GODIŠNJI ZADATAK 1

PRORAČUN GREDA I STUBOVA

Na šemi desno je prikazano raspo- 1 2 3 4
deljeno stalno i povremeno optere-
A
ćenje, izraženo u kN/m, koje se sa

2.40
g=7.06 g=24.44 g=23.72
C C
ploče POS 100 prenosi na pojedine p=5.88 p=20.37 p=19.77
grede. Pored ovog opterećenja, pot-
rebno je dodati i sopstvenu težinu gre- F G C

g=19.69

g=18.69
p=16.41

p=15.57
g=7.03
p=5.86

p=5.40
g=6.48
6.00
da.
g=19.18 g=20.84 g=18.25
Pretpostavljena širina greda je 30 cm, B B
p=15.99 p=17.37 p=15.21
a visina:
L2 720 C D E B

g=19.72

g=19.81
p=16.43

p=16.52

g=20.03
p=16.70
g=6.48
p=5.40
6.00
dG    60 cm
12 12 g=23.72 g=7.56 g=6.55
A A
gG  b  g   b  0.3  0.6  25 p=19.77 p=6.30 p=5.46
A

2.40
gG  4.5 kN / m 5.40 7.20 5.40 1.80

1 2 3 4
PODUŽNE GREDE (ose A-C)
a. opterećeno krajnje polje

p1 = 100 kN/m

L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m

A=238.5 B=331.9 C=-39.4 D=9.0

170.1
M

48.5

L1 = 5.4 m, L2 = 7.2 m  L2/L1 = 7.2/5.4 = 1.33  interpolacija tabulisanih vrednosti

L2/L1 = 1.3  M1 = -0.0591×p1×L12
L2/L1 = 1.4  M1 = -0.0569×p1×L12
 1.4  1.33 
L2/L1 = 1.33  M1   0.0591   0.0569  0.0591     p1  L1  0.0584  p1  L1
2 2

 1 .4  1 .3 

M1 = -0.0584×100×5.4 2 = -170.1 kNm

L2/L1 = 1.3  M2 = 0.0167×p1×L12
L2/L1 = 1.4  M2 = 0.0166×p1×L12
 1.4  1.33 
L2/L1 = 1.33  M2   0.0167   0.0166  0.0167     p1  L1  0.0166  p1  L1
2 2

 1.4  1.3 

M2 = 0.0166×100×5.4 2 = 48.5 kNm

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 2

p1  L12 100  5.4 2

M1   170.1  M 48.5
D 2   9.0 kN
A 2  2  238.5 kN ; L1 5.4
L1 5.4
M  D   L1  L2   170.1  9.0   5.4  7.2 
C 1   39.4 kN
L2 7.2
B  p1  L1   A  C  D   100  5.4   238.5  39.4  9.0   331.9 kN

b. opterećeno srednje polje

p2 = 100 kN/m

L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m

A=-53.3 B=413.3 C=413.3 D=-53.3

288 288
M

L2/L1 = 1.3  M1 = -0.0931×p2×L12 = M2

L2/L1 = 1.4  M1 = -0.1107×p2×L12 = M2
 1.4  1.33 
L2/L1 = 1.33  M1   0.0931   0.1107  0.0931     p2  L1  0.0990  p2  L1
2 2

 1. 4  1. 3 
M1 = -0.0990×100×5.4 2 = -288 kNm = M2
M2  288
AD   53.3 kN
L1 5.4
p  L   A  D  100  7.2    53.3  53.3 
B C  2 2   413.3 kN
2 2
Zamenom vrednosti opterećenja po pojedinim poljima:
prvo polje: g1 = 11.56 kN/m; p1 = 5.88 kN/m
drugo polje: g2 = 28.94 kN/m ; p2 = 20.37 kN/m
treće polje: g3 = 28.22 kN/m ; p3 = 19.77 kN/m
dobijene su vrednosti reakcija oslonaca i oslonačkih momenata grede POS 103 u osi C.

Reakcije oslonaca POS 103 - stalno opterećenje

A = [11.56×238.5 + 28.94×(-53.3) + 28.22×9.0]/100 = 14.6 kN
B = [11.56×331.9 + 28.94×413.3 + 28.22×(-39.4)]/100 = 146.9 kN
C = [11.56×(-39.4) + 28.94×413.3 + 28.22×331.9]/100 = 208.8 kN
D = [11.56×9.0 + 28.94×(-53.3) + 28.22×238.5]/100 = 52.9 kN

Reakcije oslonaca POS 103 - povremeno opterećenje

A = [5.88×238.5 + 20.37×(-53.3) + 19.77×9.0]/100 = 4.9 kN
B = [5.88×331.9 + 20.37×413.3 + 19.77×(-39.4)]/100 = 96.0 kN
C = [5.88×(-39.4) + 20.37×413.3 + 19.77×331.9]/100 = 147.5 kN
D = [5.88×9.0 + 20.37×(-53.3) + 19.77×238.5]/100 = 36.8 kN

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 3

Oslonački momenti POS 103 - stalno opterećenje

M1G = [11.56×(-170.1) + 28.94×(-288) + 28.22×48.5]/100 = -89.3 kNm
M2G = [11.56×48.5 + 28.94×(-288) + 28.22×(-170.1)]/100 = -125.8 kNm

Oslonački momenti POS 103 - povremeno opterećenje

M1P = [5.88×(-170.1) + 20.37×(-288) + 19.77×48.5]/100 = -59.1 kNm
M2P = [5.88×48.5 + 20.37×(-288) + 19.77×(-170.1)]/100 = -89.4 kNm
Dijagrami momenata savijanja i transverzalnih sila usled stalnog i povremenog opterećenja:

g2 = 28.94 kN/m g3 = 28.22 kN/m p2 = 20.37 kN/m p3 = 19.77 kN/m

g1 = 11.56 kN/m p1 = 5.88 kN/m

L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m

Ag=14.6 Bg=146.9 Cg=208.8 Dg=52.9 A p=4.9 B p=96.0 Cp=147.5 Dp=36.8

125.8 89.4
89.3 59.1
Mg Mp

99.1 99.5 69.2 70.0

14.6
Tg Tp
4.9

47.8 52.9 26.8 36.8

109.3 77.5

TGB,l = 14.6 – 11.56×5.40 = -47.8 kN ; TPB,l = 4.9 – 5.88×5.40 = -26.8 kN

TGB,d = -47.8 + 146.9 = 99.1 kN ; TPB,d = -26.8 + 96.0 = 69.2 kN
TGC,l = 99.1 – 28.94×7.20 = -109.3 kN ; TPC,l = 69.2 – 20.37×7.20 = -77.5 kN
TGC,d = -109.3 + 208.8 = 99.5 kN ; TPC,d = -77.5 + 147.5 = 70.0 kN

POPREČNE GREDE (ose 1-4)

L1 = 6.0 m = L2 p = 100 kN/m

L2/L1 = 1  M1 = -0.0625×p1×L12
M1 = -0.0625×100×6.0 2 = -225 kNm L = 6.00 m L = 6.00 m

M1  225
C   37.5 kN A=262.5 B=375 C=-37.5
L2 6.0
M 225

p1  L12 100  6.0 2

M1   225 
A 2  2  262.5 kN
L1 6. 0

B  p1  L1   A  C   100  6.0   262.5  37.5   375 kN

Zamenom vrednosti opterećenja po pojedinim poljima:

prvo polje: g1 = 24.22 kN/m ; p1 = 16.43 kN/m (polje A-B)
drugo polje: g2 = 24.19 kN/m ; p2 = 16.41 kN/m (polje B-C)
dobijene su vrednosti reakcija oslonaca grede POS 105 u osi 2.

Reakcije oslonaca POS 105 - stalno opterećenje

A = [24.22×262.5 + 24.19×(-37.5)]/100 = 54.5 kN
B = [24.22×375.0 + 24.19×375.0]/100 = 181.5 kN
C = [24.22×(-37.5) + 24.19×262.5]/100 = 54.4 kN
PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE
GODIŠNJI ZADATAK 4

Reakcije oslonaca POS 105 - povremeno opterećenje

A = [16.43×262.5 + 16.41×(-37.5)]/100 = 37.0 kN
B = [16.43×375.0 + 16.41×375.0]/100 = 123.2 kN
C = [16.43×(-37.5) + 16.41×262.5]/100 = 36.9 kN

Oslonački momenti POS 105

M1G = [24.22×(-225) + 24.19×(-225)]/100 = -108.9 kNm
M1P = [16.43×(-225) + 16.41×(-225)]/100 = -73.9 kNm

Proračun statilčkih uticaja je ovde sproveden korišćenjem tablica za proračun oslonačkih

momenata kontinualnih nosača sa 2 i 3 polja nejednakih raspona opterećenih jednako
podeljenim opterećenjem (Prilog 5.3, Priručnik za primenu PBAB 87, Tom 2, str. 519, 520). U
zaglavlju poslednje kolone donjeg dela tablice na str. 520 (oslonački moment M 2) učinjena je
štamparska greška: umesto oznake za opterećeno polje L 1+L2 treba da stoji L2+L3.
Proračun statičkih uticaja će u daljem biti vršen pomoću nekog od uobičajenih programa i
neće biti detaljno obrazlagan.

Provera pretpostavljenih dimenzija greda

Maksimalni moment savijanja i transverzalna sila se javljaju u gredi POS 103:
maxMu = 1.6×125.8 + 1.8×89.4 = 362.2 kNm
maxTu = 1.6×109.3 + 1.8×77.5 = 314.4 kN

usvojeno: MB 30  fB = 20.5 MPa = 2.05 kN/cm2 ; r = 1.1 MPa

RA 400/500  v = 400 MPa = 40 kN/cm 2
pretp. a1 = 6 cm  b/d/h = 30/60/54 cm
54  b / a  3.5 / 8.882 ‰
k  2.225 
362 .2  10 2   22.883%
30  2.05
30  54 2.05
Aa  22.883    19.00 cm2  usvojeno 5RØ22 (19.00 cm2)
100 40
usvojeno: z = 0.9×h = 0.9×54 = 48.6 cm = const.

2  r  0.11 kN / cm
2
314.4
n   0.216 kN / cm 
30  48.6  3 r  0.33 kN / cm
2

Ru  1.5   0.216  0.11   0.158 kN / cm2

usvojeno: m=2 ;  = 90º ;  =45º:

2  au(1 )
eu   40  16.83  au(1 )
30  0.158
URØ10  eu = 16.83×0.785 = 13.2 cm  usvojeno: URØ10/12.5 (m=2)
Detaljno dimenzionisanje greda će biti sprovedeno nakon sračunavanja uticaja od
horizontalnih dejstava (vetar, seizmika).

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 5

Proračun seizmičke sile

Sprovodi se prema Pravilniku o tehničkim normativima za izgradnju objekata visokogradnje u
seizmičkim područjima (u daljem: Pravilnik).
Ukupna horizontalna seizmička sila S se određuje, prema članu 21. Pravilnika, kao:
S = K×Q = Ko×Ks×Kp×Kd×Q
gde je: K - ukupan seizmički koeficijent za horizontalni pravac
Ko - koeficijent kategorije objekta (Ko=1, objekat II kategorije, član 4. Pravilnika);
Ks - seizmičkog intenziteta (Ks=0.1, IX zona MCS skale, povratni
period 500 godina, član 24. i član 6. Pravilnika, ovde zadato zadatkom);
Kp - koeficijent duktiliteta i prigušenja (K p=1, savremena konstrukcija
od armiranog betona, član 27. Pravilnika);
Kd - koeficijent dinamičnosti, prema članu 25. Pravilnika određen
relacijom:
0.7
0.47  K d  1
T
za tlo II kategorije (u skladu sa članom 9. Pravilnika). Ukoliko se ne vrši
proračun perioda slobodnih oscilacija T, može se usvojiti maksimalna
vrednost koeficijenta Kd (član 26. Pravilnika).
Q - ukupna težina objekta, određena u skladu sa članom 19.
Pravilnika, kao suma ukupnog stalnog i verovatnog povremenog opterećenja
(G+P/2)

Proračun ukupne težine objekta

Lx = 2×5.4+7.2 = 18.0 m 1 2 3 4

A
Ly = 2×6.0 = 12.0 m
2.40

C C

površina ploče:
F G C
A = 18.0×(12.0+2.4) + 1.8×6.0 = 270 m 2
6.00

rezultanta jednako podeljenog opterećenja: B B

G = 6.0×270 = 1620 kN
C D E B
6.00

P = 5.0×270 = 1350 kN
A A
težina greda:
A
2.40

L = 3×(5.4+7.2+5.4) + 4×(6.0+6.0) = 102 m 5.40 7.20 5.40 1.80

1 2 3 4
Gg = 0.3×0.6×25×102 = 459 kN
težina stubova (polovina će biti pridružena tavanici, odnosno temelju):
L = 12×6.0 = 72 m  Gs = 0.3×0.3×25×72 = 162 kN
Q = G + P/2 + Gg + Gs/2
Q = 1620 + 1350/2 + 459 + 162/2 = 2835 kN
Ukupna horizontalna seizmička sila u nivou ploče POS 100:

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 6

S = 0.1×1.0×1.0×1.0×2835 = 283.5 kN
U podužnom pravcu ovu silu prihvataju tri, a u poprečnom četiri rama jednake krutosti,
spojeni krutom tavanicom koja obezbeđuje njhova jednaka pomeranja. Sile koje deluju na
jedan podužni, odnosno poprečni ram su:
S1X = 283.5/3 = 94.5 kN : S1Y = 283.5/4 = 70.9 kN
Levo je prikazan dijagram po-
22.34
meranja podužnog rama usled
H=100 22.34 dejstva horizontalne sile
22.34 22.34 22.34
H=100 kN u vrhu. Usled seiz-
mičke sile S1X = 94.5 kN pome-

H = 6.00 m
dx [mm]
ranje vrha konstrukcije je:
grede: b/d = 30/60 cm dx = 94.5/100×22.34
stubovi: b/d = 30/30 cm

L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m

dx = 21.1 mm > H/600 = 1 cm
30.12
H=100
30.12
30.12 30.12

H = 6.00 m
dx [mm]
grede: b/d = 30/60 cm
stubovi: b/d = 30/30 cm

L = 6.00 m L = 6.00 m
Desno je prikazan dijagram pome-
ranja poprečnog rama usled dejstva horizontalne sile H=100 kN u vrhu. Usled seizmičke sile
S1Y = 70.9 kN pomeranje vrha konstrukcije je:
dx = 70.9/100×30.12 = 21.4 mm
dx > H/600 = 600/600 = 1 cm
Seizmičku silu je moguće smanjiti sračunavanjem vrednosti koeficijenta dinamičnosti K d (u
preliminarnom proračunu usvojena je njegova maksimalna vrednost K d=1). Period
oscilovanja konstrukcije u prvom tonu se može približno sračunati pomoću pojednostavljenje
Rejlijeve relacije:
T1  2 d

gde je d – pomeranje u metrima vrha konstrukcije usled opterećenja horizontalnim silama

jednakim težinama spratova.
Ukupna težina konstrukcije je Q=2835 kN i potrebno ju je ravnomerno rasporediti na četiri
poprečna rama (prvi ton oscilovanja konstrukcije će biti translacija u Y pravcu), pa je traženo
pomeranje:
Q1Y = 2835/4 = 709 kN  d = 709/100×30.12 = 213 mm = 0.213 m
0. 7
T1Y  2 0.213  0.924 sec  K d   0.758 1
0.924
Na isti način sračunava se i period oscilovanja konstrukcije u podužnom pravcu:
Q1X = 2835/3 = 945 kN  d =945/100×22.34 = 211 mm = 0.211 m
1
Proračunom u programskom paketu Tower 5.5, dobijene su vrednosti T 1Y=0.925 sec i T1X= 0.920 sec.
PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE
GODIŠNJI ZADATAK 7

0.7
T1 X  2 0.211  0.919 sec  K d   0.762
0.919
Sa sračunatom vrednošću koeficijenta Kd pomeranje vrha konstrukcije i dalje prekoračuje
dopuštenu vrednost određenu članom 15. Pravilnika. Potrebno je povećati krustost ramova u
oba pravca. Usvojena je dimenzija stubova 40/40 cm, a greda 40/60 cm.
Gg = 0.4×0.6×25×102 = 612 kN
Gs = 0.4×0.4×25×72 = 288 kN
Q = G + P/2 + Gg + Gs/2 = 1620 + 1350/2 + 612 + 288/2 = 3051 kN

a. poprečni ramovi
Q1Y = 3051/4 = 763 kN
H=100 88.8
88.8 109.0 88.8 d = 763/100×10.2 = 77.8 mm
54.5
54.5

d = 0.0778 m
88.8

T1Y  2 0.0778  0.558 sec

M [kNm]
H = 6.00 m

0.7
Kd   1  usv . K d  1
0.558
31.7 36.7 31.7
101.1
L = 6.00 m
111.1
L = 6.00 m
101.1 S =1×0.1×1×1×3051 = 305.1 kN

A=-23.9
B=0
C=23.9
Seizmička sila u vrhu jednog popreč-
10.2 nog rama:
H=100
10.2 S1Y = 305.1/4 = 76.3 kN
10.2 10.2
maksimalno horizontalno pomeranje:
dx = 76.3/100×10.2 = 7.8 mm
dx [mm] grede: b/d = 40/60 cm
stubovi: b/d = 40/40 cm
dx < 10 mm = H/600 = dxdop.

b. podužni ramovi
67.7

H=100
50.1

67.7 76.9 76.9 67.7

26.8

Q1X = 3051/3 = 1017 kN

26.8

50.1
67.7

d = 1017/100×7.5
M d = 76.3 mm = 0.0763 m
H = 6.00 m

[kNm]

T1 X  2 0.0763  0.552 s
23.8 26.2 26.2 23.8 0 .7
75.4 80.0 80.0 75.4 Kd   usv . K d  1
L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m T
A=-21.8 B=14.4 C=-14.4 D=21.8
7.5 S =1×0.1×1×1×3051

H=100 S = 305.1 kN
7.5
7.5 7.5 7.5
S1Y = 305.1/3
S1Y = 101.7 kN
dx [mm]
grede: b/d = 40/60 cm
stubovi: b/d = 40/40 cm

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 8

dx = 101.7/100×7.5
dx = 7.6 mm < H/600

Proračun sile od vetra

Vetar u podužnom pravcu
AX = 2×6.0×6.0 = 72 m2  WX = w×AX / 2 = 2.0×72.0 / 2 = 72 kN
W1X = WX / 3 = 72.0 / 3 = 24 kN - sila koja deluje na jedan podužni ram
Vetar u podužnom pravcu
AY = (5.4+7.2+5.4)×6.0 = 108 m2  WY = w×AY / 2 = 2.0×108.0 / 2 = 108 kN
W1Y = WY / 4 = 108.0 / 4 = 27 kN - sila koja deluje na jedan poprečni ram

Merodavne kombinacije uticaja

Pri određivanju merodavnih kombinacija za dimenzionisanje, treba voditi računa o sledećem:
- uticaj stalnog opterećenja MORA biti uzet u obzir u svakoj kombinaciji;
- vertikalno povremeno opterećenje p i vetar predstavljaju dva nezavisna povremena
opterećenja, koji mogu, a ne moraju delovati na konstrukciju;
- opterećenje vetrom i seizmičko opterećenje su alternativnog znaka. Ne uzimaju se
istovremeno i ne kombinuju sa istim uticajem u dva ortogonalna pravca (ne kombinuju
se uticaji Wx i Wy, odnosno Sx i Sy);
- u kombinacijama uticaja koje sadrže seizmičko opterećenje razmatraju se sva ona op-
terećenja (u odgovarajućem intenzitetu) koja su korišćena pri proračunu masa. U kon-
kretnom slučaju, radi se o ukupnom stalnom i polovini povremenog opterećenja. Pri di-
menzionisanju se koristi jedinstven koeficijent sigurnosti u = 1.3 nezavisno od dilatacije
zategnute armature i ne uzima se u obzir povoljno dejstvo stalnog opterećenja.

POS 103 - dijagrami presečnih sila

131.3 104.6 104.6

95.3
Mg 17.6 Tg
11.9
52.6 1.35 3.52
52.9 3.44 55.9
84.3
114.6
89.0 69.2 69.9
59.0
Mp 4.9
Tp
2.1
34.4 0.84 26.8 3.53
3.40 36.9
58.4
77.5
68.8
51.5
Ms 26.7 Ts
26.7 7.4
51.5
68.8 22.3 22.3
16.2
12.2
Mw 6.3 Tw
6.3 1.8
12.2
16.2 5.3 5.3

Dimenzionisanje POS 103

Presek u osi 3 (gornja zona)
PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE
GODIŠNJI ZADATAK 9

Pored momenata savijanja od stalnog i povremenog opterećenja, u proračun se uzima veća

vrednost momenta savijanja od vetra ili seizmike za presek 3 levo ili 3desno koja zateže gornju
ivicu preseka (vrednosti za presek 3desno, za smer uticaja suprotan nacrtanim, tj. -X).
Mu1 = 1.6×Mg + 1.8×(Mp + M-W) = 1.6×131.3 + 1.8×(89.0 + 12.2) = 392.2 kNm
Mu2 = 1.3×(Mg +0.5×Mp + M-S) = 1.3×(131.3 + 0.5×89.0 + 51.5) = 295.5 kNm
< Mu1
pretp. a1 = 6 cm  b/d/h = 40/60/54 cm
54 b / a  3.025 / 10‰
k  2.469 
392.2  10 2   18.104%
40  2.05
40  54 2.05
Aa  18.104    20.04 cm2  usvojeno 6RØ22 (22.81 cm2)
100 40
Presek u osi 2 (gornja zona)
Analogno preseku 3, sa uticajima od stalnog i povremenog opterećenja se kombinuju uticaji
vetra i seizmike za presek 2levo, za nacrtani smer uticaja, tj. X:
Mu1 = 1.6×Mg + 1.8×(Mp + MW) = 1.6×95.3 + 1.8×(59.0 + 12.2) = 280.6 kNm
Mu2 = 1.3×(Mg +0.5×Mp + MS) = 1.3×(95.3 + 0.5×59.0 + 51.5) = 229.2 kNm <
Mu1
pretp. a1 = 5 cm  b/d/h = 40/60/55 cm
55 b / a  3.138 / 10‰
k  2.973 
280 .6  10 2   12.122%
40  2.05
40  55 2.05
Aa  12.122    13.67 cm2  usvojeno 4RØ22 (15.21 cm2)
100 40
Preseci u osama 1 i 4 (gornja i donja zona)
Mu1 = ±1.8×MW = ±1.8×16.2 = ±29.2 kNm
Mu2 = ±1.3×MS = ±1.3×68.8 = ±89.5 kNm > Mu1
S obzirom na alternativni znak momenta savijanja, presek treba armirati obostrano.
pretp. a1 = 5 cm  b/d/h = 40/60/55 cm
55 b / a  0.99 / 10‰
k  5.266 
89.5  10 2   3.723%
40  2.05
40  55 2.05 40  60
Aa  3.723    4.20 cm2  Aa ,min  0.2   4.80 cm2
100 40 100
usvojeno: 2RØ22 (7.60 cm2) - gornja zona
3RØ16 (6.03 cm2) - donja zona
Presek u polju 2-3 (donja zona)
Preseci sa maksimalnim vrednostima momenata savijanja usled stalnog i povremenog
opterećenja se gotovo poklapaju, dok su odgovarajuće vrednosti momenata savijanja usled
PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE
GODIŠNJI ZADATAK 10

vetra i seizmike praktično zanemarljive. Određivanjemaksimalnog momenta M u u polju za

merodavnu kombinaciju uticaja (G, P, +W x) iz nulte tačke odgovarajuće transverzalne sile bi
bilo lišeno svakog praktičnog smisla, pa se usvaja:
Mu = 1.6×Mg +1.8×Mp = 1.6×84.3 +1.8×58.4 = 240.0 kNm
 40  20  16  360 
usvojeno: L0 ≈ 480 cm  B  min .40  0.25  480  160   160 cm
 

Pretpostavlja se da će se neutralna linija naći u ploči:

pretp. a1 = 6 cm  B/b/d/h/dp = 160/40/60/54/16 cm
b / a  0.801 / 10‰
54
k  6.313  s  0.074  x  0.074  54  4.01 cm  d p  16 cm
240  10 2
  2.575 %
160  2.05
Pretpostavka o položaju neutralne linije je tačna, pa se potrebna površina armature određuje
za pravougaoni presek širine B = 160 cm:
160  54 2.05
Aa  2.575    11 .40 cm2  usvojeno 6RØ16 (12.06 cm2)
100 40
Presek u polju 3-4 (donja zona)
Slično kao za presek u polju 2-3, usvaja se da se mesto maksimalnog momenta M u poklapa
sa mestom maksimalnog momenta Mg, odnosno Mp. Sledi:
Mwodg. = 16.2 - (16.2+12.2)×1.88/5.4 = 6.3 kNm
Mu1 = 1.6×Mg +1.8×(Mp+Mw) = 1.6×52.6 +1.8×(34.4+6.3) = 157.4 kNm
Msodg. = 68.8 - (68.8+51.5)×1.88/5.4 = 26.9 kNm
Mu2 = 1.3×(Mg +0.5×Mp +Ms) = 1.3×(52.6 + 0.5×34.4 + 26.9) = 125.7 kNm <
Mu1
Tačno određivanje maksimalnog momenta Mu
Iz priloženih dijagrama momenata usled pojedinačnih dejstava očito je da se maksimalni moment u
krajnjem polju javlja pri istovremenom dejstvu stalnog, povremenog i opterećenja vetrom u pravcu
-X. Druga moguća kombinacija uticaja (stalno, povremeno i seizmika u pravcu -X) zbog manjih
koeficijenata sigurnosti daje manji uticaj, što je pokazano i u približnom proračunu. Sledi:
Tu = 1.6×55.9 + 1.8×(36.9-5.3) = 146.3 kN
g = 0.4×0.6×25 + 23.72 = 29.72 kN/m ; p = 19.77 kN/m
qu = 1.6×29.72 + 1.8×19.77 = 83.14 kN/m
x0T = 146.3 / 83.14 = 1.76 m
Mu,max = 146.3×1.76 - 83.14×1.762/2 + 1.8×16.2 = 157.9 kNm
U razmotrenom slučaju određivanje tačne vrednosti maksimalnog momenta savijanja u polju je bez
ikakvog praktičnog smisla.

 40  20  16  360 
usvojeno: L0 ≈ 380 cm  B  min .40  0.25  380  135   135 cm
 

pretp. a1 = 5 cm  B/b/d/h/dp = 135/40/60/55/16 cm

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 11

b / a  0.619 / 10‰
55
k  7.938  s  0.058  x  0.058  55  3.21 cm  d p  16 cm
157.4  10 2
  1.619%
135  2.05
Pretpostavka o položaju neutralne linije je tačna, pa se potrebna površina armature određuje
za pravougaoni presek širine B = 135 cm:
135  55 2.05
Aa  1.619    7.30 cm2  usvojeno 4RØ16 (8.04 cm2)
100 40
Presek u polju 1-2 (donja zona)
Kako su momenti savijanja usled stalnog i povremenog opterećenja praktično jednaki nuli na
najvećem delu raspona, usvojena je ista količina armature kao u preseku u osi 1 (merodavno
seizmičko opterećenje).
usvojeno 3RØ16 (6.03 cm2)

Dimenzionisanje prema glavnim naponima zatezanja

Vertikalno opterećenje grede POS 103 po poljima
Dodajući korigovanu sopstvenu težinu grede g 0 = 0.4×0.6×25 = 6.0 kN/m opterećenju koje se
sa ploče POS 100 prenosi na gredu POS 103 sledi:
stalno opterećenje:
polje 1-2: g1 = 6.0 + 7.06 = 13.06 kN/m
polje 2-3: g2 = 6.0 + 10.04 + 14.4 = 30.44 kN/m
polje 3-4: g3 = 6.0 + 9.32 + 14.4 = 29.72 kN/m
povremeno opterećenje:
polje 1-2: p1 = 5.88 kN/m
polje 2-3: p2 = 8.37 + 12.0 = 20.37 kN/m
polje 3-4: p3 = 7.77 + 12.0 = 19.77 kN/m
granično računsko opterećenje:
polje 1-2: qu1 = 1.6×13.06 + 1.8×5.88 = 31.48 kN/m
polje 2-3: qu2 = 1.6×30.44 + 1.8×20.37 = 85.37 kN/m
polje 3-4: qu3 = 1.6×29.72 + 1.8×19.77 = 83.14 kN/m
S obzirom na odnos vrednosti transverzalnih sila usled vertikalnih opterećenja i seizmike, kao
i manje vrednosti koeficijenata sigurnosti, seizmičke kombinacije nisu merodavne.
Maksimalna transverzalna sila se javlja u preseku 3 levo, za kombinaciju stalnog, povremenog i
opterećenja vetrom u smeru +X:
Tu3L = 1.6×114.6 + 1.8×(77.5+1.8) = 326.1 kN 3.82
Nulta tačka dijagrama transverzalnih sila: =1.31

x0,T = 326.1 / 85.37 = 3.82 m

usvojeno: z = 0.9×h = 0.9×54 = 48.6 cm = const.

326.1 kN  r  0.11 kN / cm2

n   0.168 2   3LRu=0.87
40  48.6 cm  3 r  0.33 kN / cm2
 0.11   r =1.1
  3.82  1    1.31 m
 0.168 
 3Ln=1.68
3RuL  1.5   0.168  0.11   0.087 kN / cm2

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 12

2  au( 1 )
usvojeno: m=2 ;  = 90º ;  =45º:  eu   40  23.09  au( 1 )
40  0.087
URØ8  eu = 23.09×0.503 = 11.6 cm  usvojeno: URØ8/10 (m=2)
Na isti način sprovodi se proračun i za presek
3desno, za istu kombinaciju opterećenja:  2D
n =1.52

Tu3D = 1.6×104.6 + 1.8×(69.9+5.3) = 302.7 kN  r =1.1

x0,T = 302.7 / 83.14 = 3.64 m
usvojeno: z = 0.9×h = 0.9×54 = 48.6 cm =  2D
Ru=0.63
const.

302.7 kN  r  0.11 kN / cm2

n   0.156 2  =0.95
40  48.6 cm  3 r  0.33 kN / cm2
 0.11  3.46
  3.64  1    1.07 m
 0.156 

3RuD  1.5   0.156  0.11   0.069 kN / cm 2

2  au( 1 )
usvojeno: m=2 ;  = 90º ;  =45º:  eu   40  29.16  au( 1 )
40  0.069
URØ8  eu = 29.16×0.503 = 14.7 cm
Maksimalno rastojanje uzengija, sračunato iz uslova zadovoljenja minimalnog procenta armi-
ranja uz,min = 0.2%:
m  au(1 ) 2  0.503
eu    12.57 cm  usvojeno: URØ8/10 (m=2)
b  uz ,min 40  0.2  10  2

Na isti način se osigurava i presek 2desno, za merodavnu kombinaciju stalnog, povremenog i

opterećenja vetrom u smeru -X:
Tu2D = 1.6×104.6 + 1.8×(71.0+1.8) = 295.2 kN
usvojeno: URØ8/10 (m=2)
Sledeća po veličini je transverzalna sila u preseku 4:
Tu4 = 1.6×55.9 + 1.8×(36.9+5.3) = 165.4 kN
165.4 kN
n   0.085  r  0.11 kN / cm 2
40  48.6 cm 2

Kako nije dostignuta računska čvrstoća pri čistom smicanju r, nije potrebno osiguranje
armaturom. U presecima 1 i 2 levo transverzalne sile su još manje, pa ni u tim presecima nije
potrebno osiguranje.
Konačno usvajanje uzengija će biti izvršeno u skladu sa članom 60. Pravilnika o tehničkim
normativima za izgradnju objekata visokogradnje u seizmičkim područjima:
- razmak uzengija u grednim nosačima ne sme biti veći od 20 cm, dok se u blizini
čvorova, na dužini 0.2 od raspona razmak uzengija dvostruko smanjuje i ove uzengije
zatvaraju preklopom po čitavoj kraćoj strani ("torzione" uzengije)
usvojeno: URØ8/10 (m=2) na =150 cm (polje 2-3 uz ose 2 i 3)

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 13

URØ8/10 (m=2) na =100 cm (polja 1-2 i 3-4)

URØ8/20 (m=2) na ostalom delu nosača

POS 104 - dijagrami presečnih sila

57.0 48.6
2.24
Mg 2.27
27.9 Tg 2.27

2.24
31.3 33.6 29.6
46.9

2.23
Mp 25.1
2.29
12.0 Tp 21.8
2.29

13.4 15.3 2.23 20.4 13.4

67.8
Ms 41.6
Ts
18.2 18.2
41.6
67.8

Mw 14.7 24.0 Tw
14.7 6.5 6.5
24.0

Dimenzionisanje POS 104

Presek u osi B (gornja zona)
Mu1 = 1.6×Mg + 1.8×(Mp + M-W) = 1.6×57.0 + 1.8×(25.1 + 14.7) = 162.8 kNm
Mu2 = 1.3×(Mg +0.5×Mp + M-S) = 1.3×(57.0 + 0.5×25.1 + 41.6) = 144.5 kNm <
Mu1
pretp. a1 = 5 cm  b/d/h = 40/60/55 cm
55 b / a  1.438 / 10‰
k  3.903 
162.8  10 2   6.875%
40  2.05
40  55 2.05
Aa  6.875    7.75 cm2  usvojeno 4RØ16 (8.04 cm2)
100 40
Presek u polju B-C (donja zona)
Mu1 = 1.6×Mg + 1.8×(Mp + M-W)
Tu = 1.6×29.6 + 1.8×(13.4-6.5) = 59.8 kN
g = 0.4×0.6×25 + 7.03 = 13.03 kN/m ; p = 5.86 kN/m
qu = 1.6×13.03 + 1.8×5.86 = 31.40 kN/m
x0T = 59.8 / 31.40 = 1.91 m
Mu,max = 59.8×1.91 - 31.40×1.91 2/2 + 1.8×24.0 = 100.1 kNm
Mu2 = 1.3×(Mg +0.5×Mp + M-S)
Tu = 1.3×(29.6 + 0.5×13.4 - 18.2) = 23.53 kN
qu = 1.3×(13.03 + 0.5×5.86) = 20.75 kN/m
x0T = 23.53 / 20.75 = 1.13 m
PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE
GODIŠNJI ZADATAK 14

Mu,max = 23.53×1.13 - 20.75×1.13 2/2 + 1.3×67.8 = 101.5 kNm > Mu1

 40  8  16  168 
usvojeno: L0 ≈ 420 cm  B  min .40  0.25  420  75   75 cm
 3 

pretp. a1 = 5 cm  B/b/d/h/dp = 75/40/60/55/16 cm

 b / a  0.487 / 10‰
55
k  9.892  s  0.046  x  0.046  55  2.55 cm  d p  16 cm
101.5  10 2
  1.038 %
75  2.05
Pretpostavka o položaju neutralne linije je tačna, pa se potrebna površina armature određuje
za pravougaoni presek širine B = 75 cm:
75  55 2.05 40  60
Aa  1.038    4.68 cm2  Aa ,min  0.2   4.80 cm2
100 40 100
usvojeno 3RØ16 (6.03 cm2)
Preseci u osama A i C (gornja i donja zona)
Mu1 = ±1.8×MW = ±1.8×24.0 = ±43.2 kNm
Mu2 = ±1.3×MS = ±1.3×67.8 = ±88.1 kNm > Mu1
S obzirom na alternativni znak momenta savijanja, presek treba armirati obostrano. Kako je
moment savijanja manji od momenta u polju, i ovde je merodavna minimalna armatura:
pretp. a1 = 5 cm  b/d/h = 40/60/55 cm
55 b / a  0.99 / 10‰
k  5.266 
89.5  10 2   3.723%
40  2.05
40  55 2.05 40  60
Aa  3.723    4.20 cm2  Aa ,min  0.2   4.80 cm2
100 40 100
usvojeno ±3RØ16 (±6.03 cm2)
Dimenzionisanje prema glavnim naponima zatezanja
Maksimalna sila na nosaču se javlja u preseku B desno za kombinaciju stalnog, povremenog i
opterećenja vetrom u pravcu -Y. Sledi:
TuB,D = 1.6×48.6 + 1.8×(21.8+6.5) = 128.7 kN
128.7 kN
n   0.066  r  0.11 kN / cm2
40  48.6 cm 2

Kako nije dostignuta računska čvrstoća pri čistom smicanju r, nije potrebno osiguranje
armaturom. U skladu sa članom 60. Pravilnika o tehničkim normativima za izgradnju objekata
visokogradnje u seizmičkim područjima usvojeno:
UØ8/10 (m=2) na =120 cm od oslonaca
UØ8/20 (m=2) na ostalom delu nosača

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 15

Dimenzionisanje stubova
Podužni ramovi - dijagrami momenata savijanja i reakcije oslonaca

S=101.7
68.8 78.2 78.2 68.8

MSx

H = 6.00 m
24.3 26.6 26.6 24.3
76.7 81.4 81.4 76.7
L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m

A=-22.2 B=14.6 C=-14.6 D=22.2

W=24.0
16.2 18.5 18.5 16.2

MWx

H = 6.00 m
5.7 6.3 6.3 5.7
18.1 19.2 19.2 18.1
L1 = 5.40 m L2 = 7.20 m L3 = L1 = 5.40 m

A=-5.2 B=3.4 C=-3.4 D=5.2

Poprečni ramovi - dijagrami momenata savijanja i reakcije oslonaca

S=76.3 67.8 83.2 67.8

MSy
H = 6.00 m

31.7 36.7 31.7

77.2 84.8 77.2
L = 6.00 m L = 6.00 m

A=-18.2 B=0 C=18.2

W=27.0
24.0 29.4 24.0

MWy
H = 6.00 m

27.3 30.0 27.3

L = 6.00 m L = 6.00 m

A=-6.5 B=0 C=6.5

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 16

Sile u stubovima usled vertikalnog opterećenja

Grede su za vertikalno opterećenje tretirane kao kontinualni nosači preko četiri, odnosno tri
oslonca, opterećeni sopstvenom težinom g 0 = 6.0 kN/m (za usvojene dimenzije 40/60 cm) i
opterećenjem sa ploča prema šemi datoj na početku priloga. Tako vertikalno opterećenje u
stubovima izaziva samo normalne sile, jednake zbiru odgovarajućih reakcija podužne i
poprečne grede. Reakcije oslonaca su prikazane tabelarno, sračunate najpre za podužne
grede (POS 101 - 103), zatim za poprečne (POS 104 - 107) i konačno sabrane, čime su
dobijene odgovarajuće vrednosti sila u stubovima usled stalnog i povremenog opterećenja.

G 1 2 3 4 P 1 2 3 4
103 17.6 157.5 219.1 55.9 103 4.9 96.0 147.4 36.9
102 48.0 184.9 181.4 45.8 102 30.3 118.8 115.9 28.5
101 64.9 149.6 86.1 25.4 101 44.3 89.4 36.5 11.4

G 104 105 106 107 P 104 105 106 107

C 27.9 58.0 58.6 63.8 C 12.0 37.1 37.6 41.9
B 95.5 192.5 189.1 144.2 B 42.2 123.0 120.2 82.8
A 29.6 57.9 55.3 23.1 A 13.4 37.0 34.8 8.0

2231.8 1 2 3 4 1350.1 1 2 3 4
C 45.6 215.5 277.8 119.7 C 17.0 133.0 185.0 78.8
B 143.5 377.4 370.5 190.0 B 72.4 241.8 236.1 111.2
A 94.5 207.5 141.4 48.5 A 57.7 126.4 71.2 19.4

Određivanje dužine izvijanja stubova

Efektivna dužina izvijanja predstavlja rastojanje prevojnih tačaka deformacione linije
pritisnutog elementa, odnosno razmak nultih tačaka momenata savijanja II reda, i određuje
se metodama elastične analize konstruktivnih sistema. Parametar nazvan vitkost opisuje
osetljivost sistema na poprečne deformacije i određuje se kao odnos:

Li Ib
i  ; i
i Ab

gde je:
i - poluprečnik inercije poprečnog preseka, momenta inercije I b i površine preseka Ab.
Prema članu 108. Pravilnika za beton i armirani beton vitkost se, u slučaju višespratnog
okvira sa pomerljivim čvorovima može odrediti prema približnom obrascu:

12  k  Ab
i 
h
gde je:
k - relativno horizontalno pomeranje posmatranog sprata u odnosu na donji, usled
dejstva horizontalne sile H=1 koja deluje na vrhu konstrukcije, računato sa modulom
elastičnosti betona Eb=1,0
Ab - zbir svih poprečnih preseka stubova posmatranog sprata
h - teorijska spratna visina

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 17

S obzirom da su ranije sračunati dijagrami horizontalnih pomeranja usled sila H=100 u vrhu
rama, sračunatih sa stvarnom vrednošću Eb, jasno je da treba aplicirati silu H=E b u cilju
određivanja traženog pomeranja. Sledi:
podužni pravac
Ab = 4×0.4×0.4 = 0.64 m2 (četiri stuba dimenzija 40/40 cm)
lk = h = 6.0 m; k = Eb×(7.5 – 0) = 31500/100×7.5 = 2362.5

12  k  Ab 12  2362 .5  0.64
i    55.0
h 6 .0
poprečni pravac
Ab = 3×0.4×0.4 = 0.48 m2 (tri stuba dimenzija 40/40 cm)
k = Eb×(10.2 – 0) = 31500/100×10.2 = 3213

12  k  Ab 12  3213  0.48 L
i    55.5  i
h 6.0 i
Efektivna dužina izvijanja je:

Ib b 40
i    11 .5 cm  Li = i×i = 55.5×11.5 = 640 cm ≈ 1.07×h
Ab 12 12

Kako je i ≤ 75, konstrukcija spada u umereno vitke, pa se dokaz nosivosti može sprovesti
nekim od približnih postupaka, npr. metodom dopunske ekscentričnosti.

Dimenzionisanje stuba 1-C

Statički uticaji za stub u preseku osa 1 i C su:
vertikalno opterećenje: G = 45.6 kN ; P = 17.0 kN
seizmika, X pravac: MSx = ±76.7 kNm ; NSx = ±22.2 kN
seizmika, Y pravac: MSy = ±77.2 kNm ; NSy = ±18.2 kN
vetar, X pravac: MWx = ±18.1 kNm ; NWx = ±5.2 kN
vetar, Y pravac: MWy = ±27.3 kNm ; NWy = ±6.5 kN
Kako su uticaji alternativni, presek će biti armiran simetrično, a potrebna površina armature
određena pomoću dijagrama interakcije za simetrično armirane preseke.
Uticaji su gotovo podjednaki u oba ortogonalna pravca, a usvojena dimenzija stuba
kvadratna, tako da će dimenzionisanje biti sprovedeno samo za Y pravac, a ista kolilčina
armature biti usvojena i za X pravac.
a. kombinacija sa seizmičkim opterećenjem
Mu 100 .4  10 2
Mu  1.3  77.2  100 .4 kNm  mu    0.076
bd 2f B 40  40 2  2.05

 17.0  N 46.7
Nu  1.3   45.6   18.2   46.7 kN  nu  u   0.014
 2  bdf B 40  40  2.05

a bdfB 2.05
 0.1  1  0.083  Aa1  Aa 2  1  0.083  40  40   6.83 cm2
d v 40

b. kombinacija sa vetrom
PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE
GODIŠNJI ZADATAK 18

Izvijanje se ne mora uzeti u obzir ukoliko je zadovoljen makar jedan od uslova:

  25
e1
 3 .5 za   75
d
e1 
 3 .5  za   75
d 75
Kako je vitkost =55.5 > 25, prvi uslov nije zadovoljen.
Ekscentricitet po teoriji I reda određen je izrazom:

e1 
M  27.3

27.3
= 0.395 m 
e1 0.395
 = 0.988 < 3.5
 N 45.6  17.0  6.5 69.1 d 0.40
Kako je e1/d < 3.5, nije ispunjen ni drugi uslov pa se izvijanje mora uzeti u obzir.
Ekscentricitet usled imperfekcije (netačnog izvođenja) se određuje kao:
l i  2 cm 640
e0   ; li = 6.4 m  e0  = 2.13 cm
300  10 cm 300

Za pomerljive sisteme ekscentricitet usled netačnog izvođenja se određuje kao odstupanje

od vertikale za ugao  definisan kao:
tg  = 1/150 - za jednospratne okvire opterećene pretežno vertikalnim opterećenjem
tg  = 1/200 - za sve ostale slučajeve
600
e0  h  tg   4 cm  usvojeno e0 = 4 cm
150
Ekscentricitet usled efekata tečenja betona
Ng /N = 45.6/69.1 = 0.66 > 0.2 

  55.5  50   efekat tečenja betona se mora uzeti u obzir
e1 / d  0.988  2 

Potrebno je najpre sračunati Ojlerovu kritičnu silu izvijanja stuba N E:
2 2
NE  E b  I i  2  E b  I b  2
Li Li

S obzirom da je površina armature nepoznata, a da se ne očekuje da ona bitno utiče na vrednost

momenta inercije preseka (cca. 5%), dopušteno je i preporučivo Ojlerovu kritičnu silu izvijanja
sračunati sa karakteristikama bruto betonskog preseka.

b  d 3 40  40 3
Ib   = 213333 cm4 ; Eb = 31.5 GPa = 31.5106 kN/m2
12 12

2
NE  31.5  10 6  213333  10 8  = 16192 kN
6.4 2
Ng 45.6 Mg 0
E   = 0.0028 ; eg   =0
NE 16192 N 69.1
Za element srednje debljine dm:

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE

GODIŠNJI ZADATAK 19

2A 2  40  40
b/d = 40/40 cm  d m   = 20 cm
O 2   40  40 

pretpostavljenu starost betona u trenutku nanošenja opterećenja t 0=28 dana, za element

"napolju" (relativna vlažnost sredine 70%), sledi konačna vrednost koeficijenta tečenja   =
2.6 (član 59. Pravilnika BAB 87). Ekscentricitet usled tečenja betona e se sračunava iz
izraza:
  E     0.0028 2.6 
e   e0  eg    e1  E  1    4  0    e10.0028  1  = 0.03 cm
   
 

Dopunski ekscentricitet
Kako je   75, (oblast umerene vitkosti), moguće je koristiti metod dopunske ekscentričnosti
za uvođenje u proračun efekata teorije II reda. Zavisno od odnosa e 1/d, dopunski ekscentrici-
tet ed se određuje iz jednog od sledećih izraza:
e1   25 e
0  0.3 : ed  d   0 .1  1
d 100 d
e1   25
0.3   2.5 : ed  d  0
d 160

e1   25  e 
2.5   3 .5 : ed  d    3. 5  1 
d 160  d
e1 55.5  25
 0.988  ed  40   7.61 cm
d 160
Ukupan računski ekcentricitet:
e2 = e1 + e0 + e + ed = 39.5 + 4.0 + 0.03 + 7.61 = 51.14 cm
Za pretpostavljeno a1 ≥ 3‰, koeficijenti sigurnosti imaju minimalne vrednosti, pa sledi:
115 .3
Nu = 1.645.6 + 1.8(17.0+6.5) = 115.3 kN nu   0.035
40  40  2.05
5895
Mu = Nu  e2 = 115.351.14 = 5895 kNcm  mu   0.045
40  40 2  2.05
a 2.05
 0.1  1  0.034  Aa1  Aa 2  0.034  40  40   2.78 cm2  6.83 cm2
d 40
Ovako sračunata armatura manja je od vrednosti dobijene za kombinaciju sa seizmičkim
opterećenjem, pa je usvojeno:
usvojeno ±4RØ16 (±8.04 cm2)
Kako nije dostignuta računska čvrstoća pri čistom smicanju r, nije potrebno osiguranje
armaturom. U skladu sa članom 62. Pravilnika o tehničkim normativima za izgradnju objekata
visokogradnje u seizmičkim područjima usvojeno:
UØ8/7.5 (m=2) na =100 cm od čvorova
UØ8/15 (m=2) na ostalom delu stuba

PROJEKTOVANJE I GRAĐENJE BETONSKIH KONSTRUKCIJA 1 PRIMERI ZA VEŽBE