Hücreleri Biçimlendirme

Excel hücrelerine farklı türlerde veriler gireriz. Girdiğimiz bu verileri biçimlendirerek doğru veri
girişini sağlamış, aynı zamanda tablomuza görsellik kazandırmış olacağız.

Herhangi bir hücre üzerinde sağ tuşa tıklayıp açılan menüden “Hücreleri Biçimlendir” komutu
verdiğinizde yandaki ekran görüntüsünü elde edersiniz.

Bu ekrandaki komutlar ile hücreye girilecek verinin türü belirlenir ve girilen veri sizin
belirlediğiniz özelliklerde görüntülenir. Örneğin bir tarihin, bir sayının, bir para biriminin
nasıl görüntüleneceği gibi.
“Hücreleri Biçimledir” penceresinde 6 adet sekme bulunur. Bu sekmelerin ilki “Sayı”
sekmesidir. Bu sekmede, hücreye girilecek verinin türü belirlenir. Ayrıca girilen verinin nasıl
görüntüleneceği de bu sekmede belirlenecektir. Siz bir hücreyi sayı olarak biçimlendirip, bu
hücreye bir tarih bilgisi girdiğinizde girilen tarih bir sayıya dönüştürülecektir.

“Sayı” sekmesi altında seçilen veri türüne göre farklı düzenlemeler yapılır. “Sayı” veri türü
seçilirse “Basamak Sayısı” ve “Binlik Ayracı” özellikleri belirlenebilir. “Binlik Ayracı” sayının 3’er
basamak şeklinde gruplandırılacağı anlamına gelir. “Para Birimi” seçeneğinde “Sayı” veri
türünden farklı olarak para birimi simgesi belirlenecektir. Sizler bir hücreye parasal bir değer
girecek iseniz simgesini kendiniz yazmamalısınız. Bunu “Hücreleri Biçimlenir” menüsü altından
hücreyi “Para Birimi” olarak biçimlendirerek simgenin otomatik eklenmesini sağlayabilirsiniz.

“Özel” seçeneği altındaki hazır biçimlendirmeleri kullanın. Bunlardan bir tanesi “Telefon
Numarası”. Telefon numarası girilen bir hücre “Telefon Numarası” olarak biçimlendirilirse “(236)
233-4455” şeklinde görüntülenir.

Kendi biçiminizi oluşturmak veya mevcut biçimleri düzenlemek istersek “İsteğe Uyarlanmış”
seçeneğini kullanırız. Örneğin sayısal olarak ürün adedi girilen hücrelerin sonunda “Adet”
tanımlaması yapmak için bu seçeneği kullanırız.

Burada “0” rakam girileceğini ifade eder. “Adet” ifadesi çift tırnak içinde yazılmıştır.
Çünkü metinsel bir ifadedir. Burada “0” yerine “0000” ifadesi kullanıldığında görüntü nasıl
olacak deneyiniz.
“İsteğe Uyarlanmış” seçeneği altında tarihsel ifadeler içinde düzenlemeler yapabilirsiniz. Bunun
için “g”, “a” ve “y” harflerini kullanırız. “g” günleri, “a” ayları ve “y” yılları temsil eder. Gün ve
ayları yazarken farklı gösterimler tercih edilebilir.

Girilen tarih bilgisi “08.02.2012 Çarşamba” olduğunu düşünerek aşağıda verilen tabloda
gün ve ayların nasıl görüntülenebileceğine dair örnekler mevcuttur.

Günler Aylar
g 8 a 2
gg 08 aa 02
ggg Çar aaa Şub
gggg Çarşamba aaaa Şubat
Yukarıda verilen gösterim şekillerine istenilen tarih biçimi oluşturulabilir.

Bugün : 8 Şub 12 Çarşamba “Bugün :” g aaa yy gggg

Bugün Şubat’ ın 8’ i "Bugün :" aaaa "'ın " g "'i"
Şub 08 Çarşamba 2012 aaa gg gggg yyyy
İkinci sekme ise “Hizalama” sekmesidir. Bu sekmede, hücreye girilen verilerin yazım
düzeni, yatay ve dikey hizalama özellikleri belirlenir. Yine bu sekmede “Metni Kaydır”,
“Uyacak Şekilde Daralt” ve “Hücre Birleştir” gibi önemli komutlarda bulunur.
 Yatay ve dikey komutları ile hücre içinde verinin konumu belirlerken, yönlendirme komutu ile
metni yönünü ayarlarız.

“Metni Kaydır” komutu ise, sütun genişliğini hiç bozmadan hücre içine girilen metini
satırlara böler. Bu durumda tablonuzun yatay olarak yapısı bozulmamış olacaktır. Aynı
işlem “Uyacak Şekilde Daralt” komutu kullanılarak ta yapılabilir. Fakat hücreye girilen veri
çok uzun ise bu komutla girilen değer okunamayacak kadar küçültülmüş olacaktır.

“Hücreleri Birleştir” komutu ise tablo hazırlarken en çok kullanılan komutlardan birisidir.
Seçilen hücreleri tek bir hücreye çevirir. Eğer hücrelerde veriler varsa sadece “En Sol” hücredeki
veri korunur, diğer veriler silinir.

“Yazı Tipi” sekmesi ise hücrelere girilen verilerin biçimlendirildiği sekmedir. Bu sekmede yazı
tipi ve renklendirme işlemleri yapılır.
“Kenarlık” sekmesi, oluşturulan tablolara kenarlık eklemek için kullanılır. Excel’ de hücreleri
gösteren çizgiler “Kılavuz Çizgiler” olarak adlandırılır ve çıktı alındıalındığında
görüntülenmez. Bunun için tablolara kenarlık eklenmelidir.
“Kenarlık” sekmesi, tabloya eklenecek kenarlık stili, rengi ve konumunun belirlendiği sekmedir.

“Dolgu” sekmesi ise tablo veya hücreleri renklendirmek için kullanılır.

Son sekme ise “Koruma” sekmesidir. Bu sekme de yapılan düzenleme ile “Sayfayı Koru”
komutu çalıştırıldığına verilecek komutların hücreyi etkileyip etkilemeyeceği belirlenir.

Hücreleri Kilitlemek

Öncelikle çalışma sayfasının tamamını seçelim. “Hücreleri Biçimlendir” komutu altında

“Koruma” sekmesini aktif yapıyoruz. Buradan tüm hücrelerin “Kilitli” özelliğini kaldıralım.

Şimdi de tablonun tamamı seçili iken “Hücreleri Biçimlendir” komutunu verelim. “Koruma”
sekmesinden “Kilitli” özelliğini işaretleyelim ve bu hücreleri kilitli yapalım. Son olarak ta Excel’
in “Gözden Geçir” menüsü altındaki “Sayfayı Koru” komutunu çalıştıralım.
Bu pencerede “Kilitli Hücreleri Seç” onay kutusunu pasif yapalım. Böylece Excel
sayfasındaki tüm hücreler seçilirken, tablomuza ait hücreler seçilemeyecektir.
Formül ve Fonksiyon Kavramı
Excel’de, bir çalışma sayfasına girilen veriler üzerinde, çözümleme ve ilişki kurma gibi işlemler
yapılabilir. Bu bağlamda, Excel hücrelerine, temel matematiksel kuralların uygulandığı
formüllerin yanı sıra, hazır bulunan karmaşık yapıdaki fonksiyonlar da girilerek her türlü
hesaplama yaptırılabilir. Kullanıcının matematiksel kurallar çerçevesinde dört işlem aracılığı ile
kendisinin hazırladığı yapıları formül, Excel’de hazır bulunan ve uyulması zorunlu bir formata
sahip yapıları da fonksiyon(Excel’deki adıylaişlev) olarak ifade edeceğiz. Kullanıcılar
tarafından oluşturulan formüller, sadece matematiksel işlemlerin sonuçlarını
hesaplayabilirken, fonksiyonlar, matematiksel ve mantıksal öğelerin dahil olduğu bir çok
karmaşık yapıya sonuç üretebilme yeteneğine sahiptir.

Formül Oluşturma

Formül Oluşturma
Yukarıdaki anlatımda da ifadeedildiği üzere, kullanıcının temel matematik kurallarını
dikkate alarak kendioluşturduğu yapılara formül adını vereceğiz. Bahsi geçen,
fonksiyon ve formülkavramlarının temel anlamı içinde, işlemleri otomatik ve kolay
olarak sonucaulaştırma ifadesi yatmaktadır. Zaten formül denince, belirli değerleri
bazıişlemlerden geçirerek çözüme ulaştıran eşitlik akla gelmektedir. Excel’de birformül
oluşturmanın belirli kuralları vardır.
Excel’de Formül Oluşturma Kuralları:
1. Formül yapılarının ilgilihücreye girişi sırasında mutlaka eşittir (=) işareti ile
başlamakgerekir. Eşittir (=) ile başlanmamış bir formül yapısı Excel tarafındanalfabetik
bir değer olarak kabul edilecektir.

2. Bir formül oluşturulurken,sayısal bir değer, hücre adresi, tanımlanmış hücre adı ve
formüle anlam katacakolan operatörler kullanılır.

Operatörler: Matematiktekullanılan ve hesaplama işlemine anlam katan işaretlerdir.

Buna göre birhesaplama işleminde kullanılabilecek operatörler ve anlamları
aşağıdaverilmiştir:

1. Toplama “+” 8. Eşit “=”

2. Çıkarma “-“ 9. Eşit Değil “<>”
3. Çarpma “*” 10. Büyük “>”
4. Bölme “/” 11. Küçük “<”
5. Parantez “()” 12. Büyük Eşit “>=”
6. Yüzde “%” 13. Küçük Eşit “<=”
7. Kuvvet “^” 14. Ve “&”
15. Çift Tırnak “”

3. Formül yazımı sırasında,kullanılacak değerler ve hesaplama işaretleri bilinen kurallar

çerçevesinde veöncelik ilişkisine dikkat edilerek girilir.

İşlem Öncelik Sırası: Ardıardına yapılması gereken seri matematiksel işlemler varsa, bir
kural olarakbunların belirli bir sıra dahilinde olması gerekir. Buna göre
işlemlerinöncelikleri sırası ile aşağıda verilmiştir:

1.Parantez “ ( ) ”

2.Yüzde “%”

3.Kuvvet (üs) “^”

4.Çarpma ve Bölme “*, /”

5.Toplama ve Çıkartma “+, -“

4. Formülde, hücre adresi vehücreye tanımlanmış ad dışında herhangi bir alfabetik

değer kullanılacak ise,mutlaka çift tırnak (“ “) içinde yazılmalıdır. Hücre adresi,
hücreyetanımlanmış ad ve sayısal değerler kesinlikle tırnak içinde yazılmamalıdır.
Çifttırnak (“ “), içinde yazılmış her değer, Excel tarafından alfabetik bir değerolarak
kabul edilecektir.

5. Formül içinde değerler arasındave başlangıçta kesinlikle boşluk kullanılmamalıdır.

Boşluk, Excel tarafındanalfabetik bir değer olarak kabul edilecektir.

1. Toplam Fonksiyonu
Verilen hücre adreslerindeki sayıların toplamını bulur.

=Toplam(sayı1;sayı2;…)

=Toplam(A1;B4;C8)

=Toplam(A1:D5)

=Toplam(A1:A5;D1:D5)

2. Yuvarla Fonksiyonu
Ondalık basamaklı sayıları, belirtilen basamak sayısına göre yuvarlar. Yuvarlama işleminde 5
ve üzeri rakamlar yukarı, diğer rakamlar aşağı yuvarlanır.

=Yuvarla(Sayı; Basamak_Sayısı)

=Yuvarla(A1;2) A1=63,948 ise Sonuç=63,95.

3. AşağıYuvarla Fonksiyonu
Ondalık basamaklı sayıları, belirtilen basamak sayısına göre kendinden önce gelen sayıya
yuvarlar.

=AşağıYuvarla(Sayı;Basamak_Sayısı)

=AşağıYuvarla(A1;2) A1=63,948 ise Sonuç=63,94

4. YukarıYuvarla Fonksiyonu
Ondalık basamaklı sayıları, belirtilen basamak sayısına göre kendinden sonra gelen sayıya
yuvarlar.

=YukarıYuvarla(Sayı;Basamak_Sayısı)

=YukarıYuvarla(A1;2) A1=63,948 ise Sonuç=63,95

5. Mutlak Fonksiyonu
Bir sayının mutlak değerini, işaretsiz halini verir.

=Mutlak(Sayı)

=Mutlak(A1) A1=-5 ise Sonuç=5

6. Tamsayı Fonksiyonu
Ondalık bir sayıyı , en yakın tamsayıya yuvarlar.

=Tamsayı(Sayı)

=Tamsayı(A1)

A1=12,84 ise Sonuç=12

A1=-12,84 ise Sonuç=-13

7. Mod Fonksiyonu
Bir sayının bir bölen tarafından bölünmesinden sonra kalanı verir.

=Mod(Sayı;Bölen)

=Mod(A1;4) A1=19 ise Sonuç=3 olacaktır.

8. Karekök Fonksiyonu
Bir sayının karekökünü verir.

=Karekök(Sayı)

=Karekök(A1) A1=9 ise Sonuç=3 olacaktır.

9. Çarpım Fonksiyonu
Verilen hücre adreslerindeki sayıların çarpımını bulur.

=Çarpım(sayı1;sayı2;…)

=Çarpım(A1;B4;C8) =Çarpım(A1:D5)

10. Çarpınım Fonksiyonu

Verilen hücre adresindeki sayının faktöriyelini bulur.

=Çarpınım(sayı)

=Çarpım(A5) A5=5 ise Sonuç=120 olacaktır.

11. ETopla Fonksiyonu

Verilen şarta uyan kayıtların farklı verilerini toplamak amacıyla kullanılır.

Örneğin Pazarlama bölümünde çalışan personelin maaş toplamı gibi.

=ETopla(Şart_Aralığı;Şart;Toplam_Aralığı)

=ETopla(A1:D7;”Pazarlama”;D2:D7)
 Sıra Adı
Bölümü Maaş
No Soyadı

1 Pazarlama 1.300,00 TL

2 Satış 1.500,00 TL

3 Pazarlama 1.700,00 TL

4 Pazarlama 1.200,00 TL

5 Satış 1.100,00 TL

6 Pazarlama 1.400,00 TL

12. ÇokETopla Fonksiyonu

Belirtilen birden fazla ölçüt aralığındaki ölçütlere uyan kayıtların, toplam aralığı ile gösterilen
aralıktaki verilerini toplamak amacıyla kullanılır.

Örneğin pazarlama bölümünde çalışan ve maaşı 1500 TL’ den az olan personelin maaş toplamı
gibi.

=ÇokETopla(Toplam_Aralığı; Ölçüt_Aralığı1;Ölçüt1; Ölçüt_Aralığı2;Ölçüt2..)

=ÇokETopla(D2:D7;C2:C7;"Pazarlama";D2:D7;">1500")

Sıra Adı
Bölümü Maaş
No Soyadı

1 Pazarlama 1.300,00 TL

2 Satış 1.500,00 TL

3 Pazarlama 1.700,00 TL

4 Pazarlama 1.200,00 TL

5 Satış 1.100,00 TL

6 Pazarlama 1.400,00 TL

1. Ortalama Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığındaki sayıların ortalamasını bulur. Hücre aralığındaki sayıları toplar ve
hücre sayısına değil, içerisinde sayı olan hücre sayısına böler.

=Ortalama(Hücre Aralığı)

=Ortalama(A1:D3) ise Sonuç=65 olacaktır.

 A B C D

1 60 80

2 70 40

3 50 90

2. Mak Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığındaki en büyük rakamı bulur.

=Mak(Hücre Aralığı)

=Mak(A1:D3) ise Sonuç=90 olacaktır.

A B C D

1 60 80

2 70 40

3 50 90

3. Min Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığındaki en küçük rakamı bulur.

=Min(Hücre Aralığı)

=Min(A1:D3) ise Sonuç=40 olacaktır.

A B C D

1 60 80

2 70 40

3 50 90

4. Büyük Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığındaki istenilen sıradaki en büyük elemanı bulur. Örneğin en büyük
3.eleman gibi.

=Büyük(Hücre Aralığı;SıraNo)

A B C D

1 60 80

2 70 40

3 50 90
 =Büyük(A1:D3;3) ise Sonuç=70 olacaktır.

(En büyük 3.eleman)

5. Küçük Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığındaki, istenilen sıradaki en küçük elemanı bulur. Örneğin en küçük 3.
eleman gibi.

=Küçük(Hücre Aralığı;SıraNo)

A B C D

1 60 80

2 70 40

3 50 90

=Küçük(A1:D3;3) ise Sonuç=60 olacaktır.

(En küçük 3.eleman)

6. EnÇok_Olan Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığında en çok tekrarlanan rakamı bulur.

=EnÇok_Olan(Hücre Aralığı)

=EnÇok_Olan(A1:D3) ise Sonuç=70 olacaktır.

A B C D

1 60 80

2 70 40

3 50 90

7. Bağ_Değ_Say Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığındaki sayıların adedini bulur.

=Bağ_Değ_Say(Hücre Adresi)

=Bağ_Değ_Say(A1:D3) ise Sonuç=6 olacaktır.

 A B C D

1 60 80 xx

2 70 xx 40

3 50 xx 90

8. Bağ_Değ_Dolu_Say Fonksiyonu
Belirtilen hücre aralığındaki boş olmayan hücrelerin adedini bulur.

=Bağ_Değ_Dolu_Say(Hücre Adresi)

=Bağ_Değ_Dolu_Say(A1:D3) ise Sonuç=9 olacaktır.

A B C D

1 60 80 xx

2 70 xx 40

3 50 xx 90

10. BoşlukSay Fonksiyonu

Belirtilen hücre aralığındaki boş hücreleri sayar.

=BoşlukSay(Hücre Adresi)

=BoşlukSay(A1:D3) ise Sonuç=3 olacaktır.

A B C D

1 60 80 xx

2 70 xx 40

3 50 xx 90

11. EğerSay Fonksiyonu

Belirtilen aralıktaki, koşula uyan hücrelerin sayısını bulur.

=EğerSay(Aralık; Şart)

=EğerSay(A1:D3;”>50”) ise Sonuç=4

=EğerSay(A1:D3;70) ise Sonuç=3 olacaktır.

 A B C D

1 60 70

2 70 40

3 50 70

12. ÇokEğerSay Fonksiyonu

Belirtilen bir çok aralıktaki, verilen koşullara uyan kayıtların sayısını bulur.

=ÇokEğerSay(Ölçüt_Aralığı;Ölçüt;Ölçüt_Aralığı;Ölçüt;..)

Bölüm Adı Cinsiyet

Bilgisayar Kız

Elektronik Erkek

Elektronik Erkek

Bilgisayar Erkek

Bilgisayar Kız

=ÇokEğerSay(A2:A6;”Bilgisayar”;B2:B6;”Kız”) ise Sonuç=2 olacaktır.

12. EğerOrtalama Fonksiyonu

Belirtilen aralıktaki koşula uyan kayıtların ortalamasını bulur. Başka bir deyişle şarta bağlı
ortalama hesaplar.

=EğerOrtalama(Hücre_Aralığı;Ölçüt;Ortalama_Aralığı)

A B C

1 Bölüm Adı Cinsiyet Notu

2 Bilgisayar Kız 50

3 Elektronik Erkek 60

4 Elektronik Erkek 80

5 Bilgisayar Erkek 70

6 Bilgisayar Kız 60

=EğerOrtalama(A2:A6;”Bilgisayar”;C2:C6) ise Sonuç=60

13. ÇokEğerOrtalama Fonksiyonu

EğerOrtalama Fonksiyonundan farklı olarak, birden fazla aralık ve koşula göre değer üretir.

=ÇokEğerOrtalama(Ortalama_Aralığı;Ölçüt_Aralığı1;Ölçüt1;Ölçüt_Aralığı2;Ölçüt2;..)
 A B C

1 Bölüm Adı Cinsiyet Notu

2 Bilgisayar Kız 50

3 Elektronik Erkek 60

4 Elektronik Erkek 80

5 Bilgisayar Erkek 70

6 Bilgisayar Kız 60

=ÇokEğerOrtalama(C2:C6;A2:A6;”Bilgisayar”;B2:B6;”Kız”)

Bilgisayar bölümündeki Kız öğrencilerin Not ortalamasını verir.

1. Eğer Fonksiyonu
Verilen şarta bağlı olarak şart DOĞRU olduğunda faklı, YANLIŞ olduğunda farklı komutları
çalıştırır.

=Eğer(Şart;Doğru_İse_Komut;Yanlış_İse_Komut)

A B

1 Sayı Sonuç

=Eğer(A2>=50;”Geçti”;”Kaldı”)

A2=70 ise Sonuç=”Geçti”

A2=40 ise Sonuç=”Kaldı”

Sıra
Operatör Açıklama
No

1 = Eşittir

2 < Küçüktür

3 > Büyüktür

4 <= Küçük Eşittir

5 >= Büyük Eşittir

6 ><,<> Eşit Değil

2. Ve Fonksiyonu
Birden fazla şartı kontrol eder. Verilen şartların tamamı DOĞRU ise DOĞRU, diğer durumlarda
YANLIŞ değeri üretir. Genellikle Eğer fonksiyonu ile birlikte kullanılır.

=Ve(Şart1;Şart2;Şart3;..)

A B

1 Sayı Sonuç

=Eğer(Ve(A2>=50;B2>=50):”Geçti”;”Kaldı”)

=Eğer(A2<50;”Kaldı”;Eğer(B2<50;”Kaldı”;”Geçti”))

Yukarıdaki her bir Eğer fonksiyonu Vize ve Final notlarına bakarak her ikisi de 50’ den büyük
ise Geçti, aksi halde Kaldı değeri üretir. Fonksiyonlardan birinde Ve fonksiyonu kullanılırken,
diğeri iç içe Eğer fonksiyonları kullanılarak düzenlenmiştir.

3. Yada Fonksiyonu
Birden fazla şartı kontrol eder. Verilen şartlardan herhangi biri DOĞRU ise DOĞRU, şartların
tamamı YANLIŞ ise YANLIŞ değeri üretir. Bu fonksiyon da Ve fonksiyonu gibiEğer
fonksiyonu ile birlikte kullanılır.

=Yada(Şart1;Şart2;Şart3;..)

=Eğer(Yada(A1=”Manisa”;A1=”İzmir”);”Ege Bölgesi”;”Akdeniz Bölgesi”)