2016

ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ

РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
ЦАРИНСКА УПРАВА
СОДРЖИНА
ВОВЕД 4
1. ЦАРИНСКА РЕГУЛАТИВА 5
ТАРИФА 6
ТРАНЗИТ 6
АКЦИЗИ 6

2. ЕУ ИНТЕГРАЦИЈА 7
ПОВРЗУВАЊЕ СО ЦАРИНСКИТЕ ИНФОРМАТИЧКИ СИСТЕМИ 7
ЗАЕДНИЧКИ ТРАНЗИТЕН СИСТЕМ НА ЕУ И ЕФТА ЗЕМЈИТЕ 7
РАЗВОЈ НА А ДМИНИСТРАТИВНИОТ КАПАЦИТЕТ СОГЛАСНО ЕУ СТАНДАРДИТЕ 7
ИПА ПРОЕКТИ 7
ЗАВРШЕНИ ИПА ПРОЕКТИ 7
ИПА ПРОЕКТИ ВО ТЕК 8
ИДНИ ИПА ПРОЕКТИ 9
ЦАРИНА 2020 – ПРОГРАМА НА ЕВРОПСКАТА КОМИСИЈА 9
ИНСТРУМЕНТ ЗА ТЕХНИЧКА ПОМОШ ЗА РАЗМЕНА НА ИНФОРМАЦИИ НА ЕВРОПСКАТА КОМИСИЈА (TAIEX) 10
EXBS - ПРОГРАМА ЗА КОНТРОЛА НА ИЗВОЗОТ И ГРАНИЧНА БЕЗБЕДНОСТ ПРИ АМБАСАДАТА НА САД ВО СКОПЈЕ 10

3. ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ 11
СОСТОЈБА НА ВРАБОТЕНИ ВО ЦАРИНСКАТА УПРАВА НА 31.12.2016 ГОДИНА 11
ОБУКИ И СТРУЧНО ОСПОСОБУВАЊЕ 11
ИМПЛЕМЕНТИРАНА ЗАЕДНИЧКАТА РАМКА ЗА ОЦЕНКА (CAF) 13
ИНТЕГРИТЕТ 13
ВНАТРЕШНА РЕВИЗИЈА13 14

4. ОЛЕСНУВАЊЕ И ЗАБРЗУВАЊЕ НА ЦАРИНСКИТЕ ПОСТАПКИ 15

ИЗВЕШТАЈ DOING BUSINESS НА СВЕТСКА БАНКА, ИНДИКАТОР ПРЕКУГРАНИЧНА ТРГОВИЈА 15
УНАПРЕДЕН СИСТЕМ ЗА СЕЛЕКТИВНИ КОНТРОЛИ БАЗИРАН НА АНАЛИЗА НА РИЗИК 15
Е-ЦАРИНА 16
АКРЕДИТИРАН КОМУНИКАЦИСКО-ИНФОРМАТИЧКИ СИСТЕМ НА ЦАРИНСКАТА УПРАВА 16
ОБЕМ НА ИЗВРШЕНИ РАБОТИ 17
СОСТОЈБА НА ЦАРИНСКИ И АКЦИЗНИ ОДОБРЕНИЈА И ЛИЦЕНЦИ 17
ПРЕФЕРЕНЦИЈАЛНО ПОТЕКЛО НА СТОКИТЕ 17
ПРОМЕТ НА ТОВАРНИ МОТОРНИ ВОЗИЛА (ТМВ) НА ГРАНИЧНИТЕ ПРЕМИНИ 18
ОБРАБОТЕНИ ЦАРИНСКИ ДЕКЛАРАЦИИ 18

5. ПРИХОДИ 19
ОСТВАРЕНИ ПРИХОДИ ВО 2016 ГОДИНА 19
ЦАРИНА 20
ДДВ 20
АКЦИЗИ 20
НА ДОМЕСТОЦИ 20
6. КОНТРОЛА И ПРИМЕНА НА ЗАКОНИТЕ 21
УНАПРЕДУВАЊЕ НА А ДМИНИСТРАТИВНИОТ КАПАЦИТЕТ 21
УПРАВУВАЊЕ СО РИЗИЦИ 21
ЦАРИНСКА И ДРУГА КОНТРОЛА 21
ФИЗИЧКА ЦАРИНСКА КОНТРОЛА 21
ОТКРИЕНИ СЛУЧАИ НА ШВЕРЦ НА ЦИГАРИ И ДРУГИ ТУТУНСКИ ПРОИЗВОДИ 22
ОТКРИЕНИ СЛУЧАИ НА НЕЛЕГАЛЕН ПРЕНОС НА ГОТОВИ ПАРИ И ЧЕКОВИ 23
ОТКРИЕНИ СЛУЧАИ НА НЕЛЕГАЛНА ТРГОВИЈА СО ЗЛАТО И СРЕБРО 23
ОТКРИЕНИ СЛУЧАИ НА ШВЕРЦ НА ДРУГИ ВИДОВИ СТОКА 23
ПРИЈАВЕНИ ДЕВИЗИ 24
КОНТРОЛА НА АКЦИЗНИ СТОКИ ВО ВНАТРЕШЕН ПРОМЕТ 24
ДОКУМЕНТАРНА ЦАРИНСКА КОНТРОЛА 25
ЦАРИНСКА ЛАБОРАТОРИЈА 25
РЕЗУЛТАТИ ОД КОНТРОЛА ПО ЦАРИНЕЊЕ 26
КРИВИЧНИ ПРИЈАВИ И ПРИЈАВИ ЗА ЦАРИНСКИ, ДЕВИЗНИ И АКЦИЗНИ ПРЕКРШОЦИ 26
УЧЕСТВО ВО МЕЃУНАРОДНИ АКТИВНОСТИ 26
ЗАШТИТА НА ПРАВА ОД ИНТЕЛЕКТУАЛНА СОПСТВЕНОСТ 27

7. ТРАНСПАРЕНТНОСТ И СОРАБОТКА ВО ОБЛАСТА НА ЦАРИНАТА 29

ОДНОСИ СО ЈАВНОСТА 29
ПОЗНАЧАЈНИ НАСТАНИ 29
ОДБЕЛЕЖУВАЊЕ НА 26-ТИ JАНУАРИ - СВЕТСКИОТ ДЕН НА ЦАРИНАТА 29
ПРОМОТИВНИ КАМПАЊИ 30
ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ 30
КРВОДАРИТЕЛСКА АКЦИЈА 30
ХУМАНИТАРНА ПОМОШ ЗА 13 СОЦИЈАЛНО ЗАГРОЗЕНИ СЕМЕЈСТВА 30
ХУМАНИТАРНА АКЦИЈА ЗА ВРАБОТЕНИТЕ НА ЦАРИНСКАТА УПРАВА КОИ ПРЕТРПЕА ЗНАЧИТЕЛНИ 30
ШТЕТИ ОД ПОПЛАВИТЕ
УЧЕСТВО ВО АКЦИЈАТА „ДЕН НА ДРВОТО - ЗАСА ДИ ЈА СВОЈАТА ИДНИНА!“ 31
СКЛУЧЕНИ МЕМОРАНДУМИ ЗА СОРАБОТКА 31
ЦАРИНСКА СОРАБОТКА 32
СОВЕТОДАВНО ТЕЛО 32
СРЕДБИ СО БИЗНИС ЗАЕДНИЦАТА 32
ЦАРИНСКАТА УПРАВА ГО ОБНОВИ СЕРТИФИКАТОТ ЗА ISO 9001:2009 32
БИЛАТЕРАЛНА СОРАБОТКА 33
СОРАБОТКА ПОМЕЃУ ЦАРИНСКИТЕ А ДМИНИСТРАЦИИ НА МАКЕДОНИЈА И АЛБАНИЈА 33
СОРАБОТКА ПОМЕЃУ ЦАРИНСКИТЕ СЛУЖБИ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА И НАРОДНА РЕПУБЛИКА КИНА 33
БИЛАТЕРАЛНА СРЕДБА ПОМЕЃУ ЦАРИНСКИТЕ СЛУЖБИ НА МАКЕДОНИЈА И КОСОВО 33
БИЛАТЕРАЛНА СОРАБОТКА ПОМЕЃУ ЦАРИНСКИТЕ СЛУЖБИ НА МАКЕДОНИЈА И СРБИЈА 33
МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА 34
КОНФЕРЕНЦИЈА НА ДИРЕКТОРИТЕ НА ЦАРИНСКИТЕ УПРАВИ ОД ЕВРОПСКИОТ РЕГИОН НА СЦО 34
РЕГИОНАЛНА РАБОТИЛНИЦА ЗА ПРИМЕНА НА СПОГОДБАТА ЗА ОЛЕСНУВАЊЕ НА ТРГОВИЈАТА 34
СЕДНИЦА НА СОВЕТОТ НА СВЕТСКАТА ЦАРИНСКА ОРГАНИЗАЦИЈA 35
УЧЕСТВО НА СЕМИНАР ЗА ОЛЕСНУВАЊЕ НА ТРГОВИЈАТА ВО РЕПУБЛИКА КОРЕЈА 35
СЕМИНАР „Е-ТРГОВИЈАТА КАКО МОЖНОСТ ИЛИ ПРЕДИЗВИК ЗА ЦАРИНСКИТЕ СЛУЖБИ НА ЕВРОПСКАТА УНИЈА“ 35
ИНТЕРНЕТ И ИНТРАНЕТ 35
ОТВОРЕНА ЦАРИНСКА ТЕЛЕФОНСКА ЛИНИЈА (197) 36
35
 ВОВЕД
На патот кон постојано модернизирање, имаме тенденција да ги унапредуваме стандарди-
те на современа служба и да останеме сконцентрирани на „поедноставувањето“ како глав-
на одредница. Притоа, континуирано ја манифестираме нашата заложба да ги исполниме
очекувањата на нашите вработени, клиенти, партнери и соработници, во насока на ефикасно
и економично работење.

Резултатите кои ги постигнавме во минатата година се видливи и мерливи. Би ги издвоиле:

• Високото 27 место на Република Македонија кај индикаторот Услови за прекугранич-
но тргување (Trading Across Borders) помеѓу 190 земји во светот во најновиот Извештај
Doing Business. Одржувањето на оваа висока позиција, имајќи го предвид и фактот што
сме земја која не излегува на море, се должи на реализацијата на низа проекти и мерки
од страна на Царинската управа на планот на олеснување и забрзување на трговијата и
транспортот;
• Унапредувањето на системот за селективни контроли, што резултираше со намалување
на бројот на физички и документарни прегледи, при истовремено зголемување на бројот
на откриени неправилности и дополнителната наплата на царински и други давачки.
Процентот на обработени декларации на годишно ниво, на таканаречениот „црвен“ канал
(физички преглед), на почетокот на реализацијата на проектот изнесуваше 30%, а во 2016
година e намален на 8,8%. Процентот на декларации кои се доделени на т.н. „жолт“ канал
(документарен преглед), од 35% е намален на 16,5%;
• Значителен успех при наплата на давачките во надлежност на Царинската управа,
како давачки при увоз (царина, данок на додадена вредност, акцизи и надоместоци), така
и наплата на акциза во внатрешен промет. Царинската управа на Република Македонија
ја заврши 2016 година со вкупно остварени приходи во износ од  72,9 милијарди денари,
што е за 8,5%, повеќе од остварените приходи во 2015 година, а за 5,5%, повеќе во однос на
планираните приходи за 2016 година;
• Успешно реализирани два твининг проекти: Проектот „Хармонизација на законодав-
ството и постапките со законодавството и добрата практика на ЕУ во областа на акци-
зите“ (ИПА 2010) со Царинската служба на Австрија како твининг партнер и Проектот
„Завршување на постапката за пристапување кон Конвенцијата за заеднички транзитни
постапки и Конвенцијата за поедноставување на формалностите во трговијата со стока“
(ИПА 2010), со Царинската служба на Словенија како твининг партнер.
Постигнатите резултати ја отсликуваат посветеноста, ентузијазмот и систематската работа
на вработените во Царинската управа. Ова е начин на кој ќе продолжиме да работиме и во
иднина, како сигурен пат кон успехот.

4
 1. ЦАРИНСКА РЕГУЛАТИВА
Во текот на 2016 година донесени се след-
ните акти и регулативи во врска со царин-
ското работење:
- Ратификуван е Протоколот кон Спо-
годбата за стабилизација и асоцијација
меѓу Република Македонија од една
страна и Европските заедници и нивни-
те земји-членки од друга страна, со кој
се зема предвид пристапувањето на Репу-
блика Хрватска во Европската унија.
- Донесен е Закон за ратификација на из-
мената на Протокол 4 на Спогодбата за
стабилизација и асоцијација меѓу Европ-
ските заедници и нивните земји членки
од една страна и Република Македонија
од друга страна, со што се воведува мож-
ност за примена на Регионалната конвенција
за Паневромедитерански преференцијални
правила за потекло и за прв пат се создава
можност за примена на кумулација меѓу Ре-
публика Македонија, Европска унија и ЕФТА
државите.
- Врз основа на Законот за вршење на ра-
боти за застапување во царинските по-
стапки, донесен е Правилник со кој се
определуваат критериумите за начинот и
постапката за спроведување на стручни-
от испит за лиценциран застапник.
- Донесен е Правилник за висината и
начинот на определување на реално
направените трошоци во прекршочна
постапка пред прекршочниот орган
на Царинската управа со кој се пропи-
ша висината на трошоците во прекршоч-
ната постапка.
- Објавен е новиот Правилник за форма-
та и содржината на мандатниот пла-
тен налог со кој се пропишува формата
и содржината на мандатниот платен на-
лог и тоа за физичко лице и за правно
лице, односно трговец поединец.
- Извршена е измена на Правилникот за си-
стемот на наградување на царински служ-
беници со што се утврди дека јубилејната
награда се доделува во вид на паричен износ
изразен како процент од просечната нето
плата на ниво на Царинска управа исплатена
во последните три месеци.
- Измена на Правилникот за унапредување
на царинските службеници во Царинската
5
 управа со што се доуредуваат условите и на-
чинот на унапредување на царинските службе-
ници што се спроведува преку објавување на
интерен оглас.
ТАРИФА
- Во текот на 2016 година, во два навра-
ти објавени се Листи на стоки кои се
увезуваат во рамки на тарифни квоти
со намалени или укинати царински
давачки кои ќе се применуваат во
второто полугодие на 2016 година, од-
носно  во првото полугодие на 2017
година. Објавените листи се однесува-
ат за увоз во рамките на  пропишаните
квоти на стоки со потекло од Европска-
та  Унија, Турција, Украина, Швајцарска
конфедерација, Норвешка, како и стоки
со потекло од земјите членки на Свет-
ската трговска организација. Распредел-
бата на тарифните квоти се одвива по
принципот „прв дојден, прв корисник“
преку информацискиот систем EXIM.
- Во текот на годината извршени се чети-
ри измени и дополнувања на Уредбата
за распоредување на одредени стоки
во Комбинираната номенклатура со-
гласно регулативите на Европската
комисија, со кои се усвоени вкупно 35
нови регулативи на ЕУ донесени во пе-
риодот од 1 јули 2015 година до 30 јуни
2016 година, а кои се однесуваат на
распоредување на одредени стоки во
Комбинираната номенклатура.
- Објавена е Одлуката за усогласување
и менување на Царинската тарифа
за 2017 година, со која се усогласува и
менува номенклатурата на Царинската
тарифа согласно измените на Комбини-
раната номенклатура, донесени од стра-
на на Европската комисија, кои се одне-
суваат на системот на имиња на стоката,
системот на нумеричко означување, еди-
ничните мерки, како и забелешките кон
соодветните оддели и глави.
ТРАНЗИТ
Со измените и дополнувањата на
Конвенцијата за заедничка транзит-
на постапка (консолидирана верзија) од
6 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
2016 година ратификувани се измените на
Конвенцијата за заедничка транзитна по-
стапка поврзани со пристапувањето на Ре-
публика Македонија и на Република Србија
кон конвенцијата, извршено е бришење
на Прилогот со листа на стока со поголем
ризик од измама, направени се измени во
видовите на поедноставени транзитни по-
стапки и условите кои треба да се исполнат
заради добивање на одобрение за нивно
користење, како и измени во однос на упо-
треба на општата гаранција и случаите во
кои не е потребно да се обезбеди гаранција.
АКЦИЗИ
Во текот на 2016 година се донесени след-
ните акти и регулативи во врска со акцизно-
то работење:
- Донесен е Законот за изменување
и дополнување на Законот за акци-
зите, со кој се воведе нова категорија
акцизни обврзници – мали независни
производители на пиво, се овозможува
ослободување од плаќање на акциза на
сите патнички возила со хибриден погон,
а направени се и измени во прекршочни-
те одредби.
- Извршени се измени на Правилникот
за спроведување на Законот за акцизи-
те, со кој е намален количинскиот услов
за акцизен склад за алкохол и алкохол-
ни пијалоци и се додадени нови типо-
ви на контролни марки за обележување
на меѓупроизводи и етил алкохол и за
обележување на тутунски добра. Со изме-
ните на овој Правилник пропишани се и
документите од надлежните инспекциски
органи кои се приложуваат кон барањето
за издавање на акцизна дозвола.
Усогласување со Законот за општата
управна постапка
Сите закони во надлежнот на Царинската
управа беа усогласени со измените на
Законот за општата управна постапка,
а се извршија промени со укинување на
можноста за водење на второстепена
управна постапка и овозможување на
директно поведување на управен спор.
 2. ЕУ ИНТЕГРАЦИЈА
Активностите насочени кон перманентно усогласување и примена на царинското
законодавство на ЕУ во Република Македонија имаат посебно место во агендата на
Царинската управа, во насока на исполнување на техничките и организациските барања,
развој на административниот капацитет и проширување на јавната свест за начинот и
филозофијата на функционирањето на Царинската унија.
ПОВРЗУВАЊЕ СО ЦАРИНСКИТЕ ИН-
ФОРМАТИЧКИ СИСТЕМИ
Заеднички транзитен систем на ЕУ и
ЕФТА земјите
На 1 јули 2015 година Република
Македонија стана дел од транзитниот
систем на Европската унија
Конвенциите за заедничката транзитна по-
стапка и за поедноставување на формално-
стите при трговија со стока обезбедуваат
единствено движење на стоката во рамките
на земјите членки, од една влезна точка до
местото на завршување на транзитната по-
стапка, без разлика на тоа низ колку држави
и гранични премини стоката треба да транзи-
тира. Електронската транзитна декларација
со која е започната транзитна постапка во
која било земја членка на Конвенцијата за за-
едничка транзитна постапка е прифатлива за
30000
25000
20000
15000
10000
5000
2015 2016
сите земји членки на Конвенцијата.
Со пристапување на Република Србија кон
овие Конвенции - од 1 февруари 2016 година,
Пан европскиот коридор 10 добива допол-
нителна важност на поширок меѓународен
план.
РАЗВОЈ НА АДМИНИСТРАТИВНИОТ КА-
ПАЦИТЕТ СОГЛАСНО ЕУ СТАНДАРДИТЕ
ИПА проекти
Една од приоритетните активности на Ца-
ринската управа е насочена кон развој на
административниот и институционалниот
капацитет, согласно ЕУ стандардите.
Царинската управа се јавува како
корисник на средства за проекти во
рамки на Националната програма
за искористување на фондовите
од Инструментот за претпристапна
помош (ИПА)
Завршени ИПА проекти
 Проектот „Хармонизација на зако-
нодавството и постапките со законо-
давството и добрата практика на ЕУ
во областа на акцизите“ (ИПА 2010), за-
почна во првиот квартал на 2015 година,
се реализираше со помош на Царинската
служба на Австрија како твининг партнер и
заврши во ноември 2016 година. Целта на
овој проект беше целосно усогласување на
националното законодавство поврзано со
акцизите со она на ЕУ, како и зајакнување
на административните и оперативните ка-
пацитети на Царинската управа во процесот
на исполнување на европските стандарди
7
 во оваа област. Како резултат на проектни-
те активности подготвен е нацрт Закон за
акцизите кој е во голема мера усогласен со
директивите на ЕУ и ги опфаќа најдобрите
практики и процедури од повеќе земји член-
ки на ЕУ. Законот содржи одредби кои се
применливи веднаш и одредби кои ќе бидат
применливи по пристапувањето на Републи-
ка Македонија кон ЕУ. Исто така, подготве-
ни се и три нацрт правилници кои поблиску
го определуваат начинот на спроведување
на одредбите од законот. Подготвени се и
кореспондентни табели за усогласеност на
законот со прописите на ЕУ, кои претставу-
ваат клучен индикатор за мерење на успеш-
носта на овој проект.
 Проектот „Завршување на постапка-
та за пристапување кон Конвенцијата
за заеднички транзитни постапки и
Конвенцијата за поедноставување на
формалностите во трговијата со стока“
(ИПА 2010), започна во втората половина
од 2014 година во соработка со Царинската
служба на Словенија како твиниг партнер, а
заврши во мај 2016 година. Како резултат на
проектните активности организирани беа 89
работилници од следните области: заеднич-
ки транзит, користење на ЕЦД, електронско
царинење, царински долг и гаранции, поед-
ноставени царински постапки, постапки со
88 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
економски ефект, забрани и ограничувања,
пост-царински контроли и Царински за-
коник на Унијата. Допонително со законо-
давството на ЕУ беа усогласени Царинскиот
закон и Уредбата за спроведување на Ца-
ринскиот закон, подготвени и преработени
беа неколку упатства и инструкции во со-
гласност со најновите и најдобри практики
на ЕУ.
 Проектот „Техничка помош за тестирање
на функционалностите и интерконективно-
ста на царинските ИТ системи во Царинска-
та управа“ (ИПА 2011), чија имплементација тра-
еше 12 месеци (започна во октомври 2015 година
и заврши во октомври 2016 година), обезбеди
усогласеност со барањата на ЕУ и проверка на
соодветноста на интерфејсите и интероператив-
носта помеѓу Системот за обработка на царин-
ски декларации и акцизни документи (СОЦДАД)
со Новиот компјутеризиран транзитен систем
(НКТС), Интегрираната тарифна околина (ITE),
Системот за контрола на увозот (ICS), Системот
за контрола на извозот (ECS) и Контролниот си-
стем за движењето на акцизи (EMCS) на ЕУ.
ИПА проекти во тек
 „Зајакнување на административните
капацитети за исполнување на обврските
за членство – Спроведување на правата од
интелектуална сопственост “ (ИПА 2011)
• Започна во јануари 2016 година и ќе трае
19 месеци, се спроведува во соработка со
Канцеларијата за патенти и трговски мар-
ки на Кралството Данска, Државниот за-
вод за индустриска сопственост и Царин-
ската управа.
• Цел е зајакнување на капацитетот на Ца-
ринската управа во областа на заштита
на правата од интелектуална сопстве-
ност, подигнување на јавната свест во
областа на спроведувањето и заштитата
на правата од интелектуална сопстве-
ност.
 „Техничка помош за изработка на
идеен проект, основен проект и тендер-
ска документација за изведбени рабо-
ти на граничните премини Табановце и
Ќафасан“ (ИПА 2011)
• Цел е подготвка на техничка документа-
ција за надградба на граничните премини
за патен промет Табановце и Ќафасан.
• Резултат ќе биде подобрување на ин-
фраструктурата на двата премини и ќе
ја зголеми пропусната моќ на преми-
ните, намалување на времето потребно
за вршење на граничните формално-
сти, овозможување на примена на со-
времени средства за инспекција,
забрзување и олеснување на стоковата
размена, олеснување и забрзување на
транспортот долж Пан - европските
коридори 8 и 10.
 „Надградба на објектите за царинење
на Граничниот премин за патен промет
Табановце“ (ИПА 2012)
• Цел е проширување и пренамена на постој-
ниот терминал за увоз и извоз на стока за до-
полнителни 4.000 метри квадратни, изград-
ба на две коловозни ленти на граничниот
премин за излез од Република Македонија,
изградба на придружни објекти.
 „Реконструкција на објектите за
царинење и инспекција на Граничниот
премин за патен промет Ќафасан“ (ИПА
2013)
• Цел е изградба на нов увозно-извозен
царински терминал од 9.500 метри
квадратни, пристапни патишта, објекти за
царинење и за други инспекциски органи,
реконструкција на постојните објекти.
Идни ИПА проекти
 „Зајакнување на оперативни и инсти-
туционални капацитети на Царинската
управа“ (ИПА 2013)
• Ќе започне во 2017 година и ќе трае 21 месец.
• Цел на проектот е зголемување на ефи-
касноста при откривање и спречување
на царински измами преку поефикасни
и таргетирани контроли, засилување на
капацитетите за контроли по царинење,
примена на современи лаборатори-
ски методи и средства, олеснување на
трговијата преку усовршување на анали-
зата на ризик согласно стандардите на
ЕУ, обезбедување на опрема за царинска
лабараторија.
Царина 2020 – Програма на Европската
комисија
Царинската управа активно учествува во
Програмата на Европската комисија „Ца-
рина 2020“, финансирана од средства на
ЕУ и кофинансирана од Буџетот на Репу-
блика Македонија. Учеството во програма-
та е значајно за Царинската управа бидејќи
овозможува соработка, размена на инфор-
мации и најдобри пракси со царинските
служби на земјите членки на ЕУ, земјите
кандидати и потенцијалните земји канди-
дати. Во рамките на оваа програма, во 2016
година учествуваа 36 претставници на Ца-
ринската управа на 20 настани, кои добија
можност да воспостават поблиски контак-
2. ЕУ ИНТЕГРАЦИЈА 9
 ти со своите колеги од други земји и да раз-
менуваат знаење, експертиза и искуства.
Инструмент за техничка помош за раз-
мена на информации на Европската ко-
мисија (TAIEX)
Царинската управа во 2016 година, преку TAIEX
одржа работилница во Скопје на тема „Анали-
за на ризик во транзитна постапка“. Целта на
работилницата беше учесниците да ја разберат
примената на Конвенцијата за заедничка тран-
зитна постапака, особено во областа на анали-
за на ризик во транзитна постапка.
Претставници од Царинската управа уче-
ствуваа уште на 2 работилници организи-
рани преку инструментот TAIEX од други
институции: „Прекумерна класификација
на информациите во корелација со
објективното препознавање на потребата
за поседување безбедносен сертификат –
најдобри практики и искуства“ (организи-
рана од Дирекцијата за безбедност на кла-
сифицирани информации) и „Интегриран
пристап во заштита на културното наслед-
ство и анализа на ризик во транзитна по-
стапка“ (организирана од Министерството
за внатрешни работи).
10 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
EXBS - Програма за контрола на извозот
и гранична безбедност при Амбасадата
на САД во Скопје
Во текот на 2016 година, Програмата EXBS на
Амбасадата на САД во Република Македонија, во
три наврати на Царинската управа и донираше
опрема и тоа: 5 видеоскопски инспекциски
системи наменети за спречување на незаконско
тргување со стоки, во вредност од околу 52 илјади
американски долари, 7 пејџери за откривање на
радијација во вредност од околу 9 илјади аме-
рикански долари, како и опрема за патролни
чамци во вредност од 15 илјади долари. Во из-
минатите десетина години, Aмбасадата на САД
преку Програмата EXBS ѝ донираше на Царин-
ската управа оперативна опрема во вредност од
над 2 милиони американски долари, со обезбе-
дени обуки за користење на истата, а со цел да се
унапреди целокупното царинско работење и да
се остварат подобри резултати во олеснувањето
на меѓународната трговија и зачувување на без-
бедноста на општеството. Од почетокот на 2016
година, физичката царинска контрола, која
меѓу другото се спроведуваше со користење на
опремата донирана преку Програмата EXBS на
Амбасадада на САД во Република Македонија,
резултираше со над 300 успешни наоди. Органи-
зирани беа и обуки што претставуваат поддршка
за севкупното царинско работење.
3.ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ

Царинската управа и во 2016 година континуирано инвестираше во унапредување на управувањето со

човечките ресурси кои се ценат за движечка сила за постигнување на поставените стратешки цели за
интеграцијата во ЕУ и зголемување на ефикасноста во работата на институцијата.
Состојба на вработени во Царинската управа на 31.12.2016 година

Број на вработени во Царинска управа ->1132

Статус на вработени службеници Степен на стручна подготовка

доктор на науки 1
функционери 2
магистри 35
царински службеници 1012 високо образование 643
административни службеници 12 вишо образование 16
работници 106 средно образование 410
вкупно 1.132 друго 27
59,98% од вкупниот број вработени во Царинска управа се со високо образование

Обуки и стручно оспособување

Континуирани обуки се предуслов за дос-

тигнување на потребните знаења, вешти-
ни, професионален развој на вработените и
поддржуваат полесно напредување во кари-
ерата.

За обезбедување на поголема ефикасност

и подобра работна изведба на вработени-
те, Царинската управа донесе Насока за
имплементција на царински компетенции
во Царинската управа, со која се пропишува
постапката за оценување на работната извед-
ба и постапката на утврдување на потребите
за обуки на царинските службеници, согласно
дефинираните оперативни компетенции во
Речникот на царински компетенции на Ца-
ринската управа. Царинската управа отпочна
со имплементација на Рамката на царински
компетенции за царински службеници до-
несена од Европската комисија и прифатена
од Светската царинска организација како си-
стемски документ кој ги опфаќа потребните
знаења, вештини и ставови што треба да ги по-

11
 седува царинскиот службеник за соодветното
работно место. Донесена е и Програма за ос-
новна обука за царински надлежности на
царинските службеници со која се утврдува-
ат целните групи на учесници на основни об-
уки, видот и времетраењето на обуките, нивна
содржина и начин на спроведување, целите
кои треба да се постигнат по одржувањето
на обуките и ресурси потребни за нивна
реализација. Во Програмата целите, темите и
содржината на основната обука се дефинира-
ат согласно Рамката на компетенции.
Од Годишниот план за обуки и стручно
оспособување и усовршување за 2016 годи-
на реализирани се 78,6% од предвидените
специјализирани обуки.
233 спроведени активности за стручно
оспособување на царинските службеници
2.074 вкупно учесници
15,8 просечен број часови на обука по вработен

Како позначајни обуки во 2016 година се издвојуваат:

 земање и постапување со мостри;

 проценка на ризик и селективност;

 потекло и измените на Договорот ЦЕФТА;

 преглед и претрес на багаж, возила и лица и интервју на патници;

 препознавање и идентификување на фалсификувани и шверцувани тутунски производи;

 борба против фалсификување и пиратерија;

 заштита на тајноста и заштита на обработката на лични податоци;

 акцизни постапки и контрола на акцизни добра во малопродажба;

 основи на сметководство и поднесување на ДДВ пријави.

Во соработка со стопанските комори, економските оператори и другите институции беа ор-

ганизирани и реализирани 23 настани во вид на советувања, презентации и обуки, на кои
учествуваа 568 претставници од бизнис заедницата и вработени на институции чии работни
процеси вклучуваат царинска постапка. Темите разработени на овие настани опфатија:

 правила на потекло;

 правила за распоредување на царинска стока согласно Законот за Царинска тарифа;

 измени во Конвенцијата за заедничка транзитна постапка;

 поедноставување и усогласување на царински постапки;

 Конвенција за заеднички транзит, концепт на овластен економски оператор и заштита на

правата од интелектуална сопственост за трговската марка „UGG“.

Обуките што беа организирани 88 студенти од факултетите со кои се

за царинските застапници беа склучени меморандуми за соработка
конципирани според 4 целни групи имаа можност преку практикантска
(одржани две сесии во Скопје и по работа да се запознаат со улогата и
една сесија во Кавадарци и Битола) надлежностите на Царинската управа.

12 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

Имплементирана заедничката рамка за
оценка (CAF)
Во 2016 година беше имплементирана За-
едничката рамка за оценка (Common
Assessment Framework - CAF) како една од
најдобрите европски пракси за воведување
на систем на целосно управување со квали-
тет во јавните институции. Царинската упра-
ва ја воведе оваа алатка согласно насоките
утврдени од Европскиот институт за јавна
администрација и согласно националната ре-
гулатива со која се уредува воспоставувањето
на Заедничката рамка за оценка во државна
служба, според Законот за воведување на
систем за управување со квалитетот и за-
едничката рамка за процена на работењето
и давањето на услуги во државната служба.
При имплементацијата беше ангажирана
целата организациска структура која донесе
План за подобрување на состојбите во Ца-
ринската управа на Република Македонија,
што вклучува и детална матрица за акци-
скиот план на мерките за подобрување на
состојбите, како и методологија за следење
на Планот за подобрување.
Број на спроведени внатрешни истраги/контроли по организациски единици
2015
Организациона единица спроведени спроведени спроведени спроведени
внатрешни внатрешни внатрешни внатрешни
истраги
Централна управа 22
Царинарница Скопје 25
Царинарница Куманово 26
Царинарница Штип 5 5
Царинарница Гевгелија 14
Царинарница Битола 16
Вкупно 108
Интегритет
Збирот од сите политики, стандарди и про-
цедури воспоставени во една организација
кои ја зајакнуваат нејзината отпорност кон
корупцијата и го намалуваат ризикот од ко-
руптивно однесување од страна на нејзините
вработени го означува системот за интегри-
тет. Интегритет на ниво на една организација
значи „отпорност на корупција“.
Во 2016 година се спроведени 80 внатрешни
истраги врз основа на Планот на активности
на Секторот за професионална одговорност,
примените поплаки кои се однесуваат на не-
законско и непрофесионално постапување на
вработените, информациите примени на отво-
рената царинска линија 197, во кои се содржа-
ни наводи за  непрофесионално однесување
на царински службеници, како и врз основа
на информациите што ги доставуваат или не-
посредно ги презентираат раководителите
на организационите единици и вработени-
те во Царинската управа. Притоа, во 37 слу-
чаи се утврдени неправилности во врска со
непочитувањето на законските одредби, под-
законските акти, упатствата, како и одредби-
те од Правилата за ред и дисциплина во Ца-
ринската управа и Кодексот на однесување на
царинските службеници и се дадени предлог
мерки за отстранување на истите.
Во врска со постапувањето на вработените
согласно позитивните законски одредби,
подзаконските акти и оперативните инструк-
ции на Царинската управа беа извршени 57
внатрешни контроли. Во 23 случаи се кон-
статирани неправилности во постапувањето.
Преку отворената царинска телефонска
линија (197) беа примени 32 поплаки и 5
2016
контроли истраги контроли
24 13 23
19 17 21
9 30 6
3 1
9 14 4
5 3 2
71 80 57
3.ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ 13
 120
100
80
60
40
20
0
2015
ЦУРМ имаше највисок степен на
реализација на Државната програма за
превенција и репресија на корупцијата и
судир на интереси 2011 – 2015 од вкупно 11
сектори
„online“ пријави за незаконско, непрофе-
сионално и коруптивно постапување на ца-
ринските службеници, пристигнати преку
сервисот за пријавување на корупција на
Интернет страницата на Царинската управа,
за кои се спроведени активности/истрага и
контрола за утврдување на основаноста на
нивната содржина. Само во еден пријавен
случај е утврдена основаност на поплаката
и постапување спротивно на законската ре-
гулатива и интерните акти на Царинската
управа. Истражните активности што се спро-
ведуваат по една пријава се сеуште во тек.
За реализација на државните програми за
превенција и репресија на корупцијата и
судирот на интереси Царинската управа
донесе „План за спроведување на активно-
стите од Државната програма за превенција
и репресија на корупцијата и превенција и
намалување на појавата на судирот на инте-
реси 2016-2019 година“.
14 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
2016
Во насока на олеснување на секојдневното
работење и овозможување на правил-
на примена на законската и подзаконска
регулатива, на Интранет страната на Ца-
ринската управа беше објавен „Водич за
најчести грешки и пропусти во севкупно-
то работење“ за 2016 година.
Во 2016 година квартално беше ревидиран
и изработуван Регистарот на ризични точ-
ки во царинското работење подложни на
корупција, кој претставува корисна алатка за
перманентно и ефикасно справување со мож-
ните кршења на царинското законодавство.
Во текот на 2016 година по вторпат беше спро-
ведена внатрешна анкета во која учествуваа
26,21% од вработените лица, а која имаше за цел
да го истражи нивото на изложеност на зло-
употреба на службените должности и појава
на коруптивни активности, преку искажано
мислење на вработените за тоа колку Царинска-
та управа успешно и ефикасно ги спроведува ак-
тивностите за спречување на овие појави.
Царинската управа учествуваше во твининг
проектот ИПА 2010 „Поддршка за ефикасна
превенција и борба против корупцијата“ и во
активности за ажурирањето на Методологијата
за релевантен статистички систем за монито-
ринг на антикорупциската политика.
Внатрешна ревизија
Во 2016 година во Царинската управа беа
извршeни 19 внатрешни ревизии. Врз основа
на извршените ревизии беа утврдени 54 нао-
ди и беа дадени 57 препораки за подобрување
на работењето во Царинската управа.
Од вкупно дадените препораки 50 препораки це-
лосно се реализирани, 2 препораки делумно ре-
ализирани и една препоракa не е реализиранa.
4 препораки се во фаза на реализација.
4. ОЛЕСНУВАЊЕ И ЗАБРЗУВАЊЕ
НА ЦАРИНСКИТЕ ПОСТАПКИ
Царинската управа перманентно работи на одржување на постојните и воведување на
нови можности за олеснување и забрзување на царинските постапки и условите за нивно
спроведување, со поддршка од информатичка и комуникациска технологија.
Извештај Doing Business на Светска Банка,
индикатор Прекугранична трговија
Како резултат на посветеното работење
за реализација на економските полити-
ки на Владата, Република Македонија во
најновиот Извештај Doing Business е ранги-
рана на високото 10 место помеѓу 190 земји
во светот.
Во најновиот Извештај Doing Business, Ре-
публика Македонија кај индикаторот Ус-
лови за прекугранично тргување (Trading
Across Borders) го задржа високото 27
место и е на истиот ранг како и претход-
ната година. Имајќи предвид дека во
2007 година се наоѓавме на 127 место,
достигнувањето и одржувањето на оваа
висока позиција, особено со оглед на тоа
што сме земја која не излегува на море, се
должи на реализацијата на низа проекти
и мерки од страна на Царинската управа,
на планот на олеснување и забрзување на
трговијата и транспортот.
Во рамките на своите надлежности Царин-
ска управа и понатаму ќе продолжи посве-
тено да работи на подобрување на деловна-
та клима.
Унапреден систем за селективни контроли
базиран на анализа на ризик
Намален процентот на физички и
документарни прегледи
2014 2016
Физички преглед
Физички преглед 30%
8,8%
Документарен Документарен
преглед 35 % преглед 16,5%
Со унапредување на системот за селектив-
ни контроли, односно со нивно правилно
насочување, во претходниот период царин-
ските контроли беа намалени, а процентот
на пратки процесирани преку зелениот
канал (слободно преминување на стоките)
беше удвоен од 35% на 75%.
Намалениот интензитет на вршење на ца-
ринска контрола овозможи забрзување на
царинската постапка за економските опе-
ратори кои ги почитуваат царинските и дру-
ги прописи поврзани со увозот и извозот
на стоки и зголемување на ефикасноста и
ефективноста во царинското работење при
вршење на контроли.
На годишно ниво процентот на обработе-
ни декларации на таканаречениот „црвен“
канал (физички преглед), кој на почетокот
на реализацијата на проектот изнесуваше
30% од вкупно обработените декларации,
во 2016 година беше сведен на 8,8%.
Процентот на декларации кои се просле-
дени на т.н. „жолт“ канал (документарен
преглед) во 2016 година од 35% се намали
на  16,5%. Иако бројот на физички и до-
кументарни прегледи беше намален, се
зголеми бројот на откриени неправилно-
сти и случаи на дополнителна наплата на
царински и други давачки.
15
 Бројот на откриени неправилности во 2016
година е за 13,5% поголем во споредба со
неправилностите откриени во 2015 година.
Дополнителната наплата на приходи по
констатирање на  неправилности откриени
при вршење на контроли во 2016 година е
во износ поголем за околу 23%, споредено
со дополнителната наплата од 2015 година,
што укажува на повисоко ниво на ефикас-
ност и ефективност во работењето.
Просечното време за спроведување на увоз-
ната постапка е намалено за околу 30%, во
споредба со просечното време регистрира-
но пред започнување на проектот.
Е-ЦАРИНА
Акредитиран комуникациско-информа-
тички систем на Царинската управа
По успешното завршување на процесот за
безбедносна акредитација на комуникаци-
ско - информатичкиот систем на Царинска-
та управа за класифицирани информации,
на 24 јуни 2016 година на Царинската упра-
ва ѝ беше доделен Сертификат за безбед-
ност, од страна на Дирекцијата за безбед-
16 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
ност на класифицирани информации. Со
ова Царинската управа се здоби со един-
ствен акредитиран комуникациско-инфор-
матички систем што се користи за создавање
и обработка на класифицирани информа-
ции.
EXIM
Електронскиот едношалтерски систем за
издавање на увозни и извозни дозволи и та-
рифни квоти – EXIM (во функција од 2008
година) од година во година станува сѐ по-
софистициран и овозможува зголемена
ефикасност во забрзување на царинските
постапки, а континуирано расте и бројот на
неговите регистрирани корисници.
Најголем број од дозволите издадени ми-
натата година се однесуваат на увоз на
прехранбени производи (околу 35 илјади),
ветеринарни документи (околу 14 илјади),
потврди за органолептички преглед (око-
лу 13 илјади), согласности за царинење на
стока за општа употреба (околу 10 илјади)
и лекови и медицински помагала (околу 9
илјади).
Обем на извршени работи
Состојба на царински и акцизни одобренија и лиценци
СОСОТОЈБА НА ЦАРИНСКИ И АКЦИЗНИ ОДОБРЕНИЈА
Вид на одобрение 2015 2016
ЦАРИНСКИ ОДОБРЕНИЈА
Одобрение вршењеработи на застапување во
319 328
царински постапки
Лиценца за царинско застапување 1,243 1,316
Царински постапки со економски ефект 5,606 5.362
Одобрение за увоз за облагородување 169 167
Одобрение за извоз за облагородување 16 13
Одобрение за царинско складирање 82 82
Преработка под царинска контрола 1 1
Одобренија за еднократна примена 5,338 5.099
Поедноставени царински постапки 230 215
Одобрение за локално царинење при увоз 51 48
Одобрение за локално царинење при извоз 73 75
Одобрение за овластен примач во транзит 70 60
Одобрение за овластен испраќач 34 29
Одобрение за поедноставено декларирањe 2 3
Задолжителна тарифна информација 558 585
Одобрение за одобрен извозник 120 131
Одобрение за одложено плаќање на долг 171 141
АКЦИЗНИ ОДОБРЕНИЈА    
Акцизни дозволи 83 84
Одобренија за акцизно повластено користење 342 320
Вкупно 8,670 8,428

Преференцијално потекло на стоките

ВКУПНО КОРИСТЕЊЕ НА ДОГОВОРИТЕ ЗА СЛОБОДНА ТРГОВИЈА
(Во милијарди денари)
Увоз и извоз во 2015 Увоз и извоз во 2016
Договорна
Вкупно Вкупно
страна
МКД % МКД %
ЕУ 301,4 81,6 322,9 82,0
ЕФТА 1,5 0,4 1,6 0,4
ЦЕФТА 51,0 13,8 53,0 13,5
Албанија 4,3 1,2 4,4 1,1
БиХ 7,8 2,1 8,0 2,0
Црна Гора 1,7 0,4 1,9 0,5
Косово 9,1 2,5 10,1 2,6
Србија 28,1 7,6 28,5 7,2
Молдавија 0,1 0,0 0,2 0,0
Турција 15,0 4,1 16,2 4,1
Украина 0,3 0,1 0,3 0,1
ВКУПНО 369,2 100,0 393,9 100,0

Република Македонија има склучено догово-
ри за слободна трговија со Турција, Украина и
државите членки на ЕУ, ЕФТА и ЦЕФТА.
Реализираниот надворешен трговски про-
мет во 2016 година, за кој е користен до-
каз за преференцијално потекло, изне-
сува 393,9 милијарди денари, што претставу-
ва зголемување во однос на надворешниот
трговски промет реализиран во 2015 (369,2
милијарди денари). Најголем дел од овој про-
мет е остварен со земјите членки на ЕУ и изне-
сува 322,9 милијарди денари (82%). Размената

4. ОЛЕСНУВАЊЕ И ЗАБРЗУВАЊЕ НА ЦАРИНСКИТЕ ПОСТАПКИ 17

 ВКУПЕН ПРОМЕТ НА ТМВ ПО ГРАНИЧНИ ПРЕМИНИ (ВО ИЛЈАДИ)
Косово Србија Бугарија Грција Албанија

Вкупно
Богородица
Граничен

Табановце

Меџитлија
Ново Село
Деве Баир
Пелинце

Св. Наум
Ќафасан
Јажинце

Делчево
Вкупно

Вкупно
Вкупно

Вкупно

Вкупно
Дојран

Стење
Блаце

Блато
премин

Полни 35,4 0,0 35,4 169,4 0,0 169,4 23,7 15,8 22,4 62,0 30,6 162,5 6,2 199,2 0,4 44,2 0,0 0,8 45,3 511,4
Вкупно Вкупно
2015

Празни 68,3 4,2 72,4 58,2 0,1 58,4 20,6 16,5 22,9 59,9 19,9 109,8 13,9 143,6 1,3 31,9 0,6 2,3 35,9 370,4

Вкупно 103,6 4,2 107,8 227,6 0,1 227,7 44,3 32,4 45,3 122,0 50,5 272,3 20,1 343,0 1,6 76,1 0,6 3,1 81,3 881,8
Полни 35,4 0,0 35,4 153,6 0,2 153,8 30,5 16,2 17,6 64,6 64,6 103,1 7,8 175,6 0,5 52,8 0,0 0,7 53,9 483,0
2016

Празни 79,0 6,2 85,2 60,5 0,1 60,7 23,6 18,5 25,4 67,5 23,9 99,2 13,1 136,2 1,7 38,5 0,4 3,4 43,9 393,6

Вкупно 114,4 6,2 120,6 214,2 0,4 214,5 54,2 34,7 43,0 131,8 88,5 202,4 20,9 311,8 2,1 88,3 0,4 4,2 97,8 876,6

со земјите членки на ЦЕФТА во 2016 година Обработени царински декларации

изнесува 53 милијарди денари (13,5% од вкуп- Во 2016 година беа обработени 986,1 илјади
но остварениот промет со преференцијално царински декларации – декларации за увоз
потекло) и бележи зголемување во однос на како најбројни (44,9% од вкупно обработените
размената со овие земји што е остварена во декларации), декларации за транзит (31,63%),
2015 година ( 51 милијарди денари). Трговската декларации за извоз (20,75%) и декларации за
размена со Србија учествува со најголем про- повторен извоз (2,72%). Декларациите што се
цент од прометот со преференцијално потекло поднесени за поедноставените постапки уче-
остварен со земјите членки на ЦЕФТА. ствуваат со 27,17% од вкупниот број на извозни
Промет на товарни моторни возила и увозни царински постапки (декларации за
(ТМВ) на граничните премини поедноставени постапки во извоз - 42,86% и де-
кларации за поедноставени постапки во увозот
Во 2016 година на граничните премини за -19,92%). Во 2016 година вообичаено доминира-
патен сообраќај транзитирале вкупно над ше патниот сообраќај со околу 94,2% од вкуп-
876 илјади ТМВ (околу 483 илјади полни и но обработените царински декларации. Желез-
393 илјади празни ТМВ). Најголем промет е ничкиот сообраќај учествуваше со 0,46%, а
остварен на граничните премини со Грција авио-сообраќајот со 3,2%.
- околу 312 илјади ТМВ (36%).

БРОЈ НА РЕАЛИЗИРАНИ ЦАРИНСКИ

ПОСТАПКИ ВО 2016 (во илјади)
2015 2016
Вид на царинска постапка
Вкупно Вкупно
Транзитна 320,7 311,9
Извоз 189,5 204,6
Редовен извоз 109,0 113,8
Поедноставена постапка при извоз 77,8 87,7
Привремен извоз 2,7 3,1
Увоз 442,4 442,8
Редовен увоз 302,4 323,5
Поедноставена постапка при увоз 108,1 88,2
Царинско складирање 7,3 7,0
Привремен увоз 21,6 21,4
Увоз на привремено извезена стока 2,85 2,8
Повторен извоз 27,6 26,8
Вкупно 980,0 986,1

18
5. ПРИХОДИ
Една од основните надлежности на ЦУРМ согласно Законот за Царинска управа е да врши
пресметка и наплата или враќање на извозни и увозни давачки, даноци и други јавни
давачки и надоместоци од увоз, извоз или транзит на стока.

Давачките кои ги администрира ЦУРМ се: милијарди денари, што претставува за 8,5%,
 царина, односно за 5,7 милијарди повеќе од прихо-
дите во 2015 година.
 ДДВ од увоз,
Во 2016 година Царинската управа наплати за
 акцизи (производство, увоз и промет)
5,5%, односно за 3,8 милијарди денари повеќе
 надоместоци. од планираното за наплата. Односно, за 2016
година беше планирано да се наплати 69,5% од
Приходите кои ги наплатува ЦУРМ се дел
даночните приходи во буџетот на Република
од вкупните даночни приходи на Буџетот на
Македонија, а наплатени се 73,3% од истите.
РМ.
Во однос на реализираните приходи во 2015
ОСТВАРЕНИ ПРИХОДИ ВО 2016 ГОДИНА
година, во 2016 година остварено е значи-
Царинската управа на Република телно зголемување на наплата на сите видо-
Македонија ја заврши 2016 година со вкуп- ви на давачки. Ова зголемување е остваре-
но остварени приходи во износ од  72,9 но при зголемување на вредноста на увозот
од само 1,8%.

19
 Планирано учество на приходите на ЦУРМ во
вкупните даночни приходи за 2016 година по
ребаланс
Царина
Во периодот јануари-декември 2016 годи-
на, остварен е вкупен приход од царина од
4.760,74 милиони денари. Овој износ е:

ЦУРМ  помал за - 3,2 % во однос на планирани-

от од 4.918,00 милион денари, и
69 %
Останати
 поголем за + 9,9 % во однос на остваре-
31 %
ниот во 2015 година во износ од 4.330,39 ми-
лиони денари.

ДДВ

Во периодот јануари-декември 2016 година

остварен е вкупен приход од ДДВ од увоз од
Во 2016 година во однос на наплатените 42.098,25 милиони денари. Овој износ е:
приходи остварена е:
 поголем за +3,6 % во однос на планираниот од
зголемена наплата на: 40.647,00 милиони денари, и

 Акциза за +11,7 %,  поголем за +6,5 % во однос на остварениот во

 Царина за +9,9 %, 2015 година во износ од 39.538,72 милиони денари.
 Надоместоци за +8,4 % Акцизи
 ДДВ при увоз за +6,5 %
Во периодот јануари-декември 2016 годи-
на, остварен е вкупен приход од акциза од
Удел на реализирани приходи на ЦУРМ за 2016 во
25.402,09 милиони денари. Овој износ е:
однос на планираните даночни приходи за 2016
 поголем за +10,7 % во однос на планира-
НАДОМЕСТОЦИ ниот од 22.949,56 милиони денари, и
АКЦИЗА 0,7 %
25,5 %  поголем за +11,7 % во однос на остваре-
ниот во 2015 година во износ од 22.736,51 ми-
лион денари.
ОСТАНАТИ ДАНОЧНИ
ДДВ од увоз ПРИХОДИ за 2016 Надоместоци
42,3 % 26,7 %
Во периодот јануари-декември 2016 година,
остварен е вкупен приход од надоместоци
од 680,72 милиони денари. Овој износ е:

ЦАРИНА
 повисок за +7,2 % во однос на планирани-
4,8 % от од 635,00 милиони денари, и

ОСТАНАТИ ДАНОЧНИ ПРИХОДИ за 2016  повисок за +8,4 % во однос на остварени-

от во 2015 година во износ од 628,10 милио-
ЦАРИНА ни денари.
ДДВ од увоз
АКЦИЗА
НАДОМЕСТОЦИ

20 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

6. КОНТРОЛА И ПРИМЕНА
НА ЗАКОНИТЕ
Освен што е важна алка во синџирот на поддршка на меѓународната трговија, секоја современа
царинска служба игра исклучително важна улога во безбедносниот систем на својата држава и во
организираното заедничко делување со другите царински служби за гарантирање на безбедноста
и сигурноста. Царинската управа на Република Македонија посветено превентивно и репресивно
настапува на овој план, со доследно придржување кон принципите што произлегуваат од
нејзината важна улога во спречување на царински прекршоци и кривични дела, собирање
на разузнавачки информации и спроведување на истрага во врска со царински прекршоци и
кривични дела, сузбивање на недозволената трговија со забранета стока, наркотици, производи
поврзани со тероризам и стоки и технологии со двојна намена, борба против фалсификувањето
и пиратеријата и заштита на животната средина и културното наследство.

Унапредување на административниот капа- ресурси со кои располага Царинската управа и

цитет значително се забрзува постапката за компани-
ите. Согласно воспоставениот Административен
Преку имплементација и воведување на
договор за транзитниот информациски систем
нови, современи внатрешни процедури и
за борба против измами (Anti-Fraud Information
детално разработување на внатрешните про-
System-АTIS) помеѓу Царинската управа на Ре-
цеси со упатства, процедури и други акти
публика Македонија и Kанцеларијата на Европ-
во областа на спречување на нелегалната
ската унија за борба против измами (OLAF), кој
трговија, селектирање на патници, провер-
се однесува на размена на информации во бор-
ка на документи, царинска или надворешна
бата против измами во транзитната постапка,
контрола на трговски друштва, постапување
овој систем како ефективна алатка за анализа
при приведување, лишување од слобода и
и проценка на ризик и борба против измами
задржување на осомничени лица итн., и во
во транзит почна да се применува во Републи-
2016 година Царинската управа дополнително
ка Македонија. Истиот го употребуваат земјите
ги зајакна своите административни капаци-
членки на ЕУ и ЦЕФТА кои пристапиле кон
тети, со што се постигна реална оптимизација
Конвенцијата за заеднички транзит и Новиот
на работењето.
компјутеризиран транзитен систем на ЕУ.
Управување со ризици
Царинска и друга контрола
Значаен придонес за успешното работење на Физичка царинска контрола
Царинската управа има и управувањето со ризик
при увоз (насочените контроли) кое резултира во Во 2016 година царинските службеници
подобри резултати со помалку извршени контро- имаа 644 успешни наоди, при што се за-
ли. Иако изгледа контрадикторно, со помал број
на извршени физички и документарни контро-
ли на стока во царинска постапка се наплаќаат
повеќе давачки. Постепено, во последните две
години, процентот на физички преглед на сто-
ка е намален од околу 30% на приближно 8,8%.
Тоа е постигнато со подобрување на системи-
те за управување со ризик, односно прецизно
насочување на контролите кон ризичните прат-
ки каде се можни неправилности. На овој на-
чин се подобрува и управувањето со човечките

21
 пленети околу 300 кг. дрога, 2,5 милиони
парчиња цигари, 2,5 тони тутун, девизи во
противвредност од 1,3 милиони евра, 12 кг.
златен накит и 30 кг. сребрен и друг на-
кит, 1.200 литри алкохолни и безалкохолни
пијалоци и др.

Откриени случаи на нелегална трговија

со наркотички дроги, психотропни суп-
станци и прекурзори

Во 49 акции спроведени во 2016 година

успешно беа спречени обиди на шверц на
околу 290 килограми опојни дроги.

Мобилните тимови на граничниот премин Блаце пронајдоа

27 кг. марихуана, во бункер направен по целата должина
на албански автомобил

34 кг. марихуана откриени на граничниот премин Дојран, во При заедничка акција со МВР, во камион пријавен за увоз-
патни торби скриени во товарот во полуприколката на маке- но царинење на царинскиот терминал Скопје 3, во ПВЦ
донски камион што е пријавен за излез од државата прозорци се пронајдени околу 70 кг. марихуана

Откриени случаи на шверц на цигари и

други тутунски производи

Во 63 акции извршени минатата година

спречен е шверц на 2,45 милиони парчиња
цигари и 2.5 тони тутун.

4,5 кг. хероин откриени во дупло дно на куфер, сопстве- 100 кг. тутун за водено луле откриени на граничниот пре-
ност на турски државјанин кој пристигнал од Истанбул
мин Блаце, на излез од државата
на Аеродромот „Александар Велики“ во Скопје

22 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

Во внатрешноста на државата, во близина на Скопје, при ре-
довна контрола откриени се 250 илјади парчиња цигари
Откриени случаи на нелегален пренос
на готови пари и чекови
Царинските службеници во 2016 година
спречија 76 обиди за шверц на девизи во
противредност од околу 1,3 милиони евра.
458.000 чешки круни и 25.000 евра откриени на гранични-
от премин Богородица, кај чешки и словачки државјани
пријавени за излез од државата
46.000 евра откриени кај тројца турски државјани пријавени
за излез од државата, на граничниот премин Богородица
6. КОНТРОЛА И ПРИМЕНА НА ЗАКОНИТЕ
39.400 американски долари откриени кај турски
државјанин кој пристигнал на Аеродромот „Александар
Велики“ во Скопје
Откриени случаи на нелегална трговија
со злато и сребро
Спречени сe 24 обиди на шверц на околу
11,6 килограми златен накит, околу 30 ки-
лограми сребрен и друг накит и околу 1.200
парчиња бижутерија.
При детална контрола на патник кој слетал на Аеродро-
мот „Александар Велики“ во Скопје, пронајдени се и при-
времено задржани 22 златни монети
Откриени случаи на шверц на други ви-
дови стока
Во 2016 година се спречени 338 обиди на
шверц на разна стока (во количина од околу
330 илјади парчиња, 14 метри, 1.092 кило-
грами и 20 литри).
23

21 мобилен телефон и 5 рачни часовници откриени на Ае-
родромот „Александар Велики“ во Скопје
Спречени сe 17 обиди на шверц на 17.400 ле-
кови, ампули, стоматолошки и медицински
материјали и помагала.
4.512 парчиња разни лекови откриени на граничниот пре-
мин Деве Баир, на влез во државата
687 парчиња лекови откриени при детална контрола
на возило пријавено за излез на граничниот премин
Блаце
24 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
1.680 парчиња лекови пронајдени при детална контрола
на возило пријавено за влез во државата, на граничниот
премин Јажинце
Спречени сe и 34 обиди на шверц на 1.027
парчиња и 1.443 килограми прехранбени
производи, додатоци во исхраната и 1.191
литри алкохолни и безалкохолни пијалоци.
Во 2016 година, во 22 случаи, спречен е
шверц на 4.000 парчиња парфеми, козмети-
ка и средства за хигиена.
Пријавени девизи
На граничните премини во 2016 година се
пријавени девизни средства во противред-
ност од околу 11,2 милиони евра (11.126.329
евра на влез и 39.900 евра на излез од Репу-
блика Македонија).
Во вкупно пријавените девизи, 9.371.514 се евра,
807.120 американски долари, 5.188 австриски
шилинзи, 4.100 австралиски долари, 27.135 гер-
мански марки, 147.000 дански куни, 89.600
британски фунти, 3.000.000 јапонски јени, 580
кувајтски динари, 28.000 македонски денари,
665.000 норвешки круни, 104.370 шведски круни
и 930.940 швајцарски франци.
Контрола на акцизни стоки во внатре-
шен промет
Со цел заштита на потрошувачите од
потенцијално небезбедни и опасни алкохол-
ни пијалоци, ефикасна наплата на акцизите во те, во 712 случаи документи за несоодветно
сите фази од прометот на акцизни производи и распоредување под тарифни ознаки, во 115
обезедување на еднакви услови за работа за сите случаи други несоодветни документи. Нева-
учесници на пазарот на акцизна стока, Царин- лидни, фалсификувани и несоодветни доку-
ската управа во соработка со Управата за при- менти најчесто се поднесуваат за избегнување
ходи во 2016 година изврши повеќе контроли на на плаќање на увозни давачки и избегнување
придржувањето кон прописите за обележување на мерките на трговска политика.
и употреба на контролни марки – бандероли во
малопродажните и угостителски објекти кои Со откриените невалидни и фалсификува-
вршат промет со акцизни добра. ни царински и други документи увозниците
се обиделе да избегнат плаќање на околу 1
Контролите резултираа во откриени и задржа- милијарда денари на име на увозни давачки.
ни акцизни стоки со или без бандероли, стоки
за кои не е платена акциза и за кои не постојат Царинска лабораторија
документи за потекло и за здравствена исправ-
ност. Царинската лабораторија игра многу значајна
улога во борбата против нелегалните активности
Во 16 случаи привремено се задржани 426 и царинските измами, преку обезбедување на
литри алкохолни пијалоци, околу 257.000 научно базирана експертиза што е потребна
парчиња цигари и 2.000 килограми тутун. за спроведување на националната регулатива
поврзана со царинската тарифа, распоредувањето
Документарна царинска контрола на стоката и номенклатурата.

Во 2016 година, во 33.451 случај се откриени

несоодветни документи за царинење, од кои
во скоро 95% од случаите се констатирани не-
валидни, фалсификувани и други несоодвет-
ни документи поднесени со цел прикажување
на пониска царинска вредност за пресметка
на увозни давачки. Во 538 случаи царински-
те службеници открија невалидни сертифи-
кати за преференцијално потекло на стоки-
РЕЗУЛТАТИ ОД ДОКУМЕНТАРНА
ЦАРИНСКА КОНТРОЛА
Несоодветно тарифно

невалидни документи
пресметка на увозни
Други документи за
распоредување на
Фактури (пониска

преференцијално
Вид на документ

Цертификати за

Други видови
вредност)

потекло

давачки
стоката

Вкупно

Нева-
14,368 532 519 151 6 15,576
лидни
Вкупно

Фалси-
2015

0 1 0 76 0 77
фикат
Други 13,500 111 169 5 27 13,812
Вкупно 27,868 644 688 232 33 29,465
Нева-
15,590 440 523 113 3 16,668
лидни
Вкупно

Фалси-
2016

2 1 3 1 0 7
фикат
Други 16,490 97 187 1 1 16,776
Вкупно 32,082 538 712 115 4 33,451

6. КОНТРОЛА И ПРИМЕНА НА ЗАКОНИТЕ 25

 Во 2016 година Царинската лабораторија
изврши анализа на 489 мостри. Во 152 слу-
чаи е констатирано дека стоката е распо-
редена под несоодветна тарифна ознака.
Со анализите е утврдено дека увозниците
со несоодветното тарифирање се обиделе
да избегнат царински давачки во износ од
8 милиони денари. Против сторителите се
преземени соодветни законски мерки.
Резултати од контрола по царинење
Постцаринската контрола е контрола
кај трговските друштва по спроведено
царинење, а истата вклучува и надзор на
иматели на одобренија за царински постап-
ки со економски ефект, одобренија за поед-
ноставени царински постапки, акцизни до-
зволи и др.
Во 2016 година извршени се 1.380 контроли
на трговски друштва, при што се откриени
повеќе случаи на обиди за избегнување на
плаќање на увозни давачки во вкупен износ
од 18,5 милиони денари.
Кривични пријави и пријави за царински,
девизни и акцизни прекршоци
Во 2016 година Царинската управа поднесе
101 кривична пријава против 116 физички и
40 правни лица (во 2015 година поднесени
110 кривични пријави, против 123 физички
и 48 правни лица).
РЕЗУЛТАТИ ОД КОНТРОЛА НА ТРГОВСКИ ДРУШТВА
Вид на контрола
Контрола на трговски друштва
Контрола на иматели на акцизни одобренија
Контрола на иматели на одобренија за увоз за облагородување
Контрола на иматели на одобрени за царинско складирање и ППЧ
Контрола на иматели на други одобренија со економски ефект
Контрола на поедноставени царински постапки
Контрола на иматели на одобренија за царинско застапување
Контрола на иматели на други одобренија
Вкупно
26 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Поднесени се и 658 прекршочни пријави, од
кои 544 пријави за царински прекршоци, 76
за девизни и 38 за акцизни прекршоци. Од
вкупно поднесените пријави, 606 пријави се
однесуваат на физички лица и 52 на правни
лица. Во 2016 година решени се вкупно 704
прекршочни предмети и притоа на сторите-
лите им е изречена глоба во износ од околу
219,2 милиони денари.
Во 2016 година се изречени 2.084 мандатни
казни против 1.262 физички и 822 правни
лица, при што на сторителите им се изре-
чени казни во висина од околу 21,52 мили-
они денари (во 2015 година изречени 2.848
мандатни казни, против 1.462 физички лица
и 1.386 правни лица, со изречени казни во
висина од околу 33,8 милиони денари).
Учество во меѓународни активности
Царинската управа и во изминатата годи-
на продолжи со учество во меѓународни
акции, проекти, конференции и разни
настани за унапредување на царинска-
та соработка, организирани и реализи-
рани за унапредување на капацитетот
за спроведување на законските надлеж-
ности и обврски и откривање на неле-
гална трговија и економски криминал,
како и за размена на знаење и искуства за
олеснување на трговијата и транспортот.
2015 2016
Вкупно Вкупно
89 100
46 63
240 85
203 54
13 1
557 963
69 98
14 15
1,231 1,380
Царинската управа во 2016 година зеде уче- зирана од СЦО;
ство во 10 меѓународни операции: - CHIMERA, втора фаза - против нелегал-
- ECLIPSE – следење на нелегална трговија ното пренесување на готови пари и дру-
со тутун и тутунски производи, органи- ги платежни средства;
зирана од SELEC1 центарот, во соработка - ORION 3 - спречување на ловот и неле-
со Царинската служба на Албанија; галниот транспорт и трговија со загрозе-
- GLOBAL SHIELD - следење и откривање ни и заштитени животни, ловокрадство-
на нелегална трговија со хемикалии и то, користењето на забранети методи на
други производи што може да се кори- лов и нелегалниот транспорт и трговија
стат за производство на експлозиви и со ловечки трофеи, организиранa од
експлозивни направи, организиран од SELEC;
СЦО2; - MIRAGE 2016 - против нелегална
- GRYPHON II – следење на нелегална миграција и криумчарење мигранти
трговија со тутун и тутунски производи, (Учесници во операцијата организирана
организирана од СЦО; од SELEC се земјите членки на SELEC);
- BALKAN TRIGER, насочена против не- - Western Balkan Action Day 2016 - под-
легалната трговија со огнено оружје, готвителен состанок за Оперативната
муниција и радиоактивен материјал, ор- акција (OA) 2.1 за борба против трговија
ганизирана од Интерпол3; со оружје, во рамките на Empact10
Firearms11 иницијативата, одржан во Хаг
- PANGEA IX - идентификување и
-Холандија, во организација на Европол;
спречување на интернет-продажба на
фалсификувани и нелегални лекови, Заштита на права од интелектуална соп-
организирана од Организациониот ко- ственост
митет составен од здравствени агенции
и агенции за спроведување на законот Царинската управа на Република Македонија
од Канада, Франција, Ирска, Велика постојано работи на унапредување на си-
Британија и САД, Европол4, Интерпол стемот на царински мерки за заштита на
и СЦО, меѓународните форуми PFIPC5 и правата од интелектуална сопственост,
WGEO6 и институтот PSI7; исполнувајќи ги своите надлежности во со-
- SMART CAT 2 – проект против гласност со Законот за царински мерки за
криумчарење на нови психоактивни заштита на правата од интелектуална соп-
супстанции8 кој ги опфаќа сите видо- ственост. Спречувањето на шверцот на фал-
ви на транспорт на стока и патници, во сификувани производи е од големо значење
организација на СЦО, координиран од Ре- бидејќи со тоа во голема мера се штитат
гионалната разузнавачка канцеларија за здравјето на граѓаните и животната средина.
врска9 за Азија и Пацифик (RILO AP) и од
На крајот на 2016 година 908 трговски марки
Регионалната разузнавачка канцеларија
имаа регистрирани барања за царинска зашти-
за врска за Источна и Централна Европа
та на нивните права од интелектуална сопстве-
(RILO ECE);
ност (на крајот на 2015 година, 673 регистрирани
- CHIMERA, прва фаза - против нелегална трговски марки што бараат царинска заштита на
трговија со мали и лесни оружја, органи- права на интелектуална сопственост).
1
SELEC – South European Law Enforcement Center (Центар за спроведување на законите во Југоисточна Европа)
2
СЦО – Светска царинска организација
3
ИНТЕРПОЛ – Меѓународната организација за криминалистичка полиција
4
Европол (Европската полициска агенција) е агенција за криминалистичко разузнавање на Европската Унија.
5
PFIPC (Permanent Forum on International Pharmaceutical Crime) е Постојан форум за меѓународен фармацевтски криминал.
6
WGEO (Working Group of Enforcement Officers) – Работна група на извршни службеници.
7
PSI (The Pharmaceutical Security Institute) – Институт за фармацевска безбедност е непрофитна организација посветена на заштита на
јавното здравје, размена на информации за фалсификување на лекови и иницирање на извршни дејства преку соодветни органи.
8
NPS – New Psychoactive Substances
9
RILO (Regional Intelligence Liaison Offices) – Регионални разузнавачки канцеларии за врски на СЦО
10
EMPACT (European Multidisciplinary Platform against Criminal Threats) – Европска мултидисциплинарна платформа против криминални закани
11
Firearms – Огнено оружје.

6. КОНТРОЛА И ПРИМЕНА НА ЗАКОНИТЕ 27

 Нови барања за заштита на права од инте-
лектуална сопственост во Царинската упра-
ва се регистрирани за следните трговски
марки:
FRED PERRY, EPSON, BRUT, GEZER, BOSE,
PEGASYS, MABTHERA, RECORMON, PINK
PANTHER, LA SENZA, VAN CLEEF, HERCEPTIN,
PULMOZYME, FACEBOOK, GUESS, GUESS?,
FLIGHT SERIES, NEVER STOP EXPLORING,
ALLERGAN, BOTOX, JUVENTUS, AMARIGE,
EXTRAVAGANCE, EYE FLY, ZEGNA, MINI, ZIPPO,
FORMULA 1, F1, ZLATO POLJE, EB, TOD’S, HOGAN,
NBA, F (stylized), HUMMEL, TALKING ANGELA,
TALKING TOM, TALKING BEN, SCRABBLE,
FINISH, RAFFAELLO, NUTELLA, TIC TAC,
KINDER BUENO, CHEVROLET, GM, MONCLER.
FERRAGAMO, SALVATORE FЕRRAGAMO, UGG,
KOLID, SUNDAY, JEEP, JEEPSTER, GRAND,
MILKA, ESCADA, BOSS, BOSS HUGO BOSS, BOSS
WOMAN, BOSS HUGO BOSS INTENSE, HUGO
BOSS DARK BLUE, HUGO BOSS WOMAN, BOSS
ORANGE, CANON, VW, BEETLE, POLO, GOLF,
PASSAT, VOLKSWAGEN, COLGATE, PALMOLIVE,
PALMOLIVE NOURICHE, PALMOLIVE
INVISIBLE, PALMOLIVE THERMAL SPA, LADY
SPEED STICK 24/7 FRESH & LIGHT, LADY SPEED
STICK IR (7913), KOLYNOS, LAMBORGHINI,
AJAX PROFESSIONAL EXTRA POWER, ASICS,
TIGER, BOGNER, FIRE & ICE BOGNER, ISKRA,
28 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
V’A VOLTA, ELIE SAAB, ISEY MIYAKE, NARCISO
RODRIGUES, MSD MERCK SHARP & DOHME,
SWATCH AG, ONLY THE BRAVE, OMEGA, BEATS
BY DR. DRE, ICE WATCH, OPEL, HYUNDAI
DRIVE YOUR WAY, ELISABETTA FRANCHI, NEW
BALANCE, TAÇ, ТАЧ, WINSTON AMERICAN
FLAVOR, SMIRNOFF, JOHNNIE WALKER, J&B,
GORDONS, HAIGS WHISKY, POKEMON, BIO-OIL,
LIPIDOL, PURCELLIN OIL, CAPTAIN MORGAN,
FENDI, HUNTER, DEFENDER, EVOQUE, JAGUAR,
DISCOVERY, FREELANDER и ZOMLINGS.
Царинската управа и во 2016 година продолжи
со успешно откривање и спречување на недозво-
лената трговија и со посветена борба за заштита
на правата од интелектуална сопственост преку
различни активности и дејствија.
Во 154 спроведени акции привремено се
задржани 814.384 парчиња стока, поради ос-
новано сомневање околу повреда на права
од интелектуална сопственост.
Во 2016 година, 544 царински службеници
беа регистрирани како корисници на IPM
(Interfaced Public Member) платформата на
СЦО. Оваа апликација е средство за ефи-
касно препознавање на оригиналноста на
производите и за ефективно откривање и
докажување на фалсификувани трговски
марки.
7. ТРАНСПАРЕНТНОСТ И
СОРАБОТКА ВО ОБЛАСТА
НА ЦАРИНАТА
Односи со јавноста
Во време на континуирани промени и висок еко-
номски и технолошки развој, односите со јавностa
сè повеќе се од суштинско значење за секоја
институција и се дел од стратешките приорите-
ти, во стремежот кон модернизација и развој на
работењето. Воспоставените односи со јавноста
влијаат на угледот на организацијата и допри-
несуваат за градење на довербата и соработката
помеѓу институцијата и нејзината јавност.
Во таа насока, во текот на 2016 година
објавени се 140 соопштенија за активностите
на Царинската управа, воведените новитети
во царинското работење и успешно спрове-
дените акции за откривање на непријавена
и фалсификувана стока и царински измами.
Позначајни настани
Одбележување на 26-ти Jануари
Светскиот ден на Царината
Меѓународниот ден на Царината – 26
Јануари во 2016 година се одбележа под
мотото „Дигитална Царина: Прогресивен
ангажман со цел да се истакне развојот
на царинските служби на полето на ин-
формациско-комуникациските технологии
и да се стави акцент на иновациите кои
се застапени во доменот на царинското
работење, како дел од глобалниот инфор-
матички развој“. По тој повод, на 26-ти
јануари 2016 година директорката на Ца-
ринската управа на 10 царински службени-
ци им додели пофалници од г-дин Кунио
Микурија, генерален секретар на СЦО, за
нивниот исклучителен ангажман на поле-
то на имплементацијата на ИТ системите.
Покрај тоа, за посебна соработка во доме-
нот на имплементацијата на ИТ системите,
континуирана соработка и електронско
прибирање, размена и заштита на подато-
ци поврзани со царинското работење, Ца-
- ринската управа додели пофалници и на
10 институции, во знак на благодарност за
успешното соработување.
29
 Промотивни кампањи
Царинската управа како општествeно од-
говорна институција во континуитет пре-
зема активности за поголемо и поблиско
запознавање на јавноста со улогата што ја
има Царинската управа во општеството и
активностите преземани од нејзина страна
во рамки на заштитната и фискална уло-
га во државата. Во таа насока Царинската
управа во 2016 година спроведе три промо-
тивни кампањи.
Во првата кампања Царинската управа со
презентации во средните училишта ја за-
позна младата популација со штетните по-
следици од консумирање и криумчарење
на дрога. Во февруари 2016 година се од-
ржаа презентации за подигање на јавната
свест за последиците од неовластено произ-
водство, трговија, транспорт и консумирање
на дрога, во 3 средни училишта (во Скопје,
Тетово и Прилеп), со цел пораката да стигне
до што поголем број млади луѓе.
Втората промотивна кампања спрове-
дена под слоганот „Не за нелегални ал-
кохолни пијалоци“ започна во мај 2016
година, со прес конференција на која беа
презентирани резултатите од контролите
30 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
на акцизни добра во малопродажба. Цел-
та на оваа кампања беше да се подигне
јавната свест за потенцијалниот ризик од
консумирањето на нелегален алкохол, пред
сѐ од здравствени причини. Во брошурите
дистрибуирани за време на кампањата се
укажа зошто, каде и како се произведува
и продава нелегален алкохол, кои се ри-
зиците од негово консумирање, како да се
препознае нелегално произведен алкохол и
каде да се пријави нелегална продажба.
Третата промотивна кампања опфати
неколку активности за информирање на
патниците за нивните права и обврски.
Царинската управа ваков вид на кампања
обично спроведува во период на летни од-
мори и голема фреквенција на патници на
граничните премини и таа пракса беше при-
менета и во 2016 година. За време на летните
одмори организирани беа повеќе активности
за информирање на патниците кои влегуваат
во, излегуваат од или транзитираат низ Репу-
блика Македонија, во врска со нивните пра-
ва и обврски, со цел да се овозможи брза,
безбедна и олеснета царинска контрола.
Општествена одговорност
Крводарителска акција
127 царински службеници ја покажаа
својата хуманост и донираа крв во крвода-
рителската акција организирана во рамки
на одбележување на царинскиот празник.
Хуманитарна помош за 13 социјално за-
грозени семејства
На сопствена инцијатива царинските служ-
беници организираа акција за донирање
на хуманитарна помош во храна и хигиен-
ски производи за 13 социјално загрозени
семејства.

Хуманитарна акција за вработените на

Царинската управа кои претрпеа значи-
телни штети од поплавите

Својата хуманост, добронамерност и

колегијалност царинските службеници ја по-
кажаа и со успешно спроведената хуманитар-
ната акција за донирање на парични средства
за вработените на Царинската управа кои
претрпеа значителни штети од поплавите во
подрачјата на скопскиот и тетовскиот регион
за кои беше прогласена кризна состојба со
Одлука на Владата на Република Македонија.
Учество во акцијата „Ден на дрвото - за-
сади ја својата иднина!“
Во ноември 2016 година беше потпишан
Меморандум со Агенцијата за лекови и
медицински средства, како поттик за
интензивирање на взаемната соработка во
делот на царинското законодавство и за-
конодавството со кое се регулира контро-
лата на лековите и медицинските средства.
Целта на меморандумот е да се овозможи
високо ниво на заштита на населението
од аспект на безбедност на лековите, ме-
дицинските средства, производите и пре-
паратите кои содржат опојни дроги и пси-
хотропни супстанции, како и олеснување,
поедноставување и побрз меѓународен про-
ток на овој вид на стока.

Царинската управа, како во сите досегашни

акции, активно се вклучи и во осумнаесет-
тата по ред акција „Ден на дрвото – Засади
ја својата иднина!“, реализирана на 30 но-
ември 2016 година, под мотото „Засади еко Во ноември 2016 година беше потпишан и
иднина!“.Царинските службеници организи- Меморандум со Државниот инспекторат
раа активности за засадување на садници на за земјоделство, со цел ефикасно и коор-
сите гранични премини, а голема поддршка динирано делување на двете институции
на акцијата дадоа и претставници на други- во делот на царинските прописи и про-
те погранични служби, како од Република
Македонија, така и од соседните земји.

Склучени меморандуми за соработка

Во февруари 2016 година беше потпишан Ме-

морандум со Стопанската комора на Северо-
западна Македонија. Главните цели на мемо-
рандумот беа организирање на обуки за биз-
нис заедницата и согледување на потребата и
дефинирање на темите за нивна реализација.

7. ТРАНСПАРЕНТНОСТ И СОРАБОТКА ВО ОБЛАСТА НА ЦАРИНАТА 31

 писите со кои се регулира контролата на
земјоделските производи. Меѓу другото се
пропишува и размена на информации за не-
пречено, редовно и безбедно одвивање на
контролата на земјоделските производи и
други објекти и предмети, производи за за-
штита на растенијата, ѓубрива, биостимула-
тори и подобрувачи на својствата на почва-
та, семе и саден материјал за земјоделски
растенија.
менуваат т.н. „лон“ производство, произво-
дители и увозници на акцизни добра, транс-
портни и шпедитерски компании, претстав-
ници на компании – странски инвеститори,
како и претставници на странски компании
кои имаат намера да започнат со работа во
Република Македонија.

Царинска соработка
Советодавно тело

Партнерството помеѓу Царинската управа

и деловната заедница се остварува преку
работата на Советодавното тело кое прет-
ставува форум на размена на меѓусебни
мислења. Во 2016 година Советодавното
тело12 одржа состаноци на кои се разгледаа
повеќе актуелни прашања од областа на ца-
ринското работење и барања на деловната
заедница. На претставниците на деловната
Во рамките на редовните активности за ефи-
заедница им беа презентирани предностите
касно спроведување на една од основните
од поднесување на електронско барање за
надлежности за олеснување на трговијата и
пристап кон ИКТ системите на Царинска-
овозможување на брз, ефикасен и непречен
та управа со користење на еден единствен
увоз, извоз и транзит на стока, Царинската
образец. На состанок на Советодавно тело
управа во декември 2016 година одржа ра-
уште еднаш беше промовирана можноста за
ботен состанок и со шпедитерските компа-
безготовинско плаќање, со што се обезбеди
нии од територијата што е во надлежност на
квалитетна и брза услуга за граѓаните. Исто
Царинарница Гевгелија, на кој беа размене-
така беше најавена новата Процедура за
ти мислења, ставови и предлози во врска со
правилно утврдување и евидентирање на
царинските и другите прописи и нивната
нормативот кај текстилната индустрија и
примена во секојдневното работење.
беше укажано на ефектите од примената на
Спогодбата за стабилизација и асоцијација
Царинската управа го обнови Сертифи-
помеѓу ЕУ и Косово, во насока на приме-
катот за ISO 9001:2009
на на дијагонална кумулација на потекло
помеѓу ЕУ, Македонија и Косово. За обнова на сертификатот за применет
стандард за Систем за менаџмент со квали-
Средби со бизнис заедницата тет (кој Царинската управа го доби на 13 де-
Во насока на продлабочување на соработка- кември 2013 година), во ноември 2016 година
та со бизнис заедницата, Царинската управа беше извршена сертификациска проверка на
организираше работни состаноци во сите ре- исполнетоста на барањата на меѓународниот
гионални царинарници (Битола, Скопје, Ку- стандард ISO 9001:2008 во Царинската упра-
маново, Штип и Гевгелија), како и на централ- ва, од страна на сертификационото тело МКД
но ниво. На состаноците присуствуваа околу Сертификат. По завршување на истата, Ца-
100 претставници на компании со дејност од ринската управа беше оценета со највисока
областа на текстилната индустрија, кои при- оценка и беа забележани значајни промени

12
Советодавното тело при Царинската управа брои 13 членки - Царинска управа, стопански комори, АМЕРИТ, Групација на
меѓународни шпедитери и логистички оператори, кластери

32 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

и подобрувања во воспоставените деловни
процеси, а Сертификатот ISO 9001:2009 беше
обновен за следните 3 години.
Билатерална соработка
Соработка помеѓу царинските админи-
страции на Македонија и Албанија
Во јуни 2016 година, во Поградец - Република
Албанија, се одржа билатерална средба
помеѓу царинските служби на Република
Македонија и Република Албанија. Состано-
кот беше во насока на зајакнување на сора-
ботката во рамките на Спогодбата за била-
терална соработка помеѓу двете земји, вос-
поставена за взаемна помош и соработка. Се
дискутираше за унапредување на електрон-
ската размена на царински податоци со цел
спречување на царински измами во двете
земји, унапредување на соработката помеѓу
царинските службеници на оперативно
ниво при вршење на тековното царинско
работење, координирање на активностите
за олеснување на трговијата и безбедноста
и соработка во имплементирање на совре-
мените компјутерски системи.
Соработка помеѓу царинските служби
на Република Македонија и Народна Ре-
публика Кина
Во јуни 2016 година во Скопје се одржа би-
латерална средба помеѓу царинските упра-
ви на Република Македонија и Народна
Република Кина. На состанокот на делега-
циите што беа предводени од г-дин Лу Бин,
заменик министер на кинеската Царина
и г-ѓа Наташа Радеска Крстевска, дирек-
тор на Царинската управа на Република
Македонија се разговараше за интересот и
можностите за зајакнување на взаемната со-
7. ТРАНСПАРЕНТНОСТ И СОРАБОТКА ВО ОБЛАСТА НА ЦАРИНАТА
работка воспоставена во рамки на Рамков-
ниот договор за соработка во олеснувањето
на царинењето помеѓу царинските служби
на Кина, Унгарија, Србија и Македонија,
потпишан во декември 2014 година. Беше
нагласена потребата за успешна сора-
ботка помеѓу царинските служби, со цел
зголемување на ефикасноста на контроли-
те и истовремено олеснување на трговијата
преку заеднички стремеж да се отстранат
бариерите за трговија и да се подобрат ца-
ринските процедури.
Билатерална средба помеѓу царинските
служби на Македонија и Косово
Во септември 2016 година во Скопје се одржа
билатерална средба помеѓу делегации на
царинските управи на Република Македонија
и Република Косово, предводени од дирек-
торите на двете служби. Претставниците на
двете царински администрации изразија
задоволство од досегашната соработка и
заинтересираност за организирање на нови
активности и размена на искуства, што ќе
биде од заедничка полза.
Билатерална соработка помеѓу царин-
ските служби на Македонија и Србија
Во јуни 2016 година во Белград-Србија
помеѓу царинските управи на Република
33

Македонија и Република Србија беше
потпишан Протокол за спроведување на
Спогодбата помеѓу Владата на Република
Македонија и Владата на Република
Србија за утврдување на граничните
процедури за железничкиот граничен
премин Табановце-Прешево. Во рамки на
развиената билатерална соработка помеѓу
двете царински служби во октомври 2016
година се одржа состанок на највисоко
ниво во Скопје, чии теми на разговор
опфатија и разгледување на инфраструк-
турните зафати на ГП Табановце, како и
координирање на заедничките активно-
сти што се преземаат за олеснување на
трговијата и безбедноста.
34 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Меѓународна соработка
Конференција на директорите на ца-
ринските управи од Европскиот регион
на СЦО
Во мај 2016 година делегација на Царинска-
та управа на Република Македонија учеству-
ваше на Конференцијата на директорите на
царинските управи од Европскиот регион,
што се одржа во Астана – Казахстан. Главен
акцент беше ставен на ИТ системите чија
употреба води кон прогресивен напредок
и придонесува за поголема ефективност и
ефикасност во работењето и олеснување на
трговијата, транспортот и современа разме-
на на информации.
Регионална работилница за примена на
Спогодбата за олеснување на трговијата
Делегација од Царинска управа зеде учество
во Втората регионална работилница за
примена на Спогодбата за олеснување на
трговијата, која се одржа од 1 – 3 јуни 2016
година, во Стокхолм-Шведска. Целта на ра-
ботилницата беше земјите членки на СТО
од регионот на Европа поблиску да се запо-
знаат со состојбата околу ратификацијата
и спроведувањето на одредбите од спо-
годбата и да се утврдат идните насоки на
дејствување на сите државни институции
кои имаат надлежности во меѓународната
трговија и приватниот сектор.
Седница на Советот на Светската царин-
ска организацијa
Делегација на Царинската управа прису-
ствуваше на 127-та/128-та седница на Сове-
тот за царинска соработка, што се одржа
од 14 до 16 јули 2016 година во Брисел. На
седницата приоритет беше ставен на без-
бедноста и борбата против недозволената
трговија и тероризмот. Беше истакнато сѐ
поголемото значење од воспоставување на
мрежа за борба против криумчарење на
културното наследство (пред сѐ во зоните
каде постои конфликт), што треба да придо-
несе за зачувување на светската меморија,
но и спречување на финансирањето на те-
рористичките активности.
Учество на семинар за олеснување на тр-
говијата во Република Кореја
Во август 2016 година претставници на
Царинската управа учествуваа на семинар
на тема „Олеснување на трговијата и
Дигитална Царина”, реализиран во
организација на Царинската служба на
Република Кореја. Организаторот и ца-
ринските администрации учеснички, со
презентации и споделување на знаење и
искуства го потврдија заедничкиот стре-
меж да овозможат натамошно олеснување
на трговијата преку воведување и
користење на информациски технологии
7. ТРАНСПАРЕНТНОСТ И СОРАБОТКА ВО ОБЛАСТА НА ЦАРИНАТА
и модернизирање на царинските постапки.
На настанот беа презентирани веќе презе-
мените мерки за олеснување на трговијата,
активностите што се спроведуваат во бор-
бата против тероризмот, воведувањето
на едношалтерскиот систем и концептот
на овластен економски оператор, како и
унапредувањето на системот за анализа на
ризик.
Семинар „Е-трговијата како можност
или предизвик за царинските служби на
Европската унија“
Делегација на Царинската управа
на Република Македонија, заедно со
високи претставници на царинските
администрации од земјите членки на ЕУ,
зеде учество на семинарот „Е-трговијата
како можност или предизвик за царинските
служби на Европската унија“, одржан во
октомври 2016 година, во Краков – Полска.
Целта на семинарот беше учесниците да
заземат заеднички и координиран при-
стап кон предизвиците кои произлегува-
ат од е-трговијата и можностите за нивно
успешно надминување (осврт даден и кон
е-трговијата кај пратките со мала вред-
ност што ги пренесуваат поштите и брзите
курирски пошти, кај кои секоја година се
бележи зголемување за 10 до 15 проценти,
а паралелно со тоа значително се зголему-
ваат и загубите во наплатата на увозните
давачки).
Интернет и интранет
Во 2016 година интернет страницата на Ца-
ринската управа беше посетена од вкупно
178.545 корисници. Од страна на корисни-
ците минатата година беа испратени 829
прашања, жалби и сугестии, по кои е соод-
ветно постапено.
На интернет страницата беа објавени 388
содржини на македонски, англиски и ал-
бански јазик. На интранет порталот на Ца-
ринската управа во 2016 година објавени
се 906 информации, а се остварени над 130
илјади посети.
35
 Отворена царинска телефонска линија
(197)
Преку отворената царинска телефонска
линија (197) во 2016 година беа добиени вкуп-
но 8.243 повици, или во просек 23 повици на
ден и тоа: А“13 класа – вкупно 18 повици, „Б“14
класа – 31 повик и „С“15 класа – 736 повици и
„Ј“16 класа – вкупно 40 повици. Примените
повици во најголем број се однесуваат на
прашања поврзани со функционирањето и
состојбата на граничните и внатрешните ца-
рински испостави, како и на спроведувањето
на одделни царински постапки. Како резул-
тат на процесирање на добиените повици
на отворената царинска линија извршени
се контроли од страна на граничните и вна-
трешните царински испостави, како и од
мобилните тимови, а надлежните служби
извршија обработка, анализа и истрага во
доменот на нивното работење.

13
„А“ класа се информации кои бараат неодложна акција од страна на испостава или мобилна екипа.
14
„Б“ класа се информации кои бараат понатамошни дополнителни испитувања од други одделенија во Секторот за контрола и
истраги или од други одделенија во Царинска управа.
15
„С“ класа се информации што не можат да се користат, односно се повици за пријава на застои од страна на превозни компании,
поплака или пофалба на царински процедури.
16
„Ј“ класа информации проследени до Сектор за професионални стандарди, а кои се однесуваат на жалби на граѓани за
коруптивно и непрофесионално работење на царинските работници.

36 ЦАРИНСКА УПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА