PEMBANGUNAN

WILAYAH
(HNG 3033)

PENGENALAN PEMBANGUNAN
WILAYAH
 DEFINISI

PEMBANGUNAN WILAYAH
 Pembangunan
“proses @ keupayaan sesebuah negara
untuk mengeluarkan barangan & perkhidmatan
bg memenuhi keperluan masyarakat dalam
sesuatu jangka masa tertentu serta
menyediakan sumber tambahan untuk
pertumbuhan ekonomi pada masa akan
datang”..

- PBB (1975)
 Pembangunan
“suatu proses perubahan drp suatu keadaan
yg rendah kpd yg lebih tinggi; suatu
peningkatan drp segi ekonomi & sosial;
kemajuan ekonomi & sosial; peningkatan taraf
hidup; pembaikan pd kesejahteraan &
keharmonian hidup merangkumi pelbgi aspek
yg boleh disimpulkan sebgi kemajuan
sosioekonomi
Wilayah

“ satu pembentukan kawasan sempadan

geografi yg melampaui batas-batas
sempadan politik negeri @ pemerintah
dgn membentuk sempadannya sendiri
berdasarkan kepentingan perancangan
pembangunan yg di olah & ia dapat
dibentuk drp kriteria ekonomi & sosial”

-Bath (1973
 Pendekatan sistem
Wilayah sebgi dianggap sebgi satu sistem
sendiri @ subsistem kepada sistem yg
lebih besar iaitu negara. Sistem ini
mempunyai bahagian2 (subsistem) yg saling
berinteraksi & berkaitan.
Sekiranya penumpuan diberikan kpd satu
subsistem shj @ sistem keseluruhannya tanpa
melihat setiap subsistemnya, ia tdak akan
memberi makna yang berkesan - Brian (1978)
Rajah 1: Wilayah sebagai satu sistem
Perancangan pembangunan wilayah:

i. suatu perancangan fizikal & ekonomi

melalui kaedah pembangunan yg dirancang
bagi menyusun ekonomi masyarakat
sama ada dalam bentuk penempatan @
perindustrian (Alden & Morgan 1974)
iii. Ia bukan sahaja perancangan fizikal &
ekonomi tetapi penyatuan kedua-duanya.
.iii.. Ia merupakan satu bentuk
perancangan awam yang menumpukan ruang
separa nasional (Gilingwater, 1973).
iv. Ia merangkumi penyusunan pelbagai aktiviti &
kemudahan drp ruang di peringkat yg lebih
besar kpd satu kominiti yg dianggap kecil di
dlm sebuah negara

v. Satu pembangunan desa/luar bandar yang

bersepadu & komprehensif

vi. Satu strategi untuk mencapai integrasi

program pelbgi sektor2 bg menyelesaikan
masalah yg rumit di peringkat skala wilayah
(Friedmann, 1979)
Intra wilayah
• pembahagian sumber (termasuklah
buruh, modal, tanah & dll) di dalam
wilayah itu sendiri yg bertujuan
memantapkan perhubungan antara Dua jenis
manusia & alam sekitar. perancanga
n
-Matlamat utama perancangan pembangun
an wilayah
intrawilayah ini adalah utk
mengendalikan masalah2 fungsian dgn
menitikberatkan pergerakan &
pengagihan manusia, pekerjaan,
keperluan ekonomi & guna tanah
Antara wilayah
• perancangan ini menfokuskan
masalah ketidakseimbangan antara
wilayah, terutama dr segi ekonomi,
pendapatan, aliran modal, aliran
pekerjaan dll. Dua jenis
perancanga
- Ia juga mewujudkan pertumbuhan n
dimensi reruang, iaitu masalah pembangun
an wilayah
tertentu hanya wujud di kaw
tertentu sahaja yg boleh membantu
menyelesaikan masalah
ketidakseimbangan khususnya
semasa menetapkan sempadan yg
menentukan keutamaan pembgn
Hasnah Ali (2006) pembangunan wilayah
dirancang bertujuan:
i. merapatkan jurang perbezaan ekonomi
antara wilayah
ii. Meningkatkan taraf & kualiti hidup
penduduk
iii. Mencapai pembangunan sosial & ekonomi
yang seimbang antara wilayah & negeri
 Pembangunan Yang Tidak Seimbang

• Bermaksud - Aras kemajuan sosio-

ekonomi yg tidak sama rata dicapai dlm
sesebuah negara @ wilayah. Terdpt 2
keadaan iaitu kaw mundur & kaw maju
• Pembgn yg tidak seimbang ini diukur dr
segi perbezaan indeks sosioekonomi spt
KDNK antara kaw, pendptn perkapita,
kuasa beli pengguna, taraf kesihatan,
peluang pekerjaan, tahap pendidikan dll
 Masalah Pembangunan Tidak Seimbang
Antara Wilayah di Malaysia

• Ketidakseimbangan pmbgn antara wilayah

mempunyai ciri & sifat yg berbeza antara
sebuah negara dgn negara lain.
• Kelainan ini disebabkan oleh faktor yg
berbeza spt faktor ekonomi, politik,
sosial, budaya, tingkat teknologi,
demografi serta faktor2 geografi fizikal
yg dimiliki oleh sesebuah negara.
Di Malaysia,
permasalahan dln
ketidakseimbangan
pembgn antara
wilayah boleh i. Masalah
ditinjau dlm keadaan ketidakseimbangan
iaitu: pembgn ekonomi
antara Malaysia
Barat yg lebih maju
berbanding dgn
Malaysia Timur yg
masih mundur
ii. Masalah iv. Masalah
ketidakseimbangan ketidakseimbangan
pembgn antara kaw antara zon2 wilayah yg
bandar yg maju dgn telah dibahagikan
kaw luar bdr yg
mengikut RMK 7 & 8 spt
masih mundur
Wilayah Tengah yg maju
berbanding wilayah timur
iii. Masalah dan wilayah Sabah serta
ketidakseimbangan Sarawak yg masih agak
pmbgn antara kaum ketinggaln
v. Masalah vi. Masalah jurang kekayaan antara
ketidakseimbangan golongan kaya & miskin dlm
sesebuah kaw tertentu. Golangan
pembgn antara kaw minoriti walaupun sedikit jumlahnya
pantai barat ttp golongan kaya dan menguasai
semenanjung dgn kaw sumber2 ekonomi setempat
manakala golangan majoriti tetap
pantai timur dan tgh miskin dan disesetengah kaw
semenanjung mungkin tertindas.
Malaysia Misalnya, penduduk miskin yg
terpinggir dan berpendptn rendah
yg tinggal di kaw bdr spt di kaw
setingan @ pendudk miskin di kg2
tradiosional yg masih terikat dgn
sistem hutang & org tengah spt
golongan nelayan tradisional.
• Keenam2 bentuk ketidakseimbangan
pembgn di Malaysia ini mempunyai
impak yg berbeza bukan sahaja
terhdp kaw ini malah terhdp
penduduk yg mendiami kaw
berkenaan. Justeru itu, satu
strategi dan pendekatan yg berbeza
bg mengatasi masalah yg berlaku
diperlukan.
 Mengurangkan menerokai kaw. perbatasan
penghijrahan & pinggiran supaya dpt
ke bandar disejajarkan reruangnya dgn
pembangunan nasional
Memperkukuhkan
pembangunan 3. STRATEGI
pertanian & PEMBANGUNAN
perindustrian di WILAYAH
wilayah mundur Pembangunan wilayah di Malaysia
mempunyai lima matlamat penting
(azman 1985)

Mengarahkan
Memodenkan & semula
memperbandarkan sektor luar pertumbuhan &
bandar supaya jurang pembangunan jauh
perbezaan luar bandar & dari kaw pusat
bandar dapat dikurangkan. pertumbuhan
Strategi pembangunan wilayah di Malaysia

- Terdapat 4 strategi atau proses yang terlibat dalam

pembangunan wilayah di Malaysia:
a. Strategi pembangunan in situ luar bandar
b. Strategi program pembangunan pertanian
bersepadu (IADP)
c. Strategi penyelerakkan dan penyebaran industri
ke desa
d. Rancangan pembangunan wilayah secara khusus