Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
1
ç
sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j[xt j+zfjnL
================== lhNnf k|;fzg sfof{no, btf{ g+= =======
:yfM ============== , df]/ª
sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j+z k|lti7fg s]Gb|Lo j+zfjnL vf]h cg';gwfg, ;+sng
Pjd\
sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j[xt j+zfjnL k|sfzg s]Gb|Lo ;ldlt
;+of]jhsM >L =============================
2
sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j[xt j+zfjnL
j[xt j+zfjnL k':ts ljdf]rg M j+zfjnL 5kfO{ ;DaGwdf ljz]if cfly{s ;xof]u bftf
emfkf, ;tf;L–(, lgjf;L
>LdtL sNkgf clwsf/L Ho" sf] s/sdnaf6
ldlt @)&% kmfu'g !$ ut]
n]vsM
vf]h cg';Gwfg ;+sng n]vg l8hfOg kl/dfh{g ;Dkfbs
sZok uf]qLo clwsf/L j+zfjnL k|sfzg ;ldlt
s]Gb|Lo ;+of]hs M g/]Gb| s'df/ clwsf/L, latf{df]8 gkf=–^, emfkf
3
z'esfdgf
cfh ljZjdf dfgjhfltx¿ kl/jt{gzLn ljsfzdf pGd"v eO/x]sf] ;dodf ;a} hfthfltsf] cf–
cfŠgf] klxrfg s'n, k/Dk/f, e]ife'iff, ;+:s[lt ;+/If0f ug{ phfu/ ug]{ nx/ rln/x]s} cj:yfdf sZok
uf]qLo l3ld/] lai6x?n] klg cfŠgf] s'nk/Dk/f, y/, uf]q k|j/ sfod /fVb} aGw'–aGw' leqsf] klxrfg
sfod /fVg] p2]Zosf ;fy sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j+z k|lti7fg gfdfs/0f u/L b]zljb]zdf ePsf
;d:t sZok uf]qLo clwsf/Lx?nfO{ ;d]6\g] k|oTg u/L Ps 5ftfleq ;d]6\g] p2]Zosf ;fy cl3 al9/x]sf]
cj:yfdf sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j[xt j+zfjnL u|Gy k|sfzg ug]{ tof/ ePsf] kf08'lnkLaf6 yfxf x'g
cfPsf] 5 .
o; l3ld/] lai6 j+zfjnL u|Gyn] xfdL ;a}sf] Oltxf;af6 Ps k'vf{s} ;Gtlt hxfFh;/L a;f]af;
ePtf klg xfdL Ps} xf}F eGg] klxrfg u/fPsf] kfOG5 . ;DejtM w]/} ;dosf] cGt/fnkl5 /fli6«o :t/sf]
klxrfg ;lxtsf] j[xt j+zfjnL u|Gy kfpg ;kmn ePsf 5f}+ . o;eGbf klxnf w]/} j+zfjnL cf–cf–cfŠgf]
xfFuf], ufpF6f]n, lhNnf ;d]l6Psf w]/} j+zj[If gcfPsf] gag]sf xf]Ogg\ t/ b]zljb]zdf ;d]t a;f]af; u/]sf
xfd|f aGw'x?nfO{ ;d]l6Psf] o; j+zfjnLn] klxnf] /fli6«o :t/sf] j+zfjnLsf] klxrfg sfod ug]{ 5 eGg]
ljZjf; ub{5f}+ .
o; k|lti7fgn] k|sfzgdf NofPsf] sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j+zfjnL u|Gy, sZok uf]qL l3ld/]
lai6 j+z k|lti7fg j+zfjnL vf]h cg';Gwfg, ;+sng Pjd\ j+zfjnL k|sfzg s]Gb|Lo ;ldlt ;+of]hs ==========
====================== Ho"af6 w]/} nfdf] ;dob]lv cxf]/fq vl6O{ lhNnf, ufpF6f]n g5'6fO{ oyfy{ -tYo_ a'emL
d]xgtsf ;fy tof/ kf/]sf] cj:yfdf 5 . cfly{s, ef}lts si6bfos hf]lvd ofqfsf] k/jfx gu/L =======
jif{sf] cGt/fnkl5 k|sfzg ug{ ;kmn ePsf] ljlbt} 5 . of] d]xgtsf] sb/ ub{5f}+ . ;fwf/0ftof s[lt
kl/:sf/ u/L tof/ ug{ Tolt ;xh lyPg, To;}n] dflg; Ps} If0f dfq hLljt /x] klg olb /fd|f sfo{x?
u/]df cgGt hLjg afFr]sf] ;/x g} x'G5 .
o; l3ld/] lai6 j[xt j+zfjnL u|Gyn] ;d:t aGw'leq 5xf/L lbPsf] kfOG5 . sZok uf]qLo l3ld/]
lai6 j+z k|lti7fg nufot vf]h cg';Gwfg ;+sng Pjd\ j+zfjnL k|sfzg ;+of]hs ======================= ;fy}
;d:t ;xof]uL ;b:ox? Pjd\ ;+nUg ;d:t o'lg6nfO{ cfufdL lbgx?df ;d]t pQ/f]Q/ k|ult, pGgltsf
;fy} ;d:t aGw'x?sf] Pstfsf] nIo ;kmn /xf];\ eGb} xfd|f] tkm{af6 xflb{s z'esfdgf JoQm ub{5f}+ .
4
z'esfdgf
sZok uf]qLo l3ld/] lai6 j+z k|lti7fg j+zfjnL k|sfzg ;ldltsf ;+of]hs >L =========================
, k"j{ ;lrj >L ==================================== / sfo{ ;ldlt ;b:o >L ======================= , l3ld/] lai6,
l3ld/] lai6x?sf] yfFt ynf] / k'vf{x?sf] gfnLa]nL ;lxt xfn h], hlt, hxfF 5g\ ;a}nfO{ ;d]6\g] u/L
j+zfjnL tof/ ug]{ qmddf x'g' x'Fbf] /x]5, d sxfF cfpg' eof], enfs';f/L ul/of] . kxf8, dw]z stf
sxfFaf6 ;f]wLvf]hL ug]{ sfd eof] . z'esfdgf n]lvlbg cfu|x ug[" eof] . c:jLsf/ ug]{ s'/} ePg .
l;h{gf s7Lg / cys kl/>daf6 dfq ;Dej x'G5 . s7Lg kl/>d ;a sf]xLn] ug{ ;Sb}g .
;a}af6 l;h{gf ck]lIft klg x'Fb}g . j+zfjnL tof/ ug]{ sfo{ klg l;h{gf s} s'/f xf] . b]z e/L 5l/P/
/x]sf ;a} aGw' afGwjx?sf] klxrfg lgZro klg ;xh 5}g, b?x g} x'G5 . b]zleq ;a} sf], sxfFsf],
cflbaf/] ;"rgf ;+sng, To;sf] ;Totfsf] hfFr clg lnlka4 ug]{ s'/f ;fdfGo sfo{ x'Fb} xf]Og . o:tf] sfo{
kmQ] ug{sf nflu elg/xg' kb}{g w]/} JolQmx?n] ;Lk, ;do / ;fwg k|r'/ dfqfdf vr{ ug'{ ePsf] x'g'k5{.
oL ltg} lrh cfhsf] ;+;f/df Hofb} cd"No 5g\, lgZjfy{efjn] ;fdflhs sfo{sf nflu ;do, ;Lk / ;fwg
vr{g]x? ;dfhdf la/n} kfOG5g\ . tkfO{ lgZjfy{efjn] sfo{ ug]{ JolQmx?sf] k|of;df ;d:t l3ld/] lai6
aGw'x? j+zfjnL?kL 5xf/Lsf] cf]t d'gL Ps} :yfgdf a:g ;kmn x'g' ePsf] 5 . of] tkfO{ ;d:t sZok
uf]qLo l3ld/] lai6 afGwjx?n] uf}/a ug]{ cj;/ xf] .
o; j|mddf sZok uf]qLo l3ld/] lai6x?sf] j+zfjnL tof/ kfg]{ lhDd]jf/L lng' ePsf ldqx?n]
cfk"mn] xfn;Dd u/]sf sfo{ k|ultsf] af/] hfgsf/L u/fO{ j+zfjnLsf] kf08'lnlk cjnf]sg ug]{ cj;/ lbg'
ePsf] 5 . cfsf/ k|sf/sf] lx;fadf em§ x]bf{ o;df w]/} ;"rfª\sx? ;d]l6Psf] cg'e"lt ug{ ;lsG5 . of]
j+zfjnL k|sfzgsf nflu ;a} sZok uf]qLo clwsf/L aGw'x?nfO{ xflb{s awfO{ lbFb} o;nfO{ ;do ;fk]If
?kdf cwfjlws ub}{ ljljw s[ofsnfk dfkm{t sZok uf]qLo clwsf/L aGw'x? ;dfhdf a]Un} klxrfg
agfpg ;kmn x'g'xf];\ eGg] z'esfdgf ;d]t JoQm ub{5' .
=============================
lhNnf GofowLz
============= lhNnf cbfnt
ldltM ==================
5
z'esfdgf
g]kfn ;/sf/ (*$@
lhNnf k|zf;g sfof{no
)@!
emfkf –
kq ;+VofM– )&%.)&^ -========================== kmfF6_ ldltM–
rnfgL g+=M–
g]kfnL ;dfhsf] ;+/rgf juL{o, hftLo, eflifs, ;+:s[lt, wfld{s tyf ef}uf]lns ?kdf lgs} hl6n
tyf ljljwtfk"0f{ ePsf] tYo ljlbt} 5. ablnFbf] cfly{s, ;fdflhs ?kfGt/0fsf] k|s[of tyf /fhlglts
k2tL÷;+/rgfdf cfPsf gljg ;f]r, d'No / dfGotfn] g]kfnL ;dfhsf ljljw hflto, wfld{s tyf
;fF:s[lts ;d'bfonfO{ cf–cfŠgf] df}lns hfltut ;+:sf/ ;+:s[lt tyf wd{sf] pTyfg, ;+/If0f, ljsf;
tyf ?kfGt/0fdf yk lqmofzLn x'g k]lrnf] bjfa ;[hgf u/]sf] cj:yf 5 . ax'njfbL ;fdflhs ;+/rgfdf
lgis[o ;fd'bflos kfqx? cfŠgf] klxrfgut lx;fadf -efiff, wd{, ;+:s[lt_ :jtM l;dfGts[t x'g] tyf
ljnosf] r/0fdf k'Ug] ;Defjgf k|jn x'G5 . of] tYonfO{ xfdL xfd|} e' –;+:s[lt ;+/rgfsf] ultzLn
:j?ksf] cjnf]sgaf6 lg;[t ug{ ;S5f}+ .
sZok uf]qLo l3ld/] lai6 aGw'afGwjsf] klxrfg, ckgTj, P]ltxfl;stf, eft[Tj / PstfnfO{ cem
sl;nf] agfO{ cfkm\gf] kf/:kfl/stf, xflb{stf Pjd\ ;xsfo{sf] ;+:s[ltnfO{ dha't t'Nofpg] p2]Zon] k|sfzg
ug{ nfu]sf] j+zfjnLn] tkfO{ ;a} sZok uf]qLo l3ld/] lai6 bfh'efO{, lbbLalxgLsf] ckgTj, xflb{stf,
eft[Tj / k|]dnfO{ Ps;fy c+ufNg ;sf];\, tkfO{x?sf] P]ltxfl;stf / Pstf cfufdL lbgdf cem sl;nf] /
;'dw'/ eP/ hfcf];\ eGg] xflb{s z'esfdgf lbg rfxG5' . ;fy} o; sZok uf]qLo clwsf/L a[xt
j+zfjnLsf] k|sfzgdf nfUg' x'g] k|lti7fgsf cwoIf tyf ;b:o Ho"x? Pjd\ ;Dk"0f{ clwsf/L bfh'efO{,
lbbLalxgLnfO{ d awfO{, z'esfdgf / wGojfb lbg rfxG5' . cGTodf sZok uf]qLo k|lti7fgsf] lg/Gt/tf,
;kmntf tyf ;d[l4sf] sfdgf ub{5' . wGojfb .
=====================================
k|d'v lhNnf clwsf/L
6
&= xfd|f] j+z k/Dk/fdf dflgg] ;fd'lxs uf]7w'k k'hf
uf]7w'k ug]{ ljlwM
uf]7w'k j}zfvL k"l0f{dfdf pef}nL / d+l;/sf] k"l0f{df pwf}nL u/L jif{df @ k6s ug]{ u/]sf] kfOPtf klg xfd|f]
j+z k/Dk/fdf jif{df ! k6s j}zfvL k"0fL{dfsf] pef}+nLdf dgfOg] k/Dk/f /x]sf] 5 . uf]7w'kdf ;Dk"0f{ aGw'x¿
uf]7w'k ug]{ 7fpFdf cf– l3p, w'k, afQL, cIftf h:tf k'hf ;fdu|L NofO{ pkl:yt
x'g] rng /x]s]f 5 . uf]7w'k ug]{ uf]7df ;/;kmfO{ u/L dxfb]j, dxf¿b|sf] dlGb/ v8f u/L cufl8 ufO{sf] uf]a/sf]
s'08 / ho:j/f b]jL, hnkfb]jL, k~rsGof, l;+xb]jL, hnsGof b]jL nufot % b]lv & ;Dd 9'Ëfsf] ykgf /fVg] .
;Dk"0f{ ykgf cufl8 uf]a/sf] s'08 agfO{ /fVg] . b]jLx¿sf] 5]pdf ;xif{ s'08 agfpg] . To;kl5 8ª\lsgL,
lzsf/Lsf] ykgf /fVg] . 9f]sfsf] efukl§ 5]pdf uf];fO{, uf];fOgLsf] ykgf /fvL s'08 /fVg] .
k"hf ;fdu|Lx¿M
!_ cdnfsf kft / xfFufx¿, gkfPdf ltt]kftL, l;dnL cflbsf] lnËf]
@_ w'k, afQL, k"mnkftx?, cIftf / cdnfsf xfFufaf6 5'6fPsf kftx¿
#_ s'v'/fsf] efn] jf c08f
$_ ufO{sf] b'w
k"hf ug]{ ljlwM
k"hf ug'{eGbf cufl8 ;a} b]jLb]jtfx¿nfO{ w'k nufpg] . k"hf ug{ NofPsf s'v'/fx¿ dgfO{;s]/ j|mdzM
sf6\b} hfg] . s'v'/fsf] d'G6f] / l7+u'/f] kf]nL r9fpg] / w'k xfNg] . s]6fs]6Lx¿nfO{ sfu / s's'/ agfO{ uf]7
jl/kl/ # k6s 3'Dg nufpg] . 3'ld;s]kl5 sfF8n] xfGg] / k|;fbx¿ vfglbg] . ;a}eGbf klxnf dxfb]j,
dxf¿b|sf] k"hf ug]{ . To;kl5 u}8', u}+of tyf b]jLx¿sf] k"hf s'v'/fsf] efn]n] ug]{ . cGTodf uf];fOnfO{ efn]
/ uf];fOgLnfO{ kf]yLåf/f k"h fug]{ . ykgf /fVg] tyf s'08x¿ /fVg] ljlw lrqdf pNn]v ul/Psf] 5 .
!_ ykgf /fVg] / s'08 agfpg] ljlwM
uf];fO{ uf];fO{gL
jf/b]p bf]af6]
7
b|i6Jo
j+zfjnLdf d"n ynf], k'vf{sf] gfd jf xfnsf k|Voft JolQmsf] gfdaf6 cf–cfŠgf] j+z zfvf vf]hL ug'{x'g
cfu|x 5 .
s'g}klg j+zfjnL xfFufdf 5'6 x'g uPdf bf];|f] ;+:s/0fdf ;dfj]z u/fOg]5 . s'g} klg q'l6 eP/ kl/dfh{g
;lxt cfPdf bf];|f] ;:s/0fdf ;d]l6g]5 .
j+zfjnL xfFufsf ;+s]tx?sf] ljj/0fM
Ps} lktfsf 5f]/fx?sf] gfd Pp6} c+sdf /flvPsf] 5 .
gfd kl5sf] ± lrGxaf6 >LdtL, ≠ lrGxaf6 ;f}tf / -—_ lrGxaf6 5f]/L
5f]/L pd]/n] h]7L ePtf klg cGTodf /flvPsf] 5 .
;Gtfgljlxg ePdf gfdsf d'gL -x_ lrGx /flvPsf] 5 .
8
ljifo — ;"rL
k]h g+= gfpF, ufpF, 7fpF k]h g+= gfpF, ufpF, 7fpF
!
9
l3ld/] lai6sf] j+zj[If ljj/0f tyf j+z O{ltxf;
j+zqmd j+z j[If — ! -d"n k'vf{_
!= ;u|lht
@= lslt{dfg
%= lhtdfg
10
j+zqmd j+zj[If —# -kmf}bfl;+xsf ;Gtfgx?_
!= ;u|lht
%= /0fbn±t'n;f
^= ad a=±
t'n;f kf08], lgd{nf a:g]t
h]7L sfG5L
*= pQd hf]ug
(= ;}n]z zfon 6k a=
j+zj[If ljj/0fM
!= ;u|lhtsf 5f]/fx? M h]7fsf] gfd yfxf gePsf], dfO{nf lslt{dfg / sfG5f lwh'{
@= dfOnf lslt{dfgsf 5f]/fx?M h]7f lwh'{, dfO{nf s[i0f -O{Gb|lj/_ / sfG5fsf] gfd yfxf gePsf] .
#= lslt{dfgsf dfO{nf 5f]/f s[i0f -O{Gb|lj/_ sf ;Gtfgx?M h]7f uf}nfrg, dfOnf kmf}bfl;+x / sfG5fsf] gfd yfxf gePsf] .
$= dfOnf kmf}bfl;+xsf ;GtfgM /0fbn / >LdtL t'n;f
%= /0fbn / t'n;fsf ;GtfgM ad a=± @ >LdtL -h]7L t'n;f kf08]af6M eQm a=, k|]d a=, 5q a= / b'uf{ a=_ / -sfG5L lgd{nf
a:g]taf6 t[Kt a=, 8Da/ a=, s[lt a=_
^= eQm a= sf ;GtfgM s]za
&= eQm a= sf ;Gtfg s]zasf ;Gtfgx? M ;}n]z / ;fon
&= k|]d a= sf ;GtfgM pQd
*= 5q a / pgsf @ >LdtLsf] gfd yfxf gePsf] .
gf]6M /0fbnsf ;Gtfg rf]nGtL d'n3/af6 ef]hk'/sf] ?dnf, l5gfd'v'df a;f]af; u/]sf .
k|fKt ePsf tl:j/x?
11
j+zqmd j+z j[If — $ -aneb|sf ;Gtfgx?_
!= ;u|lht
@= lslt{dfg
^= gGbnfn
!= an axfb'/
=
@= s0f{ a= wd{ a= cSsn a= kbd a= xs{ a= sdn a=
$= u0f]z
#= O{Zj/L xl/ ;"o{ lzj d's'Gb sdn 6]s]Gb| k|sf; nIdLz]v/ h]lg;
$= k|lts
$= cflif;
12
j+zqmd j+z j[If — ^ -u?8Wjhsf ;Gtfgx?_
ef]hk'/sf] lbNkfaf6 ;'g;/Lsf] w/fg x'Fb} emkf lhNnfsf] k~rfog emf]8f, uf}/fbx, bdsdf /x]sf] /
xfn g]q lai6 df]/ªsf] ky/L ! df] :yfoL a;f]af; /xg' ePsf] 5.
!= u?8Wjh
@= ;dz]/
13
j+zqmd j+z j[If — & -dxflj/sf ;Gtfgx?_
!= dxflj/
@= hËlj/
%= -^ efO{ /x]sf_========================================================================================
14
j+zqmd j+z j[If — * -dfg a= sf ;Gtfgx?_
!= dfg a=±dgdfof
5f]/Lx?M
$= ;jn ;fO{d08 /f]zg d]/Lgf s[kf 8]lgn kl/gf-5f]/L_
-5f]/L_ s[ltsf
15
j+zqmd j+z j[If — 9 -g]x/l;+xsf ;Gtfgx?_
!= g]x/l;+x
@= s]o/l;+x vDafl;+x
#= bn axfb'/
#= u'Db] nfn l8NnL
$= s'n a=
%= xl/ /fd
^= ;'lbk s'df/
!= dxflj/
16
j+zqmd j+z j[If — !! -s[i0fsf ;Gtfgx?_
!= s[i0f
@= uf}nfrg kmf}bfl;+x
!= sfn' lai6
@= dlxdfg
^= 6]s :j/fh gf
17
j+zqmd j+z j[If — !@ -hdfgl;+xsf ;Gtfgx?_
!= hdfgl;+x
@= ha/ l;+x
%= /d]z x]dGt
!= gf/ l;+x
@= s]x/ l;+x
#= bn a= vDe l;+x
%= 6]s 1fg
xl/ v8\u v'n
^= z]v/ led
18
j+zqmd j+z j[If — !$ -dx]Gb|sf ;Gtfgx?_
!=
%= e'jg h]lg;
^= ;'dg
vf]6fª lhNnfx'Fb} tfKn]h'ªaf6 xfn x;Gbx—* lgjf;L g/ a= lai6 -;Dks{ g+=M (*)**&)!$$_
!= /Gtlj/
kfy{l;+x
@= efg'eQm h; a=
%= ljj]s
19
j+zqmd j+z j[If — !^ -clabnsf ;Gtfgx?_
!= cljbn
#= em8k
#= u0f]z z]/ a= ;ogWjh
%= ;f}uft lbk]Gb|
!= ============
@= lg/ a= hut
x
#= s[i0f v8\u
%= lr/GhLaL ;lxn
20
j+zqmd j+z j[If — !* -;'/lj/sf ;Gtfgx?_
!= ;'/lj/
%= dfg dlGbk
k|ld;
&=
21
j+zqmd j+z j[If — !( -lgd{nsf ;Gtfgx?_
!= lgd{n
@= sfn'jL/
# g/jL/
$= aneb|
&= odg
nId0f
*= gj/fh lg/h
!= nfn
@= bn
$= ct'n clgn
%= lw/]g /]jGt
22
j+zqmd j+z j[If — @! -l/k' db{gsf ;Gtfgx?_
!= l/k' db{g
@= dfgWjh
#= dfg a=
%= ad 5q hª\u
^= /fd /Tg
!= nnLt a=
@= k[YjL a=
*= ;'hg ;'/h
23
j+zqmd j+z j[If — @# -hª\ujL/sf ;Gtfgx?_
!= hª\ujL/
@= >L bn bn a=
$= kz'klt ;Gtf]if
%= ?k]z of]u]; 8Da/
^= lg/h
!= hª\ujL/
@=
>L bn bn a=
$= lg/ g/ led
%= tf]0f{
^= b'uf{ 8Da/
24
j+zqmd j+z j[If — @% -s[i0fWjhsf ;Gtfgx?_
!= s[i0fWjh
%= ;]/ a ;';g
^= ;'eLGb' ;'dg
!= s[i0fWjh
@= kbd
#= nf]s a=
%= ls/0f dgf]h
25
j+zqmd j+z j[If — @& -dlxdfgsf ;Gtfgx?_
!= dlxdfg
@= bn db{g
$= ltns
%= bf]0f{ s0f{
$= dfg k'?if
26
j+zqmd j+z j[If — @* -lty{ a= sf ;Gtfgx?_
!= s[i0f a=
@= uf}nfrg
#= lhtdfg
$= u+uf a
%= lty{ a==
*= cfo{g
!= dx]Gb| lai6
@= anWjh lai6
%= ;+lbk lk|ltd
^= sfG5f] 5f]/f]
27
j+zfjnL cWofjlwaf/] ;"rgf k|sf;g
;"rgf
=============================================
=========================
;Dks{M ========================================================
28