Вы находитесь на странице: 1из 32

+1

Ntjpapay;
vspa cg;gpw;fhd Kiwahd
gFg;gha;T

jpU.ng.ehuhazrhkp>M.Sc.,M.Ed.,M.Phil.,
KJepiy Ntjpapay; Mrphpah;>
P.H.N.Nky;epiyg;gs;sp> fhkhl;rpGuk;;.
jpU.vd;.rPdpthrd;>M.Sc., M.Ed., M.Phil.,
KJepiy Ntjpapay; Mrphpah;>
Sri.V.V.Nky;epiyg;gs;sp> ntq;flhryGuk;.
Njdp khtl;lk;.
nghUslf;fk;
thpir cg;gpd; ngah; gf;fk;
vz;
1. nyl; iel;Nul; 3

2. fhg;gh; ry;Ngl; 5

3. fhg;gh; fhh;gNdl; 7

4. nghpf; FNshiuL 9

mYkpdpak; ry;Ngl; 11
5.

6. mYkpdpak; iel;Nul; 13

7. [pq;f; ry;Ngl; 15

8. [pq;f; ry;igL 17

9. fhy;rpak; fhh;gNdl; 19

10. Nghpak; FNshiuL 21

11. nkf;dPrpak; ry;Ngl; 23

12. nkf;dPrpak; gh];Ngl; 25

13. nkf;dPrpak; fhh;gNdl; 27

14. mk;Nkhdpak; FNshiuL 29

15. mk;Nkhdpak; GNuhikL 31

2
+1-Ntjpapay;
cg;G vz; : 1 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(nyl; iel;Nul;)
t.v nra;td fhz;gd mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.

ntg;gr; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA


2. ntsp tUfpwJ. iel;Nul; ,Uf;fyhk;.
cg;G + ntg;gk;
Rlh; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhg;gh;>
3. rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl ,y;iy. fhy;rpak;> Nghpak;;
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
4. ePh;j;j HCl cld; tpid nrk;gOg;G epw thA>
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + <ukhd ngu]; ry;Ngl;by; iel;Nul; cs;sJ.
ntg;gk;. eidj;j jhis
gOg;G epwkhf khw;WfpwJ.

mlh; H2SO4 cld; tpid nrk;gOg;G epw thA>


5. mkpyk; fye;j
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ngu]; ry;Ngl;by; iel;Nul; cs;sJ.
eidj;j jhis
gr;ir epwkhf khw;WfpwJ.
6. MnO2 Nrhjid FNshiuL>
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT
,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
ntg;gk;.
fhg;gh; JUty; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA>
7. cg;G + fhg;gh; JUty; + <ukhd ngu]; ry;Ngl;by;
mlh; H2SO4 + ntg;gk;. eidj;j jhis gOg;G iel;Nul; cs;sJ.
epwkhf khw;WfpwJ.

NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;


8. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.
cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid
9. MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf;
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;.


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1 AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT FNshiuL> GNuhikL
1 kpyp AgNO3 fiury;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.

2 nyl; mrpl;Nll; Nrhjid


Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; + ntz;zpw ry;Ngl; ,y;iy.
1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. tPo;gbT ,y;iy.

3
3 Nghpak; FNshiuL Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;. ,y;iy.

4 gOg;G tisar; Nrhjid


Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 + iel;Nul;
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; mkpy cWg;G
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll;Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw


5 gh];Ngl; ,y;iy.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6 Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;.


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;.
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH. tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.

njhFjpg; gphpg;G.

cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhfpwJ. nyl; cs;sJ.

fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid.

nyl; (njhFjp I ) kQ;rs; epw tPo;gbT>


njhFjp I tPo;gbT + eP;H + ntg;gk; + #lhd ePhpy; fiuj;J
Fsph;tpf;Fk; NghJ nyl;
2 kpyp nghl;lhrpak; mNahilL fiury;. kpd;Dk; jq;f cWjpahf cs;sJ.
epwj; Jfs;fshf
Njhd;WfpwJ.
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G iel;Nul;
fhu cWg;G nyl;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G nyl; iel;Nul;

4
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 2 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(fhg;gh; ry;Ngl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh; ry;Ngl;
1. epwk;. ePy epwk;. ,Uf;fyhk;.
ntg;gr; Nrhjid [pq;f;> mk;Nkhdpak;
2. Fwpg;gplj;jf;f khw;wk;
cg;G + ntg;gk;. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.

3. Rlh; Nrhjid ePyk; fye;j gr;ir


rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl epwr;Rlh; fhg;gh; cs;sJ.
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; cz;lhfpwJ.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
4. Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> fhh;gNdl;
ePh;j;j HCl cld; tpid
,y;iy. ry;igL> ,y;iy.
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;.
mlh; H2SO4 cld; tpid iel;Nul;> FNshiuL
5. cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; GNuhikL ,y;iy.
,y;iy.
MnO2 Nrhjid FNshiuL>
6. Fwpg;gplj;jf;f khw;wk;
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
ntg;gk;.

7. fhg;gh; JUty; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA iel;Nul; ,y;iy.


cg;G + fhg;gh; JUty; + cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 + ntg;gk;.

8. NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;


cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid
9. cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
FNuhNkl; + mlh; H2SO 4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).
1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT FNshiuL>GNuhikL
,y;iy. ry;igL ,y;iy.
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;.

2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT>


Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; mjpf msT ry;Ngl; cs;sJ.
mk;Nkhdpak; mrpl;Nll;by;
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. fiufpwJ.

3. Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT> ry;Ngl;


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ePh;j;j H2SO4 y; mkpy cWg;G
1 kpyp BaCl2 fiury;. fiutjpy;iy. cWjpahfcs;sJ.

5
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd;
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

5. mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

6. Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp + NaOH. tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.

njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
2 njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT
cz;lhfpwJ. njhFjp II fhucWg;G
fhg;gh; cs;sJ.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid

fhg;gh; (njhFjp II )
njhFjp II tPo;gbT +
1 kpyp ePh;j;j HNO3 + ntg;gk; + nrk;gOg;G epw fhg;gh;
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp CH3COOH + tPo;gbT cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
1 kpyp nghl;lhrpak; ngh;Nuh raidL
fiury;.

KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G ry;Ngl;
fhu cWg;G fhg;gh;;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G fhg;gh; ry;Ngl;

6
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 3 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(fhg;gh; fhh;gNdl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh; fhh;gNdl;
1. epwk;. gr;ir epwk;. ,Uf;fyhk;.

ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; [pq;f;> mk;Nkhdpak;


2. cg;G + ntg;gk;. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.

Rlh; Nrhjid
3. rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl ePyk; fye;j gr;ir
epwr;Rlh; fhg;gh; cs;sJ.
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy;
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy; cz;lhfpwJ.
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
epwkw;w> nebaw;w thA> fhh;gNdl;
4. ePh;j;j HCl cld; tpid njspe;j Rz;zhk;G ePiu mkpy cWg;G
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ghy; Nghy; khw;WfpwJ. cWjpahf cs;sJ.

5. mlh; H2SO4 cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> FNshiuL


cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.

6. MnO2 Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>


cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
ntg;gk;.
fhg;gh; JUty; Nrhjid
7. nrk;gOg;G epw thA iel;Nul; ,y;iy.
cg;G + fhg;gh; JUty; + mlh; H2SO4
+ ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

8. NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;


cg;G +1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.

9. FNuhiky; FNshiuL Nrhjid


cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).
1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT FNshiuL>GNuhikL
,y;iy. ry;igL ,y;iy.
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;.
2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
,y;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;.

3. Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ,y;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;.

7
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

5. mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

6. Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf; fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + 3 kpyp ePh;j;j HCl cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH. tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.

njhFjpg; gphpg;G
1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.

2 njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G


cz;lhfpwJ. fhg;gh; cs;sJ.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid

fhg;gh; (njhFjp (II)


njhFjp II tPo;gbT +
1 kpyp ePh;j;j HNO3 + ntg;gk + nrk;gOg;G epw fhg;gh;
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp CH3COOH + tPo;gbT cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
1 kpyp nghl;lhrpak; ngh;Nuh raidL
fiury;.

KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G fhh;gNdl;
fhu cWg;G fhg;gh;;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G fhg;gh; fhh;gNdl;

8
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 4 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(nghpf; FNshiuL)
t.v fhz;gd
nra;td Mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; nghpf; FNshiuL
1. epwk;. gOg;G epwk.; ,Uf;fyhk;.

2. ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; [pq;f;> mk;Nkhdpak;


cg;G + ntg;gk;. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.
Rlh; Nrhjid
3. rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhg;gh;>
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy. fhy;rpak;> Nghpak;;
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy; ,y;iy.
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
ePh;j;j HCl cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> fhh;gNdl;>
4.
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.

5. mlh; H2SO4 cld; tpid epwkw;w thA>


NH3 y; eidj;j fz;zhbf; FNshiuL cs;sJ.
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;.
Fr;rpAld; mlh; ntz;
Gifiaj; jUfpwJ.
6. MnO2 Nrhjid
gr;ir kQ;rs; epwthA>
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + FNshiuL cs;sJ.
ntg;gk;. ];lhh;r; mNahilL jhis
ePy epwkhf khw;WfpwJ.
fhg;gh; JUty; Nrhjid
7. cg;G + fhg;gh; JUty; + mlh; H2SO4 nrk;gOg;G epw thA
iel;Nul; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
+ ntg;gk;.
NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
8.
cg;G +1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid MuQ;R rptg;G epw thA>
9. FNshiuL
cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; nyl; mrpl;Nll; fiurYld; mkpy cWg;G
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. kQ;rs; epw tPo;gbit cWjpahf cs;sJ.
jUfpwJ.
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;
Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).
1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; japh; Nghd;w
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;. ntz; zpw tPo;gbT> FNshiuL cs;sJ.
NH4OH y; fiufpwJ.
2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. ,y;iy.

3. Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ,y;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;.

9
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd;
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


5.
Na2CO3rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3rhW + 1 kpyp NH4OH fiury;+ Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.

njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
2 njhFjp I fiury; + H2S thA cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.

3 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + gOg;G epw tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G


1 kpyp NH4OH cz;lhfpwJ. nghpf; cs;sJ.

fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid

nghpf; (njhFjp III )


njhFjp III tPo;gbT + 1 kpyp Nrhbak; nghpf;
ePy epw tPo;gbT
nguhf;irL + 1 kpyp HCl + ntg;gk; + cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
1 kpyp nghl;lhrpak; ngh;Nuh raidL
fiury;.

KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G FNshiuL
fhu cWg;G nghpf;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G nghpf; FNshiuL

10
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 5 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(mYkpdpak; ry;Ngl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.

2. ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; [pq;f;> mk;Nkhdpak;


cg;G + ntg;gk;. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.

3. Rlh; Nrhjid
rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhg;gh;>
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy. fhy;rpak;> Nghpak;;
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy; ,y;iy.
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
ePh;j;j HCl cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> fhh;gNdl;
4. cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.
5. mlh; H2SO4 cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> FNshiuL
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
6. MnO2 Nrhjid
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>
,y;iy. GNuhikL ,y;iy
ntg;gk;.
7. fhg;gh; JUty; Nrhjid
cg;G + fhg;gh; JUty; + nrk;gOg;G epw thA
cz;lhftpy;iy. iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 + ntg;gk;.
NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
8. cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid
9. MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf;
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).
1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>GNuhikL
,y;iy. ry;igL ,y;iy.
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;.
2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT>
mjpfmsT ry;Ngl; cs;sJ.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. mk;Nkhdpak; mrpl;Nll;by;
fiufpwJ.

3. Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT> ry;Ngl;


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ePh;j;j H2SO4 y; mkpy cWg;G
fiutjpy;iy. cWjpahfcs;sJ.
1 kpyp BaCl2 fiury;.

11
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.
5. mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

6. Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp + NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.

njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.

2 fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G


njhFjp I fiury; + H2S thA cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.

cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + gir Nghd;w njhFjp III fhucWg;G


3 1 kpyp NH4OH ntz;zpw tPo;gbT mYkpdpak; cs;sJ.
cz;lhfpwJ.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid

mYkpdpak; (njhFjp III )


njhFjp III tPo;gbT + gir Nghd;w mYkpdpak;
1 kpyp Nrhbak; nguhf;irL + ntz;zpw tPo;gbT cWjpahf cs;sJ.
ntg;gk; + 1 kyp ePh;j;j HCl cz;lhfpwJ.

KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G ry;Ngl;
fhu cWg;G mYkpdpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G mYkpdpak; ry;Ngl;

12
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 6 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(mYkpdpak; iel;Nul;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.

ntg;gr; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA iel;Nul;


2. cg;G + ntg;gk;. ntsp tUfpwJ. ,Uf;fyhk;.

Rlh; Nrhjid
3. rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhg;gh;>
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy. fhy;rpak;> Nghpak;;
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy; ,y;iy.
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
ePh;j;j HCl cld; tpid nrk;gOg;G epw thA>
4. <ukhd ngu]; ry;Ngl;by; iel;Nul; cs;sJ.
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl +
ntg;gk;. eidj;j jhis
gOg;G epwkhf khw;WfpwJ.
mlh; H2SO4 cld; tpid nrk;gOg;G epw thA>
5. iel;Nul; cs;sJ.
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. mkpyk; fye;j ngu];
ry;Ngl;by; eidj;j jhis
gr;ir epwkhf khw;WfpwJ.

6. MnO2 Nrhjid FNshiuL>


Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT GNuhikL ,y;iy.
cg;G +MnO2 +mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy.
fhg;gh; JUty; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA>
7. <ukhd ngu]; ry;Ngl;by;
cg;G + fhg;gh; JUty; + iel;Nul; cs;sJ.
mlh; H2SO4 + ntg;gk;. eidj;j jhis gOg;G
epwkhf khw;WfpwJ.
8. NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
cg;G +1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.

FNuhiky; FNshiuL Nrhjid


9. MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf;
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).
1 AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT FNshiuL>GNuhikL
1 kpyp AgNO3 fiury;. ,y; i y. ry;igL ,y;iy.

2 nyl; mrpl;Nll; Nrhjid


Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; + ntz;zpw
1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. tPo;gbT ,y;iy. ry;Ngl; ,y;iy.

Nghpak; FNshiuL Nrhjid


3 Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy
1 kpyp BaCl2 fiury;. ,y;iy.

13
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 + gOg;G epw tisak; iel;Nul;
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + cz;lhfpwJ. mkpy cWg;G
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cWjpahf cs;sJ.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid


5.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; + tPo;gbT ,y;iy.
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH
njhFjpg; gphpg;G

1 ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
fUik epw tPo;gbT
2 njhFjp I fiury; + H2S thA cz;lhftpy;iy. njhFjp II fhucWg;G
fhg;gh; ,y;iy.

gir Nghd;w njhFjp III fhucWg;G


3 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT
cz;lhfpwJ. mYkpdpak; cs;sJ.
1 kpyp NH4OH
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid

mYkpdpak; (njhFjp III )


gir Nghd;w mYkpdpak;
njhFjp III tPo;gbT + ntz;zpw tPo;gbT
1 kpyp Nrhbak; nguhf;irL + cWjpahf cs;sJ.
cz;lhfpwJ.
ntg;gk; + 1 kpyp ePh;j;j HCl
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G iel;Nul;
fhu cWg;G mYkpdpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G mYkpdpak; iel;Nul;

14
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 7 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(rpq;f; ry;Ngl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.
ntg;gr; Nrhjid #lhf ,Uf;Fk; NghJ
2. [pq;f; ,Uf;fyhk;.
cg;G + ntg;gk;. kQ;rs; epwkhfTk;> Fsph;e;j
epiyapy; ntz;ikahfTk;
fhzg;gLfpwJ.
3. Rlh; Nrhjid fhg;gh;>
Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh;
rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl fhy;rpak;> Nghpak;;
,y;iy.
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
ePh;j;j HCl cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;>fhh;gNdl;
4. cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ,y;iy. ry;igL> ,y;iy.

5. mlh; H2SO4 cld; tpid


Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> FNshiuL
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
6. MnO2 Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + ,y;iy. GNuhikL ,y;iy
ntg;gk;.
7. fhg;gh; JUty; Nrhjid
cg;G + fhg;gh; JUty; + mlh; H2SO4 nrk;gOg;G epw thA iel;Nul; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
+ ntg;gk;.
8. NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila
cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. mk;Nkhdpak;
thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid
9. cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
FNuhNkl; + mlh;; H2SO4 + ntg;gk;.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).
1. AgNO3 Nrhjid
Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>GNuhikL
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; ,y;iy. ry;igL ,y;iy.
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;.
nyl; mrpl;Nll; Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT>
2. Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; mjpfmsT ry;Ngl; cs;sJ.
mk;Nkhdpak; mrpl;Nll;by;
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. fiufpwJ.

3. Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT> ry;Ngl;


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ePh;j;j H2SO4 y; mkpy cWg;G
fiutjpy;iy. cWjpahfcs;sJ.
1 kpyp BaCl2 fiury;.

15
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd;
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


5.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

6. Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury.;

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp + NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.

2 njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G


cz;lhftpy;iy.
fhg;gh; ,y;iy.

cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G


3 nghpf;> mYkpdpak;
1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. ,y;iy.

mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G


4 njhFjp III fiury; + H2S thA
tPo;gbT cz;lhfpwJ. [pq;f; cs;sJ.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid
[pq;f; (njhFjp IV )
njhFjp IV tPo;gbT + njspthd fiury; [pq;f;
1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk; + cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
1 kpyp NaOH + ntg;gk;

KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G ry;Ngl;
fhu cWg;G [pq;f;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G [pq;f; ry;Ngl;

16
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 8 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(rpq;f; ry;igL)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.
ntg;gr; Nrhjid #lhf ,Uf;Fk; NghJ
2. kQ;rs; epwkhfTk;> Fsph;e;j
cg;G + ntg;gk;. [pq;f; ,Uf;fyhk;.
epiyapy; ntz;ikahfTk;
fhzg;gLfpwJ.
3. Rlh; Nrhjid fhg;gh;>
Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh;
rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl fhy;rpak;> Nghpak;;
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy. ,y;iy.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.

ePh;j;j HC l cld; tpid epwkw;w> mOfpa


Kl;ilapd; ehw;wj;Jld; ry;igL
4.
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. $ba thA> nyl; mkpy cWg;G
mrpl;Nll;by; eidj;j cWjpahfcs;sJ.
jhis fUg;ghf khw;WfpwJ
mlh; H2SO4 cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> FNshiuL
5.
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.

MnO2 Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>


6. cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4+ ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.

fhg;gh; JUty; Nrhjid


7. cg;G + fhg;gh; JUty; + mlh; H2SO4 nrk;gOg;G epw thA iel;Nul; ,y;iy.
+ ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.
NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
8. cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. ,y;iy.
thA cz;lhftpy;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
9. cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; cz;lhftpy;iy.
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;.
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;
Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).
1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; fUik epw ry;igL cs;sJ.
tPo;gbT cz;lhfpwJ.
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;.
2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;.

3. Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + cz;lhftpy;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;.

17
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid


5. Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; + tPo;gbT ,y;iy.
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL cs;sJ.
cz;lhfpwJ.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + 3 kpyp ePh;j;j HCl cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
2 fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
njhFjp I fiury; + H2S thA
cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G
3 1 kpyp NH4OH nghpf;> mYkpdpak;
cz;lhftpy;iy.
,y;iy

njhFjp III fiury; + H2S thA mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G


4
tPo;gbT cz;lhfpwJ. [pq;f; cs;sJ.

fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid


[pq;f; (njhFjp IV )
njhFjp IV tPo;gbT +
1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk; + njspthd fiury; [pq;f;
1 kpyp NaOH + ntg;gk;. cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.

KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G ry;igL
fhu cWg;G [pq;f;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G [pq;f; ry;igL

18
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 9 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(fhy;rpak; fhh;gNdl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.
ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk;
2. [pq;f;> mk;Nkhdpak;
cg;G + ntg;gk;. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.
Rlh; Nrhjid
3.
rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; nrq;fy; rptg;G fhy;rpak; cs;sJ.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy; epwr;Rlh; cz;lhfpwJ.
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.

4. ePh;j;j HCl cld; tpid epwkw;w> nebaw;w thA> fhh;gNdl;


cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. njspe;j Rz;zhk;G ePiu mkpy cWg;G
ghy; Nghy; khw;WfpwJ. cWjpahfcs;sJ.

5. mlh; H2SO4 cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> FNshiuL


cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.

6. MnO2 Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>


cg;G +MnO2 +mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
7. fhg;gh; JUty; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA iel;Nul; ,y;iy.
cg;G + fhg;gh; JUty; + cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 + ntg;gk;.
8. NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.

9. FNuhiky; FNshiuL Nrhjid


cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; MuQ;R rptg;G epw thA
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy. FNshiuL ,y;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>GNuhikL
,y;iy. ry;igL ,y;iy.
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;.

2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid


Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;.

Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.


3. Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + cz;lhftpy;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;.

19
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd;
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


5. Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + 3 kpyp ePh;j;j HCl cg;Gf;fiury;.
g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;
cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp + NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
njhFjpg; gphpg;G
1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
2 njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.

njhFjp III fhucWg;G


3 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT nghpf;> mYkpdpak;
1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. ,y;iy.
mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G
4 njhFjp III fiury; + H2S thA tPo;gbT cz;lhftpy;iy. [pq;f; ,y;iy.

5 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT njhFjp V fhucWg;G


1 kpyp NH4OH + 1 kpyp (NH4)2CO3 cz;lhfpwJ. Nghpak; my;yJ
fhy;rpak; cs;sJ.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid
fhy;rpak; (njhFjp V ) ntz;zpw
tPo;gbT cz;lhfpwJ.
njhFjp V tPo;gbT + ,t; tPo;gbit
1 kpyp mrpl;bf; mkpyk; + ntg;gk; + mlh; HCl cld;
girahf;fp>fz;zhbf; fhy;rpak;
1 kpyp mk;Nkhdpak; ry;Ngl; fiury;.
Fr;rpapy; giria cWjpahf cs;sJ.
vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
nrq;fy; rptg;G epwr;Rlh;
cz;lhfpwJ.
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G fhh;gNdl;
fhu cWg;G fhy;rpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G fhy;rpak; fhh;gNdl;

20
1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 10 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(Nghpak; FNshiuL)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.
ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; [pq;f;> mk;Nkhdpak;
2. cg;G + ntg;gk;. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.
Rlh; Nrhjid
3. rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; Mg;gps; gr;ir epwr;Rlh; Nghpak; cs;sJ.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy; cz;lhfpwJ.
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
4. ePh;j;j HCl cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;>fhh;gNdl;
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.
mlh; H2SO4 cld; tpid epwkw;w thA>
5. FNshiuL cs;sJ.
NH3 y; eidj;j fz;zhbf;
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. Fr;rpAld; mlh; ntz;
Gifiaj; jUfpwJ.
6. MnO2 Nrhjid gr;ir kQ;rs; epw thA> FNshiuL cs;sJ.
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + ];lhh;r; mNahilL jhis
ePy epwkhf khw;WfpwJ.
ntg;gk;.
fhg;gh; JUty; Nrhjid
7. cg;G + fhg;gh; JUty; + nrk;gOg;G epw thA iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

8. NaOH Nrhjid
epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. ,y;iy.
thA cz;lhftpy;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid MuQ;R rptg;G epw thA> FNshiuL
9. mkpy cWg;G
cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; nyl; mrpl;Nll; fiurYld;
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + kQ;rs; epw tPo;gbit cWjpahf cs;sJ.
ntg;gk;. jUfpwJ.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; japh; Nghd;w
ntz;zpw tPo;gbT> FNshiuL cs;sJ.
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;. NH4OH y; fiufpwJ.
2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury.;

Nghpak; FNshiuL Nrhjid


3. Na2CO3 rh + ePh;j;j HCl + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;.

21
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


5.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiy tbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
njhFjpg; gphpg;G
1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
2 njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G
3 1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. nghpf;> mYkpdpak;
,y;iy.
mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G
4 njhFjp III fiury; + H2S thA
tPo;gbT cz;lhftpy;iy. [pq;f; ,y;iy.

ntz;zpw tPo;gbT njhFjp V fhucWg;G


5 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + cz;lhfpwJ. Nghpak;> fhy;rpak;
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp (NH4)2CO3 cs;sJ.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid
Nghpak; ( njhFjp V ) kQ;rs; epw
tPo;gbT cz;lhfpwJ.
njhFjp V tPo;gbT + ,t; tPo;gbit
1 kpyp mrpl;bf; mkpyk; + ntg;gk; + mlh; HCl cld;
girahf;fp>fz;zhbf; Nghpak;
1 kpyp nghl;lhrpak; FNuhNkl; fiury;.
Fr;rpapy; giria cWjpahf cs;sJ.
vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
gr;ir epwr;Rlh;
cz;lhfpwJ.
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G FNshiuL
fhu cWg;G Nghpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G Nghpak; FNshiuL

22
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 11 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(nkf;dPrpak; ry;Ngl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.
ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; [pq;f;> mk;Nkhdpak;
2. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.
cg;G + ntg;gk;.
Rlh; Nrhjid
fhg;gh;>
3. rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhy;rpak;> Nghpak;;
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy. ,y;iy.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
ePh;j;j HCl cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> fhh;gNdl;
4. cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.

mlh; H2SO4 cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> FNshiuL


5. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;.
MnO2 Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>
6.
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.
ntg;gk;.
fhg;gh; JUty; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA
7. cg;G + fhg;gh; JUty; + mlh; H2SO4 iel;Nul; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
+ ntg;gk;.
NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
8. cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. ,y;iy.
thA cz;lhftpy;iy.

FNuhiky; FNshiuL Nrhjid


9. cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>GNuhikL
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.

2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT>


Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; mjpf msT ry;Ngl; cs;sJ.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. mk;Nkhdpak; mrpl;Nll;by;
fiufpwJ.

3. Nghpak; FNshiuL Nrhjid ntz;zpw tPo;gbT> ry;Ngl;


Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ePh;j;j H2SO4 y; mkpy cWg;G
1 kpyp BaCl2 fiury;. fiutjpy;iy. cWjpahfcs;sJ.

23
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


5.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
2 njhFjp I fiury; + H2S thA
cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G
3 1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. nghpf;> mYkpdpak;
,y;iy.
mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G
4 njhFjp III fiury; + H2S thA tPo;gbT cz;lhftpy;iy [pq;f; ,y;iy.
njhFjp V fhucWg;G
5 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT Nghpak;> fhy;rpak;
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp (NH4)2CO3 cz;lhftpy;iy. ,y;iy.

6 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl +


ntz;zpw tPo;gbT njhFjp VI fhucWg;G
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp mk;Nkhdpak;
cz;lhfpwJ. nkf;dPrpak; cs;sJ.
il i`l;u[d; gh];Ngl;

fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid


nkf;dPrpak; (njhFjp VI )
ePy epw tPo;gbT nkf;dPrpak;
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp nkf;drhd; cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
tpidnghUs;.
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G ry;Ngl;
fhu cWg;G nkf;dPrpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G nkf;dPrpak; ry;Ngl;

24
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 12 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(nkf;dPrpak; gh];Ngl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk; epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.

ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; [pq;f;> mk;Nkhdpak;


2. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.
cg;G + ntg;gk;.

3. Rlh; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhg;gh;>


rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl ,y;iy. fhy;rpak;> Nghpak;;
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
ePh;j;j HCl cld; tpid
4. Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> fhh;gNdl;
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ry;igL ,y;iy.
,y;iy.
5. mlh; H2SO4 cld; tpid iel;Nul;> FNshiuL
Fwpg;gplj;jf;f khw;wk;
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.

6. MnO2 Nrhjid
Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + GNuhikL ,y;iy.
,y;iy.
ntg;gk;.
7. fhg;gh; JUty; Nrhjid
nrk;gOg;G epw thA
cg;G + fhg;gh; JUty; + iel;Nul; ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 + ntg;gk;.
NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila mk;Nkhdpak;
8.
cg;G +1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy. ,y;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid
9. cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;;hpf; mkpyk; Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>GNuhikL
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.

2. nyl; mrpl;Nll; Nrhjid


Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. cz;lhftpy;iy.

Nghpak; FNshiuL Nrhjid


3. Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;. cz;lhftpy;iy.

25
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid


5. fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl;
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT cz;lhfpwJ. mkpy cWg;G
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; + cWjpahf cs;sJ.
mlh; HNO3

6. Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;. cz;lhftpy;iy.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury.;

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
2 njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G
3 1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. nghpf;> mYkpdpak;
,y;iy.
4 njhFjp III fiury; + H2S thA mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G
tPo;gbT cz;lhftpy;iy. [pq;f; ,y;iy.

cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT njhFjp V fhucWg;G


5 cz;lhftpy;iy. Nghpak;> fhy;rpak;
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp (NH4)2CO3.
,y;iy.

cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT njhFjp VI fhucWg;G


6
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp mk;Nkhdpak; cz;lhfpwJ. nkf;dPrpak; cs;sJ.
il i`l;u[d; gh];Ngl;;.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid
nkf;dPrpak; (njhFjp VI)
ePy epw tPo;gbT nkf;dPrpak;
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp nkf;drhd; cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
tpidnghUs;.
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G gh];Ngl;
fhu cWg;G nkf;dPrpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G nkf;dPrpak; gh];Ngl;

26
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 13 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(nkf;dPrpak; fhh;gNdl;)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.
ntg;gr; Nrhjid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; [pq;f;> mk;Nkhdpak;
2. cg;G + ntg;gk;. ,y;iy. iel;Nul; ,y;iy.

3. Rlh; Nrhjid
rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhg;gh;>
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy. fhy;rpak;> Nghpak;;
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy; ,y;iy.
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
ePh;j;j HCl cld; tpid epwkw;w> nebaw;w thA> fhh;gNdl;
4.
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. njspe;j Rz;zhk;G ePiu mkpy cWg;G
ghy; Nghy; khw;WfpwJ. cWjpahf cs;sJ.

5. mlh; H2SO4 cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> FNshiuL


cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. ,y;iy. GNuhikL ,y;iy.

MnO2 Nrhjid
6. cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>
ntg;gk; ,y;iy. GNuhikL ,y;iy
.
fhg;gh; JUty; Nrhjid nrk;gOg;G epw thA
7. iel;Nul; ,y;iy.
cg;G + fhg;gh; JUty; + mlh; H2SO4 cz;lhftpy;iy.
+ ntg;gk;.
NaOH Nrhjid epwkw;w> neba kzKila
8. mk;Nkhdpak;
cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA cz;lhftpy;iy.
,y;iy.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid
9. cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; MuQ;R rptg;G epw thA
FNshiuL ,y;iy.
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy.
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;
Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1. AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf; mkpyk; Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; FNshiuL>GNuhikL
+ 1 kpyp AgNO3 fiury;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.

nyl; mrpl;Nll; Nrhjid


2. Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. cz;lhftpy;iy.

Nghpak; FNshiuL Nrhjid


3. Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;. cz;lhftpy;iy.

27
4. gOg;G tisar; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


5.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + 3 kpyp ePh;j;j HCl cg;Gf;fiury;.

g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;


cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT ,y;iy. ,y;iy.
njhFjpg; gphpg;G

1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G


cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
2 cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G
3 1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. nghpf;> mYkpdpak;
,y;iy.
mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G
4 njhFjp III fiury; + H2S thA
tPo;gbT cz;lhftpy;iy. [pq;f; ,y;iy

5 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + njhFjp V fhucWg;G


ntz;zpw tPo;gbT Nghpak;> fhy;rpak;
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp (NH4)2CO3. cz;lhftpy;iy. ,y;iy
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + njhFjp VI fhucWg;G
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp mk;Nkhdpak; ntz;zpw tPo;gbT
6 cz;lhfpwJ. nkf;dPrpak; cs;sJ.
il i`l;u[d; gh];Ngl;.

fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid


nkf;dPrpak; (njhFjp VI )
ePy epw tPo;gbT nkf;dPrpak;
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp nkf;drhd; cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
tpidnghUs;.
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G fhh;gNdl;
fhu cWg;G nkf;dPrpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G nkf;dPrpak; fhh;gNdl;

28
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 14 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(mk;Nkhdpak; FNshiuL)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. epwkw;wJ. cg;Gfs; ,y;iy.
ntg;gr; Nrhjid epwkw;w nebAs;s thA>
2. cg;G + ntg;gk;. rptg;G ypl;k]; jhis ePy mk;Nkhdpak;
epwkhfTk;>mlh; HCl y; ,Uf;fyhk;.
eidj;j fz;zhbf;
Fr;rpAld; mlh; ntz;
Gifiaj; jUfpwJ.
3. Rlh; Nrhjid fhg;gh;>
rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhy;rpak;> Nghpak;;
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy. ,y;iy..
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
4. ePh;j;j HCl cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;> fhh;gNdl;
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ,y;iy. ry;igL> ,y;iy.
mlh; H2SO4 cld; tpid epwkw;w thA>
5.
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. NH3 y; eidj;j fz;zhbf; FNshiuL cs;sJ
Fr;rpAld; mlh; ntz;
Gifiaj; jUfpwJ.
gr;ir kQ;rs; epwthA>
MnO2 Nrhjid
6. ];lhh;r; mNahilL jhis FNshiuL cs;sJ.
cg;G + MnO2 + mlh;H2SO4 + ntg;gk;.
ePy epwkhf khw;WfpwJ.
fhg;gh; JUty; Nrhjid
7. cg;G + fhg;gh; JUty; + mlh;
nrk;gOg;G epw thA
H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy. iel;Nul; ,y;iy.
epwkw;w neba kzKila
8. NaOH Nrhjid thA> mlh; HCl y; eidj;j mk;Nkhdpak;
cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. fz;zhbf; Fr;rpAld; mlh; cs;sJ.
ntz; Gifiaj; jUfpwJ.

9. FNuhiky; FNshiuL Nrhjid MuQ;R rptg;G epw thA> FNshiuL


cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; nyl; mrpl;Nll; fiurYld; mkpy cWg;G
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. kQ;rs; epw tPo;gbit cWjpahf cs;sJ.
jUfpwJ.

Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;


Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1 AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf;mkpyk; + japh; Nghd;w
1 kpyp AgNO3 fiury;. ntz;zpw tPo;gbT> FNshiuL cs;sJ.
NH4OH y; fiufpwJ.
2 nyl; mrpl;Nll; Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. cz;lhftpy;iy.

29
Nghpak; FNshiuL Nrhjid
3 Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury;. cz;lhftpy;iy.

gOg;G tisar; Nrhjid


4. Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 +
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd; cz;lhftpy;iy.
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

5. mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid


fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.
Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury; +
mlh; HNO3

6. Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;. cz;lhftpy;iy.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury;
g+[;[paj; njhFj;pf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;
cg;Gf;fiury + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT cz;lhfpwJ. cs;sJ.
njhFjpg; gphpg;G
1 cg;Gf;fiury + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
2 njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G
3 1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. nghpf;> mYkpdpak;
,y;iy.
njhFjp III fiury; + H2S thA mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G
4
tPo;gbT cz;lhftpy;iy. [pq;f; ,y;iy.

5 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT njhFjp V fhucWg;G


1 kpyp NH4OH + 1 kpyp (NH4)2CO3. cz;lhftpy;iy. Nghpak;> fhy;rpak;
,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT
6 1 kpyp NH4OH + 1 kpyp mk;Nkhdpak; cz;lhftpy;iy. njhFjp VI fhucWg;G
il i`l;u[d; gh];Ngl;; nkf;dPrpak; ,y;iy.
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid
mk;Nkhdpak; (g+[;[paj;njhFjp)
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ne];yh;fuzp + nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;
tPo;gbT cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
1 kpyp NaOH.
KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G FNshiuL
fhu cWg;G mk;Nkhdpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G mk;Nkhdpak; FNshiuL

30
+1 - Ntjpapay;
cg;G vz; : 15 vspa cg;gpw;fhd Kiwahd gFg;gha;T
(mk;Nkhdpak; GNuhikL)
t.v fhz;gd
nra;td mwptd
z;
Muk;g epiyr; Nrhjidfs; epwkw;wJ. fhg;gh;> ,Uk;G
1. epwk;. cg;Gfs; ,y;iy.
epwkw;w nebAs;s thA>
2. ntg;gr; Nrhjid rptg;G ypl;k]; jhis ePy mk;Nkhdpak;
cg;G + ntg;gk;. epwkhfTk;> mlh; HCl y; ,Uf;fyhk;.
eidj;j fz;zhbf;
Fr;rpAld; mlh; ntz;
Gifiaj; jUfpwJ.
3. Rlh; Nrhjid
Fwpg;gplj;jf;f epwr;Rlh; fhg;gh;>
rpw;wfypy; rpwpJ cg;G + mlh; HCl fhy;rpak;> Nghpak;;
girahf;fp> fz;zhbf; Fr;rpapy; ,y;iy.
,y;iy.
giria vLj;J Gd;rd; Rlhpy;
fhz;gpf;fg;gLfpwJ.
4. ePh;j;j HCl cld; tpid Fwpg;gplj;jf;f khw;wk; iel;Nul;>fhh;gNdl;
cg;G + 1 kpyp ePh;j;j HCl + ntg;gk;. ,y;iy. ry;igL ,y;iy.
mlh; H2SO4 cld; tpid nrk;gOg;G epw thA> GNuhikL
5. <ukhd GNshnu];rpd;
cg;G + mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cs;sJ.
jhis gr;ir epwkhf
khw;WfpwJ.
MnO2 Nrhjid nrk;gOg;G epw thA>
6. <ukhd GNshnu];rpd; GNuhikL
cg;G + MnO2 + mlh; H2SO4 + jhis rptg;G epwkhf cs;sJ.
ntg;gk;. khw;WfpwJ.
fhg;gh; JUty; Nrhjid
7. cg;G + fhg;gh; JUty; + nrk;gOg;G epw thA
mlh; H2SO4 + ntg;gk;. cz;lhftpy;iy. iel;Nul; ,y;iy.

NaOH Nrhjid epwkw;w neba kzKila mk;Nkhdpak;


8. cg;G + 1 kpyp NaOH + ntg;gk;. thA> mlh; HCl y; eidj;j cs;sJ.
fz;zhbf; Fr;rpAld; mlh;
ntz; Gifiaj; jUfpwJ.
FNuhiky; FNshiuL Nrhjid MuQ;R rptg;G epw thA FNshiuL ,y;iy.
9.
cg;G + jpz;k nghl;lhrpak; ilf; cz;lhftpy;iy.
FNuhNkl; + mlh; H2SO4 + ntg;gk;.
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW jahhpj;jy;
Kfit + 1 fp cg;G + 3 fp Nrhbak; fhh;gNdl; + 20 kpyp thiy tbePh; +
rpy epkplq;fs; nfhjpj;jy; & Fsph;tpj;jy; + tbfl;ly;
Nrhbak; fhh;gNdl; rhW (tbePh;).

1 AgNO3 Nrhjid
Na2CO3 rhW + ePh;j;j iel;hpf;mkpyk; + ntspwpa kQ;rs; epw GNuhikL
1 kpyp AgNO3 fiury;. tPo;gbT> NH4OH y; mkpy cWg;G
Fiwthf fiufpwJ. cWjpahf cs;sJ.

2 nyl; mrpl;Nll; Nrhjid


Na2CO3 rhW + ePh;j;j mrpl;bf; mkpyk; ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
+1 kpyp nyl; mrpl;Nll; fiury;. cz;lhftpy;iy.

31
Nghpak; FNshiuL Nrhjid
3 Na2CO3 rhW + ePh;j;j HCl + ntz;zpw tPo;gbT ry;Ngl; ,y;iy.
1 kpyp BaCl2 fiury; cz;lhftpy;iy.

gOg;G tisar; Nrhjid


4. Na2CO3 rhW + ePh;j;j H2SO4 + gOg;G epw tisak; iel;Nul; ,y;iy.
Gjpa ngh;u]; ry;Ngl; fiury; + cz;lhftpy;iy.
mlh; H2SO4 Jspj;Jspahf Fohapd;
cs;Rth; topNa Nrh;f;fg;gLfpwJ.

mk;Nkhdpak; khypg;Nll; Nrhjid fhdhp kQ;rs; epw gh];Ngl; ,y;iy.


5. Na2CO3 rhW + ePh;j;j HNO3 + tPo;gbT ,y;iy.
1 kpyp mk;Nkhdpak; khypg;Nll; fiury;
+ mlh; HNO3

Nrhbak; iel;Nuh GUirL Nrhjid


6. Na2CO3 rhW + 1 kpyp NH4OH fiury; + Cjh epw fiury; ry;igL ,y;iy.
cz;lhftpy;iy.
1 kpyp Nrhbak; iel;Nuh GUirL fiury;.

fhu cWg;Gfisf; fz;lwpjy;


cg;Gf;fiury; jahhpj;jy;
cg;G + thiytbePh; + ntg;gk; cg;Gf;fiury.;
g+[;[paj; njhFjpf;fhd Nrhjid nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;
cg;Gf;fiury; + ne];yh; fuzp+ NaOH tPo;gbT cz;lhfpwJ. cs;sJ.
njhFjpg; gphpg;G
1 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ePh;j;j HCl ntz;zpw tPo;gbT njhFjp I fhucWg;G
cz;lhftpy;iy. nyl; ,y;iy.
njhFjp I fiury; + H2S thA fUik epw tPo;gbT njhFjp II fhucWg;G
2 cz;lhftpy;iy. fhg;gh; ,y;iy.
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + Fwpg;gplj;jf;f tPo;gbT njhFjp III fhucWg;G
3 1 kpyp NH4OH cz;lhftpy;iy. nghpf;> mYkpdpak;
,y;iy
mOf;F ntz;zpw njhFjp IV fhucWg;G
4 njhFjp III fiury; + H2S thA [pq;f; ,y;iy.
tPo;gbT cz;lhftpy;iy.

5 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl + ntz;zpw tPo;gbT njhFjp V fhucWg;G


1 kpyp NH4OH + 1 kpyp (NH4)2CO3. cz;lhftpy;iy. Nghpak;> fhy;rpak;
,y;iy.

6 cg;Gf;fiury; + 1 kpyp NH4Cl +


ntz;zpw tPo;gbT njhFjp VI fhucWg;G
1 kpyp NH4OH + 1 kpyp mk;Nkhdpak; cz;lhftpy;iy. nkf;dPrpak; ,y;iy.
il i`l;u[d; gh];Ngl;;
fhu cWg;Gf;fhd cWjpr;Nrhjid
mk;Nkhdpak; (g+[;[paj;njhFjp)
cg;Gf;fiury; + 1 kpyp ne];yh;fuzp + nrk;gOg;G epw mk;Nkhdpak;
tPo;gbT cz;lhfpwJ. cWjpahf cs;sJ.
1 kpyp NaOH.

KbT
nfhLf;fg;gl;l cg;gpy; cs;s mkpy cWg;G GNuhikL
fhu cWg;G mk;Nkhdpak;
vdNt nfhLf;fg;gl;l cg;G mk;Nkhdpak; GNuhikL.

32

Вам также может понравиться