Вы находитесь на странице: 1из 228

L i q u i d a c i ó n d e E x istencias

D I F U S O R A D E L E T R A S , A R T E S E I D EA S
Ma rcos Lorenzo

Liquidación de Existencias

D I F U S O R A D E L E T R A S , A R T E S E I D EA S
e ido s • tres
LIQUIDACIÓN DE EXISTENCIAS
Marcos Lorenzo

Colección Eidos, número 3

Arranxo gráfico: disigna Edenia | www.edenia.org

1ª edición: novembro de 2005

O cadro reproducido ao inicio, e fragmentariamente ao longo dos capítulos do libro


e na capa, é de Antonio Fernández Seoane. Os restantes debuxos son de Marcos Lorenzo.

© dos textos: Marcos Lorenzo, 2005


© do prólogo: Antón Baamonde, 2005
© polas ilustracións: Antonio Fernández Seoane e Marcos Lorenzo, 2005
© pola presente edición: DIFUSORA DE LETRAS, ARTES E IDEAS, SL
Rua Bedoya 5-2º, 32004 Ourense
Apartado 655, 32080 Ourense
Teléfono: 988 222 244
Fax: 988 255 010
Correo electrónico: info@difusora.org
Internet: www.difusora.org

Depósito legal:
isbn: 84-933890-4-8
Impresión: Valladares, S.L.
Distribuición: Consorcio Editorial Galego

Todos os dereitos reservados. Non está permitida a reprodución deste libro, nin a súa incorporación a un sistema
informático, nin a súa transmisión en calquera forma ou por calquera medio, for electrónico, mecánico, por
fotocopia, por gravación ou outros métodos, sen o permiso por escrito dos editores.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Prólogo

A experiencia de ler Liquidación de Existencias é similar á de situarse ante un muro cheo


de graffitis: ese fragmento dispoñible da vida urbana que o artista non oficial escolle para
enviar a súa mensaxe coma quen tira unha botella ao océano, na esperanza de atopar,
no viandante casual, o interlocutor apropiado, alguén a quen aquel trazo lle xere unha
resposta. A diferenza radica en que, neste caso, o autor da gamberrada, da suma de
digresións, reflexións, insultos, máximas, sentenzas e demais artillaría verbal aquí reunida,
correspóndese cunha soa persoa, o suficientemente arrogante como para declararse
autor de todos os signos esparexidos pola superficie da parede que este libro é.

Así, neste texto, a superposición de mensaxes, cada un en disputa cos que o rodean,
trasládanos unha sorte de visión, que parecería caótica, dunha alma. En azul podemos
ver unha confesión persoal, sentida, punzante mesmo, dirixida como unha frecha contra
a institución familiar, axente patóxeno e un «dos cárceres de Deus», ao dicir dun notable
poeta estadounidense. En vermello, no momento alcista do ciclo pódenos sorprender o
autor afirmando unha virilidade case nietzscheana, alí onde agardabamos un deliquio
evanescente á moda do momento. En negro, unha aguda –algúns dirían temeraria– crítica
de nós. En beixe o concurso do antropólogo de oficio exhibindo a súa mirada de distancia
cruel e exacta.

As cores da paleta, podemos notar, non abundan nas tonalidades amables, salvo para
referirse a amores e amigos. Pero debemos entender isto. Este é un libro que nace da
experiencia e constitúe unha novela de formación, como un dietario que o autor escribise
para atoparse nas súas páxinas, nas idas e voltas, nos minuetos e ritornellos da súa
propia alma fuxitiva. E esa procura rara vez se fai coa equipaxe lixeira. Ariel, o espírito
do aire, pode ser unha boa figura retórica para pícaros afortunados, ou para adultos
desenganados e de longa experiencia. Pero, nas redes das idades medias, a investigación
sobre o propio ser case sempre está cangada polos chumbos. Talvez así ha de ser. Máis se
o país onde esa investigación ten lugar é Galicia, onde o ceo está sempre gris.


L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Con todo, a este lector, non obstante, sabedor dos acenos patafísicos e anarquizantes de
Marcos Lorenzo, do seu gusto polo xesto e a facundia dispersa, o que lle ten sorprendido
máis ben é a notoria coherencia do escrito. Foi totalmente inesperada. Esa orde, debemos
dicilo, parece ter dous eixes ben nítidos, establecidos, dun lado, pola relación auto-
referencial do autor co seu texto e, do outro, pola súa osmose conflitiva, hiperestésica,
co contorno.

Tomemos, primeiro, o elemento de diálogo do autor co propio texto. Ese vértice de auto-
análise que compón un dos estratos do presente libro prodúcese en tal forma que o
lector percibe a inseguridade do autor redactando esa observación que, á súa vez, ao vela
escrita, permitiralle obxectivarse a si mesmo e tomar confianza no seu propio decurso.

Nese sentido o palimpsesto de camiños cruzados que é Liquidación... é máis que un libro:
é unha obra de auto-creación. Non é necesario que fagamos referencia ao modo en que,
na narrativa contemporánea, o discurso do autor se torna cada vez máis problemático
e auto-recursivo. A caída dos grandes relatos priva ao suxeito dunha cartografía
establecida, de modo que este debe debuxar o seu propio mapa, deixado a si mesmo,
por así dicir. O narcisismo non é, hoxe, por iso, tanto un risco do individuo como unha
situación da época. Polo mesmo motivo, o momento é propicio á emerxencia de xéneros
cruzados, entre o narrativo, o autobiográfico, o ensaístico e filosófico, etc. Han de nacer
formas de expresión novas, cando as novas necesidades do século así o solicitan.

O segundo eixe que orienta estas virutas proponnos unha percepción, valla dicir
antropolóxica, do país. Hai moito nestas páxinas dunha especie de teoría sobre Galicia
que pugna por saír, pero que non se manifesta máis que dun modo que tende a eludirse
a si mesmo. Esa teoría toma por base a experiencia individual e social do autor, nutrido
polos seus referentes teóricos, que son sen dúbida os do surrealismo máis radical,
Bataille e, nobreza obriga, o discurso máis ou menos posmoderno da antropoloxía
última.

Hai que subliñar, con todo, ese elemento de trans-substanciación da experiencia que
posúe o texto, porque é o que lle confire o seu valor. A pedra de toque dalgún dos
argumentos aquí suxeridos, aínda que non enteiramente desenvolvidos, non podería ser


L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

outra que devolverlle á sociedade galega esa certa imaxe de crueldade que transpira
destas páxinas. Eu non sei se resulta demasiado útil sentar a ninguén no diván do
psicanalista, pero creo que a vontade de Marcos Lorenzo é revelar que abismos de
miseria psíquica e moral pode albergar unha sociedade como a nosa, directamente vida
da miseria material e que funciona cos sempiternos códigos de vinganza que serían de
esperar nunha sociedade que tanto se ten humillado a si mesma, e ás súas crianzas, para
poder chegar a onde está.

A violencia simbólica, extrema e volcánica dun país de novos galegos, novos españois,
novos europeos e novos ricos –dun país de parvenus, mesmo de trepas onde o que máis
se valora é a astucia a condición de que se disimule a orixe– non encontra camiños para
expresarse directamente entre nós, pero inunda todos os campos da experiencia social,
aí comprendidas as relacións familiares, de parella, de camaradaría ou do traballo, a
suma, en definitiva, dos círculos concéntricos que estruturan en relacións xerárquicas
unha sociedade.

Liquidación... cumpre, ao aludir a esa violencia, unha función de sismógrafo, de indicador


desa lava fundida que roxe no fondo dunha xente, a galega, que ten pasado na historia
por ser xente débil e humillada e que, talvez por selo, en efecto, garda intensas reservas
de resentimento que rara vez se subliman en maneiras positivas.

Tampouco pode deixar de observarse, finalmente, canto ten este libro de xogo de
palabras, de intento de alcanzar un certo nivel poético, de intento de disolución dos
códigos: non só os da linguaxe senón os das asociacións establecidas do pensamento:
canto ten este libro de intento de provocar unha ruptura da cadea analítica establecida.
É sabido que certas formas de esquizofrenia son capaces de xogar moi eficazmente coas
asociacións lingüísticas, creando un efecto sorpresa considerable, que, porén, non pode
resolverse nunha visión sintética e unitaria. Talvez este libro sexa unha desas formas
esquizo. Saudémolo. Forma parte do caleidoscopio de nós.

Antón Baamonde


Aos meus irmaos, César, Susana e Juancar,
ao meu amor, Lilian,
aos meus pais.
¿Y por qué habríamos de temer al misterio?

Marcos Lorenzo
Liquidación de Existencias
1
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Inmersión.

El zumbido es una m sostenida,


trazada en blanco,
apenas perceptible.

mm

Cada vez que hacemos algo nuevo,


somos un poco más viejos.
Envejecer es siempre una novedad.

mm

Tener perspectiva o ganar en profundidad.


Por todas partes ese imaginario topológico,
esa geología de desniveles y capas superpuestas.

mm

19
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Se fósemos pedras os tempos serían lonxincuos, e a morte violenta, cataclismática.


Se prescindimos da erosión.

mm

Suelo intentar mostrarme compacto, sin fisuras, de una pieza.


Y mi interior está escindido en mil pedazos que fluctúan.
Quizás sea preciso mostrar las diversidades (el ahora sí, ahora no) para ganar en consensos
internos.

mm

En el sueño,
en la substancia pastosa y acrisolada del miedo y la autenticidad,
del magma del miedo y la alquimia de la autenticidad,
(en el sueño) duermen nuestras condiciones.1

mm

Ás veces, entre un modelo (de vida) e outro hai antagonismos non sintetizábeis.
Entón hai que optar, con virilidade.
Ou aceitar a convivencia nos antónimos e escindirse.

mm

La asíntota del conocimiento nunca alcanzará al fenómeno. Pero que haya fenómeno ya es una
arbitrariedad del conocimiento.

mm

1 las ataduras hacen las esperan-


zas y las esperanzas hacen las
ataduras. 20
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

O factor tempo: a frecuencia, a música, a virutilla.


A electricidade estática, a orixe da vibración, o zumbido.

Os procesos de submisión e dependencia son reflexos condicionados.


Perdes un chisco de soberanía e gañas en comodidade.
Pero entón as ordes cambian
e cambian 2
e vapuléanche a personalidade nun vaivén camaleónico.
Ductilidade sufrinte.

mm

Vivir en el frente de guerra requiere de otra actitud y otro registro moral.


Fuera de los mundos templados, ajeno a la calma chicha de los psicólogos.

mm

Las piedras de Sobrado, frías, duras, ornamentadas, me evocan mi infancia, bella, sensitiva,
acerada. Con sólo un ápice más de dolor y dureza, ese palacio de hielo se hubiera derretido.

mm

Por azar he rememorado aquellas enseñanzas contenidas en el libro


de Alice Miller.
Un niño programado para satisfacer las necesidades de sus tutores 2 multiplícanse os patróns, pa-
reproduce ese esquema de atenta sumisión 3 en todo su universo tróns caprichosos.
3 de atenta sumisión o de dominio
social. Forja una identidad condicionada a la aceptación ajena. Para
sádico, en función de la posición
existir, para ser-en-el-mundo, requiere de la constante aprobación
que ocupe el niño-adulto respecto
del otro (está a su merced). de sus semejantes, pero en todo
caso desde la lógica dual de la
fuerza/debilidad que dictan los
imaginarios del fascismo. El niño
se sabe débil mientras padece el
21 admirable poder de su torturador.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Si el niño es despierto, no esperará el próximo aplauso que lo redima. Acude a su encuentro, lo


convoca mediante artes de seducción o chantaje, cualquier cosa con tal de ingerir el soma que le da
vida. Necesita llamar la atención, le guste o no, lo quiera o no lo quiera (¿acaso sabe qué quiere?).
Por eso su cariño está viciado de antemano, por eso su cariño es tóxico, porque responde a una
urgencia tiránica de identidad, a una ansiedad de egoísmo anterior al propio (y sano) egoísmo.
Luego, en el día a día, los aplausos y los mimos te permiten aplazar la monstruosa tarea de tener que
ser alguien. Y perpetúan tu sensación de inseguridad y descolocación en el mundo.
Así no eres de ninguna manera.

mm

Desechar inercias patológicas y adiestrarse en nuevos procedimientos.


Inhibir unas zonas del comportamiento y estimular otras.
Recuerda: los problemas no se resuelven: los problemas se complejizan.

mm

Principio Gráfico:
bajo el pensamiento hay unas formas básicas...

Din que non hai arranque sen a vertixe da vontade. Non concordo. Na maior parte dos arranques
non hai vontade orixinal.
Agora ben, o que si é certo é que a decisión abre un abismo.

mm

22
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

No cambio, na viaxe, na elección de novas corredoiras vitais


incide a fantasía anticipatoria
e os límites e atraccións
do propio medo.

mm

Se te abres ao mundo corres o risco de te esfumar;


se te pechas corres o risco de apodrecer.

mm

Como todo se mueve, la incerteza nos persigue


y toda identidad, si le das tiempo, se diluye.
Las categorías son terrones de azúcar.

mm

Véndese a velocidade como algo nítido e vivaz.


A velocidade é opaca.

mm

En cierto modo, uno no puede conocerse sin a la vez cambiarse. Si adoptamos el enfoque del médico,
ya somos otro. Un otro el que observa, un otro quien se muestra. El médico atiende a un campo
acotado de fenómenos, el paciente se comporta como tal.

mm

23
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

... y sus coordenadas son paradójicas.

Yo sólo me identifico con la policía.

mm

El individuo oprime a la sociedad.

mm

Los ancianos son el futuro.

mm

Na aldea, o grupo de identidade ‘os que traballamos duro’.


Dous membros dese clube recoñécense polo arqueo de pernas, pola cerimonia dos ouveos, por un
amaneiramento tosco que os ha librar, dioloqueira, de todo rasgo feminino, da sospeita da dobrez,
da ambigüidade da sedución.
Son homes e mulleres de ben.

mm

La ciencia fabrica partículas y relaciones.4


El consumo predica el ideal de un individuo omniapetente.
Ambos nos lastiman:
Como trabajadores somos cosas,
como consumidores debiéramos ser dioses.

4 su misticismo (el de la fábrica)


está viejo.
24
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

A coherencia é tanto un principio de morte como unha vontade de aceptación.

mm

La falta de amor me empujó a forjar un carácter.


Hoy ambos conviven, hueco afectivo y promontorio individual.
Mientras no madure un modelo, mi reflejo revoloteará ante la llama.

A veces el ansia me puede.


Entonces regreso en el salto atrás (que acompaña a otros dos en todo progreso),
irresponsable firma invisible,
borrachera de anís.
Me he chamuscado un ala.
Algún día sabré orbitar a dos centímetros.
Etc.

mm

Aprender a quererse: saber decir no.


Aprender a querer: saber decir sí.

mm

Herbas e pólas para o niño.

Primeiro desartellan a armazón cultural da comunidade (preceptos e vínculos), logo camiñamos


somnámbulos entre un océano de referentes débiles. A angustia da soidade intuída é un acicate para
tentar un tramado propio, unha cultura do individuo que nos abrigue. Para iso, para darnos forma
e contido, hai que buscar,5 e a busca xeneralízase, e imponse. A liberdade individual é obrigatoria,
tes que escoller e tes que construír un eu (o océano non che deixa).

5 herbas e pólas para o niño.

25
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Campañas para que sexamos conscientes, como conducimos, que comemos, canto fumamos, se
follamos ou non follamos... todo o tempo conscientes, todo o tempo observándonos, todo o tempo
escindidos.

mm

vontade

A calma é decisiva:
nun clima cargado, húmido e ruidoso a chispa non detona.

mm

O puritanismo quérenos en burbullas invisíbeis, a resgardo da morte e a sucidade. Pero todo


mancha.

mm

Se todo flúe demasiado rápido, a nada permanece.

mm

Fai falta un saber do diverso e do móbil.


Primeiro sería a lección do río; logo, para avezados, a lección do mar.
Fai falta, digo agora, unha oceanografía e unha náutica.

26
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Los flujos atraviesan los sujetos. Los sujetos son hipótesis. A los flujos no queremos verlos. Hagamos
una ontología de los flujos.

mm

Entendiendo el tiempo como sucesión de aconteceres, aconteceres siempre peculiares y siempre inmersos en
otros aconteceres, expandiéndonos hacia los lados, desbordando los cauces, desdibujando el manantial...
El mar es real, el río es una hipótesis (de dirección).

mm

La música también es revolucionaria si alimenta la utopía de la belleza.

mm

Desde una postura occidental el tiempo es un vector. Esto da pie a concebir hechos inútiles en la
trayectoria personal.
En contraste, muchos primitivos poseen las ventajas del ciclo, la economía óptima del sentido, la
eliminación del residuo.

mm

L a relatividad de la teoría (a Julio Cortázar).

Por un lado la dicotomía ideal: la rica complejidad de la experiencia frente a la traducción simplista
del código.
Por otro la puta (por mestiza) realidad: la experiencia no sometida a lenguaje deviene en residuo
sensorial; la experiencia se perfila, es, según el cambiante mapa perceptivo del sujeto; en ese mapa
hay algún código y muchos residuos.

27
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

El residuo informa y abona.


(Con el abono se pulen los espejos que nos moldean).

mm

La muerte es la fecha de caducidad de una mercancía narcisista.

mm

Del inculparnos al cuestionarnos hay sólo un paso cultural.

mm

Y descendemos al technos.
Hipótesis latente: cada sistema social engendra un tipo de persona, con unos miedos
y aspiraciones y estrategias de bienestar. Yo estoy en medio de dos sistemas: uno
preindustrial rígido y otro postindustrial acelerado.

Atribuirse a uno todo lo execrable son ínfulas de grandeza.

mm

28
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Salmo.

El pensamiento en sí no sirve para nada.


Viva el pensamiento en sí.

mm

En cuanto surge una idea mencionable se detiene el curso del pensamiento en un intento por
apresarla (escritor: carcelero) y estamparla contra el papel. Esto es, pensar para escribir, para ser
comprendido y reconocido, tanto por otros como por un yo ulterior, y entonces huir del yo actual,
quebrando su continuidad y despliegue armónico (es broma).

mm

El terreno que separa al culto del ignorante está sembrado de negaciones.


El terreno que separa al sabio del especialista está plagado de cuerpos.

mm

Cambio de hipótesis: no existe el monolito, no existen los sistemas más que como
enunciados de la esperanza, esperanza de descanso.6

Contra el método.

El surfista encuentra rutinas en el viento.

mm
6 si el hombre es casi un oran-
gután, si el helio es casi radón,
si en la naturaleza hay más con-
tinuos graduales que rupturas
bruscas, un lenguaje unívoco de
conceptos bien delimitados es
una herramienta ontológicamente
29 inservible.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

O grande e elevado ten unha presenza desmedida no noso imaxinario.


As cousas non só pasan polo capitalismo, o determinismo cultural ou a evolución xenética.
Na vida diaria predominan azares concretos, hábitos e dúbidas, intereses, sorpresas.
Como son moitos e pequenos non hai quen se atreva a lles meter o dente.

mm

O drama do sedutor: se non te adoran non existes.


O fotón non ten masa se non se despraza á velocidade da luz.

mm

En las etapas de despliegue 7 repartimos soberanía con alegría.


Es solo un préstamo.

mm

Hai rendixas (cortes e abismos) (porque hai misterio).


As rendixas 8 anuncian un océano de azar.
7 el repliegue es la réplica del
despliegue / se despliega aquello
que estaba replegado / el miedo
acompaña dialécticamente a la De no existir condicionantes nada tendría sentido. Sin gravedad
euforia / si aceptamos el reverso,
nos dispersaríamos.
podemos aspirar a hacerlo nues-
tro / si lo negamos, negándolo Para volar hay que conocer la tierra, sopesarse, valorar al
afirmamos su alteridad de patrón enemigo.
despiadado / y queremos matarlo
/ matarnos.
8 a separación abre unha rendixa mm
/ a rendixa interroga / a rendixa
é esperanza ou ameaza, expulsa
ou absorbe luz, dá calor ou mete
frío / a rendixa desestabiliza o
que non é rendixa (porque é fon-
te de anomalías) / as anomalías
alimentan o que non é rendixa /
sistemas en espiral, alimento que
dá fame, motivación perpetua. 30
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Hai veces, poucas e raras, en que o azar coagula.


Se coagula é por causa da velocidade —se ralentiza—, da densidade —se espesa— e da temperatura
—se enfría—.
Entón pasa a ser unha regularidade.
As regularidades sofren na convivencia co azar. Ou ben crean outras regularidades ou ben morren
afogadas.9

mm

Os dous sistemas sociais conflúen en Galiza en cada casa.

Un punto, un si, un non, unha liña recta.


A psique dos galegos é unha caixa negra.

mm

Os vellos critican dos novos a súa rebeldía de deseño.


Os novos critican dos vellos o seu postureo de rendición.

mm

Hay restaurantes en Galicia de cuyos techos cuelgan cabezas de animales.


Lástima que no sea una advertencia.

mm

9 hai máis rendixa que parede, e


máis océano que terra.
31
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Oligarquía oriental.

O fume elévase.
O fume pesa.

mm

‘Ti anda xogando, que xa o verás’, di o Poder.


Ou en español: ‘no juegues, te lo advierto’.

mm

A contestación contracultural só é puramente subversiva nas cabezas dos seus adictos, pois:
1) a creatividade é un input económico e
2) a disidencia pintoresca é funcional para os gobernantes.
Corolario: o surrealismo é unha industria cultural francesa.

mm

La presa apresa, el orden ordena, es su naturaleza.


Reventar la presa, construirnos un velero, navegar el río, llegar al mar.

mm

L a soberbia de la humildad

Primero los científicos enarbolaron la bandera de la humildad. Luego la victoria les hizo soberbios.

mm

32
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Yo, hoy, ando onda

Ahora sé que de la indeterminación del cosmos provienen el misterio y el humorismo.


Ahora sé que mi pensamiento es curvo, helicoidal, discontinuo, o desde formas aun más
caprichosas.
Ahora sé que prefiero contemplar el semblante de una mujer, y sólo después, c’est pas possible, su
retaguardia.
Ahora soy empirista sin ansia de orden, sin afán de progreso.
Ahora las relaciones más que los elementos, ahora las ondas más que las partículas.

mm

De niño querían que llegase a Ministro. Insistían.

Con tiempo y esfuerzo he logrado cambiar ese objetivo por otro más asequible pero igualmente
subliminal y sublimado: ser distinguido, enigmático, turbio, ingresar en el olimpo de los seres
fascinantes que pueblan nuestro folclor, ser un druida insondable.
Derribé la antigua fe, renegué de ídolos y profetas para al fin adoptar mi propio culto.
Es un poco cutre, pero es así.
Sigo cambiando.

mm

Conste mi propia arbitrariedad.


Aunque la verdad, de poco sirve.
Cuando las tasas de ganacia se igualan, el valor diferencial se anula.

mm

Ir a un cajero a sacar pelas y mondarse ( ).

33
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Espiral

Del dicho al hecho hay un trecho es un dicho.

mm

O saber-poder do saber-facer.
A escravitude da constante adquisición de destrezas.
A okupación das mentes.
Non é reciclaxe, é sobreexplotación.
Ser outro sempre, sempre.

mm

Non só a escuridade é misteriosa.


O resplandor de Apolo pódete cegar.

mm

Si vamos a profundizar, lo prudente es encofrar las paredes de la mina y habilitar un ascensor.

mm

Hay ocasiones en que me traiciono,


adopto la fisionomía de la esponja,
absorbo líquido a borbotones.

34
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Cada pequeña concesión al otro es un trago de cicuta, eso sí, encubierto por mil mentiras piadosas.
Mentiras destiladas en falsos licores, como ‘la capacidad de empatía’, ‘la apuesta por el diálogo’, u
otras vainas por el estilo.
Debo repetirlo, no es licor, es cicuta, es miedo al rechazo, son órdenes atragantadas que me voy
maldisimulando. Como un susurro in crescendo que aplasta con su estruendo blanco cualquier
melodía personal.

mm

Desde la soledad y la inacción los días se igualan, y el presente se convierte en un almacén donde
apilar recuerdos. Pero los recuerdos tienen fecha de caducidad: el tiempo va erosionando su frescura
primera: el recuerdo se emborrona.
Como la intuición de la bruma espanta, la atención se nos desvía hacia el procedimiento de
almacenaje.

(La memoria depende del magnetismo del acontecimiento, y éste del sentido que un otro le otorgue.
Si no hay alteridad nos la inventamos.)

Desde la soledad y la inacción, nos trasladamos desde el otro-creador de recuerdos hasta el yo-
almacenista, del fenómeno a la reflexión sobre las condiciones del fenómeno, del hecho al dicho, y
nos enroscamos... ¿como el gusano que pisó Nietzsche?

mm

Qué feliz trayecto el que separa el no sobrepensar porque necesitas descomprimirte (porque te
abruma la complejidad del mundo), del no sobrepensar porque no valoras en mayor medida el
marco de la razón que el de los humores, la intuición o el sueño.

mm

35
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Nuestra cultura es violenta. El miedo espolea a la razón, y ésta al cálculo preventivo.


Ambos, razón y cálculo, se estrellan entre la espada de su grandilocuencia 10 y la
pared del misterio.

La exhumación descarnada de nuestras miserias proyecta una impresión sumamente honesta y


verosímil.
Es otro arquetipo.
Se le supone mayor realidad a lo feo y doloroso.

mm

Hoy en día, es mayor maldición no tener nada que exhibir


que no tener nada que ocultar.

mm

Suspirar, aspirar.
Inspirar, transpirar, conspirar.
Expirar.

mm

Desde Colombia se aprecia con nitidez la violencia de nuestro universo cultural. Se advierte la
espesa malla de enunciados que invocan culpa, responsabilidad, pudor, se ven las fracturas que
insertamos en la vida —barreras entre cuerpos, planificaciones—. Se siente, sobre todo, el bajo tono
vital que nos anima.

mm

10 los puntos de fuga también


pueden ser peligrosos, por des-
contextualizadores, por ansiosos.
Lo tendencial puede ser tenden-
cioso. 36
Medellín Laranxa
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Como ahora soy Marquiño, pues vivo de otra manera y pienso y siento distinto.

Primero la información, y luego el conocimiento, sucumben frente a la idolatría del puro signo
desencadenado.

También es una estrategia de la identidad: si tú te llenas de contenido y lo contienes, yo vuelco mi


vacío y me callo.

mm

Antes la disciplina fundaba un sentido en vertical.


Ahora el vértigo del tiempo instituye una vivencia oblicua.

mm

En el despacho Medellín es un ritmo cansino y placentero, es más calor y menos oxígeno, es una
expectativa.

mm

39
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Ese mercado que nos singulariza por igual,


férreo y difuso,
como un gas pesado.

mm

Medellín es tierra bañada en ensoñación.


Se revela la magia, se desata el azar, se encabrita un suspiro.
Medellín es, técnicamente, una sociedad caliente.

mm

El arte es posibilidad no realizada realizada.

mm

Cuadernos calientes.

«El firme de la carretera, ondulado a capricho en simpáticas y musicales montañitas [ ].


Amaneciendo en plena sabana se divisan en el horizonte unos bonsáis inmensos, muy bien podados [ ].
Los pueblos me hacen recordar el barrio de Itagüí salvo en un aspecto. Los soportales de las casitas
revelan la muy peculiar relación que los lugareños entablan con su cielo protector, cielo que embiste
fuego y agua. Ellos miran, sobre todo, hacia arriba [ ].
En varias ocasiones adelantamos ómnibus que nos ponen, curiosamente, el intermitente a la
izquierda. Así, el conductor no se limitaría a indicarnos su posición, sino que invade nuestra
voluntad lanzando un imperativo. Se entromete. ¡Qué calor humano! [ ].
Llegamos adormilados a Tolú y en pocos minutos ya estamos regateando. El muy simpático susurra
que si un yacimiento precolombino, que si enorme oportunidad. Nos deja las figurillas en una
quinta parte de su precio inicial. Tentado estuve de preguntarle dónde producían esas excelentes
reproducciones, pero para qué destrozar el encanto [ ].

40
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

En Tolú, trifulcas de chicos animadas por el gentío ocasional, cual peleas de gallos [ ].
Conrado, nuestro pendenciero conductor, denuncia la ‘vagancia y corrupción’ del costeño frente al
espíritu laborioso y arrojado del personal de Antioquia. Ese ladronzuelo de marihuana y repelentes,
deshonesto como pocos, podría alcanzar su reinado en la costa. Bribón [ ].
El viaje con los españoles ha resultado harto hastioso. Mis diferencias con estos pusilánimes estreñidos
de sonrisa forzada superan con creces a todas las que pueda percibir con ningún colombiano. Todo me
carga. Sus gustos relamidos, sus quejidos de turista insatisfecho, su planificación nipona, convierten esta
parte del trayecto en un esfuerzo penoso. Para colmo, mal de grupos, ese par con ínfulas de lidercillos
intentando acaparar todo protagonismo... Sólo me queda esperar a desembarazarme de ellos [ ].
En el Tayrona el calor y los mosquitos son asfixiantes. Los márgenes de la vía de acceso al parque
(escombro, cemento, polvo y polución) contrastan con la explosión floral que se avecina [ ].
He contado cien picotazos de zancudos en mi mano y brazo derechos, y la situación de los tobillos y
pies es, cuanto menos, pintoresca. Ni Tiamina ni repelentes ni hostias [ ].
La belleza de las islas frente a Tolú es sobrecogedora. Dicen los enterados que allí blanquean dinero
los narcos en fastuosas mansiones. La islita del Poblado es la más densamente poblada del mundo.
La presencia de tiburones se deja ver en las mutilaciones y heridas de esos pequeñuelos delfines
negros, tan amorosos y tan avispados en limosnear nuestra ternura [ ].
La actitud de sus gentes es desigual: las miradas aviesas y el impuesto de entrada (¿será cosa de
Conrado?) se combinan con ataques de asfixiante hospitalidad. Para cruzar el pueblo hay que
adentrarse en las casas. Mi curiosidad pelea con cierto sentido de culpa, pero rápidamente lo
concilio a base de pedir permiso para todo (reconozco que es un atajo fácil). Los corales son, claro,
su material de construcción. Todo es bullicio. El viernes es el día de la fiesta [ ].
Hoy me he dejado chiva y camiseta naranja, y he pensado que los prejuicios atocinados de
cagapoquito son más patrimonio de la pequeña burguesía que del rico o del pobre. El pequebú, un
resentido copión, un aspirante tembloroso [ ].
Me ha fascinado la apabullante presencia de la música en las ciudades costeñas. Fiestas en suburbios,
bafles en las casas, vallenato a todo volumen en los callejones. La gente es negra o mulata, bella y
accesible, con un porte digno y seguro. Se diría que defienden sus deseos y posturas con coraje, sin
dejar que el miedo se les instale en el alma. Voy en un bus abarrotado, dos comienzan una discusión
futbolera, se involucra todo el pasaje. El conductor para el carro para incorporarse a gusto [ ].
De noche por Cartagena deseo como nunca. Las mulatas hermosas, con sus curvas de mármol y
sus labios ofreciéndose, resultan mil veces más apetitosas que las insípidas turistas europeas. La
versatilidad de movimientos, el puro nervio rítmico, la actitud poderosa me habla de un Epicuro

41
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

negro que susurra: abandónate al impulso. Y uno se embebe y gana en fortaleza [ ].


Con Andrés y David, rojerío lúdico e iconoclasta, me entrego a la libidinosa temeridad del contacto
con el otro (con la otra). Compartimos heroicidad e infortunio entre la selva tropical (selva selvática,
salvaje, salfumán) y la jungla humana costeña. Andrés se clava un puñal pelando coco aceitoso, los
burros nos ventilan el mercado, la policía nos retiene por guerrilleros; diez minutos later nos atracan
encapuchados a punta de ametralladora (pena de fotos), en esas David se inventa un ataque de
asma para ahuyentarlos, nos peleamos con cuanto busero para colarnos gratis... Un paraíso perdido
de brotes poéticos y ensoñaciones sofocantes. Un disparate como debiera ser vivida la vida [ ].
Y la marihuana en la hoguera, y ese desconcierto de estrellas que se reordenan en formas geométricas.
Entre el sueño y la vigilia te asalta una risita clarividente del absurdo universal, un cosquilleo [ ].
Y el baño en pelotas en el hervidero cristalino del Caribe, y nuestros suizos con pintas estrafalarias, y
esa cadencia que empieza por un tic en la rodilla y te arrasa. Fauna femenina mareante, sibaritismo
a la medida del vividor universal [ ].
Conclusión para los amigos occidentales: perderse Colombia, la reserva planetaria de vitalismo, es
una mutilación irreparable del espíritu. Atrás queda el aprendizaje en el impulso arrebatado, en el
delirio sin temor.»

mm

Asamblea en la Nacho

Me siento como en casa. Rememoro los últimos estertores del Santiago de la agitación, cuando
solidarizarse con una opresión cualquiera era una excusa excelente para la huelga. La mesa directiva
adopta un rictus grave y solemne; la gente se parte el culo con las soflamas y las voltea en ocurrentes
juegos de palabras. Como en casa.

mm

A vueltas con la libre determinación y mi eterno debate entre adaptación o cambio.


Algún día sabré que la libertad es una cinta de Moebius y lo diré.

42
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Programa para individuos:


Transgrede su límite, medita, acepta tu límite.

mm

Detrás de la idea de libertad hay poco más que el afán por escurrirse de todos los nudos.

mm

‘Lo que debo hacer’ está detrás de ‘lo que me queda por hacer’. Su imagen viene asociada a una voz
concreta, inmemorial.
‘Lo que quiero hacer’ es anterior a ‘lo que me queda por hacer’. Su sonido se asemeja al color de
quien presiento dueño de su vida.

mm

Disparo con balines en todas direcciones y cae alguna que otra decantación.

La condena moral de la pederastia, de una pederastia sensata me refiero (en fin, Lolita), es moralina
hipócrita, moralina cristiana teñida de progresía.11

mm

Arquetipos.

El hombre es verbo que aspira a adverbio.


La mujer es adjetivo que aspira a sustantivo. 11 entiéndaseme bien: no preten-
No siempre, claro. do hacer apología de perversión
alguna; tan solo indico que en el
hombre el deseo existe y no siem-
pre se ajusta a las fronteras de la
convención cultural. Y si no, que le
43 pregunten a Malinowski.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

En realidad somos poco.


Más bien nos va siendo.

mm

En las tertulias rosa se aplica la cuota de discriminación positiva para maricones.

mm

Las deficiencias del sistema de transporte nos alteran el sistema nervioso.

mm

Los latinos tienen tendencia a la pasión paranoica,


los sajones a la esquizofrenia depresiva.
Esto es porque están en los umbrales extremos de la comunicación.

mm

Hollywood deja el margen al margen de su espectáculo-mundo. Y cuando lo representa, lo traduce


y estetiza para saciar la avidez de los consumidores de mensaje marginal.

mm

44
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Variación.

El conocimiento acerca de uno mismo es huidizo. Apenas intentamos aprehender algo nuestro, ya
está cambiando.12
Las cosas ya no son lo que eran.

mm

Permítaseme la demagogia.

En Colombia las universidades están enrejadas y custodiadas. Se ignora si para impedir el acceso a
extraños o para evitar la difusión de sus mensajes.

mm

La seducción es el principal mecanismo de producción de realidad.


Su materia prima es el misterio.

mm

En Colombia todo es naranja; la mejor Galicia es gris clarito (azulado).

Desintegrismos.

Masas de jóvenes apiñadas en los suburbios de la modernidad no se creen una palabra de las
ideologías de progreso.

mm

12 la asíntota nunca alcanza a la


recta. Es más, la recta no pasa de
45 ser una hipótesis necesaria.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Devuelto.

Frente a la gallardía del paisa,


frente a lo voluptuoso y lo fatuo,
el pudor castrante, la responsabilidad plúmbea, la amenaza del otro, el boomerang de la culpa, una
malla de contenciones y enunciados, una violencia gallega violentísima. La cultura te dice: ‘piensa
en la muerte’.
A veces se expresa en agrios chismorreos, a veces en apatía, en desgana, en resentimiento.
De vuelta, los míos se empeñan en recordarme quién soy.

mm

Parcialmente Lírico.

El husmeo atolondrado de gatito me desconcierta. Ronronea por sus mariposas ausentes, se enrosca,
se absorta dibujando en el aire engañosos contornos, en un penoso simulacro de aquello que fue
inaudito juego ontológico. Cada vez arriesga más garra y más próxima a la tripa.
Unas veces, gaseoso y cósmico, surca los océanos sin desfallecer. Otras, sin embargo, sucumbe al
yugo de la escucha expectante.

mm

46
2
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Mi pecado original es no haber sido querido;


mi revolución silenciosa es quererme.

mm

La determinación es un azar más lejano.13

mm

Los resabidos adoran la distancia gélida.


En el frío se conserva una pasión ralentizada.

mm

En Galicia, cielo y tierra son aliados.


El cielo pesa demasiado;
la tierra madre devora las acciones de sus hijos.
Es así que, poco a poco, nos vamos encorvando.

mm

13 ¿o más cercano?, pregunta


Armando.
49
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Un taxonomista cuelga sus trofeos.

mm

Procedemos a agrupar razón y misterio,


y de esa argamasa nacen sutilezas, graduaciones, aromáticas...

Los monoteísmos (y buena parte de los sistemas de conocimiento) se nutren de dicotomías: dos
grandes y únicos polos.
Una vía de redención: remontar los pares de oposición.
Dos métodos: policentrismo o unicidad, por arriba o por abajo.

mm

Siempre surgen cosas,


siempre se agrupan fuerzas —como en un enjambre—,
siempre de modo efímero.

mm

Poder es una concentración de energía, inserta en un campo de relaciones y dotada de capacidad


autopoiética.
El poder es directamente proporcional a la viscosidad de los flujos.

mm

50
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Para saber hay que licuar e integrar el conocimiento.


Para conocer hay que cuartear y enfriar la sabiduría.
Conocer y saber se desgajaron.

mm

Repetimos esa maniobra de fusión y difusión en otros órdenes de la vida: trabajo,


amor, cotidianeidad.

Ecosistema (del cansancio estructural).

Desagregar la vida (un tiempo para el amor, un tiempo para el trabajo) conlleva un coste de
reenfoque (recorrer el trecho que media entre un yo y el otro yo). Es en este sentido que genera
humor melancólico y flaccidez de la voluntad.

mm

La gente en los pubs se dispone como el género en los supermercados.

mm

Un modo de ocultación: agazaparse en la maraña de las transparencias simultáneas.


El antifaz trasparente es el más perturbador.

mm

En un bloqueo crítico hay que probar a ciegas. Lo prioritario no es saber cuál dirección tomar, sino
moverse.

51
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

En la autopista, moverse significa frenar o desviar la ruta.

mm

No existen relaciones de pareja duraderas. Las dos personas cambian. Es como salir con mucha gente
salvo por el efecto memoria.14

mm

Angustia:
no entiendo y no sé por qué se me escapa el origen del no entender.

mm

Turbulencias postmodernas de un yo cósmico.

No hacer nada, quemar tiempos, sin descanso.


Con remordimiento.

mm

El sentido que más me va es el sentido del sinsentido.


En el sinsentido del sentido la canoa puede volcar.

mm

14 el efecto memoria instituye la


pareja. La pareja cobra vida al
margen de los intérpretes. 52
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Mis amigos.

Ya no hay conversación, ya sólo hay debate-espectáculo.


Los tiempos de exposición son cortos.
El capitalismo quiere más ritmo (rapidez, anticipación).

Ya no hay escucha.
Resaca de monólogos.

mm

Toda táctica es genuinamente de derechas.


Para la estrategia ya no hay tiempo.

mm

L a gente no existe.

La complejidad se diluye con la distancia. Por eso el poderoso cree que la gente es tonta. Porque él
a lo sumo trata con cifras y letras.

mm

53
Lisboa es un invierno
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Los vínculos de proximidad (densos, ricos, complejos) se enferman, las cadenas


tróficas se enferman, todo se comercializa (se diluye, se empobrece, se simplifica).

Fisión cultural.

En el capitalismo de consumo el envoltorio es la esencia de la vida.

mm

Libertad e igualdad fueron grandes ideales, ideales de Estado, iconos de superpotencias.


Fue una maniobra de despiste bien orquestada.
Se dinamitaban los cimientos de todo: la fraternidad.

mm

Cuadernos fríos.

«El desasosiego marca estas primeras fechas en Lisboa. La ciudad parece un Hong Kong africano: la
ambigüedad de la beca, el caos urbano por tanta obra, las lluvias torrenciales, las aceras-patinaje,
los humeantes puestos de castañas, las aglomeraciones interraciales y ese extraño resplandor opaco
en la atmósfera.

57
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El ambiente está infectado de peligro: rostros punzantes de buscavidas en la Baixa, individuos


acechantes a quien atribuir monstruosidades, sedientos de presa rápida, salidos de la marginalidad
más acerada: se mueven de forma electrizante, a menudo corren... ¿hacia dónde? [ ].
La beca nos ha soltado en Lisboa como un exabrupto sin siquiera informarnos de que,
administrativamente, académicamente, no existíamos para nadie: nadie nos informó de que no se
nos iba a informar [ ].
Ahora toca reinventarse, ahora toca ir creando los raíles desde los que explorar (habilidades del
lenguaje, espacios de adopción, múltiples cartões para acceder a todo lo barato, algún amigo). Se
trata de cubrirse un poco más las espaldas, para safar-nos de este boicot de aturdimientos [ ].
Los bares son lugares de consumo rápido. La gente está de pie: entra, pide, ingiere y se va. Querría
encontrar alguno que se amoldase a mi romántico ideal, a aquellas bonitas estampas de las que, tan
crudamente, me voy despojando [ ].
El clima es más pesado que en Medellín. Quizás el amargo sesudismo europeo choque con las
ventiscas africanas produciendo mares convulsos [ ].
Hay belleza en sus arquitecturas, luces, músicas, pero es una belleza fragmentada por andamios y
músicos de metro. No encuentro un sentido general, un marco general de interpretación y vivencia
[ ].
Los teen agers blancos se reúnen delante del Virgin de Restauradores. Son muy guapos. Consumen
compulsivamente estética cybernigger (gorritas béisbol, jerséis caídos, melenitas perfectas,
camisetas de marca con la estampita del Che). ¿No son acaso las multinacionales las creadoras del
mito juvenil contemporáneo (rock alternativo y contestatario)? [ ].
Una señora se cala bajo la lluvia mientras vende paraguas. Legiones de agentes de multinacionales
con harapos de design nos invadirán en breve. Perdón [ ].
Y estas ratas católicas en casa, ese ambiente dócil, caritativo, y al tiempo tan mórbido e insano [ ].
Jóvenes ejecutivos, ancianas depauperadas... Lisboa es una ciudad europea, no te desborda ni
embriaga, es un escenario de muchos escenarios, un amplio abanico de posibles a la espera de
ser escritos. Un tablero vacío. Medellín era una mirada menos anónima. Lisboa es una jungla de
anónimos que no se tocan. El anonimato no proporciona libertad per se [ ].
Habría que explorar lo aprovechable de esta ciudad, mas ¿por dónde empezar? Los lugares distan
mucho entre sí, las comunicaciones son deficientes, la información es escasa, y, por lo que he visto,
durante semana está británicamente muerta (todos parapetados en sus viviendas a la misma hora).
La uniformidad es asfixiante [ ].
Caos rutinario y enlatado, caos domesticado por el frío.»

58
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Miseria de los intelectuales.

Yo te comprendo,
yo te aprehendo,
yo te supero.

mm

Un poco de todo con cierto tono etnográfico. Lisboa no me cambia gran cosa, más
bien me acentúa.

A construción social da profundidade.

Hai que aprofundar nas cousas?


Que plusvalor se obtén do xesto adusto de dous puños cravados nas sienes? Temo que esta mera
pose xa prefigure as respostas. Porque a pel rezuma, informa.

mm

La base de la comunidad es la con-fianza, o sea, la malla de reciprocidades.


La circulación económica se asienta en la figura del fiado, y el fiado se condiciona a la
fiabilidad. Es fiable quien demuestra un comportamiento respetable a lo largo del tiempo
(seriedad, buena fe, orientación sana, diáfana e inteligente a la captura de futuros capitales e
influencias). La fiabilidad es de doble vía: el tendero no debe hacerse demasiado rico a riesgo
de ser connotado como usurero (y entonces atenerse a un bloqueo comunitario). Por tanto
hay un análisis de información compleja e integrada, tanto desde un lado de la transacción
como desde el otro.

59
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

En la superficie comercial, por contra, la compraventa se fundamenta en la desconfianza y la


inseguridad crónica. La circulación se articula alrededor de un contrato estándar, y el contrato exige
su resolución en el acto o en el plazo que determine el tendero. En un proceso de masificación,
la información se simplifica. El vendedor revisa el billete para verificar su autenticidad. El capital
detesta el riesgo.

mm

El flujo es anterior y posterior a la voluntad. La voluntad es un chasquido en el embudo.15

mm

En Medellín, logos y vida están enlazados por el deseo.


En Galicia, deseo y vida están enlatados por el logos.

mm

Metodoloxía.

Tomar un punto calquera —unha idea, un cheiro—, tirar dese estímulo primeiro, derivar polas
bifurcacións, asombrarse do itinerario, non analizalo.

mm

Hixienismo: a desparasitación das cámaras de gas.

mm
15 ya pero... ¿existe la voluntad?,
¿existe el instante sublime y so-
berano de la decisión, o más bien
hay procesos graduales de decan-
tación? Porque, quizás, el flujo no
sólo sea anterior y posterior, sino
también simultáneo. 60
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Contertulio.

O pene esváralle cara a dentro e medra, empurra aos intestinos, ábrese paso entre as costelas,
descónchalle o pescozo,
e así resulta que don invertido se vai convertendo nun falo gordo de estatura variábel.

mm

Y al principio fue el verbo, la palabra creadora.


Para la Biblia no hay distancia entre el dicho y el hecho.
Todo es dicho, poco es dicha.

mm

O Estado debera financiar os colectivos ecoloxistas.


Veleno e antídoto son xemelgos.
Das vacinas resultan cepas máis potentes.

mm

El homo DKV traslada con él su granero de deseos. Es un almacén de repuestos de la propia


furgoneta.

mm

La satisfacción es dañina para el sistema. Lo realmente útil es el motor del desconsuelo. La economía
es el arte de crear reservas de avidez.

mm

61
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Idea para un plano fílmico.


Puñetazo directo a la mandíbula; salen disparados un diente y un lapo sanguinolento; cambia
el ritmo gravitacional; hombre, diente y lapo comienzan a flotar; esbozan una danza anárquica,
opulenta, al son de un vals parco en revoluciones.

mm

Decidir.16

La siguiente demostración trata de esclarecer el modo exacto en que se despliega la toma de


decisiones en un individuo.

Sea pues:
D(t) = I(t) * P[E(t) - G]
Donde:
D(t) es la probabilidad de tomar una decisión y t el tiempo que transcurre mientras se reflexiona
sobre el qué hacer,
I(t) representa la intensidad del deseo de lograr el objetivo, intensidad que obviamente depende
del tiempo de incubación,
P valora la probabilidad intrínseca de consecución del objetivo,
E(t) representa la estimación subjetiva de probabilidad de éxito; de nuevo, varía a lo largo del
proceso de deliberación,
G(t) valora el gasto o esfuerzo total objetivo que será necesario invertir para alcanzar el logro. A
su vez este gasto se descompone en W: esfuerzo físico y mental necesario, y R: gasto de renuncia o
coste de oportunidad. Consideraremos que G es una constante dado que los aspectos subjetivos ya
se contemplan en los parámetros I(t) y E(t).
Si derivamos respecto al tiempo:
D’(t) = P * [I’(t) * E(t) + I(t) * E’(t)] - I’(t) * P * G
Igualando esta expresión a 0:
[I’(t) * E(t) + I(t) * E’(t)] = I’(t) * G
De donde:
I’(t) * [E(t) - G] = -I’(t) * E’(t),

16 dedicada a Ferdinand.

62
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

y por tanto,
[I’(t) / I’(t)] * [E(t) - G] = -E’(t) (i)
Como sea que la ecuación es compleja, y con ánimo de simplificar para no perder de vista el marco
general de significación del problema, tomaremos como cierto y demostrable que si E(t) = constante,
entonces E’(t) = 0. Esto nos conduce a una nueva hipótesis según la cual la estimación subjetiva
de probabilidad de éxito no varía durante el proceso decisorio. Obviamente esta consideración es
subjetiva y además invalida la ecuación para el caso de tomas de decisión que conlleven un periodo
de reflexión prolongado.
Tenemos pues que la ecuación (i) será cierta cuando:
E(t) = cte = G.
Calculando la derivada segunda D’’(t) llegamos a:
D’’(t) = P * {[I’’(t) * E(t) + 2 * I’(t) * E’(t) + I(t) * E’’(t)] - I’’(t) * P * G
Como quiera que las personas que conocemos no son tan complejas como para que sus parámetros
I(t) y E(t) dependan del tiempo en una función de segundo grado a lo largo de un proceso decisorio
básico, podemos deducir sin pérdida de generalidad que las derivadas segundas I’’(t) = E’’(t) = 0.
Y por tanto:
D’’(t) = P * [2 * I’(t) * E’(t)] > 0
Si además suponemos que la intensidad del deseo y la estimación subjetiva de probabilidad de éxito
son funciones positivas en sí mismas, entonces cuando E(t) = cte = G se producirá un máximo en la
probabilidad de tomar una decisión.
De lo que se deduce que:
La probabilidad de que un sujeto tome una decisión será máxima cuando la estimación subjetiva
de sus probabilidades de éxito sea constante durante todo el proceso decisorio e igual al gasto
o esfuerzo total objetivo necesario para alcanzar dicho logro. O sea, que la propensión a tomar
decisiones será directamente proporcional a la expectativa de que las cosas se queden tal y como
estaban, lo cual es un atributo de clases medias o de temperamentos templados.

mm

Se todo é alienación, a alienación perde o seu sentido.


Se todo é control social, deixa de importar.
Se todo é igual, todo dá igual.

63
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

O coñecemento é unha relación entre diferenzas;


¿a sabedoría entre similitudes?

mm

Contabilidade dos afectos.

A culpa é agresividade contida.


A culpa é unha forma de intercambio económico.17

mm

Apenas hay diferencia entre los adentros y los afueras, entre el propio apetito y lo sugestivo del
manjar.

mm

Levemente lírica.

Yo fui un niño bello.


Lo mío es la épica de una infancia desangelada (así lo siento).
No es Narciso, es Ulises: remontar obstáculos, sin horizonte, caer en la fatiga (el temor pesa), y al fin,
por fin, conquistar una victoria salpicada de heridas.
Por eso Golpes Bajos.

mm

17 en Galiza, a economía comuni-


taria estruturouse a través dunha
malla densísima de débedas e
favores mutuos. 64
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Dice mi hermano JC: ‘Marcos Lorenzo, auditor de su mente’.

mm

Os momentos de crise e descentramento son expresións jazzísticas do collage esencial. Por e para
un, sen tradución.
Os momentos expansivos son expresións sinfónicas (acaso harmonizadas para o interlocutor?).

mm

É importante querer o que se pode. Do contrario podemos chegar a ser o que non podemos.

mm

Se observamos a nosa propia complexidade aliñada e disposta como nun bazar podemos sentirnos
abrumados e caer no desánimo.
É un vicio racionalista.
Logo, no día a día, vaise levando.

mm

Nos pulquérrimos e axardinados países nórdicos, a merda foise instalando no anterior...

mm

A través de las muescas de mis dedos se pueden descifrar mis avatares,


ahí,
todos inscritos en mordeduras.

65
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Dentro de mí hay un niño pequeño que necesita patalear, que quiere que le quieran travieso,
atolondrado, tal cual es, sin tener que hacer méritos para el abrazo.

mm

De la gracia divina al caos cuántico median tres siglos de luces de neón.

mm

Lo causal es casual.

mm

Me entrometo en un ramal de sociodelias.

Manual para el buen uso y disfrute de la violencia.


(Aplicaciones para una convivencia saludable).

La estigmatización de la violencia produce psicópatas angustiados y patanes nazis.


La exaltación del respeto mutuo esconde una apuesta por el autismo.

No hay mesura.

mm

66
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Hoy, 24 de diciembre, la banda armada Consejo de Ministros ha decretado la obligatoriedad de ser


feliz. Aquel infeliz que no acate la norma pasará a ser considerado colaborador con banda armada.

mm

Antes era el hereje, luego fue el rojo, ahora es el terrorista.


Antes era la Biblia, luego el Noticiero, después lo que es y lo que no es científico, a continuación la
Opinión Pública, y por último el Interés General.

mm

Clínica metafísica.

Le ofrecemos: 1) escuchar su disertación con el máximo respeto; 2) desmontárselo todo en tres


minutos; 3) no bostezar ante el triste espectáculo de su erudición defensiva; 4) ponernos levemente
paternales; 5) observar con satisfacción como espumajea desencajado;
y amigo, cuando todo lo creía perdido, cuando estaba a punto de ceder al desconsuelo, 6) entregarle
con infinita torpeza un flanco débil (un fallito argumental por aquí, una alusión errónea por allá),
y entonces: 7) tenernos que tragar sus carcajadas y humillaciones, 8) balbucear un amago de
protesta, fruncir el gesto, apretar los dientes, transpirar mucho, hacer pucheros, y en un vahído
final, 9) darle la razón asqueados.

mm

A intuición é a percepción sintética,


o pensamento salvaxe.

mm

67
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El ramal se hace tobogán y me envuelve en un torbellino (hacia el centro de los


trastornos de la felicidad).

Lisboa.

Estos días me he sentido inquieto por un mal fario que no discierno, sueño puñetero que se desvanece
justo cuando creía poder atraparlo (quién fuera Jodorowsky).
Tal vez sea otra nueva mutación del miedo básico, miedo a todo, miedo que endosa a cualquier
proyecto un pesado fardo de amargura. Todo suele hacérseme demasiado grande. A veces querría
quedarme en cama, convaleciendo mi jaqueca existencial: sh!, ningún estímulo, por favor.

mm

Hai moitos tipos de felicidades e infelicidades. Ás veces renunciamos a algún pracer inmediato para
edificar felicidades (que presupomos) máis duradeiras.
Pregunto. Hai que contemplar a vida sen predefinila, aproveitando sen máis os seus dons, ou haina
que deseñar e darlle corpo?, hai que resolver as crises, batallando co intruso, ou hai que apropiarse
delas facéndolle un niño?

mm

Apenas hay superación de etapas,


más bien hay superposición u olvido.

mm

Me hicieron Narciso. Doblegando mi nuca con un puño de estiércol me obligaron a observarme.

mm

68
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Soy lento pensando porque mascullo mucho.


Mascullo mucho porque todo lo miro al modo caleidoscópico.
Si oteo los alrededores es por necesidad de control.
Presiento amenazas pues soy propietario de vastos objetivos.
Soy lento y me despisto.

Desde el despiste y la deriva lateral advierto otras conexiones posibles, otras metáforas.

mm

En aquel regreso de Medellín me propuse prescindir de todo comportamiento pautado, de toda


convención y atadura.
Posteriormente, creo, tanta autenticidad despertó mis sospechas. Por puritana. Vivir sólo en mi
esencia supuesta, vivir sin vivir en mi gente era un decalaje excesivo.
Por eso ahora veo necesario conjugar el deseo de una voluntad autodirigida con la cochinada más
excelsa, de intensa y pegajosa comunicación con el otro.
Porque según en qué momento podemos necesitar liberarnos o centrarnos, una cosa o la otra.
Así, el compromiso con los cercanos puede actuar como desahogo de sí —en un interior neurotizado—
o como orientación –en un interior esquizo–. A su vez, el fluir autónomo puede abrir mundos en un
entorno cerrado o dotarnos de consistencia en un medio desquiciado.

Grupo Cerrado Grupo Abierto


Ego Blando Centramiento Liberación
Ego Duro Liberación Centramiento
Figura 1
Liberación (centrífuga) Centramiento (centrípeto)
Desahogo de sí Encauzamiento de sí
Ego Blando
(expresión) (tecnología)
Diversificación de estímulos Direccionalidad de entornos
Ego Duro
(motivación) (performatividad)

Figura 2

69
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

¿Por qué estas tablas?


Porque en ocasiones vislumbro preguntas, preguntas demasiado complejas para poder ser resueltas
al trasluz de mi experiencia (y el tamiz de mis biorritmos puede ser muy caprichoso). Sin embargo,
ya alejado de la víscera primigenia e instalado en la curiosidad juguetona, puedo descomponer el
problema en sus partes (ficticias) y buscar el multiplicador de su vínculo. El resultado es un nuevo
input vital que sugiere por vez nuevas y refrescantes hipótesis.

mm

Logo do esforzo vén a reflexión tranquila, un paseo risoño polo xardín dos
pasatempos teóricos.

Ideas.

10.  Facemos música a partir de gráficos (gráficos que saen de fórmulas, e que, polo tanto,
posúen un texto matemático implícito). Música macroeconómica, música sísmica.
20.  Un conto narra nas súas páxinas pares o convivio lacerante dunha parella, con crime
pasional incluído e tronada de remordementos. Nas páxinas impares hai unha tradución
simultánea en termos de fluxos enerxéticos. Estes fluxos presentan a forma dun gráfico. Go
to 10.

mm

Arriba los trabajadores (en el andamio).

mm

El capitalismo nos hace perder el tiempo.

70
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Vive la plastiline!

Hay un estoicismo epicúreo que comporta tanto


la disminución de las necesidades materiales como
la reserva de tiempos para asumir apetencias improvisadas y
planificar actividades rectoras (factibles, paulatinas, significativas).

mm

El orden social es más un proceso que un esquema.


La pirámide es una herencia de Parménides, el tozudo.

mm

¿Viven de puta madre los ricos o son siervos de su posición? Porque sus necesidades se pueden
naturalizar muy por arriba... Claro que también podrían incrementarse poco a poco, en pequeñas
dosis, hasta la hora de su muerte. Además, un melenudo siempre se puede rapar.

mm

Proposta de referendo:
Estaría vostede de acordo con incrementar os seus ingresos e rebaixar o seu tempo de traballo a
cambio de redistribuír a renda?

mm

71
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

1997. Show must go on.

Iraq infrinxe as resolucións de Nacións Unidas. Estados Unidos proclama gozoso a súa disposición
a executar o castigo. Xapón pide que o ataque non se celebre até que non rematen os seus xogos
olímpicos de inverno.
A retransmisión televisiva da matanza restaría protagonismo ao campionato deportivo, e o que é
máis grave (Xapón dixit), podería estragar o espírito olímpico.
¿Que cal é ese espírito?
Nun anuncio da RTP, o Comité Olímpico Internacional sinala que, no deporte como na vida, a
competencia é un valor esencial...

mm

¿Qué es pecado? pecado es cualquier limitación que, más que contener, impide (netamente).

mm

Para o paradigma científico a realidade é un encordio, un engorro, unha fonte de anomalías.


Para os modelos formais a vida é unha externalidade.

mm

De medos e escalas e medos.

1. O capital é neurótico. Vive arrodeado da incerteza que el mesmo produce. Necesita confianza,
definición, visibilidade, necesita converter o todo amorfo en imaxes claramente perfiladas.
Pero non para de moverse, non para de emborrallalo todo.
2. O parvo, en tanto que raro e refractario, produce intranquilidade. Entón a ciencia o obxectiva na
súa dis-capacidade. As carencias sempre o son a respecto dun modelo validado. Pero o modelo
cambia segundo engole anomalías.

72
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

3. Hai demasiadas frontes que atender para chegar a ser un suxeito produtivo e un obxecto desexábel
(unha persoa completa).

mm

Variación sobre un Piloto Suicida.

Un vai decantando un sistema de xestión de si (de procesar, de concluír, de actuar).


Un sistema que permita certa unicidade.
O grao de unicidade é proporcional ao grao de autoesixencia.
Se un é moi ávido, necesita un sistema que conteña máis traballo, que controle en maior medida o
proceso produtivo.
Máis grande, maior probabilidade de fugas, máis capataces.

Cando a conxuntura se conxura e gotea merda corrosiva sobre o mecanismo, cando nos perdemos
na confusión improdutiva —estreñimento, diarrea—, entón recorremos ao piloto espasmódico da
neurose, e de novo recuperamos sentido, direccionalidade, pero agora fugaz, en precario.18
Confiar no motor de emerxencia é un erro. Se abundamos no erro, o erro incorpórase, sanguesuga
que medra, e perdemos altura. O problema é a solución, hai que recuperar a tranquilidade a toda
présa, ¿de que ía a angustia inicial?

mm

18 o piloto automático da neurose


agarra con forza o volante e ace-
73 lera cara a si.
3
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Analítica.

A neurose é unha sintaxe mórbida / encasquillada,


un enunciado de masa descomunal,
unha espiral centrípeta de dúbidas erráticas.

Sintaxe mórbida: Sintaxe máis feliz:

— fragmento sen contexto — onda suave


— obturación en bucle — asunción da(s) vontade(s)
— verticalidade — sentido complexo e paisaxístico
— impotencia: dor ontolóxica — abertura: fluxo da espontaneidade.

A neurose detona / cun contido ou unha forma / inasumíbel e obrigatoria.

mm

Universo diverso.

Hay una verdad del instante, un chasquido, y hay una verdad mansa de más largo recorrido.

mm

77
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

A propósito do forcexo entre a vida, a morte, a morte en vida e a inmortalidade.

Segundo Corazón Corazón hai un novo método para borrar as imperfeccións da cutis.
Tendo en conta que o natural é imperfecto, o modelo posthumano que nos propón Corazón Corazón
é o dun ser carente de angulosidades e asperezas. Unha esencia tanática de inmortal pureza. A
elegancia da morte fronte á corrupción da vida; ou mellor, unha vida morta, embalsamada, como
ilusoria trincheira fronte aos estropicios do tempo.

Nun mundo de exaltación pornográfica, de culto á descarga inmediata das tensións acumuladas,
sempre aspiramos sempre sobrepasados a ter o contador a cero. Os anxos están de moda.

mm

El miedo a perderse nace de la duda monstruosa de tenerse.

mm

Variación.

Lo sabio es saber combinar el ejercicio de la propia voluntad­­ con el dinámico diluirse de la cesión.
Sólo así el sistema-yo es viable: no se pudre en la trinchera ni enloquece en las ventiscas.

mm

Ante un problema, la falta de tiempo o de distancia nos acelera.


(Pisamos a fondo el acelerador en punto muerto).

mm

78
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Frases en pico.

Los sistemas naturales son / están perfecta y constantemente desequilibrados.19


El vacío es un lugar normal.20
Cuando un conjunto semeja armónico, quizás lo unifique nuestra perplejidad.
No hay pensamiento útil sin mito.
Los modelos no se testan (la verdad es una categoría subsidiaria), se imponen.

mm

Más pataditas y más liebres.

Que en Galicia todos somos anarquistas nadie lo discute. Nuestro desdén hacia las instituciones se
refleja abrumador en quienes elegimos. En esta tribu gobiernan los peores.21

mm

La democracia es el opio del pueblo.

mm

Puestos a escoger entre socialismo —libertario, diría yo— o muerte, el mundo ha optado por lo
segundo. Dejaba ganancias muy superiores.

mm

19 de mi profesor Ubaldo.


20 de Soda Stereo.
21 de todas las ideologías y en
79 cualquier ámbito social. Conste.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Detrás de cada idea


hay una sombra
que es su forma más auténtica.

mm

No hay recetas.

Una posible conceptuación técnica de Vitalismo:


arte de advertir y administrar las diferentes posibilidades de la vida, de cara a garantizarnos el
suministro y reserva de fuerza moral (autoestima, voluntad, gozo, ilusión, generosidad).

mm

Analítica II.

La felicidad está dentro de ti La felicidad proviene de fuera

— El yo puede ser uno y continuo. — El yo es inestable y fuente de amenazas.


— El entorno es hostil. — El entorno puede ser favorable.
— Se contrapone al escapismo. — Se contrapone al psicologismo.
— Se fundamenta en el presente. — Se proyecta en el futuro.
— Palabras clave: meditación, retiro, viaje interior, — Palabras clave: vitalismo, exposición, buen contexto,
trascendencia, mis centros. sensualidad, aventura.

mm

La idea de que si uno quiere ser feliz debe serlo desde ya, esa idea de instantaneidad interior, quizás
resulte revulsiva en los ciclos expansivos, pero en plena borrasca esa misma idea, por su enorme

80
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

exigencia, puede revolverse contra uno y devenir en ansiedad o inaceptación rabiosa.


No siempre se puede uno liberar ya! por medio de una sugestión explosiva. Entonces es necesario
comprender la orografía y esperar (sin esperar) a que llegue esa sensación (ya no idea).

mm

O meu son as sínteses.


A combinatoria de sínteses.
Dunha síntese metódica e textual que aspira á superación
e unha síntese decantada e vital que procura a xestión.22

mm

Otro momento de diseminación.

T le dice ‘chochito’ a su novia V para ser un poco transgresores, para distinguirse en la espesa niebla
de los amores iguales. Con esta pequeña transgresión se asimilan al igual estandarizado de hoy en
día (ser algo singular).

mm

Demasiado a menudo trepamos a las cimas caldosas del yo existencial y casi siempre nos distraemos
con el paisaje.

mm

22 a primeira unifica; a segunda


espalla.
81
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Paganos Misterios.

— Primer misterio: El niño expulsado del útero. Primero fue una rutina mala, de desreconocimiento.
Se te decía: ‘eres una molestia, un impedimento, ¿por qué no te esfumas?’.
— Segundo misterio: Fármacos y compensaciones. El niño se apresta a combatir en el ring de las mutuas
anulaciones, odia con viveza, se aplica una unción de razonamientos. Pronto inventa cobijos proporcionales
a su dolor, dibuja paraísos, esculpe úteros artificiales que le compensen de tanto derrame.
— Tercer misterio: Insatisfacción. Siempre desbordado, las ortopedias no le hacen olvidar su mortaja,
ese pedazo de muerte que le carcome (su flagrante delito de desamor). Lo quiere todo, no hay
substancia que lo contenga, no hubo contexto para él.
— Cuarto misterio: No todo puede ser. No encuentra una casa ni tiene fuerzas para construirla ni
espalda para sobrellevarla. Fuerte actividad sísmica.
— Quinto misterio: La vivencia múltiple, la esquizofrenia feliz. El útero ya no es una meta, es un
compañero. La aceptación de su intimidad, ligera y violenta, es una plataforma para realizar unas
cuantas multiplicidades. En la ciénaga descubre puntos de apoyo.
— Sexto misterio: Resemantizar: tejer una historia propia. El discurso acerca de uno es más robusto
que la losa anterior. Se recupera la vida expropiada. O mejor, se recrea una nueva existencia.

mm

Hay dioses que nos habitan. Sería bueno vislumbrarlos, sostener con ellos emotivos diálogos,
remontarnos mutuamente.

mm

En medio de este varios hay una idea de proyecto.

Es necesaria la ilusión,
la fe en que habrá siguiente paso,
que hay camino y no sólo pasos.

82
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Cuaderno grisáceo. (retorno a mi aldea)

«Este domingo estoy padeciendo todo el peso del desajuste cultural, del desencuentro entre quién
soy yo para según qué gente (mi gente de mi aldea) y quienes son ellos para mí.
(No descarto que tras mi desazón se esconda este mono postborrachera que me hace andar
tembloroso, víctima de un delirio anímico a fuerza de orgánico) [ ].
Cierto que este fin de semana JC y yo plantamos barreras irónicas desde posiciones urbanitas, vale
que quizás este malestar es todavía prematuro, pero, con todo, no puedo dejar de percibir la violenta
soledad que emana de una genuina exclusión del clan. El trato cortés que me propinó el grupo de
mozos de Agolada tanto más refuerza la nítida ubicación que me tienen reservada [ ].
Mi limpia disposición del viernes, la alegre despreocupación con la que afronté la noche, todo eso
se fue desvaneciendo conforme, saludo a saludo, se me hizo evidente la extraordinaria dificultad
de incorporarme a unas dinámicas, lenguajes y aficiones codificadas en términos estrictamente
locales. Y además, presupongo, quizás otros momentos míos, quién sabe si otras actitudes, me
habrán granjeado una aureola de timidez e independencia, en su jerga indicios claros de desapego,
y por tanto, meritorio de todas las reservas. O lo que es peor, quizás me hayan interpretado desde
el complejo con un ansia de distinción o un particularismo vanidoso, y entonces directamente
inaceptable, y de ahí la animosidad [ ].
Lo que es claro es que no deseo sepultarme (sí retirarme) y rehuir el encuentro. No vine aquí a
enterrarme sino a asumir y desplegar otras posibilidades [ ].
Si me circunscribo a mis hábitos citadinos como reacción a un supuesto rechazo tribal, lo que haré
será interiorizar y petrificar el estigma, y de ese modo indisponerme para ninguna sorpresa. Por eso
es importante que me la sude, por eso es importante en parte pasar, en parte comprender y en parte
vivir el extrañamiento propio del desajuste, sin atajos ni sumisiones. También para ir desplazando
esta funesta sensación de pesimismo que se me ha ido adueñando.»

mm

83
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

La complejidad no dignifica, cotiza.

mm

En la información deportiva se maneja la cábala y el psicologismo, técnicas vetadas en otros cotos


más serios.23

mm

Indignarse por la baja calidad de la televisión es un reconfortante entretenimiento. Forma parte del
espectáculo.

mm

De expropiaciones y estrategias de reconquista.

Cuando una pareja rompe se libera información:


es la herencia del vínculo: un amasijo de dudas herrumbrosas.

mm

Érase una vez una niña de llevar en un bolsillo o debajo de un sobaco, al abrigo, en ese rincón
reservado al fondo, junto a la ventana; niña, tesorito de la guarda, amiga incorruptible del patoso
mastodonte que soy, gigante tímido apocado en sus presagios.

mm

23 hacia ellos se dirige; la man-


cha avanza.
84
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

No siempre nos pertenecemos.

Soy un órgano colegiado. La mitad de mis participaciones están en manos de la competencia. La otra
mitad, la propiamente mía, está rota por intereses dispersos difíciles de aunar. Aun así, con tácticas
de revuelta y escaramuzas varias, mis partes mías batallan al límite con el cuerpo extraño.24
Hasta ahora ese frente por la identidad requirió de todo mi esfuerzo, me dejó exhausto ante los
afectos, hizo de mí un bicharraco asustadizo y huraño.

De aquí en adelante, lo que me queda es purgar los miedos, aprender a ganarme y aceptar que
tengo secuelas.25

mm

No siempre nos pertenecemos II.

Tengo en la retina un ramillete de imágenes excitantes. Son los sueños de liberación de esa mitad
cautiva por la cual soy tullido.26 Mientras no me gane no tendré el don de ofrecerme con garantías.

mm

Tener fe en vez de esperanza.


Fe que sabe de otras realidades.
Fe que no sucumbe en espera.

mm

No tengo que tomar decisiones si quiero que ellas me tomen.

mm
24 un polizonte en las bodegas
del ser.
25 las secuelas son inercias en-
criptadas (a veces se despiertan).
26 es la estrategia de la fantasía
85 en el niño encerrado.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

De fijadores y disolventes.

Las ideas obsesivas me hacían infeliz. Entonces me propuse liquidarlas aplicándoles un ungüento
de raíz heraclitiana: no sois ciertas, les decía, nada dura eternamente (sois un soplo). De ese modo
ahuyentaba a esas puñeteras máquinas de desazón 27 y descansaba en mí, permitiéndome ser.
El relativo éxito de esta maniobra me animó a postular un programa ideológico por la dinámica y
frente al dogma.
Y sin embargo, pienso ahora, lo heraclitiano no conlleva necesariamente una apuesta por el
cambio y el descentramiento. Más bien pretende describir la naturaleza mutante de las cosas. Si lo
convertimos en código de conducta (o terapia) puede dar sus frutos en la liberación, pero es muy
dudoso que pueda servirnos en la construcción.

mm

Canales freáticos.

El narcisismo nos hace autorreflexivos.


La reflexividad abre la esclusa de los tics esquizoides.

mm

Al pensar en la Ciencia pensamos en el rigor, la precisión, la


exhaustividad.
27 esa maquinaria es también yo, Pues bien:
no sólo alienación incrustada. No — La precisión está ligada a la exactitud, y la exactitud al absoluto
vale intentar extirparla si no hay
en lo pequeño.
un pozo de estabilidad del que
extraer energías alternativas; si — El rigor es la aplicación de la regla sin miramientos.
no lo hay, cuidado, porque quizás — La exhaustividad se consigue ejecutando el arte de la pregunta
quien empuñe el bisturí sea la
desde todos los ángulos imaginables.
propia máquina. (Haciéndose el
hara kiri cumple con su objetivo Lo imaginario tiene un cerco cultural.
último).
Vale comprenderla, domarla, ador­­­
mecerla hasta su gradual re-
versión (que trabaje en nuestro
favor). 86
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

La exhaustividad nos deja exhaustos.

mm

Igual que falamos de ideoloxemas como enunciados básicos do substrato ideolóxico, así poderiamos
imaxinar unidades elementais da pulsión erótica, ou erotemas.

mm

Como unha parte de min non se inscribe na escuridade,


como unha parte de min é luz,
haberá que negar a unicidade das tebras
e desenmascarar a quen así me quixo debuxar.

mm

O medo é unha sombra platónica sen corpo ao que remitir:


aí reside o seu poder de adherencia.28

mm

Signo.

A presenza nas miñas reflexións do prefixo ‘auto’ informa da circularidade dos meus procesos. (Un
proceso é un camiño percorrido unha e outra vez até conformar un hábito, teña este forma de raíl ou
de suco, sexa este bo ou mao).

28 pódesenos reproducir en dife-


rentes corpos.
87
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

A fondura dos meus sucos veu inducida pola represión interiorizada (mírate, es mao) e pola
precaución paranoide (coidado, es débil), e tento revertela en estratexia consciente (resiste, gaña,
pacifica) (constrúe raís).
Esa fondura mantívome sempre bastante-alerta-e-pendente-de-min, illado dos outros e das cousas,
lonxe do luxo da empatía. Ou dito doutro modo: foi a vixilia interior quen me fixo torpe para os
paróns de consciencia29 e as albricias de sentido.
De aí a miña voracidade.

mm

De Traumaticæ: Tratado dos primeiros sobresaltos do día, cando facemos inventario das circunstancias
que nos presionan.

mm

Mi época nazi: la cima del sueño de la vigilancia.


Una racionalidad autómata, de alarmas, para un niño consumido por el miedo.

mm

Analítica III.

Distracción Fixación
1º nivel
(dispersión) (concentración)
Comprensión Enxuizamento
2º nivel
(multiplicidade) (unicidade)
Colaboración Imposición
3º nivel
(descentralidade horizontal) (asimetría xerárquica)

mm

29 abandonarse confiado ao sono,


ao xogo.
88
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Luego de la tempestad los nudos se desatan y en la arena se depositan algunas


sabidurías náufragas.

Manifiesto Recreacionista.

Si la propiedad es un robo,
y la propiedad intelectual es un robo intelectual,
luego el robo es una de nuestras propiedades.

mm

O Pobo Galego é o opio do pobo galego.

mm

Cuando uno está mal, cree estar en el punto de partida. Es una ilusión óptica que se desvela con la
distancia.

mm

No sirve de gran cosa huir cuando se lleva toda la mierda en la mochila.

mm

Cada crisis remontada ocupa su lugar mítico en la historia personal.

En el acto de cuestionarnos, si esas preguntas no remiten a la leyenda que se está fraguando,


entonces son ruido improductivo.

89
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

La glosa del sufrimiento no es sólo glosa: su fecunda sintaxis engendra un nuevo drama. Condolerse
por sistema es una práctica conservadora.

mm

En Galiza estase a dar un proceso completo de substitución dunha civilización por outra.
Por agora ambas conviven baixo o mesmo teito (casas e apartamentos, sioux e chicanos).

— Os vellos reteñen o que tiveron. Os vellos mandan como dios manda. Mandan e reteñen nun
estertor desapiadado.
— Os vellos nadan contracorrente, están cansos, erixen un dique. O dique rebenta as esperanzas dos
máis novos.

En Galiza, máis que loita de clases, hai loita de casas.


O vello presente a fin do seu privilexio.

mm

Para algunos la vida es un funambulismo.


A base de magulladuras se va aprendiendo el oficio del equilibrio.
Deslizarse vaporoso por esa línea delgada mientras se teje y ajusta la red, qué complicado.

mm

Cuando apostamos por una malla de gente, negociamos nuestro modo de inserción y unas bases
generales de convivencia: estar pendiente de todos, ser cortés, generoso, razonable, algo alocado,
buen amigo.

90
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Cuando esa red se retira ante la menor contrariedad, cuando te abandona con ligereza, percibes
(como desde fuera) que lo social es precario, que las catarsis y los juramentos de lealtad son un velo
frágil, hijo de un romance de conveniencia.
Entonces, apréstate a caminar sin red, liberado de esa red que, por otro lado, se sujetaba en tu
cuerda meciéndola peligrosamente.

mm

Nas parellas, cando hai amor, un mira cos ollos do outro. Canto máis son os dous un só, maior
confusión. Por iso as rifas de parella adoitan conducir á saturación de imaxes. E por iso mesmo o
espesor ambiental (interreferencial) produce nós e obturacións. E entón, no peor dos casos, sen canles
limpas nin disolvente que medie, a comunicación vólvese refractaria, un puro frontón hermético.
No punto de refractación un xa só fala de si.

mm

O risco de tirar de máis dunha idea prematura está en que o fío rache e a idea comece a flotar
segundo as regras do azar.

mm

Virutillas I.

La virutilla se puede representar con forma de ameba y tiene una textura como de poliuretano de
colores.

mm

91
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Antes fue el reinado de lo políticamente correcto; ahora es moda ser atrevido, insolente, transgresor.
Buscarse la vida por esas ciudades y continentes, sin miedo a la improvisación... y a partir de los
cuarenta, ya curtido en iniciaciones varias, ausentarse en un refugio edénico, a poder ser en el
campo.

mm

El Zumbido I.

Zumbido como aquello que subyace al enunciado, como maraña, rumor o barullo de debates, como
continuo de percepciones irreductibles a código.

mm

1998.

Paloma y Alejandro (8 y 9 años, coruñesa y caraqueño) se conocen de hace cuatro días, comparten
el gusto por los Backstreet Boys y los naipes, y se saben de memoria la sintonía de un anuncio de El
Corte Inglés.

mm

Lo que no se zanja vive implícito...

mm

92
Embalse
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El agua del embalse.

El mínimo común múltiplo de la masa es la idea-fuerza o el bucle del espectáculo.


Si quieres conocer esta cultura debes estudiar sendas degeneraciones.

mm

Antropología al cuadrado.

El relativismo cultural es algo subjetivo.


La antropología no puede vivir fuera de sí.

mm

Desguace.

Al analizar una paradoja, la desactivamos en la potencia motriz de su misterio seductor.


Poco después, por ósmosis, el mismo acto de objetivación adquiere un poder simbólico que nos
deja embobados.
La objetividad es un canto de sirena.

mm

95
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

No hay un camino mejor que otro.

Todas las actividades, disciplinas y oficios nos proveen de metáforas. Las metáforas son
elásticas y amoldables en la medida en que tienen huecos, parcelas del no decir que son
rellenables por el intérprete. Cada uno tiene su vida, y esto la metáfora lo respeta. Es que son
más democráticas.

mm

No hay camino.

Las metáforas, en su polisemia, nos defienden de los adoquines unívocos 30 de sus reverendas
señorías los fascetas ilustrados. Sus señorías parecen no saber que el misterio último de lo que
hacemos es inaprehensible. El Superego no logra verse a sí mismo, no logra explicar su leitmotiv.
Con el misterio sólo queda aprender a convivir.

mm

Todo lo que crea, prescinde y destruye.

El conocimiento es una forma de energía. Coágulo de energía de baja intensidad. La energía sólo
se transforma.
En su comportamiento, el sistema conocimiento se asemeja a un juego de suma cero: mientras unos
acumulan conocimiento técnico, otros son desposeídos de sabidurías.

mm

Lo que es genial y lo que no lo es lo decide la sociedad dos pasos adelante.


La memoria es filtrada a cada nuevo golpe de mar.
El paseo es errabundo, imprevisible.

30 la única voz correcta es la


suya.
96
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

El humor absurdo es el resultado del cosquilleo de las contradicciones vitales. La vida vibra, el
método humor también. Con el humorismo los conceptos danzan, se desubican e invierten, se
vacían y engordan, en escenarios confusos, transformistas, apelotonados.
El humor destila sabiduría.

mm

Frente a la recta, la curva enredada y tupida.

Frente a la visión evolutiva del devenir humano que abanderan los progresismos, nosotros
oponemos una nueva ciencia lateral, sinuosa y discontinua: la transhistoria. La transhistoria
relata los vaivenes vivenciales de las personas y la termodinámica de los flujos anímicos 31 ...
desde el empleo del método inductivo-vivencial 32 y desde una concepción intersubjetiva del
espacio-tiempo.
La transhistoria denuncia el valor de cambio de la Razón.

mm

Quien sólo reacciona se sitúa en el tablero del que actúa, entra en su juego y se descentra.

mm 31 el ánimo es la unidad de vibra-


ción de un fluido.
32 la transhistoria se fundamenta
en el método inductivo-vivencial.
El método inductivo-vivencial es
un observar caleidoscópico que
destapa la intensa promiscuidad
que enlaza al sujeto y al objeto,
al investigador y al informante,
tomando así en consideración la
singularidad de ambos, sus bio-
rritmos y apetencias. El método
inductivo-vivencial funciona como
un alambique de enfoques: decan-
97 ta más que concluye.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El cristianismo encumbra al torturado (el fuego purificador), el comunismo construye una épica
alrededor del pobre pero honesto y contumaz (su estatura moral, su mirar visionario, la venganza
histórica), y el burgués predica el advenimiento de un nuevo hombre afanosamente hecho a sí
mismo. Nuestro ideal no se acerca a ninguno de ellos. Nuestro ideal descansa en la vida buena, que
es un signo de agua.

mm

Os documentais de flora e fauna do National Geographic sempre falan das persoas. Os pais e os fillos,
a maternidade, o galanteo, a loita pola supremacía, a implacábel selección natural...
Sentimentalismo fascistoide.

mm

Fisión e fusión.

Nas rupturas amorosas libérase enerxía: afloran contradicións latentes.


Nas ensamblaxes eufóricas, na síntese, as pezas encaixan baixo unha orde superior 33 (condénsase
a información).

mm

Problemas.

a) Dos matemáticos. A fórmula, a igualación dos lados, o éxito: despexar a incógnita, resolver a
ecuación, a éxtase.
a) Dos enxeñeiros. Observar o terreo, imaxinar o obxecto; desentrañar os óptimos; seleccionar
un deles; plasmalo, executalo. Voilá, a obra conclusa, a evidencia do obxecto, o principio de
realidade.
a) Dos lectores. Adentrarse no texto, empatizar coa trama, desvelar o sentido (consentir).

33 a mecánica é fermosa e a poe-


sía é unha técnica.
98
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

a) Dos científicos sociais. A complexidade mareante, o principio antrópico, o estrañamento. A


conversión estética: un par de gráficos, un esquema, varios cálculos, e o rizoma transfórmase en
corpo obxectivo (transubstanciación).

Desprezar a todos os grises, a todos os matices, a todos os paradoxos. (Para ser deus hai que
desprenderse do farragosamente humano). Desfacerse de case todo. Repetir até a extenuación o
sinxelísimo método da traxedia: presentación – nó – desenlace. Método que é simple adaptación
narrativa dunha molécula sociovital de secuencia a tres: presentación – nó – desenlace; toqueteo
– coito – exhalación; input – produción – output; tese – antítese – síntese.

z) Pero a incógnita nunca se despexa, os problemas non se resolven, nin se zanxan, nin se anula
todo rastro dos seus efectos.34 Os problemas complexízanse: unha incógnita xera novas ecuacións
con máis incógnitas que se adhiren como apéndice ao sistema inicial. Para garantir o equilibrio
mental e sortear o colapso, a nova incerteza atenúa a atención a respecto das previas: recíclase o
sistema de problemas (dúbidas, afectos, humores, intereses).

Para cando unha epistemoloxía que se fundamente na Vida?

mm

La cuenca del embalse.

A venda.

Para explicar o éxito no traballo, ou no sexo, ou na cuadrícula que


sexa,35 as institucións psíquicas falan dun factor esencial: ‘ter ou
non ter seguridade nun mesmo’.
É razoábel. Na sociedade de consumo, a venda é o momento central 34 se non, olla para o campo dos
dos ciclos económicos. Aprende a venderte.36 sentimentos.
35 cuadrículas todas da compar-
timentación oficial da vida.
mm 36 por iso tanto farol e paripé e
simulacro no ambiente (a teatra-
lidade e a posta en escena como
gran destreza para o ascenso
social), por iso tanto colega pan-
99 tasmón.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

O desemprego.

O desemprego cumpre co seu papel no tramado global: rebaixa as pretensións salariais por baixo do limiar
de subsistencia,37 esixe contratos de traballo temporais ou mercantís,38 esixe currícula abundantísimos,39
esixe computador e carro propio,40 esixe horarios flexíbeis e mobilidade absoluta 41...
O desemprego funciona.

mm

Os procesos de selección de persoal.

A estrutura social polarízase. ‘Hai que extremar a entrega para non se descolgar’, pensa a señora
clase media. ‘¿Serei o próximo neste goteo?’. Todos nós, en tanto que mercancías, estamos
permanentemente submetidos á validación mercantil, ao control de calidade.
Por iso hai que ser bo pai, traballador, amante, amigo (e guapo e simpático), non sexa que na
vindeira proba de selección 42 o entrevistador te descarte por algunha mácula de moda nas biblias
de recursos humanos.

mm
37 factíbel mentres haxa capas
de poboación con aforros herda-
dos noutras épocas; transvase por
Xestionar a vida propia.
tanto de patrimonio do traballo ao
capital.
38 diminuír a capacidade instala-
O planeta uniformízase na súa epiderme cultural e, paradoxalmente,
da para gañar en flexibilidade.
39 reciclaxe continua: medra o os individuos escindímonos por efecto das múltiples frontes de
sector das actividades formativas: presión ambiental. Sempre áxil, sempre en movemento, sempre
de novo, transvase de recursos do noutro sitio.43 En ocasións, por escaseza de tempo ou recursos, unha
traballo ao capital.
40 os medios de produción pó- das nosas dimensións (pai, traballador, amante, amigo) compite
los ti. coas outras. Entón interiorizamos o debate nunha personalización
41 esfarelamento das redes so-
esquizoide.
ciais e das identidades de proxi-
Xorde así unha especie de División Persoal do Traballo onde a
midade.
42 o lugar nodal onde se con- Axenda ocupa un lugar prioritario, axenda desde a que xestionar
densa a mensaxe normativa do
sistema: alí onde se aprende a
ser idóneo para o novo capital: de
consumo rápido.
43 por tanto, no fondo, sempre só. 100
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

ese constructo complexo que cobra nova vida, o fenomenal invento da vida propia (en perfecto
desequilibrio).

mm

Ter sorte.

Coa baixada dos tipos de interese, os aforros da xente deixan de producir réditos, co cal non tes
máis remedio, se non queres perder patrimonio, que investir en vivenda ou en Bolsa, os sectores
que marcan a cadencia da ganancia media. Así, masas de poboación pasamos a seguir no día a día
as cotizacións bursátiles e a vincular os nosos plans de vida a eses entes nebulíticos e ludopáticos.
Pasamos a crer masivamente na sorte.44

mm

O Futuro.

Morre o futuro lonxano como constructo colectivo (a revolución) 45 e imponse o futuro inmediato
como ecosistema dos individuos (o desexo).
A publicidade desenfunda máis rápido que a imaxinación (colectiva).

mm

44 é perfectamente lóxico: as


simples expectativas dos ac-
cionistas fan subir ou baixar os
índices.
45 a tecnoloxia é un substituto
101 imperfecto.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El desagüe.

De mecánicas y orgánicas.

No hay que tener ‘sentido del humor’, hay que ser en el humor.
El chiste enlata el humor, lo amordaza en un aparte estéril, a buen recaudo.
Producir chistes perfectamente acotados (un momentito de distensión) o incorporar el humor en su
totalidad, ésa es la cuestión.

mm

102
4
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Útiles para la práctica.

Pensar a la vez todas las posibilidades, o bien atasca, o bien ralentiza, o bien conduce a flujos
aleatorios (que atascan y ralentizan). En el flujo aleatorio se cuelan los pensamientos más atrevidos
e hijoputas.

mm

Fotosíntesis.

A un estómago desprovisto de capa protectora (de amor), sólo le queda procurarse batidos (ser
solícito, servil, donjuán) o ingerir las propias heces (individualizarse).
Para sanarlo habría que untar sus paredes con una espátula de escucha, valoración y cariño. La
espátula debe aplicarse con cuidado, tangencialmente.

mm

105
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

La adscripción a la regla.
La dignidad arrojadiza de quien siempre la ha secundado.
El rencor hacia quien se la sortea con elegancia.
La construcción de una memoria de agravios, mitos contables, economías de la emoción. Cumplidor
e incumplidor.

Lo no dicho se acumula e interpreta. Letargo presto a activarse en función de coyunturas.


Se evita la bajeza de tener que reclamar, se espera la conversión del otro, la caída en cuenta.
El teatro de la magnanimidad, de la fluidez despreocupada.46

El crédito personal, la credibilidad.


El poder infiltrado, la fiscalización.

mm

Hay ocasiones en que necesito un sabio de guardia, un tío mayor que me eche una mano, que me
infunda serenidad, que me guíe hasta el discernimiento. Alguien que comparta sus impresiones sin
altivez ni histrionismo. Alguien con el peso de una vida que se me encariñe. Un mecenas vital.

mm

Antes el superhombre era recio y terrenal.


Ahora, para surfear en la vida, el peso debe ser ligero.

mm

Detrás del principio de mejora planificada debe haber una imagen pletórica, exultante.
(La razón es un coladero de místicas).

mm
46 buena parte de las gallegas
adultas son expertas consumadas
en el arte de la castración y en
la compraventa de afectos. (Ellas
también lo padecieron). 106
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Una impresión negativa pesa más que una positiva. Lo positivo se asocia a algo ligero, transitorio,
trivial. Por contra, un presagio de desamor nos sume en una total postración. Luego se pasa.
¿Por qué nos inclinamos a aceptar de mejor grado la veracidad de lo negativo? ¿Por qué se nos
antoja más real?
Pudiera ser una perversión del consumista, siempre oteando el defecto de la mercancía.47
O quizás un imaginario romántico, de exaltación del negativo social (prestigio del inadaptado, del
genio incomprendido, del sacrificado).
Sea como fuere, da la impresión (negativa) de que estuviésemos muy mal enfocados.
Un epicúreo, puestos a sesgar, sesgaría hacia la alegría.

mm

A la autoridad se la desinfla por sudoración.

mm

Cuando veo los anuncios de la tele siento desprecio por todos ellos. JC, no; JC admira unos y detesta
otros.
Me pasa que no puedo relajar mi distinción, mi aristocracia incorruptible: debo imponer y airear mi
fuerza para acallar la duda que me corroe.

mm

Bossa Nova.

La vida está compuesta por capas de sucesos; los sucesos tienen por esqueleto un hilo narrativo;
los hilos presentan una cadencia en tres tiempos: en el nudo alcanzan su cénit potencial; ahí nos
sostienen los publicistas.

mm

47 el consumidor, espía malenca-


rado que construye su objeto de
107 dominio en la desconfianza.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Dice mi hermana que en Gran Bretaña hay una libertad mayor que en España. Dice que allí nadie te juzga.
También dice que los británicos tienen pánico al error y un exagerado sentido de la responsabilidad
que llega a afectar a sus decisiones más pequeñas. A esto ella lo denomina ‘celdas interiores’. Todo
el mundo se juzga con severidad.
Bueno, es que o se tiene el control social fuera (policía, chismorreo) o la persona incorpora la norma,
y en ese caso el enemigo está en casa; es uno mismo quien con sus propias limitaciones no logra
alcanzar el ideal. No es el sistema, es uno mismo. El sistema es algo borroso, improbable, estadístico,
y el individuo, (se presenta como) una evidencia. De ahí a la autoinculpación no hay nada.
Está muy mal planteado. Por una parte, si hablamos de individuo tendremos que hablar de
limitaciones. Un individuo ilimitado ya no es un individuo, es otra cosa (un dios, un gas...). Por
tanto, lo criticable no serán las propias fronteras que nos indisponen para alcanzar el ideal,48 lo
criticable será el ideal que no atiende a las propias fronteras. Además, lo de que existan individuos
ya es una hipótesis descabellada: lo que hay es individualismo, lo que hay es deseo de ser individuo,
precisamente ahora que es más difícil que nunca agruparse bajo un ente estable.
Por otra parte, al pasar de la socorrida excusa del sistema (la estructura social te coarta) al
inexcusable 49 ideal personal (futuro inyectado por departamentos de publicidad),50 la persona
cambia, por así decirlo, una faringitis crónica por un cáncer de faringe. La primera enfermedad le
procuraba un enemigo externo (irresponsabilidad) y una insatisfacción permanente (controlable).
La segunda se autorreproduce y expande. Su motor es la insatisfacción misma, insatisfacción
motivada por un deseo inmoderado de acumulación de valor-signo (ser la hostia de molón).
Dicho de otro modo, el católico problematiza el mercado y naturaliza la persona, mientras que el
protestante naturaliza el mercado y problematiza la persona.
Ambos tienen razón. Ahora, buena parte de las bases de la personalidad están teñidas de lógica
capitalista. Ya nos han educado.

mm

Bueno, Marcos, en fin...


No se puede decir que hoy el control social se realiza en el futuro.
48 las propias fronteras nos ins-
Cada vez trabajamos más horas y cada vez disponemos de menos
tituyen.
49 cada uno debe aprender a recursos. O sea, que la opresión también viene desde atrás.
gestionar la vida propia, recor- Enmienda transaccional: se diría que nos están encajonando.
damos.
50 el control social se realiza hoy
mayormente en el futuro, en un
diseño impuesto del futuro. Más
zanahoria que palo. 108
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

La liberación de la mujer prosigue su curso. A este paso pronto alcanzaremos el punto de fuga de la
igualdad de género: un 30% de las mujeres se incorporarán al trabajo, al consumo, al reconocimiento
social. El 70% restante, al igual que sus homólogos masculinos, serán un lastre innecesario.

mm

Te cierran la puerta con candado y sólo sueñas con salir, abriendo boquetes, por donde sea.
Pero de golpe las paredes se abaten como en un cubo de dibujos animados, y en medio de ese prado
sin horizontes ya no sabes hacia dónde ir, pues todo es transitable y nada es camino.

mm

Miseria de los intelectuales II.

Abarcarlo todo, apropiarte de tu rival, devorar referencias 51...


Jalona tu libro con una apetitosa bibliografía.

mm

El victimismo deviene en intransigencia, y la intransigencia rebota.

mm

Los cursos de orientación laboral dan trabajo a los docentes; la obra social de las empresas desgrava,
legitima y crea empleo.

51 ser todos los seres, Saturno,


para ser inexpugnable.
109
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Los horóscopos clasifican los caracteres humanos según las fechas de nacimiento. El psicoanálisis
extrae sus arquetipos de la materia onírica. Los posos del café, el humo de las pitonisas, los augurios
de la naturaleza...
En Ferreiroa interpretamos los ascendentes genealógicos. En las ciencias sociales recurren a otros
signos para protegernos de la incertidumbre básica de la vida.

mm

Dibuje un mapa de Galicia tan preciso como le fuer posible.


Escoja ocho o diez indicadores que midan la densidad de cachondos/as por zonas y épocas.
Fotocopie el mapa y coloree las réplicas en función de los resultados.
Ya tiene un atlas útil.

mm

Calculamos a lo largo de un año las tensiones acumuladas en el desempeño de nuestro empleo. Cada
una de ellas se corresponde en el sistema nervioso con una diminuta descarga eléctrica.
En justa reciprocidad le proporcionamos al señor patrón un calambrazo equivalente en voltios.

mm

Bobadita.

El milagro de la conversión del agua en vino fue un fraude estadístico. El vino estaba aguado.

mm

110
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Primero el publicista recoge las imágenes, sensaciones y dichos de la comunidad; luego los encripta
en signos y etiquetas; el copyright garantiza su apropiación (indebida); masas de individuos
desprovistos consumen el mensaje; la sopa de letras atrofia nuestra maquinaria expresiva.
El pueblo, disperso, jamás será siglificado!

mm

Combinar y permutar sintaxis, trazar mapas en 3D, estudiar toda la casuística de diagonales, de
canales freáticos.
No tener miedo a las sondas.
Ser John Coltrane.

mm

La asíntota es bien curiosa.


Merodea.

mm

Me precipito por el desfiladero de una pequeña crisis; la canoa es defectuosa; me


cago en el fabricante.

Hace ya algún tiempo conseguí transformar mi resentimiento en vitalismo (jugada maestra), hace
tiempo que invertí la carga, y sin embargo aún no logro evadirme al dolor que puedan causar mis
apuestas, efectos puros de una voluntad en zigzag.52

mm

52 JC dice que necesito control


del mediocampo.
111
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El reptil se descamisa y segrega una nueva piel.


Al gato se le renueva el pelaje.
Marcos Lorenzo arriba a un caleidoscopio.

mm

En las relaciones de dominio el sparring cobra su precio:


en permanente ventaja moral reclama todos sus caprichos,
desde la epistemología del dominio.

mm

La bruja de la tienda de la esquina le dice a una clienta que ella cuida de su hijo (a quien hace
trabajar gratis en el negocio) para que él la cuide cuando ya no se valga. La clienta responde
que no, que ella porque los quiere, y es su obligación, y que vivan su vida. La bruja replica que
nooo, que no hay queja del chaval, que se porta bien, que ya la cuidará pero porque se quieren
(mirada oblicua). Y todo esto lo dice con la misma expresión de arribista fracasada y contable
de los afectos.

mm

Siempre reinterpretándome.
No basta con llegar a una conclusión aceptable: hay que somatizarla.

112
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Sobre la subjetividad de las medidas.

Abres un paréntesis.
Una caloría.
Cierras el paréntesis.

Abres un corchete.
La caloría es gracias a un julio de trabajo.
Cierras el corchete.

La caloría te engorda...
Del reventón del corchete nace una corchea.

mm

— 53 Quizás no sea malo centrarse, don consumidor de todas las vidas. Coge el toro por los cuernos
para no extraviarte en el desorden melancólico, en el fatalismo blando, en borbotones de ansiedad
paralizante. Quien mucho abarca...
—Ya, pero igual prefiero ser surfista antes que Moisés, sorprenderme en el paseo, rumiar un
sedimento de vivencias, acoger pensamientos espontáneos... dejarme fluir más que producirme.

mm

Miguel está na órbita das respostas, eu na das preguntas; Miguel no suco cultural da razón, eu nas
fronteiras esvaradías do soño.
O carácter decide: a relación biográfica co principio de autoridade decide: a Miguel deulle por
froito unha psique máis ou menos confortable e aceptou o pack completo; a min deume situacións
insoportábeis e rexeiteino por enteiro: agora Miguel está instalado en si propio e eu nunha fuga
libertaria: cara á náusea do instituído, cara á dúbida do eu, cara a novas posibilidades de vida:
unicidade e caleidoscopía.

53 en un mundo acelerado y


fragmentario (difuso), se impone
imprimir cierto orden a la propia
vida: o te simplificas o te inmolas
113 al monstruo de las galletas.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

No se nos concede el derecho antropológico a una dolce vita. OK.


En un último y errabundo gesto masticaremos toda la manzana.

mm

Opera Aperta (sistema de huecos).

Lo importante en la seducción es saber administrar los silencios. Adhiere más a una narración lo no
dicho que lo explicitado. El compartimiento hueco es rellenado por el intérprete desde sus propios
referentes,
y así recorre la mitad del camino,
y crea nuevos huecos.54

mm

La técnica es el amigo que te permite ser, y te conduce, y luego es un puto corsé.55 Por eso
Cortázar quería dejar de escribir bien; de ahí que Coltrane violentara las melodías con balbuceos
y resoplidos.

mm

Me despejo hacia fuera.

Los aldeanos aprecian las formas corteses, las deferencias, la elegancia


en el vestir. (En cuanto al trabajo, valoran unas manos encallecidas,
un mono de faena y no regatear tiempo ni disposición).
54 la contención crea huecos que
atraen, huecos repletos de inge-
nio y significado, simétricos de
los nuestros.
55 la técnica es un taca-taca. 114
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El caso es que yo empecé a ligar en verbenas, donde un protocolo de terciopelo es decisivo. Por
entonces la gente de ciudad me parecían un estorbo chirriante, afeaban el paisaje, colonizaban
desde sus modos desdeñosos y airados.
Mi padre.

mm

Reparemos en la expresión materna ‘os de fóra’.


Os de fóra: la nación doméstica conjura la amenaza externa.
Os de fóra: hay un caos fuera de la intimidad y el trapo sucio.

mm

Refutación de Marx.

Los gallegos, por nuestra diplomacia obligada,56 somos muy dados a emplear el sentido figurado:
‘nun supoñer’, ‘por poñer un caso’... Gracias al uso de estas partículas vamos eludiendo los
compromisos incómodos, despersonalizamos los debates y rebajamos cualquier atisbo de tensión.
Se podría decir que al desviar la atención hacia un plano abstracto nos estamos blindando ante
amenazas potenciales.
El humor de JC, al igual que el mío, es heredero de esa vieja táctica evasiva: nos imaginamos una pequeña
alteración de un asunto anodino, le sacamos punta y de golpe se nos desmadra un mundo de hipótesis
delirantes. A veces el detonante es un ruido casual, también una atmósfera solemne, y casi siempre es
efecto de un puro desparrame del subconsciente (dejamos la mente en punto muerto y lo que surja).
Otra variante de esa misma práctica, quizás una variante más energética, es el manejo del arte del
equívoco, de los dobles y aun triples sentidos en un único enunciado. Si un gallego debe posicionarse
ante algo, lo hará siempre de un modo elíptico, indirecto, escurriéndose a la violencia de lo concreto.
De lo concreto se puede escapar de dos maneras: evadiéndose de la realidad (sentido figurado) o
confundiendo a la realidad (sentido ambiguo). Esta última forma requiere de una notable pericia
verbal: se trata de conjugar varios sentidos simultáneamente. Su eficacia reside en la saturación de
mensajes (el interlocutor no sabe a cuál atenerse).

56 estructura atomizada de la
propiedad de la tierra + control
social exhaustivo a cargo de la
115 iglesia católica.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

En definitiva, y como conclusión inopinada: fueron las prevenciones, ante el vecino o ante el poder,
las que tonificaron nuestro músculo imaginador. O dicho de otro modo: de un temor ancestral
proviene la casta de nuestros literatos.

mm

A Moses.

Querido Brother:
Desde hace algún tiempo me atormenta una duda cosmoagónica. Una duda que afecta a nuestros
fundamentos últimos. Se trata de las analogías culavamas entre la leche y el subconsciente.
Pues bien, la cuestión se resume tal que así. Se suponía que el limo estaba en el fondo, como un
denso magma de arquetipos, sensaciones, imágenes... mientras que la cima estaba tomada por
el batiburrillo acuoso de lo ocasional (una idea por aquí, una acción por allá). Todo en orden, la
tierra abajo, el cielo arriba; el cuerpo abajo, la mente arriba. Sin embargo, el ejemplo de la leche lo
desmiente todo: la nata está sobre el suero. Y no sólo eso, con el mercurio sucede lo mismo, y con
la madera, e incluso con las virutillas. Porque las virutillas son cristalizaciones que afloran sobre el
zumbido (la tierra arriba, el cielo abajo). Todo al revés.
Claro que en estricta observancia de los clásicos (Valéry, Lorenzo), la superficie y la profundidad no
se jerarquizan, se confunden.

mm

Otro chapuzón hacia dentro con emergencia airosa.

En mí hay uno que actúa y otro que observa y juzga. Cuando discuten mi sistema se ralentiza.

Como en todo diálogo hay empatías, a veces quien actúa juzga al que juzga, y quien juzga reacciona.
Otras veces el que juzga juzga a otros que actúan que no soy yo, o juzga a otros que juzgan que no soy yo,
o es juzgado por ambos. E ídem para el que actúa y es yo, y los que no son yo. A veces hablan a cuatro.

116
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Me observo para prevenir cualquier rechazo por parte del otro. Observarse es algo incómodo.
Intento desembarazarme de la autoobservación. Observo ese intento.

Casi mejor espero a que se me pase.

mm

El sueño se vuelve un enemigo cuando no se pondera,


cuando nunca se zanja,
cuando en él se deposita la vida entera.
Todas mis potencias abiertas pugnan contra el hormigón de mis condiciones.

Vivir en el sueño, desconocer las propiedades de la materia.

mm

Recuerdo del martirio.

Soy un veterano de guerra, soy un albanokosovar.


Si ellos conocen la razón de Estado, yo sé todo sobre la emoción de la guerra.
Inventarse un agravio, acusar al otro,57 habilitar una excusa para desde ahí saciar el apetito
aniquilador.

Las víctimas de guerra se delatan entre sí, pues se desprecian, pues son adictas a la emoción
fascista.

mm

57 acusar al otro, ponerlo en deu-


da, estrangular su voluntad.
117
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Con pulso firme, trazo un fresco que no entiende de fronteras.


Mis temas son un mantra de impresiones recurrentes. Escribo sobre renglones ya
escritos. Creo y recreo. Recreo.

Una experiencia provisional es cuando te faltan cigarrillos, o el lapso previo a cruzar un qué tal con
un conocido, o cuando te despiertas resacoso y aún no te has duchado – vestido – bajado – comido
– pajeado – tomarse el café. Una experiencia provisional puede ser la vida entera, esperando el
momento en que estemos a la altura de nuestros sueños.

mm

El poder es otra paradoja.

No sabemos hasta qué punto estamos teledirigidos, y no sabemos hasta qué punto revertimos esos
dominios y nos hacemos poderosos.

mm

El rigor es la virtud del paranoico.

mm

Nos fascinan los seres inalcanzables. Si los alcanzamos ya no nos fascinan.


En los tiempos del consumo el amor
es un holograma
huidizo.

mm

118
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Houellebecq es un cínico brillante,


brillante al señalar la parte vacía de la botella,
señal de que parte de una imagen platónica de la botella entera,
como todos los cínicos.

mm

El cínico sostiene su artificiosa complejidad para distinguirse.


Demasiado simple.
Lo complejo es simplificarse.

mm

Self Made Human.

Seguindo unha observación de Bourdieu, o empeño de moitos individuos por desprenderse de


todo convencionalismo para desde aí construír un marco novo, un traxe á medida, unha forma
de inserción no mundo (libremente autodecantada), esa viaxe elíptica é un rito de paso que non
separa tanto aos que vencen dos que sucumben, senón que divide, inaparente, aos que poden
albiscar os dominios (poden xogar), dos que os naturalizan e nunca han sospeitar 58 (non poden
xogar).

mm

Ayer el guerrero y el monje se miraron bien, estrecharon sus manos y sellaron la tregua. De algún
modo el interruptor quedó obsoleto.59

El guerrero es vitalista, entregado, callejero.


El monje es templado, contemplativo, susceptible. 58 ou sospeitando, nunca poderán
emprender ese labor evasivo.
59 en mi cabeza hay un interrup-
tor: normalmente estoy en un off
de deriva plácida; a veces me
enciendo de golpe y estallan los
119 plomos.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El artista (en la acepción de mi hermano César) precisa de ambos: sin mancillar el ensimismamiento
del monje quisiera encumbrar al guerrero.

El Meigallo (o Megaello) sucede cuando el monje no se acepta. El monje se reprocha su sequedad,


su escaso brillo, su circunspección. Al Meigallo se le vence aprendiendo a convivir con el monje, sin
pedir perdón por él; el Meigallo se desactiva con paladas de mesura (el guerrero es algo bravucón);
al Meigallo se le doblega desde la arbitrariedad del miedo.

Todos los miedos, el miedo.

mm

Tragedia psicológica.

De partida:
Nunca me creí demasiado las adhesiones ni los elogios: era más fuerte el autodesprecio.
Si alguien me mostró afecto era porque quizás aun valiese menos que yo (o seguro perseguía algún
interés oculto).

En el durante:
Primero no me permitía decir que no por temor al rechazo (a perder el vínculo, siempre sado); luego,
en la celda que me había confeccionado, enmudecía.60

Finalmente:
Ni me creía el querer ni sabía qué (que) quería. En la cárcel nunca se sabe.
Tuve algún permiso de fin de semana.

mm

60 no me permitía decir que sí.

120
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

O relativismo tamén pode ser unha trampa para frear a catarse do pracer, da entrega apaixonada
ao xogo.
Ou sexa, un inhibidor frío.

mm

Nomear é unha inseguridade.

mm

Virutillas II.

Una virutilla se puede experimentar de diferentes modos: como un coágulo caprichoso, como un
estudio de detalle (pictórico), como la unidad básica del extrañamiento.
Una virutilla es un algo o conjunto de algos que casi se cierra, casi se harmoniza, casi configura una
singularidad.61
La virutilla puede ser tanto gozosa como trágica, diáfana o enigmática, altanera o un pequeño paso
de hormiga.

mm

Zumbido II.

El zumbido es el rumor de la actividad cerebral,


es el magma de lo vivenciable,
es susurro y chillido, ondulaciones suaves y prominencias abruptas.

mm

61 casi, como referencia a la idea


de límite matemático.
121
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Marquiños.

Más anárquico que anarquista,


objetor fiscal / laboral / contable,
nacionalista oceánico.

mm

Terrorismo.

Te veo siempre, aun cuando me resista.


Más si me resisto: ése es el hechizo.

mm

Reencarnación.

Na cultura galega tradicional presúmese unha continuidade de conduta a través das xeracións: ‘é
condición da persoa’, ‘imita ao irmao da súa nai’, ‘os desa casa sempre foron gherreros’.
Tamén hai salvidades, anomalías: ‘non sei a quen sairás ti...’.
Cada lazo entre xeracións alberga unha hermenéutica, un motivo de interminábeis conversas.

Eles rastrexan no pasado para saber quen son, nós exploramos o futuro (expectativas, puntos de
fuga, discursos do porvir) para saber cara a onde imos, e así compor de volta a imaxe do presente.

mm

Si todos los días son iguales, nada se recuerda (pues nada es acontecimiento); si todos son diferentes,
nada se recuerda (pues todo es acontecimiento). Que exista memoria depende de la justa proporción
de ingredientes en la pócima.

122
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Una mamá pit-bull amamanta a su cachorrito.


Leyenda: ‘La infancia de un antidisturbio’.

mm

Desexo de sexo.

«Hai ocasións en que me sinto forzado a manter relacións sexuais sen disposición ningunha pola
miña parte. É violento. Bloquéame. Quixera dispor da liberdade de dicir que non me apetece, sen
maiores dramatismos. Vexo a embriaguez excitada da amante como unha falla de respecto, un
onanismo xordo. Non me escoita; non lle importa.
Cando reúno a carraxe suficiente para negarme, o que sucede á remisión da oferta é un xesto ladino
de desprezo. As autoestimas son vasos comunicantes. [ ]»

mm

Entre a estrutura e o fluxo non hai salto.62

mm

62 en certos momentos e baixo


determinadas condicións o fluxo
coagula en cartílago: entón na-
cen as virutillas, regularidades
ocasionais, encaixe de bolillos.
Un tempiño despois regresan ao
123 manancial.
5
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

O que segue é perfectamente normal.


Un paseo ao pé dos afluentes.

Me pongo metafísico siempre que tengo pesadez de estómago.

mm

De la invención de la insensatez surgen todas las psicologías;


de la invención de la muerte, todas las medicinas.

mm

Meigallo.

O Meigallo é un sufrimento complexo, de segundo grao, froito dunha terapia adolescente de toma
de distancia a respecto dun deus terríbel transfigurado en hidra. A estratexia era hiperracional,63 de
xerro de auga fría sobre o poder simbólico do verdugo, de razoar de máis para sentir de menos.64

mm
63 dunha razón hipnótica.
64 de aí a inencantabilidade
como arma defensiva, pero é unha
inencantabilidade dolorosa, de
127 alacrán.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Propoñemos unha viraxe á disciplina sociolóxica: do despacho á rúa, da socioloxía como alma á
socioloxía como corpo, do confesionario á cancha.

mm

A vella psicoloxía gustaba de partir en dous o noso entendemento: por un lado a esfera consciente,
por outro o subconsciente.
Non acredito nesa división. Por rollo empírico. Eu, como mínimo, descubrín un plano intermedio 65
onde se proxectan os desexos reprimidos e o malestar na cultura.
Foron unha serie de bufidos macarras mentres pilotaba o meu bólido; foron unhas cantas
sublimacións sexuais de beirarrúa atrapadas no meu cazabolboretas.

mm

La soledad provoca delirio por desprendimiento de las bolsas de sentido y realidad


(histórica, socialmente producidas).

mm

El Meigallo es cuando la neurosis se piensa a sí misma.

mm

Zumbido III.

El zumbido es emulsión gaseosa, onda felizmente liberada de todo factualismo, murmullo 66 a la


deriva...

mm
65 ‘mesoconsciente’, poderiamos
dicir.
66 más viejo y más real que su
misma idea. 128
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Comprobando a diario a diversidade dos galegos, pregúntome:


reside a galeguidade nalgunha práctica común, nalgunha conduta unificadora?,
son as monografías dos antropólogos lugareños unha ratificación de estereotipos previos?,
e por último, serven eses discursos etnográficos para describirnos ou para programarnos como
galegos?

mm

Cadernos de Luz Escura I.

«Dígolle a Arturo que cada medo é distinto, que hai medos que che rouban a vontade e medos aos
que te enfrontas con carraxe (sen medo). Os primeiros medos, os que te posúen, segregan un rastro
de impotencia (tes o medo no corpo); perante os segundos mobilizas os teus anticorpos e entón
chegas a coñecelos, a choralos, a revertelos en forza vital. [ ]
E por que aquí, en Galiza, vivo o medo dunha maneira e alá, en Medellín, vivino da contraria? Pois
porque aquí o medo é un mecanismo e alá o medo era un resultado. Porque aquí, este pegañento
(auto)control 67 ten nos meus adentros un espesor consolidado de 30 anos. Porque alá, en Medellín,
podías estar chungo 68 e tomarte un tempiño para depurarte. E ademais Medellín potenciaba o
positivo, non só permitía ou mitigaba o negativo. Isto non quita da presenza de temores irracionais,
que tamén os houbo, o que cambia fundamentalmente é a posición entre eses temores e un mesmo.
[]
Probabelmente o mal non aniñe só dentro dun ou só dentro dunha cultura castradora. Hai probas
para desmentir unha e outra idea. Dentro dun: un mesmo en Medellín. Fóra dun: algúns galegos
alegres e desabridos, que tamén os hai69. Probabelmente habite nunha má relación, historicamente
consolidada, entre o meu eu e este contorno, en como se ve un neste contorno, en como o contorno
lle di a un que é, no que un lle di ao contorno, e por tanto, ao final, en como se ve un a un mesmo
aquí.»

mm
67 densa connotación, densa au-
tomedición.
68 ‘non se pode estar chungo’:
enunciado represivo occidental.
69 aínda que quizais ‘Galiza’ sexa
unha categoría demasiado grande
e diga pouco a estes efectos: di-
rán máis certos climas abusivos,
129 de socialización primaria.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Cadernos de luz escura II.

«A moita xente coma min túrbasenos a mirada cando falamos de fronte con certas persoas. Iso
é só timidez. Aí non está o problema. O problema reside xustamente na súa problematización,
e na ansiedade de resolución terapéutica inmediata, de antídoto rápido. Algo disto ten a ver co
engreimento, cun elevadísimo concepto de min mesmo que actúa como deslumbrante contrapeso
doutros malestares. Ás veces, unha simple falla de conexión cunha persoa (e eu non conecto con
moita xente, non son un prodixio todoterreo das relacións sociais), quizás por desidia do momento,
quizás por mutua inseguridade, convértoo nunha crítica cerval a min mesmo, unha leprosización,
e a raíz disto, un constante pedir desculpas con escusas máis ou menos críbeis. Ao verme coma
leproso, paso a actuar coma leproso. Co cal xa me metín nun enredo de collóns, eu sozinho. [ ]
O yo-yo sobe e baixa. Cando baixa, practico unha desapiadada busca das miñas imperfeccións;
cando sobe, víngome dos que me arrodean submeténdoos a unha presión intolerábel. Sempre nos
extremos, coma quen se xoga todo a unha carta, nun proceso dramático de todo ou nada: titán
– leproso, titán – leproso, titán – leproso...»

mm

Disquisiciones de un Economista del Ejército.

Teoría del valor.


El valor se presume.
Teoría de la presunción.

mm

A ideoloxía é, a día de hoxe, unha mercadoría máis na cesta da identidade.70


Só cando a ideoloxía enraíza, chegando a condicionar hábitos de vida e configurando novas
e tupidas redes sociais, só nese particular pega o chimpo que separa o simple acto mercantil da
cultura transformadora.
É sobre todo cando a semente pousa no chan, no cercano e profundo, no non verbalizado.

70 un complemento perfecto, un


sinal de distinción, un obxecto de
luxo para clases medias. 130
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Unha cultura que se obsesiona coa súa especificidade diferencial é vía morta,
cultura que se adscribe a unha pequena porción da vida
e claudica perante a totalidade do Ser, cos seus enigmas e facetas.

Os fractais menten coma puzzles.71

mm

Virutilla III.

A virutilla como corazón de sentido: absorbe (esponxa), condensa (trituradora), exhala


(motobomba).

mm

Desde la S’PA 72 propugnamos la restauración histórica de la figura del ratoncito Pérez. Genuflexos
ante su legado, le invocamos a través de nuestro nuevo cántico de guerra: ‘a ti te va a mandar un
regalito el ratoncito Pérez’, que podríamos traducir por: ‘te voy a rebajar esa hilera de piños de
mamalón’.

mm

Xaime comenta que más que como a un líder, a mí se me ve como a un personaje. Efectivamente,
mis cualidades como líder son más bien toscas, por inconstante, porque quizás proyecte demasiada
complejidad (en su sentido más turbio). Sin embargo sí puede ser que despierte curiosidades.
El caso es que si uno no se quiere lo suficiente, busca compensar ese déficit con reconocimiento
ajeno (disculpando el psicologismo). Pero si el suplemento no nos sacia, y no tenemos otras argucias

71 mentiras piadosas, para todos


os públicos.
131 72 Sociedade ’Patafísica Atlántica.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

de repuesto (valeriana, p. e.), entonces la búsqueda de aplauso se convierte en un mecanismo


anacrónico y voraz: sólo un poco más. La adicción es un espejismo: sólo un poco más.

mm

Cuadernos de Luz Oscura III.

«One more time Baldaio, con el monstruo babeando de frente, envuelto en una brisa de contraluces
y hormigón.
Esta vez salieron cosas, salió Marcos de una espesa cortina de presión laboral, emergió de la costra
de sus análisis. Y se dijo:

— He advertido una nueva ruta expresiva: la escritura ’patapoyética.73


— He observado cómo el alivio rápido, la pornografía del salir del paso a base de alcohol y sexo
anónimo es para mí una muleta 74 de cortos vuelos.
— Escucho al cuerpo como vía cualificada de sabiduría. Escuchar al cuerpo significa ahora mensurarse
(en un sentido epicúreo) y trascenderse (verse desde un nuevo lugar).

Con Philip Glass ejerciendo de maestro de ceremonias, alcanzo una nueva síntesis en cuanto a los
cauces de superación de los desajustes internos:

• La Vía Activa: - La Tragedia: superación por abajo o hacia dentro. Ponerse en crisis, enfrentar los miedos profundos
invocando el drama interno. Depurarse.

- El Vitalismo: superación por arriba o hacia fuera. Transformarse.

• La Vía Pasiva: - El Alivio Rápido: la adicción que compensa pero no transforma. Huida y simulacro vitalista.»

mm

73 que se reproduce ’patafísica-


mente.
74 medir mal las potencias, exa-
gerar las metas: multiplicar las
muletas. 132
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Manejo pues un tándem conformado por la tragedia purificadora y el vitalismo transformador;


depuración y construcción, asentar las bases y emprender el vuelo. Ambos mecanismos constituyen
engranados un artilugio superior, un sistema.
Es sin embargo en el vitalismo, en sus mañas y posibilidades, donde más flojeamos. Que no sepamos
decir gran cosa del vitalismo 75 ya es altamente sintomático de un determinado rasgo cultural
(educados a la defensiva).

mm

Por favor, en el sexo no tener que rendir.


Descansar en el otro cuerpo,
jugar como niños,
sin la producción excitada en la mirada
(para que luego se despierte un sano desear).

mm

Marcos non sempre provoca albricias e chiscos de ollos nos seus colegas.
Non se pode.
Non se pode reducir a sociabilidade a un verniz de brillo e comedia.

mm

Epilepsian Blues (Ecos del Big Bang): funciono por neuropelotazos y caidabisales que se suceden una y
otra vez. Brother me dice que lo que queda es rebajar aristas y suavizar las panzas del gráfico.

mm

75 describir la variedad de esta-


dos de ánimo positivos; enumerar
133 las estrategias de mejora vital.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Modelos de Vida: Galicia.

Analxesia Analxesia
(resistir) (renunciar)
Análise (control)
Presunción (compensación)
Anticipación (prevención)
Incomodidade Reproche
Traxedia (depuración tras
confrontación) Existencial
Descarga (depuración sen Dominio
confrontación; alivio rápido) (Autodesprezo, (Cultura
Reversión (aikido, autoinculpación) do medo)
humorismo, medranza)
Asertividade (rexeitamento)
Analxesia Analxesia
(dolor cero) (zen)

Modelos de Vida: Colombia (idealización incompleta).

Felicidade Recoñecemento Felicidade


(medrar) (apostar)
Apoio
(Cultura da
vontade)

Impulso Vital
Pracer
Xogo
Humor
Querenza

(Maquinaria de Estimulacións)
Felicidade Felicidade
(soño) (gozo)

134
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Elementos clave para interpretar a diferenza:

Sufrimento Analxesia Felicidade

Renuncia Soño
(tranquilidade) (¿frustración?)

mm

Hai que ser feliz;


hai que evitar a infelicidade;
(- × - ≠≈≠ + ).

mm

Nuevos cimientos, más altura en el edificio. Luego veré que en ese rascacielos hay
jóvenes ejecutivos llenos de ambición insana, pero por ahora disfruto.

Charlita de un antropólogo: «... (hay) una santa alianza entre la ciencia y el capital. Fijaos en lo
que sucede con las especies animales. Primero, por mero afán de conocimiento, las catalogamos
en grupitos pequeños y manejables. Una vez advertidas sus características esenciales, analizamos
su utilidad potencial al albur de nuestras necesidades. Por último, algunas de esas especies se
extinguen. La ciencia apunta, el lucro mata».

mm

135
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

La ciencia, a su pesar, camina sin desmayo hacia el realismo ’patafísico. Dice el diario El País en su
editorial de 13-02-2001: ‘El genoma humano se ha revelado también como un gran derrochador de
espacio. El 95% del genoma parecen textos absurdos...’.

mm

Un pareado, malo pero acertado.

En todo negocio hay sentimiento y en todo ocio discernimiento (emoción y meditación, etc.).

mm

La ∑ representa en Econometría el factor perturbación. Bajo ese factor se amalgama un conjunto de


externalidades que violentan el modelo explicativo.
En Ciencia Política es la caja negra la que contiene un tumulto interaccional que altera toda previsión.
En ambos casos se pretende arrinconar el caos y las fuerzas invisibles en un cuarto trastero.
Los principios de realidad, identidad y causalidad son paredes agrietadas: la vida desborda.

mm

A propósito del carnaval y otras reversiones.

En la aldea, esclavos de la servidumbre de la tierra sueñan con una liberación urbana.


En la ciudad, esclavos de la neurosis ansían una casita montana en la que refugiarse.

Pero liberarse es una sensación pasajera: se concentra en el instante posterior a desprenderse de la


carga que agobia.
Después nacen nuevas rutinas que, de nuevo, coartan (aun cuando sean libremente escogidas).
Siempre hay límites.
No todos son iguales.

136
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

L a Quiniela.

1 – x – x²/2
Física – Metafísica – ’Patafísica
(dato) – (pregunta) – (se cuestiona el acto de preguntar)

• Integrando llegamos al dios de las cosas (abstracción real)


• Derivando nos las inventamos (concreción ideal)

mm

A los contables (salvo uno).

Perdonen ustedes, pero eso de cuadrar el balance y dejar las cuentas a cero es una mediocridad.

mm

Estoy tumbado en el parque de Bonaval. Llega un grupo de turistas.


Casi siempre, sin saberlo, somos paisaje.

mm

Para muchos hombres, las mujeres son un antropomorfismo.

mm

137
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Variación.

El humor es el flujo sagrado (humo) y consagrado (humus).


El humor diluye los grumos del poder.

Y sin embargo:
— El humor sádico es una perversión al servicio del Poder.
— El humor no siempre tiene que ver con la risa. La risa es el producto visible, la mercancía resultante.
La risa es al humor lo que la eyaculación a la sexualidad.
— El chiste es un mecanismo contrainsurgente, una fábrica con paredes.

mm

Zumbido IV: Liquidación de existencias.

He de dotar de grafismo al zumbido; detectar bien a las claras qué puede ser el pensamiento
onda:76
— deriva
— que todo lo cubre, sin márgenes
— con la textura narrativa del sueño (acuosa, primigenia, plasmática)
— y la musicalidad de un murmullo subatómico.

mm

Los DJs de los 40 Principales son los locutores que impartían órdenes en los pabellones del Planeta de
los Simios. Órdenes positivas, condicionamiento anímico, ritmos de producción.

mm

76 planeta mar, universo flujo,


pensamiento onda.
138
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Variación.

Hay un nihilismo negativo, de queja abúlica y displicente (siniestros, góticos), y hay un


nihilismo que ante la nada apuesta por un algo, por fugaz o dudoso que sea. Este último emplea
estimulantes para sostener la ilusión y combatir las fugas: proyectos, amores, referentes, viajes,
ludovitalismos...

mm

Ese periodo de relativo esplendor descubre sus costuras.

Adicto a la Resurrección.

Mis episodios cíclicos de confusión y desánimo me llevan a cuestionar, cíclicamente, los fundamentos
últimos de mi personalidad. Entonces encaro mi visión del mundo, las condiciones en que se fue
gestando, como la reproduzco en el día a día, y de ese debate total emerge una hermosa crisálida
de vida corta.

mm

Teorema: mi inestabilidad (la pendiente de mis curvas) es directamente proporcional a mi


perfeccionismo.

mm

139
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Cursi por amor.

Lilian é a miña toma de terra


(a doce calor da terra nunha treboada de outono da que agroman, empoleiradas, unhas ás poderosas
que me remontan cara a un sol con turbulencias, como é debido).
Lilian sabe, e eu seino.

mm

A partir de certa idade tes que escoller unha posición na liña de puntos que une o teu cretino co teu
cínico.

mm

Na miña aldea, cunha vasoira de xestas esmagabamos arañas e varriamos o lume.

mm

El feísmo arquitectónico es un problema para los turistas que practican paisajismo


y les trastocan el decorado.

mm

140
Meandro Recreacionista
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Con alivio rápido, el fin de semana es un túnel y un flash.

mm

Te meto una hostia


Te endoso una oblea
Te incrusto una forma
Te pego un toque
Te adhiero un impacto
Te llamo por teléfono.

mm

Se trata del reino ’pata.


Sus habitantes son los reinópatas.
Su himno es un golpe seco en una toalla.

mm

143
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Y va, y coge, y dice.

mm

Eslogan institucional I:

Lacón y Laconismo. Para todos.

mm

Eslogan Institucional II:

Purín Power. A bomba nacional da Galiza.

mm

Del pecado de la soberbia a la enfermedad del complejo de superioridad.

mm

Pienso luego, existo.

mm

A los patriotas, banderillas!

mm

144
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

La economía tiene una utilidad marginal.

mm

Grandes Principios da Antropoloxía Económica:

1. Gañarás o pan coa suor da túa fronte.


2. Ao sétimo día descansou.
3. Medrade e multiplicádevos.

mm

La ciencia nunca dice sí,


sólo dice no o quizás.
La ciencia es melancólica, antivital.

mm

¿Qué clase de demente llegó algún día a creer que saber es superior a creer?
Ya se sabe: nosotros sabemos, el vecino cree que sabe.
Y sin embargo, el rasgo de sabiduría está en recorrer ambos sentidos (creer que sabes y saber que
crees).

mm

Recorta una página de tus electroencefalogramas,


duplícala en un lienzo a brochazos
y llámale infancia.

145
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Fotografía a un borderline en chandal,


amplía la reproducción y titúlalo:
‘García I, Rei da Galiza’.

mm

Arrancas tus raíces,


las volteas al cielo:
brota una flor.

mm

Me importa más el potencial evocador, invocador y convocador


que la literalidad.

mm

Propaganda Libertaria I.

Sempre en Galiza 77
se emprega en liza.

mm

77 estrañamente, e a pesar da
dificultade do texto, Carlos Marx
vendeu máis exemplares do
Kapital que Alfonso R. Castelao do
Sempre en Galiza. 146
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Estados Unidos de A mérica.

É a nosa obriga moral extirpar sen complexos todo o mal e a intolerancia que hai no mundo. Para iso
deberamos liderar (con xenerosa entrega) un proxecto de abolición de toda forma de xerarquía.

mm

La inmediatez de nuestros tiempos conduce a la impaciencia.


¿Cómo cocinar un nuevo mito (y mito social) en el planeta de los publicistas?
La inmediatez liquida la épica.

mm

A Bunbury.

El joven introspectivo, encerrado en sus pensamientos, no escucha.


Como apenas escucha, las opiniones del prójimo son ruido para él, masa sonora sin forma ni valor.
Pero hay más.
Como no escucha le cuesta la empatía, y entonces no siembra ni recoge amor. El joven introspectivo,
falto de la savia sabia del amor, se atormenta.
A falta de un mecanismo mejor (un audífono), el joven introspectivo combate el frío imaginando
amores inmensos, inmaculados, siempre radiantes. Amores etéreos.
Amores que lo alejan aún más de la vida, que lo hacen aún más sordo.

mm

147
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Entendemos por izquierda aquel estrato sociológico compuesto por jóvenes ilustrados que aspiran a
ocupar las posiciones directivas de la sociedad.
La militancia moral es un adiestramiento óptimo para el ascenso social: se moviliza el músculo de la
razón dialógica (seleccionar, ordenar y transmitir ideas convincentes), se purgan las impurezas de
conducta (sexismos, belicismos, autoritarismos...), se redondea y embellece el carisma.

En su larga y solitaria marcha hacia la perfección, las élites apolíneas absorben el mecano del
puritanismo.

mm

La vida y sus cosas, más que amontonarse, derivan.

mm

La esquizofrenia te hace perspicaz, la paranoia suspicaz.

mm

La frivolidad 78 es un arma femenina para desmontar la grandilocuencia masculina.

mm

O pragmatismo é unha cousa moi abstracta.

mm

El ocho es el infinito en erección.

78 como ingenuidad sarcástica.

148
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Las ratas La angustia La desvalorización


Sueño con ratas; Lilian me La tristeza entra en mí como una El consumidor busca el
dice que sólo hay ratoncitos cuádriga embriagante. defecto para reprocharle
tiernos y juguetones; apli­ 1. Soy poroso a la tristeza. al objeto sus propias
ca bálsamos a mi pobre 2. La desboco en Meigallo circular. carencias.
subconsciente. 3. La revierto en bella melancolía.

mm

Siento vértigo ante el objeto de consumo,


el vértigo de poseer.

mm

O realismo está dentro da realidade


pero a realidade é pouco realista.

mm

Levadura busca masa para redimirla.

mm

149
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Tener poder es un sucedáneo de ser querido.

mm

L a edad del sol.

Soledad, Ansiedad:
espacio hueco, tiempo comprimido:
implosión, generar vacío, confluir en un punto:
hiperdensidad:
océano de frío, partícula chamuscada.

mm

Bobadita II.

A veces pitotieso, a veces pitodifuso.

mm

Bobadita III.

La Sociedade ’Patafísica do Atlántico Norte (S’PAN) anuncia el cierre conclusivo del cuerpo teórico
que nos ha de proporcionar una visión completa e integral de la existencia:
el SPAN holismo.

mm

150
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Bobadita IV (B. E., patriota galego!).

—Estou guapo con esta camiseta, papai?


—Non é camiseta, Brais, éche nique.

mm

Bobadita V (Homenaje a la Selección Euskadi de Arte Concepto).

Vitoria capital,
Donosti su Kursaal!

mm

Neologismo.

Nuevo elogio del viento y lo mórbido.

mm

151
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Los psicofármacos edifican manicomios en la cabeza del loco.


Manicomios con puertas giratorias.

mm

Cuando fijamos la vista en un objeto, éste refulge de contento. El anterior, postrado en su abandono,
se apaga y emborrona.
No es para tanto.
Al reinado del primero le sucederán otros (sus minutos están contados). La memoria borrosa del
segundo educa nuestra pupila.

mm

Antes el patrón ponía la cama.


Ahora te la compras tú con los ahorros de los abuelos.

mm

’Patafísica e Poesía. Entrevista a Monsieur Mirrinhao

«¿Ves?, sabía que iba a suceder.


Jo, no sé qué pasa que siempre lo sé todo.»
Concursante de Gran Hermano I

1. Entrevista orixinal á Súa Maxestuosa e Sereníssima Gracia Monsieur Mirrinhao, Sumo Abusón da
Sociedade ’Patafísica Atlántica.

(P): Mirri, por favor. Por favor, sólteme. Grazas.


(R): Grazas a ti. For ever in the river, que diría un sátrapa.

152
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

(P): Mirri, ’Patafísica e Poesía, Poesía e ’Patafísica... qué lle suxire a interlocución entre ambas
voces?
(R): Si, claro. Algo así como Pin y Pon, Pin y Pon, pequeñitos, aquí están, éstos son, en concreto.
(P): Xa, vaia. Algo máis que engadir?
(R): Grazas pero si, claro que si. Para comezar, dicir que, en rigor ’patafísico, EU non sei se a seriedade
é un fascismo de baixa intensidade. Así mesmo ignoro se a economía ten ou non ten unha utilidade
marxinal. Agora ben, se o crepúsculo está no seu cénit, e nese instante decido que é preferíbel
pensar logo, despois ou máis adiante, quizais no after-hour poida dedicarme a existir a secas.
Mmmm, «existir a secas», qué resonancias...
(P): Podería centrarse?
(R): Obviamente, por quen me toma o pelo? Ben, a métrica é unha regularidade, e as regularidades,
desde unha actitude de sospeita, non son máis do que regulacións. Observemos, xa ascendendo a
terra, o exemplo das proclamas revolucionarias. A composición tonal da masa manifestante é dunha
simplicidade atroz: do-do-do (inspirar), do-do-do (inspirar). Abominábel. Debemos a estas alturas
lembrar que debaixo do espectáculo viven as persoas? Por quen me toman o pelo?
(P): Entón, denunciando os dispositivos de dominio que subxacen ás miraxes do espectáculo masivo,
está vostede a se confesar progresista, ou peor aínda, progre a secas (hi, hi).
(R): Merdra! (tenta desmontar o argumento e montar en cólera, pero cólera non se deixa). Mire
cantas cousas me sei, paisana: a los patriotas, banderillas; Sempre en Galiza se emprega en liza; o
pobo é moi ocorrente porque é quen máis ordena; Galiza, a nosa costra. E punto (silencio). Segue a
insinuar que son un prrrogrrre?
(P): Menos slogans ocorrentes e dígame algo de poesía, faga o favor.
(R): Si, si, claro. Atención!!, vou a enunciar un de novo outro algo sublime: poetas do mundo, tedes
delirios de grandeza, mais nós temos a grandeza do delirio.
(P): Psss. Efectista, grandilocuente, pouca cousa. O fetiche da brillantez, da frase redonda que se
pretende inexpugnábel, a inmortalidade. Vamos, a palabra, a mercancía, o esperma... vulgares
iconos contemporáneos.
(R): Bla-bla-bla. É que só pode dicir as cousas de tres en tres? Sabe o que lle digo a Gugú? Tatá!!
Escoite, ninguén pode refutar o que dixen, porque o que dixen é información, e a información é
enerxía, e a enerxía nin se crea nin se destrúe, só se trastorna.
(P): Atópoo hoxe moi lúcido nos xoguiños de palabras...
(R): É que, miña querida, se ao lúcido lle sumamos o lúdico nos queda algo moi lucido.
(P): Aplauso atronador (as boas xentes ouriñan por si).

153
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

2. Tradución simultánea.

2.1. Segundo a definición canónica, a ’patafísica é a ciencia das solucións imaxinarias que


atribúe simbolicamente aos liñamentos as propiedades dos obxectos descritos pola súa
virtualidade. Dito noutras palabras, a ’patafísica sería un corpo difuso de investigacións e
experimentacións sabias, vitalistas e inútiles que propón solucións imaxinarias e estuda as leis
que rexen as excepcións.

2.2. Para a ’patafísica a natureza das cousas é, basicamente, excepcional, asombrosa. Partindo da


esencia dinámica do universo, calquera principio de regularidade se revela como un fenómeno
estritamente pasaxeiro. Así, as leis científicas, os fundamentos metafísicos ou as normas morais,
en tanto que intentos de afixación e ordenación coherente de códigos (medidas, conceptos,
condutas) posuirán unha vontade inmanente de permanencia. Cando este propósito é frustrado
pola evidencia do cambio (as cousas non se repiten, sempre son outras), a regra desvela o seu
carácter arbitrario, instrumental, circunstancial, e, polo tanto, a súa condición de coágulo
excepcional. En perspectiva ’patafísica estas excepcións serán simplemente menos excepcionais, e
polo tanto, menos interesantes. O mesmo podemos dicir a respecto das ideas de verdade, realidade,
identidade ou espazo-tempo. Para a ’patafísica, entón, todo é excepción, e todo é fluxo, e todo é
anómalo, ou sexa que, en definitiva, todo é todo. E se o todo é, no fondo, irredutíbel a un código
e inconmensurábel a unha escala, o paradoxo, a contradición ou o absurdo serán ferramentas
perfectamente válidas para o achegamento á realidade (ás realidades particulares, mutantes,
en construción), polo menos tanto como as linguaxes lóxicas que procuran resistir heroicamente
perante as forzas entrópicas. Polo tanto, a ’patafísica é desaprehensiva. E ademais inútil, por non
ser asimilábel a escala de valor ningunha (a escala é unha metáfora da orde social vertical).

2.3. A ’patafísica xorde como reacción romántica á sacralización do positivismo lóxico


(autoritario e aburrido, e polo tanto falso). O seu primeiro demiúrgo consciente (non sempre
estaba enchumbado de absenta) foi Alfred Jarry, a finais do xix. Desde entón vén fecundando
cognicións desde as trincheiras semiclandestinas do teatro de vangarda e a literatura
experimental. Fillo desta semente agromará no seu día o Dadá, e pouco despois un neto
putativo, o Surrealismo. Xa na segunda metade de século atopamos emanacións ’patafísicas
no Teatro Pánico e en faccións notorias da Internacional Situacionista, para desembocar na
actualidade na eclosión magnífica da S’PA.

154
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

2.4. O humorismo é un mecanismo básico para o desenvolvemento dunha correcta actitude


’patafísica, pola súa capacidade fluidificante, desenfocante, e polo tanto reveladora dos
universos paralelos e rebeladora dos universos constreñintes. A ’patafísica, en tanto que
conduta e ritual humorizante, ten a ver coa simulación paródica de universos rixidamente
formalizados. Extremando o protocolo até o seu paroxismo absurdo, a ’patafísica provoca unha
sorte de subversión desbocada da felicidade infantil. A incorporación (ou desencadeante) desta
afección corporal e anímica prodúcese no marco da teatralización, mais tamén na manipulación
lúdica da linguaxe. Así, na procura de que afloren os universos atípicos soterrados polo manto
da cultura, o inefábel Collège de Pataphysique parisiense desenvolverá un Obradoiro de
Literatura Potencial (OULIPO) a modo de laboratorio de produción matemática de palíndromos,
calambures ou máquinas de confeccionar poemarios e narracións. Nesa mesma orde e xogando
coas fronteiras azarosas do dicíbel, a Factoría de Siglificación Huera da S’PA (facsihuespa)
emprenderá a misión transcendental e brutalmente ineficiente de siglificar todo o siglificável
(sic).

2.5. Mais non todo son afinidades entre ’Patafísica e Poesía. Aínda que no rigor mortis do
concepto toda poesía sexa ’patafísica (pois todo é ’patafísico), nos niveis metodolóxicos
podemos diferenciar entre a poesía ’patafísica consciente da súa ’patafisicidade, e a poesía
patafísica (sen apóstrofo) totalmente inconsciente ou preconsciente. No segundo caso, o da
poesía seria, intimista e con tendencia á chaga existencial, susténtase o parto creativo sobre
un momento de transo aprehensivo, de intensa concentración inspirada desde a que volcar os
mundos propios previa abertura das comportas do EU. É esta unha liberación precedida dunha
incubación austera, contida e honesta. O obxectivo oculto do/a poeta é ser un/unha deus/a
tráxico/a.
Polo contrario, na poesía ’patafísica a creación é un continuo sustentado nunha conduta
desaprehensiva, de intensa relaxación transpirada desde a que deixarse invadir polo
estrañamento do mundo. Para acadar esa conduta é preciso detonar as comportas do poder
(tamén dos propios engreimentos). O obxectivo manifesto do/a poeta é ser unha miñoca
feliz. Desde esta técnica do abandono, parcialmente emparentada cos automatismos, o neno
ficará hipnotizado por esa creación que non lle pertence, sorprendido da irrupción de novos e
imaxinarios xoguetes.

mm

155
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Carta de Mirrinhao ao Collège de ’Pataphysique de Paris.

Antes de me presentar, debo aclarar que teño subtraído a súa conta de correo da listaxe de
subscritores de Le Serpent des Dataires, entre os que me inclúo. O meu nome, Monsieur Mirrinhao
(de Cheshire), resposta á conspiración áulica do grupo de abusóns que circundan os meus espasmos
no marco da moi insigne e moi penerábel S’PA. Con catro vulgares anos de vida ao lombo, a S’PA
é a resultante dunha febril estadía en Colombia na que puiden acopiar reservas narcoeróticas e
ludovitalistas. Desde entón, todos os integrantes (abusóns e pelotas) da S’PA en particular e EU
en xeral, fixemos gala da máis espectacular das ineficacias en vergonzante coherencia cos nosos
principios.

Digo coherencia pois desde a S’PA temos teorizado acerca do Concepto Sen Obra. Recoñézoo.
Fomos nós quen advertimos ao mundo que, unha vez afirmada a centralidade do concepto na
obra (Duchamp), só restaba en lóxica libertaria desfacerse da engorrosa obra para que o concepto
puidese fluír platonicamente, entregado ás súas propias forzas. Sabemos que esta obsesión por
superar etapas non é máis do que outra manifestación do capitalismo racionalista. Porén, visto en
perspectiva ludovital, se é o momento da creación o que resulta exultante e liberador, a posterior
materialización da idea, a súa plasmación baixo calquera soporte, só pode ser ou ben unha burocracia
ou ben unha conversión mercantil. Ou sexa, que dispomos do suficiente arsenal argumental como
para NON FACER NADA. Diciamos vergonzante pois ¿desde cando fai falta unha razón para vaguear
cando esta mesma inacción é autoevidente por natureza?

En fin, querido amigo. Desde a S’PA quixeramos enviar os nosos máis afectuosos e confluentes saúdos
ao Collège parisiense. Cando precisen de calquera suxestión ou orientación, por mínima que sexa,
non dubiden en pórse en contacto connosco: saberemos indicarlles a saída.

mm

PARTIDO POPULAR SOCIALISTA NACIONALISTA GALEGO (PPSNG): A NOVA FORZA DO SÉCULO XXI 79

Galiza está de noraboa. A sociedade galega, madura e consciente de si, vén de aniñar un novo
proxecto político que dará que falar nos mentideiros radiofónicos da meseta. Un proxecto político

79 artigo recollido na revista


electrónica Ómnibus, sección ‘O
Atraso Psicolóxico da Galiza’. 156
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

que irrompe con frescura de ideas e desde o apoio de centos de vontades anónimas. Un proxecto
político que, ancorado nunha nítida vocación de entendemento, pretende virar páxina sobre
décadas de enfrontamentos estériles. Nace o Partido Popular Socialista Nacionalista Galego.

Segundo recollen as crónicas do xornal El Progreso del Hugo, neste mes de setembro a cidade da
muralla asistiu á irrupción dun novo partido político que, segundo as palabras do seu líder, Xosé
Senegal, ‘aspira a se converter no referente aglutinador da escena partidaria da nosa comunidade’.
Durante a rolda de prensa, a Comisión Executiva do PPSNG deslizou algunhas análises sobre a historia
recente de Galiza: ‘levamos 21 anos de autonomía política, e neses 21 anos apenas fomos capaces
de nos entender’. A aposta polo diálogo e as formas respectuosas no exercicio da gobernación é
un dos piares ideolóxicos desta formación e un trazo definitorio na súa imaxe de marca de cara aos
próximos comicios. Nun momento da súa intervención, Pepe Senegal quixo adornar esta idea con
fundamentos de orde antropolóxica: ‘o galego nunca foi litigante, sempre resolveu de forma cortés as
diferenzas de pareceres; por iso as disputas entre partidos, desde unhas capelas ideolóxicas máis que
obsoletas, nunca poderán enraizar no ser deste pobo’. E a continuación engadiu: ‘señores, o galego
non é demócrata, polo menos non desta democracia dos partidos desunidos, o galego é comunista, da
procura dun mínimo común múltiplo’. Cando un xornalista de La Ración replicou ‘hom, si aún fuese del
máximo común divisor...’ os vocais e a sala enteira celebraron con gargalladas a ocorrencia.

No medio deste ambiente distendido, a Comisión Executiva do PPSNG foi debullando punto por
punto o seu ideario político. Pero unha nota discordante quebrou a normalidade democrática do
acto. Un grupo de sabotadores, infiltrados entre o público asistente, repartiron pasquíns nos que
se cuestionaba a oportunidade política do evento. Máis ao concreto denunciaban que: ‘agora que
a concordia semella presidir as relacións entre os vellos partidos parlamentares 80 ¿é o momento
propicio para presentar esta iniciativa?’. Cando o tema transcendeu á plana maior do partido, Pepe
Senegal estalou como un lóstrego: ‘que esas antiguallas despertaran do seu soño bélico no tempo
de desconto, por puro esgotamento, non vén senón ratificar os nosos supostos; pero é que ademais,
a aposta do PPSNG pola profundación no diálogo non é algo táctico ou conxuntural: está na medula
do noso proxecto e así o imporemos custe o que custe e por riba de quen sexa, aparcando de vez
a tibieza dos xerarcas’. Agora si, o auditorio exhalou rendido perante tal exhibición de carisma e
lucidez, e incluso houbo entre os reporteiros quen proferiu desaforados berros de alento á nova
onda que percorre Galicia: ‘pepesenegal, a furia do consenso, pepesenegal, caña ao disidente,
pepesenegal, integración integral!!!’.

80 trata do (inédito) achegamen-


to político escenificado polos lí-
deres do PPdG, D. Manuel Fraga, e
157 do BNG, D. Xosé Manuel Beiras.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

A presentación do PPSNG concluíu, infelizmente, inzada de tumulto e altercados. A sa alegría


dos simpatizantes foi medrando exponencialmente até alcanzar tons de euforia, e a euforia,
xa se sabe, desembocou nun desmadre orxiástico sen ton nin son. Cando as forzas da orde
pública fixeron entrada no habitáculo, o vocal do PPSNG, D. Xaime Subiela, facendo gala dunha
encomiable enteireza de ánimo, abroncou aos efectivos polo seu talante crispado e os seus modos
ameazantes. Unha ducia de mamporros e unha denuncia en Comisaría saldou a heroicidade
de don Xaime, quen a partir de entón non cesa de escalar posicións no Partido como primeiro
mártir da causa integradora. Pola súa parte, Pepe Senegal, confuso pola estraña posición na
que se atopaba, a medio camiño entre a éxtase e a humillación, só acertou a gorxear unha vaga
apelación á participación cidadá como ferramenta de empoderamento social e renovación das
políticas públicas (policy) no ámbito local.

Días despois, o sanedrín da gran coalición emitiu un comunicado no que convidaba ao común da
cidadanía a participar con rabia democrática na definición do slogan de campaña para as próximas
municipais. Finalmente, seica, as cousas quedaron como seguen:

«bien mirado, todos tienen parte de razón» (valorizar o rival, relativismo integrador, ningunha idea)
«hay mucho terrorismo por ahí suelto» (repulsa enérxica e sen matices, os demócratas, ningunha idea).

Préganse suxestións.

mm

Primeira Carta de Mirrinhao a Senhorska.

Unha pantasma percorre Europa (e África, e Mozambique, e Maputo); unha sombra ameazante,
adhesiva, intromisoria, que clama polo que é seu e lle foi subtraído; unha ultravoz da oniria que
repite sen desmaio o seu mantra: mándame un artigo para a Ómnibus, mándame un artig...

mm

158
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Primeira Réplica de Senhorska a Mirrinhao.

A pantasma africana acusa recibo desde Maputo, onde é asaltado por innúmeros nhamissoro
(espíritos infantís, drogados, sublimes, desaparecidos, inhumanos, elefantásticos, etc.). Eles tamén
me piden cousas imposíbeis, e eu apenas podo ter boa vontade e a certeza de que de aquí a pouco
conseguirei cumprir as miñas obrigas morais, estéticas e sexuais.

mm

Segunda Carta de Mirrinhao a Senhorska.

Amado Senhorska,
posto na tesitura de ter que abroncar a súa puberta rebeldía perante os meus mandados optativos,
resolvo incluír o seu texto ‘O noso en Guinea-Conackry’ no próximo número da Ómnibus, para o cal
esixo humildemente me envíe o texto a fin de que Papi Mirri non teña que transcribir como un bobito
todas as sílabas nel inscritas.
Impaciente e imperturbábel,

mm

Segunda Réplica de Senhorska a Mirrinhao.

Arrepiado, ferido no amor propio (no que aínda pode ficar por algures no meu fígado), impaciente
até, desesperado e avergoñado como o criminal atrapado na escena do crime en plena evasión de
capitais, decido ‘libremente’ escribir esta mesma tarde un texto puto, que non un puto texto, para
a súa infumábel revista. A entrega será feita pasado mañá. Non se lle ocorra avisar á policía porque
podería cabrearme e iso sempre rende substanciosos beneficios ás funerarias.

mm

159
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Fragmento de Comunicado de Mirrinhao al Collège de ’Pataphysique de Paris.

La Internacional Vitalista señala dos caminos perpendiculares (conformando una T geocultural)


desde los que afrontar las contradicciones vitales: El Horizontal entusiasta es una línea imaginaria
que une el Caribe con los zíngaros-húngaros (zúngaros) pasando por Galicia; El Vertical trágico es
una línea imaginaria que baja desde Galicia hasta los tangos pasando por los fados (sin olvidarse de
Guinea Conackry, la tierra mítica de la S’PA, cuna de todos los porvenires).

mm

160
6
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Observo os meus maiores para aprender de min.

En la época de los viejos, la generosidad era un valor comunitario de puertas para fuera. Hacia
dentro de la casa, ese gesto de disponibilidad y bonhomía se convertía en una férrea contabilidad
de los recursos e intercambios.
En nuestra época está peor considerada la tacañez para con uno mismo. En el espacio público de la
avidez, eres sensato si te atienes a la realpolitik del pillaje y arrepañas tu parte del botín.

mm

As normativas son, polo xeral, uns escritos que serven para transformar dereitos cidadáns en
negocios restritivos.

mm

Masculinizándonos.

La disolución del matrimonio para-toda-la-vida prolonga el coqueteo y los ropajes adolescentes


más allá de los cuarenta. No hay retirada de la Circulación ni asentamiento en el mundo adulto.
Mientras, las clases altas siguen preservando sus patrimonios a buen recaudo, enlazando a sus hijos
en un circuito cerrado de trajes rigurosos.

mm

163
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

En Galicia no hay pirámide de poder,


hay trapecio.
En el altiplano las hienas se observan.

mm

Argentina.

Los países excéntricos son ligeros; por eso de vez en cuando se descomponen.
Los países excéntricos nomadean en las migajas del plusvalor.
Los países excéntricos son ellos, en sí, un puro valor de cambio.81
El valor de cambio es un límite que tiende a la extrema movilidad,
a la completa desmaterialización.

mm

Homenaje a Jesús Ibáñez.

Antes había plazas,


ahora hay desplazamiento.82

mm

La comunicación es un desahogo de incertidumbres, un vínculo (aparente) entre dos bolsas de


sentido, una catarsis que cancela un desencuentro potencial.
La apariencia del vínculo, urdida en la voluntad de confluencia, es el cénit de la comunicación.

mm

81 gentes sin raíces, negocios


itinerantes, tenderetes que se
montan y desmontan al albur de
una fortuna transitoria.
82 también podría ser: ‘antes las
plazas, ahora los plazos’. 164
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Lo que mola del valor de cambio es su posible valor de uso,


pero es que el valor de cambio cobra vida y nos usa y eso no mola.
Lo que mola es el valor de uso.

mm

Na aldea, o imperativo moral de ‘non botar soberbias’ está emparentado coa crenza na xustiza
natural do tempo, e esta cunha idea de equilibrio último 83 nas cousas (por certo, idea propia
daquelas sociedades de tempos cíclicos e reprodución simples).
A vida dá moitas voltas, aos momentos bos hanlle suceder outros peores, e por tanto nas épocas
de bonanza deberamos reservar unha pinga de humildade e non emporcallarnos de altivez. Os
desprezos páganse, anuncian unha desgraza que lle ha sobrevir ao enunciante antes ou despois, por
vía directa ou interposta. O neno H, nacido deforme, é o castigo que as forzas naturais lle endosaron
á nai, afeccionada a se burlar das persoas pouco agraciadas.

mm

O capitalismo entrou en tromba no rural galego e desfixo o sistema de produción tradicional.


Para compensar a desfeita concedéronlle pagas aos vellos e cedéronlle aos prebostes os postos
directivos da nova cousa.
Os mozos sostemos, co noso futuro, ese tinglado pesado e regresivo.

mm

JC desconfía de todo grupo emancipador pues considera que todo ídem


disciplina a sus activistas bajo un manto de militancias que aplastan su
individualidad.
Yo replico que antes de todo eso, antes de puntualizar que si las
jerarquías libertarias, los edipos del burgués revolucionario u otras 83 ese equilibrio último era un
vainas por el estilo, está la pinza formada por la precariedad laboral principio empiricamente demos-
trado: calquera paisano podía
rescatar dos pousos da memoria
moreas de exemplos que ratifica-
ban as consecuencias negativas
165 para quen ousara incumprilo.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

(postmoderna) y la doma y castración del joven en la familia tradicional (premoderna).


La puta pinza de dos espadas.

mm

A Marcuse.

O lumpen que observei en Lisboa comungaba cos discursos máis retrógrados da sociedade.
No interior do Metro, sacerdotes de farrapo inflamados de integrismo moral invocaban a deus e á
familia, axitaban os brazos ameazando á pasaxe, profetizaban ouveos apocalípticos...
‘Non somos maos nin viciosos’, parecían querer dicir.

mm

Anotación no meu caderno de campo (Barrio do Castiñeiriño).

«Después de no manifestárseme el campo más que como pura carretera, no lugar seccionado
infinita y caprichosamente, después de toda esta mudez y confusión y abatimiento doctoral a la
vista, el barrio (o este polígono, o lo que sea) reclama poderosamente mi atención en la figura de un
pavo que están cebando los vecinos del primero, simpático animalito que, anticipándose al jaleo del
tráfico mañanero, emite unos estruendosos graznidos a eso de las 6:00 AM y a lo largo de unos 20-30
minutos, graznidos que obviamente me despiertan y por eso estoy tomando esta anotación.
Abro la ventana, mucho frío, no veo al pavo pero sí a un gato que anda husmeando. Le deseo lo
mejor.
A las 7:15 repite.»

mm

166
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Contra Murphy.

Dice Lilian que las cosas, si las dejas, se ordenan solas, y si las piensas de más se revuelven.84
O sea, confianza en la vida, que es la base de la sabiduría.85

mm

Yo a Lilian de cuando en vez le propino amargos espasmos,


y ella me los devuelve en sosiego, claridad y sonrisa.
Lilian me hace la fotosíntesis.

mm

Estas virutillas quisieran ser


cada una de ellas
un fractal de mi existencia,
pero la muy condenada no para de moverse en todas direcciones.

mm

84 JC siempre dice: ‘dios pro-


veerá’.
85 la desconfianza será pues la
167 base del conocimiento.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Grafismos:
ideas en bruto, con outros filtros.

mm

mm

168
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

mm

mm

mm

169
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

mm

mm

170
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

mm

mm

171
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

O normal é aparente.

A xente escoita os discursos institucionais con desinterese maldisimulado.


A xente sabe que son inflexións da mesma palabrería pero fai como se as crese e mira para outro
lado.
O poder ten lexitimidade por omisión.

mm

A Huizinga.

O xogo é un universo á parte.


A súa excepcionalidade vén marcada polas propias regras do xogo; as regras do xogo supoñen
unha paréntese a respecto das normas xerais do cotidiano. Nese sentido ten a ver co sagrado, coa
conculcación da normalidade, e ten a ver coa experiéncia estética, cun outro ollar sobre as cousas.
O certo é que a excepción (sexa esta lúdica, sacra ou estética) é ao final o que predomina, e o normal
non deixa de ser un relato feble.

mm

172
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

As cousas redondas serven para xogar e imaxinar: pelota, bóla de cristal, planeta...

mm

A norma social foi, no meu caso, axigantada polo suxeito catalizador (a hidra).

mm

Cuaderno verde.

«Me siento bien, cómodo, ocurrente, en las relaciones ligeras. Por ejemplo, cuando acabo de conocer
a una chica, y no me atemoriza, y hay swing.
Y sin embargo, al profundizar en esas mismas relaciones, yo solito acabo por generar un clima
enrarecido, un espesor compuesto por escudriñajes y anticipaciones a sus deseos. Entonces, ese
espesor me viene de vuelta y me convierte la relación en algo cansino, forzado, ahogante.
Moraleja: no seas pesado.»

mm

Analítica V.

Pautas Referencias
Modelos tramados, Modelos illados,
complexos, simples, flotantes,
incorporados, dados. consumidos.

mm

173
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Consumo I.

El consumo de mensajes marea.


El mercado te bombardea con un aluvión de recetas de felicidad y salud que no llegan a cuajar en
una pauta general de vida. Ingeridas a la vez provocan empacho, aturdimiento y parálisis (¿por
cuál te guías?).
Ante este maremágnum toca descomplicarse, que diría un paisa. O de lo contrario arrastrarás un
pesado fardo de objetivos de vida. O de lo contrario, desde un presente confuso y cansino, buscarás
algún sentido nítido huyendo hacia relatos históricos laboriosamente tejidos (la infancia causal) o
hacia imágenes futuras repletas de ambición escapista,86 edenes que nunca llegan porque careces
de la capacidad de llegar, de la musculatura del habitar.

mm

Consumo II.

La Iglesia Católica era más unívoca, no lo cubría todo, dejaba parcelas yermas donde generar un
sentido alternativo (la herejía). Su arma era la cultura del miedo infinito.
El pluralismo, sin embargo, tan libérrimo como se gusta presentar, se sitúa un paso atrás y nos
discapacita en el decidir. No sabemos administrar / escuchar nuestro deseo porque tenemos una
fláccida voluntad de espectador desbordado.

mm

Consumo III.

En el consumo no se construye nada, sólo se expone o adquiere.

mm

86 no sólo nos las piramos rumbo


a la infancia o al futuro / también
la teoría social nos distrae de sí. 174
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Mosaico (mo-psycho) baixo o que latexa unha mirada á fronte.

Carlos Fuentes gamberreó hasta los 42 y luego vivió tranquilo en el amor.


Primero calculo los años que me restan.
Luego me parece una condena.

mm

Breve Tratado de Moralidad Occidental.

Siempre que te rías,


siéntete culpable.

mm

O capitalismo quere máis; o neurótico quere máis.

mm

Houellebecq,
escucha,
la depresión es la orfandad de mito.

mm

175
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Analítica VI.

Existencialismo Vitalismo
Al conocimiento por el sacrificio A la sabiduría por el gozo
Narcisismo Empatía y simpatía
Anular el dolor: analgesia Incrementar el placer: felicidad
Seguridad, estabilidad: limar las panzas cíclicas Riesgo, imprevisibilidad: surfear en los zigzags

mm

Marcos Lorenzo.

Partícipe de la explosión de la vida


y de la mística de la desolación del hombre.

mm

Desde el porno.

Las imágenes pornográficas son estímulos bastante pobres, se desgastan con apenas uno o dos
usos. De ahí que los mundos virtuales precisen reponer mercancía visual a cada poco. Así, el defecto
de la imagen (su obsolescencia evocadora) se convierte en virtud mercantil.
Sin embargo, la velocidad de erosión de la música es menor, y aun así se están renovando los sonidos
a diario. Quizás en este caso la industria necesite forzar y reforzar los acontecimientos impulsando
nuevas mitomanías.

Listados de canciones Napster y directorios porno: la experiencia de lo fragmentario (espacio) y del


repuesto (tiempo).

La sociedad de consumo actúa desde ambos frentes, espacio (diseminación de estímulos) y tiempo
(la novedad), para lograr nuestra entrega rendida al próximo espectáculo. La moda marca una

176
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

velocidad de rotación superior al umbral de asimilación psíquica.


La escala humana se pierde, el chicle no era tan elástico.87
La neurosis resultante nos convierte en seres difíciles, desestructurados, huidizos, seres insatisfechos
adictos a la novedad. El nuevo espectáculo, en falaz teoría, nos permitirá evadirnos de toda esa
complejidad que, por mediación del espectáculo, somos nosotros mismos. El remedio es la
enfermedad.

Con todo, la agenda oculta del consumo está condenada al fracaso, o a lo sumo a una victoria pírrica
(claro, ¿para qué quiere más?), pues el ego, tozudo, agazapado, siempre acecha a la vuelta de la
esquina. Es difícil disolver las voluntades hasta tal punto.

mm

Hipótese Neomarxista.

Que é máis democrático, o pasado ou o futuro?


Até hai pouco, as imaxes do futuro eran debuxadas polas elites utopistas, xeralmente elementos
masculinos da pequena burguesía que fantaseaban para dar alivio ao seu tedio cotián (p. e., Jules
Verne, Karl Marx, H. G. Wells, Noam Chomsky...).
Porén, todas as persoas e de todas as condicións teñen vivencias pasadas... Agora ben, se esa
vivencia pasada é unha mera agregación de instantáneas inconexas e non chega a fraguar nun
relato coherente (nunha memoria), entón non haberá pasado propiamente dito. Nese caso, perante
a insoportabilidade de se ter que ollar cara atrás nun espello opaco, o común das xentes preferirá
refuxiarse nas imaxes do futuro (Carlos Jesús, Pitonisa Lola, etc.).

mm

Popularidad de los fractales. 87 se aminora el contacto con las


propiedades de las cosas y se in-
crementa la experiencia del refle-
—En una gota de agua encontramos en miniatura las propiedades
jo pasajero; ese condicionamiento
del mar... conductista nos desplaza del
mundo de lo concreto a un mundo
collage compuesto por flashes, de
una gama de estímulos estables y
complejos a otra gama de estímu-
177 los fugaces y simples.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

—Claro, pero este ejemplo del agua parte de comparar diferentes cantidades del mismo elemento,
no elementos dispares entre sí, como por ejemplo una astilla de madera y la luz solar...
—Entonces y según tú, ¿será popular el fractal por el actual predominio de lo singular, de lo
particular, de lo mismo dividido hacia dentro, en perjuicio de la relación entre distintos?
—Bueno, si partimos de la raíz común entre todos los elementos, del zumbido original, luego claro
que la dicotomía relevante es la de grande-pequeño.
—Ya, y si partimos de lo genuino e inconmensurable de todo fenómeno, si partimos de la radical
especificidad de cada virutilla, si pensamos que cada consumidor es un mundo, entonces tampoco
podemos comparar nada que no sea algo consigo mismo.
—Y como nunca nada es lo mismo, no podríamos comparar nada nunca. Lo que equivale a decir que
el conocimiento es un imposible.

mm

Negociación de paz.

¡Sí!, ¡Sí!, ¡Diálogo, hostia!, ¡¡¡Leña!!!

mm

A mor I.

En el amor, el hombre contemporáneo se debate en una contradicción:


entre las apuestas del romanticismo (el enamoramiento fulgurante, la persona que nos sacie) y ese
neosociologema de la apertura infinita (oxígeno, no compromiso, no reproche, realización de todos
los deseos).

mm

178
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

A mor II.

Querer lo que se tiene, sin más, o procurar el absoluto. Pero, ¿dónde está el tal absoluto?, ¿en la
perfecta libertad o en el perfecto acoplamiento?
Detrás de todo absoluto vimos ansiedad y mentira, y sin embargo seguimos persiguiendo ese dios
único. Por pura inercia. Maldito monoteísmo.

mm

A mor III (cuadernos).

«Hay épocas de atonía y desencanto en que las amantes se nos antojan grises e insaboras. No
sabríamos decir qué vemos en ellas ni qué sentimos por ellas. Entonces, con el ánimo desenfocado,
buscamos un mirador desde donde disipar la confusión, y nos topamos de bruces con el principal
referente amoroso de nuestro folclor (el amor romántico). A continuación, como por instinto,
procedemos a cuestionar a las queridas de carne y hueso, por ver si resisten la comparación con el
idílico modelo oficial.
Ahora bien, ¿por qué nos sucede esto?, ¿por qué nos acogemos al amor romántico como un
agnóstico se acogería a una oración de infancia?, ¿acaso porque el desprendimiento no nos sacia,
acaso porque el desprendimiento es mientras se es joven? Si el desprendimiento fuese una apuesta
vital consistente sería el absoluto, un nuevo dios que destronaría al anterior [ ].
O quizás lo que suceda es que estemos muy al comienzo de un tránsito que nos lleva de la monogamia
a la poligamia,88 y siguiendo a Marx, todo modo de (re)producción en fase incipiente convive con
los modos de (re)producción anteriores [ ].
¿Me imagino con 50 tacos perfectamente desprendido y ligando de vez en cuando?, ¿la eterna y
feliz adolescencia de Sloterdijk? [ ].»

mm

88 o hacia una perfecta liberali-


zación del mercado sexual.
179
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

A mor IV.

Pido oxígeno, imploro oxígeno,


y cuando me lo dan a raudales
lo comprimo
y le doy forma de tabique.

mm

A mor V.

En nuestros adentros conviven siempre en proporción variable los Carpe Diem con los Modelos
Ideales, el concentrarse en querer las cosas tal y como se nos presentan y el disponer de planes
latentes de cambio cara fines más perfectos.

mm

El Marcos existencial es lo que desde pequeño tengo de viejo, de milenario, de enigmático


(o absorto por el enigma).

mm

180
Medellín: nunca segundas partes
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Cuarto día.

«Extremadamente confuso, no acierto a interpretar este viaje. Estos primeros días no me han
deparado sorpresa ni entusiasmo alguno (todo lo que pude sentir fue donado por mis ganas). Como
la realidad no me proporciona la emoción que estaba buscando, me deslizo casi sin querer en un
debate interior:
¿para qué estoy aquí?, ¿es el fin de este viaje una nueva investigación sobre la felicidad y mis
adentros?, ¿o es por el contrario un aprendizaje colombiano de la ligereza, del descomplicarse, del
dejarse llevar confiado?, ¿es ulises activo o es contagio pasivo, es la construcción esforzada de un
nuevo sentido o es un permiso de demolición de barreras culturales, salvoconducto necesario para
ser fecundado? ¿Es un ejercicio teórico o es una práctica, hay que currárselo o te sobreviene? ¿Cuál
es la actitud correcta?»

mm

Sin miserias, pues!

El descomplicarse, el dejarse de vainas y maricadas, el desplazar lo superfluo. Eso quiere decir el


antioqueño cuando dice ‘sin miserias, pues!’.
Los paisas se sienten terriblemente populares, comunitarios, convecinos de la gran aldea paisa, una
aldea tropical. Para ellos, todos los elementos de su cultura son chéveres: los subliman como un
acorde más del canto a la vida.

mm

183
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Alejado de las quotidianías (capas, caspas)


emerge a flor de piel el Marcos latente;
ponerlo al sol, esa mucosa lacerante, sentir su cosquilleo, oírlo fermentar.

mm

La gente como yo,


con oscilaciones agudas y un eje más bien bajo [(10, 125); (15, -150); (20, 130)],
necesita a la gente.

mm

Cuaderno (Medellín; 21-XI-2001; 20:30 h; Bar Berlín).

«No se puede leer. No hay más luz que el rojizo resplandor de los neones, al compás de la rojiza
transparencia de este bolígrafo del CGAC.
Espera. En 30 minutos Gina y Quique, Quique y Gina asomarán bajo el dintel del glamour
antioqueño. [ ]
Esta tarde, con Manuel, historiador del arte en la Nacho (Universidad Nacional), platico y revivo la
espléndida plenitud del joven vitalismo de Medallo, ahí donde todo es posible.
Nos ponemos estupendos: ‘aquí, el gran abanico de dispositivos culturales al servicio del gozo, de la
admiración extática del vivir, más allá de los leves mecanismos de compensación europeos’.
Poder ser a voluntad, esa es la cuestión. Y la voluntad emerge, y señala con la ligereza e ingravidez
del vuelo. [ ]»

mm

184
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Cuaderno (Cartagena; 28-XI-2001; 12:00 horas; Hotel El Conquistador).

«Este viaje por Cartagena está resultando un fraude. Un fraude por efecto de la compañía. Una
compañía apática, criticista, europea.
Moni parece sentirse triste e incómoda.
Bubú tiene energía, genio, creatividad, pero es impermeable a lo latino, al alma de lo latino (música)
y a la poesía de lo latino (belleza de sus mujeres, situaciones abiertas, comunicación intensa).
Juancho posee un gran potencial.
Con este panorama me lo monto solo. Y siempre es más cansado: las circunstancias no te llevan en
volandas.»

mm

Me niego al turismo.

«Prefiero mil veces el Paisaje Humano al Paisaje Natural. [ ]


Claro que el Paisaje Humano es también un constructo artificial, hijo de un peculiar aterrizaje, un
modo de asentamiento y muchas imaginaciones. Claro que el Paisaje Natural importa, sobre todo en
la medida en que pueda servir de trasfondo evocador. Mas sin embargo no es para mí comparable
la riqueza de la convivencia, esa aventura del encontronazo humano, con ninguna lástima enlatada
en un tour organizado.
En este caso Colombia y yo no logramos convocarnos, y por tanto finalizó el viaje. Aun así restan diez
días de maravillosas vacaciones, y ya en solitario y sin expectativas colombianas (de la Colombia
sublime de mi cabeza), intentaré exprimir al máximo las situaciones: si no es por la vía del éxtasis y
la interlocución caliente, será por la vía del apaciguamiento.»

mm

185
7
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Ventajas del Despilfarro.

Del viaje nos atrae su factualismo:


sin hacer nada en particular, hacemos siempre algo.

mm

Cuaderno Verde (I).

«He aquí una lección: el profundizar y profundizar en uno, esa circularidad hacia dentro (desagüe),
o bien no lleva a ninguna parte o bien señala caminos engañosos.89 En el arte se ha trabajado con
este esquema todo el siglo xx, persiguiendo la autenticidad mediante métodos introspectivos. Y
llegaron al vacío. Ahora descubren lo social. Lo social que le da sentido a uno, la coyuntura que te
configura.»

mm

Cuaderno Verde (II).

«En la cuenta atrás del individuo ante su único calendario, cualquier rutina es pérdida. Apenas
queda tiempo para saborear la ganancia. Toda la fuerza se nos escurre hacia el proyecto siguiente,
los muchos proyectos siguientes.90
Ir a por todas, querer hacerlo todo y no hacer nada.91 ¿Hay alguna 89 «todo argumento, llevado a
pesadilla peor? El imperio del tiempo puro despojado de lugar.» un extremo, desemboca en una
paradoja»; metatexto elevado a sí
mismo igual a indeterminación.
mm 90 muchas naranjitas y siempre
varias en el aire, en un prodigio
de equilibrio inestable.
91 no sólo por dispersión infini-
ta, también por retroyección del
189 tiempo.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Cuaderno Verde (III).

«Hay una cierta disonancia entre esa teorización postmoderna del capitalismo de los flujos y las
prácticas que esta civilización realmente promueve. Las condiciones laborales o los alivios rápidos
son también ámbitos de esta época, y son ámbitos rígidos, reiterativos, iguales a sí mismos. [ ]
En las personas, la compulsión es la respuesta pendular al descentramiento. Lo que ocurre es que es una
respuesta inadecuada: la liberación es efímera, el vuelo es en círculo, el dolor (ontológico) perdura.»

mm

¿Por qué separas emoción de razón?


¿Por qué mistificas la emoción?
¿Por pura táctica pendular?
¿No ves que esa táctica contradice tu estrategia integradora?
Porque la razón está atravesada por la emoción, de acuerdo, pero también la emoción está preñada
de cálculos.

Nota: el racionalista que detesta la razón, o bien no se quiere o bien quiere despuntar (para
quererse).

mm

Ahora los temas se asientan: el caleidoscopio tiene raíces.

Virutilla IV.

Abra un libro al azar.


No siga el texto; fíjese en la forma de la mancha, en los huecos no escritos.
Seguramente habrá alguna línea de vacío entre renglones, por ejemplo en diagonal.
Es una virutilla.

190
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Notas para un Plan.

• Acotar un campo; separar sus elementos; ordenarlos de mayor a menor.


• Definir un tiempo: dirección recta, sentido de atrás adelante.
• Los medios permanecen constantes: no se expanden ni se contraen, ni se disuelven, ni se anulan
entre sí, ni interactúan hacia los lados.

• La razón no tiene ideología, es aséptica, es un sistema de relaciones lógicas.


• La emoción está en los objetivos; la emoción no tiene razón.

• Quitamos el ciclo por la puerta y se nos mete por la ventana: el individuo cuestiona razonablemente
su propia razón.
• El pensamiento abre nuevas preguntas: más misterio, no menos; las mutaciones de las cepas son
más rápidas que la invención de fármacos.

• El misterio genera miedo, no maravilla. La incertidumbre es fuente de dolor y caos.


• El pensamiento intenta vencer la incertidumbre. El pensamiento es doloroso (con sangre entra); no
se aprende del placer o la felicidad, se aprende del fracaso y el dolor.

• El misterio requiere de métodos misteriosos.


• En la memoria (adelante-atrás), lo importante no es tanto trazar un itinerario fidedigno de vivencias
como la carga de connotación que resulte: para la sanación es más importante cómo se interprete y
valore lo vivido: ¿fue buena tu vida?

mm

El terror absoluto es una habitación de tortugas yacientes y gatitos agonizando.

mm

191
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

No es mala la circularidad.
Es mala la espiral centrípeta.
Es mala la circularidad de radio corto.

mm

Notas de amor (VI).

«En el amor juegan hoy las desviaciones que se infieren de la ideología consumista. Por ejemplo,
resulta bastante frecuente (e inconfesable) el someter a la pareja a evaluaciones periódicas
(evaluación de producto). Su inteligencia, su hermosura, su sentido del humor, su ardor... [ ]
Si el enamoramiento es vaso lleno y el querer es vaso a medias (¿por qué no contemplarlo como
bebidas distintas?, ¿por qué jerarquizarlas?), J siempre valora el contenido en lo que tiene de
positivo, P se obsesiona con lo que falta. Yo me veo entre ambos: pido vaso repleto de vez en
cuando. Se diría que soy consciente de mis derechos como consumidor, se diría que por el precio
pagado merezco un estándar de calidad medio-alto.»

mm

Bataille, el Profeta.

Bataille hace apología de lo que él denomina experiencia interior, y por tal entiende la superación
de todo cálculo racional que pudiera postergar, estorbar o castrar la entrega sin contemplaciones
al deseo (la vivencia auténtica). El deseo es un a priori para él, una animalidad. (El lado oscuro
preexiste).
La realización arrojada de cualquier deseo, realización necesariamente instantánea, reniega de toda
forma de programa, de planificación u otras mediaciones que demoren el gran acontecimiento,
mas sin embargo también esa actitud destemida y pulsional contiene un programa oculto: el nuevo
modelo vivencial de tiempos cortos.
Nota 1: el deseo no siempre pide inmediatez; hay un deseo que cabalga en proyectos de larga
consecución.

192
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Nota 2: el proyecto antiproyecto de Bataille es un proyecto de vivencia absoluta, y en ese sentido


tiene que ver con lo sagrado; es la religión de la descomposición del tiempo, del ego y de cualquier
estructura social que pudiera entorpecer nuestro proceso de conversión en pompas gozantes. Esa
religión que anuncia Bataille ya está aquí, y hasta ahora nos ha deparado unas pocas liberaciones y
unas bastantes amarguras esquizoides (la amargura de no existir).
Nota 3: en la sociedad de consumo, disponer de deseo es un capital crucial para perseverar. Muchas
gentes se frustran al comprobar que carecen de deseos fuertes, de motivaciones, de auténtica
vocación por algo. Sin deseo te quedas estático, apestosamente estático.
Nota 4: desear tener deseos es una integral implosiva; los deseos precisan de tiempo para conformarse;
sin oxígeno no hay combustión.

Amo a Bataille. Sus temas son los míos. Pero una cosa es escoger entre una normalidad rutinaria y
la emoción cumbre, como hace él, y otra muy distinta el tener que elegir entre la depresión y un
equilibrio mediano (consultar en todo occidente estadísticas de salud mental).

Otra cosa sería hablar del grado de plasticidad del programa.

mm

La libertad de uno termina donde empiezan los miedos de uno.


La libertad de uno termina donde empieza la libertad del capital.
La libertad de uno termina donde empieza.

mm

Zumbido V.

Por el zumbido,
por la fluicidad última,
por la indeterminación borrosa,
por eso, por nada,

193
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

la Ciencia ’Patafísica deviene en asombrosa religión del hombre objeto y demás entes animados e
inanimados.
La ’Patafísica 92 lo es todo, lo hueco y lo relleno, realidad escuálida y gordinflona.
La ’Patafísica es la reintegración final.

Aquí estamos los viejos profetas.


No nos habíamos ido.

mm

Acabo de ver la película El creyente, y la verdad, lo que dice el protagonista (judío y nazi) no es tan
distinto de lo que yo digo.

Hay una fuente de mal —personalizada o despersonalizada, el pueblo judío o el modelo de


acumulación— que está minando las bases de la comunidad, de la substancia tangible, del ego
enraizado, para abocarnos a la nada, a la disolución de la voluntad, a la abstracción y el mentalismo.
Él hablaba del nomadismo judío, yo de las sociedades de reproducción ampliada, de la aceleración
del cambio tecnológico, de la movilidad laboral; él hablaba de la pasividad femenina, de la debilidad
de quien sólo aspira a dar placer, yo de los imperativos del consumo (consumidor consumido), del
hombre objeto sometido a pruebas constantes...
Claro que la vieja comunidad podía llegar a ser una basura insufrible.93 O sea, que habrá que hilar
más fino.

92 N. del A.: la ’Patafisica es la


mm
Ciencia, al mismo tiempo que es,
sobre todo, la Religión, y entonces
hay contradicción, y la contradic-
ción entre fe y razón (que no la Cuando estoy pesimista pienso que sólo hay dos opciones:
hay) emulsiona y hace una pasta,
— ser vitalista y frustrarse con las limitaciones inherentes a la vida
una pasta que ya no decanta ni
gotea, pero sí gotea, y a la vez que — o ser conformista y celebrar los cortos márgenes que ofrece.
gotea, o quizás un poco antes, ya
acude la antigota para de nuevo
emulsionarla en un circuito cerra-
mm
do que es la vida entera y todas
sus posibilidades, y de estas todas
sus existencias posibles e inexis-
tencias e imposibilidades.
93 el sueño de la comunidad pro-
duce genocidios. 194
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Tengo un umbral de tensionabilidad muy bajo. Esto me hace propenso a desarrollar ideas
víricas.94, 95
Para contrarrestarlo he armado un potente sistema inmunológico de humores y sabidurías. De
creación evasiva.
El combate entre ambas fuerzas es mi ecosistema interior. Se formó desde el frío.
Poco a poco me cubro de mantas, mimos y directrices de olvido para rebajar mi vulnerabilidad,
taponar los megáfonos, aceptar mi circunstancia.

Por vivir algo menos expuesto no pasa nada.


Por rebajar algo de adicción al ruido interior no pasa nada.
Por querer curarse y dejar atrás la adolescencia no pasa nada.
Por ganar un poco de fe en mí no pasa nada.

mm

«La autodesvaloración es otra característica de los oprimidos. Resulta de la introyección que ellos
hacen de la visión que de ellos tienen los opresores. De tanto oír de sí mismos que son incapaces, que
no saben nada, que no pueden saber, que son enfermos, indolentes, que no producen en virtud de
todo esto, terminan por convencerse de su incapacidad.»
Paulo Freire (1997: 64)

mm

A veces
para ganar poder
hay que deshacerse de la propia autoridad
y enmudecer.

mm

94 megáfono de miedos, despre-


cios, frustraciones.
95 el virus transita de un vaso a
otro, de una imagen a otra, eva-
luando cada parcela de mi vida
195 desde un filtro de rechazo.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Lilian tuvo un sueño.


Soñó que yo le decía que nunca la había querido, que acaso un leve cariño. Asustada, telefoneaba a
Miguel para desmentir esa horrorosa revelación.
Su sueño me torturó.
Como una de esas frases malditas que me arrastran a un lodo de impotencia. Esas maldades que,
aunque no ciertas, pugnan por realizarse.

mm

O meu avó, analfabeto, tiña un coñecemento integrado do seu medio: sabia facer de todo.
Eu non teño medio.

mm

O desexo desordena a comunidade


e ordena o mercado.96

mm

Poeta, y tal (I).

Quixera escribir como os poetas,


templar a música,
aderezar cada idea cunha metáfora feliz,
e non dou...

por iso non teño outra que inventar e inventar,


até moldear un volume permeábel ás miñas frechas.

mm

96 non!, hai moitos desexos que


operan con distinta forza e sen-
tido. 196
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Poeta, y tal (II).

Mi labor es lenta, paciente.


¿Cuánto ha de batir el mar en la roca? (hasta convertirla en playa).

mm

Hay algo así como tres grandes estadios psicológicos en función de la posición que adoptemos ante
el propio miedo:

c) miedo al miedo: nuestros miedos nos dominan; somos sus ventrílocuos inertes, marionetas
enloquecidas por la frustración,
b) del miedo a la sabiduría: los sufrimos como es debido; reconocemos sus perfiles y raíces,
fabricamos riendas para someterlos,
a) de la sabiduría a la felicidad: ya no importan, no son locomotoras de nada; nos esmeramos en la
extracción del jugo vital, recreamos condiciones para el gozo y la serenidad.

mm

197
Área de servicio en espiral
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

¿Y por qué habríamos de temer al misterio?

A razón é unha solución imaxinaria.

mm

Que haya necesidades a satisfacer es una entelequia de economistas.


Que esas necesidades se ordenen de mayor a menor materialidad es un supuesto de despacho.

mm

Variación.

1.  En las sociedades agrarias todo era más tangible. Las expectativas de vida, las tecnologías de
vida, todo era más tangible. Tu brazo era tu maquinaria.
En la era de la información todo es más difuso. Tu maquinaria es la mente.

2.  De una determinación mecánica de clase a una exclusión borrosa, estadística. En las rendijas
orgánicas de lo estadístico nace el futuro abierto, la esperanza.

201
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

3.  Se fomenta el deseo y la tierra se desdibuja, se abre el futuro y desaparece el presente: escapar,
escapar, moverse.
Todo es energía cinética.

mm

Os homes desubicáronse polo ascenso da muller;


a muller desubicouse.

mm

En Estados Unidos o capitalismo é a cultura tradicional.

mm

‘Hai outra vida’: perfecto para a suxeición feudal.


‘Non hai outra vida’: perfecto para a circulación capitalista.
Un é estático: resiste, aguanta.
O outro é dinámico: móvete, queima as naves.

mm

A pregunta polo sentido da vida está mal formulada: no espazotempo absoluto non nos sabemos
orientar: no deserto damos voltas.

mm

202
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

En un mundo con poco amor, el amor se trata como una alteración transitoria de la percepción. Pero,
¿quién se equivoca, el amante o el mundo?

mm

El nuevo modo de reproducción.

amores sucesivos
amores simultáneos
contratos repletos de cláusulas

Las parejas se dicen: ‘no me cierres la posibilidad de acceder a un objeto mejor’

amores ansiógenos
compensatorios
desesperados

mm

‘Solo hay una vida’: sentencia terrible. Así no hay voluntad posible: se te desparrama en miles de
objetivos. Hay que vivirlo todo, y todo a la vez. Con un tiempo t ≠ ∞, hacerlo todo (∞) equivale a
dedicarle 0 tiempo a cada cosa.
Una vida partida por infinito no es vida. Literalmente.

mm

Muerta la vieja comunidad, el miedo central es el miedo al vecino, al


pariente. El otro no entiende el azar en tu vida: tu fracaso es culpa
tuya.97, 98 97 tomas una buena decisión,
cambia el marco, la buena deci-
sión te lleva a un mal resultado, el
otro te estigmatiza.
98 la incomunicación horizontal
de proximidad es un pilar de la
203 globalización.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El publicista no te culpa, se limita a indicar las metas.

mm

Variación sobre unas notas para un plan (1).

Queremos aprender a decidir, queremos asir las riendas de nuestra vida pues aspiramos a ser un
poco más libres y un poco más felices.
Entonces interrogamos a los sabios de nuestra cultura y ellos responden «chaval, lo tienes muy fácil:
planifica».
O sea, lo que queréis decir es que: 1) separemos la imaginación que marca metas y es irracional de la
razón que moviliza recursos y es... racional; y 2) los ordenamos por este... ejem, orden.
Claro (protesto), pero es que ni la razón es un procedimiento neutro ni la pasión está exenta de
razones. Y esa cosa de ‘separar – ordenar – procesar’ es el modelo mecánico de la fábrica, y éste a
su vez de la tecnociencia. En fin, una arbitrariedad cultural.
Y no pasa nada, está bien, si no fuera que venimos observando que la mayor parte de las veces: 1)
hacemos cosas; 2) nos inventamos los objetivos. O sea, que lo que hacemos mayormente es diseñar
la memoria. Porque hay caminos de atrás adelante, sí, pero también adelante atrás y también hacia
los lados. Ésa es otra, lo del Cæteris Paribus. El tema es que se supone que cuando desarrollas tu
estrategia el mundo se detiene (los condicionantes son los mismos). Y claro, nosotros vemos que los
condicionantes no paran de moverse, y entonces habría que cambiar de diagnóstico constantemente,
e ídem para las estrategias, y eso es terriblemente cansado.
Pero entonces, ¿para qué todo esto?
Los viejos replican: «necesitas conocer más para vencer la incertidumbre, doblegar el miedo y
robustecer tu voluntad».
Y tú piensas: pero si ahora estoy más desorientado que antes... cuantas más respuestas, muchas
más preguntas... se reproducen como ratas!. Joder, sacas al miedo por la puerta y se te mete por
la ventana.

mm

204
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Variación sobre unas notas para un plan (2).

Insistes:
es que este sueño del progreso, esa idea de que manipulando adecuadamente la fría razón
conseguiremos dominar el mundo y matar el miedo... es que no es así, porque la razón también se
tuerce y acaba por ser obsesiva, razón que se razona a sí misma, y ahí nos atrapa en su espiral y ya
no sirve, porque acaba siendo un círculo cuando quería ser una línea recta y ascendente.99
¿Y por qué esa obsesión por aclarar y desanudar y avanzar?, ¿y por qué es malo el misterio?
Boh!, estos nuevos viejos son unos burros fanáticos. Para solucionar un problema aplican siempre el
mismo remedio, con una fe inexpugnable. No saben emplear cosas emocionales ni manejarse con
el misterio.

En fin, visto lo visto los viejos nuevos concluimos: hombre, a veces servirá la razón y a veces la
emoción (guste o no siempre van entrelazadas 100), dependerá del caso, que, por cierto, siempre es
distinto, en concreto a sí mismo. Vamos, que hay que particularizar más que generalizar, que cada
dolencia específica requiere de una cura específica,101 que cada contexto es un mundo. Y no valen
los atajos: hay que interpretar cada situación, hay que sentirla, hay que arriesgarse a inventarle un
tratamiento. Porque no hay conocimientos definitivos, porque lo que hay es mucho azar, mucho
cambio, mucha rendija.

Los viejos nuevos decimos: hace falta cariño.102

mm
99 y además todo es infinitamente
analizable en todas direcciones,
de lo que se deduce que el juego
Occidente teme al sueño,
nunca puede terminar, de lo que
y la vigilia sostenida conduce a la alucinación. se deduce que el control absoluto
es un imposible; pero va y resulta
que es el paradigma dominante,
Occidente: el sueño de la vigilia.
resulta que lo razonable es obli-
gatorio... con lo cual podemos
mm concluir sin temor a equivocarnos
que estamos de antemano conde-
nados a la frustración, extraviados
en un malsano callejón sin salida.
100 ésa no es la separación re-
levante.
101 a veces la solución es inve-
rosímil.
205 102 en homenaje a Xaime.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Alacrán:
el individuo es el sujeto y a la vez su campo de acción.

mm

Accidente.

La plenitud es vuestro ideal,


la desdicha vuestra práctica.

mm

La agregación estadística es una pantomima.103

mm

Las sociedades cobardes, miedosas, paranoicas, están siempre acechantes, se anticipan al peligro,
innovan,104 no pueden para de innovar, se hacen poderosas,
poderosas para nada.

mm

Variaciones de todo lo anterior sin desenlace claro.


103 cuatro de cada cinco perso-
nas son diferentes.
104 innovan en proporción al pe-
ligro que perciben; ellas crearon Lo fundamental en la memoria no es la reconstrucción fidedigna del
el miedo, la escasez, la ansiedad; itinerario de los hechos (imposible, por otra parte 105), lo fundamental es
sus métodos de cura reproducen
la connotación que los colorea. Esa connotación teje la base misma de la
el miedo, la escasez, la ansiedad;
los reproducen a lo grande; has- identidad personal, la matriz de impresiones acerca de la propia vida.
ta el cataclismo, cuando todo lo
ocupen.
105 la colocación de paréntesis
para situar / crear hechos es
siempre arbitraria. 206
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Virutilla V.

En determinadas condiciones de calor y humedad se forma la condensación.


Cuando hay condensación en el techo se acumulan gotas.
Entonces cae alguna virutilla.

mm

Zumbido VI.

En el fondo del mar


hay muchas atmósferas.

mm

Virutilla VI.

Una virutilla es una ocurrencia.


Algo que ocurre,
que te ocurre,
que se te ocurre.

mm

Mis colegas memorizan cosas para


tener cultura.

207
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Las ideas son cosas sencillas.

mm

No es mala la competencia.
Es mala la que rompe vínculos buenos.
Los ricos primero se vinculan mucho y después compiten en los ratos libres. Sobre todo con los
pobres.

mm

Hubo en mi pensamiento una evolución de la mística a la técnica, de los tiempos gigantes a los
tiempos pequeños, de la denuncia de la técnica en tanto que mística, al encuentro con la mística en
tanto que técnica, de la desconstrucción del Poder a la toma del poder.

mm

¿Es que nadie va a demandar a los Cuerpos y Fuerzas de Seguridad del Estado ante el Tribunal de la
Competencia?

mm

Armando ten un brillo na mirada


que denota intelixencia cataclismática.

mm

208
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Tener fe en el catastro
es una catástrofe.

mm

A responsabilidade
é a habilidade para botar responsos.

mm

La inteligencia degenera
en Galicia
hacia un sarcasmo descorazonado.

mm

A Sánchez Ferlosio.

En la escritura,
todavía no he alcanzado un sistema de fobias y repulsiones
que me confiera un estilo propio.

mm

De la confusión entre humedad y calor


brotaron las formas palpitantes.
De la confusión.

mm

209
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

La ciencia es un tambor de secado,


en frío,
siempre deshidratándolo todo.106

mm

Denuncia.

Ahora la sociedad te ofrece lentitud deformante o aceleración de vértigo, abotargamiento o


encontronazo, paro u horas extras, nunca velocidad de crucero, nunca ritmo humano.

mm

Los teleñecos son, para mí, una referencia principalísima de carácter.

mm

Tenía tantas tareas por hacer, tantas cosas que recordar, que mi cabeza comenzaba a inclinarse
vencida por el peso. Entonces, temeroso de olvidar algo, anoté cuidadosamente cada pequeña
obligación en distintos cuadernos comprados a tal efecto. Finalmente introduje los cuadernos en
mi bolsa.
Todo el día con la bolsa a cuestas, tanto cuaderno, la bolsa pesa una barbaridad, tengo la columna
torcida.
Debo recordar mis ejercicios para la espalda. Lo anoto.

Tendré que apretarme el cinturón para poder pagar la minuta del médico. Pido un préstamo.

mm

106 la ciencia, sin su barniz sa-


grado de petulancia y verdad, se
te acaba revelando como un juego
prodigioso, una extravagancia his-
tórica, una graciosa anomalía con
cualidades para la mística. 210
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

En un programa de televisión de máxima audiencia matinal, un médico invitado, cardiólogo para


más señas, explica los síntomas que preceden a un infarto de miocardio. Con ello persigue que
el espectador pueda detectarlo precozmente, y así ganar un tiempo precioso para abordar su
tratamiento.

Minutos después, una legión de hipocondríacos comienzan a sentir punzadas en su brazo


izquierdo.107

mm

Tragedia Antropológica.

Presentación.
— en Galicia.

Nudo.
— individuo: estoy feliz, tengo un proyecto.
— sociedad: ten cuidado, podría salirte mal.

Desenlace.
— individuo: nada, al final no me salió.
— sociedad:108 te lo advertí; estaba de dios; te lo mereces por alocado.

mm

Sociedad de la información: el rico habla, el pobre escucha.


Sociedad de la comunicación: el pobre ofrece catástrofes, el rico las televisa.

mm

107 y acuden en masa a los cen-


tros de salud, lo que bloquea los
dispositivos médicos de atención
a los infartados.
108 sociedad consiguió abortarlo
211 a tiempo.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

El hombre no existe más que como significante hueco.


Existe la voluntad de significado.
Existen hombres.

mm

Las palabras son efímeras.


El viento perdura.

mm

Queremos profundizar en las cosas,


escarbando, retirando capas de rutina,
por ver si en el fondo hay un pozo,
y en ese pozo, al asomarnos,
se refleja el rostro del buen salvaje.

mm

El Meigallo es la pesadilla que se muerde la cola.

mm

L a vida integrada.

En el tránsito de la vigilia al sueño (ensoñación) y del sueño a la vigilia (realismo),


en un continuo duermevela, sometido a fases y péndulos,
ahí encontrarás la(s) clave(s) de las cosas.

212
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Variación.

Ando á procura dun pai que me eduque nos rigores da subversión, a vareadas se é preciso.
Para veneralo,
para que me decepcione,
para asasinalo.

mm

Me horrorizan los silencios cargados de hostilidad.


De niño me devanaba los sesos pensando qué habré hecho ahora mal, cuál es mi pecado esta vez.
Como no encontraba materia inculpatoria en nada de lo que hubiese hecho o dicho, no tenía más
remedio que bucear en un mar de gestos latentes, entre líneas, indagando en las sutilezas psicológicas
del censor. Si ni aún así daba con la causa, entonces provocaba con cualquier pretexto la descarga
de un conflicto, por ver si afloraba la amenaza. Al fin, ahora sí, resultaba culpable de algo tangible
y la profecía se cumplía.
Gracias a este procedimiento la energía maléfica había sido purgada, y al menos de momento yo
me quedaba tranquilo.109 De momento porque seguía sin conocer el origen de aquel primer silencio
agresivo, y sobre todo porque sabía que no iba a ser el último.

mm

El Tánatos, principio de desintegración, es una corriente que arrasa y disuelve todo lo vital.
El Tánatos es una mirada de domingo por la tarde.
El Tánatos se cree lúcido pero no lo es, es translúcido. Porque primero arrasa y disuelve todo lo vital
y luego se hace el hara kiri.

mm

109 la única calma que conocía


era la que sucedía a una tor-
213 menta.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

As sociedades periféricas administran os restos.


Para elas a cuestión non é gañar, para elas a cuestión é perder o menos posíbel.
(Demasiada expectativa frustrada, demasiada mortaldade de empresas, demasiados proxectos
falidos).

mm

A Antón.

Galicia sigue siendo, en su psicología, un país precapitalista: más que orientarse a la mejora, se
ocupa en gestionar la simple reproducción de lo existente. De ahí la cultura política clientelar,
básicamente encaminada al control del conflicto social latente (a la defensiva, que nada se mueva,
a conservar lo poco que tenemos).

Los dueños de la modernidad 110 son los hijos de los antiguos señores del feudo.

Es cierto que algo ha cambiado en todo este tiempo, porque cambia el mundo, pero también es
cierto que el cambio vivido al menos en lo que respecta a la cultura política (insisto) ha sido más
bien escaso. Y si no, sólo hay que ver a nuestra oposición parlamentaria, con su práctica diaria de
control vertical hacia dentro y gestión de la permanencia hacia fuera (proteger la parcela, nula
ambición).

mm

Algo genuino.

Puede ser que no diga nada nuevo. Al fin y al cabo, lo que todos hacemos es reinterpretar lo que
creímos entender.
Y sin embargo, nadie ha dicho lo que yo digo, al menos con el tono, enfoque y disposición con que
yo lo hago.
Mi combinación es un poco genuina, como el ADN.

110 conservadores o progres.

214
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

Cuando hablamos de profundizar en una cuestión, normalmente nos referimos a ascender a niveles
de mayor abstracción. A ver si nos entendemos.

mm

A Estevo.

Pongamos por caso que hubiese tres tipos de placeres: de corto, de medio y de largo recorrido.
Las personas adictas al placer inmediato dan en un carácter flexible (desestructurado, compulsivo)
y apasionado (con una abrumadora presencia de la muerte en sus proyectos: hay que cazar
el instante). Por contra, aquellos que sólo practican el placer del largo plazo serán pacientes,
disciplinados (rígidos) y austeros (por su renuncia al goce ocasional 111).

El placer de largo plazo no suele ser (o no tiene por qué ser) placentero a cada instante.
Visto así, no parece tan malo meter un pedacito de muerte en nuestras acciones.

mm

Hay personas que en sus relaciones amorosas viven más en las líneas de fuga de cada pequeño
movimiento que en el más acá, más en la interpretación de sutilezas que en la sobriedad de los
hechos, más en tiempos cósmicos que en el ritmo paulatino y rutinario de las vivencias.
Por ejemplo yo.

mm

111 cierta pretensión de inmor-


talidad, o simple despreocupa-
ción por la inevitabilidad de lo
215 luctuoso.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

A Pichel.

Hai algúns elementos do nacionalismo galego que teñen unha mentalidade tan táctica, tan belicista,
tan maniquea,
tan de packs homoxéneos de identidade e pureza,
que acaban por funcionar como verdadeiros axentes de aculturación,
axentes, máis ao concreto, do puritanismo centroeuropeo e da univocidade castelá.
Eses elementos idealizan 112 o que a súa conduta desminte.
E conste que a aculturación non me parece mal: todo é móbil e híbrido e misceláneo, e nada
permanece incorrupto.

mm

Os nosos vellos teñen moita memoria porque a sintaxe cultural non lles mudou no esencial desde
varias xeracións atrás.113

mm

Hilos de pegamento.

Que yo sepa,
sólo Michaux sabe hablar desde el zumbido mismo,
sin palabra mediante,
pulsando acaso las ondas anteriores.

mm

112 o mito da cultura tradicional.


113 hoxe simultaneamos sintaxes
que, por vez, sofren metamorfo-
ses. 216
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Libro malo.

Todos los libros de más de doscientas páginas son malos.


Niño malo.

mm

Rocco é un trabalinguas.

Coido que o coitado


couta do coito decotío.

mm

Tengo amigos homosexuales que no practican la subcultura gay. Tengo amigos heteros que sí. La
subcultura gay es una vestimenta, unas músicas, una gesticulación, unas formas de relación, ciertos
temas de los que hablar.

Los practicantes empiezan a tomar el monopolio de lo glamouroso.


Hay que decirlo: muchas de sus adopciones son de un hortera subido, un pegote imposible de
sublimar.
Debemos contraatacar. Por el bien de todos.

mm

Un diagnóstico médico es certero si se lo cree el paciente.114

114 los médicos hablan raro,


mm
dicen cosas extrañas, y entonces
nosotros denunciamos esa estra-
tegia de barrera a la entrada, ese
cripticismo que salvaguarda su
privilegio de experto (yo sé, usted
no sabe). Y sin embargo sólo des-
de el misterio puede el mito ser
217 eficaz y sanar.
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

Unha vez que o religamos todo, unha vez que todo o confundimos,
para así denunciar as cápsulas estreitas do capital,
para emanciparnos dunha vida cuarteada,
para gañar un algo de harmonía utópica,

procede escindir de novo ese novo todo;


cómpre efectuar as novas separacións, as propias separacións.

Dicía Cándido: ‘cando non tes horario de traballo, traballas todo o tempo’.
Dicía Pedro: ‘todos os días son iguais para min, estou atrapado no tempo’.
Dicía Estevo: ‘a comparación é a primeira unidade de información’.

Se todo é igual e indiferenciado, todo dá igual.


A confusión pode ser mala.

mm

Que no se dé todo,
que no sé de todo.

mm

Fascismo popular.

La generación de los nacidos en los años 30, 40 y hasta 50 progresó a lomos de la ola del desarrollismo
español. Un azar macroeconómico los arrancó de la miseria y los emplazó en las filas de una
emergente clase media.
Faltos de visión histórica y acomodados en su orgullo, los miembros de esa generación predican que
todo esfuerzo obtiene su fruto, que quien de veras se sacrifica logra lo que se propone.
Por eso piensan que si los jóvenes de hoy no prosperan es por culpa suya (de los jóvenes), porque son
vagos, porque son unos inútiles, porque tienen mucho vicio.

218
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

No recuerdan los penosos trabajos por los que pasaron sus padres, sus abuelos, sus bisabuelos,
aquellos todos que nunca llegaron a nada.

mm

Cuántica.

A propósito de las similitudes entre el zumbido y el ser y el subconsciente y la potencia y la


energía,
o entre las virutillas y los entes y la consciencia y el acto y la materia,
no tengo nada que decir.

mm

Una crisis postraumática (Meigallo) es una descarga febril de la emocionalidad contenida durante
un largo periodo
y es un trance creativo que culmina en una nueva síntesis del yo.

mm

Mi vida es, en lo esencial, una aproximación a mi vida.

mm

L a primera fractura.

El ser
está siempre a punto de no ser.

219
L I Q U I D A C I Ó N D E E X I S T E N C I A S

mm

En el siglo xix el capital producía escasez e invocaba al santo progreso para combatirla.
En el siglo xxi genera inseguridad (como condición de vida o como espectáculo) y despliega
antidisturbios y ataques preventivos.

mm

Turistas españoles en Túnez.

Cree el nuevo rico que todos son de su vieja condición.

mm

Hay dos movimientos básicos en cualquier unidad vivencial: la rotación, o circundarse a sí mismo, y
la traslación, o proyectarse hacia fuera de sí.

mm

220
Agradecementos

O meu agradecemento máis sentido á amizade, e en

particular a aquela que cooperou no enriquecemento

desta obra, entre quen se inclúe Antonio Fernández

Seoane, Luz Castro Pena, Armando Broz Fidalgo,

Estevo Creus Andrade, Xaime Subiela Pérez, José

Ramom Pichel, Fernando Garea, José Luís Forneiro,

Enrique Carretero Pasín, Antón Baamonde, Carlos

Grassa Toro, Fernando Arrabal, Arturo Vizcarra,

Miguel Garea, Xavier V. Pumariño, Carlos Santiago,

Cándido Pazó e Elías Torres, ademais do bar Berlín

(en Medellín, Colombia), o bar Generaciones (en

Santiago), a casa de Armando e a cafetaría do CGAC.

Вам также может понравиться