ქალთა

გაძლიერების
პრინციპები
2018 წლის რამდენიმე მაგალითი

საქართველო
ქალთა
გაძლიერების
პრინციპები

შენიშვნა
ბრო­შუ­რა მო­ამ­ზა­და არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცია სი­დამ პრო­ექ­ტის ,,ერთობლივი
ძა­ლის­ხ­მე­ვა ქალ­თა ეკო­ნო­მი­კუ­რი გაძ­ლი­ე­რე­ბის­თ­ვის სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში” ფარ­გ­ლებ­
ში, რო­მე­ლიც გა­ე­როს ქალ­თა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის მი­ერ, ნორ­ვე­გი­ის მთავ­რო­ბის ფი­ნან­
სუ­რი მხარ­და­ჭე­რით ხორ­ცი­ელ­დე­ბა.

გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი მა­სა­ლა მო­წო­დე­ბუ­ლია სა­მუ­შაო ჯგუ­ფის “ქალთა გაძ­ლი­ე­რე­ბა ბიზ­

ნეს სექ­ტორ­ში” წევ­რი კომ­პა­ნი­ე­ბის მი­ერ და არ წარ­მო­ად­გენს სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში გა­
ე­როს ქალ­თა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ი­სა და ნორ­ვე­გი­ის სა­გა­რეო საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტ­როს ოფი­
ცი­ა­ლურ პო­ზი­ცი­ას.

Produced with Project partner of

the support of
 ბრო­შუ­რა ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის­კენ მი­მარ­თულ იმ წარ­მა­ტე­ბულ ინი­
ცი­ა­ტი­ვებს ასა­ხავს, რომ­ლებ­საც სა­ქარ­თვ­ ე­ლო­ში ბიზ­ნეს­კომ­პა­ნი­ე­ბი
ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის*1 (შემდგომში WEPs) და­სა­ნერ­გად
ქალთა
ახორ­ცი­ე­ლე­ბენ. ამას­თან, ბრო­შუ­რის გაც­ნო­ბამ ამ პრინ­ცი­პე­ბის და­ გაძლიერების
ნერ­გვ­ ა­ში სხვა კომ­პა­ნი­ე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბაც უნ­და წა­ა­ხა­ლი­სოს.
ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბი, რომ­ლე­ბიც გა­ე­როს ქალ­თა ორ­
პრინციპები
გა­ნი­ზა­ცი­ის­ ა და გა­ე­როს გლო­ბა­ლუ­რი შე­თან­ხ­მე­ბის ერ­თობ­ლი­ვი ინი­
ცი­ა­ტი­ვი­თაა შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი, ბიზ­ნესს სა­მუ­შაო ად­გი­ლას, შრო­მის ბა­
ზარ­სა და სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის გზებს სთა­ვა­ზობს. 1 ) ძლიერი კორპორაციული
მმართველობის ჩამოყალიბება
გენდერული თანასწორობის
გენ­დე­რუ­ლი თა­ნას­წო­რო­ბი­სა და ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­
მხარდასაჭერად
პე­ბის და­ნერ­გ­ვით კომ­პა­ნი­ე­ბის მი­ერ მი­ღე­ბუ­ლი ბიზ­ნეს­სარ­გე­ბე­ლი

2
თვალ­სა­ჩი­ნო ხდე­ბა, რაც მათ პო­ლი­ტი­კის გენ­დე­რუ­ლი მე­ინ­ს­ტ­რი­მინ­ ) ქალებისა და კაცებისთვის
გის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის­კენ უბიძ­გებს. შექმნილი თანაბარი
ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის მხა­დამ­ჭერ გა­ნაცხადს მსოფ­ შესაძლებლობები

3
ლი­ოს მას­შტ­ ა­ბით უკ­ვე 2000-ზე მე­ტი კომ­პა­ნი­ის ხელ­მ­ძღ­ვა­ნელ­მა მო­
) ჯანდაცვისა და უსაფრთხოების

შესავალი
ა­წე­რა ხე­ლი. სერვისების უზრუნველყოფა
2017 წლის დე­კემ­ბრ ­ ი­დან გა­ე­როს ქალ­თა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა, ნორ­ვე­გი­ ქალებისა და კაცების
ის სა­გა­რეო საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტრ
­ ოს ფი­ნან­სუ­რი მხარ­და­ჭე­რით, პრო­ კეთილდღეობისთვის
ექტს „ერთობლივი ძა­ლის­ხ­მე­ვა ქალ­თა ეკო­ნო­მი­კუ­რი გაძ­ლი­ე­რე­ბის­
თ­ვის სა­ქარ­თვ­ ე­ლო­ში” ახორ­ცი­ე­ლებს. იგი მიზ­ნად ისა­ხავს, ქალ­თა
გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის დახ­მა­რე­ბით, სოფ­ლად მცხოვ­რე­ბი, მოწყ­
4 ) ქალთა განათლებისა და
პროფესიული განვითარების
ხელშეწყობა
ვ­ლა­დი და მე­წარ­მე ქა­ლე­ბი ბიზ­ნეს­სექ­ტორ­სა და ბიზ­ნე­სა­სო­ცი­ა­ცი­ებს
და­ა­კავ­ში­როს.
5

ქალთა გაძლიერების პრინციპები

) ქალი მეწარმეების გაძლიერება
და ბაზარზე მათი საქმიანობის

2018 წლის რამდენიმე მაგალითი

პრო­ექ­ტის ერ­თ-­ ერ­თი კომ­პო­ნენ­ტი - ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­
ხელშეწყობა
პე­ბის და­ნერ­გ­ვა ბიზ­ნეს­კომ­პა­ნი­ე­ბის საქ­მი­ა­ნო­ბა­ში - ხორ­ცი­ელ­დე­ბა

6
არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცია სი­დას­თან პარ­ტნ­ ი­ორ ­ ო­ბით, რო­მე­ლიც ) საზოგადოებაში ქალთა
სა­ქარ­თვ­ ე­ლო­ში გა­ე­როს გლო­ბა­ლუ­რი შე­თან­ხ­მე­ბის სამ­დივ­ნოს წარ­ გაძლიერების და სათემო
მო­ად­გენს. ინიციატივების მხარდაჭერა
სი­და მხარს უჭერს კომ­პა­ნი­ებს, რა­თა მათ სა­კუ­თა­რი პო­ლი­ტი­კის
დო­კუ­მენ­ტე­ბი და საქ­მი­ა­ნო­ბა გენ­დე­რულ ჭრილ­ში შე­ა­ფა­სონ, შე­ფა­
სე­ბა­ზე დაყ­რ­დნ­ ო­ბით კი ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მე­ბი
7 ) განხორციელებული საქმიანობის
კომუნიკაცია დაინტერესებულ
მხარეებთან
შე­იმ­ უ­შა­ონ. ასე­ვე, სი­და ტრე­ნინ­გე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა­სა და ტექ­ნი­კურ მხა­
და­ჭე­რას უზ­რუნ­ველ­ყოფს, რა­თა ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბი
ბიზ­ნეს­პ­რაქ­ტი­კა­ში
4 5
*1
ქალთა გაძლიერების პრინციპები, Women’s Empowerment Principles (WEPs)
 „ქალების ეკო­ნო­მი­კუ­რი გაძ­ლი­ე­რე­ბა კრის­ტა­ლის­თვ­ ის ერ­თ-­ ერ­თი უმ­
ნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნე­სი პრი­ორ
­ ი­ტე­ტი­ა. სა­ქარ­თვ­ ე­ლოს მას­შტ
­ ა­ბით კრის­ტა­
ლი 1,000+ თა­ნამ­შრ ­ ო­მელ­სა და 95,000-ზე მეტ მომ­ხ­მა­რე­ბელს აერ­
თი­ა­ნებს (როგორც თა­ნამ­შრ ­ ომ­ლე­ბის (60.9%), ისე მომ­ხ­მა­რებ­ლე­ბის
(52.6%), უმ­რავ­ლე­სო­ბას ქა­ლე­ბი შე­ად­გე­ნენ). გვჯე­რა, რომ სა­მარ­თ­
ლი­ა­ნად უნ­და წარ­მო­ვად­გენ­დეთ იმ სა­ზო­გა­დო­ე­ბას, რო­მელ­საც ვემ­სა­
ხუ­რე­ბით: ეს არა მხო­ლოდ მარ­თე­ბუ­ლი და სა­მარ­თლ ­ ი­ა­ნი გა­დაწყ­ვე­
ტი­ლე­ბა, არა­მედ ერ­თა­დერ­თი გზა­ა, რა­თა კრის­ტალ­მა გრძელ­ვა­დი­ან
პროგ­რესს მი­აღ­წი­ოს და უფ­რო და­ბა­ლან­სე­ბუ­ლი, მდგრა­დი სამ­ყა­როს

რატომ მშე­ნებ­ლო­ბას შე­უწყოს ხე­ლი.“

მაია ქო­ბა­ლი­ა, გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი და

ზრუნავენ
სო­ცი­ალ
­ უ­რი პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბის სამ­სა­ხუ­რის ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლი

“გვჯერა, რომ მრა­ვალ­ფე­როვ­ნე­ბა და მულ­ტი­კულ­ტუ­რუ­ლო­ბა ჩვე­ნი

კომპანიები სა­ერ­თო ღი­რე­ბუ­ლე­ბა უნ­და იყოს. გლო­ბა­ლურ ბიზ­ნესს სარ­გებ­ლის

მი­ღე­ბა ქალ­თა მოს­მე­ნით შე­უძ­ლი­ა. გვსურს მე­ტი სო­ლი­და­რო­ბა და

ქალთა
პა­ტი­ვის­ცე­მა ქა­ლებ­სა და კა­ცებს შო­რის. ვცდი­ლობთ, ყვე­ლა ქალ­მა
მი­აღ­წი­ოს და­სა­ხულ მიზ­ნებს. “
ერ­დო­გან სა­ჰი­ნი, „აკორ ჯგუ­ფის“

გაძლიერებაზე? გე­ნე­რა­ლუ­რი მე­ნე­ჯე­რი

ქალთა გაძლიერების პრინციპები

2018 წლის რამდენიმე მაგალითი
კომ­პა­ნია „დიოს“ ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლო­ბა იზი­ა­რებს და აც­ნო­ბი­ე­რებს, რომ
წარ­მა­ტე­ბის მი­საღ­წე­ვად სო­ცი­ა­ლუ­რი და ეკო­ნო­მი­კუ­რი აქ­ტი­ვე­ბის
სრუ­ლად გა­მო­ყე­ნე­ბაა მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი. გენ­დე­რუ­ლი თა­ნას­წო­რო­ბა
ხელს უწყობს ბიზ­ნე­სის უკეთ ფუნ­ქ­ცი­ონ­ ი­რე­ბას და უზ­რუნ­ველ­ყოფს
პი­რა­დი და სა­ერ­თო ინ­ტე­რე­სე­ბის თან­ხ­ვედ­რას. ქალ­თა ჩარ­თუ­ლო­
ბა გან­ვი­თა­რე­ბის პრო­ცე­სებს აძ­ლი­ე­რებს და მდგრა­დი გან­ვი­თა­რე­ბის
მიზ­ნე­ბის მიღ­წე­ვა­ში მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვან როლს თა­მა­შობს“.
ნა­თია ქუ­ტი­ძე - „დიოს’’ ადა­მი­ა­ნის რე­სურ­სე­ბის
მარ­თვ­ ის დე­პარ­ტა­მენ­ტის უფ­რო­სი

6 7
 მაგალითები

კომ­პა­ნია „m2 უძ­რა­ვი ქო­ნე­ბა“ ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პებს

2016 წლის 3 დე­კემ­ბერს შე­უ­ერ­თ­და. აღ­ნიშ­ნუ­ლი პრინ­ცი­პე­ბის სა­მოქ­მე­
დო გეგ­მის ფარ­გ­ლებ­ში, კომ­პა­ნი­ამ ქა­ლე­ბის და­საქ­მე­ბა ისეთ სა­მუ­შაო
პო­ზი­ცი­ებ­ზე და­იწყო, რომ­ლე­ბიც სტე­რე­ო­ტი­პუ­ლად „კაცურ“ საქ­მი­ა­ნო­
ბა­დაა მიჩ­ნე­უ­ლი. ამ­ჟა­მად სამ­შე­ნებ­ლო კომ­პ­ლექ­სის მე­ნე­ჯერ­თა უმ­რავ­
ლე­სო­ბას ქა­ლე­ბი წარ­მო­ად­გე­ნენ.
TOP მენეჯმენტი 2018 წელს კომ­პა­ნი­ამ 2018-2020 წლე­ბის ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის
მე­ო­რე სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა შე­ი­მუ­შა­ვა. ამა­ვე წელს მა­ღალ მე­ნე­ჯე­რულ
პო­ზი­ცი­ებ­ზე ქალ­თა ჩარ­თუ­ლო­ბა 50%-მდე გა­ი­ზარ­და, რაც 2016 წლის
მო­ნა­ცე­მებს 2,5-ჯერ აღე­მა­ტე­ბა. ამ­ჟა­მად კომ­პა­ნი­ის ტოპ­-­მე­ნეჯ­მენ­ტის 10
წევ­რი­დან 5 ქა­ლი­ა. ამას გარ­და, კომ­პა­ნი­ის ადა­მი­ა­ნუ­რი რე­სურ­სე­ბის
მარ­თ­ვის პო­ლი­ტი­კის დო­კუ­მენ­ტე­ბის გა­ნახ­ლე­ბის შე­დე­გად სა­კად­რო
ცვლი­ლე­ბე­ბი გან­ხორ­ცი­ელ­და და არა­ერ­თი ქა­ლი თა­ნამ­შ­რო­მე­ლი მე­
ნე­ჯე­რულ პო­ზი­ცი­ებ­ზე და­წი­ნა­ურ­და.
2016 2018
ქალი კაცი

სა­დაზღ­ვე­ვო კომ­პა­ნია „ჯი პი აი ჰოლ­დინ­გ­მა“ ქალ­თა გაძ­ლი­

ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის მხარ­დამ­ჭერ გან­ცხა­დე­ბას ხე­ლი 2018 წელს მო­ა­
წე­რა და ამავ­დ­რო­უ­ლად ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის ორ­წ­ლი­ა­ნი სა­მოქ­მე­დო
გეგ­მა შე­ი­მუ­შა­ვა. კომ­პა­ნი­ამ შექ­მ­ნა გენ­დე­რუ­ლად და­ბა­ლან­სე­ბუ­ლი სა­
მუ­შაო ჯგუ­ფი, რო­მე­ლიც ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მის გან­
ხორ­ცი­ე­ლე­ბა­სა და მო­ნი­ტო­რინ­გ­ზეა პა­სუ­ხის­მ­გე­ბე­ლი. პირ­ველ ეტაპ­ზე
8 კომ­პა­ნი­ის ადა­მი­ა­ნუ­რი რე­სურ­სე­ბის მარ­თ­ვის პო­ლი­ტი­კის დო­კუ­მენ­ტე­ბი 9
 გა­და­ი­ხე­და. შე­დე­გად, გა­უმ­ჯო­ბეს­და თა­ნამ­შ­რომ­ლის სამ­სა­ხურ­ში აყ­ვა­
ნის, გან­თა­ვი­სუფ­ლე­ბი­სა და გან­ვი­თა­რე­ბის პო­ლი­ტი­კა, და­ი­ნერ­გა დის­კ­
რი­მი­ნა­ცი­ის ყვე­ლა ფორ­მი­სა და სექ­სუ­ა­ლუ­რი შე­ვიწ­რო­ე­ბის პრე­ვენ­ცი­ის
მე­ქა­ნიზ­მი.
ამას­თან, „ჯი პი აი ჰოლ­დინ­გი“ მჭიდ­როდ თა­ნამ­შ­რომ­ლობს ად­გი­
ლობ­რივ სა­მო­ქა­ლა­ქო სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­თან და მზა­და­ა,
მხა­რი და­უ­ჭი­როს თემ­ში ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბას. ამ მიზ­ნით კომ­პა­ნია
ოჯახ­ში ძა­ლა­დო­ბის მსხვერ­პ­ლი ქა­ლე­ბის მხარ­და­სა­ჭე­რად მცი­რე გრან­
ტე­ბის გა­მო­ყო­ფას გეგ­მავს. აღ­ნიშ­ნუ­ლი მხარ­და­ჭე­რა მო­ი­ცავს ტრე­ნინ­
გებს, სტა­ჟი­რე­ბას, და­საქ­მე­ბას, უნა­რე­ბის გაძ­ლი­ე­რე­ბა­სა და რე­სო­ცი­ა­
ლი­ზა­ცი­ის შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბის მი­ცე­მას. ამას­თან, ადა­მი­ა­ნით ვაჭ­რო­ბის
(ტრეფიკინგის) მსხვერ­პ­ლ­თა, და­ზა­რა­ლე­ბულ­თა დაც­ვი­სა და დახ­მა­რე­
ბის სა­ხელ­მ­წი­ფო ფონ­დ­თან თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბის ფარ­გ­ლებ­ში, კომ­პა­ნია
ოჯახ­ში ძა­ლა­დო­ბის მსხვერ­პ­ლი ქა­ლე­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბის გაძ­ლი­ე­
რე­ბა­სა და მათ­თ­ვის სტა­ჟი­რე­ბის შე­თა­ვა­ზე­ბას გეგ­მავს.
კომ­პა­ნია „აჭარა ჯგუ­ფი“ იმ ხუთ კომ­პა­ნი­ას შო­რი­სა­ა, რომ­ლებ­მაც
ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის მხა­დამ­ჭერ გან­ცხა­დე­ბას ხე­ლი 2016
წელს მო­ა­წე­რეს. 2018 წელს “აჭარა ჯგუფ­მა” ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის
მე­ო­რე სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა შე­ი­მუ­შა­ვა. 2016 წლი­დან კომ­პა­ნი­ამ სა­კად­რო
პო­ლი­ტი­კის ცვლი­ლე­ბა აქ­ტი­უ­რად და­იწყო, რაც და­საქ­მე­ბულ­თა სა­მუ­
შაო გრა­ფიკ­სა და პი­რად ცხოვ­რე­ბას შო­რის ბა­ლან­სის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბას
ქალთა ჩართულობა ისა­ხავ­და მიზ­ნად. ამას გარ­და, გენ­დე­რუ­ლი თა­ნას­წო­რო­ბის თე­მა­ზე თა­
აჭარა ჯგუფში ნამ­შ­რო­მელ­თა ცნო­ბი­ე­რე­ბის ასა­მაღ­ლებ­ლად, კომ­პა­ნია ტრე­ნინ­გებს
რე­გუ­ლა­რუ­ლად ატა­რებს.
თანამშრომლები
2018 წელს „აჭარა ჯგუფ­მა“, გენ­დე­რულ სა­კითხებ­ზე ცნო­ბი­ე­რე­ბის
გაზ­რ­დის მიზ­ნით, ყაზ­ბე­გის მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის თემ­ში მცხოვ­რე­ბი ქა­ლე­
მენეჯმენტი ბის­თ­ვის ტრე­ნინ­გი “ქალთა მი­მართ ძა­ლა­დო­ბის პრე­ვენ­ცია და დაც­ვის
მე­ქა­ნიზ­მე­ბი” ჩა­ა­ტა­რა. ამა­ვე რე­გი­ონ­ში იმ ქა­ლე­ბის­თ­ვის, რომ­ლებ­მაც
ოჯახ­ში ძა­ლა­დო­ბის პრობ­ლე­მა დაძ­ლი­ეს და­საქ­მე­ბის პრო­ექ­ტიც და­
დირექტორთა საბჭო
იწყო, რის შე­დე­გა­დაც 3 ქა­ლი წარ­მა­ტე­ბით და­საქ­მ­და.
ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მის ფარ­გ­ლებ­ში გან­ხორ­ცი­
10 ქალი კაცი
ე­ლე­ბუ­ლი სხვა­დას­ხ­ვა აქ­ტი­ვო­ბის შე­დე­გად, კომ­პა­ნი­ა­ში ქა­ლი თა­ნამ­
შ­რომ­ლე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა 12%-ით გა­ი­ზარ­და. ამ­ჟა­მად დი­რექ­ტორ­თა
საბ­ჭო­ში 7 კა­ცი და 5 ქა­ლი­ა, ხო­ლო კომ­პა­ნი­ის მე­ნეჯ­მენ­ტი 28 კა­ცი­სა
და 33 ქა­ლის­გან შედ­გე­ბა. კომ­პა­ნი­ას 1,045 კა­ცი და 855 ქა­ლი თა­ნამ­
შ­რო­მე­ლი ჰყავს.
ნავ­თობ­კომ­პა­ნია „სოკარი“ ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პებს 2018
წლის ოქ­ტომ­ბერ­ში შე­უ­ერ­თ­და. ერ­თი თვის შემ­დეგ კომ­პა­ნი­ამ კორ­პო­
რა­ცი­უ­ლი მდგრა­დო­ბის ახა­ლი სტრა­ტე­გია შე­ი­მუ­შა­ვა, რომ­ლის ერ­თ­
-ერ­თი ძი­რი­თა­დი მი­მარ­თუ­ლე­ბა ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბა და გენ­დე­რუ­ლი
თა­ნას­წო­რო­ბა გახ­და. 2018 წლის ოქ­ტომ­ბერ­ში კომ­პა­ნი­ამ სა­მოქ­მე­დო
გეგ­მის პირ­ვე­ლი აქ­ტი­ვო­ბა გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლა: 35-ზე მე­ტი დე­პარ­ტა­მენ­
ტის ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლი­სა და მე­ნე­ჯე­რის­თ­ვის სა­ინ­ფორ­მა­ციო შეხ­ვედ­რა
“დისკრიმინაციის ყვე­ლა ფორ­მი­სა და სექ­სუ­ა­ლუ­რი შე­ვიწ­რო­ე­ბის პრე­
ვენ­ცია და­საქ­მე­ბის ად­გი­ლას” ჩა­ტარ­და. შეხ­ვედ­რის მო­ნა­წი­ლე­თა 73%-
ს კა­ცე­ბი წარ­მო­ად­გენ­დ­ნენ.
კომ­პა­ნია მზა­და­ა, ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის პრაქ­ტი­კა­ში
და­ნერ­გ­ვის მიზ­ნით, ქმე­დი­თი ნა­ბი­ჯე­ბი გა­დად­გას: გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლოს
კამ­პა­ნი­ე­ბი გენ­დე­რუ­ლი სტე­რე­ო­ტი­პე­ბის წი­ნა­აღ­მ­დეგ; თა­ნამ­შ­რომ­
ლებს, რომ­ლებ­საც შვი­ლე­ბი ჰყავთ, ხე­ლი შე­უწყოს სა­მუ­შაო გრა­ფიკ­სა
და პი­რად ცხოვ­რე­ბას შო­რის ბა­ლან­სის შექ­მ­ნა­ში; ჩარ­თოს კა­ცე­ბი გენ­
ქალთა გაძლიერების პრინციპები
დე­რუ­ლი თა­ნას­წო­რო­ბი­სა და ქალ­თა უფ­ლე­ბე­ბის პო­პუ­ლა­რი­ზა­ცი­ის­კენ
2018 წლის რამდენიმე მაგალითი
მი­მარ­თულ აქ­ტი­ვო­ბებ­ში. სა­ინ­ფორ­მა­ციო კამ­პა­ნი­ე­ბის ორ­გა­ნი­ზე­ბი­სას
კომ­პა­ნია „სოკარი“ წი­ნა გა­მოც­დი­ლე­ბი­თაც იხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლებს. მა­გა­
ლი­თად, ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის­კენ მი­მარ­თუ­ლი პირ­ვე­ლი ნა­ბი­ჯი კამ­პა­
ნია #ქალივიციმესაჭესთან იყო, რო­მე­ლიც „სოკარის“ ავ­ტო­გა­სა­მართ
სად­გუ­რებ­ზე სა­ავ­ტო­მო­ბი­ლო სტი­კე­რე­ბის გავ­რ­ცე­ლე­ბას მო­ი­ცავ­და და
მიზ­ნად ქა­ლი მძღო­ლე­ბის შე­სა­ხებ არ­სე­ბუ­ლი სტე­რე­ო­ტი­პე­ბის დაძ­ლე­
ვას ისა­ხავ­და. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია ფა­რუ­ლი ვი­რუ­სუ­ლი ვი­დე­ორ­გო­ლიც, რო­
მელ­შიც ავ­ტო­მო­ბი­ლის ხე­ლოს­ნის როლ­ში ქა­ლი - მე­რი გვა­სა­ლია იყო
და მას ავ­ტო­მო­ბი­ლის შე­კე­თე­ბა კარ­გად შე­ეძ­ლო. „სოკარმა“ აღ­ნიშ­ნუ­
ლი კამ­პა­ნი­ით აჩ­ვე­ნა, რომ ე.წ. „კაცური” სა­მუ­შა­ოს შეს­რუ­ლე­ბა ქალ­საც
არა­ნაკ­ლებ კარ­გად შე­უძ­ლი­ა.
11
 2016 წლის შემ­დეგ სს მი­სო „კრისტალი“ ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის
პრინ­ცი­პებს შე­უ­ერ­თ­და და ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით სხვა­დას­ხ­ვა აქ­ტი­ვო­ბა
გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლა. 2018 წელს კომ­პა­ნი­ამ 2018-2020 წლე­ბის ქალ­თა
გაძ­ლი­ე­რე­ბის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა შე­ი­მუ­შა­ვა და მი­სი გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა
პო­ლი­ტი­კის დო­ნე­ზე ცვლი­ლე­ბე­ბით და­იწყო. შე­დე­გად, კომ­პა­ნი­ის დო­
კუ­მენ­ტე­ბი გენ­დე­რულ ჭრილ­ში გა­ნახ­ლ­და და ამ­ჟა­მად ქალ­თა გაძ­ლი­ე­
რე­ბის შვიდ მთა­ვარ პრინ­ციპს ასა­ხავს.
ამა­ვე წელს კომ­პა­ნი­ამ ახა­ლი სა­მუ­შაო პო­ზი­ცია შექ­მ­ნა და აიყ­ვა­ნა
თა­ნამ­შ­რო­მე­ლი, რო­მე­ლიც ქალ­თა ეკო­ნო­მი­კუ­რი გაძ­ლი­ე­რე­ბის მი­მარ­
თუ­ლე­ბით პრო­ექ­ტებ­სა და პროგ­რა­მებს ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლობს. 2018-2020
წლე­ბის ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი კომ­
პო­ნენ­ტი ქა­ლი თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბის­თ­ვის გა­ნათ­ლე­ბა­ზე ხელ­მი­საწ­ვ­დო­მო­
ბის უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა და მა­თი და­წი­ნა­უ­რე­ბა­ა.
2019 წლი­დან ახ­ლად აყ­ვა­ნი­ლი თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბის­თ­ვის გან­კუთ­ვ­ნი­
ლი სა­ვალ­დე­ბუ­ლო ტრე­ნინ­გე­ბი სექ­სუ­ა­ლუ­რი შე­ვიწ­რო­ე­ბის შე­სა­ხებ მო­
დულ­საც მო­ი­ცავს.

2017 წელს სას­ტუმ­რო „აკორ ჯგუფ­მა“ ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­

ცი­პე­ბის მხარ­და­ჭე­რა ხელ­მო­წე­რით გა­მო­ხა­ტა. 2018 წელს კი კომ­პა­ნი­

ქალთა გაძლიერების პრინციპები

ამ სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა შე­ი­მუ­შა­ვა და პო­ლი­ტი­კის გენ­დე­რუ­ლი მე­ინ­ს­ტ­

2018 წლის რამდენიმე მაგალითი

რი­მინ­გი და­იწყო. ამა­ვე წელს კომ­პა­ნი­ამ გენ­დე­რუ­ლად სეგ­რე­გი­რე­ბუ­ლი
მო­ნა­ცე­მე­ბის შეგ­რო­ვე­ბაც და­იწყო: მა­გა­ლი­თად, გა­მოცხა­დე­ბუ­ლი ვა­კან­
სი­ის დროს შე­მო­სუ­ლი გან­ცხა­დე­ბე­ბის სქე­სის ნიშ­ნით სეგ­რე­გი­რე­ბა, რაც,
სულ დატრენინგებულ
თა­ვის მხრივ, კომ­პა­ნი­ას და­საქ­მე­ბის ად­გი­ლას გენ­დე­რუ­ლი გან­ს­ხ­ვა­ვე­
თანამშრომელთა
ბის ანა­ლიზ­ში ეხ­მა­რე­ბა. რაოდენობა
სა­მოქ­მე­დო გეგ­მის ფარ­გ­ლებ­ში კომ­პა­ნი­ამ ინი­ცი­ა­ტი­ვა “სამომავლო
და­გეგ­მა­რე­ბა დეკ­რე­ტუ­ლი შვე­ბუ­ლე­ბის მქო­ნე ქა­ლე­ბის­თ­ვის“ გა­ნა­ხორ­
ცი­ე­ლა. ინი­ცი­ა­ტი­ვის ფარ­გ­ლებ­ში, დეკ­რე­ტულ შვე­ბუ­ლე­ბამ­დე ერ­თი
თვით ად­რე კომ­პა­ნია თა­ნამ­შ­რო­მელ­თან შეხ­ვედ­რას მარ­თავს, სა­მო­მავ­
ლო გეგ­მებს გა­ნი­ხი­ლავს და მის­თ­ვის მო­სა­ხერ­ხე­ბელ სა­მუ­შაო გრა­
ფიკს ად­გენს. დეკ­რე­ტუ­ლი შვე­ბუ­ლე­ბი­დან დაბ­რუ­ნე­ბის შემ­დეგ კომ­პა­ნია
12 ქალი კაცი 13
თა­ნამ­შ­რო­მელს მის­თ­ვის სა­ჭი­რო ტრე­ნინგს სთა­ვა­ზობს, რო­მე­ლიც მას
 და­საქ­მე­ბის ად­გი­ლას მარ­ტი­ვად რე­ინ­ტეგ­რა­ცი­ა­ში და­ეხ­მა­რე­ბა.
2018 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში კომ­პა­ნი­ამ თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბის­თ­ვის სხვა­
დას­ხ­ვა თე­მა­ზე და­ახ­ლო­ე­ბით 40 ტრე­ნინ­გი ჩა­ა­ტა­რა, მათ შო­რის, ჯან­
დაც­ვის და უსაფ­რ­თხო­ე­ბის, გენ­დე­რუ­ლი თა­ნას­წო­რო­ბის და სექ­ს­-ტ
­ უ­რიზ­
მის მი­მარ­თუ­ლე­ბით. გა­დამ­ზა­დე­ბუ­ლი 175 თა­ნამ­შ­რომ­ლი­დან 94 ქა­ლი
(54%) და 81 კა­ცი (46%) იყო. აგ­რეთ­ვე, თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბის კვა­ლი­ფი­
კა­ცი­ის ამაღ­ლე­ბის მიზ­ნით, კომ­პა­ნი­ამ მენ­ტო­რინ­გის პროგ­რა­მა­ში ორი
თა­ნამ­შრ­ ო­მე­ლი ჩარ­თო.

ფო­თის საზღ­ვაო ნავ­სად­გურ­მა*2 2018 წლი­დან და­საქ­მე­ბის ად­

გი­ლას მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნი გა­რე­მოს შექ­მ­ნი­სა და ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის
ხელ­შე­საწყო­ბად მუ­შა­ო­ბა აქ­ტი­უ­რად და­იწყო. პირ­ვე­ლი ეტაპ­ზე კომ­პა­ნი­
ამ ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა შე­ი­მუ­შა­ვა და ში­და რე­სურ­
სე­ბი გა­აძ­ლი­ე­რა. სა­ქარ­თ­ვე­ლოს სა­ხალ­ხო დამ­ც­ვე­ლის ხელ­შეწყო­ბით,
კომ­პა­ნი­ამ თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბის­თ­ვის ტრე­ნინ­გი უზ­რუნ­ველ­ყო, გა­და­ამ­ზა­და
ზე­დამ­ხედ­ვე­ლე­ბი, მე­ნე­ჯე­რე­ბი, პროფ­კავ­ში­რის თავ­მ­ჯ­დო­მა­რე და ის ქა­
ლე­ბი, რო­მელ­თა და­საქ­მე­ბას კომ­პა­ნია ე.წ. „კა­ცურ” პო­ზი­ცი­ებ­ზე გეგ­
მავს. ტრე­ნინ­გ­ში სულ 25 თა­ნამ­შორ­მე­ლი მო­ნა­წი­ლე­ობ­და: 51% - ქა­ლი,
49 % - კა­ცი.
ფო­თის პორ­ტის საქ­მი­ა­ნო­ბის სექ­ტო­რი “კაცურ” სფე­რო­დაა მიჩ­ნე­უ­
ლი, შე­სა­ბა­მი­სად, კომ­პა­ნია არატ­რა­დი­ცი­ულ პო­ზი­ცი­ებ­ზე ქა­ლე­ბის წა­სა­
ხა­ლი­სებ­ლად აქ­ტი­უ­რად მუ­შა­ობს. ამ­ჟა­მად კომ­პა­ნი­ის თა­ნამ­შ­რო­მელ­თა
11% ქა­ლი­ა, მათ­გან 3% ე.წ. “კაცურ” პო­ზი­ცი­ებ­ზეა და­საქ­მე­ბუ­ლი.
ამავ­დ­რო­უ­ლად, კომ­პა­ნია თა­ნამ­შ­რომ­ლებს სხვა ქვეყ­ნებ­ში მუ­შა­
ო­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბას აძ­ლევს, რი­თაც ხელს უწყობს რო­გორც მა­თი
კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ის ამაღ­ლე­ბას, ისე გლო­ბა­ლუ­რი ჯგუ­ფის წევ­რი ქვეყ­ნე­
ბის პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლი კად­რე­ბით უზ­რუნ­ველ­ყო­ფას. ფო­თის პორ­ტის მი­ერ
საზღ­ვარ­გა­რეთ გაგ­ზავ­ნი­ლი თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბის 75% ქა­ლი­ა, მათ­გან
3% ელექ­ტ­რი­კო­სად, შემ­დუ­ღებ­ლად და აირ­მ­ჭ­რე­ლა­დაა და­საქ­მე­ბუ­ლი.
ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის და­ნერ­გ­ვით ფო­თის პორ­ტი ე.წ.

14 *2
მაერსკის ჯგუფის შვილობილი კომპანია ეი ფი ემ ტერმინალსის 15
საქართველოს ფილიალი.
 “კაცურ” პო­ზი­ცი­ებ­ზე ქალ­თა რა­ო­დე­ნო­ბის გაზ­რ­დას გეგ­მავს. ამას­თან,
კომ­პა­ნია მზა­და­ა, რე­გი­ონ­ში მოქ­მედ არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­
თან ითა­ნამ­შ­რომ­ლოს, რა­თა STEM (მეცნიერება, ტექ­ნო­ლო­გი­ა, ინ­ჟი­
ნე­რი­ა, მა­თე­მა­ტი­კა) პროგ­რა­მებ­ში ახალ­გაზ­რ­და ქა­ლე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბა
გა­ი­ზარ­დოს.

პი­არ კომ­პა­ნია ჯეპ­რა იმ კომ­პა­ნი­ე­ბის ხუ­თე­ულ­ში­ა, რომ­ლებ­მაც

2017 წელს ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა მსოფ­
ლი­ოს მას­შ­ტა­ბით პირ­ვე­ლებ­მა შე­ი­მუ­შა­ვეს და და­ამ­ტ­კი­ცეს. „ჯეპრამ“
აღ­ნიშ­ნუ­ლი გეგ­მა 2018 წელს გა­ნა­ახ­ლა. კომ­პა­ნი­ა­ში ქალ­თა გაძ­ლი­
ე­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბი და ან­ტი­დის­კ­რი­მი­ნა­ცი­უ­ლი პო­ლი­ტი­კა და­ი­ნერ­გა,
შე­მუ­შავ­და და და­ი­ნერ­გა სა­ჩივ­რის მე­ქა­ნიზ­მი სექ­სუ­ა­ლუ­რი შე­ვიწ­რო­ე­
ბი­სა და დის­კ­რი­მი­ნა­ცი­ის შემ­თხ­ვე­ვე­ბის პრე­ვენ­ცი­ი­სა და აღ­მოფხ­ვ­რის
მიზ­ნით. 2018 წელს კომ­პა­ნი­ის ყვე­ლა თა­ნამ­შ­რო­მელ­მა გა­ი­ა­რა ელექ­ მენეჯერულ პოზიციებზე
ტ­რო­ნუ­ლი კურ­სი „სექსუალური შე­ვიწ­რო­ე­ბის აღ­მოფხ­ვ­რა სა­მუ­შაო ად­ ქალთა და კაცთა
გი­ლას“.*3 გადანაწილება
აგ­რეთ­ვე, თა­ნამ­შ­რო­მელ ქალ­თა გა­ნათ­ლე­ბის, სწავ­ლე­ბი­სა და პრო­ 66%
ფე­სი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის ხელ­შეწყო­ბის მიზ­ნით, კომ­პა­ნი­ა­ში ტრე­ნინ­გე­ბი­
34%
სა და მენ­ტო­რინ­გის სის­ტე­მა ამოქ­მედ­და. „ჯეპრა“მომწოდებლების სქე­
სის ნიშ­ნით კლა­სი­ფი­კა­ცი­ას მუდ­მი­ვად ახ­დენს. უკ­ვე 5 წე­ლია კომ­პა­ნია

ქალთა გაძლიერების პრინციპები

სა­ა­ხალ­წ­ლო სა­ჩუქ­რე­ბის­თ­ვის არ­ჩე­ვანს ქალ მე­წარ­მე­ებ­ზე აკე­თებს. ქალი კაცი

2018 წლის რამდენიმე მაგალითი

ბიზ­ნე­სი­სა და ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის უნი­ვერ­სი­ტეტ­მა ქალ­თა გაძ­ლი­ე­
რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა 2018 წელს და­იწყო. პირ­ველ ეტაპ­
ზე უნი­ვერ­სი­ტე­ტი ძა­ლა­დო­ბის წი­ნა­აღ­მ­დეგ 16-დღიან კამ­პა­ნი­ა­ში ჩა­ერ­
თო და, სა­ხალ­ხო დამ­ც­ველ­თან თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბით, სტუ­დენ­ტე­ბის­თ­ვის
ძა­ლა­დო­ბი­სა და და­საქ­მე­ბის ად­გი­ლას სექ­სუ­ა­ლუ­რი შე­ვიწ­რო­ე­ბის პრე­
ვენ­ცი­ის შე­სა­ხებ სა­ინ­ფორ­მა­ციო შეხ­ვედ­რა გა­მარ­თა.

*3
ქართულ ენაზე ელექტრონული კურსი „სექსუალური შევიწროების აღმოფხვრა
16 სამუშაო ადგილას“ შექმნილია გაეროს ქალთა ორგანიზაციისა და საქართველოს
17
სახალხო დამცველის აპარატის მიერ.
 უნი­ვერ­სი­ტე­ტის 2018-2020 წლე­ბის ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის სა­მოქ­მე­
დო გეგ­მის ერ­თ­-ერ­თი ამო­ცა­ნა სა­ინ­ფორ­მა­ციო ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის სფე­
რო­ში ქალ­თა ჩარ­თუ­ლო­ბის გაზ­რ­და­ა, რაც პროგ­რა­მის ,,კოდირების
სკო­ლა ქა­ლე­ბის­თ­ვის” მეშ­ვე­ო­ბით იგეგ­მე­ბა. აღ­ნიშ­ნუ­ლი პროგ­რა­მის
ფარ­გ­ლებ­ში შერ­ჩე­უ­ლი ქა­ლე­ბი მო­ბი­ლუ­რი აპ­ლი­კა­ცი­ის - Android de­
velopment-ის შექ­მ­ნას შე­ის­წავ­ლი­ან. აქ­ტი­უ­რი სწავ­ლე­ბა 6 თვის გან­მავ­
ლო­ბა­ში გაგ­რ­ძელ­დე­ბა. კურ­სის და­სას­რულს ქა­ლე­ბი სრულ­ყო­ფი­ლი
მო­ბი­ლუ­რი აპ­ლი­კა­ცი­ის და­მო­უ­კი­დებ­ლად შექ­მ­ნას შეძ­ლე­ბენ. ბიზ­ნე­სი­
სა და ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის უნი­ვერ­სი­ტე­ტი კო­დი­რე­ბის პრო­ექ­ტის აქ­ტი­ურ
სწავ­ლე­ბას მთე­ლი სა­ქარ­თ­ვე­ლოს მას­შ­ტა­ბით გეგ­მავს. პრო­ექ­ტის მიმ­
დი­ნა­რე­ო­ბა­ში ჩარ­თუ­ლი ქა­ლე­ბი იმ­გ­ვა­რად გა­დამ­ზად­დე­ბი­ან, რომ შემ­
დ­გომ­ში სტუ­დენ­ტ­თა ახალ ნა­კადს თა­ვად ას­წავ­ლონ.

გლო­ბა­ლუ­რი კვლე­ვი­თი სა­კონ­სულ­ტა­ციო კომ­პა­ნია - „ანალიზისა

და კონ­სულ­ტა­ცი­ის ჯგუ­ფი” (ეისითი) ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის პრინ­ცი­
პებს 2018 წელს შე­უ­ერ­თ­და.
საწყის ეტაპ­ზე, სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ფი­ნან­ს­თა სა­მი­ნის­ტ­როს აკა­დე­მი­ას­
თან თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბის ფარ­გ­ლებ­ში, კომ­პა­ნი­ა­ში ფი­ნან­ს­თა აკა­დე­მი­ის
კურ­ს­დამ­თავ­რე­ბუ­ლი სო­ცი­ა­ლუ­რად და­უც­ვე­ლი ქა­ლი და­საქ­მ­და, რო­მე­
ლიც „ეისითის“ მი­ერ კვლე­ვი­სა და ინ­ტერ­ვი­უს ჩა­ტა­რე­ბის უნა­რებ­ში გა­
დამ­ზად­და. ქალ­თა გაძ­ლი­ე­რე­ბის მიზ­ნით, კომ­პა­ნია მსგავ­სი პარ­ტ­ნი­
ო­რო­ბის გან­ვი­თა­რე­ბას სამ­თავ­რო­ბო და არა­სამ­თავ­რო­ბო სექ­ტორ­თან
დასაქმებული ქალი
ინტერვიუერები ეისითი-ში გეგ­მავს.
30% კომ­პა­ნი­ა­ში და­საქ­მე­ბულ­თა 90% ქა­ლი­ა. ინ­ტერ­ვი­უ­ე­რე­ბის პო­ზი­ცი­ა­ზე
ძი­რი­თა­დად და­საქ­მე­ბუ­ლე­ბი არი­ან ქა­ლე­ბი 35 წლის ასა­კი­დან, რომ­
20% ლე­ბიც სა­მუ­შა­ოს მო­ძი­ე­ბა­ში სირ­თუ­ლე­ებს ხში­რად აწყ­დე­ბი­ან. კომ­პა­ნია
20%
ქა­ლებს სტა­ბი­ლურ, სა­ი­მე­დო და პრო­დუქ­ტი­ულ თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბად მი­
15% იჩ­ნევს.
10%
კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ის ამაღ­ლე­ბის ინ­ტენ­სი­უ­რი ტრე­ნინ­გე­ბის შე­დე­გად,
5% კომ­პა­ნი­ა­ში და­საქ­მე­ბუ­ლი ქა­ლე­ბი ქარ­თულ და სა­ერ­თა­შო­რი­სო კვლე­
ვით პრო­ექ­ტებ­ში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბენ.
18-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+

18
ქალთა
გაძლიერების
პრინციპები