.Hebr.) Dei ejusqne Ecclesiaepraeceptis obtemperet.
Euoharisliam appellat viciimam qum consumi non "Cap.XlV. Vers. 55-xv, 1-8. In SacramenUirio
potest. El in Missaii GaUo-Gotfiico:(J«.conl&statione Jiobiaiio (Pag. 309) habeiur ; Ltneti.osancliMvangelii
fer. &post Pascha) de Cliristo xJicilur : Hic est.agnm secundumLucam, quando historiade Josep. iegilur,eX
Dei..,.quise pro nobis offerendo non desinit, nosque 'fiuhjicitur Evangelium de filio prodigo (Luc. xv,
apudle, Dettm Uaireii), perpetua advocalionedefen- 1-32). Est ibid. (Pag. 308) satis prolixa conte.statio
dit, quia nunquammorilur immolalus, et semper vivit de Josep. Uisloria Josepbi apud Goltio-Hispanos
occisus. Eadein prorsus in veleri Missali Gallicano hac die legebatur, et iortasse Doiniiiica leiln Qua-
leguntur (Fer. & post Pascha in immolationemissm) «tragesiiuse.GJliilegehanl Evangelium.defilio pnodigo,
et in Sacramentario Bobiano, -in lerlia missa pa- quod in nostro Missali legitur Doroinica 8 -postocta-
schaii. vas Kpipbaniae.
b Sed preceplis. Catholicus enim non jejunat, ne- d Palris. Vulg., Patris sui.
queavino, a carnium esu, a lacleet similibus ab- * Cap. XLI. Vers. 1-46.
siinety quia alimenta in usum lioiiiinum a Deo creata f Grasse. Lege cratsm.
mala esse putatet detestanda , liaecPriscillianisla-
517 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS 1. 318
pascebantur in locis paluslribus. Alie quoque septem AI tem etindustrium : et preficiat eum terre Egypti.
ojergebant de flumine : fede confecteque macie pas- qui constiluat prepositos per.singulas regiones : et
ccbanlur in ipsa aronis ripa in locis virentibus. De- quintaiu partem fructuum per seplein aunos fertili-
voraveruntque eas: quarum mira species : et habi- tatis: qui jam nunc futuri sunt : congreget in bor-
ludo corporum erat. Expergefactus Pbarao : rursum rea : et omne frumenlum sub Pbaraonis potestate
dorraivit: el vidit aliud somnium. Septera spice pul- condalur. Serveturque in urbibus : et parelur future
lulabaut in culmo uno pleiie atque formose. Alie septem annorum fami : quse oppressura est Egy-
quoque tolidem spice tenues et percusse uredine ptum : el non consumetur terra inopia. Placuit Pha-
oriebantnr: devorantes omnem priorem pulchritud,i- raoni consiliuni : etcunctis ministris ejus. Locutus-
nem. Evigilans postquietem : et facto raane : pavore que estad eos. Num invenire possumus talein virum :
perterritus: misit ad conjectores Egypti : cunctos- qui spiritu Dei plenus sil? Dixit ergo ad Josepb :
que sapientes. Et accersitis narravit somnium : nec quia ostendit tibi Dorninus Deus omnia que locutus
eral qui interpretaretur. Tunc demum reminiscens es : numquid sapientiorem et similem tui invenire
pincernarum magister ait. Confiteor peccaium potero? Tu eris super domum meam : et ad tui oris
meum. Iratus rex servis suis : me et magislrum pi- imperiura cunctus populus obediet. Uno tantum re-
storura r"etrudijussit in carcerem priucipis militum. <0 gni solio te precedain. Dicensque rursus Pharao ad
Lbi itna nocte ulerqtie vidimus somnium presagum Josepli. Ecce constitui le super universam lerram
iuturorum. Erat ibi puer hebreus : ejusdem ducis mi- Egypti. Tulitque anulum de raanu sua : et dedit eum
litum famulus. Cui narranles soninia audivimus quic- in manu ejus: vestivitque eura stola byssina : et
quid poslea rei probavit eyenlus. Ego enim redditus collo lorquem auream circuraposuil. Fecitque ascen-
sum officio meo : et ille suspensus esl in palibulo. dere super currum siiuni secundum c clanianteiu
Prolinus ad Regis imperium eductum de carcere Jo- preconem ut omnes coratn eo genu flecterent: et
seph lolonderunt : ac veste muiala oblulerunt ei. prepositum esse scirent universe terre Egypti. Uixit
Cui ille ait. Vidi somnia nec est qui edisscrat: que quoque Rex ad Joscph. Ego sum Pharao. Absque
audivi te sapientissime conjicere. Resp.ondil Josepli. tuo imperio non movebit quisqtiam manum aut
Absque me Deus respondebit prospera Pharaoni. a pedem : in omni lerraEgypti.Vertiique nomenillius
Narravit ergo quod viderat. Putabam ine slare super et vocavit eum linguaEgyptiaca : Salvatorem mundi.
ripam fluminis : et septera boves de amne couscen- H. Amen.
dere : pulcras nimis et obesis carnibus : que in pa-
Dicat Presb. Dominussit semper vobiscum.
stu paludis virentia carpebant. Et ecce assequeban-
tur alie septem boves in lanlum deformes et maci- p ^ . Et cum spiritu.
lenle: ut nunquam tales in lerra Egypti viderim. d Psallendo. Quam preciosa est niisericordia tua
Que devoratis et coiisumpiis prioribus : nulluin satu- Domine : Deus meus. f Attrahe misericordiam tuam
ritalis dedere vestigium : sed simili macie : et squa- scientibus te ; et justifiam luam rectis corde, P.Detis.
lore torpebant. Evigilans rursus sopore depressus : f . Ne veniat mibi pes superbie : et roanus impio-
vidi somnium aliud. Septem spice pullulabaut in rum non me commoveat. P. Deus.
culmo uno plene, atque pulcherrime : alie quoque Hic dical Sacerdos sequentes preces illo modo : ut
septem.tenues et percusse uredine oriebanture sti- dictum fuit in primo Dominico Quadragesime fol.
pula : 105 que priorem pulcritudinem pariter de- 93. Preces. Miserere el parce cleraenlissime Do-
vorabant. Narravi conjectoribus somuium : et neino mine populo tuo : quia peccavimus libi. f . Prostrali
estqui edisserat. Respondit Josepb. Soraniura regis omnes lachrymas producimus : pandentes tibi occulta
.unum est: quod facturus est Deusoslendit Pharaoni. que admistmus: a te Deus veniam deposcimus. P.
Septera boves pulcre et seplem spice plene : septem Quia. 7 . Orationes sacerdolum accipe : et queque
ubertalis anni sunt: eandemque vim somuii com- postulant afluenter tribue : ac tue plebi miserere
prehendunt. Seplemque boves tenues atque maci- Doraine. P. Quia. f . Furorera tuura adduxisli super
lenle : que ascenderuut post eas : et septem spice j) nos : noslra delicla dira curvaverunt nos : el absque
tenues et vento urente percusse . septem anni sunl ulla spe defecimus. P. Quia peccavimus. f . Traditi
venture famis: qui hoc ordine complebuntur. Et se- stimus malis que nescimus : el omne malurn inruit
ptein anni venient fertilitatis magne in universa super nos : et invocamus : et non audivimus. P. Quia.
terra Egypti. Quos sequentes septem anni alii lanle f . Oroues clamamus : omnes te requirimus ; le pe->
slerilitatis : ut oblivioni tradantur cuncla retro nitentes lachrymis prosequimur : cujusque iram ipsi
abundantia. Consumptura est enira faraes oninem provocavimus. P. Quia. f . Tc deprecantes te ge-
terram. Et ubertatis magnitudinem perditura est menles posciraus : te Jesu Christe prosternati peli-
inopie magnitudo. Quod autem vidisti secundo ad mus : tua potestas jam sublevel miseros. P. Quia.
eandem rem pertinens somuium : firmitaiis b judi- f . Confessionem tue plebis accipe : quam lantentan.
ciutn cst: eo quod fiat sermo Doraini : et velocius tes cornm te effundiraus : et pro adraissis corde in-
implealur. Nuuc ergo provideat rex virum sapicu- geroisciinus. P. Quia. f . Pacera rogamus paceni no-
a Narravil ergo. Vulg., narruvit Pharao. c Ctamantem preconem.Lege clamante prmcone.
b Judicium. Vulg., indiciumest. ergo d Psallendo. Ps. x«xv, 8, 11, 12.
M9 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORl. — PARS I. 320
' bis tribue : ammove bella et nos omnes erue : hu A lavi: et ecce video. Dixerunt ergo ei. Ubi est ilte5
mili prece postulamus Domine. P. Quia. f . Inclin Ait. Nescio. Adducunt eum ad phariseos qui cecus
aurem Deus clementissime jam abluentur deliciorun fuerat. Eral autem sabbatum quaudo lutum fecit Je-
niaeule : et a periculis tu beniguus exime. P. Mise sus : et aperuit oculos ejus. lterum ergo interroga.
' bant eum pliarisei: quomodo vidisset. Ille auten
rere et parce.
Totum. Oratio. Exaudi orationem nostram. dixit eis. Lutum posuil mihi super oculos et lavi
El omniaalia require in primo Dominko Quadrage et video. Dicebant ergo ex phariseis quidam. Nones
time fol. 94. Presb. Silentium facite. hic homo a Deo : qui sabbalum non custodit. Alii di
106 Sequentia episiole Jacobi Apostoli ad Xll cebant : Qunmodo potest Immo peccator hec signt
tribus (a Cap. II). facere? Et scisma eral in eis. Dicunt ergo ceco ite-
^. Deo gratias. rum. Tu quid dicis de eo qui apernit oculos luos'
Fratres. Quid prodest si fidem quis dicat se h»be llle aulem dixit. Quia prophela est. Non credideruu
re : opera aiitem non habeat. N»m poiest fides sal ergo Jndei de illo : quia cecus fuisset et vidisset
- vare eum ? Si auiem frater atil soror nudi sunt: e donec vocaveruni parentes ejus qui videral: et in-
egeant victu quolidiano : dicat aliquis : ite iu pace len-ogaveruiit eos dicentes. Hic est filius vesler;
calefacimini : et saturabimini : et non dederitis au B qnem vos dicitis quia cecus natus est? Quomodoergc
tem eis que necessaria sunt corpori : quid proderit' nuucvidet? Respnnderunt eis parentes ejus : et di-
Sic et lides. Si non habeat opera : moriua est in se xerunt. Scimus quia bic esl filius noster : et quia
metipsa. Sed dicit aliquis. Tu fidem habes : et eg< cecus natus est. Quoraodo autem nunc videt: nesci-
opera habeo. Ostende mibi fidem tuam sine operi mus. aut quis ejus aperuit oculos : nescimus. Ipsum
bus : et e«o oslendam tibi ex operibus fidera meain, interrogate : eiaiem babel: ipse de se lonualur. Hec
Tu credis quoniam unus esl Deus ; bene facis. Ei dixerunt parentes ejus : quia tiroebanl Judacos. Jam
deroones credunt: et contremiscunt. Visaulem scirc enim conspiraveraut Judei: uisi quiseum contitere-
o bomo inanis : qiioniaui fides sine operibus b ociosa tur Chrislura : exira sinagogam lieret. Proplerea pa-
est. Abraam pater noster: nonne ex operibus justi- rentes ejus dixerunt: quia etalera babet : ipsuin itt-
ficatus esl: offerens Isaac filium suum super altare. terrogate. Vocaverunt ergo rursus bominein qui fue-
Vides quoniam cooperabalur operibus illius : el ex ral cecus : et dixerum ei. Da gloriam Deo. Nos
operibus fides consuramata est: el supplela est Scri- scimus quia hic homo peccator est. Dixit ergo ille.
piura c dicente. Credidit Abraam Deo : et reputalura Si peccator est nescio : unum scio quod cecus cura
est illi ad jnsticiain : et amicus Dei appellatus est. ,' essem : modo video. Dixerunt ergo iiii. Quid fecit
^. Amen. libi: quomodo aperuil oculos tuos ? Respondit eis.
Lectio Sancti Evangeliisecundum Johannem Dixi vobis . jam audistis. Quid ilerum vultis audire ?
(Cap. d IX). Nuinqnid et vos vultis discipuli ejus fieri ? Maledixe-
Illo in tempore. Dominus noster Jesus Chrislus runt ei -.et dixerunt. Tu discipulus illius 107 s's :
cura exiret de leraplo : vidit hominem cecum a nati- nos autem Moysi dUcipuli sumus. Nos scimus quia
vilate. El inlerrogaverunt eum discipuli sui. Rnbbi : Moysi locutus esi Deus. Hunc autem nescimus unde
quis peccavit : hic aut parentes ejus : ut cecus nasce- sit. Respondit ille homo et dixit eis. In hoc enira
retur? Respondit Jesus. Neque bic peccavit : neque inirabile est : quia vos nescitis unde sit : et aperuit
parentes ejus : sed ut manifestarentur opera Dei in oculos roeos. Scimus autem : quia peceatores Deus
illo. Me autem oporlet operare opera ejus qui misit non exaudit. Sed si quis Dei cullor est: et volunta-
rae : dum adlnic dies est. Veniet nox : quando nemo lero facit: hunc exauiiit. A seculo non est au-
ejus
potest opernri. Quandiu in mundo sura : lux sura ditum : quis aperuit oculos ceci nali. Nisi essel bic a
niundi. tlec cum dixisset : expuil in terram : et fecit Deo : non poterai facere quicquam. Responderunt et
luliim ex sputo : et linivit lutum super oculos ejus : dixerunt ei. In peccatis natus es lolus : et lu doces
et dixil ei. Vade : et lava in natatoria Syloe : quod nos? El ejeceruui eum toras. Et audivit Jesus quia
interpretatnr Missus. Abiit ergo : et lavit : et venit ejecerunt eum foras. Et cum invenisset eum : dixit
videns. Itaque vicini et qui viderant eum prius : quia ei. Tu credis in filium Dei? Respondit ille et dixit.
mendicus erat: dicebant. Nonne hic est qui sedebat Quis est Domine : ut credam in euui? Et dixit ei
et mendicabat ? Alii dicebant : quia bic est. Alii au- Jesus. El vidisti eum : et qui loquilur tecum ipse
tem. Nequaquam : sed similis estei. Ille aulera tlice- est. At ille ait. Credo Domine : et procidens adoravit
bat : quia ego sum. Dicebant ergo ei. Quomodo eum. ri). Amen.
aperti sunt oculi lui? Respondil. llle homo qui dici- Dical Presb. Dominnssitsemp.er vobiscum. R). Et
tur Jesus : lutuni fecit et unxit oculos meos : et dixit cum.e Lauda. Laudabo noraen Dei raei cura cantico:
mihi. Vade ad nalatoria Syloe : et lava. Et abii et
* Cap. II. Vers. 14-25. minica de cmcoterlia quoque numeratjir; est tamen
b Ociosaest. Vulg., Graic., mortua est. revera quarta : i;iiinaui eiiiui in capite Qaadroqesima
c Dicenle. Lege dicens. in iiumeruin Duinimcarura qiiadrage^uiaiijui nun
d Cap. IX. Vers. 1 56. Evangeliinn hoc, de caeco recen*eiit.
B Lauda. Ps. LXVIU, M, f . ttud. 35.
nato, iu Ecclesia Golho-lli-pana legebalur Doinuiica
tertia Quadragesiiuaj. In Lcclesia Mediolaneusi Do-
321 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 32«
et maghificsboeum in laude. f . Laudenl ilium celi A restaurator eterne lucis. Presta nobis famulis tuis :
ac terra et mare el onniia que in eis sunt. ut sicut abluli siinius origiuali peccato per linctionein
Hic dicat Saeerdos. Penitentes orate elc. Illo baptismatis : cujus significationem liabuit piscina
modo ut diciumest relre feria quarta prime hebdomade illa : que oculis lumen presiilit cecis : ila quoque
folio 99. nos e secundo lacrymariim baptismate purilicesl08
a Sflcri/irJBm.Ili dies exorationis sancti erunt vo- a delictis. Sicque raereamur precones effici laudis
bis : et humiliabitisanimas vestras : applicantes ho- lue sicut cecus ille annuncialor factus est gratie. Et
locaiista DominoDeo vestro. f . Omnis anima que- sicul iile ad coofitendum te verum Deum adiuipletus
cumque non se observaverit : extermiiiabitur de po- est fide : ita nos quoque repleamur boni operis eon-
pulo suo : isli enim vobis sunt dies. P. Exorationis. fessione. Atque tanta excellentia pietatis occurras te
Mtssa. Erigamus queso dileclissimi fralres corda invocautibus pius : ut per hec libaraiiia que (ibi of-
noslra : ad consideranda divini mysterii sacramenta. feriraus : et vivi obtineamus remediura salutare : et
Lectio elenini sancti Evangelii: qne hodierna die b defuncti percipere mercamur eternum gaudiura siue
ad audienduin vos esse sollicilos : elliciel etiam cler- fine.
nitatis truciibus opulentos. El sicut auditu eam fide R). Amen.
integra percepistis : ita quoipje fidetidevotione quid- fj Ad pacem. Oratio. Deus qui lanta pace et dilectio-
dam iir illa mysticum requratis. Ea quippe que fecit ne hunc inundum dilexisti: ul per unigeniluui liltuin
Dominus noster Jesus Christus obstupenda alque tuuiu cuncta lenesiria celestibus sociares miseratione
miranda : et opera fueriintet signa. Quia et operntio gratuila : que cecitate primi hominis facta fuerunl
extitit in virtute : el signum in visione. Si ergo quod inler se dissidentia. Da nobis ut qui obscuritate no-
significet hoc quod factum esl requiramus. Oiiine sirorum ciimiiiuui : a proximi dilectione avertimur :
genus humanum significal iste cecns. Hanc eiitin te in nobis perpctualiter lucente : ita in nominis tui
piaculi cecitatcin traduclain ducimus ex homine pri- dulcedine solidemur. Quatenus et amicos in te et
mo : dequo non solum originem trahimus c natio- Iniraicos propier te : alterne dilectionis vinculo am-
nis : sed et pondus iniquiiatis. Ideoque si ex illo pleclamus.
lumen amisimus : quod nostro ex raerito in nobis R). Araen.
reparare non possumus. Ecce adest Jesus ulironcus Inlatio. Dignum et justum est nos tibi graiias
ad sanandum : qui cor conlritum spectat et humi- agere : Doraiue sancte pater eterne omnipotens Deus :
liatura : qui lacrymaulibiis dare promiltit eterne con- per Jesum Cbristum Uliumtuum Dotninum nosirum.
solationis reinediuin. Deferamus nos ei vota : mun- Qui inluminatione sue fidei tenebras raundi expulit :
rleinuscorda : proferamus suspiria. OfferamusDeo C et fecit filios esse gratie : qui lenebanlur sub legis
viciimam raundara : lacbryuiis pedes ejus rigeraus : justa dannaiioue. Qui ita in judicium in boc mundo
elcuni imernis ei rugitibus supplicemus. Ut jam au- venit: ut non videntes viderent: el videnles ceci
ferat a nobis lenebras uoslri cordis, et ita in nnbis essenl. qualiter el hi qui in se tenebras confuerenlur
firraet v.ra sue dilectionis : ne ultatenus deflectamus erroruin : perciperent lumen tterimra : per quod
ad lapsura proprie cecitaiis. carerent tenebris deliclorum. Et hi qui de merilis
Alia orutio. d Deus qui tiumanarum mentium lux suis arrogautes lumen in semelipsos habere justi-
eterua : tupaleruis iiiiquiiatibusobscuraios illumiiia: cie f extiinabanl : in semelipsis merilo lenebresce-
ul resiauret graluita gtatia : qnicquid perdidii viciala rent. qui elevaii supcrbia sua el de justicia coufisi
natura. Ut qui in nobis aliquaudo tenebre fuimus : propria : ad sanaiidum medicum non querebant.
io te semper lucidi es.-e possinius. Nulla nobis am- Per Jesum enim qui ostium esse dixit ad Patrem :
plius delictorum nebula domiueiur : nulla nox ini- poieraut introire. Sed quia de meritis elevati sunt
quitatis in uobis te jugiler lucente nascalur. Esto fa- improbe : in sua reinaiiserunt nihilominus cecilate.
mulis luis perpetuus dies : in quo ambulautes non Proiude humiles nos venientes : nec de raeiilis no-
erreiniis uiierius : sed proGcianius.in melius. Ut jam _ slris presuinenles aperimus ante ultare tuum sanctis-
Cbristi tui Oilatato corde currentes: el vestigia Sal- sinie Pater vulnus proprium : tenebras nostrorura
vatoris cum eo qui cecus natus est amplecienles: falemur errorum : conscienlie noslre aperiraus ar-
Uec esl ciiira victima salutaris : hec est oblatio sa- chanura. Inveniaraus quesuinus in vulnere inedici-
crificii singularis. Adorare unigeniluin tuuiii in veri- nam : in tenebris tucem eicrnam : innocenlie puri-
tate uoslri corporis natum : el sprela malignantium latem iu conscieiilia. Cernere eteniin totis ni.-ibus
sinagoga : coguoscere le in geniibus exaltatum. volumus facieni luam : sed inipedimur cecati tenebra
i$. AineR. consuela. Celos aspicere cupiraus : nec valeimis :
Post nomina. Jcsu Rederoplor humani generis : dum cecati tenebris peccatorura : nec bos pro sancta
* Sacrificivm. Ex Levilico, xxv, 27., 29. 8 Secundo lacrymarum baptismate. Sanctus Isido-
b Ad audiendum. Lege ad audiendum vos fecil rus (De Off. Eccl., I. n, c. 16) docet quod lacrym.as
este sollicitos, efficiet,elc.
c Nationis. lloc esi, nativitatit, generis. Vid^ du pmnuentum apud Deum pro baptismate reputantur et
peeniteniia passim dicitur secunda posl naufragium
Cange, bi glossario Latino,' verb. Nalio, tabula.
d Deus qui. Lege De-usqui es, etc. f Extimabanl. Lege exislimabant.
523 ^ISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 324
vjta atlendimus : qui propter excellentiam vite celi J\. sancte virtutis : qualiter ad elernam vitam sine ma-
nomine nuricupati sunt, Occurre igitur Jesu nobisin cula pervenire possilis. ^ . Amen. Per misericordiam
templo tuoorantibus : etcura oinnes in hac diequi ipsius Dei nostri : qui est benedictus et vivit et
" in virlutibus facientes: noluisti sabbatum custodiri. oronia regit in secula seculorura. ^. Amen. Domi-
Ecce ante gloriam nominis. tui aperimus vulnera nus sil semper vobiscum. $>.El.
nostra : tu appone nostris infirmitalibus medicinam. Dicat Presb. ad accedenles. Anlifona. Ego sum
Succurre nobis ut proniisisli piecantibus : bqui ex ostium dicit Dominus : si quis per me introierit. sal-
nihilo fecisti quod sumus. Fac collirium et tange vabitur: et ingredietur et regredielur et pascua inve-
oculos noslri cordis et corporis : ne cecique labamur niet. y . Qui manducat meara carnera et bibit meuiu
in tenehrarum erroribus consuetis. Ecce pedes tuos sanguuiem : in me manet el ego in illo. P. Et ingre.
rigaraus flelibus : non nosabjicias humiliatos. 0 Jesu f . Gloria et honor Patri et Filio el Spiritui Sancto
bone : a vestigiis Itiis non recedamus : qui huroilis in secula seculorum. Amen. P. Ego sum.
venislic in lerris. Audi jam riostrorum omnium pre- Com. Repletum est gaudium noslrum : et liogua
cem : et evellens nostrorum criminum cecitatem : nostra exultatione.
videamus gloriam facici tue in illa pacis eterne beali- Oralio post Com. Reple Domine cor noslrum etc.
tudine proclaroantes : atque ita dicentes. B Require retro in primo Dominico Quadragesime.
Dicat Charus. Sanctus. Sanclus. Sanctus. folio 98.
PaslS.anctus. Oratio. Vere dies sempilernus : vere FERIA QUARTA.
lucifer verus Dominus noster Jesus Christus filius Ad Missam.
lutis. Qui sic luce divinitaiis sue claruit mundo : ut Leclio libri proverbiorumSalomonis (c Cap. XXVII,
eum tenebrarum eriperet dominatu. Ut nos qui ali- XXVIII).
quando eramus lenebre : efficeremur in eo verum itj. Deo gratias.
lumen. Qualiter eum cognosceremus per inlumiaa- Fili. Diligenter agnosce vullum pecoris lui : tuos-
tionem fidei sue : qui pro nobis omnibus animam que greges considera. Non enim habebis jugiter po-
suam tradidit usque ad mortem : Cliristus Dominusac testatem : sed corona tribuetur tibi in generatione
ct generatione. Aperta sunt prata : et apparuerunt
redemptor eternus.
Post pridie. Tange quesumus Jjesu fili Dei tenebras herbe virerites : et collecla sunt fena de raontibus.
cordis noslri digitis luis : ut ita te in nobis lucente Agni ad vestimenturii luuro : et hedi agri precium.
peccalorum eruamur a lenebris : 109 qualiter ea Sufficiattibi lac caprarum in cibos tuos : et iu neces-
que libi offerimus luce perlustras eterne sanctifica- saria domus tue : el ad viclum ancillis tuis. Fugit
lionis. Et nos ita mundes a yiciorum inlecebris : ut C impius nemine persequente : juslus autem quasi leo
sarictificali percipere merearaur eucbaristiam corpa- confidens absque terrore erit. Propler peccata terre :
ris tui in visceribus nostris. $. Amen. multi principes ejus: et propler hominis sapientiam :
Ad confractionenipanis. Antifona. Fiat misericor- et horum scientiam que dicuntur vita ducis longior
dia tua Domine super nos : sicut speravimus in te. erit. Vir pauper calunnians pauperi : similis est im-
' " bri vehemenli : in quo paratur fames. Qui derelin-
Ad OrationemDominicam.
Oratio. Jesu preceptor : occurre nobis ambulanti- quunt legem : iaudant iriipium : qui autem custo-
bus viarri : cupieniibus pervenire ad patriam. Ul pre- diurit: succenduhlur conlra eum. Viri mali non co-
cedente Iuce lua ambulemus d in viam rectam : nec gitant judicium : qui autem requirunt Dominum :
oberremus iri tenebrain istius noctis borrendam : te animadvertuntomnia. Qui declinat aures suas ne au-
iii iiobis'iuceiiie :q'ui es via veritas etvita. Da igitur diat legem : oralio ejus eril execraBilis. Qui decipit
1
notiis : ul sicul ceciis ille per confessionem. vere jiistos in"via mala : in interilu suo corruet : et sim-
credulitatis obtinuit donum indulte salutis .: ita nos plices possideburit terram. i^ . Amen.
adipisCamur in istius verbis effeclum pie petitionis : Lectio Libri Exodi (Cap.f II).
cum ea qiie' nos 'docuistl' proclamaveriraus e terris. jj Ih illis diebtis. Pbstquam creveral Moysesegressus
Pater ri'os'terqiii es ih celis. Humiliate vos benedi- c ad fratrersuos : vidil atflictionera eorura ; et virum
Clioni. Dominus sit seraper vobiscum. ^. Et. Egyptiiim percuticntem quemdam de Hebreis fratri-
Benediclioi Omriipbieris^JestisCh^stus qui virtute bus siiis. Cunique'circumspexisset huc atque illuc.
poverifiesu6 cecis; oCulifepreStllit'iriedicinam!iipse e~tnulluin adesse vidisset : perciissum Egyptiiim ab-
ficuloVvesli^osab oirinivanilate aveffa!;'Rj.'Amen. scondit sabulo. Egressus die altera conspeut duos
Et qui illl'f»resfitit se in veritate cogfioscere : ipse Hebreos rixnntes': dixitque ei qui faciebat iiijuriam.
corda veslra' iri sui nominis dileclione confirmet. Quare percutis proximUmtuum? Qui respondil: quis
^. Amen. Quique se per hoc roiraculum ostendit te consliiuit judicem : aut principem super nos?
amrairabilem populis : ipse vos ila dono impleat Numbuid occidere me lu vis e sicut occidisti Egy-
RCap. XXIll. Vers. 1-15, amissis versiculis a salon conviviumquasi conviviumregit, quod in H«-
vers. 8 ad 12. braico et in nostro deficit. , ..
h Cap. XIII. Vers. 24, ad finem sequenlis ' Annon. Legc Ammon.
capi-
.is xiv. « Amiur. Vufg.,Amim.LXX,'E/LMOVI. Hebr., Banv
c Annon. Lege Ammon. michud.
AAnuon. LegeAwmon. b Mutiisdiebus.Ila Syr. et
e Filius Regis. In Vulgata addilur Arab., at Vulgata cum
(eceratque Ab- Hebr. legit cunctisdiebut.
379 MISSALEMIXT.DMSEC. REG. R. ISIDORl. — PAR.S I. 380
ait ad eam. Quid cause habes? Que respondil. Ai J,oab. Hodie intell.exit servus tuqs : qiiia inverii gra-
jfjeu mulier vidua ego sum : moriuus est enini tiam in oculis luis : Domine mi Rex : fecistr enim
yir raeus : et aneijle lue erant duo fllii. Qui rixati sermonem servi lui. Surrexit ergo Joab el abiit in
sunt adversum se in agro : nullusqne ernt qui Gessur : et adduxit Absalon in Hicrusalem. Dixit
eos prohibere ppsset : el percussit nher allerum aulem Rex. Revertatur in domum suam ;,etfaciem
et inlerfecit eum. Et ecce consurgens univcrsa co- nieam nqn videat, Reversus est ilaque Absalon in
gnalio 143 adversum ancillam luam dicil : Tra'de donium suam : et faciein Regis non vidit. Porro si-
eum qui percussil fralrem suum : ut occidamus illiim cut Absalon vir npn era.t pulcher in omni Israel :
prn anima fralris eui quem inierfecit : et deleamus et decorus nimis : a ves|igip pedis usque ad verti-
jieredem. Et qnerunl extinguere scintillam meam ccin non erat in eo ulla macula. Et quando tondebat
que relida est : ut non supersit viro meo nomen : capillum : semel autera in.annp londebatur : quia
el reliquie super terinm. El ait Rex ad niulierem. gravabat eum cesaries : ponderabat capillos capitis
Yade in doniuni tiiani : et ego jubebo pro le. Dixit- sui ducentis siclis pondere publico. Nati sur.t autem
qtie iiiulier Thecuiies ad Regem : in me Domiitemi Absalon filii tres et filia una nomine Thamar eleganti
Rex sit iniquitas et a in domo palris mei. Rex au- firma. b Ilec fuil in matrimonio Rpboam filio Salo-
tera et thionus ejus sii innocens. Et ait Rex. Qui \P monis : et peperit ci Abiam. MansiKiueAbsalon in
conlr.tdixerit tibi adduc eum ad me : et ullra 11011 Hiertisalem dnobus annis : et faciem Regis non vidit.
addct : ut langat le. Qtie ait. Recordetur Rex Do- Misit itnque ad Joab : ul mitleret euui ad Regem.
mini Dei sui : et 11011 multiplicentur proximi sangui- Qui noluit venire ad eum. Cum que secundo misis-
nis ad ulciscendtim : el nequaquani inlcrficiat filium set: et noluit venire : dixit servis suis. Scilis agnun
meum. Qui ai.t. Viyit Dominus : qtiia non cadet de Joab juxia agruin meum babenlera messera ordei.
capillis filii lui super terram. Dixit ergo niulier. Ite igitur et succendite eum igni. Succenderunt ergo
Loquatur ancilla ina ad Dominum meum Regem seivi Absalon segetem igni. Et venientes servi Joab
verbum. Et ait. Loquere. Dixiique mulier. Qnare scissis vesiibus dixerunt : Siiccenderi<ntservi Absa-
cogitasti istiusmodi rem contra populutu Dei : et lon pariem agri igni. Surexilque Joab : et venil ad
locuius esi Rex verbum isiud ut peccet : et non Absalon in domum suam et dixil. Quare succende-
reducat electum suum. Omncs inorimur : et quasi runt servi tui segetem nieam igni ? Et resp01V.it
aqua dilnbimur in terram : que non reverluntur. Absalon ad Joab. tMisiad le obsccrans : ut veni^s
Nec vult perire Deus aniraam : sed reiraciat cogiians ad me : el mitlerem te ad Regem : ut dieer<y>ei.
ne penitus perent qui abjectus est. Ntine igilur veni : Quare veni ad le de Gessur : raelius raioi e.rai itii
ut loquar ad pominum meuni Regcm yerbiim boc'^ esse. Obsecro ergo ut videam faciem, Reg:s. yood
presente populo : el dix.it ancilla tua. Loquar ad si inenior est iniquilatis mee : interficiat .oe. \&ti
Regem : si quo niodo faciat Rex.ver.bum ancille stte. Ingressus itaque Joab ad Regem : nuncinvit ci om-
El audivit Rex : ul liberaret ancillam suavnde iiianii nia. Vocaiusqueest Absalon : et inlravit nd Reg'Ki>•
omnium : qui volchant d.el.erente : et filium nieum et adoravit super faciem terre coram eo : o.-cr.laus-
de hercdiiate Dei. Dicnt ergo ancilla tua : ut fiat que est Rex Absalon. i^. Amen,
verbum Domini mei Regis quasi s;<ci'ificium: sicut Dical Presbit. Dominussit semper vobiscum.
enini Angelus Dei : sic est Dominus meus Rex : ut ii). Et cum.
nec benedictione nec nialediclionc moveattir. Llnde Tractus. Nunc ecce deridenl ine inir.iicimei : ni.rc
elDoraitius Deus tuus est teciim. Et respondens Rex in eorum canticum versus sum : abon.ijiantcr n.e :
dixil ad mulierem. Nc abscondas a me verbum quod et loiige fugiunt a me et faciem nie«m co^isprere
te interrogo. Dixiique raulier. Lo(|tiere Doraine mi non verentur. f . Ad dexleram calamilatis rr.eeiPico
Rex. Ei ait Rex. Niimqnid maniis Joab tecuni est in surrexerunt : pedes meos subverierunt: ei oppres-
omnib>"iistis? Respondit mulier et ail. Per salutcm serunt quasi fluciibus seraitas raeas. f . Qiiapropier
anime tueDomine ini Rex : nec ad dexlemm nec ad in memet ipso arescil anima mea : ct po;s'deiu rne
siiiislram est cx omuibus his qne locuttis est Domi- djes affticiionis.
nus meus Rex. Servus enim luus Joab ipse precepit Dicqt Presbit. Sileutium facile.
mibi : et ipse posuit in os ancille tue omnia verba S.equentjaepislole Johanms Apesloli (c I,
liec : ut venerem figuram sermonis hujus. Servus cap. II).
lutis Joab precepit istud. Tu aulem Domine mi Rex is). Deo gralias.
sapiens es : sicul habet sapientiam Angelus Dei : ut Cbarissimi. Non novum mandaturoscibo vobis •
intelligas omnia super terrara. Et ail Rex ad Joab. sed mandatum vetus : quod habuistis ab iuiiio.
Ecce placatus feci verbum tuum. Vade igitur et re- Mandatuin veius est verbum quod amiisiis. Iieniui
i voca puerura Absalon. Cadensque Joab super faciem lnandntum novum scribo vobis quod e?t venuii ei
suam in terram : adoravjt el benedixit Regi : et dixit in ipso el d in nobis. Quoniam teuebre transieiunl:
a In domo. Vulg., in domum. matrem babuisse Micbaiam filiAmUriel de Galaa,
•>Hec fttit. I(,ain LXX; atin Vulgata, Hebr., Syr. quodeliara iu LXX le^itur.
et Arab'., desunt'. Imo Paral. II, xm, 2, ut Vnlgnia e Cap. II. Vers. 7-13.
legit. A.b,ia.,ille qui post Jerpboam regnnvit, diciiur d ln nobk. Vulg. et sanctus Augustinus, in vobis.
381 MISSALEMIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — ARS I. 389
et tumen vemm jam lucet. Qui dicit se in luce esse A t Missa. Memores deliclorum nostrorum fralres cha-
odit : in tenebris cst usque adlmc. rissimi : pec.cata nostra coram Domino defleamus :
et fratrera' s'11'um
Nam qui dillgit fralrem suum in liimine manet : et seminantes lachrimis : quod metamus in gaudiis.
scandalura in"eo non est. Qui autem odit fralrem Simus in oratione nssidui : jejuniis prompli : in ele-
suum : in tenebris est: et in tenebris ambulat et mosyn.is145 liberales : ut promisse retribulionis
nescit quo eat : quoniam tenebre obcecaverunt ocu- gloriam : devola fide et fructuosa devolione raerea-
los ejus. Scribo vobis filioli : quoniam remitluntur mur percipere. i$. Araen.
vobis peccata propter nomen ejus. ^ . Amen. Alia Oratio. Deus cui cor mundum : et corpus
Leclie sancti Evartgeliisecundum Johannem placet.intaclum. Cuique puritas mentis el sinceritas
( « Cap. X ). non displicetcarnis subjuga : quesuuius per ab^tinen-
Illo in'tempore. Dominus noster Jesus Cliristus tie rigorem anime : carnera : atque per effeetura ti-
loquebatur phariseis et lurbis dicens. Propterea me moris et dilectionis aiiiroain libi mlsocia. Ui lu solus
pater diligit: quia ego pono animam meam ut iterum domineris in omnianobis : qui conditor noster esse
eumaro eam. Nemo tollit enm a me : sed ego pono agnosceris. Posside ergo et redime nos Domiue:
eam a me ipso. Potestalem babeo ponendi animam ut qui hoc jejnuiiim siudiose agimus : le tribuen-
rneam : et potesiatem habeo iterum sumendi eam. B ' te satielate incorruptibilis tue glorie perfruamur.
Hoc mandatum accepi a Patre roeo. Dissensio itaque ii). Anien
facia est inter Judeos propler sermones hos. Dice- Post nomina. Oratio. A te Deus piissime benedi-
bant enini multi ex ipsis : Demonium habet : et in- cantur jejtinanlium vota : sacrificiorumquelibaraina.
eanit : quid eiflh auditis ? Alii dicebant : hec verba Acceptenlur qtioque oraliones fidelium ac suspiria
non sunt demonium habenlis. Numquid demonium contritorum : ut votiva abstinendi devolio : et cun-
poiest cecorum oculos aperire ? Facta sunt auteni clos in commune lideles santiflcel : ct defuuctis
encenia in Hierosolymis et hyems erat. El ambula- oinnibusrequiem prestet. it). Araen.
bat Jesus in templo b in poriicum Salomonis. Cir- Ad pacem. Oratio. Foveat omnipotcns Deuscliari-
eumdederunt ergo eum Judei et dicebant ei. Quous- tas tua jejiinantium ariditatem internara : ut dono
que animam nostram tollis? Si tu es Christus : clic affiuamiis dileclionis:qiii libi atflicte immolamus bo-
nobis palam. Respondit eis Jesus. Loquor vobis : et stiam carnis. ii). Anien.
non credilis. Opera que ego facio in nnmine pairis Inlatio. Dignutnet justum est eqtium et salutare
mei: hec tesiimonium perhibent de me. Sed vos non esl: nos le raaguificare in diebtis sanctiticntionis
credilis : quia non estis ex ovibus meis : oves mee . tue: et veuerabile nomen sanctum luum Domine
vocem meam audiunt : et cognosco eas et sequuntur sancte pater omnipotens eterne Deus. Quoiiiam hoc
me. et ego vitain eiernam do eis : et non peribtint est teropus acceplabile : et bi sunt dics salulis. Iti
in el' rntim : et non rapit eas quisquara de manti mea. quibus Moyses famulus tuiis : ut lcgem tiiam niero-
Pater nieus quod dedil milii : in Jns omnibus est: et retur accipere : dies qimdrnginia in Sinay inonle je-
nemo potest rapere de manu pafris mei. Ego et pa- junavit. Similiter Jesus Salvator nosler Cbristus in
ter unnm suiims. Susluterunt lapides Jtulci : ut lapi- deserto : jejuiiaiisquadraginia diebus et quadraginla
darent eum. Respondit eis Jesus. Mulla boun opera noctibus : oiiinia diaboli lenianienia destruxit: no-
ostendi vobis a patre meo : propter quod opus m,e bisque abstineutie exeinplura reliquit. Nunc igilur
lapidalis? Responderunt ergo Judei. De bono o,p.ere quia te docente Domine: beati snnt igiiiesuriunt : et
non lapidainus te : sed d.e blasphemia. Et quia lu siliunt juslici.am: quoniam ipsi saturabunlur : preca-
boino cuiii sis : facis te ipsura Deiini. Respondil cis raur ut in vigiliis et jejuniis : carnis desideria et
Jesus. Nonne scriptum cst in lege veslra : juia ego universas inuudi concupiscentias te propicianie a no-
dixi DUesiis? Si illos dixit Deos ad quos sermo Dei stris corpotibtis abscindamus. Quo ab-oranibiis viiiis
factus est: et non potest solvi scriptura : quem paler ae voluplatibus protanis nos omnibus modis caven-
] mus : ul in dieb.us jejunioriim non inveniantur vo-
sanctiftcavit : et misit in hunc mundttii). Vos dicitis D
qui i blasphemas : quia dixi (ilius Dei sum. Si iion luntaies nostre : sed etiam tuam Domine per singulos
facio opera pairis mei: nolite credere mibi : si auteni dies operemur in omiribus voluutatem : proclantantes
facio et railii non vultis credere : operibtis crediie : atque ita dicenles. i? . Sanctu.s. Sanclus. Sanclus.
ut cognoscatis el credatis quia in me est paier el ego Post Sanctus. Vere sanctns vere benedictus Domi-
et in patre. nus noster Jesus Christus fllius tuus : qui nos et vi-
i?. Amen. tiis abstinere et cibis edocnii. Ab illo quippe et absti-
Dicat Presbit. Dominussit semper vobiscum. nendis doceinur exemplis : et abstineniie remunera-
i\. Etcum. mur ex donis. Pro;ndete Deus paterrogamus : utper
Lauda. Eripe me Domine. Quererelro in V. Domi- illuhisit nobis : el in presenli hujus muridi labore
nico fol. 140. ' ' consolatio : et iri eterna vita donetur beatitudinis
Preces. Penilentes. plenitudo. Per Christum Dominum ac redemptorem
Sacrificium. Offerle Domino. Quere in IV. feria. eternum.
1. Iiebdomadequadragesimefol. 99. Post pridie. Deus qui es sanctificator oblalionura
* Cap. X. Vers. 17-59, b /n porlicum.Lege in porlicu.
383 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 384
et subslentaUo abstinenlium : tu benediclione graiie .A.ventulc sua numquid non occidit gigantem : et sus-
tue : et appositum tibi sacrificium a sanclifica : et tulit obprobriuin de gente ? ' Ubi invocavitDoininura
jejiinantiura pectora ab omni conlagione delictorum potentem : et dedit dexterain ejus toliere boroinem
emunda. Quo.hecoblala uberius benedicens : liorum forlem in bello : et exallare cornu gentis sue. i De
perceplione inediam nostre debiliiationis substentes: omni corde suo laudavit Dominura: eylilexit Deura
internaque sanClifices. ri). Ameii. qui fecit illum : uf k laudaret sanciuij^, nomen Do-
Atd confraetionempanis. Antifona. Tu Domine da raini: et ampliflcaret manediei sanclitatem l. Cbri-
escara nobis in tempore opporlupo : aperi manum stus purgavit peccala ipsius: exaltavit in eternum cor-
tuam : et imple otnnem animam benedictione. nu ipsius et dedil illi testamentum Regum et sedem
Ad orationemiBominicam. glorie in Israel. Post ipsum surrexit (ilius sensatus •
Christe Deus.qui jejunii non rCnuisvotum : |qui et prbpler illumf.dejecitomnem poteniiam inimico-
nobis per te raagnum abstinetitJi prebuisti exem- rum. Saloraon imperavit in diebus pacis : cui subje-
pluro : qnique docu;sti le per orationem petere : cil Deus oranes hosles : ut conderet donum in nomi-
perleclionera querere : elemosynis eliam vel lachry- • ne suo: et pararet sanctitalem in sempilernuiu.
mis propulsare : accipe noslram petilionem : que iri ' Queraadmodum eruditus est in juventute sua : et
nohis et amorero lectionis enulriat: et lacbrymas " impletus est quasi flumen sapientia. ^ . Amen.
nostras tibi commendabilesreddal. Ut cum te petie- Lectio libri Matachim. Id ett Regum ( m III , cap.
rimus orando : le nos invenisse gratulemur queren- 1,111.)
do. Curoque lacrimando pulsaverimus : a te exaudiri i§. Deo gratias.
promereamur. Pater noster. In illis diebus : ait David. Benediclus Dominus
DicaiPresbit. Humiliale vos benedictioni. Dominus Deus Israel : qui dedit hodie sedentem in solio meo.
sil semper vobiscum. Videntibus oculis meis. Territi sunt et surrexerunt
f^. Et cum. omnes qui inviiaii fueranl ab Adonia : et ivit uuus-
Christus Dei filius ob cujus exemplum corporale quisque in viam suam. Adonias aulera limens Salo-
jejuniura exereeiis : animas veslras virtutum repleat monera surrexit et abiit in tabernaculura Domini :
sacramentis. it). Amen. Idem quoque Dominus cor- lenuitque cornu allaris. El nuriciaverunt"Salomoni
dibus vestris atque corporibus jejunio aridis : vilam dicenles. Ecce Adonias timens Regem Salonionem
tenere tribuat snnclitalis. i<_.Araen. Ut cum absti- tenens cornu aliaris dicens. Jurel railii bodie Rex
neiiiia servantes unitaicm spirilus in vinculo pacis : Salomon : quod non interficiatservum suum gladio.
perveniatis ad eum recipientes ab illo premiurn eter- n Dixitque Salomon. Si fuerit vir bonus : non cadet
ne salvntionis. 146 I!i• Atitcn. Per misericordiam nec unus quidem capillus ejus in lerra. Sin aulem
ipsius Dei nostri ctc. roalum inventum fuerit in eo : morle morietur. Misit
Dominus sit semper vobiscum. ri). Etcum. ergo Rex Saloraon et eduxil eum ab altari. Et in-
Ad accedentes.Qui venit ad me. gressus adoravit Regem Salomonera. Dixilque ei Sa-
Com.Repletum est gaudium. lomon : vade in doratim luam. Appropinquaverunt
Oraiio. Reple Dominecor nostrum. '
autem dies David ut moreretur. Precepitque Salomo-
Quere inI. Dominicofol. 98. ni fllio suo dicens. Ecce ego ingredior viain universe'
FERIA SEXTA ANTE b RAMISPALMARUM. terre. Conforlure et eslo vir. Et observa custodias
Ad Missam. Domini Dei lui: ut ambules in viis ejus : et custo-
Jesu filii Sirach: id est Ecclesiatlicus(c Cap. XLIIII dias ceremonias ejus : et precepta ejus : et testimo-
XLVI). nia et judicia : sicut scriplum est in lege Moysi : ut
fy. Deogratias. intelligas universa que facis : et quocumque te ver-
d Fili: Laudemus viros gloriosos et parentes no- teris. Ut confirmet Dominussermonessuos :
quos lo-
stros in generatione sua. e Diiectus a DominoSa- cutus est de me dicens : si ctistodierinl filii lui vias
muel propheta Dominirenovavit imperiura et unxit D raeas : et ambulaverint coram me in verilale in :
principes in gente sua. f Et post hec dormivit : et omni corde suo : et in omni anima sua : non aufere-
iiolum fecit Regi : et osteudit illi finem vitc sue. tur libi vir de soliolsrael. Tuquoque nosli quefece-
&Post hec surrexit Nalhan propbeta Mndiebus David rit mihi Joab filius Sarvie : que feceril duobus prin-
Regis : etquasi adeps separatus est a carne : sic Da- cipibus exercitos Israel Abner filioNer et Araase filio
vid a filiis Israel. In leonibus Iusit: quasi k cum he- * Lether : quos occidit et effudit sanguinem belli in
dis: in ursis similiter fecit : sicut agnis ovium. In ju- pace: el posuit cruorem in baltheo suo : qui erat
a Sanclifica. Hoc est, acceptum habe, idera enim b Cum hedis. Ita in Grseco.In
Deoest sacrificium accipere, alque iliud sanclificare. Vulgata legitur quat\
cum agnis.
b Hamis. Lege Ramos. l Vbi invocavil.Ibid., 6.
c Cap. XLIV. Hsecprophelia contexta est ex frag- i De omni. 10.
mentis Ecclesiasiici, XLIV,46, 47. k Laudaret.Ibid.,
Ibid. 12-16.
d Fili. EecJ. ,xnv, i. . i.Chrislus. Vulg., Dominus.
e Ditectus. lbid..„xLVi,16..;. " Cap. I. Vers. 28-v, 1-13.
f Etposthec. IbiiL^S. ' ' n Lether. Vulg.,VetAer.
tPotthoc. Ibid.J XLVIP, 1-§.
58« MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 386
circa lumbos ejus : el in calciamenlo suo quod erat. A dax est. Qui enim non diligit fratrem suum quem
in pedibus ejus. Facias ergo ei juxla sapientiam videt: Deum quem non videt quomodopolest diligere?
tuam : et non deduces caniciem ejus pacifice ad infe- Etliocwandatumhabemusdabeo:utquidiligilDeum:
ros. Sed el filiis Berzelai Galaditidis reddes gratiam diligatel fralrem suura. Omnisqui credit: quod Jesus
eruntque comedenles in raensatua.Occurreruntenim Chrislus ex Deonalus est: et omnis qui diligit genilo-
mibi : quando fugiebairi a facie Absalon fratris tui. rem: diligit eum qui ex eo nalus est. In hoc cognosci-
Habes quoque apud te Seniei filium Jera filii Hieraini inus: quouiam diligimus filios Dei: cum Deum dili-
de Baurim : quimaledixil mihi maledictione pessima giraus : et niaiidaia ejus servamus. i^ . Amen.
quando ibam ad caslra. Sed quia descendit inilii in Leclio tqncli EvangeliisecundumJohannem
occursum :,-cura transirera Jordanem et juravi ei (e Cap. Xll).\
''^'ll
per Dominumdicens : nou te interficiam gladio. Tu IlloinlemppreiDpraiiJUsnosterJesusChristusloque-
noli pati eum esse innoxium. Virautem sapiens es : balur phariseiset turbis dicens. Ambulate dum lucera
etsciesquidfaciesei: deducesque canosejuscumsan- habetis:ut lenebrevosnoncoraprehendani. Etquiam-
guine ad infernura.Dorraivil igilur 147 David cuin bulatin tenebris nescitquo vadat. Duiiiliicera babetis
palribus suis : et sepultus est in civitate David. Dies credite in lucera:utfiliiIucissitis.HeclocutusestJesus
autera quibus regnavil David super Israel: quadra-;B 'etabscondilseab eis. Cuni autemiantasignafecisset
ginta anni sunt. In Hebron regnavit septem annis : corameis: noiicredebanlineum:utsermoEsaieimple-
et in Hierusalem triginta iribus annis. Salomonautem returqueradixil. Dorainequiscredidit auditui nostro :
sedit super tlironum David palris sui: et firmaluin et biacbium' Dominicuirevelaturaest? Propterea non
est regnum ejus nimis. polerant credere : quia iterum dixit Esaias: «exceca-
i.. Amen. vit oculos eoruin et cor : ut non videant oculis et
Dicat Pretb. Dominus sitsemper vobiscum. £_. non inlelligant corde : et convertantur et sanem
El cum. illos. Hec dixit Isaias : quando vidit gloriam ejus :
Trttctus. Tu Domine demonstrasti mihi: et ego et Iocuius est ad eos de eo. Verumtamen et ex prin-
cognovi: oslendisti mihistudia inimiccrum adversum cjpibtis.multi crediderunt in eum. Sed propter Pha-
nie. f. Quasi agnus uiansuetus : qui portalur ad riseos non confiiebanlur : ut de sinagoga non ejice-
viciiinam : et nunc cognovi que super me cogitave- rentur.. Dilexcrunt enim gloriam hominum : iviagis
runt raala. f . Ne propicierisiniquitati eorum : et pec- quamgloriam Dei. Jesus aulem clamavit et dixit.
cata eorum non deleanlur. . Qui*creditin me : non credil in ine: sed in eum
Dicat Presb. Silentitim facite. hqui niisit me. Ego lux in niundum veni : et oninis
SequenliaepistoleJohannisApostSili(aI, cap. 1111,V),' C qui credit in me : in tenebrisnon manet. Et siquis
$. Deo gratias. audierit verba raea el non cuslodierit ea : ego non
Cliarissirai. bSi Deus dilexit nos; et nos deberaus judico eum. Nonenim veni ut judicem mundum : sed
allernlruni diligere : Deum nemo vidit unquam. ut salvificein mundum. Qui spernit me : et non acci-
Quodsi diligimus invicem : Deus in nobis mauel et pit verba mea : habet qui judicet eum. Sermo quem
charitas ejus in nobis perfecta est. ln hoc intelligi- locuius suni: ille judicabit eura in novissimo die.
mus: quoniam in eo maneraus et ipse in nobis : Qtiia ego a rae ipso non suro locutus : sed qui uiisit
quoniam c de Spirilu Sancto dedit nobis. Et nos vi- me pater : ipse mihi mandalum dedit : quid dicam :
diinus et lestificamur : quoniam pater misit filiura ct quid loquar. Et scio quia mandatura ejus vita
suum Salvatorem mundi. Quisquis confessus fuerit: . eterna esi.
quod Jesus esl filiusDei: Deus in eo raanet et ipse !. ,R). Amen.
in Deo. Et ipsi cognovirous el crediraus cbarituti-:f; Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. ^ . Et
quain babet Deusin nobis. Dcus charitas est: el qui cura. Lauda. Eripe me Domine. Quere in I. Dominico
manet in charitate in Deo raanet et Deus in eo. In !i Quadragesime.fol. 140. Preces. Penitentes. Sacpifi-
hoc perfecta est charitas Dei in nobis : ui fiduciam cium. Offerte Domino. Quere in IV. feria. I. he.bdo-
habeamus in diera judicii: ut sicul ille est et nos D - made Quadrages. jol. 98.
simus in boc mundo. Timor non est in charitate : Missa.Salvatoris nostri: et Domini fratrcs dile-
sed perfecta charitas foras mitiit tirnorein : quoniara ctissimi precepto descrvienles: 148 vigilauler at*
tiinor penara habet. Qui autem timet : non est per- lendainiis jusliciam . ne justiciam nostram horainibus
fectus in charitate. Nos ergo diligamus Deum : quo- ostendamus : nec jejuni vidcamur ab eis: qui nos
niaro Deus prior dilexit nos. Si quis dixerit: quo- possint demulcere olco transiiorie laudis. ' Nos igi-
niam diligo Dominum: et fratrem suum oderit me% i tur quia intus est qui coronet: si tamen lalem inve-
' s Excmcavil. Syr. : Abcmcati sunl oculi eorum, et
aCap./7. Vers.l-v, 1-13.
b Si Deus. Vulg., si sic Deus. Sanctus Augustinus, lenebris offusasunt corda eorum. Vulg. et Gr,: lndu-
ila Deus. ravit cor eorum.
» De Spiriiu Sancto. Vtilg. et Gr., de Spiritu suo. hQuimisit me. Vulg., Gr., Syr., addunt: Et qui
d Abeo. lta Gr., Syr. Sanctus August., ab
ipso. videl rne, vklet eum qjii misit me.
4 iVosigilur. Fortasse nos igitv.r(quia intus esl qui
Vulg., a Deo.
eCap. Xll. Vers. 35-50. coronet, si lamenlalem inveniatqttemremunerei)prout
* Et abscondit.Vulg., Gr., Syr. : Et abiit et abscon- possuinus, inlus in corde nostro, elc.
ttiluabeis.
iwi MISSALE kixf UMSEC. REG. B. isiDORi. — PARS i. m
niat quem remuneret : prout puosumus intus in A elerne. Per eum te igilur flagitamus omnjpotens pa-
corde nostro : sicnos Domirio ribsiro lriomni viriute ler : ul »eo intercedente sanctificans jejunia nostra :
spiriiuali exliibeamus : ut iritra hos semper habealur dones nobis vitam bealam : quem pro nobis oblalrari
regnum ipsius. t\ Xnierii suscepisti in hosliam vivam. Christum Douiinum ac
\ Alia Oralio'. Chrisie qui ihcursiorieni malorura redemptorein eternUm.
\ spiriluum superari posse per jejuniuni docuisti : tu Posi!pridie. Oralio. Hocsacrificiumjejunii liiaiione
I acarne. nostrn el petulanliara libidinis pelle : et dicatum : quesumus Deus pater sanclilica : ut ex eo
| gule libiturii refrenando compesce: ut corpus nosirtun libantibus sit correptio morum : sit induigenlia criiui-
f per abstiiiaitiam subjicialur : cjuodper ingluviera num : concedatur etiam : et celestis glorie suniiua
inancipalum est inlecebris viciorum. iij. Araen. viriuluni. l^. Aracn.
Post nomina. Oratio. Deus iuiinortalis atijue eterne Ad confractionempanis. Ant. Tti Domineda escam
lu volis offerentitim propiciatus occurre : ut sacrificii nobis in teinpoie opportuno : nperi marium luara :
hujus lilalione: sic jejuriii noslri accepletur preea- et imple omiicinaiiiiuaro beriedictione.
tio.: quaiiler quiescentibus deftinclis donelur beatitu- Ad oralionem Domiuicam.
dinis plenitudo. i|.. Airien. Memento Doraiue : quod lerra suniiis : et nspice
Ad pacem. Oratio. Cbriste qui es origo et auctor B contritionem nostri spiritus : ut qui cainis infirmiinte
pure dilectioriis: pacem luani quesumus permisce ad lerrara prosterniinur ad celos castigalione spiri-
parciihoriiis noslris : quo tibi : et per jejunium ob- lualis jejiraii subleveimir. Et quia ex nostrOesuut
sequamur : et per dulcedinera copulemur. i^. Ainen- cadamus : ex tuo sit ut SBrgamus. Pater noster. Di-
lulatio. Dignura et justum est: nos tibi graiias cut Presb. lluiniiiale vos benediclioni. Dorainus sit
vobiscura. l^. Et cura,
agere Domine sancte pater eterne omnipotens Deiis : semper
per Jesum Christum iilium luura Doniinumnostrum. Benedictio.Otiinipoleiis Domintts qiii per abstinen-
Cujus juvamine fessuin.corpus reficitur ; cujus verbo liara vos fecit esse devotos : efficiat castiiate niundis-
anima fecundatur. Cujus Daniel ille iriuiii hebdoma- siinos. i^. Ainen. Quique vobis inspiravil jejuriii vo-
daruin jtjiiiians diebus visione roboraius. Per jeju- tum habere : tribuat apud se mercedera beatitudinis
njum ijuippe cjus faciem videre meiuit : cujus in iiiveniie. fij. Araen. Ut silis spirilu fructificantes :
caplivitaie positus leges nullo rapdo violavit. Igilur qtii carnales per jejuiiiii.in cupitis extinguere passio-
quia hec et talin non limnano merito : sed solius ries.' ^ . Airien. Per roisericordiam ipsiris Dei nosiri
aguiilur divine gratie dono. Te Deus quesumus et etc. Doininus sitsemper vob. i. . Et cum.
rogamtis : ut sis nobis intuniinatio et satus. Quo te Arfaccedendum.Qui venit ad me non esuriet. Com.
nobis iiispirante : el inlelligere possimus quid agere C Repletum est gaudiuin. Oratio. Reple Domine cor
debeamus ; et intellecia subsequenle nos gratia lua noslrum. Quere relro in 1. dominko. Quadrag. fol.
opere impiearaus : qualiler le cum omni milicia an- xcviti.
gelorum conlaudeinus aique ita dicamus. ^. San- b iNDOJirNlCORAMISPALMARUMAD= BENE-
ctus. Saucius. Sanctus. D1CEND03FLURES VEL RAMOS.
Post Sanclus. Vere sanclus : vere benediclus Do- Adjiitoriura nostrum in noniine Domini. l^. Qui
miiius noster Jesus Christus filius luus. Qui et conso- fecit. f . Sit lioraeii Domiiiibenediclum. l^ . Ex boc
lalio nobis est in labore : et promissor possessionis iiuiic. f . Dbriiinussit seniper vob. ^ . Et cum.
HEo intercedente.Huc refer illud Joan. 1,n, 2 : Palmarum, et in Sacramenlario Bobiano exstat Be-
Adcocalum habemus apud Putretn Jesum Christum uedictio Palmm et Olivm super aliurio... In, eodem
jusliim.,, , Sac.rainentario et in Missalibus Gallo-Goitiico, et
b In Dominicq. Lege in Dominicoin rzmis Palma- Gallicano, quariivis tifulus sil in tradiiione Symboli,
riim. Nani et ita Breviario Mozarabum iiiscribitnr, et Eviingeliuni,contesiatio, et altera e coliectis sunt <te
Oralionali Golbico in Ramos Palmarum, elsi in Ora- Palmis. De feslo Paliiiarnii) conciliuni Francofur-
lionali.et in Breviario olflcium liat de traditiotie rjdense, an. 794, et sanctus Adelmus, exeunte SJCCU-
Sytnboii, et de Passione. Sacramenlario .Gelasianq io vn, iiieminii. In oriente inn^is vetusiuni est
ero. Thoiimsii inscribiiur Dominicd in Palmds de festmn Palraarum, de quo Cyrillus Scyihopolitantis
passioneDomini.Sacraiueniariis GregoriariisMenardi, iiieiiuonera facit iiv Vita sancti Euihymti, qui aiino
Paiiielii,lloccic et Muratorii et caiendario Martenii •472obiit. Graecis haec Dominica ij TWV^aiiuv eopTvj,
et Duiandi, Mgpatur Dominica in palmis. At in ve- Palmarum festum, aui, ul est in Leclioiinno '.JIMCO-
tusio Leclionario Auibrosiaiio Tbbmasii, iri calendn- Aiexandiino laccagni, denominatur v? Yupiu.v.r> n;
rio Froiitonis, in "Capilularibus Evangcliorum Tho- ^K.ofopoti,IDominica Palmifera, nul siinplicjicr »j
niasii, Geoigii et Alalii, milla fit de palmis meulio, Potiofipou,Palmifera,qm etiaracoiiiniemqrau.tLuzari
uii uec ii) copjiiieThoraasii, in quo Dominka lmtul- ad viiain a Chrisio revocati iniiaculuin, quod el Ga li
gentia legiiur, et tainen illuslrissimus Georgius fa'ciebarif,'ut ex Missaii Gallo-GbihicOel.Sacr.tiiieii,-
opiiiatur,.,Codi!cessuos, qui anliquissimi sunt, iton lario Bobiano httbemus. Gulhn-Hispauorum vulgus
praeeedere. ponlificatiini Adriani .1. Qpare, suspi.cari Capitulaiium vocabat, quia moiis crfil capila"jiifuu-
Itcet sicculo vni exeunie ne liomen quidem Dominicm liuin, qui ungenili sunl Utvaiidi,ne fOrtc 'obseritit.oiu
in Humis Pultnarum RonianseEcclesia; libris liturgicis Quadragesimm sqrdidula, ad unctionem a; cedere t,
iioiumfuisse.^ed in flispaiiia et Gallialonge anliquior iiiquii sanctus Isidorus (Off. 1.1, c. "iij, et biiifcvides
era.t,cuttus Dominicm Palmurum. Sanclus lsidorus p'oeniteiiies,'q'uorume liuinefo eraut cateciiuinciii, a
(Qiig.lib^yt^cup. ioi..Q(fic, ecc.l.iib.i,. cap. 27), de balneo absiinuisse.
lestis ngeus,dieinl alpiqfuni comme.murat; in Gallia, c-.4d fceneuicendos.NullamapudatictOresnienlionera
Lectioiiaiius Luxo(iensis liabet legenda in Dothinica fteri b^riedictiouis paftuarum arite sxtutuin vlii, vel
389 MISSALE MiXTUMSEC. REG. B. ISiDORI. — PARS I. 395
149 Oratio. a Domine Jesu Christe qui antei A alacritate suScipere mereanlur. Paier noBterqui es
niundi principium : cum Deo patre et Spiiitu Sanclo> in celis.'b Huiniliate vos bencdictioni. Dotninus sit
regnas et regni lui non erit finis qui pro inuiidi sa- semper vobiscUm. ^ . Et cum.
lute in pleniiudine temporum veniens : sicut perf Benedictio.Domnius Jesus Christus qui per Iegem
legera et prophelas fueras proraissus : et veniente lei et prophetas veniens: asstunpsit forinam tilii aiomi-
in civitatem Ilierusalem ad diera feslum turbe riiulte' nis : ipse vos benedicat: et sua protectione custo-
occurrerunt tibi: gaudentes aceeperunt ramos pal- diat. $ . Ainen. El qui liujiis diei solennilatem ele-
maruni clamantes Osanua fili David. Ideo el nosi git: tribual vobis suaiii gratiam : ut niinqiiaui silis
supplici obsecrationedeposcinius inajesiatera liiain:'• servi peccaii. $. Amen. Corda qiioqne vestra et
ut qui nostra venisii redemptione : solvas Iios a vin- corpora ab omni deiicti muridet coiilagioiie : ut par-
culis peccatoruni nostroruni. r^. Amen. Morbos> ticipes elficiamiiii cuni Sah(;iis orilnibus iii regno
omnes expelle. $. Araen. Infirmilaies cura. tf. eierno. ^. Aiiien. Per miseiicordiara ipsius Dei
Amen. Aerum lemperiem presta. B|. Ameii. Secii- nOstri etc. Dorainus sit semper vobiscuni. ri). Et
ritaiem temporuin cum remissione peccatbrum oni- ciiiii. Renedictio Dei patris oninipotentis et liiii et
nibtis nobis dona. isj. Ariien. Hos quoqiie ramos> Spirilus Sancli descendat: etmaneat supef bos rnmos
et flores palmarum quos populus tuus per inauusi B 1 vel pnliiins. i|. Chorus. Ainen. Ramis sit benedictis
servilulis nostre accepturus est: hodie lua bene- f aspergat aquam bcnedictamsuper illos : el super cir-
dictione sanciifiea. i$ Amen. LH qiiicumqhe ex eis> cumstanles.Et stalim incipiutCantor antiph. S.c Spar-
acceperint tua in omnibus repleanlur gralia : et sa- sit lios Detis. sine d Gloria et honor pairi. Deinde
lutis consequanlur niedelara. u]. Anien. El sicut dicat auiiph. Pueri Hebreorum lollenies ramos oli-
pro bujus diei solennilate Ielanlur : ita eoruin babi- varum. Duabiis vicibus. Diciltir etiam alia antiph.
lacula lua bene f diclione repleas corporaqne et ani- Pueri Hebreorum vestimenla prosteniebant. Semel.
mas ab omni conlagioiie miindas efficias : alque Quibus peraclis progreditur ad processionem: in exitu
spiritualium eis tribuas charismala graliaruin. i^ . chori antiph. Dum appropinquarel Dominus. Antiph.
Araen. Ut paschalia festa le auxiliante cuiri oiniii Cutn audisset poptilus. Ahtiph. Venienle Domino.
JX asserit Edm. Marlenius (De antiq. Eccl. Rit., benediciioiie palriiariim babetur iri Missali Toletano,
tom. 111, lib. iv, cap. 2'i, cel. 196), atqne Amalarium el parum discrepat ah ea quara ex vetusto sexcento-
Metensetn, qui an. 826 scribebat, oiimium piimum rum annoriiro Missali Turnnensi exbibet Martenius
de ramis arboruin hac solemuiiate gestari solitis (De anl. Ecci. Rtl. toni. III, lib. IV, cap. 20, col.
loculnra esse (De eccl. Off. I. i, cap. 1(J), ubi de die 197, Ed. fol.). In Codice Turonciisi oratio iricipit ab
palmanim agens : In memoriamilliusrei, inqnit, uos *p his veibis : DomineJesuChriste, qui pro salutemtmdi,
per ecctesiasnostras solemusportare ramos, el clamare sicui promiseras, elc. ln Toletano et in noslrp
hosanna. Sat-clus Adelmus(De taud. virgin., cap. 15) Missali,oratio interseiainr responsionibuspme», quaj
aitse instiluissc ut duplici cboro in Ecclesia sua in Turonensi non habentur. CaUerumin antiquioribuS
hosanna caraaretur, innuit etiam festura Palinarum libris uuica oratio palmis beriedicendis attribuitur,
in Anglin vetusttini fuisse. Sanclus Isidorus (Off. I. in nliis niinus aniiqiiis binte, in aliis plures nssi-
i, cap. 27)expressis verbis non dicit, Gotho-llispanos gnaniur.
b Ilumiliaie. Hsec et consequens beriediciio suiit
ramos palniarum gestnsse, aut hac die hosanna
caniasse. uirumqiie lamen innuere videtur. Galli hac Goiho-lfispanue,nec in missali Toletano inveriiuiuur.
Dominica trailitionein Symboli, iiiiiaciilnm Lazari a c Sparsil. Amiplionu petenda est hitegra a bene-
sepulcro excitali, ctliiumpbum Cbristi llierosolyinam dictiooe
d aqiisc benedict.ie. ,
cura hosanna et raniis pnlmaruiu iugredi^ntis cele- Gloria, laus et Itonor. Ilyniims est nolissinius,
brabant, el in Sacranientario Bobiano (Pag. 590) sed diii posl eversum Gotho-Ilispanormn regnum
ex'stat benedictiopnlmm kt olivmsupef aliurio, quse, composiius. Anonyiiiiis qiiidam apnd Menardtim
paocismulaiis, est ilia. orntio quntn ex Poniifieali (Innot. ttd Sacram. Greg., patj. 59) liiinc liyiiiiiuiii,
Narbonensi iiriiuo loco Marleiiius exhibei. Eam au- taiiqiiiin auctori, tribuil Rainnido (qui poiius Rennr-
tem ad pajinas et olivarum ramos bencdiceiiilos dus anl llugo appellandiis fuit), episcopo Liiigouensl,
adhibitam Tuisse die ip^a Palinafiini ex ipsa ora- ainio 1085 exstinclo, viro Gratce ct Lntineegregie
lione paiet : atqui, si qua fides est Mabillonio de doclo (Gallia Chrisl., Edil. Mattr. tom. V, cel. 560,
aniiquiiaie Codtcis judicauti, Codex Bohianus ame <" 502). Sed cuiii Lupus Ferraricnsis, qui iluceiitis, et
atiiios inille, atque adeo anie aiinum 085, exaratus*" aniplitis, annis ante Reiiardnm Liiigoiieriseui vixit
fuit. Idem Mabilloiiius (Analect.vel. tom. IV, pag. (episl. 20, Edil. Baluz.) aiicloreni tiujus relebris
454) ex Codiee Augustauo, sancti Udnlrici ordinem liymni cilet Tlieodulplium, et liymntis ipse loquntur
officiiin domo sancii Benedicti esbibet, in quo dies apud Andegnvosconi|iosiluiiiesse (Vide Sirmundum,
Palmarum deiipmiualur Dominicain olivcebenedictio- in noiis ad Theodulp., carmenm, lib. n, el Bahtzium,
nem. Sic habet iii Doininicaq'u;i>est in olivm benedi- innolis ad episi. 20 Lupi Ferrarien.), nou est cur a
clionem..... Iniroitus, tl leclioApostoli,el gradalis,ad receptn opiiiione recedamds, quaeaiituraai, Tiieodul-
ipsumdiem perihieiiies,et Evangeliunt de llamip pul- phum, ob conjuraiionera iniiam cuin Beruardo llalia:
marum, el.benedkunl olivas, et incipiunt anliphonam rege contra imperalprem Ludovicum Piiini, seinentia
Hosanna filio David. Hic Codex, iiiqiiii Mabillonius, episcoporum deposilura, Andegavi, ubi in cu>lodia
ante annos noiigeiitosexar.ituserat.iSon iguoroqtvam detiiieiyaiur, btinc hyranum anno 81S coiiiposnisse.
fallax sit argiiiiietilum chronologicura, i|Uod sola Nec tanien ea de causa, ul vulgo fetiur, libertati
cliaracteruni (igiua uititur, ,at auctoritts Mabillonii prisiime rcslilulus est; i<lenira aliquot iiimis postea
me movel ut credani Codieem B.obiamiraame ssecu- conli^il, CIIIII,ob nuptias Lolharii cnin Irmcngarda,
luin VIIIex.iratiiin esse, .atquu adeo' coiisneludinem LiidoviciisAugustus Pius, anuo 82i, iri conveuiu ad
benedicendiarborura ramosdie Palraarum ante fiuera Tbeodori Villaro, coujuraiis poennin omneiii condo-
sa;culi vu lara in liispania quaiu in Gullia receptam nassei, cujus ainnestiaaberieficioTlieoduliitfoad Ec-
Osse. (ilesiauisuam redire perriiissum fuit.
* DomineJesu. Eadem oratio, paucis iiutatis, in
391 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 592
Antiph. Ceperunl omnes. Et debent exire ab Ecclesiaji noslri David Osanna in excelsis miserere nobis fi)i
per portam olive ad dexteram : et pervenire ad pla- David. ///. Ant. Cuni audissent turbe que venerant
team ante jattuam venie: et finita anliph. pueri slenl ad diem festum : quia veait Jesus Christus : acce-
tupra diciam portam et canlenl hunc versumS. Gtoria perunt ramos palmarum : et exierunl obviam ei: et
laus et honor. Quibus finitis Pontifex vel Decanus clamabant: Osanna benedictus qui venit in noniine
ascendat ad januam indulgenliarum : que debet esse Domini. 1111 Ant. Gtoria in excelsis Deo el in terra
clausa: el perculknda cum baculovel ligno crucis: et pax hominibus bone voluntatis : Osanna Dlio David
dkat alta voce hunc f. Altollite portas prinCipes benediclus qui venit in nomine Domini. b Ftnila
veslras : et elevamini porte elernales : et introibit processionedical Presb. hanc orationem. Alme pnter
Rex glorie. Diinde duo Canonici intra Ecclesiam omnipotens rerum omnium creator Domine : cuius
stantes: respondeant in eodemlono. Quis est iste Rex super ethera sedes est : quem nullus cernit : et
glorie. Deindepontifexdical. Dorainus fortis et potens. omnis laudal in excelsis angelica dulci fragore
Iterum Poniifex vel Sacerdos perculiat portam el dicat potestas : qui ut genus humanum a discrimine
mugis elte elevando vocem. Atiollite portas. Et re- mortis erueres : el paradisi gaudiis participera fa-
spondeant illi qui sunt inira Ecclesiamaltius ul prius " ceres: unicum filium. tuum Dominuranostruin Je-
S. Quis est isie Rex glorie. El tunc Ponlifex vel sum Christum : ineifabili pietate plenum ad terras
Sacerdos dicat. Dominus potens in prelio. Et iterum mittere es dignatus: ul prisce legis sacramenla et
Sacerdos percutiat porlam et magis alte elevetvocem propbetica adirapleres vaticinia : sedens supr pul-
et dicat. Attollite porlas. Et respondeant illi qui sunt lum asine Hierusalem civitaiera intraret: et ab omni
inlra Ecclesiam allius. Quis est iste Rex glorie. Et populo laudis concentu consona voce : Osanna cla-
lunc respondeat Sacerdos. Dotninusvirtutum ipse est mantibus audiret. Ob boc et nos indigni ejus in laude
Eex glorie. Quo finito aperianlur valve: et canler cum oroni leticia concinenles : te supplices quesu-
c
incipial. $ . Ingrediente Domino. Quere anle fol. mus : te humiles flagitanius : ut nos amminiculo
150. El sk pervenitur prope allare beale Marie : ad dextere tue : a cunctis malis liberare digneris ^.
sMionem fiendam inter choros: el ibi dicilur anliph. Amen.
Ave Rex noster. a Canlore cum ceplro in manibus: Qua finila oratione incipiat Chorus ad Missam.
ter flectendo genua : exaliando in ulraque vice vecem Jesu filius Sirach. Idest Ecclesiasticus (d Cap. III).
in choro respondenle. Fili David Redemptor mundi. Ej. Deo grntias.
In terlia responsionepcrficialur tota antiph. Cum qua Judicium palris audite filii dilecti : et sic lacile
ingredilur chorus. Deinde dicitur terlia in qua dicitur Q ut salvi sitis. Deusautem honoravit patrero in filiis:
a duobus Diaconis. i^ Circurodederuut. cum tuo f. et judicium malris exquirens iu Glios. Qui diligit
et finita lerlia Diaconus petita benediclionea Presby- Detim-. exorabil pro peccalis : et contiuebit se ab
lero dicat" Evang. S. Cum appropinquasset Iesus illis. In oralione dierum exaudietur : et sicut qui
Hierosolymis. 150 Qu0 fin,t0 dical Sacerdos hanc thesaurizat: ita et qui bonorificatmalrem suam. Qui
oraiionem. Alme paier omnipotens rerum omniuni honorat pairem : jocundabitur in filiis. Qui honorat
creatnr elc. IIic dkatur. Ingrediente Domino cum patrem suura vitam vivet longiorera. Et qui obau-
aliis sequenlibus: el poslea incipiat cantor. Sparsit dit palri: refrigeravit malrera. Qui limet Deum:
nos Deus. El subsequanlur omnia per ordinem. In- honorai parenles : el quasi dominis serviet his : qui
gredienle Domino in sanclam civilalem sedens super se genuerunt in opere et serroone et in oroni sa-
pullum asine festinans pervenire ad passionem : ut pientia. Fili : honora pairem tuum ut superveniat
adimploret legem et prophelas: pueri Hebreorum libi benediclio a Deo : et benedictio illius in novis-
cum ramis et palmis vesiimenla prosternebant: sirao manel. Benedictio patris Jirmat domosfiliorum.
iiitonabile hyranum novum cnntantes Osanna in Maledictio autem matris eradicat fundamenla. Ne
altissirois Deo. //. Ant. Cuin appropinquaret Doroi- glorieris in contumelia patris tui: non est eniin libi
nus Hierosolyraani: misit duos ex discipulis suis D gloria : sed confusio : gloria enim horainis ex ho-
diceus : ite in castellura quod est contra vos : inve- nore pairis : et dedecus filiis pater sine honore. Fili
nietis pullum asiue alligatum super quem nemo ho- suscipe senectam patris tui: el ne comrisles eura in
niinuni sedit: solvite et adducile inilii : Siquis vobis vita illius. Et si defecerit sensu : da veniam : et nc
'interrngaverit dicile ei. Opus Domino est. Sotventes spernas eum in tua virtnte. Elemosyna eniin patris
adduxerunt ad Jesum imposuerunt illi vestimenta non erit in oblivione ; nain pro peccato matris resti-
et seilit super eum. Alii expandebant vestimenta sua luetur libi bonum. Et iu justitia edilicabitur tibi : et
in via : alii raraos de arboribus exteruebant: et qui in die tribulationis memorabitur tui. Sicut in sereuo
sequebanlur clamabanl: Osanna benedictus qui ve- glacies solventur tua peccata
nit in nomine Domini bencdictum regnum patris iij, Aroen.
a Evangelium cum appropinquasset. Hoc Evange- nium ( Lege de antiq. Rit. lom. III, t. IV, cap. 20,
. lium habetur Dominica tertia Adventus. col. 199se<ji.)
b Finita prtcesswne. De liac processione in qua » Amminiculo.Lege adminiculo.
. OTUX deferebatur, et iu aliquibus locis Evangelium, d Cap. UI. Vers. 2-18.
in aliis sacia Eucharistia. Plura habes apud Marle-
595 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORL — PARS I. 594
Dicat Presbit. a Erigite vos. Dominus sit semper J.Lvobis : et ambulaveritis post Deosalienos quos igno-
vobiscnm. ^ Et cum. ratis. Cum introduxerit le Dominus Deus tuus in
Lectio Lt&riDeuteronomii(b Cap.II). terram : ad quam pergis habilandam : pones bene-
11).Deo gratias. dictionem super montein Garizin : Maledictionem
In illis diebus. Locutus esl Dominusad Moysen super montem Hebal : qui sunt tra.ris Jordanem
dicens. Loquere filiis Israel: el dices ad eos. Ponite post viam que vergit ad solis occnbilum in terraro
hec verba mea in cordibus et in animis vestris : et Chananei : qui habitat in campeslribus contra Gal-
suspendite ea pro signo in manibus:. el intcr ocu galam que est juxta vallem tendentem et ihtranlem
los vestros ° conlocale. Docete Dliosvestros : ut illa procul. Vos enim transibitis Jordanem : ul possi-
meditenlur. Quando sederis in domo lua : et arobu- dealis terram quam Dominus Deus vester daturus
laveris in via : et accubueris alque surrexeris : scri- est vobis : et habeaiis ac possideatis illam. Videie
bes ea super postes et januas domus tue: 151"' ergo ut impleatis cerimonias : atque judicia : que
multiplicentur dies tui et filiorum tuorum d in ter- ego liodie ponam in conspectu veslro : e ut benedi-
ram : quam juravit Dominus pat.ribus tuis : ut daret cat vobis Dominus Deus vesler ftj. Araen.
quamdiu celum imminet terre. Si enim custodierilis Dical Presbit. Dnminus sil seroper vobiscuro.
niandata que ego precipio vobis : el feceritis ea : ut 1B it). Et cum spiritu tuo.
diligatis Dominum Deum vestrum : et ambuletis in 1 Psallendo. Venite venite filiiaudite me : limorem
viis ejus adberentes ei: disperdel Dorainus omnes Dominidocebo vos. f . BenedicamDominumin om-
gentes islas anle faciem vestram : el possidebitis eas ni tempore : semper laus ejus in ore meo. P. s Veni-
quemajores et fortiores vobissunt.Omnis locus quem te. f. ln Domino Iaudabilur anima mea : audiant
calcaverit pes vester : vester erit. A deserto et Li- mausueti et letenlur. P. Venite. f . MagnificateDo-
bano a flumine magno Eufrate : usque ad niare oc- minum mecum : et exaltemus noraen ejus in unura.
cidentale erunt termini vestri: nullus slabit contra P. Venite filii.
vos. Terrorem veslrum el formidinem dabit Dominus fltc h fiat sermo ad populum.
Deusvester super omnem terram : quam calcaturi Charissimi : accipite regulam fidei : quod Symbo-
-estis : sicut loculus est vobis. En propono hodie in lum dicilur. Et cum acceperiiis in corde scribite : et
conspeclu vestro benediciionem el maledictionera. quolidie apud vosmetipsos dicite. Antequam dornaia-
Benedictionem : si obedieritis mandatis Domini Dei tis : antequam procedatis vestro Symbolo vos muni-
veslri: quia ego hodie precipio vobis. Maledictio- le. Symbolum nemo ' scribil : ut legi possit. Sed )
iiem : si non audierilis mandata DominiDei vestri. ad recesseudum : ne forte deleat oblivio : quod non
sed recesserilis de via : quam ego nunc ostendi <u tradidit lectio : sit vobis k quod ex veslra memoria.
• Erigite. Hoc olim proclamabat diaconus cate- rentur. Quod ad Gotho-llispanoset Gallos attinet, ii
chumenos alloquens, qui genuflexi orabant. Vide Symbolum publice tradebant omnes uno eodemque
Ordinem Romanura Hittorpii ubi de scrutinio agitur die, scilicet ultima Qtiadragesima?Dominica, sive
(Pag. 55, col. 1). DominicaPalmarum ( Concil. Agath. can. 15; Codex
b Cap. 11. Lege Cap. XI. Vers. 18-52. In Lectio- CanonumEcclesimGolho-Hisp. lib. iv, lit. 6); sanctus
nario Luxoviensi legitur ex Isaia xxxi, 1-34. Deficil Isidorus (Offic. I. i, cap. 27), ubi de Dominica
enira lectionis inilium. ln Bobiano legitur quoque Palmarum agens : Hac autem die, inquit, Symbolum
ex lsaia cap. xxxvn, 1-5, et in Dne adjicilur pars compelentibus traditur. Quibus addenda Missale
versiculi 15. Mozarabum,Sacraraentariura Bobianum, et Missalia
c.Contocale.Lege collocale. Gallicanum, et Galto-Gothicum, quibus omnibus
d /n terram. Lege in terra. testatum invenimus die Palmarum tradi-
e Ul benedicat. Sunt verba quibus finis impone- tum esse solemnilerSymbolum compelentibus. Eodem quoque
balur lectioni. die Mediolaniolim tradebatur, ex sancto Ambrosio
' Psallendo. Ps. xxxm, 12, 2, 5, i. (Epist. 20, Edit. Maur. ad Marcellinum). Decretum
R Veniie. Huc speclat iilud sancli Petri Cbryso- aulem concilii u Bracarensis (Cap. 1) non ad so-
logi (Serm. 59), qui estde traditionc Symboli: Au- lemnem Symboli tradiiionem, ab episcopo exse-
dislis Patris vocem,vocem vocaniis audisiis; venite, quendam, sed ad privatam catechumenorum insti-
filii, veniie, quia venit tempusfidei, credulilalis dies, tulionem pertinet, ut alibiexplicavi.
con[essioni$hora ; venite,peliloresfidei, afferle since- n h Fial sermo. Serrao ejusmodi exslat in sacramen-
rum pecius, cor mundum, ul quod per nos sermosalu- tario Robiano (Pag. 512 ); alius ab hoc diversus in
laris insinuat, vos sanclo accipialis audilu. Quare Missali Gallicano (N. 11). Plures autem de iradi-
haud lemere suspicari licei, psalroum hunc trigesi- tione Symboti exsianl sermones inter opera sancti
mum tertium etiam Ravennae esse cantatum ante Augustini, sancli Petri Ghrysologi, sancti Maximi
traditionemSymboti.Caeterumde dieqtio Symbolum Taurinensis et aliorum Patrum.
compelentibus erat tradendum, non eadem erat 1 Neme scribil. Eadem prohibilio ne Symbolum
omnium Ecclesiarura disciplina, de qua consule scribatur apud citatos Patres frequenler recurrit.
Martenium ( De anliq. Eccl. Ritib. lom. I, lib. i, MissaleGallicanum(N. 11) : Symbolum non in tabu-
cap. 1, art. 11, col. 86) ubi ex Ordine Romano eruit lis scribilur, sed in corde tusceptum memoriter reli<-
RomseSymbolumtraditum fuisseferia 4 Hebdoinadae netur. Et rursus infra (N. 16): Symbolum non
quarise Quadragesimse; in Africa vero, ex sanclo atramentodepingitur, sed memoria retinetur. Sacra-
Auguslino, sabbaio ante Dorainicam4 iradi consue- raentarium Gelasianum : Symbolum, quod vobis,
visse; Constantinopoli, ex Theodoro Leclore, in sicut accepimus,tradidimus, non alictti malerim qum
Parasceve tantum tradilura esse baptizandis Symbo- corrumpi potest, sed paginis vestri cordis ascribile.
lum ; at'Hierosolymis, ex sanclo Hieronvmo (Episl. s Ad rec.essendum.Lege ad recensendum.
61, ad Pammachium), id moris oblinuisse , ut per k Quod ex. Lege Codex.
quadraginta dies baptizandi sacra doctrina imbue-
13 ;
PATROL.LXXXV.
595 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 596
H °
Quod audittiri estis: hoccretlituri. Etquod crediluri: A missionem omnium peccatorum. Carnis lnijus
hoc eliam lingua a redtfituri.A>tcnim Apostolus. Cor- resurrecttonem : et P vitaro elernam : amen.
(le cre'dilur ad jusiiciam :'oris confessio fit ad saltt- Submissa voce. Ut facile memorie vestre possint
lem. Hoc enim Symbolum quod retenturi eslis et inlierere que dicta sunt : textura Symboli ordinem-
credituri.b Signale ergo vos et c respondete. que repelaraus. Credo in Deum patrcm omnipoten-
d Fides-.Credo wi Deuropalreme omnipolentem. Et tem.
in Jesum Cbrislum filium ejus f unicura Dominum Submissavoce. Terlio quoque texlum Symboli re-
nostrum, Natum de Spiritu Sancio s ex ulero Marie censeamus : ut quia fidem divine Trinilalis Syrabo-
"Virginis.Passus sub Pontio Pilato. bCrucifixuset se- luro in se continet : ipse nuraerus repeticionis ciim
*
pultus: tertia die resurrexit vivus a mortuis. Ascen- sacrauienlo conveniat Trinitalis. Credo in Deutn pa-
dit i in celum. Sedet ad dexteram Dei patris •*omni- trein omnipotentem.
potenlis. Inde venlurus l judicalurus vivos et mor- Submissavoce. Hanc sancte fidei regulam : quam
luos. Credo in sanctum Spirilum : Sanctam Eccle- vobis nunc tradidit sancta Mater Ecclesia : firtitissi-
siam Catholicam : m Sanclorum communionem : re- ma raentis vestre retinele senlenlia : ne aliquando
» Reddiluri. Nimirumferia quinta in CoenaDomini JJ ' et (Pag. 548) aliud quod a secundo Bobiano iu nou-
Symbolum reddere debcbant. Codex Canonum(Lib. nullis differt.
iv, tit. 20) statuit «t baptizandi Sijmbolum discant, s Ex uteroMarim Virginis. Illud ex utero peculiare
quod quinta feria Paschm sacerdotibut reddant, et est nosiro Misssli, fortasse contra errores Priseil-
sanclus Hildefonsus(Adnotat. de cognil. bapliim., lianistarum positura est; certe .sancius Hildephonsus,
cap. 5*i) distincle docet : Hoc autem Symbolum et ipse Tolelanus episcopus (C.ttp.40) quocuro con-
qitod compelentesin die unclienis accipiunl, aut per veniunt Elherius el Beatus, recitat: Qui natus est
se, si majoris mlatissunl, aut per ora geslantium,si de Spirilu sanclo et Maria virgine.
parvuli sunt, feria quinla ante Pascha sacerdoti re- k-Crucifixusel tepultut, Ita Etherius, sancli Maxi-
citanl. mus Taurinensis et Chrysologus; at in utroque Bo-
b Signate ergo i<os.Hoc est, signum crucis facitote. biano et utrcme Gallicano legitur : Crucifixus,
Confcr sanctum Petrum Chrysologum (Sermon, mortuuset sepultus.In sancto Hildepbonso(Cap. 49)
60). : Descenditad infera. In Etherio et Bealo, in
c El respondete.Hocest simul mecum Symbolum legilur utroque Bobiano Symbolo, et in primo Gallicano,
pronuntiate. Primum enim elata voce, et lanlum ad inferna; in scciindo Gallicanoet in nosiro deficit.
non cantando, episcopus integrum Symbolum reci- Ruffinus hunc articulum habet in suo Aquileiensi
tabat,et simul cura eo competentes, et qui astabant, Symbolo, sed monet illum non inveniri in Symbolo
fideles Symbolum pronunliabant; tum iteruin, ac Ecclesiae Romanae,neque in Syrobolis Orientalium.
tertio , submissiore voce, inlegrum Syrabolum, Caierum descensuiii Cbristi Domini ad infera non
omnes repetebant, et post lcrnam hanc repetitionem (^* n uno in loco Missalenoslrura prsedical.
episcopus singiltalira arficulos Syiuboli singulos i VUIMS.Convenit illatio die secunda Pascha;,
priiiiuni dicebat, et deinde expticabal, demum Returrexit ergo vivus a mortuis. Et iia lcgitur in
tolani explicationem brevi parsenesi concludebat. sanclo Hildephonso (Adnot. cap. 50), in Etherio et
d Fides. Idem est fides ac fidei Symbotum. Romae Beato, allbi aulem non inveni.
i In cmlum.Iia sanctus Hildephonsus (Adnat. de
compelentibus Symbolum Coiistantiiiopolitanum
tradebant, ut est in Ordine Roraano v Hittorpii, et cognil. bapt.,cap. 51). GalticaniMissalis Synibolum
in Sacramenlario Gelasiano, ubi ariiculumde Spirilu secunduro habet: Ascenditvictor ad cmlos.
1 Omnipotenlis.lta sanclusHildephonsus(Cap.51),
sancto iia legunl: et in Spiritum sanctum Dominum
el vivificantem ex Palre procedentem.In lalino Hil- Etherius, utrtiraque Bobiauura et ulrumque Galli-
torpii cst: Ex Patre Filioque procedentem; at in canum; atRuffini. deticit vox omnipotentis in Symbolo
Graecoejusdem legitur solum sxTOV narpor sxnopevo- Aquileiensi
1 Judkaturus. Sanctus Hildephonsus (Cap. 55).
f*svov.Symbolum enim Romas Grace et Latine
recitabant ob roagnum Grsecoruro numeruro qui Etherius, utrumque Bobianum et Gallicanumutrum-
Urbem incolebant, at Gotho-Hispani et Galli Syro- que, judicare.
bolura Apostolorumcompetentibus tradebant, quod m Sanctorumeommumonem.Ita priraum Bobianuin
antiquitus eliam Romsefactuinesse opinor. et utrumque Gallicanum. Sed bic articulus non le-
e Omnipolentem. Ita sanclus Hildephonsus (Ad- gitur in sancto Hildephonso, in Elherio, in Aqui-
not. cap. 56), Etherius et Beatus (Conira Elipandum), leiensi Symbolo Ruffini, insanctis Augustino, Chry-
Ruffinus ( De Symb.), sancti Augustinus, Maximusj) ] sologo, Maximo Taurinensi , neque in Symbolis
et Petrus Chrysologus; at Missale Gallicanum, in Orienlaliura velustioribus.
utroque Syrabolo , et Sacramentariurii Bobianum n Omnium. Ila in Etherio et Beato. Vox omnium
addunt creatoremcmliet lerrm. non invenitur in sanclo llildephonso ( Cap. 81 ) ncc
£ Vnkum Dominumnoslrum. lla Ruffinus, sanctus in aliis Symbolis.
Augustinus, sanctus Maximus, sanctus Petrus Cliry- 0 Hujus. Ha3Cvox, teste Ruffino, peculiaris erat
sologus, ila eliam secundum Syuibolum Missalis Symbolo Aquileiensi; certe in sauclo Hildepbonso
Gallicani, et secundura Bobianum; at Elherius et ( Adnol. de cogn. bapt., cap. 85) nec in Etberio le-
Be*alus( Contr. Elipund., lib. >), et sanctus Hilde- gitur. Tamen concilium Toletanum IV(Cup. i, de
pbohsus (Adnot., cap. 59) habent : Filium ejus evidenli cathotkm fidei veritate),docendo nos resur-
unicum Deum ac Dominum nettrum, el in prirao recturos in ea in qua nunc vivimus carne, revera do-
Symbolo Gallicani Missalis, ct in primo Symbolo cuithujus carnis resurrectionem esse credendam.
Sacramentarii Bobiani' legitur : Et in Jesum Chri- p Vitam mlernam. Ita sanclus Hildephonsus (Cap.
stum Filinm ejus unigeniiumsempilernum. Adver- 85), Etherius, Bobianum et Gallicanum utrumque.
lendum in Sacramenlario 'Bobiano(Paq. 512, col. 1) Hunc tamen articulura aliqui praetermittunt, alii
exslare Symbolumintegrum, et ibid. (tol. 2) exstare. explicationis instar adjiciunt. Missale Gallicanura
aliud Symbolumquod explicatur ; pariler in Missali (Pag. 559) concludit: Qui fidem cum operibus ha-
Gallieano (Pag. 539.) exstare Symbolura quod cum buerit in Itoc smcuto,vilam telernam reeipiel m fu-
priiito Symbolo Bobiano verbatim ferme convenit, turo.
337 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 598
dubitalionis scrupulum in corde vestro orialur. Quia j\strabat. Lazarusautem unus erat de discumbenlibus
si quod absit in hoc vel lenuiter dubitatis : omne fidei cumeo. Maria ergo accepit librara unguemi nardi pi-
fundanienlunisubruitis': et anirae periculumgenera- siici preiiosi : et unxit pedes Jesus : et cxtersit e.~-
lur. Et ideo si aliquem vestrum inde quippiam mo- pillis suis pedes ejus : el dornus implala est ex odore.
vet : repulet quia hoc intelligere non possit. Vera unguenli. Dixit ergo unus ex discipulis suis Judas s
tamen esse credat orania que audivit. Deus autem Scariothes qui erat eum tradilurus. Quare Iioc un-
omnipoiensita cor 152 veslrum inluminet nt intel- gtientuiii non venditur trecentis denariis : el datiim
ligendoet credendo que diximus:et fidemrectam cu- est egenis. Dixit autem hoc non quia de egenis perti-
slodiatis: et sanctis operibus fulgeatis : ut per hec ad nebal ad eum : sed quia fur erat et loculos habebat :
bealam vitam pervcuire possilis. $, Araeii. Ipso et que millebantur b exportabat. Dixit ergo Jesus :
prestanle et auxiliante:' qui vivit el omnia regit in sinite illain : ut in die sepulture mee servet illud.
secula seculorum. ^ . Amen. Pauperes enim seraper habebitisvobiscura : me au-
Di'ca(Presbit. Dominussit semper vobiscum. B). Et lem semper non habebilis. Cognovitergo turba mul-
cum. Silenliumfacite. ta ex Judeis : quia ittic est: ct venerunt non propter
SeauenliaEpislolePauli Apostoliad Galatat Jesum tautura : sed ut et Lazarura viderent : quera
(*Cap. I) B suscitavit a inoriuis. Cogitaverunt autem principes
i:. L.eogratias. Sacerdotura : ul et Lazarum interficerent; quia mtilli
Fraires. Gratia vobis et pax a Deo patre noslro : propter illum abibant ex Jndeis et credcbanl in eum.
et DominoJesu Cbristo. Qui dedit semetipsumpro In crastinum autern lurba niulta que venerat ad dieni
peccatis nostris : ut eriperet nos de presenti seculo festum : cum vidissent quia venit Jesus Hierosoly-
neque secundum voluntatem Dei et patris nostri : mam : acceperunt ramos palroarum ct processerunt
cui esl gloria in secula seculorum amen. Miror quod obviam ei et clamabant. Osannabenedicius
qui venit
sic tam cito iransferimini ab eo : qui vos vocavit in in noroineDominirex Israel. ri). Amen.
gratiara Cbrisii in aliud evangelium : quod non est Dicat Presbit. Dominussil semper vobiscum. i^
:
aliud nisi suntaliqui qui vos conturbanl: et volunt Et cura
spirilu tuo.
bsubverlereEvangeliumCliristi.Sed licelnos aut An- 1 Lauda. Confiteraini Doraino quoniam bonus :
gelus de celo evangelizetvobis : prelerquam evange-
lizavimusvobis : anathema sit amen. Sicut predixi quoniam in seculum misericordia ejus. f. Confite-
P. in
et nunc iterura dico. Siquis vobis evangelizaveritpre- mini Deo Deorum. Quoniam seculum. f . Cou-
P.
ter id quod accepistis : anathema sil c amen. Modo fitemini Dominodominorum. Quoniam.
I Sacrificium. In tempore illo proxiinum erat Pa-
enini boroinibussuadeo : d audeo : attt quero homi- n
scha elascenderunt multi l Hierosolyraisde regione :
nibus placere? Si adbuc hominibus placerera : Chri- : P. ClamantesOsanna : be-
sii scrvus iion essera. Notumeniro vobisfaeio fralres ut sanctificarentseipsos l f . YenitJe-
nedictus qui venit in iiomine Doiiiini.
Evaiigeliiim: quod evangelizaium'esl a me : quia sus Belhaniam ante sex dies Pascbe curo
non est secuiiduiuhominera : neque enim ego ab ho- discipulis
niine accepi illud : nequc didici : scd per revelalio- sttis : et fecerunl illi cenam magnam el discuraben-
ttbus cum eo : accepit Maria libram ungcnli nardi pi-
nem Jesu Clirisli: K). Amcn.
Lectie Sancli EvangeliisecunauinJoannem stici preciosi : et unxit pedcs Jesu : doraus enitn ira-
(e Cap. XI, XU). plcta est ex odore unguenti. P. Clamantes.
lllo in tempore. Proxinium erat Pasclia Judeorum. m Missa.Catholicanifidemfratres charissitnicordis
Et ascenderunt f multi de regione ante Pascha : ut inlegrilale servantes. Deum patrero Deura filiuiu
sanclificarentse ipsos. Querebant ergo Jesum et con- Dcutnfaleamur et Spiritum Sancturo.Nec tamen deos
loquebanturad invicem in templo stanies. Quid puia- pltires affirmare genliliter audearous : sed in tribus
tis : quia non veniet ad diem festum? Dederant au- unum Deum fiducialiter adoremus. Una quippe est
lem Pontificeset Pbarisei mandatum : ul si quis einii Trinitatis essentia : nec est altera creatrix et eterna
cognovisset: ubiesset : indicare <tel apprebendcrent D subslaiilia. Nullus ergo ibi differentes polesiates :
eiini. Jesus ergo ante sex dies Pasche venit Betha- 153 ubi unam poiestatera permanere coguoviinns:
niam ubi fuil Lazarus mortuus : quem susciiavitJe- temeraria dispulationecoiifingal.Nullus impares gra-
sus. Fecerunt autem ci cenam ibi : el Marllia raini- dus : ubi surama equalitas reperitur interserat. Non
^Cap. 1. Vers. 3-15. In Luxoviensi legitur ex.. liorura Georgii Iegitur PassiosecundumMalllixum.
Epist. ad Hebra;os, cap. xi, 5-51. In Sacramenla- f Uulti, Vulg. et Gr. adduni Hierosolymam.
rio Bobiano legiiur ex Epist. snncti Pclri, II, n, BScariothes.In Robiano,Scat'iothis;Syriaca, Sca-
21, 22. rienlo. Grxc. , Judas Simonislscarioles. Vulg., Is-
b Subverlere.Vulg., converlere.
e Amen.Hoc amen nec in Vulgala nec in Graco carioles. h Exportabut. Vulg., porlabal.
legilur. ' Lauda. Ps. 117, n. 1. f . Ps. xxxv, 2, 3.
* Audeo. Lege an Deo. i Joan. si. 55.
e Cap. XI. Vers. 58-xn, 1-U. ldem Evangelium KSacrificium.
Hicro.olimis.
in Bobianoet in Luxoviensilegilur, in quibus inci- 1 f . Joan. xti, Lege
1 scq.
Ilierosolymas.
pit a capite xn, 1, et in Sacramentario Bobianoex- mMissasEadeut nvssa Iiabelur Dom. 1 post I'en«
icnditur ad vers. 17; in Lectionario Luxoviensi ad tecostcn.
21. Iu comite Pauielii et in capitularibus Evangc-
899 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0R1.- PARS. I. 400
cst Paler a Filio qHem generavit antiquior : nequei A dicltim quod vcnit regnum patris nostri Davidosan-
Filius est gignenle posterior. Nonest etiam donato- na in excelsis. Cbrislus Dominus ac redeinpior
ris : doni: vel potestas separatanaturaliter vel volun- eternus.
tas. SimuIindividuaTnnitascondidittempora : simul1 Posl pridie. Chrisle Dei filius quem oliro ob ho-
pereuntia restautavit. SimulPater et Filius et Spiritusi dierne solennitatis festum lurba mulliplex Hebreo«
Sanctus ad fidelesvcniunl : simul impios deseruiit : rum ramis et palinis ovantibus animis susceperuui.
simulque super humiles requiescunt. Islara proin- Concede nobis: ut sicul illi presenlia tua gavisisunt:
de fidem delectemur usque ad sanguinem yindicare : ila hec sacrificia pietatis tue obtutu sanciificeulur.
si volumus DeiPatris heredesexisiere. Ut hac fideifir- Quo ex bis libanies : ita per veram fidem reclamque
mitalemunili adcelesie regnum perveniamus inlesi. dileclionem : vivam libi preparemur in hosliam : ut
. Amen.
JB^ securi accedamus ad tue passionis sacralissiraam
AliaOratio. Deus fidelis qui tidelia promissa con- cenam. it). Amen.
firmas: dum vocatas gentes ex fule justificas : tu Ad confractionempanis. Antifona. Tu Doiuine da
cogiiitionem nobis tribue Trinilatis : ut pacificicon- escain nobis in tempore opportuno : aperi raanum
versemur inter filios uuitaiis : quo islius sancte con- tuara : el imple omnem animambenedictioue.
fessionis sacrificio competenler oblato : visitationem B Ad eraiionemDominicam.
tuani mereamur obtinere ex alto. i^. Amen. Pcr Emunda Domineconscieniias nostras fidei Catho-
misericordiara tuam Deus nosler, etc. lice confessione sincera : et cordis coniritionc con-
Post nomina. Oralio. Offerenlium quesumus Do- tinua : u( semper a te exaudiamure celis : cum pro
iniue vola mulliplica : et omnes in cominune vere nostris deliclis ad le proclamaverimus e terris.
credulitalis instruroento perlustra. Sicque nobis per Pater nosler.
hoc sacrificium quod tibi cum voto fidei dedicnmus Dicat Pretb. Humiliate vos benedictioni. Domi-
adeslo placatus: ut et viventibus veniatn : et sepul- nus sit semper vobiscum.
tis requiem impetremus elernam. ^. Araen. Quia tu )A)Et cum.
es vita vivorumelc. Benediclio. Respiciat vos piacata divinitas : et
Ad pacetn. Oraiio. Deus qui es unitas sancla et sensum vobis sapientie salutaris infundat. ^.
Trinitas indivisa adauge in nobis fidei donum : et Amen.Catholicefidei vosdocumeniis 154 enutrial:
beale charitatis afiectum. Quo utroque a te ditali ex et sanclis operibus perseverabiles reddat. ii}:
munere heredes efficiamur promissionis eterne. Amen. Gressus vesiros ab errore convertat : et viam
Amen. lu es vera pax nostra elc. _ vobis pacis ostendat. ^. Amen. Per niisericor-
' Inlatio. Quia et
i}.
Dignum justum est oranipotens Paler : diam ipsius Dei noslri etc. Dorainussit semper vo-
nos tibi seraper gratias agere : per Jesura Christum biscum. H. Et cum.
filium tuum Dominura nostrum. Quem tu clemen- Ad accedenles.Memento nostri Domine dum ve-
lissime pater ante secularia tempora genuisli : nec neris in regno tuo. f Beati pauperes spiritu : quo- .
dvisionem vel niuiaiionem generando sensisti. Sed niam ipsorura est regnum celorum. P. Memento.
essentialiter tolus in Filio : lotus in lenietipso sine $1. Gaudete el exultate : quoniam merces veslra
ulla tui diminutione mansisti. Nihil tibi retrahens : copiosa est in celis. P. Memento. f. Gloria etbonor
cum condidisse omnia cognbscaris ut exislens uni- Patri el Filio et Spiriiui Sanclo in secula seculoruro.
genitus ab ingenito consubstanlialis : coeternus : Amen. P. Meraento.
equaiis una lecutn diviniiatis plenitudinem posside- Com. Replelum est gaudio os nostrum : ei lingua
ret. Una et perpetuilate gauderet et unius domina- nostra in exuliatione.
tionis qualitate regnaret. Simul cum Spirilu Sancto Oratio. Reple Domine cor nostruro leticia : qui
regnante":'.» qui procedens de utroque non esl geni- nobis dare dignatus es sacri corporis lui Eucbari- •
tus aut creatus : sed crealor universitatis et Domi- sliam. Ut quia escarum perceptione reficimur : spi-
minus. Ipse etiam creavit carnem Cbristi: quando jjritualibus beneficiis adimpleri feliciter roereamur.
pro salute gentium crucem voluit pali. Quem pro i$. Anien. Per misericordiamtuaro Deus uoster etc.
pignore celestis hereditatis accepimus : cujus nomen Dominus sit seioper vobiscum. £.. Et cum. In no-
in baptismale confiteri salutiferum credimus : ut mine Domini nostri Jesu Christi perficiamus cuin
11regnati ad imaginemTrinitatis : computari merca- pace. ^ . Deo gratias.
niur filii Dei Palris omnipotentis : quem conlaudaut FERIA QUARTAPOST RAMOSPALMARUM.
otrines angeli ita dicentes. i^ Sanctus. Sancius. Ad Missam.
Sanctus. EcciesiasticumSatomonis (e Cap. XLVI, XLVIII).
Pott Sanctus. Hoc cantant angeli : hoc resonant iij. Deo gralias.
celi: benedictus qui venit in nomine Domini : bene- Fili. Magnusct sanclns est Deus in saxis:a gran-
" Qui procedens de utroque. Sanclus Hildefonsus ex uno nascitur, Spiriias sanclus ex utroque vro-
(Lib. adnot. decoynit. bapl., cap. 59) hanc disiinctio- cedil.
b Regnali.Lcge regenerqti.
nem inter Filitim et Sp. sanclum constituit, quod
Filius nascalur de uno Patre, Spiritus sanctus de <••Cap. XVI. Vers. C-9,M.VIII,1-lC.
Paire et Filio procedat. Hoc inleresl inter nasceniem d Grandis. Lege CuroYu!ga:a,grandinis.
Filium et vrocedenlemSpirilum sanctum,quod Filius
401 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 402
dis virtutis : valde fortis. Impelum fecit contra gen- A quaginta viri de filiis prophetarum secuti sunt eos.
tem hostilem : ct" in descensum perdidit contrarios. Qui et steterunt e contra longe: illi autefn ambo
Ut cognoscant genles potentiam ejus : quia contra stabant super Jordanem. Tulitque Helias pallium
Deum pugnare non est facile. Qui b suscitavit pro- suum : et invotvit illud : et percussitaquas: que divise
phetam Heliamquasi ignera : et verbum ipsius quasi sunt in ulraque parte : et transierunt 155 anibo
fax ardens. Qiii induxit in illos famem : et irritantes per siccum. Cumque transissent Helias dixit ad
illum c invidia pauci facti sunt : non poterant enim Heliseum. Postula quod vis ut faciam tihi : ante-
sustinere precepla Domini. d Verbum Dominiexalta- quam lollar a te. Dixitque Heliseus. Obsecrb ut fiat
vit Gelum: et dejecit a se ignem e terre. Sic am- duplex spiriius tuns in me. Qui respondit. Rem
plificatus est Helias in mirabilibus suis : et quis po- difficilem postulasti. Altamen si videris me quaudo
tcsl simililer gloriari libi ? Qui suslulisli roorluum tollar a te : * erit quod petisti. Si autem non vide-
ab inferis : de sorte mortis in verbo Domini Dei. ris : non erit. Curaque pergerent : et incedenies
Qui dejecisti Reges ad perniciera : ct confregisti fa- serniocinarentur: ecce currus igneus et equi ignei
cile potenliam ipsoruro et gloriosos f delicto suo. diviserunt utruraque : et ascendit Helias per turbi-
Qui audis in Sinayjudicium : et in Horeb judicia de- nera incelum. Heliseus autem videbat : et claraabat.
fensionis. Qui ungis reges ad penitenliara • et pro- B Pater mi. Pater rai. Currus Israel : et auriga ejus.
pheias facis successores post le. Qui receptus es in Et non vidit eura amplius. Apprebenditque vesli-
lurbine ignis in curru equorum igneorum. Qui in- raenla sua et scidit illa in duas parles. Et levavit
scriptus est in judiciis temporum linire iracundiam pallium Helie : 1 quod ceciderat ei. Reversusque
Domini. Et conciliare cor patris ad filium : et resti- steiit super ripam Jordanis : ct pallio Helie quod ce-
luere tribus Jacob. Beatisunt qui le viderunt : et ciderat ei et dixil. Ubi est Deus Helie etiam nunc?
in araicitia tua decorali sunt. Nara nos qui viia vi- Percussitque aquas : et divise sunt huc aique illuc :
vimus tantum: post moriem non erit tale noraen et transiit Heliseus. Videntes autera filii propheta-
nostrura. s Helias qui in turbine tectus est: et in rura qui erant in Hierico de conlra : dixerunt. Re-
Heliseo completus est spiritus ejus. In diebus suis quievit spirilus Helie super Heliseum. Et veuientes
non pertimuit principem : et potentia nemo vicit il- in occursum ejus : adofayerunt eum prdni in ter-
luiu. Nec superavit illum verbum aliquod : et mor- ram. Dixeruntque illi. Ecce cum servis tuis sunt
tuuro prophetavit corpus ejus.' In viia sua fecit quinquaginta viri fortes : qui possinl ire et querere
monstra : el in morte mirabilia opera ejus. Dominnin tuuni : ne forte lulerit eiim spiritus Do-
%. Amen. _ mini : et projecerit eum in uno montium aut in una
C.
'
Lectio libri Malachim.idest Regum (IV, ^ cap. 11). vallium. Qui ait. Nolile timere. Coegeruntque eum
ij. Deo gratias. donec acquiesceret: et diceret miltite. Et iniserunt
In illis diebtts. Factum est cuni levare vellet Do* quinquagiuta viros. Qui cum quesissent' tribus die-
minus Heliam per turbinem in celum: ibant Helias bus : nnn invenerunt : et reversi sunt ad euin. At
et Heliseus de Galgalis. Dixiique Helias ad Heliseum. ille habitabat in Hierico. Dixitque eis. Numquid noti
Sede hic quia Dominus misit me usque Bethel. Cui dixi vobis nolite mittere ? Dixerunt quoque viri ci-
ait Heliseus. Vivit Dominus et vivit aniraa tua : quia vitatis ad Heliseum. Ecce habitatio civitatis hujus
iion derelinquam te. Cumque descendissent Bethel optima est: sicut lu ipse Domine perspicis : sed
egresSisunt filii Prophetarum qui erant in Belhel ad aque pessime sunt et terra sterilis. At ille ait. Atferte
Heliseum et dixerunt ei. Nuinquid nosli quia hodie mihi vas novum et mittite in illud sal. Qui cum ad-
Dominus lollet Dominumtuum a le ? Qui respondit. tulissent: egressus ad fontem aquarum misit in
Et ego novi: silete. Dixil autem Heliasad Heliseum. eum sal: et ait. Hec dicit Dominus. Sanavi aquas
Sede hic quia Dominusmisit me in Hierico. Et ille has : et non erit ultra in eis mors: neque sterililas.
ait. Vivit Dominuselvivit anima (ua. qnia non de- Sanate sunt ergo aque usque ad diem hanc juxta
relinquam te. Cuinque venissent Hierico : accesse- • verbura Helisei: quod locutus fuerat. ^ Araeri. ,
runt filii prophetarum qui erant in Hierico ad Heli- Dical Presb. Dominussit semper vobiscuin.
seura : et iixerunt ei. Nuraquid nosli quia hodie fij. Et cum.
Domiuus tollet Dominum luum a le ? Et ait. Et ego k Psallendo. Cogitaverunl adversum me. Ne dere-
novi : silete. Dixit aulem Heliasad Heliseum. Sede linquas me Dominene forte exaltentur. f. Eripe me
hic quia Dominusmisit me usque ad Jordanem. Qui Domine ab homine nialo : a viro iniquo libera roe.
ait. Vivit Dominus et vivil anima tua : quia non de- Qui cogitaveruntl injustieias in corde : tota die con-
relioquam te. Jerunt ergo ambo pariler : et quin- stituebantm bella. P. Ne derelinquas.
* ln descentxm.Vulg., in descensu. b Cap. II. Vers. 21-25.
b Suscitaret. Vulg. Et surrexit Elias Propheta 1 Erit. Vulg., erit libi.
quasi ignis. i Quod ceciderat ti. Addit Vulgala : Percuttit
' lnvidia. Vulg., invidiatua. aquas, et nen suni div.ism.
d Verbum.Lege tierfro. k Psallendo. Ps. cxxxix, 9. f . Ibid., n. 1, 2.
e Terrm. Vulg.et Gr., ler. 1 Injuslitias. Ita S. August. 'LXX, «Stxtav. Vulg.,'
' Delictotuo. Vulg., Gr., de lecto suo. iniquilales.
t Helias qui. lta in Graeeoet in saticli Hieronymi m Bella. Ila sanctus Auguslinus. Vulg., prmlia.
versione. Vulgatalegil Ueliatquidem.
405 MISSALE MI-XTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 404
Dicat Presb. Silentium facile. \ labalur eos: et lachrimis suis rigans : et capillis suis
Sequenlia Epislole Johannis Apostoli(a I eap. II). extergebat eos : et ungebat unguenlo. s f: Quod
i>).Deo gralias. cum vidissent qui cum eo erant: dicebant inira se.
Scribo vobis filioli. Quoniam rcmittuntur vobis Ilic si propheta esset: sciret mulierem que tangit
peccala propler nomen ejus. Scribo vobis patres: eum : quia peccatrix est. Sciens Dominus cogitatio-
quoniam cognovistis eum qui ab initio est. gcribo vo- nes eortira dixit ad eos : quid molesli estis roulieri?
bis juvenes : quoniam vicislis malignum. Scribo vo- quia bonum opus operala est in me: propter quod
bis infanies : 'quoniam cognovistis patrera. Scribo dico vobis remissa sunt ei peocata mulla: quia dilexit
vobis adolescentes : quia forles estis : et verbum Dei multura. P. Et ungebat unguento.
in vobis manet el vicistis malignum. Nolite diligere Missa. Accessuri in crastinura dilectissimi fratres
«lundiini : nec ea que in mundo sunl. Si qnis diligit ad Doroinicamcenam bodie faciem Domini Jesu ac
iDUiidtiin: non est cbarilas palris in eo. Quoniam rederaptoris nostri preveniamus in confessione cum
pinne quod est in raundo : concupiscentia carnis: et oiuni fiducia. Petenles ab illo cum lachrimis : ut ex-
concupiscentia oculorum est: et superbia vite : que piatos nos ab omnibus criminibus nostris : faciat in
non est ex patre : sed ex hoc nrondo est. Et mundus crastinum accedere ad calicein sue sacratissime pa$»
transit et eoncupiscentia ejus. Qui autem facit volun- 8 sionis. B). Amen.
tatera Dei manei in aeternum:b quomodo Deus manet Alia oralio. Non nos abjicias Jesu bone in crasti-
10 aeternum. num : per invelerate vestis abjectionem a convivio
_%.Amen mense tue. Hodie dona nobis nuptialis dignitaiis ve-
Leclia sancli Evaugelii secttndumMatlheum stimentum : quo cras leti accedamus ad tue passionis
(e Cap. XXVI). epulum preparaturo. Hodie sit in nobis vera confes-
Illo in tempore. Dominus nosler fcsus Christus: sio : et cras peccatoruru celerriroa subsequatur re-
dixit discipulis suis. Scilis quia poet biduum pascha missio. Hodie accipe vota : cras volorum tribue pre-
iiet: et filius hominis tradetur ut crucifigatur. Tunc mia. Hodie nos propina gtislu tue dulcedinis : et in
congregali sunt principes Sacerdotum : et seniores crastiuum attribue pleiiittitiiiiemcbaritatis. ii). Amen.
populi in alrium principis Sacerdotum : qui dicebalur Posl nomina. Oratio. Condilor et rederaptor hu-
Cayphas : et consilium fecerunt : ut Jesura dolo te> mani generis Christe filius Dei Patris concede nobiB
nerent: et occiderent. Dicebant autem. Non in die farouiis tuis: ut hodie tam viventibus quam defuu-
festo : ne foite tumultus fieret in populo. Cum auiem ctis criminuro doneiur reraissio ; qualiter cras om-
esset Jesus in Belhania in domo Simonis leprosi : nibus in commune sit exallalionis omnimoda pleni-
accessit ad eum mulier babens alabastrura unguenti J tudo.
preciosi: et effudit super caput ejus recumbenle ipso. $. Amen.
Videntes autem discipuli indignati sunt dicentes. Ut Ad pacem. Oratio. Prepara nos tibi Salvalor noster
quid perditio hec! poluit enim hoc venundari mullo ac Domine per pacis bonura hosiiam vivam : ut qui
el dari pauperibus? 156 Sciens autem Jesus ait illis: in crasiinum stirnpiuri sumus dorainicara cetiain :
d
quid molesti eslis mulieri? Opus bonura operata nulla ad invicem convellamur discordia : sed fruciu
est in me, Nam seroper pauperes babebitis vobiscum: pleni tue dilectionis : sumamus in crastinum flu-
me antom non semper babebilis. Miilens nulem in inina cbariiaiis: que profluenlia decurrunt e visceri-
corpus meuni; ad sepeliendtim me fecit, Amen dico bus tuis. fj. Amen.
vobis ; ubicumque predicalum fuerit evangeliura lioc Inlatio, Dignum et justum est: nos tibi semper
iii toto mundo ; dicelur et quod hoc fecit in memo- gratias agere Domine sancte paler eterne omnipo-
riam ejus. Tunc abiit unus de duodecim qui diciiur tons Deus : per Jesum Christum filium tuum Domi-
Judas Scarioib ad principes Sacerdotum : et ait illis. num nostrum. Qui pati pro impiis voluit : el pro
Quid vultis mibi dare et ego vobis illum tradam? At sceleratis indebite conderanari. Qui latroni depre-
illi constitueruiit ei triginta argenteos, Et exinde p. canti omisit delictum : promitiens ei voluntate gra-
querebat opportunitatera: ut eum traderel. ^. Amen. tissima paradisum, Cujus mors delicla nostra deter-
Dical Presb. Dominus sit semper vobiscum. i^. Et sil: et resurreclio justificationem nobis exibuit. Ob
cum, hoc te Deus nosier exposcimus : ut hodie diraiiias
e Lauda. Diligam te Domine fortitudo mea.y .Do- nobis peccata nostra : et cras reficias nos dulcedine
mine firmamenlum meum el refugium meura et libe- tua. Hodio nostrorum peccarainuro confessione ac-
rator raeus. cepla : et cras donorum spiritualium tribue incre-
* Sacrificium.Ingressus Dominus Jesus in domum ; menta. Hodie quicquid odis a nostris corporibus ab-
discubuit : et ecce mulier ha'bens alabastrum un- jice : et cras nos refice vulneribus crucis tue. Hodie
guenli preciosi slans relro secus pedes ejus : et oscu- os nostrum reple gaudio : et lingua noslra exulia-
; « Cap. //.Vers. 12-18. lieri.
b Quomodo Deus. Sanctus Atiguslinus, sicut ipse e Lauda.. Ps. xvn, 2,5.
manet in mlemum, sed in Vulgala et in Grsecodefi- ' Sacrificium. Luc. vn, 57, 58.
ciunt. s f. Luc. vii, 39. Mailh. xxvi, 10; LttCt vn,
. oCap.XXVI. Vers. 2-17. 47.
&Mulieri. Ita in Graeco."Vulgalalegil huk m«-
405 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1S1DORI.— PARS I. 400
tiooe : qualiter nunc et usque in seculum laudemus A Ad accedenles. Qui venit ad me non esuriet.
te piissimura Salvalorem proclamantes : alque ita Com. Replelum est gaudium noslrum el lingtia
dicentes. H . Sanctus. Sanctus. Sanctus. nostra.
Pott Sanctus. Vere gloriosus et pius : Dominus Require relro in 1. Dominko Quadragesime.folio
noster Jesus Ghristus iilius tuus. Qui suam pro nobis 98.
posuit animam : et tribuit mundo novain per effusio- FERIA QUINTAIN CENA DOMINIc.
nera sui sanguinis vilam. Ipsi ergo hodie humiliatum Ad missam.
157 corin laudis sacrificium immolamus : peteutes Sapentie Salomonis (<*Gap, I, II, ///).
ab eo : ut hodie vel cras seu cunclis vile nostre die- ^. Deo gralias.
bus: ablutis crirainibus : calicem supplicii sui expiali Fili. Deus mortem non fecit: nec letatur in per-
bibere merearour. Christus Dominus ac redemptor ditione vivorum. Creavit enira ut essent omnia et
eternus. sanabiles e esse voluit naiiones orbis terraruni. Et
Potl pridie. Oralio. Saactifica surame Deus hec li- non est in illis medicamentum exterminii : nec in-
bamina : que tibi offerimus mente devota. Ul hodie ferorum regnum in tcrra r viventium. Justicia enim
perceptione sui snroentibus exhibeant omnium cri- immorlalis est: injuslicia enim raorlis esl acquisilio.
nunum expiationem : et cras raundatis cordibus » Impii aulem verbis et manibus accerserimt itlatn : es-
preparent exundanlem luc dulcedinis ubertatem. limantes illam aniicam defluxerunt. El sponsionempo-
j$. Amen. suerunt snper illam: quoniam digni sunt quia sunt cx
Ad confraclionem panis. Ant. Tu Domine das parteillius. Dixerunt apud se s cogitationes non recte:
escam nobis iu teropore opportuno : aperi manum exiguum et cum tedio temptts vite nostre: et non est
luara: et imple omnein aniroam benediclione. refrigerium in fine hominis: et non est qul agnitus
Ad oralionem Dominkam. sit reversus ab inferis. Venite ergo et fruamur bo-
Jesu redemplor piissime cura vulnera nostra slig- nis que sunt: et utamtir crealura : tanquatn in juven-
i&atecrucis tue. liodie nos oralio quam ipse docuisti tute celeriter. Circuntveniamus ergo jtistum : quo-
reddal idoneos : et cras passio tua efficiat in lue niam inutilis est nobis etcontrarius operibus noslris :
morlis unione connexos. Ilodie bone Christe exaudi et improperat nobis peccata legis : et diffamat in
nos e celis ;a cum ea que nos docuisli proclamave- nos peccata discipline noslre. Promittit scientiam
riraus e terris. Paler noster qui es in celis. Dicat Dei se habere : et filium Dei se nominat. Factus est
Presb. Humiliate vos benedictioni. Douiinus sit sem- nobis h in coniradictione cogitationum nostrarum :
per vobiscum. ii). Et cum. - gravis est nobis : etiam ad videndum. Quoniam dis-
Benediciio. Unigenitus filius Dei Patris hodie vos similis est aliis et vita ejus : et immutate sunt vie
sibi in vivara preparet hostiam : et cras in sui dilec- ejus : tanquam nugaces eslimati sumus ab illo : et
tione consolidet corda veslra. 4 Amen. Hodie vos abstinet se a viis nostris : tanquam ab imraunditiis.
sauclificet ad perfectura : et cras merilo accedere Et profert novissima justorum : et gloriatur patrem
faciat ad conviviurasuura. i^. Amen. Hodie b oiuiltat Deum se babere. Videamus si serraones ejus veri
pinspeccata vestra : et cras ostendat vobis passionis sunt: et tentemus que ventura sunt illi: et scieraus
sue ahscondita sacramenia. is). Amen. Per raiseri- que eruntnovissiraa illius. Sienim verus estfiUus Dei;
cordiam ipsius Dei noslri etc. Dominus sit semper suscipiet illura : et liberabit eum de manu contrario-
vobiscum. ^. El cum. rum. Contumelia et tormento interrogemiis eum :
a Cum ea. Lege cutn ea, quam nos docuisti, ora-
niumQuadragesimse, sed missas defunctorum cele-
tione, proclamaverimus. brabant. Hos concilium Bracarense ( Can. 10 ) re-
h Omiitat. Lege Demittat. slatuens : Si quis, feria paschali, qitm est
pressil,
«In cwna Domini. lta inscribitur Orationali Go- cmna Domini, hora legitima, posl nonam jejunus in
thico (Pag. 97), Lcctionario Luxoviensi, Missali ecclesia missas non lenet, sed secundumseclam Pris-
Gallo-Gothico, Gallicano, Sacrameniario Robiano, cilliani festivilatemdiei, ab hora tertia, per missas
et Lectionario Ambrosiano Era. Thoraasii, sed Bre- r. defunctorum, solulo jejunio, colit, anathema sit. Ad
viarioMozarabura, capilularibusEvangeliorum Geor- • hunc abusum ex Hispania penitus exlerminandura
gii et Sacramenlario Gelasiano Thomasii sirapliciler in Codicecanonum EcclesiajGotlio-Hispanae(Lib. >v,
inscribitur feria quinta. Ante medium saeculiv do- lit. sis) noniiulla leguntiir concilioruin dccrtia. Jani
norainabatur natalis calicis, ut ,ex calendario apud vero ex sanclo lsidoro ( Off. tib. i, cap. 27) hac die
Bolland., lora, VII Junii, pag. lvS, habemus. Ra- conliciebatur sanctum chrisma, episcopus pedes
lionem reddit sanctus Eligws Noviomensis,autalius, 6iibditorum suornin lavabat, allaria, vasa sacra,
ejus sub nomine (Bib. Palr. Celon. tem. VII), lemploruin pavimeiita ct parietes.tavabantur. Ostia
edilus (Hom. 10, decmna Domini), ubi haec habet : baptisterii ex decreto Concilii xvn Toletani (Can. 2)
Vocaturenim hmcdies cmna Domini; vocatur et nata- aperiebantur, missa nuoque post iionam, in qua
lis calkis, et merito, quia hac die mysticumpascha fideles omnes comiiiuiiicabanl,celebrabatur.
Vominus cum discpulis suis celebrans, sacramenta d Cap. I. Vers. 1-iv, 1-15. Est attiem prophetia
corporit el sanguinis sui illis, atque per illos nobis centonis instar ex fragmenlis horum quaiuor capiluui
tradidit, et ipte cetebrationisinilium fecit. In aliqui- consuia.
bus locis olim, hac die, •jejunium quadragesimale e Esse voluit. Vulg., fecit.
solvebant causa soleronitatis, et in aliis, quia feria f Viuentium. Deest Vulgataa.
quinta oinnino non jcjunabaiit ( Alto Vercellens., e Cogitationes.Lege cogitanles.
Cdpitular.t, cap. 70; S. Augusliuus, epist. 54, ad h In contradictionem.Vulg., in traduclionem.LXX,
Januarium). Priscillianislse, in contemptum dorai- in redargutionem,
«icuepassionis, non modo, hac die, solvebant jeju-
407 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI — PARS I. 408
el sciemusreverenliam illius : et probemus patien- A visitationis ejus. Justus quidera tu es Doinine: si
tiam ipsius. Morte turpissima condemnemuseum : disputem tecum. Verunlamen juste lotjuar ad te.
erit enim respeetus ex sermonibus illius. Hec cogi- Quare via impiorum prospera facia est : bene est
taverunt et erraverurft: excecavitenim illos malicia omnibus qui prevaricantur : et inique agunt? Plan-
ipsorum : et nesciertmt sacramentaDei. Nec merce- lasti eos et radicem miserunt : proficiunt et faciuut
dcm speraverunl justicie : nec judicaverunl honorem fructum. Prope es tu ori eorum : et longe a renibus
animarum sanctarum. Quohiam Deuscreavit homi- eorum. El tu Dotninenosti me : et vidisti me : et
nem ° inestimabilein: et ad iroaginemsue similitudi- probasli cor meuin. Congrega eos quasi gregein ad
nis fecil lllum. Qni confiiliiiitin illtim : iutelligunt viclimam : et sanctifica eos in die occisionis. Usque-
veritatera : 158 el 'ideles in dilectioneacquiesceut quo lugebit lerra : et herba omnis regionis sicca-
illi. Qiioniamdonumet pax est electis illius : impii bilur : propter maliciam habitantium in ea ? Con-
aulem secundum quod cogitaverunt : correptionem sumplum estanimal: etvoiucre: quoniam dixerunt:
babebunt. Qui neglexerunt justum : et a Doraino IIOIIvidebit novissima noslra. Si eum pedilibus
recesserunt. Mulieres eorura insensate sunt : et ne- currens laborasti: quomodo contendere poteris cum
quissirai illorum lilii: maledicla creatura eorum. Ex equis? Cuni autem in lerra pacis » secura nou
ihiquis autem oranes filii qui iiascuntnr : testes sunt B fueris : quid facies in superbia Jordanis? Nam et
nequicie adversus parentes in interrogatione sua. fratres tui et domus patris tui etiam ipsi pugnave-
Placens Deo factus est dilectus : el vivcns inter runt adversum te : clamaverunt post te plena voce.
peccalores translalus est. Populi autem videntes : Ne credas eis cum locuti fuerint tibi bonuni.
et non intelligentes nec poneutes in precordiis suis Reliqui domum meara. Dimisi hereditatera ineain.
talia. Quoniam misericordia Dei et gratia in sanclos Dedi dileclaiu aniraam meam iri manu inimicorum
jllitis : et respectus in electos ipsius. ^. Aroen. ejus. Facta est mihi heredilasmea quasi leo in silva:
Leclio Libri Hieremie Prophete (h Cap.Xl. XII). dedit contra me vocera suam : ideo odivi eam.
. is). Deo gralias Numquidavis discolor heredilas mea mibi? Num-
Hec dicit Dominus.Quid est quod dileclusroeusin quid avis distincla per totum? Venite congregamini
ilonio meafecitscelera multa?Numquidcarnessancte omnes bestie lerre : properate ad devorandura.
auferent a te roaliciastuas : in quibus gloriaia es? 1 Peccatura Juda scriplura est in stilo ferreo : in
Olivam. Uberera. Pulchram. Fructiferam. Speciosam ungue adamantino exaramra super latitudinein cordis
« vocabil Doininusnoroen tuutn. Ad vocera loquele eorum. Pastores mulli deraoltti sunt viiieatn meara :
grandis exarsil ignis iu ea : et combustasunt frucleta conculcaverunt partem meam : dederunt porlionem
ejtis. Et Dominusexercituum qui plantavit te : et lo- G mearo desiderabilem in deserlum solitudinis. Posue-
cutus est super te maluiii promalis domus Israel : et runt eam in dissipationemluxitque super me. Desola-
domusJuda :que feceruntsibidad invilandtiin me:li- lionedesolataestomnisterra :qui'anullusqui recogitet
Lanies Baalam.Tu autera Dorainedemonstrastimihi.: corde. Super omnes vias deserti veneruut vastatores:
etego cognovi.* Nuncostendisti mihistudia eorum : quiagladius Dominidevorabitab extremo terre usque
* et salvam fecisti a persequenlibusanimam meam. ad extremum ejus. Non est pax universe carni dicit
Et ego quasi agnus mansuetus qui porlatur ad victi- Dominus omnipotens.
aiani: et s nunc cognoviquia super me cogitaverunt Hj. Amen.
consilia.Dixerunt: venite mitiamus lignum in panem DicatPresb. Dominussit semper vobiscum.
ejus : et eradamus eum de terra vivenlium : et i$. Et cum.
nomen ejus nou meraorabitur amplius. Tu aulem k 159 Ptottendo. Dominusregit me: et nibil mihi
DomineSabaoth qui judicas juste et probas renes et deericiulocopascueibimeconlocavit. f Superaquam
corda. Videam ultionem luara ex eis. Tibi enim refectionis educavit me : animam meam ibi conver-
revelavi causam meam. Propterea hec dicit Dorainus tit. f . Deduxit me super semitam justicie propter
h ad virosqui querunt aniraamtunm: et dicunt: non nomen suum. y . Nametsi ambulaveroin medio um-
"
prophetabis in nomine Domini: et non morieris in bre morlis : non limebo mala : quoniam lu mecum
manibus nostris. Propterea hec dicit Dominusexer- es. f. Virgatua et baculus tuus ipsa me consoiata
cituum. Ecce ego visitabo super eos : et juvenes sunt f . Parasti in conspectu meo mensam : adver-
eorum morienlur gladio : et filii et filie illorum sus eos qui tribulant me. f . Impinguastiin oleo ca-
Uior/entur in famo : et reliquie non erunt ex eis. put meum : et calix meus inebrians : quampreclarus
Inducam enim njalum super viros illos et annum est. f Et misericordia tua subsequalurme : omnibus
a Inesiimabilem,Vufg., inexlerminabilem. d Ad invitandum.Lcge ad irritandum.
J>Cap. XI. Vers. 15-xn, 1-15. Sed capile xn, post • Nunc. Vulg., tunc.
versiculnm nonum, inscritur versiculus primus capi- * Et salvam fecisti a persequentibusanimammeam.
tis xvn : Peccatum'Juda, etc: In Lectionario Luxo- In Vulg. et Gr. non legitur.
viensi deficiunl legenda in missa ccenaeDomini. In s Nunc cognovi.Vulg. et LXX, et non cognovi.
Sacramentario Robianodeficit prophetia. Haecnostra h Ad viroi. Addunt Vulg. et LXX, Anatoth.
prophetia ex Isaia, in LectionarioLuxoviensi legitur i Securanon fueris. Vulg., securus fueris. LXX, in
feria 0 in Parasceve ad tertiam, sed minus prolixa est terra pacis tu confidisti.
quam in noslro Missali. i PeccalumJuda. Jcrem. xvn, 1.
• Vocabit.Legeivocavu'. k Psallendo. Ps. xxn, 1-7.
409 MISSALEMIXTUMSEG. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 410
diebus vite ntee. Et nt inhabitem in dorao Bomini in j idiversorium : ubi pascha cum discipulis meis man-
longiludinem dieruro. ducem? Et ipse vobis ostendet eenaculum grande
Dioal Presbyter. Silentium facile. stratum : ibi parate nobis. Euntes autem discipuli ;
Sequentia Epistole beali"Pauli Apostoli ad Corinthios venerunt in civitatem : et invenerunt sicut dixerat
(I, Cap. XI). Ilis Jesus : et paraverunt pascha. Vespere autem
i$. Deo gratias. facto discubuit Jesus et duodecim Apostoli eum eo :
Fratres. Convenientibus ergo vobis in unura jam et ait illis. Desiderio desideravi hoc pascha mandu-
non esl Dominicamcenam manducare. Unusquisque care vobiscum antequam patiar. Dico autem vobis :
eiiim suam cenara presumit ad mandiicandum. Et quia ex hoc non manducabo illud : donec impleatur
alius quidem esurit: alius quidem ebrius est. Num- in regno Dei. Et accepto calice gratias egit et dixit.
quid domos non habetis ad inanducandum : et bi- Accipite et dividite inter vos. Dico autem vobis :
bendum ? aut Ecclesiam Dei conleronitis . et confun- quod non bibam de generalione vitis usque in diem
ditis eos qui non habenl? Quid dicain vobis? Laudo illum : quo illud bibam vobiscum novum in regno
vos : in hoc non laudo. Ego enira accepi a Domino : patris mei. Acceptoque pane gratias agens dedit eis
quod et tradidi vobis. QuoniamjDominusJesus in qua " dicens. Hoc est corpus meum : quod pro vobis trade-
nocte tradebatur accepit panem et gralias agens : tur : hoc facite in meam commemorationem. Simili-
fregit et dixit. Accipite et manducate : hoc est corpus ter postquara cenavit accipiens calicem : 160 gra-
weura : quod pro vobis tradetur : hoc facite in meara tias egit et dedit illis dicens. Hic est calix novum
commemoraiionem. Similiter et calicem postquam testamentuni in sanguine meo : qui pro vobis : et pro
ceuavitdicens. Hic calix novum testamentuni est in raultis effundeturinremissionem peccalorum. Sciens
meo sanguine : hoc facile quoliescunqueb biberitis vero quoniam venit hora ejus : ut transiret de hoc
in meam commemoralionem. Quotiescunque enira mundo ad patrem. Cum dilexisset suos : qiii erant
manducaveriiis panem hunc : et calicem istum bibe- in hoc mundo : usque in finem dilexit eos. Et cum
ritis : mortem Domini annunciabitis : donec veniat sciret quia omnia dedit ei pater in manus : et quia a
c in claritatera de celis. Ilaque quicunque manduca- Deo exivit : et ad Deum vadit: surgit a cena : et po-
verit panero vel biberit calicem Domini indigne : nit vestimenta sua. Et cum accepisset linteum pre-
reus eritcorporis et sanguinis Domini. Probet autem cinxit se. Deinde misit aquam in pelvira : et cepit
se homo : et sic de pane illo edat : et de calice bi- lavare pedes discipulorum : et extergere linteo quo
bat. Qui enim manducal et bibit indigne : judicium erat precinctus. Venit ergo ad Simonem Petrum : et
sibi manducat el bibit : non dijudicans corpus Domi- .-i ei Petrus. Domine lu mihi lavas pedes? Respon-
J dicit
ni. Ideo inter vos raulti infirrai et imbecilles : et dit Jesus ; et dixit ei. Quod ergo facio : tu nescis
dormiunt raulti. Quodsi nosmelipsos judicaremus : modo: scies aulem poslea. Dicit ei Petrus. Non lava-
non ulique judicaremur. Dum judicamur aulem a bis milii pedes in eternura. Respondit ei Jesus. Si
Domino corripimur : ut non cum hoc mundo damne- non lavero te : non habebis partem mecuin. Dicit ei
mur. Itaque fratres mei dum convenilis nd mandu- Simon Petrus. Dornine non tantum pedes ; sed ma-
candum : invicem exspectate. Siquis esurit : domi nus etcaput. Dicit ei Jesus. Qui lotus est : l non in-
manducet: ut non in judicium conveniatis. Cetera diget lavari : sed est mundus totus. Et vos mundi
autem cum venero : disponain vobis. estis : sed non omnes. Sciebat enim quisnam esset
i§. Amen. qui traderet eum : propterea dixit: non estis mundi
Lecliotancli EvangeliisecundumLucam (<*Ca. XXII). omnes. Postquam ergo lavit pedes eorum : accepit
In diebus illis : Venit e dies pasche : in quo opor- vestimenta sua. Et cum recubuisset iterum dixit eis.
lebat immolari pascba. Et inisil Jesus duos ex disci- Scitis quid fecerim vobis? Vos vocatis me Magisler et
pulis suis : Petrura et Johannem : dicens eis. Euntes Domine: et beiiedicilis. Sum etenim. Si ergo ego
parale nobis pascha : ut manducemus. Et illi dixe- lavi pedes vestros Dominus et Magister vester : et
runt ei. Ubivis paremus ? Dixit autera ad eos. Ecce ]) vos debetis alter alterius lavare pedes. Exemplum
introeuntibusvobis in civitatem: occurrel vobis homo enim dedi vobis : ut quemadraodum ego feci vobis;
ampborara aque portans. sequimini eum in domura ita et vos faciatis. Amen amen dico vobis non est
' qua introierit. s Et ingressi januara : dicite palri- servus raajor Domino suo : neque Apostolus raajor
familias domus. Dicit tibi Magister. Tempus meum eo qui misit eum. Si hec scitis beati eritis : si fece-
b in proximo est : apud te facio pascha. Ubi esl ergo ritis ea. Non de omnibus vobis dico. Ego enim scio
" Cap. XI. Vers. 20-54. In Sacramentario Bobiano « Dies Paschm. Vulg., dies azymorum. At Codd.
Epistola est eadem, lCor. xi, 20-27. In vetusto Lectio- Vercellensis et Veronensis, dies Paschm legunt.
nario Ambrosiano em. Thomasii Epistola est 1Cor. f Qua. Ila Cod. Vercellen., sed Codd. Veron.,
xi, 25. Brixian. et Vulg., in quam inlrat, Lueac xxu, 10.
b Biberitis. Vulg. et Gr., bibetis. 6 Et inqressijanuam. In Vulg. et Gr. non legitur.
< ln claritatemde cmlis.Nec in Vulg. nec in Graco, h In proximo esl. Vulg. el Gr., prope esl. Matth.
et vix alibi invenitur. xxvi, 18. .
* Cap. XXII. Hoc Evangeliumcomplectitur histo- i Non indigel lavari. Cod. sancti Graliani Turo-
riam passionis Cbristi ab'inilio usque ad itegationem nen. : Non indiget ut lavet sed est... Vulg. et Gr. :
et fletum sancti Petri coniexiam ex verbis omnium Non indigel nisi ut pedes lavet, Joan. xm, 10.
evaiigelistarum.
quos e.egerim : sed ut impleaturscriplura, Qui man- A transire nisi bibam illum : fiat volunias lua. Exsur-
ducat mecum panem : levabit conira me calcaneum gens ab oralione venit ad discipulos suos : et inventt
suum. Amodo dico vobis : autequam fiat: ut creda- eos dormienles pre tristicia. Erant autem oculi eorum
lis cum factum fueril; quia ego sum. Verumtaroen gravati : ei nesciebant quid ei responderent. Et rc-
ecce niamis iradcntis nie roecura est in raensa ; et lictis illis : iterum abiit terlio. et oravit. Subleva-
filius quidem Iiominis secundum quod deffinituniest tisque oculis in celum dixit. Patcr venit hora : clari-
vadit, Ve aulein horaini illi: perquem fihus hominis fica filium iiiuni: ul filius tuus clarificet te. Appa-
tratleliir; bonum erat ei ; si iiatus non fuisscl horao ruit autetn illi Angelus de celo : confortans eura :
ille. Amenamen "dicovobig ; quia unus ex vobis tra- Et factus est sudor ejus : sicut gutte sanguinis de-
dei me. Et conlrislaii sunt discipuli. Aspiciebanl au- fluentis in lerrara. Tunc venit ad discipulos suos: et
tem ad invicem hesitantes de quo dicorei. Erat ergo dixit illis. Dorroite jam et requiescile : ecce appro-
recuinbens unus cx digcipulis ejus in sinu Jesu quem pinquavit hora : et (iliusiiominis tradetur in manus
" iJiiigebat valde. Innuil ergo huic Siraon Petrus: et peccatorum. Surgile eamus :. ecce appropinquavit
dicil ei. Quis est de quodicit? Itaque cum recubuisset qui ine tradet. Et egressus est cum eis trans torren-
ille supra pectus Jesu dicit ei. Domine : quls est ? lera Cedron : ubi erat boiius in quem introivit ipse
Respondit Jesus : Ille est: cui ego intinclum pa- **et discipuli ejus. Sciebafautem et Judas qui tradebat
nera porrexero. Et cuin iniinxisset panern : dedit cum ipsum locura : quia frequenter Jesus convenerat
Judo Siraonis Scariotbis. Et post bucellam : in- iiluc cura discipulis suis. Judas ergo : cum accepis-
troivit in ullum Sathanas. El dicit ei Jesus. Quod set cohortem : venit illuc et cum eo turba multa cum
facis : fac citius, Hoc autem nemo scivit discura- gladiis et fuslibus : missi a principibus Sacerdotum
beniium ; ad quid dixerit ei. Quidam enim pu- et senioribus populi. Dedit autem eis signum dicens.
labnnt; quia loculos habebat Judas: eo quod dicerci Quem osculalus fuero : ipse est tenete eura : b et du-
ei Jesus: emeea que opus suut nobis ad diero festum: cite. Jesus itaque sciens omnia que ventura erant
aut ut egenis aliquid darci. Respondit autem Judas super eum : dixiteis. Quem queritis? Responderunt.
qui (radiditeum dicens. Nunquidegosum Rabbi? Dixit Jesum Nazarenum. Dicit illis. Ego sum. Stabatautem
ei Jesus. Tu dixisti. Et cum accepisset bucellam : et Judas qui eum tradebat cum illis. Ul ergo dixit:
cxivit continuo. Erat aulem nox. Cum crgo exissel; ego sum. abierunt relrorsum : et ceciderunt in ler-
surrexit Jesus a cena cum digcipulis suis : et hymuo ram. Iterum inlerrogavit eos dicens : Quem queritis?
dicto exierunt in mouiein Oliveti : et ait illis Jesus. llli aulem dixerunt: Jesum Nazarenum. Respondit
Omnesvosscandaiiinipatjeminihac noctc in me, Scri- - Jesus. Dixi vobis: ego sum. Cura auteni dixisset:
plum est enjm. Percutiam pastorem ; et dispergenlur ego sum : accessitad eum Judas et dixit. AveRabbi:
oves gregis,.Postquam autero resurrexero ; precedam et osculaius est eum. Jesus autem dixit ei. Ad quid
VosinGalileam.ResponditPetrus:etaitilIi.Etsiomnes venisli amice ? Juda oscttlo ftlium hominis tradis ? Si
scaitdalizati fucrint in te ; ego aulem numquamscan- me querilis : sinite hos abire : utadimpleretursermo
dalizabor, Nara paralus sum et in custodiam : el in quem dixil, Quia quosdedisli mihi : neminem ex ip-
morlero ire : et aniraara raeain pro te ponere. Re- sis perdidi. Simon iiaque Petrus habens gladium
fipondit ei Jesus, Aniraam tuam pro rae pones? Amen eduxit euro : et percussit servura principis Sacerdo-
dico tibi quoniara hac nocte antequam gallus canlel: tum : et amputavit auriculam ejus dextram. Dixit
ler rae negabis. At ille abundaiitiiis loquebatur di- ergo Jesus Petro. Remitte gladiura tuum in vaginatn.
cens. Etiam si oportuerit me mori tegum : nou tc ne- Omnis enim qui gladio fuerit operalus : gladio peri-
gabo. Sirailiter et oranes discipuli dixerunt, Tunc ve- bit. An putas: quia non possum rogare patrem meuin •
nit Jesus cum eis in villam que dicitur Gelhsemani: el exhibelut mibi modo plusquam duodecira mitlia
el disit discipulis suis. Sedete liic donec vadam illuc legiones Angelorum ? Quomodo ergo implebunlur
ei orem. El aasumploPetro et duobus filiis Zebedei: Scriplure? quia sic oportet fieri. Et contingens auri-
cepil contrisiari qt meslus osse, Tuncail illis : Tri- n culam servi Dorainus: sanavit eam. Ait autem his
Stis est 191 anima mea usque ad mortem. Suslinete qui ad eum venerant. Quasi ad latronem venislis cum
hic : et vigilale. Ipse vero discessitab eis: qiiantuiii gladiis et fustibus comprehendere me? Quotidie eram
lapidisjaclus. Etponens genua sua : procidit in fa- apud vos in teraplo docens : el noii tenuistis rae.
ciem super lerram : orans et dicens. Pater: omnia Sed hec est hora vestra et polestas tenebrarum. Hoc
possibilia tibi sunt : si vis Iransfer calicem liunc a lotum facturaest : ut complerentur scripture propbe-
me. Verumtamen non sicut ego volo : scd sicut lu tarum. Cohors igitur et tribunus et ministri Judeo-
vis. Et venit ad discipulos suos : et invenit eos dor- rum comprehenderunt Jesum : et iigaverunt euiu :
mientes. Et ait Petro. Simon dormis ? Sic non po- et adduxerunt eum ad Annam primum. Erat enim
tuisli una hora vigilarc mecuin 1 Vigilate et orale : socer Caypbe : qui erat Ponlifex anni illius. Erat au-
ul non iniretis in tentationera. Spirilus quidcra tem Cayphas qui consilium dederat Judeis : quia ex-
promptus : caro autem infirraa. Iterura secundo abiit: pedit unum hominem mori pro populo. Tunc disci-
cl oravit diceus. Pater mi: si non potest calix isle puli omnes relinquentes Jesum : fugerunt. Adole-
a Diligebat valde. Iia Cod. Corbeien., at » Et dueite.Syr., abducile.Gr., abducitetuto. Vu.lg.,
Vulg. legit
quem dilkjebattesus. Joan. xui, 23. et ducile caule. Marci xiv, 41.
413 MISSALEMIXTUMSEC. REG, P. ISIDORI. ~- PARS I. 414
scens aulem quidam scquebalur illum : amictus A multa alia blasphemantes dicebant in eum. Erat au-
sindone stiper nudo : el tenuerunt eum. At illc re- tem Petrus in alrio deorsum. Qui adslabnnl aulcin :
licla sindone : nudus fugil. Sequebalur aulem Jesum dixerunt ei. Et tu ex discipulis cjus es : nam et lo-
Simon Petrus: et alitis discipulus. Discipulus autein quela tua manifestum le facit. Iterura negavit ille cuin
lllenolus erat Pontifici:et introivitciim Jesuin atrium juraraento dicens. Nec vidi eum, Et intervallo facto
Pontificis. Petrus auiem stabat ad osiium foris. Exiit quasi hore unius : dicit unus ex servis principis Sa-
autem discipulus iile alius : qui erat nolus Ponlilici : cerdotum : cognalus illius cujus absciderat Polrus
et dixit ostiarie ; et inlroduxit Pelruni. Dixit ergo auriculam. Nonne ego te vidi in hono cum illo? Tunc
Pelro ancilla osliaria. Numquid et tu ex discipulis es Petrus cepit deiestari : et jurare : quia nou novisset
bomiuis istitis'.' Negavit ille dicens. Non sum. 162 hominem. Et slatim gallus cantavil, Convensus au-
Stabant aulcra servi et minislri ad priinas : quoniara tem Jesus : respexit Pelrura. Et quia dixerat ei :
ffigus erat; et calefaciebant se. Erat autem ctim eis priusquam gallus camet: ter ine negabis. Egressus
et Petrus stans : et calefaciens sc. Princeps igitur foras Pelrus : flevit araare. Et recordatus est verbi
Sacerdoiuln : interrogavil Jesum de discipulis suis ; Doroini : quod Ioculus fuerat ad eum. ltj. Amen.
et de doctrina ejus. Respondil Jesus. Ego palam lo- Dicat Presb. Dominussitsempervobiscum. lij. Et
"
ciilas sum mnndo : ego semper docui in sinagoga et cuin.
in lemplo : in quo omnes Judei conveniunt: et in b Lauda. Deus laudem meam no tucueris : quia
occuilo locutus sum nihil. Quid me interrogas ? In- os » impii et os dolosi contra me apertum est. H.
tcrroga eos qui audierunt : quid loculus sum eis. * Locutus fuit de me verba mendacii: verbls odii
Ecce sciunt hi que dixerim ego. Hec autem cum di- clrcumdederunt roe : et expugnaverunt me gratis.
xisset : unus assisiens miuistrorum dedil alapam III. Pro eo » quia eos diligebam adversabantur : ego
Jesu : dicens. Sic respondes Ponlifici? Respondit illi autem orabam f pro eis. IV. Posuerunt adversura
Jcsus. Si male locutussum : teslimoniura perbibede me mala pro bonis : et odium pro deleclione mea.
malo. Si autera bene : quid me cedis? a Misit ergo V. Constitue super eum s diabolum : et sailian slet
illutii vinciuin : ubi scribe et pharisei convenerant. a dexlris ejus. VI. Cum judicatur exeat condemnatus:
Petrus autem sequebatur a longe : usque in atrinm et oratio ejus fiat in peccalum. VII. Tu aulem Domi-
principis Sacerdoluro. Et ingressus intus : sedebnl ne fac mccum b misericordiam propter noraen tuum :
cuin ministris : ut videret (inem rei. Sumroi vero quia suavis est miscricordia lua libeta me.
Sacerdotes et omue consilium : querebant adversus Et statim Sacerdos Missam celeb^ansaceipiat duat
Jesum tesiimonium : ut eutn morti traderenl: nec i hostiat: unam de qua communicet; et aliam ad reser-
* , crattmum : et ... vtnum
inveiiiebant. Multi falsum testimoniutn dicebant ail- vandumm monumentoin acetpiat
versus eiiin : et convenientia teslimonia noii erant. et aquam et offerat sicul mot ett. Deindt faciat aliat
Novissimeautem venerunt duo falsi tesles ; et dixe- eerimoniat quefieri tolenl in aliis diebus. Quibusfaclis
runt. Nos audiviraus eum dicentera. Ego dissolvam inelinet te Sacerdosjunciis manibutet dicat. Adjuvate
lcmplum raanufaclum : et per triduum non manufa- me fralres in orationibus veslris : et orate pro rae
clum edilicabo. Et nonerat conveniens testiraonium ad Deum.
illorum. Exurgens autem summus Saeerdos in roe- Chorut respondeat. Adjuvet te Pater et Filius et
dio : dixit ad Jesum. Non respondes quicquam ad Spiritus Sanctus.
ea : que tibi objiciuntur ab bis ? Ille auiem tacebat: Potlea dicat Chorus.
el niliil respondit. Dixiique ei summus Sacerdos. 163 l Sacrificium. Edificavit Moyses allare sub
Adjuro le per Deum vivum : ut dicas nobis si tu es monte ex duodecim lapidibus : et misit de filiisIsrael
Ciiristus filius Dei? Dixit illi Jesus : Tu dixisli. Ve- et oblulerunt holocaustomata : et imraolaveruut
rumtaroen dico vohis : amodo videbilis filium boroi- hostias paclflcas Deo. f . DixitDominusad Moysen:
nis sedenlem a dexlris virtutis Dei : et venientem ecce ego veniara ad te in columna nubis : ut audiat
innubibus celi. Tunc suramusSacerdosscindensvesli- p populus loquentera rae ad te : et credal libi in sera-
menta sua: ait. Quidadhuc desideramus tesles ? Ecce pilernum. Descende nunc testare populo : purifica
nunc audisti blasphemiam ; Quid vobis videtur? At illos hodie : et cras lavent vestimenta sua : et sint
illi dixerunt. Reus esl moiiis. Tunc expuerunl in parati in diem tertiura : tertia autem die descendet
faciem ejus : et coiapbis eum cederunl. Et velanles Dominus in inonle Syna coram omni populo. Dcscen-
faciem : alapis eum cedebant : et dicebant. Prophe- dens Moysesad populumpurificavit illos. P. Et iin-
liza nobis Cbriste : quis est: qui le percussil ? Et molaverunt hostias,
a Misit ergoillum vinctum.Hocloco qusedamverba
guae dolosa, sermonibusodii, etc.
deficiunt.Cod. Vercel. legit : Misit ergo illum Anna Quia ees diligebam. Ita iranslatio sancli Hicro-
vinctumad Caiphan principem sacerdolum. Vulgata : nymi. Vulgal. et LXX, pro eo ut me diligerent.
Misit eum Annas ligalum ad Caipham pontifkem. f Pro eis. In Vulg., LXX et Hier.oi|. non legilur.
Joan. XVIII,24. Ulud autem, ubi Scribm et Pharisei E Diabelum. Vulg., LXX : Constituesuper eum pec-
convenerant, est ex Matihseixxvi, 67, ubi Scribm et catorem, et diabolut slel a dextr-isejus.
teniores legitur. h Misericordiam.In Vulg., LX&et jlieron., defieit.
b Lauda. Ps. cvm, 1, 2, 5, 4, 5, 6, 7, 21. 1 Sacrificium. Exod, %*w,4, f . Jbid., >xix,9-H,
c Impii. Vulg., pecculoris. 13.
d Loculusfuii. Vulg., locttti sunt adversum me lin- omisso
418 MISStfLE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I JiG
Mista. Diligamus et sequamur fratres charissimi A sui non dedignatus est pedes abluere : cujus jam ma-
jusiician. sempiternam : raanducare cupientes domi- nus previdebat in scelere. Sed quid mirum : si dum
nicam ceuara. Veniente enim patrefamilias : in ex- ministeriom forme servilis voluntarie morli vicinus
teriores teuebras reprobatus conviva projicitur : adimplet : posuit vestiraenta sua : qui cum in forma
et sine nuptiali veste repertus dannatur. Nemo pravis Dei esset: semelipsum exinanivit. Quid rairuin si
cogitatibnibus sordidatus adveniat: nemosacramenta precinxit se c linieo : qui formam servi accipiens :
celestia simulatoraccipiat. Imitemur potiuspatientiam habitu est inventus ut homo? Quid mirum si misit
SalVatoris: a.quo sic videmus toleratam esse fraudu- aquam in pelvim : unde lavaret pedes discipulorum :
lentiam traditoris : ut maligna cogitantem : rerum 164 qui in terra sanguinem suum fudit: quo ira-
oiriniHmprescius Dominus Jesus Christus secum ce- mundicias dilueret peccatorum : Quid mirum si lin-
nare permitteret: nec sanclificato pane fraudaret. teoquo erat precincms : pedes quos laverat tersit :
Iihitemur ejus humilitatem : qui discipulorum pedes qui d carne qua erat indutus evangelistarum vesti-
humiliter lavit. Imiteraur bonitatem ejus : qui ne- gia confirmavit. Et linteo quidem ut se precingeret:
ganli Pelro fructuosas lachryraas donavit. Caveamus posuit veslimenta que habebat: ut autera formam
inquieios fratres corporaliter declinare : et charita- servi acciperet : quando semetipsum exinanivit: non
tem humilitatemque oronibus delectemur simpliciter B quod habebaf deposuit : sed quod non habebat ac-
exhibere. Sacrilicitim penitenlie jejunantes orantes- cepit. Crucifigeudus sane suis expoliatus est vesti-
que solvamus: ut securi semper ad celesle convi- menlis : et mortuus involutus est linteis : et tota
viura festinemus. 1}. Araen. Per misericordiara tuam illa ejus passio credentium est facta purgatio. Pas-
Deus noster: qui es benediclus et vivis et omnia re- surus igitur exitia : premisit obsequia. Non solumeis
gis in secula secuiorum. is). Amen. . i pro quibus subiiurus veneral mortem ; sed etiam illi
Alia oralio. Occurrentes Domine cum cetu totius qui fueral eum traditurus ad inorlem. Tanla quippe
populi : ut a solenne pascha celebremus initium nos est huraane humilitatis utilitas : ut eam suo com-
propiciatus attende : supplicantes humiliter et orau- mendaret exemplo divina sublimitas. Quia homo stt-
tes : ut qni ab hujusroodi operibus fatigali : et cor- perbus in seteriium periret ; nisi illum Deus humilis
poris araictu sordentes : ad luam sacralissimam con- inveniref. Ut qui periret superbiadeceptoris : salvare-
venimus cenam: expurgilos nos ab omni cibo malicie tur humilitatc piissiroiredemptoris.Cui merito omnes
in novam converlas prosapiara. Utcum tua gratia : angeli el archangeli non cessanl clamare quotidie ;
et viclu terreno ; et celesli pane merearaur in tuo una voce dicenles. i^ . Sanclus. Sanctus. Sanctus.
salurariconvivio. ^. Araen.Per misericordiam tuam Post Sanctus. Vere sanctus : vere benedictus Do-
Deus noster : qui es benediclus et vivis et omnia ^ iiiinus noster Jesus Cbristus (ilius luus. Qui tradilus
regis in secula seculorura. ^. Amen. ac morluus est pro peccatis noslris: et resurrexit
Post nomina. Oratio. Pietatis tue Christe Doraine propter justificationem nostram. Christus Dorainus
rogamus clementiam : ut hec ad altare tuum nomina ac redemptor eiernus. • .• • .
rccitata : liber vite contineat: fiatque hoc cene tue - Post pridie. Oratio.Predicamus Domine ; e nec ta-
sacrificium defunctis ad requiero : et viveniibus ad cemus pro nostra redemplione tradituro : morluum ;
salutem. i^. Amen. Quia tu es vita vivorura etc. et sepultum : ad celos ascendisse post transitum ;
Aclpacem. Oralio. Pax nostra omnipolens Christe el ad judicandum in fine venturum. Unde petimus ut
sincere nobis osculum pacis attribue ; ut non cura hec oblaia sanctifices ; et sumenlium pectora propi-
Juda proditore rei : sed lue raereamur pacis haberi cialus emacules.
discipuli. ^ . Amen. Quia lu es vera pax nostra eic. $1. Amen,
El Sacerdosdicatomnia alia ut in aliis diebus usque Ad confraclionempanis. Antifona. Dominus Jesus
adgratia Dei Patris oinnipotentis. Et chorus respon- misit discipulos suos et dixitad eos. Euntes parale
deat. Pacem meam do vobis. Et b non delur pax nec nobis pascha ; ut manducemus ; quia desiderio de-
Presbyter accipial. p. sideravi boc pascha manducare vobiscum antequam
lntalio. Dignum el justum est : nos tibi Doraine patiar. II. Cenantibus autem illis : accepit Jesus pa-
sancte pater omnipolens gratias agere : et Jesu nera et benedixit: deditque discipulis suis et dixit :
Christo filio tuo. Cujus nos humauitas colligit: bumi- accipite et comedite.P. Desiderio etc. f. Accepitet
litas erigit : tradilio solvit: pena redimit : crux sal- calicem postquam ceuavit : deditque discipulis suis
vificat.Sanguis emaculat: caro saginat. Qui se ipsum et dixit. Accipite ex hoc oranes ; bic est enim
pro uobis hodie tradidit : et culpe noslre vincula sanguis meus novi testamenli : qui pro multis
relaxavit. Qui ad cominendandamfidelibus bonilatis effundetur in remissionem peccatorum : non bi-
sue: humiiilalisque magnificentiam : eliam tradiloris bam amodo cum illud dicain vobiscum novum in
1 Solemne Paschminitium. Ita enim feriam hanc desumpta rilibus Mozarabicissatis male aptattir.
quinlam appellabant. Missale Gallo-Golbicum : In- c Linteo. Eadem legunlur in imroolatione missix
clioand.i;Pasckm tolemnitatem. Sacramentarium Bo- MissalisGallo-Gothici.
bianum : Da, qumsumus,pleniut alque perfectius om- d Came. Eadem in Missali Gallo-Gotliicoverbalim
nia fetti paschalis inlroire mysleria. Eadem verbalim leguntur.
in Sacramentario Gelasiano leguntur. e Nec. Fortasse : Nec tacemuste pro nobis, etc.
b Non detur pax. Hsec rubrica e MissaliTolelano
417 MISSALE MI.XTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 418
regno patris mei. P. Quia desiderio desideravi.. A derio. f . Accipite et maiiducale : hoc est corpus
Ad OrationemDominicam. meum : quod pro vobis tradetur : hoc facite in
Oratie. Cogitationeset delicta nostra cernentes: meam commemorationem. P. Desiderio. f . Simi-
non cruentas tibi Domine victimas imraolamus : sed liler et calicem poslquam cenavit dicens : accipite :
supplicibus vofis tibi sempiterni Sacerdotis corpus et gratias egit: deditque illis dicens. P. Desiderio.
offeriraus. Memorare itaque Domine ; a quod pro f. Bibite ex hoc omnes : hic esl enim sanguis
nobis pertulerit ; quia peccata noslra portavit. Indue meus novi testamenli : qui pro multis effundetur iti
ergo nos justicie stola : ut in cena tua sine veste remissioiiem peccatoruin. P. Desiderio. f . Gloria
nupliali nullus accumbat; gaudiisque celeslibus novi et honor Palri ct Filio el Spirilui Sancto in secula
testamenti convivium floreat. Procul absit dolus ; seculorumamen. P. Desiderio.
quo deceptus est roalus ille discipulus. Sit in oroni- Com. Repletum est gaudio os nostrum et lingua
bus fides vera : spes certa ; et charitas pura. Ut nostra in exullatione.
spiritualibus sacramentis uon dannetur conscientia : Dical Presbiter.
sed per pacis cbaritalisque lue dulcedinera ab oroni- Communio Oratio. Corpus Domini Nostri Jesu
bus emundali vitiis ; ad te proclamemus e terris. Christi quodaccepimus : et sanctus sangnis ejtisquem
Pater noster qui es in celis. B poiavimus: adherealin visceribusnostrisetcrneomui-
'
Dicat Presbiter. Humiliaie vos benedictioni. Do- potens Deus: ut non veniat nobis ad judiciura ncc ad
roinus sit semper vobiscuin. it). Et cum spirilu tuo. condennationem : sed proficiat ad salulein et ad re-
Benedictio.Christus Dominus qui pro salute om- medium animarum nosirarum in vilam eternam.
nium se tradi permisit; ipse vos sue gratie dono lo- l^ . Amen. Per misericordiam luam Deus noster :
cupletet. itj. Amen. El qui per bticellam panis suum qui es benedictus : et vivis et omnia regis elc.
b Et postquam Sacerdos communicaverit: accipiat
prodidit iradilorem ; ipse vos sui panis perceptione
sibimet faciat complacere. 1?. Amen. Quique disci- caticembene mundatum : et ponat inttts in calicem
pulorum pedes eluere dignatus est hodie ; ipse vos e filiolamcum qua calix cooperitur : et reverenteracci-
ab oiunibus delictis emaculet; et cetui discipulorum piat corpus Chrisli Sacerdos : et ponal inlus in calicem
associet. Hj. Amen. Per misericordiain ipsius Dei supradictamfiliolam. Deinde accipiat aliam filiolam
nostri : qui est benedictus et vivit et orania regit in cum qua cooperial calicem: cl desuperponat patenam
secula seculorum. i^. Amen. calicis: el supra dictam palenum el calicem ponat
> Ad accedenles.Antiphona.Memor esto nostri Cbri- unam Aimplam pulcram : que quidem impla cooperial
ste in regno tuo : et dignos fac nos de resurrectione totumcalicem.Et ponat eam super humeros : et sic
tua. f. Desiderio desideravi lioc pascha raanducare honorificedeferal Eucharisliam ad monumentumcan-
vobiscum : antequam patiar. f . Euntes parate nobis tando ;e Hoc corpus totus chorus humiliter et devole
pascha ut manducemus. P. Antequam paliar. f . precedenlibuscereis et incenso coram Eucharistia: et
Jicce inlroeunlibus vobis in civilatem occurret vobis unus puer deferal ' esquillampulsando. Et velumseu
homo amphoram aque 165 portans : sequimini pallium super corpus Domini honorifice deporlelur a
eum in domum in qua introierit. et ingressi januam : qualuor vel a sex dominis de nobilioribus civilatis qui
dicite patrifarailias domus. P. Quia desiderio. f . dcferunt s pallium velvelum. Et sic unus de operariis
Dicitlibi magisler : tempus meum in proximo est : Ecclesie; qui conlinueab exitu chori projicial h anno-
ubi esl ergo diversorium ubi pascha cum discipulis vam viridemsubtus pedes portantium seu deferenlium
meis manducera. P. Anteqtiam patiar. f. Et ipse corpus Domini. El sic fiat alia die in reversionecorpo-
vobis ostendet cenaculum grandeslratum : ibi parate ris Dominide monumenload attare. El cum perventum
nobis. P. Antequam patiar. f . Euntes autem disci- fueril ad monumentum: ascendanl Pontifex seu Pres-
puli venerunt in civitatem : et inveneruntsiculdixe- byter in superpelliceis: Decanusvel ejus locum lenens
rat iliis Jesus : et paraverunt pascha. P. Desiderio Thesaurarius : vel in ejus absentia alia diynitas. Vel
desideravi. f . Vespere autem facto discubuit Jesus U anliquior Canonkus ipsius Chori.
et duodecim Apostoli cum eo : et ait illis. P. Desi- Et positaeucharislia in monumenlo: Ponlifex vel
derio desideravi. f . Dicoenim vobis : quia ex hoc Presbyter debel discooperire calicem : el humililer
non manducabo illud : donec implealur in regno Dci. monstrare istisduobus dominishosliam consecralan :
P. Desiderio. f. Accepit panein el henedixit ac el coopertocalke ul prius el posilis in dicto monumento
fregit : deditque discipulis suis et ait illis. P. Desi- cruce et Missali mixlovel bibliael thuribulo sine pru-
a Quod. Lege quid. bus in locis superhumeraledieitur.
b Et posiquam. Tota haec rubrica, quae exstat ini • Hoc corpus. MissaleTolelanum : Hoc corpus quod
MissaliTotetano, Mozarabicaest. Naro Gotho-Hispani pro vobis tradetur, hic culix novi testamentiest m meo
et Galliante susceplosritus Romanos, sequenti biduoi sanguine, dkit Dominus, hoc facite quotiescunquesu-
nullas missas, et nequidem proesanctificatorumcom- mitis in meam commemorationem.
munionem celebrabanl (Concil. Tolel. xvi, can. 8). ' Esquillani. Campanulam, quse etiam squilla et
c Filiolam. Hoc est palla qua calix tegiiur. ' skella dicitur.
d lmplam. Aliter Guimpla, et Wimpla, hoc locoest s Pallium. Vulg., baldqchinum.
velum quo calix legilur, sed ali<|uandovelum majus h Annovam.In MissaliTolelano annonamlegunt, ni-
csl, quod bumeros sacerdotis, et simul pjvidem sa- mirtim virides arborum frondes.
rrara, legit cum Eucharisliara defert, et quod aliqui-
419 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 420
nis; el navetacum htcensu el campanella; et incensetI^ Consumandus: constimaris. Mirabilitersurrccturus.
cum alio thuribulo monumenlum reverenter; et cuni Pnrce nobis Chrisle Domine : parce rogamus per
summadiligenlia claudalttr cum duabus clavibus et admirabilem sancle.passionis ac resurrectionis tue
cum cera rvbea sigillelur cum duobus sigillis : que virtulem. Et sicm paradisi civem reddidisti latro-
tigilla et clavet servent dicli duo domini: el debetesse nem : ita per crucis tue vicloriara ; omnera a inalo
lumen sempercoram sepulchro. Sepulto Dominoclau- liberes raundum : atque universani redinias honii-
soquemunnmento: dum Sacerdoscum Ministris rever' num creaturam. Ut nos quos conscienliaruiiiobscu-
tilur ad altare : pulselur ad vesperos cum ° mqstralis riias postravit in luclum : resurrectiouis claritas at-
ligneis : et reversisad allare : ab b Archidiaconoclara lollatin gaudium. I^. Amen.
voceAicelur. c Pro hymno audiendo d locis vestris Aliaorutio. Expiaquesumus Dorainenostrorum cun-
"]accetlite. Ac deinde stante Episcopo vel Sacerdote ctas facinoruiii culpas: ut deposilo veteris borainis
juxla canccllum altaris vadunt ad prepgrutorium; et indurnenlo : per niagnilicenlissime lue passionis
acceptisduodecim cereis cum canolis argenleit fixis exemplum : divine resurreclionis tue ianovalileticia:
modicam moram fackntes 166 progrediuntur sex celestibusnossentiamusoperibusinlusirari. ^ .Amen.
Levilesprecedenlesanle crucemet alii sex post crucem Postea dicit Diaconus. Eamus. cum pace. ^. Amen.
properantesad allare. Dum vero circumdaium fuerit ' » f Ad lavandos pedes,
altare ab omnibus Presbyleris : ingrediuntur Levite Post peracta hec omnia vadit Episcoput cum Pres-
cum cereisa parte sinislra usque ad dextram. Venien- byleris et Diaconibus vel omni clere ad alrium : et
tes prius ab Archidiaconocrux ponendaest super meri- sedilia juxla consueludinem posita : clautis osliit et
sam atlaris: deindesex Levitespariter et stans in me- lakis omnibusforis projeclis. Succingit se Epitcopus
dio Episcopus imponit hanc Anliphonam. Qnomodo linteo : el imponil albam : et pretbyteri quibut pedes
ad lalronem cum gladiis et fustibus venistiscompre- lavanlur cantant hanc Antiphonam: Bone Magisler
hendere me : vobiscumfui docens et non tenuislis lava me ab injusticia mea : et a peccato meo inuuda
me : unus ex vobis tradilurus est me. P. Responde- rae. f . Si eniro ego lavi pedes vestros Magister et
runt discipuli dicentes : numquid egoDomine? qui Dominus: exemplum enim relinquo vobis : ut quem-
mecum ait roanum mitlil in parapside ille me tradi- admodum ego facio : et vos similiter faciatis.
turus est bodie. Psalm e Deus laudero meam ne ta- P. Bone magister lava. Pro versibusaulem tittere di-
cneris. Vsque ubi dicit. Et cjiciantur de habilaiioni- canlur in ordine. id est Psatmus Reati immaculati in
bussuis. Reileretur Anliphona. Responderunt disci- via. tolum. cum Gloria Palri. et locit competenlibut
puli. lterum. f . Scrutelnr fenerator. Vsqueubi dicit. Anliphona replicatur, Cui vero pedet lavanturi mox
Et compuncti corde morli tradidil. Reiteretur Anti- iilum Episcoput cum pedes aqua laverit t oseutalnr :
phona. Responderunt discipuli. Iterum, f . Et di- ille cui pedes lavanlur timililer in caput ipsi EjHteopi
lexit nialedictionem. Vsqueubi dicit. Et tu Domine osculatur. Postea vero Archipresbytersuccinctut linlea
fecisli. Ilerum. f. Mnledicenlilli el tu benedices. exiergit pedeteorum : elita ipsi allerulrostibi faciunl.
Totum usquein finem. Reiteretur Aniiphona.Respon- Qua explela : Abbales Presbyteri et Levilevel qui non
derunt discipuli. Si quis hic psalnmsin qualuor clatt- occurrerunlaut pedibusinfirmi tunl uquam munibus
tis : et quinla gloria ab utrisque omnibus recitatur : et tanlum ab Episcopouccipiunt: et ab utritque timiliter
caput iterum repelitur. Et posl licc dictl Episcopusvel caput vei manusdeosculantur. Posl hec expleta: dkit
Sacerdos orationemlanlum sine paiena. Episcepus hanc orationem.
Oratio. Quas libi Domine JesuCbriste pro cruce Oratio. Unigenite Dei Palris Filius : quiproinundi
lachrymas ? que pro sanguinis effusione suspiria vel salute nostre huraililatis assumere dignatus es car-
lamenta reponamus: que premia : que vota redda- neivi : qui misericorditem hominem quem formave-
mus? Ecce nunc caperispro nobis penis cruciandus ras deceplum a persuasione diaboli : per hurailitatis
indebilis. En caperis cxpuendus: expueris. Flagellan- lue 167 gratiam ad paradisi iterum fecisii revocare
dus: flagellaris. Crucifigcndus : crucifigeris. Deri- j) januam : qui discipulorura luorum pedes non dedi-
dendus: derideris. Accelo propinandus: pvopinaris. gnasti lavare : ut nos imitando exemplum salulare :
a Matlratit. Machina malleolis ligneis instructa, Totetano. Lotio pedura, feria 5 in CoenaDomini, in
quab hisce diebus pro capipana utunlur. quibusdara Ecclesiis Hispanix cPGalliaevelusta con-
Archidiaconus. Ha:c rubrica in Toletano non Ie- sueiudiiie recepta fuerat, in aliis aut nunquam ad-
gitur. missa, aul desidia episcoponim iu desuetudinem
e Pro himno. Nimirum Pange lingua e Breviario abierat, quare conciliuin Toletanum xvn, eap. 5,
petendo, quem alii Venaniio Forlunalo, alii Clau- prsecepit ut episcopi per omnem llispaiiiam et Gal-
diano Mamerto, presbylero'Viennensi, lanquam au- liam, Christi Doroini exemplura secuti, feria qutnta
ctori iribuunt : huic opinioni favct Sirmundus in no- in Coena Doraini pedes suorum subdiiorura lavenl,
tis ad Sidonium (Ijb. ui, episl. 4) el pro ea citat proposita in negligentiores poena suspensionis a
Gennadium, ul in Cod. mss, sancti Michaelis de comraunione per duos menses. Exinde ritus lavandi
Tumba auclior legilur." pcdes pauperum ubique eliam a principibus Chrislia-
d Locis vestris. Viri a raulieribus segregali, plebs nis frequenlari ccepit.
a inagislratu, clerus a populo, pceuitenles a fideliuin . s Et otculatur. Hinc in concilio Aquisgranensi,
lurba. anno 817, capilc24, stalutum ut in Coenaftominipedes
« Deus Ittudem.Ps. cvm. fralrum abbas lavel, et otcutetur, et demum propria
1 Ad tavandas. Ncque haecrubrlca exslat in Missali manu potum eii vorrigat.
421 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS 1. 422
lecum faceres conregnare. Petimus clementiam tuara Ax de terra Egipti : parasti crucera raibi. Respondetttr.a
omuipolens Deus : ut nosirorum deleas facinora clero cuput similiterper singulosversot, f Audite que
peccatorum : quatenus abluti a delictis : raerea- Dominus loquitur : surge et contende judicium ad-
mur sanctis effici participes in regno celoruin. versus monies: et audiant colles vocem tuam, P.
ii). Amera. Quia edusi te. f. Audite monles judiciuui Doroini
tt Deindeprostraii omnes cum Episcopo in lerram et fortia fundamenta terra: quia judicium Dumini
plorant modicum.Et illi simililer plorantes eum eo: cum populo suo et cura Israel altercabitur dicens. P.
sicquecousurgenles:posleaad cenamconveniunt.Cen- Quia eduxi le. y . Popule meus quid feci tibi aut iu
sumplisaulemomnibutescisvel polis : accedcmtPres- quo te catitiislnvi: aul in quo tibi molesius fni:
byteri et Diachonesad Episcopumet accipiant ab eo responde mibi. quia ednxi le de lerra Egyli : el
cereaincenta : et precedunleum usque ad eellam: ei de dorao servilutis liberavi te: et misi anlo facicin
ipsemanu sua Presbyteriset Diachonibusvinumad bi- tuam MoyseuAaron et Mariani. P. Pava&ticruceni
bendumtribuil : ac post simut omnespropriit domibut mibi. >'. Si affigei homoDeura : quiavos confi.vistis
revertunlur,Eademveronocte nullo jam lumine pet- me et dixistis; in quo confiximusle: iuvalueruni su-
lustratur nisi coram sepulchro. per me verba vestra : ct contixistisme gens tota. P.
b J» Parasceve e ad Nonam pro indulgenlia. 1 Parasti cruceu mihi. > . Quid dignum offcrara Do-
B
Oralio. 0 Sancta Crux in qua salus nostra pepen- mino ; curvabo gemia Deo excelsp ; numquid offe-
dil: per le introibimus ad pairem : veniam merea- ram ei holocaustomata: aut vituluraanniculuranura-
mur : per te apud Chrislura habeamus indulgentiam quid placari polerit Dominusin millibus arietum: aut
et veniara. i§. Amen. in inullismillibus liircorumpinguiutn. P. Parasti cru-
Mox aulem cum Episcoput cum Presbyteris el Dia- cera mihi. f. Numquid dabo primogenituni meutn
chonibusdecinclijuxta contuetudinemascenderint ad pro scelere meo : fructura veulris niei pro peccato
tedes: et Levitein ordinemsuum quemsupra notatum aniinemee. P. Parasli criujem. f . Indicabotibi IIQ-
est in via sacra steterint. A Clerko incipiatur prophe- mo quid sit bomim : aut quid Dominus querat a le ;
lia. ulique facere judiciura el diligere misericordiam; et
Lecliolibri proverbiorumSulomonit (Cap. d ///). sollicitumarabularecniit Deo luo. P. Parasti crucetn.
Fili : si dorraieris : salvus eris. e Quiescis : et sua- Lecliolibri Esaye Prophele. (hCap Lll, Llll).
vis erit somnus tuus. Ne paveas repenlino lerrore . iij. Deo gratias.
elirruenles tibi potenliasirapiorum. Dorninuseril in Hec dixil Dominus. Ecce intelliget servus meus:
latere (<uo: ut custodiat pedera luum : ne capiaris' a exaltabitur et elevabitur et sublimis erit valde. Si-
malo. li). Araen. Post hee ub Archidiacono dicatur. C cul obstupuerunt super te multi: sic * gloriosus erit
Erigite vos. Deinde« talutal Episcopus dicendo. Do- inler viros aspcctus ejus : et forma ejus inler filios
minus sit semper vobiscura. it,. Et cttm. Deinde di- hominuin. Iste asperget gentes multas : super ipsum
cat Episcopush f . Populc nieus quid feci libi: aut conlinebunt Reges os suuro. Quia quibus non csl
in quo conlrislavi te : responde mihi. Quia eduxi te nuncialum de eo videruut: et qui non audierunt:
B Deinde.Neque haee rubrica legilurin Missali To-
gaudio et communione paschali repellalur. Exinde in
lelapo. Hincautero discimus, episcopos Gotho-Hispa- omnibus Ecclesiis, Gothorum iraperio, in Hispania et
nos, feria 5 i.n CoenaDomini, peracto divino officio, Gallia, subdiiis, feria sexia Passionis Domini publice
clerum ad mensam invitasse, et post coenam pocu- poenitentesreconciliabantur, et Passio Domini lege-
Inm sua inanu praebuisse presbyleris et diaconis, batur, quibus postea adjecta sunt adoraiio crucis, et
quem inorem in monasteriis Galkiaeconcilium Aquis- communio, seu raissa prsesanctilicatortim.
granense citatum confirmavit. c Ad nonam. In Breviario Mozarabum, ad nonam
b In Parasceve. In Oralionali Gotbico (Pag.
98) in Sacramentarii Gelasiani rubrica
scribltur in paraseeben,et in Lectionario Luxoviensi pro Indulgentia;
in parasceven.Snnctus Isidorus (De off. Eccl. I. i, legitur :crux Hora nona procedant omnesad ecclesiamct
c. 29) : Parasceve, id est sexta Sabbati, ideoin festi- ponalur supra altare. Et in vetusto Breviario ec-
vitale liabetur, quia eo die Christus mijsleriumcrucis clesiastici ordinis, quo monasteria quxdam sa:cu.lovni
in Galliautebantur (T/ies.nov.Anec,tom. V, col. 105):
explevit. Apud Gotbo-Hispanos et Gailos nullai bac j) In Parascevenautem
die roissx antiquitus celebrabantur, idemquc Romas, mini hora nona quod est feria sexlaPassionis Do-
traditione ecelesiaslica, mos obtinuerat, tcste Inno- colliguntur omnesin ecclesiam.Igilur,
centio I, in epistolaad DecentiumEugubinum(Cap.4). post ConcilitimToleianum iv, Golho-Hispani,eorum-
Unde in libris lilurgicis Gallicanis neqite orationes, que exemplo aliae Ecclesiue,anle nonain lioiam, hoc
est anie horam teriiara pomeridianam, ofiicium pas-
r.equelectiones ad missam assignantur. In quibusdam sionis Dotnininon incipiebant,
etiam Ecclesiis diero Passionis Domini, clausis basi- ctem quod proinde ad no-
cuin jejunio, prolraliebnnt.
u.-<'que,
licis, cum raoerore transigebanl; in aliis autem ab d Cap. III. Vers. 24-27.
hora nona soluto jejunio epulis indulgebant, uirum- 0 Quiescis.Lege quksces.
que hune abusum concilii Toletani iv Patres sustule- ' A m.do. Sunt voces quibus linis imponehatur
ruot, statuenles, can. 7, ut feria sexla Passionis Do-
mini omiiibuspraediceturinyslerium crucis, atque ut leciioni.
oranis populus Indulgentiam criminum postulet, ut s Salutal. Golho-Hispani liisce diebus constietam
pmnileniimcompunctionemundali, venerabilemdiem populi salulationem Dominus sit semper, etc, non
Dominicmresurrecliohis remissis iniquilatibus susci- omiilebanl.
pere mereamur, cor-porisqtteejus el sanguinis sacra- h Cap. LII. Vcrs. 15-LIII, 1-12. In Lectionario
tnenlummundia peccatissumamus; et canone octavo Luxoviensi, ad secundamlcgunlur catlem.
slatuentes ulsi quis, exceplisparvuliset langueniibus, 1 Gloriesus. Vulg., inglorius.
jejuniura solval ante peractas indulgentim vreces, a
m MISSALE MIXTUMSEC. REG. B, ISIDORI. - PARS I. 43'4
contemplali sunt. a Domine quis credidit auditui no-. A dederunt me viltili multi: t-auri pingues obsederunt
stro -.etbrachium Dominicui revelalum eit? Et as- rae. f . Aperueruntin me ossuum sicul leo rapiens
cendet sicul virgultumcoram eo : et sicut radix de et rugiens. f . Sicut aqua eflusus sum : et dispersa
terra sitienti. Nonest species ei: nec decor. Et vi- sunt omnia ossa mea. DicatPresbiter. Silenlium faei-
dimus eum : etnon erat aspeclus : et desiileravimus te. f . Factum est cor meum tamquam cera liques-
eum despectum: et novissimum virorum. Virumdo- cens in medio ventris mei. f. Bxaruil sicut testa
lorum et scientem irifirmitaiem : et quasi abscondi- virlus mea : el lingua mea adhesit faucibusmeis : et
tus vultus ejus et despectus: unde nec reputavimus in pulverera morlis deduxislime. f . Quoniaracircura-
eum. Vere languores nostros ipse tulil :et doloresuo- dederunt me canes multi : concilium malignaiuiuro
stros ipse portav.il.168 Etnospulavimus eum quasi obsedit me. Dicat Presbiler. Si!entiumfaciie. f . Fo-
leprosum : et percussum a Deo el humiliatum. Ipse derunt manus meas et pedes meos : dinumeraverunt
autem vulneratus est propter iniquitates noslras : et omnia ossa mea. y. Ipsi vero consideraverunt et
allritus est propter scelera nostra. Disciplina pacis conspexerunt me : diviserunl sibi vesiimentamea : et
nostre super eum : et livore ejus sanati sumus. Om- super veslem meam iniserunt sortem. f . Tu autem
nes nos quasi oves erraviraus : uuusquisque inviara Domine ne elongaveris auxitiumluum a me : ad dc-
suan) declinavit: et Dominus posuit in eo iiiiquita- B fensionemmeam Deus meus respice. Dicat Presbiter.
tes omniuranoslrorum. Oblatus est: quia ipse voluit: Silentium facile. f . Eripe a framea animam meam :
et non aperuit os suum. Sicut ovisad occisionemdu- et de manu canis unicam meam. f. Libera me Do-
cetur: et quasi agnus coram tondentese obinutescet: mine de ore leonis : et a cornibus unicornium bumi-
Et non aperiet os suum. De angustia et de judicio litalem meam. f. Narrabo nomen tuum fratribus
sublatus est : generalionem autem ejus quis enarra- meis : in medio ecclesie Iaudabote Domine
bit? quia abscissus est de terra viventium. Propter Dical Presbiler. Silentium facile.
scelus populi mei percussi eum : et dabit impios pro SequenliaEpistolePauli Aposloli ad Chorinlhios(I, «
sepultura sua : et divites pro morte sua. Eo quod Cap. V, VI).
iniquitatem non fecerit: neque dolus fuerit in ore i^. Deo gratias.
ejus. Et Dominus voluit conterere eum in infirmita- Fratres. Non est bona gioriatio vestra. Nescitis
te. Si posuerit pro peccato animam suam : videbit quia modicumfermenlum totam massam corrumpit?
semen longevura : et voluntas Dominiin manu ejus Expurgate vetus fermenlum : ut sitis nova consper-
dirigetur. Pro eo quod laboravit anima ejus : vide- sio sicut estis azimi. Etenim pascha nosirum immo-
bit et saturabitur. In scientia sua justificabit ipse lalusest Chritus. Itaque epulemur. Non in ferroento
justus servus meus multos : et iniquitaies eorum ip- ^ veteri: neque in fermento malicie et nequicie : sed
se portabit. ldeo b dispersi ab eis plurimos : forlium in azimissinceritatis el veritatis.Scripsi vobis in Epi-
dividet spolia. Pro eo qubd tradidit morlem animam stola:necommisceaminifornicariis.Nonitaquefornica-
suam ; et cum scelcralis deputatus esi. Et ipse pec- riis liujus mundi: aut avaris: aut rapacibus: aut idolis
cata multorum tulit : et pro transgressoribus roga- servientibus. Alioquindebuerat de.hoc mundo exire.
vit. ri). Amen. Deindeascendetcanlor cum sociis ad Nunc autem scripsi vobis : 169 non commisceri.Si
sedes: et dicit singularis hunc prologuin voce. Pro is qui frater nominatus est fornicator : aut avarus:
stisceptione matulina vicesimus priraus in finera aut idolisserviens: aut maledicus: aut ebriosus: aul
psalmus ipsi David. Finito dicunt hunc psalmum ta- rapax : cum ejusmodi nec cibumsumere. Quid enim
centibusomnibusin chero duo c psallendo. DeusDeus mibide bisqui foris surit judicare? Nonne de his qui
meus inlende in mc quare me dereliquisti. f . Lon- iiilus sunt vosjudicatis? Nam eosqui foris sunl: Deus
ge a salute mea verba deliclorum meorum. f . Deus judicabit. Aufertemalumex vobis ipsis. Audet aliquis
meus clamabo per diem : nec exaudies : et nocle : vestrum habens negotiumadversus alterura judicari
et non ad insipientiam mihi. Dicat d Presbiter. Silen- apud iniquos: et non apud sanctos? An nescitis quo-
liura lacite. f . Ego autem sura verrais et non homo : ,~ niam sancti de hoc mundo judicabunt: et si a vobis
opprobium hominum et abjeclio plebis. f . Omnes judicabitur rnundus : indigni estisqui de minimisju-
qui videbanl me subsanabant rae : locuti sunt labiis dicetis ? Nescitisquoniam angelosjudicabimus: quan-
et moverunt caput. f . Speravit in Domino eripiat to magis secularia? Seculariaigilur judicia si habue-
eum : salvum faciat eum quoniam vult eum. Dicat ritis ; contenlibiles qui sunt in ecclesia : illos consti-
Presbiter. Sileniium faciie. ^. Quoniam lu es qui tuite ad judicandum. Ad verecundiam vestram dico.
edtixisti me de venlre : spes mea ab uberibus malris Sic non est inter vos sapiensquisquam: qui possitju-
mee. f . In ,le jactatus sum ex utero de ventre ma- dicare inler fratrem suum :sed frater cum fralre judi-
fris mee : Deus niens es tu ne discedas a me. f . cio contendit: et hoc apud infideles? Jara quidem
Quoniain iribulalio est proxima : et non est qui ad- omninodeliclumesl in vobis: quod judicia habetis
juvel. DkalPresbiter. Silentium facite. f . Circum- inter vos. Quare non magis injuriam accipilis? Quare
a Domine.Ita LXX. In Vulgata non legitur. porro silentiumtam ssepe hocet loco indicitur ob sin-
» Dispersiab eit. Vulg., duperliam eis. gultus et flelus pcenitentum, totius populi Christo
« Psallendo. Ps. xxi. Domino suo commiseranlis.
d Presbiter. Olim diaconus silentium indicebat : e Cap. V. Vers. 6-vu, 1-12.
425 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 426
non magis frandem patiraini? Sed vos injuriam faci- i >,Crucifigalur. Dicit illis Pilatus. Qtridenimjnali fecit?
tis : et fraudatis : et hoc fratribus. An nescitis : quia Illi aulem magis clamahant dicentes. Crucifigatur :
iniqui regnum Dei non possidebunt? Noliie errare : cruciligalur. Cum vidisset autem Pilatus qma nibil
:
neque forriicarii : neque idolis servienles neque proticit : sed magis luniultns fit: accepit aquara et
adulteri : neque molles : neque masculorum con- lavil mauus corain populo dicens. Innocens ego sum
cubitores: neque fures : neque avari : neque ebrio- a sanguine justi hujus : vos viderilis. Et respondens
si : neque malerdici: neque rnpaces regnum Dei 170 universus populus dixit. Sanguis hujus super
:
possidebunK Et hec quidem fuislis : sed abluti estis nos: el super filios nostros. Tunc dimisit illis Bar-
sed sanctifieali estis. tn noraine Domini noslri Jesu
rabam : Jesum autem flagellis cesum tradidit eis .-ut
Christi: et in spiritu Dei nostri. lij. Amen.
Leclie sancli evangeliisecundumMallhenm eum crucifigerent. Tunc milites presidis cum aece-
(tt Cup. XXV11). pissent Jesura in pretorio : congregaverunt ad eum
Mane facto b cena pura : quod est ante sabbatum : lolam cohoriera : et veslierunt eura clamideincocci-
concilium fecerunt sumtni sacerdotes et semores neain: et purpura circumdederunteum. Et intexentes
populi de Jesu : ul interficerent eum. Et vinctum coronam de spinis : imposuerunt super caput ejus :
eum diixerunt: et tradiderunt Ponlio Pilato presidi. ;8 et arundinem in dextera ejus. Et pedibus ejus pro-
Tunc Judas traditor cum videret: quoniam c ad ju- voluii : irridehant eum dicentes. AveRex Judeoruni.
diciura jam perductusest: penitentiamotus: revocavil Et conspuentes in facieraejus: accipiebant arundineui
triginta argcnteos summis Sacerdotibus et seniori- etpercutiebantcaputejus.Jesusautemportansipsesibi
5us dicens. Peccavi: quia tradidi sanguinem justuin. crucem : pervenit in locum qui appellatur Calvarie :
Ciii dixerunt. Quid ad nos? tu videris. Et projecla quod dicilur hebraice Golgotha : ubi eum crucifixe-
pecunia in templo abiit: et laqueo se suspendil. Sa- runt. Et cum eo duos latrones hinc atque illinc :
cerdotes autem accepta pecunia illa : dixerunl. Non medium vero Jesum. Scripsit autem et titulum Pila-
licet mittere illam in corbonam : quia precium san- tus : et posuit supra cruceui. Erat autem scriptum.
guinis est. Sed consifio accepto emerunt agrum ft- Jesus Nazarenus Rex Judeorutn. Hunc ergo titulutn
guli :.in sepiillurara peregrinorum. Propter quod ap- mulli legerunt Judeorum : quia prope civitatcm erat
pellatus est ager ille Aceldemach : hoc est ager san- locus ubi euin crucifixerunt. Tunc dixerunt Pilato.
guiuis : usqne in hodiernum diein. Tunc implelum Noliscribere Rex Jtideorum : sed quia ipse dixit Rex
est quod dictum est per d Hiereraiam propheiam di- sum Judeorum. Respondit Pilatus. Quod scripsi scri-
centetn. El acceperttnt uiginta argenteos precium ., psi. Milites ergo cum crucifixissent Jesum : accepe-
estimati: quod esiimaverunl filii lsrael: el dederunl' J runl vestinienta ejus : et fecerunt quatuor partes:
eos in agrum liguli sicut precepit mibi Dominus. unicuique militi partem. De tunica autem que de su-
Jesus aulein sletit ante presidem : el inlerrogavit periori parle nou consulilis : sed per totum textilis
eum preses dicens. Tu es Rex Judeorura? Respondit fuit : dicunt ad alterutrum. Non scindamus eam :
Jesus. Tu dicis quia Rev sum. Ego ad hoc naius sum sed sorliamur de illa cujus sit. Utscriptura implere-
etadhocveni in liuncmundum : ut lestimoniinnperlii- tur que dicit. Diviserunt sibi vestimenta mea : et
beamverilali. Omnis qui de veritate est: audit voceni super vestem meam miserunt sorlem. Et milites
meam. Pilatus autem produxit foras Jesum : et sedit quidem hec fecerunt. Pretereuntes autem blasphe-
pro tribunali iu loco qui dicilur Licostratus : be- mabant eum : moventes capila et dicemes. Vah qui
braiceaulem Gabaiba. Erat aulem preparatio pasche: destriiis templura : et post triduura edificas illud.
hora quasi sexla. Et ait Judeis Pilalus. Ecce Rex Salvum fac teraetipsum : et descende de cruce. Si-
vester. At illi clamaverunt dicentes. Tolle : crucifige militer aulem et uuus de latronibus : qui cum illo si-
eum. Ait illis Pilatus : Regera vestruni vultis ut cru- mul crucifixi erant blasphemabat illum : dicens :
figara? Responderunt principes sacerdoturn.Nos non Nonne tu es Christus? libera te et nos. Respondens
haberaus Regemnisi Cesarem. Sedente autem illopro anteui alius : increpabat illum : dicens. Necsic limes
n
Iribuuali: raisil ad eum uxor sua dicens. Nihil libi Deum : cura in eadem damnatione es? nos quideut
et juslo dli: roulla enini passa sura botlie in somiiis juste : digna eniin factis nostris reeipimus : hic vero
propler eura. Principes autera sacerdotum et senio- nibil roali fecit. Et dicebat ad Jesum. Domiue me-
res persuaserunt lurbis : ut peterent liatrnbam: Je- mor esto mei: cum veneris in regno luo. Dicit ei Je-
sumaulem perderenl. Respondil Pilatus: et dixitillis. sus. Amen dico libi: hodie mectttn eris in paraJiso,
Quera vultis ex duobus dimiltam vobis? Illi autem A sexla autem hora lenebre facte sunt in totam ter-
dixerunt. Barrabam. Bicit illis Pilatus. Quid ergo ram usque in horam nonam. Circa nonam autem
faciemus de Jesu qui dicilur Christus? Dicuntomnes. lioram : exclamavitJesus voce magna dicens. fieloy :
* Cap. XXVll. Sancti Matthaeinomen prasfigitur pura, quod est...
lectioni PassionUClirisli, elsi contexta sit ex verbis c Adjndkium jam perductusesset.Verbatim e ver-
omnium evangelistarum. Idera observare licet de Sa- sione Gothica; conler Evangolium Golhicum Jlinii.
cramentario Bobiano, in quo nomen saucii Joaunis Vulgata et Gr. legunt quod damnatus esset. Matlh.
prxponitur leclionibusde Passione Christi, quaeex xxvn, 5.
omnium Evangeliorurosententiis compaciaesunt. d Heremiam.Modotextus e Zacharia citatur xi, 12.
b Cmnapuraguod ett ante Sabbalum. Haecin nulla Conler.saiicti Hieronymi notam in bunc locum.
Evangeliorumvtsrsioneinveni, forte mane, fticlacoina
PATR©I. LXXXV.
427 MISSALE MIXTUMSEG. REG. B. 1S1D0RI. — PARS I. 428
Hcloy : lamazabathaai. Hoc est : Deus meus : Deus 1k vos : orate : flectite genua Deo. Depreeemur Domi-
meus : quare me dereliquisti? Quidam aulem ex eis nura Deum nostrum ut lapsis nianuiu porrigat: et
qui illic adslabant : cum audirent dicebant. Heliatn presidiuro quod ab eo requirilis cleroenter impertiat.
claniat iste. Et conlinuo unuscucurrit ex eis : etac- 4- Penitentes. Erigite vos : orate flectite genua
cepta spongia accepto plena circumdata arundine : Deo : depreceraur Dominura Deum nostrura : ul re-
potum dabat ei. Ut scriptura impleretur que dicft. miniscentes mala que gessimus : deinceps viiemus
DeiSenrtrtin escam iseam fel: et in siti mea potave- insidias inimici : ul quos diaboli persuasione sua :
runt me sccepto. Jftsusautera exclaraansvoce magna: c ab aliario Dei subtraxerat: palrona revocet etfu-
dixit. Pater : in maiins toas commcndo spiritum sio lachryraarum. lij. Penilenles. Erigite vos com-
iiieum : et tradiditspiriium. * Et eece velum terapli pleta oralione veslra : omues pari voce indulgentiam
seissum est in duas parles : a sursum usque deor- a Doraino poslulewus.
suin. Et terra uiota esl: el pelre disrupte sunl: et Impleta prece esctamat Arehidiaconus. Indulgenlia
DJODuinenlaaperta sunt. Et luulia corpora sanctorum siroiliter et omnis clerus vel populus non plusquam
doriuieiitium resurrexeruot. Et exeunles de raonu- trecenlis vicibus.
nieiilis : venerunt in civitatein sanctam Hierusalein : Pottea dical preees, Tu paslor bone atumara tuani
et apparuerunt roullis. Cenlurio autera : et qui cum 1B pro ovibns posuisti.
ilio custodiebasiitJesiuu : ctini vidissent terremotum: Reitereiur a choro. Tu pastor bone.
et illa orauia que facla,sunt: limuerunl nimis dicen- Diaconus dicm. ProslernintHSpreces ante facieut
tes. Vere Dei filius est iste. Judei ergo queniam cena tuam : exaudi: placaTe: indulge Domine et miserere
pura erat: ne reraauerent in cruce corpora sabbalo : rtflbis. P. Tu pastor.
erat enira magnus dies illius sabbati : rogaverunt ArcMdiaconm dieuU Depreceraur Dominutn : ut
Pilattiin ut frangerentur cruna eoruui el tollerentur. remisstonetn peccaiorura et pacei» nobis propicius
Venerunl ergo raUites et priuii quidera. fregeruni donare dignetur.' Epitceput «fteai.Te preeanrrorDo-
crura : el alterius similiter o,ui simul crucifixi eraut mine. P. Iiidulgeniia^ f. Procedat ab altissimo.
cum illo. Ad Jesuai auiein cuni venissent : ut vide- P. Indulgenti». j^. Succurral nobis roiseris. P. ln-
runt eum raorluuiu : nou fregerunt crura ejus : sed dulgentia. f . Delicta purget oranibus. P. Indulgen-
unus ex miiitibus tancea lalus ejus pupitgit : et tia. f . Pnestetur penirentibus. P. hidulgentra. f.
exlvit conlinuo sanguis et aqua. Iil qui vi4it testr- Patrona sic logenlibus. P. Indulgentia. f . Errantes
moniura perhib.uk : et vertua est testiwoniuiu ejus- fide corrigat. JP. IndWlgeritia. f. Lapsos peccatis
El nos credimus quia verum est: ut credeuies vilaro .« erigat. P. rnrfob^enifc. iij. Te deprecaniur Domine.
babeamus iu nomina ejus. P. Indulgentia.
it,. Amen. Post hec dieat Dktconm. Erigiie vor.
a Evangeliunw JSJSucerdosdicii Orafionem.
Tunc venit quidam homo dives ab Arima- Un%enite fill Dei patris : cujus Caro precfosa a
thia nomine Juseph : qui et 171. i#se disBi- Jtodeisdannatur : a6 ingratis rnhnliiur : et crucffi-
pulus erat Jesu. Hic acces&it ad Pilalum : et genda latronum corporibus comparatur. Ex cujus
peliit corpus ejus- Tunc Pilatus jussit reddi cor- fatere sanguis et aqua profloxri: sed sanguineai nou
pus. Et accepto corpore Jesu : involvit eura in miror ex carne: aqttam vero ex eo quod intelligo non
sindone munda : el posuit b eum in monuinento suo roirabor. IWaest enini otique aqua que nos quondam
uovo : quod exciderat in petra. El advolvit lapuleut per Adam naortuos vivrficavft regeneratos : proce-
niagiiura ad ostium niouuraenti: et abik. Tunccoa- dens es mortuo. Clementiam' ergo tuacr qaesuinus:
venerunt principes Sacerdolum et pharisei, ad Pila- ut sjttirt pw araore gefleris non dfcdignatus es adsu-
lum dicenles. Domine : recordali sumus quia sedu- mere urorlem nost'ram>:ita et resurgens a mortuis
'clor ille dixit adhuc vivens : post tertium diera re- Oblinere nos facias de tritttnpbato boste victoriara.
surgain. Jube ergo custodiri sepulcbrum in «tiemter- ;p ^. Arnen.
tiuin : ue lorle veniant discipuli ejus nocle : et fu>- Per niisericordiara tuarn Bctfs noster: qui vivis
lentur illutu : el dicaitt plebi quia stirrexit a raor- etHflDeo Patre et regnas cam Spirira Sancto in se-
tuis : et erit novissimus error pejor priore. At iilis CHI»seculorum.
Pilalus. Habetis cuslodes : Ue : eu&todilesicut seiiis* ltj. Amen.
111i autem euntes rauuieruot sepukbruui : siguautes. Qrn expleta exctamat Dieckoirus. fridutgeiitiam.
lapidein cum.custodibus. Sevundam suscipiunt cterici parilet ei ctamantes
'. Dical Presb. Preces. Penitenles orate : flectite ge^ nen plusquam ducenlis vicibns. CC.
nua Deo : depreceniur Doniiiium Deum nostruin : ut El posl hec dicit preces Sacerdos. Tu paslor bonc.
indulgentiam criminum et reroissionero peccatorum Vt supra seriptum est. EtDiaconus dical. £•. Pecca-
nobis donare dignetur. vimus libi Deus : recedentes a te : nobis confusio :
Reiteretu* a choro. Postea presbyier dicat. Erigite libi clemeutia el propitinlio. P. Tu pastor.
a E?;ange/tum..Matth.xxvii,57-66. « Ab altaris. Hoc est a conimunione corporis ei
HocEvangeliumin
Sacrauientario Bobiano legitur Sabbato sancto niane. saitguiuis Chrisli, a qua removebauiur etiaiu ii qui
h Eum. Vulgata, illud.
pro occultis peccalis pcenilemiaiupublicam agebaut.
i*f MISSAL6 MIXTUMSEC. REG. B. ISfDORf. — PARS I. 450
Post hec dicat Archidiaconus. Deprecemur Donii- tA tertio. Indulgerilia. non plusquam eehltim vicibus.C.
num. Et dical Episcopus. f . Tu pastot boiie. eic. Mise-
Episcopus dicai. Te deprecamur. P. lndulgenlia. rere niei Deus qnia otiinia potes : td eniiii dissitnulas
f. Nos Patri reconciliet. P. Iiidulgeniia. f . Chri- peCcata boiuiiiuin pfopter peniteniiaiii. Deinde dicitt
sii confirraet gratia. P. Iiidulgentia. 172 f • Con- Presbljier.bepi&teuiur Doiiiinuui.etc. DicdtEpiscopue.
firinei Sancto Spiritu. P. Indulgen. f . Medelainegfis te precainui- iDOiiiirie.JP. Indulgentia. f. fiesfituat
coiiferat. P. Indulgen. f. Captivos reddat patrie. paradiso. P. lndul. f . Clnustrn celofiim fesefet. P.
P. Instul. f . Vices aeruni tempeiet. P. lndulgenlia. Iiidui. f . Reiuoveal supplicium. iiidiii. f . ExCiii-
f . Te deprocaiimr Doiuine indulgeiiiiairi. guat geheriiie incendia. f . P. Indulgeiitia. f . Defuii-
Pasl hec dicit Diachenus. Erigite vos. ctis douet requiera. P. Indulgen. f . Lociim quietis
El SacerdOslegil hanc eralionem. COiifefat. P. lndul. f. Sanctis corisoftes faciat.
Oratio. P. c lndul. d Finitis precibusduo nobiles Presbyiefi ih
Unigenite fili Dei Patris : qui celuiu rediturus in superpelliceisaccipianl crucem cooperlampanno nigro
terris dignalus es nasCi: ut hos elevares ad celos. versus S. Crucifixum: el ascendantad sinislrum cornti
Qui ideo in ligno crucis manus proprias extendisti: dltatis el canlent ambo lianc Aniiplwnam. Popuie
ut nos ad lignum vile propicius revocares. De quo lB nieus quid feci libi aul in quo conlristavi le. Re-
Adani guslare 11011 uieruil : posleat|ue ciimeii pre- sponde inilii quia eduxi le de lerra Egypti in signts
varicaiionis incurrit. Ciux ergo lua Deus : vite ar- magnis et prodigiis excelsis : et parasli crucem Sal-
bor est : iu elernuro vivificel : queroque ex ea gu- vatori luo. Et cum dixerit. Parasti crucein Salvaioti
slaverit. Tuaro ergo cleincntiara petirotis : ut aufe- luo. lh fine Anliphoneduo Biachoni induli superpelli-
ranlur ab oculis luis raala nostra preterila : et bona ceit in medio chori ante altare majus incipiant ei can-
futura nascanlur. llujus uiundi lux infida hegliga- ient. e Agyos. Otbeos. Agyos. Isquiros. Agyos. Atha-
tur : et perenuitatis tue a nobis eleruitas requiratuf. natos. Eleyson. Vmas. Qttibus finilis : chorus re-
^. Ameu. Per misericordiara luaro Deus uosler: spondeat flexis genibus ul sequilur. Sanctus DeUs":
qui vivis cura Deo Patre et regnans cum Spiritu San- Sanctus fortis. Sanclus et iramortalis miserere no-
cto in secula seculoruui. ij . Ainen. Pest hec decan- his. Finila prima statione duo supradicli Presbyleri
tal hunc a Psalmum cum Antiphona sua ab Episcopo qui crucem teneni pergant ad dextrum cornu aitarit
imposiia.Anliphona. Parce Deus quia sprcvimuspre- cum cruce sicut prius. Et canleni secundam Anlipho-
cepta tua : qui das posl peccata iiidulgentinni. nam sequenlem.Quia eduxi te per deseituin quadra-
P. Miserere mei Deus secundum liiagiiam. Dicto ginta aimis : et uianna cibavi te : et inlroduxi iu ter-
Psalmo una cum b Gloria Patri. dicit Diachonut C<ram satis optimam. P. Parasti crucem salvatori luo.
de iis quse feria sexta Passionis peragenda erant; et IC adeo sseculo vm nonduro introductara fuisse consue-
ciiin inter alia ptte-cribit nl, ob riiei tristitiam, sa- tiidineui viiuiin non cOnsecraium, iu calice, ad altare
cruiienla altnris non in palenaargentea, sed in virea deferendi, quod in verum Christi sanguinem per
fin aiiiur, deconsecralione sacramentorum loqui vide- comniislion-m particubeconsecralsetraiismuiarihaud
tur. Est sane niodus loquenili Grsecus in Lalinum pauci dociierunt.
tr.inslattis, Teleiuenim, quod est finio, perficio, cum « 6'tim brasit. Id est cnin ignilis carbonibus.
de I iitiiaristia sermo esi, Irequeuier idem atque con- b Portionarius. Alias, benefieiarius.
secro siguilicat; quare Magisier (Cnp. 5o) praescnbit c ln tuoloco. Hic duas lineas iniegras omiserunt.
ui die Passionis imsstcin suis Mouasteriis celebreniur, ergo ttl liatiet MissaleToletannm -.Et cum perve-
ila tnmeu nt sacramenin finiantur, hoc esl consecren- Lege nil ad 1'anem nosirnm (|notidiaiium, osiendal populo
lur, in patena vilrea. Scd de pricsanciificatorum ritu corpus Chrisii, cum summa reverenlia, ila ut ab omni-
disiiucte loquiltir Sacrainenlarium Gelasiunum: Istis bus videri possit, et adorari, quo ostenso ponat illud
eralionibussuprascriptit exptelis, ingrediitntur diaconi in tocosuo super aram.
tacrurium, procedunl cum corpore el sangnine Domini, d llis peractis. Il.ee rubrica, quaein MissaliTolelano
quod anle dieremansil. el ponuul super allar,', et venit noii exstai, eo speciat ut inissa praesanclificaiorum
sacerdos,adorans crucem Domini, et osculans, et dicit juxla rilus Goliio-llispaiios lial.
oretiius ; el sequilttr Praecepiis saUilatibtis iuoniii, et « Secundum quosdam.Opinio multorum fuit, vinum
oralio dominica; inde Libera nos quatsumus; hisomni- noo conseciaiuui, quod feria sexta Parasceves altari
bus expieiis, adoranl omnes sanclamcrucemet cemmu- iuferelialur, per solam comniisiioneiii et contactum
nicaut. Nec minus distincte de eodem ritu lotjuitur -D corporis Domini,seu persolain iromissionem pulicu-
lireviarititn Ecclesiasliciordinisa Martenioet Durando la; consecrata: in calicem, vere eonsecrari, et in ve-
(Tom. V Thes. nov. Anecdol.) edilum, et quod ad lum sangiiinem Christi transmutari. tlaec opinio,
usntti monasteiii cujiisdara saeculovm forlasse com- quae sseculoviu nota est, unice nitobalur auctoritate
pos.luin fuit. Agens aiitein de Parasceve lisec babei: Onlin s Koitiaiii, in quo olun legebatur, ut modo
Keciiaiis oratiouibus dicat presbyler Oreinus, et dicil apud llittorpium (Pag. 67) iegilur : Sanctificatur au-
oraiiunem Prxceplis saluiaribus roonili cumorutione tem rinum non consecraluinper sanctificalum paitein,
Dominica,et sequiiur oraiio Libera nos, qusesuuius, quod cum plures Ecclesix, altaj toiidem verbis, alia;
Doiniiie, el accipiiditconus corpus Domini, quod anle quibusdain muiatis, in libros suos Biluales retulissent,
die CmnmDomiuiremansil, el cunsecralutufuit,el com- opioionem e.i crrore orlani sua auctoritate adeo
ntunicaulomnescorpus et sanguinein Dominicum si- coiifirmarunt, nt eideni qnamplurinii, et in his viri
lemio, nihil canemes.Iltcc sunt aniiquis.siii)atcstuno- docti, tani|uani veritnti adliaaseriut.Porro verba illa
iiia de hiijus riiiis usu in E>clcsia Latuia, ea<|ue,quod (supra allaui, quae errori huic occasionem dederunl)
aiiimadverle .dtiin est, osteodiiiil saecutovni saugui- ut contendit .Mabillonius,ad Ordinem Romanuui iui-
nem simul cura eorpore f>>riaquuita iuCceua Doniini nime pertineiit, cum sinl meriiiii glossema, privata
conseciattiiii. reposiiiiiu luisse in dietn sequentem, auctoritate Codicib.us quibiisdam insertum, nec iu
outnesque, -feriasexta Pas-ionis Dorauii, veruiii cor- jnelioribus Cotltcibus, qutbus ille usus est^inve-
uus veruinque Cbrisii sanguiuera sumpsisse, • atque niantur. Scd esto glosseroa non sint, naiu in Codice,
135 MISSA..LE. MIXTUMSEC. RE(J, B. ISIPORI, — PARS l, 456
in cqlice: a communionefpcta lavet manus ut meris Adiam tuam : stigmate passionis tue DeHSnostcrfilius
etj. dicendo. Quod ore sumpsimus Domine. Et non Dei : qui vivis cum Deo Patre et regnas cura Spirilu
dkatur. Corpus Domini nostri Jesu Cbrislj. Nec Pla- Sancto in Trinitate unus Dcus permanens iu secula
«eat libj sancta Trinilas, Et his timnibusperaclis dicat seculorum. ^. Amen. Dominus sit semper vobiscum.
p(e$byterhqng &ralionem, i^ . Et cum. Et statim Diachonus dicat. Eamus cum
b pruti a mal° : st;|bilili seraper in bono: tibi pace. ^ . Deo gra(ias,
e In Vigilia gloriose Dominke ResurreclionisSab-
adhererg me.reamur Deo ej Poroino nogiro Jesq
et fa- bato d Itora diei nonq signum sonat : el congregatis
Chrigto, pa yeniam peccaijs nostris: requiem
muli; tH,i,spmnibns Qdelibus cjefunetis, Frange e| omnibus.: induunt semelipsose Diachonus vel Cleriei
' s
percute oranes insidias ininiicis nostris. Defende IJQS albh cum aneboladiis : et ingrediunlur processum:
ab pmnibus operibus malis : et confirma in citnciis atque a primicerio accipiunl Diaclwnes in erdinein
bonis. Accipejejnniutn vel votuni nostrpiii: et exaudi s.uum lectiones: que in h Iribunal ab ipsis legende
orationem nostrain in his diebus et in lotis tempo- sunt. Dum vero secundum el tertium senaveritsignum :
ribus. Tribue nobis pacem et s.ecuritatem : pietatem : el juxla consuetudinemposita sede Ponlifici in proces-
et sinceram charitatem : ac gratiam per raisericor- su : alque eo sedenle: l accedunt Abbales Presbyleres
quo usus est Amalarius inveniebantur,sed certe de vera B gitur : AHusambolagiumid est emictum, quod dkitur
cnnsecratione intelligenda non erant, de externa humerale: alius lineam dalmaticam quam dicimusal*
corporis Domini bam, qlius dflmolicam, qlius orarium; et adverie
quadajn §anfltitate, per cpntacfuinRoniano
acquisita ; maximequod in ordine lcgebatur quod rubrica nostri Missalis majorem aniiquilatem
iarictificdtur autem, rion vero, ut in qiiomnidam Ec- snpit, qunm ordines isti Romani, qnippe quaa simpli-
etesiarura Missa|ibus, consecralur auiem vinum non citer et sine inlerpretalione adhibet vuceni anebola-
cgnfgcraiumper sanclificatumppnem. Coeleriimopinio giutn quara illi interpreiarj coguntur, uipote jara
de hac ficlitia consecratione, qiiac a longe majori aij-liqiiatam.Hicetiam adverte, quod aneboladiuinsu-
parte Ecclesiarum semper rejecia fuerat, nec amiqui- pra albani.jiixlarubricnm, induiiur; hinc enim patet
%att3auetoritate fulciebalin', detecto errore paulatim noslrse rubricae antiquitas, si<|iiidein Ainnlarii aevo,
^pncidit. Mentiuntur iiiqnit Jacobns a Viiriaco (ttist, ut ipse (De eccl. Offic, lib. n, cap. 17 et 18)ostendit,
Qecid, cap. ?.8)quidicunt quod die Pqrqscevescorpus contrariaconsuetiido invaluerat,quteeliam modo obii-
Ciiristiex contaclumuiatvinumin snnguinem.Et eodera net, ut amktum sive anabotagiuminfra albam indua-
eapite paulo supra agens de vino ablutiouis quam ali- tur. Cseleiuiii sanclus Isidorus (Orig. I. xix, cap. 25)
qui in sanguinem converti doccbant,: Non dicimus primaiiam el profanam vocis bujus signilicationem
gt{od$$ contactu sgtpguinisvinum qblutioniscqnvertfttur trndit docens anabotagiumcsse amicloriunilineum fe-
1« tanguinem, sed remanet purtttn vinum; licet, inquit, minarum, qtto humerioperiuuiur, quod Grmciel Latini
ex contactu sanctm rei sit sanctificalnm, sicut aqua sindonemvocant.
fluminisaqumbenedietmcommista,dicitur sanctificari, t Processum. Processio et prncessus idem sunt, et
Plura de hac opinione vide silubet apud Mabilloniura Q - primum processus, et processio, siguificat incessum
(Qqm.m?nt.fa Qrd. Romqn., pqg. 76 s,eq,)copiose @t mililum,hinc populi, pleri, ad locui|i aliquem ordinaiiiii
9ri$4j,tqd<?fi» tractantem, et apud MarOiiiuni (De CHnljs, ctiin iraperatores aliquo ircnt, pulain vilT
qn(iq:Ecci(simRilibus,tqm,f, fib. i, c. 5, epl.45ase(j.). lani, processione»i, aul processum fagere (Jicebanlur.
9 Cftmtimtiipne aulsm, H$g r^seniiora.. Qerle oratio- Trebellius Pollio in Galtieni cap, 17 : Swpe qd tibicir
nes Quod ore sumpsimus et Placeai t#\ in fio.eniissac ne.n processit, ad prganupi s_erecepit, cum processui
dicendaead ritus GothQ-Hjsp.anusnon peitinent. et recessuicani juberet. Hinc processjones religiosae,
h Eruti. Eadein oralion» fiiiis ofliciq bujns diei qu« et litanias, cum clerus, monaclii, populus ordi-
JHiponiturjuxtf»Breviaiituii Mozaribnm. natim ipcedentes per urbem, aut agros, aut Basilicas
»,In vigiliff. PratjQqali Golhico inscribitur in vigi- Deo supplicant, aliae eiiam processiones religiosae,
Ha Pqschm,. Lcclipnario Ambrosiano Thomasii, et cuni clerus e sacrario ordiiiaiimadnliare, ad chorura,
Sacfaraentario goliiano, invigiliis Paschm, MissiiHbus ad Ecclesiam incedit. Deinde processio et processus
Cftllioano, et GsUo-Gotliico,in vesperqPaschm. Bre- signilicat aliquando ipsain syuaxim , congregaiioniiin
viario Mozarabum, Gapituiaribu^ Georgii, et LfiCliQ- et conveiituiii, sive sacram, .siveprofanam, sive niis-
ftSriOLuspviensi, in Sabbatq Sanctp. tam populi; hoc sensu a Tertulliano (De Prmscrip.
?//oi'S diei jtona. In Sacraiiientario Bpbiaqo assi- cap, 45) usurpatur proressiomodestapro ipsa Ecclesia,
gnantur Evangelium Altera aulem die, qum esl paras- seu pro modeslo fidelium in ecclesia convenlu; de-
leven, convenerunf,etc.,etoratioiies diccndacdie Sab- niuni processio et processus locum signilicat iu quo
bulo tancto mqne; at in Breviario Mozarabuin,in Ura- ii qui processuri erant congregabauiur, queraadmo-
tionali Gothico, et in Missali nihil inveiiiiur ante dura Ecclesia, et cnnvemum, seu cougrega'tionera,
vesperas hac die recitandum in ecclesia. Aniiqnitus P lidelis populi, el locum in quo congregantur , signi-
auiem non nisi post solis opcasum, postea vero hora ficat, quo sensu hic accipitur, cum dicitur clerus in-
nona, hoc est hora teriia ppst meridiem, conveniebant gredi processum, et sedes pontificis iit processu poni,
in ecclesiam ; neque hoc vecens, nani in Gelasiano elc. Erat autem locns iste aula qnaedaii)vel in sacra-
Thomasii rubrica praescribit ut hora octavaprocedant rio, vel tani prope sacrarium posita, ut, ex infradi-
ad ecclesiam. cendis, pro ipso sacrario accipiatur.
" Diaconus. >i,egediacones. h Tribunal. Lege iribunali. Tribuna) autem propul-
' Anaboladiis.Aneboladium, anaboladium, anabo- pito,seu ambone poiiitur;elhiucdisce, lectioues Sab-
lagium, anagolagium, anaglojum, ambolagium, etc, bati sancti a diaconis , apud Golho-Hispanos lectas
idem signiiicant: vestem sacrara quain amictum, aut esse, non vero ab inferioris ordinis clericis, easdem-
«uperAumerde appeilanl. Ordo Romanus, apud llit- que1 pro trtbiinati legi consuevisse.
lorpium (Pag, 11, col. I): Tunc cmlerisubdiaconire- Acccdunl Abbales, Presbyieres, Diaconet Clerus.
gionarii secuvdumordinemsuum accipiunl ad induen- Scilicet abbates uionasleriorum dioecesisad soleinni-
dum pontificemisla vestimenta,alius lineam, aliuscin- tatem paschalem cum episcop.osuo celebrandaiu in
yulum, aliut anabolagiumid est amictum, tilius lineam urbero couveniebani,quibtts locus bonoris supra pres-
dalmalicam, alius planetam, el per ordinemsic induunt byteros concedebatur, post abbates ergo presbyteri,
pontifieem. In ordine vero Bomano (Apud Hitiorp., postea diaconi, et post lios clerus quisque suo ordiue
p. I, col. 19)qui tertius est MaJbillonio(Pag. Si),le- accedunt.
457 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS f. m
Diachones Clerus omnisqne populus per grados suos A. . Principaluuui. Potestatum : et omnium intelligibi-
ad Episcopum : et accipiunt ab eo ceram. Diacones liura qui creasli liiiiicn snncloruin tiiorura. Sint lu-
vero a locale accipiunt ab «o et duodecim cereos : et cerne tue auime noslre. Accendantur a (e et iulumi-
slantibus in leck suis ingredilur Episcopuscum Dia- nentur abs te. Luceant veritate. Ardeant veritale.
conibus lanlum in sacrarium : et clausis osliis vel fe- Luceant et nou tenebrescant. Ardeant: et iion cine-
nestris ac velis : b ut nec modicum quidem lumen a rescant. Benedic boc lumen; 0 Iraneu : qui et hoe
foris videatur. Qfferlur vero episcopo c petra el esca quod portamus in roanibus tu creasti : tu donasti. Ac
et excusserium ignis : d et cum mox ipse manu sua sicut per hec lumina que accendimus de hoc loco ex-
ignem excusserit: accenditur sluppa et inde candela : pellimus noctero :'sic et tu expelle tenebras de cor-
et ex ea iterutn lucerna tenenteeam Diachono qui post dibus nostris. Simus domus tua Iucens de te : luceus
eam in chor* benedklurus est : et nullo suo cereo e in te. Sine defectu lucearatis: el te semper colamus.
175 ^oncedenle.Sed precedentesDiachonilucernam et In te accendamur: et non extinguainur. i\. Amen.
Episcopus seguens eam ingredilur processum. Et mox Per misericordiam iuam Deus noster qui vivis et
posita Pontificis sella : prius accendet eereum suum : ouinia regis in secnlaseculoruro. i^. Aroen. Dominus
ac deindeaccedit omnis Clerus ad lucernam et accen- sit semper vobiscum. l^.Et cuin spirilu tuo. Iu no-
dunt cerea sua. Posl hec accedens Diachenus cum lu- B mine Domini nostri Jesu Christi: sanctificatum per-
cerna ad Episcopum : det ei benedklionem Episcopus inaiiet cuni pace. i^. Deo gralias. tribus vkibus.
quam voluerit: ille vero osculelur Episcopo manum. h Deinde benedicalquinque grana thuris infigenda in
Ad benedicendumlucernam. cereobenedkendoincipiens absolute. Veniat quesumus
Oratio. Exaudi nos lumen indeficiens Doroine oinnipotens Deus super ' hoc incensum larga tue
Deus noster unici luminis Itimen. Fons luminis Iu- Benedictionis f infusio : et hunc nociurnum splendo-
men. Auctor luminum : qui creasti etillumiuasti. Lu- rera invisibilis Regnator i accende : ut nou solum
men angelorum tuorum : eSedium. Dominationum. sacrificium quod in nocte hac litatum est archana
a Locale. Lege Jocale, scilicet annujum d Etmox. Episcopus ignem e silice excutit, quolu-
episcopa-
lem, gemmisornatum; nam inier ornamenta episco- cernam et cereuni paschalem accendit, deinde in
palia sancius Isidorus (De eccl. Off., lib. n, cap. 5) processum redit, ibique, posita ponlificissella,\pse se-
annulum enumerat, quera episcopo , cura ordinatur, det, accedentique diacono, cum lucerna paschali, be-
dari ait propler signum ponlificalis honoris; et conci- nedictionem impertit, etprius cereum adraotura lucer-
lium Toletanum iv (Can. 28) decrevit ut episcopo, nae accendil; deinde acceditomnis clerusad lucernam,
gradu suo injuste amoto, cum, delecta innocenlia, ,p" et accendunl cerea sua ; tum episcopus orationem ad
redintegratur, annulus eum baculo et orario, coram benedkendam lucernamdicil, Exaudi nos, lumen inde-
allario, reslituatur. Annulum igiiur episeopus digito ficiens, quae Orationali Golhico (Pag. 9iJ) iuscribitui-
detractum tradit diacono, qui postquam ornamentis Oratio qum ilieSabbato sancto ad benedicendamlucer-
pontiticaiibus illuni induil, aniiiiluni quoque digiio nam in sacrario dicitur. Qua absolula, aliam orationcm
reponit; si auiem locale retineaiur, de munere aut Offerimuslibi, Domine, cerei hujus, etc, supra ce-
salario quod bac occasione ab episcopo diaconis con- reura paschatem fundit, quae in Oralionali Gothico
feriur, fortasse accipiendum erit ( Du Cange in Glos- (Pag. 99) exstat sub hoc titulo : Ilem oralio, qum iti
sario Lalino.) eodem die, Sabbato sancto, adbenedicendumcereum,
b Vt ne modicum.Nimirumcavebant ne novus
ignis in sacrario simililer dkilur, et deinde omnes ordina-
ab iis qui foris exspectabant cerneretur, antequam tim ad ecclesiam procedebant, cereos accensos geren-
accenderelur lucerna. tes. Lucerna et cereus paschaiis imponunlur cande-
e Petra. Moseral apud Hispanos anliquus novuni labris grandioribus, quales adhuc, in velustis ecclc-
igneiu e silice petere; quare Prudentius Hymn. 5 siis, juxta pulpita ambonis cernuntur. Episcopus
calhemer. cecinit; antiphonainLumenverum incipiebat; quaexpleta, be-
fncussusilicistuminanostamen nedicebaniur diaconi, qui lautles lucernaj et cerei dic-
Monstrassaxigenoseminequserere, turi erant, deinde canebantur benedietiones,sive lau-
Ne nesciret homospem sihi luminis des, lucernmet cerei, quas orationes ab episcopo fusae
fn Christisolidocorporeconditam excipiebant; ac laudein lectiones solemnes legebaii-
Qui dictstahtlemse voluitpetrara, tur. Hoc ordine, ni fnllor, olim officium Gotho-His-
Nostrisigniculisunde geuus venit, lD pani
Pingtiisquosolei rore madentibus peragebaui; at Mozarabes, ritus Romanos imi-
Lychnis,aut fascibuspascimusaridts. tantes, priscum ordinetn perturbarunt, et caeremonias
ln Gallia ignem novum aut e silice excutiebant, aut quasdain inserueruii quai cuin orattouibus quas re-
collectis crystallo solis radiis accendebanl, Mos idem citant non bene cohasrent.
erat EcclesiaeTicinensi, atqueadeo Mediolanensi,aui e Concedenle.Forte, concendenle,sivesimul accen-
cerie illi EcclesiaeproquaEnuodiusbenedictionesce- dente.
rei scripsit, iis vero qui rilus Roroanos sequebantur { Oraik, Eadem oratio exstatm Orationali Gothico
mos eratieria quinta, aut sexta, pro diversitate Ec- (Pag. 09).
clesiarum, unam aut plures iampades, in secreto quo- s Sedium. Id est Thronorum.
dara ecelesiseloco , continuo ardentes habere; unde h Deinde benedkat. tlic ritus Gotho-Hispanus non
Sabbaio sancto novum igneinaccendebant. Vide epi- vidctur. Forraula benedicendi desumpta este Sacra-
stolam Zacharisepapsead sanclum Bonifacinm(Episi. nieniario Gejasiano Ven. Thomasii; cui inscribimr
142, inter epist. S. Bonif., Bibl. Palr. Colon., lom. Benedktio supcr incensum, cereum scilicel; esteniin
Vlll, p. 155)et Breviaritim ecclesioslici ordinis (Thet. extreraa pars benedictionispaschalis cerei, iie«|ueibi
nov. Anecd. ton\. V), Ueiuum adverte in aliqui.bus sermo ullusest delhutis benediciione, dequonullibi.
Ecelesiis singulis diebus liujiis tridui, nimirum feria 1 Hoc incensum.inGelasianp, hunc incensum, sub-
5 , 6 et Sabbalo niajoris hebdomadai, excitalura esse inlelligenclocereum; at in Missaii wce,ns.wnpro ilture
novura igneni: in Hispania nonnisi Sabbato sancto accipitur.
ignera novun; e silice excitatiim inveni. i Accende.Lege intemle, ut in Gehsiano IcgUur.
459 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. «0
luniiius tui aramixtione refulgeat : n sed in quocum- }\ atque his eum * indignis manibus nostris oblatum
que loco hujus sanctificationis mysterio fuerit depor- incendimus : precantes bonitatem tnara: ut eniissione
tatuin : exptilsa diabolice fraudis nequicia : virlus ttie Spiriltis Sancti: qui qnondam in similitudincm ignis:
majestalis assistat. PcrCbristum Dominuranostrum. divisionemque liiiguarum in Aposioloriun tiioruui
it). Amen. b Benediclio Dei Pa f tris omnipotenlis : corda perspicuus fulgensque apparuit : euin bene f
el Fi f lii et Spiritus f Sancti: descendat et maneat dicere et sancti f ficaie digneris. Et sicut hic cereus
super. hoc lumen et incensum istud. i^ . Anten. exiiberans larga visione noclis bujus jngulat cerita-
Et mox eum tola eera aecenta fuerit precedunl Cle- tein : et devotissime piebis tue resplendet obtut bus:
rici vel Levitelucernam : et lucerna. Episcopumatque ita el nos Dotniiii nostri Jcsu Cbrisli Filii tui splen-
Preibyteros. El vadunt • per bubala ad cherum : dum- dore repleti: internis inentibns fulgeanius : et pec-
que ascenderinljuxta tribunal ab Episeopo imponitur catorum cecilnte delersa : lux in uobis sempilerne
Anliphona. Luraen verum illuminans omnem .homi- fidei perseveret.
nem in hunc mundum veiiieutem. f. Populus qui $. Amen.
sedebat in tenebris vidit lucem magnam : habitan- 176 Ad bencdkendosDiachones.
tibus in regione umbre mortis : lux orta est eis. P. h Oratio. l Prima tibi et principalia Deus Pater
Inlurainans. f . Gloria et honor Palri et Filio et Spi- B i omnipotens hec lominuni munera in exordio vene-
ritui Sancto in secula seculorum amen. P. Lumen rande iitijns noclis olferimus : et ob lionorein Dnrai-
ye. Cumque venerit Episcopus cum Presbyteris Dia- nice Resurrectionis i lucemam et cereum clnriiatis
chonibuset Ctero psallendo ad altare : ponitur lucerna aplavimus: qunra unigenitus filius luus Dominusno-
a Diachonoin slillo : dkanturque a Clero hi versus. ster Jesus Christus adventussui faciat ntysteriis in-
Populus qui sedebat. Stantes d in lecum ubi solenl luminatain. Per quem te Deus supplices exoramus :
sacrificium canere: cui suscipitura Clero qui in choro ut hoc sanctum lurainis muntis libens accipias : per-
sinislro juxta veslibulumadslant. Luiiieu veruni. Qua vigilem in nos devotionero flagrantia spiritali succen-
explela. caput supradicie Antiphonereplkalur. Liimen das. Simulque omnipotens Deus commendanius pio
verum. Et ttalim egrediuntur Clerici et psallendove- dilectionis affectu sanctos fratres nostros et k Con-
niunt ad chorum. Dum hec Antiphona secundo fuerit diacbones. A. el A. tue majestatis laudes inenarra-
replicala : accedel Episcopus vel Sacerdosad altare et biles narrare cupientihus. Ut eis scientie ac sapienlie
dical sequentemorationem. Ad cereum benedkendum. de tuis thesauris accomodes plenitudinem. Ut quic-
* Oratio. Offerimus tibi Domine cerei bujus ruti- quid itaque mente conceperuut: aut sensu excogi-
lanlis speciem : Divino igne succensam : f per quem taverunt: vel certe meditationibus crebris memoriter
imiltimodam materiam nutu tuo produci jussisli : " lenuerunt: oblivionis catigine depulsa : titubatiunis-
* Sed in quocunqueloco. In SacramentarioGelasia- legitnr quam per mullimodomaleria nutu luo prodiei
no paulo aliter legitur : Sed quocunqueloco ex Itujut juttiiti. Lege tamen per quem multimodam maieriam
aliquid sanciificalidnit fuerit mysteriodeporlalum, ex- prodigi jussisti. Cerens eiiim grandis eral.
pulsa, etc. Rogant enim Deum ut dignetur specialem s Indignis tnanibus. Nnm antiquitus episcopus suis
virltilem cereo infundere contra vires et nequitias ipse nianibiis cereum acceudebat.
diaboli, ut etiam particulae a cereo avulsae vi pol- h Oraiio.Haecoralio inOralionaliGolhico(Pag.lfld)
leant malos dsemoneset nb iis illata dnmna el incom- exstat, sed minus prolixa, sive potiusest oralioMis-
inoda averruncandi. Quo etiam spectat illud Ennodiii salis nostri in compendium redacta ; titulum in ora-
in sua prima benedictione cerei paschalis (Apud Sir- tionali praefert: Item oratio qumin eodem(/ieSabbati
munditm, oper. lom. 1, col. 1724), cum Deura orat: postlumen lebalum anle aliare dicilur. Ha.bet eiiam
In hujut autem cerei luminis corpus te, Domine, pos- precationem pro diaconis qui luceriiam et cereum
tulamus, ut supernmbenedklionismunus accommodet, benediciuri eraut. Olim postquam Ittcerna et cereus
et .viquit hinc sumpserit adversus flabra ventorum, grandioribus candelabris inlixi fuerunt, et clerus anti-
adversus spirilus procetlarum, tuajussa faciens, sit U- pbonnm Lumenverumabsolvit.episcopus hauc oralio-
li tingulare profugium, sit murus ab hoste fidelibus. neiu fundebat, qua el Deoofferl luceriiain, et cereuin,
Notat autem in hunc locum Sirmundus quod Domi- etdiaconos, qui laudes novi luroiuis dicturi erant
nica in Albis solebant amiquiius posl coramunionem Deo conimendat.
populo disiribuere parliculase cereo pascbnli discer- 1 Prima tibt et prmcipaftii.Priiicipiumhujusoratio-
ptas, quibtis in doraibus, agris, vineis suis sulfitum D nis Prudeutius (Hym. 5. cathemer.) versibus com-
fariebant, ad prsesiigiasdaemonum, ad fulgura, lur- plexus esl:
iiines ventorum, aerisve tempeslales avertendas. Cae- 0 res digna,Deun,quam tibi roscido
tcruni de benedictioue thurisiiiligendi cereo paschati Noclisprincipiogrex tuu»oflerat,
silent OrationaleGothicumet libri limrgici Gallicani, Lucemqua tribuisuit preliosius,
t.ucem qua reliquaprasuiiacernimus,
neque de ea quidquam babet Sacramentarium Gelasia- Etalludensnd aniiphonnin quam cantabani cumlucer-
iiuin, aut ordo Romanus Hitlorpii. na etcereus inferrentur, subdil:
h Benediciio. Haec benedictio in Sacramentario
Tu tux vera nculis,lux quoquesensibus,
Gelasiano non legiiur. Inlus lu speculum,tu speculumforis,
c Per bubata. Bubaia, Bobeta et Bovela idem si- LumenquodIninulaiisoflerosuscipe
jinificant alque fornix, sive opus, aul aediticiunicon- Tinciuii)pacilicichrtsmatisungi.iine
caineratum, e processu, sivee saciarioad Ecclesiam Per Christumgeniluin,sumniePater, tnum.
aut per porticum concamcralam, quse vulgo Bubata ) Lucernam et cereum. Hi.ncpatet non modo tucer-
dicebatur. nam, sed etiara cereura acceusura delatum essc in
d ln locum. Lege in loco.
e Oraiio. Exstat haecoraiio in Orationali Gothico< ecclesiam.
' Condiachones.Lege condiacones.Hoc loeo iiouii-
(Pag. 9U). nabantur diaconi, qui lucernain elqui cereum eran(
* Per quem. In OrationaliGotliico(Pa§. 99, orat. 7)i benedicluri.
441 MISSALE M1XTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I 449
que formidine calcata : dicanl voce canora : el ora- ,A inlecebra. De arbore creata nox criminis : sed de
tione depromant lticulenlissima. Nihil quesumus in ligno genila lux salulis. Vetnisti npera manuuro lua-
eis liumanitalis operelur fragilitas : sed totum eis rum clemens operator : intertici perpetue roortis
siibmintetrel lue clemenlie largitas. Dona eis post excidio. Paradisi januam qnam piaculuin letale dan-
pallores genuum rubicundaiii sinceritaiem : lingue naverat : dexlra inyslerii celestis aperuit. Id per-
voluhililatein : lacerl>>rumfiriiiissiinaiii solidiiaiem. fecie judicnus e>se piclais : ut quibtis ad viiam
Ut in oinnibus ttiorum beneficioruiu adjutorium fueras largltus inlrniium : tribueres et regressura.
.sernienles : benediciionem lucerne oereique immur- Mortificantur ex Inpsu : qui vivificnntur ex precio.
raurent: ac depmmant iuaximain laudem. i^. Amen. Reilempli clementius : b qiiam creasli. Naraque ibi
Per iniseiicotdiam tuain Deus noster : qui es bene- Deus operalus ut faceret : bic passus est ul pro-
dictus el vivis. etc. desset. ° luduit carnem : sed non exuit niajesta-
Dicat Presbiter. Dominus sit seraper vobiscum. tem : nosirain substauliam expetens : sed propriam
non relinquens. Cum corpore editus : sed inlemernto
t%. El. Ib iinmine Domininostri Jesu Clirisli : a vo-
tiini vesirum sit acceptum cuui pace. lt). Deo gratias. 177 1'udoreroncepttis. Temporalis ex virgine : sed
Post hec vadit Episcoput pott allare : et sedel in coelei nns ex patre. Hiimiliansdivina : ul possit ele-
sella. Presbyteri vero juxta eum slantes : ac dentde 6 vare terresiria. Cui lanti fuit salvntin : ul ne nos per-
D achonusante veslibulumjuxla cancellosadslanl : in dererous celum : ille patereiur inferntim. Suscepit
ordinemsuum: silentium admonenl septies. Post hec inois : queni leuere non poluit. Amplificalasuccessu:
accedenlDiachonet: et benedkenl lucernam Itac bene- sed evaccala spolio. Exultavii iu raptu : sed occidit
dklione. in iropheo. In se refusa defecit d exireinilas : post-
vitc appelere tentavit auclorem : et dnm inil.
Benedictiolucerne. Dignum et justura est: vere di- quam bii inliciia : perdidit adquisiia. Adest nox lumine do-
et sanctum est: nos libi semper gratias agere nala :
' gnura perpetuo Domiuicissanctificala vicloriis. Que
laudesque referre. Domine sanele Pater omnipoiens recidivuin mundi sortita natalem : debellata funeris
et Cbrisle Deus : Quo mihi tribuas : ut in luis laudi-
regione : triumphos Cbristi resurgentis excepit. Que
bus semper resnnent fauces mee : qui erigis a lerra maculas fluenla lavacri salutaris ab-
: transgressioiiis
inopein el ab siercore exaltas pauperem. Da dire- stersit. Que velernosa criminis indumenta tactu li-
ctuin et benesonantemin ore meo ininistrari sermo-
quidi resolvit elemenli. In qua raercedem sanguinis
nera. Omnipntentera Deum substaniie viialis exor-
presenlat unda baptismatis : et dum vetus culpa de-
diuin : creaiure universalisauctoreni Dominuui: Sal- cidit : iiovus hoino
consurgit.
vatorem opificem : vocalis Ecclesie personet canora (C Oraiio queanle Altare dicitur.
laudatio : ut ipsi rependat lingua myslerium : de e Deus qui lilios Israel edueis exEgypto; palpabi-
cujus imperio suropsit officium. Dignura esl ut sponsi les Egypti tenebras reliuquendo. Deus ' qui duce
coruscantis advenlum accensis prestoleiur lidelis luminis gratia : poudus borrende noctis exlerminas :
lurba luminibus : nc nuptialis habiiaculi respuat ha- Dcus « qui precedenle Angelo luo in columna nubis
bere consortes : quos sub veleruro unibraculo ppcca- in diem : eoque in columua ignis in noctem poste-
lornm invenerit dormientcs. Quid dignius? Quidve riora servantera : curain nostre salutis exe>|ueris :
sublimius? Quam ut tibi vigilet in spe eterniiatis re- teque nobis iu eo preslas in quo lucere nos luraine
suscitaia morlalitas : cui lotiiin ex origine : totttin scienlie tue jubes. Fac nos divinitalis tue fieri con-
debet ex munere : vel quod formatur ex nibilo : vel sorles : et larga tua pielate ex invisibilibns bonis
quod reparatur ex perdilo. Tu vas quod pronum visibilia bona concede : que nos et offerri doceant:
culpa dederat in ruinam : (iguli miserantis affeclude et luara in omnibus compleri faciaut voluntatem.
faviltis cineribusque collectum spiritu vivificantem A). Amen.
salvasti : ut faceres ex adoplione liberos : quos reti- Hec quinquegrana incensi a Diachono infiguntur
neri videras ex prevaricaiione captivos. Tu novelle cereoin modumcrucis. Pesl hanc explkitam h accedet
vitis gerniina fecunda plantasti : ut antiquorum la- <0Diachonus ipse et de ipta lucerna accendit cereum.
bcsceret suavitns amara pomorum. Nunc de cibo Post hec a Diachonibustribus vicibus sileniium datur.
surailur : vila non labitur. Solvit gratia : quos vinxit Deinde accedentDtachoni ad cereum :
qui ad dexle-
a Votumveslrum. Nimirum nova luraina tucernam ' Qui duce luminis
etcereura. gratia. Forte: Qui hujutce lumi-
b Quamcreatli. Lege quam creali, aut quos creasti. nisggralia.
c Intluit. Hunclocum cital Elipandus inepistola ad Qui, prmcedenle angelo. Confer Exod. xui, 21,
inter Alcuini Paris. t. cot. 22, el ndde Prudentium (Hymn. 5 cath.) laudes pas-
Albinum, opera (Ed. II, clialis luminis caueuiem.
917). jVom el ipsi, inqu:t, canimusin vijilia Paschm,
beatoIsidoro dicente: Induit carnem, sed non exitit Huncignempopubissangutnisinclyti
Majorummerilistuttis,et iiiipotens,
majestalem,noslram tttbtlanliam expelens, sed pro- Suetussub dotninisvivcreBarbaris
priam non rclinquens, quibus Itnnc luceruaebenedic- Jain liber sequilurlougaper avia;
tioiiem sanciolsidoro triiiiiit. Qua gressumtulerat, caslraquecerulse
d Extremilat.Forie, iniquitas. No>tispermedimnconcitanieverat.
e Deus. Eadem oraiio legitur in Orationali Golhi- Plebpmpervigilemfulgure,praevio
CO(Pag. 100, erat. 2), cui lituliis prailigilur: item ora- Ducebatradiussole iuicaulior.
tio qumpost benedklionemlucernmanteulluresimititer h AccedeiDjachonus.Huicrubricte.quae recentioris
dicitur. est cevi, coutradicunt orationes quaj recitanlur, qui-
iiS MIKSALEMIXTUMSER. REG. B. ISJDORl. — PARS I. iiA
ram eornu altarit adttat : benedieenteum benedktione ,k dat Domine in conspectu glorie lue obsecralio devo-
hae. Sicque fl alii duo cerei eum eo accendunlur : ta faniulorum. Visiteulur beiiedielionis dono : que
unus juxta eornu altaris a parie sinislra : el alius posl sacro dedicantur obsequio. Non hic tureis adoletur
allare astantes. flamma virgultis : nec in sabeicis proscindutitur lig-
b Benedktio cerei. ii!» : tiemoribnsque suavitatem ciniiainoiiii ' orantes
e Equum et juslum est: vere Dominesatis dignura exbalant. Sed cera faraulatur ex lumine : que non
etpulcrum est : in quantum nos munere tuo illu- polluitur ex parenle. Cujus natura de flore : cujus
slras : tibi seraper gratias agere : apud quem est orlus ex virgine. Cui illa dat genitrix nnlivii.aiis
fons vite : in cujus lumine videbimus lumen. Previa originetn : que corruptionis nescit erroreui. * Pha-
tot tantisque virtuiibus circa tue majeslatis resplen- rus cum eliam niveo adoperta stib tegmine : flam-
dens allaria serenatlux cerei. Premittunt d judicia marum exequitur incremenlo. Neque hoe sine ce-
ignea Biiracula secura lympharum. Nunciatur ex lestis agitur operalione virlulis : quod favet ignibus
lumine : quod nascatur ex fonte. Palescunt actu : res h nulrita gurgilibus. Agnoscunt cuncta te Domi-
quo fuerant fignrata mysierio. Instar colurane vete- num : tibique se sciunl debere quod nata sunt. De-
ris fomes iste e perfulget : aquis populum docet disti pie opifex creature sensum : que suum possit
esse salvartdum : per quas et liberatio Iribualur ad B intelligere et honorare faclorem. Intende propicius
salulem : et regeneratio donetur ad requiem. Asceti- Domine ad hujus cerei devotissimam servitutem :
bt)S docemur, non diaconum, sed episcopum suisinet salis Mozarabici diversa est, quam Elipandus sancto
manibiis cereuro pascbalera accendisse (Pag. 176). lsidoro altribuit (Ep. ad Albinum, oper. Alcluvini
Iisdeni docemur, cereum non fuisse accensum in ec- cot. 917). Laus, seu benedictio cerei a diacono iu
olesia, sei in sacrario, aut in precessu: atque ita nccen- Ecclesia Gotho-IIispana canebalur. Iu Ecclesia Ro-
stiin in ecclesiam, simul cum lucerna accensa, deia- raana, si tides sit rubricse Sacrameniarii Gelasiani
tum suo fixnm gsse candelabro (Vid, not. ad pag. ero. Thomitsii, aut ordini Piomano quinto Hittorpii,
174,176). Demum hac ipsa benetlictione iufra, doce- cereus a primo diaeono, sive ab archidiacono bene-
mur cerenm paschalem rilu Golho-Hispano, thus dicebatur. Sanctus Gregotius papa (Lib. ix, epitt. 2S)
HOOadmisisse. Sed neque rilu Romano olim (Vide permisit Mariniano episeopo Ravennati ut prcces qua;
ttol. ad pqg, 175), ceroo infigebantnr tburis grana. supra cereum in Ravennali civitale diccbaniur, et ex-
Spspicor autem ha?cverba, in hujutigitur noctisgra- posiliones Evangelii, quae, circa festum Paschas, a
tlamsuscipe,sanctePaler, incensihujus sacrificiumves- sacerdote fieri consueveruiit, per alitim fnceret; inde
perlinum, qu.i: in vulgari cerei paschalis benediclione tamen iiiinime consequilur cpiscopos Ravennntes so-
reciianltir, occnsiottein praebuissegrana thuris cereo lilos fuisse cerei beiiedictioiiem canere; nam aliaB
infigendi; narn rnbrica Missalis Totetani, MissalisRo- ernnt oraiioncs quas episcopns super cereutn funde-
mani sancii Pii V, et aliorum recentiormii Missalium bat, de quibus hic sanctus Gregorius agit, alia erat
proesciihil ut diaconus infigal quinque gruna incensi laus luminis qu<«a diacono cacebatur.
cereo anteqttan) dicnt In hujus igitur noctis gratiam, e Equum el jusium. Goibo-Hispani solemni illa-
etc, Sed cuni vorba illa in henedictiooe cerei Golho- G tionum forroula beiiediclionem cerei inchoant, et
Hispana, qua Mozarabes consianter usi siint, non le- Ennodius eedem modo benedictioiies cerei orditur.
gantur, et tb incensi hujus de cereo paschali, non de. Galli in Sacranieutarjo Bobiano , in Missali Gallo-
i-hitre. ilti infixo, inteliigantur, haud puto anliquiores Gotbico, et in Missali Gallicano prtBmitlunt praefa-
Mozarabesgrana thuris cereo suo infuisse; neque ce- tionem Exsultet jam angelka turba, deinde, alio vo-
reura in ecclesia a diacoiw a quo beoediceodus erat cis tono, dicunt Sursitm corda, etc, ac deinde di-
accensuin esse. et justum est, et reliqua benedictinnis prose-
* Alii duo cerei. Est quidem rilus votiistus, ut duo gnuni
quuntur ferroe ut in Sacraroentariis Gregorianis
alii cerei, admoti cereo pascbali, accendanlur. De exstant; at inSacrainentaiio Gelasiauo, omissa omni
§o ordo Roraanus Hittorpii, et plura nntiqua Missa- prsefutimie, et solemni Vere ditjnum, simpliciter
lia et Pontificnjia apud Marienium raeininere, lamen incboatur benedictio ab his verbis : Deus mundi
hunc ritum Gotlio-tiispanum esse haud puto. condilor.
h Benedietiocerei. Oialionali Gothico (P. fOD,art.i) d Judicia. Forle, indicia.
inscribittir laus tuminis, et a sancto Auguslino(lib. xv e Perfulget. Forte, prafulget
de Civil. Dei, cqp. 52) dicilur Laus cerei. Hujusmodi ' Rorantes. Lege : Non hk thureis adolelur
flamma
benedicijomim binse apud Ennodiuro habenliir : una virgultitfUecin subekis protcinduiuur ligna nemoribns,
exslat in Saciameiitario Gelasiano, Deus mundi cen- qumsuavitatemcinqmomiroramis exhilant.
4i(0f, quai apud Hitiorpium (Pag. 6G) in quinto suo 8 Pharus. Esl error Amanueusis, aut typographi;
ordine Romano, iuter orationes qtiibus novura Itimen lcge igitur (ut in Missali Mozarabum revera legitur)
benedicjtur prima est; ab hac differt laus sive bene- DPapyrus, quse etiara pro ellychnio in candelis et
dictio cerei, quam sanclum Augusiinum, cnm esset ceieis adlnbebatur, hinc illud sancti Paulini (Na-
diaconus, prquuiitiasse feitint, Exsultet jam angelka tql. 3):
turba, etc, eslque vulgaris; et notissima cerei pas- Luniinaceratisadolenttirodorapapyris.
cbailisbenedicljo, quse in Sacrameniario fiobiano, jn Ei Prudenlius (Cafftem. hym. 5) de cereo pascbali
MissalibusGaliicang, et Gallo-Gotbico, in Ambro- caulavit.
siano Paraelii, in MissaliToletano, in Romnno snnctj Quin et filafavisscirpeafloreis,
Pii V et passira in Missalibus rilus Gregoriani, cura Pressomelle prius, collilafingimus.
aiiqua laraen varietaie, legitur. Ilanc recenliores De papyro anlem consule Pljnium Seniorein
quidam sancto Leoqj, tanquain auctori, tribuunt, scd nat. Itb. xiu, sect. 22, Edit. (Hkl.
libri liturgici ajitiquipres saucip Aiigusliitoascribunt, Harduini), Tbeopiirastura
et sane sapctum A!uguslinuiiibenedicijfinenicerei ali- (Hisl. plant. lib. iv, cap. 9),
h Nttlrita gurgilibtts. Plinius :
quando scripsissg, jpgp (De Civjt. I. xv, c- 2i) haud Papyrum nascilur in paluslribus (Lib. xm,autsecl. 22)
obscure iunuit : J» taude qmdam ceyei breviler, in- libus Niti /E.yyp':!, qukscen-
aquis, ubi evayalmslacjmnl, duo cubilunon
quit, versibus dixi. Hmc tua tunl, bona sunt, qttia tu excedenleaUiludinem Huc etjaiii refer illud
bqtm htacreasli, tiUno&trumfsj. jij ek, nisi quod pec- Ennodii, in Benedict.gurgitum. 1 cerei paschalis, papyrum a<l
m\m «mantm-Ab iiis emoiijus bettedieiio oar^i Mis- alimenta ignium lympha transmisit.
445 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I 446
» ut qni flammam gignere cernitur : usuale tue bene- A est quod in perennem niemoriam consecratum cre-
dieli.mis serenatns ex lumine : cunciis sit expedibilis dentibus pnpulis aliissiroa de celis gratia spiritalis
ad salulem. b Resolvil gravium fomenta languorum. atlribuit. Hilares vigilias gloriosis lnudibus perfera-
Asperiiates casuum remedii tranquillitate confrin- mus : diemque vincentes s qua funalibus crebris Ec-
gat. Omnia votis largiantur humanis : « qui de tuis clesia sancta resplendens coruscat: in lumine preco-
benedictionibus sumpsere d officium. Tribue eliam nia Dominice passionis indefessis precibus celebre-
Doinine sancie Paier omnipotens Deus : ut diei hu- inus. Intendentes auditu lectionibus sanctis : ac
jus solennia sacre paschalis : in qua redemploris sedulis obsecrationibus patienliam non neganles.
nostri gloria predicatur et gratia : cum antislite no- Ut ille rcgalis solii habitalor altissimus a sede arcis
stro A. cum • gloriosis Principibus : cum Presbyte- etheree populo suo : qui solennia redditurus ad liec
ris DiaconibujClero atque omni fideli populo : sub festa convenit : per Spiritum sttum Sanctum cle-
mullorum !7Sce'em"are curricuIo merearaur anno- menter inlapsum placabilis ac propicialus adspiret.
rutn. $ . Amen. Presta per Dominumnostrum Jesu.m it). Anien.
Cbrislum (iliumluum: cum qtiotibi esttina et coequalis Per misericordiam luam Deus noster : qui vivis et
essenliaiiiunilateSpiriiusSancii:insecutaseculorum. emnia regis in secula seculorum,
^ ..Amen-.Amenamenamenadtedescendat. ^ .Amen. B R). Amen.
Pax in celo. ^ . Amen. Pax in terra. ^ . Amen. Pax Dominus sit semper vobiscum.
et pleniludd tua Domine super nos descendat. fi. A- it). Et cum.
poen. Pax Regihus ot polestatibus fidelibHs seculi h Deinde dicalur prophetia. Lectio libri Genesis
liujus. ^. Amen. Pax Ecclesie lue catholicse : que ('Cap.i,ll).
est in hunc locum constituta : et per universum or- ^. Deo gratias.
bem lerrartiin in pace diffusa. •In principio creavit Deus celutn et terram. Terra
§. Amen. autera erat inanis et vacua : et tenebre erant super
Deinde,dkat Episcopusoralionem ante Altare. faaiem abyssi : et spiritus Domini ferebatur super
' Oratio. Expeclati temporis dileetissimi fratres
aquas. Dixitque Deiis. Fiat lux. Et facta est lux. Et
fesia solemnitas : et annuum per seeula sacre resur- viditDeus lucem quod esset bona: etdivisil luceroa te-
rectionis archanum vptive nociis advenit. Hoc illud nebris. Appellavitquelucemdiem :ettenebrasnocleni.
a Vl qui flammam. Lege ut CEREUS,qui flamma Exstrucloriucagimusiiba sacrario.
igniri eernilur usuali (i. e., consuela) lum bencdic- Pgndenl nipbillbusllirainafunJbus,
tionisserenatus ex lumine, eic. '.,, Quaesuflixamicant per laquearia,
b Besolvit. Lege resolvat. J Et de langiiidiilisfolauatalibus
« Qui. Lege quce. Lucemperspicuoflammajacet vitrp,
>*Offieium.Fortasse, inilium. Credasslelljgeramdesuper aream
c Gloriosis principifcMS. Ornatatiigeininisstare trionibus....
Reges Gotho-Hispani glo- Et ibid., supra, idera
riosi et gloriovissirai passim appellabantur. \n bene- poeta canit :
dictione cerei Sacramentarii Bobiani, Missalis Gallo- Splendentergo tuis muneribus,Pater,
Golhici et Gatlicani, Deo coinraendnniiir clerus et Flammismobilibusscilicet atiia,
fit Absentemque diem lux agit semula,
pppulus; de episcopo, rege, aui poniilice null.a Quainnox cumlacerovicta fugit peplo
nieniio. In benediciionibus Ennodii pro solo episcopo
oratur. In benediciionecerei Sacrainenlarii Gelasiani Quas autem prudentips flammqs mobiles dixit, Mis-
nullus Deo specialiier commendntur, ne clerus quif Sale nostrum, /«c, et sapctug Payjiijjjg (Nqt, g), ap?
flein el popuiiis; at ii| betiediclione, quae ordini Ro- pellatit funalia.
mano Hitlorpii (P. 72) inseritur : Precamur ergo te, Ast alii pictis accendnntluminaceris,
Domine, ut nos fttmitlostuos, omnemclerum, et devo- Multiforesquecavis Lychnoslaquearibusapfeint,
lissimiimpopulum, una cum beatissimopapa nostro N. Ut vibre.qttremulasfunajiapeudulaflanjuias.
et gloriosissimorcge noslro N., nec nonanlislile noslro, . h Deiu.dedkalur. Post lucernjB et ccrei benedic-
ip his pasclifltibusgaudiis conservare digneris, Porro tionera, conlinuo legebantur lectiones, ut ex supe- >
si hajc benedictio nostri Missalis tribuatur sancto riori oralione et ordine Missalis patet. Mosidem <in
Isidoro , gloriosissimi principes fortasse inlellijjendi Ecclesiis Gallise observatur, ut in Miasalibus Gallo-
smit Suinlhilla, et li ins ejus Riccimirus, quem in I) Gothico et Gallicano viilere e<s.t,ei in Ecqlesia Ro-
consortiiiin regni n palre assumpiiiui scribit sanctus ntana, ut indicant Sacramentaria Gelasiantim et
lsidorus, in' Chronico,
" apud Labbeum (tn Bibl. t. /, Giegoriaua; at iu Sacramentario Bobiano (an per
p. '69). errorem, an propler aliquara disciplinaBvnrietalera
Oratio.Eadcm oraiio legilnr inOrntionaliGotliico non mibi sitis conslat) orationes, post lectiones
[Pag. 100, erat. 3), snb hoc litulo ; Item oratio qum dicendte, atque atleo lectiones ipsse, anle cerei bene-
posl benedklionemcerei anle allare dicitur. diclionem pouuniiir. De numero lectionum est haud
« Qtta. Ita etiim in Oraiionali Gotbico legitur, exigua variotas : in Missali Tolemno sunt lectiones
attamen aliquid deesse videtur; formsse supplenduni quinque, in Gregoriatto Pamelii, et in Comite Tlio-
qna cereis, qua funalibus crebris. Sanclus Gregorius niasii sex ; in Gregorianq Menatdi octo; in Mjssali
Nazianzeiius (Or. 19, tom. I oper.) vigilias Pascbatis Mozarabum, ct itj Sacramentario Gelasiano decem ,
splendidissiiiiaitiillaniiioctcinapp ilal, quanosmagna iu Orationali Goibico, in Sacrauieniario Bobinno, in
luminis copia salulis uostrm festum celebramus; et Missali Gallo-Gollnco, et in Lecliintario Luxoviensi,
Prudetiitis (Uym. 5 calhem.) urorem HUpauuin sui duodecini. Deiniiro iu Missalf Gallicano sijnt trqde-
a:vi descnbens, ea qute iti Missali nustro legunlur ciin. Legebauiur leciiones. in a,u.iboi!e3 lectonbiis,
cariiiine.repraseiiiat. In Sacrapiciiiaiiq Gel.asjano, in Praijonal.i.G.othicp,
Kosfeslistra'himusper piagaudia et in Missali Moz,ar;|biiuilectioniiins o.raiiq praMiiit,-
Nocteinconciliis,votaquaprospera tittir. non itera in Sacraraeniaiiis " GregQ)ianis.
Certatiravigilicongerimusprece 1 Cqp, I. Vergr\-.\\, \-L
117 MISSAI.E MIXTIJMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS L lift
Faelumque est vespere el mane R dies primus. Dixit /A vit illum : mascnlura et feminam creavit eos. Bene-
qiioqueDetis. Fialfirmamenluminmedioaquarum :et dixit que illis Deus : et ait. Crescite el roultipVica-
dividnt aqttas ab aquis. Et fecitDeus firmamentum : di- mini et replele lerram : et suhjiciie earo : et doini-
visiiqtte aqnns que eranl sub firmamento : ab liis que naniini piscibus maris ct vnlniilibus cei : ei univer-
eraiiisnperfirmnroentum.ei facium estila.Vocnvilque sis aniinaniibiis que inoventur stiper letrani. Dixil-
Deus firmamenliim celuin. Et factnm est vespere et que Deus. Ecce dedi vobis ouineiii berbam afferen-
maredies secundus. Dixit vero Deus. Congregentur lera semen super teirnro : el universn ligua que
aque que suh celo siint in locum uiium : et appnreat habeni in seroetpsis seroenlem generis sui : ul sint
arida. Facluroqiie est ita. Et voravit Dens aridam vobis in escain et cunciis niiimanlibiis lerre : om-
lerram ; congrcgalionpsqtie aquarum appellavit roa- nique volucri celi 11 univcrsis que muventur in
ria. Et vidit Deus qnod esset bonum : et ait. Germi- terra : et in quibus est anima vivens : ut babeant ad
net lerra herbam virentem et facieniera semen : et vesceiidiiin Et facltun est ita. Viditque Deus ciincta
ligntim poniiferum faciens fructuin juxta genus que fecit : eterant valde bona. Etf.ciuui estvespe-
suitm. Ctijtissenien in semetipso sit super lerraw. re el roane dies sexlus. Igitur perfecti sunl ceti et
Et facliini est ita. El protulit lerra herbnni viren- terra : et oronis ornaltts eortim. Coinplevilque Deus
tero : et afferentero seinen juxta genus siinm : li- B ' die septimo opus sutim qnod fecerai. El requievit
gnumque laciens fiuctum et habens uninnquodque die sepiimo ab uuiverso opere quod pairarat. Et
semen secundnm speciem suam. Et Miiit Deus quod benedixil Deus diei septimo : et sanctificavil illum.
esset bonum : faciumque est vespeie et mane dies Quia in ipso cessaverat ab onrai opere suo quod
tertius. Dixit auiem Deus. Fiant luminaria in firma- creavit Deus ut faceret.
mehto celi : et dividant diem ac noctera : ut sint itj. Amen.
insignaet lempora et dies et annos : ut Iuceant in Dkat Diaconus. b Pro solenmlale paschali. Flecta-
firmaiiiento celi e.linluminenl terram. Et lacium est raus gi>nua. Levate
ita. Fecitque Oratio. Pro solennitate paschali flexis genihus :
Dejisduo magiia lnmiuaria. Ltintinare
majus ut preesset diei : et luroinare miniis ut prees- te Paier omnipolcns obsecramiis : ul niors iinigeniti
set nocti : et slellas. Et posnil eas in firmainento tui Doinini nostri : qui vitam omni contulit niundo:
celi : ut lucerent super terram : et preessent diei ac toti graiiam cooler.it populo christiano. Resurrectio
nocti : et dividerenl lucem a lenebris. El vidit Deus quoque ejus nos adcelestia sublevet: et a corruplione
quod esset bonura : et faclum est vespere el mane vitae liiijns erepios inimorlalilali eterne consociet.
dies quartus. Dixitetiara Deus. Producant aque ^. Ainen :
repiile anime viventis : et volatile stiper tenani : C Per uiisericordiam tuam Deus noster qui es bene-
sub firraamento celi. Creavitque Deus cete grandia (lictus : et vivis et omnia regis in secula seculorum.
el omnem animam viventem atque molabileni: quara RJ. Airien.
prodtixeranl aqne in species suas: et omne volaiile Lectio libri Genesis(Cap. ° V - VIII).
secundiim genus siitim. Ei vidit Deus quod esset i$. Deo gralias.
boniim : benedixitque eis dicens. Crescite et multi- In diebus illis. Noe cum quingentorum esset an-
plicamini : el repleie aquas mnris. Avesque mul- norura : genuit Sem. Cham. et Japhet. Cumque ce-
tiplicentur snper terram. Et factum est vespere et pissent homines miilliplicari super terrara et filios
mane dies quinlus. Dixit quoque Deu-. Producat procreassent : videntes filii Dei filias hoininura:
179 lerra aniniam vivenlem in genere suo : ju- quod essent pulcre : acccperunt sihi uxores ex ora-
menta et replilia : et bestias terre juxia species nibus quas elegeranl. Dixiique Deus. Non permane-
suns. Factumque est ila. Et fecil Deus beslias tcrre bil spiriius nieus in hoinine in eiernum : quia caro
jnxia species stias : et jumenta et omnc reptile in est. Erunlque dies vite illius: centum viginti anito-
genere suo. El vidit Deus quod e-set bonum : et ait. rura. Videns aiilein Deus quod uiulia malicia Itomi-
Faciarous hominem ad imagiiiein et siroiliiudinem num esset in terra : penituit eum quod hominera
noslrara : ut presit piscibus maris et volaiilibus celi: ^fecissetin terra. Dixitque Deus ad Noe. Finis uni-
et bestiis universe lerre : omniqne reptili quod mo- verse carnis venit corara me. Fac libi arcara de li-
vetur in lerra. El creavit Deus lioniinem ad imagi- gnis levigaiis : et ingrodere in ea tu ct filii lui : et
nem et siiiiililudinemsuam : ad imaginein Dei crea- uxor tua et uxores filiorum luorum lecum : et ex
a Dies primns. Vulg., Hebr., LXX, dies unus. Missalibus Gallicano el GalloGot.bico occurril pri»
b Pro solcmnitaip. Posl singulns leiliones singulae miim prirfalio quatdam, quae in Oialionali oralio, in
Coii-eqtinnttir ornliones, iu (|iiibns iimi esl niiuor MissalibutGnllicains prmfationomiiiainr. Hac abso-
variel<s quam in lcclionibus. In Mis-ali noslro, ab- lula , diaconus lituluui oraiimiis proponit, at non
solnta lectione, de niore Amenrespondeiur, et con- dicil Flcclamut gentta, n>c Levttle; sed , proposito
tinuo diaconus elala voce liiuliiin nraiionis, sive id oraiionis litolo, sacer>l«scolleclam, sive oralionem,
pro (|>ioorandnm sil, propooit, addilque Flectamus dicii. ln Sacrameniiirio Bob ano, vox diaconi non
genua, omnes(|ue sc proslernnnt; el posl breve letn- uudilur, et oraii mes ips;c sine tiiulo, instar prxfa-
pus, oraiioni dnlum, iierum claniai.dinconos Levate, tioimin legiiiitiir.
el omnes surgunt ab oiatione, el sacerdos oraliouera, Cap. V. Vers. 1-vui, 1-21, pltiribus omissis.
tive colleclara, dicit. At in orationali Gotliico, el in
iio MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORt. — PARS I. 4S0
cunctis animantibus universe carnis-. Te eniro vidi jA res eura ibi in bolocnusium super untim montiuro :
monsiravero tibi. Igitur Abraam denocte con-
justum coraro me in generatione hac : ut salvelur quem
semen super faciem universe lerre. Adhuc enim et surgeus stravit asinum suuin : dut-ens secuin duos
: et Isaac filium sutun. Cumque concidisset
post dies sepiem : ego pluam super lerrain quadra- juvenes
ginta diebus et quadraginta nociibus : et deiebo ligna in liolocaiistom: abiil ad locum quem prece-
omnem subsiantiam quam feci de superiicie lerre. perat ei Deus. Die autem tertio elevalis oculis vidit
Fecit ergo Noe omnia que mandaveral ei Dominus. locura procul. Dixiique ad pueros suos. Exspectate
Factumque est diluvium : et delevit omnem sub- bic cum asino : ego et puer vadam iltuc usque prn-
slantinm : que erat super terram. Adduxit vero Deus perantes. Postquam adoraverimus : revertemur ad
spiriliim super terrara : et imminute sunt nque et vos: Tulitquoque ligna hoiocausti : etimposuit su-
prohibite sunt pluvie de celo : requievitque arca per Isaac filium suum. Ipsevero poriabat in rnanibus
die septimo. Aperiens Noe feneslram arce quam fe- ignem et gladiuni. Cumque duo pergerent simul :
cerat : dimisit corvum. Qui egrediebatur " et rever- dixitlsaac palri suo : Pater mi? At illerespondit.
tebatur donec siccarentur aque super ierr;im. Erai- Quid vis fili ? Ecce inquit ignis et ligna : ubi est
sit quoque columbam post eum : ut videret si jam victiraa holocausli ? Dixit autem Abraam. Deus pro-
cessassenl aque super faciem terre. Qne cuni non " videbil sibi vieliinam bolocausti tili mi. Pergebant
iiiveuissel ubi re luiesceret pes ejus : reversa est ad ergo pariler : veiieruiitque ad locurn : quem osleu-
eum in arcam. Extenditque maiiuni : et apprehen- derat ei Deus. In quo editicavit altare : et desuper
sam intulit iu arcaiti. Expeclalis autem ulira sepiem ligna coraposuit. Cnraque conligasset Isaac filium
diebus aliis : rursuin diraisit colurabam ex arca. At suuin : posuit eum in allare super struem lignorura.
iila venitad eum ad vesperura : portans ramum Extenditque raanura et arripuil gladium : ut irauio-
olive viremibus foliis in ore. suo. 180 Iniellexit laret flliuni suum. Et ecce angelus Domini de celo
ergo Noequod cessassent aque super lerram. Et ape- clamavit dicens. Abraam Abraam. Qui respondit,
riens lectum arce-aspexit: viditque quod exciccas- Adsun. Dixilque ei. Non exlendas manum luam su-
set superficies terre. Locutus est auiem Dontinus per puerura : neque facias illi quicquam. Nunc co-
ad Noe dicens. Egredere de arca lu et uxor lua : el gnovi quod limeas Detim: et non pepercisti filio tuo
filii tui et uxores filiorum tiioiuui teciiin : cunctaque unigenito propter me. Levavitque Abraara oculos :
•aiiiiuaiiliaque siint apud te ex omni carne. Egressus viditque post tergum arietem inter vepres : heren-
ergo Noe: fecit ut dixerat ei' Deus. Edificavitque lem cornihus suis. Quem adsumens : oblulit holocau-
altare Doiuiuo: et lollens de cunctis pecoribus et „. 8tum pro lilio. Appellavitqtie nomen loci illius :
vo ucribus mundis : obtulit holocausta super allare. Doiniuusvidel. Uude usque hodie dicilur : in monte
Odoraiusque esl Dominusodorem suavilatis. Dotniniis videbit. Vocavit aulera Dominus Abraain
$. Aroen. secundo de celo dicens. Per roemetipsuin juravi
Dicat Diaconus. b Pro his qui variis necessilali- dicil Domitius : quia fecisti rem hanc : et non pe-
bus detenti : pasche interesse non possunt. Ficcta- percisti filio tuo unigenito propter me : benedicam
raus genua. Levate. tibi : et mulliplicabo semen luuro sicut stelias celi :
Oraiio. Deprecamur te Paier eterne omnipotens et velut arenara que est in littore maris. Possidebit
Deus pro his : qui diversis necessitatibus detenti: semen tuum portas inimicorum suorum : et benedi-
soleiiuilnle pascliali interesse non merueruni. Ut cenlur in semine tuo oinnes gentes lerre : quia obe-
quia gaudio preeiitinm sunt exsortes : raereantur disti voci mee. Reversus esl Abraara ad pueros
sanctoruni meritis adesse participes. Ut sicut passio suos : abieruuque Bersabe simul : et habitavil ibi.
unigenili filii tui Doraiiiin stri pro mulioriiin salute R). Anien.
occunit : ita el hec celebrilas antiue festivilatis : et Dicat Diaconus. e Pro Sacerdotibus ac minisiris.
preseniibiis iribuat gloriam : et abseolibus conferat Fleciaraus genun. Levale.
veniam. $ . Aincn. Per misericoidiam liiara Deus : j) ] Oralio. Sacerdoies luos Domine indue justiciam :
qui vivis ei omuia regis in secula seculoi um. et iniiiistri ttti letentur. Illos doctriuis et viie exem-
i$. Amen. plis raunifica : hos sanctitalis cultu officiique locu-
Lectio libri Genesis(e Cap. XXII). pleta : ut dum utrique a te augmenta virtutum per-
^. Deo gratias. ceperunt: sine offensione tuis 181 altaribus fa-
In illis diebus. d Loquutus est Dominus ad Ab- iiiulenlur. Sj. Chorus. Amen. Dicat Presbiler. Per
rnam dicens. Abraam Abraara. Al ille respondit. rnisericordiaratuara Deus noster : qui vivis et omnia
Adsura : Ail illi. Tolle filium luuin unigenitum qucra regis in secula seculorum.
diligis Isaac : et vade in terrain visionis : atque offe- i\ Anien.
a El revertebalur.Ita Hebr. et Arab. Iegunt. At
(Gen. vn, 1-vni, 1-25); quarla est de Ahraham
Vulg., LXX et non revertebalur.
b Pro his. InSyr.,
Orationali Gothico post quintam lec- (Gen.
xn, 1-19).
d locuius. Vii'g.., tentavit.
tionera orant pro his qui sanclm feslivitati interesse e Pro Sacerdolibus ln Orationali Gotnico ad ter-
non possunt, iuter quos aegrotos comprehendunt. tiain orationem clainat diaconus : Pro tacerdotibut
c Cap. XXII. Vers. 1-19. Lectionnno Luxoviensi et ministris Vominum.
precemur
binae lectiones prima; deficiunt; lertia est de Noe
451 MISSALE MIXTUM8EC. RlSG, B. ISIDORl. — PARS I; m
Lectio libri Exodi ( * Cap. XII), A ettuitibus ejus. Et scietit Egyptii : qtfia <ep gm
v). DOogratias. Dominus : cum gtoritiCalUsfuero iu Phafaoue ttifc
ln illis diebus. Loquulus esl Dominus ad Moyseft citrribas atque e>juiiibus ejus. Tbiletistjire Aia*feK*
etAaroii in terra iEgypii dicens. Mensis iste vobis Dotilini qUi prscedebat Castfa lSfael : abiit pftti eos.
prifftipiuft mensiutn :.primus eril ifl ittensibus anui. Ef <e*'taeo parftef eoldinna nubiS : pnfifa dimitleift
Lof|tiimini ad UiiiVSrsuracetuiii filiorum hsrael : et post ferguin. Stetifque inter caslra EgyptLorinn: et
dicetis eis. Decima rfie mensis hujus tollat tinusquiS- castra israel. Et erat fiubeS reftebrosa : ct inlurat-
qtte agnuttf per fatniliaS et doraos suas. Sin auteifi mtis «octera : ita ut ad se inviCiitntoto nociis tero-
ntiiior est nuitiei us: ttl sufficere possit ad vesceridum pore accedere non Valererit. €u/hque extendlsset
agntiin : adsumet vicinuin Sufflttqui junCUisest do- Moyses maiiuro super ihare : abstulit illud Dorainus
mui eyts : juxta iiumeruni aniraarum que sufficere ffante Vento veheinenii : ef urenfe tota nocte : et
possuiit ad Csuiii agni. Erit auteiii agnus absqne evertit in Siccura. Divisaque est aqoa : et ingressi
loaaita : mascittus nnuiculiis. Juxta quem ritum sunt fllii lsrael per mcdium raaris sicci. Erat euira
ttrtlelis et hetfum : et servabitis eufti Usque ad qUar» aifua quasi niurus: ad dexteram eorUni et levam.
laradedfflahi QiCmflicnsis huhJS. Imtnolabitque eum Fersequentesque Egyplii : ingressi siinl post eos
uttivefsa' HiultitudOuiiorum lsrael ad vesperum. El " dinnis equitalus Pharaonis : cuitus ejus et equites
sinnent d6 sanguiiie : ac ponent super utrumque pfir niediura maris. Itaqne adveiierat vigilia roalu-
pOSiem: et fnstffieffimiiiafibiis dOftiorum: in quibus tina : el ecce respiciens DoiuiiKis super castra
comctfent illuin. Et edent ttOCfeilla cafnes assas Egypliorutn : pef Coluroiiaroignis et nubis : interfe-
igrti: et azynws panes curo lacfttcis agrestibeis. Non cit exercituni eoruin : et subvertit rotas curruuui;
coittedetis ex 60 Cruduhi quid : hec coctura aqua : ferebaiiturque ih profuirdum. Dixerunl ergo Egyptii
sed assum faftlum igiii. Capnt cmn pedibus ejus et Fugiarous Israeleiii : Doiniiius enira pugnat pro eis
iiilestinis vorabilis : WCcremanebrt ex eo quicquatu contra uos. Et ai( Dorainus ad Moyseil. Extende
usqae maue. Siquid residui fneiii: igiii comljureslis, iiianiiiu sup^r mare : e( reverlaniur aque super
Sic autetn coroedefisilluiii. Renes vesiros accingetis : Egyptios : super CUrrus et equites eorura. Cumque
et calciaineiila habebetis in pedibus : lenenies bacu- extendissel Moyses iiiaiiiira contfa roare : 182 re"
los in raaiiibus : et coraedelis festinanter. b Pascha versum est primo diluculo ad priorem locuui. Fu-
eiiim Domini cst. gieulibusque Egypliis occurreruul aque : et involuit
ti. Ameft. eos Doroinus in mediis fluclibus. Reverseque sunt
Posiea dical Diachonus.c Pro unitate fidei catho- p aque : et operueruut currus et equiles cuiicli exer-
lice. Flectamus genua : levate. cittis Pharaonis : qui sequentes ingressi fuerant
Oralio. Ecclesia tua Chrisle que dilalata per uni- mare : nec unus quidero superfuil ex eis. Filii autem
versam terratn diffusa est : omnis lua gratia iu uni- Israel perrexerunt per roediuro roaris sicci: et aque
tatis gremio colligatur. Et quamvis semetipsatu in eis erant quasi pro lnuro a dexlris et a sinislris.
gentium varietate diffundal: fidei tamen divisionein Liberavilque Doroinus in die illo lsrael de niaiiu
lion senliat. Dissolve heresis scismala : que subver- Egyptioruro : et vidcruut Egyptios tuortuos super
tere cupiunt tidein : que niluntur Corruropere veri- liitus roaris. Et raaiium maguara quaiu exercueral
tatem. Ut sicut tu in celis atque in terra unus alque Doraiiius conlra eos. Timuitque populus Dorainutu:
idera dignosceris Dominus : ita tibi in unilale lidei et crediderunt Domiuo el Moysi servo ejus. Tunc
serviat cunclarum gentium populus. caulavit Moyses canticura hoc Deo : el dixit.
itj. Xraen. Tntctns. Cawlemus Dotirino: gloriose enim bono-
Leclo libri Exodi (* Cap. XIV). riflcatus est. f. Equom et ascensorera projecit in
itj. Deo gratias. niare. P. Gloriose. f. AdjtHor ei proiecl/tr roila
c Quinta progenie ascenderunl filii Israel de lerra
fuH D*omi«usin salutem. P. Gloriose. f . Hk D«as
Egypti. Dixilque Dominus ad Moysen. Quid clamas D roeus et boiiorilicabo eum : Deus patri» roei et exai-
ad rae? Dic filiis Israel ut pioticiscanlur. Tu autero tabo euro. P. Gloriose eniui hono.
elevavirgam tuara : et extende uiaiium super mare:
et divide illnd : ul gradiaiiiur iilii Israel in roedio Presequalur prOphetia ab Acolito. Sunipsil Maria
maris per siceura. Ego auteui indurabo eor Egyptio- soror Aaron prophelissa liinpanum in inanii sua : ei
rum : et persequenlur vos. El glorificabor iu Pha- exieruiil cura ea universe mulieres cum timpanis et
raone et in orani exercitu ejtis : in curribus el iu choris. Preibat aulem eas Maria dicens. Canlicum.
a Cap. XII. Vers. 1-12. In Luxoviensi septiina cura et Missale Mozarabum hac in re intercedii.
leclio est de agno pascbali (Exed. xn, 1-50). dC'ap. XIV. Vers. 14-xv, 1-12, sed plurima pra;-
>»Pascha enim. Vulg. : esl enintPttase, id est trant- terraissa sunt. In Lectionario Luxovicusi, de transi.u
itus Domini. maris, et subroerso Pharaone, septima leclio est ex
c Pro unilate. ln Oralionafi Goihico secunda oraiio Exod. xiv, 14-xv, 1.-22, non p.aucisomissis.
est pro pace Eccksiarum el quiele pepuii. In lilurgicis e Quinia progenie.Confer Genesini, xv, 1G.Saiiclus
libris laiii In nuroero quaro iu ordine harura oratio- Hieroiiymus : Quinla veio geiieratkroo egressi sunt;
lium baud exigua est varietas, mihi autem salis vi- el LXX, apud Liranura : Quinta geiieratioue.
sura notasse discrimen qiiod inler Qiationale Gothi-
453 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 454
Cautemus Domino gloriose enim honorificatus est. _i (__. Cantkum. Canlabo niiiic dilecto meo cattticuin
Diachonus dicat. Fleclamus genua. Levate. dilecle vinee me. Vinea facta est dilecto rn Cornu et
a Oratio. bPro virginibus llectentes genuate Pater in Ioco uberi. f. Et maceria circumdedi : et cir-
omnipotens Deus postularaus : ut hanc illuslrem c cumfodi et plantavi vineain Sorelh : et edificavi tur-
porlionem Christi lui: in qua maxime gaudet catho- rim in medio ejus. Hj. El torculaf fodi in ea et
lica Ecclesia : ampliori lecunditale enulrias : ut suslinui ut faceret uvas : fecitauiem spinas. f . Et
quanto plus numerosior et incarruplorum numerus nunc borao Juda : et qui babitatis fiierusalem jndt-
exstat : lanto [gaudium raatris Eccfesie augeatur. cale inter ine et vineaiii raea. f. Viftea eniro Oo-*
^. Amen. mini Sabooth lg3 domus est fsrael : etdomus Juda
LectioLibri Esaye Prophete (d Cap. II). novelium dileciuin. f . Suslinui ut facerel judiciura:
i<i. Deo gratias. fecit autetu iniquitatem : et iioti jusliciam sed cla-
Verbum Domini quod vidit Esayas filius Amos morero.
Propheta super Judain et Hierusalera. Et erit in DicatDiachonus. Pro his f qui eleroosynas faciunt.
novissirais diebus preparaitts nions : domus Domini Flectaraus genua. Levate.
in verlice montiuiu : et elevabitur super colles. Et Oratio. Deprecaraur te Domine pro bis qui miseri-
fluenl ad eum omnes gentes : et ibunl popuii inuhi 1B cordie frticlibus egentiuin subsidia conferunt: ut me-
et dicent. Venile ascendauius ad inoiitem Domiiii: reantui' ex tiac terrena dispensalione celeslem perci-
etad domumDei Jacob. El docebituos vias suas : el pere rerounerationera. Etquicquidiu usibus indigeu-
ambulabimus in serailis ejus. Quia de Syon exibit lium coiiferunt : profieiat illis ad fruetum ceiestium
lex : etverbum Domini de Hierusalem. Et judicabit premioruin. ^. Amen.
gentes : et arguet <popuios multos. Et contlabunl Lectio libri Etechielis Prophete (s Cap. XXXVII).
gladios suos in voraeres : el lanceas suas in falces. iij. Deo graiias.
Non levabit gens contra gentem gladium ': nec. exer- Facta est supsr me roauus Domkii : et eduxil me
cebuutur ultra ad prelium. Et nune ingredimini in in spirilu Doniinus. Et diinisil rae iu raedio campi :
petris : et abscondite vos in terra : a facie limoris qui ecal plenus ossibus : el circumduxit rae per ea in
Doiuini: et a gloria roajestatis ejus. Cum sttrrexerit giro. Erant autem inulla valJe super fadem caropi:
confringere terram : et incurvabitur alliludo viro- siccaque vehementer. Et dixil ad me. Fili liominis :
ruiii : et exaliabilitr Dorainus in die illa. llia etiam putasne vivent ossa ista? Et dixi. Doraine Deus tu ne>-
die Domini projiciet homo idola argenti sui : et si- sli. Et dixil ad me. Vaticinare de ossibns his : el di-
iuul-acraauri sui: que feceral sibi: ut adoraret vana _, ces eis. Ossa arida audite verbom Dei. Hec dicit De-
et nociva. Dominus autera ad judicium veniet cum Mminus Deus ossibus his. Ecce ego intromittam in vobis
senioribus populi sui : et principibus ejus. In die illa spirilum : et vivetis : el dabo super vos nervos : et
erit germen Doinini in magnificeiilia et iu gloria : et subcrescere faciam super vos carnes : et subexteu-
fructus terre sublimis : el exullatio his qui salvati dam in vobis cutem : el dabo Vobisspiriltim et vive-
fuerint de Israel. Et erit omnis qui relictus fuerit ia lis : el scielis quia ego suin Dominus. Et prophetavi
Syon :et residuus in Hierusalem sanctus vocabitur: sicut preceperat milii. Factus est autem h soranus
omuis qui scriptus est in Hierusalem. Si abluerit propheiaute roe : et ecce comraolio. Et accesseruut
Dominus sordein iiliorum Syon : et sanguinem Hie- ossa ad ossa : uuuuiquodque ad juncturani suatti. Et
rusalem laverii de medio ejus : spiritus judicii el vidi : et ecce super ea nervi et carnes ascenderunt :
spirilus ardoris. Et creabit Dominus super oiiinein et exlensa esl in eis cutis desuper : el Spiritura non
locum monlis Syon : el ubi iuvocatus est nubem per habebnnt. Et dixit ad ine. Vaiicinare ad spiritum :
diem : et furouin et splendorero ignis flaroinaniis vaticinare tili hominis : et dices ad spirilura. Hec dl-
per noctein. Super oranein eniin gloriam protectio cit DominusDeus. A qualuor venlis yenit spirilus : et
et labernaculum erit in umbraculum diei ab estu : el insufia super interfeclos islos : et revivescant. Et pro-
in securitatem et abscontionera a lurbine et plu-1 r>phetavi sicut preceperat mibi. Et ingressus iu ea spi-
via. e Tunc cantavit Esayas propheta canticuin hoc rilus : ct vixeruut. Steleruntque super pedes snos
Deo. Et dixit. itj. Aroen. exercitus grandes nimis valde : ctdixitad rae. Fifi
» Oralia. Hoc loco deficit tilulus. Lege pro virgi- fuisse, fnciunt Orationale Goihictitn, et libri
liturgici
nibus, et sane in Orationali Gothico sepiima oratio Gallicaui, quibus Solemneillud Flectamus genua Deo,
esl pro viryinibus et conlinentibus. In Sacrameuiario et illud Erigite ves, au't Levaie, omiHuntur. Scrnpu-
Bobiano, et in Missali Gallo-Golhico, quarta oratio lum auteni injicit quod diacouus bie dicat simpliciier
sirapliciter pro virginibus iuscribitur, ut, in Missali Flectamus genua et Levale, ciiin aliis iu locis dicat
Galiicano,quintd oralio. Flectite genuaDeo, et rursus Erigite vos, sed fortasse
b Pro virginibus. In bac oiatione quinta distincte aliter poenitentes, aliter tolum coetutn ttdeliuin atlo-
legimus : Pro virginibus fleclenles genua te, Pater qui nios erat.
omnipoiens,poslulamus, etc. Et supra, in oratione e Ponionem. Adde yregis.
priraa : Pro solemnlate paschati flexis genibus le, d Cap. II. Vers. 1-v, 1-8, niultis oraissis.
Pater omnipoiens,obsecramus.Et infra, orationede- e Tunc cantavit. In Vulgata non legiiur.
cima : Pro regibus smculi hujus, atque principibus f Qui eleemosinas. fn orationalt Golhico septiuia
tibi, Pater, flectenlesgenua, obsecramus, elc. Quare oraiio est pro his qui eleemosinqsfaciunt.
videtur Gotbo-Hispanos, saltem provincite Cartba- •sCap. XXX VII. lisec Leclionario Luxoviensi
ginensis, ad singulas hasce oraliones flexis genibus ociava leclio est.
orasse. Ne credam hunc roorera ubique leceplum h Somnus. Yulg., sonUus.
435 MISSALE MIXTUMSEG. REG. B. 15ID0RI. — PARS I. 456
hotiiinis ossa hec universa domus Israel est. Ipsi di' \A nis terra. " Tunc cantavit Abacuc propheia canlicum
cunt. Aruerunt ossa nostra : el periil spes noslra : hoc Deo : et dixit.
et abscisi sumus. Propterea vaticinare : et dices ad Cantkum. Domine audivi audilum tuum et tinnu :
eos. Hec dicil DominusDeus. Ecce ego aperiam lu- consideravi opera tua et expavi. f . In medio duorum
mules vestros : et educam vos dc sepulcris vestris animaliura e cognosceris : dum appropinquaveriiit
populus meus : el inducam vos in terram Israel: et anni: innotesceris. f . Deus a Libano veuiet: et san-
scietis quia ego sum Boininus. Cuin aperuero sepul- ctus a monte opaco et condenso. f. Opernil celos
era vestra : et eduxero vos de ttimulisvestris populus virtus ejus : et laudis ejus plena est terra
roeus : et dedero spiritura raeuni in vobiset dixeri- Dicat Diachonus. Pro ' Egrotis. Fleclamus genua.
tis : et requiescere vos faciam super humum ve- Levate.
slrum. Oratio. Miserere Dominehis : quos corporalis egri-
lij. Amen. ludinis valiludo involvit. Sana cunctos in uobis men-
Dicat Diaconus.Pro peregrinantibus * et navigan- tis corporisque languores : atque omnibus indulgens :
tibus. Flectamus genua. Levate solitam impertire roedelam. Ut tibi cuncli in salule
Oratio. Concede Pater omnipotens cnnclos pere- .B ministerium expleant fidei : tibique referant laudes :
lieri reduces. Et b lur- qui solus et peccata cordis emuudas : et languorem
grinanles patrie quoscumque . Amen. Per inisericordiam tuam
buleuli maris pervenit fluctus : ad traitquillilaiis re- corporum sanas. $
et omnia regis in secula seculo-
voca portum. Mereanlur in hac solenuitale utrique : Deus noster qui vivis
et terre e.xilium: et maris evadere exiiiiiin. Ut com- rum.
mune hujus leticie votum : cunciis generale sit gau- ^ . Amen.
Leclio libri Jone Prophete (s Cap. 1, IIII)
dium. $. Araen.
c £j. Deo gratias.
Leclio libri Abacuc prophele(Cap. 1). Factuui est verbum Doroini ad Jonam (iliumAma-
rtj. Deogratias. thi diceus. Surge : vade comra Ninnivem civitatera
Visio quam vidit Abacuc prophela. Usquequo Do- grandein : et predica in ea : quia ascendit malicia
mine clarao : ut non exaudies? vociferabor ad te vim ejus coraro me. Et surrexit Jonas ut fugeret in Thar-
patiens : et non salvabis ? Quare ostendisti mihi ini- sis a facie Doroini. Et descendit Joppem : el invenit
quitatem et laborem : videre predain et injusticiam navein ennlem in Tharsis : et dedit naulura ejus. Et
conlra me ? Et factum est judioium : et coniradiclio descendit in ea ut iret cum eis in Tharsis a facie Do-
potenlior. Propier hoc laceraia est lex : el non per- roini. Dominusautem misit ventuui roagnum in ina-
venil usque ad (ineinjudicium : quia impius prevalet ri : et facta est lempestas magua in mari : et navis
adversus justum. Propierea egredieiur judicium pre- periclilabatur. Conterriti sunt naule : et claraaverunt
versura. Aspicite in gentibus et videle : et admira- viri ad Doininurasuura : et raiserunt vasa que erant
mini et obslupescite : quia opus factuni est in diebus in navi in mare : ut alleviarelur ab eis. Et Jonas des-
veslris : quod nerao credel cuin narrabilur. Quia ecce cendil ad interiora navis : et dormiebnt sopore gravi.
ego suscitabo Caldeos : genlem amarani et velocero El a"ccessitad eum gubernator : et dixit ei. Quid lu
ambulantem super lutitudinem terre : ut possideant sopore dormieris ? Surge invoca Deumluura : si forte
labernacula non sua. Quia lapis de pariete clamab.t: cogitet Deus de nobis : el non perearaus. Et dixit vir
et lignuiii qnod inter juncluras edificiorumest res- ad collegara suura. Venite et mitiamus sortes : et
pondebit. Ve qui edificat civiialcin in sniiguinibus : sciarous : quare maluin boc sil nobis. El miserunt
et preparat urbem iu iniquilale. Numquid non hec a sortes : et cecidit sors super Jonam. Et dixerunl ad
Doiuiiio siint exerciiuum ? labnrabunt eniin pnpuli in etini. Indica imbis cujus causa roalum istud sii nobis?
iiiulto igui : et gentcs in vactiiiiiiet 184 ilelicieul. Quod est opus tiiiim : que terra tua : quis vel ex quo
Quia replebitur terra til cognoscantgloiiaui Domini : populo es tu ? Et dixil ad eos. Hebreus ego sura : e.t
qnasi nque operientis tnnie. Qnid prodesl scolptile : , Doniinnm Deuin celi cgo timeo : qui fecil inare et
quia sculpsil illud fractor suus -. el conflavit illud aridaui. Et liimierunt viri timore maguo : et dixe-
irnaginem falsam? Quia speravit in figmemo (iclor runt ad eum. Quid hoc fecisti? Cognoverunt ergo viri
ejus : ut faceret simulacra mula. Ve qui dicit Iigno quod a facie Dominifugerat: quia indicaveral eis. Et
expergiscere : surge lapidi jncenti. Numquidipse do- dixerunt ad etini. Quid faciemustihi : et cessabit ma-
cere poterit? Ecce iste coopertus est auro et argenlo : re a nobis? Quia raare ibat et iiitumescebat.El dixit
et oninis spiritus non est in viscoribus ejus. Dominus ad eos. Tollite me : et mittiie in mari : cl cessabit
autein in teinplo sancto suo : sileat a facie ejus om- niare a vobis. Scio enim ego quoiiiam propter roe
° El naviganlibut.In Orationali Gotbico (pag. 102), ' Egrotis. In Oralionali Gothico nulla e-l specialis
oratio deciroa est pro peregrinantibuset navigantibus, oratio pro a?grotis,(pios, otatione quinla, cum aliis
sed in oratione silelur de navigantibus complexi sunt. In Sncraraeniario Bobinno scptima
b Quoscumque.Lege ad quoscunque. est pro mgrelis. in Gallq-Gotbicoendcm pro infirmit,
e Cop. 1. Vers. 1-ni, 1-4, multis omissis. et in Gallicano pro mcjrolantibus.
ATunc cantavit. In Vulgata non legilur. s Cap. I. vers. 1,'ad finem capiiis quaiti, m-.iltis
e Cognosceris.Ita LXXel Arab.; sed
Vulg., Hebr. omissis. ln Luxoviensi Lcciionario lectio 11 este
et Syr., notum futies. prophetia Jona?, a cap. i.
457 MISSALE MIXTCMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 488
Et cum ortus fuis-
tempestas hec grandis super vos est. Et remigabanl, A.et percussit hederara : et exaruit.
viri ut reverterentur ad aridam : et non valuerunt: set Sol : precepit Dorainusvento calido et urenti et
quia mare ibat et intumescebai super eos. Et clama- pcrcussit Sol supercaput Jone : et esluabai. Et pe-
verunt viri ad Dorainum : el dixerunt. Quesumus tivit anime sue ut moreretur : et dixit. Meliusesl
Domine : ne pereamus iu animam viri isiius : et ne mihi mori: quam vivere. Et dixit Doiniuusad Jonam.
des super nos sairguineminnocentem : quia tu Domi- Putasne bene irasceris tu super hederam? Et dixit.
ne sicul voluisti fecisti. Et tulerunt Jonam : et mise- Bene irascor ego usque ad mortem. Et dixit ei Do-
runt in mari: ei sleiit mare a fervore suo et timue- minus. Tu dnles supcr bederam in qua non laborasli :
runt viri limore magno : et iramolaverunt hostias neque fecisti ut cresceret : que sub una nocte nata
Domino : et voverunt vota. Et preparavit Doroinus est: el tina nocte periit. Et ego non parcnro Ninnive
piscem grandem : uideglutirel lonam. Elerat Jonas civiiati magne : in qua sunt plusquam centum vigiuli
in veutre piscis tribus diebus : et tribus noctibus. Et miltia hominum : qui nesciunt quid sil inter dexte-
oravit Jonas ad Domiituni Deum suum de venlre pi- rani et sinistramsuam : et jumenta multn? b Sed par-
scis : etn evomuit in aridam. Et faclum est verbum cam et misereboreis : quia inagnumest nomenmeutn.
Dominiad Jonam secundo dicens : Surge et vade ad ^ . Amen.
Ninnivemcivitatem raagnam : et predica in ea predi- Dicat Diaconus. " Pro penilentibus. Flectamus ge-
caiionem : quam ego loquor ad le. Et surrexit Jonas: nua. Levate.
et abiit in Ninnivemjuxta verbura Domini.Et Ninni- Oratio. Cunctorum penitentium Pater oranipotens
ve erat civitas magna : 185 itinere trium dierum.
Et cepit Jonas introire civilatem -.itinere diei unius: suscipe flelus : el quos hactenus diabolus va.riisvi-
ciorutn sordibus inquinavit : respeclu pielatis tue pu-
61 ciamavit : et dixit. Adhuc quadraginta dies : et
ritica. Tribue cunctis preterita peccata deflere : et
Ninnive subvertetur. Et crediderunt viri Ninnivile futura non admittere. Ab illis misericordia lua pre-
in Deum: et predicaverunt jejunium. Et vestiti sunt veniente raundcntur : ab istis tua
custodiente gratia
saccis a majore usque ad minorem. Etpervenit nun- liberentur.
cius ad RegemNiunive : et surrexit de solio suo : et
esl sac- fi. Amen.
abjecit vesliraentum suum a se : et indulus
Per misericordiam luam Deus noster: qui vivis
co. Et sedit in cinere : et clamavit dicens. In Nin-
nive ex ore-Kegis et principuraejus : dicens. Homi- et omnia regis in secula seculorum. Hj. Amen.
nes et jumenla : et boves et pecora non gustent Lectio tibri Danklis Prophete (d Cap. III).
quicquam : nec pascantur : et aquain non bibant. Et P $). Deo grntias.
opemnlur saccis horainesetjumenta : et clamentad In illis diebus. NabuchodonosorRex fecit staluam
Deum in fortitudine. Et converlatur vir a via sua ma- aureara : altitudine cubilorum sexaginta : latitudine
la : el ab iniquitate queest in manibus eorum. Quis cubitorum sex. Et-statuit eam in campo Duran
pro-
scit si converlatur : et ignoscat Deus : et revertatur vincie Babylonis. Itaque Nabuchodonosor Rex misit
a furore ire sue : et non peribimus? Et vidit Deus ad congregandosSatrapes : et magistratuset judices :
opera eorura : quia conversi sunt a via sua niala. Et duces et lirannos et perfectos : omnesque principes
miserlus esi Dorainussuper maliciam : quam locutus regionum : ut convenirent ad dedicationem statue :
fueral: utfaceret eis : el non fecii. Et afflhlus est quam erexerat Nabuchodonosor Rex. Tunc congre-
Jonas alflictione magna : el iratus est. Et oravil ad gaii sunt Satrape : magistralus : el judices : et li-
Dominum : et dixit. Obsecro Domine -.numquid non ranni et optimales : qui erantin polestatibus consli-
hoc verbura est roeum : cum adbuc essera in lerra tuti : et universi principes regionum : ut convenirent
mea 1 Propter quod preocupavi: ul fugcrera in Thar- ad dedicationem staiue : quara t reserat Nabuchodo
Sis. Scio enim quia tu Deus clemens et misericors es: nosor Rex. Siabant autem in conspectu siatue quam
patiens et multe miserationis : ignoscens supcr ma- posuerat Nabuchodonosor Rex : et preco clamabat
liciain. Et nunc Domine queso : lolle aniinam meam D valeuter. Vobis dicitur populis tribus IgS et lin-
a me : quia melior est mihi mors quam vita. Et dixit guis : in hora qua audieritis sonitum tube et fisiule
Dominus. Putasne bene irasceris lu ? Et egressus est et ciibare : sambuce : et psalterii : et siinphonie :
Jonas de civitate : et sedit contra orientem civitalis. et universi generis musicorum : cadentes adorate
Et fecit sibimel uinbraculum : et sedebat subter illud statuam auream : quam constituit Nabuchodonosor
in umbra donec videret : quid acciderit civitati. Et Rex. Si quis autem non prostratus adoraverit : ea-
preparavit Doroinus Deus hederam : et ascendit su- detn hora miltetur in fornacem ignis ardentis. Post
per caput Jone : ut esset umbra super capul ejus : et hec igilur statim ut audierunt omnes populi soniiutn
protegeret eum : laboraverat enim : et lelalus est Jo- lube : fislule : et cithare : sambuce : et psallerii :
nas super hederam leticia magna. Et preparavit Do- et simphonie : et omnis generis musicorum : caden-
minus Deus vermem ascensu diluculi in crastinura : tes omnes populi et tribus el lingue adoraverunt sta-
Et evomuitin aridam. Vulgat., evomuit Jonam in oratio funditur pro poznilentibuset confitenlibus
aridam. d Cap. 111. Vers. l,ad finem capiiis, niultis in
b Sed parcam. His verbis flnis imponebalur Ie- cantico, et a vers. 25 ad 46, omissis omnihus. lu
ttioni. Lectionario Luxoviensi lectio 12 est ex cap. m Da-
Pro pcenitenlibut.In Orationali Gothico nona uielis.
, PATROL.-LXXXV. 15
m MISSALEMIXTUMSEG. REG. B. ISIDORI. -r-. PARS I. 480
.uam auream : qnam constituit Nabuchodonosor l >.sit flajpmam ignis de foroape : et fecit mtdium fors
Rex. Sialimque in ipso tempore apcedenles viri nacis quasi ventum roris flantem. Et UO.nteiigil eos>
Chaldei . accnsavcrraii Judeos. Dixeruntque Nabu- omnino ignis : nei|ue contristavit : nec quicquara.
chodoiiosor Regi. Rex in eternum vive. Tu Rex po- molestie iplulit- Tnnc ii ttes quasi ex uno ore lauda-
suisti dec.reium : ut oninis hoino qui nudierit soni- bant: et glorificahant et benedicebant Dominum de
luin tube : (islule : et cilhare : sambuce et psalterij fornace dicentes
et sirophnnie et omnis generis niusicorum : prosler- Benedktio. Bepedictus es Domine f>euspairuro no-
nat se et adoret statuain aureain. Siquis auteni non slrortiin : et iapdahilis el superexaltatus in sccttla
procrdens adoraverit : mittalur in fornacem ignis ar^ anien- f. Benedictle omoia ppera Domini pomi-
dentis. Suut autcnt viri Judei quos constituisti soper, niim : byninuni ijiciie ei superexaltaie eum in secnla
opera regionis Babylonie : Sidrac : Mieac : i?t Abde- araeii. >' Benedtcite Sacerdptes Domini Dnrainuni;
nago. Viri isti coniempseruiit Rex decrettun tuum : hyiijutiiii dicile et supeiexaltate eura in secula. f.
dcos luos non colntit: et slaiunm auream qnam Benediciic sancii et hun.iles corde Dominuin : Iivm-
erexisti non ndorant. Tunc Nabuchodonosor Rex in num dicile. P. Et. f. Beuediciie Anania : Azaria ;
furore et in ira precepit: ut adducerent SiiJr^c : Mi- et MisaelDominum. P. Hytiiiiuro.
sac : et Ahdenago. Qui confeslim adducij sun.t in 'o Prosequitur prophetia.
conspecluii) Regis. Pronunciansque Nabuchodojiosor Tunc Nabtieliodonosor Rex obstuptiil et surrexit
Bex : ait eis. Vere Sitlrac : Misac : et Abdenago : propere : et ait oplimalibus suis. iNonnetres viros
Deos meos non colilis? et statuain aureana quara misimus in roedium isnis compeditos? Qui respon-
constitui : non adoratis? Nunc eigo si estis parati : denles dixerunt Regi. Vere Rex. Respondit 187
quacumque hora audleritis sonilura tube : fistule : et ait. Ecce ego video quaiuor soluios et aiiibiilanie?
cithare : sainbuce : psalterij : et simphonie : et om- in roedio ignis : et nihil corruplionis in eis est : et
nis generis musicorum : proslernite vos et adorate species quarli sirailis filio Dei. Tunc acce^-sitNabu-
statuain auream quam feci. Quodsi non adoraveritis : chodonosor Bex ad o-tium fornacis ignis ardentis et
eadfiin hora miltemini in fornacem ignis ardentem. ait. Sidrac : Misac : et Abdenago servi Dei excelsi I
Et quis cst Deus qui eripiat vos de maiiu mea? Re- egrcdiiiiini et veniie. Statiroque egressi sunt Sidrac :
spondentes Sidrac : Misac : et Abdenago dixerunt Misac : et Abdenago de medio ignis, Et congregati
Regi. Nabiicbodonosor Rex non oporlct nos de bac Salrape : magistrains : et judices : et poteslntes Re-
re respppilere tibi. Ecpe cnim fieus noster quem co- gis : conteniplabaiitur viros illos : quoni.im nihil po-
limus : poteril eripere nos de camino ignis ardeutis: teslatis habui^sel ignis in corporibus eorum : et ca-
et de raanibus uiis o Rex liberare. Quod >sjiioluerit: " pillus capitis corum non esset adustus: et sarabela
notuni sit tibi Rex : quia Deos ttjos iiftn coliroqs: eorum non fuissent c imminuia : et odor ignis non
et staluaij] auream quam erexisti nqn adpramiis. transisset per eos. Et eruropens Nabucliodouosorait.
Tnnc Nabutbodonpsor Rex repletus esf fpfiore : et Benedictus Deus eoruin : Sidrac videlicet : Misac: et
aspecttis faciei ejiis imiiralatus est sjiper Sidrac : Abdenago : qui misil Angeluni suum : et eruit servos
Misac : el Abdenago. Et precepit ut succenderelur suos : qui credideriint in eo : el verbum Regis im-
fornax scpttiplum quam supcendi consueyerat. Et mutaverunl. Et iradiderunlcorpora sua neservirent:
viris fortissimis de exercitu suo jussjl : ut legatis et ne adorarent Denm : excepto Deo suo. A me ergo
pedibus Sidrac : Misac : et Abdenago milterent eos posittun esl hoc decretum : ut omnis populus et trir
in fornacem jgpjs ardeptem. Et coplestifn viri illi bus et lingue quecumque locuta fuerit blaspliemiani<
vincti a cupi bracjiiis spis e( liaris : el calcianientis contra Deum Sidrac : Misac : e't Abdenago dispei
ct veslibus : niissi sunt in raedium fornacis ignis reat : el domus ejus vastetur. Neiue enim est Deus
ardemis : najij jfi.ssip Regis urgebat. Fornax aulera alius : qui possit ita salvare. Tunc Rex promovit
succeiisa eraf, niniis. porro virps illos qui raiserant Sidrac : Misac: et Abdenago in provincia Babylonis*
Sidrac : Mjsac : eiAbdenago : jpterfecilflammaignis. p Nabucbodonosor Rex : omnibus populis gcnlibus et
Viri autem ij id es.t tres: Sitjrac : Mi^.ac: et Abde- lingtiis qtii babilant in universa terra : pax vobis
nago : ceeiderunt jij mfjdip caniinfl ignjs ardentis. multiplicelur. Signa et rairabilia feciiapud me Deus
Et non cessabajit qui ijuspranl pos gpccendere forna- excelsus. Placuil ergo roihi predicare signa ejus *
cepi ; b napta : stuppa : pice : ef,malleolis. Et effnn- quia roagna sunt: et mirabilia ejus : quia forlia. Ei
debatur flamma sopgr fornacoin cubUis quadraginla regnum ejus regnum sempilernum : et poiestas ejus
povcrq : et erijpjf: pf incen/lit quos reperit juxla in generalione et generaiioiieni.
fornacem de Cajdgjs. Aiigehjsauiem Pomini dgscen- i^. Amen. Diachonus dkali d Pro pace popuii
dit cuni Azaria ef sociis ejus in foroacero. Et excus- e et Regum. Fleclamus genua. Levate.
a Cmiibra.Mis. Lege cum braccissuis. est pro pqce regju_pt_,,.$l
h Napla. Lege nap/il/ia. \n JV(i§saIi>GtaJlic8|pft
qtiqrtlt
el
proe regibus pctce.
c Imininuta. Vnlg., LXX. immulala. Et Reg^rnj.Iq oqnjb.qs
11Propace..In Orationali'Gbihico ' hisce titpli? lilurgicis ad
oj-alio quarta Hispaniain et' Galliam pertinenlibus pro reg bqs
est pro prosperilale principum, ei 'tranquillitaie'tem- riproero rotjltUiadinisrogaipr. Uiide crcjtjibileg$i has
porum. lo Sacramentario Bobiano 'decima esf pfq riiirgiasjautsaitem lias' orationes, ad ea tettipor.t
pacepopuliet regum.'lii Missali•Galio-Gotliicodeciiqa peitiiiefe quibus pltires simul rege^ laiu, in Gailia,
m MISSALE MIXTUMSE£. REG. B. 1SIDQRI.— PARg J. 463
Oratio. Pro Regibus seculi hnjus alque principi- ^Sancte Seraphin. orij.
bus libi Pater (lectenles genua : obsecramus ut tri- Omnes sancli Angeli et Archangeli Dei.
buas illis moderamen juslicie : ainorem pacis : vir- Ora|g pro (iq^g.
luteui pietaiis : studium bene regende plebis. Ut in Omnes sancti bealorum spirituum orrjijipj.
correptione et reciiludine eorura : pax simul el re- jijr^te pro npbis.
quies fideliumproveniatpopulorum. Sancte Joannes Baptisla. or^-
l^. Amen. Qmnes snncti Patriarche et Prpiibctp.
0 Psallendo. Sicut cervus sitiens desiderat ad fon- 9r?ttfipro npftjg.
S^ncte Petre. p,pa.
tes aqttarum : ita desiderat anima inea ad te Deus.
S^ncie Paule. pr^.
f, Siiivit anima mea ad Deum vivuni: qtiando ve-
Andrea.
niam etapparebo ante faciem Dei. P. Ita desiderat. Sqncte fjfa.
Jacobe. fjfa.
Et prophetiis el orationibusb cum tractibus diclis : Sapcie Sancie Joannes. pra.
ordinataprocessionein clioroduo Canloresinduli cap- Sancle Thoma.
pra..
pis aWit:c reiees in manibttstenentes: incipianl d li- Sancte Jacobe. pra.
taniam in medioCruciarij Ecclesie dicendo.'
p Sanple Philippe. pp.
Kyrieleyson. Christeleison.
Sapcte Bartholomee. qra.
Kyrieleison. Christe audi nos. Mathee. ora.
Sa|;pie
Cbrisie exaudi nos. Christe defende nos. Simon. ora.
Sa.fjfte
Cbrisle parce peccatis noslris.
Sappte Thadee. ora.
Pater de celis Deus. Miserere nobis.
Sap,pte Mathia. ora.
Fili rederaplor mundi Deus. Miserere.
Sappie Barnaba. ora.
Spiritus Sancle Deus. Miserere.
Sa[]pte Luca. pya.
Sancta Trinilas unus Detis. Miserere.
Saflcte Marce. ora.
Sancte Sanctorum Deus. Miserere.
188 Omnes sancti Apnstoli et Evapggli$(e. orate.
Sancla Maria. Ora
* pro nobis. Oiiines sancli Discipuli Domini. prale.
Sancta Dei genilrix. ora. Onines saucti Innocenles. fifate.
Sancta Virgo virginum. ora. Saiicie Stephane. ora.
ffic exeat Subdittchonutcum ctuce hoc ordine. Ce- Sancie Line. ora.
roferarij cum cereis perganl coram cruce: et cereus Sancte Laurenti. ora.
paschaliscoramcereis ei serpens corqm cereo : et sic Sancle Vinpenti. ora.
pfocedqntad foulem ordinatim: ei sic steqt processio- Sancte Clemens. ora.
natiter : et canlent litaniam usque ad propicius eslo. Sancle « Eugeni. ora.
'
Sancte Michael. pra prQ qpbis. Sancie Sebastiape. pra.
Sa^ctg Gabriel. ora. Sancle Fabiane. ora.
Sancle Raphael. ora. Sancie Christophore. pra.
Sancte Cherubin. r
qra. Sancte Genefi. ora.
q\i,imin llispatii.i regnabant. Qraiio Missalis Moza- Niminim libpr isle ad Ecclesiam quamijam Palli-
raliici pro regibus smcyji hujus, atque principil?us, canam periinebat, quae5ilb Francoruni regibujjjpace
puta prpLeuba et Leovigi|dp, fiiiiditiir; sieiiim pro catholica fniehaiiir-
Recaredp et Recimiiq, pro Ch.ndn suiiilo, et Re- » Psallendo.' Ps. xu, 8. Ahsplutis Lectionibits
cessuintp prasscnt, aut pro caiholicis potiiprum canetiatur psalmus XLI; quo absoluto, clatnabntdia-
regibus, eosdern hon sinipliciier reges smculihujus, conus : Pro competeniibusfiectamm genm, et deiude
sed vel glqriosos reges, aut certe cotholicos,aul fi- Levate, et oratio Concede,f)omine, tlc, qua?, nescio
de/es,appellassent, (iiiemadmodiimincetei consecra- quo fato, loco sno piota, pag. ISiOlegitur. Exstant
tioneroganl pro gforinsisprinciptyus,et rursus pacem 0 in SacrnnietilnripRobiiqo, el Missalj Gallicauo ora-
precantur regibusfidelibifS.In OiatioualiGolhico haud lio pro cotnpeientibus,et in Gallp,Gotl(ieopro cate-
qbscttre pro imporalorihus Romanis precaniur, nam chumenis, proxime, scilicet, bapiizMinlis,el quidein
pro prosperitateprmcipum oranlfes,Be.pm rpguit ut ora|io, qu;e in Gallicauo prp cempeiemikusdicitnr,
adsit in ord nalionesua caihoticis itucibus,etknrbaras aperte alludit ad psalmuin Imnc xu, quera in
gentes refrenel, Uude etiam docemttr libnim jiqnc ad Gallia quoque caiiiatum esse ostendjt. Exstal etiara
Ecclesiani quanitlam periiiuiisse"eariiin quse in Hi— in SacraineiitaHo Geltsiano t?rali'oposl psaimum XL,
pania Romanorum' praeskiiis lenebauiur. In Missa|i quab pro proxime baptizaudis orabaut.
Gallo-Golhicoorani nl, miligaiis eprum (regum) Cuni tractibus. For.te , tractaiib.us. Jjujusmodi
menlibifs,requies^ nobis cengrega.iiptiishtiu^perseveret; breves tractatus inter opera sancti Zenotii^ Vuronen-
el rursus : (l.t iijjfcisreyn]pluo cmlesiTliberius licetit sis inveniuniur.
deservire; quibus apparei, libruin' perlinuisse ad Ec- ? Cereos.Est errortypogr.aphicus: in Missalilegitur
clesiam qua; reges panebat barbarns, et hicreiicos, cepiros, in Toleiano, sceptras.Lege scep.ira.
Burguiidos puta, ani Golhos, qui autc Recaredtira d Lilaiiiam. Rnbrica Saciaineutatis Gelasii : Inde
reguaruiil. 41 lle?n1(l)'" Mjssali Galticauo orant, procedunl ad fontescum litania.
ut retjnm iiostrorumexerciturn]ita sua virutlecorrobo- e Engeni. De saucto Eugenio episcopo Toletano
ret, ttt, per eosdem gen'libu$subd tis vet fngatit, Deo et mariyre die 15 Novembrisagit MartyrologiumRo-
vivojuijiter sereiqmtts; et in collecta eosdem reges rnanuin.
Dei [amulotappellaul: Respicefamuloslues, Domiifc, f Genesi.De sanctoGenesioArelatensiexstat missa
ai>iJ>i(sorbis tegimen et rerum habenas dedisti, elc. propria in hoc Missali.'"
y^ MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. - PARS I. Uii
Sancie * Romane. ora. i L Sancte Bernarde ora.
Bancte Blasi. ora. Omnes sancli Confessores. orate.
Sancte b Zoyle. ora. Sancta Maria Magdalena. ora.
Sancte Antonine. ora. Sancta Anna. ora.
Sancte c Saturnine. ora. Sancta Felicilas. ora.
Sahcte Georgi. ora. Sancta Perpetua. ora.
Sancte d Jusie et Pastor. ora. Sancta Agnes. ora.
Sancte Germane. ora. Sancta Cecilia. ora.
Sanete * Femande. ora. Sancla f Crislina. ora.
Omnes sancli Martyres. orate. Saiicta s Justa. ora.
Sancie Silvester. ora. Sancta Rufma. ora.
Sancte Hylari. ora. Sancta h Leocadia. ora.
Sancte Martine. ora. Saucta Eulalia. ora.
Sancte Augnstine. ora. Sancta Marina. ora.
Sancte Hiernnyme. ora. Sancta > Columba» ora.
™
ora. Sancta Barbara.
Sancte Ambrosi. ora.
Sancte Gregori. ora. Sancla Lucia. ora.
Sancie Leander. ora. Sancta Agatha. ora.
Sancte Isidore. ora. Sancla Eufemia. ora.
Sancle-lllefonse. ora. Saucla 1 Fides. ora.
Sancte Iuliane. ora. Saucle k Quiteria. ora.
Sancle Nicolae. ora. Oranes sancte virgines. orale.
Sancte Benedicte. ora. Omnes sancti el sancte Dei. orate.
Sancte Egidi. ora. Hic sileanl omnes: et Saeerdos accedat ad fontem:
' ora. et incipial benediclionemhoc ordine. l Insufflet ro
Sancte Francisce.
' ora. aqua tribut vicibutet dicat hunc exorcismum.m Exor-
Sancte Dominice.
Sancte Anioui. ora. cizo te creatura aque : per Deura Patrem omnipo-
i-
« Romane. De sancl» Romano monacho et mar- insufflationem disiincie prnascribuul Missale Mnza-
tyre Antiocheiio Missalehoc Missam babel. rnbuin, missale Gallo-Gothicuin, et Graecorum
b Zoyli. Zoylus martyr Cordubensis. _ >< Euchologiuin(Offic. bapt., Edit. Goarii, pag. 55">).
« Saturnine. Sauctus Saturninus, episc. _ Tolo- ' Golho-Hispmis insiifflaiiocuin exorcismo co<juncta
sanus et inartyr, missam propiiain babel in hoc erat (S. Isid., Orig. lib. vi, c. 19; Offic. tib. u,
Missali.
d Juste et Patlor. Fratres Complutenses martyres, cap. 20). Gallos quoqoeinsufflationemcnm exorcismo
conjunxisse oslendit MissaleGallo-Gothicuin (AT.35,
qtiibus esl inissn propria in Missalihoc. pdg. 248, col. 2, Ed Paris.). Demum MissaleAro-
e Fernande. Forte, Servande. De sanclis Germano brosianum Pamelii praescribit exorcisiiiuiu cum in-
et Servando exstnt raissa in hoc Missali. tufflaiione.
' Crislina. De sancta Christina inarlyre in Sabinis, m Exorcizo. In sanclificatione fontis adbibinini
ad lacura Veliuum, passa, exstat missa in Missali esse Exorci.-miunliiurginevetustissimae,tnm Orientis
nostro. quam Occidentis Ecciesise, probant. Pra-ier Missale
* Jusia. Justa et Ruffinasorores martyres Hispa- nostrura el EucbologiuinGracortim, Missalia Gallo-
lenses, quariiro sunt niissaeiu boc Missali. Gotliicnin, et Gallicaniiin, et Sncrnmentariura Bobia-
h Leocadia. Sancta Leocadia inarlyr, nul confessor nnm, MissaleAinbrosinnum Pamelii, Sacramentaria
Totetniia, iu carcere obiit; ejus in Missali exstat Gelasianuin, et Gregoriana, in fonte benedicendo
iiiissa. exorcismos habeni. Mosidem in Africa, (este sancto
' Columba. Sancta; Columbaj virginis et marlyris Gypriano(Epitt. 7 ad Jannarium) : Oportelergopriut
SenoneiiMSexstat in Missali propria missa. mundari, utique exorcisinis,-eJ stinclificari aquama
i Fides. Fides vtrgo et marlyr Agennensis, de tacerdote, ut possil baplismosuo peccaia hominit qui
qua Tnmaius, in Mnrtyrologio Hispano, et Baro- J5 bapiizaiur abluere; et sauctus A'inbrosius, aul certe
nius, in Marlyrologio Romano, die sexto Octobris, auctor tibri de Sacramentis (Lib. i, cap. X) scribit :
agunt. Vbi primum ingredilur tacerdos, exorcismum facit
k Quiteria. De sancta Quiteria virgine et marlyre secundum creaturam aqum, postea invocalionemel
Hispana Tamaius, io Martyrologio Hispano, et Ba- precem deferl, ut sanclificetur fons. Porro lonnul-e
ronius, in Bomano, die 22 Maii, memiueie. exorcizandi et riius diversi sunt: Gotho-Hispani pri-
1 lnsufflet. Rilus insufflandi a Christo Domino mum insiifflabant et faciebnnt signuni crucis, tum
originem ducit, qui (Joan. \\, 24), latullatem re- aquam alloquebanttir : Ezorcizo le, crealura aqum,
mittendi peccala apostolis conferens, insufflavit et etc. Aqunmquoquc Galli, in Sacrnmentatio Bobiano:
dixit: Accipiie Spiritum tanclum, quorum, elc. ln- Ezorcidio(sic)re, creaiuraaqum,eic.,el in MissaliG;>1-
sulflalio priscis fldelibus freqtienler in usu ernt, lum licano, alloqtiunlur : Exorcizgle, fons aqum perennis,
ad inalos daemones in lugara vertendos (S. Cyrill. etc. At, in Missali Gailo-Gothico, aquain simul et
Hier., catech. 22. Terlulttan., de Idolot. cap. H, poleslales tenebrarura alloquuntur : Exorcizo te,
Apoloyet.c. 33), tiim ad Spiriius sancti dona confe- creaiura aqum. Exorcizo le, omnis exercitut diuboli,
renda. Sic in Sacrameinano Gregoriano Pamelii omnis potestas adversaria, omnis umbra dmmonum,
rubrica ptaesciibit : lntufflet in aquam tribus vieibut, etc. Et, absolulo exorcisjuo, aquant ler insulflant.
et addiiur : Descendai in hane pteniiudinem (onlis In Sacramenlarlo Gelasiano deprccalori i est (oriuula
jirtus Spiritus sancti, etc. De insulflalione in fontis exorcismi : Procul ergo hinc, le jubenle, Domine,
baptisroalis benediclione silent Sacraroentaria Ge- omnis sptrilus immundus abscedal, procui lola nequi-
lasianuro, et Bobianura, et Missale Gallicanum. At tia diubolkmfraudis absistat, etc. Apud Graecosetiain
4C5 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 405
tenlem : rerumque omniura conditoretn : qui te pro A smatis tinclionem voluisti. Adsisle quesumus ad in-
generatione humani generis et per ofliciuni noslre vocalionem nominris tui. ^. Amen. Sancii 5( fica
huniilitaiis consecrare precepit: el per lesuin Chri- fontem Itunc sancii >_hficalor generis buniani. ^.
stnin Doroinuni nostruin Dei et hominis liliiiin : qui Amen. Fiat locus isle dignus : in quein Spirims san-
super te pedibus ambulavit: et se pro noslra salute ctus influat. i$. Amen. Sepelialur hic ilie Adam ve-
in le a Jiihanne baptizari oslendit : el Spiritura San- tus : resurgat novus. ^ . Aroen. Moriatur hic omne
ctum qui super eum in specie columbe in Jordane quod carnis est : resurgal oinne quod est spiritus.
apparuit: ut, excluso a le omni malo spirilus iiequi- ^. Amen. e Exuantur sordidissiniis vitiis et discisis
cie; his qui ain le vel ex te perfusi a nobis : et in criminibus amiclus : ut splendoris et iniroortaliiaiis
noraiiie trine mnjestatis baptizati fuerint. percepta tue indumenla sumantur. it|. Amen. Quicutiique in
divina gralia : in uuinero lideliiim roereantur ad- Cltristo baptizantur : induant Christum. i^.Anieii.
scribi. i.. Amen. Per misericordiain luam Detis no- Quicuraque bic renuncianl diabolo: da eis trium-
sler eie. Huiniiiate vos benediclioui. Dominus sit phare de iniindo. i^. Anicn. ' Quicumque in hoc
semper.vobiscum. iij. Et cum. loco confessus fuerit : tu eura recognoscas 189 iu
b Benedklie. c Beus qui solus babes immortalita- rcgno..ry. Anien. Sic s in bunc fontem exlinguaii-
tem : eairque ne solus possideres : nobis quoque B tur criroina : ne resurgant. B). Amen. Sic invalescant
renovata p'er Jesura naiivitaie tribuisti: cum humano aque istius beneficia : ut eterni ignis extinguantur
generi port adraissaro iransgressionein : pristineori- incendia. ^. Amen. b Mittant fontes altnribus tuis :
ginis diguitaiem reformare in melius : per d bapti- quos altaria regnis tuis eraittant. tf. Amen. Totus
(In officiobaplimatis Euchol. Goarii, pag.afio) forma celebratum (Can. 8) prohibet ne in xgritudine ba-
exorcizandi est deprecaioria. Piimum insnfflmdo in ptizati in clerum cooptentur. Certenon defueruntqui
aquam signiroi crucis faciunt, tnm orant : Conleran- de istius inodi baptisinate dubitaveiunt an validuni
tur tub .signo figurm crucis lum adcersarim cunctm fuerii necne (S. Cornelius papa, episl. ad Fabium
petetlatet. Ter diciuit. Turo : discedant a nobis aerea Anliocltenum, apud Euseb., Hist. Eccl. lib. vi, cup.
cuncta et invisibiliaidola. Gotlio-Hispanos benedictio- •43; S. Cyprianus, epist. 76, ad Magnum). Imraerilo
nem fonlis haplismalis ab exorcisino iticltoasse in- lainen, ut sanctus Cyprianus (lbid.) fuse ostemlit,
nuit sanrtus Gregorius Tnroneiisis (De,Glor. mar yr., solviique conlraria argumeiita. Et sane Ecclesia
lib. I, cap. 24), quod rubrici Missalis Mozatabnm nunqiiam censuit baptisiua. iufusa atpia, in iioiiiine
apertedocet, et sanclus Hiidefonsus (Lib. adnot. de Triiiitalis, collalum ininiis validura esse, aut iternn-
cogn.bapl., cap. 109) coiiliimnt : Accedit sacerdos duin. JVlodo,ruro iraniersione, pleruinque atitein in-
ad fontem... signaculo lignt crucis conlingit aquas... fusione aipiae, baptizanl, niiniruiii ut tenerte tn-
exorcismumapponil nequid illic laieat ex contagione'2 fautiiiii aenti et adultoruui pudori iiietius consulaiur.
tinis'rm parlis admislum... oleum infttndit... benedi- b Benedklio. Eatlein exstat in Mii-sali Gallicano
clionempreferi. Ibi aniiiiadveriendmn quod sancius (JV.25, pag. 363), ibique conteslatiofenlis inscribilur,
Ilildefonsus insufflationein oiniserit, ul in niissali et contcst itionis instar canitur. In nosiro Missuli
nosiro miiiserunt signiim crucis, sed (|uoniam insuf- instar Benedktionis recitatur in varias petiliones
flandosignum crucis fac.ebanl, satis erat alierutrura divisa.c Deus. In Missali Gallicano, DomineDeus mterne.
nominasse. Singulare est quod rubrica Missnlis
Gallo-Golhici proescribat ul ante exorcismos faciat d Baptismatis tinctionem. Missale Gallicanuin :
crucem de chrisma, nimirum ut pollice, aut digilis Reforinure in melius lam pretioso quam [elici bapli-
chiismate linil s aquam in forinam crucis signet, el, smatis munere volusti.
absolutis exorcismis, insulllctur in aquaiu, et deiude * Exuantur. Lege : Exualur sordidissimus vitih et
chrisma rursus infundani. Neque Gotbo-Hispanis discissus criminibus amicius, ut, etc. Missnle Gallica-
siugulare erat ab exorcisino ordni fontis snticlifica- IIUIII: Exuantur sordenlesviiiis el discissis criminibus
lioneui, »ic enini in l.allin liebat, ul ex Sacramen- amictus, splendoris et immorlulilatis indumtnla su-
lario Uobiauo et ex Missali lialltcano hnbeiniis, in mantur. Alltidiiiil ad ea qua: cniiliiigeb.uit bnptizan-
quo qiiidem prnmittilui' prmfatio; scd haecad siocii- dis, qui vestibus quibus anlea indun fueraiil exue-
licaiioiiemfontis stricte non p rtinel. ln Italia quoqne bnntur, ntidi in fontem roergebanlur, et de fmite
ex Itbro pruiio de Sacrnmeniis, cap. 5, inter opcra exeiniies vesie candnla iiidnehantur. SauciusCyiil-
sancti Arabrosii, ei in Africa, ex saucto Cypriano; lus Hieios. (Calech.mysl. 2, n. 2) : 0 rem admirabi^
epist. 7, foniis consecrationein ab exorcisuiis iuci- j) tem ! nudi luistis coram eculis omnium, nec pudore
ptebant. S°d in hac re dtversa erat Ecclesiarum taugebamini.Saucius Zeno, episc. Veroueusis \Tr.
disciplina, in qiiibusdain Gallix- locis, ul ex Missali 7>5,quw.esl invilalio ad fonlem), pr<xiine bapl>zan-
GaPo-G>thico collgere licet(jV. 56), fons priinum dos alioquetis : ln [ontem quidem nudi, iuquil, di-
beiiedicebatiir, deimie exoiei-uii tiebaut, pnst exor- mergimini, sed mlherea veste vesiiii mox cundtdati
cistuos clirisina fuiui infundebaiur. At Romse, ut surgelis, quam qui non pollueril regna cmlesliaposii-
esi iu Sacraitiinlariis Gelasinno el Giegorianis, et debii.
Constan inopoli, ut est in officio sancli bapiisinalis ' Quicunqite in hoc loco. Fortasse : Qukunque te
Eucb. (Pi-g. 653), exorcisraos faciebanl cuca ine- in Itoc loco confessus fueril. Miss. Gatl. : Qnicun-
dititn consecrattoiiis fonlis, quud etinro in Auibro- que te in hoc loco invocaveril, lu eum cognoscas in
siano Paroeliiobservare licei.
0 ln level ex te peifusi. Forte, in te mersi, vel ex regno.
K/n hunc fontem. Lege in hec fenle, ul in Galli-
le perfusi. Dupliceui baplizaudi iiiodiini indigitat, catio.
aliuiii ininiergen « aquis, aliuin infundendo aquis : h Mittant fontes. Hinc corrigiiur textns Missalis
ritus iniiiiergendi apnd antiquos roagis in uu erat, Gallicaui, milte fontis allaribus. Alludit ad morem
eosque, qui iipiisinum nqua tnfusa consecuti eraut veterum , qui neophvtos e baptisteiiii in basilic.tui
superlusos, giabatarios, el clinicos appeliahant ve- introduclos seoisim a coetu lidelintii, Circ.i ali,<i-
teres, couiemptiis causa; lios coucitiuin NeuCcsa- collocabanl. Sanctus Araurosius, de iis qui u.ijsi.
rieuse (Can. 12) ad pre>by,leralusdigniialem prorao- iniiian., cap. 8 : His ubluia plebs, dives itwyntbus
vere vetat, conciliura vero' Parisiense anno 829 ad Chrisii conlendit atluria, el sanctus Paulinus,
46T MISSALE MIXTBMSEd. REG. B. ISIDORI. — JPAKSI. 4«jj
hic borror mortis a intfercidat. fl. Ameti. Quiciim- J1 Siguo te sacratisSime fonsilllfctiorieSftcrlcliri^itiatfs!
que hic se slbi ncgaVerit : te lucflfaClat.ll: Aiiten. in noroinePatris et Filli et SpirituS siiricii ffegnatitl3
Quicumque hie tuus esse cefieHt: tiins eSSfenntt de- Dei in secllla secnlorum. ^. Ahlen;
sinat. $. Ainen. Ut per iiiiiiisterluiti tiosiHim tibl Dicat Presbjjter. Domihus sit seinpef vbbiscutc.,
consecraius : etefnis ad te vifttttibus : etertils pfe- i^. Et ciim spiriiu.
miis consfecrcluh <$. ftmeh. >PertiilSferifcbHliam ifl- h Or'iii'6. Abjebii ei, iiumiies licet vitiofuni labe
sius Dei nosiri qui est benetiictus : et vivit felttmfiia sbfdentes : te Patef Domihe giorie : te Denni cniiii-
regit iii seciila seculoruhi: %; ftttieti: DomlntlS sit poieiiifeiii deprecaiiiuf : pro tua miseralione adestc
semper vobiscum. ^: Et curii spiMllt lUo. benignus. tii libeiis adspiratbf : ut bas simplices
Oremtis. aqiias tiia salictifichtioiie beneijtdicas : et ex tuis
Vraiio. Te iJ^i-gfcartidriJtfffiiifeSancte i>aief eter- sedibus Aiigeliiintuuin sancluni dirigas : qiii eas san-
life bmnipoteiis liBti^: qni iiitonas super aqiias : lit ciiijificet: iii qui iii liio et ih Jesii Cliristo filio iiio
exUlteht desleliii jbrdatiis. * El vbx liia jirepafet et Spifiiii Sahcto in Tfiiiitatis noinihe in liac (iuenta
cfcdrds: ut liaMIaifiidnl iJenedibns£ ad gratinin. E't descendeiint: in quo saitclilicato i>leochristue hiixtb
perfusi ratinili iiil ifdva resiitilnhtur ° infaiilia : ut , et aijue beiietliciibhe pefpeluiiaiis conliriuali : a cuu-
rbliiissis Sbriiibufettelicti3rii'ni: participes flanl vite clil iiitindi viliis repiirgeniuf: et in boc tavacrb
etferrifefet regill cfeloHittt.i|. Aiiien. e Et dntequain saiicto remissionem peccatoriiin suscipiant: ei salu-
Chfismdei biiiitApbh&iiHtrtfi fonle : einnei qiii cdusa tem cdhsequahltir eierhnih. i^. Ainen. Per niisc-i-
devotiOnisvbiieririt atctyi% aquam benedictdmA'efonte cOrdiam tiiaiii iieus iiosier etc. Doniinussit semper
ad aspergendum in domibus suis : sumanl secundum vobiscum. nj. El cum. El beuediclio Dei Palris oin-
decreluni JlJeifcafjdfiPdpe. ' Deinde effundetclirisma nipotentis el t^iiii et Spirinis Saiicti descendat siiper
€t oleum s super vasculum in modum crucit el dieat. isluin fontem. Et peracla benediciionefonlis:' bapti-
aiireiur ad bcccveiba Pax Dominisitsempervobiscum, post Sanclitf prpprio titulo ab iUathne, aul ab im.mo-
at niodb, el ab aliquoi saiculis, in missa Romanaora- latjoue distingiiilur. Illatio sive proalatio in omnibus
tirt Domine Jesu Chrisie, qui dixisli apostolis luis liturgiis exslai; al in liturgiis Orientaliuin cl Graaco-
'paceiftmeam relinquovobis,etc, pacis oscnlo prse- D rum proprio liiulo caret. Goarius (In not. adEuchol.,
niiUi Solet (Georg., de Lilurg. Rom. pont. lom. 1)1, pag. 135) opinatur eani oralionemvefemiuisdenomi-
lib. iv,cap. 1(5,pag. 139). nari; at certe in lilurgiis a viro erudito KusebioRe-
» tniatio. ApudColbo-Hispanosinklio, aulillalio, naudotio editis oratio vetaminisali bac quain praafa-
cbhSlaiilferdicitwr ea prolixa oratio quaeiu liturgia tionem diciiiius distingnilur. Est prafatio oralio ait-
Rdmana, et iit Ambrosiana.,prmfalio appellatur, in i.iquissima,cl baud iininerilo ad aposiolorum ajiateni
litUrgiis Galiicanis coniestatio, aut immolatiomissa;. referenda. A solemni formula sursum corda incipii,
SaiiclusIsiflorus (VeOff. eccl., lib. i, c. 15) : Quinia et solemniacclamationeSanctusatque Osannaproprie
braiio inferlar ILI.ATIO in tanciificalioneoblutionis, in lerminatur. In Missalinoslro el iu libris Galiicanis,
iqtmeliamad Deiimdem teireslrium ereatiira virlutum singulseniissseproprjam illaiionem babent. Mosidem
xtielcslfumttnhertitas provocatur,el Osanna in excelsis in Africaolim vigebat, ut ex Concilio Milevitan.o
tanlatur. Illaiionem sanctus Isidurus ad orationem (Cau. 12) eruitur, ei etiam Romse, ut ex Sacramen-
jiost pridie, sive, wt ille lo^|«'iiur, ad confirmationem iario sancii Leonis et Gelasiano colligifur, quarenec
'sflCTflmeWtextefldit, ati|ue adep complectitur etiam fides habenila est supposiiitiie Pelagii 11epistolse ad
'oTaiiPnernposl Sehrtus., et consecrationem, et hinc episcopos Gerpianiaj, quaeapud Graliauum (l)e Con-
fortasse a Gallis d.ictaest immolalio,quia ea oratio secr., dist. 1, c. Invenimus, 82')<jelasioiribuitur, qua
verba instiU8'tionis'€hrislihabet, quibus iranssnbstan- . viilgatusnovemprsefationumnumerus siatuiinr. Vide
tlaiitur elemenla, et sacrificiuiuimuuolatur.Attaincii Georgiuni{De.Litur. Rom. pont. lom.ili, dissert. 2,
%»wm *iostro=Missali ^uam in Jibris Gallicanjs oraiio ».5j.
599 MiSSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I, 510
Ad ordtionemDominicam. A lis ejus. Qui habet aufcm audial : quid spirilus dicat
Ecce Jesu boue qui nos Patri tuo per sanguinem Ecclesiis. u). Amen.
tuum recoiiciliasli : pro nobis paliendo innocens bical Presbyter. Dominus sit semper vobiseuiu.
crucem : et solus inventus inter mortuos liber: K). Et cum.
twira -sicut ipse docuisti Deitatis natura: ncslrum 8 Psallendo. Domihus memor fuit nostri. P. Et
adoptionis gratia Patrem poscenles : affectu quo benedixit nobis. f . Beiiedixit domum Israel : liene-
possuinus imploramus :"ut resurgenles a malorum dixit et domum Aaron. fienedixil omnes limentes
noslrorum sepnlcris : a tuis Cbriste non recedamus Dominum: pusillis cum magnis. P. Et.
Testigiisproclamantes e terris. Pater noster qui es bicat Presbyter. Silentium facite.
in cefis. Leclio libri Actuum Apostolorum(e Cap. III.)
Dicat Presbyler. Vicit leo. Triowsrftcibus.Vt in die f}. Deo gratias.
Resurrectioms.Folio 198. In iliisdiebus : ait Petrus ad plebem. Penilemini
Dicat Presbyter. Ilumiliate vos nenedictioni. Do- igitur et conveitimini ut deleantur vestra peccala, Et
tttinus sit semper vobiscum. i$. Et ctim. cum venerint tempca refrlgerii a conspeclu Domi-
Benedictio.Cbristus Dominus ac redemptor vesf.er " ni : etmiserit eum qui predicatus est vobisDominuiu
soluiis doloribus ioferni ; surrexit lesmn Cbristum : qUem oporlet celum suseiperb
qui poteolialiier
a niortuis; liberosae solutos vos clficiat a peccatis. usque in tempus restitutionis omniuin : que locutus
Dominus per os Sanctorum suorum a seculo pro-
n). Amen. Quique sui corporis slatura lerruit: re- est f
surrecturus custodes : resurrectione sua muuificet pbetaruui. Moyses quidem dixit ad patres nostros.
veneranles. R). Ainen. Ut et bic vos precio sui san- ©jiia prophetam vobis suscitabit Dominus Deus ve-
ster: de fratribus vestris tanquam nie «Ipsuin audi"
guinis dignos efficiat : et tiliime resurreclionis tem-
le : juxtaomnia quecumque locutus fuerit vobls.
pore glorilicandos ailollat, u). Amen. Per miseri-
cordiam ipsius Dej nostri qui est bunedictus '. et Erii autem omnis anima que non audierit prbplietain
vivit et oinnia regit in secnla seculorum. u). Amen. illum : exlerminabitur de plebe. Et omnes prophete
Dominus sil semper vobiscum. j^ . Et cuo). a Sainnele et deinceps : qui loculi sunt et adnuncia*
Adaccedenles.Gaudete popuii, verunt dies istos. Vos estis filii proplielarum et te-
Com. Refecli Clirisli cprpore, stamenti : quPd disposuit Deus ad palres vestros
dicens ad Abraam. tn semine tuo benedicentur
Quere in vigilia Resurrectionis.Folio 193.
Oralio. JExpIelisDomine: omucs familie terre. Vobis primum Deus suscitavit
:
Quere in die Resur, Fol. 198. i_ fiiium suum : misit eum benedicenlem vobis ut
convertat se unusquisque a nequicia sua. lij. Amen.
FERIA SEXTA PASCHE Lectio Sancli Evangelii secundum,Johannem
Ad Mhsam Offtcium. (^Cap.XXl).
Dicile in nationibus. Quere in secundo dte Pasche. lllo in tempote. Dominus noster Jesus Christus
Fot. 108. TJOSteaquamresurrexit a morluis : manifeslavil se
Oratio. Te excelsa laus. Quere in die Resurrectio- discipulis suis ad marfe Tiberiadis. Manifestavit se
ws. Vol. 194. aulem sic. Erant simul Symon Pelrus et Thomas qui
ApocalipshJohamis Aposloli(a Cap. 111). dicitur Didimus : et Nalbauael qui erat a Cana Gali-
ti,. Deo gratias. lee : et filii Zebedei : etaliiex discipulis ejus duo.
Angelo Sardis Ecclesie scribe. Hec dicit qui habet Dicit eis Symon Petrus. Vado piscari. Dicunt ei.
Scptem spiritus Dei : et seplem sleilas. Scio opera Venimus: et nos tecum. Et exierunt : et ascende-
tua quia nomen babes 211 QU0(Iv'vas : el mbrluus Tunt "mnavem : et illa ivocle nihil ceperunt. Mane
es. Esto vigilans et conlirma in te cetera : que mo- autem jam facto : stctit Jesus in lillore : uon tanien
ritura erant. Non enim *>inveni opera tua plena fognoverunt discipuli quia Jesus esset. Dicil ergo
coram Bomino meo. In mente ergo habe qualiter jj eis Jesns. Pueri numquid pulmenlarium habelis ?
* hec ceperis et audieris : et serva : et penitenliam Respbnderunt ei. Non. Dicit eis. Mittile in dexiernm
age. Si ergo non vigilaveris veniam tanquam fur : navigii rete : et invenieiis. Miserunt ergo rete. Et
ei nescies qua hora vemam ad te. Sed babes pauca non valubant illud trabere a multitudine piscium.
nomina in Sardis : qui non inquinaverunl vestem Dicit ergo discipuius ille quem diligebat Jesus Pelro.
suam : et ambulabunt mecum in albis quia digni Dominusest. Symon Petrus cum audisset quia Do-
sjiut. Qui vixeril sic : vestietur vestimentis albis: minus esl : lunica succinxit se : erat enim nudus : et
et non delebo nomen ejus de libro vite. Et confite- misit se in mare. Alii autem discipuli navigio vene-
bor nomen ejus coram Patre meo : et coram Auije- runt. Non enim longe eral a terra : sed quasi cubitis
* Cap. III. Vers i-7. In Luxoviensi legitur ex viensi, Act. v, 17-41.
Apocalypsi, xix, 5-16. •~f Ad patres noslros. In Graeco : Moses quidem ad
t>lnveni. Ita in Grseco et in Primasio. Vulgalalegil paires dixit. Desunt in Vulgata.
isivenio. s Ipsum audite. Itft Svr.; Vulg. et Gr., ipsum au-
c Haic eeperis. Vtiig., acceptris. dieiis.
«1PsaUenio. Ps. cxm, 12. f . ibid., 1.3. b Cap. XXI. Vers. 1-15. In Ltfjwieiisl, Joitn. xx,
e Cap. 111. Yers. 19, ad fitteni eapilis. in Luxo- 11-18,
•Ml MISSAI.E MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. K12
ducenlis trahentes rete piscium. Ut ergo descende- A hoc die tam pro conditione humani generis : quain
runt in terram : viderunt prunas positas et piscem pro redemptione : hanc tibi afferimus victimani sa-
superppsilum : et pancm. Dicit eis Jesiis. Affertede crificij singularis : in quo ipse pro nostra salute li-
piscibus ques prendidislis nunc. Ascendil Symon gno confixus es crucis. Aceto potaris: laneea latere
Petrus : et traxit rete in terram plenum magniim perfoderis : Inferna moriens penetrans : resurgendo
piscibus : centum quinquaginta tribus. Et cum lanti spolians. Pro quibus mysteriis ac miraculis buuc
essent non est scissum rete. Dicit eis Jesus. Venite diein apud luam clemenliam sacrificiis commendan-
prandele : et nemo audehat discumbentium interro- tes: petimus a te redemptore pio et Dominn : ut
gare emn : tu quis es: scientes quia Dominus est. hodierni mysterii recordatus: spolians nos veterem
Et veriit Jesus : etaccepitjjanem et dabat eis et pi- hominem cum actibus suis : induas illum qui secun-
scem similiter. Hoc jam terlio manifestalus est Je- dum Dominum creatus est in justicia et sanctitate
sus discipulis suis : cum surrexisset a mortuis. verilatis. Decidant a nobis carnalium libitus volupta-
n). Amen. tum : et intereant extincte passiones varie viciorum.
Dicat Presbiter. Dominus sit semper vobiscum. Qui nobis te dedisti esse in munere : non nossinas
R). Et cuin. nobis ipsis esse ulterius in dolore. Ut in novitate vite
» Lauda. Alleluja. f. Memente neslri Dpiuinein B * atnbulantes : sicuttuo redempti sumus ex
sanguine:
beneplacitp populi tui: visila nos Deus in salutem. ita cruci tue adfixi perenniter: et perditionis dein-
P. Alleluja. ceps respuamus errorem : et concesse dignitatis re-
b Sacrificium. Isti sunt dies festi Domino
alleluja: tineamus absque crimine libertalem.
et hecsancta vocabitis. P. In tempnribus suis 212 RespondealChorut. Amen.
alleluja alleluja. f. Possidebitis terram vestram Posl nomina. Oratio. Redemplio nostra el salus
dicit Dominus: et ego dabo vobis eam in possessio- Christe Domine Deus : qui pro nostris moriens pec-
nem : terram manantem lac et mel. P.\n tempo- catis : resurrexisti pro justificationibus nostris : lu
ribus. resurrectionis tue celebritale letantibus occurre be-
Mista. Procellosum mare fluctuantis seculi fratres nignus. Morte tua redemptos tuis semper facilo in-
cbarissimi transeuntes : lignum crucis fiducialiter lierere vestigiis: tuis perenniterque inservire pre-
ascendamus : et secundis Sancti Spirilus flatibus: ceptis. Ut sicut tecum baptismate consepulti exul-
vela fidei committamus. Super Iittus namque Cbri- tant: ila se tibi opere placituros exhibeant. Virtus
stus assislens gloriosain sine macula Ecclesiam figu- quoque illa divinitatis : que olim le carne uiorietile
ravit: quando magnis piscibus indisruptum rete . novo inferis effulsit ex lutnine : nunc defunctis te
^
complevit. Neca parte dextera jussit deviare navi- opilulante promicet ad quietem. Quo paschalium
gium : quod tunc splorum bonorum portendebat in- gaudiorum a te hac oblalione suscepta : et vivi
diciuui. Subsequamur igitur sacramenti ammirabilis resurgant a vitiis : et defunctie eruanlur a penis.
veritatem diligentes : ac tenentes principaliter uni- Respondeat Chorus. Araen.
latem. Nullusad c scismata nephanda prosiliat: vel A\d pacem. Oratio. Ad viventis Jesus sepulcrum :
dominica retia : nec dum liltori presentalur abrum- volp hilari ccncurrentes: el Cbristi resnrgeniis lin-
pat. Ut connumerali inter d mysticos pisces : cibus, teamina contemplantes : obsecramus benignissime
esse Doniini : qui nos ex profundo est dignatus erue- Pater omnipolens Deus : ut dum tanta solennitatis
re : mereamur : et specialiter membra ejus effeclii mysteria celebramus : nihil in nobis adversilatis
sacrificiis salutaribus expiemur. eveniat: nihil tristicie aut calamitatis occurrat. Sed
Respondeal Chorus. Amen. cunctos fideles ob dierum pascbalium fesia jucundi-
Aliaoratio. Ecce Jesu medialor Dei el hominumi las eterna possideat: eorum quoque suffraganlibus
Christe redemptor ac Domine : hominem illum quemi meritis qui cum unico filio tuo vivi meruerunt sur-
cum Patre : et Sanclo Spiritu unus Deus sexto dies gere de sepulcris : concordia in ncvis vigeat charita-
ad tuam condidisti speciem : sexla demum etate perDj tis: ut hoc sacrificiura laudis placabili pieiaio susci-
assumptam visitans carnem : reformationem mentis pialur e manibus ncstris.
cidem tribuisti : per evangelij veritatem. Proinde RespondeatChorus. Amen.
n Lauda. Ps. cv, 4. ul loquitur Oplalus (Lib. vi eonlra Parmenionem),per
b Sacrificium. Ex verbis Scriptura; hiuc inde col- singulas lilterat turbam sanctorumnominumcontinet.
leclis. Est enim composita ex inilialibus liiieris harum vo-
c Schitmata. Alludil forte ad scbisma Gregoriii cum : ,i«<roOj X/OKTTOJ 8to0 Ttoj 2wr3/>,Jetut Chrittut
BaHici.aut potius ad illud quod sedente Innocentio 1[ Dei Filius Salvator. Eadem ferme apud sanctum Au-
in Hispania vigebat, de quo sanclus Innocentiusi gustinum (De Civil. Dei, lib. xv.m, cap. 23) leguntur.
(Epist. 3) scribit ad episcopos synodi Toletanoe. Demum ab hoc pisce baptislerium piseina dicebatur.
•*Mytticot piscet. Et Chrisliani pisces, et Cbristus; c Eruanlur. Fuit paucorum opinio, animas fidelium
piscis a primsevislidelibus appeilabantur : utrumqnei quaepurgalorium attigerant nou uisi die extremi ju-
leviier, more suo, complexus est Tertullianus (Lib. ii dicii posnisexpialoriis landem eximendas esse. Iidem
de Bapt., cap 1): At not pitciculi tecundum 1X8TN [ aiebant, poenas expiatorias sine ulla imniinulione,
nottrum Jesum Chritlum in aqua nascimur, nec aliter easdera constanter, ad extremum diem perdurare,
quam in uqua permanendotalvi tumut. Unde in mo- atque adeo frustra esse 'orare pro defunctis. His
numenlis Christianorum aliquanUopiscis insculpilur aperte contradicit Missale nostrum, seu polius fides
et aliquando vox Grsecaixerc scalpro aralur, quse,, Ecclesiie Gotbo-Hispan».
813 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 514
lnlatio. Dignum et justum est: sancluin et salula- A rat restitutum. Propter quod ei cum Patre el Spiritu
rc est: nos te gloriosissime Pater Domini noslri Sancto reguanti. Omnes Angeli et Archaugeli non
Jesu Christi: inenarrabilibus 213 triumphis atlol- cessant clamare : ita dicentes.
lere : completisque erga nos promissorum suorum I^. Chorut. Sanclus. Sanctus. Sanctus.
beneficiis in quantum se mens parvulorum : te 1 Pott Sarictut. Vere gloriosus : et admirabilis Do-
inspiratite repleri senserit: propensius conlaudare. minus noster Jesus Chrislus filitls luus. Qui plasma-
Ut cui plus dimissum est: amplius diligat: et po- tis sui previdens miseratus occasum : captivum bo-
liora jarn federa accumulet : qui tanta necdum cre- minem a destinata moriis sentenlia compassus exe-
denli donavit. Postquam igitur Verbum caro factum: mit. Formam accipiens servi: contubernium carnis
ct babitavit in nobis : fecilque prius cuncta que assumpsit: ne operis ratio suo morerelur auclori.
docuit: perfectum divihis operibusvirum necessarie Ipse quippe homiuem dignatus induit: bumiliatus
nobis : sibique voluntarie tradidil passioni. Ut erexit: traditus redemit: crucifuus absolvit. Inno-
quemadmodum mundo huic predicalionis sue clari- vavit resurgens: consecravit ascendens. Christus
late effulserat: ne errorum inretitus tenebris fluclua- Dominus ac redemplor eternus.
ret : ila etiam infernali carcere mancipatis sua Post pridie. Oralio. e Deus Paler oninipolens qui
resolvendis descensione succurreret. a Neque re- B misisti unigenilum luuin non liabenlem peccatum :
gnum usque in finem seculi dilataret. Et spolia que pro nobis peccatum factus est pro delicto tolius muu-
quondampredo attraxerat fraudulenlus : ad celos di: eum tibi offerimuset in verum sacrificium pro-
securn reveheret innocens crucifixus. Et liberaret piciatus benediceudum assume : et celestis sanctifi-
virlule justicie : quos humilitatis sue redemerat cationis aspargito largitale. Quo ex hoc sumenles :
passione. Emisso itaque spiritu : et paternis : ut redemptionis nostre in his diebus celebrantes myste-
scriptura est : manibus commendato : hospitium rium : et operibus sepeliamur mortiferis : et actibus
divinitatis immense : quem virginea conceparant resurgamus perpetue sanctitatis.
atque ediderant viscera : virgo interim sepultura Retpondeat Chorut. Amen.
suscepit. Sed mansit illic nihilominus incorruptus : Ad orationem Dominicam.
quia non fuerat ex Adamnati seminis corrupiione Redemptos primitus Domine quos occisi Redem-
conceptus. Judeis quoque petentibus cuslodes monu- ploris sanguis innocens comparavit: nunc propicius
mento'deputantur a Preside : quorum teslimonio et visila: quos anniversaria resurreclionisejus solennilas
fides lirmaretur credenlium : et confunderetur im- congregavit. Repleamur universi benediciioue dulce-
pietas perfidorum. Quid enim illi obesse potuit _ dinis : liberati de molestia sernpiterne formidinis.
huniana custodia : cui et dum requiesceret celeste Ut cum Christo resurgentes peccatis omnibus erua-
vigilavit excubium? et cum resurgeret: Deus inerat mur : et futura 214 gaudia consequamur procla-
Verbum. Quod iirimaculate anime inseparabiliter mantes e terris. Pater nosler.
copulatunih adiit: exterruit: subjecit: et doinuit : Dicat Presbyler Vicit leo. iribus vicibus: modout
et vinxit cunctas hujus aeris in lacu novissimo po- in die Returrectionit. fol. 198.
testates. lllic mors habelala contremuit seseque Postea dicat Presbyter. Humiliate vos benedictio-
c perentam acrius : quam stimulaverat sensil. Que- ni. Dominus sit semper vobiscum. R). El cum.
que se bumani generis dominam letitabat: ancillam Benediclio. Chrislus Dei filius : qui sua vos rede-
mox crucis d affectam Christo triumphante lugebat. mit morte : sue vos Resurrectionis celebritate san-
Fracta est confesiimvirtus seva carnilicum : et ad clificet. is. Amen. Quique pro salule mundi amaro
nihilum redacla est: exhausla e crassatio cruento- potatus est poculo : passiouis ac Resurrectionis sue
rum. Inclinala est harum tenebrarum Chrisli humi- vos innnvet sacramento. ^ . Amen. Ut Resurrectio-
litate superbia : et diabolica malicia divini agni est nem ejus cum Maria vel celeris discipulis veraciler
simplicitate reslinta. Amisil e manibus subito : quod predicantes : ad bealam vitam perveniatis indemne».
se crudelissimus hostis credebat perpetim possessu- «* ^ . Amen. Per misericordiam ipsius Dei nostri elc
rum : cernens humanum genus per hominem Deum Dominus sit semper vobiscum. n). El cum.
paradiso : unde prevaricatione Ade eliminatum fue- Ad accedentes. Gaudete populi.
Neque rtgnum. Lege ne Satanai regnum. nyma quidem, sed quoeorationi pott Sanclut Gallo-
b Adiit. Lege inferna adiit. rum et Gotlio-Hispanorum correspondel. In lilurgiis
e Perentam. Fcrte pereunlem.^ Gallorum oratio post Sanctus frequenter de'ficii,at in
d Affectam.Lege effectam. Missali nostro in omnibus missis invenilur post San-
e Crassalio. Lege gratsalio. ctus peculiaris, qua frequenter de sacrilicio fit men-
1 Pott Sancttu. Absoluto hymno triumphali sub- tio; non raro orant pro elementis consecrandis, quod
jungitur oratio quae, ex re ipsa nomen sortita, in no- eliam in libris Gallorum et in lilurgiis Orienlalium
stro Missali,etin libr-islilurgicis Galloruin constan- observare licet. Est autem nonnunquam admodum
ter pott Sanctus appellalur, diversa autem est pro brevis, aliquamlo eliam oratio satis prolixa.
missarum varietale. Frequenter inchoatur Vere San- « Deus pater. Omissa voce misisti, lego Deut Pater
clut, el desinit in oralione Adetto, aut potius in ipsa omnipolentqui Unigenitumtuumnon et liabenlempecca-
verba consecratoriaelemcnlorum. In liiurgia Romana tum, ted pro nobit peccatumfactum pro aelicto lo-
prsefalionemexcipitcanon; atiu omnibus Grsecorum, liut mundi, tibi in verum sacrificium offerri voluitti,
Orientaliumet yEgypliorum, lilurgiis imer prmfatio- eum tibi pr.opitiatusbenedicendumassume, el cxlettis
nein et verba instilutionis Clirisli mediat oratio, ano- sanctificalionisaspergito largiiatet etc.
JIS MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 510
Com. Kefecti Chrisli corpbre. JV esl deserta : et surgens abiil. Et ecce vir Etbiops
ttequire in vigilia Resurrectionisfolio 193. Ora- eunuchus poteus Candacis Reyine Elbiopum : qui
lio. Expletis Domine. Require in die Returreclionis. erat super omnes gazas ejus veneral adorare in Ilie-
fol. 198 rusalem et reverlebatur sedens super currum suum :
« SABBATOPASCIiE. legensque propbetain Esayam. Dixitautem spiritus
Ad Mitsam Qfftcium. Philippo. Accede et adjunge le ad currum istum.
Bicite ih nationibus. Require reiro in 11. (eria Accurrens atitem Philippus audivil illum legenlem
Patlke. Ofalib Te excelsa laus. Require in die Esayam prophelain. Exdixit. Putas ne inlelligis que
ResurreciioniiDbmini. folio 194. legis? Qui ait. Et quomodo possum : si non aliquis
ApotdlipsisJoannis*Aposioli(b Cap. lli). ostenderit mihi i has scripluras? Rogavit que Phi-
^. Deo gralias. lippum ut ascenderel secum. Locus autera scripture
Ahgelb c LaoditeEccIesie scribe.aIIec dicit lestis quem legebat eral hic. Tanquam ovis ad occisionem
fideliset verus: qui est principitimcreatut-eDei. Scio ductus est: et sicut agnus ccram londente se sine
e
opera tua: quia neque frigidus es : neque calidus. voce : sic non aperuit os suum : in humililale iudi-
Sed quia tepidus es : iieqiie frigidus es: neqiie cali- ciuni ejus sublatum est. Generationem autem illius
dus es. Incipiahi te c ejicere ex ore meb : quia dicis .8 quis enarrabit? Quoniam tolletur a lerra vita ejus.
quia dives sufri ef locupleiafus: et hullius egeo : et Hespondens autem eunuchus dixit. Obsecro le de
nescis quia tti es niiser e( miserabilis: et pauper et quo propbela bec dicit? De se an de alio? Aperiens
cecus el riudus. Suadeb tibi jain emere a me aurum autem Philippus os suum : et incipiens ab scriplura
ignitum prbbaiiinl: iit loctiplex fias : et vestimeniis isia : evangelizavit iiii Jesum. Cum autein iter fa-
albis induaris. Ei non appareat cohfusio nuditatis cerent : venerunt ad quoddam stagnum. Et ait eu-
tue. Et collirip ihtinge pciilbs tubs : ut videas. Egb nuchus Pliilippo. Ecce aqua : quid est : quod pro-
quos amo : arguo et caSfigb. Emiilafe ergo et peni- hibet ilie k bapiizare ? Dixit autem Philippus. Si
tentiam age. Ecce sto ad ostiiim : et pulso. Siquis creilis ex l totis precordiis luis licet: et respondens
audierit vocem meam : et a^efueril jaritiarii : inirbi- dixit. Credo filium Dei esse Jesum Christum. 215
bo M illuifi : e't cetisfbbciitii Illo et ipse mectim. (Jui Et jussil stare currum : et descenderunt ambo in
vicerit tfaibtfet sede're fhfecuihih (hrbno riieb : sicufc aquam : et baptizavil eum Pbilippus. El cum ascen-
et ego Vici: et s sederj ciini Patre meo iii ihronb disserit ab aqua : spiritus Domini rapuit Pbilippum
cjirs. QttTliabel srurerri dtidiat: quitf spiriius dicat ab eo : et amplius non vidit eum eunuchus. Ibat
EccIeSiis. p' ^riiin viariisuam gaudens. Philippus aulem invenfus
i§. Amen. est advenisse iri Azoto. Unde reverlens evanceliza-
Dicat Presb. DOmihiissilseniper vobiscum. bat per totas civitates : usque dum venisset in Ce-
^. Et cum. saream. lUspondeatCliorus. Amen.
b Psallendo. Qiiariimagnificafa'suntbpera tua' Do- Leclio sancti
Evangeiii seeundumJohannem (mCap.
niiiie. P. Omnia in sapicntia fecisii. f . Repleia est XXI).
terra"creatiifa tda Domirie.P. Oimiia1. lilo in tempore : Dominus noster Jesus Cbrislus
Dical Presb. Sifeuiiiim facile. posteaquam resurrexit a mcrtuis : dicil Symoni Pe-
Leclio libri ActuumApostolbruin(' Cap. Vll). tro. Sytnon joiiannis diligis me plus his? Dicit ei.
^. Dco gratias. Eiiam Domine: lu scis quia amo te. Dicit ei. Pasce
In illis diebtis : Angelus Dbmini focatus est ad agnos meos. Dicitei iterum. Symon Johanuis dili-
Pliilippum dicens. Sufge ei vade coriira meridianuin gis irie? Ait illi. Etiam Domine': tu scis quia amo
ad vijtfn que descendit abHierusalem in Gazain : et te. Dicit ei. Pasce agnos meos. Dicit ei (eriio. Sy-
a Sabbato. In MissalibusGallicanoet Gallo-Gotlii- lurit quibusdath Itl Ecclesiis'tatituHimbdocetebraba-
( co, prseter Missas quae singulis diebus oclavae Pa- tur.b
schse assignantur, una invenilursub hoc litulo : Missa D Cap. 111. Vers. 14, ad finem capitiss In Lu.vo-
matutinalis jier totumPaschd prb parvutis qui rendti viensi legitiir ex Apofeaiypsi,xsi, 1-8.
sunt; etin MissaliGallicano:addilurmalUredicendti; c Laodite. Viilg., Laomlce; Pnmasiiis, Ldo3icea;,
unde colligere licet in Galliabinas missas per octa- et ita legenduin.
vas Pascllae singolig diCbfls dictas esse?: altbrsiin, d Ilec dicii. Vu.lgata, hcccditil Anien; Prinlasius,
; bene mafle, pro itiKJtiitibUs,'setl prb ncpphytis; altc- hmcdidt qui eu Ainen.
ram, hora consueta; pTopeiptiloiMbs ideirterat Ec- c Calidus. Vulg.,Gr. 61 Prihlasiiis addiiiii: Utinam
cliesiacMediclauensls, i» CajusMisSStisingiilis"liiijUs; cullidusesset aulfrigidus.
octavae seriis binse missifeaSBighantur: siltera iniec- f Ejicere. Vulg. et PrimiisiuS,evomere.
clesia miiiorij pro rectSiiterbaptizatis; dltera, in ma- s Sedeo. lta Primiisi'U's.Vulg,, seii.
jori ecclesia",corath populodicenda. In nbsiro k\i- h Psdliendo. Ps. civ, 24. Ctealurdiua legii eliahi
sali tmica est, singulis diebiisoctavsePaschse,rriissa, sahclus AugustinuS; at Vutgata, possessioiieiud.
iu qua Irequentef iiiianlum iftentio fil. An olim in 1 Cap. VII. Corrig. viti, 26, ad linehi bapilis; iii
HispaiiiabiiisediberertUirmissse, ut in Gallia, rnilii LuxbViensilegitlir ex l.Cpr. xSxi, 43.
inccrtum. Unica hiissa paritef ihvbriilur, intfsl lianc i flfls Scripturus. In Vulg. ei Gr. deficit.
octavam, iiiSacrifmcnlariis Gelasianoet Gregoriano. k
Nec omillenduiti qnod in Lectibriario Luxovierisile- 1 Bapthare. LegeBaptizaii.
Totis precordiis. Vu)g.,Or., lolecorde.
ctiones laMummfliodoassignanttir pro uriica missa m Cap. XXI. Vers 15-19. ih LuxoVieusilegiiui ex
quolidiana in octava*Paschae, fortasse missa infan- Joau. xxi, 1-lEi.
B17 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. - PARS I. 518
roon Johanois diligis rae? Contristaius est Petrus : }fi betlaborem : misericordia donat quielem : salusque
quia dixil ei tertio : amas me? Et dicit ei. Domine parturit salutem: alque inimicam Deb procul eftu-
tu omriia hosli. Tu scis quia amo te. Dicit ei. Pasce gat voluptalem. Sana nos : et sanabimur. Salvos nos
oves meas. Amen amen dico libi: cum esses junior fac : et salvi erimus : ul Sabbatuhi nostrum spiii-
cingebas le : et ibas ubi volebas. Cum auiem seiiue- luali benediclioue sanclificaium: pascimlibus cogno-
ris : exteiides mauus luas : et alius te cinget: et du- scatur gaudiis esse perfectum. Qrio morus ac Re-
cet quo tu non vis. Hoc aulem dixit significausqua surrectionis tue leticia functi: et vivenlium salulem
morte Clariiicaturusessct Doiiiinum. iij. Anieii. ct defuiiciorutn a le mereamur impetrare quietem.
Dicat Presbyler. Dominus sit semper vobiscum. B). Ainen.
n). Et cum. 216 Arfpacem. Oratio. Cliriste qui es certa iabo-
a Lauda. Alleluja. f . In die resurrectionis mee rum : et fessarum reIevaiio'animaruiii. Qui septimo
dicit Dominus congregabogenles : et colligam omnia hoc die el creata perficiendo quiescis: ei huniana
regna tene. P. Alleluja. redimendo : in quiele sepulcri corporaliler degis.
b Sacrificium. Sacerdotes qui appropinquant Do-' Facito nos ut qui lue mortis ac Uesurreciionis in lioc
miiio : illi ponant sancla sauclorum et sacrificium , die tibi sacrificium exbibemuS : scrvituiis ojiera re-
pro peccato. P. Quia locus sauctus est alleluja alle- 'B spuamus. Repelle quesumus a nobis fermehiuni ma-
luja. f . Alleluja. Claritas Dei veniebat per viamque licie : et per charilaiis opera iii noslris cordibus
est ad orientem : et vox ejus sicul voxaquarum niiil- requiesce. Quo in !ioc Sabbatum sarcinam criimnum
larum : et lerra splendebat iu circuitu alacrilate. P. iion portemus: sed in ocio' sancte pacis pascbales
Quia. tibi hostias iramolemus.
Mista. Omnes qui septiformis gratie Spirilu ado- ^. Amen.
plali: ResurreciionisChrisiicelebratissolennia: hunc lnlatio. Dignum et justumest': nos iibi seinpef
diem sepiimum iulustrem quiete dominica parili cum Palre et Spiriiu Sancto individua divinitaie re-
quam primum venerari vos condecet obsequela. In gnanli: gratias agere DomirieJesu Cliriste. Qui nos
lioc quippe olim ipse Deus creaiis explelisque omni- tam admirabiliter condidisti: tam ciemenler rede-
bus que mundaua tenentur corapage : requievit ab misli. Non laboribus in faciendo fatigaius : nbn pas-
opere quod patrarat: ut faceret. In lioc peractisque sionibus in redimeudo consumplus. Fecit virtus
creala suut: quies esl illi: in hoc pro redimendis potencialiier : quos redeiuit pietas iarri flenienter.
in sepulcro moriens requievit. In boc ab opere ces- Totuiii tibi est in veritate possibile : quia hoc ipsum
sat: in bbc sepultus suum opus quieli perpetue do- -: libi excepto humanilaiis privilegio cum Patre et Spi-
nat. Hte Jefrriiriusoperutfi: hic salus est redempto- ^ rilu Sancto : est esseniialiier coequale. Iia tamen
rum. Hic septimo coiisecralur ex iuimerO; hic legis posse te manet: quod velle te decet. id est ut omni-
veteris jubelur sanctificari preceplo. In hoc servitu- potens curicta facias facienda : juSlus equiiaie cen-
lis operam lugere : in hoc otia sanctitatis percipi- seas judicanda : misericors clemenier pefficias co-
riiuf' cusiodire. In qrio ipse Dominus septifcri deferi- fonanda. Qui cum solo majestatis terribili nutu
lus loculo : spoliavit inferna : cum predestinatam ex riostrum potueris conterere vexaiorem : rhalulsti
predonis faucibus abstulit predam. Undeadeple gra- euni huioiliiatis objeclicne prosternere. Ex noc ma-
tlc spirltu pftfvbCatirogemus dileclissiriii fralres pa- gis approbans : nullam majesiati tue contrariam
storem magnuiiiet ammirabileiri Jesurii Clirisluin. Ut hbbis subsistefe aereofum principiirii tirraniiideni :
nos in hoc die ita conccdat peccaiorum servitulem cum sic nostrorum infirmitate membrofuiii omnein
atque operam fogere : quP sanctilatlisniuniti quiete: inimici ad nihilum redegeris vaniialem. Etenim su-
Resurrectionis dbuiiriice feslum in fiujus"dieiseptf- perbus c tuiis se ihgeiriuitgravius cbffuisse : quan-
mi excursum : et lacrimis queamus iilare : el mune- do se elisum sensit ab Iiumilitate fuisse. Atque ideo
ra sacfificiorum. Resp. Chorus. Amen. tali divina sapienlia anliqui serpentis astuciam con-
AliaOrdtio. Deus qiii delicta' iiosfra Chfisii riiorte ^ silio vicit: i\e violenier addiceret sed legaliter qua-
uiorlificas: et jusiilicalionein noslram Christo resur- teretur. Ul qiii trarisgfessbfem eb sb jure po^sidefe
genle confirmas, Salularia populi sacrilieia iniseri- jaclabat: quem suis consentieutem persuasioriibus
corditer suscipfe: bonofum omnium desideria que obligaverat. Sic eum juslo superatus.judicio redde-
dedisti celeritef perfice. Sit boc Sabbalum illumina- ret: cum istum in quo Siiuni riihil repperefat: occi-
lio in deliciis nostris : ut cuncti cum regeneralis disset. Quapropter amisit merito reum : qui tolleri-
irifantibus merearaur sacraihentis vivificafr pascha- tem mundi peccata crucis supplicio agnum non
libus. Coruscel quesumiis in pane: quoct pependit liriiiiit riiortificare tliviftum. Disfitptis igilttr critce
in cruce: micet in calice: quod maiiavit ex latere. iiiferni catenis legibusque soliitis : ad celos niigfant
Fiat quesumus acceptabile: fiat arinue soletmittftis cam Ghristo credentes in Chrislo. Et cruciandi per-
intercessu riiirabire'. riiahent in inferno : qui delectali stlnt invisCerari
4. Amen. diaboio. Rediit ecce post bidiuiiii victof e riioftuis
Pett nominu. Orafie. Deus cujus operatiornon lia- vivus : qui ad boc pro nobis esl crucifixus. Innume-
a Landa. Soptonise, m, 8. XLIII,2.
b Sacrificium. Ex Ezechicle, ° Tuus. Forte, superbustyrannus.
xix, 19. f. ibid.,
SI9 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDOIU. — PARS 1. 580
ris captivorum ovantium stipatur agmiriibus : qui A vexilla regia beatorum innumeras iucifluarummiltit
passionis tempore eliam'discipulorum suorum fuerat plebium catervas ad 217 laudem : ac suum quisque
societate nudalus. Agitatur eoresurgente tremefacia pio preveniens officio : locum debitum exsolvit;
funditus terra : quo descendenle conctissa sunt et cafriem iriumphantis Regis per evuin submisseque
inferna. Cohors militum terrenorum celestis regis adorat: et glofificatis vullibus agnum : suasque ru-
terrihili regressu perculsa diffugiil: et quem dudum iilamibus gemmis eximias prefert cum laude coro-
inluserat velut reum : jam et ipsa terribilem vicla rias. Serapbin quoque divine sedis terribilem Ihro-
judicem verum confitetur : et Deum. Sanctorum num alarum trino tegmine velanl: sui famulatus
corpora vivificata consurgunt: habilaculum quod unum te fatendo cum Patre et Spiritu Sanclo Deum
paulisper jacuerat: resurgit gloriosum : eodem re- trine confessionis preconio declarandum iu sede
suscitante :_ a quo anima derelicta in inferno non syderea permanentem regnantemque in secula secu-
fuefat. Angeli proprio famulanlur auclori: splendi- lorum incessabili jugitate dicunt. Sanctus. Sanctus.
ficus universo mundo orituri dies. Tripudiant iuspi- sanctus.
ralo Resurrectionis die : qui mestificati fttcranl pas- Post Sanctut. Vere Sanclus : vere benedictus
sionis ejus vulnere repenlino. Agnoscit maler mem- Dominus noster Jesus Cliristus filius tuus. Per quem
bra : que genuil. Maria Magdalene Angelo increpante B nobis yeram destinasti salutem : ut homo serpentis
resipuit: ne viventem cum morluis querere debuis- fraude deceptus illo resurgente mertem evaderet:
set. Ad monumentum Pelrus cum Johanne concur- ct vitam qiiam amiserat repararet. Egerat diabo-
rit: recentiaque in linteaminibus defuncti: et re- Ius fraude ut jugularet incautum : sed curavit Do-
surgenlis vesligia cernit. LalnrChrislum confessus : minus vulneralum : dum fudit sanguiuem preciosum.
possessor paradisi factus est: primitivus. Impletum Tunc enim vetilo ligno lelale vulnus accepit: nunc
esl quod fuerat de filio bominis: tot anle secula vero per crucis jlignura perpetua gaudia acquisivit.
prophetatum: ut scilicet peccatorum pro nobis ma- Deceperat quidem seducta mulier virum : sed re-
nibus traderetur: crucifigerelur: moreretur. Inferna ffeniptus est venerabilium fixione clavorum. Quia
lerribiliter penelrasset: superbos dejiceret: humiles eripuit nos Deus de inferis : et liberavit de maiiu
misericorditer «xaltaret. Cum triumpho inenarrabili mortis : qui sedet ad dexteram Patris. Cbristus
a morluis resurgeret: et cum Patre et Spiritu San- Dominus ac Redemptor eternus.
cto omnipotenlialiler cunctis dominando regnaret. a Posf pridie. Oratio. Ad tumulum vigilantes
Cujus virlutis immensitate permoti etiam septein unici Redemptoris : qui pro noslra redemplione
<»Posl pridie. Peracta consecralione subjicitur G tamen horum unum, aut plura, haud paucis, omnia
oratio quse in nostro Missali constanler post pridie,, disiincte inseruerunt; neque ulla fenne occurrit qua
in libris liturgicis Galficanis post tecreta, et non raro effectus sacramentales, vel, quod in idem recidit, qua
post mysterium, denominalur. Eamdem sanctus Isi- benediciionem aut sanctificationem hostiaeconsecra-
dorus (Off. eccl. lib. i, c. 15), et ex eo Etherius et tsc non postulent. Sunt eiiam nonnullae quibus effe-
Beatus(Adt>. Elipand.,lib. i) videnlur confirmationem clus sacrificii pelunt, etsi pro his ante consecratio-
taeramenli tanquam proprio nomine appellasse. Ex nem plerumque orare soleant. Sunt aliae quibus
hinc, inquit sanctus Isidorus, sexlu oratio succedit, petunt ut dona gratise conferanlur offerenlibus, et
CONFIRIUTIO SACBAMENTI, ut oblatio, quo3Domino of- simul ut benedicantor eorum oblationes, alque ut
ferlur, per Spirilum sanctum sanctificala, Christi cor- vota precesque poptilisuscipiantur. Jam vero oratione
poris et sttnguinisconfirmelur.Legendum esse Chritli pott pridie modo seternum Pairem, modo Dei Filium,
corporit el sanguinis ex Hiltorpio anlea nolavi (P. Dominumnostrum Jesum Cbristum, modo Spirilum
09). In Sacraraentario Bobiano nulla est oralio post sanclum, aliquando individuam Trinitatem, frcqiicn-
secreta, aut post mysterium. Missseenim omnes illius tcr nullam e divinis persouis nominatim, sed Detini
Sacramentarii iis carent quae contestationemccnse- rogant; et inter orandum easdem, aut similes adlii-
quunlur. Paucaeorationes post secrelain MissaliGal- benl loquendi formulas, quse iu Sacramemariis pas-
licano legunlur; mullseeliam in MissaliGallo-Gothico sim adhibenlur, cum res etiam sensu cl viti caren-
desiderantur, in quo niliilominus plerseque oratio- tes, quales sunt aqua baptismalis, oleum unctionis,
nes, postmytlerium, aut post tecreta inscriptsc, adhuc cineres, candelsc, luinina pasclialia, altare, ejusquc
supersunt. At in Missali Mozarabum nulla esl missa Q minisieria,voces vestesque benedicuntur. Hinc prseter
quse sua oratione post pridie careat, cumque illseora- ut consuetas benedicendi et sanctilicandi, oraut
tiones sint inter se diversae, hinc illis haud exigua dona oblata sint diviuse gratio3 sanciificalione re-
inest varielas. Porro hac oraiione Gotbo-IIispani et tpersa, sinl Dei benedictionis plenitudine referta;
Galli expresse commemorant morteni, passionem, Ciirislum rogant ut sacrificiispropitiatut iilabi digne-
resurreclionem, in ccelos ascensionem, et alia quae- lur, iisque benediclurutdetcendal. Aliquandoorant ut
dam Chrisli Domini mysteria; eaque de causa, ejus immiltai in easpirilum sauctitatis, ut infundat in ea
mandato oblemperantes, se Eucharislise sacrificium imbrem Spiritus sancti de coelis, ut Deus a spiiitus
offerre prolltentur, deinde solemnem faciunl hostise sui permislione sanctificet. Quibus orandi modis re
oblationeni, victimamque sacrificii, Cbrislum Domi- ipsa niliil amplius significabant quaiu quod vdces
num, subspeciebus paniset vini laleritem, Deo offe- benedicereet tanctificaresonant, eos tameu adliibe-
runt, addunt poslca supplicationem, ut Deus munus bant tum ad bstendendum se postulare sauctitatcm
oblatum dignetiir benigne acceptare, ac demum ro- rebus ipsis iuhserentem, lum etiam ad affectum erga
gant ut Deus dignetur benedicere et sauctificare Deum mo.vendum,dum ea pro quibus supplicabaut
species consecralas, easque divinsemuuilicentisedo- sensibus quodanimodo subjiciebanl. Orabant auteiu
uis ac gratiis omnibus affatim replere, inter commu- pro effeclusacrameutali, ut ipsse orationes postpridie
nicanles dispertiendis. Verum quidem est quod in et pott mytteria probant, et consensus liiurgiarum
singulis orationibus pesl pridie quatuor isla, sallem Occidentis.et Orientis confirmat, quibus omnibuscou- in-
explicite commemorata, non reperianlur; singulis suut oraliones pro effeclu sacramenlali, peracla
321 MISSALE MIXTUMSEG. REG. B. ISIDORI. — PARS I. S2?
sepultus : " el a morluis esl mirabiliier suscilatus: A Postea dicat. Humiliule vos benedietioni. Domi-
cujus virlutem el gloriam serenata cordis acie con- nus sit semper vobiscurn. %. Et cum.
templamur : cum novelli gregis b ovibus dulcissima Benedictio. Dei Patris Filius qui vestra peccala
in ara tua Domine pascna circumdamus. Universi per corpus suuin cruci adlixjt: suo carnes vesifas
pariter exorantes : ul hujus sacri corporis ali- adfigat d limori. R). Amen. Quique vos fiiios sibi
nentum cruorisque suavissimum poculum : c aa" redemptionis adoptavit ex gratia : nulla vos
patia-
premium satieiatis perpetue nobis tribuas possiden- lur se judicante mancipari gehenna. i$. Amen. Quo
Uum. i$. Anien. salvati per crucein : ad futuram quandoque merea-
Ad Oralionem Dominicam. mini pervenire mercedem. i^.Auien. Per mise-
Devotione geminaia fratres charissimi passo pro ricordiam ipsius Dei eic. Dominus sit
seraper
nobis Domino mestificali cordis hostias offeramus; vobiscum. ^. El cum.
meroris operibus fructum lelicie comparanies. Ul Ad accedentes. Gaudele populi.
duin paschale sacrificium seduliiatis studio agere Com. Refecli Christi corpore. Quere in vigilia
procuramus : in advenlum ipsius strenue serviiulis Resur. fol. 193. Oratio. Expielis Doraine in hac.
lestimonium reportemus : quo jubenle dicimus.
Paler uoster qui es iu celis. r> Quere in die Resurrectionis, fol. 198.
Dicat Pretb. Vicil leo tribus vicibus modo ut in
die -Returrectionitfolio 198. c Quando f preparalut tit Sacerdot ad Mitsam
secratione, fundendse.Fuerunl pauci recentiores, viri KEDICENDUM flssumen»,etc. Sunt orationes post pridie
erudili; qui circa efficieuliam verborum Cbristi in in qtiibus nulla est invocatio, nulla occurrit mentio
elementiseucharisiicis transsubstantiandis, asseruere de benedictione aut saiietificationeelementis tribuen-
Gotho-Hispanosel Gallos in eadem fuisse opinione da, atque istse, quse paucse non sunl, convincunt
quam iUi recentioribus Grsecis attribuunl : scilicet banc orationem ad transmutationem panis et vini
tliviua Chrisli verba ad elementa eucharistica conse- nihil prorsus confei re. Nam primi generis orationes,
cranda non sufGcere, nisi adsit oratio pott pridie, quibus invocatio quaedam inest, ostendunt elementa,
qua, instar invocationis Graecorum et Orieiitalium, anle eam invocaiionem, fuisse transmutata, atque in
Spiritus sancius invocaius panem et vinum in Christi corpus el sauguinem Domini conversa. At secundi
corpus et sanguinem transsubsianliet; at viri eruditi generis orationes, quibus nulla inest invocatio, pro-
debebanl animadvertisse parlem maxiinaiu oratio- Bant Gotho-Hispanos et Gallos pro certo habuisse
imm pott pridie ad Spirilum sanctum non spectare, elementa eucliaristica, sine ulla invocaiione, solis
illisque aut Patrem seiernum, aul Christum Do.ni- Clnisti verbis legili.me ei plene transsubstantiari.
num Dei Filium, aut adorandaui Tiinitatem invo- Quare frusira laborant qui Gallos et Gotho-Hispanos
cari. Quid igiiur fiel de tol missis quarum pott pridie '.p" in receniem Grsecorum errorem vel invitos trahere
nullaiu habent Spirilus sancli invocalionem? Ivuin conanlur. Siquidem eurum orationibus potl pridie et
sine elementorum consecratione celebrabunlur? Ab- post tecreta non petunta Deo elementorum trausuiu-
sit; iilse ipsaewissse conlrarium probaul. Conceden- tationem, sed rogant uf elementis consecratis sancti-
dum igitur est Gotlio Hispanos, idem et de Gallis las infundalur etgratia, quse rite communicaniibus
sentiendum , nunquam dubitasse quin solis Cluisti prosit. Paucis effectus postulant sacramentales.
verbis, sine ulla Spirilus sancti invocatione, elera 1113 "fi« moriuit Tolle illud et, quod abundat.
eucharistica pleue et legiiime cousecfarentur. No» b Ovibut.Forle, agnit. Cseterum hinc etiam proba-
est necesse, inquiunt, Spiritus sancli invocaiio; suf- tur quod (Pag. 189) supra notavi, neopliytos a fonte
ficit quod Deus aut divina aliqua invocetur persona, bapiismatis in ecclesiam deductos circa aliare con-
ut in post pridie lit; at sine istiusmodi invocatione stitui consuevisse, de quo rituiueminit sanclusllila-
sola Cbiisli verba non sufficiunt ad elementorum rius Pictaviensis, aul alius vetusiissimus traetaior
transmulalionem. Jtane?Sel hsec 11011est opinio (Apud Marleneet Durand., veler. tcript. Coll. amplist.
recentiorum Grsecorum; ilii enim non Triniialem, tom. IX, cel. 78), in iraciatu die Paschatis ad Neo-
non Deum Pairem, aut Filiuru, sed soluin Spiritum pliylos habilo : SolemnitasPaschw etl, et innovationis
sanctum invocandum esse leueul, ui eucbarislia mysieriorum isle diet, in quo deponentet in baptismo
legilime consecretur. Prseterea illud discriiuiuis est veteremhominem,novihomines effecti, sanctum altare
inier recenliores Graecoset Gotho-Hispanos, quod circumdant.
Grseci, in libris snis liturgicis, formuias certas, so- c Ad premium. Hsecuna est eorum orationum
pott
leuuies, immuiabiles habeant, quibus invocalur Spi- pridie quibus non postulatur benedictio, aut sancti-
ritus sanctus ad elementa eucharistica transsubstan- 1D ficatio pro donis consecratis, sed pro communicanti-
tianda, et apud Golho-Hispanos et Gallos nullsein- busd benefiiia directe flagilanlur.
veniiintur solemnes et canonicseformulse invocatio- Timori. Forte, timore.
e
nis, nam in eoruin oralionibus post pridie et pott Quando.Quae sequunlur regulw generdlet (ut in
mytterium nibil iixum et stablle est; voces sensusque MissaliToletano appellantur) in Missali Romano san-
varii sunl, queinaduiodumoraliones ipsae, pro missa- cti Pii V ordinarium missoe,et in Missali Mozarabum
rum diversilale, variaul et niiiianlur. Quare si oralio prwparalio pro missa el liber omnium offerentium,
poti pndie illis fuissel consecraloria, aul lotain ora- denoiniiiaiuur : ea autem complectuntur quse in
tionein, aut sallein aliquam ejus partexn, eamdem in omuibus ferme missis aut agenda sunt, aul cerle re-
omnibus missis, reciiassent. Est enim prorsus iucre- citanda, et geuerales quasdaui rubricas e libro offi-
dibiie eos forinam consecrandi eleineula inceriam ciali depromptus.
habuisse, el mutabilem. Sed quid multis opus e»t? . f Quando prosparalut tit tacerdot. Piueparalio ad
suui oraliones post prtdie quious aperte oranl pro missain celebrandam alia est remota, alia proximu :
sanctificaiioneelemeniorum qme antea pleue conse- reinola prseparalio hic prsesupponitur rite prsemissa. .
craia ei iranssubslanliaia fuerant. Sic Dominica 5 De qua vid. ein. Bona (Rer. Liturg. lib. 11, cap. 1).
Quadragesimac: Hoc sacrificiumrespicereet SANCTIFI- ' Ad praeparalionemproximainperlinent rubricte, quiu
CABE dtgneiis quod esl verum cerpus el sangms Filii subneciuniur. 1" Igitur sacerdos manus lavat dicendo
tui, etc. Sic feria lerlia posl Pascha : Offerimuslibi... oralionem Largire tensibusnotiris, elc. 2° Antequam
corpus el sanyuinemFilii tui, quod ipse placatus BI> sacerdos vestes induit,(lesisgenibusorat. 5° Surgens
PAT*OL. LXXXV.
"'"'- MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS I.
523 524
celebrandam: inyrettut ttd tacrarium a lavet manus i1 Ad cingulum.
dicendo. Oratio. Precinge Domine cingulo fidei : et vir-
Oremus. Orolto. * Largire sensibus noslris que- tute caslitatis lumbos mei corperis : et nxlingue
sumus Domine omnipotens Pater : ut sicut exterius in eis bumorem libidinis : ut jugiter maneat in me
inqiiinamenta manuum abluunlur : sic per te men- tenor totius castilatis. Per Christum.
lium sordes misericorditer emundentur : et crescat Ad manipulum.
in nobis augmentum sanclarum virlulum. Per Oratio. Merear queso Domine deportare niani-
Christum Dominum nostrum. puluui juslicie : et ferre cum patientia : ut illum
Pottea fleclat genua corqm vestibus : et dicat cum exultatione deferendo cum luis Sanctis por-
tioneni accipiam. Per Ghristum.
quatuor Ave Maria, Et de inlimo corde com- Ad slolum.
mendel se gloriose Virgini Marie : ut offeral illud
d acceptabile myslerium Deo Patri el Filio et Spi- Oratio. Redde mihi Domine obsecro stolam im-
morlalilatis : quam perdidi in prevaricalione pritni pa-
ritui Sancto. El ul ipsam in hoc sacrificio media-
rentis: et quia cum lioc ornamenlo quainvis iiidignus
tricem et adjulricem habeat. Deinde muniat se signo
ad tuuni sanclum presumo mysterium : presta
crucis et super quamlibet vestem dical. In nomine accedere
Palris ^t et Filii et Spiritus Sancli. Amen. J$ ut cum eodem letari merear in perpeluuni. Per etc
Ad casulam,
6 Ad amictum,
Oratio. Jugum tuum Domine suave est : et onus
Oratio. Pone Domine galeam salulis in capite tuum leve :
presta ut sic illud deponare valeam :
meo : ad expugnandas et superandas omnes dia- ut
cojisequi possiui tuam gratiain. Per Christum.
bolicas fraudes : omniumq.ue inimicoimm meorum, Postea quam Sacerdos sit indutus dical hoc.
seviciatn superandam. Per. etc. . Paler peccavi in, celuni et corain le : jajn npn
JR)
218 Ad albam., suii) dignus v.ocari filius tuus, Fac me sicut unuai
Oratio. Indue me Domine vestimenlo salulis: ac de mercenariis lois. f. Quanli mercenarii iu domo
tunica justicie : et indumento leticie circumda palris inei abuiidant panibus : ego auteiit.hic fanie
semper. Per Ghrjsfum. pereo : surgam et ibo ad patrem ineuni ei dicatn ei.
ab oralione signum crucis facit dicendo : In nomine, dixii. Amaiarius autem anno 836 exstinctus esl.
etc, vesiesque sacras oidinaiim induit, et ad singu- Amicium Gotho-llispani aneboladium appellnbant
las-orationem propriam dicit. i° Indutus vestibus (Vid. not. pag. 174). Allia saneto lsidoio (Orig. lib.
sacris, preces quasdam et orationein Deus qui de in- xix, cap. 21) dieia esjt lnnica,sqcerdotalis linea, quai
dignis, etc, recitat. 5° Junctis coram peclore mani- _ vulgo camisia vocatur. De cingulo sanctus Isidnrus
bus ad altare procedit. ^•(Orig, hb. xix, cap. 3f, apud Em. de Aguirre, Con-
a Lavet manus. Vetustissimus Christianorum mos cil. Hisp., tom. III, pag.,i',9). Exsiat doriatio Rude-
erat manus ante orationem lavare, ut puras ad Deum sintli episcopi facta aiino,.935 monasterio sancii Sa.l-
levare possent (ITim. n, 8; Tert. de Orat., cap. 2). vatpris Cellae noyaein Gallaecia,qua/inter alia,, re-
Qua de causa ante ecclesias fontes erant lavandis censent cingulosauro-geipnialos duos, alios arger\teot
manibus aquam ministranles, ne quis illotis manibus exauratos, ex quibus, unurn geynnqtum, alios Uneos
in eeclesiatningrederetur (Euseb.,Hist. lib. \,cap.i;S. decem. Cingula atitem geuimaia proprie strophia di-
Paulinut Notanus, episl. 32). Hiric sacerdoti missani, cebantur (i>.Isid., Oria,.'Hb. xix, cap, 35). De inapi-
celebraturo prsescribilur loiio manuum : est autenv polo, stola et planeia fit, iiientio in Actis dedicatioiiis
haec cseremonia ex se indifferens, ut animadyertit ecclesise sanctse MariseRivip.ulleusis,anno 883, apud
sanctus Chrysostomus (Uom. 73,, al. "72, in Joan.)f deMarca, in appeudice ad $iarca>m..Ui,spanica/.(i('paj},
non tamen, inunditiei eausa, pr*terrniitenda. 817). De stola et a.lba injeaiiuil sanctus C^eri)iaii,us
b Largire. Itec orajjo, ad inanus Li.van.das,a sa- Parisiensis, aut. alius sub ej.us nouiine vej,^
sqnpj.pr
cerdote dicenda in missa Illyfici prsescrjbi,iu,r,Eadem, ('ln epist. de communiofficio',Thes. i\ov. Aneqd..tonu
in Missafi Toletano habetur. V, cql. 98). Si'«la vero. auliqiii.prjbus oranuiu dice-
c Quatuor Ave Maria. Rubrica Missaljs Tofetansb, batur (Coiic, Brac.ir. l, cap. 27; brucar,. ui, c.qji,5;
proescribit' ut dicat quinquies Ave Maria. Salulatio Toletanij.nliv, qan. 59). De ca^ujai, vesie sacei;doia|i,
Angelica iivli.turgia sancfi, Jacobi (Bibl. Pqtr. Gr,- fit iiientjo in testaineiuo sancti 1'eipetui Tuironensis,
Lat. Parit., iom. 11, paa. 16) dicilur ppsl consecra- quod ipse ajtinp4j,5"scripsit (Spicil.^ tom. V, p. iOli),
tionem et inyoca,tjonem Spiritus snncti. In liturgia D| ei iipud Pauium, diacpnuni iimeriteusei» (D.e viiis
sancli Marci (Renaud., lo»n, I #<•Qrienl., jioo...149) Patriiin Emeritensium,cap,. b), E^dem planeta dice-
dicitur ante consecrationem : Aqe,,grqlia plen^; Do• batur (S. Isid., lib. xi* Orig\,,cap. %4),et apud Gal-
mirius tecum; benedicla lu in m,ulier{bus,ei b$ne.dictMs lps qmphi.b/tlum.Sa,nclusO^rj.iiaiius,,JA l?tud,?laepi-
fructut ventrit tui, qui pepcristi Servaiorem aninpiruiiif stola tle COUIJUU,U> ol'fJci*o:Qfisv(n,quqn qmpltijiaium
nostrarum. Caeteru.mead^ui njbrica babetur in Mis- vpcajijtxet sau.ctus Reiiiigiijs Rij,ejae.ASis qnt,plpibaj,um
sall Toletanp a.unp 1550 Lugduni typis. pdito. alb.uinpascJtalemleslarueiuo legavil (Tetf, 5, Rtnti-
l| Acceptabilemyslerium. Corrige acceptabilemnji- gii, apud Labbeum, Bibl. {. 1„ pag..806). Porio ora-
nistrum. M . hic diceiio)atiapponunmr dum saccr-
« Ad amiclum^De amictu, al,ba, cingulo, manipulo, lijonesi^lse,quse
dos vestj,inenl«isacra ind.uit, eigdemleguiilur in vetu-
stola et casula, sive planeta, veslibus sacerdotalibus fetisCpdicibus sajicli Gjtiaiu Tiuoueusis, Sacraiueu-
vide em. Bonam (De,Uep- liivrg., 10/.i, caj>.24)enu- tarii Moysacensis octinge((tiorum au»orui«, apud
dite disserentcm. Ad rein, (iQstrainadd.e vpjnciliuu)I Marletiiiim (De aiiliq. Eccii Riiib,. totn. 1, lib,. i, cqp.
Cojacense, an.no 1050, vigente adhuftiu^irgiaGpllip- i,ar.l. 12, col. 554, 537\. Oratioiies sjqoidem ad
Hispana (Cap. 5,),slattvs.se: Vestes.auUin,pr.e,id)ijieri
in ainicluiii, ad aibain, ad cin^uliuu eaedamsunt in Sa-
tacrificio |ia.bcamuf umictus, alba, cingulum, s.(oJa, craiuent.aviosancti Gatiani 'JTuronensis,et fenne e;e-
casula, manipulus,, I (isdeui vesles s;icias recenscj, deni in aluysaieuci. Ad UIUIIIVMIIUIU, ad stoiaui et casii-
Auialarius Meieusis. (De Eccl. Off. tib. n, cap. 17 - laiii, esedem in Moysaceusiieguiuur.
seqi), i.iisi quod (Cap. 2-i) prp njanipulp sudariuiii
S9?i MISSALEMIXTUMSEC. KEG. B. ISIDORl. — PARS1. 52G
P. Fac me. Kyricleyson.Clnisleleyson.Kyrieleyson.J\^ et omnibus Sanctis : et vobis (irat«s rnanifesiome
P.ner noster. f. Ab occuilis meis munda me Do- graviter peccasse f per superbiani :.HI icge Dei
mine : n). Et ah alienis parce servo luo. f . Domine mei : cogitatione : loculione : opere et ornissiofle:
exaudi orationem meam. $ . El clamor. mea culpa : mea culpa : gravissiina iiiea cnlpa. lileo
a precor beatissimam Virginem Mariara : «t lomues
Oremus. Oraiio. Deusqui de indignis dignos : de Sanctos et Saijctas : et vps fraires praxe
pro ni.e.
peccatoribus justos: et de immundis fneis mundos :
Absolutio. Misereatur vostri omiiipolens Deijts:
munda cor lneuin et corpus meum ab omnt sorde
et dimissis ornnibus .peccatisvestris : perducat vos.
ct cogitatione peccali : et fac me dignum alque
ad vitam eieruam. Amen.
streuuum sanctis altiiribus luis minislrum : et presta
ut in hoc ailari ad quod indignus accedere pre- Absolutioad populum. Indulgenliamabsolutionem
sumo : acceptabilestibi hostias offeranipro peccaMs et reinissionemomnium peccatorum vestrorum cum
et offensionibus: et innuoteris quotidianis mgjs eniendaiinnc mortun el vite : per gratiam Sancti
excessibus : et pro peccalis oinninm viventium : Spiritus tribunt vobis misericors Dominus. Ainen.
et defunctorum fidelium : et eorum qui se meis f . Deus lu conversus vivificabisnos. ^. Et plebs
coiiiinendaveruntorationibus : et per eum tibi meum.i* tua lctabitur in te : f . Oslendenobis Domineniise-
Sit accepiabile votuin : qui se libi Deo Patri pro ncurdiam ttiam. f^.Et salutare tuum da nobis.
nobis obtulit in sacrificium : qni est omnium opifex f. Sacerdotes tui induantur justiciam. n). Et
el solus sine peccati macnla Pontifex. Jesus Christtts Sancii tui exultenl. f. Doinine exaudi. n). Et
filius tuus Dominus noster. Qui tcciim vivit etc. clainor. f . Doniinusvobiscum. r^. Et.
h El slalimmanibusjunctis corampectoributhumiliter Oremus.Oratio.eAufera nobis quesumusDomine:
exeat ; et eat ad altare : el faciat confessionem° di- cunclas iniquitates noslras : et spiritum superbie
cendo prius. Ave Maria. In noiiiine Domininostij et elalionis cui resistis : et reple uos spiritu ti-
Jesu Christi. Amen. Sancii Spiritus adsil. nobis moris : et da nobis cor conlriluiii et humiliatum:
gr:ilia. f. Inlroibo ad altare Dei. ^. Ad Deum quod non spcrnis : ut ad Sancta Sunciorum puris
qui lelificat juvenlulem meaiu. P. Judica me.Deus. inereamur mentibitsintroire. Per Dominumnostrum
tolum. cumGloria Patri. El ilerumdicat. Et inlroibo 219 Jcsuiii Christum lilium luiiin : qtii tecurn
ad altare Dei. f . Dignare Domiuudieisto. i^. Sine vivit et regnat in unitate ejusdem Spiritus Sancli
peccato nos custodire. f . ConliieniiniDominuquo- Deus : per oiiinia secula seculorum. Amen.
niam bonus. r^. Quoiiium in seculum inbericordia Et slatim accedat ad altare ;, el facial crucemsuper
ejus. f. Ora pro nobis sancta Dei geniirix. »). Ut iG aram dicendo.In nouiuie Pa iji tris et Filii et Spiriius
digni efficiamuretc. Saneii. Atneii.
d Confttsio. Confiteor omnipoteniiDeo et e beate Et osculeturaram : et osculanao eam dicat Ant.
Marie Viigini : et Sanctis Apostolis Petro et Piiulo b Salve crux preciosa que in corpore Christidedicala
a Deusqui de indignis. Hsecoratio in Sacramenta- eadetn in missa Illyrici, apud Marieniuni cul.
GatianiTuronensis (Ibid.,
rio sancii inler alias apolngias 495) et npudMicrologum(Cap. 23).
exstat. Ejusinodi apologiaeplures leguulur in Saera- d Confessio.Confessionisformulse plures et varirc
uientarid GregoriauoMenardi,qusevetu^tisMjssalibus ,in yeiusiis Missalibuslibris inveuiiinuir. Haec, pau-
libris orationesame missamniiiiiiunqiiaiii inscribun- cis mutatis , in Missali Tolelano (Fol. 114, col. 2)
tur. tiicuntur apologiaesacerdolis, quia illis sacer• legitur. Adverte quod ottinibus prsecipuis diebus fe-
dos excusat sese, quod iudignus cum sit audeat ad sltvis, saceriios, antequam faciat confessionein,di-
sacra iuysteria celebranda accedere. Ad calcein cit : Per gloriam nominislui, Clirislefili Uei vivi, el
MissalisTolelaniadjecerunl ordmein celebraudimis- per intercessijnemsanclmMarimvirginis,et beali Ja-
sam , in quo arhilrio sauerdotis reliii>|iiunlul, si cobiel omnium sanclorum luorum, auxiliare el mise-
voluerit, orutioneniDeut qui de indignis, etc, dicat rere indignis servisluis, et estoin medio nostri Deus
antequam vestes sacerdotales indtwt; at juxta rubri- noster, qui vivis el regnas in smculatmculorum,;et
CamMissalisnoslribsecoralipdicendaest a sacerdote . respondetur Deogralius.
! oslquani vestes sacras induit; deinde, quod siugti- D
- e Beate Marie Virgini.In formula Toletana
legilur
lare esl, orationi prxmitlunlur antipliona, Kyrie temper virgini.
etoratio Doiuinica,quibus, tanquam collecta, subji- f Per superbiam.In Tolelana pauloaliier: Et ma-
cilur Deut .quideindignit. Cieteruinhaecdisiingiienda nifesto omniapeccata mea, quia peccavi nimiscogita-
est ab alia apoiogiaquam facit sacerdos slatim ante tione, loculiune, opere et omissione;meacutpa, etc.
oralionemmissam. B Aufer. Ilaecoratio longe prolixior est illa quse
b Elttatim. Eadem rubrica legitur in Missali To- in MissaliToletano legitiir. Sacerdos accedit deinde
letano, ubi noianduni s.icerdoieni calicemad altare ad altaro et 1" facit crucem super aram, eamque
nondeferre, ut niodo plerumque fil, cuni missa pri- osculaiur, dicendoSalve crux, etc; additquealiquam
vata celebrandaest. ex subsequentibus orationibus, Exaudi, etc, Per
e Dicendoprius. Eadeinin Missali Tolelano legun- virtutem, elc 2° Extendit corporalia, et crat. 3°
tur, csMerutnvetustauiesseconsueludinenirecitandi Muudat calicera et patenam, et orat. i" Vinuni
psalmutn Judicu me Deus cum versiculo Introibo, aqua miscet in calice, et hosliamin patena collocat;
probal P. Le Drun (Explic. missml. 1, part, i, art. imponilque calici, eamque filiola tegit, ac demum
5, n. i, pag. lll). I)e bac consueludinePoulificale calicem et paleuam in media aia collocat, et velo
Prutientii Trecensis,apud Marieniuin(Deanliq. Eccl.. legit.
Ritib. tom. I, col. 550), habet : Huc dic.a, sacerdos h Salvecrux. Oscnlandoaram sacerdos dicit Salve
otculalur altare, dical: Introibo ad altare Dei, eic. crux, etc Consuetudo vetustaerat crucem in ara aul
Ptal. Judica me, D.eus.Oral. Aufer a nobis, ctc. DJ collocare, aut suspeiideie, quaiu sacerdolasGotlio-
527 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS I. 528
es : et ex raembris ejus lanquam margaritis ornata : A Anle Evangeliumdical Sacerdos. Oralie. Conforta
salva presenlem catervam in tuis latidibus jugiler me Rex Sanctorum summum tenens ptincip.ituni:
congregatam. f . Adoramuste Chrisle et benedici- da sermonem rectum et bene sonantem in os meum:
mus tibi. i^ . Quia per sanctam crucem tuam rede- ut placeam tibi et omnibus circumstantrbus.
inisti mundum. lnclinel te in medium altarit : et dicat. Jube
Oremus. Oratio. Exaudi nos Deus salularis nosler: Domne benedicere. Dominussil in corde meo et in
et per iriumphura sancle crucis : a cunctis nos de- ore meo et in labiis meis : ad pronunciandum san-
fende periculis. Per Christum. ctum Evangeliura divinum.
Oratio. Per virttttem sancle Crucis : et perinler- Diachonutvero dicat. Mundacor meum corpusque
cessionem beate Marie Virginis: et beati Petri Apo- ac Iabia mea : omnipotens et misericors Deus : qui
slolorum Principis : et omniumSanctorum : absolve iabie Esaye propbele calculo inundasti ignilo. Ita et
quesuraus Doininenostrorum vincula delictorum : et me tua gralissima miseraiione mundare digneris :
quicquid pro eis meremur : propicialus averte : et ut sancium Evangelium valeam nunciare. Per Cbri-
ad beneficia recolenda quibus nos instaurare digua- stum Dominumnoslrum. Amen.
tus es : tribue venire gaudentes. Per Cbristum.
Alia. Conscienliasnostras. g Quandopelil benedktionema Sacerdole. Jube do-
mine benedicere
Alia Oratio. Adsit nobis Doraine.
a Ad exlendendumcorporalia dicat Sacerdos.In tuo Dicat Sacerdot. e Corroboret Dominus sensum
luum ac labia tua : ut recle pronuncies nobis elo-
conspectu quesumus Domine hec noslra munera
quia sancta sua.
libi placita sinl; ut nos tibi placere valeamus : at-
tollite portas principes vestras : et elevamini porte Quando oscutalur Evangelium. Dicat Pretb. Ave
eternales: et introibii Rex glorie. Quis esl iste Rex \erbum divinum : reformatio virlutum : restilulio
sanitaium.
glorie? Dominusforlis el potens in prelio : DoiniiiHS
virtutum ipse est Rex glorie. Ad hosliam offerendam. Oralio. Acceptabilis sit
h Mundandocalicemdicat. Dignare Domine mun- majestnli tue omnipotens Deus : hec nostra oblatio .
dare c vas istud : in quo sumere preciosum d san- quam libi offerimus: pro realibus et facinoribus no-
ctum corpus tuum valeam. Qui cura 1'atre el Spirilu stris: et pro stabilitate sancte Catholice et Aposto-
Sancto vivis et regnas Deus per oniiiia secula secu-. lice Ecclesie. Per Christum Dominum noslrum.
lorura. • Amen.
Ad offerendumCalicem.Oratio. Offerimustibi Do-
Quandoponit vinum.Misce quesumus Domine in Q
calice isto quod manavit ex latere luo : ui fiat inre- - mine : Jesu Christi filii lui calicem : humiliter im-
missionem peccatorum nostrorum. Amen. plorantes clementiam tuam : ut ante conspeclumDi-
Benediclioaque. Jube Domne benedicere. vine majeslatis tue: cuin odore suavilatis asceudal.
Dicat minister. Ab illo benedicatur : cujus Spiri- Per eundem Ghrisium Dominumnoslrum. Amen.
tus super aquas lcrebalur. ln noinine Palris et Filii Ad ponendamfiliolam.Oratio. Hanc 220 oblalio-
el Spiritus Sancli. Amen nem quesuraus omnipolens Beus placatus accipe : et
Oralio. • Ex latere Domini nostri Jesu Christi omnium offerenlittm: et eorum pro quibus libi offer-
sanguis et auua cxiisse perhibenlur : ' hec ideo.nos lur peccaia indulge. Per Christura.
pariter commiscemus : ut misericors Deus utrumque lnclinel se junclis manibuset dicat hanc orationem.
ad medelam animarum nostrarum sanctificare di- DoinineDeus omnipotens Pater: bene v&dicei sancti-
gnetur. Per eumdem Chrislum Dominum nostrura. ficabocsacrificiumlaudis iquodtibioblatumesiadho-
Amen. norem el gloriam norainis tui : el parce peccatis po-
Quando ponil hostiam in patena dicaf. Renedictio puli tui: et exaudi oralionem meam : et dimitte mihi
DeiPa i£<tris omnipolentis el Filii et Spirilus Sancti: omnia peccata mea. Per Christum Dominum no-
descendat stiper hanc hostiam tibi Deo Patri offe- ^strum. Amen.
rendam. Amen.
Uispani, ad aram accedenles, salutare solebant. De b Mundando calicem. Adde et patenam, sive dis-
cruce in ara collocata Snzomenus(Hist, Eccl. lib. n, cum.
cap. 3). Sanctus Gregorius Turonensis (De Mir. S. <•Vas istud. Lege vasa ista, calicemseilicel et dis-
Juliani, cap. 43) scribit: Pendebat autemsuperipsum cum.
altare crux holochrysa,eic. d Sanctum. Lege sanguinem et corpus tuum va-
a Ad extendendumcorporalia. Videnotamfol. 119. leam, etc.
Corporalia nec inilio missac, neque a sacerdoteoliin e Ex lalere. Hsec oratio exstal in sacrameiilario
extendebantur, sed, lecto Evangelio, iisque qui sa- Moysacensi,apud Martenium(Deant. Ecci. Ril., tom.
crificio iuteressc nou debebanl dimissis, a diacono I, col. 540), ubi ad mistuminscribilur.
mensa Domiiiisleruebalur. Oratio Sub tuoconspectu, f llec ideo.Scilicet vinuin et aquamcommiscemus.
elc, ex duabusoratioiiibuscompaclavidelur.quarura ln MoysacensiCodice apud Marteuiumcitatum illud
priiua fortassedicebalur cuni diaconi palla tegerenl hmc deficit.
oblata, in allari composita ; altera, Alloltileportas, KCorroboret. Eadem benediclioad Evangeliumle-
fum dicebatur cuni iidem, anle oralioneui post no- g ttir iu Godice Moysacensi (Marten., ibid., cqj,
mina, pallium altollerent quo muuera operiebantur. 059).
529 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. bSb
"Benedictioincenti. Jube Domine benedicere. Ab A h OMNIUMOFFERENTIUM.
illo benedicatur: in cujus honore cremabitur. In no- Dical Presb. ante Allare antequam faciat confettio-
mine Palris et Filii el Spirilus sancti-.Amen. nem in omnibusFeslis precipuis.
lncentando dicat Sacerdos. Oralio. Placare Do-
mine per hoc inccnsum mihi et populo tuo : parcens
peccatis nbstris: et quiescat ira el furor luus : pre-
sia propicius : ut bonus odor simus tibi in vitam
eternam. Amen.
Ad offerloriumpopuli dicat Sacerdot offerenti.Cen-
(iipliimacripias : el vitam elernam possideas in re-
gno Dei. Amen.
Benedicliopanis. f . Adjutorium noslrum in no-
mine Domini. i^ . Qui fecit. K]. Sit nomen Domini.
i^. Ex hoc.
Ora/io.Bene * dic Dominecreaturam istam panis:
sicut benedixistiquinque panes in deserto : ut omnes
gustantes ex eo recipiant sanitalem lam anime quam
corporis. Per Christum. Rene )£ diclio Dei Patris
oninipotentis : el Filii : et Spirilus Sancli : descen-
dat super hunc panem : et super omnes ex eo co-
medentes.
Ad lavandummanut. Lavabo inter innocenles ma-
nus meas: circumdabo altare tuum Domine : ut au-
diam vocem laudis tue : el enarrem universa mira-
bilia tua. Ne perdas cum impiis Deusanimam meara:
et ctun viris sangninum vilam meam.
In fine Mitse dicilur.Antifona in laudem gtoriote
Virginit Marie. Ant. Salve regina misericordie. Vila
dulcedo et spes nostra salve. Ad te clamamus exu-
les filii Eve. Ad le suspiramus gementes et flentes in
hac laclirymarum valle. Eya ergo advocala nostra : ilec dicit Domintis: ego tuli te et fui tecum : al-
illos tuos misericordes oculos ad nos converte. Et leluja. El interfeci omnes inimicos tuos alleluja. Fe-
Jesum benedictum fructum ventris tui nobis post cique tibinomengrande : alteluja: alleluja. f . Reatus
hoc exilium ostende. 0 clemens. 0 pia. 0 dulcis vir qui timet Dominum : in mandalis ejus cupit ni-
\irgo semper Maria. f. Post partum. mis. P. Feci. f . Gloria et honnr.
• Benedictioincensi. Usus thnris in Ecclesia Dei altare rediens (Ord. Rom. citatus, et Micrologut,
veiusiissimus est, et a Maiachia propheta (Cap. i, cap. 9). in qtiibusdam Ecclesiis altnre tliurificabant,
2, juxta LXX) praediclus : 'Ev7ravrt TOITM flu^tajta et oblaia. Testis est sanclus Ambrosius, in Lucam
KpoGfiperuna ovoftaTi/touxaifluataxaflaoa,lilSiinclus (Lib. i, cap. 1): Atque utinam nobis quoqueadolenti-
Jusiinus in dialogo cum Tryphone legit: In omniloco bus altaria, sacrificium deferenlibusassistat ongelut.
thymiamaofferturnomini meo et tacrificiummundum. Imo prcebeatse videndum; non enim dubitet attistere
Hinc in omnibus Orientalium liturgiis tlius et iburi- angelumquandoChrislus assistit, quando Christusjm-
bulum toin frequenler recurrunt, templum eniin et molatur. Porro quotiescunque incensum lliuribulo
allare, dona sacra, Evangelinm, sacras imagines, imponeret, sacerdos illud prius benedicebau Harum
sacerdotes, presbyleros, clerum et populum, mor- ., benedictionum formulae plures apud Marteniuinle,
tuorumque fideliumcadavera thurificaresolent. Prsc- guiitur (De ant. Eccl. Ritib. tom. 1,1. u, cap. 4, art.
ter liturgias, vide sanclum Rasilium (Hom. de S. •D 12), inter quas (Pag. 532) est baecin Pontilicali
Gordio marlyre), sancium Ephrem (ln Teslamenlo Prudentii Trecensis episcopi : Hoc incejuum ad om-
tuo), Dionysium Areopagitam, sive alium auclorem nem putorem nocivum exstinguendumDominusbene-
(De eccletiaslicaHierarchia,cap. 3), canones apostolo- dicat,
b
et in odoremsuavilalistum accendal.
rum (Can. 3), etc ln occidente Thos in funeribus Omnium offerentium.Apud Mozarabes liber om-
adliibebalur (Tert., Apol. cap. 40). Thuribulum sa- nium offerenliuminscribilur Missaleminus, oraiioues
cerdotem prsecedebat cum ecclesiam sacrificaturus quasdam et alia nounulla conlinens, qusecominunitep
adiret. Ordo Romanus primus Uitlorpii, de proces- iib omnibus sacerdotibus inisssesacrificium olferen-
siniie pontificis e secretario ad aram describens : tibus dici solent; et hinc fortasse de.nominaiionem.
Tunc minislri, cutn lliymiamaterioel thuribulit, non sortitus est. Libcr bic, dum Evangelium legitur, in
amplius ternis, procedunt anle ipsum ponlificem,mil- allari a cornu Epislolaeponitur, alque, ut opinalur
tentesincentum. Paulusdiaconus Emeriieusis (De Vi- Pisa, otnniuiiiofferentium dictus est ab Hlisvocibus
tis Patr. Emcritent., cap. 6), de Fidele episcopo quae in oblatione calicis dicuiilur : Et omniumoffe-
Emerilensi agens : Moxqueille consurgens, diaconi- renlium peccataindulge.
bus ex more'huribula gercntibus,et ame eum praice- ' Officium. Regum II, vn, 9. f . Psal. cxi, 1. De
denlibus,cum univertit qui aderanl, ad ecclesiamptr- oflicio ad missam vide quaenoluvi pag. 64., et ani-
rexil, quatenus, Deo ndjuvanle, wissarumsolemnia madverte i|uod missn sancii Jacobi huc loco ponitur
celebrarent,elc. TiiusquoquepraecedebatEvangelium tanquam exettipluni missse Mozarabicae.
ab aitare ad ainboiieiu procedens, et ab atnbone ad
\
531 MISSALEMIXTUMSEC. HEG. B. ISIDOIU. — PARS I. 532
\ Oialio. Gloria noslra Deus.
Quere in festo Sancti Clemenlisfol. XX.
In Sancle Marie et in Circumcisione.
Oratio. Tibi semper Domine gloriam omnipotens
Jesu Christe : cujus in celo et in lerra laudes : con-
fessio permaiiel: dum tibi gloria in excelsis decanta-
221 Et protequalur a choro usqne in fin. per tur : et in terra pax hominiliusnunciatur. ltouairi
tolum annum preter in advenlu-Dominiin Quadiag. quesumus volunlatem nobis famulis tiiis et
el in diebus (eriis, populis
In excelsis Deo. Et in terra pax hominibiisbone supplii aiilibus tribue : ut ab omnibus nos niundcs
: et paceni tuam perpeluam uobis propicius
voluntatis. Laudamus te. Renedicimus t». Adoramus pcccalis
et omni populo largiaris. ij. Amen.
te. GlofifTcartilus te. Gratias agimus libi propfer ma-
De Natale Domini.
(•nani gloriam tuam. Domine Deus Bex celestis :
Oratio. Hodie nobis ibesaunis natus est : hodie
Betrs-PiVieromnipotens.DoinineFili tiniiieniieJesu nobis c lux ex utero
GlirMe. Doinine Deus agnus Dei Filius Palris. Qui virginis : quani spiri us ignivit
verum luinen a|>paruit. Ilodie cecoriun inedicus lu-
lollis peccata mundi : misetere nobis. Qui tollis ^
men natus est. Hoiiie paralilicorum sanilas. Hodie
pecejvr» mtindi : suscipe deprecationem noslrai». debilium lirmamentum : iiifirniantiiimviutus. Hodie
Qui sedes ad dexleram Patris : mi-erere nobis. Quo- resurreclio vivorutn Salvator advenit. Hodie nobis
iiiani tu solns Sanctus. Tu solus Doniinus. Tu solus
lucis apparuil. Hodie Sal-
allissirmrsJesu Christe. Cum Sancto Spiritu in gloeia inter noctcm nubes igniia
vatornoster ativeuii : tiucin propliete ante promise-
Dei Patris. Amen.
Dicatiterum. Per omnia semper secula etc rant : ex Maria Virgine naseitur. Hodie nobis iu
Ordtio: Cbriste cujus virtus ati|ue poientia tanlum presepio posilus d perpeiue Cbrisiianis ostenditur
in Apostolo tuo Jacobo emicuit : ut in noiuine luo Cliri>tus: qui dixit : i go sum panis verus Dei qui de
h emissis se demoniorum catervis : potenlialiler nie- celo descendi, Siqttis autem de pane isto manducave-
rueritimperare : tu Ecclesiamiuam ab adversantium rit: IIOIIesuriet in eternum. r^. Atneu.
impugnatione defende : virtute Spiritus exuperando In solemnitatibusel in Doniinicisquando festivila-
adversa : ut illius doelrine opere compleal : cujus tes Marlyrum celebranlur.
hodie exempla pie passionis honorat. $ . Ainen. Oratio. Laudamtis te Dominecum Angelis : bene-
In AttventuDomini. dicimtts te cum virtutibus sanctis. Glorificamuscum
Oratio. Deus qui per Angelicos choros adventum < poleslaliliiis supernis. Et t|ui te oiiificemartyres nos
lilii tui Domininoslri Jesu Chrisli annunciare volui- subsislcre non desiniinus : recte honore tui noiniiiis
sti: qui per Angelorumpreconia gloriam in excelsis per olficittm creature creatrici lue potentie non ne-
Deo et in lerra pacetn houiinibiis bone voluntaiis gamiis : pro qtia re libi nos facito hone volunlalis
adclamantibus demoiislrasti : conccde ut in bujus tne placere servicium. Etvel in celis cuin Angelis :
DominiceResurreclionis feslivitate : pax lerris red- et vel in ienis cum honiiiiibus pacificeaglutinari in
dita convalescat : et fiaterne dilectionis cbaritate lua glorificatione adscensnm. f^ . Amen.
inuovata permaneat. i^. Ameti. In lllaria Pasche post gloria in excelsis.
ln soiemnitatibuset in Dominicitquando festivitates Oratio. Tibi gloriam concinimus DomineDeus no-
Martyrum celebrantur. ster : tuamque potenliam posiulainus : ut stcut pro
a Per omnia. Postquam finis canendo olficio ad Bnbiano(Pfi9. 281, 282) constat, ubi inlegerlegitur,
inissam facius est, sacerdos in medio allariscaitit el adduuliir bin« orationes, qnaruni una, de more,
Per omnia temper smculasmculorum,etstatin.i pariter post hymnum recitabatur. AbKOluloliymno, sacer-
canendo subdil Gloria, reliqna veroproseqtiitur cho- dos iteruni dicit Per omniasempersmculasmculorum,
rus. Hanc acclamalionem littirgicam Peromnia, etc, et Diaconus olim clamab.UOremnt, et luin sarerdos
anliquissimam esse, ex sancto lrenaeo (Advers. Hmr. oraiionem fundebai; modo auiem, silente diacono,
lib. i, cap. 3) constal. In missa Romana practniitiiur -,^ sacerdos, ouiissa snlemni admonitione Oremut, ora-
praefationi. Adverte discrimen inler Romanum et lionein dicit, qusc omnibusdiebus Doininicis Adveti-
Gotho-llispanum hymnum, hi enim per omnia SKSI- lus eadem est, Dens, qui per angelicoschoros; Do-
PE» smcula smculorum canunt. Origo liytnni Gloria minicis post octavam Epjpbaniaead QiiHdragesiinam
in excelsis(qui liymnusAngelicus,et a Giiecis Doxo- nsque, Te excelsa laus in altissimis decel; Dominicis
logia magna denominalur) ecoelo est ; :inc;elienim Qiiadi-age-irtiSR, Audiani snnut te, Domine,omnesgen-
primiim ejus parlem in Naliviiiiie Domini carrarunt, tef, es. Dominicis a Paschate ad Penlecosten, Tibi
reliqua, inquiuntPalresConc.Tol.iv (Can. li), eccle- qloriam concinimus; a Penlecoste ad Adventum, 7'tfei
siastici doctores adjecerunl. Plertunquesancio llila- gloriam concinimus. In missis sanclorntn, et iu fes-
rio Pictaviensi triliuunttir, at an ipse composuerit, iivitntibus Domini aut be.atse Virginis, hsecoratio
an e grseco in Latinum tiaitsiulerit, non est adeo fre itienter peculiaris eslejus diei, alludensadlestum
certum. Consueludine velusia in Ilispania caneba- quod celebrant.
lur hymntis Angelicus, ul concilium Toleliinum iv b Emissis sc. Lege missis ad se. Confer Pseudo-
(Can. 12) aperte innuit, cauebaiur auiem nottsolum Abdiani (llisl. apost. lib. iv).
Dominicis diebus. sed quibuscunquefestivitatibut, ut '• Lux ex utero. Le«e ut pag. 57. In missa Nativi-
Eiherius et Beatus (L. i, advers. Elip.) .'•ciibunt; latis legitur : Hodie nobis lucer.na Virqinis.
quare r.ecenlioris insliluti apud Mozarahesest, qucd a Prrpetue. Lege irt pag. 37. In missa Nativ. legi-
tempore Advenlus et Quadragesinw, dicbus Donii- tur : Hodie nobis in prmsepiopositus perpetuuspanit
nicis hymnus Angelicus omittatur. Ilymntis Ange- lucis ostendilur.
licus canebalur pariier inGallia.utexSacrainentaiio
553 MISSfcLE-MIXTOMSfEC. REG. B. ISIDORl. ~- PA*tS'1. 534
nobis peccatoribusdignatus -es mori : et a tclnrilica• A
tus secundoposi tertiuin diem apparuisti in gloria
Resurrectionis : ila per te absoluli in le mereamur
babere perpetuum gaudium : ila ut nobis .proeessit
vere Resurreclionis exeinplum. R). Amen.
222 Dicat Presb. in mediumaltaris. b Per mise-
ricordiam luani Deus iroster qui es benedicurs : et
vivis"eTOirniiaTegis Tn iseculaseculoruw. 'f . Domi-
nus sit semper vobiscum. R). Et cum spirilu luo.
Lecliolibri SapientieSatomonit'(*Cdp. 1111).
i$. Deogratias.
Justus si morte preoccupalus fuerit: ariima ejns in
refrigerio erit. SeneclUs enim venerabilis est: non
diulurna neque aniiorutn nitinern coiiiputata. Cani
sunt atilem senstis lidminis : ete'tas'seiiectuiis : vita 'U
imniaculala. Placens Deo factus dilectus : et vivens dicite Anania. Azaria. Misael Dominum. Hymnus.
inter peccatores translatus est. liaptus est : ne nia- Quia eripuit nos Deusab inferis : et de nianii morlis
licia mutaret intelleclum ejus : aut d affiicfiodeci- salvaviinos : et eripoit nos de medio caniino arden-
lis : ilaiiien in medio ignis eduxil nos.
peret animam illitts. Fascinalio euiiit nugacitatis
obscurat liona : ctinstantia concupiscenliefrausveriil Dical Presb. ConfiteniiiiiDominoquoniam bonus
sensum e sicutmalicia : consumatusin brevi exjdevit quoniam in seculuin inisericordia ejns. iij. Ainen.
. Doiuinussit semper vobiscum. i^ . Et. Tunc can-
lempira innita. Placiia cnim eral Deo anima illius : f
teiit. s 1'sallendo.Posuisti Domine supcr caput ejus :
propter hoc properavit educere iilutn de medio ini-
ciirouam de l.ipide prelioso. f . Super salulare luuiit
qtiitatuni. Populi autem videntes : et nPn intelligen- Doiiiine exullabit
tes : nec ponenles in prccordiis suistalia. Quoniam vebementer : desiderium aniitto
miserieordia Dei el gratia in sanclo illius : et respe- ejus tribiiisii ei : el volumale labiorum ejus non
frattdastietini. P. Coronam.
clus in eleclo ipsius. ij. Ainen.
Dical diaconi-.s.Silenliuni facite. Hic 223 ponal
Iterum dical. Doiiiitiussii semper vobiseum. i^.
rinuuiin caliceduin dicilur epislola.
[] LeclioAciuumApostolorum(h Cap. XI).
Deo gratias.
In iilis auiem diebtis : siipervenerunt ab Iliero-
Angelus Doniinisimiliter descendil cum Ananiaet solymis prOpbete Auliocliiam. Et surgeiis unus ex
socits ejus in fornaceni. Et excussit Oamtnamignis ilo eis nomiiie Agabus : sigiiificabalperspirilum fameui
fornace : et fecilinedium fornacis : tanquam spirittts fuiuiani 'magnam in universo orbe terraruni : que
roris llanfem. Et non teiigit eos omnino ignis : nec factit est stib Claudio. Discipuliautem prout qtiisque
'
contristavit: nec quicquam moleste eis intnlil. Tunc habebat : pioposueruul singuli in monasterium
illi tres quasi ex uno ore laudabant : et magnifica- mittere habitautibus in Judea fratribus. Quod et fe-
bant: ei benedicebautDominumde fornaee dicentes. cerunt : inilieiites ad seniotes per nianus Barnabeet
DomineDeus patrum nostroruin el laudabilis es et Sauli. Eodem autcm fempore :' misit Herodes Rex
maniis : ul affligeret quosdam de Ecclesia. Occidit
guperexaiinlus in seeula. Atnen.
auleni Jacobum fratrem1Johannis glatlio. Videns au-
tem quia placeret Judeis : apposuit apprebendere et
Peirum. Eratit autem dies azimorum. Quem cuni
D
a Clarificalus.Ita eliam pag. 194 legitur; fortasse tam fuisse, atit decreturn coritrario'usu fuisse abro-
lamen legendum crucijixus; riam Christus Dominns gatuni.
die Jovis eaptus est, die Ven ris, secimdo passinnis, c Cap. IIII. Yers. 7 - 1S. Eadem prophelia qtia*
crucifixus,el post Sabbatoin, id esl, posl terl'uni »b in lesio sancli Clemeiifis legiltir. De Scripliir',vfiiiu
inita passione.dieui, rcsurrevil.
b Per mheiicordiain. AlisolulaoraiioTieposi bym- leotioneet tle prbplteiia vfda iiistani pag. C9.
'1 Afflictio.Vnli,'..du ne fictio.
ntiiu Angelicum,sacerdos dicit.per mismcordiam, ac e Skut maUtia.'Va\^.,"iine'malitia.
tniu populiimsalutat dicendo Dominussit tempervo- f Hymnus. De bymno iri-m pueroTUmfetsiibse-
biteum, et ab omnibus olini, modo a chnro aut a mi- qneiite, Confiteniini vide noiani pag.^93; et adverle
nistro, respontlelur Et cum sjiiritu tuo. Mosidem hymtuirn integrtfm -hic non exstare, sed ea tanluin
saltitandi et respondendi iu Gallia visjelini,titattclor quii; ad rite ciheOdUtnhynYhUtri necessaria videban-
e>l saiicius Geunaniis in Explicatioiie missaeGalli- tur.iitljeetis oofisinusites, apponi.
eaiiii;: Sacerdos benedicilptebeindiceus DOMINOS SIT s Psattendo. Ps. xx, i. f . lbid. 2,'3. Videnolam
SEMPF.R VOBISCCM, et ab omnibiisbenedieilurET cust pag. 72.
SPIRITL' TLO.Conciliiimliriiciieiise i (Cap. o) statue- hCap. XI. Vers. 27; vii, 1-5.
rat ui epiicopi et presliy ori po, uluin endem niodo 1 In monaslerium. Lege ctihi Vnlgata in minist6'
.salutiirent dicenles Domiiias>.itvobiscum,Sed faten- tium. De epislola vide notainpag. 77.
dum est aut vocetii sempcriti ltoc decrcto olitn lec-
535 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS I 536
apprehendisset : misit eum in carcerem : tradens I1 Dical Pretb. Dominus sit semper vobiscum. $. E'
quatuor quaternionibus militum ad cuslodiendum : cum.
volens post pascha producere eum populo. R). Amen. h Tunc offerat Sacerdos hottiam.
Dicat Pretbiter. Dominus sit semper vobiscum. « Lauda. Alleluja. f. Ecce servus meus suseipiam
H). Et cum. eum : electus meus complacnit sibi in illo anima mea.
Leclio tancti Evangelii tecundum Marcum (a Cap. X). Pottea dicat.
In illis diebus. Assumens iterum Jesus duodecim :
cepit illis dicere : que essent ei ventura. Quia ecce
ascendimus Hierosolymam : et filius bominis trade-
lur in manus principibus Sacerdotum et scribis et Sacrificium. Fulgebit jttstus sicut splendor firma-
senioribus. Et condemnabunt eum morie : et Ira- menti : et sicut stelle celi dantes clarilatein luois :
dent eum geniibus : et illudent ei. Et consptient ita et justus splendebit. f . In perpelua eternitate.
eum: et flagellabunt eum : et interficient eum : et Et dum cantalur tacriftcium : offeral hostiumin ca'
terlia die resurget. Et accedunt ad eum Jacobus et licemcum oralionibut queteqnunlur.
Johannes filii Zebedei dicenies. Magister volumtis : Oratio. Acceptabilis sit majestaii tue omnipotens
R
<
ut quodcumque petierimus : facias nobis. At ille dixit elcrne Deus hec oblatio : quam tibi ofTerimus pro
eis : quid vullis ut faciam vobis? Et dixerunt. Da reatibtis et facinoribus nostris : et pro slabilitate
nobisulunus addexteram tuara et alius adsinistram : sancte Catbolice et Aposlplice fidei cultnribus. Pec
sedeamus in gloria tua. Jesus autem dixit eis. Nescilis Cbrisliim etc. In nomine Pa^ttris et Filii et Spirilus
quid petatis. Poteslis bibere calicem quem ego bibi- Sancli. Amen.
turus sum? Aut baptismo quo ego baptizor bnptizari?
Dimitlendopatenam tuper corporales. Deindeacci-
At illi dixerunt. Possumus. Calicem quem ego hibo
calicem tanclipcando tic. In nomine Pa iB tris et
bibetis : et baptismo quo ego baptizor baptizabimini. piat
Filii et Spiritus Sancti Amen.
Sedere aulem ad dexlram meam vel sinisiram : non
est meum dare vobis : sed quibus paralum esi. El Oratio. Offerimus tibi Domine calicem : ad bene-
audientesdecem : indignati sunt de Jacobo el Jobsn- dicendum sanguinem Chrisli Filii lui : deprecamor
ne. Jesns autem vocans eos : ait illis. Scitis quia bi quesumus clementiam tuam : ut ante conspecimn
divine Majestatis tue cum odore suavitatis ascendat.
qui videnlur principari gentibus: dominantur eis :
et principes eorum potestalem habent ipsorum. Non Per eundem.
ila esl in vobis. Quicumque voluerit fieri major erit ,, Ponat calicem tuper aram et accipiat filiolam tine
minor: et quicumque voluerit in vobis primus esse sanctificalioneel ponat tuper calicemdicendo. Oratio.
erit omnium servus. Nam et filius hominis non venit Ilattc oblationem quesumus Domine placatusadmilte:
ut ministraretur ei : sed ut ministraret : et daret et omnium offerentium enrum pro quibus libi offerlur
animam suam redemptionem pro multis. R). Amen. peccaia indulge. Per Cliristum.
a Cap. X. Vers. 32 - 46. De Evangelio vide notam in Moysacensi, in quo lamen per oscitantiam ama-
pag. 78, et ndde quod sacerdos, missam privatam nuensis irrepsit Cbristi Filii tui tanguinem, cuin tam
celehrans, antequam Evangelium legat, dicitoratio- in nostro quam in Narbonensi legatur Christi Filii
nem Confortame, Rex tanctorum, etc. Tum inclinalus, tui calicem. Calicem deinde in aram depoiiii,eiimque
in medio allaris, dicit Jube, Dqmne, etc (Pag. 219). filiola, boc est palla, quam Hispani bijueta diciint,
b Tunc offerat. Occurrunf bic oppositserubricae; tegil, additque orationem Hanc oblattonem,etc, quae
nam hsec rubrica praescribit ut, salutato populo, in MoysacensiSacrautentario, anie annos oclingentos
tune offerat sacerdoshostiam,etdeinde signatur lauda exaralo, legilur sub lioc litulo: quando panemelvi-
dicenda; at pag. 2alia rubrica habet :interimdumcho- nnm snper altare ponit, apud Marieniuin (Ibid., cot.
rut dicil ALLELUU, offert tacerdot hottiamcum calice 539); et aiiiiiiadverieudum ibideni legi etomnium
cumoratiombusqumsequuntur. Demtim,inlra, rubrica offerenlium, ETeqrum pro quibut offerlnr peccala in-
prsescribit : Et dum canilur sacrificium, offeral hos- dulge, ut in Missalt nostro, pag. 220, legitur; al pag.
tiam in calicem [lege el calicem]cumorationibut qum 3, et rursiis pag. 223, illud ET Missali noslro exci-
tequunlur. Ad htmc nodum dissolvendum riius an- nv disse. Demum inclinando se in medio aliaris dicit ln
liquus Gotlio-iiispanus a reccntiori Mozarabicoritu Spiritu humililatis et reliqua, quaepag. 2 iotegra le-
dislinguendus est, et rursus ritus Mozarabicus mis- gunliir, addilurque Veni tancte Spirituttanctificator,
sse privatae distingiiendus est a rilu mi»saesolemnis. etc (Ibid.), quod leste Micrologo(Cap. 2), juxta or-
Igilur ritu .intiquo dum canebalur sacrificium, popu- dinem Gallicanum recitatur; caeterum pag. 220, di-
lus et clerus sua munera offerebat, panem scilicet et cit: DomineDeus omnipotent, etc. De oratione Veni
vinum , et munera altari inferebantur (Vide notam Spirilut sancte sanctificator silei.
0 Lattda. Isaia?,XLII,1. Ex decreto roncilii ivToie-
pag. 119). Ritu vero Mozarabicocum missa soletnnis
celebratur, sacerdos offerl hostiam et calicem, ora- tani (Can. 12) lauila non canilur ante Evangelium;
tionesque consuetas dicit, et inlerim chorus canit sed nunquam post Evaiigelium omitiitur. Constatex
taudam; al quando missa privata celebralur, sacer- Alteluia et versiculo, qui ut plurimum e Hinc psalmis de-
dos primum dicil laudam, deinde offert bostiam et sumitur, et deinde repeiitur alleluia. sancliis
calicem ; cnni autem offeil hostiam, dicit acceplabilis Isidorus (Off. lib. i, c. 13) laudas idem esse dixil ac
sit Majettati tum, etc (Pag. 219). Oratio legitur in alleluia ; attamen tempore Quadragesimse sine alle-
Codice Marbonensi,et iu Moysacensi,sed recenliori Iuia canitur lauda.
nianii, anle sexcentos annos exarala (Marten., de d Deo gratias. Illud Deo Gratias ad laudem non
ant. Eccl. Ril., 1.1, col. 540), ei quando calicem of- spectat, sed suo loco moiom hic casu positum est.
fert, dicit Offerimut tibi, Domine, etc (Pag. 219), Adjiciuntur nolse musices, utsciant quomodo caneu-
cuae habelur in ciinto Siciatncntario Narbonensi et dum, si quando opus luerit.
537 MISSALE MlXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 538
Hic dicat. In spiritu humilitatis. a Pottea offerat UA 224 h H'c accipiat aquam in manibut: et dicat
oopulus : pesito incento dicat Presb. tilentio super oblatienemcum iribut digitit. In nomine
j Patris >&et Filii et Spiritus Sancti regnas Deus in
! secula seculorum.
i^. Amen.
; Inclinet ;e Sacerdosanle allare el dicalsilentioitlam
'. orationem.
Oratio. Accedam ad te in humilitate spiritus mei:
a Pottea offerat. Hoc loco tria simul congeruntur quam inler
se, ut diqnilas et ordo popotcerit, divi-
quse dUlingueirda >unt, et eo ordine a sacerdote adi dant, tertia subdiacouiset clericisdistribuatur. Hanc
aliare peraguniur, quo bic recensentur. Primum ijii- pecuniam in allarto oblntam esse discunt canones 14
tur sncerdos thurificat oblata; deinde pelit aiixi- et 15 concilii i Aurelianensis ; non qnod in altare de-
litiin fidelimn, dicendo, Adjuvateme, fratres, etc, aci posita fuerat (quanquam hoc aliquando
tertiuni, versus ad populum , eorum dona et obla- non negaverim), sed quiaper manus sacerdotnm contigisse
Deo
liones suscipit. Dethure rubrica (Pug.Z) praescribit: fuerat oblata. Apud antiquos non invenio quo tem-
ntc sacerdos ponat incensum in thuribulo, elc ln- pore, et an omnino
censel sacri/icium, si placuerit. Gotho-Hispanos tlius o vestem, aliasque res intempore sacrificii, pecuniam,
usmn pauperum et cleri of-
iii ecclesia incendisse sanctus Isidorus clare innuit, ferre moserat. Concilium Emerilense doeel Gotho-
cuni in epistolaad LudifredumCordtibensem, incensi Hispanostemporecommunicathmispz ctiniaraoblulisse,
prseparationem tbesaurario et curam incensi archi- et sanclus Isidorus hanc cotlectam de communione
di.icono comniisil (Vide notam ad pag. 220). Haud pecuniamdicit. Num forte illis in mnre positum erat
ptito tamen eos incensum arae admovisse. Mozarabes pecuniam offerre, cutn ad accipiendumcorpusDomini
quoque de thure ad aram incendendo niliil certi sta- accederent? Sane concilium Compostellanum,anno
inisse hsec rubrica ostendit, qua thurificareoblaia, 1056, nondum ritibus Gotho-Hispanis, ce-
aut a tbure abstinere arbiirio sacerdotis permittitur. lebratum, slatuitabrogatis ul per omnet communionetmajoret
Ecclesia Uoinana vero ad allare tbus inferre permisit. Nativitalit Domini, Pascltmet Pentecostet,quitquit de
Amalarius, in fine secundse prsefationis ad librum quo liabuerit offerat. Sacerdos igitur posl dictum
de ecclesiasticis Officiis, de Ecclesia Romana scribit Adjuvate me, fratret, etc, convcrttt sead populum,
quod post Evangeliumnon offeruntincensumsuper al- et si qnis voluerit pecuniam aut alia quselibet of-
lare. Nec de Iburilicaiioneoblatornm ulla fit mentio ferre, accedens offert sacerdpti, qui, offerenti bene-
in ordinibus Romanis priino et terlio. Imo Microlo- precalus, ait: Cenluplumaccipiat, et vitam mternam
gus, qni saeculoxi scripsit (De eccl. Observ.,cap. 9), possidedsin regno Dei, et ille, deosculaus siolam sa-
ammadvertit qnod ordo liomanus prmcipitul incensum cerdotis, recedit, e.t alleri offerenii locum dat. Inte-
semper prmcedat Evangelium,cttmad aliare sivead rim canitur sacrificium juxta rubricam (Pag. 5). In
ambone.-nportatur, non autem concedil ul oblaiioin Gallia, recemiori «3vo,ejusmodi oblationes faciendae
aliari thurificelur, quamvismodo a pturibut, imo pene G erant antequam legeretur Evangelium (Hincmar.,
ab omnibus, usurpelur. Postquam ob>atathunficavit, cap. i, c. lti; Regino, Discip. ecct. I. i, r. 72).
rubrica (Pag. 3) prsescribit ut sacerdos inclinet te in h Hic aquam accipiat. Nimirum post susceptas obla-
medium atlaris junctit manibut, el dicat alta voce AD- tiones sacerdos manus lavat. Ritus lavandi manusad
JCVATE UI, FRATRES, elc. De hac, aut ejusdem signi- altare est plane anliquus: de eo sanclus Dionysius
licatiouis, oratione meniio recurritapud Amalariura, (Hierarch. eccl. J. m, n. 10), GonsiUiitionesapostoli-
apud vulgatum Alcuinura, in ordinibus Romanis, in cse (Lib, vm, c. 11), sanctus Cynlius llierosolyiiiita-
inissa lilyrici, et passim in vetuslis libris Missalibus. nus (Catech.myst. S). Auctor Qiiaesiionumveteris et
Apud Gotho-Hispanos, ut opinor, sacerdos, prius NoviTestamenti, inler opera sancii Aiigustini(y«a;«;
quam apologinmorarel, dicebal Adjuvateme,fratret, 101), asserit hunc ritum per omnes Ecclesias servari.
et dum ille pro se, populus etiam pro eo orabat; at Aquam lavandis manibus in aliquibus ecclesiis' mini-
Mozarabes hsec ita diviserunt, ut Adjuvate me, etc, slrabant diaconi, in aliis subdiaconi, in aliis acolylhi,
diceretur posi oblationem elemenlorum, apologia iu Hispania, teste sancto lsidoro (Epistola ad Ludi-
vero post manuum lotionem. Demumtertium quod fredum Cordubensem), ad subdiaconum pertinebat
distingueiiduui erat ad oblationem populi spectat, presbyterisel levitit pro lavandtt ante aliare manibut
de qua rubrica (Pag. 3) haechabet: El sacerdot ver- aquam prmbere,ad diaconum auiein inftindere aquam
tat te ad poputnm, el facial offerlorium, si votuerit. iiiaiiibus episcopi, quod sanctus Isidorus innuit, cum
Duplex anliquiius distinguebatur populi oblatio, alia dicat subdiaconum urceotumquoque et aquam, man-
panis et vini in usum sacrificii, alia pecunise,atit ea- tile et manutergium tenere episcopo, non tamen ejus
rum rerum qusealimento cleri et pauperum inservie- iU manibus aquain infundere : id scilicei muneris dia-
bant: utrumque hoc oblaiionis genus frequenter coni erat. ln libris lilurgicis passim occurrunt ora-
scriptores ecclesiasticiconnnemorani et distinguunt. liones dicendsedum sacerdos manus lavat. Fol. 220,
De secundi generis oblationibus conciliiim priinum assignatur ad lavandum manusoratio Lavabointerin-
Bracarense (Cau. 21, eliat 39) slaluil iilquse lideles nocentes;de qua, praeter Missaleslibros, fit mentio
per fesliviiaiesmarlyrum, aut per coinmemorutionem in liturgia sancti Clirysosioini (pag. 6d), in comuiuni
defunclorum,obluleranl, apud quemdam clericuni de- lilurgia Syrorum (Renaud., lom. II, pay. 11), el in
ponantur, et semelaut bis in anno inter clericosdivi- sancto Cyrillo Hierosolymitano(Catech.myst. 5). Igi-
datilur; nam non modicaex ipsa inmqualitate discor- tur saceidos, lotis manibus, et interim dicta hac
dia generalur, iuquiunt Patres, si unusqtiisquesibiat- oratione, quatn rubricae(Pag. 5,224) pratermiserunl,
tribuere voluerit quodi» sua sepiimaiiaoblalumfuerat. ad mediuin altaris rever^us, tribus digitis facit si-
Sanctus lsidorus (epist. ad Ludifredum Cordubensem) gnuin crucis super obluta, submissa voce dicens ln
curani hanc archidiacono a.tribuit: Collectampecu- nomine Patris, etc Tum, ad altare inclinatus, dicil
niam de communioneipse, arciiidiacoiins, accipil, et orationem Accedam,quaein nostro Missalilitulo carei,
episcopo defert, et clericisproprias partes idem dislri- recte tamen apologia tacerdolit nuncupari potest, est
buit. Coticiliuni Emeritense, anno 666 celebratum, enitn ejusdem generis atque illa oratio quse Missali
(Cap. 14) statuit ut pecunia communicationistempore Gallo-Gotliico(i\um. 37), die Paschse, describitur
aftdelibut oblata Sdeliter collecta episcouopraesenie- apologia tacerdolit, euiudemquelocuui iu liuirgia oc-
tur, et in tres -panes dividatur, (ptaruiii uua cedat cupat, in vetustis iibris Sacraraeiitorum, apud Marte-
«piscopo, alteram presbyleriel diaconescontequanlur, iiiutii (De ant. llit., lib. i, cap.i, art, 12), saucti Di#-
JS39 MlSSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 540
ad le muham a in fortiludine de-
loqnar qiiia spem
disli nie. Tu ergo fili David qui fevelalo inyslerio ad
itos in carrte venisti . clave crucis tue : secrela cor-
dis mei aperi : mittens unum de Seraphin : qui can-
denti carbone illo : jui de altari tuo sublatus est :
sofdeiUia labia riiea ehluhdet: rtientem enubilet:
•
docendique materiam subministrel ut lingiia qiie
proxiiiionim ulilitali per charitatem servit : iiec er-
roris insonet casum : sed veritatis resultet sine fine
preconium. Per te Deus meus : qui vivts et regivas
iii secula seculoriim. Aiiien.
a Per misericordiam.Hic ineipiunt diptycha, sive ef Gracca Alexandriria, et iri liturgia Tlieodbri Md-
nomimimrecitatio. Olirniu Hispania recilutio nomi- psuesfeni Nestoriana. In SacramentarTiSGela^lanoet
iium, sive diptychorum, ad diaconuin peninebat (S. Gregorianis diptycha vivorum ante consecrationem,
Isid., episl. ad Litdif.); Sacerdos igitur, pramiiisso mortuorum vero post consecraiioneinj reciiahaniur;
Per misericordiantietc. salnlabat de more populuth; cseierum diplycha, prp Ecclesiarufh' faculiatibus,
tuin diaconus elata voce dcehat In conspectu Dei magis airt minus pretiosa erant: frequenter eburnea,
nostri, etc, etnomina qusedamsanctorum Veleris et non raro argentea, nonnnnquam aurea, et aliqnando
Novi Fcederis recitabai. Insuperadverie, diptycha sa- geinmata inveniuntur. Gharta donalionis RuhJisindi
cra, de iis solis loquor, distingiienda esse a precibits episcopi (Concil.Hisp. tom. III, pag 179), anuo 935
qtisBpro vivis et defunctis inter 9acrarum soleniiiia facia, inter alia donaria, diptagos argenteos imagina-
fiunt. Finis et usus prseeiputis diptychorum erat ut (Q tos et deauratot recenset; unde etiam habemus, sse-
retineretur calbolica communio tiun vivorum inler ciilo x Mozarabes, nam eorum liturgia in Hispauia
se, lum vivoriiiiiet niorfunrum ; binc usus diptycho- adhuc vigebat, usum diptychorum ad nomina in ec-
rum sacroruin aiiiiqttissimus.Dipiycbissacris nornina clesia recitanda retinuisse.
vivorum et defunciornininscribebantur. Defunctorum b Confestorum. Prseter horum adjungebant etiam
notniiiairi tres classesdividuntur : prima est saucto- nomina pairiarcharum et prophetarum (Vide pug.
rum Veteriset Novi Testamenii qui publice coieban- 196). In MissaliGallo-Gothico(N. 66), orationepost
tnr ; altera in duas classes sul dividebalur, in qtta- nomina*cum patriarchis, prophelis, aposlolis et mar-
ruin priina erant nomina oninimii episcoporum ejus lyribus^ anachoreiseet virgines reeensentur; eonfes-
Ecclesise in qun soleuinia celebrabantur, iis solis sorum vero, ofio>oy»iTwv, Constituiiones apostolicse
exceplis qtii bieresis, alitisve criminis, legilime datn- (Lib. viii, cnp. 10), liturgisesancti MarciAlexandrina,
naii fueiaut; bis acctdebant nomina presbyterorum, sancti Jacobi Grseca, aliseque passim Grsecorumet
aliorumque e clero ejusiietn Ecclesiae. In secunda Orieiitaliuinliturgise,etsanCtusEpiphanius(ff«r. 77,
classe erant noniina aliquorum episcoporum defuti- Heriorum) inentioueni faciunt.
ctoium, aiiartini Ecclesiarum et regionuni, quornm c Sacerdoles notlri. Puta episcopi Tolelani, qui
fides et pietas ab universa Ecclesia laudabatur: tales tum sedebat, cujus nomen'diaconus clare pronuutia-
erant Aihaiiasius,CbrysostomusjLeo papa, etc Ter- bat, aliorumque metiopolitanorum Hispaniae,Hispa-
tia ilassis habebai noinina laicorum defunctorumi niseet GalliseGoihicse, quorum iromina pariter re-
non oitiiiium sane, sed prsecipuorum, et eorunt pro cilabanlur.
quihiiseadie specialiier olferebani. Diplycha vivo- jn d Papa Romentit. Hoc loco nomen ponlificisRo-
ruin babeham nomina Romaui pontificis, metropoli- mani recitabattir (Con. Vasion., can. 4);
tani, episeopi ejus Ecclesiaead quam spectabant, in e Etreltqui. Hsecverba indrcant nomina quorum-
Orienie patriarchse piseterea habebant nomina quo- dam epistoporum praecessisse, puta Garthaginensis
rumdam episcoporum qui speciali nota digni habe- iu Africa, Mediolanensis,Lugdunensis, etc.
baiuur; posl lios babebant nomina imperaloris aut ' Vel pro universa.'Hoc esl pro iis omnibus qui
regis cui civiiasparebat, reginae,prolis regise, praeci- pace et coinmunioneEcclesiaecatbolicocfruuntur.
puorum inagistratuum, fundaloris ecclesise,et nomina s Itetn offemnt universi Presbiteri. Hie recitaban-
quorumdam offerenjiuiii, ilignitate aut pielate conspi- tur nomina presbyterorurn, diaconorum, snbdiaco-
enoruin, aliorumquequos diaconus pro suo libilo no- norum, et omnium clericorum illius Ecclesise, iis
ininare volebat. Deiniunin Oriente, salteni Constan- exceplis qui bseresis aut capitalis criminis convi-
tinopoli, e diptycliis legebaniur noiiiinaquatuor con- cti erant. Ilinc sanctus- Augustinus (Ep. 78, Edil.
eilierum Nicstui, Cui.siautinopolitani, Epbesini et Maur.), clero et seuioribus Ecclesise Hipponensisde
Chalceuonensis.In liispania et Gallia' dipiycba ante Ronifacioqtuidam presbytero scribens, permisii ut
conseeraiiotiem eleineifToruiii, inio ante oralionem nomen ejus e diptycbis pnbiiee non recitetur, si ita
post nominalegebantur ; anie consciratiouem le.ir.un- presbyteris' efrseuionbus Hipponensibus visum fue-
lur quoquein liturgia Graecasancu Marci (Renaudot.,\\ i it: Quid-enim, inqiiit, obcstItominiquod ex illatabuld
tom. 1, pag. 150) et sancti Cytilli Coptica (Ibrd., non vult eum reciiari humana ignorantia, si de libro
pqg. 42). Olim quuque Constaniiimpolidipiychaante vivorumnon eum dclet iniqua conscientia. Siquidem
coiisecralionemrecilabantur(t,ou«7.Cvnst.subMenna, Uonifacius accusatus fuemt de gravi peccato, qtioi
act. S); at niddo in iiturgiis sancti Chrysostomi et ille se admisisse constanier negabat; quare sanctus
sancti Basilii post consecralionem el iiivocationem episcopus aegre cliinioribus popuii' et cleri conccs-
leguntur. Posi coiisecraiionein diptycba recitantur in serat ut iiondum convicti liomav de diptychis tolle-
liturgia taocti Jacobi Syriaca,in sancli BasitiiCoptica, reiur.
54-3 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. S*«
" Ac populi circumadstantes.Hoc loco recitabantur episcopus decimus nonus, Montanto successit; al-
noiiiiiia olfereniiuin, de quibus in Missali nostro et ter, trigesimus tertius, moruiii sanciiiaie et do-
in libris liturgicis Gallicanis recurrit menlio. Regis ctrina notus, qui conciliis Tolelanis xu, xtu, xiv et
etiain et pnecipuorum magistraluum nomina recita- xv, interfuit. Pelri, ilem Patri; et bi fortasse epi-
barilur. Canon Romanus, in Missali sancti Pii : Et scopi Toletani, alter decimus sextus, aiter vigesitnus
onmiumcircwmlantkim, quorum tibi fidet cognita est primus. Johannit, abbatis Biclarensis, episcopi Ge-
el nota devotio,pro quibus libi offerimus, vel qni tibi Q rundensis, sciiptis et fidei confessione, sub Leovi-
offerunl hoc sacrificiumlaudis pro se suisqne omnibus, gildo rege, noti. Servi Dei, iorte episc Calabrien-
etc; nbi notat Georgius (De Liturg. Rom. Pont., tom. sis, qui concilio Toletano IV interfuit. Felki [lege
III, dist. lii, pag. 49), iu variis leclionibus Canonis, Felicis\, forte episc, Toletani trigesimi quinti; inter-
Codicet ad unum omnet CIRCUMADSTANTIUM, vel CIR- luit concilio Toleiano xvi. Dominici, forte episc.
CUMASTANTIUM legere; at Sacramemarium Gelasia- lriensis, qui concilio Toletano ni interfuit. Justi,
num, MissaleFrancorum , Sacrameniarium Gallica- episc. Toletani vigesimi octavi, qui interfuit concilio
num, Sacramentarium reginse Suecorum 337, Flo- Toleiano iv. Apnd J. Tamaium de Salazar, in Mar-
rum Lugdunen., el Sacramentaiium Palatiuum 495, lyrologio Hispano (T. y, pag. 634), exstat catalogus
otnissis pro quibut libi offerimut, legcre quorum libi episcoporum Toletanoruui copiosior illo quem em.
fides cognita est el nola devolio, QUI TIIIIOFFERCNTde Agnirre (Concil. Hisp. I. IIl, pag. 67) el Garzias
hoc sacrificiumlaudis, etc. Populus eniin fidelis vere, Loaisa (Coll. concil. Hisp. p. 21) ediderunt : in hoc
sed suo modo, offeft sacrilicium eucharisticum, lnni autem Joannis Taniaiicatalogo, inter episcoposToleta-
quia offVrlmateriam sacrilicii, panem scilicet et vi- nos recensenturDavid.Julianus, JuIianus.Petrus, Pe-
iuiui; tum quia par sacerdoies el presbyteros Deo Irus, Joannescognomine Servus Deus, [F. Servusdei],
sacrificium offerl. Nam quamvit sacerdos proprio Visitanus, Viventius, Felix, Cyprianus, Vincenlius,
fungatur officio, ille tamen (populus scilicet) offeire Gerontius, Zacharias, Zenapoltts, Dominicnscogno-
dicitur cujus nomineagit tacerdos; ipti eniin imputalur mine Justus, Saturninus, Salviatius ei Salviatius;
cujus miinera offeruntur, inquit auctor Qusestionuni ai cum bic catalogus scriptoribus rernm Hispanica-
Veteris et Novi Teslamenii, inler Opera sancti Au- rum accuratis non probelur, mihi incertum esi qui-
v
gusiioi; at solius sacerdotis et presnyteri est eu- nam ii fuerint quoruin nomina in hac parle dipty-
charisiiam consecrare. cborum recitantur; metuo sane utullus eorum luerit
h Marlijrum. Hoc loco, prseler apostolorum no- Toletanus episcopus, imo ut ullus omnino episcopus
mina, etiam quorumdam marlyrum, eorutn maxiine Toletaiius ante Bernardum hisce diptychis inscriplus
qni in Hispania passi luerant, nomina recilabantur, sil. Bernardi, episc Toletani; is, recepta urbe Tole-
qnaepostea brevilalis causa omissa snnt. lana, priinus constiluius fuit arcbiepiscopus. Rai-
c Pautantium. Fideles mortuosappellant pausantet, mundi; is successit Rernardo. Joannis; is successit
sive quiescentes,ul Apostolus eosdem dormientesdixit Raiinundo. Celebruni; in catalogo Cerebruniscribi-
(/ Thett. iv, 13). Inter pausanles celebres aliquot tur, successit Johanni. Gundetalvi,cognomine Perez,
episcopi luni Hispaniae,tumaliarumnationum, recen- sexlus,Petro a reeeptaurbe archiepi-,copusToleiamis,sue-
seniur, sed-hic eiiam diptycba tnale detruncata sunl. cessit Ue Cardona, quem omiserunt. Guude-
d Athanasii, episc. Alexaiidrini; Martini, episc. salvo Perez, eodem qno Iiic ordine recitantur, suc-
riironensis; Ambrosii,episc Mediolanensis; Augu- cessere archiepiscopi Marlinut Lopes de Pisuerga,
ttini, episc Hipponis Regioc; Fulyentii, forie episc. Rodeiicus Ximenesde Rada, scriptis nolus, Johannes
Ruspemjs, forte episc Astigitani, fratris sanctorum de .Medina,Gutterius, cui successit Pascasius, quem
Leandri el lsidori; Leandri, episc Hispalensis; lti- oiniserunl, Pascasio Sancius filius sancli Ferdinandi
dori, episc Hispalensis; David, forte episc Hispa- regis, et liuic, anno 12t6, Sancius filius Jacobi regis
lensis; Juliani, item Juliani. ln catalogo episco- Aragoniae, qui ultimus in diptycbis episcopus nomi-
porum Tolelanorum , aute dominatum Saraceno- natur, nam quaesubsequunturnoitiina benelactorum
rum in Hispania , bini censentur Juliani : alter, Ecclesiarum Mozarabicarum esse videntur.
545 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS I. 546
Dical Pretb.
Pott nomina. Oratio. a Vivant in nobis Jesu Do-
iiiiue Apostoli tui Jacobi prsedicamenta doctrine :
quibus docemur illum beaium esse : qui inlalus ten-
latiouis valuerit equauimiter supporlare : quo duin
preseniiaiuala paiientissime tolei averimus: in pace el
cbarilate nunc: etin elernum tecum sine finevivamus.
i^. Ainen. „
11Introibo. Postquam clerus ct popultis daudae Clirysosioini (Hom. 18, in Episl. II ad Cor.). Neque
mutuii paci finetn fecerunt, saceidos ad ainm redit,, enim solits sacerdos gratias agil, se 1etiam plebs uni-
«t ante aram stans dicit Inlroibd ad altare Dei; rw- verta; nam.cumvrhis ilhrnm vocemsumpsit, atque illi
spondel qhoius Ad Deum qui Imtifical, elc, Tum sa- assenserunt, id diqne et juste fieri, tum demtimgratia-
cerdos accedens ad aram manus expandil super rum actioneminchoat. Hand taaien negaveriin in pri-
oblala, et elata voce dicit Anres ad Dominum; re- vatis missis, maxime quibus nullus aderat diaconus
spondel cliorus Habemus ad Dominum. Rursum sa- qni ministraret, isla ab ipso sacerdote antiquitus di-
cerdos : Sursum corda; et chorus : Levemusad Do- cla fuisse; alins profecto, etiam apud antiquos, rilus
minum. Deinde sacerdos inclitiaiis se in medio alia- crai missss solemiiis, afius missaeprivatae.
ris dicit: Deo ac Domino noslro, elc, et cum dieit t>Inlatio. De illatione vide pag. 2i>2.
graiias referamus, oleval in altuiii niiiiius; respoudet <=Paralilicum. Ue hocparalytico el de conversione
cliorus Dignum , eic Deiuum illationem inclioaiis illius scnbse quisanclo Jacobo inaiios iiijeeerai, ejns-
sacerdos iriferl : Dignum et justuni est, etc So.1liie que martyrio, iiieniionem faoit Pseudn-Atnlias lllit.
qnaedam recentiora antiqtiis ritibus iutertexiii •unt; certaminis aposl. lib. iv). De conversione ail hilciii
naif) olin.i ifiacoiius clauiabat Aures ad Dominv.tti illius viri yui -anctuin Jacob.unt ail tribiuial lierodis
(S,. lsid. Vff.L u, cup. S); clini non cborus, se.d [><>••ifisxil, deque ejusdem niartyrio, scnbit Eusebius (/.»
pulus respontieb.it Ilabemus ad Dominum, etc, quod jffist. liccl., lib. II, cap. 9).
ies v«tustis Ulurgus coustat; ct hitic illsid Mticti & Compultil, Lege cempunxit.
649 MISSALE MIXTUMSEC. REG. R. ISIDORI. — PARS I. SSO
229- Respondeat a Chorus. Sanclus. Sanctus. i
Sanclus. DominusDeusSabbaolli : Pleni snnt celiet
terra gloria majestatis lue. Osanna filio David. Rene-
dictus qui venit in nomine Domini. Osanna in excel-
sis. Agyos. Agyos. Agyos. Kyrie. 0 tbens.
Postea dical Presbiiler.
etiam in Oriente observatum esse reor, qnandiu Titnotheiis, cognomiue Colon , qui ab anno 511 ad
pnpulus pianes infegros ad altaTe offerrft consuevit. 517 lenuil sedein Constaiiiinopolilanam, insiitoit ut
Modo autem, et apluribus sceculis, Groecis«t Orieu- fides Nicoenainomnisynaxi recitaretur (Theod.Lect,,
talibus solemne esHiblaias suas in protlresi, ante- ibid.). Sed lioruminstiiuta, honiinum hsereticoriim,a
qtiam altari inferatitur , in plures partes seindere. paucis suscepta , brevi lempore in desuetudineui
Coplilis insuper.mos estpartem prsecipuam oblatse abiere; quare exordium rilus recitandi Symboli
in tria fragmenta partiri cum, verba coiiBecratoria Constaiitinopolitiini, inter missarum solemnia ,
proferentes, ad vocem ifregtt pervenerint (In litvr. Justino Juniori Augustntribitendiimest, quo adiiileu-
S. Busil. Copl., pag. 15, apud Renaud,, t. 1). In le, in Griceisfiet (irienlis Ecclesiis Syinlioliini iu
liturgiis Copticis sancti Basilii, saircti Gregorii, ot collectis recitari coepit; al in Occidente Gotlm-llispa-
satrcli Gyrilli, et in Alexandrinis saneti Basilii, et;]g ni, oiiiiiiiimpnmi, Biauieruiitni Syiiibolum in inissa
sancti Gregorii.(i?enoud., Lil. Orient., tom. I), in diceretur. Patres enim syuodi Toietmse iu, de con-
liturgia Jfctliiopica (Ibid., pag. 518), in liturgia silio Recaredi regis, cannne secundo, decreverunt
communi Cbaldaeorum(Ibid., t. 11, pag. 595, 594), ut, per omnesHispauiseel GalliseGotliicseprovincias,
et in quibusdam liturgiis Syrorunr( Ibid., tom. II), SyiiiboluinGoiislantinopolitanuiiiprvts quam Domi-
hostia frangitur anlequam recitelur oratio Dominica; niva dicatur oratio, voce ciara, a populo decantetur,
at in canone Romauo, in liturgia Graeca Alexan- quo fides vera manifeslum leitimoniumhabedt, Clail
drina sancti Marci (Renaud., t. I, pag. 162), in li- Ghrisii corpus et sanguinem prmtibandum, peCtora
lurgia sancli Chrysostomi (Euchol.,paq. 88), in li- populorumfi.depurificata accedaut. Exindc ritns reci-
turgia Grseca sancti Jncobi (Bib. Patr. Gr.Lali, landi Symboli in nnssa 'per Galliam et viciuas pro-
tom.Il), in liturgia Syriaca sancti Jacobi ( Ren., vincias propagatus est, etaandem anno 1014, Bene-
tom. II, pag. 41 ), hostia frangilur post recitalain dictus VIII papa coucessit precibus saucti Henrici I
orationem Dominicam. Jum de modo frattgendi, linpeialoris, ui Romaein missaSyinboiumcaneretur,
Goiho-Hispani, Galli et Mediolanenses, et Romani, qnod Heino Augiensis abbas, auctor synclironus,
olim in paiena fraugebant, et Romani olim, dnm prodidit (De Reb. ad tttiss.sp\jc(.,cap.2). Non desunt
panis consecratus a diaconis drangeretur, Aguus Dei qui piiiniit Ecclesiam Roiiiaiiatn Syitibolum inltiissa
canebant (Ord. Rom. i, et ni Hittorp.) ; at modo legisse aiite sseculumix, quiadeSyinbolo post Evan-
Romae, et saltem a sseculo xiv, hostia frangitur, non geltutn canlaudo Ordines Romani apud Mabillouiuui
in palena, sed in ore calicis, post absoluiam oratio- li, v, vi, aperte ineiltionetnTaciiint;atBerno Augieu-
nem Libera nos, qumsumus, Domine, ab omnibus'_ sis, Iestis oculatus, distincte asserit: Symbolniii Ro-
malis, elc Sed antequam clausula subjiingatnr Per « mflni usque ad hmc tempora divcememoriw Henrici
eumdem Dominumnoslrum, etc, Mediolanenses di- imperatoris NULLO 'JIPDOceciherunt.Cui non contra-
cuut quando hostiam frangunt : Corpus luum frangi- dicuitt citali 'Ordines Roiiiani , qui hon (raduiit
tur, Chrisle. Apud Graecos,in liturgia sancti Chryso- discipliiiam basilicarum Urbis, sed EcClesiarum
stomi, diaconus dicit : Divide, Domine, panem sdn- Gallisein quibus ritus Gelas^iaiius , aut' Gregorianus
clum; etsacerdos illara allente et devole in qualuor 'receptus quidem erat, sed ritibus quibusdam Galli-
partes frangens, dicit : Frangitur et dividitur Agnus canis iinniisius, Utfacile est hbs Ordines diligentius
Dei Filius Patris, qui frangilur, at non comminuitur, inspicienli deprehendere. Neque Pbstat quod Auiala-
qui semper comeditur, al non consumitur, sed eot qui rius in ecloga tituliim babeat de Credoin Deutn, quo
p. 82). De fractione de Symbolo post Evangelium recitari solito tractat,
tunt participet sanctificat'{<Euch.,
Eucharistise distincte ioquitur sanctus Chnrsostomus siquidetn hoc loco liluin Komanum puruin non ex-
(Tom.X Opei:,Ed. Maur.,pag. 213), ih Homilia24, liibet, naiuinquit: Convenilpopulopotl Evingetium,
in Epist. lad Corinth., ubi explicans illtid, Panem quo Chrisli verba audivit , inltiilioneiti creduliaih
quem frangimut, nonne communicatiocorporh Chrisii sum prmclaroore proferre; siquidem popultis in Gallia
es(?interrogal : Cur autem addidii QUEMFRAKGiifus? et in Hispania Symboluniiiiniissa reciiabat, troii iteiri
Et Bibi respondet : Hoc enim in Euchaiistia fieri Romae.Certeidem Ainalarius'(Li&.nitie Eccl. O/fic.)
videre est; in cruce veronon ilem, imo conirarium; ait fuse singulas niissse Romanie parles exponens, de
enim Os NONCOMMINUETUR. Std quod non passus esl Syinbolotacet, et Ordines Rouiani geniriui m et IV
in cruce, hoc propter le patitur in obtalione (sive in , Hittorpii,atque is quem illuslrissitnas lilaiichininsin
missa), et frangi patitur ut omnet impieat. Demum, D J prolegomenisad lohiuinIII Ah.istasii\OpusC.5) edi-
pro Ecclesiarum consuetuditie, boslia , sive oblata, dit, quique olim ad UsurnBasiticaTum Uibis fuerant
in plures aut pauciores parles frangiurr; Mozarabes exarati,iionniodosilentdeSymbolo, sed nullum Sym-
(nani hunc ritum Goibo-Hispanisignotum fuisse reor, bolo recitaido locum vatuuiit iti missa reiitiqiiuut.
utpole iiitroductum poslquam oblalas ad aluire olferre Jam vero Gotbo llispani, ex decreto concilii inio-
usu receptum erat) liPstiamiu iiovein panes dividunt, letaiii, Syinboluin recitant ante oTaiiPiiemDoinini-
quibus singulis proprium tioinen imponuiit. Ritu cam. Galli Francoruui im erio subdili videntur sta-
Komano, in tres partes; Grseci prsecipuam oblatse tim post EvaiigeliumSymboiumcanlasse, postqnain
partem in parles quatuor; Coptitaepartetn prsecipuam usus cantandi Symboli apud cos invaluii ; lneer-
primum in tres, tum liarum singulas in plures fran- tum enim est an oinnesEcclesiseGaliicanseantesa3-
gunt. Syri quoque et 'Clialdsetmajorem hostise par- cultini VIIISyiiiboiumin missa cantaverint. Ceue de
tem in plures partiuntur. silet libellus sancti Germaiii de missa Gd-
a Dicatchorustymbolum.Justinus Jnnior, amio 568, Symbolo
licana. Grasci primum osculum p.acis dant, luui
imperii sui primo , tymbolum Coiistaiilinopolitanum dicunt Symbolum,quod excipit prselatio(Euclt., pag.
inomni Ecclesia catliolica a populo canendum intro- 75). ln liiurgiis Syrorum, Copiiiaruni , el iu
misii.utscribitJoannesBiclareiisis, inChrouico. Aniea liturgiis GraecisAlexandrinis Syiubolutn ante oscu-
quidemPetrus Fullo Antiochenuspalriarciia, qui anno ltiin pacis recilalur, prseterquam in liturgia saiicti
488 obiit, utSymbolumdiceretur in singulis collectis Marci, in qua, nisi subsit error, Symbolum post os-
iiisliiuerat (Tlteod.Lect., Collect.t, u); et post buiic ctiluni pacis dicilur.
#S7 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 858
"Credimus inunum Deum PaiTem oiiiiiipoferiiem./^ k Post hec frangat Presb. Eucharisliamin medium:
Factorem celi et terre. Visibilium omnium el invisi- et ponal mediam parlem in patena: et de alia parte
bilium conditorem. Et in unum Domimim h noslfum faciat quinque parliculat et ponat in patena : et acei-
Jesum Christumfilium fiei unigenitum. Et exT>atre piat aliam parlem el faciat qualuor parliculas et.ponal
natum aate omhia secula. Beurii de Deo. Luraen ek in patena similiter per ordinem faclas per perscriplas
lumine. Deumverura ex Deo vero. Natum non fa- rolas. Et tlalim purgel bene digilot. El coopertocalice
ctum. '* Oihousion.Fdtri boc eStejtisdfcmOUiuYaitfe faciat Memenlo pro vivis. Et perfeclo Simbolo dieat
subsianlie. Per quem omnia facta sunt que in celo et Presb. ad orationemDominicamequatiter.
que in terra. Qui propler nos homines et propler cti Rasilii (Ibid., pag. 60) habet: Populut dicit CRF.no
nosfrain s&lutemdescendild decelis. E( incamatus INUNUM DEUM. Ritu romano , in missa prlvata sacer-
est de Spiritu Sancto ex e Maria Virgiiie et Iiomo "dos Syinbolum iniegruth reCitai, el JJlim Alexandrlstj
faclusest. Passus sub Pcntio Pilato. Sepultus tertia sacerdos Graecse Syniboluiiiin iftissadicebat. Juxta rubricam
liturgioe Alexandrinse sancli Marci sacerdot.
:
die Surrexit. Ascetidit ad celos sedet ad dexie- signans cruce ditcos et catices, 'ilata voee diclt
rain f Dei Patris omuipolentis. Inde s venturus est CIIEDO INUNUM DEUM (Reitaud., tom. I,-pag. 443). Mo-
et in toto ciim missa solemnis
juJicare vivos et morluos. 231 Cujus regni non do Romse, sacerdosOccidenle,
erit finis. Et in Spiritum Sauctum Dominum vivifi- jjxrelebtalur, inquit Credo in unumDeumy
'reliqua cliorus canil. SseculoXIIIineunte, ut ilionet
calorera et ex Patrcet Filio procedentem. Cuin Pa- Alexander llalensis (Tracl. de Offic.Miss., part. i),
ire et Filio adorandum et h conglorificaiidum. RomanoPontifice solemnilercelebranle, fidei Symbo-
tum non cantores in choro , sed subdiuconi ad altare
Qui locuttrstst per Prophetas : et uTiaffisauctafti dzcantabant.CselerumSymbolumquod Gotho-Hispa-
Catholicam et Apostolicain Ecclesiam. ' Confiteor lii in missa cantabant, elsi a sanclo Isidoro (De Offic.
unum baptisma hi remissioiiein peceaioruin. Expe- ecct. tib. i, c«p. 56) a conciliis xiu Toletano , et
ctamus resurrectionem mortuorum et vitam i ven- Bracarensi ni (in proif.) et ab Etberio et Beato (Lib.
adv. Elipand.) dictum sit Synibolum Nicsenuni, est
turi seculi. Amen. revera SymbolumConstantinopolitaiium,ut fides ipsu,
et concilium Tolelanuin ui clare liianilestat, lamen
dictum est Nicsenum,vel quia prima ejus pars a Ni-
cutna synodocondiia est, vei quia fama conciliiNicseni
vulgo clarior erat quam Conslaiiiiiiopolilani.Exslat
auiem Symbolumhoc in conciliis Toletanis viu, xu et
XIII,inconcilio Bracarensi iu, et in libro i Etherei et
BealiadversusElipandum, in quibusaliqusevarietates
inveniuntur, quarum prsecipuasadnotavi.
<„ b Nostrum. Concihis Toletanis, et Bracarensi el
^ Elherio, deficit.
i Omousion.ItaToletana etBracarense niconcilia;
Etherius et Beatus, homousion.
<>De celit. Non legunt Toletana et BraCarenseui
conciiia, neque Etberius et Beatus.
e Ex Maria Virgine. Ita Tolelana et firacarense m
concilia; at Etherius et Beatus, et Maria virginelegunt.
f Dei Palris omnipolentis. Tolefana concilia ; et
Etbefius et Beatus, sedet dd dexteramPdJfit. Braca-
rense m, Dei Patrit; illud omm'po(eiuisomnibus
deficit.
s Vmiunis.lla concilia Toletana et Bracarense iu;
Elherius et Bealus, inde venturut in^loria.
h Conglorificandum.Ita concilia Toletana et Bra-
carense ui; Eiherius el Bealus, glorificandum.
> Confiteor.Lege confitemur.
i Venturi. lla concilia Toletariae't Bracarense III ;
Etberius et Beatns, fuluri.
1 Post hec. Rubrica isla pertiriet ad luodum fraii-
TJgcndsehostise, Mozarabis peculiarera. Circa noinina
particularum liostise fractae,adverte quod corporaiio
idem significat alque incarnalio, et quod apparitio
idem atqtie epiphaiiia, sive inanifestatio, Filii Dei.
Absolula fractione hostise, et purgalis digitis, prse-
scribit rubrica ut sacerdos cooperiat calicem, quein
* Credimut. Dicunt Credtmus,quia olim a loto po- statitn post elevationem non texerat, quia recen-
tiori disciplinaMozarabes, ritUs Romanos ithitantes,
pulo dicebatur Symbolum. Apud Golbo-IIispanoset bostiam non, ut olim, in paleria, sed in ore calicis
?pud Mozarabeschoius dicit Symbolumbini et bini. fraiigunt. Deinde rubrica monet ul fiat Memeniopro
Syri quoque dicunt Credimus (lienaudol., I. II, p. vivis; et hoc recens instilutum, in quo neque cum
11). At in liturgia GraecaAlexandriha(Ibid., t. I, pag. ritibus Romanis, neque cuni Goiiio-llispariiscorive-
CO)praescribitRubrica: Populus dicat CREDO I.NUNTM niunt, nam rilu Roinano Mementovivorumfil anle
DEUM.Grseci etiam (£ucfc., p. 75) dicunt Credo in consecralioneiii, ritu aulem GolIio-Ui-panoMemento
unum Deum, queniadmoduni eiiam Romse dicunt tam viiofum quam mortuorum fit
quando diptycha
Credo in tinum Deum. Apud Grsecos vero chorus leguiitur, et oraiione post nOminacoiicludiiur.Caete-
Symboliinirecitat, apud Orienlales populus. Ritbrica rum friiCtiohostiae, partium ejus distributio in pate-
iit liturgiaCopticasaucti Basilii(Renuud.,t. 1, pag.li) na, Memeniopro vivis, et alia, a rubrica indicala,
prsescribit: Populus dicet Sumbolumfidei orthodoxm; fieri debent duni
et rubriGaliturgke GrtecseAlexandriiiaeejusdemsan- antiphouam ad cborus Symboiuui caiiit, aiit diiiii
confractionem in iuissa. soleuini ca-
559 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 560
0 Orado.Oremus. Apostolo tuo Jacobo Domineedo-
cente premonemur: ut si qnis nostrum indiget sa-
pientia : postulet a le : quia das omnibus affluenier :
ct non improperas. Sed quia ad te pervenire cupimus
per Chrislum : qui est virlus tua et sapienlia : id
agere prseoptamus, Poscentes clementiam tuam :
per eum qui apud le advocatus factus est noster. Ut
pervenire nos ad le facias : et oratione quam ipso
Domino instruenle didicimus : ad te introire permii-
tas : proclamantes e terris.
nit. In missis vero privatis posl recitatam aniipho- Grancos,nl est in liturgia sancti Chrysostomi, diaco-
nam confractionis, aut pro diei qualitate, post di- nns anle leclionem Apostoli clamat Altendamns,ct
ctum Symbolum, bscc omnia ordinatim, a sacerdote postijuam lector titulum lectionis proposuit, iieritui
fiunt. Attendamus clamat, et anle Evangebi leclioiieni
a Oremus. In missa Mozarabum solemnis vox sacerdos ipse clamat sapienlia, recli audiamus, san-
Oremut bis lanlum a sacerdote dicitur, primuin clum Eviiiigelium. Et postquam diaconus littilum
a-nleagios, et rursus ante capitultim lioc quod ora- Evangelii legendi proposuit, el cliorus Gloria tibi,
Domine, resp uidit, rtirsus sacerdos clamal Altenda-
tioni Dominicse prsemittilur, quibus locis illud Ore- Itj mus. litberius Oxotuensis episcopus (lib. i adier.
mut per errorem irrepsit; nain riiu Gotho-llispano ail diaconum ante leciionem Evangelii
sacerdotis non erat populum admonere cum oran- Elipandnm) silentium imperasse, neque »it eum qiiidquam ad
dum erat, proclamando Oremus, sed ad diacnnum id aiietilioncm
niiineris pertinebat. Sai.cins Lidorus (De Off. eccl., credibile populi conciliandiim addidisse j.quare
I. n, c. 8) dc diaconis ait : Hi voces tonitruorum, est, apud Gotlio-Hispanris ei Gallosdiaco-
ipsienim, cletra vnce, in moduin prmconis,admonent iiuin, :id sinjjiilas lectiones, si7en(ium facile, nec
cunctos sivein orando, sivein flectendogenua. sivein quidqiiiini alind, imperasse. Cerle sanclus Geriiianus,
sive in leclionibusaudiendo, elc Et binc ille de quo s:epe redii sermo, explicans ir,is-seGalli-
psallendo,
discimus quod apud Golh i-llispanos diaconus dice- canae riuis, docel diaconum silentiiim imperare ttim
bat Oremus, idem flectumusgenuu, et rursus Erigite ut populns leclor-em aiiilial. lum ut leclioni sacrie
atleniioneni Silmlium autem diaconus pro
vos, aul Levate ; idem clamabat Aures ad Dominum. duabits rebusprseiieal. annuntiat, scilicetul lacens papulus me-
At voces quibns utebatur cutn admoneret popoluin lius itndial vtrbum
ad psallendum el ad lectiones audiendas liortareltir, ul sileat mens Dei, et silealur uoslrum (legn, et
penitus exciderunt, si prscter illud, Sileiitium facite, noslra) ab omni cogitalione sordida,
melius iccipiatur verbum Dei.
quod, in Missali nostro, ante lectionein Aposioli, que'»
reuiansit, et de quo etiain sanctus Geiin.itins, in Pafer noslcr. De Oiatione Dominica, vide infra
niissae Gallicanse esplicalione, nieminit, di iconus (Pag.ti-\).
r Vicii Leo. De bac rubrica, vide paq, 6,
aliquiil*(ad alienlioncm cpncilianduii) dUeril. Apud
561 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 562
ioce. a Sancta sanctts el b conjunctioj corporis Do- A bus nobis ad veniam : et defunctis fidelibus preste-
mini nostri Jesu Christi : sit sumentibus et potanti- lur ad requiem. E( mitlat particulam in calicem: et
a Sancla sanctit. Est haec in omnibus Grsecorum frangebantfVid. nol. pag. 230). Deinde, posi oratio-
et Orientalium liturgiis notissima formula. Sanctus nem Dominicam elevandopartenioblalionis dicebant
Cyrillus Hierosolymiianus(Cat. mysl. 5): Sacerdos Sancta sanctit, et canebatur quod Galli trecanum
dicil SANCTA SANCTIS...£( t>ossubjicitisUNUSSANCTUS, appellarunt (Vid. not. pag. 252,). Demumfragmentum
TJNUS DOBINUS JESUSCHRISTUS. Consiituliones aposio- oblationis in calicem niittebani dicendo : Conjunctio
licse (Lib. vm, c 15) : « Episcopus Sancta sanclis; Corporis et sanguinis, elc, nullum tamen faeiebant
popiilus UnttsSancius, unus Dominus, unus Christus crticis signum, de quo ordo antiquus Blanchiiiii, et
in gloriam Dei Palris benediclusin smcula. > Litur- primiis ordo Mabillonii silent. Sanctus Germanus,
gia Sancti Chrysostomi : « Clamat sacerdos Sancta in Explicatione missae Gallicanaecommistionemcor-
tanctis; chorus Unus Sanclus, units. Dominut, Jesus poris et sanguinis Domini, iioniine tenus aliigit-:
Chfistusin gloriam, ei; So^av,Dei Palris. i In lilur- Confractiovero, inqtiit, el commistiocorporisDomi-
gia sancli Jacobi (Bib. Patr. Gr.-Lat. Paris., t. 11) : ni... declarala anliqttituttanclis Palribut fuil... Sa-
« Sacerdos Sancla sanclis clamat, el populus Unus cerdoteautem frangenle... cleruspsallet anliphonam.
Sanclus, unus DominusJesus Cltrislusin gloriam Dei Ciiinmistiopanis el calicis ritus estplane anliquus, et
Patris, cui gloria in smcula tmculorum. Amen.> In omnibus lilurgiis communis.A Gotbo-Hispanis(Conc.
liturgia Grseca Alexandrina saneti Basilii (he- Tol. iv, can. 18) dicla esl conjuncliopanis et calicit.
naud., i. 1, pag. 82) saeerdos elevat spudicon, sive B Ab Amalario (Eccl. Off. I. m, c. ol) dicitur immistio
paitem niajorem hostiaeconsecralse ( quse in aliis panis in.vinum.A Micrologo, cap. 18, immissiopanis
rubricis cfcspoiicondicitur, nimirum corpus domini- in calicem; a Gallis, ut ex sancto Gerinano colligilur,
cum, SEOTTOTIZOV et clamai Sancta sanctit, et a Mediolaiiensibii.set a Rpmanis, commisliocorporis
0-wjj.e/.),
popolus Unus Pflfer Sanctus, unus Filius Sartclus, el sanguinis Domini; a.Grsecis v?«yt« evwat;, tacra
unus Spiritus Snnctus; atque ita in lilurgiis Copticis, unitio, quo vocabuloin liturgia Grsecasancti Jacobi,
Syriacis, ^Ethiopicis, Chaldeis, el Graicis Alexan- in liturgiis Copticis et Syriacis, designatur, in quibus
drinis, in quarum nonnullis confessioni Trinitatis eti3m consignatio et commistio mysteriorumappella-
additur doxologia, in aliis prolixior, brevior in aliis ; lur. Sed quamvis hic ritus ex iis sit qui in omnibus
in omnibus tamen, tam Grsecorum quam Orienta- iiturgiis prjescribuntur, tamen diversimode transigi-
liuiti, liturgiis Sancta sanctis elata voce profertur. tur. Nam, in Grseeortimet Coptitaruin lilurgiis, Sancta
Atqtte ii-aprolatum fuisse apud Goiho-Hispanos, et sanctis prsemiltiiur fraciioni, et continuo fractioni
Gallos, ula loto populo audiri potueril, niilii certum conjungitur consignatio ei commisliomysleriorum.At
est, quamvis rubrica noslri Missalis prsescribal ut apud Gotbo-ilispanosfractio pnecedit orationem Do-
submissa voce dicatur , nain modo partem efficit minicam, ejusque prsefationem, et appendicem Li-
oralionis, quam ad commisiionem corporis et san- bera, elc Deinde consequilur Sancta tanctis, ac lan-
guiuis Dominifundunt. Ast olim ab ea oratione se- dem conjunctiopanis et calicis , quse proinde a con-
jiincinin erat, et popttlus; vel chorus, post dictum fractione procul sijungilur. Gallos eodem ordine
Sancla sanctis, qusedamcanebat quse Missalinostro has actiones fecisse reor, quamvis sanclus Germanus
omnino exciderunl. Suspicor lamen post Sancta Q contmislionemillico stibjungit confraclioni, et postea
sauctisid cantatum liiisse quod Galli trecanum appel- deoraiione Dominicaloquaiur; liicenim nonnunquam
labant, complectebatiirque lidei catholicseconfessio- actiones alio ordine narrat quam quo gestae sunt.
nem de uniusDeilalis triutii personarum distinctione, Romsepontifex inler missaruiu solemnia post sum-
oplimum coutra haereses Arianorum et Priscilliani- ptum corpus Dominicommistionemfacit, reliqui autem
starum anlidolutn : Trecanum vero quod psallilur, sacerdotes ad ea verba, Pax Dominisit, etc.parteui
inquit sanctus Germanus, signum est caiholicmfidei bostiaein calicem miitiiiit. Ordo Romanus iv Mabil-
de Trinilatis credulitale procedere; sic enim prima in lonii, qui verbalim ferme ex Amalarii ecloga de-
secnnda,secundain tertia, el rursum lertia in secunda, sumpius esl (Conferapud Georgium,de liturg. Rom.
el secundanolatur in priina ; ila Paier in Fitio, mysle- Ponl., t. III, ap. 36/, in appendice inonumentorum)
rium Trinilalis compleclit; Puter in Filio, Fitius m distincte (Pag. 6-2)liabet: Poiitifex deinde dicil Pax
Spiritu sanclo, Spiritus sanclus in Filio, et Filius Domini sil semper.Non mittit parlem de sancta in cali-
rursus in Patre. Unde palet hanc Trinitatis confes- cem, sicut caleris sacerdolibus mos est. Et infra :
sionem haud absiniiletn esse illi quam posi Sancta Quando cominunhal domnus apostolicus,partem sibi
sanctis populus in Orienle proferebat: Unus Paler mordet, et reliquam in calicem mittil, faciens crucem
sanclus,unus Filius sanclus,unus Spirilussanctus, etc de ea tribus vicibns super calicem nihil dicens. Wine
In pervetusto Codice insiguis Ecclesiae Andegaven- palet puiitiliceiii,s.alteui iu missa solerani, sseculo
sis, te^te Marienio (deantiq. Eccl. Ritib., lib. I, cap. ix defluenic, parliculam hoslisein calicem non mi-
i, art. 9, n. 2), ad hostise in calicem immissionem sisse ad ea verba, Pax Doinini, etc Sed neque sa>-
leguntur bsccverba : Sancfum cum sanclis, hmcsa- p culo xin. Testis est InnoceniiusIII (lib. vi, cap. 9)
crosancta commistio,etc. El in allero ejusdem Ec- clare negans ponliliceni ad ea verba, Pax Domini,
clesiaeMissali : Sancta cunt sanctis, et commistio particulaui lioslisedimittere in calicetn, sed eam posl
corporiset sanguinisDomininoslri Jesu Chrisli prosit trinum crucis signaculum in patenam reponere, et
edentibusetbibentibusin vitam wternam. Amen. Quse infra, agens de coiiimunioiie poutificisin missa, do-
a vetusto Gallicanorilu profecta esse facile est di- cet pontificem partem roajorein oblatse, sibi a sub-
guoscerc diacnno in patena exbibitam, dividere, unamque
b ConjunclioCorperis. Adde et sanguinis. Cauon particulam sumere ei aliam raillcrt!in calicem, quem
Romaiiiis: Hwc commistioet consecralio corporisel lenet coram ipto diaconus, de quo sanguinemhaurit
sanguinit Domininoslri Jesu Christi fiat accipienlibut cum calamo.Demum neque adbtic srculoxivpontifes
nobis in vitam mlernam. Missale Ambrosianum : mitlebat partem bosliae in calicem ad dicta verba
Ccmmislioconsecrali corporit et tanguinis Domini Pax Domini, etc Constat ex ortline Romauo xiv
nostri Jesu Christinobit edentibus,el sumentibus pro- Mabillouii(Paij. 55'J); sic eiiim Jacobus caidinalis
ficiat ad vilnm et gaudium sempiternum. In nosiro Cajelaiius scribit: Ctimtpso particula ler signet super
Missaliest sumentibusel pulantibussit ad veniam,ubi calice.itdicendopax Domini, etc... adjungal particu-
illtid sumentibus,idem sigiiilic.il ae edeniibus,quam- lam illam aiiis particulis qumsuni tu palena. Aique
vis in Alediolauensiidem uiguificeiac polamibus. Ex adeo parliculam .illain non uiiliiL in calicem. De
his tamen conslat vocem sanguinit bic, et pag. 6, commislionevuro infra, agens de eomniuiiioiic, dis-
Missali nostro delicere. Jam vero Gotlio- Hispaoi lincte meminil: Pontifex cum reverenlia accipial de
ante orationem Dominicam hostias, sive oblationes patena majorem partem hostiw, et dicai PANEM COE-
5f33 MISSALEMIXTUMSEC. REG, B. ISIDORI. — PARS I. 564
Lvestig.us,Aiue.i). Quique per hunc App§lpjumsuum
cultores deni.onumcouverlit ad fidem : cnncedat vo-
bis vana hujus seculi respuendo se in veritote dili-
gere. R). Amen. Ut ejus. reiiinnrremjni presidiis :
cujus bodie triumphum excolilispassionis. i^. Ameii.
Qu.odipse preslaredignetur : per misericordiamtuam
Deus nosler qui es benedictfis.: et vivis et omn.a re-
nerii. Do-niinus sit semper vobiscum. gis in secula sectilorum.
Ftenediclio.Ghristus DetisDei Patris Filius : quem i^. Amep. Posiea staijm dicat. Dominus sit seni-
Jacobum reliclo Patre in navi tota secutus cst inten- per vobiscum. i^ . Et cum.
tione cordis : iiidesinenler vos faciat suis inherere Quo dicto cantelChorus. h Gustale et videle quam
LESTEM ACCIPIAM, elc,- leneitspartem prmdictamIw- suse inseruit, eslque quartus Mabillonii. Desiisse
slim, cum qualuor digilis, supertanguinemel calicem, autem hunc rituni puio, cu.m partem Eucharisiiae
'dical reverenter tribus vicibus, DOSIINE NONSUM DI- prioris sacrilicii ostendi pont.ificisacra facturo et ad
GNUS,etc. Poslca signet se cumipso corpore, el reve- altare deferri desiii. In Gallia, consuetndo deferendi
renier sumql lotum illud quod est exlra digitos prm- B} Eucbarisijam ad altare, cum niissa solemniier fieret,
dictos, et. quod infra diqilos remanel ponai in calice Siiculo vi adulto vigebal; quo tempore Roinsefuerit
cum sanguine,dicens;FIATCOMMISTIO, ETCONSECKATIO abrogala niibi non constat. Ilodierno riiu, ut prae-
coiipoiiis ET SANGUINIS, elc. At xiv sacculoexeuiite, scribit rubrica Missalis sancli Pii V, sacerdos cum
atj.tceij.e sseculoxv, pou.tifex,more aliorum ^acer- ipsa parlicula signaf ter tuper, calipemdicent PAX-f
doftin), parliculam bostiaein calicem miltebat ad ea DOMINI SITf SEMPER VOBIS f CUM ; et respondeturET
verba, Pax Domini, elc Teslis est liber Caeremonia- CUM SPIRITU TUO,et pailiculam ipsam imponil in cali-
rum S. R- E. (Lib. n, cap. 14) citatus a G.eorgio(Li- cem, dicenssecrele: H*c COMMISTIO, eic Neque aliter,
lurg, Rom, Pont. t. 111, lib. iv, c. 14, pag. 151), ubi in roissis privatis, saeculoxi, faciebal (Microl., cap.
hsec : Pax Domini, etc Et signat ler cum particula 17); atque Iisec de ritu Romnno. Juxta liturgiam
super.calicem;deindeeam incalice deponit.Alqtie hunc Constantinopolii.anam,sacerdosGr;ecus, peracta fra-
nioreui etiain nunc tenel ppntifex in missa soleiuni, ctioiie corporis Douiini, accipil partem unam sancli
vetustipre abdicato. At, inquis, iinde naium est ut panis, et tn/mu lenel, el dittconus,oslendenscum slola
a.li.isafierdotes ritu Romano celebrantes per tot sac- sanclum calicem,dicil IMPLEDOMINE, SANCTUM CALI-
cula commistionemfacerent ad baec verba, Pax Do- CEM.Sacerdosdicit PI.ENITUDO FiDtiSHHITUSSANCTI.
mini sit sempervobiscum,oumipscRonjanus ponfifex Mox tignHWcrucis facil, et miiiit t arlieulam in san-
non nisi post sumptum corpus Doniini conwistionem clunt calicem,el diaconusdicit AMEN ( Euch. Goar.,p.
facerel? Mjhi quidem baec varietas orla videtur ex 82). Ilaec pars lilurgise, quse apud Graecosel Lati-
anliqujssii.uoritu Romano bis facieudi commistionem, nos siinplex est el expedila, apud Orientales, Syros
prijuui)),ad. ea verba, Pajr.Domini, elc, et rursus, riJ et Coptitas prolixa est et operosa, de qua vide notas
inter coniijiuijicandum, poslquain poulifex corpus erudjtas R,enaudotii( Tom. I Lit. Orient., pag. 258;
Poiuitu sumpserat;nam,cum deinde semel tantuiiiin tom. II, p.agr108, et alibi), Syri, ut est i.n lilurgia
illissa comnjistionem paijis et calicis facere placuis- Syriaca sajicti Jacpbi (Renaud-, tom. II, pag. 41), a
sel, alij, saeerdoies ad ea verba, Pax Domini,etc, inajori parte hosijseconsecral.separliculam auferunt,
partLculaii)iiostise in calicero miltebant; Roiuanus eaiii.qii,e.sanguiiii in.tinguo.t,atque, ita sanguine sacro
auleoi porjlifexconsiieiudinem immitteiidi corpus in l.iiailida.u.i, ac alia fragmenla, in qoaeoblalam divise-
sanguinemDoniini leinporecomm.unionisadsseculum ruiil, siguaflt, dicenles : Inspertitur (sic) sa.flguisDo-
usque xv retiiiuijt.Porro,Romaiium pontificem bis mini npslri Jesu Clpisli corporiejus ; lutn illain par-
in ead£t,u ju.issa coramjsiioiiein anliqiiilus fecisse, ticulam caJici inimiitunt, dicentes: Miscuisti,Domine,
PheeKvajvitAroalarius (Eccl. Off. lib. m, cap. 51), divinitqfemluamcuin humauitatengstra, et liumanita-
quaiu.visejjjs scvo ritus ille jain aniiquaius fuerat. lem nostramcum divinitalelua... libt gloria in sx-
Et pqst Amalarium MabJIlonJus(Comment. ad ord. cula. Cb.aldsei.siveNesloiiani (Renaud., tpm.11, pag.
Roman..,,pag. 56 el M), et anjiquiores Ordines Ro- 504), priEter alias caeremoiiias, hostiae partein tna-
iiiani prjinus et secumlus Mabillonii, primus et jorem in duas parles franguut, quarum aliam in
lerlius Hitlorpii, et Ordo Romanus Blanchiuii, edi- disco deponunt, alia vero, qtiai» dextra teueiit, cali-
lus iiitcr proJegomena ad toin. III Anastasii (Opusc. ccm signant dicentes : Signatur sanguis pretiostts
5), du.pljcemhanc coinmistionemcorporis et sangui- corpore sanclo Domininoslri Jesu Christi, in nomine
nis Dominiin eadem missa fieri solilnm clare osien- Patris, etc, et respondetur Amen. Tum eaiiulem
dunt, alque in prima commistionead ea verba, Pax "* boslisepartem usquead niediumin calice intingunl. et
Domini, etc, ponlificem iu calicem misisse parteut D signaut cum ea corpusquod est in patena, dicentes :
oblaliouis in auleriori missa consecratam, eain scili- Signalur corput tanclum sanqtiine propiliatorio Do-
cei quam ad aliare processorus inspexerut et adoja- mini nosiriJesu Chrisli, in nontinePairis, etc Sacer-
verat; in secunda vero commislione, quam inter dos Copticus (Li/urg. S, Rasil. Copfi.c*apud Re-
communicandumfaciebat, poniificemin calicem de- ntud.., t. 1, p. 19, et apud eumdemGabriel Alexan-
misisse parlem sacrificii ejusdem diei, ui supra, ex drinus citalus, ibid., 189) partem prsecipuam hoslise
Ordinibus Romaois explicavi.Demum adverle, juxla consecraise, quam ISBODICON a,ppellan,t,vola maiiiis
Oidinem Blancbinii, et prinium, et lertiiitn lliuorpii sinistrae sustlnens digilo mauus dexlrse tangil, di-
(quibos magis lido quatn Ordini primo Mabillonii), cens : Corpussanctum; IUJIIeumdem digitum indicem
pontificem nihil dixisse, ncque cruceni fecisse cum iniuiergit calici, eo.que,in sauguine, crucem format,
ad vcrba, Pax Domini, elc, fragmenlum sacrum in dicens : E( tangais pret.iosusChristi, ipsiut omnipo-
calicem mitteret; at, cum lempore cotnmiinioiiis lenlis Domini Deinpslri; deiiiuui educens indicem
commistionemfaceret, dixisse : Fiat commisiio, et e calice, sangujiie linctujii, eo corpus Domini gignal
contecrqtiocorporisel taiigtiinis Domini noslri Jesu iijhil dieens, quibu.s apparet Coplttas commislionem
Christi.accipienttbutnobis in vilam mternam,crucem mysleriorum facere, partein tameii hosli.jeiu calicem
vero iiullam fecisse. Mos iininiueiidi pariem sacri- uon iiiiujiltcre.
ficii anlerioris iu calicem, ad ea verba, Pax Do- a Humiliatc. De beiiedktione, vide pag. 246
1}
mini, elc, leiupore Auialarii in usu esse desierat, Guslate. Hucc antipliona , ex psalmo xxxiu, 9,
ut plane conslaf ex Qrdine Romano , quem eclogse desumpta, Missaii n.o^tro Ad cccedentetinscribitur
56S MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 566
suavis est Dominus : alleltija : alleluja : alleluja. A lam super calicem. El peyfecloMementodicat tilentio
f. Benedicam Dominum in omni lempore : semper hanc orationem.
laus ejus in ore meo : alleluja : alleluja.: alleluja. Oratio. Domine Deus meus : da mihi cprpus et
f. Reditnet Dominus anittias servorum suorum ; et sanguincm filii tui Dpmini nostri Jesu Christi ita
non relinquet eranes qui speranl in eum : alleluja : sumere : ut per illud remissionem omnium
peecato-
alleluja : alleluja. f . Gioria et honor Patri : et Fi- rum merear accipere : el tuo Sancto Spirilu repleri
lio : et Spiritui Sancio in secula seculorum : amen. Deus noster. Qui vivis et regnas in secula seculo-
Alleliija : alleliija : alleluja. rum : amen.
0 Qwodicto accipial Presbyter aliam particulam te- 233 Oratio. Ave in evum sanctissima caro, Chrir
qucntem et dicat sic. Oralio. Panem celestem de sti : in perpetuum summa dulcedo.
wieitsa Domini acc-ipiam: et nomeu Domini invp- Oratio. Ave in evum celeslis pptus : qui mihi ante
cabo. pmnia et super omnia dulcis.es.
D'ic'atMemenlopro mortuit: tenendoillam particu- Oratift,. Corpus et sanguis Domini noslri Jesu
quse olim, dum popultis ad communionem aofledehat,.B calicem facit Memento pro morluit. De quo idem
caoebniur. Constitutiones apostolicae (Lib. vm, cap. sentiendum. quod de Memenlo vivorum, scilicet
15, fl/ias.,cqp, 20) piapseriliunl ul, cum Eiultaristia utrumque, prseieranliquum moremGotlio-Hispanuiii,
distribuitur, canteiur psalmus XJJXIII; sed japi tem- e MissaliRomano Imc translatum esse. Facto anteni
pore sancti Cyrilli, Hierosolymis non integer psaf- Mementomorluorum, dicit snbmissa voce oralionem
nnis xxxm, sed segmenlum ejiisdem canebatur, ut DomtneDeus tneus, elc ; Tum dicit Ave in mvum.In
catechesjs.mystagogioab indicare videttir : Audmstis Poniificali Prudentii, Trecensis episcopi, apud Mar-
deinde vocempsalleitlis, divina quadam melodia. vos tenium(Z)e anl. Eccl.Iiilib., /; i, c.i,art. 12, tom. I),
ad sanriorum mysleriorxm communioneminvilantis : habetitr oratio dicenda qitando sumilur corpus Do-
GUSTATE ET VIDETE QUONIAM BONUSEST DOMINUS ; et inini : Aveirtmimpi,saiictissimqcaro,mea in perpeluum
sauctus Auibrosius (De t,s qui mysl. init., cap. ult.)-. iumma dulcedo. Huic brationi (Pag, 7) addilur Pa-
Unde et Ecclesia,videnstctnlamgraliam, liortalur filios nem coelettem accipiam, et nomen Domini invocabo.
suos... GUSTATE ET VIHETE guoniam tuavis est Domi- ln.sup.er,addit Roblesius, tam in Vita cardinalis Xi-
nus ; bealus»ir qui confidit in eo, elc ln Aiuiphona- menii (Cap. 28) quam in Missasancti Jacobi, quod,
rio Gregnriauo singulis missts sua est antipliona ad dicto Ave in mvum, sacerdos, ler pectus tundens,
cominunio,iifiin,quse Mis^ali Romano saucti Pii V dicit Domine, non sum dignus, etc, de qtto niliil
simpliciter'communio inscribitur. In Missali nosirp exstat in rubricis Missalis, nequeapud Pisam; taineii
antiphona adaccedenles ab Adventu ad Qtiadragesi- Rpblesip, ut pple parocbo Mpzaj-iibjco., et viro satis
mam, et a vigiliaEpiplianiaead Adventum eadem est erudito, in iis qnae ad rilus sui r.ubricas spectant
guslate elvidete, etc, quaeetiam in sanctorum missis "„ credendum est. Igitur sacerdos prinium dicif Avein
caoiiur. At DoniinicseQuadragesimae singulse pro- wvum, elc, luin dMi Domine, nqn tunt dignus,,elc,
priam liabent anliphonam ad aecedenles, qu.e Domi- pectus tundeiis, tertio dicit Panemcceteslemaccipiam,
nica 1 QuadragesiiDoeest Qui venil,a,duie nonesuriet, etc ; deintim saeraro partieulam, quam manti tenet,
quicredit in me non sitiel unquam, etc (Pacj. 98); facto sigpo crticiSi, sumit. Deinde caopeuit calicem,
ubi adverte quod per erroreni" inscribitur ad con- omnesque parliculas sin^illa.lim consumit, luui di-
fraciionempanis3 cum sit atitiphona ad accedentes, scooperit calicem, et supra calicem patenam diligen-
quic hac Doniinicaet omnibus feriis quartis et sexiis ter abstergit, fragmentain eura dejiciens, et postea
Quadragesima? canitur. Feria S in coena Domini dicit Avein wvuin,cwleslispokis, etc (quse oratio in
suain habeAtaniiphonara propriasa ad. aece4entet, Pontificali Prudenlii Ad sanguingm... Damini accipien-
deinde a. SabiijUQ.sanclo usnue ad. vigiliam Penter dum inscribitur), et sanguinem suinit, quo bausto
costes aotiphona ad accedenlet, vel ad accedendjirn, djcit Cprpus et tanguit, etc.; et; dum abluiionem
est Gaudetepopuli et Iwtamini, elc (Paq. 195), quse stiinit, dicit Domine, Deus meus, Paler, F.iliut, il
Doininica Resurrectionis, singtiljs dtebwsoetavarun» Sipiritut sanctut, etc De abluiione nitiil est fri ru-
Pascbse, Domiuicisa Paschate ad Ascensioiieni, die bricis Missalis; at Roblesius, et Fisa dicunt quod, haec
AMen>ioiiis el sequenti Dominica canitur. Demura prartio, Damine, Deus meus, dicitur dum sacerdps
advenenduin, eumdem ordioem liturgicumin Missali oblaijonem sumit et digilos lavat. Deinde sacerdos,
Mozarabumobservari, quem conciliiiiri IVTotetanum cum missam privatam celebrat, dicit Referti Christi
(Ctm.iS, aiias 17-)proescribit, scilicel ut. post ora. cerpore, etc, et lempore Quadragesiniae Repletum
tioueinD.uminicam,et conjmiclionempanis et calicis, etl gaudio os noslrum,,etc. At iu missa solemni ista
benedictioin pftpulumsequatur,el tunc demumcqrporisD J cantat chorus. lnscribuntur aulem communio. Ilii
et sanguinis Domini sacramentum sumalur. Apud dictis aufertur ab altari liberomnium offerentium, et
Gallos, ul ex Missali Gallo-Gotliicopatet, oralionem Missalead cornu Epislolic defertur, el sacerdos dicit
Dominicum consei|iiebatur benedicljo, et benedJT orationem quseposlcommunioneminscribitur, Cerpus
clioneiii coininunio, et sanclus Germanus aperle Dbmini nostri Jesu Cltristi, etc (De his, vide pag.
scribit quod anie comntunionem benediclio tradilur, 284). Ea oralione absoluta, sacerdos dicit Per,mi-
ille quidem de confraclione et de conitiiislioiie cor- sericordiam Deinpslri, elc Deinde salutat populum :
poris et sanguinii Domini priusagit, et luin deora- Dominus sit semper, elc Respondetur £( eum, elc ;
tinne Uiinunica; uiide suspicari liceret Gallos, iu quiliiis dictis, si dies ftterit Dominicus, aut festivus
nonnuliis saltem Ecclesiis, hostise confractionem et qualnor aul sex capparum, et missa solemnis, diaco-
coniiiiisiionenipanis et calicis prsemisisse oratjoni njus caniando dicit. Sotemniacomptetasunt h%nomne
Doininica', si consiaret liunc anctorem de recto or- Domininoslri Jesu Chrisii, voium nostrum acceplum
dine servando sollicitum fuisse, sil cum pace. Sin missa fuerit privata, eadem sine
" Quo dicle. In missa
privata sacerdos prius dicit cantii a sacerdoie dicuniiir; at si dies fuerit ferialis,
antiplionamad aecedenies,et. dein.decommunical, iu au.t iestivus duaruincapparuni, aut novem leciionum,
missa solemni lempore communionis canilur anli- dicit : Missa esl, in nomineDomini nostri JetuChrisli
phona adsaccedenles.Dicla igitur aiiiiplioiia itla, sa- perftciamus(periieimus) cum pace, et cliorus, aui
cerdos de patena lollil parliculain octavam, diclam minister resp.ondet Deo graiias, et in (ine inissse ad-
ijlorin, dicens Panem ceelestem,et lenendo eam supra ditur Salve, regina, etc
d67 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 568
Gbrisli cusloi-liatcorpus el animam meam in vitam A Oratio. Reple Domine cor nostruin leticia : qui
eternam. Amen. noliis dare dignaius es sacri corporis tui Eitcliari-
Et sumat partkulam quam in manu habet: el coo- stiam. Ul quia escarum perceptione reficimnr : spi-
periat calicem et veniat ad patenam : et consumat ritualibus beneficiis adimpleri feliciter mereamur.
omnes parliculas per ordinem. El deinde accipial pate- Amen.
nam et ponat super calicem : et purgel bene cum pol-
tiee et acctpial sanguinem. Ei dum Sacerdos sumpserit
sanguinemdical immedialehanc orationem.
Oratio. Domine Deus meus : Pater et Filius et
Spirilus Sanclus : fac me le semper querere et dili-
gere : et a te per banc sanciam communionem quara
sumpsit nunquam recedere : quia tu es Deus : et
preler le non erit alius in secula seculorutn. Amen.
Cantet chorus. Cemmunio. Refecti Cbrisli cor.
Quere fol. 193. Dttm Sacerdos dixeril Corpus Do- 6I Orclio. Domine Deus omnipolens qui es vila et
tnini noslri Jesu Chrisli. eal ad cornu allaris dex- salus fidelium : qtteni venturum jtidicem credimus
irum. verum : esto nobis propicius. El qui hanc oblationem
pro noslra nostrprumque salule : vel pro expiatione
Oratio. Corpus Domini noslri Jesu Christi quod nostrorum
peccatorum in Bonorem Sancti tui N.
accepinius : et sanctus sanguis ejus quem potavimus : Sanctorum tuorum. N.
adhereat visceribus noslris eterne omnipoiens Deus: Sancteque Virginis lue. N.
Sancti Confessoris tui. N. libi oblulimus misericor-
ut nou veniat nobis ad judiciutn : nec ad coiidemia-
die tue opem in nos diffundi sentiamus : ut qui jam
tionem : sed proficiat ad salutem et ad remedium refecti sumus ad mense lue convivium : dono lui
animarum nostrarum in vitant eternam. Amcn. Per iiiuueris consequi mereauiur premium 234 sempi-
misericordiam. etc. Dominus sil semper vobiscum. ternum. Concedente divinilate tua Deus noster : qui
it). Et cum. Solennia completa sunt in nomine Do- es vila vivorum et corona Sanclorum in eterna se-
iiiini nostri Jesu Christi: votiim nostrum sit acce- ciilii seculorum. . Amen.
R)
ptiim cum pace. ri). Deo gratias.
Oratio. Passionis dominice calicem delibantes : et
a Item orationes que sequunlur dicuniur
per lotum r sacrosancti corporis suavitatem gustanles : gratias el
annum tam diebus Dominicitqaam in fettis post Eu- laudes ei referamus : in domo ejus leti et hilares
charistiam. Refecli Christi corpore et sanguine pari- ambulantes. r^. Aiuen.
ler : quia sanclificati Deo Patri oninipotenti gralias
referamus : ut nos in eadem refeclione et sanclifi- Oratio. Deus sempiterne salus beatorum : beali-
catione habentes : hic el in fuluro seculo gloriam ludo inestimabilis : concede queso : ut ineffabilimu-
nere tuo sancta ac beata qui sumpserunt: sancti ac
percipiamus. n). Amen.
beati esse mereanlur. $ . Amen. Per ineffabilem tue
Oratio. Guslantes Domine suavitatis dulcedinis divinilatis potentiam Deus : qui es benediclus in
pleniludinem quesumus : ut sit nobis hoc ad remis- secttla seculorum. i$. Amen.
sionem peccalorum et sanitatem menlimn. Amen.
/» AstumplioneSancle Marie.
Oratio. Chrisli Domini noslri gratia satiati gratias
agimus perpelue Trinitati : cujus sanguine sumus Oratio. Omnes qui huic tante Assumplionis so-
precio magno redempti. Pelimus itaque sacramen- lemnitati convenistis : et sacrosancta cominunione
torum luoruin merilis : ut de hoc seculo eripiamur mortalia corpora vivificaslis : mereamini per inler-
inlesi. venlum sancte et gloriose genilricis Dei : et hic ab
D omnibus malis eripi : et in futuro cum Cbristo sine
iij. Amen.
fine jocundari. itj. Amen.
Oratio. Gratias libi agimus Domine Deus : et le
Deum benedicimus de die in diem : qui nos in lianc ln Illaria Pasche. i
diem snncte solennitatis lue perducere dignatus es. Oratio. Expletis Domine in hac sancta solennitate
Fac ut diein istum Nalivilatis lue : Conceplionis :
nostre servitulis officiis : gratias libi Iaudesque rc-
Circumcisionis : Apparitionis : Resurreclionis : ferimus dono tue miserationis Precantes te
adjuti.
Ascenstonis per multa curricula annorum in pace et Deus : ut a peccalis nos abluas : et in luis laudibus
tranquillilate stiscipere mcreamur cum fideli pepulo exultare concedas. n). Amen.
tuo. ri), Amen.
De Sancta Barbara.
Pott contmunionemin XL, Replelum est gaudio
os noslrum : et lingua nostra in exuliatione. Oratio. Deus cujus dileclionem beata Barbara virgo
a ltem orationet, Prueier uas orationes alise b Nota quod. Vide pag. 6.
qtise-
dam pest coiinnunioneti) diniuiur.
5fi9 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. S70
et lnartyr omni terreno aiiteposiiit : presta quesu- .ALquatuor animalia et vigintiquatuor seniores : cecide-
miis : ut cujus martyrii friumplium recolimus : ejus ' runt coram agno : habenles singuli cytharas et lialas
snlTragiis ad celeslia regna per.venire possimus. aureas plenas odoramenloriim : que sunt oraliones
itj. Amen. Sanctorum. Et canlahant novum canlicum dicentes.
a In QciavaPatche ad Mistam. * Officium. Dignuses accipere librum : el aperire signacula cjus :
quoniam occisus es : et redemisti nos Deo in san-
Dicite in nationibus alleluja : Dominus regnavit a gnine luo : ex orani tribu et lingua et natione et po-
ligno alleluja : Et correxit orbem lerre allelujn aile- pulo : ei lecisti nos Deo nostro regnum et Sacerdo-
luja. f . Cantale Doniino canticum novum : cantate tes : et regnabimus super terram. Et vidi et audivi
Domiiioomiiis lerra. P. Et Corre. f . Gloria et ho- vocem Angeloriim mullorum in circuitu llironi et
nor. P. Et corre. animalium et seniorum. Erat numerus enrum millia
Oratio. Tibi glorium concinimusDomine Deus no- millium dicentium voce magna. Dignusest aguus qui
ster : tuamque potenliam postularous : ut sicut pro occisus est accipere virtulem : ct divinitatem : et
nobis peccatoribus dignatus es mori : et clarificalus sapientiam : et forlitudinem : et honorem : ct glo-
secundo : post lerlium diem : apparuisli in gloria riam : et benedictionem. Et omnem crealuram que
resurrectionis : ita per te absoluli in le tnereamur B in celo et super terram et sub terra et que sunt in
habere perpetuum gaudium : iia ut nobis precessit mari. Omnes audivi dicentes sedenti in throno et
vere resurrecliotiis exemplura. 1^. Ameii. Per mise- agno : benedictio: et honor : et gloria : et poiestas
ricordiam luam Deus noster elc Deo nosiro : in secula seculorum. u). Amen.
Dicat Pretbiler. Dominus sii semper vobiscum".
ApocalipsisJohannis apostoli (c Ca;>.V).
R). EI.
tij. Deo gratias. d Ptallendo. Domine Dominus nosler quam admi-
Ego Johannes fui in spiritu : et vidi in dextera se- rabile est nomen tuuni in universa terra. 235 f-
dentis supra thioiiiiiii librum scriptum intus et fo- Quoniam elevata est magnificenlia lua supra celos.
ris : signatum sigillis seplem. Et vidi Angelum for- Ex ore infantium et lactenliura perfecisti laudem.
tem predicanleni voce magna.Quis est dignus aperire P. In uuiversa terra.
librum : et solvere signacula ejus? Et nemo poterat
Dicat Pretbiter. Silentium facite.
in celo ueque in terra neque subtus terram aperire
librum : neque aspicere illum. Et ego flebam mul- Lectio libri ActuumApotlolorum(s Cap. XIII).
tuni: quoniam nemo dignus invenlus est aperire III illis diebus : ail Paulus ad plebem. Viri fratres
librum : nec videre eum. Eiunus de senioribus dixit ^ filii generis Abraham : et qui in vobis timent Deura :
mihi. Ne fleveris. Ecce vicit Leo de tribu Juda radix vnbis verbum salutis bujtis missum est. Qui enim
David : aperire librum : et solvere septem signacula habilant in Iliernsalem et principes ejus hunc igno-
ejus. Et vidi : et ecce in medio throni et qualuor rantes : et voces prophetarum que per omne sabba-
animalium : et in medio seniorum agnum slantem tum leguniur : judicanles impleverunt. Et nullam
tanquam occisum : habeniem cornua septem : et causam morlis invenienles ' in eum petierunt Pi-
oculos seplem : qui sunt septem spiritus Dei missi lato : ut interficerent eum. Cumque consummassent
in omnem terram. El venit: et accepit de dextera omnia que de eo scripta erant deponentes eum de
sedeutisin throno libruni. Etcum aperuisset librum : ligno : posuerunt eum in monumento. Deus vero
a In octava Paschw. Breviarium Mozarabum, et Dominicasequenli, oclava die post Pascha, neophyli
Oraiionale Golhicum habent Dominica in octavat albassnas deponebant, etfidelium tutb.e miscebaniur
Paschw. Sacramentarium Gelasianum Thomasii die (S. Aug., term. 230, 7, 5, Ed. Maur., alias 2, de
Dominico, ocavas Paschai; Gregorianum Menardi, lemp.). Apud Gotho-Hispauos albaesolemniter depo-
Dominicaoct. Patehm. El ita in Capitularibus Evao- nebanlur. In libro Adnotationum de cognilione
geliorum Georgii legilur. In Lectionario Luxoviensi, ' . baptismi sancli Hildcfousi (Cap. 140) exstat oralio
et in MissalibusGallicano, et Galto-Gothicoclautum D propter albas tollendas, cl capite sequeiilil41,exsiat
Patchm appe'latur; in Sacrameiitario Gregoriano specialis benedictio,quam super neopbytos episcopus
Pamelii appellalur Dominica post albas ; in vetusto fuiulebat; et cap. 142, exstat ab episcopo termo
Leclionario Ambrosiano ab em. Tltomasi edilo, diccndusad infanles, die lcrlia post Pascha, propter
Dominicapqst albat deposilas; et in MissaliMediola- albas tollendas. Quod hac occasione.sermo haberetur,
nensi anno Domini1548 ediio, Dominicain albit conslat ctiam ex Sancto Auguslino citato ; at illud
depositis.Ratin hujus nominis pelenda esl nb antiqua die tertia videtur per errorem in tilulo irrepsisse pro
plurinm Ecclesiarum disciplina, qua, per dies octo dieoclava.
pi.st susceptum baptisma, neophyti seorsim a coetu h Officium. Ps. xcv, 10. A ligno delicit inVitlgaia ]
(ideliumhabebantur, quibus lidei mysteriis et regulis in sancto Augustino; et in Psalterio Mozara-
inornm peculiariter imbuebanlur, quotidie inissae legitur
sacrificio intereranl, el commuiiicabanl, toto lioc bico. f . lbid., 1.
tempore albis vestibus induebaiitur, quas exeuntes c Cap. V. Vers. 1, ad fineiii capitis. In Leclionariu
de sacro lavacro acceperant. Hinc ferise omnes Luxoviensi legilurex IsaiseLXI, i-8.
oclavarulii Pascbse,Sacratnentaviis Gregorianis Pa- d Psaltendo. Ps. vm, f . Ibid.. 23.
nielii, et'Menardi inscrJbuulur in albis, puta, feria 2 e Cap. XIII. Vers. 26-40. In Luxovicnsi ex IGor.
in albis, feria 3 in albit, eodeinqiie uimlo lilissali
Ambrosiano inscribuiitur; al, pro varia Ecciesiaruni xv, 12-29.
consueludine, aul Sabbato in albis vespere, aut certe r in eum. Vulg., i» eo.
571 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I 572
suscitavit eum a-a mortuis : qui visus est per dies A Multa quidem et alia signa fecit Jesns in conspnctu
mullos : his qui simul ascenderant cum eo de Galilea discipulorum : que non sunt sci tpta in liliro lio-. ilec
in ilierusalem : qui usque nunc sunl lesles cjtis ad autem scripla sunl : ul credalis qnia Jesn- esl Cori-
plebem. Et nos vobis annunciamus eam quell de pa- stus filius Dei. Et ul credenles vitara habealis iu
tribtis nos.tris repromissio facta est. Quoniam hanc nomine ejus. i^. Amen.
Deus adimplevit filiis c vestris : suscitansJesum sicut Dicat Presbiler. Dominus sit semper vobiscum.
et in psalmo scriptum est. Filius meus es tu : ego $. Ei cum.
ho'diegenui te. Quod autem suscilaverit enm a mor s Lauda. Alleluja. f . Apparuil DominusJesus di-
:
tuis amplius non reversum in corruptionem ita : suis dicens pax vobis : ego sum qui resur-
dixit. Quia dabo vobis sancta David fidelia. Ideoque scipulis rexi : nolite timere. P. Alleluja.
et alias dicit. Non dabis sanctum luum videre corru-
d h Sacrificium.Allelnja. CelebravitDavid pascba et
ptionem. David aulem sua generatione cum adnii-
nistrasset volunl.aliDei: dormivit et adpositus est ad oflerebat holocausla Domino: et constituit Sacerdn-
tes in opere dnnius Domini alleloja alleluja. f . Al-
patres suos : et vidil corruptionem. Quem vero Deus
suscitavit a morluis : non vidiicorruptionem. Noium lehtja : congregati sunt omnes filii Isr.iel in loco
„ sanctificalionis : ibi enim benedixcrunt Dominiim:
igitur sit vobis viri fratres : quia per bunc Jesum
vobis remissio peccatorum adnuncialur e ab omni- propterea vocaverunt nomen loci iiujus Convalle be-
bus : quibus non potuistis in lege Moysijustificari. nedictionis in opere domus Domini : alleloja : af-
In boc enim omnis qui credil justificabitur. leluja.
Missa. * Completo dilectissimi sacre solennitatis
fj. Amen.
salutarium dieriim numero : potius quam peracto :
1
Lecliotancli EvangeliitecundumJqliqnnemXCap.11). mullisque Deo presule lusiraiornm cursibus cele-
lllo in tempore : una sabbalcrjim cum fores essent brando compotes obsequele i gerimus de perfectis :
clause ubi erant discipuli propier metum Judeorum : spei titulum capiamus de futuris. Orenius ergo ut sic
venit Jesus et sietit in medio et dixit eis. Pax vobis. apud clementissimutnPalrem vota nostra bec legalio
Ex cum lioc dixisset : oslendit eis niantis et latus. presenlium feslorum insinuet : quo diuliiiiim plebi
Gavisi sunt ergo discipuli : visq Domiiio. Dixif ergo sue bujtis vite comraercium annue litationis rediviva
eis Ueruin. Pax vobis. Sicul misii nie pater : et ego gaudia siibministrent. R). Amen.
milto vos. Hoc cum dixisset : insufflavilet dixit eis : 236 ^tia Oralio. Ingenili geniloris k genite fili :
Accipite Spiritum Sanctum. Quorum remiseritis pec- qui in eo nobis diei hnjus octavi renovas ciilluin : in
cata : remittuntur eis. Et quorum relinueritis : re- 'C quo te discipulorum aspectibus hodie prebuisti pal-
lenla erunt. Thomas autem unus ex duodecim : qui pandum. Nam licet hic dies sit prior pre ceteris con-
dicitur Didimus : non eral cum eis qtiando venit Je- ditus : oclavus post septem cfficitur revolutus. Quo
sus. Dixerunl ergo ei alii discipuli. Vidimus Donii- ipse sicut ammirabililer e sepulchro surrexisti a
n.um. 111 o aulem dixit eis. Nisi videro in mauilitis mortois : ila ad discipulos inestimabiliter inlrasti ja-
ejus fixuras clavorum : et mitiam digilum meum in nuis obseratis. Initium videlicet pascbe : ac finem
locum clavorum : et niiltam manum meam in lalus exornans congruis sacramenlis : cum el Resurrectio
ejus : np.ncredam. Et post dies octo : ilerum erant lua custodibus terrorem incuteret : el manifesialio
Jiscipuli ejus intus : el Thomas cum eis. Venit Jesus discipulorum corda dubia confortaret. Quesiimus
janiiis clansis : et slelil in tnedio eorum : et dixit. ergo ut nos his sacrameniis imbutos : fides qua te
Pax vobis, Deinde dicit Thome. Infer digitum luum ctedimus : post istud seculum tibj representet in-
lnic et vide manus meas : el affer manum uiani et lesos. Nulliim nobis de te scriipiilum dubilationis :
mitie in lalus meum : et noli esse incredulus : sed errorisque : autl ociutn pariat : m aut quesilio in-
fidelis. Respondil Thomas : et dixit. Dominusmeus caiita enulriat. Serva in iioniinetuo : qnos redemisii
el Deusmeus. Dicitei Jesus. Quia vidisti me Tboma : sanguine precioso. Conlemplandumte noslris sensi-
credidisti. Beali qui non viderunt : et crediderimi. I) bus prebe : nostrumque cor dignatus ingredere. Esto
" Amortuis. Ila in Grseco.Vulgata addit tertia die. terminabanlur. Sic enim praescribilur : Diebus
b De palribns. Vtilg , Gr., ed palres. pasclialibut nulla patimnrquemlibetexseculione teneri,
c Vestris.Vulg., noslris. Gr., filiis eorum. id esl per di s qiiindccim, seplem qui patchalem
1 Sua. Vitlg., in sua ; Gr., propria. pra'cedunl, et seplemalios qui sequuniur.
e Abomnibus.Vulg., Gr., et omnibus. i Cerimus.Fortasao: Gaudiumgerimutdeperfcctis.
' Cap. 1:1. Lege cap. XX, vers. 19, ad (inem k Genite.Forte, Unigcnite.
capilis. ln Lectionario Luxoviensi, Joan. xx, 19, 1 Ociitin.Orai ut negligentia, ea addiscendi, quse
fortasse etiam ad linem capitis ; fiuis eiiim Lectionis Chrislianum de fide stia scire oportet non pariai
deficit. ullnin circa fidemerrorem.
s Lattda. Luc xxiv, S6. '" Aul quesiiioincaula. De hac re legendus Tertul-
b Sacrificittm. Ex I Paralip., xvi, 24. f. Ibid., liaiuis, libro de prsescriplionibusadversiisha-relicos,
Lor. xx, 26. ubi inler alia boc prseclarum monituni, cap. 14 :
1 Completo. Legibus Visisroihorum (Cod. leg. Ce.laicuriotilasfidei, cedat gtoria satuii, et illud aliud,
Visigolli., lib. ii, tit. 1, de Judiciit etJiidicalit; leg. cap. 12 : Nobis et si qumrendumessel... qumramusin
2, de diebusfestis), tlies pascbales DominicaPalma- nostrn, et anoslris, el de noslro, idque duntaxatquoa
rtun incipiebani, et Dominica octavarum Pascbse talva regnla fideipotest in quwttionemdevenire.
$# MJSSALEMIXTUMSEC,. RE.Q. B, ISIDORI, — PARS I. 574
semper in. me.diouostri: qui hodie pacem nuncians .A vprum in suis palmis aspiceret. Ut non pernicinsa
discipiiloriiin in medio astitisti. Quique in eis in- incredulitate tabesceret: sed celeri eonfessione gau-
sulflasti spiritum vile : nobis largire ejusdem spirilus deret. Islo proinde : qni cum videret credidit : bea*
cpiisuliiiiiuieiu." Qund sacrum pascba quod evolutis tiores illos qui non vidissent credidissent : difinila
septem diernra cursibus iraiitolavimus. liujus octavo sententia declaravit. Vere fidelis Doniiinis in verbis
diei curriculo presenli sacrificio coiisumniemus. Ut suis : el sancius in pnjnibiis operibus siijs. Pati et
in hnc die a qno Resurreclionis lue cepimus ex- resurgere se promisit: et docuit : et legis 237 ora-
colere mysteriom : presehtis pasche peragamus Iegi- cula, non solvit : sed ppiius, adimplevil. Quis enim
limuiii sacranieiituin. u). Amen. hec sulficicnier polerit enarrare miracula? qualiler
Post nomina. Oralio. Bies istos Domine quos in homo verus corpore solidatus clausis claustris intra-
leticia celebramus Clirisii tui Resurreetio gloriosa verit : aul tremula moliaque aquarum orbita sicca
depinxit : nobisque in generatione perpetua cele- planla discurrerit ? Cui cum januam introiret non ob-
braiidos * doctrina Apostolica dereliquit. Astantes fuit corporis c pondus : et cum maria sicco pede
:
ergo ante tytvu ipajestateiri elerjiP.niissjmePater pa- transcurreret carnis non obstitit pondus. tlt vere
sclra legilimum frequentainus : et ut nobis.cum sit stimmus in suis mirabilibus Deus : et qui in utero
B
spoiisus elernus jugi dbsecralione deposoimus. Eripe virgjnali ingrelli egredique potuit : clauslris pudici—
cie permanentibus : ipse inferos penetravit inlesus:
itaqtte nos el familiamluam ab iniquilatibus cunclis :
ab.scandalo el diebus malignis. Prepara nobis men- et resurrexit sine*ulla carnis corruptione securus.
saiu venerandi altaris : quam circumdemus velut so- Cui merilo omnes Angeli et Archangeli non cessant
boles magni Regis. Ut offerentes propiciaiorium li- clamare quotidie una voce dicentes. Bl. Sanctus.
bamen pro nobis et famulis"tuis exaudiri apud te Sanctus. Sancttis.
inereamur: tam pro viventibus : quam pro defun- Pott Sanctus. Vere sanctus : vere benedictus Do-
etis iidelibus. minus noster Jesus Christus filius luus. Qtii clausa
r^. Amen. ostia dum discipulos visitaret : introivit ut Deus :
ut d cum de veritate corporis sui dubitantibus pete-
As pacem, Oratio, Cbriste Dei Hlius: qut oosera.t.is
ret panem et manducaret : homo esset verus inven-
aeris ad discipulos intras : eterna ens pace coofjr-
lns. Illud faciens mirabiliter : boc misericordiier.
mas: preb.ein bis solennjtajjbus.obsequenti ca.lerve :
IlJud ad glorificandam poientiam divinitatis : hoc ad
ei sim.ulla.tisvicium fugarp : et charitatis vere cpn-
asserendara substantiam carnis : oportebat qttippe
cordjam veraciter retinere. Quo lui discipuli per di-
leciioiiemeffecli : illis peracta pasche solenqia sa- Q eos illum in utraque natura conspicere : queni me-
crificiis lionoremus : quibus ipsi purificari a noslris diatorem jubebantur Dei aique liominuiii predicare.
criminibus mereamur. sj. Amen. Qui favum mellis simpliciter offerenles : fidem suatn
locuti stint : donis mysticis nos docentes. Sic est
Intatio. Dignum et justijm est nos v'bi gratjas enim ex duabus rebus
simplex favi confecla materia :
:
agere Domine Sancte Pater eterne omnipptens s.ic e itt na.luris duabus una Cbrisii credilur exlilisse
Deus : per Jesura Chrislum fiiium tuum Dominum Dominusac redemptor eternus,
persona. lpse
uostrum. Omnium magistrum et formam doctrine
Po$t pridie. Orqtiq. Facim.us,D.ominecpminemo-
prebentem in humilitate : et majesiatem Deitatis
ostendenlem in divina virtute. Qui per infirmitatem ralionem Douflinjnpstri JeftUChris,lifilii ttji: qui iios
earnis mori,dignatus est : et resurrexit per divinam niorte sua redemit: et Pe5upre,cjjpj)eerexit, Qu),que
ad discipulos jauuis cUjusjs intravit: et qni
Spirilus Sancti virtutem. Qui pluribus modis et mul- hodie
tis argumentis se discipulis suis vivum exbibuit: ut eorum hesitanti: corporea attrectatiorie se palpatidum
videri : langi : tractarique potuisset : ne crederelur exhibuit. Unde per ipsum te Deus Pater exposci-
hominis carnem in mus : ut illo spirilu hecoblaia sanctifices : quo oljiu
assumpti inferis reliquisse. Qui iri
octavo die resurrectionis sue : pro metu Judeorum . discipulps insulflasti credenfes. Sicque nos,par-
' bostie ljjijus. pei;cy,ii.aqiiismeriium san-
discipulis domi januis clausis apparuil: et omnem Jj),licipatione
diffidentiamad nostre credulitatis exempla destruxit. clitatis: sicul illj te insqfflaute aii.epUs,ufl,tverbuni
Hic cum improvisus in medio circunisedenlium ap- pr-edicatipnis. $i. Atnen,
pareret: putabant omnes se spiritum cernere : qui Ad OralionemDominicam,
possit clausis januis inlroire. Quorum cum corda Omnis conventus Dominice plebis : qui ad pera-
lurbata previderet : illum superfltia,priori solli.citu- genda paschalis lelicie solemnia convenistis : pace
dine peroegaitlem affari dignalus est. Ut latus per- illa qua bodie dudum januis clausis intrante Domino
fossum lancea : manibus attreclarel : el fixuras cla- discjpulorum corda iirmala sunt : veslrorum etiam
a ln dominicotertio. In bis, ut tres sint, ipsa Do- h Cap. IV. Vers. 5-15.
miiiioa pascbalis nimierari debet. • Es quod erant. Vulg., el quotquot erant. Grjec :
*>'Cup. 111. Yers. 7-14, El quotquolerant de genere poniificali.
c Ecce dedi le. Vulgal., et Gr., el Primasius : Ecce i In ui.o aule.nt tiullo. Hsec neque in Vulgata,
dabo de synagogaSatanm. ncque in Graccorepeiiuntur,
A Etveniant.Lege ttlvenianl; nam sigla ~Fjqtiod ±Cap. V. Yers. 1-19.
alias inoiiui, modo ef.uiodo uf legitur. 1 Claudorttm. Vulg. el Gr. addiinl aridornm.
e Ego servabe. Vulg. el Gr., ego le servabo; Pri- m Stifl. Esl haec uliima vox versiculi riuinti, qui
riiasuis, ego lc tuebor. per osciiaiuiam prselermissus esl, cutti ad reliqua
f Veniocilo. In Graeco. Primasius, veniam cilo. intelligenda sit ne.cessaritts. Igitur supple : Erat
Vulgala, ecceveniocilo. aulem quidam homo ibi triginia el octo annosItabent
nPtallendo. Ps. -XLVI, 7. f . Ibid., 8. in infirmitale sua.
677 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 578
rit aqua : mittat me m piscinam. Bimi venio enim A fixus. Tu ad preces nostras illa qua tolum pateris
ego : alius ante me descendit. Dicit ei Jesus. Surge : pietale convertere : el noslris jam calamilaiibus fi-
tolle grabatum luum et ambula. Et staiim sanus neni pone. Sicque reddila nobis indulgentia mise-
factus est honio : et suslulit grabalum suum el am- rere. Et qui adversum le gravium culparum im-
bulabat. Erat autem sabbatum in ilio die. Dicebant pressione nos egisse sentimus : iterum ad te nos
Judei illi qui sanus fuerat faclus. Sabbatum est: misericordia parcenie conversi : redeunte quieiis sta-
non licet tibi lollere grabalum tuum. Respondit eis. lu e et melioribus in rerum commodis potiamur.
Qui me fecit sanuin : ille mihi dixil: tolle grabalum R). Amen.
tuiiiii ct ambula. Interrogaverunt ergo eum. Quis est Post nomina. Inluminalorem diei hujus te Domi-
ille qui dixil tibi : tolle grabatum luum el ambula? num Jesum Chrislum qui nos ad sacra Resurrectio-
Is auiem qui sanus fuerat affectus : nesciebat quis nis tue
festa*perduxisti. Per ipsa sacrorum solen-
esset qui dixit ei : lolle grabalum tuum el ambula. nium
suffragia deprecamur : ut sacrificia hec que
Je'sns auietu declinavit a turba coustitula in loco. libi ob sacramenta divini
corporis offeruntur : tam
Postea invenit eum Jesus in templo : et dixil illi. libi nostra facias f obsequia : quam
acceplabilia
Ecce sanus faclus es : jani uoli peccare : ne delerius sunt divino instilula
mysterio. Simulque universam
tibi aliquid contingat. Abiit ille homo et nunciavit ecclesiam tuam sanctificatione
esl : perfundens : et offe-
Judeis quia Jesus qui fecil eum sanum. Pro- rentibns remunerationem : et s sanclificantibus ve-
plerea persequebiinlur eiiin Judei : quoniam hec niam : et sumpluris salulem perpetuam largiaris.
laciebat in sabbato. Jesus aulem respondit eis. Pater
metis usque modo operalur : et ego operor. Pro- iij. Amen.
pterea magis querebant eum Judei interficere : quia Ad pacem. Oratio. Quesumus unigenile Dei filius :
iion soliun solvebat sabbatiiin : sed el patrem suum ut quos redemisti sanguine sacro : pacis et charita-
dicebat Deuin : equalem se faciens Deo. %. Amen. tis munifices sacramento. Sicque omnesqui te vera-
Dicat Pretbyter. Dominus sit semper vobiscum. citer resurrexisse fatemur : resurgere posl morlem
El cum. non ad penarn : sed ad gloriam mereamur.
ri).
* Lauda. Alleluja. f. Jubilate Domino omms n). Amen.
terra : servile Domino in lelicia. P. Alleluja. lnlatio. Dignum et justum est vere equum et
b Sacrificium. Alleluja. Temporibus illis postquam salutare est : nos libi gratias agere : Doinine sancle
Deus per Jesum Cliristuiii
resurrexit DomittusJesus : exierunt muiieres cilo de Pater eterne omnipotens
filium luum Dominumnostrum : Regem sempiternum
nionumenio. Cum limore et gaudio magno. Nunciare 'Q
tecumque regnaiitem : qui tanta ac talia pro salule
discipulis ejus dicenles :
alleluja. f. Alleluja ecce nostra
Jesus occurrit illis dicens avele : illi aulem accesse- diguatus est supportare. Jiidicalus a Judeis :
runt et tenuerunt pedes ejus : et adoraverunt eum. qui judicaturusesi vivos ac mortuos. Ante tribuual
:
P. Cum limore. f. Alleluja : tunc ait illis Dominus presidis stetit cujus metuenda tribunalia universi
faciem suam passus est liniri : qui
dicens : 239 nolite timere : ite nunciale fratribus sunt celi. Sputis
uieis : ut eant in Galilcam ibi me videbunt: quia sic sputo suo paulo antea aperuit oculos ceci nati.
Spinis dignalus est coronari : a quo inernerunt
oporlebal Cbristum pati et resurgere a mortuis die
celestibus decorari. Felleel aceto
terlia : et sedere in gloria sua . egresse de monu- martyres coronis
mento currebant. P. Nunciare discipulis. permisto dignatus est potari : qui h de petra duris-
sima fecit populum mellesaturari. Lancea lalus siium
Mitsa. Deum Dei filium qui amore hominis c in susiinuit : cujus gladio devicti sunt inferi.
penelrari
hominem non solum nasci dignalus est : veruui Manus el
eliam crucifigi fralres charissimi deprecemur : ut nos pedes clavis dignatus est infigi : cujus
manus fecerunt fabricam celi. Depositus de cruce
a passione carnalium viciorum evictis etiam nequi-
voluit sepeliri : cujtis verbo confestim suscitati snnt
ciarum spiritualium mundi principibus : ipse nin- mortui. Se
D ipsum pro nobis jussit offerri : ne ultra
nere suo nos eripial: et vivere in crucis sue volumaria jam inrationabilium pecudum sanguis sacris altaribus
crucifixione nos facial. Eamque nobis : que sibi funderelur.
IpseSacerdos dignatus est esse et hostia :
placeat servitutem attribuat : quam nec oppressio per quem cuncti credentes vitam consequerentur
tribulationis impediat: nec iners securitas in torpo- eternam.
Propter quod ei omnes Angeli omnesqtie
rem introducat. i^ . Amen. Sancti non cessanl clamare : ita dicenles. Sancius.
Alia Oralio. Doniiue Jesu Chrisle qui d vivificatu- PostSanctut. Vere sanclus vere benedicttis tinige-
vus occideris : qui rgsurreclurus sepeliris. Dum nitus luus Dominus nosler et medicus. Qui mui
iuorle niorttios solvis : dum penam superas cruci- solum egritudinem nostram : quam paradisi exulcs
thiciim, quse in immolatione Mistmclausum Patchas qum erat unila cum Deo: hoc ipsum priutquam fieret
habenl: Spriluale Verl)um(verbumscilicet divinum) nobitmoriens testatus esl, etc Et infra : Corput, in
crucem tponlunea voluntale,propterredemptionemhu- morte et juxia legem excestushumani , divinitas curh
mani generis,de inimicolyrannotriumphaturut, ascen- unila sibianimareliquil. H*c Leporiits, cujuslibellits,
dil, et, reitcto paulisper corporii templo, inferorum etsi diiolms lantum episcopis inscribatur, Proculo
clauslra confringens,peneiravii.ac deinde se pristinw, Massiliensi, etCilinio, forlasse Aqurcsextensi, tamen,
tif antea fueral, vitmretlituit. Quse salis aperlc ullu- ut auctor est Cassiamis, ad omites Galtiw civitates
diint ad eam sententiam cui anliqiioriim plurimi fa- niissus est. At certe Galiiarum episcopi neo sine exa-
verunl.quse tenel.Dei Verbumuiduo mortis se a sus- mine adniiseriint epistolatn hominis ob bscresim et
cepta humaua carne disjunxisse. Ariani et Apoili- p pravas opiniones e Gallia pulsi, neque oimiino susce-
naristic lianc opinionciii aciiler propugnabant; bis pissent, si in eaquidjuani suspiciosi(logmatislnveiiis-
euim (qui uegabaui in Cbrisio esse animam rationa- seut. Deindeqttod eadem opiniohoc teiitpore ii llis-
lem liuinauam,sed |<roaitimaVerbumdivinum incsse paoia seciatores haheret, lestes sunt Vitalis et Cou-
pcrperani docebanl) necesseeratasserere, Vcrbumdi- staniius Episcopi llisoani, scribentes Capreolo, Car-
viiiuin triduo morlis a corporis sui templorecessisse, lliagineusiepiscopo(Apud em.de Aguirre, Conc Hisp.
siquidem Clirisium vere mortuuin esse fatebamiir, lom. II, pag. 193), in qua cpislola, cum de quibns-
neque aliter honiinem inori quain animse a corpore dam h.ereticis ntenlionem fecissent, asserentihus
separatione aptid ipsoseliam conslabat. At Caiholici, ptirum liominem, a quo Deus recesserat, crucifixum
elsi Apollinaris et Arianoruui bseretica dogmata re- csse-.Qitibus,inquiunt, parvilas notlratic dicil: Nun-
jicerent, et profiterentur, Christum integrum honii- quatn Deus recettil ab homine atsumpto , nisi quando
neni iinimarationali el corpore coiistaiitem asstiin- dixit Heli, Ileli, lama sabuclmi, etc Testis eliam est
psisse, haud pauci lamen opinabanlur, ad veritalern auctor traetatus de Synibolo, inter opera sancti Am-
mort.s Chrisii non sufliccre separatiouem auimse brosii, qni, si quidquam valet conjcctiira eruditoruoi
ejus a corpore, sed insuper nccesse esse ut ab eodem virorum sancti AmbrosiiEditorum, baud leniore cre-
corpore patiter separarettir deilas ; neque eniin, aie- dilur Hispanus, siquidetn scribit adversus Priscillia-
baut, corp-.isillud revera monutim esse censeri debct, nisliis pro tuenda cxpositione fidei conciltoruai i
cui intiiue utiila remanet atque coujuncla fons ipsa Toletani et Bracarensis. Is autem cum reluli<set
ctorigo vit;p; et inde concludebant, niorienie Ciirislo (Cap. 13), Chrislum in cruce clainasse Deus meus,
vinculitmillud quo Verbuin diviiiuincarni bumanse Deus meus, etc, sundit: C/ainaoi(Itomodiisinitatisse-
erat conjiinctutii fuisse dissoltitum, post breve lera- j) parutionemorilurut; nant cumdivinitatmorte sit Hbera,
p .s in perpeluitmrcparaiidum. Huc etiain relerebant utique mon ette non poterat, niti vita ditcederet,quia
el verba illa a Cbris.o iri cruce prolala : Deut meut, vila divinilasett, quwnunquampatitur vel morlem, vel
Deustnciit, ul quiUdereliquisiime'let citalum lextuin corruptionem;et ut ostenderet Dei Verbtim sponte
Aposioli queui in Codicibussuis saucius Ainbrosius reliquisse corpus quod assumpserat, adducit ex Apo-
(lii Luc. lib. v, tt. 107) et sanctus Augnsiinus(Lib. 1 stolo textum illum (Coloss.,u,15) quem ipse legebat:
de peccat.Meiit. ei rcmiss., cap. 27) legebaut: Exuens Spolianste carne,eic Atqtie Imtcdicta sinl ad osten-
se carve. Porro hanc opinioiiein,iueuule san ulo v denduiii illi opinioniadquamMissaienostrum alludit,
coque adulio, pliirimos liabuisse f.iuiores iu Gullia, qnamque Gallicana Missaliaaperle tradunl, fautores
Hispania et Afiica, probat libellus sive epistola Le- non defuisse eo lemporequo h.e niiss;e scriptsesunt,
porii (ApudGarncrium,itt iwl. adMarcttmilerc, pag. exe-.nte iv aut v sseculo defluente. Cxterum nemo
22|), cui, a,.probaute.synodoAfricana, sn!)sci«p-ere ignorat, eidein adversarios multos, et magni nominis,
sii.iielnsAureliis Caiihagiiicnsis, sancius Augii^tinus non defuisse , inter quos sanctus Albanasius et sau-
Hipponeiisi»,aliique duo episcopi Aliicani, Floren- ctus Gregorius Nyssemis, et post concilium Chalce-
liiis et Secundus. Quseproiude nibil alienuin a reee- donense, in quo|.Sess. 5.)statutnm fuit, Dei Verbum
pta Africanorumepiscoporum doctrina coiiiinebat; inteparabiliter nalursc hiimanat!esse uiiitiim, eam a
ln eo autein.cu.m deinortcChrisliServsttorisagiiur, suis lauloribus deseri ccapisse,ac tandem aboimiibus
legimus qupd terrenumcorpus pro.temporeerat retin- esseproscriptam,pra;valeiiteaxioniaieillo:Dei Fjliunt
qutndum hentelum a Deq,verum eliam abanima iuat quod seinel asuumpsil,nunquam demisisse.
S9I MtSSALE MiXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. $92
cas: petitiones noslras in ocloremsuavitatis accipias. A mine supplices exoramus: ul nos ab omni infcsta-
ri). Amen. lione adversarii tutos alque defensos cuslodias : ut
» Ad OrationemDominicam. nunquam luum conlristemus Spirilnm Sanclnro : sed
mesiimabilem tue magnilicentie bonitatem in ipsum seinper habeamus advocatum. Ul officiis mise-
: divitias celesles
nujos Resurreclionis filii tui solennitale : cum ve- ricordie et btimililatis insislentes
iieralione deposcimus Domine sancle Paler elerne ab eo in fuluro pcrcipere mereamur : proclamantes.
omnipotens Deus : cujus bonilaialis imago esl Cbri- Paier nosler qui es iu celis. Hic dicat Presb. Vicit
slus : pcr quem nobis lale muuus condonare di- leo. tribus vicibus. ut in die Resurrectionis. fotio
198. Pottea dical. b llumiliaie vos benedictioni. Do-
gnaius es : ut nos ejus passione ac Resurre-
ciione ex servis filios adoptares. Per ipsum te De- minus sil semper vobiscum, R). Et cinn.
» Ad OraiionemDominicam. Nonnulli sacerdotes in et cum dicil: Pone, Domine,finempeccatisnotlris, ipse
et otniiis populus pectus lundunl, insiguuin coinpun-
Hispania diebusDnminicis lantumsolebanlorationem ctionis. In Eeclesia Afiieana ad ea verba : Demilteno-
Doiiiinicam in missa recilare, conlra quos concilium bit debita notlra, clertis, sacerdos et populus peetus
Tolelamini iv (Can. 10) slatuit ut quolidie palenter
Aposlolos in |," tundebant (S. August. serm. 351, 55i<).G'>l!io-Hispa-
uroiiunlielnr tCod.can. lib. IV, ft(. 15). sanctus
rtjssa oraiioneiii hunc reciiasse scribit Gre- ni non solebant tradere Doniiiiicim oraiionein com-
aorius (L<b.vn. epitt. 64). Imo saiiclus Ilieronymus peienlibus, sed post siisceptum baplisma neophytns
hoc eos prirsiitisse ait aChristo Domiuoedoctos (Lib. illam h
docebaiil (S. Hildefon., de Cogn. bap., c. 132).
m dial. adv. Petag.,n. 13, Edit. Veron.). Cbrislus, contra Humiliate. Concilium Toleian iin iv (cau. 18),
incorports eos qtii vettistuin riluin Hispatiutn alienis con-
inquil, sie docuildiscipuloasuos,utquotidie noster, suetudinibiis inlerpolabanl, decrevil ut pott oratio-
illiut sacrificw credenlcsaudeanl loqui : Paler inveni- nem Dominicamet conjunciionempanit et calicit, be-
qtti es in cmlis, etc. Hinc in onmibos lilurgiis
lurnraiio Dominica, de qua sanctus Cyrillus Hieros. nedictio in poputum leqttatur,Domini et tum demum sacra-
(Caiech. mytt. 5), explicmsn contr.liturgiam Hierosolymi- mentumcorporisei sanguinit tutnatur. Quain
lanam- sancuis Oplatus (L. P«n)i.),tanquam discipliiiam Goiho-IIispani el Mozirabes io poste-
de pnrie non praetermiilenda lilurgim Afncaiiae; san- lutn conslanier reiiniieroiii. Igilur, poslquam partem
hosliie in ciilicein iiniiiiserit, si missa fueiil piivata,
ctus Aitibrosius, swulcerteuuciorliliri deSrtcramentts
Italise loquun- sacerdos ipse, sin fuerit missa solemnis, diacouus,
(Lib• v cap. &), ul de pane liturgise elata voce, dicit Humiliate, etc, et sacerdos salutat
lur quare sanclus Gresorios non adjeeisse creden-
dus'estoratioiiem Dominieani lilnrgiseRoinse Romamc, sed popiilum niore consueto, el deinde benedicltoneii)
luctm quetn antea occupabal inulassc. auieoi, recitat, ad cujtis singtilas petitiones popnlus re-
saliem a tempore sancti Grtgorii, sacerdos orattonein spondel Amen. Eadcm erat olnn Galloruni discipliua,
Doniinicaiii recilal, prscter ullimam petttionem, Sed ut ex eorutn libris lilurgicis apparel. Forma bene-
libera tios a malo, quam cborus cunlat. Mos )dem dictionis episcopalis, lam apud Gallos quant aptul
Mediolaniobservntur. ln Africa quoque sacerdos ad C Golbo-Hispanos,eadcm varia erat ct ninlabilis; et aptid
beneticendi forma utebatur
•illare voce elata oralioneui Dominicampiornmliahat, Gotlio-Hispanos
iit a popnlo audir<tur (S. Aitgust,, serm. &8). Con- presbytcr, qua episcopus; sedbenedtcere ptesbytero nelas erat
stantiiiopolioliiii,tesiesancloGregorio,popiilus,mo- presente episcopo populum (Conc. Ili-
do chorus, juxta lilurgiam sancli Cbrysoslomt, Do- spal.,can. 7). At apud Gallos non eadein erat forma
minicain orationem iutegram dicit. Euindein ritum Lenedictionis episcopalis cl benediciionis presbyieri.
lcnenl Coplilse, jElliii.pes el Clialdsei. Apud Syros Naui ctsi coiicilium Agatliense (Cnn.H) facultatetu
-acertlos dicit : Puter nosler, qui es tn cwln; reuqua henediecndi piesbyteris peuiiiis iuterdixerat, ea la-
prosetiuiiur populus, qnamvis juxta rubncam dic.H. litur- iuen disciplimiubiqtie recepta non esl, el in provin-
eiae Grsecse sancti Jacobi pnpulusfuisse liitegrain ciis Golhoriimimperio noii subditis niaiisitpresbyieris
Auud Gallos in inissa recitaiara oratiunem facullas illis a concilio Regensi an. 4,5!»daia, non mo-
Douiinicam e Missalibus eoruiii libris et cx sancto do benedictiouesprivalim sponte peieiiiibusimperlieu-
Germaiio constat , recitalam vero fuisse a populo di, veruin eliain in Eccletiaium plebibus,pertoca lamen
iiuiuii sancms Gregorius Turonensisoralioiiem (Demtr. S. magisquam per urf)is,benediclioncs publice fuiideudi
Murt , lib. ii, cup. 51)).Goiho-Hispani in Do- (Conc. Regen., c 5), sed fonna qiiadam breviori, et
iniuiciim noit inodn in missa.sedetiam vespertims a benediciioiiibns episcopalibus diversa. Saiictus
e.i matulinis precibus quotid.e recitabanlills (Cod. can., Gcrroiinus: Propler servandumhutiorempontifias, sa-
IW. iv, lii. 15), estque orationuni qiue in missa crati canones comtiluerunt ul longioreni benediciionem
jecilitiiiur septiuia et uliitna (S. hid., Off. ttb, i, c. epitcopus, breviorem presbyter funderet. Volueruut
rectlan- _ ciiani ul iurina beiiedicliouis presbyteris perinissa
15). Eainvero sacerdos recilat, sed populus Et " consliiiliT eadem attjue invariabilis foret. Es"tautein
iem liequenter itiierpellat respondendodaAmen.
CUIIIdixeril. Pflnemnostrumr/uoitdianuiit nobisho- bujusiiiodi: Pax, fides, charitas et commtiitiocorporit
die respondet popuius : Quia lu Deuses. In omnibus el sanguinis Christisil semper vubiscum. ln liturgiis
limWis prniuittiiur oralio qux-dam, lariquam in pise- Grsecorum et Oiienlaliitin nullsc siint beuedictioucs
falio°aui inlroductio orationis Doniinica;; bsec in- li- cpiscopales post orationem Doininieam fundeiidic,
lur-iis Copiicis el Alexaiidrmis oraiio fraclionis niillas (|iioqiie cjusmodi benediciiones recipii litur-
scrFbitur, siquidem hosiise fiactionem consequiltir. gia Romana, testibus Mabillouio (Comment. in Ord.
ntissa- liom., n.7) elGeorgio (Deliturg. lium. Poitt., l.lll,
Apud Gallos et Golho-llispanos varia est, proinscnbi-
runi varieiate. Libris Gnllicanis plerumque cap. 3, tect. B, png. 117). Atque adco beocdiclioues
tur fliiie orationem Domidcam, Missali vero nostro episcopalcs quiu m Sacianieniaiio Gr<goriano Me-
ad oraiionem Dominicam.Oralioui Doininicsesubjun- nardi aliisque inveiiiuntur, probanl hosce libros ad
giiur, tanquam ejusdem appendix, oralio quse in usus Galiiciiiios adaplatos luisse. Iu Ecclesia Afii-
Alissalinoslro, et in aliis liturgiis, excepia Gallica, caua recepla erat consuetudo episcopales benedictio-
eadem seinper recitatur; in ltbris autein hturgicis iies super populuni fuiidendi, ut ex cpislola con-
Gallicanis, varia elmuiabilisoccurrii;quoad scusum cilii Cartbaginensis ad lnnocentium I papam contra
laitien, el nnnnuiiquaiii quoad verba , cuin oraliune Pelagium et Cueleslinum, cl cx epistola 179 (Ed.
MissalisMozaiabicicoiiveuit. lgitur post ultiuiam peli- Maur.) sancii Auguslini a.l Joannem Hierosolymita-
lioiieiii, ritu aioiarabico, sacerdos prosequitur eodem ijiini et utiur, nbi eiiain tartiin beuedictionuni fouuii
vocis lotio: Libtratia mulo, elconjimati in bono, etc. iiidtcaiur.
593 MISSALE MIXTMl SEG. RKG. R. ISIDORI. - PARS I. §94
Benediclio.Clirislus Dominus qni vosredemil san- A runi civitatum Ilicriisalcm aiTerenlesegrolos et vexa-
gnine crucis sue morlificct in vobis concupiscenlias tos ab spiritibus immundis : qtii curabantur omnes.
carnis veslre. K). Amen. El qui moiiens iritimpha- Exsurgens autem princeps Sacerdotum et omnes qui
vit cx inferis : victores vos efficialcriminis. ri). Amen. cnm illo eranl: que est bereses Saduceorum. Repleti
Quo sicut ille gloriosam resurgens assumpli hominis sunt zelo : et injccerunt manus in Apqstolos: et pe-
. carnem reporlavit in celo : ita vns in die Resuire- sueruiit eos in cuslodi ,m publicam. Angelus autein
Ctiottis assisialis anle oculos ijtis gloriosi : absque Domini per nociem aperiens januas carceris educens
: ullo peccato. ri). Amen. Per misericordiam ipsitis eos dixit. Ile et 247 stantes in lemplum loquiinini
Dei noslri etc. Dominus sit semper vobiscutn. ri). Et plebi omnia verba h vitc. Qui cum audissent : intra-
cum. veruni diluculo in lcmplum : et docebant. ' Audiens
Ad accedentct. Gaudele popnli. Communio.Refe- atiiem prinecps Sacerdolum et qui cum eo eranl :
cli Christi corpore. Rcquire relro in vigilia Returre- convocaverunt concilium et omnes seniores lsrael
ctionis. fol. 193. Oratio. Expletis Domine. Quere in el miserunt ad carcerem : ut adducereul eos. Cum
fine omnium Offerentium. fol. 198. advcnissent autcm ministri: et aperto carcere non
IN SEXTO DOMINICOPASCIIE. invenisseiit illos : reniinciaveriinl dicentcs. Carce-
Ad Missam. Offtcium. B rcmquidem invcnimus claustim cum omni diligcniin
Dicite in natio. fol. 19S. Oratio. Tibi gloriani c ui- ct custodcs ad janttam carceris stantes. Aperieutes
autcm neminem intus invenimus. i Audierunl aiiieni
Ciniinus.Quere in Oclava Pasche. folio 19i.
hostros sermoues k seniorcs templi : et principes
ApocalipsisJoannis Apostoli (a Cap. XXII). Sacerdotum ambigebant de illis : quidnam esset
i\. Deo gralias. istud. Adveniens aulein quidam ntinciavil eis : qtlia
Eiio Joannes fui in spirilu : et oslendit mihi Do-
ecce viri posuislis in carCerem : in templo
minus fiumen b aque vive splendidum : lanqiiam sunt slantesquos et docentes populum. Tunc abiit magi-
chiistiillum procedenlem de sede Dei et agni. Io me- slraiiis cum minislris : eladdttxit illos sine vi. Time-
dio « plan e ejus: et ex titraque parte fluminis ligninn
bant enim popiilum : ne lapidarentur. Et cum ad-
vite afferens fructus duodecim : per menses singulos
duxisseiit eos : slatueruiil in concilio. Et iuterroga-
*reddentia fructum suum. Et folia ligui ad sanita- vit eos
princeps Sacerdotum dicens. Precipiendo
tem gcmium : ct omnc malediclom non eril amplius :
precepimus vobis: ne docerelis in nomiue islo? Et
et sedes Dei et agni in illa erunt: et servi ejus scr- rcce
repleslis Hierusalem docirina vesira : et vullis
vicul iili. Et viileliunt faeiem ejus : el r.omen ejns in inducere snper nos sanguinem hominis istius ? Re-
Jrontibus eorum. Et nox ultra non erit : et e non ne- '^ spondens antem Petrus : et Aposioli dixerunt. Obe-
galdi lumen lucerne : neque lumen Solir,. Quoniam dire oporlet Deo magis : quam bominibiis. Dcus
fiominus Dcus Isr.icl iuluniiual illos : et rcgnabunt Palrum nostrorum suscitavit Jesum : quem vos in-
in secnlum secttli. u). Aincii, leremisiis suspendcntes in ligno. llunc Deus princi-
Dicat Presb. Domiiiussit seinper vobiscum. ri). Et pem et Salvatorem nnstrum exallavit dexlera sua: -
cum. ad dnndam penitenliam Israel in remissionem pec-
Psallendo. Jubilalc Deo omuis. Qttere iu. IV. Do- catorum. Et nos siimus tesles bornm vcrborum :
tninicoPatche. fol. 240. et Spirilus Sanctus quem dedit Deus omnibus obe-
Dicat Presbiter. Silentium facile. dientibus sibi.
Lecliolibri Actuum Apostolorum(' Cap. V). i^ . Amen.
iij. Deogiatias. Leclio tancti EvangeliisecundumMarcttm (l C"p. II).
In illis diebus. Per mantis Aposlolorum fiebant si- lilo in temporc Egressus Jesus ad marc : omnis-
gna el prodigia multa in plebc Ernnt imanimiter que lurba veniebat ad eiun : et docebat eos. Et cuiii
omnes in ponicu Salomonis. Ceterorum autem nemo preterirel: vidit Levi Alphei sedentem ad telonitim
audebat conjungere se illis : sed magnificabat illos ,n et ait iili. Sequere me. Et surgens seculus est eum.
populus. Magis aitlem augebattir credeniium in Do- El fiictum cst : cum adcumberet in domum illius
niino iiiiilliliidovirontm ac mulierum : ita ul in p!a- mulii publicani et peccalores simul discumbebant
teis cjicerenl infirmos : et ponerint in lectulis et CIIIIIJesii et disciptilis ejus. Erant enim mitlti qni
grabalis : ul venienie J?elro sallim umbra illitisobum - sequebanlur cum. Ei scribe et pharisei videnlcs:
brarel quentqiiaiiieornni : * et liberareulur ab infir- quia manducaret cum publicanis et peccnloribus:
mitatibus suis. Concnrrcbnt autem multitudo vicino- dicebant discipulis ejua. Qunre ctim publicani; el
a Cap. XXII. Vers. i-ii. !n Leclionario Luxo- 8 Et liberurenlur. Vulgata addit omnes.
viensi prophetia deficil. b Viie. Vulg. et Gr., viiw hujut.
b Aqum vivw.lia Prim.isius. Vnlg. el Gr., aquw i Audient. Ytilg.ei Gr., advenient.
vilm. i Audierunl aulem. Vulg. el Gr., ttt autem au-
c Planle. Lege ptalem. dierunl.
rt Reddentia. Lege reddens. k Senioret Tempit. Vulgata, maghtratut Templi,
« Negabil. Vulg., non egebunt. Gr., oput nonlia- Grntc.a,prator Templi, 6 apr/.myh;TOU iepojj.Syriaca,
bent. Primasius, el non oput erit. Tetnpli.
' Cap. V. Vers. 12-55. In Leclionario Luxoviensi prmfectus > Cap. 11. Vers. 13-23. In Luxoviensi legiiur ex
legitur ex Acl. Apost. xvi, 9-37. Marci vn, 31-57.
B9S MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0R1. — PARS I. 596
peccatoribus a manducat magister vester? Hoc au- X j siis cunctis ac mysteriis: omnibusque Ecclesie uieur
dito Jesus ait illis: Non necesse habent sani me- bris fidelis oralio absque dubilatione confidens i.n-
diciiin : sed qui male hubenl. Nen enim veni vo- terpellatio : quo in hoc presenti mysterio invocata1
eare justos : sed peccalores : et erant discipuli pietatis miseralio : sit fulura presentior. $ . Amen.
Johannis et pharisei jejunantes et veniunt: et di- Alia Oratio. Cum tibi omnipotens Paler ornne
cunt ilii. Gur discipuli Jobannis et pharisei jejunanl: quod iu nobis vel creatoris ope vel munere redeiu-
tui autem non jejunant? Et ait illis Jesus. Num- piionis rationale potesl esse : et vividum jugi inser-
qtiiii possunt filii nuptiarura : qunndiu sponsus cum vire faraulatu rerura magnitudine provocetur : bo-
iiiis est jejunare ? quanto terapore liabent se- dierno presertim vel die vel lempore : ut affectuosjus
cum spoiftum non possunt jejunare. Venient au- aliquid cum nibil egeas tue bonitati, volis ac slu-
tem dies cum auferetur ab eis sponsus: et lunc diis offerre possimus : fenerare dignare : quod con-
jejitnabiint in illis diebus. Nemo adsumentum veniat reddidissc. Quia majoris multo estgralie re-
panni rudis adsuit vestimento veteri. Alioqtiin au- formasse pcrdiiiiui: quam fecisse fuluruin. Ut enini
ferl suppleineiiium novum a veteri: et niajor scis- crearemur vel non crearemur : uon precesserat
sura fit Et neuio mittit vinum novellum in utres ve- culpa judicem : non preveneral uiateria creaiorem.
leres. 'Alioquindisrumpet vinum utres ; et viiiuni B ] At vero ut offensus postmodum ad misericordiam
effunditur et utres pereunt. Sed vinum noviim in veritalis: et vas peccalorum precipitatione confra-
ulres novos milli debet. Qui habet aurem audiendi clum : tuis denuo lnanibus redderetur solidatum.
audiat. Quid nisi infinilus pietale : immensus misericordia :
. Amen.
. >K) inenarrabilis bonitate in omni progenie et genera-
Dicat Presbiter, Dominus sit semper vobiscum. lione predicaudus es ct colendus ? Unde precamur
u). Et cum. ut quibus condiiionis aique redemplionis prerogasti
b Lauda. Alleluja. f. Laudate Dominum quia be- beneficia : tribuas indulgentiain criniinum manife-
nignus Dominus : psallite nomini ejus quoniam stam. n). Ameti.
suaveest. P. Alleluja. Potl nomina. Oralio. Christe qui moriens peremi-
c Sacrijiclum, Aspexi et vidi aniinas intcrempto- sti imperium ir.orlis : et resurgens spem Resurre-
runi propter verbum Dei: omnes veste alba iuduii clionis prebuisli indignis. Prcsta nobis ut hec obla-
ante tribunal agni: et obltilerunl inemuriam sancio- lio oflerenliuni: et mortificilioneni uoslrorum ope-
rum in conspectu Domini : alleluja : alleluji). * . relur facinorum : et a criniinibus resurgeudi uobis
Vidi in medio seniotum tribunal candiilum : et preparet comeatum. Sit bujus litatione gaudium in
agnum quasi occisum : ante cujus conspectuin fuit iC celis : securitas in terris : indulgentiii vivis : requies
celunt dicens niihi: hec est Resurrecii» piima : et defunctis. Ul hoc die quo ipse victor rediisti ab ii,-
quatuor animalia : et seuiorcs adoravcrunt Deum. feris: plenissimum amorem crucis imperlias popuiis
. P. Et obtuie. Christianis. i^. Amen.
Missa. Semper quidem dilectissimi fralres pia ad Ad pacem. Oratio. Conserva Domine in pace tua
Deum gratulaiione : et solicita ad Deum sumn re- qiios redemisti effusi sauguinis unda. Libera ab scan-
spicere debet affeclio. SeJ nunc precipue, mens ar- dalo : pro quibus pependisti in ligno. Eflicilo chari-
dentior : spes prompiior : niysterii recordaiione ve- laiis opere dignos : quos tibi preeunte gralia , ado-
geiatior : celesti et religioso gaudio et modesta de- piasti in lilios. Ut quotquol Resurrectionis lue vi-
bet exultarc leticia : et usque ad presentiam Douiinii ctorias eelebratnus : ultimo judicii tempore resur-
affecium pii cordis exlendere. Ut quicumiue desidiai gentes coronandi a dexlris luis cum ovibus colloce-
aui inertia 248 jacuil: in hac die sallim ab actut iniir. i\. Aincn.
et humitiliile tcrrena Dotiiiiiiiin suuui imitaturusi d Inlatio. Dignum et juslum est nos BDominice
exiugat. Hic esi dies qu^m fecil Doniinus : rerumi potestatis preferre virtulem : et in filio f paterne
glurie : elcmeniot unique priocipiuni : viie ac saiutisi plenitudinis agnoseere majesliUem. Per quein euncta
exordium. Creatorem siinui miindus hac die 1'actus > D restiluis : el universa restauras. s Quem iu boininis
agnoscat: et redemptum se hoino eadem die libe- cffigie inisisii in seculo : ut amares in nobis quod
raius inteiligai. Leteniur celi cl e\nltet lerra : di- diligebas in lilio. b Implela sunt, que propheticis vo-
scani inferi uioriuos non tenere : discant vivi viami cibus anlea mandaveras. Porfecla siint ciiucta quc
niortis evndetc. Lux spleudidior incipiat esse : SolI de adventu ejus ipse predixeras. s Hic namqiie est
clarior. Et ipse etiam Resurreclionis tenipiis inlu- leo de tribu Juda forlis in prelio, Hic catulus leonis
stret: qua liora refugerat passionis. Sil pro Eccle- victor resurgens a mortuis. Ilic agnus immaculatus
vacare voluerunt(Cod. leg. Witig., Ub. n,(if. 1, lege Hebr.; at Vulg., sanctus August., Psalt. Mozar.ib.,
2, die Domiiticti) Clirodegangus, Melensis episcopus atcenditli in altum.
d Dedit dona hominibut. Ila Psalterium M«z:>ra-
( 7it regula, cap. 74 ), inier prsecipuas feslivilates
AscewtionemDommirecen«ei. Et paulo anlea san- bum; ac Vulgaln legit : Accepisfidona in liominibut;
ctus BonifiiciitsMoguiitiniislesiutn Ascensionisinter ita qunqiie sanclus AuuusJinits et Theodotetus, qui
eas soleniniiales reponit, qttibus ab opere servili lameu fatentur Aposlolun (Ephet. iv, 6) legisse: Dedit
atisliiien<liiin(Spic leg. D,icherii, t. IX, p. 66). Cifi- dona hominib<t.
lennii iu Mi-snlinistro niilbiest memio Rogaiinnum ' f .Ps. LXIX,23. Ingrettus. Vulg. et Theodoreltis,
ante Ascensionem , quse Gotbo - Hispanis ignotse viderunt inqrestut tuot. Sancius August. , Psalt.
erant. Mozar., tiisisuni gmsus tui, Deut.
» Cnp. IV. Vers. 1 ad finem capitis. ln Leclionario * Actuum. Cap. i, 1-12. In Luxoviensi legilur ad
Liixoviensi, ex Act., i, 1-12. In Bobiano bimc lantum- Epbesios, iv, 1-14.
liiiodosurit lectiones : alleraex Apocalypsi, vu, 9-13; s Et prmcepit pnvdicare Eiangeliuin. In Vulg. et
allera «x Evnngelio. Gnec. non legiiur.
.b iVon /laocni.VuIg. et Primasius, non habebanl, h Conversaretnr. Vulg., convescent.Grsec., et con-
Gr., non habent. gregant v.a.1oruva^i^oftEvof.
c Psallendo. Ps. JLXIX, 9. Ascendent. Ila ltal. et
601 UIISSALE MIXTUMSEC. REG. R. IS1D0RI. — PARS I 662
Lectio sancti Evangelii secitndumJohannein A sttpra seJetii sedens similis aspeclui iapidis jaspi-
(» Cap. XVI). dis : ct supra sedem sedentes seniores amicii vesle
lllo in tcmpnre. Dominus nosler Jesus Clirislus alba. P. Et adorabant,
loquebatur discipulis suis dicens. Vado ad ettm qui Missa. Placeat dilectissimi fralres secularium cogi
misit me : et nemo ex vobis interrogat me quo vadis. tationum fasce deposito erectis in sublime mentibiis
Sed quia hec locutus sura vobis : tristicia implevil subvolare : et impositam elheris fastigio assumpti
cor vestrum. Sed ego verilatem dico vobis : expedit hominis communionem sequacibus cordis oculis
Vobisut ego vadam. Si enim non abiero : Paraclilus conlueri. Ad incomparabilem nobis claritatem alto-
lion veriiel ail vos. Si aulem abiero : mittam eum ad niius vocandus aspectus : est Jesus Dominus: no-
vos. Eteum veneril ille : arguet mtindumde peccato : sier htwnililaiem nobis lerrarum ceioruin dignitate
et dejusticia : ct de judicio. De peccato quidem : conimuiat: aculus necesse est visus esse : respicere
quia non crediderunt in me : de juslicia vero : qtiia quo sequimur. llodie Salvator nosler post assutn-
vatlo ad Palrem : et jam non videbitis inc l)e judicio plionem carnis : sedem repelit Deiiatis. Hodie homi-
aitlein : quia princeps hujtis mtmdi jndicattis est. iiem siitiminlulit Palri: quem oblulit passioni. Hunc
AMhucmulta habeo vobis dicere : sed non poteslis exaltans in celis : quem bumiliaverat in infernis.
porlare inodo. Cuin auleni venerit ille Spirilus veri- " Hic visurus gloriam : qui videral sepulturam. Et
lalis : docebit vos omnem veritatem. Nou enim lo- qni adversus mortetn morlis sue dedit beneflcium
quetur a scmetipso : sed quceunque audiet loqucttir : ad spem vite donavit Resurrectionis exempltim.
et que veulura sunt adnunciabit vobis. Ille me clari- Hodie rediil ad Patrem : cum tamen sine Patris :
jGcabit-:quia de meo accipict : et adnunciabit vobis. qtti sibi equalis est: potestale non venerit. Hodie
Omnia quecuiique babet Pater niea sunt : propierea ascendil in celuin : qui obsequia celestium cum de-
dixi: quia de meo accipiel et adnunciabit vobis. Mo- scenderet: non amisit. Ita in Palris nalura unitate
dicumet jam non videbitis me : el iierum modicum consistens : ut cnni homo celum novus inlraret: no-
et videbitis me : quia vado ad Patrem. Dixerunt ergo vum taraen Deus bominem non haberel. Pelamus
discipulicjus ad invicem. Qnid est lioc qtiod dicit igitur ab omnipotentia Patris per nomen Filii Salva-
nobis : 251 uiPdicumet non videbilis nie : elite- toris : gralie spiritalis ingrcsstim : eterne beatitu-
rum iaodicum : et vjJebitis nie : quia vado ad Pa- dinis donum : beate mansionis ascensum : catboliee
trem ? Dicebantergo. Qtiid cst quod dicit modicum? credulitatis augmchtum : beretice infidelitatis exci-
Nescimus quid loquitur. Cegnovit autem .lestis: qttia dium. Audiet profecto in confessione : quos in per-
volebant euminierrogare : et dixit eis. De boc queritis ditione quesivit. Adslitit suis : qui non destitit alie-
inter vos : quia dixivobis : modicum ctnon videbitis nis. Aderit aguilus : qui non defluit agnoscendus.
me : et iterum modicum et videbitis me : quia vado Non patietur nrphanos esse devolos qui filios facere
ad Palrem. Amen amen dico vobis : quia plorabitis dignatus esl inimicos. Dabit effeclum supplicationis:
el flebitisvos : mundus autem gaudebit. Vos autem qtii promisilSpiritum sanctitatis. R). Chorut. Amen.
conlristabimini : sed trislicia vestra verletur in gau-« Alia Orutio. Dornine Deus virtutum : qui trans-
iliutn. Muliercuin paril trisliciam babel : quia ve- gressus occasum transcendisti super celos celorum
nit bora ejus. Cum autem peperit puerum : jara non ad orientera : captiva spolia dc caplivitale dttxisti :
nteminil pressure propter gaudium : quia natus esl ul geiius iiumanum quod lua morte redemeras :
liomo in mundum. El vos igitur nttnc quidem tristi- luaque Resurreclione vivificaveras: tua Ascensione
ciam habetis : ilerum autem videbo vos : el gaudebit glorificares : et promissione dilares : dona Ecclesie
cor vestrum. Et gaudium vestrum nemo tollet a tue el ad te perveniendi iler prosperum : ct quoli-
vobis. r}. Amen. dianmn de die in diem profectum. Ut magnificentie
Hic rficafPresbiier. Dominus sit sernpervobiscum. lue reddal : quod tanlam virtutem concesseris. Ul
Hi. Et cuin spiritu. obtineat devicto hoste : et libettatem de tuo auxilio:
b Lauda. Alleluja. f . Ascendit Deus in jubilalio- •r. ct gloriam dc triumpho. ri). Chorut. Amen.
nc: Dominus in voce tube. P. Allelnja. 252 P°sl nomina. Oratio. Domine Rex glorie
c Sacrificium. Vidi in celo turbam quam dinume- qui palefaclis : et adimpletis propbetarum oiaculis :
rare nemo poterat: et clamabant vocc magna : salus tanquam elevalis elernalibus portis paternam rcpetis
Deo noslro ascendenli in tbronum. Et adorabant sedem. Quo dum tua Deitas co quo nunquam disces-
Deumdicentes : bonor gloria et sapientia virius et sit rcgreditur : humano geuori cetorum aditus ape-
poteslas daia est Deo nostro in cternum : alleluja. rialur. Dona ul illie exlendalur nostra intensio : quo
f. Audivi lanquam tubam loquenlem mecum et di- processil noslra redemplio. Nec inber#amiis captiva
cenleiii : ascende huc : ct osteitdam tibi que oportet delectatione terrenis : qui le regnantetn coiifitcmur
fieii post hec : et ecce sedes posita erat in celo : et in celis. Quo prcce humilitaiis nostre placalus : ex
'Cap. X VI. Vcrs.5-23. In Lectionario Ltixoviensi In Bobiano iegitur ex Luc xxiv, 56-55,
b Lmtda. Ps. xi,vi, 6.
Evangelium parlim ex sanclo Joanne, pariim ex e Sacricifiiim.Apuc, vn , 9 seq. f . Ibid., iv, i
sancto Liicajlesuinplum est. Incipit Joan. xm, 53-
53, lum Joan. xiv, 1-14 , demum Luc. xxiv, 49-55. seq.
>m MISSALE M1XTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. m
llla majestatis tue qua resides sede : et vivenles re-. A Ac nisi fides paululum pavefacta nutasset: reversa
pleas donis : et pausanliuni spirilus consoleris in ipsum ad legem suam naliira equoris non fuissei.
iH. Clwrut. Amen. Qua credulilalis constantia recedente : dilfideiitiam
Ad pacem. Oratio. Deus qui assurnpium hominem dubilaiitisnimis appropinquanlis periculi castigaret:
evecfurus ad celos : inler precipna mandatorum et circa presumpte spei defectum verberantium pe-
tuoruni mysteria concordissimam pacein luis San- lago fluctuura quasi menstuii dislringerel. Dominila-
ctis reliquisli Apostolis : suscipe inlata sacro altario flien aiixilinm metu discriminis invocaniem langeret
inunera in Iiosiiam pacificam : largienie tua gratia leinpestas magislra : non tegeret. 253 Fuerint licet
reputanda. Nobisque tuis famulis tribue sectari per magna isla vel grandia : cedant lauien his beneficiis
exlerioris homiiiis oscnliini : interioris hominis in- illa miracula : quod iuvisibili Deo : iiomo visibilis
disrupium pacis et gratie sacranienlum. corporatus aereum iter non gradti superat sed vo-
ri). Chorus. Anicii. latu : et Deus in carne manens per creaturam suam
Intatio. Digniimel justum est: omnipolens Paler: ventorum penuis evebitur : ncn membrorum. Nul-
nos libi agere gralias per Jesum Christum Filium lus eundeni conalus fatigal: cui aura pro via esl.
luum. Qui post a secunde nalivilatis verissimum Quem lamen nou fert lcvitas : sed potestas. Dcftcit
sacraineutum : post buraane passionis gloriosum B nisus: et currit ascensns. llle cepit btijiis altitudiuis
triumplium : post dtgiiabilem suscepte mortis ad gloriam : qui crucis porlavit injuriam. Ille intravit
inferna desceiisum : post vivificantcm reassumpte in regno : qui pependit in ligno. Ille conscendit ad
Resurrectionis ad superna regrcssnm : post mani- dexteram Patris : qui causa nobis factus est pacis.
feslatam mirabjlium virtute potentiam : post im- Ipse illos ascendertti secum iiomini celos aperuit:
mensam infirmantium medieinam : post celebratam quos ut propter hominerri descenderet inclinavil;
in Apostolorum communione doctrinam : ad illam Quem laudant benedicunt adorant alque glorificaut
eqiialetn sibi majestatis lue sedcm ereptam : de 'f hroni Potestates ac Dominatiories. Cui merito 0111-
inimici faucibus predam reporlans : captivura dia- KCSAngeli : et Archangeli non cessant clamare
bolum : suura sociura hospitem fecit. Dignum celi quotidie una voce dicentes. Retpondeat Chorusi.
Jiabitatione constituit: qui perfrui paradisi jocun- Sattctus. Sanftus. Sanctus. Doininus Deus Sab-
dilale non potuit. Opus tUum : omts suum est. Cum baoth etc.
nec illa labori : nec ista sint pnnderi. Qui inter prc- Post Sanctut. Vere sanclus : et benetlictns Jesus
funda tenebraium : debitum aliene corruptionis ex- Chrislus filius luus Domitius nosler. Qui sub ho-
solvit: inter excelsa nubium premium servande dierne expectatione virtutis redeunti ad se homini
incorruptionis indulsit. Tantis ergo nos beneliciis viam prestitit: ipse dura via cst. Qui jndemuiabili-
sua pietate crescenlibus : ut parum putaret homi- tate divinitalis sue in se manente substantia : per-
nem terram recepisse : qnam perdidit: nisi et ce- aclo Incarnalionis Nativitatis Circumcisionis Passio-
lum quod non habuerat recepissel. Mtilliplicatoque nis : Resurrectionis Ascensionis atque admisso Spi-
fenore interceptum usum heatins compensarel au- ritus Sancli Paracliii officio : eum in celis regnatu-
gmeiituin. Non sufficit abundaniissinie honiiaii : rus c imponit : quem infernis liberaturus imponit.
quod ad cruciandam spoliati hoslis invidiam : fa- Nihil dubitationis volens relinquere : nibil erroris :
ciendis virtutibus poleslate permissa : vcnire ad te si cum eo visibiliter ascenderct: pro quo invisibiliter
super aquas discipulo cupienti famulantia conlra descendisset. Ut incredula ac dura cervice corda
naluram elementa subjecit: dum gravem gradieniis plebis Judaice mullitudinis essent confusa : dttm re-
ccrpprei penderis molem nequaquam b credentium verteretur : que lion ftiieratconfessa : duiii nascere-
undarum dorsa portarent: cum ad imperantis obse- tur. Etqui non meruit confiteri dum venisset: pos-
quium fiercl iiineris soliditas non liquori-. El equor set erubescere dum rediret. Ut videret in Demu ho-
jussione Jibratum non mutaret cursum : el muta- minem : quomodo Deum in homine non vidisset.
ret officiuiii. Alque ad vocantis edictuni eunies vie Non quod peniteret dum ostenditur: sed lil erube-
currerent : et progredientis vesligia freta insignia " sceret dum mirarettir. Chrislum Dominum ac Re-
sorberent : immersumque pelagus ascendenlis limi- demptorem eternum.
leni iiiviolala equalitale neseiret: et figentis pedem Pott pridie. Oratio. Indicavimus plane : nec un-
pleniludine in se nianCnte non mergeret. Non in quam tacebiinus passum le Cbriste pro redemplione
aliquam cratem materia gelu stricta concreverat: miserorum : resurrexisse pro salute fidelium : celos
nec fluminum more superjccia fluenlis frigore (egu- ascendisse pro virtute merilorum : veniuruin le esse
menla pendebant. Cum natabilis illa mobilitas per- Judirem morluorum atque vivenlium. Quotl scienles
via : et velis paleret: et planlis. Ineslimataqiie pro- Domine : ul nobis dies illa terribilis aliquaniulum ex
funditas simul : et viatorem ferret : et remigem. tua propiliatione mitior adveniat : bec munera offe-
Majori miraculo bominem pati jussa : quam navem. rimus. Que ut nobis in salutem parcepta roulingaul:
Uberiori Dei laude gressibus adita : quam ratibus. visitet ea Spiritus luus Sanclus qui in siuiililudinem
a Secundmnathitatis. Scilicet qua de Virgine bonio b Credenlium.Forle, cedcnlium.
natus est, qui primn et seterna nalivilate de Deo o Imponit. Forle, Ju(u/i(.
Patre Dcus uascitur.
m MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI— PARS I. 608
flaihme manus dona suscepil. Visitet et viviflcet i L ApocalipsisJoannit Apostoli(< Cap. Vll).
ea Spiritus tuos Sanctus : qui per vaporem incen- w). Deogratias.
dii Helie prophele holocauslutn adsumpsit. Visitet Ego Joliannes fui in spiritu : et vidi turbam ma-
et vivificelea Spiritus tuus Sanctus : qui igne iriiin gnain quatn diritittierarenemo poteral cx omnibus
divisioiic linguarum in Apostoloruin luoruni cordi- goiilibus et tribubus el populis et lingtiis stantes
bus commeavit. Ut recepia in viscer.btts noslris : et ante iliroiium in conspeciu agni: ainicii slollis al-
presentem nobis : et elernam prestenl saluiera. bis : et palnie in manibus enruni : ,et clamabaot voce
n). Chornt. Amen. inagiia diceote-i.Saltts Deonostro : qui sedet super
Ad QrationemDominicam. tliioniim : ct agnn. El oinnes Angeli stabant in cir-
Quislequeiur poteniias ttias Donfnie : aut quis cuitu ihroui et seniorum : et qitafnor aniinttlia ceci-
enarrare poterit omnes latidcs tnas? Ad liumana derunt in conspectu tbroni in lacies suas : el adora-
descendisli : celestia non relinqnens. Ad stiperna verunt Deum dicenles : amen. Benedictio et claritas
regressus : liumana non deserens. Ubique totus. et sapiciilia el gratiarum aclio el honor : et virtus :
Ubique mirabilis. Noh interceptus carne : ut 11011 eiforiiiiido Deo nostro in secula seculorum : auien.
esses in Palre. Non ereptus Ascensione : ut non es- r}. Cliorus.Amen.
ses in homine. P.espicead oraiioiiem plebis tue san- ' * ilic dical Presbiter. Dominus sit semper vobisciim.
cte Dohiine misericors Deus : ut in hac die Asceri- r^. Et cum.
sionis tue siciit data est libi gloria in excelsis : ita J Psallendo. Qtiis dabit mihi pennas sicut colum-
nobis gratia presletur in terris. Pater noster qui es be : et volabo : ut requiescam. f . Timor et tremor
in celis. venerunt snper me : et contexerunt me tenebre : et
Hic dicat Presbiter: Vicit leo: dixi. P. Volabo.
Tribut vicibus.Ut in die ResurreclionisDomini.Fo- Dical Presbiler. Silcntium facite.
lio lfl8. '
LectioActuumApostolorum(e Cap. XIlll).
Postea dtcaf. Humiliate vos benediclioni. Domi- i%. Deo {jratias.
nussit sempcr vobiscum. r^ . Et ciiui spiritu. ln illis diebus. Paulus et Barnabas commoraban-
Benedictio. J<<susChristus Doniinus pacetii quam tur Listris. Et quidain vir in Listris infirmis pedibus
ad celos remeans discinulis suis iradidit: intcgrair.-i sedcbal clandus ex utero matris sue : qui nuuquam
in Vobis iulibaiamqite 254 conservet. ft). Chorits. aml ulaverat. Hic audivit Paulum loquentem : qui
Amen. b Angc.os quoqile Sanctos quos stio eiegit iniiiilus etuii el vidit quia haberet lidem : ut salvus
obsequio : vobis deputet in presidinm. ^. Cltorus. , fierct : dixil magna voce. Tibi dico surge super pe-
Afrien. Ut ipso auclore illic erigainini Iide : qtio vos ' J dcs luos rectos. Et exilivit : et ambulavit. Turbe
adsuiDendossperatis in requieiii. r^. Chorus. Amen. atiteiii cuin vidissent quod fecerat Paulus: levave-
Per iuiscricordiaiii ipsius Dci nostri etc. Dominus ruiit vocem stiam Lycaonie dicentes. Dii similes fa-
sil semper vobiscnm. i§. Et cum. cli bominibus descenderuut ad nos. Et vocabant
Ad accedenles.Gaudele populi. Rarnabam Jovem : Paulum vero Mercurium : quo-
Comiiiunio.Refecli Cluisti corpore. niam ipse erat dux verbi. Sacerdos vero Jovis qui
Require retro in vigilia Resurrectionis. Fotio erat aule civitaleni : lauros : el coronas ante ja-
193. nuam afferens cum populo : volebat sacrilicare.
Oratio.Gratias libi aginius D.jiuine Deus : et te Quod ubi audierunt Apostoli Barnabas et Paulus
Deum benedicimus de die in diem : qui nos in hanc conscissis tunicis suis exilierunt in lurbas : claraan-
diem sancte solennitatis lue perducere dignalus es: tes et dicentes. Viri quid hec facitis? Et nos morta-
faCnos diem isium Ascensionislue per mulla curri- les sumus : similes vobis homines: adnunciaules
cula annoruin in pace et iranquilliiate suscipere cum vobis ab his vanis converli ad Deura vivum : qui fe-
fiileli populoluo. fl,. Chorus. Amen. Per misericor- cil ccluiii et terram mare et omnia que in eis sunt.
diam tuam Deusnoster etc Doininus sit seiuper vo- n Qui prcteritis generaiionibtis dimisit onuies gentes
biscutri. $. Et Cum spirilu. Solennia complela surtt iugredi in viss suas. Et quidem non sine testimonio
iu nomine Domini nostri Jesu Christi. Votum no- semetipsumreliquit benefaciens : de celo dans plu-
Slifumsit accepluni cuni pace. A). Deo gratias. vias et lempera fructifera : implens cibo : et leticia
Amen.
IN DOMlNICOPOST ASCENSIONEMDOMINI. ^ cerda vestra. ^. Chorus.
Lecliosancli Evangelii secundum Marcuin
Ad Missam. Officiiim.
(f Cap. IX).
Dicile in nationibus. Querefoito. 198. Oratio. Tibi In diebus illis. Dotiiiinisnosler Jesus Christus ve-
gloriam cpucinimus.Require.retro in Ociaia Pasclte. niens ad discipulos suos : vidit turbam magnara
Fotio 194. circa eos et scribas conquirentes cum illis. Et cotife-
a Manus.Lege Manues(Jitdic xiu, 20). r Cap. VII. Vers.9-15. InLexionario Luxoviensi,
b Anyelot. Sanctus Cbiysostomus (llom. VII, de die Dominicoposl Ascensionem,nulla cst propttelia.
laudibus S. Pauli), aliique Patres passim docent, d PsJlendo. Ps. LIV,7. y . lbid., 6.
angelos custodes a Deo hoininibns deputaios esse. " Cap. XIV. Vers. 7-15. In Luxoviensi legitur ex
Eamdem fuisse Ecclesise Golbo-Hispauaedoctriuam Actibus, xviu, 22-19,1-12.
Itoc uoslri MissalisIoco plaiiecouiprobalur. i Cap. IX. Vers. 13-29.
607 MISSALE MIXTU.MSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 608
slim omnis populus videns eum : stnpefactus est et AVliier expeclamus. Crea in nobis cor novum et spiri-
expaverunt. El occurrentes saltitabant eum. 255 lum rectum. Ut qui jiiin Ascensionis lue celebravi-
Et interrogavil eos quod inter vos cnnquiritis ? Et mtis fesltim : promissum a tc mereauiur suscipere
respondens unus de ttirba dixit. Magister altuli filium Spirituin Sanctum. c,. Ainen.
iiieuni ad te liabeniem spiritum inimundum. Qui ubi- Posi nomiua. Oratio. Ascendisse le in celos ad
ciiiuiue eum apprebenderil allidit eum et spumat et Patrem Dei Filium crealura tua lelatur. Et ideo
stfidet denlibus el arescit. Et dixi discipulis luis : suppliciter cordis conlritione exposcimus : ut et in
ut ejicerenl illum : et non potuerunt. Qui respon- nobis pollicitationem tui spiritus impleas : et de-
dens cis dicens. Ogeneralio incrcdula : qttandiu apud funclis dunum etcrne quietis irapertias. n). Amen.
vos ero : quandiu vos patiar. Afferte illuin ad me. Ad pacem. Oratio. Deus qui ascendisli in altuin :
Et luleruiit illini). El cum vidisset euni slaiim spiri- captivam dncens captivitaiem : da dona hoiniuibus
tus conturbavit eum : et elisns in (erram volupiaba- pacis eterne. Ut qui te humanis obtulibus ad celos
lur spumans. Et interrogavit palrein ejus quanium ascendens corporaliier subtraxisti : in nosiris cor-
lemporis est ex quo ei hoc accidit. Al ille ait. Ab in- dibus digneris propiciatus infundi. ri). Amen.
faniia. Et frequcnier eum el in ignem et in aquam' lnlaiio. Diguuni el jusiuin esl : nos libi semper
misit : ut eum perderet. Sed siquid potes adjuva nos ° gratias agere Domine sancle Pater eterne omnipo-
misertus noslri. Jesus autem ait illi. Si potes credere lens Deusper Jesum Clitistum Filium (uura Dorai-
omnla possibilia sunt credenli. Et coniinuo excla- num nosirum. Qui nobis ideo presenliam subtraxit
mans pater pueri cum lacbrimis ajebat. Credo Do- nalivitatis corpore : ul eum spirilaliter disceremus
mine : adjuva incredulitatem meam. Et cnm videret amare. Quique discipulis intra c suarum mentium
Jesus concurrenlem turbam comminalus est spirilui clauslra landiit presidere precepit: quousqne super-
immundo dicens illi. Surde et immunde spirilus ego venientis firmarenlui- presentia Spiritus Sancti. Cui
tibi precipio exi ab eo : et ne amplius introeas in cum Patre el Filio uiii Deo jugiler in sempiternum
eum. Etclamanset multum discerpens : cxiil ab co regnaiiti onuies Angeli famulaiites una vocc procla-
el factus est sicul mortuus : ila ul multi dicerenl: mant ita dicentes. I^ . Sanctus. Sanctus. Sauctus
quia mortuus cst. Jesus autem tenens manum ejus Post Sanctut. Vere Sanctus et vere benedictus
elevavit et surrexit. El cum introissel in domum : Dominus noster Jesus Christiis Filius tuus. Qui
discipuli ejus secreto interrogabant etitii. Quare nos Angelorum evecms d ulnis: ascendil 256 m celos :
non potuimus ejicere eum ? Et dixit illis. Hoc genus el iiuiic sedet ad dexteram Dei Palris. Ipse Domi-
in niillo polest exire : uisi in orationem et jejunio : -, nus acredeuiptor eternus.
R). Amen. Pott pridie. Oratio. Centueri tuam Clitiste cupien-
Dicat Presb, Dominus sit semper vobiscum. K). tes presentiatn : qui huinana non deserens : appe-
Et cura. listi superna : petimus et rogamus : ul qui pignus
• Lauda. Alleluja. y. Misitex alto et accepit mc: assumple carnis intulisli in celos : consolaliouem
assumpsit me Deus Pater: el conlocavit ad dexte- nobis Sancti Spirilus largiaris. Cujus niinc presentia
rani suam. P. Alleluja. el apposita hec tibi oblata siinctilices: et nostrorum
b Sacrificium. Tolliie hostias : et inlroite in atria cordium arcana
perluslres. it. Amen.
Domini: alleluja : alleluja. f. AiTerteDomino glo- Ad OralionemDominicam.
riam el honorem : afferle Domino gloriam nomini Deus Dei Filius qui cum ad Palrem ascenderes:
ejus. P. Et inlroite. venturum tc ilerum ad nps voce e promisisli : veni
Mitta. Myslerio Resurreciionis impleto : et cor- ad nos : et apud iios facilo mansionem. Manifeslans
poribus fratres charissimi cuncti exultemus et cor- te ipsum nobis : quibus precepisti sic cxorare e
dibus. Necjam cuin scpulchri custodibussacri corpo- terris. Pater noster.
ris defleamus excubias : sed cum Angelis qui redi- Dicat Pretbiter. Vicil leo. (ri6ui vicibut, ul in die
vivtun nuuciant Salvalorem nostra gaudia miscea- j) Returrectio. fol. 198. Postea dicat.
mus. Etenim deinceps curam sibi funeris excusat Ilumiliate vos benedictioni. Dominus sil semper
itnpendi : qui rediens ad Palrem vacuale tnortis vobiscum. ii). Et cum.
excubias vult privari. Simus sane de spei nosfre Benedictio,Christus Dominussit aiuilialor vestri:
consummatione securi : nam qui in altum remeans qui adsumptus in celos: sedel nunc ad dexteram
captivitatem duxit: dabit dona hominibus que pro- Patris. i!-. Amen. Corpus quoquc vestrum nullis
misit. K). Amen. torpenlibus patialur passionibus mancipari : qui
Atia Oratio. Christe Deus qni ascendendo in celos illud glorificatum in celes adsiimpsit. ii,. Amen. Ut
presentiam corporalem luis subtraxisii discipnlis : qui ascendentis vidimus gloriam : judicaniis non
permitte nos ut tespirilu diligamus quem in carne puniamur senientia. n;. Amen. Ipso prestante qui
nunc videre nequimus : et tamen ad judicium fide- cum Deo Patre vivit et regnat in unitale
Spiritus
« Lauda. Ps. xvn, 17.
h Sacrificium. Ps. xcv, 8, f. Ibid., 7. gtistino tribuitur : Dum audis elevatum, cognoscemi-
cmlestisobsequium. Sermo exslat in appendice
« Suarttm meniium. Forte, intra tuorttm nimnittm litiw loiti. V (Serm. 176, Ed. Maur.).
claustra. Vide Act. i, i; Luc xxiv, 49. e Promhisti. Forlasse, voceangelorum promititli.
d Ulnit. In sermone de Ascensione qui sanclo Au-
609 MISSALE MIXTUM SEC. REG. H. ISIDORI. — PARS I. 610
Sancti in secula seciilorum. K. Amen. Dpmiuuss;t, A Moyses prohibe eos. Al ille. Quid inquil a agis prd
seinper vobiscuin. ri). Et cum. me ? Qnis tribuat hoc : ut omnis populus prophetet:
Ad accedentet.Giudele populi. Communio.Refecli et det eis Dominus Spirilum Sanctum. i\ . Amen.
Christi corpore. Quere in vigilia Resurrectionis fol. flicfli Pretb. Dominus sit semper vobiscum. n).
195. Orafto. Expletis Doraine. ul in die Resur- El cum.
reclio. fol. 198. 1 Psallendo. Propler gloriam nominis lui Donune
a IN VIGILIAPENTECOSTES. libera nos : et propicitis esto peccatis nostris propter
b Ad Nonam pro Missa. iiouieii tuum. y. Memenlo plebis lue: i (|u;ini
Sapientia Salomonis. cteasli ab initio : aninias pauperum tuorutii ne
r}. Deo gratias. obliviscaris in finem. P. Et propicius.
Fili. Spiritus tiraenliura Doinini queretur : et in Dicat Presbiter. Silentium facilc
respeclus illius benedicetur. Spiritum eorum salvan- Leclio AcluumApostotorum(k Cap. XIX).
tem illos diligit: et oculi Domini super diligentes ri). Deo gralias.
sc K;. Amen. In illis diebus. Factum esl cum Apollo esset Co-
c Dicat Pretb. Erigite vos. Dominus sit sempcr rinthi : ut Paulus peiagralis superioribus part.ibiis :
vobiscum. $,. Et cuni. Postea dicat. " veuiret Epbesum : et inveniret quosdam discipulos :
Leciio libri Nutneri ( d Cap. XI). dixitque ad eos. Si Spiriium Sancium accepistis
i^. Deo graiias. credeutes? Aiunt illi ad etim. Scd neque si Spirilus
In illis diebus. Loculus est Dominus ad Moysen Sancius est : audivimus. llle vero ait. In quo crgo
dicens. Congrega miiii septuaginla viros de seniori- baptizali estis? Qui dixeiiinl : tn Johannis bapli-
bus Israel : quos lu nosti : quod senes populi sint ac smate. Dixit nutem 257 Paulus. Jobannes bapii-
magistri: et duces eos e ad tabcrnaculum federis : zavit baplismo penitenlie populum dicens. In euiri
faciesque ' illos stare lecum : ut descendam et lo- qui veiilurus esset post ipsum : ut crederent: hoc
quar tibi. El auferam de spiritu tuo : tradamque eis : est in Jesuin. ilis auditis baplizati sunt in nomine
ul suslement lectim ouus populi: et non tu solus Domini Jesu. El cum imposuissct illis Paulus ma-
graveris. Venit igitur Moyses et narravit poptilo nus : venil SpiriluS Sancius super ens : et loqtie-
verba Domini : congregans sepluaginta viros de bantur lingtiis et prophetabant. n). Ainen.
seniorihus Isracl quos slare fecit circa laberniicu- Leclio sancli Evangelii secundum Johannem
Inm. Descenditque Dominus per nubem : et loculus (1 Cap. III).
cst ad eum. Auferens de spiritu s quod eral in lllo in lempore. Erat homo ex Pbariseis Nicho-
Moyse: et dedit septuaginla viris. Cumque requie- deinus nomiue : et ipse erat princeps Judeorum.
visset in eis spiritus : prophetaverunt : ncc ultra Hic venit :id Jesum nocte el dixit ei: Rabbi : scimus
cessaverunt. Remanserunt aulem in castris duo quin a Deo venisti magisier. Nemo potest hec signa
viri: quorum vocabatur untis Heldat : et atter Me- fncere que lu facis : nisi fuerit Domtnus cum eo.
dat: super quos requievit spirilus. Nam et ipsi de- Respondit Jesus et disit ei. Amen amen dico tibi:
scripti fuerant: et non exierunt ad tabernaculum. nisi quis renatns fuerit denuo : n.on poiest videre
Cumque prophetarent in castris : cucurrit puer et regnum Dei. Dicil ad eum Nichodemus. Quomodo
nunciavit Moysi dicens : Heldat et Medat prophe- potest homo nasci cum senex sit? Numquid potest
tant in castris. Staiim Josue filius Nun minisler in venirem malris sue iterato inlroire : et nasci?
Moysis : et electus a pluribus ait. Domine mi Respondit Jesus. Amen amen dico libi : nisi quis
8 ln vigiiia. liispani olim inler Pascba et Penle- b Ad nonam. Diebus jejunii hora nona missa cele >
cosien non jejuiiabaut. Sanctus Isidorus (De Off. brabaiur, qua absolma jejunium solvebant, exceplis
F.ccl., lib. i, c. 55). Hiuc iilein sanctus isitlorus, in diebus Quadragesimse, quibus vesperi missa diceba-
regula (Cap. 11), monachos alia die posl Peniecosten tur, et posica reficiebaiitur cibo. In aliquibtis tccle-
je|uuiuin incboare prsecipit, quo die omnes llispani, siis Hispanisejejuniutn Petitecostes, more qnadrage-
ex prsescripto concilii GeruridenSis(Cau. 2), litaoias D simali, ad vesneram produclum esse indicat lilultis
et soleinne jejuuium tiidiianum celebrabant; post>a iti Oralionali Gnthieo citatus supra (Pag. 110), de
vero (fbnasse causa baptistuaiis, quod soleuiniier Sab- completori i, 7U0die missa dicitur ad vesperat.
bato aute Peiitecosten, noctu, ut itt Paschaie, confere- 0 Dicat Presbyler. In missa privata seilicet, nam
batur) instituiura (uit ul soleroue iliud jejiiiiiiiin festi- in solemni ad diaconum pertiuet nionere cuni genua
viiati Peittecostes prsemilleretur, et ut quaioor diebus ileciere el cum se erigere debebant.
Constaret.lla eoiin praesciibii Rubiica Rreviarii Mo- d Cap. XI. Vers. 10-50, quibusdam omissis. In li-
ziirabum: Ju nomiueDomininosiii Je/.u Christi incipit bris liturgicis Gallicanis niiliuin exstat indicium je-
officiumjejuniorttm, observantur i feria, el 5 feria, et junii ant vigi'ise Pentecosies.
6 feria, et Sabbaio anle Pentecoslen. Porro h;>c jejunii e Ad tabernaculum.- Vulg., ad ottium tabernaculi
Pentecostes translaiio, etsi posterior sit aitate sancti [mderit.
Isidori, est tamen antiqiia in Orationali Gothico 1 lilot. Vulg., ibi.
(Pag. 116). Exslal item compleloriadie quo missa di- s Quod. Lege qui.
citur ad vesperat, quse cuin lestivitali Pentecosies h Agis. Vulg., wmularit pro me.
pramitlatur, ostendit usniii jejunandi anle Penteco- 1 Psallendo. Ps. LXXVIII,9. f . Ps. LXXIII,2, 10.
slen jara susceptum fuisse cum Oralionale hoc exara- 1 Quam creatli, Vulg., quam posseditti.
tuin fuil. In Ecclesia Mediolanensi qualriduo ante k Cap. XIX. Vers. 1-7.
Pentecosten jejunant, ul ex Missali Ambrosiano atini 1 Cap. 111. Vers. 1-16. . ,.,...
'13'«8eruiiiir.
611 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 612
renatqs fuerit ex aqua etSpiritu Sanclo : ncn potest. A.tura signat equalem. Per hujus enim fidei inviolabile
inlroire in regnum Dei, Qttod naltini esl ex carne : mysterium : custodiamits spci nosire immtiiabi'e
caro est: et quod natum csl cx spiritu ; spiritus sacrameulum. Ex hoc ic questintus : ut ctim nosiris
est. Non mireiis quia dixi libi: oporiet vos nasci qui jam a seculo precesserunl: qui eliam ipsius
denuo. Spiritus ubi vult spirat: et vocem ejus au- Spiritus tui Saucti dono renati sunt : quorumque
dis : sed nescis unde veniat: et quo vadai. Sic et anle altare tuum mentionem cum treniore faciraus:
omnis qui natus est ex spirilu. Respondit Nicbode- simul obviani in sccundi lulvenius Doniini noslri cla-
nius: et dixit ei. Quomodo potest hoc fieri ? Re- rilate feliciter occurianius.
spondil Jesus : et dixit ei. Tu es magisler ,in Is- ii,. Anieii.
rael et bec ignoras ? Anien amen dico tibi: quia Ad pacem. Oraiio. Offerentium elernc Deus sus-
quod scimus : loquimur : et quod vidimus : lesla- cepiis oblationibus : elfiee nos spiritu ferventes et
mur : el testimoniimi nosli utn non accipilis. Si chiiritale locupletes. Quo Uiiitaiem spiritus 258.
terrcna dixi vobis el non creditis : quoiuodo si servantes in vinculo pacis : illius dono jain iroplea-
dixero vobis ccleslia : credetis? Et nemo ascendit nmr in terris : cujus infusionem adveuire i,obis
in celum : nisi qui descendit de celo ; filius bomi- expeclimus in celis. r^. Amen.
nis qui est in celo. Et sicul Moyses exaliavit ser- 1B Inlaiio. Dignuut et jusium est : ut le Deum et
pentem in deserto : ita exaltari oporlet iilium liomi- celesiia ct lerrena conlaudeni. Qui nos spiritu tuo
nis : ut oranis qui credit in ipso non pereat : sed doces lerrena respuere : celeslia sectari : carnem
babeal viiam eiernam. u). Amen. coercere jejuniis insolenicni : corda purgare conti-r
Dicat Presbiter. Dominus sit seroper vpbiscum. nua lanicniaiioiie. Non altolli in prosperis : nou ie-
I^. Eicum. ji: i in advcrsis. Veritaiis sperare promissuro : spi-
a Lauda. Alleluja. f . Laudatc Deminum de celis: riltts prestolari solacium : Paracliti sustinere ad'
laudate eum in excelsis. P. Alleluja. ventuin, Ex boc Domiue liiorum premissorum nos
Sacrificium. Tollile hostias. Quere in Dominico gaudiis preparantes rognmus : ut descendat super
post AsccnsionemDomini f,l. 255. ijos gralie lue virlus et benediclio Sancti Spiritus,
Missa. Semper quidem dilectissimi fralres crebre Quo inupvati atquc nuindaii eum lecttm et cuin Pa-
orationes esse debent unanimiialis : cbaritatis : et tre equali deitate regiiantem laudentus : magnifi-
simplex fralerne dileclionis affectio. Sed nnnc pre- cemtts : atque ila dicamus. 15. Sauctus. Sanctus.
cipue omnis de nostris exliaurienda pecioribus est Sancius.
odiorum amaritudo cum Sancti Spiritus expeeiaiur Post Sancius. Vcre Sancius vere benedictus es
infusio : et advenienti Domino niiens estparanda DomiueJesu Cbriste. Qtii diilurum le nohis U|um
possessio. Et quia patres docloresqne nostri in quo- Spiriiuin piotsisisti in munere : quem tibi cum
rum corda vel viscera onnipotens Deus boc domtm Palre no\ imus coequaiem existere. Per te Domiue
proinissc remuiieralionis jnfudit: ut reniiniscaiiiiir ac redemptor eterne,
dieni inagnum : unanimiiate connexi ; divinam ex- Posl pridie. Oratio. Spiritus Sancle qui a Patre et
pectare Sancli Spiiitus visitationem ; qui Deo oblu- Filio procedis : his propicius inlabere holocaustis.
lerant cli;iriialeui. Quo qui a Patie es reproroissus : sanctificalionem
$. Amen. « humanis exbibeas presentalus : repleasque spon-
Atia Oratio. Iinple nps Detjs Spiritu Sancto : in sionis mercede : quos te promissum inspicis ex-
quo signati sumus : el a quo b tangimur ut salve- peclare.
inur. Ut hodie nos idem Spiritus preveniens in mi- i^. Amcn.
seratione a delictis emundet : et cras in muneris Ad OrationemDominicam.
conlalione glorificel. Hodie c maculas ablual : cras Descendat Dumine ad nos Spirilus Sanclus : per
dona distribuat. Ilodie linguam nostram in voce quem et mundaia pectora noslra cum eo ipse possi-
confessionis aperiat : et cras eandem faciat pre- j. deas : cl insiiiutam a te orationera suscipias. Ut ita
dicare magualia tua. Quo jam hodie per ipsum tacii: non per nos : sed per illum noslra accipias postu-
ita eruamur a crimine : ut cras dignanier in nostris lala : sicut pcr illum 11011 per nos nostra deles faci-
jubeat cordibus liabitare. nora. Quo eo qui lecurn et cum Patre regnat equalis
ii;. Amcn. ipierpellanle pro nobis : per eum ad le proclame-
. Post noniina, OraiiQ. Emitle Domine spiritum mus e lcrris. Pater noster.
adopiionis : in qto damemus libi : abba Paier. Ul Dicat Presb. lluroiliate vos benediclioni. Dominus
confileaniur : quoniam tu es unigeniti lui verus sil semper vobiscum. i^. Et cum.
Pater : et cognoscamus quia ntillijs ei similis inter Benedictio. Expeclantes se : Spir-ilus efficiat im»
Filios Dei. Quem non libi adoplio : sed generatio maculatos a sordibus. 1}. Amen. Replcal mnnere:
cousubsiantialis : neque gratia similem : sed na- qttos se inspicit sustinere. K). Aoicn. Ut cum vene-!
a Lauda. Ps. CXLVIU, 1. de Baptismo, cap. 3).
b Tanghnur. Lege a quo lingimur. (Ter(.,
d Confestionit. Alludii ad fidei confessionem,qu»uj
c Maculas abluat, Alludit ad baptisma quod Sab- baplizandi palam faciebant.
baio Peniecosles conlerebatur, more vetustissimo e Humanis. Forte, humanistimus,
013 MISSALE MlXfUM SEC. REG. B. ISlDORI. — PARS I. 6f-
ril impleamnr saiictilate ejus: cojus advcntum ama- A Ego Johannes fuj in spiritu : et audivj vocenu
biliter expectamus. i^ . Amen. Ipso prestante et au- diceniem mihi. Hec verba lidelissima et vera sunl.
xiliante : qui ctim Palre et Filio unus Deus vivit et Et Dominus Deus spirilura propbetaruui tni-s.itAnge-
rcgnnt in secula seculorum. R). Amen. Dominussit luin suum ostendere servis suis : que oportel fieri
semper vobiscum. i^ Et cum spiritu tuo. cito. El ecce venio velociler, Bealus qtii cusiodit
Ab hinc usqne in Quadragesimam dicilur. Gustate 259 verba propbciie libri liujtis. Et ogo Jobnnnes
cl videie quoninm suavis est Dominus : alleluja : qui audivi et vidi hec: et poslqiiaui iiudisseinqt
allclnja : alleluja. f . Renedicam Dominum in omni vidissem : cecidi ut adorarem anle pedes Angeli:
tempore : seraper laus ejus in ore meo. P. Alleluja : '- qui iiniic hec ostendebat. Et dixit mihi. Vide ue
alleluja : allelttja. f. Redimet Dominus aniroas fereris : Conservus luus sum : et fralrum luurtiiq :
servorum suorum : et non derelinquet omnes qui eteoriini qui seivant verba libri liujus: Deiim adorn.
sperant in euni. P. Alleluja; allclnja : alleluja. f. Et dixil roihi. Ne siguaveris verba propbetie libri
Gloria et honor Palri : el Filio : et Spiritui Sancto in hujus: tempus enim prope est. Qui nocel: uoceat
secula seculorum omcn. P. Alleluja : alleluja : alle- adbuc. Et qui in sordibus esl: sordescat adbuc. &t
Iuja. justus justilicelur adbuc Ecce veuio citp : et merces
Cem, Refecti Cbristi corppre et sanguine le lau- B mea mecum est: reddere unicuique secundum opera
damus Domine: alleluja : alleluja : alleluja. sua. Ego sum primus : et ego novissimus : princi-
Oratio. Guslaules Domine suavitatis dulcedinis piuro ct finis. lieati qui lavunl slpllas suas: ut sit
plenitudinem : quesumus. ut sit nobis boc in remis- polestns eorum in ljguo vile: et fqrtes .inlrent in
sionem peccatorum : et saniiatem meutium. %. civitalem. Foris eaues: et venefici et impudici et
Amen. Per misericordiam tuam Deus nosler etc homicide : et idolis servientes : et omnis qui amat
Dorainus sit semper vobiscum. Et cum. In nomine el lacit nicndacium. Ego Jesus misi Angeluui meuin
Domini noslri Jesu Ciiristi perficiamus ctim pace. testilicari vobis hec in Ecclesiis. Ego suni genus et
Deo gralias. radix David : slella splendida et matutina : et spon-
a 1N DIE SANCTO PENTECOSTES'. sus el sppnsa dicunt: veni. El qui audil dical: veui.
Ad Missam. b Officium. El qui silit ;,vfiiiial: et qui vull: accipiat aquam viie
Vos qui in Clirislo baplizati estis. P. Cbrislum gratis,
induistis : alleluja. f . Renedicti vos a Domino: qui i'<j.Amen.
fecit celum ct lcrram. P. Ciiristum. f. Gloria et Dicat Pretb. Dominus sit semper vobiscum.
honor Palri: et Filio : et Spiritui Sancto in secula i^. Et cum.
seculorum. Amcn. P. Christum induistis. C S Psallendo. Eroilte spirilum luiitii Deus: et crea-
Oralio. 0 c Spirilus Sancte qui a Palre Filioque bunlur. Et renovabis faciem terre. f. Sil gloria
proccdis : doce nos facere veriialem. Ui qui de Pa- Buinini in seculura scculi: leiabitur Dominus in
tre Filioque accepisli d proinissionem : invisibili nos operibus suis. P. Et renova.
his a quibus tam ineffabiliter procedis adsoeies clia- Dical Presb. Silentiuiu facile.
riiale. ^. Amen. Pcr misericordiam tuam Deus Lectiolibri AcluumApotlohrum ih Cav. 11)
noster elc Dominus sit semper vobiscum. ri). Et ii). Deo gralius.
cum. In illis diebus. Cum complerenlur dies Peniccoi»
ApocalipsisJoannis Apusloli(e Cap. XXII). stes : erant omnes Apostoli pariter in eodem loco.
r^. Deo gralias. Et factus est repcntc de celo sonilus : tanquam
a In die. BreviaritimMozarabumet Orationale Go- Tolelanum xi. in professione (idei.
tbicum : Ju diem sanctumPentecotten. MissaleGallo- e Cap. XXII. Vers. b-18. Iu Lectionario Luxo-
Golbicum, Lectionarium Luxoviense, Sacramenta- viensi proplietia ex Joel, n, 2-32. In Sacranieiitario
TiumGregorianuinMenardl,elc, habenl: In diesanclo Dobiano binse exstant lectiones laiitum, piinia ex
Peniecotlen, quo modo etiam Capilulai ibus Evange- _ Apoc:ilypsi, xxi, 0-_l; altera ex Evangelio.
liorum Georgii inscnbitur, et videnttir vocero Peme- '•* ' Qui ttunc Vulg. ct Piimasius, <7i(imilti.
cotten indecliiiabiliteradhibuisse. Est aulem festivilas s Ptullendo. Ps. cm, 50. f . Ibid., 5'i.
iisecuna ex prsecipuiset aiiliquissunis, nb aposlolis b Cap. 11. Vers. l-_5. lu Lection.irio Luxoviensi,
utique celebraia. De ea sanclus Isidorus (Offic. 1.1, ex Act., n, 1-22. Eadem pro Epistola, ut pulo, lege-
c, 55) fuse tractat, pluresque ex>laul Patium hoiiii- bantur in Sacraincntario liobiuni, in quo nuuc non
liseet scrmones, hac die reeiiati. Leges Visigotiiorum rcperiiintur. In vetuslo Snciameulaiio sancii Leonis
(Li4. n, iil. 1, leg. 11) prohibent ne foruui conlen- Rlaucliiiij, iniisai binse exstanl, uua in Peniecoslen
liosuih die Penlecosles freqiienletur, et lege Dominico aicendentibut a fonle, i|ti:e noctu, aul suniino iiiaue,
(God, Theod. 5, despect.) ne thealri aut ctrci edaulur celebrabatur; allera iu DominicamPenlecoslen.ln Mis-
speciacula. sali Anibrosiaiiobinse sunl missiu: una "i die sancto
b Offtcium.Ad Romanos, vi, 5. y. Ps. cxm, 15. Penlecostes
pro baptizalis, iu qua binse lanluiu leciio-
ldem oliiciumad inissjn canilur in festivitale Epi- nes legiintur, ex Act. m, i-i», et ex Evangelio Joan.
phiiuise, quia oliin iu Uispania hisce diebus solemni- vti, 57-41); aliera in ecclesia uiajori, quac tres lectio-
ter bapiizabuiii. nes liabei, piimam ex Aci., u, 1-i_; alieiam e.v.
c Spirititi. Hiecoralio exslat in Dreviario Mozara- 1 Cor., xn, 1-12; qm: obin quoque legebalur in Ec-
bum (Pag. 218j el in Oraiionali Golbico (Pug. 11(i, clesia Mediolanensi,qtieniadiiiuduino-tendtt vetuslus
«r«(. 8). Lectionarms Aiiibiosianus em. Tlminasii; teilia Ifr»
* Promitsionem.Lege procetsionemctim Dreviario ctio csl ex
Evuugelio Joau., XJV,15-27,
Ct Oratiouali ciiatis : est vox qua utitur concilium
618 MISSALE MIXTUMSEC. REG. SL ISIDORI.— PARS I. CIC
advenieniis vehementis spiritus : el implevil omnem At, vos. Adbuc modicum et mundus me jani non videt :
domum ubi erant sedentes Aposloli : et apparucrunt vosaulein videiis me : qnia ego vivo :ctvosvivelis. In
illis disperlile lingue tanquara ignis. Seditque stipra illo die vos cognoscclisnie : quia ego in Patre meo: et
singulos eorum. Et repleli sunt omnes Spiritu San- vos in me: el ego in vobis. Qui babet mandata niea e*
clo : el ceperunl loqni variis linguis : proul Spiritus servat ea : ille esi qui diligit me. Qui autem diligilme:
Sancltts dabat illis eloqui. Erant autem in Hierusa- diligilur a Patre meo : et eo diligam eum : et mani-
lem bahilantes Judei a religiosi ex omiiinatione : festabo ei ttie ipsum. Dicit ei Judas non ille Scario-
que sub celo est. Facla autcm hac voce : convenit tbes : Doroine: qnid faclum esl quia nobis manife-
multitudo : et nienie confusa est: quoniam audiebat slsturus es lc ipsum : ct non mundo? Respondit
unusquisqtte lingua sua illos loquenies. Slupebant Jesus el dixitei. Si quisdiligil me : sermonem meum
autem omnes el mirabanlur dicenles. Nonne ecce servat : et Paier ineus diliget cum : el ad eum
omnes isli qui loquuntur Galilei sunt ? Et qtiomodo veniemus et maii-ionem apud etim faciemus. Qui nou
nos audivimus uuusquisqtie linguain noslram in qua diligil me : sermones ineos non observal. El serino-
nali sumus? Partlii : et Medi : et Elamiie : et qui nem quem audistis : non est meus : sed ejus qui
babilant Mesopolamiam : et Judeam : et Cappado- niisit me Palris. Ilec locutus sum vobis apud vos
ciam : Pontum : el Asiam : Phrygiam : et Pnmphy- ]B manens, Paraclitus aulein Spirilus Sanctus quem
liani : Egyptum : et partes Lybie : que est circa niittet Paler in itomiue meo : ille vos docebit om-
Cyrenen : et advene Romani: Judei quoqne et Pro- uia : et suggeret vobis omnia quecumque dixero
selili: Creles : et Arabes : audivimus loquenles eos vobis. Pacern nieain relioquo vobis : pacera meam
nostris linguis magnalia Dei. Stupebant aulem om- do vobis. Non quomodo mundus dal : ego do vobis.
nes et ntirabanlur ad invicem dicenles. Quidnam Non lurbetur cor vestrum : neque formidet. u). Cho-
vult hoc esse ? Alii autem irridentes dicebani : quia rut. Ainen.
musto pleni sunt isli.Stans vero Peiruscumundoeim Ilic dicat Presbiler. liorninus sit semper vobis*
discipulis : levavit vocem suani : et locutus est eis. cum.
Viri Judei : el''qui hnbitani Hierusalem universihoc ij. Et eum.
vobis notum sit : et auribus percipite verb.t mea. d Lauda. Alleluja. f. Da nobis Domine leticiam
Non enim sicut vos estimatis bi ebrii sunt cum sit salutaris tui : ct spiritu principali conlirma nos.
hora diei teriia. Sed hoc est quod diclum est per P. Alleluja.
e Sacrificium. Completur hodie Penlecosles in
Propbeiam Joel. Et erit in novissimis diebus dicil quo
Dominus effundam de spiritu meo super omnem descendit Spiritus Sanclus : el Aposlolis infusus
carueni : et propbetabunlfilii vestri: et filie vestre: 'u apparuit : loquenlibus variis linguis magnalia Do-
juvenes vesiri visiones videbunl: et senes vestri mini : alleluja. f . Factusest repenle de celo sonus :
somnia somniabunl. Equidem super servos meos : tanquam advenientis spiritus veliementis : el im-
et.super ancillas meas in diebus illis effundara de plevit omiiem domum ubi erant sedentes Apostoli:
spirilu meo : et prophetabunt et dabo prodigia ih el loquebanttir magnalia Domiiii: alleluja.
celo sursum : et signa in lerra deorsuni : sangui- Incipit Missa. Quanta possumus fralres cbarissimi
nem : et ignem : et vaporem fumi. Sol convertetur lide : inleniione : virtiite : gaudio : exultatione. pre-
in tenebras : et Luna in sanguinem : antcquam ve- conio. devolione : obsequio : ptiritale : promissa
niat dies Domini magnus et lerribilis. Et oin- nobis per filiuriiDei : Sancti Spirilus munera hodie
nis quicumque invocaverit nomen Domini: salvus transmissa predicemus. Reseretur nostrorum com-
erit. pago viscerum. Purgenlur corda credentium : et
ri). Chorus.Amcn. paleant omnes sensus : atque recessus animoriim.
Leclio tancit Evangelii tecundumJohannem Quia nequaquam immensi laudera alqueadventum:
(< Cap. XXllli). pectora angusia narrare sufficiunt. Ule eietiim con-
In illis diebus Dominus noster Jesus Cbrislus io- -. sors Palris : et Filii unius ejiisdeini|ue subslanlie
'
qucbalur discipulis suis dicens. Si diligitis ine man- f lertius in persona : sed unus in gloria. Quero ce-
daia mea servale 260 et eo° rogabo Patrem : et Iorum regna npn capiunt: quia non eum circum-
alium Paraclitum dabit vobis : ut maneat vobiscum scribiint neque clauduni : hodie ad angustutn cordis
ineternum. Spiritum veritatis quem mtindus non nostri descendit liospitium. El quis uostrum fratres
potesl accipere quia non videt eum nec scit eum. dilectissimi t.ili se dignuin hospile recognoscit ? Quis
Vosaulem cognovistis eum : quia apud vos manel et condigna advenienli exhibeat alimenta ? Cum et
in vobis esl. Non reliquam vos orplianos : veniam ad. Angeloruin el Arcbangeiorum : et omnium Virlutum
I a Religiosi. Vulg., viri religioti. ' Terlius. ConcilinmTolelanum xi, in praef. : Spi-
D Quiltabilant. Vulg., quihabitatis; Gr., Iiabilanles. rilum
c Cap. XIV. Vers. 15-28.In Luxoviensiad'vers. 50. sona, cum quoquetanctum, qui est terlia in Trinitale per-
Deo Patre el Filio credimusesse Deum;
In Robianoad vers. 22. In Ambrosiano ad liiissamin ct ConciiiiiinToletanum xvi, ju edicto vfSgicaiiire-
ecclesia majori, in Missali Rotnano sancti Pii V, et sjis, n. 19, Spiritus sancli vocabulo Terlia, qumest in
omnibus Capitularibus Evaugeliorum, apud Geor- Trinitate, persona signilicatur; et rursus : Spiritus
giuni, legilur.
d Lauda. sanctus, qtti, in tancta prwnoscilur Trinitale, lertia
Ps. LVI,14. jDa'nobit. Vulg., redde mihi. essel persona.
" Sacrificium. Act.. n. t. Ibid. 2 seq.
617 MISSALEMiXTUMSEC. REG. R. ISIDORI. - PARS I. 618
ceiestium ipse sit vita. Et ideo quia nos imparcs tali jA ri). Chorut. Amen.
habitatore cognoscimus: ul in nobislocum habila- Dicat Pretbiler Oralionem ad Pacem. Mirabilium
culi sibimet preparet supplicemus. il. Chorut. tuorum Domine ovantes insignia predicamus : et
Amen. Ipsoprestante qui in Tritiilaie unus Deus ideo inlapsu iilo Sancli Spiritus repleri nos credi-
vivil: el regnat in secula seculorum. mus : qui bis a te olim Ittit iu discipulos dislributus.
r^. Clwrut. Amen. Cum et ante Ascensionem tuam in eorum cordibus
Alia Oratio.Oramusindefessis precibus omnipo- indeptus proximi dileciionein : et post e celis eniis-
tentiam tuaui : Deus sancte Pnler omnipotens: ut sus : lenendam in illis tuam impressit charitatein.
repleas nos munere Unigeniti tui : gaudio inenarra- Ex hoc te clementissime Deus oramus: ut hoc quod
bili : visitatione : atque vivificationc tui alque cjus his sacranientis figuralum fore cognoscitur : iu no-
Spirilus Sancti. Ut quos creasti vel redeiuisli per stris cordibus impleatur. .Quo spiritu ferventes et
Filiuui : perficere digneris per Spiritum Sanctura. spiritualia locupleianles : et proximis connectamur
a -Nonquo inconjuncta vel dissimilis sit lue operatio in pace : et lua uberlim ferveamus dulcedine. Ut in
Trinitatis: sed quo personarum exislentium eviden- charilale illa que per Spirilum Sanclum uoslris est
ter appareat inconfusa equalitas Deitalis. Hac igilur diffusa in cordibus firmissime radicati : consolatio-
te Deus oinnipolens inspirationis lue confessione : > B nem proinerenles Paracliti: coronari mereamur in
inanifeslatuiu fidelibus impende propicium : demo- advcnlu judicii lui.
nibus exerce terrificum : prosequentibus obvium $. Chorut. Amen.
penitenlibus placabilem : peccaloribus patientem. Inlatio. Dignum et justum est oranipolens Deus :
Hereticis >>couviclorem : custodem virginibus : de- pro possibililate carnali munerum tuorum beneficia
fensorem viduis : 261 orplianis protectorem : op- confiteri: et indultum bodierno die donum salutis
pressis vindicem: consolalorem meslis : duliiis du- eterne anniversaria semper commemoraiione cele-
clorem. Sil nobis in eo iudeficiens consolalio : in brare. Elenim pro adventu Spiritus lui Sancti tacere
quo libi filioque (uo est indivisaconjunctio et iinmen- quis audeat: cum omnis per Apostolos tuos : etiaui
surabilis pleniludo. Sanctisque omnibus inexpugna- gentium barbararum lingua non taceat. Quis enim
bilis fortitudo tanquara cerla nobis sil de tua guber- eparrare valet bujus hodiemo die ignis inlapsum :
natione fiducia : numquain se sentiat anima munimi- sic distributa discipulis genera universa linguarum :
nis tui presidio destitula. Ila vigore luo noslra ut nec Lalinus Hebreo nec Grecus Egyptio : nec
adversus diabolum fragilitas muniatur : ne ullatenus Scitha Iudo propria dum quisque et peregrina au-
in certainine superetur. Sic corda lu scientia possi- diens d loquilur lingua : detrimentum vel alienigeni
de : sic conscienliam rege : ut et consilio providi " feccrit . vel sui senseril intelleclus ? Quaque virtule
efficiamur: et opere probi: et prudenles sermoue : sil actum : quod diceniis veritatis preconibus per
eifervenles inexlinguibili charitate. spacia immensa terrarum unius atque itidivisibilis
is. Cliorus.Amen. donum doctrine celeslis pro poteslale voluntaria
Posl notnina.Oratio. Domine qui virtule Spiritus partiretur? Nihil agens unitati fidei dissonutn :
lui: et eorum qui veteris confusionis superbie tur- quamvis multiplicis scientie distributione pulcherri-
rem edilicabant perturbasli audilum : et surgenlis mum : ct multimoda mirificum extiterit varielate
Ecclesie lue novitaie diffusis linguismulliplicasti in- sermonura. Oslendens quod confessioni Dominice
signibus : ut.quod fuerat in condemnalione : esset • non impedit diversitas lingue : nec inlerest quod
in tnunere. Alque inde construeres fidem : unde vario qiiis sermone faieatur : 262 dummodo unus
desiruxeras vanitatem. Da super hunc familie tue sit ille qui creditur. Obsecramus igilur Domine : ut
Celuni Spiritus Sancti lui quein es pollicitus adven- hec nostra confessiode cordibus filiorumpromissio-
tum. Qui in nobis e contrarip c mpllicicnis studia nis emissa : tibi Paler glorie semper accepta sit: et
adversa dispergat: et meritum sanclificatiouis accu- ad speranda ac promerenda ea que luis fidelibus
iuulet. Sisque munerator in promissione : qui es _ promisisti : sensus nostros divini Spiritus iufusione
promissor in munere. Quo Ecclesia tua ejus igne benedicas alque sanctifices. Effusa etenini ad l.o-
succensa : in ipso veram teneat fidem: a quo om- slram iudulgenliam lite glorie largitate inler innu-
nem percipit veritaiem. lpseque offerentium nomina mera dona alqite opera Sancti Spiritus : nibil subli-
celestibus scribat in paginis : ac requiem dignetur mitisEcclesieexordiisconlatum fuisse cognosctmus:
praestare defunctis : qui in unitate Deitalis tecum quam ut preconium evangelii tui ora linguis univer-
permanet seraper equalis. sarum gentium loquerentur. Et hoc non nisi Sancti
IV.Cliorus.Amen. Spiritus tui gralia revelanle : qui nobis post Resur-
Dical Pretbiler. Quia tu cs vita vivorum : sanitas rectionis filii lui gloriam Iransactis septein hebdoma-
infirmorum: ac requies omniumfidelium defuncto- dibus venit : ostendeus quod etsi septiformis est:
runi in eterna secula seculorum. tamen in uno gradu omnium concordantium sibi
a Non quo. Juxla illud concilii Tolelani xi (In « Mollicionit.Lege malilimomnit.
prmf.,«.'20) et Toleiani vt (iV.4, de fide): Qttoniam d Loquitur. Forte, loquenlet.
inseparabitiasunt opera Trinitatis. e iVonimpedii. Id e;i, impedimenlonon est.
1 Conviclortm.Scilicet qui convincal.
pATUor.. LXXXV. .20
m MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS I. 620
virlutum summa consistit. Ac sicut septem unum in A Sacerdotes : et Prophele constituebanturet Reges :
numeris cst: sic septem invciiunlur in singulis. Ili unius veri Regis et Sacerdbliset prophefeimaginein
sunt sine dubio septem gradus templi lui : per quos preservanles Christi Dbmiiii Redempioris eterni'.
ad celorum regna conscendilur.a Hic est quinqua- Post pride. Oratio.c Suscipe qiiesuriiusSpiritus
gesimus remissionis annos olim in legis tropologiis Sancte omnipotens Dens sacrilicia te: auciore iiisti-
predicatus. llic esl fruclus messis nove : qui hodie. (uenle decreta : qui inlibate Virginisin utero quon-
mandatur offerri. Qui licet anle omnia secula sem- dam membra : d in qua Verbunrcaro' fieret : quibus
per. eternus sit: tamen nobis : cum innotuit: luiic hoc rite sacrificiuni cOmpeteret immacurala fonna-
novus effectus est. Nec illud sine mysterio esse st1. e In cujus hec siinilitudinem corporiS et sangui-
significans : quod post Ascensionem filii tui decima nis iriuiiera ingerimus : et ut plenitudinem debite
nobis die boc niumis infundilur : oslendens quod sanclificaiioniste deificante oblineant' Supplicamus.
cultoribus vinee hic esset a patre familias denarius Qriia tu vere ille ignis es : qui'patrum nostroruin
reproraissus. Magnuinautem et pre omnibus neces- acceplans sacrificia divinitus consumpsisti.Quemad-
sarium fuit hoc libi divini muneris signnm : quod modum Helie quoque viclimam aquis circnmllnetiti-
cuin super capila disclpulorum ignea conscendisset bus naliiatem cum lapidibus et lignis' exurens:
forma linguarum : de cordibus credentium nec dis- " eliam madefacti pulveris rivulos 263'calbre iiicon-
sonuin aliquid iacerei prodire nec tepidum. Sed summabili arefaclos inexiimabililer absuiriendo fmi-
predicatores verbi tui : et intelligentia essent unani- sti. Simili iiunc quesumus has hostias dignatione
ines : et charilate ferventes. 0 ignis exurendo fe- suscipias : divinitalis tue igne salvifico omniiim
cuudans : Hunc igilur omnipotentem esse Dominum peclorutn riostrorum affectionemexurens : alque ad
oriinis inlellectualis crealura vivificatione fatelur : percipiendam celeslis cibi polusque substantiam
cujus etjam Cherubin et Seraphin ferventes copio- vivilicauscorda mortaliurn ; el iri custodiain nosiri
si.us igne : speciali ejus vocabulo sauctitatis di- deputans sanctorum muliitiidinein Arigelorum :
vine. magnificantes equalitatem atque omuipolen- nunqiiam nos eorum privari consortio patiaris.
tiaiii Trinilatis : requiem non habentes : nec lali i^. Amen.
unquam officio lassescenles celestium exercituum Ad confractionempanis. Awiph. Terra dedii' fru-
precinentibus choris : perenni jubilalione. decau- ctumsuum : benedicat nos Deus Deusnoster : Uene-
tant : adbrant : atque magnificant : ila dicenles. dicat nos Deus: alleluja.
tj. Chorut. Sanclus. Sanclus. Sanctus. Ad OralionemDominicam. Paraclile Spiritus : qui
Pott SdnctHt. VerCsanctus Deus Pater. Sanctus cum Palre et Filib untis in Trinitate permanes Deus:
^1
unigenilus Filius : sanctus quoque unus ulriusque noslris hodie inlabere sensibus : ut (e posiulante
Spiritus. IIujus ecce virtute inestimabili discurrit pro nobis : cum magna fiduciaproclamemuse terris.
Evangeliorum loto orbe ardenlium quadriga rota- Pater nosier.
rum : radiorumqueflammigerantiumrutilans fnlgori- Dicat Pretbiler. Humiliate vos beriedictioni. Do—
bus axis gestalur animalium circumquaquecorpori- minussit semper vobiscum. i^ Et cum.
hus oculatis. Cujus in rotaruro auriga ipse vite spi- Benedictio. Spiritus Sanclus qui olim in hoc die
ritus manens : proprie potestalis imperio cuncliiin super Apostolos igneis apparuit linguis : cor ve-
subjecit Ctiristi pedibus mundum : divinis scilicet strum cunctis emaculet vitiis. I^. Amen. Et quo in-
perbibens lestimonium virtutibus Palris unigenilo sidentes cunclarum gentium verbis edocli sunt: ver-
Verbo : quod caro factura est : et habiiavit in nobis. borum spiritualium vobis detur inslruclio : et my-
Hoc est illud paterni pignoris sibi siraile niunus : slice intelligentie omnimoda pleniludo. ^. Aiueu.
quod se filium pollicitus fuerat transmissurura : Quique fiiit Apostolis doctriue celestis instructor:
dum suos ad Palrem rediens orphanos diceret nulla- culparum omniiim vobis efficiatur indultor. h).
tenus relinquendos. In ejus scilicet preseniia suam Amen. Ipso prestante et auxiliante qui cum Patre
Patrisque docens consistere majestalem. Hoc illud ip el Filio unus Deus vivil et regnat in secula seculo-
* ungentum est quo pre consorlibus unclusest Chri- rum, ri). Amen. Dominussit semper vobiscum. i^.
stus a Patre. Cujusquevetusillud crisma pretendebat Etcum.
iiguris transeuntibus veritatem : quo delibuti quoque Dtca( Chorut. Gustale et videte.
* Hicett. Confer Levit. xxv, 9 seq. <Jln qua. Lege in quibus.
h Unyentum. Id est, unguentum. Ita anliquiores, e In cujut, adverte transposiiioncmverborum,quae
qui aliquando etiam unyentariumpro unguentariodi- i(a construenda sunt : In cujus similitudinemingeri-
cebant. mus hwcmunera corporis et tanguinit. Munera, cor-
c Suscipe. Ariani negabant,sacrificium debere Dei pus el sanguinein Chiisti sub speciebus panis et vini
Filio offerri, aul Spiritui sancto, sed soli Patri su- exislenlia esse similitudineni, symbola, sacramen-
preiriiimcultum sacrilicii offerendurn esse dbcebant; tum et antitypa corporis el sanguinis Christi natura-
contra quos catholici Gotho-HispaniFilio et Spiritui liter existentium, theologi, ex Patribus, oslendunL
sanclo sactili.eiumeucharisticjun distincte oflerunl, ConsuleRellarniinuiii(DeEuch., lib. u,cap. 15). Quod
ut re ipsa ostenderenl omnecujuslibethonorificentiwet aulem munera corporit et tanguinit signiiicentipsurii
sacrificiitalularit obtequiumel Patri, el Filio, et Spiri- corpus et sanguiiiem Chrisli, ea probanl quse imuie-
lui tancte, hocest tanclw Trinitali, ab Ecclesiacallio- diale prsecedunt, cum aiuni, Spirilum sanctum in
licapariler exliiberiiS. Fulyent., tib. n ad Maxim., utero beatse Virginis meinbra lormasse, quibus lioc
cap. 5). tacriftciumrite compeleret.
621 MISSALE MIXTtJM* SEC. REG. R. ISfDOTU.— PARS I. C.2
COIH.RefectiChrisli Corpore. A montem : qui est a'd orieiifem urbis : et glorii Dei
El omniaalia que iequuntur : require rettd in eigilid Israel eral super ea. i^ - Amen.
Pentecottes. Fol. 257. Dicat Presb. Dorainussitsemper vobiscum. ri). Et.
Oratio. Gralias tibi agimus DomirieDeus : et fe d Psallendo: Redde uiilii leticiam salutaris lui. Et
Deum benedicimus dedie in dieni qui nos in hanc
diem sancte solennitatis lue perducefe dignatus es : spirilu principali confirma nie. f. Cor munduiu
crea in me Deus : et spiritum rectnin iunova in
fac nos diem istuin Sancli Spiritus imniissione per visceribus meis. P. El spirituin. . Ne
multa curricula annorum in pace et tranquillilate a facie lua : el f projicias me
cum fideli tuo. Per Spiritum Sanctuni tuuin ne auferas a
suscipere : populo ri).Amen. me. P. Et Spiritum. Silentiinn faciie.
misericordiam tuam Deus noster etc Dorainus sit
semper vobiscura. i§. Et cttm. Solennia completa Sequentia Epistole Pauti ApdsCotidd Ephesios
(' Cap. 1, II).
siiiit in iioniine Domini nosiri Jesu Christi. Volum
uostrum sil acceptum cum pace. R). Deo gratias. B). Deo gratias.
• IN DOMINICUPRIMO POST PENTECOSTEN. fratres : meihoriam vestri faciens iii oralipnibus
meis : Ut Deus Domini rioslri JWu Cfiristi Pater
Ad Missam. b 07ffictum.
Bsgiorie det vobis"spirifum sapieiitie dl' reveWtiunisiii
Domirius reguavit decorem iriduit : alleluja. f . agnitiohem ejuS : inlumiuatps ocillos cordis veslri :
Induil Doniinusfortiludinem et precirixit se. P. Alle- ui sciatis que sit spes vocationis ejiis : que divilie
luja. f . Gloria et norior Palri': e( Filio : ct Spiri- glbrie hereditads ejus iri SarittiS : et que ^iirsiiper-
lui Saiiclo in secula"seculeruiii : ariien. P. Alleluja. emitiens magniliidb vii-tuiis ^jus' : Mc^edidimus.
Oralio. Te excelsa laus in allissimis decet: tibi e Secuiiduin operationem potentie viriutls ejiis : quam
lerris gloriam Ecclesia canit : atque hujtts caterve cperalus est in ChiMsio.Sriscitans eum a morluis :
toitceittu ad asira hymnum emittit. Rogarous omiii- et consiituens ad dexteram suam in celestibus supra
pofeus Deus : ut sicut tuas sblenhiler porrigiriius om«em' priiicipatuih : ef pdtesiatem : et virlutem :
laudes : ita precuhi nostrsirunf jiibeas efficaciter su- et doininatioiiem : et oinne noiliell qiiod nomiiialur.
scipere voces. ii). Amen. Per riiisericordiarii'tuam Noil solUih iii lioc Seculb : s6d' ii)' fiitiirb: Onlnia
Deus hoster qui es benedictus : et Viviset oinnia' subjecil sub pedilSusejils : et ipsiiiripffsiiit c_ptil su-
regis iu secula seculorum. r^. Amen. Dominus sit pra OmriemEccle-iatn : que est cbrpuS ipsitib pleni-
senper vobiscum. R). Etcum. ludb ejus qui oroiiia in oirinibus rfdihipletur. Etfvos
Leaio Ezec/iieitt PropKete(« Cap. 1X^X1). cum es.eli.' roortui delictis el pe<5<ihti's veisfris: in
C quibus aliquando aml)ul'aslis secuiiduiii seculum
r5j.Deo gratias.
Facta est super me roanus Dbmitii : et' elevavit mundi bujus : secundiim prihciperii pofiestatfsaeris
: vir indutus hujus spiriths : qui nunc operatur iiv filios diffiden-
Spiritus Domini me e( vidi el ecce" qui tie. In quibiis el nos onVnesaliquando eoriversatT
erat lineis: qui habebat atlraoienlarium in dorso
suo : respondit verbo dicens. Feci sicut precepisti• snraus : in desideriis' carriis vesfre laBiieiifesvolun-
mihi. Et vidiet ecce in firmamento quod erat super* liitein carnis et cogitationuro : et eranttis natura fllii
: : et ire sicutet ceteri. Deusautem qui diveS esl in ihi-
capnt Cherubin quasi lapis Saphirus quasi spe-
cies siiiiilitudiuis Solis apparuit super eum. El dixit sericordia propter nimiam cliaritalem suam dilexit
ad virura qui iudulus erat lineis : et ail. Sume ignein nos. Ei cum essemus mortui peccaio ciorivfviflcavii
de medio rotaruin que sunl inter Cberiibin. Et in- nos in ChriSto. Cujus gratia salvi' f_ctl sutnus et
gressus vidi : et ecce quatuor role juxta Cherubin. cotiresuscitavit : el coiisedere feeit iii cefbstibus in
Rota una juxla Cherub unuiu : et rota alia juxta Cbristo JeSii. Ut ostendere't iri1 seculis siiperve-
Clierub unum. Species autera erat rotarum quasi vi- nientibus abundanfes divitiaS gratie' sue ; iri boni-
sio lapidis Chrysolili. Stanlibus illis : stabant : et taltesuper rios in Chrisld Jesu. Gralla eriitfff salvati
cum elevatis : elevabanlur : spiritus enim vite erat per fidem : et boc nOri ex nobis. Dei enim donum
in eis. Et egressa est gloria Domini a limine lempli rion d_ operibus est : ut he quis glorielur. Ipsius
et stetit super Cberubin. Et elevavit me spiritus : eiiim sumus factura creati iiiCbristo iti operibus
et introduxil me ad portam doinus Domini orienta- botiis : que preparavit Beus : ut in iltis aiiibulCmus
lem : que respicif Solis ortuin. Et ascendtt 264 s per SpiritUni Sarictum : qhi dattis est tiobis.
gloria Dnraini de niedio civitatis : stetitque super ri). Atneti.
MISSALE MIXTUM
DICTUM MOZARABES.
*
INCIPIT SANCTORALE.
b JU- G in resurrectionem eterna; et exquiram illos in gau-
OgAIN NATALE SANCTORUMMARTYRUM
LIANl ET BASILISSECONJUGISEJUS : quorum dio meo : et lux perpetua lucebit eis alleluja : alle-
fetlum facimut cum quattuor cappit. luja : et eternilas temporum preparata esi eis : al-
Ad Mitsam.c Officium. leluja : alleluja. f . Domiue prohasii me et cogno-
Dabo sanclis meis priinam sessionem : alleluja : visti me : lu cognovisti sessionem meam el resur-
a Incipil Sanctorale. Sanclorale dicitur ea pars Mis- octavam P. Sebasiiani a sancto 'Paulo ord. Carroel.
salis 1'lenarii quiBrnissas proprias et conimunes san- (Ilesp. parl. n, arl. 15, pag. -16), asserit esse meritm
ctormn conlinet. Jn Sacraineniarin Gelasiano Tho- commenlum,seu piam parabolam, ad commendandain
masii liber secundus oratones el preces de naialiliis virqiuilalem,composilamab aliquo tcriptore Latino tm-
sancloiinn simul colleclas exhibet, qu;» in Saciauien- culo, forsiian vti. Dies, et loctis manyrii sniiclonun Jn-
lariis sancli Leonis, sancti Gregorii, Bobiano, el in lrnni et Basiliss;e,socinrmiiqiie, diversiuinde in Mar-
Missalt Gallo-Golliicospnrse reperimiltir. lyrologiis legnnlur. Aliadie sexta, alia seplima, Meno-
"DJitliani et Basilissm.Celebris est lam in Orienle D loginin Metricmn Grivcumdie oclavi), alia cinn Ado-
qiiam in Oecidenle niemoria sancloruro niartyiuui Ju- ms et Usuaidi Marlyrologiisnona Jainiarii, acdemnm
liani et Dasilissit!. De iis agunl notissima Martyrolo- MeiiologiuinBasilii "21 Jtuiii, passos volunt. Locum
gia Liicense Flnrentinii, Corbeiense D.icherii; Gel- aulein passionis alia Aiiiiocbiam, Syrise iiieiro|ioiiui,
loiiense, li>maniim parvuin, Ailonis, Usmirdi, <-tUo- ubi c<rte saiictus Jitlianus leinpne sancti Cbryso-
iiiiiniiin liaiouii ; MeiioJogiumBasilii, die21 Junii, et stomi colebaiur (Hom. il, lom. I), alia Aniioubiara
MeiinlngiuiitMetiicum Gnllitredi Seberi, die 8 Jaiuia- in /E^yptii appellant, iirliein alias vix cngnitaro. Ku-
lii; quibus addenila Mis-ale, et Breviariuiii Moza- iiianutli pai vuiii in Mauritania Cwtariensi, omisso
rnbuni, velosiuui Kalendariuin Gntbo-llispaiiuin urbis vocabulo, Juliininn Basi issain, Celsiun, Mar-
Pinii, aut potius Framisci dePisa, saapiu-;ciiandum, tiaiiillain, passos exhibet. D 11111111 MenoiogiiiiiiSiileii
Oi-iiiionale Godiicum, et Leeiionariiira Luxoviense, die 21 Juiili Anlinopoli, in /Egyplo, sub Maniano
ii. 18. Horurn martyruni Acta exslantapud Lipoina- pneside, Jiilianuin inaiiyrium lecisse coinrneiiiorat.
num, lom. VII; Surium, loin. i; Membiiiinm, toro. II, Gotlio-liispaui fesiiiiiisaueiiJubaui cl Basilissae die
el Boilandum (7'om ,/., Jan., pag. 576). Leo Allatius sepiiino Jauuarii celebiabaiit. Kaleiidariuiii Gotho-
Graeca se vidisse testatur Acia, qui5eexstant, Laiina liispaiiinn, apud Bolland (T. VI Jutii in tract.
a seiiptore Syncbroiio, et ut ipse ait, ab oculaio teste hist.chron.deliturg.antiq. Hisp. pag. 76), vn Id. Ja-
vulgaia sunt, ea tiimen Heiischenius et Papebrochius nuarii: SancliJuliani velcomilumMartyrum Antiochiee.
(T. 1 Maii, pag. 8, col. I), agetiles de Epltemeredibus Orationaie
Graeco-Moscis,conlicla esse prouuntiant, et Pape-
brocbius, in responsione ad accusalioncni decimam « Oflicium. Ex Esdrae IV, n,25. f. Ps. CXXXVIII,2.
C87 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS II. C58
reciionem meam. P. Et lux. per. f. Gloriaet honor j i Evangetium.Eece ego millo voi sicut oves etc.
Pairi. P. Et lux. Quere in communiplurimorum Martyrum. Folio
Oratie. Sancli tui iiaque Domine Julianus et Ba- 426.
silissa ut rosa germinaverunt in te qui es verus dies; Dicat Pretb. Dominus sit semper vohiscum. ^.
et ul germen oiive per noclcrn meruerunt in cerla- Et cum.
miue adipisci premium salvatiotiis eterne. Eoruin- « Lauda. Alleluja. f. Gaudete jusli in Domino :
que 1-bor fuit in pena : quoruin itianel inerces in reclos decet laudatio: alleluja.
' Sacrificium. Omnes viri atque muVieresmente
glofia. El ifos qui Sanclorura ittoroin merilis impa-
res sumus : illorum intercessione : te juvanie luo devoia obtulerunt don.iria : ul ficrent opera que jus-
in rvgno mereamttr csse consortes. it|. Amen. Per serat Domiiiusper manttmMoysi cunctis filiis Israel
liiisericordiain luain Peus nosler qui es benedictus voluntarie : alleluja.
et vivis el oninia regis in secula seculoruin. ^. Mitta. Accedentes ad Domininostri Jesu sacraiis-
Amen. Doniinussit seiiiper vobiscum. nl. El ctitn. simam mensam fraires charissimi: oporlet nos spi-
Prophelia. Jusiorum aitime in manu Dei sunt. ritali jocunditate lelari: quia sancli MartyresJulianus
Requie in nalale pturimorum Martyrum. fol. 428. et sucii cjus meruerunl a Domino coronari. Et eo-
Dominus sit semper vobiscum. 1}. El citin.. ]B rum labor fuit in pena : quorum merces uiaiiet in
11Ptallende. Transivimus per ignero et aquam et gloria. Propter celestem quippe coronam : presenti
induxisti nos in refrigeriutn. f . Probasli uos Deus sustinuerunl in seculo penam : et per penain perve-
sicut probatur argeniuiii : posuisti tribulaiiones in nerunt feliciter ad coronam. Contempseruut yilara :
dorso nostro. P. El in. quaiu communis inors lerminat : ut possiderent vi-
Dicat Pretbiler. Silentium facite. tam : quam preciusa mors incboat. Hi eniin ne vi-
vendo morerentur : moriendo vivere voluerunt. Ne
SequentiaEpitlole Pauli Apostoli ad Bebreot (b Cap. timendo morletn : denegarent vitam : sed utamando
XI, [XII). vilam contemnerent vilam. Ut negaretur Ghristus
R). Deo gratias. vitam promittebat inimicus : sed nou qualein Cbri-
Fralres: Sancti per fidem vicerunt regna Ope- stus. Credenles ergo quod a Salvatore promiite-
rati sunt justiciam: adepti su (tic) repromissiones.Ob- baiur: irriserunt quod a persectitore cominitialatur.
turaverunt ora leonum. Extinxerunt iinpetnra ignis. His namque duobus inodis in micus inlicit quosctin-
o Effugaveruntaciem gladii. Convalueruntde infirmi- que deceperit : ui aut cruciando capiat : aut blan-
tate. Forles facli sunt in bello. Castra verterunt ex- diendo decipiat. Sed quia fideles aniroe nec ter-
terorum : acccperunt mulieres de resurreciione mor- G rendo frangi potuerunl: nec inliciendo decipi : ob
tuos suos. Alii autem distcnti sunt: non suscipien- hoc maluerunt Christo crucifigi: quam seculo reser-
tes redemptiouem, ut inajorem iuvenirent resurre- vari. Quorutn merita etsi indigni non sulficimus ho-
ciionem. Alii vero ludibria el verbera expcrti: insu- norare : in suffragiotamen noslre nrationis exposca-
per et vinctilaet carceres. Lapidati suut. Secti sunl. mus omiiipoieniein Deum principaliter exoranles : ut
Tentali sunt. ln occisione gladii 285 morlll<sui|t. illam suarum gratiarum s diversa diversilas tribuat:
Circumierunt in melotis : et in pellibus capriuis. reis indulgentiam : piis lulelam : laicis compunctic-
Egentes: angusiiati. afllicli: quibus dignus non erat nem : clericis disciplinam. Ul qui Sanctorum ejus
mundus. I11soliludinibuserrantes : in monlibus: et siimiis meriiis impares : ipsoruin inlercessione eo ju-
iu speluncis : et in cavemis lerre. Et hi omtieste- bente in regno suo mereamur esse consortes. i<.
stimoniofidei probali : non acceperunt reproroissio- Amen.
nem a Deo pro nobis melius aliquid d provideutie : Alia Oratio. Celestis gralie largitor omnipolens
ut ne sine nohis cotisumiuarentur. Ideoque et nos Deus individua Trinilas : epiritualibus leticie adora-
lantain habenles impositam nubeiu testium : depo- mus obsequiis : qui Sanctorum tuorum mentibus :
nenies omne pondus : el circumstans uos peccatum : el insinua. omne quodcupiunt: et tribuis omne quod
per paiicnliain curramus ad proposittimnobis certa- poscunl. Cum in marlyrii cerlamine constituli acqui-
men. Aspicientesin auclorem fidei et consummato- sierunt de supplicio gloriam : de morle vicioriaro.
rem Jesum : qui proposito sibi gaudio : suslinuit Sibi neganies : ne sibi Deus posimodum negaretur.
crucein confusionecontempla : atque in dexiera se- Julianus inler ea et socii ejus auiroas suas promplis-
dis Dei sedet. ftj. Amen. sima devolione perdentes : ut eas in eiernum te te-
OralionaleGolliiciira(Pay .52 : VII Id.Jan., oralio stantinopoli, basilica sanclorum Juliani et Basilissa.
vel benedictiode festivitatetancti Juliani; el Kalenda- (Du Cange,Constanlinop.Chritt,, part. 11,tib. iv. p.
riuni Neapnlitanummarrooreum, die vn : PAS.tancti 127). Est et Roniaeecclesia sanctis Celso el Juliano
Juliniii ETBASIL.Porro Acia sanciorum Juliani et dicala.
Basilissae,she conficta illa, sive inlcrpolata habean- « Psallendo. Ps. LXV,12. f . Ibid. 10.
tur, recetitia 11011sunt; nam in Leclionario Luxo- b Cap. XI. Vers. 55-xn, 1-5.
vieosi, n. 8, in vi^iliis Epiplianiai legenda exstant. c Effugaverunt,Ail Primasius. At Vulgat. effuge-
Eadem Acta ciiat suuctus Eulogius (Lib. 1 memor. runl legn.
Sanclur.) adversus oblrectalores inarlyriim Cordu- d Providenitm.Vulg., providente.
bensiiiin.Eral haiitl proeulab tirbeToleiana ecclesia, • Lauda. Ps. xxxn, 1.
Saucli Juliiiii siUiin moiiasierioAgaliensi,cui abbas f Sacrificium, Exod. xxxv, 9.
aliquando praluit saticlus Uildefonsus.Erat el Con- e Diverta. Lege divertam divertitatem.
m MISSALEM1X.TUMSEC. RE6. B. ISIDORl.— PARS IK 660
stiiuente reeipiant. Etenim separare eos a charitate ,k de tabernacnJe corporis exiens triumpliaior tnigravit
ChriSti : ncc mws : nec vit» prevaluit: quod ad in- adcelum. Jlle seni| iterne majesiaiis deiiale serval*':
Jttslris pugne cerlamen sublirnasli : lallacias et mi- servile « leniorium carnis iu Imjns seculi campo pu-
nas muntti furtissima congressione vicerant: vilissi- gnaturus iutravit. Iste deposiliscorporeis corrupiifci-
mamque judicantes hujtis temporis viiam : pro le» lihus indumentis : ad celi perenne palacium regna-
Sianvehtis Dominicis preciosas animas irsdiderunt. liirtt_ascefndii. IHe iJescendetts appsroh *carnevela-
Oramus ergo inclite Deos : _t eoTtirainliKlfibirsttie- tus : iste «ouscendit _atscum sociis sariguiirelafurea-
ritls : o_ lacinora peecatorom : veniam «ortdonare tus. Heri tglortam *ifiexcelsis Oep ap^parenieDotniw»
dignetis. TR) . Ameti. s«ncti Atigeli cecimjrurit: hodie cnm suistrowmiilito-
Pvtt nomina. Qratio. Beos omnipoterfseterne: trxro ttibus JuJianufn laatrtem in Suo cousortio -Uscepe-
juvante atbleta tuus Julianus inoriem promemil so- runt. Heri alacriter adveiiieities Magi adoravefunt
scitare " au inferis invocaio noroine Trinitatis : tu in presepioChrislum DorninumSi.lvaioteminfantem:
pietate soliia et offerefitinmsuscipe vota : et sospita hodie imfnetrsititsceli suscepit Murlyrem Juliaiiutn
corda a monali acltt etsuscita. Tribtie qnoque his sa* per hmiiia triuniphantcm. Illi Christo rnuneraobtale-
crificiis largam tue bettedictipnis iiiipeiisioneni: quo rimt : hiiic Christos lactus est iiiunus. fllordm phliitio
et vivl* etmoritti reviviscant in opeiibns bonis : et' B munerum mystice fidelibufe!)oinihum'C1)iistumDeum
.efuncii carne : suppliciis Cxuaniur etewis. fetliOTiiinetiih non negiivit. Ilii adinoniii per aliaui
iS).Atlien. Viam fleroilem l iuladentes : isto orarite demonuTfi
*$JJ.£ Aupmm, Otatio. Trinitas vera et ihdivisa : 1 simuiacra sobversa snnt. DpminUSergo Rex noster
Deus suniiue un_._t trine : qui iriier JuliaTmmet Ba- cum sit altissimiis pro nobis liumilis Venit': Sed ina-
silissam w&gnumete spiritale cbnnubii fedirsstaiui- nis venire non potuit. AlftAitiianique secutn dOnum
sti: qop un_ conjunCti in grntia : spiritu noh carne cbaritatis : qtie k .uperduceret homines _d consor-
frMfllcarerit: presta ndbis *.Ut et spirilum adolea- tium Deitalis. Charitas ergo qoe x ad terras deposuit
muS : el desideria carnis non perficiamus.Resptien- Christum : ipsa Marlyrem Julianum de terris eleva-
tes jurgia : amplectentes ac perlicienles ea : que ipse vit ad cclnni. Charitas que precessit in Doniiho': ip-
dOCuislicharilaiis precepla. Ut dtiin charitas Dei que sa subsequeiuer refulsit inservo. 0-inmiranda nbi-
data est per Spiritum Sanclum : se in nosn is difiu- que potentiaSahaloris : oslendit in matre virginita-
derit cordibus s exemplo * martyrum Juliani et Basi- tls eierne miraculum: demOnStraviliiiMartyreJuli.mo
tlsse tuis inherendo vesligiis coronemnr. invictecbiiriiatis indicium. lntegritas quippe inteme-
%. Amen. ,j_ rata perinansit in Virgine : dilectionis virtus inlegra
Inldilo. Dignuin et jostum est: vere equum et sa- pcrmansi( in Martyre. Propier quod meruit eo (erii-
Itffat. est .mnJpoteiis Deus: nos tibi grafias agere : pore ceiorum regna conscendere : quo Cbristus Do-
splritafia sacriflela celebrare : per iesum Chrisium iiiinns in hoc mundo ocuiis carnalium carnaliter di-
FtlitHh tuum Dornihum nostftiin. Cujus tenrporalem- gnalus est apparere. Ipsum quem in unitale Trinita-
feeri celebraArimusapparilioirem : et * hodie Celebra- (is celesda pariter et terrena sine cessatione conlau-
1n_S COrpor_lertiroilitissui Jiiliani "Martyrispassio- dant: ita dicenies. nj. Sanctus. Sancius. Sancius.
tietil. fleri etetiim Rex noster : magis advcnientibus
POB(Sanctm. Vere *anclus : v<erein Sanc(is gift-
fremonstratu. est trabea carnis indutus : hodie ejus
Dcminus noster Jesus Cbristus Filitis tuus.
"mlle. carifts est morlalitatis exutus. Dudurhjam de riostts
•anlatrteri virginalis egrediens Christus : heri novo Cojiis potentia virtutis pro nomine suo certantibus
Juliano aihlete sociisque euis (antum donum atlribuit
sidere est demonstratus f in mundum : hodie Mariyr
*Abinferit. De hoc miraculo lege Acta apud cila- spani feslum sanciorum Juliani et Basilissae cele-
tum Bollandnm(Tom. I Jantiarii). De eodem raemi- brabant. Dies passionis est plane incenus ; a pluri-
nit Meiiologiom Basilii die 21 Jonii, in sancto Jtt- bus lamen vetustis Marlyrologiis, et a scriptore
llfthO. Iste, a moriuis excitatus, baptismaie deinde , Afctuummartyrii vitr idus Januarii paSsi exhibentur.
Javatiis, iniposito Anastasii nomine, ciiin sancto Jn- ^» At qua eo die fesmm EpiphaniiieceJeliraiur, liorum
liano, martyr iterum occubuii. ll.cc Acia. martyrtun memoria, pro Ecclesiarum coinmodo, in
b Et mortui. Sublato et, lege (/MOuitii mortui revi- alias dies ilelala est. Caeieniin si riutOr liujuS illalio-
viicanl. Ii aliiem vivimortui (licuntur qui nomen qui- nis sibi imilamlum proposnit initiam sehiionis san-
dem habent quod vivant, sed inortui suut (Apoc m, cti Fv^geutii _e sancto Slepbano prototftarlyre.
1), qui mundo vivi^Deo niorfut sunt; orant igitur u f Jn niitnrftim.Lege in mundo.
hi aliqnando Deo reviviscant. e Teniorium. Lege ex sancio FuIgen(io : Servile
* Sptriiuale. Confer Acta, in quibus Julianus et vinclorium carnit assument tn kvjus scecuticampum
Basltissa niaiiimoiiio juncti leguntur, sponte tamen fugnaivrut intrtttil.
h' Non negavit. Hoc locO«iiquiddeflcil; forte : //-
integritatemSfetvasse virginitatis, hinc Basilissaali-i
quando virgo appellalur, aliqnando uxor. lorum oblatie mttnetum mystice fidelibut Chrislum
d Martyrum. ln Vulgatis eoruin Actis Basilissa Deum et Itominem prajiicavU; iile, pio niniiere,
anle petsecntionein obiisse legitur. At Missale no- Cliiislnni coiain linroinibiisnon negavit.
Stnmi el ariiii|iiii>raMartyrologiaeam distiocte mar- J Inluchntes. Addercrerti sunt.
lyreni iiominant, et Menologium Melricum Gra3.cum ki Simtilacra. Consule Acta, cap. 6, n. 12.
a Gottifredo Srbero edilum habet Ba.silissarocapite Superdttceret,Snnctus Fulgentius : Qum verdu-
amputato cum Joliano, Celso el Antonio, inaityrium ceret hominet ad contortium Deitalit.
1 Ad terrm. Santtus
fecisse die 8 JanuarH. Fulgenlius : Qum de cceload
• Hodie. Dre nimirutn seplima Januarii, qua Ili- lerrat.
66! MlSSAlE MIXTUMSEC. REG. B. JSIDORJ.— PARS II. 062
Jaudis : Ut omnia qiie veTlentfiducialiier'" in euhi : A diligcndo se fervore Sahcli Spiritus ita coequales.
ac per eum facere possent. Illum etenim preflicti i^ . Amen.Etsicul perillos effecit sibi vasa mundissi-
Mailyres credende atque seqtiendo : ardentibus di- ma : sic carnali in vobis voiuptale devicla :
mersi b in cuppis : illesi post ignes rtttilanii clarilate plurimoS exemplo vestro accendat ad celesiia regna.
c resplendere fulgoris. E quibus Jnliarius admirabifi l^. Amen. Quiquein eis donum contuiitperfecte
virgi-
viriuiinn specialitste prepollens : in nomirie ejus _ui- nitalis : ipse vos purificet a delictis. i^. Anien.
darn cedenti oculuin rcvutsum reformat: corpus exa- Ut eos in commune omnes mereamur in illa beali-
nime suscitat: preseniiaque sua ih pulvererti redigit ludine habere socios : quos in hac vita Ceniimus :
idolonim vanissima simulacra. Iliiinana laudaiunt': fetsj ithiheriti babere comites vel patronos. i^.
cetestia per erhissarii dfeSursurhvocem poterilisliter Amen. Per misericordiam ipsius etc. Dominus sit
irilonaront. Per 'hos 'ergp Martyres qiiibus taiitam seriiper vobiscum. l^ ,'Et cum.
prestiti>itimagniflcenliam laudis : indivisa Trihitas Dicat Chorui. Gustate el videte qiiam suavis est
Deus sit Tibiglsria : sit nebis obsfequfenttbuspecca- Doihiiuis : alleliija : alleluja : alleluja. f . Benedicaiu
tornm\eriiaexOpla(a. Ulquorum passionibiis conlau- Doininum in omni lenipore : semper laus ejus in ore
da'ris : eorum preiiibus delecteris : exaudiEhdo eos iheo. P. Alleluja .: alleluja : aileluja. f . Redimet
pto nobis : qui pfo ouitiibiisincariiari voluisli in tet- B Doininiisaiiitnas servorum suorum : non derelinquet
•ris. Christe Dornine ac redempior elerne. omnes qui sperant in eum : alleluja : alleluja : allelu-
287 Poil pridie. Oratio. Ecce Domine dfleclt tui ja. f . Gloria et lionor. iP. Alleluja : alleluja : alle-
Juliani : Ve?lrd
spiritalis cPnjugis sue Bnsilissem iracu- luja.
lorum insigriia predicantes: has hostias diviriitait tue Com. Refecti Cbristi corpore et sanguine te lau-
beneilicendas offerimus: qui se libi exhibenies iti sa- damus Domine : nlleluja : alleluja : alieluja.
crficiulii verutrt: aiios tibi exfemptosuo in holocaui- Oralio. Dpmine Deus omnipotens qui es vita et
stum veri sacrilieii titavdrunt : cum ct per Juliariiim salus fidelium : qiieni veulurum judicem credimus
moUoriim'SlPtiathofum itiillium"» Pairem : et per verum : eslo nobis propicius. El qui lianc oblalio-
Basilissaio Sanctarum Virginum coruscaniem : nem pro nostra nostroroiinq.Besahite : vel pro expia-
copiosam utriusque sexus Mffnachorum scilicetac lione tiastrOriitli peccatoritmiii hoiiorem Sahclorutn
Virginnmin celesti gloria suscepferiscorfgregationerii. Matlyriiin tttoruiii Jtiliaiii el Casilisse iibi obtulimiis :
Ex hoc igilur immensam boniiatis lue pblenciam niiserieordie lue opem in nos tlhTniidi sentiamus ;
obsecrainus : ul qui per ulrosque electa iiniinaruin m qtri jtttn refecti sumus ad mense tue cenvivium :
inunert suscepisti : per nos huwiiles tuos hanc >, dorio lui muneris coiisequi mereahntir Jireihium sfem-
hostiam pro nostris peecaiis oblatam dignanter su- pilenidm. ;i^. Amen. Per miserioordiam tuam Deus
scipias : irapeniiens beiiediciionein oblalis : el ex- hoster etc. Domtnus sit semper vobiscum. ^. Et
piaiionein sumpturis. ^ . Amen. Ciiin. Missa acla est in nomine Doniini nOstri Jesu
Ad arationem Dominicam. Christi : perJkiatnus cum pace. -^. Chorut. Deo
Clnisieamaior caslitatis et coniatoreterneposses- gratias.
sionis : qui bcatissimnm Marlyrem Jutianuin adte pre ln feito Sahiii Lulidrii Presbiteri.
corporeiexSfitiniatoelamatitem exaudire dignatus es : Omnia dicantur de uno Confetsore timplici. fol.
precibus ejus per celestem vocem sine mora respon- m.
dens : quod eundem dilectum tuuin in nutlo contri- In feslo Sdhcti PulMprititi Eremlte.
stare voluferis: ih quo sic ipse tium Patre _t Spiritu Omnia dicantur ut supra.
Saucto letabaris. Tu nobis concede ut ila in verilate ln festo quadmtjinitt Mafltfmm.
vivaiiuis: »>espirknm «onlristemus : -in quo signati Omnia dicantur plmtmtmtm Martynim. fal.430.
siimus. Qifflab feo'per momenta coJhpiincti et Creali Iit octava Epiplmnie.
per eum tibi relatura exbibeamus orandi verba : que Omnia dicantur «(in die. fpl. 5_.
ipse nos docuisli ut dicamus. Pater noster qni. In feslo Sancti Mm<ii'Eprtcopt.
Dicat Presbiter. HumitiSle vos benediciioni. Do- ' Ohtniu dicttnlitr th ttrio C'onfessvr'ePontifice. fol.
iniiuis sit sernper vobisciim. i^ . Et cum. m.
Benedictio.Ouinipotens Deus qui Julianum el Ba- In fetto Sancti Eelich in Pineh Martyri».
silissam ita gr.ltie sue opibus premunivit : iii src Onmia dicatittirunius MaiH.fot, &i
spirituali SOhjngio netftereritur : nfe cffriiis cotn- In festo Sancti Mattri Abbatit.
mixtio Hllatenus miscerelur. Ipse vos ad eorum Othhitt dicanlur de uno Gonfessore simpHci. fol.
exemplnm efficiat castimonie dono snblimes : et ih m.
R Jit euiii. Lege ift eo. vanda virginitate.
h,'ln ituppit.'CoiisuleAcia ci(a(a, apud Rollaridum • Piitrem. De ingehli hoc rhoriasierio, quod a per-
(Cap. 10). secutoribits cuni omnibiis inoiiacliis ineensnm fuil,
c liesplendere. Lege rutilant in ciaritate splendidi nieminil Mendlogium Basllil, die 21 JiJiiii, in sancto
fulgoris. Juliano, qui is, procul dubio, est cui uxor 'tri'btiitiu-
d Spiriluelii coitjugis. Confer Acta eorum, aptid Dusilissa, etsi de ea sileat Meuoiogium,qunm alii
citatum Bollandum. Basitissa dicitur spirilualis con- eiiitm pracieriiiilliinl. De monasterio \jrginuni a Ba<
jux, quia cum Juliano sponle convenit de conser- silissu cxciiato, consule Acta, :ipii<'f
'{Jotlandum.
665 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. .64
In festoS. Marcelli Pape el Martyris. j imperii : militem perfeetum exhibuisti. Fac nos
A
Omniadicantur unius Martyrit pontificit fol. 425 sernperin (uis laudibns miliiare : os nostrum arma
In feslo Sancli Antenii Abbatis, documentojusiicie : cor illustra tue dilectionis amo-
Omnia dicantur de uno Confestore precipuo non re : atque earnem nnstraui erulam libidiue clavis
Pontifice. fol. 432. tue crucis adfige. i^ . Amen.
288 Jn fest0 S. Pritce Virginit et Marlyrit. Pott nomina. Oratio. Solve Salvator noster et
Qmnia dicanlur uniut Virginiis. Fotio 436. Domine nostrorum vincula peccatnrum : qui olim
In fesloS. Juliani Episcopi et Cenfettorit. resolvisti perSebastianum Mariyrein tunm os ancille
Omnia dicantur uniut Confettorit Pontificit. Ifo. tue e Zoe ad loquendura. Ui noiiiina tam ofTeren-
432. tium : quam defuuclorum qui nnstro sum ore prolata :
/n fetlo Sanclorum Fabiani et Sebattiani, etejus eterna sint in annolatione adfixa. Quo sicut illa per
comitum. predicameutum predicii martyris le meruii cogno-
Omniadkantur plurimorum Marlyrum. Fol. 426. scere Cbristum : sic nos niereamur endem pro nobis
preter Mistam. suffragante penitentie percipere fructuin. r^. Amen.
Omnes filii Dei et probati milites Chrisli: hunc Ad pacem. Oratio. Martyris tni Sebasliani precibns
diemb beatissimi Sebasiiani laudibus attotlamus : B eteme omnipotens Deus nubis pacis dona largire.
votis colamus : piisque affectibus consecremus. Ro- Per eum donans nobis habere inlegritatem pure di-
gantes prelargissimam Domini pieiatem : ut liujus lectionis : per qttem luos accendisli Martyres ad
predicli Martyris prece : eruaraur a cunctis inlece- amandam gloriam elerne felicilaiis. i<j. Aroen.
bris viciorura : cujus predicamento Sanctorum cor- Inlaiio. Dignum et jtisluin est: nos libi gratias
in excitata sunt ad triumphum. i^. Amen. agere Doraine sancte Pater elerne omnipotens Deus :
Aiia Oratio. Deus qui per beatissimum Sebastia- per Jesum CbristumFilium tuuin Dominum nosiriitu.
num Mariyrem tuum tttorum fidelium animos robo- Qui sic os Marlyris sui Sebasliani veritatis armavit
rasti: dum tibi itlum latenlem sub clamide terrena preconio : ut et nulantium in fide animas d confor-
» Fabiani et Sebattiani, et ejut comitum. Eodem rii, ut ex fragtnento citali Kalendarii habemus, qno
modo Breviario Mozarabumin-cribiiur. In Kalenda- die in llieronymiano Fiorentinii : Romm, tancti Se-
rio Bucheriano inler depositiones Marlyrum : XIII batliani mariyrit legJur, ab aliis Lalinis passim die
Kal. Febr., Fabiani in Calisli, el Sebattiani in cata- 2LIJauuarii ejus festivilas agitur. Graeci in Menolo-
cumbas. Martyrologium Lucense Floreniinii, xm gio Metrico Seberi, et in Epbemer. Gra>c.-Mscis
JSal. Febr. : liomm, in ccemeterio,Fabiani epitcopi et (Boiland., tom. I Maii, p. 56), eumdetn 12 D<cern-
Sebasiiani. Corbeiense Dacherii, XHIEal. Febr. : p bris comnieinorant, et quideui in MenologioSeberi
Romm,in cmmeterio,Fabiani epitcopi et pattio tancli' " ilii comiles aiJjungiini Zoen, Tranqiiiilinuiii, Claii-
Sebastiani marlyris. Gellonense, xm Kal. Febr. : dium, Castoreui, Tiburtiiim, Caslulum, Marcellinum
Rotnm, Fabiani et Sebattiani martyr. Sacramentaria el Marcum. In MenologioBasiliide eo sileul. Annus
Gelasianum et Gregorianum, eoiJem die xm Kal. passionis sancti Sebastiani liacienus incerlus est,
Febr. duas roissas exliibent, quaruro, in Geiasiano credibile est circa inilia imperii Diocleliani passum
prima est sancti Sebastiani, in Gregoriano pritna est esse. Certe Acta ostetiduul sanclnm Sebasiianuiu
sancti Fabiani, altera est sancti Sebasiiani. Capitu- in.irtyriiim subiisse, cum Romse Dioclelianus prae-
laria EvangeliorumGeorgi sancti Sebastiani priinum, sens adesset. Sanctus Ainbrosius (Enar. in pt. cxviu,
ium sancii Fabiani missam indicant. ln multis Ka- term. 20, num. 5) populum ad persec.utionesferemlas
lendariis nulla est mentio sancti Fabiani. In Ira- exliortans : Vtamur ex mplo Sebattiani martyris, cu-
gmcnto vetusli Kalendarii Gollio-Uispani : XIV jns hodie nalalis est, hic Mediolanen.is ortundus ts\.
Kal. Febr., tancti Sebattiani et comitum Roma. In Forlasse aul j<miditcesterat perteculor, autadhuc non
missa eloflicio Mozarabicodesancio Fabiano silent. veneral in hmc partium, aut inilior eral, adveriil hic
lii Kalendario Carlbaginensi Mabilionii, xm Kal. aut uullumesteaut tepere certamin, Romam profeclat
Febr. : «ancli martyrit Sivattiani. ln Lectionario ubi propler fidei,tludium persecitliviicsaeerbmferve-
Ambrosiano Thomasii legltir in tancii Sebattiani. In banl, ibi pattut est hoc, est ibi coronalut. Itaque illic
Missali Mediolanensiin tanclorum Sebattiani el So- quo hotpet advenitdomiciliumimmorlalitatit colloca-
lutorit; et in Kalendario marmoreo Neapolitano, die vit. Et paulo infra : Struf enim unut persecutor llex
20 Januarii: Euthimii et Sevatliani. CiEterurade san- mullis perteculionitprmcepta mittebat, el per tingulas
cto Fabiano in vetuslo Romanorum ponlilicum cata- D vel civilalet vei provinciat erant diversi pertecuto-
Jogo, e bibliotheca imperiali Viennensi, a Bucherio res, elc. Quse videniur peiseiiitiuiieiii, non localem,
edito, legitur : Fabianut annot quatuordecim, mense sed geueralem indicare, eanique ab uno rege ln>cest
tino, diebusdecemfuit lemporibusMaximini,Gordiani, uno imperatore excitatam. Ca lerum pars reliquia-
et Philippi, a contulalu Maximini et Africani utque rum sancii Sebastiani anno 826 in Gallias tran.slaii,
Decio n et Gralo; patsus est xiu Kal. Febr. Ei ta- in monaslerio sancti Medardi, ;<pndSuessiones, cum
meii Blanchinius non nisi annos xui, meiiseiii unum, bonore deposita est. (Bolland., die MJanuar.; Egi-
ct dies x, concedit, quo( ilii imagines sancli Pauli nardus, de Geslis Ludovici Pii, apud Andream du
Basilicie (ribuuut, ordinatum eiiiin vult die 11 De- Chesne, Hisl. Franc script. comian., lom. 11, paj.
cembiis an. aer. vulg. 236, passum d,e 20 Januarii 270.) Iloni.c, via Ajipia celebris et vetusia est basi-
anno 250 (Vide Blanch., in notis ad tanclum Fabia- lica sancli Sebasliani supra catacumbas cxcitula,
num, tom. 11 Anattatii). ubi reliquiaeejus iiacienus eoluiitur.
h Beatissimi Sebastianilaudibut. Celeberrimum in c Zoe, Consule Aclasancti Sebastiani, el Martyro-
Ecclesia Occidenlis notnen est sancti Sebastiani. logia qua: de sancta Zoe martyre die sexla Jutii
Acta ejus exstant apud Bnllaiidum (Tom. 11 Janua- agunt.
rii, pag. 165) quaj ab aliis sincera, ab atiis, in ali- d Conforlaret. Marcuin scilicetel Marcilianum fra-
quibus, interpolata, ab aliis ab auctore quidem an- Ires, pluresque alios, quos suis exhortationibus in
tiquo, sed non synchrono exarata censentur. Colitur lide Cbristi siiiictusSebastianus confirmavjt.
lanctus Sebastianusa Goibo-Iiispanis die 19 Janua-
665 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 6CG
taret: etobstrusumbeatissime Zoe sermonis ostiumi A Ad Orationem Dominicam.
aperiret. In utroque quippe laudabilis : quia et int Erigite fralres oculiad celum petenles a Deo pe-
ulroque prestahilis. Nam absconsum se militemi reiine auxilium : qui hitnc bealissimum Sebaslianum
exbibensChristo : Sanclorum animas veritatis con- Marlyrem ittum insiitnra iciibns sagillarum posl ex-
fortabai ex verbo. Qtio nec moinetilaneis trihula- cepiura sitpplicium : eteriium convocavit ad regiiuin.
lionibus cederent: ncc blandirnentis carnalibus sub- Cliiniate ad illum : et nulln modn delis ci silenliiiin.
jitgaretitiir. Et boc quidem ut se miliiem occiiltaretI Mani oslendet in vobis indulgenlie pietatem : si pia
abscoiidiimnnott siinm nufugienilo supplieiiiin : sedI eum invocaveriinusex voce proclamanies : atque ita
pro roborandis hoc agebni niilauiitim animis bellato- dicentes. Paler nosier.
rum. En sibi a Dntnino crcdens dona triliui cumitlan- 289 Dicat Pretbiler. Humilinte vos benediclioni.
tia : qno non solus inerttisset pertiugere ad corouam. Dominiis sit semper vobisctiin. R). Et cuin.
Proinde teriiesutntisallissime stiromeDeus : ut inter- Benedictio. Salvalor nosler ac Domiiius pro cujus
venlu Itiijus Martyris lui Sebastiani : precibus no- amore Sehastian.is Mariyr conlixus est vulneribns
tris adisse digneris. Oniille cnlpam : tribue graliam. sagiltarum : pro.nl a vobis efficint oinnes sagitlas
Langiiorem expelle : vite commoda iriliue. Imperti ™ aerearum polestatum. l^ . Aiiien. Quique aniniam
'
pareui : petulanti un quoque nnslre carii.s svtingtie. ejus b intereideiiiiinii iiianti vocnvit ad regiium :
Bone vile stuiliis nos al<|iie aciibus refove : et ipse vos e miindo evocet ail superue vocatiouis
perennitaiis nobis feliciiatem iribue. Ut gtoriam bravinm gloriostun. l^ . Amen. Ul ctnn eo in illa die
tuattt qttam luns Martyr Seb.islianus laudat in iiiune- pariier de visione Doiiiinigaudeatis : ciijus bic lio-
re : nos quoque laudemus ex confessionis proprie die fesluro anialiiliter celebratis. i^. Amen. Per
voce proclamanies : atque ila dicentes. Sanclus. misericordiain ip-ius, eic. Doroinus sit sempervo-
Sanctus. Sanctus. biscum. l^. El cum.
PottSanctus. 0 quam gloriosura est nomen Filii lui DicatCliorut. Gustale.
Deus Palcr in Sanctis : in quo beatus bic Marlyr Coiu. HefectiCliristi.
Sebastiantts cuin sociis Marlyribtis suis : et obsirusa Oratio. Domine Deus oninipotens.
mutorum ora solvit et contractionibus podagrice Quere in Sancli Juliani et Basilitte. Folio
a nodositaiismedelam infudit. Per Christum Dominum 287.
ac redeinptorem elernum. IN FESTO « SANCTI LUCIANI PRESBITERI ET
Pott pridie. Oraiio. SanciificaDomine hnnc nostre MARTYRIS.
oblatinnis liosliam purain : quani libi in honorcm . Otnnia dicanlur ticul uniut Martyris. Fol. 42S.
Manyris lui Sebastiani ofTerimus dedicandam. Ut Excep'a Missaque tequilur.
qiiotquot ex ea libavcrimus: illo repleamur docu- Beatissirai Martyris sui Luciani Presbyteri agouein
mento virditum : quo per liunc Martyrem couforiala divina virlute perfectum : volis soletinibus fratres
sunt in fide corda nulaniia beatorum. ti\. Ameii. dileclissimicelebreuius. Ut qui Iriumnbalem palmam
0 NodotUait. Tranqnilinus , pater Marci et Mar- Valetii), snnctus Cbrysoslomus (Hnm. de tancto Lu-
ciliani, in Actis saticti Sebasliani (iV. l(i), et (Ibid., ciano, tom. II, pag. 5-4, Oper. Edit. Mattr.), san-
n. 5G) Cliioiiiaiins, morbo ariiculari laboranies, a ctus llieronynius (l)e Vir. lllustr., cnp. 77), aliique
sancto Sebiisiianosauilati restituli legiintiir. nieioiuere. Ejus Actn ali ince t" aucloie coui-
h Intercedentium.Acia ejus testatiiur sanctuin Se- plnresposila exstant aptnl Bollamlnin (Tom. 1 Januur.,
bastianiim sagillis confossoin, ac pro inortuo dereli- pag. 55!.!). Sanclits Lociauus patrin Saiiios.iteniis
ctuin, Ciira Cliristianoriiin convaluisse, sed deiiium fmsse traditur, doino nobdis, pnrentibus lidelibus
fusie percussuin occubuissc. Emt autem ftistuariiiin, or(ns, a qnilius ab inlanlia fide Clirisiiana, caslis
poena inililaris ciiin infamia conjiiucla, cenain tnor- moribus, boiiisqne anilius in p.itria sedulo imbiitus
tera inferens, de qui consnle Lypsinm (Oe milii. Ro- est. Morlno utroqne parente, Ede^samse<es il; qua
man., lib. v, diut. 18). MenolouiuinGitecuin Seberi, in ttrbe sacrariiiu lilieraruni sludio iiicilbnit, Marario
de niorte saucli Sebasiiaui, rclert : TuTTTETai TO<ra/> quodam pnvcepiore ; deinde liaptizalus, a sacro
xio», cnro percutilur, fusle scilicet, qttod Sebcrus |)n fonie viiain asoeliiru.ii more insiittiit, a viuo el ab
carne gladie caeditur, cuittra Actorutii lidem, triuis- esu carnium ahsiiimit, frequentei' etiaitt jrjiiuare as-
lulit. suevit, Aiuiocliiicscluilani apeniit, frequentia amli-
c Sancti Luciani. Eodem modo Breviario Mozara- toriini celebrem ; ad presbytcti ordinem, in Eccle-
buin inscribiliir. Gr*ci siinclum Lucianuin preshy- sia Antioibena, proinotns nnviiin Septuaijiiita inter-
terum e( raanyrem die 15 Oclobris coluiu (ileno- pretuiii versionein edidit, de qua sancius Hicrony-
log. Batil., Ephem. Grmc.-Motcm, apud Bolland., mus (Apel. adv. Ruf. I. n, n. _.'): Alexandria et
foni./ Mtiii).Latini, ul pliirimum, eumdem die 7 Ja- /Egyplus tlesyclitumlaudai auclorem; Contlanlinopo-
nuani comiii.-niorani,quu die olim Aniiochi* cole- lis, usque ad Anliocliiam,Luciani martyris exempluria
batur (S. Chrus., hom. de S. Lucian.). lu Martyro- probat, mediminter hns provincimPalieslinos Codicei
logia Lucense Florenlinii, Corbeiense, Eplernaceiise, legunl, quns tib Origene elaboralot Eusebius, et Pam-
Roinanuin parvum, Adouis, Usuardi, elRoitianiim philus vulgaverunt. lia;c ille breviter ver.-iones Se-
llaronii. G«lho-llispaiioruiii. Alti feslum saucti Lu- ptua<>iiitainterpretiim recensens. De hac versione
ciani die 8 Januani celebraut. Fragiiieiiluin Kalen- atutor Synopsis sacrae Scripmroe, inter opera sancii
darii Piuiani, iv ld. Jaii. : Sancfi Luciani presbyleri Allianasii, iu (iue, seribit: Sepiima el potlrema inler-
martyris esl.
marlijris Eitopoli [lege Uelenopoli].Alii, et fonasse prelatio saucii Luciani MitgniAscelmet vitmcontinetir
lota prnvmcia Catlliagiiieiisis, die 20 Januarii, qua CUIIIijdttir lalis essct sanctus l.uciamis
die in Missaliet Breviario-Mozirabuni oflicioet missa tia, el sacraritm lilierarum scienlia contpicutti, Ainio-
gaudet. 'De sancto -Luciano Eusebius, in Uistoriaec- clli* a perseeiitoribus delenlus, Nicotiiediainperdu-
Clesiastics (Lib. vm, cap. 15, lib. ix, cap. 6, Edtt, citttr; de secla el viuc raiiune interrogatus, celebri
88? HISSAtf: MIXTUMSEG. REC B. ISIDORI. — PARS II. 668
pro fidei munimento Christo opitulante promeruit ,k. git. Hec est corona Martyris tui Lnciani Presbyteri.
obtirrerfe: patrocinii nobis Suum inlercessum apud Hec est celestis pompa virdtinm. Forliora sunt
etrm eujns jiim'preseiitia gratulatur : digrietur im* vulnera Martyris tui Luciani Preshyleri: quam tela
pendere. Bt ipsfe nobrs peccatorum tribu.it veniam : carnificis. Rogamus ergo te Domiiie: ut sicut ejus
<ff_ieidem>eohEHlitmimonaliiaiiscoronam»^ . Amen, virtutibtis victoris prestitrsti triumphum : ita nobis
Atlitt'Qratio. Iteratis precibus (e Dominum Deuwi favorem auxilii tui perpetinrm largiaris : et pres(es
nosirum suppiiciter deposcimns : ctijus bonor san- nobis 'Itunc in solacinm : qnem prebere dignatus cs
ctiias est j «quem diligere salns est: qtiem ainare in exempluni. Per te cui <merito omnes Angeli et
perfectio. Concede in omnem Ecclesiam tiiam sancli Archangeli «on «essant clahiare •quotidie : ita di^
Maityris tirt'Ltreiani Presbyteri Ihcerfe ve_iigi_ : ut centes. Oj: Sanctus.
te regentelWrinihmigresWs : ea nos vla perducat ad Pml Sanctstts,Vere sancttis : vere benedictus Do-
VH*m:'qiieMaityfem tuum cxtulit ad coroham. Ameti. minus mosterJesus ChrislUs Filras luris : qui Manyri
Pott nomiiitt. Orittio. Deus qui Sancto aC beatis» suo Luciano Presbytero : et dimiestirJi virtutem : et
_imd Martyri tuO Luciano Presbylero id mtmeris regnandi tribuit potestatem. Qtio illi esset cOu^ors
Corrtnlisti: ut qui propter te peregit iiilate passionis in regno : pro que animarn * (radidisset Sffpplicio.
Khetaliter ctirsum : hujus multitudinis mereieiur * Haberetqueenm in munere: quem consOrtera* ha*
«ccttrsnm. PreSta nobis:ul ejus stiffragio offeren<- huissei in passione. Vere solus ipse est Dorniriuset
liura vota stiscipias : etrequiem defunctis impcrtias. Salvator noster JesusChristuS: qui CtSarrclis eoufert
Dhnans nnbrs ita ttti Martytis LitCiani Pfesbyleri premium : et peccaloribns penitentie fructum, Ipse
ithitari fidem: ut consimilem a te post transitum est 299 <*rislus Dominus ac rederrtptor eternuS.
mereamur percipere mercedem. «v, Ameii. Posl 'pridie. Oblatnstilii omhipoterrsOeus _b hoho-
Ad pacem. Oratio. Dona nobis omnipotens DeriS rent Martyris lui Luciani Presbyteri Victimas propi-
Mariyris tui Luciani Presbyleri celebrantibus fe- Citisaltendfe: ut qtiijusti lui memoiiannTacienteSvo-
stum : sincere pacis et cliaritatis iiffcium. lit qui tivum satirificium exliibemtis : nostroriim crirninum
in honorem ejus tibi sacrificiuth def<liittus laudis : a le indiilgenliiiiiiCotisequi'niereamur. ^ . Ameh.
M-bi_a te itflpctrefnus don.iria charitatis. ^. Ameii. Ad oraliohem DominiCam.
Inlatio. Dignuin el jiisinm est omnipotens Detis : Ctrm ex lege tua Domihe noverimus : in ttieraoria
rjt pro VirtutibUs• Martyris tui Luciani Presbyteri eterna esse jusium : non pro illius sed prh nostri
tibi laudes dicamus : ethoiioremus nomen samtum comtrreudatioriehoc tibi offerimusholocaustum. Pe-
tuQjtiisliidiis hhinioTum. Qui tanlum fidei robur tuo lenleS Ul qui ejus animam fecisti in passione Viclrii
miliii prestiiisti; ut corpori flatttma cederet: ferrutn " cem :nostrum vPiumefficiasih COnfessione"vrcldrem:
stuperel in "pectore: et SOisVincerentur te1a vulne- qtio eodem suffraganle : clattiorem nostre accipiaS
ribus. Tantus eiiim iii eo extitit amor uominis tui : vocis. Pater nostet.
ul non avidi» morsus terarutti : hon rabiesursorum : Dicat Presbiter. Humiliate vos benedictienii Dh*
non leonum insatiabilis furor eidem nietutn morlis minus sil semper vobisctim. i^. Et.
hrcusserit: tion laCeratuttt ferro corpns anittios in- Benediaio. Cliristus Domiims qui Martyri suo Lu-
clinavit: non scissuih sulcis lalus fidem professe ciano Presbytero patientie contulit votum : patien-
virtutis exclusit: nec ille sanguinis fluxus unguta- tiam vobis tribuat contra omnes inlecebras vicio-
f_m stidor. revocatus : vocem supplicationis exe- rum. iij. Amen. Ut qui illi donavit peracta passione
eratione, fidei Christianae dogmata explicavit ei de- haaresis iparenlem tradttcit, merito in dnbiuni voca-
fendit coram prtrside, ipso Maximino ainliente (Eus. tur; is enim Lucianus, leste sanclo Alexandro, par-
Bisl. k ix, -. 9, ei lib. VIII, cap. 15); in carceiem tes Pauli Samosaieni seculis, post ejus inortern a
hfde raptus, cuui dieims duodecim super leslas polli- cominunioiie ecclesiastica, diuturno trium episcopo-
nas extensut jiKuisset, terliadecima die obiil, ut scri- riiin, Doinni, Timsei, et Cyrilli lempore segregatus
bit anonymus auctor in Job, inter opera Origenis fuit, tiec nisi sub Tyranno episcopo (qni ab auiio
(Tom. 11, lib. li, pag. 885, Edit. Maur.) ut alii ira- 506 ad 310 sedit) ail reclam (idem et calbolic-iiu
dunt, multis, et diversi generis, tormentis, et dira D commiuiioncm rediit, et inartyr Lucianus a dociriiia
fame tortus, ad singulas interrogationes id unum re- Pauli Simosateni, ut Symboium ejns nomine edi-
spondebat: Christianus tum, et cum hac voce vitam t»m ostendit, et ab ejusdem vita»ralione, ut omnes
finivit, obiitque, salvum rejerent Clintto deposilum. faleiitur, alienus fuit. Pauliis enim moribus dissolu-
Hajc sancius < hrysos(omus in cilata honielia. Passus tus, Luciaiins castus, et omni vita sanctissimiis ;
estsanctns Luciniius die septima Januarii, annoserie Paultis Christiim merum honiinem, Lucianus Chri-
vnlgaris 512, imperante Maximino, pridie autem stuin Deum de Deo, unigenilum, et perfeclum, ima-
tjtiam obiret, jacens in carcere, sacra mysteria ce- ginem Patris professus esl. Sed de recta sancti Lu-
iebravit, peotore suo, pro altari, usus, ut Acia ejus ciani martyris fide vide, -si Jubet, quie ad Brevia-
testantur. Defuncti corpus in mare projectnni, inde- riura notavi.
que a Christianis extractum Drepani sepultnm est, a Morsus ferarttm. Ad besiias daninatum fnisse
quem iocum Constantinus in honorem sancti niarty-
rls inslauravit, ad ttrbis dignitatem extulit, et a Ma- sancttim Lucianum, atictor est sancHisClirysoslonius,
in cilata Uomelia, aliaque tormeuta recens t qtiaBin
tris nomine llelenopolim nominavit, concessa iin- Aclis
munilate veciigatium, quo usque ante urbem pro- tione nihil cjus omiituntur, quemadmodum in liac iiJa»
de dira fame illa diciitir, quaui tanta
spectus pateret. An sanctus I.ucianus martyr is sil eloifhentia sanclus Chrysostomus describit,
ijuerii sanctus Alexander, episcopus Alexaiidrinus, h Tradidisset. Lege tradidernl.
m epistola ad sanctum Alexandrum Gonstautinopoli-
lanum (Theod. Hisl. eccl.i. i, c. S) tanquam Ari.inte c Habuissel. Lege habuerdt.
CCO MISSALEMIXTUMSfcC. REG. B. TSIDOftt. — PAftS Tl. (S70
coronam : vobis conferat peracto Inciamine mundi jA seducitur : nec miineribus itielinadir : qiib Sarnalis
gatidia repromissa. ii|.Amen. Ut qui in hoc die conjugii cnpula necleretur. Omnipotenti Domino
tanii Mariyris ovantes solennia celebratis : cum eo- supplicemus : nt idetn qui spiriluali copnla spon-
dem posl transitum coiilocati*: in celestibus sedi- sus hujus est virginis: in suishos deleclari seinpCr
litts gaudeatis. ^. Amen. Per misericordiam ip- faciat amplexibus castiiatis.
sius etc. BorJiinus sit semper vobiscum. R). Et it|. Amen.
cum. Alia Oraiio. DettS qui hudatum Corpus Agnetis
Dicat Chorut. Gusiaie et videie. Virginis tne : celestis Stulea obtexisti ex tegmine :
Com. Refecti Christi Corpore. vesliatur quesumus Ecclesia tua Claris vestibus in>-
Oratio. Domine Deus omnipOtens. nocentie : et justicie clarilatc. Quo in ea et Sacerdo-
Quere in S. Juliani et Batititte. F. 287. Et ubi di- tum vita nitore castitaiis prepolleat: et uiriusque
citur Sanctorum Juliani et ISasilisse. dicaiur Sancti sexus conditio ea que postulaverit e adipiscialur.
Hartyrit lui Luciani Pretbyteri. ii,. Amen.
fH FESTO »SANCTE AGNETtS VtRGINIS ET Pott nomina. Oratio. <C0nditoret reparalffr hu-
MARTYRIS mani generis Cbrisie Filius Dei : qni capiti Virginis
Omniadicanlur uniut Virginit. Foi. &§6.excepta B lue : quod jam erat celesli rore perfusum : magnam
Missa que iequitur. contulisti gratiam capillorum : quo suis videretur
Agnosceritesdileclissimifraires beatissimaro Agne- ad lionorcni r ct inibliS tecta : que propriis fuerat ad
lem Virginem plus animo valuisse : quara corpore : conlumeliani vestimentis exiiia. Tu pius offereniium
j)1u_ fide : * quam germine :<plus etiam spiiituafi accipe Vota: defunciis requiem prestans : et cuiicto.
robore : c quam etate. Que Christum sibi specialem in commune ejnsdem Virginis prece fac pervenire
.pousum suo in corpore vindicans : nec persuasione ad eternam snlvatioiicm. ^ . Amen.
* Sanctm Agnetis. De sancta Agnete virgine el yidelur sanctus Augustinus (Serm. -54, lom. V
marlyre Rnmana Kalendarium Buchetianum inter Oper., Ed. Maur., col. 1377), cum sanctam Agne-
mariyrom deprtshronas: XXil Kal. Fifcr., Agnetis <temeadem persectitione passam 4icat qua celebris
in Nemenlana; cxstat eniiii Itomse via Nomentnna martyr Thebest<nn Crispioa : Hoc cogilatc temqore
vetusta, et celeberriroa sanciw Agnctis basilica. perseculionisnon solumAgnemfuitse coronalam virgi-
Kalendarium Carlhaginense : XII Kal. Febr., san- nem, sed et Crispinam mutierem. Crispina autein, ut
ctm martyrit Agnet. Marttioreum Neapolitanum : constal, Atinulino procoiisulepassa est, stfb Diocle-
XXI. N S ACNE. Vigesime primo Januarii Nataie tiano. Manyrium sanctse Agnelis carintne d<:senpsit
tanctm Agnm; nam et Agna et Agnet scriptoribus Prudentius (Hytnn. 14, de coronit). Exstant Acta
passimappellaiur; ejus autem memoria in Mennlo-IC ejus, quae sancto Ambrosio vulgo tribiiuntur. De
gio Basilii Gr.ici, die 5 Julii; in Maeneis,et in Me- sancta Agiietfe ptura habet sanctus Ambrosiirs (Lib.
nt>h)i:ioSeberi, 'die 14 et 21 Januarii et die 5 Jnlii I de Virginibut). Esl ct *eruio sancti Mnxinii Tsuri-
cnliiur. Latini ferme omnes in vetustissiniis Marty- nejisis, quo passio sanciae'Agnetis describitur (Edtl.
rol giis sanctam Agneiein die 21 Jauuarii, quapassa P. Rainaudi, p. 225). De eadera sanclus Augiisiinus,
est, coniinemoraiit. Lucense Florentinii, et Cor- Adelmus, et Veiianlius Fortunatus meminere. Est
beiense Dacherii, xii Kal. Febr. : lloinm, passio etiarn in MissaliGallo-Gotliico missa propria sanctae
ittnctmAqnetisVirginit. Accedunt Beda, :\do, Usuar- Agneiis.
dus el Baronius, in snis Martyrologiis, Gollio-Ht- b Quam germine. Snncta Agnes genere nohilis ex-
spani alii die 21 Januarii festuiii sanetae Aguetis siilUse creditur. Prasfatiomissaa snncte Agnelis, in
celebratit, alii die vigesima Januarii. Causa discre- MissaliGallo-Gotliico: 0 vera nobilitat q,um iic ler-
patrtia; orta est ob festivitatem sanclortim Frucdiosi, rena generalioneptocettit ut ad divinitatii consortium
Augurii et Eulogii, qiti eodcin die T.irracone passi pervenirel!
sunt quo Roniie sancta Agnes. In Missali et Brevia- c Quam atlate. Sanctam Agnetem tenera «tate
rio Mozarabtmi,alque adeo Tolcti olim, et fortasse
in loia Carlliagiiiensiprovincia sancla A?nes die suo passam esseomires fat^ntur. Prudeiuius eam descri-
bit, jugali vix habilenxtoro, priftits i)i annit puetlulam.
21Jamiarii colitur, et fesiivitas sancioinin Augurii, lmtnotatio missa; Gallu-Gotliicae,in iene.roadhuc cor-
Eulogii et FruclO'>-iin diem 13 Febtirarii transfer- pore, et nondum paeUare
tur; at in Tarracotvensiprovincia,ut dies2l Januarii Ainbrosius (lib. i de pore matwrofortem. Sarretus
servetur'inieger SanctisFriicluoso, Augurio et Eulo- jB citn annorum martyriutti Virg., c. 2) serrbrt : fiasc _«.„«<•
festivitas sanclie die feciste trtttfihtr. Acta vulgaia
gio Tarracoueosibus, Agneiis
-O.Jamiarii agitur, ut ex (ragiiieiito Kalendarii Go- et sancins A_gus(iiHis^Senn. 285, tom. V Oper.)
eam tredecim annoram farsse perhibeiii, ftiriiirum
(bo-llispani a Francisco de l'isa priinum, el deinde qurc, coni[iletoduodccimo, aiuiura decimum teriiutn
a Joanne Piuio ediin liabeiuus: Xlll Kal. Febr., Maxiimis ait diabolmn armnsse
tanctarum Agnetiset Emereiitiunm,Romai; et die se- agebat. Sancius contia infamiam Agnelit.
qiienli: AiJ Kal. Febr., sanctorum Fruciuosi episc, juvenem
d Obtexisti.Conler Acla viilgaiael liomeJiani san-
et
Augurii Eulogii diaconorum Tarracon. mur. Apud
Romnnos b s quoiannis, meiiseJanuarii cnlitur san- cli Maxiini, in qua ab : iV«»Kexspoliala virgo legiiur
cta Agnes die 21, quo passa est, el die -8, quo natu crinibut, exspoliala hominibut Wialit, vislilur ab
esl. Prima festivitas Sacraineutaiio Gel isiano, et ve- angelis bonit.
e Adipiscinlur. Lege adipitcalur.
tustis Capitularilius E^angeloum : Natate sanctm ' Criniuut tecta. De ea ie nienioriam retinei pne-
de
Agnetisvirginit pas ione ; altera vero : Nalule snn-
ct,r Aqneiis de naticitaie, quie modo sanclmAgneiis clarus lapis, olim in cryptis juxta basilicam sanctae
tcuiido OiciUir,de qiiii'vide I5:iron;um(In notit ad Agnetis ellossus; deinde, ui credebatnr, deperditus,
Bollaudus II die 21 sanclam taiidein aiiuo 1728, dum pavtmewiumbasiiicse relice-
MmtyroL). \Tom. Jan.)
iu
Agn.ieui peisucuiione Valeriaui iiassaiii esse o,ii- retur, detectus, et modo parieti basilicac aflixus le-
natur; aln ad immain-iiiDiodetiani persecutiouein gcudusque prosiat.
ejns iriiirlyriuin reirabiini, qttai opmio probabilior Famarefert sanctosdudumrelulissepareotes
est Spllerio (Jn not. ad Usuard. Mart.), eique faVere Agneracum lugubrescantusluba coucrepuisset
_7t MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. «7«
Ad pacem. Quanla sit dilectio tue charitatis Deus 1A num : et corpna immarcessibilis beatorum. Christus
in Sanctis : in hac Virgine evidentibus probaraus Dominus ac redemptor eternus.
imliciis. Que aniplexibus luis eastis adsiricta : eiiam Post pridie. Exeraplo bealissime virginis tue Deus
» generosi hominis execravit personam : cum oblaia Pater : qui se tibi in vivam obtulit d bostiam : dum
sibi ab co pro nectendo conjugio repulit ornamenla. nec de nuditate confundiler : nec ccteris inlalis sup-
Da igimr nobis in sola lui nomiuis dilectione fcr- pliciis deterrelur : bns libi pro noslroruni criminum
vere : ul lantum in ina pace lelanles : lua in nobis venia ofleriiiius viciimas : quns in quesumus oinni-
semperdileelio vivat : tiiaque in nobis cbaritas re- polens Deus bonitatc solita bencdicas : iiiipertiendo
qutescnt. ii|. Chorus. Amen. et bis sacriiiciis gratiam : et noslris offensis veniam
Inlalio. Digiiiiin et justiim est : nos tibi grattas copiosam. t^ . Ameii.
agere omnipntens Deus : per Jesum Cbrisium Fi- Ad OralionemDontinicam.
linni tiinm fioiuiiiuiu iinsirnm. Qui liuic virgini et Sil nobis nd Deum fratres dileciissimi deprecandi
Martyri sue factus esl lux nova : ciim eain in tene- pura devotio : el confiteudi oiniiimoda peniludo.
brs perluslrnre non destilit cnnsliliitain. llla eicnim Veslict vos ille veslimcnio juslicie : qui spon«:tra
ctbeieo ac perpetuo ejti*demF*i'iilui Itimiiiecircum- siiam Agnetem : iuduit slola clarilaiis eterne. Abliial
fulta : ad se in lupanar iniranlibus : geminis mira- B ' maculas sceleris nostri : qui per eam ab inferis
culis efiecinest gloriosa. b Cum et ii qui iremiierunl juvenein susciiavit: dabit effectum orationis nostre:
diviniini Inmen sani regressi snnt de illa : ei inipro- si nos devoiissime ad se prospexerit clamare : et
bus filius prefeeli morte iiiiitctatus est immaiura. dicere. Paier nostcr.
Obscenis quippe cupidital bus ac ludibriis acti Dicat Presb. Ilumiliate vos oenediclioni. Dominus
ulrique inlrarunt: sed non uirique viso lnmine glo- sit semper vobisctun. i^ . Et cum.
rinui Deo dederunl. 0 qiiantum valet pietas Re- Benedictio. Copulcl sibi Dominus animas vestras
deniptoris : qui et illorum corda morlun ante tegil: nexu perpetuo : qui bealam Agnetem sibi sociavit
quam perirent : et islum per culpnm postralum federe sempiterno. ii). Ameo. Per eam quoque obli-
291 >n niorte vite reddidit c pristine, llinc te Deus nealis apud Deuro vestrorum veniara criminum : per
paler exposcimus : visita nos jnm gralie dono : qui qtiani juvenis ille proraeruil suscitnri a tenebris
in isto mundo degimus lenebroso. Libera nos de inferorum. iii. Amen. Ut ipsius post hanc vitain
mortalibus actibtis : et erne a suppliciis sempiler- mereamini adunari consorliis : cujns nunc fesluni
nis. Refice quoque nos crucis vulneribus: ut CUJIJte devolissime celebralis. r^. Amen. Per misericordiam
in itla die sine confusione vidcrimtis : proclaraemus ipsius Dei nostri elc. Dominussil semper vobiscum.
^ Etcum.
atqueila dicamus. Sanctus. Sanctus. Sanctus.
Pos( Sanctus. Vere sancius : vere benedictus Dicat Chorut. Gusfate et videte. Communio.Refe-
Doniinus noster Jesus Cliristus Filius tuiis. Qui cii Cbristi corpore.
Agnelcm sponsam sunm : et precioso vesiimeiilo Oratio. Doinine Deus oinnipolens. Quere in tancti
induit : et luce ei perpetita in tenebris refutsit. Ipse Juliani et Batilhte. Fotio 287. Et ubidiciturSaucto-
est eniiu lumen verum : splendor cclesliuin siderttni: rura Martyrum luurum : dicalur sancle Agnei.t Vir-
via errantium : satus debilium : remuneralio Virgi- ginit el Martyrii.
Nutrieisgreniiumsubito liqnissepnellam circumdedit, sed et Prudentius, et sanctus Maximus,
Spontetruciscalcasseoiinasralilemqtietyranni qui liiuien istud, splendoremcmletlem, quod i//a(io
Urere cumflauimisvoluisselnobile eorpus Gotlio-llispana lumen dicinum, angelum scilicct a
Viriliusinimensum| arvissuperasselitiinrem, Deo depntaUnn, appidiat.
Nudaqueperrusnm crinem per menibradedisse c Pristinm, precibus snnela: Agnetis exorntus
Ne Domiuiteuiplumlaciesperilura videret. Deus vitani juveni resiituii. Prudeniiiis :
0 venerandaniiliisanctuindecusalmapudoris
Ul Damasiprecibusfaveas,precor, iucliiavirgo. Simtqui roKatam(Agnetem)reluleriritpreces
KudisseClnisto.redderi-tul reo
Htijus lapidis liitene omnes quadratiK, voces uullis Lucemjiicenii,tum juvenibabituni
interpuiicliouibiis dislingutinlur. VilKuinuvaluinvisibusintegris.
* GenerosiItominis. Ainbrosiiis ille, qni Acta san- D . ^ Hosiium, De mortis genere sanctaeAgneiisGrxci
cla; Agnelis scripsit, et sanctus Maximus (Hom. de in Meuologio Basilii llaiurois exiistain tradunt. A
sancta AgneU) iradunt eani a juveiie nobili in s|ion- Reda, in Martyrologiogenuino dicilur igtvbui inje-
sara esse pelilam. Sanclus Ambrosius (De Virg., cta ; ted liis, per orationem ejus, exstinciit,gladioper-
I. i, c. 2) II plurbus peliiam fuisse innuit. cutsa est. Ealem Ado in suo Martyrologio,et fusius
b Cum et ii. Pi udentius in liymno : saiicms Mnximus,in bomelia de sancla Agnete, re-
Stantemrefugit mceslafreqneiilia, fert, nec disseniit inscriptio velusia snperius ciiata,
Aversavultus,ne petu antius in qua t.yraniium legiinus voluisse corpus virginis
Quisquum ver«riduni
conspicerellocum. exurere, non latnen re ipsn exiislimi. Ambrosius itle,
luteudit unus forte prociiciitr
Os IIIpuellain, nec trepidal saeram qnisqiiis tatnlem sil, Acloriini ejus sciip'or, prodidit,
sanciam Agueieni rogo iinposiiam fuisse, veritm,
Speclareformani,lumineliibrico, cum iion coinbure.elur, jugiilalam esse. Prudeiitius
En ales, ignislulminisin inoduni,
Vibratur ardens, alque oculosferit, de rogo el llniitinissilel, uno iclii caput illi anipnta-
Csecus,coruscoluminecorruit, lun luis>e cla.re scril)i(. Sancitts Aiiibrosius (lib. i
Alque in platesepulvere palpital. de Vir.jn.. cap. _) flamiiiaset rogiimpiaeteril, decol-
T-lliuilsodniessemiueceiiisolo, Jatam fuisse snlis tiperie innuit : Stetil, oruvit, cervi-
Verbisquedeflenlexsequialibus. cem inflexi, ce<neres trepidare percutsoris desleram,
Non igilnr sola Acla sanclie Agnetis illi ongelum pallere ora alieno tintenlis periculo cum puetla non
adfuiijsecustodem leslaiiinr, qui eam immensolumine timerettuo, elc.
673 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. G7_
In fetto a Sancti Vincentii Marlyrit. «\ EITundamenim aquam super silientem : et fluentem
Ad Missam. b Officium. super aridain. EfTundamenim spirilum uieum super
De profiindisclainaviad (eDomiiie: alleluja. Domi- seraen tuuin : et benediciionein meain super stirpem
neexnudi vucemmeaui: alleluja : alleluja : alleluja. luam. Eigerroinaliuut iuter herbasi|uasi salices juxta
f . Fiautaurcs (ue inlendenles iti orationetn mearo. (luentes aquas. i^ . Amen. Dical Pretb. Dominussit
P. Domineex. y . Gloria et honor. P. Domine. semper vobiscum. n). El cuin,
Qratio. Doinine Deus presta propicius : tti benlis- d Ptallendo. Sanctus iste quein elegisti et assum-
simus Viiicenlius M.irtyr luus vincat suis meritis psisti Domiiieinhabiiavil in labernaculis luis. f . Te
uoslra flagitia : qui non suis sed diviuis viribus : deccl liyninus Deus iu Syon : 292 el llui reddetur
sevieiiliuui poluit superare supplicia. Ul qui dudurn votiitnin llierusalem : quia ad (e omniscaro vcniet:
in illis vkit itnpietatis alrociiatcin : iu uobis niale cxaudi Deus deprecaiionein meam. P. Inbabita.
cnpiditatis superet voluutalem. i^ . Araen. Per nii- f. Caropi tui replebunlur ubertale : pinguescent
sericordiain luain Deus elc. Douiinussit sempervo- fines deserti et exullatione collcs accingenlur : in-
biscuni. Kj. Et cum. duli stint arietes ovium : et convalles abundabunt
Leciio libri Esaye Prophete (c Cap. XLIU;XLIV). frumeuto. P. Inliabita.
iij. Deo gratias. 3 Dicat Presb. Silenlium facile.
Ilec dicit Dominus. Creans te Jacob et formaus te Sequenlia Epistole Pauli Apotloli ad Corinthiot
Israel. Noli limere quoniam rederai le : et vocavi te (II, « ca. XI).
nomiue tuo : meus es tu. Cuin iransieris per aquam Deo gratias.
tecum ero : et Ouiniiia non operieni te. Cutn arobu- -Fratres. Libenter enim suffertis insipientes : cum
laveris in igne noit comburcris : elflamiiia non ar- sitisipsisapienles. Sustinetis autem :'|siquisvosiu ser-
debit in le. Quia ego Dominus Deus tuus : sanctus vilutem redegit. Siquis devorat. Siquis accipit: siquis
Jsrael Salvator tuus. Ex quo honorabilis factus es exiollitur: siquisinfaciem voscedit. Secundumignobi-
in oculis meis: et gloriosus : ego dilexi le. Ego dabo lilaiem dico: quasinos f inlirmi fuerimus. Inquo quis
bomines pru te : ct populos pro anima (ua. Noli (i- audetiiiinsi]iieutiam dico. Audeoet ego. liebrei sunt:
mcre : quoniara (ecura ego sum. ilec dicil Dominus. et ego. Israeiile sunt: el ego. Semen Abrae sunt: ei
Faciens et formans le ab ulero auxilialor tuus. Noli ego. MinistriCbrisli sunt : ut minus sapiens dico :
timcre serve meus Jacob reclissime : quein elegi. plus ego. ln laboribus plurimis : in carceribus abuu-
a Sancti Vtncenfii.De Sanclo Vincenlio levila et a Gallis colebatur. Passus est sanelus Vincentius
mnrtyreCa:saraiiguslanodie--Januarii aguntMissale _J Valemiu3, sub preside Daciano, anno ajras vulgaris
eiBreviariuiiiMozarabum,OraiionaleGoiliicuui,Sacra- 51)4. Acla passionis ejus praesidialia nitlla lueiunt,
meiilariuin Gregoriauunt, Leclionarius Ambrosiauus quippe qumliilerarum apicibut annolari judex noluit,
emineiitissiiiiiTliomasi et Capiiularia Evangeliorum ne scilicet iinmaiiis sseviiiaesua. et invietuemariyris
Georgi, quibtts patel veiusla consuetudine fesluin patientiie cerla raemoria exstaret, ui scnptor syn-
sanctt Vineeuiii celebralnui esse Koime, ct Medio- clironus passionis sancti Vincenlii aniroadvertit.
lani; nec disseutiunt kalendaria et M.irtyrologia. Mariyrium sancti Vincetitii describit Prudeutius
Beda in Martyrologio G<nuiuo XI lial. Febr., in liymiio qiiinto de coronis. Exsial pr.eterea passio
llispania, sancli Vincenlii tevitte el martyris. Fra- snncti Vincentii apud Bollandura (7'om. // Jan., ad
giiienium Kalendarii Gotlio-lli-pairi sa?pius laudan- diem 22,)etapud Du. Tb. Ruinarl (Acl. Murtyr. tinc,
<iii.it : XI Ktd. Febr., tancii Vincentii levitm el et selecl., pag. 589) ab auclore syncbrono, brevi
Mart., Valentia. Kaleudariuni Carlbagniensi; : XI posl restittitum Ecclesije pacem, scripta, quoe in
Kat. Febr., suncti marlyris Vincentii.Apographailie- ecclesiis legebitntur, ut ex sanclo Augnstino (Serm.
ronyiniana freqncnter sancto Vincentio prxponuitt -47, (oni. V, ed. nov.) conslai. Est autem aniinad-
saiictuin Valeiium episcopuin, illique pluies marly- verteudum, sancium Vincentium levitam et uiarly-
res.sotios addiinl. Lucense Floreiilinii, xi Kal. Fen.: rem Ciesaraiigusianum, qui Valeiiliic passus est,
In Hitpania, cicitate Valentia, sancli Vuleriiepiscopi, disiingueiidiim esse ab alio sancto Vinceiuio pariter
el Vincenlii diaconi, el marlyrum xvm, cum sociit levitii et iitariyie, qui in eadetn persecutione, suh
tuis. CorbeietiseDacberii xi Kal. Febr. Ju llhpania, eodent pr.eside Daciano, Abulue,cum dttabus sorori-
civiliileValenlia, pastio sancti Vaterii episcopi et Vin- bus,Sabina el Clirisleta, passus est, de quo vi Kal.
cenlii tiiacouiel murlyris, el marlyrum xvui, eic. Al J Nov. itt lirevi rio Mozar-buui agittir, et a sauclo
hi omiies eadeiu die passi non suui. Consule Bollan- Viiicenlio, qui Ageniti in Aqtiitania, auno incerto,
duin (Tum. 11 Jntt., ad diem _-), et Floreiilinium passus esi, de quo Gregorras Turonensis (Hitt.
(In notis ad Marlyroloyium), qui verisiinile putat Franc lib. vn, cap. 55) et Vinccniiiis Fortuoatus
Itos octode im inaiiyres l.ajsaiaugustanos eos esse (tib. l, carm. viu, ix) iueuiinere ; notiiiullaeeniin in
qnos iu liyinno quiitio de coronis Ptudenlius r<cen- Galliis ecelesi.e, ut uolal P. Longuevall. (llttl. de
set, certe pieraque noiniua conveiiiuiii, quaedam iEgiise gullicune, t. 1, liv. i, p. lSo) priniiltis in
lameii in Mariytologiis corriipla leguiilur. Giaeci, boitoieiu saucti Vincetitii Agemiensis ereclse, postea
in MeiiologioUasiln, die _- Jauuarii de sancto Vin- sibi saiiciiini Vinceiiiiuii) Cics-raugiist.iiiiiui diiico-
ceniio aguiii. Celebris eral in Alrica culius santti iiiiin, titpote celebriorera, palronuin asciverunt.
Vinceniii ut, pneter Kalcndariuiu Cartliagineiise, b Offtcium.Ps. cxxi, y . Ihitl.. 2.
declarant qualiior sancti Augustini Seimoiies de eo c Cup. XLIII. Vers. 1-6, quibusdara omissis, ct
Iiabili, inqiiorum terlio, qui est senno _7b'(Tom. V, cap. XLIV,_-5.
Edil. Maur.), lixc leguntur : Qttm hodie regio, <iPsaltendo. Ex Ps. LXIV,5. f . Ibid., 1, 2,12,
qumve provincia ett, quo utque vel Romanum impe- 13,14.
rium, velCltristianumnomen, exienditur, qum nautlem « Cap. XI. Vers. 19-33.
non gaudel celebrareVincentii. Niliilotnitius in Sacra-; < lttfirmi fuerimut. Iia in Graco. AdditYulgala./it.
ruenlario Gelasiauo, et iu libris littirgicis Gallicanis hac parle.
niliil invenitur de sancto Vincentio qui procul dubio . , .. -,'.i ... . i, . i.
675 MfSSAU- MtXTBMSEC. RBG. ft. ISIDOItt. ~. PABS;tt «76
Aairliu».ki pJagiS supra modum: in mortibus fre- A in Martyribus .biulerunt : liee quoque hujus ope
quenter. A Judeis quinquie» qit-drogenas : uita muneris gralii non careret: et doinesticum Sanclo-
minus accepi. Ter wirgisees_s sui». Semel lapidatus rum muujcipatum in ill.i celi statioue non perderet.
sunt. Ter naufragi_m feci. Noete et die in profun- Dajjens in prorogandis.: aecipiendisque reliqoii£ et
dur» roariBftif. In itinenbus sepe. Perkulis. flnmU ipea qu»(i reddei-et. Ikinc ergo atnplius propria Vft-
num : periculis latrotiw» : periculis e* geaene: nereittiir : quam peregrinam mirantur. Ut pro eis
perjca+is e» gefrtibus :•pericul» iu civilaie: pericu- se poteiitiorei»!ostendal in beneflciis : quibus auia-
Msin soliUidine : perjeuiis h» *_are : periculis in biliorem se agnoscit ingaudiis. Suoque intervenlu el
fid-is fnnribus. lutlajjore eteruiiHia. InvigiMis nniJw Htcolanileliftcatunis et advenam : eqmde luitionis
tis. In fa-eieet siti. h» jejuniiB muriis. ln frigove et au.jviui» reddal pro cineribus tnundo: civibiis pro
nu-ilatc. Preter ea que extrinsec.tt»stmt: in-taeiia sep«Icltro. Aiuoveat a regione plagam : a religione
met) quotWiana : sollicitude omniura Eccld&inrura. perfidiain. Et qui fuit Eeclesie victor : patrie sil de-
Quis inrrrnjatup : et ego ne_ intlMuor* qu» sca-uda- lensor. El in eo sic fidei prolectioiie laboret: iii qua
ti-atur: e» eg_ non wor ? S4 gtorieri oportet: que fuit d infidelitate: ut coniradictione293 noceret. Et
infirmitatis mee sunt glorialwr. Beus et Pater Oor quoniam bujus virtutibns lii Deus Pater omuipolens
lliini nostri Jesu ChrJtti sanoti : qui esi benedictus B auctor esse dignosceris : cleraeniiam,tuam itaplora-
in ^«^seeulpr,!^ n),. AJWn- Evajjgeljijift. Uotno inus acclives. tlt qui iM_rtyrituo Viiicenlio viciorie
quidam nobilis. Reqtdm netro in Sancti Saturnini. dedisti eorenam : nobis peccaloribue. indulgeiuia»
fo. 24. detua laiga pietate co«cedas. ^. Amen.
Bicat JPi-ffe. BoauMs sit mtatftc vobisciju). Alia Oratio. Gonverlere Dominead preces f__.ilie
i)-. fit eam. tue : quas pro luo honore per eum deferirous : per
» Lauda. Allelujft. cujus eonfessionem et niortem : le predieatura in-
Dicat. f, Salvum uae f_eDemine quoniam in- creduJis sine cunctatione cognovinius. Ideoqne cle-
Ireier-fl aque usque ad animara i^eaw. P. Alle- inentia pairienlietue ita nestris adsit peiitioiii-tis : ui
luja. nostris per eun» patia(«i<se ititprecari o*aiiotiibus.
i>Sacrifictum. H«c dicit Bomtmis formans (eex Quioq_id<enim per oum speratur : a te espectatur.
utere an_ifi»ler Uuis: noli timere serve meus rectts* Ipsa nobis de le quod in se redundat exbibe_t. Ipee
sime- queni elegi : qui* ego seeum sum : alieluj»; ad te preces nostras portitor delera(. lpse nobis
alleluja. f . EITuiidamspiritum meum supcr te : et p.lacab.il.ita.ie.m. tuaiu imercessor oblineat. Te auteiu
Siqjsr semeu taum he*_diQ(iottemi».eai».: etgfirmi- alme Vinceuti veriAMieMiirio'.r cujieta cobor* atumua
nabitu. inter hepba. quastsalicesjuxta ilueiiles-aquas. ^ lachi-yutshili preee circHmdat : te bujus eaterne
P. Quia. • toga submissa flagitat raente. Universisde le plura-
iitsjio, <Cunctorumlicet dilectjssimi fratres glor Jisdevotio: singuu>queiij,se diversa necessiludo est.
rwsas martyrum passJOHes.:quas distinola regioni- Alius. OVMJS vola p_r__lvi_. Alius plorans mesliludi-
bus foca meruemni: una fldes faciat omnibus indi- nis questus exponit. Tua sanclitas : et yoia susci-
«cretQ lionore venerabijes : meritoque eis non sit pial: ettediosissuccurrat. Beatitudo eiiim tuii oinui-
dispar revecenUa colendi: quibus par fujtv causa bus.auxiis.reBiedja, a teveuari coin^eUiWOJxioendi
moriendi: tamen proprmm sibi quiddam in ipso nanique pro singulis apud Doiuinum Jesum Chii-
celebritatis officiocivilis amor vindical : et.° cognila stum: el nostrum e.st fidere : sine cunctatione opem
pf,0WH«aadifJani. graji,*. digpiWilem nauire jujjgit fcrre que poposceris : et tuum Ijbenter prestare que
.«ligionem. Quia major fit letioie ambitus ; in qtio itnploreris. Tuo freti iutercessu reourraut ad peni-
patrie servit affectus. Quoque nos Sancto beatissi- tentiam Japsi : ad indulgemiara rei : ad Jeticiam
moque Viq<?entjo: cuiusita siiinus.: utnoster est; rjiesti: ad iuedelani languidi, Stmsad cespjles exu-
jtire debemugi Qui<geuitalis soli aJuum-w piebem : lee : ad porluro tranquillitatis naulra«i : regiones
et patrocinio erexit et litulo. Magnus confldentia . ad proprias peregrini: ad redemptionem cap ivi: ad
divine protectionjs exj.slens :.qui vernaculos populos sospila.teiii,cives: ad. quietem,hospites. Tuo obtenlu
OHjalurus.a&sereret : -sserturus Qinaret. Qui eorum jugis -dhereat cUmentia Regibus. Polestalibus 'pa-
devotionem Beo- ingereret : quorum obsidem se de- tieniia. Militibusmodestia. Tuo in(erven(u r adsue-
dissel. Ut inler divepsas mundi parles : que semiue scanl avari uiisericordiaiu. I,ttxuiinsi, coniineiniaiu.
Aposloiicepredieationis su&cepio^:pej-feetai))frugem Pelulaijtes pudiciliam. Tuo. suffragio perfruaniur
* Lauda. Ps. LXI,1. esl et juxta quam sepultus. Scriptor aulem missm,
b Sacrificium. iis Isijja, _J.IV,,4.., f,. I.bid., 3, -i. hac iuvidiusa contentioiie praiieriiiissa, sancium
° Coa.nitq. Forte. cognata. Tres? psovineiaj Tarra-
Vincentium, lanquam civem suutn loti provinciio
conensis urbes de sancto Vinceniio conlendebajit: Tarraconensi, imo toti Jiispaniije, colenduin pro»
Osca, ubi ijj domp in qua iiatnir, as&erebant ejus poiiit.
soleinitia ceiebrabanlur; Csesaraugusia, pro qua d Infidelilale. Lege infidelitali.
aperte pugnat Prudentius (. Hytnn, S dp. coron- et " Toga. INUIIIforte fjjgafa.Tarraco enim dicta est
Hymn. i.dfi xxii} mqrtyribus Cmsa,rauQUtlunu)eisan- cognomine togata, sed potius loga hoc loco idem est
ctus Fugenius Toletanus episcopus (In epigr. apud atque (requentia.
Sirmundun)); Valentia demuin, in qua urbe passus { Adsuescant.Num forle, addistant.
677 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 678
ceci corde lidei luce. Hebrei Catholica fide. Ere- A que perveniamus : lelaturi eum oranibus invicem :
ciione oppressi. Soluiione vincii. Correcdone devii. quos dilectio tuo jungit in hac presenti Martyris tui
Salttle inconvulsibili fnriosi. Tuo adjuti auxilio am- solennitate.
biant : teiieantque Clerici sanclitatem. Monachi cu- ifc. Amen.
stodiara. Religiosi castimoniam. Perfectissimam Laici b Alia Oratio que dicitursi Sacerdos votuerit: Deus
hunestalem. Teque inlercedente. perfectum habeat cujtis tunica desuper totum conlexta : unilate fldei
sapientia inteHaclum. Terra profectum. Anima lu- pacisque sacraaienium desiguat : concede causa ob-
crum. Vita judicium. sequole : quam pro tuo noinine huic deferimus tuuice
i?. Ainen. paceni in te Ecciesie lue : pacem populis et genii-
Posl nomina. Oratio. Inter Patriarcharum inctite bus : pacem nobis omnibus presenti in calerva con-
memorie litulos: Prophetarumque sublimes vaiici- venienlibtis : quam ipse instituisii : et quam disci-
nio fasces : atque Martyrum inluslres sacram per pulos tuos servare mandasti: et sine qua neinineui
mortem tnuniphos : exiraiam in agone celesti pro- libi placere docuisti. Presta Pater perpetue per
batiunque oeium : athelelam Sanclunt Vincenlium 294 -Jesum Christum Fllium (uum Domimmi no-
amore vernulo plebs alumiia veneratur. 01) cujus strum : qui es vera pax nostra et cbariias indisru-
aniiua fesla quesumus oinnipolens Christe : ut offe- R pta : vivens tecura et regnans cum Spirjtu Saticto :
rentium nomina volumen vite contiiieat : et eternis in Triuitate unus Deus in secula seculorum.
sedibus tua mansuros clemenlia censeat. Ad quos ^. Amen.
precedentium nos in pace Dominica aniinas pax per- Intatio. Dignum etjustum esl: justum etdiguuin
petua confoveat: et quies eterua possideat. ij. Amen. est : nos tibi agere gratias oranipotens- Deus. Pro
Quia tu es viia etc. cojus noinine ilfe noster gloriosus tolo orbe Vincen-
Ad pacem. Oraiio. Chrisle cujas magniludo potea- tius levitici honoris gradu potissimus : in stola niiles
tie Vincentii Marlyris tui corpus: quod vesano * Ba- tittis : albe vestis c candidatus furenlem iti Christo
tiani furore fuerat marinis projectum in fluciibus : rabidi hostis iiisaniini interritus adiit : modesttts
widis advehentibus honoraiiduin revocavil litoribus. sustinuit : securus inrisit. Sciens paratus esse : ut
Tu nos eodem Murtyre suffragante a procelloso. resisteret: nescten. elatus esse quod vincerel. Cucnin>
klius seculi profundo : nianti pietatis in superuis sede sua numeroso ftittum eomtte-: terribilih_s pre-
aitolie. Ut qut mimico impellente in boc m_re excre- sidetn verbis ferocientem coitfidentia provecautem;:
scentibtis delielis cecidiiuus : et per cbariiatein que coiitemiiens : predicalionejluinoiHinisreferiret-: e*
est coopertio peccatorum ad portuin salutis quando- ad iram couierapti verecu-die dolup cresceret: quot.
« Dqtkni. Sauctijiii Viucentiuiii, prajside Datiano, C r.eb,,Hisp. lib. v), sjve fuerit vestis,sacra quant mprja,
vel, ul alii inaiu.nl,Daciano, p:issnro esse, Acla e]us albam diaconus induit, ul loqniuir sauctus Germaniis
passionis e( sanclus Augusiinus (Serm. 276, tom. V, Parisiensis (De officio communi), » lunica certe di-
Ed. ttuur-.) testamur. stiiigucnda est. Adde Euge«iuui<teriium Tolei.imuu
b Alia ojatia. Erat bsec aratio ad pacem pro; ria, episcopujn,, loqui. de twtiieij sanuti, ViOrCen.tJj uoil
ut. opiuor, Ecclesi-i Cssaraugusianae itt qua tniiica aliter ac si suo lempore .(annis ceijitui»et ainplitis,
sancli Vinceiuii tiiagna veneiationo colebatur. San- posi lianc Fiaiuorura in tlispaniam irruptioneiu) in
ctus Gregorius Turonetisis (ffisf. Franc lib. nt, Eccl.sia Ca;siiaugttstafla, cunr honore, conseivare-
c. _9) ref*.l-q_od, cuut Francoruia reges CbJtdeber- tur, ut ex as>positoejns «pigraitnuate, a Siriiiuniio
lus- et Cl.oiarius, regnanle apud Eispatios Theuda, edito, appaKet ( De Bati.lica taitcti Vincentii in„C.m-
Csesaraugustamob.-iderent, cives, induii citiciis, ab- saiaugusia), ubi dicitur cruor ejus Uuxisse.
ttiiteitlet a cibit el poculis, cum tunica beati Vincentii Maciedgcusproprium,Vinceiitimartyr alumne,;
martyritmurot civitakt psaliendo circttierunb; nmtteret Unicasprs nobisuiaete ilecus proprium.
qtwque amtue nigris palliit, dissolula ciaurie, super- P_rpBi'«us.iiiveain. ni-ruisti saLftuiueccelun»,
posilo cinere, ul eat pulurt virorum funeribus deser- Kt sequerisAjj.uuiupurpureus.tiijKeuiii.
vire, plangendo tequebanlur, ita loiam spem locus Passlosacra tuum provexitad alhera nomen,
kie ad Dxnninimisericordiamrelulil, nee fittstra liiere ('.(xiservel|opiiUimpa»io saira UUHH.
preces, naui, s<oJMiaobsiUioii»,, r-eg.es,Fianouruui, Hicj.ieet ille Ciuor,qijeiii.daspr(,curporepignus,,
' •'
Nare rluenteluus hic jacel ilfe cruor.
acquisita maximaHispanim parle, cum magnit spoliis Hic -ix'-HJJNC T-KISA quod thrjsti liiiilniapnBstat
in Galiias redierunl, quas laineii satictus Isldorus (ln _> TKCIU najiiijalvat^hiclua nuuctuuisa.
€liron. Goth.) noit iuultos abiisse serfbil. Faraa est Hic veniaiiiculpsemereamurvola favorern,
CluUiebertiim, inter alia spolja, in Galiiajii tulisse GautiiJsuiiuii-t_ral q.i petit hie veniain,
lunicauj, saiicli Yincenlii, quain ab episcopo Ci~- Cseterum Fraucorum
sarauguslano acceperat, pro miinere; atque ju.vta teste inuptio centigit anno SMf,
Paristos basilicam sancti Vincenlii struxisse, iu qua Maciana, aut, ut placet, de Marca.(JJis(. de
lib. i, cap. %&,num. i), aiino y4i; ain ad
iiisignein iianc reliij.ui.iinrepo.-uii, de qua re Grege- Beam., 543 referunt.
rius Turonensis prorsus sifet. Est apud Audreain du aniiuin c
Cliesne (fltsl. Franc tcripi. Coml., tom. I, pug. 630) Candidatus. Diaconi albis luiiicis, quoe nullo
anonyinusscriptor, qui circa anniimseptingeniesimum cingulo coiisiringebairtnr, induli, supru quas sloJun
Gesta regutn Francorum litleiis, coniiiKiJiJiivit; is geiiebaut, aiiaiii astabant. Saiwtns lsiiforuti, (De
referl Cbildeberlujii regem ab episcopo. Cacsara.ugu,- ecct. bff.Jib.u, cap.H), sanclus. Gerrgaiius Pari-
stano reliquias sancti Vinceuiii postiilasse : At itie siettsis, si modo ille sit, vel alius velusius sciip(or
dedit ei STOLAH ejus, el infra : Childebertusvero Pa- Gallus de communi Officio. Hinc sanctus Vincentius
risios .enietts. ecclesiam in honorem beasi Vincentii Prudentio (ln hymno) dicitur
martyris mdificavit. Nou igitur lunicam saiicti Viu- MinislerAltarisDei
teit.il sed stotam ejus in Galliani rctuleruut Franci, Septeni e columaislacteiu.
i|uuesfte idem ac orarium, ul pulat Mariana (De
«79 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS H. 680
dcspeclus sni ipse esset arbiler : qui roinisicr : ipse A digna consortio : que periinax tulit supplicium : ei
lestis lieret : qui salelles. Uludque concilimn san- mendax fuit obsequittm. Et que fuit couteiila quod
citiin miraretur : per quod persequens minarelur. fureret: hocsit dedignala quod parcerel.Sic redeun-
Vfdebat namque alio defossatas in visceribus verbe- tem ad Domiiium suum celestis suscepit aula Vin-
runi scrobes : et in sevientis supplicio ferienlis nia- centium : ut eodem in supernis penetralibus jam re-
num plus vulireris invenire : quam corporis. Nuda- cepto : Datiauum corpns ejus vinceret: quem Datia-
que ossa non jam carnetn iclibus probare : sed san- nus eliam in corpore non vicisset. Comperto Sancli
guinem. Soluroquevigenlera spirilum : eo stulticiam transitu : ejus sibi permiltit cadaveris expialione
cxprobrare judicis : qui polentiam provocaret au- vindiclam : ciijus gemit ex 295 virtutis perfe-
ctoris. Carceris querunlur anguslie : et obsirusus clione vicloriam. Exponi semesa comedentibus fu-
OJiuiinolocus : quo detruderelur eligilur. Non jara rore suo membra litoribus : avibus mandat et cani-
qui peslem persecutionis augeret : sed qui laudem bus. Ul (ali paslu eorum impleret ventrem : quorum
confessionis absconderetv Credens quod causam con- gererel menlem. IJis lamen parcentibus : ille dete-
fessionis averteret: si personam qui se spreverat rior : ut inajori meritorum miraculo eornm consue-
absenlaret. Minusque Daiianus erubesceret : si Vin- tudo mutaretur : quorum natura non tolliiur. Mitti-
ccntium populus non videret. Contuse subslernun- •**lur b avis generaliier inhuroatis inimica corporibus:
lur : tesie : quo jaceat: quarum ad nocendum natura que eo persequalur improba quo alatur. Sed quo in
hinc acuilur : si frangatur. Ut reddila membra lor- laudem Dei crescerel gratiatn victoribus rependens:
nientis ea sustinerenl fragmina : que secarent: atque prohibitas appositi corporis dapes jejuna servaret:
in vim se acuuiinis mole sua superjacens corpus ur- ac ne hoc quasi spreta fecisset: non solum non con-
geret : sed fallitur judicii sui opinione crudclitas. tigeret: sed vetaret. Eo nimirutn obtinens Vincen-
« Nam majestas lua famulo suo amplius in confes- tius prestante : ne comedat: quo Helyas meruit su-
sione comitaia : infert novam veieribus tenebris lu- scipere transmitleme quod comedal. llaud procul
cem : et labernaculum sibi : amici sui reddidil erga- aura corporis luptts cadaver odoratur : quod cum
slulum. Fovel Jaceros artus : medical Dei manus : et jam forte conliguum excubiis avis discreta rostro
ad venusliorera solidiialem suppletis plagarum fos- pinno unguibus retro ageret: facietn ingruentis ver-
sis ulira laterum damna compensat insolila taiiii lu- berat. Siccas fere fances posile retorsere cervices:
minis clarilate : percuisi obslupttere custodes. Vo- et reciduo post lergum capite jacenUbus in cotlo
cem bymnani concinenlis mens palidi janitoris expa- aurious mansueto lumine slrictis dentibus riclus re-
vit: currit exanimis metu minister ad presidem: _ portat. Id in simililudinem penitentis : ostendens
gravius reverenlis relalio nuncii percussura quam quod speclaculi auxisset pompain non corpori fecis-
gladii. Cum nec posset ex magniludine rei lacere: set injuriam. Vicit Datianum etiam bellua imelleclu :
quod viderat: et non auderet Domino dicere : quod cum in Daiiano belluam Vinccnlius vicisset spiritu.
voiebat. Mox in sermone narrantis trenior occupat: 0 impudens furor et stulla vesania corvus obsequi-
dolor laceral : furor inflammat. Mortis pena subtra- tur: lupus veneratur : Dalianus irascitur. Ad occu-
bitur : cui pompa carceris invidetur. Profana infe- lendam igilur ejus laudem non jam secretum elegit :
rendi exitus complemenlum suspendit industria: sed profuiidum. Credens sibi ad deliiescendam Mar-
nnn volens parcere si desistat: sed limens coronare lyris gloriaro : non jara claustra fldem servalura :
si puniat: proferlur ex illo celesiis gratie secum sed maria. Quasi te Doroine eleroenla prohiberent:
alque in secreto Itabilantis recessu : et pulcrior si cui abdita paluissent. Et cum ilta que ipse obstruxe-
adbuc sit passurus : et forlior. Sed ubi desiderium rai penetrasses : ista que tu fundaveras non adires.
viri ad regnum Dei anime oblaiione tendeulis intel- Datur naulis mergendum corpus in fluclibus : ul in
ligit: hoc detrahendum meritis credidil. Quod tor- auxilium suum equora perficerenl: cui ad vincendum
menfis quoque titiilum contraberet laudis : si nuroe- mililem luum terra defecerat. c Projicitur e uavigatis
ruui inciderei questionis. Nec tanlain gloriara justi- JJ magna freti parie fervoribus : cum ei sacco premere-
cia redderei : si vita penam non tolleret. Sulcatis tur et saxo. Que iuter ferventes undas potens bra-
per ungulatn eoslis : et paienlibus sejuncta nervo- chii tui nia.ons secuta : quespiriliiin inlulil ad celum
rum crale compagibus : lenis ac blandioris slrali corpus reiulil ad sepulchrum. Hoc te iu preconio lui
ftilcra subslituit. El cura deflcere eum odio sancle vicloris addente : quod allatum in allum mersus
confessionis exoptet: tamen eum vivere adhuc men- emergerel. Et laudabilius stirsuin ascenderet : quara
dacio sue miseralionis iiifuraei : ac si amoto paulu- deorsum amplius desceudisset. Sed non in longum
lum modicuraque camilice animam quietus exalel: eslin subroersi mora letata genliliias : protutus
dicalur non cccisus fuisse : sed roortuus. Quasi non ejecto in titoris quiete Vincenlio : insiittationis sue
eum pena consumpseril: in quo et .pena consumpta passa naufragium vidit non predam fluctibus se de-
esi. Gralias ergo libi Jesu bone : quod aniraa tuo disse : scd sarcinam disposuit vincere mundom.
* Nam majestat tua. De iusigni hoc miraculo fuse et Acia passionis sancti Vincentii.
scribunt auctor passionis sancti Vinccntii, et Pru- 0 Projicitur. Confer Passionem, Prtideutium et
demius (Hymn. 6 de coron.) sanctum Augusiinum (Serm. 274, 276, (. V), ubi
b Avit. Corvus erat. Confcr Prudeniium (In hymno) Vincenlius mortuus maria transnaiasse dicitur.
681 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 08S
Quem vehendum mare accepit : non tenendum : A merita celesii jubare radiasti. Et qui athlete tui Do-
cumque sic evoraerel : ne voraret: ita Doraine ad te mine corpus exanime vorachas: te obsistente vorare
Viiicenlitis tuus inlalus est celo : et soto probatus et non valuit: nobis lua prolectiooe defensis nulla saltim
pelago. Ut cum multiplices pugnas expedirel secuta suggestio inimici vesligium infigat delicli. Pelagus
victoria : venerabilius reliquias digna servaverit Christe lui testis factus ferelrum eum te juvante
sepultura. Per te quem in unitate Trinitatis con- revexit ai litus : supplicura tuorura cursus viie : te
laudant Angeli atque Archangeli : hyronum semper opitulanie redeat ad salutem. lllura iinraaculate con-
dicentes. scientie meriium : et fldei virtule,._nsummata pas-
$. Sanclus. Sanclus. Sanctus. sione : religio te presule perduxit ad celum : nos
Pott Sanctus. Vere sanclus : vere benedicms Do- confessio flebilis te raiseranle eripiat ab inferno. Ut
minus noster Jesus Christus fltius tuus : qui esl glo- per hocsacrificium quod ti_i in bonore predicti Mar-
ria Sanctorum: et corona Martyrum : promissionis tyris tui dedicandum olferimu6 : cum Martyribus tue
iniJultor : el pollicitationis Redemptor. Amicus retributionis effulserit gloria : eorum suffragiis eva-
Apostolorum:et gralia triumphatorum. Tulela cer- sisse pecatores gaudeanl securi a penis. 0). Amen.
lantiuro : et victoria dimicantium. Exortaior ad Te presiante Jesu bone : quia tu hec omnia noiiis
vilam : el incitaior ad premium. Quo inspirante B indignis servis tuis valde bona etc.
lidelis tuus Vincenlius non ignorabat atbteta fortis- Ad Orutionem Dominicam.
simus Levitico honore perfunctus : quod et premium Deus qui Levitam tuum Vincentium tanto virlutum
possil accipere ex merito passionis : et bravium ex jnunere decorasti : ul mysterii sacri fretus officio:
officio dignilalis : qnia erat ct de victoria fidus : et quo filium tuum Doniinoni nostrum seculurus esset
de corona non dubius. ldeoque nunc non lamine : in passione : ejusdem b Christi calicem ministraret
" ignileque sanagines : non eculei: sublimeque ca- prius credentibus in salutem. Tu nos facito coram te
taste : non ungule fereeque manus : non ergasiule : digne tracCaresuscepta ministeriorum officia : quo-
carceresque densis suppleti tenebris : non stridor rura gestandam suscepimus obsequelam. QuoMartyr
caibenarum : ac ponderaiio gravis cujusque metalli. tuus Vinceniius divino auctus spiritu : qui perse-
Non foci fragor : et strepentis passim copia salis quenlem Datianum objelibus duris adgreditur : cum
palenlibtis visceribus inlecta internis : nec fiagmen contra Valerium episcopum suum leviter insultasse
le nudo adbibitum corpori : Daiiani nequiverunt conquerereliir : merilis tuis tribuat omnibus in hac
sobjicere passioni. Et cum in tantum persecutoris vita feliciorem excursum: et in futura regnum beaii-
vecordia ferocisset; ut inbumatum corpus fluciibus _ tudinis infinitum.Utsicutieum inter penaSsuscepisti
deputaret: repenle munerisossa preciosi ambientibus le conflientem : ita ntinc jubeas exaudire pro nobis
terris: salvnm unda famulanier resiituit. Quapropter orantem : cuin ad te proclamaverimus e terris. Paler
ob hoc Divino uutu maris profunda tetigerunt: ut noster.
ex equalibus officium eliam ipsum possit servire Dicat Presbyler. Humiliate vos benedictioni. Do-
naufragio. 296 ^ua sunl Domineista miracula: qui minus sit semper vobiscum. $. Et cum.
fortis et potens es : ac invicius in prelio. Unde pre- Benedictio.Deus lumen eternum: qui novam lucem
camunui istic ulii nobis repositaest ejus reliquiarum Martyri suo Vincentio posito refulsit in carcere :
portio : erecia sit palrociniis plenitudo. Per Chrislum inlucescal in cordibus vestris ad eternam remunera-
Douiinumac rederaplorem eternum. tionera. Rj. Ameu. Et qui corpus ejus in medio mari
Post pridie. Oratio. Concede tuis pro delictis sup- dimersum marinis gurgilibus revocavit ad litus :
plicamibus farauiis venie proventum:quiob passionis revocet vilam vestram ab inleritu et noxiis actibus.
premium coronam beato Vincemioconlulisti. Tribue ^. Amen. Quique corvo obsequente : dilatavit pre-
quesumus nostris ejus inlercessione medelam ulce- dicli Marlyris gloriam : devotionera vestram' solita
ribus : cujus vulneribus inirificuui carnificem supe- propitiationesuscipiat. itj. Anien. Permisericordiam
rasti. Exlingue Sancii Spiritus rore nostrorura in- <0ipsius Dei etc. Dominussit semper vobiscum.
centiva viciorum : qui justi flde ignitas sartagines Dicai Chorus. Gustate.
glaciasli. Depelle fidei munere noslre infidelilatis Com. Refecti Chrisli.
caliginero : qui profundi carceris noctem ob sancti Oratio. Domine Deus omnipotens qui es vila.
« lgniteqite sartagines. Hoc tormenti geiius, Subdit auctor Passionis : Inlrepidus Dei alhlela
quod in Passione saocli Vinceutii dicitur ignis pati- candentis ferri machinamuliro conscendit, torquetur,
bulumet qumttiolegitima, uiide is qui illtiil passus flageltalur , exuritur, el distentus membriscrescil m
fuerat legitime coctus dicitiir a Lactantio ( De nwrt. pmnam; nam vi ignis additur tortorum crudelitas;
pertecut., c. 15), a Prudenlio denoiniiiaiur Paleslra nec lantuin exuruntur meuibra marlyris, sed.eodem
glorim (Hymn. 5 de cor.) : tempore laceraniiir aspentate lerri, exlendiintur ut
Veatumad palestramgloriae: in cttasta, adduntur llagella, et ne quid destt, Salis
Spes certal, et Crudiliias, ignibus sparsi crepitanlesminulim pe.r membradissi-
Luclameaaucepscooserunt. Ituni, et decidens de corpore martyris arvina ignis
Hincoiartyr, ilbnc caraifex fervorera adattget.
Serrata leclumregula b Chrisii calicem. Diaconorura enim erat calicem
Dentefrequenttexasperat,
Cuimultacarbooumstrues minisirare.
Vivumvaporalhalilum.
PATROL.LXXXV.
683 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. JSIDOBI. — PARS II. «84
Requirefot. --287.Mutandonomen: et dicalur San- A corum ex grege commisso : pariem sui laboris pre-
cti Martyris tui Vincentii. viam oblalioneni Chrislo Dooiino obtulit conse-
crandam. Cuiu eterjio b trium infantum de profeclu
/n Feslo Sanciildefqnti ArchiepitcopiTotetani:
Officiumet omniaalia uniut Confestorit Poniificit. solticitus : quos siudio noscendi jnslruxerat : pasto-
Fel. 432. rali solliciuidine ad passionem c coortat. Et cum
In Fetto Sancle Marie de Pace: eis qui fjus obedierant verbo : uno passionis poli-
Omnia dkantur ut in Atsumplione Beate Marie. rentur triumplio. Proinde in bortim amorero lotus
Fol. 561. nosler exciletur alfecius : et lamenlabilis evurgat
confessio. Id precipue d omnipotenli Doroino
In Festo Sanclia JBaoi/eEpitcojii et Martyris et Irium sup-
Puerorum : plicantes : ut vita nosua et horum imitatione pro-
Omnia dicanturut in plurimorum Martyrum fol. ficiat : et ad seinpiternam gloriain remuneratura
4-0. Excepla Missa. perveniat. ^. Aiuen. Per misericordiam tuam
Adsit dilectissimi fralres prertose mortis Babile : Deus etc.
triumque puerorum rcvehenlisanni gtoriosa illa cele- Alia oratio. Deus qtii es conlalor dJgnitatum : altri-
britalis recursio_J97 in qua licet omnibus exultare >buiorhonoriim": et sanclificatio Sacerdotum. Quo
conveniat : condecet tamen : ut eorum trophea prc- Daccinctus ac roboratus Babitas Sacerdos luus Eccle-
dicare ora mortalium non desistant. Hic enim Babi- siam luam : quam tuendam acceperat : exemplo
las : ille est : qui presulalus bonore potissimus : erigit : doctrinis erudiit : adiluque donnis tue ° Nu-
eruditor plebiura : caput insigne et venerabile Cleri- •meriano locuui sanclura calcare volenli : eximius
* S. Babile. De sancto Babyla, episcopo Antio- ut Apollini vocem redderet, eorpora sanolorum Ba-
clieno, Lalini die 24-Januarii, Grseci . Septembris iyla; el trium puerpr.um, nnjii c.a eliam Gailus Da-
agnnt in MenoJogio.J3asilii,in qtto sub ^utneriano .pjinim transtuierat, amovenda curavit; quaeproinde
cum tribus pueris jugulatus legiiur. De eodem, hoc celeberrima pompa, ingenti civium Anli lelienorum
die, agunt MenoliigiutnMetricum Seberi et <Epbe- frequemia, in basilicani inqua prius condila fueiant
merides Grreco^Mosci ( Bolland., t. 1 Maii). Lati- j,tixta .urbejn relata ,sunl ,(So-rat., lib. lii, &. 16;
«orum vero.Martyrologiuin Corbei.enspPaiherii, ix :Sqz., 1. ,v, c.,.?;Theqderetut, l\b. v, c 9; Ruffinut,
Kal. Febr.: In Aniiochia,passig sancli BtiHlceepiscopi l. n, c 2; Chrys., hom. in S. B.bylam, t.'u, p. 13!).
cum iribus parvulis. Lucense Florentinii, ix Kal. At brevi postea lempJum profani numiuis igne coe-
-Febr.: ln AnliocJtia,passio sancti Babilli [lege sancti lesii cojifliigravit, let statua ejus coiiioiinuia est
Babylm^ cum tribus parvulit. iRbinpviense(Bottaiui., (SQcrat. ,ibid., Sq/s, et.Ruf.nut, ibid.). Ca?lc.r.iiiii inter
f. vu Junii), ix Kal.Fe.Jjr.: In finliochiqtqpcii Babilli episcopos Antioclienos uiius fantum exstitit Babylas,
e/jiscopi cutn tribut parvulit. Bedas genuinuin, ix, „ qui, irapefante Decio, raartyr occubuit (Buronius,
Kai. Febr.: In Antiociridtancti Babytlm cum tribus ^'in notis „<sfMaUyrol., el annot. an. 24<J, 255; Bo-
jjaiuiiJis. DenHjmfioiho-tlispani, in fragmento Ka- Mkiu*, ;i« l*QCt.,d.e,PqJp. ^Aytipch.,parerg.,2). Quare
Jendarii a Francisco de Pisa editi, ix Kal. Fetjr.: ,|jdes .ntijla adhibejjda est inlerpolaiori Chronici
Sftncti Bqbylmepiscopi et jrium.puerorftm,iri Anjio- Alexaridrini (Oiymp. _57, indici.ii; Ot. 266, ind. 3)
chia. Vetiisiiim eniraapud Gotho-HispanossanctiBa- et recentioribus Craecis, qui duos <Babylasinanyres,
byla. cultum probant, praeitercilatum iKalendarium, episcopos Antiochenos , coustituimt, D.lterumsub
,Missale et JBrejiiarjijmMozarahum, iji.&ujbjis.tuissa .DeciD, alterum sub Curiuo et iNumeiiaiio pass.um.
Ct officLopropriis.gaudet. Eusebhis (Hitt. eccl. j. vi, Nain, ut animadverlit Bosciiius, nec Eusebius, nec
c. 23) ait sanctum Babylam, imperante Decio, An- Georgius Syncellus, nec Nicephorus patriarcha
tiochimpott confessionemin carcerevilam cum morlt Censtantinopolitaniis , uec ullus qui jjairiarcharum
_ommu(n_se.lit sanctus Uieronymus(De Vir. illu,ttr., Antiochenorum seriem iradi.t,, alterum sub INume-
cqv. 54), in .Qrjgene,,?,gensde perseculione Decii : rianp Babyl.aniinartyrem inier eos recen^et. Atque
Atexander Babylatque, nierotolymorum et Antiochim "adeo pro lioc seeundb Babyta, episcojio Antioclieno
EccletitBpontificet, iri carcere pro confestioneChristi et martyre, solura slat Chronicon Alexajidiinum,
dormiermt. SanctusiEpipbanius (MePond. et Mens., 4ociS,ciiatis, ,nv>ere.vilialujji.
cq.p.19) scrihil :,Inpetsee)itio$eI)£cii mqrfyriumfiuJj- > Trium. De .iribus pueris cum sancto Babyla
it Babylat Antiqchim. Sanctus Chrysostomus, in li- martyrio coronatis,~pra3ier' Marlyrologia et Acta
bro contra Juiianum et gentiles , de causa niartyrii sancti Babylie, mentioneiii faciiini sancius Chryso-
sancti Babylae<fuseagil (Oper. torn. II, pag. .5-, i;_. _ Stoujus (Hom. ;<"»Sanctot Iuuentiitm et iluximum,
Maur.), quem capite piexmn.esse sindAcat.^adem Ulqm. II Ojper.,,p, ,578),.Theft<Joietjis(^cc.Hitt.,
Philoslorgius (Lib. vn, cap. $) et Suid.asfuse scri- /io.iii, c.M), Philostorgius (Lib yii,,cap. .8), Suidas ,
bnnt, voce Babylat. Acla passionis ejus triplicia verbo' Babylat, qui 'ebs tres fraires ait luisse, et
edidit Bollandus (Tom. 11Januar. ad diem-2.J, quae .plura de eoruni et saneti >I}:tbylae marlyrio rtfert. In
Boschius, in iraciatu historico-chronologico de pa- Actis (Apud Bollandum) Urbanus, Prilidianus et
triarcbis Anliochenis (ApudBollaud., tom. IV Julii) . Eupoloiiiusappellaniur.
prsemisso (Parerg. 4), contraiohiectionesTiJlemontii ,,c Go,orlat.Lege co/jorla(ttf.
egiegie tuelur. Passus est sanclus Babylas cujn d- Omnipofenti.Lege ,ab JJmnipoienle.
iribus pueris, _nno250 aut 251, cum sedem Anlio- .<>Numeriano. Circa causant martyrii sancli Ba-
chenam tenuisset, ut alii volunt xn, ut alii, xui au- ibylacdilftculutes pccurrunt bactenus inextricabiles ,
nos; ejus eorpus trans Uronlem sepultum luit, quo exinde ortue quod sancius Clir.ys.ostom.us,qui toiam
in loco illi roagntlica•basiliea exstrncta est (S. li.incbistoriam flon f>eiuelalibi et fuse in libro con-
Chrys. , hom. de S. Babyla, Evagr., tib. l, cap. ii). tra Julianura- et gentiies \.Qper.Ti. II, p. 556,
At, imperante Constantio, Gallus Caesar, qui rebus n. _ teq.) traelat, nullibi iuiperaujreni quem Babylas
Orienlis pneerat, reliquias sancti Rabyla; Daplinim, reprebendit, ct sub qtio passus est, nominaiini ap-
. in bisilicaui a se in ,eo vico cgasAri<Ctam, tvagstulil pellal, coiitenlus dixisse : Eral quidam imperator,
l.y, c IX). Exinde Apollo.qui, in celebri majorum iiotiroritm.incmoriq,cui, tcclesiatn Cnri-
laphniiico lemplo colebatur, oracula reddere desiit, siianoruiii ingredi ciipienu , sanctus Babylas-con-
tSoz.,
quare Julianus Augustus, cutn Antiochia)versarelur, stanter se opposuil, euinque landein a foribus do-
685 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 686
palestra repngnaturus obstrusit. Quoper lioc subjecto ,A nomine " bojarum ponderibus inligatus : pedibusque
gre^i obseratis januis maneret tu(a cusiodia : per revictus in rola : quasi luilurus qiiod professus fuerat
qued a divinis foribus perscquentis foret polestas jubelur urbe monstrari : quo potius plus inde sume-
eliminata. Assiste precibus supplicaniis familietue : rel gaudii : quod pro tuo nomine dignus esset conlu-
ul Marlyris lui prece : inimici suggeslio introeundi meliam pali. Ob hoc in tanti Martyris gloriose cele-
in nosiris cordibus nonhabeat facultatem. Quo securi brilalis solennilate : inferenles libi Chrisle humiliati
inira sinum sancle Ecclesie residentes : ila clauslris cordis : et vivorum vola offerimus : et sepuliis re-
dominicis babeanuir muniti : ut correclis nobis non quiem flagitamus.Rogantes : ut qui Martyrem luum
paieat ulterius via errandi : quatenus per angustum liberum effccisti ab inlatis suppticiis : et vivenles et
gradientesjuslicie callem : regioniseterne mereamur defunctos a lormeniis eruas et presentibus el fuluris.
latitudinEm imroire. ^ . Amen. Per misericordiam ^ . Amen. Quia lu es vita etc.
luara Deusnoster : in cujtisconspectu etc. Ad pacem. Fortis est ut mors dilectio tua Christe:
Posl nomina. Oratio. Ecce anlisles verissirauset que animam a presenti separat viia. Hanc in teslis
Martyr luus flabilas incomparabili illo tue Christe tui Babile pectore nimiuro exuberasse fatemur : qui
dilectionis affcctu permolus : gliscit animo : exultat ad passionem trnctus triuin puerorura quos nutrierat
volo . ac laudaiionis jocundalur tripudio. Quod pro B consorlium sitiens : maluit unila cum eis pro tuo
jnus Dei amovit, alque ob ca>dem regis .oiijiisdairi Sed si Philipp.um Christianttm fuisse cum Eusebio
Ulii (qui obses, qiianivis (eoera retaie, iradiius fue- admillainr, simiil dicendtini.eril ctim eodem ( Hitff
rat) inique pairatam , graviter repfshendit. Qimre ecct., 'lib. vi. cap. 54), Pbilippuiii ajquo aniino re-
imperaiur ira percilus sancluni episcopui.n, ferro piilsam et rciireheusioneih episcopi lulisse, quem
onustum.jn carccrein tru<iijussit, diis s.arxjfleiire Babylam fuisse-Eiisebiusnon dixit. At, apud Cltry-
reoiieiiteuilontietitis suhjecit.acdemum capile dam- snsloiiiuin , ijnperator irafureiis .Bahyjarajn carce-
navii. Hiincauiem imperalorem, qtietii innoiiiiiiiiiuin reui primmn, litm aiTecluinloriijeiiiis, ,.ad niorieui
sauctiis Clirysosioinus dimisil, Acta sancti Baliytie duci jussit. Pra3te:e<iPliilippiVinniin obsiijera, regis
aliiqie plur.esNuuieriainimiiuncupaiii. Aniuiadvertit cojnsdam lilium, sed Gordianuin imperatorem occi-
ertidilus j-dilor operitin saucii Chrysostomi quod diss-; Babylam stib eodem principe .passuni esse,
ubi in lextii libri contra Julianum etgeuliles legilnr quein ab ecclesia rejecit. Demuin prseterep quod ille
iyivzrb Tif fla(ji)£\>;,eral quidam imperalor, intnar- idem el liabyl.ira jusserit diis sacrilieare , et in Ec-
gine Cooicislegii scribiiur mvp.zpimos,Numerianus. clesi^m perseculioneni moveril, qttorum nibil Phi-
JSec recen,s esi tradjtio IIUPC,siqiiidcm a seculo IV lippo imperaiori convenil. Beruardus de.Monlfaucon,
non dciuerunt qui mortem Babylie Numeriano tri- eruilitus Editor Operuin sijncti Cln.y.SQsioiiii,npinio-
buerunt, til ex Philosiorgio discniius, qiii (/. v'n, neiii Tilleiiionlii ainplexus, aucioriiiitem sancti Cbry-
cap. S) proiiidit snnctiini Bahyliim uiorle muliatuni sosioiui in liac re aperte njicil (Adiitonii.iiiliom.
esse quia Numerianumiinperatorem, vel, tit qitidam ^-, de S. Babyla, el in librnm contraJulian. et gent.,
qiunt, Decium, ab ingretsu ecclesimprolubuisset. Oper. t. ti, pag. 55p), asserendociini, qua),de,genere
Sitnitia h.ibet Snidas, verbo Babylas. At quis iste et causa un rlis sancli Babylie affert ex poputi ru-
Niiineriaiius? Nam inler imperatores Romanos unus more potius quam ex vera "rerumgeslarum hisloria
hoc noraiue legitur, Cari Augusti fllius, suo.quo ne- proiuljsse, ali|tie in liac narraiione plerumqueveri-
que vixit iilins, nec passus e-u Babylas Anlioclienus ttiteindesiilerari^Unde erudiiissiino viro iniiotescere
episcopus. Fortasse, per eirorem, Nuineriaiius pro potuerii narraiioni Clirysoslomi yerilaiera delicere
Decio in veluslis Codicibus scriptus est. Siqtiidem iionsaiisvideo.Certe sanclus doctor.explicansEpisto-
quidnm aiunt Deciumab ingressu ecclesimrejeclum laro ad Ephesios (JTom.9, in Ep. ad J-pA.),,tanquam
esse a Baby.la;al ne.lioc de Deeiocredatur, pra;ier rem certain , et oninibus notam, breviter indicai,
alia, facii quod ille in Oriente post su>ceptam purpu- sancluni Babylam viucula et mortein passum esse,
raro versatiis njiii >it. Fortasse Nuiiierianusiste sub quod regeminiquesegerenlein,UisiarJoannisBaplistaj,
quo passus est Baliylas lyrannus aliquis fuil, qui arguerit. Idemque (Hom. de S. Babyla, lom. n, pag.
(emiore Decii in Orieine unperatoris noineii et di- 551) baud obscuredocet, se, non exore vulgi, sed ex
gnilaiem assunipserat. De Joiapiano quodain Aure- cerla iiiajoimn traditione, accepisse ea quae de inar-
lius Victor(_»eC'<-s., in Decio)meminit, qtti, Alexttn- tyrio saiicii liabyliescripserat: Quantam,inquit. fidu-
dri tumens stirpe, purpuramin iiyriii induil; est et ciam cum imperaloremaltoquerelur,prm te tulerit Ba-
Papianus, apud Z<iZimuui,,in S.Jia Ivraniius, sub bylas, et quo pqclqprq ovibussuis fmtmam tuqm po-
linein imperii PliilippirQiiid si boriim altquis, si suerit, ac beatam illam cmdem subierit, limcet alia
modo diversi siut, Nuinerianus dictus fuerit, et san- presbyterin doctoribus commemoranda, ct communi
ctuni Baliylararaurie affecerit? Cbrouicon Alexan- D Pa(rt notlro, relinquemut.Quibusbreviter coroplexus
drinnm ( Olymp. 257, indic \i ), Leoniii episiopi oniiiia est quaj fusitjs iu iibro contra genliles de
Antioclieniaiiclorita:e lultuni, prodil, sancliijiiBaby- niorte sancti Babyhe, ejiisque causa, prosecutus
lam a Ueciointerfeetum esse non solum ob Cliristi erat, de qnibus eadem se tradidisse oslendit qua. ab
religioiietn, sed quod Philippum imperatoretn cjus- amiquioribus Ecclesi;e Anliocbenaj presbyteris et
que conjugem, uti Cliristianos,, ab aditu ecclesise ab ipsp episcopo tradebaniur, quos in manyrio cele-
proliibuerit, ob casdein a Philippo patratam. Hunc berrinio, inter ipsps patrato, nec ab eorum aelale
locum corrupliiiii esse primusChrouici huju. Ediior valde remoto, turpiter errasse, scgreputandum est,
Malthseus Raderus monet. Et exinde Tillemoniius niaxirae cum ex tabuiis ecclesiasticis, et ab Actis
occasionero arripuit dicendi, Acta sancti Babylre a publicis magistratuum totius rei gestae certam noti-
Lejniio corrupta fuisse. Ille lainen, Acta illa cor- tiam facili negotio consei|ui poterant.
rupta secutus (Tom. III, p. 401), asserit Philippum 11Bojarum. Confer Acta, iu qtiibus huecvoxrecur-
imperatorem eum esse queui Babylas ab ecclesiaj rii. Sunt auteru boisevincula graviora ferrea, aut (i-
ingressu rejecit; atque ha^c opinio , qtue nulla an- gucii, quibus colluni et pedes nectebantur. Sanclus
tiquorum auctoriiate nititur (Jac Gotlifredus, in Cbrysostomus (Hom. 9 in Ep. ad Epltet., Oper.
l. vn, c 8, Philostorgii), cuin iis quaenarrat sanctus lom. IX, pay. 70) referl, sancluiii B.ibylaminandasse
Chrysosloiuus conventre nequit. Miilo, valde ambi- ut corpus cuin vmculis sepeliretur, et tiunc, -,.-.. inqpit,
guuui esse an Pbilippus Christianus iitcrit necne? titi sunt compedet cum cinere.
387 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS n. 688
nomine persecutoris morte mulclari: quos saluiaribus „L mentornm genera pro tuo Christe nomine pertulisset.
oblatis tibi sacrificiisbenedicens : excmplo Babile
disciplinis erudiens tue unierat chariiati. Proinde Tu
Sacerdotis lui : carnales a nubis inlecebras pelle : el
quia tu es hujus dHectionis largitor : le postulamns:
ut unita per te in pacis socielate connexi exempto suffragiotriuminfantiumgloria nos eternitaiis attolle.
Martyrum luorum : et invicem sine criminevivamus: itj. Amen.
et te ex bonis actibus in eterna pace laudemus. itl. Ad Oralionem Dominicam.
Amen. Qui lu es vera pax. Inlendite fraires cbarissimi Sacerdoiis Babile in-
In/alio.Dignum et jusium est : nos libi gratias convulse spei virlnteni : iriiiinque piieroruni robu-
agere.: Domine sancle Pater elerneomnipnlens Deus: stiorem atiiini (idero : qnani valentem corpnris qua-
per Jesnm Chrisluni Filium tunro Doniinuiniiostrnm. lilatem. Quos predictus Doclor egregius gladio con-
Quieslaus perpettiaSacerdotuin : corona infantiuin: tinuo percusMiros sacris ulnis congemiuaniio com-
et.sustenialio inflrmorutn. Per eum'quippe sacralis- plectit : gialias flebiliter referens Crealori : quod
sirnus Babilas Martyr el presul persequentis Nume- eos qims de iiianii ejus acceperal : cbrouandos obtu-
riani inipetum inodestus calcavit : infa.ilium leneri- leril illi. Horiim igitur exeroplum constantie iinilan-
tudo noii timuit : sexus infirmior non expavil. Dom les : mores corrigarous in melius : charilaiera te-
''
quippe previus alque roagisler Babilas irium puero- neamus ad invicem : per dilcctionem exceptum
rum preseutiam expciiU : per qiiam confularelur ministerittin expleamus : etad servitutein Dei celeros
a
iiijusia verbositas Numeriani. Qui dum cum uiaire iiiilaininemus. Operari jttsiiciain delecteinur : noxia
accersiti venerunt : interrngali una cum niaire : Ba- fugiamus : spiritu oreuius alque dicainus. Paier
bilaiit silji patrem esse lestati suut. Curo tamen mu- noster qui.
lier fecunda cbarilale divina : non uleri sui parlns Dicat Presbyler. Itumiliate vosbenedictioni. Domi-
exponeret : sed etiara divini Spiritus progeniem nus sit seroper vobiscura. I^. Et cum.
298 enarraret. Quo excoitu genitoris vel geniiricis Benediclio. Babite precibus solvantur vestra pec-
non nascitur :.sed divinis profectibus ulero celestis cata : cujus virlute INumeriano domtis Dei obserata
vulve formatur. Cumetiam riiatrem persequensfuror sunl limina. JR) . Amen. Fjusque sufTragioaniinaruin
anle filios: quos non agnosceret : verberari alapis veslrarum vos gaudealis oblinuisse lucrum : cujus
mandat: sed una trium infanlium societ.is voce cla- documento trium pueroruro societas meruil subire
mabat : quod Babilas sibi e-se dominus atque pater : inartyriutn. h}.Amen. Ut sicut iidetn infanttilhna-
pro quo eorum mater tatia sustiueret. lllicoceduntur gislro subsequeule gladio | ro Christo parili aniroad-
et parvuli : proqtiorum cesioiiemaleranle Dominum - versioue truncati sunt : sic vos unila vincti societate
oraiionis sue queslus exponit. Illi resriciendam divinum semper agalis obseanium. 11).Amen. Per
flliorum commendansetatem : pro quo eis inlata esset niisericordiam ipsius Dei nostri etc. Dominus sit
inorlis queslio imroature. Cui merito oranes Angeli semper vobiscum. B]. lit cuin.
et Archangeli' non cessant clamare quotidie : una Dicat Cliorus.Gustate et vi.
voce dicenies. r^ . Sanctus. Sanctus. Sanctus. Com.Refecli Cbristi cnrpore.
Pott Sanclut. Vere benedictus et sanclus : et am- Oralio. Domine Deus omnipotens. Qw.re relro iti
mirabilis Dominus Jesus Chrisius Filius luus. Qui Sancti Juliani et Batitiae. Fo. 287. Et ubi dicitur
prediclum Sacerdolem suum : Irino fultum coniite Jiiliani et Basilisse : dicalur Sancii Babile et trium
coronavit : et in b eculei penis positum non reliquil. Puerorutn.
His igitur veri Pontificatus peragens cursum :c iolis Timotliei Episcopidiscipuli Pauli :
inler innocentes manibus verum divino sacrificium Omniadicanlur unius Confessoris Pontificis. Fo.
lilavil allario : dum se cum his quos nuiriernt salu- 452.
tarem victiinam d per gladii auimadversionemobtulit ConversioSancli Pauli :
Cbrislo. Pio Domino redemptorique nosiro. Omniadicanlur de uno Confessore.Fo. 432.
Poil pridie. Oratio. Omnipolens eterne Deus :; D Projecti Martyiis :
Omniadicanlur unius Mariyris. Folio. 421.
quem verus Sacerdos tuus Babilas parvulis sibi in
passione coniiiantibus tribus : bojarum ponderibus .. . . /n Festo e Sancli Tirsi Martyris:
adjicilur : vinculis arciioribus conligainr : eculeoque Omnia dicanlur uniut Manyrit. Folio, 421. Ex-
suspenditur. Ut eos et se libi in verum sacriflcium cepla Mista tubsequente.
Sacerdos venerabilis exbiberet : quo nuraerosa tor- Missa. Ad confiieiidum nomini Domini lingua no-
« Qui dum. Conler Acla apud Bollandum (T. II carcere ad mo<temjussu imperaloris ductutn esse.
Jan., paq. 574). Auctoritas aotem sancti Cliiysostomi in re ad Eccle-
b Ectiiii pcenat. Acta apud Bolland (T. II Jan., siain Aiiliocbenaiii pertineiile, et qtiam nui peifnn-
pagc 5"i5). ctorie, sed fuse nec semel, deseribit, prjeferenda est.
Lofia.Alludit ad soleinnem precationem sacerdo- Eadem qme sanctus Cbrysosiomus scripsit de ge-
lis diiiii inaiins ad alinre lavat. nere morlis satnti sensisse viiienlur quolquot
"a Per gladii animadversinnem. Eusebitis (L. VI, cuiii tribus puerisBabylie. inariyriuin fecisse prodideruni.
eap. 23) et ex eo sanctus llieronymus (De Vir. il- Muriem sancii Babyla) egregie describit Stiidas,
lutlr.,cap. 54), scribuiit sancium Babylani in carcere verbo Babylas.
obiisse. At sanclus Clirysnstomus(De Babyl.. conlra e Sancti Tirsi. De sanclo Tyrso Missale et Bre-
itfl. el yentiles, Oper. t, II) ait, sanclum Baliylani e viariiini Mozarabum agunt vin Kal. Februaiii. A'
689 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 690
stra.meditetur dilectissimi fratresjusticiam ejus : pro A secari: nuila nos facias ab invicem malicie simultate
triumpbis beati Mariyris Tirsi : qui hauslo fideliter discindi. Quo sicttt * novem pene exemptis' horis»:
calice passionis : prius eum meruit tenere : quam nec capillus motus est a sectoribus de capite tui
nosse : ac fructum glorie participatione gratie preve- Martyris : sic per omne tempus vite nostre nultis
nire : ante conspicereregnantem : 299 ct"am susci- peimoti scandalis : septi semper maneamus muni-
pere redimeniem. Proinde deprecemur clementiam mine charitatis. l^ . Amen.
ejtts : ut nos exaudiat: et exaudilis petita tribuat. Et lnlatio. Dignum satis et justtim est : ot tibi Deo
cujus honoribus speciale debitum proprii amoris im- noslro laudes et gralias in quantum possumus refera-
pendimus : ejus patrocinii peculiare sufTragiumin- mus. Qui beatissimum Tifsum prevenisti in bene-
cotatus snttim consortio capiamus. dictidne gralie lue : ostendensilli in tenebris lumen :
^. Amen. et perfectionem gratie post laborem. Etenim te opi-
Aiia Oralio. » Celeslibus satiari cupieniibus : oc- tulanle plumbatis tundilur : nec terretur: crureque
curre omnipnlens Deus bentissimo Tirso tuo genlili fracto potenttus roboratur. Ilunc graciliores lori
ailliiic misertus. Inier ceteras quas pro tuo nomiue ligalure non dissipant. Hunc perlinax furor d.vibici-
suslulit penas : paratum supplicium plurabi in ad- bus aculissimis non exsecat. Hic in frustra discerpi
versarios ejus : oralione ipsius Martyris relorsisti. f jussus gladio constans : hic in paralo sibi torrentis
Pro quo flebilibos (e Deus rugilibus imploramus • ut plurobi supplicio invenilur exultans. Quod in illis
per bunc Mariyrein a quo predicti metalli supplicium retorserit virlus tua lormcnlvm : qui sibi venerant
detorsisti : detergas niassam lotius nostri peccaii. inlaluri supplicium. Is quippe tir ad manifestandam
Atque te opiiul.inte qui iiilatam sibi penam : in se gloriam poiencie tue Deus-: carceris revinetus er-
persequentes dejecit : roinislret sibi obsequentibus gastulo : mirabili progressu slipalus : collegio cdu-
tutelam patrocinii indisrupti. Ut per eum fainulanles citur Angeiorum. Nam cunr intempesta nocie loco
obtineant veniam : per quem persequentiumcst de- quo detinebatur multitudo supernorura inrueret ci-
vicla audacia. Ac per quem infidetitas penali con- vium : illico oslia carceris reseranlur : et subito
sumpta est igne : per eum credutilas ilamma ardeat novum refulsit illo itt loco ad honorem Martyris Iu-
charitatis divine. men : quod onera catenarum ejus dissolveret. e Du-
j$. Amen. ctoribus deinde Angelis lumine precedente : bapti-
Pos( nomina. Oratio. Deus qui tanla severitaie smum tuum suscepturus iter aggreditur : usque dum
jtidicii ultor fuisti in persecutoribus beaiissimi Mar- perveniret ad locum : quo celestis fontis lavacro tin-
lyris lui Tirsi: ut b eorum defuncta corpora terra _"*geretur. El merito talia suscepturo : lali luminis
recusaret suscipere : que ferocitas eorum viri justi claritate anleitur. Ut qui nivei fonlis purificatus esset
sanguine cruentasset : tu pitis ac beniguus offeren- ex gurgite : celesti letaretur obsequio precedente.
tium obsequiis delibutus : seputtorum spiritibus Innovatus post inde unda .celesti : redditur carceri
elerna refrigeria prebe. Ut ita predicti Martyris purificatus ex lavacro : consniumato potiliirus triurn-
suffragio : habeant fldeles defunclorum aninie pre- pho. Hunc exeiintem quia cusiodes carceris non vi-
mium : sicul per eum corpora damnalorum merue- derunt: regredienieui mirati suni. Undef in ferociam
runt invenire sepulcrum. ii;. Amen. concitali: carceris disrupti prosiliuttt vindictam cum
Ad pacem. Oratio. Salutis nostre compendium gladiis inlaturi. Sed mox inlesum quera flxerant :
expelentes omnipolens Deus precamur : ut qui ut repererunt sigillura iilico procax insania initiga-
beatissimum Atliletain luum Tirsum : sectoribus lur : et suos vaginis gladios condideriint. Proprios
traiienlibus serram duabus in partibus non permisisli audilus suspendenles in canorara Martyris vocem :
a Cmleslibus.Lege cmlesticibo. Mor.eprisco fideles
fragmentum Kalendarii Gollio-Hispani v Kal. Febr.
tancti Tyrsi, vel coatilum mart., Grmcia. De eodem v coelesii eueliarisiiai cibo, solemnitatibus inariyrum
Kal. Febr. agiint RoiiiaiiuiuParvutn, Ado, Usuardus, recurrentibus, relicieb.mmr. Snnctus Basllius (Epitt.
Roinanum Baronii, et alia qusedam Marlyrologia. ' 95, alias_89;, ad Cajsariain palrieiam de frequenli
Hieronymiana sanctuiii Tyrsurn xvnt Kal. Jan. cotn- ) coiiiniiinione scribens : Not quidem, inquit, qualer
memoranl. Lucense Florentinii et Corbeiense Da- singulis Itebdomadibutcommunicamus,Dominica die ,
clierii xvn Kal. Febr. in JEgyplo, Crisconi, 1'yrsi, qutirta die, in Parasccve, et Sabbato, el aliis diebussi
Leuci, Gainiti, etc. Quaedam, aliis diebus, Tyi>um sttncit alicujus memoriareculalur.
cotunt; Graci vero, in Muiologio Basilii, die 14 De- b Eoritm corpora. Combriiii scilicet et Silvani.
cenibris. Comites sancto Tyrso addunlur Lucius et Confer Acta sancti Tyrsi.
Caltinicus, de quibtts videudus Baronitis, in notis ad * Ncvem. lla in lertits Actis (Apud Boltandum). At
Martyrologiiira. Sed de iis, hac die, aut de Tyrso, in priniis el secundis (Apud eumdem) legilur mini-
nihit est in Beda genuino. Acta sancti Tyrsi et so- stros iribus horis serram liiistru duxisse.
cioruin, praeiercitatos a Baronio, exstant apud Bol- & Vibicibus. Fortasse, vulsellis. ln Actis secundis
landum (Tom. 11 Janitarii, pag. 803). Celebris et sancti T\rsi citatis Couibritius jussisse legitur unci-
vetustus in Hispania cultus ejus. Erat illi basilica nit acutis palpebrasejns evelli;at uncus uoit est aptus
juxla Tqletum. Unde reliquise Orielitm Iranstatae ad evelleudinn , quare legeiidum puto volsellit, aut
sunt. Caeternmsancii Tyrsi at sociorum inariyrura vuUellisacutis; eslenim vulsetla, aut voltella, iustrti-
nomina diversimode in Marlyrologiis scripta legnn- iiienium qoibus pilos evellebanl.
tur. De loco manyrii ei die passionis liaud exigua e Ductoribus. Plurade liac re lege, sivaeat, in se-
est varietas. Sttnt etiam oui sanciuin Tyrsura cundis et tertiis sancti Tyrsi Actis, apud IJollaudiim.
Hispanum genere et civem Toleianom dicnnt. De f ln ferociam. Lege : Feroeia nimia ctmcitati. Con-
sancto Tyrso silet OraiiOiialeGotbicuiii Blaucbinii. fer prima sancti Tyrsi Acta citala.
69* MISSALEMIXTUMSEC. REO. B. ISIDORI. — PARS H 692
eum te idem albleta tuus novo cantu carminis con-. A multis : et de manu filiorum alienorum. Quo lingua
laudaret:itaproclamans alquedicens. i^. Sanctus. nostra ab undis odiouiin sit extera : et in sola sibi
Sanetus. Sanclus. tui nominis confessione sullieiat : quo jubente dici-
Poti Sanclut. Vere sanctus : vere benedictus in mus. Pater noster.
cxcelsis : ammirabilis : et preclarus Dominusnoster Dicat Presbyter. Hiimilialevos benedictioni. Domi-
Jesus Christus Filius tuus. Qui beatissimum Marty- nus sit semper vobiscum. u). Et curn.
renvTirsum prius martyrio consecravit: quam lava- Benedictio. Oronipotens Deus qui bealissirouro
cro : pritrs ttde : quam regeneratione : prius etiam Tirsnm ante flde prevenit: qtiam lavacro : fideidonn
supplicio-: 300 (?narn bapiismo. OslendCnsilli in- el baptismi vos conservel ac munificet sacrainento.
tefr penas constanliam : intercarceres lumina:intcr ri|. Amen. Quique corpus ejus nec serra dividi pas-
adversantcs vindictani. Cum " cesores suos ante sus est : nee gladio dcsecari : a gremio rnairis Ec-
pena consumeret: qnam ipsum penaliter lacerarent. clesie nulla vos patiatur occasione divelli. K. Amen.
Ante cederites deflcerenl: quam ceso viiam extor- Etcum illis civibus post hanc vitam mereamiai ha-
querent. )s etenim incomprehensibili sinus tui bere consortium : quorum bic predictus Martyr ine-
ihluslratus archano : tfino persecutus jtidice vita noit riiil invenire obsequiuaa. ^. Ameu. Per misericor-
• aruit: inqua (amen ludibriosum eorum finemante % diam ipsius Dei etc. Dominus sit semper vobiseuiu.
uredixii. Sicque eos horribili moriis exitu citius i^. Et ctim.
premisit ad penam : quam sibt exlorquerent vitam. Dicat Clwrus. Gustate et videle.
Deinde tuis adiutus omnipotens Pater judiciis: pla- Com. Refec(i Chrisii corpore.
cito tibi lempore sacratum Consignavit spiritura : Oratio. DoraineDeus oronipotensqjii es vita. Quere
quem inler adversa mundiconstanliaservaret inlesum in sancti Juliani et Basilisse. fo. 287. commemorando
pariter etinvictum. Utide teinlitijnsMariyrissoIenni nomenBeati Tirsi Martyris.
festo rogamus : ut precibus ipsius dones libi conli-
Policarpi Episcopi et Mariyris :
(entibus veniam : qui manifestam ostendistiin perse- Omniadicanlur uiiius Martyris Pontificis.(o. 425.
cutoribusejiis vindiclanri.Per Christum Dorainum ac Johannis CrisosiomiEpiscopi: ..,.,.
redempiorem elernttnr. Omnia dicanlurunius ConfetsorisPontificit. fo. 432.
Poil pridie. Prospiciens de excelso sancto' tuo Aqnelit tecundo : .,,
summe Dens : hec liolocansla placalus attende : qui Omniadicanlur uniut Virginis. folio. 45<5.
beatissimum Tirsum tuiim delatis Angelorum obse- Yqlerii Episcopi el Martyrit:
Omniadicanltif'uriiiis Marttjris Pdhiificft. to. 423;
quiis : et ii) carcere visitasli: et ex profuhdo maris
Ociavd Sancti iilefonii;
efipttisli. Qdo omnes nos qui ex his sacramentis li- fi ' ,
OmniddWdntitfui iri dtefo. 296.'
:
baverimdS" cunctis veniam iinpetrahtes : et inter
SdiicteBdtildit Reyitii':
isliUS mifhuTfluctus tuorum Angelorum cuslodiis" OiriiiiddiidhKf UfiiiisVirginii. folio 456."
muniamiir : et remuneratnri ad te de hujtis vite car- SanCibMriiCifi ei JohaHnii Mdiiyrutri:
cefe exeanius. $. Auieii. Oniniddicttntur plurhiiorumMartyrum. (o. 450.
AttOfalioheniDominicttm: lg'AMi Episcbpi et Martytit:
DettscujiiS itiagniludinis fuit: ut contra naturam Omnia dicantur unius Martijris Pontificis. fo. 423.
beatis^TmtjsMartyr tuus Jiberandus sub aquis emit- Brigide Virginit:
tefef vOceih: citm coiisiipalo capite cervice tentts Omnia dicanlur unittt Viryinit. folio456.
vase pefvis arcla(us consisteret. Libera nos de aquis ln Feslo b Purificationit Beate Marie.
* &esqr£i. sanctiis Hiero- Adriano, el ad tdnctam Mariam populut occurrat. De
Hoc^ocabulo uluntur de festivitate hac agunt ve-
uymus -l^Ui^s^uioris arvi; idem atque cmdenssi- candelis silet. Cselerum
gnificat, aut cmaereimperans., ,.-.'. tusta Martyrologia LucenSe Florentinii, Corbeiense
v> Purificatioftit. Ita ctia'm inscribitur Breviario Dacherii, aliaque ilieronymiana, in quoruin aliis
Mozarabum. De liac festivitate plura apud em. Ba- Purificalio sanctmMarim, in aliis Susecp(i'o_>outini'in
roniura, in nolis ad Martyrologinm,apud Marlenium : templo, in aliis Solemniiat sanctm Marimquando Do-
(De anliq. Eccl. Ritib.^d. w,e. 1,5); et proeomtiibtis D ininuin nosiriim in templd prmsentavil, dicitur. Iii
legenda quae sanciissimusDominus uoster Benedi- Mariyrologio Bedaegenuirio Hypopante Domini, iu
ctus XIV, in opere de Dominicitel Feslis D. N. Jesu Sacramentafio Gregnriano Pamelii Ypanti, in Capi-
Chr.isli,.beqimMarirn Virgmis,et quorumdamsauclo- tulanbus Evangeliorum Tpopanfi, et in Menardiscri- Sacrameiila-
rum (Oper. tom.X, Ed. ad Roman. lib. u, cap. 2), riis Gelasiano Thomasii et Gicgoriano
de festo Ptirificiiiionis erudile digesta cdidit. Quod bitur Purificalio tanclm Marice. Deiiominaliireliam
liierosolymis primuin cclebraium tradutit, alii circa Fcstum tancti Simeonis, et nonnitnqu.im Occursut
ntedium saeculiv, alii citius, postea vero Conslanii- Domini, appellalione a Graacispeiita : ii etiim hanc
nopoli a Josiiniano inslitutum ut die secimda Fe- TijvTJjfu7ra_avTi5jsopTiiv TOO-wTflpoj ._avT_v,
,. TIJV
bruarii cetebraretur. At in Occidcnle alii festum Salvatoris occursum,nuiicupaiii. Jam veio,.ad Goiho-
Purificatioiiisinslitutiim a Gelasio papa (qui abanno Ilispanos et Galios quod spectat, inihi credibilecele- <:St
492 ad 49<Jponiilicatum ienuit),sublatis Lupercaii- eos festura Purificatinnis, aut Hypopiuies, npn
bus ,'conlendunt; at Gelasius ipse, in libro eontra brasse; ejus enira nulla exslat tneniio in sancto Isi-
Andromachum, se quidem prohibuisse scribit ne doro, in fragraenlo Kalendarii Gbtlio-Ilispani , aiit iri
Cliitstiani in urbe Roma Lupercalia celebrarent, at coneiliis Gotho-Hispaiiis, in Oratioiiali Gothico,
de festo Purilicalioiiis aliove a se insliuiio silei. Iit In Codice legum Visigotlionim (Lib. ii, (if.i, leg. II
libro PDiililicali,Sergius papa I, qui anno 70T.pbiit, aut tib. xn, fil. i, lege G), ubi recensentitr festivitates
constituisse legitur ut die sanctt Simeonis, quod Hy- quae a Juda^is ad lidetii conversis observandseeraiit,
papantem Grwci appellant, litariia exeat a sancto . et inter alias Jmj.nlionis crnfis Dominicx festivilas.
6«7i MISSALE MIXTUMSEC. REG< B. ISIDORI. — PARS II. 694
• Ortfo ad benedieendumcandelit. -, A cecitate cordis expulsa : sic lumen quod in tenebris"'
VeniatSdcerdisiti chr6rumcum Minhtfh et cruce lucet apprehendat: ut ii<equ_qu1rni- _r vhr veritatis
et thuribulo-: cergferariis : el aqua benedicla. El cerei deviet. Per Dominum.
h Pmfatis:
porlentur exlmcli iri candeldbrit : dolieeilluminentut
d-b novo igne beriediclo.Et scvlpatnr novnsigms cum
scilice el ex levone. Et benediclionetet oralionet se-
qtienlesusqueM prefaTwnemdicantuf (eriia vocedtt
tnodum orationit.
Benedictio.«DominesanctePa(eromnipoieiis cterne
Deus bene ^tfcereeisaifciifi >_.care digrierisigheTif
istiirn: qttemnos3'OI indigni per invoc3tionemUrii-
geniti tui Domiriinostri Jesu Cbrisii berte >__!dieere
presumimus : tti clemehtissimrj Fater ilia Ben¥ #
diciione sanctiBca :»; el ad profeclum humani geoe
ris pervenire concede. Per eumde«u Dominumn"
siiuni Jesum e(c.
e Potl benedicttonemignit benedicanturCerei. f .
AdjiKoiium noslrum in nomine Domini. P. Qui fecii,
f. Sit iiomen Domini benedictum. P. Ex boc. f.
Domine exaudi. P. Et clamor. f . Dominus vobis-
cum. P. Et cum.
Oratio. Oremus. f Omnipotens sempi(erne Deus :
qui hodierna die Unigenitum tuum Israelitice legi
carnaliter subjectum : cum mysticis hosliarum ohla-
lionibus in lemplopreseniari fecisti: quiquejusti Sy-
meonis Iongamexpectationem : ipsius visione : alque
ulnarum deportatione implesti : da super lios cereos
in honorem lui nominis consecrandos benedictio i_B
nem : et presta : ut qui eos hodie ob amorem tui
nominis geslaverinl : per sancte Dei Genilricis iu-
tercessionem a presenlibus periculis eruantur. Per
eumdera.
Oremus. Oralio. « Adesto supplicalionibus nostris
omnipotens Deus : has candelas (ua benedictio ej. ne
perfunde : quatenus fidelis poptilus eas in rnanibus
porians : noti sotum exleriori luniiiie gaudeat : sed
neque d'e e_' ulla fit mehlio in libris liliirgicis Galli- Arelatensi, aliisque^ njpjid^Marteiiinm(De ant. Eccl.
canis; nam fnthilas Sanctm Morim, quue i.n Leclio- Rii, f. iv, c. JB), recurrit^
nario Luxoviensi inler Epipbaniam et Catliedrain c Domine. Oratio eadem benedlciidignit Mlssali
sancti Petri recurrit, nbn est Purificationis feslutii, Totetano, anno 1550, Lugduni iti Gallia typis edito,
se8 AtsuthptioriifsarictmMarim, rii ih MiSsafi Gallo- etPoniilicali ms. Arelatensi^apud Martenium , in-
Gothico scnbitur, quartfsoleroiiitatem, ut animadver- sctibitur. ldera quqque]jn ms. tSodiceNarbonensi
tit Mabillonius, Galli mense Jannarii celebrabant. (Mart., ibid.) initiura est benedictipriis ribVi"tonis ,
Denium in vetusloLectionario Ambrosiano em. Tho- at reliqua dissentiunt; expressam eoim^ commemo-
niasii oihitiituiffestttm'PiirrfieatiohisYNeque obstant raiionera faciunt festivitatrs PraesentaiioriisChristi in
sermones qui sancto Hildepbonso archiepiscopo To- templo, et luminum quar manibus geruntur.
letano, el sancio Eligio Noviomenside Purificatione -. d Et ad profectum.Ila etiam in-MissaliTolelano.In
iribuuiiliir. Hoseoim aliqsque serinones, qui yulgo u 1Pontificali Arelatensims.: Et qd profectum atqye
horum sanclorum nomiha prajferunt, a'd eos riiinime iltuminatioitem ianclm tute Ecclesim perveuife cdn-
pettinerie animadvertunt IMcolausAntonius (In Bibl. cede; 8 per, etc.
vet. Hisp., Ub. v, pag. 291, nuiu. 506, et pag. 531, Post benedictionemignis. Eadeitt rubrica in Mi_- '
ntim. 503), et Oudinus (Sitppl. de scripl. liccl., paq. sali Toletano exstaf. _, _.
f
172), qui hosce samli Elegii serniones scri.ilori cui- Omnipotens.Oralio eadem exstafrin Missalffo-
Bariis_*eiHiix restituendoS ait. letano, in ms. Pontificalibus Arelatensi et Narbo-
<<Ordo. Eadettirubrica in Missali Totetanoexstat. nensi citatis, in quibus benedicliocereorum scribitur,
Cseterumin VulgatoAlcuino, in Amalario_et Valfrido' aat candeldrum. K
Strabone nulla est meniio beneiliciiohi. candelarnhi, s Adesto. Oralio eadem in Missali Toletaiio",et iii
de qua eiiain silent Sacramenlaria Gelasiiinum et supra citatis ms. Narbonensi et Arelaiensi exstat.
Gregorianum. De cereis tamen menlioneiu fncit in ,b Prmfalio. llinc etiam constal, hoc olflciumGolbo-
feslo Ptirificalionis a pontilice disirihutis*AlCuiiius Ilispanuin non esse, neque Galiicanuiii; nairiGotbo-
(De eccl. 0ff., cap. 7), et tle cereis accensis quos iri Hispani itlationem dixissent, Galli conlestarionem.
iTto.rnu quod est PrmsentalioDom.irti, acceiisosmdtti- Cscfierumeadem prsef.-itioexstat in MissaliToletano,
but portamus,Aiiialarius(Deeccl. Offic.,tib. IV,c 3-.) el in nis. Codicibus Arelalensi el Narbonensi citatis.
b iVouoigne. Idera prajscribit Missale Toletanura, 1 Oraculis. Ita in Toletano. At in Narbonensi ms.
el adhuc in quibusdam Ecclesiis Galliaeobservatur, legilur : Quem longe anlea promisisli prophetarum
idemque in ms. Codicibus ecclesiasticis Narbonensi, oracutis venlurum lemporibusnovistimis, ctc.
69'5 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDOftl. PARS II. 696
Agdihmnatali legenda exstat. Acta sancta. Agathse, lsesus, eam alapis c_>dijussit.
liat.id sane corileinnenda, inlerpolala licet, apiid <•Cooveriinenium.De*hoc miraculo (quod pnto sub
Bolliindum (Tom. I Februarii, pdg. 615 ieq.) ex'- principibusChristianis conligisse, sed cum plebs ru^
siarit, apiid quem eijam saricti Melli6dii'(quiab ari. saicaidrilorumcultiii adinic dedita esset) agunt om-
842 sedem pairiafcbalemConstaiiiiiiopolilenuii) lio- riiaActa sancta Agalh_e,sanclns Ptlelbodinsin home-
nielia de sancia A|alha iegiiur, qiia pleraque ad ejus . lia, et pririitis liyuiiitts, apud emin. Tliomasitim
martyrium perlineniia"corhplexusest. JD(Opcr. loiri. II, p. 584), qui sanctd Daraasoiribiiilur;
D
Jirginii. Sancta Agjatha,oraisso (Ittilomartyris, ca.terum velurii sanclie Agatha. a voracibus _<£.n:e
in MariyroilogiispierTsqiietiifaositiipticilefscribitnr, flaiimiisrioiisemel tntaium esse Cataiiieiisescoustai.
in ActisirfpiidBollartdiiirivifgo, Deodicdtd, tioVilissi- « Infdriiibus. Mariiillamdicil, quceAgalhaeabscissa
mis drla pdreritibits,iu Ka.emiario auierh CSrtliagi- est.
iiensi m.iritjrislantura, in RaleiidarioGolho.IIispatio f Siderea. Lege tidereo.
virginii el liiulo orriatuf.; s Adfinet. Lege affines, cives suof Catanienses.
*>Aiquemartyris
tpecieivenitslaledecord. Iri MeriologioBa- h Conscriptimarriiore.De epitaphio sancla. Agallioe
silii sajicia Agatitapi'_eilic;Utir_u'^opy_?.r..vu.!a_
upotitx., ab angeloinariiiori insculplolege, si vaca(, Ac(aejus,
formoid admodiiniet pulchfa. bomeliam saneti Meihodii, et liymnuiii secunduin
e Adversanlis.Qiiintianiirri scilicet proconsulerri, apud ein. TliOiiiasiiiui(Tdhi. 11 Oper., pag. 385),
sub qiio p.issiTest saocta Agatlia, ititelligit; liand qtii saiicto AmDrosiotriliuiliir.
enim puto Quiniianum yoluisse Agalliara uxorem ' Et sacti/iciaspiritus iuscipianl sanctilaiis, scilicet
ducere, nariiper leges ftom 'nas fas nort _ral' liinas anucli, (|iti orafiones fideliuni suscipiuni, et Deo
liabere uxores, ueque id Acta Laiina sanclse Agailne exliibeiit. Iiocsctisu in canoliftniissn;Homan»oraiit:
innuiiiit, sed potius sibi eani in concubinam suinere Sttppliceste rogamus,omnipoiemDeus,jttbelimcper-
yolebal. Quititianuinaiiiem u\orem haboisse Acta ftrri per iritmussaiicliangelilui in tublimealtare luitm,
ostendunl, cnni referunt Agatbain ei respoodisse : ut quolquOtex hac altaris parlicipationesacrosanclum
Sit uxortua talit qualisdea tun Venut fitit; quo dicto Filii tuicorpus el tanguinemtumpserimut,omni beni-
703 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 704
Ad OrationemDominicam. iVdicilur Juliani et Basilisse : dicalur Sancte Virginis
Deus conlator justicie et castimonie prorogator: et Martyris lue Agathe.
a quo predic(a famula lua visiiatam se fore prospi- Vedatti et Amandi Ephcoporum.
ciens : et in vulneratis membris recipit sanitatem : Omniadicanlur plurimorumConfestorum.fo. 434.
et noctis medio revincta carcere : celesli prome- b Dorotlree Virginit.
retur inlustrari ex tumine.Tu tuce illa Sancti Spirims Omniadicanlur unius Virginis. Quere fo. 436. vreler
noslram irradians menlem : ad videndiim le et cor- Missam.
pore valentes: et auiuio pnriores nos eflice. Qtiodtim Cert.uricis beate Doroiliee : fratres charissimi
spirilualis affeclus interno se diffoderil coide : fidelia (iilriti laiiiosissimam predicanles : holocatishriun
ad te ora r.onlaudandoproclament. Pater nosier. obl.itiones pio ltegi ac DoniiunofTeramiis.Q i biijus
Dicat Pretbyter. Humiliate vos benedictioni. Domi- famule sue cor lanta sui atnoris vulneravit ex
nus sit semper vohiscum. $ . Et cum. gratia : ut nitllis inlecla c discipulis : eti.ni iilo-
rum corda celesli ad Deum suasione converierit:
Benediclio. Aiiimarum vestrarum Chrislusvnlnera
a quibus inliciebalur (iiiiientis evi terroribns a
tergat : qui beatissime Agathe pro suo nomine absci-,
Clirislicola.ruin submoveri. Ilanc ergo glo-
sam non deslilit a curare mamillam. i<).Amen. Al- B riosam unici proposito fllii Dei sponsam : que et fidein
qne cujus merilis ex ejus finibus removit: ac rc-
verbo : et virginitaiein consecravit ex merito :
Sirinxil incendia : ejiis iiunc opilnlatione flammas a acclives
vobis male cnpidiiatis retorqueat. r}. Amen. Ui que precibus iinpetremus. Ut veiierabilem pas-
sionis sue diem suscipienlibus occurrat : preslatura
celesti itiscriptione liberatio annmaia csl pairie :
omnibus quc rogaiur : abdila vulneriim ctuans :
omnes in communc pairocinio indefesso conservet.
prece supplicantes juslificms : ac vota nostr.i Jesu
$. Amen. Per misericordiam ipsius Dci noslri elc. Salvalori nostro commendans. Quo per eam nobis
Dominus sit semper vobiscum. i.. Et cum.
et pleniludinis fructus : et votorum concedatur
Dicat Chorut. Gustate. effectus. ii). Chorus. Amen.
Com. Refecti Cbrisli corpore. 307 A'«ooralio. Deus d dcsperantium salus: err.in-
Oratio. Domine Deus qui es vita et salus. Quere tiiiiii via : et peccaniiiim medicina. Qui beatissimas
in Sanctorum Juliani el Batilitte. fo. 288. Et ubi Virgines ttias Christelem et Callislem : quas virus
diclione cpclesliet gralia repleamur ; eodemque sensu phili, Dorothem, Theofoli. Eadem verbatim in Cor-
Grseci in Lilorgia 'sancti Chrysostonii. Diacnnus : beiensi Dacherii leituntur, nisi quod, pro Tlieopholo,
Pro oblatit et sanctificatis pretiosis donis Dominumf, Corbeiense Theophitumexltibel; aliquibus hinc nata
precemur. Cliorus : Domine, miterere. Diaconus : Ul ** est suspicio Dorolbeam Cappudocem per errorem
clement Deus nosler, iis, in tanctum, et tuper cmleste, martyribos Alexanilrinis perniislain esse, ctim non
intelleclitate altare suum in odorem suavitatit susce- raro siniiles errores a Martyriologiogiapliisadiiiiilan-
plis, nobit divinam graliam, ete, et sanclissimi Spiri- tur, alii niliil erroris hic agnoscunt, sed aliani esse
tus donum rependal, Dominum precemur. Chorus : Diirotheara quie Ca.sare_e in Cappadocia passa est,
Domine, miserere. aliam Alexandriue,dislinctos quoque esse Tbeo-
a Curare mamillam. Sanctara Agatbam in carcere pliilos.quie Vide FiGreitliiium, in notis ad diein 12 Fe-
Dominus pcr apostolum suum Petrura visitavit, ei- bruarii. Erat satte celeberrima virgo Alexaudrina
que mainillam abscissam et corpus piasiis laceratum qiiKiuEusebius (Lib. vm, cap. M) pluribus laudal
saniiin resliluit, ut Acta ejus, sniictus Metltodius, iniioiiiiiialain, Ruffinus (Hisl. Eccl. lib. vm, c. 17)
Beda in Martyrologio, et prsefatiomissreejus Ambro- Doroiheam appellat; qu_e ciim essei familia nobili
siana leslantur. (ab -Eusebiodicitur claristhnu, lijivpo-zcnri)orta, in-
b Dorothea. Sancta Dorolhea, virgo Deo sacra et gentibusquedivitiis el propinquit nobtiibut polleret,
marlyr, sub Diocletiano, C_esarea:, in Cappadocia, lorm* decore el pulcliriiiidine planc singulari, inge-
passa, a Latinis plerumquediesexta Februarii coliinr. nio et doctrina muiiiplici ornala foret, nec aliter
MarlyrologiumHieronymianum, Lucense : Vlll Id. roanus se Maximini evasuram speiaiet, nociu cum
Febr., in Cmsarea,Cappadocim,passio tanctm D,<ro- paucis lidissimisservis fugiens, tyranuum elusit, in-
them.Corbeiense Dacherii, vu Idus Febr. : In Coeta- qtiit liulliniis; Eusebius vero, bouis spoliatam in
rea, Cappadocim,patsio tanctorum Dorolheme/ Theo- exsilium pulsam scribit. Hanc ipsi -simam ceteberri-
phiti. Homanum Parvum , vm Jdus Febr. : Apud D maro virginem Calherinani, seu lliecatlieriiiaiii, pu-
Cmtaream, Cappadocim,tanctm Dorothem virginit, et lavit em. liaronins, ad an. 307, quam opinionem nec
Theophiitscholaslici. Ado eam prolixo elogio in Mar- Bollando nec Pagio per<-u:<dere potuit, etsi, qtiasde
lyrologio prosecutus est; in quibusdatn Martyrolo«iis hac Dorolliea tradidit Rulfinus, divili_e, nobilitas,
Dorotliea etTbeopliilus sine loco passionis couune- doctrina, pietas et pultbrilo<lo,simiHiiiiasint iis quae
morantuf. Gotlio-llispani, apud quos missa etofficio desancta Calbarina vulgo produiuur; sed huec, sive
proprio sancta Dorothea colitur, cam die septima Calhariua, sive Dorotbea Alexandriua, in aliis cum
Februarii celebrani. Fragnieiiiiim Kalendarii Golho- Dorothea C.ippadoce miniiiie coiivenit, el praecipue
Hispani : VII Id. Febr., Dorolhem,velcomilumtitar- in eo qiMd virgo Alexandiitia, pro fide et castilate
tyrum, Cappadocia. Groeci, quod miraudiiiii, de ce- tuenda, exsilitini, Cjesarieusis vero post loiraenta,
lebribac virgine et martyre silent. Ejus Acla exstant etiiin nioilem passa est.
apnd Bollandum, tom. 1 Februarii, ad dieni sextuin c Dncipulis. Lege decipulit, id est, taquei dece-
{Pag. 773). De eadem Baronius, in notis ad Marty- plionibus.
rologium, sanctus Adelmus ( De laud. virgin., cap. d Detperaniium salut. Sancta Dorotltea poslcon-
_5). Est et alia Doroibea Alexumlriiia, de qua, in fessioneni li.lei, jiibente pr.eside, ad Callisiam et
quibusdani Mariyrologiis, vn hlus Februarii, in aliis, Cbnsieiem sorores, qua. a fide defeceranl, ducitur,
pridie Idus Febiuarii, ngilur. Lueense Florentinii, ut earuiii exemplo et horiaineiuis de <s prolaiios co-
n Id Febr. : Ju Atexundr.in,'Juliani, Vicloris, Fclicu, lere discerei ; al illa duabus soroi ibus peisuasil pri-
Secundi, Severiani, Carponi, Germi, Amtiionis,Patn- uiuii) ut bene sperareut de Cbristi erga peccatores
705 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS 13. 708
liostis antiqui a proposito submoverat : Chrisli tui _h. miranda et predicanda jmlieia tua Deus : ecce su-
predicamenlissimul ac precibus famule lue Dorolbee pernus bic nuncius e celis : ulrorumque inlalurus
ad cullum Cliristiane fidei revocasti : pietas tua a commodunidesiinatur : quo tribus malis totidemque
nnbis ita peccandi casum pellat : ac percati causas rosis : et Borotbee votis expelita concederet :.et
renrovcat : ut desperationis laqueos nec incurramus Tbeofilum regno Cliristi efllceret coberedem. Per te
defiuenles per vicia : nec atlingamus oberrantes per cui merito omnes Angeli : et Archangeli non ces-
ignorantiam. Quo sicut ille posl lapsum promote sant ctamare : ita dicenles. Sanctus. Sanctus. San-
sunt ad martyrii palmam : ita nobis post crimina cius.
donetur te miserantecorona. ii\. Amen. Pott Sanctus. Vere sanctus : vere benediclus Do-
Post notnina. Oratio. Cliriste Doniine ailribulor minns noster Jesus Chrisius (ilius tuns. Qui volunla-
perennalis gra(ie et conlator. Qui Virginum luaruro tem timeiiliutn se facil: el orationes eorum exaudil.
Gbiisletis et Callisle penitentiam : pcr gloriosam fa- Quique ammirabili clememia ita se diligenlium desi-
inulam luam Dorotheamsuscipiens : eas igne exami- deriis favet : ut eorum voiis postulaia non deueget.
nando gtorificas : dum in ipsa cremalione lorrentis Etenim ingenita bonilas ejus sacralissimam Doro-
ignis : jam pene perdilas eis reslaurares coronas : iheam Virginem exaudire non destilit imprecanteiii:
siipplicum tuornm precibus benignus intendens : et " cum non soluro de proprie passionisattollitur palroa:
peiiiieniiiini intuere lamenta : et oflerenlium sancli- scd eliam : et de sororum quas Christo adquisierat
fica bolocau-ta. Qno per peuiieniiam nos libi facias tripudiatur corona. Per ipsuin Dominumac redem-
complacere : et per honestos inores tibi conjungere. ptorem eternum.
Ui per quam prediclarum Virginum tuaruro peniten- Post pridie. Oraiio. Deus elerne cui beatissima
tiam diguatus fuisti suscipeie : per eara pius conlalor : Dorothea Virgo previos conqnisilionis sue manipulos
et viveniibus et defunctis desiines eternam salvatio- desiinavit: cura Christetem elCallistem sorores ante
nein. i.. Amen. se in passione preniiserit : et sic ipsa gladio conse-
Ad pacem. Deus qui virginis tue Dorothce fidero: crata suceesserit. 308 Tu de tuis sanctis sedibus
ita exuberantis constantie dono glorificas : ut calasla benediciionem his holocauslis iropertiens : concede
imposita : et viiltu placida : el animo osienderciur supplicibus tuis : ut hec oblatio b previa sanctilica-
jocunda. Tu uobis spirilalera confer leliciam : qua tionera se sumentibus conferai. Quo exemplo Virgittis
repleli aque muuiti : et dclictnrum sordibus carea- lue : ita nostrorum actuum placilos tibi fructusatiie
mus : el pacis abundanlia te concedente locuplete- nosirum obitum pius ipse suscipias : ut nos sequen-
mur. i^. Anieii. r tes in elerna tabernacula introducas. i.. Amen.
lntatio. Dignumet ,ustum est nos tibi semper gra- Ad OrationemDominicam.
tias agere Domine saucle Pater eteine omitipotens Satia nos Deuscibo justicie : et eternitaiis amore :
Deus : per Jesum Cbristum filium tunm Doitiinum qui Tbeofilum Martyrem luum ad te converti feci-
nostrum. In quo fidens predicra virgo Dorothea leto sli : ex aspeclu delectabilis pomi. Qao sicul menti
inter penas ostendilur vtillu : el ovanli exullnt aspe- ejus in tribus malis tolidemque rosis sacramentum
clu. Ipsius ctenim gratie preventu respecta ornatur : insinuas Trinitalis : ad cnlmen eum perfecte fecisti
fide adjuvaiur: etopere consecratur in passione. Hec pertingere passionis : suppticioeum glorificansc cru-
quippe supremo iriumplialura supplicio : voli sui cis : sic nos odore charitatis tue reficiens : el actu
conipos efficitur : antequam gladio feriatur. a Nam fac tibi esse placabiles : et corpore fortiores. Ut
spoiisionis sue eomple(ura promissum : (ria cum uiraque virtute valentes post te in odorem unguen-
ro»is mala : que Theofilo e paradiso sponsi sui se loruni tuorum curramus : et paternis affeclibus im-
direeturam promiserat : subito celitus allaia sibi co- ploratura te erga nos semper placabilem semiamus :
minus inluetur : eidem cui promiserat per celcslem cum ad te proclamaverimus e lerris. Paier noster.
desiinavil aliiuinain. IIis nempe visis Doroine Theo- Dicat Presbyter. llumiiiate vos benediciioni. Domi-
filus tuus nare illa spiritali: el fidem pariler atira- n nus sit semper vobiscum. i^. Etcum.
liit : et odorem. lnnovalur subito ex ostensione Benedictio. Redemptor nosler ac Dominus : Doro-
miracnli : el continuo efficilur Marlyr predicans no- thee vos Virginis suffragio muniat : qui per eam
men Christi lui. Quod ante inrisioni deputans : exhi- ChrisleliseiCaHiste : penitudinis acceplavit lamenta.
beri sibi e paradiso mala aut rosas virginera popo- i^. Amen. Ac sicut ille post lapsum ad satutis viam
scerat : quod lamen fieri desperabat. Hec est iminu- reverse sunl: sic vos reliciis superstitionibus mutidi
latio dextere excelsi : qui et electos inler penas sequamiiii Chrislum. i, . Amen. Ut ejus sequendo
confortat: et peccatores sine mora justiftcai. 0 aro- vesiigia : exemplo Tbeofili odoris Christi repleamini
misericordia, deinde ul fidem Christi coram prasside « Crucis. Cave hinc credas sancium Tbeopliilum
proliterenlur ; quo factiim est ut ainb;e, ad ignera crucis suppliciooccubuisse; ille eniin gladio tandem,
damnntse, palmam mailyiii., quam atniserant, con- post dira torraenta, martyrium complevit; quod ati-
sequeremur. ConferAcia apud Bollandum. tein bac in oratione dicatur Deuseum suppliciocrucis
* iVatn tponsionis. Confer Acta, qutbus Missale glorificasse, alluditur ad dicluui iliud Theophili, qui,
nostrum inh_eret. Neque criticis quibusdam, nimis in equuleo suspensus : Ecce modo,inquit, factut tum
morosis, aures pracbendae,qui banc Acloruin partcm, Cltrisiianus, quia in cruce sutpemus tutn. Siquidem
de rosis et malis, fabulara sapere dicunt. equuleus lormain crucis nou raro exhibebat,
b Prmvia. Num forie Prjeriatn ?
707 MISSALE MIXTUMSEC. RECr. B. ISIDORI. — PARS II. 788
graiia. i.. Aroen. Per misericordiam ipsius Dci 110- /_.meritorum titulis pretulit : tionore etiam inlustravit
stri, etc. Domiiiussit semper vobiscmn. B). Et. sepulcri : dum quod vive vocis edificat verbo : effusi
Dicoi Cltorus. Gustale. Cerii. Refecli Clirisli cor- sangiiiiiis docet exemplo. Ilec enira ad passionem
pore. Oratio. Domine Deus pninipotens. Quere in lela prosiliens : foruin adiit inlrepida : et verbis
Sanclorum Juliani el Batilitse fo. 287. El ubi dicilur loiiaiitibiis profanuni judicem correplura : passioni
Juliani et Basilisse : dicalur Sancte Doroibee Vir- se oblulil b non quesitn. Recognoscamus ergo per
ginis. vulnera Martyrem : per obsequia civem : per pietalis
Apollonie Virginis et Martyrit. sludia genitricem. Obteulii precis intime flagiiantes :
Omnia dicanlur uniut Virginis.fo. 436. ut qui ejus fortiter = lenello vicit in corpore : victo-
Scolatlice Virginit. rem sc in nostris prebeat efficacero. Et qui illi post
Omniadicantur ul tupra. ilaniniiis contulit celuni : nobis post lapsum con-
sortium iribuat Angeloruin. i.. Amen.
Iji a ,§attcl.eMufylie
'' * Virginis el tfartyris Bttrchi-
nonerisis. Alia Oratio. Deus virtutum : corona Martyrum :
Omnia dicanlur unius Virginiset Martyris. fo. 436. conlalio graliarum. Suscipe tanlille plebis precum
Missa. Adest dijeci.issiuiifratres famosuniillud bea- obsequia : que ob honorem Virginis tue Eulalie libi
te Virgijiis Eulalie festura : quod anmiis recursibus 8 deferimus dedicanda. Tu enim eam itltra etaiem
suscipinius incolendum : in quo eadem Marlyr Dar- facis esse victricem : quam nullis precedentibus rne-
chinonensiuin civis et incula : genitale soiutn quod ritis : jam olim feceras tui noiuinis d confessorem.
« Smcte Eutajie. Binas celelirej. virgjiies et.jpar- Beda, si modo ipse sit, Eulalia)Barcinonensidiem na-
tyresEuialias Ilispaiiia colit, .leiVera'fctatesiib Dio- talem iribtiit Eulaiia; Emeritensis, et genus mortis Eu-
"Clelianbei' Maximiano passas : Emerneiisem aliam, de Iali_eRoroaaj», de qua p. 36, in notis pauca adjeci.
qua snpra (Pag. ,29), aJjteramiilarciiiooens.e.uj,,t|e .1,0 ^lanyrijlogio BedL«,.quqd ex- Cqdice inonasterii
.^aru.nj virgi- sancli Maxinii Trevireiisis
_qn,a.^i,()dp.4?,p(Juin.MagiiapJaue ,£Stcoriaitionis ediderunt Martenlus et
niitri ad iriviceni siiiiuiJMqpa_laiis, et Durandus (Tom. Col. veter. scripl. col. 657) de Eu-
niafiyrit, iii lioiidelueiini vjr-ierudili qiiidubiiarent lalife Barcinoneiijilegitui-, ii lil. Febr.: Passio tanctm
an binre fueriiii, et notinulli qui asscruerinl jiuam Eiilqlim ,virg,nis; ,ei ,de ,Etiierit<5nsiEu(al,a, iv Idus
..lantuui.raodo^exsiitis^eEuhii^ni, qujjius ^ccasjo.ijera Dec. : Nataie sancti Melchiudispapm ei Eululim virgi-
priB^tiitPriidentiiis, qui (aym. 3, ., cui de ebron.Juiii- nis. Acia sanctie Kulali-.eBarcinonerisis edidil Bol-
cain iaudai EulaltaiiTFmefiieiisejn, eliam' qu_e- landus (Tom. 11 Febr., pag. 517), et Tamaius de
dam, qiiae <Baicinoiiejisisnnt propria, attribnjsse -.Salazar (Martyiql. Jlisp. lom. ll.pag. jOo.^ex ms.
haud jniiuejriio jri.si!iin,lij,iur.^Ptiajs.Xiyiienjji Htisparija, _Codice .Toleiajio, apud quein citatos inyenies scri-
saivjeqie inunapi Piocletiani persecutioiie,' Euhilias ptores llispanos qui de ea ineiiiioitem fac utii. Passa
niaflylio c"oroiiatas'fuisse,':auc'lofiia'sminiiiie dubia |Q est sancta Kulalia Uaii inoiieosis prid. Idus Februarii,
Ecclesiu*Gotho-Hispanie persuadet, cuiri iii Missalf ,ajino 3Q4, ,Br{es.tde jpaqian"- <Detraiis.latione leli-
et<Bj-ev.ia.rJoj3.u.o,tlisiiueAi.s^teb.ijs, sijigiiUs jliarum fluiaru^iieius cjrca anuuni 878, ex ecclesia suncta)
nsissaiii_eil<olficiumproprium .aUribuerii, et.Eiiieri- Mariieexiiaiirbeiii siia, iri ecclesiaininelropolilanatti
"iensein"iv ldiis"' Deceihbfis,"' B'afeinoiienseiri pfid. Barcinonenserii,el de alia ejusdem reliquiarum traris-
laiis Pebfiiariicelebfet. Qitibus accedil fragineniura Jatiojie ,aniia3it,facia, .cunsuleJloilanduui (I.om. 111
i__^lendadijG()_lio-lli_paiii:Jii,quo ilegitijr, uld.iFehr.: Jtetir., p. 576 se.q.).
h Non qumsitd.Hancesse propriam laudem Eulaliaj
gattcye ;Eylati(Bj>(ig. marl., .Barcinpjia. .fciamdem '
Eulaiiani Biiiciiionensem noiiiinaliiii eoriiiiieniorant Barciiiorieiisis lesialur saiicius Eulogius (Mem.
!sirri"cfurEuTbg'iiis:(jLi6'.i Merii.tdrici.) ei Mariyrologia tancl.I. i) : Sic Jutlut el Pastqr, sic Eulalia virgo
Latina. .Komaiiuui<Pawum: .11 ld. Febr., Barcinojie, Marcinonensit, sicBabilat pontiffix, mullique ahi te
Eutqlice virgiim ,«( piaityris, ,eQjie,!pq.ue.()ie Adqijjs, tponle qbtulerunt, et coronali sunt. Hisioria SKiicia.
jj.(i.£|rdi, .^pikeri,
" *' ' RaiJaiii
'*r "" ' el Wandelbefii
"Matifi, -.-<-•- Lulaliie Knieritensis procul dubio saticto Rulogio
' nota erat, quuecerte, si se sponie passioni obtulisset,
metfictim :
eain qtioque in exeniplura adduxjsset. ln Missali
,Eg]Ul__B,
f<?s).up.pr^fe ^Gallo-Gptiiico exstat M.issain rtalale sancim Ettlalim
UrbsBafc.ri-ii exluiia qua Martiregaudeit; virginii, quaeaii ad'Kiiierftensehi'potiusspectei qtiatn
ad' Barcinoiienseni aiiibiguuin est. Tairien ad Barci-
et, sine expresso u»bis<lsarcmonensis.nomiiie,<,'Crevi-norieiiseiiilEulaliam speciasse suspicor : natti, cura
rense, apud Marlejijiim et jt),u,rii.ttdpro (S,c'JPh VMer-" Jvu.lalia|Barciii.oi.ieiisis pnssa sit iti piovincia Gallise
Lol. niax.yCol.-57), Atigustaimin et Lalibeanum Sol- proxima, cfediljiie est, eam apud Gallos celebriorera
ferii (Apti- 'Botiarid/f^parV.iijiom. VI juriti), pr. exstiiisse qiiain alia Eulalia, quae Augusiu:Emeril;E,
Jdus Febr. Eulaliam laudant. ilis adtle Stabtileiise, in Provincia, procul a Gallia reinoia, passa est. Prae-
apnd Marteniuni ,et Diiiauduii) r(Cof. .»ia;r. sciipt. (erea iu jtminolql\o,ije ntissmJegjtpr : Vqdit.adiribuiial
,veler.,col. f67_>),in .quq, ,iv id. Dece.mJiiis: In Bar- cruentiprmiidis nec guwsita, qiiod Eulaliatn Barcino-
ciiondcivilaie, in'Spqtiia, Sarictm'Eulalim vifginis el nerisein fecisseActa ejus tesiaiitur; al Eulalia Enie-
riiariyrit;ei Kaieridarium Corbeiense, apud eosdem rilensis, a conquisitoribus capla, et publico vebiculo
(Toi» III. Zhesaur, anecdat., col. 1593) iempor.eRa- imposita, sistiiur iribunaii jtulicis. Prudentius qui-
toldi ubbafis, qui anjio .98.1 obiit, exaralum, iv Id. dein, qui pro duabus unani descrjpsit Eulaliam, lianc
Decemb. : Barcinonii, patsio VanctmEulalim virginis. parteui liistoriai ex Aclis Euialiae Barcinonensis de-
ldettt, in Ottobianoet Vaticano ah illustrissimo Geor- sumpsit. Vide notam pag. &9.
gio acl caleeni Adonis edilis, ct in aliis, legitur, qui- P Tenttlo. Acia testanlur, Eulaliain Barcinonenseni
bus, per errorem, Eulalia Barcinojiensis iv Id. Dt.- passam esse cum ad annos pubescentcs perve-
ceinbrts' colilur, inter qu_e 'Becla! genuinum,( Apud nisset.
Boitaiid., tqm.il Martii prmmitsum), iv Id. D.ecera- d Confestorem. Eortasse alludit ad fidei .confessio-
bns : Nalale sanctm Eulalim virginis in Barcelona ci- nem qua. in baplismate fit. Cerie Acla ejus sib i_l
vilate Ilispanim, qum, cum essel liedecim annorutn, de priori ulla lidei conlessioiie ab ea corain judice
post pUriina tormentadecollaia est, et, resilienleab ea facta,
eapite, columbade corpore ejut exire vita est. Quibus
709 MISS41.E MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS U. }W
Sit ergo Domine eadem Virgo sanctissima anle con-. A bealc Virginis corpus c niveo candore yestisli : di-
speciuui glorie _lue : iioslrorum crimiiium et inter- gnare nos vestire jusiicie stolis : et operibus sancli
cessor : pariier eta.serlrix. Uleldilueiida propouai: tatis. Ut per hec que iibi offerimusmunera : sicniveo
et propesila preqibus dil.ual. Qu.aliler t|c confessio- allerne dilectiuiis vestiamur amictu : ut eterne pacis
nem deliclQitun accipjens ante pujpiji, jsingulorum : luniine cum ea que professa esl poiiamur. ii). Ainen.
ad eiriolunientuipvenie assera.t : et intercessoreni se Inlalio. Digntim et jiisttim est: nos libi seinper
pr,o Jtiisque asseruerit iiiterponat. Sit ,in salyatipuem gralias agere omnipqtens Deus : per Jesuni Cbrislum
terre : Sit jji dejensiQnein patrie. Gubernet civ,,ero: Doiiiininniiosiriiin. Qui discrelis Jlammis Martyrem
eliuiinet ,bo-tein. Subruat pestem : arceat lainem : _E,ulajiam probat : dum clemeiiler eam Danimariiin
uioibos dissipel: adversum omne repeliat : oplata diyersitate glorifieai. Eratque in pectus Virginis
queque perficiat. Sicque per eam * factor.emte sera- fl.iuima : sed flammis quoque urebantur et latera.
per riosiris precibus prebe : ut et hic intercessione Seil louge aliter flamroa illa erat : que flammis bis
ejns pectora nostra babeant finem : et in futurosuis temporalibus cedere iiesciebat. Illa eiiiro relfige-
nieriiis roereamini invenire quietem. rando fervescit : boc cruciando plus rieficit. llia in
j_j. Amen. corpore vigore sempilenia perdural : bec corporea
Pott nomina. Oralio. Et (e aUissime redemptor iP accensione occasuni suuin frequenler psteniat. Illa
noster ei Dnminein luis operibus conlaudamus. Qui eternitalem parat in meiile : hec plerumi|tte defeclus
duin Virginem Eulaliam ad 309 noroinis tui dile- sui seniit in corpore. Illa semel concessa nescit fri-
ctioiieni accendis : b prodilorem eara sui iiominis gescere : hec elsi siudiosius accendaiur : aduslionis
facis. Ut et robustior ad passionem consurgeret : jsue aliquando maleria carel. llia cal.orissui terminum
qtto noinen suiiin furenli judici non taceret. Quesu- nescit : bec semper vigoris proprii slatum ainittit.
mus proinde : ut que nominis sui facta est prodilrix : Illa quosquos incendit : petire 11911 sinit : ista vel se
in prolatioiie nosirorum noininum ante (e : uon effi- ipsam curo nocentibus periroit: vel uiiioceiitibus sese
ciatur elinguis. tlt que vocabulum snuni npu tacuit submittit. Illa semper pollicetur sine tempore refri-
jttdici : vQcabuiafideliuui renotandaj_,tei:neirnprimat gerii gloriam : Jiec aliquaiido in (empore supplicii
mansioni. Ul quotquol in illum credimus : quem ipsa inrogai penam. Jlla istain seraper superat et extin-
veraci corde professa est: ei preseulis viie tutelam : guit : ista illi sepe faniulatum sui subjecit ac dese-
et in futuro cuni defuoctis fidelibus mereamur Jbeato,- rujt..l.nd.e est ergo : quqd celeslis flamina temporali-
lum ouinium promereri consnriia. ij. Aiueii. JJUSflammis victa jion deficit: ,et ,vic(rix ppdus po-
Ad pacem. Oraiio. Christe Dei Filius : qui exaniroe tesiatem hujus materialis ignis sibiuiet subjicit : ac
,aFaclbrem. Forte, facilem, aul faciliorem. tius 3 de coron.), igne, Iampailarum et flamma
b Pjrpditofem.Niiuirum a jmlioe inlerrogata, uo- (C quam(Hym. coriceperaiit coirise. At Eulalia. Barcinonensis
:
jjien' siiiim jpfodidjt Egp surn Eulal{g, etc, ut jn jiriors aliter contigit; illa ehim, ut in ejus Actis legi-
Actjs Jegjtu.r. tur, ciim adraota3fuissent lanipades, Dominumver-
c Njveo cajj(/ore..Daciaous ceruens Eulaljam ex- bis Psaimistie rogavit: Ecce Deus adjuva rite, eic,
ls(incjiani,e.^se,jossil ut cprpii.seju.spendens in cruce, et cmpil flumma in minislroi converti; quod vident
jd eit jti eqijuleo, felinqiieretur, donec ab avibus Eulatia, et vicem ..orum dolens, clariore voce oravit:
.deyoraretur; e( eccesubitonix de cmlo descendens,el Domine Jesu Chrisle, exaudi deprecalioneni meam,
.cooper,uiieam, et post diem teruum clanisublatum jube me tuscipi inter eleciostuot, facient mecum ii-
.sepu]iura_ traditum fiiit. D.e nive idem in EiiJalia gnum in bqno' ut credenlesinie ,videant, et collaudent
.p.iiierjiehsi scriljit Pfudentius, et niiiit obsiat qub- jpoicntiain luam; quiiius diclis, extitnctm tunt faculm
raiiyis id\aiiibabus coiiiigefit; Dei eniiii providenlia ardenlet, guqe, infutp oleo, nimis glomerabant flarn-
cifca jjtijriyres, maxime .virgines, pls.ne mirabilis mas iri miriistrot, gui tremefacti ceciderunt in faciet
.easutiC.iiisi forle rr.udeniius, qiiod sii-picari licei, juqt, et tancta Eulaliaeniisit spiriium; columbaex ore
.eiiam .baijcp^rteni bistoiia. ex.Jvclis Eulalias Barel- ejus exieiit volavit ih cqelum,quqd videntes populi
jioneniis, ad suam Eula.inm oriiandam, in liyiiiiium fnirati tulii. Est et aliud J1011pfa-iereunduiri discri-
.irajjstuierit. .Sutil tamen alia quibus iiie \irgines ab inen. Eulalia Barcinonensis nihil conlra iiriperalores
invicgm discriiifiiiautur; najti pr.cter palriam et _ela- bfptulis'se legltur"; n'on afas", noh deos su.bveiiii, in
teiu,".JtpisiJ»aj,Pr videtur ftiisse Etilaliae.Barciiionen- facieni 'baciaiii miii expuit; afEitlaiiai' Emerilensis
,sis, i.i) moiiis ige,i)eretipn coiivenjuni,' neqtie in ju- .'r.iridledkfibaiCmtari etdiissuis,ei fufsuin VC«san'_"M_i
jijc.e|.ub (itjo p.assjesupi. .Dacjaiiiiin eniin cqgnorai- ,'ei 0s eorujjrimaUdicb. Jta Acta'j.jus%et irih_eren'.
.jiatuyi fui.ise. qui.,e_sireiiiTs* principaius Piocletiani Prudentib, aiebat":
aj..iii,S proyincia. .Tarracqnensi'.pr_efuit,',ex Aclis .Maxinjjanusfctipse niliilest.
.saucii Vinceniii et aticforilate sancti Aogustini con-
jstal, et.S.ubDaciajio passaiit ess_ Eulaliani Barcino- :Et:
•nensemtesiantui1Acta ejus; at in ajieiiaprovincia, MaximianusopumDominus
qualis erat Lusitania, Daciano jus dlcere fas non Prostiluat, voveatquesuis
Nuiiiinibuscapulijise suum.
erai, alque adeo Eulalia Eraeritensis ab aliquo alio
morii addicta est, quejjri Acta ejus Calpuriiia.nutn Et infra :
appel.lsint. ExstUisse au($m hbc lempqre Dacianiim .Martyrad ista nibil; sed enim
quemdam, omnitiinilispaiiiiEprqviiiciaruiiiprsesideiji, Tnfrfemit,inque tyraiiniociitbs
merum tomiiienmjii es./Cjrca niortis geuus apud Spulajacit, siiniilacradebinc
oniiies co.iiiiiat,Eulaliain .Euieriteiisem flamma et Dissipat,iinposilailiqueuiolam
Tliunbulispede.prosubegit;
jgni jtiiirteni ,obii-te, yel, acceuso cirta crucein,
sive.equuleuiii in qu:ip,eiid.ebai,.roi.i',ut babeni Acta, . Atque hac foriasse de causa sancla Eulalia Emeri-
quib.uscuinconyeiiiutitoraiiqnes quas Gplhd-ltispani lejisis, iapi|tiarii sacrilega, vivicoitiburio addicia est,
die,iiaiajis .ejus reciiabani; yel, ut scrilJil fruden-. .nbn ii.eni JJarcinpnensis.
-H MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISJDORl. — PARS II. 712
submitlil. Cum enim in Virgiuis pectnre divinum /A ad celum. Qualiier el Kic ei in eternum cum onini
vicit incendium : apposile forinsecus flammarumfa- niililia Angelorumdevotis nientibus concinainus pro-
cule " d, fe<emnt. Quia igilnr tu Deus nosier ignis claroaittes : aique dicenles. Sanctus.
consumens es : qni nisi in corde ejus flanimigera Potl Sanctut. Vere sanctus : vere benedicius Do-
combustione arderes : vicloretn ie iii ejus passioni- riiis nosler Jesus CliristusFilius tuus. Cujus doni est;
bus nullo roodo demonsirares. Te qnesutnus : te ro- quod Eulalia virgo cesa non irepidal: cujus gratie :
gamus : ut facias nos simili accensione amoris lui quod inter h flammas non estuat : cujus miineris :
serenos * el sanctitaiis perfectione idoneos. Ut qui quod post obitum sic exultat. Cum eternam vuliu
in lioc die tante Martyris : et passioneroveneramur jam quodammodo leniciam preferentes : in hac ad-
pariter : et sepulcrum : a passionibus nosiris : vel liuc subsianlia carnali ostenderet: quanta illic animi
sepulcris noslrorum criminum liberali perducamur pace gauderet : cum c beato Confessori Felici : sic
a Defecerunt.Quod Eulalise Emeritensi conligisse 26) recensent episcopos,presbyier.is, diaconos, con-
Prudeniius non (-ommeitiorai; videtur tanien ad hoc fessores, et stanles laicos. Et in Sacramentariis
iiiiracii'linn alludere, ciiin de ictale sanctse Eulaliae Gelasiano et Gregorianis : Oremui, et pro omnibut
agens (Hym. 3 de coron.) scribit; epifopit, preibyteris, diaconibut, tubdiaconibut. aco-
Curriculisiribus atque uovem ]n lylhit, exorcisiis,etlectoribus, osliariis, confestoribus,
Treis bietnesqualer atligerat, virginibus,viduis, pro omni poputo sancto Dei, ubi
Cuni,crepitanle pira, trepidos confessores virginibus etiam priiponiiiitur. Coetus
Terrtiil aspera carniiices, hic confessoriiiii apud sancliiin Cyprianuin (Epist. 6,
Suppliciumsibidulce rata. 7, H, lib. de Lapi., elc.) diciiur chorut; tocielat, et
Atque tijoc conjicere licel Prudentium vidisse Acta numerut cunfettorum. Confessores unius Ecclesiae
Eulali:e Barcinoiiensis, in quibus legitur et ipsam ad cotlegusin confestione aflerius Ecclesia. lanq.nani
lietaiam essequando audivit Dacianumjubeniein ut ad cceium particularein scribebant (5. Cypr., epist.
aiilenles faculaeadmoverentur, et caruilices lerrilos 23), et ipsi confessores coiiununiier ad episcopos
in ficies suas coociilisse. scribebanl, et abiltis episiolas accip.ebant (S.Cypr.,
b Flammas. Lampadaruin, scilicet, qnas ejiistola epitt.T, l\,et epm.26, tttf.r. episl.S. Cypr.).Confes-
Ecclesia. Smyi nensis, de roartyrio sancii Polycarpi, Sorutn qiiidem longe niajor pars sui numiuis digni-
eqttulei flammas el crepittinlia tormenta ftammarum taiem piis ac castis moribus ornabant: eratti lamen
appellat. De bis in Aclis roarlyrnin frcquenler re- intereos iionnulli, qui post fidei conlessionein, iroo
currii menlio. post lorroeiiia Cliri li causa perpessa, in capilalia
• Beato confessori Felict. Coufer Acta, in quibus crimina, in fraudes, in stupra, in adulteria labeban-
Dacianus legitur prnhibuisse ne corpns exanimntum lur, ei alii qui ari sctiismaticosel hareticos abibant
saiiciie Eululi_edepnnerelur de ei|tiiiteo. Post diem (S. Cypr., epitt. 7, lib. de unit. Ecci, etc.); atque
verolenium viri religiosi ubslulerunl corpus ejus, non huc spectai singularis praifatioqu_ein sacramentario
tenti.niibus custodibut. Sanctut vero Felix, qui in con- sancii Leonis (Pag. 14) legitur : Vere dignum
(etsioneunanimisejits fuerat, cum magna exsuliationeC ' ctijus Ecclesia sic veris confettoribus falsitque per-
dixit: Domine, (u prior palmam meruisli, ctti Eulalia misla nunc agitur, ut lamen [rugilitalii Itamanm
tubrisit. An bealus ille Ft-1'.vconfessor ilie fuerit qui sempercavendamutatio, el nulliut tit detperandacon-
Geruod iin nobili martyrio decoravil (Prud. Ilymn. i vertio; quo magistupplicet te rogamut ut quia tine te
de coron.) mibi incerliim est; id untim constai, eiim non potetl tolide contitlere devotio, el firmit perteve-
confessorem luisse; confessores autem generatim reniiam et re>,ipiscentiamlarginris infirmit, per, etc.
dciioiiiiiiabaiilurtani ii qui ob Cbrisli lidein caiceres, lliec, qua: sub inilium schisiiialis Novalianouim
viiicnla ei gravia loriiienla, cilra liiorlem, passi funasse scripta fuertini, ostendunt in Ecclesi- Ito-
erani, quaiii ii qui pro Cbrisiiaiincalholica religione, inaiia baud e\iguuin exstilisse conressuruui nume-
aul re ecclesiastica, iribulationes passi fueranl, atit ruin, eorumqne pluies a sanclilale su_e eoiifessionis
patiebantur (Conc Carth. iv, can. 43). Magnosolira defecisse. Saue episcopi Hispani et Gaili in couciliis
erat conlessoruin nuraerus, praecipue in majoribns llliberilano, Arelatensi i et Toleiano i, canones quos-
Ecclesis, ob assidnas paganuruin, Jtidicoiiini et daitt sanciverunt ad abusus quosdani prsecavendos
lnerelii oriim persecmioiies, quoriim haud pauci, lollendosqoea falsis istisconfossoribus inductos. l're-
aui privaliiti a (idelibus, aut publice ab Ecclesiis qucnter acciilebatut confessores solutti vertere exsiiii
alebautur (S. Cypr., epist. (j, Ed.Pam., concil. causa cogereulur. De sexaginla quinque confessorR<us
Carth. iv, can. 43). Conlessoruinnuinerus, qno ma- qui ex Afiica ad portum Koiiianumappulerant (quos
jor eral, en majori ornaiuenlo erat Ecclesiis, nam oinnes Nnineria elCandida Mairona.susceperuut.alue-
populus fidelis ab initio assuevcral Chiisti confesso- runiqiib), lil mentio iuIsliusmodi
epi.-lolaCeleriui ad Lucianuiit
res pecnliari observanlia, el veneraiione quadam D (Epitt. S. Cypr. 21). igitur confessoiibus,
prosei|ui. Mayno honore dignus esl qui confessut eit petegre profecturis, scihcet dabaiuin littermconfettorue, sive
nomen Dei, et Chritii ejut, in contpectu gentium et confestionit,quibus fidera facieb.it episcopus,
regum, aiebat snnetus Jacobus Alpliei apud scripto- latorein earum liiieraiura (cujus et uomen inscnbe-
rem Consliiutioniim apostolicarum (lib. vu, cap. 25, bai) Clirisli confessoreroesse, el Ecclesia. catholica.
Ed.Cotel.); et conciliumiv Caribaginense anno 394, cimimunioiie frui; lormenia etiaro, si qum passus
can. 45, decrevit : Calholicum Chrittianutn, qui pro liiet'iii,describebat; bis inumtus lilteris, confessnr ab
calhoitca fide, et Chriiliana religione, et re eccletia- Ecclesiiset (idelibuscum houoreubiquesuscipiebatur,
ttica, liibultilionespatilur, honore omni a sacerdoli- eiijue i|uibuscunqueindigebal rebtis subtnimslraban-
bus honorandum, etiam per diaconumei viclum ad- tur. Coust. Apost. (L. 8, cap. 43, Ed. Col.): Eot qni
ministrandum. Confessores non raro ad gradus ec- perteculionempaliunlur fideicauta el de civitatein ci-
ciesiasticos proraovebantur. Tilulus confessoris ab vitatem fugiunt.... tutcipite.... tuppcditale illis quas
episcopis qui confessores fuerant, honoris causa, tunl necestaria.Non deerant tamen qui insolenter se
usurpahatur (Synod. Carih. de Bapt. Iimr., inier Op. gererent et praeclaroconfessionis noroine ad quae-
S. Cypr., Ed. Pam., pag. 599), et confessores meri siuin abuterentur; quare Patres Uliberitani (Can-23)
laici ccetum peculiarero et honoris gradura post cle- statuerunt ut si quis peregrinus lilleras confesioriai
rum consttluebant; hinc clerus Romauus (In epitt. attulerat, Episcopus hasce liilerss ab co auferat, eo
S. Cypr., inter epist. S. Cypr. 31, Ed. Pam.) et quodtubhacnominitgloria patsimconcuiiantsimplicet,
confessores Romani eidem scriben(es (Ibid., epitt. eique litleras commuuicaloriastradat, quales scilicet
713 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II 714
de eterna per corpus felicitate subrideret. Per Chri- AA ubi dicitur Juliani et Basilissedicatur Sancte Euialie
sttim Dominumac redemptorem eternum, Virginis et Marlyris lue.
Potl pridie. Oratio. Omnipolens Deus : qui inliba- In festo Sanctorttm» Fructuosi: Agurii : et Eulogii
tum Virginis corpus inlactum servas a flammis: Marttjrumet ejus comitum:
emitCe in liis bosliis spiritum sanctitalis. Qui et rum. Omniadicanlur ul in communiplurimorumMarty-
fol. 430. Excepta Missa subsequente.
nblaia sanctificel: et oblatores propiciabili respeclu
Missa. Omnipoientis Bei ineflabilem majestalem
perlustrcl. i^. Amfen. mente devota : exultatione religiosa : fide integra :
Ad OrationcmDominicam. spe pura fraires charissimi laudaudo rogemus : ro-
Deus qui beatissimam Eulaliam antequampassio- gando laudemus : qui nobis Sanclorum Tarraconen-
nis.graduroscauderet: quid oraret misericorditerdo- sitim Fructuosi : Agurii: el Eulogii per beatissimam
cuisti Dum in ea non facis perire : quidquid a te passionem: magna Ecclesie presidiadonavilel patrie:
edocla fortiler credidisset: da nobis : utquod de te Qtiorum in amore Dei consorsariimus : divisa vite
scimus et credimus : ad eternam profecisse nobis le- hujus officiain unius glorie soeietalecotlegii. Duro iu
liciani.graiulemur. Ul qiiod310'"a'n effusionepro- ipso Sacerdoiii capite cdhereiitia Levilarum lalera :
nieruifsanguinis: nos iu liisliliittii Domininostri me- _TJvictimam Christo sanctificati in se corpori exliibe-
reamur adipisci verbis. Pater noster qui es in celis. rent: et ad deslruendum demonum cultum : veram
Dicat Pretb. Humiliaie vos benedictioni. Dominus omnipotentis Dei confessionemcaruis sue suppliciis
sit semper vobiscum. iij. Etcum. alligantes : sanguine suo scriberent : quod docercut.
Benedictio.Christus Dominus qui Eulaliam Virgi- Alque inter edaces carceiis ligaturas : religionis
nem inier flammas fecit esse victricem : faciat vos inexpugnabili disciplina : quod innovandam credea
servarent esuriem vet
ejus precibus : et iocentiva carnis vesire deviucere : rent spem.: eorum explendam
et perfectam devicio mundo victoriain in celestibus potandi oblalione relicta : qui Cbristi calicem bibe-
non siiireiit. Quibus ita nos
reportare. $. Amen. Et qui insepultum Virginis rent : refeclioueinseculi
rcctissime supplicemus: ul eorum valida ac preciosa
corpus nivalibus pruinis vestivit ad gloriam :. ipse
corda vestra el corpora ad perfectionem sanctitatis suflfagia : fidemin conversatione prot/cbant: Ecele-
Insiituant Sacer-
accingat. iij. Aroen. Ut cum illa per confessionem siam ab impugnatione defendant.
mereamiiii palinam : cujus nunc obsequentes cele- dotes ad laudem : Levitasad officium: Regesad pie-
braiis solennilalem. i.. Amen. Per misericordiam tatem : populos ad quietem. Et cum illa eis in de-
ipsius Dei nostri etc. Dominussit semper vobiscum. lectalione sit regio : que suscepit: ita non sit in obli-
i^. E( cum. ( vione que genuit. Habeatilla iu collegioquos corona-
(_,
vit: babeat ista in patrocinio quos transmisil.
DicatChorut. Gusiate.
u). Araen.
Com.RcfectiCbristi corpore. Alia Oralio. Magna nobis hodie Domine succurril
Oratio. Domine Deus omnipotens qui es vita. (e auclore immolandifiducia. Quia adesl Cliristi lui
Qw.ri!in SanciorumJuliani et Batilitte. fol. 287. Ef'' coheres examinatus igne sacerdos: cujus sacrilicium
cuilibet fideli laico peregrinanti dari solebant. His aliqui qui catholica. (idei, et ver.ie pietatis causa, a
ferme sirailia conciliumi Arelatense decrevit. Ad paganis, ab haereticis,a schismaticis, ab impiis, aut
confessoresvero quos fideles itt agris ant domi sua. aperla vi, aut subdola fraude, persecutionem et tri-
aleliant, perlinentconcilii Toletani ican.6, quo pro- bulaiiones patiunlur, alque adeo iiuuquam deerit
hibelur ne puellaDei, sivesacra virgo, familiarilatem causa orandi pro confessoribus.
tlabealcum confeaore, aul cum laico sanguinisalieni, a Fructuoti. Suni hi celeberrimi marlyres Tarra-
ad periculum ei malam famam vilandam; et can. 9,' conenses, qui anno 259 persecutione Vahirianipassi
tpio prohibet ne ulta vidua, abienle episcopo aut sunt, die Veneris, xn Kalend. Februarii. Horuiu
presbytero,antiphonasdomi cum confettore,vel tervo1 Acla prcesidialiaexstant apud Bollandum(Tom. 11
ttio, faciat: nam confessoresquos domi alebant, merii Jan., pag. 340) el I). Theod. Ruinart (Act. marlyr.,
laici, noudcbebant niunera clericoruropropria usur- -. . pag. 340), quae Prudentius(//ymn. 4 de coron.) car-
pare, cujusmodierat celebralioofficiidivini; id cnimi u' mine complexusest. Martyrologiaeos commemorant
sjgnifiiai anliphonatfacere.Non ignoroviroseruditos,, die -1 Jaiiuarii: al in missa et lireviario Mozarabum
inter qnos Ilugo Menardus, in notis ad Sacramenta-• die 16 Februarii coluntur missa et officio proprio
riuin Gregorianum(Pag. 61), et Nalalis Alexander ( Vid.not. ad pag. 290), ut sancta. Agneti diem
(Srnc V)ngens de concilio prinro Toletano, opinaios> snum iniegrum servarent. Hi martyres in libris Gal-
csse coufestoremin cilaiis canonibus concilioruin, ett licanis prsclermitluntur, et eliaui in Kalendario
in oratione Ecclesue idem siguificare alque psaltem Cartbaginensi, quamvis constet ex sancto Augustino
sive clericumjuniorem ; nam, inquiunt, in Scripturis3 (S.rm. 273, lom. V oper., col. H09, Ed. Maur.)
confiterinon raro significat Dei laudescanere. Sed1 eorum festum in Africa celebratum esse; neque
hxc ratio minus firma est, nam primuin erat osten- dubito quin Galli idem celebraverinl. In quibusdam
dere confetsoremet psaltem synonyma esse, ac tumt Mariyrologiisvelusiis horurn iioraina perperam ex-
demuiu riilionem reddere cur idein significenl.Aliii arata iiiveniunlur; in KaleudarioPiniano, oscitantia
dicniil: 1iilibris Missalibusquibus eliam nunc ulilurr aroanuensis, nomen Augurii pra.terroitli.tur; idem
Ecclesia exstat oralio pro confessoribus,qui modo 9 contigil Martyrologio Gellonensi, in quo prselerea
nulli suni si ha_cvox clericoscanloresnou signilicet. locus martyi ii et tituli dignitalis (Icficiuul.In Marly-
At qui isla serio objiciunt animadvertere debebantt rologio Fuldensi Augurius p.er errorera presl^yter
libros liturgicos nomina antiqua quacdamretinere,, designatur; et apud Rabanum, roariyr Fiuctuosus
qHamvis res nominibusillis signilicata. esse dcsie- monaslicceregulajauctor perperatu dicitur.
runl. Deindeadhuc sunt, et ad finera mundi erunt,J
PATBOULXXXV. 23
•HD MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI: — PARS II. 71C
aon spernas. Adstint enim Levile sanctissinii : qui A , nis inimice flamma conflavit: et in celestibus tlie--
amicii stolis agni sanguine Iolis altare tuum circum- sauris massam ejusdem fornacis ignis condidit: qui
dare valeani: et sacris muiieribus bonorare. Quibus voravit. Libenler enim fidetiumanimafuni ardor luo
quodlibel omnium in le crcdentium gcrcndatn in- . amnre succensus : sanciificatorum corporum fcrebat
|unxcris curani : huic peculiarius loco'el populo ve- incendium : quosse utique non exinaniri: sed cl.ari-
nerabilium reliquiarum prescnlia a consecrato : et ficari posse amplius confidebat. Et cum illo acrius
assistcre el opitulare jubeas Rex summe precamur. Sancti Spirilus calore ferventes : lerrene adnstionis
Nunc tibi Frucluosus tuus in commendalione nostri materia cingerenlur:exindeflammas sibi deputaiitiii
ac lotius plebis liujus fructus suorum ingcrat merito- favillas. Sed faciebat hoc sustinendi virius: non uren-
ruiii. Nunc Agurius et Eulogius iinmaculati lui san- di defeclus. Cum infirniitaleni carnis fides cxcedcret:
guinis b ministrent pociilttm credenlibus in salutem. non vini sua nalura ignis amitterel. Imposita super
Kt lam viciricium ducum vel erudili magislerio : vel ardentem ignis struem membra tabescentia liquesce-
viriule defensi : riec preseniium pro tuo nomine pe- bant: el conlracte viscerum partes crescentibus in cu-
riariim forniidine terrejmur : nec futurorum bonorum mutis carbonibus inlierebaut. Inter ambustos torrcs
exlorres iisquequaque rcddamur. i.. Amen. mixiuscinerisangttisfumabat:sed euntesad Doraiiium
Potl nomina. Oratio. Adeslo nobis omnipotens B animo plns calebaiit. In qtiibuspro socielatecorporis
Dcus : Sanctorum luorum Fructuosi: Agurii : et Eu- poluit dolor esse qui tangeret: non poluit esse qui
logii Iriumphalem celebrantibus dieni : et leticiam yinceret. Dura illis divini adjutorii virtute pres(a(ur:
spiritalium (ribue gaudiorum : concedens eorum in- u( ejtts pene superaverint crudelitatem : cujos nou
terccssione sepullis requiem : oflerentiumque libi limuerunt passionem. Digniiiii ammodum quo He-
corporibus sospitnlem. Quorum sic ficlcs membris breis pueris Azarie et cornittbus ejus similis vox
igne decidentibus arsit : ut sentirent corruptibilis diviua signaret: qui in caroino Babylonji Regis illesi
nature defectum : et nescirenl cclestis animi mulare alque securi: novo laudes tuas carmine deca.ntaules:
proposilum. 1.. Amen. Angelico atque celesli officio clamaverunl : aique
311 Ad pacem. Oratio. Deus une et Trine : sim- dixerunt : Sancius. Sanctus. Sanctus.
plex et juste : ammirabilis et preclare : quem socie- Post Sanciiti. Vere sanctus et ammirabilis es Deus
tas illa irina et indivisa Sanctorum Frucluosi : Agu- surame : qui le in liis Iribus Sanciis : perfecla Tri»
rii: et Eulogii : sic uniia laudis voce inter flammas nilatis unilas demonstrasti. JSoncorporum visibiliuni
concelebrat : ut quamlibet exusta iguibus meuibra dissimililudine : sed uiiila meniiuro voluntale. Nou
deciderent : eorum tamen anime divino flantc Spiritu offtciorum dislaniiutn ordine : sed concertanliutn
plus calerent. Concede nobis luorum Martyrtim inter- tC milituin inseparabili cliaritate. Non etatum aher-
cessione: ul per quoiidiana temporum incrementa nantiuni temp ire : sed aiiimorum persislenliuni in-
tua in nostris cordibus dilectio coalescat : charitas discreta viriule. Condecet enim ut qui bella Doniini
ferveat : ac legis tue ineditaiio convalescat. Ut odio- preliantnr sui: secum Regis exbibeant abdiiissima
rum sopilis jurgiis : vigeal in nos flamma divina : et lucra : quia el illiccerta sperabilurex lioste vicloria:
extingiianiur ntale cupidinis nulrimenta. Qttosicut pre- ubi arrooruni victricinm signa fuerint comitata. Hi
dicli Marlyrcs injecii camino : suis te in passionibus igilur una cuin principe glorioso Levile : aniroo pa-
laudaverunt: sic nos te opitulanleex oniiiiuitibonorum terno coiisiniileseffecti sunt: coiitinuocelestis glorie
fruclu libi placere : ante uosuuni obitum merearaur. coheredes : inquibus bone voluntatis iinmutabileiii
i$. Araen. manere concordiam : furibundus carnifex cernens :
Inlalio. Dignum etjusdim esl omiiipolens Deus : nihilque posse in cis prevalere: penarum conspi-
nos libi ex toio corde gralias agere : et uniiatem ciens : mox atrocibus exurendos depulat flammis.
Triniiatis lue sub una trium Martyrum passione tau- Setl eo fit militum tuorum fides ardentior : quo fuit
dare. Quorum equalisfides : similis forlitudo : indi- ardenlior sentenlia cruentoruin. Quos tamen iia in-
screta confessio per individuas personas: graduum disrupio sibime( viitculo lua cbaritas vinxit: ut nec
individuas et penas rapuii: et eoroaas- Quos inter D.estuaulia catnini : dum traherentur procul conspecta
gentileserroresveluiquibusdam paleisquasi probatum formidarent incendia : nec tristicia saltim dum illic
aurum nonminus cbaritatis divine : quam perseculio- projicerentur conlraxerint vota. <=Quin poiius sol-
° Consecrato. H_cc ad popuium Tarracoiienseui ignem damnalos esse. Cumquemulli ex fraierna cha-
speciiinl, cum eorura martyrum rejiquia. Tanaconae rilute eis offerrent, uli ex condiii permistipoculum
se ptilla.essenl.Qua. posteain iiionasieriuriiordinissan- snmerent, Frnctuosus ait : Nondttmesl hora solvendi
ctitlenedicii in Ligui ia, imer Portum Delfini,Porio/ino, jejunii, agebatur enim Itora diei quarta, el jcjiiniuin
el Kecinani, Recco, silum, delatse sunt (Bolland. anie boram nonamnon solvebatur. Prudenlius (Hym.
iom. II Jan., pag. 539). 6 de coron.) :
b Miniitrent. Nam diaconorum erat calicem mini-
Qiiosdamde populovidetsacerdos
slrare populo. Libandhimsibi poculiiinofferentes:
« Quin potius. Referunt Acia eorum martyres, die Jejuiiainus,a<t,recuso polum,
dominico captos, xvu Kal. Februarii, stalim in KoiiduiiitionaOiemresigi.al hora.
carcerero ductos fuisse; in carcere a sancio Fruciuoso Ethinc eliain patel ijiiaro vetnsia ftierit consueltido
bapiizaiiini fuisse Rpgatiauum catecliuinennin, die in Hispaiita recepla jejunandi et stationes celebrandi
Mercnrii, quo stationem ibidem celebraverurit; die feriis 4 et ti. Cai eium polio illa medicaia dabuiur
Veneris ad tribur.al Prsesidis _£tniliani peiductos, vivicoiuburiod.itnuaiis, ut seusus sopirotitur, el ignis
coiisluuler deos proianos adorare renuentes ad tlolor uiinuerctur.
717 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 718
vende slaiionis lempus adesse ccrnenles : celestium AVre cordis quo te predicti Marlyres in medio ignis p<i-
dapitim desiderio tracti : propere perveniunt ad sue sili laudaverunt : nos quoque institutionis divi<<e
compendia morlis. Dunique mediis urerentur sacra oraculum cofflpuncii : coram te depromere nierea-
corpora flammis : a acceplabilia Deo reddunt hymnis mur: ila dicentes. Pater noster.
sonantibtts vota.b Nec dunique fuerunt ignibusdivina Dical Presb. Humiliale vos benedictioni. Dominus
sacrificia concrcmata : 312 el Jarn anime Angelo- sit semper vobiscum. i^. Et cum spiritu luo.
ruiu ovanlium gregibus cboris cortserli: perpeli con- Benediclio.Deus untis et trinus : qui se in uniiale
scendunt eibera in arce volatti. Ut apud te Deum Irium Marlyrum Frnctuosi : Agurii: et Enlogii pas-
soUereiit servatam esuriem : a quo, se fidenler spe- sione gloriosum ostendit: glorificari se in vestris
raverant refici perpetua charilate. Per Christum cprd.ibus faciat : et ad instar illorum in sue pacis
Dominuin ac Redempioren) eternum. unione connectat. j»). Amen. Quique illis gloriam
Pos( pridie. Oinnipotens Deus qui sanctis luis adauxit per passionem : lemporalium igne : calore
Fructuoso Episcopo : Agurio : et Eulogio Diachoni- Sancti Spiritus peccata vestra expurgel. i.. Amen.
nibus lanlam virtiitum gloriam tribuisti: ut sie eo- Ut in illo vestrasemper spes permaneat fixa : quo illis
rum corpora injecla camino liqtiescerent : ne anime est eterna post esuriera rcfectio altributa. i^ . Amen.
doloribus carnis perarmate Divino Spirilu cederent : 'B Per misp.ricordiam tuam Deus nosler etc. Dominus
sic exusta deciderenl .ign!bus membra : ne unquam sit semper vobiseum. i., Et cum.
silcrent preconium tiiortim verncia verba : sicque Dicat Chorut. Gustaleet videte.
Iiumanoriini corporura externiinaia species : ne la- Communio.Refecti Chrisii corporc.
inen aliquando a confessinnisfervore fiiguerit ianea Oraito. Domine Deus omnipolens. Quere in San-
fides. Tu bec oblata tibilibainina calore Sancli Spi- ctorum Juliani el Basilitte. fql. 287, et nbi dicilnr
ritus perflans : benedicenda assume : horumque Juliani et Basilisse : dicatur Sanctorum Mariynun
participaiione fac nos cbaritate fervere : deliciisque luorum Frucdiosi : Agurii : et Eulogii.
frigescere. Quo in divinoamore succensi: sit in no- Valentini Martyrit.
bis ignis : qtti exural peccaia : non qui augeat vicio- Omnia dicantur uniut Marlyris. folio 421,
rum carnalitim incentiva. i. . Amen. Juliarie Viryinis el Marlyrit.
Ad oralicnem Dominicam. Omniadicaniur unius Virginis. folio 456.
Deus eteme qui bealissimos Marlyres luos Fruciuo- Panlaleonis Marlyris et Sociorumejus.
suiti : Agurium : et Eulogium igne examinasti: eo- Omnia dicanlur plurimorum Martyrum. fol. 426.
riutique animasperuslis niembris ad eternam requiem ColumbaniAbbatis.
peniuxisli. Duni in illislribus Trinitasvera inbabitas: ' Omnia dicantur ttnius Conjessoris simplicis. fol.
quos uiiilosin passioneunilas sanctacoron.it. Respice 452.
nos de exec!so throno glorie tue : dans nostiis crimi- c IN CATHEDRASANCTI PETRI.
nibus (inein : et terre nostre finibus pacem. Ardea- Ad Missam. d Officium.
nuis spirilu : sanclilicemur cx aclu. Opcremur justi- Benedicam te dicit Domious : adscribani stiper le
ciam : teneamus castimonie disciplinam. Ut eo fervo- nomen meum iiovum : e.tnomen civitntis niagiie nove
1 Acc«p(abi7/rt.Hucreferqu_eiiiActiseontra legnn- Kal. Marlii missa el officiuniin Caihedra sancti Pelri
lur:Ciimqueexttstafuissentfttsci Imquibusmanuseonim ittscribiiiir. Missale Giillo-Golhicum,i>.2t), el Sncra-
fieranl cofligatm,orationisdivinmsolitr. consueludinis meutariuin Bobiiinura : Missa in Cmliedra snncti
memores,qaitdenletposiliscjenibus,de resurreclionese- Pelri. Lectioiiariiiin Luxovieuse, n. 25 : Legenda in
ctirifinsignotrophmiDominicontliluti.Dominumdepre- ' Catltedratancli Pelri. Aliud qnoii notaiidiiiii e-t, du-
cabanlurdonecsimidaniniaseffuderiinl.Scilicet.exustis pliceni fesinm CatbedriMsanc(i Petri in vettistisjiiii:.
fiisciis qnibiis ad palos colhgaii slabant, positis geni- apograpbis Iliefonyiinanis signari, nlteruin xv Rai.
bus, et extensisbrachiis in niodumcrucis, ut Cbristianis Febr., quo Catiieilra Romana, alicrum vni kal.
orare mos eral, simul orantes beatas aniraas eflude- Marlii, quo Antiocliena Catbedra celebratur. Sic t<.p-
runt. Lucense Floreniiiiii, Corbeiense Daehurii,
b Nec duin. De bac visione Prudentius (In Iltjmno) ternacensc,
U qnibus adlixreet Gellonense, Ronianinn Parviiitj, et
et Acta leslanlur : Pos( hmc, solila Dottiininon de- bis recentiora, Aifonis, Usuurdi, Romniuini l.ainnii,
fneremagnalia: aperlum ett cmlum,videntibusBabylon alia.ue plura Mariyrolngia.Alqtie adeo iiicertiiui est
et Myqdonio frairibus nostris, ex fdmilia jEmiiiani quod viri aliqni eruditi tniquani cerium prtitliderunt,
prmsidis, qui eiiam fitim ejusdem MmUiani, domina. unicani oliin celebratam esse Catbedra. sancii Petri
eormu carnali, ostendebant sanclum Frucluosuin festivitatetn, neque ad lioc probanduin satis esl quoil
cpiscopum cnm diaconibus, adliuc stipilibus quibus in plerisque libris ecclcsiasticis unica inveniatur fo-
tigaii [tiernnl ptrmanenlibns, in cmium ascendentes stivitas Cathedrie signati), nain inde id soturaniodo
ccronalos. Et infra : /Emiliano eliamqr.i eos damnavil evincitur in quibiisdain Ecclesiis uuicam cclebiaiani
Fruciuotus pariter ciun diaconibus se osleniit, in esse soleiiinitaie.il Catbedroe sancti Pctri. Sed quid
ttolisrevrmnissionit. illis tibiis facient in nulla prorsns signatnr
c In Catliedra.Cirea hanc festiviiatem tri.i Iiic no- Cailtedra. festivitas? quihu.
Utique exinde vix iuferri potest
tanda. Prirouin, festivitatem aniiqtiissimam .es-e, Romanos Cathedrain sancti Petri noii celebrasse.
eliam Roimr, KaletidariuinBiicheriaiiuin : VIII Kal. Tertium igitur quod animadvertendum est, Kaleuda-
Mart. Nalale Pelri de Caihedra. KalendariumGollio- riiim Carthaginense, Sacrainenlarium Gelasiauiim
I-Iispanum,sive polius fragmenliiin ejus Piniaunm : Thoinasii, Gregorianum Muratorii, quod e Codice
Vlll Knl. Jlait., Cathedrasancti Petri aposloli. Ora- saeculi IX editum est, AntiplionariumGregorianum,
lionale Goibicum (Pag. 02, or. 1), vni Iial. Mart. : Gradale
lncipiunt orationes de Calhedra tancti Petr,i. Huic
adde Missaleet Breviarium nosirittii, quibus, vm 5 Offtcium.Apoc. m, 7.
.__» MISSALi. MIXTUM/S_C.REG. B. IS.DOHI. - PARS II. 7_tt
iiierusalcm : aHeluja. f . Benedicam te Doroinequi A \ Dicat Pretb. Dominus sit semper vobiscum. l^.Et
fecisti celuin el lerram. P. Adscribam. f . Gloria et cum.
11Ptailendo. In manibus porlabunt le : ue uiiquam
tionor Palri. P. Adscribam.
ad luum. f . Quoniam An-
Oralio. Deus Dci fitius: qui in te solidissimape- offendas lapidem pedem
: et Petrum Ecclesiam : ef- gelis suis mandavitie : ut custodianl le iu omnibu»
tra exaliasti Pelrum per viis tuis. P. Ne unquam,
feclus Illsin iribulatione fiducia: quo possit adversa
Dical Pretb. Silentium facile.
euncta superarepreseniia: porrigehobisauxiJiumdex- ' cap. V).
Sequenlia Epitlole Petri Apotloli(I,
tere lue : ut" per eum qui in le post negaiionemred-
dilus : saluti meruil solidari: per eum nos dignerisa ' i'.. Deo graiias.
i Fraires. Seriiores qui in vobissunt obsecro conse-
vicioriitn lenlalionibusb erui : ac (ides nostra in nut-
: in
lo corara te apparens nulabunda: ct aniraas et cor- nior et testis Christi passiouum qui et ejus que
ad Amen. Per rnisericor- futuro revclatida esl glorie communicalor. Pascite
pora perlrabai superna. li). :
diani tuani Deus noster qui es bencdictus: el viviset qui est in vobis gregem Dci: provideniesnou coacte
lucri
oitiniiiregis in sectila seculoruai. i.. Atnen.Domiuus sed spontauec secundum Deum. Neque lurpis
sit scinper vobiscum. i-,. Et ciiin. gratia : sed voluntarie. Neque ut doininantes in cle-
B ricis : sed formafactigregis ex animo.Ut cum appa-
Lectiolibri Esaye Propltele(c Cap. XXXII). ruerit princeps paslorum percipintis imuiarcescibilem
i.. Deogralias. glorie coronam. Similiter adolescen.tessubditi estote
Hec dicit Doroinus.Ecccin justicia regnabit Rex: seuioribus. Onines aulcm invicem humiliiateminsi-
et principes ejusin judicio preerunl. Non caligabunt nuate. Quia Deus superbis resistit: huroilibusautem
oculi videnliutn : et aures audientium diligenter au- dat graliam. r^ . Amen.
scullabunt: et cor siullorum intelliget scieniiam : et Leclio tancli Evangelii tecundum Malheum
lingua balborum 313 velociier loquetur et plane. (J Cap. XVI).
Nun vocabitur ultra is qui incipiens est princeps: ln diebtisillis : Dominusnoster Jesus Cbristus ve-
nequc d fraudulenter appellabitur major. Stultus nil in partes Cesaree Philippi : et inlerrogavit disci-
enim fatua loquilur : et cor ejus faciet iniquiiatem : pulos suos dicens. Quem dicunt lioiiiines esse filium
ut periiciat simulalionem : et loquatur e ad eum hominis? At illi dixerunl. Alii Joannem Baplistam.
lVaudulenler:et vacuam faciat animam esurientis : Aliiautem Helyam. Alii vcro Hieretniam : aul uiiuni
el polum silieriti auferat: fr.iudulenli vasa pessima ex propbeiis. Dicit illis Jesus. Vos auiero queiu me
snnt. Ipseenim cogilalioiiesconcinal.ilad perdendos esse dici.is? Respondens Symon Pelrus dixit. Tu es
unites in serroone mendacii: cum loquilur f pauperi' Chrislus (ilius Dei vivi. Respondens auteui Jesus
judiciuni. Princeps vero ea que digna sunt principe di_.it.Beatus cs Syraon Barjona : quia caro el san-
cogiiabil: et ipse super duces stabit. Mulieresopu- guis non rcvelavit tibi : sed Patcr meus qui in celis
lente surgiie : ci audite vocem meam. Filie confi- est. El ego dico libi : quia tu cs Petrus : et super
denter percipite atiribus eloquium meum : donec lianc pelram edificaboEcclesiam iiieam. El porte in-
cffundalur super nos spiriius de excelsn. Et erit feri non prevalebunt adversus eam. Et tibi dabo
deseituni Charmel : etCharmel in saltum reputabi- claves regni celorum. Et qiiodcumqiieiigaveris super
lur. Et habitabitin soliiudine judicium : et juslicia lerrara : crit ligalum et in celis : et quodcumque
in Charmelsedebit. Et erit opus justicie pax: etcul- solveiis super lerram : erit solutum in celis. iil.
lusjusiicie silentium : et securilas usqtiein sempi- Amcn.
terntini. Et scdebil populus in pulchritudine pacis : : Dicat Presb. Dominus sit semper vootscum. i_. Et
el in taberuaculis fiducie in requie opulenta. s Ait cum.
Dominus omtiipotens. f.. Amen. k Lauda. Alleluja. f . Tu es Sacerdos in eiernum
" Torquati. Katendis MaiiGotho-IIispanimemoriani sunt. Acta translalionis a synchrono auctore scripta
colunt eoruin septem episcoporum, qui post aposto- exstant apud Bolland. (Tom. III Aprilis,a pag. 717).
los Evangeiium in Hispania propagarunt. Horum no- Secundus juxla Abulam sepullus est: ea est urbs epi-
mina, ut fert prisca relatio, suiit 'Torqualus, Ctesi- scopalis in Castella veteri, ubi roagna cura soleinni-
phon, llesychius, Indalelius, Secundus, Euplira.sius, late colitur die secunda Maii e_us corpus, in vetusta
et CieciliuS: bi Roma1,,ab ipsis apostolis ordinaii et ecclesia juxta dictain urbem anno 1519 delectuui,
in llispaniiim tnissi perbibentur. Hsec constans est et die .undecima Septerabris, anno 1594. ln ecclesiaiti
vetusia llispanorum persuasio, quam liyranus Brevia- Abulenseni iranslaturo fuil. Euphrasius, llliturgi iu
rji Mozaiabumaperte iradit, et ex eo, Ado, in Marty- B_eticii,inodo Anduxarel Veio, sepultus, die 14 Ja-
rologio, llincsaiiclus Innocentius (Epist. ad Decent. nuarii colitur. Ejus rel.quia. iu Gall_eciaintraiislai_e
£«_/itWn.):isseritneniinein,exceplis scilicet apostolis, oliii) sunt, unde, anno 1506, pars earuiii ad urbeui
in llispaiiia, Gallia, ilalia, Africa, autin insnlis inter- Anduxar relata esl. Deinum Ca;cilius Eliben, niodo
jacemibus inttiiuisse ecclesiat, uisieos quos venerabilis Elvire, baud procukab urbe Grunata, iu rolle posita, se-
apostolut Petrus, aul ejut successores,cunsliiuerintsa- pullus, Kaleralis Februarii colitur. De illis ldibus Maii
cerdoiet. Imperante Neruiie eredibile est liosce seplem agunt RoinaiiuiiiParvum, Ado, Usuardus, et Notke
episc.pos in llispaniam venisse; quie adjicienda su- Drtis, in suis Martyrologiis, et eodeiii dicjn Marlyro-
persuutad locum depositionis, et diem cultus singti- logioUomanoDaroniicoiiimemoraniur. De bis quidein
loruin iiiaxiroe spectanl. Torquams Acci, raodo Gna- Orationale Golhicuiii silet, sed iu Oraiiouali de aliis
dix, sepultus, die prima Maii coliiur. Ctesiplion fesiivitatibus silelur quos constai Goilio-Hispanosce-
Kalendis Aprilis colitur, sepullusdiciltir Vergi, quod lebrasse. Demum noianduin ab aliquibus hus omiics
Venja oppidura esse creditur in Vasconuro iinibus iiidiscriniinalim mariyiesdici, et aliquosepruin, cultti
(Mariana, lib. iv, c 2). Hesychitis Carclicsiieaut C ir- liiartyrum, in suis Ecclesiis, venerari. Sanctus Gre-
(liesiijesepulius, inurbe oliui haud procul Asturica gonus VILscribens ad AlplioiisumVICaste:la3regem,
Atigitstasiia (Mariana, i.i_/.),colilur KalendisMartii. aii eos suo sauguine ccclesias dedicasse, aitaineii
Indaletius sepulius est Urci, quao sex ab Urbe Alme- Missali el Breviario noslro episcopi lan.uni inscri-
ria iniliiaribusdissita, jn colle olim siabat, loctis po- buntur, et Missali Tolelano episcopi et coufessores.
stca dictus est Pasquena. Sicculo xi hibanic, rcliiiuias Dehis piura apud Boliaud. (T. 111 Slaii, pag. 442
sancti ludaleiii in Ecclcsia oppidi Pasquena repertie seq.) lege.
ciiiii bac inscriptioiie :
*Ca'p. XLIV. Vers. 2-16.
HIC REQVESCIT INDAI.ETIVS PONTlFEX VR- c Populi. Vulg. : Et viriute prudenlim populit san-
C1TAN_I_ CiVlTATiS OUUINATVSA SANCTIS ciissimaverba. '
APOSTOLiSR'OM_E. d llereditas. Vulg. : Uwrediids mncta nepotet
Ad mo£iasteiium sancti Joannis dePinna iranslaloe eorum.
757 MISSALEiMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. - PARS II. 75$
rura narrenl populi : et laudem eorum nunciet Ec- A . Inlatio. Dignum et justum est : nos tibi gratias
clesii. i.. Amen. agere semper elerne omnipolens Deus. Cujus glo-
Pretb. Diminus sil semper vobiscum. u). Et riosi nominis (idemdoctorum ductiles preconcinunt
j_>ica(
cuiu. Psallendo.ln omnem(erram. Ephlola. Fratres : tube : et specialium locorum predicandi privilegio
gratiavobis. Evangelium.Simanseritis in vttc.Lauda. giiudent: ex quorum numero hos agnosciinus sepleui
AJlelnja.Celi enarrant. Sacrificium.Venitebenedicti. presulatus grati.i preditos: et nostris partibtis ab
Require omniain festoAposlotorumPelri et Puuti. Aposlolisdestinatos. Torquatura videlicet : Secuti-
folio 555. dum : Indaletium : « Tisifontem : Eufrasium : Cc-
Missa. Diem bunc dileclissimi fratres : in quo cilium: et Esicium. Quos ob fidemCatlioMceinslitu.
memoria nostrorum vaium excolilur: quorum pre- lionis traaendani : insiilulio Aposiolica Hispanis
s-ciitiam nostris urbibus auctoritatea Apostolica destinat. Quorura propltetalio gloriosa et noslris
destinalain fuisse cognoscimus : devotis mentibus urbibus jam vicina : ea nos gaudioruminnovat cultu :
excolamus. Petentes a corarauni Domino et Salva- que miraculorumesl acta profectu. Nam dum missis
tore nostro Jesu Cliristo : ut quorum doctrina discipulis in A bujus urbis convicinitatem escarum
occidue panis inlustrala est lerra : eorum pre- emi parum aliquod precepissent: agunt asecie pre-
ribus a malis omnibus nostra expientur precordia. g; cepla sibi : que jussa sunt. Sed ecce subiioduro ido-
i.. Amen, lis boniines sacrificare conspiciunt: agnilis perfidis
AliaOraiio. ChrisleDeifili: qui per (otum mundum religionis patulo ctiltu : fervido cursu usque ad flu-
discreta predicanlium presidia roiltens : hos nostris vium perfidorum tutba prosequilur. Sed pons illic
partibus desiinasii Doctores. Torcatum videlicet et antiqiia moleconstruclusdat titrique partis terminum.
Secundum. Indalelium. Tesefontem. Eufrasium. Nain id inslar antique hislorie cutn transfretavit
Ceticiutn. et Esicitiro. quorum ignilis preilicationum Jsrael mare rubrum : salutis iier porrigens : sic nune
321 jaculis error perfidie Hispaniarum panibus fugientibus discipulis beatorum : pons ipse subilo
inlapsus abscederet: b exceplionis nostre suscipe miraculo intercedente dissotviiur : et fugienles san-
votuni : et hos nobis prepara in solacium : quos clorum populos salvans : persequentes prorsus per-
patrouos sibi plebs vernula confitetur. Ut quo- fidos labilesmergit in undas. lllic ad transituro Israc-
rtiiti predicatione fidei llamnia nostris terris invecta lis unda maris dividitur . iiic ad salvandos Clirisii
esi : eorum obtentu : et expiata coram le maneant famulosingeniis molis conslructura resolvitur. lllic
corpora nostra. ntarinis solis fluciibuspersequenies inlereutit : hic
R.. Anien. persecutorum cunei dissoluta pon(is mole : in flu-
Posi nomina. Oratio. Deus Dei fili cujus nomen C minis alveo demerguntur. Ulic Egypliicum curribus
inirificum per ora predicauliumdilatatur : darnoliis : suffocantur : hic perditi cum lapidibus submergun-
ut Torquati lui precibus : et sociorumejus in odorem tur : lllic Israelitc dimersis hosiibus in profundum :
ungucnloritm tiioriitn'pnst le usqucquaque curra- Deo laudis canticum promunl : liic simili Ielicia li-
nius. Qualiler oblivi.cenles ca que relro sunt : sic bcralorum populus gratulatus : hymuum (ibi cuin
ad superne voeationisbiaviura precurramus : ut de sanctis Angelis proclamant : ila dicenles. i.. San-
nominibus noslris celesti pagina annolaiis : perenni ctus.
gatidio exultemtis : id nobis specialiier conferens : Posl Sanclus. Vere sanctus : vere benedictusDo-
ut pro defunclisomnibusnos exaudias poslulantes. niinus noster Jesus Cbrislus filiustuus : Qui discreia
R). Ameii. terris beneficia tribiiens ': noslrorum finiuin obli-
Ad pacent. Oratio. Ingenili Patris unigenite Jesu visci non passus est : cum sic septeno Ponlificum
Dei Gli: qui septiformi illo gratiarum Spiritu disci- docninenlo nos imbuit : ui seplingratia imiovnli :
pulos implens : seplcm nostris parlibus : turbas bas liostias illi pro tantis beneficiisexolvere debea-
septem videlicet presules destinare dignatus es : qui mus devoti : quia ipse es Dominus ac reJempior
septiformigratiaiuin ubertate repleti : ceca portionis elernus. ^. Amen.
aosire vel niibila sui preseniia cnubilareut. Da in D Post pridie. Oratio. Deus oronipotens qui ad sat-
nobis serenuinlunieii jttslicie : elerni luininis pacera : vandum partis noslre coiiveniuni : septem niisisii
seinpiierna Sancii Spirilus ulieriatem. Quo tue pacis specula Sacerdoium : eisdem intercedenlibus e quo-
enmmodoopulenlius pleni : gloriosa faciei lue me- ruin Sicr.iiissime memoric luo recilanlur alta-
reamur presenliamcoutemplari. rio ; Spiriiuni Sanclum de tuis sanclis sedibusmitte.
... Amen. Quoet oblalis hostiis sanclifica.ioiiem: et nostris
a Aposlolica.Roniaeenim ordinaii in Hispaniam diversimode e( nonnunquam perperam exarala in-
ad Evangelium disseiiiiiiamliimmissi sunt, teinpus venitintur.
rtlissioniscertum non est (Bolland., ibid.). d IIujus Vrbis. Accis, scilicet, qu_e liodie Guadix
b Exceiilionis.Forle, acceplionis.Sunt aulem vota niiiiciipaiur.
e Quorum sacralissimmmemorimluo recitantur al-
acceplionisea qua_quotannis Deo soleinuitcr relere-
baniur ob accepiionem,id esi, obvocationemad fidem lario. Lege coram luo, et lotam hanc iiiterpolalionera
gentisHispaniarum. lolle; cerlum enim est quod in oratione posi pridie
, c Titifontem. Alibi, Tesefontem, ei Ctesefonlem saiiclorura riominanon recitabantur.
scriptmn invenies, bortim enira sancwruiu iioiniiia
Hm MISSAfcEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 740
tioctoiilnisprofusissimamimpercias sanctitateii). _A Gloria ei honor Patri : et Filio : el Spiritui Sancto
i^. Amen. in secula seculorum. Araen. P. Elcorresit.
Ad oralionemfiominicam. Oratio. Clirisie Dei Fili: in cujus noinine per
Eecedilectissimifratrismecumin subtimeoculosat- Crucis mysterium omne genu flectitur : da nobis in
tollite : lioca Dominospeeialilerprecaturi. Ut qui gra- Cruce tua copiosius exultare. Ut in ejus victoria et
lia fideiChristiane 322 cor beateaLiipariedignatus inlesi inare seeli transeamus : et ad te cornnandi
est inluslrare repente: nos in hoc momento ab omni post nostrutn transitum accelamus. i-.. Anien. Per
criminum labe dignetur efficaciterexpurgare:proda- inisciiroriliai))luam Deus noster etc. Dniniiius sit
manles adte e lerris: atque iia dicenles. Pater noster. semper vobiscum. i^. Et cum.
Dieat Presbiter. Vicit leo. Tribus vicibut. Pottea d Propltetia. Ego Johannes fui in spiritu. Quere
dicat. Ilumiliatevos benediclioni. Dominus sit sem- fol. 24G.
Dicat Pretbiier. Doininus stt semper vobiscum.
pervobiscum. i^.Etcum.
• Benetlictio.Christiis Dominus qui septeno presu- J^. El.
e Ptallcndo. Dominus regnavit a liguo. Etenini
lum numero : occidue parlis plagam dignaius est
Visitareclementer ; ipse vos presenlia stie majesla- corrcxit orbero lerrc : qui non comtiiovebilur. f .
risinliimiiiei. i.. Amen. Quique eos ad salvaiionetn B Leteniiir celi et exulte((erra, P. Qui non.
deslinavit Hispanie : ipse vos eorum predicamenlis DicatPresbvcr. Sileniium facite.
simul: et precibns dignetur luminosos efficere. n). Leci.o libri Actutim Aposlolorum(f Cap. X).
Amen. Ut quoruni predicamenta stiscipiiis : quo- i.. Deo gratias.
rumtrue nune roemoriam facitis : eorum post irans- In illis diebus : aperiens Pelrus os suura dixit. In
ituirt pavticipium habere valeatis. i|. Auien. Per vcritate coroperi: quoiiiara non est personaruiii ac-
misericordiam ipsius etc. Dominussit semper vo- ceptor Deus : sed in oinni genie : que lim.t eum :
biscum. iij. Et. ct opsratur justiciam : s acceptio est illi. Yerbum
Dical Chortis.Gaudete populi. eiiim suiiin tnisit liliis Israel enuncians paccui per
Com.Refecti Christi Corpore. Quere fotio 193. Jesuni Clirisium: liic est enini oniiiium Dominus.
Otaiio. Domine Deusomnipoicnsquies vita. Quere Vos auleni scitis quod lactiim est verbtim per uni-
in fesloSanctorum Juliani ct Basilisse. fol. 287. Et versam Judeam : incipiens eniin a Gatileapost ba-
ubidicitur Sanclorum Jtiliani et BasilissedicalurSan- piismum qno predicavit Johauncs k Jesum Naza-
clorum ConfessortimTorquati et Sociorom ejus. rcth : qtioinodo unxit etun de Spiritu Sanctoel vir-
A'hanasii Episcopi et Confessoris: { tnlc : qui pcriransiil Jjciiel'::ciei)do-et
sanando OIIIITCS
. Omnia dicanlut unius Confetsoris Pontiftcis. fol. opprcssos n diabolo : quoiiiani Deuserat cuui illo.
452. Jiiluos te.ies sumus ouininni (]ue fecit in regione
ln feslo b Invenlionis Sancte Crttcis: Judeoruin el Hierusaleni. Qucm occiderunl suspen-
Ad Missam. c Officium. (lcntesin ligno. Ilunc Deus suscitavit tcrtia die :• et
Dicile in nalionibus : allelnja : Dominns regnavit dedil ei manifeslum fieri non oroni popnlo : sed
a ligno alleluja. Et correxil orbem terre : alleluja : lestibus preordinalis a Deo : nobis qui nianducavi-
alleluja. f. Cantate Domino canlicum novi;m : mus : el bibimus cnni illo : poslquam resurrexit a
canlale Domino omnis terra. P. Et correxit. y. mortuis: l per dies quadraginta. Et precepil nobis
a Luparie. Erat liaecnobilis femina quae oiiiiiium nali Gothtconihil inveniatur.
priiua, in Colonia Accitana, lidem Cbri-ii stiscepii. c Officium.P«. ncv, 10. y . Ibid., 1. Illud a ligno,
t>Invpntionis. Fesnim lnvetitionis sancla. crucis qtintl in Psalierio Mozarabti'!tlegitur, in Vulgaianon
missa ei olficioproprio gaudetin missalici in Brevia- invenitur. Sanclus Jitsiitius (Dial.ciimTri/ph., n. lo,
rio Mo-iirabum. Missani propiiam habot in Jlissali Etl. Maur.) biinc recensel inler ca Scripturse loca
Gallo-Golliico,et iri Sacraiitenlariis Bobiaiin, Gela- qu;e Juibvi de indtisiria vitiaverunt : Et psalmo Da-
siano et Gregorianis Panielii, Menardi el, tlocea.. De vidls nonaijcsimoquinto perpauca htvc abstulerunt
eadem solemnitale agunt AiitipliunariumCanuteiise, ALIGNO, cuni lexlus intepterfuerit : Dicile in gtulibus
comes Pamelii, ct Martyrologia Lalina lerme oninia, D quia Dominusrcgnavita licjne, ct ita adbue in Italica
inter quse Lucense Florenttiiii, CorbeicnseDacberii, legilur.
Gellonense, Bedae.geiiiiinuin,Roinanum Parvum, et APropltetia. Eadem qua. Dominicasexla post Pa-
exinde Adonis,Usuarrii,et RomanumBaronii,quibus scba legiiur, in SacramentarioBobianonulla assigna-
accedit Kalcndariiim Marmoteum Neapoliiaimin,die tnr prophetia boc die.
3Maii : 1NVENTIOS. CKUClS;at iibri lilurgiei e Psallendo. Ps. xcv, 10. f. ibid., 11.'
liaud pauci antiquiores lesttnn lnvcnliouis sonctae f Cap. X. Vers. 5i, ad (iiiem capilis, et additur
crucis pra.'teriniitiini, iuler quos Oratiouale Gotlii- versiculus prinms capitis XI. Itt (.oiiiano lcgitur ex
cum, Leciionarium Luxoviense, Sacraiueiitaiia san-- Epislola ad Plnlippeiiscs,n, C-12, ul in MissaliAm-
Cti Leonis Islancliitiii, et Giegiriaiumi Mitratorii; brosiano cdito att. Ji5',8. et Roinano sancti Pii V,
nionet eliani Pamelius in Codice ColoiiiensiSacra- ac in comite Pamclii Epistola legitur ex Epi^tola ad
nietitarii Gregoriani fesluin sanciaa Crucis desife- Galalas, v, 1 > : Fra:ret, ccnfidode vobisin Domino.
rari; delicit pariler in Kalendario F:onioni<, in Ca- In MissaliToleianoedito an. 1530. Epislola ad Gala-
pilularibus Evangelioruni Georgii, in Lctionaiio tas v. 10, tegitur, sed staiim adneclitur ex cap. vi,
AiiitirosianoTiiomasii,elin cotiiiie ejnsdem, denium 12-15.
in Menologiis Grxeofum. CaeieriiinGoibo-lli-piiios BAcceptio.Vulg., aceeplttsesl illi.
Invenlionitcrttcit dominicmfettum solemniter ceb?- h Jesum Nattarelh.Lege a Nazarelh.
brasse ex Codice legum Visigotliornm constnt (Lib. ' Perdes quadraginta. In Vulg. et Gr. hoc locO
xu, tit. 5, leg. £•),etside hac solemnitale in Uiatjo- noii legunlur.
__a MlSSALfiMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS H. 742
preiticare popolo : ct lestificari quia ipse esl : qui JVsi in bis locis idola colerentur : in quibus Christus
conslitutiis c.Ua Deo judex vivorum ct morltiorum. nattis est : ul paierelur : passus est: ul resurgeret.
Huic onines propliete testiinoiiium perliibent : re- Surrexii: ul regnaret. Judex vel Rex ul judicaret.
niissiouem pec.atorum accipere in nomineejusa qui K). Amen.
tredunt in eutn. A"diiucloquente Pelro verba bec: Alia Qratio. Helena tamen Regina divinis admo-
cecidilSpiritus Sanctus super omnes qui andiebant nilii visionibus Hierosoliroam petiit : atqtie ibi lo-
verbuni : et obslupuerunt qui eranlex eircumci- ctimin quo sacrosaneium corpus Christi patibuto
sione fideles : qui vcnerant cum Petro : b qnia bec in aflixum pependerat : ab incolis perquirit: qui idcir-
nationes gralia Spiriitts Saucli eflusa est. Audiebant co ad inveniendumdiflieilis erat : quia ab anliquis
illos.loqueiileslinguis et magnilicantes Deum. Tunc perseculoribus simulacrumin eo Vsneris fueratde-
respoudit Petrus. Numquid aqtiam quis proliibere lixum : ut siquis Cliristianoriim iu loco illo Ciiri-
polest : utiion bapti.arenttii' lii : qui Spiritum San- siiini adorare voluissel: Venereravideretur adorare:
ctuiii accepcruntsicut et nos '? Et jussit eos in no- et ob hoc infreqiiens : et pene oblivioni datus fue-
uiiue Jesu Cbristi baptizari. Tunc rogaverunl eum : rat locus.Sed cum ul supra diximus religiosa femin.
ut inanerei apud eos aliquot dtebtis. Audierunt au- properasset ad locum : celesli sibi judicio designa-
lein Aposloliet fratres qui erant in Jttdea : quoniam 1B lum : cuncia ex eo propliana et polluta delurbans :
et gentes leceperunt verbum Dei: c et bonorilica- inaltum purgaiis terre sordibus : i tres confuso or-
bant Deum. i.. Anien. dine reperit cruces. i^. Amen.
323 d Evangetiutn.Dominusnoster JesusClirislus Potl nomina. Otatio. Deus amplius ineffabilis:
perainbulabaiHierico. Quere in DominicooostPen- quaiti ineslimabilis: concedenobis undc ie existime-
lecosl.fol. 264. mus : qtianluiifde te natura liumana sufficit: k et
. Dicat Presbiler. Dominus sit semper vobiscum. enarrarc possimus.Aspira ptacatus volis et sacrificiis
JE.. El Clllll. omniuin. 1.1qui in die Crucis e( passionis (ue san-
. Lauda. AUeluja. ^ . Tu es Crux (idelis : in qua ctoruin quiescentiumde sepulcris covporasuscitasli:
pependii salus nostra. P. Alleiuja. non p rmiltas ab inferno inferiori fideliutn atiimas
Sacrificium.Hec dicit Doniinusqui erat et qui cst. delineri : sed in tuorum requie etectorum facias con-
Requirerelroin IV DominkoPasche. fol. 241. locari. >i).Amcn.
Missa. * Uierosoliinis inventio Sancie Crucis ab Ad pacem. Otatio. Christe DomincDei atque homi-
Ilelena Regina sub Couslaniino Imperatore : cujus num mediator : qui per sanguinem Crucis tue : cuti-
et ipsa extitit mater. fnveutionis atitem preciosi Li- cla que in celis el que in terris sunt: pacificare di-
gni bisloria cognitudigna : [ ita se liabet. Adrianus " gnalus es. Hoc per iropheumpassionis tue (ua pie(as
- qui ur.decimus Cesar : et Imperalor Rome cral: cgil: quod e( initio tue secundumcarnem nativilatis
esliinans se fidem Ctirislian.m loci injuria [icrem- Angelus nunciavit: omnisque celestis exercitus pro-
h
pluram iu loconassionis simuljcrum Jovis conse- clamavit. Gloria semper Deoin excelsis : ct in lerra
cravit: et ' BelhleemAdonidisfano profanatusest: pax hominibusbone volunlatis. Hoc et post trium-
ut quasi radix et fundamcntuiiiEcclesie lollerelur : phum Crucis tua placabilitassuis: et commendavit
. » Qui credunt. Vulg., omnes qui crcdunt. Gia.c., stelisse staluam Veneris : Ab Adtiani temporibus
ojjinetncredentemmeum. usque ad Comtanlini, per annos circiler centum et
b Quia hec. Vulg.et Gr., quia el. in loco Returrectionit, timulacrum Jovis,
c El honorificabant.Sunt verba qtiibtis finis impo- octoginta,
in crucis rupe slalua ex marmore Venerh, a gentibus
nebatnr lcctioni, desumpta cx versiculo 18 ejusdem posita, colebanlur.Eadem babent Eusebius, iu Vita
capiiis. Constanlini (Cap. 41, tib. m), Socra'(es(Lib. i, cap.
d Evanqeiium. 1« Bobiano Evangeliiini legilur ex 15), Sozometius (L. i, cap. 1), Tlieodorelns(Lib. i
Mattlncixiti, 44-51. In comite 1'amelii legiiur ex Hisl. eccl., cap. 18), Rulinus (Hist. eccl. lib. i, cap.
Joannis tti : Erat Itomoex Pharisah Nicodemui no- 7); et cum locus Resurrectionistam prope esset loco
mine, ut in Missaii Roraano sancii Pii V. At in Mis- in quo crux stelerat, boecnon tara accurate distinxit
sali Toletan >c lalo legitur ex Joannis xn, 51-57 : •JJsanctus Pattlinus, quam sanctus Hieronymus ei alii
Nuncjudicium est muiidi, usqtte Ut ftlii lucis sitis.In qni' ista viderant.
MissaliAmbrosianoediloan,1548,ex Luc:exi: Loquen- El Belhleem. Lege, ex sancto Paulino, El Be-
te Jesu ad turbas, ecc qumdammitlierextoltensvocem thleemAdonidisfano profanata est. Sanctus Hicrony-
delurba dixit, u-que Ul quiingrediunturlunienvideant. mus in citata tnox epistola : Beihleem, nunc nostrum
e Hierosolimis. In Apographo Manyrologii sancti el auyustissimumorbis locum,dequo Psalmisla canil:
Hiernnymi, Corbeieusi Dicherii, v Non. Maii: t Veritasde lerra orta est, » lucut inumbrabatTha-
Hierosolimm,luvenliosnnclmcrucis DomininoslriJesu mutz, id est Adonidis,el iit specu ubi oiim Christus
Christi ab llelena rcgina. ln Romano Parvo : Hieroso- parmlus vagiit Venerisamasiusplanqebatur.
litr.it, lnvenliotanctmcrucis. i Tres confuso ordine. Miror quod reliqua ad in-
1 llaseltabel. H_ecnanatio magna ex parte de- veniionem crucis Dorainipertinentia prosecttti non
sumptii est ex epistola 11, alias 31, sancti Paulini sint. Cijeleruinin Bobianoprirna onilio facii.nientio-
Nolani ad Severum. nem de invenlione crucis a Juda_is abscondilse:
•s Qui undecimus.In «i«ccatalogo primus onume- Venerub.lemlolo mundode lnventionesanclm critcis
raiurAiiguMns,et, omi>sisGalba, Otlio e et Vilellio, sacraiissimum diem solemniter celebrantet, gratias
stattn pusi N-ronem sexti) loco Vespasianus,et un- agamttsdivinmpotenlim,qum tanlm salulis vexillum,
deciiuusAilriaiMH reeeusetiir. quod Judaica nobis abscondebatmalilia, ccelestithodie
b _ mnlaernmJovi*.In sancius Paiiliiiiis; at san- revelavitclementia,etc.
clus llieioiiyuiis (E,iitt. 13, a:l Paulinum, de instilu- ,kEi. Lege : Ut enarrate nosnmus
iwiie monachi) distincte scribit iti luco passionis
743 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 744
discipulis : etdonavit. Ut in hoc liominibus tui mi- A nus nosier Jesus Cbristus filins tuus. Qui se pro pec-
uistri apparerenl: si perfectara pacem et concordiam calis nostris crucifigendum impioruiii manibus tra-
invicem cuslodirent. Presta igilur Domine : ut ii qui didit : qui proprias manus itt Cruce pro nobis extu-
vexillum crucis tue in frontibus gestant: ptiram at- lit. Qui principatum et adyersas polestates per Cru-
que sinceram cum fralribus reiineant chariia- cis myslcrium abdicavit: ac tolius humani generis
teni : et nos a in osculo sancto digneris reconciliare delicia in ipsa Cruce iransfigeris : tibi se immacula-
lam hostiam oblulit: et a nobis exiguis servis pro sui
perenniter. $j. Amen.
b lnlatio. Dignumet justum est: equum vere et commemoraiione indesinenter s offerri precepit. Ipse
salutare est: nos ti-bi gratias agere Domine sancte Dominusac redempior eternus.
Pater eierne omnipolens Deus : libi sacrificiorum Post pridie. Meminiittusquidem omnipoiens Paler:
vota persolvere : te in laudis preconio indesinenler et fideli mente retinemus Domiriinosiri Jesu Cbristi
attollere : et in conspectu admirande clemenlie tue filii tui : tradilum nobis naliviiatis ejus innenarrabile
preteritorum temporum acia recolere. Ac de utrius- sacramenltira : preclarum devicta per Crucem morte
que c Ade : illius scilicet habitatoris paradisi : et triumpbuin : aique gloriosum ad cetos post Crucis
istius redemptoris humani generis exempla propo- passionem ascensum. Credimus etiam iromensum et
itefe, Hle quidein prior : iste melior. Ille terrenus : *»incomprehensibile consempilernum tecum ejus et
i"slecelestis. Illedeliiuo fictus : isle de verbo con- consubstantiale principium : ipsum quoque venttirum
ceplus. Tunc diabolo suadente vEva decipilur : nunc confitemur jtidicem morluorum alque viventium.
Angelo nunciante : Maria clarificatur. Tunc per invi- Unde quesumus treraende clemenlissime Patcr : ut
diam serpentis : liomo qui creatus fuerat perimitur: banc hostiam h in siinililudinem corporis et sangtii-
*
nunc per misericordiara redimenlis homo qui perie- nis ejus iibi oblatam : per signum Crucis sanctifi-
rat liberatur, * Ilte per Iransgressionem legis para- ces : et benedicas : io signura Crucis suscipias et as-
disum amisit: iste per passionem Crucis munduin sumas : nobisque famulis tuis ejusdem Crucis vexil-
adquisivit. llle per indicle arboris guslura morlem loprenolaiis placatusdisiribuas :,etbenignusimper-
incurril: iste per gloriose Crucis triumphuro mor- cias. il). Amen.
tem devicit. llle posl admissuni peccatum sub arbo- Ad oralionem Dominicam.
re abscondilur : isle propier delictum nostrum in Gralias libi agimus omnipotens eterne Detis : et
Cruce levatur. Tunc post velite arboris conlagioneni Domiiionostro Jesu Christo filio luo. Qui nos per
Sol meridie friguil: nunc in nostre Cmcis manilesla- sanguinem Crucis sue redemit : qui pro delictorum
Done medio die Sol occidit. Tunc homo mandaium nostrorum indulgentia ad.le de Cruce clamavit. Qui
non custodiendo de paradiso pellitur : nunc latro discipulos suos anfequam ad Crucis passionem veni-
Christum confitendo " in paradiso introducitur. Unde rel: sic docuit orare ei dicere. Pater noster.
rogamus 324 et supplices quesumus clemenlissime Dical Presb. Vicit leo. frifi-s vicibus. Postea dical.
Pater : per inclite Crucis inenarrabile sacramenlum: Humiliate vos benediclioni. Dominus_sit semper vo-
per Domininoslri Jesu Cliristi filii tui ammirabile biscum. JB) . Et cum.
regnum : f in hodiernum diem in quo Crucis ejus : Benedictio. Clirislus Dominus : qui exlensis mani-
festiviiatem inventionis celebramus : nos cuni leticia bus pependit in ligno : omni vos purificet a deliclo.
spiritali: et modesta exultaiione peragere concedas : l^ . Amen. Repleatque vos vino prudentie : qui ace-
et inter celestium virtutum laudes humililalis nostre ti poculum bibit appensus in Cruce. JBJ . Aiuen. Ut
voces suscipias : supplici confessione dicenies. perCrucem Crucifixi solemnilatem inventionis san-
l^. Sauclus. cle Crucis : celebrantes : nunc et in eternum salve-
Potl Sanctus. Vere sanctus : et benediclus Domi- mini. i.. Amen. Per misericordiam ipsius Dei no-
* fn otculo sancto. Alludil ad oscuttim pacis, ctucis signaculum per quod salutis sumpsimus sacta-
quott inler solemnia missaruin, vetusto iuore, trade- menlum.
batur. D s Offetti ptecepil. Nam eadem est hosiia quam
b lnlaiio. Conteslaiio missscGallicanae hujus diei Cbristus in cruce obiufit, el quara a sacerdotibus in
ex hac illatione Goiho-Hispana destimpta est, ut eas iriissa. sacrilicio offerri pr_ecepit.
confereini facile patebit, elsi illatio Goiho-Hispatia !iVHS!mi/.J.ie..n_7n.Videqu_e
quaedamhabeat quie iu conleslaiione Gallicana, bre- 1 Sanclifices. Netno ignoratnotavisupra(Fo/.519).
Ecclesiam cuncta quaj
vilatis causa, pr_etermissa sunl. benedicil et sanciilicat, signo crucis sanctificare;
c Ade. Vox itla deficil MissaliGallo-Golbico. iiotura eliam est quam frequenler super sacra dona
d ltle per iransgressionem..Ha_cet quas sequunlur signum crucis (iat asacerdote rebus divinis operanle.
Hinc aucior ille seriiionis de Symbolo, inter Opera
u.sque ad Tunc homo mandalum non custodiendo sancti Augusiini (Tom. VI Oper., append., col. 277,
in MissaliGallo-Gotbico pra.teriuissa sunt. Edit. Maur.), dixit quod signo crucis consecralur
c ln paradiso. Loge inparadisum. In Gallo-Golbico corput Domini; et ipse sanctus Augustinus (Tr.
est : Tttnc lalro Chrislum confitendoparadisum me- Hs, inJoan.,1.111 Oper., Ed. Maur.) negat ba-
retur. plisraum, atit Eucbaristiam, rite perfici nisi signum
' In hodiernum. Lege u( hodiernumdiem. C_eterum crucis adhibeatur : Quid eil quod omnet noverunl?
contestatio quse in Sacrameniaiio Bobiano hac die Signum crucii Chrisli : quod signumnisi adhibeaturin
iegitur, diversa omnino est. Versatur circa duplicem frontibus credentium,siveipsi uqum-qvaregenerantur,
Cliristi niilurain primutn, lumcirca victoriainrelalam siveoleoquo chrismate uuguntur, sive sacrificioijm n.
dc diabolo,unde transil ad laudes crucis :' Adormus aluniur, nihil horum rite perficitur.
.45 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II 7<_0
stri etc. Dominussit seraper vobiscum. i.. Et curo. A Polentiane Virginiset Mart. :
Dicat chorus. Gaudete populi. Cow. Refecli Chri- Omnia dicanlur unius Virginis.(o. 436.
Sti corpore. Quere in vigilia Resurreclionis.(ol. 195. 325 Transtalio S. Dominici:
Oratio. Christe Jesu qui mortalilatis nostre forma Otnniadicaulur unius Con[ess.[o. 452.
suscepta : mortis nostre et Crucis voluisti sustinere Urbani Pape et Marlyrit:
Omnia dicantur uniia Mariyris Pont. (o. 425.
injuriam.da nobis: utCrucis lue munimine circum-
sepli devincamus ontnes laqueos inimici. i.. Amen. Trantlalio S. Francitci:
Per misericordiamluam Deusnoster etc. Dominus sit Omnia dkanlur unius Confets. (o. 452.
semper vobiscum. i^.Etcum. Solemnia complcla Auyuslini Episcopi Anglorum:
sunt in noroine Domini nostri Jesu Chrisli : votum Omnia dicantur unius Confess. Ponl. (o. 432
nostrum sit acceptum cum pace. J.. Deo gratias. G.nHciii Episcopi el Con[essoris:
Omnia dicantur unius Cnn(. Ponl. fo. 452.
Alexandri: Eveniii: Pelronitle Virginis:
Omnia dicantur plurimorumMartyrum. (o. 450. Omnia dicantur unius Virg. fo. 456.
Quiriaci Episcepi el Martyris : Marcellini el Petri Martyrum .
Omniadicantur unius Martyris. fo. 421. T
B Omnia dkanlur pluritnorum Marl. fo. 450.
Johannit anle Porlam Laiinam :
Omnia dicantur ut in alie (eslo : quod fit in Nati- Medardi et Geraldi Epitcoporutn :
vitate Domininoslri Jesu Chrisli. fo. 45. Omma dicantut plurimorumCon[.fo. 454.
S. Tripele Virg. : Primi et Feliciani Mart. :
Omniadicanlur unius Virg. fo. 456. Omnia dicanlur plurimorum Mart. fo. 450.
Domicile Vitginit: Barnabe Apottoli:
Omniadicanlur uniut Virginit. fo. 456. Omnia dicanlur ut in (etto S. Mathie Apotloti (o.
382.
RevetatioS. Michaelit :
Omnia dicanlur ut in aliofeslo S. Michaetit. fo, 390. Enofri Confestorit :
Omnia dicanlur uniut Confess.fo. 432.
Isidori Militit :
Omnia dicanlur uniut Marlyris. [o. 421. Basilidis. Cirini. Naboris Mart. :
Omniadkantur plurimorumMartyrum. fo. 450.
Gregorii Nazianzeni:
Omniadicanlur uniut confetsorit fo. 452. Antonii de Padua Confessoris:
Omnia dkantur unius Con[ess, (o. 452.
Translatio S. Nicolai:
Omnia dkanlur unius ConfessoritPonlificit. (o. 432. Rasilii Episcopi el Confcssoris:
C Omnia dkanlur unius Confess.Pont. (o. 452.
Gordani et Epimachi Martyrum:
Omniadicantur plurimorum Marl. [o. 431. Vili el Modetti Marlyrum :
Omnia dicantur plurimorum Marlyrum. (o. 430.
Ponlii Marlyrit:
Omniadicanlur uniut Martyrit. fo. 421. SS. Ctrici et Julile Mart. :
Omnia dicanlur plurimorum Martyrum. fo. 430.
Nerei et Achileiatque Pancratii Martyrum :
Omnia dkantur plurimorum Marlyrum. 1N FESTO S. MARTYRUM" ADRIANI ATQUE
Viclorit et Corone Marlyrum : NATALIE.
Omnia dicantur plurimorumMarl. fo. 430. Ad Mittam. b Officium.
Dabo vos nominalo. in gloria : alleluja : in om-
Vonifacii Confessoris.
fo. 432. nibus diebus viie vestre : alleluja : alleluja. f . Be-
nedicti vos a Domino qui fecit celum et terram. P.
a Adriani fllgueNalalie. Gra?ci eodem die 26 Au- est. Sunt etiam alia quibus hi Adriani marlyres
gtisli binos colun( sanctos Adrianos, ambos Nicome- discriminantur, sed l>.ecsufficiunt.SanclumAdriaiium
disepassos, ambos Argyropoli sepnllos, alierura Probi martyrem quem Gotho-Hispani xv in Missali el Bre-
Augusti, iit ipsi aiuut, filium, alierum Nataliseviruin viario, autxvi Kalendas Julii colunt, ul in Orationali
(ilendi. Basilii, Marlyrol. Seberi, Menma). Non de- D ] Golbico (Pag. 119), non alium esse quam Adrianum
sunt lameti e rccentioribus critici qni, Tillenionlium Nataliae virum, ex orationibos quas recitant planum
secuii, lios non binos exsiitisse, sed tiouni cuindem- est; et simul cum Adriano eodem die Nataliiiin ce-
que Adrianum marlyrem, Nalali_emarilum iquorum lebrant in Missaliet Breviario, et in Oralionali Go-
opinio, meris conjecluris fulia, non est tam facile tbico, ubi (Pag. 119) legitur : Incipiunl oraiwnei in
contra antiquam receptamque, lam Graecoruinquam dia sanclorum Adriani el Natalim, eompletoria ad
Latinorum, sententiamadiiiilienda; nara Lalini eliara veiperat, xvi Kal. Julias. Graeci quoque, in M'ena.is
in suis Martyrologiis duos agnoscunt Adrianos mar- el Menologiissuis, et Neapolilani, olini simul cum
tyres Nicomediaepassos : alierum mense Novenibri, Adriano Nalaliain comraemorabanl. De qua plura
aul vn Idus, ut in Martyrologiis Epternacensi, Latina Martyrologia oiiinino silont; alia, ut Martyro-
Lucensi Floreitiini et Corbeiensi Dacherii, aul vni logiuin Usuardi et Romanum Baronii de ea Kalendis
Idus, ut in Antissiodorensi iuonaslerii, Corbeiensi Decembris agunt; at Roraanum Parvum vt Idus Sep-
breviori, Morbacensi,eic. ; allerum vero Adiianum, lcmbris simul cum Adriano Nataliam.recenset. Acta
INatalisevirum, vi ldus Septembris, colunt. SicEp- martyris sancti Adriani tam Graece quam Laiina
lernacense, Lucense, Corbeiense, Augusiaiium, Ro- exstant, de quibus consule Sliltingum (Bolland.,
manum Parvum, Bed_e,Adonis, Usuardi, etc. Pr_e- lem. III Sept., pag. 209 teq.), aniiqua quidem, " sed
terea Adrianus Natalia. vir sub Galerio Maximiano, diu
cumpluribussociis, crurifragio martyrium fecit; alter " b
vero Adrianus sub Licinio, solus, gladio coronatus; Officium.Soph. ni, 20. f. Ps. cxm, 15.
PATROL. LXXXV\ _j-
747 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS 11. 748
in omnious. f . Gloria et honor Pa(ri : e( Filio : et A. Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. %.
Spirilui Sancto: in secula seculorum : amen. P. In Et cum spiritu.e Psallendo. Mirabilis Deus in San-
omnibus. clis suis, f. Manda Deus virluiem (uam : confirma
Oratio'. tt Omnipolens sempiterne Deus presta Deus quod operalus es. P. In Sanctis. Dkat Presb.
nobjs : ut obletitu bealorum. Mariyrum luoriim Silentium facite. Epittoia. Debitores sumus non car-
Adriani atque Natalie salvemur in mundo : qui re- ni. Evangelium. Niliil operlum. Quere plurimotum
pausalio sanclij. ttiis b exislutit in ergaslUlo. E( qui Martyrum. fo. 429. Dicat Pretb. Doniinus sit setnpsr
plagisbealorum exbibuerunt diligentiam : peccanti- vobiscum. i§. Et cum. f Lauda. Alleluj». f. Am-
bus Cqram c prorogent indefessif. f • Amen. Per bulabunt sancti in albis : quoniam digni sunt: et
misericordiam tuam Deus noster etc. Dominus sit non delebo nomina eorum.de libro viie. P. Alleluja.
semper vobiscum, B Sacrificium. Regnum et potestas et magnitudo
^. El cum. regni dabitur populo sancloruni : alleluja. y. Con-
Leciiolibri E,cclesia$liciSqloqioms(d Cap. XI, surget Michael princeps niagnus : et salvabilur om-
XXVI). nis qui inventus fuerit in libro scriptus : et qui ad
i.. pep gfatias. justiciam erudiunt multos : fulgebunt quasi stelle in
Daijo Dei permanei justis : etprofeclus illiussuc- B perpetua eteruitate : pertransibunt plutinii et mul-
cessus jtabebit, in eteinum. Mnlieris bone beatus tiplex erit scienlia populo sanctorum.
vir : nunierus apnoruni ejqs inestimabiles. Mulier Missa. Adriani beatissimi alque Natalie dileciis-
forlis qbJecUt virum suuiq : ct anjios yile illius in simi fratres hodierno die : et predicanda nobis et
pace impIebit.Pars bona mulier bona in parte bona: adsequenda exempla sunt : qui conceplus Sancti
tjmenliunj Deurq : dabilur viro pro factis bpnis. Spiritus pleni: dum concessa inler se eonjugii con-
Gratia mulieris sedule delectabit virum suunj : et nubia servant: Christo nupturi spiritualera lliala-
ossa illius impinguabit. Disciplina illius datum Dei : roum in suis cordihus parant. Cum et in 326 '"°
ihulier sensata et tacita : qon est iminulatiu eru- gtoria fuerit dimicandi: el in illa felicitas obse-
dite anime. Gratia super gratiam niulier sancta et quendi. Illum fidelis virorum turba concelebrel:
pudqrata. omfijs aij.em, pqnderalip non es_ dij^nacon- huic femineus chorus hymnum dicat. Illum viri ad
linentis aniine. Sicut Sol oricns in mundo in altissi- vincemium in sui iraitatione proponant: hanc fe-
mis Dei : sic mufier bpna species in orqanientq do- mine in obsequendo imitabilem habeant.Sit kin illum
mus esl. Lucema splendeiis super candelabrum viri exemplum coniemnendi humana : sit in banc
sanctum sgecjes faciei supCr etalem s(ahilen), Co-> feminis famulandi probitas adsequenda. Per illinii
lumne cmree super bases argenleas: et pedes firmi' <-< viri adsuescant raundum despicere : per istam do-
supcr plantns stabi|is mulieris. Fundamenta eterna ceantur femine suis viris obiemperare. Discanl per
super pelramsolidatam : el mandala Dei in corde jllum viri subire certamina passionis : discant per
mu.ieris sancte. i.. Amen. islam femine » obedire passufis. Quo ulrorumque
diu ante iMeiaplirasien interpolaia. Ea sub Galerio b Exittunt.
Maximiano sattctum Adriarium martyriurii fecisse c Prorogent.L.ege exstitermil,
deanno siient. Circa diem Lege prmrogent. In Oralionali legilnr
produnt, mar.yrii autein prmroget.
quo passus est, lauta est varietas, pt nibil cerli sta- d
Cap. XI, Prophetia li_ecconsuia esi ex fragmen-
tqi queat. Grtvci, in MenQJogiqBasilii, in Meuaeis,et tis capilis xi, >,xvi, libri Ecclesiastici; incipit a
ip MiirlyrologioMe.ricqSeberi, die26Augusti iiatale cap. xi, 17, et statiin adnectitur caput xxvi, 1-4.
siinctiAdriani celebrant.MarlyrologiaLatina pleraque Tum, omissis
iv NoiiiisMartii, qua die Baionius passum opinatur, taliam autem ferme inlermediis, a vers. 16 ad 25. Ad Na-
lota
alia vi ldus Seplembris, alia utroque die et 4 Marlii, « Psaitendq. Ps, (.jyn,spectat.
56. jf. Ibid., 29.
e_ rursus 8 Septembris natale ejus signant, a qui- f Lauda. Ex
bus omnibus dissentiunt Kalendarium marmoreiim ApocaiViiiji.
s Sacrificium. Paq. yn, 2?. f, lbid.,xn, 1-4,
Neapolitnnum, cui, mense Marlio, iusculpliim est : *
II NS. ADRIANl ET NATALEE, id est: Dietecun-', J J» illum. Lege in illo; et infra, i» hanc, lege in
da Martii, Natale tancli Adrianiel Natqlix; et Gollio- hac, el animadverte frequenier accidere ut casus
Hispani, quorum n|ii 16, alii dielSJunii fesluin Adria- ct-accusativus pto ablalivo, praaeunte pr:.positione iu,
IIi et Nataliie celebrabanl. Roui_eautem postquam vicissim ablaiivus pro aceusativo positus legaiur
Honorius papa I, qui ab anno 626 ad anniiin (>58 in libris vetuslis.
sedit, xdiiicanilain curavit ecclesiam- beato Adriano i Obedire. Ex Jiacoratione discimus, Naialiam
intribus falis, quam ct dec/f.auil.cultussancii Adriani cialera oliedieiniam exbibuisse inariio suo Adriano, spe-
Bom_ecelebris esse ccepit, liinc antiquiora Sacra- postquam ille ob Ghristi nomen in vincula conjecius
meniaria sancti Leonis, sjancti Gelasii, el sancti Gre- est. ituc eniiii spectanl ista : Hauc feminm in obsc-
gorii, Muratorii, de eo siieni; au vero liic, cui basi- quendo imitabilem Itabeant. Et : Per ittam doceantur
licam crexit llonoriiis, sit Adriauiis fsalalias vir, feminmsuis viris obtemperare. Et : Discqnl per istqm
cujus corptis homa. trnnslatum fuerat, ul liabet feminmobedite pastuth; el demiim quod rognnl, «(
Marlyrologium Ecclosiue Antissiodorensis, aliisexa- per ipsam obtequiicapiamut mercedem. Quidnara illud
minaiidura retinquo. Orteruni in Kalendiirio Fronto- fuerit quod Adrianus uxorisuce NaiaJia. mainlaverit,
nis die 0 Sepleinbris signamr fesluni Nativilatis et quod illa viri roandalis obteroperans exsecuia sii,
boatie Virginis, el eodeni die sancii Adriani. mista non docot, ut pote tunc, ex Aclis, quae prne
4 Omnipotens. ltiec oralio exstat in Orationati manibiis habebanlur, nolum. Se(l neque in Actis
Gotlnco (Pag. 119,or. 8) el in Breviario Mozarabnin, vulgatis quidquam de ea re, aut de obeditntia Mata-
ad matulinum. in festo saiictoruin Adriani cl Natalia. iise erga virum suum quidquam legitur.
dicitur.
749 MISSALE MIXTUMgEC REG. B. ISIPO.U- - PAR§ II. 150
exemplis ificiiati - virtutibus : et per illum supere- }4 num pectoris famttle sue Nataiie iuluslravit: ut que
mtis vilia : per qnem devicte surit peno . et per islanj nqii gsecpit ni .FlyFiiiiri f mnrlyrii (amen consequj
obsequii capiannis inercedeiti : per quam sanctorum merereiur cffectum. Cuiri mariyriinii quqd perferre
curate sunt plage. ab hosle non tiiiuiit : ccteris sanclis predicatioiiis
$, Ameti. verboamabile lec.t. Illii .jiiippe dutn pielatis etbibu.t
Alia Oratio. Eterne ei inestiipabilis Dei|s sijp.me: cullum : pieiatis capit preniium. Et duiii miser..iiu-
In quo beatissima faraula lua Natalia veliemeiili gau- nis impendit solaciuin : ad niiserieordiani perveiht
dip ' exuliavit: cum sibi conjuncium heatissiinum ijgqne effectura. Quia qtiilms quaniisquu couipassio-
AdriajiJimad le coJiversuni t.ota fidei deyotione CQ- nis alqtje solacii cxhibtiit verbum : ctiiit tol lantisque
gnovit. Tu nos in te credentes ac de le spcranle. epiiiinune. creditur suscepisstj inariyrium. As proin--
utrorumque etiam suff^gsiigjifi jusiifica. Ille nos de digna et veiierabilis feinina saiij:tis oiiinibus ob-
exemplo suo fortiores efliciat: hee flt curandos re- seqiiens ; cuui oiiti.il_.uspatiens : diin qipnibus gau-
gat : et curatps libj ..sJjjbpat. Per illum It lurpes nd dens cpniiijpiiilernue ciim oiniiibus regna eelesli.
virtutes aijiipi e$ciienmr; per bant>yplneruni abdiia . tqpehs : ejtaudiiitur pro nobU 8 te Deu. Paier: cler
liiedeaiitur. Susciiaudos jlje sq^eipiat : (iuos 9vitan- meiis alque sanciissiiiie. Quq per oaqi el faciiioniiii
(Ips ista custqjliijl. JJJecijratis gloriam : !>eecurandls g: c^rearou^ iitleceuris : et regnmn lei)8a.muscuin inis
adbibeat medicipara. Coiijgat ille; quqs ista non r_« Qj|inibus Sapeiis. Cui nierjto qnings Apgeli el Atcll-
proljet. Ciiretqiie ista ; quos ii|e giorjf.cei. Quo per angcli jjpn cessan( claniare qjipiidia i(3 (iioeijl<gs.
utrosquesiccurajidisadiiibefiuir .alyatiQ; u( (.iirntis !.. Sanciiis.
doiietiireterneglorie p)ei|i.ii.b>,JJ. Aineii. Pqst Saiicitts, Vcre san lu. verg benedictus D».
Pett npmjna. Otatjo, Jesu <Dt.iPjtlrjs fl|j : q.| iuinus qosler Jesns Cluisiiis lilius luus : qui ita lor-
es el yictoija ilarfyruui ct corfliia victpruni : iu hofi yore igiiis suj saneiorum cnrda iiiflaioniat: ut sit ilr
Sancloruin tuorum Adriani atqtie JNalaijcfesto coi)- lis pmne qttod ctipiiinl licitum : liceatque eis im-
cede oBerenlibys indulgeijiiaiii prp deiieiis : et i-e. plere quod cupjijjii ; jjuu) m cupiunt implcre qna
pultis bealqrujii anipiari consortiis. Ut lain nos quaiji ^jjpt. si.ni. Etenim Katalia sanciomm vulnera cu-
jlli cum eis in fulura yila niereamiir baliere partpm : rans : eorumque in passionibus npn in eiudelilate
cum quibus idein tutjs beatissiiDUSAdrianiis a genlilt sed coi|jpassione exulians : cum per ullimam moriis
conversus errore : d sua voluit .doptari prgfessione. scnleiiiiain Adrianus 327 curn sociis suis passi es<-
f,. Amen. sent leiale exitium : cucurrit illa ad virum : et dc-
Ad pacein. Oralio. Deus qui heatps Martyres luos seclani corporis ejus *?iiiaiiuiiisibi amoris usurpavit
Adrianijiii atque Kalaliain conjugali federe copula-1C in sigDiini : ul eu pais nicmbri in qtia significabatur
los : ad tantani glorjaij) proyexjslj: qt et ille pa* afTectusoperjs ; esset illi pro mentione iu solacio
tiendi niunere : e. .Iiec locuplelarelijr oliseqttendi ctiaritatis. Qup per )>aiicaijior yiri semper in ejus
mercede : presla nobUuf devicl-isyjciorup. caiijaliuiii viv.eret cqrde : et yeram qiiodainraodo ejus presen-
inceiilivis : a(que pe|feete cor»m le exbibentes no- tiam relineret. §i( ex lioe gloria tijji p^i.er oinnipo-
slrc mysterium serviiulis : muneribiis dileinijr q le tens: qui (ot benelicia ancille tue erga Sanclos csbi-
pacis eterne : atque dulccdjnis, Quo ila libi placabi- bita remuneraluruj aspiciens : lacliriroisque ejus
les sinius cljarilatis ex operG : iit illic post transi- inefl'abilipietate respondens : illorum eain gloi.ioso
tuni ; qtia ideai Sancti reqiij.scunt: jocuiidemur j.i cetui adgregastj: quorum eadem llic degeus plagis
.pace. curationem eshibuit. Pcr Cbristum Dominum ac
i.. Amen. Redewptorem eternum.
Inlalio. Dignum et jusliim esl : ijos tibi seniper Potl pridie. Has libi Domine in solennitaie luo
gralias agere Domine sancle Piiter etcrne om/iipo- rum Sanctorum Adriaui a(que Natalie victimas efftt-
lens Deus: per Jesum Cbristuni filiuin luuin Dorrjj- renles: iidclinaii supplicalione rogamus : ut eoruni
iium nosirutn. Qui beatissimo Adriano ° puiji suis inlercedentibus meritis : des yeniain nostris peeca-
jociis : et cerlandi confiden^iam".et rcijiu.neralionii ® lis. QUQexemplo Nalalie : que viri sui sanguine se
cxbibuit gtoriam. Quique (anto fidei ardoj-e : archsj.. letahatur perunclam : nos quoque de corpore el san-
- " K„u/(fl»i/.In Iioc officionullibi
Iegitur sanctum produnt. Plerumque ires el viginti niimerintur in
Adrianum de cin.cere egressura domum snam ad Martyrologiis, sic in itomano Patvo, et in Adonis
ponjugpnivenisse, ut eai.iide proximo ejus ceriaiuinp Martyrolpgip,ad dienj S Seplerobris; in qtiibusdam
certiorem faceret, neque liic quidquam eorum inve- tamen plures censenlur. Corbeiense Dachcrii, ad iv
niuntur qu_ein Aclis vulgatis mJiius credibijia oc- Non. M.aftii,(rigijila ires, et Marlyrologiiim Reginas
curruiit. iriginta quatqor numerat.
b Turpes. Lege lorpenlet. f Martyrii tqmen. lline hahes cur Natalia inartyr
« Vilandoi. Foi te, vitq donandos, id est commu- di,catur,
q!j_ujjyj.spro fjhristo sanguinem non fudent.
nicaluros. Vjla eniin Eiicliaristia, seu corpijs Chfi|li, B MqnuVhUiiain manura abscissam fuisse Adriano
AMs
• d Sua passim, llispanis nonnunquairi, dictj f_sf." tesiantuj Acla. AKamen iu Marlyrologio Seberi,
volitit.A.ludit ad id quod ip Actjs Jegilur, receiitiorj.s Graeci, ad diem 2(5
Adrianum dixisse : Ponite, obsecro, ej nqmen nieum Adrjiini et manus ct pedes fuisse Augusii, scribnnt,
abscissos : 'Afyia-
cumsanctishisce viris, tmnj et eyo Chrisiiaiiy.ssuni.
e Cumsuii sociis.Niiroerun)socioruni sancji Adriani vo.O rinmw- ztipuz wi TTOSCC;. Eadem habent Ephe-
merides Grifijj», apud Uoliandianos(Tom. 1 Maii), dia
Acta (Avud Bolland., I. 111 Sept:, pag. 2l8) nou 20 Augusii
75! MISSALE MIXTUM SEC. MG. B. ISIDOlAl.- PARS II. 7S2
c
guine unigeniti filii tui libantes : consecutos nos V sus a te viam Cbristo increduloruro cordibus pre-
gaudeamus spirilus uuctionetn internam: el miseri- pararet : et sanando contribulatos corde : et eecis
cordiam copiosam. ^. Amen. restituendo luminis claritatem. Suffrogioejus et ceci-
Ad orationemDominicam. tatem cordis nostri inlumina : ct tribulaiiones cor-
Deus qui peccatores sine merito salvas : et juslos dium nostrorum iu eternum gaudium muta : ul qui
ex gratia precedente glorificas : quique Adrianum in nativitate unigeniti filii tui gaudio Cbristiano
ex infidelilate revocasii ad fidem: et Nalaliam ob- allollimur: in ndvenlu judicii ejus : nullis penarum
seqtiiali coronnsti ex munere : nostris quesumus in vinculis contristemur. I^. Amen. Per misericordiam
eorum festo et iniquitaiibus parce et spirituali nos tuam Deus noster etc. Dominussit semper vobiscum.
ardore succende. Quo spiritiialiter nccensi in iutimis i^. El cum.
ad te proclamemus e terris. Pater nosler. Leclio tibri Esaye Prophete {s Cap. XL);
Si istud feslum evenerit in tempore Resurreclionis §. Deo gratias.
dkalPresb. Vicit leo. Tribus vicibus. Querc fo. 198. . Consolaminiconsolamim popule meus : dicit Do-
Postea dicat. Humiliale vos benediciioni. Dominus minus Deus vester. Loquimini ad cor Hierusa'em:
sit semper vobiscum. n). Et cuin. et vocale eam : quoniam compleia est malicia ejus:
Benedictio. OmnipolensDcusrcspiciat vota veslra: B dimissa est iniquitas illius. Suscepit de manu Douiini
qui Adrianum martyrii palma : ct Naialiam obse- duplicia pro omnibus peccatis suis. Yox cl.amanlisin
quendi glorificavil ex gratia. R). Ainen. Illorum quo- deserto : pnrate viam Domino: rectas facile semitas
qne vos suffragio lueamini : quorum plagis Nalalia Dei nostri 328 '" solitudine. Omnis vallis exalta-
famulatus sni dependit obsequio. R). Amen. Ut in bitur : et omuis mons: et collis buniiliabitur. Et
presentis diei solennitate orantes : et liic et in fu- erunt prava in directa : el aspera in vias p'anas. Et
turo corum gaudii mereamini esse parlicipss. n). revelabilur gloria Domini: rt videbit omnis caro
Amen. Per misericordiam ipsius Dei nosiri etc. Do- pariter quod os Domini loculum est. Vox diccnlis
minus sit semper vobiscutn. R). Et cum. claina : ei dixi. Quid clamabo? Omnis caro fenum :
Si venerit istud (estum in tempore liesurrectionis et omnis gloria ejus quasi flos agri. El siccatum est
dical Cliorus. Gaudele populi. fenum et cecidix flos. Verbum autem Domini Dei
Com. Itefccti Christi corjore. Querein vigilia lle- noslri stnbit in eternum. B). Anien.
surrcct onis. fo. 193. Dical Presbyter. Dominus sit semper vobiscum.
Oralio. Domine Deus omnipotens qui es vila. IV. Et cum.
Quere in fcsto Stinctorum Jitliani ei Ua-itisse. fo. e Psalkndo. Expectabam f Deum: qui me salvum
287. El ubi dicitur Sanclorum Juliaui el Basilisse C fecit s a defectione et tempestate. h f. Ecce elon-
dicattir Sanctorum Adriani alque Nalalie. gavi fugiens ct ninnsi in soliiudine. P. A defectione.
Marci el Marcelliani Martyrum : Dical Presbyter. Silcntium facile.
Omnia dicanlur plurimorum Manyrum. (o. 430. Sequentia Epistote Pauli Apostoliad Ephestos
Gervasiiel Protliasii Marlyrum : (i Cap. 7777 ).
Omniadicanlur plurimorumMarttjrum.fo. 430. i$. Deo gralias.
Florenlie Virginis: Fratres. Obsecro vos ego vinctus in Domino : ut
Omniadicanlur unius Virginis. fo. 436. digne ambuletis vocatione : qua vocati estis. Cum
Sitveslri Pape et Martyris : omni liumilitate el mansueludine. Cum palientia
Omniadicrmturunius Martyris. fo. 421. supportanles invicem : in cbarilale soliciti servare
Consorlie Virginis cum XI. millium Martyrum: unitatem spiritus in vinculo pacis. (Jnum corpus: et
Omnia dicaniur plurinwrum Marlyrum. fo. 430. unus spiritus: sicnt et vos vocati estis in una spe
a ln Dominico pro adveniu Sancti Johannis ad vocationis vestre. Unus Dcus : una fidcs : unum ba-
Missam. Ofpcium.Dominus regnavil. Quere in Do- ptismnm. Unus Deus pater omnium qui super omnes
minico posl Epiphan. fo. 64. Dicat Presb. Per omnia est: el per omnia el in omuibus i vobis. Unicuique
seiiipcr secula seculorum. n). Amen.'» Dicat Prcsbi auiem k vesirum daia est gratia secundum mensurara
Gloria. Bencdictus Domiiius DeusIsrael. Et Chorus donationis Chrisli in qua ipsi vocati estis. Propter
canlet omnia alia usquein finem canlici sine Gloria. quod dixit. Asccndens in altum captivam dnxit ca-
Oratio. Domine Deus qui adventum unigenili filii ptivitatem : dedit dona bominibiis. Quod autem as-
tui : Johannem puerum precurrere voluisli : ut mis- cendil : quid csl nisi quia et descendil primum in
0 7n Donimico. !ta eiiam Breviario Mozarnbum c Incredulortim. Lege i« incredulorum.
insrribilur; ai pcllatur etiam DominicaAdvenlussancti a Cap. XL. Vers. 1-0.
Joannis Daptistaj, ile qua nibil in Oralionali Golbico. . • Psallendn. Ps. LIV,8.
b Dicat. Galli canlicum Benedictus,quod prophe- ' Deum. Vulg., eum. Psali. Mozar., Dominum.
tiam vocabant.inomni ferme missacantabant; idem, s A defeclionectlempeslale.Vulg.,a putiUanimitate
ut puto, a Goiho.Uispanis fiehat; at Mozarabes, spirilus. Psalt. Moz., a pusillo animo et tempestate.
cum, brevitalisstudio, abaliis niissis canticum Be~ fc f . Ps. LIV,8.
nedkius susluiissenl, loco bymni Gloria i» excelsis i Cap. IV. Vers. 1-14.
illud cantari voluerunt in missa liujus Dominicae, i Vobis. Vulg., tl in omnibusvobis.
quam DominicamAdventus sancti Joannis Baptistse k Vestrum. Vulg., nostrum. ^.
appellarunt.
753 MISSALE MIXTUMSEC. R.EG. B. ISIDORI. — PARS II. 754
tnferiores partes terre. Qui ^escendit ipse est: et jK tem : ut cordis auferat morbos: aat corporis ma-
qui ascendit super omncs celos : ut adimpleret ntis medica dolorem mestique pesteui pellat egroti.
omnia. Et ipse dedil quosdam quidem Apostolos: Si judicis aut ira vexat: mitiga tu ira perdilum:
quosdam autem Prophelas alios : vero Evangelislas libera tu ira subjecium. 329 Si ad litem publicani
srliosautem paslores et doctores ad consummationem discordes funesta intenlio vocat: dissidentium ani-
sanctornm in opus myslerii in edificalionem corporis mos pax amica preveniat. Si terreni ilineris sub-
Ckrisli.Donec occurramus omnes in unitatem fidei eunda vexalioest: Angelum sanctum decerne custo-
et agnilionem filii Dei: in virum perfeclum in men- dem. Abigat demones : predam bestie : errorem vie:
suram etatis plenitudinis Christi. $ . Amen. casum fovee : insidias furis : vim latronis. Si adire
Evangelium. Initium sancli Evangelii Jesu Christi maria navigaturus fidelis exoptat: tu in invisibilis
filii Dei. Quere in Dominicasexia Advenlus Domini. gubernatoris beneficio sentiendo ingredere. Ul nec
(o. 10. Dical Presb. Bominus sit semper vobiscum. mentem in peccatum cupiditas lucro precipilata de-
^. Et. mergat : nec navem in profundum lcmpestas vento
a Lauda. Alleluja. f. Laudem Domini loqueluros exagitata dissolvat. Tunc enim felicem subslantia
meum : ct beuedicat omnis caro nomen sanctum pensavit questum : si innocenlia non fuetit passa
'ejus. >P. Alleluja. *»naufragium. ^. Amen.
•>Sacrifickm. Vox clamantis in ereuio : parate Post nomina. Oratio. Precamur Domine sancte
viam Domino: rectas facite semitas Dci nostri alle- Pater omnipotens Deus : qui omnium corda perscrur
tuja alleluja. f . Allelnja. Spiriius Domini super taris : et vota perpendis : ut non soliim pro dictis
me : propler quod unxit me evangelizare lioniinibus : pelilionibus : verum etiam occultisdesideriis nostris:
lnisit me sanare conlribulatos corde : predicare ca- benignus faveas : et adcsse digneris. Ad quecumque
ptivis redeinpiionem: et cecis lumen reddere dicens. enim poscenda concurrimus : universa priusquam
JP.iParate viani Domino. loquamur inlelligis. Offeriinus itaque tbsecraiiones
Missa. Universitatis polenlissimum Crealorein nostras pro egesiate inopum : pro laboribus pupillo-
fratres charissimi congregati solenniter adoretnus: rum : pro injuria vinctorum : pro securitate vian-
et predestinaii populi benignissimum patrem : corain lium : pro consolalione et requie fideliumdefuncto-
ipso humiliati saiubriter invoccmus. Ut pro malis rum : et pro his qui snlcandum navibus equor
sicut c Sol: et bona retribual : et fideles suos in arripiunl : ut reddantur in adversa securi. Febres
quacumque die tribnlantur : exaudiai. Neque permit- omnes passionesque languentium excludautur : ne-
lal innocenles subcalutnniis laborare : sed dignetur „ que in aliquos immundi spiritus (entalio potestateat
universos evadere. Donec Kegibns fidelibus cum accioiat : sed cunciis celesti protectione defensis:
mausueludine et verilate jusliciam largiatur : popu- oblalio subvenial lui allaris. iij. Amen.
lis iranquillitate concordiam. Servienles sibi Donn- Ad pacem. Oralio. Deus qui dum sublimia deilatis
uus sine iracundia dominari conveniet : ul viciss-im ascendis : observare nos pacem auctorilate Evange-
servos ad obediendum sinemurmuratione compellat. lica precipis : da nobis placidus pacem luam : ut
Exorelur eliam diviles non amare divilias perituras: discordie prona ftigiamus : et per pacis bonum celo-
ut per Lona opera deleclentur acquirere sempiterna.. riim ardua conscendamus. i^. Amen.
Ipse pauperes paseat: ipse nudos vesliat: ipse non Intatio. Dignum et justurn est : nos tibi graiias
kabentes auxilio protegat. De conclusione captivita- agere Domine Dens noster : qui labantem animam et
tis exules revocei. Et de domo carceris suspirantes anliquo ulceris dolorc confectam : non solum ad
in vinculis liberet. Sit pupillis quotidianus adjulor : amissam revocas dignitatem : et in pristino nitore °
sit benignus et misericors : viduarum laclirymanlium rcstauras : sed eiiam in partem glorie celestis ad-
consolator. Beueficiapluviaruniconsueiaiioiiauferat: mitiis donando culpam prevaricationis : et rcmitten-
ul inebriala terra pinguescat. Faciat nos in oratione do perpetue injuriam mortis. Quod ut ista prestares
prompiissime vigilare: et hoc sacrificium in remis- D non te noslre pravilalis officiosilas: sed illa itigenite
siouem peccatorum ° frequenler offerre. n). Amen. bonitatis consueludo commovit. Tu igitur viiictuin
Alia Oratio. Deus qui preseniium hominum afflictumque hominem captivitate depulsa : libertati
vitam agnoscis : diversarum necessitalum passio- donasti : el obnoxium lege moriendi vicario munere
nibus subjacere : exaudi desideria supplicantium; redemisti. Miltendo unicum iilium luum Dominum
suscipe vota credentiuiu. Sacerdotum auge salu- nostrum : qui compensaiione cotnmercii : dum nos
« Lauda. Ps. CXLV, 2. pag. 215). Cum docuisset baptismo omnia remitli
b Sacrificium. Istiae XL,3. f . Lucaeiv, 18. peccata, sibi opponit : Obquam causam.inq is, si la-
c Sol: et. Lege sicut solel. vucrum nobisomnia peccata dimiitit, nen dicitur tava-
« Frequenterojferre. Sacrificium in aliquibus Ec- crum remissionispeccalorum, nec lavacrum purifica-
clesiis mintts frequenier, in aliis magis frequenter tienis,sed lavacrum regenerationis? Kt respondet :
ofTerebitur, in HUpania quoiidie privatim, publice Quia non simplicilera nobis peccaia auferl, nequ*nos
veio diebus Domiuicis,feslivis, leria iteui quarta et simpliciter mundat a delictis, sed ila puros ef/ictt, pta-
;exla, offerrinios erat. ne ut yeneratos denuo; nos enim baplisma demio cou
e Restauras.Huc «fer illud sancii Cbrysoslomi dit el conficit. Et paulo infra : Neqtte enim nos sim
Cateches. 1, ud illum., Oper. Ed. Maur. t.il, plkiler purgat, sed integrumde novo conflat.
7SS MISSALE MIXTUMSEC. REG. B: ISIBORL «-PAR8 ni 56«
libeiare contendit : sanguinem fudit. Ita celestis A Mundet vos Dominus ab omni crimine peccatorum :
dignitas dum nos indignos prospicit : contumeliis et sibimet placcre faciat in eternum. n). Araen.
aridlta subjacnit : omnique se injurie subdidit t dum- Ubique yobis Dominus placatui occurrat : et sua
inodo hominem quein in nascendo suseeperal : mo- benedictioiiis opem dignanter allribuat. R) Amen.
riendo servaret. Per qiiem te quesumus et roganius : Per misericordiam ipsius Dei nostri elc. Dominus Sit
ut intendas super hec munerum sincera libamina : Kempervobiscam. ^ . Et cum. Dicat Chorus. Gustale.
qiiei.inhoc allare tuum sacrificiorum more delulimns. COHI.Refeeti Christi corpore. Quere in feilo Corpd*
Uf in conspeclu tuo-offerenlium vota cusiodins : et ris Christh fo, 267.
yerus Sacerdos veram hostiam mcritis celeslibus Oratio. Credimiis Domlne Jesu : quod precursor
fcehedicas: ac de istis temporalibus cibi inimortali- luiis Johanties : quod propbele in enigmnte prophe-
talis sacramenta componas : que sue suavilatis grntta laverufit : ipse digilo ostendit ilicens. Ecce AgniiS
inllrniitaies corporum : et languores compescant Dei : ecce qui tollit peccatum mundi : proindeque-
phimarum : per ipsum quem lecum et cuni Spirilu sumus et rogamus : ut qui primi adventus tui ven-
Sancio in uriilate Deitatis : omnes Angeli et Archau- turum lempus predicavit : iil secundi adventus tui
gell non cessanl conlaudare : ita dicentes. u) San- tempore dum judicaro veneris vivos et mortuos : nos
cius. ^ ad dexteram lnam coronandos a staluas. i^. Amen.
Pest Sanctus. Vere sanctus : alque in exceisismi- Per miserioordiam tuain Deus nosler elc. Dotninus
rabilis Dominus noster Jesus Ghrisius fllius tuusi sit semper vobiscum. n). Et cum. Missaacta est in
Per quem tibi Dcus Patcr omnipotens famulanles nomine Domilii noslri Jesu Cbristi: perficiamus cum
pfferimus sacrificium laudis : ct simplicem devolio- pace. R). Deo graiias.
nem nostri cordbs. Non cniin bic horrido niugitu b NATIVITASSANCTI JOHANNISBAPTISTE.
pecudum : trislis hoslia laurus occiditur ; aut hirciis Ad Missatn. « Offtcium.
de gregibus immolalur : scd liostia quam verus Do-> Aogelus Domini dixit Zacharie : alleluja* Ecce
minus el Sacerdos instituit omniputcns. Chrislus Elisabeth in utero concipiet : aileluja : et pariel fi-
Dominus ac redemptor elernus. lium : et nomen ejus Johannes vocabitur : alleluja :
Post pridie. Oraiio. Allare luum Domine nianus alleloja. f . Tu puer propbela altissimi vocaberis:
tue consecratione sanctiflca : leque ipsuni inentibus prcibis enitn ante faciem Domini parare vias ejus.
nosiris lelicie et gralie resurrectionis spe ostende. P. Et pariet. f . Gloria et iionor Patri: et Filio : el
Onmibus tibl servienlibus voia que acceptare di- Spirilui Sanclo m secula seculorurn. Amen. P. Et
gneris : inspirando largire : populum tuum placabilis pariet.
respice : atque ad partein gralie saluiaris adniitte. Dical Presb. Per omnia semper secula seculorum.
Confitcniibus parce. Letanlibns fave : ac tristes per l^ . Amen. Gloria in excelsis.
indulgenliam consolare. u). Cltorus, Ainen. Oralto. Deus qui nos in Nalivilale precursoris tui
330 Ad orationem Dominicam. Johannis voluisti gaudere : fac nos plenura gaudium a
Orationem dicturi Dominicain Iratres cliarissimi te in fulura examinatione percipere. Ul merilis ejus
iiihil nostris mentibus cogiialio lerrena subripial: qui adventum tuum in spirilu et virtule Helie prc-
nibilque lurpe vellubricum borrende vunilalisoccur- cessisse cognoscilur : et bic el in eternum gaudiis
rat. Sed penitentes de prelerilis : et pelentes ventam conletemur. n). Amen. Per misericordiam tuam
de futuris cum timore : et fiducia clamemus e lerris. Deus uoster etct Dominus sit semper vobiscum.
Paler noster. ^i Etcum.
Dicat Presbiter. Htimiliale vos benediclionL Doini- Lectio Hieremie Prophete. (dCap. 1).
iitis sii semper vobisr.um. u). El cum. i^. Deo gratias.
Benedktio. Benediciionis Doinini gratiasemper vos Hes dicil Dominus. Priusquam te formarem in
prolegat : et ali omni nialo dcfendai. R)> Amen; utero : novi le : el antequam cxires-de vulva sancti-
« Sidiusi. Lejje stuiitdi. $ SSctarheniarlis Getas1ah6:et Gregoiiaho, Sn Lp.ntio*-
*>Nmivim. Die vigesiirilir|liarta Jurili;in tSbfilis" narifi Ambfosiano ThOmasii, iri vetuslis Capitulari-
ecclesiaslicis lam Gnfieorum qiiain Latiiiorum fesli- bus Evangeliorunu et in quibqsdam Martyrologiis
vitas .Natiriiaiis .sancti Joannis Bap!"u5lde signatur huic festivitati vigiiia pr8em.ittilur,'dequa in Missali
(Msiim: Baiil., MihM, MkHyrdlogia tli.roiwmiuha nosiro. et ih Oralidhali Gblhico;et in libris Gallicanis,
vUiUMsinia,qtiiliui mMtlnl mM, ABbtiii, NMkerl; niithi IIt meiiiiib; tatiiert in Ecelesia TUfSfieiisi cele-
Usttardi, elc.)-.E ideni in librii lilurgioiS cclebratur; brnbalur, ut. scribit sanctus Gregorius ( Hist. Franc.
oilicium et missam propriam habet in Missaliet Bre- lib. x, cap. 31), ubi etiam Nalivitas sancii Joannis
viario Mozarabum. I.nOratiqnaii .GothicoJPaa. 120) Baplislae anlecedeiial natale sancti Peiri episcqpatus,
plures sunt oraiiones de miiiliaiesdncti Jqannis. sive lestuin fialbedrte sancli Petri, ei natale Passionis
'iaplisiai ilicendaeviii Kal. /uL.De earjem aguht tjijri sancti Joahiiis Baptislx,ista festum apostotorum Pelri et
Jaliicani, Sacramehtarium IjoiiiaiiUm,Missale Gajlq- Pauli; adeo yerum est omnia epUcoporum ar-
Gotiiicoin, et Leciionariu.m LuxovienW yeiustissima bilrium et Ecclesiarum commodum uioderaii con-
etiain Sacrameiitaria Rpmatia saiiGli Lconis, sancli SU6VISS6*
Gelasii, et sancti Gregorii, vni KaL Jul, Eamdem c dfficium. LuCaei, lo...y . ibtd. 7G. ,
demum Ecclesia Mediolanensis, ut cx Lectionario d Cap. 1. Vers. 5-ll. D.inde vers. 7 ad finem
Ambrosiano Thomasii, et Afjicana, ut ex Kaiendario capitis. in Lectionaiio Luxovieiisi legitur exIsaiaeXL,
Cartbaginensi Mabillonii,el ex sermonibussSncii Au- 1-11. In §acrainenlario Bobiauo legitiir ex Joreuiia
gustini liabemus, die viu Kal. Jul. celebrabiint. In xii, 7-lS, pluiibus omissis.
iS7 MISSALE MIXTUM SEC. RiiG. B. ISIDORI. — PARS II. 758
ficavi te : Ct prophetam in gentibus dedi te : et (lixi. A
. quia non meiitior. Dcinde veni in partcs Syrie et
a. s. a. DomineDeus ecce nescio loqni : qula puer Cilicie. Eram auiem ignolus facie Eccksiis Judee ;
ego sum. Et dixit Dominusad me. Noli dicere : quia que erantiu Cbrislo. Tanium nutcm audilutn habe-
puer ego sum. Quoniara ad omnia que niillam IB baut : quoniam qui persequebantur nosaiiquandb :
ibis : et universa quecumque mandavero libi : loquG- iiunc evangelizaut fidetn : quam siiquando expugna-
ris. Ne timeas a facie eoruln : quia tecum ego sum : bant : et in me clarificftbantDeum. i^. Amen.
et eruain te dicil Dominus. Et misit DominUsma- Leclio iancti Evangelii seeundum Lucam (d Ca. I).
ntim suam ad me : el tetigit Osmeutn. Et dixit Domi- lil illis diebus. Ellsabelb autem impletum est lem-'
nus ad me. Ecce dedi vcrba mfia in orc tuo : el pus pariendi : et peperit filium. El audierunt viciili'
constitui le bodie super genles et super regna : ut et cogrtati ejus : quia magnificavit Do'minusmiseri-
evellas : et deslruas : el dispcrdas : et dissipes : et cordiam suam cum illa : et congratulabantur ei. Et
edifices : et plantes. Tu ergo accinge lumbds tuos; factum est in die octavo venerunt circumcidere pue-
el surge : et loquere ad eos dinnia : que fegopreclpio rum : et vocabant eum nomine palris ejus Zaclia-
tiili. Ne formides a facie eoruhi. Nec enitn lirnero ' riam. Et respondens mater ejus dixit. Nequaquam :
facialrt vultum illorum. Ego quippe dedi te hodie in sed vocabitur Joliannes. Et dixerunt ad illam.
civitalem munitam ; et in columnam ferream : et in B Quia nemo esl in cognatione tua : qui vocetur hoc
murum ereum super omnem lerrani regibus Juda : nomine. Innuebant autem patri ejus: quem vellet
principibus ejus : et saceidotibus ejus : et populo vocari eum. Et postulans pugillarem : scripsit di-
tefre. E(a velabuntadversum le : el non prevalebunt: cens: Johanhes est nomen ejus. Et mirati sunt uni-
quia tecum ego sum : ait Dominus : ut liberem le. versi. Aperlum est autem coiilestim os ejus: el lin-
R). Arnen. Dical Presb. Domlnus sit settiper vobis- gua ejus : et loquebatur benedicens Deum. Et factus
cum. K). Et est timor super omnes vicinos eorum : et super
b Psallendo. Tu es Domine qui eduxisli me de omnia montana Judee divulgabantur omnia verba
venlre : spes mea ab uberibus matcis mee. y . In le liec. Et posuerunt omnes qui audierant in corde
jaclatus suni ex uiero : de ventre matris mee tu es suo : dicehtes. Quis putas puer iste erit? Elenim
Deusmeus: ihteest decantatio mea. P. Spes mea. manus Domiiii eral cum illo. Et Zacharias pater
f. Rcpleatur os meum Deus laude lua : ut possim ejus implelus est Spirilu Sanclo: et prophetavit
cantare gloriam tuam. ' dicens. Benedictus Dominus Deus Israel: quia visi-
Dicat Presb, Silentium facite. tavit et fecit redemptionem plebis sue» El erexit
cornu salutis nobis in domo David pueri sui:. sicut
SeljuenllaEpislole Pauli AposMi dtt Uiilaihai •^ locutus est
(c Gttp: 1); per os Sanctorum cjui a Secuto sUnt pto-
^. Deogralias. pbetarhm ejus. Puer autem crescebat et confOrta-
Fraires. Notuin vobis facio Evangelium : qtiod batur spiritu : el erat in deserto usque in dieu»
evangelizatum est a nie ; quia non est secundum ostensionis sue ad Israel. ^. Amen.
Iiominem ; neque enim ab homine accepi illud ; ne- Dicai Presb. Dominussit semper vobiscum. ^. Et
que didici; 331 seu"Per revelalionem Jesu Chrisli. cuiri.
Audistis enim conversationem meam aliquando in Lauda. Alleluja. e ^. Suavis sit Deo laudatio
Judaismo : quoniam supra modum persequebar Ec- mea. Ego vero delectabor in Domino; P. Alleliija.
clesiam Dei: et expugnabam illam : et proficiebam ' Sacrifitiunt. Sacerdos Zacharias fuit de viee
in Judaismo supra multos coetaneos in generemeo. Abia : et uxor illi de filiabus Aaron : erant enim
Aburidaiitiusemulalor existens paiernarum meanim justi ambo ante Deum : incedentes in omuibus man-
traditionum. Cum autem placuit ei: qui me segre- datis et jusiiucationibus Domini sine querela: alle-
gavit de ulero matris mee : et vocavit me per gra- luja : alleluja. f . Apparuit Zacharie Aiigelus Do-
liam suam : ut revelaret filium suum in me : et evan- mini slans a dextris altaris : dicen.s; ne timeas Zat-
gelizarem iiltini in genlibus : conlinuo noii acquievi < _l charia : quoniam exaudita est deprecatio tua: et
carni el sanguini. Neque veni in llierosolytnam ad uxor tua Elisabeth pariet tibi filium: et vocabiS
antecessores meos Apostolos : sed abii in Arabiam ; nomeii ejus Jobannem : et erit tibi gaiidiuui et
•l iterum reversus sum Damascum; Deinde post an- exultatio : et uulti in nativitate ejus gaiidebunt: et
IIos tres veni llierosolymam videre Petrum : et erit magnus coram Domino. P. tsine querela : alle^
uiansi apud eum diebus quindecim. Alium autem luja.
Apostolornm vidi neminem : nisi Jacobum frairem Missa. Expeclationi nostre fratres ciiarissimi Do-
Domiui. Que autem scribo vobis ccce coram Deo: miiius Deas noster gaudia desiderata reslituens:
a Velitbunl.Lege bellabuni.
h Psallendo. Psal. xxi, 10. y.lbid., li. Jdclaius integris versiculis.,a 70 adSO. InLjixpviensilegilur
exLucaj s, 5 23; deinde, 30-47; deinde,57-67 ;.^e-
snm. Ita in Italica Thomasii. Vulgata legit projectus mum, Benedktus DominusDeus Israel, et mox, Piier
sum. f . Ps. LXX,8. aulem crescebal,elc, qui est ultimus verfitts eap. 1,
. c Cap. i. Vers. 11, ad flnem capitis. In Luxoviensi idem Evangelium iegitur in Sacramentario Bobiano.
Episioja legitnr ex Actibus apostolorura, xin, 10-43.' e Ps. cui, 54.
In Bobianoex Epistola ad Philippenses, iv, 4-10. ( Sacrificium. Ex Evang. sancti Lucse i, 5,6. f .
d Cag. I. Yers. 57, a«lfioem
capttis, omissisd^cein Ibid., U, 13, 14,15,
789 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 7GG
natalem nobis precursoris sui Johannis: verum lu- A nasciturus de ulero precursorem tuum Johannem
men lucerne preeuntis invexit. Cum festivitale reci- senili fecisti eioriri ex alvo: quem lucernam ar-
procantium eliam lernporum ipsorum vernante leli- dentem tuo constituisli in templo : fac nos lucere iu
eia - qua se nobiscum in gaudio omnis creatura ad- Ecclesia tua ardore fidei: et instruclione docendi.
ventum Domini auditura diffudit. Et qui ad nativita- Charitatis opere: et liumilitatis perfeclione. Ora-
tem precursoris sui Joliannis annua nos feslivitate tionis siudio : et castimonie documento. Sicque nunc
jrevocavit: ad suum quoque natale cum profectu to- has oblationes offereiilis populi fidelis accepta : ut
tius Ecclesie : et defectu nequicie spirilualis : simili cunctis congrua largiaris remedia. Per eum et spi-
dignatione nos provocet Et qui tanti propheie or- ritale gaudium vivis : efpenarum evasionem con-
tum prius nobis dignatus est nomine manifeslare : ferendo defunctis : per quem tibi in cordibus incre-
.quam lnce : et anie ostendere electionis ejus : quam dulorum : et via est preparata: et indulte gratie
'conceptionis initium : supplicibus tribuat servulis primordia sunt ostensa. ltl. Amen.
adimplere predicationis ipsius sacratissimum ver- Ad pacem. Oralio. Deus qui nobi3 per prophe-
bum. Quia scilicet preco mirabilis preparandus ac tiam precursoris lui Johannis obumbranlium signifi-
previus prius ab eo preconium laudis : quam viam calionura figuras : aperta veritatis tue manifesia-
accipere meruit vocis. Atque ut ante orlum ab eo " tione monstrasli: tribue nobis intelligentie lumen:
ostenderetur lnudatidus : quem post ortum ipse et pacis perpelue charilatem. Ut gratia succedente
ostendr.ret a iaudalurum. Precamur ergo corde pro- pro gratia: sic gloriemur in c nobis : ut in charita-
sn-ato et aflectu humiliationis devolo : 332 ut aPe" tis unitate constiluli: non abulamur antiquis. ii).
riat nobis Dominusnoster quicquid in cordibus no- Amen.
siris infidelilas claudil : quicquid promissionum ejus • Intatio. Dignum et justum est: omnipotens Pater:
gratiam obscuritas Inbrici limoris intercipit: et con- nos tibi gratias agere. Qui humane salutis ila ex
cedat ut natale Angeli sui aule faciem suam missi: prima conditione : sicut ex secunda reparatione so-
os nostrum repleat confessione : cor noslrum robo- licitus : nc inopinatos nos catisa tanli muneris inve-
rel (ide : cursum nostrum dirigat voee : b conten- niret: ad manifcstandum filii tui adventum electis-
tufn mortis instruat verilate : agnitionisque inno- simum Jobannem nuucium deslinasti. Qui nos de
cenliam populo suo ipse impetret: qui eum agnum mirabilibus ejus : ipse jam pcr eum ex nativitate sua
Dei in populorum expectaiione monstravit. Sit ejus mirabilis commoneret: el magnitudinem sequen-
laus in oreoostro : ut qui volis solemnia solvimus : tium rerum rudes adhuc populos credere sui osten-
verbi munera capiamus. i$. Chorus. Amen. p sione consuesceret. Nuncialurus Christum : per An-
Alia Oratio. Inler laudes tuas : el preces noslras gelum nunciatur. Predicalurus in populo : predica-
omnipotens Deus : interest bodie bealissimi Johan- tur in tempio. Ante notus honore: quam lempore.
nis prestantissima in gaudiis populorum ordinala Sic aclum est tue dispensationis effectu : ut qui pa-
nativitas. In qua nobis multiplicis gralie tue dona renlibus in incensi cst oblatione promissus : genli-
venerantibus : dum in preconium vocatur ille : qui bus in agniiione luminis sil premissus. Precursurus
prestitit suffragium : queritur ille : qui meruit. Qui Verbutn : silenlium ponil incredulis : et ante pro-
nobis naturarum omnium creatorem : necdum natus cessum vite sue : fulura infldelitatis damna : mula
ostendit: ut expers vite sue fieret testis glorie tue. pairisvoce loquebalur.Utiqueutqui persuasioneveteri
Ilaberetque prius cognilum lucis Dominura : quam loquebalur : paterne tradilionis obstructum in melio-
communis lurainis usum. Qui in illis coagulati cor- rem Evangelii doclrinam fidelium linguara : nomen
poris rudimenlis : niaterni uieri lege vivescens : novi beredis absolveret. Ecceexultat in utero: ul333
vocem Dominice matris salutantis exciperet : et in parentis visceribus native geniis pectora venturi
quod a ministerio devotionis exiliens : motu exul- regis predicalione concuteret. Erumpit in gaudio :
lanli responderet: qui ad opus Evangelii nascitu- ul desperate promissionis lacilurnilas filii veritale
rus: matrem de officionecdum editus commoveret. Q convicta : in testimonium suscepii muneris excla-
Qui predicaturus penilentiam : paterne dilidentie maret. Prophetat in spirilu: lestificalur iu Evange-
errorem inlerceple vocis dispendio castigaret: et lio. Ministrat in Baptismo. Docet in populo. Degit
dubie mentis incredutilatem prophelatus clauderet: in heremo. Proficit in deserto. Paral vie viam
cum venlure salulis fldem prophelaturus aperiret. Aventurum. Nunciat per quem venit : et priorem
ln hujus ergo Domine nalalicii diei solemnitate gau- sibi quem secuturum diceret non tacebat. Erat spe-
dentes : pacificas sacrilieioriim tibi bostias immola- culum luminis. Initium baplismatis. Testimonium
Bius : ut Sacerdotalis officii functionem sancli An- veritatis. Ul in plenitudine Christi signorum rem
geli visitatione dignatus acceptes : faciasque pro- post rei signa monslrarel. Nuncius sslutis. Emulus
missa nos credere : credita predicare : predicata non passionis. Servit propbela baptismo. Baptista mar-
perdere. lyrio. Ut Chrislum Dei Filium pro mundi redem-
^. Amen. plione venturum : quem adnunciare se predicalione
Post nomina. Oralio. Chrisie Jesu qui virginali sermonis oslenderet : ainare se effusione sanguinis
- a. Laudaturum. Lege laudatum. c Nobis. Lege novis.
b Conlentum.Lege contemptum. • , d Venturum. Forlasse, venlww. - *-' -
>,D1 MISSALE Ml-XTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 762
comprobaret. Unde merito celi celorumque virlules A A nasceretur implesti: qui et sterilitatem matris con-
cum Angelis et Archangelis : bymnum libi laudis ceplus abstersit : et patris linguam natus absolvit.
debite cum Seraphin exultant : ila dicenles. R). Oramus ergo te Domine utliancoblationemnostram:
Sanctus. respicere et benedicere digneris: sicut benedicere
Posl Sanctus. Vere sanctus : vere benedictus es dignatus es munus Abel justi pueri tui,
Domine Deus omnipotens. Uniias distinctibilis: et K). Amen.
drstinctio inseparabilis. Unilas Trinilatis. EtTrinitas Ad OraiionemDominicam.
sumrae unilalis. Qui operibus twis compaliens im- Deus qui per beatissimum Johannem precursorem
passibilis : eo usque misericordiam porrigis : ut ad et Marlyrem luum : gentibus universis lumenbaptis-
notescen-dumsalulare tuum : premitteres Johannem malis intulisti: ut infiilelilalem popnlorum : quam
puerum tuum previum vie : lucernam luminis: pre- vane observantie rilus intulerat: regeneralio celes-
conem judicis. VocemVerbi: amicum sponsi. Unde tis absolverel : presta ul inlercessio tanli valis que
nos pro i-uisdonis: ejusque bonis libi litationis vic- nobis est indulla per lavacrum pie conscientie: proi
timam offerenles: precamur : ut acceptabiliter eam ficiat ad exemplura. Ut salutaribus edocli preceptis:
adsunias : et dignaiione consueta benedicas. Atque sic dicere mereamur e terris. Paier noster.
offerentes conformes ejus efficias : qui tibi in com- B I Dical Presbiler. Humiliate vos benedictioni. Do-
meraoraiione Jcsu Cbristi Filii lui Domini nostri: minus sit semper vobiscum. R). Et.
devota et prosternata servitute persolvimus. Per Benedictio. Dominus Jesus Christns qui in nativi-
psum Dominum ac redemptorem eternum. tate precursoris sui: tribuitmultisgautliummagnum:
Post pridie. Orulio. Convaluisti : Domine Jesu det vobis devicla omni tentatione remissiouetn om-
Cbriste in gralia : et incredulis genlibus sedula les- niutn peccalorum. R). Amen. Et eadcm se presuie
tatione claruisli. Te annuncians beatissimus doctor virlus nunc resullet in voce supplicum : que prolato
illc Joliannes: lam incomparabilis sanciiiate.: quam Jobannis nomine : os quondam reseravit paternum.
singularis magisterii assertor : fontem lavacri sitien- u). Amen. Ac siculi eo nascente matri est altribuia
tibus dabat: sed esse venlurum te procul dubio fecunditas : ita menti vestre : quo sibi fructificet :
uunciabat. Illedescenderataquiscorpora purgaturus: fidei imperciatur ubertas. u). Amen. Per misericor-
tu sperabaris corpora redempturus. Ex liujus enim diam ipsius Dei noslri etc. Dominus sil semper vo«
voce cognovimus : unigenilum te Dominum in cor- biscum.
poris forma et carne conspicuum : de quo nobis R). Et cum.
dixit. Ecce agnus Dei : ecce qui tollit peccatum (_ DkalChorus. Guslate. *
niundi. Hic enim : cui et nomen antequam concipe- Com. Refecti Christi corpore. Quere a in feslo
retur dedisli : quem et Spiritu Sancto priusquam Corporis Chrisli. (ol. 267,
a 7» feslo. Die 20 Junii, lam apud Grsecos (Menol. Macedones,<jMa; apud Mgyplios dicilur quinla mensis
Basil., Mencea,Ephem. Gra:c.,Mosc., Bolland. lum. I Ephiphi, apud Bomanosvero III Kal. Julii. Et ipse
Maii, eic), quam apudLatinos, in Kalendariis.Many- Eutbalius (Ibid.) apud eumdem Zacag. (Ibijd.,
rologiis,et inlibris liturgicis, delestosancloriimapos- pag. 523) ait Romanos mariyrium Apostoli solemni
tolorum Pelri etPauli agilur. Kalendarium Huelieria- fesiivitate celebrare III 7ia/. Julii, quce esl quinta
num: IIIKal. Jul., Petri in catacumbas,et Pauli Osliense, Panemii mensis.Ei in Codice Lolliniano (Ibid., in
et adjicitur TuscoU Bassocos. At consulalus ille, qui not.) baliet : 11 Kal. Julii, qua; est sexta mensis Loi,
in annum sersevulgaris 258 cadil, ad diem passionis qui Asiaticorum erat, et a dic 24 incipiebat. Kalen-
Apostolorum certenon pertinet, quare aut aliunde lu- darium Carthaginensc, deficiente membrana, diera
xatus hnc pererrorem intrusus esi.ul Bucherius opi- passionis aposlolorum non exbibet, habet enim
natur, et est verisimillimum, aut apposilus est ad JuL, sanclorum.... apostotorum,quibus indic.it amlios
annum indicandum.quo tempore iierseciilionis Vale- eodemdie passos esse. Jam vero ApograpbaMartyrolo-
riani corpus sancii Pelri e Valicano in catacumbas gji Hieronymiani, pro quibus sufficiatLucense Floren-
translatum fuit, ut pulavil Pearsonius (Annal. Cypr., linii citasse : 777 Kal.JuL, liomce, natalis Petri et
ad an. 258); cujus opiuioui Anionius Pagius ( Crit. Pautiapostolorum. Petri in Vaticano, Pauli in Ostiensi.
Baron., adan. 258) adjecil traiislaiionein esse factam ,p. Roinanum Paivum : 777 Kal. Jttl., Romm,apostolo-
eodem die quo olim apostoli passi suut: egregie, nisi rum Petri ei Pauli. Beda, in Marlyrolo::io gemiino :
quod meris conjecturis nilunliir. Diem passionis 777 Kal. Jul., Bomce,naialis upostolorum Petri et
sanctorum Petri etPauIi, quem KalciidnriumBurhe- Patdi. His accedunt Martyrologia Flori, Adonis,
rianum distincte tradit, euiiidem"exliibenlFasli con- Rabaiii, Usuardi, Notkeri, Wandelberti, et Roraa-
sulares a Joan. Georgio Eccardo (Corp. Itist. med. num Baronii, Sacramentaria quoquc Gelasianum et
eevi,lom. 7) editi : NERONK CMS ET VETERE. Gregorianum , aliique anliquiores recentioresque
His consulibtispassi suttt Pelrus el Paulus ni Eal. liturgici liliri, quibus omnilius traditur sanctos apo-
Jul. Et catalogus poniificum sedente Lilierio exara- siolos Petrtim et Paulum dic 29 Junii Uoinse, impe-
tus : Passus estautem Peirus cumPaulo die m Iial. rante Nerone, marlyriuin subiisse, et juxla eara urbem
Jul. Et excerpla e Fastis Cuspinianis (Bolland., tom. scpullos esse ; quare, quod olim Caius ille catholicus
VII Jtm., part. n, paq. 186 seq.) a Sullerio edita : (Euseb., lib. u,cap. 25) conlra Cataphrygariim patro-
NERONEII ET PlsONE. His consulibus pnssi sunl iium disputans dicebat, idem <|iiilibeicivis Romanus
Pelrus et Paulus Bomce,III Kal. Jul. El antiquus bodie dicere polest : Sive in Valicanuut, sivead Os-
aitctnr, qui anno 196 scribebat, citatus ab Euthalio tiensem vium, pergere libel, occurrenl libi trophwa
Sulcensi episropo, iu sua Kditione Episiolarum san- eorum aposiolorum qui Romanam Ecclesiamfundave-
cti Pauli (Apud Zacagn., Coll. tom. 1, p. 535) tesla- rutit; horiim enitrf reliquias ab Urbe alio translatos
tur sanciiiin Paulum, sub Neione, capite amputaio, aliijuando fuissc nemo unquaii) prodidii, qtise cum
in urbe Roma martyrium fccisse anno a passioue certa el ab omnibiis feruie ailuiis.~-asint (pauci siqui-
Cbristi 36, quinta die mensisPanemi, secundumSyro- . dera inveniuntur quibus eruditi viri Joannis Pearso-
7b;3 MlSSALE SHXTllMSEC. REG. R. ISlbbkl. — PARS H. 764
Vrdtib. Detis qiii sierili Elisabet sciiique iufruc- }A Leonis Pape et Confessoris:
liioso Joiiahhein prbhiissionis tilitiih cohdohasti: qui Omnia dicaniur unius Confess. Pentificis. fot. i%i.
diihi adiiiieiiiciiisiisin ejus uiero pOrtareiiir : Deum
IN FESTO APOSTOLORUMPETRI ET PAULI,
in 334 iibspiiium virginis babitantem sua saluta-
tione prophelavit: le petimus : te rogamus : nt qui Ad Missam. a Oj/ficium.
predicatione ejus regni celestis aperuisti credentibus Dabo Sanctis meis primain sessionera : alleiuja :
januam : suffragio ejus nos perducas ad gloriam. n). in resurreciione eterna : et exquiram illos iu gaudio
Ameb. Per ihisericordiam tuarii Deus noster etc. meo. P. Etlux perpeiua lucebit eis: alleluja. Et
Diiiriihussit semper vobiscum. K). Et cum. Solennia elernitas temporum preparata est : aileluja: alieluja.
eompleia stiniin nomine Domihi noslri Jesu Cbristi: y. Benedicti vos a Domino qui fecit celum et ter-
voiiihi noslruhisitacceplumcumpaee. u). Deogralias. ram, P. Et lux perpetua. f . Glori.t ei lionor Patri:
TremslalioS. Etigii Episcopi et confessorts: el Filio : ct Spiritui Sanclo iu seeula scculurum :
Omniadicanlur unius ConfessorisPonliftcis.fol.ibZ. amen. P. Etlux perpetua.
Johannis et Pauli: Oratio. Hi sunt Christe Domine amici tui Petrus
..Omnia dicantur plurimorum Marlyrum. fo(.45G. et Paulus qtti tradcntes corpora sua ad morienl *.
nirconjeclura placet [A-tn.Cypr,, ad an. 258, n, 2, Jg via Osliensi, delams sacris ilerum eodem die opera-
et tiper. poslti. Peurs.], opinanlis aposlolos VIII Kal. bituc
Miit-t.piissos esse), lanieii cii-caanniim quopassi sunt Aspice, pfir biti^dspiebs ItiimuleaTundilurplateas;
npostoli Peirus et Pauliisdifficile esl quidquam certi LUJCin duobiisfervei una fcslis.
statiiere, propter varias el inler se dissonantes an- Et infra:
liijii6riim recenliuruirique ca stiper re sentenlias; Transtibcrinaprius solvitsaera pei-vigiisacerdos,
stiiil eriiiii qrii primo Nei-bnisnnno, tierone 61Veiere Moxhucrecurrit duplicatquevota.
coss. (Fast. cous., apud Ecltardutn), suntqui ullitno
( S. Ilier., de Vir. illuslr., cap. 1 ), sunt qui lertio, In SacrameniaripGelasiano(7,ifc.ii,»i.29)exstatuiissa
Neroncii et Pisone coss. (Excerpt.Fasl. cqnsu!., apua inyigilia appstolorum Petd et Pauii, ni Kal. Julias,
JJb.'Mb\), aiit qui qiiarto, Nerone iii et Messalacoss. quai, reor, irt orhnibUSiiasiiicis in qiiibus vigillaece-
(Idal., in Fast.), nlii qiii diiodecimo (S. Epiph., lebratre fuerant canebatur. Rtiistis (lvid., ituni. 55))
Iuer. 27, n. C), sunt qui undecimo ejusdein Neronis missa ilem in nntali sancli Pelri proprie, iu Kai. Jut.;
aniio, Licinio Ncrva et Vestinio Attico coss. ,,apo- et.Iisec in basilica Vaiicanaa. poniifice dicebatur.
stolos martyiio coronalos tradidere, qua; liilima RiirsiiS(76/(i., ntitii.51) inissa i» ndlali aposiolorum
seiitentia inihi magis credibilis videlur; sed quocun- Petri tt Pauti, mKal. JuU, qu:«j ut piito, aB aliqtifj
que anno pasti siut, diem natalem passiouis eorura, episcopo aul presbytero in catncumbis celebrabalur.
staiim a martyrio, Rointe celebrauim esse, monu- Denium (Ibid., num. 52) missa item iu nalali sancli
iriehbtqiie eortiih fieqiieriiari crepisse, consuctudo Pauli proprie, lii TToi.Jul., quam ponlifex iu basilica
Ecclcsiariim circa insignes niariyres, et aperta Jii- "/„ sahcii Pauli laciebat, ubi animadvertenduhi qusihla
lia.ni Augnsti auctorilas (Apud S. Ctjrillum, iib. x diligenlia singulis bisce missis apponilur nota m
coiifniJulitin.) pcrsiiadet. Labenie auteiii seraiChri- Kal. JuL, tuhi ad ostehdendum lias ohihes eadem
stlahse saeculbiv, iion ihodo llbthoe el in Italia, sed die celfcbrandascsse (Ct reveM die seqncnti riihil. in
nbique tbrrarum feslivltas sariciorum Petri et Pauli hoc Sacramentario, lieque in Leoniano, quemadmb-
iriligiiacnm sblehuiiiate fcelebrabatur (8. Aslerius, diim nec in antiquioribus Martyrologiis, fit,de sancto
lt«m: ih $S. Peirwrt e'i Pttulnm). lii Potito et Cappa- Paulo), ium eliam ad ostendendum apostolos eodctn
dbfciajuiicior est sdlictus Gregorius NysseiiuS(Laud. die tii Kal. Jul. passos simul esse. Sed in omiiibus
atiern S. Sieph., apud Zdcettgniuth,Coileci. I. 1, Sacrametilariis Gregqrianis aliter missaeinsci ibuntur
p. 55S), post lesltihi jirolbmariyrisStephani.Peirus, disponuhturque. IV Kal. Julii babehtiir binse missai,
JabOlius,Joarihes,omneSque aposioli unO die simul altera de sancto Leone papa, altera de vigilia sancto-
colebaiilhr; sedhcec soleniniiastidii ob iialaleni mar- rum Pelriei Pauli. Die sequenli, m Kal.JuL, in Co-
lyiii agebatiit", sed ob pectiliares rationes quas dice Pamelii et Muratorii inscribilur natale sancli
Nysseritisibideih aiTefl, al Pfctri et Paiili nalalem Petri, in Codice Marfenii natale ejusdem Pelri et
mitrlijrii, liodU, iu Cal. Jiflii, jjer muudumnniversnm Pauli; et revera raissa est de ambobus, cadem pror-
omnes Ectlestiv debtlo honore concelebrattl,tit SCrib:t sus quam, juxla Missale sancli Pii V, hac die recita-
saricuis Cautieiuius tlrixiehsis ,(Scrm.rfeytpost. Pelro mus. Deiiium, prid. Kat, JiiL inscribilur naldle sdh-
eiPhulo), ciii tlisftiplinaEeblisinrum {'ouii ciOr.feiiiis cti Pduli apostoli. Missa ahiem eadem est quas. tti
igiieta iiou ci-at. In S^crainelitario saiicti Leonis Missali sancti Pii legitur. Hoc recentius iiislithturri,
inissae oclo et viginii exsiani in natali apostolorutn quod in omnibus Evaiigeliorum Capituiaribus (Apud
Petri et Pauli, quarum una de Jejunio inscribitur, el' 0 Georgium, de Liturg\ Rom. Pont., lom. 777)observa-
likiihae ircs iid sancium Pautunt; eodeih enim die liiin est, Micrplogus sancto Gregorio Magno tribuil;
lloniae oliiii tribns in locis solemnitas ba;e celebra- cjus autem nlilluhi apparet vestigium iri libris Jiliirgi-
lialiir. Trinis celebralur viis (esia tahiorntn martyrtim, cis Goihd-llispanorttiii et Gallorum. Gollio-Hispahi
inqiiit snnctiis Airibrosius ii) liymno : niniiiiilii via in Breviaiio Moihrabuin de festo. apostoibruiii, un.o
Appin, iri catdcumbis, de qua Kalehdarium Buche- d!e, proprjo oflicio agunt, cui vigiltaiii praemiltunt,
rianiirii; via Triumphali in basilie.itVaticana ; etvia etin Missali uliica inissa de ainbobus exst.at, de qiii-
Ostieiisi, in basilica siiilcti Paiili, tle quibiis Marlyro- bus pariter exstant plures orationes in Orationali Go-
logiuhi Hieroiiymiiiiiuin, Lucense, ct Prudentius tbico, nec die seqtiehti ullairi sancti Paiili pecuiiarem
(Uijnin, lv2de cvroit.). Antiquiius lortasse pontifex in facitini memnriam, id ipshm Galli faciuiit. Ih Sacra-
liisce tribus basilicissacruin faciebat; al Prudehtii meiitario Bobiano etin MissaliGallo-Gtiibico.cxstaht
deio Jiim pontiiex desiemt iuissas ih caiacunibis die M\$steiiinaialePeiri el Pauli, uno eodeniquedie ceie-
snucforuiiiPelii et P-aulicelebrare, quare (llijm. ci- brandic, et in Lectibnafio Luxoviensi lectiones quse
tulo) festinn hoe biftdum appeilat. Vigilias enim et ad ulrumqueApostoluinperliiientlcgendsisassignantur,;'
niissam inatutinnin papa celeiirubat iii basiliea Vati- ne quidquam de sancto Petro ain sanclo Paulo apnd ^
cana saucii Petri; inde ad basilicam sancti Pa.ali, Gallos aut Hispariossingillatiiriagebatur,
< Officium.ESEsdiaeiV, ii, 23. f. Psai. ciiii, 15.
765 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORi. — plftS II. tSg
effecti sunt duclores gratie: fundalores Ecclesie. A ealis et fructum afferatis : et frucius vester marieat.
Quos ct unitas a precaudi: felicitas moriendi nec Ut quodcumque pctierilis Palrem in nomine nreo det
dividi passa est: nec elidi. Quesumus ergo ut quii vobis. f^. Ameii.
illo.ruui doclrina populos fecisli esse credenles: Dicat Presb. Domiims sit semper voblscum. n).
eorum prece nos efficias regni celestis coberedes. Et cum.
R). Amen. Per inisericordiam ttiani Deus noster etc. f Latida. Aileluja. f . Celi enarrant gldriam Dei:
Domimissit seniper vobiscum. u). El ctim. et opera iiianuutn ejus annunciat firmamentuiii. P.
1 Prophelia. Mullam gloriam fecit Dominus. Alleltija.
Quere in feslo Philippi el Jacobi. fol. 52l>.Dicat Pres- B Sacrificium. Yenite nenedieti Patris mei perci-
biler. Doniinus sit semper vobbcum. u). Et cmn. pile regnum : quod vobis paratum est ab origiue
c Psatlendo. In omnem lerram exivit somis eorum : muiidi : alleluja. f . Ctiiu venerit fllius iioitiiuis iti
et iu fines orbis lerre verba eorum. y . Non sunt lo- majeslate sua : et omnes Angeli cum eo : lunc fut-
quele neque sermones; quibus non audianfur voccs gebunl justi sicut Sol in regno Dei : alleluja.
eorum. P. Et in fines orbis. Dical Presb, Silentium Missn. Maguorum Apostolorum Pettiet Pauli non
facite. d Epistola. Gratia vobis et pax a Deo Patre , varias diversasqtie virtutes : quas explicare digna
nostro el Domino Jesu Cliristo. Benediclus Deus ct B predicatione non possumus revolventes : sed supre-
Paier Doniini noslri Jesu Cbristi quibencdixit. Quere inis et gloriosissimas passiones quas L exoivere an-
in communeplurimorum Marlyrum. fol. 450, nua dcvotione debemus : fratres charissinii : iiodie
Lectio Sancli EvangeliisecundumJohannem celebranles : Detim qui ipsorum et sanctorum om-
(eCap.XV). nium summa laus est: deprecemur. Ijt sicut ipse
IIIillis diebus: Dominus nosier Jesus Cbristus 1 principaliterin eorum esi laudalione iaudandus : ila
loquebalur discipulis suis dicens. Si manseritis in me: nobis libenter corum intercessioiie : qua piacahdum
et verba mea in vobis manserinl : quodcumque vo- eu.ii credimus : sit placalus. 335 Ecclesiam suam
lueritis petite et fiet vobis. In hoc clarificatus est quam in illis elegit: edilicavit: replevit : et docuit:
Pater meus : utfruclum plttrimum afferatis : et effi- ipsis jugiier pro ea supplicantibustuealur: fundalam,
ciaraini mei discipuli. Sicut dilexit me Pater: etego eam in solidissimam petram: lempestatis proceiia
diiexi vos: manete in diiectione mea. Si precepta non subruat, Niliil ei per lartareas hereticorum ever-
inea servaveritis : manebitis in dilcctione mea : sicut sioues poite prevaleantinferorum : quas ita humiii.tti
et ego precepta Patris mei scrvavi: et rnaneo in lenebrarum priucipes lollent: utelevali#eternaiibus
diieclione ejus. Hec locutus sum vobis : ui gaudium - porlis : quasi in templum sinim : sic in nobis unus
ineum in vobis sit: et gaudium vestrum impiealur. ' atque idem virtutum Doriiinus: et Rex glorie ceies-
Hocest preceptum meum nt diiigatis invicem: sicut lis iutroeat. Qui proposilas in terrorem fldelium
diiexi vos. Majorcm hac dileciionem nemo habet: ut persequentiuiu ir.inas tremendas sue majestatis ob-
animam suam quis ponat pro amicis suis. Vos amici jectu radiantibus nova luce fulgoribus : vocem verbi
niei estis: si lecerilis que ego precipio vobis. Jam perciinis avcrlat. Sibique per ipsam iti se credentes
iion dico vos servos : quia scrvus nescit quid faciat liumani generis susceptiouem inferri : quod fldeles
Domiiius ejus. Vos autem dixi amicos : quia omnia suos pati pro suo noinine prospicit prolesletur. In
quecumqiie andivi a Patre meo: nota feci vobis. Non se uosiri causa dolores excipiens : sibi fieri quicquid
vos me elegisiis : sed ego elegi vos : et posui vos ut ccnlra cultores Cbrisiiani nominis impii molliuntur :
" Precandi. Forte : Pradicandi et felicitas moriendi.
pariim ex Jbannis u, 15-19, continetque vocalionem
:'u Prophetia. Legitur ex Ecciesinstico, xuv, 2.16, Petri ad apostolatum.,ejttsdem in supremum pastorem
ii( in fes"tosanfclOftihlTofijuaii et fcdiifitiiiri(Pdg. consiitutionem, et Christi vaticihium tie ejus morie.
350). lii LectioffdrioLuxdfiehsi pro prbphetialegitur lii Africa, sancfi Augustiiii sevo, hacdte, legebant e*
passio sanctorum Pelri et Pauli. In Sacramenlario Joanne xxi, 15, et ex sermone 290, secundo in nat.
Bobianbhiilla esl propheii», qnia ih Gallia legeban- sancti Peiri et Pauli, eruiiur; el saricli Ambfosii
tur passiones, aut Acta sanctorum. Mediolani legebant ex Luca> V; fortasse a
c PsaUeudo.Ts. xvn, 15. f . ihid., A. " tempore
IP^ sauctus Ainbrosius (Lib. de
d Episiola.Cap. 1., vers. 2-15. Exstat pag. 430. versiculo prinio;naui
In Luxoviensi legituf ex Epistola ad Romanos viii, Virgin., cup. 19, n. 124, 125, Ed, Maur.) versicu-
lum qiiiiilum ex Evangeliohujus diei citat. In Ottini-
15-27. In Bobianoex eudem Epistola ad Romanos v, buS CSpilnlaribus Evangeliofum apud' illustriSs.
7-17. Iu LeciionarioAmbriiSianoem. Tbrimasii iegi- GeorglUih(B-eLiturg. Rom. ponlif., t. III) citatis le-
tur ex 77 Cor. XI, 19. Sanctus Augustinus (Serni. giliir ex MaillnCixvi, 15-20; ut mbdo in Missali sancti
297, Oper, tvm. V, Ed. Maurin., n. 5) scribit: Ad- Pii V legifiius.
ttnie aposlolumPdulum, quoniam et ipsius hodie dies f Laudd. Ps. xvui, 1.
festui eii.... recole verbu qum paulo ante, cttm ipsius t Sacrificium, Matlli. xxv, 54, 31; xm, 45.
Epislblalegeretur, audivimus: tEgo, inquil.jam immo- h Exetvere. Forle, excolere.
lor^i etc. Et sermone 299, n. 5> nil: De passione ' Prineipatitei\ Huc fefer illud sancti MaximiTau-
sua jam imminente el propinquante pramuntiantem rinensis,. bom. in hat. sanctorum Petri et Pauli:
audivimusPaulum, cum ejusEpisiola legerelur : « Ego GloriosissimoSGhristiana:fldei principes annuis solem-
enimjatn delibor. « Uierque seniio in nalnli aposlo- nitatibus honorahles, ffatres bharissimi, ipsum Domi-
lofiuri dictus eral; quare videiur in Afiica, sallem mim ac Detim ttoslrnm, qui hujus auctor esl ftdei,
llippone, Epistolam ex II Tim. Iv lectim c.sse. debila religione venetamur ; apostoli namque, Latino
e Cap.XV. Vers. 717. In Ltixuviensi Lectioiiario sermorie, dkunlur missi; qui ergo honoraitt misso$t
Evangeliuindesutnilur ex Mattlneiv, l-i(j. Iu Sacra- tnanifesiumest honorart «» mitlentem.
memario Bobiana legiiur pariim ex Malilioei iv, 18,
j«7 MISSALE MIXTUMSEC. IiEG. B. ISIDORI,— PARS Ii. 768
ostendat. Ut cunctis brachii sui magnitudine domi- A ex ore Pauli: cui loqui dignalus es benedictione
pante : omnes se nobiscum in confessione Pelri: et ditifica. Omnibus corum intervenlu salutaris leticie
predjcatione Pauli vivere gratulentur. causa prestetur: cnnctosque necessaria ad Deum
$. Amen. conversione converlendos ille pascat semper: bie
' Atia Oratio. Domine
qui bealissimos Apostolos doceat. Cum equalis gratie vicario munere : et iHe
tuos Petrum el Paulum divcrso tempore vocationis sic d possit: et iste sic pascerc. Pro spiritibus eliam
Leneficio elegisti : et uno die passionis merito coro- defunctorum : quorum nomina ore prolata sunt re-
nasli: quorum ammirabilis singulorum fides ante citantium : uiique pro culpis apud te intercessores
obilum mortis inlate : unum fecit claves regni cele- exislant.
Stis accipere : alium usque in celum lerlium pene- l^. Amen.
trare. Cum ille censor credentium conslitulus intro- Adpacem. Oraiio. Omnipolens condilor el redem-
mittendi illic probos : et excludendi improbosjus ptor : qui ad conversionenr gentium et penileniium
a
j tenerel. Hic in excessu : supra nubium raptus re- reconciliationem : duo magna luminaria Pauli lilie-
cessu : ineffabilia divinorum secrela verborum gen- ras : et Petri lacbrymas posuisti : ul gratia tua nec
tium fulurus Doclor hauriret: quodque alii Sancto- illum persecutio : quam amor legis intulerat: nec
rum passi: hoc isti meruere passuri. IIos nobis B istum negatio : quam lirnor morlisexegerat: facerel
Domine facilo esse patronos : quos fecisti esse magi- alienos. Da quesumus resipiscere posl ignorautiam :
stros. Ut eorum obtentu: venie noslre suffragia seia- flere post culpas : gratiam recuperare post lachry-
tiamus : quorum ducatu gratie lue instiluta suscepi- mas. Asserat apud indulgenliam luani errantium
ntus. In Petro peccalorum noslrorum ntimerum causas et Paulus : cui non obfuit quod nescivil: et
amplificate modus remissionis excednt : iu Paulo Petrus cui non impediit: quod negavit. Polest nos
venam obslruciam postridie: Christi sermonc lumine misericordia tua sic sanare : 336 ul vulnera inlala
nobis verilatis aperiat. In illo nobis prestelur nu- non e pareant. Sic restaurare : ut clisos nos adver-
lantis seculi fluclibus non demergi: in isto anliqui sarius nostcr fuisse non gnudeat : sic inlegros face-
serpentis morsibus non noceri. Ut nec naufragio re : ut fortiores expertos esse debiles non agnoscat.
malorum perditi : nec veneno vipereo sauciati. Eo- Valeat majestas lua absolutis nobis : eliam conscie»-
dem auctore salvemur : quo ille undas superavit: liic tiam delere peccati: si penam noluerit servare sup-
viperas. plicii. Concordiam conferre unanimilatis: et paccm
i^. Amen. tempori largiri presenti. In te efficerecharitate con-
Post nomtna. Oralio. Deus qui Apostolis tuis : _ nexos : et a mundi scandalis te propugnanie remotos.
quorum hodie solennitale gaudemus : in sorte san- ij. Amen.
ciificalionis electis clariora nomina tu dedisti. Cum Inlatio. Dignumet justum est: omnipotens Pater:
et ille Petrus diceretur: hic Paulus. Ille indilo sibi nos tibi ingemes agere gratias: pro multiplici Apo-
vocabulousus est : hic rautaio : eorum nobis oratio- stolorum Petri ct Pauli gloria : quam eis per diver-
ne ac favore concede : ut a b nalura ° ulero segregati sas munerum dislribuliones larga satis pietaie dona-
vim camis ei sanguiuis superanles : facta habearaus sti. Quos et uuigeniti tui discipulos: et geniium
fidelium ; qui noraina luorum accepimus liliorum. fecisti esse magistros. Qui ob Evangelii predicatio-
Ul in nobis et spirilalis addatur ambilus : et carnaiis nem cum celorum preficiantur in reguis : carceruiu
muleliir aflectus. Quibus mereamur Sacerdotalium clauduntur angusliis. Poiestatem accipiunt peccata
possidere instruinenta virlutum : qui permitlimur solvendi: et ferri vinculis alliganlur. Sanitalem do-
officia electorum agere Sacerdotum. Has quoque nant: et egritudines portant. Demonibus imperant:
Calholicorum oblationes : velut de caplura et manii et ab Iiominibus flagellantur. Mortes fugant: et' fu-
Petri pulmentarium libi Chiistc gralifica : el quasi giunt perseqiieutes. Super mare ambulant: et ia
a Recessu. Lege recessus. spnntepersecutoribusobjicerent.et eosquifidei causa
h Natura. Lege naturw. D ftigientes, fame, frigore, procelia maris, autferis pe-
c Utero. Forte, vilio. rierant, inter confessor.es et martyres recensebat.
d Possii. Adde docere. Nam, inqiiit sanctus Cyiirianus(Epist. G), de iis qui
e Pareant. Lege appareant. in fuga mortui eranl loquens : Non minor est martyrii
1 Fugiunl persequenles.Teriullianus, integro libro gloria non pubtice el inier mullos periisse, cum per-
de Fuga in persecutione, comendit, cura Monlanistis, eundi causa sit propter Christum perire. Prse.ceptum
ad quos delecerai, in perseculione lugienduni non vero Clirisli lemporale non esse docem sanctus Atlia-
esse; prsecepium Domini: Cum aulem persequentur nasius (Apol. pro fuga), sanctus Augustinus (Episl.
vos in ista civitate, fugile in aliam (Matth. x, 23) 580), sanctus Cypiinnus (56, ei lib. de lapsis), et
eltidit, dicendo lempor.ineum esse, nec ad omnes sanclus Petrus Cbrysologus, qui (Serm. 151), de
perlinere, aposiolis tanlum datum esse, el pro eo Cbristi fuga in jEgyptura ageiiS, paucis cotnplexus
tempore quoin Judaea prsedicaturi erant. Al Christus cst qtiid in liis circumslanliis agendum sit: Martyr
Dominus non solum verbo, sed suo exemplo ostendit comprehensusdebet lenere constantiam, non comprer-
fugieiidum esse in persecutione; quod et aposioli hensus d''bet (ugerepersequentem,ul el perseculoriin-
aliique plures fortissimi manyres el sapientissimi dulgeat lemptts restpiscendi,el sibi non anferal tempus
episcopi prsesliteriint, et Ecclesia, qtiarnvisexpresse, supplicandi. Etinfra : Perseculoremqui provjcat faeit,
conciliorum dccrclis, non sanciverit fugiendum esse corrigitqui declinat; fugere enjo debemus, \irovocare
iu persecutione, ad hoc eniin satis erat praeceplum non debemus. ,
Cliristi, tamen non semei prohibuit ne fideles se
769 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 771
labore desudant. " Montes verbo transferunt: ct A \ tem descendentis humilitate monslraret. NecPaulus
propriis victum manibus querunt. Judicaturi Ange- aflectuminor meminit: quemsibiarrogavcraldicens :
los : in questionem millunlur. Cum Deo vivunt: in mihi vivere Chrislus est: el mori lucrum. Gaudet
mundo periclilantur. Postremo Christus eis serviens insanientis ictibus percussoris: domitas jugo Chri-
pedes lavat: et facies eorum blasfemanlium manus sto oflerre cervices : et pro corporis sui capite : dare
alapis collaphizat. Niliil sustinentibus pene defuit corporis sui caput. Diviserunt sibi passionis Dorai-
ad tolerantiam: niliil superantibus victorie non ad- nice vestimenlum duo mililes Dei: unus in patibu-
fuil ad coronam. Si recurramus : quot ad testiflcan- lo : alier in gladio. Petrus in transfixione: Paulu.s
dam fidei veritatem erumnarum pertulerint in lor- in sanguine. His igilur dispnri mortis gencre: non
meiilis frequenler suis: superfuere Martyribus. Si dispari moriendi amore perfunclis. Exultet iu eo-
in mirabilibus: hoc per Christum fecere : quod Chri. rum docttinis Ecclesia Catholica: in exequiis reli-
stus. Si in passionibus: hoc sustinuerunt illi neces- giosilas nniversa : in memoriis Urbs Romana : in
sitate mortali : qund ille volunlate moriendi. Isli patrociniis omnis anima christiana. Hec autem omnia
ejus viribus : ille suis. Prebantes doctrine auclori- tu Domine operaris : qui a Prophetis demonstraris :
tatem similitudinc : non equalitate docloris. Imple- ab Angelis adoraris : et in omni seculo Apostolorum
vit fetrus suo tempore : quod promiserat anle lem- B I lumiiic declararis. Cui merilo omnes Angeli et Ar-
pus. Posuit animam suam pro illo : quem se non changeli non cessant clamare quolidie ita dicentes.
crediderat negaturum. Quia ad ardue sponsionis ce- R). Sanclus.
leritalem nimia charitale preventns non intellexit Pest Sanctus. Osanna in excelsis : idem excelse
servum pro Dominodare non posse : quod pro servo in excelsis. Idem humilis in terrenis Christe Fili
ante Dominus non dedisset. Simililer non rcnuit Dei. Qui nebulosa b magice artis in Symonis pre-
cruciGgi: sed equaliter non presumpsit appendi. sumptione pre^tigia : Apostoiicc concertationisveri-
Obiit ille reclus : isle subjectus. Ille ul majestatem tale prodila destruxisti. Quem frustra celorum
ascendentis sublimitate proferrel: iste ut fragilita- ascensum aeris mollitionibus appetentem : decepta
a Montes. Aposlolos Petrum aut Paulum montes Isidorus Pelusiola (Lib. i, episl. 13) sliipendum illui»
verbo transtulisse alibi non legi. ac celeberrimum Simonis interitum, lapsuiii ejus ap- •
b Nebutosa.Sanclum Petrum Rotnam profectum pellat; et Sulpicius Severus citatus : In leham dela- <
csse ad cxpugnandum Simonem Magumscribil san- psus populo inspeclantedisruptus esl. Alii non stalinv
ctus Hiernnymus(DeVir. illuslr. cap., 1). Mem Iradit posl lapsum IIIOItiiiiiu esse Simonera prodtderumv -
Eusebius (lltst. Eccl. I. n, c. 14). Siuionem vero in Omnes lamen latenlur causam moriis ejus exstiltjsJaJ»
aera , spectante populo, elatum fuisse, indeque, rn lapsuin ex aere, et hae circumslantiae non obslant
orante sancto Peiro, fugalis dxmonibus, delapsum quominiis nariatio vera sit. Quod autem scribunt re-
esse, tesiantur c Lntinis Luciler Calaritanus, aliique centiores critici, hanc narrationem e scriptoribus
legali Libcrii ponliticis ad Eusebiiim Vercellensem sublcst.sefldei baustam esse, et de ea Irenscum, Ter-
SGiibentes(Apud Baron., ad ann. 355, n. 8). Sanctus tuliauum, Eiisebium, Justinum silere, non ejus mo-
Ambrosius (tlexam. lib. iv, cap. 8, num. 55, Ed. menti sunt quse rem, mirabilem quidem, sed tot
Slaur.), Pliilasirius (De Hmr., cap. 29), sanclus Au- prxstantissimorum scriptoruin auctoritnte testatam,
guslinus (De Hmres., Op. t. vm, col. 6, etepist. 16, dubiam redderc queant. Nam hi aniiqui non omnia
ad Casvlaimm,n. --IJ.eGraicisauctorConstituiioiium dixeruut, el qusedamquibusdam in libris quaead nos
apostolicarum(Lib. vi, cup. 9), saucius Cyriilus llie- non pcrveiieruul tradiderunt, qu;e in aliis libris pra>-
rosolymiianus (Cat. 6, n. 15), Theodoretus (Hmr. lermissa sunt. Eslo autem in libris quibusdam apo-
Fab. I. i, hmr. 1), aliique plures, interqtios sanctus cryphis de volatu et lapsu Simonis fuse iractatum
Isidorus, in Cbrouico : Hujus, Neronis, lemporibus, sit, non inde sequilur verum non esse Sintoiiem a
Simon Magus cum allercationem proposuisset cinn dsemoneraptum esse, cl, precibusapostolorum pulso
Petro et Paulo apostolis, dicens se quamdam virluiem daunone, nequam hominemin terram ditapsum. Nam
esseDei magnam, medio die, dum ad Putrem volare eiiani scriplores isti nonnunquamvera narrant, neque
promilitl-in cmlum,a dmmonibusa quibus(erebalur in hxc bisiuria illorum auctoriiate nititur, sed aliorum
aere, adjuranle eos Petro per Dettm, Paulo vero et prob;*: fidei scriptoruin , qui de lapsu et volalu
orante, demissuscrepuit. Aliqui biccum Simoue Mago Simonis non tanquam de re obscura aut ab incertis
conceriaiioniinterfuisse utrumque aposioluui Petiuni aticioribtis iradita loquuniur, sed tanquam de certa
el Pattluin scribttut. Ua sanctus hidorus, saucliis D 1 et omnibus probe noia, cumel illuslremillain adversus
Cyrillus llierosolymilanus, Sulpicius Severus (77is(. Simoiiem congressionem,aut stupendumiltum et ce-
eccl.L n, c. 24) el hoc loco Missalenoslrtim'.Alii de: leberriinttmSimonis obitum,comnumorant, nec qais-
snncto Peiro solummodo loquunlur. Sic Oralionalei quam antiquorum est qui lapstim Simonis Mngi tan-
Gotliicum(Pag. 124, orat. 4), el verbalim in Brevia- quam fabulam rejecerit. At, inquiunt (Coleler., ad
rio Mozarabumlegilur : DomineJesu Chrisle, qui ad- cap. 9 Jib. vi Censt. apost.), sanctus Augustinus
versaspotestalesper summosapostolos tuos Peirum ac-, (Epist. 51, atias 86, ud Casulanum)asserit plerosque
Paulum deslruis el disturbas, ut prmdkationi verilalis
s Roniaiioruin dicere falsum esse quod de cer.tamine
apostolko ore depromplm,nec nequilia malorum, necc sancti Petri cum Simone Mago tradilur, quamvis
versuliapossitobviaremagorum, dum SimonemMagum t contraria sit plurimoriun opinio. Sed revera diversa
Pelrus dejicil, et Elimam Patdus cmcilaie percussit, , est omnino mens sancti Atigustini, ut epistolam ci-
adeslo nobis, elc. Sic sanclus Ambrosius, saucluss tatam, n. 21, legenli patebit. Tradit quidem sanclus
Augiistinus,etTheodoreius(77#r. Fabul. ttb.ihmrA),, doctorRomanoruinaliosa.sserere,aliosnegare morem
cum dixissetsanctumPetrnn Uoinamu-.queSimonemi suum, jejunandi die Subbati, ccepisse initium ab
Maguinitisecutumcsse, ac fraudis eumpennisnudasse, , eo jejiiuioquod cum Simone Magodie Dominicacer-
subdil: VidenlibusBomanis, magna illum ex allilu- taturus, sanctus Petrus pridie toti EcclesiseRomanse
dine precibns suis delurbavil,speclaloresquemiraculi'i iudixei.it; at m.illibi asserit quemlibet Romanorum
adsalulem perduxit. Aliqui de MagoSimone loquun-- cerlamen sancti Pelri cum Simone Magofalsum Rc-
tur ac si coulinuo in terrara decidens perierit. .Sic
c tiliumve, putare.
§71 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORt. — PARS lt. Ili
demonum inlusione jactanlia altius exlulit: gravius ,\ corruptione digne non possun^usreplicare : ptesentis
elidendum. Ul quo eum paulo longius sursum vo- splennilalis officio : tuam omnipotens iiiestimabilein
landi audacia pcrmissa siistolleret: multo validius poscimus pietalem ut favore gemiuo Aposlqloruin
in deorsum volantis insania dimissa disrumperet. tuorura palronorum scilicet nostrorum : acccnltmi
Nescienlem utique quod nisi laudatain Pelri conTes- habeas et efficias ratum lmjns oblatum diei »,sacri- l
^ionem : nisi creditam Pauli tidem tenerel: celi cu- ficium. b Qnod sacratissima illa innrbilra.bili grqtia
jus claves Pelrtis habebat: et cujus Paulus inlima ita digneris inlusirare : ul oninium percipienljuin re-
penetraveral: januam non inlraret. Immemor etiam "ceptum in pectoribus : sit in pcccnminum expiqtione:
fl-liusservitutis atque censure : qni Ananiam et Saf- in mentis el corporis Incolumiiate : in hujiis pcri-
flrarii 337 Sancio Spiritui mentientcs prevaricaiionis culosissime vite custodia et muniiione. t}. Aineii.
et perfidie reos prescnlis morlis animadversione Ad orationem Dominicam
daranavil. Paris quoqtte Pauli in Evangelio potesla- Preciosam in conspcclu tuo Domine moricm San-
tis ignarns : qui doclrine sue contradicenlem Eli- ctorum Apostolorum tuorum Pctri ct Pauli : « annuis
inam inagum : justa protinus cecitate percussit: recursibus honoranles : damus gloriaiu laudi lue :
cl sedticeniem Pithonis garrulum spiritum : impe- quia luminaria preciosa-a te vero lumine iudelicienie
rala illico descensidne migravit. Totum illis cele- B sttccensa : non soum dum leguntur : sed dum coliin-
slium athletarum viribus pro Jesu nomine : pro tur inlustrant. Quia bi sunl duo olive : et duo cau-
Salvatoris divinitate: pro Chrisli insinuaiione pu- delabra aurea iu conspectu luo : atque in universain
gnanlibus: divina est clementia prestitutum. Quia terram exiil sermo oris eorum : qtioruni iniercessio-
ipse esl Dominus ac redemptor eterniis. nis exoratus : duni suscipis devotionis ofliciuqi: pre-
Post pridie. Oratio. Ob arcana myslerii lui Jesu cum qucsumus larginris cffeclum : dum clamaverimus
Chrisle Deus nosler a te conlala inspiratione poscen- e lerris. Paier nosler.
tes : deflcit in conluilu acies : in in.tclleclu visus : in Dical Presbyler. Humiiiate vos- benedictioni. Da-
relatione virlus : in narralione sermo. Quis enim abs minus sit seinper vobiscum.
te convenienter qui possit dicere supereminentem $. El cum.
cbaritaleni : qua nos djgriatus, es rediinere : qua-qt Bencdiciio. Omnipotens Deus qui omne remedium
ila dicani luiniili coropulsuses incamari descensione : pieiatis tribuit miseris : det vobis Petri lacbryniis
qua electos jussisli Apostolos omnibus ad salutiferam eniundari ab omnibus pulpe contagiis, j§, Auien.
liaiionibus mittere conversionem : qua eminentiores Concedql doctrjne Pauli : suscipere vos sapieuliam
Discipnlis celeris Petruin ynluisti et Paulura eflicere. verbi; u). Ameu. Ut ille per penilentiam : iste per
Sed quia hec immensa in dignitate vite : et nature C doctrinam faciat vos pervenire ad vitain eieriiuui.
» Sacrifmmn. Hinc etiam patet elementorum con- recipiendis, banc opinionem liEprcticis qnilius(!am
secrajioiiem peraclam csse antequam oratio posi pri- triliuit. Paulus, inquit, iwn dherso , sicui hcereiifi
0e reciielur. Et simul patelGotho-llispanos pro cle- garriunl, sed uno tetnpore, uno eodemquedie gloriosa
incjitis consecralis orasse. morle cum Petro in urbe Boma sub CcesqreNeroiie
b Quod sacrathsima. Forlasse, quo sacralissimailla toronatus est. Eodcm anno passos esse apostolos
libatninq; rogapt enim ut elementa consecrata ine- Petrum el Paiilumtradit EusebiusCaesariensis[Lib.ii,
MfirraHliyralia illustrentur. cup. 2o), eflmque opinionem conlirmat .'mcloritate-
. Aiinujs recursibus. Sahctos apostolos Pelrtim et Dionysii, Cartbiorum episcopi. Nolat quidejn Jiic
Paiililii»Roroaaeodein die coronatos fuisse lninime Valesius Dionysiuni di\isse xara TOVaiij-ovxxipov,eo-
^ubjuii) e$|. An vcro eodem anno passr siut, non dcm tempore, passos esse aposlolos, quo'd,..iuqqitjlje,
aiieo cerlum , propler aucloritatem Prudentii, qui nd plurium dieruni iniervallum exiendi poiest, Neque
iffyw, 12 de cor.) scripsit, anno integro martyrium liaecdie ego negaverim; sed cuin qliunde con>letcos cp-
§a)ic,(iPetii passionem sancti Pauli prsccessisse. dem coronntos esse, de die qnaistiq rioii pij. Qiia-
linus utruihquedies, plenolamen inaovatusatino, xacccv,ad plures menses prQ-
re nisi illud, xl'i «IJTOV
Vidit superba mortelaureatum. irabalur, signilicat eodemctnnomortnos esse ; neque
aliter sanctus llieronymus inleliexit, qui (Oe Vir.
Etiufra:
illnslr., cap. I), cum dixisset Petrum dccimoquartq
PrimaPelrura rapnit sententia. Nerouis anuo cruci alfixum fuisse, nddit (ibid.,
Prudenlium seculus est Aralor, subdiaconus Eccle- TJ cup. 5) de Patilo : llic ergo quq,rlo decimo Neronis
sjip Ronianaj, el ipse poeta, in libro de Actibus apo- anno eodem die quo Petriis, Ronim pro Chrislo cqpife
siolofuin,"'qiiero sedente Vigilio publiee reciiavit, truncatur. ldem seniiunl ii omnes ajiliqui quog
llaiiideiii opinionem tenet anctpr sermonis intcr ope- pag. 254citavj, qui/quamvts inter se de'.anijodiscrfi-
rii sancli Augustin»(Toni. V, append., serm. 203, pcnt, in hoc lainen conveniunt, Pelrum" et Paulujn
$d:Ma'w.; alias sem- 28, ie sanclis) ; at elsermo Ute eodem aniio inarlyrium fecisse; ijuibus adde lijatiuii),
perpeiam saneio Augustino tribuitur, sancius in Fastis consularibtis; Cnssiodorum, in Cbrojiico:
IffegoVius furopensis (De Glor. martyr. lib. i, sancluni Epipbanium (Ucer. 27, n. 6), qui moilein
fgfl, 29) : Paulus vero apostolusposl revolutumanni corum ad duodecimum j^eronis ajinuin refert; Aste-
ifrcylum., ipsa die qua Pelrus upostolus passus est rium, cpisc. Amasenuih, in fine homeliacde sanciis
upud ^urbemRomam, glqdio vercussus occubuit. At Peiro ei Paulo, quos ait simul in carcerem cojije-
notaj, prudiius Editor D. Tli. iiuinart incernnn esse ctos, elsimui ambos jussu Neronis mpr|e ajTectos:
fftt nace lectip sit reipsa sincerior ; nam illud, post snnetum Augustinuin, qui (Serm. 299, tt. 2, Ed.
fevoiutumpmtuni, in omnibus Godicibus non reperi. Maur.) scribil Deum Pctnim et Pnulum aposlelqc,
tuf, ej buic cpniraria opinio in Gallia fuit magis primuin el novissimum passione conjitnxisse: Qf,saV-
rcpejita, tijjex psssifthe saiictorui» Petriet et Pauli, cuim Leonem \ pnpam, qui (In prwf. Cod. cajjw,
jgjp;ijj'ycfipn|riui Luxoyiensi tegitur, ex Fortu- Eccles. Bom.) distiucie nit satictuin P;)ijluiiivuo, die
lC'o lialVemus.Geiasius papa, iu decreto de libris unoqne temporecum Pctro morte affeciiinffuisse.
773 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl. — PARS II. 774
OcldvaSancti Johanms Bapttste
^. Anten. Ipso preslante et auxiliante : qui in Tri- jY Omniadicanlur ut in die. Fol. 550.
nitate perfecla unus Deus vivit et regnat in secula
seculorum. R).Amen. Domipus sit semper vobiscttm. VisitatioSancte Elisqbelh':
Omniadicanlur ul in Assumptione.Fol. 561.
$j. Et cum.
Dic.atChorus. Gustate. Processi el Marliniani Martyrum:
Omniadicantur plurimorum Marlyrum. Fol. 450.
COJM. Refecli Christi cprpore. Quere m (esto Cor-
Octava AposlolorumPelri el Pauli :
poris Chrisli. Fol. 267. Omnia dicanlur ul in die. Fol. 554.
Uraiio. Domine Jesu Cbrisle qui Petrtim et Pau- Marcialis Episcopi:
.um viiiliter cerlantes : unum cruce : allerum gladio Omniadkantur uniusConfessorisPontificis.Fol. 452.
dignatus es consccrare : tit pro araore lui nominis 338 Oclava Visilationis:
fida dilectione : et ille crucis exilium : el bic gladii Omniadicantur ul in die. Fol. 5G1.
susciperet ictum : da nobis ut similiicr dileclioiiem Septemfralrmn Mariyrum:
suain sequentes : el pcr Peirttm crucis intremus se- Omnia dicanlur plurimorumMartyrum. Fol. 430.
crettim : et per Paulum spirilualis verbi semper gla- Translatio ScmctiBenedicti:
dio muniamur. Quo et per crucem Chris:i: cruciatus ]g Omniadkaniur unius Coufessoris.Fol. 452.
evadamusinferni: et per gladium spiritus penetrcmus n In feslo Suncle Marcianc Vircjinisel
Marlyris.
abdila celi. R). Amen. Per misericordiam tuain Deus Ad Missam. b Officium.
noster etc. Dominus sit seraper vobiscum. ^. Et Omnia mandata tua ego cuslodivi Domine : siae
eum. Solennia completa sunt in nomine Dominino- causa persecuti suiit me : adjuva me : allcluja : alle-
stri Jesu Ghrisli. Votum nostrum sit acceptum cum luja : alleluja. f. Eructavit cor meum verbum bo-
pace. n). Deo gratias. num : dico ego opera mea Regi. P. Sine caqsa.
ComiKemorafto Sancli Pauli. y. Gloria et honor Palri : et Filio : et Spiritui San,-
Querein natale unius Martyris. Fol. 421. cto in secula seculorttm : amen. P. Sine.
in re dubia, donec certiora proferantur, opinorsan- D solemnia, oratio directe ndsanctos dirigiiur, iiqiie ro-
ctam Clifistinain Ilalnni esse atque in civitciieThora gantur ut vota nosira suscipiant, nouisque, qme peti-
ad lacum Velinum passam. Nara de oppido Tliora ad mus, Deidona obtineant, quod in nnssisLilinis et in
lacum Velinuiii posilo exstnt inemoria antiqua; quo liturgiis Graecorumet Orieutaliuin observafe licet.
exciso, crevil oppidum Pie de lugo vulgo nuncupa- e Permanet. Lege : 7n cmleslibusregnis, et cutn
tiira, ei in Marlyrologiis(ad diem 9 Julii, in civilale innumerabilibus maltittidinibussanciorum, elc.
Tbora passi suut Anatolia et Audilex) Tyro et Tyria ' Sacrosancia. Nimirum corpus et sanguiuem Chri-
pro Thera legilur, et facile erat Veliiiuniin Vulsiuum sti, atque muuera consecrata, et plene transformata.
delormare. De lempore martyrii sanctse Christiiiae Nonesi necesse s;epiusrepelere Gallos.el Golho-His-
niliil cerli cousiat. panos, imo el Romanos, omnesque Clirisliauos, in
a Luclantes. Adde protegal. suis liturgiis pro elemeiitis consecrnlis oiasse; alibi
b In slimulis. Forle, illius stimulis. etiani moiiiii le.giiimamEucharistiam Golho-.llispaiiis
c Famule. Forte : FamulceverosumChristinmpre- et Gallis dictam esse, eam qti;e et consecrata fueral
cibus exoratus, per hmc... ornamenla casiitatis con- ad plenam Iransformationemelcmentorum, et insuper
cedal. benedicla fueratad dona Spiriius sancti ritecouimu-
d Accipe.Plerumque ad altare Deus rogaiur ui, in- nicaiitibus conferendum.
terccdentibus sanclis suis, nobis dona sua et benefi- s Perpetuum. Adde collalura potantibus.
cia concedat; aliquaudo tamen.etiaiii inlei' niissarum
793 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 796
tn festo a Sancli b Chrtstopheri et comitum ejus. A Domini nostri Jesu Clirisli : Paler misericordiaruui :
Officium. el Deus totius consolaiionis : qui consolatur nos iu
Dabo sanclismeis. Quere in (estoAposlotorumPe- omni tribulatione nostra : ut possimus et ipsi conso-
Wiet Pauli. fol. 335. lari eos: qui omni pressura sunt • per exhonalionein:
Oratio. Deus exullatio et palma sanctorum ; Chri- qua exhoriamur et ipsi a Deo. Quoniam sicul alrati-
stophori vel comitmn ejus Manyrum tuorum : exaudi dant passiones Christi in nobis -. ila et per Christum
nns supplioes tuos: el presta: ut quorum in luo abundel consolatio imsira. Sive aiitem tribulaiuur
«nore* reliquias veiieramur:et demolumentarecoIi- pro vestra «xliortatione et salule : sive exhortamur
mus: eorum meritis ab omtiibus malis liberari: et pro vestra exhortatione: que operatur loleranliaiu
cunservari mereamur. R). Attien. Per misericordiam earundem passonum : quas el nos pntimur : et spes
tuam Deus noster etc. Dominus sit seraper vobisctini. nostra lirraa pro vobis. Scienles quoniain sicut socii
^.•Elcinn. passioiium estis : siceritis et consolalionis. u). Amen.
Prophelia. Juslorum anime in monu Deisunl. Quere Evangelium. Ecce ego millo vos sicul oves. Quere
m communiplurimorumMarlymm, fol. 428. in communiplurimorum Martyrum. fol. 426. Dominus
" Psallends. Transivimus per ignem el aquam : et sit semper vobiscum. l^ . Et cum.
induxisti nos refrigeritim. f . Probasti nos Deilssicut B Lauda. Alleluja. f . Ambulabunt saucti gaudentes
pfobatur argentnm: posuisli tribulationes in dorso velui agui pleni pascue. P. Alleluja.
nostro. P. Ei induxisli. h Sacrifkium. Omnes viri atqtte mulieres menle
Dicat pttesb.Silemium facite. devota oblulerunt donaria : ut lierenl opera que jus-
Stqnehiia EpistokPuuti{ adCorinthios{I, s cup. II). seral Doininus per manus Moysi cunctis filiis Israel
t$. Peo gratias. volunlarie : alleluja.
Fralres. Gratia vobis et pax a Deo Palre nostro : Missa. Adest Chrisle reducto anni circulo : votivus
el Domino Jesu Ghrisio. Benediclus Deus et Pater alumne plebis convenlus ad eximii sanctissitni Chri-
"SaHeli Chtistophori. Geieberrimum est noraen Decii, forte anno 2o0, passum esse. In Mce-iiamar-
sanctiCliristophori npud hagiograplios lam Occideulis lyriiim fecisse credibiie esl, a Decio Augusto, aut
quam Orientis Ecclesiarum. ln Apograpliis Hierony- certe a Decio Caesare, ob Chrisli fidera, uiorti tradi-
miatris, Lucensi Floreutinii, vm K.vl. Aug. : XPIS- lus.
T&FANI; in Corbeiensi Dacberii, Christefori, ul in b Christophori.Lege inlercessioneChrulophori, etc.
Missali noslro legitur. Bftdaeiu Martyrologiogeuuiiio, c Reliquias. Eranl Tolcti reliquiae sancli Cliristo-
iv Kal. Mnii, nai. sancti Christophori sigontur , quem phori. Tammaius de Salazar (Uartyrol. Hisp., Tom.
Oliobohianum.aliaquenoniiulla Martyrologiaseqnun- IV,d png. 2i5).
lur. Non unus apud Graecoscolitur sanctus Chrisio- (Q Entotumenta. Bcneficia. Praeciaread rem praesen-
pliorus; hunc aulem, sub Decio passum, in Menolo- tem Tlieodoretus (DeCural. Grmc. affectionum,cap.
gio Basilii, die 9 Maii eominemorant; idem in Kalen- 8), de gloiia m.iriyruni ageus : Etatnmce quidem bea-
d*rio mafttieree Neapolitano bis signntur vm Maii torum martyrum in cmlestt nunc pairit vilam acjunt,
cum Graecis : N. S. CUISTOFORl. Nalale sancti angelorum choris intersitce; eorum vero corpora, iio«
Chrislofori. Etiterum24 Julii : N. S CHRISTOPHO- singula quidem singults monumenlis condunlur, sed
RL Naiate mncli Chrislophori. Golho Hispswiisanctum civiales, oppida, pagtmiqueconvenlushmcintcr se par-
CJhristophorummissa et piuprio officio colunt, irant tili, Laboraniibusanimis, ac mgrotiscorp&ribussituia-
reiiquise ejus Toleti, ernnt et basilicaet monasteriura KS eos confneri non cessanl... seclis ilaque eorum cor-
Cordubae, quorum sancius Eulogius (In Mem. sanct., poribus, itilegralamenvisetgraliaperseverat, teniiesque
lib. n, cap. 4, 9) raentionem facii. Acia saucti Chri- ac lantitlce reiiquiceparem liabentvbtulem loli tnurtyri
stopliori.qua; circiimferuntur, viliala prorsns sunt, de nuUasin partes Uissecto;graitaenim qumpollensvigens-
qttibtis piura apnd Bellahdianos (Torit. VI Jutii, a que persistit petenlibus dona disiribuit, fideisupptican-
pcuj.25). Hisitaque praeiermissis,in hserenriumest iis tium libcralilatem suum cominensa.Eodem argtimento
quue Gotho-llispani in hyuino Breviarii Mozarabum, sanctus Ciegoi'ius"Naziaiizenus(Carm. iam. 18) pa-
et in nonnullis Bfevitfrii et Missalis orationibus de ganos urget, inde probans veritaiem religionis Ghri-
sanct-oChrisiophoro itradunt. Fuit sanctus Chrislo- stianae, eiChristi Dei nostri potentism, qtii lauiaiu
pliorus genle barbarus, quia conquisiioribus tironum virtuleni iis deditqui fideicausa supplicia el morleii)
a sriis abstracius, et legioni Rouianae iiiscriptus, passi sunt, ul uon lautum integra eoruiu corpora, sed
plures eommilitontim, cuiti ipsn Christianus esset,ad .t minimse etiam eortim reliquioe, daemones lugarent
lidem Christi perduxit, cum quibus ei ipse baptizatus ''morbusque depellereul, laniumque valereut exiguae
esl. Sed cum liiiguam Romunam noticnlleiet, a Jfteo reliqui;e quaulum inlegruiu corpus; uam, iuquit ;
oblinuilut Latine loquerclur, qtio charismate iiiuni- Exiguus pulvis, vel ossium parlicuta, aut paululum
tus,multos e militibus alque mullos etiam e populo comm,veslisve,aut sanguinis sparsi notm, parem vim
ad ClirisMm convertit. Haecimperante Pbilippo con- liabent iniegro marlyri. CaeleruminOrieniemariyiuni
ligissecredibile est; quo sublalo, cum a Decio priu- corpora in liusta secari, et per Ecclesias divirii, ci-
cipe edictn persecutionis proposita iuissent, sanctus tius cccpla sunt quam in Occidente; lamen biijus
Cbristopiiorus se diu lalere non posse sentiens, ec- coiilrarbe disciplinaeeadem ralio fuit, suilicel Eccfe-
clesiam adiit, Deumque rogavit ut si .martyrio di- siarum erga martyres suos cultus et veneratio ne
gnum ijtidicaverat, virgain quam manu tenebat (erat luinuereiur, in Occideute corpora intacta servabant;
fortasse vitis) frondescere juberet. Annuit Christus, iu Orienle aute !i, ut eorumdem veneralio lalitis pro-
illico virga multa fronde repletur, et brevi postea pagareiur, corpoia inariyrum in particuias secabaut,
Chiistopborus a militibus caplus, iribuuaii Cuesaris quicmos paulatun etiam in Occidente receptus est.
Decii sislilur, fidem Gbrisli audacter proliietur, quam Psatlendo. Ps. LXV,12. f . Iljid., 10, H.
ob causam, curn aliis decero, post multa lormenla, f Ad Corimlitos : I Cor. ad Corinllitos II,
gladio punitur, si-d antea Gelonicam ct Aijuiliiiain, cap. i.
KCap. H. Vers. 5-8.
pugione coufossos, ad palmam prifiuiiserat. Htec k
in Missali et Breviario Mozarabum de sancto f»«i- Sacrificium. Ex Exod. xxv. 21.
stophoro traduiitur, quibus apparet in persecuiionc
797 M-ISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 798
stophori tui Marlyris a cotleclus inclilum festum. Te A poliavit : cui paulo ante subditus mansit. Vere in
rerum omnium niirabilinth conditorem : cernuo po- omnibus se libi Christe DotninerffrifaMfempfebuit :
scentes affeclu: tti perspicuo illo claritatis lue lumifie qtii graliam nobis sortiri promeruit. Ex sacfo eteniiti
niereamnr inlijstrari : per quod possit plebs lua cali- lavacro tinctus Christophorus est appellatus : tpiia
gine ignoraiuie carere : et sedere divino lustfata Chfisluht indutus : et Chrisfi graiia jafru rfeferttis:
munere. In eo enim quod OmnipolenscUncta ex ni- Christi viitule lirftratus : tft CBfisti etiam exetlipiO'
hilo creas : mirifieus rcperifis :b el dum ipsam crea- existeret glofiosus. Ut qnia' pfinceps liujtis muirdi
luram varris disposilinmtmfunctionibos conspici pfe- diabolus : dnm a paradiso subtfactora genus huma-
bes : niirnnda mirabiliter patras. Sed dum un-diqtre num per carnis inlecebram glofiabatuf subjecitim :
1 -
agnoscendumte VerumDeutrt : per Calbolice Fidei sibi nequiter coptilare suo dominafai deputatuih
rndimenta : in una coptrfando jungis ecrlesia : hec velut victo dominansretiiiefet: advehientem'quoqtie
nos eminentieTamifabflrbtis misericortfie 350 Prc" pfo redeiriptione l generis nostri :' hurftanftnte ve^
sprcinrus referta mtiiieribns-.Dum enim prcdictum stilum cernerel : velut ceterum genus httmanUfh gtitf
litmc Martyrertr• afiene genlh lustratum fide : robu* conabatur dominio mancipafe : a quo cnpTtfset eRstrs"
stttm menle iiivicttrtn: efficis passione :' spei nostfe omnem fidelitfm anrisit cetom.-Sic et CllristophrirtfS
digna prebe SufeYrdia gfatie. * Quia per alios in aliis B Chrisfivirtufe ffraniths iDeciiifrt Cesatert)a riiilitiiitfs
tf07i;rrafgiris : et m afliosprenes unde aiiorum ihdi- suis expoliadtlirf: et a ptebiumagmirie reifdidit u*epo-
gentiani reples. Unde acclives quesumus ; ut hujtis pulatfjftn.Hic Bomine Martyr tiius a fe et flde iirftf-
1
gleriose palestre luis presidiis tuii: ea quc vanilali minatus : et nomine sufilimatuS: sft riobis patroiltfs'
secoli rfethia nrawentevellatnus a' mefrte : et victores assidutfs : sit defensor fortissififtts. E'( sic rios sUo
uraiieamusconcnlcantesaereas polesfafes. Te prtfno- suffragioseparet a muffdicotrtagio : ut tioi eoipularido'
bis pugrnhrte: et Semper rtr nobis Vincente. Sicqire soeiet m regho superuo. i^'. Amen.
preeepta tua impleauius soierter : ul fructnm libt Post nomina. Noministui Christe gfatia preclarutri
beneplacittmi exhibentes : deitiefe' tue mereaniojf militem tuum Cliristophorum munificans : et ejusdeni
sine fine esse participes. R);.Amen, iiominis virtuie ditatum locupletas. Cum tibi pereum
Alia Oratio. Hec est Domme Dens noster devota muliitudinerii fldelium adgregas populoruiri : quos
plebs : votive mentis anmie' votis : devottim munus dignos martyrii noinine consecratos in perpetuar
exhibendo convenit : frai desiderans tui gloriosi exultatione suscipis gloriosos. Proiride (|iiesiimtis te
Manytis Chrisfopnori pfesidio : quem dignutn lua Domine DCusnoster : ut 1 gratia nominis lui iri qiia
agnoscit rtiunere : munfficum gratia. Ille etenhn isfe signali sumus : inviolabilitef iliam usque ad"nosfrum'
est ChristopnoTUS: qiiem seva mundi htijus'crude-' " obitum consefvemus. Ut gratia nobis succetrenfe pfo
lium prinripirm-tela * a proprio gentis solof expulii: gratia : et fidem libi inlrbatam exhibeamus duiii vi-
sibi subdere e conaverat : letabunda Hiagho illo vimus : el vite eferne premia capiatnus post traiis-
dispensationis tue' immere ignara-. Que hunc ad se ltum. Sic etiam qoesumuS Domiriepfedicfo Martyrei
velut eaptnnr ita&ebat : s quo1posimodum sfc expo- luo suffragante : concessa sit reqoies litfelibusdefuii-
liaranr etb riritore proprio evacuaram cernebat. Sns- ctis : ut mutata sorie trislium maiisionum : celcsfi
cepit-eum lanquam per capturam bumiliorem : quera perfruantur societate justOrUra. $. Ameii.
post paululum contra se reperit forliorem. Cnptus Ad pacem. Ordlio. Christe Dei fllii: qili * stigmaie
uamque : captorem suum Vicit : et Velut captuin ex- passionis tue praeclaro inunefe' dilafando : dfivefsa
* Colleclus.Lege colleclm. sarcinarunl Caninefatem in caninam faciem defor-
1 Et dum. Forte, sed dum (fatemur) undiqueagno- mare ; atque inde sanctum Christophofum Cyimce-
scendumte verum Deum, qui per Cathoiicatfideirttdi- ptialum, moiistruu» dicere, quaiis ftngitUf latrator
menta in una copulando nos jungis Ecclesia, hanc Anubis.
eminentioribusmirabilibus misericordimluce perspici- d Quia. Forle, qui.
mtts referiam muneribus, dhm enim; etc. • A proprio. Breviarium Mozarabum, in capitulo
• Aliene gentis. Scilicet geutisqune imperio Roma- advesperas, habet sancuim Chr'iSl6)ihoramaliemgetta
no subditn non erat. Iufra, orat. ad pacetn, dicilur JOa gente abstraclum esse, ul belligerator efficeretur
alienmgentit et ftdei, quo loco fides>pro Sacrnmento fortissimtts.Sciliceta conquisitoribus, cum aliis tiro-
mititari accipitur; unde et mutare fidem riicuntur ii iiibos, a palria et parentibus longe abacius fuit, liinc.
qui conlra eos puguant quibus antca imtitaverant1. eiiam in lioc offlcio captus dicilur; non qUodfuefit
Sanctiis Christophorus, inliymno Breviarii Mozara- conditionis servilis, sed quia tiro, cum eligitur, miles
bum, describhuretegansslalura, menleeleganlior,visu capi dicitur. Conquisilores eiiam solebaut tirones
fulgens,cordevibranset capilli rutilans ; quibus indi- vincire ne fugerent, quod sancto MariinoTuroheosi
ciis, cerle'non Syrus aliquis, aut Palaestinus, sed contigit; ille eiiim cum esset quindecimaniwrum, a
Germanus, Goihus, aut Sarmata digtioscitur. In conqui.-itore raptus a suis, et caienalus, sacramenii
vtilgaiis AciissanctiisClirislophmus gente Cananmus, militaribus implkatus est, ul Sulpicius Severus pro-
aique eliam Cynocephalusfuisse traditur (Bolland., didit (Vit. S. Mart., c. 2).
t. V.JuL, ad diem 25). Num forte sahctus Cliristo- 'f Expulil. Lege expulerunt, nisi forle tela singiilnr
pborus fuit gente Caninefas? Certe in Palajsiiua, a liumero pro fraude accipiatur.
pluribus saeculisanteprincipalum Decii, obliiieraium s Conaverat.Lege conulafuerant.
itterat Canandeorumnomen , et gens Cynocepliala b Bubore. Fnrle, robore.
nulla nuuquamexstilii; at Caiiineluium baud ignota » Generisnostri. Adde : Dei Filium hutnaiiiiale t«-
naiio erai, ex ea yente al.i>et cohoites Roiiiaius mi- slilumcum cernerei, etc.
Iiiabanf, nec aiienum fuit ab iiigeni» niigaloruin i Gratia. Lege gralium.
illoruui qui Acta illa lictitia saucli Chrislophori coit- k Stigmate. Lege sligmata
799 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 800
nationum genera unitati ecclesie lue consocias adgre- \ sensusque mentis lurbato : omnis ejusjussio cassatur
gando. lnterquosbealumChristophorum alienegentis in dispcsito. Frttstraiur deniqtie crudeiitate peuarum
el iidei : lui gratia ditas : et nominis gloria dccoras : magistri sui diaboii. vcrum exquirit laqueum { ut
et passionis ornamento glorificas : fac nos quesumus per carnis delectamenla deciperet animain sanclain.
ita unilati sancte Ecclesie conjunclos existere: ut Et in hoc sibi concessa speravil frui vicloria : si inli-
nunquam ab ejus discedaraus socielate. Sed sic cha- cilis eum tnoiibus traheret ad luxtiriam. Sed qnid
ritaiis tue raunere in ea perpelim conligemur : ut agit: qui inaniler laborat : cui iniquilas procuralur ?
flde et opere libi placere in perpeluura mereamur. Cum et sua perniciosa dispositione forel evacualus :
lntntio. Dignum et justurn est : vere Domine et eas quas ad decipiendum preparaverat : per roar-
equum et eongruum esl : te DominumDeum nostrum lyrii grntiam preparnverat laureandas. Jamqiie post
foutem eterne beaiiludiuis : et indeficientem gloriam hec Sanclus Mariyr : et mili.tumsibi copulavit soda-
sempiterni muneris conlaudare. Qui tanto luminis lilaiem * el reliqua fldelium mullitudine cruore mar-
dono lustrati hunc muudum : expelleudo a cordibus lyrii ptirptirata : celorum Domino premisit in aula.
fidelium principem tenebrarum : et largiendo cre- Cuin quibus ipse post consuininalatn gloriara p.issio-
denlibus charismata gratiarum. Ad quod mtintisnon nis : inseparabili Trinilali et sempiterne diviuilati :
solum eos vocasqui huuiane condiiionisinlegram reti- B glorie liymuum dulci uiodulalione depromit: ila fide-
nenlformaiu: sed eliam illosaltrahis: 3511u' P°ten- liter dicens. Sanctus.
torum nftire n dissimilesextaut ab humanaconditione. Post Sanctus. Yere sanctus : vere benedictus es
Cuin enim misericordie tue munus non possit lege Domine Deus noster : qui ex oronibus genlibus glo-
conslringi: qui sicut inenarrabilis gloria iramensus riosam assumis Ecclesiam : que lue passionis et re-
potenlia preclarus gralia iuextimabiljs misericordia. surreclionis gloriam : et augmentum cnpil per lidem :
Omuibus enim prestas quod tibi indeficienter extat: et glorie suscipit retributionem : cum libi indesinen-
et digna prebes Mitlignis: cum ipse largiendo nou ter beneplacitam exhibeat operaliouera. Christe Do-
angustaris. Qui sanctum hunc Martyrem luum Chri- mine ac redemplor eterne.
b
slophorum et corporali ostensione lerribilem : et Posl pridie. Preclaro Christe illo tue majestatis
gralia munierisemine.nlem : et gloria uominis tui de- instructi oraculo : qiiem nos usque ad diem secundi
nionslras potentem. Cujus initium fidei miraculis cepit adventus tui semper lue passionis : que est gloria
ut primutn incognite lingue loquelam acciperet : ut noslre redemptiouis : memorare jussisli. Ut hec nos
reserato vinculo oris proiheret aliis eloquia predica- commernoratio libi fnceret manere connexos : et a
tionis. Tu enim Domine in lioc Marlyre tuo hanc prave aclionis nexibus absolulos. Oblenlu Martyris
graliam ostendisti virfulis : qui primtim per sapien- C tui Christophori fac nos sequaces esse tue gloriosis-
liam os mutorum aperuisti : et linguas infantium di- sime passionis : ut repleti gralia Spiritus Saneti:
sertas fecisti. Sicque post hoc munus : duplici eum carnetn subjiciamus anime : et aniraara libi. Ut puri-
locupletas douo : dum mililum ad se agmine intro- flcato cordis receptaculu : sumamus preciutn nostre
misso et <•corpora cibo : et corda pascit eloquio. Ad- redeniptionis : et ob hoc te sequamur ad gloriam
d resurrectionis.
gredilur dehinc numeroso fultus comite Cesarem :
et insuper cibi omeniis ereclum morlali gloria cir- ij. Ainen.
cumdatum : et nimio superbie culmine etevatum. Ad OrationemDominicam.
"Quem ita sno almilico lerruit aspectu: ut properaret Eximio eminenlie munere immensa tua pietas
cadere de solio suo. Vere Chrislicolam intuens ma- eminet Christe : in quo sepe indiguis dona largiris :
gnum : cujus vultu lerritus : in se confusus extiterat duin et prevenis misericordia volcntes : et provehis
inimicus. Exequilur post hec crudelis officinlormen- laureandos in celis. Qui Sanclum tuum Christopho-
torum : in quo se semper aspiciens : prius defecit rum Martyrem : dum juxta qnod in oranibus constieta
menle : quam jussione. El herens lingua gutturi: species raanet : b dissimilis extat : reposilioiietu
a Dissimiles. Hoc est, qui non modo genles quse rium subiisse;sed Galonica et Aquilinaerantmilites,
civiliter vivunt, sed barbnrns etiara naiiones, quoe cniniuanipulnres sancti Clirislopliori, qui, ob fidem
humaiiitatem exuisse videntur, ad fidemvocas. " Christi, pugione ante alios conlossi, ad pnlmam per-
b Terribilem. Apage ista, aliaque similia, ex vilia- veuerunl, ul aperle in hymiio Breviarii legitur:
tis Actis inierpolata. Sanctus Christophorus non fuit.
monstrum aiiquod, neque corpore fuit immauis et Aquilinamtunc deinde, sanclumqueGelonicam
vastus. Imo fuit det-orus, et elegans corpore, ut in Vehemenierpoenisactumsasvienierdedicjt.
oflicii Pugione cousecravitniemora;osmililes.
hymno Gotbo-Hispani legitur.
c Corporacibo. Sanctus, titcontubernales suos de- Pluraque auieiii nomiiin propria virornm apud Go-
mereretur, peculiari cura illis cibos in castris prae- thos et Saxones auliquos in a desinebant, cnjns rei
et Fre.-
ignoranlia eosquoque decepil qui Suniiiani sanctus
parabat.
d Et insuper. Locus mendosus; fcrte, in superbi lelam, ad quos episl. 106 (ILdit. Veron.)
ihroni ornamentiserecium. llieronymus scribit, sacras Virgines fuisse opinati
e Quemila. Et hsec interpolala. sunl.
f Ol per carnis. El baece vitiatis Actis interpolala s Et reliqua. Lcge el retiquam.... multitudinem...
supponutit Aquilinam et Galonicain mulieres mere- purpuralam.... prwniisilin aulam.
trices fuisse, quas, ut hatjenlAcla apttd Surium, ad b Dissimilis.Haeceliam alludunt ad faciem cani.nauj
saiictum Chrislophorum sotlicitandum iniserunt, eas- quatii Acta viliala sanclo Cbnsiophoro tribuunt.
que aiunt cjus opVra ad Christum conversas mariy.
801 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. Jtns
lanto fidei cremasti nrdore : ut luo fretum munere : A, ligere salus est: et amare perfeetio : inlaberein cor
et iuimicis eum osiendeiis in lerrore : et viclorem dibus nostris : et da in omui Ecclesia tua Marlyris
illum feceris in pass''Qnisagone. Prebe nobis quesu- tui Felicis lucere vestigia. Ul te regente oinniuni
mus siniilem te sequeudo obtinere amorem. Ut qui gressus : ea nos via perducat ad vitam : que bealis-
nosiro ex merilo indigni sumus servi vocari : ejus simuiu Martyrem tuum exlulit ad coronam. p).
suffrngio te Patrem mereamur adoptivum babere : ut Ainen. Per misericordiam tuam Deus noster etc.
libera voce semper ad te claniemus e ferris. Pater Doininus sit semper vobiscum. R). Et cum.
noster. Profelia. Bealus vir qui non est lapsus verbo.
352 ^tcat Presbiter. Humiliate vos benediclioni. Quere in communiunius Martyris. 421.
Don.lnus sit semper vobiscum. R). Et cum. Dical Presbiter. Dominus sit semper vobiscum.
Benedictie.Christus Dei fllius : a quo cuncla con- R). El cnm spiritu.
stat esse creata : faciat vos in beneplacito sibi ma- b Psallendo. Exurge Domine et' intende
judicio
nere opere. f^. Amen. Ut qui beatum Cliristophorum meo Deus nieus : el Dominusmeus in causam nieatu.
gratia sua preslat locupletem esse : faciat vos ejus f. Effumle frameam : et conclude adversus eos qui
meritis sibi placabiles existere. R). Amen. Ut sicut me persequuntur : dic anirae mee : salus tua ego
per ejus magiium certamen sibi adgregavit mullitu- "1 sum. P. Deus meus.
dinem Sanctorum : ita ejus suffragiodiguetur vestra Dicat Presbiler. Silenlium facite.-Epislola. Confor-
abolere omnia coutngia peccatorum. R). Amen. Per tare in gratia que est in Christo Jesui Evungelium.
imsericordiam ipsius Dei iiostii. Dominus sit semper Una dierum Dominus etc. Quere in com. unius Mar-
vobiscuni. ii\. Et cum. lyris. /o/.425. Dominussit semper vobiscum. R). Et
Dical Chorus. Gustate et videte. cum spiritu. Lauda. Alleltija. f. Beatus homo. Sa-
Com. Refecti Christi corpore. Qiierein.MfisAo Cor- ciiftcium. Fulgebil juslus. Quere incom. unius Mar-
poris Christi. fol. 267. tyris. fol. 422.
Oraiio. Domine Deus omnipolens qui convertis Missa. Omni cura : omm studio : omnique devo-
ignorantes : ei reducis ad viam veritaiis de errore tione fratres cbarissimi diem bunc : quem beatissi-
in scienliam : et commutas fera in humana : presta mus Felix effusione sanguinis stii pro Cbrisli nomine
mteericordiam omnibus invocantibus nomen beato- felici martyrio consecravit : divinis officiis celebre-
ruin Christopliori Marlyris lui alque comitum ejus : mus. Qui Salvatoris noslri precepta custodiens : dum
ut non tanlum ab angustiis et tribulationibtis bujus sludio secularium lillerarum Cesarea dcgeret : per-
seculi eruanlur : sed ab illo loco in quo requies est fecius in legern Domini Sanclam Hierusalem Felix
amaia : et sempilernus dolor inbabitat. R). Ainen. intravit. Et quod in ista de ambitione humane iusti-
Per DominumnostrutnJesum Chrislum fllium luum : lutionis amisit: in illa Angelorum societatem diviua
qui lecum el c-nm Spiritu Snncto untis Deus vivit et contemplatione promeruit. In isla reliquil tempora-
regnat in secula seculorum. R). Ainen. Dominussit lem ac periiuram stulticie sapienliam : in illa adqui-
semper vobiscum, R). El cum. Missa acia est in no- sivil eternnm in Deo manentem veram sapientiam.
mine Domini nosiri Jesu Christi : perficiamus cum llnjiis igiiur presidio Deum communi prece posca-
pace. R). Ckorus. Deo gratias. mus : ut qui illum ditavit virtulibus : nobis per eura
In nalale Sanctorum seplem Dormienlium: suis dignetur suffragnre muneribus. R). Amen.
Omnia dicanlur plurimorum Martyrum. fol. 450. Alia Oralio. Deus qui bealissiroumFeliceni Marly-
ln naiale SanctorumNaxarii : Celsi : et Panlaleonis: rem tuum : ila Sancli Spiritus calore inflauimasti :
OmniadicanlurplurimorumManyrum.foL ttl supra. ut contemptu rerum presentium : te sequeretur :
In feslo a Sancli Feticis Marlyris. ?t promissionis tue donis celestibus ditarelur. Qui in
Ad Missam O/ficium. c genitali solo tepescente perseculionis flamma : dum
Gloriam et magnum decorem. Quere in communi iniles tuus in quo pro tuo nomine certaretur : iuqui-
unius Martyris. fot. i-2{. ,"vreret : et inexardescenlem declinare a civitate in
Oralio. Deus cujus bonor sanctitns est : quem di- civilatem sciret : 353 zel° lm amoris armatus :
a Sancli Felicis. Desancio Felice celebri
martyre Augusti, officio proprio gnudet; at in Orationali Go-
GerundensiPrudemius (Hijm. idecor.) canit: thico (P«sr- 127) lilulus legiiur : Incipiunt orationes
ParvaFelicisdeeusextiibPbit in diem sancti Fetieis, ad vesperumcomplelurta, Kal.
ArtubussacrislocuplesGeruuda. Aug., et sane .Kalendis Augusti conirnemoratur iu
Martyrologiisiiieronymianis vetuslioribus et in Mar-
De eodem sanctusEtilngius (Mem. sanct. i.i),saririus lyrologiisAdonis, Flori, Usuardi, Notheri, elRomauo
Gregonus Turonensis (De Glor. Marl. I. i, c. 92), Ilaronii. Porro hic sanctns Felix dislingiiendus est
niemiiierunt.De eodem J. Tamnius (MarlyroL Hisp. ab nlio saucto Felice martyre Geriindensi, qui dielS
l. IV, p. 55i) et Sollerius (Apud Botland. t. I Au- Marlii colitur, quique, ut ferunl, diaconus fuit sancti
gust., pag. 22) satis fuse agunl. Acta ejus ex Miss. Narcissi episcopi.
Codice Mi-issacen-i(Apud Botland., t. 1 Aug. pag. b Psallendo. Ps. xxxiv, 23. f . Ibid., 3.
26)edita suiit. Tamaius (m Manyrol. Hisp., i. IV, c Genitalisolo Eratenim sanctusFelix natione Afer,
p. 555) breviora dedit ex velusto Legendario Hispa- qui cum in Hispaniam venissel ut sanguinein pro
le.nsi).Apud H.ispanosnon uno die colebatur sanctus Cliristo funderet (S. Eulog., Mem.sanct. 1.1) captus
Felix ; nnm in Missali -Mozarabumiv Kal. Augusti Gerimdae, initio persecutionis, inter primos soevitiaiu
missa propria, in Breviario Mozarabum pr. Nonas Daciani expertus est.
«K MISSALE MIXTOMSEC. RSG. B. ISIDORI. — PARS H. 804
non ad ostium se elegit ahscondere : sed in acie ubi A gua possumus dicere : et tamen ohstestatione tui
certamen agerelur immittere. His iiaque patrie ee- compeHimur non relicere. Tu enim Felici luo felici-
dens ponti freta transcurrens : te qui ubiqne totus tatem conferens : primum Chrisli lui eum agnitione
es querens : Gerundam «sque perveuil. In qua ul infusttem : dehinc iavacri unda prestanlem. Post hec
bonus negociator preciosam margaritam : quam di- laudabilis viie moderamen conliuentem : postretno
etractis omnibus comparaverat : cunctis fldelibus mariyrii feeisti congfessione ammirabilem. Cunctis si-
preponebat. Per quam et fortes in iide conslrueret: Diiliter insinuans posse te impertiri : si similiier cun-
et dubios fidei fldeliter reforraaret. Non fonnidando cti grntie lue vellent adherere Aut si certa otnnium
de presentibus penis : sed properando congaudeus mefita : dispensatione ttia per distributionem mune-
premtis de eternis. Unde preeamur le omnipotens rum : et multimoda actione sua : non ostenderes a
Deus : ut ejus suffragio nos tuearis de ceiis : cujus semetipsis discreta. Quid sunt enim bona merita no-
mailyriuin cullu tuocelebfamus de terris. J^. Amen. stra : nisi dOnatua ? Et ideo benedicimus te : gra-
Pml nornmct. Oratio. Deus qui auctor felicitatis tias agimus tibi : magnificamus et conlaudamus te.
eterne es : FeKcis Sancti lui obtentu serenus reeepta Creasti enim omnia bonitate : rederaisti miseratione :
offerenfis populi votum : et cunctis tribue remedium amas benignilate. Et cum in omuia opera lua : ab
B
postulatum. Sicque per illura pius opilulalor assiste opcribus tuis intelligaris omnipotens : minus de te
precibus nostfis : ut defunclorum spiritus beatorum profertur : quam senlitur : et plus est procul dnbio :
eorisortiis eonsoleris. Quoiilo interveniente feliciter quam seutiatur. Quid enim dignura loquetur caro de
vivamus in seculo : qui nomine Feiix et merito : fe- spiritu .' natura lutea de opifice suo? mortalis de vi-
lici est pro te consecratus martyrio. ft). Amen. ta ? lemporalis de eterno? homo de Deo?sedquo-
Ad pacem. Oratio. Jesu Dei fili: qui felices animas niam in contemplatione tua deficit: non modo vicia-
Beaiorumin celestem Hierusalem feliciter locans : fe- taa: sed etiam ilfa superna et purgata creatura : niliil
lices eos qui in ejus pace gaudent divina auctoritatrs conducibilius nobis esse credimus : si in hac festivi-
Sententia prdrala denuncias. Fac nos leliciler Felicis tale Martyris tui Felicis : felicitate Felix : et nomine :
tui merito in ipsius superne Hierusalem perenni feli- fedempti unigeiiiti tui Domini noslri Jesu Christisan-
citate letari : atque illius de die in diem desideriis guine : votum nostrarum prectim cum supernis virtu-
renovari : et sicut hiijus civllatis avidus negociator tibus noveno numero consecratis : nos oves pascue
hic Sanclissimus extitit Felix : qui probitate morum tue recepti in denarium : ut continuemus clamautes:
poiissimus : et pairia exul et rebus tiiraentis scculi et dicentes. Sanclus. Sanctus. Sanctus.
sapienliani deserturus : celesles accumulans fructus: M 354 P°s( Sancius.Veresanctus: vere gloriosuses el
ad illam conscendit cum his que adquisierat corona- ammlrabilis DeusPater omnipotens. Qui beatissimum
tus : ita quoque nos te ppilulanle slrenui negociato- Marlyrem tuum Felicem : ila magisterio fecisli evan-
res in hac viia pacis el charitalis effecti : sic omnia gelice predicationis instructum : ut dum relicta pa-
que gef imus in tua ef proxlmi dilectione agamus : ut tria : exul te luminum Patrem quereret : ut non ob-
digniim conquestum huic sancte patrie coronaluri tecta modio : sed super candelabrum lucerna fidei
post nostruni transifum deporlemus. cnnclis in Ecclesia perluceret: sevienlem fidei perse-
l^. Amen. cutorem inimicum b non quesiius aufugit: sed que-
Inlatio. Dignum et justum est : salis nobis conve- rens cum quo certaret invenit. Qui cum c compre-
niens : tibiquedignum eslvere : ulgralias referaraus hensores cruentis tribunalibus ob confessionem tui
tua creatura : lue majeslati Domine omnipotens sem- nomiuis d sisleret : et primum lenocinalione sermo-
piterneDeus per Jesum Christum filium tuum : si ta- littm Sanctum tuum suasiouibus inimici inlecebrare
men fueris dignauis iuspirare : quas tibi possimus tentarent: pectus quod lu sera gratie lue firmaveras :
grales persolvere. Nam nihil tibi dignum servitutis lelo reserare non valuerunt inimici. Ingerit iiaqne in-
esl noslre : nisi quod dignum effici possit dederis saciala crudelitas imi squallorem carceris ferri ponde-
ipse. Unde cum in Sanclis tuis cernimus mirabiiem D ra. Inedie tabem : flagellorum sulcam ungularum^la-
le : mirabilia conspiciinus a Sanctis fieri per te. « Tu cerationem : maris naufragia : totaque pei versitate
eg etiim qui facis mirabilia solus. Quis Qnimreticent menlis terrere militem tuum altentat. Sed tu adjulor
laudes luas ? quas nec intclleclu colligere : nec lin- fortis : dum in omnibus facis viciorem Martyrem
» Tu es enim. Hoc loco quapad laudem sancti Feli-
literque Ecclesiam Dei ibidem a paganisinfestari co-
cis pertinent congeruniur. A Gerundeusibus doctor gnosceret, extemplo,lilleraturm liberalissiudium dere-
et aposloiusanpellatur: incertum tnmen est an mo- linquens, quod in Cmsarea?Hauriianim positus excole-
nachus., an clericus fuerit. In Actis apud Joanneni bat, prmpeli navigatione,mquoretmnsmisso,prmdictttm
Tamaium saucii Cucufatjsfraler uiincupntiir; hoc loi o oppidum adiil, ibique mariyrium, quod pairim sum
tauieu deejuscumsanctoCueiifaie consanguinitate, et deerai, devolus Christi miles triumphabiliter coiisutn-
lamiliaritate cum sancta Eulalia Barciiionensiprorsus mavit.
siletur. Videlur sanctus Felixfuisse homo laicus; qui, b Non qumsitus aufugil. Forte, qumsitusnon aufu-
inercatur*. faqiendae pra3texlu, Chrisiiauis subve- git. Certe sanelus Eulogius enumi ral Felicem huiie
nieJiai, ei Chrisii doclrinam spargeiiai. Sancius liu- inier eos martyres qui spouie se obiulerunt et coroi
.ogius (Mem, sancl., lib. i) de sancto Felicescribit: nati sunt.
Felicismmm martyr Felix, cum fideli relatu persecu- = Contprehensores.Lege comprehensus.
ttottemCalholkorum qutv apttclGernndatM,IHspanice d Sisterel. Lege sisteretur.
tirbem, confinemGaUke, gerebatur eompertret, crtdc-
805 MI8SALE MiXTUM SEC. REG. B. ISIDORL—PARS II, 806
tuum : deflcientilinspenis : fatetur se etiam adversa- 1A Com. Refecti Christi corpore. Requirein (estoCor-
rius victura. Ut senliret se divino judicio penis sub- poris Christi. (ol. 267.1
dituni : qui vanis superslicionibus dedilus cogebal Oraito. Presia nobis ommpotens Deus healissimi
tormeiitis srihdi Martyrem tuum. Iusaniens itaque lui Felicis assiduum patrocinium : ut ejus quoque
victa crudelitas Sanclum inlerflci jubet : carcere preclarum assequi mereamur exemplum. Ut sentieiw
trusum : sed Felix triumphator DomimtmDeum eon- tes iuipensissime suffragantem : sequamur fortissime
fessus in lerris : felicemanimam triumpliantibus An- ureliantem. u).Amen. Per misericordiam luam Deus
gelis premisit in celis. Christo Domino Redemptori noster etc. Dorainussit seraper vohiscum. it. El cuin.
nostro. In nomine Domini noslri Jesu Christi : perficiainus
Postpriite. OraUo. Unigenite Deus noster : qui pro cum pace. u). Deo gratias.
beatissimi miiitis tui Felicis fide remuneralurus aspi- In feslo Sanctorum Simplicii: Fautlini : el Beairicis:
ciens : non eum solo deseris : non etiam pelago. Cuin Omnia dkanliir plurimorumMarlyrum.fol. 450
divinitatis tue auxilio ubique munitug : et in terra In festo Sancle Marthe hospile Christi ;
consistens: adversarium couterit verbis : et mari ad- Omnia dicanlur unius virginis.fol. 456.
grediens fluidas suis subraittit undas vestigiis. Que- In feslo Sanctorum Abdonet Sennen Martyrum :
suinus : ut hujus Martyris mellitus suffragio : vitara 8J Omnia dkanlur plurimorumMartyrum, fol. 450.
nostratn eluens : ceno ertias a profundo : conferendo In feslo ScmcliGermani Episcopiel confessoris.•
sanctificationetn obtatis •: et perpeluain benedictio- Qmniadkunlur unius ConfessorisPontificis. fo/.432,
nem sumpturis : quo te Dominum noslrttm et corde Vincula Snncli Pelri :
et tabiis perenniter confiteamur mundissimis: quem Omnia dkanlurut inCathedra, /0/.512.
idetu Martyr Angelis immixlus conlaudavit vocibus In festa MecJtabeorumMartyrum :
surs. -R).Amen. Omnh dkantur plurimorum Mariyiujn- (o.L430.
Ad oralionemDomtnicam. 355 J" fett0 Sancti Slepham Pape H Muriyris:
Omnia dkanlur unius Martyris Pontificis, 423.
Omnipotens Domine : qui «s auctor felicitatiseter-
ne : impetrante quesumus Sancto tuo Felice : squal- lnventio Sancii Stepltani Martyris:
Omnia dicantur ul iti aiiq festo majori, fel, 42,
lorem a nobis nosire infelicitatis absierge : utapud
le in eternum cnm ipso feliciter gaudeamus : cujns 7« fe&loSancli Pelri Exotnentit:
Omnia dicantur uniu» Confessoris Pontificis, fo.L
Congaudentesfelicilati : fesla hndie solenuia celebra-
mus : proclaniantes e lerris. Pater nosler. 432.
Dical Presb. Huroiliate vos benedictinni. Domi- In fetto Sancti Domnici de Ordine Predjcalorum:
C Omnia dkanlur unius Confessoris.fol. 432.
nus sit semper vobiscum. i^. Et eum spiritu tuo.
Benedktio.Felices vos Dominus Marlyris stii Feli- Eodem die Sancte Marte de Nivitm:
Omnia dicanlur ulin Assumplione.(olio 361.
cis intercessiuue efficiat : et omnia mnla a vobis de-
pellat. i^. Amen. Presenleravitain feliciier agere Transficjur.mioDomini:
Omnia dicantur ut in Dominicp p.oslPenfecpslen,
concedat : ac vobis benedictione perpetua benedicat
A. Amen. 'Nullumex vobis infelicem esse permittat: fol. 233. In (esto Sanciorum a Justi et Pasioris ad
: omnia atia pluritnorum Mariynim.
sed felicibus vobisfelicior semper occurrat. R). Amen Missam offictum
Missa.
Per misericordiam ipsius Dei nostri elc. Dominus sit fol. 426, excepla
semper vobiscum. R). Et cum. Missa. DominumJesura Chrislum auclorem justir
Dicat Chorus. Gustate et videte. cie : et celestis alimonie largitorem fratres charis-
* Jttsti et Pastoris. Jnsluset Pastor,fralres Complu- Golho-Hispani vm Idus Angusti missaet officto
pro-
lenses, cum tenera adliuc astnte litteraTiim elemenlis prio Justum et Pastoiem colunt. ln ©raiionali Gothi-
imbuereniur, audientes Daciannm Compluliim ad co (Pag. 130) exslat titulus : Incipit oraito, vel bene-
Christianos puniendos venisse, projeclis in ludo ele- diclto, de festivilatesanclorwn Justi et Ptteloris, ete.,
menlario labulis ad Iribunal praesiriis recto c.onlen- viit Id. Aug. Et inlapide Carndignano,iipuil Morules
derunt, et sefidem legemque Chrisii amplexos, deos D (Chron. cjener.Hisp. iib. x, fol. 5;i5, pag. I), duoenti
vanos non adorare, ultroprofes-i sunt; quam obcau- inonachi inlerfecli a Saracenis legunlur eetavo idus
sara siatlm caesi, moxexira urbem ducti decollaniur. Augusli, die sanciorum martyrum Justiet Pasloris.
Corporamarlyrum,ulcei:iderant,abinvicemsejuncta, Eodem quoque die horum festiviias inscribilur Mar-
ftdeles in eodem campo sepelieruut, ubi per annos tyrologiis Adonis, Usunrdi, Gallicano Marlenii, et
•supraoctoginla, humo et longa temporis ohlivione Romano Baronii ; at Martyeologia Hieronymiana,
obruta, sine cultu jacuerunt, dnnec Asiurius, epi- Lucense Florentinii, Corbeiense Dnclierii, llieheno-
scopus Toletanus, divina revelatione commonilus, di- viense, Augusmnum, Reginae, Labbeanum, ulrum-
ligentef quaesila landem detexit (S. lldeph.,in ad- que Aniissiodorense, Gellonense, Fuldense, Oltoba-
dit. ad libr. S. Isid. de Vir. Illuslr.). Asturius autem iiiniium, et loriasse aliaqua3dam,vui Kal. Septembris
sncra pignora in iisdem tumutis reposuil in quibus de Juslo et Pastore nguul. Acin pi«sitlialia horutn
invenerat, rattis nullum locum condendiseorum reli- mariyrum nulla olim exstitere, siquidem, ne auditi
qttiismartyribusacceplioremforeillo ipso qnem crtiore quidem, ncc pro tribunali a prasside inlerrognti,
suo olim consacraverant. Basilicam itaque erexit, et glndio puniti fuerunt, qunre quae in missa et ollicio
iu ea binasDeo aras conslituit, quarum una Justi, al- Goiho-Hispanode eurtim marlyiio traduniur cerliora
tcra Pastoris, corpus legebalur; exinde locus isle habenda sunl. Missaeiiim et olflcium sanclo Asturio,
crebris atqne ingentibus mirnculis, Deo operanle, Toletsno cpiscop.o, qui Justi et Pastoris corpora
ciarescere coapit, cultusque Jusii et Pastoris per om- invenit, haud vana conjeciura, auclori tribuunlur.
nem Hispauiamvicinasque regiones laiediffusus esl. Exstant apud Bollandianos (Tom. II Augusti, yag.
807 M1SSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 808
simi unanimes deprccemnr : ut nns in die electorum A Justi tui precibus respice uiisericors : et Pastoris
Jnsti et Pastoris Martyrurn suorum justicie fruclu suffragio consolare defunctos. Quo jiislicia pastoris
lucuplelet : el salularis verbi sacramenlo reficiat. stimnii concrela clemenlie : celesti pascat alimonia:
Justi sui precibus peccaiores jtisiificet: et Pastoris quos creavit : pietnte justificet : quos redemii.
palrociniis tueatur Caiholicum gregem. Atqne ita iij. Amen.
utrorumque Sanclorum preces suscipiat : ul cuncto- Ad pacem. Oratio. Fons pacis : origo dulcedinis:
runi supplicantJim peccata dimittat. Det nobis in inilium charilatU Chrisle Deus : qui cara dtiorum
lanla festivilate leticiam : fomnique Cliristiane con- parvulorum peclora fralrum Jusli scilicet et Pastoris
gregaiioni concordiara. Deprecantium se voces ex- tanto tue dilectionis implesli amore : ut ulira vires
audint : languenlibtis mcdelara infundat: oppressis viriliter diraicarent: qui adhuc lactenlis leneriiudine
libertaiem : discordanlibus tribuat pacem : laboran- agebantur infantie : presla nobis : ut alterne nexi
tiuin necessitatibus subveniat : populorum vota vinculo pacis : nullis attenlemur jaeulis adversanlis:
multiplicet : suscipint vota fideliter : que inspiravit quo sic in nobis juslicia Justi precibus floreat: ut
offeretfdacfemenler. Et quodcumque non facile pre- Pastoris consolatio se super nos in pace dilatala
statur indignis : totum nobis pro suis quibus nihil diffundat. ii). Amen.
a abnegat imperciat Sanclis. 11).Araen. B Inlatio. Dignum et justum est : equum vere et
Alia Oralio. Domine qui es justus juslorum : et salutare est: nos tibi gratias agere omnipotensDeus:
pastor piissiraus animarum : qui Juslum et Pastorem cujus polenlia mundura regit: alque clementia in
innoccntes : in regno tuo Martyres suscepisti : tri- omnibus mundi parlibtis opportuna Sanclorum suf-
bue in nobis innocentiam tenere : dum vivimus : et fragia prebet. Postquam ciiim perorbem universum:
jusiiciam cuslodire : dum judicamus. Ut elinra de- notiliam tui nominis regeneratis inter populos tradi-
functi in consortio tuorum Sanctorum sine fine vi- disti : Martyres quoque : qui te non solum voce:
vamus. Quatenus eorum vesligiis inherentcs : non sed et sanguine lestificali sunt: Ecclesiae tue pre-
ab illis per mala opera afficiamur exteri : qui te sules per loca quamplurima : velut preciosissima
confilendopropter te mortui : tibique sunt feliciter ornamenta disposuisti: ul fldelium congregaiio : que
sociati. Ea fides le nobis reddat propicium : que illos peregrinalur in terris : haberet consolationem in
gloriose pervexii ad regnum. Illi tuam contemplau- Sanctis. Et que presenlibus aflicitur malis : tuilio-
tur quotidie gloriam : nos flagilamus per momenla nem inveniat b vernacula in patronis. Inter quos
misericordiam. lllis conlata est post morlera vicio- dura Jusli tui plena devotioue adheret c exequiis:
ria : nobis eorum interventu donetur facinorum in- Pastoris simul 356 aique ejusdem se gubernari
dulgenlia. Ut qni illos amicilie lue fecisli participes: gaudet precibusindefessis.Quos ab occiduis partibus
nos indignos eoruin gaudiis efficias sine fine consor- semper vicluros : immaculatos pueros elegisli: ac
tes. R). Anien. propter nominis lui confessionera puuilos : velut
Post nomina. Oralto. Deus qui justicie vindex : et ncceptabiles tibi hostias assumpsisti. Ipse etenim
paslor pius : redemptor ovium cognosceris esse: laiidem ex ore infantium et lactentium perfecisti:
propiciatus in hac solennitate luorum infaniium Ju- qui d in sue infanlie rudimentis : necdum loquendi
sli et Pastoris oblationes populi suscipe offerentis. habilem propter te punitam Sanclorum etalulam
154) Acta sanctorum Justi et Pastoris ; eadem ferme, censenda sunt. Quare credibile est, quod scribit Fer-
paucis inlerpolaiis, apud TamaiumSed (Martyrol. Hisp. reras in Synopsi bistorica rerum Hispanicarum san-
tom. I-V, pag. 597) legebaniur. inihi dispiicet ctum Asttiriura, sive Asterium, qui anno 460 concilio
procemiumistornin Aciorum, quo traditur quod Da- primo Toletnno inlerfuii (de Aguirre, tom. II, Conc.
cianus inslinctu serpentis universum percurrerel, ut Hisp., dissert. 6, cap. 154), anno circiler 588, cor-
Clirislianos t» diversis regionibus cruciarel, el ad pora sanctoriim Justi et Pastoris, Deo revelante,
tacrilegm sum religionis ritum emnium populorum invenisse. De eorumderareliquiarum translationibus,
convertereldignalionem. Displicel etiam quod de in- quae, eversis iu Hispania per Saracenos Golhorum
ventione corporum Jusli et Pastoris omnino sileani, regno et vero Dei cullu, piiiimm in Galliain, deinde
el quod slrucluram basilicae, cum duobus in ea nlla- D in Vallem Nocetam, riicecesis Oscensis, ac dcniutii
ribus, quae, procul dubio, post reliquins a sancio Oscamdelatae fuerunt, consule Bollandianos socios
Asturio inventas, aedificataesl, cum primamanyrum (Tom.II Augusti, pag. 148 seq.) cuncta diligenter
sepullura conjungnnl. De inventione reliquiarum tlisculientes.
" Abnegal. Hanc, circa inlercessionemsanctorum,
Justi et Pastoris ab Aslurio facta scribit pseudo-
Dexter, in Chronico Apud Nkolaum Antonium, Bib. esse genuinam Hispanorum saeculo iv docirinam,
antiq. Hisp. t. 77, pag. 277), eam nnno 4iJ0 conti- cmifirinat Prudenlius (Hym. 1 de coron.) ubi de suis
gisse ; sed cum Piudentius excunie saecuioiv (Hym. Ca.aguriianis marlyribus cauit :
4 de coron.) deteclis jnra inartyruin corponlms , Kilsuis bonusncgavitCliristnsunquamtestibus.
scripseril:
SanguinemJusti, cui Paslor haeret, Ideni in Cappadocia docebnt sanctus Gregorius Na-
Ferculuuidiiplex,geminmnquedonum zianzenus (Orai. de S. Theodoro) ; lum subdit: IJinc
Ferre Compluiumgremiojuvabit piuspopulus discat hoc: pretiosa et honorataesl coram
membraduorum; Dutninomors sanctorum ejus.
et sanclus Paulinus anno591, aut 5!J2, (ilitiiu suum, 1 Vernacula.Lege vernaculatn.
octavo a nalivilate die defunctuti), juxta mariyres c Exeqttiis. Forle, obsequiis.
Complutenses se tumiilasse dicat (Carm. 52, Edit. a Qui in suceinfantim. Alludit ad innocentesmar-
Veron. Muraiorii', alias carm. 1§, de obitu Celsi lyrcs Uetlilemilicos.
pueri), horum corpora anto aniium 400 detecta fuisse
8(9 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II 810
coronasti : tueque dextere tactu parvulis benedi- A Ad orationemDominicam.
cens : talium esse regnum celorum : voce veridica Exullantes de tuorum Justi et Pastoris Deus Pater
predixisti. Nttllus iiaque sexus nullaque non etas (riumphis : quorum lactentiura infanlium etas. reli-
exornata efficitur premiis scmpiternis : quia omne ctis scole tabulis : a'd suscipiendum alacriter pervo-
humanum genus redemptum cst precio sanguinis lavit bravium passionis : tibi creatori nostro et vola
lui. Propter quod Ecclesia Calholica : que ascepit cum gaudiis : et scelera pandimus cum lamentis.
arram Paracliti tui : bec tibi » in Sanctis offert pi- Poscentes tuam piissimam uiajestalem : ut qui illo-
gnora perceptura gloriam tui regni. Quorum meriiis rum innocentiam consecrasti martyrio : nostrara
bonorum universilas adjuvalur : horum memoriis miseriain repares innocenlie bono. Quo coium ad-
nusira congregatio: nosiraque inlustrelur ex tolo juti suffragiis : ad le proclamare mereamur e terris.
devotio. Quorumque ex progenie lanti nominis le- Pater noster.
stes suscipiuritur in celo : eorum posleritali ube- DicatPresbiler. Humiliate vos benedictioni. Domi-
riora beneficia condonantur in seculo. Quique jam nus sit semper vobiscum. ftj. Et,
a le Domine post vicioriara coronali : el in tua bea- Benedictio.Deus qui pius redempli gregis est pa-
(itudine consliluti atque Angelorum cetibus adgre- stor : eterne justicie prerogator : sanctorum Justi et
gati: te piissimum redemptorem quotidie cum Che- B Pastoris precibus nos tueatur a raalo. li). Atnen.
rubin ac Seraphin sine fine conlaudant: ita dicen- Justi sui obtentu faciat vos semitas tenere justicie :
ti-s. n). Sanclus. et Pastoris prece : super vos pius pastor invigilet.
Fvst Sanctus. Vere sanctus : vere benedictus Do- R). Amen. Quo uirorumque adjnti presidiis : sic
iMutis nosier Jesus Christus Filius tuus. Qui parvu- perenniter fulgeatis juslicie culiu : ut sine, confu-
lorum suorum Jiisii et Pastoris roboravil infantiani. sione pervenialis ad pastorem aniinarum vestrarum.
Quoeorum tenera etas persequentis possel sustinere R). Amen. Per misericordiam ipsius Dei nostri etc.
b (ormenia. Quique in illis cum se invicein ad pas- Dorainus sit semper vobiscum. R). Et cum.
sioiiem exhorlarentur : fari dignatus est per gralie Dical Chorus. Guslate.
douum. Qui non vigore corporis : sed spiritus opta- Com. Refecti Christi corpore. Quere in feslo Cor-
lum coiitinuo adepturi eranl martyrium. Pro quo porisChristi. fol. 267.
debiias illi lecum alque Sancto Spiritui gratias refe- Oratio. Suscipe Domine precem populi tui : et di-
renles : qui solus abundans in dono gratie : ex ore rectam in spirilu tuo supplicalionem : lanquatn
infantium et lactentium perfecil laudem. Precamur: odorem incensi fragraniis assume. R).Ameu. Per
ut horum innocentinm mereamtir tenere dum vivi- niisericordiam luam Deus noster etc. Dominus sit
mus : quorum hodie festa solennia celebramus. Per C semper vobiscum. i^. Et cum. Missa acta est in no-
Christum Dominum ac redemptorem eternum. mine Domini nostri Jesu Christi : perfkiamus cum
pace. 1}. Deo gratias.
Pott nomina. Oraito. Deus laclentium fides : Spes
Sixti Pape : Felkissimi: el Agapiti Mariyrnm:
infantium : Charkas puerorum. qui per^ innocenlium Omniadicantur plurimorumMartyrum. fol. 450.
tuorum Jusli et Pastoris laudem : cunclos provocas
ad salutem : infunde in nobis quesumus purilatem 357 in natale S. Donati Epitcopi et Marlyrit:
Omniadicanlur unius Mart. fot. 450.
lacteutis infantie. Ut dum senstt justicie parvulis
Eodemdie MammetisMarlyris :
adequarour : in illa remuneratione fidelium pariter, Omnia dicanlur ul supra.
gloriemiir. Sicque eorum inlerventu : his hosliis be-
nedicilo : ut ex his sumenles: et peccaminumeluan- In natale SS. Ciriaci et Largi et sociorumejus :
Omnia dicanlur plurimorumMarlyrum.fol. 430.
tur labe: et pure confessionispotiantur dulcedine. In natale d S. Laurentii Marlyris.
1;. Araen. Ad Missam. Officium.
° /n Sanclit. Forle, pro sanclts. sorio, qui ordine sequilur, superius in Missa quarta
h Tormenla.Hinc discas sanctos Justum el Pasto- • infantum (aclce sunt qum in isto die dicendm sunl.
rem revera lormenta sustinuisse, elsi vulgala Acia JQ Sane pes et cnlceus sancii Jusii, quem Bollandiani
conirarium innuere videantur. citati delineaiumexliibent, non nisi ad leuerse aeta-
' Innocenliumluorum. In liocofficio(quod a san- tis pucrulum perlinel : modo quidnm aiunt reperiri
cto Asturio exeunie saeculo IV compositum tradunt, ossa quaedam grandiora inter reliquias sanctoruni
ci sane est tanlo auctore dignissimum) Jusli et Pa- Justi el Pastoris, quibus, hnbita proportionis ra-
sloris lenera setas tam frcquenler iisque verbis expri- tione, contendunt hos raartyres juvenes fuisse , sla-
iuitur, ut minime dubitandum sil quin anle puber- tura eminenti, senum pedum cum dimidio , et am-
talis annos martyrium fecerint. Nam et innocentes, plius. Sed dc his ossibus quid staluendum sit legas
et infantes, el parvtili, et laclentes, et pueri, apud cilatos Bollandianos.
aliisque nominibus appellantur, quae iis lanliimmodo d Sancti Laurentii. Celeberrimum iu omni Ecclesia
aplari possunt qtti nondura pubertalem attigerunt. est, et semper fuit, sancti Laurenlii martyrium.
Cum Missaliel BreviarioMozarabum,quoad leneram Unde sanctus Auguslinus( Tom. V, serm. 503, Ed.
horum marlyrum xtaiem, convenit Orntionnle Go- Maur.) dixil : Quam non potesl abscondi Roma, lam
thicum, ul ex hac rubrica (Pag. 150) ad officium non polesl abscondiLaurentii corona. A Graecis pari-
sanctorum Justi et Pasloris spectanle apparet : Cm- ler el Lalinis die decima Augusti colitur, ab illis
term tamen orationesde Malutino, dc Anlifonis,id esl, quidem in Menaeisct MeuolugioBasilii, a Latinis iu
SIHITEPARVULOS, et SAPIENTIA APERUIT OSMUTORUM,Kalcnduiio Bucheriano, in Kalendario Carthagineu-
sivede Allelujalko Ex OREINFANTOM, vel de Respon- si, cunclisque Martyrologiis, et in Sacramenlariia
PATROL.LXXXV. 36
811 M16SALEMIXTUMSE€. REG, B. ISIDQRJ.-PARS II. 812
Gloriam et magnum decorem. Quere uniut Mar-. A pauperibus: justicia ejus manet in secthura «eculi.
tyris. fol. 421. P. Quia ineternuiii.
Oraiioi Domine Jesu Christe: qui beatissimum 7>icalPresb. Silentium facite.
Lauretititim Martyrem tnum : amplitii refulgere me- Sequentia Epislok Pnuli Apostotiad Corinihios
ritis: quam flauimis afflci pfestilisii: a ut fortissi- (II b cat>. IX\.
mus Maftyr plus amore: quam ardore ferveret: i^. ,Peo gralias.
trlbue: ut scintilla fidei ejus ita flammemur : ne ab Fratres: hoc dieo. Qui parce seminat: parce et
igne seJciiliconsummamur. $ . Amon. Per miseri- metel. Et qui seminal in benedictionibus: de bene-
cordiain ttiam DeUsnoster etc. Dominus sit semper dictionibus el raelet. Unusquisque prout destinavit
vobiscum. $. Et cum. in corde suo: non ex iristicia aut necessiiate. Hila-
Lectio libri EcclesiasliciSalomonis (b C. XXXI). rem enim datorem diligit Deus. Poiens est enini
Deus omneni gratiam abundare lacere ii) vobis: ut
R). Deo gratias, in omnibus semper omnem sufficientiam habentes '
Qui aurum diligit: non justificabitur. Et qui inse- aburidetis in omne opus bonutn. Sicui scriptum est.
quilur e consummationem ; replebjtur ex ea. Multi Dispersit dedit pauperibus: juslicia ejus manet in
dati sunt in auri casus: et tecta est d in facie ipsius J3 eternum. Qui autem amminislrat seuien seminanti:
perdicio illorum. Lignum offensiQiiisest aurum sa- et panem ad manducandum prestabif: et multiplica-
crificantium. Ve illis qui sequnntur illud : et oiqnis bit seraen vestrum : et augebit incrementa fruguin
imprudens disperiet in illo. Bealus dives ; qui in- justitie vestre : ul in omnibus locuplelati abundetis
ventus est sine raacula : et qui post aurum noii abiit: in cimnenjsimplicitatein :'qua operalur per nos gra-
nec speravit in pecunia et thesauris. Quis esj hic : tiarum aciionem Deo. Quoniam ministerium hujus
et laudabimus eura ? fecit eniro roirabilia, in viia offlcii non solum suppiet ea que desunt Sanclis : sed
sua. c Quisprobatus est in illo ; et petfepius est ? et eliam abundat per muitas gratiarum actiones iu Do-
erit illi gloria eterna. Qui potuit transgrcdi et non mino. Per probationem ministerii hujus gloriflcantes
es|. transgressus: et facete m^la : et nqn fecit. Ideo Deum iu pbedientiara confessionis vestre in Evau-
stabilita suntbona ejusin Deo : et eleenjosynas il- gelium Chrisfi. ri). Amen.
lius f enarravit Ecclesia sanctorum. $ . Amen. Dicat Leclie.sancli EvangeliisecundumlMaltheum
Presb. Doroinus sit serape,r vobiscum. $. Et cum. (tCap.VI).
« Psallendo, Beatus vir qui miseretur et commo- In iiiis diebus: Dqminus noster Jesus Christus:
dal: disponet sermones suos in jttdicio: quia in loquebatur discipulis suis dicens. Nolile thesaurizare
eiernura non commovebitur. f. Dispersit et dedit ^ vobis thesauros in terra : ubi erugo et tinea demo-
LeonianO, Gelasiano, Gregoriano, ih Missali el Bre- sent. Cseterum Gotho-Hispani una eademque missa
viario Mozarabum, in Orationali Gothico, in Missali sanctum Laurentium et sanctuni Xisium colunt.
Gallo-Golbico,in Capitularibus Epistolarum et Evan- Galli vero, in Missali Gailo-Gothico, alteram sancto
geliorum, aliisqtie ljbris litttrgicis, paticis omnino Xisto, alteram raissara sancto Laurenlio propriam
exceptis. In his sunt Sacramenlarium Bobianum et altribuunt. In Martyrologio Melrico Seberi, ei in
Lectionarium Luxovierise, quae saricti Laurentii ex- MenologioBasilii, Graeci eodem.die Xislum, Lau-
pressam non faciunt memririam. Acta sancii Lau- rentium et Hippolytum commemorant, diyersis die-
renlii genuina prorsus el sincera non habentur, ho- bus passos. Sanctus Cypfianus (Epist. 82) scribit:
rum lamen vicem shppleht hymnus Prudentii secun- JListum in cmmelerioanimadversuht scialis, octavo
dus de Coronis atque sanctus Ambrosius (De Offic, Iduum Augustarum, et cum eo diacones quatuor; ita
lib. i, cap, 4, et lib. n, cap. 28). Sanctus Augustinus, cnini Manulius, Morellus et Balutius, in suis Edi-
sanctus Leo papa, sanctus MaximusTauriuensis, et tionibus legUnt, et ila legendum esse propugnat
sanctus Pelrus Chrysologus, in bomeliis quas de san- Balutius in notis ad hunc locum. Horum auiem din-
clo Laurentio habuerunt, dlem passionis oinnes IV couorum unura fuisse snnctum Laurentium credibite
Idus Augusii nominant.De anno et persecutione non est; neque enini necesse est ul dicatnus quatuor
conveniunt: nam iudiculus consulum, ex quo Solle- hosce diaconos omues eodeui die cum suo poutifice
rius excerpta quaidam edidil Bolland. ( '7'om. 777 iriarlyrium obiisse. Nam insuetum riou est uno eo-
Julii, pag. 184), sanctum Laurenlium anuo 250 deraqde die eorum memoriam iu Ecclesia celebrari
persecutione Decii passum exhibet: Decio xi et j) qui dislinctis diebus obieranl.
Gralo bis consulibus, passus sancius Laurentius, ui a t7t forlissimus. Forte: Quiqueut forlissimusmar-
ldus Augusti, ubi etiaro iu Idus pro iv ldus signa- tyr plus amore quam ardore ferveretur tribuisti, eon-
lur. Eusebius quoque, in Chronico, persecutioni cede, etc.
Decii martyriuro sancti Laurenlii ascribit : quem b Cap. XXXI. Vers. 5-12.
sequuntur BedaeGeriuinuraet quaedamalia Martyro- <=Consummalionem.Vulg., consumptionan.
logia, Acta vulgata-sancti Laurentii, et Meuologium d In facie. Vulg., i» specie. Texttts Graecus legit:
Basilii. Sed cum auctoritale sancti Ambrosii, Pru- Muiti tigali sunt gratia auri, et faclu est perditio eo-
dentii, alioruraque, constet sanctum Laurentium rum coram faciem ipsorum.
triduo post sanctuin pontificemXistum II, cujus fue- e Quis. Ita textus Grtecus ioterrogative legil; al
rat diaconus, passum esse, Xisii autern raartyrium Vulgata, sine interrogalione, qui probatus, etc.
vm Idus Augusti Tusco et Basso cousulibus, annd f Enarravit. Vulg., enarrabit.
;erse yulgafis 2S8, haud amljiguisargumeutis signe- s Psallendo. Psal. cxi, 5. f . Ibid., 9.
tur, falendum est sanctum Laurentium, non sub 11Cap. IX. Vers, 7-15. Eadera epislola in veluslo
Decio, sed suh «Valerianoel Gallieuo principibus, iv Lectionario Ambrosiano Tliomasii buic feslivilalj
Idus Augusti, anno et consulibus suprascriptis, mar- assignatur. .
lyrium ceieberrimum fecisse coram praefeclo Urbis » Cap. VI. Vers. 19-54.
jbrnelio Saeculari, cutn ambo principes Roma abes-
813 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORL- PARS II. 814
lilur : et ubi fures effodiunl : et furajitur. Thesau- iA niet pauperes querunt te : et tu exallabis eos i:i
rizate aulem vobis thesauros in celo : ubi neque eru- DomiiioDeo luo : alleluja. f. Vocavit te Domiiius
go : neque tinea a exterminal : et ubi fures non effo- ad justieiara : et tenens manum tuam confortavit
dittnt: nec furantur. Ubi enim est thesaurus tuus : te : et constiluit le i« lucera genlium : aperire ocu
ibt el cor luum est. Lucerna corporis tui est oculus los cecorura : ut populus direptus et vaslatus invo-
tuus. Si fuerit oculus tuus siraplex : lotum corpus cans me. P. Et tu exaltabis.
tuura lucidum erit. Si autem oculus ttius nequam Misso. Ad misericordie opera exequenda fratres
fuerit : lolum corpus tuum tenebrosum erit. Si ergo charissimi : Christianas mentes hodierna sblennitas
lumen quod in te est lenebre sunt: ipse tenebre excitavit : que beatiim Laufentium facultates sibi
quante erunt ? Nemo potest duobus Dorainis servire. , ab antistite suo Sixto Sancto commissas : Ecclesie
Aut unum odio habebit : et alterum diliget: aut sic misericorditer dispensasse narravit ? ut replens
unum suslinebit: el nlterum contemnel. Non potestis dexleram pauperum : illic poneret que cuslodienda
Reo servire et mammone. Ideo dico vobis ne soliciti susceperat : ubi violentus perseculor iulrare non
sitis anime vestre : quid manducetis : neque corpori poterat. Imitemur proinde Martyris palienliam : cu-
veslro : quid induamini. Nonue anima plus est quara jus beatam approbavimus vitam. Transferamus nos
csca : et corpus : quam vestiraentum ? Respicile vo- B 1 eliam universa queque diligimus ad eterna taberua-
latilia celi : quoniam non serunt : neque roetunt: cula : qui migrare disponimus de hac lemporali vila.
neque congregant in horrea : et Pater vester celeslis Ut cum dies tenlationis adveneril : nihil habearaus
pascit illa. Nonne vos magis pluris estis illis ? Quis quod perdamus inviti : sed spirituali gaudio sapien-
avtem vestrum cogitans potest 358 adjicere ad ter accincti : dimicemus fortiter ad effusionem san-
slaiuram suam cubitum uiium ? El de veslimento guiuis : conlra perlidiam inimici. Reservantes con-
quid soliciti eslis ? Considerale lilia agri quomodo stantiam veritatis : qua possimus devincere adver-
crescunl: uon laborant: neque nent. Dico autera sariura bostem in nomine Trinilatis. Hec est enim
vobis : quoniam nec Salomon in omni gloria sua victima Deo semper accepta : cujus per hoc sacrl-
cooperlus est: sicut unum ex istis. Si aulem fenura fieium recordari compellimur : quando ejus salu-
agri quod hodie eslb in agro : et cras in clibanum taris hoslie perceptione mundamur. n). Amei.
mittitur: Deus sic veslit: quanlo magis vos« miniine Alia Oralio. Deus qui divinitatis lue potentia cla-
fidei ? Nolite ergo soliciti esse dicentes : quid nian- rens : divinos ac celibes Ecclesie lue » Sixtum atque
ducabimus aut quid bibemus: aut quo operiemur ? Laurentium elegisti gubernatores. Cum in unuiu
Hec orania genles inquirunt- Scitenim Paler vesler : Sacerdotii summam ; in alterum Levitici ordiuis con-
quia his omnibus indigetis. Querite autem primum iuleris graliam : intentis fe precibus supplicamus.
4 regnum Dei: et hec omnia adjicientur vobis. Ut in lante diei solennilate : conventum famiiie tue
R). Araen. placatus ipse respicias : et postulatusceleroCcufras.
Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. R). Sixtus oiflciisui non immemor sanetilicanda libi of-
Elcutn. feral «ota : similiter et Laurentius minislerii sui
« Lauda, Alleluja. j>. Videanl pauperes et lelen- exequens curara suppiicantibus nobis submiuislret
tur : querite Dominum et vivel anima vestra. P. remedia postulata. Per illum discamus quod ipse
Alleluja. egit : pro te Domino cervices ponere : per istum
f Sacrificium. Ego Dominus creavi te : et dixi cremantis seculi : h illum non subrui lempestale.
tibi : puer meus es tu : elegi te : noli timere. Ege- Perraalure discretionis judicio freti polleamus senio-
« Exlerminal. Yulg. , demoiitur; at Codices Ver- el Basso consulibus, sub Cornelio S;rculari Urbis
cellensis, Corbeiensis el Veronensis legunt : Ubi prsefeclo. De ejus martyrio, pr»3tercitatum catalo-
neque erugo heqtte lihea exterminal. Brixianus : Ubi gum, leslis esl sanclus Cyprianus ( Episi. 82 ), ad
tinea el erugo extermihant. Successuhi scribens : Xistum autem in cmmeterio
b In agre. liaec verba neque in Vulgata, neque Q qnimadversumsciatis, octavoIduum Augustarumdie, et
in laudatis Codicibus Vercellensi, Verbnensi, Cor- cumeo Quarium. Ita Pamelius lcgit; aiii autem, quod
beiensi et Brixiano legunlur. supra raonui, el cum eo diaconesquaiuor legunl. De
« Mfnime fidei. lta Codex Corbeiensis ; at Codices eodem martyrio meminit Pontius diaconus in Vita
Vercellensis, Veronensis et Brixianus, cum Vulgata saiicti Cypriani : Jam de Xisto, bono et pacifico sa-
legunt modica;fidei. cerdole, ac proplereubeatissimomartyre, ab Urbe nun-
d Regnum Dei. Citati Codices omnes cum Vulgala tius venerai. Sanctum Sixlum Latini in Martyrologiis
adiltinl el jusiiliam ejus. * vti ldus AuguSti coluni. Kaleudaiium Bucherianum :
e Lauda. Psal. LXVIII,55. V777 Id. Susit «ii CaUisti, Kalendarium Car-
' Sacrifuium. Est cenlo consulus ex verbis Isaiae thaginenseAug.,: VIII ld. Aug., saucti Systi episcepi et
XLI,10, 17; XLII,6, et alienis. martyris Rqmm. Grseci autem die decitna Augusti
s Sixlum. De sanclo Sixlo II, sive, ut alii scri- Xisium , Lauremium et Hippolytum simul colunt in
bnnt, Xisto, catalogus Liberianus haecbreviter tra- MenologioBasilii, quos sub Decio passos opinaulur.
dil : Xislus, an. n, m. xi, d. vi, cmpil a cons. Mdxi- Iii Missali Gallo-Gblhicosanctus Sixtus missain pro-
mi el Gtubrionis, usque Tusco et Basso; passus est priam habet.
VIIIIdtts iugusti. Sixlus igifur sedit annos duos, h IUitm. Tolle hanc vocem, extra locum suura po-
menses undecim, dies sex. Pontificatum suscepit silam, et infrn repone , el lege : Per islum cremantis
aiino 2.'i6, Maximo et Glabrioue consulibus ; mar- sacu i non obrui lempeslute,per itlum maturtv dtscre-
lyrio auectus est die sexta Augusli anno 258, Tusco tionis judieio, etc.
815 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORl.— PARS II. 816
rum : per istum valide juventutisluclamen arripien-. A ardenlissimus assecutor. Sed et Hipolilusvelul utro
tcs: fide exlinguamusinceutiva libidinum. Quo sic rumque parentum bonis locupletior factus : his ad-
per Sixtum saoctilicandi tuis allaribus offeramur: jungilur heres: quibus iicet biduana vel triduana
ut tradente nobisLaurentio calicem salutisin remis- fuerinl intervalla : te ut oportuit dispensanle subeun-
sionem peccalorum sumere raereamur di certaminis : idem tamen in obliiieiitiopremissio-
R. Araen. nem celestium bravio fidei viguit ardor. Sixlus qui-
Post nomina. Oratio. Clementissime creaturarum dem ul bos jugo dominice mansueludinis assuetus;
omniuin Seus : pro cujus nomine beatissimi Sixlus submisso occurrit capilc pcrcussori : polentisque
atque Laurentius Marlyres viriliter certaverunt : el canicie fulgenti cervice renovalus: ut aquila ad celns
diverso mofieiidi genere coronatisunt. Cumet Sixlus juventule volavit. Quique Apostolorum choro do-
luo domitas jugo cervices a gladio perempturus exhi- natuin filiumgenerose menlis Laurentium exspecla-
buit : et Laurentius combusiumin craliculam corpus bat. Quia sine eo proprii sanguinis vielimamofferrc
suum versari precipiens : spirilum vite inter flam- nolebat: cui cuncta mysteriorum ministeria trans-
miiseTflavit.Te quesumus : te rogamus : ut horum ienda commiserat. Qui cum de sua reraansioue pa-
precibtts corpus nostrum tentationum flammis non tri querulus extitisset: ab eodem flere prohibilus :
ardeat : cor divinis flalibus concalescat. Sicque " quod post tres dies se sequeretur audivit. Necdebe-
Sixtus ex accepto Sacerdotali privilegio ligata cri- re de sua desertione causari premonuit: quoniam
lninum nostrorum vincula solvat ; ac defunclorum ei gloriosior diabolo seviente : inrisoque tiranno
nexus orationis favore disrumpat. Ut ministerii sui triumphus maneret. 0 Martyrum tuoruni Chrisle
curam cunclis Laurentio impendenle : el vivi pia- infatigabilis fortiludo! Quantum enim durioribus
culis ct sepulli se noverinl evasisse supplicia. fuerint cruciatibus seviente carnifice deputati: tan-
n). Chorus. Amen. tum a te novarum virium augmenta triumpbantcon-
359 Ad pacem.Oratio. Deus qui beatissimi Levite secuti. Ut et Sanctis tuis gloriam : et inimiciscu-
tuiLaurenliifidem : nec igne subrui nec avariciafecisti mules penam. Una denique eademque jusiicia: el
corrumpi: cum et inter flammas invictus : et inler judicem inferna cruenlum : et celi suscipiuntinno-
nummosexisteret a cupiditate intactus : perspicuam xium virum. Qui eo usque dum exureretur robu-
lue majeslalis polenliam imploramus. Ut (idem qua stior factus eraicuit : ut carnificem tali inrisione
tibi credimus in nobis adaugeas : charitatis opes im- damnaret. Ut si cibus placeret quod jam assalum
pendas : cupiditales interimas : simultatum facesex- fuerat: manducaret. Quibus verbis exemplum fide-
tinguas. Quo nec avaricia victi: necediis : ad leve- _ libus contemnende morlis insinuans : victricemani-
niamus inlesi: illo charitalis tue rore renovandi: mam palri et spiritum commendavit: et post sudo-
quo idem Martyr luus decoclusigne meruit recreari. rem prelii: Christi refrigeralus amplexu : sub ara
h). Atiien. celesti umbraculo requiescit. Hunc Hipolitus dum
Inlatio. Diguum el juslum est: equum et salutare sibi traditum asservaret custodia militari: crucislue
est: sanctonoraini tuo sempiterna Trinitas forlissime impressione stupuit miracula facientem: mox animi
Deus : pro electorum tuorum certaminibus gloriosis: ferocilaie deposita : ad sequenduro te fit ovemitior :
acceptabilem tibi : si pusillis possibile facis : laudis et ad perferenda pro tuo notnine graviora tormenta
hostiam immolare. Quicquid enim in his raagnifi- leone robustior. Cujus tnm subilo mutatum mentis
cum b operame peragitur merito: totum luis virtu- propositura: judex irapius cernens acriori sevitia
tibus deputatur. Hujus siquidem congressiopugne : fertur : ut pote amissis propriis gemens : in quo con-
nisi le duce et presule fuerit inslttuta: nec iniri cer- feslim decernit penain omni crudelitate majorem.
lamen poterit : nec cum laude finiri. IdcircoDomine Quemque distenlum primilus cardis ferreis laniari:
militum tuorum triumphalem victoriain celebramus : ac deinde ferociorum jumentorum trahi per devia
quorum te et velle et perficere fuisse probamus. Ad- precepit pedibus alligalum. Sed eliam sic felicem
sunt igitur Domine c horum dierum tempore: lui D Christe predicamus tuorum militumpugnam : quibus
nominis confessione insuperabiles facti: et corona- nec comminalio cruenla defectum.: nec pena suppli-
rum ammirabilium splendoribus decorati. Sixlus cium : nec mors intulit detrimentum. Cui merito
Apostoloruratuorum cathedre dignus ascensor: ejus- celi: et omnes virtutes debita laude confessionis
que d Archidiaconus Laurentius triumphi celestis occurruut: aureorumque candelabrorura septifera
a Gladio. Sanctum Sixlum decollatum fuisse re-
Videndum Irnien an crucisnomine Prudenlius equu-
cepta estopinio, quam Gotho-Hispani in hac missa leum intellexerit ?
aperte seqttuntur. Quam aucloritate sancti Cypriani b Operante.Lege operanlete.
(Epist. 82)conflrmant,scribentis,Xts<umin ccemelerio
animadversumesse; idem enira est animadverliatque « Horumdierum lempore.His ostendunt Sixtum et
gladio puniri. Nisi forte lioc loco sanclus Cypriauus Laiireutium diversis diebus coroiulos fuisse,etsi una
voce animadverti usus sit pro puniri. Prudeulius raissa uiiaque et eadera solemnitateeoruin ineraoria
( Hymn. 2 dc Coron.) Sixlum ctuci afflxumfuisse celcbretur.
prodil: d Archidiaconus.Sic quoque (7'om. V Oper., serm.
Forlehascsacerdosdixerat 502, 505, Eclit. Mattrin. ) a sanclo Auguslino san-
Jam Xislus,alBxiiscruci,
Laureutiumllenlemvidens ttus Lnurculius arch diaconus nuucupntur.
Crucissub ipsosliplte.
on MISSAI.E MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 818
corttscatione fruentes : perpetuis vocibus cantum A / Dominum qui es Salvator omnium : et Redemptor
suavilalis extendunt. Archangelorumquoque cxerci- animarum.
tus 360»" lu0 nomine lelanles tripudiant: et au- Posf pridie. Oralio. Memoresmirabilium tuorum
gustius triumphanles exultant. Cherubin quoque et Domine : quomodo Levita tuus Laurentius nec minig
Seraphin aureo gestientes volatu perstrepunt : et cessit: nee fiammis: qui sic in creditis sibi faculta-
suavisono carmiue: senarum alarum remigiis se libus avariciam vicit: ut nullo modo posset inler
pennigerantes extollunt. Bis bina denique animalia flammas positus superari. Rogaraus: ut devictis in
cum duodenorum feliciumnumero seniorum : omnis nobis facibus malarum cupiditaium : a te sanctifl-
debita officiaserviiutis exsolvunt : et egregia can- cata hec que offerunlur: horura precibus quorum
tica meditanies clamare non cessant: ita dicentes. hodie solennia celebramus : sumantur. R;. Amen.
Sanctus, Ad oraiionemDomiriicam.
Post Sanctiu. Osanna in excelsis: vere dignum et Deus qui in veri holocaustihostiam igne examina-
-
justura est: omni.quidem tempore : sed precipue in tum Levitam suscepisli Laurenlium : quo more ho-
honorem Sanctortim tuorum : nos tibi gralias con- locausti decoctus ad le perveniret integer : pro mi-
sempiterna Trinitas et consubstanlialis : et coopera- seris rogaturus : ejus quesumus suffragiis in nobis
trix omnium bonorum Deus: et pro bealissimi Mar- B omnibus ignis celestis facis ' accendi. Ut purgata
tyris lui Laorentii celeberrimo die : laudum hostias conscientia : ad te mereamur proclamare : el dice-
immolare. Cujus gloriosum passionis triumphura re. Pater noster.
anni circulo revolulum : Ecclesia tua.leta coacele- Dicat Presb. Humiliate vos benedictioni. Dominus
bmt: Apostolis quidem tuis in doctrina subparem : sit semper vobiscum. i^. Et cum spiritu tuo.
sed in Domini confessionenon imparem. Qtii a ni- Renedictio. Chrisltis Dominus vota veslra respi-
venm illam stolam Leviticam : martyrii cruore pur- ciat: pro quo et Sixtus machera : et Laurentius
pureo decoravit: cujus cor in igne tuo quem vene- consumptus est flamma. i^. Amen. Eoque favente
ras miltere super terram : ita flammasti: ut ignem sic per Sixtum grex Catholicus tueatur: ut per Lau-
istum visibilem non sentiret: et appositas corpori renlium salutaris calicis s potatione salveiur. ^.
flaromasmeutis intentione superaret: ardenlemque Amen. Quo et illo tuente: et isto suffragante sic
globum fide validus non timeret. Quique craticule illius accendamur exemplo : istius relevemur suffra-
superpositus : novum sacrificium tibi seraetipsum gio. R). Amen. Ipso prestante et auxiliante : qui cum
caslus minister exhibuil: et veluli super aram ho- Patre et Spiritu Sancto ttniis Deus vivit et regnal iu
locausti more decoclus : saporem b Dominus suavi- eterna secula seculorum. i^ . Amen. Dominus sit
tatis ingessit. In quoincomparabilis Martyr precordiis; G semper vobiscum. ij. Et cum.
pariter ac visceribus c medullis liquescentibus de- 361 DicatChorus. Guslate.
sudavit ac deiluentia membra torreri invicla virtute Com. Refecti Christi corpore. Quere in festo Cor-
patienlie loleravit. In quo extensus ac desuper fi-. poris Chrisli. /b/.2G7.
xiis: d sub dictis jacuit ac pependit incemliis : et Oratio. Domine Jesu Christe : qui bealissimum
holocaustum pietatis cruda coxit impietas : que su- Laurentium Martyrera tuum respuentem vilissimum
dorem liquescentium viscerum bibulis vaporibus mundum : aurum ostendisli purissimum : quod
suscepit.Supra qtiam velut superattaie corpus suum: ignis uliquenon consumeret: sed probaret. Et quanlo
novi generis sacriflcium celebrandum ininisler im- plus arderet: tanto ampiius rutilaret: tribue nobis
posuil: et Levita predicandus ipse sibi Poulifex : et ut cupiditatis incendia non consumant: quos tam
hostia fuit. Et qui fuerat minisler Dominici corpo- fulgentia Marlyris lui exempla clariflcant. itj. Amen.
ris: in offerendo semetipsum : officio functus est Per misericordiam tuam Deus noster etc. Dominus
Sacerdotio. Tuam igitur Domine in eo virtutein : sit semper vobiscum. i^. El cum. Solennia com-
tuamqtte potentiam predicanius. Nam quis crederet pleta sunt in nomine Domini nostri Jesu Christi.
corpus fragili compage conglutinalum : tantis sine Votum nostrum sit acceptum cum pace. n). Deo
tesufficere confliclibus potuisse? quis incendiorum D gratias.
estibus humana eslimaret membra non cedere : nisi Tiburtii Marlyrit:
llagranlior e ad te veniens : interiorem hominem Omnia dicantur unius Martyris. fol. 450.
lanipas animasset: cujus potentia faclum esl : ut leta Clare Virginis de Ordine Minorum:
rore suo aniraa : coctione proprii corporis exulta- Omnia dicantur unius Virginis. fel. 436.
ret: dum versari se Marlyr precipit: et vorari: ne Sancti Hypoliti sociorumqueejus :
et paratam coronam uno moriendi genere sequere- Omnia dkantur pturimorumMartyrum. fol. 428.
lur: et sic lenitale cruciatuum vitalis tardaret in- Sancti Eusebii Presbyteri:
teritus: non existeret gloriosus coronalus. Per te Omnia dicantur unius Confessoris.fol. 432.
a Niveam. Alludit ad stolam albam e Ad te veniens. Forte, a le veniens;
qua diaconi forle, ad te
induebanlur. venientem.
b Dominus. Lege Domino. ' Accendi. Lege accende.
« Medullis.Lege medullisque. a Polatione. Alludit ad morem anliquum juxta
* Sub diclis. Forte, subjeclis quera diaconorum erat calicem communicanti po-
pulo porrigere.
819 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS II. 820
» IN FESTO ASSUMPTIONISSANCTE MARlE A et facies tua decora. Que est ista que descendil pcr
VIRGINIS. desertutn sicut virgula fumi ex aromatibus inirrhe et
Ad Missam. b Ofjicium. thuris : et univef.4 pulveris piginenlarii ? Quam pul-
Inler medios cleros penne columbe deargen- pra es amica mea : quatn pUlcra es : oculi tui co-
tate : alleluja. Et supra scapulas suas in viriditate jumbarum : absque eo quod ihtrinseciis lalei. Sicut
guri: alleluja : alleluja. f: Specie tua et pulcrilu- turris David : tota enira pulcra es: et macula non
dine tua : intende prospere prpcede et regna. P. Et est in te. Veni de Libano sponsa mea. Yeni de Li-
supra scapulas suas. f . Gloria et honor Patri: et bano : coronaberis. Horlus concltisus sorof iiica
Filio : etSpifiliii Sanclo : in secula seculotura:ainen. sponsa : hortus copclusus. Fons signatus. Emissiones
P. Et supra scapulas suas, tue paradisus malorum punicorum cum pomorum
Org/to-Tibisemper Dominegioria omnipotens Jesu fructibus. Unaesl columba mea: perfecla mea : una
thristc: cujus in celo: el in lerra laudis confessioper- est matfis sue eletta genitficis sue. Viderunt illatn
lnanet : dtiin tibi gloria jn excelsis decantalur : el in filie Hierusalem : et beatissirtam predicaverunt :
tcrra oax hbminibus nunciatur. Bonam qucsumus regine : et concubine laudaverunt eam. Que est ista
Volttntatem nobis famulis luis : et populis supplican- que progreditur quasi anrora consUrgens : pulcra ul
tibus tribue : ul ab omnibus nos mundes peccatis : B Luna : elecla ul Sol : lerfibilis ul castrorUm acies
et pacem tuam perpetuam nobis propicius : et omni ordinata? Que est ista que ascendit de deserto : de-
populo larginris. R). Aroen. Per misericordiam luam liciis affluens enixa super dilectum suum ? Pone me
Deus noster etc, Domjnus sit scmper vobiscum. iij. ut signaculum supra cor luum : el quasi moniie
Eteun). in braChio lub : et vera Dei pcrraanet dileclio. $ .
t^eflio.itbri<=Sapknlie Salomonh (d Cqp. I, II, III, Araen.
IV, VI). Dical Presbiter. Dominus sit semper vobiscura.
i\. Deo gratias. $. Et cUtri.
0 pulcra Dei Virgo inter rouliefes egredere : et " Psallendo. In raanibus portabunt te : ne unquam
abi post vesligia gregum tuorum. Assimiliavi te
ad luum. f . Quoniam An-
amica mea : pulcre sunt gene tue sicut turfuris. Ecce ofiendas lapidem pedera
mandavit de te : ul custodiant te in omni-
tu pulcra es amica roea. Ecce lu puicra es. Oculi jelis suis
lui colwnbarum. Surge propera amica mea et venL bus viis tuis. Ne unquam.
Jam enim hyems transiit et recessit : flores apparue- Dkal Presbiter. Silentinm facite.
runl in tefra. Surgeostende mjhi faciera luam : et ' Eplstola. De virginibus preceptum.
sonet vox tua in auribus meis. Vox enira tua dulcis : G Querein communiplurimarum Virginum. fol. 438.
* In feslo Assumptionis. Eodem modo inscfihitur Deiparaedie 15 Augusti admissa censenda est npud
BrevhVrioMozarahum ; wi Saeramentario atitem Bo- Golho-Hispanos ; eodem die in Hieronyinianis Apo-
liiano exslat Missa in AdsumplienesanctmMariat , el graphis velustissimis signatur. Sie in Luceiisi Fln-
in MissaliGalia-Gu.tUicoMissaw Adsumplionesanctce rentinii, xvin KaL Se.pl.: Assumpliosanctte Marim.
Marim matris Domini nostri, Fes|um Assumpiionis In Corbeiensi Dacherii, xvm Kal. Sept. : Assumptio
lieniae Vifglnis antfqniofes Galli mense Jamiarii ce- sanctmMarim malris Domininostti. lisdemqueverjiis
lebrabant ( Vide MabUlonium, de Liturg. Gatlk., in MartyrologioGellonensi signntur, et in aliis pas-
lib. ii, pag. 118,119)« Unde in MissaliGallo-Gothieo sira bae die feslivilas Assnmptionis legitur. At xvni
Statim post Epip.baniam occurrit JMissiita Adsum- Kal. Septerabris Romanum Bedaegenuinum, Adquis
ptione sanctmMaricvmalris Domini nostri, el in Le- et Usuardi Marlyrologia, de Dormiiionesanclm Ma-
ctionario Luxovlensi post Dominicam quae Epipha- rim aguut; a Graecisquoque, 15 Augusti, i5y.oip.wi;,
niaa». constMputtirapponuntur legenda i» feslivUale Dormilio gtoriosistinueDomininostri Deiparce,in Me-
sanctm Marim,,scjltcet, da ejus Assuraptione ; al ia nologio Basilij, et in Meuajis, celcliralnr; de hac
Sacranientaiio Bobiano ', post missara Calhedrae autem solemnitatc iiihii in Orationnli Gothico et in
sancli Petri , consequtmtur binae raissa;, altera Sncrainenlario sancti Leonis inveriilur, ulrumque
Mista sanctceMarim, nltera Missam Adsumptionesan- enim inutiluin est. Deficit quoque vetnsto Lectiona-
ctqeMarice;a\, sauctns Cregoxius Turonensis (Lib. i rio Arabrosiano em. Tbomnsii; nt in Sacramentario
de Glor. mart., c. 9 ) lestatur quod Tfujus (eslivitas Gelasiano est missa in Adsumptione sanclm Marim ,
sacra mediavtemenseundecimo ( quaeilli est Jantia- j) xviti Kal. Sepl., quo die in Sacramenlariis Cregoria-
rius) celebrabatur. Etiana in quibosdam Martyrolo- nis AtsnmpliesanclceMarim commemoralur, et dic
giis vetustis HieronymianisDeposiiio beatae Virginis 15 Augiisii in Kalendario Frontonis ; et in Cxpiiu-
die 18 Januarii commerooratur. Lucense Floren- laribus Evaugeliorum (ieorgii, signautur solemnia
tinii, xv Kal. Febr. : DeposiliosanctceMarimMatris de Pausatione sanctm Marim. De hujus fesiivilatis
Domini nosiri Jesu Christi. Kalendarium Corbeiense aniitfuitate hon satis ihtcr se conveniunl scriptores;
a Mabillonio(De Liturg. Gallic., lib, t\,pag. 118) cita- illud jtlane consiat, saecuiosaltem vn, iu Keclesiis
tum , xv Kal. Febr.: DepositiosanctceMaricevirginis. llispaniae et Galliaecelebratam esse.
Idem in Floriacensi, quod olim fuil EcclesiaeSeno- b Officium.Psal. LXIV,14. f . Psal. XLIV,5.
nensis, signatw. Piura vide apud Florentinium, iu * Sapienik: Lege libri Canlici caniicorum.
. noiis ad Martyrologium Lucense, die 18 Jnnunrii, d Cctp.I: Est polius cento censulus e laciniis lii:;c
'
' el-iii exercitatione de Assumptione Deiparae(Ibid., inde dissectis c cap. i, 8, 9,15 ; u, 10, 11, 12, 14;
pag. 263). In fragmenlo vetusii Kalendarii Gotho- ilt, 6; iv, 1, 4, 7, 8,12; vi, 8, 9; vm, 5, (i. In p.o-
Hispani menses Jantiarium et Februarium comple- bianoet in Luxoviensiniilla assignatur prophelia.
ctenie quod, post Franciscum d'e Pisa , edidit Joan- <^Psallendo. Ps. ix, 12. f .lbid., 11.
ries Pinfus (Tract. hist. ehron. de Liturg. antiq. Hisp., f Epistola. Eadem epistola legitur in Lectionario
cap. 9, sect.S), nulla exstat mentio de festivilate Luxoviensi, sed in versiculum 40 desinit, atque ado
7Jormiliom'saui AssumplionisbeatmVirginis; qiiare est paulo prolixior ; iu Bobiano iegitur ex Apocalypsi
consuetudo cejebrandi solemnitatem Assumptionis 3Stv,1-8.
821 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI.— PARS II. 82?
Lectio sancti EvangeliisecundumLticam(a Cap. X). A intemerato virginitatis pudore meruit inviscerari.
In diebus illis : Dominusnosfer Jesus Christus : Ibi namque cum sacris Virginibos jocundari : cui
in quoddam castellum ihlravit : el mulier quedam eliam in unilo carnis federe incenlivis nevis non
Martha nomine362 excepit illum in domum suam: poluit viciari. Ibi nempe perenniter dilala Martyrum
el huic crat sorOrMaria nomine. Que etiam sedens victoria cum meruit eis adunari: dum eisdem ineffa-
secus pedes Domini : audiebal verbum illius. Mar- biliter univit : cujus manu extenti suut celi. Cui
tha autem satagebat circa freqtiens mihislerium. Que per integritatem carnis et spem siucerissimi cordis :
stetit el ail. Dohiinenort est tlbi cure : quod soror attolli digne concessum est in celeslibus regnis.
Hieareliquit me soiam ministrare ? Dic efgo illiut R). Amen.
adjuvet me. Et respondensdixiUlli Dominus. Marlha Alia Oratio. Ingenite Paier summe : qui tanta ac
Marthasollicitaes : et lurbaris erga plurima : porfo talia beneflcii munera Virginigloriose Marie contu-
utram est necessarium. Maria optimam partem ele- lisli. Cujus verbo attestante Angelo ditata : cujtts
git • que non auferetur ab ea. Et cum hec diceret: spiritu iulibale sislit fecunda. Cujus virlute divinitas
extollens vocem quedam mulier de turba : dicil illi. oburabrata. Cujus munditia salvationem noscitur
Bealusvehter qui te portavit: et ubera que suxisti. paritura. Cujtis voluntate virgo sislit ante partum :
At ille dixit. Utique. Beali qui audiuht verbum Dei: " cojtisqtte posse virgo mansit post partum. Cujus
et cusiodiilnt illud. i^. Amen. imperio ipsius candida castitas. Cujus miraculo im-
Dicat Presbiter. Dominus sit seraper vobisdum. maculata virginilas. Indignisquesumus annue nohis:
fl • Et cum. ejus favore tu eripe de nugis: sine merito mundari
* Lauda. Alleluja. f. Lauda ahima mea Domi- de propriis. Ac sicut d illa hodie inler Angelorum
num : laudabo Deumin vita mea: P. Alleluja. Virginumque choros meruit assumi: Sivedono in-
c Sacrificium.Sicut titrrisDavidediflcataes: et re- libate carnis feliciler jocundari: sic nos stimulo
prehensio nonest in te.Quam speciosaet decorafacta perfecte extirpato carnali: beatiores ibidem mise-
es in ornamfentotoo : et odor unguetitorumtuorum ricorditer e admitti. Fruituri nempe ibidemcum An-
sicul odor Libani Super omnla aroihata : alleluja. gelis perennius regno : quibus hodie iuit per eam
f. Sicut columbe sedentes super abundantia aqua- letabunda Assumptio. lbidem semper sine termino
rum : et sicut phiale aromattim gigrtentes unguen- permansuri : ubi oranis celestis exercitus gloria
toria : et sicut lilia distillantia mirrham : et sicm tante assumplionis gavisus : indesinenter meruit
cornatilia aurea plena Tharsis: et sicut Libanus jocundari.
electus et sicut cedrus: et sicut colunne marnroree (_ R;. Amen.
positesupef bases aureas forraose. P. Quarapreciosa Post nomina. Oratio. Eterne Deus summe : accli-
et decora. ves cleroenliam exoramus divinitatis tue : ut qui
Missa. Omni studio omnique mentis voto ffatres hodie inter Angeloruni florentissimas legiones: Pro-
cbarissimi:Dominumdeprecemuf :utquantum inopie phetarumque fulgenlissimosfasces. lnler Apostolc—
possibile datur affari: grates in quantum possumus rum titulos latiores : Martyrum : Virginumque ca-
agamus : Acclivesillius divinitatl : que inter omnia lervas dedicatas : gloriosissimamVirginem assum-
divinitus inspirala : inter precipua atque eminen- ptitti Mariam: 363 f Per unigenitum tuum: filium-
tiora humano generi dona dignelargila : non par- que suum Dominumnoslrum ad superam et inenar-
vum esl : quod tribuit genilrici filii sui gloriose rabilem eeii sedem. Quo nemo hominum creditur
Marie. Damque ideo eam post myslerium vere in- sumptus : nullusque preter illam attolli noscitur
carnalionis : Nativitatis : Passionis : ae patule ad sexus. Dum non sola merilo ibidem pervenire po-
celum Aseensionis : quamquam prolixi lemporis tuit: nisi quod sola Virgopost « parturitium mansil.
intercapedinegloriosam aecersivit ad se gloria As- Postquara sola celi ae ferre Dominumdivinitus par-
sumpiionis. Sic vero unita carnis natura virginitati turit: et Deum b caro factum ineffabiliterutero ve-
consimilis. Hodie una caniilla illius conditione : -p hit. Te quesumus : le rogamus : ul sicut illam tanti
sedem adiit mirabililer deitatis. Nec imroerito qui- incircumscripti muneris fecisti dominam : ita facias
dem debuit feliciter cum fllio gloriari: eui divmitus Ecclesiamtuam per uhivorsura orbem diffusam: te
a Cap. X. Vers. 38, ad flnem capitis, et cap. xi, Angelicocomilataclioropetit SBttiera
virgo,
27, 28. ldem Evangeliumin Sacramentario fiobiano, nimirum xvm Kalend. Seplembris.
in MissnlibusToletano, Ambrosiano, et Rtsmano e Admitti. Lege admitie.
sancti Pii legitur, sed in his pertingit tantum ad 1 Per Unigenitumluum. Alludit ad receplam in
finemcapitis X. Idem quoqtie Iegilur Evangelium in Eeclesiis Hispanioeet Galliaeopinionemquam sanelus
Kalendario Frontonis et in Capitulnribus veluslis
Gregorius Turonensis (De Glor. Mart., I. i, cttp. 4)
EvangeliorumGenrgii, el cum Missali noslro liscc refert, scilicel Chrislum Dorainummorienti Matri
adjiciunlversiculos 27, 28, ex capite xi. In Luxo- stiaeadfuisse, priusque animam ejus suscepisse, et
viensi legitur ex Lucaei, 39-60. deinde Corpus sanctum susceptum in nube de(erri
b Lauda. Ps. CXLV, 2.
e Sacrificium.Est cento coustitus ex verbis Can- jussisse in paradisum, ubi nunc resumpla anima cuni
eleciisejus exsultans, mtemitatisbenis nullo occasnris
tici canticorum, iv, 4,7, 11. f. Ibid.. v, 12 seq. fineperfruiitir.
d llla hodie.Huc refer illud Wandelberli: B Parturitium. Id esl, post parlum.
Octavaet decima,mundilux flosqueMaria '• Garo. Legetrarnm.
S2S M1SSA'IJEMKTUM SEC. REG. B. ISIDORI. - PARS II. »44
Deo presule emnem centra eam venientium respuere A , experli suntd postevum paratum : dicam : plerique
praviiatem. Nesciens in religione casum : abdicans propter Christum. Quidve mirantur? llle Enoch
in conversalione a deliquium. Sil quesumus Domine: nunquam comparavit *:cum vales el ipse Israelita
in religiosis gloriosa : in clericis dedicata : in rai- auriga simillime latuit : e't corpore vivos mansio
nisti is sancla: in Martyribus prompta :in Virginibus celestis ulrosque detinuit. Complevit et ipsa ; quod
inlibata: in conlinentibus fecunda: in pauperibos perfecit: et islis. Illis per indeclinabilem carnis sta-
affluens: in pupillis exuberans : in captivis et vinctis tum : e post etiam sepulcri descensum pernicemque
clemens:in viduis continens : inoppressis relevans: illinc Marie et ineffabrliler exilum : sicuti ibideiu
desperatis solaraen imperliens; in lascivis refrenans: Johannis ingressum : sic permansurttm ineouipre-
in luxuriosis evocans : in obstinatis evetans : in hensibiliter usque ad futurum ailventum. 0 sacra-
desperatis pia : in vivenlibus magistra : in fldelibus lissiinum archanum : et inexprobabile provisum :
defunctis requies exoptata. quod unumquemque illorum jam per disparero rao-
li). Amen. dum inter plurimos mire sublimavit ad celnm. Me-
Ad pacem. Oralio. DomineJesu Chrisle : qui ex rito quidem et gloriosa Virgo Maria: celi pelivit
Virgine nattis : unicus Virginum permanes sponsus. inlimum : dum celi el terre sola visceribus sacris
Quarum tu cetus prebuisti dncatum : ad celi sedem : B portavit Deum et Dominum. 0 ineffabilis castitas :
ubi caput illarum esse voluisti assumendo matrem et immaculata virginitas : qtte novo et iueffabili
gloriosissimam Virginem : te quesumus et rogamus: inodo adsumi in superna meruit sede. Visura cum
ut obtentu illarum nigredine careamus omniura no- Angelis ibidem perpetim Deum : cujus VerbLin terra
strorum facinorum. Divina namque illa el ineffabilis sacrum effecta esttemplum. Cui nullo modo ibidem
mansio que Virginemhodie sumpsit: sic permansu- incomprehensibilis frustralur sedes : sicuti incom-
ros in ea nos dextera tue virtutis censeat : ul lelos prehensibilis partus non denegalur in terris. Talium
gnaviter lumine speciei tue ibidem sine flne instituat. est enim ibi divinilus ascendisse : qualiura in novo
Nam si discreta donorum merita ibidera prerogant Virginis partu hic simileronon invenisse. Quid vero
loca sunima et ineffabilia : hodie adeptura noscitur verius datur intelligi : hanc Chrisius elegit a qua
Virgo Maria per te Domine : cui adsunt possibilia nalus est : 364 hic sic illam voluit mansisse. Me-
universa. Tu es itaque Domine : qui omnia ista dis- rito diuque merito ibidem gloriosior fore pre cunctis:
ponis : qui etiam celeslia ae lerrestria precio pacifi- dum raerito longeque digno dignior invisceratur exea
casti sacri laboris: et fllios dignatus es facere gra- Salvalor. Hoc te Domine cooperante qui omuia que
tuita dignitate. velis : facis : et de nullo nusquam ventilaris. Qtiera
i^. Amen. C quoque ' gemunt potestales : celicolique ammiran-
Intatio. Dignum et justum est: sanctum et pul- lur cives. Cui multiplex celica illa Angelorumlegio:
crum est: summe et ineffabilis Deus noster quantis catervaque Sanctorum : omnium Virginum : Marty-
possumus laudare preconiis : et si potenles adsumus rumque concio sive terrestris beatorum multitudo
lumen tue claritatis pollutis contingere labiis : sed in boc Assumptionis gloriose Virginis festo non
in quanlum ipse donaveris : le benedicere et con- cessant clamare : ita dicentes. R). Sanctus. Sanclus.
laudare digne licebit nobis. Qui etiam ab initio mas- Sanclus.
sam b faxiens fortiter eleclorum -.nonnullis ex illis Post Sanctus. Vere sanctus : vere benediclus
miracula dare jussisti pervitam : signa permortem : eterne omnipotens Deus : Jesus Christus Filius
porlenta per assumplionem. Alios namque potenter tuus. Qui s tam visibilia ab initio instituens h infi-
resuscitans post carnis defectum : alios vero concre- nita : tecum et Spiritu Sancto polentialiter creans :
mans per mentis excessum : dumque alios reddi- omnia felicius complevit : et divinitus peregit ex-
disli dissimiles per obitum ineffabilem soporum. II- Iremo. Figitur inler primevam vel ullimam seculi
lud enim vero Domine quod non dubiuin de Enoch seriem : se cum in forma Dei esset exinaniens :
creditur : vel Helia certius : eo magis verius confi- _ ' Deo equalem noslrum dignatus est contigium su-
temur de c Johanne vel, Maria. Dicam: dicam: boc mere pulverem. Non quo ante illum eguisset i cli-
illi, meruere ante sacrum adventum : quod et isti peo : sed quo vero letalia vulnera sanasset antidoto.
" Psallendo. Ps. LXXXVIU, 6. f . Ibid., 7. h Quia et; forte : Quia nec ipsa cordis receptacula
b Gap. I. Vers. 3, ad finetn capitis. pensaniur (id est, sufftciuni)ad cognoscendasupenuc
c Vobiscum.Vulg., nobiscum. indicia.
d Cap. XXV. Vers. 31, ad fiiiem capitis. In Bo- Majestalis
» Dcdicamus. Fortc, solemnedeclkationisexcipimns
biano.lcgiiur ex Matthaei xvn, 1-17, ubi de Transfi- festum. Constai enim ex bymno Breviarii festivita-
guralione Doniiuiagitur. tem hanc celebratam fuisse die anuiversaria dcdica-
8 Lauda. Ps. LXXIX, 15. lioiiis basilicnein honorcm sancti Michnelis.
f Sacrificium. Dau. vn, 27. f. Ibid., xn, 1,2, 3. i Qucm. Loetis corrttptus; lortassc : Quod devotus
s lmploremus aspectum. Hic aliquid deest; forlc : populus frequeniat, ut per ejtis ministerium alntum
Dei Palris imploremusaspeclum. obitneatimmensillegis perfrucndoaspecttt prascntari.
879 MISSALE MIXTUMSKC. REG, R. ISIDORI. — PARS II. 880
famulalum IHOellicis indefesso obsequio permanerc. A nunciaverunt. Horum ergo roiliiie Angelorum Mi-
Ut quem elegisti principera raililie Angeloruro : di- chacl: eminentior manet in officioaciionum. Ut or-
gneris prelargire palronum ad luendas animas popu- diuatiin disposili maneant iu obsequio coudiloris:
lorum. ri). Aroen. et vota deferanf populi communi oinoiura creaiori.
Aiia Oralio. Ecce fralres charissimi solennitas no- u). Araen.
bis hodie claruit sumini nuntii : • quem olim quon- Post nomina. Oralio. Recensita Domine luoruin
dara nostroruni meruit obtinere fides majoruro. Quia nomina famulorum : pietaiis tue imploremus iniseri-
cum sit minislerio eminens Angelorum : non babere cordie dunum. Ut precum nostrarum i portionera
animus h extuavit noslrorum : ut frueretur polius tuum nuntium destines Michaelem. Ul petenda nos
Hlius iniercessione el sociorum. Nara cura in condi- que congruuni : docent : et pctitioni noslre 392
tione omnium crealurarum individua Trinitas :c qui ipse libi intercessor adsislat. Ut vivis impetrando
est unius deitalis serapilerna raajestas : conderet lulelam : defunctis adquirat requiem sempiternara.
Angelorum agmina : que prirai operis lux est ap- iij. Amen.
pellata : a einiuentior Angelis qua preferretur ceteris. Ad pacem. Oratio. Chrisle Dei fili : qui dissidium
Superba lurgidus voluntate : ruit profundior inima- pacis : quod inter Angelos ct liomines objecerat ne-
nissimus omni crudelilale. Cujus animadversio sicul B quara ille spirilus pravitaiis : tue incarnationis
auclori culpe applicavit interilutn : ila perraansuris mysterio restaurasti. Ut illi Angeli nunquam dilapsi *
in servilule donavit reguum beatitudinis indefessum. reformatos per le ad gratiatn homines conservos
Tanloque solidior aucla est lides manenlium :quanlo agnoscerent: quos extorres pridem per culpam sen-
crudelior facla est damnatio delinquenlium. Amissa lirent. k Et qui se adorare prius non prohibehant:
claritate inleriit: qui humilitateni servare nequivit. 1 postmodum ne fieret prolato clamore recusabant.
Et subiimis in gloria pollet: cujus iu ministerio per- Tanlo ilaque beneficio rederopd quesumus : ne ara-
fectio manet. Aposlata etenim Angelus ab eterna plius in prislino lapsu decepti cadamus. Sed reno-
bealitudine projectus : faclus est humano generi vationera baplismi ita flde conservemus et opere: ut
insidians inimicus : ne loctim quem perdiderat glo- sanctorum Angelorum luorum societati semper stu-
ria : humana potirelur. Fragilis glutinalio plasme : deamus connexi manere.
prius enim decepit quem sexu fragilem vidil: et per u). Amen.
illam lelale virus rudi et incauto oblulil viro. Cujus lnlalio. Dignum et justum cst: satis dignum et
e prolinus parens culpa juste damnationis intulit
pulcrum esl : le indivisa Trinitas et unius essentie
penam : £ a quo disseroinala ex illis progenies : ob discreu personaliter : una Deitas conlaudare. Cujus
noxam maneret abstricta. Sed vicit pietas Domini **"impefio omnis subjacet creatura : el crealrici tue
creatoris : callidi anguis suadella s discipula ; et polencie creditam exhibet obsequelam. Ex quibus
transgressoris ammissa piacula. Redemit enira mi- nos nimie exiguitatis pertenues audere cupimus : si
sericorditer : quem dudum culpaiu damnaverat con- valere possimus : ut a quo creati consistimus : licct
decenler. Et libero arbilrio heredem contulit celo: non ut debemus : quia niinus valeamus : sed tamen
quem olim fore beatum plasmaverat in paradiso. in quanlum vires suppelunt : Iaudationis munera
Namque prius conditus homo Angelorttm fuerat so- deferamus. Nam cura Deus Pater cum Filio Sancto-
cielate locandus: si non fuisset inobediens factus. que Spiritu ante secula cuncta disponens : primam
h Post vero suadenti obtemperat: et creatoris jussa in crealurarum conditione
Angelorum conderel
relinquit : consortium Angelorura araisit. Quod electionem : utique m lucis lumine appellat: cum in-
quidem jam manet restauralum per Dei Patris omni- defessi luce luminis perfruilur. Sed primus in Ange-
»
potenlis Verbum : unicum caro factum. ln cujus lis conditus ab auctore suo: raunere glorie decornius.
incarnaiione Angeli gloriara cecinerunt: et homines Dum non ei a quo acceperat deputavit quod pollebal:
bone voluntalis consimili laude secum sociandos de- sed suo lurgidus sublevatus conatu : ruit profundior
a Quem. Forte : Quem defensorem olim quondam ]D Evang., n. 2) lota hrec oralio desumpta est quoad
noslrorummeruil oblmere fides majorum. seiisum. Quid est, inquit sanctus pontifex, quod ante
b Extuavil. Et hic locus cprruptus; nuro forte : Redemptorisadvenlum, angeli ab hominibusad renlur
Eutn habere animus msluat protectorem, ttl frualur el tacenl, poslmodumvero adorari refugiunt, nisi quod
potiore illius intercetsione et sociorum? naluram noslram quam prius despexeranl,poslquam
c Qui. Lege qum. hanc super se assumplamconspiciunl,substraiam iibi
a Eminentwr. Lege Lucifer eminemiorangelis quo videre perlimescunl, etc. Angelus (Apor. xix, 10)
prmferlur cmleris, eo superba lurgidus volunlate ruit sancto Joanni, qui eum adm-aturuserat, dixit : Vide
profundior, etc ne feceris; conservusluus sum, et fratrum tuorum ha-
e Proiinus parens; forte, cujus protoparentes. bentium teslimonium Jesu : Dettm adora. At angeli
f A quo. Lege qua. non prohibuerunt Abrahamum, Loth el Josuem, ne
s Discipula. Lege decipula. ab iis adorarenlur, ut sanclus Cregorius citatus ur-
h Poit vero. Lege poslea vero quam suadenti, etc. get. Angeli enim, posl Incarnationem Filii Dei sub
* Caro facium. Lege carneinfactum. se veluli infirmam conlemnere non audent naturam
i Poriwnem. Lege portitorem. humanain, quam supra se in cmlesti Rege venerantur.
k Et qui se adorare pritts. Confer Gen. xvni, 2; mLucislumine.Lege tucis nomineappellanlur, Con-
xix, 3; Josue v, 15, et saepealibi. ler sanctum AWgustinum (De Civitat. Dei, lib. xi, c. 9,
1 Pottmodum. E santo Gregorio
(llom. 8 tit in fine).
881 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS II, 882
sub omui : quicquid constat esse crcattim : cnjiis A Post pridie. Oratio. Recolentes Christe Deus glo-
vicem glorie non sttperbie Michael adeplus est cunt riose passionis tue mysterium: in quo debellandas
humilitate : ut illa celsa sublimaretur in arce: que aercas potestates: triumphare nos crucis lue vexillo
creatori suo totum quod erat noverat deputare. Nec de eorum nequiciis facis. Quia dum tu caput nostrum
adhuc infnlclisille apostata Angelus se compescuit: sublimaris in cruce : obslrusus quondam nobis rese-
dudum dannatus: sed a militie sue facibns accensus: ratur adilus vite. Humanitas quippe lua ex terris
prolhoplaustorum beatitudinem invidendo : qnibus assumpta : coeterna facta est Patri et Spirilui Sancto
h pene illos subdidit male suadendo : quibus a gnu- in secula. Ad te nos cum gemitu proclaroamus : tibi et
riiis paradisi exclusis : gavisum se fore arbitrabnlur : vola piomimus : et mestitias propalamus. Tu enim
ad suflerendasupplicia sociis adquisitis. Sed rediit in nosli que desideramus : a quo ex nihilo plasroati mn-
illis affecius pietatis : ques gravaverat plasma lutea neamus. Nostro nos inerito iticusamus: qui ad te
corpnralis. Ul ipse crealor reformaret ex lapso : oculos digne erigere non audemus. Inde supplices
queni pridem juvenem plasmaverat ex limo. Nam flagitamus : ut precum nostrarum portitorem Michnc-
quia diceptorem illum ad probationem hominum su- lem Archangelum habere merearaur : qtti te favenle
perna clementia pollicelur submittendum : ut au- pacem (idelibus obtineat semper. Per hunc tempora
gmeiitatomaliiiesttecumulo;attrociuscpreraeremur B quietem : et vite ineliorationeiii. Per hiinc Cathollca
divino judicio. Ad cnjus inferendam necem summum Ecclesia flrinitatein : el increduli iidei sancie perct-
nunliiim d inquit millere Michaeleni ; ut ejus distri- piant credulitatem. Per hunc Pontificalis ordo aucto
clo rigore intereal princeps superbie : qui infirraus culmine polleat: et sublimatum apicem glorie viriu-
liumiliiale in obsequio conditoris sluduitpermanere. lum meritis antecedat. Per hunc clerus floreat san-
E celo missus : iniquum liostera perimens submiltet ctitaie. Per hunc monachi firmissimam obiineant
in inferno : et ipse victor exultans viclori plaudet : a religiositatera. Per hunc principum moderaia in
quo victcr manebil. Ecce quomodosuperbia tuel: et populis ira decreta consistant. Per hunc plebium
bumiiitas gliscet. Superbia damnala in inferno peri- fideliiasCatholice fideimunimine coalescat. Per hunc
mitur : humililas perfecta celorum gloria sublimatur. conjiigaii conlinenliara. Virgines sludeant obtinere
Discat queso : fratres charissimi : vestra benignitas: perseverantiam. Per hunc turgida mens se crtnliget
quantum valet perseverans humililas. Que dura se ad freno humililalis. Per hunc adquirant solaraen spei :
fulurum in cunclis subjicit creatori : ejus gratia au- criminibus nimis desperati. Perhunc ad peniientinm
cta nomeii panicipat conditoris. Michael enim dici- lapsi : ad veniam rei : ad misericordiam sevi : ad
lur: quis sicul Deus? Eo quod nullus facere audeat: , patientiam veniant iracundi : per hunc vincti abso-
**
quod faciat Deus : dum ad debellandas aereas pote- lutionem : captivi liberationem : vidue habeanl de--
states vice Dorainiraittitur : cujus norainis participa- fensionem : pupilli luitionem. Per hunc tumenies
tionem meruit ex adoptione. Attentius charissimi si marinorum flucius blandum navigantibus prebeant
fas est pensaie : quantum in imis superbia jacet: aut cursum. Per hunc naufragi optatum iranqui
lronque
quanlum in summo humilitas pollel. Nec reor vobis inveniant porlum. Per hunc exul ad solum reraeare
hoc absque munere delatum : quod valum oraculis valeal suum. Per hune discordes pacem : concordes
cluduramanent predicntum. Audite : coguoscile : co- perseveraniie charilaiem. Per hunc infirmi medelain :
gnilo bonis operibus decorate. sicque vos metipsos defuncti oblineant requiem etetnam. Et ita per hunc
cxhibete Dei ministros : ul illorum mereamini ceti- lua pietas beneficia nobis concedat quesita : ut re-
bus adunari ; quorttm devole videmini solennitatem pulsa omni adversitate : inlecebra celesii nos faciat
excolere. Dominusenim Deus noster consortium no- exultare in patria. ii). Amen.
bis pollicetur Angelorum : lantum si ei placeamus de
Ad OrationemDominkam.
exhibitione operumbonorum.Ipseenimprestat opera
dtgna indignis: qui super omnia gloriosus regnat in Christum : Dei iiliuni : cujus lestimonio inslruai
celis. Cui merito omnes Angeli non cessant clamare j manemus : eo quod utia anima qtiemque ad suum
quotidie: ita dicentes. $. Sanctus. Sanclus. Sanctus. lutamentum cuslodem habeat Angelum deputaium :
SSSP^fsfiCHs.Veresaricius^vereinomnibusglo- quesunius : ul assidtte nobiscum nianente Angelo
riosus Chrisius Dei filius.Cui innumerabilis obsecun- pacis : procul eflicintur refnga ille quondnm Angelus
dat numerus Angelorum : quero togatoruro immensi- auclor iniquitalis. Ut corde et corpore ptirificati : ad
tas conlnudalsanctorum. Qui Miehaelituo nuneio pri- corporis et sanguinis stti sacramenia mereatiuir ac-
malum gratie contulisti : et populi lui defensorem cedere beatificandi. Ut sic aurem cordis ad sua iucli-
constituisti. Ob cujus merila quesumus : presenti in nemus precepla : ut semper ad eum fidiicialiter cla-
seculo defensari: et ad to post transitum bealorum memus e terris. Paler nosler.
numero adunari. Per Christum Dominum ac redem- Dicat Presb. Humiliale vos benediclioni. Dominus
ptorem eteruum. sit semper vobiscum. R). Et cum.
• Militie. Lege malitim.
h Pene. Lege pmnis. probalionemhominumpollere pertniltit, ttt augmentato
<•Premeremttr. Lege premeretur. Tolus hic locus mciliiimsum cttmulo, elc.
d Inquii. Forte, libuit, id cst, placuit mittere.
corruptus esl; forte : Nam deceptoremhominumad
883 MISSALE MIXTUMSEC. REG. II. ISIDORL — PARS II 884
Benedktio. Benedicat vobis omnipotenSDeusJcstis A Lupi EpiscopiConfessoris:
Christus Dei lilius Rex eternus : et miserealur vestri. Omnia dicantur unins Conf. Ponl. fo. 432.
H). Amen. Miltat vobis Angelum suum Sanciuni Mi- ln festo sancti Luce Evangeliste:
cbaelera : qui cuslodiat eorda el eorpora vestra. ri). Omnia dkanlur unius Confessoris. fo. 439.
Amen. Maneat pax Duraininostri Jcsu Chrisii vo- addendo nomen ipsius Luce Evangelitle.
biscum : ut in lumine pncis ambtiletis : el in numero Sancte Ileretw Virginiset Mart.
Sanctorum computali sitis. n). Amen. Per miseri- Omnia dkantur unius Martyris. fo, 424,
cordiam ipsius Dei nostri elc. Dotninus sit semper Sancli Caprasii Martyris :
vobiscum. i"). Et cum. Ommadicanlur unius Marlyris. fo. 424.
Dical Cherus. Gustate et. Require in festo Corporis Ursuleet undecimmillium Virginum:
Christi. fol. 267. Omnia dkantur plurimurum Virginum.fo. 438.
Com. Refecti Cbristi corpore et sanguine te lauda- 0 In feslo Sanctorum Servandiet Germani.
mus Doraine : alleluja : alleluja: alleluja. Ad Missam. b Officium.
Oratio. iiiani cleroeniissimePnfer supplices exora- Deduxit eos Dominus in viam rectam : alleluja. Ut
iiius cleroentiam : ut hodierna solenuia que pro be.i- irent in civitalem hnbitnlionis: alleluja : alleluja. f .
tissimi Archangeli lui veneratione suscepimus : ipse Benediclivos a Dotnino
qui fecit celum et terrnm.
tibi commendes. 394 Ei sicut illi corouam sancte P. Ut irent. f . Gloria et honor Patri et Filio et Spi-
perfeciionis tribuisti : ita nobis eius intereessiohe ritui Sancto in secula seculorum. Amen. P. Ut
omnium delictorum veniamcl indulgenlinmlargiaris. ifent in.
j^. Amen. Per niUerieurdiam luain Deus iioster etc. Orutio.Deus qui sanclis luis Servahdoet Germano
Dominus sil semper vobiscura. B). Et cutn. Solennia lahtam gratiam in passione dedisti : ut insigniter
completasuntin nomine Domininostri Jesu Christi: aperlum fldei vincefent hoStem : qui priinum spiri-
votura nostrura sil acceplum cum pace. ri). Dco tualiter in se bella sui
corporis devicissent. Presla
graiias. nobis auxilium de tua pietale firmissiinuni: quo rou-
In festo Sancli HieronyntiPresbiteriet Confessoris: niti alque precincli : et febellantem spiritui camem
Omniadicautur ttnius Confess.fo. 432. valearaus compescere : et nos ipsos intrepidos slu-
Verissimiet Maximi et sociorumipsorum : deamus bellis spirilualibus preparare. i*i).Amen.
Omnia dicatuur plurimorumMartyrum. fo. 456. Per misericordiam tuam Deus noster etc. Dominus
LeodegariiEpiscopiet Marlyris: sit semper vobiscum. B). Et cutn,
Omnia ul unius Murtyris Pontificis. fo. 423. n Propheiia. Sancti iter fecerunl per deserta. Quere
ln festo Sancii Francisci Confetsoris: in pturimorum Martyrum. fo. 426.
Omniaunius Confess.fo. 452.
Dicat Presbiter. Dominussit scmper vobiscutn. n}.
Marci Episcopiet Confessoris:
Omniaunius Conf. Poniificis. Ul supra. Et cum.
c Psallendo. Aninia noslra sicul passer erepta csl
Sergii el Bachi el Marcelli Martyrum :
Omnia pturimorum Mart. fo. 426. de muscipula venanliuni. Laquens contritus est : nos
: salvati sumtis. f . Nisi quia Dominiiserat in nobis:
Dionysii sociorumqueejus Marlyrum
Omnia plurimorum Martyrum. Ul supra. dicat iiuiic Israel. NiSiquia Dominuserat in nobis.
Geratdi Genfessoris: Cum insurgerent homines in nos : forsitan vivos Je-
Omniadicanlur unius Confessoris.fo. 432. gluiissent nos. P. Laqueus contrilus.
Calixti Pape ei Marlyris: OicnKPresbiier.Silentium facile.
Omniadicantur unius Marl. Pontificis.fo. 423. Sequenlia Epistote Pauli Aposloli ad Romano»
Unfrani Episcopi: (a Cap. V).
Omniadicanturunius ConfessorisPontificis.fo. 432. ii). Deo gratias.
Victoris Marlyris : r> Fratres. Juslificali ex Dde : paccm habeamus ad
Omniadicantur unius Martyris. (o. 424. Deum per Dominmn nostrum Jesum Christum. Per
* In (esto. Die23 Octobris apud Hispanos memo- post plura tormenta gladio caesos esse ; reliquiae
ria Servandi el Germani martyrum celebratur, quo- Sefvandi eivitati Gadiianae, Germani vero Emeri-
runi in MissaiiMozarabtim exstat | ropria missa, et tensi cessere. De lempore passionis nihil cerii con-
in llreviario officium.De iisdem hacdieagunl Roma- stnt; fortasse Christum sub Aureliano primmri e.on-
nuin Parvum, Adonis, Usuardi et Bnronii Marty- fessi simt, demura sub Diocleiwno martyrii paliiinm
rologium Romanum , et praeterea Tamaius de Sala- adepli. In Actis apud Tamniumjudex su.b quo passi
zar in Marlyrologiollispano ( Tom. V, a pag. 621) sunl Viator detiominatur, qui vicariam agebat prafe-
de iisdem plura congerit. Eorum Acla quaedamcx- ciurant. Eral seilicel procurator C«s:>ns, cimi \»rn
-
bibet, et plures recentiores qui de iis ineniionem glndii; qui procuratores vice prnesidisdicebantur de
fecerunt citat. Sed quae cerliora supersunt de his uno horum legimos in Actis sanctoium Perpetuae,
raartyribus e Breviario ei Missali nostro petenda Felinitalis, Revocnti, etc. : Hilarinus produralor, qy.i
sunt. Tradunt auiem Servandtini et Germanum ob lunc loco proconsulis Minucii Tintiniani defuncti jus
lidt-i confessionem in carcerem conjectos, reddita gladii inquil, elc.
ctcceperal,
pace Ecclesise,demissos fuisse; at postea, ciim vitam b Officium.Ps. cvi, 7. y . Ps. cxm, 15.
ascelicam viverent, alque veibo et exemplo plures n c Psallendo. Ps. cx-xin, 7. ? . Ihid. 2, S.
profano idolorum cultu avcrterent, iterum captos, 11Caj-i.V. Yers, \-l&.
885 MISSALE MIXTUMSEC, REQ. B. IsIDORI. — PARS II. 88«
tt in grntin in ,\. be nobis auxilium de lua pielate lirmissiinutn. Quo
qnem accessum habemus per fnletn :
qua stamus ct gloriarnur in spe glorie filiorum Dei. muniti atque precincti : et rebellnnleni spiritui car-
Non s ilura auiem : sed et gloriamur in Iribtilaliotii- neiii valeamus compescere : etnospsns (siV)intrepidos
bus :scientesquia fribulalio patieniiam operatur. Pa- studeamus bellis spiriiualihus preparare. tij, Amen.
lientia autem pfobalionem. Probatio vero spem. Spes Posl nomina. Oratio. Unigenite Dei fili : qui roelius
autem nos non confundit. Quia charitas Dei diffusa contritione cordis qunm munerum oblatione placa-
est in cordibus nosiris per Spirituro Sanctum qui da- fis: preces nostras respice eflusas pro viventibus ac
tus est nobis. Ut quid cnim Christus cura adhtic in- defunctis : ut in hoc die quo predicii Martyres pro te
firmi essemus secundum lempus pro impiis roortuus vibrantis glndii mncrone disecti sunt : utroque a te
esl : b juslus | ro injuslis? Vix eniin pro justo quis congrua remedia nobis flagiiantibus largiantur. ii).
inuritur. Nam pro bono forsitan : et quis nudeat Amen.
mori? Coromendal autem Deus suam charitatem in Ad pacem. Oratio. Deus qui Martyrum luorum
c
nobis. Quoniani si cum adhuc peccatores essemus : corpbre unius glorie remuneratione indivisefruenlia :
("hristus pro nobis mortuus est : multo ergo d magis divisis in regiouibus locas : et Servandum Gaditano
jiisiifieati sanguine ipsius : salvi erimus nb ira per ip-' situi donas : et Germanum Emeritensium civibus ac-
sum. Si enim cum inimiciessemus : reconciliali su- commodas. Presta nobis : ut gratie tue luce inlumi-
miis Deo per mortem filii ejus : multomngis recon- nati : et corporaliter divisi : unitatem retentemus
ciliati salvi erimus in viia ipsius. Non solum autem : dulcedinis : et collecti in unum redundemus munere
setl etgloriamurin Deo per Dominura nostrum Jesum charitalis.
Christum : 395 Per quem nunc reuonciliationem i^. Chorus. Amen.
accepiraus. R). Amen. Inlalio. Dignum et justum est : equum vere et sa-
Evangelium.Cumvenerit (iliushominis in majesta- Iutare est : nos tibi gratias agere : Domitie Sancle
le sua : ct oinnes Angeli cum eo. Quere in (esto San- Pater eterne oinnipnlens Deus : per Chrislum Domi-
cli MichaelisArchangeli. (o. 390. num nostrum. Pro quo beati Marlyres Servaudus et
Dkai Presbiler. Dominus silsemper vobiscum. ri). Germanus corporaliter lacessiti : fames : vincula :
Et cum. carceresque vicerunt. Hos vita felix invictos reddidit
* Lauda. Alleluja. f. 0 Domine salvos nos fac : in pena : huroiles in conscientia : probabiles in do-
o Dominebona prosperare : alleluja. Clrin-a. Hi predicant idolorum sacra * subverti : et
f Sacrificium. Venite beuedicti Patris mei : perci- solum adorandum Christuin filiura Dei. i Post pri-
pite regnum : quod vobis paratuin est ab origine C mam igiturqunm raeruerunt de triumphato hosle vi-
nitxtdi : alleluja. f. Cnm veuerit filius houiinis in ctoriara : rursus ad ungulas et tormenta : rursusque
sede majestatis sue : el omues Angeli cuni eo : tunc ad penas rapiuntur atque supplicia. Non hos k labor
fulgebunt justi sicut Sol in regno Dei. P. AUeluja. itineris: non coangustatio carceris : non totius inla-
Missa. Cloriosa Mnrlyrum Servandi et Germani te lerruenral supplicia passionis : sed ambo canipura
fratres charissimi hec dies iliuxit : in qua ipsorum fidei constanter adgressi': quod raercati sunt fide :
operatio fructuosa laboris : supremo gladii ictu inve- atlepti sunt passione. Exceperuntquippe sacris coru-
cta est in supernis. Dominum Deum igilur in liorutn scutii ccrvicibus gladium : et pro tuo Deus iiomine
passione laudantes rognmus : Ut qui iilorum instru- viriliter animas posuerutit. Sicque parili allernoque
ctione qiiam pluriraa idolorum sacra s comminuit : mysterio : dum divisi sacris inlustrant corporibus
nos eisdera intercedenlibus : calore fidei faciat am- lerras : indiviso merilorum suifragio : et beneflcia
pliari. i$. Amen. largiuutur populis et coronas. Unigenili tui conce-
Atia Oratio.Deus qui Sanctis tuis Servando et Ger- dente cleraentia : ctii merito omnes Angeli non ces-
niano tantam graliam in passione dedisti: ut insigni- sanl clamare : ita diceutes-. uj. Sanctus. Sanctus.
ter apertum fidei vinrerent hostem. h Qui primum Sanctus.
spirilualiter in se bella corporis sui devicissent: pre- D Post Sanetus. Vere sanctus : vere oenedictus Do-
* ln graiia. Vulg., in graliam ittam. i Post primam. Hinc habemus hos martyres in du-
b Justus pre injuslis. Haecin Vulgata non legunlur. plici persecutione versatos esse.
c Essemut. Vulgaia addit secundum tempus. k Labor ilineris. Non satis cnnslat quandn hoe iter
a Magis. Vulg., mulle igilurmagis nuncjuslificati, suscepium erat; nam qnod in Actis apud Tainaium
1 Laiida. Ps. cxvn, 25. legitur, Viaiorem mariyres Emeritae primtiro torlo»
f Sacrificium.Matlhseixv, 84. f . Ibid., 31. in Mauritaninm, quo proficiscebatur, secum addu-
s Cemmtnui*.Cttm multos scilicel ad fidem ipsi xisse, sed mutata sentenlia, cum in agrum Gaditanttra
venisset, eos cnpite ibidem truncari_ jussisse, ma-
converiissent. gnam habet difficultatein. Nara necViator ille , qui
h Qui primum. Hinc habemus hos martyres saltem tiinium procuriitor erat, reos secum in alienam pro-
post priinam (idei confessiouem vitam usceticnm du- viiiciam (Emerita enim ad Lusitaniam, ager Gadita-
xisse. nusad Baeiicamspecinbint) trahere poterat, ct multo
1 Subverti. Quod de sacris privatis intelligeiiduin; iuiuiiSfns illi ernteos in aliena provincia morte mnl-
' quilibet euiin ad fidem conversus idola sua cmiirai- tnre. ln Missaliet in Breviario Mozarabum nulla (it
nuebai, nain res p.iganoruinsacras aut'rdoln pnblica nniitio nejtte JJrhis in quo capti fuerunt, neque
eveilere, legibus Ecclesiat vetitum erat. ioci in quo gladio Ccesi.
887 MISSALE MIKTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 888
minus noster Jesus Chrislus filius tuus. A quo el Ser- A Oratio. Deusfilius Chrisle qui melius conlritione
vandus servaturus compos effectus estvoli : et Ger- cordis : quara munerutn oblalione placaris : respice
mantis germine nobilitalus est fldei. Ambo quippe Deus ati preces serstorura (sic) tuorum: ut in hoc die
dum fruclibus germinarent juslicie conlale e celis : quo predicli Martyres Servandus et Germanus pro te
servati victorie : eternam perducli sunt ad merce- vibrantis gladii mucrone desecti sunt : utroque a te
dem. Per Christum Dominumac redemplorem eter- congrua reraedia nobis flagiiantibus largiantur. iij.
num. Ainen. Per liiisericordiatn luam Deusnoster etc. Do-
Post pridie. Oratio. Intende pie Pater in oblalis sa- minussit seroper vobiscum. n). Et ciiin. Missa acta
criflciis : et beragnus adspira precibus nostris. Qui- est in nomine Domini noslri Jesu Christi : perflcia-
que prediclorum Martyrum predicatione : idolorum mus cuin pace. K). Deo gratias,
conirivisti funesta,: hec 39S'll0Slra "»' opitulatione Fructi Confetsorts:
sancliflca liolocausta. u). Amen. Omnia dicantur unius Confessoris.(o. 432.
Ad oratienem Dominicam. Crispini et Crispiniani Marlyrum :
In hac luorum Mariyrum Servandi et Germani Omnia dicanlur plurimorum Martyrum. folio 428.
Christe Deus passione letantes : oblalis libi viclimis Vedasti et Amandi Episcoporum:
veniam te noslris dare flagitaraus offensis. Poscen- B Omnia dicantur pturimorum Confessorttm.(o. 43i.
les : ut qui eorum gladii animadversione non lerrui- VtncenftiSabine et Christele:
sti constantiam : nostra eisdem intervenienlibus et Omnia dicantur plurimorum Mart. (o, 426.
abluas crimina : el suscipias poslulala : quia le ju- b IN FESTO APOSTOLORUMSYMONIS
benle dicimus e terris. Pater nosler.
ET JUDE.
Dicat Presbiter. Humiliate vos benedictioni. Domi-
nus sit semper vobiscum. u). Cltortts. Et cum. AdMissam. Officium.
Benedictio.Servandi prece Christus Dominusin sui Dabo sanctis meis : el omniaalia dtcanlur ttt in fe-
vos limore nominis conservet : et Germani obtenlu ito ApostolorumPetri el Pauli fo. 354, excepia Ora-
germinarevos facial : elseroine mulliplicari justicie. tione et Missa.
i"). Amen. Horum quoque et a instrumento florea- Oraiio. Deus qui Sanctis Apostolis luis Symoni et
tis pariter et suffragiis : qui divisi corpore : indivise Jude durum martyrii gradiim scandere et velle tri-
fruunlur presentia veritalis. n). Amen. Ut ad instar buis : et posse concedis: tu das voluntalis initium :
eorum amabiliter vestris divinum suscipialis cervici- tu operi Iargiris effeclum. Exatidi nos famulos tuos:
Inis jugum : sicut illi suis proDnmino meruerunt sns- et tu nobis da e fervende devotionis iuititim : el tri-
cipere gladium. $ . Amen. Per misericordiam ipsius C bue bone consummationis effectum. iij. Amen. Per
Dei nostri elc. Dominus sit semper vobiscuro. fij. Et misericordiam luam Deus nosler elc. Dominus sit
cutn. sempcr vobiscuui. K). Et eum.
Dicat Chorus. Gustale. Quere in festo Corporis Chri- Jtfissa. Sanctorum Aposlolorum el Martyrum Sy-
sti. fo. 267. raonis et Jude charissimi fratres: solcmnia celehran-
Com. Refecii Chrisli corpore : elsanguine le lau- tes : Salvatori Deo ac Domino noslro exhibeamus sa-
damus Domine : alleluja : allelitja. criflcium laudis : eique abdita pandamus cordis : si-
ft Inslrumenlo. Forte, instructione. 3'; Jfnrc. in, 18) sanctum Simonero Cananmumap-
b In festo apostolorum. Graeci apostolos Simonem pellant,quemsanctusLuc:is in Evangelio(Cap.vi, 15)
et Judam distinctis diebus colunt, Simonem die 10 et in Aclis (Cap. i, 15) Zelotem nominat, siquideiti
Maii, Judam 19 Junii, et rursura eosdein cutn caeieris CanauceKsidem signilicat atque Zelotes^tesle sancio
apostolis die 29 Junii simul commemorant (Mcnol. llieronymo Thaddceum (In cap. x Maith.). Quem vero Maithaeiis
Basil., Ephem. Grmc. Mosc). Latini vero in Martyro- et Marcus Judam Jacobi appellant, snncius Lucas , iu
logiis eosdem simul die 28 Oclobris celebrant: ila citalis iocis, constanter appellat, qui
Apographa Hieronymiana, Gellonense, BedaeGenui- etiam Zelotes apud sanctum Hieronymum (Contr.
num, Adonis, Usuardi, Romanttm Parvuin, et Roma- D Helvid. aliosque) dictus est. Constans est Syrormn
num Baronii Martyrologium: prnoierea in quibusdam iradiliobinosexsiilisseThaddaeosjSive Adaeosaposto-
Apugraphis Manyrologii sancti Hieronynii, ut in los,alierumesepiuaginta discipulis, alieruni e duode-
Corbeiensi Dacherii, ct Richenoviensi, emiiiLinntur cim apostolis, ethunc etiam (quem 18 Octpbris colunt)
die 29 Junii simul cum apostolis Pelro ct Paulo ; in asseruniinSyria,Osri)enaetMesopotainia,Evangelium
aliis vero, ut in Lucensi Fl'>rentiiiii, in Auguslano, praedieasse(Asseman.Bib. Or. lom III, p. n, pag. 13,
in Labbeano, in Corbeiensi Breviario et in Gellonensi n. i). Cailerum an Simon et Judis apostoli ffatres
signnntur die 29 Junii et die primn Julii. ln Sncra- germani fuerint, anambo e fralribus Doraini, an nmbo
mentariis Leoniano, Gelasiano et Greg-iriano Mura- dicli sint Simones, Zelotes, an Simon is qui in
torii, in Capitularibus Evangcliorum Georgii, iu Ka- episcopain Hierosolymiiano successii sancto Jacobo
lendariis Frontonis, Marlenii el Allatii, in Cnpiiulari ct qui sub Trnjano passus esl, sil Simon Canan-eus,
Ambrnsiano Thomasii, nulla exslat nieutio solemni- sive Zi-lotes, untis e duodecim apostolis, aliiique ad
tatis apostolorum Simonis et Jud.c, neque Kalenda- hos aposlolos pertiiieuii.i, invcuies discussa apud
rio marmoreo Neapolilano insculpta est; at die 28 em. Baronium (In Annal., tom, I, ad an. 68), et in
Oclobris in MissaliMozarabum apo-toli Simon et Jn- notis ad Mariyrologium (die 28 Ociob.)apud Floren-
das habent missam propriam et olflcinmin Breviario. liniuno, in niitis ad Marlyrologium Lucense (Exercit.
Missam quoque habenl in Sacramenlariis Gregoria- 4, 5, apag. 61), et Tillemontiura (Tom. 1, apag.
nis Paroeiii, et Menartli, et die praecedenti in Sacra- 399, el a pag. 651).
mentario Menardi, el in Gelloneusi signntur vigilia e Fervende. Lege fervidw. Eadem oraiio in Brevia-
eorttm( curo missn propriai Evangelislae(Malth, xx, rio legiiui-i
889 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISlDORl. — PARS II, 890
mul et mentis : ut qui a in eorum hnbetur aucior .,A tuis et sancte in omnibus operibus luis: occnrre no-
victoria : dignelur se pium oslenderc precibus no- bis pius: Sanclorum tuorum Symonis et Jude Apo-
siris. Hi enira sunl charissimi : qtii inler celcros stolorum solennia celebrantibus. Et qui illis dedisti
Sanctorum aggeres in laudibus sunt babendi: et con- poiestatem ejiciendidemonia per Spiritum Sanctmn:
ioquiis Dominiac Salvaloris nostri honore precipue tribue nobis ad le semper liabere cor muudutn et
celebrandi : b qui Si pro Domino non interiissent spirilum rectum. Delur abs le viventibusaroor jttsli-
sanguine fuso : solennes haberentur Domini sui do- cie : el defunctis post evasionem exilii: sessio beale
ctrine documenlo. Sufficiens quippe erat illis : ad vite. Qui in temporali permanent vita : iliorum cor-
sanclitatis culmen ipsa freqtiens Dominivisio : cum riganlur doctrinis : et qui jam exuli sunt carne : il-
nssiduo discipliue documento.Atcum illis inextima- lorum merilis mereantur annuinerari cum Sanclis.
bilis et ineffabilis Spirilus Sancti datur infusio : et ii). Amen.
Ecclesiam primilivara iiisiruunl: et corrigunt verbo : Ad pacem. Oratio. Pax indeficiens Chnste et origo
excellentior habetur illofum et roirabilis gloria : et dulcedinis : qui pacem ttiam tuis trndidisti discipu-
eorutii letior el vegetatior sancla Ecclesia suscipit in- lis: dignare banc plenissimam efftindere pectnribus
colendasolennia. Sed quantum ad rei magnitudinem noslris. Ut non sicut mundus dat pacein : pacifici
el gratie gloriam c expectat : parura est et Dorainum B conversantes: mandala lua aut per oditim : aut per
et tnagislrum suum corporaliter cernere : et cjus oblivionem relinquamus, sed in dilectione Dei et
doctnnis per orbem universum mirabiliter fulgere. proxiroi radicati: in observalione mandalorum tuo-
Qtiandousque adeo lidei gloriacrevit: ut dulce fue- rum mercaniur iuveiiiri perfecii. Ut pacis osculum
rit pro eodem Domino sanguinem fundcre. Et quod inter nos decurrens : nos pacificos reddat: et per
pro universisfacere viderint inagistrum ': hoc illi fa- paceni ad le venire sine criraine facint. Dulcedo prt-
cieudoceteris reliquerint faciendi exemplum Solicita cis : odii in nobis amaritudinem vincal: et chntitas
igitur in eorum feslivitalibus convenire debet fide- multitudincm peccatorum operiat. Ut pax tua que tu
tium 397 d toea : el cum stutlio coinpunctioniseo- ipse es exuperans omnem sensum : totius siraultatis
rum celebrare solennia. 'Excilenlur corda suspiriis : in nobis perimat vicium : et timorem foris mittentis
el mens illorum doctrinis hilarior compungatur in charitatis conferat gaudium. Ut precious Apostolo-
gaudiis. Ut qui tania valuerunt roirabiliter consequi : rum luorum et Mnrtyrum in pace perenniter custo-
dignentur nobis jugiler adesse patroni. El qui roira- diti : pcr pacis concordiam habearaur beali. K).
biles effectisunt per Christi doctrinam : dignentur Amen.
meritis lueri Ecclesiam. n). Amen. Inlatio : Dignum el justum est omnipotens Paler :
Alia Oratio. Magister omuiuiii Apostolorum el' " vere satis equum ct pulcrura est : nos tibi gralias
duclor Ecclesie Chrisle : convenienlibus nobis in ho- ngere : el Jesu Christo filio tuo Domino nosiro : qui
norem sanctorum tuorum Apostolorum et Marty- tecuni et cura Spiritu Sanclo tiniis in deitate consi-
rum Symonis et Jude : propicius adesse dignare. Fac slens : exlreinis mtindi spirililius carnera pro redi-
nos eorura doclrine sequaces : fac amabiles : fac et inendis servulis sumpsit : et rooriens ac resurgens :
docibiles: ut ab eis non inveniamur extorres : quos nobis omnibus patientie documentum rcliquit. Qui
fidei scimus egregios educatores. Habeal cum illis Sanctos Aposlolosdiscipulos suos ad prcdicalionis
spes nostra glorie premium : qui postquam magislri olficitim eligens : patienter el hurailiter docuil: eis-
doctrinamfuderunt : meruerunt oblincre roartyrium. que sustinendo injurias perfidorum : palienrfi nor-
Fulgeat Ecclesia illorum doctrina : quoruin in illa inam monslravit. E quibus sunl isii: quorura fesla
habetur predicatio gloriosa. Adsint miseris nobis celebramus Sancli Symon et Judns : qui et doclrinis
cum omnibus adjiitores : qui Ecclesie mirabiles ex- veraciier sunt cdocli: et patientie virtulibus mirabi-
litcruni Doclores. Doceant nos normam tenere ju- les inventi suut et perfecii. Qui demonibus in idolis
sticie: quorum pracdicationibus fnlget Ecclesia ut silenlium pontint: et iterum ad derisioneni ponlifi-
Sol et Ltiiia. Erigant lapsos ad penitentinm : qui , cum idola colentium : idola Joqui precipiiint. Qui
Q
eximii facli sunt per doctrinam. Impetrent peccato- fulurara esse pacem mundorum nunciant: et palien-
ribus sceleruin veniam : qui doctrinis fundaverunt ter slultorum contradictiones sustinent. Qui verbo
Ecclesiam. Conferant Regibus modestiam : virgini- demones ligant: et stultorum hominiiro injurias to-
bus perseveraniiam : clericis disciplinam : laicis lerant. Qui per patientiam tie aliquid mali inrisores
continentiara: cerianiibtis in fide constantinm : qui 398 ct adversarii palereniur exornnt: et Cliristi
qunsi in mari navcm predicalionibus gubernant Ec- sequentes vesligia non raalum pro malo reddere :
clesiam. Ut qui illoruro victoriis excitati : enrura sed immicos debere diligere predicant. Qtiicelojam
solennia celebramus : eorum merilis a criminibus divites : lerrenas et lerrenorum divitins spemunl *
absoluti: ad te post tran-itum veniamus. it). Amen. et spiritu pauperes et beati: has pauperibus distri-
Post nomina. Oratio. Fidelis Domine in verbis bui suggeriint. Omni gladio ancipiti peneirabilior
»Jii eorum.Tolle illud tn. rongistratuum, cuiri celebris aliqua cnusa a logatis,
•>Qui si. Legequi eisi. id est, n c-usidicis agitur, qua siguificalione, alibi
c Expeclat.Lege speclat. in Missalinostro, el in sexti et septimi saeculi scri-
AToga. ldeui hic significalloga alqile concio, sci- ptoribus, adhibetur.
licet frequens coitcursus populi.,qualii ad tribunalia
891 MISSALEMIXFUMSEC. REG. B. ISIDORL — PARS II. 892
amor Chrisli : quis vel eoiiioi qtii sensu vigent ho- A pendite. Ecce divitie dantur et respuuntur : ecce
miiiuin te eloqui possit? quis de omnibusque in ho- vindicandi de perseculoribus licentia conceditur: et
minihus operaris : vel pmca verbis lexere valeat ? conlemnitur. Et binc est quod demonibus iroperandi
Tanlus et talis es : ut totus dici minime valeas : et facultas et finilur et obtineiur. Non alias namque
tawen de le per omnia silere prohibeas. Ex liomini- diabolus vincitur : quam cum mundus cum suis opi-
bus illico Angelos faeis : el de lemporalibusquam bus lemniiur. Respuamus igitur temporalia : ul de-
subito ad elerna transducis. Ecce isti'iv.istri Apostoii victo diabolo premia possimus perfrui sempiterna.
Sancti Syroon et Judas electi de mundo : in mundum Et oralinnem quain nos docuit habilalor iu celis :
quasi mundum non noverinl: ciirrunl: et necessa- liberi possimus clamare e terris. Pater noster qui es.
ria vite retibus et roercimoniis requiremes: tradilas Dicat Presbiler. Hurailiate vos benedictioni. Do-
sibi divitias spernunt: el non temporaliter divites : miritfssit semper vobiscum.
sed pauperes fieri eligunt. Atl extremum ne alii mo- : K). Et cum.
rianliir: ipsi feiiciter inori cupiunt : et Christi et Benedictio. Christus Dei Palris unigenitus filius ,
Doiuini exempla sequendo : in virtule potenles per- qui Sanclis Aposlolissuis Symoni et Jude potestatem
secuioribus cedunt. Mortui pro Christo et pro ven- dedit demonibus imperaudi : gratia vos sua prote-
dicanda veritale feliciler vivunl: et cum omnium B gere et mtinire dignelur Spirilus Sancti. i^ . Amen.
turmis: cum celorum viriutibtis exultant: et incessa- Et qui illis dedit ut conlemptis divitiis : temporalem
biliter exclamanl: et dicunt. n). Sanctus. Sanctus. appeterent paupertatem : de presenti et temporaii
Sanctus. viia feliciter vos duci jubeat ad beatam. l^ . Amen.
Post Sanctus. Vere sanctus : vere gloriosus es in Ut qui pro illius amore : Sanctoruin suo.rura raemo-
Sanctis luis Christe Deus. Qui pro redimendis servu- rinm recolitis : coram illo post cum eisdein in ce-
lis : passionis ludibtia sustines : et sustineutes San- lestihus gaudeatis. t^. Amen. Per miscricordiam
ctos perpeiuilalis decore glorificas. Dans illis pro (e ipsius Dei nostri etc. Dominus sil semper vobiscum.
et vellc et posse vulumarie ct mori: et passionum R). Et cum spirilu tuo
lolerantia quasi diadematuro pulcriludine decorari: Dkat Chorus, Guslate et videte. Require in Festo
ut mundo dantes repudium : te solum et vite sue : CorporisChristi. fol. 267.
et morlis habeant lucem. Quia lu es Deus Dorainus . Com. Refecti Christi corpore et sanguine te lau-
ac rederaplor eternus. damus Domine: alleluja : alleluja : alleluja.
Post pridie. Ainator et conservator Sanclorum 399 Oraiio. Detis sub cujus altare Sanctorum
oronipolens Pater : ecce super aliare luuro in hono- n Apostolorum Symonis et Jude anime placide requie-
rein Sanctorum Apostolorum Simonis el Jude : pa- scunt : et stolam candidam charitatis accipiunl : nos
nis ac vini ab unigenito luo Doinino nostro a holo- quoqite famulos luos in commiliiontimnumero lidelis
cnustn insiilula proponinius : eaque Sancti Spiritus promissor adjunge. Ut vita saltim noslra perveniat
rore perfnnde deposcimus. Digneturquesumus su- ad misericordiam : si mors non pervenerit ad coro-
per illa inlnbi Spirilus Sanclus : dignelur illa sancti- nam. tij. Amen. Per miscricordiam luam Deus no-
ficatit suscipere illorum inslitutor : tuiis unigeniius sler. Dominus sit semper vobiscum. iij. Et CBIII
lilius, Ut quolqtiot ex illis libaverimus : uon pro spiritu. Missa acla est in noroine Domini nostri Jesu
preswnptione susrnienmus vindiclam , sed pro voto Christi : perflciamus cum pace. rj. Deo gratias.
perfrui nierearour corona. Qualiter Christi Domini Euslachii sociorttmqueejus Martyrum:
iiostri filii tui perceptis sacriliciis communicanles : Omnia dicantur plurimorum Martyrum. fo. 428.
ad conspecfum glorie ttie perveniamus indeinnes. Beltvm de Benamarim:
R). Amen. Omnia dkanlur ut in Exatialione sancte Crucit.
Ad OrationemDominicam. ~fo.475.
Omiiisconventus Ecclesie : <niilolerantiaro et vir- Claudii et sociorum ejus Marlyrum :
iiitem Sanctoruro Apostoloruriiet Mariyrum Symo- D Omniadkantur plurimorumMartyrum. (o. 428.
nis el Jude audistis, nienlis oculos mecum in intima Sanclt Quinlini Marlyris :
ducile , et quid coniemptus mundi valeat : pie per- Omniadicantur unius Marlyris. (o. 424.
a Holocauslainstiiutu. Modus loquendi huic simil- ptoris, iinin endem verba tam in Missali Gallo-Go-
limus pcctirril in samto Isidoro (De Vocal. gentium, ibico qiiam in Bnbiano leguiitur. Quare, quod alias
cap. 26). Maiiirestiimest nulein Chrislum Dominum <lixihic repetenduni, panis nOmencum, postprolata
ntm instiltiisse lutlocausiiim pnnis et vini, sed Sub vetbn Christi, pro Eucbaristia sigtiificandaadhibelur,
•speciebuspauis el vini sui corporis et snnguiuis ho- non aiiud siguilicat quam paneiu illum viltc, panem
Jocnusium instituisse el offerri jussisse; liinc apud vsupersubstnnti.ilcm, Christum Dominum, ejusque
Cnllos, iu MissnliGallo-Gofhicoei in Sncrnmeniario corpus et sanguinem sub speciebus panis posilum ;
'Uobiario(Immol. miss., in ircnl. Symbot.), Euchnri- idemqne de vino diceiidtitn. Hic autem panis in nliari
stiit dieitur panis immolatttsei sangvis; sic enim con- Ecclesiae oblatus cum idem sil ntque ille qui in arn
dtiiiunt: Adveni er.go.,rogamus, et in utediumnoslri crucis olilaliis fuit, et ab eodem sacerdote offerniur,
assiste; el qui nos tunc repnrasli per crttcem,per istum recte Galli rognut til per istum immolatum panem et
immolatumpanem et ttinguinemiternm lapsosrepara, sanguinemiierum Inpsi ceparentur; reparatio eniin
eic. llicnutem planumest immolalnmpanem idemesse ista , oiiro quidein per crucero parla, ilorata est, re-
4tque immolatameamem, til voces el tanguinem pro- late ad eos quibus denuo applicaiur post lapsum.
dunt. Neque dicas T6 panemrepsisse osciutnliascri-
893 MISSALE MlXTUMSEC. REG. B. ISlDORl. — PARS II 894
» iN FESTO OMNlUMSANCTGRUM. A Citiimillia signali. Ex tiiliu Joseph : dnodeciminillia
Ad Missam. b O/ficiuin. signati. Ex tribu Benjamin : duodecim millia signafi.
Dabo sanclis ineis primam sessionehi : alleluja : Post hec vidi turbam niagnam quam dinuroerare
in resurrectione eterna. El requirara iilos in gaudio nemo poleral : ex oraiiibus gentibus : et tribubus :
meo. Et lux perpeiua lucebit eis : alleluja. Et eter- ct populis : el liuguis stantes ante ihronum : et iti
nilas temporUinpreparata est eis : alleluja : alleluja. Ciiispcctti agni amicti stolis alhis: et pnlme in mani-
f . Benedictivos a Domino qui fecii celuhi et ter- btts eorum. El clamabant voce tiiagna dicentes : salus
ram. P. Et lux perpetua. y. Gloria et lionor Patri Deo nostro : qtii sedel super ihronum et ngno. El
et Filio et Spirilui Sahcto in secula seculoium. R). omnes Angeli stabant in circuitu ihroni et seniorum
Amen. P. Et lux. et quaiuor animaliuin : et cecideruiil in conspectu
Oratio. Deus qui sacra omniuroSanclofuro luoruin throni in facies suas: et adoraverunt Deuradicentes J
peclora : tanto fidei ardore flammasti : ut cnrnis tor- Aiilen. Beriediciio. Et claritas. Et sapienlia. Et gra-
menta contemnereiii: dtim ad te vile auctorem loto tiarum actio : honor : et viiius. El fortitudo Deo
vigore animi festinarent: exaudi preces nostras : et noslro in secula seculortim.
presta ul frigescat in nobis vicioriim inimica dul- i^. Amen.
cedo : el ferveal in nobis tue charitatis infusa dile- ^ Dicat Presb. Domihus sil semper vobiscunl. 'J^. Et
clio. h). Amen. Per niisericordiam tuam Deus no- cum.
ster : qui es benediclus et vivis et omnia regis in d Psallendo. Sancti tui Domine sicut palraa flore-
secula seculorura. R). Amen. Dominus sit Sempef
bunt: plantiili in domo tua Doniine. f . Bonum est
vobiscum. R). Et cura.
conflteri Doraino: et psallere nomini tuo allissime.
Leclio libri ApocalipsisBeali Johanms Aposloli P. Planiati
(cCap. VII).
In illis diebus. Ecce ego Johannes vidi allerum Dicat Presbiter. Silentium facite.
Angelura ascendentem ab orltt Solis : habeniem si- Sequenlia Epistole Pauli Apostoti dd Coriitlliios
gnuin Dei vivi : et clamavil voce mngna quatuor An- (ll,°Cap.l).
gelis : quibus dntum est nocere terre et inari dicenS: Fralfes. Gratia vobis et pax 3 Deo Pntte hosiro .
Nolite nocere terre et mari neque arboribus : quoad- et Domino Jesu Cliristo. Benedlctus Deus ct Pnter
usque signemus servos Dei nostri in frontibus eo- Doilllhinostri JesU Christi : paler ihiseficorditiriim :
rum. Et audivi numerum signalorum centum qua- et DeUs totius cbnsolationis : qui cohsolaiur hns ih
draginta quatttor rnillia signaii: ex omiiiiriliu filiorum otnni trihulatiohe nostra : ul possimus : ei ipsi coil-
lsrael. Ex liibu Juda : duodecim millia signnti. Ex ** solari eos qui in otuui pressura siint : per exhorl.i-
tribuRuben : duodecira millia siguati. Ex tribu Gad : lionem : 400 Qua exhorlamiir et ipsl a Deo. Quo-
duodecim millia signati. Ex iribu Asser : duodecim niati! sicut abtfhdahCpassiones Clirisli in nobis : ita
inillia signati. Ex tribu Neptali : duodecim niiitia et per Chrisium nbtindet consolaiib hostra. f Sive
signali. Ex tribu Manasse : duodecim millia signaii. Hfiienitribulamur pro vestra exhortatiohe ct salule :
Ex iribti Simeon : duodecim millia signnti. Ev Iribu sive exliortatiiiiie : que operatur in toleranlinin ea-
Levi : duodecim millia signati. Ex trilnt Isnchar : rundem passionuttl : quas nos et palimur : s et spes
duodecim millia signati. Ex tribu Z ilmlon : duode- nostrn firma pro vobis. Scienlcs quouiam sicnt socii
a In /esfo.De festo omniiim sanctornm videndi Bn- iiinnum, Gelasianum, vetustiora Apogi-apha Sacra-
ronius, iti notisad Martyrilogiiim Romsnum, die!3 mentarii Gregoriaui, el Capilularia Evangelioruiu
Mniiet 1 Novembris; Florenlinius, in noiis ad Mnr- vetusta; at leslum oninium sanctorum Kat. Novemb.
lyrologium Luct-nse,die 1 Novembris; J. Fronto, in signant sacramenlaria Gregoriana Pnmelii ct Menar-
nolis ad Kalendarium snum ; Martenius (De antiq. di, et MnriyrologiaBed:e. A-donis,Usuar.di, et Ro-
Eccl. Bitib., lib. iv, c. 5'), et P. Petrns Lazzari, in manum Parvum. Anle dedicaiionem 1'anthei in qui-
duplici diatriba quam de con<eerat'one Panthei a bnsdam Ecclesiis festivitas omuiuin sahetorum mar-
BonifacioIV facla erudile scripsit. Origo hujus fe-li- tyriini celebrabatur. Ilujus solemnitatis nperla fit
vitalis tribuitur BonifnciopapaeIV, qui cum fherran- D inenlio in Kalendario, sive potius in Capitiilari
rum Agrippae Pan-themt, quod ad lavandiim in nsu Evangeliorum, a Maftenio et Dtirando edito (thrs.
esse desierat, ab im.peiatorePiioca obtinuisset, cmn- nov. Anecd.. lom. V, a col. 66). Fcsium hoc Gotlio-
planato pavimento, soliisqncamotis, illnd in fornnrn Ilrspnnoscelebfasse ex hac missa patet, in qua, sub
ecciesiaeredegit, et Idibus Maii, anno fortasse 609, nomine omniuro saiictorum, ineinorin oiiiniunl iiiar-
in honorem beatae Virginis et omniuni sanctoiiini lyrum solemniier colilur; qno etiani sententia P.
innriyriim Deo dedicuvii; festivitns aiitein, non die PetriLazari confirmaiur nsserehtis^iOeCons. Panth.,
ipsn dedieationis, scd proxima Dominica qtiotaiiiiis sect. 2) tfoiiifacinraIV P.ilitheiiiii reipsn iii honofem
celebrabatnr, ut exprcsse ndiiibiientveiusia Evairjte- oiiinium >anciorum Deo consecrasse, etsi dedieniio
liurum Capitularia Thomasii, Georgi, Frontonis, Ala- iKiniinalanfummodbbeatae MafiaeVfrginiselomiiiunr
tii; al posien Gregorius papa IV, qui al> auno 827 ihartyrum piaetulerif.
ad 844 seilit, solemnitalem oinniura sanctortim ntf b Officium.Ex Esdr. IV, ii, 23. f . Ps. cxm, 15.
diem primuni Novembris transtulil, et toli Ecclesioe c Cap. VII, vers. 2-l!3.
ctmiinunein reddilil (Usuard., in MariyroL, die i d Psallendo. Ps. xci, 13. f . Ibiil., 1.
Nov.), alque itn paulatim.haccfesiivitas in omni Oc- » Cap.l. Vers. 2-8.
cideuti recepla, et Knl. Novembrisccleurata csi. De f Sive. Supple ex Vulg^ata: Sive eqhsoidrnut pru
liac solemnitate pler.umqtie silenl Mnrtyrologin llie- vestru consetaiione.
rmiymiaua; at iu Corbeiensi Daclierii Kal. Noveuv- e Etspes, Vulg., ut spei.
bribus enuntiaiur. De ea sileat Sawamentaria Lep-
895 MISSALEMIXTUMSEC, REG. B. 1SID0RI. - PARS II. 890
passionum eslis : sic eritis et consolalionis. «). j^ bus te novimus ex hostibus indulsisse vicloriam.
Amen. Illos sequimur pro misericordia : qui le secuti sunt
LeclioSanett EvangeliisecundumMatt!ieum(*Cap. V). pro corona. Ul per ipsos recipias intercessionis
Illc iii tempore. Doroinns noster Jesus Christus officium : per quos insinuns devolionis exempluiu.
videns turbas: ascendit in monlem. Et ciim 'sedisset Ut noii punias reos : dum non repudias advocatos.
f
aqcesserunt ad eum discipuli ejus. Et aperiens os Ut peccatoribus parcas : dum Mariyribus nihil ex-
suum docebat eos dicens. Beati pauperes spiritu • cusas. Ut indulgentiara largiaris in perditis : duiu
quoniam ipsorum cst regnum celorum. Beati mites : araiciciam imperiiris in Sanctis. Ut intercessionis
quoniam ipsi possidebunt terram. Beati qui lugent : fortes habeat pntrocinium : quos conlessio fldeles
quoniam ipsi consolabuntur. Beali qui esuriunt et habuitad triumphum. ij. Amen.
sitiuni justiciam : quoniam ipsi saturabunlur. Beati Post nomina. Oralio. Si nos Dominem oraiione
niisericordes : quoniaro ipsi misericordiam conse- noslia : niali operis facla non premerent : diflicilem
queniur. Beati mundo cbrde : quoniam ipsi Deum obtinendi viam : preces quas tibi fundimu^: nou
vMebunt.Beaii pacilici : quoniam lilii Dei vocabun- haherent. Sed necesse esl impossibile esse : quod
tur. Beati qui persccutionem patiuntur propter justi- petilur : quibus sit contemptibile qtiod jubetur. Nam
ciam : quoniam ipsorum est regnum celorum. Beati n tibi iniqnitas abrogat : quod preslarc tua dcitns non
eritiscum raaledixerint vobis : et dixerint omne ma- laborat. Votorum nostrorum studia vincunl.ut-gncia
lum adversura vos : mentientes propter me. Gaudele meriiorum. Non habet efficax desiderium : qui fit
et exuliaie : quoniam merces vestra copiosa esl in perviflcax ad reattim. Duinque res peccalu plenn nos
celis. n). Amen. cruciat : nen habet fldes opere vacua : quud expe-
Dicat Presbiter. Dominus sit semper vooiscuni. ctet. Que elsi sit confessa : quod crederel: non ta-
i"j. Et cum. , men operata est: quod placerct. Sic nempe agitur :
b Lauda. Gaudete justi in Domino: rectos decet ut dura iiou servans instiluta quod didicit : non ac-
laudalio. P. Alleluja. cipiat improvida : que poposcit. Da igitur Dnmine
c Sacrificium. MirabilisBeus in Sanctis stiis. Deus ut dutn in honorera oronitim Sanclorum luorum :
Israel ipse dabit virlutem et forliludinem plebi sue : sacro allario hostiam immolnmus : nobis proficiat
benedictus Deus : alleluja : alleluja. ad salutem : et defunclis fldelibus ad quietem. u).
Missa. Oranium Sanclorum prelatis merilorum ti- Amen.
tulis : iu honorem nominis Chrisli fratrcs cbarissi- Ad pacem. Oralio. Adesiote Dei tesles : regni he-
mi: solennia celebremus. Hi sunt enim a Deo Patre redes : Christi comites : diabolique victores. Qui
ante constitutionein mnndi predestinati : ntque pre- G servorura conditioue mutafa : 401 amicorum fa-
scili: d quorum sanguis adeptus antequara fusus. miliaritate suscepta : regni celestis beaiitudinera
Ili sunt qui nunc in locis beatorum inter palmas im- meruistis. Venerantibusfavete supplicibus in salutem
marcescibiliumcoronarum : e amicti stolis perenni- credentium : poieuliam merite sanctitatis oslentlite.
bus premiorum gaudiis celeslibus perfruuntur in Nostrura estbfficium probare quod colimus : vestrura
regnis. Snmentes insignia que divino perceperunt ex obtinere suffragiisquod rogamus. Vobisproinde apud
munere dona. Non enim conscientia nosira pro illis Deuro inlerccdentibus : populis donetur divina co-
audaciam sumit orandi : sed illos pro nobis excu- gnitio : et pacis integerrima plenitudo. n). Amen.
bantes oplat audiri. Ut etsi palmain nan meremur Quia ipse est vera pax nostra : et cbaritas indis-
in gloria : vel vilam habeamus in venia. rupta : qui vivit et omnia regtt in secdla seculorum.
&. Amen. {. Amen.
AliaOratio.AgnoscentesDominequid laudisSanctis Inlalio. Dignum et justum est: nos libi gratias
luis dederis : quidve virttitis. lllos auctores rogamus agere Domine Deus noster. Qui sacras luorum San-
ad veniam : quos libi familiares scimus ad gloriam. ciorum passiones : toties iriumphoriim latuiibus in-
Illis indulgentiam credirous ex supplicii pena : qui- novas : quolies annuis vicibus representas. Ut in
a Cap. V.Vers.1-12. Iii citatoKalendario, sive Ca- D innuitur omnium snnctorum
appellatione solos inar-
pilulario, Marleniiet Durandi assiguantur sex leclio- tyres significari. Sic in oralione po^t sanctus: Domi-
nes legendaein nalali omnium sancterum martyrum, tius Jestts Chrhltis qui omniumsanctorum PASSIONEM
querum quarta haecest ex Mallh. xxiv. [Forte, passiones]ponit ad cullum; et infra : Ul qttod
b Lattda. Psal. xxxn, 1. reviviscalinlattde; et in oratione
c Sacrilicium. Ps. LXVII,36. perierat PASSIONE,
- Deus cujus beneficiiest snnctiirum fides
d Quorumsanguis, Hic plane de martyribus sermo poslpridie:atque vicloria, quem in omniumsanctorumPASSIONES
est, uti el infra, in alia ul
oralione, peccaloribuspar- [Lege, passionibus]colimus... acleslo... qui itlorum
cat, dum MARTYRIBUS nihil excusas; in ornlione ad CERTAMiNinos adfuisti, etc.
pttcem: Adestote, DEITESTES;in illatione: Quisacras e Amiciisiolis. Confer Apoc. vn, 13 seq., ubi ista
sanclorumtuorum PASSIONES tolies triumphorum lau- de mnrtyribus dicuntur.
dibusinnovas,quotiesannuis vicibusrepresenlas;et in f Excusas. Forte, recusas; unde quod Prudenlius
Benediciione: Chrisius qui invictus viclor in suorum (Decoron, hymn. 1) cecinit:
sanetorumexslitit PASSIONE, elc. lu hac autem inissa Nilsuis bonusnegavitChristusunquamteslibus.
sanctorumomnium mentio freqttenler fit; lai.nenno-
mine sanctorum omnium non alios intelligi quam apud priscos iideles tanquam cerium habcbaiur. Hinc
roartyres plauum est, lum quia soli marlyres in tota eortim tam firma fiducia et tam crebra in eortun
hac missa nominantur, lum etiam quia noil seroel gratiam patrabantur miraculai
897 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. - PARS II. 898
conversatione gestorum populi fidelis inlentio : A fesla cxcolimus : per Sancsos luos le interpellare
dum nmmonetur celebrare quod creditur : videatur valeamus. Quoper eos le nobisparcendum ostendas :
sibi expectare quod legitur. Seminalur » incoru- per quos nobis affeclum le rogandi insinuas. Utef-
ptione : incerruptione fructificatur. Honore proflcil: fecltim largiaris e celis : cum ad te cum gerailu pro-
quod dolore deficit. Vivit festivitafi : quod periit clainaverimus e terris. Paler nosler.
qqljstioni. Persequenlis impietas non resurgit : vin- Dical Presb. Humiliate vos benediclioni. Dominus
ceniis felieitas non senescit. Sevilie non reddilur sit semper vobiscum. R). Et cum spiritu luo.
iteratio : glorie non inferturoblivio. Crudelilas vite Benediciio. Cliristus Dominus : qui inviclus victor
confunditur : credtiliias coronata laudatur. Hoc de
in suorum Sanctorum exlilit passione : pietate solila
Chrislo onines Sancli velut de capite membra traxe-
vos adjuvet in labore : et consoletur in munere.
runt: mortificata sibi semel morle : pro morle : ut
animam : cum R). Anien. Elflcialque vos sibi in conversatione
qui propler ipsum ponerent ipso
placnLiles : qui illos rcddidit in ceftamine victores.
beaiiludinem non finirent. Cui merilo oniues Angeli: . Amen. Ut quorum festa nunc venerantes' exco-
dicentes. B)
non cessant claroare quotidie una voce litis : cum eis pnrtem in celestibus habeatis.
i"j. Sanclus. Sanctus. Satictus. iij . Amen. Per misericordiam ipsius Dei nostri etc.
Posl Sanctus. Vere sanctus : vere henedictus Do- I>
Dominussit semper vobiscum. t). El cum.
niinus noster Jesus Christus filius tuus. Qui om-
nium Sanctorum b passionem ponit ad culium : per- Dicat Cttorus. Gustate. Quere in feslo Corporis
ducit ad primura. Ponigil ad exempluin : proponit Chrisli. fol. 267.
ad lidem : glorificat laude : exornat honore. Ut illo- Com. Refecli Christi corpore el sanguine te lau-
rum mors dedicetur in laudibus : quoruin fuit vila damus Domine: alleluja : alleluja : alleluja.
c comnioia virtulibus. Ut mentis adscribanlur laudi : Otatio. Deus chariiaiis alque concordie : le per
qttorum vita conlixa est cruci. Ut quod perierat pas- inlercessionem omniuin Sanctoruro tuoruni depreca-
sione : reviviscal in laude. El quod affectum est mttr ; ut sicut iliis triuraphum victorie piesiitisii:
contumeliis : dedicetur obsequiis. Ut pcrpeluus vi- ila in nobis 402 igneni tui amoris : et sinceritatem
vat honor in Sanctis : el merces in roiseris. Ctim cordis ipsis sulfragaiitibus largiaris. j^ . Anieu. Per
quicquid omnibus Sanctis impenditur ad honorem : niiseiicordiam luam Deus noster etc. Dominus sit
obsequentibus proficiat ad salulem. Per Chrhlum seraper vobiscum. ii). Et cuin. Solennia completa
Doniinum ac redemptorem eternum. siint in noiiiiiie Doroini nostri Jesu Chrisli: votum
Post pridie. Oratio. Deus : cujus beneficiiesl fides _ noslri sit acceptunt cum pace. h). Deo gratias.
Sanctorum alque vicloria : qucm in omnium San- Octuvaomnium Sanclorum:
d
ctorura passiones colimus : quia in illorum iidc te Omnia dkanlur ul in die. (ot. 599.
piedicantes : dum eeruin merita complectimur : Quatuor CoronatorumMarlyrum :
lun dona veneraraur : adeslo cunctis interccdentibus Otnnia clkantur plurimorum Mart. fol. 430.
i;i lmjus litatione sacrificii: qui illorum cerlaminibus Theodori Mariyris:
adfuisli. Ac tribue precibus nostris : ul quorum Omnia dkanlur unius Martyris. (ol. 421.
preslitisti nos celebrare festa insignia : per eorum Menne Marlyris :
nos facias ambulare vesligin, i*j. Amen. Omnia dkanlur unius Marlyris. (ol. ul supra.
Ad oralionemDominicam. ln (eslo e Sancti Martini Episcopi:
Tribue nobis Domine veritatis apprehendere viam: Omnia dicantur unius Confessoris.fol. 432. exccpta
et diraicandi lenere audaciam. Ut qui Sanctorum Oraiione el Missa.
" ln corruplionefructificalur. Legfl: In mcorruplione tio enim Arianorura prresule, cujus communionem
fruclificat. respuebal, ab urlie ejectus, in instilani Gallinariain
b Passionem, Forte, passiones. abiit, ulii, anachoretarum more, agre.stihus herbis
c Coiiitnota.Forte, comwunila. victilans, magnuiu vitc discriinen adiii, cuiii radiiem
d /Jassioiies.Le^e passiontbus. D quamdam veiienosam prosaua comedtsset. Siinitati,
c Sancii Marlini. Post npistolos celeberrimum in ope diviiia, festiiulus, iu Galliain piofectus.a sanclo
Occiditite- est SiincliMartini nomeii, neque Grsecis Hilario susceptus, et exorcista ordinatus, in lotuin
ignotuu.i. Gente Panonius, palre tribuno miliium , • clictuin Logociacumsecessit, iiionaehoscoIleir.il,quos
Sabnriae natus uudeciuio Constaniini Magni prin- praecepiis opiimis, sed magis exemplo, insiituii, cre-
cipalus aiino, in Ilalia pueriliam et pubertatem bra et ingentia miiacula patravit, adeo ul duos inor-
Iransegit, decimo ictatis anno calcchutnenus, quinto tubs ad vitam revncaveril, quibus perniofus populus
decimo sacramentum inilitare dixit. Sub Constan- Turonensis, exslincio snncto Lidorio, Marlinuni, etsi
lino , ejiisque liberis, inter Alares stipendia fecit, renuentem, sacerdotem elegil. Ordinalusest episco-
nec nisi veteranus honesiam missionem a Juliano pus anno principatus Valeulinianiet Vnlentis octavo,
Caesareobtinuit, cum biennio anie baptismum susce- aara: vulgaris 371, die IVNonas Julii, quo in Marty-
pisset. Sacramento solulus, in Pannoniam rediil, ina- rologiis dies ordinationis ejus signaiur. Ad solium
trem ab errore paganortui)ad fidemChrisli revocavit; Ecclesiae promotus, prisiinam vivendi rationein con-
sed cum adversus perftdiam sacerdolum Arianorum stanler retiuuit. Monasteriuni (quotl postea majus
acerrime pro onhodoxa pielate pugnaret, sibi Con- monaslerium appellaluiu est) haud procul ab tirbe
fessoris litulum fecit, muliis supplkiis affeclus. Ad Turoncnsi constituit,, in quo ila cnm monachiset ipse
ullirouro publice virgiscmsus, alque in exsiliuin pttl- monacbus vivebat, ut episcopatus munia tedulo ob-
sus Itnliam repetiit, et Mediolani sibi monasterium iret; dicecesim frequenler circumibat, Evaiigeliura
staiuit, sed nequeibidiusubsistere licuit; ab Auxen- pr.eilicabat, fana paganorum evertebat, arbores diis
899 MISSALE MIXTUMSEC. RliG. B. 1SID0RI. — PARS II. onn
Oratio. Jesu Deus nosier et Domine : qui inlu- A misericordiam luam Deus noster etc. Dorainus sit
slrem meriiis Martinutn Confessorem atque Ponlifi- semper vobiscum. ^. Et cum.
cem : ita fccisti snpientiam cuslodire : ut ingloria Missa. Immensuro preclarumque et omni laude
mereretur et jocundllaie consistere. Da nobis vere dignissimum nomen Dei Patris omnipotentis : lia-
sapienlie inlellectum : elsnncie operationis sludium. tres charissimi suppliciter exoremiis : ut hodieroa
Ut pauperibus prerogantes substantiaro : facinorum solennia : que pro Sancii ac gloriosissiini Pontiflcis
nostrorum et evadamus vindictam. ii|. Amen. Per sui Marfini ° evocaiionis veneratione suscepiraus :
profanis sacras lucosque abscindebat, idola commi libro i, cap 21) sanctus Martintts colebalur cum
nuebat, daemonesab obsessorum corporibus ejiciebat; adhttc Romnniinsulaedominarenlur; erateniro prope
gratia curationum adeo pollebat, ut nullus ferme ad civitatem tiantuariam ecclesiain honorcm sancti Mar-
1 eum mgrotus accesserilqui non conlinuo receperit sa- tini, anliquilus facla, dum adhuc Romani Brilanniam
I nitaiem. Mortuum quoqtie viiae restituit. Ecclesiam incolerenl, in qua sanctus Augusiinus praedieare po-
Turonensem annos xxvi menses iv dies xvn rexit, pulo el bapiizare pritnum cospit. Per Grieciam quo-
cuiiique ante ejus episcopatum pauci in illis regioni- que et Orienteni ^gyplum et Africain fama sancii-
bus, et maxime in plebe rustiea, Chrisiiani inveni- tiitis et miraculorum snncti Marlini ciio diffusa est
rentiir, ejus opere factumesl tilClirisii nomen ubique (Soz., Ilisi. eccl. lib. ni, cap. 13; Sulpicius Severus,
veneraretur, et vix ullus ftierit locus qtti non aut B dial. 1, cap. 2ii). Attamen in Kalendario Carlhagi-
ecclesiisfrequentissimis, aul monasteriis sit repletus, nensi noiuen snncli Martini desideratur, neque in
nam ubi (ana destruxerat, slatim ibi aut ecclesiasaut Sacramenlnriis Leoiiiano et Gelasiano legitur no-
mbnasteria construebat. In Condaiensi vico, quo, ad men Martini, quod indicium est vetustatis istorum
litem coropoucndaro, profcctus ernt, pnee inler cle- librorura; nnm praeter Sacramenlnria Gregoriana, in
ricos restiiula,in febrim incidit, animauiqueDeo red- quibus oranibiis est missa*propria sancti Martini, de
didii, actiitisnnno ociogesimo primo, vi Idus Novem- eo agunt Martyrologiaomnia, et Capiiularia Evange-
bris, medin nocte, die Dominica, Caesnrioet Altico lioiuni et Epislolarum. Menologium GraecumBasilii
consulibus, anno aeraeChristianae 597 (S. Greg. Tu- et Knleiidariuiii marmoreuin Neapolitanum : XI. NT.
ron., Hisl. Franc. lib. x, cap. 51, et alibi haud se- S. MENNE.&T.MAllTim.Dieundecima,nalale sancii
mel; Sev. Sulp., in Vita S. Mart., cap. 13, ei episl. Mennceet Martini. iu Missali Mozaralmm missani
5, ad Bassulam). Sancius Mnrtinus statira a morie proprinra hnbei, in Breviario olficium, et plures ora-
coli cceplus est; corpus ejus, quod Piclavi sibi vin- tiones in Orationali Gothico (Pag. 155). Habct ct
tlicare coiiabantur, somno sopitis Pictavis, Turouen- missam propriam in Sacrameiitnrio Bobinno,et aliatn
ses navi imposituin ad urbein suam, per llumcu in Missali Gallo Gothico.
Ligefim, devexere, illudque primum juxta ripam a Ecocadunis.
Biuaeantiquiius erant sancii Mariini
fluminis deposuerunt, inde, alio translntum, sepelie- festivitates, alia lv Nonns Julii, die ordinntionis ejus
runt. Ejus sepuleruin, quo nralionis cnusa populus in episeopumTuronensem, celebrabniur (Greg. Tur.,
l're<|uenseonfluebat, Brilius, qui illi in episcopatu Hb. i Mir. S. Mart., c. 6), qua deinde et translalio
successil, biisilicntexit, quae anno 11 a morie sancti (j corporis, es dedicatio basilicae, a sanclo Perpetuo,
Mariini erecta est. llancbnsilicnm sanclus Perpeluus exstructie simul celebrari consueveruiil (Beda, Ado,
iliruit, et in eodem loco aliam longe majorem splen- Usuardus, el alii, hoc die, in Martyrologiis). Alia fe-
didioremque cediflcavii,qunm anno circiter 472 de- stivitassaiictiMartini celebrabatiiriiildusNovembris,
dicavil (Sigisb., in Chron.) et in apsidem corpus eralque haee ejus pr.ecipua festivitas, de qua Nice-
sancli Martini iranslulit. Haec quse erat una ex ce- tius Trevirensis an. 565, ad Chlodosuindam Lon-
leberrimis in omni Gallia ecclesiis, distabat nb urbe gobardorura rcginam scribcns, iiieinionem facit, et
Turonensi passibus qiiingentis et quinquaginla. E Gregorius Turonensis (Lib. n Hist. Franc.,cap. 14).
Gallia in llispaniam, Italiam el Britanninm, venera- Ad lianc celebrandani conveiieraiit Patres concilii
tiosnncii Mnrtini brevipropagataest.Romae Symma- Turonensis anno40l. De hac Oraiionaie Gotiiicura
chiis papa, qui ab anno 498 ad 514 sedit, ecclesiam (Pag. 155) : Incipiunt oraitones in die sancti Martini,
sanctorum Silvestri et Martini exaedificavil.Sanctus llt ldus Novembris; Mnrtyrologia Bedae, Usuardi,
Benedictus, anno 528, cum Casinense fanuni Apolli- Adonis, aucluaria Hieroiiymiaua, et Romanum Par-
nis aramque evertisset, in ipso templo omtoriuni vum, in quo : III ldus JNovembris,Turonis, Martini
sancii Martini, et ubi ara profaui nuininis slabat, episcopimiraculorum patratoris; quibus accedunt Sa-
oraculuin snncti Joannis conslrnxit (S. Greg., in Vi- cramentaria et Capilularin Evangeliorum, qua; m
ta). Gelebris circa hoc tempns erat imago sancti Idus Novembris primtim de sancln Menna, deinde de
Martini in ecclesia sanciorum Joannis et Pauli Ra- sancto Martino agunt, el cum hisKalendarium mur-
vennae depicta, anle quam lampas nrdebat, cujtts moreuin Neapolilanum. Porro animadvertendum in
oleo ctim Veiianiius Forlunatus oculos unxissel, T. Kalendario Fronionis; et iu Capitulari Evangelioruro
l'
gravi ophlhnlmia illico liberaius esi, ut ipse (Lib. Georgii.signari : 12 Novembris, Natale sancti Mur-
iv de Vii.S. Mart., iit fine)testatur, etsanctus Gre- lini; el in Cnpitulnri Allatii legi : Prid. ld. No-
gorius Turon. (L. l Mir. S. Mart., c 15). Cultura vemb., Natale sancli Marlini; quibtis non de sancto
sancti Marlini in Hispaniam cilo invecttim esse, verba , Mariino papa, sed de sancto Martino Turoncnsi agi-
in oratione post nomina infra citandn ostendunt, et tur, cui diem duodecimum allribuerunt, ul undeci-
apud sanctum Gregoriura Turonensem meniio fit luus integer sancto Mentiin seivetur, caroduuiqiie
de basilica in Hispania amiquitiis in houorein san- opinor ob causam in Menologio Basilii Gr.ccis : bie
cti Marlini exstrucla, el de iufante niortua iu ea- 12 Novembris,CommemoratiosanctiPatris nostri Mar-
dpm basilica, vitae restitula (Lto.iii deMir. S. Mari., lini Francim cpiscopi,sig'iaiur. Jam vcro luec jirae-
cap. 8). Sed cullus ille plurinium auctus esl post- cipua sancti Martini solemuilas pluribtts iinmiiiibus
quam Chararieus , qui et Theodimirus, Suevorum, anliquitus appellabatur. ln cuiicilio Tuionensi ItE-
in Gallicia, rex, cum oinni gente sun, miractilis snucti CEPTIO DOMNI .MAUTINI; ih Cregorio Turoncnsi (llist.
Martini ad lidem catholicam, ejurata liaeresiAriana, lib. u.cap. 14): DEPOSITIO. Deposiliouemvero ejus lij
conversus est (Greg. Turon., Mir. S. Mart. lib. i, c. ldus Novembrisesse cognoscas; iu Missali nostro, in
11, el lib. iv, cap. 1; Mariana, de Reb. Hisp. lib. v, -MissaliGallo-Gothico, et in Manyrologiis Gclioneiisj,
cap. 9). Deinde ad devotionem augendara jejuuiuni in Lucensi Floientiiiii, Corbeiensi Dacherii, nliisque
tridiiaiium Jeslo sancti Marlini pfaemilli placuit, de pluiimis llieroiiyuiiiiiiis, Depositio scribitur; Marty-
quo jejuuio pauca notavi ad pag. 281. ln Britannia, rologio Bedic, ali.isque pluninis NATALE aui
ut auclor est Beda (Hisl. Eccl. gentis Angiorum, Lirinensi natkitas sancti Murlini, iuscribilur. Natalis, Missali
901 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SIDORI. — PARS II. 902
ipse sibi coramendare dignelur. Tribuatque : ut sicut A rem potentem. Ilic igitttr itium prece populum sal-
illi hodierno quondam die pro innumeris abslinentie vet : qui libi placuit opere. Juslificelque peccatores
vcl confessionis sue virlutibus : celorum regna pate- in vita : qui justificatus pervcnit ad gloriaro. Impe-
fecil: nobis quoque pro innumerabilibus peccalis tret ut a le non puniainur a uoslris : qui abste me-
consuelam misericordiam largiatur. R). Amen. ruit corouari de propriis. K). Amen
' Alia Oralio. Emineniissimum nobis Post nomina. Oralio. Deus qui mirabilis es in
omnipotens
Deushunc diem venerabilem : ac plena ammiratione Sanctis tuis : cujus culttii deptitalur : quicquid ami-
dignissimum Sacerdotis tui Martini transitus conse- cis tuis honoris impenditur. Intentn oratione le po-
cravit. Qui exulus corpore celum quod quesivit ex scimus : ut hunc diem quem Saucti et incompara-
opere : invenii ex munere. Qui seculum calcavil in bilis viri Martini inlustravit excessus: prosperum
viciis : regnum tuum intravil in gaudiis. Reddens nobis et posleris in rebus nationtim propiciatus in-
tibi animam qualem clederas -. qnalem feceras ex dulgeas. Tribuasque ut cujus veneralores sumus :
lavacro : qualem tibi placere dixeras cx precepto. imitatores effici niereamur. ° Hunc etiam virum
a in etalis exordio libi iu ado- quem celicolis amroirandura Marlyribus c adgregn-
Qui pubesceniis jam
lescenlia senescebat : prius se perfectiohe : quam tum s eiatis nostre tempora protuleruni : jubeas
prolessione monstrando. Ut ante rem sanctitalis B1auxilium nostris ferre temporibus. Dubiura cnini non
iinpleret: qnam speciem religionis assumeret. Qni est : quod sit Mnrtyr in celo : qui fuit Confessor in
in frigore pauperem vesciendo : amore tuo b caloa- seculo. Cum scialur h non Martino mariyrium : sod
vit: et tibi vincebat railes * alienus : et tibi milita- martyrio defuisse Martinum. Oramus Domine : ut
bal vicloria tuus. Sic prevenienle gratia conscien- qui tanturo potuit tuis se equare virtutibus : ut vilara
tiaro : ut dum non videretur d eleclus : probaretur roortttis redderct: digneluretiam deftiuctorum spiritus
assumptus. Dignus valde cui le pro misericordia re- 403 consolari: ac vivenlesin tribulationedefendere:
velares : ut et lanium munus virtule cognosceret: et qui potens fuitmortuos suscitare. j^ . Amen.
virtus reuiunerata plus cresceret. Cui ©perantegratia Ad pacem. Oratio. Multis corain le Deus Pater
tua: hoc fueril inslituere : quod curare. Et per exultantes in laudibus : Confessoris tui Martini ho-
abundantem quam per te faciebat inirabiJiura suo- dierno die obitus raemoriam facinms : docliin;im re-
ruro diversitatero : magis familinre habuerit exeraplis colimus : opera m.emorainus. Qui licet totum vite
docere : quam litleris. Qui in se crucis lue rigore sue cursum gloriosa decoraverit pace : fiueni lamen
susceplo : ita tibi verus cultor assisteret : ut Iaudis ineffabili chariiatis bono reddidit : et probibilem :
tue causas vite meritis ampliaret. Idoneus quippe cui et inlustrem. Cum vieinum sui cernens terminum fi-
te per Sacerdotii dignitateni Ecclesie spem : popu- *2 nis : pacem inter se discordantibus restituit clericis.
lorum saluiem : singularem quoque virJulem com- Quo ad eternam continuo vocatus beredilatem :
mitteres familiarem. Qui per arduum continentie exemplo Domini teneiidam suis pacera discipulis
fastigium : et amicura lue gralie blandimentum : fu- cominendaret. Hujus ergo viri suffragiis : pelle a no-
luforum prescius noveras in eo manenieni ltumilcm bis Deus quicquid dividit ' unilatein : et dona ut
TioslroACCEPTIO, Martyrologio Ttironensi DEPRECA- «em, invitis pareniibus, inter cntechuinenos no-
TIO MARTIXI EPISC.PI,Sacramentario BobiensiDIES raeu dedisse, et cumessel annorum duodecim eremum
TRANSMIGIUTIONIS sancti Marlini, in Missali nosiro concupivisse.
DIESTRANSITUS sancti Marliui, demum in Martyrolo- b Calcavit. Forte, concaluit.
gio Riclieuoviensi DORMITIO sancti Miirlini; quibus c Alienus. Nnra characterem Christi, qni in bnpii-
ouiuibus, licet diversis appellationibus, idem signifi- smate etconfirmalione datur, nondum acceperat, et
calur, nimirum festivilas illa quaeil die Novembris mundo mililabat.
ngebatur, luro ol>transitum ejtts, lum ob depositio- a Etecltis. Erat lantuin calechumenus, nonduin
iiero, tiim demuin ob receptioiiem et accepiionem eiectus, id est, inler competentes ascriptus.
corporis ejus a Turonensibus, quod Pictavi auferre e Httnc etiam. Eadem ferme iu Missa sancli Mar-
volueraui. Sexcenlis nutem exemplis probatur festi- tini Sacramenlarii Bobiani ieguiilur iu prima ora-
vitntes sanctorum, quamyis, pro ecciesiarum varia lione, ex nostro Missnli desumpla.
cousuetudine, diversis diebus celebrabantur, laroen ' * i Aggreqalum. Forte, aggregandum, ut in Bobiano
appeilari dies passioni.s, deposilionis, transitus, legitur.
nataliseorumdem;quare ex hujusmedi loctitionibus, s /Eiatis nostre. Hinc paiet quam velustus fuerit in
ciiiii in oralionibus i eCtirrunt, nihil cerli argumenli Hispanin ctilius sancli Martini, el quara vetusta sit
desiimi polest nd diem passionis, mortis, depositio- liseeMissn.
nisve saiictorum statuendum. iSeque praeierroiiteii. h Non Marlino. Loctis isie oscitantia et audacia
iliim praeler has duas solemnit.ues sancti Mariini, amanuensium misere corrupttis esi. Lege igitur ut
binisalias e-se receutioris instil.uti.aliam SUBVENTIO-in Bobiano adhuc legitur, et olim in nostro legeba-
Kis,siveA«siiii,diciam,quae ivldus Maii celebraba- lur : CwmsciamusnonMarlinum martyrie, sed marly-
lur, nd gratias Deo agetfdum ob urbem Turonensem rium dejuisse Mariino; recte au.tem in liobinno est
subvenliene sancli Marlini a Normannis liljeralam, cwmsctamus, iieuim loquunlur qui sanctuin Martinuin
aliaiti RECEPTIO sancii Martini dicl.nm, ob curpus coguuveraol.
sancti Marlini, nictu Normnnnorura, Antissiodoruin 1 Unilaiem. Alludit ad schisma quo, ineunle sne-
translatiira, landem, anno 887 a Turonensibus re- culo v, Ecclesiae^Hispaniae Inborabint; nani cum
eeptum. Haecdie 15 Novembris celebrabalur. et Biclicae im-
a ln pubescemis.Forte, in pubescentismiatis exor- episcopi provinciariun Carthaginensis
prubareui induJgeniiamconcessam Symphosio, Dicti-
dio, el in adolescenlia.,jam tibi senescebat; alludit nio, nliisque qiiibusdam episcopis, qui hairesiin
enim ad ea quae refert Sulpicius Severus in -Vita P.riscilliaiiaiii ejuraverant, quos ueque recipere, ue-
sancii Marlini (Cap 2), cum esset annor.uiiide- que cum iis comrounicare volebant, qui eos reci-
003 MI6SALE MIXTU.MSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 904
eidem consorles simus in prcmio : cujtts hic dile- 1\ securitas mortem facit : ibi aliene ire irapietas : hic
ctionis edocemur cxcmplo. proprie nature mobililas inimica esl. Sed in his om-
$. Amen. nibus niliil sibi sine adjutorio luo arroget humaua
Inlatio. Dignum ct justuin est : vere equum et fragililas : tuis muneribus debet unusquisque depu-
jiistum est: nos tibi grains agere Domine sancte Pa- tare quod vicit. Qui tuis viribus portavit: uterque
ler eterne omnipolens Deus: a in deposilione anni- qttod perlulit. IJortim tu vcrus nrbitror Deus : quos
versarie commemorationisSancti Martini Episcopi et propter nos supplices quesumus : ut sicut illi tibi ac-
Confessoris lui : Quem pro pietale lua et servitute cepti: ita nos iilis mereamur esse suscepti. De qui-
sna : tam beatum labore qtiam munereinler Sancto- bus hoc nobis sufficitcredere : quod una amoris tui
ruin omnitim florenlissimas legiones : ac felicissimos causa per diversa merila : discreto vel fine vel tem-
Martyrum choros et inluslres : et eminenlium senio- pore : feliciler afflicli : veraciter probati : potenicr
ruin cathedras : dextri ordinis locum tenere confidi- predili: cleinenter assumpli : et equaliler sint beali.
mus. Quia bona arbor bonos fructtis facit: el bonus Cui meriio onnies Angeli et Archangeli uon cessaut
homo de bono thesaiiro cordis sui bona profert. Cum- claroare quolidie ila dicentes. R). Sanctus. Sanctus.
que in eodcm Evangelio ipse'docueris : ex fruclibus Sanctus.
eortim cognoscetis eos. Hunc ergo inter justos jnsic B 404 P°s< Sanctus.Nere sanclus : vere benedicius
numerandum lestantur facta per seculum : signa post Doroinus noster Jesus Christus iilius tuus. Qui solus
trnnsitum : opera dura vixit : rairabilia post reces- servientiuro sibi el primordia consecrat: et fines
Sum. Cum preseriim ad unura sauctitatis culmeii gloriiicanies exornat. Qui illorum commendat exi-
tliverstts miitat ascensus. Non una est virlulum via : tutn finis : quorum vitam arobiiio exoinaverit san-
clitatis. Quique hujus Confessorissui ita est glorifi-
qttc glorie tue ducit ad regnura. b Quid eniin mintis
est crttcein ferre per tempora : quam mortem subire caius in opere : ut non palerelur eum confundi ini-
viilnera ? Quid inferius est mundura vincere: tnicis d in porta loquentem. Hic quippe vir cujus
per
niundo vita in leslimoniuro : discipulis extitit in
qunm glndtum non limere? Cum plus luciaminis ha-
beat diuturnitas crucifixi : quam sceleritas inlerein- exemplura e vidit eniinus sevienlem consistere adver-
:
pti. Quid supcreminelaffectusmartyrii consummalus: sarium quem et aperlis octilis exprobravit: quo se
quam diutius custoditus? Non distat propler te mor- conliiiuo iu sinu Abrae recipi veridica inspiratione
lificalus a mortuo : cum in ulroque sit gloriosum et prescivii. Hunc tunc Deus summe coram te pro no-
abuti velle quod placeal. Pugnam sustinere sine de- stris facinorihus intercessorem statue : quem dono
fectu : an coronam rapcre sine metu? Propositum gratie tue et vila inlustrem : et mortis intermina-
non mulare subspacio : an implere desiderium sub C tione conslituisti insignem. Per le Domine ac redem-
luomcnlo? Par esl ut credinius inlecebris non cedere ptor elerne.
Post pridie. Oratio. Placeat tibi Doinine quod of-
per dolorem : ubi equnlis in dilectione animus. Per-
cussordeetl : fideinon Cenfessor. Voluit triumphare ferimus: etsanctiflca que tibi sanciificanda litamus: ut
dum roilitat : qui militare non deslitit dum consum- hoc die quo bealissimus Presul Martinus gloriosus
mat. Iiner carunles pugnas et spirilales insidias : transmigrationis evocatus est obitu : donetur a te
laboriosius est hosleni occullum superare : quam nubis omnibus indulgentia peccatorum. i^. Amen.
publicum. Quia non flt levius sperare semper quem Ad OrationemDominkam. Deus qui aniuiara viri
caveas : quam non formidare quem videas. Jugiter in Sancli : ac Confessoris lui Martini soluta camali
procinctu providere cautelam : quam fortiter in con- compage: celesli collocasli in requie :uliuorura con-
gressu servare consianliam. Non inleresl in angustia sors existeret Angelorum : qui vila calcaverat inun-
vivere serviturus : aul in pena devicere feriendum. dura : esselque pnradisi possessor : qui eremi exli-
Quotidie declinare quud decipial : aot cum compen- terat habitator : haberetque celestis gloriain vitc : qui
dio ambire .quod finiat. Postremo in agone Marty- increpaio diabolo iriiimphnrei in morle -. lu nos pre-
rum c et extruendam fidem : hoc semper proponitur n dicti viri obilus memoriam celebrautes : actu pla-
quod horreat : hic eliam quod delectal. Ibi lormenla cabiles : cogilatione facito esse felices. Quo nec opere
lerrori : hicetiam blandimenla discrimini. lbi homo nec cogilatione sordenles : et corde : el lingua pro-
uilitur expugnaie per umara : hic diabolus inla- clumeraus ad te ila dicenles. Pater noster qui es iu
queare per dulcia. Ibi mors secutiiatem preslat : hic celis.
pieiiani, scissa est ecciesiastica umlas, el naium pag. 608) docenlem coronam martyrii non morte so-
schismn, quud liimiceiitius I inndem sustulii (Vide la , sed etiam voluniale comparari.
Innocenlii 1 epist. 15, ad episcopossynodi Tutosanm c Et extruendam. Lege ad exstruendam, id est, ad
[ Toklnnm ] apttd Sirmund. , tem. 1 Concil. Gal., aedificandam, excilandam fidetn.
pag. 56). a ln porla. Alludil ad illud Ps. cxxvi, 5 : Non
* 1n deposiiiene. Lege in deposilionis anniversaria cum inimicissuis in porla.
confundelur,
commemoraiione. e Vidilemintis.loquetur
lmo vidit cominus. Severus Sulpi-
b Quid enim mintis Hinc iilud sancli Isidori citis (Epist. 3, ad Bassulam) descrihen's muitem san-
(Orig.
itb. vn, c. 11 ) docentis duo esse mariyrii genera, cli Martini: Diabolutnvicia prope assisiere: Quid hic,
unum in aperta passinne, alterum in occulla virlule. inquit, astctSfcruenla bestia? nihil in me (unetle repe-
Confer eiiani, si lubel, sanclum Chrysostoraum, in ries. Abrahmme sinus recipit.
horailia de sancto Euslatio (Edit. Maur., tom. II,
$05 MtSSALE MIXTUM SEC. REG. B. JSIDORI. — PARS H. '908
Dicat Presb. Humiliale vos benedictioni. Dominus A 1 ac beata sumpserunt: saneti. ac beati esse-merean-
sitsemper vobisctim. tur. ii). Amen. Per niisericordinm tttam Deus uo-
j^. Etcum. ster elc. Dominus sit semper vobiscum. i*j. Et cum.
Benediclio. Christus Dominus qui per a Confesso- Solennia completa sunt in nomine Domiui noslri Jesu
rem suum Martinum : pacem discordanti restauravit Christi. Votura nostrum sit accepium cum pnce.
Ecclesie : faciat vos eodem intercedenfe ; omni pec- iij. Deo gratins.
cato carere. R|.Amen. Quique illum exprobamem Emiliani Abbatis:
Zhbiilum : ammirahili glorificavit in transitu : jusii- Omnia dkanlur unius Confessoris.fol. 432.
frcet vos proprie vocationis in exitu. ify.Amen. Ut in In festo Sancti Bricii Episcopi et Confessoris:
ejus sinu post obilum receptos ; vos gaudeatis : quo Omnia dkaniur unius ConfessorisPontificis. fol. 1U
fdem se recipi patulis predixit oraculis. u). Anien. supra.
Per misericordiara ipsius Dei nostri etc. Dominos Clementini et Theodori Mart. : .
sit semper vobiscum. u). Et cum. Omniadkantur plurimorum Mart. fol. 430.
Dkat Chorus. Gustate. Reqnire in (esto Corporis in fe.sloSancli Eugenii ArchiepiscopiTolelani :
Omnia dkanlur unius Marlyris Ponlificis. (ol. 422.
Chrisli.fol. 267.
Cow. Refecti Christi corpore et sanguine ; te lauda- B In festo Sancti b Sperati : et ejus comilum.
mus Domine : alleluja ; alleluja : alleluja. Ad Missam. Officium.
Oralio. Deus perennis salus : beatiludo inexlima- Dabo Sanctis meis. Require in festo Apostolorum
bilis: da quesu : ut qui ineffabili munere tuo sancta Petri et Pauli. fol. 334.
(Hist. eccl. tom. III, paq. 435), et Baltizius,in notis tamenqui negenl,corpus sancti SperatiLugdunoesse
ad Agobarcium(Pag. 145), ex Sigjsherlo[in Chron.), amotiim (TifJem., Hisl. eccl. lom. ///, pag. 13S, et
giaiuuni, corpora SiincturumCypfiani, et Speraii, el iom. IV, pag. 197). Sane Ado, qui ii( Jlnrtyrologio,
capul sancti Panlaleonis, anno 802, in Galliani ab ad dicm 14 Septembris, juxia Codices quibus usi
Isa-acoJiidico,qui soluse legatis Caroli Magni super- sunt Rosweydus et Georgius, corpus sanc.tiCyprinni
stes fuernt, delnta esse.At pntiorest auctoritas Ado- [) jussu Cnroli Calvi ad Cempendiense munasieriutn
nis, qui leniporibtis quihus hsecconligerunt proxime ti-anslatum asserit, de iranslaiione corporis sancti
vixil, quique trndidil has reliquias anuo 8t)6 a Rnt- Sperati omnino silel. Et die 17 Julii, iu Codicibus
bertu es«e tr;iiislatas. Bollnndinni (Tom. IV Jul., Ceorgii, de irunslntionibus reliquiarum sancti Spe-
pug. 212) aiiiinadvertiint, vetustos chronograplios mti iiullara facit meulionem; at in GndicibusKos-
reiuin Fraiicicarura prodidisse, Carolum Magnumliis weydi aperte lestatur : Eorutn xeliquim(Sperati et
roisisselegilos in Persidem, atque e prima legatioue, Scilliianorum) veneranlurLugduni,ht basilicabeatis-
dtiohiisin itinere exstinetis , soium rediisse Judseum simi Joannis Ruptistcc.Caeterum Romte, in basilica
lsaac, aiuio 802; at e secunda legatione, anno 8.06, sancloruin JoaniiiseiPauli,Scilliluiiorum niaityrutn,
Kathertiiincum aliis salvnm redjisse; hasbinas lega- praeter Sperati, depositas esse reliquias scribit Ba-
liones Sigisberturo non distinxisse, eaque de causa ronius, in nolis ad Marlytologium, clie17 Julii.
iraiislationein corporum sanctorum Cypriani et Spe- a Psallendo. Ex psal. xci, 15, 14. f . Ibid., 1.
rati in au. 802 conjecisse. Mabillonius(Annal. Be- b Cup. 1. Vcrs. 8-15.
nedkl. lib. xxxvn, «. 94, aiJan. 875) refeit, corpora <•Speravimus.Vulg., Speramus.
sanclorum Cypriani, et Sperati, et caput snueti Pau- a Facierum. Deficilin Vulgala.
taleonis, jussu CaroliCalvi,in raonasieriurnCompeu- 8 Ammillis. Lege Admitlas.
diense translata esse, quo eiinm corpus sancti Cor- * Foriiora. Kortasse : (J>tioniani(orliora sunt ad
nelii aliasque reliquias deferendas ctiraverat. Idem (erenda vulnera mililum luorum pectora,quam manut
cclcrtD.Th. Ruinart (Act.Mart.,pag.76).Nondesunt carnificumad inferenda.
»11 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 912
catus occurras. Ut nos quoque te laudemus in lerris: A . >3• Amen. Dominiissit semper vobiscum. J$.-Et cura.
sicut illi jugiter laudant in celis : ita dicentes. Dicas Ghorus. Gustate. Require in feslo Corpuris
i*). Sanctus. Sancius. Sanctus. Christi. fol. 267.
Post Sanctus. Vere snncius : semper et benedictus Com. Refocti Christi corpore et snnguiue : le lau-
lu Domine Deus omnipotens : quem previdebant damus Domine : alleluja : alleluja : allelnja.
Sanctus Speralus : et socii ejus in suo conspectu : Oratio. Propitiare Domine supplicationibus uostris:
qui a dextris eis fuisti: ne unquam commoverentur : et exemplo Martyrum luortim SperaJi vel comiium
te laudnt indesinenier omnis exercitus Angelorum. ejus ilaiiiroam in uobis nccende claritalis. Et quorutn
Deum Dominum ac redemplorem eternum. nos jubes esse imitatores : ita presta esse participes.
406 »"ws'pridie. Oralio. Mirabilem te in Snnctis it). Anien. Per misericordiam tuam Deus noster qui
tuis Domine confiientes : ac resurreclioiiis Domini es benedicius : et vivis : et omnin regis iit sectila
nostri Jeiu Christi gloriam predicantes : per eorum secnlortim. K). Aroen. Dominus sit semper vobiscum.
te deprecamur piissimas preces : quos in agone cer- )i). Et cum. Missa acla est in noroiue Domini noslri
taminis reddidisti victores : ut de illo invisibili ac Jesu Ghristi: perficiamus cum pnce. i"j. Deo gratias.
profluo fonte : quo illi vitam eternam potare non In feslo Sancli * AcUcliel Vktorie Martyrum :
cessant : a spiritum snnctiGcationis emiltas : qui B Ad Missam. Officium:
oblalum hoc sacrifit-iumcelesii rnre pinguescere fa- Et omnia alia dkanlur plurimorum Marlyrum ex-
cial. Quod dum a le Doinine sumpscrimus sanclifica- cepla Missa.
tum : tuoque munere fuerit visceribus nostris in- Missa. Bealissimi Aciscli magnam solennilaieni
fusum : onini nos benedictione refectos : alque ab fratres cbarissimi celebrantes : divine omnipoteiilie
omni onere peccatoium absolutos : nos semper sen- maximas exsolvamus laudes : post triumphum sui
liaimis et liberos.. v). Amen. Martyris grates : el pro nostro cerlnmine feiciler
Ad OrationemDominkam. consummando pari alieclu fundattius humrllimns pre-
Peccatoruin iiostrorum conscii fraires charissimi : ces. Ejusque largissimnm hunitaiem suppliciter ob-
suffragia Sanctorum Martyrum Sperati vel comituro sectemus : ul sicul ei non solum contulil meriti
ejus instanter querarous. Et qui divino pro noslris dignitatem : verum eiiani mauyrii incomrauta^ileni
meritis videinur egere auxilio : otiines pariler cla- tribuil charitaicm : ila eliam" nos quos adoptionis
memus atque dicnmus. Pater noster. sue grntissimo munere decornvit : juslicia indulos
DiccttPresb. Humiliale vos beuedictioni. Dominus faciat ejus assequi dignitiJtem. Ct peracto luctaroine
sit semper vohiscuin. jj). El cum. mundi : indulgentie benelicio : concedat nitorem
Benedictio. Benedictio vos Domini comiletur sem- C charitatis perpctne adipiscere. Alque sicut ejus tuu-
per iu lerris : que suorum Marlyrum Spernti vel co- tieris : ut vite hujus ille premia coniemneret: dum
iniluiti ejus animas assumpsit in celis. R). Amen. fulure perennem gloriam affeetaret : iia ipsius sit
Quod ex ore nostto in olficium henediciioiiis egredi- gratie : ut lemporales corde fixo inlecebras respua-
tur : Sanctorum merilis in vos divinilus eompleatur. mus : et seropitcrna gaudia fehciler expectemus : ut
j$. Amen.Qiiqueadhancsolennitatemhodiedevotis- hujus Martyris apud Deuro suffragiis muniarour : ex
siroe convenistis : optata vobiscum gaudia reportetis. cujus 1'estivitate gioriosum incarnaiionis divine in-
itj. Amen. Quod ipse prestnre dignelur : cujus legnuin choamiis celebrare adventum. R). Cliorus. Amen.
et imperium sine fine permanet in secula seculorum. Alia Oratio. Sempiterne aique in Sanctis gloriose
*»Spiritum. Sancttim Spiritum appellant Spiritum poenas brevi poslea dedit. Nam
erumpenlibus Cordu-
sanctificationis, qui a Deo roittaiur ad obtatum hoc bensibiis, quos obsidione gravi preraebat, partem
sacrificium sanctificaiiduni. atquendeo atl dona con- exercitus, interfecio filio, el thesaurum omnem cum
secrata omni ccelesti beiiedictione replenda, quse lite insignibus opibus perdidit; solnta olisidione, ipse
cominiinicnnlibus infiiiidainur. victus Emeritara se recepit, qua in urbe a suis inter'.
b Aciscli.Sanclum Acisclum marlyrem Corduben- fcclus esl. licec sancms Isidorus in Chronico Golho-
^.
'
sem, sub Diocletiano eiMnximiauo.cnpiietruucntum rum, cdito a Labbeo ( Bibl. mannscr. Lbr., lomo I,
anno 505 Missaleet Breviarium Mozarahum, Ora- pag. 67), quae in vulgatis Editionibus fruslra quae-
lionale Gothicum et Martyrnlogia Ad nis, Flori, sieris. Adverte, apud Labbemu (Loco citato) errore
Csuardi, et Romanum Bnronii, die 17 Noverobris ainanueusis, Beatissimi maniris Sacircli perperam,
commeinorant, die vero seqtienti xiv Kal. Dec.embris pro Aciscli, nomen scripium esse. Snncto Acisclo
Hieronymiaua deeo agtint. Ex illntinue hujus tnissae iriarlyri qtiaedaroMartyrologia nddunl sanclnm Viclo-
bnhemus.snnctum Acisclumanien lidelcausn verhera, riaiu ; at Missaliet Brevi;irio nostro inscribitur Aci-
opprobria et exsilium passum ftiisse, an sttb Diocle- scli el comilum, inter quos forte Victoria fuit. Tra-
tinno, an subalio persecutore incertum. Prudenlius dtint Ado et, ex eo, Ustiardus, Cordubaeob commen-
(Hymn. 4 de Coron.) de Acisclo canit : dationem pretiosm morlis eorum rosas ortas divtnttus
CordubaAcisclumsimulet Zoellum floreniescoltigi die feslo sancti Aciscli. Martyroh.gia
Tresque coronas. Hieronymiana velusliora de saiicta Victoria silent;
de rosis tamen Lucense Floreniinii meminit sic xiv
Martyres scilicet Paustum, Jatiuarium et Martialem, Kal. Dee. : In Spania, Corduba ckitate, Aciscli mar-
de quibus supra egimus. Sancli Aciscli aedes, in qna tiris. Hac die coUigunluribidemrostu. Similin in Gel-
sacrum ejus corpus sepultttm jacebat, hautl procul ab lonensi leguniur; at Corbeiense Dnclierii silet de
urbe Corduba sita erat; hanc aedem et sepulcrum rosis. Plura de sancto Acisclo, si vacat, legns apud
martyris, cum /Egila rex Golhorum, in contemptum Tamaium de Snlazar in MartyrologioHispano (Tom.
reiigionis cntholieoe, profanassei, dignas impietatis Vl,pag. 204).
913 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 914
•
et ammirabilis Deus : respice quesumus hujus fidelis *V Post Sanelus. Vere sanctus vere benedictus et
populi tui religiosissitnum conventum : in recorda- ammirabilis : Dominus noster Jesus Christus Filius
lionem tui Marlyris Aciscli: ad laudandom te unani- tuus. Qui beatuin Mariyrem suum Acisclum : et vir-
miier congregatura. Et cunctorura qui prospicis vo- tuiuni floribus exomavit: el passionis glorii exlti-
tum: placidum accommoda paterne pietatis affectum. lit. Qttesumus igiiur Deus Pater : ut eo suffragante
Reple singulorum corda donospirilus principalis : eta delur nobis perseveraniia boue vite : ex cujtis fesii-
cunctis expelle viciuminfrucluosi timoris. Utproveri- vitate rooris noslri est adventus fllii lui gloriaro in
tate discainus indubitauter aniraas ponere:etad cele- laudibus inchoare. Per ipsum Doroinumac redeinp-
siem gloriam obtinendam totis viribus festinare. Hec toreni eternum.
vero pura libaminasacrificiisalutarisserenoobtuttire- Post pridie. Oratio. Oblalum libi hoc sacriflciutn :
spicieus: itauosiris oramus precibus semper adessedi- inlustraiioneqiieaumusadventustui oinnipotensDeus
gneris : quo et proobsequiis407Marlyr's tu' Aciscli sauclificetur. Quo mereamur omnes qui hunc diem
largus nobis remunerator exislas : et in die advenlus Martyris lui Aciscli annua celebritate excolimus:
tui faciem tuam nobis placatus ostendas. R). Amen. noslrorum criroinum veniam eo sulfragante percipere:
PosJ nomina. Oratio. 0 quam aUmirabilis es hndie et horum perceptione libn'minum mundnti a crimi-
Domine : in ocnlis plebis tue Mariyris tui Aciscli B ne : regnum luum ammirabiliter prestolare.
pnlma triumphalis viciorie. Dum gloriosus hic dies it). Amen.
feslivitatis ejus : et adveulus tui laudabilis a exorna- Ad Orationem Dominkam.
tur : el passionis ipsius titulis inlustratur. Pro quo Omnes nos : qui terribilem adventumtuum Domine
quesuraus Domine clenienliam luam : ut elfusus expectamus : refbveatet confortel ille veritatis spiri-
ejus cruor tnm offerentihus : quam defunctis obtineat tus : quo Mariyr tuus Acisclus ad subeunde pas-
criminum veniam : et advenlus glorie tue inlustret sionis certamen est roboratus. Ut sicut idem Martyr
pectora nostra. ^ . Amen tutis eodem spiritu in se permanente : post eonsura-
Aefpacem. Oralio. PaxDomine quesumus servelur roatum s.upplicium roeruit consorlium beatorum : ila
in famulis : que olim est habita plenissimeiu eleciis. nobis eodem nunc pro nobis interpellanle : merearaur
Ut sicut per eam Sanctus Martyr luus Acisclus : et uostroruni obtinere veniam delictorum : cum his qui-
thleclione adventus tui flagrabat : et passionis bus nos docuisti verbis exclamaverimus e lerris. Pa-
iiilale verbera sustinebat: ita quoque nos per eam ler noster.
el carnalium viciorum inlecebms evincamus : el ad- DicatPresbiter. Htimiliale vos benediclioni. Domi-
venluiu incariiationis lue devolis mentibus celebre- nus sit semper vobiscum. iij. Et cuin.
nms. j*j. Chorus. Amen. . « Benedktio. Omnes qui beali Martyris Aciscli fe-
lnlaiio. Equum el justum est : dignum : et pul- stum excolitis : et divine incarnaiionis mysteria am-
crum est: nos libi semper gratias agere : Domine modo celebranda in lautlibus inchoatis : benedicami-
sancte Pater eterne omnipotens Deus per Jesum ni doiio spirilus principnlis. n). Amen. Araor adven-
Chiistum filiura tuuniDominuin nostrtim. Qui sancio tus Dei einnculei vos ab oinni delicto : quo possilis
suo geminnra Acisclo coronara donavit: dum in eo post transitum Maityris sui Aciscli adunari consor-
et roerili honorem : et rnartyrii digniinlem mirnbi- tio. itl. Amen. Ut celebritas adventus Domini vos
liler consummavit. Qui seculus est ingressu impi- exuat a crimine : et obsequiuro Martyris eternam vo-
gro Dominum Salvatorem : et impios contempsit bis preparet mansionetn. B). Amen. Per misericor-
furore sacrilego sevientes. Currebnt enim alncer diam ipsius Dei etc. Dominus sit seroper vobiscum.
per metas seculi blandientis : ut apprehenderet fl.Et.
braviura perpetue claritatis. Toleravit exilia. Sttsii- Dicat Chorus. Gustate. Quere in (eslo Corporit
nuit obprobria : tautum ne framlareiur celesti viclo- Christi. fol. 267.
ria. 0 beata passio sancli Martyris : qui capui cal- Com. Refecti Christi corpore et sanguine 408 t0
cavit tortuosi serpenlis : et hosliam oblulit sui laudnmus Doroine: alleluja : allelujn : alleluja.
beatissimi sauguinis. Elegit caput morialibus niem- <' Oratio plurimorum Mart. (ol. 426.
bris infixumabscisioni subjicere : quo posset capili In oclavaSancti Martini :
sempiterno suum caput iufigere : et cum ceteris Omnia dicantur ut in fesloipsius. (ol. 402.
Sanctis sanctaiu Domino gloriam decantare. Cui In Sanrli b Roinani Martyris:
merito omnes Angeli et ArChangeli non cessant Ad Missam.c Officium.
clamare : ita dicentes. rij. Sanctus. Sanguinem jusloruro requimm ego : dieit Domi-
a Exornatur. Forie, exordium; nam Gotho-IIispani b Bomani. Sanclum Romnnum exorcistam et dia-
a feslivitaie sancti Acscli Adveutum incboabani, ut conum Csesariensem, qui Auliochise, aunoprimo
palet ex oratione Post Sanclus in qua : Ex cujus (e- persecutiouis Diocleliani, generoso, si quis unquam
stivitalemoris nosiri est advenlttsFilii tui gloriam in atius, martyrio- coronalus est, Menol 'gia Graicorum
laudibus incltoare; et rursus in Benediclionetlicitur : et Martyroiogia Latinorum die 18 Novemhiis eoun-
.Omnesqui beali marliris -Acisclifestum exciilitis, et tiant. Aiitiquum esse ejus in Hispania culium, pro-
divincsincarnalionismisteria amodocelebranda in lau- bal bymrius
dibus incheaiis, etc, et in Breviar-iosiroiha leguntur.
Sed circa initiura Advenlus v-aria fuit Ecclesiaruro 0 Officium. Ex ps. ix, 13 et Apocal. xxi, 3. f.
Fispaniaedisciplina, ut in praefationemonui. Sap. v, 17.
916 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. m
nus : et habilabo cum eis in regno meo: alleluja : A Dominum est merces eorum. P. Et habitabo. f ,
alleluja. f. Justi autem in perpeluum viveul: et apud Gloria et honor Patri : et Filio : et Spiritui Saiw ;
bat hymnus Prudentii 10 de Coron., in Gnllia, liome* Patcest., edp. 1), et reipsa die 15 NovermVis in ve-
lia snncti Eu'cherii. Ltigriunensis episcopi (De S, luslis Apographis Marlvrologii ssncti Hierfinytni,
Romano) quas stib noinine Eusehii Gallicaniin Bililio- Lucensi Florentinii, et'Corbeiensi Daclierji eiiBn-
llieca Palruin legilur ( Toni. Vl,pag. 071, Edit. liatur CwsaremRomanus, e.t die sequenti Antiochice
Paris.), et ecclesiaeVienhacet Lugduni ejus tiomini Romanus, Bnrale ,• elc. Forie Ehsebfus murem
saeculis v el vi erecioB(Tiilem., Hkt. eccl. tom. III, Ecclesfie sure m annmandr mnrfe sancti Romani
pag. 624), deColonia, Hist. litler. Lngduuen. (/'. II, secntus est. Ccrle m Meuologiis Graecorum,et Mar-
paq. 297). ln Missali Mnzarabmnmissam propriam lyrologiis Laiinis-colilur, nun die xv, sed xiv Eal.
bahet, in Brevinrio officium proprium.et plerasque Deceriibfis. Eihineiitissirotis Bnfouius opinatus est
oraliones in Oralionali Gothico (Pag. 6). De eo duos exstilisse Roinanrts qui Aniiochiae passi sunt,
tannn MartyrplegiumBedaeGeiiuiniim,el libri litur- qiios in iinutn Prudentins eouflaverali (In nol. ad
gici Romaiii antiqui silcnl. Mnrtvrium snncti Itomnni Mariyr. Roman.,die lSAToti.).In eamdem senteniiam
fusls descfibit Prudenlius (lltjmn. 10 de Coronis). ivit erudiiissimiis Florentinius (Noi. ad Mart. Lu-
Iftftinfn et liiipin ejusdem diligeiftcr scribil Enseblos cense, die 17 et 18 Nov.). Rationes illis sunf qund
C«sai'iciisis (Hist, eccl. tib. VIII ; de Mari. Palwst., U Grarci i» Menologiis tluo» Romanos coliint; quod
cap. 2, Eciit. Vales.), et rursus idem Eusebius (Lib. borum alter sptus, alter cum puero passus sit; cjjiod
ii cle Restir. et Ascens.) attingit hiaiiyrinm sancti altcr inartyrium subiit quia Clnistianns ad delubra
Roinani, el mttlta sunplet quaein lihro d<:Martyribus deoriim eunles libera Voce fedafgUefit; alter quia
1'alnestinisomisernt. Est hieJiber, sive seruto, imum prnefectunrecclesiani ingredi Voleuteiii rrohibuerit;
ex quaiuordeciiucrausculis Eusebii Ctesariensiseditis derauni quod alter ROUHIMUS luerit cler cus, aller
a Sirmuiido (Oper. Sirm. lom. /), quae, quamvis La- rtionaciius. Ilicc argiimeuia infra examinabo diligen-
tine tantuni exslent, lameh Sirinnndus, Hen. Vnle- tius. Iluic contraria senteiitia lenei, uiiicuiiiexstilfsse
sius, Tillemowtius, Rninartius, aliique passim, lan- Rmflanum martyrem Aiitiocheirum. In hanc i*it
qumn ge.nuinum Eusebii Gxsariensis fetuin, laudant Froiuo Ducaeus (/» noi. ad hom. 1 S. Chrys., ibi,
(Vid. Oudinum, de Scripl. eccl. tom. I, cot. 515; pag. 99 ), qiiem seculi sunl Valesius ( In nol. ad
Dttpih., loth. 11, p. 9; D. RemightniCellier, lom. I V, Euseb. lib. de Mart. Pdtmsl., c. 2), filiemoiiiius
cap. 8. arl. 13). Guilielmus Cave ei) optiscula iribnit (ffisf. eccl. t. V, pag. 609), KuinafliiiS(Acl. Mart:,
Eusebio Emi-sewi,.eujus. hnc in re iudicium aoswr- pacj.579), pliiresque alii. lnter utramqtje hirnc sen-
dum plane Uudjnus pronuniiavit (Ibid.). Siint prne- lenliaiu dubius Iweret Sollerjiis.(/ii »ot,. ad Usuard.,
tefca Rimiano bihnchomiliacfiiteropera snncti Cfny- dielS Nuv.) oiniiemqueclifiiciilialeinalihi diligentiiis
soslomi (Edit. Mattr. tom. II, a pag. 611). Hariim ex.amihaiidaui sepoiiit. Mifii, ut ih materia dilficili,
primn, quii lota versntur ciicn saucium Romnnu.ni, eoruni opinio mnrsis^pfacet qtri tmicnro admittunt
excisa lingui, loqiientein, ttt ouines fatentur, est fe- Romauuiii Biariyrem, enmdemque dKieontimC.esa-
lus geniiiniis sancti Chfysoslomi; nlleranl, ob styti, riensem, Antiocliiai passuin, nec puio Prudentium,
inquiuni, diveisitateJn, aliqui a sniicto Clirysostoino G atil iiiscitia reruui, aut ornahdi c:iriuinis cnusa, e
ahjudicaiii., alii, et hi harirm reriiin peiiti, sub no- duohus ununi liuxlsse Romaiitrm, secl ptaecipuamar-
mine sancli CJiry^oslnmieam citaut. Certe lianc siyli tyris gesta, et Dei miracula in<ejns paasiohepairala,
diversitateifi Fronio Ducaeus non aniinadvertii ; et fideliter narrasse, nfi in Actis praefecloiiis legerat.
in EcFitioireMaurina'haec hcmviriain appendicem re- NoiVtameii ceusendus est ipsn Acta traiiscripsiSse,
jectii non est. Tillenionlius ( 7om. V, pttg. 206) eam itnnr cafmen panxit, eaiuqiie ob causani minuia quae-
presbytero. Antiociieiio tribuii, et D. Bernaidiis de dau> pr.-eteriuisit, el in ct»nei>on.IbiiS prolixior est, in
Montfaucon (In aclmonil. prccvia) pulat ejus esse quibus crediliile est eum dicia sancii Uoinaui fusius
presbytefi Cui mniius ConCiohandi aliernaiim cuni explicasse. Nnin ef snuctum Romnnum in tormentis
Chrysostomo Fhviiimis imposueral. Ad veiitatetii positiim pfiira in coiiiempttim idolurum et ad Dei
reruro qiinude sanclo Romaiio narraiitun, parum re- veri laudein dixisse, inniiunt Piudentius cunt-eum
fert an haecsccunda hoiuilia sit snncti Clnysosiomi forlem Dei asserloremdicil, et sanctus Clirysostomus
an presbyieri anphynii cohcioliaiofis, quartdoqiiidein cura nit, eiini, instar ci.barte et cymbali percussi,
uterque histoirarn mariyrii saticti Romani probe no- carnieii pietatis edidisse'. Caetcrum cnnfo hujus dif-
verat. In hac homilin de ptieti niartyrio fuse agitur, Jiciiltniis hi siteutio Eusebii Csesarfensis (Ltb: de
et sanclus Roinanusdiciluroccasioneni pi xbuisse pas- Marl. fahvsl., cap. 2) veriJiu-r*-at iMe (Ibid.) liaud
sioni Suae,se oppoiifticTopraefecio, cum in ecclesiam obsi uie se uiulta piaelerinisisseinnuit; naui si nihii ii,
Cliristianorum sacrificaturus irrumpere vellet. Exstat passtoiie sahcti Romaiii cohtigefai praeier ea qui»
quoqua li«»iift;i>EusebiiG:illicaiiide saucto Romano, in citaio libro relert, qua fronte dicere poturt, Rtuna^
de qua supra mentionein,fecirsive ea Eucherii Lng- '.D nimi genevoso,si quis ulius imcfwam;martyrie decorar-
duuensis, ut pnssini iradilur, sive alterius aequean- tum esse? At si dixeriinus Eusebuini iu'li)ir.o de Mar-
liqui traclatoris sit, IITqua etiam quasdnrode infantis lyrtbtis Pafaesiinae pferaque atl mariyriuiii snncii
martyrio leguntur^etllomanus, sine lingua lnquens, Romani'spectnntia de hidustria' omfsisse , cfifficn^ias
laudatur. Acta praesidialia marlyrii saucli Roiiitiiii oiniiis evanescii. Mulia auiein omisisse Eiisebhimet
olim legebantur, quaepraefectusdiligenter transcripta Prutlentii ( llymn. 10 de Cox.on.\Tei Chiysosioini
Diocletiano miaerat. De iis meininic Piudentius (llem. 1 de S. liom.) et aiimiyiiii,qui lorle Chrysos-
(Hymn. 10 de Coron.) eacpieperlegerat; horum etiam loirros est (flom: t de S. Rom.); et ipsius EiiseDii
exeraplaria in Ecclesia Anliochena conservabaiuurv (Lib. u de liesur. et Ascens.) profiat ancforitns. De in-
ut par est credere. Acta quaedam sancti Roinani dusiiia isla pimlerinissa c^se haud d<ibit;rm>tim est,
apud Moiubriiium.et Surium habentur, et pnriter cui» ea igmirasse Eusehiuflvvix sit"cretffbiTe
; sed
(Tom. II, a pag. 17-7)exsianl inter Acta m.nriyrum qui» Romanus, cuui Antiochiae jiassus fuerit, inter
Orienialium et Occidenuilium;e Godice Syriaco iii Antiociienos maiiyres potius nunieraii debuit, quam
linguam Latinam transiata ah illusir. Stephauo Evodio inier Palicstinos, ad quos geute, nuii mariyrio, per.-
Assemauo, archiepiscopo Apamensi; seii h:ee Acla lincbat, certnmeii ejus breviter lauttira, iu fibro de
praesidialia non sunt, imo niedica maiiu<indigeuU Marlyriljus Pahcstinae,attigii.ei exciisationeni quam
Passus est sanctus Romanus anno aeraevulgans 503, dant fncit quDtfoiniiino de eo fiicutus sit. D'e puero
anno prirao persecutionis Diocletiani, die seyiimo vero inartyre piofsus sil.et, qxiia iile ad Palauslinos
decimomensis Dii, quod est apud Romanes ante diem ne geiftequittem perliitebat.
xv Kalendas Decembris,inquit Eusebius (De Mart
«17 tflS&LE MIXTftlMf SEC. RE6. B. ISIDORI. — PARS H. «18
cfo : ih fSecufas^ciflorurfi: ahieh. P. £t habitabo..A celis. Seciindum hec enim faciebant prophetis patrCS
Oralto. Lalis fua Dorhirfeiii Ecclesifs'SaViclbruih ebfum. Vos auterti estis qui permansistis meciittv
persohet : «Stf ft.teliifm peclbfii iu f6 seiiiper exulteht. c in tentatiohibus multis. Et ego dispono vobis sicut
llt: dum p'ro'deblto exuliaiti : hYeritoisatnctiletenfiir disposuit milii Pater meus regnutn : ut edatis et
in gau'di'0fi'delesrpopuli. Quiqiie vero laihcfehiiiVtird bibatis super mensam hDeamin regho : et sedeaiis
fionbfe depromiriius : cutff SarictJS tuis pforriissa supef thromJs judicanfes': duodecini tribus Israel.
gatidia impelreihiis. i\j. Ameh. Pef miseficbfifiSmV iij. AiiiehV
tfoihiiius sit Seinjfef vobisCtim. n). Et cuih. Ldudd: Alleliija'. f. Beati qui habitant in domo
Prophetia. Vos omnes Sahcti Dei Vocablmiriimi- fua Domiiie : ih secula seculofum laudabuut te.
hfstri Dei tiosiri. Qitereih fesio Stiftcti Cosiiieel Da- P. AlfeTnJa.
rniani. (ol. 58o. d Sdcttfintim. Reghuin 6t pofestas et magnitudo
a PsMeHdd.Tramlivihius pef igiieth et aqiiam : et fegni dabifuf piipulb Sariciofum : alleluja. f . Con-
indtmsli noaMiyfefrrgericim.f . Pfdbastr ribSDetrs ; surget Michael priiicepSmagnus: ef salvabitur otnnis
sicut probatur argentum : posuisti tribulationes ih qui inventns fuerit in libro scriptus : et qui aa justi-
dofso riostro'.P. El induxisli. ciniWefudiuht' ihultos : fulgebunt qutfsi stelle In
Epistola. Graiia vobis et pax a Deo £aire hostro jj, perpetuas eternitates : periransibunl pfurimi : el
et Domino Jesu Christo.' Benedictus Deus. Quere mttliiplex erit scientin. P. Populo.
in feslo SdrictiCliristoforiet cohtituht. fol. 549 Missa. c Anntia eelebrftatisr recursio' htinc diem
Leciiostincti fc.vangeliisecuhdum Lucam nohis fraires charissimi represeiitatl: et lachrymis
( b Cap. VI, XXIII). sacrandtim et hostiis iibanduni. In quo olim beatis-
IIIo iif terrtpofe : Dominns nosler Jesus Chfistus sitntis Mariyf Romanus : et miraciVlisclaruil : et
elevalis oculis ih discipulos suos : dicebat. Beafi suppliciis tfiuniphavit. fpslequippe fores domus Dei
pauperes : quia vestrum esl regnum Dei. Beati qui forfiler obserans : ad victricia martyrii bellainci-
iwnc esufitis : quia saturabiinini. Beati qui nutic lavit lidelium populorum catervas. Quw et in fide
fleiis :' qurairidebitis. Beati eritis cum vYis odefint Domini vifilitef pefmaiiefeht : et f iniihicum (idei
honiines : et ciim sepaiaverint vos : et exprolji-ave- limen dotnus Dei ingredi non sinerent. Unde io ho-
rint- et ejecerint noiiien vestrum tanquam maluni norem tanti Marlyris': summi redemplnris cleraen-
propter filiuriv'homiriis. Gautletein illa die : et tiam flngiienius: et pia ei vbta reddaiiius. Nam
exultate -. ccce enim inerces vestra mulia est in idein qui dedit in Martyre Ronianb fepugiiandi fidu-
° Psdltendo. Ps. LXIX,l'2. f. Ibid'., 10, i(. Romaiii constat ititdlligehdiimesse; dies vero. ciuo,
b Cdp. tt. V.ers. 20 24; xxn, 28-51". C felici niorte, sanctus Roinnuus pnlmanfglofiaeadepfus
c fn hiultis. Vuls., in lenlaiionibus meis. cst, in Mariyrologiis Latiiiis, et'fti Meiiol'6|'iisGne-
a Sacrificiutn. Daiiklis vii, 27. y . lbid., xn", \, cis, plerumque iVmixv, qiin euni hecaium esse asse-
2,5.e fit Eu-ebiiis, sed xiv Knl. Deceiiiiiii'ss"igi'int.ir.
Verum
Anhttd. Snhclum Rpmanum marlyrem anno 1 quidetn est, in Apogfnphis vefusiioribus Mafiyrologii
perMlculionisDioclVfinnidie xv Kai. Dwemliris pas- Hieronyniiani saiictum Rbtiiantiiii tiie x'v K >l. De-
sum esse, ex KnsehibCae-ariensi (De Muri. Palmsi, cemliris sigiiifi Caesareii!iii Palnis iiia', diV vero xiv
cap.i, 2, Ed.Val.) eruilur; iiam ih liue.capilis Kal. Decembfis Aniiocliiii', sihiui cum Bai-ile, et
primi cum rclulisset, ninriyrium Alphaei et Ziccfi:ei rurstts siuiul ciiiii ISariiexVjt.il.MartiWs';;et in Me-
conligisse die 17 ihensis Dii quod esl apud Botnanos nologio Basiiii Gi;aecosdie 18 Ndveiiibris sahctura
ante dietn xv JKaf. Decembris, illicn suhdit : Sed et Roiiinniim Aniiochiae,iii circefe, Inqueoiiecnlum, et
memoria digna suut in primis qum circu Bonmnum die 16 Miiftiisnncium Roraaiiuiii diaconiiiiiCisareaa
martyrem F.ODEM DIEAnitoclitmgesta sitnl. IJaeccap. gladio passiiiii referre; eodctn die 18 INoveiiibiisin
2 (Ed. Val.) I>guiittir; illud aiiienieocfemcfiesumen- MeiiiilogioCanisii ( Leci. aniiq. i6'm. 11, vet. Ed.)
dtiuinon esse de ifie quo capius est snnclits Rnnianus coiiiuiehiorari; li;ec lauien l'fuslra addiicuiitur ad
aut quo igiii nddictus, el deinde, a ro^o ahductus, probaiidum duos exslilisse Rohiaiios maiiyres Aniio-
lingua ili praeeisaesl, sed de die quo iu carcere, in clienos; sexceufis enim etainplius exeiiiplis cdnsiat
ipso jacens nervd, (raclis laqtteo (aucibus, marlyrio, Ecclesias pro suo coniniodp, aut pfo episcbporimi
sicut oplaverat,exornalusfst, ipse Eusebius osieudit; libiio, sanciorum festivifales"divefais diefjiis ab iis
nnm in eodeiii capiiescrimi.saiiciuiii Romanuni, post p quibus passi sunt celebrnsse, etiaiii ubT niillus erat
abscissnm lingunni, diulissimeitt carccre maceiatiiiii pisetextus, nuf translalionis reliqiiiarum, aut' dedica-
esse, j.icenicm in ligno, ad quaiuor usque puncla tiouis bnsilic*. llauccutii diligeniius npn auimadver-
dislentos pedes hnbetiiein ; additque necatura e-se leriiit Mnrtyrologiorumcollectores, aii,(uando euro-
anno primo persecutmuis. cuin imvcraloris vtcennulia dein sanclum dislinctis diebus in tabulns sua.s intu-
jam udessen., et ex solemni nwre universis qui in cu- leruut, nec tnniuin diversis diebus.sed fionnunquniii
siedia habebanlur indulgenlia pubiice per prmconem eumdem saiiciutii diversis urbibus aitribtiuiit', ac sl
annuntiataesset. Jain vero ex libro de Mortibus per- pinres foreiit. Demum adverteniliiui, ih .Oiaiiouaii
secutorum haiiemus vicennalia Diocletani a die xn Gotliico'(Pug. 0) esse titulum -.Ordfio decimoRaleh-
kal. Decembris anno aeire, vulgnris 305 celebrnta rfitsliecembres,quando elsanciiRomdhifesiuniiticurrit.
esse, nt>|ue adeo diem. xv Kal. Decenibris,,de quo lllud autcni decimo.meudosescripturo est pro decimo
Eusebius, diem e-se gloiiDs.emonis sancti Roroani. quarto Kaleudas Deceuibris, ut ex serie lituloruin
De li c re .'iisinsaliquantulum dixi, quia modus lo- subsequentium patef; liam imroed,inte subse'quens
qiieudi hujiis oiationis ^Hssnlisnoslri nonniliilsimi- lilulus iiisciihitur : Decimoterito Kalendas Decem-
liunliiiishiihet cimi loquendi modo Ctesanensis Eu- bris; lum : XII Kal. Decembris;p«si liuiic : XI Kal.
sebi; iiam et in (iraii-.neilicimr : Annua celebritatit Decembris; deinde : X Kttl. Decembrisorationes in
recursio hunc diem nobisreprmstnlat... quo otim bea- die sanctmCelie, lioc est sanctseCseciliae;qui oiiines
tistimus. marttjr Romanus, el miraculis cluruit, et lituli prima nniiiu .exaralisun.t.
{ Inimkum, Ju in Qr. Gotli., pag. 6, or. 2.
supplkiis triumphavitj quod de dic etuyrtuali saiicii
ciia MISSALE MIXTliM SEC. REG. B. ISIDORI.— PARS H. 920
ciam : quo non permitleret hostem Domini inlmre A Post nomina. Oratio. Rex noster et Dominequi
in aulnni: dabit in nobis Spiritus Sancli viriutem ex ore Theodoli infanluli Mnrtyris tui fecisii lau-
invictam : quo et adversariuro nostre anime supe- dem : dum linguam ejus concessisli esse disertain
remus : et eum in nostri cerdis hospitio introire per donum gratie : qui adtiuc plene fari non pote-
mihime permittamus. n). Amen. rat per elatem : da in ore noslro 409 el stipieutie
AfirrOralio. Beus qui bealissimi Martyris tui Ro- canticum : et pelitionis eifectum. Ut qui iu hoc die
mani precilius ita adfuisti : ut paratura ad suppli- Martyris tui Romani has tibi hostias imtnolamus :
cium suura ignem siccelestiuin extinguerespluviarum tam viventibus quam defunclis indulgeutiaiu crimi-
ex gurgite : ne locus Uamme ullo modo videretur num iiupetremus. itj. Amen.
accense : lu in nos eo apud te suffragante petulan- Ad pacem. Oratio. Fac nos eterne Deus ea pace
lic diviuis tlalibus incentiva exlingue : ut super nos tibi cotijuiigi: qua Sauctus Romanus Martyr tuus
jta stillenl guite lui amoris : quo mereamur fructura accensus : hostem a fores Ecclesie lue minime in-
capere eterne felicitalis. R). Amen trare permisit. Ut sicut ille per eam cvicit teropo-
« Fores ecclesim.Sanc.tum Romanum ab ingressu in fide.sedipsesponte, iitoslendatChristo nmi deesse
erciesiaeconnium esse prohibere praefectum Ascle- mililes qui superari non possunl,judicem aggreditur,
pindem, Missale nosirum ei Oralionale Goihicmn ]3 ' se tormenlis et morli objicil. Num igilur quatuor sunt
non seniel dnceni. Idem quoque docent Prudentius Romnni? Minime; sed duniniartyrium unius Romnni
(Hymn. lOrfe Coron.)et sanctus Chrysostoinus(Hom. narraliir a diversis, alli hanc, alii illam ejus par-
2 de S. Romano). tlierque asseruit, sanctum Roma- tem describunt, caeterispr:vienuissis. Romanus enim,
mim, ob libenatem loquendi, qua hac occasinne usus cum Aniiochiam venisset poslquam edicta pcrsecu-
est, excruciatuiii fuisse ; at Eusebius (De Mart. Pa- tionis proposiia fuissent, et oronia terrore et sollici-
Imst.) ait, cum Antiochiiim eo ipso tempore veuisset ttidine plena invenisset, desertores fidei increpat,
quo ecclesite destruebautur, raultosque omnis sexus terret, et ad fidein revocat: en causain martyrii quara
etaetatis, lempladeoruni, sacrificandi causa, adeuntes adduxit Etis«hius (Lib. de Mart. Palmsl.). Stanies in
vidissel, propius accessisse,et elata voce objurgare fide laudat, hortalur, dubiosanimat ad bene speran-
eos cmpisse,ob cujus facinoris audaciam illico com- dum, ad viinm praesenlemcoiitemnendainut futuram
prehensum igui addicium esse, etc. Hiec lamen non assequanlur : en causam qunra Chrysoslomus(Hom.
.siifliciuutad convincenduii)duos exStitisse Romnnos 1 de S. Rom.) affert. Deinde cura praefectus vellet
m.irtyres Aotiochenos, alterum qui praefecto se op- ingredi ecclesiam , Romauus, moriendi pro Christo
pnsueril in ecclesinm irrumpenti,alternm qui plebem cupidus, lideles horlntur ne elabi sinant oblatam oc-
ad delubra deoruro confluentem objurgavil. Nnm, casionem rapiendi martyrii palmam; neque salis illi
ui Fronto Ducxus (Innot.ad Itom. 1 S. Chrysosiomi fuit ctinctos ita ad certaroen lidei auimasse ut viri,
de S. Homano mariyre) animadvertit, Smpe fit ut, roulieres, parvulique slaiuereiu in eodem locu roor-
dum eamdempugnam duo historici narrant, quudam tem, pieiatis causa, oppetere, sed, praemissa brevi
ejus partes ab uno allingantur, qumdamab alio prm- ad Heiiin oralione, de eccle*siaexsilicns, prodil in
iermittaniur. Nmi lamen sibi invicem coiitradicunt G vestibiiliim, et jamirruentem impietalis inundatiunem
isti, neque diversas pugnas, sed unam eaindeiiique coercet, praefecium ipsum invadetis : Sisie, intjuit,
narrani. Idem de inartyriosancti Romanisciiliendum. tyranne, (uriosum hunc cnrsttm, imbecillitalis tum
Saue si lot admittendi sunt Romani roarlyres, quot mensuram agnosce, crncifixiterminos reverere, etc. :
aptitl probatos seriplores causae adducuntur quae eu caiisam qunm Chrysoslomus(llom. 2 de S. Rom.)
occasinncm ejus marlyrio prabueruni, saltem tres et Prudentius (Hymn. 10 de Cortn.) volunt occasio-
et fortasse quatttor distincti Rbmani inveniuutur; nem dedisse mnriyrio, et hoc leuipore credibile est
nam Fusebius cilalus ait, Romanutn compreliciisum Roinanum dixisse praifecto : Haud Imlus discedes,et
esse quod populum lempla iiuiiiinttm adeuuteiii oh- habel Deus milites qui vinci nequeunl, et alia qtiaj
jurgavit. Prudenlius vero et Chrysoslomus quod refert Etisebius (De Bes.et Ascens.,lib. n). At, inquis,
praefecto in ecclesiam irrurapenti se ohjecerit; at persecutio incipiebat ab ecclesiarum eversione, at-
idem Chrysoslomus, vel, si vis, alius (Hom. 1 de S. que adeu siaiitilius eccle^iis nd sacrificandum non
Romano), ait, snuctum martyrem ctun Clirisiianos compellebaniurChristiani. Ilincsequilur,noneu.mdetn
Antiochiaemetu persecutiunis fractos invenisset, et fuisse Romanum qui pnefecluin ab ecclesia amovit,
plerosque a piet.ile defecisse nliosque dubios com- eidllum qui sacrilicaiuros corripuit. Verum isin non
pciissel.toiumsead exhortnndiimcorroboratidumque satis solido niluntur fundamento. Nam, elsi Nico-
lideles dedisse, ac tauium apud eos prolecisse, ut medioeecclesia dirula est antequam proponereulur
pastani, repente factam mutationemanimadve.rteni.es edicta persecuiionis, laroen in aliis urbibus idem
(nam fugitivosreduxil, melum expulii, et pro timidis f.ictuin esse credibiie non est, imo ralioni videlur
audaces fecit), in itomanum, lanquam in auetoiem D raagis couseiitaiieum, prius proposita csse edicta
ejus, virus omne elfuderiut, linguainque illi propter- Aiigustoruni, etCmsarum, ut omnes scirenl profes-
ea amputniam fuisse, ul vocegua (ruebantttr marty- sionem religionis Cliristianorum vetiiam esse, et
ris disciputi, et concilio desliiuti, alque admonitione sirotil innotesceret qtiomodoerga Christianos uuisque
privati limidiores evaderent. En igitur teriius Roma- se gerere dehebat, etturo demuro eversas esse ec-
nus. Dahb qunrlum. Eusebius Cxsariensis (/io.-n de clesias; at interim, procul dubio, haud pauci, tum
Resur. et Ascens.)inier Upern Sirmundi (Tom. I, col. clhnicorum, tum Cliristianorum, ad delubra sacrifi-
66) scribit : ln Anliochenorumitla ufbe Bomanusqui- caturi confluxere, quos Romanus redmguit, qui
dam exslilil murtyr; islt peregrinusadveneratitlo; cum Antiochiain veueral, proposiiis jam ediclis, cum in
autem jaclaritempestatibusillamlunc viaerel ciilatem, urbibus uuibiisdnm, per quas transierat., ecclesiaj
inveneratenimjam mullos mililes Eccksim cecidisse, dirui cceperant. Quare ex hoc capite nulla suppetit
non esl passusdare diabolo locunt ut exsullaret, sed ratio qua cogamuiduosRomanos niariyresadinitiere.
exsultanlemjudicem de hi.squi fuerant superaliaggre- Neque hoc praeieniiilleuduin, Ciirysostorauin(Hom.
ditur : Non recedesImlus,liabet enim Densmilites qui 3 de S. Rom.)nperte docere praefeciumad ecciesiam .
superari non possunl. Judex aulem... prmcepil eum contendisse, eo animo, ut in ara iiicnienla viciimas ]
induci, Toririenta adhibenlur, etc. Hic Romnnus non diis profanis inaclaret, ntque ideo, post sacrilicium
rapitur ad tormenta et mortem quod sacrillcantes solemne, .curo"sacrificulis et oroni pompa sacrificii
increpiierat, non quia prsefecluraab ingressu ecclesiae ad ecctesiant pergebat stillantem sanguine raox facti
aveMerat,nou quia lidelesanimaveratad conslantiant saeriftcii, prcvse ferens seturim, incruenlumallare.
m MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. JSIDORI. — PARS II. 922
rale supplicium : ita quoque nos ea in nobis perroa- ,\ desecanti iinguam : ab intus protulit et in sacrificio
nente : et roundi inlecebras respuamus : et devicto earo Doraino litandam : olTerre curavjl. Ut hec que
hoste eterna gaudia prestolemur. iij.Amen. erat prenuncia sensuum : expertrix secretorum : et
Inlatio. Dignum el justutn est nos libi gratias tolius corporis benelicium : prima Deo in laudis
agere : Domine sancte Pater eterne omnipotens hostia olferretur : et sic reliqua subjecta membra
Deus : per Jesum Christtim Filium itium Dominum corporis sequerentur. Proinde te sancle Pater ex-
nosirum. Qui est admirabilis in Snnclis : et fidelis poscimus : ut ipse per os noslrum semper loquaris :
in verbis suis. Predixit quippe ille hos posse linguis et cerda nbstra repleas spirilualibus decumentis. Ut
eloqui a nobis : qui signati in euin credidissent quicquid nunc ceram le in cenfessione peccatorutn
sligmate crucis. Qtio celesti-um dono verborum cla- noslrorum deposcimus : lu accipias: et dona fulure
ruisse videmus etiam Martyrem suum hunc Roma- gratie que speramus impertias. Crea quoque in no-
num. Qui recissis mealibus lingue : uobis adorsibus bis cor rectum : spiritum novuro : noveque Iauda-
Dominum meruit conlaudare. Euror namque sacri- tiohis preconium : ut tam corde quam voce le ctin»
legi perseGutorishorrendus : volens in Martyre Chri- omnibus Sanctis tuis conlaudemus : nlque ita dica-
sli extinguere fidem : radicitus desecavit loqttacis mus. Sanclus. Sanctus. Sanctus.
ejus orgaiiiim lingue. Putnns quod illius non posset B Posi Sanctus. Vere sanctus : vere benedictus in
remanere fldes in corde : cujus confessionis prolata Sanctis tnis : vere inesliinabililer gloriosus Dominus
non fuisset ex voce. Sed non abegil ab ore Mariyris noster Jesus Christus filius tuus. Ob cujus fidettt
adorsum : qui a corde ejus non poluit dirimere ex fortissimus athleta Romanus aniinam posuit : ct
parte perditum verbum. lpse quippe verborum dalor *-puerulus Theedblus furenli gladio lactantis infanlie
loquebatur in Martyre : in quo vivunt omnia ratio- collum subjecit. Pro quo le Deus Pater soli tibi de-
nis coiiditione. Namque linguis ori nunquam deest betur honor virtutis : et eterne gloria poteslalis :
organum vocibus : si lamen habitel in eo cognitio qitein et elinguis Romanus voce concelebrat : et
veritatis. llle elenim si precipit mutata nature lege infantulus Theodolus adorandum piis documentis
tota uierobra omnisque lmrnaiia artus possent* re- insinuat. Per Christum Doroinum ac redemptorem
percussos sonos formare verborum : qtti fecit ul elernum.
sola in homine lingua loquatur. Cnde Romantts hic Post pridie. Oratio. Christe redemptor nostre
Martyr de amissione lingue non doluit: cum jn se iiiorlalilatis : qui celestibus aquis emissis Romanura
Dominum loquentem audivit. Sed protinus medico tuum olim c liberasli a tlammis : imraitte nunc su-
ad nefartum sacrifictttm perquirebat. At Priideulius G fans inlrepide : i Mater, inquit, et malri Deus. >Erat
silet de inlentioiie qiiam habuit sacnhcaudi, el ait eniin pareroe Christiana genitus. Nec mora, infans in
pra*fectiunad ecclesiam venisse ut arnm eveiieret, equiileum tolli et immaniter (orqueri coranv nialre
et foiibus sulilatis, basilicara ipsam pessiirotl.iret : jiibclitr, ac tleinde decollnri, ut Prudentius el Cliry-
isia auteni conciliari |iossunt si dicaiur Asclcpiadem sostomusdistincte iraduiit.
in animo habui-se prius in ara ecclesiae sacrificare, c Libirasti. Snnctus Chrysosiomus in ulrnque ho-
ut hac etiam injurin Christianos et Deum verum milia de sanclo Romauo de supplicio ignis quo con-
afuceret, ac deinde basilicain everlere. deinnatus fuii silet. Ensebius Caesariensis (De Mart.
a Nobis. Lege noiis adorsibus. ld est,veri)is novis, PaUesl., c. 5) scrihit quidem, saucluin Romaiium ad
voce et loquela novis. locum ubi coiiiburendus erat hilari vullu processisse,
b Puerttlus Thcodolus.De hoc puernlo fuse Pru- et a rugo desenteniia Caesaris, qui lum forte praesens
denlius (Hymn. 10 deCoron.), snnctusChrysostomus, aderat, esse revocaturo, at de aqua ccelitus immissa,
sive alier, inier ejus Upera (Hom. 2 de S. Homan.), ne rogusaccendi posset, omnino silet. Sed Missnle
Eusebius Galliianus, sive Euclierius Lugduneusis nostrum et hnc oratione posl pridie , et supra in alia
(Hom. de S. liom.). In Marlyrulogiis passira Baralos oratione, et infra iu benedklione, aquam e ceeloim-
appellatiii-, in Missali et iu Brevinrio Mozarabum ini-sam cominemoiai, ne aecenui posset flnmmnad
Teudolus, in Oralionali Cothico Teudola. Craeci in martyrein Romnniim uieiidum. Delioc miracuio l'ru-
Menologiis de eoiletn, omi.sso proprio nomine, me- dentiiis (tlytnn. 10. de Coron.) et Eusibius (LiO. n de
minere ; de eo Eusetiiiis silel in libro de Maityriuus Besur. et Aseent.) fu.-e agunt. Ab uiroque traditur,
Palaestiiiis, quia Palx-stious non erat, et in bb. n de n saiictuiii Roroauumel infaniein post tormenta carcere
Res. et Asceus., quia ad mnieriam qu;im in eo iibro clansos fuisse, atque inde eductos ileruin in equuleo
tractal hujus inariyriuro non peiiiuet; eadetn de suspensos et cruciatos fuisse; praiectus aulem (qui a
causa sanctus Chrysostomus eum (Hom. 1 de S. Bo- Prudeniio el Menologio Basilii nppeliatur Asciepia-
mano) omisit. Num tota illa hoinilia ngil de miraculo des), inquit Eusebius, volens (leclere liitnc juvenem,
Roman.lnquentis excisnlingun. Occasionemmartyrio Ronianum, scilicet, voce, el mambus, oculi-(|ue tor-
bujus pueruli snnctus Rtimauus pranbuit; cum euira, lores iucilabal; sed cum faligareutur lorquentes, et
assidue urgereiur a judice ad cullum d.einoiiiim, ut jam nulla esset derelicla tormentorutnndinventio : Cur
osttmderet ejusinotli culiuiii non esse ralioni consen- jam, lyranne, cessas? inquil maiiyr; confessus sttm
tanetim, infaniem e foro duci posltilavil, ul eum de verum regem esse Christum. Quo dicto offensus prae-
rebus quibusa judice inlerpellabatur arbitruro consti- fectus (ita enim iilnd interpreiaius eral ac si riegta"-
tueret. Auuuit praefectus, puerulum e turba astan- set iroperatores el Caesares veros reges esse), Rohia-
tium foriuiio captum in medio statui jubet, cui num igne daranavit, qtiia ila de morluli ausus erat
Romamis : < Fili, inquil, quid tibi videlur, unusne loqui, puerulum autem decollati jussit. Umic inier
adorandus est Deus, an plures? > ISiiliiJsiliufatis, et: lormeiiia Prudentius ct Meiiologiiiin Basilii excin-
tUnusplane Deusomuipotenscolendu. est, respnndit, inasse tradunt Sitio, el aquam posiulnsse, queni nia-
qenera deorum multa nec pueri pulattt. > Ad hsec, lerastnns hortata esl ad siliro etiani fortiter loleran-
quae oiuniuo praeter ejus
• exspeetationeuv nudiverat, dam : t Brevi enini ad foiilera viise pereniiis venics, >
freudens Asclepiades t Et quis le istadocuit 1» el in- aiebat; illum autem, matris voce excitatum alacri-
tez MiSSALE MlJvtfiltf SEC. RfeG. 8. igitltifU. — PARS II. 924
pef hoc sacfificidhv'irabreS tue benedictionis : iit cfui jt ris voto : et erit procul dubio hostre coriiessioiiis
e"xeo iibaverint: et peccalis cafeaiit: e't viflutum acceptor. Ut qui illi tribuit inartyrii palroam : noii
spifilualiufn copiam adlpiscantuf. rc). Amen. rejiciat noslram iu honore tanti Martyris obseque-
Ad draliotiem Demihkarn. Memores dileclissimi laih. Extehdamus ergo cura palrais ad ethera vocera :
frntres Rbmahi beatissimi intefritam iidem : et in- et ca que nos ipse instituit orafe : proclamemns e
concusse spei solMitatem -:qua"se.predixit pafatuhv teffis cuhi sumraa menlis intenlione. Paler noster,
sibi inceiitfium nul-lismocfis esse visiiruiri ; cor no- Huhviliatevos benedictiohi. Dominussif semper Vo-
sifum armis spiritualibus perarmemui : et ea que a biscum. t"i'. Et ciiin.
fieo postulavefimus : posse nbs promereri cfeda- 410 Renedklio. Redehvptor hoster ac Domiiius:
ltus. Nam idem qui tiinc propicius adfuil sui Marty- qui a elinguem Romanunv fecit insigniter efoqui :
ter et* tormenfa et siiim superasse. tratlit eliam tandem impuiit ad sneyissimarapersecutionehv.con-
Prudehlius, sahfliVntRomanum a sententia praefecli ira Chrisfiahbs niovendani, Cuidie 23 Fehfuafii iiii-
ad Cliristom judicemappellasse, ac deinde prasdixisse lihni facfom est, el die sequenti 24 edictar perseciT-
se comburendiim nou esse, et Missale iioslrum in lionis proposita fuerunt Nicomediie.Deinde, iiequilia
oralione atiera innuit Deum- id concessisse precibus .*s Galerii, ut scribit citntus auctor (Cup. \i), incen-
sancti Roihani ut ab ignis supplicio libefareiur : 1 diura in palatio Nicoiiiedieiisi excitniuiu esi, qiio
Detisqui beatissiminidttyris ttii Bomani prccibusiid ad- " pnrs CjuscOiittargraVit,fiCqhihdecimdiebus interjeclis,
fuisti, ul paratum ad supplkium sttutn ignem sk cmle- aliud ritrsus incendiummoliiuf est Galerius,-qui ttiiic
slium exsliiiguerespluviarumexgurgite,ne locusflam- Nicomedia decessit, contestans fugere se nevivut
inm itllo modovidereturaccensm,lu in nos, eic. Roina- arderet. Relicfo igitur Nicomedin; Diocletiano, Ga-
hus igituf procetlit ad supY>licium Imttis,ct coronatuS lerrus post roedidhv roensi^ Martii, et foTtasSecirca
sanguine portans inhumeriscrucem, el in fronlesi* finenvejusdem meir^is, Orientenv versus profecins
gnum regale, crucis iiirairuni, quam, more Chrisiin- esl. Diocletianus, post discessum Gahirii, Nicomediae
horiun, fronli imposiicrat (Ettseb. de Res. el Ascens., aliqiinndiii remansil, lorquendis tiiristianis occiij a-
I. n). Prudentiiis paiiler Scfibit, sartrium Rnmnnum, fus, qnos niehnnt palaiiunv inceifdrsse, ut Aiigusturii
euiii ad igncni rapereiur, ^essisse furcnm, cui alJU et CaesaTemdomi snaevivoscoinburereiii. Hoc igitur
gnndus aul clavisligendus erat. AddiiEuseluus (Ibid.) palralo scelere, Diocteitanus, cum jam feitcitas ub eo
ex astaiite populo alios dixisse : t Ubi est isforum recessissel,perrexitstatimRomam, ut illic vicennulium
Deus, i nlios, et hi Judaei eranl, in memoriam revo- diem celebrarel,inquit citatusauctor (Cap. 17), quibus
casse Deunvolim tres Hebfaeos ab-fgne illmsos ser- apparet Dioclelianum toto ahno 503 Aiiiiochiai non
vasse, quaecuni in couiempium religionis Chrisliauae iiiisse,atque adeo imperator iile qtii Auiiochiaeaderat
jaciarentur, en hubes, cum iragore ct vento valido, cum sanctus Rom;iiius igni tradiius est, non alius
ingenfem vinv grAmlihis ei sfquai undatim effundit, erni qimui Galerius Maximiantis Caesar, qui ut febus
congeslum rogum dissipal, ignemexsiinguil. liusltia- Orientis prospiceret, diiiii amho Augusti in Italia
rii cuni tufbine Irustra luctaiiiur,..ih;cm<;unireparare,(2 versarentur, et pnx cunv Peisis nond-am composita
neque ignero accendere queunl. Ad praefectumrefer- erat, Antiochiainvenerat.
tur, coehimprohiberc neadsupplicium Romani rogus \Elinguem. De ingcnli hoc roiraculo silet Eusebius
accendatur; praeleciusde lola re Caesaremcertiorem (De Marl. Pates/.,. cap. 2); at iilem fnse iib. n de
facil, quo iucoiisulto, seiileiitiaiii mutare ausus non Resur. et Ascens. describit. Idem miraculum Pru-
esl. Hatc ctim Galerius audivisset, quamvis gravitcr denvius (Hymn. 10 de Coron.)^sanctus Chrysostoinus
ttilerat quod martyr dixeral verum regem esse Chri- (Utraque Homiiia de S. Romano), Euoebius Gnllica-
slum, tainen praclecio respnndit citin Deo jurganduro nus (Hom. de S. Romano), Acta mai-iyium Orienta-
iioi) esse, sed islum quem Deus liberuvitdimitti debe- liuni et Occidenlalim-iiSyriaca, et illatio Missalis no-
re; alque ila Romamis, Dei benefteio, rogum, uli stri (In hac missa S. Romani), fuse prosequuntur;
pra'dixerat, evasit (Eus.-,,L n de Res. et Ascens.). omnium tnroeu optime toiius rei narfationem lexuil
lmpeiatorem praesentein fuisse Anlioc.hiae.cum san- Eusebius Pampliiii in citato lihro, sive sefiiione stf-
ctus Romanus igne condeninatus est, EusebiusCaesa- cuiido, de Resuirecliovie et Ascensione : refert nu-
riensis (Lib. de Mart. Palmst., c. 2) apeiie dicit, et teni, praefeclumtyranno Galerio Maximianoblandien-
rursus (Lib. n de Resur. et Ascens.) hnud ohscure lem, Uomanuiiia rogo revocatum non dimisisse, sed
innuit: ctiin quidero TO»|5a<ii)i« appelhil; scd ex ei linguam qua fueral locuius in Itominemincidi jus-
ipsu Ettsebio, aliisque ejus aevi scriptorilvus, conslnt sisse, el in carcereni' reduci. Aderat furte quidam'
iioii utodo Augustos, sed etCaesares,.proniiscueapud Christiantis chirurgus, qui a fide, iion spoute, sed
Gra-cos TOUJpu.ai~\iacdictos esse. Kt liun.cimptrnio- lormentoriiiii nietu, defecerat,. euinque, quia apud se
rcm Valesius(In not. ad lib. de Marl. Palaist.) Ga- parata habebat ad isiam necessitulemferramenta, coe-
lerium esse opinatus cst, quem secutussum. At Acta D gerunt liuguara mariyris exseindere; ille invitus qui-
martyrura Orienialitiiu el Occideulalium, qua: e dem, tamen excidit, abscissam vero linguam nott ab-
Syriaco in Lalintun iranstnlit archiepiscopus Apa- jecil, Sed; tit medkamenlum, adsanilatem iUtvsdeli-
nvensis Evodius Assemanus (Part. n, pag. 17S), cti quod admiserat abnegando domi recondidh hono-
iiabent, judicem snnclum Rnmauura igni ndjudica-se, rifice, ut solent reliquiae marlyium. Abscissa itaque
quo inajoreni apud Diocletianiimimperalorumprin- lingua Rtimanus illico in carcereut reducitur; quo
cipem, qui lunc Anlioclum aderal, inirel gratiam, ct cum ingredereturrcustos earceris lioroen suuin pro-
infra : At Dioclelianuslalatn a jutiice senlenliumin- ferre jubet, et ille : Romanusr inquil, dicor. Quanv
hibuit. Haecclara sunt. Nihilominiisa receptn senlen- vocem oinnium admiratio consequilur, et eorum
lia recedenduni non esl, qunro salis ellicaciter com- niaxime quibus noluul erat Romanum esse blnisum,
ptobal ancior lihri de nwrtihus Peisecutorum, ex nec iiomen suum expedite pronuntiare,-ob difficul-
quo habemus, Diocletianura anno 305 Nicomediae latem litterav caiiina}. HlicOnuiitiulur judici et ly-
hiemera transegisse, alque inde, lorte mense Aprili, ranno prmsenli Romanuro, excisa lingua, expedite
aul Maio, Romam versns perrexisse, Romaea die 20 loqui. Praefeclus suspicntus. medictilii fraudem fe-
Novembiis vicennalin celebrasse, alque xiu Kal. Ja- cisse : Eliam isle, inquit, Chrislianus adhuc est, el
nuaiii Roma decessisse, Ravennne Kniends Jannnrii parcens frairi prmceplumconlempsit. Comprehensus
804 consul ix processisse. Haecciiatus Scriptor (Cap. iinque medicus ad judicem ducilur. Accus-aturnon
10,13,14,15,17). Galerius aulcm biciiiem ai.niQ recte fuiiciiira esse liiunere suo, ei Roroanum etiara
6D5 irajjjsegit •Nicouaediajcuui Piocletiauo, quem jiuiiQcxpediie loqui. M Ule, sibi couscius quod mar
925 MISSALEMlXTflM SECVKEG\ B. lSlDORf. -<- PARS H. 926
ipse ora vesCf.lfaoiat dignis virluturo predicamentis A Aroen. Concedente divinitate tua Deus noster : qui
attolli. j"}.Amen. Quiqne imbre celesti extinxit ih- es viia vivoriira : et corona Sanctorura in etertta
ceiidlum Marlyris : ipse ardenles in vos extinguat secula seculorfim. R). Ameii. Dominus sit semper
omuis appelitus cafnis litiilaliones. f\. Afflen. Ut vobiscom. n). Et Cum. Solennia completa suiit in
eo duce inlesi roereamini exire de miitido : quo bea- nomine Demini nosiri Jesu Christi. Votum noslrum
lissinius Romanus pfomeruit de consufflmatbIrium- sil acceptuhvcund pacc. i^. Deo graftias.
phare manyrio. A). Amen. Per misericordiarii ipsiuS In SanCti a Crisplni ConfeSsoris.
Dei nostri eic. Dominus sit serapef vobiscum. ii). Et Officiumet omnia atia ut in communi unius Con-
cum.
(essoris. Qtterefol. 452. Preler Oralionem
Dicat Ghorus. Gustate.
Mirabilis in Sanctis tuis Doinine virlutum exaudi
Com. Refecti Chrisli corpore. Quere in Festo Cor-
Chrtsli. 267. supplices luos: et peccatoribus nobis beatissimi
poris fel. lui Crispini pnlrocinia largiri chariiatis
Post conimunio. Doraine Deus dmnipotens qui es Confessoris
ubertatenv ndtiibue. Ille coronauv viiiutis
vila et safiis lidelium : quero veiilufum judicem cre- perpetue
mertiit: nos ejus suffragiis te donante veniam cri-
dimiis verum : esto nobis propicius. Et qui hanc
Bviiium: et paeem perpefue cliaritatis cousequi tne-
bblationem pro nostra nostfofuroque salute : vel n
noslrorum in libiiorem reamur. i^. Amen
pro expiaiione peccatorum
Saiicti liii Romaui libi obtulimus : misericofdie tue In b Sancle CecitieViryinis.
opem in nos diffondi sentiamus. Ut qui jahi refecti Ad Missam. f Officium.
suihus ad mense lite convivium: dono tui muneris Loquebar de lesfiinoniis fuis ; alleiuja : ih coh-
consequi merearaiif premium sempltefiiuro. i"j. spectu Reguui : et non coiifuiicfeljar: aileluja :
jori mensura rniguam inciderat ad internecionempo- xvi Toletanrtinterfuit. Animadvertendunv,in provin-
tius quam ad prmcisionem,cupiens maiiyrem a tor- cin Iketicn bin:is olim stetisse urbes Asiigitanns : al-
nientis libernre, pfaefeCtoindignanti, et mnrtein teram urbeiKliberam dictnin AsligiDe(us,npudPlinium
coffiminanli, respondit: Habeo ttnguamcpjtamincidi, (Lib. lii',cap. 3, Ed. llard.),ihodo Athantddictnmaiunt;
proditcitlur ttlitts, et secundum mensuramincism lin- alteraiu Colwiiiini,de qua niox,-urbenv iroinwiera, et
ijuceincidalur itli itngua; st vixeril, mihi iinputclur capui conveiitus ,• niodo Ecija , oliin Asligi quoque
quod loqualur Romanus. Pfoducilur quidaui dnniha- diclani.
lus, cui ad ennidem mensurnm pravcrdTlurlingt/na, b Sdrictdi Cmcilial. Saftcta' CofCilia,cujus nomen
et illico moritur. Quo experiraeuto ab»olvitur medi- quotidie in canone missa»..recitaliur, Graecorum et
cus. Al Romanus dititissiine in carcere maceraius, Latinoruni eeclesiaslicis labulis notissiina est. Graeci
qiio tempore expediie semper locutus est c«»i aliis p^ i.niMenologioRasilii snnctnm Ciccilinmcum Tiburtio,
de critce, deque Cltristi vicioriq conlerens, laniiem Valeriane et Maximo, die 21 Novembris, ciuiiiliant.
fraelis laqueo faucibtis, die 17 Novembris palniam At Kphemerides Griccae (Apud Bol. l. I Muii) et
consecutus esi. Prutlenlius,. in hac parte martyrii MnrtyrologiumGraecumSeberi die 22 Novemhriseam
itarraiida, omisil Clirislianuro luisso qui lingiiam coronieiuoraiit. Lalini in Marlyrologiis llicronymia-
Iiomauo excidit, etiam periculum in reo damnalo nis die 22 Novemhris sanciain Cueciliamcolunt, ei-
facluti),ct Romanum numcu suiini proiiiintinsse cum qtie Valerinnuro,Tibtirtiuro, el.Maximumatldutit so-
ingrederetur carcerem, omisii. Nnrrat nutem, quod cios, ctsi de Tibunio ei yaleriano, die suo 14 Apri-
Eusebius omisit, piaefeclumvoluisse experiri au re- lis agatit. Martyiologia lledae, Romanum Parvum,
vern Roinatius exiiettue loqueretur ; quai e eum suo Adonis, Usuardi, Flori, Nolkeri, Vandclberti, ct lip-
trihunali sisli jubei, liortaliii' tit libere loquaiur, se manuiii Uaronii, sanctaniCaeciiianidie 2i Noveuvhris
patienler aures praibilurum proraitlii. Romauus vevo signaut;. qua die plerumque in lolo Occidenlc cele-
cum iripodem accensum et liius pro tribunaii posiUi btatur. Die x Kni. Decemhris saucta Caetilintmssani
(ut recenti ediclo Diocletinnusjusserat) vidisset, hnc propiinm hnbet in Missuli Moznrahiim, olficiuiu in
primum insulflal eo rilu quo dtemones exoicizare Dreviario, et orntiones proprias in Oraliotinli Go-
soteb.it, lum alium ducens suspiiiiiro, serinonem hn- tbico. Plures ejus missa; exsiunl, in Sncruiiieiiiario
buil de poteuiia Dei, ei Chrisli Domini, quero cuui saucti Leonis, una in Saciameiilario Gelnsiano, uua
Asclepiudesexpcdite loquentenvaudiret, admiraiione in Missali Gallo-Gofhico,el unu in singulis Sacm-
et horrore capttis, nou habebat quid diceret, qttidve nientuiiis {>regoriiiuis.Evangelia die s:inci;c Caecilke
de re tnm iusoliia cogitarel. exstant legenda ih Capitularihus veluslis Evangeiio-
a Crispini Confessoris. De sancto Crispino silet t* riim Thoiuasii, Ceorgii, Alatii, et in fialendario
OralionaleGolliicuin. De eo tauquam de cmifessorc Fionionis; in Manyrotogiis-Hieronymtnnis,Lucensi
agiint die 21 NovetuhrisMissaleel Breyiariura Mo- Elorentiuii, Corbeiensi Dac.herii, el in Cuiiieiensi
zarahuro, euindeui die 19 Noveinhris Marlyrologia brevmri die Iti Septembris legilui' : Roma;passio san-
Usuardi el Rouianum Bnrouii lauqiiam eptscopum ctteCmeilice Virginis.lu Epternacensi, tiomceCmcitim;in
el maiiyrem, qui capiie aiiipuialo palinuui adeptus Richeiiovieiisi,Augiisiano,el Labbaano Cmcilim,siue
est, cmiiiiieiiior.iiil.Et in hymno liieviaiii Mnzara- ullo loi-iaut iiluli additnmeuto. Suspicnltir cl. Flo-
binn manyr dicitur. Nain npud a.-iliquosconfessoret rentiuius (llie in notis), non unnm luisse Cieciliam
marlyr promiscue aliquando siiinebaiiliir. CtEierum Virgmein cl mnlyiem Romanam. Qttidquid sit de
Cplotna Julia, Augusia; J''.irma,Astigi, caput cpnven- hac ccmjeciura, pulo dc liac iterata eniinliatione
tus Juridici, ad Siiiguliiu ilitvium si.ta, olim uibs erat saiictiu Catciliii)ul de nliis similibus qute in Murly-
episcopalis" iu B.ttica, moilO',ainissa dignitate epi- rologiis oceutrunt, jitdicandum, cnindeni sauciam
scopali, oppidum esi amoeuiim muniiie Exija, aul viiginem cl mniiyreui dtversis diebus enuiitiatam
Ecija ad lluviuiii Xevil Mtum, sub arciiiepiscopatii csse, quia oitiii diversis liiehus memorin ejus iu
Ili.-palensi. Primus episiopus Astigiianus censeLui- licclesiis quihusdani agehaiur. De Actissanctae Cae-
sanciusCrispiiius, de quo plm-a,si vnc:tl, legns aptid ciliii', co isule RacoiKuuiiu notis ad Mnrtyrulogium
Tamaium de Sala/.nr(iLtrtyr. iltsp. t. VI, p. 2.1), Romauum (die 22 Nov.) et Alexiuui Syuininchum
nbietiam (p'.,a-2i7) calalogumepiscoporumAstigita- Mazouhiuin,
noruiu iitvcuks, quoruui ultimus, Arvidius, coucilio , c Ojfkium. Ps, cxvui, 2o. f , IbiU., 1.
927 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS U. 928
alleluja. f. Iieati immaculati in via : qui ambu- A in illo constant omnia. Et ipse est caput corporis
lant in lege Domini. P. Et non confundebar. f. Ecclesie : qui est principium ; primngenilus ex roor-
Gloria et bonor Patri : et Filio : et Spiritui Sancto : tuis : ut sit in omnibus ipse primntum tenens. Quia
iii secula seculorum amen. P. Et non confun- in ipso complacuit oinnem plenitudinera c divinitalis
debar. habitare corporaliter : et per eum d reconciliare
Oraiio. Chrisle Domine qui sacre Yirgini lue Ce- omnia in e ipsura : el vos cum esseus aliquando alie-
cilie tantam triliuis fortitudinern: ut seculum vin- nati et inimiei sensu et in operibu? malis : niinc au-
centem : el carnem pro te mori festinet ; inlercessu tem reconciliavit vos in corpore carnis ejus per mor-
ejus flammaminnos tue .charitatis accende. Ul nec lem : exhibere vos sanctos: et immactilatoset inre-
titillamenla nos camis inliciant: nec seculi blandi- prehensibiles coram ipso. £ Cui est honor et gloria
menta decipianl. R). Amen. Per roisericordiarotuam in secula seculuruin. n). Ainen.
etc. Doniinus sit semper vobiscum. JK) . El cum. Evangetium. Simile est regnum celorum thesauro
Prophelia. Longe Dominus. abscondito. Querein Sancta Eulalia. fol. 29.
Psallendo. Specie lua. Quere in communi unius Dicat Presb. Doroinussit semper vobiscum. it Et
Viryinis.fol. 458. cum.
Sequenlia EpistotePauli Apostoliad Colossenses B s Lauda. Alleluja. f . Lauda filia Syon : letare et
(u Cap. I). exulia filia Hierusalero. P. Alleluja.
Dco gratias. h Sacrificium. Sicut lurris David edificata es : et
Fratres. Gralias ago Deo Patri : quia dignos fecit reprehensio nou est in te. Quam speciosa 411 et
vos in pariem sortis Saoclorum : in lumine quia eri- decora facta es in ornaroeiito tuo : et otior ungueu.-
puit iios de potestate tenebrarum : et translulit in loruin tuorum sicul odor Libani super omnia aro-
regnura filii dilectionis sue : in quo habemus b re- maia : alleluja. f. Sicut columbe sedentes super
demptionem peccalorum : qui est imago Dei invisi- abundantia aquarum : et sicut liale aroraalum gi-
bilis : primogenitus omnis creature. Quia in ipso gnentes unguentoria. Et sicut lilia distillantia tnir-
condita sunt universa in celis et in terra : visibilia rharo : et sicut omatilia aurea. plena Tliarsis : et
et invisibilia. Sive Throni : »ive Dominationes: sive sicut Libanus electus. Et sicut cedrus. El sicut co-
Principatus : sive Poteslates. Omnia per ipsum : lumne marrooree posile super bases aureas formose.
et in ipso creata sunt. Et ipse est anfe omnes : et P. Quam speciosa.
Mazochiitm, in eruditis notis ad Kalendarium Nea- stnt, cui proprii fuerunt episcopi, sallem ad initiuin
politauum (die 14 Aprilis). Maxima difficulias in eo satculi vi. Igitursi Urbanus ille papa dicatur episco-
sita est, quod Urbann 1 ponlifice, stib Severo Alex- G pus fuisse, non urbis Romae,sed pagi Cantcenarum,
andro, ea Acta videautur indicare saevninin Chri- aul pagi Statuaria, niiiil obstabit quoiiiinus dicatur
siianos persecuiionem; at haecdiflicultas evanescit, sanctam Caeciliamsub Marco Aurelio iuariyrium fe-
si cunvAdone el Usuarde dicatur, sanctam ('seciliam cisse. Neqtie obstat vox vapa; nam non modo Roma-
pussam csse sub Marcb Aurelio. Fbrlnsse ille Urba- niini pontilicem, sed abbs quoque episcopos papas,
nus pnpa noii fuit urbis Romae episcopus, sed epi- et bealiswnospapas diclos nliquando iiiisse constat,
scopus suburbaiius. Nnmex ruderihus eorum constat et exempla pnssiro occurrunt. Adultimum, de inven-
plures fuisse circa uihem Romnni vicos, vel pngos, tione reliquiarum sanciaeCaeciliae,earumque trausla-
magnimdine sun , mulliludine populi, acdiliciorura liune snh Pnscali l et Urbanu VIII, videndus Ilaro-
nvagnilicentia et elegantin urhibus haud impnres: uius (Ad an. 821, n. 1). Neque oroitiendum, velu-
talis fuit utique pagus via Appia paulo uiirn qniiituui sltim esse iu Urbe tiiuluro sanctae Civciliae, in quo
lapiJem situs, ctti nec templa, neque aquacductus, reliquiiBejus et rcliquire sanctorum Tibunii et Yale-
nec nmphitliealrum, neque alia, quae mugnas urhes riani colunlur.
oriianl, aetiificindeernni, ut rndera produnl. Locus " Cap. I. Vers. 12-25.
atneni, ttl niodo, ita olim fotie Sluiuaria, a statua- b Redemptionempeccatorum.Vulgatalegit: In quo
rum et ornnroentoruro multiludine, dictus est. In habemusredemptionem,per sanguinemejus remissio-
eadero vin, seil Urhi propinquiora, hnud procul ullra nem peccatorum. Ambrosiasteret Chrysostomus : In
basilicam snncli Sebastinni, a sinislra ah Urbe proli- quo habemus redemptionem,remissionempeccalorum.
cisceutihus, ingeniia rudera allerius pagi per npertos Primasius et Theodoretus : In quo habemus redem-
caropos jncent, et in his circus, utcredilur, Gullieni " piionem el remissionem peccatorum.Priinasius expli-
opus : hie pagus, cui a Conuenis noinen imposuit calionis gratia inserit per sanguinemejus, tanquam
iUuslrissiniusFabrettus (De Aq-et Aqumd.,dissert.2, verba quaead lexluin nuu.nerlineHt.
ii. 511) suum hnbuit aquaeductum, qtio ab arcubus c Divinitatishabilare corporaliier. lta etiam legit
Claudiaeaqun delerebaiur. Via Lalina circa sextum Primasius ; at Vulgaia, AmliVosiaster,sanctus Chry-
;ih Urbe lapidem, dextrorsum Tiisculum tendenlibus, sostoinus.et Theodoretns : Quia in ipse complactiit
nd locum dictum setle bassi ingentis pagi rudera jn- omnem pleniludinem habilare. Addit Chrysostomus
ceiit., (iiiibiisconjunctn sunl uidern viike imperialis alios pleuiludinem diriniialis legere, et ipse juxta
inagiiijiceuiiae.Iluic etiam sutts erat duclus, arcua- hauc lectionem loetim hunc explicut(Vid. hom. 5 in
lo opere, per passns quingentos, aquam ab unienis cap. l ad Coloss.).
iinvas nrcubus deferens in vill.e et pagi usum; et d Beconciliare. Vulg., Ambrosiaster, Primnsius,
eadem via, propius Urlieui, alia cernuntur pagi, for- Chrysostomus el Theodoretus, reconciiiare.
lasse Lemonii, rudera. Via Lavicana pagus erat sub e Ipsttm. Vulgala addit: Pucificansper sanguinem
Augusta dictus, cujus ruderilius vnlgus nomen Torre crucis ejus, sive qum in terris, sive qumin ccelissttnl.
Pignalara imposuii; aliauetiam viae suos habebant Eadem adduut Ainbrosiasler, Priinasius, Chrysosio-
vicos, ad qunrtum, quintum, aut sextum lapidem mus et Theodoretus.
posiios (Vide plura apud citalum iUustrissimumFa- f Cuiest. His verbis finis imponebalur lectioni.
brettum,deaquiset aqumd.,di,ss.2,OH.296).Jum vero 8 Lauda. Soph. III, 14.
credibile est celebriores hosce pagos suos habuisse h .Sacrificittm.Ex Cantico, lv, 7, 4,10. v . lbid.,
'
proprios episcopos, quod cle pago sub Augusiq con- v, 12,15,14,15.
m MISSALE MIXTUMSEC. REG. R. ISIDORI. — PARS II. 950
Missa. a venerabilem huncdiem passionis trium- 1A lum tuum destinato munere coronarum Valeriani :
phatricis Cecilie : cum summa dedicemus dilcclis- Tihurcii : alque Cecilie corda corrpboras ad cre-
simi fratres devotlone. In quo eadem Virgo et casti- dendum : ut hoc illis esset castimonie signuni ; et
tnte fccunda : et effusione sanguinis martyrio est lue diilcedinis incremenlum. Rogiimus te : ut ad
coiisecrala. llla denique procul dubio polerit apud instar illorum : ila pax tua in nobis semper inbabi
Beum veniam nostris impetrare offensis : que suam lct : qua et fecnlente carnis valeamus pellere incen-
tegens cilicio cainem : multorum animas converlit tiva : el dtilcedinis ttte renovari tiberlate omni-
ad fidem. Cum et sponsi carnalis connubii copulam moda. lij. Amen.
repulit : et sibi eundem cum celera Sanctorum lnlatio. Digiiura et justum est : nos libi semper
inulliludine passionis gloria sociavit. Preceniur ergo gratias agere : Domine SiwictePater elerne omni-
eos omni cordis devoliene *.b per quos libido devi- potens Deus : per Jesuin Christum ftlium tuum Do-
cla : per quos etiam hostis insani est persecutio roinuro nostruin. Qui in se credenles eflicit vuiidos :
c
superata. Ut sint apud Christum : pro qtto passi et in se confitentes facit esse plena felicilate robu-
sunt: inlerventores pro nobis : sint refugium pe- stos. In qtio omnis qui credit •' non conlundilur :
regrinis. Absolutio vinculatis. Relevatio oppressis. cum uterque sexus in eo valentissime roboralur. Iu
Reditus peregrinis. Suffragium absolutis. Reparatio B ijuo est et viris refugium : et feminis viclorie trium-
infirmisVSubsidium viduis. Ac defensio quotidiana pbale tropheum. Qui tantam in beatissima Cecilia
populis. Non igitur apud Deum sua in aliquo con- sua Virgine donuni Sancti Spirilus contulit : quo
fundantur in prece : qui pro eo animas suas posue- dum se in sanctis operibus perfectum exhiberet in
runt usque ad mortem. R). Amen. virum : virili animo : et sponsum suunvChrisii sub-
Alia Oralio. Oranipotens unigeuite Dei fili Patris: deret ad fidem : et d cognali duritiem divinarum
qui ad corroborandam fldera Martyrum tuorum Va- leguro alTectiouibuscnvolliret. Ac ne lioc eliam pa-
Jeriani : Tiburcii : atque Cecilie : splendificosaspe- rum esset iu lantum egit verbo cum illis : ut ar-
ctus Angelicos destinasti ad terras : per quos illis dentes eos efficeretnd suscipiendam glorinm passio-
concretas liliorum ac rosarum floribus destinasli nis : quod fucttim evidentia eorundem Sanctorura
corouas. Tu nos eisdenv apud te intervenientibus : c gesta declarant. In quibus et eos pro Christo Do-
et viuculis piaculorum absolve : et donis spiritali- roino gladio deseclos coroperimus : et glortosam
hus reple. Ut sicut illi le tua gratia precedente mar- Virginem Cecilinui die inlegro et nocte tota 412
lyrium ambiendo : seculi sunt : ita nos eodem termis inclusum : nec ullo modo lesam fuisse fute-
precedenle : atque subsequente *.et bic adipiscamur *•*mur. Servari quippe ineruit in balnei calore : que
peuitenlie fructum : el post consoiiium bcatorura. gestabat Chrisluin in pectore. Due quippe ignium
Ut sine intermissione indulgeas miseris : cutn niliil divise faces ardebant : uua in Virginis corde : al-
excusas bealis. Ul jtisliflces penitentes : cum pro tera sub Virginis pcde. Una combustioni parata :
peccatoribus exaudieris Martyres exorantes. Ut illo- allera refrigerio debila. Unn ininabaiur supplicium :
rum consoriio adjuvemur in celis : quorum nos hic pollicebalur allera regnuin. Una moriluris corpori-
obsequimur patrociniis. Quo possit nobis tunc cum bus necem : altera viviluro spiritui futuram prepa-
eisdem socia esse lelicia : cum eos viderimus in rnns libcrtatem. Una qua exlinguitur vita : altera
gloria sempiterna. ii).Aroen. qua pcrvenilur ad vilam. In una refrigerabatur Chri-
Post nomina. Oratio. Deus eterne : te quesumus el sius : iu altera exardescebat perseeuior horrendusr
rogamus : ut famula tua Cecilia apud le exaudiri Sed cum vicit iguis concreniatus divinitus : cessi
raereatur pro cetu omnium Cltristiatiorum : que suo qui fuerat exaggeratus humanitus. Sic quippe cliviice
exaudita est pro sponso. Ul per eam tam vivi quaro potentie cessere perseculiones humane. Sed qui;
defuncti levamen obtineant indulgentie : per quam erutam eam flammis : f cruore stii sanguinis conse-
sponsus ejus iidei tue meritit cognoscere veritatein. cratam ad te in pace accessiri jussisti : precamur
jjj. Araen. j. sancte Deus : ut per eam tribttas Sacerdotibtis con-
Ad pacem. Oratio. ChristeDei ftli : aui per Ange- cordianv : minislris uerseveraniian» : omnique clero
•»Venerabilem.In MissaliGallo-Golhicovenerabilem f Cruore. Graeciin MenologioBnsiliitenenl, san-
ac sttblimem. clam Caeciliamcapile truncaiara fuisse. Beda, in Mar-
b Per quos. Vide Acta sanctorum Tiburlii et Vale- lyrologio Geuuiiio, ferro occisamtradit: X Kal. Dcc,
riani apud Boliandianos (Tom. II oper., pag. 20S). Nalale sanclmCcvcilimvirginis, qum el sponstttnsuttm
c Coij/ueiifes.Lege confidentes. Vatertanttm, el frnlrem ejtts Tiburtium, ad credendum
d Cogiviti. Sciiicet Tibunii, fralris Valeriani. Ti- Cltristo ac ad marlyrium perduxil, el ipsa deinclemar-
burtius erat Gaeciliaetevir, illa vero Tibuiiii glos, lyrizavit, ignemquidem supeians, sed fcrro occisasub
sed, ul pluribus probat cl. Mauochius(ln nol. ad AlmachioUrbis prwfecto. Acia sancta; Caeciliaeupud
Kalend. NeapoL, die 14 Apr.), etiam apud anliquos Baronium (Annttl. tom. II, ad un. 232) tle moite ejus
lev.r dicebatur cognatus, et siroililer glos dicebalur habeut, Alniachiuro, curo cognovissel eam c;;lure
cognata. balnei exstinctain non esse, jussisse ut ei caput nm-
"Gesta. Acia scilicet sanclaeCaeciliaequibus eiiam pulnn-lur, spiculntorem autem tribus eam percussam
gesla saiictnrura Tiburtii et Valeriani conliuentur : iclibus, necdum Iruncalo capite, coitslernatam, mor-
ea vero in Hispania et Gallia lectn fuisse ex hoc loco tuam credens, reliquisse, ipsam tamen Itiduo adhuc
Missalisnostri ei ex missa sanclaeCecilite iu Missaii vixisse, uude, in hac illatione, in pace u Deo accer
Gallo-Gothicohabemus. sitadicitur. Mariymtiiem consianler appellatur:
$5«. MISSALEMlXfUM SEC. REGVB. ISIDGRI. - MR8 «. 952
a
parcimonie"disciplinam : Regibus Christianis vi- Ai Dicat Presbiter. Humiliatevos benedictioni. Do-
taiiv : principibns modestiam : vtrginibus castimo- minus sit seraper vobiscura. it). Et cum.
niam : viduis conlineniiam : pudieitiam nuplis : Benedktio. Omnipotens Deus qui inler Valeria-
alque omnibus iu eommune delictotum veniam lar- num atque Ceciiiam spiriiuale sanxit esse counu-
g-.iris : per ipsutn qiiein conlaudant omnes Angeli: bium : ipse in vos celestis concordie tribuat incre-
iia dicenies. h). Sanctus. Sanctus. Sanclus. nventum. ft). Amen. Quique Tiburcium fratris prece
Post Sanctus. Vere sanctus : vere benediclus Do- perduxit ad iidero : ipse per vos accendat plurimos
minus noster Jesus Christus filius tuus. Pro qtto ad diligetidntiielerne glorie inansionera. ii,. Amen.
* Ut horum semper foveaniinipresidiis: quurum nunc
predicti Martyres viriliter certaiido animas posue-
runt: et nunc celeslis glerie participatione lelaniur. palula exuliatioue lelamini de iriumphis. i^.Atuen.
Qui tanto se dulcedinis amore effudit in Cccilie Vir- Per nvisericordiamipsius De.inostri : qui est benedi-
ctus: et vivit et oimiia regit in secula seculortim. ii).
ginfs corde : ut funditus ab iilaextirparet omnem
carnee titillationis ardorem. Quo carnalcm sponsi Amen. Domiuussil seroper vobiscum. Vij.Et cum,
coneubitum respuendo : illi soli se exhiberet inta- Dical Chorus. Gustate el videte.
eiam : qui per illam emollivil camalis sponsi ejus 413 P°*1 communio.Oratio. UomineDeusomni-
duriiienii Sit gloria et gratiaruin aciio Deo et Sal- gI potenstqniesvitaci salus lideliura : quem venturum
vatori noslro : qui hanc Virginemsuam illo implevil judicem credirous veruro : esto nubis propicius. Et
anvore : quo nec divortium seminatur : et spiritua- qui Itanc oblationem pro nostra nosiroruroquesalute:
lis plenitudo charitalis augelur. Quia ipse est Domi- vel pro expiatioiie nostrorum peccatorum : in hono-
nns nc ledemplor eiernus. rem Sancle Cecilie Virginis et Marlyris lue libi ob-
Posl pridie. Oratio. Exceise celorttm Deus ac Do- tulimus : inisericordie tneopemiii nos diffundisen-
niino qui Marlyris lui Valeriani voluntateni per An- liamus : ut qui jam refecii sumusad mcnse tue con-
: dono lui rauneris consequi raerearaur pre-
gelum sciscimre dignatus cs : ut per eundem quam vivium
voluisset insinuaret pelitionem : effeclumquecapere mium senipiteiiiuin. iij. Anieu. Concedentedivinitnte
mereretur cx fide : quod et oblinere promeruil enit- tua Deusnosier ' qui es vita vivorura : et curona
teudo pro fratris salvatione : per eandem tui An- Saneturum in elerna secula seculorum. n). Amen.
Dicat Presbyter. Doroiuus sit temper vobiscum.
geli preceni quesurotis : ut nostris peiitionibuspla-
cabilem accoroinodesaurem. Et per quem visitasti u). Et cuiii spiritu. Solennia completa sunt in no-
illorum jam credula pectora:b per eunvcorda nostra njiiie Domininostri Jesu Christi. Votumnostrum sit
cuni pace. s) Deogratias.
jubeas roederiinfirma.El per quem illorum suscepisli acceptuui
precainina:pereum jubeas nostra sanclificareoblata. C < In Sancti ChrisogoniMartyris :
111qui e celis directus illorum presematus esl oculis: Omniadtcaniur de uno justo. (ol. 4aO.
nunc a le dirigatur benedicturus hic sacrificiisno- Calharine Virg.nis el Marlyris :
Omma dicanlur unius Virginisprectpue.folio 456.
tris. R). Anien.
Ad OrationemDominicam. In festo Sanctorum Vitalis: et Agrkole : Facundi:
et Pritnitivi:
Ailendile dilectissimifratres quid Sanctorum ora- Omniaduantur ptuniiioruniMariyrum. (vl. 450,'
lio valeat. Quidve pro inipiis opposite justorum in-
lercessiones obtineant : cura oranle Urbano : et Eligii Episcopi el Confessoris:
Omniqdicaulur unius Lon(essoris,(ol. 452.
Virginis Cecilie voia implentur : et Valeriaui atque Barbare Virginiset Martyris ;
Tiburcii fides aucta : martyrii gloria decoralur. Pro- Omnia dicunturunius Vtrgtnisprecwue.foiia 436.
itide exlensis ad celum palmis : pelamus nobis auxi- Nkolai Episcopiet confessaris:
lium de supemo invocantes eum ex pieiate Patrein : Ommaditantur unius Confessoris.fol. 452.
quem lerribilem venturura expavescimus judicem. Octava Sancti Andree:
Profecto etenim erit per illum nobis vita eterna ; Omniadicantur skut in dte. fol. 20.
per quenv Virgo Cecilia non fuit in ardoribus con- o LN CONCEPTIONEREATE VIRGINJSMARIE.
cremata. Qui enim illos in marlyrii cerlaininc posi- D Ad Missam. c Officium.
tps exaudivit ; exaudiet nos ; cum ad eum fucleri- Speciosafacta es : alleluja : et odor vestimento-
nius clamorem gemitus nostri : proclamanles atquei rmn luorura super omnia aromata :
aileluja.alleluja.
dicentes. Paler noster qui. f . Couceptiolua DeiGenitrix Virgogaudiumannun-
»
Ret/ibus Chrislianis. Gotho-Hispanis, scilicet,, Hispanos uno ebdemque officio, eodem die, Caeci-
puta Gtiindasiiintoet Recessuinto. Iiam, Vaieriauumet Tiburlium celebrasse.
b Per eum. In Missali Romano sancti Pii V 4i * ln Ccmceptione,Festuiii
(Fer CouceptiouisbeataeMa-
Ciner.) exstat oratio : OmnipotentsempiierneDeus... riae virginis a sancto Anseliuo primuiu in Anglia,
mittere digneris sanctum augelum luum de cmlis quii saeculoXII ineunte, institulura luisse, Patres concilii
benedicatel sunctiftcelhos ctneres, ei in MissaliGallo- Lundinensis, an. 1328 celebiati, iradiint. Coiifer
Gotlucoin benedictione foniis baplismalis : Descen- Spelman. (Concil.Angl.tom. //, pag. 4U4). In Gra;-
dat super has aquas angelus bcnediciionistttm. Quibus5 cia, ex
Joquendi nvodis rogant ut a Deo lieiiedicanlur ci- • Officium. Est ee.nlo consutus ex vocibus Ser"-
neres, aqua bapiisuialis, et hic elementa consecrala. plurae
« l]t horum. Ex. tota hac missa y . Desurajitusest ex responsione ad le.iio-
apparet, Gollio-,
-» nera sexlani ofliciiConceptionisbeataeVirgiilis.
•55 MJSSALEMIXTUH SEC. REG, B. ISIDORI. -* PABS 17. 9<U
ciavit univeraomundo. P. Superpmniaaromata. GIo- A niini morabor. Junc precepit: et dixit wilii crtjator
ria et honor Patri : et Filio : et Spiritui Sanctq : jn oinuium : et 414 qui creayit me : requieyit ij»ia-
secula seculoruni. : amen. P. Snper omnia aromata. bernaculo ineo, Et dixit milij. ln Japob inbabita : et
JDicaiPresb. Per omnia secula seculprum. i5). in Israel hereditare: etin eleclis meis niitte radices.
Chorus. Amen. Et sic in Syon firmata sum: et in pjviiatesanciilicata
J9/cai Presb. Gloria ip excelsis. similiter requievi : et in Hierusaleui potestus mea.
Oraiiq. Tibi semper Douiine gloria omnipotens Et radicavi in populo honorificalo: et in parte Dei
Jesu Chrisie : ciijns in celo el in terra laudis con- mei hereditas illius : et in pleniludine sanctorum
jiessiopermanet : dum tihi gloria in excelsis decan- detentio roea. Quasi cedrus exaltaia sum in Libano :
talur : et inierrapax iiominibus nuncialur. Bonnm et quasi cypressus in monie Syon. Quasi palma exal-
quesumus voluntaiem nobis famulis tuis ct populis lata sum in Cades : et quasi planlalio rose in Hieri-
suppjitantibus tribne : ut ab oranibus nos mundes co. Quasi olivn speciosa in campis : et quasiplalnnus
pecGatis : et paceni tuam perpetuam nobis propi- exaltala sum juxta aquas. In plnteis sicut cinnmo-
cius ; et omni populo largiaris. B). Atnen. Per mi- mum et balsamunvaromatizans odorem cledi. Quasi
sericordiam luam Deus noster qui es henedicttts : et miriiia electa dedi suavitatem odoris. i^ .-Amen.
vivis et omnia regis in secula seculorum. » p Lectiosancti
EvangetiisecundumLucam (f Cap. XI).
Prophetia. Leclio libri Sapienlie ProverbiorumSalo lllo in lempore. Loquente Domino Jesu ad turbas :
monis (a Cap. VIII).
extollens vocem quedam mulier de |urba ; dixit illi.
iij. Deo gralias. Beaius vetitpr qni le portavi.t: et ubera que suxisli.
Dominus possedit me in inilio viarum suarum an-
b At ille dixit. Quinininio beati qui aiidiuiii verbum
tequam qiiicquani faceret a principio : uncta sum
Dei: et custodiunt illud. ^. Ainet).
a seculo antequnm terram faceret. Nec diim erant « Lauda. Alfeluja. f . Conceptip lua Dei Genilrix
abyssi : et ego j'nmconcepia eram. Nec dum fon-
"Virgogaudium aniiupciabit in univcrso mundo. P.
tesaquarum eruperanl : nec dum inontes gravi mole
constiterant : ante colles egoparluriebar. Adhuc ter- Alieluja. h Sacrificium. Alleliija. f, Magna facta est et
rani non feceral : el flumiua : et cardines orbis ler-
lilia Syon in uiiiyersa terra : allgluja. f .
re. Quando preparabat celos : aderam : quando "cer- preclara
lu a Deo luo in omni laberna-
In lege et giro vnllnbnt abyssos. Quando ethera fir- AUeluja. Beuetlicta
mnbntsursum : el librnbat fontes aquarum. Quando culo Jacob. Tu gloria Ilierusalem : bonorificentia
lui. P. In universa.
circumdabat mari terminum suuin : et legein pone- populi
bal aquis : ne transireul fi.ies suos, Quando appen- C" t Missa. Exurge gloria nostra Deus: et eripe ab
debnt fundamenta terre : cum eo eram cuncla com- lioste caplivos : atque pro quibijs magnificatus es
: hos in te conlidenles inlgere placa-
ponens : etdelectabar per singulos dies : c ltidens usque ad celos
coram eo in orbe tefrarura : et delicie mee esse citm lus. Et ipse da in tribulatione nuxilium: qui nostre
filiis hor.iiiium.Nunc ergo filii audite me. Beati qui sahitises eomplenientum,Concepiionisgloriose Vir-
custodiuiii vias roeas. Audile disciplinara : el eslote gipis Marie sic nos luere suhsidio : ne nostro exi-
sapientes: et nolite abjicere eani. 11) . Amen. genie merilo tradamur inferno. Sicque remuneremur
'd Psalkndo. Specie tun et pulcliiitutline lua in- premio : ut conhlentes producas in scculo. iij.
lende: prospere proceda et regna. f. Propter ve- Amen. Per misericordiam luam Deus nosler qui etc.
ritatem et tuansuciudinenv el jusliciam : deducet te Alia Oralio. Deus qui i navem Ecclesie lue per
mirahiliter dextera Dei. P. Et regnn. mundi istius pericula fltictuanlem : opiimus nauia
Dicat Presbiler. Silentium facile. gubernas : et ne infidelitatis procella obrualur : vigi-
Leclio libri Ecclesiastki Salomonis (" Cap. XXIII). liiNtissimuscustos solicilas : omnibus ejus lavacro
;*j. Deo gratius; renntis iribue per interccssum Conceptionis gloriose
In omnibus requiem quesivi : et in hereditate Do- jj Virginis Marie : persecuiionum tempeslales in tui
cia, ex decreto Manuelis Comneni imperatoris Con- bris : CCEPTIOS. ANE MAUIEVIR. sculptum Iegi-
sinntinopoliinni,nb nnnollGfj, inter eas festivitntes lur•>: ConceptiosancimAunm Marim virginis.
quibtis ftiruuivncnl celebraia est. Morem Cruacorum b Cap. VIII. Vers. 22-54.
Aimeni, Oiienlales et Copiitaeiii|iiati sunt. Iu Occi- Uncta sum. Vulgata, ordinata sunt.
denie die 8 becembris, apud Graecosdie 9 ejusdeuv c Ludensin orbemterrurum. Vulgala legit : Ludens
mensis celebralur, apud quos Conceptiosanclte Annm coram e.oomni tempore,(udens in qrbeterrarum.
inscribitur ; sic enini MenologioBasilii: *Hav\).-n^i; * Psallendo. Ps. XLIV.3. f . Ibid., 5.
T« «c/ia;"Avvn;TU;p.vzpo; TJJJ0EOT6ZOU. Cqnceptio cCap. XXIV. Yers. 11-21.
sauctic AniiwMalris Deiparce. Fesiivnas isia ignota t Cap, XI. Vers. 27-29.
ei.it Cotho-llispanis : cam a Gallis suscepisse videu- s Lauda. Ex responsione ad leclionem sextam
tnr Mozarabes, quorum roore die 8 Decembris in officiiConceptionis beuta?Mariavvirginis.
Missali niis-a propria et in Breviario Mozarabum 11Sacriftcium. Centoex verbis Sciipiuroe.
olliiio proprio coilur ; nt larn missa quam oliieiiinv 1 Exurgo. Oratio clesumpta ej-.Oraliouali Golhico
ex oraiiniiibus liinc iinle a missis elofliciis Gotho- (pag. bS, or. 5).
Hispanis desumptis composita sunt. Neapoijtani tam I Navem. Aiitiqna, scd obvia melaphora, juxia
in titulo festivitntis quam in die solemni cunsuetudi- quam li, cle-iu navis dicilur. Porro haec oratio in
neiu GraBcoruraolim secuti sunt, ut ex Kiilendario Orationali Gotbigo (Pqg, 17, «r. 7) iegilur.
NeapoiiUno niannoteo discinius, in quq 8 Decem-
035 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. lSlDOftl. — PARS fl. 93«
viominisconfessione devincere : et tibi placitum sa- }\^ Virginum : Mnriyrumque concio : sive terrestris 'bca-
criflcium nosmetipsos offerre. Quique mirabililer torum nvulliludo: in hoc Conceptionisgloriose Virgi-
projiciuhiur in profundtim : remigio dextere lue per- nis festo : non cessant clamare: ita dicentes ^.
ducanlitr in celnra. fi). Amen. Sancl.us.Sancius. Sanctus.
Posl nomina. Oratio. Domine Jesu Chri^le lauda- JPosfSanctus. Vere sanctus : vere benedictus eter-
bilis niniis etmagne : le imploranles exquirimus : et ne omnipolens Deus : misericorset pie : qui deccre
qiiercmes cxposcimus interventu Conceplinnis glo- virtulis glorificasjustos : et sine opere juslificas pec-
riose Virginis Marie fuc nobiscum misericordinm catores. Qui confitentes in mundo beatificas et con-
propier nomen tiuitn : ct in quibus a te peccando fessores in celo glorificas : tribue nobis inlervenlu
reccssimus : per confessionemhumilemredeainus. Et Conceptionislue : cujus solennia celehrantur : libi
pielntequa rederoisticaptivos:et misericordiaadjuva- Domiiio conflteri pio cordis affeclu. Ut |»ropriapan-
sti opnressos: ipsanunc que gessimusdilue : atque in dentes piacula : inherere niereamur Chrislo Doraino
pnrtrmdextere tue :quosredemisli:stalue. li). Amen. ac redemptori eterno.
Atl pacem. Qralio. Domine qui es magnus et glo- Post pridie. AVirgo Dei Genitrix Maria : cujus ho-
riosus : da nobis'faraulis luis indignis illanv pacem : jg die veram Conceptionem celebraraus : quesuraus in-
tu tledisli discipulis luis : ul diini operum digni et peccatores : ubi est novi niitaculi gloria :
' qt'inm
tuorum vnagniludinem adtniramur : magnificentiam beatiores quandoque raereamur aitolli :preceque lua
luam debita confessione laudemus. Alquepcr inter- ditati. Roget quesumus ibidem pro nobis dignitas mi
cessionem Conceptionis gloriose Virginis Marie tue pudoris : que le de terris ineffabiliter sumpsit in ce-
iiiatris : tribue nobis perfectum intelligentie decus : lo» : e et posl somnura quietis et cursura consuma•
limoris obedienliarn agere : et mandata tua fidelia lum vile temporalis : adsitrogamus ibideni pro nobis
omni custodia cordis diligetiter explere. ii). Amen. iudignis c plebs lua semper suffragalrix. Quaienus
Qtiia lu es vera pax noslra et chnritas indisrupta : hic per eain abluti abomnibtts facinorum coutagiis :
vivens tecum el regnans cum Spiritu Sancto iinus roereamur Angelorum s compoles esse in celestibus
Deus in secula seculorum. R). Chorus. Amen. regnis. li). Amen.
Inlatio. Dignumetjustura est: omnipoiens Pater: Ad orationemDominkum.
tibi in lionorem Conceptionis gloriose Virginis Marie b Domiiie Jesu Chrisle : qui sic Virginem roatrem
gralias agere : per Jesum Christum liliura tuum Do- horiorificnsii: quousqueConceptionisejus gralia eanv
niiiium iiostrum : a merito qtiidem elgloriosior Virgo cornm te suffragatricem incbmparabilein invcnimus
Maria celi petivil inlimura : duin celi et lerfe sola 'C indigni: quesumus divinilatis lue clementiam : qua-
visccribus sacris portavit Deum et Duminura.0 inef- leniis per bbtentum illius beatissimeGeniliicis: emun-
fabilis caslilas : o iminaculata virginitas : que novo dnli nb universis conlngiis : audeamus cxclamare et
ineffahiliniodo : adsummi in superna roeruit sede : dicere e terris.Paler nosterqui es incelis. n). Amen.
visura curo Angelis ibidenv perpetim Denm : cujus Benedictio. Exoralu Virginis sacre Marie : vesfra
b
Verbi in terra sacrum effecla 415 esl templunv. sint merita l radicilus coram Chrislo : et abolita pia-
Cui nullo modo ibidem incomprehensibilis « fru- culn. ii). Amen. Et sicut illa conletatur iu scde su-
strntur setles : sicuii incomprehensibilis parius pema cum Angelis sanclis : sic vos gaudeatis adqui-
non denegaiur in terris. Talium est enim divinitus sisse paiadisura elerne felicilatis. i^ . Amen. Quo
ascendisse:qualiumiiinovoVirginisparlu hicsimilem anima simul et corpore sani et iniegri : hinc exetin-
non invenisse. Quid vero verius datur intelligi: hanc les ad illam leliciter et digne pervenialis sedem : qua
Chrislus elegit a qua nalus est : hic sic illam voluit ipso miserante ab eo divclli nullaienus possilis. i?.
mansisse. Merilo diuque merito ibitiem gloriosior Amen. Pef misericordiam ipsius Dei nostri eic. Do-
fore pre cunctis : duro merilo iongeque.digiiodignior minus sit seuiper vohiscuni. i^. Et curo. Dicat Cho-
iiivisceralurexeaSalvator. llocieDominecooperante: rus. Guslaleet videte.
qui omnia que velis : facis : et de nullo nusquam Post commuuio.Oraiio. i Beata Dei Genitiix Virpo
ventilaris. Queni quoque trcniiinl Potestates : celi- Maiia : cujus Conceptionem hodie celebramus : que
coleque ammirantur cives. Cui multiplex cel.ica illa in Syon gioriosa con-isiit : l quam ipse se dilexisse
Angelorum legio eatervaqtte Sancloruin : omniura teslntur: et ex quo tibi non » recessuram ulira mi-
tt Merito quidem. Haec desnmpta sunt ex illatione c Fruslralur. Forle, frustra datur sedes.
missaeAs-iimpiioiiisbeatne Virginis. 6 Virgo. HJiidemin missa Assumptionis.
b Templum.Praiclnre ad rem pra>sentem sancius e El post somnum. Tolle illud ei, quod ahundnt.
Maximus Tauiiuensis, homil. de natnli Salvaloris £ Plebs. Lege prex : voxest aniiqtiata, iclem aique
(qtia! ocinva e»t inier eas quas cl. MnhilloniusMnssri precatio sistnificans.
Iialici tom. II, editlit), Mnria?uterum templumdixii, s Compoles.Forte, angetorumconsorlio.
ctijus rei lationeni teddii, quod in ejus utero Deus, b Domine. Endero in roissa Assumpiionis.
Sncerdos el Ilostia, coiitinebiliir : Hocatttem tolttm, 1 Radkitus. Forle, veslra sint meriia accepla co-
iiiqttit, in Cltrisloagnoscimus, Deus enim est quod ad ram Cttristo, el radicitusabolila piacula.
Puirem redil; jnmlifex quod se obtulii; viclintu, quud i Beata. Ex orationnii Goihico (Pag. li>, or. 2).
pro nobis occtsnsesi. Marimergo uterum non ulerttm k Vuam ipse. Legc qttemDeus ipse.
dixerim, sed temptum; templmnplane est in quo ha- 1 Recessuram.Lege : Ex quo libi non wcc-ssttram
bilal senctum quidquid in cmloest. ullro miserkordiam pollicelur, etc.
937 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. ISIDORI.-PARS, II. 038
sericordiara pollicetur : da nobis merilis tuis : tii A Hec dicit Dominus. Invenit gratiam in deserto :
amore divino flagrantes in fuluro judicio inveniamur populus qui remanserat giadio : vadet ad requiem
indemnes. i*}.Amen. Per misericordiam tuam Deus suam Israel. Longe Domintis apparuit mihi : et in
noster etc. Dominussit semper vobiscura. h). Et cum. charitate perpelua dilexi te. Ideo attraxi te miseratts :
Solennia completasunt in nomine Domininostri Jesu rursumque edificabote : et edificaberis Virgo Israel.
Gbristi. Votum nostrum sil acceptum cum pace. ii). Adhuc ornaberis lympanis tuis ; et egredieris in cho-
Deo gratias. ro psallentium. Adhuc plantabis vineas in monleSa-
marie. Plantabunt plantantes : el donec terapus ve-
IN SANCTE » LEOCADIEVIRGINIS
niat: non vinderaiabunt: quia erit dies in qua cla-
ET MARTYRIS. mabunt custodes in monte Effraym. Surgite ; ascen-
ArfMissam.b Officium. darnus in Syon ad Dominum Deum nostrum. Quia
In omni opere suo dedit confessionemsanctam : hec ditit Dominus. Exultale in lelicia Jacob ; et hin-
alleluja. P. Verbum glorie : el in corde suo : hym- nite contra caputgenlium. Personale ; canite : et.di-
num dixit : alleluja. f. Confitebor tibi Domine in cite : salva Domine populum tuum : reliquias Israel.
toto corde meo : narrabo omnia mirabilia tua. « P. R). Amen.
Verbum. f. Gloriaet honor Patri-: et Filio : et Spi- B f Psallendo. Confilebor tibi Domine in vasis psal-
rilui Sancto : in secula seculorum. Amen. P. Ver- morum : veritatem luam psallam tibi in cilhara Deus
bum. sancte lsrael. f . Sed et liitgun mea annunciabit ju-
Oratio. Deus qui scelera nostra (igmentis operla sticiam tuam : tota die laudem tuam. P. Psallam
denudas : qui incerta dubiis : et occulia cognitis : tibi.
consulta pielaie traducis : ut noxietate prodita : ad- SequentiaEpistole Pauli Aposloliad Romanos
spergas nos rore raisericordie: et velutnivem dealbes: (s Cap. X).
d da vie correplionem : averte quesumus faciem luain R). Deo gratias.
a peccatis nostris : et oranes iniquitales nostras de- Charissimi. Hoc esl verbum fidei: quod predica-
leus : innova viscera nostra Spiritus tui Sancti infu- nvus : quia s.iconfitearisin ore tuo DominumJesutn :
sione. Quo lali habitatore gaudentes aperiamus jugi- el iu corde tuo credideris : quod Deus illum susci-
ter iabia nostra ad annunciandamlaudem tuam. B). tavit a morluis ; salvus eris. Corde euim creditur ad
Amen. Per misericordiam. 416 Dominus sit sem- justiciara : ore atilein confessiofit ad salulem. Dicit
per vobiscuin. i^. Et cura. enim Scriptura : omnis qui crediderit in eo : non
Lectioiibri HieremieProphele (e Cap. XXXI). confundetur. Non eniin est distinctio Judei el Greci.
ii). Deo gratias. 'C Nani idem Dominus omnium : dives in omnibus ;
a Leocadim.Sancla Leocadia, nobilis virgo Tole- lani v confessor, et a Palribus concilii iv Toletani
lana, in persecutione Diocletiani,Christi fideuvcorara beaiissima et sancla confessor; haecenim concilia in
sreviente praesidefortiter confessa, poenis allecta, et basilica sanclae Leocadiaecelebrata fuerunt. Mariyr
ferro ontista in carcere, et in vinculis obiit. Ejus eiiam dicitur sancia Leocadia, nec immerito. Nam
memoria v Idus Decembris missa et officio proprio ii eiiam qui post Ddeicoufessionem in carcere diem
in Missali, Breviario et Orationali Gotho-llispano suum obibani, mariyres passim iioiiiiuantur. Sic in
colitur, quo die memoriaroejus relinent Martyrolo- passione sanctaruro Perpetuavet Felicitatis (N. 11)
gia Romanum Parvum, Adonis, Usuardi, Fulclense, apud D. Th. Rtiinart (Act. marlyr. sincer., pag. 92)
Antissiodorense Ecclesiavmetropolitanae, Roniaiiuin Saiurnino el Artaxio martyribus, qui vivi arserunt,
Baronii, et alia quaedam. Acta sincera sanctue Leo- addilur Quinlus, qui et ipse MARTVR in carcere exierat;
cadiaehactenus nulla prodiere; quare iis standum et in passione sanctorum Monlani, Lucii, elc. (AV2,
est, quae de ea in hymno Breviarii et in oratiotiibus ibid., pag. 233), cura aliis recensetur et Donalianus
Missaliset Orationnlis Golhici legualur. Circa dietn catechumenus,qui baplizalusin carcere, stalim spiri-
etannum obitus sanctae Leocadjae,scrupulum raovet tum reddil, ab aqum baptismo ad MARTYRII coronam
- quod animara ad Deum misisse Iegatur postquain fesitnans. Confer etiam sanctum Cyprianuin (Epist.
de passione et roorle sanctaeEuialiae audivii. Binae 9, Ed. PameL). De sancta Leocadia plura apud Ta-
: autem suut Eulaliae; si sermo sil de Eulalia Emeri- maium de Salazar (Martyr. Hisp. I. VI, p. 589), si
! teusi, ea colitur die 1U Decembris; sin de Eulalia vacat, legas. Ejus reliquias Ovielum prinium, post
Barcinonensi, ea 12 Februari, utraque die sua qua ]> irruptionem Maurorum, inde Suessionas in Galliam,
i passa est. At marlyria harum virginuui mrois distant ac tandem ad cellam sancti Geslini in Hanoniam
a die nona Decembris, ut credatur Leucadiam tam delatas esse dicit, el Molanus, de sanciis Belgii,
diu latere potuisse. Hnud incredibile ptito, sanclam an. 1016, Duaci, recognitus et editus, ad diero 9
Leocadiara ohiisse in vinculis, anno xvx Cliiistianse Decembris corpussanctae Lencadiaeapud Geslininnos
304, mense Martio exeunte, aul saltem ineunte servati asserit, quos a Carolo V, a Philippo H et a
Aprili, postquam de maiiyrio et tormentis Eulaliae Ferdinando de Toledo, Albavduce, frustra sollicita-
Barcinonensis certior facta est. Sed quia ejus so- tos fuisse subdit, ut corpus sacrunvToletanis redde-
lemnitas celebrnri non potuit suo die, ob jejiinium rent.
quadragesimale, in mensem Decembrem deferri b Officium,Cap. XLVII,9. Vulgata legil: Dedil con-
placuii. Consuetudo celebrandi festuuvsanctaeLeo- fessionemsanclo el cxcelso tn verboglorim. De omnt
cadiaedie nona Decembris vetusta est, ut ex Oralio- corde suo laudavit Dominum.
nali Gofhico(Pag. 14) disciraus, ihi enim litulus < f . Ps. ix, 2.
iegitur, prima manu exaratus : Quinlo Id. Decem- '*d Da vim.Lege da vitm.
bres, quando el sanclm Leocadim feslum incurrit. ' Cap.XXXI. Vers. 2-8.
Sancla Leocadia a 'Palribii/sconcilii Tolclani vi sim- Psatlendo. Ps. LXX.22. f . Ps. xxxiv, 28.
plic-itervirgo appellutur, a Pattibus concilii Tole- B Cap. X. Vers. 8-14.
PATBOL.LXX.LV.
9559 MISSALE MIXTUl SEC. REG. B. ISlbOWh — A*RS H. 9W
strf"»*.:el fraterne
qtti invocanl illuin. Oronis enim quicuroque inVoca A pia peccatorifm 4lTconressiohe^
verit noinen Domiui : salvus erit. vj. Amen. dileciiPnis Unanrmitet^ justifls#. fJtfe&iSBt-hanc Virgi-
-j Evangelium. Cuili esset in Belliania in domo Sy iiem ef confessioiiis:dPhP : a vifiis eaHBVdcumir :*et
nionis ieprosi. Quere in communiunius Virginis. (o pacisunitateinevisitoirris-s^otactopoifiJMrWJ»; J$.Anew.
436. lnlalio. Dignum et justnm est: oranipolens Paler
Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscura. JJJ*.E libi in honorem confessoris lue Leocadie gralias
cum. : Jesum Chrislum filiuuv tuuro Dominum
a Lauda. AUeluja. f . 0eu'smeus es t'uet confilebot agere per
iiostrura : cujus riec fides necessiiate sexus variatur :
tibi. Deusmens es tu et exaltabb fe. P'. Alielujn. nec virtus teneriiudine muliebrium artuum euervata
b Sacrificium. Munera accepla erunt super altaft
dissolvilur. Invictura enim EcclesieCatholice capul:
tuunv : et domus orationis mee lionoraJvituf : alle ita suis membris subrogavit virtutis augmeulura :
luja. t • Letelur ahitna mea in domino : ihduit enitt
ut non soluni viros sui nominis tPStes: ih certainiue
me veste salulari : et tunica joctlntfitatis tanquahi viclores per pafienfiam reddefet : Vefura*eiiain' te-
sponso imposuil mihi mitrain : et ut spousam deco minis triumplialera coronam' per toleraJitiamicotfdo*-
ravit roe ornaroento ; sicul tcrra que producit IToref naret. fmplacabilis quippe earhilicisf liirtfr exquisiW
^,
6uos : et sicUl pafadisus gefnvina sua. J*. Etidomus, supplicia membris miiliebfibus adniovebal : s&i vi-
Missa. Deus : qui se' hvvicenvdiligentvbus : neque rilis in femiiiis vifltis inrafa cfnciamenta KnVheBaf.
niahini pro riialo redderolbus ; sed pro suis iViimici* Nec enim debuit freraitum viri formidare toiioris :
oranfibus : el aniandus ° ad-proprias el videndus: que intimo palacio mentis presenff frttefiatmf"pfeSi-
precamur ut hodierni sacrificii clementer intendas dio Salvatoris : et quoniam invictiRegis auxilfo nte-
libaniin.i ; quibus rite"-mundati ; seeularium>tenta- batur in cofde': cruclaliis"fPrliter vihceliat ih cot-
tionum valeamus vitare discrimina. Talem glorie co- pore. Sed'in liis ohinibus Cfifisiiis Domiuus onige-
ronain misericorditer accepturi: qualetn' in' profes- nitus tuus contihuis lhudiDusest gforificanrfus-':tjuf
sfofie famule t'ue Leocadie'fidelitef pfestilisii': postu- esl ubique laudabitis : ubique mirabilis : qfii et"Ma-
latnus igilur onvnipoteiis Deiis : ut' orationem ejus riam maffem iivlibatam"ab omni; corruptione' serva-
pro hobis exaudiaTs: et leliPism' genefalem fuis fa^ vit: et Leocadvamfamulam sui nomihis fidelissiinattV-
riVulis iiv liac quesumus celefiritaie eoiicedas. if. teslem iii oratione suscepit. Et siCiif Stafiam fecit
Amen. : ita Leocadianr
'" AliaOratio. Predicetur Domine ci-edentilluspopu- Virginem permanerfe'pOSt paflura
victricem fecil esse post iransilum. Queifl conlau-
lis : beate Cbnfessoris ttte Leocadte fidtelispatientia<: dant orancs Angeli et Archangeli' : ita dicentes.
est inittfrcis predicata ju- Q
cujus pfius pefsequentiBus lij. Sanctus. Sanctus. Sanctus.
slicia. Gloriemur omnes fideliler triumphare ejus
Post sanctus. Vere snnctiis : et vere beuediclus
mtaiicium cetetiranfcs ; ut &imiliterelficiainur intec
Uibulationum temporalium fentamenfa gaudenteSi Domintts noster Jesus Chrislus lilitts tuus : quera
omniSconvemus Marlyruni,: et adtollunt
Auge singuli» plenissimam lidera : dona constau- COniaudat
lisnr; triiiue cnarilatem. Atque ila quod corde cre- hurailium preconia confessorum. Qiii Virgineinsuam
cfimus>:01e confileamur : Ut cui» lua coiifessor Leo- Letjcadianvcarcerali vinculo>irusaiu : aique iu ora-
cadia eoronam juslicie fiducialiter expectemus. ij, tione cbnStilulam': iifconfessione sui>nomiriiBspiri-
Amefi'. (1Coneedeivledivinilate>tua>Deusnoster: qui tum emitlenlem suscepit ad se : in glorianv sera-
esvifa vivofum : ef corona'Santtorum in eterna se- piternam : GhristumDominumac redemptorem. eten-
cula seculorura. itj. Amen. num.
Post nomina. Qratioi H-ilares< Domine celebramus J?bsr pridie. &rmi'o.PMcifiusconfessoriSitue Leo-
festa soleunia covifessoris-toe>Leocadie.: cujus Jidu- cadie : omnipotens Deus: hoc titii oblhtxlma nnbis
cialis oralio superbum conterruit inimicum. Ob'lioc sacwBciunr suscipe : et lue benedictionis periuslra
namque in<sede leiatui; eterna» : et gaudet felix ia D sanclificatibiie. Ut dunv ex his sumpsafimufr: quie-
ptttria' giofiostt. lpsius mevtltis concede flducialiter quid in cenfessione poposcetit lingua' : prelargiri
cjuesuinus Domiiie'nobi3 eternam ceiestis patrie' se- digneuir lua raiseralio consueta. i\. Ameit.
dem : et hanc de noslris raanibus suscipe placaius
Oblaliotiem. Ut facta patrumj : fratrura :' chatorum- Ad OrationemOaminicam.
1
qtie noslfumcommemoratione : eos hvelerna digne1- Accipe Deus nostrorum confessionem' labiorum.:
ris beatiludiue conlocare. R). Amen. omniuroque ligamenta solve facinorum. Qho hujus
Ad-pacetn. Oratio. Omnipotens et iraniense Deus ; Virginis lue Leocadiei prece>: etvitiis careamus : et
qui Leocadie Yirginis tue placalus confessione : atf te rouneribus aaipliemur : cum ad te procl&maveritnus
auiraara ejus accerssiri jussisli : e in pace tu nos et e terris. Pater noster.
in Gallia, ob bellum contra Tetricum susceptum, faciunt hymnus Breviarii et benediclio in Orationali
cum exercilu versaretur. Ex hymno Breviarii Moza- Gothico (Pag. 44).
rabnni, et orationibtis Missalis, atque Oralionalis ' ln amphitheatro. In hymno Breviarii legitur:
Gotho-Hispani, babemus, sanctam Columbam, in Sicliberalaab ignibus
lupanar daiam, iniaclain evasisse, torraenta in
deinde
Locisretracta scenicis
et ignero lampadarum superasse, ac demum, am-
Mttcronestrictoplectitur.
philheatro gladio caesani, ad coronam glorise, ad
quara clara voce e coelo delapsa ftterat vocata, quaevidentur potitss theatrum quam Amphitheatrum
evolasse. indicare; atcura liicdisiincteAmpbitheatrum dicatur,
a Super. Lege qui supet\,etc. et addaturquod in hymno omiserunt.illudmiraeulum
b Vrnalus. Lege oralus. bestiae maiisuefaciae,dicendum est, sanctam Colum-
• Pulsulus. Forle, pulsamibus. bam in Amphitheairi spoliariojugulatam fuisse; adde,
a Et... gloriatur. Lege uf... glorietur. ludos scenicos aliquandoetiam in Amphitheatris exhi-
* Emitsa. De hac voce ccelitus emissa menlionem bitos esse.
947 MjISSALiE MIXfAIM&C. RjE£. 0. fflXW. — PM»M. <M8
i?»,r]3.e.atis_.
J. ,Amj3n.,pji.pi,pir,asiiv.u.m t{L Qmlio, Refecti.Christi corpore et sanguine•:pari-
u,ni,uslCpltiivvUe,:
et sine .GiTensiojv.ep,erjyaneaj\isin jSecu,Ui,in: ,e,tcuin lerqiie *ajic,tificnli:DeoPalri oranripoteotigratias re-
litictji bonpru.m.opertjmperve,pja,tis.adCb,risturo. j*). jeramus : ut.yosiin.eademrefeuione et snnotHicatione
Anven. P,er raisericprdiam^psiUjS JDeiJjp.s,lri: qiu',e&t Jiabea.tishic: <etin Jiituro secmUt.gloriam-percipiatis.
"benedicj.us.:estviyit -..et pmnia regit insecula.seculp- J5) , Anven*.Perjjijseiiicord.iamtuam Deus Jioster «tc.
ru,ro. ,B),, Amen. JL)1p,m,ijriius
sjt seivvperyoJjisjMjnv. $ • ©oniinivssjt sempervohiscum. Sj. £J cum. In iiomine
E.t cunv. J^ominjnosiri Josu ChrJsti periiciamuscum pace. •«).
Hic dicat Chorus. Gustate et vjdeie. JJeo ignadias.
a
mapiT CPMMUIE.
b alleluja : et dabis eum in benedictipne : i,n spcubjnj
421 m PRiMlS OFFICIUM ©NltiS
MAftTYRlS. seculi : alleluj'a : alleluja. f, Vi,tamjpeiiU.<>ad,(e :
Ad Missam.e Officium. tribuisti ei longi/udinenidieruin e in e.ieruunv.P, |n
Gloriam et magnum decoremvmponessuper eum : seculum seculi : allelu|a. f . Gloriact bono,rPajfli:
?/«c.t^if.,SQlenvnj1tnt,es sa.cra.s,iuho^e^.raarjt.y- B' nWityrujv) al'aija ,ej'ant jn quittus sacrificiumDeo
rum, priscii consue)tutti,ne,a fidelibus "celebratas offerebatur. Pro nataliliis annua die fqchuus, ijiquil
fui*sse'monumenia ecclesiastica passiitv ostehdurit. Tertulliiinus (De Cor.on.,cap. 3). TElsnnqt.inj|Cy,pj'ia-
£njiclus <Gr,e^orius,*bpniraia jijir.aculn,'J.hnuuiiUur- nus (fipist. 3i) de Celerina' el Lnureiitip ninrly'nbus
ait ; Sacrifida pro eis, ut meminislis,offerimus,qtid-
cuiio D.eciiturbaverat, pd incrementumpietalts erga ttes muriyrumpqssionesef dies annivers.ariascommemo-
Beum, apud ohinesubiquepopuiosdies festos insiittie- ralio.necelebramus.Ei scribens •'
ad (clej'Ui,ii
^Cartdvajji,-
bal, uomineeorum qui pro fideforliier dimicaveranl; nensem (Episi.vo) maudat Dieseoru.m qjiiilfusex.ee?
(Hmaugatjf i# hmc mnw .«««»1imm, wpw* ditninolate, ut commemoratione; eorum inier mehio-
marlyrum transtutissent, quotannjp, pt fprjitffjrtax.- rias tnarliirifffl.cfiffibrarepQssimns;el Jjafra, iaudal,
tyrum honorem congregaii, cum imtilia fesia qcfe- Tertulluin, .qu^il t.cijbaiet sig.nj/ff,elmi/u 4i.e$qxiliui
bunl, nt in -Viia•Thaumalurgf (Oper. Cr.-Lal. ibm. ih cdrcerebeuli fralres noslri ad immorlatitatemfjrfitpg-
II, pag. IOQLG.) (Scijibii»jaijci,usfcrcgoj-iusJN.ys&eiius. eunt; nd.ditque: Celebranlurhic a nobis bblaiiones,
Altameji.s.^tus Grcgoj-iusTi)ajjjjja'urgus,festaM.ar,- etsaaific.ia.ojbcoBwemoralioneseorum; qum cilo vo-
lyrtiin'pnmus inslituisse creaendus noii estj hanv liiscuv} pomjtftf)nyptteqenle telebral^iitui..Sac.rjficiaau-
ACta slincli Pionii (Ruihart., Aci. JtfaitV, pdg.AWWi)', teiii ob
ilia, qtiae' soTemiijemsahc.tornnv.cojjj.u^ejjjj}-
gjij De,eio1etGf.niocoss. passus est, uaiuiti, eum a rationerii offerebnuturj'missmsanclbrurh dictae suot.
perjsec.utpr^iJjus ctv^iuiu eitse, ^ij.m alfis jju$u£dajiv Cjrca quas aJia iu Occidente, nlia in Graecia'et
ndelihus, qui ad nalal,emsa^uctiPolycnrpt genuLiiH,ni Oj-.i.entedis,ciplina^J}^eryjjjja,tur.Jicclesiarum enim
celebrandifm conveneraht; seoT,°ant'elisec''tenipora', Q Occideiitis moserat oraiipnibiis, praefaiiojiib,us,Ula-
ex ejastolaEcclesiaeSrovmensis denvartyrio sancu tionibusqtte niissariimycjunD festirts^sanctoiunrdiejbiis
recLtniianliir,'pecuiiarhVgestaejus'roariyrisThserere,
ctortnn jam usu recepta fuisse paiel: j.y.os,iiiquiun*,, cujus d,ies sjvley^njjJii ag.Cjbaiur, .quemadajoiliiroex
collegimus utatirurh gemmdmqueprciidsam,'"et' seput- M.issali'j'usJibri| aneflejvat.e^ jjjaxjjn^.ex MSftuj^iAS
turm ossa commendavimus;conventusuaque alacriler in llispnnia et Gallia utelinhtur. Iliuc omnes uiss.s
Iqflutj. uf pmcepH PQ/mnus,ad Mm mtaiem mar- sanctorum ab -inilioPROPRI/E efariiVEfaiVtauteni pntt-
tyn?- m[°m$r *w$ &mkm^kt- : ,<?,«'tfh w, cae, cura ab Kcclesiis sj.ng.ulissuoriiin lanliimniodo
cap. 15) ex eaderoepistola legflur iJTbsdemum ossd inaiiyr.ui.n jfesta1an,uuac^.Ierc.utur, el jn ^uiJ^.Msdaiii
iltius, Polycarpi,jejjtintspi-cfidsisstmis chariord,el qub- Ecchsiis non oinpiuni "suoruni, cum iiinvi^,nju)(ii ,es-
vis guro pmow, fQUigefttes,ubi ffetebat condidwus; senl/sed pi-aicipuorum tantum" solemiiitates ceie-
quq etiqniin iocp^npbis, sj fifrj p.Qfeff} g.qnpeniemibu.s, hj-ar.ent,ur.Oeuute.ceJebrat^esunt festivitntesmufly-
cqncedeiDeiis, hatalem ejus mdrtyrti cum hilarildie riim quprjjnuJan) efi^Morujn * ^imjjra vjciunr.uro,
ei cjaudiocelebrare.Wacetiam atitiqiiiof est episioTa postea etiiiinlonge VemptaruihJSc^c^si^ruin; quo-
quajuvAICpassiooe sancli Ignatii scrJbuul oculnii ruin cumiridies augefeluf numcrus, hecsalis nota
tMieSj.et inAcf.
i|.,iiifr^ ^oro.amusque, m;irty,r,i,s cjj^ojtes foxeju eoijnn Acta, necesse finT HISSAS COMJIIJKES
(nuthart., niarf., p. i4),"ubi'ile festp, in ejns c.o>ij,ijPiotj.e(ce, q,uaf,Jj/aaternbJJien mariyfjs, aut jnar-
menioriainagendb, haec leguiitur :'F.dcid dutem suut tyruiii, quortuii coieba^ur^iiemg.ria.jviiiii (Qoiiijjvebiijit,
hcecdie finie xiii Kalendas Januarias horum qhod Clirisli aldleiae non convenii-et. Irisiar ninrty-
ipgftnef cpnspeslwzseffeeii..... mqnifetiffpimus j icpJyis
rj rijiu, iestaconfessoiuih adjecia sunl; alque, lilViiatr-
diemel fempus,ttt, secundutntenrpustp.drtyriiconare.- tyxuinJJ,:Ie^ .cytifessijj-.iim jiiissae ab iniiio PAOPKIJC
gdii, «imhtuiifcemMS 'aililelaset virihCliristirharlyri. oirines fiieruut, tleinde coMMCNtis accessere; et haic
Uuare audiendi noti sunl, helerodoxi quidnm criiici, quidei.nOccidental.iumEciJesiaru.mJjn.tineJjjqytijiii.Mm
<1W tfefiyAn^^c^ggriJJjn ih.piipr»yjj,a.ulignotaejncerlae- discipjina. Oii.c^tafiuiiivero etGrijjicoruJi)^JJa eslra-
queoriginis esse, aut circa annura |7.c) ijijiCJjepjssetip; rtli"e,niin,"',qiicivis sahcioruin fesio recurrente,
conteaclujiX {BiQgbgW',mg. ec.cles.lom.Jf, l>b.xx, liturgiain " eod.eiu leiipre cons^iter
' rccitat.ijt,addjtis
eap.l, sect. t, Edil. Lat.) : nam sanclus Ignatius laji.lumjjjpdo
anno 107 bestiis irajlitus est,' e| *e'pjsiplaSmyrnen-
b Unitis Martyris. In
sis, el passio santjelj'|gjjniiy,tdpfest^rnm martvrum Sacrameii.lnripsancti Leoi^is
celebrntione innqnnin cle disciplinnjam usu iii Cc- exstnt unn miss>tle uuo tnartyre ; iu Saciiiniciii.nio
cjjtrgi^«ese.pAaloquuntur; quaeproiiide ad aposiolos Booiaiid, in' Leclinnur.o Luxoviensi, in Missalibus
re/grji jClcbfii.^Jtufi j?olycar.pus et Jgiinlius ii non Gallo-Gothicoet Francoruin e\stat roissa de uno
efAWqtti i# Ecjiiesias sibi commissns alios morcs marlyre.
iuiujqereiUquajuigwosab apostoljs traditos accepis- « Officittm.Ps. xx, 7. f . lbid., S.
seJtf>HW -yei'0.dtel-iisjpari.yrumfestivis lideles 0011- d Ad le. Legea te.
J>acrajjiysletia celebrabantiir, et e ln wiernum.
v.tsij£eV^oJ,ebaal. Vulg., in sactdum sfculi. .PjsaJl
Euchnrislia inter pnesentes distribuebalur. Tumuli Moztirab., in mternuihel in scrculumsmculi/'
W MISSALEMIXTOMSEC. REG. H. JSIDORJ.— PAR9 H. g$fl
et Filjo : ,et Spiritui Snncto : ra secula secnlorum : A spiritu sapientie et intellectus : iet slola glorie vestiet
amen. P. In seculum seculi : alleiuja: alleluja. illum. Jocunditateni et exuliationem thesaurizavit
Picat Presbiter. Per omnia senvper secula scculp- super eunv : el noroine eterno hereditavit illum.
runi. vj). Amen. jj). Araen.
Gloniain .excelsis. WicafPresbiter. Dominus sit semper vobisoum.
/n lemporeQuadragesime.a,Offiaum. ^. Et cum.
Faroutoiuo pr.esiuistihonorem nviignumdicit Do- d Psallendo. «PofinislJsuper caput
e^us coronam
minus : c,t omnes juimicos ejus humiliavit ,:tet eoro- de Japide precjpso, f, Super saltirlare stuura Do-
nam dedit ei. f, Prevenisti eum Doroinein Jjenedi- jftine exullabit vehementer : desiderjum anime ejus
ctione dnlcedims. Ppsuisli in capite ejns .coron-jm dedisii ei : et voluntate JabsiOTum -ejus non Iraudasti
de lapideprecioso, P, Jit omnes inimtCQS,f, Glo- ,eum. P. Coronain de Japide.
ria et honor Patri : et Fjilio: &tSpiritui Sancto : in Dkal Presbiler. Silenlium facite.
secula seculorum .: amen. P. E.t omnes inimicos, Sequentia Epislole Pauti Apottoli «rf Gjftef/ias
Oratio. Qeus qui sanctam nobis h|iius ciieisolen- (eCap. VI).
nilaitembeatissimi Martyris tui JJl. passipne fecis.li: ^. Deo grntias.
adesto familie tue precibus : ut cujus hpdie festa 3 Fratrps, Bpntim facientes : nou deficiativus. Tem-
celebramjis : ejus meri.tis intercessione : ad ea ,pe por,eenim suo nvetemiisnon deficieivtes.£rgo dum
imitare cupimus : applicemur. aj, Auven. Per.mise- tempus haberaus : oppr^uvxurbonum :: ad omnes
ricordiam *.u{t,m Bejis noster : qu.i,es Jjened,ic.tuset Ji.provu.es: masjme autem ad doijaesticcvsifidei,
jtiyis : et pjvvniaj-pgis in secula ,«eculor.u,m : ajpaen. Videte qual.ibus litteris SQninsiyobis jpae.a raaiwi.
Domimissil s,eroperftohiscum. jjj, JEt.cum. Quicumque volunt ^lacere ,in.carjap: hi «pgupt vps
Lectioiibri JHf.clesiftslkiSalomauis(b Cap. XIVf$V). circumcidi: tantnm ut crucis Christi persecMtiotnem
iH. Deo grnlias. ;non paU.antur, .I^egtie ejrtim qui circuin.cidu.n.tiir :
Beaius vir qtti non est lapsus ver,boex pre sup : I.egemcustodiunl : sed .yoliintyos ,circu,m.cidi:ut irj
et non ,est sJ.lmiiJa.ius in uisticia .deJicfj, Fclix qui vestra caipe glorienlur. Mihi autem absjt gloriarj:
jioii babiiit nninvosuo tristiciam : ,et jvon excid.it.nb ni.s.ii.n cruce Do.mini.noslrj Jesu Chris.ii: per .queui
spe sua. Bealus vjr .quiin gapjentia morabitur : et mihi mu.ndus crucifixus es.t : ,e,t ,eg.p .mundp, In
qui in ju&ticia.meditabitur : ,et in senjp suo cpgitaJvit Christo enim Jpsu ,n,equc.cjrcum.cisip.aliqui.d ,yaJe,t:
.circtunspeCjtionem D.ei. Qui tiroet Do.roinura: laciet neque preputium : sed nova creaj,ura. JEtqyicu,mque
bona : ,e,t ,qui contineps est jus.ticie : apprehendel . hnnc regulani prosecuti fuer.int tjpax s,uper iljVcvs : et
jllam. Et ° obyiavitjlli quasi ma.ter.hpiiprificata: et miserieordia super Israel Dei. De ceter.o ii,e,nvp n)il,t,i
iraasi Jji.ul.tera yj/ginitate suscipiet jdlajii. Cibav.it moleslus sit. Ego aijt.emst|gin,a.iaDominin,pstr,iJ.esu
illum ,pane v.i,te: et jntellectus : et aqua .gapienlie Chfisti ii) tsprpbre:meo nprtp, G,rati3Dp.mini.op.atri
satutaris pctavit illum. Et firmabitur jn illp : et non Jesu Chris,ticum jspjriluyestrp, )', Amjan.
iE.tconjinebii iljhjju apjirj pi pximbs: et in f Evangelium.Si
Jljjetet^uj*. ijiii.syult post me yep.ireabnegej;,'
flj.ed.ioE.ccl.esienjicrujt ps ejus. Ac implevit i|lu,m Quere in natali sancli Andree. fot. 27.
iani.V.tnmo.tJo epistota, Eyangeiip^liisve sacris <eciio- noji jnvenjnntur missne cpmmunes : credibile epim
iiibus desanclo : sic,* siveapostoli, sive martyris, est, eas ab ihitio separafirnbabiias fuisse, unde hrl
siveconfessorisifesliviinsagitur, Jiturgia puln sancii mirandum quod in istiusmotliJihris 11011 refienianr
Chrysiislomi,gaJUCti Jacphi, atiJ snucti Basilii,ali^vve, lur.
jprp Ecc.les^iarum.djyersa coiisui-iudine, intejjra re- • Qfftfijtim.Ps. xx, 6. jt;, Ibid. & Caelerujvvhoc
ciiaiur, quih iri ofalionibits ullafinl inentio sahcli officiumad inissam adj'ecturhest poslqiiani festivita-
cujus Celebralur solemnitas, qnem Uihtummodoin- les saticiorum tempore Quadragesimap.j-elebratae
(er sanctos, cuiiidip.iych.arecita,i;ii,.ur, (cQuvnieni,pran^, sunt : quae disciplina Goiho-llispanis ligooja serat
unde apitd eo„suu(la3^&tan.i sfiss^EPROP.RIJE, quales (Eod. canon., lib, iv, ftf. 1.9,ex concil. f\i BrqfOf.).
in Ecclesia Occidenlalicelebrahtuf. Habenfianieh et .n b Cap. XIV. Haecprophetia coiistai e versiciilis 1,
ipsi suas inissas PRbpriiAS et COMMUNF.S ; sed haec '" 2, 22 capitis xiv, et capitis xv, 1-7. in iLectionanio
d.stnclio tota fermesita est in diversitate lectionuin Lttxoviensiin feslo unius martyris prophetia legitur
jipjvJJOj-aricj.ale^j-a.ijpnuroqup in J.i^tur- ex.lsaia, tx, 4-16. In Bohiauonuj.lnesj, prpplieiia :
s;ccni.i\i,iiii,
giis 1-eciuuv'tur. J^e attticiuiiiij,e"au.t.em'4)^i,s?aj-luin
c^n- fpitasspejus loc,olegebant ;fra|iro,enlij.m lipraiiiae"cu-
iiiuivium,in Ecclesia t0ccicjen,inlijfph Jfjpfflpnjncs jusdanv. « 06iii«t<t't.Lege ootiiafjif.Familiare est Ilisjjanis
sepjjuijit : alii eas .saeqijlp,vji i.neun^e,a.hi (iost diyi
Giegorii Magni #jatem JLnvenl^sp^t^l;' ecp, ciiijv v consonantem pro b scri.bjjr.e; hipc infra cibavftpro
eas in ve4.usiiss.imis S^crajneptar.ijs,'jLe.yjiiai.i.o', t*!e- fijjbabitet p.Qigyitpro po.tapif}aliaque simijia pcpur-
Jasiano, Gregoj/injii.s ^,enardi,)8,Qccn?.el j!u'ratoiii,'in runt.
Kalendariis a MarJejjtip,evt du.rand.o ( T.lies. noy. d Psgllendq. Ps. xx, 4. f . I^d.., 1,
e Cap.Vt. Vers. 9, ad fihem capitis. InLtjxp.vicnsi
Anecdot.,lfipt.f, p,qg.0), e,ta|>Matio, ad calcem
tractatus ,»JeIjeJjdoiiiijtUs pt feslis iyvsecoruih
' .etJnis, .l,egiturex II Tim. i.i, 3-iti, ^-12. ln Bpbiaho ex"il
jn MissatH'jei.' Mpzaraibiijjh,iri .Lectibi.iarjp Ti,m. j,v,17^ 18. Ahimadyerte quod in ,eclitolegitttr
j^r.eviar.io'
LuxoyipjrisJo Sscramet^ario Bo^janpVct^JissaliGa.ljfcv-"EpislblaPauiii adCgrintfiios.'
Cothico iti.vehjaiBV fatcjleJjidu^ci.r,ut cj-.edahV olTici.a Evqngeiiuni.'ljiludjdem est guod jp J[esto saoc^i
pt jjiissas de cp/ifmuni ,ajjje a.nnun.)spxcerite.siaiuiii Andreaelegitur; de quo' vide pag. Si.ln.Ltixoviensi
aeraephjjstiaiiaj usu j-^ecep.tass^fiiisse; hec luemo- Vegii.urex Joannis xvV 17-xvf, i-i. In Bofoia.noex
vei quod Jji Kaletidtvrj'o^rontpnis,' .1,11 CapiiuIarTb.us Maithaeix, 52,"a'd iinero capiljs, aliquot versiculjs
Georgii", et ih Sammentarid Cregbriano Paitielii pVajtermissis.
m MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 952
Dicat Presbiier. Dominus sit semper vobiscum. A majestas Deum Palrem et Filium et Spiritum San-
ji). El cum. ctum : fontem beatitndinis eierne laudare : quem
a Lauda. Alleinja. f . Beatus homo quem tu eru- scimus nnllius servitutis olvsequiis iudigere. Per
disti Domine : et de lege lua docuisti eum. P. quem beatissimus Martyr luus. N. errores seeuli
Alleluja. sapientia vicit : lerrores paiientia superavit : et
1 Sacrifieium. Fulgebit jusius sicut splendor fir- idcirco tara magnuni lamque magnificum est
quod
nvamenti. Sicut stelle celi danles claritatem lucis : fecit. Secutus quippe agnum : leonem vicit. Quando
ita et justus splendebit : in perpetua eternilate : persecutor seviebat : leo fremebat. Sed quia agnus
alleluja. f . Fnlgebunt: et tanquam scintille in arun- stirsum adtendebatur : leo denrsum contemnebntur.
dinefo discurrent: judicabunt nationes : et doinina- Ipse enim intuebatur qui mortem morle destruxit:
bunlur populis : et regnabunt cum Dominn. P. ln in ligno pependil : sanguinem fudit.- mundutn rede-
perpetua. mit. Cui merito omnes Angeli et Archangeli non
42-2 Mksa. Largitorem eterni rauneris Deum cessant clamnre quotidie : ila dicentes. Snnclus.
fratres cbarissimi supplices imploremus : ut sacrifi- Post Sanctus. Vere sanctus : et vere benediclus
cium quod offerimushodie iu honorem Marlyris sui Dominus nosler Jesus Christus filiustuus. Qui ho-
IS. propicius acceptare dignetur : ac sic preces om- B dierno die animam sui testis. N. devicto mundo
nium clementer accipiat: ut omnibuspeccatadimil- evexit in celum : ut qtte fuerat affiicta suppliciis :
tat. c Et qtti prestare dignatus est eidem d martyrio gaudiis fruerctur eternis. Etque dominice imilatrix
suo Deus Pater omnipotens olim victorie palmam : extiterat passionis : celestis esset particeps regni.
nunc quesumus universis postulata concedat : et Hujus proinde merilis Deus summe terminum pone
eterne vite premia dignanter altribuat. delictis : ct finem scandalis. Ut qui Martyris tui. N.
$. Amen. veneratores existimus : remotis s adversitatib.us
Atia Oratio. In nonorem beatissimi Marlyris lui efficimerearaur. Per Cbristum Dominumac redem-
N. cujus hodie natalem glorie celebramus : his roa- ploretn eternum.
jestati tue omnipolens Deus laudibus servientes : Posf pridie. Oratio. Hec libi Dominetua servanles
solennia festa concinimus: supplices le deprecantes: precepla : ' in allare tuum pnnis ac vini holocausta
ut cujus merilis obset|uimur : ejus te propicio ac proponimus : et in commemorationem sancii lui. N.
donanle: apud clemenliara tuam semper precibus suscepta populi tui per bas oblationes: te jubeule
"adjuvemur. i>).Amen. vota deferimus : non nostris meritis : sed obsequio
Post nomina. Oratio. Pietatem tuam petimus: suscepti officii. Rogantes prolusissinvamtue miseri-
sempilerna Trinitas Deus : et sancti tui. N. vene- C cordie piefalem omnipotens Deus : ul eodem spi-
rantes agonem : supplices imploramus : ut preces ritu : quo te in carne virginilas incorrupta concepit:
omnium clementer accipias : et omnibus peccaia bas hostias Trinitas indivisa sanctificet. it). Amen.
dimittas. Atque ila tibi sit oiferentium devoiio pla- Ad orationem Dominkam.
cita : ut defunctis etiam requies prestetur elerna. Cum in ecclesia tua Dominenoverimusin memoria
i"). Amen etema esse jusfum : B non pro illius : sed pro noslri
Ad pacem. Oratio. Rep.e nos Doroinelue pacis et commendalione : hoc tibi offerimus bolocaustum.
dulcedinis dono : ut qui in hoc die amabiliter Mar- Pelenles : ut qui ejus animam fecisti in passione vic-
tyris tui. N. veneramur triumphura : martyriali per- tricem : noslrum volum efficiasin confessionevicto-
ficiamus affectu. Et qui eidem Sancto luo impendi- rem.Quoeodem suffraganie clamoremnostrenccipias
mus obsequele honorem : ejus precibus per te fru- vocis : quo jubente dicimus e terris. Pater noster.
ctilicemus in charitate. Dkal Presb. Humiliate vos benedictioni. Dominus
ttj. Amen. sit semper vobiscum. JJ). Et cum spiritu tuo.
Inialio. Dignumet justum est: equum el salut.tre ^Benediclio. Christus Dominus : qui Martyri suo
est: te inconfusaTrinitas: et unius essentie indivisa N. patiendi conlulit volum : patientiam vobistribuat
i
« Lautfa. Ps. xcm, 12. D ficium, ut illis proficiat ad honorem, nobis au-
' * Sacrificium.Ex Dnniele xn, 5. f. Ex Sapientia, lem ad saluiem , ut quotidie in missa dicimus. Ec-
in, 7. clesia tamen pro martyribus non orai quemad-
« Et. Lege uf. modum orat pro caeteris defunctis : Habet eccle-
d Martyrio. Lege Martyri. siastka disciplina, quod fidelesnoverunt, cum mar-
• Adversitalibus.Adde ejus glorim participes effici tyres eo loco recilantur ad altare Dei, ubi non pro
mereamur. ipsis oretur, pro cmteris autem commemoratisdefun-
' In altare tuum. De hac oratione vide quaenotavi clis oralur; injuria est enim pro martyre orare, eujut
pag. 316. nos debetnus orationibus commendari.Haec sanctns
» JVenpro illius. Ad altare nominanlur quidem Auguslinus(Serm. 159, de verb. Apost., Oper. t. V,
martyres : Magnus enim honor esl nominari Domino Edit. Maur., col. 76S), qui rationem reddit (Serm.
prmsenle,dum morsilla perficilur, meluendum tacri- 286, desanct., t. V, coi. 1147}, haecnimirum : Marr
ficium,ineffabilia mysteria. Et infra : Quandiu pro- lyrum perfecta justitia est, quoniamin ipsa passione
ttant mysleria,omnibushonormaximusesl in memoria perfecti sunt; ideo pro illis in Ecelesia non oratur,
haberi, iuquit sanctus Chrysostomus (Ilom. 21 in ' pro itliis fidelibusdefunctis oralur; tam enim per(ecli
Act. apott., Oper. Gr.-Lat., Ed. Maur., lom. IX, exierunt ut nonsint suscepti nostri, sed advocati.
patj. 170). Pro martyribus eliam offerlur sacri-
955 M1SSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. i)H
contra omnes inlecebras viciorum. i^. Amcn. Et, A Epislota. Confortare in gralia. Et ° Evangehum.
qoi illi donavit peracta passione coronam : vobis Una dierum. Quereinfesto sancti Ctementis. (o. 21.
conferat peracloluclamine roundi gaudia repromissa. Dical Presbiter.Dotninus sit semper vobiscuro. r»).
<a).Amen. Ut qtii in hoc die tanti Martyris ovantes Et cum.
solennia celebralis : 423 cum eodem posl trans- e Lauda. Aileluja. Exultnbit justtts in gloria : et
itum conlocati in celeslibus sedibtis gaudeatis. gaudebit in leticia sempiterna. P. Alleluja
%. Amen. Per misericordiam ipsius Dei nostri etc. f Sacrificium.Ego servus luus et lilius ancille lue *
Dominussit semper vobiscum. B). Et cum. dirupisli vincula mea : libisacrificabosacrificiumlau-
DicalChorus. Gustate. Require in feslo Corporis dis : alleluja. f . Preciosa in conspectu Dorainiinors
Chrisli. (o. 267. Sanctorum ejus : alleluja.
Com. RefectiChrisli corpore et sanguine : te lau- Missa, BeatissiroiMarlyris lui alque Pontificis. N.
damus Domine: alleluja : alleluja : alleluja. agonem : divina virtute perfectuni: votis solennibus
Orafio. Fac nos Domiiiebeatissimi Martyris lui N. dilectissimifraires celebremus. Ut qui iriuraphaleni
sequipedes : tit ejus muniti stfffragio: respuaraus fal- palmam per fldei raunimentaClirislo opitulante pro-
lacias demontim: cujusinstructipatrocinio:videamus meruitoblinere : palrocinii sui nobis intercessionem
"
bona Dominiin regione vivorum. JJ). Amen. Per apudeumcujus presentiagratulatur: dignelur impen-
misericordiam luam Deus noster elc. Dominus sit dere. Ut ipse nobis peccalorum tribuat veniara : qni
semper vobiscum. $. Et cum. Solennia complela eidem contulit iminorialitalis coronam. i>). Ainen.
siint in nomine Domini nostri Jesu Christi. Volura AKa O.tttio. Iteratis precibus te Dominura Deum
nostrum sit acceptum cum pace. Deo gratias. noslrum suppliciter deposcimus; cujus honor sancti-
INCIPITMISSA UNIIJSMARTTRIS PONTIFJCIS: tas cst: quem diligere salus est: quem amare per-
VEL SIMPLICIS. feclio est. Concede in omnem Ecclesiam tuam Sancti
a Officium. Martyris atque Pontificis N. s lucerne vestigia ; ul te
Hecdicit Dominus: Ego tuli te : et fui tecum : al- regente omnium gressus : ea nos via perducat ad vi-
leluja : et interfeciomnes inimicos tuos : alleluja. P. lam : que Martyrem tuum exlulit ad coronam. n).
tibi nomen : aileluja : alleluja. f . Beatus vir Anten.
' Fecique
qui limet Dominum: in mandatis ejus cupit nitnis. Post nomina. Oratio. Deus qui Sancto ac beatissi-
P. Fecique. f . Gloriaet honor Patri : et Filio : et mo Martyri luo atque Pontilici N. id muneris contu-
Spiritui Sancto : in secula seculorum. Amen. P. Fe- listi: ut qui propler le peregit inlale passionis liben-
cique. _ ler cursum: hiijus multitudinismereretur occursum.
DtcalPresb. Per omnia semper secula seculorum. Presla nobis : ut ejus suffragio offerentium vota su-
ji). Amen. Gloria in excelsis. scipias : et requiem defuuctis irapercias. Donansom-
Iterum dicat Presb. Per omnia seraoer secula secu- nibtis nobis ita lui Marlyris imilari virtutem : ut
loruro. ii). Amen. consirailem a te post transitum mereamur invenire
Oratio. DoraineDeus presla propicius : ut beatissi- mercedem. i>).Amen.
mus Martyr tuus atque Pontifex N. qui pro le virili- Ad pacem. Oraiio. Dona nobis oranipolens Deus
ter dimicavilet tuo munere vicit : ita uobis jugiler Marlyris tui atque PontificisN. celebrantibus festum :
in tuo noinineadsit: b ut victores eculeo victo exi- sincere pacis et charilatis affeclum.Ut qui in hono-
stant peccati : quolidianisablual culpas : qui tol lan- rem ejus tibi sncrificium deferimus laudis: nobis a
lasque supergressus est penas. Ut qui pro Doroino te impetremus 424 donaria charitatis. I7). Chorus.
rairificus extitit triumphator -.pro servis existat ma- Amen.
gnifietis inlercessor. ii). Amen. Per misericordiatn lnlatio. Dignunvet juslum est : omnipotensDeus :
tuam Deus noster elc. Dominussitsempervobiscura. ut pro virtutibus Marlyris lui alque Pontificis. N. libi
^. El cum. laudes dicamus : et honoreratis nomen sanctum luum
Prop/tefia.Tetigitjuslumtentatio. Requirein Trans- r. studiis animorum. Qui tantum lidei robur luo militi
lationeSancti Jacobi fralris Domini. fo. 50. prestilisii : ut corpori fJammacederel ; ferruin stu-
JWcafPresbiter. Dominussit semper vobiscum. i*j. peret in pectore : et suis vinccrenlur tela vulneribus.
Et cum. Tantiis enira in co extitit amor nominis tui: ut nou
<-Psallendo. Beatus vir qui non abiil in consilium avidimorsus ferarum : non rabies ursorum : leouum
impiorura : sed in lege Dorainifuit voluntas ejus. f . insntiabilis furor eidem metum mortis incussent.
El er-ittanquam lignura : quod plantalum est secus Nonlaceratum lerro corpus animos inclinavil : non
decursus aquarura : et omniaquecunque feceril pro- scissum sulcis lattts fidem professe virlutis exclusit:
sperabuutur. P. Sed in lege Domini. nec ille sanguinis fluxus ungularum stridorc revoca-
DicatPresbiler. Silentium facite. tus: voceui supplicalionis exegit. Hec est corona
» Officium.Regum II, 7, 9. f . Ps. cxi, 1. stola et Evangelium a feslo sancti Clementis desu-
b Vl vklores. Fortasse, ut viclores, swculovicto, menda sunt (Pag. 24).
existamusp.eccati. e Lauda. Ps. cxux, S.
« Psallendo. Ps. i,'i. f . Ibid., 3. ' Sacrificium. Ps. cxv, 1G. f. Ihid., 15.
d Evangelium.Prophelia petenda est a festo quod « Lucerne vestigia. Adde sequi.
jiiscrihitur translationis sancti Jacobi (Pag. 69). Epi-
SRS MISSAJJEMIXTOM«EC. RrEG.B. ISHMWU.— PAftS «. 918
Martyris tui atquc Pontificis. N. flec est «efestis A j Dicaf Chorus. Gustate. Qnere tn fetto Corporit
**
pompa virtutum. « Feptiora sunt vuljjera Mawyris : Christi. fol. 2G7.
cpiam tela carnificis. Rogamusergo te Domiwe: ut Com. Refecii Cbristi corpore et snnguinete Jnaaa-
sicut ejus virtutibus victorie prestitisti iriurophum : mtis Domin.e:allelnja : a<Meluja : alleluja.
i*a nobis >favoremauxilii tui perpeluum largiaris ; et Qratio. Presta jiobis ctnutipotensDeus beatissimi
prestes nobis hunc in solacium : quemprebere digna- testis tui atque <Pouliilcis.N. assidunmpatrociniiim ,
tus.es in «xemplum. iCui roerito oranes AngeJi et .ut ejus quoque preclariim adsequi mereamur exem-
Aixuangelinon cessant clamare : ita dicentes. ji). plum. Ut^eatientes impensissime suffragamem : se-
:Sattct>ws. jjuamur fortissime prejiantein. t^. Amen. Per mise-
Pasf Sanclus.Vere sanctus: vere benedictusDomi- ricordiam tuam etc. Doroinussitsemper vobiscvim.^
JIUSnoster Jesus Christus filiustuus. QuiMartyri suo £t ctim. Missaacta est in nomine Domini nostri Jesu
atque Pontiftci. N. et diniicandi virlutem : et re- Christi. Voitumnostrum sit acceplum cnm pace ii.
gnantii tribuit potestalem. Quo illiesset consors in Deo gratias.
regno : pro quo animara tradidisset sttpplieio. Ha- In Missauniut Martyris simplicjs. * Officiunt.
Ijeretque eum in munere : quem consortem habtris- DMs etuji Jjomine in henedictione in seculura se-
*el in passione. Vere solnsipse est Oominus et Sal- ^jCuliialleJujii.
1 Leliiicaiiis eumin gattdiocunivuliu tuo:
.vator noster Ghristus lesus : qui et Snnotis confert jllleliijn : ailcluja : aljfilujn. f . Quoniaro Rex sperat
premium : *Hpenkenirbusfructtroi. Ipse Dominus ac in Domino : «t ivi misericordiaAltissiovinon coramo-
treclemptorsempiternns. y.ebitur. P. Letiificabis. f . Gloria et honor Patri :
Past pridie. Oratio. Oblatas libi nmnipotens Dens et Filio : et Spirituj Sancto in sectila secuJorum :
obhonorem Marlyris lui atqtte Pontificis. N. victi- aineu. P. Ledificabis.
mas propiciatus allende: ut qui justi tui memo- 425 Oratio. Deus.UJiies virtus indefessa: et San-
fiam facientes : votivum sacrificium exhibemus : ctorum inexpugnabileirohur: tunm in Martyribustuis
noslrorum criminuro a te indulgentiam consequi me- constajJ.ijajiipwJ"er: iater c quos el Sanctus Martyr
tuus. i<i,patien.i.in.victrici nitescit : lu ergo in ejus
reainur. ^. Amen. d 'a.utianiejn Ecciesiam
Ad orationemDomimcam. ago.uibjjs amplia felioitate
perpetua ; jit que liAeli dev.cMonehonorat Marly-
Beatissimi Marlyrjs lu.ialmie Pontificis. N. natali-
fpsa : parjjem ,cum eo te Jargiente pbtineai sancii-
cia lipn.ore debito venerantes: dcxtere tue openj
jajem, j^ , Aitneij.P.er misericordiam tuam Deus no-
el
exquiriraus: gravatidejictorum nostrorum !
pondere ster etc. Dominus sit semper vobiscnm. . Et.curo.
divinam potenliam tunm exposcere non metuiinus. . i^
€ Prpplielia. Juslus sj niorte preeccupatus. tfeqttire
Quantoque fragilitas nostra vitiorum obice verbere- in festo Sancli Clemenlis.fs>L31.
lur : perpendere non valemus : qui recedendo a te
et per abrupta grndiendo : facinorum cecitatem : et fiic0 Pr.es.lr,p.ojjjj#i|issjt sewper voJJttscura.i^".
Et cuin.
:
peccatum incurrimus et te qui verum justicie lu- ." Psqllendg. f$ jjj.pjmpj-ja .eteriia ej-jtiuistu.s.P. Ab
menes contemnendo caruimus. Adsiste quesumus :
nunc Trinilas incommutabilis Deus familic tue pre- _a,ucli;lu nial,9 ijpn ilinaeb^, f . Pa.ra^umesit cor ejus
:
cibusexoratus. Gunctbruminiiac solennitate suscipe |fiefAre ifl PPWb .c^pfirinaMiai ^st: »ji,Qn,t-;c
vjileajt
vota : cunclorumque pius crimina laxa. Ut omnium inj.ijvicossuo.s. P. Ab .np.djty.
facinoritmlabe detersa : celestis pairie cunctis pre- Eviffolq. fraij-es bjpnumf.aciejnj.es.Qu.ereJ'JJ^WM?
mia tribue repromissa. Pater nosler. Martyris precipui (pl. 4%l.
Evqngelium. Sjqujs vu.lt npiit jjjc yenife. Qugrs
Dicqt Presb. Ilumilinie vos benedictiooi. Dominus tn festo Satt.cljA\i^drete, fol. %"}
sitseinper yobiscum. ^ . E.t cum. Dicat Pretb. Dojjjiiitj.sjjijt sej-ujjer ypbis^ijjii. $.
Benedklio. Petiiiones vestra superna divini.tas, Et cum.
suppleat : et desideria vestra Martyris sui atquei f L/fuda.
Alljj^uja, f , E&ceAeryjjtswtu$: jjrtsci-
Pontificis. N. intercessione perficiat. h). .Ajmen.® I piam eum : elcci.ijjjjjjeijs :
jjnjvvpj^^c.uit^ibj in JIJo
Omnium preces ctemens auditor nssistat: ei cun- auima .mea :
alJ.e^ijjVa,
ctorum pinculn bonilate propicin abluat. JB"). Amen. B Sacrificium.Justiciam tuam Domine non aJjs-
Sensusvesiros nunc in bonis sibi adherere faciat : ett in cprd.e njtec>: .ycrij>tein Auainfil jiAliilare
pojjdi
in futuro suorum vos gaudiis jungat. •*), A.roen.Per' tujjm . (NpnjC.eJjayi
,djxi, f jnisej-j.cpxajaniluaui: ,e.i
misericordinm ipsiuselc. Dorainussit semper vobis-
cum. i«j. Et cum yeritatiJjBtjjam ,a .congregaUpnejplta : jalAeJ.W*'-
Dpmijjujj)PjBjujnfKq^fnmJ>aJj-?scjjarissjijaj: con-
a Foritqra.
Thepdcu-etus(Oje.Curat.flruc. affect., bus omnia ista tormentn perpeti non coniigit, sin-
lib. VIII), de Maityribtisagens, niagna.mai.t mul.liiu? lamen horum a.liquaet mortein .s.al,teii>
dinem exstilisse quiiraiditam sfbi nb apnsfoiisdoctri- gnli sunt.
pa>si
iinin inficiari nolentibus, n,on etoquentiqmqd defe.u- b Officwm.P$. xx, 7. f . Ibid., 8.
sionem opposueruhl,sed flagris/tumerq.siIqmpadibus ,c Nilescit. Spleud.et,fulget.
ferreisque ungnlis lalera el cervices :
su.ppGst!.erunf d Laudantem.Adde fe.
tympanis el fid{culistexlentisunt,palis infixi co}tsti- e Psallendo. Ps. cxj, 7. ^ . dbid., >8.
terunt iqne (orliores, el ipimqnibus feyis laniari sese f .Lantdo.J-saiaeyiji, 1.
immobitesconspexerunti'Sihgulis quidem Martyri- s ^qprificiuni,JP#.JXXJ^JJJI. J^. feid., II.
»57 MISSALEMIXTUMSEC. REft. iB. ISJDG|R*.— PAftS H. 95?
cordj prece et humiliatione poscamus : ut festivita- A BicdtPresbiter.•Humiljatevos heneilietiofti.D.otuir
tenrinostram : quara in honoremSanctiac beatissiroa nus sit setnper vojbiscum.i>).El cura.
Martyris sui N. devolissime celebrarous>inlusuet. Benedictio. Precibus jiisti. N. vos Domiuus ab
Uf nos tSanctiejus meritis covisortes eliectos : pro- omni realu sanctjftcel. e,. Aroen. Illius tqjioquevos
poskum no&tiumvitamque consumet. Et .cujtissn- efliciat imitari virtutein : ad cujus dedicaiidani so-
mus hicnoslra devo^ipjjeJfautwes: esse jiiereamttr leoiutitem vestrnniexcitavit devotionem. i"j. Atnen.
donanteCbrisio *,participes. Et participes vos ei in ,j!la.eterjiitate reddat io rou-
Alia Oratio.Deus qui in Sancti ac neatissimi Mar- nere : cujus aranbiliter -vos hic- jwcspicitcelebrare
tyris luiN. certamine gaudens : ejns victoriam usque solenitatem. ti). Amen, Per 426 miserico.rdiam
nd martyrii gloriam sustulisli : ut inter supplicia ipsius Dei nostri elc. Domiivussit senvpervobiscutn.
constitutus: persecutores suos:b te vocanle" despi- «1. Et cura.
ceret-.Exaudi Domine preces noslras per hnj'us me- Bicat Chorus. Custnle fit v.idete. Reqvire in lesto
rita : ut nos qui persecutionibus hujus seculi venti- CorporisCltrisli. fol. &QV.
lamur : ad superandas earum tentalionum roolestias Com. RefectiChrisii corpore et sanguine -te lau-
Sancti Spirilus tui principali virtuie confirroes. u). damus Domine: nlleluja : nllelujn : alieluja.
Amen. B Oratio. DomineOeus emnipolens : qui cs vita et
Post pgminq. Orqtio. Pffereniib.usnpbis ob hono- salus Adeliuro: quero ventunum judicem credinwis
rem Sancti Martyris (ui N. par illius dedicalpr obla- verum : eslo <nobispropicius. Et qui haitc oblaiio-
tio. llle suis persecutprjbus obtulit corpns : nos Peo nem pro nosira nosironimque saltite : >velpro ex-
nostrbruro pcccatorum in honorem Sancii
nrpbata cprda d vovemus. Ut cum fuerit jn piatione
j,ud,i.C(i lui N. libi obtulimus : misericordie tue
prpba devolio : sicul liostia illius Martyris
noliis .huroilitatitji
in nos diffundisentiamns. JJt qui jara refecti
prpfuit ad cprpnam : jta noslrum sacrificiuin pro- opera sumiis nd mense tue convivium: dono tui nvuneris
sjt ad v.eniara.JJJ. Amen.
Ad pacem. Oralio. Deus qui dissidentes ad con- conseqni mercamnr preroium sempit«mum. i\}.
Amen. Per misericordiam luam Deus noster etc.
cordia.niclemepter inyitas : et pacilicorum mejnies
Dominus sit semper vobiscum. i>).Etctim. Ju nn-
inhab.itas.Pacem tuam nobis suppliiantibus presta :
ac nos in ejus confessioneconlirma. Ut earo inler- njitie Ponvini nostri Je.su Chrisii •tej-ficjajiijjscuni
Deo graiias.
cessione Sancti Martyris tui N. et veraciter habea- pace. jj). « plurtmorumMarlyr-u/utfx eap-
: lideliter demus. Incipit Officium
nijis et invicenaniiJjis vel quatuor.
et est : et salulare parum
Inlatiq, pignnm justura equtira Q
et pulc(irum est. Quere in prima Missa unius Mar- Ad Missam. ' O/ficium.
tyx.is.fol. 422. Dabo Sanctis meis primam sessionem : allelnja :
Post Sancfus. Vere sa.nctus : vere ijenedictus. jn resurrecticne eterna : et exquiram illos in gaudio
Bequire refro JtrtfestqUffiusMarluris. fol. 422. meo. Et lux perpetua lucebit eis : alleluja. Et eter-
Pos(pridie. .Qraiiq.Inlabere Pomine his sacrificiis niias lemporum preparnta est : alleluj'n: alleluja.
ctb liojiorem Maj-iyrislui N. pblajjs ; dpnans nobis: f. Benedicii vos a Domino: qui fer.it celtira et
ul iilitis apud t,u,a,W cleroent|am commendemur suf- terram. P. Et lux. f. Gloria et bonor Patri : et
fj-agip: cujus bqdiernp die attpllirour de triumpho. Filio : et Spirilui Sancto : in secula seculorum :
jjj. Aroeo. amen. P. Et lux.
Ad orationemDominkant. Dicat Presbiter.Per omnia seculnseculorum.Glo-
Deus qui in Sapc,ti tui N, corde flammam accen- ria in eceJsis Deo.
clisti dilectipjvisJtie : clajmen^ihus.npstris eadem lide Oratio. BeatissimorumMartyrumtuprum N. et N.
el cliaritate feryej-c : ut.cujus gaudemus de trium- presidiis animati : lida ad Dominumnostrum pergat
phis : ejus prpyaeeuv.ur£xej)j>,pJi$ : qiioniam ad te oratip. JUlquorunvjn hoc seculp gloripsum celebra-
proclamamuse lerris. Pater nqsle.rqui es in cel.is. j9 mus Uiymphum: eerum in eternum precibus ad;u-
a Parlkipes. Forle addendum in cmto. Probi et Andronici (Ibid,, a pag. 497); Basilii pre-
L Te vocante.'Forie, te dqnante.
« Despkeret.Mariyfes nbh modohilari vultu ac ii- «hyteri Ancyrani (A /jag. 650), quiJj.usajiisq.gemul-
4is insignis palieiiuaeet.iuyictse foj,liiudinis exejjv-
bentianinvosaevissiroossustinuissecruciatus ne fidem plis, rtos roariyr.es doceni ye.ratn esse jeligjonem,
jiroderehf,sed inter tprmenta doloris contemplioiiem sanclunique esse culluin, prp qiiibus isja pe,rpessi
exiiibiiissenpefiam, deosqiie vanos, et nnnnunqunm «unt; namquod diros crucialus Jam ,diii susliuerc,
praesidesVad ciiliuin impium liortantes, irrisisse at- ac tam fortiter superare poiuerint, nou vjrtuli Jiu-
tjue despexisse,Acta eorum maxiraesincera compro- inaiue, setl peculiari Dei auxilio tfibtienduni esse
liant.Vide epislolam Ecclesiie Smyrnensis, de inar- epruin "Acia et orationes Ecclesiaefrequeuter testan-
tyrio sancti' Polycarpi e£ socioruhv(Apud D. Th. lur.
Buinarl., Act. marl., pag. 28, cf in nolis Valesii,ad * Vovemus.Lege wotieaiiJii.s.
iib. ty, cap. 15, Hist. eccies. Eusebii Cmsarieasis); « Plurimorum Mar.lyrttm,lu Sa.cra.menlariisJVeo-
AclaClaudli, Asierii et Neoriisaipud citalum D. Th. niano ct Gelasiano plures.exgtaiiimiss;«pfMninornm
Kuinnrl.(Ibid., pag. 279); Actnri'heodi>liAncyrani, utartyrum : tresJu Missnli Ca,llp.->Coib.ico,el u,na iu
apud eumdem (Ibid., a png^ 565); saiicli Vjncentii Sacra.meuia,no JSothiajjn.
Levitae(Ibid., a pag. 289); Acla sanctorum Tarachi, f Officium.Estlrte IV u, 23. f , fis, jtycjjj,}£.
m MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 960
vemur. R), Amen. Per misericordiam tuam Deus A vos sicut oves in medio Iuporum. Kstote ergo pru-
noster etc. Dominus sit seraper vobiscum. dentes sicut serpentes -. et simplices sicut columbc.
i>).Et cuin. Cavete ergo ab bominibus. Tradent enim vos iu
Lectio libri Sapientie Satomonis(a Cap. XI i. conciliis : et in sinagogis suis flagellabuntvos : et
it).' Deo gralias. ad presides et reges ducemini propter me in testi-
Sancti iter fecerunt per aeserla : que non habita- monium illis: et gentibus. 427 Cuui autem tra-
bantur : et in locis secretis fixeruntb castra. Stete- dent vos : nolite cogitare : quomodo aut quid
runt conira hostes: et de inimicis se vindicaverunt. Ioquamini. Dabitur enim vobis in illa hora : quid
Sitieruiit el invocaverunt te : et data est illis aqua loquamini. Non eniiii vos estis : qui loquimini: sed
de petra allissima : et requies sitis de lapide duro. spiritus patris vestri qui loquilur in vobis. Tradet
Et reddidit juslis mercedem laborum suorunv: et autem frater fratrem in morlem : et pater filiuro: et
deduxit illos in via mirabili. El ftiit illis in vela- insurgent filii in parentes : et morle eos afficient :
inenlo diei: el in luce stellarum tola nocle. Trans- et eritis odio omnibus hominibus propter nomen
ttilit illos per c roare rubrum : et transtulil illos per meum. Qui autem perseveraverit usque in finem:
aquam nimiam. Inimicos autera illorum dimersit in hic salvus erit. ^. Amen.
mare : et ab altitudine inferorum eduxit illos. Ideo B Dicat Presb. Dominussitsemper vobiscum. n).Et
justi lulerunt spolia impiorum : et decantaverunt cum.
Domine noraen sanclum tuum : et victricem manum 1 Lauda. Alleluja. f . Ambulabunlsancti gauden-
tuam laudaverunt pariter. it). Amen. tes : velut agni pleni pascue : alleluja.
Dicat Presb. Doroinus sit semper vobiscum. itj. J Sacrificium.Venilebenedicti Palris mei : perci-
Et cum. pite regiiura : quod vobis paratum est ab origine
d Psallendo. Sancti lui Dominesicut palttia flore- mundi: allelujn. f. Ctim venerit filius hominis in
bunt : plantati in domo (ua Doroine. f. Bonum est majestate sua : el omnes Angeli cum eo : tunc fulge-
cpnfileri Domino : et psallere nomini luo Allissiine. bunt justi sicut Sol in regno Dei: alleluja. P. Quod
P. Planlati. vobis paratum.
Dical Presb. Slienlium facite. Missa. Deum : qui .mmortales gloriosissimorura
SequentiaEpistole Pauli Aposloii « ad Corinthiot Marlyrum N. N. palroas triumphali cruore perfu-
(f Cap. V), dit : et beatam diei lnijns solennilalem suis pro se
iij. Deo graiias. vincentibusdedicnvit: fratres charissimi suppliciler
Fratres. Si terreslris domus nostra hujus habi- exorarous. Ut qui tledit nobis diei hujus solennem
talionis dissolvatur : qiiam edilicationem habemus G excursutn : v det plenumsolennitatis efTectum. Qui-
ex Deo : duinuui non manufactam sed eternam in que conlulit quod cultus festivitatem arapleclilur:
cclis. Naui et hoc ingemescimus habitationem no- donet voturo: quod patienlia Marlyrum imitemur.
strani que de celo est : superindui cupienles : si Ut quicquid Sancli sui hodierno die perceperunt iu
tamen vesliti : et non nudi inveniamur. Nam et qui mtroere: nobis proficiat ad salutem. F). Amen.
sumus in hoc tabernaculo ingemescimusgravati: eo Alia Oratio.Laudes luas sancte omnipotens Deus
quod nolumus exspolinri : sed supervestiri ; ut ab- ob gloriosissimasMartyrumpassiones : sacris titulis
sorbealur quod niortale esl a vita. Qui aulem efficit amplialas : solenni tibi cum devotione persolvimus :
nos in s hoc ipsura : igiiur et scientes quoniain dum quas triumphuni glorie tue passionisevexit : resur-
suinus in boc corpore : peregrinamur a Domino. rectionis eternitas consecravit. Qui premium immor-
Per fidem autem ambulemus : et non per speciem. talitatis auxilianle te : suscipientes : et nobis dede-
Audemus autem et bonam volunlaiem habemus : runt viam vite : el sibi paraverunt palmam victorie.
magis peregrinari a corpore : et presentes esse ad Horumnobis Doraineobauditione det victoriam. Sit
Deum. H). Ainen. r.obis eormn apud le patrona oratio : quoruin » ex-
Lectiosancli EvangeliitecundumMattheum(b Cap. X). pectante te judice : felicibus Sanctorum choris co-
IIIo in tempore. Dominus noster Jesus Christus •" ronata meruit esse confessio. j$. Amen.
loquebaiur discipulis suis : dicens. Ecce ego mitto Ad pacem. Oralio. Deus : cui acceptissima ae jo-
h Cap. X. Vers. 10-23. In LuxoviensiEvangeiium
"Cup.XI. Vers. 2-5; x, 17 21. In Lectionario
Luxnviensi prophetia de plures »iar.ftJr<!».desumilur et legitur ex Lucav xxi, 9-19. ln Bobianoex Mal.thaeii,
IsaiavLxv,13-LXVI,1, 2. In Sacramentario Bobiano 1-12, quod in festo omniumetsanctorum in Missali
legitur ex Apocalypsi14-17. Romano sancti Pii V legilur; sane haecmissa Bo-
11Caslra. In Graecolegilurlabernacula;in Vulg.casas. biana (quae formam missae Gelasianaeinduit) polius
c MareBubrum. Lege per mare Bubrum. est omniumsanctorum.quam communis mariymm;
«iPsallendo. E\ Psal. xci, 13], 14. f. Ibid., 1. nam in oratione seeretaet in conleslatione menlio fit
e,Ad Corinthios.Adde II. patriarcharum, prophetarum,aposlolorum,maityrum,
f Cap. V. Ve.rs. 1-9. In Luxoviensi pro Epistola confessorum,virginum, sacerdolum,omniumquesan-
legitur ex Apocalypsivi, 9-vn, 1-17, omissaenume- clorum. » Lauda. Ex Sapienl. xix, 9.
ratione tribuum. ln'Bobiano Epislola legitur ex Apo-
stolo ad Hebiaeosxi, 33, 34. i Sacrificium.Mallh. xsv, 34. f . Ibid, 31; xai, 43
s Hoc ipsum. Vulgata legit: /n hec ipsum Deut, k Dei. Fortasse, da vicloriam.
qui dedit nobis dignus spirilus, audentesigitur semper i Expectante. Lege spectante.
tcientet quoniam, etc.
961 MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. 1SID0RI. — PARS H. 964
cundissima sanctorum Martyrum tuorum N. et ;N. fi- A. Benedkiw. Sanclorum meritis tribual vobis Domi-
des est: atque devotio : adesto familie lue supplici nus benedictionem semper : virtutetn : et pacero.
per Sanctorum luorum te suffragia postulantium : of- i><.Amen. Gratia :que iilos deduxit ad gloriam: vobis
ferentium vota amplifica : defunclis requiem dona : preveniat ad peccatorum omnium indulgentiam. ii).
et da : ut qui te peccatorum suorufn errore leserunt: Amen. Qui dedit eis de superato boste yictoriam :
placere tibi tuorum mereantuf intercessione Saucto- ipse vobis tribuat carnalia vitia : et mundi superare
rum. ^. Amen. concupiscentiara. it). Araen. Per misericordiara ip-
Ad pacem. Oratio. Deus: .n quo est omnium San- sius Dei nostri etc. Dominus sil semper vobiscum.
clorura requies : et pa.v certa Sanctorum Martyrum ^.Elcum.
tuorum N. et N. da nobis quesumus : in tua firmiter J^icatChorus. Gustate et videte.
charilale letari. Ut perfeclionem pacis : qua tui jam Require in [esto CorporisChrisli. folie. 207.
Sancti fruuntur in celis : hanc nos jugifer raediteraur Com. Keficli Christi corpore et sanguinc te lauda-
in lerris. ^ . Araen. mus Domine : alleluja : alieluja : alleluja.
Inlatio. Equura el juslum est : nos tibi gratias Oratio. Domine Deus omnipotens : qui es vita et
agere Deus Angelorum : Deus Marlyrum : inestima- salus fideliura : quenv venturum judicem credimus
biii gaudio predicare passiones : servorum luorum B verum : esto nobis propicius. Et qui hanc oblatio-
Iriumphum : felicium leiiciam Angelorum. Quis nem pro noslra nostrorumque salule : vel pro expia-
eraiu hujus altitudinis digne possit enarrare misle- tione nostrorum peccatorum in honorem Sanctorum
rium : ubi de supplicio beatitudo nascitur : de dede- Marlyrum tuoruro tibi oblulirous : misericordie tue
core gloria procrealur : et de morte vita perficilur? opem in nos diffuudi senliamus : ut qui jara refecti
0 mysiicuin religionis arcanum : ubi interfici laus sumus ad nvense tue conviviuro : dono tui muneris
est : et interfecisse damnatio. 0 sacratissimum bel- consequi roereamur premiura sempiternum. ttj. Amen.
lum : in quo alii videntur occidi: et alter occiditur. Per misericordiam tuam Deus noster : qui es bene-
0 speciale certamen : in qun se percussor vulnera- dictus : et vivis etc. Dorainus sit seraper vobiscum.
torum morle prosternit. Diabolus percutientem se- R). Et cura. Solennia complela sunt in nomine Do-
vicie furore succendil. Christus aulem percutiendis mini noslri Jesu Chrisli. Volum nostrum sil acce-
patientie virtute succurrit : cum percussore diabolus ptum cum pace. li). Deo gratias,
puuilur : cum percussis Christus Aexultat. Diabolus INCIPIT MISSA PLURIMORUMMARTYRUM
irinistrum suum secum precipilat in gehennara : QUATUOR CAPPARUM.
Chrislus aulem Martyres suos ad regha perducit ce- Ad Missam. h Offieium. Dabo vos nominatos in
lestia. Cui merito omnes Angeli et Archangeli non C gloria : alleluja. P. In omnibus diebus vite veslre :
cessaut clamare: ila dicentes. ^. Sanctus. Sanctus. alleluja : alleltija. f . Benedicti vos a Domino: qui
Sanclus. fecifcelum et terram. P. In omnibus. f. Gloria et
Post Sanctus. Yere sanctus : et pius Domine Deus honor Patri: et Filio : et Spiritui Sancto : in secula
noster : qui tam justus es ad retribuendum : quam seculorum : amen. P. In omnibus diebus.
misericorsad donandum. Dum vis impe.ntlerepro me- Oratio. Gaudium noslrum et salus nostra : virlus
rilis premia : nverila facis esse pro premiis : et nobis atque justicia Domine Deus omnipotens : fac nos
digneris deputare quod tribuis : dum invenire desi- quesumus placita tibi Sanctorum Martyrum tuorutn
deras : que coronas. Christe Domine ac redemptor N. et N. sorte' gaudere : et illic laudes tuas reclorutn
eterne. munere perpetim decantare. n). Ameu. Per miseri-
428 P°$t pridie. Oratio. Audi Deus Pater onvni- cordiam tuara Deus noster elc. Dominus sit semper
potens preces nostras :et sacrificiisa te institutis to- vobiscum. n). Et cum.
tus inlabere ac presta : ut inferventus Martyrura Lecftolibri sapientieSolomonis(c Ca». III),
tuorum N. et N. ad defensionemsit noliis : extempo- iij. Deo gratins.
ralis vila pacis bone fecunda. Sil mors confessione Juslorum anime in manti Dei sunt : el non langet
polissima : et resurrectio cum Sanclis oranibus glo- " illos tormentum mortis. Visi sunt oculis insipientium
riosa. IJ}.Amen. mori : et extimata est afflictio exitus illorum. d Et
Ad OrationemDominkam. ab itinere justo abierunt in exterminium : et quod
Deus bonorum omnium delectatio : et clarilas glo- a nobis est iter exterminii: illi autem sunt in pace.
riosa Sanclorum : misericordiam tuam quesumus : ut El si coram hominibus lormenta passi sunt : spes il
nobis affeclumdKeclionisinfundas. Atque intervenlu lorum iramortalitate plena est. Et in paucis vexali:
Marlyrum superno munere conquisilo : voluntali tue et in mullis bene disponentur. Quoniam Deus lenla-
semperacceptosefficias. Pater nosler qui es in celis. vit illos : et invenit illos dignos se. Tanquam aurum
Dkat Presb. Humiliate vos benedictioni. Dominus in fornace probavit illos : etquasi holocausli hosliam
sit semper vobiscum. i<).El cura. accepit illos: et in lempore erit respectus illorum,
» Exultat. Huc spectal illud sancti Cypriani (Epist. t>Officium.Ex Sophonia, ni, 20, juxla LX*X.
9, ad Pam ) ad martyres qui jam tormenta passi « Cap. III. Vers. 1-9.
fuerant scribenlis : Quam tmlus illic Christus fuit, d Et ab iiinere. Ita versio sancti Ilieronymi, at in
quam libens in laiibus servit suis el pugnavit et vicit Vulgata non legiiur.
vroteclor Hdei.
«53 RflSSAtE MlXfM SEC. R£G. B. ISIDORL— PARS II. 9G4
Fufgebhht justi: ef tanqttam scintille in arundineto Jt.Israel ipse dabit virtulem et fortiludinem plebi sue.
disCuffent: judfeafthlif natfoiies : el*dbraraanunfur Benediclus Deus : alleluja : alleluja. f . Momem
popufts: e< tegiialjit iffofhiu$6ftihus~in perpetuum. Dei moiitein uberero : inons coagulatusroous uber :
R).Amen. ul quid suspicaminimonles coagulatos : roonieuiiin
DleutPtesb. fibmiftus Sii semper vobiscunv. iij. quo placuit Deohabitare in eo. P. Benedictus Detis.
EtctfttsijpirfiW. ilftssa. Eterne tue virlutisnomen onniipotens Deus
« PsatUMd: TfansffiihiUS pW Vgherif6i aquain. x)'. rogamus : ut horum Martyrum> luorutn1 N. et>N. et
Et!hvdujcistim)884'refrigefib".i3j. Probasii hos fieus oinnium Sanclorum meritis socios fide: pares devo*
sicul probatur argentum : postiisti Iribulationes irt tione : strenuos passione: similes in<resurfeclione
dorso nostro. P. Et intfuxistf. feliciumnos facias coequari. ^ . Anien.
429 DicaiPresbitet. SileiiliumTfaciie. Alia Oratio. ' Inlares Dominecelebramussolemvia
SVfliteuliaEpislole Pault Apostoliad Romanos Martyrum tuorum N. et N. quorum fiduci»fideisu-
P cap: vmy. perbum I conlerruit bostem. Ideo nuiio in seddle-
B). Deo gratias. tantur eterna : et gaudent feliccs itvpaifeglofiosav
Frafces. DebWoves suttiirs1non cafiti :*ttt'secundum i>)'• Amen.
caTiveni' yivaiiius. Si auteni sectthdunVcarhenv vixe - ]» J?osfnomina. Oratio. Post Mnrlyrum preconia' :
ritis'': nvorieraiivi.Si' ahtem>Sjjfrftilfacta carnis raorti- post offereutiumministeria : post quiescentiumme*
ficavteriHijf:vivetis. QUieuhqueenim spirifu c fiet moriam: pacem tuam Domineposciuius>: pacem k iu>-
agUTtidl»:UiM1i"Deismvt. Non eilfin acCepistls" spiri- peirari beuignius. I^. Ainen.
tuW sfcfViviltis iteruro ih*timofe'-. sed accepisus spi- Ad pacem. Oratio. Pacem luam Apostolis-tuiyde-
riturtr sidbptiotiisfilioftihi Dei'. In qiio' clamamus: disli servandatn. Presta Domine: ut pacenv: quam
abba Patef. IpsesplrittiS 1'estimohiuih'feddicfitSpiri- in tuo nomine labiis propinamus : fixara in cordi"
tuiSancto'-: quod suiiltft tflii Def. Si auleni (ilii : ef bus nostris in perpetuum leneatnus. iv. Amen.
he^edeit. BferedeSqviidem'IM : cohefedes aufeio inlalio. Dignumet justunv esf : omnipotensDeus
Chfisti. Si*aulem cbuipaiimur : ut et' gloriflcemuf. per Jesum Chrislum lilium tuum Dominumnostrum.
Exftiimo'eninfqWd nttn'ftihl dondignepassionesliu- QuemomnesManyresomnesque Gonfessoresserenis
jus temporis ad fuluraiff gloriafh : que fevetabilur vultibus iutuentur. Pro cujus nouiinis eonfessione
in notiis-.ftartveXpectatiP creature revelaiionem fi- ofterunl colla raanibusimpioruiii.: ut juvent inretef-
lioruin Dei expeeiaV.v"aViiuM aiiteih cfeatura subje- num in congregaiione Sanctorum>.Vapulant : sed
cta' esT* hnii volenls':se"d'propTer eura qui subjeclt exultant : sciunt pro quo patiuntur :: sed prb quo'
'
oninitf inspem. Qiiifrei' ipsS crealura liherahitur a " paliuntur Deo adjuvante non steuiiunt'.Torijijeiiluf
sefViluie'corroprionis iii libeffateih glbfie filioriim in terris : sed gaudent in celis. Unde merito cunctr
DeiV i^VAkiien<. illi Angelicecongregationisexcrcitui*?in hm Marty-
kevtiosancti Eiahgelii secundum Matlheum rum luorum. N. et- N. confessione: tuanv Domihe
(* Cap\ Xf. diebus ac noclibus viriutemi maguificare non desi-
HW in' tJeni*pofe: Domihus*nPster Jiesus Cliristus nunt : 430 ila dicentes. n). Sanctus. Sanctus.
loqvWSbalur cRsCipufis" sUisdiceils.Niliil'opertum quod Sanclus.
1101V feVelattiluf :' et occuVfuiilquod non scialur. Ppsf. Sanctus. Vere sanclus : vere Bominusi-
Quod'dico vODis"iff feiteftrfe': dicife in lumihe. Et Quia pleni sunt celi et terra gloria raajeslatis lue :
quotfih' aufb' ahditis': pVedicaiesuper tectuiii. Et osanna in excelsis. Beiiedictnsqui venit in>noihitfe
nofite timefe eos':' qui:occidunfcorpus: animam au- Domini * Cbiislus Dominus ac redemptof sempi-
tem occidere non possunt. Sed potius euni (imete: ternus.
qtii potest"aiiimaiuel cofpus perdere in gehennam. Post priate. Oralio. Fainuli ergo luie"xigui'Sac"*rf-
Nunne duo passeres asse veneunl : el e umlmex il- dotes hanc salutiferauvhostiaiu luis- coranv propo-
lis non cadei,super tefranif siiie voluntate palris ve- H nent altaribus. liogamus : ut de tuis celestibus
strr. Vetstri'aiitem Capllll capitis omnes dihumerati thronis beniguus inspicias placabiles : pius svisci-
suht^Nolite"tiinere': multis passeribus meiiores eslis pias. Saiiclus sanctifices .- benedictus behedicenda
vosl Ubi enim suni diiO"v'ertre's cohgregati iifnomine respicias : saiiclilicataque nobis famulis tuisatM-
meo-.iiJi siimiii hiedVo* ePfuro. ii)'. Amen. buas.
DicaVPresbiier. Obnifiiuls'sil seroper vobiscum. iil..-Avmn.
it).Et!euni spirifu. Ad orationem Daminicam.
r Lauda. Allelhja'.f. Gaudefejusif .n Domino: Divino magisierio edocti : el! SnlUfaiifeUS'mohili*
rectosdfecet collaudatfo. J*'. Ailefuja. insiilutis atideamus-et dicere e terris. Pnief nbStei'
hi Shcrifkium: MirabiiiS Dehs in Sanctis : Deus qui es in cclis.
vpsallendo. Ps. LXV,12, f, Ibid., 10. 1 Sine voluutate.Vulg-,,sme patrevestrq.
i>Cap. VIII. Vers, t2-52. e'Lauda. Ps.x>xx>i.1.
c Dei. Ifa Primasius; in Vulgaia deficit. h Sacrificium:Ps. LXV«,36. f. Ibid., 1«, 11.
Cajj-.X. Vers. 28-52=;et in fiite addilhf vefsicu- 1 lnlares. Lege hitares.
lus 20 ex capite xvm. i Conterruit. Nuro potius contrivil?
* Vnum. Lege unus. k Impelrari. Lege impertire.
9i$ SfiSSAtfc BIXTfift SEtT. RfcGV». I^£J$Cmt- PARS ft. 966
Beiiediclio. OhvnfpoferisEfeus fti cPrdfftuS'veSfris Asicutcfegitnos iivipso' an« hiuhdi coiisiitiirionem :
sludium sue dilectionis eperetur. Sj. Ameh. Settsus- ut eifseihijssaiieffi: ef imnvaic!ula'tF M consjieetu ejus.
que Vestros' siftf fn*vefrfate juljeat adliefere. 4« e In cbaritate pfedesfinavit hPSftf a"d»ptiohei»'fiiio-
Amen'. tlf remott ah ohnhilabevitiPruni : sanctafiim rum- per JesiniiiClifislum. Ai ip&y secuhdum' pfbpo-
nobte tfSjvsK mcMment>nVii-Mitum.$. Atnwi. Fer situhi VoiiiiitaiiiS'sueih< laudem1 g1bWe< g-fatie sue.
misericordiaaVfpsitiS&ei nostfieic. Dominussilsem- In qvit gfaiificavWnOB'ni dvlecttf-flititosh#. In! quo
per vobiscum. %. Et eiivnspffflu tuo-. baftemhs redeiiiptioiiteWpfersangumetti ej<n*: in ffe-
Mia Missadvcarurhcoppriiiim'iel ftovehttectionuth: missionem peccalorum secundunr divkiias gfatje-
Ait Missam. »' ®ffkMh: ejuS : qiie'supef abvitidavi*in' nPbiSi.Wf6mW sJapiteil-
Dignos eos fecit Detisiif pafW sortis Sahtfof unv : liaef pfudeiitiiJf: u* irottrmfacefef nofeilssacrahiert'-
quieripuit eos dte potestate teneftraruivir: et tfaiis- lunv volivntatis'sue : secuttduiii beneJJlacitiiiiiejus :
lulit hi regnutn fifii cfilectiortissue. f. BeneuTctr quod'prbposuil in' eo 431 dispeiiisationen) 4 pleiiitil-
vos a febnviiio: qiii' fecit celuih et lerfain. F. Eii dinis lerapofoitf iiistiaiifafeomniiji'mClifisltt;: que iiV
translulit. f . Gloria et boiior Patri: ef ffififf: ct celis etque in terra suiVtin i<psovfh'quo^etitiiii'-Sorle
Spifitiif Sancto : in- secuia seculorum t arheif. P. vocati suraus : predestinali secmtduni propositulii
Et translulit. B'ejus : qtii omnia operatur secundum consilium vo-
Oftrtio. Deus'tfui es fn Sancfofum: M&rtyfum lUo- lunlatis sue : ut simtis in-laudem-glorie ejus : qui
rum N. et N. ih firmitafe mifafiilis : ihipende anie spei-avimusin-Christo. hvquo et vos cum atitlis-
misericordiamtuam famulis rais : et qhia liumilitas seiisveKbumveFittt>iisevaogelium saiutis vestre : inf
servientium libi semper est fematioiiuni'ObjecKf cef- quo' el credentes signwii estis spiritu promtssionis
taniini :' eorum meritis premtmiii'OfainuS:' ufnobis sancto'. Qui est pignus bercditalis noBtre : in fe-
infirrois induigentiamlargiaris. ff. /Vmen'.Per mise- demptionem' adtip.iisitiOiii»:in>laudem glorie ipBius.
ricordianr tuaro Deus riosfer etv;. Domiiius sit sem- i\. Anien.
per vobiscum. $. Et ciVm. LeciirySaneli Euangelitsecnrtdumhuearm(( Sal IX).
Lccfio tibrisapientie SdfxitKontff* Cap. V); tempofe. Dominus noster Jesu» Clmistus1
Hlo in<-
•a). Deo gfatials^ convocatiS'dhodecini Apostolis dedil iliis virluiem :
Justi in pefpettium vivfertfl: etapnd Dominumest et potestatem super omnia demonia : et tit>lauguores
merceseoruni : et cogitatio illorunv apud: altissi- ctn arent. El misil illos predicare regniiro Dei : et
muitt1.Itfeo»atseipie»* regniim decof i* : ef?diadema sanare inlirmos. Et ait adillos: nibil tuleritis iu via :
speciei de manu Domiitii.Qutttriatndestefa sua teget , neque virgaro : neque peram : neque panem : neque
eos' r evbiachio suo< defendet illos. Tunc stabtmt pecuniam.: neqtie duas funicas babeatis. Et in qiiam-
iii-magha coiistanlia adversus eos qui' se aiigusliave- cumque domuro inlraveritis: ibi manete : el inde ne
runt .* et qui<abstulerunt laDofes-eorunv. YiueMes' exealis. Et quicumque non receperint vos : exeuntes
turbahunuir lerrore'horribilr t- 6Vinirabunturitf Su<-' de civitate illa etiain pulverem peduro vestroruni
bitatioiie insperattf saluits. Bieent iiiief' se peiltten1- excutite itr restimOniuiiV supfa1 illosi Egressi ahfem
lianvagehles : et pre-angustia'-spitflUsg*emenfes.Hi( cifcuniibanf per castella-evaiigelissiiittes: ef cufaiites1
sunt quos^luibuiiihisaJiquand^ in-defiSunV:"etfiti si'-^ ubiique. ^. Ameh'.
militudinem improperii. N»s insensati vilam iIlofum< Dkat Presb. Dominus sit semper vobiSciJitt. i|'.
exlimabaiMusinsaiiianv:•-et flnem>illorutm sin<e-ft)j- Ef cuth.
nore. Ecce quomodo computati sunt intef fiiios> s Lauda. Allelfija'. f. Jhsll confilebiitttui' noraiiii'
Dei': etrinter sanctos»sors illorunvihvent» estv r). tuo Deus;: er habitabunt? fecti cuni1 nlcie< tto. P.
Aiiven. Alleiin>.
Jfic dieaf PresbHei1.-Bominus' sit semper vobisv- i> Sacrifictum. Vidisub StA6ei animas occisorum
cwtv. I^. Etcum.
« Psallendo. Mirabilis Deus in Sanctis suisi )>'.>. propter veibunv Dei: et roarlyriunvSuum: et magno
Deo nostro : allefuja : alle-
Manda Deus vii>lutem> luam : cotifiima Deus quod i*cI'anioredicebant : salus
operaiu» es. P. Iu Sanctis suis. luja. f. Dignus es Domine Deus hosier accipere
iiWcafPresbUer. Silenlium facite. claritatem el botiorem et omnem creaiuram : que
Pauti ad est in celo : et in terra : et in raari : omnes audivi
Sequenlia Evistole Aposloli Ephesio*
(a Cap. I). dicentes. P. Salus Deonostro.
Deo fteces iioslfas quesuiiius Koraine'pfppifcia-
jSTissfl.
ti;. gralias.
Fratrest Gfatia vobis et pax a Deo Patre no&trb: lus adtende : et ul digne fainuleraur ailaiio : Sancto-
et DominoJesu Chrislo. Benedictus Deus : el' Paler rura Marlyrum tuorura Nvet Ni-quesumusnitos* inlef-
Domini noslri Jesu Cbrisli: qui benedixit nos in ce^sibnecustPdife digiieris. Hj\ Aihen;
omni benediclionespirituali in>celestibus in Christo: Alia Oralio. Propiciare- lioinine siipplicalibnibus
« Officium^Ad Coloss. i,12,13. f . Ps.cxm, ig. <Jtn cliariiale. Ita ih Grtcco^ Vulgjfla legifqm in
b Cap. V. Prophelia constat ex versiculis l"6il7, cliaritate.
f Cctp.lX. Vers. 1-7.
tum ex versiculis 1-5 hujus capilis.
« PsaUendo.Psi.Lxviij 56. f. Ibid., 29. s Lauda. Ps. cxxxix, 14. v ( fi.
*>Cap. I. Vers. M5. •»Sacrificium, Apocal'. vf,:9. f. Ibid'., 4,
967 MISSALE MIXTUMSEC. UEG. D. ISIDORI. — PARS II. 908
noslris : et suffragantibusSancbJrum marlyrum tuo- lA Com. Refecti Ghristi corpore el sanguine te lauda-
ruin N. el N. meritis :" ac qui nos evangelicisprece- mus Domine : alleluja : alleluja : alleluja.
plis inslruis: implere coiicetle. ^. Amen. Oratio. Doraine Deus omnipotens qui. Quere in 1.
. Posf nomina. Qratio. Deus : apud quem perfecta Missa plurimorum Marlyrum sex capparumfo. 426.
sunt sacrificia fideli.um: pia vota et pure menlis ob- ITEM OFFICIUM* UNIUSCONFESSORISPONTI-
seqiiia. Tu ad- preces farailie lue placalus intende : FICIS : ET NO.NPONTIFICIS.
alque in sensus eorum per inspiratiohera lui amoris Ad Missam. ' Offieium.
inlabere. ii). Amen. In omni opere suo dedit confessionem sanetam ;
Ad pacem. Oratio. Deuscharitalis origo atque con- alleluja. P. Verbum glorie : et in corde suo hyranum
cordie : te per intercessionem Martyrum tuorum. dixit: alleluja. f. Confilebor libi Domine in toto
N. et N. petimus alque supplices deprecamur : ut corde meo : narrabo omnia mirabilia lua. P. Verbum
sicut illis triumphum glorie prestitisli: ita b in nobis glorie. f. Gloria et honor Patri : et Filio : et
glorie ignem tui amoris et sinceritatem cordis ipsis Spirilui Sancto : in secula seculorum. Amen. P.
suffragantibuslargiaris. ^. Amen. Verbum glorie.
Inlatio. Dignumeijustura est : vere equtinv et sa- JJtcaf Presbiter. Per omnia semper secula seculo-
lulare est: nos libi seraper hic et ubique gratias B ' rum. li). Amen. Gloria in excelsis.
In lempare Quadragesime. s Officium. Confessio
agere : Dominesancte Pater eterne omnipolensDeus
et raagiiificentiaopus ejus : et jtislicia ejus roanet in
per Jesum Christum filium lutim Dominum no-
slriim. Per quem gratia tua revelanle cognosci- seculum seculi. f . Confitebortibi. ul supra.
mus : quantum apud te luorum vita preclara sit Oratio. Confessoris lui beatissimi N. annua recur-
Marlyrum : quorum etiiim nos mors preciosa letificat sione Doinine merooriam solemiiter recolentes :
et tuetur. Et ideo cum Angelis el Arehangelisprocla- superne gratie adspersione locupleta. Ut qui nunc
mamus : ita dicentes. i>).Sanclus. Sanctus. Sancfus. festa devoto prosequuntur adnisu : ejus quoque per-
Post Sancttis, Vere sanctus : et vere benedictus pctim cleroenti regantur : et protegantur intuitu.
Doraine Deus noster. Qui es corona Martyrum : et n). Amen. Per misericordiam tuam Deus noster etc.
perpetua claritas Angelorum : Christe Domine ac Domiutissit semper vobiscura. ^. Et cum.
redemptor eterne. Lectiolibri Esaye Prophete(b Cap. XLII),
Post pridie. Oratio. Deus qui Sanctos tuos. N. el ii). Deo gratias.
Hec dicit Dominus. Ecce servus meus suscipiam
N. placita tibi devotione ascicis : dum eis pro te
: electus nieus : complacuit sibi in illo anima
moriendi ardorem adtribuis : in oblatts tibi sacrifi- (t» eum
ciis c respice el Sanctorum tuorum solennia exco- mea. Dedi> spiritura meum super eum : judiciuin
lentibus d propiciatus indulge. i^ . Amen. gentibus profert. Non clamabit : neque aecipiet
personam : neque audietur foris vox ejus. Calaraum
Ad orationem Dominkam. quassatum non conleret: et i lignum furaigans non
Supplices te omnipotens Domine deprecatnut : et exlinguet. In veritate educet judicium : non erit
Sanctorum Martyrum tuorum. N. et N. precibus nos tristis : neque lurbuleulus : donec ponat in terra
protege : el ab oinni malo cuslodire digneris. Pater judicium ; et legem ejus insule expeclabunt. li.
nosler qui es in celis. Amen.
Dicat Presbiler. Humiliate vos benedictioni. Domi- Dical Presb. Dominus sit seraper vobiscum. $. Et
nus sit semper vobiscum. i>).Et cum. cum spiritu.
Benedictio.BenedicDominehos famulos tuos San- k Psallendo. Confiteborlibi Domine m vasis psal-
ctorum Martyrum tuorum N. et N. passione letantes. morum veritatera luam : psallam tibi : in cithara
li). Amen. Tribue eis 432 Doinine benedictionem : Deus sancte Israel. f . Sed et lingua mea annuncia-
qoibiis donare dignatus es legem. i^. Araen. Ut libi bit justiciam tuam : tota die laudem tuam : P. Psal-
offerant sacrificium latidis : et sibi reddant officia.ij. lam tibi.
charitatis. ii). Amen. Per misericordiam ipsius Dei In lempore quadragesime » psatlendo. Faclus est
nostri eic. Dominus sit semper vobiscum. ii). Et in pace locus ejus : et babitalio ejus in Syon. f.
cura. Nolus in Judea Deus : inlsrael magnum noroenejus.
' Dicaf Cltorus. Gustate elvidete P. Et habilatio.
a Ac qui. Forlasse supplendum :
Ac\precibusqum- distinclione inter confessorem ponlificem et non
sumnsul qui nos evangelicisprmceptisinslruis, eadem pontiiiceni.
implere coneedas. ' Officium.Ecclesiastici XLVII,9. f . Ps. ix, 2.
*>In nobis. Lege nobis, sublalo illud in. s Officium. Ps. cx, 3. f . lbid., 1
c Respice. Hcecoratio clare prsesupponit, elementa t Cap. XLll. Vers. 1-5. In Leclionario Luxo-
jam antea consecrata fuisse. viensi nulla est prophetia pro uno confessore; in Bo-
a Propicialus. Lege propitiatut.
8 Vniut Confessoris. In Sacramentariis Leoniano biano legiturex Jeremia, ut titulus praefert; sed re-
vera cento est consutus ex Prov.erbiorum x, 6. Ec-
et Gelasiano nulla exstat missa comraunis unius clesias.1.lii, 15, aliisque Scripturae loeis.
confessoris; at in Lectionario Luxoviensi liabentur » Profert. Lege proferet.
legenda de uno confessore. ln Sacrameiiiario Bo- j Lianum. Lege linum-.
biano, et in Missali Gallo-Gotbico: Missa de uno k Psallendo. Ps. LXX,25. f . lbid., 24.
confetsore; sed, ut in Missali Mozarabum, sine ulla 1 Psallcndo. Ps, LXXV, 3. f , Ibid., 2.
$69 MISSALE MlXTUM SEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 970
Dicat Presb. Silenlium facite. AV DicatPresb. Dominussit semper vobiscum. itj. Et
Sequentia Epistole Pauli Apostoli a ad Timotheum cum.
(*Cap.VI). d Lauda. Alleluja. f . Deus.meuses tu : confitebor
^. Deo gradas. tibi. Deus meus es tu : exaltabo te. Alleluja. f .
Charissime. Niliii intulimus in hunc mundum : Confitebor tibi Domine in toto corde meo : in con-
haud dubium : quia vec ferre quid ppssumus. Ha- silio justorum : et congregalione : alleluja.
bentes autem alimenta : et quibus legamur : his e Sacrificium. Oiniiis qui me confessus fuerit
conlenti simus. Nam qui volurit divites fieri: incidunt coram hominibus dicit Dominus : confilebor eutn
in tenfatioriemet Iaqueumdiabdli : et desideriamulta coram Patre meo : alleluja. f. El quicunque per-
inutilia et nociva : que mergunt hotninem in inter- diderit aniraam suam propler me : in vitatn eternam
ili;m et perdilionem. Radix omnium malorum est inveniel eara. P. Coram Patre.
cupidilas. Quam quidam appelentes : erraverunt a Missa. Diem hunc charissimi fratres onniibus
Jjcie : et inseruerunl se doloribus nvullis. Tu autem nobis veneralione dignissimum : in quo beaiissimus
bomo Dei hec fuge. Seciare vero justitiam : pie- ' Confessor. N. quod corde credidit : ore professus :
tatem : fidem : chariiaiem : palienliam : man- ad elernam gloriam vocalus est: debiijs laudibus
suetudinem. Certa bonum certamen fidci. Appre-1B honoreintis. Oronipolentis Dei clementiani postu-
hencievilam eternam : in qua vocatus es : et con- lantes : ut qui eum se confitenteni hodie intulit in
fessus es bonam confessionem coram multis lestibus, celis : nos credentes ac confitentes se justificet a
Precipio tibi coram Deo : qui vivilicat omnia in Chri- deliclis. Ut qui bqdicrna die Confessoris venerarour
sto Jesu : qui testimonium reddidit sub Puntio Pilato solennia : ad confessionis mereamur pervenire co-
bonam confessionem : ut serves mandatum sine ronam. B). Amen.
macula inreprehensibile usque in advehtum Domini Alia oratio. Deus qui Confessoruro remuneras
nostri Jesu Christi. K).Amen. fidem : et confilendi libi preparas volunlatem : obla-
LeeliosanctiEvangeliisecundumMaltheum(cCap. X). tas libi in hoc festo Ccnfessoris tui. N. hoslias
Illo in tempore. Dominus noster Jesus Christus intuere. Ct
qui ejus memoriaro facientes : noslra
loquebalur discipulis suis dicens. Omnis qui confite- tibi confilemur delicta : Confessoris tui obtentu per-
bilur me coram- bominibus : confitebor et ego eum ducamur ad veniani. . Amen.
K;
coram Patre meo : qui est in celis : qui aulem nega-
Posf nomina. Oralie. Christe Dei fili : qui non
verit rae coram horainibus: negabo et ego eum coram
Patre meo : qui est in celis. Nolile arbilrari : quia victima pasceris : sed pure meniis confessione pla-
:
veni mittere pacem in terram. Non veni pacem mit- „( caris offerenlium fac libi acceptabile vcturo : et
lere : sed gladium. Veni enim separare horoinem defunctis dona consortium beatorura. Quo in liujus
adversus patrem suum : et filiam adversus matrem Confessoris tui. N, commemoralione : et confessiones
viventium : et requies concedatur
suam : et nurum adversus socrum suam : el ini- a le acceptentur
mici hominis domestici ejtts : qui 433 amat Pa" spiritibus sepultorum. tij. Amen.
trem aul matrem plusquam me: non est me dignus. Ad pacem. Oraito. Deus qui confitentittm es
Et qui amal filium aut filiam super me : non est roe corona : dissidentium periroe iurgia. Dans omnibus
nobis ita pacis lue repleri ex muiiere : sicut Con-
dignus. Et qui non accipit crucem suam : el sequilur
me : non est roe dignus. Qui invenit animam suam : fessor tuus. N. confessibnis claruit dignitale. i\.
Amen.
perdeleam. Et qui perdiderit animam suam propier
me : in vilam eternam inveniet eam. Qui recipil vos : Inlatio. Dignum et jtisium est: nos tibi gratias
me recipil. Et qui me recipit: recipit eum qui mei agere : Dorainesancte Pater elerne oranipotens Detts:
roisit. Qui recjpil prophelam in nomine prophete : per Jesum Christum filium tuuro Dominum nostrum.
rnercedem prophete accipiet. Et qui recipil justumi Qui est corona juslicie : arbor vite : palma victorie.
in nomine jtisti : mercedem justi accipiet; Et qui- A quo Confessorum direcla fides non discreia mar-
cunque potum dederil uni ex minimis islis : cali- T>lyrio : sed una marlyriali promerefur decorari
cem aque frigide lantura : in nomine discipuli : victoria. Cum etsi non sint adepti luso sanguine
aroen dico vobis : non perdet mercedem suam. marlyrii necenv : non tamen discreti sunt a Marty-
a Ad Timotheumcap. I, Corr. I Cor. vi. ' Confessor. Hoc loco confessoris appellatione is
|<
Cap. VI. Vers. 7-14. Epistola in Lectionarioi intelligendus est qui, vitse sanctitate el ro.iraculorum
Luxoviensi'legitur ex 11 Tira., m, 16-iv, 1-8. ln lio- gloria illustris, in pace Ecclesiaecatbolica?dieni egit
biano, ul lilulus prseferl, ex Epistola ad Titura, sed1 extremum. A Grtecis ip.d),oyriTvs diciiur. Sic in oon-
reipsa, quod notavit Mabillonius, ccnlo est e variisi cilio Cbalcedonensi (Act. 2) segmehta citantur ex
Scripturte fragraentis consulus, quae, neque ad ver- operibus sattcfi Hilarii episcopi et confessoris,.v.a.1
bum, neque ad sensum relata sunt. Ex Epislola adi oiidkoyoToO; ilem sa«cft Ambrosiiepiscopiet confesso-
Titum nihil babet. at confessoris titulus non tribui-
ris, x«i 6,uo"i.oy«ToO;
0 Cap. X. Vers. 32 ad linem capitis. Luxoviensei lur sanctis Gregorio Nazianzeno, Joanni.Cbrysosio-
legil ex Matthseixxv, 24-32. Bobianura ex Mallhtei i mo et Augustino. Ntiralorte quod ii publice nondura
sxiv, 45-48. colerentur? At obstare videtur solemnis potnpa qua
*»Lauia. Ps. cxvn, 28. Conslaritinopoliexceptavlueraut reliquite sancti Joan-
• Sacriftcium.Matlh., x, 32. f . Ibid., 53. nis.
PATROL.LXXXV. (II
9'I MISSALEMIXTUMSEC. REG;. B. ISjPQRI*.— PAR§ JI OTB
ribus in virlule. " Dum hostem : queni illi pjilula A nus sit semper vobiscura. i? Et curo fpiri^ luo.
dirnicationeexupcrant: isti interius calcant. Et quem Benediclio.Dbminus Jesus Cjirisfus ; qui eg(,Con-
iili exlerius per vulnera aperta devincunt : hunc fessorum reraunera|ip : fjpnfessoris sui N. Epi-
isli introrsus specialiter perimunt. Resislentes fit scopi suffragio vos sancte confesnipnis munificet
copluctanles adversus principem tenebrarum : ef donp. i^. Amen- Detque yobjs sg conlitendi votttm:
inlecebras aerearum pofestaliim. Ut lemporali tri- ' qui eidpjjiiconfessioniscontulit premium. i>).Amen.
bulalione purgati : quod Martyres sanguine : hpc isli Ut tanti Copfessorissqi N- veraciter imitando exem-
muneris ex confessione mereantur accipere. Quod plum : ad celeste niereamiiii pervenire promissum.
etiam hunc virum vere beatum plenissima egjsse i*j. Amen. Per misericordiam ipsius Dei nostri etc.
devotione credimus et fatemur : te dilexit in yjta: Dominqssit sepiper yobiscum. itj. Et cum spiritu.
tenuit in conscientia : predicavit dpctrina. Confes- Dical Chqrus.Gustate et videte.
sorum retinens gradum : confessiphis pervenil ad Querefoi. 267,
triuraphum : labiorumsuorum cqnfessione: laudando, Com, Refecti Cliristi corpore et sanguine : te
potenliam tui unigenili filii lui: quenvnpn erubuit ip laudamus Dpmine : alleluja : alleluja : alleluja.
corpore coram hominibus confiieri : ipsum Do- Oralio. Tuanv cleroentissiroePater supplices ex-
"
miriura et Salvatorem nostrum : quem coniaudant pramus clepienliam : ut hodierna solennia : que pro
AngelietArchangeli ita dicentcs. i").Sanclus. Sanctus. beafissimiConfessoristuiN. venerationesuscepimus:
Sanctus ipsetibicommendes. Etsicutillicoronam sancte per-
Posf Sanctus. Vere sanclus : pius : et admirabjji$ feclionis(ribuisti: ita nobisejusintercessione omnium
es Domine Deus noter. Qui hodierna die et Confejj- delictorum veniam : et indulgentiam : largiaris. ^.
soris tui N. Episcopi innovas 43<3t g'0liam : et Araen. Per misericordiam tuam Deus nosier etc.
confilenlium excilas vola. Ut cum eidem qui tibi Dominussit seroper vobjscum. ^. Etcum. Solennia
confessioneplacuit confitentes obsequiraur: nostruni completa sunt in noraihe Domini nostri Jesu Cbristi.
jpotius excitemus affeclum.Dum quicquid illi impen- Votuuv nostrtini sit accepluin cum pace. ^. Deo
dirouslaudis : nostre sil causa salulis. Has crgo gratias.
hoslias in tanti viri commemorationem otTerentes: b plurimqrumConfestorurn,.
Incipit Missa
precamur : ut quiejus hodie animnmin confessione
tui nominis suscepisti: nobis tribuas voluntatemte Qfficiqm.Dabo Sapciis meis. Querein pturimorum
veraciter confitendi. Chrisle Domine ac redemptor Mqrlytum (otio. 42§.
eterne. Dicat Presbyler. Per omnia semper secula secu-
C lprum. ^ Amett. Gloriain excelsis.
Posf pridie. Oralio. Confessoris tui Domine roe-
Orq{ip. c Deus qui nos Sanclorum Confessorum
moriam facientes: qui te inter advensa cpnfiteri pon circumdas
deslilit: actu placuit: oralione quesivil: perfcctione tppfuiii N. et N, confessionibusgloriosis
et protegis ; t]a.ripbiset eorum imitaiione proficere :
invenit. Te quesumus: et rpgamus : ut in his vic- Amen. Per misericor-
timis tibi in hohorem ejus oblatis : clemenler inlabi et intercessione gaut|ere. i*),
ex his sumentibus diam luajii Deus noster etc. Dominus sit semper
jubeas : et peccala dimiltas;
atlollas. vobiscum. $. Et cura.
atque confessionis gratia glorificandos jjj.
Amen. Prophelia, Juslorum anime. Quere in plurimorum
Ad OrotionemDominieam. Marlyrum quatuor capparum. fel. 427.
Christe Deus: qui per Apostolum tuum oris con- Dkal Presb. Dominus sit semper vobiscum. i|.
fessioneip prodesse dixisti : Confessoris tui N. Et cum.
d Psallendo. Sacerdotes ejtis indijam salujari :
Episcopi precibus : CQnsulenostre saluti: ut cum ea
que corde credimus : ore professi fuerimus : ad te et Sancti ejus exullatione exullabunt. f . Ulqcpro-
exaudiri ocius merearnur : quo 'ubente dicimus. ducam cornu David : paravi lucernam Chrislo mep.
Pater UQSter. Q P. Et Sancti ejus.
Dkqt Pretb, Humiliate vps benedictioni. Domi- Dicat Presb. Silentium facite.
I
a Dum hostem. Huc spectat illud Missalis Gallo- Leonis (Pag. 13) exslant bina*!missasde confessori-
Goihici iti immolalionemissmde plures confessores: bus, 9 scilicet, et 10. ln Sacramentarip Gelasiapo
VEBJE DiGNDM, elc, qui non solummqrtyrumsed etiam em. Tbomasii (Lib. n) ipissa 84 esl,deptufibus cous
confessorumiuorum es virlute wirqbilis, licetenimiUi fessoribus; in MissaliGallo-Gotliicoest miisa de plu-
pqssiqne tinl. c(qri qui mqnifestis acerba s^uppticiasut- res confessores;•et in LectioiiarioLuxoyieitsiliaben-
tinuere torthenlit, etiqniisti tanten occulue pxoposko lur legendade ptures confessores; in SacramentariQ
castigq^nisspirifuqlis obstrvqntimdisciplinis illorum, Bobiaitpnulla est missade pluribus confessprijiu^,,
suni ves^igmsubjsecuti;quae yerbalim iu Sacramenta» <=fletts. Huic similis, npn tamen padein, exs,ta.t
r-iosancfi.Lepnis (MM*®9. a.e-pturibus Confessoxibus, oratib iii Sacramehtario Gelasiano (N, Xi\. Esl §e-
paa. 15) feguntur. Eadero docent sa.ncms,A'ugustiuus cuntla in mis.sa cpnfessorum : Deus, qui nos et S/ISJ-
(Serni. 296, Ed. Haur.. de SS. Pelro el Paulo), cforii.m»Ttar/«i-«m sp(eirjni(oti6as,et cqnfes.s.q/uin
9/0-
saflci.ijs,Ciirysostoro.u.s(Mem, de S. Eustalio, Oper. n'a circumdaset proiegis, prmsta nobis ebruhi ^fiffit
torft.U:,pqg, 608,Ed, Maur.), sauclus Isidorus (Orig, el imitalionea proficere et emundationefulgeje\pe$tfi§.
' *
c.
lib'. yijV 1.1), Psallendo. Ps. cxxxj, 16, .
f Ifcid.» 17.
"P/KrmieruiiiConfessorum.In Sacramentanosancli
m MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS 11. <- 974
SequentiaEpistolePau/i Ajjostefiad Hebreos(°C. V11). A tus suffragiis : et gratiam vivis: et refrigerium j'u-
i>).Deo gralias. beas largiri defunctis. I^. Amen.
Fralres. Plures facti sunl Sacerdotes secundum Ad pacem. Oralie. Ineifabilis bonilas auctor et
Iegem; idcircoquodmorte proldberentuf permaneie. Domine : qui Confessorum luorum linguam imples
Jesus auteui : eo quod maneat in elernum : sempi- confessione: et cor tua rcmuneras cbarilale. Donrt
lernum Itabel saccrdotium. Unde et salvare in nobis eorum meritis : ut tuum confltentes nomen iu
perpeluura ptotest. Accedens per semetipsum ad terris : paccin habeamus in diebus nostris. it>. Amen.
Deum : semper vivens ad interpellandum pro nobis. Inlatio. Dignum el justunv est : nos tibi graii.is
Talis enim decebat ut nobis esset Ponlifex : sanctus: agere : Doniinesancte Palereierne omnipolens Deus:
innocens : impollutus : segregalus a peccatoribus : per Jesum Cbristum filitiiii tuum Doiiiinuninostruin.
et excelsior celis factus : qui uon habel quotidie Qui verbum caro faclum est: ut habitaret in nobis.
necessitatem quemaduiedum Sacerdotes : prius pro Ille quippe cum verbum sit Dei Patris : linguam 110-
suis deliclis liostias olTerre: deinde pro populo. Hec slre admovens carnis : ad confessionemsui nominis
enim fecit scmel se offerendp. Dominusnostec Jesus verba formal in nobis. Nani sictil ex illo datur Mar-
Cliristus. i>).Amen. lyribus dimicandi liducia : ita per illura Confessori-
Lectiotancti EvangeliisesundumLucam (b Cap.XII). " bus confessionis conceditur graiia. Ut qui non su-
^. Deo gratias. beunt cx sanguinis effusienevictorianv: habeant sta-
lllo in tempore. Dominusnosler Jesus Chrislus .0- lim ex conlessibiie cotonam. Cui merito omnes
quebatur discipulis sttis diceus. Sint lumbi vestri Angeli el Archangeli non cessaut clamare quotidie
preciucti : et lucerne ardentes 435 m nianibus ita dicentes. tij. Sanclus. Sancius. Sauctus.
vestris. Et vos similes liominibus expectantibus Do- Posf Sanclus. Vere sanctus : vere benedicius Do-
ruinum suuuv : quando reveriatur a nupliis : ul cum niiuus noster Jesus Cltristiisftlitisluus. Qui esMarty-
venerit el pulsaverit: confestim aperiant ei. Deati rura vita : et Confessorunvcoroua. Confessioniscon-
servi illi: quos cum venerit Dpmiuus : inveneril vi- lator: et Confessormn irerouneratftr. Qujque eorum
gilatites. Amen dico vobis : quod precinget se : et animas in sui norainis confessiqne suscepil : quos
faciet illus discurabere: et transiens roinistiabii illis. ante constiiiitionem mundi ad eteruam gloriam pre-
Et si venerit in sccunda vigilia : et si in tertia vi- dos.tinavil: Chrisius Doraiuus ac redemplor eternus.
gilia venerit : et ita invenerit: beati sunt servi illi. Posf pridie. Oratio. Singularis victime oblalione te
Hoc autem scitole : quonium si sciret paterfamilias: Deus : ut placeris : exposcimus : quenv Coufessoruiu
qua bora fur veniret : vigilaret utique : et 11011 „ remiineratorem ore fatemur. Ut eorum obtentu bec
sineret perfodi domura suam. Jdeoque et vos estote oblata sanclifices : quorum lingua le in veritate con-
parali: quia qua hora noti putatis : fiiius liominis fessa est. ii). Amen.
veniet. ii. Amen. Ad oralionem Dominicam,
Dicat Presbyter. Domtnus sit semper vobiscum. Omnipotens Deus: qui diversitales gratiarura in
11).Et cum. Ecdesia tua distribuens : alios marlytiali excellenlia
c Lauda. Alleluja. f. Sacerdotes tui induanUtr consecras : alios gralia coufessionis exornas. Dona
juslicia : et Sancti tuiexultent. P. Alleluja. itbbis : ut qui Confessorum tuorum hodie solennia
d Sacrificium.EsultabuntSancli in
gloria: lelabuntur celebramus: libi placere,ex confe-sione nostrorum
incubilibussuis: exaltationesDei in faucihuseorum. actuum mereamur. Ut rogaturieaquefiliotuodoccnto
JlJtsso.Sacra ° ConfessoruraDeoque placentia fra- didicimus: exaudiarour : cum clamavetimus. 1'ater
tres dileclissimi solennia celebrantes: omnipotenli noster qui es in celis.
Deo vola solvamus. Precantes ul hos : quos sui tio- fiicaf Presb. Iluuiiliate vos benedictioni. Dominus
mtnis esse violttit Confessores : propicius apud se sit semper vobiscum. 1*).Et cum.
interventores placatus accipiaf. Quo eorum prcces Benedklio. Cltristus Dominus qpi juslificatorum
DOSpeceatorum solvam a nexibus: quorum lingue lljdecore: el pepifentium confessiqne induitur : Cpn-
sunt in veritale confesse. 11).Amen. fessorum suorum concedat vobis: 436 ila Per con"
Alia Qmlio. Deus qui laus es Confessorum: ei co- fessionem male gesta deflere : ul justificationis ful-
rona certanlium : prebe nobis quicquid te nostrorum geatis decore. §. Araen. Qttique se coaJilentem ju-
postulaveritconfessio labiorum. Ui lingua uoslra: et stificat: vos per penileniiam provebat ad coronam.
Confessoruraprepolleat laude : et confessionis sancte !•). Aroen. Ut qui nunc inConfessorumrecordatione :
fructiOcetopere. 11),Amen. et vota promittitis : et laroenla in tribulatione : cum
Posf nomina. Oralio, Cpnfcssorum oflereniium : eis gaudja oblineatis perpetua. it). Ampn. Per miseri-
vel quiescienlium recitatis vocabulis : te Deum ira- CQrdianvipsius Dei nostti etc. Dpm.inusS|t semper
mense exposcimus pietatis : ut Cpnfessorumcxora- vobisctim. 1^. Et cura.
exstant; et die depositionis missa pro requie de- auctor Constitutionum apostolicarum (Lib. vm, c.
functi celebrabatur, consuelndine ab apostoloriun o 42) pro defunctis lilurgiam celebrandam doc#t. Non
sevo deducta (S. htdorus, de Off. eccl. I. i, c. 18). deerant tamen qui quotidie pro defnnclis missas
Terlullianus,(di>Coron., c. 5) inter ea qufe a Iradi- celebrari curabanl : boium e nniuero erat mulier
tione non scripta profecta erant recensel oblationes illa de qua Gregorius Turonensis (Lib. l de Gler. con-
pro defunclis. Missas defunctorumsanclus Cyprianus fess., cttp. 65) : Quae per annum integrum celebrans
(Epist. 66, ai Fornitanos) appellat sacrificiuin pro quoiidieMissarum sotemnia, offerebatoblationem pro
dormitione.Illud autem sacrificium proanima Magni memoria viri sui.
ConSlanlinioblalum fuisse, diedepositionis ejusdem, a Erigite. Olim ulique diaconus dicebal erigite vos;
aperte scribit Eusebius (De Vit., I. iv, cap. 71). Pri- et continuo populus, qui proslratus pro defuuctoora-
nius omnium qui commemnrationes defunclorum ad bat, erigebat sese ; tuin sacerdos: Dominussii semper,
allare fieri solrtas>aliaque pia opera qua; pro iis a eic, quod ex vetu^la coiisiietudiue profeclum est;
fidelibus frequentaniur, tanquam inutilia damnare oiira eniui sacerdos ubi ad altare ascenderai primtim
ausus esl, Aerius dicitur (Epipli., hcer.75), quamvis omuiuin populum salutabat, eidem solemni more
eamdem pravam doclrinam referal sancius Cyrillus beneprecando, et populus saceidoti pariter bene-
Hierosolymiianus (Cai.myst. 5), eamque serio con- precabatur respnndendo. Hujus ritus meininitsanciiis
futet, cum de memoria mortuorum quae in missa lit Augiislinus(fJeCit!ii.lib. xxn, cap. 8, n. 22); el hinc
agit. Praeler orationem pro defunctis, quae, in oin- in fine inlroitus, Romanus sacerdos anlequam ad
niDns tam Orientalis quam Occidenialis Ecelesiae altare ascendat, dicit Deminwstiofciscuin, etc. Oremus.
liturgiis, toties funditur quoties liiurgia sacra per- Auf r a nobis, eic.
agitur, in libris liturgicis Graecorum et Orientaliiim, <, bc Ojficium.Ps. CXLI,6. f . Ibid., 8.
in Mis6alibus et Sacramentariis vetustissiniis Ro- 4 Altduia. Galli quoque aniiquiius in missis de-
manae aliarumque Laline loquenlium Ecclesiarum, functorum Alleluia canebant (Buttdonivia, in Vita
exstant missae peeuliares defunctorum. Hujusmodi sanclceRadegundis, apud Bolland.,tom. III. Augusl.,
missre in Missali Mozarabnm, in Sacramentario Bo- pag. 82). Ideni apparet ex oflicio pro defunctis,
biano, in Lectionario Luxoviensi, in Sacramenlai iis quod ex Codice liheineiisi edidit Menanlus in notis
sancti Leonis, Gelasiiet Gregorii inveniuntur. Illud ad Sacramenlaiium Gregorianum (Pag. 60), ubi, ut
tamen discriminis inler missas mortuales Latinorum praeseribit rubriea, in primis caniturpsalmus\s EXITU
et Orientalium observatur, quod mi>saedefnnttoriim ISRAEL cum uniipliona, vei alleluia, deinde has ora-
in MissalibusLatinis, praeterritus quosdamproprios, liones canit presbyter. Oraiiones autem illae eaedem
leciiones Scriplurarnro, orationes, aniiphonas, illa- inlegrae exstant iiiSacraiiienlarioGelasianoein. TUo-
tiones, prasfationesque (nam et peculiares defuncto- masii(L. in,n. 91), etearum prima esslai in Sacra-
rum .praefalionesin libris liturgicis antiquis Romanae meniario Bobiano inter orationesad defunclos.Graeci
Ecclesiaercperiuntur), proprias habent;at Graecorum pariter in Ofliciis Delunciorum alleluia frequenter
et Orientalium missae monuales, praeter lectiones lngeminant (Euchol. Grcec. Goarii, pig. 526), apud
Scripturarum quas proprias habent, a communi quos alleluia in Quadragesimaquoque canitur. Ilinc
liturgia non secernuntur. Sic Graeci, v. g., pro mor- Goarius (l'ag. 503, in notis ad Euclwl.) opinalus est
tuis eamdem liturgiam sancti Chrysostomi per- alleluia Graecisnon lsetili;e cautuui esse, ut apud
agunt, quam diebus Dominicis el festis recitant, nisi Latinos, sed mosrorisel compunaionis. Veruin quid-
quod lectiones sint propriae mortuorum, et quod in quid seniiendum sit de Graecis, cerie apud Gotlio-
prima oblatione, quaein prothesi fu , panicula pro ]> Hispanos Gallosque alteluia cauius l.iiitiae erat,
defuncto, de quo agunt, post particulas sanctorura quamvisin exsequiis moriuorura cauebatur; ii enim,
(ftspiSiifappellanl) abscindalur et offeratur (Leo Al- admonitionis Aposioli memores (Thess. iv, 12), de
lalius, De recenlior. Grcec. templis, pa§. 154). Jam morte charoruni suo.ruin uon trisiabantur, utpote
vero anliquiius in Occidente niissa pro defuncio ce- qui spem certam deResorrectione couceperant; quin
lebrabatur die depositionis, luin die exinde lertia, se- polius laelabantur eos cursum suum pie ac laudabi-
ptima et irigesima, etanniversario. Sacramentarium liter in pace Ecclesiaecatbolicaelerminasse; hinc in
Gelasianum (Lib. m, n. 105) : Itemmista indeposi- olficiis defunclorum alleluia cauebant. Nec in llispa-
tione defuncli, tcrtii, teptimi, xxx dierum, vel an- nis lantum, Gallia et Graccia, sed etiam Rouiaehic
nualem. Theodorus Cantuariensis (Capil. setect.,cap. mos olim obtinuii, tesie sauclo Hieronymo (Epist.
57, 80) de missa die depositioitis, lertia, nona et 78, Ed. Veron.), in epitaphio Fabiolae: Quanti.imlia-
trigesima *diepro inorluis agenda meminit. De missa berel viveniisFabioloelioma miraculumin mortua de-
quae, recurrente anno, olferri solebat pro defunclis, monslravit: necdumspiriium exhaiaveral, necdumde-
Teriullianus (De Monogam., cap. 10) loquilur : Enim- biiam Chrisloreddideret animam, et jam :
verepro anima ejus (inariti) orat (uxor superstes), et famavolaostanti prEeounlialuclus,
refrigerium imerim et
adpottulat ei, offert annuis diebus
dormilionis ejut. Rursum (Lib. Exhort. ad caslit.) tolius Vrbis populum ad exsequiascongregabat,sona-
dixit: Pro quaannuas oblalionesreddas.At Orientales bant psatmi, et aurata tempiorum tecla reboans su-
praeter diem depositionis, etanniversarium, lertium, blimed qualiebat ALLELUIA.
nonuni, et quadragesiraum celebrant. auibus diebus Officium.Ps. CXLVI, 6. f . Ibid., 8.
mH MISSALE MIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. —. PARS II. 1-014
Letlio Libri Job ( a Cap. VII). Jfcditirt me : elsi mortuus fuerit: vivet. Et oiuuis
&. Deo graiias. qui vivit eteredit in rae : non morielur in eternum.
In diebus illis. Locutus est Job dieens. Induta est H). Amem
caiv mea putredine : et sordrbus pulverts cutis mea Dicat Presbi Dominus sit semper vobiscum. u).
aruit : el «ontxaela. est. Dies mei veloctus transie» Et. cum.
ruitt; quam a texente tela succidilur : el consuinpti t Laudai AUelnja. f .. Anknam quieseentem de
sunl absque ulla spe. Memento quia ventus est vita inferno erue Deus;: paradiso restitne : allehija.
mea : nec reverteiuroculus raeus ut videat bona: t. Sacrifi,ciu.m,Ajverte-Domine faciem tuam a pec-
nee aspiciet me visiis hominis. Breves dies homi- catis meis : et omnes. iniquitjM.esmeas dele : alle-
uis s/mi;. Buroerus.utensium ejus apud te est: con- luja.
Slituisii lerminos ejus : qui preteriri nou polerunt. ln Quadragesima.h Lauda: Laudabo nomen Dei
Quis uiilii triliual ut in inferno protegas me : et mei canr c.inlico : magnificaboenm in laude.
abscondas me : donec pertranseat furor tuus : et 1 Sacrificium. SacrificiumDeo spiritus contribula-
ceasiiluas iuihi lempas in quo rccorderis mei : h et tus : eor cootriium : et hmniliatum Deus non despi-
erM requies mihi. $. Amen. cies.
Dkal Presb. Dominus sit semper vobiscum. ]B Missa. i Kyrieleison. Chorus respondeat. Christe-
J$. Et cum, leison. Kyrieleison. Dominus sil semper vobiscum.
c Psallendo. Domine exaudi me in tua justicia.
v). Et cum spirim.
P. Et pe inires ift judicio cum servo tuo. f . Ex- Orati». Omnipotens sempiterne Deus : luam cle-
pandi manus meas ad te Domine : anima mea velut roetttiam flagitatmispropter animam famuli tui Epi-
teria sine aqua, : cito exaudi me Domine. P. Et scopi N. qui catliolicam tenuit fldem : et libi inini-
ne intres. siravi t: quem de noc seculo ad eterna secula vocasli:
Dicat Pres6. Siientiuro facite. ejus dimitte peceata : vicia solita : ut k pietate tua
Lectio EpittoU Pauli Apottoli ad Ttiessalonicemes. ad immarcescibilem'coronam iriter-Sanctos tuos ju>
(d Cap. IV), beas euiu L colloeare. B). Amen. Per miserieordiam
$.. Deo. gratias. tuam Deusnoster ete.
Fratres, Nolumus vos ignorare de dormientibus : <*Aiia Omiio. Deus : ineujus polestate auimas
Ut non coutristemini sicut et ceteri qui spem non omnium esse credimus : deprecamur sanctaui cle-
bab.eni.Si eoin! 457 credimus quod Jesus mortuus mewliamtuaift i ut animani faniHlitui Episcopi N. in
est: et resurrexii: iia el Deus eos qui dormierun» locum Patriarcharumac Sanctonim virorum adsocies:
per Jesum ; adducet cum eo. Hoc enim vobis dtci- C»et nos pro eo tuam majestatem humiliter exora-
mus in verbo Domini : quia nos qui residui suwus iu mus : propitius exaudias : ut adjutus pietatis tue
adventum Doiuini: non preveniemus eos qui dor- sufiragio : tribuas ei requiem. Nobisque famulis tuis
miermit. Quoniam ipse Dominus in jussu et in remissioaem peccalorum cum eo concedas. R).
voce Arcbangeli et in tuba Dei descendei de celo : Amen.
et mortui qui in Christo sunt resurgeot primj, Post nomina. Oratio. Ineffabilem clemenlissime
Deinde nos qui viviruus qui relinquimur : sinml Paler luara deprecamur clementiam : et pietalem : ut
rapiemur cum iilis obviam Christo in aera : et animam famuli tui EpiscopiN. pro quo hodierna die
sic semper cttm Domino erimus. B). Amen. aule luura venerabile ahare exoramus: ut digneris
Lectio wucti Evangelii secundum Johannem. eum in libris celestibus adscribere : et siqua sunt
(c C«. XI). ab eo contracta vicia : ab oculis absterge : simulque
111»iu tempore. Dominus noster Jesus Christus noslrorum defunctorum aniinabus requiera tribue :
toquebatur discipulis suis dicens. Amen amen djco etcumSanctisorauibusdona capere permiile. Ut cuin
vobis. Ego sum resurrectio et vita : qui vivit et cre- dieilloclementissirausunigenitus filius tuus Domiitus
a Cap. VII. Vers. 5-8; xiv, 5-15. In Luxoviensi D i Sacrificium.Ps. L, 19.
prophetia legilurex Isaia xvi, 2-20. In Bobianonulla. i Kyrie. Olim, quando diaconus pieces fidelium
est prophelia. recilabai, populus ad singulas petiiiones aul Kyrie
b Et erit requiesntihi. Snnt verba
quibus finis im- eleison, aul Christe eleison, respondebat; hiijus ve-
ponilur lectioni. lusti ritus reliijuiaesunt Kyrie et Cliristeelekon quae
• Psaltendo. Ps. CXLII,1,2. f . Ibid., 6. boc I.ocodicuniur,
± Cap. IV. Vers. 12-17. Eadem lectio in k Pielate. I.ege : Vitia solila pielale tua ajilue, et
Bobianoin depositione sacerdotis; sed per legitur
errorem ad immarcescibitein,etc.
inscribilur Epistola Pauli ad Titum. Eadeni tempore i Coltocare. Lege coltocari.
sancti Augustiniin missis defunciorum in Africa le- m Atia oratio. Poslquam oratio missa reciiata est,
gebaiur, ut serra. 175 innuit. lu Luxoviensi legitur
' dicit sacerdos P<?rmisericardiatnDei nostri, elc, c.l
ICor. xv, 1-22. subsequuntur preces quaeincipiunt Agios, eic. Yide,
e Cap. XI. Vers. 25, 26. In Luxoviensi
legitur supra, in libro omnium olTerentium.Jaru vero doeet
Joan. vi, 49-69. ln BobianoJoan. v, 24-30. Iioblesius in missis defuiiLlorumuou icciiari illuil
f Lauda. HaecLauda e Scriptura Sacra
iioii est. desumplai ttgios, agios, agius, etc, sed, his oniiisis, sacerdo-
tem dicere Ecclesittmsanctam, ca.thtilicam,etc, sed
s Sacrificium.Ps. L, 11. de hac rubrica silet Missale.
L Lauda. Ps. LXVIU, 5. n Et nos pro eo. Lcge : Et nos, qui pro eo.
ittlS MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 101C
,'ioster Jesus Cbristus venerit: eura ab omni scelere A. , Pott Sanctus dical Presbiter alta voce.
criminum purificatum inveniat. i§. Amen. Osanna in excelsis. Vere sanclus : vere benedi-
Ad pacem. Oratio. Te supplices deprecamur om- clus : et gloriosus Dominus noster Jesus Chrisius.
nipOtens Deus pro anima famuli tui Episcopi N. Qui promissionum suarum bonis : eiernorum nobis
qui in dominica pace predecessit : ut anime de se- gaudia patefacit: et vivere post obiium animas fide-
culo cedenli lucida pax tribuatur. Beatis quoque lium protestavit Christus Dominus ac redemptor
cetibus Sacerdotum et gaudiis interesse merealur eternus.
continue : et cum illis videre Domini nostri Jesu Dkat Presb. post pridie alla voce.
Christi majestatem. R). Amen. Oratio. Suscipe el sanclifica oronipotens hanc ho-
Dicat. Presb. Quia tu es vera pax nostra : et cha- sliam : quam pro anima Sacerdotis lui Episcopi N.
ritas indisrupta : qui vivis tecum et regnas cum tibi offerimus : ut sacrificii oblatio ad relrigerium
Spiritu Sancto unus Deus in secula seculorum. anime ejus et gaudium : te miserante proveniaU
R). Amen. R). Amen.
Hic b Sacerdot ponat manut tuper calicemet dicat. " Hic Presb. discooperiat caticem: et accipiat cor-
Aures ad Dominum. Chorus respondeat. Habemus ™ put Domini: et ponat tuper calicem: et dicat. Domi-
a'd Dominum. Elevet manut de tuper calice et dicat. nus sil semper vobiscum. R). Et cum. Et ttatim
Sursnm corda. R). Cliorus. Levemus ad Dominum. f ostendat populo corpus Domini. Et chorut respon-
Statim dicat. Deo ac Domino noslro Jesu Cbristo. deut. £j. Seilicet. Requiem eternam.
modo ut scriptum est in omnium Offerenlium.fol.^O&l. Ad eonfractionempanis. R). Requiem eternam det
Inlatio, Dignum et justura est omnipotens Deus : tibi Dominus : lux perpeiua luceat tibi : et repleatur
nos tibi gratias agere : spirilualiaque sacrificia cele- splendoribus anima tua : et ossa tna reviviscant de
brare in omni lempore : vel in hoc die : quod libi loco suo.
offerimus pro anima famuli tui Episcopi N. e qui es Ad Oralionem Dominicam.
Sacerdos verus et Pontifex sempilernus. Qui auxi- Precamur Domine sancte Paler eterne omnipo-
lium fldei tribuis : et spei premium donas. Qui fir- tens Deus pro famulo luo Episcopo N. Sacerdote
mas dubios : et patefacis obscura. Qui per unigeni- tuo deluncto : ut eura ab omnibus piaculis libera-
tum tuum Dominum nostrum Jesum Christum hec tum : in illa tibi placenlium Sacerdotum numerosi-
oinnia operaris : et ab inferno inferiori animas om- taie adscribas : et eorum illic corain te societate
nium ad lucem eternam aillrahis : 458 Per ipsum letelur : quem hic paris cura regiminis habuit. Patei
te obsecramus omhipotens Deus : ut Episcopus tuus £ noster.
N. habeat veniam delictorum : et dimitle crimina et Dicat Presb. Humiliate vos benedictioni. Domi«
ejus peccala : ut justicie induatur coronam. Ut mun- nus sit semper vobiscum. R). Etcum.
datus ab omni crimine : diem judicii cum gaudio Benedictio. Adsil misericordia tua precibus no-
d suscipere mereatur intrepidus. Presta Domine :
stris : ut ex more soliio Sacerdotis tui Episcopi N;
quia te conlaudant Angeli : atque Archangeli non « exempti animam : pietaie lua refrigerii rore per-
cessant clamare : ita dicentes. i?. Sanctus. San- fundas. R). Ainen. Fruatur paradisi amenilate
quie-
ctus. Sanctus. h
tis opaca : atque amenis vegetatus iu loca nemori-
" Continue. Lege continuit.
b Sacerdos hic ponal. In missis omnibus Mozarabi- itaque : Vcl in hoc die, quo libi pro anima famuli tui
N. offetimus per unigenitum luum Dominum
cis , praeter defunctorum , postquam absolutae sunt episcopi nostrum Jesum Christum, qui est Sacerdos verus el
oralio ad pacem, et, quod proxime stthjungitur, epi- Pontifex sempilernus, auxilium fidei tribuil, et
tu cs vera sacerdos dicit qui
phouema Quia pax, Gratia Dei spei prcemium donal, qu'%firmat dubios et patefdcit
Palris, etc, etimperat utpacem faciant, et dum pax obscura, per quem hcec omniaoperarit, et ab inferno
datur, chorns canit Pacem meam, etc. His peraclis, inferiori animas, etc.
sacerdos, ad aliare rediens , dicit Inlroibo , etc.; a<: d Suscipere. Forle suspicere.
deinde imponens manus calici, dicit Aures ad Domi- • Hic Presbiter. Omisso, scilicet, Te prmlanle, de
"
num, etc. Consule librum offerentiurn. At in missa qua omissione silet Roblesius.
defunctorum, dicto Quia tu es vera pax, etc, caeteris .* Et ostendat. Scilicet, prisco more. Nam olim
omnibus omissis, sacerdos imponit manus calici, et corpus Domini oslendebatur
i\icil Aures, etc, etillationem inchoat. Ita Roblesius, rabalur, non stati.m post prolaia populo, et ab eo ado-
et hae rubricae Missalisclare docent, et Mozarabes, ba, ut modo (ieri solet, sed paulo consecraiionis ver?
ante communio-
saltem recentiores, hunc inodom tenent. Tameo haud nem, ut supra salis fuse explicavi. In missis auiem
pulo Gotho-Hispanum esse biinc ritum, aut Mozara- defunctorum non dicitur Symbolum fidei, quando-
bum antiquiorum; eos enim, etiam in missis mortuo- quidem eae anliphonam propriam ad
rum, sibi mutuo pacis osculum dedisse suadet titulus iiabent. confractionem
oralionis qui ad paceminleger in Missali remansit; s Exempti. Lege ex hac vita exempli.
at quorsum diceretur adpacem daudam, si pax omni- a Vegelatus. Lege vegetala perdvcatur in loca nt-
no non detur ? Suadet eiiam ralio, Gotbo-Hispanosin moribus laureata, scilicel in paradisum. Sic sanctus
missis defunctorum pacem fecisse; uam in illis missis Paulinus (Epist. 32) dixit:
communicabant, et communioni praemiltenda erat Iuter florifericoelesteuemusparadisi
pax. Est autem animadvertendum, in orationibus ad Slat Ciirislus.
pacem, quaein missis defunctorum dicunlur, sublatas
esse pelitiones illas qusead pacem populi pertinebant El (Iliid.) de Claro presbytero sancti Martini disci-
postquampopulus in missis illis pacem facere desiit. pulo dixit sacro eum pasci in nemore, et de Celso
c Qui es Sacerdot. Esl verborumtrauspositio.
Lege puero (Poem. 15) dixit eum cum Hethleit infanlibui,
1017 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI. — PARS II. 1018
bus laureata. K). Amen. ITt in illam te auxiliante (Vterra sine aqua : cilo exaudi me Domine. P. Et ue
veniat regionern: Hbi exultans appareat cum exer- intres.
cilu Angelorum. R). Amen. Per misericordiam Dical Presb. Silentium facite.
ipsins Dci nosiri etc. Dominussit semoer vobiscum. SequenliaEpistolePauli Apostoliad Romanos
^. Et cum. (o Cap. XIV).
Hie dicat Chorus. Qui venit ad me : non esu- ^ . Deo gralias. •
riet : qui credit in me : non sitiet unquara. f . Ego Fratres. Nemo f veslrum sibi vivil: et nemo sibi
sum lux mundi: et qui sequiiur me : non arabulat morilur. Sive enim vivimus : Domino viviuius. Sive
in lenebris : sed babebit lucem vite. P. Qui venit ad enirn morimur : Dominomorimur. Sive enim vivi-
me. f. Qui niauducai meam carnem: et bibit meum mus : sive morimur : Domini sumus. ln hoc enim
sauguinem: inme mauet : et ego in iilo. P. Qtiiveliit Christus mortuus est : et resurrexit: ut vivorumet
ad me. f . Gloriaet honor Palri : et Filio : et Spi- moriuorum domineiur.
. ritui Saneto : in secula seculorum : amen. P. Qui R). Amen.
vivil et credit in rae non morietur in eternum. Lectiosancli EvangeliisecundumJoliannem
Cem Replelura est gaudio os nostrum : el lingua (« Cap. V).
nostra .n exultatione. B Hlo in tempore. Dominus nosler Jesus Chrisius
suis dicens. Amen ameu dico
Oratio.Pietatis immensePater : et Doraine: presta loquebatur discipulis
vobis. Quia qui verbum meum audil: el credit ei qui
supplicanlibus nobis : ut famulus tuus Episcopus N.
me misit : babet vitam eternam : el in judicium nou
paler nosler : cujus hodie in lioc sacrificiomemo-
veniet: sed transiet de morte ad vilam. n). Amen.
riam agimus : ab omni culpe nexu expiatus : in-
Dicat Presb. Dominussit scmper vobiscum. R). Et
demnis accipiat graliam premii : pro gratia sacra-
cum.
menli. B). Amen. Per misericordiam tuam Deus
Lauda. Alleluja. * . Animam qniescentem.
noster etc. Dominus sit semper vobiscum. R). Et
cum. In nomine Domini noslri JesuChristi. Anima Sacrificium. Averte Domine.
In Quadragetima.Lauda. Laudabo nomen Dei.
cjus per misericordiam Dei sine One requiescat in
. Deo Quererelro in Missade Episcope, folio 456.
pace. R) graiias. Hic Presbiterdical. Kyrieleison.
b
Mista pro uno Sacerdote defuncto. Et Chorus respondeat.Cliristeleison. Kyrieleison.
Officium. '
i)ominus sit semper vobiscum. R). Et cum.
Tu es pnrtio mea. Require relro in Missade epi- ., Missa. Omnipotens sempiterne Deus : cui nun-
(
tcopofe. 466. Hic faciat Presb. ul dictumest relro in " quam sine spe sempiierne misericordiesupplicatur:
Mitsa pro Episcopo scilicel antequam dicat Chorus propiciare anime fainuli lui Sacerdotis N. pro qua
Officium. tibi supplicamus : ut eum qui de hac vita in tui no-
Oratio. Deus etcrne : quem in veritate fidei sunt minis confessione decessit : Sanctorum tuorum nu-
anime nostre silientes : velut terra : animam famuli mero facias adgregari. R). Amen
tui Sacerdotis N. releslis roris perfusione refrigera : Alia Oralio. Propiciare quesumus Dumine anime
quo iristis loci habitatione mutata : superne regionis famuli tui Sacerdolis N. pro qua tibi supplicainus :
mereatur jocundari et lelari in patria. R). Amen. et hosiias placationis offerimus. Etquia in hac itire
Per misericordiam tuara Deus noster etc. Dorainus fidei mansil calholice : ejus relributio condonelur in
sit semper vobiscum. R). Et cura. vita futura. R). Amen.
LectiolibriJob (' Cap. XIX). Post nomina. Oratio. Deus vile dator et liumano-
^. Deo gratias. rum h corporura : qui te a peccatoribus exorari vo-
In illis diebus : locutus est Job dicens. Scio enim luisti: exaudi preces nostras : quas speciali devolione
quod redemptor meus vivit: et in novissimodie de propter animam famuli liii Sacerdotis N. libi lachry-
terra surrecturus sum. Et rursus circundabor pelle mabiliter fundimus. Ut liberare eam ab inferorura
mea': et in carne mea videboDominum. Quem vi- cruciatibus: et conlocare inler agmina sanctorum
surus sum ego ipse : et oculi mei conspecturi tuorum digneris. Vesie quoque celesti et stola im-
sunt: et non alius : reposita est hec spes mea in mortalitaiis indui : ac Paradisi tui amenitate : eum
sinu meo : et hereditas mea in Deo meo. n). Amen. jubeas confoveri. R). Amen.
Bicat Presbiter. Dominus sit semper vobiscum. Ad pacem.Oratio.Obsecramusmisericordiamtnam
R). Et cum. eterne omnipolensDeus : qui bominemad imaginem
Ua9A Ptallendo.Domineex&udime in tua jusiicia. tuam creare dignatus es: ut spiritum et animara fa-
P. Et ne inlres in judicio cum servo tuo. f . Ex- muli lui SacerdotisN.quem rcbushumanisexeiuptum:
pandi manus meas ad te Domine: anima mea velut ad te accersiri jussisli : blande et misericorditer su-
ab Herode occisis, in paradiso inter odoralum ludere <tPsallendo. f's. CXLII,1. f . Ibid., 6.
nemus. <•Cap. XIV. Vers. 710. Eademleclio in Bobiano
' Hic dicat. Haec antiphona ad accedentes di- legitur in missa pro defunctis.
citur. f Vestrtim.Iia ctiam m Bobiano.Vulg., nottrum.
b Sacerdole.Nimimm pro episcopo. f Cap. V. Vers. 2i.
' Cap. AIX.\ers. 25-28, b Corporum.Adde reparalor.
101.9 MISSALEMIXTUMSEC. REG. R: ISIDORI. — PARS tg. 1029
sceptum in pacis regione jubeas conlocari. Quo omni \ n). Amen. Utin die judicii ab airditwmal»salvatus:
labe purgalus peccaminum: beatorum perfruatur sine cum etectis omnibus regnuin adipiseere merealnr
line consonio. R). Amen. securus. R). Amen. Per miserkordiam ipsius Bei
Hie faciat Presb. secundumquod dictum est in I. nostri etc. Dominus sit semper vobiscum. ^. El
Mista de Episcopo.fol. 456. cum.
Irtiatio. Digiium et juslum est omnipolens eterne Dicat Chorus.Qni venit ad me,
Deus : in omnibus judiciis tuis exultare : teque in Com. Repletum est gaudio os nostrum : et lingua
uiiiversis operibus conlaudare. Quamvis etenim liu- nostra in exultatione.
mano generj moriis a sit inlata condiiio : [pectora Oraiio. Precamur le Deus omnipotens ut defuncti
U.ostraanimosque conlurbet: clemeniie tue dono spe animam b intercedenlem: ac de lua pietate misericor-
future immorlaliiatis erigimur : ac memores eterne diam sperantem : sic a deliciis oranibus absolvas,:
saliitis non timemus lucis hujus sustinere jacturam. ut nullam in eterna confusione ob noxam teneatur.
Quoniam beneficio gratie lue : lidelibusvita non R). Amen. Per misericordiam luam Deus noster etc.
tollitur: sed inutatur. Et anime corporeo ergaslulo Dominus sit semper vobiscum. R). Et cum spiritu.
Ijberate : horrent morlalia : diun immortalia con.se- In nomine Domini nostri Jesu Christi: anima ejus
quunlur. Unde quesumus : ul famulus tuus sacerdos B per inisericordiani Dei sine Dne requiescat in pace.
N., in bealornm labernaculis coiislitutus : evasisse Dical Chorus-Deo gratia&
carnales angusiia.sglorietur: diemquejudicii fiducia: Missa pro Diachonovet Subdiachono.
voto glorilicationis expeclet : proclamans et dicens. Officium.
4. Sanclus. Sanctus. Sanclus. Hio dical Sacerdos confessionetiiet omnia alia: an-
Posl sanctus: faciat Presbiter moao ul dictum est tequamckorus incipiai:officium:ut dictumestiu Missa
in prima missade Episcopo. folio 458, de Episeopo defuncto.folio 45(i.
Sancle Deus cni omnia vivunl : et cui non pereunt Officium.
morumdo corpora nosira : sed mutamur in melius. Tu es portio mea Domine: alleluja : m terra vi-
Te supplices deprecamur : ut in adveniu iinigeniti ventium : alleluja : alleluja. f . Educ de carcere ani»
lui : cum geniinam jusseris sistere plebem : jubeas mam meam ad confitendum noinini luo, P. Iu terra.
famulum tuimi sacerdotem N. a numero disgregare f . Gloria et honor Patri. P. In terw.
malorum : et.evadere eterna cruciamina inferorum. /« Quadragesima.Officium.Clamaviad te Domine:
Uljuste indeptus premia vile : semper inexiincianl et dixi lu spes meaes : portio mea iu lerra viveutium.
mcreatur auram luminis possidere. Ac de 460 f . Educ de carcere. P. Ia terra,
ullione secnrus : placidis leieiur in oris semper vi- Oralio. Deus eterne.
cturus : semperque in luce futurus. Per Christum Querein Missa de unoSacerdote 458.
elernum. c defunct<±.
[ul.,
Dominum ac redemptorem Lectio tibri Job,
Post pridie. Oratio. Tibi Domine commendamus R). Deo gratias..
animam famulj tui Sacerdotls N. ut defunctus seculo
Hec dicil Dominus. Audi me Job: lu confortare
libi vivat : et siqua per fragilitalem mundaue con- in roe senjper: et non, derelinquam te. Et dic^t Job.
versatiopis peccata admisit ; tu misericordiosissime
Tu es DominusDeus meus: eluomeu tuum invoc»-
Dens venia pietalis abslerge, I^ . Amen. R). Ne re-
tum es,t snper me, Expeqto Doiniue.: ne derelinquas
cordaveris peccatum ejus Doraine : qtiando veneris me.
i^. Amen.
jmlicareseculum per ignein. Dicat Presfr.Dominussit semper vobiscum. ^. Et
Ad OralionemDominicam. cum.
:
Hancigiiur oblationem quam tibi pro requie fa-
nmli tui Sacerdotis N. offerimusDomlne: quesumus: Pmllendo. Domiiieexaudi.
ut placalus accipias : et tua pielate concedas : ut Quere relro in Missade Episcopo. foiio 456.
mortalitatis nexibus absolutus in cathalogo electorum ' DicatPresb. Silentium faeito.
resuscitari merealur ad vilam. Pater uoster. . D Sequenlia EpisiolePauli Apostolid ad Romanos.
Dicat Presb. Humiliate vos benediclioni. Doininus n). Deo gralias.
sit semper vobiscum. Fraires. Omnia aulem in charitate hanl: ct Deus
iij. Et cum. pacis et dilectionis erit vobiscum. R). Arnen.
Benedictio.Christus Dominus oblatam a vobis ob Leclio sancti EvangeliisecundumJohannem
re<iie<liumfamulisuiSacerdotis N. suscipiat precem: (<Cap. V).
e.lvobis post transitum eternam preparel mansionem. Illo in lempore. Dominus noster Jesus Christus
R). Amen. Quique morle sua moriis destruxil im- loquebatur discipulis suis dicens. Amen : amen dico
periura : secunde morii. ab eo aufferat dominalum. vobis. Quoniain qui audit verbuai meum : et credit
" Silinlala. Tolleillud sit. bis Scripturaehine inde coltectis.
b iniercedentem.Aliquid bic deesl; forlasse legen- l! Ad Romanos. lllud , omnia a.utem in charitate
dum : Vt defunctiN. sacerdolis animam, intercedente fiant, est ex ! Cor. xvi, 15. lllurt, el Deus pacis el
sauclo N., de tua pietale ac misericordiasperanlem, dilcctioniserit vobitcum, ex II C.or. xin, 1. Ex Epi-
sic a deliclit, elc. stola ad ltomanos nihfl."
« Libri Job. Prophetia cento esl consulus ex ver- « Cap. V. Yers. 24.
1021 MISSALE MIXTUM SEC. REG. B. 1S1DORI,— PARS- II. 1022
ei: habet vilam elemam : et in judicium non veniet: Ai tiarum ubertas jocundo splendore inluminatur ;
sed transiet de morte ad vitam. ^ . Amen. eternam beatiludinem possrdeat : ac Sanciorumceti-
Dicat Presb. Dominus sil semper vobiseum. R). Et bus socialus : futuri judicii diem cum volo gratula-
cum. tionis expectet : el cum omnibus Sanctis hymnum
Lauda. Alleluja. f. Animam quiescentem de in- celesti modulatione persortet : ei dicat. R). Sanclus.
ferno erue: Deus paradiso reslitue : alleluja. Sanctus. Sanctus.
Sacrificium. Quid dignum offeram Domino. Curva Post Sanclus alla voce. Osanna in excelsis. Vere
genua Deo excelso: allelnja. sancius : vere benedictus Dominus noster Jesus
In Quadragesima. Lauda. Laudibo nomen Dei Christus (ilius tuus : qui mortem moriens swperavit:
mei cura cantico : el maguificaboeum in laude. et resurgendi nobis januam patefecit. Clnistus Do-
a Sacrificium. Offerte Domino mundum sacrifi- minus ac redemptor eternus.
cium: offerte Domino gloriara el honorem. P. Muft- Post pridie. Oralio. Te Jesu bone venisse jam
dum sacrificium. f. Gloria 461 el honor Patri. credimus : te venturumquoquefideliterpredicamus :
P. Muiidumsacrificium. unde petimus et rogamus : ut famulus imis N. ob
Dical Presb. Kyrieleison. cujus memoriara hec sacrifieia veneranda lilaraus ;
Cliorusrespondeat. Ciiristeleison. Kyrieleison. Do- I» quando superni examinis tempore angellcus clangor
'
minus sit semper vobiscum. ^ . Et cum. concusserit mundum : corpus quod corruptibile de-
Missa. Deus vera pielas : el pia veritas : invicla posuil: perspiciat incorruplum : «etquod mortalitate
clemeutia : et bonitas. Qui nos a morte volens eri- vestitum : glorificaie carnis tropheum reveliens :
pere : Dominum nosirum Jesum Christum mortem Domino venienti letus occurrat: et inter viclriciura
fecisti subire : ut illiususque ad infernum descensus turmarum triumphales catervas coronatus incedat :
noster esset ad celuin ascensus : te suppliciter po- a dextris qtioque famulus luus inisericordia inveniu-
stulamus : ul spiritum fauiuli tui N. quera de hnjus rus adsistat : et Sanctorum tuorum N. consorlio
seculi erumnis ac peregriuatione precepisli vocari : deputaius regnum celeste sine fine possideat. I^.
universa delictorurn concessa reraissione : iu Abrabe Amen.
greraio jubeas conlocare. R). Amen. Hic Presb. faciat ul scriplum est in I. Mitsa de
Alia Oratio. Obsecramus piissime Pater : ut fa- Episcopo. fo. 456. Et Chorus respondeat ad confra-
mulum tuum N. quem superni fontis genilalis abluit ctionem panis. i^ . Ne recordaveris peccatmn ejus
unda : edax non audeat contingere (lamma. El quem Domine : quando veneris judicare seculum per
unigeniti tui cruor redemit effusus : nonsinatur ver- ignem.
mis vorare perpeluus. Sed celiciagminis deduclione Ad OrutionemDominicam.
proteclus : feralia uliricium penaruin ergasiula irans- ttosliam tibi Domine placaiionis pro famulo tuo
grediatur inlesus : et paradisi tui poliatur suaviiate N. offerimus : obsecrantes sacri hujus libaminis in-
securus. ^. Amen. Urventu : prop-cius locum ei lucis : el refrigerium
Po*( nomina. Oratio. Oflerenlium b muneribus re- beate quietis indulgeas : nos quoque adteproclaman-
citatis : te Dominum sunime poscimus pietatis : ut tes exaudias. Pater noster.
hec oblaia noslra benigne suscipiens: etsincere pacis Dicat. Presb. Ilumiliate vos oenedictioni. Dominus
dulcedinem tribuere vivis : et requiem jubeas pre- sit semper vobiscum. $ . El cum.
stare defunctis. R). Amen Benedictio. DomimisJesus Christus Tqiii a pecea-
Ad pacem. Oratio. Deus : qui esomniumspiriluum toribus exorari precepit : ipsequod rogetur inspiret:
requies : et pax preciosa Sanciorum : quesumusinef- et in hac specialius oblalione famulum suum N. ab
fabilem potentiam luam : ut remissa famuli tui N. inferorum cruciatihus liberet. n). Amen. Illum para-
omni offensa noxarum : plenam pacis tue gratiam disi ameniiate confoveat : et vos morum probitate
consequaiur. R). Amen. componat. i^. Amen. Illi post onera carnis locum
in longevilate pere-
Hic facial Sacerdos ut in I. Missa de Eoiscopo. .-, D beatiludinis conferal : et vobis
fo. 456. grinaiionis indulgentiam tribuat criminis. R). Amen.
Inlatio. Dignum et justum est : equum vere et Per misericordiam ipsius Dei nostrielc. Dominus sit
salutare est : omnipotens Deus receptor animarum semper vobiscum. i^. Et cura.
el indulior omnium criminurn : tibi in commemora- 4S2 Com. Bepletum est gaudio. Require relro
tjonem (amuli tui N. libi graiias agere : hostiam lau- in prima Missa de Episcopo. folio 458.
dis offerre. Unde tremendam majestatis tue : indefi- Oratio. Suscipe Domine animam famulitui N. ve-
cieniemque quesumus pieialem : ut famuli lui N. siem celestem iodue eam : et lava eam in fonle vite
quorum hodiefacimus coraraemoralionem : non tar- eterne. Ut inter gaudentes gaudeat ; et inter sapien •
tareas tenebras : aut triste chaos habitationera in- tes sapiat : et inier Martyres sedeat: et inler Pro
currat. Sed his tabernaculis conlocalus : quibus gra- phetas el Apostolos. Christus eum custodiat: et in-
" Sacrificium. Ps. xxvm, 2. in usum sacrificii, res alias, pecuniarn puta, offer-
h Muneribua.Forle, et nomiiubm; nam aliquando renl, aut vestem.
nomina offereniium, et quae., et quanlum quisque c Et quod. For.te, et immortalilate veslilus.
obtulerat, recitabantur, cuin prxter panem et vinum,
1023 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. ISIDORI.— PARS II. 1024
.ler Angeloset Archangelosclaritatern Dei prevideat: i\. Dicat Presb. Dominus sit semper vobiscum. K).
et noliciam justorum agnoscat. R). Amcn. Permise- Et cum.
ricordiain tuara Deusnoster etc Domiuussil semper Lauda et Sacrifictum.Querein Missa de Episcopo.
vobiscum. n). Et cum. In nomine Domininostri Jesu fo. 456. Hic dicat Presbiter. Kyrieleison. Chorusre-
Cbristi anima ejus per misericordiam Dei sine flne spondeat.Chrisieleison. Kyrieleison. Et Pretbiter di-
requiescat in pace. R), Deo graiias. cat. Doinimis sit semper vobiscuin. R). Ei cum spi-
lncipil Missa de une Defuncto. rilu tuo.
Focial Presbiter confessionemantequamChorusin- Mitsa. Eiernam Dei Patris omnipoteniis miseri-
cipial officium: et posleaascendalin mediumallaris : cordiam fralres charissimi menlis inlenlioue depre-
el dicat. Erigitevos. Dominussit scmper vobiscum. ceinur : « pro spirilu et anima famulivel e sui vele :
^. Et ciim, i)lf sicut in hujus carnis fragilitateinsidiante diabolo
Et statim Chorus mcipiata officium. peccavit : pietas Domini nostri resolvere et conlo-
Tu es portio mea. Require relro in MissadeEpi- care [Forte condonare] dignetur : ut in locum lucis
scopo. fe. 456. ac refrigerii eiim velam transire et conlocare preci-
In Quadragesima.Officium.Vehiat snper nos Do- piat. ii,. Amen
mine misericordia lua : et salutare tuum : et elo- IB Atia Oratio. DnmineDeus omnipotens tuam beati-
qtiiuni luiim. f . Educ de carcere animammeam ad ludinem lamentabili: et liumili prece poscimus : ut
confilendum nomini luo. P. Secundum eloquium animain : el spiritum famuli vel e lui vel e : cujus
tuum. f . Gloria et honor Patri: et Filio : et Spiri- hodie commeuiorationem laciinus: in lege justieie
tui Sancto: in secula seculorum: amen. P. Secun- lue pia majestate corrobores. n). Amen.
dum. Post nomina.Oratio. Offerentiumnominibusrecen-
Dicat Presb. Per omnia sempersecma etc. sitis : le Deum summe poscimuspietalis : ut lianc
Oratio. Suscipe propicius orationem nostram : qui oblaiionem nostram benignus suscipias : et sincere
sedes ad dexteram Dei Pairis omnipoteniis : quia tu pacis dulcedinem tribuere vivis : et requiem jubeas
solus es b evocatus e celis : piissimum Patrem inier- prestare defunclis. ii).Ameii.
pella pro nobis. R). Amen. Per misericordiamtuam Ad pacem. Oratio. Invocanles nomen sanctum
Deus noster elc. Dominussit semper vobiscum. R). tuum Doinine deprecamur : ul animam famulivele
Et cum. tui vel e in pace conlocare digneris : cui soli licet
Prophelia. Locutus est Job dicens. Quere retro in augere merita : pacificare jurgia : 463 el donare
Missade uno Sacerdotedefuncto.fo. 459. DicalPresb. peccata. n). Amen. Quia tu es vera pax nostra elc.
Domiuussit semper vobiscum. R). Et cum. 'C Hic facial Presb. sicut scriptum est in I. Mista de
Psallendo. Domine exaudi me. Require retro in Episcopodefunclo. fol. 456.
Missa de uno Sacerdoledefunclo. fo. 458. Inlatio. Equum et justum est: nos tibi semper
DicatPresb. Silentium facile.
graiias agere : per Jesum Cliristuin lilium tuura
Sequenlia EpistolePauli Apostolic ad Corinlhiot Dominum noslrum. Per quem te petimus infinita
(II, cap. XV). trinilas Deus : ul animam famuli vel e tui vel e in
H. Deo gratias. pagina libri viveulium-adscribas. Non eum veleam
Fratres. Ecce misterium vobis dico. Omnes qui- lorqueat gelienue calamilas : non includat carcer
deiu resurgetnus : sed non omnes immutabimur. In horrificus inferorum. Sed s ad vicem Abrae et Elea-
momento:in ictu oculi: in novissimatuha. Canetenim zari patriarcharum seniorura : receptus : cum ad
tuba : et mortui resurgent incorrupti: et nos iinniu-
judicauilum veneris recepto corpore : obviam ve-
tabimur : oportet enim corruplibile hoc induere in- nienti Dominocum Sanctis omnibus gratuletur. Cui
corruptionem : et mortale hoc induere immortalita- merito omnes Angeli et Archangeli nou cessant
tem. Cumauiemraortale hoc indueritimmortalitatem: clamare quolidie : ita dicentes. R). Sanctus. San-
tunc fiet sermo qui scriptus esi. Absorpta est mors , ctus. Sanclus.
in victoria : ubi est mors vicloria tua ? ubi est mors rj
aculeus luus ? Aculeus enim mortis peccatum est. Post Sanctut, dicat Presb. alla voce.
Virlus vero peccati lex. Gratias auiem Deo: qui Osanna in excelsis. Vere sanctus : vere benedi-
dedit nobisvictoriam. Per Dominumnosirum Jesum ctus Dominus noster Jesus Christus : qui es rector
Chrislum. A). Amen. animarum : et indultor omnium peccatorum : libi
Evangelium. Quoniam qui audit verbum nieum. enim in commemoraiionefamuli vel e tui vele N.
Querein Mitsa de DiachonovelSubdiacltono.fo. 460. 11lias oHerimushostias : ut adscribas in libro San-
a Officium.Ps. CXVIII, 41. f : Ps. CXLI,8. ctionario Luxoviensi assignalur: Legenda in deposi-
k Evocalut e celis. Lege advocatusin ccelis.Ei huc tionecui volueris.
revoca illud sancti Augusiini (Tom. V, scr. 285, in e Pro spirilu et anima.Est modus loquendi Gotbo-
natal. Mart. Casti el Emilii), nbi, cum dixisset: Mtir- Hispanis valile familiaris. Vide Conc. Tolei. xv
lyres sunt advocalijtostri, subdn: Neque Itocin te, (N.f 21, 22, tom. 11, Conc. Hisp.).
ted in ille, cui eapitiperfectamembracoliceserunt;ille Sicut Legesi quid.
enim veie Advocalusunus, sicutei Pastor unus. 6 Ad vicem.Forle, ad sinum.
c Ad CorinlhiosII. Corr. ad Corinlhios1. b Has hnsiius.Adde : Offcrimus, ut liarum inter-
iCap.XV. Vers. 51-58. Eadem Epistola in Le- ventu ascribaseum, vel eam.
1025 MISSALEMIXTUMSEC. REG. B. 1SIDORI.— PARS II. 1026
clorum : et sortem prime resurreclionis obtineat. IA anima ejus per misericordiam Dei sine frae requie-
• Chrislus Doniinusac redemptor elernus. scat in pace. n). Deo gratias.
Post pridie. Oratio. Obtemperantes lalibus insti- ltetn Missa d pervulorumdefttnctorum.
tulis: te poscimus omnipotens Paier : ut ad sancti- Hic facit Presb. uf in prima Mista de Episcopo.
ficatiimem tinjiis hostie spiriiualis Spirituin San- fol. 356. Oratio propheiia et psallendo : et omnia
clum : quem lilius tuus repromisit: immittas : ul per alia dicantur de Omnium fidelium defunctorum.
eum sanctificati : unius divinilaljs mereamur perci- fel. 466. excepta Mitsa.
pere b trinilaicm : ut cum justus advenerit jndex : Mista. Omnipoiens eierne Deus : et conditor
eos in nobis fructus : quibus gloria preparatur : omnium elenieutorum : et perpetua claritas Angelo-
inveniat. ^. Amen. rum : adiende propicius : et respice miseratus : et
Hic facial Presb. ut scrtplum esl in prtma Mista de nostras orationes exaudi placalus. Et hanc oblalio-
Episcopo. fol. 45ti. Et cltoruscanlel. R). Deus pla- neni : quam libi offerimus in comniemorationem
smalor animarum libera euin. famulorum tuorum : quos posl sacri 404 bapti-
Ad OralionemDoininicam. sinalis undam a te innocenlia sua inundos' accer-
Te deprecamur omuipoicns Deus : ut propicius sire jussisti : pius ac beiiignus accepta : nostraque
respicias vola oblalionumnosirarum : cl famulo vel B ' delens facinora : a malis aciibus placatus niunda.
e tuo vel e N. refiigerium miseraiionis infundas : R). Amen.
per Dominutnnosirum Jesum CliristimifilUuiitiium : Atia Oratio. Tua sunt Domine omnia : qui animas
qui nos docuil orare : el diccre e terris. Pater amas : qui innocentia parvulos ad te vocas : et pec-
nosier. catores justificas . luam ergo clementiam implora-
Dical Presb. Humiliatevos benedictioni. Dominus mus : ut ' eis qui libi placuerunt : eorum nos con-
sit semper vobiscum. i? . Et cum. sortes efficias. Ul animarum 8 ad le viveutium im-
Benedictio.Sunimusexcelsus Domiiius: qtii viiam peiremus quietem ; et nobis precantibus a le venia
et morlis potestalem dispensat : ipse et vivis con- concedatur et graiia. i? . Chorus. Amen.
versationem corrigat: et defuncto vel e pro quo vel Po»f nomina. Oratio. Inlabere Domine his hostiis
a eum snpplicanius requiem tribuat. R|. Amen. libi oblatis : et susceplis (ideliumvotis : et b requiem
c lllis in carne conlracia omnia peccala dimiilat : jube prerogare defunciis. R). Cltorus. Amen.
illi aulem inspiraraine suo viam salntis aperiat. Ad pacem. Oralio. Pacem tuam Domine: quam
R). Amen. Illisin resurreciione concedal gloriam : tenendam tuis commendasti Aposiolis : nobis con-
isii etiam suam sine confusione presemiain. i^. cede servaiidam miseris servis tuis. Ut eorum nos
"
Amen. Per niisericordiam ipsius Dei noslri elc. jungas consortiis : quos ad te accersiri jussisli:
Dominussit semper vobiscum. n). El ciun. cum omnibus Sanctis illi glorienliir in paradisi ame-
Dicat clwrus. Qui venit ad me : non esuriet : et nitale : et nos quandoque ad le mereamur perve-
emnia alia. Require in Missa de Episcopo.fol. 458. ntre in pace. n). Amen.
Com. Repletum est gaudio os nosirum : et lingua Hic faciat Presb. ut diclum est retro in prima
nosira in exultatione. Missade Episcopo.
Oratio. Oramus te Doimne sancte Paler elerne Inlatio. Dignuin et juslum est : equum vere et
omnipotens Deus : pro spiritu et anima famuli vel e salulare est : nos libi semper gratias agere : Domiue
tuitie/eN. ut ci tribuas requiem sempiternam. Ut sancie Paler elerne omnipotens Deus : per Jesum
CIIIIIdies ille resurrectionis ac remunerationis adve- filium tuum Dorainum nostrum. Qui nos siii san-
nerit : per hanc sacrosanciam communionem: non guinis precio redemit : et ab antiqui boslis imperio
cum impiis et peccatoribus : sed cum sanciis et liberavit. Qui volens salvum facere quod perierat :
eleclis tuis eum velarn adslare precipias. R). Amen. humanam nou est dedignaius adsumere formam.
Quia tuuin est imperium : qui vivis el ornnia regis in Qui per sacri baptismatis undam ' generari : et
secula seculorum. R). Amen. Dominus sit semper diiniiti omuia dixit peccata i per penitenliam : ergo
vobiscum. In nomine Domini nostri Jesu Chrisli: mundari promisit ex proprio. Per ipsum ergo le
BEKEDICTIO IPIKIS.
f. Adjutbrium nostrum in nomine Domihi. R). D SahiTaleni.Per Botninum •nostfttm Jesuih CliriSiura
Qui fecit celUm et terram. f . Sit nohien Domirii Filiuirhtutim. Qiii tecum \ivit et regnai "in itriiiatfe
benedictlim. i^.Exhoc niinc et iisquein secutum. SpifitusSanctiDetis. PeromnTa isempers6'Cutaseciilo-
f . Domine exaudi. dratiohem meani. ij. Et claihor rhrri. R). Amen.
nieusad teveniat. Oicaf Presbyler. Dominus sit semper vobiscum.
Dicat Pieibyter. Dominus sit semper vODiscum. ResporideatCltorus. Et ciim spirilu (uo.
^. Et ciim spiritu tuo. Benediclb.
Oremus. Oidtio. Benedictio Dei Patris Orhnipotenlls}• et Filii f
BenedicDoniTnecreaturam istam panis : sicut'be- et Spirilus SanCti f doseendalet maneat super banc
hedixisti quinque panes in deserto : ut omnes qui ex creaturam panis. ^.Ameii.
eo gustaveriht: tam corporis qtiaui ariime recipiant Et stalim dtpergaldiJUambenedictiim.
TABULA
AD INVENIENDUM QUE CONTINENTUR IN ISTO MISSALI :
ET PRIMO TABELLADOMINICARUM
CUMS1NGULISFERIIS SEQUENTIBUS.
Numeri respicient hos qui crassiori typo reprmsenlati in textu inserunlur.
Ralendarium. A Verba consecrationis, 230.
Benedictioaque. Simbolum Bini, id est, Credimus, 230.
Dominicapriina Adventus Domini, 1. Oraiio Domiuicalis, id est, Pater noster, 231.
DomiuicaII. Adventus Domini, 7. Dominica in Octava Pasche, 234.
DominicaIII. Adventus Domini, 10. DominTcallt. post Pasclia, 237.
Dominica IV. Adventus Domini, 12. DnminicaIV. post Pascha, 240.
boininica V. Adventus Domini, 16. DominicaV. post Pasclia, 243.
DominicaVI. Advenlus Doinini, 18. Dominica VI. pnst Pascha, 246.
ClemenlisPape, 20. In Ascensione Domini, 249.
Samrnini Episcopi et Martyris, 25. Dominica post Ascensionein DomiHl,254.
Andree Apostnli, 26. In vigiliaPentecostes, 250.
Eulalie Virginis, 2'J. ln die Sancto Pentecostes, 258.
AnnunciaiioBeaie Marie- Virginis que dicitur di Dominica prima post Penlecosten,263.
la 0, 52. In festo Corporis Christi, 265.
Thome Aposioli, 35. Domiiiica II. post Pentecosten, 267,
In Nativilate Domini, 37. Dominica 111.post Peniecoslen, 209.
Siephani Levite Prothomartiris, 41. Dominica IV, post Pentecosten, 271.
Johannis Apostoli, et Evangeliste, 44. Dominica V. post Peniecoslen, 273.
Sauctoniin Innocentium, 48. Dominica VI. post Pentecosten, 275.
In Translaiione Jacobi Z'bedei, 50. g DominieaVII. posl Peniecoslen, 276.
In Circumcisione Domini, 52. Doininica anie jejuiiinm Kalendar. Novemb., 2?9.
iDomiuicaanle Epipbauiam, 55. In jcjunio Kalendarum Novembrium, 281.
In jejunio Epiphanie, 58. FESTA MENSIS JANUARII.
In Epiphania Domini,59. Juliani et llasilisse, 284.
DominicaI. post Octavas Epiphanie, 64. Luciani Pre-byieri. Pauli primi Heremite. Qua-
Dominicall. post Octavas Epiplianie, i>7.
Dominica III. post Oclavas Epiphanie, (19. draginta Martyrum. Ociava Kpiphanie. JJilarii Epi-
Doininica IV. pnst Octavas Epiphauie, 72. scopi. Felicis in Pincis Martyris. Mauri Abbatis.
Domiuica V. posl Octavas Epiphanie, 74. Marcelli Pape et Marlyris. Antonii Abbatis, 287.
DominicaVI. post Octavas Epiphauie, 77. Prisce ViniiuisetMarlyris. Juliani Episcopi eiCon-
Dommica VII. post Octavas Epiphanie, 80. fessoris. Faliiani :etSebastiani eiejus comilum,288.
Dominica VIII. post Octavas Epiphanie, 83. Luciani Presbyteri et Martyris, 289.
Dominicaanie diem Cineris, 85. Agnetis Yiiginis et Martyris, 290.
Feria IV. in capiie jejunii, 89. Vincentii Marlyris, 291.
Dominica 1. Qtiadragesime, 93. lldefonsi Archiepiscopi Toletani. Sancte Marie de
Feria IV^prime hebdomade. Quadr., 98. Pace. B.ibile Episcopi et Martyris : et trium puero-
Feria VI. priine hebdomade. Quadr., 100. rum, 296.
Dominica II. in Quadragesima, 104. Timoihei Episcopi Discipuli PaulL Conversio
Feria IV. secunde Doininice. Quadr., 109. S. Pauli. Projecii Martyris. Tirsi Martyris. fol. 29'8.
Feria VI. secuude Dominice. Qnadr., 112. G Policarpi Episcopi el Martyris. Jobannis Chrysos-
DouiinicaIII. in Quadragesima, 115. tomi Episcopi. Agnetis secuudo. Valerii Episconi
Feria IV. Domiuice III. in Quadragesima, 127. et Mutyris.Octava Sancli Ildefonsi. Batildis Hegine.
Feria \l. DominiceIII. in Quadragesima, 125. Ciri et Johamiis Martyruin, 3U0.
DoniinicaIV. in Quadragesima, 127. FESTAMENSIS FEBRUARII.
Feria V. .DominieelV.Quadr., 151. Ignalii Episcopi et Manyris. tlrigide Virginis.
FeriaVl Uominice IV. Quadr., 134. Purificaiioiiis Beale Marie Virginis, 300.
Dominica V. iu Quadragesima, 138. Blasii Episcopi et Martyris. Giliberti Confessbns.
Feria IV. Dominice V. Quadr., 142. Agaie Virginis et Manyris, 303.
in
Feria VI. Dominice V. Quailragesima, 146. Vedastiet Amandi Episcoporum. Doroibee Virei-
Dominicain Uamis Palmarum, 148. ms, 306.
Feria IV. pnst lUmos Palmarum, 154. ApolonieVirginis et Marlyris. Scliolastice Virgi-
Feria V. in Cetia Domini, 1S7. nis. Eulalie Virginiset Martyris Uarchinonensis, 3uS.
Feria VI. in Parasceve, 167. Frueiuosi: Augurii: ei Eulogii Martymm : et qus
In Sabbato Sanclo Pascbe, 174. comitnm, 510.
In die Resiirrectionis Domini, 194. Vaientini Marlyris. Juliane Virginis. Panialeonis
Feria II. post KesuVreciionem,198. Manyris. Coluinbani Abbatis. Caibedra sancti Pe-
Ferialll. post Resurrectionem, 201: tri, 51-2.
Feria IV. post Resurrectionetu, 204. _ MalliieApostoli, 315.
V.
Feria post Resiirreciionem, 207.
Feria VI. posl Resurreciioueui, 210. FESTA MEXSISMARTII.
Sabbato post Pascha, 214. Adriani Martyris. Donali Miirlyris. Emeterii: el
Regula ad preparandum se Sacerdos ad Missam Celidonii, J17.
celebrandam,217. Thome de Aquino. Perpelue et Feficitatis Martyi
Omnium Offerentium in quo fit festum Jacobi ruiu. Apolonie Virginis et Marlyris. Facundi : et
Zebedei, 220. Primiiivi Martyrimi.Gregorii Pape. Leandri Episco-
Ilymnus Angelorum : lioc est: Gloria in excelsis pi ei Confessoris. Leonis Pape et Martyris. Patricii
Deo, 221. Episcopi. Gabriclis Archangeli, Eduardi Regis et
1039 AD MISSALETABULA. 1040
Martyris. Joseph Confessoris. Cuchberii Episcopi et A Stephani Pape et Martyris. InveniioSanctiStephani
Confessoris. Benedicti Ahbaiis. Panli Kpiscopi et Martyris, 554.
Confessoris. AnnunciatioBeate Marie. MarcelliPape Pelri Exomcnsis. Dominici de Ordioe Predicaio-
et Confessoris, 319. rum. Marie de Nivibus.TransfiguratioDomini.Jusii
el Pasloris, 3 5.
FESTA MENSISAPIULIS. Sixli Pape. Felicissimiel Agapiti Marlvrnui,350.
Theodosie Viiginis. Ambrnsii Episcnpi el Confes- Dimali Episcnpi et Marivris. MammelisMartvris.
soris. Isidori Episcopi'e.iConfesso.is. Fructuosi Epi- Ciriii el Lartii cum sociis. Lanrentii Martyns, 357.
scopi Bracharensis, 519. Tihurcii (.".lareVirgin s. Hipoliii Socio-
Toribii Confessoris. Eleulherii Episcopi et Mariy- riimqueejns.Marlyiis.
ris. Victoris Bracharensis Martyris. Eufemie Virgi- te Marie, 561.Eusebii Presbyieri. Assumptionisilea-
nis fit Martyris. Ti nncii et Valeriani Martyrum. Ociava Sancti laureoiii. Agapiii Martyris Ber-
Viialis Marlyris. GeorgiiMariyr s. Feficisei Fortu- nar.li Ahhalis. Ociava Assiunpiionis
nali Marlyrum. Proflcii Marlyris. Marci Evangelisle. Siinphnriani. Barllinlinnei Timolhei, et
Aposioli, 363.
Eleti Martyris. Marcelliniet Peiri Mariyrum. Geor- Genesii 367.
Manyris,
gii Martyris. Vilalis Martyris. Petri Martyris de Or- Geroutii Episcnpi el Confessoris, 369.
dine Predicatorum, 320. Ruli Marlyris. Vicloris Episcopi. AiigustiniEoi-
FESTA MENSISMADH. scopi. DecollaiionisJohannis Itaptiste, 370.
Philippi et Jacnbi Aposioloruin. Torcatietcomiluin SabiueMartyris.FeliciseiAudacii Martyruin, 575.
ejus E|4iscoporum,320. B FESTA MENSISSEPTEMBRIS.
Atbanasii Episcopiet Confessoris. Inventio Sancte
Crucis, 322. Egidii Alibaiis. Vincenlii et Leli. Antonii Marty-
Alexaudri Evenlii Marlyrinn. Quiriaci Episcopi et ris. Marcelli Mariyris. Ohdulie Virgiuis. In Nativi-
Martyris. Johannis ante Poriam Latinam. Tripete tale Gloriose Virginis Marie, 373.
Virgiuis. Domitille Virginis. Revelatio Sancti Mi- !n ExallalioneSancleCrucis, 575.
chaelis. Isidori Mililis.Gregorii Nazianzeiii. Transla- Oc ava Beaie M.irie Virginis, 57C.
lio Sancti Nicolai. Gordiani et Epimaclii Manyrum. Injpjunio Sancti Cipriaui, 376.
Poncii Martyris. Nerei et Acbilei atque Pan<'raiii Cipiani Episcopi, 379.
Marlyrum. Victoris et Corone Mariyruui. Bonilacii Ni<omedis Martyris. Vincenlii. Eufemie Virginis.
Confessoris. Polentiane Virgmis et Martyris, 324. Lambeni Episcopi. MaltlieiApostoli, 582.
Translatio Sancii Dominici. Urbani Pape el Mar- Mauriciiet Sncioruin. Clare Virgiuis, 584.
lyris. Translatio Sancii Francisci. Auguslini Epi- Foriimaii Ep scopi et Confessoris.Cosme et Da-
scopi Anglornm. Gennani Episcopi el Confessoris. miani Mnlyrum, 585.
Petronille Virginis, 325. F.iii-,11
Jaiuiarii et Marcialis,587.
FESTA MENSISJUNII. Mitha -lis Arciiangeli, 383.
Marcelliniet Pelri Mariyrum. Meittrdi : etGeraldi liieronyini Presbyteri ei Confessoris, 394.
Episcoporum. Primiet Feliciani Maityrum. liarnabe FESIA MENSISOCTOISftlS.
Aposloli. Enofri Coofessoris. Bisibdis: Cirini: Na- Verissimi Maximi et Sociorinn ipsurum. Leode-
boris Martyrum. Antonii de Padna Coufessoris. Ba- C earii EpUcopi et Mariyris. Francisci
silii Episcopi el Confessoris. Viii et Modesti Marty- Maici Kpisropi>t CmilVssoris.Sergii Coulessoris. el llae.liiet
riim. Ciriei el Juliie Mirtyrum. Adriaui alque Naia- MarcelliniMartyruni. Donsii Sociiir.iiiiijueejus Mar-
lie Marlyrum, 325. Geraldi Confessoris. Caixli Pape et Mariy-
Marci et Marcelliani Martyrnm. Gervasii et Pro- tyruin. ris. Unfiani Episcopi. Victoris Manyris. Lupi Epi-
thasii Martyrum. Floreniie Virginis. Silvestri Pape scopi el Confessoris. Luee Ev.mgeiisie. Ilerene
:
et Mariyris. Consortie Virginis cinn iiudeciui uiil- Virginis et Martyris. Caprasii Martyris» llrsule et
lium Martyrum. Dominica pro advenlu Sancti Jo- undecim millium Virginum. Servandi et Germaui,
bannis, 327. 394.
Naiivitas Johannis Bapliste, 330. Fructi Confessnris. Crispjni et Crispiniani Marty-
. Translalio Sancti Eligii Episcopi et Confessoris. riiin. Veilasli et Amamli Viucenlii Sa-
Johannis et Pauli. Leonis Pape el confessoris. Pctri bine et Cristeie. SimouisEpiseoporuin.
et Juile A|iostolorum,39o.
el Pauli Apostolornm,534. Eusiachii Socioruiiiquecjus Marlyruui. (felluinde
CommemoraiioSancli Pauli, 337. Benamariii. Claudii Sociorumque eius Marlyrum.
FESTA MKNSISJULII. Quiniini Marlyris, 39!).
Octava Sancli Joliannis Uapiisle. VisilatioSancte FESTA MENSISNOVEMBRIS.
Elisabeth. Processi el Martiniaui Martyruin. Oelava Fesinm OmniuiuSancloriim, 399.
Apostnlorum Pelri et Paulj. MarcialisEpiscnpi, 337. OctavaOiiiiiiinnSiinloriiin. QuatuorCornnalorum
Octava Visilaiioms. Septeiu frairum Mriyium. ,. The»doii Manyris. MeiineMariyris. Mar-
Translatio Sancti Benedicti. Mariiuiane Virgfuiset " Martyrum.
lini Episcopi,402.
Marlyris, 338. Emiliani Abbaiis. Bricii Episcopi et Confessoris.
Margar le Virginis.Quirici Martyris. Triumphum
Sancte Crucis. Alexii Cunfessoris. Jusle et Rufiue Clemeulis et Theodori Maityruin. Eugenii Arclii-
Martyrum et Virgmuin,341. episcopi Tolelani. Sperati el ejus coiuilum, 404.
Ruline Virginis, 544. Aciscli et VictorieMarlyrum, 406.
MaiineVirginis. Margarile Virginis el Martyris. OctaviiSancti Martini. Roinani Marlyris, 408.
Praxedis Virgmis. MarieMagdalene,54(5. Crispini Confessoris.Cecilie Virginis, 410.
et Cristine ChrisogoniMariyris. Catliaiine Virginiset Marly-
Apolinari» Episcopi Martyris. Virginis ris. Vitalis et Agricole : el Facundi el Primilive
et Martyris, 548.
Jacobi Apostoli. Anne Malris Sancle Marie. Cliri- ;- Martyruni, 415.
stofori el Comitnm, 349. FESTA MENSISDECEMBRIS.
Seplera Dorniieniiuin. Nazarii: Celsi : et Panta- Eligii Episcopi el Confessoris. Barbare Virgini:
leonis. Felicis Martyris, 35*2. et Mariyris. NicolaiEpiscopi et Confessoris, Ociavi
Simplicii Fausiine et Beatricis. Marlbe hospite Sancti Andree. ln Conceptione Beaie Marie Virgi'
Christi. Abdonel Seniien Martyruiu. Cermani Epi- nis, 415.
Kopi et Confessoris, 354. LeocadieVirginis, 415.
FESTA MENSISAUGUSTI. EugenieVirginis el Marlyris, 418.
Vjncula Sancti Petri. Mapbabeoruni Mariyruni. Coluinbe Virginiset Martyris, 419.
1041 APPENDIX I. - MISSAS. PELAGII MARTVRIS, 1042
COMMUNEOMNIUMSANCTORUM. A Missa pro se ipso Sacerdote, 445.
Missaiinios Martyris, *421. Missa votiva singularis, 446.
Missaunius Marlyris Ponlificis : vel Simplicis, 423 Missapro itineraniibus, 4"47.
Missaunius Mariyris Simplicis, 424. Missade tribulaiionibus, 449.
Missa pliirimorum Mariyrum sex capparum, 426. Missa pro Sacerdote vivo, 451.
Missa plurimorum Manyrum IV. capparum, 428 Missa pro uno Infirmo, 452.
Missa plurimorum Martyrum duarum capparum Missapro Infirmis, 454.
«0. MissaDefuiictoruin, et pro Episcopo, 456.
Missaunius Confessoris Pontificis : et non Ponti Missa pro uno Sacerdote Defnncto,458.
ficis, 432. Missa pro Diarhono : vel Subdiacbono, 460.
Missaplurimorum Confessorum, 434. Missapro uuo Dcfuncto, 462.
Missauniiis Virginis, 436. Missa parviilnrum Defunctorum, 4G3.
Missaplurimanini Virginum, 438. Missa pro fulelibus Defunelis, 466.
INCIPIUNTMISSEVOTIVE. MissaBeate Marie Virginis, 467.
Missavotiva omnimoda, 441. B
Ad taudem omnipotentis Dei, necnon virginh Maricematris ejus, omniumsanclorum sanctarumque, exptelutn
ett MimuleMislumtecundum regutam beali Isidori diclum Moztirabes, maxima cum d tigenlia ptrUclum et
emendaiumper reverendiisimumin ulroque jure aoctorcm dotninumAlphontnm Orlix canonicum Tolelanum;
impressuminregali civilateToleti, jussu reverendissimiin Christo Patrit domini D. Francitci Ximenes,ejusdem
eivitatit archiepiscopi, impensis nobilis Melchioris Gorricii Novariensis, per magislrum Petrum Bagembach
Alemanum,anno salutisnoslrw mitlesimoquingentesimo,die veronona mensis J^xnuarii.
APPENDIX PRIMA.
APPENDIX SECUNDA.
iiuamvit fragmenlumvetusli Kalendarii Hitpani, quod Franciscus de Pita, anno 1595, Toleti ediderat,
a Joanne Pinio (Tracl. hisloricn-cbronol. de liiurgia Hispauica, cap. 9, sect. 4), ilerum editum tit, tamen,
quia tidnotiliamfetlhilalum el jejtmiorum Eccletiarum Hirpania;multum confert, illud hoc loco adjicere pla-
cuit, eiquesubjicere Kttletidarium inlegrum, e Missali et Breviario Mozarabum,ex luudato fragm.nlo, atqne
ex OrutiontiliGothico collecium, quod, donec Katendarium GothoHispanum e Bibliothecarwn latebris pro-
deat, ejus vicet utcunque supplere potsit.
FRAGMENTCM VETUSTI KALENDARII A FRANCISCO DE PISA EDITI.
MENSISJANUAP.IUS. XIII. Sanciarum Agnetis, et Emerentiana?.
Dies xxxi. i. dies habet horas x. Rnma.
Nox xiui. XII. Sanctoriim Fructuosi cpi. et Eulogii dia-
KAL.CircumcisioDomininostri Jesu Christi. conorum. Tarracona. Mar.
1111>on. S;inciaeColumhaDvirg. senonas. XI. Vinceniii leviiiemar. Valeniia.
III. Jejuuiuin observatur iribus diebus. X. Ohiiiimdui lldefonsi. epi. Toleto.
II. VIIII. Sancii Babihe epi. et Irium Puerorum.
Nonis. Anliocia.
VIII. Idus. Appaiio. quod est Epiph. VIII.
VII. Sancti Juliaiii, vcl comiium mar. An- VII. Caput Februarii apud iEgiplios.
liocia. VI.
VI. » Sancti Luciani presb. mar. Eliopoli. V. Sancti Tyrsi, vel comilum. mar. Grecia.
V. Sanctorum XL. mar. Consianlina. "D IHI.
1111.SauclaeSerene virg. mar. III.
III. II.
II. MENSIS FEBRUARII.
Idus. Bies XXVIII.IIII. dies habet horas xi.
XVIIII. Kal. Febr. Sancti Felicis Nola. Nox XIII.
XVIII. Kal.
XVII. IHI Non.
XVI. Policarpi, et Antonii. III.
XV. II.
Xllll. Sancti Sebastiani, elComilum. Roma. Nonis SanctseAgate virg. mar. Catania.
* Sancti Luciani, Eliapoli. Lege llelennpoti. Nain Constantinus, a mairis suae nomine, Helenopolira
sanctus Lucianus Drepaui sepultus esi, quem loeuiu appellavit. Vide noias pag. 556.
losi APPENDIX ii. — RALENDARIUMGOTHO-HISPANUM. 1052
VHI. Idus. A XIII. Sancli Panlaleonis.
VII. SanetaeDoroteae,velcomilum. mar. Cap- XII.
padocia. XI.
VI. Sancti Marci:::: evange. mar. X.
V. IX.
IlII. VIII. Cathedra sancti Petri apostoli.
III. VII.
II. VI. SanctaeJulianaevirg. et mar.
Wus? ^.
XVI. Kalend. 1111-"
XV. III.
XIIII. II.
KALENDARIUM GOTHO-HISPANDM
Colleetum e fragmento Kalendarii Franeisci de Pisa, ex Oralionali Gothico, et e Missali et
Breviario Mozarabum.
MENSIS JANUARH. B X. IIII.
I, KALEND. CircumcisioDoraini. XI, III.
II, IV. Non. Xll. Pr. Id. EnlaliaeBarcinonensis.v. m.
III. III. Jejunium. XIII. Idib. o Frucluosi ep. Augurii el Eulogii
IIII. Pr. Non. Jejunium. diaconorum. mart.
V. «onis. Jejunium, XIV. XVI. Kal.
VI. VIII. Id. Apparitio Domlni. XV. XV.
VII. VII. Juliani et Basilissaemar. XVI. XIV.
VHI. VI. XVII. XIII.
IX. V. » Sanctorum quadraginta martyrum. XVIfl. XII. f Pantaleonis.
X. IVi Sanctaeb Serenae virg. marl. XIX. XI.
XI. III. XX. X.
XII. Pr. ld. XXI. IX.
XHI. lilibus. XXII. VIII. s Cathedra sancti Pelri apostoli.
XIV. XIX. Kal. Feb, sancti Felicis flolani. XXHL VII.
XV. XVlll. XXIV. VI. Maithiae apostoli et Julianae virg. et
XVI. XVII. mari.
XVII. XVI. Policarpi et Ahionii. XXV. V.
XVIII. XV. XXVI. 1111.
XIX. XIV. Sebastiani et eemitwn. mar. j?
^ XXVIL 11L
•XX. XIII. 0 Luciani presbiieri. mar. XXVHI. Prid.
XXI. XII 4 Agneiis virg. et mar. MENSISMARTII.
XXII. XI. Viucenlii levitae.mar 1. KALEND.
,XXIIt. X. II. VI. Non,
XXIV. IX. Babilaeepisc. et trium Puerorui», mart. III. V. h Emiterii et Celedoniimar.
XXV. VIII. 1111.Illl.
XXVI. VII. V. 111.etc.
XXVII. VI.
XXVIll. V. Tyrsi mart. MENSISAPRILIS.
XXIX. IV. MENSISMAH.
XXX. III. I. KALEND. Torquati et eomitum confess.
XXXI. Pr. Kal. Feb. 11. VI. Non.
MENSISFEBRUARII. III. V. Inventio sanctaeCrucis.
IHI. 1111.
). KALEND. V. III.
II. 1111.Nonis. VI. Prid.
III. III. VII. Nonis.
UIJ. Prid. VIII. VIII. Idibus, elc.
V. Non. Agalheaevirg. mar. D Dominicae Pentecostes praemiltilur Jeju-
VI. VIII. Id. nium quatuor dierum.
VII. VII. Dorothaevirg. mar.
VIII. VI. Marci evangetislae.mar. MENSISJUNH.
IX. V. I. KALEND.
* Sanctorum quadraginta martyrum. Hornin me- f PanWeoms. flunc e fragmenloPisanndesumpsi.
minere Breviarium Mozarabum, et fragmentum Ka- Ejus caputex Africa in Galliumdelatum fuit. Vide
lendarii a Franciseode Pisa ediluin, in quo Contlan- pag. 002.
tinw, id est, Cinae in Nuraidia, aut passi, aut se- s Cuiliedra. De hac festivitate lragmenlum Pisa-
pulti perhibentnh num et OrationalemGotliicumagunl.
b Serence. Hanc e citalo fragmento PisanO Iiabe- L TcmpoVCtjuadrai-esiinali, et lemporc pascbali
mus. a Gothn-llispanis lesiivitates sanctornrh cele-
c Luciani. Hunc hac die signavi, Missale noslium nullae
brabantur. Quare fcstivitas sanctorum Emiterii et
secutus. Cclidouii quae ineunte Martio , et festivitaies sancto-
' Agnetis. Orationale Gothicum et fragineiitum rum Torquati et Comilnni, ct iiivenlionis sanckc
Pisanum hflivcXIIIKaleud. Februarii signanl, til lo- Criicis (|iiacincunle Maio sigttantur, aiiis diCblisce-
eum ^anclo Fiucluoso facqrent. Virlenotas pag. 5VJ. lebrabaniur, quotiescunque iu teiu^us pascliale, au*
e Fructuosi, etc. Cur hac die signeniur dixi in
quadragesimale incidebaut
uotis pag. 508.
IA« APPENDIXII. - KALENMRlUiMGOTHOHISPANUM. l63*
II. 1111.Non. A H. IV. Non.
III. III. 111.III.
Ull. Prid. IIII. Prid.
V. Nonis. • V. Nonis.
VI. VIII.Id. VI. Id.
VII. VII. VIII. Id. Justi et Pastoris mart.
VIII. VI. VII. VII.
IX. V. VIII. VI.
X. IIII. IX. V.
XI. III. X. 1111.B Sixii papae,et Laurentii mart.
XII. Prid. XI. III. Ilippolili raart.
XIII. Wih. XII. Prid.
XIV. XXVUI.Kal. Jul. XIII. Idib.
XV. XVII. XIV. XIX. Kal. Sept.
XVI. XVI. Adriaui, et Natalisemart. XV. XVIII. »»AssumptiobealaeMari* virgiHis.
XVII. XV. XVI. XVII.
XVIII. XHII. XVII. XVI.
XIX. XIII. XVIII. XV.
XX. XII. XIX. XIV.
XXI. XI. *B XX. XIII.
XXII. X. XXI. XII.
XXIII. IX. XXII. XI.
XXiv! VIII. Nativitassancti Joannis Baptistae. XXIII. X.
XXV. VII. XXIV. IX. Bartholomsi apostoli.
XXVI. VI. a Pelagii mart. XXV. VIII. Genesiimart.
XXVII.V. *>Zoyli mart. XXVI. VII. Gerontii conf.
XXVIII. IIII. XXVII. VI.
XXIX. III. Pelri et Pauli Aposlolorum. XXVIII. V.
XXX. Prid. XXIX. IV.
MENSISJULII. XXX. III.
1. KALEND. XXXI. Prid.
II. VI. Non.
111.V. MENSISSEPTEMBRIS.
1111.1111. I. KALEND,
V. III. II. IV. Non.
:VI. Prid. III. III.
VII. Nonis. 1111.Prid.
VIII. VIII.Id. V. Nonis.
IX. VII. tg VI. VIU. Id.
X. VI. VII. VII.
XI. V. VIII. VI.
XII. Ult. Marciansevirg. mar. IX. V.
XIII. III. X. 1111.
XIV. Prid. XI. III. Jejun.
XV. Idibus. XII. Prid. Jejuniuni.
XVI. XVII. Kal. Aug. XIII. ldib. Jejuniuiri.
XVII. XVI.Justae el Rufflnifivirg. matt. XIV. XVIII. Kal. Oct. Cyprianiep. marl.
XVIII. XV. XV. XVII.
XIX. XIV. XVI. XVI. * Euphemiaevirg. mart.
XX. Xlil. XVII. XV.
XXI. XII. XVIII. XIIII.
XXU. XI. MariaeMagdalene. XIX. XIII.
XXIII. X. XX. XII.
XXIV. IX. Crisiinaevirg. mart. XXI. XI. Matthaeiaposl. et evangel.
c
XXV. VIJI. jacobi apost. XXII. X.
XXVI. VII. ll Christopliori et comitum mart. XXIII. IX.
XXVII. VI. e Cucufalismarl. XXIV. VIII. i Decolatiosancti Joannis BaptiMaJ.
XXVIU. V. nu XXV. VII.
XXIX. IIII. f Felieis Gerundensis mart. XXVI. VI.
XXX. III. XXVII. V. Cosmi et Damiani marT.
XXXI. Prid. XXVIII. Illl. Fausti Januarii et Martialis.
M£NSIS AUGUSTI. XXIX. III. k Michelisarchangeli.
I. KALEND. Maccabeorummart. XXX. Pnd.
A Pelagii. Is in jiersecutioneArabia passhfi ^d- OralionaieGolhicumKalendisAugusti, una cum Mac-
prie ad Mozarabespertiuet. cabaeismartyribus, colit.
* Zoyli. Hunc Breviarium Mozaraliumet Pruden- s Sixti. Missale'nosifum una eademque missa
lius (Hym. 4 deCoron.) inter martyres CordubenseS sanctnm Sixittm Parpatn et sanctum Laurentium
coinmeiiiorarunt.Prudeuiius Zoellumnominat. commemorat. ,
.« Jacobi iioii satis coustat quo die Gotho-Hispani hA5s«mpiio. De hac'festivitate videnotas pag. 587.
hunc Aposloluracoluerint. ! Eupltemiw.DeeamemiuitBreviariumMozarabum.
d Chritteplioridies ejus certus Missalinostro non j Decolatio.Hac die Decollitiohem sancti Joamiis
constat, nisi quod ejus Missainter Missamsanctae signai Orationale Gothicnm. Cui subscribit psettdo-
Christhiai, et MissamSancli Felicis ponatur. illteirt' epistula ad Bihiahnm. Vide rttftas.
e Cucufatis. De eo Breviarium Mozarabum, et Augusiinusp. 589. Jn MiSsalTiioSiromissa Decollaiionis saiiClt
Prudentius (Hymn. 4, de Coron.), agunt. Joaiuiis Bapiist;e exeunte AugnstoIOCIHU obtinuit.
1 Felicit, Hunc Missale nostrum exeunte Julio, k Michelis.De hac fesiivitatevide notas p. 595.
1085 INDEXRERUM. 1066
MENSISOCTOBRIS. «V XV. XVII.•
I. KALENB. XVI. Xvi. Sper.iti, et comitumm»rt.
H, VI. Non. XVII. XV. Acisclae,el Vicinri» Marl.
III. V. XVIII. XIIII. Romaiii.elTlieudoli Marl.
1111.1111- XIX. XIII.
V. III. XX. XII.
VI. Prid. XXI. XI. Crispiniep. conf.
VII. Nonis. XXII. X. Caeciliae virg. mart.
VIII. Vlil. Id. XXIII. IX. Clemenlis papaemart.
IX. VII. XXIV. VIII.
X. VI. XXV. VII.
XI. V. XXVI. VI.
XII. IIII- XXVII. V.
XIII. IH. XXVIII. llll.
XIV. Prid. XXIX. III. Saturnini episc. mart."
XV. Idibns. XXX. Prid. Andreaeapost. mart.
XVI. XVII.Kal. Novemb. MENSISDECEMBRIS.
XVU. XVI. I. KALEND.
XVNl. XV. « Lucaeevangelistae. II. IV. Non.
XIX. XIV. B III. III.
XX. Xlll. 1111.Prid.
XXI. XII. V. Nnnis.
XXII. XI. VI. VIII. id.
XXIII. X. Servandi, etGermani mart. VII. VII.
XXIV. IX. Vlll. VI.
XXV. VIII. IX. V. Leocadiaevirg.
XXVI. VII. X. 1111.EulaliaeEmerilens. virg. Mart.
XXVII. VI. XI. III.
XXVIII. V. Simoniset Judaeapostolorum. XII. Prid. f Eugeniaevirg. mart.
XXIX. 1111. XIII. Idihus.
XXX. III. •>Marcellimart. XIV. XIX. Kal. Jan
XXXI. Prid. XV. XVIII.
XVI. XVII.
MENSISNOVEMBRIS. XVII. XVI.
C
I. KALEND. Omniumsanctorum. XVIII. XV. Festivitas gloriosaesanctaeM. virg.
II. IV. Non. XIX. XV.
III. III. XX. XIII.
1111.Prid. XXI. XII. Tbomaeanostoli.
V. Nmiis. r^ XXII. XI.
VI. VIII. id. XMII. X.
VII. VII. XXIV. IX.
VIII. VI. Jejunium. XXV. VIII. NativitasDomininostri J. Christi.
IX. V. Jejiinium. XXVI. VII. Sancli Siepbani protomarl.
X. Illl. Jeju inm. XXVTI.VI. « Jobannis apost, evangel.
XI. III. M-riini episcopiconfess. XXVIII. V. lnnoceniummart.
d
XII. Priil. Emilianiabbai. XXIX. Illl.
XIII. Iilib. XXX. III. h Jacobi fralri Doniini.
XIV. XVIII. Kal. Dec. XXXI. Prid.' ColumbaeVirg. Mart.
• Lucm. De eo BreviariuniMozarabummeminit. e Sperati. Hi marlyres in Breviario Mozarabum
» Marcetli. Priidentius ( Hymn. i de Coron.) de coluulur xn Kal. Jtil. Viilenotas pag. 000 et tq.
sanclo Cassianocecinil: ' Eugeniw. Hanc OraiionaleGoiliicumvi Kal. Jan.
IngeritTingisstiaCassianum signat.
Festa s Johannis. Aliter Orationale Gothicnm: vi Kal.
Jan. saiiclaiu Eugeniam, iv Kal. Jan. sancluin Joan-
Nam olim MaurilaniaeTingitana ad Hispaniamperti- nem aposlolom, et Innoceniesmanyres mense Ja-
nebat. De eoileui manyre agil Missa'leMozarabuui. nuarii, incerln die, signat.
' OmniumSanctorum.Dehis vide notas pag. 598. u Jucobi. Vide nolas pag. 491,
d Entiliuni.CognomineCucufutis.Ejus Viiamscri- > Columbw.Fragmeutum Pisanumhanc IVNon.Ja-
psii sanctns Braulio, cnjus lempore coli cceplus est. U nuarii siguat, quaeiu Oralionali Gothico et in Mis-
De Coagil BreviariumMozarabum. sali nosiro prid. Kal. Januarii colitur.
INDEX RERUM.
Numeri Iiomani resoondent his qui in prafatione sunt parenthesibus inclusi; Arabici vero his
. qui crassiori typo in textu reprasentati sunt.
A . Adrianusniarlyr,S74.Actaanliquilusviiiala,ibid. Ejus
missa,5ii. Unacumuxore Nataliarolilur,ibid.
AbuUurhs Castellssveteris, §73.In ea sepultusest AdvenlusDomini,in Missaliel BreviarioMozarabum,
sanciusSecundus,ibid. sex habet Dnmimcjs,475.
feslivilasdictaesl Epipliania,490.,
Acceplionis /Egeas,AcliaiaeprocousuV, 481.
AcisclusmarivrCorduoensis, C02,603. Ejusmi<isa,406. Afriiisdocuitiiiiilile.
csseproilefiinetisfidelibusorare,617.
diesanctiAciscli*.i\euluniiiiclioabaut,
Golho-Hispaiti 403. Agapedie Uominica celebrab^tur,497.
AclamartjTumoliinvitiataquandoquein uiissisGotbo- Agalbsivirgoet martyr,561, KjusArla,SCS,Eiu»uiissa.
Hisp>nisoccurrunt,L. 503.
1057 INDEX RERUM. 10S8
Agnesvirgo et martyr,538.Teneraselate passa, 559. Chrismaconliciehalurferia5 in CrenaDomini,515.Mi-
Kjusmi«sa,2'.)0.Bisquotaunisapud Romanoscelebraba- stumnleo baptismaiistoniiiufmidebalur,582.
tnr, s ilicetdie21 Jauuarii,quopassaest, el die 28Janua- Cliri»tinavirgo el marlyr, 582.
rii, <|iioualaBSI,559. Chrisiophorus niartyr,582. EjusActa vitiata,ibid. Cujas
Aguusiu 1'asrhatebenedicitur,527 fuit, 585.
Alr.xamJer lt, papa, in coucilioMantuano,liturgiamet ChnstusEacharistiaesacriiiciiiniinstituit,49«.Proecipit
IibrnshturgicosMoziraliumapprobavit, c ixxvn. ut sacerdotes illud sacriliiuiu offerrenl,ibid.Pbira circa
AltonsusMartaies.parouliusecclcsixMozarahicae sanclae riluin c»:lebrandiEiii-liarisilse sacriliciuminstiiuit, 570.
Eul,i|iie.EiJilioni 'foIelauiB Missalisel BreviariiMozarabum ClinslusSacenlosideniet sacer Agnus, 192. lnter vene-
iutiTliiil,xiv. raiidaaluris mysleriacomedeudus,203.
AlfoususOrlis,canonicusEcclesiteTolelanse, praefuitEdi- Cinerespulilicepocuilenliamagenlibusimfosili, 503.
tioniTolelana?. Missaliset BreviariiMozarabuin, xiv. CircumrisioDuinini,493. Quotemporein Hispaniain-
Aiiaoratio,510. slituia, ibid.
AJIeluiajn missisilefunctorumcaauluin, 618. Apud Clemenspipa et m»rlyr,478.
Grseros,leuiporeQuadragesiuiae, ibid. Cliniuiquiiiaiu,524. Ad gradumpresbylerinonpreino-
Amiclus,554, civ. vebantur,ihid.
481.
Andreasapostolus, Eiusmissa, 26. Comuiuuicaiidi ritus, 489, 547
Aiieboladium , 174, 518. Idem alque amictus,519, civ. Coiiimunio quotidianaRomaeet in Hispaoia 168. Com-
Induebaiursuper albam,519. miiniofrequeiisin Uispaniasaeculo«eptimo.SOO. Sponte
Angeli cuslodes bomiuum, 254, 500, 505, 552. Aniinalia a commuuioue abslineiiles poeultentiainagere cogebaulur,
ratioualiadicti,507. 529.
Angi-licaSalutatioiu liturgiisolimrecitala, 534. CouceptiobeataeMariaevirginis,609. Ejusmissa,413,
Aniniva, 418. Llll.
Anmitiliali»bealseMari.-e virginisdie 18Decenibnsce- Confessiosacerdotisin missa,537. Ritus est vetustus,
lehrabatur,483.FestumsancueMariaevirgmisdicia,ibid. ibid. In diversisniissaelocis liebat, ibid. C.onfessio sacer-
Ejusmissa,52. dolisdicta est apologiasacerdulis,538. Ejusplures for-
AnloiiiiisRodriguez Parochusecclesiae M ozarabicae san- mulse,554.
ctaum Jusiaeet HuHiiiER, xiv. EdiiioneuiMissaliset lire- Coufcssorquis, 567.Anidemquipsaltes,568.
viariiMozarabuiu adjuvil,ibid. Cousecratiop;miset vini, 541. Ejus lorma Gotlio-Hi-
Apologia sacerdolis, 557. Eadem confessiodicebatur, spana,ibid. Anelatavoceprolata,5i2.
ibid. jus lornnianliqua,23, 224.
i Consisienlesiioematque aslantes,541. Missa?sacrilicio
in
Aposloli HispaniaEvangehumprtedicaverunl, CXLVI iotereraiilquincomiiiuiii.areul,ibid.
seq. Oooperlorium quid, 508.
Apostolus,in mi<isa, legebatura diacono,581. Corporatia,535, 538.
Aquaa-persiouis,XCIII. Ejus usus auliquus, ibid. Ejus CorpusDoininie sacrano ad altare, anle oblationem
beiieiUceudi lormula, i tiid. populi, deferebalur, 508.
Ariaui neyabaulsacnliciumDei Filio offerri debere, Cosiuuset Damiauusniedici martyres,594. Eorumve-
554. neraiioanliqua,5i)4.Eorummissaa sauclolidefousocoin-
AscensioDomini,552.Ejusinissa,249. posita,595.
Asialallius,4i2. Crux in ara olimcollocata,535. A sacerdotead aram
Assumptio heaiaeVirginis,586. Die 18Januariialiquando accedentesalulabaiur,ibid. SolemnileradoraiurinOcci-
celehraia,ibd. Ejusmissa,561. deule feria6 in Parns eve, 517, oxix. ApudGrsecosDo-
Auguriusniarivr, 568. minicaquarla Quadragesimse, 517.
B D
BabilasepiscopusAnliochenusmartyr,561. An unus Defuncti,pausantes,et quiesceolesdicti, 539.Pro illis
aduiilieudussk, 562.Au sub Decio passus, 561. An polius orabaiit,538, 617.Earumcorporacum luniinibusei cantu
ub Nuineriaiio,462. Cum iribus puerispassus,561, 562. ad sepulcrumdeferebanl,ibid. Iu Ecclesiisnou sepelie-
Ejusmissa,296. bantur, ibid.
BapiismusChristiingentilumine, quodin Jordaoecir- Diaconitunica alba et stolainduebantur,561.Pallium
cuiiitulsii,illusiraus 1'uit,495. ab allariamovebant,508.Corporaliasuper mensamallaris
Baptisterii fores die Dominicaprima Quadragesimae extendebanl,ibid. Eucharisliame sacrarioad aramdefe-
solemniterclaudebantur,504. rebaut, ibid. Oblationesaraeinferebant,509, 571. Aquam
Bapiizain<i rnoilusduptex, 504. lavandii manibus sacerdolt iutundebant, ibitl. Calici-m
Barihoioinxusnposli.lus, 587. Quomorlisgenere pas- elcvabant, 541, 543. Calicemcommunicanlibus corrige-
sus, 588.AnejusreliquiseRomamtlelatae,587. Ejusfesti- bant, 489. Et quandnqueeliamcorpusDomini,ibid.Dia-
vitasdiversisdiebuscelebrata, ibid. t-jusmissa,365. coni Apostolumet Evangeliumlegebant, 501. Diptycha
BasilicaSiciniana,481.In houoremsancli Andreaeapo- recilabant, 538. Lucernaeet cerei pnschalissoleiuneni
stoliDeo cons>'craia,ibid. benedirlionemproferebanl,521. Monebanlcumorandum
BeuedictioAgnipaschalis,527.Benediclioaqurcasper- erat, 544, aut cumgenua flectendi, ib d. Preces recita-
sionis,xciu.Benedieliocaudelarumdie Punficationis,300, b;uil,505. PuMiiientesei calecbumeuosdimitlebant, 506.
564,u. Benedictiocerei paschalis, 175, 177, 519, 520. Siguumfncieiidie pacisdabanl,540. Elipsiprimipacemf:i-
Beiiedicliofonlisbaplisunlis, 188, 524, 525. Benediclio ciebaut, ibid. Silentiumindicebanl,501.VoceelataAures
luce.nsepaschalis,175, 176.B nediciio1'almaruiuet Uli- ad Vominumdicebanl,540. Et absoluiamissa,populum
varum,5l2. BeuedictioPanis, 473. BenedicIOPopuli in dimiiiebaut,547.
missa, 551. Aule communionem iruperiita,ibid., el 475. Diaeonicae preces, 538.
Eailsinformulaab episcopoet a presbylerotuudebatur, Diesliturgiciquadragesimales,505.
551. Diplyciiasacra,538. Eoruinususel finisqnis, ibid.No-
Boiai,563. miua dicebaulur,ib.d. lii Hisp»niael iu Galliaaute con-
Bubata,520. secrationeinmuiieruin«eciiabjiilur,ibid. IdemmosGrae-
c corumerat anliquilus,at mododiptychaperaclaconsecra-
tione reritaiil, ibid. Ro.naediptychavivorumanle conse-
Capililavium, 512. cralioncm,diplychaverouiortuorumposl consecraliouem
Caiechumeui,506. Eorum nnssio,ibid. Dnminicarae- recitanlur, ibid.
aiauieills Symbnlumniemoritermandaiidiim tradebalur, DominicaAdvenlussancliJoannisBaptistae,575.Domi-
510. I sdeni DominicaPalmarumSyinlKjluin soleimiiter nica priun Quadragesimae, 504.EademDomiuicaiu Alle-
tradebatur,513.Feria 5 in Ccena Domini Symbolum me- i n
luia, et Domiuica carneslollendasdiclaest, ibid.Domi-
niorilerrecitabant,515. nica Palmarum,512.
CathedraesaocliPelri festivilasanliqua,569.Curinsli- Dominicusdies , 437. Ejus varia uomina, cultus et
tuta,570. observalioapudChrislianos,ibid.
Caiherinavirgo Alexandrina,an eademDoroiheaap- Doroiheavirgoel marlyr, 565. Ejus Acla vindicantur,
pellata,S56. ibid.
f.elidoiiius martyr, 571. E
Cereuspascbalisin sacrarioab episcopoaccendebalur,
519.Accessusiu Ecclesiamdeferebalur,520.Ejus parti- Ecclesiacalholicaest confessioneuna, dilatationenu
culaepupulodislribuebanturdie Domiuicaiu Albis,520. merosa,est dilfusa,uondivisa,70. Est fundamentum veri-
Iis utebanlurcoutradaemonumprasligias, contrafulgura talis, 280. Est utititatumnostrarummaieralquevirtuium,
et veutoruuilurbiues,520. 70. Ecclesiasigno crucis cuucu sanctjficat,57*.Ecclesiae
im INDEX REBUM. !060
Hispaniaeab apostoliset a yiris aposlolicisfnndatee,CXLVIItur, ibid. Eorumliturgia quaenamfuerit incertum,ibid.
seq. GratiaChristiauxilianleab illicilis absliuere potestis,
Emeierius et Celidoniusmartyres,571. Quotempore 103. Gralia solvitquos vinxitillecebra,176.
passi,571. GuitmundusAversaein Italia episcopus,CCLXVI. Primus
Epipliania,494.Appellataest ApparitioDomini, e t festi- omnium scripsitsanctumIsidorumMissaleHispanumcom-
vilasluminum,ibid. Item acceplio et feslum acceptionis, posuisse,ibid.
490.Et secundaChristinalivilas, 495. H
Episcopos o liniet et
papa, pontifex, et siimmns sacerdos
denomiuabatur, 608. Episecipiiscgreum et lampadempa- HaeresisBonosianornm, CXLI.
sctia'emaccendebat,520. HermoygiosepiscopusTudensis,025. Avunoolussancti
Euchar.istiaest carbo igneus, 589, 595. Est duplicis ibid. Pelagii martyris, ibid. Inter sanctos Tudensescolitur,
naluiaecarbo,ibid. Est AgnusDei qui nunquammorilur sive corpusCliristi,In missafrangitur,542.Ri-
iromoiatus,et sempervivitoccisus,507.Estalimoniaquae tusHosiia,
non diminuilur,65. Est panisv.erusqui, cum manducaiur, Ab frangendi panemconsecratuma Cliristoinstitnlus,543.
omnibusOccidcntiset Orientts Ecclesiisobservatur,
vitamreddit, 103.Est piaculi fonsiielimedelasalulis,89. jbiri.Mozarabes
Jn Elicharisliacorpus Domini accipilur, et sanguis ejus hostiamin novempartesfraogunt,quibus
nomen impouunt,tbid., et 544. Dum
polatur, 193.Illndidem corpusaccipiturquodsurrexitde singulisproprium
sepulero,207,et quod pependit in cruce , ifiid., et 215, sacerdoshostiam frangit canitura Mozarabibus aulipliona
249.El licet vertim corpusedatur,et sauguismanifestis- secratum ad confractionem panis, ibid. Hostiaep ars i<icalicem con-
simushauriatur, nulhislamen horror inculilurcumsalus communismitlitur, 5t5. Hicritus omnibusferme litnrgiis
animarumin spiritalicibo et poculo minislrelur,68. Eu- est, ibid.Olim Itomanus pontifexbisincalicem
cliaristialegitim3,192.Q,uaenam ifttelligenda,526.Eucha- partem hostiae dimittebai, 546.Soli Coptilaepartemliostiaa
ristiseeffecius,103,191,201, 591. in calicemnon climitlunt,547.Faciunttamen,suo modo,
Eugenia virgcet martyr. 610..Ejus Actaanliquilus vi- sanctamunitionem,sive commistionemcorporiset san-
tlata fuere, 610, Ejusbasilicaprope urbem Hornaminter guinisDomini, ibid.
viamLalinamel Appiamsita,610. Hymnus Gtorio in excelsisDeo,535. Ejusanotores,ibid.
Eugeniusde Roblesfuse refellilur, cxxi seq. Variaejnsexemplariaveiusla,cvi. A Golho-Hispa«is ca-
Eulaliavirgoetruartyr Barciiionensis,566. Distingoenda nebatur in missa diebus Dominicisel feslivis,535.An
est ab EulaliaEmeritensi,566,567. EjusActa,366-Fula- etiama Gallis,LXXIX. Hym.insGloria,laus el honor,512.
lia virgoet martyrEmeritensis,481. E|us Aclainterpolata, Ejus auctor TheodulphusAurelianensisepiscopus,ibid.
482.Eulaliaelres in Martyrologiislegunlur, 481. Unicam A Mo2arabihnsdie Palmarumcanitur, 143,cvi. Hyuinus
EnlaliamEmeritensem Prudeulius celebrat, 566. Eique Pange, lingua,gloriosi.516. Ejus auclor quis, ibid. Hy-
quaedamtribuit quae Eulaliae Sarciuonensis iuerunt, pascbalis mnus 1'rudentii,sexlus cathemeriDon,in laudemluininis
ibid. scriptnsest, c<xu. HyninusPuerorumBenedicite,
Eulogise,537,538. 95, 222, 505.In omniummissarumsnlemtiilatea Gotho-
Eulogiusmartyr,868. Hispaniscanebalor,ibid. Ejusplurasuut exemplaria,ikid.
Buricus VisJgothorumrex saevamin Catholicosmovit Hymans sanctusVeus,sanclusfnrtis,tanclusimmortalis,sn.
A Petro Gnapheovilialus,ibid. HymnnsSalve,Regina,a
persecutionem,ccxxiu. Mozarabibus recilaturmissaabsoluu, 548.
Evangeliumadiaconolegebatur,501. Evangeliilegendi
rilu8et cerenaoniae, ibid, I
Exaltaliocrncis, 502. Ejus missaa recentioribusMoza- Ignis novus a sacerdote excnssuse silice,519. Eiiam
rabilmscomposita,54, 592.
Exorcismiin benedicendoaquam aspprsionis,xciu. Et collectissolisradiis accendebainr,ibid.
Illaiio, 531. Eius varise ap|iellationes,ibid. Ejus anti-
in benedicendofontebaplismalisadhibebanlur,527. quitas,iuiil. Singuiis missisMo/.arabibussua est illaiio,
F ibid.
Fabianuspapa et martyr, 557. Incensumcereo paschaliGotho-Hispanonon inG^eba-
521.
Fanstus, Januariuset MartialesmartyresCordubenses, tur, Ifluooentes«nartyres,490.Earum festivitas, ibid., et
595. EoruuiActa,ibid.
Felix martyrGerundensis,583. NationeAfer, 584. Se 491. Insufflaitio,524. Hujns rijus origo, et antiquitas,ifcid.
sponleperseculoribiisobtulit, ibid. centesimum Adhibetur ad donasancti
Feslivitatessanclorumanleaiimim septua- daemonespellendos,ibid.Spirilusconfereoda,cl ad nialos
gesimumaere Christianaecelebraliantur,611. Imo aevo IntroiboinmissaGotho-Hispanasemel tantumdicehatur,
aposlolicocelebrabautur,ibid. Feslivitates proximere- scilicel aule illationem,99, 540.In missa Mozarabica bis
currentesin conveulufideliiundenunliiri mos erat, 591. dicitur,99.SeiuelmoreItofloano in initio missae,el ilerum
lis dieiiussacrificiumsole.mn|terfiebat,et populuscoinmu- more iiollio-Hispanoanle Mlaiionem, tbid.
nicabat,611. Invenliosanclae 573. Ejusmissa,322.A Mozara-
FestumcorporisCbrjstUS!W.Ejus ntissa,265.AMoza- bibusviliata,uv. crucis,
rabibus coniposiu, XLV.Festuin omnimn Sanclorum, IreuaeusLugdunpnsisepiscopusliturgiam Gallicanani
598. Gallosdocuissetraditur, CLVI.
Forcipesferrei «juodnam tormentigenus, 626. Isidorus Hisp,.lensisnon fuit auclor liturgiaa Golho-
FranciscuscardjiialisXimeniusarchiepiscopusTolela- Hispanae,cunviu seq. iNequecoinposuilBreviariumaut
nus Missaleet BreviariumMozarabumToletl imprimenda UissaleMozarabum, cci>xvseq.
curavit.xi. Coilcgiurnsacerdotuminstituit qui missaset
officiadivina ritu Mozarabumcetebrarewt, xin, Missali 3
Mozarabico eas dunlaxatrubricasinserere permisitquibus JacohusAlphseiapostoltisan idematque Jacobusfraier
suo temporeMozarabesutebanlur, cxms. MissaliMozara- Domiui, 592, 593.Jacohusfrater Domiui, 491.Cur dictus
bicotypisedito tam lilurgiaeGotho-Hispanae quamveteri fraler Domini, 491.Curdiclusest Justus,492.Fuit primus
GallicaiiiE consulit,ccciv. episcopus,491.Ana Christo Donnno,ab
FruciuosusepisccjpusTarnaconensismartyr, 568. Cate- Hierosolymorum iiislilulus,492.Anilliconcessumluit sauclasao-
cbunieuuiniucarcere baptizavil,.369,.Quodamsuo celebri apostolis cinruiningredi,401. An unus fuite duoiiecimaposlolis,
raspuuspliiurgiseGoitio-Hispauae anticjuitateaiconlinua- 492,495.Ouomirlis genere marlyriumfecit, 49:2.Diem
vit, ccx. passionisejus Golho-Hispanidie 30 Decembriiicelebra-
Fugam in persecutione licitamesse Evangeliym et Pa- banl,492.JacobusZebedaeiapostotusiu Hispaniaprsedi-
tres docent,3,78. cavit,CLIV. Ejusttiissa,220, XLI.AII epistolanicanouicam
FunerisChristianorumritus aliqui, 617. scripserit, 558.
G' JanuariusmarlyrCordubensis,595.
Jeiunium Epiphanise,56, 494. Jejunium lCalpndarum
Galkmicaet Aquilinamilites,martyres,583. In vilialis Januarti, ibid.JuiuniumKalendaruiuNovetnbris,5j6.Ejus
Aclis sanctiChristophorimulieresfuiise dicunlur,ibid. locumoccupaviljejiiiiiuiiisanciiMartiui,ibid. Ejusmissa,
Genesiimariyresplures,588.GenesiusArelatensismar- 281.Jejunium KalendarnmSeiitembris, 59,5.Ideinquod
lyr, 588. EjusActa,ibid. jejuuiumsanctiCypriani,ibid. Ejas missa,571».Jejunium
Germanusmarlyr,596,597 Pentecostes,553.OliinposlPeniecostin,posteaaniePeu-
Gerouliusepiscopuset confessor, 589. Temporilms lecosteocelebrahalur, i/;id. Ejus niissa, 236. Jejuuinm
aposlolorumin Bispauiapraedicassstraditur, ibid. ttalice Quadragesim.E Gollio-Hispaiiiinclioahant leria secunda
iu cai-cereobiit,ibid. Undeet martyrdicitur, XLIX. post primamDoniinicamQuadragesimse, 503. Iijusinitiuui
Gothiiidem Chrisli ampleclunlur,CLXXVI. In liairesioi singulisaiiDis, dieNalalis Domiui,indicebatur,487.Jeju
Ariaaampostealapsi,ibid. Liugua propriaiu sacrisutuu- niumSabbali, ULXVUI. An apud Romauosinca'perita con
1061 INDEX RERUM. 100?,
certationeapostoliPitri cum SimoneMago, 579. Jeju- Manusadaltare lavantur,509, 537.
niumstalionumferiaequartaeet sextse apud Hispanosve- Marcialismartyr,995.
tustum,569. Marcianavirgo et marlyr, 579. Ejus missa,338.Eius
Joauncsapostoluset evangelisla,489. An mortuus sit Acla viiidicaolur,579, 580.
disputatur,490.Ejus festiviusiooccidente die 27Decem- Maria Magdelene,581. Conlessor,347.Fidei eansalor-
bris celebratur, 489. Ihcertuinest quo die obierit, ibid. menta passaest, ibid.
Diesejus emortualisAssumpUosancli Joannisdicta,490. MarlinusTuronensis episcopus,598. Statima morte
JoanuesBaplisuprsecursor Doumi,350.Festumi\ativilatis inter sanctosveneraiiccepit, 5ii9.Ejus missa, 403. Quo
e]us 575;Ejuspas>ionisfeslum,589.Diversisdiebnscele- lempnrecomposiu,215seq.
bratur, fl/irt.Sepullustraditur Sebaslaein Patsestina,590. Mnrlyresin perseculioneArabicacaest staliqia morte
Julianusmarlyr,536.EjusuxcrBasilissae,557. Ejusacta, ijolebantur....Martyrumreliquiae,582, 5,83.Io Ecclesia
\.bid.Oies et locusmartyriidiversimodeiudicantur,ibid. catholicavenerantur,309.Per easDeus miracula opera-
JulianusepiscopusToletanuslibros liturgicosToletanos tur, 585. Martyrumsolemnitates«vo apostoiicocelebra-
recoguovitetemendavit,CCLXXIV. Ei potiusquani saucto tae,611.
Isidorotribuendasunt Missaleet BreviariumMozarabum, Masirata,518.
CCLXXII. ls lamenhabendusnon esl compositorMissatis Malhiasapostolus,570.Kjusmissa,515.
Mbzarabici, CCLXXVI. Malthaeus apostoluset evangelista,593.An praedicave-
Justaei Vtufiina virginesetmartyresHispalenses,580. rit in Macedonia,594.
Justuset Pastor martyres Complutenses,353. Tenera Memenlomorluorum,7,252, 5U, 547. Mozarabesre-
aetatepassi,581.Eorumfestivitasquodie celehranda,584. centiores bis faciunt nienientomortuorum,xc. Mementp'
Eorumacia, ibid.EorumBasilica,a sancto Asterio con- vivorum,6, 231, 544. Mozarabesrecentiores bis faciunt
slrucla,duas liabebat aras, ibid. Eorum reliquisecirca mementovivorum,xcix.
annumaeraeCuristianae. 388. Deteclae,ibid. Michaelarchangelus,595. Ejus cultus in Ecclesiave-
K tuslus,ibid. Fjus missa,3S9.
Missa,509,617.Mi.-sa Gallicanacanonempropriedictum
KalendisJanuarii Hispani et Galli olim jejuaabaiic, non habet,xc. MissaHispanaana sanctoPelro instituia,
xxvn. CLVII seq., 162.Canouemnou babebat,xc. MissaMozara-
KyrieeleisonGolho-Hispani in precibus diaconicissa- bkcamissaeGallicana}simillima,vm.Missapraesanctilica-
pius'dicebanl,LXXXIII. Mozarabesin missis defiinctorum toriim,517, 518. Missaprivau rilus quosdamdiversos
Kyrieeleisondicunt,618.Et etiam in missavotivaomni- habet a missasolemni,540,LXXXVI. MissaRomensisquse,
moda,614,618. ccLXXxiu. MissaSabbalisaneli noctu celebrabatur,526.
L Missa diebusDominiciset siogulisferiisquarliset sextis
Lac et melnenphytisdata, 496. Quadragesima? celebrabalur,505.Mi-sa;communessanclo-
unus estsanclus a fideli mm, 421,611. Missaadefunctorum,458. Missaavolivae.
lapis quo percttssus Steph., 44t,614.
quodamqui martyrioe]us interfuit, Anconam in Piceno .MissaleGallicanum vetus, CCLXXXVII. Quotemporecom-
delatus,in tbesauroecclesiaeAnconitanas,cum aliisreli- positum,ccxc.MissaleGothicum,ccxci. Cursicdenomi-
qoiis,conservatur,487,488. nalum, ibid. An in EcclesiaaliquaGalliaeGothicaeejus
Lauda,502, 536. ususfuerit, ccxcu, ccxcm.Plurahabele velusto Missali
Laureaiius, leyita etmartyr, 585.Unacum Xistopapa HispanodesumpU,ccxcvu.MissaleFrancoruin,CCLXXXIV.
etuiartyre colitur,358, 359, 500, 585. Quotemporecomposiium, CCL\XXVI. Missalemislumidem
LeauderHispulensis episcopusnonfuit auctor liturgise sonatatqueplenarium,xx. MissaleMozaratiicum est ple-
Gotho-Hispauie, CLXXIV seq. Neque eoinposilorMissalis nariuin,sive mislumperfectum,xx. Missalibusoiiiiiitus
Mozarabici,CCLXIU seq. Gallicanispraesiat,cccv. Non favet erroribus Felicis et
LectionarinmGailicanuinLuxoviensean ad ordinem Eli|>andi,cxxx seq. iSonest unius aucloiis opus, CCLXXII,
Romensem relereudumsit, ccci. CCLXXVM. SatiolusIsidorusnoufuixejus coinposi-
LectiouesSciiptursetres plerumqueinmissaMozarabica «CLXXUI, CCLXXI.NcquesanctusJuliauus,ccxxxvu.
legunlur,ibid.tectio- tor,ccLXv, CCLXX,
legunlur,499.Quandoquequatuor Neque sauclus Leander, CCLXIV. Plures fuissevideniur
uesSabhatisancti,522.Eorumnumerusvarius,ibid. ejnscomposilores,iique incerli, CCLXXVII. JrligfaleMoza-
LeovigildusVisigolhorum rex Calboticorum persecolor, rabumjussuFraociscicardinaiisXinteniie.diiumi ubricas
ccxxiu. recentiores liabet, XLIXseq. Has Mozarabes
Liber Aporalypsisin missalegilur a Paschatead Pen- quasdam autc cardinalisXimeniiMissalisuo addide-
tecoslen,xx.ui.Liberomniumofferentium,220,535.Libri rant. episcopaium
MissalesGallicaniplurahabentdesumptae vetusioSacra- N
meutarioGolho-Hispano, e quo conipositumfuit Mrssale
Mozarabum, 281,297. Natalisdiclusest quilibetdies festivus,591. Natalisca-
Litaniae,initio Quadragesimae,triduo celebrabantur, licisdictaest feriaquintain CcenaDomini,515.
575. NativitasChiisli, in OccidenlevmKal.Januarii, 486.In
Lilurgia Africauanonnullis peculiaribusrilibusa Ko- .fEgyptoet in Oriente VIIIIdus Januariicelebrata,495.
niauadtscriminabatur, 157.Liturgia Gallicanaeademfuit Die NatalisDomininnicamissafiebat tn Hispaniaolimet
aupieGotho-Hispam, atque Mozarabica,LXXIH seq., 78 io Gallia,xxvi.Nativilasheata;virginisMarhe, 590.Ejus
seq. Ejusantiquiias,CCXLVI seq. Ejus auctor,cc» seq. Au missa,573.AMozarabibus composila,LII.
e Galliain Hispaniam,anex Hispaniain Galliaiupropa- Neopbytialbisvestibusinduebanlur,1548.Circa altare,
galafuerit,CCLX, CCLXI, CCLXU. Lilurgia Gotuo-Hispana a Intra cancelloscollocabantur, JS53.Infatites-denominaban-
primis fideiCurislianaepraedicatoribus Hispanistradita, lur, 525. Lac.tisel mellis commistionepotabuntur, 496.
a
cxcviseq.Nullosritus GraeciseX Orieiitalibus acce^iit, Post susceptumbaptismain ecclesiam-e baplisteriodncti
cLXxxiuseq. Sanolus Iaidorus in liliris de ecclesiasticis missaeinlererant,offerebantetcommunicabant, 525.Seor-
Olliciishaac illustravit,CLXXVI. Liturgia Hispauaab apo- sim,per aliquotUies,postbaptisma,habebantur,533.
-itotis vtrisqueaposlolicisinsliluta, CXLIX, CLXIV, CLXV, Norniuaapostolorom,niartyrum,patriarcharumet pro-
CMVIseq. CurdicatwGollticaet GoUto-Ilispana, et lsi- phetarumin missaGotho-Hispanaet Gallicfmae dipiychis
dorianu,el M<ozarobica, 176.LiturgiaMediolauensis Am- legetantur, 327.
brosiauadenominatur,CLVII.iist sanclo Ambrosiomili- O
quior, ibid. A Liturgia Roniana in inullisdUseiilit, i bid.
Mozarabica e adem est alque Gallicana, Oblatioparns>etvini, 568. £jus virtus et caeremouiae,
Lilurgia LX.vniseq., 509.Oblalio pecuniae,vesliset aliarumrerum, 537.
78 seq.Eademquoqueest atqueGolhoHispaui.LXiiseq.,
-xciseq.,CCXXVL LiturgiaRomanaan ab aposlolis,aut a Item Offerloriurn,vas ad excipieudasoblalionespanis,508.
virisapostolicis Hispanisolimiradilafuerit, CLIIseq. An a apuilsiudonad panes oblatosrecipieudos,ibid. EacaUx
Romanosregebalur,541.
concilioi Bracarensisusceplafuerit, ccxxvmseq.liturgia 'Qflieium ad missam,496.Ofiiciuinprecum,505.OtScium
BomanaGallisa sanctoTrophimotradilafuil, 248. l.ilur- Sabbati
giaeprimisEcclesise saeculisscriptaehabebautur,ccx. sancti, oliin posl solisoccasuminclioabatnr, 518.
Luceruaet cereusab Hispanisotimin Paschatesolcm- Deinde postnonam,ibid.
Oraiio ad agnum benedicendum,103, 527.Adalbam,
niler acccudeliaulur, cxcvi. 218.Adamiclum,217.Adcasulam,218.Adcingulum,218.
Lucianuspresbyteret marlyr, 5aS. Ad exLendendanorporalia,
Luparia,575. 219, 507,535.Admanipulum,
Lux iugens in Jordane circumfulsitcum Chrislusa 218. Admanus lavandas,218.Ad orationemDominicam,
Joannehaptizarptur,495. 246. 551.Ad pacem,-53i.Oratioalia, 510,538.OratioDo-
M niiuica,550,551.Oraliomissa,509.Oraliopustcommunio-
neiu, 547. Post HyninumAngelictim,533.Post nomiiia,
Manipulus,vestissacra,534. 511.Post pridie,532 Post sanctus,ibid. Oraiio pro Ec-
1063 INDEX RERUM. 1064
eleiia, 538.OralionesSahbati sancti, 322. Ordo antiquus Sebastianusmarljr, 557. Ejus Acla,ibid
missarumdoiMiuicalium Quadragesimae a Mozarabibus per- SepiuagesimaHispaniset Gallisolminon observabatur,
turbaturxxxu Quomodorestilufndussil, xxxvm. 498, xxx.
Oreuiusraro iu uiissisMozarabicis dicitur,544. Servauduset Germanusmarlyres,593, 537.
P SexagesitnamIlispaui et Galli non celebrabant,498,
XXX.
Pagi, sen vici, circa nrbem Konmm plures onm nume- Simonet Judasapostoli,597.SimonMagus, Rnmse,ab
rabaiilur,qui uiagiiiiitdineurbibuspares eraut, 608. apo-loloPetro devictus,i>xaore dil.ip.->us perit, 578.
Palla corpomlis,508, 509 Simplicus papa basilicamSiciiiianamin bonoremsmcti
Paii'Sferiiienlaliisa Goiho-llispanis offerebatnr. Panis Audreselleo dedicavil, 481. Idnn ecclesiamsancti Ste-
et calixquandoquepro corpore sariguine ' acci- phani in iuonleColio dedicavit,489.
el Cluisli
piuntur, 528.feriasexla .; . Sisenniusel Theodoraejus uxor, 479. Galliin missa
Parasceve, majorisriehdomadce,.516.Hacdie sancti Ctemenlis papaepro illis singulis annis orabant,
missanoneelebrabalurapud Golho-Hispanos ,ibid. Apud iliid.
Mozarabesmissapraesanclificatorum cetebrahatur,517. SislusIT,papaet martyr,586.Ancruce, an gladiomar-
Pasclia oliui a die resurreciiouis Domini distiugueba- tyrium consiininiaverit,ibid.
tur. 527. Speraluset sociimarlyres,600.Au iideniqui Hiartyres
Paiena, 509.Patena vitrea,517. Scilliiaui, 601. Au Speralus fueril.ppUcopus,601. Ejus
Paulus aposmlusin HispaniaEvangelpimprsedieavit, reliqmaeiti Galliamdelaiae, 602. MiraculoruingloriaCar-
CXLMII. 576, 577.Rninaeeodemdie passus tbajiinenotissinusfuii, 602.
Ejns feslivius,579.
qun Petrus aposlolus, Eodemque anno,ibid. Stephanusproiomarlyr,487. Ejuscullus Anconaevetu-
Pax in mNsadata, 540. Pacis dandsecaeremonite,ibid. slissimus,487.libi t-jnseral memoria iu qua Beus niiilla
Pedumlolio el exosculatio, feria 5 iu CcenaDomiui, operabaltirniiracula,ibid. Ejus feslivilasvuKal.Januarii
816. celehrata, 488. Ejusmissa,42.
Pelagius martyr Ejus Acla Ejus Missa Ejus SymbolumConsiantinopolitanum Hispaniomniumprimi
cito
cullus pprnmnemHispaniam propagnlus Occidenlaliumin missacanUiuiit, 543. Eortiinritusreri-
Peirus aposlolorumprinr.rps, 570. Roma? passus eodfm tandi Symbolidiscrepal a ritu Graecorumel Orieiilaliuui.
die eodemqueaimoquo Pauluspassusesl, 576, 579. Ejus CLXXXIV, CLXXXV. Au Galli in missa Symbolumrecila"ve-
cnm Simone Magoconcerlatio,578. Die festivilatisejus rinl, LXXXIV.
oliiiipoiiiifexRoiiiainisdiiasinissiscelebraliai, 577.Pelrus T
Hngembacli Missale Mozarabuni Toleli impressit, 474. Terraeebullilioad sepulcrum sancti Joannis apostoli,
Piscis,Christisyinboiuin,551. El eliam Chrisiianorum, 490. "
ibid. TheodoricusII, Visigothorum rex, antelucannssacerdo-
Poenilentiapublica,506. Quandoquepro peccalisoccul- tumsuorumcceius CLXXVI. Graudisedulilate
tis suscipiebalur,500 fivqueuubat,
Deumvenerabatur,ibid.
Praeparaliosacerdolisad missam celebrandam,553. Theo lulpbusAurelanensisepiscopusauetorhymniGio-
PrecesdoconieseGolbo-Hispai oium nuniero el ordine
dilTerunla precibusdiacnnieisGrabcoruni,187. ria, lausel honor,elc. 512.
Priscillianistaemissasdefuiictorumferia5 in CoenaDo- Tbeophilusmarlyrgladiocaesus,566.
inini cel<brabarst,515. Tliomasaposiolus,488. EjusKOlemuitas anlinua, ibid.
iniiicii Judaa, 483.Tliomasaposlolusmarlyr obiit,
Processio, 519. Die Palmarum, 513. Sabbalosancto, E{its 486. Ejusr li>|uiae Edessamiranslatae,487.Et in llaliam,
319.
Publice poenitentespeccata occulu palam nonconlite- 483. EJUS nnssa,35.
Thus, veluslissiinacnnsueludinein ecctesiaaccendilur,
bautur, 500.Ahsolvebanlurdie Vmeris sancto, 516.Pu- 535. Iu Orifine, Mediol.ni,el in aliis ecdesiis aliari ad-
liliceptenileniesab Ecclesiacumcalechumnnispjicieban- iiiovelialur, ilmi.Al Honise,in UiS|iauia,el forlassceliaui
tur, 500, 503. Ad manus imposiliunemaccedebant,506, in Gallia,Ihus ad altare non incendebant,537.
508. T ga, pro frequeuliaciviumaccepia,560.
PurificaliobealaeVirginis,563. Ejus missa,303. A-Mo-
zarabibuscouiposita,LI. Torqiialus, eusque socii. 5"2. Pnmi post apostolos
Eva geliumin Hispaniaprajdicaverum,ibid., CXLIX.
Q Trai lus, quid, 506.
Quadragesimae inilium populonunliahatur, die Nalalis Trecanuiu,quid, 545,
Doiimii,487.Quadra}«esimae lempore,deinplisdiebusDo- Trinilalisadorandaefestumsero institutum, 554. Ejns
Uiinicis,missavesperecelcbrabalur, 553. missa,263.AMozarabitius composita,XLV.
Quinqiiagesimaa Golbo-Hispanisuou celebrabalur, Tyrsus martyr, 563.Ejus cuUusin Hispaniavelustus,
498, xxx ibid.
R U
Ralherlus,CaroliMagnilegalus,corporasanclornmCy- fueiit Urbanus papa, ille de quo in AclissanctaeCaeciliae an
priani et SperatiCarthaginein Galliamdelulil, 602. Romanuspnutifex,an pagisuburbaniepiscopus,608.
Rouianusmaityr Aulioiliemis,603. AbscUsaradicilus Urhanuspapa11decrevit ut, IVriaquarta, iu capilejejunii
linguadisliric.eloquebalur,607. Auunusfueril Romainis ciueresomuibuslidelibusiudiscriuiinaiim
504.
impoueteutur,
niariyr Aniioclicniis,au plures, 604. Kjuscullusiu Gatlia 505,
e'lin Hispaniaveluslus,603. V
Romensisordoouis CCLXXXIII. Varietaslibrorum liturgicorumconcordiamliturgicam
S non excludit,LXXXVH seq.
Vesiescandidae,alidilibus,temporepaschaliinduei'an-
SacramentariumBobiense,ccxxxxi.Ad ritum Gallica- tur, 538 Veslessacraa,534.Earuinappelaliniies,ibitl.
num sincle non perlinel, CCLXXXII. Vigilinspapadeirelalp.niepislolainad PrefulurumBra-
Sacriliciiimidemsiguilicatalqueantiphona ad offereu- careiisemmisil,cexxxi Quotemporescriptatuit haecepi-
dum, 505. slola, ccxxn.ICideinProfuluro misit cauonemRomauum
Sanctasanclis,345.In liturgiaGollio-Hispana diversum el niissaii pasclialem,ccxxxu,ccxxxm; el quare, CCXLI.
est A) eo quod iu luurgiis Graecorum el Orieutaliumpro- Viuipla,quid, 516.
clamatur,CLXXXVII. Viii'enl|i Martyresplures, 5T0.VincenliusCsesaraugu-
SatiiriiinusepiscopusTolosanuset martyr, 480.Dher- slanuslevila et marlyr.560. EjusActa,ibid. Kju»niiisa,
sus ab eo qui Roma?colilur,ibid. IncertusesLantiusMar- 291. Ejustunua, 560."Aniu Galliamdelata, 361. Ejusve-
lyrii saucliSaliirniuiTolosani,480.Ejus missa,23. neraliolonge laiequepropagaia,560.
. Scillilani uiarlyres, 601. Cur ita dicli, 602. Illarum Vinumnon consecralumun contactuspecierum panis
basilicaCarthagine,ibid. consecraliin sanguinemChiislicouverfatur,518.
FINIS TOMIOCTOGESIMlQt*STL