SIPAG O TALINO

LAKANDIWA:
Ako itong lakandiwang nagbuhat pa sa Bulacan.
Buong galang na sa inyo'y bumabati't nagpupugay.
Taglay ko din ang pag-asang, naway maging matagumpay.
Patimpalak sa bigkasang, kung tawagi'y balagtasan.

Paksang aking ilalatag, pakiwari'y mahalaga.

Pagkat nasasangkot dito'y bayan nating sinisinta.
Sa pag-unlad nitong bayan, puhunan ay ano baga,
Ang SIPAG ba o TALINO, alin ang mas mahalaga.?

Kaya't inyong lakandiwa ay muling nag-aanyaya

ng dalawang mambibigkas na mahusa'y at kilala.
Ang hiling ko'y, salubungin ng palakpak ang dalawa.
Panig nilang ihaharap ay suriin at magpasya.

SIPAG:
Kapag baya'y umunlad. Ang pagko'y pinupukol.
Sa gobyerno at mga tao, sama-sama't tulong-tulong.
Kung ang lahat ay tinatamad, bayan nati'y ano ngayon?
Wala na ngang pagbabago. Kabuhaya'y urong-sulong.

Kasipaga'y puhunan nating lahat sa gawain,

Maliit man o malaki, mahirap man ang gampanin.
Kung ang ating kasipagan, itatabi't magmamaliw.
Maunlad na Pilipinas, di natin masasalapi.

TALINO:
Akong aba'y inyong lingkod, isinilang na mahirap,
at ni walang kayamanan, maaaring mailantad.
Pamana ng magulang ko ay talinong hinahangad,
Pamanang magtatanghal, puhunan sa pag-unlad.

Sa gobyerno at lipunan, mga tao'y may puhunan

Na kanilang tataglayin, habang sila'y nabubuhay.
Ang talino’y nagbubuklod, sa pambansang kalayaan,
Nagbibigkis sa damdamin, makayao't makabayan.

LAKANDIWA:
Matapos maipahayag ang panig ng magtatalo,
Ngayo'y aming ihahanda, tayog ng inyong talino
Bawat isa'y papalaot sa napapanahong isyu
Kaya't inyong timbangin upang inyong mapagsino.

SIPAG:
Sa tuwing may magaganap na halalan sa’ting bayan,
Sinusuring kandidata, may nagawang kabutihan,
Kung anong kursong natapos ay hindi na inaalam.
Kakayahan n’ya at sipag, tanging pinag-uusapan,

Aanhin mo ang talino kung di naman nagagamit,

Mga tao'y umaasa, lalo't sila’y nagigipit.
Matalinong naturingan, tamad naman walang bait.
Kawawa lang itong bansa, mga luha ang kapalit.

TALINO:
Nalimutan ng kantalo, mga bayaning namatay,
Na nagtanggol sa ‘ting bayan , ng laya ay makamtan.
Kung di dahil sa talino, taglay nila nung araw,
Hanggang ngayon, tayong lahat, alipin pa ng dayuhan.

Mga naging presidente o senador at kongresman.

Lahat sila ang talino ay di natin matawaran.
Mga batas na ginawa’t pinatupad sa ‘ting bayan,
 pinuhunan ay talino , kaya't sila'y naging gabay.

SIPAG:
Sa dami ng matalino, namumumuno sa ating bansa,
Ibat-ibang pagpapasya at maging paniniwala.
Utos ditto, utos doon, sila'y di gumagawa,
kaya't laging nababalang kapakanan naming dukha.

Samantalang kung masipag itong mga punong halal,

Sa problema’t kalamidad, sila'y laging naririyan,
Hindi na kailangang tawagin sila kung saan,
Sapagkat pagtulong nila ay kambal ng kasipagan.

TALINO:
Tila yata nalimutan nitong aking katunggali,
Sa pagtulong ay talino ang gamit palagi,
Pag mayroong kalamidad, manloloko'y nariyan lagi,
Kaya’t anong mahalaga, Talino'y ipagbunyi.

Matataas na gusali, Super market, public mall,

Fly overs, sky ways, at ibat-ibang komunikasyon.
Lahat ng yan ay nagawa, talino ang naging puhon,
Kaya’t bayan ay umunlad, ang biyaya’y tuloy-tuloy.

SIPAG:
SIPAG ANG KAILANGAN !!

TALINO:
TALINO ANG PUHUNAN !!

SIPAG:
Matalino nga, tamad naman!

TALINO:
Ang taong tamad ginagamit ang talino para sumipag.

SIPAG:
Sipag.!

TALINO:
Talino.!

LAKANDIWA:
Saglit munang pinipigil, inyo itong lakandiwa.
Pagtatalo nitong dalwang mahuhusay na makata,
Pagkat tila nag-iinit, at kapwa di masawata.
Inilahad na katwiran, nakatatak sa ating diwa,

Ang talino ay biyaya’t kayamanang handog ng Dyos,

Lagi nating nagagamit, sa mabubuting gawa't loob.
Kasipagan at talino, pagsamahing walang toos,
Kaya't dapat ng magsanib, pag-isahing lubos-lubos.

Ang talino'y siyang utak sa balangkas ng paggawa.

Ang sipag nama’y s’yang bisig sa planong binabadya.
Kung ang isa'y mawawala, walang silbing magagawa.
Kaya't kapwa mahalaga. PANALO SILANG KAPWA!!
Alina ng hight na mahalaga? Wikang Filipino o Wikang ingles?

Lakandiwa:
Minamahal naming mga kamag-aral
Mga magulang, mga guro at prinsipal
Mga panauhing pinagpipitaganan
Naririto ngayon sa’ting paaralan.
Magandang umaga po, ang bating marangal
Ang Buwan ng Wika ating ipagdiwang
Ikalimang baitang ang amin pong alay
Ipagmamalaki, isang balagtasan.
Wikang Filipino ay sariling wika
At ang wikang English ay wikang banyaga
Kapwa ginagamit ng may pang-unawa
Higit na mahalaga, alin na nga kaya?
Sa umaga pong ito, aking ipinakikilala
Dalawang mahusay, maganda at batikang makata
Sa pangangatuwiran, hahanga ka sa kanila
Masigabong palakpakan pasalubungan natin sila.

Wikang Filipino:
Sa puso at diwa, ako’y Pilipino
Mgandang Pilipinas ito ang bayan ko
May sariling wika, wikang Filipino
Na s’yang nagbubuklod sa sambayanan ko.
Wikang Filipino ay wikang panlahat
Ang ilaw at lakas ng tuwid na landas
Sa pagkakaisa naipahahayag
Mabisang kalasag tungo sa pag-unlad.

Wikang English:
Alam nating itong English, isang wikang pandaigdig
Sa lahat ng pag-aaral pangunahing ginagamit
Ang mga asignaturang Science, English at Mathematics
Paano mo ililiwat, di malirip, di maisip.
Ang bagong alpabeto hindi mo ba napapansin
Ang dating A B K D ngayon ay A B C D na
May computer, may internet, Facebook at may Google plus pa
Ito’y mga pagbabagong Wikang English ang simula.

Wikang Filipino:
Alam nating sa’ting mundo marami ng pagbabago
Makabagong teknolohiya patuloy sa pag-asenso
Mentalidad na kolonyal dayuhan ang pasimuno
Ngunit naghihirap pa rin ang maraming Pilipino.
Sariling wika ay salamin nitong ating pagkatao
Matibay na pundasyon ng ating pagka-Pilipno
Isang wikang kinagisnan minana pa sa ninuno
Nararapat alagaan, itaguyod nang lumago.

Wikang English:
Sapagkat itong English isang wikang unibersal
Wikang ating ginagamit sa pakikipagtalastasan
Sa pakikipag-ugnayan sa mga dayuhan
Upang itong mga bansa ay magkaunawaan.
Kahit hindi ka nakatapos sa iyong pag-aaral
Kung mahusay kang mag-English sa call center ka mag-apply
Siguradong matatanggap at kikita rin kaagad
Kaya nga lang, mga dayuhang makukulit, kausap mo sa magdamag.

Wikang Filipino:
Sa mahal kong katunggali na kapwa ko Pilipino
Huwag nating kalimutan, dapat nating isapuso
Itong wikang kinagisnan, ang Wikang Filipino
Gamitin nating sandigan sa pag-unlad, pag-asenso.

Wikang English:
Hindi ko nalilimot na ako ay Pilipino
Mahalaga rin ang English at ‘yan ay nababatid mo
Lalo na kung may balak kang sa ibang bansa ay magtungo
Ang pandaigdig na wika, dapat pag-aralan mo.

Lakandiwa:
Tama na, sukat na, mahuhusay na makata
Ang pagtatalo n’yo ay h’wag nang palawigin pa
Sa madlang nanonood kayo na po ang magpasiya
Alin ang mas mahalaga, sariling wika o wikang banyaga?
Kaming tatlo ay narito, sa inyo’y nagpapasalamat
Mahal naming kamag-aral, mga guro at magulang
Taos pusong bumabati, maligayang pagdiriwang
Ang hiling po namin, masigabong palakpakan.
Sa Larong Dusa’t Ligaya;
Forever ; Meron nga ba o wala? (Isang Balagtasan)

(Simula)

Lakandiwa :

Magandang Umaga po datnan sating lahat ,

Sa mga nasa likuran, sa gitna at sa harap.
Nagkatipon tayo’t nagkasama dito pagkat ,
Upang silayan ang dalawang magtatapat.
Linawin muna natin gagawing pakikibaka,
Balagtasan ang taguri sa pagtatalong patula,

Sa gaganaping pagtutuos ako ang gigitna,

Aawat , pupuna , hahatol inyong Lakandiwa.
Sa katwira’y makikinig kung may punto ba o wala,
Kung ito ba’y totoo at may kinalaman sa paksa.
Sa larangang pag-ibig ang itatampok na paksa
“Paniniwalang Forever , Meron nga ba o wala?”.

Unang Tindig

Meron:

Malugod na pagbati po ang nais kong iparating,

Sa butihing Lakandiwa at sa katalo ko na rin.
Ako po si ________(pangalan) , taong maibigin.
Umiibig , nagmamahal , at nasasaktan rin.
Noong una pa ma’y laganap na ang usapin ,
Dakilang Maylikha , pagibig ang handog sa atin.

Nabanggit ko na ako nga ay umiibig ,

Nagmamahal ako’t puso’y may ipinipintig.
Katulad ng halamang nakatanim sa daigdig,
Nangangailangan ng alaga , sinag at dilig.
Pagdating sa mga usaping tampok ay pag-ibig,
“MAY FOREVER , IYAN ANG AKING ITITINDIG”.

Wala:

Magandang umaga po sa lahat ng naririto,

Sa inyo Lakandiwa at sa aking Katalo.
__________ (pangalan) ngalan ng lingkod niyo,
Tulad mo’y umiibig , mandi’t naloloko.
Hindi naman sa nagiging bitter ang lagay ko,
Ngunit natitiyak kong maghihiwalay din kayo.

Ako’y nagmamahal , ako ri’y minamahal,

Ito may hindi dapat at hindi rin bawal.
Naghahabulan kayo’t ikaw lang ang hinihingal,
Takbo ka pa rin ng takbo , may iba na siyang mahal!
Itulad natin sa batas hindi lahat ay moral,
“Walang Forever , ligal man ito o iligal!”

(Unang Tindig)

Lakandiwa:
Hayo’t Inyo na ngang napakinggan ang dalawa,
Inyo na ring nabusisi’t sila’y nakilala.
Inilatag , inihain ang mga paniniwala,
Sa argumentong ito’y kanilang ibibida.
Kalasag at espada ngayon nga’y nakahanda,
Krusada ng salita, Unang tindig ang simula.

Meron:

Natutuwa ako sa mga taong nagmamahalan,

Sila’y magkasama sa lungkot at kasiyahan.
Sa hirap at ginhawa sila’y nagdadamayan,
Kanilang pangarap sabay nilang makakamtan.
Gayunpaman ang ipinagtataka ko lamang,
Kung bakit sa ganito ay mayroong humahadlang?

Wala:

Sa mga magkasintahan na aking nakikita,

Sa kanilang katamisan ako ay naaawa.
Sapagkat sa isip ko ganito ang salita ,
“Hindi totoo yan , Iiwan ka rin niya.”
Binigay nga ang lahat noong dakong una ,
Tiyak kong sa huli papatak ang iyong luha.

Meron:

May nais lang akong sabihin sa’yo katoto,

Bakit ba ang pananaw mo’y pulos negatibo?
Impluwensiya ba ito ng mga nababasa mo?
Na tuluyang nagpagbago sa’yong perspektibo.
O baka naman umibig ka’t ikaw’y nabigo ,
Di kaya ikaw mismo ang siyang manloloko?

Wala:

Oo’t ako’y umaamin na naging isang biktima,

Nang lintik na pag-ibig grabe, pambihira.
Ibinuhos kong lahat ang aking mga luha,
Akalain mong nakita ko may kasama ng iba?
Kaya’t ako’y nababagabag sa iyong mga gawa,
At kapag ikaw ang maloko ay hindi mo makaya.

Meron:

Ako’y nakikiramay sa sawi mong pag-ibig,

Katoto ko’y sinakluban pala ng daigidig.
Niloko’t pinaasa ng kanyang mangingibig,
Kaya’t pulos kabiguan buka ng kanyang bibig.
Ngunit paalala sa nilalaman ng dibdib,
Kasiyaha’y makakamtaman kung ika’y iibig.

Wala:

Masaya ka na’t sa pagyurak sa aking kasawian?

Huwag kang tumawa’t pag nagbiro ang kapalaran.
Ay baka mas higit pa ang iyong paglagyan,
Tuyo mong panyo sa luha’y maging basahan.
Magdamag ka mang lumuha at siya’y iyakan,
Kung gaano kasakit ay baka di mo makayanan!

Lakandiwa:

Hintay magsitigil at kayo’y huminahon,

Ipayapa ang kalooban sa maikling panahon.
Katulad ng iba ako’y nalilito ngayon,
Papaano’y katuwiran lumabas na sa kahon.
Huling tindig binubuksan sa inyo ay hamon,
Paka-isiping mabuti Kaisipang itutugon.

Meron :

Ipaglalaban ko’t hanggang sa huling paghinga,

Pag-ibig na nagdulot sa mundo ng ligaya.
Pagtutulungan , kapayapaan at pagkakaisa,
Maging sa banal na aklat ay iyong mababasa.
Di maglalaho pananampalataya’t pag-asa,
Pati na ang pag-ibig na higit pang dakila.

Wala :

Ititindig ko rin aking pinaniniwalaan,

Na lahat ng bagay ay mayroong katapusan.
Katulad at kabagay ng isang halaman,
Diligan mo ma’y mamatay rin kalaunan.
Di man natin nalalaman kung kailan ,
Hadlangan mo man ay hindi na mapipigilan.

Lakandiwa:

Tunay nga na usaping ito ay dakila ,

Gayon na rin ang sa dalawang manunula.
Ngunit kabagay ng sa lahat ng pakikibaka ,
May nananaig at may umuuwi ng wala.
Kaya’t sa pagtatalong ito galangin ang pasya,
At sa matatalo , mangyari’y magpaubaya.

Pag-ibig kailanma’y walang layong masama,

Siya ay darating kung ito ay nakatakda .
At kaagad ding aalis kung nararapat na,
Salitang “FOREVER” ay malawak na paksa.
Paghahatol dito kung meron nga ba o wala,
Karapatan niyo, O bayan kayo ang magpasiya!

—–wakas—–
MODERNONG TEKNOLOHIYA O KALIKASANG PAWALA NA

LAKANDIWA: Magandang umaga po sa mga panauhin

Ako po ang inihalal na sa inyo’y magbibilin
Ang lakandiwa na may gustong sambitin
Na ang lahat ng bagay sa mundo ay may katapusan din.

Itong balagtasa’y akin ng binubuksan

Nang ang dalwang panig ay magsimulang magtagisan
Tagisan ng talino patungkol sa kalikasan
Halina kayo’t dito’y magtalastasan

Nena : Magandang Umaga po sa inyo

Ako po ang babaeng nagmula pa sa Antipolo
Nais magbilin sa mga taong matitigas ang ulo
Na ang kalikasan ay pangalagaan ninyo

Hindi ba kayo naawa sa ating kalikasan?

Ang mga ibong malaya, ngayo’y nasa kulungan
Mga ilog at dagat na may pawang katahimikan
Hindi nyo ba napapansin, ngayo’y naging tambakan

Hindi nga baga ito’y dahil

Sa makabagong teknolohiya
Makabagong teknolohiya na ngayo’y naninira
Madalas gamitin at usong-usong
Sa panahon ngayon, kalikasan’y maaring mawala na

Roy : Magandang umaga po sa mga panauhin

Ako po ang lalaking nagmula pa sa Camiguin
Ngayon ay nasa harap niyo at handang sagutin
Mga katanungan patungkol sa kalikasan natin

Aking katunggali , kung hindi mo mamarapatin

Ang makabagong teknolohiya ay may maitutulong rin
Nais kong ipahatid na ito’y kasa-kasama rin natin
Lalong higit , sa pang araw-araw na gawain

Nena : Oo nga’t ang mga yan ay may naitutulong

Ngunit ang mga tulong ay saan ba hahantong?
Pagkasira ng kalikasa’y muli nanamang uusbong
Modernong teknolohiya, hatid sa tao’y pagkalulong

Roy : Kung para sa iyo’y, ito’y nagsisilbing droga

Ngunit para sa akin ito’y isang malaking biyaya
Biyaya na ang hatid sa tao ay ligaya
Bawas na sa pagod kapalit ay saya

Lakandiwa : Marahil nararapat ng wakasan

Itong inyong tagisan at talastasan
Sapagkat maaaring ito’y walang patunguhan
Lalo’t ang mga tanong ay nabigyang kasagutan

Ngayo’y narinig na ang panig mo Roy at Nena

Napagtanto ko na si Nena ang tama
Kalikasan nati’y nasisira na nga
Dahil sa paggamit ng makabagong teknolohiya.