Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
0800 66 11 88
fJzvhnk B{z ikD bJh
;;shnK jtkJh fNeNK
OPEN 6 DAYS
Mon-Fri : 9.30am to 5.30pm
Sat : 9.30 am to 4.00 pm
SANDRINGHAM OFFICE
521 Sandringham Road
Sandringham, Auckland
Ph: 09-815 3595
PAPATOETOE OFFICE
14 East Tamaki Road
www.kuksamachar.co.nz kukpunjabi@xtra.co.nz Fortnightly Issue 331 New Zealand 31 October 2018 Ph: 09-250 4844 FREE
1st Indian Community Newspaper in Punjabi Language
Celebrating
idvwlI dIAW
l`K-l`K vDweIAW
idvwlI dIAW
vDweIAW
pwpwtoeytoey AwklYNf ieMfIAn rItylrz AYsosIeySn ‘idvwlI &YstIvl’ iv`c bhU-siBAwcwrk rMgW dI J`lk ivKI
pwpwtoeytoey - 6 AkqUbr idn SnIvwr nMU AwklYNf igAw sI[ kwmyfIAn privMdr isMG ny hwzr drSkW
ieMfIAn rItylrz AYsosIeySn v`loN pwpwtoeytoey ivKy dw Awpxy kwmyfI AMdwz iv`c ^Ub mnorMjn kIqw[ myly
pYNdI cwrls stRIt dI pwrikMg iv`c ‘idvwlI iv`c vwierUAw EtwrMgI ikfz fwˆs, cweInIz gru`p
&YstIvl’ krvwieAw igAw, jo inaUzIlYNf dw swl dw fwˆs, qylgM wnw inRq, ivrsw AkYfmI dy b`c,y rwiDkw
2018 dw pihlw idvwlI mylw sI, ijs iv`c BwrqI, Aqy CwieAw, fRg Y n fwˆs, ig`Dw, bwlIvùf gIq, mwErI
kIvI, iPzI, ku`k Aqy hor AwielYNf dy bhU- hwkw, Bwrq nwitAm, vomYn kyAr dI ig`Dw tIm,
siBAwcwrk rMg vyKx nMU imly[ ivrsw AkYfmI dIAwˆ kuVIAwˆ, ryfIE qrwnw, n`cdw
‘idvwlI &YstIvl’ dw AwklYNf dy myAr pMjwb, ryfIE swfy Awlw Aqy hor keI swry klwkwrwˆ
sRI iPl gOP ny ies myly dw audGwtn kIqw jdoN ik ny AwpxIAwˆ-AwpxIAwˆ pySkwrIAW id`qIAW[ AYss o IeySn
swˆsd s. kMvljIq isMG bKSI, swˆsd fw. prmjIq v`loN pySkwrW dw snmwn kIqw igAw[
prmwr, sRImqI jUiTq kOiln, mlISw lI, swˆsd ipRAkM w myly iv`c styj qoN drSkW leI l`kI fRwA
rwDw ikRSnw, ieMfIAn kONslyt sRI Bv iF`loN Aqy k`Fy gey[ nvqyj rMDwvw ny styj sMBwlI qy hrpwl
bljIq kOr pMnU vI hwzr sn[ AwklYNf ieMfIAn isMG pwl horwˆ ny swaUNf kMtrol kIqw hoieAw sI[
rItylrz AYsosIeySn v`loN swry hI phuMcy mihmwnW nMU idvwlI myly vwlI QW au`qy v`K-v`K vsqwˆ dy stwl
snmwn p`qr dy ky snmwinq vI kIqw igAw[ ies lgwey gey sn[ Kwx leI fosw, gol g`py, kul&IAwˆ
‘idvwlI &YstIvl’ dy iv`c ij`Qy BwrqI lok hwzr Aqy hor bhuq k`uJ sI[ AwklYNf ieMfIAn rItylrz
sn au`Qy sQwnk lok ny vI AnMd mwixAw[ AYss o IeySn dy pRDwn fw. pRIq ny Awey hoey swry drSkwˆ
ies ‘idvwlI &YstIvl’ leI Bwrq qoN Aqy mihmwnwˆ dw DMnvwd kIqw[ ieh idvwlI mylw
ivSyS qOr ’qy kwmyfIAn privMdr isMG nMU s`idAw hnyrw pYx q`k c`ilAw[
bMdI CoVH idvs Aqy idvwlI dIAW swirAW nUM l`K-l`K vDweIAW
inaUzIlYNf pMjwbI klcrl AYsosIeySn dI nvIN cuxI geI nvIN pRbMDk kmytI
AMbyfkr sports AYNf klcrl kl`b v`loN siBAwcwrk Swm AYmpI s. kMvljIq isMG bKSI ny ‘XUQ AYmpI’ dw AYlwn kIqw
pwpwtoeytoey - mYnukwE eIst hlky qoN
ilst AYmpI s. kMvljIq isMG bKSI ny
31 AkqUbr nMU pRY`s not jwrI krky d`isAw
ik aunHW ny Awpxy hlky vwsqy 2019 leI
‘XUQ AYmpI’ vjoN inSIqw gnwqrw dI cox
kIqw hY[ ie`Qy jnmI BwrqI mUl dI inSIqw
AY v nfy l kwlj iv` c 10vy N swl dI
ividAwrQx hY[ s. bKSI ny ikhw ik myry
d&qr ny kimaUintI ’coN Xog ividAwrQIAW
nMU ies pRogrwmwˆ nUM s`dw id`qw sI[ ieh
dyKxw bhuq cMgw sI ik swfy nOjvwn iks
qrHwˆ dw Bwv r`Kdy hn Aqy BweIcwry dI
numwieMdgI krky ikvyN &rk ilAwauxw cwhud M y
hn’[ AYmpI s. bKSI dw kihxw hY ik,
‘Xuvw pwrlImYNt nOjvwnW nUM isAwsq iv`c
Swiml hox leI pRyirq krdw hY’[
ims inSIqw hux Agly swl AYmpI s. kMvljIq isMG bKSI leI ‘XUQ mYNbr pwrlImYNt’ dw Ahudw,
1 mwrc qoN 31 Agsq 2019 q`k mYnukwE eIst leI rwStrI sUcI iv`c Swiml ho geI hY[ AYmpI s. bKSI
ny ikhw ik, ‘swfy nOjvwnwˆ nUM pwrlImYNtrI Aqy jmhUrI pRikirAw dy nwl-nwl lIfriSp dy hunr nUM bdlx
leI ie`k XUQ AYmpI vjoN cuixAw jwxw vDIAw mOkw hY’[
kUpMk
Gr q`k pypr phMucwaux leI swlwnw cMdw Pwrm
kUpMkjwbI smwcwr
kb`fI mukwblw krvwieAw igAw, ieh SoA mukwblw hwdsy iv`c mwry gey lokwˆ leI mon vI r`iKAw igAw
mwlvw sports kl`b dI tIm Aqy s. qwrw isMG bYNs Aqy SrDwˆjlI Byt kIqI[
dI tIm ivcwly hoieAw[ ijs dy iv`c vI mwlvw tUrnwmYNt mOky qrHwˆ-qrHwˆ dy pkvwnwˆ dw j wbI smwcwr
sports kl`b dI tIm 29-19 dy &rk nwl jyqU pUrw pRbMD sI[ Pl PrUt, rotI-sbzI, miTAweIAwˆ, Kuk Punjabi Samachar Kuk Punjabi Samachar
AYlwnI geI Aqy s. qwrw isMG bYNs dI tIm aup jyqU firMkwˆ Aqy hor bhuq swrIAwˆ Kwx-pIx vwlIAwˆ vsqwˆ P.O.Box: 200034 Papatoetoe, Auckland, NZ Managing Director: Tejvir Singh
rhI[ pihlw ienwm dljIq isMG is`DU qy dUsrw sn[ sur`iKAw dw pUrw pRbMD sI Aqy Swm q`k AYNbUlYNs Please accept my subscription Director & Editor Amarjit Singh
gurivMdr isMG AOlK v`loN id`qw igAw[ au`Qy hI KVHI r`KI geI[ Name:................................................. Reporter : Kulwant Kaur
Address:............................................. Marketing Manager: Sukhvinder Singh
gurU rwmdws jI dw pRkwS purb SrDw nwl mnwieAw mhwrwxI ijMdwˆ dw hwr 1.87 l`K pONf ’c inlwm
swihbwn dy pRkwS purb Aqy ieiqhwsk idhwVy lMfn - ie`Qy 24 AkqUbr nMU hoeI inlwmI dOrwn hoieAw[ ieh hwr lwhOr dy aus ^zwny dw ih`sw sI,
swnUM aunHwˆ dy aupdySwˆ nwl joVn dw sb`b bxdy mhwrwjw rxjIq isMG dI pqnI mhwrwxI ijMdwˆ kOr dy ijs nUM ‘bOnhYms ieslwimk qy ieMfIAn Awrt syl’
hn[ gly dw iSMgwr irhw pMny qy in`ky moqIAwˆ nwl sijAw qihq lMfn iv`c bIqy idn inlwm kIqw igAw sI[
svyry sRI hirmMdr swihb ivKy, sRI Akwl hwr 1.87 l`K pONf iv`c ivikAw[ mhwrwxI ijMdwˆ, inlwm Gr muqwibk bolI dOrwn r`KIAwˆ
q^q swihb Aqy gurduAwrw bwbw At`l rwie ijnHwˆ nUM is`K smrwt dI mOq mgroN aunHwˆ dIAwˆ hornwˆ swrIAwˆ vsqwˆ mhwrwjw rxjIq isMG kwl nwl sbMDq
swihb ivKy AlOikk jlOA sjwey gey Aqy mhwrwxIAwˆ vwˆg sqI nhIN hoxw ipAw sI, dw ieh sn, qy ienHwˆ dI inlwmI qoN ku`l 18.18 l`K pONf dI
muMbeI dIAwˆ sMgqwˆ v`loN kIqI geI Pu`lwˆ dI hwr AwpxI Anumwinq kImq jo ik 80 hzwr qy 1.20 kmweI kIqI geI[ ieMfIAn qy ieslwimk Awrt dy
sjwvt vI iK`c dw kyNdr rhI[ sRI hirmMdr l`K pOˆf dy drimAwn sI, qoN v`D mu`l ’qy inlwm bOnhYms hY`f Eilvr vHweIt ny ikhw ik inlwmI
swihb smUh nUM Pu`lwˆ nwl suMdr id`K id`qI geI dOrwn au`cIAwˆ kImqwˆ l`gx qoN sw& hY ik bolI dOrwn
sI[ ies dOrwn iek smwgm iv`c v`K v`K
mukwbilAwˆ dy jyqU ividAwrQIAwˆ nUM ienwm
Bwrq sM X u k q rwStr mukwblw kw&I s^q sI[
inlwmI dOrwn is`K ^zwny ’coN ijhVIAwˆ
id`qy gey[ ies mOky kvI drbwr vI krwieAw
igAw[
mnu`KI AiDkwr kONsl dw hor vsqwˆ bolI leI r`KIAwˆ geIAwˆ sn, aunHwˆ iv`c
m^ml dy k`pVy, ijs ’qy sony dy Dwgy dI kFweI kIqI
idvwlI dIAW
vDweIAW
8 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
‘vrlf PUf fy’ : Bu`K Aqy jlvwXU qbdIlI ilAw Akwl q^q dy nvyN kwrjkwrI jQydwr igAwnI hrpRIq
skdy hn v`fy qU&wn isMG ny AwpxI syvw sMBwlI
rom - 16 AkqUbr nMU ‘vrlf PUf fy’ dy mOky au`qy AMimRqsr - 30 AkqUbr nMU sRI Akwl q^q dy nvyN
XUAYn ny ieh icqwvnI id`qI hY ik Bu`K, jlvwXU Qwpy gey kwrjkwrI jQydwr igAwnI hrpRIq isMG ny
qbdIlI Aqy mnu`K inrimq Awpdwvwˆ iml ky Biv`K syvw sMbwlx qoN bwA AwiKAw ik Biv`K iv`c sRI
iv`c ie`k v`fw qU&wn ilAw skdIAwˆ hn[ rom iv`c Akwl q^q qoN ley jwx vwly &Ysly pMQk Bwvnwvwˆ
AwXoijq pRogrwm iv`c ‘vrlf PUf pRogrwm’ dy cI& muqwibk ley jwxgy[ syvw sMBwl smwgm iv`c brgwVI
fyivf byslI ny ikhw ik ie`k v`fw qU&wn lgwqwr morcy, pMQk AsYNblI Aqy grmiKAwlIAwˆ nwl juVIAwˆ
quhwfy v`l v`D irhw hY[ iDrwˆ ny SmUlIAq nhIN kIqI, ijs nwl srv pRvwinq
XUAYn ny 2030 q`k dunIAw nUM Bu`K dI jQydwr hox ’qy SurU ’c hI pRSn icMnH l`g igAw hY[
sm`isAw qoN Azwd krn dw tIcw r`iKAw hY pr leI kI krxgy? gOrqlb hY ik 22 AkqUbr nMU SRm o xI kmytI
ies iv`c keI rukwvtwˆ hn[ ivvwd Aqy jlvwXU SRI byslI ny ikhw ik BùK dI sm`isAw iv`c dy mu`K d&qr ivKy pRDwn goibMd isMG lOˆgovwl dI
qbdIlI sB qoN v`fI sm`isAw bx ky swhmxy Aw rhy jykr ie`k PIsdI dw vwDw ho irhw hY qwˆ mweIgRSy n do AgvweI hyT hoeI AMiqRgM kmytI dI mIitMg iv`c jQydwr jQydwr igAwnI hrpRIq isMG 46 swlW dy hn[ aunHwˆ
hn[ SRI byslI ny ikhw ik ieh lVweI bhuq zrUrI PIsdI v`D irhw hY[ XUAn Y dI hMgr irport iv`c ikhw igAwnI gurbcn isMG dw AsqI&y prvwn kr ilAw dw jnm meI 1972 iv`c hoieAw[ auh au`c iv`idAw
hY[ hr 5 qoN 10 sYkMf iv`c Bu`K jwˆ kupoSx dI vjHw igAw sI ik dunIAw Br iv`c 9 lokwˆ iv`coN 1 nUM BùKw igAw sI[ pRDwn sRI lONgovwl ny d`isAw ik jQydwr pRwpq hn[ aunHwˆ ny SRomxI kmytI dI Dwrimk sMsQw
ie`k b`cw mr jwˆdw hY[ dUjy pwsy lokwˆ dI rsoeI iv`c sOxw pYNdw hY[ dunIAw Br iv`c 15 kroV qoN izAwdw 5 igAwnI gurbcn isMG dy AsqI&y qoN bwAd srbsMmqI gurU kwSI gurmiq ieMstIicaUt dmdmw swihb qlvMfI
Kwxw brbwd kIqw jwˆdw hY[ aunHW ny ikhw ik ies swl qoN G`t aumr dy b`icAwˆ nUM kupoSx hY[ ies dy nwl q^q sRI dmdmw swihb dy mOjd U w jQydwr igAwnI swbo qoN iqMn swl dw kors kIqw hY Aqy bwAd iv`c
dw jvwb quhwfy kol hY ik qusIN Bojn nUM bcwaux ielwvw 60 kroV lokwˆ nUM motwpy dI sm`isAw hY[ hrpRIq isMG nUM Akwl q^q dy jQydwr dw vwDU kwrj aunHwˆ pMjwbI XUnIvristI pitAwlw qoN iek swlw
Bwr sONipAw igAw hY[ auh q^q sRI dmdmw swihb dy ifplomw ien ifvintI pws kIqw hY[
sInIAr AkwlI AwgU Aqy sWsd s. rxjIq isMG jQydwr vI bxy rihxgy Aqy Akwl q^q dy kwrjkwrI Drm AiDAYn iv`c pMjwbI XUnIvristI
jQydwr vjoN vI kMm krngy[ qo N mwstr ifgrI pR w pq kIqI hY [ hu x au h
bRhmpurw v`loN pwrtI AhuidAW qoN AsqI&w pRDwn sRI lONgovwl ny spSt kr id`qw sI pIAY c .fI. vI kr rhy hn[ au n H w ˆ ny 21 ApRYl
KfUr swihb qoN lok sBw mYNbr hn[ auh tkswlI ik i&lhwl kwrjkwrI jQydwr vjoN inXukqI krky 2017 nU M q^q sR I dmdmw swihb dy jQy d wr vjo N
AkwlI qy SRomxI AkwlI dl dy sInIAr mIq pRDwn AwrzI pRbMD kIqy gey hn Aqy jdoN iksy nUM p`ky qOr syvw sMBwlI sI[ ies qoN pihlwˆ aunHwˆ 17 swl mu`K
Aqy kor kmytI dy mYNbr vI hn[ ipCly 60 swlwˆ qoN ’qy Akwl q^q dw jQydwr inXukq kIqw jwvygw, gRMQI vjoN syvwvwˆ inBweIAwˆ[ 1997 iv`c auh pRcwrk
auh SRomxI AkwlI dl nwl juVy hoey hn[ auh keI aus vyly smUh is`K jQybd M IAwˆ nwl ies sbMDI ivcwr BrqI hoey sn Aqy julweI 1999 iv`c pihlwˆ
vwr pwrtI v`loN ivDwiek Aqy mMqrI bx cu`ky hn[ crcw kIqI jwvygI[ mukqsr swihb ivKy kQwvwck Aqy bwAd iv`c
ie`Qy pRY`s kwn&rMs krky aunHwˆ ikhw ik vfyrI aumr Akwl q^q dy nvyN Qwpy gey kwrjkwrI hY`f gRMQI inXukq kIqy gey[
kwrn auh SRomxI AkwlI dl dy sInIAr mIq pRDwn
dy Ahudy Aqy kor kmytI dy mYNbr vjoN AsqI&w dy rhy
hn[ pr auh pwrtI nwl Aw^rI swhwˆ q`k juVy
id`lI hweI kort ny s`jx kumwr nUM brI krn i^lw&
AMimRqsr - SRomxI AkwlI dl ivclw AMdrUnI
sMkt aus vyly hor fUMGw huMdw jwipAw jdoN sInIAr
rihxgy[ auh pwrtI dy s`cy ispwhI hn Aqy pwrtI nUM
AQwh ipAwr krdy hn[ AkwlI dl aunHwˆ dI mwˆ
ApIlwˆ ’qy &Yslw rwKvwˆ r`iKAw
nvIˆ id`lI - 29 AkqUbr idn somvwr nMU id`lI KoKr, jl sYnw dy syvwmukq AiDkwrI kYptn Bwgml,
AwgU suKdyv isMG FINfsw v`loN AsqI&w id`qy jwx qoN pwrtI hY[ aunHwˆ cox nw lVn dw AYlwn kIqw[ aunHwˆ
hweI kort ny 1984 dy is`K ivroDI dMigAwˆ dy kys ’c igrDwrI lwl Aqy do horwˆ nUM id`lI CwauxI dy rwj
bwAd hux 23 AkqUbr nMU mwJy dy inrwS qy nwrwz ikhw ik auh pwrtI dI mdd krdy rihxgy[ ies
hyTlI Adwlq v`loN kwˆgrs AwgU s`jx kumwr nUM brI ngr ielwky ’c pirvwr dy pMj mYNbrwˆ dI h`iqAw
sInIAr AkwlI AwgU Aqy sMsd mYNbr 81 swlw mOky swbkw sMsd mYNbr fw. rqn isMG Ajnwlw,
krn i^lw& pweIAwˆ ApIlwˆ ’qy &Yslw rwKvwˆ r`K krn nwl sbMDq kys ’c doSI TihrwieAw igAw sI[
rxjIq isMG bRhmpurw ny vI pwrtI dy AhuidAwˆ qoN swbkw ivDwiek bonI Amrpwl isMG, rivMdr isMG
ilAw hY[ jsits AY`s murlIDr Aqy ivnod goiel ny hyTlI Adwlq ny ies kys ’c s`jx kumwr nUM brI
AsqI&w dy id`qw hY[ bRhmpurw, mnmohn isMG siTAwlw, swbkw SRm o xI kmytI
sIbIAweI, dMgw pIVqwˆ Aqy doSIAwˆ v`lNo dw^l ApIlwˆ kr id`qw sI[ doSIAwˆ ny AwpxIAwˆ szwvwˆ nUM hweI
izkrXog hY ik sRI bRhmpurw ies vyly mYNbr bldyv isMG AYmey Awid hwzr sn[
’qy bihs ^qm kridAwˆ iDrwˆ nUM ikhw ik auh 22 kort ’c cuxOqI id`qI sI[ sIbIAweI ny ApIl dw^l
nvMbr q`k jykr koeI ilKqI jwxkwrI hY qwˆ jmHwˆ krky ikhw sI ik auh Xojnwb`D FMg nwl BVkwey
pMjwbI bolo , pMjwbI pVHo , pMjwbI ilKo krvw skdy hn[ kwˆgrs dy swbkw kONslr blvwn iPrkU dMigAwˆ ’c Swml sn[
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 9
10 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
jYsy sq mMdr kMcn ky auswr dIny qYsw puMn isK kau iek sbd isKwey kw [ pMQk AsYNblI v`lNo brgwVI morcy dI hmwieq qy bwdlwˆ
dy bweIkwt dw s`dw
AMimRqsr - ie`Qy 20-21 AkqUbr nMU is`K msilAwˆ
Aqy brgwVI morcy bwry ivcwr krn leI pMQk
AsYNblI dw do rozw iejlws bulwieAw igAw sI[
iejlws dy Aw^rI idn brgwVI morcy dI pUrn hmwieq
krn, bwdl ipau-pùqr dy isAwsI bweIkwt krn qy
AkwlI kwrkunwˆ nUM pMQ ivroDI ipau-pu`qr dw swQ
C`fx, pMQ nUM Brosy ivc ley ibnwˆ qy ivDI-ivDwn ies iejlws dOrwn bIbI kuldIp kOr
GVy ibnwˆ Akwl q^q swihb dy jQydwr dI inXukqI tOhVw, suKdyv isMG BOr, igAwnI kyvl isMG, jsivMdr
pRvwn nw krn dy miqAwˆ nUM pRvwngI dy ky pMQk isMG AYfvokyt, gurqyj isMG, BweI rwm isMG dmdmI
AsŶblI nUM AximQy smyN leI mulqvI kr id`qw igAw tkswl, ipRMsIpl jgdIS isMG Por AỲs, bIrdivMdr
129 Kolmar Road, Papatoetoe, Auckland hY[ do idnw sYSn dOrwn 60 ivdvwnwˆ ny Awpxy ivcwr isMG, BweI pMQpRIq isMG, jgmohn isMG, kMvrpwl
pyS kIqy sn[ isMG, nvikrn isMG, jsivMdr isMG, hrpwl isMG
bMdI CoV idvs Aqy v`K-v`K pMQk jQybd M IAwˆ v`lNo is`K msilAwˆ
’qy ^ws krky brgwVI byAdbI kwˆf bwry ivcwr
cImw, bIbI sMdIp kOr, Ajmyr isMG, hrivMdr isMG
PUlkw, rijMdr isMG, KuSkMvl isMG, krnYl isMG
krn Aqy ivdvwnwˆ dy suJwA lYx leI kwiem kIqI pIrmuhMmd, hrdIp isMG ifbifbw, srbjIq isMG
idvwlI dIAW pMQk AsYNblI dy SurU hoey do rozw iejlws dy pihly
idn ij`Qy ivdvwnwˆ ny is`KI nUM Korw lwaux leI bwdl
Gumwx, rqn isMG dubeI, pRIqm isMG sMDU au`qrwKMf,
surjIq isMG jMmU, kuljIq isMG, hrcrnjIq isMG
l`K-l`K vDweIAW pirvwr nUM izMmyvwr TihrwieAw, au`Qy is`Kwˆ nUM Awps
iv`c lVwaux dy doS vI lwey[ iejlws dOrwn ivdvwnW
DwmI, jgmohx isMG kSmIr, jspwl isMG hyrwˆ,
srbjIq isMG DUd M w, ipRs
M Ipl gurbcn isMG QweIlYNf,
qy is`K AwgUAW ny is`K msilAwˆ nUM ivcwrn Aqy h`l rwxw ieMdrjIq isMG, rijMdr isMG cyneI, AmndIp
leI pMQk AsYNblI nUM sQweI bxwaux dI mMg r`KI[ isMG AstrylIAw, hrivMdr isMG Kwlsw, suKrwj
gOrqlb hY ik pMQk AsYNblI leI ivDwn isMG bihbl klwˆ, rijMdr isMG puryvwl (ieMglYNf),
sBw vwˆg 117 mYNbr nwmzd kIqy gey hn[ ivDwn jgjIq isMG gwbw, sqjIq isMG AstrylIAw, BweI
sBw vwˆg hI iqkoxy rUp iv`c iqMn lweInwˆ bxw ky sqnwm isMG KMfw, nrwiex isMG cOVw, prmjIq isMG
mYNbrwˆ leI kursIAwˆ lweIAwˆ geIAwˆ sn[ ivDwn mMf, igAwnI jgqwr isMG jwck, suKpRIq isMG audk o ,y
sBw vwˆg hI swhmxy spIkr dI kursI-tybl lwieAw hrismrn isMG, DMnrwj isMG, kulvMq isMG muMbeI,
igAw hY[ hwl iv`c ivztr gYlrI vI bxweI geI hY[ AmrIk isMG Swhpur AnUp isMG mYNglOr, prmjIq
spIkr vwrI-vwrI mYNbrwˆ nUM bolx leI s`dw idMdw sI isMG vwiSMgtn, jsbIr isMG GuMmx, hrBjn isMG
qy nwl hI ieh vI d`sdw sI ik auh 10 imMtwˆ iv`c inSkwm qy qrsym isMG id`lI, AY`s.bI.AY`s. quMbk
Awpxy ivcwr r`Kx[ pMQk AsYNblI dy iejlws iv`c XU.ky., mohnjIq isMG gujrwq, kim`kr isMG ptnw
koeI Sor-Srwbw nhIN sI[ pMQk AsYNblI dw spIkr swihb, BweI eISr isMG hYdrwbwd, AmnjIq isMG
SRm
o xI kmytI dy swbkw jnrl sk`qr AYfvokt y suKdyv dubeI, gurmIq isMG rwˆcI, pwl isMG Prwˆs smyq hor
isMG BOr nUM nwmzd kIqw igAw sI[ S^sIAqwˆ hwzr sn[
31 AkqUbr 1984 nUM ‘bVw pyV’ if`gx Aqy JMjoV ky muh`ilAwˆ iv`c is`Kwˆ nUM mOq dw qwˆfv nwc sihx dy “jdoN v`fw dr^q if`gdw hY qwˆ DrqI ih`ldI hI jwx dI jurAq nhIN kr skdw[
r`K geI ausy idn qoN iqMn idn dihlI id`lI dI ies kwrn id`lI ij`Qy pUry dyS dI vwgfor sMBwlx vwly hY[”.....qy ieh DrqI ieMnI ‘ih`lI’ ik is`K kqlyAwm izAwdwqr is`K isAwsqdwnwˆ ny
vwr 34vIN vrHygMF hY[ dihlI id`lI qd jd jl rhI ‘pRBUAwˆ’ dw vws hovy, au`Qy vI mulk dy hukmrwnwˆ dy dw BUcwl hI Aw igAw[ vkq v`fy-v`fy z^mwˆ nUM Br 1984 dy ienHwˆ kqlyAwm pIVqwˆ
sI qwˆ hkUmq-ey-ihMd ‘sON’ rhI sI, ‘bMsrI vjwauNdy irhwieSI bnwm rwj clwaux vwly ies Sihr iv`c idMdw hY, pr keI lw-ielwj z^m Aijhy vI huMdy hn nUM jMm ky kYS kIqw Awpxy-Awpxy
nIrU dI qrHwˆ Awpxy jl rhy rom qoN by^br[’ ieh vI ivDvw kwlonI dw ‘mzw c`Kx’ leI mjbUr hoxw ipAw jo hmySw hry rihMdy hn[ ienHwˆ z^mwˆ dw drd qd hor m&wdwˆ dy leI[ ijs vI is`K nyqw nUM Awpxy ros
kYsw ieq&wk ik ihMds u qwn dy is`K rwStrpqI igAwnI hovy[ ‘ivDvwvwˆ dI kwlonI’ kihMdy hoey ie`k p`Qr vI iq`KI cIs bx jwˆdw hY jdoN aunwH ˆ aùqy mlHm lgwaux pRdrSn dI rOxk vDwauxI huMdI, Aksr ienHwˆ pIiVq
zYl isMG rwjIv gwˆDI nUM mulk dw pRDwn mMqrI bxwaux idl ienswn dw vI idl kMb au`Tdw hY[ aus dw dI bjwie lUx dy iC`ty pYˆdy rihx, iksy vI qr&oN pirvwrwˆ nUM au`Dr ‘joq’ ilAw jwˆdw hY[ Awh! izMdgI
dI jd qwjpoSI kr rhy sn qd rwStrpqI Bvn qoN mwhOl vyK ky, ienHwˆ pIiVq pirvwrwˆ dw du`K sux ky iensw& imlx dy swry duAwr bMd ho jwx[ 1984 dy dw nrk Bog rhy ieh pirvwr vI kdy au`cy mihlwˆ dy
bwhr id`lI iv`c is`Kwˆ nUM ‘sbk’ isKwieAw jw irhw idl dihldw hY qy AMdroN ie`k hUk jyhI au`TdI hY ik is`K kqlyAwm qoN pRBwivq pirvwrwˆ dy nwl vI Aijhw mwlk sn[ hYrwnI ieh ik nvMbr 1984 dy bwAd
sI byrihmI nwl[ rozw-ey-ikAwmq dI pihlI rwq dyS dI Awn Aqy Swn dI ^wqr sB qoN izAwdw hI duKwˆq vwpirAw ijnHwˆ dy ‘isr dy sWeINAwˆ’ nUM qwˆ ie`QoN dy mukwmI Aqy ivdySwˆ iv`c bYTy srmweydwr is`Kwˆ
dw Awgwz ho cùikAw sI[ ihMdusqwn dw nvwˆ hukmrwn Xogdwn pwaux ieh hsIn dunIAw ny, kihMdy ny ^Ub jm ky AwriQk shwieqw id`qI sI[
bxn leI sMn 2014 dy SurU iv`c hoey lok sBw ‘Xu`D’ qy kurbwnI dyx hor vyKxI nsIb hux r`b hI jwxdw hY ik ieh iks iv`c qksIm hoeI
iv`c jzbwqI qkrIrwˆ dw shwrw lYNdy hoey rwhul gwˆDI vwlI ies kOm hI nhIN sI[ pr jwˆ iks dI jyb iv`c geI[ iehI vjHw hY ik 1984 dy
duAwrw C`fy gey Agn-bwx “dwdI kI h`iqAw dy ijs dy hzwrwˆ auh ip`Cy Awpxy ies drdnwk qy Srmnwk is`K kqlyAwm dI tIs 34
bwAd muJy pqw clw ik....” nUM k`tx leI nryNdr pirvwr AnwQ pirvwrwˆ nUM dr- swl dy lMby Arsy q`k vI brkrwr rihxI Drm
modI dy ‘bRhm Asqr’ auh (rwhul) AwpxI dwdI dy ho gey, b`cy dr dIAwˆ Tokrwˆ inrp`K jmhUrI rwj pRbMD leI bhuq v`fw imhxw
kql au`qy qwˆ cI^ irhw hY pr kdy aus ny ‘84 XqIm ho gey, Kwx leI C` f nhIN qwˆ hor kI hY?......qy auh vI qd jd pIiVq
kqlyAwm iv`c mwry jwx vwilAwˆ ’qy Awpxy hMJU su h wgxwˆ dy gey[ m`D vrgI pirvwr Ajy vI iensw& dI Aws iv`c nzrwˆ lgweI
vhwey hn’ dw Asr ieMnw qyz inkilAw ik Ajy q`k su h wg lu ` t y pirvwrwˆ au`qy qwˆ bYTy hox[
nw qwˆ kwˆgrs dy v`loN hI koeI qs`lIb^S jvwb gey, pr auhI ieh mwr izAwdw ‘ijnky mr jwqy hYN, aunsy qo zrw pUCIey,
AwieAw hY sgoN ies ‘bRhm Asq’ dy shwry keI is`K is`K kOm, ijs ny Arbwˆ rupey ^rc krky Awpxy gurU hI peI jo Awpxy v`sdy-rsdy Gr C`f ky Jug ` I JONpVIAwˆ hmny qo A^bwr kI surKI smJ kr pVH lIAw[’
nyqw vI pihlwˆ qoN izAwdw qwkqvr ivKweI id`qy[ swihbwn dIAwˆ AwlISwn Xwdgwrwˆ sQwpq kIqIAwˆ iv`c fyrw lwaux leI mjbUr ho gey[ Awpxy mrdwˆ dy bsMqr smJx vwilAwˆ nUM A`g dy syk dw kI Aihsws?
Awzwd ihMdusqwn dy Awzwd nwgirk ikMny Awzwd hox, ny ienHwˆ pIiVq pirvwrwˆ dy nwl mihz hmdrdI ibnwˆ ienHwˆ pirvwrwˆ dIAwˆ AOrqwˆ qy bwp ibnwˆ ijvyN dyS dI ^wqr sB qoN mUhry ho ky kurbwnIAwˆ dyx vwlI
hn, ieh qwˆ ie`k v`Krw mslw hY, pr ieh ie`k kOVw zwihr krn, ipCly 33 swlwˆ qoN aunHwˆ nUM snmwn Xog aunHwˆ dy b`icAwˆ ny ieh smwˆ keI-keI vkq Bu`Ky rih ies kOm nUM ‘bVw pyV (dr^q)’ igrwaux dw imilAw
s`c hY ik sMn 1984 dI 31 AkqUbr dI Swm qoN 3 rihx leI isvwey hyj jqwaux dy qs`lIb^S ku`J ky TMfIAwˆ srd rwqwˆ iv`c Ku`lHy Asmwn hyT guzwirAw ieh sbk sdI dw sB qoN Srmnwk ‘sbk’ sI[
nvMbr q`k is`Kwˆ dy vihSI iSkwr dI AwzwdI k`uJ nhIN kIqw[ hY, aunHwˆ dy ielwvw iksy nUM kI Aihsws ho skdw hY?
lokwˆ nUM zrUr imlI hoeI sI[ ies cwr rozw ‘AwzwdI’ 1984 dy ies Srmnwk kwˆf ijs ny Bwrq drAsl 1984 dw ieh kqlyAwm ieMnw ‘pRis`D’ ho
ijs dy qwˆfv nwc ny dyS dy nwˆ '’qy klMk dw kwlw dy lokqMqirk ichry au`qy kwlK poq id`qI, koeI cu`ikAw hY ik ies dy nwl hux ‘is`K’ lgwaux dI vI inaUzIlYNf dw nMbr 1
D`bw lgw id`qw, nUM ihMdusqwn dy ieiqhws iv`c kwly mwmUlI Gtnw nhIN sI, sgoN hzwrwˆ is`Kwˆ dy vihSI zrUrq nhIN rhI, ... dy pIiVq ienHwˆ is`K SrnwrQIAwˆ
pMinAwˆ ’qy iliKAw jwvygw[ duKd qwˆ ieh ik audoN qoN
lY ky hux 34vIN vrHg
y F
M q`k vI ies cwr rozw ‘AwzwdI’
kqlyAwm, lu`tmwr, A`gjnI Aqy jbrjnwh dIAwˆ
Gtnwvwˆ ny dunIAw Br iv`c JMjV o ky r`K id`qw[ aus dy
nUM Awpxy sOVy mu&wdwˆ leI kYS krn iv`c koeI
ihcikcwht nhIN ivKweI[ iehI vjHw hY ik 1984 dy
pMjwbI AKbwr
nUM ‘dMgw’ pRcwrq kIqw jwˆdw Aw irhw hY jdoN ik bwAd Bwjpw sihq keI hkUmqwˆ AweIAwˆ qy Aw ky ies is`K kqlyAwm dI A`g iv`c Julsy hzwrwˆ lok
hkIkq iv`c ieh SryAwm is`K kqlyAwm sI ijs ny clIAwˆ geIAwˆ, pr iksy ny vI ienHwˆ is`K kqlyAwm Ajy vI XQw-Xog sYtl nhIN ho sky[ pr aunHwˆ dy "kUk pMjwbI smwcwr"
dunIAw Br dy lokwˆ iv`c qihlkw mcwauNdy dyS dI pIVqwˆ dy duKI pirvwrwˆ dy A`ly z^mwˆ ’qy mlHm lgwaux zrIey ku`J lok is`K rwjnIqI qy mwlI Kyqr iv`c
rwjDwnI dy AMdr is`K ivDvwvwˆ dI v`KrI kwlonI hI dw kSt nhIN kIqw[ 31 AkqUbr 1984 nUM ihMds u qwn Awpxw k`d vDwaux iv`c zrUr kwmXwb rhy ijnHwˆ ny
vsw ky r`K id`qI[ isqm ieh ik dunIAw iv`c ikqy dI qqkwlIn pRDwn mMqrI ieMdrw gwˆDI, ijnHwˆ dy SrnwrQI ivDvwvwˆ dw vI ‘shwrw’ lYx qoN guryz nhIN
www.kuksamachar.co.nz
qy jw ky pVHo[
vI AijhI imswl nhIN imldI ij`Qy ivDvw kwlonI iGxwauxy kql dy bwAd ieh vihSI is`K kqlyAwm kIqw ijs dI bdOlq ieh kqlyAwm pIiVq kYNp dyS
vjUd iv`c AweI hovy, pr mulk dy hornwˆ Kyqrwˆ dy hoieAw, dy spùqr rwjIv gwˆDI ny qwˆ pRDwn mMqrI bx dI rwjDwnI iv`c hmySw sur^IAwˆ ’qy Cwey rhy[ ie`QoN
ielwvw ies dI rwjDwnI id`lI dIAwˆ sVkwˆ, glI- ky dyS dI vwgfor sMBwldy hI AYlwn kr id`qw sI, q`k ikhw jwx l`gw ik koeI ie`zqdwr AwdmI EDr
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 11
12 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
pwpwtoeytoey (hrijMdr isMG bisAwlw/kUk pMjwbI kb`fI PYfrySn dw snmwn Aqy inaUzIlYNf kb`fI mihlw kb`fI: mwErI kuVIAwˆ dIAwˆ do tImwˆ dw SoA nwl snmwn: BwrqI hweI kimSn dy AwnryrI kONslyt
smwcwr) - ie`Qy 28 AkqUbr idn AYqvwr nMU mwlvw PYfrySn v`loN kl`bwˆ dw snmwn, ryfIE swfy Awlw dw mYc krvwieAw igAw[ mwlvw Aqy AwklYNf dIAwˆ s. BvdIp isMG iF`loN v`loN au`Gy Kyf pRmotr Aqy
sports AYNf klcrl kl`b v`lNo AwpxI 10vIN vrHg y F M sony dIAwˆ muMdrIAwˆ dyxw, pMjwbI mIfIAw krmIAwˆ dw ienHwˆ tImwˆ nUM brwbr 1000 fwlr Aqy tRwPIAwˆ id`qIAwˆ inaUzIlYNf vomYn kb`fI tImwˆ dy rcnhwry s. qwrw
mOky krvwey gey tUrnwmYNt iv`c kb`fI k`p dw PweInl kYmry au`qy kil`k qy kil`k krnw ieh swibq krdw geIAwˆ[ bY`st stwpr rhI lInw imSyl nUM vI sony dI isMG bYNs dw sony dy qgmy nwl snmwn kIqw igAw[
mukwblw mwlvw sports AYNf klcrl kl`b dI sI ik Kyf mylw BwvyN mwlvw kl`b v`loN sI, pr muMdrI id`qI geI[ ieh qgmw s. gurivMdr isMG AOlK Aqy s. dljIq
tIm ny byA Aw& plYNtI tOrMgw dI tIm nUM hrw ky Aihsws sB nUM ieMJ lgdw sI[ bIbIAwˆ dw v`fI vwlIbwl: vwlIbwl dw PweInl mukwblw klgIDr isMG is`DU horwˆ ny kimaUintI dI qr& qoN aunHwˆ nUM Byt
kb`fI k`p ’qy kIqw[ izkrXog hY ik inaUzIlYNf igxqI dy iv`c iek`T, Kyfwˆ iv`c Bwg lYxw, b`icAwˆ lwienz kl`b ny ij`iqAw jdoN ik mwlvw sports kIqw sI[
kb`fI PYfrySn dy sihXog nwl krvwey gey ienHW leI bMjI jMp, JUty, PrUt Aqy hor kw&I ku`J sI[ kl`b dI tIm aup jyqU rhI[ dohwˆ tImwˆ nUM kRmvwr kb`fI iKfwrI mMgw BMfwl dw sony dy qgmy nwl
tUrnwmYNtW dI lVI iv`c mwlvw kl`b dw ieh 5vW nYSnl pwrtI dI sInIAr AwgU sRImqI jUiTq kOiln, tRwPIAwˆ kRmvwr 1000 Aqy 800 fwlr ienwm vjoN snmwn: sMn 2002 qoN inaUzIlYNf dy Kyf mYdwnwˆ dy
k`p hY[ mwlvw kl`b ny ies qoN pihlW tOrMgw, BwrqI hweI kimSn dy AwnryrI kONslyt sRI Bv id`qy gey[ iv`c kb`fI mYcwˆ dI Swn bxdy Aw rhy kb`fI iKfwrI
hysitMgz, hYimltn qy pu`kIkohI ivKy hoey kb`fI k`p iF`loN, sRI ASrP cODrI, lybr pwrtI qoN bljIq kOr Put
` bwl: Put ` bwl dw PweInl mukwbly byA Aw& plYNtI mMgw BMfwl dw PweInl mYc dy A`D iv`c sony dy qgmy
Awpxy nWA kIqy sn[ pMnU Aqy gRIn pwrtI qoN sRI rwj pRdIp isMG vI myly tOrMgw Aqy AwklYNf lwienz ivcwly brwbr irhw nwl s. ipRQIpwl isMG bsrw v`loN snmwn kIqw
tUrnwmYNt dI SurUAwq dOrwn kb`fI tImW dy dw ih`sw bxy[ bzurgwˆ dI mMflI kdI CwvyN Aqy kdy Aqy dovyN tImW nMU nkd ienwm vI brwbr vMf id`qw igAw[ aunHwˆ dy ies siqkwr vyly aunHwˆ dy siqkwrXog
mYcW nwl hoeI[ byA Aw& plYNtI, pMjwb kysrI, Du`py bih ky mYcW dy ^Ub nzwry lYNdI vyKI geI[ igAw[ ipqw s. bldyv isMG PormYn vI hwzr sn Aqy aunHwˆ
mwlvw sports kl`b, pMjwb sports kl`b hysitMgz, gurduAwrw dsmyS drbwr qoN mYnyjmYNt kmytI, bzurgwˆ dI dOV: 50 swlwˆ dI izMdgI dw qzrbw r`Kx nUM mxwˆ mUMhIN Awpxy pu`qr au`qy mwn mihsUs hoieAw[
cVHdIklw sports kl`b pwpwmoAw, kuVIAwˆ dIAwˆ do gurduAwrw sRI gurU rivdws sBw qoN mYnyjmYNt kmytI, vwly jvwn bzurgwˆ dy iv`c pihlw ienwm hrI isMG s. kwbl isMG Atvwl ny vI mMgw BMfwl nUM ies mOky
kb`fI tImwˆ, Pu`tbwl dIAwˆ tImwˆ, vwlIbwl dIAwˆ s. AjIq isMG rMDwvw Aqy hor sInIAr kimaUintI kYnyfw, dUjw Avqwr isMG Aqy qIjw gurnyk isMG ASIrvwd id`qw[
tImwˆ, vwlIBwl SUitMg dw Awgwz krdIAwˆ iqMn mYNbr qy hor keI pqvMqy s`jx myly dw AnMd lYx (pwpwtoeytoey) ny ij`iqAw[ gwiek hrdyv mwhInMgl dy gIq dw postr irlIz:
tImwˆ, b`icAwˆ dI dOVwˆ, golfn jublI mnw rhy bzurg phuMcy[ kb`fI dy PweInl mYc dOrwn hwzr drSkW ny imaUzIkl cyAr: mihlwvwˆ dI imaUzIkl cyAr dw pRis`D pMjwbI gwiek hrdyv mwhInMgl dw nvwˆ gIq
jvwnwˆ dIAwˆ dOVwˆ, mihlwvwˆ dI imaUzIkl cyAr, hr ryf Aqy j`Py au`qy iKfwrIAw dI fwlrW nwl pihlw ienwm sony dI muMdrI sRI rmndIp kOr pqnI ‘kOfI bwfI’ jldI Aw irhw hY Aqy ies dw rMgdwr
ik`klI qy sUeI Dwgw, cmcy ’qy inMbU Aqy hor bhuq hOslw APjweI kIqI[ s. jgdyv isMG j`gI ny ij`iqAw, dUjw ienwm 200 postr A`j m`Kx brwV Aqy hor kl`b mYNbrwˆ v`loN
swrIAwˆ mnorMjk gymwˆ ny AYnw ic`q prcweI r`iKAw tUrnwmYNt ’c hoeIAw KyfW dy nqIjy ies pRkwr rhy fwlr bljIq kOr Aqy ienwm qIjw ims mIhy ny jwrI kIqw igAw[ AMq ieh sPl Kyf mylw sB
ik Kyf mylw sPlqw dy nvyN JMfy g`f igAw[ mwlvw :- 100 fwlr dw ij`iqAw[ ryfIE swfy Awlw Aqy ieMfo drSkwˆ nUM XwdgwrI plwˆ dI inSwnI JolI pwaux iv`c
kl`b dI smu`cI tIm ny swirAW dw bxdw mwn- purS kb`fI: PweInl mukwbly dy iv`c mwlvw sports spweIs v`loN sony dI muMdrIAwˆ dw pRbMD kIqw igAw sPl ho igAw[
snmwn kIqw[ AYNf klcrl kl`b dI tIm ny byA Aw& plYNtI sI[ ienwmW dI vMf lybr AwgU bljIq kOr pMnU v`loN kumYNtytr m`Kx AlI Aqy g`gI mwn dw snmwn:
tUrnwmYNt dOrwn golf mYfl dw h`k r`Kx tOrMgw dI tIm nUM hrw ky kb`fI k`p dy nwl 2100 kIqI geI[ pRis`D kb`fI kumYNtytr m`Kx AlI Aqy AwstrylIAw
vwilAwˆ dy gl iv`c sony dy qgmy iSMgwr bxy[ ivdyS fwlr dw nkd ienwm hwisl kIqw[ byA Aw& plYNtI m`Kx brwV dw mwlvw kl`b Aqy ryfIE spweIs v`loN qoN Awey g`gI mwn dw ivSyS snmwn kIqw igAw[
qoN Awey mihmwn, kumYˆtytr Aqy hor s`jxwˆ nUM vI dI tIm nUM tRwPI Aqy 1800 fwlr dw nkd ienwm snmwn: pRis`D gIqkwr qy Swier m`Kx brwV torwˆto rY&rIz Aqy lweIn mYn dw r`iKAw i^Awl: mYcwˆ
rjvwˆ ipAwr imilAw[ ieMfIAn eyksYNt rYstorYNt id`qw igAw[ vwilAwˆ dw ij`Qy mwlvw kl`b v`loN mwn snmwn kIqw dOrwn rY&rIz dIAwˆ BUimkw inBwaux vwly mMgw BMfwl,
vwilAwˆ dy stwl au`qy Kwxy Aqy jlybIAwˆ leI kIqI bY`st ryfr qy bY`st jwPI: lwlw brnwly vwly nUM bY`st igAw[ a`uQy ryfIE spweIs qoN nvqyj isMG rMDwvw j`sw bolInw, mwstr joigMdr isMG Aqy l`Kw vfwlw
aufIk, hor svwd dy geI[ hrdyv mwhInMgl dw ryfr vjoN 2 pIpy iGau Aqy 1 sony dI muMdI id`qI geI Aqy s. primMdr isMG pwpwtoeytoey horwˆ ny ie`k dw ivSyS snmwn kIqw igAw[ rxjIq rwey ny tweIm
kb`fI a`uqy ilKy gIq dw postr, ryfIE spweIs v`loN iesy qrHwˆ bY`st jwPI s`qw iProzpur nUM vI 2 pIpy inaUzIlYNf ’c BwrqIAwˆ dI Awmd sbMDI ikqwb Aqy kIipMg dw swQ id`qw Aqy mwn-snmwn hwisl kIqw[
Swier m`Kx brwV dw snmwn, AMbyfkr sports iGau Aqy 1 sony dI muMdrI id`qI geI[ s. dwrw isMG iek XwdgwrI momYNto dy ky snmwinq kIqw[ AMq ieh mylw s&lqw dy nvyN JMfy sQwipq krdw
kl`b v`lNo rihMdy ienwmwˆ dI vMf, kl`bwˆ v`lNo inaUzIlYf
ˆ v`loN iGau dy pIpy ienwm vjoN id`qy gey[ kb`fI pRmoSn leI s. qwrw isMG bYNs sony dy qgmy ^uSI-^uSI sMpMn ho igAw[
SPRAY PAINTING
POWDER COATING
email:dilsprayer@yahoo.co.nz
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 13
Bog sRI AKMf pwT swihb : 7 nvMbr idn bu`Dvwr SwmI 6.00 vjy
kIrqn dIvwn : SwmI 7.00 vjy qoN rwqI 9.00 vjy q`k
BweI BuipMdr isMG gMgw ngr vwly Aqy j`Qw BweI XwdivMdr isMG Aqy AimRMq kOr Aqy j`Qw
14 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
pwiksqwnI gwiek Awir& dy ‘Pok’ qy pMjwb dy gwiek kMvr dy ‘sU&I’ rMg dI gwiekI ny AwklYNf ’c ^Ub rMg bMinHAw
mYnukwE (AwklYNf) - ie`Qy 20 AkqUbr idn kIqw, au`Qy hI pMjwb dy sU&I gwiek kMvr gryvwl ny
SnIvwr nUM vofwPon eIvYNt sYNtr ivKy AYn. zYf
` . iPaUcr Awpxy v`Kry msqwny sU&I AMdwz Aqy qUby dI qwx nwl
kimaUintI tr`st Aqy jy. ky. stwr pRofkSnz dy drSkW nMU n`cxy lwA id`qw[
krm huMdl v`loN ‘Pok AYNf sU&I’ SoA krvwieAw izkrXog hY ik ies eIvYNt dy jy. ky.
igAw[ inaUzIlYNf dy Sihr AwklYNf ’c hoey ‘Pok stwr pRofkSnz pRmotr sn, ijs dy sdkw pRogrwm
AYNf sU&I’ SoA iv`c pihlI vwr lihMdy qy cVHdy pMjwb iv`c v`fw ieiqhwsk iek`T vyKx nMU imilAw[ jy.ky.
dw sumyl vyKx nUM imilAw[ pwiksqwnI Pok gwiek stwr qoN krm hud M l ny jwxkwrI idMdy hoey ikhw ik
Awir& lohwr Aqy pMjwb dy sU&I gwiek kMvr gryvwl ieh pihlI vwr hY jdoN AwklYNf iv`c dovNy mulkwˆ
ny jdoN iek`Ty AwpxI gwiekI dy jwdU dw rMg ibKyirAw (Bwrq qy pwiksqwn) dy gwiekW ny ie`ko styj aùqNo
qW hwzr sroqy dovyN rMgW ’c rMgy gey Aqy JUmx l`gy[ sWJI pySkwrI id`qI hY Aqy drSkW leI ieh SoA
ieh SoA lgBg 4 GMty lgwqwr c`ilAw Aqy hwl vI XwdgwrI ho in`biVAw[ aunWH ikhw ik ‘Pok AYNf sU&I’
KcwKc BirAw ipAw sI[ SoA dy pRbMDkW v`loN swry SoA pUrw solf AwaUt irhw[ aunWH SoA nUM sPl bxwaux
klwkwrwˆ nUM snmwinq vI kIqw igAw[ SoA dOrwn leI swry spwˆsrz, pRbD M kI tIm, drSkwˆ Aqy sQwnk
ij`Qy pwiksqwnI Pok gwiek Awir& lohwr dy imaUizk mIfIAw dw DMnvwd kIqw hY Aqy aunwH ˆ ikhw ik Biv`K
bYNf ny Pok rMg ivKw ky drSkW nMU moh ilAw qy aunHW ’c vI auh Aijhy hI &nkwrwˆ nUM sMgIq pRm
y I qy sroiqAW
dy nwl Awey FolI ny GuMm-GuMm ky drSkW dw mnorMjn dy mnorj
M n leI ilAwauNdy rihxgy[
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 15
16 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 17
18 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 19
20 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
fwierYktr kbIr Kwn leI iPlm ‘83’ v`fI cuxOqI dIipkw pwdukox Aqy rxvIr isMG dw ivAwh.......!
muMbeI - i&lmswz kbIr Kwn v`loN nvIN bwlIvu ` f - bwlIvu`f hIroien dIipkw
iPlm ‘83’ bxweI jw rhI, jo ik ieMglYNf pwdukox Aqy hIro rxvIr isMG dy ivAwh dI
’c BwrqI ikRkt tIm v`lNo 1983 iv`c pihlI fyt swhmxy Aw cu`kI hY[ ieh dovyN 14-15
vwr ‘ikRkt vrlf k`p’ ij`qx dI dwsqwn nvMbr nMU ivAwh dy bMDn iv`c b`J jwxgy[
hY[ aunHW ny ies nMU bxwaux dI iqAwrI SurU ienHwˆ dI ivAwh ik`Qy hovygI ies nUM lY ky
kr id`qI hY[ kbIr Kwn dw kihxw hY ik hux q`k ikAws jwrI hY[ irports iv`c
aus leI ies Asl pRwpqI dI khwxI nUM ikhw jw irhw sI ik ieh joVw ietlI dy
pyS krnw v`fI cuxOqI hY[ izkrXog hY ik lyk komo iv`c ivAwh krygw[ ieh vYifMg
BwrqI tIm ny 1983 iv`c kpqwn qy Awl fysitnySn ies leI cuixAw igAw ikauNik
rwaUNfr kipl dyv dI AgvweI hyT vYst dIipkw nUM ietlI bhuq psMd hY[ hwlwˆik,
ieMfIz nUM hrw ky ieh vrlf k`p pihlI nvIN irports iv`c dIipkw-rxvIr dy
vwr ij`iqAw ky Bwrq dI JolI iv`c pwieAw sI[ i&lmswz kbIr Kwn ny ikhw ik ies iPlm nUM bxwaux aunWH ivAwh dw vyinaU mub M eI d`isAw jw irhw hY[
leI sB qoN v`fI cuxq
O I ies dI swriQkqw nUM bxweI r`Kxw hY[ aunWH ny ikhw ik 40 swl dI aumr qoN v`D vwlw irports dy muqwibk ies stwr
qy ikRkt nUM ipAwr krn vwlw hr ivAkqI BwrqI tIm v`lNo kIqI ies pRwpqI sbMDI jwxdw hY[ kbIr Kwn ny kpl dy ivAwh dw fysitnySn ieh soc ky
ikhw ik iPlm nMU bxwaux dy hoey aunwH ˆ nUM do qrHwˆ dy drSkwˆ nUM iDAwn iv`c r`Kxw pvygw, ie`k auh ijnHwˆ ny ies bdlw igAw hY ik swry irSqydwrW dw ietlI jwxw 28 Aqy 29 nvMbr nUM byNglurU iv`c prvwr Aqy dosqwˆ
ieiqhwsk pl nUM A`KIN dyiKAw hY qy dUjw auh ijnHwˆ nUM ies bwry pqw nhIN[ aus ny ikhw ik ieh A&sos dI g`l sMBv nhIN ho skygw[ ies nUM vyKdy hoey dIipkw-rxvIr leI irsY`pSn r`iKAw jwvygw au`Qy hI 30 nvMbr Aqy
hY ik 1983 vrlf k`p bwry bhuq G`t sm`grI hY qy aus nUM jwxkwrI iek`TI krn leI lMfn dy lwrfz styfIAm ny vYifMg vyinaU nUM bdl ky mub M eI kr id`qw hY[ sMgIq, 1 dsMbr nUM muMbeI iv`c pwrtI r`KI jwvygI[
iv`c jwxw pvygw[ mihMdI Aqy ivAwh mub M eI dy swˆqwkrUj ielwky dy vwkolw muMbeI dy irsY`pSn iv`c lgBg 3000
siQq ie`k PweIv stwr hotl iv`c hovg y w[ mihmwn Swiml hoxgy[ ies dy leI hotl gRYNf hXwq
iPlm ‘im`qroN’ dw pRDwn mMqrI modI nwl koeI sbMD nhIN muMbeI Aqy byNglurU iv`c irsY`pSn - nUM bu`k kIqw igAw hY[ ies pwrtI iv`c dIipkw-
dIipkw pwdukox Aqy rxvIr isMG muMbeI Aqy byNglurU rxvIr dy dosqwˆ dy nwl hI ieMfstrI nwl juVy lok
mu M b eI - bwlIvu`f dy cricq fwierYktr iniqn k`kV dw
iv`c v`K-v`K irsỲpSn r`Kxgy[ irports dy muqwibk Swiml hoxgy[
kihxw hY ik aunHwˆ v`loN bxweI jw rhI AglI iPlm ‘im`qroN’
dw pRDwn mMqrI nirMdr modI nwl koeI sbMD nhIN hY[ izkrXog
hY ik ‘im`qroN’ Sbd audoN mShUr hoieAw sI jdoN pRDwn mMqrI iPlm ‘T`gz Aw& ihMdusqwn’ iv`c hIroien kYtrInw
nirMdr modI Awpxy jnqk BwSx iv`c vwr vwr ies nUM
vrqdy sn[ kYP dy idlcsp fwˆs mUvs
fwierYktr k`kV ny ikhw ik swfI iPlm gujrwq dy
muMbeI - bwlIvu`f iPlm ‘T`gz Aw&
im`qrcwry nwl sbMD r`KdI hY Aqy auQoN dy pihrwvy ’qy inrBr
ihMdusqwn’ keI kwrxwˆ qoN ienHIN idnIN
hY[ iPlm iv`c auhI fwielwg vrqy gey hn jo gujrwq iv`c
^Ub crcw iv`c hY[ ie`k qwˆ ies iPlmdy
Awm qOr ’qy im`qrcwry iv`c boly jwˆdy hn ijvyN ‘im`qrw’ Aqy
zrIey Adwkwr AimqwB b`cn Aqy Adwkwr
‘im`qroN’ ies leI ies iPlm dw nwˆ ‘im`qroN’ r`iKAw igAw hY[
Awimr Kwn v`fI skrIn aùqy pihlI vwr
aunHwˆ ikhw ik ies dw pRDwn mMqrI nirMdr modI nwl koeI sbMD
nwl kMm krdy nzr Awauxgy[ ies dy
nhIN hY, AsIN ies Ahudy dw pUrw mwx siqkwr krdy hwˆ Aqy
nwl ies iPlm dy bjt Aqy AYkSn Aqy
iksy qrHwˆ dI ssqI lokipRAqw K`tx dw swfw koeI audyS nhIN hY[
stMt sIkvyNs nUM lY ky ^Ub crcw hY[ hux
ieh g`l v`KrI hY ik auh (pRDwn mMqrI) ies Sbd dI vrqoN
nvIN g`l ieh hY ik iPlm dy gIq dw
krdy hn ikauNik auh vI gujrwq nwl sbMD r`Kdy hn[ iPlm
tIzr hwl hI iv`c bwhr Aw cùikAw hY
iv`c jYkI BgnwnI, ikRiqkw kwmrw, pRqIk gWDI Awid Adwkwr
ijs iv`c kYtrInw kYP dy idlkS fwˆs
hn[ ieh iPlm qylgU iPlm ‘pylI copulU’ dw rImyk hY[
mUvs dI Jlk nUM vyiKAw jw skdw hY[
iPlm ‘T`gz Aw& ihMdusqwn’
dy gIq ‘sur`eIAw’ dy tIzr nUM hwl hI
iv`c AwaUt kIqw igAw hY[ ku`J idn
pihlwˆ qoN ies gIq dy &rst luk Aqy
ies nwl juVI jwxkwrI nUM soSl mIfIAw au`qy SyAr kùJ idnwˆ pihlwˆ kYtrInw ny soSl mIfIAw
kIqw igAw[ hux ies gIq dI pihlI Jlk drSkwˆ au`qy Awpxy ies gwny dw ie`k luk irlIv kIqw sI[
dy swhmxy hY[ ies gIq iv`c ^ws qOr ’qy Awimr Kwn ivjY ikRSnw AwcwrIAw dy inrdySn iv`c bxI iPlm
Aqy kYtrInw kYP nzr Aw rhy hn[ Adwkwrw kYtrInw ‘T`gz Aw& ihMdusqwn’ 8 nvMbr nUM irlIz hovygI[
hmySw dI qrHwˆ cMgy fwˆs mUvs krdI nzr Aw rhI hY[ jykr g`l krIey Adwkwr Awimr Kwn Aqy Adwkwrw
quhwnUM d`s dyeIey ik ‘T`gz Aw& ihMds
u qwn’ dw sB qoN kYtrInw kYP dI joVI dI qwˆ iPlm ‘DuMm 3’ iv`c ies
hsIn ichrw jo ik kYtrInw kYP dw hY auh ku`J idn joVI ny kmwl kIqw sI, iPlm ny bwks Awi&s au`qy
pihlwˆ prgt kIqw igAw sI[ iPlm iv`c aunHwˆ dw bMpr kmweI kIqI sI[ hux ies iPlm ieh donyN nwl
nwm ‘sur`eIAw’ r`iKAw igAw hY[ nzr Awauxgy[
AOrqwˆ dI AzwdI Aqy AiDkwrwˆ bwry g`lbwq iCVdI iksy bwry iliKAw jw irhw hY ik bIqy iv`c aunHwˆ SUitMg c`l rhI sI qwˆ aus ny myry nwl izAwdqI kIqI drvwzw KVkwE[ pr keI vwr
rhI hY qy iCVnI vI cwhIdI hY[ auh dyS, ij`Qy kMjkwˆ nwl kI-kI hoieAw hY[ ieh muihMm ivdyS iv`c sI[ aus vyLy vI AsIN iSkwieq kIqI sI, pr hux ‘mI AsIN lyt ho jwˆdy hwˆ[ aus lyt
pUjIAwˆ jwˆdIAwˆ hox, ij`Qy dyvIAwˆ dIAwˆ mUrqIAwˆ GuMm-iPr ky Bwrq phuMcI hY[ hwlwq Bwrq iv`c sB tU’ muihMm Awaux nwl hOslw muV viDAw qy mwmlw lqI&I dy keI kwrn ho skdy hn[
ivkdIAwˆ hox, au`Qy AOrq dI kdr nw hovygI qwˆ Kyqrwˆ ’c qkrIbn ie`ko jhy hI hn, pr mwieAw lokwˆ dI kcihrI iv`c ilAwˆdw hY[ qnUMsRI muqwibk jy iksy nwl A`j izAwdqI hudM I hY qwˆ sbMDq
Arwjkqw dw vDxw kudrqI hY[ dùK qy hYrwnI dI g`l ngrI sB dw iDAwn Awpxy v`l iK`cdI hY, ies nwnw ny mYnUM k`pVy Gtw ky fwˆs krn leI AwiKAw sI AOrq Aqy mrd dw mYfIkl krw ky doSI i^lw& bxdI
ieh hY ik AOrqwˆ dy AiDkwrwˆ dI g`l krn vwly lok krky auDroN AweIAwˆ qy keI hrkqwˆ kwrvweI kIqI jw skdI hY[ jy koeI iksy nwl ijsmwnI
hI ieh AiDkwr vMfx qoN AwnwkwnI krdy hn[ ^brwˆ dI crcw sB AijhIAwˆ kIqIAwˆ, jwˆ Swbidk izAwdqI krdw hY qwˆ sI.sI.tI.vI Putj y
rwjnIqI iv`c 33 PIsdI rwKvwˆkrn AOrqwˆ nUM dyx dI qoN v`D hY[ Bwjpw dy ijhVIAwˆ mYN mMnI nhIN jwˆ hor gvwhwˆ dy ibAwnwˆ ’qy ADwrq sbMDq ivAkqI
g`l iCVdI hY, pr kyNdr qoN lY ky iksy sUby dI kyNdrI mMqrI ’qy l`gy qy auh myry nwl Zu`sy nUM is`Dw kIqw jw skdw hY[ pr ‘mI tU’ dy sbMD iv`c
srkwr v`l Jwq mwr lvo, AOrqwˆ dI ih`sydwrI ikMny doSwˆ ny vI A`g ’qy ho gey[ smJ nhIN Aw rhI ik ds swl pihlwˆ izAwdqI krn
PIsdI hY, pqw l`g jwvygw[ ij`iqAwˆ, hwirAwˆ dI sUcI iGE pwaux dw kMm nwnw pwty k r ny vwly ’qy kwrvweI iks qrHwˆ dI ho skygI[ ho skdw,
bxw ky dyK lvo, ikMnIAwˆ AOrqwˆ hn[ kIqw hY[ ipCly idnIN pRqIikirAw id`qI hY swrIAwˆ AOrqwˆ s`c ibAwn kr rhIAwˆ hox, pr kwnUn M
AOrqwˆ dw jwgxw bhuq zrUrI hY, pr aus mynkw gwˆDI ny ikhw ik qnUs
M IR d`qw nUM bhuq qy smwj koeI qwˆ sbUq mMgg y w, ijs ADwr ’qy kwrvweI
nwloN izAwdw zrUrI hY vyLy isr jwgxw[ jdoN ^brwˆ sI ik Cy V ^wnI dw jld cyqw Aw igAw[ nUM A`gy vDwieAw jw sky[
AwauNdIAwˆ hn ik keI vrHy pihlwˆ Plwxy v`loN qMg mwmlw BwvyN ikMnw vI ds vrHy bIq gey qy doS lwaux vwlIAwˆ AOrqwˆ ivcoN keIAwˆ kol
kIqw igAw, SoSx kIqw jwˆ krn dI koiSS kIqI purwxw ikauN nw hovy, hux mYnUM mwVw ikhw ie`k vI sbUq nhIN, Swied iesy krky auh kwnUn M I
geI qwˆ do svwl mUhry AwauNdy hn, jdoN vDIkI ho sbMDq ivAkqI ’qy jw irhw[ mYN kwnUMn shwieqw lYx dI Qwˆ isr& sbMDq lokwˆ nUM jnqw mUhry
rhI sI, audoN Avwz ikauN nw cu`kI qy hux Avwz kwnUMnI kwrvweI dw dw shwrw lvwˆgw[ nMgw krn dw kMm kr rhIAwˆ hn[ inrdySk swijd
cu`kx dw kI ArQ hY? pRbDM hoxw cwhIdw[ aus bwlIvu`f dy mShUr ’qy doS lwaux vwlI ie`k Adwkwrw ny ikhw ik, ‘auh
ipCly ku`J h&iqAwˆ qoN soSl mIfIAw ’qy qoN bwAd ieh crcw hor zor PV geI ik ijhVy lokwˆ SoAmYn suBwS GeI ’qy vI ie`k Adwkwrw ny doS bhuq GtIAw ienswn hY[ aus ny ie`k vwr mYnUM
‘mI tU’ muihMm dw crcw iCiVAw hoieAw hY[ v`fIAwˆ- ’qy doS l`g rhy hn, kI ieh s`cIN doSI hoxgy jwˆ koeI lwieAw ik GeI ny aus nUM Gr bulw ky mswj krn zbrdsqI ibknI iv`c idRS dyx leI ikhw sI’[ ieh
v`fIAwˆ hsqIAwˆ dw ikrdwr ‘mI tU’ dI Byt cVH rMijS k`Fx leI vI ies muihMm dw swQ lY skdw hY[ leI AwiKAw sI[ doS hor svwl pYdw krdw hY[ iksy ny swnUM ibknI iv`c
irhw hY[ soSl mIfIAw ’qy keI AOrqwˆ is`Dy doS lw nwnw pwtykr ’qy qnUs
M IR d`qw ny doS lwieAw kYlwS Kyr ’qy ie`k gwiekw ny doS lwieAw idRS krn leI ikhw qy AsIN mnHw kr id`qw qwˆ keI
rhIAwˆ hn qy keIAwˆ v`loN AwpxI pCwx luko ky ik ds vrHy pihlwˆ jdoN ‘hwrn Eky plIz’ iPlm dI hY ik keI vrHy pihlwˆ aus ny aus nUM kmry iv`c virHAwˆ bwAd iehI g`l krn dI kI quk bxdI hY?
Awaux leI ikhw sI[ auh mMnI nhIN qwˆ kYlwS ies swry mwhOl bwbq mhyS B`t dw ibAwn jwxkwrI
ipRAMkw-ink dy ivAwh nwl rxvIr-dIipkw dI nrwz ho igAw[ BrpUr vI hY qy SISw idKwaux vwlw vI[
kyNdrI ivdyS rwj mMqrI AYm. jy. Akbr mhyS muqwibk, ‘mI tU, kwnUMn qy puils
irsY`pSn klYS krygw......! ikauNik sInIAr p`qrkwr rhy hn qwˆ keI AOrqwˆ ny nwl AOrqwˆ ’qy izAwdqIAwˆ nhIN Gt skdIAwˆ[
swhmxy Aw ky ikhw hY ik hr AOrq nUM ie`ko A`K nwl ies leI swnUM mwniskqw iv`c qbdIlI krn dI
dyKxw Akbr dw SOk hY qy bhuq swrIAwˆ dw aus ny loV hY[ hr Qwˆ puils dI shwieqw kw&I nhIN[ hr
SoSx kIqw hY[ kMm ’qy rihx leI AOrqwˆ aus nUM Qwˆ Adwlqwˆ ku`J nhIN kr skdIAwˆ[ quhwfI zmIr
brdwSq vI krdIAwˆ sn[ ie`k AOrq ny qwˆ ie`QoN q`k sB ku`J kr skdI hY[ hr Qwˆ AOrqwˆ nwl durwcwr
vI ikhw ik auh kYbn y iv`c vI AOrqwˆ nUM PV lYNdw sI[ huMdw hY[ pr jy d&qr dw bOs iksy AOrq nUM kihMdw
Coty prdy dy sB qoN ‘SrI&’ ienswn vjoN hY ik qUM myrI g`l nUM svIkwr qy AOrq nUM mnzUr
jwxy jwˆdy Awlok nwQ ’qy vI doS l`gy hn ik auh nhIN qy auh lCmx ryKw iK`c idMdI hY[ jy bOs lCmx
Srw&q dw burkw pw ky r`Kdy hn[ aunHwˆ keI AOrqwˆ ryKw pwr krky izAwdqI kry qwˆ auh srIrk SoSx
dw SoSx kIqw[ hY[ pr ies dy ault jy iksy kwrn krky auh cu`p
ies lVI iv`c keI horwˆ dy nwˆ hn qy rihMdI hY qy keI virHAwˆ bwAd AwKdI hY ik myrw
bwlIvu`f - bwlIvu`f Adwkwrw dIipkw pwdukox qy irsYp` Sn dI fyt QoVIH srpRwieijMg hY ikauNik irports keIAwˆ dy nwˆ hwly Swml hoxy bwkI hn[ k`lH nUM pqw SoSx hoieAw qwˆ pihlw svwl auh dy mUhry hI hY ik
bwlIvuf
` Adwkwr rxvIr isMG Aqy bwlIvuf` qy hwlIvuf
` dI mMnIey qwˆ ipRAMkw copVw Aqy ink jons 1 dsMbr nhIN kIhdy bwry kI ^ulwsw ho jwvy[ pr swhmxy Awey auh audoN ikauN nw bolI?’
Adwkwrw ipRAMkw copVw qy AmrIkI gwiek ink nUM ivAwh kr rhy hn[ ^brwˆ dIAwˆ mMnIey qwˆ ipRAMkw A`sI PIsdI mwmilAwˆ iv`c ie`k g`l smwnqw vwlI so ‘mI tU’ muihMm Zlq lokwˆ nUM nMgw krdI
jons Awpxy irlySniSp AwiPSl kr cùky hn[ ij`Qy dw brwiefl Swvr AkqUbr iv`c hovygw ijs dy hY[ CyV^wnI jwˆ SoSx hux nhIN, keI vrHy pihlwˆ rhy, ieh dI kwmnw krnI bxdI hY, pr kI lokwˆ
ipRAMkw-ink jons dy nwl sgweI kr cu`kI hY au`Qy hI bwAd auh joDpur iv`c Swndwr ivAwh krvweygI[ hoieAw hY[ SoSx lwaux vwlIAwˆ AOrqwˆ AnpVH jwˆ iv`c sbMDq ivAkqI dI crcw lokwˆ iv`c krw ky
dIipkw ny rxvIr isMG nwl Awpxy ivAwh dI fyt vI aunHwˆ dI gYst ilst iv`c krIb 200 lok hn[ G`t pVHIAwˆ-ilKIAwˆ hn, jwxIAwˆ-pCwxIAwˆ qy bhuq iensw& imilAw smJxw cwhIdw hY, ieh vI svwl
AnwaUNs kr id`qI hY, dovW dw ivAwh 14 Aqy 15 ^brW dI mMnIey qwˆ muMbeI iv`c hox vwlI pVHIAwˆ-ilKIAwˆ hn[ ieh nhIN ho skdw ik swrIAwˆ hY[ vyLy isr Zlq nUM Zlq ikhw jwvy qwˆ imswl
nvMbr nUM ietlI iv`c hovygw[ ^br hY ik ivAwh dy rxvIr-dIipkw dI irsYp ` Sn iv`c bwlIv`f u dIAW v`fI AOrqwˆ JUTIAwˆ hox, pr ieh vI nhIN ho skdw ik bx skdI hY qy jy virHAwˆ b`DI p`CV ky g`l kIqI
bwAd dIipkw-rxvIr muMbeI dy hXwq hotl iv`c 1 h`sqIAwˆ Swiml hoxgIAwˆ[ hwlwˆik jykr ipRAMkw dy dhwky bwAd doS lwaux vwlI hr AOrq sO PIsdI jwvy qwˆ auh lokwˆ leI isr& ctkwrw rih jwˆdw hY,
dsMbr nUM gRYNf irsY`pSn dyxgy[ ivAwh vI ausI fyt au`qy hoieAw qwˆ sWJy mihmwnwˆ s`cI hovy[ jy mrd JUTw ho skdw hY qwˆ AOrq vI sO hor ku`J nhIˆ[ AsIN nwnw pwtykr, Awlok nwQ,
dovW dIipkw-rxvIr Aqy ipRAkM w-ink dI leI dovyN QwvW au`pr jwx dI muSkl ho jwvygI[ PIsdI s`c boly, ieh zrUrI nhIN[ swijd, kYlwS Kyr dw p`K lYx vwly nhIN, pr
puils Aqy Adwlqwˆ vwr-vwr kihMdIAwˆ inrp`K qOr ’qy ieh qwˆ h`k bxdw hI hY ik ienHwˆ
sonwlI byNdry ny ikhw ‘DMnvwd’ hn ik vyLy isr iensw& leI vyLy isr kwnUMn dw i^lw& sbUq vI pyS kIqy jwx[
sB dy h`k brwbr
-jnmyjw isMG jOhl, E-mail : janmeja@gmail.com
ieh DrqI isr& mnu`K leI hI idvwlI dIAW swirAW nUM l`K-l`K vDweIAW
nhIN hY[ ies ’qy v`sdy Arbwˆ Krbwˆ
jIvwˆ dw vI brwbr dw h`k hY[ ies DrqI dy pdwrQ,
ies DrqI dy suAwd qy ies DrqI dw suhj, sB
leI brwbr dw hY[ mnu`K AYvyN hI hr cIz ’qy kbzw
krI bYTw hY[ jy kudrq ny BOiqk suh`px pYdw kIqw hY
qwˆ sB leI hY[ jy Jrny clw ky im`TI TMf pYdw kIqI
hY qwˆ auh vI sB leI hY[ pr AsIN bwkI jIv jMqUAwˆ
dw h`k Kohx dy AwdI ho gey hwˆ[ AsIN ieho ijhy
swDn qy sMd bxw ley hn ik ieh kudrq dy pRwxI
swfy muhQwj ho gey hn[ jMglI jIv qwˆ swfI Bu`K dI
Bytw cVH cùky hn[ kIVy mkOVy Awid qwˆ p`kIAwˆ sVkwˆ
Q`ly hI d`b gey hn[ myrw myrw krdw, kudrq nUM
qihs nihs krdw, iek aumr bwAd sB ku`J ie`Qy
hI hornwˆ leI C`f, Es AigAwq vwsy c clw jwˆdw
hY, ijs dw koeI Qhu pqw nhIN[ AwE ies kudrq qoN
isr& Enwˆ hI leIey, ijMnW ky swfy ih`sy AwauNdw hY,
bwkI kwienwq nUM vI brwbr dw mOkw dyeIey[
pMjwbI bolo
pMjwbI pVHo
pMjwbI ilKo
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 29
inaUzIlYNf ny Pwst 5 nY`tbwl vrlf sIrIz dw i^qwb ij`iqAw kohlI ny 205vIN vMn-fy pwrI ’c 10 hzwr dOVwˆ
jdoN ik do-rozw tUrnwmYNt dy pUl-p`ly dOrwn
inaUzIlYNf nMU qjrbykwr jmwiekw tIm qoN 22-33 dy
pUrIAwˆ krky qyNdulkr dy iqMn irkwrf qoVy
&rk nwl hwr dw swhmxw ipAw sI, pr PweInl pwrIAwˆ iv`c ieh auplbDI hwsl kIqI sI[ ies
iv`c jmwiekn tIm nMU q`kVI t`kr idMdy hoey ieiqhwsk sUcI iv`c aus qoN bwAd Bwrq dy swbkw kpqwn sOrv
6vW i^qwb Awpxy nWA kIqw[ 2009 qoN SurU hoey gwˆgulI (263), AwstrylIAw dy swbkw kpqwn irkI
Pwst 5 nỲtbwl vrlf sIrIz tUrnwmYNt iv`c vweIt poNitMg (266), d`KxI A&rIkw dy jYk kYils (272),
&rn tIm ny s`qW iv`coN Cy mOikAwˆ ’qy ieh i^qwb Bwrq dy swbkw kpqwn mihMdr isMG DonI (273),
ij`iqAw hY isr& ipCly swl cOQy sQwn ’qy rhI sI[ vYst ieMfIz dy swbkw kpqwn brwien lwrw (278)
mYlbrn - ie`Qy 28 AkqUbr nMU inaUzIlYNf ny 7vyN PweInl iv`c dovNy tImwˆ dI SurAU wq mzbUq dw nMbr AwauNdw hY[
Pwst 5 nY`tbwl vrlf sIrIz dw i^qwb ij`iqAw[ rhI, kIvI tIm ny pwvr plyAMk dy dOrwn lIf hwsl gOrqlb hY ik vYst ieMfIz i^lw& vMn-fy
mYlbrn eyrInw ’c Kyfy gey PweInl mukwbly iv`c kIqI sI[ kpqwn sUlU iP`zpYtIk ny kIvI sweIf dI mYcW dI lVI SurU hox qoN pihlwˆ kohlI nUM vMn-fy iv`c
inaUzIlYNf mhIlw tIm ny jmwiekn snSweIn grlz AgvweI kIqI, aus dI inrp`K ifPYNifMg rxnIqIAwˆ 10 hzwr dOVwˆ pUrIAwˆ krn leI isr& 221 dOVwˆ dI
nMU 34-33 dy &rk nwl hrw ky Swndwr ij`q drj ny jmYkn qyz-qrwr SUtr romly fw eyeIkyn leI SurAU wq loV sI[ aus ny guhwtI iv`c Kyfy gey pihly mYc iv`c
ivswKwptnm - 24 AkqUbr nMU BwrqI kpqwn
kIqI Aqy 6vIN bwr i^qwb au`qy kbzw kIqw[ qoN sm`isAwvwˆ pYdw kr id`qIAwˆ sn[ 140 dOVwˆ bxweIAwˆ sn[ vMn-fy iv`c sB qoN qyz
ivrwt kohlI ny vYst ieMfIz i^lw& 5 vMn-fy ikRkt
Bwrq AYPAweIAYc hwkI sIrIz dy ie`k PweInl dI myzbwnI krygw mYcwˆ dI lVI dy dUjy mYc iv`c Awpxw 37vwˆ sYNkVw pUrw
kridAwˆ swbkw ikRktr mwstr blwstr sicn
8000 dOVwˆ (175 pwrIAwˆ) Aqy 9000 dOVwˆ (194
pwrIAwˆ) dw irkwrf vI kohlI dy nwm drj hY[
luswny (sivtzrlYNf) - Bwrq nUM Agly swl 6 qoN ielwvw tUrnwmYNt iv`c ih`sw lYx vwlIAwˆ hor tImwˆ kohlI vMn-fy iv`c 10 hzwr dOVwˆ pUrIAwˆ krn vwlw
qyNdulkr dy iqMn irkwrf qoV id`qy[ ivrwt kohlI
qoN 16 jUn q`k hox vwlI purSwˆ dI AYPAweIAYc hwkI iv`c eySIAweI Kyfwˆ dI cYNpIAn jwpwn, mYksIko, dunIAw dw 13vwˆ Aqy Bwrq dw 5vwˆ b`lybwz bixAw[
sB qoN qyzI nwl 10,000 ie`k rozw dOVwˆ pUrIAwˆ krn
sIrIz PweInlz iv`coN ie`k dI myzbwnI krn dw mOkw polYNf, rUs, d`KxI A&rIkw, AmrIkw hn[ ie`k hor BwrqI kpqwn ivrwt kohlI ny ies qoN
vwlw b`lybwz bx igAw hY[
imlygw, ijs iv`c do tImwˆ 2020 tokIE aulMipk tIm dI Ajy puStI hoxI hY[ Bwrq iv`c hox vwly hwkI ielwvw sB qoN G`t pwrIAwˆ iv`c AwpxI DrqI ’qy
BwrqI kpqwn ivrwt kohlI 212vyN vMn-
kuAwlIPwier leI Qwˆ bxwauxgIAwˆ[ lVI dy PweInl dw AYlwn bwAd iv`c kIqw jwvygw[ 4000 dOVwˆ Aqy vYst ieMfIz i^lw& sB qoN v`D dOVwˆ
fy mYc dI 205vIN pwrI iv`c 10 hzwr dOVwˆ pUrIAwˆ
gOrqlb hY ik hryk AYPAweIAYc sIrIz ienHwˆ tUrnwmYNt iv`c purS Aqy mihlw vrgwˆ iv`c 8- dy do hor irkwrf vI Awpxy nwm ilKvwey, jo hux q`k
krky sB qoN G`t pwrIAwˆ iv`c ieh mukwm hwsl
PweInlz qoN do sInIAr tImwˆ tokIE aulMipk 8 tImwˆ ih`sw lYxgIAwˆ[ mlySIAw dI rwjDwnI qyNdulkr dy nwm ’qy drj sn[ kohlI nUM 4000 vMn-
krn vwlw b`lybwz bixAw[ ies qoN pihlwˆ ieh
kuAwlIiPkySn tUrnwmYNt iv`c Qwˆ bxwauxgIAwˆ, jo kuAwlwlMpur Aqy lI tokyt (Prwˆs) purS mukwbly do fy pUrIAwˆ krn leI isr& 30 dOVwˆ dI loV sI[ auh
irkwrf sicn qyNdulkr dy nwm sI, ijs ny 259
Agly swl nvMbr 2019 iv`c hovygw[ myzbwn Bwrq hor gyVwˆ dI myzbwnI krngy[ qyNdulkr (6976) Aqy DonI (4216) mgroN ieh
bYljIAm PIPw drjwbMdI ’c pihly nMbr ’qy pu`jw rgbI: inaU z IlY N f ny auplbDI hwsl krn vwlw qIjw BwrqI b`lybwz bx
igAw hY[ dunIAw iv`c hux q`k isr& 10 b`lybwzwˆ ny
bYljIAm dI tIm 1733 AMkW nwl pihly sQwn au`qy
kwbz ho geI hY, PrWs dy 1732 AMk hn[ bRwzIl
AwstrylIAw nMU hrwieAw Awpxy dyS iv`c 4 hzwr qoN v`D dOVwˆ bxweIAwˆ hn[
kohlI ny svdyS iv`c sB qoN G`t pwrIAwˆ iv`c 4000
1669 AMkW nwl qIjy qy kurySIAw 1635 AMkW nwl Xo k o h wmw (jpwn) - ie` Q y 27 AkqU b r idn vMn-fy dOVwˆ pUrIAwˆ krn dw irkwrf bxwieAw[ aus
cOQy sQwn au`qy hI kwbz hn[ jdoN ik ieMglYNf Sincrvwr dI rwq nMU Awl blYk ny vYlbIz aùqy 37- ny ies dy leI isr& 78 pwrIAwˆ KyfIAwˆ[ ies mwmly
(1619) dI tIm iek sQwn dy &wiedy nwl 5vyN sQwn 20 dy &rk nwl ij`q drj kIqI[ Awl blYk ny iv`c aus ny qyNdulkr dw irkwrf qoiVAw, ijs ny 92
’qy kwbz ho igAw hY qy aurUgvy 1617 AMkW nwl 6vyN vYlbIz au`qy ij`q nwl sIzn nUM ^qm kIqw[ pwrIAwˆ iv`c ieh auplbDI hwsl kIqI sI[ DonI ny
sQwn ’qy iKsk igAw hY[ ienHW qoN ielwvw pihly 10 izkrXog hY ik Awl blYk Agly swl 99, AwstrylIAw dy fIn jOhns ny 103, d`KxI
pYirs - PIPw v`loN 25 AkqUbr nMU jwrI qwzw sQwnW iv`c 7vyN au`qy purqgwl (1616), 8vyN au`qy 2019 iv`c jpwn iv`c hox vwly rgbI vrlf k`p dI A&rIkw dy kYils ny 109 Aqy AwstrylIAw dy poNitMg
drjwbMdI ’c ivSv k`p jyqU Prwˆs pihly sQwn qoN sivtzrlYNf (1598), 9vyN au`qy spyn (1594) Aqy mzbUq dwAvydwr hY[ hux vyKxw ieh hY ik Awl ny 110 pwrIAwˆ iv`c svdyS iv`c 4000 dOVwˆ pUrIAwˆ
iKsk ky dUjy sQwn ’qy pu`j igAw hY qy auh dI Qwˆ 10vyN aùqy fYnmwrk (1584) hn[ blYk ies dwAvy au`qy ikMnI kU ^rI au`qrdI hY[ kIqIAwˆ sn[
bMdI CoVH idvs Aqy idvwlI dIAW swirAW nUM l`K-l`K vDweIAW
30 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018
31 October 2018 www.kuksamachar.co.nz kUk pMjwbI smwcwr 31
bMdI CoVH idvs Aqy idvwlI dIAW swirAW nUM l`K-l`K vDweIAW
32 kUk pMjwbI smwcwr www.kuksamachar.co.nz 31 October 2018