Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
% '
&
* +
!
Besoins Rareté des
(illimités) CHOIX B. et S.
,
-
/
0 1
"# 1 2 22
% 3'
%
'
.
$ % &
2 2
% # %
& &
'-* '( ) *
- '.* ' )*
, * *
/ '/* ' *
) (* (*
. ' * ()*
+ -* +*
0 ' (* ', + *
1 ')* '- *
( '-* ' *
4
3
2 ,0 0 %
1,0 0 %
0 ,0 0 %
-2 ,0 0 % -1,0 0 % 0 ,0 0 % 1,0 0 % 2 ,0 0 % 3 ,0 0 % 4 ,0 0 % 5,0 0 % 6 ,0 0 % 7,0 0 % 8 ,0 0 % 9 ,0 0 % 10 ,0 0 %
-1,0 0 %
-2 ,0 0 %
5
Variation relative des prix de l’année t =
0,5 x Variation relative de la masse monétaire
l’année t – 0,01
Pt − Pt −1 MM t − MM t −1
= 0,05 − 0,01
Pt −1 MM t −1
Question : ce modèle est-il pertinent ?
67
; ; 2
%
% 3 4 &
' % ' #
% '
%,&5( )6% & ( (
%6'
6 ( 9 (78- 9 (*
(:9 (68- 9 '-*
! 269 26 9 )*
, (,9 (6 9 ' *
- 79 79 *
: (69 278- 9 ()*
. 2 9 268. 9 -*
4 ( 67 9 (!8. 9 '/*
5 (-9 ( 9 ' )*
67 ( 9 (69 (*
< !8
< ,8
< -8
< :8
6
! "
= #8& < >8 % 77,'& &
8
$? @8 %6554'& # &
$? @8 %6555'& & > = $8
A B8& ) C 8 % 777'& $ & 8
D)A % 77:'& % & $ '(()*'((+&
% D)A '
D)A % 77!'& , % & D)A 8 % '
6!
< 6E
-. #
A 68 1
A 8
A !8 < &
A ,8 B 1
F
6-
6
/ -.# 0
7 8 4
8
/ '. 1
7 9 #
:; <
= :; <
<
" : >
/ 1. 2"
7 : #
-34
'34 5 6
< <
-34
'34 0 /
= ; #?
-34# "
'34 #7
134 #
134 #
/ 8.9 0 %
6:
9.!
7.!
revenu (€)
Flux moné-
taires
travail Flux de biens
et de service
ménages entreprises
Flux moné-
taires Flux de biens
et de service
Biens (pain)
Dépenses (€) 6.
$ - , :;
B8 $ 3
=8 D = % D='
<8 D=
>8 D=
8 ) = % )='
64
B. Le PIB sous l’angle de la dépense
PIB = CF + FBCF + ∆S + ( X − M )
65
"# :;
: 0 &
6
•Exemple : la formation de valeur ajoutée
•soit une entreprise A produisant de l’acier à raison de 1000t
vendues 300€ la tonne
•soit une entreprise B achetant la totalité de cet acier et
produisant 20 voitures vendues au prix de 50 000€ à l’aide de
ces consommations intermédiaires.
•Le CA de A est 1000 X 300 = 300 000 €
•Le CA de B est 20 X 50000 = 1 000 000€
•La somme des CA est donc 1 300 000 € (le CA de l’économie)
Par contre, la VA produite dans cette
économie est :
# !0 <
B = %
K '&
A < B ,77 777 H
3 B8
,
C
B < =
SOMME
PIB
-
! 6
# !0 < B =
% K '&
3 L;B 79
3 L;B 79 0 8
%B 1 L;B %L 3 ; BM ' 3 65-,
F 6 777 I 658:98 3 1
J 3 & I 65&:9& N I
3 I 3O
J 3 & I -&-9& 0
1 3 &
% . < @ D K
0 3 3 'O
J 3 * & I &69& 0 &
3 A &
P8
& N L L;B N 0
8 L;B N I
L 8Q L;B L;B
& D27 ? C
:
,;9 0
" 7 " = " $
Luxembourg 6 1 3 O 1 AB
États-Unis
Norvège
Irlande
Suisse
D :0
Islande
Aut ric he
Danemark
F 1 6:0
1 6.0
Canada
Royaume-Uni
Pays-Bas
S
Belgique
Finlande
Suède
Australie
Franc e
Japon
Allemagne
Italie
Total OCDE
Espagne
Nlle-Zélande
Grèc e
Corée
Portugal
Rép. tc hèque
Hongrie
Rép. slovaque
Pologne
Mexique
Turquie
A 1 #<> !7
:; G
77-& 6.67 H&
.!77 HE 8
77,& 6:,4&, H
(!&69 77, 77-
(6& 9 8
!6
:; -(() , % @ ! ;>$""!-((.&
77-
% ' 6 .6787
; M 3 6 -!68!
( K 65:85
2 26486
% ' 6 .6787
> 6 !468:
(F !,,8.
( 3 ,,:8!
2D ,: 8:
% ' 6 .6787
T 45686
( 3 N3 3 -4 87
(D K .78:
2A 2!!8.
!
" : > %:> &
$ , = ! <
<
9.# 0
7.# 7 #7
. 5
!!
9. # 0
6G'
B
0 1
68 B 1
∆ A = At − At −1
8 B 1
∆A ( At − At −1 )
=
A At −1
!8 3 I
∆A
− 1 ×100%
A
!,
:; H
-(( -((/
7 -(( -((- -((, -((/
% &
) !- )0!/ .,!-
[(1526.8-1475.6)/1475.6
[(1585.2-1526.8)/1526.8
- -
1526.8-1475.6
1]*100% 1]*100% !-
'34 5 A-4
3 M
3 1 M ! 3 &
I (668 49 776 77,P
P & 776 77, %< 8
!6' 1
=
(1648.4 − 1475.6 )
= 0.1171 = +11.71%
1475.6
!:
5 A'4
8
3 1 D= 67778 D X 679 % (6' X
679 % ( '8
P D= %( '
0 1 Y 679 Y
679& 79 D= I
88 D= % (6' 3 I 6777%6(786'"6677
D= 6677 Y 679 6677%62786'"557
88 D= % ( 'I 69 Z
3 D= 0
6777%686[785'"6777%7855'"5578
!.
5 A14
3 3
%
'
3 1 8 3
3 * + %686(785'E 2 6"7
P
# \
679 60 I D=
679 0 8
!4
5 A84
D= %( ' 7855 % 269' 1
3 ] %
'& 7855 1
1
(x )(x ) = 0,99 ⇔ x 2
= 0,99 ⇔ x = (0,99) = 0,9952
1
1 T T
(1 + g ) = (1 + g1 ) × (1 + g 2 ) × ...(1 + gt ) × ... × (1 + gT ) T = Π ( 1 + gt )
t =1
!5
7." "
6G'
D= 77- 6.67 H&
77,& 6:-5 H %6.6726:-5'E6:-5 " 787!7.P
A (!869 77- I 77, ) ;B T
(684 9 \
68!9Z%(!86926849'P8
& D= 3
% 2 <
'8
> D=
3I 3 &
PA 9
,9 ]
3 ,9& * +
9'P
,7
B& %-&
X &
K * +% '
3&
< * +
% D=& F=<F& &P 3'&
&
3 % 3 777' I
&
# 3
& 3 D= 77- 3 3 777
* D= 77- 777 +
,6
2°à) exemple
Une économie fictive deux biens : la Smart et les
pommes
Smart Pommes
quantités prix (en quantités prix (en
Euros) euros)
Année 4 50 000 15 000 10
t
Année 5 56 000 15 600 17
(t+1)
,
Le PIB nominal en t s ’écrit :
:; % &"
, ^ -7 777H ( 6- 777 ^ 67H " !-7 777 H
:; % ' &"
- ^ -: 777H ( 6- :77 ^ 6.H " -,- 77 H
:; % ' & # # % &"
- ^ -7 777H ( 6- :77 ^ 67H " ,7: 777 H
:; % & # # % ' &"
, ^ -: 777H ( 6- 777 ^ 6.H " ,.5 77 H
,,
$ /
= :; %& %' & "
(PIBnom
t +1 − PIBtnom )
PIBtnom
= :; %& %' & %& "
(PIB − PIBtnom
réel
t +1 )
PIBtnom
(PIB − PIBtréel
nom
t +1 )
PIBtréel
,-
"# $
= :; %& %' & "
_%-,- 77 J !-7777'E!-7777`" ( --849
3 Z
B7 0 .<
2
A -42 6
,:
= :; ; : #
B& : <
& D= * + %# *
+# * +' 0 3
X
3 * +
3&
> & * + %# *
+ # * +'
3& D
3I < %D <' D)A '
,.
2°) le déflateur du PIB et les taux
de variation
PIB nominal
Déflateur PIB =
PIB réel
Plus rigoureusement :
Ou encore :
(1 + n ) = (1 + g )(1 + p )
⇔ n = (1 + g )(1 + p ) − 1 = g + p + pg
⇔ g = n − p − pg
& 0
< 7& I <
P
,5
8 #
3 D= '
779
3 6779
3 2 : # @ -@
772677"6779
) 1
67777 I 6-777 3
D= -7988 ( ((( ) (((
%6( '"%6( '%6( '"%68-'% '"!
"78-(6(%6R78-'"
" 2 2 " J 6 J 7&-"(7&- :; ( ((( @ ,( ((( @
A (-79
D=
-7
,B& ; : #?
=
A 77!& 6- >;> !7
$ &
77,
P
D< 77, % 677 77!' 1
q DVD
pDVD
+qPatates Patates
p
IPC2004 = 2003 2004 2003 2004
×100
q DVD
2003 pDVD
2003 +qPatates
2003
Patates
p
2003
-6
;:= % &
> 0 & D< % 677
"7'
-2
62 1
7 #
%
#
'1
i i i i i i i i i i
pqn n pqn n pq0 n pqn n pq n 0
i
= i
× i
= i
× i
p0i q0i p0i qni p0i q0i pni q0i p0i q0i
i i i i i
Paasche des
D< % 677 26' 1 prix
pti qti−1
IPCt = i
i i
×100
p q
t −1 t −1
Laspeyre des
prix
i
--
;:= $
;:= %' & ?
# % ' " !-7 777 H
# % (6'
% '"
, ^ -: 777 ( 6- 777 ^ 6. " ,.5 777 H
% D= 3 3 % (6'
# 677 % 3' I !-7777 " 677 ,.5777 "
3
^ " 6!:85
D 3 % (6' 6!:85 677 (!:85 9
-:
;:= $
%' & :;
%' & :; %' &
D= % (6' -,- 77 H
D= % (6' 3 3
,7: 777H
% (6' -,- 77 E,7: 777 R677 " 6!,
" % (6' 6!,8
< % (6'P
& D<
D=8
-.
;:= $
J K
# :;
# 3 8
3 1 D < % (6' " 6!:84
D= % (6' " -,- 77 H
> D= % (6' 1
-,- 77E6!:84 ^ 677 " !54 !.68: H
> 3 1
D= % (6'2 D= %' E D= %' "
!54 !.68: J !-7 777 E!-7 777 " ( 6!849
D<1 D)A Z
-4
/ 8.9 0 %
D=6:,48, H 77,& 6-4-8 77!& (,9
P
P %6:,48,26-4-8 ' E6-4-8
D< 6678. M 77- 675 M 77,&
677 6554& 3 (68-:9
# 0 (,9268-:9"( 8,,9
D=
0 I D=
] 3 1
-5
:; H -((, ?
-((/
B 6554 B 77! B 77, ;
77,E 77!
D= 6!7-85 6-4-8 6:,48, (,
H
D< 677 677 675 6678. ( 68:
6554
D= H L
6554
:7
:; H -((, ?
-((/
B 6554 B 77! B 77, ;
77,E 77!
D= 6!7-85 6-4-8 6:,48, (,
H
D< 677 677 675 6678. ( 68:
6554
D= H 6!7-85 6,4586 6,-,8! '-/
6554
= 1,04 / 1,0156
:6
:; #L
:
:; H -((, ?
-((/
B 6554 B 77! B 77, ;
77,E 77!
D= 6!7-85 6-4-8 6:,48, (,
H
D< 677 578! 548- 677 ( 68:
77,
D= H 6,,:8 6:758! 6:,48, '-/
6554
:!
<
3 M&
$ 1
IPCi k
IPCi j =
IPC j k
3 6 1 D< 655- 6557 %"677'& D<
654-& "
IPC1995 1985 129,91
IPC1995 1990 = = ×100 = 111,6
IPC1990 1985 116,43
3 1 D< 6557 655- %"677'& D<
654-& "
:-
< 11) ?
-(((
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
00
01
02
03
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
20
20
20
20
PIB nom PIB constant en base 1995 PIB constant en base 2000
::
:
D= % ' 3 3
PIBt / t
7 1
PIBt / 0 =
IPCt / 0
D= % ' 7 3 3
1 PIB 0 0
PIB 0 t =
IPC 0 t
:.
D &
% ->@)5 '((1
= C
*% F= "&
Nous !
:5
:; #?
10) ? -((,
160 1800.0000
140 1600.0000
1400.0000
120
1000.0000
80
800.0000
60
600.0000
40
400.0000
20 200.0000
0 0.0000
1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
années
(782.9/102.63)*
100
(1557.2/145.15) IP2002/2003=IP2002/85/IP2003
*100 /1985 *100
=
143/145.15 * 100
IP86/2003 = (IP86/85 / IP03/85)*100
= (102.63/145.15)*100
.6
:; H
10)! -((, 11)
1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
IPC 100 en 85 100.00 102.63 105.89 108.76 112.69 116.43 120.22 123.07 125.60 127.66 129.91 132.48 134.13 135.03 135.69 137.95 140.30 143.00 145.15
PIB nom 727.40 782.90 825.70 889.90 955.90 1009.30 1049.50 1086.40 1101.70 1143.30 1181.80 1212.20 1251.20 1305.90 1355.10 1420.10 1475.60 1526.80 1557.20
PIB constant en base 1985 727.40 762.81 779.80 818.23 848.25 866.86 872.96 882.75 877.12 895.57 909.72 914.98 932.83 967.09 998.70 1029.40 1051.75 1067.67 1072.84
IPC base 100 en 2003 68.90 70.71 72.95 74.93 77.64 80.22 82.83 84.79 86.54 87.95 89.50 91.27 92.41 93.03 93.48 95.04 96.66 98.52 100.00
PIB constant en base 2003 1055.81 1107.20 1131.86 1187.64 1231.22 1258.23 1267.09 1281.29 1273.12 1299.90 1320.45 1328.08 1353.98 1403.71 1449.59 1494.14 1526.59 1549.70 1557.20
IPC base 100 en 1995 76.98 79.01 81.51 83.72 86.75 89.63 92.54 94.74 96.69 98.27 100.00 101.98 103.25 103.95 104.45 106.19 108.00 110.08 111.73
PIB constant en base 1985 944.95 990.95 1013.01 1062.94 1101.94 1126.12 1134.04 1146.76 1139.44 1163.41 1181.80 1188.63 1211.81 1256.32 1297.38 1337.26 1366.30 1386.98 1393.70
taux de croissance nominal nd 7.63% 5.47% 7.78% 7.42% 5.59% 3.98% 3.52% 1.41% 3.78% 3.37% 2.57% 3.22% 4.37% 3.77% 4.80% 3.91% 3.47% 1.99%
taux du croissance du PIB base 1985 nd 4.87% 2.23% 4.93% 3.67% 2.19% 0.70% 1.12% -0.64% 2.10% 1.58% 0.58% 1.95% 3.67% 3.27% 3.07% 2.17% 1.51% 0.48%
taux de croissance du PIB base 2003 nd 4.87% 2.23% 4.93% 3.67% 2.19% 0.70% 1.12% -0.64% 2.10% 1.58% 0.58% 1.95% 3.67% 3.27% 3.07% 2.17% 1.51% 0.48%
taux de croissance du PIB base 1995 nd 4.87% 2.23% 4.93% 3.67% 2.19% 0.70% 1.12% -0.64% 2.10% 1.58% 0.58% 1.95% 3.67% 3.27% 3.07% 2.17% 1.51% 0.48%
.
:
D= ] 0
# # &
3 3
&
D &
&
A ]
&
& 8
] D<
8
.!