BIDBOEK SOLAR SPORT ONE 2019

VOORWOORD
Beste lezer,

De ontwikkelingen in de wereld gaan razend snel. Hetgeen afgelopen jaar nieuw en innovatief was, is in
sommige werkgebieden alweer oud en achterhaald. Techniek en technologie is al een belangrijk
onderdeel van ons dagelijks leven en het transformeert grote delen van de samenleving. Hoe blijven we
up-to-date en hoe houden we onszelf en de jeugdigen scherp? Zonnebootracing brengt techniek,
technologie en teamwork in de maritieme en energie sector samen.

Platform
Solar Sport One ondersteunt duurzame ontwikkelingen door een platform te bieden aan technici die
durven te dromen. Young-minded worden uitgedaagd om de snelste boot te ontwerpen die enkel door de
zon wordt aangedreven. Binnen vastgestelde reglementen, veiligheidskeuringen en met steun van
verschillende experts kunnen ‘out-of-the-box’ ontwerpen over het water racen en geduchte tegenstand
bieden aan andere teams. Vliegende schepen als ambassadeur voor de technische wereld.

Geef duurzaamheid een gezicht

Zonnebootraces geven de gemeente een duidelijk event waarin de raakvlakken duurzaamheid,
economie, maak-industrie, onderwijs en de maritime en energie sector elkaar raken. De stille maar snelle
boten vullen het stadsbeeld waardoor op een positieve manier bovenstaande thema’s onder de aandacht
worden gebracht.

Sport als katalysator

Als Olympische zeilster weet ik hoe het is om nieuwe ontwikkelingen in wedstrijdvorm in te zetten. In de
25 jaar van mijn zeilcarrière heb ik gezien welk effect de mensheid heeft op oceanen en het klimaat. Als
Chief Solar Officer zet ik een stap om het effect te minimaliseren. Ik daag jullie graag uit: laten we samen
een spectaculair evenement neerzetten die nog lang na zal resoneren.

Zonnige groet,

Marcelien Bos- de Koning

Chief Solar Officer SolarSportOne

Marcelien Bos- De Koning

Zij is één van de meest succesvolle Nederlandse zeilsters van de afgelopen decennia. Samen met
Lobke Berkhout werd ze drie keer wereldkampioen in de 470 klasse. In 2008 veroverde het zeilduo zilver
op de Olympische Spelen in Beijing. Ze werd geëerd als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In 2012
werd haar sportieve carrière ingewisseld voor een maatschappelijke.

Dennis Carton - Jeroen van Balen - Marcelien de Koning

• Opening in raadzaal Purmerend 2018 •
INHOUD
▪ Het bestaansrecht van zonnebootraces




▪ De wedstrijdserie en haar cultuur





▪ De spiegel naar economische impulsen





▪ Actieplan




▪ Conclusie en contact

Grachten parade door Groningen 2018

HET BESTAANSRECHT VAN
ZONNEBOOTRACES
We dream of a GREEN BALANCED WORLD

Earth Overshoot Day. De dag waarop we officieel meer van de aarde eisen
dan de aarde ons kan geven. Deze dag komt telkens vroeger. Een groene
gelanceerde wereld betekent dat ‘overshoot day’ niet bestaat. De mensheid
neemt net zoveel van de wereld als dat de aarde kan geven. Technologie is
noodzakelijk om deze doelstelling te halen.

By awakening the INNOVATOR & TEAMPLAYER within

Stichting Solar Sport One creëert een omgeving waarin gewerkt wordt aan
een fosielvrij vraagstuk. Innovatie, competitie en teamspirit zijn de
basiswaarden. Door deze drie waarden centraal te zetten worden
‘omdenkers’ aangespoord om nieuwe oplossingen in een rap tempo te
vinden. Complexe oplossingen vragen meerdere slimme koppen en
handige handen.

Build a platform to make BOATS on SOLAR power; LEAVE NO TRACE

Zonne-energie is een ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het

heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen
behoeften te voorzien, in gevaar te brengen. Scheepvaart is onontbeerlijk
om de huidige wereldbevolking te bevoorraden. Boten voortgestuwd door
enkel en alleen zonne-energie is een antwoord op het wereldwijde
duurzaamheidsvraagstuk.

Hoe vaak vul je een sluis met alleen maar zonneboten?

DE WEDSTRIJDSERIE EN HAAR
CULTUUR - WUBBO OCKELS
Solar Sport One
is een stichting die het racen met zonneboten organiseert. Het is een
serie van internationale evenementen waarin de deelnemers gedurende
het hele jaar met elkaar en de organisatie in contact staan.

Wubbo Ockels
Zonnebootracing is een happening gespiegeld aan de World Solar
Challenge en ooit geïnitieerd door Nederlands eerste ruimtevaarder
Wubbo Ockels. Hij daagde vernuftelingen uit om een drijvende versie te
maken van de zonneauto, die ook in een minder zonnig land als
Nederland zou kunnen functioneren. Er zijn veel technologische
ontwikkelingen, waardoor de snelste boten nu al meer dan 50 km per uur
kunnen halen. Een spectaculair gezicht! Veiligheid voor deelnemers en
publiek is in reglement verankerd.

Doen niet enkel praten

Duurzaamheid dreigt een containerbegrip te worden. Maar er is wel een
duidelijk onderscheid waarneembaar tussen volgers en trekkers. Daar
waar het ene bedrijf lijdzaam toeziet hoe innovaties zich ontwikkelen, zijn
anderen juist proactief op het gebied van duurzaamheid. De stichting wil
het begrip duurzaamheid weer écht op de kaart zetten. Meetbare
resultaten en harde feiten moeten het bewijs leveren van deze stap.

Wubbo Ockels - Foto: ANP

DE WEDSTRIJDSERIE EN HAAR
CULTUUR - SOLAR VILLAGE
De spil in het web
Het kloppend hart van de racedagen is een kamp aan het
water waar deelnemers, bezoekers, geïnteresseerden,
bedrijven, scholieren, organisatie, start en finish elkaar
ontmoeten: Solar Village. Hier is muziek, horeca en informatie.
Hier zetelt de jury en de wedstrijdleiding. Hier wordt de
strategie uitgezet en nagepraat. In het Technolab op het
terrein laten we zien wat zonne-energie is en hoe het gebruikt
wordt. Tevens kunnen de mensen zien wat de specificaties
van de boten zijn en welk effect dit heeft. Dit dorp in de stad
wordt ook gebruikt als palaver- en cateringruimte voor de
deelnemers en organisatie.

Inspiratie-sessies
Tijdens de side-events, Solar Stages, vertellen gedreven
teamleden over hun bijzondere passie en de innovaties waar
zij naar streven. Dit side-event is een uitgelezen plek voor
publiek om kennis te maken met de toepassing van duurzame
energie. Wees gewaarschuwd, het enthousiasme van de
teamleden is erg aanstekelijk!

De lancering van Solar Sport One in Solar Village Lelystad 2017

WEDSTRIJDSERIE EN HAAR
CULTUUR - DE SERIE
Wedstrijdserie
Gedurende het hele jaar zijn teams aan het tekenen,
overleggen, bouwen, schaven, tunen en testen. De
organisatie is dan ook het gehele jaar bereikbaar en experts
worden ingezet bij technische vragen. Het wedstrijdelement
en daarmee competitiedrang zorgt voor een snelkookpan qua
teambuilding, kennisdeling, creativiteit en innovativiteit.
Daarom is een goed gereglementeerd en georganiseerd
kampioenschap heel belangrijk om de teams stappen te laten
zetten. Door in een aantal opeenvolgende weekenden met
elkaar te strijden om de eerste plaatsen maken de teams
sprongen en werken ze gericht aan verbeteringen. Afgelopen
seizoen mochten we niet alleen teams uit Nederland, maar
ook teams uit Bahrein, Polen, Indonesië, Turkije, Hongarije,
België, Portugal en Jordanië verwelkomen.

De boten vanuit de paddock onderweg naar de race in Leeuwarden.

WEDSTRIJDSERIE EN HAAR
CULTUUR - WELKE RACES?
Solar Stages
Gedurende de winter worden Solar Stages gehouden om de teams te ontmoeten en
inspiratie te laten vloeien. Externe sprekers en vernieuwende experts wisselen informatie uit
met de deelnemers.

Annual Test
Een maand voor de eerste start worden de boten getest op veiligheid en capaciteit. Na het
behalen van deze test krijgen die teams een verzegeling en paspoort zodat ze ‘fit 4 racing’
zijn.

NK Akkrum
Vaste prik is het Nederlands Kampioenschap tijdens de Reuzedei in Akkrum. Daar
vinden allerlei activiteiten plaats die te maken hebben met inspiratie voor puur, bewust en
duurzaam leven.

Solar Sport Tour

Zonnebootraces laat mensen nadenken over fossielvrij leven. Solar Sport One gelooft in een
rond reizend circus zodat meer publiek benaderd kan worden. De race heeft Friese roots
maar een nationaal en internationaal karakter. Drie race gebieden verdeeld in noord, midden
en zuid Nederland. Vlak voor de zomervakantie is de beste tijd om internationale teams te
trekken. Wij spreiden de events graag tot na de zomervakantie om teams racetijd te kunnen
vergroten.

Monaco Solar & Energy boatshow

Deze race wordt in de haven van Monaco gevaren en heeft daarmee een offshore klasse
naar zich toe getrokken. De locatie is uniek en geeft een extra element aan zonnebootracing
door de zoute omstandigheden.

De meest actieve deelnemende teams varen de gehele World Cup serie (Van NK tot laatste
SSO event) en doen automatisch mee aan het WK Solar Racing

Tot laat in de nacht wordt er gesleuteld.

WEDSTRIJDSERIE EN HAAR
CULTUUR - LEERLIJN
Doorlopende leerlijn
Kennis delen, ondernemers betrekken en publiek enthousiasmeren is de basis om wat te doen voor
een duurzamere maatschappij. Het volledig betrekken van het onderwijs in dit programma is daar
een logisch gevolg van.

Mini Solar
Een zwembad op de kade en rode konen op meer dan 150 basisschool scholieren langs de rand,
dat is Mini Solar. Een lawaai van aanmoediging, tips, verlies en vreugde rondom waanzinnige zelf
gebouwde bootjes van afval en voortbewogen door een zonnepaneel en elektromotor. De
scholieren maken met teams een eigen bootje en strijden tegen elkaar om de snelste, mooiste en
het meest innovatieve ontwerp. Mini Solar is overal in de stad toepasbaar, in Solar Village maar ook
in de winkelstraat of op een plein in het weekend voorafgaand aan de wedstrijden van de grote
boten ter promotie.

Young Solar Challenge

Stichting Young Solar Challenge is de opstap of jeugdklasse binnen het Zonnebootracen. Young
Solar richt zich op middelbare scholieren die geïnteresseerd zijn in techniek en is gekoppeld aan
een onderwijstraject. De jongeren leren een zonneboot te bouwen waarin zij vervolgens deelnemen
aan een wedstrijdserie. Op een regionale hogeschool wordt de teams in drie juniorclasses meer
uitleg gegeven over de bouw van de zonneboot, het elektrische systeem en de regels waaraan zij
zich dienen te houden. Om een goed beeld te krijgen van de Young Solar Challenge kunt u kijken
op de website. Hier staan diverse video’s en foto’s van de wedstrijden en juniorclasses. Solar Sport
One en Young Solar Challenge werken samen tijdens een aantal events.

Groot Solar
Solar Sport One racet in drie klassen zodat teams op verschillende niveaus kunnen instappen: de
A-klasse, V20 klasse en VT klasse.
De A-klasse is een klasse met een beperkte vrijheid in modelleren en een vastgesteld oppervlak
aan zonnepanelen. De V20 is een eenheidsklasse, waarbij de teams het verschil kunnen maken
met slimme innovaties, bestuurderscapaciteiten en tactiek. Bij de VT (Vrije Top) klasse mogen de
deelnemers binnen de hoofdkaders vrijuit innoveren. De inline draagvleugels van het team TU Delft
was vorig jaar van alle innovaties degene die meest in het oog sprong. De vleugels, waarmee de
boot als het ware op een schaats over het water scheerde, won terecht de innovatieprijs.

De jongste generatie, wellicht de fanatiekste!

WEDSTRIJDSERIE EN HAAR
CULTUUR - LOCATIES
Basiskamp
De Zonnebootrace heeft naast racewater in de stad ook een basiskamp nodig. In dit basiskamp
kunnen deelnemers slapen, verblijven en waar boten veilig opgeslagen kunnen worden en
eventueel aan gewerkt. Dit kan een braakliggend terrein zijn waar tenten neergezet mogen
worden, een nabije camping of hostel, hotel of school. Het deelnemersveld en organisatieteam
bestaat uit maximaal 350 mensen. De boten hebben een zodanige waarde dat dag en
nachtbeveiliging noodzakelijk is.

Race locatie
De Zonnebootrace strekt zich uit over drie dagen. Op de eerste dag (donderdag) vinden de
voorbereidingen plaats en op de twee daarop volgende dagen de races.
▪Aankomst dag met inschrijving en keuringen
▪Wedstrijddag 1 11.00 - 16:00 uur - lange afstandsrace & speedraces
▪Parade door de stad 19:00 - 20:00 uur
▪Wedstrijddag 2 10.00 - 15:00 uur - behendigheid- & speedraces
▪Prijsuitreiking 15:30 uur
Het wedstrijdwater is bepalend voor de locatie. Solar Village bouwen we op een locatie nabij
een brede en begaanbare trailerhelling, water dat doorgaand is naar rivier of meer en waarin
speedraces gehouden kunnen worden. Voor speedraces hebben we minimaal 500 strekkende
meter nodig. Daarnaast moeten deelnemers makkelijk bij hun boot kunnen om de laatste
details te doen. Dit betekent een lage steiger of vlonder.

Event organisatie
Solar Sport One heeft jarenlange ervaring in het organiseren van grote evenementen en
sportevents. Ons team bestaat uit een aantal selectief gekozen experts en wordt geleid vanuit
een stichting met een 3-koppig bestuur uit het bedrijfsleven.
De verschillende taken binnen de organisatie zijn onder meer: walkapitein voor het logistieke
gedeelte maar ook voor de invulling van de hospitality, wedstrijdleider, jury, keuringsteam,
tijdwaarneming, communicatie manager, onderwijs aanjager, innovatiemanage, aangestuurd
door de Chief Solar Officer. Verder wordt de organisatie gesteund door een team van meer dan
50 vrijwilligers.

Een Young Solar team in actie in Purmerend.

DE SPIEGEL NAAR ECONOMISCHE
IMPULSEN
Ambitie in praktijk
Elke gemeente heeft op economisch vlak stevige ambities geformuleerd. Voor
een aantal deelgebieden zullen bestuursakkoorden al in beleidsnota’s of visies
zijn uitgewerkt. Tevens zullen richtinggevende kaders zijn vastgesteld, waarbinnen
de komende jaren groei en werkgelegenheid met gerichte stimulansen kunnen
worden bevorderd. Enkele van de doelstellingen zullen zijn:
▪ het toepassen van nieuwe technologie en nieuwe kennis.
▪ het aantrekken van jong getalenteerde technici
▪ het zetten van stappen in digitalisering, energie en gezondheid.
▪ het gebruik van nieuwe kennis en toepassingen uit de creatieve industrie.
▪ het verhogen van de belevingswaarde van winkelen, toerisme en evenementen.
▪ het versterken van het organiserend vermogen van bedrijven en/of
kennisinstellingen.

Vernieuwing wordt zichtbaar

Onze werksituatie en leven in bredere zin verandert snel onder invloed van
duurzaamheid doelstellingen. De ambities voor een vernieuwende en circulaire
economie vragen om vernieuwend ondernemerschap en nieuwe verdienmodellen.
Hoe ontstaat nieuwe technologie en nieuwe kennis en hoe bevorder je als
overheid vernieuwend ondernemerschap?

Kansen vanuit de Solar-organisatie

De sleutel ligt in samenwerken en kennis delen. Jonge ondernemers zijn daar niet
bang voor. Wanneer kennis gedeeld wordt, vergroot de innovatiekracht en
profiteren alle betrokkenen. Samen komen zij sterker uit het proces van
kennisdeling. Dat weten we als stichting Solar Sport One als geen ander. Onze
teams werken namelijk volgens dat principe: oprecht, gedreven en
grensverleggend.

Solar Stage met locale ondernemers in Purmerend.

DE SPIEGEL NAAR ECONOMISCHE
IMPULSEN
Startup en Scale-up
Technieken in de boot zijn uitermate toepasbaar in de commerciële vaart. Denk
bijvoorbeeld aan elektrische veerponten of hybride superjachten. Enkele innovaties uit de
Solar races hebben geleid tot concreet nieuwe business. Zo is MG Energy Systems als
start-up begonnen door de Solar sport. De organisatie van Solar Sport One wil deelnemers
meer mogelijkheden bieden om nieuwe systemen toe te passen. Het aantrekken van
partners zou een stroomversnelling kunnen geven aan de opeenvolging van briljante
momenten van de teams. Deelnemers worden uitgedaagd om slimme toepassingen te
ontwikkelen waarmee hun schip sneller en duurzamer vaart. Een continue zoektocht naar
optimalisaties waarbij verrassende samenwerkingen en inzichten ontstaan.

Presentatie voor lokale ondernemers

De Zonnebootrace kan een economische motor zijn voor de stad mits er optimaal samen
gewerkt wordt. Het organiseren van deze duurzame race doen we met steun van de
gemeente, het onderwijs, de ondernemers en de inwoners. Als de wil er is, is er zeker een
weg. Zoals uit dit document blijkt is een Zonnebootrace volgens ons een optimaal middel
voor een economische stap naar een duurzamere gemeente. De leden van de Solarteams
staan al in de startblokken en hopen uw gemeente het komend seizoen aan te doen!

Solar Stages
Voor de ondernemers verzorgen wij in samenwerking met de lokale bedrijfsvereniging
Solar Stages in Solar Village. Ondernemers maken kennis met de Solar sport en de laatste
innovaties op het gebied van duurzame mobiliteit. Zowel vanuit de organisatie, als vanuit
de topteams zullen enthousiaste sprekers hun verhaal doen. Topteams komen voort uit het
hoger beroeps- en universitair onderwijs of vanuit het bedrijfsleven. Met praktische
voorbeelden vanuit onderzoeken en ontwikkelingen geven zij een kijkje achter de
schermen en laten het publiek kennis maken met de laatste technologieën. Elke
ondernemer heeft op dat moment ook de gelegenheid om contacten te leggen met de
toppers op dit gebied.

Palaver in de raadzaal van Purmerend.

DE SPIEGEL NAAR ECONOMISCHE
IMPULSEN
Workshop met innovatieve bedrijven
Tijdens of voorafgaand aan het event bieden wij de mogelijkheid van een workshop met de meest
innovatieve bedrijven uit de gemeente. Het gaat tenslotte om kennis delen. De drive tot innovatie
komt vanuit jezelf, maar de innovatieslag maak je samen. Onze ervaring is dat dit soort
workshops vaak leiden tot een vervolg, waarbij met name de contacten met de technische
universiteiten worden aangehaald.

Masterclass voor onderwijs

‘Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst.’ Daarom is het van groot belang om het onderwijs te
betrekken bij dit event. Wij bieden de mogelijkheid van een masterclass door teamleden van de
topteams, bij onderwijsorganisaties binnen de gemeente.
Hoe mooi zou het zijn dat studenten de kennis niet alleen tot zich nemen, maar dat ze zo
enthousiast worden om óók een boot te bouwen en deel te nemen aan de Zonnebootrace.

Duurzaamheidsmarkt voor bewoners

Eerder namen lokale ondernemers spontaan het initiatief om rond een zonnebootrace een
duurzaamheidsmarkt voor bewoners te organiseren. Gericht op de consument werden in
marktstallen nabij de finishlocatie informatie, producten en diensten aangeboden die bijdragen
aan een CO2-neutrale wereld. Leveranciers van zonnepanelen, elektrische auto’s,
isolatiematerialen en alles wat op dit vlak te bedenken valt.

Reuring in de stad
Gezellige drukte in de stad is goed voor de lokale economie en genereert omzet voor de lokale
ondernemers. Zonnebootracing betekent óók veel plezier voor publiek. Geruisloze snelheid vanaf
het water en een deskundige enthousiaste speaker aan de kant zorgt voor een gezamenlijk feest.
Zaken als stadspromotie en stadsevenementen zijn van belang in een levendige stad.

De volgende stap
Het staat de ondernemers natuurlijk vrij om teamleden aan te spreken en op eigen initiatief
contacten te leggen. Als je dit soort technische toppers binnen je gemeentegrenzen haalt, moet je
daar uiteraard van kunnen en willen profiteren. Vanzelfsprekend is de organisatie altijd bereid te
bemiddelen bij het leggen van contacten.

Innovatieve ondernemers krijgen een platform.

ACTIEPLAN
Wanneer een gemeente overweegt om Solar Sport One uit te
nodigen om te komen racen, moet rekening gehouden worden
met het volgende tijdschema:

▪ november ’18 - december ’18


Verkennende gesprekken en voorbereiding tot besluit


▪ januari ’19 - februari ’19 


Bestuursbesluit en vergunningsprocedure


▪ februari ’19 - maart ’19 


Afstemming side-programma met bestuur, ondersteuning,
onderwijs en bedrijfsverenigingen


▪ vanaf juni ’19 


Racing


▪ oktober ’19 

Evalueren

Video van de eerste race dag in Purmerend.

CONCLUSIE EN CONTACT
Samen komen we verder
Het creëren en in stand houden van dit spektakel kan de stichting Solar
Sport One niet alleen. Daarom zijn wij continu op zoek naar partners om
onze ambities waar te maken. Wij gaan partnerschappen aan met
overheden, duurzame bedrijven en instellingen die mede geloven in het
belang van deze ontwikkelingen. Zo kunnen wij deze races blijven
organiseren: niet slechts praten over duurzaamheid, maar concreet
samen stappen zetten.

Stichting Solar Sport One

Zwolsmanweg 16
8606 KC Sneek
The Netherlands
E: hello@Solarsportone.org
www.Solarsportone.org
KvK-nummer 68913966

Chief Solar Officer – Marcelien Bos-de Koning

marcelien@Solarsportone.org
+316 19 23 05 30

Teamwork