እእእእእእእእእ እእእእእ እእእእ

እእእእእእእእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእእ እእእ እእእ እእእ እእእእእእ

እእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ
እእእእ እእእእ 1እ እእእእእ 3እ16

እእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእ እእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእ

እእእእ እእእእ

እእእእእእእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእእ

እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእ
እእእእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ
እእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእእ እእእእእእ እእእእእ 1እ26-27

እእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእ እእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእእእእ እእእእ

እእእ እእእእ

እእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእእእእእ እእእ እእእእእእእእ እእ 3እ23

እእእእ እእ እእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእእእእእ እእእ

እእእእእ እእእእ

እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእ እእእእ

እእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእ

እእእእእእእእ እእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእእእ እእእእ

1
እእእእ እእ እእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእእእእ እእእ እእእ
እእእእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ
እእእእእእእእእ እእእእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእ
እእእእእእእእ እእ 2እ11-13

እእእእእእእእ እእእእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእእእእ

እእእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእእ

እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ እእ እእ እእእእ እእእእእእእእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእእእ 2እ እእእእ 1እ2-3

እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእእ

እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእእ
እእእእ እእእእእእእእ እእእእእእእእ

እእእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእ

እእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእ
እእእእ እእእእእእ እእእእእ እእ 1እ1

እእእእ እእእ እእእእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእእእ

እእእእ

እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእ 2እ እእእእእ

3እ5

እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእእእ

እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእ እእእእእእእ

እእእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእ

እእእእእእ 2እ እእእእእ 3እ12

እእእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእእእ እእእእ

እእእእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእ እእ እእእእ
እእእእእእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእ
እእእእእእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእ

እእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእ 1እ

እእእእእ 6እ6

#እእእእእእእ #እእ #እእእእ #እእእእ #እእእእ #እእእእእእእእእእእእ #እእ #እእእ

#እእእእእእእ #እእእእእእእ #እእእእእእ #እእእእእእእእ #እእእእ #እእእእ
#እእእእእእእ #እእእእእእእ #እእእእ #እእእእ #እእእእ #እእእእእእ
#እእእእእእእእእ

2
እእእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእ እእ እእእ እእ?

እእ እእእ እእእእእእእእ እእእእ? እእ እእእእ እእ እእእእእ እእ እእእእ እእእእ

እእ እእ እእእእእእ?እእእ እእ እእ እእእእ እእእእእ እእ እእእእእእእእ እእ
እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእ እእ እእእ እእ እእ እእእእእእእ
እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእ እእእ

እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእ!!!

1እእ 2እ1-2እ 1እእ 4እ8እ 1እእ 5እ4እ 1እእ 6እ3-6; 11
እእእእእ- እእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእ
እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእእእእ እእ
እእእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእ
• እእእእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእ እእእእ
እእእእእእ!!!
• እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእ እእእ እእእእ እእእ
እእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእ
እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእ!!!
እእእእእእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእ
እእእእእእእእ እእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ ‹‹እእእእእ እእእእ
እእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእ እእእእ እእ እእእእእ
እእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእእእእ›› 1እእ 4እ8
‹‹እእእ እእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእ
እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእ እእእእ እእእእእእእ›› 1እእ 4እ7

እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ

እእእ እእእ እ- እእእእእእ እእእ

‹‹ … እእእእ እእእእእእ እእእ… ›› 2እእ 2እ8እ እእ እእ 20እ31እ እእ እእ
20እ35
እእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእእእ
እእእ እእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእ
እእእ እእእእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእ

3
እእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእ
እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ
እእእእእ እእእ እእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእእእ

እእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእእእ
እእእ እእእእእእእእ እእ 1እ8 እእእእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእ እእእ
እእእ እእእእ እእእእእእ እእ እእእእ እእእእእ እእ 4እ19 እእእእእእእእ እእእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእእእ

እእእ እእእ እ- እእእእእ

‹‹ እእእ እእ እእእ እእ እእ እእእ እእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእእእእእ እእእእእእእ›› 1እእ 6እ11
እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእ እእእእእእእ እእእ እእእእ
እእእእእእእእ እእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእ እእእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእ 1እእ
6እ18 1እእ 10እ14 እእእእ እእእእእ እእእእ …. እእእእ እእእእእእ እእእእ
እእእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእእእእእእእ እእእእእእ እእ እእእእ እእእእ እእ
7እ13 እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእእእእ
እእእእእእእእ እእእእእእእእእ እእእእእእ እእ እእእ እእእእእእእ እእእእ እእ
63እ8

እእእ እእእእ- እእእእ እእእእ

‹‹ እእእ እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ
እእእእእእእ›› 1እእ 6እ3-4
እእ 1እ5እ እእ 12እ15እ እእ 13እ10እ እእ 19እ20 እእእእእ እእእ እእእእእእእእ
እእ እእእእ እእእእእእ:: እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእ እእእእ
እእእእእ እእእ እእእ እእእ እእእ እእእእ እእእ እእእእእእእ እእእ እእእእ እእ
እእእእ እእእእእእእ እእእእእእእ እእእ እእእ እእእ! እእ እእእ እእእ እእ እእእ
እእእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእ 1እ26 እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእ
እእእ እእእ እእእእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእ
እእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእ
እእእእ 2እእ 25እ1-16
እእእእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእ
እእእእእእእ!

እእእእእእእ እእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእ እእእእእእእ!

እእእእእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእ
እእእእእእእ! 2እእ 14እ14

4
እእእእእእ እእእ እእእ እእ እእእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእ 2እእ
3እ18 እእእ እእእእ እእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእ እእ እእእ እእእእእ እእእእእ እእእ
እእእእእእእእ እእእ እእእእ

እእእ እእእእ- እእእእእ እእእእ እእእ

1እእ 6እ3እ እእ 119እ16እ እእ 119እ32 እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ
እእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእ
እእእእእእ እእ እእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእ
እእእ 613 እእእእእእ እእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእእእእ
እእእእእእእእ እእእ እእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእ እእ እእእእእእእ
እእእ እእእ እእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእእእ እእእእ
እእእእእእእእ

እእእ እእእ እእእእእእ እእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእ

እእእእእእ እእእ እእእእ እእእ እእእእ ‹‹ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእ
እእእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእ
እእእእእእእእእ›› እእ 13እ34-38 እእእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእ
እእእእእ እእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእ እእ እእእእእእእ
እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእ
እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእ
እእእእእእእ እእእእእ እእእእእ! እእእ እእእእእ እእ! እእእ እእእእእእእ እእ!
እእእ እእእእእ እእ!

እእእ እእእእእ- እእእእ እእእእእ እእእ

1እእ 5እ22 እእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእ
እእእእእእእእ እእእእእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእእእእ እእ
እእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእእ
እእ ‹‹ እእእእ እእእእእእእእ ›› እእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእእእ እእእእእ
እእ 28እ36እ እእ 39እ30 እእእእ እእእእ ‹‹ እእእእእ እእእ እእእ እእ እእእ
እእእ እእእ እእእእ እእእእ ›› እእእ እእ 12እ14 እእእእእ እእእእእእእእ
እእእእእእ እእእ እእ እእ 1እ23 እእእእእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ
እእእእእእ እእእ እእእእእ እእ እእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእእ
እእእእእእ እእ እ እእእ… እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእ
እእ እእእእእ እእ እእእእእእ እእእእእእ 2እእ 7እ1

5
እእእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእ እእእእ እእእእእእ?

እእእ እእእ እእ እእእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእ

እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ
እእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእ እእእ
እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእእእ እ

እእ እእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእ

እእእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእእእእእእ
እእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእእ እእ እእ እእ እእእ እእእእእእእእ እእ
እእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእእ

እእእእእእእእ እእእእ እእ እእ እእእእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእ እእ እእ

እእ እእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ ( 1እእ4:8)

እእእ እእ እእ እእእ እእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእ እእእ እእእ?

እእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእ እእ እእ እእእእእእእ እእ እእእእእእ
እእእእእ እእእእእእእ እእእ እእ እእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእእ
እእእእእእ እእ እእእእእ እእእእ?

እእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእ 5
እእእእእ እእእእእእእ

1. እእእእእእእእ እእ እእ እእእእእ

እእእእእእእእእ እእ እእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእ

እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእ እእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእ
እእእእ እእእእ እእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእ እእእእእእ
እእእእእእእእ እእእ እእ እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእ እእእእ እእእእእ እእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእእ እእ
እእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእ

2. እእእእ እእ እእ እእእእእእ

እእ እእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ

እእእ እእእ እእእ እእእ እእእእ እእእ እእ እእ እእእእ እእእእ እእ እእእእእእእ
እእእ እእእ እእ እእእእእእ እእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ
እእእእ እእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእ

3. እእእእእእእእ እእ እእእእእእ

6
እእእ እእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእ እእእ
እእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእእእእ እእእእእእእ
እእእእእእእእእ እእእእእ እእ እእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእ
እእእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእ
እእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእ
እእእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእ

እእእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ

እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእእ (እእ 4:
8)

4. እእእእ እእእእእ

እእእእእእ እእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእእእእእእ

እእእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእ4:
8 እእ እእእእእእእ እእእእእእእእ እእ እእ እእእ እእእእእእእእ እእእእ እእ እእ
እእእእእ እእ እእእ እእእእእእእ ( 2እእ 10:5 )
እእእእ

 እእእእእ እእእ እእእ እእእእእእእ እእእ “እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ

እእእእእ”
 እእእእ እእእእእእ እእእ “እእእ እእ እእ እእእእእ እእእእእእእእ እእ እ
እእእ እእ እእእእእ”
 እእእእ እእእእእ እእእ “እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእ እእ እእእእ
እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእ”
 እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ “እእእ እእእ እእእእእ እእእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ” እእእ እእእእ
እእእእእእ

7
እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእ እእእ እእ እእእ እእእእ እእ እእ
እእእእእእእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእእእ
እእእእእእእ እ እእእ እእ እእእ እእ እእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእ
እእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእ እእእእ እእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእእእእእ

እእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእ

እእእ እእእእእ እእእእእ እእ እእ እእእእእእ “እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእ
እእእእእ” እእ “እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእ
እእእእእ እእእእ እእእእእእ” እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእ እእእ እእ
እእእ እእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእ
እእእእ እእ እእእ እእእእእ እእእእእእእ

እእእእእእ እእእእእ 2እ እእእእ 1:4-9 part 6 6 “እእእእእእ እእእእእእእእ

እእእእእ” 6, እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእ
እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእ
እእ, እእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእ
እእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ
እእእእ:: እእእ እእእእእእእእ እእ እእእ እእእእእእ እእእእእ እእ እእእእእእእእ
እእእእ እእእእ እእእእእእ እእ እእእ እእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእእእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእእእእእ እእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእ
እእእ.5እ48 “እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእ እእእ እእ እእእእ እእእእ እእእ"
እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእ እእ
እእእ እእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእእ እእ እእ እእእእ
እእእ እእእ እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእእ እ1
እእ. 3እ5-6 "እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእእ “እእእእእ
እእእእ እእእ”እ “እእእእ እእእእ እእ እእእእእ እእእእእእእ” እእእእእ እእእእእእ
እእ እእእእእ እእእእእእእእ" እእእ እእ እእእ እእእእእእእእ እእእ እእእእእ
እእእእእ እእእእእእእ እእእእእእእ እእ እእእ እእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእ
እእእ እእእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእ
እእእእእእ እእእ እእ እእእ እእእእ እእእእእ እእ እእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ
እእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ
እእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእእእ
እእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእእ
እእእእእ እእእእ እእእ እእ:: እእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእእ
እእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእእ እእእእ እእእ!

8
 እእ/እእእእእእ እእእእ እእእእእ
እእ እእእእእ እእ እእእ እእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእ እእእእእ እእእ
እእእእ እእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእእ እእእ
እእእእእእ እእእ እእእ እእእእእእእ እእ/እእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእእ
እእእ እእ እእእ እእ እእ በበበ 24በ14 እእእእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእ
እእእእ እእእእ እእእእእእ እእ እእእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእ
እእእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእ
እእእእ እእእእእእእእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእእእእእእእ እእእ እእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእ እእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ
እእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእ እእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእእእእእ
እእእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእ እእ እእእእእእእእ
እእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ (እእእእ እእእእ) እእእእእ
እእእ እእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእእ
እእእ እእእ እእእ እእእ እእ እእ/እእእእእእ እእእ እእእእ እእ እእእእእእ እእእእ
እእእእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእእ? እ/እእእእእእእ እእእ እእእ እእእእ
እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእ እእ? እእእእእእእ እእእ እእእእእ
እእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእ
እእእእእ

እእእእእእእ እ/እእእእእእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእ እእ እእእእእእ

እእእእእእእ

1. እእ/እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእእ

እእእ እ/እእእእእእእ እእእ እእእእ እእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ

እእእ እእእ

እእእ እእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእ እእእእ /እእ/እ እእ
እእእእ እእእእ እእእ እእእ

እእ እእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእ እእእ /No
meaning, No importance, No sense, No class, No excellency, No
quality, value & worthy…/

እእእእእእእ እእ/እእእእእእ እእእ እእእ እእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእ

እእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ በበበ 15በ8 እእ
እእእእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእ እእእ እእእ እእእእእእ
1እ. እእ እእእ እእእእ
2እ. እእ እእእእእ
3እ. እእእ እእእእእ እእእ

እእእ እእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእ

እእእ እእእእ እእ እእእ እእእእ እእእእ እእ/እእእእእእ እእእ እእእእእ
እእእእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእ እእእ እእእእ እእእእእ
እእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ

9
 2. በበበ 5በ27 እእ እእእእእእእእእእ እእ/እእእእእእእ እእእእእ እእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእ
እእእእእ እእእእእ እ/እእእእእእእ እእ እእእእ እእእእ? እእእ እእእእእ?
እእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእእ?
እእእ እእእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእ
እእእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእእ እእእ እእእእእእእ እእእእእእ
እእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ
3. በበበ 12በ1-2 እእ እእእእእእእ እእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእ
እእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእእ እእእእ እእእ
እእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእእ
እእእእእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእእ እ/እእእእእእ እእእእእእእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእ
4. እእእእእእእ እእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእ እ/እእእእእእ
እእእእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእ እእእ በበ
5በ14-16 እ/እእእእእእ እእእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእእእእ እእእእ
እእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእ? እእእእእእ እእእ እእእእ እእእእ
እእእእ እእእእ እእእ እእእእ?
5. እእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእ እ/እእእእእእእ
እእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእ እእእ በበ 5በ25-28 እእእእ እእእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእእ
እእእእእ እእእእእእ እእእ እእ እእእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእእ

እእእእእ እእእእእእእ እእእ እእእእእእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእእ

እእእእእእእ እእ/እእእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእ
እእእእ እእእ እእእእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእ
እእ/እእእእእእ (እእእእእ እእ) እእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእ
እእእእእእእእእ እእ እእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእእእእእእ እእእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእ
እእእእ እእእ እእእ እእእእእእእ

እእ/እእእእእእ እእእ እእእእእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእእእእእእ እእእእ

እእእ እእ እእእ እእእእእእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእ
እእእ እእእእእእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእእ
እእእእእእእ እእእእእእ እእ እእ እ/እእእእእእ እእ እእእእ እእእእ እእእእእእ
እእእእ እእእእእእእ እእእእእእእ

እእእእ እእእእ እ/እእእእእእ እእእእእ እእእእእእእእእ እእእእእ እእእእ

እእእእእእ እእእእእእ እእእ እ/እእእእእእ እእእ እእእእ እ/እእእእእእ እእእእ
እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ
እእእእእእእእ እእ እእእእ እእእእ እእእእእእ

እእእእእእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ

እእእእእ እእ እእእእ እእእ!

10
እእእ እእእእ እእእ-1
እእእ እእእእእእ እእ እእ እእእእ እእእእእ እእእእእእ እእ እእእእእእ እእእ
እእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእ
እእእእእ እእእ እእ እእእ እእእእ እእእእ እእ እእእ እእእእ እእእእእ እእእ
እእእእ እእእ እእእእእእእእ እእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእእእ
እእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእእ እእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእ
እእእእእእእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእ

እእእእእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእ እእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእ

እእእ እእእእእእ እእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእ እእእእ
እእእ እእ እእእእእእእ እእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእእ
እእእእእ እእእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእ
እእእእ
እእእ እእእእ እእእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእእእ እእእእ እእእ
እእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእ እእ እእእእእእ
እእእ እእ እእእእ
እእ 2እ 7 እእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእ እእእእእ
እእእእእእእ
እእ 2እ 11 እእ እእእእ እእእእእእ እእ እእእእእእ
እእ 2እ 17 እእ እእእእ እእእእእ እእ እእእእእእእ እእ እእእእእእ እእእእእእእ
እእእእእእ እእ እእእእእእ እእእ እእእ እእእ እእእእእእ እእእ እእእ እእ
እእእእእእ
እእ 2እ 26-28 እእ እእእእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእእእእ እእ እእእ እእእእ
እእእ እእእእእ እእእእእ እእ እእእእእ እእእእእእእ እእእእእ እእእ እእእእእእእ
እእእ እእእ እእእ እእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእእእእ

እእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ እእእ እእ እእእእ

እእእእእእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእእእእእ
እእእእ እእእእ እእእእእ እእእእእ እእእ እእእ እእእእእ እእእእእእ
እእእ 28እ 18 ….እእእእ እእእ እእእ…..እእእእ እእእእእ እእእእእእእ
እእ 10እ 18 …..እእእእ እእእእ…..እእእ እእእእ እእእእ እእእእ እእእእ
 እእ 8እ 44 …እእእእ እእእእእ እእእ  እእእእ እእእእእእ

እእእ እእ እእእእ እእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእእ!! እእእእእእእእእእእ

እእ እእእ እእእእእ እእእ እእ እእእ እእእእእእ
እእእ እእእእእእ እእ እእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእ
እእእ እእእእ እእእእእእእእ እእእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእ እእእ እእእእ
እእእእ እእእእእእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእእእእ እእእእእእእ እእእእእ እእ
እእእእእ እእእ እእእእእ እእእ እእእእ እእእእእእ እእ እእእእእ እእእእእ
1እ እእ 5እ 4-5 እእእእእእእእ እእእእእ እእ እእእእ እእእእእእእ እእእእእ
እእእእእእእ እእእእእእ እእእ እእእእእ እእእእእእእእ እእ እእእ እእ እእእእእ
እእእ እእእእ እእእእእእ እእ እእ?

እእ እእእእ- እእእ እእእእ እእእ እእእእእ እእ እእእእ እእ እእእእእ እእእእ

እእእእ እእእ እእእእእ እእእእ እእእ እእእ እእእእ እእእእ እእ እእእእእእ እእእእ
እእእእ እእእእእእ
11
እ እ እ እ እ እ እ እ እ እ !!!

እግዚአብሄርን፡መምሰል፡(በተፈጥሮ)

፩፦ እግዚአብሔርን፤ መምሰል፤ (በተፈጥሮ)፤

«ወይቤ እግዚአብሔር ንግበር ስብአ በአርአያነ ወበአምሳሊነ፤ እግዚአብሔር፦ ዓርብ በነግህ ፥ በእኛ
አምሳል፥ በእኛ አርአያ ሰውን እንፍጠር አለ፤» እንዲል፦ የሰው ልጅ የተፈጠረው በእግዚአብሔር አርአያ፥
በእግዚአብሔር አምሳል ነው፤ ይህም ታላቅ ቅድስና ነው። «እግዚአብሔርም አለ፤» የሚለው፦ ሥላሴ፦
በመለኰት፥ በሥልጣን፥ በባህርይ፥ በፈቃድ፥ በህልውና አንድ
መሆናቸውን ያስገነዝበናል። «በመልካችን፥ በምሳሌያችን
እንፍጠር፤» የሚለው ደግሞ የስም፥ የአካል፥ የግብር
ሦስትነታቸውን ያስተምረናል። ሥላሴ አንድም ሦስትም
ናቸውና። አንድነታቸው ሦስትነታቸውን አይጠቀልለውም፥
ሦስትነታቸውም አንድ መሆናቸውን አያጠፋውም።
«ምሥጢረ ሥላሴ፤» እንዲል፦ የሥላሴን ነገር ምሥጢር
የሚያሰኘው ይህ ነው። ዘፍ ፩፥፳፮።
በአንድነት በሦስትነት የሚመሰገኑ ሥላሴ አዳምን፦
፩-፩፦ አዋቂ አድርጎ ፈጥሮታል፤
እግዚአብሔር አዳምን በነግህ የፈጠረው፥ የንጋት
(የማለዳ) ተከታይ ብርሃን ስለሆነ ነው። ብርሃን የዕውቀት
ምሳሌ ሲሆን ጨለማ ደግሞ የድንቊርና ምሳሌ ነው።
ይህም የሚያመለክተው ልበ ብርሃን (አዋቂ) አድርጐ
እንደፈጠረው ነው። አባታችን አዳም እናታችን ሔዋን
ከጐኑ ስትፈጠር ማዕከለ ንቃሕ ወንዋም (በመንቃትና
በማንቀላፋት መካከል) ነበር። ይህም፦ ፈጽሞ አልነቃም
ፈጽሞም አልተኛም ማለት ነው። በመሆኑም የተሰማውም
የታየውም ነገር የለም። ነገር ግን፥ ሔዋን ከወዴት
እንደመጣች አውቆ፦ «ይህች አጥንት ከአጥንቴ ናት፥
ሥጋም ከሥጋዬ ናት፥ እርስዋ ከወንድ ተገኝታለችና ሴት
ትባል።» ብሏል። ዘፍ ፪፥፳፫። «ሕዝብ ዚይነብር ውስተ
ጽልመት፥ ርእየ ብርሃነ ዓቢየ፤ በጨለማ ላሉ ሕዝብ ታላቅ
ብርሃን ወጣላቸው፤ (በድንቊርና፥ በቀቢጸ ተስፋ፥ ለነበሩ
ሰዎች ዕውቀት ተሰጣቸው)፤» የሚለው ኃይለ ቃልም
የሚያስተምረን ብርሃን የዕውቀት ምሳሌ መሆኑን ነው።
ኢሳ ፱፥፩፣ ማቴ ፬፥፲፬። ጻድቁ ካህን ዘካርያስም፦
«ይህም ከላይ የመጣ ብርሃን በጐበኘበት በአምላካችን

12
ምሕረትና ርኅራኄ ምክንያት ነው፤ ብርሃኑም በጨለማና
በሞት ጥላ ተቀምጠው ላሉት ያበራል፤» ብሏል። ሉቃ
፩፥፸፰ ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስም፦ «በጨለማ ውስጥ
ብርሃን ይብራ፤ ያለ እግዚአብሔር፦ በኢየሱስ ክርስቶስ
ፊት የክብሩን ዕውቀት በልባችን አብርቶልናልና፤» ብሏል
፪ኛ ቆሮ ፬፥፱።

፩፥፪፦ የጸጋ አምላክ ፣ ንጉሥ አድርጎ ፈጥሮታል፤ አምላክ ማለት ገዥ ማለት ነው፤ አምላክነት የባህርይ
ገንዘቡ የሆነ፥ የፈጠረውን ፍጥረት የሚገዛ እግዚአብሔር ብቻ ነው። «የጸጋ» ማለት ግን «የሥጦታ» ማለት
ነው። «የባሕር ዓሣዎችንና የምድር አራዊትን የሰማይ ወፎችን፥ እንስሳትንና ምድርን ሁሉ በምድርም ላይ
የሚንቀሳቀሱትን ሁሉ ይግዛ፤» እንዲል፦ ለአዳም ከሰማይ በታች ያለውን ፍጥረት ሁሉ እንዲገዛ ሥልጣን
ሰጥቶታል ዘፍ ፪፥፳፮። አዳምም እንደ ገዥነቱ ለሰማይ አዕዋፋት ለምድር እንስሳትና ለዱር አራዊት ሁሉ
ስም አውጥቶላቸዋል። ዘፍ ፪፥፲፱። እግዚአብሔር ባወቀ ይሰግዱለትም ነበር። እንኳን እርሱ ፀሐይ እንኳ
የተፈጠረው ቀንን እንዲገዛ ነው፥ ጨረቃና ከዋክብት ደግሞ ሌሊትን እንዲገዙ ነው። መዝ ፻፴፭፥፰።

አዳም ከእግዚአብሔር ከተጣላ በኋላ የማይታዘዙት ሆነው ነው እንጂ ከዚያ በፊት ፍጥረታት ሁሉ
ይታዘዙለት ይገዙለት ነበር። ይህ ጸጋ በቅዱሳን ሕይወት ላይ ታይቷል። ለጻድቁ ለኖኅ እንስሳቱ፥ አራዊቱ፥
አዕዋፋቱ፥ ሁሉም፦ «እሺ በጀ፤» ብለው ወደ መርከብ ገብተውለታል። ዘፍ ፮፥፳። ለሊቀ ነቢያት ለሙሴ
ባሕረ ኤርትራ ታዝዛለታለች። ዘጸ ፲፬፥፳፩ ለኢያሱ ወልደ ነዌ ፀሐይና ጨረቃ ተገዝተውለታል፤ ፀሐይ ሰዓቷን
ጠብቃ የማትጠልቅ ሆነች፥ ጨረቃም ዘገየች። ኢያ ፲፥፲፪። ለነቢዩ ለኤልያስም ሰማይ ስለተገዛችለት ዝናም
ለዘር፥ ጠል ለመከር የማትሰጥ ሆናለች። ፩ኛነገ ፲፯፥፩፣ ያዕ ፭፥፲፯። ሠለስቱ ደቂቅ እሳቱን ገዝተውታል። ዳን
፫፥፳፯ ለነቢዩ ለዳንኤል ደግሞ አናብስት ተገዝተውለታል። ዳን ፮፥፳፪።

፩፥፫፦ ካህን አድርጎ ፈጥሮታል፤

አዳም በገነት እያለ ከእግዚአብሔር ጋር የሚገናኝበት፥
አምልኮቱን የሚፈጸምበት በዓት (ቦታ) ነበረው። ሀብተ
ክህነት ተሰጥቶት ስለነበር፦ መሥዋዕት ያሳርግ ነበር።
ለዚህም ምስክሩ የነቢያት አለቃ ሙሴ በምድር ቤተ
መቅደስ አንዲሠራ በተነገረው ጊዜ፦ ሥርዓቱን ሁሉ ልክ
በሰማይ ቤተ መቅደስ እንዳየው አይነት እንዲያደርገው
በማስጠንቀቂያ ጭምር መታዘዙ ነው። ዘጸ ፲፭፥፲።
በሰማይ መሠዊያና መሥዋዕት ፥ ጸሎትና ምልጃም እንዳለ
በራእይ ዮሐንስ ተገልጧል። «አምስተኛውንም ማኅተም
በፈታ ጊዜ ስለ እግዚአብሔር ቃልና ስለጠበቁት ምስክር
የተገደሉትን ሰዎች ነፍሳት ከመሠዊያው በታች አየሁ።
በታላቅ ድምፅም እየጮኹ፦ «ቅዱስና እውነተኛ ጌታ
ሆይ፥ እስከመቼ ድረስ አትፈርድም? ስለ ደማችንስ

13
በምድር በሚኖሩት ላይ እስከ መቼ አትበቀልም? አሉ።
ለእያንዳንዱም ነጭ ልብስ ተሰጣቸው፤» ይላል። ራእ
፮፥፱። በተጨማሪም፦ «ሌላ መልአክም መጣ፤
በመሠዊያው ፊትም ቆመ፤ የወርቅ ጥናም ይዞ ነበር፤
በዙፋኑ ፊት ባለው በወርቁ መሠዊያም ላይ፥ ለቅዱሳን
ሁሉ ጸሎት እንዲያሳርገው ብዙ ዕጣን ተሰጠው።
የዕጣኑም ጢስ ከቅዱሳን ጸሎት ጋር ከመልአኩ እጅ ወደ
እግዚአብሔር ፊት ዐረገ።» የሚልም አለ። ራእ ፰፥፫።
ስለዚህ አዳምም በገነት መሥዋዕት የሚያሳርግበት
የመሠዊያ ቦታ ነበረው መባሉ ትክክል ነው። ነቢዩ
ኢሳይያስም፦ «ከሱራፌልም አንዱ እየበረረ ወደ እኔ
መጣ፥ በእጁም ከመሠዊያው በጉጠት የወሰደው ፍም
ነበረ፥ አፌንም ዳሰሰበትና፦ እነሆ፥ ይህ ከንፈሮችህን
ነክቶአል፤ በደልህም ከአንተ ተወገደ፥ ኃጢአትህም ተሰረ
የለህ፥ አለኝ።» ብሏል። ኢሳ ፮፥፮።
በሌላ በኩል ደግሞ ቀዳማዊ አዳም ለዳግማዊ አዳም፥
ለኢየሱስ ክርስቶስ ምሳሌ በመሆኑ ከዚያ አንፃር
የምንረዳው ብዙ ነገር አለ። ቀዳማዊ አዳም ከድንግል
መሬት እንደተገኘ፥ ዳግማዊ አዳም ኢየሱስ ክርስቶስ
ከድንግል ማርያም ተወልዷል፤ እርሱም የባህርይ ንጉሥ
ነው። ፩ኛ ጢሞ ፩፥፲፯። ፪ኛ ጴጥ ፩፥፲፩። እንደ መልከ
ጸዴቅክህነትም የዘለዓለም ካህን ነው ዕብ ፭፥፮፤ ፱፥፲፩።
እንግዲህ አዳም ለክርስቶስ ምሳሌ ሊሆን የቻለው በጸጋ
ካህንም ንጉሥም በመሆኑ ነው። መቅድመ ገድለ አዳም
ላይ፦ «ዐርብ ዕለትም ስድስተኛ ቀን ሆነ፤ ፀሐይ ከወጣ
በኋላ አብ፣ ወልድ፣ መንፈስ ቅዱስ አዳምን ፈጠሩት፤
በፊታቸውም ቆመ፥ የሕይወት እስትንፋስም እፍ አሉበት፤
አብ ወልድ መንፈስ ቅዱስ ሀብተ ክህነትን፣ ሀብተ
መንግሥት፥ሀብተ ትንቢትን ሰጡት።» ይላል።
፩፥፬ ፦ ነቢይ አድርገው ፈጥሮታል፤
ከላይ እንደተገለጠው፦ አባታችን አዳም፦ ሀብተ ትንቢት
ተሰጥቶት ስለነበር ፦ የራቀው ቀርቦ ፥ የረቀቀው ጐልቶ
እየተገለጠ ለት ትንቢት ይናገር ነበር። በገድለ አዳም
እንደተጻፈው ከመሞቱ በፊት ለልጁ ለሴት፦ «ልጄ ሆይ!
በኋላኛው ዘመን ጥፋት ይመጣል ፥ ፍጥረትን ሁሉ
ያሰጥማል ፥ ከስምንት ሰው በቀር የሚቀር የለም። ልጄ
ሆይ ! ከልጆቻችሁ የሚቀሩት እኒህ በዚህ ዘመን ከዚህ
ቤት ሥጋ ዬን ከእነርሱ ጋር (ከወርቁ ፥ ከከርቤው ፥
ከዕጣኑ ጋር) ይወስዱታል።» እያለ ነግሮታል። ይህም

14
የኖኅን ዘመን ጥፋት የሚያመለክት ነበር።
፪፦ ሰባቱ ባህርያት ፤
«ሰብእ» ማለት ሰባት ማለት ነው። እንዲህም የተባለበት
ምክንያት ከሰባቱ ማለትም ከአራቱ ባህርያተ ሥጋና
ከሦስቱ ባህርያተ ነፍስ ስለተፈጠረ ነው። የሰው ልጅ
የተፈጠረባቸው አራቱ ባህርያተ ሥጋ የተገኙት፦ አፈር
ከዱዳሌብ ፥ ውሃ ከናጌብ ፥ ነፋስ ከአዜብ ፥ እሳት
ከኮሬብ ነው። ሦስቱ ባህርያተ ነፍስ ደግሞ ለባዊነት
(ማሰብ) ፥ ነባቢነት (መናገር) ፥ ሕያውነት
(ዘለዓለማዊነት) ናቸው። ሰባት ፍጹም ቁጥር እንደሆነ ሁሉ
ከሰባቱ ባሕርያት የተፈጠረ የሰው ልጅም ፍጹም ሆኖ
ተፈጥሯል።
፫ ፦ በአራቱ ባሕርያተ ሥጋ እግዚአብሔርን መምሰል፤
እግዚአብሔር አዳምን ከአራቱ ባህርያተ ሥጋ የፈጠረው ፦
በአምላካዊ ባህርዩ ውስጥ አራት ነገሮች እንዳሉ
ለማጠየቅ ነው። እነኚህም፦ ባለጠግነት ፥ ሩኅሩኅነት
(ቸርነት) ፥ ከሃሊነት (ሁሉን ቻይነት) ፥ እና ፈታሒነት
(ፈራጅነት ፥ ዳኝነት) ናቸው። በዚህም መሠረት ፦ መሬት
የባለጠግነቱ ፥ ውኃ የርኅራኄውና የቸርነቱ ፥ እሳት
የከሃሊነቱ ፥ ነፋስ ደግሞ የፈታሒነቱ ምሳሌ ናቸው።
፫፥፩ መሬት፤
ባዕለጸጋ የሆነ እግዚአብሔር የመሬትን ብልጽግና
አብዝቷል። ቅዱስ ዳዊት፦ «ምድርን ጐበኘሃት ፥
ብልጽግናዋንም እጅግ አበዛህ ፤» ያለው ለዚህ ነው።
መዝ ፷፬፥፱። በተጨማሪም ፦ « እግዚአብሔር ይሁብ
ምሕረቶ ፥ ወምድርኒ ትሁብ ፍሬሃ ፤ እግዚአብሔር በጎ
ነገርን ይሰጣል ፥ ምድርም ፍሬዋን ትሰጣለች፤» በማለት
ተናግሯል። መዝ ፹፬፥፲፪። ይህም የሁሉ ነገር አስገኝ
እግዚአብሔር እንደሆነ ሁሉ ፥ ከመሬ ትም ያልተገኘ ፥
የማይገኝም ነገር የለም ፥ ለማለት ነው። በመሆኑም
የሰው ልጅ በመሬትነት ባህርዩ ፥ በባህርዩ ባዕለጸጋ
የሆነውን እግ ዚአብሔርን ይመስለዋል።
፫፥፪ ፦ ውኃ፤
ውኃ፦ ለእግዚአብሔር ርኅርኄና ቸርነት ምሳሌ ነው። የውኃ
ባህርይ እድፍ ማስወገድ ፥ ቆሻሻ ማጥራት ነው።
እግዚአብ ሔርም አይሠሩ ሥራ ሠርተው ፥ በድለው ፦ «
አላበጀንም ፥ ማረን ፥ ይቅር በለን፤» ካሉት፦ ሁሉን
ይቀበላል ፥ ሁሉን ይምራል፤ ከኃጢአ ታቸው ያነጻቸዋል ፥
ከበደላቸው ያጥባቸዋል። ይኽንንም የሚያደርገው በውኃ

15
በተመሰለ ርኅራኄውና ቸርነቱ ነው። ቅዱስ ዳዊት ይኽ ንን
አውቆ፦ «አቤቱ ፥ እንደ ቸርነትህ መጠን ማረኝ ፤ እንደ
ምሕረትህም ብዛት መተላለፌን ደምስስ። ከበደሌ ፈጽሞ
እጠበኝ ፥ ከኃጢ አቴም አንጻኝ ፤» ብሏል። መዝ ፶፥፩።
ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስም «ወይስ ዓመፀኞች
የእግዚአብሔርን መንግሥት እንደማይወርሱ አታውቁምን?
አትሳቱ ፤ ሴሰኞች ቢሆኑ ወይም ጣዖትን የሚያመልኩ
ወይም አመንዝሮች ወይም ቀላጮች (ወንድ ከወንድ፥
ሴት ከሴት የሚያመነዝሩ) ወይም ከወንድ ጋር ዝሙት
የሚሠሩ ወይም ሌቦች ወይም ገንዘብን የሚመኙ ወይም
ሰካሮች ወይም ተሳዳቢዎች ወይም ነጣቂዎች
የእግዚአብሔርን መንግሥት አይወርሱም። ከእናንተም
አንዳንዶች እንደዚህ ነበራችሁ፤ ነገር ግን በጌታ በኢየሱስ
ክርስቶስ ስም በአምላካችንም መንፈስ ታጥባችኋል ፥
ተቀድሳችኋል ፥ ጸድቃችኋል፤» ብሏል። ፩ኛ ቆሮ ፮፥፱።
በመሆኑም የውኃነት ባሕርይ ያለው የሰው ልጅ
በርኅራኄውና በቸርነቱ በንስሐ ውኃ ከኃጢአት
የሚያነጻውንና ከበደል የሚያጥበውን እግዚአብሔርን
ይመስላል።
፫፥፫፦ እሳት፤
እሳት፦ ለእግዚአብሔር ከሃሊነት(ሁሉን ቻይነት) ምሳሌ
ነው። እሳት በተነሣ ጊዜ እርጥቡንም ደረቁንም ያቃጥላል፥
እንዲያ ውም ገደልና ባሕር ካልከለከለው በስተቀር የብዙ
ቀን መንገድ እየተጓዘ ማንኛውንም ነገር አቃጥሎ ወደ
አመድነት መለወጥ ይችላል። እግዚአብሔርም ቸርነቱና
ርኅራኄው ካልከለከለው በስተቀር ሁሉን ላጥፋ ቢል
ይቻለዋል፥ የሚሳነው ነገር የለም ዘፍ ፲፰፥፲፬ ፣ ሉቃ
፩፥፴፯።
እግዚአብሔር ለሙሴ በደብረ ሲና በእሳት አምሳል
ሐመልማሏን ተዋሕዶ ተገልጦለታል። ዘዳ ፫፥፪። እሳቱ
ያላቃጠላት ሐመልማል የእመቤታችን የቅድሳት ድንግል
ማርያም ምሳሌ ናት። ምክንያቱም እመቤታችንም በተለየ
አካሉ በማኅፀኗ ያደረው እሳተ መ ለኰት አላቃጠላትምና
ነው። ሊቀ ነቢያት ሙሴ ፦ «እግዚአብሔር አምላክህ
የሚበላ (የሚያቃጥል) እሳት ፥ ቀናተኛም አምላክ ነውና።»
በማለት ወገኖቹን እስራኤልን አሰጠንቅቋቸዋል። ዘዳ
፬፥፳፬። ነቢዩ ኢሳይያስም፦ « እነሆ ፥ እግዚአብሔር፦
መዓቱን በቊጣ ፥ ዘለፋ ውንም በእሳት ነበልባል ይመልስ
ዘንድ ከእሳት ጋር ይመጣል፤ » ብሏል። ኢሳ ፷፮፥፲፭።

16
ብርሃነ ዓለም ቅዱስ ጳውሎስ ደግሞ፦ «አምላካችን
በእውነት የሚያጠፋ እሳት ነውና፤» በማለት ተመሳሳይ
ነገር ተናግሯል። ዕብ ፲፪፥፳፱። በመሆኑም የእሳትነት
ባህርይ ያለው የሰው ልጅ ፈጣሪውን እግዚአብሔርን
ይመስለዋል።
፫፥፬፦ ነፋስ፤
ነፋስ ፦ ለእግዚአብሔር ፈታሒነት(ፈራጅነት ፥ዳኝነት)
ምሳሌ ነው። ገበሬ አዝመራውን አጭዶ ፥ ከአውድማ ላይ
ወቅቶ ፥ በመንሽ ባነሣው ጊዜ ፥ በነፋስ ኃይል፦ ፍሬው
ከገለባ ፥ ገለባውም ከፍሬው ይለያል። ጌታም በፈታሒነቱ
ጻድቃንን ከኃጥአን ፥ ኃጥአ ንንም ከጻድቃን ይለያል።
መጥምቀ መለኰት ቅዱስ ዮሐንስ፦ «መንሹም በእጁ ነው
፥ አውድማውንም ፈጽሞ ያጠራል፥ ስንዴውንም በጎተራ
ይከታል፥ ገለባውን ግን በማይጠፋ እሳት ያቃጥለዋል፤»
ያለው ለዚህ ነው። ማቴ ፫፥፲፪ ፣ ሉቃ ፫፥፲፯። ጌታችን
አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስም ስለ ፍርድ
ቀን በተናገረ ጊዜ ፦ «እረኛም፦ በጎቹን ከፍየሎቹ
እንደሚለይ እርስ በእርሳቸው ይለያ ቸዋል፤ በጎቹን በቀኙ
፥ ፍየሎቹን በግራው ያቆማቸዋል።» ብሏል። ማቴ
፳፭፥፴፪። ጻድቃን በስንዴና በበጎች ሲመሰሉ ኃጥአን ግን
በገለባና በፍየሎች ተመስለዋል። እንግዲህ የሰው ልጅ
በነፋስነት ባህርዩ ፈጣሪውን እግዚአብሔርን
እንደሚመስለው በዚህ እናስ ተውላለን።
በሦስቱ ባሕርያተ ነፍስ እግዚአብሔርን መምሰል፤
ነፍስ፦ ለባዊት ናት ፥ ልብ ታደርጋለች ፥ ታስባለች ፤
ነባቢትም ናት ፥ ቃል አላት ፥ ትናገራለች ፤ ሕያዊትም ናት
፥ ለዘለዓለም ትኖራለች። ለባዊነት የሚለው ቃል በቁም
ሲተረጐም፦ ልባም ፥ ልብ አድራጊ ፥ ተመልካች ፥
አስተዋይ ፥ ብልኅ ፥ ዐዋቂ ፥ ጠንቃቂ ማለት ነው።
በመጽሐፈ ሲራክ ፦ «ነገርን ዐዋቂዎች ራሳቸው
በልቡናቸው ይራቀቃሉ ፥ የተረዳ ምሳሌም ይናገራሉ፤ »
የሚል ተጽፏል። ሲራ ፲፰፥፳፰። በመጽሐፈ ጥበብ ደግሞ
፦ «ሰው ወዳጅ ፥ የጥበብ ወዳጅዋ ፥ ዐዋቂ ፥ እውነተኛ
፥ ግዳጅ የሌለበት ፥ ትዕግሥተኛ ፥ ሁሉንም የሚችል ፥
ሁሉንም የሚጐበኝ ፥ ንጹሓትና አስተዋዮች ፥ ረቂቃትም
በሆኑ ነፍሳት የሚያድር ነው፤» የሚል አለ። ጥበብ
፯፥፳፫።
ነፍስ ከሥጋ ከተለየች በኋላ አስባ እንደምትናገር (ነባቢት
እንደሆነች) ሕያውም ሆና እንደምትኖር፦ ቅዱስ ዮሐንስ

17
በራእይ ያየውን ፦ «ስለ እግዚአብሔር ቃልና ስለ ጠበቁት
ምስክር የተገደሉትን ሰዎች ነፍሳት ከመሠዊያው በታች
አየሁ። በታላቅ ድምፅ እየ ጮኹ፤» በማለት ተናግሯል።
ራእ ፮፥፱። ይኽንንም ጌታም በወንጌል ፦ « ትንሣኤና
ሕይወት እኔ ነኝ ፥ የሚያምንብኝ ቢሞት እንኳ ሕያው
ይሆናል ፤ ሕያው የሆነም የሚያምንብኝም ሁሉ ለዘላለም
አይሞትም፤» በማለት አስቀድሞ ለእኅተ አልዓዛር ማርታ
ነግሯት ነበር። ዮሐ ፲፩፥፳፭።
እንግዲህ ለባዊነት የሚለው ልብን ፥ ነባቢት የሚለው
ቃልን ፥ ሕያዊት የሚለው ደግሞ ሕይወትን እንደሆነ
አይተናል። በም ሥጢረ ሥላሴ፦ አብ ልብ ፥ ወልድ ቃል ፥
መንፈስ ቅዱስ ሕይወት እስትንፋስ ናቸው። አብ የራሱንም
ሆኖ የወልድ የመንፈስ ቅዱስ ልባቸው ነው ፤ ወልድ
የራሱንም ሆኖ የአብ የመንፈስ ቅዱስ ቃላቸው ነው ፤
መንፈስ ቅዱስም የራሱንም ሆኖ የአብ የወልድ ሕይወ
ታቸው እስትንፋሳቸው ነው። ልብን በተመለከተ ነቢዩ
ኢሳይያስ ፦ «የእግዚአብሔርን ልብ ያወቀው ማነው? »
በማለት ተናግሯል። ኢሳ ፵፥፲፫ ፣ ሮሜ ፲፮፥፴፬ ። ቅዱስ
ዳዊት ደግሞ ሦስቱንም ልብ ፥ ቃልና እስትንፋስን
በተመለከተ «የእግዚአብሔር ይቅርታው (የአብ ቸር ነቱ)
ምድርን ሞላ። በእግዚአብሔር ቃል (በወልድ) ሰማዮች
ጸኑ ፥ (ባለማለፍ ጸንተው የሚኖሩት ሰባቱ ሰማያት
ተፈጠሩ) ፥ ሠራዊ ታቸውም ሁሉ በአፉ እስትንፋስ ፤
(በመንፈስ ቅዱስ) ፤» በማለት ተናግሯል። መዝ ፴፪፥፭።
በመሆኑም፦ ነፍስ በለባዊነት አብን ፥ በነባቢነት ወልድን ፥
በሕያውነት መንፈስ ቅዱስን ትመስላለች።
እግዚአብሔርን መምሰል፤ (በጸጋ በመክበር)
እግዚአብሔርን መምሰል፡- (በጸጋ በመክበር፤)
እግዚአብሔርን የሚመስለው ማለትም የሚተካከለው
እንደሌለ ቅዱሳት መጻሕፍት በመተባበር ይመሰክራሉ።
እግዚአብሔርን በባህርይ የሚመስለው፥ በሥልጣን
የሚተካከለው የለምና። በመሆኑም ቅዱሳን በጸጋ ከብረው
እርሱን መሰሉት ማለት ተካከሉት (ተስተካከሉት) ማለት
አይደለም። ለምሳሌ፡- አዳም በሥላሴ መልክና አርአያ
በመፈጠሩ፡- ሥላሴን ተካክሎ ተፈጠረ፥ አያሰኝም።
ምክንያቱም በምንም መንገድ ቢሆን ፍጡር ፈጣሪን
ሊተካከለው አይችልምና ነው። ነቢዩ ኢሳይያስ፡-
«እንግዲህ እተካከለው ዘንድ በማን መሰላችሁኝ? ይላል
ቅዱሱ፤» በማለት የተናገረው ለዚህ ነው። ኢሳ ፵፥፳፭።

18
በጸጋ እግዚአብሔር የከበሩ ቅዱሳን በብዙ ነገር
የጠራቸውን እግዚአብሔርን መስለውታል። ይኸውም
ራሳቸውን በመካዳቸው (ፈቃደ ሥጋቸውን ለፈቃደ
ነፍሳቸው) በማስገዛታቸው ነው። ጌታችን አምላካችን
መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ፡- «እኔን መከተል የሚወድ
(ሊመስለኝ የሚፈቅድ) ቢኖር ራሱን ይካድ፤» ያለው
ለዚህ ነውና። ማቴ ፲፮፥፳፬። ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ፡-
በዚህ ቃለ ምክር ዘክርስቶስ በመጓዙ፡- «እኔ ክርስቶስን
መስያለሁ፤» ለማለት በቅቷል። ፩ኛ ቆሮ ፲፩፥፩። በሮሜ
መልእክቱም፡- «እግዚአብሔር የሚወዱትን ምርጦቹን
በበጎ ምግባር ሁሉ እንደሚረዳቸው እናውቃለን። ልጁ
በብዙ ወንድሞች መካከል በኲር ይሆን ዘንድ (ለቅዱሳን
ለበጎ ምግባር ሁሉ አብነት ይሆናቸው ዘንድ) አስቀድሞ
ያወቃቸውንና የመረጣቸውን እነርሱን ልጁን (ኢየሱስ
ክርስቶስን) ይመስሉ ዘንድ አዘጋጅቷቸዋል። ያዘጋጃቸውን
እነርሱን ጠራ፥ የጠራቸውንም እነርሱን አጸደቀ፥
ያጸደቃቸውንም እነርሱን አከበረ፤» ብሏል። ሮሜ ፰፥፳፰።
ለፊልጵስዩስ ሰዎች በጻፈው መልእክቱ ደግሞ፡- «እርሱም
እንደ ከሃሊነቱ ረዳትነት መጠን የተዋረደውን ሥጋችንን
የሚያድሰው፥ ክቡር ሥጋውንም እንዲመስል
የሚያደርገው፥ የሚያስመስለውም፥ ሁሉም የሚገዛለት
(የሁሉ ገዥ) ነው።» ብሏል።
ወልድ (የባህርይ ልጅ)፤
ጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ የአብ
ልጅ፥ የማርያም ልጅ ነው። «እግዚአብሔር አለኝ፥ አንተ
ልጄ ነህ፥ እኔም ዛሬ ወለድሁህ፤» እንዲል፡- ቅድመ ዓለም
ከአብ ያለ እናት ተወልዷል። መዝ ፪፥፯። ይኸንንም
በዮርዳኖስና በደብረ ታቦር፡- «በእርሱ ደስ የሚለኝ
የምወድደው ልጄ ይህ ነው፤» በማለት የባህርይ አባቱ አብ
መስክሮለታል። ማቴ ፫፥፲፯፣ ፲፯፥፭። እርሱም አባቴ እያለ
ለባህርይ አባቱ ለአብ መስክሮለታል። ዮሐ ፲፩፥፵፩፣
፲፬፥፪፣፳። በመሆኑም ተቀዳሚና ተከታይ የሌለው የአብ
የባህርይ ልጅ ነው። ሐዋርያው ቅዱስ ዮሐንስ፡-
«የእግዚአብሔር ልጅ እንደመጣ፥ እውነተኛም የሆነውን
እናውቅ ዘንድ ልቡናን እንደሰጠን እናውቃለን፤ እውነተኛም
በሆነው በእርሱ አለን፥ እርሱም ልጁ ኢየሱስ ክርስቶስ
ነው።» ያለው ለዚህ ነው። ፩ኛ ዮሐ ፭፥፳። «መንፈስ
ቅዱስ ያድርብሻል፥ የልዑል ኃይልም ይጋርድሻል፥ ከአንቺ
የሚወለደውም ቅዱስ ነው፤ የልዑል እግዚአብሔር ልጅም

19
ይባላል።»
እንዲል በመንፈስ ቅዱስ ግብር ከእመቤታችን ከቅድስት
ድንግል ማርያም፡- ያለ አባት ተወልዷል። ሉቃ
፩፥፴፭፤፪፥፮። ይኸንንም ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ፡-
«ነገር ግን ቀጠሮው በደረሰ ጊዜ፥ (አምስት ሺህ አምስት
መቶ ዘመን ሲፈጸም)፥ እግዚአብሔር ልጁን(አብ
ወልድን)ላከ፤ ከሴትም (ከሴቶች ሁሉ ተለይታ
ከተባረከችው ከድንግል ማርያም) ተወለደ።» በማለት
መስክሯል። ገላ ፬፥፬። በመሆኑም ከሁለት አካል አንድ
አካል፥ ከሁለት ባህርይ አንድ ባህርይ (በተዋህዶ አንድ
አካል አንድ ባህርይ) የሆነውን ኢየሱሰ ክርስቶስን
የባህርይ አባቱ አብ «ልጄ» እንዳለው ሁሉ እመቤታችንም
«ልጄ» ብላዋለች። ሉቃ ፪፥፵፰።
አብን አባት ስንል ወልድንም ልጅ ስንል አብርሐም
ይስሐቅን አባት እንደሆነው አይደለም ልደቱ በአማን ልዩ
ነው አብርሐም አባት ስለሆነ ከልጁ ከይስሐቅ ቀድሞ
እንደተገኘ አይደለም አብ ወልድ መንፈስ ቅዱስ አንድ
መለኮት ናቸውና አንድ ጊዜ ፀንተው ይኖራሉ እንጂ፡፡ =>
ታዲያ እግዚአብሔር ወልድ(ቃል)ክርስቶስ)
የእግዚአብሔር አብ የባህሪ ልጅ ሲባል እንደምን ነው ቢሉ
=> ቃል ከልብ እንደሚወጣ ሁሉ ከባህሪ _ልቡ ከአብ
የሚወጣ እውነተኛ የባህሪ አካላዊ ቃል ሎጎስ ስለሆነ ነው
ልብ ከቃል ቀድሞ አይገኝም ቃልም ከልብ በኀላ ወይም
ቀድሞ አይገኝም የባህሪው ነውና አንድ ጊዜ እንዲሁ
ይገኛሉ እንጂ፡፡ በአብ ልብነት ያስባሉ በወልድ ቃልነት
ይናገራሉ በመንፈስ ቅዱስ ህይወትነት ፀንተው ከዘላለም
እስከ ዘላለም ይኖራሉ፡፡
“ቅዱስ ቅዱስ ቅዱስ እግዚአብሔር” ኢሳ 6÷1-3
እንዲል፡፡ “
“ቅዱስ ቅዱስ ቅዱስ የነበረውና ሁሉንም የሚገዛ ጌታ
አምላክ እያሉ ቀንና ሌሊት አያርፉም"ራዕ 4÷8-9
“እግዚአብሔር ይባርክህ ይጠብቅህም እግዚአብሔር
ፊቱን ያብራልህ ይራራልህም እግዚአብሔር ፊቱን ወደ
አንተ ያንሳ ሰላምንም ይስጥህ”ዘሁልቅ 6÷24-26
“አየሁም እነሆ በጉ በጽዮን ተራራ ቆሞ ነበር ከእርሱም
ጋር ስሙና የአባቱ ስም የመንፈስ ቅዱስም ስም
በግንባራቸው የተጻፈባቸው መቶ አርባ አራት ሺህ ሰዎች
ነበሩ” ራዕይ14÷1
«በሰማይ

20
የሚመሰክሩ ሦስት ናቸው፡፡ እነርሱም አብ፣ ልጁም፣
መንፈስ
ቅዱስም ናቸው፡፡ እነዚህ ሦስቱም አንድ
ናቸው፡፡» 1ኛ.ዮሐ.5-7
አብን አምኖ ወልድና መንፈፈስ ቅዱስን አለማመን
ወልድን አምኖ አብና መንፈስ ቅዱስን አለማመን እንዲሁ
መንፈስ ቅዱስን አምኖ ወልድና አብን አለማመን
አይቻልም "ለሚወጣ ሁሉ በክርስቶስም ትምህርት
ለማይኖር ሰው አምላክ የለውም፤ በክርስቶስ ትምህርት
ለሚኖር አብና ወልድ አሉት"2ኛዮሐ1፥9 "ወልድን
የሚክድ ሁሉ አብ እንኳ የለውም፤ በወልድ የሚታመን አብ
ደግሞ አለው" 1ኛዮሐ2፥23 አብ ወልድ መንፈስ ቅዱስ
፩ዱ አምላክ ብሎ ማመን ይገባል፡፡
ውሉድ (የጸጋ ልጆች)፤
ቅዱሳን ልጅነታቸውን አጽንተው የጠበቁ የእግዚአብሔር
ልጆች ናቸው። ይኸንንም ወንጌላዊው ቅዱስ ዮሐንስ፡-
«ለተቀበሉት ሁሉ ግን በስሙ ለሚያምኑ የእግዚአብሔር
ልጆች እንዲሆኑ ሥልጣንን ሰጣቸው። እነርሱም
ከእግዚአብሔር ተወለዱ እንጂ ከሥጋዊና ከደማዊ ግብር
ወይም ከወንድና ከሴት ፈቃድ አልተወለዱም።» በማለት
ተናግሮታል። ዮሐ ፩፥፲፪። ከሁሉም በላይ ጌታችን
አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ፡- «እናንተስ
በምትጸልዩበት ጊዜ፡- አባታችን ሆይ፥ በሰማያት የምትኖር፥
ስምህ ይቀደስ፥ በሉ።» ያለው ለዚህ ነው። ማቴ ፮፥፱።
በተጨማሪም «ለሰዎች በደላቸውን ይቅር ብትሉ፥
ሰማያዊው አባታችሁ ይቅር ይላችኋልና። ነገር ግን
ለሰዎች በደላቸውን ይቅር ባትሉ አባታችሁም በደላችሁን
የቅር አይላችሁም።» በማለት የእግዚአብሔር ልጆች
መሆናቸውን ለደቀመዛሙርቱ አረጋግጦላቸዋል።
ማቴ፮፥፲፬። በእርግጥ በአብ፥ በወልድ፥ በመንፈስ ቅዱስ
ስም ተጠምቀን ሁላችንም የእግዚአብሔር ልጆች ሆነናል።
ማቴ፳፰፥፲፱፣ ዮሐ ፫፥፫፤ ነገር ግን፡- «ኃጢአትን
የሚሠራትም ከሰይጣን ወገን ነው፥ ጥንቱን ሰይጣን
በድሏልና፤ ስለዚህ የሰይጣንን ሥራ ይሽር ዘንድ
የእግዚአብሔር ልጅ ተገለጠ። ከእግዚአብሔር የሚወለድ
ሁሉ ኃጢአትን አይሠራም፤ ዘሩ በእርሱ ይኖራልና፤
ኃጢአትንም ሊሠራ አይችልም፤ ከእግዚአብሔር
ተወልዷልና። በዚህም የእግዚአብሔር ልጆችና የሰይጣን
ልጆች ይታወቃሉ፤ ጽድቅንም የማይሠራ ሁሉ

21
ከእግዚአብሔር የተወለደ አይደለም፤ ወንድሙንም
የማይወድ እንዲሁ ነው።» የሚለውን ለመፈጸም
እንቸገራለን። ፩ኛ ዮሐ ፫፥፭።
አካላው ቃል ኢየሱስ ክርስቶስ የእግዚአብሔር ልጅ ቢባል
የባህርይ ነው። ይህም ማለት፦ ተቀዳሚ ተከታይ የሌለው
የአብ የባህርይ ልጅ ነው፥ማለት ነው። በመሆኑም፦ አብ
አባት በመሆን ወልድን አይበልጠውም፥ አይቀድመውም።
ጌታችን በወንጌል፦ «እኔና አብ አንድ ነን፤» እንዳለ፥
በመለኰት፥ በባህርይ፥ በሥልጣን፥ በፈቃድ አንድ ናቸው።
ዮሐ ፲፥፴። በተጨማሪም «እኔ በአብ እንዳለሁ፥ አብም
በእኔ እንዳለ እመኑ፤ ያለዚያም ስለ ሥራዬ እመኑኝ።»
እንዳለ በህልውና አንድ ናቸው። ዮሐ ፲፬፥፲፩። የቅዱሳን
«የእግዚአብሔር ልጆች» መባል ግን የጸጋ ነው።
በመሆኑም በጸጋ የእግዚአብሔር ልጆች ተብለው፡-
«የእግዚአብሔር ልጅ» የተባለ ኢየሱስ ክርስቶስን
መስለውታል። ጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ
ክርስቶስ የትንሣኤው ዕለት፥ ለመግደላዊት ማርያም
በተገለጠላት ጊዜ፡- «ወደ አባቴ፥ ወደ አባታችሁ---
አርጋለሁ፤ ብሏል፥ ብለሽ ለደቀመዛሙርቴ ንገሪ፤» ያላት
ለዚህ ነው። ምክንያቱም «ወደ አባቴ» ማለቱ እርሱ ለአብ
የባህርይ ልጅ በመሆኑ ነው። «ወደ አባታችሁ» ማለቱ
ደግሞ እነርሱ የጸጋ ለጆች በመሆናቸው ነው። እንደዚያ
ባይሆን ኖሮ፡- ጠቅለል አድርጎ «ወደ አባታችን» ባለ ነበር።
ዮሐ ፳፥፲፯።
የባህርይ አምላክ፤
አምላክ፥ ማለት፥ ፈጣሪ፥ ገዥ፥ ፈራጅ፥ ዳኛ፥ ሠሪ፥ ቀጭ፥
ፈላጭ ቆራጭ ማለት ነው። ጌታችን አምላካችን
መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ፡- የፈጠረውን ፍጥረት
የሚገዛ የባህርይ አምላክ ነው። ይህም ገዥነት የባህርይ
ገንዘቡ የሆነ ማለት ነው። ቅዱስ ዮሐንስ ወንጌላዊ፡-
«በመጀመሪያ ቃል (ወልድ) ነበረ፤ ቃልም በእግዚአብሔር
ዘንድ (በአብ ህልው ሆኖ፥ ከአብ ተካክሎ፥ በዘመን
ሳይቀዳደሙ፥ በሥልጣን ሳይበላለጡ፥ በቅድምና) ነበረ፤
ቃልም እግዚአብሔር ነበረ። (ፈጥሮ የሚገዛ ነው)፤
ይህም በመጀመሪያ በእግዚአብሔር ዘንድ (በመንፈስ
ቅዱስ ህልው ሆኖ፥ ከመንፈስ ቅዱስ ተካክሎ፥ በዘመን
ሳይቀዳደሙ፥ በሥልጣን ሳይበላለጡ፥ በቅድምና) ነበረ።
ሁሉም በእርሱ ሆነ፤ (የሚታየውም የማይታየውም፥
የሚያልፈውም የማያልፈውም ሁሉም በእርሱ አምላክነት

22
ተፈጠረ)፤ ከሆነውም ሁሉ ያለ እርሱ ምንም የሆነ የለም።
(እርሱ ሳይኖር፥ ያለ እርሱ አምላክነት የተፈጠረ ፍጥረት
የለም)» ያለው ለዚህ ነው። ዮሐ ፩፥፩። በመልእክቱም
ላይ፡- «እርሱም እውነተኛ አምላክና የዘለዓለም ሕይወት
ነው፤» ብሏል። ፩ኛ ዮሐ ፭፥፳። ሐዋርያው ቅዱስ
ጳውሎስም፡- «ከእነርሱም (ከቤተ አይሁድ) ክርስቶስ
በሥጋ መጣ፤ (ከድንግል ማርያም ከሥጋዋ ሥጋ
ከነፍሷም ነፍስ ነስቶ በተዋህዶ ሰው ሁኖ ተወለደ)፤
እርሱም ከሁሉ በላይ ሁኖ (የፈጠረውን ፍጥረት እየገዛ)
ለዘለዓለም የተባረከ (የተመሰገነ) አምላክ ነው፤» ብሏል።
ሮሜ ፱፥፭።
የጸጋ አማልክት፤
ቅዱሳን የጸጋ ገዢዎች ናቸው። ጸጋ ማለት፡- ሀብት፥
መልካም ስጦታ፥ ዕድል ፈንታ፥ ትምርት፥ ስርየት፥
ይቅርታ፥ብዕል፥ ክብር፥ ሞገስ፥ የቸርነት ሥራ፥ ያለዋጋ
የሚሰጥና የሚደረግ ማለት ነው። እንደሚታወቀው፥
አባታችን አዳም የተፈጠረው የጸጋ አምላክ (ገዥ) ሁኖ
ነው። ይኸውም፡- «እግዚአብሔርም አለ፡- ሰውን
በመልካችን እንደ ምሳሌአችን እንፍጠር፤ የባሕር ዓሦችንና
የሰማይ ወፎችን፥ እንስሳትንና ምድርን ሁሉ፥ በምድር ላይ
የሚንቀሳቀሱትንም ሁሉ ይግዙ፤» በሚለው
የእግዚአብሔር ቃል ታውቋል። ዘፍ ፩፥፳፮። እርሱም እንደ
ገዥነቱ ለእያንዳንዳቸው ስም አውጥቶላቸዋል። ወደ
ገዢያቸው ወደ አዳም ሰብስቦ ያመጣቸውም እግዚአብሔር
ነበር። ዘፍ ፪፥፲፱።
እግዚአብሔር በግብፅ ሀገር ለወዳጁ ለሙሴ
በተገለጠለት ጊዜ፡-«እነሆ፥ እኔ ለፈርዖን አምላክ
አድርጌሃለሁ፤ ወንድምህም አሮን ነቢይ ይሆንልሃል።»
ብሎታል። ዘዳ ፯፥፩። ይህም በእርሱ ላይ አሰለጥንሃለሁ
ሲለው ነው። አንድም፦ አምላክ የወደደውን እንደሚያደርግ
ሁሉ አንተም የወደድከውን አድርገው ሲለው ነው።
በመሆኑም ሙሴ የጸጋ አምላክነቱን (ገዥነቱን)
በግብፃውያን ላይ በወረደ አሥር መቅሰፍት አረጋግጧል።
እነዚህም፡- የግብፅ ውኃ ወደ ደምነት ተለውጧል፥
የግብፅ ምድር በጓንጉቸሮች ተሸፍኗል፥ በሰውም
በእንሰሳም ላይ ቅማል ፈልቷል፥ ተናካሽ ዝንቦች
ወርረዋቸዋል፥ የቤት እንሰሳት አልቀዋል፥ ሻህኝ ቁስል
ወጥቶባቸዋል፥ ኃይለኛ በረዶ ወርዶባቸዋል፥ የአንበጣ
መንጋ ታዝዞባቸዋል፥ ሦስት ቀንና ሦስት ሌሊት ጨለማ

23
ሆኗል፥ ከንጉሡ ጀምሮ የሕዝቡም የበኲር ልጆቻቸው
የእንስሳቱም ሳይቀር ሞተውባቸዋል፤
ቅዱስ ዳዊት በመዝሙሩ ለቅዱሳን ስለተሰጠ የጸጋ
አምላክነት ሲናገር፡- «እኔ ግን እላለሁ፥ አማልክት ናችሁ፥
ሁላችሁ የልዑል ልጆች ናችሁ፤» ብሏል። መዝ ፹፩፥፮።
ጌታችን በወንጌል ይኽንን ጠቅሶ አስተምሯል።
«ዳግመኛም አይሁድ ሊወግሩት ድንጋይ አነሡ። ጌታችን
ኢየሱስም መልሶ፡- ከአባቴ ብዙ መልካም ሥራ
አሳያኋችሁ፤ ከእነርሱ በየትኛው ሥራ ምክንያት
ተወግሩኛላችሁ አላቸው። አይሁድም፡- አንተ ሰው ስትሆን
ራስህን እግዚአብሔር ታደርጋለህና፥ ስለ መሳደብህ ነው
እንጂ ስለ መልካም ሥራህስ አንወግርህም አሉት።
ጌታችንም ኢየሱስ መልሶ፡- እኔ አማልክት ናችሁ አልሁ፥
ተብሎ በኦሪታችሁ ተጽፎ የለምን? የእግዚአብሔር ቃል
የመጣላቸውን እነዚያን አማልክት ካላቸው፥ የመጽሐፉ ቃል
ይታበል ዘንድ አይቻልም። እኔ የእግዚአብሔር ልጅ ነኝ
ብላችሁ፥ አብ የቀደሰውንና ወደ ዓለምም የላከውን
እንዴት ትሳደባለህ ትሉኛላችሁ? የአባቴን ሥራ ባልሠራ
(አምላክ ብቻ ሊሠራው የሚችለውን ሥራ ባላደርግ) በእኔ
አትመኑ። ከሠራሁ ግን፥ እኔን እንኳን ባታምኑ እኔ በአብ
እንዳለሁ አብም በእኔ እንዳለ ታውቁና ትረዱ ዘንድ
ሥራዬን እመኑ፤» ብሏቸዋል። ዮሐ ፲፥፴፩። ቅዱስ ዳዊት፡-
«የአማልክት አምላክ እግዚአብሔር ተናገረ፥ ምድርንም
ጠራት፤» በማለት የተናገረውም ቅዱሳን በጸጋ አማልክት
በመሆናቸው ነው። መዝ ፵፱፥፩።
የባህርይ ንጉሥ፤
ጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ
የባህርይ ንጉሥ ነው። ቅድመ ዓለም፥ ማዕከለ ዓለም፥
ድኅረ ዓለም ንጉሥ ነው። ቅዱስ ዳዊት፡- «ንጉሤና
አምላኬ ሆይ፥ አቤቱ ወደ አንተ እጸልያለሁና፤» እያለ
ይማጸነው ነበር። መዝ ፭፥፪። ዘለዓለማዊነቱንም፡-
«እግዚአብሔር ለዘላለም ይነግሣል፤» በማለት መስክሯል።
መዝ ፱፥፴፮። በማዕከለ ምድር በቀራንዮ፥ በመልዕልተ
መስቀል ተሰቅሎ ዓለምን እንደሚያድን ሲናገርም፡-
«እግዚአብሔር ግን ከዓለም አስቀድሞ ንጉሥ ነው፥
በምድርም መካከል መድኃኒትን አደረገ፤» ብሏል።መዝ
፸፫፥፲፪። ክብር ምስጋና የሚገባው ንጉሥ መሆኑንም፡-
«እግዚአብሔር ነገሠ፥ ክብርንም ለበሰ፤» በማለት
ተናግሯል። መዝ ፺፪፥፩ ። ከዚህም ሌላ፡- «እናንት

24
መኳንንቶች፥ በሮችን ክፈቱ፥ የዘለዓለም ደጆችም ይከፈቱ፥
የክብርም ንጉሥ ይግባ። ይህ የክብር ንጉሥ ማነው?
እግዚአብሔር ነው፥ ብርቱና ኃያል፥ እግዚአብሔር ነው፥
በሰይፍ ኃያል። እናነት መኳንንቶች፥ በሮችን ክፈቱ፥
የዘለዓለም ደጆችም ይከፈቱ፥ የክብርም ንጉሥ ይግባ።
ይህ የክብር ንጉሥ ማነው? የጭፍሮች አምላክ
እግዚአብሔር፥ እርሱ የክብር ንጉሥ ነው።» የሚል አለ።
መዝ ፳፫፥፯። ነቢዩ ኢሳይያስም፡- «እነሆ ጻድቅ ንጉሥ
ይነግሣል፤ --- ንጉሥን በክብሩ ታዩታላችሁ፤» ያለው ስለ
ኢየሱስ ክርስቶስ ነው። ኢሳ ፴፪፥፩፣ ፴፫፥፲፯። ጊዜውም
ሲደርስ የባህርይ ንጉሥ ኢየሱስ ክርስቶስ በክብር ዙፋኑ
በእመቤታችን በቅድስት ድንግል ማርያም ላይ ነግሦአል፥
ተገልጧል። ነቢዩ ኤርምያስ ደግሞ፡- «እነሆ ለዳዊት
የጽድቅ ቁጥቋጥ የማስነሣበት ዘመን ይመጣል፥ ይላል
እግዚአብሔር፤ እንደ ንጉሥ ይነግሣል፥ ይከናወንለታልም፥
በምድርም ፍርድንና ጽድቅን ያደርጋል፤» ብሏል። ኤር
፳፫፥፭። ይኽንን ትንቢት ሲጠባበቁ የኖሩ ሰዎችም፡-
ልብሳቸውን በመንገድ ላይ አያነጠፉ፥ የዛፍ ቅርንጫፎችን
እየጐዘጐዙ፥ ዘንባባ ይዘው፥ ሆሣዕና የዳዊት ልጅ፥
በእግዚአብሔር ስም የሚመጣ ቡሩክ ነው፥ ሆሣዕና
በአርያም፤» እያሉ ተቀብለውታል። ማቴ ፳፩፥፰።
መንግሥቱም የምታልፍ፥ የምትጠፋ፥ ምድራዊት ሳትሆን፥
የማታልፍ፥ የማትጠፋ ሰማያዊት ናት። ይኸንንም «የእኔ
መንግሥት ከዚህ አይደለችም፤ መንግሥቴስ በዚህ ዓለም
ብትሆን ኖሮ ለአይሁድ እንዳልሰጥ አሽከሮቼ (መላእክት)
በተዋጉልኝ ነበር፤ አሁንም መንግሥቴ ከዚህ
አይደለችም፤» በማለት ለጲላጦስ ነግሮታል። ዮሐ
፲፰፥፴፮። ይኸንን በተመለከተ፡- ሐዋርያው ቅዱስ
ጴጥሮስ፡- «እንዲሁ ወደ ዘለዓለሙ ወደ ጌታችንና
መድኃኒታችን ወደ ኢየሱስ ክርስቶስ መንግሥት መግባት
በምልዐት ይሰጣችኋል፤» ብሏል፤ ፪ኛ ጴጥ ፩፥፲፩።
ነገሥታት ዘበጸጋ
ቅዱሳን የጸጋ ነገሥታት ናቸው። ጌታችን አምላካችን
መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ «የነገሥታት ንጉሥ፤»
ተብሎ የተጠራው በእነርሱ ላይ ነው። የኸንንም ቅዱስ
ዮሐንስ ወንጌላዊ፡- «የነገሥታት ንጉሥ--- የሚል ስም
አለው፤» በማለት በራእይ መጽሐፉ ነግሮናል፡ ራእ ፲፱፥፲፮።
በወንጌል እንደተጻፈ ጌታችን ደቀመዛሙርቱን፡- «በአሥራ
ሁለት ዙፋን ትቀመጣላችሁ፤» ማለቱም የሚያመለክተው

25
በጸጋ ነገሥታት መሆናቸውን ነው። ምክንያቱም በዙፋን
የሚቀመጥ ንጉሥ ነውና። ማቴ ፲፱፥፳፰። ሐዋርያው
ቅዱስ ጳውሎስም በበኩሉ፡- «ይልቁን የጸጋን ብዛትና
የጽድቅን ስጦታ ብዛት የሚቀበሉ በአንዱ በኢየሱስ
ክርስቶስ በኲል በሕይወት ይነግሣሉ፤» ብሏል። ሮሜ
፭፥፲፯። ቅዱስ ዮሐንስ ወንጌላዊ ደግሞ «ከዚህም በኋላ
ዙፋኖች ተዘርግተው፥ የሰው ልጅም (በተዋህዶ ሰው
የሆነው አምላክ ኢየሱስ ክርስቶስ) በላያቸው ተቀምጦ
አየሁ፤ ስለ ኢየሱስ ምስክርና (በኢየሱስ ክርስቶስ ስም
ስላመኑ፥ ስሙን ስላስተማሩ፥ በስሙ ስለተጠሩ) ስለ
እግዚአብሔር ቃልም (በአካላዊ ቃል በኢየሱስ ክርስቶስ
ስላመኑ አንድም ቃሉን ስላስተማሩ) ለተገደሉት ነፍሳት ቅን
ፍርድ ተፈረደላቸው፤ ለአውሬውና ለምስሉም ያልሰገዱትን፥
በግምባራቸውና በእጃቸው ላይ ምልክቱን ያልጻፉትንም
አየሁ፥ እነርሱም ከክርስቶስ ጋር ሺህ ዓመት ኖረው
(የዘለዓለም ሕይወት ባለቤት ሆነው) ይነግሣሉ።» ብሏል።
ራእ ፳፥፬። በመሆኑም የባህርይ ንጉሥ ኢየሱስ ክርስቶስ
ቅዱሳንን በጸጋ ነገሥታት አድርጎ ራሱን አስመስሏቸዋል።
፩፦ የባህርይ ጌታ፤
ጌታ፦
የግብር፣ የክብር፣ የማዕረግ ስም ነው። ትርጓሜውም፦
ገዥ፥ ሹም፥ ባለቤት፥ መምህር፥ ታላቅ፥ ማለት ነው።
በመሆኑም፦ የፍጥረት ገዥና አዛዥ የሆነው፦
አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ የባህርይ ጌታ
ነው። (ጌትነት የባ ህርይ ገንዘቡ ነው)። ቅዱስ ዳዊት፦
«የእግዚአብሔር መላእክት ሁሉ ይሰግዱለታል።» እንዳለ፦
ቅዱሳን መላእክት ለጌትነቱ ተንበርክከዋል። መዝ ፺፮፥፯፤
ዕብ ፩፥፮። ቅዱስ ማቴዎስ ወንጌላዊም፦ «እነርሱም
ቀርበው እግሩን ይዘው ሰገዱ ለት፤» እንዳለ፦ የሰው
ልጆችም ለጌትነቱ ተንበርክከዋል። ማቴ ፳፰፥፱። ነፋሳት
ባሕርና ማዕበላትም ለጌትነቱ ተገዝተዋል። ደቀ
መዛሙርቱም ይህን አይተው፦ «ባሕርና ነፋሳትስ እንኳ
የሚታዘዙለት ይህ ማነው?» እያሉ አድንቀዋል። ማቴ
፲፥፳፮። አጋንንትም፦ «የእግዚአብሔር ልጅ ኢየሱስ ሆይ፥
ከአንተ ጋር ምን አለን? (አንተን የምንቃወምበት ምን
ኃይል፥ ምን ሥልጣን አለን?) ጊዜው (ዕለተ ዓርብ፥ ዕለተ
ምጽአት) ሳይደርስ ልታሠቃየን (ልትፈርድብን) ወደዚህ
መጣህን? . . . ከሰው ልቡና ካወጣኸንስ በእሪያዎቹ
መንጋ እንድናድር ወደዚያ ስደደን።» እያሉ፥ እየለመኑት

26
ለጌትነቱ ተገዝተዋል። ማቴ ፰፥፳፱። በተሰቀለበት ዕለት
ደግሞ ምድር በመነዋወጥ፥ መቃብራት በመከፈት፥
ታላላቅ ዐለቶች በመሰነጣጠቅ
፥ ፀሐይ በመጨለም፥ ጨረቃ ደም በመምሰል፥ ከዋክብት
በመርገፍ ለጌትነቱ ተገዝተዋል። ማቴ ፳፯፥፵፭፣ ማር
፲፭፥፴፫፣ ሉቃ ፳፫፥፵፬፣
ጌታችንን፦ ለምጻሙ ሰው፦ «ጌታ ሆይ፥ ብትወድስ
ልታነጻኝ ትችላለህ፤» እያለ ቀርቦ ሰግዶለታል። ማቴ ፲፥፪
ከደቀመዛሙርቱ ጋር በታንኳ በባሕር ላይ በሚጓዝበት
ጊዜም ብርቱ ማዕበል በመነሣቱ፦ «ጌታ ሆይ፥ አድነን፥
ጠፋን፤» ብለውታል። ማቴ ፲፥፳፱። ከነዓናዊቷም ሴት ስለ
ልጇ በማለደችው ጊዜ፦ «ጌታ ሆይ እርዳኝ፤» እያለች
ሰግዳለታለች። ማቴ ፲፭፥፳፭። ጌታችን አምላካችን
መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ የጌትነቱን ክብር በደብረ
ታቦር በገለጠ ጊዜ፦ ፊቱ እንደ ፀሐይ በርቷል፥ ልብሱም
እንደ ብርሃን ነጸብራቅ ሆኗል። ቅዱስ ጴጥሮስም ይህን
አይቶ፦ «ጌታ ሆይ፥ በዚህ መሆን ለእኛ መልካም ነው።»
ብሏል። ማቴ ፲፯፥፬። ከተራራው በወረደ ጊዜም፦ አንድ
ሰው በጉልበቱ ተንበርክኮ እየሰገደ፦ «ጌታ ሆይ ልጄን
ማርልኝ» ብሎታል። ማቴ ፲፯፥፲፭።
ጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ
ፈሪሳውያንን እና ሰዱቃውያንን፦ «ስለ ክርስቶስ ምን
ይመስላችኋል? የማንስ ልጅ ነው?» ብሎ ጠይቋቸው
ነበር። እነርሱም፦ «የዳዊት ልጅ ነው፤» አሉት። እርሱም፦
እንኪያስ ዳዊት፦ «ጌታ ጌታዬን፦ ጠላቶችህን የእግርህ
መረገጫ እስካደርግልህ ድረስ በቀኜ ተቀመጥ፦ አለው፤
ሲል እንዴት በመንፈስ (በትንቢት) ጌታ ብሎ ይጠራዋል?
ዳዊትስ ጌታ ብሎ ከጠራው፥ እንዴት ልጁ ይሆናል?»
አላቸው። እንዲህ ብሎ በጠየቃቸው ጊዜ አንዳችም
ይመልሱለት ዘንድ አልቻሉም። ከዚያ ቀንም በኋላ ማንም
ሊጠይቀው አልደፈረም። «ጌታ፥ ጌታዬን፤»የሚለው
ትርጉሙ፦ «ጌታዬ እግዚአብሔር አብ፥ጌታዬ እግዚአብሔር
ወልድን፤» ማለት ነው። መዝ ፻፱፥፩፣ ማቴ ፳፪፥፵፩።
ቅድስት ኤልሳቤጥ፦ እመቤታችን ቅድስት ድንግል
ማርያም በጎበኘቻት ጊዜ፦ «የጌታዬ እናት ወደ እኔ ትመጣ
ዘንድ እንዴት ይሆናልኛል?» ያለችው፦ ኢየሱስ ክርስቶስ
የባህርይ ጌታ በመሆኑ ነው። ሉቃ ፩፥፵፫። ቅዱስ ቶማስም
በእጆቹ ከዳሰሰው በኋላ፦ «ጌታዬ አምላኬም፤» ብሎታል።
ዮሐ ፳፥፳፰። ታላቁ ሐዋርያ ቅዱስ ጳውሎስ ደግሞ

27
«የእነርሱና የእኛ ጌታ የሆነውን የጌታችን የኢየሱስ
ክርስቶስን ስም በየስፍራው ለሚጠሩት ሁሉ፥ ከአባታችን
ከእግዚአብሔር ከጌታችን ከኢየሱስ ክርስቶስ ዘንድ
ሰላምና ጸጋ ለእናንተ ይሁን።» ብሏል። ፩ኛ ቆሮ ፩፥፪
በተጨማሪም «ሁሉ በእርሱ የሆነ፥ እኛም በእርሱ የሆን
አንድ ጌታ ኢየሱስ ክርስቶስ አለን፤» ብሏል። ፩ኛ ቆሮ ፰፥፮
ከዚህም ሌላ አንድ ጌታ ሲሆን፥ ልዩ ልዩ አገልግሎት
እንዳለ ተናግሯል። ፩ኛ ቆሮ ፲፪፥፭። ይህ ሐዋርያ
ለጢሞቴዎስ በጻፈው መልእክቱም፦ ኢየሱስ ክርስቶስን፦
«የጌቶች ጌታ፣» ብሎታል። ፩ኛ ጢሞ ፮፥፲፭። ቅዱስ
ዮሐንስ ደግሞ «የጌቶች ጌታ የሚል ስም አለው፤»
ብሎናል። ራእ ፲፱፥፲፩። ጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን
ኢየሱስ ክርስቶስ፦ «የጌቶች ጌታ፤» የተባለው፦ ቅዱሳን
በጸጋ ጌቶች በመሆናቸው ነው።
፪፦ የጸጋ ጌቶች (አጋዕዝት ዘበጸጋ)፤
ቅዱሳን ስለተሰጣቸው ጸጋ ከፍ ያለ ክብርና ማዕረግ
ስላላቸው ጌቶች ናቸው፥ ጌቶችም ተብለው ይጠራሉ።
ይህ ጸጋ፥ ክብርና ማዕረግ ከእግዚአብሔር ነው። ይኸንን
በተመለከተ ነቢየ እግዚአብሔር ዳዊት፦ «ሰውነቴ
በእግዚአብሔር ትከብራለች፤» ብሏል። መዝ ፴፫፥፪።
ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ ደግሞ፦ «ያጸደቃቸውንም
እነዚህን አከበራቸው፤» ብሏል። ሮሜ ፰፥፴። በመሆኑም
ቅዱስ የሚለው ለቅዱሳን እንደሚቀጸልላቸው ሁሉ፦ ጌታ፦
የሚለውም ይቀጸልላቸዋል። ጌታዬ አብርሃም ፥ ጌታዬ
ሙሴ ፥ ጌታዬ ዮሴፍ ፥ ጌታዬ ጳውሎስ ፥ እንላቸዋለን።
ጌታ፦ ያሰኛቸውም የማይሰፈረው ፥ የማይቆጠረው
የእግዚአብሔር ጸጋ ነው።
መለኮት
ቅዱስ ቄርሎስ ዘእስክንድሪያ "መለኮት ልክ፥ መጠን
የለውምና በአንደበት ሊነገር አይቻልም፤ ልቦናም መርምሮ
አይደርስበትም"ሃይማኖተ አበው ገጽ ፪፻፸
ሠለስቱ ምዕትም በቅዳሴአቸው "አልብነ ጠፈር ወአልብነ
መሠረት ንሕነ ጠፈር ወንሕነ መሠረት፦ከኛ በላይ ጠፈር
ከእኛም በታች መሠረት የለም፤ ጠፈርም መሠረትም
እኛው ነን፡፡" ሥላሴ ማለቱን ገልጧል፡፡
አባ ሕርያቆስ በቅዳሴው " መጠንና መመርመር የሌለበት
እሳተ መለኮት በማኀፀንሽ አደረ በምድራዊ እሳት
እንመስለው ዘንድ አይገባም ለእሳትስ መጠን አለው፤
ልክም አለው፡፡ መለኮት ግን ይህን ያህላል ይህንም

28
ይመስላል ሊባል አይቻልም ለመለኮት እንደ ፀሀይና ጨረቃ
ክበብ እንደ ሰው መጠን ያለው አይደለም፤ ድንቅ ነው
እንጂ፡፡ የሰው ሕሊና የመላእክትም አዕምሮ በማይደርስበት
በአርያም የሚኖር ነው እንጂ፡፡ ለመለኮት ወርድና ቁመት
ላይና ታች ቀኝና ግራ ያለው አይደለም በሁሉ የመላ ነው
እንጂ፡፡ ለመለኮት የሚዘረጋበትና የሚሰበስብበት ያለው
አይደለም ግዛቱ በአገር ሁሉ ነው እንጂ፡፡ ለመለኮት
ከምድርም ከውስጥም የሆነውን ያነሣ ዘንድ መጎንበስ
ራሱን ዝቅ ማድረግ ያለበት አይደለም ለጴጥሮስ
እንዳሳየው ሁሉ በእጁ የተያዘ ነው እንጂ፡፡ ለመለኮት
የሚታይ ገንዘብ በሚወሰንም ገንዘብ ደረትና ፊት የኀላም
ጀርባ ያለው አይደለም፤ በነደ እሳት የተሸፈነ ነው ነው
እንጂ፡፡"ቅዳሴ ማርያም፵፯፥፶፫

29